VIA EGNATIA ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. Μια βορειοελλαδική πρωτοβουλία

Transcript

1 VIA EGNATIA ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Μια βορειοελλαδική πρωτοβουλία Στις 17 και 18 Απριλίου 2013 πραγματοποιήθηκε στην Βέροια το πρώτο συντονισμένο εργαστήριο σχεδιασμού με στόχο την διαμόρφωση της τουριστικής πρωτοβουλίας VIA EGNATIA. Επιλέχθηκε η μορφή του διαδραστικού εργαστηρίου και εφαρμόσθηκε η μέθοδος Metaplan, η οποία καθιστά δυνατόν έναν σχεδιασμό με σαφώς καθορισμένο στόχο. Η Metaplan είναι μια μέθοδος καθοδήγησης της επικοινωνίας εντός ομάδων εργασίας. Συντονισμός είναι η καθοδήγηση της επικοινωνίας μέσα σε μια ομάδα εργασίας. Ο συντονισμός, ενισχύοντας την δραστήρια και ενεργή συνεργασία όλων των συμμετεχόντων, αποβλέπει στην από κοινού εργασία προς επίτευξη ενός κοινού στόχου και σε ένα από κοινού επιτευχθέν αποτέλεσμα, αποδεκτό από όλους. ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: VIA EGNATIA Για την περιοχή της βορείου Ελλάδος διατυπώθηκε μια πρόταση υπό τον τίτλο VIA EGNATIA. Στόχος είναι να δοθεί ένα συγκεκριμένο παράδειγμα της δυνατότητας σύνδεσης του περιφερειακού σχεδιασμού με τον τουρισμό, ούτως ώστε μεμονωμένες προσφορές προϊόντων να υπαχθούν στο ευρύτερο θέμα του σχεδιασμού προϊόντων και της εμπορικής τους προώθησης. Η κοινή, συνδετική «στέγη» μπορεί μακροπρόθεσμα να ενισχύσει την εικόνα και να διευκολύνει την δημιουργία νέων προσφερομένων προϊόντων. Πρόκειται για την σύνδεση ενδιαφερουσών και ρεαλιστικών πρωτοβουλιών, για ήδη αξιοποιηθέντα θέματα, που είναι σωστά δομημένα και προσφέρονται με μια επικοινωνιακά λυσιτελή ονομασία. Η Via Egnatia (Εγνατία οδός) ήταν μια σημαντική εμπορική και στρατιωτική αρτηρία που κατασκευάσθηκε από τους Ρωμαίους για να διασχίσει ως προέκταση της Αππίας οδού τα σημερινά κράτη Αλβανία, FYROM, Ελλάδα και Τουρκία. Η Εγνατία άρχιζε από το Δυρράχιο και τον Αυλώνα και έφθανε στην Κωνσταντινούπολη, που τότε έφερε το όνομα Βυζάντιον. H νέα Εγνατία οδός ή Α2 ή Ε90 διασχίζει μόνον ελληνικό έδαφος και δικαιολογεί την συνωνυμία της με την ρωμαϊκή κατασκευή στον βαθμό που εκτείνεται παράλληλα προς εκείνην συνδέοντας την Θεσσαλονίκη με τα ελληνοτουρκικά σύνορα. H Via Egnatia βρίσκεται στις περιοχές Δυτικής, Κεντρικής, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Διέρχεται από ποικιλόμορφα τοπία που φιλοξενούν πολυπληθή πολιτισμικά μνημεία επτά χιλιετιών, και συνδέει πολυάριθμα μικρά χωριά και σύγχρονες πόλεις που προσφέρουν ποικίλες δυνατότητες ξενίας και εστίασης. Πάνω από 2,6 εκατομμύρια κάτοικοι με ποσοστό πυκνότητας περίπου 77 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, ζουν σε αυτό το τμήμα της βόρειας Ελλάδας παράγοντας πάνω από το 35% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος της χώρας. Το όνομα Εγνατία Οδός σημαίνει για τους κατοίκους της βορείου Ελλάδος σύνδεση, κινητικότητα και διάδραση. Υπό αυτήν την λογική έχει διαμορφωθεί η εν λόγω βορειοελλαδική πρωτοβουλία..

