Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΣΗΜΕΡΑ, ΩΣ ΔΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΣΗΜΕΡΑ, ΩΣ ΔΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ"

Transcript

1 Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΣΗΜΕΡΑ, ΩΣ ΔΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΑΤΗ, ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ, ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ & ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΤΕΙ-Α

2 2 1. Η εικόνα της σύγχρονης πόλης Η εικόνα της σύγχρονης πόλης - καθρέφτης της φυσιογνωμίας 1 της - δίνει με τα στοιχεία της έναν αξιόπιστο δείκτη του πολιτισμού των κατοίκων της, εκφραστή της καθημερινής ζωής τους, που υποθάλπει στη σκέπη της. Τα εξωτερικά στοιχεία-αστικά χαρακτηριστικά, που προέρχονται από αυτή την κοινωνική ζωή, βρίσκονται σε αμφίδρομη σχέση μαζί της, αφού την αναπαράγουν, επηρεάζουν τις ροπές της, προκαλούν ή αποκλείουν τις εκφράσεις και τις εξελίξεις της. Ο συσχετισμός των στοιχείων του δομημένου και του υπαίθριου χώρου έδινε και δίνει, την εικόνα του αστικού περιβάλλοντος, που προβάλλει τις αξίες του και καθορίζει τις σημασίες του. Τις τελευταίες δεκαετίες, ραγδαία μεταβολή αυτού του συσχετισμού προκάλεσε η χωρίς πρόβλεψη μελέτης και σχεδιασμού προσθήκη πληθώρας μηνυμάτων, κυρίως εμπορικού χαρακτήρα. Η ενσωμάτωση των νέων αυτών δεδομένων στην εικόνα της πόλης, που συμπορεύεται με την ανάπτυξη και την εξέλιξη των γραφικών τεχνών, διαφαίνεται και υπογραμμίζεται σε έντυπες καταχωρήσεις (σελ.3) και κινηματογραφικές σκηνές (σελ.4). Πρόκειται για αλλαγή, που μοιάζει μόνον εξωτερική και όμως, από φυσιογνωμική μετάπλαση καταλήγει να γίνεται πραγματική μετουσίωση, αφού το νόημα, που παράγει η εικόνα της πόλης σήμερα, καθορίζεται από την ποιότητα και την ποσότητα πρόσθετων και εφήμερων προβολών πολλαπλών μηνυμάτων. Ανάμεσά τους, η διαφήμιση αποκτά πρωταγωνιστικό ρόλο και γίνεται σημάδι-σύμβολο των αξιών, που αποτυπώνονται στη φυσιογνωμία της πόλης σήμερα, προκαλώντας ποιοτική μεταβολή του χαρακτήρα της. 1. Η ταυτότητα του τόπου εμφανίζεται μέσα από τα χαρακτηριστικά του τοπίου δίνοντας έτσι στον τόπο τη φυσιογνωμία του. Είναι η μοναδικότητα, η προσωπικότητα, η ίδια η οντότητα του τόπου. Είναι η ολότητα που εκφράζει το χαρακτήρα του τόπου και προσφέρει τη "συνολική" εικόνα του. Αποδίδει την αντιληπτική, λογική, γνωσιολογική και βιωματική αντίληψή μας για αυτόν. Η εκτίμηση της φυσιογνωμίας, η γνώμη για τον τόπο μπορεί να αναζητηθεί στα μορφολογικά δεδομένα του, την εξέλιξή τους και την αξία τους. Βέβαια η γνώμη αυτή μεταβάλλεται, μεταμορφώνεται μέσα στο χρόνο, "χρωματίζεται" ή "αποχρωματίζεται" από κοινωνικά δρώμενα, ιστορικές συγκυρίες, αλλά και υποκειμενικές συνθήκες καθημερινής ρουτίνας ή έκτακτων γεγονότων. Σταθερότητα και διαχρονικότητα, άποψη που "μένει" συγκροτεί η ενότητα μορφής και σκοπού της ύπαρξής της ως νοηματικού περιεχόμενου. Στη φυσιογνωμία ενός τόπου, ως γνώμης νοητικής, ψυχολογικής και πρακτικής, ο καθηγητής Ι. ΣΤΕΦΑΝΟΥ αναφέρεται στο βιβλίο του "Φυσιογνωμία της ελληνικής πόλης", Μέρος Ι. Θεωρητική προσέγγιση. Πρόκειται για μια έρευνα, που εμβαθύνει με συστηματικό τρόπο στα θέματα της φυσιογνωμίας και του χαρακτήρα της πόλης. Η φυσιογνωμία αξιολογείται και κρίνεται βάσει αισθητικών αξιών, που αποδίδονται στη μορφή και στη σημασία του τόπου. Οι αισθητικές αξίες καθορίζουν την ηθική στάση κάθε μορφής, απέναντι στο περιβάλλον που αυτή εντάσσεται. Αναφέρονται στην αίσθηση που ο άνθρωπος έχει ή αποδίδει στο χώρο, στα συναισθήματα που νιώθει, αποδίδει ή εισπράττει από αυτόν και στο νόημα, την ερμηνεία και τη σημασία, που αναζητά αλλά και αποδίδει σε αυτόν. Στην παραπάνω έρευνα αναζητήθηκαν οι αισθητικές αξίες και συγκεκριμένα αναφέρεται ότι: "Εντοπίσαμε λοιπόν τις αισθητικές αξίες που αναφέρονται: στην αίσθηση: Χώρου: οπτική συνέχεια, οπτικό πεδίο, αίσθηση του χώρου ακουστική, οσμητική, γευστική, αφής, χρόνου: χρονικές σειρές, ιστορική συνέχεια, μεγέθους: κλίμακα, κίνησης: κινητική του πεδίου, κιναισθητική, στο συναίσθημα: αισθητική κλειστού χώρου, αναλογία, καλλιτεχνική εντύπωση, μη συμμετρικότητα, μη μνημειακότητα, γραφικότητα, θεατρικότητα, μοναδικότητα, απλότητα-πολυπλοκότητα, κυριαρχία, προσανατολισμός, αλλαγή κατεύθυνσης, δημιουργία έντονων εικόνων, ζωτικότητα, επέκταση εαυτού, ρυθμός, ολότητα, κεντρικότητα, κοινοτυπία, ενότητα, αντίθεση, ποικιλία στη συνείδηση της σημασίας και στο νόημα: εύχρηστο, "απολογία του μη κανονικού", συνείδηση της κίνησης, σημασία των ονομάτων, αναγνωστικότητα, έλεγχος, αποτελεσματικότητα, δικαιοσύνη, στόχος σχεδιασμού, νόημα, style, αλήθεια-ειλικρίνεια, έκφραση, ένταξη, κατάργηση συμμετρίας-γεωμετρικότητας, τάξη, συμβολισμός". ΣΤΕΦΑΝΟΥ Ι. "Η φυσιογνωμία της ελληνικής πόλης", εργαστήριο πολεοδομικής σύνθεσης ΕΜΠ, ΕΜΠ & ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα, 2000, σελ ,

3 3 Η ενσωμάτωση δεδομένων στην εικόνα της πόλης διαφαίνεται και υπογραμμίζεται: σε έντυπες καταχωρήσεις

4 και κινηματογραφικές σκηνές. 4

5 5 2. Η διαφήμιση στη σύγχρονη πόλη, αναγνώριση και σχεδιασμός της. Στο αστικό περιβάλλον αρχιτεκτονικά και διαφημιστικά στοιχεία συχνά εμπλέκονται με ασαφή τρόπο. Ανάμεσά τους τους αναπτύσσονται σχέσεις και αναδύονται σημασίες, υφίστανται δραματικές αλλαγές και αλληλομετατοπίσεις ρόλων. Οι «άλλοι» ρόλοι αποτελούν κυρίαρχο χαρακτηριστικό του μετασχηματισμού της σύγχρονης της σύγχρονης πόλης. Τα μεγέθη, οι μορφές, τα όρια είναι δυσδιάκριτα. Η κινητικότητα και επικοινωνία ανάμεσά τους δεν είναι απόλυτα προσδιορισμένες. Μεταβάλλονται και διαχέονται καθημερινά διαφοροποιώντας την αντιληπτική κλίμακα της σύγχρονης πόλης, διευρύνοντας την ένταση του ζωτικού της χώρου και το χώρο των συντεταγμένων αναπτυξιακών και μορφοποιητικών της δυνάμεων. Ταυτόχρονα, το κρισιμότερο -και εδώ βρίσκεται αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον- είναι ότι, όλα αυτά αποκτούν μια νέα αισθητική υπόσταση, μέσα σε μια νέα αστική «γεωμετρία», που δυνητικά αποτελεί αντικείμενο και αρμοδιότητα του αστικού σχεδιασμού, γεγονός καθόλου σίγουρο στις μέρες μας. Η «γεωμετρία» της σύγχρονης πόλης, παράγεται και αναπαράγεται σε σχέση με ιστορικές, κοινωνικές και χωρικές ιδιοσυγκρασίες, που επικρατούν την κάθε εποχή, αλλά εμπεριέχει κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας, σχήματα θεωρητικά και πραγματιστικά, είναι σε διάλογο με την έννοια της «αιτίας», που είναι το κρίσιμο στοιχείο, προσδίδει στην πόλη τον χαρακτήρα και την ιδιαιτερότητα της. Η αναζήτησή της, πριν από κάθε σχεδιασμό, θα μπορούσε να του προσδώσει στόχους και και κατευθύνσεις - οδηγούς ουσιαστικών επιλύσεων των προβλημάτων του αστικού χώρου, ώστε η υλοποίηση των προτάσεών του να συμβάλλει πραγματικά στον κοινωνικά επιθυμητό επαναπροσδιορισμό της οντότητας και της φυσιογνωμίας της σύγχρονης πόλης. Γιατί, η πραγματική αιτία, αν και χρονικά προηγείται από το αποτέλεσμα, βρίσκεται μαζί του σε σχέση σχεδόν ταυτόχρονης και αμοιβαίας διαμόρφωσης. Η διαφήμιση στη σύγχρονη πόλη αποτελεί ένα μετασχηματισμό, που συνυφαίνεται με την αστική δομή, τη χωρική οργάνωση και ευρύτερα την αστική οικολογία. Γι' αυτό: Ο σχεδιασμός της αφορά την επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης μεταξύ διαφήμισης και αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για ανα-μόρφωση και μετα-μόρφωση της κάθε είδους "συνδιαλλαγής" μεταξύ τους, που δίνει ένα διακεκριμένο χωρικό και αισθητικό αποτέλεσμα αυτής της συνέργειας, στη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή και κάτω από τις συγκεκριμένες πολιτιστικές συνθήκες. Το αποτέλεσμα αυτό αφορά και τον αστικό χώρο ως ολότητα, αλλά και τα επιμέρους συστατικά του στοιχεία, από άποψη λειτουργική, τεχνική και μορφολογική.

