Πνευματική καί θεολογική διάσταση τῆς ψυχικῆς ὑγείας τῆς γυναίκας. Σεβασμιώτατοι, σεβαστοί πατέρες, κυρίες καί κύριοι,

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πνευματική καί θεολογική διάσταση τῆς ψυχικῆς ὑγείας τῆς γυναίκας. Σεβασμιώτατοι, σεβαστοί πατέρες, κυρίες καί κύριοι,"

Transcript

1 Πνευματική καί θεολογική διάσταση τῆς ψυχικῆς ὑγείας τῆς γυναίκας Σεβασμιώτατοι, σεβαστοί πατέρες, κυρίες καί κύριοι, Μέ εὐχάριστη ἔκπληξη ἄκουσα τήν τιμητική πρόσκληση τῆς συνοδικῆς ἐπιτροπῆς γυναικείων θεμάτων νά εἰσηγηθῶ στήν ἡμερίδα μέ τό θέμα «Γυναίκα καί ψυχική ὑγεία». Ἡ εὐχάριστη ἔκπληξη εἶναι διπλῆ, τόσο μέν γιά τήν διοργάνωση ἐκδηλώσεων προβληματισμοῦ ὡς πρός τήν κατάσταση καί θέση τῆς γυναίκας σήμερα, ζήτημα ἀκόμη παραμελημένο, ὅσο καί γιά τήν συνεξέταση θεμάτων ψυχικῆς ὑγείας πρός τά ὁποῖα ἡ Ἐκκλησία μας τά τελευταῖα χρόνια ἐπιδεικνύει μιά αὐξανόμενη εὐαισθησία. Θά ἀποπειραθοῦμε λοιπόν νά διερευνήσουμε τίς ἰδιαιτερότητες πού παρουσιάζει τό γυναικεῖο φῦλο ὡς πρός τόν ψυχισμό του καί τίς διαταραχές τοῦ ψυχισμοῦ του, μιά ἔρευνα ἀπαραίτητη μέσα σέ ἕναν ἀνδροκεντρικό πολιτισμό. Ὅσο καί ἄν ἡ πολυπόθητη ἰσοτιμία ἄνδρα καί γυναίκας ἔχει κατακτηθῆ νομικά, δέν παύουν ὑπολείμματα νοοτροπιῶν τοῦ παρελθόντος νά παραμένουν, ἀναμιγνυόμενα ἐνεργά στόν τρόπο πού σκεφτόμαστε καί πού συμπεριφερόμαστε. Σέ πλῆθος ζητημάτων, ξεκινώντας νά στοχαζόμαστε πάνω στό φαινόμενο τοῦ ἀνθρώπου ἀσυναίσθητα λαμβάνουμε κατά νοῦν τόν ἄνδρα καί κατόπιν προσαρμόζουμε στή γυναίκα τά δέοντα. Τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ἐν τῶ μεταξύ, ὄχι μόνο δέν διαφέρουμε ἀπό τήν ὑπόλοιπη κοινωνία στό ζήτημα αὐτό, ἀλλά μᾶλλον ὑπερθεματίζουμε σέ ἀνδροκεντρικότητα, προφανῶς λόγῳ ἐσφαλμένης ἑρμηνείας τῆς θεολογικῆς μας παραδόσεως. Μιά πρώτη προϋπόθεση νά ἀρχίσουμε νά βγαίνουμε ἀπό τήν ἀνδροκεντρικότητα εἶναι νά ἐντοπίσουμε ὁρισμένα γυναικεῖα ψυχολογικά χαρακτηριστικά, διαφορετικά ἀπό τά ἀνδρικά. Στή συνέχεια, καλούμαστε νά ἀναγνωρίσουμε σέ αὐτά ἕναν διαφορετικό τρόπο νά ὑπάρχει ὁ ἄνθρωπος. Τό ἀνθρώπινο γένος χρειάζεται χαρακτηριστικά καί τῶν δύο 1

2 φύλων προκειμένου νά διαθέτει μιά ἐπιτυχημένη λειτουργικότητα. Τέλος, ἀπαιτεῖται νά ἀποδώσουμε ἰσοτιμία στά χαρακτηριστικά τῶν δύο φύλων, ὥστε νά μήν ἐπικρατεῖ μέσα μας ἡ ὑπόρρητη στάση ὅτι δῆθεν τά κατ ἐξοχήν ἀνθρώπινα γνωρίσματα εἶναι τά ἀνδρικά, ἐνῶ τά γυναικεῖα ἀποτελοῦν μιά ἀπόκλιση ἀπό αὐτά. Τέτοια ψυχολογικά γνωρίσματα τῶν δύο φύλων εἶναι ἤδη γνωστά σέ γενικές γραμμές ἀπό τήν ἐκλαϊκευμένη ψυχολογία, ἔχοντας πολλές φορές μετατραπῆ σέ στερεότυπα. Ἀναφέρομαι στήν προτεραιότητα τῆς λογικῆς στούς ἄνδρες καί τοῦ συναισθήματος στίς γυναῖκες, ἤ στήν ἔμφαση πού δίνουν οἱ ἄνδρες στό σύνολο καί οἱ γυναῖκες στή λεπτομέρεια. Φυσικά τά παραπάνω δέν εἶναι ἀπόλυτα καί ἡ προσωπικότητα κάθε ἀνθρώπου ἀποτελεῖ συνισταμένη πολλῶν παραμέτρων. Στή συνάφειά μας αὐτή θά ἤθελα νά προσθέσω καί ἕνα μᾶλλον ἄγνωστο γνώρισμα τῶν δύο φύλων, τή διαφορά τοῦ λόγου τους. Τά δύο φῦλα δέν μιλοῦν κατά τόν ἴδιο τρόπο. Ἡ δομή, ἡ ροή, τά συμφραζόμενα, ἠ ποσότητα καί ἄλλα χαρακτηριστικά τοῦ λόγου διαφέρουν οὐσιωδῶς, μέ ἀποτέλεσμα συχνές παρανοήσεις καί συγκρούσεις. Ἐκεῖ πού ὁ ἄνδρας βλέπει μόνο μιά ἀναγγελία ἤ ἐρώτηση ἡ γυναίκα βλέπει ὑπαινιγμό πρότασης ὁ ἄνδρας στοχεύει στόν λόγο καθ ἑαυτόν, ἐνῶ ἡ γυναίκα σέ ἐκεῖνα πού μπορεῖ νά φέρει ὁ λόγος μαζί του. Οἱ διαφορές αὐτές ἀποσκοποῦν στήν κάλυψη ποικίλων ἀναγκῶν τοῦ ζεύγους καί τῆς κοινωνίας ἐν γένει: ἐνῶ ὁ ἀνδρικός λόγος ἀνταλλάσσει πληροφορίες, ὁ γυναικεῖος ἀπεργάζεται τή διασύνδεση καί τόν κοινωνικό δεσμό. Μέ ἄλλα λόγια, ὁ ἄνδρας μιλᾶ γιά νά γίνει κάποιο συγκεκριμένο ἔργο, ἡ γυναίκα μιλᾶ γιά νά κρατᾶ τήν ἐπικοινωνία ἀνοιχτή. 1 Ὅταν τά δύο φῦλα ἀγνοοῦν αὐτή τή διαφορά, μιά διαφορά πού τήν χρειάζονται προκειμένου νά ὡριμάσουν καί νά συναντηθοῦν μεταξύ τους, προκύπτουν πλῆθος παρεξηγήσεων καί ἀπογοητεύσεων. Γιά παράδειγμα, ἡ γυναίκα παραπονεῖται πώς ὁ ἄνδρας της παραμένει σιωπηλός, ἀκόμη καί ὅταν ἔχουν 1 Γιά τή διαφορά στόν λόγο τῶν δύο φύλων βλ. ἐκτεταμένη ἀνάπτυξη στό βιβλίο τῆς Deborah Tannen Γιατί δέν μέ καταλαβαίνεις; ἐκδ. Λύχνος,

3 νά ἐπιλύσουν σοβαρά ζητήματα. Αὐτό ὀφείλεται εἴτε στό γεγονός ὅτι δέν ἔχει κάτι ἀξιόλογο νά πεῖ (ἡ γυναίκα σέ παρόμοια περίπτωση μιλᾶ ἁπλῶς γιά νά κρατᾶ τή σχέση ζωντανή, γι αὐτό καί κινδυνεύει νά τή χαρακτηρίσει ὁ ἄνδρας φλύαρη), εἴτε ἐπειδή θέλει νά βρεῖ μόνος του λύση, ἔχοντας ἐπιφορτισθῆ ἀπό τήν κοινωνία νά βρίσκει λύσεις (γι αὐτό καί δέν καταφεύγει συνήθως ὁ ἄνδρας στόν εἰδικό γιά τά προβλήματα τῶν παιδιῶν, εἶναι ἡ μητέρα πού τόν πιέζει νά τηλεφωνήσουν). 2 Ἀντίθετα, μπροστά σέ μιά κρίση ἡ γυναίκα γίνεται ὁμιλητική καί ἀπευθύνεται γιά βοήθεια σέ γνωστούς καί συγγενεῖς, διότι ἀποστολή τῆς γυναίκας εἶναι νά διατηρεῖ τόν κοινωνικό δεσμό τῆς οἰκογένειας πράγματι, ἡ οἰκογένεια τελικά συνδέεται μέ ὅσους ἡ γυναίκα θέλει νά συνδεθῆ. Ἡ ἐν λόγῳ διαφορά σχετίζεται μέ τό θέμα τῆς ψυχικῆς ὑγείας. Ἔρευνες κατά τή δεκαετία τοῦ 70 συμφώνησαν μέ τό εὕρημα αὐτό, προσθέτοντας ὅτι ὅταν ἔνοιωθαν «πεσμένες» ἤ σέ πανικό προσπαθοῦσαν νά μιλήσουν στούς συζύγους πρῶτα, ἀλλά ἀνέφεραν ἀποτυχία. Καί αὐτές πού κατέφευγαν στούς συζύγους ὡς κύρια πηγή στήριξης τό ἔκαναν ἐπειδή δέν ὑπῆρχε ἄλλο πρόσωπο. 3 Μέ λίγα λόγια, τά δύο φῦλα δυσκολεύονται νά κατανοήσουν τό ἕνα τό ἄλλο. Ἡ ἔλλειψη κατανόησης ἀπό τόν σύζυγο συμβάδιζε, ὅπως ἦταν ἀναμενόμενο, μέ τόν βαθμό συγκρουσιακότητας στή σχέση. Παρατηρήθηκε ὅμως καί σέ μή συγκρουσιακά ζευγάρια. Ἡ εἰρωνεία εἶναι ὅτι τό πρόσωπο ἀπό τό ὁποῖο πιό πολύ ἤθελαν νά λάβουν συναισθηματική στήριξη ἦταν τό πρόσωπο μέ τό ὁποῖο ἦταν σέ σύγκρουση. Ἄλλοι σύζυγοι ὑπῆρξαν ἐχθρικοί καί ἐπικριτικοί, ἄλλοι ἀδιάφοροι ἤ μή διαθέσιμοι. Ἡ συγγραφέας σημειώνει πώς οἱ ἄνδρες γενικά δέν ἐκπαιδεύθηκαν νά συζητοῦν. 4 Ἐξ ἄλλου, ἀποφεύγοντας οἱ σύζυγοι τή συζήτηση ἀπωθοῦν τήν πιθανότητα νά 2 Agnes Miles The neurotic woman: the role of gender in psychiatric illness. New York University Press, 1988, σ ὅ.π., σ ὅ.π., σ