2 ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Ήδη τον Μάιο του 2012 πραγματοποιήθηκε στην Καβάλα μια Ελληνογερμανική Συνέλευση με θέμα «Το νέο πρόσωπο του τουρισμού» και σχηματίσθηκε η επιτροπή τουρισμού. Το εργαστήριο οργανώνεται ως συνέχιση των δραστηριοτήτων αυτών, καθώς οι συμμετέχοντες έχουν την δυνατότητα στο πλαίσιό του να διαμορφώσουν ένα πλάνο εργασίας και να το εφαρμόσουν. Επιδιωκόμενος στόχος είναι να δοθεί μορφή στο τουριστικό προϊόν της βόρειας Ελλάδας, να δημιουργηθεί ένα «νέο πρόσωπό» της, ώστε η βόρεια Ελλάδα να καταλάβει μια θέση στην διεθνή αγορά. Για την προετοιμασία του εργαστηρίου σχηματίσθηκε στο πλαίσιο της ΙΤΒ Βερολίνου μια συντονιστική επιτροπή στην οποία συμμετέχουν: Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού Βερολίνου (Ελευθέριος Οικονόμου, Pegasus Reisen, Esslingen (Αναστάσιος Οσσιπίδης, Institut für Management und Tourismus FHW/Heide (Karola Tippmann, Το εργαστήριο σχεδιασμού έλαβε χώρα στο «Κτήμα Καλαϊτζή» στην Βεργίνα και κατανεμήθηκε σε δύο μέρη: Στις 17 Απριλίου 2013 πραγματοποιήθηκε συνάντηση εκπροσώπων δημόσιων φορέων που δρουν στο περιβάλλον της VIA EGNATIA. Ήταν παρόντα περί τα 25 άτομα (δήμαρχοι και εκπρόσωποί τους). Την Πέμπτη, 18 Απριλίου 2013, πραγματοποιήθηκε το συντονισμένο εργαστήριο σχεδιασμού με 28 συμμετέχοντες από διάφορους χώρους σχετιζόμενους με τον τουρισμό. Στην προκαταρκτική συζήτηση οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν σχετικά με τις προσδοκίες τους από το εργαστήριο και δήλωσαν ότι ελπίζουν σε μια δημιουργική συνεργασία, σε συγκεκριμένα αποτελέσματα του προγράμματος VIA EGNATIA και κυρίως σε ένα χρονοδιάγραμμα. Ως εκ τούτου, ο κύριος στόχος ορίσθηκε ως εξής: Σε συνεργασία με τους σημαντικότερους τουριστικούς φορείς της βορείου Ελλάδος θα διαμορφωθεί ένα πλαίσιο δράσεων, το οποίο θα συνδέσει τις διάφορες κατά τόπους τουριστικές πρωτοβουλίες και θα τις καταστήσει εμπορικώς ενεργές υπό την ονομασία VIA EGNATIA. Αποτέλεσμα του εργαστηρίου υπήρξε ο ορισμός μιας σειράς «συμπεφωνημένων στόχων», οι οποίοι επιβεβαιώθηκαν στο τέλος της εκδήλωσης. Με την τουριστική πρωτοβουλία VIA EGNATIA επιδιώκεται η ταχεία επίτευξη οικονομικών στόχων, πράγμα που σημαίνει ότι σκόπιμο είναι να τεθεί ένας βραχυπρόθεσμος αλλά και εφικτός στόχος. Εκτός τούτου, ο στόχος πρέπει να είναι ελκυστικός, ώστε τα κίνητρα για τους συμμετέχοντες να μην εξασθενήσουν. Υποβλήθηκε η εξής πρόταση στόχου: ΕΡΩΤΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΟΧΟ Διεθνής Έκθεση Τουρισμού Βερολίνου (ΙΤΒ), Μάρτιος 2004: Η βόρεια Ελλάδα με νέο πρόσωπο και υπό την ονομασία VIA EGNATIA κατέλαβε μια θέση στην τουριστική αγορά του Βερολίνου. Τι επράχθη;