6 6 3. Η τυχαιότητα στο φαινόμενο της διαφήμισης και τα στοιχεία της διαφήμισης στο τοπίο της πόλης της Αθήνας. Οι γραφικές τέχνες, μορφή εφαρμοσμένης τέχνης και επικοινωνίας συνυπάρχει με την αρχιτεκτονική, ως επικοινωνία συμβόλων και εικόνων, από την προϊστορία των ζωγραφισμένων σπηλαίων και την εποχή των πλίθινων οικιών στη μακρά διαδρομή της ανθρώπινης δημιουργίας, μέχρι σήμερα στο σύγχρονο κόσμο των μεγαλουπόλεων. "... επικοινωνία εδώ εννοούμε το μηχανισμό μέσω του οποίου υπάρχουν και αναπτύσσονται οι ανθρώπινες σχέσεις - όλα τα σύμβολα του νου, μαζί με τα μέσα μεταβίβασής τους στο χώρο και διατήρησης τους στο χρόνο." 2 Από τις εκφράσεις επικοινωνίας στο δημόσιο χώρο, η λειτουργία που κυριαρχεί στην πόλη σήμερα είναι εκείνη της διαφήμισης. Η διαφήμιση είναι η μεθοδευμένη προσπάθεια παρουσίασης πειστικού μηνύματος πώλησης καταναλωτικού προϊόντος ή παρεχόμενης υπηρεσίας προς το κοινό. "Η διαφήμιση συνοψίζεται σε ένα είδος φιλοσοφικού συστήματος. Εξηγεί τα πάντα με δικούς της όρους. Ερμηνεύει τον κόσμο.... Η διαφήμιση ασκεί τεράστια επίδραση και αποτελεί ένα πολιτικό φαινόμενο μεγάλης σπουδαιότητας." 3 Προβολικό επίπεδο της διαφήμισης στην πόλη είναι ο δομημένος χώρος, ο τόπος των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, που λειτουργεί, ως καθρέφτης της ανθρώπινης κοινωνίας και επομένως είναι κοινωνικός χώρος. Ο κοινωνικός χώρος είναι πεδίο δράσης, ζωής, καθώς και παρουσίας λειτουργιών, δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων των κατοίκων του και περιλαμβάνει τις σχέσεις μεταξύ των κοινωνικών τάξεων και ομάδων, τους διάφορους θεσμούς, τις αντιλήψεις, τις πολιτιστικές αξίες. Η εικόνα του δομημένου χώρου δεν περιορίζεται στην εξωτερική όψη του, αλλά είναι ταυτόχρονα και η εικόνα του κοινωνικού χώρου. Οι δύο εικόνες γίνονται αντιληπτές, ως μία εικόνα περιβάλλοντος χώρου, που προκύπτει από τη διαρκή αλληλοπροβολή τους, καθορίζεται από τους υλικούς όρους ζωής των κατοίκων, το επίπεδο παραγωγής, το βαθμό της οικονομικής ανάπτυξης και συμμετέχει δυναμικά στη διαμόρφωση της καθημερινότητας, προκαλώντας ή αποκλείοντας σκέψεις, δράσεις, συναισθήματα, ατομικές και κοινωνικές συμπεριφορές Απόσπασμα από το κείμενο Η σημασία της επικοινωνίας στο βιβλίο: COOLEY C., Το μήνυμα του μέσου, Γ Έκδοση. Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα, 1991, σελ BERGER J. "Η εικόνα και το βλέμμα". Εκδόσεις Οδυσσέας, Αθήνα, 1993, σελ. 149, Αν και είναι αναντίρρητη, σχεδόν κοινότυπη η άποψη ότι οι κοινωνικές αντιθέσεις προβάλλονται στο χώρο, δεν πρέπει να υποτιμηθεί το από κει και πέρα. Δηλαδή ότι ο ίδιος ο χώρος δεν λειτουργεί απλά σαν μια προβολή του κοινωνικού γίγνεσθαι, έχει την δική του δυναμική, διαμορφώνει καθημερινότητες, καθορίζει ή αποκλείει συμπεριφορές. ΒΡΥΧΕΑ Α. "Κρίση Κατοίκισης". Επιστημονικό Συνέδριο: Κοινωνικές ανισότητες και κοινωνικός αποκλεισμός." Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα, Αθήνα, 1996, σελ.4, 3η Διευκρίνιση.

7 Οι μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές, σε συνάρτηση με τις τεχνικές εξελίξεις και την τεχνολογική ανάπτυξη, μετατρέπουν το δομημένο χώρο 5 από κοινωνικό αγαθό σε προϊόν εμπορεύσιμο και κερδοφόρο, γεγονός που αποτυπώνεται έκδηλα στις νέες του μορφές. Αλλά και η διαφήμιση χρησιμοποιεί συχνά αναπαραστάσεις της πόλης και της αρχιτεκτονικής της. Η διαφήμιση της πόλης 6 - η υπαίθρια διαφήμιση, στην καθιερωμένη της επωνυμία - με την αυτοαναφορική της υπόσταση δίνει την παραπλανητική εντύπωση, ότι λειτουργεί, ως απλό φόντο δράσης, ενώ στην πραγματικότητα ο ρόλος της είναι ουσιαστικός στο σχηματισμό των νοημάτων του δημόσιου χώρου και των κατανοήσεών του από τον πολίτη. Αντανακλά τις δομές του χώρου 7 προέλευσής της, ενώ ταυτόχρονα με τις μεθοδεύσεις και τις επιλογές της δρα επάνω του διαμορφωτικά, αλλοιώνοντας τα δικά του νοήματα, μεταπλάθοντας τις αξίες του και στρέφοντας τις σημασίες του, προς τα δικά της διαπλεκόμενα συμφέροντα και προωθούμενες στρατηγικές. Οι μεταβολές, που επιφέρει στη μορφή 8 του επηρεάζουν την προσέγγιση και την οικειοποίησή του, ρυθμίζουν τη ζωή και τις σχέσεις των κατοίκων της πόλης, που καθημερινά τις βιώνουν και μέσα από αυτές μεταβάλλουν τον τρόπο, που αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, την κοινωνία και τον κόσμο. Μέσα από αυτή, διαφημιστές και διαφημιζόμενοι αναδεικνύονται σε προνομιούχα τάξη, 9 σχετικά με ζητήματα διαχείρισης του χώρου, κάτω από την κρατική σιωπούσα ματιά, το κέντρο και όλη η πόλη είναι ένας υπηρέτης οικονομικών διεργασιών,... Έτσι ο ανθρώπινος παράγοντας συνεχώς εξασθενεί και σιγά-σιγά μπαίνει στο περιθώριο. ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Α. "Η ανάγκη για μια σύγχρονη ανθρωπιστική πόλη." "Αναζητήσεις" 2. Ελληνική Ανθρωπιστική Εταιρεία - Διεθνές Κέντρο Ανθρωπιστικών Κλασσικών Ερευνών, Αθήνα, 1979, σελ Η διαφήμιση μπόρεσε να μετατρέψει τα κτίρια σε βάθρα... να χρησιμοποιήσει την πόλη σαν μια τεράστια βιτρίνα με τους θεατές να ζουν παγιδευμένοι για πάντα μέσα της. ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ Στ. "Διαφήμιση και το νόημα του χώρου," Εκδόσεις Στάχυ, Αθήνα, 1996, σελ ο χώρος δρα σαν φορέας κοινωνικών αξιών τις οποίες,... εκπέμπει, επιβάλλει, υπαινίσσεται, αναδεικνύει κ.λ.π.. Ο χώρος δεν είναι μια οθόνη. Η υπόστασή του συγκροτείται κάθε φορά από την ίδια την προβολή,... ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ Στ. "Η συμβολική σχέση με τον χώρο. Πως οι κοινωνικές αξίες διαμορφώνουν και ερμηνεύουν τον χώρο," Εκδόσεις Κάλβος, Αθήνα, 1990, σελ.18, Όπως ο συνολικός δημόσιος αστικός και ατομικός βίος αποτελεί το περιεχόμενο της καθημερινής διαγωγής και συμπεριφοράς ενός αστικού πληθυσμού, έτσι είναι και η κτιριακή τοποθέτηση και διαμόρφωση της πόλης, η εξωτερική μορφή γι αυτό, το δοχείο, που περικλείει αυτό το περιεχόμενο και γι αυτό η φυσική, σωστή ανάπτυξή του ανήκει στα σπουδαιότερα καθήκοντα της σύγχρονης πολιτιστικής δράσης.... SITTE C. Η πολεοδομία σύμφωνα με τις καλλιτεχνικές της αρχές. Εκδόσεις Ε.Μ.Π., Τμήμα Αρχιτεκτόνων, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας, Αθήνα, 1992, σελ. xxix. 9. Η ιδέα που επεξεργάστηκε ο άγγλος ιστορικός E. P. THOMPSON για την κοινωνική τάξη επηρέασε μεταγενέστερους ιστορικούς, στα χρόνια του '70, σχετικά με τον τρόπο που αντιμετώπισαν την έννοια της συλλογικότητας. Αντιλαμβάνεται την τάξη - που σχηματίζεται από την πάλη των τάξεων - ως ιστορικό φαινόμενο ενοποίησης γεγονότων διάσπαρτων και ασύνδετων τόσο στην εμπειρία, όσο και στη συνείδηση. "... Δεν βλέπω την τάξη ως «δομή», ούτε ακόμα ως «κατηγορία», αλλά ως κάτι το οποίο συμβαίνει (και μπορεί να δειχτεί ότι έχει συμβεί) στις ανθρώπινες σχέσεις...." Η τάξη συμβαίνει όταν οι άνθρωποι αισθάνονται και αρθρώνουν την ταυτότητα των συμφερόντων τους μεταξύ τους και εναντίον άλλων ανθρώπων, που έχουν συμφέροντα διαφορετικά από τα δικά τους και εξηγεί ότι η ταξική συνείδηση είναι: "... ο τρόπος με τον οποίο χειρίζονται αυτή την εμπειρία με πολιτιστικούς όρους: ενσωματώνεται σε παραδόσεις, συστήματα αξιών, ιδέες και θεσμικές μορφές...." THOMPSON E. P., "The Making of the English Working Class", Penguin, 1981 (α έκδοση. 1963), σελ. 8-9.

