Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης

Transcript

1 ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Συντομογραφίες 3 ΠΡΟΛΟΓΟΣ 4 1.Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Περιγραφή και ανάλυση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης στο Τμήμα Ανάλυση των θετικών στοιχείων και των δυσκολιών που παρουσιάσθηκαν κατά τη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης Προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας. 2. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Γεωγραφική θέση του Τμήματος 2.2. Ιστορικό της εξέλιξης του Τμήματος Σκοπός και στόχοι του Τμήματος Διοίκηση του Τμήματος. 2.5 Ιστοσελίδα του Τµήµατος h t t p : / / w w w. t e i a t h. gr/ s d o / n e w _ t o u r i s t _ e n t e r p r i s e s / 3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών 3.2 Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών 4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Αποτελεσματικότητα του διδακτικού προσωπικού. 4.2 Ποιότητα και αποτελεσματικότητα της διδακτικής διαδικασίας 4.3 Οργάνωση και εφαρμογή του διδακτικού έργου Εκπαιδευτικά βοηθήματα. 4.5 Ποιότητα εκπαιδευτικών βοηθηµάτων. 4.6 ιαθέσιµα µέσα και υποδοµές Βαθµός αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. 4.8 Αναλογία διδασκόντων /διδασκομένων στα μαθήματα. 4.9 Πώς κρίνετε τον βαθµό σύνδεσης της διδασκαλίας µε την έρευνα; 4.10 Πώς κρίνετε τις συνεργασίες µε εκπαιδευτικά κέντρα του εσωτερικού και του εξωτερικού και µε το κοινωνικό σύνολο; 4.11 Πως κρίνετε την κινητικότητα του διδακτικού προσωπικού των σπουδαστών; 5. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Προαγωγή της έρευνας στο πλαίσιο του Τμήματος. 5.2 Ερευνητικά προγράμματα και έργα που εκτελούνται στο Τμήμα. 5.3 Διαθέσιμες ερευνητικές υποδομές. 5.4 Επιστημονικές δημοσιεύσεις των μελών του εκπαιδευτικού προσωπικού του Τμήματος κατά την τελευταία πενταετία. 5.5 Βαθμός αναγνώρισης της έρευνας που γίνεται στο Τμήμα από τρίτους. 5.6 Ερευνητικές συνεργασίες του Τµήµατος. 5.7 Τιμητικές διακρίσεις που έχουν απονεμηθεί σε μέλη του Τμήματα 5.8. Συμμετοχή σπουδαστών στην έρευνα Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 1

3 6.ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ / ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥΣ/ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥΣ 94 (ΚΠΠ) ΦΟΡΕΙΣ 6.1. Συνεργασίες του Τμήματος με ΚΠΠ φορείς Δυναμική του Τμήματος για ανάπτυξη συνεργασιών με ΚΠΠ φορείς. 6.3 ραστηριότητες του Τµήµατος προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης και ενίσχυσης συνεργασιών µε ΚΠΠ φορείς. 6.4 Σύνδεση της συνεργασίας µε ΚΠΠ φορείς µε την εκπαιδευτική διαδικασία Συμβολή του Τμήματος στην τοπική, περιφερειακή και εθνική ανάπτυξη. 7. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ιαδικασία διαµόρφωσης συγκεκριµένου βραχυ-µεσοπρόθεσµου (λ.χ. 5ετούς) σχεδίου ανάπτυξης. Αποτελεσµατικότητα της διαδικασίας. 7.2 ιαδικασία παρακολούθησης σχεδίου ανάπτυξης. 7.3 Συµµετοχή της ακαδηµαϊκής κοινότητας στη διαµόρφωση και παρακολούθηση της υλοποίησης, και δηµοσιοποίηση των αποτελεσµάτων των αναπτυξιακών στρατηγικών. 7.4 Συγκέντρωση και αξιοποίηση από το Τµήµα των απαιτούµενων για τον αποτελεσµατικό σχεδιασµό της ακαδηµαϊκής ανάπτυξής του στοιχείων και δεικτών. 7.5 ιαδικασία δηµοσιοποίησης σχεδίου ανάπτυξης και των αποτελεσµάτων του. 7.6 Προσπάθειες του Τµήµατος προκειµένου να προσελκύσει µέλη ακαδηµαϊκού προσωπικού υψηλού επιπέδου. 7.7 Προγραµµατισµός προσλήψεων και εξελίξεων µελών του ακαδηµαϊκού προσωπικού µε το σχέδιο ακαδηµαϊκής ανάπτυξης του Τµήµατος. 7.8 Σπουδαστές που ζητούνται από το Τµήµα ανά έτος. Σπουδαστές που τελικά σπουδάζουν ανά έτος, προέλευση ανά τρόπο εισαγωγής (εισαγωγικές εξετάσεις, µετεγγραφές, ειδικές κατηγορίες, κλπ). 7.9 Προσπάθειες του Τµήµατος προκειµένου να προσελκύσει σπουδαστές υψηλού επιπέδου ιαδικασία διαµόρφωσης στρατηγικής ακαδηµαϊκής ανάπτυξης του Τµήµατος. 8. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Αποτελεσματικότητα των διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών 8.2. Υπηρεσίες φοιτητικής μέριμνας; 8.3. Αξιολόγηση των υποδομών πάσης φύσεως που χρησιμοποιεί το Τμήμα; 8.4.Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών από τις διάφορες υπηρεσίες του Τμήματος (πλην εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου); 8.5. Διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στη χρήση υποδομών και εξοπλισμού; 8.6. Βαθµός διαφάνειας και αποτελεσµατικότητα στη διαχείριση οικονοµικών πόρων. 9.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ποια, κατά την γνώµη σας, είναι τα κυριότερα θετικά και αρνητικά σηµεία του Τµήµατος, όπως αυτά προκύπτουν µέσα από την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης; 10.ΣΧΕΔΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Περιγράψτε το βραχυπρόθεσµο σχέδιο δράσης από το Τµήµα για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σηµείων Περιγράψτε το µεσοπρόθεσµο σχέδιο δράσης από το Τµήµα για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σηµείων ιατυπώστε προτάσεις προς δράση από τη ιοίκηση του Ιδρύµατος ιατυπώστε προτάσεις προς δράση από την Πολιτεία. 11.ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 2

4 Συντομογραφίες Α.ΔΙ.Π. : Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας Α.Ε.Ι. : Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Α.Τ.Ε.Ι. : Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Γ.Σ. : Γενική Συνέλευση Ε.Ε.Α..: Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης Ε.Ξ.Α.Α.:Ένωση Ξενοδόχων Αττικής, Αθηνών Ε.Κ.Π.Α.:Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ε.Ο.Τ.:Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού Ε.Π.: Εκπαιδευτικό Προσωπικό Ε.Τ.Π.: Ειδικό Τεχνικό Προσωπικό Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ.: Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης Κ.Π.Π.: Κοινωνικοί, Πολιτιστικοί και Παραγωγικοί Φορείς Κ.Π.Σ.: Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης Ξ.Ε.Ε.:Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδας ΟΜ.Ε.Α.: Ομάδα Εσωτερικής Αξιολόγησης Π.Ο.Ξ.:Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων Τ.Ε.Ι. : Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Π.Α. : Πρακτική Άσκηση Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 3

5 Πρόλογος Η Εσωτερική Αξιολόγηση είναι μία συμμετοχική διαδικασία, η οποία στηρίζεται κυρίως στα στοιχεία που έχει συλλεχθεί κατά το χειμερινό και εαρινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους Σκοπός της Εσωτερικής Αξιολόγησης είναι να διαµορφώσει και να διατυπώσει το Τµήµα κριτική άποψη για την ποιότητα του επιτελούµενου έργου του σε όλα τα επίπεδα και, όσο γίνεται, µε περισσότερο αντικειµενικά κριτήρια. Οι στόχοι που αρχικά τέθηκαν ήταν: 1. Η τεκµηριωµένη ανάδειξη των αποτελεσµάτων του Τµήµατος. 2. Τα προβλήµατα και οι ελλείψεις που υπάρχουν. 3. Η επισήµανση σηµείων που χρειάζονται βελτίωση. 4. Ο καθορισµός σχεδίου στρατηγικής βελτίωσης. Με τη διαδικασία αξιολόγησης και την επίτευξη των παραπάνω στόχων, κατέστη σαφής η δυνατότητα ύπαρξης εφαρµόσιµου σχεδίου, με αυτοτελείς δράσεις εντός του Τµήµατος, αλλά και εντός του Ιδρύµατος. Σύμφωνα με την Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας: «Πρόκειται ουσιαστικά για μια διαδικασία αυτοαξιολόγησης, που σηματοδοτεί την ίδια την ταυτότητα του Τμήματος, καθώς αποτυπώνει και αναδεικνύει όλα τα χαρακτηριστικά της λειτουργίας του, θετικά και αρνητικά και καταγράφει τις φιλοδοξίες του. Κατά τη διάρκεια της Εσωτερικής Αξιολόγησης καταγράφονται τα σηµαντικότερα πορίσµατα που προκύπτουν από τη σύνθεση των στοιχείων, τα οποία συγκεντρώθηκαν µε τη συµµετοχή όλων των µελών του Τµήµατος, µονίµων, εκτάκτων και σπουδαστών, αναφορικά µε το υφιστάµενο και το επιθυµητό επίπεδο ποιότητας και τους τρόπους επίτευξής του». Η διαδικασία της Εσωτερικής Αξιολόγησης ολοκληρώνεται µε τη σύνταξη της παρούσας Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης (ΕΕΑ), η οποία θα διαβιβαστεί µέσω της ΜΟ ΙΠ στην Α ΙΠ, προκειµένου να κινηθεί η διαδικασία Εξωτερικής Αξιολόγησης. Υπεύθυνη για τη σύνταξη της Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης, είναι η Οµάδα Εσωτερικής Αξιολόγησης (ΟΜΕΑ), που ορίστηκε από το Τµήµα για τη διάρκεια της Εσωτερικής και Εξωτερικής Αξιολόγησης. Είναι ευνόητο ότι η σύνταξη της Έκθεσης Εσωτερικής Αξιολόγησης, σύµφωνα µε το προτεινόµενο Πρότυπο Σχήµα και η συµπλήρωση των Πινάκων που τη συνοδεύουν, προϋποθέτει τη σύνθεση στοιχείων που καταγράφονται από όλα τα µέλη του Τµήµατος στα ειδικά απογραφικά δελτία (Απογραφικό ελτίο Εξαµηνιαίου Μαθήµατος και Ατοµικό Απογραφικό ελτίο Μέλους Εκπαιδευτικού Προσωπικού, Ερωτηµατολόγιο Σπουδαστών κ.τ.λ.), όπως αυτά παρέχονται µαζί µε τις οδηγίες για την συµπλήρωσή τους και δηµοσιεύονται στον ιστότοπο της Α ΙΠ ( Η ΕΕΑ, βασίστηκε στο πρότυπο σχήµα δοµής και περιεχοµένων και αντιστοιχεί πλήρως στις βασικές ενότητες των κριτηρίων που αναλύονται στο έντυπο της Α ΙΠ, µε τίτλο: «ιασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση: Ανάλυση κριτηρίων ιασφάλισης ποιότητας Ακαδηµαϊκών Μονάδων», µε όποιες τροποποιήσεις κρίθηκαν αναγκαίες, ώστε να αποδοθούν καλύτερα οι ιδιαιτερότητες του Τµήµατος. Οι ενότητες που ακολουθούν είναι: Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 4

6 1. ιαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης 2. Παρουσίαση του Τµήµατος 3. Πρόγραµµα Σπουδών 4. ιδακτικό έργο 5. Ερευνητικό έργο 6. Σχέσεις µε κοινωνικούς, πολιτιστικούς και παραγωγικούς φορείς 7. Στρατηγική ακαδηµαϊκής ανάπτυξης 8. ιοικητικές υπηρεσίες και υποδοµές 9. Συµπεράσµατα 10. Σχέδια βελτίωσης. Είναι φυσικό όπως επισηµαίνεται και στις οδηγίες της Α ΙΠ ότι, ιδίως κατά την τρέχουσα, πρώτη εφαρµογή του συστήµατος διασφάλισης ποιότητας, δεν είναι πάντα δυνατή η κάλυψη όλων των σηµείων της έκθεσης. Το Τµήµα κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειµένου να τοποθετηθεί επί όσο το δυνατό περισσότερων θεµάτων από τα σηµεία της έκθεσης. Όπου υπάρχουν διαφοροποιήσεις, γίνεται προσπάθεια να καταστεί σαφές γιατί συµβαίνει αυτό σύµφωνα πάντα µε τις ιδιαιτερότητες του Τµήµατος. Με την βοήθεια αυτής της Έκθεσης Αυτοαξιολόγης, όπου απεικονίζεται η ίδια η ταυτότητα του Τμήματος, ελπίζουμε να μπορέσουμε να λύσουμε τα χρόνια προβλήματα τα οποία εμποδίζουν την ορθολογική λειτουργία του Τμήματος και εμποδίζουν την εξέλιξή του, καθώς επίσης να βελτιώσουμε την ποιότητα των παρεχόμενων σπουδών, της εκπαιδευτικής διαδικασίας και των ερευνητικών δράσεων. Ευχαριστούμε θερμά όσους συμμετείχαν στη διαδικασία αξιολόγησης του Τμήματος και συνέβαλαν στην ολοκλήρωσή της και την σύνταξη της παρούσας έκθεσης, άμεσα ή έμμεσα. Ευελπιστούμε όλοι μας στη βελτίωση της εικόνας και της συνολικής ποιότητας του Τμήματος. Η ΟΜΕΑ του Τμήματος Τουριστικών Επιχειρήσεων, Α.Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΑΣ (1) Δρ. Βαρβαρέσος Στέλιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, (Συντονιστής) (2) Δρ.Περικλής Λύτρας, Καθηγητής (3) Δρ. Λαλούμης Δημήτρης, Επίκουρος Καθηγητής (4) Δρ. Κατσώνη Βίκυ, Καθηγήτρια Εφαρμογών (Αναπληρωματικό μέλος) Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 5

7 1. Διαδιακασία εσωτερικής αξιολόγησης Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει μια σύντομη περιγραφή, ανάλυση και κριτική αξιολόγηση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης, με αναφορές στην μεθοδολογία της μελέτης και στα πλαίσια μέσα στα οποία υλοποιήθηκε αυτή. Στο τέλος της ενότητας, διατυπώνονται προτάσεις για τη βελτίωση της διεργασίας Περιγραφή και ανάλυση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης στο Τμήμα Σύνθεση της ΟΜΕΑ. Η ομάδα εσωτερικής αξιολόγησης του Τμήματος Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΤΤΕ) του ΤΕΙ Αθήνας, η και οποία συνέταξε την παρούσα έκθεση αποτελείται από τους: Δρ. Βαρβαρέσος Στέλιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, (Συντονιστής) Δρ.Λύτρας Περικλής, Καθηγητής Δρ. Λαλούμης Δημήτρης, Επίκουρος Καθηγητής Δρ. Κατσώνη Βίκυ, Καθηγήτρια Εφαρμογών (Αναπληρωματικό μέλος) Συνεργασίες της ΟΜΕΑ για τη διαμόρφωση της έκθεσης. Τα µέλη της ΟΜΕΑ έχουν σαν στόχο το συντονισµό και την κατανοµή έργου στα υπόλοιπα µέλη ΕΠ, ΕΤΠ, Π, ωροµίσθιους επιστηµονικούς και εργαστηριακούς συνεργάτες και σπουδαστές. Έτσι συµµετείχαν όλα τα µέλη του προσωπικού του Τµήµατος και οι σπουδαστές, µε την ανάθεση σε επιµέρους πρόσωπα ή επιτροπές επιµέρους θεµατικών ενοτήτων, για τη σύνταξη της Έκθεσης Ανάλυσης Κριτηρίων ιασφάλισης Ποιότητας Ακαδηµαϊκών Μονάδων, αλλά και αυτής της Έκθεσης. Το ΕΤΠ του Τµήµατος αναλαµβάνει να µοιράσει τα ερωτηµατολόγια των σπουδαστών σε κάθε µάθηµα του προγράµµατος σπουδών θεωρητικό ή εργαστηριακό µεταξύ της 6 ης και 8 ης εβδοµάδας του εξαµήνου, µαζί µε φακέλους όπου αναφέρεται το µάθηµα, το εξάµηνο, ηµεροµηνία κ.τ.λ. Τα µέλη ΕΤΠ έχουν εκ των προτέρων ενηµερωθεί για τη διαδικασία αυτή από την ΟΜΕΑ, έτσι ώστε να δώσουν τις απαραίτητες οδηγίες στους εκάστοτε παρόντες σπουδαστές, για την ορθή και αντικει- µενική συµπλήρωση του ερωτηµατολογίου Πηγές και διαδικασίες Η μεθοδολογία για την αξιολόγηση του Τμήματος περιελάμβανε διαδικασίες συλλογής δεδομένων από απογραφικά δελτία και ερωτηματολόγια, από τα στατιστικά στοιχεία που τηρεί η Γραμματεία του Τμήματος. Χρησιμοποιήθηκαν τα υποδείγματα της Α.ΔΙ.Π.: ατομικό απογραφικό δελτίο για τα μέλη του Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Π.), απογραφικό δελτίο εξαμηνιαίου μαθήματος και ερωτηματολόγιο αξιολόγησης μαθήματος/διδασκαλίας από τους σπουδαστές. Συγκεκριμένα: Οι διδάσκοντες συμπλήρωσαν δελτία απογραφής του έργου τους. Υπόδειγμα του Απογραφικού δελτίου διδάσκοντα υπάρχει στο Παράρτημα 1. Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 6

8 Συμπληρώθηκαν απογραφικά δελτία για 40 μαθήματα, από τους υπεύθυνους διδάσκοντες. Υπόδειγμα του Απογραφικού δελτίου υπάρχει στο παράρτημα 1. Οι σπουδαστές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια αξιολόγησης των μαθημάτων. Σε όλα τα μαθήματα τα ερωτηματολόγια συμπληρώθηκαν σε χαρτί. Υπόδειγμα του Ερωτηματολογίου Αξιολόγησης Μαθήματος υπάρχει στο Παράρτημα 1. Η Γραμματεία του Τμήματος παρείχε στατιστικά στοιχεία σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό του Τμήματος (Πίνακας 11.1), στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις βαθμολογίες των μαθημάτων του Τμήματος. Βάσει αυτών των στοιχείων συμπληρώθηκαν οι ενδεικτικές βαθμολογίες για κάθε μάθημα (Πίνακες 11.5, 11.6). Τέλος, ο Προϊστάμενος του Τμήματος, Σ. Βαρβαρέσος συνέταξε και παρέδωσε κείμενο σχετικά με γενικές πληροφορίες, τον μελλοντικό προγραμματισμό και την στρατηγική ανάπτυξης του Τμήματος. Όλα τα παραπάνω δεδομένα, αξιολογήθηκαν και επεξεργάστηκαν από τα μέλη της ΟΜΕΑ του Τμήματος, για την εξαγωγή συμπερασμάτων και την σύνταξη της παρούσας έκθεσης αξιολόγησης. Οι διαδικασίες για την εσωτερική αξιολόγηση του Τμήματος Τουριστικών Επιχειρήσεων, τυπικά ξεκίνησαν το χειμερινό εξάμηνο Προηγουμένως η ΟΜΕΑ του Τμήματος συνέλεξε όλα τα στοιχεία που είχαν αποσταλεί στο Ίδρυμα από την Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας (Α.ΔΙ.Π.) Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η πληροφόρηση αυτή αφορούσε στο σχετικό νομοσχέδιο, σε ενημερωτικά φυλλάδια και σε υποδείγματα απογραφικών δελτίων και ερωτηματολογίων αξιολόγησης. Προκειµένου οι πληροφορίες που αντλούνται από τις παραπάνω πηγές να είναι αντιπροσωπευτικές, αντικειµενικές και αξιόπιστες, δόθηκε έµφαση στην ενηµέρωση των µελών του ΕΠ, ΕΤΠ, Π, ωροµίσθιων επιστηµονικών και εργαστηριακών συνεργατών και εκπροσώπων των σπουδαστών από την ΟΜΕΑ, σε διάφορες συναντήσεις. Επιπλέον, τα µέλη ΕΠ ενηµερώνουν στις αίθουσες διδασκαλίες τους σπουδαστές για την ορθή συµπλήρωση των ερωτηµατολογίων. Εξάλλου ενηµέρωση πραγµατοποιείται και από τα µέλη ΕΤΠ, που έχουν αναλάβει το έργο της διανοµής των ερωτηµατολογίων στις αίθουσες µαθηµάτων και εργαστηρίων. Για τα απογραφικά δελτία των διδασκόντων και των μαθημάτων, δημιουργήθηκαν υποδείγματα σε ηλεκτρονική μορφή και ζητήθηκε από τους διδάσκοντες να τα συμπληρώσουν εκ νέου και να τα αποστείλουν σε ηλεκτρονική μορφή στην ΟΜΕΑ. Η διαδικασία της αξιολόγησης του ακαδημαϊκού έτους άρχισε ουσιαστικά το Δεκέμβριο του 2010, όταν ξεκίνησε η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων αξιολόγησης των μαθημάτων από τους σπουδαστές. Μέχρι το τέλος του 2010 είχαν διανεμηθεί τα απογραφικά δελτία διδασκόντων σε όλο το Ε.Π. και έκτακτους συνεργάτες του Τμήματος και τα απογραφικά δελτία των μαθημάτων στους υπεύθυνους διδάσκοντες σε κάθε μάθημα. Η ιδία διαδικασία ακολουθήθηκε και για την αξιολόγηση του εαρινού εξαμήνου 2011, η οποία ολοκληρώθηκε με το πέρας του εξαμήνου (Ιούνιος 2011). Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 7

9 1.2. Ανάλυση των θετικών στοιχείων και των δυσκολιών που παρουσιάσθηκαν κατά τη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης. Τα µέλη ΕΠ κατανοούν και συµφωνούν µε τη διαδικασία της αξιολόγησης που είναι φυσικό επόµενο της προσπάθειας βελτίωσης της ακαδηµαϊκής κοινότητας όπως αυτό πραγµατοποιείται παγκοσµίως. Επιγραμματικά τα θετικά στοιχεία που εντοπίστηκαν, μέσω της αξιολόγησης, έχουν ως εξής: Μεθοδική καταγραφή ποικίλων πληροφοριακών στοιχείων που αφορούν στο Τμήμα και εντοπισμός ορισμένων προβλημάτων και ελλείψεων του Τμήματος. Δυνατότητα έκφρασης διαφόρων προβληματισμών σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση και γενικότερα την εξέλιξη του Τμήματος. Εξετάστηκαν συστηματικά διάφορα προβλήματα οργανωτικής και λειτουργικής φύσης και έγιναν προσπάθειες για δρομολόγηση λύσεων. Συλλογή ενδιαφερόντων στατιστικών στοιχείων σχετικά με το Τμήμα, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη μελλοντική βελτίωση του Τμήματος, σε εκπαιδευτικό και ερευνητικό επίπεδο. Συμβολή στη βελτίωση του Τμήματος και στη διαμόρφωση μιας ενιαίας και πιο σωστής πολιτικής, σχετικά με το μελλοντικό προσανατολισμό του Τμήματος, εφόσον αξιοποιηθούν αποτελεσματικά τα συμπεράσματα της αξιολόγησης. Η δυνατότητα πολύπλευρης και ολοκληρωμένης αξιολόγησης, που θα παρέχει δυνατότητα σύγκρισης με άλλα Τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ, τόσο της ημεδαπής όσο και της αλλοδαπής, καταγράφοντας τα θετικά σημεία, αλλά κυρίως τα αρνητικά τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό, υποδομές και εξοπλισμό, όσο και σε νοοτροπίες και αντιλήψεις. Για να βελτιωθούν επιµέρους τοµείς στο εκπαιδευτικό σύστηµα έστω και σε επίπεδο ακαδημαϊκής μονάδας που είναι το Τµήµα, πρέπει πρώτα να εξευρεθούν, να ταυτοποιηθούν και να καταγραφούν, οι βασικές λειτουργίες της εκπαιδευτικής διαδικασίας, κάτι που αποτελεί το βασικό έργο της διαδικασίας αξιολόγησης. Συµµετοχή όλων των µελών του Τµήµατος µονίµων και ωροµισθίων ενισχύοντας την συλλογικότητα. ιερευνώντας τις υπάρχουσες δυνατότητες του Τµήµατος και διαπιστώνοντας τις αδυναµίες ή τις ελλείψεις σε κάθε τοµέα, κάθε µέλος καθίσταται ταυτόχρονα συµµέτοχος στα θετικά στοιχεία αλλά και στα αρνητικά, γίνεται µέρος του προβλήµατος ενισχύοντας µε αυτό τον τρόπο την φιλοσοφία, αλλά και το σκεπτικό βελτίωσης του Τμήματος. Ενεργοποίηση των ίδιων των σπουδαστών οι οποίοι, ως µέρος µιας ευρείας συµµετοχικής διαδικασίας αναπτύσσουν πρωτοβουλίες. Όλα τα μέλη της ΟΜΕΑ, αλλά και του Τμήματος γενικότερα, δεν αμφιβάλουν για την σπουδαιότητα της εσωτερικής αξιολόγησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Εκφράστηκαν όμως σε επιμέρους συζητήσεις αρκετοί ενδοιασμοί για τον τρόπο εφαρμογής και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων, (οργανωτικές δυσλειτουργίες και έλλειψη συντονισμού, καθυστερήσεις, ασάφειες στο τρόπο διαβάθμισης των Ιδρυμάτων και στον τρόπο αξιοποίησης των αποτελεσμάτων κλπ). Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 8

10 Ως προς τις δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν, αυτές έχουν ως εξής: Δυσχέρεια μεταφοράς των δεδομένων από τα ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν οι σπουδαστές σε ηλεκτρονική μορφή, έτσι ώστε να γίνουν αντικείμενο επεξεργασίας. Εκτός του χρόνου που απαιτείται για την πληκτρολόγηση / εισαγωγή των δεδομένων, υπάρχει και η πιθανότητα λανθασμένης εισαγωγής αυτών. Έλλειψη σημαντικής εμπειρίας σε διαδικασίες αξιολόγησης. Τα στοιχεία που υπήρχαν στα υποδείγματα της ΑΔΙΠ, δεν ήταν δυνατόν να ικανοποιήσουν κάποια κριτήρια που είχαν τεθεί, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν τεκμηριωμένες εκτιμήσεις. Ένα ποσοστό σπουδαστών της τάξης περίπου του 30% έλαβε μέρος στις διεργασίες συμπλήρωσης των ερωτηματολογίων αξιολόγησης μαθημάτων. Τα μέλη της ΟΜΕΑ εκτιμούν ότι αυτό το ποσοστό προσεγγίζει το μέσο ποσοστό παρακολούθησης, άρα εκφράζει κατά βάση τους ενεργούς σπουδαστές. Η έλλειψη προηγούµενης εµπειρίας αξιολόγησης είχε σαν αποτέλεσµα την εκπόνηση της διαδικασίας µε σχετικά αργό ρυθµό. Ο µικρός αριθµός του µόνιµου προσωπικού που υπηρετεί στο Τµήµα, είχε σαν αποτέλεσµα να επωµισθούν µεγάλο όγκο εργασίας και υποχρεώσεων λίγα άτομα, και σίγουρα ο σχετικά αργός ρυθµός στη διαδικασία οφείλεται και σε αυτόν τον παράγοντα. Η βοήθεια του κεντρικού φορέα της χώρας που διενεργείται η αξιολόγηση, δηλαδή της Α ΙΠ, θεωρείται µάλλον ικανοποιητική µε την παροχή στην ιστοσελίδα της όλων των απαραίτητων οδηγιών και διευκρινήσεων. Όµως για τη διαδικασία εξαγωγής κυρίως στατιστικών συµπερασµάτων που αφορούν την αποδελτίωση των ερωτηµατολογίων των σπουδαστών, ή των απογραφικών δελτίων των µαθηµάτων ή των ατοµικών δελτίων απογραφής, η απογραφική οµάδα αντιµετώπισε πολλές δυσκολίες. Θα έπρεπε να έχει προβλεφθεί ηλεκτρονικό πρόγραµµα εισαγωγής και εξαγωγής στοιχείων για την καλύτερη εξαγωγή συµπερασµάτων και επεξεργασίας των στατιστικών στοιχείων. Υφίσταται προβληματισμός σχετικά με την περιορισμένη συμμετοχή των σπουδαστών στην αξιολόγηση. Πιθανότατα να οφείλεται στη μικρή συμμετοχή τους στην παρακολούθηση των θεωρητικών μαθημάτων. Προς επιβεβαίωση του παραπάνω, ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σε σύνολο 1273 ενεργών (βάσει δηλώσεων) σπουδαστών το εαρινό εξάμηνο συμμετείχαν στην αξιολόγηση μόνο 611 (ήτοι ποσοστό 48%). Αν εξετάσουμε την συμμετοχή των σπουδαστών στην αξιολόγηση ανά μάθημα, αυτή είναι ακόμη χαμηλότερη (ποσοστό 30% επί του συνόλου των ενεργών σπουδαστών ανά μάθημα). Τα ποσοστά συμμετοχής, ενώ σε κανονικές έρευνες είναι πολύ ικανοποιητικά, στην παρούσα περίπτωση θεωρούνται χαμηλά διότι ενεργοί σπουδαστές είναι αυτοί που υποτίθεται ότι ενδιαφέρονται και παρακολουθούν τα μαθήματα. Σε τελική ανάλυση, είναι οι τελικές αποδέκτες Προγράμματος Σπουδών που εφαρμόζουμε. Κατά τη γνώμη μας, τα παραπάρω ποσοστά δείχνουν μικρή συμμετοχή στην παρακολούθηση των μαθημάτων και είναι ένα γεγονός που πρέπει να μας προβληματίσει και να διερευνηθεί περαιτέρω. Ωστόσο, υφίσταται πρόβλημα ερμηνείας των αποτελεσμάτων λόγω δομής και περιεχομένου των ερωτήσεων. Θεωρούμε ότι θα έπρεπε τα ερωτηματολόγια να είναι προσαρμοσμένα σε επίπεδο προγράμματος σπουδών του κάθε Τμήματος ή τουλάχιστον σε επίπεδο Σχολής έτσι ώστε να είναι δυνατή και η συνεργασία των ΟΜΕΑ των επι μέρους Τμημάτων. Καλό θα ήταν να υπάρξει ηλεκτρονικό πρόγραµµα εισαγωγής και εξαγωγής στοιχείων έτσι ώστε να προκύπτουν στο μέλλον ευκολότερα συµπεράσματα και στατιστικά στοιχεία. Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 9

11 Μέσα από την διαδικασία τα μέλη της ΟΜΕΑ απεκόμισαν αρκετές εμπειρίες, εντόπισαν στοιχεία τα οποία θα μπορούσαν να παίξουν θετικό ρόλο στην αναβάθμιση του Τμήματος, αλλά και του Ιδρύματος γενικότερα. Παράλληλα αναγκάστηκαν πολλές φορές να αντιμετωπίσουν ποικίλα προβλήματα οργανωτικά, λειτουργικά και τεχνογνωσίας. Η αξιοποίηση των συμπερασμάτων της παρούσας εσωτερικής έκθεσης θα συνεισφέρει στην αναβάθμιση των εκπαιδευτικών πρακτικών, στη διεύρυνση της γνώσης για το επιτελούμενο ακαδημαϊκό έργο, θα ενισχύσει την ικανότητα της μονάδας στον προσδιορισμό και την αντιμετώπιση των αδυναμιών της. Επιπρόσθετα οφέλη για το Ίδρυμα, θα προκύψουν από την ανάπτυξη σχέσεων αμοιβαιότητας και εμπιστοσύνης μεταξύ όλων των παραγόντων της ακαδημαϊκής κοινότητας, και την ενίσχυση του πνεύματος συλλογικότητας και συνεργασίας. Γενικότερα, η διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης φαίνεται να συμβάλλει σημαντικά σε επίπεδο ακαδημαϊκής μονάδας, στον προγραμματισμό του εκπαιδευτικού έργου Προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας. Στις αξιολογήσεις που θα ακολουθήσουν, θα πρέπει να γίνει αξιοποίηση της εμπειρίας και της τεχνογνωσίας που αποκτήθηκε από τα μέλη της ΟΜΕΑ, και να οργανωθούν καλύτερα οι μελλοντικές δραστηριότητες για την αξιολόγηση του Τμήματος. Μερικές από τις προτάσεις οι οποίες θεωρούμε ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στις επόμενες αξιολογήσεις του Τμήματος είναι οι εξής: Αλλαγές στα ερωτηματολόγια αξιολόγησης των μαθημάτων από τους σπουδαστές, οι οποίες θα αφορούν κυρίως στη μείωση του χρόνου συμπλήρωσης, ίσως με τον περιορισμό του αριθμού των ερωτήσεων. Τα δε ερωτηματολόγια να συμπληρώνονται ηλεκτρονικά. Ορισμένα από τα ερωτήματα, τα οποία αφορούν κυρίως τα απογραφικά δελτία είναι δυνατόν να γίνουν πιο ουσιώδη και σε ορισμένες περιπτώσεις πιο αναλυτικά. Πρέπει να εξευρεθούν τρόποι ώστε να αποτιμάται όχι μόνο το ερευνητικό έργο της μονάδας, όπου υπάρχουν διεθνώς αποδεκτά κριτήρια αναγνώρισης, αλλά και το εκπαιδευτικό έργο, οι αναπτυξιακές δραστηριότητες και η συμβολή του Τμήματος στην γενικότερη εξέλιξη του Ιδρύματος. Προτείνεται η ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος κεντρικά από το Ίδρυμα, το οποίο θα υποστηρίξει τις μελλοντικές αξιολογήσεις των Τμημάτων. Να πραγματοποιείται συνεχής ενημέρωση των συμμετεχόντων για τη σπουδαιότητα της αξιολόγησης, και οι διαδικασίες της να ενταχθούν με συστηματικό τρόπο στην λειτουργία του Τμήματος. Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 10

12 2. Παρουσίαση του Τμήματος Η Ενότητα αυτή παρουσιάζει συνοπτικά το Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΤΤΕ) της Σχολής Διοίκησης & Οικονομίας (Σ.Δ.Ο.) του ΤΕΙ Αθήνας, τους στόχους του, την διοικητική του οργάνωση, τα εργαστήρια που έχουν δημιουργηθεί για να υποστηρίξουν την εκπαίδευση και γενικότερα τις κύριες παραμέτρους λειτουργίας του Τμήματος Γεωγραφική θέση του Τμήματος Το ΤΤΕ ανήκει στη Σ.Δ.Ο., ΤΕΙ Αθήνας και η έδρα του βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος στην πόλη του Αιγάλεω Ιστορικό της εξέλιξης του Τμήματος. Το Τμήμα ιδρύθηκε ταυτόχρονα με το ΤΕΙ Αθήνας και ο σκοπός και οι στόχοι λειτουργίας του περιγράφονται στον ιδρυτικό νόμο για τα ΤΕΙ της χώρας (Ν.1404/83). Η αρχική στελέχωση του Τμήματος προερχόταν από τα ΚΑΤΕΕ. Τα στοιχεία σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό του Τμήματος και το ιστορικό της χρονικής του εξέλιξης, έχουν καταγραφεί αναλυτικά σε σχετικό πίνακα (Πίνακας Εξέλιξη του προσωπικού του Τμήματος). Το Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων του Τ.Ε.Ι. Αθήνας προήλθε από το αντίστοιχο Τμήμα Στελεχών Τουριστικών Επιχειρήσεων που λειτουργούσε επί Κ.Α.Τ.Ε. και Κ.Α.Τ.Ε.Ε.. Το 1983 μετονομάστηκε σε Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων μετά την ισχύ του Ν. 1404/83. Έκτοτε αναμόρφωσε αρκετές φορές το εκπαιδευτικό του πρόγραμμα και αύξησε τον αριθμό των εκπαιδευτικών εξαμήνων σε οκτώ (8). Κορυφαία μεταβολή φυσικά επήλθε με τον Ν/2916/01 που ενέταξε και τυπικά το τμήμα στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Στο Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων εγγράφονται τα δύο τελευταία χρόνια (κάθε έτος) περίπου εκατόν δέκα πέντε (115) νέοι σπουδαστές οι οποίοι προέρχονται από Γενικές Εξετάσεις(85), και οι υπόλοιποι από διάφορες άλλες κατηγορίες όπως : Κύπριοι, ομογενείς, αλλοδαποί, καθώς και σε ποσοστό 2% επί των εισακτέων, με κατάταξη (πτυχιούχοι Πανεπιστημίων, ΤΕΙ ή ισότιμα προς αυτά, Ανώτερων σχολών διετούς και υπερδιετούς κύκλου σπουδών αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ ή άλλων Υπουργείων), ως επίσης 4% επί των εισακτέων με κατάταξη από Α.Σ.Τ.Ε (στο 6 εξάμηνο) σύμφωνα με το ΦΕΚ 167Βʼ / Επίσης ποσοστό 5% προέρχεται από μετεγγραφές για οικονομικούς λόγους υγείας, και χωρίς ποσοστό για λόγους υγείας, πολυτεκνίας κλπ). Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ. Κατά το τρέχον Ακαδημαϊκό έτος (Ιούνιος 2011) το Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων έχει (1273) περίπου εν ενεργεία σπουδαστές, επτά (7) μόνιμους και τριάντα πέντε (34) έκτακτους εκπαιδευτικούς, πέντε (5) άτομα της κατηγορίας του ειδικού τεχνικού προσωπικού και τρεις (3) διοικητικούς υπαλλήλους (μία διοικητική υπάλληλος απουσιάζει σε αναρρωτική άδεια από το 2008). Οι πρώτοι πτυχιούχοι του Τμήματος αποφοίτησαν κατά το χειμερινό εξάμηνο του σπουδαστικού έτους Μέχρι το τρέχον ακαδημαϊκό έτος έχουν αποφοιτήσει περίπου 3171 σπουδαστές, πολλοί από τους οποίους στελεχώνουν σήμερα την πλειονότητα των τουριστικών επιχειρήσεων της χώρας μας.. Το εκπαιδευτικό έτος που διαρκεί από 1η Σεπτεµβρίου µέχρι 6η Ιουλίου, περιλαµβάνει δύο εξάµηνα σπουδών. Το χειµερινό εξάµηνο σπουδών αρχίζει στο τέλος Σεπτεµβρίου και το εαρινό στο τέλος Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 11

13 Φεβρουαρίου. Οι ακριβείς ηµεροµηνίες έναρξης και λήξης καθορίζονται κάθε φορά µε απόφαση του Συµβουλίου ΤΕΙ και ανακοινώνονται στην αρχή του έτους. Μετά το τέλος των µαθηµάτων κάθε εξαµήνου, ακολουθούν οι εξεταστικές περίοδοι που έχουν διάρκεια δύο εβδοµάδων η κάθε µια Στελέχωση του Τµήµατος σε διδακτικό, διοικητικό και εργαστηριακό προσωπικό, κατά την τελευταία πενταετία (ποσοτικά στοιχεία). ιδακτικό προσωπικό Καθηγητές Σύνολο Από εξέλιξη* Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Αναπληρωτές Καθηγητές Σύνολο Από εξέλιξη* Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Επίκουροι Καθηγητές Σύνολο Λέκτορες/Καθηγητές Εφαρμογών Από εξέλιξη* Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Σύνολο Νέες προσλήψεις* Συνταξιοδοτήσεις* Παραιτήσεις* Μέλη ΕΕΔΙΠ/ΕΔΠ Σύνολο!! Διδάσκοντες επί συμβάσει** Τεχνικό προσωπικό εργαστηρίων Σύνολο 30 +7=37 33x2+4=70 26X2=52 25X2+3=5 3 Σύνολο Διοικητικό προσωπικό Σύνολο Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 12

14 ιοικητικό προσωπικό Αντωνίου Αναστασία Γιαννακοπούλου Φρειδερίκη Αναρρωτική άδεια από 2008 Παπαδημητρίου Επαμεινώνδας Ταραντίλη Δήμητρα Ειδικό Τεχνικό Προσωπικό Γρηγόρα Μαρία Τσεκούρας Βασίλης Σπηλιώτη Μαρία Χανιώτης Ζαφείρης Κυρίτση Γεωργία Σε γενικές γραμμές σήμερα (εαρινό εξάμηνο ) στο Τμήμα υπηρετούν 1 Καθηγητής, 1 Αναπληρωτής Καθηγητής, 1 Επίκουρος Καθηγητής και 4 Καθηγητές Εφαρμογών διαφόρων ειδικοτήτων. Στο εκπαιδευτικό έργο (διδασκαλία, εργαστήρια) του Τμήματος συμβάλουν 5 μέλη του Ειδικού Τεχνικού Προσωπικού (Ε.Τ.Π.) και πολύ μεγάλος αριθμός Επιστημονικών και Εργαστηριακών Συνεργατών, 34 άτομα απί συμβάσει. (Έκτακτο Εκπαιδευτικό Προσωπικό). Το διοικητικό προσωπικό του Τμήματος ανέρχεται σε 3 μέλη (το 4 0 μέλος απουσιάζει με αναρρωτική άδεια από το 2008). Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 13

15 2.2.2 Αριθµός και κατανοµή των σπουδαστών ανά επίπεδο σπουδών (προπτυχιακοί, µεταπτυχιακοί, διδακτορικοί) κατά την τελευταία πενταετία. Τα τελευταία έτη υπάρχει µειωμένος αριθµός εισαγοµένων σπουδαστών, σύµφωνα µε τις εισηγήσεις του Τµήµατος (το τµήµα εισηγείται αριθµό 85 σπουδαστών), έτσι ώστε να είναι περισσότερο αποτελεσµατική η εκπαίδευσή τους σύµφωνα µε τα εκπαιδευτικά µέσα, την κτηριακή υποδοµή και το εκπαιδευτικό προσωπικό. Παρά το γεγονός όµως της τάσης µείωσης του αριθµού των εισαγοµένων τα τελευταία ακαδηµαϊκά έτη, ο αριθµός αυτός φτάνει μαζί μ ε τις μεταγγραφές, τους σπουδαστές. Η κατανοµή των σπουδαστών την τελευταία πενταετία αποδίδεται στο παρακάτω διάγραµµα. * Μέσος όρος αποφοίτων κατ έτος 200 Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 14

16 2.3. Σκοπός και στόχοι του Τμήματος Ποιοι είναι οι στόχοι και οι σκοποί του Τµήµατος σύµφωνα µε το ΦΕΚ ίδρυσής του; Στο ΦΕΚ ίδρυσης του ΤΤΕ αναφέρονται οι σκοποί και οι στόχοι του. Η ακαδημαϊκή κοινότητα του ΤΤΕ αντιλαμβάνεται ως σκοπό του Τμήματος την προαγωγή της επιστήμης του Τουρισμού, καθώς και της Ανάπτυξης, μέσα από τη διδασκαλία του αντικειμένου σπουδών και την πρακτική άσκηση. Το ΤΤΕ καλείται να υποβοηθήσει την κάλυψη αναγκών στην αγορά εργασίας σε στελεχιακό δυναμικό υψηλού επιπέδου. Οι ανάγκες αυτές απορρέουν από τις αυξανόμενες απαιτήσεις στον τομέα του τουρισμού και από τον αυξανόμενο διεθνή ανταγωνισμό. Σύμφωνα με τα παραπάνω οι στόχοι του ΤΤΕ είναι: Η προετοιμασία των σπουδαστών και ο εφοδιασμός τους με γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες, που θα τους επιτρέψουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της Τουριστικής Αγοράς. Η βέλτιστη δυνατή προετοιμασία και εξοικείωση των σπουδαστών στις πραγματικές συνθήκες εργασίας. Η προσαρμογή της εκπαιδευτικής λειτουργίας του ΤΤΕ και του αντικειμένου σπουδών του στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον (εσωτερικό και εξωτερικό) των Τουριστικών Επιχειρήσεων ειδικότερα και του Τουρισμού γενικότερα. Στα πλαίσια της αποστολής του το Τµήµα: α) Παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις στον επιστηµονικό και εκπαιδευτικό τοµέα. β) Συνεργάζεται µε πανεπιστήµια του εσωτερικού και του του εξωτερικού και συµπράττει στη διοργάνωση Προγραµµάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών. γ) Συνεργάζεται µε φορείς του ιδιωτικού και του δηµόσιου τοµέα που σχετίζονται µε το γνωστικό του αντικείµενο.(ε.ο.τ., Ξ.Ε.Ε., Ε.Ξ.Α.Α., ΗΑΤΤΑ, κλπ.) δ) Χρησιµοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες στην εκπαίδευση. ε) ιεξάγει τεχνολογική έρευνα. στ) Αναπτύσσει στους σπουδαστές τις ικανότητες και δεξιότητες, που θα τους καταστήσουν ικανούς να είναι ανταγωνιστικοί, σε εθνικό και διεθνές περιβάλλον. ζ) Προετοιµάζεται να είναι δεκτικό σε αλλαγές, σύµφωνα µε τις µεταβαλλόµενες εκπαιδευτικές, οικονοµικές και κοινωνικές συνθήκες, σε περιφερειακό, εθνικό και διεθνές περιβάλλον. η) Προετοιµάζεται για τη διασφάλιση και βελτίωση της ποιότητας του επιπέδου σπουδών Πώς αντιλαµβάνεται η ακαδηµαϊκή κοινότητα του Τµήµατος τους στόχους και τους σκοπούς του Τµήµατος; Οι εκπαιδευτικοί του Τµήµατος, προέρχονται από την τριτοβάθµια εκπαίδευση. Επαγγελµατικά, οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί, παράλληλα µε τις εκπαιδευτικές τους δραστηριότητες, ασκούν και ερευνητικές δραστηριότητες στον χώρο του τουρισμού. Το γεγονός αυτό έχει σαν αποτέλεσµα να έχουν βαθιά γνώση των αναγκών των τουριστικών εξειδεκεύσεων και της τουριστικής αγοράς και τη δυνατότητα της συνεχούς ενηµέρωσης για τις σύγχρονες εξελίξεις. Έτσι, είναι σε θέση να προσαρµόζουν το Πρόγραµµα Σπουδών και τα περιγράµµατα των µαθηµάτων, µε τη διαδικασία της αναθεώρησης των προγραµµάτων σπουδών, έτσι ώστε οι στόχοι και οι σκοποί του Τµήµατος να επαναπροσδιορίζονται ανάλογα µε τις εκάστοτε ανάγκες και εξελίξεις της επιστήµης του Τουρισμού, της σχετικής τεχνολογίας αλλά και της αγοράς. Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 15

17 2.3.3 Υπάρχει απόκλιση των επίσηµα διατυπωµένων (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχων του Τµήµατος από εκείνους που σήµερα το Τµήµα θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει; Η επιστήµη του Τουρισμού δεν έχει µακρά ιστορία, µε αποτέλεσµα να είναι μερικώς καθορισµένη η αποστολή της. Μπορεί λοιπόν να αλλάζουν κατά καιρούς επιµέρους ανάγκες και στόχοι, προκειµένου να ακολουθεί το Τµήµα τις εξελίξεις, όµως ο κεντρικός στόχος που είναι η Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων, παραµένει σταθερός όπως ορίζεται από τον επίσηµα διατυπωµένο στόχο κατά την ίδρυση του Τµήµατος. Η ανάπτυξη νέων εργαλείων στην Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων, καθώς και στην μελέτη της επιστήμης του Τουρισμού, αποτυπώνεται στα Νέα Προγράμματα Σπουδών του Τμήματος και στην αναγκαιότητα προσαρμογής τους στα σύγχρονα δεδομένα Επιτυγχάνονται οι στόχοι που σήµερα το Τµήµα θεωρεί ότι πρέπει να επιδιώκει; Αν όχι, ποιοι παράγοντες δρουν αποτρεπτικά ή ανασταλτικά στην προσπάθεια αυτή; Οι στόχοι που επιδιώκει το Τµήµα επιτυγχάνονται σύµφωνα µε το περιεχόµενο του Προγράμματος Σπουδών και την αποστολή του Τµήµατος: Πτυχιούχος Τμήματος - Επαγγελματικό καθεστώς: O απόφοιτος του Τμήματος ανακηρύσσεται «Πτυχιούχος Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων». Τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων του Τμήματος Τουριστικών Επιχειρήσεων της Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας καθορίζονται στο Προεδρικό Διάταγμα αρ. 356, άρθρο 1 (ΦΕΚ 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 1989/ΑΡΙΘ. ΦΥΛΛΟΥ 160, τεύχος πρώτο), καθώς και με το άρθρο 1 του Νόμου 25115/97 όπως αυτός ισχύει μέχρι σήμερα. Με την ολοκλήρωση των σπουδών του ο απόφοιτος του Τμήματος, πτυχιούχος Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων διαθέτει τις γνώσεις και την πρακτική εμπειρία ώστε να μπορεί επιτυχώς να δραστηριοποιηθεί είτε αυτοδύναμα είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες και τεχνολόγους στα παρακάτω αντικείμενα: 1. Διεύθυνση ξενοδοχειακών επιχειρήσεων 2. Διεύθυνση ταξιδιωτικών γραφείων 3. Παροχή υπηρεσιών στη Δ/νση Επιθεώρησης του ΕΟΤ και άλλες διοικητικές και επιτελικές Διευθύνσεις του. 4. Εκπόνηση Μελετών Σκοπιμότητας για την ίδρυση, επέκταση και βιωσιμότητα τουριστικών επιχειρήσεων 5. Εκπαίδευση, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία. 6. Έρευνα και εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας στην τουριστική οικονομία και σε θέματα της ειδικότητας τους, όπως στην παραγωγή και διάθεση τουριστικών αγαθών και υπηρεσιών 7. Άσκηση διοίκησης στις διάφορες τουριστικές μονάδες και ταξιδιωτικά γραφεία. 8. Άδεια λογιστή Γ και Β τάξης Στα αντικείμενα αυτά και στους αντίστοιχους τομείς, ο απόφοιτος του Τμήματος θα μπορεί να αναλαμβάνει υπεύθυνα: i. Τροφοδοσία ξενοδοχείων και γενικότερα επισιτιστικών μονάδων. ii. Προμήθεια τροφίμων, ποτών και εξοπλισμού. iii. Προγραμματισμό επιχειρηματικής δραστηριότητας τουριστικών επιχειρήσεων και διαμόρφωση επιχειρηματικού σχεδίου. iv. Χρηματοδότηση τουριστικών επιχειρήσεων v. Τήρηση λογαριασμών πελατών(main courante) και διεύθυνση του τμήματος Front Office. Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 16

18 vi. Διεύθυνση και εποπτεία ορόφων. vii. Άσκηση εποπτείας και διοίκησης στο προσωπικό των τουριστικών επιχειρήσεων. viii. Χρήση νέων τεχνολογιών για τη διαχείριση των ξενοδοχειακών και τουριστικών επιχειρήσεων. ix. Έρευνα αγοράς τουριστικών αγαθών και υπηρεσιών, πωλήσεις, μάρκετινγκ. x. Διαχείριση και διεύθυνση επισιτιστικών επιχειρήσεων(εστιατόρια, καφετέριες κλπ), μπαρ, κέντρων διασκέδασης και κυλικείων σε τουριστικούς χώρους που ανήκουν στην κατηγορία Πολυτελείας και Α. xi. Άσκηση όλων των παραπάνω δραστηριοτήτων όταν αυτές αφορούν σε ξενοδοχειακά επισιτιστικά κλπ τμήματα επιβατικών πλοίων και κρουαζιεροπλοίων. xii. Κατάρτιση προϋπολογισμού εσόδων εξόδων και διεύθυνση του τμήματος Εσωτερικών Ελέγχων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.. xiii. Παροχή τουριστικών πληροφοριών xiv. Έκδοση εισιτηρίων και διαχείριση εφαρμογών δικτύου. xv. Σχεδιασμό και σύνθεση τουριστικού πακέτου xvi. Σχεδιασμό και εκτέλεση ταξιδιού. xvii. Προγραμματισμό και εκτέλεση μαζικής διακίνησης ατόμων. xviii. Καθοδήγηση ταξιδιωτικών ομάδων. Παράγοντες που δρουν ανασταλτικά στην προσπάθεια αυτή. Α) Επάρκεια σε µόνιµο Ε.Π. Στο Τµήµα δυστυχώς υπηρετεί µικρός αριθµός µόνιµου Ε.Π και οι ανάγκες εκπαίδευσης καλύπτονται από εργαστηριακούς και επιστηµονικούς συνεργάτες. Γίνεται προσπάθεια από το Τμήµα σε κάθε εργαστηριακό µάθηµα, να συµµετέχει τουλάχιστον ένα µέλος µόνιµου Ε.Π, χωρίς να είναι πάντα αυτό εφικτό. Η ανεπάρκεια αυτή εποµένως σε µόνιµο Ε.Π, οφείλεται αφενός στην πολιτική του αρµόδιου Υπουργείου όσον αφορά στην προκήρυξη νέων θέσεων, αλλά και στη µεγάλη καθυστέρηση στην πρόσληψη προσωπικού που έχει ήδη κριθεί από ορισµένο εκλεκτορικό σώµα λόγω καθυστερήσεων και γραφειοκρατίας. Θα πρέπει να τονιστεί επίσης ότι η εφαρμογή των μονών εξαμήνων από το ακαδημαϊκό έτος , δημιουργεί προβλήματα στο ήδη υπάρχον Ε.Π, εφόσον διπλασιάζει ουσιαστικά τον αριθμό των πραγματοποιουμένων ωρών και καταλύει γνωστικά αντικείμενα και εξειδίκευση. Μονά εξάμηνα, Νέα Προγράμματα με μείωση των μαθημάτων από 54 σε 41, χωρίς να έχει δωθεί έως σήμερα λύση από το Υπουργείο Παιδείας και Δ.Β.Μ., ως προς το ωράριο των μελών Ε.Π., δημιουργεί ένα εκρηκτικό μίγμα ακύρωσης του επιστημονικού τους έργου. Β) Επάρκεια σε έκτακτο ΕΠ. Υπάρχει επαρκές έκτακτο προσωπικό. Δηλαδή οι εργαστηριακοί και επιστηµονικοί συνεργάτες, κρίνονται επαρκείς σε αριθµό σε σχέση µε τις ανάγκες του Τµήµατος, µε αποτέλεσµα η αναλογία εκπαιδευτή-εκπαιδευόµενου να είναι ικανοποιητική για την ποιότητα της παρεχόµενης εκπαίδευσης. Γ) Πόροι που διατίθενται στο Τµήµα. Οι πόροι που διατίθενται στο τµήµα κρίνονται σχετικά ικανοποιητικοί σε σχέση με τις πραγµατικές ανάγκες. Ο προϋπολογισµός του Τµήµατος σε αναλώσιµα υλικά κατά την πενταετία ανέρχεται περίπου σε Ευρώ, ενώ για το τρέχων ακαδημαϊκό έτος δόθηκαν περίπου ευρώ. ) Ο θεσµός της «πρακτικής άσκησης» είναι αναγκαίος προκειµένου να ολοκληρωθεί η εκπαίδευση των σπουδαστών του Τµήµατος. Η χρηµατοδότηση αυτής της άσκησης θεωρείται προβληµατική αφού τα µισά χρήµατα καλύπτονται από τον ΟΑΕ, και τα υπόλοιπα από τις τουριστικές επιχειρήσεις και συναφείς οργανισμούς ή υπηρεσίες, µε τις οποίες συνάπτει σύµβαση το Τµήµα. Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 17

19 Όµως συχνά παρατηρείται το φαινόµενο οι τουριστικές επιχειρήσεις να µην είναι συνεπείς προς τις υποχρεώσεις τους, ή να µη δέχονται τον σπουδαστή για εκπαίδευση, επειδή θεωρούν ότι σαν εκπαιδευόµενος δεν πρέπει να πληρώνεται από την ίδια την επιχείρηση. Αν η χρηµατοδότηση γινόταν εξ ολοκλήρου από τον ΟΑΕ ή από άλλο φορέα, θα ήταν ευκολότερη η διαδικασία εξεύρεσης επιχειρήσεων και οργανισμών από τον σπουδαστή, αλλά και το Τµήµα θα µπορούσε να προτείνει συγκεκριµένες επιχειρήσεις και οργανισμούς που πληρούν όλες τις προδιαγραφές για την εκπαίδευση των σπουδαστών. Επίσης η Πολιτεία θα μπορούσε να συμβάλλει στην υιοθέτηση του θεσμού της Εποπτείας, όπως συμβαίνει σε χώρες όπως η Ελβετία, η Αυστρία, η Γαλλία κλπ. Δηλαδή, ο σπουδαστής θα «περνούσε» από όλα τα Τμήματα, σαν εκκολαπτόμενο στέλεχος. Αντίθετα, η Ελληνική φτωχή πραγματικότητα τον περιορίζει σε ένα (1) ή δύο (2) Τμήματα, καθ όλη την διάρκεια της Πρακτικής του, (συχνά και σε ένα μόνο Τμήμα), με μαύρη άμισθη εργασία το Σαββατοκύριακο και συχνά με απλήρωτες υπερωρίες. Το πρόβλημα διαιωνίζεται, εφόσον ελάχιστοι σπουδαστές θίγουν το πρόβλημα και υπάρχει εξάρτηση και φόβος έναντι των επιχειρήσεων που πραγματοποιούν την πρακτική τους. Ε) Έλλειψη σπουδαστών υψηλού επιπέδου. Παρατηρούνται ελλείψεις που αφορούν το βασικό µορφωτικό επίπεδο των σπουδαστών, γεγονός που οφείλεται σε κενά και πληµµελή εκπαίδευση κατά τη θητεία τους στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση Θεωρείτε ότι συντρέχει λόγος αναθεώρησης των επίσηµα διατυπωµένων (στο ΦΕΚ ίδρυσης) στόχων του Τµήµατος; Με τις ισχύουσες στην παρούσα στιγµή ανάγκες της αγοράς και τις διεθνείς και εθνικές συνθήκες δεν υπάρχει λόγος αλλαγής των επίσηµα διατυπωµένων στόχων του Τµήµατος. (Παραρτήματα 1.2) Ωστόσο θα πρέπει να αναφερθεί ότι η αποστολή του Τμήματος, ακυρώνεται σε μεγάλο βαθμό από τις στρεβλώσεις που παρατηρούνται τα τελευταία κυρίως δέκα (10) έτη, τόσο στο Δημόσιο όσο και στον Ιδιωτικό τομέα και οι οποίοι σχετίζονται άμεσα με την ορθολογική λειτουργία του Τουριστικού Τομέα Διοίκηση του Τμήματος. Το Τμήμα διοικείται: Από το Συμβούλιο, στο οποίο μετέχουν ο Προϊστάμενος του Τμήματος, οι Υπεύθυνοι των Τομέων Μαθημάτων, ένας (1) εκπρόσωπος των σπουδαστών και ο/η γραμματέας του Τμήματος. Τη Γενική Συνέλευση στην οποία μετέχουν όλα τα μέλη του Ε.Π. και του Ε.Τ.Π, καθώς και τέσσερις (4) εκπρόσωποι των σπουδαστών. Στη συνέλευση του Τµήµατος µετέχουν όλα τα µέλη του ΕΠ και εκπρόσωποι των σπουδαστών σε ποσοστό 40% του συνόλου των µελών ΕΠ. Επίσης συµµετέχει εκπρόσωπος του ΕΤΠ, κατά ποσοστό 50% των µελών του ΕΠ. Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 18

20 Α Τομέας Οικονομικών Επιστημών και Υποδομής Υπεύθυνος του Τομέα: Λύτρας Περικλής. (Καθηγητής) Μέλη: - Πολίτης Κωνσταντίνος.(Καθηγητής Εφαρμογών) -Βασιλάκης Κωνσταντίνος.(Επίκουρος Καθηγητής) Μαθήματα Τομέα 1.Μικροοικονομική 2. Μακροοικονομική 3. Οικονομικά Μαθηματικά 4. Στατιστική Επιχειρήσεων 5. Κοινωνιολογία του Τουρισμού 6. Χρηματοδοτική Διοίκηση και Αξιολόγηση Επενδύσεων 7. Αρχές Γενικής Λογιστικής-Εφαρμογές με Η/Υ 8. Διοικητική Λογιστική 9. Εμπορικό Δίκαιο Τουριστικών Επιχ/σεων 10. Εργασιακές Σχέσεις 11. Κοστολόγηση και Προϋπολογισμοί 12. Μεθοδολογία Έρευνας 13. Επιχειρηματικότητα - Ηλεκτρονικό Εμπόριο (e-commerce) Β Τομέας Ξενοδοχειακών και Τουριστικών Μονάδων Υπεύθυνος του Τομέα: Λαλούμης Δημήτριος. (Επίκουρος Καθηγητής) Μέλη: -Κραβαρίτης Κωνσταντίνος. (Επίκουρος Καθηγητής) -Βιτουλαδίτη Ουρανία. (Καθηγήτρια Εφαρμογών) -Κατσώνη Βασιλική. (Καθηγήτρια Εφαρμογών) -Ντόντη Άννα. (Καθηγήτρια Εφαρμογών) 1. Πληροφοριακά Συστήματα στη Διοίκηση Τουριστικών Επιχ. 2. Διοίκηση Επισιτιστικών Τμημάτων Ι 3. Διοίκηση Μπάρ Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων 4. Διοίκηση Τομέα Ορόφων 5. Διοίκηση Επισιτιστικών Τμημάτων ΙΙ 6. Στοιχεία Τεχνολογίας Τροφίμων - Προμήθειες 7. Διοίκηση και Οργάνωση Τμήματος Υποδοχής 8. Οργάνωση Συνεδρίων 9. Ψυχαγωγία και Αθληση Πελατών 10. Επικοινωνία - Διαφήμιση - Δημόσιες Σχέσεις Τουριστικών Επιχειρήσεων και Φορέων 11. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων 12. Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού Τουριστικών Επιχειρήσεων 13. Έρευνα Τουριστικής Αγοράς 14. Επιχειρησιακές Επικοινωνίες Τουρ. Επιχ. 15. Προγραμματισμός Ταξιδιωτικών Προϊόντων 16. Διεθνή Συστήματα Κρατήσεων 17. Αεροπορικοί ναύλοι - Εκδοση Εισιτηρίων 18. Διοίκηση Ολικής Ποιότητας στις Τουριστικές Επιχειρήσεις Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων Page 19