3 Για την πρόταση στόχου, συγκεντρώνονται ιδέες των συμμετεχόντων, με αποτέλεσμα να προσδοθεί μεγαλύτερο βάθος και εύρος στο θέμα. Εκφράζονται απόψεις και σκέψεις, ώστε να καθίσταται κατανοητή για όλους η οπτική γωνία ενός εκάστου των συμμετεχόντων. Αυτό οδηγεί σε μια εντατικότερη διαδικασία συζήτησης και σκέψης. Πάνω από 50% των απαντήσεων σχετίζονταν με το θέμα της συνεργασίας και του συντονισμού. Υψηλό ποσοστό των συμμετεχόντων απασχολήθήκαν από το ζήτημα του καθορισμού ενός κοινού στόχου. Με άλλα λόγια, οι φόβοι των συμμετεχόντων έχουν να κάνουν με μια ενδεχόμενη αποτυχία της συνεργασίας καθώς και με την μη επίτευξη ενός κοινού στόχου. Θετική αποτίμηση της στοχοθεσίας είναι η εξής: Η επιτυχία της προβολής της VIA EGNATIA στην ITB του 2014 οφείλεται στο ότι είχε συμφωνηθεί ένας κοινός στόχος, ο οποίος είχε αναπτυχθεί επίσης από κοινού. Από το brainwriting προέκυψε η εξής οργανωτική δομή: Δομές εργασίας για κοινή στοχοθεσία Σχεδιασμός προϊόντος Οργανωτική δομή Marketing Αυτοί οι τομείς εργασίας θεωρούνται σημαντικοί για την επιτυχή περαιτέρω ανάπτυξη της VIA EGNATIA. Καθότι δεν μπορούσαν να τύχουν πραγματεύσεως όλα τα προαναφερθέντα θέματα, οι συμμετέχοντες έδωσαν προτεραιότητα στα θέματα «Δομές εργασίας για κοινή στοχοθεσία» και «Σχεδιασμός προϊόντος». Εν συνεχεία σχηματίσθηκαν δύο ομάδες εργασίας που συζήτησαν βάσει μιας προκαθορισμένης δομής. Οι ομάδες είχαν στην διάθεσή τους περί τις δύο ώρες για να συζητήσουν το θέμα και να το παρουσιάσουν με δομημένη μορφή στον πίνακα αναρτήσεως. Εκτός τούτου καθορίσθηκε ένας εκπρόσωπος για κάθε ομάδα, ο οποίος αργότερα παρουσίασε τα αποτελέσματα στην ολομέλεια. ΟΜΑΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: «Σχεδιασμός προϊόντος». ΕΝΕΡΓΟ ΒΙΩΜΑ Εναλλακτικός τουρισμός 1 Στο πεδίο βιωματική παιδαγωγική και βιώματα φύσεως Παραλία-θάλασσα Λίμνες-ποταμοί Κολύμβηση, Αλιεία, καταδύσεις, παρακολούθηση ιστιοπλοΐα, πτηνών, κυματοδρομία κωπηλασία, Όρη μαραθώνιος, rafting, mountain-bike, κανό εντός ορμητικών υδάτων 1 Ο εναλλακτικός τουρισμός σε αντίθεση με τον μαζικό τουρισμό πραγματοποιείται ως επί το πλείστον από μεμονωμένα πρόσωπα. Μεμονωμένα πρόσωπα και μικρές ομάδες τουριστών κυκλοφορούν όπως οι κάτοικοι της περιοχής χρησιμοποιώντας τα συνήθη μέσα μεταφοράς και καταλύματα. Η διάρκεια παραμονής είναι μεγάλη. Συχνά δεν υπάρχει ταξιδιωτικό πλάνο. Οι ταξιδιώτες προσπαθούν το ταξίδι τους να μην επιβαρύνει το περιβάλλον. Επιδιώκεται κοινωνική επαφή με του κατοίκους των περιοχών, ώστε να υπάρξει ουσιαστική γνωριμία με την χώρα και τους ανθρώπους.

4 Στο πεδίο πολιτισμού και ιστορίας κανό Σκι και άλλες αθλοπαιδιές στο χιόνι Οίνος και πεζοπορία Πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση Υπεύθυνοι: Anja, Ortwin, Manuela, Παύλος ΔΡΟΜΟΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Πολιτισμικός τουρισμός 2 Θέατρο/συναυλίες Στα ίχνη θεών και Βυζάντιο και βασιλέων Βαλκάνια Η πορεία του αποστόλου Παύλου Αλέξανδρος ο Μέγας Το άγιον όρος Άθως Υπεύθυνοι: Ελευθέριος, Βέρα, Σωτήρης, Σουλτάνα Πολύ-πολιτισμοί ανά τις χιλιετίες ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΠΟΛΑΥΣΗ Ευφραντικός τουρισμός 3 GET GREEK IN A WEEK Στο πεδίο εδεσμάτων, ποτών, απολαύσεων Λαϊκές γιορτές και χοροί Αγροτουρισμός Γαστρονομικοί δρόμοι Παραδοσιακά προϊόντα Υπεύθυνοι: Νίκος, Ιωάννης Υπεύθυνη συνομιλήτρια για σχεδιασμό προϊόντος: Σουλτάνα Ζορπίδου Οίνος, έλαιο, τυροκομία ΟΜΑΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: «Δομές εργασίας για κοινή στοχοθεσία» Προσδοκώμενο αποτέλεσμα: Συστηματική δημιουργία τράπεζας δεδομένων υποδομής σε συνεργασία με την ομάδα «Σχεδιασμός προϊόντος». Δράση 1 Σύσταση συντονιστική ομάδας Gabriela Scheiner, Βασιλική Υψηλάντου, Μαρία Εμμανουηλίδου, Σουλτάνα Ζορπίδου, Anja Hack, Βιργινία Αλεξιάδου Δράση 2 Σύνταξη και αποστολή ηλεκτρονικής επιστολής του γραφείου Ελληνογερμανικής Συνέλευσης (DGV) με παρουσίαση του προγράμματος και πρόσκληση για συμμετοχή. Οι υπεύθυνοι της τοπικής αυτοδιοίκησης θα ορίσουν μέχρι τα μέσα Μαΐου 2013 τους Η επιστολή περιλαμβάνει: 1. παρουσίαση της οργανωτικής ομάδας, 2. αναφορά των Δήμων που έχουν επιβεβαιώσει την συμμετοχή τους, 3. δρομολογημένα και 2 Ως πολιτισμικός τουρισμός ορίζονται τα ταξίδια που έχουν ως στόχο την παρακολούθηση πολιτιστικών εκδηλώσεων ή εκδηλώσεων σχετικών με την ιστορία του πολιτισμού. Το ατομικό κίνητρο των μορφωτικών, σπουδαστικών ή πολιτισμικών ταξιδιών έγκειται στην επιθυμία γνωριμίας ξένων πολιτισμών και εμβάθυνσης της ήδη υπάρχουσας παιδείας. 3 Ο ευφραντικός τουρισμός είναι μια σχετικά νέα υποδιαίρεση που βασίζεται στην τοπικότητα, την αυθεντικότητα και την ποιότητα. Ο όρος «τόπος» συνδέεται με εμπιστοσύνη, συμπάθεια, σταθερότητα και γνησιότητα και λειτουργεί ως πυξίδα μέσα στην παγκοσμιοποίηση.

5 Δράση 3 υπευθύνους και θα μας αποστείλουν τα στοιχεία τους. Σύνταξη ερωτηματολογίου που θα αποσταλεί από το DGV σε Δήμους για την δημιουργία τράπεζας δεδομένων για την υποδομή τους Δράση 4 Οι απαντήσεις των Δήμων θα καταγραφούν συστηματικά και θα παρουσιασθούν στην επόμενη συνάντηση Υπεύθυνη συνομιλήτρια: Gabriele Scheiner υλοποιημένα τουριστικά προγράμματα στην περιοχή τους. Θα συνεργασθεί η ομάδα «Σχεδιασμός προϊόντος», ώστε το ερωτηματολόγιο να ανταποκρίνεται στις υποδιαιρέσεις του προϊόντος. Προβλεπόμενη ημερομηνία επόμενης συνάντησης: 15 Ιουλίου 2013 Στο τέλος θα συγκεντρωθούν τα αποτελέσματα και θα αξιολογηθούν από κοινού τα επιτευχθέντα. Θα κατονομασθεί, επίσης, ό,τι δεν θα έχει επιτευχθεί. Με την παρουσίαση των περαιτέρω προοπτικών θα ολοκληρωθεί ο συντονισμός. Τα αποτελέσματα των ομάδων εργασίας παρουσιάσθηκαν στην ολομέλεια και συζητήθηκαν εκ νέου. Ουσιαστικά συμφωνήθηκε ότι η βάση δεδομένων θα πρέπει να έχει δημιουργηθεί μέχρι την επόμενη συνάντηση, η οποία προβλέπεται ενδεχομένως για τις 15 Ιουλίου Στόχος είναι να συνδυασθούν η υποδομή με τις υποδιαιρέσεις προϊόντος «ΕΝΕΡΓΟ ΒΙΩΜΑ», «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ», «ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ» και να διαμορφωθούν συγκεκριμένες προσφορές για να επιτευχθεί η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Για την επόμενη συνάντηση θα τύχουν επεξεργασίας τα εξής θέματα: Διάγραμμα εργασίας Τι; Ποιος; Μέχρι πότε; Συστηματική καταγραφή δεδομένων αφορώντων την υποδομή της VIA EGNATIA Συνάντηση με ΕΟΤ Φραγκφούρτης για να ανακοινωθεί και προετοιμασθεί η παρουσία της VIA EGNATIA στην ITB του 2014 Προετοιμασία του υλικού για διακόσμηση στην ITB Προετοιμασία της συναντήσεως δημάρχων στην Θεσσαλονίκη (ή Καβάλα). Καθορισμός κατάλληλης ημερομηνίας Προετοιμασία του 2 ου εργαστηρίου Συντονισμός με το γραφείο DGV και το Γενικό Αμφότερες οι ομάδες εργασίας G. Scheiner Σ. Ζορπίδου K. Tippmann Ε. Οικονόμου Μέχρι Ιούλιο 2013 Μέχρι Ιούλιο 2013 Ε. Οικονόμου Μέχρι Ιούλιο 2013 Ε. Οικονόμου Δήμαρχος Καβάλας Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γεν. Πρόξενος W. Hoelscher-Obermaier Ε. Οικονόμου Α. Οσιπίδης K. Tippmann G. Scheiner Σ. Ζορπίδου Ε. Οικονόμου Α. Οσιπίδης G. Scheiner S. Zorpidou Μέχρι τέλη Μαΐου 2013 Χρόνος, τόπος, περιεχόμενο, στοχοθεσία, συμμετέχοντες, χρηματοδότηση Μέχρι τέλη Ιουνίου 2013 Από 15 Ιουνίου μέχρι έναρξη της εκδήλωσης

6 Προξενείο της ΟΔΓ στην Θεσσαλονίκη (εξασφάλιση χρηματοδότησης) Προετοιμασία μελετημένων προτάσεων για θέματα προτεραιότητος όπως τουρισμός-πεζοπορία, τουριστικό Management. K. Tippmann G. Scheiner Σ. Ζορπίδου Υπεύθυνη συνομιλήτρια των ομάδων εργασίας: Β. Παπαβασιλείου Μέχρι 15 Ιουνίου 2013 Αξιολόγηση Στο τέλος της εκδήλωσης ελέγχθηκε αν επιτεύχθηκαν οι συμπεφωνημένοι στόχοι. Η ολομέλεια απήντησε θετικά. Η εκδήλωση, η οργάνωση, ο συντονισμός, η επίτευξη των στόχων αξιολογήθηκαν ως πολύ αποτελεσματικά και θετικά. Η εκδήλωση έληξε στις 18:30. Υπεύθυνη για σκεπτικό, συντονισμό και τεκμηρίωση: Karola Tippmann Institut für Management und Tourismus Θερμές ευχαριστίες για την οργάνωση οφείλονται στον Γενικό Πρόξενο της Γερμανίας στην Θεσσαλονίκη, Wolfgang Hoelscher-Obermaier. Οι διερμηνείς Γ. Σταματιάδου και Δ. Ρουσβανίδου συνέβαλαν σημαντικά στην επιτυχία με την εξαιρετική τους δουλειά. Για την χρηματοδότηση και διοργανωτική υποστήριξη της εκδήλωσης ειλικρινείς ευχαριστίες οφείλονται στον Χρήστο Λαζαρίδη και στην Μαρία Βασιλειάδου από την Ελληνογερμανική Συνέλευση (DGV).

7 ΕΠΙΜΕΤΡΟ Κατάλογος συμμετεχόντων VIA EGNΑTIA ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Βέροια, 18 Απριλίου 2013 Όνομα-διεύθυνση Αρ. κινητού τηλ. Anagnostis, Sotiris Alex Andreadakis, Pavlos Litochro Banias, Georgios International University Thermi Emmanouilidou, Maria Thessaloniki Farmakis, Giorgos Litochoro Giannoulis, Kurios Ioannis GR Naousa Hack, Anja Die Lichtfaenger Consulting Hamouridis, Georgios GR Polykastro Koutras, Manuela GR Perea/ Thessalonikis Mouriadis, Theodoros Municipality of Kavala Dept. of Development and the Environment GR Kavala Noula, Sofia GR Leptokaria Ossipidis, Anastassios Ousoultzoglou-Georgiadi, Charikleia GR Veroia Papadimitriou, Nikos Petridis, Georgios GR Thessaloniki Scheiner, Gabriela, GR Prespes Takis, Stratos, GR Veria Tassios, Grigorios Halkidiki Hotel Association GR Thessaloniki Valachis, Ioannis, TEI Thessalonikis Widmann, Ortwin GR Skiathos Ypsilanti, Vasiliki-Zafeiria, GR Kavala Zorpidou, Sultana, GR Kastoria Zourzoura, Sofia, GR Litocho

8 Steppuhn, Aloys, D Hemer aloys.steppuhn(at)t-online.de Eleftherios Ikonomou Karola Tippmann