8 που υποθάλπει την υποβάθμιση του περιβάλλοντος σε βάρος του πολίτη, που βιώνει την αστική ρύπανση, νιώθει ότι, αντιμετωπίζεται ως καταναλωτής 10 και γίνεται θεατής θέματος ανεξέλεγκτου περιεχομένου και ποιότητας. Πρόκειται για πραγματική κυριαρχία 11 του μέσου που, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο των μηνυμάτων του, παρεμβαίνει ριζικά στο δημόσιο χώρο αλλοιώνοντας τις σημασίες του. Ο δημόσιος χώρος της πόλης συμπυκνώνει στη μορφή του την κυρίαρχη οικονομική δομή, τις μεταβαλλόμενες κοινωνικές σχέσεις, το πολιτικό στοιχείο, τη διαπλοκή δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας. Η αρχιτεκτονική του δημόσιου χώρου είναι χαρακτηριστική των παραπάνω στοιχείων. 12 Η υπαίθρια διαφήμιση δημιουργεί την αίσθηση ότι αποτελεί εθνικό πολιτισμικό κεφάλαιο. Η καθημερινή πραγματικότητα επιβεβαιώνει ότι, η προσθήκη μηνυμάτων στην πόλη μετατρέπει το χώρο σε σκηνικό πληθωρικά φορτισμένο με φαντάσματα και σκεύη, προορισμένα να αυξήσουν την κατανάλωση 13 και το κέρδος. 14 Το τοπίο της πόλης γίνεται άγριος κυκεώνας με σηματοδότες, εμπορικές διαφημίσεις, αφίσες, σήματα και κάθε λογής εκφράσεις παραστάσεις και συνθήματα. Ένας πραγματικός ανταγωνισμός κάθε μηνύματος προς τα διπλανά, υπερμεγέθη, βάρβαρα στοιχεία, που φαντάζουν αλλόκοτα μέσα στη γενική αναρχία και πολλαπλασιάζουν τον κίνδυνο παρερμηνείας και ασάφειας. Δυνατές φωνές, επιβάλλουν εγωκεντρικούς τόνους ομιλίας στο χώρο της πόλης. Οι έντονες εναλλαγές, εκείνες των προβαλλόμενων διαφημίσεων, εύκολα αποκαλύπτουν τον κυρίαρχο λόγο της παρέμβασής τους, που είναι το δίχως άλλο η πρόσβαση στη συνείδηση και ο έλεγχος στην κατανάλωση του αγοραστικού κοινού. Στο γενικό κανόνα των προβληματικών καταστάσεων υπάρχουν και εξαιρέσεις, δηλαδή επιγραφές και διαφημίσεις, που ενσωματώνονται στη φυσιογνωμία της πόλης, χωρίς να δημιουργούν την αίσθηση ξένου σώματος, που προσκολλάται ή επικάθεται ενοχλητικά στην επιδερμίδα της Ο τυπικός χρήστης δεν είναι άλλος από τον τυπικό καταναλωτή, του οποίου οι ανάγκες κατασκευάζονται και κατευθύνονται από τις ιδιαίτερες επιδιώξεις των κάθε λογής εμπορευμάτων. Όπως (57), σελ Η ικανότητα μιας τάξης να υποδυθεί ηγεμονικούς ρόλους μπορεί να δομήσει κοινότητα, να σχηματίσει έθνος. Σύμφωνα με τη θεωρία που αναπτύσσει ο A. GRAMSI, το έθνος δεν προκύπτει αυθόρμητα, πάνω σε συμπτώσεις ορισμένων χαρακτηριστικών, αλλά: "... δημιουργείται, χτίζεται, κατασκευάζεται από κοινωνικές τάξεις οι οποίες επιδιώκουν την κοινωνική (επομένως και την πολιτισμική) ηγεμονία." GRAMSI Α, "Letteratura e vita nazionale", Riyniti, Ρώμη, 1977, σελ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ Ε.-ΜΠΑΜΠΑΛΟΥ Μ. Σημειώσεις του μαθήματος Ο δημόσιος χώρος της πόλης, Π.Μ.Σ.:Σχεδιασμός-Χώρος-Πολιτισμός, Ε.Μ.Π. Αθήνα, 1999, σελ η καταναλωτική συμπεριφορά, σαν μια απέραντη ιχνηλασία σ ένα τοπίο σπαρμένο με υπερμεγέθη ορόσημα, δεν είναι παρά... μια συμπεριφορά που βρίσκει αυτό που της έχουν ετοιμάσει.... τα διαφημιστικά στιγμιότυπα είναι ίχνη ενός χρόνου χωρίς διάρκεια,... ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ Στ. Διαφήμιση και το νόημα του χώρου", Εκδόσεις Στάχυ, Αθήνα, 1996, σελ η διαφήμιση παρουσιάζει το πλέον δυνατό πειστικό μήνυμα πωλήσεως, στους καλύτερους πιθανούς πελάτες του προϊόντος ή της υπηρεσίας, στο χαμηλότερο δυνατό κόστος. JEFKINS F. "Διαφήμιση", Εκδόσεις Θεόδωρου Τυροβόλα, Αθήνα, 1980, σελ.44.

9 9

10 Ας δούμε τώρα πιο αναλυτικά: τα στοιχεία της διαφήμισης στο τοπίο της πόλης. Πεδίο συνάντησης τον αστικό χώρο στο σύνολο, αλλά και στα επί μέρους του (μεμονωμένα κτίρια, πεζοδρόμια, οδούς και λεωφόρους, διασταυρώσεις και πλατείες) έχουν τα μέσα επικοινωνίας - προϊόντα γραφικών τεχνών που συνδέονται με την αρχιτεκτονική. Η "συνάντηση" αυτή κυμαίνεται από σχέση δυσλειτουργική και συνθετική εμπλοκή σε αρμονική και λειτουργική συνεύρεση. Τα στοιχεία, που συνθέτουν το τοπίο της πόλης - με κριτήριο τον τρόπο συμμετοχής τους στην εικόνα μιας δεδομένης χρονικής στιγμής - θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ότι κατηγοριοποιούνται: - σε στατικά, που είναι ο πολεοδομικός ιστός, τα οικοδομήματα, τα πεζοδρόμια, οι δρόμοι, οι πεζόδρομοι, τα πάρκα, οι πλατείες, η οδική σήμανση, ο δημοτικός φωτισμός και - σε κινούμενα και μεταβαλλόμενα, που είναι τα έμβια όντα (άνθρωποι, ζώα, πουλιά) και τα μηχανικά στοιχεία (τροχοφόρα, μηχανήματα, σκαλωσιές). Ορισμένα στοιχεία των δύο παραπάνω κατηγοριών διαφοροποιούν περιστασιακά την επίδρασή τους στη ζωή και την εικόνα της πόλης. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν συνδέονται με συγκεκριμένα γεγονότα, εκδηλώσεις ή φυσικά φαινόμενα, όπως είναι διαδηλώσεις και πορείες, εορτές και παρελάσεις, εκλογές, δημόσια έργα, καθώς και πυρκαϊές, πλημμύρες, σεισμοί. Τέτοια στοιχεία είναι οι σημαίες, τα πανώ, οι αφίσες, τα stands, τα περίπτερα, τα πετάσματα, οι περιφράξεις και πολλά άλλα. Στην περίπτωση της πόλης της Αθήνας, επιχειρώντας μια πρώτη κατάταξη των μέσων επικοινωνίας (πίνακας 1, σελ.11), που λειτουργούν προσθετικά στον αστικό χώρο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι πληροφορίες που μεταφέρουν αφορούν: α. Απλή επικοινωνιακή ανάγκη πολιτών με μορφές που παραλλάζουν, όπως graffiti, μηνύματα πολιτικού ή θρησκευτικού περιεχομένου, απλές φράσεις ή αφορισμοί, λέξεις ή σύμβολα με ιδιαίτερη σημασία καθαρά προσωπική για το γράφοντα, συχνά ξενόγλωσσες διατυπώσεις και πολύ σπάνια εμπορικά μηνύματα. Γράφονται σε οποιαδήποτε επιφάνεια του δημόσιου χώρου. β. Σημάνσεις οδών, κατευθύνσεων, αρχαιολογικών χώρων, περιοχών, σηματοδοτήσεις κυκλοφορίας πεζών και τροχοφόρων και πινακίδες ή οθόνες ανακοινώσεων και πληροφοριών. Οι πινακίδες αυτές περιλαμβάνονται στους εξοπλισμούς των οδοστρωμάτων των πεζοδρομίων και των νησίδων. γ. Ένδειξη και προβολή λειτουργιών εμπορίου, αναψυχής και παροχής υπηρεσιών με τοπικό χαρακτήρα. Τοποθετούνται ως επιγραφές στα κτίρια που επιτελούν αντίστοιχες λειτουργίες ή ως διαφημίσεις προαναγγελίας σε γειτονικούς δρόμους, διαζώματα και πεζοδρόμια. δ. Ελεύθερη και οργανωμένη διαφημιστική προβολή προϊόντων, εταιριών, οργανισμών. Τα μηνύματά της έχουν συνήθως υπερτοπική εμβέλεια. Οι φορείς της εντάσσονται σε συγκεκριμένους χώρους της πόλης, αλλά και σε οποιαδήποτε διαθέσιμη επιφάνεια. 10

11 11 Πίνακας 1. Κατάταξη μηνυμάτων α β γ δ

12 Η κατάταξη των μηνυμάτων με βάση τα νοήματα που κοινωνούν μας οδηγεί στη διατύπωση της καθαρά συμβατικής παραδοχής ότι, τα εμπρόθετα, προμελετημένα και σχετικά τεχνικά οργανωμένα μέσα, υπάγονται αντίστοιχα στις παρακάτω κατηγοριοποιήσεις: Α. Ελεύθερη έκφραση πολιτών, που είναι η κάθε μορφή συνθηματολογίας. Β. Ενημέρωση - πληροφόρηση κοινού, που αφορά κυρίως τις επίσημες κρατικές και δημοτικές πινακίδες ανακοινώσεων και σημάνσεων. Γ. Επιγραφή, που είναι συνήθως εφαρμογή σήματος ή λογοτύπου ή και των δύο ταυτόχρονα και ενδεχόμενος εμπλουτισμός με συμπληρωματικά στοιχεία. Δ. Διαφημιστική προβολή, με χαρακτήρα εφημερότερο από την επιγραφή, που περιλαμβάνει την ελεύθερη διαφήμιση, αλλά και την οργανωμένη διαφημιστική παραγωγή. Η μορφολογική της έκφραση είναι αχανής και απεριόριστη. Οι τρόποι ένταξης των παραπάνω μέσων στην πόλη, μεταβάλλονται ανάλογα με τη διάρκεια της ασκούμενης παρέμβασης και είναι μόνιμοι ή παροδικοί, με στοιχεία σταθερά ή κινητά. Στις "συναντήσεις" τους με την αρχιτεκτονική παρουσιάζουν αφθονία κατασκευαστικών υλικών και τεχνικών μεθόδων, καθώς και ποικιλία παραδοσιακών, μέχρι και σύγχρονων τεχνολογικών και εικαστικών επιδράσεων. Επιχειρήσαμε να ταξινομήσουμε τα μέσα αυτά με βάση τα κατασκευαστικά και χρηστικά δεδομένα, καθώς και την τοποθέτησή τους στον αστικό χώρο (πίνακας 2 σέλ.13). Θα πρέπει εδώ, να διευκρινίσουμε ότι, το εύρος των χρησιμοποιούμενων υλικών και των εφαρμοσμένων τεχνικών και τεχνολογιών μας ενδιαφέρει από τη σκοπιά του ότι αποτελεί δείκτη πολιτισμικού επιπέδου. Η σημασιολογική σπουδαιότητά του επαυξάνεται, αν συνυπολογίσουμε την πληθώρα των μέσων που εφαρμόζονται, δίνοντας ένα συνθετικά προβληματικό και κραυγαλέα πολυφωνικό αποτέλεσμα. Θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι από τα παραπάνω μέσα: η ελεύθερη έκφραση (Α) παρουσιάζει χωρική εξάρτηση και τοπικότητα, αφού η εφαρμογή της μέχρι σήμερα γίνεται οπουδήποτε υπάρχει χώρος, προσβάσιμος για να αποτυπωθεί και οπτικά διαθέσιμος για να θεαθεί. Η διάρκεια της έκθεσής της στη πόλη δεν έχει καμία σχέση με την αυτοδιάθεσή της, αλλά είναι συνάρτηση όλων των παραγόντων της κοινωνικής ζωής της πόλης και των φυσικών συνθηκών του περιβάλλοντος. Ο χαρακτήρας της εικόνας, που παρέχει είναι καθαρά χειρονομιακή έκφραση του δημιουργού της και επομένως η σημασία της είναι συνήθως ατομικά ωφελιμιστική μονολότι, κατά περίπτωση μπορεί να είναι από υβριστική βεβήλωση χώρου, μέχρι και εικαστική παρέμβαση με ενδιαφέρουσα συνθετική άποψη, που ζωντανεύει χώρους εγκαταλειμμένους ή αισθητικά αδιάφορους. Ανάλογα με την επιλεγμένη έκφρασή της μπορεί να είναι "περιττό" ή "χρήσιμο" ερέθισμα επικοινωνίας. Στις μέρες μας και αυτή η μορφή επικοινωνίας τείνει να γίνει προϊόν εκμετάλλευσης και είδος εμπορεύσιμο. η ενημέρωση - πληροφόρηση (Β) και η επιγραφή (Γ) έχουν χωρική εξάρτηση, αφού η πληροφορία που κοινωνούν αναφέρεται σε λειτουργία, που παρουσιάζει τοπικότητα και επομένως σχεδιάζονται για συγκεκριμένο οικοδόμημα ή χώρο της πόλης. Μερικές φορές έχουν περισσότερες εφαρμογές, όπως τα σήματα - λογότυπα αλυσίδας καταστημάτων και τα σήματα του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, αλλά και στις περιπτώσεις αυτές οι επαναλήψεις τους είναι αριθμητικά περιορισμένες. Η διάρκεια της έκθεσης των μέσων αυτών στον αστικό χώρο συνήθως είναι συγχρονισμένη με τη λειτουργία, που εξυπηρετούν και σπάνια παρατείνεται και ανεξαρτητοποιείται μόνο αν παραμεληθεί η διαδικασία απόσυρσή τους. 12

13 13 Πίνακας 2. Ταξινόμηση μέσων διαφήμισης και ενημέρωσης. Α. Ελεύθερη έκφραση Σχεδιασμός, ζωγραφική συνήθως με spray και σπάνια με άλλες τεχνικές - λέξεων - φράσεων - συμβόλων - εικόνων, σχεδίων - σύνθετων παραστάσεων Β. Επιγραφή κατ ευθείαν επάνω στο υλικό της όψης (δεν φωτίζονται -είναι ετερόφωτες) (ψηφιδωτό στο σοβά, τοποθέτηση μήτρας στον ξυλότυπο με σκοπό τη δημιουργία διάτρητου ή εσώγλυφου λογοτύπου.) ξύλο (- δεν φωτίζονται -είναι ετερόφωτες) - σχεδιασμένο και κομμένο τμήμα κόντραπλακέ (στένσιλ) - κομμένα μεμονωμένα γράμματα και βαμμένα - κομμένα μεμονωμένα γράμματα, χαραγμένα και βαμμένα - κορνιζαρισμένες ορθογώνιες πινακίδες με γράμματα ή σχέδια χειροποίητα - κορνιζαρισμένες ορθογώνιες πινακίδες με γράμματα συγκεκριμένων τύπων - και σχέδια ζωγραφισμένα με ελεύθερο χέρι ή μάσκα - πινακίδες σε ποικίλα σχήματα με ελεύθερο χέρι ή μάσκα - αναπαραγωγή - μίμηση ξύλινων ζωγραφισμένων επιγραφών: (αντικείμενο πώλησης) εμπόρευμα καταστημάτων τουριστικών ειδών. - επενδυμένη όψη καταστήματος με ξύλο - γράμματα γραμμένα με στένσιλ - ξύλινη πινακίδα με ένθετο πλεξιγκλάς ή βαμμένα γράμματα μέταλλο - μεταλλική πινακίδα (χάλκινη) με γράμματα χαραγμένα ή ανάγλυφα - μεταλλικά μεμονωμένα γράμματα - βυθισμένα στο σοβά της όψης - τοποθετημένα σ επαφή με το σοβά - προσαρμοσμένα στη καμπυλότητα του γύψινου διάκοσμου - προσαρμοσμένα στη καμπυλότητα της όψης του κτιρίου - συνδυασμένα με το σήμα-λογότυπο - τοποθετημένα σε μαρμαροεπένδυση της όψης του κτιρίου - τοποθετημένα σε μεταλλικές κατασκευές με φωτισμό από πίσω - σε σύγχρονες διακοσμητικές εφαρμογές - σε γρανίτη - σε ξύλο με υποδοχές φωτεινών λαμπτήρων Γ. Διαφημιστική προβολή Ελεύθερη διαφήμιση - πανό ελεύθερα ή με ξύλινα στηρίγματα ή πικέτα - τελάρα ξύλινα ή μεταλλικά με τεντωμένο ύφασμα ή πλαστική λινάτσα, σχεδιασμένα και ζωγραφισμένα - ζωγραφική σε φυσικά στοιχεία - ζωγραφική σε φελιζόλ - ζωγραφική πάνω σε τοίχο κτιρίου - μεταλλικές επιφάνειες ποικίλλων διαστάσεων, ζωγραφισμένες και τοποθετημένες σε τοίχο - οροφή κτιρίου (ετερόφωτες) - αφίσες κολλημένες πολλές μαζί σε επιφάνειες προσωρινά διαθέσιμες (παράνομη αφισοκόλληση) Κατασκευή Δ. Ενημέρωση - Πληροφόρηση - με παραμόρφωση fish-eye, σε συνδυασμό με βαμμένα γύψινα διακοσμητικά της όψης καταστήματος - σε ξύλινο φόντο (επένδυση όψης καταστημάτων) - σε πλέξιγκλας φόντο - μεταλλικές πινακίδες με βαμμένα γράμματα, σήματα κ.λ.π. - ορθογώνιες - ποικίλλων σχημάτων - πολύπλευρες νέον - μεμονωμένα γράμματα φωτεινά - μεμονωμένα γράμματα φωτεινά σε φόντο - σε μεταλλικό φόντο σε συνδυασμό με πλεξιγκλάς πλέξιγκλάς - γράμματα μεμονωμένα πάνω σε φόντο - ξύλο (ετερόφωτα) - μέταλλο (αυτόφωτα) - πλαστικό (ετερόφωτα) - μάρμαρο (ετερόφωτα) γράμματα μεμονωμένα χωρίς φόντο στο κτίριο (αυτόφωτα) πλέξιγκλάς πινακίδες με γράμματα: - βαμμένα πάνω στο φόντο - πλεξιγκλάς μεμονωμένα και τοποθετημένα στη πινακίδα - πλεξιγκλάς μεμονωμένα και τοποθετημένα σε φόντο πλαστικό που όλο μαζί είναι στην πινακίδα συνδυασμοί των πιο πάνω περιπτώσεων: - πλεξιγκλάς πινακίδες φωτεινές με μεταλλικά πλαίσια - στηριγμένες στο κτίριο ή αυτοστήρικτες - περιστρεφόμενες πανί - τέντες - αεροπανό κατ ευθείαν πάνω στα κρύσταλλα των όψεων - με αυτομεταφερόμενα γράμματα - βαμμένα με χρήση στένσιλ - βαμμένα μεταξοτυπικά με ποικίλα υλικά σε πρωτότυπες συνθέσεις Διαφημιστική παραγωγή - ξύλινα πλαίσια για γιγαντοαφίσες (χαρτί) - μεταλλικά πλαίσια για γιγαντοαφίσες (χαρτί) - σημάτων τροχαίας - οδοσημάνσεων - πινακίδων ανακοινώσεων (σταθερών, κινητών περιστρεφόμενων - επωνυμίες οδών και αριθμήσεων κτιρίων - επιγραφές δημοσίων κτιρίων και μνημείων - μεταλλικά πλαίσια, με διάφορους τρόπους στήριξης - μεταλλικές εναλλασσόμενες αφίσες (trivision) - piza, σταθερά 2x4 και b.poster 3x2 (παίρνουν max. 4 εικόνες - ρακέτες, ετερόφωτες (ή city lights) και αυτόφωτες - στέγαστρα στάσεων - πύργοι - ρολόγια (timad) - συγκοινωνιακά μέσα (ΗΣΑΠ, ΗΛΠΑΠ) Μεταλλική κατασκευή και σπανιότερα αυτόφωτη μεταλλοπλαστική: Τοποθέτηση κτίρια - αρχιτεκτονικά μέλη κτιρίων (πόρτες...) - τοίχους - περιφράξεις δρόμους - γέφυρες - σε οποιαδήποτε ελεύθερη επιφάνεια κτίρια - οριζόντια ή κάθετα στην πρόσοψη - οριζόντια ή κάθετα στις πλάγιες όψεις - σε οριζόντιες ζώνες όψεων πολυώροφων κτιρίων - σε επιλεγμένη θέση όψης πολυώροφων κτιρίων (χρήση από μία εταιρεία) - σε γωνίες, σε τέντες - σε σημαίες πάνω στο κτίριο ή την περίφραξη του - σε φωτιστικά - σε ποικίλα αντικείμενα (κεραίες κ.λ.π.) - στο σύνολο της όψης του καταστήματος, συμβάλλοντας σημαντικά στο σύνολο της παρουσίασής του - εφαρμόζονται σε αντικείμενα μέσα στο κατάστημα - έχουν ποκίλλες εφαρμογές έξω από το κατάστημα - παίρνουν έντονα το διαφημιστικό χαρακτήρα - προσαρμόζονται στο υπάρχον κτίριο πεζοδρόμια - stands κινητά και μόνιμα - σημαίες Ελεύθερη διαφήμιση κτίρια: - εσωτερικό κτιρίων - εξωτερικό κτιρίων - περίφραξη - παράθυρα-πόρτες - είσοδο, βιτρίνα - προσόψεις - κολόνα κτιρίου - εγκαταλελειμμένους χώρους και οικοδομές - μεσοδιαστήματα κτιρίων - γωνίες κτιρίων - οροφές κτιρίων - σύνολο πρόσοψης ή πλάγιας όψης πεζοδρόμια - stands, περίπτερα - ομπρέλες - στέγαστρα στάσεων - κολόνες, μπαριέρες - σκουπιδοντενεκέδες - ταχυδρομικά κουτιά δρόμους - αεροπανό - γιγαντοαφίσες - σε μέσα κυκλοφορίας (φορτηγά, μηχανάκια) ή συγκοινωνίας (ΗΣΑΠ, ΗΛΠΑΠ), διαζώματα (νησίδες) κτίρια πεζοδρόμια διαζώματα (νησίδες) δρόμους - διασταυρώσεις πλατείες Διαφημιστική παραγωγή κτίρια: - εξωτερικό κτιρίων - περίφραξη - εγκαταλελειμμένους χώρους και οικοδομές - μεσοδιαστήματα κτιρίων - γωνίες κτιρίων - οροφές κτιρίων - σύνολο πρόσοψης ή πλάγιας όψης πεζοδρόμια - περίπτερα - στέγαστρα στάσεων - μπαριέρες δρόμους - μέσα κυκλοφορίας (φορτηγά, μηχανάκια) διαζώματα (νησίδες)

14 Ο χαρακτήρας της πληροφορίας, που εκφέρουν είναι ενημερωτικός, πληροφοριακός, μπορεί να συνιστά είδηση ή ένδειξη και επομένως, η σημασία της πληροφορίας είναι κοινωνικά ωφελιμιστική στα μέσα της πρώτης και από "χαλαρά" μέχρι και απόλυτα "εμπορεύσιμη" στα μέσα της δεύτερης. Η χρησιμότητα τόσο της ενημέρωσης - πληροφόρησης, όσο και της επιγραφής είναι αδιαμφισβήτητη, γιατί και οι δύο ικανοποιούν ανάγκες του δέκτη της επικοινωνίας που επιτελούν, και μολονότι στην περίπτωση της επιγραφής, ικανοποιούνται ταυτόχρονα σε σημαντικό βαθμό και οι ανάγκες του πομπού της. η διαφημιστική προβολή δεν παρουσιάζει χωρική εξάρτηση, αφού σχεδιάζεται για να εφαρμοστεί σε ποικίλα μέσα και τοποθετείται παντού, ανεξάρτητα από το αν το μήνυμα που εκφέρει, σχετίζεται ή όχι με τη λειτουργία των χώρων τοποθέτησής της. Η μεταβλητή διάρκεια της προβολής της είναι συνάρτηση παραγόντων κυρίως οικονομικού ενδιαφέροντος. Ο χαρακτήρας της πληροφορίας, που μεταδίδει έχει κατά κανόνα αξία μηνύματος πολυσήμαντου. Η σημασία του βρίσκεται στο δυναμικά νοηματοδοτημένο περιεχόμενό του. Η επίδρασή του μπορεί να είναι απλό επιδερμικό ερέθισμα, ή γίνεται υποκινητής εμπειριών, εντολέας πράξεων, εισηγητής αντιλήψεων, ως και καθοδηγητής πρότασης άποψης και στάσης ζωής. Η σημασία της πληροφορίας, που μεταβιβάζει είναι αποκλειστικά εμπορεύσιμη και ωφελιμιστική για τον πομπό της επικοινωνίας, ενώ για το δέκτη συνήθως περιττή και ενίοτε υπονομευτική. Μετά από όλα αυτά, θα μπορούσα να πω ότι το ενδιαφέρον μου είναι εστιασμένο στη διαφήμιση, γιατί η χωροθέτησή της προκαλεί έντονα επικοινωνιακά ερεθίσματα και το περιεχόμενό της προτείνει άμεσα και έμμεσα ιδεολογία και πράξη στην κοινότητα που απευθύνεται. Άρα είναι σημαντικός παράγοντας κοινωνικού μετασχηματισμού, που επομένως αφορά στη σχεδιαστική προβληματική του αστικού περιβάλλοντος. Η εμβέλεια της επίδρασης της διαφήμισης, ο υπερτοπικός της χαρακτήρας, η διαχρονικότητά της και το "περιττό" της πληροφορίας της - μελετημένα σε πληθώρα ερευνών και συγγραμμάτων - προτείνουμε να ξαναϊδωθούν, ως παράγοντες χωρικής αντίληψης, που καθιστούν τη διαφήμιση στην πόλη πιθανή και ικανή γέφυρα προσέγγισης πολιτισμικού ιδεώδους. Η προτεινόμενη μελέτη ενδέχεται να εντοπιστεί μόνο στην οργανωμένη διαφημιστική προβολή, που έτσι όπως ορίζεται μπορεί να προβλεφθεί, να μελετηθεί και να συμπεριληφθεί στα πλαίσια ενός ευρύτερου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού της σύγχρονης πόλης, θεωρούμενη ως δομική της συνιστώσα, που επηρεάζει το χαρακτήρα 15,τη φυσιογνωμία 16 της και γενικότερα το περιβάλλον 17 και την αισθητική τους ποιότητα 18. Οι σημερινές διαφημιστικές παρεμβάσεις στο χώρο της πόλης είναι παρεμβολές στην εικόνα της. Δεν παράγονται από βάσιμα τεκμηριωμένο και προμελετημένο κεντρικό σχεδιασμό, αλλά οφείλονται σε περιστασιακές αντιμετωπίσεις επί μέρους επικοινωνιακών αναγκών και αποτελούν αποσπασματικές προτάσεις εφαρμογής, ανάλογα με την εκάστοτε περίπτωση. Τελικά, το αποτέλεσμα της παρέμβασης των μηνυμάτων συμβάλλει στην αποτύπωση μιας αταξίας στη συνολική εικόνα της πόλης, ώστε αν θέλουμε να προσεγγίσουμε το ζήτημα, θα έπρεπε να διερευνήσουμε τους όρους και τους πιθανούς κανόνες, κάτω από την εμφανιζόμενη τυχαία διάταξη της διαφήμισης. 14

15 15. Χαρακτήρας της πόλης είναι η χαραγμένη, η εντυπωμένη μορφή της. Το χαρακτήρα συνιστούν τα μορφολογικά στοιχεία που εμφανίζονται στη συμπεριφορά, στη σύνδεση, στη σχέση με ότι η μορφή συνδιαλέγεται. 16. Φυσιογνωμία της πόλης είναι η μοναδικότητα της οντότητάς της, που προκύπτει από την αμοιβαία συνπαρουσία των βασικών φυσικών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών της. Είναι οι εκφράσεις και οι συμπεριφορές που το κοινωνικό σύνολο ανέπτυξε στην πορεία του χρόνου και αποτύπωσε στις μορφές του χώρου. Είναι η γλώσσα της συλλογικότητας, διατυπωμένη πάνω στην πόλη, που εμφανίζει τον πολιτισμό σε χωροχρονικές εκφράσεις του. Η φυσιογνωμία της πόλης σε κάθε εποχή επηρεάζεται καθοριστικά από τις μορφές έκφρασης των κατασκευών, των δράσεων και συμπεριφορών που πραγματοποιούνται στον τόπο της. Επιδιωκόμενη φυσιογνωμία είναι εκείνη που αναφέρεται στην καλή γνώμη που σχηματίζουμε για την πόλη και που εκφράζει θετικές ιδιότητες. Κάθε εποχή έχει τις δικές της αντιλήψεις και θέσεις για τις μορφές και τις δυνατότητες έκφρασής τους. Σχετικά με τη φυσιογνωμία της πόλης, βλ. Μέρος Ι: Θεωρητικές προσεγγίσεις επάνω στη φυσιογνωμία της πόλης, σελ , στο κεφάλαιο "Περί φυσιογνωμία της πόλης". Πρόκειται για μια σημαντική μελέτη στα πλαίσια της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης των φορέων της διοίκησης και του κοινού σε θέματα της αισθητικής του περιβάλλοντος και ειδικότερα σε σχέση με τη φυσιογνωμία του ελληνικού αστικού χώρου. ΣΤΕΦΑΝΟΥ Ι. "Φυσιογνωμία ενός τόπου. Ο χαρακτήρας της ελληνικής πόλης τον 21ο αιώνα", εργαστήριο πολεοδομικής σύνθεσης ΕΜΠ, ΕΜΠ & ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα, Περιβάλλον της πόλης είναι το γενικότερο πλαίσιο μέσα στο οποίο εμφανίζεται η φυσιογνωμία της. Η λειτουργία του, ως πλαισίου της φυσιογνωμίας της πόλης, καθορίζεται από την ποσοτική και την ποιοτική του διάσταση. Το περιβάλλον αναδεικνύει, αποδυναμώνει ή αλλοιώνει τη φυσιογνωμία της πόλης, ως στοιχείο του ενσωματωμένο ή σε αντιπαράθεση και αποσύνδεση. 18. Αισθητική ποιότητα της πόλης είναι η αξιολόγηση της οπτικής εικόνας της πόλης, αλλά και του περιεχομένου της μορφής της. Η διερεύνησή της προϋποθέτει την ανάγνωση του τοπίου, που σύμφωνα με τα παραπάνω είναι η κατανόηση και η ερμηνεία της αντιληπτικής δομής του τόπου. Τα βασικά στοιχεία αυτής της δομής διαθέτουν εκτός από αρχές οργάνωσης (τάξη, που ερμηνεύεται ως ιεραρχία κ.λ.π.) και διατυπώσεις ρητορικής, λόγου και διαλεκτικής, που εμφανίζουν την ιδεολογία των περιεχομένων τους. Ο καθηγητής Ι. ΣΤΕΦΑΝΟΥ αναφέρεται αναλυτικά στην αισθητική ποιότητα των πόλεων και στην αισθητική αξιολόγηση της φυσιογνωμίας ενός τόπου στο Μέρος Ι. Θεωρητική προσέγγιση, Κεφ. 4, Αισθητική αντιμετώπιση. ΣΤΕΦΑΝΟΥ Ι. "Η φυσιογνωμία της ελληνικής πόλης", εργαστήριο πολεοδομικής σύνθεσης ΕΜΠ, ΕΜΠ & ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα, 2000, σελ

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης»

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ' Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» Α. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Το θέμα του συνεδρίου, Ήέες πόλεις πάνω σε παλιές", είναι θέμα με πολλές

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΗΠΑΛΙΑΠΟΛΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ 1 Η ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 2 Τα εργαλεία ανάγνωσης της ταυτότητας της πόλης. Τα εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

Δομή και Περιεχόμενο

Δομή και Περιεχόμενο Υπουργείο Παιδείας & Πολιτισμού Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Δομή και Περιεχόμενο Ομάδα Υποστήριξης Νέου Αναλυτικού Προγράμματος Εικαστικών Τεχνών Ιανουάριος 2013 Δομή ΝΑΠ Εικαστικών Τεχνών ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

710 -Μάθηση - Απόδοση

710 -Μάθηση - Απόδοση 710 -Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 6η Ποιοτική αξιολόγηση της Κινητικής Συμπεριφοράς Παρατήρηση III Η διάλεξη αυτή περιλαμβάνει: Διαδικασία της παρατήρησης & της αξιολόγησης Στόχοι και περιεχόμενο παρατήρησης

Διαβάστε περισσότερα

710 -Μάθηση - Απόδοση

710 -Μάθηση - Απόδοση 710 -Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 6η Ποιοτική αξιολόγηση της Κινητικής Παρατήρηση Αξιολόγηση & Διάγνωση Η διάλεξη αυτή περιλαμβάνει: Διαδικασία της παρατήρησης & της αξιολόγησης Στόχοι και περιεχόμενο παρατήρησης

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ

ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ «Πλάθω τις εικόνες μου χαράζοντας κατευθείαν πάνω στο υλικό μου, όπως ο ζωγράφος σχεδιάζει ή πλάθει τις εικόνες του πάνω στον καμβά.» Η Βίκυ Τσαλαματά γεννήθηκε στην Αθήνα και

Διαβάστε περισσότερα

ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ ΠΟΛΗ, ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ ΠΟΛΗ, ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Τ Μ Η Μ Α Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ ΟΔΟΣ ΠΑΤΗΣΙΩΝ 42 ΤΚ: 106 82 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.

Διαβάστε περισσότερα

Άποψη της Π.Π. Γερµανού από τη γωνία µε Π.Μελά. Φαίνεται η κυριαρχία και η όχληση από τα ισόγεια καταστήµατα.

Άποψη της Π.Π. Γερµανού από τη γωνία µε Π.Μελά. Φαίνεται η κυριαρχία και η όχληση από τα ισόγεια καταστήµατα. 1-2. Καφέ-µπαρ στη γωνία Π.Μελά και Π.Π. Γερµανού. ιακρίνονται τα τραπεζοκαθίσµατα, οι τέντες, οι οµπρέλες πεζοδροµίου και ο λοιπός εξοπλισµός του καταστήµατος, που αφήνουν ελάχιστο ελεύθερο χώρο επί του

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ο ΔΗΜΟΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΕΛΕΝΗ ΜΑΙΣΤΡΟΥ 1 Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟ 5 ο Ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Θέματα διάλεξης Η σημασία της αυτοαντίληψης Η φύση και το περιεχόμενο της αυτοαντίληψης Η ανάπτυξη της αυτοαντίληψης Παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγικό Σχέδιο για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα,

Στρατηγικό Σχέδιο για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα, ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ Επιστημονική Ημερίδα ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ στους ΔΗΜΟΥΣ της ΑΤΤΙΚΗΣ Προβλήματα και Προοπτικές Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2012 Στρατηγικό Σχέδιο για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ Στις πολύπλοκες συνθέσεις πολλά διαφορετικά στοιχεία χρησιμοποιούνται για την ιεράρχηση της σειράς παρατήρησης από τον θεατή. Ο καλλιτέχνης

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ Ε.Α.Δ.Σ.Α. Μάθημα: ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Δ2

Τ.Ε.Ι. ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ Ε.Α.Δ.Σ.Α. Μάθημα: ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Δ2 Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ _ ΤΜΗΜΑ Ε.Α.Δ.Σ.Α. _ Μάθημα: ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Δ2 ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Θεωρητικό + Εργαστηριακό ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Σύμβολα και σχεδιαστικά στοιχεία. Μάθημα 3

Σύμβολα και σχεδιαστικά στοιχεία. Μάθημα 3 Σύμβολα και σχεδιαστικά στοιχεία Μάθημα 3 Τα αρχιτεκτονικά σύμβολα αποτελούν μια διεθνή, συγκεκριμένη και απλή γλώσσα. Είναι προορισμένα να γίνονται κατανοητά από τον καθένα, ακόμα και από μη ειδικούς.

Διαβάστε περισσότερα

Οι παραδοσιακοί οικισμοί Η ανάδειξή τους και η Χάρτα του Πολιτιστικού Τουρισμού

Οι παραδοσιακοί οικισμοί Η ανάδειξή τους και η Χάρτα του Πολιτιστικού Τουρισμού ΤΕΕ. Επιστημονικές ημερίδες για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς Οι παραδοσιακοί οικισμοί Η ανάδειξή τους και η Χάρτα του Πολιτιστικού Τουρισμού Αικ. Δημητσάντου Κρεμέζη, Δρ. Αρχιτέκτων, Καθηγήτρια

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧ ΟΛΗ Α Ρ Χ ΙΤ Ε Κ Τ Ο Ν ΩΝ Μ Η Χ Α Ν Ι Κ ΩΝ Τ Ο Μ Ε Α Σ Ι Ι Ι Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α - Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Α Κ Α Ι Σ Χ Ε Δ Ι Α Σ Μ Ο Σ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠ / ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ / ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008

ΕΜΠ / ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ / ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008 ΕΜΠ / ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ / ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ / ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008 ΠΑΛΟΓΟΥ ΣΟΦΙΑ / ΧΑΛΚΙΔΑ _ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΜΕΤΩΠΟ / ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΕΣ : ΒΑΪΟΥ ΝΤΙΝΑ _ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΤΟΥ ΑΛΕΚΑ «...Οι σημαντικότερες

Διαβάστε περισσότερα

Οπτική Επικοινωνία & εμπορικός χώρος. Οργανώνοντας μια στρατηγική για την προώθηση του προϊόντος

Οπτική Επικοινωνία & εμπορικός χώρος. Οργανώνοντας μια στρατηγική για την προώθηση του προϊόντος Οπτική Επικοινωνία & εμπορικός χώρος Οργανώνοντας μια στρατηγική για την προώθηση του προϊόντος Οπτική επικοινωνία Η καλλιτεχνική επίδειξη εμπορεύματος και θεατρικών στοιχείων με στόχο την οργάνωση σκηνογραφικού

Διαβάστε περισσότερα

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας Σκοποί Θεματικές ενότητες Διαμόρφωση των σκοπών της αγωγής Ιστορική εξέλιξη των σκοπών της αγωγής Σύγχρονος προβληματισμός http://users.uoa.gr/~dhatziha/ Διαφάνεια:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ : Έκρηξη πληροφορικής τεχνολογίας - Χρήση ηλεκτρονικών εργαλείων προσθήκη νέων ανταγωνιστών ηλεκτρονικών παροχών

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ : Έκρηξη πληροφορικής τεχνολογίας - Χρήση ηλεκτρονικών εργαλείων προσθήκη νέων ανταγωνιστών ηλεκτρονικών παροχών ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝOIEΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ MARKETING ΑΞΙΑ ΣΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ IKANOΠΟΙΗΣΗ & ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ KYKΛΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ MARKETING ΜΑΡΚΕΤΙΝG ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ - ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ - TARGET GROUPS ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Άρης Σαπουνάκης Δρ Αρχιτέκτων Πολεοδόμος Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΣΑΒΒΑΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

H ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

H ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΙΙΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Π Ε Ρ Ι Ο Χ Η : Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Ο Σ Χ Ω Ρ Ο Σ Κ Α Ι Ε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Γ' Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΕΛΕΥΘΕΡΟ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ( Εικαστική και Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ 29-6-2011 ΠΛΟΥΜΙΔΟΥ ΠΕΛΑΓΙΑ Σχολική Σύμβουλος ΠΕ12 MSc Αρχιτέκτων ΕΜΠ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ Σημερινή μεταβιομηχανική κοινωνία Κοινωνία της πληροφορίας H τεράστια

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ 2 η Δημόσια Διαβούλευση Σεπτέμβριος 2016 1 Περιεχόμενα παρουσίασης 1. Τι είναι η κανονιστική πράξη; 2. Τι είναι ο δημόσιος χώρος; 3. Μεθοδολογία 4. Σκοπός 5. Σχέδιο κανονισμού διαχείρισης κοινόχρηστων

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 2. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 2. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 2. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Η συμμετρική και η ασύμμετρη οργάνωση Κάθε καλλιτεχνικό έργο μπορεί να έχει συνθετική ενότητα και να είναι ολοκληρωμένο ως σύνολο, αλλά χρειάζεται

Διαβάστε περισσότερα

9. Τοπογραφική σχεδίαση

9. Τοπογραφική σχεδίαση 9. Τοπογραφική σχεδίαση 9.1 Εισαγωγή Το κεφάλαιο αυτό εξετάζει τις παραμέτρους, μεθόδους και τεχνικές της τοπογραφικής σχεδίασης. Η προσέγγιση του κεφαλαίου γίνεται τόσο για την περίπτωση της συμβατικής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1 Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1 Μια σύνοψη του Βιβλίου (ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ): Η πλειοψηφία θεωρεί πως η Νόηση είναι μια διεργασία που συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Α) ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ

Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Α) ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Α) ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ Ο Κώδικας αφορά όλες τις διαφημίσεις για κάθε είδους προϊόντα και υπηρεσίες. Ο Κώδικας ορίζει τους κανόνες επαγγελματικής δεοντολογίας και

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση του τοπίου

Η ανάλυση του τοπίου Η αισθητική τοπίου Περιγραφή της αισθητικής τοπίου Η ανάλυση του τοπίου Βασικοί συνθετικοί τύποι τοπίου Βασικοί συνθετικοί τύποι τοπίου Πανοραμικό τοπίο Απεριόριστη θέα Βασικοί συνθετικοί τύποι τοπίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης)

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΣΧΕΔΙΟ (Ελεύθερο και Προοπτικό) και που ενδέχεται

Διαβάστε περισσότερα

Τελικός τίτλος σπουδών:

Τελικός τίτλος σπουδών: Επωνυμία προγράμματος: Τελικός τίτλος σπουδών: ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ (ΠΤΥΧΙΟ) Πτυχίο Ο γραφίστας ασχολείται με τη μελέτη, τη διαμόρφωση και γενικότερα την αισθητική επιμέλεια κάθε είδους εκτυπωτικής εργασίας.

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργία μοντέλου αισθητικών κριτηρίων για αποτελεσματικό οπτικό σχεδιασμό εκπαιδευτικών ιστότοπων

Δημιουργία μοντέλου αισθητικών κριτηρίων για αποτελεσματικό οπτικό σχεδιασμό εκπαιδευτικών ιστότοπων 8 ο Πανελλήνιο Συνέδριο των Εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη Διδακτική Πράξη» Σύρος, 26-28 Ιουνίου 2015 ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ,

Διαβάστε περισσότερα

Β1. Στο σχολικό βιβλίο Αρχές Οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων και υπηρεσιών σελ

Β1. Στο σχολικό βιβλίο Αρχές Οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων και υπηρεσιών σελ Απαντήσεις πανελλαδικών θεμάτων Μάθημα ειδικότητας ΕΠΑ.Λ. ΑΟΔΕ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ 10/06/2017 ΘΕΜΑ Α Α1 α. Λ β. Σ γ. Σ δ. Σ ε. Λ Α2 1. γ 2. β ΘΕΜΑ Β Β1. Στο σχολικό βιβλίο Αρχές

Διαβάστε περισσότερα

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων

Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Νίκος Ναγόπουλος Για τη διεξαγωγή της κοινωνικής έρευνας χρησιμοποιούνται ποσοτικές ή/και ποιοτικές μέθοδοι που έχουν τις δικές τους τεχνικές και

Διαβάστε περισσότερα

Η πόλη και οι λειτουργίες της.

Η πόλη και οι λειτουργίες της. Η πόλη και οι λειτουργίες της. Η έννοια του οικισµού. Τον αστικό χώρο χαρακτηρίζουν τα εξής δύο κύρια στοιχεία: 1. Το «κέλυφος», το οποίο αποτελείται από οικοδομικούς όγκους και τεχνικό εξοπλισμό συσσωρευμένους

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑ ΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑ ΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑ ΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ- ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟ 5 ο Ακαδημαϊκό έτος 2017-2018 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παιδική ηλικία είναι ένα ζήτημα για το οποίο η κοινωνιολογία έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 έως σήμερα βρίσκεται υπό εξέλιξη ένα πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΙΙΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΙΙΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΙΙΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Π Ε Ρ Ι Ο Χ Η : Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Ο Σ Χ Ω Ρ Ο Σ Κ Α Ι Ε

Διαβάστε περισσότερα

185 Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Ιωαννίνων

185 Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Ιωαννίνων 185 Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Ιωαννίνων Το Τμήμα Επιστημών της Τέχνης αποτελεί ανεξάρτητο Τμήμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 2000-01. Το Τμήμα ιδρύθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο. Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων ΚΑΖΑΚΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ, ΠΕ09 ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο. Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων ΚΑΖΑΚΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ, ΠΕ09 ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων 2 3 Η επικοινωνία συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη ζωή των ανθρώπων. Επικοινωνία Επικοινωνία Η αποτελεσματικότητα ομάδων και επιχειρήσεων στηρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Η προσεγγιση της. Αρχιτεκτονικης Συνθεσης. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π.

