ΣΤΕΓΕΣ ΑΠΟ ΧΑΛΚΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Transcript

1

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο χαλκός χάρη στις εξαιρετικές φυσικές του ιδιότητες και τα σημαντικά πλεονεκτήματα που διαθέτει θεωρείται από τα ιδανικότερα υλικά στις αρχιτεκτονικές εφαρμογές με βασικότερη εφαρμογή του στην αρχιτεκτονική τις στέγες. Στέγες χαλκού κατασκευάζονται σε ολόκληρο τον κόσμο εδώ και αιώνες και αυτό γιατί: παρουσιάζουν αντοχή στις καιρικές συνθήκες. Οι στέγες από χαλκό παρουσιάζουν αντοχή στην διάβρωση, δεν υφίστανται δυσμενείς επιπτώσεις από τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, και δυνατούς ανέμους ενώ η πατίνα του χαλκού που δημιουργείται διαχρονικά με φυσική διεργασία στην επιφάνεια του, δρα προστατευτικά για το υλικό. παρουσιάζουν απεριόριστη διάρκεια ζωής. Στέγες χαλκού που κατασκευάστηκαν πριν 500 χρόνια διατηρούνται αναλλοίωτες μέχρι σήμερα και αποδεικνύουν έμπρακτα την απεριόριστη διάρκεια ζωής τους. εύκολα συναρμολογούνται με τεμάχια χαλκού που τοποθετούνται σε καθαρό υπόστρωμα στέγης με απλή μέθοδο παρουσιάζουν μηδενική υδρατμοπερατότητα, αντέχουν στις χιονοπτώσεις, συχνές βροχοπτώσεις, στον πάγο είναι οικονομικές. Πρόσφατες έρευνες στην Ευρώπη απέδειξαν ότι οι στέγες χαλκού είναι το πιο οικονομικό είδος στέγης μακροπρόθεσμα. Στις στέγες του χαλκού μετά την τοποθέτηση δεν προστίθεται το κόστος συντήρησης ενώ η τεχνογνωσία και τα ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 2

3 μηχανήματα που αναπτύσσονται διαρκώς, μειώνουν ολοένα και περισσότερο το κόστος κατασκευής. δεν χρήζουν συντήρησης. Στις στέγες χαλκού η φροντίδα τελειώνει με την τοποθέτηση τους. Πλεονέκτημα ιδιαίτερα σημαντικό σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν σημεία δύσκολα προσπελάσιμα. διακρίνονται για την στιβαρότητα της κατασκευής, που αντέχουν σε φυσικές καταπονήσεις και εμπνέει σιγουριά παρότι το βάρος της είναι κατά 80% μικρότερο από το βάρος μιας αντίστοιχης στέγης από κεραμίδια. είναι από πλήρως ανακυκλώσιμο υλικό που διαφυλάσσει τα φυσικά αποθέματα του πλανήτη. Οι στέγες χαλκού προσδίδουν μεγαλοπρέπεια και υψηλή αισθητική σε πολλές κατασκευές. Η εμφάνιση του χαλκού ως δομικό υλικό σε μια κατασκευή προσδίδει και συμβολικό χαρακτήρα. (μνημεία, εκκλησίες, μουσεία ) Η μεγάλη επεξεργασιμότητα του χαλκού επιτρέπει την δημιουργία οποιουδήποτε σχήματος στέγης. Με τον χαλκό ο αρχιτέκτονας, μελετητής της στέγης μπορεί να αφήσει την φαντασία του ελεύθερη να σχεδιάσει οποιοδήποτε σχήμα με την σιγουριά ότι αυτό είναι υλοποιήσιμο. Η στέγη χαλκού δένει αρμονικά με το φυσικό περιβάλλον. Τα χρώματα της, αποχρώσεις του καφέ και του πράσινου, είναι φυσικά και γήινα. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 3

4 ΤΥΠΟΙ ΣΤΕΓΗΣ ΧΑΛΚΟΥ Οι στέγες από χαλκό χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες: επίπεδες πλάκες, πάνω σε συνεχές υπόστρωμα. στοιχεία σχετικά άκαμπτα που τοποθετούνται πάνω σε ασυνεχές υπόστρωμα, δηλαδή σε μια σειρά δοκών κάθετα στην γραμμή της υδρορροής ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 4

5 Η ελάχιστη κλίση της στέγης πρέπει να είναι 5%. Το συνεχές επίπεδο υπόστρωμα πάνω στο οποίο ρα τοποθετηθεί η στέγης μπορεί να είναι από ξύλο, σίδερο η μπετόν αρμέ. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι λείο και επίπεδο. Στο ξύλινο υπόστρωμα το ξύλο πρέπει να έχει επίπεδη και λεία επιφάνεια να έχει αποξηρανθεί (υγρασία μικρότερη του 8%) και να έχει πάχος τουλάχιστον 22 χιλ. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιοδήποτε είδος οικοδομικής ξυλείας, απαλλαγμένης από μύκητες, σαράκι, δόκιμα ελαττώματα, η πλακάζ θαλάσσης αντιστοίχου πάχους. Πάνω στο τπόστρωμα τοποθετείται επίστρωση από μονωτικό υλικό για μόνωση και στεγανοποίηση. Πάνω από αυτό τοποθετείται ειδική μεμβράνη για το διαχωρισμό του χαλκού από το μονωτικό υλικό. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 5

6 Για την κατασκευή μιας στέγης χαλκού χρησιμοποιείται χαλκός σε ημίσκληρη κατάσταση που διατίθεται σε ρολλά συνήθους βάρους 3 τόννων, πλάτους 1 μέτρου και πάχους 0,6 χιλιοστών. Οι παραπάνω διαστάσεις είναι οι συνήθεις αλλά δεν αποκλείουν οποιεσδήποτε άλλες ανάλογα με την περίπτωση. Σε ελάχιστες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται κα φύλλα χαλκού ίδιου πλάτους και πάχους και μήκους 2 μέτρων. Εάν τα χάλκινα φύλλα που θα χρησιμοποιηθούν για την στέγη έχουν μήκος μικρότερο από το μήκος της στέγης, τοποθετούνται ξεκινώντας από την υδρορροή προς τον κορφιά και ενώνονται μεταξύ τους με οριζόντιες ενώσεις. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 6

7 ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΣΤΕΓΗΣ ΧΑΛΚΟΥ Οι οριζόντιες ενώσεις γίνονται με απλή η διπλή αναδίπλωση έτσι ώστε ο χαλκός να μπορεί να συστολοδιαστέλεται ελευθέρα. ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΕΝΩΣΗ ΜΟΝΗΣ ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗΣ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΕΝΩΣΗ ΔΙΠΛΗΣ ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗΣ Η αναδίπλωση γίνεται κατά την φορά που κυλούν τα νερά έτσι ώστε να μην δημιουργούνται εμπόδια στην ροή. Για μικρές στέγες μήκους μέχρι 10 μέτρων μπορούμε να αποφύγουμε τις οριζόντιες ενώσεις χρησιμοποιώντας τεμάχια από ρολλό. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 7

8 Η τοποθέτηση των χάλκινων στοιχείων στην στέγη μπορεί να είναι τύπου (α) ή (β). τύπου Η επιλογή του τύπου εξαρτάται από τον τρόπο που γίνεται η κατά μήκος ένωση. Για τον τύπο (α) επιτρέπονται όλων των ειδών οι ενώσεις, ενώ στον τύπο (β) μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε δοκάρια. δεν Οι κατά μήκος ενώσεις, δηλ. οι πλαϊνές ενώσεις των φύλλων γίνονται κατά μήκος της γραμμής της μέγιστης κλίσης και μπορούν να είναι διάφορων τύπων ανάλογα με το σύστημα που θα ακολουθήσουμε. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 8

9 Σε συνάρτηση με τον τύπο των κατά μήκος ενώσεων και των διαστάσεων των φύλλων, η απαραίτητη ποσότητα χαλκού θα είναι μεγαλύτερη κατά 20-50% από την καθαρή επιφάνεια που πρέπει να επικαλύψουμε. Θα πρέπει να δοθεί προσοχή στο θέμα των συστολοδιαστολών του χαλκού. Πρέπει να αφήνεται να κινείται ελεύθερος σε σχέση με το υπόστρωμα ώστε να αποφεύγονται ρηγματώσεις. Η προσεκτική και σωστή τεχνική τοποθέτησης προβλέπει ότι: οι οριζόντιες ενώσεις δεν θα πρέπει να είναι υπερβολικά πιεσμένες, στις κατά μήκος ενώσεις οι αποστάσεις του χαλκού από τα δοκάρια να είναι τουλάχιστον 5 χιλιοστά, οι κάθετες ραφές να μην είναι και αυτές πολύ πιεσμένες, οι τρύπες για τα καρφιά και οι βίδες να είναι μεγαλύτερες από το σώμα αυτών και τέλος να χρησιμοποιούνται σύνδεσμοι δύο ειδών, σταθεροί και κινητοί. Σήμερα υπάρχουν και τυποποιημένα φύλλα χαλκού με διάσταση κατά πλάτος 60 εκ. και μορφοποιημένα τα άκρα τους ωστε να τοποθετούνται μεταξύ τους με εύκολο και γρήγορο τρόπο. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 9

10 Στις φάσεις τοποθέτησης χάλκινης στέγης ξεκινάμε πάντα από την υδρορρόη και φτάνουμε στον κορφιά. Φτιάχνουμε πρώτα τα κανάλια η τις υδρορροές για την περισυλλογή των ομβρίων, μετά τοποθετούμε τα πρώτα φύλλα και τα ενώνουμε μεταξύ τους με οριζόντιες ενώσεις. Με μια γρήγορη ματιά εμφανίζεται στο ακόλουθο σχέδιο ο τρόπος κατασκευής μιάς στέγης από χαλκό. Είτε μία στέγη κατασκευαζέται απο προκατασκευασμένα φύλλα και ειδικά τεμάχια είτε από τεμάχια χαλκού σε ρολλό, που διαμορφώνονται στο εργοτάξιο ή στο εργοστάσιο η λογική και οι αρχές της κατασκευής είναι οι ίδιες. Η μόνη διαφορά είναι ότι τα προκατασκευασμένα φύλλα χαλκού παρουσιάζουν «γυρίσμα» στις άκρες τους για την ένωση μεταξύ τους η την διαμόρφωση του γείσου της στέγης, γεγονός που συντείνει στον μικρότερο χρόνο κατασκευής της στέγης. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 10

11 Ειδικά μηχανήματα διαμορφώνουν σήμερα στο εργοτάξιο και το χαλκό ώστε να επιταχύνεται ο χρόνος τοποθέτησης στο εργοτάξιο. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι κατασκευής μιάς στέγης. Οι δύο βασικοί τύποι είναι: Στέγες κάθετης ραφής Σε αυτή την απλή μορφή τα χάλκινα φύλλα ενώνονται με αναδίπλωση των άκρων τους αφού τοποθετηθεί χάλκινος σύνδεσμος ανάμεσα τους Στέγες με δοκάρια Σε αυτή τη μορφή στέγης υπάρχουν οριζόντια δοκάρια, συνήθως από ξύλο, πάνω στα οποία αναδιπλώνονται οι άκρες των φύλλων και οι οποίες ενώνονται με την βοήθεια μιας χάλκινης λωρίδας που εφαρμόζεται από πάνω και ενώνει τα δύο φύλλα με το δοκάρι ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 11

12 ΣΤΕΓΕΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΡΑΦΗΣ Η εγκατάσταση των τεμαχίων του χαλκού ξεκινά από το χείλος της στέγης υδρορρόη, όπου τοποθετείται το ειδκό γωνιακό κομμάτι, το οποίο καλυπτει το υπόστρωμα και την πλαϊνή σανίδα. Αυτό στηρίζεται με χάλκινα καρφιά ανά 10 εκατοστά στην πλαϊνή σανίδα. Στην συνέχεια χαράζουμε την κάθετη προς την κορυφή της στέγης και τραβάμε παράλληλες προς αυτήν, ανάλογα με το πλάτος των φύλλων του χαλκού που θα τοποθετήσουμε, (για φύλλα πλάτους 1 μέτρου οι αποστάσεις των γραμμών είναι περίπου 80 εκατοστά). ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 12

