Περιεχόµενα. Οικονοµική επισκόπηση 5. Μήνυµα Προέδρου του.σ. 7. Έκθεση ιευθύνοντος Συµβούλου 9

Transcript

1

2 φυσική πηγή βιοµηχανικών λύσεων ετήσιος απολογισµός 2003

3 Περιεχόµενα Οικονοµική επισκόπηση 5 Μήνυµα Προέδρου του.σ. 7 Έκθεση ιευθύνοντος Συµβούλου 9 S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.: η νέα εταιρική µας ταυτότητα 15 Ορόσηµα στην πορεία της S&B 16 Οι εταιρίες του Οµίλου S&B 18 ιεθνής παρουσία Οµίλου S&B 20 Μπεντονίτης 25 Περλίτης 29 Βωξίτης 33 Βιοµηχανικά Ορυκτά Οtavi 37 Moτοδυναµική Α.Ε.Ε. 43 Ergotrak A.E. 45 Εταιρική ιακυβέρνηση 47 Πληροφορίες για τους Μετόχους 49 Οικονοµικά στοιχεία 50 3

4 Οικονοµική επισκόπηση ΜΕΓΕΘΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ (σε χιλ. ) Κύκλος Εργασιών EBITDA Λειτουργικά Κέρδη Κέρδη προ Φόρων Καθαρά Ενοποιηµένα Κέρδη Οµίλου ΜΕΓΕΘΗ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ (σε χιλ. ) Πάγιο Ενεργητικό Συµµετοχές Λειτουργικό Κεφάλαιο Κίνησης Ίδια Κεφάλαια Προβλέψεις Καθαρό Χρέος Αριθµός Μετοχών Τέλους Έτους Σταθµισµένος Αριθµός Μετοχών ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑ ΜΕΤΟΧΗ 4 (σε ) EBITDA ανά Μετοχή 1,87 1,90 1,72 1,80 1,29 Καθαρά Κέρδη Οµίλου ανά Μετοχή (EPS) 0,59 0,54 0,48 0,56 0,46 Ταµιακές Ροές ανά Μετοχή (CEPS) 5 1,46 1,41 1,29 1,39 0,96 Μέρισµα ανά Μετοχή - Ονοµαστικό 0,23 0,23 0,21 0,41 0,34 Μέρισµα ανά Μετοχή - Προσαρµοσµένο 0,23 0,23 0,21 0,21 0,17 Λογιστική Αξία ανά µετοχή (BVPS) 4,62 4,39 4,18 4,11 3,64 ΕΙΚΤΕΣ Ετήσιος Ρυθµός Ανάπτυξης κύκλου εργασιών 9,8% - κερδών ανά µετοχή 6,4% Περιθώριο EBITDA 19,1% 19,6% 17,7% 18,0% 19,0% Περιθώριο Λειτουργικού Κέρδους 11,4% 11,9% 11,4% 11,3% 12,0% Περιθώριο Καθαρού Κέρδους 6,0% 5,6% 4,9% 5,6% 6,8% Λειτουργικό Κεφάλαιο Κίνησης / Πωλήσεις 27,9% 25,6% 26,9% 23,1% 25,1% Καθαρό Χρέος / EBITDA 2,48 1,93 2,43 1,79 1,88 Καθαρό Χρέος / Ίδια Κεφάλαια 1,01 0,84 1,00 0,78 0,67 Απόδοση Ιδίων Κεφαλαίων (ROE) 6 12,8% 12,4% 11,5% 13,6% 12,7% Απόδοση Συνολικών Κεφαλαίων (ROCE) 7 8,5% 9,5% 8,4% 9,7% 10,3% Σηµειώσεις: 1: Στις χρήσεις 2002 και 2001, ο Kύκλος Eργασιών, το EBITDA και τα Λειτουργικά Κέρδη δεv περιλαµβάνουν τα αντίστοιχα κονδύλια συµµετοχών που εκποιήθηκαν. Τα αποτελέσµατα αυτών περιλαµβάνονται στα έκτακτα και ανόργανα έσοδα (έξοδα). 2: EBITDA (Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων) = Μερικά Κέρδη Εκµετάλλευσης + Αποσβέσεις Ενσωµατωµένες στο Λειτουργικό Κόστος. 3: Oι ίδιες µετοχές έχουν αφαιρεθεί από τα Ίδια Κεφάλαια. 4: Βασισµένα στο σταθµισµένο αριθµό µετοχών - εκτός από το Ονοµαστικό µέρισµα ανά µετοχή. 5: Ταµιακές Ροές ανά Μετοχή (CEPS) = (Καθαρά Ενοποιηµένα Κέρδη Οµίλου + Σύνολο Αποσβέσεων) / Σταθµισµένο Αριθµό Μετοχών. 6: Απόδοση Ιδίων Κεφαλαίων (ROE) = Καθαρά Ενοποιηµένα Κέρδη Οµίλου / Ίδια Κεφάλαια. 7: Απόδοση Συνολικών Κεφαλαίων (ROCE) = [(Λειτουργικό Κέρδος + Έσοδα από Συνδεδ. Επιχειρήσεις) x (1-Ποσοστό Φόρου)] / ( Ίδια Κεφάλαια + Καθαρό Χρέος) όπου: Ποσοστό Φόρου = Σύνολο Φόρων / Κέρδη προ Φόρων. 5

5 Μήνυµα του Προέδρου του.σ. Ηπλούσια επιχειρηµατική δράση της «S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.» συµπλήρωσε τα 70 χρόνια δηµιουργίας. Η διεθνής δράση µας και η ανάπτυξη της παραγωγής µας σε πολλές χώρες στην Ευρώπη, την Αµερική και την Ασία µάς οδήγησαν στην περσινή απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων για αλλαγή της επωνυµίας από «Α.Ε.Ε. Αργυροµεταλλευµάτων & Βαρυτίνης» σε «S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.». Η νέα επωνυµία ανταποκρίνεται στη σηµερινή κύρια δραστηριότητά µας, ενώ σηµατοδοτεί και το στρατηγικό µας πρόγραµµα για ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας µας σε όλες τις αγορές, όπου µπορούµε να εξασφαλίσουµε ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα. Παράλληλα, παραµένουµε πιστοί στις αρχές και στις αξίες εκείνων που δηµιούργησαν την Εταιρία µας και έθεσαν τα θεµέλια, πάνω στα οποία στηρίζεται το σηµερινό µας έργο και η διεθνής αναγνώριση της S&B. Η επιχειρηµατική δράση µας κατά το παρελθόν έτος αναπτύχθηκε µέσα σε ένα δύσκολο παγκόσµιο οικονοµικό περιβάλλον, µε τον πόλεµο και την κρίση στη Μ. Ανατολή, τις συνέπειές τους στις διεθνείς αγορές, την αύξηση της τιµής του πετρελαίου, την πρωτοφανή αύξηση των ναύλων, καθώς και την υποχώρηση του δολαρίου µε αντίστοιχη ισχυροποίηση του ευρώ. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η συνολική εικόνα της χρονιάς που πέρασε ήταν θετική για τον Όµιλό µας, δικαιώνοντας τη συγκρατηµένη αισιοδοξία που εκφράσαµε στην περσινή ετήσια έκθεση και τη γενική συνέλευση. Οι ενοποιηµένες πωλήσεις του Οµίλου παρέµειναν ουσιαστικά αµετάβλητες, αλλά τα καθαρά µας κέρδη έφθασαν κατά το 2003 στο υψηλότερο ιστορικό τους επίπεδο. Οι πωλήσεις των Βιοµηχανικών Ορυκτών, που αποτελούν τα τρία τέταρτα του συνολικού κύκλου εργασιών του Οµίλου, σηµείωσαν µικρή µείωση, ενώ βελτίωση παρουσίασε η κερδοφορία αυτού του τοµέα. Οι εµπορικές εταιρίες µας Μοτοδυναµική Α.Ε.Ε. και Ergotrak Α.Ε. σηµείωσαν αύξηση των πωλήσεων αλλά υποχώρηση της κερδοφορίας τους. Αυτό οφείλεται κυρίως στις αυξηµένες δαπάνες για ανάπτυξη του δικτύου λιανικής πώλησης, αλλά και νέων επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων που ανα- µένεται να αποδώσουν στο µέλλον. Συνεχίστηκαν οι στρατηγικού χαρακτήρα κινήσεις για την εµπέδωση και διεύρυνση της παρουσίας µας στις αγορές της Ευρώπης, της Αµερικής και της Ασίας, για την αποδέσµευση από δραστηριότητες που δεν εντάσσονται στο βασικό κορµό των επιχειρηµατικών µας ενδιαφερόντων, για τη διερεύνηση δυνατοτήτων επέκτασης σε άλλα βιοµηχανικά ορυκτά και σε νέες αγορές. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερης σηµασίας είναι η εξαγορά, κατά το τέλος του 2003, της βουλγαρικής εταιρίας Bentonit AD, µε ορυχεία και εγκαταστάσεις µπεντονίτη, περλίτη και ζεόλιθου. Πέραν του καθαρά επιχειρηµατικού τοµέα: Ιδιαίτερα τιµητική διάκριση για την Εταιρία µας κατά το παρελθόν έτος θεωρούµε την απονοµή στην S&B του πρώτου Βραβείου για την Εταιρική ιακυβέρνηση στην Ελλάδα (στο πλαίσιο των Βραβείων IR τα οποία έχει θεσπίσει η Εταιρία Capital Link µε την υποστήριξη του Χρηµατιστηρίου Αθηνών). Η δηµόσια αυτή αναγνώριση των αρχών και διαδικασιών τις οποίες εφαρµόζουµε, για τη διασφάλιση της διαφάνειας στην οικονοµική διαχείριση και λειτουργία της Εταιρίας, επιβεβαιώνει την ορθότητα των επιλογών µας και µας δίνει νέες δυνάµεις για τη συνέχιση των προσπαθειών µας στο µέλλον. Στο χώρο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης συνεχίσαµε πολλές δράσεις, ενώ µπήκαν οι βάσεις για νέες πρωτοποριακές πρωτοβουλίες στον τοµέα των σχέσεων και της συνεργασίας µε τις τοπικές κοινωνίες. Την ικανοποίησή µας για όλα αυτά σκιάζει ένα τραγικό γεγονός που έπληξε την οικογένεια της S&B: η απώλεια δύο ανθρώπων µελών συνεργείου εργολάβου µας κατά τη διάρκεια εργασιών σε υπόγεια εκµετάλλευση βωξίτη στη Φωκίδα. Το δυστύχηµα αυτό αποτελεί δίδαγµα και συνεχή υπόµνηση για όλους µας, ώστε οι συστηµατικές προσπάθειες και τα µέτρα που παίρνουµε στον τοµέα της ασφάλειας να συνεχιστούν µε ακόµη µεγαλύτερη ένταση παντού και χωρίς αποκλίσεις. ιότι η ασφάλεια στην εργασία κατέχει την ύψιστη θέση στην κλί- µακα των αξιών και προτεραιοτήτων της Εταιρίας µας. Τη χρονιά που διανύουµε ήδη, γιορτάζουµε τα εβδοµηκοστά γενέθλια της Εταιρίας µας αλλά και τα δέκα από την αρχή της διαπραγ- µάτευσης της µετοχής µας στο Χ.Α. Αποτίοντας φόρο τιµής στους δηµιουργούς της και σε όλους όσοι µέχρι σήµερα συνέβαλαν στη µεταµόρφωση της µικρής οικογενειακής µεταλλευτικής επιχείρησης του 1934 στο σηµερινό πολυµετοχικό και πολυεθνικό Όµιλο της S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε., θα αξιοποιήσουµε την επέτειο αυτή για να αντλήσουµε, από τα επιτεύγµατα του χθες, έµπνευση και νέες δυνάµεις για την πραγµάτωση των υψηλών στόχων µας στο εγγύς και το απώτερο µέλλον. Η 70ετηρίδα µάς δίνει ταυτόχρονα τη δυνατότητα να ατενίζουµε µε µεγαλύτερη αισιοδοξία τη δύσκολη χρονιά που ήδη διανύου- µε. Έχω την πεποίθηση ότι θα αντιµετωπίσουµε αποτελεσµατικά τις όποιες αντιξοότητες και θα αξιοποιήσουµε δηµιουργικά τις ευκαιρίες για δυναµική ανάπτυξη, έχοντας ως πολύτιµα εφόδια την πείρα µας, τις αρχές µας, το ικανότατο ανθρώπινο δυναµικό µας, τις στρατηγικές κατακτήσεις και το σωστό προγραµµατισµό, προς όφελος των µετόχων µας και όλων όσοι επηρεάζουν ή επηρεάζονται από τις δραστηριότητες της S&B. Το.Σ. προτείνει και ζητεί την έγκριση της Γενικής Συνέλευσης για: Τη διανοµή µερίσµατος 0,23 ανά µετοχή. Αµοιβή µελών ιοικητικού Συµβουλίου ιανοµή κερδών στους εργαζοµένους της Εταιρίας. Οδυσσέας Π. Κυριακόπουλος 7