Η προσεγγιση της. Αρχιτεκτονικης Συνθεσης. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π. 1ο χειμ. Εξαμηνο, 2013-2014 Η προσεγγιση της Αρχιτεκτονικης Συνθεσης Εισαγωγη στην Αρχιτεκτονικη Συνθεση Θεμα 1ο ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π. Εικονογραφηση υπομνηση του

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΣΗ: Οργάνωση ενός συνόλου από επιμέρους στοιχεία σε μια ενιαία διάταξη Αρχική ιδέα σύνθεσης Μορφή της σύνθεσης Δομή της σύνθεσης ΟΠΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ Βασικό λεξιλόγιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙ ΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΧΑΡΤΗΣ ΧΡΗΣΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. β. φιλιππακοπουλου 1

ΕΙ ΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΧΑΡΤΗΣ ΧΡΗΣΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. β. φιλιππακοπουλου 1 ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΧΑΡΤΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΣΗ β. φιλιππακοπουλου 1 Αναλυτικό Πρόγραµµα 1. Εισαγωγή: Μια επιστηµονική προσέγγιση στη χαρτογραφική απεικόνιση και το χαρτογραφικό σχέδιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ Απαντήσεις

ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ Απαντήσεις Σελίδα 1 από 5 Απαντήσεις Β.1 Το συγκεκριμένο απόσπασμα αντλήθηκε από το 8 ο βιβλίο των Πολιτικών του Αριστοτέλη, που έχει ως θέμα του την παιδεία. Ήδη, από την πρώτη φράση του αποσπάσματος (ὅτι μέν οὖν

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ Πατησίων 42, 10682 Αθήνα τηλ. 30(1) 772 3818

Διαβάστε περισσότερα

ι. ΣΤΑΔΙΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ιι. ΣΤΑΔΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ιιι. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ & ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ

ι. ΣΤΑΔΙΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ιι. ΣΤΑΔΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ιιι. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ & ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ & ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ι. ΣΤΑΔΙΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ιι. ΣΤΑΔΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ιιι. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ι. ΣΤΑΔΙΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ α. Αρχειακή έρευνα β. Βιβλιογραφική έρευνα γ. Έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις Κοινωνιολογίας Κεφάλαιο 1 1

Σημειώσεις Κοινωνιολογίας Κεφάλαιο 1 1 Σημειώσεις Κοινωνιολογίας Κεφάλαιο 1 1 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γέννηση της κοινωνιολογίας Εφαρμογή της κοινωνιολογικής φαντασίας Θεμελιωτές της κοινωνιολογίας (Κοντ, Μαρξ, Ντυρκέμ, Βέμπερ) Κοινωνιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Πρωινό γεύμα και υγιεινή σώματος στην τουαλέτα.

Πρωινό γεύμα και υγιεινή σώματος στην τουαλέτα. Προσέλευση νηπίων και αυθόρμητες δραστηριότητες στις οργανωμένες γωνιές της τάξης. Το ελεύθερο παιχνίδι είτε ατομικό,είτε ομαδικό σε ελκυστικά οργανωμένες γωνιές επιτρέπει στα παιδιά να χρησιμοποιούν δημιουργικά

Διαβάστε περισσότερα

Προσεγγίζοντας παιδαγωγικά τη γλώσσα της σύγχρονης τέχνης με τη χρήση πολυμεσικών εφαρμογών: Η περίπτωσης της Mec Art του Νίκου Κεσσανλή

Προσεγγίζοντας παιδαγωγικά τη γλώσσα της σύγχρονης τέχνης με τη χρήση πολυμεσικών εφαρμογών: Η περίπτωσης της Mec Art του Νίκου Κεσσανλή Προσεγγίζοντας παιδαγωγικά τη γλώσσα της σύγχρονης τέχνης με τη χρήση πολυμεσικών εφαρμογών: Η περίπτωσης της Mec Art του Νίκου Κεσσανλή Πανάγου Ελένη, Ερευνήτρια του Ινστιτούτου Πολιτιστικής & Εκπ/κής

Διαβάστε περισσότερα

710 -Μάθηση - Απόδοση. Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία

710 -Μάθηση - Απόδοση. Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία 710 -Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 5η Ποιοτική αξιολόγηση της Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία Περιεχόμενο ενοτήτων Ποιοτική αξιολόγηση Ορισμός και στάδια που περιλαμβάνονται Περιεχόμενο: στοιχεία που τη

Διαβάστε περισσότερα

οκ _ τόπους παρεμβάσεις τοπίου για την ανάδειξη του παραλιακού μετώπου του Ναυπλίου

οκ _ τόπους παρεμβάσεις τοπίου για την ανάδειξη του παραλιακού μετώπου του Ναυπλίου Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Ε.Μ.Π. τομέας Ι _ αρχιτεκτονικών συνθέσεων Ιούλιος 2012 Σπουδαστική ομάδα _ Αγαπητού-Κυρίτση Αλεξάνδρα-Νιόβη Χουντάλα Παναγιώτα Επιβλέποντες καθηγητές _ Καρβουντζή Βαλεντίνη

Διαβάστε περισσότερα

Δεοντολογία Επαγγέλματος Ηθική και Υπολογιστές

Δεοντολογία Επαγγέλματος Ηθική και Υπολογιστές Δεοντολογία Επαγγέλματος Ηθική και Υπολογιστές ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΠΑΛΑΙΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ. Ηθική Φορτισμένος και πολυσήμαντος όρος Εικόνα μιας «βαθύτερης εσωστρεφούς πραγματικότητας»

Διαβάστε περισσότερα

Δίνοντας ζωή στην Πόλη της Ορεστιάδας

Δίνοντας ζωή στην Πόλη της Ορεστιάδας ΟΣΑΑ Ορεστιάδας 2007-2013 Δίνοντας ζωή στην Πόλη της Ορεστιάδας Δήμος Ορεστιάδας Σκοπός Η ανάπλαση, χωρική και κοινωνική ανασυγκρότηση, βιώσιμη οικονομική και κοινωνική αναζωογόνηση στοχευμένου θύλακα

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερικός φωτισµός κτιρίων σε σχέση µε τη χρήση ΓΡΑΦΕΙΑ

Εσωτερικός φωτισµός κτιρίων σε σχέση µε τη χρήση ΓΡΑΦΕΙΑ Στεφανία Κέτση Ο αρχιτεκτονικός φωτισµός προκύπτει από τις χρήσεις για την οποία προσδιορίζεται ο χώρος και είναι απαραίτητος για τη σωστή λειτουργία των χώρων του κτιρίου. Ο διακοσµητικός φωτισµός δεν

Διαβάστε περισσότερα

Σκοποί της παιδαγωγικής διαδικασίας

Σκοποί της παιδαγωγικής διαδικασίας Σκοποί της παιδαγωγικής διαδικασίας Θεματικές ενότητες Διαμόρφωση των σκοπών της αγωγής Ιστορική εξέλιξη των σκοπών της αγωγής Σύγχρονος προβληματισμός Διαμόρφωση των σκοπών της αγωγής Η παιδαγωγική διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθέρωση Κατευθύνσεις της Ε.Ε. για τις εμπορευματικές οδικές μεταφορές 5

Απελευθέρωση Κατευθύνσεις της Ε.Ε. για τις εμπορευματικές οδικές μεταφορές 5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ.. 1 1.1. Σχεδιασμός των μεταφορών... 1 1.2. Κατηγοριοποίηση Δομικά στοιχεία των μεταφορών.. 2 1.3. Βασικοί άξονες της Ευρωπαϊκής πολιτικής

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονος χορός: Ιστορία, εκπαίδευση, σύνθεση και χορογραφία. Ενότητα 9: Χοροθέατρο Γαλάνη Μαρία (Μάρω) PhD Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης

Σύγχρονος χορός: Ιστορία, εκπαίδευση, σύνθεση και χορογραφία. Ενότητα 9: Χοροθέατρο Γαλάνη Μαρία (Μάρω) PhD Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Σύγχρονος χορός: Ιστορία, εκπαίδευση, σύνθεση και χορογραφία Ενότητα 9: Χοροθέατρο Γαλάνη Μαρία (Μάρω) PhD Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης 1 Σκοπός της ενότητας Γνωριμία με την τέχνη του χοροθεάτρου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ. Διοίκηση Επιχειρήσεων. Β Εξάμηνο -Παραδόσεις

ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ. Διοίκηση Επιχειρήσεων. Β Εξάμηνο -Παραδόσεις ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Διοίκηση Επιχειρήσεων Β Εξάμηνο -Παραδόσεις 1 Σκοπός του Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι να κατανοηθεί από τους σπουδαστές η σημασία της Διοικητικής Επιστήμης στην λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Η πόλη κινείται κάνουμε μαζί το επόμενο βήμα!

Η πόλη κινείται κάνουμε μαζί το επόμενο βήμα! 1 Η πόλη κινείται κάνουμε μαζί το επόμενο βήμα! Η Ευρώπη αλλάζει. Η Χώρα επαναπροσδιορίζεται. Ο Δήμος Κοζάνης σε μετάβαση. Επιλογή μας, αλλά και αναγκαιότητα, η αλλαγή. Αλλαγή που σημαίνει κίνηση! Η πόλη

Διαβάστε περισσότερα

Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1

Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1 Η Απουσία του Χρόνου Σελίδα.1 (Επιφυλλίδα Οπισθόφυλλο) Ο Εαυτός και η Απουσία του Χρόνου Δεν είναι καθόλου συνηθισμένο να γίνονται συζητήσεις και αναφορές για την Απουσία του Χρόνου ακόμη και όταν υπάρχουν,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ ΤΑΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ ΤΑΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ ΤΑΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ γνώση + ικανότητα επικοινωνίας χρήσιμη & απαραίτητη αποτελεσματικότητα στον επαγγελματικό χώρο αποτελεσματικότητα στις ανθρώπινες σχέσεις Περισσότερο

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΝΑΥΠΛΙΟ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ NAFPLIO A. THE HISTORIC CHARACTER OF THE CITY B. PROPOSALS FOR PROTECTION AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT THE OLD CITY - VIEW FROM THE

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Μαθηματικά (Άλγεβρα - Γεωμετρία) Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α, Β ΤΑΞΕΙΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΠΑΛ ΚΕΝΤΡΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση καταστηµάτων Περιγραφή κτιρίου Φωτογραφικό υλικό

