ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (ΓΓΕΤ)

Transcript

1 Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) Γραφείο Γενικού Γραμματέα Μεσογείων 14-18, Αθήνα ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (ΓΓΕΤ) Αθήνα, 18/7/2012 Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 1

2 Περιεχόμενα ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ & ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΑΝΑΔΙΑΤΑΞΗ, ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥΣ Αναδιάταξη Ερευνητικών Κέντρων και Ινστιτούτων της χώρας Βελτίωση οργάνωσης λειτουργίας των Ερευνητικών Κέντρων ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΝΕΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (ΕΣΠΕΚ) ΕΣΠΑ : ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΡΑΣΕΩΝ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΝΕΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ Επιτάχυνση υλοποίησης των δράσεων που έχουν προκηρυχθεί και αξιολογηθεί Επιτάχυνση αξιολογήσεων Δράσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη Σχεδιασμός/εξειδίκευση νέων δράσεων ΕΤΑΚ Ωρίμανση / απορρόφηση δράσεων ΕΣΠΑ Δράσεις υποστήριξης της παρακολούθησης των δράσεων ΕΣΠΑ ΕΤΑΚ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ (ΕΕ, ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ, ΔΙΕΘΝ. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ) Θέματα πολιτικής ΕΤΑΚ - ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Διακρατικές Ε&Τ συνεργασίες διαμόρφωση νέου πλαισίου συνεργασίας ΕΤΑΚ Διεθνείς οργανισμοί Επαναδιαπραγμάτευση εισφορών, Εθνική Στρατηγική ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΤΑΚ ΝΕΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΤΑΚ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΓΓΕΤ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΤΡΟΪΚΑ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕUREKA EUROSTARS ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ Ν. 3299/04 ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΓΓΕΤ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΓΕΤ - ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΟΥ ΕΣΠΑ - ΕΥΔΕ ΕΤΑΚ Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 2

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παραγωγή και η αξιοποίηση επιστημονικής και τεχνολογικής γνώσης συνιστούν μονόδρομο για την ανάπτυξη της χώρας σε όλους τους τομείς της οικονομίας (π.χ. περιβάλλον, ενέργεια, ναυτιλία, βιομηχανία). Η θέσπιση και αποτύπωση των εθνικών στρατηγικών στόχων για τομείς που είναι άμεσης προτεραιότητας για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας αποτελούν προϋπόθεση για να μπορέσει η χώρα μας να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Αρωγό στο σκοπό αυτό αποτελεί το όραμα για την Έρευνα την Τεχνολογία και την Καινοτομία, το οποίο επικεντρώνεται στην υλοποίηση της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής μέσω της παραγωγής γνώσης δια της έρευνας, της μετάδοσης γνώσης μέσα από την εκπαίδευση και τη δια βίου μάθηση καθώς και της διάχυσης και της οικονομικής αξιοποίησης της γνώσης με τη δημιουργία καινοτομιών. Κεντρική ιδέα της Εθνικής Αναπτυξιακής πολιτικής είναι η μετατροπή της ελληνικής οικονομίας σε μια σύγχρονη «Οικονομία της Γνώσης», με έμφαση στο ανθρώπινο κεφάλαιο και την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και γνωστικής αξίας. Η Νέα Πολιτική για την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία (ΕΤΑΚ) στηρίζεται σε 4 στρατηγικούς πυλώνες, δηλαδή μεγάλες ενότητες, στις οποίες εντάσσονται όλα τα ερευνητικά προγράμματα που προκηρύσσει ο δημόσιος τομέας. Στόχος είναι να υπάρχει σε σταθερά χρονικά διαστήματα επανάληψη συγκεκριμένων προγραμμάτων, ώστε η ερευνητική κοινότητα να έχει σταθερές αναφορές και να προετοιμάζεται σε βάθος χρόνου. Οι 4 στρατηγικοί πυλώνες της νέας πολιτικής ΕΤΑΚ είναι: Ερευνητές: Ενίσχυση της ΕΤΑΚ σε δυο κατευθύνσεις: ανθρώπινο επιστημονικό δυναμικό & ερευνητικές υποδομές. Παραγωγή: Διασύνδεση με τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας για την προαγωγή της καινοτομίας. Εξωστρέφεια: Αξιοποίηση Ευρωπαϊκών, διεθνών και διακρατικών προγραμμάτων. Ευαισθητοποίηση της κοινωνίας: Διασύνδεση της επιστήμης με την κοινωνία. Η Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), κάτω από την υπάρχουσα δυσμενή οικονομική συγκυρία για τη χώρα και έχοντας λάβει υπόψη τη διαμορφωθείσα, με βάση τις εθνικές προτεραιότητες, πολιτική για την Έρευνα και την Τεχνολογία, έχει προχωρήσει κατά το τελευταίο έτος στην αναμόρφωση των πολιτικών και των προγραμμάτων της, ορίζοντας βασικές προτεραιότητες με σαφή χρονοδιαγράμματα και τις οποίες έχει έως σήμερα υλοποιήσει με επείγουσες διαδικασίες. Οι σημαντικότερες από αυτές τις προτεραιότητες είτε προωθήθηκαν και ολοκληρώθηκαν εντός του 2011 είτε αναμένεται να ολοκληρωθούν άμεσα εντός του 2012 βάσει χρονοδιαγράμματος. Στόχος της παρούσας Έκθεσης είναι να γίνει ένας σύντομος απολογισμός των βασικών δράσεων της ΓΓΕΤ από τον Απρίλιο 2011 έως και σήμερα, οι οποίες αφορούν τόσο στον σχεδιασμό και προγραμματισμό, όσο και στην υλοποίηση και στην ολοκλήρωση παρεμβάσεων που συνέβαλαν ουσιαστικά και καθοριστικά στην αναμόρφωση του νέου πλαισίου ΕΤΑΚ. Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 3

4 1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ & ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΑΝΑΔΙΑΤΑΞΗ, ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥΣ 1.1 Αναδιάταξη Ερευνητικών Κέντρων και Ινστιτούτων της χώρας Το ερευνητικό δυναμικό της χώρας μας αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κεφάλαια της χώρας. Προκειμένου η Ελλάδα να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των σύγχρονων οικονομικών δυνατοτήτων της καθώς και στα μεγέθη και στις απαιτήσεις των διεθνών δεδομένων και δομών στις οποίες συμμετέχει (7ο ΠΠ, διεθνείς, πολυμερείς ή διμερείς συνεργασίες, κοινές ευρωπαϊκές υποδομές, κλπ.), καλείται να ανταποκριθεί άμεσα στην ανάγκη για εξορθολογισμό του ερευνητικού ιστού της χώρας. Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε με μεγάλη επιτυχία με την ψήφιση του νέου νόμου για τα ΑΕΙ, που δίνει νέα δυναμική στον χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης και της έρευνας που επιτελείται σε αυτά. Η ριζική αναδιάρθρωση του Ερευνητικού Ιστού στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός «Ενοποιημένου Χώρου Έρευνας» που θα βασίζεται στην αριστεία και θα είναι διεθνώς ανταγωνιστικός, αποτελεί στόχο όχι μόνο του Υπουργείου, αλλά έχει εκφραστεί και από μεγάλο μέρος της Ερευνητικής κοινότητας. Κατόπιν συνεχούς διαβούλευσης με όλους τους αρμόδιους φορείς, ολοκληρώθηκε η συγχώνευση Ερευνητικών Ινστιτούτων της ΓΓΕΤ με το άρθρο 5 του Ν. 4051/2012 (ΦΕΚ 40/Α/ ). Η συγχώνευση αυτή αποτελεί την α φάση της διαδικασίας εξορθολογισμού του εθνικού μας ερευνητικού συστήματος, η οποία τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στις 5/1/2012 και μειώνει τον αριθμό των Ερευνητικών Ινστιτούτων της χώρας από 56 σε 31. Στην παρούσα φάση η ΓΓΕΤ έχει ήδη ολοκληρώσει την υλοποίησή του άρθρου 5 του Νόμου, μέσα από μία σειρά διοικητικών ενεργειών. Η θεσμική αυτή αλλαγή αναμένεται να επιφέρει νέες απλοποιήσεις στις υπάρχουσες διαδικασίες και να βελτιώσει τη λειτουργία των ως άνω φορέων, με την ταυτόχρονη υποστήριξη της οργάνωσης και λειτουργίας των νέων δομών που θα σχηματιστούν μέσω ειδικών δράσεων (ΕΣΠΑ). Η ολοκλήρωση του όλου εγχειρήματος της α φάσης αναδιάταξης των Ερευνητικών Ινστιτούτων αποτελεί προάγγελο για την μετάβαση και στρατηγική αναδιάταξη όλου του ερευνητικού ιστού της χώρας σε μια β φάση, η οποία θα αφορά σε μια πιο ευρεία διαδικασία αναδιάρθρωσης όλων των Ερευνητικών Κέντρων της χώρας. Η ΓΓΕΤ ανέλαβε τη φάση συλλογής και επεξεργασίας μεγάλου όγκου στοιχείων για το σχέδιο συγχωνεύσεων Ερευνητικών Κέντρων και Ινστιτούτων (αναδιάρθρωση ερευνητικού ιστού), συμπεριλαμβανομένης της Ακαδημίας Αθηνών (β φάση). 1.2 Βελτίωση οργάνωσης λειτουργίας των Ερευνητικών Κέντρων Κατά το τελευταίο έτος η ΓΓΕΤ ολοκλήρωσε ή/και επεξεργάζεται μια σειρά από θέματα που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία των Ερευνητικών Κέντρων ως εξής: Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 4

5 1.2.1 ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΚΥΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΣ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝ.ΚΕΝΤΡΩΝ ΝΠΔΔ Ολοκληρώθηκε η διαδικασία υπογραφής της τροποποίησης ΚΥΑ που αφορά στους Ειδικούς Λογαριασμούς των Ερευνητικών Κέντρων ΝΠΔΔ, η οποία ενισχύει/βελτιώνει την οικονομική διαχείριση των Ερευνητικών Κέντρων ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΣΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ Μετά την ψήφιση των νόμων Ν.4071/2012 και 4072/2012, όσον αφορά στη διαδικασία σύναψης συμβάσεων έργου στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ ή/και άλλων ερευνητικών προγραμμάτων, εστάλη στους ερευνητικούς φορείς σχετική ενημερωτική εγκύκλιος στην οποία αναφέρεται αναλυτικά η όλη διαδικασία προς διευκόλυνσή τους ΕΡΓΑ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ / ΥΠΟΔΟΜΩΝ Η ΓΓΕΤ στηρίζει τις ερευνητικές δραστηριότητες των φορέων που εποπτεύει δρώντας ως ενδιάμεσος φορέας χρηματοδότησης έργων που διαχειρίζονται τρίτοι φορείς. Στις περιπτώσεις αυτές, φορείς όπως η Ε.Υ.Δ./Ε.Π.«Ψηφιακή Σύγκλιση», η Ε.Υ.Δ./Ε.Π. «Διοικητική Μεταρρύθμιση», η Ε.Υ.Δ. & ΠΛΑΠ του ΕΟΧ, οι Ευρωπαϊκές Επιτροπές μέσω της Ε.Υ.Δ. «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία» και οι Περιφέρειες της χώρας μέσω των ΕΔΑ, προκηρύσσουν προγράμματα στα οποία καλούνται να συμμετάσχουν με προτάσεις έργων και οι εποπτευόμενοι από την ΓΓΕΤ φορείς. Ένας μεγάλος αριθμός προτάσεων εγκρίθηκαναπό τον Γενικό Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας και αφού αξιολογήθηκαν από τις αρμόδιες αρχές εντάχθηκαν στα αντίστοιχα προγράμματα και χρηματοδοτούνται μέσω του ΠΔΕ της ΓΓΕΤ. Σε ότι αφορά την προκήρυξη της Περιφέρειας Αττικής, που απευθύνεται στα ερευνητικά κέντρα για Ανάπτυξη Ερευνητικών Υποδομών, η ΓΓΕΤ συνέβαλε συγκεντρώνοντας τις προτάσεις των φορέων, προέβη σε τυπικό έλεγχο για την ωριμότητα και την σκοπιμότητα τους και στη συνέχεια τα έργα αυτά, σε περίπτωση που ενταχθούν, θα υποστηριχτούν στην υλοποίησή τους από τη ΓΓΕΤ (ΤΥ, ΦΟΡ και ΠΡΟ). 2. ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΝΕΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Από το 2010 έχει ξεκινήσει από το Υπουργείο Παιδείας, Διά βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και ειδικότερα από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, μια συστηματική προσπάθεια διατύπωσης συγκεκριμένων προτάσεων για την ενίσχυση της Έρευνας, της Τεχνολογικής Ανάπτυξης και της Καινοτομίας (ΕΤΑΚ), με βασικό στόχο την σύνταξη ενός νέου, ευέλικτου, σύγχρονου και αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου της Έρευνας και της Καινοτομίας. Στις 5 Ιανουαρίου 2012, μετά από μία μακρά περίοδο διαβούλευσης και λαμβάνοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή και Διεθνή εμπειρία, αλλά και αξιολογώντας διαχρονικά την Ελληνική εμπειρία, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση «Σχέδιο Νόμου για την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία». Το τελικό κείμενο είναι προϊόν της στενής συνεργασίας της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Τεχνολογίας υπό τον Γενικό Γραμματέα και του Εθνικού Συμβούλιου Έρευνας και Τεχνολογίας. Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 5

6 Κεντρική πολιτική επιλογή που διαπερνά το νέο Νόμο είναι η δημιουργία ενός Ενιαίου Ερευνητικού Χώρου, ο οποίος βασίζεται στην αριστεία και είναι ανταγωνιστικός διεθνώς. Στην κατεύθυνση αυτή δημιουργούνται οι θεσμοί και οι συνθήκες που θα οδηγήσουν σε στενή και συστηματική συνεργασία των ερευνητών που εργάζονται σε δημόσια ερευνητικά κέντρα, των καθηγητών και ερευνητών των ΑΕΙ, αλλά και του ερευνητικού δυναμικού του ιδιωτικού τομέα, με στόχο τη μεγιστοποίηση των συνεργιών μεταξύ των ερευνητικών ομάδων, την συγκέντρωση κρίσιμης μάζας ερευνητικών προσπαθειών σε συγκεκριμένους τομείς στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού, καθώς και την αντιμετώπιση του φαινομένου του κατακερματισμού και της πολυδιάσπασης των ερευνητικών υποδομών και δράσεων. Στο πρώτο Μέρος, οι διατάξεις του Σχεδίου Νόμου κινούνται σε 5 βασικούς Άξονες, οι οποίοι αποτελούν και τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την δημιουργία του Ενιαίου Χώρου Έρευνας. Το δεύτερο Μέρος του Σχεδίου Νόμου αφορά στα Ερευνητικά Κέντρα και ρυθμίζει κυρίως οργανωτικά και διοικητικά θέματα. Αναλόγως, διαρθρώνονται και τα επιμέρους κεφάλαια: Μέρος Α Α. Όργανα Σχεδιασμού και Εφαρμογής της νέας ερευνητικής πολιτικής Β. Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Έρευνας και Καινοτομίας (Ε.Σ.Π.Ε.Κ.) Γ. Λειτουργική Ενοποίηση του χώρου Έρευνας Δ. Σύνδεση Έρευνας με την Παραγωγή Ε. Αξιολόγηση Ερευνητικών Κέντρων Μέρος Β ΣΤ. Οργάνωση, Διοίκηση και Εποπτεία των Ερευνητικών Κέντρων Ζ. Οικονομικά των Ερευνητικών Κέντρων Η. Προσωπικό Κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης, η οποία έληξε στις 7 Φεβρουαρίου 2012, κατατέθηκαν απόψεις και προτάσεις (206 σχόλια) από συνολικά 17 φορείς και 79 φυσικά πρόσωπα της ερευνητικής, ακαδημαϊκής κοινότητας, αλλά και παραγωγικών φορέων. Η πλειοψηφία των σχολίων, όπως προκύπτει και από τη σχετική στατιστική επεξεργασία, αναφέρεται στα Κεφάλαια Α, Η, ΣΤ και Γ, και ιδίως σε θέματα Οργάνων Σχεδιασμού Πολιτικής ΕΤΑΚ, Οργάνωσης και Διοίκησης των Ερευνητικών Κέντρων, Ερευνητικού Προσωπικού και Σύνδεσης Ερευνητικών Κέντρων με ΑΕΙ. Παράλληλα, έχουν κατατεθεί στο Υπουργείο και στη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, προτάσεις από βασικούς ενδιαφερόμενους (stakeholders) της ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας. Τα αποτελέσματα της πρώτης επεξεργασίας των σχολίων αποτυπώνονται στην Έκθεση Δημόσιας Διαβούλευσης, η οποία έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο opengov.gr, ενώ έχει ολοκληρωθεί η περαιτέρω επεξεργασία των λοιπών προτάσεων και παρατηρήσεων. Εκτιμάται ότι κατόπιν νομοτεχνικής επιμέλειας, μπορεί να διαμορφωθεί το τελικό κείμενο του Νομοσχέδιου για την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία και να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση. Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 6

7 3. ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (ΕΣΠΕΚ) Το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Έρευνας & Καινοτομίας (Ε.Σ.Π.Ε.Κ.) θα αποτελέσει το βασικό κείμενο αναφοράς του μεσοπρόθεσμου εθνικού στρατηγικού προγραμματισμού και προβλέπεται να έχει τη δομή ενός συνολικού Προγράμματος - Πλαίσιο για την έρευνα και καινοτομία. Θα περιέχει δράσεις και προϋπολογισμό που θα αφορά τους κύριους άξονες πολιτικής. Μέρος του Ε.Σ.Π.Ε.Κ αποτελεί και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την ΕΤΑΚ, στο πλαίσιο της νέας Προγραμματικής περιόδου της Ε.Ε για το Το ΕΣΠΕΚ θα προσανατολιστεί προς ορισμένους τομείς έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης οι οποίοι συνδέονται με τις κοινωνικές και οικονομικές δυνατότητες και ανάγκες της χώρας και αναμένεται να αξιοποιηθεί ως ένα εργαλείο που θα καθορίζει πολιτικές προτεραιότητες στην Έρευνα, σε τομείς που η χώρα παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα και μεταξύ άλλων θα προβλέπει: - Συντονισμό όλων των φορέων της έρευνας - Αξιοκρατία Διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα - Πολυετή προγραμματισμό δράσεων Έρευνας, Τεχνολογίας & Καινοτομίας με σταθερή χρηματορροή τους κατ έτος - Έργα σημαίες (Flagship projects) όπως η «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ» και η «ΑΡΙΣΤΕΙΑ», που θα προκηρύσσονται κάθε χρόνο σε ημερομηνίες «κλειστές» από πριν προκειμένου να υπάρχει σαφής προγραμματισμός, προθεσμίες και χρονοδιαγράμματα εις γνώση κάθε ενδιαφερόμενου. Ειδικότερα, το Ε.Σ.Π.Ε.Κ.: - Θέτει τις ερευνητικές προτεραιότητας της χώρας, σε αντιστοιχία με τις αναπτυξιακές προοπτικές της καθώς και τις κοινωνικές ανάγκες, λαμβανομένου υπόψη του ευρωπαϊκού και διεθνούς περιβάλλοντος. - Προσδιορίζει το συνολικό δημόσιο προϋπολογισμό για την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία που απαιτείται, συμπεριλαμβανομένων και των κονδυλίων που είναι διαθέσιμα μέσω ΕΣΠΑ. - Παρουσιάζει την διάρθρωση της Διοίκησης του συστήματος governance. - Παρουσιάζει ένα συνεκτικό σύνολο έργων, δράσεων και ενεργειών που θα οδηγεί στην επίτευξη των παραπάνω ερευνητικών προτεραιοτήτων, - Παρακολουθείται με συστηματικό τρόπο κατά την εφαρμογή του και θα αναθεωρείται σε περιοδική βάση, τόσο ως προς τα αποτελέσματα της Έρευνας και Καινοτομίας και ως προς τα οικονομικά αποτελέσματά του σε σχέση με αντίστοιχους στόχους που έχουν τεθεί. Η νέα ολοκληρωμένη συνεκτική στρατηγική για την έρευνα διαμορφώνεται με τη συμμετοχή του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας & Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ), κατόπιν εντατικής και εμπεριστατωμένης μελέτης ελληνικών & διεθνών δεδομένων, αξιολόγησης και αξιοποίησης καλών πρακτικών σε διεθνές επίπεδο, εξαντλητική διαβούλευση με όλους τους παραγωγικούς φορείς. Προβλέπεται συμμόρφωση με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο - Στρατηγική ETAK «Ευρώπη 2020» για τη βελτίωση των συνθηκών για προσέλκυση επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα σε δράσεις ΕΤΑΚ και τη Δημιουργία Ένωσης Καινοτομίας (Innovation Union) με εστίαση της ETAK σε μείζονες προκλήσεις της κοινωνίας (π.χ. Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 7

8 κλιματική αλλαγή, ενέργεια, υγεία, δημογραφικές αλλαγές) και γεφύρωση χάσματος μεταξύ επιστήμης και αγοράς (οι εφευρέσεις να μετατρέπονται σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες). Στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού, η ΓΓΕΤ ξεκίνησε, με τη καθοριστική συμβολή του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) και των Τομεακών Επιστημονικών Συμβουλίων (ΤΕΣ), δημόσια διαβούλευση για την αναζήτηση ιδεών και προτάσεων από την επιστημονική, ακαδημαϊκή και επιχειρηματική κοινότητα της χώρας στις 30/1/2012, η οποία ολοκληρώθηκε στις 5/3/2012. Η ΓΓΕΤ επεξεργάζεται τα αποτελέσματα της διαβούλευσης, προκειμένου να υλοποιηθεί η επόμενη φάση του στρατηγικού σχεδιασμού. Για το επόμενο διάστημα, έχει γίνει προγραμματισμός και αποτύπωση των επόμενων δράσεων βάσει συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος ως εξής: Ολοκλήρωση εκθέσεων από ΤΕΣ (εντός Ιουνλου 2012) Συνολική έκθεση από ΕΣΕΤΕΚ (εντός Ιουλίου 2012) Εκπόνηση μελέτης από την οποία επιχειρείται να αναδειχθούν οι τομείς προτεραιότητας για την ΕΤΑΚ (9/2012: πρώτο draft, 11/2012: τελικό κείμενο, 12/2012: Πρώτο κείμενο για διαβούλευση) Απόψεις και παρατηρήσεις των μελών της επιτροπής ΕΣΠΕΚ της ΓΓΕΤ (καθ όλη τη διάρκεια) Αποτελέσματα διαβούλευσης με τον ερευνητικό και παραγωγικό ιστό τα Υπουργεία και με τις περιφέρειες (6/2012: Πρώτη επαφή, 9/2012: Προτάσεις, 1/2013: Αποτελέσματα ευρείας και στοχοθετημένης διαβούλευσης. 4. ΕΣΠΑ : ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΡΑΣΕΩΝ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΝΕΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ Στο πλαίσιο υλοποίησης της εθνικής στρατηγικής για την Έρευνα, την Τεχνολογία και την Καινοτομία, γίνεται αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ ως χρηματοδοτικό εργαλείο για την ενίσχυση πληθώρας δράσεων (π.χ. προγράμματα ΑΡΙΣΤΕΙΑ, Ενίσχυση Μεταδιδακτόρων / Post Doc, Ενίσχυση νέων spin off επιχειρήσεων), που δίνουν την ευκαιρία σε νέους ανθρώπους με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα να συνεχίσουν την έρευνά τους και να αποφευχθεί το φαινόμενο της διαφυγής στο εξωτερικό ανθρώπινου κεφαλαίου με υψηλά προσόντα και επαγγελματικές προδιαγραφές (φαινόμενο «Brain Drain»). Επίσης, με τις παραπάνω δράσεις ενισχύεται η σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή και τις ανάγκες των επιχειρήσεων και ενισχύονται οι διεθνείς συνεργασίες της Ελλάδας στον τομέα της ΕΤΑΚ. Στο πλαίσιο αυτό, δίνεται έμφαση στον πολυετή προγραμματισμό και στην επιτάχυνση δράσεων του ΕΣΠΑ με σαφή χρονοδιαγράμματα. Παρακάτω γίνεται σύντομη παρουσίαση των βασικών δράσεων που υλοποιεί ή/και σχεδιάζει η ΓΓΕΤ. 4.1 Επιτάχυνση υλοποίησης των δράσεων που έχουν προκηρυχθεί και αξιολογηθεί - ΑΡΙΣΤΕΙΑ Ι (ΕΠΔΒΜ): Προκήρυξη Αύγουστος Πρόκειται για μια δράση που παρουσίασε αυξημένη ζήτηση (υποβλήθηκαν 1500 προτάσεις χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων). Η διαδικασία αξιολόγησης ολοκληρώθηκε τον περασμένο Μάρτιο, όπου εγκρίθηκε η Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 8

9 χρηματοδότηση 200 προγραμμάτων συνολικού π/υ 62,7 εκ. ευρώ. Η έναρξη τους γίνεται σταδιακά, με στόχο να έχουν ξεκινήσει στο σύνολό τους έως τον ερχόμενο Ιούλιο. - POSTDOC (ΕΠΔΒΜ): «Ενίσχυση Μεταδιδακτόρων Ερευνητών/τριών» - Προκήρυξη 2010: Λόγω της αυξημένης ζήτησης, τον Απρίλιο του 2012 αποφασίστηκε η ένταξη στη δράση ακόμα 85 ερευνητικών προγραμμάτων, πλέον των 200 που είχαν ήδη εγκριθεί, ούτως ώστε ο συνολικά διαθέσιμος π/υ των εγκεκριμένων προγραμμάτων να ανέλθει στα 40 περίπου εκ. ευρώ. Ήδη υλοποιούνται 151 αντίστοιχα ερευνητικά προγράμματα, ενώ έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία των εντάξεων και έχει ξεκινήσει η υλοποίηση του συνόλου των προγραμμάτων. - ERC (ΕΠΔΒΜ): «Χρηματοδότηση ερευνητικών προτάσεων που αξιολογήθηκαν θετικά στην 3η και 4η προκήρυξη των ERC Grant Schemes» (Προκηρύξεις Νοέμβριου 2011 και Φεβρουαρίου 2012 αντίστοιχα): εγκρίθηκαν συνολικά 11 αντίστοιχα ερευνητικά έργα, π/υ 11,4 εκ. ευρώ, εκ των οποίων τα 6 έργα (3 η Προκήρυξη) έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται. - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ (ΕΠΑΝΑΔ): «Υποστήριξη των Επιχειρήσεων για την απασχόληση προσωπικού υψηλού επιπέδου», Προκήρυξη Ιούνιος Έχουν εγκριθεί 104 προτάσεις χρηματοδότησης συνολικού π/υ δημόσιας δαπάνης 11 εκ. ευρώ. Η διαδικασία έκδοσης των σχετικών αποφάσεων χρηματοδότησης έχει ολοκληρωθεί. - ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 2009 (ΕΠΑΕ): «Συμπράξεις παραγωγικών και ερευνητικών φορέων σε εστιασμένους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς»: υλοποιούνται ή αναμένεται άμεσα η έναρξη της υλοποίησης συνολικά 157 ερευνητικών έργων, π/υ 95,3 εκατ. ευρώ, από 675 φορείς, εκ των οποίων 301 επιχειρήσεις. - SPIN OFF / SPIN OUT (ΕΠΑΕ): «Δημιουργία - υποστήριξη νέων καινοτόμων επιχειρήσεων, κυρίως υψηλής έντασης γνώσης (Spin-off και Spin out)» Προκήρυξη 2009: υλοποιούνται ήδη 24 έργα, π/υ 9,3 εκατ. ευρώ και αναμένεται στο αμέσως προσεχές διάστημα να ξεκινήσει η υλοποίηση επιπλέον 25 έργων π/υ 9,9 εκατ. ευρώ. - ΟΜΑΔΕΣ ΝΕΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ (ΕΠΑΕ): «Υποστήριξη Ομάδων ΜμΕ και Νέων Επιχειρήσεων για δραστηριότητες Ε&Τ». Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης ανέρχεται στα 31,8 εκατ. ευρώ. Ήδη στο πλαίσιο της διακριτής δράσης των «Ομάδων ΜΜΕ» υλοποιούνται 32 έργα στα οποία συμμετέχουν 94 επιχειρήσεις, π/υ 8,9 εκατ. ευρώ. Αναμένεται μέχρι τον Αύγουστο 2012 η έναρξη της υλοποίησης ακόμα 33 έργων στα οποία θα συμμετέχουν 112 επιχειρήσεις, π/υ 10,1 εκατ. ευρώ. Στο πλαίσιο της διακριτής δράσης «Νέες ΜΜΕ» υλοποιούνται ήδη 36 έργα ισάριθμων επιχειρήσεων, π/υ 4,2 εκατ. ευρώ, ενώ αναμένεται έως το Σεπτέμβρη του 2012 να ξεκινήσει σταδιακά η υλοποίηση άλλων 46 έργων, π/υ 5,1 εκατ. ευρώ. - CORALLIA (ΕΠΑΕ): «Συνεργατικοί Σχηματισμοί Έντασης Γνώσης στην Μικροηλεκτρονική Ενίσχυση φορέων»: υλοποιούνται 52 έργα ισάριθμων φορέων (εκ των οποίων οι 44 επιχειρήσεις), ύψους 31,4 εκ. ευρώ. - VOUCHERS FOR SMEs (ΕΠΑΕ): «Κουπόνια Καινοτομίας για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις». Ήδη έχουν ολοκληρωθεί 205 αντίστοιχα έργα, ενώ είναι σε εξέλιξη η διαδικασία έγκρισης νέων, με Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 9

10 προοπτική ο συνολικός αριθμός των εγκεκριμένων έργων έως στο τέλος του 2012, να ανέλθει περίπου στα 480, π/υ 3,4 εκ. ευρώ. - ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ (ΕΠΑΕ): Διμερείς Συνεργασίες της Ελλάδας σε τομείς της ΕΤΑΚ με: Γαλλία, Τουρκία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Τσεχία (προκήρυξη 2011): υλοποιούνται ή έχουν πρόσφατα αξιολογηθεί και αναμένεται στο πολύ άμεσο μέλλον η έναρξη συνολικά 107 αντίστοιχων έργων, π/υ 1,7 δισ. ευρώ. - ΠΟΛΥΜΕΡΕΙΣ Ε&Τ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ - JTIs, MARINERA, MARIFISH, ERANETs (ΕΠΑΕ): (1 η προκήρυξη 11/2011): υλοποιούνται 72 αντίστοιχα έργα συνολικού π/υ 16 εκ. ευρώ. Η ΓΓΕΤ (ΔΙΕ) έχει αναλάβει την παρακολούθηση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο των δράσεων των Ευρωπαϊκών Κοινών Πρωτοβουλιών JTIs/Joint Technology Initiatives ARTEMIS (για πληροφορικά ενσωματωμένα συστήματα) και ENIAC (μικρο-νανο -ηλεκτρονική), χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ των Ελληνικών φορέων/εταίρων των Ευρωπαϊκών έργων των ανωτέρω δράσεων, εθνική προκήρυξη ένταξη-χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ, παρακολούθηση υλοποίησης των έργων (50 δικαιούχοι σε 23 έργα). - KΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ (κυρίως ΠΕΠ): έχουν υπογραφεί συμβάσεις με τους αναδόχους δύο αντίστοιχων έργων («ΙΤΕ / ΚΤΗΡΙΟ ΔΙΑΧΥΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ» και «Προσθήκη 2ου Ορόφου στα Κτίρια ΙΜΕΤ και ΙΠΤΗΛ»), ύψους 4 εκ. ευρώ. Ας σημειωθεί επίσης ότι αναμένεται στο αμέσως προσεχές μέλλον η έγκριση έργου ενίσχυσης του Ιδρύματος Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΤΕ) για την ανέγερση κτιρίου στο Ηράκλειο Κρήτης προς στέγαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών (ENISA), ύψους 8 εκ. ευρώ. 4.2 Επιτάχυνση αξιολογήσεων Δράσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη - ΑΡΙΣΤΕΙΑ ΙΙ (ΕΠΔΒΜ) με π/υ 60 εκατ. Ευρώ (δημόσια δαπάνη). Προκήρυξη Μαίου 2012 με καταληκτική ημερομηνία υποβολής 29/6/2012. Ολοκλήρωση αξιολόγησης προτάσεων: Ιανουάριος CLUSTERS (ΕΠΑΕ): «Δημιουργία καινοτομικών συστάδων επιχειρήσεων - ένα ελληνικό προϊόν, μια αγορά: ο πλανήτης» πιλοτική φάση λειτουργίας, με π/υ 30 εκατ. Ευρώ (δημόσια δαπάνη). Προκήρυξη: 5/ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 2011 (ΕΠΑΕ): «Συμπράξεις παραγωγικών και ερευνητικών φορέων σε εστιασμένους ερευνητικούς & τεχνολογικούς τομείς», με π/υ 68,3 εκατ. ευρώ (δημόσια δαπάνη). Υποβλήθηκαν 582 προτάσεις. Ολοκλήρωση αξιολόγησης προτάσεων: εντός του Ιουλίου Λόγω του υψηλού ενδιαφέροντος συμμετοχής εξετάζεται το ενδεχόμενο αύξησης του διαθέσιμου προϋπολογισμού κατά 25 εκατ. ευρώ. - ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ (ΕΠΑΕ): Διμερείς Συνεργασίες της Ελλάδας σε τομείς της ΕΤΑΚ με Σερβία, Σλοβακία και Κίνα, με π/υ 10,6 εκατ. ευρώ (δημόσια δαπάνη). Στο πλαίσιο των τριών αυτών διμερών δράσεων υποβλήθηκαν 324 προτάσεις. - Η αξιολόγηση των προτάσεων για Σερβία, Σλοβακία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του Ιουλίου 2012 ενώ για Κίνα εντός του Σεπτεμβρίου Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 10

11 - Ειδικότερα για τη δράση διμερούς συνεργασία Ελλάδας-Κίνας αξίζει να σημειωθεί ότι υλοποιείται υπό εντελώς νέα φιλοσοφία/ μορφή, με καθοριστική τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και πολύ αυξημένο προϋπολογισμό συνολικά και ανά έργο. Συγκεκριμένα, προβλέπεται χρηματοδότηση 400 χιλ. ανά έργο. Υποβλήθηκαν 99 προτάσεις εκ των οποίων οι 80 κοινές. Οι τελευταίες βρίσκονται στο στάδιο της αξιολόγησης. Η μεικτή Ελληνο-Κινεζική Επιτροπή, που θα εγκρίνει τον πίνακα με τις προς χρηματοδότηση προτάσεις, προγραμματίζεται να συγκληθεί στην Αθήνα τον Οκτώβριο του ΚΡΗΠΙΣ - Αναπτυξιακές προτάσεις ερευνητικών φορέων (ΕΠΑΕ): π/υ 32 εκατ. Ευρώ, προκήρυξη Μαΐου 2012 με καταληκτική ημερομηνία υποβολής 30/7/2012. Ολοκλήρωση αξιολόγησης προτάσεων: εντός του 10/ JPIs - JOINT PROGRAMMING INITIATIVES (ΕΠΑΕ): Joint Programming Initiatives: Ευρωπαϊκή Ε&Τ Συνεργασία - Πράξη Επιχορήγησης Ελληνικών φορέων που συμμετέχουν επιτυχώς σε Κοινές Προκηρύξεις Υποβολής Προτάσεων των πρωτοβουλιών του Κοινού Προγραμματισμού - με π/υ 404 χιλ. ευρώ. Προκήρυξη Ιουνίου 2012 με καταληκτική ημερομηνία υποβολής την 11η/7/2012. Ολοκλήρωση αξιολόγησης προτάσεων: 9/ ΕRΑΝΕΤ ΙΙ (E-RARE 2, Eracobuild και EMIDA) (ΕΠΑΕ): με π/υ 693 χιλ. ευρώ. Προκήρυξη Ιουνίου 2012 με καταληκτική ημερομηνία υποβολής την 11/7/2012. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δράσης αναμένεται να χρηματοδοτηθούν 8 προτάσεις που ήδη έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η αξιολόγηση των προτάσεων έχει ολοκληρωθεί. ΕSFRI - EuropeanStrategyForumforResearchInfrastructures: Στο πλαίσιο της παρέμβασης για τις Ευρωπαϊκές Ερευνητικές Υποδομές του ESFRI, έχουν προκηρυχθεί οι αντίστοιχες Εθνικές υποδομές, όπου ο διαθέσιμος π/υ χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ ανέρχεται στα 30 εκ. ευρώ. Έχουν ήδη αξιολογηθεί και εκκρεμεί η ένταξη στο ΕΣΠΑ ορισμένων εξ αυτών. Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί τρεις αποφάσεις ένταξης («υποδομές δικτύου ELI», «ΕΘΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ ΓΙΑ ΤΟ HiPER», «Ελληνικά Πολυεπιστημονικά Μετρητικά Συστήματα Βυθού ΕΜΣΟ- Ελληνική θέση») ύψους 9,2 εκ. ευρώ και αναμένεται στο αμέσως προσεχές μέλλον η έκδοση αντίστοιχων αποφάσεων ύψους 4,3 εκατ. ευρώ. 4.3 Σχεδιασμός/εξειδίκευση νέων δράσεων ΕΤΑΚ - EΛΛΑΔΑ ΙΣΡΑΗΛ (ΕΠΑΕ): Διμερής Ε&Τ Συνεργασία Ελλάδα-Ισραήλ, π/υ 8,5 εκατ. ευρώ. Μετά από διαπραγματεύσεις, την εποικοδομητική συνεργασία με την Πρεσβεία του Ισραήλ στην Αθήνα και Ισραηλινούς αρμόδιους φορείς και την υπογραφή πρωτόκολλου συνεργασίας, η προκήρυξη υποβολής προτάσεων εκπονείται και αναμένεται να δημοσιευθεί εντός Αυγούστου 2012, στο ίδιο νέο, αναβαθμισμένο πλαίσιο στο οποίο σχεδιάστηκε η εξαιρετικά επιτυχημένη Ελληνο-Κινεζική. - ΤΑΜΕΙΟ- VC FUND (ΕΠΑΕ): «Επενδυτικές Συμμετοχές σε Καινοτόμες Επιχειρήσεις», π/υ 21 εκατ. Ευρώ. Η προκήρυξη θα εκδοθεί αμέσως μετά τη δημοσίευση της σχετικής εφαρμοστικής ΚΥΑ. - AΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΙΙ (ΕΠΑΝΑΔ): «Υποστήριξη των Επιχειρήσεων για την απασχόληση προσωπικού υψηλού επιπέδου II», π/υ 10 εκατ. ευρώ. Η προκήρυξη θα εκδοθεί τον 7/2012. Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 11

12 - SPIN OFF/SPIN OUT 2012 (ΕΠΑΕ): «Δημιουργία υποστήριξη καινοτόμων επιχειρήσεων, κυρίως υψηλής έντασης γνώσης (Spin Off και Spin Out) Προκ.2012», π/υ 20 εκατ. ευρώ. Η σχετική προκήρυξη αναμένεται να εκδοθεί τον 9/ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 2012 (ΕΠΑΕ): Συμπράξεις παραγωγικών και ερευνητικών φορέων σε εστιασμένους ερευνητικούς & τεχνολογικούς τομείς» & «Δράση Υποστήριξης της Έρευνας για Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία στις Επιχειρήσεις». Οι δύο δράσεις έχουν διαθέσιμο π/υ 50 εκατ. ευρώ. Η ενιαία προκήρυξη (ή δύο διακριτές προκηρύξεις) θα εκδοθούν εντός του έτους. - ΑΝΟΙΚΤΕΣ ΘΥΡΕΣ (ΕΠΑΕ) Νέα δράση στο πλαίσιο της ευρύτερης Κατηγόριας Πράξης: «Επιστήμη και Κοινωνία» (1,5 εκ. ): Σκοπός της Δράσης είναι η επικοινωνία της Έρευνας και της Επιστήμης μέσω της γνωριμίας και εξοικείωσης των μαθητών Δημοτικού-Γυμνασίου της χώρας με ερευνητικά και τεχνολογικά επιτεύγματα χρησιμοποιώντας διαδραστικά εκθέματα και πειράματα. Η Δράση θα πραγματοποιηθεί σε δύο κύκλους χρονικής διάρκειας 12 μηνών έκαστος. Μέσω της κινητής μονάδα Ε&Τ θα παρουσιαστούν σε σχολεία απομακρυσμένων περιοχών της περιφέρειας εκθέματα, πειράματα και δραστηριότητες που θα δημιουργηθούν από τους Ε&Τ φορείς. 4.4 Ωρίμανση / απορρόφηση δράσεων ΕΣΠΑ Από τον Απρίλιο του περασμένου έτους τέθηκε, μεταξύ άλλων, σε προτεραιότητα από τη νέα προϊσταμένη αρχή της Γενικής Γραμματείας, η επιτάχυνση των διαδικασιών ωρίμανσης και ένταξης των δράσεων αλλά και η αύξηση της απορρόφησης των δράσεων ΕΣΠΑ ΕΤΑΚ, με έμφαση σε αυτές που διαχειρίζεται η ΓΓΕΤ και η ΕΥΔΕ ΕΤΑΚ, είτε ως Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης κρατικών ενισχύσεων είτε ως δικαιούχος έργων μη κρατικών ενισχύσεων. Σους πίνακες που ακολουθούν περιέχονται, συνολικά (βλ. επίσης γράφημα) και ανά Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, αντίστοιχα στοιχεία εξέλιξης των διαθέσιμων πόρων σε επίπεδο Προκηρύξεων/ Προσκλήσεων προς τους δικαιούχους, εγκρίσεων, αποφάσεων χρηματοδότησης/ Νομικών Δεσμεύσεων, καθώς και των αντίστοιχων πληρωμών της ΓΓΕΤ. Τα χρονικά σημεία αναφοράς είναι ο Απρίλιος 2011, ο Δεκέμβριος 2011 και ο Ιούνιος Τα ποσά αποτυπώνονται σε εκ. ευρώ. Σημειώνεται επίσης ότι το ποσοστό απορρόφησης, των πινάκων/ γραφήματος προκύπτει από το συσχετισμό των δαπανών με τις Νομικές Δεσμεύσεις (δηλαδή με τις Αποφάσεις Χρηματοδότησης/ Συμβάσεις) Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 12

13 ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΑΕ, ΕΠΔΒΜ, ΕΠΑΝΑΔ ΕΠΑΕ, ΕΠΔΒΜ, ΕΠΑΝΑΔ Απρ-11 Δεκ-11 Ιουν-12 Προσκλήσεις 226,94 451,97 610,56 Εγκρίσεις 164,62 292,90 355,47 Νομικές Δεσμεύσεις 115,87 165,57 206,71 Πληρωμές ΓΓΕΤ 12,68 49,57 65,18 Απορρόφηση (%) 11% 30% 32% ΕΠ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΠΑΕ Απρ-11 Δεκ-11 Ιουν-12 Προσκλήσεις 196,14 335,05 416,14 Εγκρίσεις 133,82 201,50 229,02 Νομικές Δεσμεύσεις 115,87 136,83 166,79 Πληρωμές ΓΓΕΤ 12,68 49,39 61,41 Απορρόφηση (%) 11% 36% 37% ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΠΑΝΑΔ Απρ-11 Δεκ-11 Ιουν-12 Προσκλήσεις 0,00 15,00 15,00 Εγκρίσεις 0,00 0,00 11,01 Νομικές Δεσμεύσεις 0,00 0,00 0,00 Πληρωμές ΓΓΕΤ 0,00 0,00 0,00 Απορρόφηση (%) 0% 0% 0% ΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ ΕΠΕΔΒΜ Απρ-11 Δεκ-11 Ιουν-12 Προσκλήσεις 30,80 101,92 179,41 Εγκρίσεις 30,80 91,40 115,44 Νομικές Δεσμεύσεις 0,00 28,74 39,91 Πληρωμές ΓΓΕΤ 0,00 0,17 3,77 Απορρόφηση (%) 0% 1% 9% Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 13

14 (11%) 4.5 Δράσεις υποστήριξης της παρακολούθησης των δράσεων ΕΣΠΑ ΕΤΑΚ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ (ΠΣΔΠ) Ανάπτυξη και λειτουργία ΠΣΔΠ το οποίο δημιουργήθηκε για να αποτελέσει μια ολοκληρωμένη εφαρμογή παρακολούθησης δράσεων/ πράξεων που υλοποιούνται ή σχεδιάζεται να υλοποιηθούν από τις την Υπηρεσία στους τομείς της ΕΤΑΚ και τα οποία εντάσσονται στα (συγχρηματοδοτούμενα) Επιχειρησιακά Προγράμματα (Ε.Π.) του ΕΣΠΑ. Το ΠΣΔΠ προσεγγίζει την παρακολούθηση των δράσεων πράξεων της ΕΤΑΚ από το ανώτερο στο κατώτερο δυνατό επίπεδο διαχείρισης, φιλοδοξώντας να καλύψει το συνολικό διαχειριστικό «κύκλο ζωής» μιας δράσης-πράξης: Για τις κρατικές ενισχύσεις, ξεκινώντας από τον προγραμματισμό και φτάνοντας σε επίπεδο «Δικαιούχου», ήτοι στο επίπεδο της επιχείρησης ή άλλου φορέα που ενισχύεται είτε μεμονωμένα είτε στο πλαίσιο εταιρικών σχημάτων. Για τις μη κρατικές ενισχύσεις, ξεκινώντας επίσης από τον προγραμματισμό και φτάνοντας έως το επίπεδο του Υποέργου Πράξης ή Έργου (όταν πρόκειται για το ΕΚΤ), συμπεριλαμβανομένων δράσεων/ πράξεων Υποδομών. Παράλληλα, το ΠΣΔΠ είναι συμβατό με το ΟΠΣ - ΕΡΓΟΡΑΜΑ και πληροί τις απαιτήσεις της Ειδικής Υπηρεσίας ΟΠΣ, περί επικοινωνίας του ΟΠΣ με Ενδιάμεσους Φορείς Διαχείρισης μέσω Web Services στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ Ειδικότερα στο Σύστημα έχει αναπτυχθεί σχετική εφαρμογή για Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 14

15 την αποστολή στοιχείων κρατικών ενισχύσεων (Προσκλήσεων/ Προκηρύξεων, Τεχνικών Δελτίων Πράξεων, Αποφάσεων Ένταξης, Δελτίων Παρακολούθησης δαπανών και φυσικού αντικειμένου). Η εφαρμογή (web services) ήδη έχει ελεγχθεί και αξιοποιείται από την Υπηρεσία για την αποστολή στο ΟΠΣ στοιχείων που αφορούν των τριών τελευταίων επιπέδων παρακολούθησης που αναφέρονται παραπάνω. Το Σύστημα είναι σε επιχειρησιακή και λειτουργική ετοιμότητα. Αναμένεται άμεσα η μετεγκατάστασή του, από εξυπηρετητή που είναι στη ΓΓΕΤ σε περιβάλλον icloud το οποίο έχει αναπτυχθεί από το ΕΔΕΤ. Σταδιακά δε, εντάσσεται στην καθημερινή λειτουργία της Υπηρεσίας, με την αξιοποίηση, σε πρώτη φάση, των εφαρμογών επιτελικής παρακολούθησης και προγραμματισμού δράσεων του Συστήματος ΕΦΑΡΜΟΓΗ / ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΑΠΑΝΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΠΡΟΟΔΟΥ (ΣΗΥΔ). Σχεδιασμός και ανάπτυξη ΣΗΥΔ, εφαρμογή η οποία είναι σε φάση ανάπτυξης και η οποία αφορά στην ηλεκτρονική (μέσω διαδικτύου) υποβολή και έλεγχο στοιχείων προόδου φυσικού και οικονομικού αντικειμένου που καταχωρούν οι φορείς υλοποίησης των έργων ΕΣΠΑ ΕΤΑΚ. Η εφαρμογή υποστηρίζει τη διαχειριστική διαδικασία μερικής ή τελικής παραλαβής/ πιστοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των έργων και ως εκ τούτου, την αντίστοιχη πληρωμή των δικαιούχων χρηματοδότησης. Τα θετικά αποτελέσματα από την αξιοποίηση της εφαρμογής αναμένεται να είναι: - η διευκόλυνση της διαδικασίας πιστοποίησης με τη χρήση του διαδικτύου - η επιτάχυνση της διαδικασίας πιστοποίησης του αντικειμένου των έργων και πληρωμών των δικαιούχων - η ομογενοποίηση των εργαλείων / μεθόδων πιστοποίησης φυσικού και οικονομικού αντικειμένου με τη χρήση κοινών για κάθε δράση ΕΣΠΑ ΕΤΑΚ που διαχειρίζεται η ΓΓΕΤ, λειτουργικών ενοτήτων (modules). Το ΣΗΥΔ είναι σε φάση ανάπτυξης και αναμένεται να τεθεί σε παραγωγική χρήση (προς τους δικαιούχους και τα αρμόδια στελέχη της Υπηρεσίας) τον ερχόμενο Οκτώβριο. 5. ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ (ΕΕ, ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ, ΔΙΕΘΝ. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ) 5.1 Θέματα πολιτικής ΕΤΑΚ - ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ HORIZON 2020 Το HORIZON 2020 αποτελεί το πρόγραμμα για Έρευνα, Τεχνολογία και Καινοτομία της ΕΕ για την περίοδο και αποτελεί το διάδοχο του 7 ου Προγράμματος-Πλαίσιο (FP7). Αυτή τη στιγμή γίνεται διαμόρφωση θέσεων σε συνεργασία με την ΜΕΑ-ΕΕ, για όλα τα θέματα των νομοθετικών προτάσεων του Ορίζοντα 2020 που αφορούν τις θεματικές προτεραιότητες, τους τρόπους χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, επιχειρήσεων, ΑΕΙ και ερευνητικών κέντρων και γενικότερα τους κανόνες συμμετοχής τους, καθώς και την προώθηση συμμετοχής των ΜμΕ, του τρόπου υποστήριξης της Αριστείας, της βιομηχανικής ηγεσίας και αντιμετώπισης των κοινωνικών προκλήσεων. Η διαμόρφωση θέσεων γίνεται και με οργάνωση διαβουλεύσεων σε εθνικό επίπεδο, Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 15

16 συμμετοχή σε διαβουλεύσεις σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, οργάνωση εκδηλώσεων, συμμετοχή σε ημερίδες, κλπ. Στη βάση των ανωτέρω, η ΓΓΕΤ προετοιμάζει την προώθηση των ελληνικών θέσεων στο Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της Ε. Ένωσης, καθώς και σε άλλα όργανα της Ε. Ένωσης, καθώς και μέσω των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται στα Κράτη Μέλη που έχουν την Προεδρία της Ένωσης όπως είναι τα άτυπα Συμβούλια Υπουργών. Παράλληλα πραγματοποιούνται ημερίδες και ενημερωτικές εκστρατείες (σε συνεργασία με τα εθνικά Σημεία Επαφής) για την έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση της Ελληνικής επιστημονικής κοινότητας για τα αποτελέσματα των αποφάσεων του Συμβουλίου για όλα τα θέματα και ειδικότερα για τον «HORIZON2020» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΕΔΡΙΑ 2014 Έναρξη προετοιμασίας για την ανάληψη της Ελληνικής Προεδρίας της Ε. Ένωσης το Α εξάμηνο Συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και συνεισφορά στοιχείων για τον τομέα έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και διάστημα για την διαμόρφωση του πρώτου Θεματολογίου Συμβουλίου Υπουργών Ε. Ένωσης κατά το δεκαοκτάμηνο Προεδριών Ιρλανδίας, Λιθουανίας, Ελλάδα (τρίο). Συνεργασία με Ε. Επιτροπή και προεδρίες τρίο για την συνεχή εξειδίκευση των θεμάτων και εξασφάλιση συνέργιας και συμπληρωματικότητας με τις δύο Προεδρίες που προηγούνται της ελληνικής. Αρχικός σχεδιασμός τομέων εκδηλώσεων στη χώρα στη διάρκεια της Προεδρίας, τρόπος οργάνωσης και προώθηση ενεργειών εξασφάλισης χρηματοδότησης. Πιθανοί τομείς των εκδηλώσεων είναι: Ευρωπαϊκές ερευνητικές υποδομές & Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας, Τεχνολογίες Επικοινωνίας και Πληροφοριών (Μελλοντικές και Αναδυόμενες Τεχνολογίες), Διεθνής Συνεργασία με έμφαση στις χώρες της ΝΑ. Ευρώπης και Ευξείνου Πόντου, Γεωργία και Τρόφιμα, Υγεία ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΧΕ) ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΕΘΝΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΤΑ Η ΓΓΕΤ παρακολουθεί όλα τα θέματα του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και συντονισμού εθνικών πολιτικών ΕΤΑ. Μέσω μιας σειράς κινήτρων και στη βάση των κατευθύνσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας προωθούνται μια σειρά χρηματοδοτικών εργαλείων με ή χωρίς κοινοτική χρηματοδότηση για υλοποίηση, κυρίως σε εθελοντική βάση, κοινών προγραμμάτων έρευνας, κοινών υποδομών, για την διαμόρφωση κοινών συνθηκών πλαισίου, για την ενίσχυση της κινητικότητας και της σταδιοδρομίας των ερευνητών, την άρση των εμποδίων κινητικότητας των ερευνητών μεταξύ των κρατών μελών, καθώς και μεταξύ επιχειρήσεωνερευνητικών φορέων, κ.α., με στόχο έως το 2014 τη δημιουργία μιας ενιαίας εσωτερικής αγοράς για την έρευνα και τους ερευνητές στην Ε. Ένωση. Προωθούνται όλες οι ενέργειες για την ελληνική συμμετοχή και την υλοποίηση αυτών των αποφάσεων σε εθνικό επίπεδο, καθώς και για τον καθορισμό κριτηρίων για αυτή τη συμμετοχή, με στόχο το όφελος για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, αλλά και τη συμμετοχή των ελληνικών φορέων σε ευρωπαϊκά και διεθνή δίκτυα και την ανάδειξη της αριστείας. Επιπρόσθετα, υπάρχει στενή παρακολούθηση των εργασιών της Επιτροπής ΕRAC και των ομάδων εργασίας της, καθώς και άλλων ομάδων της Ε. Επιτροπής που σχετίζονται με την ολοκλήρωση του ΕΧΕ και των συντονισμό των πολιτικών έρευνας των Κρατών Μελών γύρω από κοινούς στόχους, όπως καθορίζονται στην στρατηγική της Ε. Ένωσης Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 16

17 5.1.4 ΕΘΝΙΚΟΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΕΘΝΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΑΦΗΣ (NCP): Για την καλύτερη αποτελεσματικότητα, οργάνωση και διάχυση των θεμάτων που αφορούν στην εθνική εκπροσώπηση σε θέματα ΕΤΑΚ, υλοποιήθηκε σειρά δράσεων που συνέβαλαν στη: Διαμόρφωση προδιαγραφών λειτουργίας μέσω νέας διαδικασίας παρακολούθησης, συνεργασίας, ορισμού των Εθνικών Εκπροσώπων στις επιτροπές Ε&Τ της ΕΕ (7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο Ε&Τ, ESFRI, Euratom) και έγκρισή της από τον ΓΓ. Διαμόρφωση προδιαγραφών λειτουργίας Εθνικών Σημείων Επαφής/National Contact Point και Εθνικών Εμπειρογνωμόνων Παρακολούθηση της εθνικής εκπροσώπησης. Διαμόρφωση των εθνικών θέσεων για τα θέματα έρευνας και τεχνολογίας στο πλαίσιο: α/των μελλοντικών δημοσιονομικών προοπτικών της Ε. Ένωσης και β/στους νέους κανονισμούς περιφερειακής πολιτικής/διαρθρωτικών ταμείων περιόδου MATCHING FUNDS Χρηματοδότηση (Matching Funds) των ελληνικών ερευνητικών φορέων που συμμετέχουν επιτυχώς στα Προγράμματα Έρευνας της Ε. Επιτροπής και κυρίως στο Πρόγραμμα Πλαίσιο Ε+Τ. Διερεύνηση για νέο σύστημα διανομής της χρηματοδότησης και σύγκριση μοντέλου/κανόνα χρηματοδότησης που χρησιμοποιείται έως σήμερα με τα δεδομένα του νέου πλαισίου. 5.2 Διακρατικές Ε&Τ συνεργασίες διαμόρφωση νέου πλαισίου συνεργασίας ΕΤΑΚ Έχει διαμορφωθεί ένα νέο πλαίσιο διακρατικών συνεργασιών Ε&Τ στοχεύοντας σε συνεργασίες μεγάλης κλίμακας ερευνητικών έργων με τη συμμετοχή των επιχειρήσεων, με λίγες και στρατηγικά «δυνατές» χώρες στον χώρο της ΕΤΑΚ. Στη βάση της νέας στρατηγικής διαμορφώθηκαν οι πολιτικές και οι επαφές για τη σύναψη διακρατικών στρατηγικών συνεργασιών ΕΤΑΚ με την Κίνα και το Ισραήλ. Έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες για την προκήρυξη ερευνητικών έργων μεγάλης κλίμακας με Κίνα και διαμορφώθηκε το πλαίσιο για τη νέα προκήρυξη με το Ισραήλ (βλ. Κεφ 4-ΕΣΠΑ). 5.3 Διεθνείς οργανισμοί Επαναδιαπραγμάτευση εισφορών, Εθνική Στρατηγική Η επανεξέταση της συμμετοχής σε 4 Διακρατικούς Οργανισμούς αρμοδιότητας ΓΓΕΤ (CERN,ESA, EMBC-EMBL) αποτέλεσε σημαντική δραστηριότητας της ΔΙΕ/ΔΟ από τον Αύγουστο του 2010 οπότε λόγω της οικονομικής κρίσης βάρυναν αισθητά περισσότερο τον ΤΠ της ΓΓΕΤ (25-30 εκατ. ετησίως, ανάλογου ύψους με την επιχορήγηση προς τους εποπτευόμενους ερευνητικούς φορείς). Η διαδικασία απαίτησε πολλούς σύνθετους και προσεκτικούς χειρισμούς από πλευράς ΓΓΕΤ, τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό της χώρας. Υπενθυμίζεται ότι οι διακρατικές διεθνείς συμβάσεις προσχώρησης της Ελλάδος στους διακρατικούς Οργανισμούς έχουν κυρωθεί με αντίστοιχους Νόμους από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Στόχος των διμερών συζητήσεων/διαπραγματεύσεων που έγιναν σχετικά ήταν η μείωση του ύψους της ετήσιας εισφοράς για τα επόμενα έτη ή η διευκόλυνση πληρωμών ή η παροχή άλλων πρόσθετων ανταποδοτικών μέτρων. Η προσέγγιση προς κάθε Διεθνή Οργανισμό ήταν διαφορετική, δεδομένων των πλεονεκτημάτων και της προοπτικής που κατά περίπτωση παρουσιάζουν για την Ελλάδα και οι ενδιαφερόμενες ερευνητικές ομάδες και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο αντικείμενο. Οι διαπραγματεύσεις έπρεπε επίσης να λάβουν υπ όψιν τις θεσμικές και πολιτικές διαδικασίες [των καταστατικών]του Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 17

18 κάθε Οργανισμού ούτως ώστε να μην διαταραχθεί η συνοχή του Οργανισμού και πυροδοτηθούν αντίστοιχα αιτήματα και από άλλα Κ-Μ με οικονομικά προβλήματα. Τα πιο ουσιαστικά αποτελέσματα επιτεύχθηκαν με ESA και CERN. Χρήσιμη προς τη κατεύθυνση της πίεσης προς τους ΔΟ ήταν και το άρθρο στο Science περιοδικό (τευχ.336, Απρίλιος) σε ελεύθερη μετάφραση «H Ελλάδα βλέπει περικοπές σε CERN, ESA για να κλείσει τη τρύπα στον προϋπολογισμό» όπου ο ΓΓΕΤ υπογράμμισε τις μεγάλες δυσκολίες πληρωμών «υπό την απειλή» αποχώρησης. Ως προς τους υπόλοιπους ΔΟ (ΙΑU, ESF,EMBC-EMBL) διερευνάται σοβαρά το αίτημα της πλήρους αποχώρησης της χώρας. Ειδικότερα: ESA EUROPEAN SPACE AGENCY Επιτυχής διαπραγμάτευση για τις Εισφορές: μετά από σειρά συναντήσεων και διαπραγματεύσεων του ΓΓ Ε&Τ με το ΓΔ ESA κ.jean-jaques Dordain και στελέχη του Οργανισμού, επιτεύχθηκε ικανοποιητικό πακέτο μέτρων οικονομικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα, όπως: μείωση της ετήσιας εισφοράς για το 2012 κατά 6 εκατ. και συμφωνία για δράσεις 4 εκατ. προς Ελληνικούς φορείς για βελτίωση της πολύ χαμηλής γεω-επιστροφής (μηχανισμός strategic initiative). Ολοκλήρωση μεταβατικής περιόδου ΤΑSK FORCE: Ολοκλήρωση μεταβατικής περιόδου ένταξης της χώρας στην ESA, (τυπικά Μάρτιος 2011), και συνέχιση της υλοποίησης των δράσεων που χρηματοδοτήθηκαν από τον προϋπολογισμό της Ομάδος Κρούσης Ελλάδος ESA (Task Force). Το σύνολο των δράσεων ανέρχεται σε 70 με συνολικό προϋπολογισμό ~16 Μ. Συνεργασία με ΙΚΥ: Συνεργασία με ΙΚΥ για πρόγραμμα υποτροφιών μετεκπαίδευσης ελλήνων επιστημόνων στις εγκαταστάσεις ESA (ολοκλήρωση 2 προκηρύξεων). Σύσταση Ομάδας Εργασίας και Διαμόρφωση Εθνικής Διαστημικής Στρατηγικής: Συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας για διαμόρφωση εθνικής διαστημικής στρατηγικής και για προτάσεις βελτίωσης της γεω-επιστροφής, η εισήγηση της οποίας τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση (32 συμμετοχέςαπαντήσεις) και διαμορφώθηκε ένα πρώτο κείμενο από τη ΓΓΕΤ. Στη συνέχεια το κείμενο θα συμπληρωθεί με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των Υπουργείων-χρηστών στον τομέα των διαστημικών εφαρμογών/υπηρεσιών. Προετοιμασία για Συμβούλιο Υπουργών ESA: Προετοιμασία της Ελληνικής πλευράς για το κρίσιμο Συμβούλιο Υπουργών ESA (Νοέμβριος 2012) σχετικά με, μεταξύ άλλων, την υποστήριξη ορισμένων τομέων και την δέσμευση ανάλογης εθνικής χρηματοδότησης (από ΠΔΕ) στα βιομηχανικά-αναπτυξιακά προγράμματα της ESA. Οργάνωση Εξειδικευμένων Ημερίδων: Οργανώθηκαν ημερίδες ενημέρωσης για εστιασμένες δράσεις ESA (διαστημική αποστολή Solar Orbiter) και συναντήσεις εργασίας με αξιωματούχους της ESA και εκπροσώπους της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας. Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 18

19 5.3.2 CERN ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Ιστορικό: Διαχρονικά υπήρχε μεγάλος προβληματισμός στη ΓΓΕΤ για την πολυετή (Ελλάδα ιδρυτικό Κ-Μ, 1953) υψηλή επένδυση της χώρας σε σχέση με τα ανταποδοτικά οφέλη και τον πολύ χαμηλό δείκτη βιομηχανικής επιστροφής. Επιτυχής Διαπραγμάτευση για τις Εισφορές: Από τον Αυγ ξεκίνησε και πάλι η συζήτηση για μείωση ή άλλη ρύθμιση για το ύψος της ετήσιας εισφοράς καθώς και για τη συμμετοχή των Ελληνικών ομάδων στα πειράματα CERN. Υπήρξε συχνή επικοινωνία, με την ανταλλαγή επίσημων επιστολών από τον Γενικό Γραμματέα Ε&Τ και πραγματοποιήθηκαν 2 συναντήσεις με τον Γενικό Δ/ντή του CERN, κ. Heuer, για την εξεύρεση ευέλικτων λύσεων επί των οικονομικών θεμάτων οι οποίες είχαν επιτυχή κατάληξη με επίσημη επιστολή από τον ΓΔ CERN να αποδέχεται τις προτάσεις του ΓΓ (καταβολή για τα επόμενα 3 χρόνια του 50-60% της ετήσιας εισφοράς) αλλά και για την ενίσχυση της συνεργασίας σε μία νέα βάση με στόχο τη μεταφορά τεχνολογίας που αναπτύσσεται στο CERN. Διερεύνηση νέων προτάσεων Συνεργασίας: Τέθηκαν ενδιαφέρουσες προτάσεις που απαιτούν περαιτέρω επεξεργασία, όπως η δημιουργία business incubation center με ενίσχυση από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ καθώς και η συμμετοχή Ελληνικών εταιρειών στον σχεδιασμό κατασκευής διαφόρων συστημάτων ενόψει της αναβάθμισης του LHC τα επόμενα χρόνια. Σύσταση WORKING GROUP: Αναμόρφωση Εθνικής Επιτροπής CERN σε νέα βάση με νέα μέλη, νέου και πιο ενεργού ρόλου υπό τη μορφή ομάδος εργασίας (σε εξέλιξη). Υποστήριξη για τη δημιουργία Δικτύου CERN - HERMES: Ο ΓΓ υποστήριξε τη δημιουργία του διεθνούς επιστημονικού δικτύου CERN HERMES, μεταξύ των Ελληνικών Πανεπιστημίων και ΤΕΙ και του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» με ερευνητικές ομάδες από διάφορα εργαστήρια αριστείας του CERN, οι επικεφαλής των οποίων έχουν εξαιρετική διεθνή αναγνώριση στην επιστημονική κοινότητα. 6. ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΤΑΚ 6.1 ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (ΕΣΕΤ) και ΤΟΜΕΑΚΑ ΕΠΙΣΤ. ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ (ΤΕΣ) Οργάνωση και συντονισμός των δραστηριοτήτων ΕΣΕΤ/ΤΕΣ. Από τη συγκρότηση του ΕΣΕΤ τον Σεπτέμβριο του 2010 έχουν πραγματοποιηθεί 12 τριήμερες συνεδριάσεις της ολομέλειας. Στο διάστημα αυτό το Συμβούλιο επεξεργάστηκε, μεταξύ άλλων, και διαμόρφωσε εισηγήσεις για τα ακόλουθα θέματα: Το υπό διαμόρφωση νέο σχέδιο νόμου για την Έρευνα και την Τεχνολογία, τη δομή, τις δραστηριότητες και προοπτικές των Ερευνητικών Κέντρων καθώς και την πρόταση αναδιάρθρωσης τουερευνητικού ιστού της χώρας, την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων για την επιλογή Διευθυντών των Ερευνητικών Κέντρων, την κατάρτιση ειδικών επιτροπών κριτών για την επιλογή Διευθυντών των Ερευνητικών Ινστιτούτων, τη σύνθεση και τις αρμοδιότητες των επτά (7) Τομεακών Επιστημονικών Συμβουλίων - ΤΕΣ (Βιοεπιστημών, Φυσικών Επιστημών, Επιστημών Μηχανικού, Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 19

20 Μαθηματικών & Επιστημών της Πληροφορίας, Τεχνών & Ανθρωπιστικών Επιστημών, Κοινωνικών Επιστημών), τις προκηρύξεις νέων δράσεων της ΓΓΕΤ και ιδιαίτερα τον σχεδιασμό της προκήρυξης και της αξιολόγησης του προγράμματος «ΑΡΙΣΤΕΙΑ» στο πρότυπο των δράσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC-European Research Council), τις εθνικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο των Ερευνητικών Υποδομών του Οδικού Χάρτη ESFRI (European Strategy Forum on Research Infrastructures). Τέλος, το ΕΣΕΤ σε στενή συνεργασία με τη ΓΓΕΤ επεξεργάζεται τη διαμόρφωση ενός πολυετούς Εθνικού Στρατηγικού Προγράμματος για την Έρευνα, Τεχνολογία και Καινοτομία (Ε.Σ.Π.Ε.Κ). Υποστήριξη της λειτουργίας των Τομεακών Επιστημονικών Συμβουλίων (ΤΕΣ). Τα Τομεακά Επιστημονικά Συμβούλια είναι: - ΤΕΣ Βιοεπιστημών (Βιολογία, Ιατρική, Γεωπονία, Διατροφή, Βιοτεχνολογία) - ΤΕΣ Φυσικών Επιστημών (Φυσική, Χημεία, Αστρονομία, Υλικά) - ΤΕΣ Μαθηματικών και Επιστημών της Πληροφορίας - ΤΕΣ Επιστημών Μηχανικού - ΤΕΣ Ενέργειας και Περιβάλλοντος - ΤΕΣ Κοινωνικών Επιστημών - ΤΕΣ Ανθρωπιστικών Επιστημών και Τεχνών Παράλληλα με τα ΤΕΣ, πρόσφατα συστάθηκε ειδική ομάδα εργασίας (task force) αποτελούμενη από εκπροσώπους του ερευνητικού αλλά και του επιχειρηματικού χώρου για τους τομείς της Διατροφής, Τροφίμων, Αγρο-βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών. Στο πλαίσιο του σχεδιασμού του ΕΣΠΕΚ τα ΤΕΣ έχουν αναλάβει να εκπονήσουν εκθέσεις (white papers) στις οποίες να προσδιορίζουν τις προτεραιότητες της έρευνας τις οποίες κρίνουν σκόπιμο να ενταχθούν στο ΕΣΠΕΚ. 6.2 ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ Οι μελέτες αυτές αποσκοπούν στην αποτίμηση των δράσεων της ΓΓΕΤ την περίοδο του Γ ΚΠΣ με έμφαση στις δράσεις που απευθύνονταν στον ιδιωτικό τομέα καθώς και σε δράσεις περιφερειακού χαρακτήρα. Τα αποτέλεσμα της αποτίμησης θα αποτελέσουν σημείο αναφοράς για τον σχεδιασμό των δράσεων ΕΤΑΚ της περιόδου στο πλαίσιο μιας προσπάθειας για διαμόρφωση πολιτικής βασισμένης σε τεκμηρίωση - evidence based policy. 6.3 ΠΟΛΥΕΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Μελέτη κειμένων τροποποίησης του Κανονισμού για τα Διαρθρωτικά Ταμεία για την περίοδο και αποστολή των θέσεων μας στην Εθνική Αρχή Συντονισμού ΕΣΠΑ / ΕΥΣΣΑΠ. 6.4 ΔΕΙΚΤΕΣ - ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΚΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΕΤΑΚ Αποτύπωση και καταγραφή των δεδομένων Ε&Α και εκπόνηση δεικτών, βάσει και των απαιτήσεων που απορρέουν από τις υποχρεώσεις μας ως προς της Ελληνική Στατιστική Αρχή και EUROSTAT και των αναγκών αποτύπωσης των δράσεων ΕΤΑΚ βάσει Μνημονίου (αναδιάρθρωση Τμήματος Δεικτών της ΓΓΕΤ και στελέχωση του με ειδικευμένο προσωπικό). Ενέργειες για την καταγραφή της δαπάνης Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας Σελ. 20