13 Για αυτό τον τύπο στέγασης κάνουμε στο εργαστήριο τα πρώτα διπλώματα στις άκρες των φύλλων χαλκού, με διαφορετικά ύψη στις δύο μακριές πλευρές (35 και 45 χιλιοστά), έτσι ώστε όταν θα μπουν πλάι η μία στην άλλη, να βρεθεί η μία στο αντίθετο ύψος της άλλης απέχοντας μεταξύ τους τουλάχιστον 5 χιλιοστά. Κατά μήκος των κάθετων γραμμών στην υδρορροή, με αξονική απόσταση I=L+5mm, θα σταθεροποιηθούν σύνδεσμοι χαλκού με χάλκινα καρφιά στο ξύλινο υπόστρωμα κάθε μισό μέτρο περίπου, 1/3 του μέτρου στα τελευταία κομμάτια κοντά στην υδρορρόη και στον κορφιά, οι οποίοι θα μορφοποιηθούν θα αναδιπλωθούν μαζί με τα φύλλα χαλκού, με φορά από την ψηλή πλευρά προς την χαμηλή. Η τοποθέτηση κινητών και σταθερών συνδέσμων εξαρτάται από την κλίση και το μήκος της στέγης. Πάντοτε όμως τοποθετούνται οι σταθεροί σύνδεσμοι, σε αποστάσεις μεταξύ τους 30 εκατοστών, από τον κορφιά και προς την υδρορρόη με σκοπό να κατευθύνουμε ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 13

14 προς τα κάτω προς την υδρορρόη - τις συστολοδιαστολές. Η τοποθέτηση των σταθερών συνδέσμων γίνεται περίπου για το μισό μήκος ανάμεσα στον κορφιά και την υδρορρόη και στο υπόλοιπο μισό τοποθετούνται οι κινητοί σύνδεσμοι που επιτρέπουν την ελεύθερη κίνηση του χαλκού. Οι χάλκινοι αυτοί σύνδεσμοι διπλώνονται μαζί με τα άκρα των φύλλων του χαλκού, είτε είναι σταθεροί είτε είναι κινητοί ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 14

15 Μετά από ένα δεύτερο δίπλωμα στεγανοποιείται πλήρως η ένωση, ενώ οι χάλκινοι σύνδεσμοι αφού έχουν διπλωθεί και αυτοί στις πλευρές των φύλλων χαλκού, κλείνονται στις πτυχές των ενώσεων και δεν φαίνονται. Οι αναδιπλώσεις αυτές γίνονται με ειδική συρραπτική μηχανή ή με το χέρι χρησιμοποιώντας ειδκό εργαλείο. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 15

16 Αυτή η διπλή ραφή γίνεται με εύχρηστα ειδικά ηλεκτρικά μηχανήματα επιτυγχάνοντας μικρότερους χρόνους τοποθέτησης και αρτιότερο αποτέλεσμα. Τα μηχανήματα που χρησιμοποιούμε έχουν σκοπό την δημιουργία της πρώτης αναδίπλωσης των φύλλων χαλκού στο εργαστήριο και την συρραφή τους εν συνεχεία στο εργοτάξιο. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 16

17 Στις φάσεις τοποθέτησης της στέγης ξεκινάμε πάντα από υην υδρορρόη προς τον κορφιά. Φτιάχνουμε δηλαδή τα πρώτα κανάλια η τις υδρορρόες και μετά τοποθετούμε τα πρώτα κομμάτια χαλκού μέχρι να φτάσουμε στον κορφιά. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 17

18 ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 18

19 Για την διαμόρφωση του κορφιά της στέγης στα προκατασκευασμένα φύλλα χαλκού χρησιμοποιείται ειδκό τεμάχιο. Για την διαμόρφωση κοίλης ένωσης δύο προκατασκευασμένων φύλλων χρησιμοποιείται επίσης ειδκό τεμάχιο. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 19

20 Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν χρησιμοποιούνται φύλλα χαλκού και σε κατακόρυφες επένδύσεις, χρησιμοποιούνται επίσης ειδικά τεμάχια συναρμογής ένωσης κεκλιμένης επιφάνειας στέγης και κατακόρυφης επιφάνειας τοιχωμάτων. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 20

21 Πολλές φορές κατασκευάζονται μονόρριχτες στέγες. Τότε το άνω τελείωμα στέγης διαμορφώνεται με τρόπο ώστε να προστατεύεται με την χρήση ειδκού αμοκάλυπτρου. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 21

22 ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 22

23 ΣΤΕΓΕΣ ΜΕ ΞΥΛΙΝΑ ΔΟΚΑΡΙΑ Σε αυτή τη μορφή στέγης υπάρχουν δοκάρια, συνήθως ξύλινα, πάνω στα οποία αναδιπλώνονται οι άκρες των φύλλων και οι οποίες ενώνονται με την βοήθεια μιας χάλκινης λωρίδας που εφαρμόζεται από πάνω και ενώνει τα δύο φύλλα με το δοκάρι. Έχοντας αποφασίσει ποιόν τύπο ένωσης θα χρησιμοποιήσουμε, φτιάχνουμε στο εργαστήριο όλα τα διπλώματα στα τεμάχια του χαλκού, εκτός από εκείνα που θα γίνουν υποχρεωτικά στο εργοτάξιο. Τα δοκάρια τοποθετούνται κατά μήκος της στέγης σε προαποφασισμένες αξονικές αποστάσεις, αφού κάτω από αυτά έχουμε τοποθετήσει χάλκινους συνδέσμους. Μεταξύ αυτών θα τοποθετηθούν τα διπλωμένα τεμάχια του χαλκού που θα πρέπει να έχουν στην βάση στρογγυλεμένη γωνία και με απόσταση από τα δοκάρια τουλάχιστον 5 χιλιοστά. Πρακτικά η αξονική απόσταση των δοκαριών είναι Ι = Β + L + 10 χιλιοστά ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 23

24 I = B + L + 10 mm Ο τύπος αυτής της ένωσης γίνεται ως εξής: 1. Τα αναδιπλωμένα τεμάχια χαλκού τοποθετούνται αντικριστά με το δοκάρι. 2. Διπλώνει ο σύνδεσμος στο φύλλο χαλκού 3. Μπαίνει το καπάκι με διπλωμένα τα άκρα 4. Τα αναδιπλώνουμε μαζί ώστε να κλείσει η ένωση ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 24

25 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Για την διαμόρφωση του χαλκού χρειάζονται κυρίως κινητή στράντζα, κόφτης, ψαλίδια, ειδικές πένσες φρέζες, πριόνια, κουμπάσα, λίμες κ.λ.π. Για την τοποθέτηση του χαλκού χρειάζονται ελαστικά σφυριά, γάντια, τρυπάνια, κατσαβίδια, σφυριά, πριτσινωτής, γωνίες, αλφάδι, μετροταινία, σουβλί, νήμα της στάθμης, κ.λ.π. Για την ένωση των τεμαχίων του χαλκού χρειάζονται, ανάλογα με το είδος της στέγης, συσκευή συγκόλλησης, διάφορες πένσες, σφυριά, ειδικές συρραπτικές μηχανές, ειδικά εργαλεία σύσφιξης για την δημιουργία των αναδιπλούμενων συνδέσμων, τριβείο, πριτσινωτής, λίμες διαφόρων ειδών και επιφάνειας, βούρτσες κ.λ.π. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 25

26 ΚΑΛΥΨΗ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ Είναι το ιστορικά πιο παλιό σύστημα κάλυψης. Οι ημισφαιρικές θολωτές κατασκευές τρούλοι εφαρμόζονται εδώ και αιώνες για την πάγια επιθυμία κάλυψης μεγάλων επιφανειών. Παράλληλα η σημασία της στέψης ενός κτηρίου είναι πολύ μεγάλη, αφού αυτή καθορίζει ως ένα βαθμό την μορφή του. Στους ναούς και ιδιαίτερα αυτούς της Ορθοδοξίας έχει επικρατήσει πλέον η στέγαση με τρούλο, που αποτελεί πλέον το στοιχείο εκείνο που σηματοδοτεί την ιδιαίτερο χαρακτήρα του χώρου που στεγάζει. Ο χαλκός πού χρησιμοποιείται είναι πάχους 6-8 χιλ. Επειδή με την ελαστικότητα που διαθέτει προσαρμόζεται καλύτερα στις επιφάνειες διπλής καμπυλότητας. Αφού μελετηθεί το ανάπτυγμα της καμπύλης επιφάνειας, ώστε να μπορούν να κοπούν τα τραπεζοειδή τμήματα με την μέγιστη δυνατή ακρίβεια γίνονται οι εργασίες αναδίπλωσης συνήθως στο εργοτάξιο ξεκινώντας πάντα από την υδρορροή προς τον κορφιά. Τα φύλλα ενώνονται μεταξύ τους με την μέθοδο της απλής η της διπλής αναδίπλωσης. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 26

27 Οι κατά μήκος ενώσεις ακολουθούν τους μεσημβρινούς, ενώ η τοποθέτηση συνδέσμων κατά μήκος των μεσημβρινών δεν χρειάζεται, διότι η σταθερότητα της κατασκευής εξασφαλίζεται από τους οριζόντιους συνδέσμους. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 27

28 ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΕΓΗΣ ΧΑΛΚΟΥ - ΥΔΡΟΡΡΟΗ Πολλές φορές σε μία στέγη παρουσιάζεται η ανάγκη για κάποια πρόσθετα στοιχεία όπως η τοποθέτηση χιονοστατών για την συγκράτηση του χιονιού. Το κυριότερο όμως στοιχείο για την λειτουργικότητα ενός κτιρίου και τη σωστή αποστράγγιση της στέγης είναι η τοποθέτηση της σωστής υδρορρόης. Η υδρορρόη προστατεύει την στέγη και το εσωτερικό του κτιρίου από τις συνέπειες της υγρασίας συμβάλλοντας σημαντικά στην μείωση της. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 28

29 Οι υδρορρόες χαλκού, καλύπτουν τις λειτουργικές ανάγκες των κτιρίων συμβάλλουν στην αισθητική τους εξασφαλίζοντας παράλληλα αιώνια αντοχή και διάρκεια. Οι υδρορρόες χαλκού παρουσιάζουν μεγάλη αντοχή στην διάβρωση. Είναι εξαιρετικά ανθεκτικές χάρη στις φυσικές και μηχανικές ιδιότητες του μετάλλου. Δεν υφίστανται δυσμενείς επιπτώσεις από τις διακυμάνσεις θερμοκρασίας. Έχουν απεριόριστη διάρκεια ζωής και μάλιστα υδρορρόες που έχουν τοποθετηθεί πριν πολλές δεκαετίες παραμένουν χωρίς καμία φθορά αποδεικνύοντας έμπρακτα αυτή την ιδιότητα τους. Η μεγάλη τους αντοχή και η απεριόριστη διάρκεια ζωής τους έχουν σαν αποτέλεσμα να μην χρήζουν επισκευής ή αντικατάστασης, ο κυριότερος παράγοντας που συνηγορεί οικονομικά για την επιλογή τους. Το χρώμα του χαλκού, που με την πάροδο του χρόνου χρωματικά μεταβάλλεται δένει αρμονικά με το περιβάλλον, με αποτέλεσμα η υδρορρόη χαλκού να προσθέτει την δική της αισθητική αξία στην συνολική εμφάνιση του κτιρίου. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 29

30 Ο σχεδιασμός και η εγκατάσταση ενός συστήματος υδρορροών χαλκού αποτελεί φυσική συνέχεια της στέγης του χαλκού. Για την σωστή μελέτη ενός τέτοιου συστήματος πρέπει να ληφθούν υπ όψη οι εξής παράμετροι: Η μορφολογία του κτιρίου Το είδος και η κλίση της στέγης Η διατομή της οριζόντιας και κάθετης υδρορρόης Το βάρος του συστήματος περισυλλογής ομβρίων υδάτων Η εμπειρία μας συμβουλεύει ότι: Θα πρέπει πάντα να δίνουμε μία κλίση τουλάχιστον 0.50% στην οριζόντια υδρορρόη. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθέσιμο το μέγεθος διατομής που μας ενδιαφέρει, να επιλέγουμε το αμέσως μεγαλύτερο. Η διατομή των κατακόρυφων υδρορροών σε cm2 ισούται με την επιφάνεια της στέγης σε m2. Σε περιοχές όπου σημειώνεται παγετός να αποφεύγονται κατακόρυφες υδρορρόες στην βόρεια πλευρά του κτιρίου. Κάθε κατακόρυφη υδρορρόη να συλλέγει τα όμβρια μίας οριζόντιας μέγιστης απόστασης 15 μ. Στα οριζόντια τμήματα να υπάρχει αρμός διαστολής κάθε 12-15μ. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 30

31 Σε στέγες με μεγάλη κλίση, πάνω από 45 ο η νοητή γραμμή προέκτασης της στέγης θα πρέπει να περνάει από το κέντρο για τις κυκλικής διατομής υδρορρόες και από την διαγώνιο για εκείνες με ορθογωνική διατομή. Οι εξωτερικές υδρορρόες, εξέχουν από την στέγη, στερεώνονται στην άκρη της και μοιάζουν με ένα ημικυκλικό η ορθογωνικό σωλήνα με ανοικτό το πάνω μέρος. Κατά διαστήματα υπάρχουν κάθετα λούκια. Το περισσότερο διαδεδομένο είδος είναι η υδρορρόη ημικυκλικής διατομής. Τα τυποποιημένα τεμάχια των υδρορροών έχουν συνήθως μήκος 4-6 μ. Ενώνονται μεταξύ τους με συγκόλληση ή συνδυασμό συγκόλλησης και πριτσινώματος. Η επικάλυψη των δύο συγκολλούμενων κομματιών πρέπει να είναι εκατοστά. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 31

32 Η υδρορρόη χαλκού στηρίζεται στην στέγη με κατάλληλα στηρίγματα τοποθετημένα ανά 1 μέτρο περίπου, ανάλογα με την περίπτωση. Συνίσταται η χρήση στηριγμάτων με κλίπς στις άκρες τα οποία λυγίζουν και πιάνουν καλύτερα στην υδρορρόη. Τα κατακόρυφα λούκια πρέπει να τοποθετούνται συμμετρικά έτσι ώστε να δέχονται την ίδια ποσότητα νερού. Τα λούκια στηρίζονται στον τοίχο με κατάλληλα δακτυλιοειδή στηρίγματα τοποθετημένα στην αρχή και στο τέλος τους, καθώς και ενδιάμεσα ανά 2-3 μέτρα όταν το μήκος τους είναι μεγάλο. Τα λούκια ενώνονται με τις υδρορρόες με ειδικά κατασκευασμένα χωνιά (απορροές), που τοποθετούνται αφού πρώτα τρυπηθούν οι υδρορρόες στα κατάλληλα σημεία. Οι απορροές δε συγκολλούνται με τις υδρορρόες και τα λούκια για να απορροφάται η διαστολή και η συστολή τους. Τα λούκια επίσης δεν συγκολλούνται μεταξύ τους, αλλά απλά στις ενώσεις τους τοποθετείται το ένα μέσα στο άλλο έτσι ώστε και σε αυτή την περίπτωση να απορροφάται η διαστολή και συστολή τους. Για την εγκατάσταση των υδρορροών χαλκού χρειάζονται τα εξής υλικά: Χάλκινες τάπες για τα άκρα των υδρορροών Χάλκινα οριζόντια ελάσματα για την στήριξη των υδρορροών Χάλκινες σωληνωτές καμπύλες και γωνίες Χάλκινοι σφικτήρες Χάλκινα δακτυλιοειδή στηρίγματα για την στήριξη των κάθετων λουκιών Χάλκινα προστατευτικά πλέγματα για τις εισόδους των κάθετων τμημάτων (λουκιών) Χάλκινα καρφιά και βίδες Υλικό συγκόλλησης ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 32

33 Για την τοποθέτηση υδρορροών τα εργαλεία που χρειάζονται είναι σφυριά, συσκευή συγγκόλλησης (φλόγιστρο), κοπίδια, ψαλίδια, κατσαβίδια, πριτσιναδόρος, γυαλόχαρτα, βούρτσες, μετροταινία, γερμανικά κλειδιά, πένσες, αλφάδι κ.λ.π. ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κ. ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. 33