6 Έκθεση ιευθύνοντος Συµβούλου Μέσα σ ένα δύσκολο επιχειρηµατικό περιβάλλον, το 2003 ήταν για την S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. ένα έτος σταθερής πορείας και ισχυροποίησης της θέσης της στις παγκόσµιες αγορές όπου δραστηριοποιείται. 289,6 εκατ. πωλήσεις 17,4 εκατ. καθαρά κέρδη 7,4% αύξηση καθαρών κερδών 75 ορυχεία, εργοστάσια και κέντρα διανοµής σε 16 χώρες 9,8% ετήσιος ρυθµός ανάπτυξης πωλήσεων

7 Για την S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. το 2003 ήταν έτος σταθερής πορείας και ισχυροποίησης. Στους περισσότερους τοµείς διατηρήσαµε ή βελτιώσαµε τη θέση µας στην αγορά, πετύχαµε το υψηλότερο στα χρονικά της Εταιρίας επίπεδο καθαρών κερδών σε ενοποιηµένη βάση και διατηρήσαµε σταθερή απόδοση ιδίων και συνολικών κεφαλαίων. Επίσης, συνεχίσαµε να ενισχύουµε τις υποδοµές µας, να προωθούµε τον εξορθολογισµό του χαρτοφυλακίου των δραστηριοτήτων µας και το σηµαντικότερο να κάνουµε συγκεκριµένα βήµατα, που οδηγούν σε επέκταση και µεγέθυνση του Οµίλου S&B, όχι µόνο µέσα στο 2004, αλλά και µακροπρόθεσµα. Οι ενοποιηµένες πωλήσεις του Οµίλου S&B παρέµειναν ουσιαστικά αµετάβλητες, στα 289,6 εκατ. έναντι 291,3 εκατ. το 2002 ( 0,6%), αντανακλώντας µείωση 2,7% για τα Βιοµηχανικά Ορυκτά και αύξηση 6,3% για τις Εµπορικές ραστηριότητες, ενώ τα καθαρά κέρδη έφθασαν τα 17,4 εκατ. σηµειώνοντας αύξηση 7,4% σε σχέση µε το Το περιθώριο EBITDA διαµορφώθηκε σε 19,1% έναντι 19,6% το Στον Τοµέα των Βιοµηχανικών Ορυκτών οι πωλήσεις επηρεάστηκαν θετικά από την αυξηµένη δραστηριότητα στους Κλάδους του Μπεντονίτη, του Περλίτη και των Ορυκτών Otavi. Αρνητικές, όµως, ήταν οι εξελίξεις στον Κλάδο του Βωξίτη, όπου οι πωλήσεις υπέστησαν τις συνέπειες της επιδείνωσης των συνθηκών της αγοράς και της επι- µήκυνσης των χρόνων παράδοσης. Γενικά, στα έσοδα από τις πωλήσεις βιοµηχανικών ορυκτών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυσµενής ήταν η επίδραση του αδύναµου δολαρίου. Συνολικά, τα έσοδα από πωλήσεις του Τοµέα Βιοµηχανικών Ορυκτών ανήλθαν σε 218,3 εκατ. σε σύγκριση µε 224,2 εκατ. το 2002 ( 2,7%). Αισθητή ήταν, επίσης, η πίεση στην κερδοφορία αυτού του Τοµέα από την αύξηση των θαλάσσιων ναύλων, που συνεχίζει να επηρεάζει τις επιδόσεις µας και κατά το Μέσα σ αυτό το αντίξοο περιβάλλον επιδείξαµε ανθεκτικότητα, βελτιώνοντας την προ φόρων κερδοφορία στα Βιοµηχανικά Ορυκτά κατά 3,4% έναντι του 2002 (από 21,4 εκατ. το 2002 σε 22,2 εκατ. το 2003) και διατηρώντας το περιθώριο EBITDA στο 23%. Στον Τοµέα Εµπορικών ραστηριοτήτων (Μοτοδυναµική Α.Ε.Ε. και Ergotrak Α.Ε.) οι πωλήσεις ανήλθαν σε 71,3 εκατ., σηµειώνοντας αύξηση 6,3% έναντι του προηγούµενου χρόνου. Αυτή όµως η αύξηση δεν «µεταφράστηκε» σε αύξηση των προ φόρων κερδών του εµπορικού τοµέα λόγω αφενός της επέκτασης του ιδιόκτητου δικτύου λιανικών πωλήσεων της Μοτοδυναµικής ανά την Ελλάδα και αφετέρου, της γεωγραφικής επέκτασης της δραστηριότητας της Ergotrak στη Βόρεια Ελλάδα και στην περιοχή των Βαλκανίων. Πιστεύουµε ότι οι κινήσεις αυτές θα έχουν ευνοϊκό οικονοµικό αντίκτυπο τα προσεχή χρόνια. Μεταξύ των κυριότερων εξελίξεων του 2003 για την S&B ήταν και οι εξής: Αλλάξαµε το όνοµα της Εταιρίας µας - σε S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.- καθώς και το λογότυπό της. Η νέα µας ταυτότητα υπογραµµίζει τη στρατηγική επιλογή µας στο χώρο των εξειδικευµένων βιοµηχανικών ορυκτών, για προσφορά φυσικών λύσεων προστιθέµενης αξίας σε ευρύ φάσµα βιοµηχανικών εφαρµογών. Επί πλέον, υπό τη νέα εταιρική ταυτότητα ενοποιούνται και οι ανά τον κόσµο δραστηριότητες του Οµίλου µας. Εξαγοράσαµε τη Bentonit AD στη Βουλγαρία, µια υγιή επιχείρηση, που έχει ήδη περάσει µε επιτυχία τη σκληρή δοκιµασία της ιδιωτικοποίησης και της συνακόλουθης αναδιάρθρωσης. Με αυτή την εξαγορά, σκοπός µας είναι σε συνεργασία µε την εκεί οµάδα ικανών στελεχών να αξιοποιήσουµε τα σηµαντικά αποθέµατα που διαθέτει η Βentonit AD σε µπεντονίτη, ζεόλιθο και περλίτη για να ενισχύσουµε την παρουσία µας στην Κεντρική Ευρώπη και να διεισδύσουµε στις αγορές της Ρωσίας και των γειτονικών χωρών. ιανοίγονται ευρείες προοπτικές, όχι µόνο για τον κλάδο του µπεντονίτη όπου η στρατηγική µας είναι ήδη σε υψηλό βαθµό αναπτυγµένη αλλά και για ουσιώδη αύξηση της ευρωπαϊκής παρουσίας µας στο ζεόλιθο, χάρη στα εξαιρετικής ποιότητας αποθέµατα του ορυκτού αυτού και στη µονάδα επεξεργασίας του που διαθέτει η Bentonit AD. Προσβλέπουµε, ακόµη, σε περαιτέρω ενδυνάµωση της παρουσίας µας σε όλο το βαλκανικό χώρο µε προϊόντα διογκωµένου περλίτη. Μετά από επανεξέταση της θέσης µας όσον αφορά τις έρευνες για χρυσό, καταλήξαµε ότι η δραστηριότητα αυτή δεν είναι πια συµβατή µε την εστιασµένη στα βιοµηχανικά ορυκτά στρατηγική µας. Επιστρέψα- µε, λοιπόν, στο Ελληνικό ηµόσιο τις σχετικές µεταλλευτικές άδειες για τη νήσο Μήλο. Στην περίπτωση της συµµετοχής µας (20%) στην εταιρία Χρυσωρυχεία Θράκης, έχουµε συµφωνήσει, από κοινού µε την Εταιρία Newmont που κατέχει το υπόλοιπο 80%, για την πώλησή της σε τρίτους. Η πώληση αυτή αναµένεται να ολοκληρωθεί εντός του Ενισχύσαµε την υποδοµή µας στη Βόρεια Αµερική µε τη δηµιουργία νέων αποθηκευτικών χώρων στην περιοχή του Κόλπου του Μεξικού, για την εξυπηρέτηση πελατών µέσω του ποταµού Μισισιπή, και ολοκληρώσαµε την κατασκευή εγκαταστάσεων επεξεργασίας και εκφόρτωσης µπεντονίτη και περλίτη στο λιµάνι Brunswick της Georgia στις ΗΠΑ. Ισχυροποιήσαµε τη θέση µας στην Κίνα, µε δραστική επέκταση του δικτύου πελατών µας στη χώρα αυτή, αλλά και στην Ιαπωνία και στην Κορέα, µε διπλασιασµό της παραγωγικής δυναµικότητας του εκεί εργοστασίου µας και µε περαιτέρω εκµετάλλευση του ορυχείου περλίτη στο οποίο συµµετέχουµε. Επεκτείναµε, επίσης, τη δραστηριότητά µας σ ένα νέο ορυκτό, το βολλαστονίτη στην Κίνα, αποκτώντας, στις αρχές του 2004, τον έλεγχο του µεγαλύτερου µεταλλείου και µιας µονάδας επεξεργασίας του ορυκτού αυτού, στην επαρχία Jilin της Κίνας. Ο Κλάδος των Βιοµηχανικών Ορυκτών Otavi κατέχει ηγετική θέση στις πωλήσεις βολλαστονίτη σε µεταλλουργίες της Ευρώπης και, µε την κίνησή µας αυτή, εξασφαλίζουµε γερή βάση αποθεµάτων υψηλής ποιότητας. Ικανοποιητική ήταν η πρόοδος του Προγράµµατος Πήγασος για την εφαρµογή του πληροφοριακού συστήµατος SAP σε όλες τις δραστηριότητες της S&B στην Ελλάδα και τη συνεχιζόµενη, κατά το 2004, υλοποίησή του στη Γερµανία. Το πρόγραµµα αυτό θα αποτελέσει την ισχυρή κοινή πλατφόρµα ενός προηγµένου συστήµατος ενιαίας διαχείρισης πληροφοριών για τον Όµιλό µας. Αναγνωρίστηκε για µία ακόµη φορά η πρωτοπορία της Εταιρίας µας σε θέµατα Εταιρικής ιακυβέρνησης, µε την απονο- µή στην S&B του Βραβείου Καλύτερης Εταιρικής ιακυβέρνησης. Κατά το 2003, πολύπλευρο και ουσιαστικό ήταν το έργο µας και στο χώρο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, µε έµφαση σε νέες µορφές συνεργασίας µε τοπικές κοινότητες στην Ελλάδα. Τα θέµατα αυτά καλύπτονται εκτενώς στον Κοινωνικό Απολογισµό µας, ο οποίος αναφέρεται στη δραστηριότητά µας στους τοµείς του ανθρώπινου δυναµικού, της υγιεινής και ασφάλειας, της προστασίας του περιβάλλοντος και των σχέσεων µε τις κοινωνίες στις περιοχές όπου έχουµε έντονη παραγωγική παρουσία. Στα όσα θετικά έχουµε να επιδείξουµε στους τοµείς αυτούς έριξε βαριά τη σκιά του ένα τραγικό δυστύχηµα στη Φωκίδα στις 19 Σεπτεµβρίου 2003: δύο άνθρωποι µέλη συνεργείου εργολάβου µας έχασαν τη ζωή τους όταν κατέρρευσε η οροφή ενός νέου υπόγειου µεταλλείου βωξίτη. Σε ολόκληρη την 70χρονη ιστορία της Εταιρίας ποτέ δεν είχε συµβεί ένα τέτοιου µεγέθους οδυνηρό γεγονός. Εκφράζουµε κατηγορηµατικά τη διαβεβαίωση ότι θα εντείνουµε ακόµη περισσότερο τις προσπάθειές µας και τα σύντονα µέτρα µας για συνεχή βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας, ώστε να εξασφαλίσουµε την εξάλειψη των ατυχηµάτων στους χώρους εργασίας. Συνολικά, το 2003 ήταν για την S&B ένα ισχυρό έτος θετικών εξελίξεων µέσα σε ένα δύσκολο επιχειρηµατικό περιβάλλον. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους εργαζο- µένους του Οµίλου µας για τη συµβολή τους στην επίτευξη των αποτελεσµάτων αυτών. Ήδη διανύουµε το 2004, έτος-ορόσηµο για την Εταιρία µας, η οποία συµπληρώνει 70 χρόνια από την ίδρυσή της. Είµαστε βέβαιοι ότι η εβδο- µηκοστή µας επέτειος, η οποία συµπίπτει και µε τη δεκαετηρίδα από την εισαγωγή της S&B στο Χ.Α., θα αποδειχθεί ξεχωριστός σταθµός στη συνεχή αναπτυξιακή πορεία του Οµίλου, προς όφελος των µετόχων µας, των πελατών µας, του προσωπικού του Οµίλου µας, καθώς επίσης και των τοπικών κοινοτήτων στις περιοχές όπου ασκούµε τη δραστηριότητά µας. Ευθύµιος Ο. Βιδάλης 10 Ετήσιος Απολογισµός

8

9 S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.: η νέα εταιρική µας ταυτότητα Μετά από 70 χρόνια συνεχούς παρουσίας και δραστηριότητας, η S&B αποτελεί σήµερα ένα διεθνή Όµιλο εταιριών, µε ορυχεία, εργοστάσια και εγκαταστάσεις σε 16 χώρες, σε 4 ηπείρους. Με κύριο άξονα τα βιοµηχανικά ορυκτά και τις πολλαπλές δυνατότητές τους, παράγει σειρά διαφοροποιηµένων και εξειδικευµένων προϊόντων, προσφέροντας φυσικές λύσεις προστιθέµενης αξίας σε ευρύ φάσµα βιοµηχανικών εφαρ- µογών. Στοχεύει δε στην περαιτέρω δυναµική της ανάπτυξη σε νέες γεωγραφικές περιοχές, σε νέες αγορές και σε νέα προϊόντα. Στο πλαίσιο αυτό, τόσο το προηγούµενο όνοµα της Εταιρίας, «Αργυροµεταλλευµάτων και Βαρυτίνης», όσο και το λογότυπό της, «ΗΕ», δεν αντικατόπτριζαν πλέον τον επιχειρηµατικό της προσανατολισµό, το κυρίως αντικείµενο των εργασιών της και την έντονα διεθνή της παρουσία. Για τους λόγους αυτούς, µετά από µια πολύ- µηνη διαδικασία επαναξιολόγησης της εταιρικής εικόνας και ταυτότητας και εξεύρεσης νέας ονοµασίας, γεννήθηκε το νέο όνοµα και το νέο λογότυπο του Οµίλου. Η διαδικασία αυτή βασίστηκε στη συνεργασία Ιδιοκτησίας και ιοίκησης και σε σειρά από έρευνες στάσεων, τόσο µεταξύ του επενδυτικού και δηµοσιογραφικού κοινού στην Αθήνα, όσο και µεταξύ των εργαζοµένων της Εταιρίας και των τοπικών κοινωνιών της Μήλου και της Φωκίδας. Η αλλαγή της επωνυµίας της Εταιρίας σε «S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά, Μεταλλευτική, Λατοµική, Βιοµηχανική, Εµπορική, Τουριστική, Ναυτιλιακή, Τεχνική Ανώνυµη Εταιρία» καθώς και του διακριτικού της τίτλου σε «S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.» στα ελληνικά και «S&B Industrial Minerals S.A.» στα αγγλικά, εγκρίθηκε από την Ετήσια Γενική Συνέλευση των µετόχων τον Ιούνιο του Η νέα ονοµασία και εταιρική ταυτότητα τέθηκε σε ισχύ το φθινόπωρο του 2003 και παρουσιάστηκε στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, µε εκτενή ενηµέρωση προς όλα τα ενδιαφερό- µενα µέρη της Εταιρίας: τους εργαζοµένους της, τους πελάτες της, τους προµηθευτές και συνεργάτες της, τις τοπικές κοινωνίες και τις αρµόζουσες αρχές. Επίσης, κατά τους µήνες Νοέµβριο- εκέµβριο, πραγµατοποιήθηκε διαφηµιστική εκστρατεία µε στόχο την ενηµέρωση του γενικότερου κοινού. H νέα εταιρική ταυτότητα σηµατοδοτεί την παγκόσµια ανάπτυξη και το βιοµηχανικό χαρακτήρα της S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. και παρέχει µια σειρά από σηµαντικά πλεονεκτήµατα: Περιγράφει µε σαφήνεια το κύριο αντικεί- µενο της Εταιρίας και αποδίδει το βιοµηχανικό της χαρακτήρα. Υποδηλώνει την έντονη διεθνή παρουσία της Εταιρίας. ιευκολύνει την επικοινωνία µε το εξωτερικό, όπου βρίσκεται η πλειονότητα των πελατών της Εταιρίας, καθώς η ονοµασία S&B χρησιµοποιούνταν ευρύτατα εκτός Ελλάδας. Συνδέεται µε το παρελθόν της Εταιρίας, καθώς το S και το B προέρχονται από το Silver & Baryte, αν και πλέον δεν αναλύονται σε αυτά. Υπογραµµίζει την ενιαία εικόνα του Οµίλου S&B παγκοσµίως και διευκολύνει τον εξορθολογισµό της Εταιρίας και των θυγατρικών της στο εξωτερικό, οµογενοποιώντας τις και προσδίδοντάς τους µια ενιαία εταιρική ταυτότητα. Έχει την απαιτούµενη βαρύτητα και δίνει το µήνυµα της εύρωστης, ταχύτατα αναπτυσσόµενης ελληνικής πολυεθνικής εταιρίας, που είναι η S&B. Από την άλλη πλευρά, η αλλαγή της ονοµασίας και ταυτότητας της Εταιρίας σε καµία περίπτωση δεν σηµαίνει αποκοπή από τις ρίζες της, ούτε αλλαγή ως προς τις σταθερές αρχές και αξίες που διέπουν την εβδοµηντάχρονη πορεία της. Οι ίδιες αυτές αρχές και αξίες, η ικανοποίηση του πελάτη, η έµφαση στην ποιότητα, η φροντίδα για την κοινωνία και το περιβάλλον, η µέριµνα για τον άνθρωπο και η δηµιουργία µακροχρόνιας αξίας για το µέτοχο, παραµένουν στο επίκεντρο της επιχειρησιακής φιλοσοφίας της Εταιρίας και συνεχίζουν να την καθοδηγούν στη µελλοντική της ανάπτυξη και προκοπή. Στόχος της Εταιρίας είναι η ολοκλήρωση, το 2004, της διαδικασίας αλλαγής και εφαρµογής της εταιρικής ταυτότητας, καθώς και η ευθυγράµµιση των ονοµασιών των θυγατρικών εταιριών του Οµίλου, µε τρόπο που να αντικατοπτρίζει την ενιαία ταυτότητα ενός Οµίλου Εταιριών. Σας καλωσορίζουµε στον πρώτο Ετήσιο Απολογισµό µας ως «S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε.» 15

10 Ορόσηµα στην πορεία της S&B 1991 Εισαγωγή συστήµατος συµµετοχικής διοίκησης Έναρξη δραστηριότητας της ΑΕΜ Βωξίται Παρνασσού (ΒΠ) στη Φωκίδα. Ίδρυση της Α.Ε.Ε. Αργυροµεταλλευµάτων & Βαρυτίνης (Α&B) στη Μήλο ιακοπή λειτουργίας και των δύο Εταιριών λόγω Πολέµου και Κατοχής Επαναλειτουργία της Α&Β στη Μήλο Επαναλειτουργία της ΒΠ. Ένταξη του µπεντονίτη της Μήλου στα προϊόντα της A&B Υπογραφή 30ετούς συµβολαίου της ΒΠ για προµήθεια βωξίτη στο νέο εργοστάσιο της Αλουµίνιον της Ελλάδος (Pechiney) Πρώτη εξαγωγή µπεντονίτη στις Η.Π.Α Μηχανοποίηση της υπόγειας εκµετάλλευσης βωξίτη. Νέες εγκαταστάσεις επεξεργασίας - φόρτωσης βωξίτη στην Ιτέα Πρώτη εξαγωγή περλίτη στις Η.Π.Α Πρώτη κρίση στο βωξίτη κατακόρυφη µείωση εισαγωγών από Ρουµανία Εορτασµός 30 ετών συνεργασίας της ΒΠ µε την ΕΣΣ και επέκταση συµβολαίου Νέο εργοστάσιο διόγκωσης περλίτη στη Ριτσώνα Εισαγωγή στο Χ.Α.Α. Ίδρυση της πολυεθνικής IKO- Erbsloeh µε δραστηριότητα στη Γερµανία και στη Γαλλία βασική µέτοχος η Α&B Πρώτη παρουσία στην Τουρκία Απορρόφηση της ΒΠ από την A&B Πλήρης διαχωρισµός ιδιοκτησίας και διαχείρισης διεύθυνσης. Εφαρµογή αρχών Εταιρικής ιακυβέρνησης ένα έτος πριν από την επίσηµη νοµοθέτησή τους στην Ελλάδα. Εξαγορά της Bentonit Hungaria στην Ουγγαρία. Απόκτηση του 100% της IKO- Erbsloeh Υπογραφή πρώτου συµβολαίου εξαγωγής βωξίτη. Πελάτης η γαλλική τσιµεντοβιοµηχανία Lafarge. Κατασκευή πρώτων εγκαταστάσεων της Α&Β στα Βούδια της Μήλου Πρώτες εξαγωγές βαρυτίνης Πρώτη δοκιµαστική εξαγωγή βωξίτη στη Σοβιετική Ένωση Υπογραφή πρώτης σύµβασης εξαγωγής βωξίτη στην ΕΣΣ. Ένταξη του περλίτη της Μήλου στα προϊόντα της Α&B Έναρξη δραστηριότητας και στον εµπορικό τοµέα εισαγωγή και εµπορία αυτοκινήτων, µηχανηµάτων κλ.π Κατασκευή πρώτου εργοστασίου θραύσης διαβάθµισης περλίτη στη Μήλο Λειτουργία εργοστασίου διόγκωσης περλίτη στον Άγιο Ιωάννη Ρέντη Εργοστάσιο εµπλουτισµού βωξίτη στην Ιτέα. Νέα γέφυρα φόρτωσης στα Βούδια Νέο εργοστάσιο περλίτη στη Μήλο το µεγαλύτερο της Ευρώπης Ρεκόρ πωλήσεων βωξίτη - 1,9 εκατ. τόνοι Ίδρυση της IBECO GmbH σε συνεργασία µε ΙΚΟ στη Γερµανία -πρώτη εκτός Ελλάδος δραστηριότητα. Νέο εργοστάσιο εµπλουτισµού βωξίτη στην Ιτέα Ρεκόρ κύκλου εργασιών και κερδοφορίας της ΒΠ εύτερη µεγάλη κρίση της ΒΠ διακοπή εισαγωγών από Ρωσία και Ρουµανία Στρατηγική παρουσία στην Ιταλία και την Ισπανία µέσω συµµετοχής στη Laviosa Εξαγορά της Otavi Minen Γερµανίας και της Askana Γεωργίας. Έναρξη λειτουργίας εγκαταστάσεων περλίτη στην Κίνα ηµιουργία της S&B North America Ιnc. στις Η.Π.Α. Εξαγορά της Mykobar στη Μήλο. Κατασκευή νέου εργοστασίου περλίτη στη Μήλο µεγαλύτερου στον κόσµο Αλλαγή ονοµασίας και λογοτύπου της A&B σε S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. Μετάταξη της µετοχής της S&B στον κλάδο Μη Μεταλλικών Ορυκτών και Τσιµέντων του Χ.Α. Εξαγορά της Bentonit ΑD στη Βουλγαρία. 16 Ετήσιος Απολογισµός

11 Οι εταιρίες του Οµίλου S&B ΧΩΡΑ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ S&B ΕΠΙ ΤΟΙΣ % ΕΤΟΣ Ι ΡΥΣΗΣ / ΚΤΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2003 ΠΩΛΗΣΕΙΣ 2003 (σε χιλ. ) (σε χιλ. ) ΕΥΡΩΠΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ S&B Industrial Minerals GmbH Επεξεργασία και εµπορία µειγµάτων µπεντονίτη, άνθρακα και άλλων πρόσθετων για τα χυτήρια, 100% καθώς και αµιγώς προϊόντων µπεντονίτη για την άµµο υγιεινής κατοικίδιων, έργα πολιτικού µηχανικού, χάρτου, κεραµικών και άλλων προϊόντων. Επεξεργασία και εµπορία βιοµηχανικών ορυκτών για την υαλουργία, µεταλλουργία και για την παραγωγή πυρίµαχων προϊόντων. S&B HOLDING GmbH Συµµετοχές σε εταιρίες στη Γερµανία, στις ΗΠΑ, στην Ουγγαρία, την Ισπανία, την Τουρκία 100% και τη Βουλγαρία. OTAVI MINEN AG Εταιρία διαχείρισης ακινήτων. 100% µέσω της S&B Holding GmbH 1998, ΓΑΛΛΙΑ S&B Industrial Minerals S.A.R.L. Επεξεργασία και εµπορία µειγµάτων µπεντονίτη, άνθρακα και άλλων πρόσθετων για τα χυτήρια, 100% µέσω της S&B Industrial Minerals GmbH 1994, 2000 & καθώς και αµιγώς προϊόντων µπεντονίτη για την άµµο υγιεινής κατοικίδιων, έργα πολιτικού µέσω της S&B Industrial Minerals GmbH µηχανικού και για γεωργικές χρήσεις. ARISEIZE S.A. Συµµετοχή στην Ελληνικοί Βωξίται Ελλικώνος Α.Ε % 1995 ΕΛΛΑ Α ISOCON Α.Ε. Εµπορία διογκωµένου περλίτη για οικοδοµές και καλλιέργειες. 60% ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΒΩΞΙΤΑΙ Εξόρυξη βωξίτη µε µικρά αποθέµατα. Αποκατάσταση µεταλλείων. 100% ΕΛΙΚΩΝΟΣ Α.Ε. (36,2% απευθείας & 63,8% µέσω της Ariseize S.A.) ΜΟΤΟ ΥΝΑΜΙΚΗ Α.Ε.Ε. Αντιπροσώπευση των προϊόντων Yamaha στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. 84,98% ERGOTRAK Α.Ε. Αντιπροσώπευση των προϊόντων Linde, Case και Cummins στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. 100% Α.Β.Γ. ΚΑΛΥΦΤΑΚΙ Α.Ε. Εταιρία ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων. 45% ΚΥΠΡΟΣ SIBIMIN OVERSEAS Ltd. Εµπορία περλίτη στην Ευρώπη. Συµµετοχές σε συνδεδεµένες εταιρίες στην Κίνα. 99,99% ΙΤΑΛΙΑ SARDA PERLITE S.r.l. Εξόρυξη και επεξεργασία περλίτη στη Σαρδηνία. 61% 1996, LAVIOSA CHIMICA Επεξεργασία και εµπορία προϊόντων µπεντονίτη για τα χυτήρια, τα έργα πολιτικού µηχανικού, 35% MINERARIA S.p.A. την άµµο υγιεινής κατοικίδιων και άλλων ειδικών εφαρµογών. BENTEC S.p.A. Παραγωγή και εµπορία οργανόφιλου µπεντονίτη στη βιοµηχανία χρωµάτων και µελάνης. 49,95% (23% απευθείας & 26,95% µέσω LCM) ΙΣΠΑΝΙΑ OTAVI IBERICA S.L.u. Παραγωγή και πώληση διογκωµένου περλίτη στην ισπανική αγορά. 100% µέσω της S&B Holding GmbH 1998, LAVIOSA PROMASA S.A. Επεξεργασία και εµπορία προϊόντων µπεντονίτη και άνθρακα για την αγορά των χυτηρίων. 29,52% (20,1% απευθείας & 9,42% µέσω LCM) ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Κ.Α.Κ (CIS) ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ BENTONIT AD Εξόρυξη και επεξεργασία µπεντονίτη, περλίτη και ζεόλιθου. 97,03% µέσω της S&B Holding GmbH ΟΥΓΓΑΡΙΑ S&B Industrial Minerals Kft Εξόρυξη και επεξεργασία µπεντονίτη για προϊόντα χυτηρίων, έργων πολιτικού µηχανικού και 100% µέσω της S&B Holding GmbH για την άµµο υγιεινής κατοικίδιων. ΓΕΩΡΓΙΑ ASKANA Ltd. Εξόρυξη και επεξεργασία φυσικού νατριούχου µπεντονίτη. 97,7% ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ ΗΠΑ S&B NORTH AMERICA Inc. Επεξεργασία και διανοµή περλίτη και µπεντονίτη στη Βόρεια Αµερική. 100% µέσω της S&B Holding GmbH ΑΣΙΑ ΚΙΝΑ SINO-HELLENIC INDUSTRIAL Επεξεργασία και πώληση περλίτη στην κινεζική αγορά. 100% µέσω της SIBIMIN OVERSEAS Ltd MINERALS Co. Ltd. (SHIMCO) Εξαγωγές εκτός Κίνας. XINYANG-ATHENIAN Εξόρυξη περλίτη στην Κίνα. 25% µέσω της SIBIMIN OVERSEAS Ltd MINING Co. Ltd. (XAMCO) ΤΟΥΡΚΙΑ SABA MADENCILIK A.S. Επεξεργασία περλίτη. 98,6% µέσω της S&B Holding GmbH PABALK MADEN A.S. Εξόρυξη περλίτη. 98,7% µέσω της S&B Holding GmbH ΑΦΡΙΚΗ ΜΑΡΟΚΟ NAIMEX S.A.R.L. Έρευνα κοιτασµάτων µπεντονίτη για την ανάπτυξη µεταλλευτικής δραστηριότητας. 100% µέσω των S&B Holding GmbH και Otavi Iberica S.L.u Ετήσιος Απολογισµός

12 ιεθνής παρουσία Οµίλου S&B 20 Ετήσιος Απολογισµός

13

14 Μπεντονίτης Με στόχο την εξαγωγή τεχνογνωσίας σε νέες αγορές καθώς και την πληρέστερη και πιο ανταγωνιστική εξυπηρέτηση των πελατών µας, επεκτείναµε το 2003 το δίκτυο ορυχείων, εργοστασίων και σταθµών διανοµής µπεντονίτη στην Ανατολική Ευρώπη και τη Βόρεια Αµερική. 110 εκατ. πωλήσεις σε 30 χώρες 50% των πωλήσεων βιοµηχανικών ορυκτών No 1 παραγωγός µπεντονίτη στην Ευρώπη 28 ορυχεία και εργοστάσια σε 9 χώρες Προϊόν Μπεντονίτης Ο µπεντονίτης είναι πλαστική άργιλος που προέρχεται από την in situ µετατροπή ηφαιστειακής τέφρας. Αποτελείται από ορυκτά της οµάδας των σµεκτιτών, µε κύριο συστατικό το ορυκτό του µοντµοριλλονίτη. Πήρε την ονοµασία του από την τοποθεσία Fort Benton της πολιτείας Wyoming των Η.Π.Α., όπου πρωτοανακαλύφθηκε και άρχισε να εξορύσσεται. Η ευρεία χρήση του µπεντονίτη οφείλεται στις χαρακτηριστικές του ιδιότητες, όπως: µεγάλη προσροφητική ικανότητα, υψηλή πλαστικότητα, δυνατότητα ιοντοανταλλαγής, θιξοτροπία σε ιξώδη αιωρήµατα, δυνατότητα να δρα ως συνδετικό υλικό. Αγορές Χυτήρια Έργα Πολιτικού Μηχανικού Παραγωγή Σιδήρου Προσροφητικά Υλικά Βιοµηχανία Χάρτου Γεωτρήσεις Πετρελαίου Ειδικές Εφαρµογές Κύριες Χρήσεις Συνδετικό υλικό της άµµου καλουπιών χυτηρίων. Θιξοτροπικό πρόσθετο για θεµελιώσεις, σήραγγες και εκσκαφές. Στεγανοποίηση χωµατερών. Συνδετικό υλικό στη σφαιροποίηση σιδηροµεταλλεύµατος. Άµµος υγιεινής κατοικίδιων ζώων. Βοηθητικό στην παραγωγή χάρτου, την αποµελάνωση χάρτου από ανακύκλωση και στα αυτογραφικά χαρτιά. Λειαντικό των γεωτρύπανων, στεγανοποιητικό των τοιχωµάτων της γεώτρησης. Κατεργασία υδάτων και αποβλήτων, κεραµικά, βιοµηχανίες ποτών, χηµικές βιοµηχανίες. 25

15 Σηµαντικές Εξελίξεις 2003 Οριακή αύξηση πωλήσεων Νέα µονάδα επεξεργασίας µπεντονίτη και άνθρακα για προϊόντα χυτηρίων στο εργοστάσιο του Brunswick, στη Georgia των Η.Π.Α. Αύξηση πωλήσεων στην αγορά των χυτηρίων και ιδιαίτερα των εξειδικευµένων προϊόντων υψηλών προδιαγραφών Ενδυνάµωση παρουσίας στην αγορά της βιοµηχανίας χάρτου Αύξηση κατά 50% της παραγωγής και διάθεσης προϊόντων µπεντονίτη από το εργοστάσιο της Ουγγαρίας Εξαγορά της Bentonit AD, µε σηµαντικά αποθέµατα µπεντονίτη και µονάδες επεξεργασίας στη Βουλγαρία To 2003, ο Κλάδος Μπεντονίτη της S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. διατήρησε την ηγετική του θέση στις διεθνείς αγορές µπεντονίτη και παρουσίασε οριακή αύξηση των πωλήσεων, παρά την οικονοµική στασι- µότητα στην Ευρώπη και τις δυσµενείς συνθήκες για εξαγωγές προς τη Βόρεια Αµερική, οι οποίες προέκυψαν από την αύξηση των ναύλων και την πτώση του δολαρίου. Οι ενοποιη- µένες πωλήσεις ξεπέρασαν τα 110 εκατ. και τους 1 εκατ. τόνους παγκοσµίως. Στο πλαίσιο της στρατηγικής «Από την Αγορά στο Ορυχείο», το 2003 ο Κλάδος Μπεντονίτη προχώρησε σε εξαγορές και επενδύσεις µε στόχο την εξαγωγή τεχνογνωσίας σε νέες αγορές καθώς και τη συνεχή βελτίωση της αξίας των προϊόντων και υπηρεσιών προς τον τελικό πελάτη. Το δίκτυο ορυχείων, εργοστασίων και σταθµών διανοµής της S&B επεκτάθηκε στην Ανατολική Ευρώπη και τη Βόρεια Αµερική. Ειδικότερα, στη Βουλγαρία εξαγοράστηκε η εταιρία Bentonit AD, µε σηµαντικά αποθέµατα µπεντονίτη και µονάδες επεξεργασίας στην περιοχή Kardzali. Επιπλέον, υλοποιήθηκε επένδυση σε νέα µονάδα επεξεργασίας µπεντονίτη και άνθρακα για προϊόντα χυτηρίων στο εργοστάσιο της S&B στο Brunswick της Georgia στις Η.Π.Α. Τέλος, ο Κλάδος Μπεντονίτη προχώρησε στη σύσταση εταιρείας γεωλογικών ερευνών στη Βόρεια Αφρική, µε έδρα το Μαρόκο (North African Industrial Minerals Exploration Company, NAIMEX S.A.R.L.). Επίσης, το 2003 ήταν µια χρονιά προετοιµασίας για την υλοποίηση νέων αναπτυξιακών προγραµµάτων ενόψει των ευνοϊκών προοπτικών, σε διάφορες αγορές µπεντονίτη, τα επόµενα χρόνια. Εξελίξεις και Τάσεις Στην κύρια αγορά των χυτηρίων, οι πωλήσεις, που αντιπροσωπεύουν το 53% του Κλάδου Mπεντονίτη, αυξήθηκαν κατά 4% το 2003, παρά την οικονοµική ύφεση. Η αύξηση αυτή προήλθε από την άνοδο των πωλήσεων προϊόντων υψηλών προδιαγραφών, µε το εµπορικό σήµα ΙΚΟ, στην ευρωπαϊκή και την αµερικανική αγορά. Επιπλέον, η Εταιρία προχώρησε στην παραγωγή και διάθεση νέων επικουρικών προϊόντων (auxiliary products) που απευθύνονται σε εξειδικευµένες διαδικασίες στα χυτήρια, όπως είναι η παραγωγή του πυρήνα των καλουπιών (core shop). Στη Βόρεια Αµερική, κατά το 2003, υλοποιήθηκε επένδυση σε νέα µονάδα επεξεργασίας µπεντονίτη και άνθρακα για προϊόντα χυτηρίων στο εργοστάσιο του Brunswick στην Georgia, µε στόχο την αύξηση της παραγωγικής δυναµικότητας και τη δυνατότητα παραγωγής ευρύτερης παλέτας προϊόντων. Οι πωλήσεις των χύδην προϊόντων, που αναλογούν στο 28% των συνολικών, και ειδικότερα αυτές προς το βιοµηχανικό κλάδο της σφαιροποίησης σιδηροµεταλλεύµατος, σηµείωσαν µείωση σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά. Κύρια αιτία ήταν η σηµαντική υποχώρηση του δολαρίου έναντι του ευρώ, η οποία έπληξε τα έσοδα των πωλήσεων που γίνονται σε δολάρια στις αγορές της Βόρειας Αµερικής και της Ρωσίας. Στα έργα πολιτικού µηχανικού, οι πωλήσεις του Κλάδου, που αντιστοιχούν στο 7% του συνόλου, µειώθηκαν οριακά λόγω της στασι- µότητας των κατασκευαστικών έργων στη υτική Ευρώπη. Αντιθέτως, αξιοσηµείωτη ήταν η αύξηση του µεριδίου αγοράς στην Κεντρική Ευρώπη, λόγω της ολοένα πιο ανταγωνιστικής εξυπηρέτησης των πελατών από το εργοστάσιο της Ουγγαρίας. Η S&B προσφέρει πλήρη σειρά προϊόντων που χρησιµοποιούνται σε µεγάλα τεχνικά έργα, σε εφαρµογές όπως η διάνοιξη σηράγγων και µικροσηράγγων και η κατασκευή διαφραγµατικών τοιχίων, σε εγκαταστάσεις υπόγειων δικτύων µε τη µέθοδο της κατευθυνόµενης οριζόντιας διάτρησης, καθώς και στη στεγανοποίηση χώρων υγειονοµικής ταφής απορριµµάτων (Χ.Υ.Τ.Α.). Η S&B κατέχει ισχυρή θέση στην ευρωπαϊκή αγορά µπεντονίτη για άµµο υγιεινής κατοικίδιων ζώων. Το 2003, οι πωλήσεις διατηρήθηκαν στα επίπεδα της προηγούµενης χρονιάς και ανέρχονται περίπου στο 8% του συνόλου. Η στρατηγική της Εταιρίας εντοπίζεται στον επιλεκτικό εφοδιασµό ισχυρών διανοµέων και στην ανάπτυξη και διάθεση νέων προϊόντων που απευθύνονται σε πελάτες υψηλών απαιτήσεων. Στις εξειδικευµένες αγορές όπου ο Κλάδος Μπεντονίτη δραστηριοποιείται ενεργά εξυπηρετώντας τις βιοµηχανίες χάρτου, χηµικών, κεραµικών, αλλά και παραγωγής οίνου, οι πωλήσεις σηµείωσαν εντυπωσιακή αύξηση άνω του 25%. Παράλληλα, η δραστηριότητα επεκτάθηκε σε χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διευρύνθηκε η πελατειακή βάση και ενδυναµώθηκε η παρουσία της Εταιρίας στην αγορά της βιοµηχανίας χάρτου. Προοπτικές Στην αγορά των χυτηρίων προβλέπεται αυξη- µένη ζήτηση προϊόντων µπεντονίτη στη Ρωσία, λόγω της ανάκαµψης της εγχώριας βιοµηχανίας. Επίσης, στις αναπτυσσόµενες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που προσελκύουν νέες επενδύσεις στην αυτοκινητοβιοµηχανία, θα αυξηθεί η παραγωγή χυτών και η κατανάλωση µπεντονίτη. Επιπλέον, αναµένεται ενίσχυση της παρουσίας της Εταιρίας στις αγορές χυτηρίων της Ανατολικής Μεσογείου. Τέλος, η γενικότερη απαίτηση των χυτηρίων για πρώτες ύλες µε την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση προς το περιβάλλον, θα ενισχύσει τις πωλήσεις των καινοτόµων προϊόντων που διατίθενται στην αγορά µε το εµπορικό σήµα της ΙΚΟ. Η αυξηµένη παγκόσµια ζήτηση προϊόντων σιδήρου και χάλυβα έχει δηµιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες στην αγορά σιδηροµεταλλεύ- µατος, οι οποίες θα επηρεάσουν θετικά τα αποτελέσµατα του Αύξηση των πωλήσεων προϊόντων µπεντονίτη στις αγορές της Ρωσίας, Ουκρανίας και Νότιας Αµερικής αναµένεται να προέλθει και από την αξιοποίηση του νεοαποκτηθέντος εργοστασίου στη Βουλγαρία. Το 2004 προβλέπεται σταθερότητα στις υπάρχουσες αγορές µπεντονίτη της υτικής Ευρώπης για έργα πολιτικού µηχανικού, ενώ στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη αναµένεται αύξηση των έργων υποδο- µής, τα οποία θα υποστηριχθούν και από τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, αυξηµένη ζήτηση προϊόντων µπεντονίτη θα προέλθει από τη σχεδιαζόµενη υλοποίηση έργων τα οποία αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Στην αγορά της άµµου υγιεινής κατοικίδιων, µε την εξαγορά της βουλγαρικής Bentonit AD, αναµένεται σηµαντική αύξηση του µεριδίου αγοράς στην προµήθεια κοκκοµετριµένων προϊόντων µπεντονίτη. Η αγορά της άµµου υγιεινής κατοικίδιων συνεχίζει να αναπτύσσεται στη υτική Ευρώπη, ως αποτέλεσµα των δηµογραφικών εξελίξεων και των καταναλωτικών τάσεων. Οι ευνοϊκές διεθνείς προοπτικές στην αγορά του πετρελαίου και του φυσικού αερίου εντείνουν αντίστοιχα και τη δραστηριότητα εξόρυξης στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Η S&B προσδοκά να αυξήσει τις πωλήσεις της στην αγορά αυτή, µέσω συνεργασίας µε προµηθευτές εξειδικευµένων πρώτων υλών για την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και από τη διάθεση των νέων προϊόντων από το εργοστάσιο της Βουλγαρίας. Παράλληλα, αναµένεται αύξηση του µεριδίου αγοράς και στις αγορές της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η ιδιαίτερα σηµαντική αύξηση των πωλήσεων µπεντονίτη στις εξειδικευµένες αγορές υψηλής προστιθέµενης αξίας εκτιµάται ότι θα συνεχιστεί και το επόµενο έτος, µε περαιτέρω διεύρυνση της πελατειακής βάσης και τη διάθεση νέων καινοτόµων προϊόντων. Στον τοµέα έρευνας και ανάπτυξης, ο Κλάδος Μπεντονίτη θα εξακολουθήσει να πραγ- µατοποιεί σηµαντικές επενδύσεις, αποβλέποντας στην αναζήτηση νέων πηγών µπεντονίτη, αλλά και στην έρευνα για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέµενης αξίας, που απευθύνονται σε επιλεγµένες αγορές προηγµένης τεχνολογίας. 26 Ετήσιος Απολογισµός

16 Περλίτης Aταλάντευτος στόχος και δέσµευσή µας παραµένει η παροχή της µέγιστης «αξίας στον πελάτη» και η ανάπτυξη του διογκωµένου και αδιόγκωτου περλίτη, µέσω διείσδυσης σε επιλεκτικές αγορές (γεωγραφικές και χρήσεων), µεγιστοποιώντας την αξία του κλάδου και αυξάνοντας το µερίδιο αγοράς παγκοσµίως τόνοι αδιόγκωτου περλίτη m 3 διογκωµένου περλίτη 25% των πωλήσεων βιοµηχανικών ορυκτών No 1 προµηθευτής αδιόγκωτου περλίτη διεθνώς 35 ορυχεία, εργοστάσια και κέντρα διανοµής σε 13 χώρες Προϊόν Περλίτης Φυσική ηφαιστειακή ύαλος, που σχηµατίζεται µε την απότοµη ψύξη και στερεοποίηση ηφαιστειακής λάβας παγιδεύοντας νερό στη µάζα της. Στην ύπαρξη του παγιδευµένου νερού οφείλεται η πιο σηµαντική φυσική ιδιότητα του περλίτη, που είναι η ικανότητά του να διογκώνεται σε θερµοκρασίες βαθµών Κελσίου. Μια λευκή µάζα από µικροσκοπικές γυάλινες φυσαλίδες σχηµατίζεται µε την απότοµη ελεγχόµενη θέρµανση, ο περλίτης διογκώνεται και το παγιδευµένο νερό εξατµίζεται. O όγκος του αυξάνεται δέκα έως είκοσι φορές µε αντίστοιχη ελάττωση του ειδικού βάρους του, αποκτώντας έτσι ξεχωριστές ιδιότητες θερµικής και ηχητικής µόνωσης, ιδιαίτερα σε ελαφρά κονιάµατα και σοβάδες. Η S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. εξορύσσει περλίτη στη Μήλο, τη Σαρδηνία, την Κίνα, τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Αγορές Μορφοποιηµένα δοµικά υλικά Επιχρίσµατα Γεωργικές εφαρµογές ιήθηση υγρών Βιοµηχανικές εφαρµογές Χηµικές βιοµηχανίες Κύριες Χρήσεις Ψευδοροφές, µονωτικές πλάκες. Σοβάδες, κονιάµατα, ελαφρά κονιάµατα για οροφές και δάπεδα, µονωτικό υλικό. Υποστρώµατα φυτών. Βελτιωτικό εδαφών και φυτοχωµάτων, υδροπονικές καλλιέργειες. Μέσα διήθησης ποτών, ελαίων, χηµικών, φαρµακευτικών και πετρελαϊκών προϊόντων. Κρυογενικές µονώσεις, µονώσεις/κέλυφη σωληνώσεων κ.λπ., συσσωµάτωση σκωρίων χυτηρίων. Πρώτη ύλη στην παραγωγή ποζολανικών τσιµέντων. Πηγή άµορφων πυριτικών κ.λπ. 29

17 Σηµαντικές Εξελίξεις % αύξηση πωλήσεων Ενδυνάµωση ηγετικής θέσης στη Β. Αµερική µε αύξηση µεριδίου αγοράς στις γεωργικές εφαρµογές υναµική χρονιά για το διογκωµένο περλίτη: Νέα προϊόντα, αύξηση µεριδίου αγοράς Ολοκλήρωση επενδύσεων µεγάλης κλίµακας στη Μήλο και στις Η.Π.Α. Επέκταση δικτύου διανο- µής «Just-In-Time» µε τέσσερις νέες αποθήκες στην Ευρώπη ιπλασιασµός πωλήσεων στις αγορές Κίνας, Κορέας και Ιαπωνίας Εξαγορά της Bentonit AD: διείσδυση στη βουλγαρική αγορά διογκωµένου περλίτη Tο 2003, ο Κλάδος Περλίτη της S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. ενίσχυσε περαιτέρω την ηγετική του θέση, επιτυγχάνοντας ενοποιηµένες πωλήσεις 54 εκατ., αυξηµένες κατά 5% σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά, παρά την αποδυνάµωση του δολαρίου ως προς το ευρώ και τους αυξηµένους ναύλους. ιετέθησαν συνολικά τόνοι αδιόγκωτου διαβαθµισµένου περλίτη παγκοσµίως, ενώ οι πωλήσεις διογκωµένου περλίτη, µέσω των θυγατρικών σε Ελλάδα και Ισπανία, έφτασαν τα m 3, που αντιστοιχεί σε αύξηση εσόδων κατά 37% σε σχέση µε το Το 2003 ολοκληρώθηκε µε επιτυχία επενδυτικό πρόγραµµα µεγάλης κλίµακας, που είχε στόχο την περαιτέρω βελτίωση της εξυπηρέτησης του πελάτη, µέσα από την παροχή υψηλής και σταθερής ποιότητας και ποικιλίας προϊόντων. Το επενδυτικό αυτό πρόγραµµα περιελάµβανε µια νέα γραµµή παραγωγής ξηρών προϊόντων και µια νέα εγκατάσταση πρόθραυσης στο Τσιγκράδο της Μήλου, τα οποία ολοκληρώθηκαν και άρχισαν να λειτουργούν το Έγιναν επίσης σηµαντικές επενδύσεις για αύξηση της δυναµικότητος αποθήκευσης στις εγκαταστάσεις της Εταιρίας στη Μήλο. Επιπλέον, η απόκτηση τεσσάρων νέων αποθηκών στην Κεντρική Ευρώπη, η κατασκευή µιας νέας αποθήκης στο Mobile, στην Alabama των Η.Π.Α., η οποία βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία από τις αρχές του 2003, καθώς και η µετεγκατάσταση του εργοστασίου στο Brunswick των Η.Π.Α. σε άλλη τοποθεσία, συνέβαλαν στην περαιτέρω επέκταση και βελτιστοποίηση του δικτύου διανοµής «Just-In-Time». Η εξαγορά της εταιρίας Bentonit AD στα τέλη του 2003, η οποία διαθέτει ένα ορυχείο και µονάδα επεξεργασίας και διόγκωσης περλίτη στην περιοχή Kardzali της Βουλγαρίας, δηµιουργεί νέες προοπτικές για την επέκταση της δραστηριότητας διογκωµένου περλίτη στη βαλκανική αγορά και προσφέρει νέες ευκαιρίες στις αγορές οικοδοµικών υλικών, γεωργικών εφαρµογών και βοηθητικών µέσων διήθησης υγρών στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Εξελίξεις και Τάσεις Όσον αφορά τον αδιόγκωτο διαβαθµισµένο περλίτη, οι πιο σηµαντικές εξελίξεις κατά το 2003 ήταν: Η ενίσχυση της σηµαντικής παρουσίας του Κλάδου Περλίτη στη Βόρεια Αµερική, που αντιπροσωπεύει πέραν του µισού των συνολικών εσόδων πωλήσεων αδιόγκωτου περλίτη. Ο όγκος των πωλήσεων αυξήθηκε κατά 10% σε σύγκριση µε το 2002, αλλά η πτώση του δολαρίου επηρέασε αρνητικά τα έσοδα πωλήσεων. Οι αγορές που κυρίως εξυπηρετούνται στη Β. Αµερική είναι η αγορά δοµικών υλικών (ψευδοροφών) και η διευρυνόµενη αγορά των γεωργικών εφαρµογών. Ο διπλασιασµός του όγκου των πωλήσεων στην Κίνα, που αυξήθηκαν κατά 98% σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά, φτάνοντας στο 5% του συνόλου των εσόδων του Κλάδου. Αυτή η ιδιαίτερα θετική εξέλιξη είναι αποτέλεσµα της ισχυρής διείσδυσης της S&B στην αγορά της Άπω Ανατολής, µέσω της θυγατρικής της SHIMCO στην Κίνα, η οποία διεύρυνε περαιτέρω την πελατειακή της βάση στην κατασκευαστική αγορά της περιοχής. Η σηµαντική αύξηση της παραγωγικής δυναµικότητας των εγκαταστάσεων της Εταιρίας στην Κίνα, σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά, συνέβαλε επίσης προς την κατεύθυνση αυτή. Το 2003 ήταν µια εξαιρετική χρονιά για τις δραστηριότητες και τα αποτελέσµατα του διογκω- µένου περλίτη. Η σηµαντική περιστολή του λειτουργικού κόστους σε συνδυασµό µε την κατά 37% αύξηση εσόδων από πωλήσεις διογκω- µένου περλίτη, είχαν ως αποτέλεσµα τον πενταπλασιασµό σχεδόν της συνεισφοράς αυτής της δραστηριότητας στα συνολικά αποτελέσµατα του Κλάδου Περλίτη. Ειδικότερα σηµειώνονται: H εξαιρετική αποδοχή από την κατασκευαστική αγορά του νέου και κύριου πια προϊόντος διογκωµένου περλίτη του Οµίλου, του «Perlobeton», που παράγεται στις εγκαταστάσεις της Ριτσώνας, και το οποίο συνέβαλε ιδιαίτερα στην ενίσχυση της κερδοφορίας του Κλάδου. Η εντυπωσιακή αύξηση των πωλήσεων, κατά 22%, στην Ισπανία, προερχόµενη από τη σηµαντική αύξηση του µεριδίου της S&B στην κατά τα άλλα σχετικά σταθερή αγορά των γεωργικών εφαρµογών, καθώς και από την αύξηση του όγκου πωλήσεων στην αγορά των επιχρισµάτων, η οποία στην Ισπανία βρίσκεται σε φάση ραγδαίας ανάπτυξης, ακολουθώντας τις τάσεις του κατασκευαστικού κλάδου. Η εξαγορά της βουλγαρικής Bentonit AD, στη νότια Βουλγαρία, που προσθέτει µια νέα µονάδα στις δραστηριότητες του διογκωµένου περλίτη και προσφέρει νέες δυνατότητες διείσδυσης στη βαλκανική αγορά. Προοπτικές Ο Κλάδος Περλίτη στοχεύει στη διατήρηση και ενίσχυση της φιλοσοφίας «αξία στον πελάτη», παράγοντας και προµηθεύοντας τον πελάτη µε το εξειδικευµένο για τις δικές του ανάγκες προϊόν στην καλύτερη δυνατή ποιότητα. Για το 2004, οι κύριες προοπτικές και οι στόχοι για τις αγορές του Κλάδου Περλίτη περιλαµβάνουν: Την ισχυροποίηση της παρουσίας της S&B στην αγορά γεωργικών εφαρµογών της Βόρειας Αµερικής. Η ικανοποίηση του στόχου αυτού, παρά την προβλεπόµενη διατήρηση του αυξηµένου επιπέδου των ναύλων για το 2004, αναµένεται να προέλθει µε την αξιοποίηση των ωφελειών από τη νέα τοποθεσία του εργοστασίου Brunswick στις Η.Π.Α., καθώς και το εκτεταµένο και αποτελεσµατικό δίκτυο διανοµής που διαθέτει η Εταιρία. Τη διατήρηση της ανοδικής τάσης πωλήσεων της περσινής χρονιάς στην αγορά µορφοποιηµένων δοµικών υλικών στη Βόρεια Αµερική και την Ευρώπη, διευρύνοντας την πελατειακή βάση. Την περαιτέρω διείσδυση σε συγκεκριµένες γεωγραφικές περιοχές, όπως η Ιαπωνία, οι χώρες της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών (CIS) και η Ισπανία. Την προώθηση των δραστηριοτήτων του διογκωµένου περλίτη στην Ισπανία, τόσο στην αγορά γεωργικών εφαρµογών όσο και στην αγορά των επιχρισµάτων. Την αξιολόγηση και ανάπτυξη των ευκαιριών που προσφέρονται στην αγορά περλίτη στη Βουλγαρία και γενικότερα στα Βαλκάνια. 30 Ετήσιος Απολογισµός

18 Βωξίτης Στοχεύουµε στη σηµαντική παρουσία µας στα εργοστάσια παραγωγής αλούµινας της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, όπως επίσης στη διατήρηση της ισχυρής µας θέσης στις αγορές εξειδικευµένων εφαρµογών βωξίτη, προµηθεύοντας τους πελάτες µε προϊόντα υψηλής αξίας. 34,2 εκατ. πωλήσεις σε 22 χώρες 16% των πωλήσεων βιοµηχανικών ορυκτών No 1 παραγωγός βωξίτη της Ε.Ε. 1,5 εκατ. τόνοι παραγωγή 6 διαφορετικές χρήσεις βωξίτη Προϊόν Bωξίτης Το κυριότερο συστατικό για την παραγωγή αλουµινίου. Η S&B Bιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. έχει ιδιόκτητα και µισθωµένα µεταλλεία βωξίτη, κυρίως στις ορεινές περιοχές του Παρνασσού και της Γκιώνας. Τα κοιτάσµατα της Εταιρίας είναι διασπορικού και βαιµητικού τύπου. Η Εταιρία ελέγχει τα πιο σηµαντικά κοιτάσµατα βωξίτη στην Ευρώπη. Αγορές Αλούµινα Αλουµινούχα τσιµέντα Παραγωγή χυτοσιδήρου και χάλυβα Πετροβάµβακας (ορυκτές ίνες) Τσιµέντα τύπου Portland Λειαντικά Κύριες Χρήσεις Παραγωγή αλούµινας. Παραγωγή αλουµινούχων τσιµέντων µε υψηλό ποσοστό σιδήρου. Συλλίπασµα υψικαµίνου. Συλλίπασµα καµίνου Siemens-Martin για την παραγωγή χάλυβα. Παραγωγή πετροβάµβακα. Συστατικό στην παραγωγή τσιµέντων τύπου Portland. Παραγωγή φαιάς τετηγµένης αλούµινας. 33

19 Σηµαντικές Εξελίξεις 2003 Μείωση εσόδων πωλήσεων κατά 19% Ολοκλήρωση τριετούς προγράµµατος ανάπτυξης της παραγωγής, συνολικού ύψους άνω των 36 εκατ. Ολοκλήρωση προπαρασκευαστικών έργων δύο ετών, για την υπόγεια εξόρυξη 2 εκατ. τόνων βωξίτη. Σηµαντική αύξηση όγκου πωλήσεων και µεριδίου αγοράς στην αγορά χυτοσιδήρου ιπλασιασµός πωλήσεων στην αγορά πετροβάµβακα Το 2003, οι πωλήσεις του Κλάδου Βωξίτη της S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. ανήλθαν σε 34,2 εκατ., παρουσιάζοντας πτώση κατά περίπου 19% σε σχέση µε το Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην πτώση του δολαρίου έναντι του ευρώ και, κατά κύριο λόγο, στη µείωση της ζήτησης µεταλλουργικού βωξίτη από την αγορά της Ρωσίας, ιδιαίτερα κατά τους τελευταίους µήνες του έτους, αλλά και στην αναδιάρθρωση του µείγµατος πωλήσεων προς την Αλουµίνιον της Ελλάδος. Η ευρεία πελατειακή βάση του Κλάδου διατηρήθηκε, ενώ παράλληλα αυξήθηκε το µερίδιο αγοράς το οποίο κατέχει στις µη µεταλλουργικές χρήσεις, όπου αποκτήθηκαν και νέοι πελάτες. Η παραγωγή βωξίτη διατηρήθηκε στα ίδια υψηλά επίπεδα µε πέρυσι, γεγονός που επέτρεψε την ικανοποίηση της ζήτησης σε όλες τις αναπτυσσόµενες αγορές (π.χ. αγορά χυτοσιδήρου, χάλυβα και πετροβάµβακα). Η υλοποίηση του τριετούς αναπτυξιακού προγράµµατος ολοκληρώθηκε µε επιτυχία, όπως αποδεικνύεται και από τα υψηλά επίπεδα παραγωγής κατά το 2003, που σταθεροποιούνται πλέον στο επίπεδο των 1,5 εκατ. τόνων. Συγκεκριµένα, το 2003 οι επενδύσεις για τον εκσυγχρονισµό και την ανανέωση του εξοπλισµού ξεπέρασαν τα 3,5 εκατ. και το κόστος για την προετοιµασία κοιτασµάτων προσέγγισε τα 10,5 εκατ., ενώ για ολόκληρη την τριετία τα συνολικά επίπεδα επενδύσεων ανήλθαν στα 12,9 και 23,4 εκατ. αντίστοιχα. Η µακροχρόνια σύµβαση µε την Αλουµίνιον της Ελλάδος, επεκτάθηκε µέχρι το τέλος του 2007 (αντί της προηγούµενης λήξης το Μάρτιο του 2006). Επίσης, στο πλαίσιο της διεύρυνσης του χαρτοφυλακίου των προϊόντων βωξίτη, η S&B προχώρησε σε εµπορική συµφωνία για την πώληση και προώθηση βωξίτη από τη Σαρδηνία, ενός συµπληρωµατικού, βαιµητικού, προϊόντος σε σχέση µε τον βωξίτη της S&B. Η δυνατότητα προώθησης βαι- µητικού βωξίτη από τη Σαρδηνία στοχεύει στην περαιτέρω ικανοποίηση της αναπτυσσό- µενης αγοράς µεταλλουργίας. H αγορά αυτή παρουσιάζει µια συνεχή ανοδική τάση εξαιτίας της αυξηµένης κατανάλωσης αλουµινίου, κυρίως στην Κίνα. Εξελίξεις Τάσεις Ο µεταλλουργικός βωξίτης αντιπροσωπεύει το 44% των πωλήσεων του Κλάδου Βωξίτη. Κατά το 2003, αυξήθηκε η συµµετοχή του βωξίτη κατώτερου ορίζοντα (Νοτίου Τοµέα) στην αγορά αυτή, επιτρέποντας έτσι την αύξηση του εµπορεύσιµου αποθεµατικού δυναµικού. Από την άλλη πλευρά, τα έσοδα από τις πωλήσεις µεταλλουργικού βωξίτη παρουσίασαν σηµαντική πτώση σε σχέση µε το 2002, λόγω ειδικών συνθηκών στην αγορά της Ρωσίας, όπως η κάλυψη αναγκών από εγχώρια αποθέµατα και η αλλαγή του νοµικού και εµπορικού καθεστώτος, καθώς και λόγω της αναδιάρθρωσης του µείγµατος των πωλήσεων προς την Αλουµίνιον της Ελλάδος. Η αγορά αλουµινούχων τσιµέντων αναλογεί στο 22% των πωλήσεων του Κλάδου. Ο βωξίτης της S&B έχει ποιοτικά πλεονεκτή- µατα (χηµική σύσταση και φυσικές ιδιότητες) έναντι ανταγωνιστικών προϊόντων, καθιστώντας τον καταλληλότερο για τη συγκεκριµένη χρήση. Ο Κλάδος Βωξίτη διατήρησε την ισχυρή θέση και το υψηλό επίπεδο των πωλήσεών του σ αυτή την αγορά. Η αγορά παραγωγής χυτοσιδήρου αντιστοιχεί στο 19% των πωλήσεων βωξίτη. Μολονότι το 2003 ο όγκος των πωλήσεων παρουσίασε αύξηση 10%, τα έσοδα παρουσίασαν οριακή αύξηση λόγω της µη ευνοϊκής ισοτιµίας ευρώ-δολαρίου. Η ποιότητα του βωξίτη της S&B παρέχει ειδικά λειτουργικά πλεονεκτήµατα, όχι µόνο στην παραγωγή χυτοσιδήρου, αλλά και στην αξιοποίηση της συµπαραγόµενης σκωρίας. Παράλληλα, οι προσπάθειες επιχειρηµατικής ανάπτυξης στη Βόρεια Αµερική κυρίως, αλλά και στην Ευρώπη, επέτρεψαν την περαιτέρω ανάπτυξη της συγκεκριµένης αγοράς. Στην αγορά πετροβάµβακα, η οποία αντιστοιχεί στο 7% των συνολικών πωλήσεων του Κλάδου Βωξίτη της Εταιρίας, ο βωξίτης χρησιµοποιείται στο µείγµα πρώτων υλών προκειµένου να αυξηθεί η περιεκτικότητα του τελικού προϊόντος σε αλούµινα, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές υγιεινής και ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Εταιρία έχει αναπτύξει για το σκοπό αυτό µια νέα ποιότητα ψιλόκοκκου βωξίτη, ο οποίος παρέχει σηµαντικά πλεονεκτήµατα στην παραγωγική διαδικασία του πετροβάµβακα. Η S&Β κατέχει σηµαντικό µερίδιο αγοράς και έχει εξασφαλίσει συνεργασία µε ένα σηµαντικό πολυεθνικό πελάτη. Κατά το 2003, οι πωλήσεις στην αγορά πετροβάµβακα παρουσίασαν αύξηση άνω του 80% τόσο από πλευράς όγκου όσο και εσόδων. Η αγορά τσιµέντων Portland αντιστοιχεί στο 7% των συνολικών πωλήσεων του Κλάδου. Η γεωγραφική θέση των εγκαταστάσεων της Εταιρίας διευκολύνει τη διείσδυση στην αναπτυσσόµενη αγορά τσιµέντου στη Μεσόγειο. Το 2003, οι πωλήσεις παρουσίασαν αύξηση άνω του 20%. Η αγορά λειαντικών αντιπροσωπεύει το 1% των πωλήσεων βωξίτη. Η S&B προσφέρει µια ειδική ποιότητα βωξίτη προστιθέµενης αξίας, η οποία παράγεται στις εγκαταστάσεις εµπλουτισµού της Εταιρίας στην Ιτέα. Οι πωλήσεις στην αγορά αυτή ήταν σχετικά χαµηλότερες σε σχέση µε το 2002, λόγω του ανταγωνισµού. Προοπτικές Στην αγορά µεταλλουργικού βωξίτη, οι προοπτικές για το 2004 και οι ενδείξεις προσέγγισης νέων πελατών είναι θετικές, λόγω της επαναλειτουργίας εργοστασίων παραγωγής αλούµινας στην περιοχή των Βαλκανίων. Στις αγορές µη µεταλλουργικού βωξίτη εκτι- µάται ότι: θα διατηρηθεί το υψηλό µερίδιο στην αγορά των αλουµινούχων τσιµέντων, µε την αξιοποίηση της κατά 3-4% ετήσιας ανάπτυξής της, θα αυξηθούν οι πωλήσεις του Κλάδου Βωξίτη στην αγορά της χαλυβουργίας, µε δεδοµένη την παγκόσµια ανάκαµψη στη ζήτηση χάλυβα, θα αναπτυχθεί περαιτέρω η αγορά πετροβάµβακα, λόγω της περαιτέρω διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της γρήγορης ανάπτυξης αυτής της αγοράς, θα υπάρξει ουσιαστική αύξηση πωλήσεων στην αγορά τσιµέντων Portland, µε την απόκτηση νέων πελατών, θα σηµειωθεί ανάκαµψη των πωλήσεων στην αγορά των λειαντικών στα επίπεδα του Γενικότερα το 2004, µε δεδοµένη την αναµενόµενη παγκόσµια οικονοµική ανάκαµψη, ο Κλάδος Βωξίτη της S&Β θα επικεντρωθεί στην ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων, που θα στοχεύουν: Στη µεγιστοποίηση της αξίας για τον πελάτη µε τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων, καθώς και των παρεχόµενων υπηρεσιών. Στόχος του Κλάδου Βωξίτη είναι να εξελίξει τη δραστηριότητά του, ώστε να παρέχει προϊόντα µεγαλύτερης δυνατής προστιθέµενης αξίας προς τους πελάτες του. Στη διεύρυνση του σηµερινού χαρτοφυλακίου προϊόντων, µε την ανάπτυξη νέων ποιοτήτων βωξίτη. Στην αύξηση του µεριδίου το οποίο ήδη κατέχει στις αγορές όπου δραστηριοποιείται και στην είσοδό του σε νέες αγορές, αξιοποιώντας και επικοινωνώντας τα πλεονεκτήµατα που παρέχουν τα προϊόντα βωξίτη. Στη διεύρυνση της παραγωγικής του βάσης, µε την απόκτηση πρόσβασης σε νέα αποθέµατα βωξίτη. 34 Ετήσιος Απολογισµός

20 Βιοµηχανικά Ορυκτά Otavi Κύριος στρατηγικός µας στόχος: η διεύρυνση και ισχυροποίηση της βάσης βιοµηχανικών ορυκτών από την οποία εξυπηρετούµε τους πελάτες µας στις εφαρµογές της υαλουργίας, των κεραµικών, των πυριµάχων και της µεταλλουργίας. 41 προϊόντα που βασίζονται σε ορυκτά 9% των πωλήσεων βιοµηχανικών ορυκτών No 1 διανοµέας ορυκτών λιθίου στην Ευρώπη 10 γραµµές παραγωγής 6 κέντρα διανοµής στην Ευρώπη Προϊόν Υαλουργία Κεραµικά Μεταλλουργία Πυρίµαχα Σποδουµένιο Αργιλοπυριτικό ορυκτό, από τα σπάνια που περιέχουν το στοιχείο λίθιο. Πηγή του συγκεκριµένου µεταλλεύµατος είναι το µεγαλύτερο κοίτασµα πηγµατίτη στην περιοχή Greenbushes της Αυστραλίας. Η Sons of Gwalia Ltd. διατηρεί ορυχείο στο οποίο γίνεται θραύση, λειοτρίβηση και περαιτέρω κατεργασία του ορυκτού σε διάφορες ποιότητες. Υαλοκεραµικά, µπουκάλια αρωµάτων, γυαλί συσκευασίας, υαλικά εστίασης, ίνες υάλου. Κεραµικά πλακάκια «πορσελανάτο», σώµατα ειδών υγιεινής, πορσελάνες και υαλώµατα. Πούδρες συνεχούς χύτευσης, επιστρώσεις και καλούπια χυτηρίων. Βολλαστονίτης Φυσικό ορυκτό, µεταπυριτικό του ασβεστίου. Υπάρχουν λίγα εµπορικώς εκµεταλλεύσιµα κοιτάσµατα βολλαστονίτη κυρίως στις Η.Π.Α., στο Μεξικό, στην Ινδία και την Κίνα. Η Κίνα κυριαρχεί παγκοσµίως στις κοκκώδεις ποιότητες, ενώ οι Η.Π.Α. και η Ινδία παράγουν κυρίως ινώδεις ποιότητες. Κεραµικά υαλώµατα και σώµατα ειδών υγιεινής. Πούδρες συνεχούς χύτευσης, τροποποιητής εγκλεισµάτων χάλυβα, συλλιπάσµατα συγκολλήσεων. Βωξίτης Πούδρες συγκολλήσεων. Τούβλα και µάζες. Ασβεστοποιηµένος καολίνης (Σαµότ) Σώµατα ειδών υγιεινής. Πούδρες συγκολλήσεων. Τούβλα και µάζες. 37