Παρουσίαση καταστηµάτων Περιγραφή κτιρίου Φωτογραφικό υλικό ΙΣΟΓΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ Λ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 342 & ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ, Ν. ΨΥΧΙΚΟ Παρουσίαση καταστηµάτων Περιγραφή κτιρίου Φωτογραφικό υλικό ΘΕΜΕΛΙΑ ΧΟΥΒΑΡ ΑΣ Α.Τ.Ε. Οδός Πεντέλης 110 Μαρούσι, 151 26

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Συγκρουσιακές Θεωρήσεις Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 5ο (σελ. 128 136) Οι θέσεις του Althusser Οι θέσεις του Gramsci 2 Karl Marx (1818-1883)

Διαβάστε περισσότερα

Το κτίριο περιγράφεται σχηµατικά από το τρίπτυχο: δοµή, µορφή, περιεχόµενο

Το κτίριο περιγράφεται σχηµατικά από το τρίπτυχο: δοµή, µορφή, περιεχόµενο Το κτίριο περιγράφεται σχηµατικά από το τρίπτυχο: δοµή, µορφή, περιεχόµενο Τύπος είναι µια επαναλαµβανόµενη αναγνωρίσιµη οργανωτική δοµή. εν έχει διαστάσεις και κλίµακα. Βρίσκεται σε διαλεκτική σχέση µε

Διαβάστε περισσότερα

«DARIAH-CRETE Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδοµής για τις ανθρωπιστικές επιστήµες ΥΑΣ»

«DARIAH-CRETE Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδοµής για τις ανθρωπιστικές επιστήµες ΥΑΣ» «DARIAH-CRETE Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδοµής για τις ανθρωπιστικές επιστήµες ΥΑΣ» ΑΚΑ ΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΕΚ ΑΘΗΝΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Ι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 15

ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 15 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η δημιουργικότητα είναι η λειτουργία που επιτρέπει στο νου να πραγματοποιήσει ένα άλμα, πολλές φορές εκτός του αναμενόμενου πλαισίου, να αναδιατάξει τα δεδομένα με απρόσμενο τρόπο, υπερβαίνοντας

Διαβάστε περισσότερα

Χωρικές διαδικασίες-χωρικά Δεδομένα

Χωρικές διαδικασίες-χωρικά Δεδομένα Το Ζήτημα του Χώρου στο Σχεδιασμό. Χωρικές Διαδικασίες. Χωρικά Δεδομένα «Χωρικές, Οικονομικές, Κοινωνικές και Περιβαλλοντικές ιαστάσεις της Ανάπτυξης και του Σχεδιασμού» ιδάσκων: Ι. Σαγιάς, Επίκουρος Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ιστορίες δωματίων Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε Διάρκεια: 6 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από διάφορες δραστηριότητες που αφορούν στο δωμάτιό τους

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Περιγραφή Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία αποτελεί τη διδακτική έκφραση της προβληματικής του σύγχρονου σχολείου, το οποίο επιδιώκει να αναπτύξει τον ολοκληρωμένο και αυτόνομο δημοκρατικό πολίτη, που θα

Διαβάστε περισσότερα

Πολεοδοµικός σχεδιασµός και αρχιτεκτονική της πόλης

Πολεοδοµικός σχεδιασµός και αρχιτεκτονική της πόλης ioannou first pages: 1 6/6/2014 2:15 1 Πολεοδοµικός σχεδιασµός και αρχιτεκτονική της πόλης εισαγωγή σε βασικές έννοιες ioannou first pages: 1 6/6/2014 2:15 2 ioannou first pages: 1 6/6/2014 2:15 3 ΒΥΡΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΑΣ ΑΙΘΟΥΣΑΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΑΣ ΑΙΘΟΥΣΑΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΑΣ ΑΙΘΟΥΣΑΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΝΕΓΕΡΣΗΣ ΝΕΟΥ ΚΤΗΡΙΟΥ (ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΥΠΑΡΧΟΝΤΟΣ Κ1) Εμβαδόν Οικοπέδου Επιτρεπόμενα Υπόλοιπα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ -Η κάθε αστική ή αγροτική τοποθεσία που µαρτυρεί πολιτισµό έχει µνηµειακή αξία -Το ενδιαφέρον δεν περιορίζεται µόνο στην υψηλή αρχιτεκτονική αλλά και στα

Διαβάστε περισσότερα

Κύριε εκπρόσωπε του Συμβουλίου της Ευρώπης, Κύριε Πρόεδρε του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας,

Κύριε εκπρόσωπε του Συμβουλίου της Ευρώπης, Κύριε Πρόεδρε του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας, ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (Κ.Ε.Μ.Ε.Α) ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΨΗΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (Παρασκευή 2 Ιουνίου 2017, Τεχνόπολη Δήμου

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ε_3.Ο λ3τ(ε) ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (2ος Κύκλος) ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ηµεροµηνία: Μ. Τετάρτη 16 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ

Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Άρης Σαπουνάκης Δρ Αρχιτέκτων Πολεοδόμος Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Υπόγειο δίκτυο πρόσβασης Ένα νέο έδαφος

Υπόγειο δίκτυο πρόσβασης Ένα νέο έδαφος Ένα νέο έδαφος Το ελληνικό τοπίο υπομένει για περισσότερα από 40 χρόνια μια παρατεταμένη διαδικασία «προ-αστικοποίησης». Στην ανάπτυξη των παραθεριστικών οικισμών κυριαρχούν τα γνώριμα μοντέλα της πανταχόθεν

Διαβάστε περισσότερα

Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Η Α Ν Α Λ Υ Σ Η Π Α Ρ Α Δ Ο Σ Ι Α Κ Ω Ν Κ Τ Ι Ρ Ι Ω Ν - Σ Υ Ν Ο Λ Ω Ν

Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Η Α Ν Α Λ Υ Σ Η Π Α Ρ Α Δ Ο Σ Ι Α Κ Ω Ν Κ Τ Ι Ρ Ι Ω Ν - Σ Υ Ν Ο Λ Ω Ν 1 Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Η Α Ν Α Λ Υ Σ Η Π Α Ρ Α Δ Ο Σ Ι Α Κ Ω Ν Κ Τ Ι Ρ Ι Ω Ν - Σ Υ Ν Ο Λ Ω Ν Έλενα Κωνσταντινίδου, Επ. Καθηγήτρια ΕΜΠ Σας καλοσωρίζουμε στο μάθημα της «Αρχιτεκτονικής ανάλυσης παραδοσιακού

Διαβάστε περισσότερα

Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Ο Σ Σ Χ Ε Δ Ι Α Σ Μ Ο Σ 3 : Κ Α Τ Ο Ι Κ Ι Α / Α Κ Α Δ Η Μ Α Ι Κ Ο Ε Τ Ο Σ

Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Ο Σ Σ Χ Ε Δ Ι Α Σ Μ Ο Σ 3 : Κ Α Τ Ο Ι Κ Ι Α / Α Κ Α Δ Η Μ Α Ι Κ Ο Ε Τ Ο Σ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ III ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Ο Σ Σ Χ Ε Δ Ι Α Σ Μ Ο Σ 3 : Κ Α Τ Ο Ι Κ Ι Α / Α Κ Α Δ Η Μ Α Ι

Διαβάστε περισσότερα

ΜΜΕ & Ρατσισμός. Δοκιμασία Αξιολόγησης Β Λυκείου

ΜΜΕ & Ρατσισμός. Δοκιμασία Αξιολόγησης Β Λυκείου ΓΙΑΝΝΗΣ Ι. ΠΑΣΣΑΣ, MED ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» 29 Νοεμβρίου 2018 ΜΜΕ & Ρατσισμός Δοκιμασία Αξιολόγησης Β Λυκείου Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ο Σωφρόνης Χατζησαββίδης (1950-2014) ήταν γλωσσολόγος, καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟΥ «Υπαίθρια Θεατρική Σκηνή»

ΘΕΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟΥ «Υπαίθρια Θεατρική Σκηνή» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013-2014 ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ 4 6ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ 6Α ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Διδάσκοντες : Ε. Αλεξάνδρου,

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ Ο ρυθμός είναι μια έννοια που ξεκινάει από την επαναλαμβανόμενη αλλαγή κατά τακτά χρονικά διαστήματα κάποιας χαρακτηριστικής κατάστασης. Στη μουσική

Διαβάστε περισσότερα

Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Η Δέσμη Καλών Τεχνών προσφέρεται ως επιλογή στους μαθητές της Β' και Γ' λυκείου. Για την 6η Δέσμη δεν υπάρχει στην Α' λυκείου αντίστοιχη ΟΜΠ (Ομάδα Μαθημάτων Προσανατολισμού), έτσι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΩΡΟΥ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΩΡΟΥ Τίτλος Μαθήματος ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ & ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΩΡΟΥ κ. Καριώτου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ 12:25 Σελίδα 2 από 6 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 06/06/2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΣΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ» ΟΔΗΓΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ

ΟΔΗΓΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ» ΟΔΗΓΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ ΟΔΗΓΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» στην Προγραμματική Περίοδο 2007 2013, στοχεύει στον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας και

Διαβάστε περισσότερα

Δράση και Διακεκριμένη Επίδοση Σελίδα.1

Δράση και Διακεκριμένη Επίδοση Σελίδα.1 Δράση και Διακεκριμένη Επίδοση Σελίδα.1 (Επιφυλλίδα - Οπισθόφυλλο) Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΕΠΙΔΟΣΗ. Η δράση που έχει σχέση με τη διακεκριμένη επίδοση, την προοπτική και την αειφορία προκαλείται

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΕΠΙΜΕΕΙΑ: ΝΙΚΟΑΟ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΟΓΟ ΠΡΟΟΜΟΙΩΗ ΔΙΑΓΩΝΙΜΑΤΩΝ 1 Κεφάλαιο 1 ο Επιχειρήσεις και Οργανισμοί Ομάδα Α Ερωτήσεις ωστού άθους Α1) Η έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών 5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Αθήνα, 14 15 Οκτωβρίου 2017 Κρομμύδα Βασιλική* / Στρατηγέα Αναστασία ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2018-2019 Το πρόγραμμα σπουδών της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ καθορίζεται από τις γενικότερες απαιτήσεις της Ανώτατης Εκπαίδευσης, αλλά και από τις ειδικότερες

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ

ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ Χαρτογραφία Ι 1 ΟΡΙΣΜΟΙ Φαινόμενο: Ο,τιδήποτε υποπίπτει στην ανθρώπινη αντίληψη Γεωγραφικό (Γεωχωρικό ή χωρικό) φαινόμενο: Ο,τιδήποτε υποπίπτει στην ανθρώπινη αντίληψη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης 1 Κάθε οικονομικό σύστημα λειτουργεί με στόχο την ικανοποίηση των αναγκών των καταναλωτών. Μέσα σε αυτό υπάρχουν οργανισμοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί, τράπεζες, επιχειρήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Οι τρεις διαστάσεις της μάθησης Αλέξης Κόκκος Ο Knud Illeris, ο σημαντικότερος ίσως θεωρητικός της μάθησης σήμερα, στο κείμενό του «Μια

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό Τεχνικό Σχέδιο

Ειδικό Τεχνικό Σχέδιο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ειδικό Τεχνικό Σχέδιο Ενότητα 1: Εισαγωγή Δρ Σταματίνα Γ. Μαλικούτη Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα