18 Ιουλίου 2014, Πολιτιστικό Κέντρο Αλέξανδρος, Εθνικής Αμύνης 1, Θεσσαλονίκη

Transcript

1

2 1 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ

3 2 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 2 nd Panhellenic Interscientific Symposioum In the frames of the 2 nd Panhellenic Festival Deaf and Hearing People in Action THE ROLE OF LIFE LONG LEARNING AND SIGN LANGUAGE PROPAGATION IN QUALITY OF LIFE OF DEAF AND HARD OF HEARING POPULATION 18 th of July 2014

4 3 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 2 o Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο στα πλαίσια του 2 ου Πανελλήνιου Υεστιβάλ «Κωφοί και Ακούοντες εν Δράσει» «Ο ΡΟΛΟ ΣΗ ΔΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ ΚΑΙ ΣΗ ΔΙΑΔΟΗ ΣΗ ΝΟΗΜΑΣΙΚΗ ΓΛΨΑ ΣΗΝ ΠΟΙΟΣΗΣΑ ΖΨΗ ΚΨΥΟΤ ΚΑΙ ΒΑΡΗΚΟΟΤ ΠΛΗΘΤΜΟΤ» 18 Ιουλίου 2014

5 4 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ Διοργανωτές του Διεπιστημονικού υμποσίου 2014 Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας / Θέατρο ιγής Λέσχη για τη Διάδοση της Νοηματικής Γλώσσας Πολιτιστικός Οργανισμός «Εσαεί εν Ροή» Εκδότες Λέσχη για τη Διάδοση της Νοηματικής Γλώσσας, Βενιζέλου 37 Α, ΦΑΝΙΑ Πολιτιστικός Οργανισμός Θεσσαλονίκης, «Εσαεί εν Ροή», Πανόραμα Θεσσαλονίκης Επιμέλεια Κειμένων Ελένη Καβαζίδου, Msc, PhD, Τπεύθυνη χολικών Δραστηριοτήτων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Φανίων Πασπάλα Ιωάννα, Msc, PhD, Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής και Τγείας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Επιστημονική Επιμέλεια: Επιστημονική Επιτροπή του Διεπιστημονικού υμποσίου 2014 Βενέττα Λαμπροπούλου, Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Πατρών (Πρόεδρος) Άννα Φαχαντίδου Τσιλιγκίρογλου, Καθηγήτρια Τγιεινής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Αντιπρόεδρος) Ηλίας Κουρκούτας, Αναπληρωτής Καθηγητής Χυχοπαθολογίας της Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Κρήτης Ελένη Φωτιάδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Γαλήνη Σαπουντζάκη, Λέκτορας Νοηματικής Γλώσσας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Μαρίνα Πατσίδου-Ηλιάδου, PhD, Ειδική Παιδαγωγός Κοινωνιολόγος, χολική ύμβουλος Ειδικής Αγωγής 7 ης Περιφέρειας Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τριπολιτάκης Κωνσταντίνος, Med, PhD, χολικός ύμβουλος Ειδικής Αγωγής 16 ης Περιφέρειας Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αναστασία Γκουβατζή, PhD, Προϊσταμένη Α ΚΕΔΔΤ Θεσσαλονίκης

6 5 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ Ελένη Καβαζίδου, Msc, PhD, Εκπαιδευτικός Ειδικής Υυσικής Αγωγής / Ειδική Φορογράφος (με χρήση της Νοηματικής Γλώσσας), Τπεύθυνη χολικών Δραστηριοτήτων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Φανίων Οργανωτική Επιτροπή του Υεστιβάλ «ΚΨΥΟΙ ΚΑΙ ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ» 2014 Γεωργοκωστόπουλος Χρήστος, Δάσκαλος Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας / Κέρκυρα Θεσσαλονίκη [ΜΕΛΟ] Γκουβατζή Αναστασία, Προϊσταμένη Α ΚΕΔΔΤ Θεσσαλονίκης/ Θεσσαλονίκη [ΜΕΛΟ] Ζωιδάκη Ελίνα (MA, Msc), Ειδική Παιδαγωγός, Νηπιαγωγός [ΜΕΛΟ] Θυμάκης Παρασκευάς, Ειδικός Παιδαγωγός, Νηπιαγωγός [ΜΕΛΟ] Καβαζίδου Ελένη (Msc, PhD) - Ειδική Παιδαγωγός Υυσικής Αγωγής, Τπεύθυνη χολικών Δραστηριοτήτων Δ/νσης Π/θμιας Εκπ/σης Φανίων, Εκπρόσωπος του Πολιτιστικού Υορέα «Εσαεί εν Ροή» [ΑΝΣΙΠΡΟΕΔΡΟ ΟΡΓΑΝΩΣΙΚΗ ΕΠΙΣΡΟΠΗ] Καλαϊτζάκης Ανδρέας, Δάσκαλος Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, Πρόεδρος της Λέσχης για τη Διάδοση της Νοηματικής Γλώσσας/ Φανιά [ΜΕΛΟ] Καραμανλής Βασίλης, Διευθύνων ύμβουλος του Κέντρου Πολιτισμού Θεσσαλονίκης Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας/ Θεσσαλονίκη [ΠΡΟΕΔΡΟ ΟΡΓΑΝΩΣΙΚΗ ΕΠΙΣΡΟΠΗ] Κόκκος Φώτιος, Δάσκαλος Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Θεάτρου ιγής/ έρρες Θεσσαλονίκη [ΜΕΛΟ] Λιόλιος Ιωάννης - PhD(c), Εκπαιδευτικός Υυσικής Αγωγής, Διευθυντής Γυμνασίου Δολιανών / Ιωάννινα [ΜΕΛΟ] Πασπάλα Ιωάννα, Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής και Τγείας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης /Θεσσαλονίκη [ΜΕΛΟ] Σερδάρης Ηφαιστίων, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Κέντρου Πολιτισμού Θεσσαλονίκης Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας/ Θεσσαλονίκη [ΜΕΛΟ] Σημαντήρης Ευστράτιος, Τποψήφιος Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας/ Κέρκυρα [ΓΕΝΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΣΕΑ ΟΡΓΑΝΩΣΙΚΗ ΕΠΙΣΡΟΠΗ] Σοκολάκη Ειρήνη, Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, Εκπρόσωπος του Θεάτρου ιγής/ Θεσσαλονίκη [ΜΕΛΟ]

7 6 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΑ 1. Θέματα Εκπαίδευσης Κωφών ǀ Προεδρείο: Λαμπροπούλου Βενέττα, Ελένη Υωτιάδου, Καβαζίδου Ελένη 1.1. Σο Παγκόσμιο υνέδριο Εκπαίδευσης Κωφών: Ιστορική Αναδρομή και η Διοργάνωση του στην Ελλάδα από τη Μονάδα Αγωγής Κωφών του Πανεπιστημίου Πατρών (Αθήνα στις 6-9 Ιουλίου, 2015) ǀ Λαμπροπούλου Βενέττα 1.2. Μελέτη Περίπτωσης: Ένταξη Κωφού Παιδιού σε Συπικό Δημοτικό χολείο στη Φαλκιδική, μέσα από τη Διδασκαλία Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας ǀ Παλιάκη Μαρίνα, απουντζάκη Γαλήνη 1.3. Αρχές και Πρακτικές υμπεριληπτικής Εκπαίδευσης σε Μαθητές με Βαρηκοΐα/Κώφωση ǀ Θυμάκης Παρασκευάς, Ζωιδάκη Ελένη 1.4. Οι Παράγοντες που συμβάλουν στην Απόκτηση Επάρκειας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας ǀ Παπαδοπούλου Υανή, Οκαλίδου Αρετή 1.5. Υυσική Δραστηριότητα Ατόμων με Κώφωση ǀ Υωτιάδου Ελένη 1.6. Η Νοηματική Γλώσσα στην Εργαλειοθήκη του Δασκάλου Φορού ως Τποστηρικτικό Μέσο Κατευθυνόμενου Αυτοσχεδιασμού και Πρότυπης Φορογραφικής ύνθεσης. Μελέτη Πεδίου: ǀ Καβαζίδου Ελένη, οκολάκη Ειρήνη, Κόκκος Υώτης 1.7. Βαρηκοΐα και οι Επιπτώσεις στη Μάθηση ǀ Μώκας Αναστάσιος 1.8. Ακουστικά Βαρηκοΐας: η Σεχνολογία στην Τπηρεσία της Ακοής ǀ Σσούνη Αναστασία, Παπάζης Υίλιππος, Κουρμπέτσου Ανθή 2. Θέματα Χυχικής Τγείας ǀ Προεδρείο: Υαχαντίδου Σσιλιγκίρογλου Άννα, Πατσίδου-Ηλιάδου Μαρίνα 2.1. Η Ανάπτυξη της Θεωρίας του Νου σε Άτομα με Απώλεια Ακοής, Ηλικίας 8 21 ετών ǀ Ζιώγα Ζωή, Πλατσίδου Μαρία 2.2. Αυτοεκτίμηση και Ικανοποίηση Ζωής Κωφών και Βαρήκοων Ενηλίκων ǀ Παπαδοπούλου Ελένη, Οκαλίδου Αρετή,Πλατσίδου Μαρία 2.3. Ο Ρόλος της Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας και οι Παρεμβάσεις των Αρμόδιων Οργάνων ǀ απουντζάκη Γαλήνη 2.4. χολικός Εκφοβισμός, ένα ακόμα Εμπόδιο στην Πλήρη Ένταξη των Κωφών; ǀ Κιζιρίδου Γεωργία, Κουβατζή Αναστασία 2.5. Η Ελληνική Νοηματική Γλώσσα ως Εργαλείο Ανάπτυξης Κοινωνικών και Γνωστικών Δεξιοτήτων ǀ Καβαζίδου Ελένη, Άννα Σσιλιγκίρογλου Υαχαντίδου

8 7 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 2.6. Απώλεια Ακοής και ο Ρόλος της Διατροφής ǀ Ανδρουλάκη Νίκη, ουπιός Ιωάννης 3. 0 Κοινωνία και Κωφοί: Παρουσιάσεις Υορέων, Προγραμμάτων και Δικτύων ǀ Προεδρείο: απουντζάκη Γαλήνη, Γκουβατζή Αναστασία 3.1. Σο Ειδικό Δημοτικό χολείο Κωφών- Βαρήκοων Πανοράματος: Ένα Ανοιχτό στην Κοινωνία χολείο με Πολλές Δράσεις ǀ Ναούμη Παρασκευή 3.2. Πρόγραμμα Jubilo: υνεργασία Υορέων για την Προώθηση της Σέχνης ως Μέσο Έκφρασης και Κοινωνικοποίησης για τη Μετάβαση Ατόμων με Ιδιαιτερότητες (Κώφωση βαρηκοϊα- Αναπτυξιακές Διαταραχές) από το χολείο σε μια Κοινωνία για Όλους ǀ Πατσίδου-Ηλιάδου Μαρίνα 3.3. Αναφορά σε Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής με υμπερίληψη ΑμεΑ. Προτάσεις για Εφαρμογές σε Κωφό Πληθυσμό και Σεκμηρίωση ǀ Σζομπανάκη Φριστίνη 3.4. χολικό Δίκτυο Ανάπτυξης Κοινωνικών Δεξιοτήτων για την Επαγγελματική ταδιοδρομία. Πλάνο Δράσης και χετικό Ιστορικό Σμήματος χολικών Δραστηριοτήτων Δ/νσης Π.Ε. Φανίων ( ) ǀ Καβαζίδου Ελένη, υννεφάκης Φρήστος, Ποντικάκης Ηλίας 3.5. Ενημέρωση και Προτάσεις για το Νέο Νόμο Ειδικής Εκπαίδευσης [Πρόσκληση για Απόψεις Κωφών] ǀ Βαλσαμοπούλου Βενεττία 3.6. Βασικά Προβλήματα Κωφών & Βαρήκοων ǀ Γιαλλούρος Γιάννης, Αλεξανδρίδης πυρίδων 3.7. Πρόσβαση των Κωφών στην Σριτοβάθμια Εκπαίδευση - Οι Εμπειρίες μου στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό ǀ Γκιντίκας Γεώργιος 3.8. Η Ιδιομορφία του Νεο-εισερχόμενου Αρχαίου Παγκράτιου Αθλήματος σε χέση με τα ύγχρονα Ολυμπιακά Αθλήματα Πάλης. Προτάσεις για Κωφό Πληθυσμό ǀ Παπαδόπουλος Βασίλειος 4. Εργαστήριο 4.1. ακχαρώδης Διαβήτης και Διατροφή, Πρόληψη και Αντιμετώπιση ǀ Λιτσαρδοπούλου Αλεξάνδρα 5. Παραρτήματα 5.1. Έντυπα Προβολής του 1 ου 2 ου Διεπιστημονικού υμποσίου «Ο Ρόλος της Δια Βίου Μάθησης και της Διάδοσης της Νοηματικής Γλώσσας στην Ποιότητα Ζωής Κωφού και Βαρήκοου Πληθυσμού» 5.2. Ενδεικτικό Υωτογραφικό Τλικό από το 2 ο Διεπιστημονικό υμπόσιο «Ο Ρόλος της Δια Βίου Μάθησης στην Ποιότητα Ζωής Κωφών και Βαρηκόων» και τις λοιπές εκδηλώσεις του 1 ου Πανελλήνιου Υεστιβάλ «Κωφοί και Ακούοντες εν Δράσει» 5.3. Τπόδειγμα Βεβαιώσεων Ομιλίας/ Εισήγησης και υμμετοχής

9 8 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1. Θέματα Εκπαίδευσης Κωφών Προεδρείο. Λαμπροπούλου Βενέττα 1, Υωτιάδου Ελένη 2, Καβαζίδου Ελένη 3 1 Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Πατρών (Πρόεδρος) 2 Επίκουρη Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκη 3 Τπεύθυνη χολικών Δραστηριοτήτων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Φανίων

10 9 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1.1. Σο Παγκόσμιο υνέδριο Εκπαίδευσης Κωφών: Ιστορική Αναδρομή και η Διοργάνωση του στην Ελλάδα από τη Μονάδα Αγωγής Κωφών του Πανεπιστημίου Πατρών (Αθήνα στις 6-9 Ιουλίου, 2015) Λαμπροπούλου Βενέττα 1 1 Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Πατρών Περίληψη [Η Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του υμποσίου καλοσώρισε τους συνέδρους και προλόγισε για το Παγκόσμιο υνέδριο Εκπαίδεσης Κωφών και την ιστορία του. Κλείνοντας την ομιλία της, τόνισε ότι το επόμενο έτος, το Παγκόσμιο υνέδριο Εκπαίδευσης Κωφών θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα με διοργανωτή, τη Μονάδα Αγωγής Κωφών του Πανεπιστημίου Πατρών, από τις 6 έως και τις 9 Ιουλίου 2015.]

11 10 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1.2. Μελέτη Περίπτωσης: Ένταξη Κωφού Παιδιού σε Συπικό Δημοτικό χολείο στη Φαλκιδική, μέσα από τη Διδασκαλία Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας Παλιάκη Μαρίνα 1, απουντζάκη Γαλήνη 2 1 Παλιάκη Μαρίνα. Δασκάλα, Κάτοχος Επάρκειας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα 2 απουντζάκη Γαλήνη, PhD. Λέκτορας Π.Σ.Ε.Α. Π.Θ., Γλωσσολόγος, Διερμηνέας ΕΝΓ Περίληψη Η παρουσίαση αυτή αφορά στην περίπτωση ενός παιδιού Παύλου και τη διαδικασία προσπάθειας ένταξής του σε τυπικό σχολείο ακουόντων στην περιοχή της Φαλκιδικής. Ο Παύλος τώρα (2014) είναι σχεδόν δέκα ετών, έχει σοβαρή βαρηκοΐα και είναι χρήστης κοχλιακού εμφυτεύματος. το σχολείο η συγκεκριμένη εκπαιδευτική παρέμβαση ξεκίνησε όταν ήταν 8-9 ετών. Η παρέμβαση έλαβε χώρα στο σχολείο της γειτονιάς του μαθητή, σε περιβάλλον τμήματος ένταξης στο οποίο δε φοιτούσε άλλο παιδί με βαρηκοΐα ή κώφωση. Για λόγους γραφειοκρατικούς η διάρκεια της παρέμβασης ήταν τρεις μήνες, επί δύο με τρεις σχολικές ώρες την ημέρα. Προκειμένου να γίνει κατανοητή η φύση της παρέμβασης αλλά και να αξιολογηθεί η σημασία των αποτελεσμάτων της, αρχικά γίνεται αναφορά στις ιατρικές, ακοολογικές και εκπαιδευτικές παρεμβάσεις που είχε ήδη δεχθεί ο μαθητής καθώς και στη στάση της οικογένειας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της παρέμβασης. Επισημαίνεται ότι οι δυνατότητες του παιδιού και οι προβλέψεις των ειδικών για την πρόοδό του κατά την έναρξη του προγράμματος ήταν εξαιρετικά περιορισμένες: απουσία προφορικού λόγου, αντιστοίχηση λίγων δεκάδων γραπτών λέξεων με εικόνες σε προβλέψιμο περιβάλλον, καμία γνώση νοηματικής γλώσσας, διάγνωση ότι αρνείται τη συνεργασία με ειδικούς και περιστασιακά παραβατική συμπεριφορά με συνομηλίκους. Μετά την πρώτη αξιολόγηση έγιναν με πρωτοβουλία της πρώτης ομιλήτριας συντονισμένες επαφές για ολόπλευρη λήψη ιστορικού με τους λογοθεραπευτές και τους γονείς του παιδιού, την ειδική δασκάλα του σχολείου. την αμέσως επόμενη φάση έγιναν κινήσεις και από τις δύο ομιλήτριες για επαφή με τη διευθύντρια του ειδικού σχολείου κωφών στην Πάτρα και με ειδικούς στην εκπαίδευση παιδιών των οποίων η πρώτη γλώσσα δεν είναι τα Ελληνικά (ελληνόπουλα της Γερμανίας, Σσιγγανόπαιδες και παιδιά της μουσουλμανικής μειονότητας της Κομοτηνής) για την εξασφάλιση του κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού στα μαθήματα της Γλώσσας και των Μαθηματικών. Σα αποτελέσματα της εφαρμογής των μεθόδων και των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν κρίνονται απρόσμενα θετικά για τα δεδομένα της χώρας μας. Με αντίστοιχα αποτελέσματα δόθηκε προσοχή στο επίπεδο των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων του παιδιού μέσα από τη συστηματική διδασκαλία της Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας στη μητέρα αλλά και στους ακούοντες συμμαθητές του παιδιού, έτσι ώστε να προσεγγίζεται πρωτίστως ως παιδί, ελαχιστοποιώντας το στιγματισμό του ως ανάπηρο άτομο. υνοψίζοντας, τα αποτελέσματα της παρέμβασης κρίνονται εξαιρετικά ελπιδοφόρα τόσο στη φωνολογική του ενημερότητα και το σχολικό εγγραμματισμό του στα Ελληνικά όσο και στην εκμάθηση της νοηματικής και την κοινωνική ζωή του, δυστυχώς όμως λόγω του περιορισμένου χρονικού διαστήματος, δεν μπορέσαμε να έχουμε μετρήσιμα αποτελέσματα στο επιθυμητό και εφικτό βάθος.

12 11 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1.3. Αρχές και Πρακτικές υμπεριληπτικής Εκπαίδευσης σε Μαθητές με Βαρηκοΐα/Κώφωση Θυμάκης Παρασκευάς 1, Ζωιδάκη Ελένη 2 1 Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης 2 Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Msc. Περίληψη Η έννοια και η εφαρμογή της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης αποτελεί πλέον πρωταρχικό άξονα σκέψης και δράσης για τα περισσότερα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα ανά τον κόσμο, με δεδομένο την ετερότητα του μαθητικού πληθυσμού που φιλοξενούν (Ζωιδάκη & Θυμάκης, 2013). Ο πληθυσμός των μαθητών με Βαρηκοΐα/Κώφωση χαρακτηρίζεται ως ευάλωτος (Doherty, 2012) σε περιβαλλοντικές απειλές (Kavazidou, 2013), καθώς παρουσιάζει αποδεδειγμένα χαμηλότερο επίπεδο εγγραμματισμού (Kristoffersen & Simonsen, 2014), χαμηλότερα σκορ σε σταθμισμένα τεστ (Marschark, Spencer, Adams & Sapere, 2011a) και γενικότερα χαμηλότερη ακαδημαϊκή επίδοση (Marschark, Spencer, Adams & Sapere, 2011b). Για την αντιστροφή αυτής της εικόνας είναι επιτακτική η αξιοποίηση δραστικών και αποτελεσματικών πρακτικών συμπεριληπτικής εκπαίδευσης για άτομα με Βαρηκοΐα/Κώφωση. Μερικές βασικές Αρχές που μπορούν να καθοδηγήσουν στη διαμόρφωση αποτελεσματικών πρακτικών συμπερίληψης με βάση την επισκόπηση της βιβλιογραφίας είναι: υνεργασία και διάδραση ανάμεσα σε οικογένεια-επαγγελματίες/ειδικούςπαιδιά με Βαρηκοΐα/Κώφωση (Eriks-Brophy, Durieux-Smith, Olds, Fitzpatrick, Duquette & Whittingham, 2006) Φρήση καλά δοκιμασμένων μεθοδολογιών διδασκαλίας και εφαρμογή από το σύνολο του προσωπικού της σχολική κοινότητας (Storbeck & Martin, 2013) Φρήση εξισορροπημένης εξατομικευμένης διδασκαλίας (Power & Hyde, 2003) Προσεκτικός σχεδιασμός του σχολικού προγράμματος με παροχή διερμηνέων σε όλες τις δραστηριότητες και μέριμνας (Slobodzian, 2011). Φρήση παιδοκεντρικής προσέγγισης και ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας (Anamica & Mryuntunjaya, 2012). Πέρα όμως από τη διατύπωση γενικών αρχών η εκπαιδευτική πραγματικότητα μίας ενεργής σχολικής τάξης απαιτεί τη χρήση «απτών» πρακτικών συμπερίληψης μαθητών με Βαρηκοΐα/Κώφωση. Από τη σκοπιά των δασκάλων προτείνεται η αξιοποίηση έμπειρων εκπαιδευτικών (Marschark, Spencer, Adams & Sapere, 2011a), οι οποίοι θα συμμετέχουν σε αναστοχαστικές διαδικασίες (Correa-Torres, 2008) και θα προσφέρουν γνώση και μεταγνώση με βραδύτερο ρυθμό και με λεπτομερέστερη επίδειξη και επεξήγηση (Storbeck & Martin, 2013). Επίσης, η βιβλιογραφία προτείνει τη χρήση οπτικού υλικού (Angelides & Aravi, 2006) και ελέγχου από τον εκπαιδευτικό του επιπέδου κατανόησης των μαθητών με Βαρηκοΐα/Κώφωση ως προς την παραδοτέα ύλη, τις οδηγίες και τις εργασίες που διατυπώθηκαν (Vermeulen, Denessen & Knoors, 2012). Ψς αναγκαίες ενέργειες για επιτυχημένη συμπερίληψη κρίνονται η παροχή τακτικών ευκαιριών στους μαθητές με Βαρηκοΐα/Κώφωση για επιτυχημένη αλληλεπίδραση με άλλους μαθητές με Βαρηκοΐα/Κώφωση και με ακούοντες συνομηλίκους, καθώς και η συμμετοχή τους σε εξωσχολικές δραστηριότητες (Powers, 2002). Επιπρόσθετα, για την αύξηση της κοινωνικοποίησης και της επικοινωνίας οι Hyde, Ohna και

13 12 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ Hjulstadt (2006) εισηγούνται την παροχή εκπαίδευσης σε κοινωνικές δεξιότητες με ταυτόχρονη μείωση της επαφής δασκάλου-μαθητή και παρότρυνση διερμηνείας μέσω συνομήλικων, καθώς και τη συνεχή επαφή μαζί τους για αύξηση εξοικείωσης. Βιβλιογραφία Anamica Singh & Mryuntunjaya Mishra, (2012). A comparative Study on Academic Performance of Student with Hearing impairment studying in special Vs Inclusive Education: Golden Research Thought 1, Issue IX 1-4 Angelides, P., & Aravi C. (2006). The development of inclusive practices as a result of the process of integrating deaf/hard of hearing students. European Journal of Special Needs Education, 22(1), DOI: / Correa-Torres, S. M. (2008). The Nature of the Social Experiences of Students with Deaf- Blindness Who are Educated in Inclusive Settings. Journal of Visual Impairment and Blindness Doherty, M. (2012). Policy and practice in deaf education: views and experiences of teachers, and of young people who are deaf in Northern Ireland and Sweden. European Journal of Special Needs Education, 27(3), DOI: / Eriks-Brophy, A., Durieux-Smith, A., Olds, J., Fitzpatrick, E., Duquette, C., & Whittingham, J. (2006). Facilitators and Barriers to the Inclusion of Orally Educated Children and Youth with Hearing Loss in Schools: Promoting Partnerships to Support Inclusion. Volta Review, 106(1), Ζωιδάκη, Ε. & Θυμάκης, Π. (2013). υμπεριληπτική ή Ολική Εκπαίδευση σε μαθητές με Βαρηκοΐα/Κώφωση. το Ο ρόλος της δια βίου μάθησης και της διάδοσης της νοηματικής γλώσσας στην ποιότητα ζωής ανήκοου και βαρήκοου πληθυσμού : 1ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο (σελ ) Η. Κουρκούτας (Επιμ.). Φανιά: Λέσχη για τη Διάδοση της Νοηματικής Γλώσσας & Πολιτιστικός Οργανισμός Θεσσαλονίκης "Εσαεί εν Ροή". Ανακτήθηκε στις 04/04/2014 από: Hyde, M., Ohna, S.-E., & Hjulstadt, O. (2006). Education of the Deaf in Australia and Norway: A Comparative Study of the Interpretations and Applications of Inclusion. American Annals of the Deaf, 150(5), DOI: /aad Kavazidou, Ε. Η. (2013). Sign Language: A key & a Trap for Deaf and Hearing People [In Greek Language]. USA. Kristoffersen, A.-E., & Simonsen, E. (2014). Teacher-assigned literacy events in a bimodal, bilingual preschool with deaf and hearing children. Journal of Early Childhood Literacy, 2014, 14(1), DOI: / Marschark, M., Spencer, P.-E., Adams, J., & Sapere, P. (2011a). Evidence-based practice in educating deaf and hard-of-hearing children: teaching to their cognitive strengths and needs. European Journal of Special Needs Education, 26(1), DOI: / Marschark, M., Spencer, P.-E., Adams, J., & Sapere, P. (2011b). Teaching to the strengths and needs of deaf and hard-of-hearing children. European Journal of Special Needs Education, 26(1), DOI: / Powers, S. (2002). From concepts to practice in deaf education: A United Kingdom perspective on inclusion. Journal deaf studies and deaf education, 7(3), Power, D., & Hyde, M. (2003). Itinerant Teachers of the Deaf and Hard of Hearing and Their Students in Australia: some state comparisons. International Journal of Disability, Development and Education, 50(4), DOI: / Slobodzian, J. T. (2011). A cross-cultural study: deaf students in a public mainstream school setting. International Journal of Inclusive Education, 15(6), DOI: / Storbeck, C., & Martin, D. S. (2013). Inclusion and Cognitive Education for Deaf Learners: Perspectives from South Africa and the Usa. Transylvanian Journal of Psychology, Special Issue, Vermeulen, J. A., Denessen, E., & Knoors, H. (2012). Mainstream teachers about including deaf or hard of hearing students. Teaching and Teacher Education, 28, doi: /j.tate

14 13 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1.4. Οι Παράγοντες που συμβάλουν στην Απόκτηση Επάρκειας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας Παπαδοπούλου Υανή 1, Μάρτζος Θεόδωρος 2, Οκαλίδου Αρετή 3 1 Υοιτήτρια, Σμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, 2 ΠΔ/407- Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, Σμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Πανεπιστήμιο Μακεδονίας 3 Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Σμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Περίληψη Η Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ) είναι η φυσική γλώσσα των Κωφών στην Ελλάδα. τις μέρες μας, πολλοί ακούοντες συχνά ενδιαφέρονται να μάθουν την ΕΝΓ. Οι υποψήφιοι μπορούν να λάβουν Πιστοποιητικό Επάρκειας στην ΕΝΓ και Πτυχίο Διερμηνείας. Η Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος έχει την ευθύνη για την παροχή πιστοποιητικού Επάρκειας ΕΝΓ και διεξάγει εξετάσεις τρεις φορές το χρόνο. Παράλληλα, η Μονάδα Αγωγής Κωφών του Πανεπιστημίου Πατρών σε συνεργασία με το ωματείο Διερμηνέων ΕΝΓ διεξάγουν εξετάσεις μια φορά το χρόνο ώστε να αποκτήσει κανείς το πτυχίο της Διερμηνείας. Παρουσιάζεται έτσι η ανάγκη διερεύνησης των παραγόντων που συμβάλουν στην απόκτηση Πιστοποιητικού Επάρκειας ΕΝΓ καθώς επίσης και Πτυχίου Διερμηνείας. κοπός της παρούσας μελέτης είναι: να αναδειχθούν οι παράγοντες που συμβάλλουν στην απόκτηση Επάρκειας στην ΕΝΓ. να διερευνηθούν οι απόψεις δασκάλων ΕΝΓ σχετικά με το θέμα. να συγκριθούν με τις αντιλήψεις ατόμων που κατά το τρέχον διάστημα -ή παλαιότερα- διδάσκονται τη γλώσσα, με σκοπό να συμπεράνουμε αν συμπίπτουν ή όχι. Για το σκοπό αυτό διανεμήθηκαν 35 ερωτηματολόγια σε δασκάλους και 143 εκπαιδευόμενους από τους οποίους να συμπληρωθεί ένα ερωτηματολόγιο 25 σημείων, που υλοποιήθηκε στην πλατφόρμα Google.docs και διανεμήθηκε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Σα αποτελέσματα δείχνουν ότι δάσκαλοι και μαθητές συμφωνούν ως προς τους παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες για επιτυχία στις εξετάσεις ΕΝΓ. υμπερασματικά, μεγάλης σημασίας κρίνονται από δασκάλους και μαθητές παράγοντες όπως τα γλωσσικά- δομικά χαρακτηριστικά της ΕΝΓ, το εκπαιδευτικό περιβάλλον, η εξάσκηση της ΕΝΓ, η δυσκολία των θεμάτων στις εξετάσεις καθώς επίσης και οι αξιολογητές και η επιμόρφωση- εκπαίδευσή τους. Ενδεικτική Βιβλιογραφία Adelman, H. S., Taylor, L. & Nelson, P. (1989). Minors Dissatisfaction With Their Life Circumstances. Child Psychiatry and Human Development, 20, Battle, J. (1990). Self-esteem: The New Revolution. James Battle & Associates, Edmonton, Alberta, Canada. Baumeister, R. F. (1998). The Self. Handbook of social psychology (4 th ed.). New York: McGraw- Hill. Brief, A. P., Butcher, A. H., George, J. M. & Link, K. E. (1993). Integrating bottom-up and topdown theories of subjective well-being: The case of health. Journal of Personality and Social Psychology, 64(4), Burns, R. (1982). Self-concept development and education. London: Holt, Rinehart and Winston.

15 14 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ Crandall, R. (1973). The measurement of self-esteem and related constructs. In J. P. Robinson, P. Shaver (Eds.), Measurements of social psychological attitudes (45-167). Ann Arbor, MI: Institute for Social Research. Diener, E. & Diener, M. (1995). Cross- cultural correlations of life satisfaction and self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology, 68(4), Eυθυμίου, Κ. (1976). Χυχολογία της μαθήσεως και της προσωπικότητας, Αθήνα. Fallowfield, L. (1990). The Quality of Life: The Missing Measurement in Health Care. London: Souvenir Press. Ziller, R. (1973) στο: Μακρή- Μπότσαρη, Ε. (2001). Αυτοαντίληψη και Αυτοεκτίμηση: μοντέλα, ανάπτυξη, λειτουργικός ρόλος και αξιολόγηση. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

16 15 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1.5. Υυσική Δραστηριότητα Ατόμων με Κώφωση Υωτιάδου Ελένη 1 1 Επίκουρη Καθηγήτρια Ειδικής Υυσικής Αγωγής, Σμήμα Επιστήμης Υυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Περίληψη Ψς φυσική δραστηριότητα μπορεί να θεωρηθεί οποιαδήποτε κίνηση του σώματος η οποία συμβάλλει στη δαπάνη ενέργειας. Σο ανθρώπινο σώµα είναι σχεδιασμένο για να κινείται. Τπάρχει λοιπόν άµεση σύνδεση ανάµεσα στη φυσική δραστηριότητα και το προσδόκιµο ζωής. Πιο συγκεκριμένα, έχει αποδειχθεί ότι ο καθιστικός τρόπος ζωής αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη πολλών χρόνιων ασθενειών, ενώ αντίθετα ο δραστήριος τρόπος ζωής σχετίζεται με πολλά άλλα κοινωνικά και ψυχολογικά οφέλη. Η οργανωμένη φυσική δραστηριότητα περιλαμβάνει σχεδιασμένα προγράμματα άσκησης με στόχο τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και κατ' επέκταση της υγείας. Είναι γνωστό ότι τα άτομα με κώφωση μπορούν να ασκηθούν σε όλα τα αθλήματα και όταν έχουν ίσες ευκαιρίες για άσκηση παρουσιάζουν όμοιες επιδόσεις με αυτές των ακουόντων. Παρ όλα αυτά έχει παρατηρηθεί ότι όταν δεν παρακινούνται και δεν ενθαρρύνονται για συστηματική συμμετοχή σε κινητικές δραστηριότητες, προτιμούν να ακολουθούν έναν ιδιαίτερα καθιστικό τρόπο ζωής. Όσον αφορά την ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων σε παιδιά με κώφωση, οι πιθανές αποκλίσεις σχετίζονται συχνά με το είδος της σχολικής εκπαίδευσης, την έλλειψη παροχής κινήτρων και ευκαιριών για παιχνίδι καθώς και με την έλλειψη κατάλληλων παρεμβατικών προγραμμάτων. Επιπρόσθετα αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με όσα αναφέρονται στη διεθνή βιβλιογραφία, τα παιδιά με κώφωση τα οποία φοιτούν σε τυπικό σχολείο μπορεί να απαλλάσσονται από τη γυμναστική, οι ευκαιρίες για φυσική αγωγή που τους παρέχονται συχνά είναι περιορισμένες και οι καθηγητές φυσικής αγωγής πιθανόν μα μην είναι εξειδικευμένοι, όπως συμβαίνει στα ειδικά σχολεία. Έτσι η φοίτηση σε ειδικό σχολείο φαίνεται να αποδίδει καλύτερα σε ότι αφορά τη φυσική αγωγή των παιδιών με κώφωση. ε ότι αφορά τα ενήλικα άτομα με κώφωση, μέσω της Υυσικής Δραστηριότητας, μπορούν εκτός των άλλων να βελτιώσουν κινητικές ικανότητες οι οποίες πιθανόν να υπολείπονται, όπως η ικανότητα της ισορροπίας του προσανατολισμού στο χώρο καθώς και η αίσθηση αντίληψης του ρυθμού. Βασικοί στόχοι της φυσικής δραστηριότητας είναι η δημιουργία αυτοεκτίμησης η κοινωνικοποίηση και αποδοχή, η ψυχαγωγία, η απομάκρυνση της έντασης και η βελτίωση των κινητικών δεξιοτήτων και φυσικής κατάστασης. Βιβλιογραφία Auxter, D., Pyfer, J., Zittel, L., & Roth, K. (2010). Principles and Methods of Adapted Physical Education and Recreation (11th ed.). Boston: McGraw-Hill. Rimmer, J. (2008, June/July). Promoting inclusive physical activity communities for people with disabilities. President s Council on Physical Fitness and Sports Research Digest, 9(2), 1 8

17 16 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1.6. Η Νοηματική Γλώσσα στην Εργαλειοθήκη του Δασκάλου Φορού ως Τποστηρικτικό Μέσο Κατευθυνόμενου Αυτοσχεδιασμού και Πρότυπης Φορογραφικής ύνθεσης. Μελέτη Πεδίου: Καβαζίδου Ελένη 1, οκολάκη Ειρήνη 2, Κόκκος Υώτης 3 1 Τπεύθυνη χολικών Δραστηριοτήτων Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Φορογράφος, Φοροκινησιοθεραπεύτρια 2 Διερμηνέας Νοηματικής Γλώσσας, Θέατρο ιγής 3 Δάσκαλος Νοηματικής Γλώσσας, Τπεύθυνος Θεάτρου ιγής Περίληψη Έως σήμερα, οι περισσότεροι πολιτιστικοί φορείς που υποστηρίζουν τμήματα χορού για κωφό πληθυσμό βασίζονταν στις κλασσικές μεθόδους διδασκαλίας και σε υπάρχοντα είδη χορού (παραδοσιακοί χοροί, μοντέρνος χορός, κλασσικός χορός κτλ). το χώρο της Ορχηστικής Σέχνης μόλις πρόσφατα άρχισαν να γίνονται ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις εμπλοκής κωφών στη χοροκίνηση με εφαλτήριο την Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. κοπός: Η Μελέτη των Σρόπων Φρήσης της Νοηματικής Γλώσσας στην Εργαλειοθήκη του Φοροδιδασκάλου και Φορογράφου. Μέθοδος: υμμετείχαν τρεις πειραματικές ομάδες: Α. Ομάδα Ακουόντων, Επαγγελματικών Φορευτών, Β. Ομάδα Κωφών Ερασιτεχνών Ηθοποιών και Γ. συνδυασμός των ομάδων Α. και Β. Και στις Σρεις Ομάδες έγινε Διδασκαλία Φορογραφίας με χρήση της ΕΝΓ και πραγματοποιήθηκε σχετική χοροθεατρική παράσταση. Μερικές πρόβες και όλες οι παραστάσεις βιντεοσκοπήθηκαν και φωτογραφήθηκαν. Αποτελέσματα: Σα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι πιο άρτιες επαγγελματικά και πρωτότυπες παραστάσεις ήταν αυτές των ομάδων Α και Γ. Η Β ομάδα υστερούσε σημαντικά στην καλλιτεχνική και εκτελεστική ποιότητα. Η πιο πρωτότυπη παράσταση ήταν αυτή της ομάδας Γ. υμπεράσματα: Προτείνεται ο συνδυασμός και συνεργασία κωφών και ακουόντων για την παραγωγή θεατρικών, χοροθεατρικών ή αμιγώς χορευτικών παραστάσεων ως μία νέα ενδιαφέρουσα μορφή καλλιτεχνίας με ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες προοπτικές ανάπτυξης και της καλλιτεχνικής φωτογραφίας με τη χρήση ΕΝΓ. Βιβλιογραφία Kavazidou E, Fachantidou-Tsiligiroglou A.(2012). Sign Language: A Key and a Trap for Deaf and Hearing People (Greek Edition). CreateSpace Independent Publ. Platform; Amazon. Αρχείο Παραστάσεων της Φoροθεατρικής Ομάδας Εσαεί εν Ροή, Αρχείο Παραστάσεων του Θεάτρου ιγής,

18 17 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1.7. Βαρηκοΐα και οι Επιπτώσεις στη Μάθηση Μώκας Αναστάσιος 1 1 Λογοθεραπευτής S.I., Επιστημονική Ομάδα Medi Diatrofi Περίληψη Γενικά Η βαρηκοΐα ορίζεται ως η μείωση της ικανότητας ακοής. Ανάλογα με το μέγεθος της μείωσης της ακοής, η βαρηκοΐα χωρίζεται σε μικρού, μεσαίου, μεγάλου βαθμού και υπολειμματική ακοή (πρακτική κώφωση). Η σοβαρότητα της βαρηκοΐας ανιχνεύεται από ειδική εξέταση που ονομάζεται Ακουόγραμμα. Επιπλέον ανάλογα με το σημείο της βλάβης η βαρηκοΐα χωρίζεται σε βαρηκοΐα αγωγιμότητας, νευροαισθητήριος βαρηκοΐα και βαρηκοΐα μικτού τύπου. Που μπορεί να οφείλεται Κληρονομικότητα π.χ. γενετικές ανωμαλίες. Προβλήματα κατά την εγκυμοσύνη π.χ. ιώσεις της μητέρας, τοξοπλάσμωση, χρήση φαρμάκων από τη μητέρα, εκλαμψία, κατάχρηση οινοπνεύματος από τη μητέρα κ.α. Προβλήματα κατά τη γέννηση π.χ. πρόωρη γέννηση, τραυματισμοί στο κεφάλι, ανοξία λόγω ασφυξίας, πυρηνικός ίκτερος κ.α. Προβλήματα μετά τη γέννηση π.χ. εξωτερική τραυματισμοί στο κρανίο, τραυματισμοί των οργάνων της ακοής λόγω ήχου, οξεία μέση ωτίτιδα, ωτοσκλήρυνση, νόσος Μeniere, όγκοι του ακουστικού νεύρου κ.α. Σα υμπτώματα Διαταραχές άρθρωσης και φωνολογικές διαταραχές π.χ. λόγω απώλειας ακοής παράλειψη του τελικού /s/, δυσκολία στην άρθρωση φωνημάτων που δεν έχουν εμφανή τρόπο άρθρωσης (/κ/, /γ/, /χ/ κ.α.), δυσκολίες στην αντίληψη της διαφοράς ηχηρών από άηχων φωνημάτων (/δ/-/θ/) κ.α. Κακή ποιότητα φωνής κατά την ομιλία π.χ. μεγάλη ένταση στη φωνή, μονότονη - άχρωμη ομιλία, υπερβολικά ένρινη χροιά κ.α. Μειωμένο λεξιλόγιο. Δυσκολίες στην αντίληψη αφηρημένων λέξεων και λέξεων με πολλαπλές σημασίες. Δυσκολίες στην αντίληψη της ομιλίας εξαιτίας της δυσκολίας αντίληψης π.χ. των καταλήξεων όπως /-ς/ που δηλώνουν πτώσεις ουσιαστικών π.χ. πατάτα (Ονομαστική) -πατάτας (Γενική). Απλουστευμένη ομιλία με προτάσεις απλές και μικρές. Μαθησιακές δυσκολίες ειδικά στην ανάγνωση και στην αντίληψη των μαθηματικών εννοιών. Ο Ρόλος του Λογοθεραπευτή και η Διαδικασία Αποκατάστασης Έρευνες έχουν δείξει πως η έγκαιρη διάγνωση του προβλήματος της ακοής αλλά και η έγκαιρη παρέμβαση αυξάνει της πιθανότητες ανάπτυξης λόγου και ομιλίας στα βαρήκοα παιδιά. Ο λογοθεραπευτής είναι υπεύθυνος για την αξιολόγηση και τη δημιουργία προγράμματος παρέμβασης σε πολλαπλούς τομείς στο βαρήκοο παιδί. Σο πρόγραμμα περιλαμβάνει ακουστική εκπαίδευση για την αντίληψη, διάκριση και παραγωγή των βασικών ήχων της ομιλίας -των φωνημάτων- αλλά και για την αντίληψη του προφορικού λόγου με ή χωρίς χειλεανάγνωση. Επιπλέον

19 18 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ στόχοι είναι η ανάπτυξη του λεξιλογίου και η βελτίωση της προφορικής επικοινωνίας του παιδιού. Όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, ο λογοθεραπευτής διορθώνει την ποιότητα της φωνής και την άρθρωση. Βιβλιογραφία Σάφα (2001). Ανάγνωση και γραφή στην προσχολική εκπαίδευση. Ελληνικά Γράμματα. Αθήνα Μανωλίτσης (2000.) Μέτρηση και αξιολόγηση μεταγλωσσικών ικανοτήτων παιδιών ηλικίας 5-6 ετών. Γρηγόρης. Αθήνα Κατή (1992). Γλώσσα και επικοινωνία στο παιδί. Οδυσσέας. Αθήνα Πόρποδας (2002). Η ανάγνωση. Πάτρα. Παντελιάδου (2000). Μαθησιακές δυσκολίες και εκπαιδευτική πράξη. Ελληνικά Γράμματα. Αθήνα Παπαφράγκου (1996) Ακοολογία. Παρισιάνου Σρίμμης ((2008). Ακοολογία. Ελλήν. Σρίμμης (2012). Θεμελιώδης αρχές ακουστικής αποκατάστασης. Πασχαλίδης.

20 19 P a g e 2 ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό υμπόσιο / 2 ο Πανελλήνιο Υεστιβαλ ΚΩΥΟΙ & ΑΚΟΤΟΝΣΕ ΕΝ ΔΡΑΕΙ 1.8. Ακουστικά Βαρηκοΐας: η Σεχνολογία στην Τπηρεσία της Ακοής Τσούνη Αναστασία 1, Παπάζης Φίλιππος 2, Κοσρμπέτσοσ Ανθή 3 1 Δασκάλα, Α/Θμια Εκπαίδευση 2 Δάσκαλος, Α/Θμια Εκπαίδευση 3 Δασκάλα Ειδικής Αγωγής, Π/Θμια Εκπαίδευση Περίληψη Οι ακουστικές αδυναμίες των ατόμων που δυσκολεύονται να ακούσουν οφείλονται συνήθως στις λειτουργικές βλάβες του ενός ή και των δύο αυτιών. Οι αισθητηριακές δυσλειτουργίες μπορεί να υφίστανται με τη μορφή της βαρηκοΐας, κατά την οποία αλλοιώνεται η ποιότητα και η ένταση της ηχητικής αντίληψης, ή με τη μορφή της κώφωσης κατά την οποία εξασθενεί η ακουστική οξύτητα. τις περιπτώσεις της βαρηκοΐας συγκαταλέγονται: α) η νευροαισθητηριακή, η οποία δεν είναι ιάσιμη και προκαλείται από συνήθεις παθήσεις, όπως εμβρυοπάθειες, μεταβολικά νοσήματα της μητέρας, περιγεννητικές ή εκ γενετής παθήσεις, β) η βαρηκοΐα αγωγιμότητας, η οποία συνήθως είναι ιατρικά αναστρέψιμη και προκαλείται από ατρησία, ωτίτιδες, κάποιο τραύμα κ.α., ενώ τέλος γ) η μικτή βαρηκοΐα, η οποία είναι ιατρικά βελτιώσιμη, αλλά όχι αναστρέψιμη και οι πάσχοντες έχουν πολλές ωτίτιδες, ανατομικές ανωμαλίες και ευαισθησίες. Για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά κυρίως για τα παιδιά που έχουν κάποιον από τους παραπάνω τύπους βαρηκοΐας, έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία των ακουστικών τα τελευταία χρόνια, η οποία είναι βοηθητική σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό. τα βοηθήματα ενίσχυσης του ήχου συγκαταλέγονται τα ακουστικά, τα κοχλιακά εμφυτεύματα και τα συστήματα ενίσχυσης του ήχου μέσα στην τάξη. την παρούσα εργασία παρουσιάζονται διαφόρων ειδών ακουστικά βαρηκοΐας και βοηθητικές συσκευές, οι οποίες είναι απαραίτητες για τα ίδια τα άτομα με βαρηκοΐα και αποτελούν σημαντικό βοήθημα στην καθημερινή τους επικοινωνία και επαφή. Λέξεις-Κλειδιά: βαρηκοΐα, ενδωτιαίο ακουστικό, οπισθωτιαίο ακουστικό, τηλεπηνείο, κοχλιακά εμφυτεύματα.