4 διαπιστώσουν πώς ἐνδεχομένως εἶναι καί οἱ ἴδιοι ὑπεύθυνοι, δηλαδή νά τό μάθουν μέσῳ τοῦ διαλόγου. 5 Ποιά εἶναι τελικά ἡ κατάσταση τῆς ψυχικῆς ὑγείας τῆς γυναίκας; Ἀναγκαστικά θά πρέπει νά προβοῦμε σέ συγκρίσεις. Σύμφωνα μέ ὅλες τίς ἔρευνες, λοιπόν, οἱ γυναῖκες ἔχουν διπλάσιες πιθανότητες ἀπό τούς ἄνδρες νά πάθουν κατάθλιψη, καί 50% περισσότερες πιθανότητες νά αἰσθανθοῦν παθολογικό ἄγχος. 6 Στίς ΗΠΑ τό 2,3-3,2% τῶν ἀνδρῶν πληροῦν τά κριτήρια μείζονος καταθλιπτικῆς διαταραχῆς, ἐνῶ τό 4,5-9,3% τῶν γυναικῶν ἀντίστοιχα. Συχνότερες στίς γυναῖκες εἶναι οἱ ἐσωτερικευμένες διαταραχές (δηλαδή οἱ περιοριζόμενες στό ἐπίπεδο τῆς συναισθηματικῆς διαθέσεως), ἐνῶ στούς ἄνδρες οἱ ἐξωστρεφεῖς (χρήση οὐσιῶν, ἀντικοινωνική προσωπικότητα, ἐπικίνδυνες συμπεριφορές). 7 Ἐνῶ στίς ἄλλες ψυχιατρικές διαταραχές δέν ὑφίσταται στατιστική σημαντική διαφορά τῶν φύλων, καί ἐνῶ σέ κάποιες ἀναπτυξιακές διαταραχές ὑπερτεροῦν τά ἀγόρια (δυσλεξία, ὐπερκινητικότητα καί διάσπαση προσοχῆς, αὐτισμός), στήν κατάθλιψη καί τό ἄγχος οἱ γυναῖκες σαφῶς βρίσκονται πιό ἐπιβαρυμένες. Βέβαια κάθε ψυχική διαταραχή παρουσιάζει καί ἕνα βαθμό βιολογικῆς προδιάθεσης, μικρότερο ἤ μεγαλύτερο. Ἤδη στό σημεῖο αὐτό τά πράγματα λειτουργοῦν εἰς βάρος τῆς γυναίκας λόγῳ τῶν ὁρμονικῶν της μεταβολῶν. Εἶναι γνωστή ἡ ψυχική ἔνταση πού βιώνουν κάποιες γυναῖκες λίγες μέρες πρίν ἀπό τήν ἔμμηνο ρύση σέ μερικές ἐγγίζει τά ὅρια τοῦ κλινικοῦ ἄγχους ἤ τῆς κατάθλιψης. Ἐξ ἄλλου, τό 10-20% παρουσιάζουν κατά τίς πρῶτες ἑβδομάδες τῆς λοχείας καταθλιπτικό ἐπεισόδιο διάρκειας 3-6 μηνῶν, ἄν καί σέ ὁρισμένες περιπτώσεις ἐπιμένει μέχρι καί 2 χρόνια. Ἕνας ἀριθμός τέτοιων 5 ὅ.π., σ Michael Argyle The psychology of happiness. Routledge, 2nd edition, 2001, σ Benjamin Beit-Hallami, Michael Argyle The psychology of religious behavior, belief, and experience. Routledge, 1997, σ

5 περιπτώσεων δέν λαμβάνει κἄν ψυχιατρική βοήθεια. 8 Ἀκόμη καί ψύχωση λοχείας ἐνδέχεται νά ἐμφανιστῆ. Αὐτό πού παρουσιάζει τό ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ὅμως ἐδῶ ἔγκειται στό γεγονός πώς ἡ κατάθλιψη καί τό ἄγχος ἐμφανίζουν αἰτιολογικά ἰσχυρό ψυχοκοινωνικό συντελεστή. Περισσότερο, δηλαδή, ἀπό ὅλες τίς ψυχικές διαταραχές ἐπηρεάζονται ἀπό παράγοντες ὅπως σωματική ὑγεία, ἐνδοψυχικές συγκρούσεις, διαπροσωπικές σχέσεις μέ τό σύζυγο καί τά παιδιά, ἐργασιακές συνθῆκες, τραυματικά γεγονότα ἀπό τό ἱστορικό (π.χ. κακοποίηση), ρυθμός ζωῆς κ.ἄ. Σέ ὅλους αὐτούς τούς παράγοντες οἱ γυναῖκες βρίσκονται σέ δυσμενέστερη θέση ἀπό τούς ἄνδρες. Κατ ἀρχήν πρέπει νά ἐπισημάνουμε τήν καταστροφική ἐπίδραση τῆς κοινωνίας τοῦ θεάματος. Καθώς αὐτή γίνεται ὅλο καί περισότερο παγκόσμιος πολιτισμός υἱοθετεῖ στερεότυπα γιά τή γυναίκα τά ὁποῖα, ὑπόγεια καί μακροπρόθεσμα, βλάπτουν τήν ψυχική της ὑγεία. Τό γυναικεῖο σῶμα γίνεται ἐμπόρευμα, ταυτοποιεῖται ὡς ἀντικείμενο ἀπόλαυσης, ἐνῶ ταυτόχρονα ἀποπροσωποποιεῖται. Μέ τή διαφήμιση καί τήν πορνογραφία ἡ γυναίκα χάνει τό πρόσωπό της καί ὁ ἄνδρας ἐθίζεται στό νά τήν βλέπει ἐπιδερμικά ἀδυνατώντας νά ἐγκαταστήσει προσωπική σχέση μαζί της. Ἐξ ἄλλου τά πρότυπα τῶν γυναικῶν πού προβάλλει στίς γυναῖκες ἡ κοινωνία τοῦ θεάματος ἔχουν γίνει ἀφορμή ἄγχους, θλίψης, μειονεξίας, συναισθημάτων τά ὁποῖα γιά κάποιες κοπέλλες καταλήγουν στή σοβαρή ἀρρώστια τῆς ψυχογενοῦς ἀνορεξίας. Ἡ σωματική ἐμφάνιση γίνεται τό ὑπ ἀριθμόν ἕνα πρόβλημα καί εἶναι πολύ κακό νά νοιώθουν ὑπέρβαρες. 9 Ἐξ ἄλλου, ὅσον ἀφορᾶ στά τραυματικά γεγονότα ζωῆς, χρειάζεται νά θυμόμαστε πάντοτε τήν παιδική κακοποίηση, κυρίως δέ τήν σεξουαλική (φυσικά συχνότερη στίς γυναῖκες), 8 Σ. Σταμούλη, Β. Κονταξάκης, Γ. Χριστοδούλου Ἐπιλόχεια κατάθλιψη. «Προληπτική ψυχιατρική», ἐπιμ. Γ. Χριστοδούλου, Β. Κονταξάκης, Μ. Οἰκονόμου, ἐκδ. Βῆτα, σ Michael Argyle The psychology of happiness. Routledge, 2nd edition, 2001, σ

6 πού προκαλεῖ συχνά κατάθλιψη ἀλλά καί σεξουαλική ψυχρότητα κατά τήν ἐνήλικη ζωή. Ὑπάρχει δέ μιά γενικώτερη αἴσθηση ὅτι τά ποσοστά της αὐξάνονται μέ τόν χρόνο. Συνεχίζοντας στούς ψυχοκοινωνικούς παράγοντες γιά τήν ἐμφάνιση ψυχοπαθολογίας περνᾶμε στόν γάμο. Ἐδῶ συναντᾶμε ἕνα παράδοξο καί ἀνησυχητικό εὕρημα. Μέ τήν πάροδο τῆς ἡλικίας οἱ παντρεμένες γυναῖκες ἐμφανίζουν σέ μεγαλύτερο ποσοστό κατάθλιψη ἀπό τούς ἔγγαμους ἄνδρες, σχεδόν ἴσο μέ τό ποσοστό τῶν ἀγάμων ἀνδρῶν. Αὐτό τό εὕρημα ὁδηγεῖ στήν ὑπόθεση πώς ὁ γάμος συμβάλλει στήν ψυχική ὑγεία τῶν ἀνδρῶν ἀλλά ὄχι τῶν γυναικῶν. 10 Μέ ἁπλᾶ λόγια αὐτό μεταφράζεται στή διαπίστωση πώς οἱ γυναῖκες στή πλειονότητά τους εἶναι δυσαρεστημένες ἀπό τόν γάμο τους. Σέ ἔρευνα μέ ἔγγαμες γυναῖκες ἄνω τῶν πού ἐμφάνιζαν κατάθλιψη παρατηρήθηκαν οἱ ἑξῆς δυσμενεῖς συζυγικοί παράγοντες: μείωση συναισθήματος, αὔξηση ἄμεσης ἤ ἔμμεσης ἐχθρικότητας καί κριτικῆς, πάλη γιά ἔλεγχο καί κυριαρχία, λιγώτερη συνεργασία καί ἐπίλυση προβλημάτων. 11 Σέ αὐτά χρειάζεται νά προστεθῆ καί ἡ σεξουαλική ψυχρότητα, ἐκτεταμένο σύμπτωμα στίς παντρεμένες γυναῖκες, ἀποτέλεσμα ἀλλά καί αἴτιο τῆς συζυγικῆς δυσαρμονίας. Ἡ διαφορά των φύλων φαίνεται καί στό γεγονός πώς, ἐνῶ οἱ ἄνδρες ἀντλοῦν ψυχική ἱκανοποίηση κυρίως ἀπό τό ἐπάγγελμα καί τά οἰκονομικά, οἱ γυναῖκες ἀπό τά παιδιά καί τήν ὑγεία τῆς οἰκογένειάς τους, ἐνῶ εἶναι καί πιό αὐτοκριτικές. Τό ζήτημα τῆς γυναικείας αὐτοκριτικῆς ἀξίζει τήν προσοχή μας. Πρόκειται γιά τό συναίσθημα τῆς ἐνοχῆς ἡ ὁποία κυριολεκτικά σημαδεύει τή γυναικεία ψυχή στόν δυτικό κόσμο. Ὅπως ἔχει γραφτῆ, ἡ ἐνοχή ἔχει γίνει μέρος τῆς καθημερινότητας τῶν γυναικῶν, ζοῦν μαζί της R. Julian Hafner Marriage and mental illness: a sex-roles perspective. Guilford Press, 1986, σ ὅ.π. Βλ. καί Παύλου Κυριακίδη Ἡ οἰκογενειακή σχέση, ἐκδ. Ἑλληνικά Γράμματα, 2000, σ Agnes Miles The neurotic woman: the role of gender in psychiatric illness. New York University Press, 1988, σ

7 Πιό συγκεκριμένα, ἐνοχή ἀναπτύσσουν ἰδιαίτερα ἐκεῖνες οἱ γυναῖκες πού νοιώθουν ὅτι δέν τίς ἀρέσουν οἱ δουλειές τοῦ σπιτιοῦ. Οἱ διαφημίσεις μέ τίς ὁποῖες βομβαρδίζονται ἐπιβεβαιώνουν συνεχῶς τή εἰκόνα τῶν χαρούμενων γυναικῶν πού ἀσχολοῦνται μέ τό νοικοκυριό, μέ ἀποτέλεσμα ἡ γυναίκα πού δέν τά καταφέρνει, πού ἐκνευρίζεται μέ τά παιδιά καί πού γενικά εἶναι δύσθυμη, νά αἰσθάνεται ἀξιοκατάκριτη... Συχνά καί οἱ ἄλλοι, ἀκόμη καί γιατροί ἤ πνευματικοί, τό ἐνισχύουν: «Τά ἔχεις ὅλα, οἰκονομική ἄνεση, καλό ἄντρα, παιδιά ὑγιῆ, καί δέν εἶσαι ἱκανοποιημένη. Μᾶλλον εἶσαι νευρωτική». 13 Ἀξιοπαρατήρητο εἶναι ὅτι πιό εὐάλωτες στήν ἐνοχή εἶναι οἱ νέες γυναῖκες, πού θεωροῦν τή δυσφορία τους ἀπαράδεκτη. Οἱ μεγαλύτερες φαίνεται νά ἔχουν συμφιλιωθῆ μαζί της. 14 Στή γυναικεία ἐνοχή συμβάλλει ἕνα πλῆθος στερεοτύπων τά ὁποῖα περιμένουν ἀπό αὐτές νά εἶναι ἄριστες σύζυγοι, μητέρες, νοικοκυρές, ἐρωμένες, ἐργαζόμενες, κοινωνικές κ.ο.κ. «Γάμοι βασισμένοι στά στερεότυπα ρόλων γιά τά φῦλα θέτουν τεράστιες ἀπαιτήσεις στίς μητέρες τίς ζητοῦν νά εἶναι ὑπομονετικές, ἀγαπητικές, φροντίζουσες, ἐγκαταλείποντας τίς δικές τους ἀνάγκες, ἐπιθυμίες, φιλοδοξίες. Στήν πραγματικότητα προσδοκᾶται ἀπό αὐτές νά εἶναι ὑπεράνθρωπα ὄντα. Ἐνώπιον αὐτῶν τῶν ἀπαιτήσεων πολλές μητέρες γίνονται εὐερέθιστες καί ἀπογοητεύονται. Ἀρχίζουν νά ἀπορρίπτουν, νά παρεμβαίνουν, καί νά κυριαρχοῦν στά παιδιά τους. Τά παιδιά ἐνδέχεται νά θάβουν τό θυμό τους καί τά αἰσθήματα ταπείνωσης μέσα τους, ἀλλά ὅταν φθάσουν στήν ἐνήλικη ζωή τά συναισθήματά τους ἀναπόφευκτα ἔρχονται στήν ἐπιφάνεια μέ ἀσυνείδητο ἤ μετασχηματισμένο τρόπο στούς δικούς τους γάμους. Ἔτσι ἡ ἀσυνείδητη ἐχθρικότητα στόν γάμο διαιωνίζεται καί ἐνισχύεται». 15 Ὁρισμένα ἀπό τά στερεότυπα αὐτά χαρακτηρίζουν τούς ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι τότε ἁπλῶς ἀπαιτοῦν διάφορα ἀπό τή 13 ὅ.π., σ ὅ.π., σ R. Julian Hafner Marriage and mental illness: a sex-roles perspective. Guilford Press, 1986, σ

8 γυναίκα τους, ἀνίκανοι νά τή συναισθανθοῦν καί νά τήν κατανοήσουν ἤ νά μποῦν γιά λίγο στή θέση της, ἀπρόθυμοι δέ γιά ὁποιοδήποτε εἶδος βοήθειας. Ἄλλοτε ὅμως φορέας τῶν στερεοτύπων εἶναι ἡ ἴδια ἡ γυναίκα, ἡ ὁποία ἀπαιτεῖ ἀπό τόν ἑαυτό της πού περισσότερα ἀπό ἐκεῖνα πού χρειάζονται ἤ προσδοκοῦν ὁ σύζυγος καί τά παιδιά. Στήν περίπτωση αὐτή ἔχουμε τό φαινόμενο ἑνός αὐστηροῦ ὑπερεγώ, τό ὁποῖο «μαστιγώνει» τή γυναίκα μή ἱκανοποιούμενο μέ τίποτε λιγώτερο ἀπό τήν τελειότητα σέ ὅλα. Συνήθως οἱ ρίζες του βρίσκονται στή σχέση της μέ τή μητέρα της τό μικρό κορίτσι δέν ἔλαβε ἐκτίμηση καί ἐνθάρρυνση, ἐνῶ κρινόταν αὐστηρά ἀπό ἕνα παρόμοιο ὑπερεγώ τῆς μητέρας. Μιά ὑπερβολικά ἐνοχική συνείδηση ἔχει συνήθως δύο πιθανές ἐκβάσεις. Ἡ μιά εἶναι ἡ γυναίκα νά διαλυθῆ κάτω ἀπό τό βάρος της, κάτι πού σημαίνει ὅτι ἁπλᾶ ὑπολειτουργεῖ μέσα σέ κλῖμα δυστυχίας καί αὐτοαπόρριψης. Ἡ δεύτερη συνίσταται στό νά μεταβληθῆ σέ ἕναν «ὑπεράνθρωπο» πού γιά μερικά χρόνια, ἄν ὑπάρχουν οἱ σχετικές προϋποθέσεις, καταφέρνει νά γίνει «ἀναντικατάστατη». Ἡ γυναίκα πού θά αἰσθανθῆ τόν ἑαυτό της ἀναντικατάστατο θά κινδυνεύσει, ἀργά ἤ γρήγορα, ἀπό κατάρρευση. Σημάδια αὐτῆς τῆς συνήθως βαθμιαίας κατάρρευσης εἶναι κούραση, μειωμένη ἀπόδοση στή δουλειά καί στό σπίτι, ψυχοσωματικές ἀρρώστιες πού συνδέονται μέ τό ἄγχος, κακές συνήθειες διατροφῆς (ὑποσιτισμός ἤ βουλιμία), συναισθηματικός πόνος, αἴσθημα ἀνικανοποίητου ἤ ματαιότητας. Σέ αὐτά χρειάζεται νά προστεθοῦν καί τά παράπονα ὅλων ἀπέναντί της. 16 Ὅσο προσπαθεῖ νά τούς εὐχαριστεῖ ὅλους, τόσο «βρίσκει τόν μπελά της». Σέ πολλές περιπτώσεις αὐτή ἡ τακτική φαίνεται θαυμάσια καί ἀξιομίμητη, ἐξυμνεῖται δέ ἀπό ὅλους ὅσοι τήν παρακολουθοῦν. Ἡ γυναίκα τότε εἰσπράττεται ὡς χαρισματική περίπτωση μέ παραδειγματική ἀξία. Αὐτό πού ὅλοι προσλαμβάνουν ὡς αὐτοθυσία καί αὐταπάρνηση, ὅμως, ἀντλεῖ ἀπό τά ἀκόλουθα κίνητρα, ἄλλα ὑγιᾶ καί ἄλλα νοσηρά, τά 16 Ellen Sue Stern Ἡ ἀπαραίτητη γυναίκα, ἐκδ. Λύχνος, 1993, σ

9 ὁποῖα ἀπαιτοῦν τή λεπτή ἐργασία τῆς διακρίσεως κατά περίπτωση: 17 1) οἱ γυναῖκες ἀντιλαμβάνονται τήν ταυτότητά τους νά καθορίζεται οὐσιαστικά ἀπό τό σύνδεσμο καί τή σχέση ἀνατρέφονται ἔτσι ὥστε νά λαμβάνουν ὑπ ὄψιν τίς ἀνάγκες τῶν ἄλλων, νά φροντίζουν τούς ἄνδρες καί τά παιδιά. 2) μεγαλώνουν μέ τό μήνυμα ὅτι γιά νά διατηροῦν τίς σχέσεις πού εἶναι σημαντικές γι αὐτές πρέπει νά θυσιάζουν τόν ἑαυτό τους καί τίς ἀνάγκες τους. 3) ὑποκινοῦνται ἀπό τήν οἰκονομική τους ἐξάρτηση. 4) ὑποκινοῦνται ἀπό τήν προβληματική τριάδα αὐτοαποκήρυξη, ἀμφισβήτηση τοῦ ἑαυτοῦ, ψευδῆ ἐνοχή. 5) οἱ ταυτότητές τους ὡς γυναικῶν καί χριστιανῶν ἔχουν διαμορφωθῆ ἀπό μιά θεολογική παράδοση πού βλέπει τήν αὐτοθυσία καί τήν αὐταπάρνηση ὡς καθοριστικές ἰδιότητες τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης. Μίλησα πρίν γιά νοσηρά κίνητρα καί νοσηρές πλευρές αὐτῆς «τῆς αὐτοθυσίας καί τῆς αὐταπάρνησης». Ποιά εἶναι λοιπόν τά ἀρνητικά ἀποτελέσματά της γιά τίς γυναῖκες; 1) χάνουν τήν ἐπαφή μέ τίς δικές τους ἀνάγκες καί ἐπιθυμίες. 2) συχνά ὁδηγεῖ σέ ἀπώλεια τῆς αἴσθησης τοῦ ἑαυτοῦ καί ἀπώλεια τῆς φωνῆς τους. 3) ἐνδέχεται ἡ ἔκβαση νά εἶναι μνησικακία, πικρία, καί θυμός, ὅσο περισσότερο αἰσθάνονται θύματα. 4) ὑπερλειτουργώντας γιά λογαριασμό ἄλλων μπορεῖ νά ὁδηγηθοῦν στήν ἀπώλεια τῆς αὐτοεκτίμησης καί τήν αἴσθηση ὅτι κατευθύνονται. 17 Brita Gill-Austern Love understood as self-sacrifice and self-denial: what does it do to women? Through the eyes of women; insights for pastoral care, Jeanne Stevenson Moessner (ed.), Fortress Press, 1996, σ Γιά μιά συστηματικώτερη καί πιό ἐκλαϊκευμένη διερεύνηση τῆς ἀπώλειας τῶν ὁρίων της ἀπό τή γυναίκα κατά τίς διαπροσωπικές της σχέσεις, βλ. Henry Cloud, John Townsend Ὅρια ζωῆς, ἐκδ. Ἔλαφος, 3η ἔκδ., Γιά μιά μελέτη τῆς ψευδοῦς ἀπάρνησης τῶν ἐπιθυμιῶν στό ὄνομα τῆς ἀρετῆς βλ. βιβλίο μου Ἀναζητώντας τό πρόσωπο, ἐκδ. Ἁρμός, 4η ἔκδ.,

10 5) μπορεῖ νά ὑπονομεύσει τήν ἱκανότητα γνήσιας ἀμοιβαιότητας καί οἰκειότητας. 6) ἐνδέχεται νά τίς ὁδηγήσει νά παραιτηθοῦν ἀπό τήν εὐθύνη τους νά χρησιμοποιήσουν τά δῶρα πού τίς ἔδωσε ὁ Θεός γιά τό κοινό καλό. 7) μπορεῖ νά ὁδηγήσει σέ ἐκμετάλλευση καί κυριαρχία τῆς σχέσης ἀπό τό ἰσχυρότερο μέρος. Ἄφησα τελευταῖο τό ζήτημα τῆς σχέσης γυναίκας καί πίστης, γυναίκας καί Θεοῦ. Διαφέρει ἀπό τόν ἄνδρα καί ἐδῶ. Οἱ γυναῖκες ἐμφανίζονται πιό συντηρητικές στίς θρησκευτικές ἀντιλήψεις. Ὁ Θεός γι αὐτές εἶναι περισσότερο θεραπευτής καί ὑποστηρικτής, ἀγαπᾶ καί συγχωρεῖ. Συμμετέχουν ἐπίσης περισσότερο στή λατρεία καί στήν ἐξομολόγηση. 18 Ἡ στενότερη σχέση τῆς γυναίκας μέ τήν Ἐκκλησία ὀφείλεται στό γεγονός πολλά ἀπό τά θηλυκά χαρακτηριστικά ὁδηγοῦν σέ μεγαλύτερη θρησκευτικότητα, ὅπως ἡ ἐξάρτηση (ἀπό τόν Θεό ἤ τούς ἁγίους), ἡ ἐνοχή, ἡ φροντίδα, ἡ κοινωνικότητα, ἡ ἀναζήτηση βοήθειας, ἡ ὑποταγή σέ κανόνες. 19 Ἀπό τήν ἄλλη, ἡ στενή σχέση της μέ τόν κληρικό ἐνισχύει ἀκόμη περισσότερο τήν ἀποχή τοῦ ἄνδρα της, ἀφοῦ αὐτός αἰσθάνεται ὅτι ὁ κληρικός μαθαίνει τά οἰκογενειακά θέματα μονόπλευρα καί εἶναι προκατειλημμένος ἀπέναντί του. Ἀρκετή συζήτηση γίνεται στήν ἐποχή μας γιά τήν ἀνύψωση τῆς γυναίκας μέσα στήν Ἐκκλησία. Πολλοί ἄνδρες (κληρικοί καί λαϊκοί) οἱ ὁποῖοι ἀντιδροῦν σέ αὐτό, στηρίζουν τήν ἐπιφυλακτικότητά τους σέ ἐμπειρικές παρατηρήσεις τῶν γυναικείων ἐλαττωμάτων οἱ γυναῖκες κατ' αὐτούς εἶναι φλύαρες, ἐπικοινωνοῦν πλαγίως, ἐνεργοῦν διαλυτικά στήν ὁμαδική ἐργασία, προσκολλῶνται νοσηρά σέ ἄνδρες ἡγέτες, ζηλεύουν τίς ἄλλες γυναῖκες, ὅταν τούς δοθῆ ἐξουσία γίνονται αὐταρχικές κ.ἄ. Χωρίς διάθεση νά ἀμφισβητήσουμε τήν στατιστική ἀλήθεια κάποιων τέτοιων διαπιστώσεων (καί χωρίς νά ξεχνᾶμε τά ἀνδρικά ἐλαττώματα), θά χρειασθῆ νά 18 Benjamin Beit-Hallami, Michael Argyle The psychology of religious behavior, belief, and experience. Routledge, 1997, σ ὅ.π., σ

11 ὑποβάλουμε στούς ἑαυτούς μας ἕνα καίριο ἐρώτημα: σέ ποιό βαθμό τά θεωρούμενα ὡς ἐλαττώματα τῆς γυναίκας εἶναι στήν πραγματικότητα ἀποτέλεσμα τοῦ μακροχρόνιου κοινωνικοῦ ἀποκλεισμοῦ της; Ἡ πιό ἁπλῆ καί εὔλογη συνέπεια τῆς περιθωριοποίησης τῆς γυναίκας θά ἦταν νά ἀναπτύξει δυσλειτουργικούς τρόπους αὐτοεπιβεβαίωσης. Ἐπίσης, κοινωνικοί ἦταν οἱ λόγοι τῆς ἐρωτικῆς περιθωριοποίησης τῆς γυναίκας. Ἀνέκαθεν οἱ κοινωνίες φοβοῦντο τήν ἀπελευθέρωση τῆς γυναικείας ἐπιθυμίας διότι αὐτή θά ἐνεργοῦσε διαλυτικά γιά τό σύνολο, συνεπῶς προσπάθησαν νά τήν ἐλέγξουν μέσῳ τῆς καταστολῆς. Ἄν ὅμως αὐτό κατανοεῖται γιά τό κοσμικό πλαίσιο, πῶς νά τό προσπεράσουμε ὅταν μιλᾶμε γιά τήν Ἐκκλησία; Πῶς νά ἀνεχθοῦμε νά συνεχίζεται ἡ ἀποδοκιμασία τῆς ἐρωτικῆς ἐπιθυμίας στή γυναίκα μετά ἀπό τόσες γραπτές καί προφορικές ἐξαγγελίες περί τοῦ μεγάλου μυστηρίου τοῦ γάμου, περί τῆς ἀξίας του προσώπου, περί...κ.ο.κ.; Ὅπως γράφει ὁ Παῦλος Εὐδοκίμωφ, «ἡ πολύ θερμή συζυγική ἀγάπη θεωρεῖται ἀνηθικότητα. Σέ ποιά πλάστιγγα πρέπει νά τεθῆ αὐτή ἡ συζυγική θερμότητα; Οἱ γυναῖκες πού ἀνταποκρίνονται σ' αὐτές τίς ἀσκητικές ἀντιλήψεις εἶναι γνωστές μέ τό ὄνομα τῶν «ψυχρῶν γυναικῶν» οἱ γιατροί γνωρίζουν τό δρᾶμα μιᾶς τέτοιας ἀρρώστιας πού πολύ συχνά παρουσιάζεται στίς οἰκεῖες σχέσεις τῶν συζύγων». 20 Πράγματι, ἀρκετοί πνευματικοί σήμερα τήν γυναίκα πού ἔχει θερμή σεξουαλικότητα καί παίρνει πρωτοβουλίες στήν συζυγική σχέση τήν αἰσθάνονται σχεδόν πόρνη. Ἔτσι ξεκινοῦν μιά ἀπέλπιδα προσπάθεια νά ἐλέγξουν περιπτωσιολογικά τήν νομιμότητα τῆς συζυγικῆς σχέσης, μέ ἀποτέλεσμα εἴτε νά καταστρέφουν τόν ἔρωτα τῶν συζύγων εἴτε νά τούς ἐγκαταλείπει τό ζευγάρι (ἐνίοτε ἐγκαταλείποντας καί τήν 20 Ἡ γυναίκα καί ἡ σωτηρία τοῦ κόσμου, ἔκδοση 3η, Πουρναρᾶ, 1992, σ Γιά μία ἱστορία τῆς συζυγικῆς ψυχρότητος ὅπως καλλιεργήθηκε ἀπό τήν Δυτική Ἐκκλησία κατά τόν μεσαίωνα βλ. Uta Ranke- Heinemann Eunuchs for the kingdom of heaven: women, sexuality, and the Catholic Church. Doubleday, 1990, σ

12 Ἐκκλησία ταυτόχρονα) προκειμένου νά διασώσει τή φυσικότητα τοῦ δεσμοῦ του. Δυστυχῶς ὁ μισογυνισμός δέν ἀνήκει μέχρι τώρα στά κωλύματα τῆς ἱερωσύνης. Ἡ ψυχική ὑγεία τῆς γυναίκας ὑπονομεύεται ἀπό ποικίλα αἴτια, ὅπως διαπιστώσαμε. Τουλάχιστον ἔχει τό δικαίωμα νά ζητᾶ νά μή βλάπτεται καί ἀπό ἀντιφατικά μηνύματα πού προκαλοῦν σύγχυση. Τέτοια μηνύματα ἐκπέμπει σήμερα ἡ Ἐκκλησία, συχνά δυστυχῶς, ὡς πρός τό ζήτημα τοῦ ἔρωτα. Τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, καί πρωτίστως οἱ λειτουργοί της, ἔχουμε καθῆκον νά διαλύσουμε τίς ἀντιφάσεις πού μᾶς χαρακτηρίζουν ἀκόμη σχετικά μέ τή γυναίκα, ὥστε καί αὐτή νά ἰσορροπήσει ὡς πλᾶσμα κατ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, καί τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ νά ὠφεληθῆ ἀπό τήν παρουσία καί δράση της. Ὅπως διαπιστώνει ἕνα κείμενο-δήλωση πού ὑπέγραψαν γνωστές προσωπικότητες τῆς Ὀρθοδοξίας στή Γαλλία τό 1979, «οἱ Ἐκκλησίες χρησιμοποιοῦν τίς γυναῖκες... ἀλλά τίς περισσότερες φορές πρόκειται γιά ἐργασίες ἐκτέλεσης καί ὄχι σύλληψης... Ἐπιφορτίζουν εὔκολα τίς γυναῖκες- καί πολύ συχνά μόνο αὐτές- μέ τήν κατήχηση τῶν μικρῶν παιδιῶν, πού κακῶς τή θεωροῦν ὅτι δέν ἀπαιτεῖ καί πολλή ἱκανότητα... Εἶναι οἱ γυναῖκες σέ ὅλα τά στάδια ἀρκετά ἐνσωματωμένες στήν ὑφή τῆς συνοδικότητας τῆς Ἐκκλησίας; Εἶναι παροῦσες στούς χώρους ὅπου ἀναπτύσσεται ἡ ἐκκλησιαστική σκέψη πρός ἀντιμετώπιση τῶν πνευματικῶν, ἠθικῶν καί θεσμικῶν προβλημάτων τῆς Ἐκκλησίας στούς καιρούς μας;» 21 Μιά καταφατική ἀπάντηση στό ἐρώτημα αὐτό ἀναμφίβολα θά συμβάλει, ὄχι μόνο στήν ψυχική ὑγεία τῆς γυναίκας, ἀλλά καί στήν κατ ἄνθρωπον ψυχική ὑγεία ὁλόκληρης τῆς Ἐκκλησίας. Σᾶς εὐχαριστῶ. 21 Στό Elisabeth Behr-Siegel, Τό λειτούργημα τῆς γυναίκας στήν Ἐκκλησία, Γραφεῖον Καλοῦ Τύπου, χ.χ., σ Γιά τήν ἀξιοποίηση τῆς γυναίκας μέ ἐκκλησιαστικά κριτήρια βλ. Καίτης Χιωτέλλη Ἡ συμμετοχή τῆς γυναίκας στή ζωή καί στό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, "Καθ' ὁδόν", τ. 9, 1994, σ

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια 5 ο Συμπόσιο Νοσηλευτικής Ογκολογίας "Οι Ψυχολογικές Επιπτώσεις στον Ογκολογικό Ασθενή και ο Πολυδιάστατος Ρόλος της Συμβουλευτικής στην Αντιμετώπισής τους" Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική

Διαβάστε περισσότερα

Εἰς τήν Κυριακήν τῆς Ὀρθοδοξίας (Α Κυριακή τῶν Νηστειῶν).

Εἰς τήν Κυριακήν τῆς Ὀρθοδοξίας (Α Κυριακή τῶν Νηστειῶν). 25 Φεβρουαρίου 2018. Εἰς τήν Κυριακήν τῆς Ὀρθοδοξίας (Α Κυριακή τῶν Νηστειῶν). Ἰωάν. 1, στίχ. 44 52. «Ἔρχου καί ἴδε» (Ἰωάν. 1, 47). Μία ἀπό τίς μεγαλύτερες ἀγωνίες τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά θέλει νά μιλήσει,

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 19 Μαΐου 2019.

Κυριακή 19 Μαΐου 2019. 14 Κυριακή 19 Μαΐου 2019. Κυριακή τοῦ παραλύτου Ἰω. 5, 1 15. «... μετὰ ταῦτα εὑρίσκει αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς ἐν τῷ ἱερῷ καὶ εἶπεν αὐτῷ ἴδε ὑγιὴς γέγονας μηκέτι ἁμάρτανε, ἵνα μὴ χεῖρόν σοί τι γένηται» (Ἰω. 5, 14).

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Όταν είμαστε παιδιά, στο ξεκίνημα της ζωής μας, έχουμε έντονη σύγχυση σχετικά με τα συναισθήματά μας, νοιώθοντας την ανάγκη να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο

Διαβάστε περισσότερα

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. (Β Κυριακή τῶν Νηστειῶν).

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. (Β Κυριακή τῶν Νηστειῶν). Μήνας Μάρτιος 4 Μαρτίου 2018. Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. (Β Κυριακή τῶν Νηστειῶν). Μάρκ. 2, 1-12 «...ἰδών δέ ὁ Ἰησοῦς τήν πίστιν αὐτῶν λέγει τῷ παραλυτικῷ τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ ε.

ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ ε. Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα ανεξάρτητα από την ηλικία, το χρώμα ή το φύλο. Είναι μια χρόνια νόσος που όταν δεν είναι σωστά ρυθμισμένη μπορεί να δημιουργήσει απειλητικές για τη

Διαβάστε περισσότερα

Οι γνώμες είναι πολλές

Οι γνώμες είναι πολλές Η Ψυχολογία στη Φυσική Αγωγή στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος ΚασταμονίτηςΚωνσταντίνος Ψυχολόγος Οι γνώμες είναι πολλές Πολλές είναι οι γνώμες στο τι προσφέρει τελικά ο αθλητισμός στην παιδική ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 3 Μαρτίου 2019.

Κυριακή 3 Μαρτίου 2019. 44 Μήνας Μάρτιος 2019. Κυριακή 3 Μαρτίου 2019. Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω. Ματθ. 25, 31 46. «...δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τήν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπό καταβολῆς κόσμου» (Ματθ.

Διαβάστε περισσότερα

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995)

17/12/2007. Βασιλική Ζήση, PhD. Ποιότητα ζωής. Είναι ένα συναίσθημα που σχεδόν όλοι καταλαβαίνουμε, αλλά δεν μπορούμε να ορίσουμε (Spirduso, 1995) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Μάθημα: Ψυχολογική Υποστήριξη σε Κλινικούς Πληθυσμούς Γνωστικοί & συναισθηματικοί παράγοντες Γνωστική Ψυχική ευεξία λειτουργία Υγεία & fittness

Διαβάστε περισσότερα

Ο καθημερινός άνθρωπος ως «ψυχολόγος» της προσωπικότητάς του - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχο

Ο καθημερινός άνθρωπος ως «ψυχολόγος» της προσωπικότητάς του - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχο Έ να πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που αντιμετωπίζουν έντονο άγχος, δυσθυμία, «κατάθλιψη» έχει την «τάση» να αποδίδει λανθασμένα τις ψυχικές αυτές καταστάσεις, σε έναν «προβληματικό εαυτό του», (μία δυστυχώς

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Συμπεριφορικοί παράγοντες στα προβλήματα της σχέσης του ζευγαριού Συμπεριφορικές παρεμβάσεις Συμπεράσματα

Εισαγωγή Συμπεριφορικοί παράγοντες στα προβλήματα της σχέσης του ζευγαριού Συμπεριφορικές παρεμβάσεις Συμπεράσματα Εισαγωγή Συμπεριφορικοί παράγοντες στα προβλήματα της σχέσης του ζευγαριού Συμπεριφορικές παρεμβάσεις Συμπεράσματα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η συμπεριφορική θεραπεία ζεύγους συνδέεται με ορισμένες τεχνικές οι οποίες βασίζονται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Φύλο (sex) Σεξουαλικότητα (sexuality) Σεξουαλική υγεία (sexual health) Κοινωνική ταυτότητα (γένος) (gender) Κοινωνική ταυτότητα φύλου (gender identity) Σεξουαλικός προσανατολισµός

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια με τον όρο περιγεννητική περίοδος αναφερόμαστε στο χρονικό διάστημα της κύησης, της λοχείας και των

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Παρακάτω, έχετε μια λίστα με ερωτήσεις για κάθε θέμα, οι οποίες θα σας βοηθήσουν.

Παρακάτω, έχετε μια λίστα με ερωτήσεις για κάθε θέμα, οι οποίες θα σας βοηθήσουν. ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ Οδηγός για τον δάσκαλο / εκπαιδευτικό / μέντορα Πριν ξεκινήσετε με τα αναφερόμενα θέματα, πρέπει να ζητήσετε από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν τα Ερωτηματολόγια για τους εκπαιδευτικούς

Διαβάστε περισσότερα

Έφηβοι και αυτοεκτίμηση

Έφηβοι και αυτοεκτίμηση Έφηβοι και αυτοεκτίμηση Με τον όρο αυτοεκτίμηση εννοούμε τον βαθμό στον οποίο εκτιμούμε, σεβόμαστε αλλά και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας όπως είναι. Με λίγα και απλά λόγια, είναι η εσωτερική αντίληψη που

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Θέματα διάλεξης Η σημασία της αυτοαντίληψης Η φύση και το περιεχόμενο της αυτοαντίληψης Η ανάπτυξη της αυτοαντίληψης Παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναῒτου, συγγραφέως τῆς Κλίμακος. (Δ Κυριακή τῶν Νηστειῶν).

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναῒτου, συγγραφέως τῆς Κλίμακος. (Δ Κυριακή τῶν Νηστειῶν). 18 Μαρτίου 2018. Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναῒτου, συγγραφέως τῆς Κλίμακος. (Δ Κυριακή τῶν Νηστειῶν). Μάρκ. 9, 17-31 «Τοῦτο τό γένος ἐν οὐδενί δύναται ἐξελθεῖν εἰ μή ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ»

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 30 Ἰουνίου 2019.

Κυριακή 30 Ἰουνίου 2019. 45 Κυριακή 30 Ἰουνίου 2019. Κυριακή Β Ματθαίου Σύναξις τῶν ἁγίων ἐνδόξων 12 ἀποστόλων Μτθ. 9, 36 καί 10, 1 8. Εἶναι ἄδικο οἱ κατώτεροι καί οἱ μέτριοι νά ὁμιλοῦν γιά τούς ἀρίστους καί τούς τελείους. Ἐντούτοις

Διαβάστε περισσότερα

Συμπτώματα συνεξάρτησης

Συμπτώματα συνεξάρτησης Συμπτώματα συνεξάρτησης Οι συνεξαρτητικές συμπεριφορές είναι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Το συνεξαρτητικό άτομο προσπαθεί να βοηθήσει τους άλλους καταστρέφοντας τον εαυτό του. Τέτοιου είδους συμπεριφορές

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥΣ;

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥΣ; Η επαγγελματική ανάπτυξη και η ανθρώπινη ανάπτυξη συνδέονται. Η εξελικτική πορεία του ατόμου δεν κλείνει με την είσοδό του στο επάγγελμα ή σε έναν οργανισμό αλλά αντίθετα, την στιγμή εκείνη αρχίζει μία

Διαβάστε περισσότερα

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους Εφηβεία και Πρότυπα Τι σημαίνει εφηβεία; Η εφηβεία είναι η περίοδος της ζωής του ανθρώπου που αρχίζει με το τέλος της παιδικής ηλικίας και οδηγεί στην ενηλικίωση. Είναι μια εξελικτική φάση που κατά τη

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη

Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη Συγγραφέας Βασίλης Γ. Παυλόπουλος Περίληψη Οι κοινωνικές αναπαραστάσεις του γάμου και της οικογένειας

Διαβάστε περισσότερα

V/ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ.

V/ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ. V/ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ. Η συμβολή της οικογένειας στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής είναι μεγάλη και διαχρονική. Η μορφή και το περιεχόμενο, όμως, αυτής της συμβολής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας 29.05.2015 Ερωτήματα που μας απασχολούν Τι κάνουμε όταν αμφιβάλλουμε για το αν θα τα καταφέρουμε να κρατήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ Τερψιχόρη Γκιόκα Μέλος ΠΟΔ Αττικής Η «Συμβουλευτική Ψυχολογία» είναι ο εφαρμοσμένος κλάδος της Ψυχολογίας, ο οποίος διευκολύνει την δια βίου προσωπική

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγική Ψυχολογία Βιομηχανική Ψυχολογία

Παιδαγωγική Ψυχολογία Βιομηχανική Ψυχολογία ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΟΑΕΔ Παιδαγωγική Ψυχολογία Βιομηχανική Ψυχολογία ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: Μαρμαρινός Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus ISSP 1998 Religion II - Questionnaire - Cyprus Για σας. Είμαστε από το Κέντρο Ερευνών του Cyprus College. Kάνουμε μια διεθνή έρευνα για κοινωνικές και ηθικές αντιλήψεις. Η έρευνα αυτή γίνεται ταυτόχρονα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΔΕΠ-Υ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΔΕΠ-Υ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΔΕΠ-Υ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΣΙΑΠΑΤΗ Δρ.Σχολικής Ψυχολογίας Παν/μιου Αθηνών Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής & Οικογενειακή Θεραπεύτρια ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΗ ΔΕΠ-Υ Ευρήματα μελετών (Ηannafin

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογική εξήγηση των δυσκολιών στην ανθρώπινη επικοινωνία - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγ

Βιολογική εξήγηση των δυσκολιών στην ανθρώπινη επικοινωνία - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγ Οι άνθρωποι κάνουμε πολύ συχνά ένα μεγάλο και βασικό λάθος, νομίζουμε ότι αυτό που λέμε σε κάποιον άλλον, αυτός το εκλαμβάνει όπως εμείς το εννοούσαμε. Νομίζουμε δηλαδή ότι ο «δέκτης» του μηνύματος το

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ Λογικοθυμική προσέγγιση (Rational-Emotive Therapy) Αναπτύχθηκε από τον Albert Ellis τη δεκαετία του 1950. Πεποίθηση πως οι συναισθηματικές δυσκολίες οφείλονται σε λανθασμένες

Διαβάστε περισσότερα

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Παραλύτου.

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Παραλύτου. 29 Ἀπριλίου 2018. Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Παραλύτου. Ἰω. 5, 1-15 «Ἄνθρωπον οὐκ ἔχω...» (Ἰω. 5, 7). Μέ τόν πλέον ἀπόλυτο καί ἀδυσώπητο τρόπο θέτει σήμερα ὁ παράλυτος ἕνα πολύ μεγάλο καί δύσκολο θέμα, τό θέμα

Διαβάστε περισσότερα

Managers & Leaders. Managers & Leaders

Managers & Leaders. Managers & Leaders είναι διαφορετικοί? Οι ηγέτες των επιχειρήσεων έχουν περισσότερα κοινά µε τους καλλιτέχνες παρά µε τους Managers.. 1 Αντιµετώπιση της πολυπλοκότητας SHIP Αντιµετώπιση της αλλαγής Λήψηαπόφασης : τι πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

«Μαζί για την γυναίκα» Κακοποίηση: Ισότητα και Ενεργή Κοινωνία

«Μαζί για την γυναίκα» Κακοποίηση: Ισότητα και Ενεργή Κοινωνία «Μαζί για την γυναίκα» Κακοποίηση: Ισότητα και Ενεργή Κοινωνία 1 Ο NEWSLETTER ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2015 Ο Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου & Νομού Ηρακλείου ξεκινά μια σειρά ενημερώσεων της κοινής γνώμης

Διαβάστε περισσότερα

Εξελικτική Ψυχολογία

Εξελικτική Ψυχολογία Εξελικτική Ψυχολογία Ενότητα 8: Αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της σχολικής ηλικίας IΙ Ασημίνα Ράλλη Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Σχολική Ηλικία Η ψυχοκοινωνική ανάπτυξη κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΔΙΑΦΥΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

ΟΜΑΔΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΔΙΑΦΥΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΟΜΑΔΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΔΙΑΦΥΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Μυρτώ Λεμονούδη και Έλλη Κουβαράκη MSc Κλινική Ψυχολογία Παν/μίου Αθηνών -Ψυχοθεραπεύτριες Επόπτης: Γιώργος Ευσταθίου Διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας Παν/μίου Αθηνών-Ψυχοθεραπευτής

Διαβάστε περισσότερα

Οι γυναίκες μπορεί να περάσουν ώρες ή ακόμα και μέρες χωρίς να έχουν οποιαδήποτε σεξουαλική σκέψη

Οι γυναίκες μπορεί να περάσουν ώρες ή ακόμα και μέρες χωρίς να έχουν οποιαδήποτε σεξουαλική σκέψη Ο ανδρικός και ο γυναικείος εγκέφαλος διαφέρουν χημικά και θυμικά, με αποτέλεσμα οι άνδρες και οι γυναίκες να βλέπουν τα πράγματα από διαφορετική οπτική γωνία. Τα διαφορετικά συναισθήματα των δύο φύλων

Διαβάστε περισσότερα

Έφηβος και Διαδίκτυο Ο Ρόλος του Γονέα

Έφηβος και Διαδίκτυο Ο Ρόλος του Γονέα Έφηβος και Διαδίκτυο Ο Ρόλος του Γονέα 22 Μαρτίου 2014 Ανδρέας Ευαγόρου Ψυχολόγος Εφηβεία Ψυχική και σωματική ανάπτυξη Πέρασμα από την παιδική στην ενήλικη ζωή Ενδοψυχικές αναδομήσεις Ανάγκη αυτονομίας

Διαβάστε περισσότερα

Kataskinosis2017B_ ÎÔ Ï 8/28/17 6:58 PM Page 1. Κατασκήνωση «ΘΑΒΩ Ρ» τῆς Ὀρθοδόξου Ἀδελφότητος. «Η ΟΣΙΑ ΞΕΝΗ» στήν ΕΛΑΝΗ Κασσανδρείας

Kataskinosis2017B_ ÎÔ Ï 8/28/17 6:58 PM Page 1. Κατασκήνωση «ΘΑΒΩ Ρ» τῆς Ὀρθοδόξου Ἀδελφότητος. «Η ΟΣΙΑ ΞΕΝΗ» στήν ΕΛΑΝΗ Κασσανδρείας Kataskinosis2017B_ ÎÔ Ï 8/28/17 6:58 PM Page 1 Κατασκήνωση «ΘΑΒΩ Ρ» τῆς Ὀρθοδόξου Ἀδελφότητος «Η ΟΣΙΑ ΞΕΝΗ» στήν ΕΛΑΝΗ Κασσανδρείας Σεπτέμβριος 2017 Kataskinosis2017B_ ÎÔ Ï 8/28/17 6:58 PM Page 2 Ἀφιέρωμα

Διαβάστε περισσότερα

Ἕνα συγκλονιστικό περιστατικό ἀκούσαμε σήμερα

Ἕνα συγκλονιστικό περιστατικό ἀκούσαμε σήμερα 6η Κυριακή Λουκᾶ (Λκ. 8, 27 39) 22 Ὀκτωβρίου 2017 «Τί ἐμοί καί σοί, Ἰησοῦ υἱέ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου; δέομαί σου, μή μέ βασανίσῃς» Ἕνα συγκλονιστικό περιστατικό ἀκούσαμε σήμερα στήν εὐαγγελική περικοπή.

Διαβάστε περισσότερα

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου]

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας: Σεμίραμις Αμπατζόγλου Τάξη: Γ'1 Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης;

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης; Ολοι κάποιες φορές νιώθουμε μελαγχολία ή θλίψη, αλλά αυτά τα συναισθήματα συνήθως περνούν μετά από λίγες μέρες. Όταν ένα άτομο έχει κατάθλιψη, η διαταραχή αυτή επηρεάζει την καθημερινή του ζωή, τη φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

* * * Κάθε ἀξίωμα πού δίνει ὁ Θεός τό δίνει γιά νά εἶναι ὁ χαρισματοῦχος διάκονος τοῦ λαοῦ καί νά ὑπηρετήση τόν λαό καί ὄχι

* * * Κάθε ἀξίωμα πού δίνει ὁ Θεός τό δίνει γιά νά εἶναι ὁ χαρισματοῦχος διάκονος τοῦ λαοῦ καί νά ὑπηρετήση τόν λαό καί ὄχι Ὁ Βλέπων Δέν πρέπει νά θεοποιοῦμε καί νά εἰδωλοποιοῦμε τά παιδιά, ἀλλά νά τά θεωροῦμε δῶρα τοῦ Θεοῦ σέ μᾶς. Αὐτό θά μᾶς ἀπαλλάξη ἀπό πολλές ψυχολογικές ἀρρωστημένες ἐξαρτήσεις, πού βασανίζουν τόσο τούς

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η κατάθλιψη;

Τι είναι η κατάθλιψη; Τι είναι η κατάθλιψη; Στην καθημερινή ζωή με τον όρο κατάθλιψη εννοούμε μια κατάσταση θλίψης και μελαγχολίας, αυτό συνήθως είναι παροδικό και μάλλον οφείλεται σε κάτι σχετικά ασήμαντο και επουσιώδες. Η

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Θετική Ψυχολογία Καρακασίδου Ειρήνη, MSc Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Εισαγωγή Θετική-Αρνητική Ψυχολογία Στόχοι της Ψυχολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΦΥΛΟ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΕΠΕΑΕΚ: ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΛΟΥ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας θεωρούνται κοινωνικό πρόβλημα

Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας θεωρούνται κοινωνικό πρόβλημα Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας θεωρούνται κοινωνικό πρόβλημα Η ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Ορίζουν μια κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Ενισχύστε την Αυτοπεποίθηση των Παιδιών Βελτιώνοντας & Μαθαίνοντας τον Γονεϊκό Τύπο!!! ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Μ.Α. ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Κλεισθένους 12 (Στοά Κοββατζή) 1 ος όροφος Τηλ.: 2742029421 Κιν.: 6979985566

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 12 Μαΐου 2019.

Κυριακή 12 Μαΐου 2019. 8 Κυριακή 12 Μαΐου 2019. Κυριακή τῶν μυροφόρων Μρκ. 15, 43 16, 8. Οἱ μεγάλες ἀποφάσεις, τά μεγάλα ἐμπόδια, οἱ μεγάλες νίκες. Αὐτός θά μποροῦσε νά εἶναι ἕνας καλός τίτλος γιά τή σημερινή Κυριακή. Ἡ Ἐκκλησία

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1: Γάμος Οικογένεια. Οικογενειακή Αγωγή I Καζέλα Αργυρώ

Κεφάλαιο 1: Γάμος Οικογένεια. Οικογενειακή Αγωγή I Καζέλα Αργυρώ Κεφάλαιο 1: Γάμος Οικογένεια Οικογενειακή Αγωγή I Καζέλα Αργυρώ Στόχοι Οι μαθητές να: αναφέρουν και επεξηγούν ανάγκες που ικανοποιούνται μέσα από το γάμο. δικαιολογούν τη σημασία που έχει ο γάμος ως κοινωνικός

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Εκπαιδευτικών - Γονιών παιδιών με Μαθησιακές Δυσκολίες. Δρ. ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΖΙΒΙΝΙΚΟΥ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Εκπαιδευτικών - Γονιών παιδιών με Μαθησιακές Δυσκολίες. Δρ. ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΖΙΒΙΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Εκπαιδευτικών - Γονιών παιδιών με Μαθησιακές Δυσκολίες Δρ. ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΖΙΒΙΝΙΚΟΥ 1 Θετική συμβολή της Πρώιμης Παρέμβασης: ως προς τους γονείς1 Άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά: Με τη διάγνωση

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 29η Σεπτεμβρίου 2019 (Κυριακή Β Λουκᾶ).

Κυριακή 29η Σεπτεμβρίου 2019 (Κυριακή Β Λουκᾶ). 21 Κυριακή 29η Σεπτεμβρίου 2019 (Κυριακή Β Λουκᾶ). Λκ. 6, 31 36. «ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν» Λκ. 6, 35. Ἀπ ὅλα τά λόγια καί τίς διδασκαλίες τοῦ Ἰησοῦ αὐτός ὁ λόγος Του φαντάζει ὡς ὁ πιό δύσκολος. Ἡ ἀγάπη

Διαβάστε περισσότερα

* Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: * Μήπως είστε εκπαιδευτικοί που στην τάξη σας έχετε μαθητή ή

* Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: * Μήπως είστε εκπαιδευτικοί που στην τάξη σας έχετε μαθητή ή Εισαγωγή Eiσαγωγη 17 * Μήπως είστε γονείς ενός παιδιού που: Η ανατροφή του σας δυσκολεύει και σας κάνει να νιώθετε ανεπαρκείς ή ένοχοι; Δεν μπορείτε να κατανοήσετε τη συμπεριφορά του; Βρίσκεστε συχνά σε

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχωτικές διαταραχές και θεραπευτική αντιμετώπιση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Σάββατο, 10 Ιούλιος :29

Ψυχωτικές διαταραχές και θεραπευτική αντιμετώπιση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Σάββατο, 10 Ιούλιος :29 Γράφει: Νικόλαος Βακόνδιος, Ψυχολόγος Η λέξη «ψύχωση» είναι μία λέξη η οποία χρησιμοποιείται υπερβολικά συχνά από τον κόσμο με λάθος νόημα και περιεχόμενο. Στο κείμενο αυτό, γίνεται μία προσπάθεια να δοθεί

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 23 Ἰουνίου 2019.

Κυριακή 23 Ἰουνίου 2019. 39 Κυριακή 23 Ἰουνίου 2019. Κυριακή τῶν Ἁγίων Πάντων Μτθ. 10, 32 33, 37 38, καί 19, 27 30. «ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι τί ἄρα ἔσται ἡμῖν;» (Μτθ. 19,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ Δρ. Νίκη Παπαγεωργίου Αν. Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Α.Π.Θ. ΟΙ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΠΟΔΙΟΥ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Τα προβλήματα υγείας ενός

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου Η συχνή επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού εναντίον ενηλίκων και συνομηλίκων, μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία συνάντησης της εξομολόγησης με την προσωποκεντρική θεωρία

Στοιχεία συνάντησης της εξομολόγησης με την προσωποκεντρική θεωρία 12 Δεκεμβρίου 2018 Στοιχεία συνάντησης της εξομολόγησης με την προσωποκεντρική θεωρία Θρησκεία / Ποιμαντική πρωτοπρεσβύτερος Ευστράτιος Καρατσούλης Ένα κοινό σημείο αναφοράς αποτελεί ο χρόνος της θεραπείας

Διαβάστε περισσότερα

Πρώιμα δυσλειτουργικά σχήματα και εκδηλώσεις θυμού σε ενήλικο πληθυσμό Έφη Αλεξανδρή, Σοφία Βασιλειάδου, Όλγα Πάβλοβα, Γρηγόρης Σίμος

Πρώιμα δυσλειτουργικά σχήματα και εκδηλώσεις θυμού σε ενήλικο πληθυσμό Έφη Αλεξανδρή, Σοφία Βασιλειάδου, Όλγα Πάβλοβα, Γρηγόρης Σίμος ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ Πρώιμα δυσλειτουργικά σχήματα, αρνητικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας και διαπροσωπικές στάσεις στην ενήλικη ζωή Προεδρείο: Γρηγόρης Σίμος, Νικόλας Νικολαΐδης Ελληνική Εταιρεία Γνωστικής

Διαβάστε περισσότερα

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Θωμᾶ.

Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Θωμᾶ. Μήνας Ἀπρίλιος 15 Ἀπριλίου 2018. Εἰς τήν Κυριακήν τοῦ Θωμᾶ. Ἰωάν. 20, 19 31. Κυριακή τοῦ Ἀντίπασχα σήμερα καί ἐδῶ καί μία ἑβδομάδα εἰσήλθαμε στήν πιό χαρούμενη περίοδο τοῦ ἔτους, στήν περίοδο τοῦ Πεντηκοσταρίου.

Διαβάστε περισσότερα

Ευγενία Μαυρομάτη Παιδοψυχολόγος Δήμος Πειραιά

Ευγενία Μαυρομάτη Παιδοψυχολόγος Δήμος Πειραιά Ευγενία Μαυρομάτη Παιδοψυχολόγος Δήμος Πειραιά Η Συναισθηματική Νοημοσύνη είναι η σύνθεση όλων εκείνων των παραγόντων που κάνουν έναν άνθρωπο να πετυχαίνει στη ζωή του Αυτοεπίγνωση (αναγνώριση των συναισθημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος

Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος Η απώλεια του «ονειρεμένου παιδιού» Οι γονείς βιώνουν μιαν απώλεια. Βιώνουν την απώλεια του παιδιού που έκτισαν μέσα στο

Διαβάστε περισσότερα

1. Άδειας Ασκήσεως του Επαγγέλματος του Ψυχολόγου.

1. Άδειας Ασκήσεως του Επαγγέλματος του Ψυχολόγου. Η σοφία, η κατανόηση, η συμπόνια, και η ολοκληρωμένη προσωπικότητα είναι σίγουρα σημαντικές παράμετροι και χαρακτηριστικά που θα ήθελες να έχει ο ψυχοθεραπευτής σου, αλλά δεν είναι επαρκή κριτήρια στα

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους.

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί» Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους Η αυτοεικόνα μας «σχηματίζεται» ως ένα σχετικά σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

Το μυστήριο της ανάγνωσης

Το μυστήριο της ανάγνωσης Βενετία Αποστολίδου Το μυστήριο της ανάγνωσης Γιατί κάποιοι διαβάζουν και κάποιοι όχι; Είναι σημαντική η ανάγνωση; Γιατί μας αρέσει η ανάγνωση; Τι είναι η φιλαναγνωσία; Τα σημερινά παιδιά διαβάζουν; Η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Νικόλαος Χ. Μπέκας Greek classroom of Masterστην "Κοινωνική Παιδαγωγική και μάχη ενάντια στη νεανική

Διαβάστε περισσότερα

Βαθμολογία των μαθητών

Βαθμολογία των μαθητών Βαθμολογία των μαθητών Τι σημαίνει βαθμολογία Η βαθμολογία ως παιδαγωγική ενέργεια ισοδυναμεί με τη διαδικασία απόδοσης βαθμού Βαθμός σημαίνει συγκεκριμενοποίηση της αξιολόγησης με έναν αριθμό ή χαρακτηρισμό

Διαβάστε περισσότερα

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί;

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί; Ποιο άτομο θεωρείται παιδί; Παιδιά θεωρούνται όλα τα αγόρια και τα κορίτσια από 0 έως 18 ετών. Ποια είναι τα δικαιώματα του παιδιού; Σύμφωνα με την Σύμβαση για τα Δικαιώματα των παιδιών Απαγόρευση διακρίσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Τ.Ε. Β Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η στεφανιαία µονάδα είναι ένας χώρος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ. Negative feelings management

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ. Negative feelings management ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ Negative feelings management Στόχος του Προγράμματος Το πρόγραμμα για την Διαχείριση Αρνητικών Συναισθημάτων είναι μα πλήρης, αυτόνομη και ολοκληρωμένη εκπαιδευτική ενότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΔΥΟ ΦΥΛΑ... Η άποψη της Εκκλησίας Η κοινωνική, ιατρική άποψη

ΤΑ ΔΥΟ ΦΥΛΑ... Η άποψη της Εκκλησίας Η κοινωνική, ιατρική άποψη ΤΑ ΔΥΟ ΦΥΛΑ... Η άποψη της Εκκλησίας Η κοινωνική, ιατρική άποψη 1 ΤΑ ΦΥΛΑ ΠΡΟ ΤΗΣ ΠΤΩΣΗΣ Η συγκλίνουσα άποψη των ερμηνευτών πατέρων της εκκλησίας μας είναι ότι κατά το σχέδιο του Θεού, αν δεν συνέβαινε

Διαβάστε περισσότερα

Η οικονομική κρίση & η σεξουαλική υγεία των νέων

Η οικονομική κρίση & η σεξουαλική υγεία των νέων Public Opinion Strategies Communication Η οικονομική κρίση & η σεξουαλική υγεία των νέων Member of Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας

Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας Η ιατρική ορίζει ως χρόνια ασθένεια την ασθένεια που είναι μακρόχρονη ή με συχνά επεισόδια. Παλαιότερα, η διάγνωση μιας σημαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21 ου αιώνα) Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη» MIS: 295450 Υποέργο 1: «Εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οδηγών για τον εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Επιλόχειος κατάθλιψη

Επιλόχειος κατάθλιψη ΕΠΙΛΟΧΕΙΟΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Επιλόχειος κατάθλιψη «Γιατί νιώθω έτσι; Τι μου συμβαίνει;» Είναι η σκέψη που, πολύ συχνά, βασανίζει τη νέα μαμά, η οποία λίγες μέρες μετά τη γέννηση του μωρού της αρχίζει να έχει κακή

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D. Η Ψυχαναλυτική Θεωρία του Freud για την Προσωπικότητα

Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D. Η Ψυχαναλυτική Θεωρία του Freud για την Προσωπικότητα Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D. Η Ψυχαναλυτική Θεωρία του Freud για την Προσωπικότητα Sigmund Freud (1856-1939) Το 1873 ξεκίνησε σπουδές ιατρικής στη σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης. Το 1886

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοσχολική βία (bullying)

Ενδοσχολική βία (bullying) Ενδοσχολική βία (bullying) Τι είναι σχολικός εκφοβισμός Ο σχολικός εκφοβισμός είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που αυτό που τον ξεχωρίζει από το πείραγμα και τον τσακωμό, είναι η ένταση του, η διάρκεια του,

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος: Κογκίδου ήµητρα. Εκπαιδευτική Ηγεσία και Φύλο. Στο: αράκη Ελένη (2007) Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.

Πρόλογος: Κογκίδου ήµητρα. Εκπαιδευτική Ηγεσία και Φύλο. Στο: αράκη Ελένη (2007) Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Πρόλογος: Κογκίδου ήµητρα Στο: αράκη Ελένη (2007) Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Εκπαιδευτική Ηγεσία και Φύλο. Τα τελευταία χρόνια βρισκόµαστε µπροστά σε µια βαθµιαία αποδόµηση της ανδροκρατικής έννοιας της ηγεσίας

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019.

Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019. 69 Κυριακή 28 Ἰουλίου 2019. Κυριακή ΣΤ Ματθαίου Μτθ. 9, 1 8. «...ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐπί τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας...» (Μτθ. 9, 6) Πάντοτε ὁ λόγος περί ἐξουσίας εἶναι ἐπίκαιρος, διότι οἱ ἄνθρωποι

Διαβάστε περισσότερα

Survey Report. Supported by: Ms. Vicky Chatzidogiannaki. Ms. Elena Papanikitopoulou Linkage Greece. TLN Manager Linkage Greece

Survey Report. Supported by: Ms. Vicky Chatzidogiannaki. Ms. Elena Papanikitopoulou Linkage Greece. TLN Manager Linkage Greece Survey Report Supported by: Ms. Vicky Chatzidogiannaki TLN Manager Linkage Greece Ms. Elena Papanikitopoulou Linkage Greece Σκοπός Ο σκοπός αυτής της έρευνας είναι να μελετήσουμε αν οι εταιρίες στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Μάθετε στο παιδί σας τον Κανόνα των Εσωρούχων.

Μάθετε στο παιδί σας τον Κανόνα των Εσωρούχων. 1. Μάθετε στο παιδί σας τον Κανόνα των Εσωρούχων. Υπολογίζεται ότι περίπου ένα στα πέντε παιδιά πέφτει θύμα σεξουαλικής βίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής κακοποίησης. Μπορείτε να βοηθήσετε να μη

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2019.

Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2019. 25 Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2019. 17η Κυριακή τοῦ Ματθαίου Ματθ. 15, 21 28. «ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λόγον» (Ματθ. 15, 23). Μέ τό περιστατικό τῆς Χαναναίας πλουτίζει τή σημερινή ἡμέρα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία,

Διαβάστε περισσότερα

"Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde

Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι. Oscar Wilde 1 Αγαπημένε μου φίλε/η, "Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde Θα ήθελα να σε καλωσορίσω σε αυτό το σεμινάριο. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα να ξέρεις πώς δεσμεύομαι με το πέρας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ»

ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» ΜΕΘΟΔΟΙ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ ΙΙ «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΣΧΕΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΟΜΕΝΟΥ» Δρ. ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΙΩΤΣΙΔΗ (PhD, MSc, MA) Κλινικός & Συμβουλευτικός Ψυχολόγος 1 ΔΟΜΗ ΔΙΑΛΕΞΗΣ Ορισμοί, οφέλη,

Διαβάστε περισσότερα

Αλλαγές Κατά τη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης

Αλλαγές Κατά τη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης Η εγκυμοσύνη αποτελεί μια φυσιολογική αναπτυξιακή κρίση που περιλαμβάνει σημαντικές σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές και επηρεάζει όλες τις εγκύους ανεξάρτητα από την ψυχολογική τους υγεία. Όπως κάθε

Διαβάστε περισσότερα

φροντιστήρια Απαντήσεις Νεοελληνικής Γλώσσας Γ λυκείου Γενικής Παιδείας

φροντιστήρια   Απαντήσεις Νεοελληνικής Γλώσσας Γ λυκείου Γενικής Παιδείας Απαντήσεις Νεοελληνικής Γλώσσας Γ λυκείου Γενικής Παιδείας Α. Στο κείμενο η συγγραφέας πραγματεύεται τις σχέσεις ανάμεσα σε γονείς και εφήβους. Αρχικά, αναφέρει ότι ο ουσιαστικός διάλογος διαμορφώνει μια

Διαβάστε περισσότερα

Αιμομαντεία. Συντάχθηκε απο τον/την Νεφέλη

Αιμομαντεία. Συντάχθηκε απο τον/την Νεφέλη Στη σύγχρονη εποχή μας, περίπου από το 1930 και μετά, μια νέα μέθοδος Αιμομαντείας γεννήθηκε από τους Ιάπωνες, που δεν απαιτεί απώλεια αίματος για την πρακτική της. Η μέθοδος αυτή στηρίζεται αποκλειστικά

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΙΣOΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ Ισότητα των δύο φύλων ονομάζουμε την εξάλειψη κάθε είδους διάκρισης ανάμεσα στον άνδρα και τη γυναίκα, ώστε νομικά και ουσιαστικά

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 5 Μαΐου 2019.

Κυριακή 5 Μαΐου 2019. 1 Μέρος Γ, Μάιος Αὔγουστος 2019 Μήνας Μάιος Κυριακή 5 Μαΐου 2019. Κυριακή τοῦ Θωμᾶ Ἰω. 20, 19 31. Χριστός Ἀνέστη! Εἶναι τό μήνυμα καί τό τραγούδι τῆς ἐλπίδας καί τῆς χαρᾶς, πού παιανίζει ἀπό τό λαμπροφόρο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΓΟΝΙΟΥ-ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΓΟΝΙΟΥ-ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ Εισήγηση στο 12 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας (Μάιος, 2009) Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΓΟΝΙΟΥ-ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ Μπετίνα Ντάβου, Πανεπιστήμιο Αθηνών Κατερίνα Σπετσιώτου, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

Δυναμική ομάδας Η θεωρία

Δυναμική ομάδας Η θεωρία Δυναμική ομάδας Η θεωρία Η ψυχοδυναμική προσέγγιση του Lewin θεωρεί ότι η συμπεριφορά των ανθρώπων σε μία ομάδα, έχει τις ρίζες της στην παιδική ηλικία και συγκεκριμένα στις οικογενειακές σχέσεις και στην

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχοθεραπεία και θέματα σεξουαλικής ταυτότητας. Τσαμπίκα Μπαφίτη, M.Sc., Ph.D., Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια (ECP)

Ψυχοθεραπεία και θέματα σεξουαλικής ταυτότητας. Τσαμπίκα Μπαφίτη, M.Sc., Ph.D., Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια (ECP) Ψυχοθεραπεία και θέματα σεξουαλικής ταυτότητας Τσαμπίκα Μπαφίτη, M.Sc., Ph.D., Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια (ECP) ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Οι βασικές κατηγορίες θεωριών για την ομοφυλοφιλία Φυσιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή ατοµικής περίπτωσης µεσήλικης γυναίκας µε Aποφευκτική ιαταραχή Προσωπικότητας και Αγοραφοβία 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας 14 17 Μαϊου 2009, Βόλος, Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Χ. Βαρβέρη-Γ.

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία Ο πολιτισμός ως αιτιολογικός παράγοντας ψυχοπαθολογίας Ερευνητικά δεδομένα DSM-IV-TR Διαπολιτισμική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία Πολιτισμική διακύμανση ψυχικών διαταραχών

Διαβάστε περισσότερα

Γάμος καί οἰκογένεια: Ἡ ἑλληνική καί ἡ εὐρωπαϊκή πραγματικότητα. Διαπιστώσεις καί προοπτικές λοιπόν στήν εὐρωπαϊκή καί ἑλληνική

Γάμος καί οἰκογένεια: Ἡ ἑλληνική καί ἡ εὐρωπαϊκή πραγματικότητα. Διαπιστώσεις καί προοπτικές λοιπόν στήν εὐρωπαϊκή καί ἑλληνική Γάμος καί οἰκογένεια: Ἡ ἑλληνική καί ἡ εὐρωπαϊκή πραγματικότητα Τῆς κας Φώνης Παπαρηγοπούλου-Σκορίνη, Ἀναπλ. Καθηγ. Ἀστικοῦ Δικαίου, Νομικῆς Σχολῆς Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Διαπιστώσεις καί προοπτικές λοιπόν

Διαβάστε περισσότερα

Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος. Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών

Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος. Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών Τις τελευταίες δεκαετίες, η παιδική και εφηβική κατάθλιψη έχει μετατραπεί σε ένα υπαρκτό πρόβλημα που ταλανίζει τους νέους. Τα ποσοστά

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 5: H ανάπτυξη της ηθικότητας και της προκοινωνικής

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 5: H ανάπτυξη της ηθικότητας και της προκοινωνικής Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 5: H ανάπτυξη της ηθικότητας και της προκοινωνικής συμπεριφοράς Θέματα Διάλεξης Οι κανόνες συμπεριφοράς Η σκέψη για τους ηθικούς κανόνες Η θεωρία του Piaget για την ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα