ΤΟ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟ. sd Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Νοεµβρίου Θεόδωρος Σπυρόπουλος: Μια ηγετική µορφή της Οµογένειας

Transcript

1 ΤΟ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟ sd Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Νοεµβρίου 2008 Θεόδωρος Σπυρόπουλος: Μια ηγετική µορφή της Οµογένειας

2 2 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Θεόδωρος Σπυρόπουλος: Μια ηγετική µορφή της Οµογένειας Του Σταύρου Μαρµαρινού Mια ολόκληρη ζωή µε δραµατικές αντιθέσεις έζησε ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος. Ποτέ του δεν θα ξεχάσει τα Καλάβρυτα όπου γεννήθηκε, να καίγονται από τους Γερµανούς κατακτητές. Πάντα στη ζωή του θα τον συνοδεύει ο πόνος για τον αδελφό του που τον δολοφόνησαν στο Σικάγο. Ηταν ο άνθρωπος που του εξασφάλισε δουλειά κατά τα πρώτα του χρόνια στην Αµερική. Πολλές φορές τότε έµεινε νηστικός, ενώ στη συνέχεια δούλευε 18 ώρες την ηµέρα προσπαθώντας να εξασφαλίσει τον επιούσιο για τον εαυτό του και την οικογένειά του και πουλώντας ανταλλακτικά αυτοκινήτων. Η οικογένειά του έχει ιστορία 120 περίπου χρόνων στην Αµερική, αλλά ο ίδιος τα πρώτα χρόνια στην Αµερική, αγωνιούσε για το καθηµερινό ψωµί της οικογένειάς του. Εκανε χρήµατα, καταστράφηκε, αλλά ξανασηκώθηκε. Με τη σκληρή εργασία και την τιµιότητά του, είναι σήµερα ιδιοκτήτης µεγάλης αλυσίδας επιχειρήσεων που απλώνεται σε όλη την Αµερική και όχι µόνο. Συγκαταλέγεται στους πιο επιτυχηµένους οικονοµικά και καταξιωµένους κοινωνικά, οµογενείς. Ασχολήθηκε µε τα οµογενειακά κοινά, και σήµερα είναι ο Συντονιστής του ΣΑΕ για την Περιφέρεια των ΗΠΑ. Ιδιαίτερη ευαισθησία και ενδιαφέρον έχει για την Ελληνική Παιδεία και τη Νεολαία. «Εκεί είναι το µέλλον της Ελλάδος, εκεί και το µέλλον της Οµογένειάς µας», συνηθίζει να λέει. Ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος γεννήθηκε στα Καλάβρυτα της Αχαΐας στην Πελοπόννησο, όπου παρακολούθησε και τις πρώτες τάξεις του Γυµνασίου το οποίο τελείωσε στη συνέχεια στην Αθήνα. H παιδική του ψυχή γνώρισε τον τρόµο κατά τα εφιαλτικά εκείνα χρόνια του πολέµου και την τραγωδία που γνώρισε ολόκληρη η περιοχή από τους Γερµανούς κατακτητές. Ακόµα και τώρα, όταν πηγαίνει στα Καλάβρυτα ο κ. Σπυρόπουλος, περνά και κάνει το σταυρό του από το λόφου του Καπή, όπου στις 13 εκεµβρίου του 1943 οι Γερµανοί εκτέλεσαν τον ανδρικό πληθυσµό άνω των 13 χρονών. Κοντά εκεί, στο ηµοτικό σχολείο της πόλης είχαν συγκεντρώσει προηγουµένως όλους τους κατοίκους. Τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωµένους τους έκλεισαν µέσα στο σχολείο το οποίο και πυρπόλησαν, αλλά αυτοί κατάφεραν να παραβιάσουν τις πόρτες και να διαφύγουν. «Την ηµέρα εκείνη της κόλασης, ευτυχώς, η οικογένειά µας βρισκόταν έξω από την πόλη κι έτσι δεν είχαµε δικούς µας ανάµεσα στα θύ- µατα», είπε µε διακοπτόµενη τη φωνή από τη συγκίνηση ο κ. Σπυρόπουλος. «Θυµάµαι πάντως τις συ- Η κατηγορία ήταν ότι βοηθά τους αντάρτες της περιοχής που είχαν προξενήσει µεγάλες ζηµιές στους Γερµανούς. «Ηµουν µπροστά στην άγρια εκείνη σκηνή, που η µάνα µας σταυροκοπιόταν και έλεγε σε µένα και στα αδέλφια µου να προσευχηθούµε γιατί θα σκοτώσουν τον πατέρα µας και δεν θα γυρίσει πάλι», είπε ο κ. Σπυρόπουλος. «εν ξεχνιόνται τέτοιες σκηνές, σ όλη σου τη ζωή και µάλιστα όταν είσαι µικρό παιδί... Τον κράτησαν τον πατέρα µου επί 40 µέρες, βασανίζοντάς τον και πιέζοντάς τον για να πάρουν πληροφορίες για τους αντάρτες. Είχαν σκηνοθετήσει µάλιστα και εικονική του εκτέλεση για να κάµψουν το ηθικό του και να τον φοβίσουν, αλλά ο πατέρας µου στάθηκε παλικάρι. Στο τέλος, τον άφησαν ελεύθερο, γιατί από τη µια δεν βρήκαν κανένα συγκεκριµένο στοιχείο σε βάρος του και από την άλλη, ο πατέρας µου είχε καλό όνοµα στην περιοχή». Η ιστορία του πατέρα του και τα γεγονότα εκείνης της εποχής αποτέλεσαν χρήσιµο µάθηµα για τον κ. Σπυρόπουλο το οποίο θυµάται και O Θεόδωρος Σπυρόπουλος υποστηρίζει το δικαίωµα της ψήφου των οµογενών. Υποστηρίζει µάλιστα την εκπροσώπηση της Οµογένειας στο ελληνικό κοινοβούλιο. Ο ίδιος απάντησε ότι θα τον ενδιέφερε πάρα πολύ να είναι κάποια στιγµή φωνή της Οµογένειας στη Βουλή. Γνήσια Γεύση από Ελλάδα Παράδοση, σύγχρονες τεχνικές επεξεργασίας, ανώτερη ποιότητα Krinos Foods, Inc Northern Blvd. LIC, NY νεχείς επιδροµές των Γερµανών, λόγω της αντίστασης των Ελλήνων ανταρτών σε όλη την περιοχή. Θυ- µάµαι, σαν να είναι τώρα, που καιγόντουσαν τα Καλάβρυτα. Εχω ακό- µα στη σκέψη µου τους καπνούς που υψώνονταν παντού από τις πυρπολήσεις στην πόλη. Παντού ατέλειωτες φάλαγγες µε Γερµανούς Ναζί που είχαν σκορπίσει το φόβο και τον τρόµο στην περιοχή από το 1941 µέχρι το 1944». Ενα χρόνο µετά την καταστροφή των Καλαβρύτων, µια νύχτα µπήκαν ξαφνικά οι Γερµανοί στο σπίτι της οικογένεια του κ. Σπυρόπουλου, έπιασαν τον πατέρα του και τον πήραν µαζί τους για εκτέλεση. χρησιµοποιεί σε όλη τη µετέπειτα ζωή του. «ιδάχτηκα ότι όλοι µας πρέπει να είµαστε ενωµένοι και να αγωνιζόµαστε να ξεπερνάµε τις δύσκολες καταστάσεις», είπε. «Γεγονότα σαν εκείνα της καταστροφής των Καλαβρύτων, δεν πρέπει να τα ξεχνάµε, αλλά να τα θυµόµαστε και να διδασκόµαστε από αυτά, ώστε να εργαζόµαστε για να µην επιτρέψουµε να επαναλαµβάνονται». Τα χρόνια πέρασαν και ο νεαρός τότε Σπυρόπουλος ενηλικιώθηκε και πήγε στη Σουηδία όπου σπούδασε Πολιτικές Επιστήµες. Εκεί γνώρισε και τη συµφοιτήτριά του τότε Ερικα, την οποία και παντρεύτηκε. Το 1962 επέστρεψε στην Ελ-

3 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΘΕΜΑ 3 GEORGE POULOS, Esq I K H Γ O P O Σ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ Eργατικά: Construction Ladders/ Scaffold Σοβαρά αυτοκινητικά: Car Accidents Πεσίµατα: Slip & Fall Workers Compensation Social Security Disability Bankruptcy - Chapter 7 & 13 Change Your Life with Experienced Bankrupcy Lawyer Discharge Credit Cards, Judgments Stop Harassment, Stop Foreclosures ñ Dept relief agency Banruptcy filer ñ 25 Consultation Fee rd Ave., Astoria, 1/2 block from «Ν» Train 1 Block from Triborough Bridge 111 Livingston St., Suite 1110, Brooklyn, NY (718) λάδα για να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις και δύο χρόνια αργότερα ήλθε µε τη σύζυγό του στο Σικάγο, όπου έµεναν µερικοί συγγενείς του. Η οικογένεια Σπυρόπουλου έχει µακρά ιστορία στο Σικάγο. Ο παππούς του, ηµήτριος Σπυρόπουλος, µετανάστευσε πρώτος εκεί το Για πολλές µέρες ταξίδευσε µε καράβι της εποχής που είχε φύγει από το λιµάνι της Πάτρας, όπως συνηθιζόταν εκείνο τον καιρό, περνώντας τον φουρτουνιασµένο Ατλαντικό. Στην καρδιά του είχε το όνειρο της «χώρας της επαγγελίας», όπου µπορούσε να βρει κανείς τα δολάρια στους δρόµους, όπως έλεγαν κάποτε. Η κατάσταση στην Ελλάδα, που άφησε πίσω του, ήταν πολύ δύσκολη. Ενα ολόκληρο κράτος προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια του, αλλά δεν το άφηναν τα συµφέροντα των µεγάλων δυνάµεων της εποχής. Λίγο αργότερα, πήγαν στο Σικάγο και τα δύο αδέλφια του ηµήτριου Σπυρόπουλου, ο Θεόδωρος το 1898 και ο Νίκος το Ο ένας από τους δύο προτί- µησε να επιστρέψει στην Ελλάδα, µετά από καιρό. «Από τον παππού µου µέχρι εµένα σήµερα, οι Σπυροπουλαίοι µένουµε 120 χρόνια στο Σικάγο», είπε ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος. Τα πρώτα χρόνια για τον παππού του ήταν πολύ δύσκολα. Αλλά και για τον ίδιο ήταν πολύ δύσκολα. Ο παππούς του στην αρχή άνοιξε ένα µικρό ανθοπωλείο, µετά ένα εστιατόριο και στη συνέχεια µια εταιρία που έκανε σοκολάτες. «Η εταιρεία µε τις σοκολάτες ήταν στο κέντρο του Σικάγου», είπε ο κ. Σπυρόπουλος. «Την κράτησε ο παππούς µου µέχρι που σταµάτησε. Το 1966 σηµειώθηκε διαρροή στο γκάζι, έγινε έκρηξη και καταστράφηκε ολόκληρο το οικοδοµικό τετράγωνο. Ο παππούς µου πέθανε σε ηλικία 96 χρόνων, περίπου. Εκείνη την εποχή έκαναν συµβόλαια που επέτρεπαν να είναι στο όνοµά τους, µέχρι να πεθάνουν. Σήµερα δεν υπάρχει τίποτε από την εταιρία εκείνη. Στη θέση της έχει χτιστεί και λειτουργεί σήµερα µια τράπεζα». Από την εταιρία εκείνη πέρασαν πάρα πολλοί οµογενείς, άλλοι για να βρουν δουλειά και άλλοι για να ζητήσουν κάποια βοήθεια την οποία ποτέ δεν τους αρνιόταν ο η- µήτριος Σπυρόπουλος. Εκεί είχε την ευκαιρία και ο ίδιος ο παππούς του να γνωρίσει προσωπικότητες της εποχής. Φίλος του ήταν ο ιδιοκτήτης της µεγαλύτερης εταιρίας µαστίχας της Αµερικής και οι δή- µαρχοι του Σικάγου. «Νοµίζω, απ ό,τι είχα ακούσει, ότι από το µαγαζί αυτό το παππού µου είχε περάσει και ο βασιλιάς Γεώργιος της Ελλάδας την εποχή του 30». Το ανθοπωλείο του παππού του κ. Σπυρόπουλου, που ήταν και η πρώτη δική του δουλειά στο Σικάγο, είχε καλύτερη τύχη. Στην ίδια θέση υψώνεται σήµερα η Λυρική Οπερα του Σικάγου. «Οταν περνώ από εκεί, βλέπω το κτίριο και την γύρω περιοχή και φαντάζοµαι το µέρος όπου κάποτε ζούσε ο παππούς µου», είπε ο κ. Σπυρόπουλος. Οσο για το εστιατόριο, δεν υπάρχει τίποτε από αυτό σήµερα. Στο τέλος, ο παππούς Σπυρόπουλος πέθανε από µοναξιά, γιατί µερικά χρόνια πριν είχε χάσει τη γυναίκα του και τον γιο του, πατέρα του Θεόδωρου Σπυρόπουλου. «Οι αµερικανικές εφηµερίδες είχαν αναφερθεί µε ολοσέλιδα δηµοσιεύµατα στον παππού µου», είπε ο κ. Σπυρόπουλος. Και πριν µερικά χρόνια η οργάνωση «Chicago Historical Society» είχε τιµήσει µε εκδήλωση τα 100 χρόνια των Σπυροπουλαίων στο Σικάγο. «Είχα παραβρεθεί στην τελετή εκείνη, γιατί ήµουν και ο µόνος που είχα µείνει από την οικογένεια στην πόλη αυτή», πρόσθεσε ο κ. Σπυρόπουλος. «Μας είχαν δώσει ένα χαρτί αναγνώρισης και τιµής για τον παππού και το θείο µου, Θεόδωρο. Ο θείος µου, είχε υπηρετήσει στον Ειρηνικό, ως αξιωµατικός κατά το Β Παγκόσµιο Πόλεµο. Μάλιστα, προς τιµήν του υπάρχει και ένα µνηµείο σε πάρκο του Μπέβερλι Χιλς του Σικάγου, όπου κάποτε έµενε η οικογένειά µας. Ηταν δραστήριο στέλεχος και στην πολιτική ζωή και στην κοινωνική ζωή της πόλης». Τα ονόµατα του παππού και των άλλων της οικογένειά τους που ήλθαν στην Αµερική, έχουν καταγραφεί στην ιστορία της πόλης του Σικάγου και συµπεριλαµβάνονται στους πίνακες που υπάρχουν στο Συγχαίρουµε εγκάρδια περίφηµο µουσείο για τους µετανάστες στο Ελλις Αϊλαντ της Νέας Υόρκης, το οποίο ήταν το πρώτο µέρος που έφθαναν όσοι έρχονταν στην Αµερική. Κατά τον Α Παγκόσµιο Πόλεµο, ο πατέρας του Θεόδωρου Σπυρόπουλου πήγε εθελοντής και εστάλη στη Μικρά Ασία µε τον Ελληνικό στρατό. Τότε παντρεύτηκε. Συνέχεια στη σελίδα 4 HELLENIC AMERICAN NATIONAL COUNCIL ΕΛΛΗΝΟ-ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ τον αγαπητό φίλο και συναγωνιστή στα µεγάλα θέµατα της Οµογένειας και του Ελληνισµού, κ. Θεόδωρο Σπυρόπουλο για την κατά πάντα επιτυχή επιλογή του από το «Περιοδικό» και την ανάδειξη του έργου του. Ο κ. Θεόδωρος Σπυρόπουλος έχει γράψει και εξακολουθεί να γράφει τη δική του ιστορία στον Ελληνισµό της Αµερικής. Είναι ο αληθινός υπηρέτης του Συγχαρητήρια

4 4 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΑΡΧΕΙΟ «Ε.Κ.» Αριστερά: Ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος είναι γνωστός για το έµπρακτο ενδιαφέρον του υπέρ της Παιδείας, γεγονός που του το αναγνωρίζουν όλοι. Στη φωτογραφία από συγκέντρωση οµογενών εκπαιδευτικών στη Νέα Υόρκη, διακρίνεται πρώτος από αριστερά. ίπλα του, κατά σειρά, οι: ρ. Ιωάννης Ευθυµιόπουλος, ιευθυντής Ελληνικής Παιδείας της Αρχιεπισκοπής, Μαρία Μακεδών, ιεθύντρια Παιδείας Αµέσου Αρχιεπισκοπικής Περιφέρειας, Γεώργιος Βληκίδης, Συντονιστής Εκπαίδευσης στο γεν. προξενείο Ν.Υ. και δεξιά η παλαίµαχος εκπαιδευτικός, Αγγελική Ρουφάκη, πρώην διευθύντρια του Σχολείου Τιµίου Σταυρού, Μπρούκλιν. εξιά: Ο κ. Σπυρόπουλος µιλά κατά το πρώτο Περιφερειακό Συνέδριο του ΣΑΕ των ΗΠΑ. Θεόδωρος Σπυρόπουλος: Μια ηγετική µορφή της Οµογένειας Συνέχεια από τη σελίδα 3 «Θυµάµαι που ο πατέρας µου, µου είχε διηγηθεί περιστατικά από την εκστρατεία στη Μικρά Ασία», είπε ο κ. Σπυρόπουλος. «Μου είπε για την ψυχική δύναµη που είχε ο ελληνικός στρατός εκεί και, φυσικά, τα µεγάλα λάθη που έγιναν, µε αποτέλεσµα την υποχώρηση. Ο πατέρας µου ήταν σε ευαίσθητη θέση στη Σµύρνη και υπηρετούσε στην Αεροπορία του Ναυτικού, όπου είχαν τότε 4-6 αεροπλάνα». Στην Αµερική, ο πατέρας του κ. Σπυρόπουλου έζησε κατά τα νεανικά του χρόνια, αλλά µετά το γάµο του στην Ελλάδα παρέµεινε εκεί και ασχολήθηκε µε οικοδοµικές εργασίες. Ως ενθύµιο και κειµήλιο από τον πατέρα του φυλάει ένα Σταυρό µε τον οποίο τον είχε τιµήσει ο βασιλιάς. Πέρασε πολλές και δραµατικές Î Ì ÚÔ ÙÔ ÈÔÈÎËÙÈÎÔ Ì Ô Ï Ô ÙË Î ËÌ ˆÎÚ ÙÔ, ÂÎÊÚ ˆ ÙÈ ıâúìfiù Ù  ÚÈÛÙ Â Ì ÛÙÔÓ ÓÙÔÓÈÛÙ ÙÔ ÌÂÚÈÎ Î. Âfi ˆÚÔ apple ÚfiappleÔ ÏÔ, ˆ ÂÏ ÈÛÙÔ Â ÁÌ Â ÁÓˆÌÔÛ ÓË Î È Ó ÁÓÒÚÈÛË ÙË Á appleë ÙÔ, ÙÔ ıâ ÚÂÛÙÔ Î È appleôï appleïâ ÚÔ ÊÈÏ ÓıÚˆappleÈÎÔ ÙÔ ÚÁÔ Î È ÙË appleôï ÙÈÌË Û Ì ÔÏ ÙÔ ÛÙËÓ Ó appleù ÍË ÙˆÓ ËÏÒÓ appleúô È ÁÚ ÊÒÓ ÂÏÏËÓÔ ÌÂÚÈÎ ÓÈÎÒÓ Û ÔÏ ˆÓ «ÙÛ ÚÙÂÚ», ÙË È Ù ÚËÛË Î È appleúô ÁˆÁ ÙË ÂÏÏËÓÈÎ apple È Â Î È ÙË ÍÂapple Ú ÛÙË ÏÏËÓÔ ÚÈÛÙÈ ÓÈÎ Ì ÎÏËÚÔÓÔÌÈ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ ÛÙËÓ ÌÂÚÈÎ ÓÈÎ ÎÔÈÓˆÓ Ì. ÁÎ Ú È Û Á ÚËÙ ÚÈ Î È Î ıâ ÂappleÈÙ ÛÙÔ ÂÍ ÈÚÂÙÈÎfi ÊÈÏ ÓıÚˆappleÈÎfi, ÂÎapple È Â ÙÈÎfi Î È ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚÁÔ appleô ÓÈ ÈÔÙÂÏÒ ÂappleÈÙÂÏÂ. Ï ı ÚÈÔ ÂÚÔ Ï Úfi ÚÔ ÈÔÈÎËÙÈÎÔ Ì Ô Ï Ô στιγµές στη νέα του πατρίδα ο κ. Σπυρόπουλος. Οταν ήλθε στο Σικάγο ζούσε µαζί µε ένα από τα αδέλφια του, το Νίκο, κοντά στον οποίο βρήκε δουλειά. Ηθελε να συνεχίσει τις σπουδές του, αλλά τότε συνέβη το µεγάλο δράµα, όταν χωρίς λόγο, κάποιο πρωινό ένας ξένος παρανοϊκός που ο αδελφός του τον είχε λυπηθεί και τον είχε πάρει στη δουλειά του επειδή τον λυπόταν, τον δολοφόνησε µέσα στο µαγαζί. Ο νεαρός τότε Θόδωρος, έµεινε ξεκρέµαστος, χωρίς υποστήριξη, αναγκασµένος να αγωνιά για τον καθηµερινό ψωµί του. «Εγώ και η οικογένειά µου µείναµε νηστικοί, όταν σκοτώθηκε ο αδελφός µου και έχασα την υποστήριξή του. Επρεπε να τα καταφέρω», είπε. «Αγωνίστηκα, πέτυχα, καταστράφηκα, ξαναπροσπάθησα και τελικά έφτασα κάπου». Στην αρχή, πήγε ως πωλητής σε ένα πρατήριο βενζίνης που είχε κάποιος Ελληνας. Σε τέσσερις µήνες κατάφερε να νοικιάσει ένα βενζινάδικο. «Αρχισα να δουλεύω 18 ώρες την ηµέρα µε τη σκέψη ότι πρέπει να τα καταφέρω», είπε. «υο χρόνια µετά, άρχισα εισαγωγές µηχανηµάτων από τη Γερµανία. Η δουλειά δεν πήγε καλά, λόγω της αναπροσαρµογής της τιµής του µάρκου τότε και της κρίσης που σηµειώθηκε στα πετρελαιοειδή τον ίδιο καιρό. Αναγκάστηκα να ξαναρχίσω από την αρχή. Είχα καταστραφεί οικονοµικά, αλλά έπρεπε να ζήσω. Ετσι γυρνούσα από µαγαζί σε µαγαζί και πουλούσα ανταλλακτικά αυτοκινήτων και χηµικά που είχα πίσω στο αυτοκίνητό µου. Με τα χρή- µατα που έπαιρνα, πήγαινα και αγόραζα διπλά ανταλλακτικά για να βγω πάλι να τα πουλήσω». Από τα δύσκολα εκείνα πρώτα χρόνια του στην Αµερική, ο κ. Σπυρόπουλος πήρε ακόµα ένα µεγάλο µάθηµα για τη ζωή. «Ο άνθρωπος πρέπει να εργάζεται σκληρά, να είναι τίµιος στις συναλλαγές του και στους συνανθρώπους του και να έχει επιµονή και υποµονή», τόνισε. «Αυτή τη συµβουλή δίνω κυρίως στους νέους. Να µη ξεχνάνε ότι τα αγαθά αποκτώνται µε σκληρή εργασία. Και κάτι ακόµα: να µάθουν να είναι συντηρητικοί και κάποια στιγ- µή, όταν φθάσουν κάπου, να ξέρουν ότι εκτός από τον εαυτό τους, θα πρέπει να βοηθούν τους συνανθρώπους τους». Ο κ. Σπυρόπουλος αναγνωρίζει την πολύτιµη συµπαράσταση που του πρόσφερε στις δύσκολες στιγ- µές η αγαπηµένη του σύζυγος. «Με βοήθησε πολύ η Ερικα, που ήταν πάντα στο πλάι µου», υπογράµµισε. Η σύζυγός του είναι ζωγράφος και αρχιτέκτων κηπουρικής. Με την εργασία της στο χώρο της τέχνης βρίσκεται κοντά και προσφέρει και αυτή τις υπηρεσίες της στην Οµογένεια και γενικότερα στον Ελληνισµό. Αφού ξεπέρασε µε καθηµερινό µόχθο τις δυσκολίες εκείνες, ο κ. Σπυρόπουλος άρχισε το 1975 µε τα λίγα χρήµατα που είχε συγκεντρώσει τις σηµερινές του εργασίες. Τότε αγόρασε το πρώτο του πρατήριο βενζίνης και άρχισε να ασχολείται µε τα πετρελαιοειδή, που συνεχίζει µέχρι σήµερα µαζί µε την πώληση Η µεγάλη αδυναµία για τον Συντονιστή του ΣΑΕ Περιφέρειας των ΗΠΑ, είναι η κόρη του, Μαριάνα Σπυρόπουλου - Βασιλάκη. Σπούδασε Νοµικά, υπηρέτησε ως εισαγγελέας στην πολιτεία του Ιλινόις,, διατηρεί δικηγορικό γραφείο στο Σικάγο και ενδιαφέρεται για την πολιτική. ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Το 1984 αγόρασε ένα τµήµα εταιρίας πετρελαιοειδών που ασχολείται µε την παραγωγή λιπαντικών, χηµικών προϊόντων και αντιψυκτικών για τα αυτοκίνητα. Ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος είναι πρόεδρος και µέτοχος πολλών επιχειρήσεων, κα-

5 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΘΕΜΑ 5 ΑΡΧΕΙΟ «Ε.Κ.» Ο κ. Θεόδωρος Σπυρόπουλος, µε την όλη δραστηριότητά του και περισσότερο µε τον οργανισµό «Φύτεψε τις ρίζες σου στην Ελλάδα», για την ίδρυση του οποίου είχε την πρωτοβουλία, συνδέθηκε µε τον πρόεδρο Μπιλ Κλίντον και τη σύζυγό του, γερουσιαστή, Χίλαρι Κλίντον. Στην αριστερή φωτογραφία, ο κ. Θεόδωρος Σπυρόπουλος και η σύζυγός του, Ερικα, µε τον πρώην πρόεδρο των Ηνωµένων Πολιτειών. Στη δεξιά φωτογραφία, στιγµιότυπο από προηγούµενη συνεδρίαση στη Νέα Υόρκη του Ελληνοαµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου, στο οποίο είχε υπηρετήσει ως πρόεδρος, πριν εκλεγεί Συντονιστής του ΣΑΕ για την Περιφέρεια των Ηνωµένων Πολιτειών. θώς και κορυφαίο στέλεχος ή µέλος διαφόρων οργανώσεων και φορέων. Μεταξύ άλλων, διετέλεσε πρόεδρος της Οµοσπονδίας Ελληνικών Σωµατείων στο Σικάγο και ιδρυτικό στέλεχος και πρόεδρος του Ελληνοαµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου, ενώ σήµερα είναι Συντονιστής του ΣΑΕ για την Περιφέρεια των Ηνω- µένων Πολιτειών. Ο κ. Σπυρόπουλος άρχισε να ασχολείται µε τα οµογενειακά κοινά το 1974, όταν ήταν µέλος του ιοικητικού Συµβουλίου του Συλλόγου Καλαβρυτινών του Σικάγου και είχαν αρχίσει οι µεγάλες κινητοποιήσεις για το Κυπριακό. Προηγουµένως, το 1971, συµµετείχε σε µια συνάντηση για τη δηµιουργία ενός οργανισµού, τύπου Εθνικού Συµβουλίου, που είχε γίνει στο «Γουόλντορφ Αστόρια» της Νέας Υόρκης µαζί µε το Βασίλειο Φώτο, που ήταν Πρόεδρος της Πανηπειρωτικής. Η σκέψη ήταν να ιδρυθεί ένας πανελλαδικός οργανισµός, αλλά δυστυχώς δεν υλοποιήθηκε τότε. Το Εθνικό Συµβούλιο που καλύπτει όλες τις ελληνικές οµοσπονδίες στην Αµερική, ιδρύθηκε αργότερα. Το Καταστατικό του υπογράφτηκε στη Νέα Υόρκη από τα µέλη του στις 29 Νοεµβρίου 1992 και ο κ. Σπυρόπουλος ψηφίστηκε ως ο πρώτος πρόεδρος της παναµερικανικής αυτής οργάνωσης. Απογοητεύτηκε µήπως κάποια στιγµή ο κ. Σπυρόπουλος από τα χρόνια που ήταν επικεφαλής του Ελληνοαµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου; «εν απογοητεύοµαι ποτέ», απάντησε. «Εάν ήταν κάτι που πάντα µε στενοχωρούσε, ήταν το θέµα της συνεργασίας που πρέπει να έχουν οι Ελληνες της Αµερικής για το κοινό συµφέρον της Οµογένειας. Με στενοχωρούσε ότι µερικές φορές ορισµένοι δεν έδιναν εκείνο που θα έπρεπε να δώσουν σε µια µεγάλη οργάνωση που οι ίδιοι δηµιούργησαν. Παρόλα αυτά, µέσα στους κόλπους του Ελληνοαµερικανικού Συµβουλίου υπήρξαν άνθρωποι που προσπάθησαν πολύ για την ένωση του Ελληνισµού για τα κοινά συµφέροντα της Οµογένειας». Εάν ξαναγύριζε ποτέ στην προεδρία του Ελληνοαµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου ο κ. Σπυρόπουλος, θα ενεργούσε διαφορετικά απ ό,τι στο παρελθόν; «Ναι», είπε. «Κατ αρχήν, θα ζητούσα απ όλα τις οργανώσεις-µέλη, να βάλουν νέους στην ηλικία ανθρώπους, που έχουν όραµα και µπορούν να δώσουν νέο ενδιαφέρον στον τρόπο συνεργασίας και δουλειάς. Γιατί εµείς που έχουµε γεννηθεί στην Ελλάδα, συµβαίνει πολλές φορές να φέρνουµε µαζί µας τοπικισµούς, πάθη και άλλα, που δεν βοηθούν κανένα. Πάντα θα ήθελα να δω µέσα σε όλους τους οµογενειακούς οργανισµούς νέους στην ηλικία συµπατριώτες µας, µορφωµένους, που έχουν στόχους και οράµατα». Ο κ. Σπυρόπουλος υπηρέτησε και υπηρετεί στις κορυφές δύο από τους µεγαλύτερους φορείς της οµογένειας, πρώτα το Ελληνοαµερικανικό Εθνικό Συµβούλιο και τώρα το ΣΑΕ Αµερικής. Εάν λειτουργεί σωστά το Συνέχεια στη σελίδα 6 O κ. Θεόδωρος Τσαφατίνος πρώην πρόεδρος της Παλλακωνικής Οµοσπονδίας Αµερικής και Καναδά της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Φλόριδας και της Plato Academy συγχαίρει τον Συντονιστή του ΣΑΕ για την Περιφέρεια των Ηνωµένων Πολιτειών ΘΕΟ ΩΡΟ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟ για τις αγνές και φιλότιµες προσπάθειες που για χρόνια καταβάλλει στην προώθηση των Ελληνικών ικαίων Τον ευχαριστούµε για τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει στα εθνικά θέµατα και το έµπρακτο ενδιαφέρον του υπέρ της Παιδείας της Νεολαίας και της ανάδειξης και αξιοποίησης των δυνάµεων της Οµογένειας Ολοι εµείς, είµαστε πάντα στο πλευρό του a b FEDERATION OF HELLENIC EDUCATORS OF AMERICA Οµοσπονδία Ελληνο-Αµερικανών Εκπαιδευτικών th Street, Brooklyn, NY Tel.: (718) Θερµά συγχαρητήρια στον αγαπητό Θεόδωρο Σπυρόπουλο Του ευχόµαστε Υγεία και ύναµη στο µεγάλο του έργο για το καλό της Ελληνοαµερικανικής Κοινότητας την οποία επάξια εκπροσωπεί ως πρόεδρος του Σ.Α.Ε. Αµερικής και τον ευχαριστούµε για την ευγενική και γενναιόδωρη προσφορά του σε όλα τα θέµατα Παιδείας Στέλλα Κοκόλη, Πρόεδρος Για την Οµοσπονδία Τιµολέων Κόκκινος, Γραµµατέας

6 6 ΘΕΜΑ Θερµά συγχαρητήρια στον καλό µου φίλο Θεόδωρο Σπυρόπουλο Συντονιστή του Σ.Α.Ε. για την Περιφέρεια των Η.Π.Α. ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Θεόδωρος Σπυρόπουλος: Μια ηγετική µορφή της Οµογένειας Ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος είναι ο άοκνος εργάτης του Ελληνισµού ο ένθερµος πατριώτης που αγωνίζεται για τα δίκαια του Κόσµου και προπάντων για κάθε τι Ελληνικό είτε λέγεται Σκοπιανό, είτε Κυπριακό, είτε Πατριαρχείο. Είναι ο Ελληνας που κρατά άσβεστη την αγάπη για την Πατρώα Γη. Μια αγάπη ανιδιοτελή και χωρίς όρια. Φίλε Τεντ και εις ανώτερα Βασίλειος Μπεµπόνης Ιδρυτής και Πρόεδρος της εταιρείας Bebon Εquipment Services, Chicago, Illinois Συνέχεια από τη σελίδα 5 ριότητας του κ. Σπυρόπουλου είναι και ο οργανισµός που δηµιούργησε µε την ονοµασία «Φύτεψε τις ρίζες σου στην Ελλάδα». Χάρις στην πρωτοβουλία αυτή έγιναν δενδροφυτεύσεις και αναδασώσεις σε πολλές περιοχές της Ελλάδος. «Οι καταστροφές που έγιναν στην Ελλάδα κατά την περίοδο , ήταν περίπου στο ίδιο µέγεθος µε εκείνες που έλαβαν χώρα από τις φωτιές το περυσινό καλοκαίρι», είπε. «Οι συµφορές εκείνης της περιόδου µας ώθησε να κάνου- µε κάτι για να βοηθήσουµε τη γενέτειρα στην αποκατάσταση της φύσης της». Από την ίδρυση του οργανισµού µέχρι σήµερα συγκεντρώθηκε ένα περίπου εκατοµµύριο δολάρια, τα οποία διατίθενται συνεχώς για δενδροφυτεύσεις και αναδασώσεις. «Η δική µας πρωτοβουλία βοήθησε δη- µάρχους και κοινοτάρχες και άλλους παράγοντες να δουν πολύ πιο σοβαρά το οικολογικό πρόβληµα που αντιµετωπίζει η Ελλάδα σε συνάρτηση µε τον εθελοντισµό», πρόσθεσε ο κ. Σπυρόπουλος. «Σήµερα στην Ελλάδα υπάρχει µια κινητοποίηση στο θέµα του εθελοντισµού για το περιβάλλον». Η πιο πικρή ανάµνηση που έχει ο κ. Σπυρόπουλος είναι ο θάνατος του αδελφού του και η πιο ευχάριστη, η γέννηση της κόρης του, Μαριάνας που είναι η µεγάλη του αδυναµία. Η Μαριάνα που είναι παντρεµένη µε τον Παύλο Βασιλάκη, σπούδασε νοµικά και διετέλεσε εισαγγελέας της πολιτεία του Ιλινόις, ενώ σήµερα έχει δικό της δικηγορικό γραφείο. «Εχει βλέψεις στην πολιτική και αυτό είναι πολύ ευχάριστο», είπε ο πατέρας της. Ο κ. Σπυρόπουλος είναι ιδιαίτερα γνωστός για την υποστήριξή του σε θέµατα Νεολαίας και Ελληνικής Παιδείας. «Πιστεύω ότι όλοι µας ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΣΤΟ ΘΕΟ ΩΡΟ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ Σ.Α.Ε. ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ ΑΜΕΡΙΚΗΣ Για τις αγνές, διαρκείς και αταλάντευτες θέσεις του στα µεγάλα Εθνικά Θέµατα του Ελληνισµού. Για τη µεγάλη και ανιδιοτελή προσφορά του στη διατήρηση της Εθνικής Ελληνικής Ταυτότητος στη διάδοση της Ελληνικής Παιδείας στην προσπάθεια Οργάνωσης της Νεολαίας µας και στη ενδροφύτευση και Προστασία του Περιβάλλοντος. Ο ΘΕΟ ΩΡΟΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ως πρόεδρος του Ελληνοαµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου πρωταγωνίστησε επί σειρά ετών στους αγώνες γιά το Σκοπιανό, το Κυπριακό, το Πατριαρχείο, το Ποντιακό και κράτησε την ενότητα των Οµοσπονδιών της Οµογένειας σε καιρούς δύσκολους και µε θυσίες προσωπικές. Με την εκλογή του Σπυρόπουλου στη θέση του Συντονιστή Σ.Α.Ε. φύσηξε φρέσκος αέρας στην Αµερική και σήµανε µία νέα εποχή στις σχέσεις Εθνικού Συµβουλίου- Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Αµερικής ΑΧΕΠΑ-Οµοσπονδιών και Σ.Α.Ε. Επιτυχηµένος επιχειρηµατίας και άνθρωπος ο Θεόδωρος εµπνέει πάντα σεβασµό σε φίλους και αντιπάλους και αποτελεί κεφάλαιο πολύτιµο για την Οµογένεια από όποιο µετερίζι και αν υπηρετεί την πατρίδα. ρ. Γιάννης Νάθενας Ιδρυτής και Επίτιµος Πρόεδρος ΕΑ Εθνικού Συµβουλίου Πρόεδρος του ιεθνούς Ιδρύµατος Ακαδηµαϊκών Σπουδών ( ΙΑΣ) Αντιπρόεδρος Παγκοσµίου Συµβουλίου Κρητών Ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος στα γραφεία του ΣΑΕ στο Σικάγο. Η οικογένειά του, έχει ιστορία 120 περίπου χρόνων στην Αµερική, αλλά ο ίδιος τα πρώτα χρόνια στο Σικάγο αγωνιούσε για το καθηµερινό ψω- µί της οικογένειάς του. Σήµερα, συγκαταλέγεται στους πιο επιτυχη- µένους οικονοµικά και καταξιωµένους κοινωνικά, οµογενείς. ΣΑΕ στις ΗΠΑ, νοµίζει ότι θα είναι περιττή η ύπαρξη και παράλληλη λειτουργία και του Ελληνοαµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου: «Οχι, καθόλου», σπεύδει να τονίσει. «Γιατί το Εθνικό Συµβούλιο, όπως έχει δηµιουργηθεί από την ίδια την Οµογένεια για τις ανάγκες της, είναι ένα συντονιστικό όργανο. Ενώ το ΣΑΕ είναι ένα συµβουλευτικό όργανο προς την ελληνική κυβέρνηση, µεταφέροντας τις σκέψεις και τις ανάγκες της Οµογένειας. Πιστεύω ότι το Ελληνοαµερικανικό Εθνικό Συµβούλιο µπορεί να βοηθήσει αφάνταστα στο σκοπό της ένωσης του Ελληνισµού για κοινά συµφέροντα της Οµογένειας». Ενας από τους τοµείς δραστη- έχουµε αυτή την ευαισθησία και µπορούµε να την εκδηλώσουµε µε πολλούς τρόπους», τόνισε. «Στηρίζοντας την ελληνική γλώσσα και Παιδεία, γενικότερα, στην Αµερική, στηρίζουµε συγχρόνως και τη Νεολαία µας, που αποτελεί το µέλλον του εδώ Ελληνισµού». Πριν καιρό είχε πρωτοστατήσει στην ίδρυση του λεγόµενου «Οµογενειακού Συµβουλίου Παιδείας Αµερικής για τη διάδοση και διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας, Ιστορία και Πολιτισµού», αλλά, «δυστυχώς, δεν υπήρξε η δέουσα ανταπόκριση», όπως εξήγησε. «Ισως πρέπει να ξαναρχίσουµε από την αρχή, γιατί είναι τόσο αναγκαίο». Για το δικαίωµα της ψήφου των οµογενών, ο κ. Σπυρόπουλος είναι θετικός. Υποστηρίζει µάλιστα την εκπροσώπηση της Οµογένειας µέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο. Ερωτηθείς εάν θα ενδιαφερόταν να είναι ο ίδιος κάποια στιγµή αντιπρόσωπος της Οµογένειας στην Βουλή, απάντησε: «Θα µε ενδιέφερε πάρα πολύ».

7 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ Ο Πολ Κοτρότσιος εκδότης της «Hellenic News of America» και ιδρυτής του Hermes Expo International συγχαίρει τον Συντονιστή του Σ.Α.Ε. της Περιφέρειας των Ηνωµένων Πολιτειών Αµερικής Θεόδωρο Σπυρόπουλο Εναν Ελληνα της ιασποράς µε Οραµα, υναµισµό και Στόχους για το Σήµερα και το Αύριο της Οµογένειας αλλά και όλου του Κόσµου. Η πορεία της ζωής του είναι µία πορεία προσφοράς, εθελοντισµού και προαγωγής των Ιερών και των Οσίων της Ελληνικής Φυλής. Η συµβολή του στην Ελληνική Παιδεία, τα Ελληνικά Θέµατα όπως το Σκοπιανό, το Κυπριακό, το Οικουµενικό Πατριαρχείο και το πρόγραµµα «Φύτεψε τις Ρίζες σου στην Ελλάδα» είναι το διαρκές µέληµα της ζωής του. Τα παραπάνω αποτελούν προσωπική κατάθεση ψυχής βγαλµένη από µία πολύχρονη φιλία και συνεργασία µέσα από το Εθνικό Συµβούλιo και από το Συµβούλιο του Απόδηµου Ελληνισµού. Του Εύχοµαι καλή Υγεία και ύναµη ώστε απτόητος να συνεχίσει τον αγώνα του για κάθε τι Ελληνικό.

8 8 ΠΡΟΣΩΠΑ Οι «πρόγονοι» του Μπαράκ Οµπάµα ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Toυ Αναστάση Βιστωνίτη Ποιοι είναι οι άνθρωποι των γραµ- µάτων και της διανόησης που αγωνίστηκαν µε την πένα τους ενάντια στην προκατάληψη, από τις αρχές του 20ού αιώνα ως σήµερα, ώστε να ανοίξουν τον δρόµο προς την ιστορική νίκη του πρώτου µαύρου Προέδρου των ΗΠΑ. Το 1965 ο Ρόµπερτ Κένεντι είχε πει ότι πιθανόν σε 40 χρόνια από τότε ο πρόεδρος των ΗΠΑ να είναι µαύρος. Αυτό τότε θεωρήθηκε µία ακόµη ριζοσπαστική ιδέα της δεκαετίας του 60. Η εκλογή του Μπαράκ Οµπάµα στο ύψιστο αυτό αξίω- µα επιβεβαιώνει την πρόβλεψη του Κένεντι. Το κοινωνικό και πολιτισµικό υπόβαθρο, όµως, της κουλτούρας των Αφροαµερικανών και της νέας συνείδησης που δηµιουργήθηκε µας πάει πίσω, στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν εµφανίστηκε το φαινόµενο που απεκλήθη Αναγέννηση του Χάρλεµ και διήρκεσε από το 1919 ως το 1929, ενώ η επίδρασή του και στα κατοπινά χρόνια υπήρξε βαθύτατη, όχι µόνο στις ΗΠΑ, αλλά και στην Αφρική και στην Καραϊβική. Η περιοχή του Χάρλεµ της Νέας Υόρκης άρχισε να κατοικείται από Αφροαµερικανούς στις αρχές του 20ού αιώνα και πολύ γρήγορα κατέστη «Μαύρη Μητρόπολη» ή «Μαύρη Μέκκα», όπως την αποκάλεσαν. Ηταν η περίοδος της µεγάλης εσωτερικής µετανάστευσης των µαύρων από τον Νότο προς τον Βορρά, όπου ο ρατσισµός ήταν ασυγκρίτως µικρότερος και οι κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισµικές προσδοκίες εµφανώς µεγαλύτερες, ως το 1929, όταν συνέβη το µεγάλο οικονοµικό κραχ µε την κατάρρευση του χρη- µατιστηρίου. Οι προσδοκίες αυτές αναφέρονταν σε µια κοινωνία όπου οι µαύροι καλλιτέχνες, συγγραφείς, επιστήµονες και ερευνητές θα επεδίωκαν δύο στόχους: αφενός µεν να εµπεδωθεί ανάµεσα στον µαύρο πληθυσµό µιας συνείδηση του ρόλου και της ύπαρξής του και αφετέρου να γεφυρωθεί το χάσµα ανάµεσα στην κοινωνία των µαύρων και των λευκών. Θα ήταν ένα είδος συµµαχίας των ελίτ λευκών και µαύρων στην κορυφή που θα λειτουργούσε ως κινητήριος δύναµη ώστε να καταπολεµηθούν η άγνοια, οι προκαταλήψεις και το φυλετικό µίσος. Εθνοκεντρικό γκέτο Το Χάρλεµ ήταν από τότε ένα γκέτο, όµως η λέξη δεν είχε εκείνη την εποχή τη σηµερινή της σηµασία. Το γκέτο λειτουργούσε εθνοκεντρικά αλλά και ανταγωνιστικά διότι, ενώ αποτελούσε τον πυρήνα της νέγρικης συνείδησης, η ατοµική δη- µιουργία εθεωρείτο σηµαντικότερη. Οι µαύροι δηµιουργοί και επιστήµονες έπρεπε να παραγάγουν έργα όχι απλώς διαφορετικά από τα αντίστοιχα της κουλτούρας των λευκών, αλλά και εφάµιλλα. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα σε πολύ σύντο- µο χρονικό διάστηµα η κουλτούρα τόσο των µαύρων όσο και των λευκών στην Αµερική να µην µπορεί να κατανοηθεί ανεξάρτητα η µία από την άλλη. Η αλληλεξάρτηση µεγάλωνε συνεχώς όσο περνούσαν τα χρόνια και σήµερα συνιστά ένα από τα πλέον βασικά και κρίσιµα γνωρίσµατα της πολιτισµικής και πολιτικής ωρίµανσης των ΗΠΑ, που είχε ως αποτέλεσµα 45 χρόνια µετά τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ να έχου- µε τον πρώτο µαύρο πρόεδρο στην ιστορία της χώρας. Η µουσική, η ποίηση, η ζωγραφική και το θέατρο έπαιξαν πρωταρχικό ρόλο στην αναγέννηση αυτή. Η χρήση, λ.χ., της µάσκας στο Ελα Φιτζέραλντ θέατρο ήταν µεταφορά αφρικανικών-τοτεµικών συµβόλων που κινδύνευαν να χαθούν στο µητροπολιτικό περιβάλλον και την κουλτούρα των λευκών (τη σηµασία της αφρικανικής µάσκας ανακάλυπταν την ίδια εποχή µεγάλοι ζωγράφοι όπως ο Πικάσο). Ο ρυθµός της ποίησης ήταν ο ρυθµός των τραγουδιών της φυτείας και του γκόσπελ, το ύφος βασιζόταν στη µείξη µοντερνιστικών τεχνοτροπιών στο γλωσσικό ιδίωµα των µαύρων, η ζωγραφική παρέπεµπε στην κουλτούρα της Αφρικής και ήταν εθνοκεντρική, όπως οι τοιχογραφίες των µεξικανών Ορόσκο, Σικέιρος και Ντιέγκο Ριβέρα, και οι µουσικοσυνθέτες σύντοµα άρχισαν να συνδυάζουν στοιχεία της τζαζ και της συµφωνικής µουσικής. Στα κατοπινά χρόνια αναπτύχθηκε µια έντονα ριζοσπαστική συνείδηση η οποία οδήγησε στο µεγάλο κίνηµα εναντίον των φυλετικών διακρίσεων στις αρχές της δεκαετίας του 60. Οπως οι δηµιουργοί της περιόδου της Αναγέννησης του Χάρλεµ ήθελαν να γεφυρώσουν το φυλετικό χάσµα, έτσι και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αναγνώριζε έναν αόρατο συνοδοιπόρο στο πρόσωπο του Χένρι Ντέιβιντ Θορό του 19ου αιώνα. ίπλα στην άποψη του Θορό Περί πολιτικής ανυπακοής ο Κινγκ έθετε τη δική του περί δηµιουργικής διαµαρτυρίας, δίνοντας στο κίνηµα εναντίον των φυλετικών διακρίσεων όχι Λάγκστον Χιουζ Ρίτσαρντ Ράιτ µόνο ηθικό, αλλά και πολιτισµικό και εθνικό περιεχόµενο. Το θέατρο «Apollo» Σηµαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της αφροαµερικανικής κουλτούρας έπαιξε η ίδρυση του θεάτρου Apollo, το οποίο συνιστά την τελευταία αναλαµπή της Αναγέννησης του Χάρλεµ. Ανοιξε το 1934 στην 125η οδό και εκεί αναδείχθηκαν µερικά από τα µεγαλύτερα ονόµατα της µουσικής τζαζ όπως η Ελα Φιτζέραλντ, η Μπίλι Χολιντέι και η Σάρα Βον. Στα τέλη της δεκαετίας του 60 βυθίστηκε στην παρακµή, αλλά το 1983 η οµοσπονδιακή κυβέρνηση, η πόλη και η Πολιτεία της Νέας Υόρκης αποφάσισαν να το ενισχύσουν οικονοµικά. Σήµερα το επισκέπτονται ετησίως περίπου άτοµα. Η Αναγέννηση του Χάρλεµ ενέπνευσε δύο πρώτης γραµµής πεζογράφους στις δεκαετίες του 30 και του 40: Τον Ραλφ Ελισον και τον Ρίτσαρντ Ράιτ, όπως και τον πατριάρχη της αφροαµερικανικής ποίησης Λάνγκστον Χιουζ. Εκεί επίσης θα πρέπει κανείς να αναζητήσει τις ρίζες και δύο άλλων κορυφαίων µαύρων συγγραφέων, του Τζέιµς Μπόλντουιν και της Τόνι Μόρισον. Λάγκστον Χιουζ Ο Λάνγκστον Χιουζ ( ) υπήρξε πρώιµο ταλέντο. Από τα γυµνασιακά του ακόµη χρόνια άρχισε να δηµοσιεύει ποιήµατα, στίχους για τραγούδια, θεατρικά Τζέιµς Μπόλντουιν Ραλφ Γουάλντο Ελισον έργα, µυθιστορήµατα, βιβλία για παιδιά και δοκίµια. Το σηµαντικότερο µέρος του έργου του το έδωσε στις δεκαετίες του 30 και του 40. Σε µια εποχή που το µαύρο χρώµα γενικώς εθεωρείτο - πέραν των ρατσιστικών στερεότυπων - ντεµοντέ, ο Χιουζ εξέφραζε αυτό που αργότερα έγινε φράση-κλισέ (black is beautiful), τονίζοντας µε τρόπο ενίοτε µελοδραµατικό τη σηµασία της φυλετικής συνείδησης ανάµεσα στους µαύρους. Πέρασε µοναχικά παιδικά χρόνια σε διάφορα µέρη των ΗΠΑ, τα οποία άφησαν τα ίχνη τους στα κείµενά του. «Κανείς δεν αγαπάει ένα παιδί που είναι ιδιοφυΐα» έγραψε κάποτε σε ένα του ποίηµα. Ανθρωπος χαριτωµένος, µε έντονη αίσθηση του χιούµορ, από πολύ νέος προέβη σε µια αδιανόητη για µαύρο συγγραφέα επιλογή: να ζήσει από το γράψιµο. Είχε εκπληκτική αίσθηση επικοινωνίας µε το ακροατήριο και πάµπολλους θαυµαστές. Μετά τον θάνατό του από καρκίνο του προστάτη το ενδιαφέρον για το έργο του περιορίστηκε αισθητά, ώσπου το 1986 µια σειρά ωριαίων εκποµπών στο τηλεοπτικό κανάλι PBS για τους 13 σηµαντικότερους αµερικανούς ποιητές (στους οποίους περιλαµβάνεται και ο ίδιος) µε τίτλο Voices and Visions τον επανέφερε στο προσκήνιο. Σηµαντικότατη είναι η συµβολή του Χιουζ ως ανθολόγου της αφροα- µερικανικής ποίησης και πεζογραφίας. Ρίτσαρντ Ράιτ Τέκνο της φυτείας, ο Ρίτσαρντ Ράιτ ( ) γεννήθηκε κοντά στο Νατσέζ του Μισισίπι. Η οικογένειά του ήταν πολύ φτωχή και µετακόµισε στο Μέµφις όταν ο Ράιτ ήταν έξι ετών. Ο ίδιος αναγκάστηκε να εργάζεται ως µάγειρος για να συµβάλλει στον οικογενειακό προϋπολογισµό. Μόλις 16 ετών δηµοσίευσε σε µια τοπική εφηµερίδα το πρώτο του διήγηµα. Το 1927 µετακόµισε στο Σικάγο όπου εργάστηκε ως ταχυδροµικός υπάλληλος. Αυτή την περίοδο έγινε µέλος του Κοµ- µουνιστικού Κόµµατος των ΗΠΑ κι άρχισε να συνεργάζεται µε το περιοδικό «New Masses» (αντίστοιχο θα λέγαµε της δικής µας Επιθεώρησης Τέχνης). Το 1937 πήγε στη Νέα Υόρκη όπου έλαβε την υποτροφία Γκουγκενχάιµ. Εκεί έγραψε τα καλύτερα κείµενά του, και ανάµεσά τους το µυθιστόρηµα που θα τον καθιέρωνε ως έναν από τους καλύτερους πεζογράφους της Αµερικής: το Γέννηµα θρέµµα. Το 1944 ήλθε σε ρήξη µε το Κοµµουνιστικό Κόµ- µα και δύο χρόνια αργότερα αναχώρησε για το Παρίσι όπου ανέπτυξε φιλία µε τον Σαρτρ και τον Καµύ. Τον επόµενο χρόνο έγινε γάλλος πολίτης. Εκτοτε το έργο του επικεντρώθηκε στα προβλήµατα του Τρίτου Κόσµου. Ο Ρίτσαρντ Ράιτ θεωρείται γενάρχης της νεότερης αµερικανικής πεζογραφίας. Ισχυρότατη ήταν η επίδρασή του στον Τζέιµς Μπόλντουιν, του οποίου υπήρξε για πολλά χρόνια µέντορας. Ηταν ο πρώτος συγγραφέας που έδειξε στο κοινό των λευκών τι είναι πραγµατικά ένας µαύρος, τι είδος συνείδησης εκφράζει και ποιες οι κοινωνικές δυνάµεις, η παράδοση από την οποία προέρχεται και οι κοινωνικές συνθήκες που διαµορφώνουν το ρατσιστικό πρόβληµα ως ένα από τα µείζονα του καπιταλιστικού συστήµατος. Το έργο του απαξιώθηκε για χρόνια από τους συντηρητικούς κύκλους της Νέας Κριτικής, όµως ουδείς σήµερα αµφισβητεί ότι ο Ράιτ είναι ένας από τους µεγάλους µάστορες του πολιτικού ρεαλισµού. Μολονότι πέθανε σχετικά νέος, πρόλαβε να γράψει 18 βιβλία (διηγήµατα, µυθιστορήµατα, δοκίµια και αυτοβιογραφικά κείµενα). Τζέιµς Μπόλντουιν Ο πιο παθιασµένος µαθητής του Ρίτσαρντ Ράιτ ήταν ο Τζέιµς Μπόλντουιν ( ). Γόνος ανύπανδρης µητέρας, µεγάλωσε στο Χάρλεµ και οι παιδικές του εµπειρίες, ιδίως η µουσική και η θρησκευτική λειτουργία, σηµάδεψαν

9 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΠΡΟΣΩΠΑ 9 τη συγγραφική του πορεία. Στα 17 του µετακόµισε στο Γκρίνουιτς Βίλατζ όπου ήλθε σε επαφή µε τους συγγραφείς και τη ζωή αυτού του νεοϋορκέζικου καρτιέ λατέν. Εκεί ο Μπόλντουιν συνειδητοποίησε την οµοφυλοφιλία του η οποία θα αποτελούσε ένα από τα κεντρικά θέµατα της προβληµατικής του: τι ση- µαίνει να είναι κανείς µαύρος και οµοφυλόφιλος σε µια κοινωνία λευκών. Για ένα τέτοιο άτοµο η αµερικανική κοινωνία δεν ήταν και ο ιδεωδέστερος τόπος να ζήσει. Ετσι, το 1848 έφυγε για το Παρίσι όπου και Μπίλι Χολιντέι Τόνι Μόρισον πέρασε τα περισσότερα χρόνια της υπόλοιπης ζωής του. Ο συγγραφέας συµµετείχε ενεργά στο κίνηµα εναντίον των φυλετικών διακρίσεων. Αλλωστε τρεις από τους ηγέτες του, ο Μέντγκαρ Εβερς, ο Μάλκολµ Χ και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ (που όλοι τους δολοφονήθηκαν) υπήρξαν προσωπικοί του φίλοι. Η συµµετοχή του στο κίνηµα των µαύρων ωστόσο δεν ήταν χωρίς προβλήµατα. Ο Ελντριτζ Κλίβερ των Μαύρων Πανθήρων τού επιτέθηκε αγρίως στο βιβλίο του Ψυχή στον πάγο και ο Μπόλντουιν απάντησε µε τον ίδιο τρόπο. Η επίδρασή του είναι και σή- µερα εντονότατη. Οπως ο ίδιος επηρεάστηκε από τον Ρίτσαρντ Ράιτ, έτσι, λ.χ., επηρεάστηκε από αυτόν η Τόνι Μόρισον. Αν µε τον πρώτο η αφροαµερικανική λογοτεχνία αποκτά βαρύνουσα σηµασία, µε τον Μπόλντουιν θα λέγαµε ότι ενηλικιώνεται και καθίσταται αναπόσπαστο τµήµα της ενιαίας εφεξής βορειοαµερικανικής κουλτούρας. Ραλφ Γουάλντο Ελισον Το µοναδικό µυθιστόρηµα που ολοκλήρωσε ο Ραλφ Γουάλντο Ελισον ( ) ήταν αρκετό για να τον καθιερώσει. Ο Αόρατος άνθρωπος περιλαµβάνεται στη λίστα µε τα 100 µεγαλύτερα αµερικανικά µυθιστορήµατα του περιοδικού «Time», ενώ πρόσφατα οµάδα επιφανών κριτικών το χαρακτήρισε το κορυφαίο όλων. (Αποτελεί εκδοτικό παράδοξο το ότι το βιβλίο αυτό δεν έχει ακόµη εκδοθεί στα ελληνικά.) Ο τελειοθήρας αυτός πεθαίνοντας άφησε σελίδες από ένα άλλο µυθιστόρηµα το οποίο έγραφε επί τρεις δεκαετίες και δεν το ολοκλήρωσε ποτέ. Το υπόλοιπο συγγραφικό του έργο το καλύπτουν δοκίµια, άρθρα και διηγήµατα. Αλλά υπήρξε πολυσχιδής προσωπικότητα. Ηταν προικισµένος γλύπτης, µουσικός και φωτογράφος και επιφανής καθηγητής σε µεγάλα αµερικανικά πανεπιστήµια. Η συνάντησή του µε τον πεζογράφο Ρίτσαρντ Ράιτ υπήρξε καθοριστική. Ο Ράιτ τον έπεισε να στραφεί στην πεζογραφία. Η σχέση τους ήταν περίπλοκη, αµφιθυµική συχνά - κι αυτό οφειλόταν κυρίως στον σκεπτικισµό και στον ιδιότυπο χαρακτήρα του Ελισον. Ο Αόρατος άνθρωπος βραβεύτηκε το 1954 µε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ. Το µυθιστόρηµα αυτοβιογραφικό, γραµµένο σε πρώτο πρόσωπο, είναι µια περίπλοκη διείσδυση στο ρατσιστικό πρόβληµα: πώς σκέπτεται, πώς λειτουργεί και υπάρχει ένας άνθρωπος (ένας µαύρος) που είναι αόρατος επειδή οι άλλοι (οι λευκοί) δεν µπορούν να τον δουν; Πρόκειται για µείζονα µεταφορά, κοινωνική, πολιτική και αισθητική, που αναδεικνύεται πάνω από την κάποτε υπερρεαλιστική πλοκή. Στο βιβλίο αναδεικνύονται για πρώτη φορά θέµατα τα οποία ως τότε κανείς δεν τα άγγιζε, όπως της αιµοµιξίας και της σεξουαλικότητας των µαύρων. Ισως όµως το µεγάλο σοκ και για τις δύο κοινωνίες, µαύρων και λευκών, να είναι η διαπίστωση ότι για να επιζήσει ένας µαύρος στην κοινωνία των λευκών πρέπει να εγκαταλείψει την ταυτότητά του. Τόνι Μόρισον Το Βραβείο Νοµπέλ στην Τόνι Μόρισον (γενν. 1931) ήταν η διεθνής επιβεβαίωση της συµβολής της αφροαµερικανικής λογοτεχνίας στην παγκόσµια κουλτούρα και το τελευταίο που δόθηκε ως σήµερα σε αµερικανό συγγραφέα. Η Μόρισον προέρχεται από φτωχή εργατική οικογένεια και παρά το γεγονός ότι πραγµατοποίησε λαµπρές σπουδές και δίδαξε σε µεγάλα πανεπιστηµιακά ιδρύµατα, οι προφορικές αφηγήσεις που άκουσε µικρή στο οικογενειακό της περιβάλλον υπήρξαν καθοριστικές στην ανάπτυξη των θεµατικών της ενδιαφερόντων και ως έναν βαθµό και στο ύφος της, το οποίο συνδυάζει τα ρεαλιστικά, τα ονειρικά και τα ποιητικά στοιχεία. Στο έργο της δύο κεντρικούς άξονες θα διέκρινε κανείς τη ζωή των Αφροαµερικανών στη µεταπολεµική κοινωνία των ΗΠΑ και την αναζήτηση των ριζών τους, WR µú Â ÔÓ Î ËÌ ıëóòó Academy of Athens Award τις µνήµες της Αφρικής και των φυλετικών παραδόσεων όπως µετα- µορφώνονται στο σύγχρονο βιοµηχανικό περιβάλλον και στις κοινότητες των µαύρων. Εχοντας για ένα διάστηµα εργαστεί ως επιµελήτρια στον εκδοτικό οίκο Random House, συνέβαλε αποφασιστικά στο να γνωρίσει το ευρύτερο κοινό έργα ταλαντούχων νέων αφροαµερικανών συγγραφέων. Το σηµαντικότερο βιβλίο της είναι το «Τραγούδι του Σόλοµον» που προκάλεσε στον αγγλόφωνο κόσµο µια αίσθηση παρόµοια µε εκείνη που δηµιούργησε 33 χρόνια νωρίτερα το Γέννηµα θρέµµα του Ρίτσαρντ Ράιτ. Το έργο της έχει ασκήσει µεγάλη επίδραση στις νεότερες γενιές ποιητών και πεζογράφων και ιδιαίτερα στη γενιά του νεοεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Οµπάµα ο οποίος, όπως δήλωσε σχετικά πρόσφατα, ανήκει στους θαυµαστές της. Σε αντίθεση µε τον ρεαλισµό τού Ρίτσαρντ Ράιτ, η Μόρισον επαναφέρει στα βιβλία της το στοιχείο της αντίστιξης που χαρακτηρίζει τη µουσική τζαζ και το οποίο καθιστά τη γραφή της εξαιρετικά γοητευτική, δεδοµένου µάλιστα ότι - µολονότι η ίδια το αρνείται - συνδυάζεται και µε κάποια φεµινιστικά στοιχεία. PAN-MACEDONIAN ASSOCIATION, Inc. ÌÌ ÎÂ ÔÓÈÎ ÓˆÛË ÌÂÚÈÎ th Ave., Whitestone, NY , U.S.A. Tel Fax «À ƒ π ª π π À π ª À 1947» SERVING MACEDONIA AND HELLENISM SINCE 1947 Ο Συντονιστής του Σ.Α.Ε. Περιφέρειας Η.Π.Α. Πηγή: «To Bήµα» Honorary President Archbishop Demetrios Θεόδωρος Σπυρόπουλος υπηρετεί µε αφοσίωση και συνέπεια τον Ελληνισµό επί πολλές δεκαετίες. Ως ηγέτης εξέφραζε και εκφράζει πάντοτε την ελληνική ψυχή και το µεγαλείο της Ελληνικής Παιδείας, της Ιστορίας και της Σκέψης. Φιλάνθρωπος, Οραµατιστής και Προοδευτικός εργάζεται για την ανάδειξη της αξίας του Ελληνισµού παγκοσµίως. Προασπίζει και προωθεί την ιστορική αλήθεια και όλα τα εθνικά µας θέµατα και στέκεται στο πλευρό της Παµµακεδονικής Ένωσης για µία δίκαιη επίλυση του θέµατος της ονοµασίας της Π.Γ..Μ. Εκφράζουµε τις θερµές µας ευχαριστίες και του ευχόµεθα υγεία και δύναµη για τη συνέχιση του έργου του. Εις ανώτερα. Εκ µέρους της Παµµακεδονικής Ένωσης Η.Π.Α. Νίνα Γκατζούλη Υπατη Πρόεδρος Στάθης Πηλίδης Πρόεδρος Νεολαίας Ύπατο Συµβούλιο Πρόεδροι τµηµάτων και Συλλόγων της Παµµακεδονικής Κέντρο Μακεδονικών Σπουδών Αλεξάνδρειο Ίδρυµα Αρχηγία έκα

10 10 ΤΕΧΝΕΣ Το ελληνικό έργο σε πρωταγωνιστικό ρόλο ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Της Γιώτας Σύκκα Ο ηµήτρης Γκενεράλης (αριστερά), ο Aντώνης Νικολής (µέσον) και ο Ακύλας Καραζήσης. Το έργο «Συµπέθεροι από τα Τίρανα» των Pέππα - Παπαθανασίου στο θέατρο «Λαµπέτη». Σκηνή από το έργο του Aκη ήµου «Απόψε τρώµε στης Ιοκάστης» που ξεσηκώνει τους θεατές. Πολλά ελληνικά έργα, φέτος, από νέους και παλιότερους δηµιουργούς βρίσκουν καλή θέση στις αθηναϊκές σκηνές. εν είναι µόνο οι σκηνοθέτες που αναζητούν εγχώρια παραγωγή. Οι ηθοποιοί επίσης εµφανίζονται πιο «ανοιχτοί» σε σχέση µε άλλα χρόνια, όπως και οι καλλιτεχνικοί διευθυντές των επιχορηγούµενων σκηνών. Oµως και τα δείγµατα πια είναι καλύτερα. Ο καινούργιος κύκλος της παραγωγής ελληνικών θεατρικών έργων που άνοιξε από τα τέλη της δεκαετίας του 90 έχει καλό δυναµικό και υλικό. Ξέφυγε από τον συντηρητισµό και τις αγκυλώσεις παλιότερων δεκαετιών και ξανοίχτηκε στα προβλήµατα της καθηµερινότητας. Aλλοι πάλι, κόλλησαν στην τηλεοπτική δοµή, µε ήρωες καρικατούρες και σε ό,τι κυριαρχεί στην τηλεοπτική λογική. Η τελική επιλογή, βέβαια, ανήκει στο κοινό. Και έχει µεγάλη σηµασία πως, φέτος, υπάρχουν ελληνικά έργα για όλα τα γούστα. Πριν από λίγες ηµέρες, στη νέα Σκηνή του «Απλού Θεάτρου» ανέβηκε το καινούργιο έργο του ηµήτρη Γκενεράλη «Βερολίνο Ιστορίες µιας πόλης», και στην Κέρκυρα έκανε πρεµιέρα το «Σεµινάριο βλακείας» του Σάκη Σερέφα. Στο «Χορν», το τελευταίο έργο του Aκη ήµου «Απόψε τρώµε στης Ιοκάστης» ξεσηκώνει τους θεατές µε τη Σοφία Φιλιππίδου, ενώ για το «Εχθροί εξ αίµατος» του Αρκά στο Θέατρο του Νέου Κόσµου, πρέπει να µπεις σε λίστα αναµονής. Το δίδυµο Pέππας - Παπαθανασίου ετοίµασαν στο «Λαµπέτη» το «Συ- µπέθεροι από τα Τίρανα», ο Αντώνης Νικολής έδωσε το καινούργιο του έργο µε τίτλο «Λισσαβώνα» στη «Στοά», ο Γιάννης Μαυριτσάκης καταπιάνεται µε µια αληθινή ιστορία στο Εθνικό Θέατρο, το «Βόλφγκανγκ» το οποίο σκηνοθετεί η Κατερίνα Ευαγγελάτου, ο Ακύλας Καραζήσης ετοιµάζει στην πρώτη κρατική σκηνή το δικό του έργο «Ο χορός της µοναχικής καρδιάς» και η Λένα Κιτσοπούλου, µετά την περυσινή επιτυχία της («Το πράσινο µου φουστανάκι»), δηµιουργεί νέες προσδοκίες µε τη «Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α». ηµήτρης Γκενεράλης: Ιστορίες από το Βερολίνο Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1976, τελείωσε τη Νοµική και πήγε για µεταπτυχιακό και διδακτορικό στο Βερολίνο. Ξεκίνησε µε µια υποτροφία που δεν ήθελε κανείς. Η Γερµανία προσφερόταν για νοµικές σπουδές σε άλλες πόλεις κι εκείνος προτίµησε το Βερολίνο. Ακόµη θυµάται πόση εντύπωση έκανε αυτή η επιλογή του στον επόπτη καθηγητή. Οι εµπειρίες εκείνων των χρόνων ήταν η βασική µαγιά για το πρώτο βιβλίο του «Βερολίνο 1989» που, θεατρικό πια, σκηνοθετηµένο από τον φίλο και συµµαθητή του από το Λύκειο Αρη Τρουπάκη, παίζεται στο «Απλό Θέατρο». Εγραψε όµως και το βιβλίο «Ο απρόσµενος θάνατος ενός ψυχαναλυτή» και το θεατρικό έργο «Τρίχα στη σούπα». Ανατολικογερµανοί, όλοι της δικής του γενιάς έζησαν σε µια παλιά εργατική συνοικία του Βερολίνου. «Μέσα από την παρέα µαζί τους (επτά χρόνια έζησα και δούλεψα εκεί) έµαθα τις καλύτερες ιστορίες παλαιότερων εποχών. Αρχισε να µε ενδιαφέρει η ζωή τους και όσα πέρασαν ειδικά µετά την πτώση του Τείχους. Ηταν µια γενιά που µεγάλωσε και εκπαιδεύτηκε µέσα σε ένα σύστηµα σοσιαλιστικό και εξοπλίστηκε µε εφόδια για να αντιµετωπίσει έναν κόσµο ο οποίος κατέρρευσε. Αν και η τελευταία γενιά της ανατολικής Γερµανίας που ήξερε ότι έξω από τα τείχη ο κόσµος ήταν διαφορετικός, έµεινε µετέωρη». Τι του έκανε εντύπωση από τα χρόνια του Βερολίνου; «Οτι άνθρωποι που πρωτοστάτησαν στα επαναστατικά και αντικαθεστωτικά κινήµατα της εποχής είχαν περιέλθει σε µια κατάσταση απόλυτης απραξίας µετά την πτώση του Τείχους. Ηταν σκιές του εαυτού τους. Ενός εαυτού που δεν είχα ζήσει αλλά είχα γνωρίσει µέσα από διηγήσεις. Πολλοί απ αυτούς δυστυχώς δεν µπόρεσαν να ορθοποδήσουν. Κάποιοι αυτοκτόνησαν, άλλοι κυκλοφορούσαν και συνεχίζουν να κυκλοφορούν µισότρελοι, άλλοι µετακόµισαν πιο ανατολικά και µιµούνται έναν τρόπο ζωής που µιµείται εκείνην του σοσιαλιστικού καθεστώτος. Υπάρχουν τέτοια προάστια που βέβαια έχουν και µεγάλα ποσοστά νεοναζισµού πλέον. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και εκείνοι που ορθοπόδησαν και άρπαξαν αµέσως την ευκαιρία. Εµπορεύτηκαν την ιστορία τους». Η «Τρίχα στη σούπα» είναι το δεύτερο θεατρικό έργο του. «Με ενδιαφέρει ο χώρος του θεάτρου, περισσότερο όµως η λογοτεχνία. Για το θέατρο ευθύνεται κυρίως ο Αρης Τρουπάκης». Ωστόσο, η κύρια δουλειά του είναι η δικηγορία. Πώς τα συνδυάζει; «Προσπαθώ να µην πατάω µε το ένα πόδι εδώ και το άλλο εκεί. Προϋποθέτει πολλές θυσίες από άποψη χρόνου και κούρασης. Είναι µεγάλη όµως η ανταµοιβή και η ικανοποίηση από το πνευµατικό δηµιούργηµα, όταν βγαίνει όπως το θέλεις». Στο µεταξύ, ο ηµήτρης Γκενεράλης ετοιµάζεται για το επόµενο βήµα. Τη διασκευή του «Κατάδικου» του Κωνσταντίνου Θεοτόκη που θα παρουσιαστεί στο θέατρο του Νέου Κόσµου, αλλά και τη συγγραφή ενός µυθιστορήµατος. Aντώνης Νικολής: Η επαρχία προσδιορίζεται πολιτιστικά «Η Λισσαβώνα είναι ένας σκληρός κλαυσίγελος. Oσα λένε δυο άνθρωποι φωνάζοντας ο ένας στον άλλον, σαν να προσπαθούν να σκεπάσουν µε τις φωνές τους πράγµατα που τους πονάνε πολύ. Ουσιαστικά είναι το άγχος απέναντι στην απώλεια. Είναι η απώλεια ενός ζευγαριού που έχει θάψει το παιδί του», λέει ο Αντώνης Νικολής από τη Κω όπου ζει και εργάζεται µόνιµα. «Είναι ενδιαφέρον ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν αναπτύξει άµυνες να αντιστέκονται στο βαρύ πένθος. Μπορεί να τους ακούσουµε και να σπαρταρίσουµε από το γέλιο. Είναι η πραγµατικότητα της ζωής. Η Λισσαβώνα γι αυτούς είναι ο άλλος τόπος. Oπως ο χριστιανός νιώθει ότι είναι τα Ιεροσόλυµα. Ο τόπος όπου αφυπνίζεται ό,τι αυθεντικότερο υπάρχει µέσα του». Οταν τελείωσε το έργο, ήξερε ότι η άριστη διανοµή του είναι ο Θανάσης Παπαγεωργίου και η Λήδα Πρωτοψάλτη. «Είναι το πιο ελληνικό µου έργο που οι χαρακτήρες του γράφτηκαν εκτός Ελλάδας. Hταν το καλοκαίρι του 2006 στη Λισσαβώνα που αισθανόµουν ότι τους κουβαλάω µαζί µου, όπως έλεγα σ ένα φίλο µου». Ωστόσο, τους

11 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΤΕΧΝΕΣ 11 ήρωές του νοµίζει ότι τους συνάντησε στο Λονδίνο το 90. «Μέσα σε ένα λεωφορείο. υο Αλεξανδρινοί που µου είχαν µιλήσει για την µεγάλη περιπέτεια της ζωής τους σε όλο τον κόσµο». Είναι το τρίτο θεατρικό έργο του Αντώνη Νικολή µετά το «Ο κύριος Εµµανουήλ... και ο Ροΐδης» και «Το σπίτι φεύγει». Σήµερα, 48 χρόνων, λέει πως το θέατρο µπήκε αργά στη ζωή του και αφού δοκίµασε την Ιατρική το 1982 και ύστερα τη φιλολογία η οποία και τον κέρδισε. «Ακαταστασία», χαριτολογεί µιλώντας για εκείνες τις ανησυχίες του. «ίδαξα ως φιλόλογος σε µια ερασιτέχνιδα ηθοποιό, τη φίλη µου τη Μαρία Παπαζαχαρίου, τη Φαίδρα του Ρίτσου που θα την ετοίµαζε για το ραδιόφωνο... Προέκυψε όµως µια παράσταση που είχε µεγάλη επιτυχία στο νησί. Ετσι συνειδητοποίησα ότι τελικά έχω σχέση µε το θέατρο παρότι έως τότε πάλευα µε την πεζογραφία. Παρεµπιπτόντως µε αυτήν τα κατάφερα φέτος. Σύντοµα κυκλοφορεί η νουβέλα µου Σκοτεινό νησί. Το θέατρο ήταν αυτό που δεν σχεδίασα ποτέ να κάνω. Hταν ένας καλός µαθητής της δεκαετίας του 60 για τον οποίο η Ιατρική ήταν κάτι αυτονόητο. Οταν πέρασε, τον αντιµετώπιζαν όλοι «σαν να είχα κερδίσει Λότο». Στα δυο χρόνια πάντως κατάλαβε πως «ήταν έξω από µένα». Την εγκατέλειψε και στράφηκε στη φιλολογία. «Στους γονείς µου η ψυχρολουσία τους βρήκε στη θάλασσα. Το διάβασαν σε µια εφηµερίδα κάποιοι και τους το είπαν. Ο γιος σας πέρασε πρώτος στη φιλολογία». Εκείνοι απάντησαν «όχι ο γιος µας σπουδάζει γιατρός». Για πολλά χρόνια είχε φροντιστήριο στην Κω. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται µόνο µε τη συγγραφή. «Ζω µε µικρά εισοδήµατα που έχω διασφαλίσει και προσπαθώ να κερδίσω τη ζωή µου και ως συγγραφέας. Γιατί και τη Λισσαβώνα και το Σκοτεινό νησί (Εµπειρία Εκδοτική) που θεωρώ ότι είναι τα καλύτερα που έχω κάνει µέχρι σήµερα, δεν θα τα έκανα αν ήταν πάρεργο». Και όσοι τον ρωτούν για την επαρχία έχει έτοιµη την απάντηση: «Η επαρχία σήµερα δεν προσδιορίζεται τοπικά αλλά πολιτιστικά». Aκύλας Καραζήσης: Η σωµατικότητα της γραφής Ο Ακύλας Καραζήσης γράφει εδώ και πολλά χρόνια. Κυρίως ποιή- µατα και αφηγήµατα. Αλλά δεν τα δηµοσιεύει. Κάποια τα διαβάζει στη γυναίκα του, τη Μαρία Σκουλά. Αλλά τα κρατάει στο συρτάρι. Βέβαια, «Ο χορός της µοναχικής καρδιάς. Cannabis indicae- patria» είναι το τρίτο του θεατρικό έργο που θα δούµε. Αναφέρεται στην εµπειρία των 15 χρόνων που είχε στη Γερµανία. Τα χρόνια που σπούδαζε και εργαζόταν εκεί. Ωστόσο, ο Ακύλας Καραζήσης, για να µη δηµιουργηθούν παρεξηγήσεις, διευκρινίζει πως «δεν είναι αυτοβιογραφικό» έργο. «Είναι η εµπειρία του ξένου που φεύγει από αλλού και πάει αλλού να ζήσει. Οχι µε την κλασική έννοια της µετανάστευσης. Καταπιάνεται µε την περίοδο της µετακίνησης. Θα µπορούσα να πω πως είναι η αόριστη λαχτάρα για τόπους µακρινούς και η πραγµατοποίησή της. Το έργο είναι η διαδροµή. Από αυτήν αντλώ το υλικό µου». Μια διαφορετική, λυρική αλλά και συγχρόνως ανατρεπτική προσέγγιση στο θέµα του ξένου, της ζωής µακριά από την πατρίδα, της αναζήτησης ταυτότητας σε ένα διαφορετικό τόπο. Ο ίδιος σκηνοθετεί αλλά και παίζει σε αυτή την παράσταση όπου η µουσική συνδέεται Οι «Ελληνικές Ωρες του Σικάγου» 5 ώρες καθηµερινών ραδιοφωνικών Ελληνικών προγραµµάτων, στον αέρα από το 1985 από τον σταθµό WEEF 1430AM ( και η µηνιαία εφηµερίδα «Οµογένεια» από το 1989 σε διαρκή κυκλοφορία συγχαίρουν τον Συντονιστή του Σ.Α.Ε. Αµερικής Θεόδωρο Σπυρόπουλο για τις µακροχρόνιες συνεχείς θυσίες του στο διαρκή και άνισο αγώνα του για τη διατήρηση της Ελληνικής µας ταυτότητας στην Αµερική και τη ικαίωση των Εθνικών µας θεµάτων και του εύχονται καλό κουράγιο για τη συνέχιση του πολύπλευρου και πολύτιµου έργου του Σωτήρης Ρεκούµης Παραγωγός και Εκδότης Τηλ.: (847) οργανικά µε την εξέλιξη της δράσης. Το πρώτο του θεατρικό παρουσιάστηκε πριν από λίγα χρόνια στις «οκιµές» του «Αµόρε». Το δεύτερο, ο «Στόλιν» που έγραψε µε τον Μιχαήλ Μαρµαρινό στο «Σύγχρονο Θέατρο», θα δούµε από τον Φεβρουάριο. «Εντάξει τα θεατρικά κεί- µενα τα δείχνω γενικά, όµως, είµαι διστακτικός. Τα άλλα, ποιήµατα και αφηγήµατα θα ήθελα να έχω χρόνο να τα δουλέψω. Να τα φινίρω. Aλλωστε, είναι στο χαρτί ακόµη. Χειρόγραφα. Ετσι γράφω. Πιστεύω στη σωµατικότητα της γραφής». Γεννηµένος στη Θεσσαλονίκη, ο πατέρας του ήταν ζωγράφος και η µητέρα του καθηγήτρια γερµανικών. Τελείωσε το Γερµανικό σχολείο και, όπως είναι φυσικό, µε τέτοιες εµπειρίες, η Γερµανία είναι η δεύτερη πατρίδα του. εν ήταν τυχαίος ο τόπος των σπουδών του. έκα πέντε χρόνια έζησε στην Χαϊδελβέργη. Κι όταν ρωτάς τον Ακύλα Καραζήση τελικά τι προτιµά, τη συγγραφή ή την υποκριτική, είναι σαφής: «Με τη συγγραφή είχα σχέση από τα 18 µου χρόνια. Είναι µια ιδιαίτερη αγάπη. υστυχώς δεν έχω βρει τον τρόπο να ζω από αυτήν. Από την άλλη, η υποκριτική είναι η δουλειά µου». Πηγή: «Kαθηµερινή» Ο Ντίνος Ανδριανός πρώην Πρόεδρος του Ελληνο-Aµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου Καλιφόρνιας και µέλος του ιοικητικού Συµβουλίου του Los Angeles Greek Film Festival συγχαίρει θερµά τον Θεόδωρο Σπυρόπουλο Συντονιστή Σ.Α.Ε. Περιφέρειας Η.Π.Α. για τους πολύχρονους επιτυχηµένους του αγώνες στα Εθνικά µας Θέµατα και τον ευχαριστεί για το ενδιαφέρον του, την προσήλωσή του και την αφοσίωσή του στη διατήρηση της Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτισµού στην Αµερική. Τα Ελληνικά Γράµµατα και η Παιδεία βρήκαν στο πρόσωπο του Θεόδωρου Σπυρόπουλου τον ένθερµο υποστηρικτή τον Ανθρωπο που στόχος και µέληµά του είναι η διατήρηση και διαιώνισή τους. Φίλε Θεόδωρε σε ευχαριστούµε όλοι εµείς που µαζί σου αγωνιζόµαστε για τον ίδιο σκοπό και σου ευχόµεθα να έχεις δύναµη σωµατική και ψυχική για το καλό της Οµογένειας και του Εθνους.

12 12 ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Π. Τσάκος: Ας στραφούµε στη θάλασσα, να «καθαρίσει» η εσωστρέφειά µας Της ήµητρας Καρατώλου Γεννήθηκε στη Χίο, Καρδαµυλίτης στην καταγωγή και στην ψυχή... Μια ψυχή θαλασσινή, παθιασµένη. Μεγαλωµένος σε ναυτική οικογένεια - η ναυτιλία, όπως λέει, ήταν πεπρωµένο του. Το 1954 µπάρκαρε για πρώτη φορά ως υπεράριθµος ναυτόπαις. Καπετάνεψε σε ηλικία 26 ετών, την ηµέρα της Αγίας Βαρβάρας που πάντοτε νήστευαν στο σπίτι τους. Εχοντας ήδη αποκτήσει µε τη σύζυγο του, ιατρό Ειρήνη Σαρόγλου, δυο παιδιά, τη Μαρία και τον Νίκο, αποφάσισε κάποια χρόνια µετά να βγει στη στεριά, στο γραφείο. Ανήµερα τη γιορτή της Αγίας Βαρβάρας το 1970 αγόρασε το πρώτο του βαπόρι. Από εκεί και πέρα «το όνειρο µας ξέφυγε», όπως λέει. Το 1975 ο όµιλος απέκτησε ναυπηγεία στο Μοντεβίδεο, το 1980 ο στόλος αριθµούσε ήδη 30 πλοία, ενώ το 1982 ο καπετάνιος συµµετείχε στην ίδρυση της Ελληνικής Ενωσης Προστασίας θαλασσίου Περιβάλλοντος ΗΕLΜΕΡΑ. Τα δύο του παιδιά είχαν ήδη µπει ενεργά στις επιχειρήσεις και το 1993 µε επικεφαλής τον Νίκο Τσάκο, η οικογενειακή εταιρεία, σηµερινή «Tsakos Energy Navigation» (ΤΕΝ), εισήχθη στο Χρηµατιστήριο του Οσλο, πρωτιά για ελληνική ναυτιλιακή. Το 2002 χτύπησε ελληνικά και το κα- µπανάκι της Wall Street- και η πορεία συνεχίζεται. Σήµερα ο στόλος του Οµίλου Τσάκου, µε ηγετική θέση παγκοσµίως στις θαλάσσιες µεταφορές, αριθµεί 90 πλοία. Αυτά περίπου θα γράφαµε σε ένα σύντοµο βιογραφικό σηµείωµα του καπετάνιου. Η γνωριµία µαζί του ξεπερνάει κατά πολύ τυπικότητες και επιτεύγµατα. Προσιτός, γελαστός, θορυβώδης, ντόµπρος, αυθεντικός, έτοιµος ανά πάσα στιγµή να σου απαγγείλει αυτολεξεί Θουκυδίδη, να ανεβάσει τους τόνους για την ελληνική πραγµατικότητα, αλλά και να θυ- µηθεί συγκινηµένος κάποια ιστορία από τα παιδικά του χρόνια στα αγαπηµένα του «βορινά κατσαβραχα που βλέπουν στην Ανατολή»... Σας φωνάζουν «καπετάνιο». Είναι τελικά επάγγελµα ή τρόπος ζωής; Πάντα αποκαλούσα ανθρώπους που έβλεπα ότι ξεχώριζαν «καπετάνιο». Είναι κυρίως θέµα χαρακτήρα. Να έχεις συναίσθηση ότι καλείσαι στη ζωή να δίνεις λύσεις, όχι να µεταθέτεις το πρόβληµα. Από τα σπουδαία πράγµατα µέχρι τα αστεία. Σωστά λοιπόν, είναι τρόπος ζωής! Εγώ δεν είµαι κάτι άλλο. Πιάνω βέβαια τον εαυτό µου να είµαι κάπου προσκεκληµένος και ασυνείδητα να επιβλέπω τα καθίσµατα, ενώ δεν έχω καµιά δουλειά... (γελάει) Αναπολώντας τα παιδικά σας χρόνια στη Χίο, τη µητέρα σας... Ποιο ήταν το πιο σηµαντικό µάθη- µα ζωής που σας έδωσε; Πολλά (συγκινείται)... Κυρίως το µάθηµα του µέτρου. Ελεγε: «Oταν γελάς, δεν θα χαχανίζεις. Oταν βάζεις µουσική, δεν θα τη βάζεις στη διαπασών να περνούν οι άνθρωποι να λένε ο πατέρας τους θαλασσοπνίγεται και ετούτοι κάνουν πάρτι. Και όταν σε ρωτούν αν πεινάς, θα λες όξα σοι ο θεός. Ούτε έχουµε πολλά ούτε µας λείπει τίποτα. Και να λες δεν ξέρω». Αυτό το τελευταίο ποτέ δεν το έµαθα (γελάει). Με ρωτούσαν: «Λάβατε γράµµα Παναγιωτάκι; Λάβαµε! Είχε τσέκι µέσα; Είχε!». Χαρτί και καλαµάρι! Το µέτρο περιορίζει το πάθος; Ααα, καµία σχέση! Μαθαίνεις να µη δείχνεις την αγωνία σου, τη χαρά σου. Να µη δείχνεις έτοιµος να καταρρεύσεις. Να στέκεις όρθιος! Γράφει στο άγαλµα του καπετάνιου που έχουµε στα Καρδάµυλα: «ίνε µου Θεέ µου δύναµη ατράνταχτος να µένω στις τρικυµίες της θάλασσας και της ζωής». Στα µέρη µας είµαστε παθιασµένοι και µε το καλό, αλλά και µε το κακό... (γελάει). Την πρώτη φορά που µπαρκάρατε, έχοντας χάσει συγγενείς στη θάλασσα, νιώθατε φόβο; Κανένα φόβο! Τον αδερφό της µητέρας µου, τον ηµήτρη Γραίγο, τον χάσαµε 38 χρόνων. Εκείνος ήταν το µέλλον της οικογένειας. Χωρίς να µου πει κανείς τίποτα, όντας 8 χρόνων, ένιωσα τότε ότι πια εγώ ήµουν ο µεγάλος γιος. Το µόνο πράγµα που «Η φτώχεια µου έµαθε πολλά! Να είµαστε αυτοί που είµαστε, να λαχταρούµε ό,τι δεν είµαστε και δεν έχουµε και να το αναγνωρίζουµε, να το χαιρόµαστε όταν το αποκτούµε και να λέµε όξα σοι ο θεός». φοβήθηκα στη ζωή µου είναι ο φόβος. Με λένε παράτολµο. Πολλές φορές έχω κινδυνέψει, αλλά δεν το έδειξα σε κανέναν. Οσο περνούν τα χρόνια και αποκτάς µια οικογενειακή οντότητα, έρχεται και η συναίσθηση των κινδύνων. Χρειάζεται όµως θάρρος και τόλµη το επιχειρείν. Αν η φθορά γίνεται µεγαλύτερη από την πρόοδο βέβαια, το πράγµα δεν πάει. Οταν βγήκατε στη στεριά, προσαρµοστήκατε εύκολα; Ηθελα να είχα µείνει κάνα δυο χρόνια ακόµα στο καράβι, βγήκα πριν κλείσω τα 30. Οµως ο καπετάν Νικόλας Παπαλιός, το τότε αφεντικό µου, µε χρειαζόταν. Θέλω να τονίσω κάτι εδώ. Βρίσκοµαι συχνά κατηγορούµενος, γιατί για κανέναν συνεργάτη µου δεν έχω αναλυτικό job description. Τότε κι εγώ δεν ήξερα τι θα πει, αλλά µε το απλοϊκό µυαλό µου ρώτησα το αφεντικό µου π θα πάω να κάνω στο γραφείο... Με απασχολούσε τι θα πω στους ανθρώπους εκεί... Και µου είπε: «Τι θα πει τι θα κάνεις, βρε παιδάκι µου; Τη δουλειά µας θα πας να κάνεις!». Κι όταν το είπα αυτό στους άλλους, έλεγαν: «Κοίτα τον πονηρό, δεν µας λέει!». Και άρχισε ένα µυστήριο, ανέβηκαν οι µετοχές µου! Με τη σύζυγό σας πώς γνωριστήκατε; Είµαστε µακρινά ξαδέρφια, γνωριζόµαστε µια ζωή. Η Ειρήνη ήταν τότε φοιτήτρια της Ιατρικής, το κα- µάρι µας! Είχα αλληλογραφία µαζί της. Ε, το ένα φέρνει τ άλλο... Αφού τα βρήκαµε, σκεφτόµασταν πώς θα το πούµε στις οικογένειες... Παντρευτήκαµε το Τι θαυµάζετε σε εκείνη; Πολλά! Κυρίως την αξιοπρέπεια και την αυτοπειθαρχία της. Και εκείνη είναι του µέτρου; Οχι. Είναι απόλυτη, από τους πιο αδαµάντινους χαρακτήρες που µπορεί να συναντήσει κάποιος στη ζωή του. Αλλά ως σύζυγος δεν σε προκαλεί, δεν σου επιβάλλεται. Και ας µην αναφέρω τις χάρες της ως µητέρα... Στα παιδιά σας τι θαυµάζετε; Υπεραγαπιούνται και µοιάζουν, αν και δίνουν διαφορετικές εντυπώσεις. Η Μαρία δείχνει πιο ψυχρή και δυσπρόσιτη, αλλά είναι ψυχούλα. Ο Νίκος, αν και δεν είναι δύσκολος στους χαριεντισµούς, τελικά δεν είναι τόσο εύκολο να δεθεί, θαυµάζω την αγάπη και το σεβασµό που µας έχουν. Παιδιά µου είναι, τώρα τι να πω... (συγκινείται) θαυµάζω πόσο φρόνιµα είναι, το ότι επιλέγουν να εργάζονται µαζί µου. Θα µπορούσαν να κάνουν κάτι διαφορετικό... Α! Αυτό το ξεκαθαρίσαµε δηµοκρατικότατα σε µικρή ηλικία. Είπα- µε, η µαµά είναι γιατρός, ο µπαµπάς καπετάνιος. Μπορείτε να κάνετε ό,τι θέλετε από αυτά ή από άλλα. Να διαλέξετε κάτι που να σας γεµίζει! Εµείς θα σας διαθέσουµε ό,τι χρειάζεται για ένα καλό ξεκίνηµα. Το µόνο που ζητάµε είναι να είστε καλοί. εν χρειάζεται να είστε οι πρώτοι στον κόσµο, αλλά να είστε από τους καλύτερους. Και εφόσον επέλεξαν, δεν έχει «έλα τώρα, παιδιά είναι...». Με την ίδια λογική εγώ είµαι πιο παιδί...(γελάει) και παππούς! Οταν ήρθε η ώρα να µπουν στην επιχείρηση, σας ήταν εύκολο να τα εµπιστευτείτε; εν ανησύχησα ούτε ανησυχώ. Το µόνο θέµα είναι µε ποια ταχύτητα θα γίνει η πρόοδος. Είναι δεδοµένο ότι θα παρθούν και λάθος αποφάσεις. Μπορεί να γκρινιάξω και µε τους δυο. Ολα όµως διαπλάθουν ένα πνεύµα που φέρνει τη σύνθεση µέσα από τις διαφοροποιήσεις. «Πολλές φορές το µέγεθος των κατορθωµάτων ενός ανθρώπου µας ωθεί να τα χαρακτηρίσουµε σαν κυήµατα φαντασίας αδιαφορώντας αν έτσι καταδικάζουµε τον αετό, γιατί δεν έχει ακριβείς διαστάσεις κύκνου...», είχατε πει. Ως αυτοδηµιούργητος το έχετε αισθανθεί; Ναι, συχνά. Πολλές φορές αναπολώντας µε τη γυναίκα µου τα πρώτα χρόνια, βρίσκουµε ότι κάτι µας ξέφυ- Ιδρυµα «Μαρία Τσάκος»: Τριάντα χρόνια προσφοράς Στα µέσα της δεκαετίας του 1970 ο Παναγιώτης Ν. Τσάκος βρέθηκε στο Μοντεβίδεο της Ουρουγουάης, όπου γνώρισε ένα λαό µε ιδιαίτερη αγάπη για το ελληνικό πνεύµα. Αυτό το πρώτο αίσθηµα οικειότητας έγινε ευθύνη και σχέδιο δράσης και το 1978 γεννήθηκε το ίδρυµα «Τσάκου». Το 2002 µετονοµάστηκε σε ίδρυµα «Μαρία Τσάκος», στη µνή- µη της µητέρας του ιδρυτή. Κύριο έργο του παραµένει η διάδοση της ελληνικής γλώσσας, του αρχαίου και σύγχρονου ελληνικού πολιτισµού. Μαθήµατα Ελληνικών, υποτροφίες, ελληνικοί/χόροι, ιστορικές και πολιτιστικές εκδόσεις, προβολές ταινιών, ανθρωπιστική δράση, κατασκευή εκκλησιών και πρόσφατα ένα ακόµα µεγαλεπήβολο σχέδιο και θαλασσινό όνειρο: η δηµιουργία ιεθνούς Κέντρου Ναυτικής Ερευνας και Παράδοσης «Μαρία Τσάκος», στη Χίο. Η κόρη του καπετάνιου, η Μαρία Π. Τσάκου, είναι πρόεδρος του Ιδρύµατος. «Το ίδρυµα σε κερδίζει, οι άνθρωποι σε κερδίζουν... Ο άνθρωπος που σου λέει ο παππούς µου ήταν Ελληνας, θέλω να γνωρίσω τη γλώσσα µου.... εν µπορείς να µη συγκινηθείς, να µη µείνεις δίπλα του!», λέει. Η ίδια ασχολείται µε το ίδρυµα εντατικά από το 1994.«Και νιώθω ότι αυτός ο ρόλος είναι πιο δύσκολος από την ενασχόληση µου µε τις οικογενειακές επιχειρήσεις», λέει γελώντας. «Το ίδρυµα είναι ένας ζωντανός οργανισµός, σου δίνει και σου ζητάει, είναι και χαρά και ευθύνη για µένα. Πόσο µάλλον επειδή φέρει το όνοµα Μαρία Τσάκος, της γιαγιάς µου. Αν και µεγάλη, το 1989 η γιαγιά ταξίδεψε στο Μοντεβίδεο. Ηθελε να δει τι έχει φτιάξει το παιδί της. Το ίδρυµα όπως µια επιχείρηση θέλει χτίσι- µο, στόχους, σχέδιο µάχης... Ο απώτερος σκοπός όµως και το κίνητρο δεν είναι εύκολα µετρήσι- µα. Επίσης έχει πολλές διαφορετικές ενότητες δράσης. Ο Ελληνισµός, η γλώσσα έχουν µείνει σταθερές αξίες. Οµως έχουν προστεθεί πολλά. Η αποπεράτωση µιας εκκλησίας, η βοήθεια πληµµυροπαθών, η καταπολέµηση του... Η µεγάλη µου αγωνία δεν είναι να κρατήσουµε όσα κάνουµε και να τα επεκτείνουµε. Ενα ίδρυµα πρέπει να αφουγκράζεται τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε τόπου και των ανθρώπων. εν µπορείς ούτε να χαράζεις πορεία από το γραφείο σου». Ταξιδεύοντας άλλωστε εκεί, στους τόπους δράσης, παίρνεις και τις µεγαλύτερες χαρές: «Μερικές φορές οι άνθρωποι λάµπουν, διψούν να σου µιλήσουν Ελληνικά, να σου δείξουν τον χορό που έµαθαν, σχεδόν σου φιλάνε το χέρι, για να σε ευχαριστήσουν... Τι µεγαλείο να µιλούν ξένοι τη γλώσσα σου, συχνά και καλύτερα από σένα!». Η Μαρία Π. Τσάκου, πρόεδρος του ιδρύµατος.

13 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΠΡΟΣΩΠΑ 13 γε: ή το όνειρο ήταν λίγο ή η πραγ- µατικότητα τρελάθηκε. εν πρέπει να φοβόµαστε να ονειρευτούµε και να βάζουµε υψηλούς στόχους. Αν πάντως δεν είχα τη γυναίκα που έχω, δεν θα τολµούσα πολλά. Το DΝΑ µου θα έφτανε µέχρι ένα βαποράκι όπου θα ήµουν καπετάνιος. Αλλά ίσως δεν επεδίωκα συνειδητά όλα αυτά. Ηµουν ένα επαρχιωτόπουλο, κλεισµένο µέσα σε βαπόρια. Και το να βγω ακόµα να περπατήσω στον Πειραιά ήταν γεγονός! Εκείνη είχε άλλα ερεθίσµατα και έβλεπε πιο µακριά. Ποτέ δεν δίστασε να τολµήσει! Το 1961 µας πάντρεψε ο Σπυρίδων Μαρκεζίνης. Από πού και ως πού; Επειδή η γυναίκα µου ήταν στη νεολαία των Προοδευτικών. Είχε άνεση, τόλµη, τσαγανό και µε βοήθησε φοβερά να χτίσω την αυτοπεποίθηση µου και να ανεβάζουµε ολοένα και πιο ψηλά τον πήχυ. Από τις διακρίσεις που έχετε κατακτήσει, ποια σας τιµάει πιο πολύ; Oλες µε τιµούν και δεν θέλω να τις απαριθµούµε. Υπάρχουν πατρίδες που µας έχουν τιµήσει ορίζοντας µας πρόξενο. Η Γκάνα και η Κύπρος µας, εµένα στο Μοντεβίδεο και η Μαρία στην Κούβα. Θεωρώ µεγάλη τιµή µου να αντιπροσωπεύω την Κύπρο µας. Σε πρόσφατη οµιλία σας στη Χίο, µε το που πλησιάσατε το µικρόφωνο, κάποιοι άρχισαν να χειροκροτούν και είπατε «ε, περιµένετε να µιλήσω πρώτα». Οταν έχεις φτάσει τόσο ψηλά, πώς ξεχωρίζεις τους φίλους από την αυλή; Εύκολη η απάντηση και η διάκριση. Και η αυλή ξεχωρίζει και εκείνοι που έχουν αυλή. Εγώ δεν είχα ποτέ. Εδώ οι φίλοι µου µε βρίζουν από το πρωί µέχρι το βράδυ. Εγώ φταίω για όλα. (γελάει) Οσοι πάνε να πλησιάσουν µε άλλες προθέσεις βλέπουν ότι δεν τους σηκώνει το κλίµα. Οι καλύτεροι φίλοι σας είναι από τα παλιά; Από τη ναυτιλία; Από διάφορους τοµείς και το επιδιώκω όσο περνάει ο καιρός και περισσότερο, γιατί σου ανοίγει το µυαλό και τη διάθεση. Ο άνθρωπος που µπορείς να επικοινωνήσεις διακρίνεται και µπορείτε να γίνετε φίλοι, έστω και αν δεν βλέπεστε συχνά. Εχω την τύχη να έχω πολλούς πιστούς φίλους. Υπάρχουν και άνθρωποι µε τους οποίους πρέπει να συνεργάζοµαι και ίσως µε βαριούνται περισσότερο από όσο τους βαριέµαι εγώ (γελάει), αλλά είµεθα καταδικασµένοι να ζούµε µαζί. Στόχος του ιδρύµατος «Μαρία Τσάκος» είναι η προαγωγή του ελληνικού πνεύµατος. Πώς βλέπετε το σύγχρονο ελληνικό πνεύµα; Παραµένετε περήφανος ως Eλληνας; Πάντα! Αλλά αυτό να µην το παρεξηγούµε! Oταν µε παρρησία παραδέχεσαι τις αδυναµίες µας, δεν ση- µαίνει ότι είσαι λιγότερο Ελληνας. Σηµαίνει ότι είσαι άνθρωπος που τα πονάς όλα αυτά και έχεις υποχρέωση κάτι να κάνεις. Oxι να σιωπάς, για να µη δυσαρεστείς το φίλο σου το βουλευτή. Oταν είναι αντιπολίτευση, βλέπουν όλα τα στραβά και µόλις γίνουν κυβέρνηση, βάζουν ένα χαµόγελο µόνιµο και τίποτα δεν θέλει διόρθωµα. Γι αυτό σε ψηφίσαµε; Και αν δεν µπορείς να κάµεις τίποτα, πώς δεν παραιτείσαι; Ελληνικότατο προσόν... Eχει πολιτικό κόστος να τολµήσεις... Aσε το πολιτικό κόστος, παιδί µου. Eχει πέσει αυτό το κακό στην κοινωνία µας! Ο κόσµος πασχίζει να εξηγήσει γιατί δεν λύνεται το θέµα, ενώ κανείς δεν θυµάται ότι είµαστε εδώ για να το λύσουµε. Πώς επιβιώνει τελικά το σύστηµα; Επιβιώνει; Κανένας δεν τολµάει να θυσιάσει κάτι λίγο δικό του, για να πάµε τόσο λίγο µπροστά. Κανείς δεν το παραδέχεται. Κανένας δεν ενδιαφέρεται για τίποτα, για να µην ξεβολευτεί. Και το θέµα της ναυτιλίας... Λένε ότι µιλάµε για να λύσου- µε το δικό µας πρόβληµα. «Τόσο πίσω είναι ο καπετάν Παναγιώτης και ακόµα ψάχνεται µε τους Ελληνες;». Γιατί κανείς δεν δέχεται ότι ο κάθε καπετάν Παναγιώτης µπορεί να ασχολείται για να δει λιγάκι παραέξω και να κάτσει να διανοηθεί πού θα πάει αυτός ο τόπος, όταν στη ναυτιλία δεν θα υπάρχουν Eλληνες αξιω- µατικοί ούτε για τα βαπόρια ούτε για τα γραφεία; Πού θα πάει η ναυτοσύνη και η παράδοση χιλιάδων χρόνων ναυτικής κληρονοµιάς; Eχετε µιλήσει για τη µαγεία του επαγγέλµατος του ναυτικού. Για τους νέους, εκτός από τους υψηλούς µισθούς, τι άλλο κίνητρο υπάρχει; Oλα! θα θελα να ξέρω τι λείπει. Πρόσφατα ήµουν µε δυο λεβεντόπαιδα µηχανικούς και τους ρώτησα γιατί δεν έρχονται οι νέοι µας στη θάλασσα. Και είπαν ότι µάλλον είναι απληροφόρητοι. Η πολιτεία έχει µεγάλη ευθύνη, η κοινωνία, εσείς τα ΜΜΕ. εν είδα καµιά εκποµπή που να µιλάει µε καλοσύνη και µε λαχτάρα για τη θάλασσα. 90% του παγκόσµιου εµπορίου γίνεται µε τα βαπόρια και 99,999% φτάνουν στον προορισµό τους, στην ώρα τους και πιο φτηνά και πιο καθαρά και πιο γρήγορα από όλα. Η δική µας ευθύνη ως πολίτες; Είµεθα τακτοποιηµένοι και χορτασµένοι. Βλέπουµε έναν άνθρωπο να σφαδάζει στην άσφαλτο και δεν σταµατάµε. Oταν είµαστε στο βαπόρι και λάβουµε ένα σήµα κινδύνου, τρέχουµε χιλιάδες µίλια µακριά να σώσουµε εχθρούς, φίλους, αλλοδαπούς, Ελληνες... Αυτό αλλάζει; Εεε, αλλάζει! Ας ανοίξουµε τους ορίζοντές µας. Ας βάλουµε λιγάκι θαλασσινό αέρα και αλµύρα να αναπνεύσει ο κόσµος, να καθαρίσει λιγάκι αυτή η εσωστρέφεια που µας διακατέχει! Αν σκεφτείτε τον Παναγιώτη Τσάκο όταν ξεκινούσε και τώρα, τι έχει αλλάξει, τι έχει µείνει ίδιο; Οσο περνούν τα χρόνια γίνοµαι λιγότερο απαιτητικός, πιο συγκαταβατικός. ίδιο, δεν ξέρω, κόρη µου, ελπίζω όλα... Θρησκευόµενος ήσασταν πάντοτε; Είµαι ένας άνθρωπος από χωριό, από νησί... Τι ήταν η ζωή µας όσο ζούσαµε εκεί; Η εκκλησία, το σχολείο, τα χωράφια, οι βαρκούλες... Ο παπάς της ενορίας ήταν το ίνδαλµά µας. Στον αυλόγυρο κάτω από το σταυρό µεγαλώσαµε... όλα αυτά δη- µιουργούν βιώµατα. Να ήξερες πώς βγήκαµε στη ζωή, πότε πρωτοβάλα- µε παπούτσια, πόσες ώρες δουλεύα- µε, πόσες διαβάζαµε, µόνο η ιδέα ότι ο πατέρας µας θαλασσοπνιγόταν, όπως έλεγε η συχωρεµένη η µάνα µου... να λαµβάνεις ένα γράµµα το µήνα και να είναι ήδη ενός µηνός παλιό... Οταν ταξιδεύεις στον ωκεανό, ξέρεις πώς ανυποµονείς να πιάσεις Ράδιο-Αθήνα να ακούσεις το Χριστός Ανέστη; Από σεβασµό στους γονείς, µπορείς να µην ακολουθήσεις την ίδια παράδοση, όταν βλέπεις ότι είναι τόσο ιερό για τους ανθρώπους στους οποίους οφείλεις τα πάντα; Αν αφήσουµε αυτά τα ινδάλµατα να πέσουν, µε τι θα τα αντικαταστήσουµε; Λένε η θρησκεία είναι το όπιο των λαών. Ε, για να δούµε, βρείτε άλλο όπιο! Μέχρι σήµερα, η πιο σηµαντική στιγµή σας; Οταν έγινα καπετάνιος. Και προσωπικά και επαγγελµατικά; Οταν έγινα καπετάνιος! Στο λέω µε πλήρη αυτογνωσία. Είχα τόση αγωνία µέχρι να πάρω τα διπλώµατα... Μετά όλα λύθηκαν. Σαν να πήρε το δρόµο του το πεπρωµένο. Αν µηδενίζατε το κοντέρ, θα αλλάζατε κάτι; Θα ήµουν περισσότερο επιφυλακτικός, κακά τα ψέµατα. Το παρακάνω ώρες ώρες, αλλά υπήρξα τυχερός. Γενικά δεν είµαι γεννηµένος να ζω µε προφυλάξεις και επιφυλακτικότητα. Λένε ότι για να γίνεις πλούσιος δεν πας µε το σταυρό στο χέρι. Πώς το σχολιάζετε; Με το σταυρό στο χέρι... Λεν ξέρω τι ακριβώς εννοούν. Αλλά να πίνεις το αίµα του διπλανού σου, του συνεργάτη σου... θα γίνει µία, δύο, την τρίτη θα στο πιει εκείνος. Η σκληρή δουλειά, η συνεπής και δίκαιη αντι- µετώπιση των συνεργατών σου και των ανθρώπων µε τους οποίους συναλλάσσεσαι είναι το Α και το Ω της επιτυχίας σου! Τι σας έµαθε η φτώχεια, τι σας έµαθε ο πλούτος; Η φτώχεια πολλά! Να είµαστε αυτοί που είµαστε, να λαχταρούµε ό,τι δεν είµαστε και δεν έχουµε και να το αναγνωρίζουµε, να το χαιρόµαστε, να το καµαρώνουµε όταν το αποκτούµε και να λέµε όξα σοι ο θεός. Ο πλούτος, αν θεωρούµεθα πλούσιοι, νοµίζω δεν µου έµαθε τίποτε... γιατί δεν έχω ζήσει πλούσια, πρέπει να το πιστέψεις. Τι είναι για εσάς πλούτος; Πρέπει να είναι να νιώθεις καλά, να χαίρεσαι όσα έχεις, να µη σου λείπει τίποτα. Αλλά να µην τα έχεις και µπουχτισµένα, γιατί τότε... Κάτι που θα θέλατε να ακουστεί; Να γνωρίσουµε τη θάλασσα, µε αγάπη, µε θαυµασµό, µε καµάρι! Πηγή: «K» O πρώην πρόεδρος της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Φλόριδας και πρώην µέλος του.σ. του Ελληνοαµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου Γιάννης Κοκολάκης συγχαίρει τον ΘΕΟ ΩΡΟ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟ για το έργο που επιτέλεσε επί πολλά χρόνια ως Πρόεδρος του Ελληνοαµερικανικού Εθνικού Συµβουλίου και για το έργο που τώρα προσφέρει ως Συντονιστής του Σ.Α.Ε. Περιφέρειας Η.Π.Α. Ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος απέδειξε ότι είναι αγωνιστής καλός για τα συµφέροντα της Οµογένειας και του Ελληνισµού. Οι πρωτοβουλίες του για την Παιδεία και τα Ελληνικά Γράµµατα είναι υποδειγµατικές έχει δε δηµιουργήσει µια νέα εποχή για τον Ελληνισµό της Αµερικής. ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ «Ο ΠΛΑΤΩΝ» χαιρετίζει το Συντονιστή Σ.Α.Ε. της περιφέρειας των Η.Π.Α. Θεόδωρο Σπυρόπουλο. Τον υποστηρικτή της Παιδείας µας, της Ελληνικής Γλώσσας και του Σχολείου µας. Τον Ελληνα Πατριώτη, τον Οραµατιστή και Εµπνευστή της Νεολαίας. Τον Φιλάνθρωπο. Και του ζητάµε να παραµείνει στις Επάλξεις, ακλόνητος όπως πάντα για το καλό των Ελληνοπαίδων της Αµερικής. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΟΙΚΟΥΤΑ, ιευθύντρια ΓΙΑ ΤΟ.Σ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΗΜΗΤΡΙΑ ΗΣ, Πρόεδρος

14 14 ΕΛΛΑ Α ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Αριστερά: Αποψη της πόλης της Χίου µε τη µοναδική αρχιτεκτονική. εξιά: Ο Τζον Βορρές, ο πρώτος λοχίας, που πάτησε τα χώµατα της Χίου στο Κοντάρι, φέρνοντας τη Λευτεριά. Η οµιλία του Τζον Βορρέ για τα 50 χρόνια από την απελευθέρωση της Χίου Μιλάει ο λοχίας που πρώτος µε δώδεκα στρατιώτες πάτησε το πόδι του στο Κοντάρι, φέρνοντας τη Λευτεριά, στις 11 Νοεµβρίου 1912 Πώς να ζήσει κανείς, την εποχή του βίντεο, κάτι χωρίς εικόνα; Πώς θα γνωρίσουµε τι έγινε στο 1912; Μα µε τη φαντασία και το λόγο. Η «Αλήθεια» παρουσιάζει ένα ντοκου- µέντο, που της εκχώρησε το «Μουσείο Boρρέ», το οποίο και ευχαριστεί. Η οµιλία του Τζον Βορρέ στη Χίο την 11η Νοεµβρίου το Ο Τζον Βορρές κλήθηκε να µιλήσει στα 50 χρόνια της απελευθέρωσης ως ο πρώτος λοχίας, που επικεφαλής 12 στρατιωτών πάτησε τα χώµατα του νησιού µας στο Κοντάρι, φέρνοντας τη Λευτεριά, στις 11 Νοεµβρίου Επιτρέψτε µου να σας προσφωνήσω όχι σύµφωνα µε το πρωτόκολλο και τους τύπους. Με σεβασµό βεβαίως άπειρο και τιµή, αλλά απλά, µε αφέλεια κι αγάπη σας αποκαλέσω δε απλώς: Αγαπητοί, φίλτατοι ακροαταί. Οταν πολλοί άνθρωποι συνέρχωνται δι οιονδήποτε λόγον, σε κάθε τέτοια συγκέντρωση υπάρχουν διάφοροι παράγοντες. Πρώτον είναι ο λόγος της συγκεντρώσεως, δεύτερον οι οµιληταί, έπειτα το θέ- µα της οµιλίας, κατόπιν το ακροατήριο, το περιβάλλον, η εποχή κ.λπ. Υπάρχει όµως και ένας άλλος παράγων, ο σπουδαιότερος όλων κατά την ταπεινή µου γνώµη, δια τον οποίον ουδέποτε ασχολούνται, αν και από αυτόν εξαρτάται το παν, η επιτυχία δηλαδή της συγκεντρώσεως η ικανοποίηση των συγκεντρωθέντων ή, το εναντίον, η απογοήτευσίς των. Θα είσθε φυσικά, περίεργοι να µάθετε ποιος είναι αυτός ο σπουδαιότερος παράγων στις συγκεντρώσεις των ανθρώπων, συνεπώς και της δικής µας - ίσως δε µειδιάσετε αν σας πω ότι ο παράγων αυτός είναι... η ατµόσφαιρα. Μη σας φαίνεται παράδοξο. Για σκεφθείτε. Θα έχετε ακούσει βεβαίως να λένε: Η συνεδρίασις διεξήχθη µέσα σε ειρηνική ατµόσφαιρα ή σε ηλεκτρισµένη ή σε ατµόσφαιρα ενθουσιασµού, αδιαφορίας, ή ψυχρότητος ή γαλήνης, σε ατµόσφαιρα εχθρική ή συγκρατηµένης συγκινήσεως και ούτω καθεξής. Η αίθουσά µας δεν έχει πάρει ακόµα την τελική της έκφραση. Νοµίζω ότι µπορώ να την χαρακτηρίσω ως κατάσταση αναµονής µε αρκετή δόση περιέργειας. Τι άραγε να περιµένετε ν ακούσετε, ώστε να δηµιουργηθεί και να επικρατήσει µία απολύτως ικανοποιητική ατµόσφαιρα σ αυτή τη συγκέντρωσή µας; Πρέπει λοιπόν να είµαι πολύ προσεκτικός. Βασίζοµαι όµως στο πνεύµα της φιλοξενίας που χαρακτηρίζει εκ παραδόσεως τούς ευγενείς κατοίκους του ωραίου σας νησιού, για να ζητήσω τη συνδροµή Πανέµορφες παραλίες στην δυτική πλευρά του νησιού. σας, ώστε να δηµιουργήσουµε, συνεργαζόµενοι, µια ψυχική κατάσταση αρµονική προς όσα προτίθεµαι να εξιστορήσω παλαιά συµβάντα που έλαβον χώραν προ ετών εις τα οποία όµως ας προσπαθήσουµε να προκαλέσουµε µία αιφνιδία αναλα- µπή και µία στιγµιαία επαναφορά στη ζωή. Ελάτε λοιπόν όλοι να ενισχύσουµε και να δεχθούµε µια αναστη- µένη από το παρελθόν πνοή. Οι µεν της σειράς µου, αναδιφήστε, εκλιπαρήστε τη µνήµη σας και παρακαλέστε την καρδιά σας να ξαναπτυπήσει τους παλµούς της εποχής εκείνης, οι δε νεώτεροι ξεχάσθε πού και πώς είσθε σήµερα, και µε τη φαντασία σας, την έµφυτη ποιητική διάθεση της ηλικίας σας και µε την ενθουσιώδη για την πατρίδα προθυµία, ελάτε µαζί µου. Βρισκόµαστε στη Θεσσαλονίκη, τις πρώτες ηµέρες του Νοεµβρίου Γιατί όµως σας παίρνω στη Θεσσαλονίκη; ιότι από εκεί άρχισε να πνέει ο ούριος άνεµος που µας έφερε στη Χίο. Εκεί µε την πρώτη πληροφορία όπως θα σας διηγηθώ, πληροφορία αβεβαία στην αρχή, αλλά τόσο θελκτική που εγλύκανε τις σκέψεις µας, εκεί, λέγω, στη Θεσσαλονίκη, έγινε η αρχή ή µάλλον το προανάκρουσµα, η εισαγωγή και ο πρόλογος µιας µικρής πολεµικής ιστορίας, αλλά γεµάτης από ανθρωπισµό και από τα ευγενέστερα και ποιητικότερα αισθήµατα και συναισθήµατα. Αρχίζω από εκεί, διότι όλη αυτή η ιστορία του πολέµου µας είναι ένα σύνολο µε λαµπρούς πρωταγωνιστάς, σαν µια µεγάλη συναυλία χωρίς παραφωνίες, χωρίς προνοµιούχους εκτελεστάς, χωρίς ρυθ- µούς παρείσακτους, αλλά µε αρµονική συνεργασία όλων των Ελλήνων, εµπνευσµένων από τα ευγενέστερα κα ανώτερα ανθρώπινα ιδεώδη, καθαρώς Ελληνικά ιδεώδη. Αφού κατελήφθη η Θεσσαλονίκη, χάρις στην ενθουσιώδη και έγκαιρο ορµητικότητα του Στρατού µας, µε επικεφαλής τον θαυµαστό, λατρευτό και αξέχαστο Κων/νο, εδόθη εις το σύνταγµά µας 36 ωρών ανάπαυσις, δικαία ανάπαυσις, διότι για να προλάβουµε τους Βουλγά-

15 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΕΛΛΑ Α 15 ρους που κατέβαιναν ραγδαία, είχαµε καταπονηθεί. Εδώ, επιτρέψτε µου να κάνω µία µικρή παρένθεση για να αναφέρω µία κωµική µάλλον σκηνή, ιδιαιτέρως κωµική για Σας, τους κατοίκους ενός νησιού. Περιδιαβάζαµε στην παραλία του λιµένος Θεσσαλονίκης όταν ακούσαµε σάλπιγγες, τύµπανα και ποδοβολητό. εν αργήσαµε να δούµε ένα σύνταγµα βουλγαρικού στρατού που µόλις είχε φθάσει, µε καταφανή τα ίχνη της, µαταίας ευτυχώς, εσπευσµένης πορείας. Ο ιοικητής του συντάγµατος, αφού παρέταξε τους άνδρας κατά µήκος της παραλίας και έδωσε µε ύφος θεατρικής επισηµότητας διάφορες διαταγές, διέλυσε το σύνταγ- µα. Τότε είδαµε το πρωτοφανές θέαµα των εκατοντάδων αυτών στρατιωτών να τρέξουν, να µπουν στη θάλασσα έως τα γόνατα και µε τις παλάµες τους να θέλουν να πιουν εκείνο το οποίον προφανώς ενόµιζαν πως ήτανε νερό πόσιµο. Φυσικά, δεν πρόφθασαν να καταπιούν την πρώτη γουλιά και η αρχική τους έκφραση και άλλα επακόλουθα. Περιττό να τονίσω το γλέντι των στρατιωτών µας και των άλλων θεατών, καθώς και τις ειρωνικές παρατηρήσεις του πλήθους εις βάρος των Βουλγάρων. Ας µη χάνουµε όµως την ώρα µας. Ο χρόνος της αναπαύσεως εξαντλήθηκε. Πού θα µας στείλουν τώρα; Αγωνιώδης ερώτηση και αναµονή απαντήσεως, διότι πολλοί ήταν οι τραχείς δρόµοι προς τη µεγάλη κεντρική φωτιά που ξέραµε ότι επρόκειτο από στιγµή σε στιγµή να ανάψει. Μέσα όµως, στις συγκεχυµένες φήµες περί ορµήσεως προς Βορράν, ένας ψίθυρος σαν µουσική και σαν παρηγοριά άρχισε να διαδίδεται και να κυκλοφορεί από λόχο σε λόχο του τάγµατός µας. Τα νησιά; εν θα σταλεί κανένα σώµα στα νησιά; Ποιοι θα είναι οι τυχεροί; Συγκίνηση µεγάλη. Αν σχηµατισθεί ειδικό σώµα από τον στρατό της Θεσσαλονίκης, θα συµπεριληφθούµε κι εµείς; Κι αν συµπεριληφθούµε, για ποιο νησί θα µας προορίσουν; Η φορά των πραγµάτων εξελίχθηκε ραγδαία. Η αµφιβολία και η αναµονή δεν άργησαν να µεταβληθούν σε αποφάσεις και σε διαταγές εκτελέσεως. Αµφιβάλλω αν υπήρξαν ποτέ άλλες στρατιωτικές διαταγές δράσεως εν καιρώ πολέµου, Οι παλιοί ανεµόµυλοι που ατενίζουν το λιµάνι της Χίου. που να έγιναν δεκτές ως εξ ύψους ευλογία και ως ένδειξις υπερτάτης ευµενείας της Μοίρας. Ναι, διετάχθη ο σχηµατισµός σώµατος εκστρατευτικού για τα νησιά, µε συµµετοχή του τάγµατός µας, υπό τον Συν/χην κ. ελαγραµ- µάτικα και µε ειδικό προορισµό την κατάληψι της Χίου. Πώς τώρα να περιγράψω τη χαρά των ανδρών του λόχου µου και γενικώς του τάγ- µατος; Τα µάτια έλαµπαν και τα χείλη µειδιούσαν. Η έκφρασις όλων των προσώπων ήταν εκδήλωση ενθουσιασµού, αισιοδοξίας, αποφασιστικότητας και ειλικρίνειας καθώς ανεβαίναµε µε τα πολεµοφόδια και τους άνδρας στο πλοίο που µας έφερε, έπειτα από νυχτερινό ταξίδι, στα πρόσχαρα νερά σας. Η νύχτα πέρασε µε τραγούδια. Ο άνεµος ήτανε ούριος και χαϊδευτικός, σαν να ψιθύριζε λόγια τρυφερά, πρόλογος των όσων ακούσαµε έπειτα εδώ. Ετσι ξηµερωθήκαµε και πρωί - πρωί ρίξαµε την άγκυρα δυο µίλια έξω από το «Κοντάρι» και περιµένα- µε. Περιµέναµε τι; Ατέλειωτες οι ώρες. Εν τω µεταξύ τα µάτια µας δεν ήσαν αρκετά να βλέπουµε και η καρδιά µας δε χωρούσε πια τους χτύπους της. Οι ανώτεροί µας του κάκου προσπαθούσαν να µας καθησυχάσουν. «Περιµένουµε παιδιά, µία απάντηση», µας έλεγαν, «κάντε λίγη υποµονή». Τι απάντηση; Ο αρχηγός µας είχε ζητήσει την παράδοση του τουρκικού στρατού. «Οχι, ποτέ!». Αυτό ευχόµαστε και το φωνάζαµε. «Οχι! Να την πάρουµε µε το τουφέκι». Αυτή η πολεµική ορµή ενετείνετο µε τις σφαίρες που περνούσαν από πάνω µας, σφυρίζοντας µέσα στα ξάρτια του πλοίου. Η ανυποµονησία έφθασε στο κατακόρυφο. Ευτυχώς ο Τούρκος ήλθε σύµµαχος στις επιθυµίες µας και έστειλε αρνητική απάντηση στην πρόταση παραδόσεως. Οσα ακολούθησαν έγιναν αστραπιαίως. Θυµάµαι καλά πως δεν κατέβηκα, αλλά κατρακύλισα από τη σκάλα του πλοίου, και βρέθηκα πρώτος, µέσα στην πρώτη βάρκα, για να πατήσω πρώτος το γλυκό και ευλογηµένο χώµα του νησιού σας, να φωνάξω χοροπηδώντας «Γεια χαρά, παιδιά» και να φιληθούµε µε δυο νέους που ήσαν κρυµµένοι µέσα στα βούρλα της παραλίας και µας περίµεναν. Αυτά έγιναν στις 2 το απόγευµα 11 Νοεµβρίου 1912 και ευλογώ τον Υψιστο ότι σ εµένα επιφύλαξε την µεγάλη και τιµητικήν αυτή εύνοια. Επρεπε όµως να προσέχουµε γιατί ακούγαµε πάντοτε σφαίρες να σφυρίζουν......φεύγουν µακριά στο βάθος. Θυµάµαι καλά ότι φορούσανε κουκούλες στο κεφάλι. Τους ρίξαµε κι εµείς, ήσαν όµως πανηγυριώτικοι οι πυροβολισµοί µας, γιατί οι Τούρκοι έφευγαν προς Συνέχεια στη σελίδα 16 Είναι ιδιαίτερη τιµή για µας να συνυπηρετούµε και να βοηθούµε τον συνάδελφο µας Θεόδωρο Σπυρόπουλο Συντονιστή του ΣΑΕ στην Περιφέρεια Η.Π.Α. στον κοινό µας στόχο της διατήρησης της Ελληνικής Γλώσσας, του Πολιτισµού της Παιδείας και της Ορθόδοξης Πίστης για το µέλλον των επερχόµενων γενεών. Με ξεχωριστή τιµή ηµήτριος Β. Κοντολιός, Ridgefield, New Jersey Κώστας Σεβαστός, Cleveland, Ohio Υπερήφανα τέκνα της µυροβόλου Χίου που αυτές τις µέρες εορτάζει την επέτειο της Απελευθέρωσής της από τον οθωµανικό ζυγό (11 Νοεµβρίου 1912) Κέντρο Ελληνικών Σπουδών «Παιδεία» (Campus του Πανεπιστηµίου του Κονέκτικατ) 28 Dog Lane, P.O. Box 818, Storrs, CT Tel./Fax: (860) Εmail: Paideia@snet.net Ο Ηλίας Τοµάζος και οι συνεργάτες του ευχαριστούν τον Θεόδωρο Σπυρόπουλο Συντονιστή Σ.Α.Ε. Περιφέρειας Η.Π.Α. για το έκδηλο ενδιαφέρον του προς την Ελληνική Παιδεία και τον Πολιτισµό στην Αµερική και ιδιαίτερα για την πολύτιµη και πολύπλευρη συµβολή του στη λειτουργία του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών «Παιδεία». Του ευχόµαστε δύναµη ψυχική και σωµατική για να συνεχίσει το θεάρεστο έργο του.

16 16 ΕΛΛΑ Α ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Η οµιλία του Τζον Βορρέ για τα 50 χρόνια από την απελευθέρωση της Χίου Συνέχεια από τη σελίδα 15 τα σπίτια, ω, υπήρχε κίνδυνος απευκταίου. Εν τω µεταξύ η βάρκα µας, µαζί µε άλλες βάρκες, είχαν µεταφέρει και άλλους άνδρας. εν αργήσαµε να γίνουµε κάµποσοι, ώστε να δικαιολογηθεί η οµαδική προχώρησίς µας. Με δυσκολία µπήκαµε σε σειρά µε κάποια τάξη. Η ψυχή µας χοροπηδούσε και χοροπηδούσαµε κι εµείς. Αυτή την ψυχολογική µας κατάσταση θα ήθελα να τονίσω και να περιγράψω την βαθιά µας συγκίνηση και τον ακράτητο πηγαίο ενθουσιασµό του µικρού µας αυτού σώ- µατος κρούσεως, για να δηµιουργηθεί και µέσα στην αίθουσαν αυτή όπως είπα στην αρχή, µία ανάλογη, µία αρµονική προς το θέµα ατµόσφαιρα. εν ανησυχώ όµως, διότι δεν πιστεύω να άλλαξε η ψυχοσύνθεσις και η νοοτροπία των κατοίκων της Χίου. Είµαι βέβαιος ότι παραµένει η ίδια και ότι µας περιβάλλετε µε ευγένεια, ευµένεια και καλοσύνη, ανάλογα µε την τότε στάσιν σας. Η πορεία µας από το Κοντάρι στην πόλη ήταν ένα µίγµα, αφ ενός στρατιωτικής πορείας - µε προσοχή βεβαίως διότι υπήρχαν άτακτοι τούρκοι στρατιώται - και αφ ετέρου µιας χαρούµενης παρέλασης, εµπρός από ωραία νοικοκυρεµένα σπιτάκια, των οποίων οι κάτοικοι, στις πόρτες, τα παράθυρα και τις αυλές, µε συγκρατηµένην στην αρχή συγκίνηση, ανάµικτη µε κατάπληξη, κατόπιν δε µε ασυγκράτητη ταραχή, έξαψη και ενθουσιασµό, επροχώρησαν προς το δρόµο, και µας άγγιξαν σαν να ήθελαν να βεβαιωθούν πως είµεθα πραγµατικότης και όχι όνειρο. Επειτα έτρεχαν πίσω µέσα στα σπίτια, για να φέρουν πιατάκια µε γλυκό και πάλι έπαιρναν τη θέση τους κοντά µας καθώς βαδίζαµε, µε βήµα όχι πλέον αυστηρώς στρατιωτικόν, προς την πόλη. Η πορεία µας αυτή, στην αρχή αξιοπρεπής και επιβλητική, έπειτα φιλική, κατόπιν οικογενειακή και αισθηµατική, στο τέλος δε µετεβλήθη σε ένα γενικό συναγερµό µε συµµετοχή και ανάµειξη όλων, στρατιωτών και πολιτών παντός φύλου και πάσης ηλικίας. Επρόκειτο πλέον περί παραληρήµατος. άκρυα, γέλια, ξεφωνητά, ασπασµοί, θωπείες, γλυκά, τσιγάρα, προσκλήσεις επίµονες, συγχρόνως... (είχα- µε πληροφορηθεί για την υποχώρηση των Τούρκων προς το Αίπος) πάντως κάποιος κίνδυνος υπήρχε. Την περιγραφή της έξαλλης αυτής υποδοχής δεν θα τολµήσω να περιγράψω, διότι ό,τι και να πω δεν θα είναι παρά µία σταγόνα παρµένη από το απέραντο κύµα αγάπης, Μια παρέα παιδιών ψαρεύει στα νερά της Χίου... συγκινήσεως, ενθουσιασµού και λατρείας που µας εκάλυψε. Αυτά τα αισθήµατά σας και τις εκδηλώσεις σας προς όλους τους άνδρες του τάγµατος ευτυχώς δεν τις δεχθήκαµε ως προσωπικές εκδηλώσεις για τα άτοµά µας, διότι θα έπρεπε τότε να τυφλωθούµε από εγωισµό, αυτοθαυµασµό και ατοµική έπαρση. Εβλέπατε σ εµάς την Ελλάδα, την έννοια της πατρίδας, το αίσθη- µα των µελών, µιας µεγάλης οικογένειας, την εκδήλωση του γένους, την αντιπροσώπευση της φυλής, και εδώσατε στα καθιερωµένα σύµβολα όλων αυτών των υψηλών και ευγενών εννοιών, στη στολή και στο στέµµα - τους στρατιώτες της Ελλάδας δηλαδή - εδώσατε λέγω την πλέον έµπρακτη και ειλικρινή απόδειξη πίστεως και αφοσιώσεως προς τα ακατάλυτα, υπέροχα αυτά ελληνικά νοήµατα. Η παραµονή µας στην πόλη ωρίσθηκε για µικρά χρονικά διαστήµατα ολίγων ηµερών και εκ περιτροπής, για περιορισµένο µόνον αριθ- µό στρατιωτών, διότι, παρά την εορτάσιµην ατµόσφαιραν της πόλεως και την γενικήν αγαλλίασιν, η πολεµική κατάστασις επέβαλλε σύντοµα µέτρα και δράση στην ύπαιθρο. Αν και υπήρχαν στρατώνες, κενοί βεβαίως µετά την υποχώρησιν των Τουρκων καθώς και αίθουσες διάφορες ελεύθερες, οι περισσότεροι άνδρες, κατά επίµονον παράκλησιν των κατοίκων, εφιλοξενούντο από ιδιώτας, µε περιποιήσεις που δύσκολα περιγράφονται. Ας µείνω όµως στην εξιστόρηση της στρατιωτικής δράσεως. Μετά την άρνησιν παραδόσεως του Ζιχνή Βέη, έγινε η κυρία πλέον απόβασις, υπό την προστασίαν των πυροβόλων του Στόλου. Η κυρία αυτή απόβασις (η πρώτη που ανέφερα, στην οποία µετέσχον, ήταν απλώς κατατοπιστική, κρούσεως) περιελάµβανε και άγηµα πεζοναυτών... Μετά την επιτυχή απόβασιν του κυρίου σώµατος και την πλήρη κατάληψη της όλης περιοχής, η προσοχή µας εστράφη προς το όρος «Αίπος» - απόκρηµνο και δύσβατο - όπου είχε καταφύγει και συγκεντρωθεί το µέγιστο µέρος, το σύνολον σχεδόν, των εχθρικών δυνάµεων. Η πολιορκία του Αίπους υπήρξε πολύµορφη, γραφική, ποιητική µπορώ να πω, και συγχρόνως ένδοξη. Επίθεσις εκ µέρους µας δεν εξεδηλώθη καµία, στας αρχάς. Απλώς ετοποθετήσαµε φυλάκια εις όσα σηµεία παρουσίαζαν κίνδυνο εξόδου των Τούρκων, η δε τακτική αλλαγή των φρουρών και η κίνηση των περιπολιών εγίνετο οµαλώς, χωρίς συγκρούσεις και χωρίς καµία επιθετική εκδήλωσιν από τους πολιορκηµένους. Απεναντίας, εβλέπα- µε τους τούρκους φρουρούς να παρακολουθούν τις κινήσεις µας µε περιέργεια και ενδιαφέρον, σχεδόν φιλικό (σε µερικά µάλιστα σηµεία). Τόσον, ώστε, έπειτα από τις πρώτες µέρες, αρχίσαµε να γνωριζόµαστε µεταξύ µας. Σε µερικά µάλιστα σηµεία, τα πολύ απόκρηµνα, όπου απεκλείετο έφοδος ή κάθοδος, οι συνοµιλίες και µερικά αστεία ήσαν πλέον στην ηµερήσια διάταξη. Το πνεύµα αυτό της αµοιβαίας αµνησικακίας επροχώρησε τόσον, ώστε - θα το πιστέψετε; - ένας από τους πλέον γενναίους αξιωµατικούς µας, τραυµατίας από την Θεσσαλονίκη, ο λοχαγός Σκαλτσογιάννης, του οποίου όλες οι προαγωγές από υπαξιωµατικός έγιναν «επ ανδραγαθία», αλλά και γλεντζές συγχρόνως και αυτό που Αριστερά: Τοιχογραφία στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων στο χωριό Πυργί. εξιά: Η Βιβλιοθήκη Αδαµάντιου Κοραή της Χίου, µία από τις µεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Ελλάδας.

17 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΕΛΛΑ Α 17 λέµε «παλαβός» µε την καλή του σηµασία, την συµπαθητική, εσχη- µάτισαν έναν όµιλο από 5-6 τραγουδιστές του τάγµατος και επί κεφαλής αυτός µε την κιθάρα του, επήγαιναν και κάνανε καντάδες κάτω από τους διπλοσκοπούς των Τούρκων. Πρωτοφανές, αλήθεια, σύστηµα πολιορκίας εχθρών, το οποίον όµως δεν εκράτησε πολύ. Μία µέρα ο Σκαλτσόγιάννης, ο ήρωας και λα- µπρός αυτός στρατιώτης και άνθρωπος που ήταν κάπως περισσότερο «στα κέφια του», αφού έµαθε επίτηδες ένα τραγούδι τούρκικο, αισχρό, ειρωνικό και προσβλητικό, τους το τραγούδησε... για τον Αλάχ και συ- µπληρωµατικές ειρωνείες και λοιδορίες µε στόχο το Κοράνι, το τζαµί, το µιναρέ και τον κάθε Μουεζίνη τους. «Ολ αυτά, τα ιδιαιτέρως εξοργιστικά για τους Τούρκους, είχαν ως αποτέλεσµα να µας έλθει βροχή από πέτρες και ογκολίθους στην αρχή και στο τέλος πυροβολισµοί ένσφαιροι. Οι οµαλές και σχεδόν φιλικές σχέσεις φυσικά διεκόπησαν. Κατόπιν όλων αυτών, άρχισε, πρώτον, η επιτελική προπαρασκευή της επιθέσεως και κατόπιν το σχέδιον της εφαρµογής. Εν τω µεταξύ, τα πνεύµατα είχαν εξαρθεί και το καθαρώς πολεµικό µένος άρχισε να εκδηλώνεται έντονο. Σχετικώς µε το θέµα αυτό, ενθυµούµαι τα εξής: Οι επιτελείς του τάγµατος εζήτησαν από τους λόχους λεπτο- µερείς καταστάσεις, τις οποίες υπέβαλαν στον αρχηγό του επιτελείου, µε την συµπληρωµατική προφορική και πολύ εµπιστευτική πληροφορία, ότι τα πυροµαχικά µας δεν µπορούν να θεωρηθούν ούτε άφθονα, ούτε καν επαρκή, αν η άµυνα των Τούρκων απεδεικνύετο πείσµων και διαρκείας. Ο αρχηγός αφού άκουσε µε προσοχή την αναφορά των επιτελών, είπε µε ψυχραιµία: «εν µε ενδιαφέρουν και τόσο τα πυροµαχικά. Εκείνο που µε ενδιαφέρει κυρίως είναι το ηθικό των αντρών. Πώς είναι το ηθικό τους; Τι σκέπτονται οι άνδρες;». «Το ηθικό των ανδρών είναι λα- µπρό. Οι άνδρες σκέπτονται τη νίκη», ήταν η απάντησις. «Εµπρός λοιπόν», είπεν ο αρχηγός, «µε τη βοήθεια του καλού θεού της Ελλάδος εµπρός!». Η επίθεση έγινε και οι άνδρες απεκόµισαν εκείνο που είχαν στο νου τους. Τη νίκη. Εδώ, δεν είναι δυνατόν να µην αναφέρω ένα µικρό επεισόδιο την ηµέρα της επιθέσεως, απείρως ποιητικό και ωραίο. Προχωρούσε η διµοιρία µου, σε ακροβολισµό, µε τα όπλα στο χέρι. Περνώντας από τα τελευταία σπίτια ενός χωριού (νοµίζω λέγεται Πιτυούς) µου φώναξε µια γριούλα που ήταν εκεί, στο χωράφι της και µου είπε: «Σε παρακαλώ πολύ, κύριε Αξιωµατικέ (µε προβίβασε γιατί δεν ήµουν παρά λοχίας) µη µου χτυπήσεις τις πέρδικες πες το και στους άλλους. Αυτές έρχονται και τις ταΐζω κάθε πρωί. Είναι η συντροφιά µου». Τότε παρετήρη πως έπαιρνε από την ανασηκωµένη ποδιά σπόρους και τάιζε τα πουλιά που ήσαν γύρω της. Είναι δυνατόν να λησµονήσει κανείς αυτό το επεισόδιο της υπερτάτης γλυκύτητος, µέσα στην τραχύτητα του πολέµου; Ηταν µία σκηνή που άξιζε να την απαθανατίσει ένας ζωγράφος ως εικόνα, και ένας ποιητής ως έννοια. Ας επανέλθω όµως στην γραµµή µου. Η εκπόρθηση του Αίπους έθεσε τέρµα στην αντίσταση των Τούρκων, µε την παράδοση 2000 περίπου ανδρών και 33 αξιωµατικών. Αλλες δευτερεύουσες επιχειρήσεις εκκαθαρίσεις έλαβον χώραν σε διάφορα σηµεία της νήσου, µε νικηφόρα αποτελέσµατα, αν και όχι χωρίς θυσίες, διότι, τότε έπεσαν δοξασµένοι, µεταξύ άλλων και ο ανθυποπλοίαρχος Ρίτσος, ο αρχηγός της Σχολής οκίµων Παστρικάκης, ο Στάικος και 25 περίπου ναύται και οπλίται. Η νύχτα της 20ης εκεµβρίου του έτους εκείνου ηύρε τη Χίο ελεύθερη. Αληθινά Χριστούγεννα! Χριστούγεννα εθνικά, κοινωνικά Χριστούγεννα αγάπης, χαράς και δικαιοσύνης, Χριστούγεννα επιείκειας, συγγνώµης και ανθρωπισµού διότι, παρά την επί τόσα έτη συγκρατηµένην εχθρότητα, λόγω της µοιραίας τραχύτητας εκ µέρους των κατακτητών και δικαιολογηµένης αγανακτήσεως των οµογενών, ουδεµία σοβαρά εκδίκηση έλαβε χώραν και καµία ανταπόδοσις παλαιών βαναυσοτήτων των Τούρκων. Αµέσως µετά τον ενθουσιασµό της νίκης και του θριάµβου, άλλα αντίθετα συναισθήµατα µάς κατέλαβαν. Τι θα γίνει τώρα; Πού θα µας στείλουν; Οπου και αν πηγαίναµε, θα ήτανε κόλασις εν συγκρίσει µε τον παράδεισο του νησιού σας. Πού θα βρίσκαµε την ευλογηµένη, γλυκιά φύση και τους ευγενείς ανθρώπους της Χίου; Με βαριά καρδιά δεχθήκαµε τη διαταγή της ετοιµασίας προς αναχώρησιν. Στις συγκεντρώσεις... των κατοίκων, κυριαρχούσε ένα πνεύµα ανάµικτο αγάπης και λύπης, χαράς και απογοητεύσεως, ένα συναίσθη- µα σαν εκείνο που έχει κανείς όταν ξυπνά και βλέπει πως εζούσε σ ένα γλυκύτατο όνειρο. Ναι, αλησµόνητη µένει η απόβασίς µας στη Χίο, αλησµόνητη διότι δεν ήταν παρά µια συνεχής µελωδία, µία αρµονία, µία συναυλία, όπου τα λεπτότερα όργανα του ανθρώπου, καρδιά, διάνοια, λόγος και έκφρασις, εξετέλεσαν τη σπάνια συµφωνία των ευγενών ανθρώπων. Εφύγαµε µε βαριά καρδιά. Αλλοι ολιγότερο και άλλοι περισσότερο. Αυτοί που υπέφεραν περισσότερο ήταν τραυµατίες. Συγκεντρωµένοι στην πρύµνη του πλοίου, µε µάτια θολά, έβλεπαν να χάνεται το νησί των ονείρων. εν ήταν ολίγοι, αυτοί οι πληγωµένοι µας. Οι καηµένοι! Τραυµατίες; Πώς; Από τι; Από τα διαπεραστικά βέλη του µικρού πτερωτού Θεού. Μάλιστα, πολλοί πληγώθηκαν από τον µικρόν αυτόν, αλλά πανίσχυρο, κυρίαρχο του κόσµου. Ηµεθα όµως στρατιώται, µε κύριο καθήκον το χρέος προς την Ελλάδα. Ολα τα άλλα ήσαν δευτερεύοντα... Επρεπε να σφίξουµε την καρδιά µας και να αφοσιωθούµε στην εκτέλεση των εντολών που θα ελαµβάναµε. Οι εντολές που λάβαµε υπήρξαν, για µας τους εν Χίου σκληρές, διότι µας προόρισαν δια τον άκρως αντίθετο τοµέα του πολέµου. Από τη Χίο βρεθήκαµε στο Μπιζάνι. Από την Ανοιξη στη βαρυχει- µωνιά. Από τη θερµή αγκαλιά, µέσα στο ρίγος της χιονισµένης βουνοκορφής. Από τα ζεστά σπίτια, στο ανεµοσάλευτο αντίσκηνο. Το καθήκον µας το εκτελέσαµε κι εκεί. Το παρελθόν δεν έπρεπε να µας απασχολεί και να αµβλύνει το µένος της οράσεως. Εν τούτοις στις άγριες νύχτες που σφύριζε ο Βορριάς και ούρλιαζαν τα τσακάλια µακριά, µαζεµένοι γύρω από µια κρυφή σκεπασµένη φωτιά, µια ήταν η παρήγορη κουβέντα που είχαµε. Μιλούσαµε για σας, για τους καλούς ανθρώπους, για το όµορφο και φιλόξενο νησί. Είµαι, αληθινά, ευτυχής και υπερήφανος που, έπειτα από - Θεέ µου! - πενήντα ολόκληρα χρόνια, ήλθα πάλι να πατήσω τα αγιασµένα χώµατα και να φωνάξω πάλι «Γεια - χαρά, παιδιά» όπως έκανα και τότε. Συγχρόνως όµως να εκφράσω τη βαθιά και ειλικρινή ευγνωµοσύνη µου για την τιµητική σας πρόσκληση και τα ευγενή αισθήµατα τα οποία, δι εµού και των άλλων αγαπητών φίλων - παλαιών συναδέλφων- αποτείνετε εις τους αποµένοντας βραδυπορούντας της παλαιάς εκείνης ενδόξου εποχής. Ο Πρόεδρος, η ιοίκηση και Μέλη-Σωµατεία συγχαίρουν τον Συντονιστή του Σ.Α.Ε. Περιφέρειας Η.Π.Α. Πηγή: «Αλήθεια Χίου» Θόδωρο Σπυρόπουλο για την εξαιρετική τιµή να προβληθεί στο εξώφυλλο του «ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΥ» του «Εθνικού Κήρυκα» που κατά πάντα αποτελεί άξια επιλογή διότι η πολύχρονη προσφορά του έχει σηµαδέψει τα οµογενειακά κοινά και έχει καταστεί παράδειγµα προς µίµηση και για άλλους οµογενείς. Οι αγώνες του για την Ελληνική Παιδεία στην Αµερική για τα µεγάλα µας Εθνικά Θέµατα, τη Νεολαία το πρόγραµµα «Φύτεψε τις Ρίζες σου στην Ελλάδα» τον καθιστούν άξιο τέκνο της πατρίδας. Επιτυχηµένος επιχειρηµατίας, καλός οικογενειάρχης καλόκαρδος, φιλάνθρωπος και αρωγός κάθε καλού έργου. Η «ΠΑΜΜΕΣΗΝΙΑΚΗ» σού εύχεται Υγεία και ύναµη για τη συνέχιση του έργου σου, για το καλό της Οµογένειας και της Ελλάδας Φίλε Θεόδωρε πάντα άξιος

18 18 ΤΑΞΙ ΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Αριστερά: Τα δύο τµήµατα της Μεθώνης χωρίζονται µε ένα ενδιάµεσο χαµηλό τείχος που ενισχύεται µε πέντε πύργους. Ενα κάστρο που είναι πανέµορφο αλλά ρηµαγµένο. εξιά: Η Κορώνη και αυτή µε το βενετσιάνικο κάστρο της που χτίστηκε από τους Βενετούς κατά τα τέλη του 13ου αιώνα, στο σηµείο όπου άλλοτε βρισκόταν βυζαντινό φρούριο. Νοτιοδυτική Πελοπόννησος: Κάστρα και περιηγητές! Η νοτιοδυτική Πελοπόννησος αποτελείται στην ουσία από τρεις ήµους: Κορώνης, Μεθώνης και Πύλου. Και στις τρεις οµώνυµες πόλεις υπάρχουν κάστρα µε πολλή ιστορία και περιοχές µε φυσική οµορφιά, όµως παρ όλα αυτά δεν έχουν καταφέρει να γίνουν τουριστικοί προορισµοί. Ο λόγος, νοµίζω, είναι απλός. Η περιοχή είναι εύφορη και οι γηγενείς δεν χρειάστηκε να ψάξουν για άλλο τρόπο βιοπορισµού. Ο τουρισµός είναι µια υπόθεση των τελευταίων ετών. Την πρώτη φορά που επισκέφθηκα την περιοχή ήταν πριν από πολλά-πολλά χρόνια (περίπου 40). Είχαµε πάει µε αυτοκίνητο και θυµά- µαι σαν κακό όνειρο έναν στενό δρόµο γεµάτο στροφές όπου ζαλιζό- µουν και κάθε τόσο σταµατούσαµε για... στοµαχικές εξαγωγές. Ηταν τέτοιος «εφιάλτης» που το µυαλό µου έκανε «delete» όλη την περιοχή. εν θυµάµαι τίποτα από εκείνο το ταξίδι. Φέτος πήγα για 4 ηµέρες στις αρχές του Σεπτέµβρη και «ερωτεύτηκα». Βεβαίως, ο πηγαιµός για εκεί είναι ακόµα λίγο εφιάλτης (στροφές και στενός δρόµος), µετά την Τρίπολη προς Καλαµάτα. Από την Καλα- µάτα προς τις καστροπολιτείες είναι µια απλή επαρχιακή οδός στενή αλλά γραφική. Αν δοκιµάσετε να πάτε από Πάτρα - Πύργο που είναι κάποια περισσότερα χιλιόµετρα, ο «εφιάλτης» είναι τα «ύπουλα» όρια ταχύτητας και τα µπλόκα της Τροχαίας. Από τον έναν ή τον άλλον δρόµο, όµως, θα φτάσετε εκεί και θα βρείτε τις πιο όµορφες παραλίες της επικράτειας, όµορφη «εξηµερωµένη» Φύση, ιστορικά µνηµεία, όµορφους οικισµούς, ακόµα και αφρικανικούς χαµαιλέοντες! Η Πύλος Η Πύλος (ή Νεόκαστρο) είναι έδρα του οµώνυµου ήµου µε περίπου κατοίκους και µε µεγάλο Η Κορώνη έχει πολύ γραφικά στενά κι αρκετά παραδοσιακά οικήµατα και αρχοντικά µε χρώµατα, ξύλινα µπαλκόνια και κεραµοσκεπές. φυσικό λιµάνι. Τα σπίτια της, επί το πλείστον διώροφα, πολλές φορές µε καµάρες αλλά και αυλές αποπνέει έναν ιδιαίτερο «αέρα». Τη ρυµοτοµία της την οφείλει στους Γάλλους αξιωµατικούς του στρατηγού Μαιζόν. Εχει µια πολύ όµορφη πλατεία µε έναν τεράστιο και άλλους µικρότερους πλατάνους, διακοσµηµένη µε παρτέρια αλλά και µε τις προτοµές των ναυάρχων της ναυµαχίας του Ναυαρίνου, καθώς και µε παλιά κανόνια. Το φρούριο πάνω από την πόλη (Νιόκαστρο) άρχισε να κτίζεται από τους Τούρκους µετά την ήττα τους στη ναυµαχία της Ναυπάκτου (1571) για τον έλεγχο της νότιας εισόδου στον όρµο του Ναυαρίνου. Η βόρεια πρόσβαση (Στενό Συκιάς) και το εκεί λιµάνι, στη λιµνοθάλασσα της περιοχής, είχε κλείσει λόγω προσχώσεων. Ονοµάστηκε Νιόκαστρο σε αντιδιαστολή µε το φρούριο του Κορυφασίου (Παλιόκαστρο ή Παλιό Ναυαρίνο), που ήλεγχε τη βόρεια είσοδο και το παλιό λιµάνι. Η Πύλος αναφέρεται από τον Οµηρο ώς το Βασίλειο του Νέστορα. Σύµφωνα µε την παράδοση, ιδρύθηκε από τον µυθικό Πύλο και αρχικά ονοµαζόταν Κορυφάσιο. Στα Βυζαντινά Χρόνια, περί τον 6ο αιώνα, το κατέλαβαν οι Αβαροι, απ όπου και ονοµάστηκε Αβαρίνος. Μάλλον από εκεί προήλθε και η ονοµασία Ναυαρίνο (Νέο αβαρίνο) που προσδιορίζει όλο τον κόλπο της Πυλίας. Η Μεθώνη Η Μεθώνη ή Μοθώνη, κατά πώς την αποκαλεί ο Παυσανίας, ονοµάστηκε έτσι από τον Μόθωνα λίθο, ένα βράχο που προχωρεί ως ύφαλος κάτω από τη θάλασσα. Οµως, στα Οµηρικά Χρόνια λεγόταν Πήδασσος. Αλλά σε αυτήν τη µικρή χερσόνησο που ήταν οχυρωµένη από την αρχαιότητα, υπήρχε πάντοτε µια πόλη φηµισµένη για το λιµάνι της. Λόγω της στρατηγικής της σηµασίας «άλλαξε» πολλούς κατακτητές. Η ακµή της άρχισε την εποχή του Βυζαντίου αλλά στο απόγειο της δόξας βρέθηκε τον Μεσαίωνα που η Πελοπόννησος ονοµάστηκε «νησί της Μεθώνης»! Επειτα από Φράγκους, Τούρκους, Ιππότες της Μάλτας, Ενετούς και πάλι Τούρκους απελευθερώθηκε το Σήµερα είναι έδρα του οµώνυ- µου ήµου µε περίπου κατοίκους. Στην είσοδο της πόλης, δύο κεντρικοί δρόµοι οδηγούν o ένας στην αγορά και ο άλλος στο εντυπωσιακό κάστρο και στην παραλία της. Το Κάστρο της Μεθώνης, από τα πιο σηµαντικά βενετσιάνικα κάστρα που υπάρχουν στην Ελλάδα, καλύπτει µια έκταση περίπου 93 στρεµ- µάτων και αποτελείται από δύο τµή- µατα. Νότια απλώνεται η πόλη, που περικλείεται από απλό τείχος µε πύργους σε τακτά διαστήµατα ενώ στο βόρειο τµήµα, το οποίο είναι ενισχυµένο αµυντικά, καθότι είναι το πλέον ευπρόσβλητο, αναπτύσσεται το φρούριο της πόλης, έδρα του κατά καιρούς στρατιωτικού διοικητή. Τα δύο τµήµατα χωρίζονται µε ένα ενδιάµεσο χαµηλό τείχος που ενισχύεται µε πέντε πύργους. Ενα κάστρο που είναι πανέµορφο αλλά ρηµαγµένο. Γράφει η ιστοσελίδα του υπ. Πολιτισµού: «Το κάστρο της Μεθώνης αποτελεί ένα από τα σηµαντικότερα οχυρωµατικά σύνολα του ελληνικού χώρου. Χαρακτηριστικό παράδειγµα καστροπολιτείας καταλαµβάνει ολόκληρη την έκταση στα Ν παράλια της Πελοποννήσου, µε ένα εξαιρετικό φυσικό λιµάνι, το οποίο κατά τον Μεσαίωνα αποτελούσε σταθµό στο δρόµο των προσκυνητών για τους Αγίους Τόπους και των εµπορικών πλοίων από τη ύση στην Ανατολή. Η περίοδος ακµής του κάστρου τοποθετείται στην περίοδο της Α Ενετοκρατίας (13ος - 15ος αι.)». Περιδιαβάζοντας το Κάστρο µου ήρθε το τραγούδι του Χατζιδάκι: «... εκεί που δίνανε τα χέρια τους οι µύστες τώρα πετάνε τα αποτσίγαρα οι τουρίστες...» Στα κράτη της Εσπερίας, σε αντίστοιχες περιπτώσεις, πουλάνε στους πολίτες αντί 1 ευρώ ολογράφως!- οικόπεδο µέσα στο κάστρο µε την υποχρέωση να χτίσουν σπίτι που εξωτερικά θα είναι βάσει εγκεκριµένου σχεδίου. Ετσι, οι έρηµες καστροπολιτείες ζωντανεύουν και γίνονται αυτοτελείς τουριστικοί προορισµοί! Η Κορώνη Η Κορώνη και αυτή µε το βενετσιάνικο κάστρο της που χτίστηκε από τους Βενετούς κατά τα τέλη του 13ου αιώνα, στο σηµείο όπου άλλο-

19 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 ΤΑΞΙ ΙΑ 19 Τα σπίτια της Πύλου, επί το πλείστον διώροφα, µε καµάρες και αυλές, αποπνέουν έναν ιδιαίτερο «αέρα». τε βρισκόταν βυζαντινό φρούριο. Ο περίβολος του κάστρου καλύπτει περίπου 400 στρέµµατα και καταλαµβάνει σχεδόν ολόκληρο το ακρωτήριο Ακρίτας. Τα κύρια χαρακτηριστικά του έχουν περισωθεί και µαρτυρούν τον επιβλητικό του όγκο και το θαυµάσιο αρχιτεκτονικό σχέδιο. Πάνω στην αρχαία Ακρόπολη, όπου χτίστηκε το φρούριο, υπήρχαν ερείπια ιερού του Απόλλωνα. Στη θέση του έχει οικοδοµηθεί ο βυζαντινός ναός της Αγίας Σοφίας. Μέσα στο κάστρο σώζονται λαξευµένοι τάφοι, βενετσιάνικες στέρνες, τούρκικο χαµάµ και οι περίφη- µες «θόλοι». Σε κάθε γωνιά του κάστρου υπάρχει και µια «θόλος», δηλ. µπαρουταποθήκη ή «σκοταδιερό», όπως την έλεγαν οι ντόπιοι. Σε κάθε µία υπήρχε κι ένα πυροβολείο στην κορυφή της. Από αυτές τις µπαρουταποθήκες ξεκινούν κρυφές και στενές στοές, που οδηγούν στα παραθαλάσσια πυροβολεία. Η πόλη είναι χτισµένη σε µια απότοµη πλαγιά και οι διαφορές υψοµέτρου, υπολογίζω, πως περνάνε τα 100 µ. Ετσι, παρ όλο που έχει πολύ γραφικά στενά κι αρκετά παραδοσιακά οικήµατα και αρχοντικά µε χρώµατα, ξύλινα µπαλκόνια και κεραµοσκεπές, το περιδιάβασµά τους µπορεί να γίνει αρκετά κουραστικό λόγω της ανηφόρας. Είναι και αυτή έδρα ήµου µε περίπου κατοίκους και η παραλία της σε παροτρύνει σε ουζοποσίες και φαγοπότια! Η ιστορία της είναι επίσης πλούσια. Οι κάτοικοι του Πεταλιδίου λόγω των σλαβικών επιδροµών µετώκησαν µεταξύ 7ου και 8ου αιώνα στην Ακρόπολη της Ασίνης που κατά τους µέσους Βυζαντινούς Χρόνους µετονοµάστηκε Κορώνη. Οι Ενετοί έχτισαν το κάστρο τον 13ο αιώνα και οι Τούρκοι το τελειοποίησαν κατά τον 16ο αιώνα. Κατά την βενετσιάνικη κατοχή, η πόλη αναπτύχθηκε ση- µαντικά µε δικό της ναύσταθµο σε ένα σπουδαίο πολιτικοστρατιωτικό κέντρο. Αξίζει να δείτε......το ανάκτορο του Νέστορα στην Πύλο. Χρονολογικά τοποθετείται γύρω στα 1300 και 1200 π.χ. και καταστράφηκε µε την κάθοδο των ωριέων (1100 π.χ.) Το κεντρικό κτίριο περιλαµβάνει το µέγαρο του βασιλιά και το µέγαρο της βασίλισσας καθώς και βοηθητικούς χώρους, τάφους και βωµούς....τη Λιµνοθάλασσα της Γιάλοβας, έξω από την Πύλο που αποτελεί το νοτιότερο υγρότοπο διεθνούς σηµασίας των Βαλκανίων. Το φθινόπωρο, τα µεταναστεύοντα πουλιά προς τις υποσαχάριες αφρικανικές χώρες βρίσκουν εδώ τον τελευταίο ευρωπαϊκό υγρότοπο πριν από τη µεγάλη τους πτήση πάνω από τη Μεσόγειο και την έρηµο, ένα ταξίδι χλµ. Κατά την ανοιξιάτικη µετανάστευση γίνεται ακριβώς το αντίθετο. 254 είδη πουλιών έχουν καταµετρηθεί στον υγρότοπο τα τελευταία 3 χρόνια από τα οποία τα 79 έχουν αναγνωρισθεί ως απειλούµενα στην Ευρώπη ενώ 4 από αυτά απειλούνται παγκοσµίως. Σαν τόπος διαχείµασης, η λιµνοθάλασσα είναι εξαιρετικά σηµαντική για σπάνια είδη όπως ο Αργυροτσικνιάς, ο Λευκοτσικνιάς και ο Ψαραετός. Γύρω από την λι- µνοθάλασσα ζει και ο αφρικανικός χαµαιλέοντας, είναι δε το µοναδικό µέρος στην Ευρώπη που συναντάται αυτό το είδος....την Βοϊδοκοιλιά. Η πιο γνωστή παραλία της Μεσσηνίας, ακριβώς στο πίσω µέρος της Γιάλοβας. Αποτελείται από έναν σχεδόν ολοστρόγγυλο κόλπο από ψιλή αµµουδιά µε κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά. Ο χώρος θεωρείται αρχαιολογικός, οπότε ο «νεοελληνικός πολιτισµός» δεν έχει καταφέρει να αλλοιώσει το µέρος....τις Κατακόµβες του Αγίου Ονούφριου, 1,5 µίλι βόρεια της Μεθώνης, λαξευµένες µέσα στο βράχο....την Σαπιέντζα. Αν πάρετε το καϊκάκι για να πάτε στο νησάκι της Σαπιέντζας αξίζει να δείτε το κουµαρόδασος, ηλικίας (!) ετών µε κουµαριές που φτάνουν τα 10 µέτρα! Τέλος, επισκεφθείτε τον Φάρο της Σαπιέντζας που χτίστηκε από την Βασίλισσα Βικτωρία της Αγγλίας (όχι µε τα χεράκια της, φυσικά). Πηγή: «Kαθηµερινή» PEGASUS CAR RENTAL Λεωφόρος Βάρης 8, 16673, Βούλα, Αθήνα AEGEAN TRAVEL OFFER: 385 ΕURO MONTHLY Eάν θέλετε να γνωρίσετε την Ελλάδα οδηγώντας, τότε η ιδανική λύση για σας είναι η PEGASUS CAR RENTAL Η εταιρεία PEGASUS CAR RENTAL είναι οργανωµένη µε τέτοιο τρόπο ώστε να καλύπτει ακόµα και τις πιο απαιτητικές ανάγκες του σύγχρονου ταξιδιώτη και το προσωπικό µας προσφέρει πάντοτε τις άριστες υπηρεσίες του µε προθυµία και φροντίδα. web site: pegasus-cars.com info@pegasus-cars.com Τηλ.: Τηλ.: Τηλ/Fax: Κινητό: ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑΧΥΤΗΤΕΣ H Avance Rent A Car ΕΠΕ ιδρύθηκε το 1992 στην Αθήνα και µπορεί να σας εξυπηρετήσει µε ποικίλους τύπους αυτοκίνητων και µηχανών. Για περισσότερο από µια δεκαετία προσφέρει στους πελάτες της υπηρεσίες ανώτερης ποιότητας, τις οποίες συνεχώς βελτιώνει και ανανεώνει. Τηλ: Fax: Mob: Ζητήστε τον κ. Σπύρο ΤΑΞΙ ΕΨΤΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α µε την Rent a Car ΦΙΛΙΚΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ Ελάτε να σας δείξουµε την Ελλάδα που δεν γνωρίζετε st Avenue, Astoria, NY Tel.: (718) Fax: (718) Toll Free: rekotours@aol.com PUNTA CANA Dominican Republic, Special Weekend Holiday from taxes 5 days w/ air JFK Nov D/4N 798 adult, 598 child + tax + fuel Dec. 20,23,24 8D/7N 1,545 adult, child + tax + fuel Jan. 9,10,16,17,23,24,31 8D/7N 1,199 adult, 925 child + tx + fuel Feb. 7,14 (Pres Week),21,28 8D/7N 1,399 adult, 1,125 child + tx + fuel A/I at the deluxe 5* deluxe PARADISUS PALMA REAL** PARADISUS PUNTA CANA** MELIA CARIBE TROPICAL* Bahia Principe Bavaro Resort Spa*, Bahia Principe Punta Cana*, Bahia Principe Premier*, A/I at the deluxe 5* OCEANBLUE GOLF AND BEACH* Thanksgiving, Christmas, Pres. Week & Easter A/I at the deluxe 5* CATALONIA BAVARO BEACH GOLF & CASINO RESORT A/I at the deluxe 4* CARABELA BEACH RESORT & CASINO A/I at the deluxe 5* GRAND OASIS PUNTA CANA* Your all inclusive package incl air JFK, guides & transfers to hotel for a 3-7 night stay at the Barcelo Bavaro Golf, Barcelo Bavaro Beach, Barcelo Bavaro Palace**, Barcelo Premier Punta Cana* (former Breezes), Occidental Allegro Punta Cana*, Occidental Grand Flamenco*, Ocean Bavaro*, Majestic Colonial*. Aεροπορικά εισιτήρια και ταξιδιωτικά πακέτα για την Ελλάδα

20 20 ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ Aννα Βίσση σε ροκ ρυθµούς Σε εντελώς ροκ στυλ θα είναι ο καινούργιος δίσκος της Aννας Βίσση που θα κυκλοφορήσει µέσα στους επόµενους µήνες. Η τραγουδίστρια, που πάντα έδειχνε ότι έχει αδυναµία στο συγκεκρι- µένο είδος µουσικής, νιώθει µεγάλη ικανοποίηση µε το αποτέλεσµα. Πρόκειται για έναν αγγλόφωνο και έναν ελληνόφωνο δίσκο, ενώ ντουέτο έκπληξη είναι αυτό µε την Κριστίνα Αγκιλέρα. Στο Internet ήδη έχει κυκλοφορήσει ένα από τα καινούργια της τραγούδια, δίνοντάς µας µια γεύση από όσα θα ακούσουµε. Μάλιστα, η ίδια έφυγε για το Λονδίνο πριν από λίγες ηµέρες, καθώς θα δώσει µια συναυλία στο «Κensington Ρalace». Πηγή: «Λοιπόν» εν πληρώνει η Εϊµι Η Εϊµι Γουάινχάουζ αρνήθηκε να πληρώσει για άλλη µια φορά τα σπασµένα για τον ναρκοµανή σύζυγο της. Τα χρήµατα για την απεξάρτηση φτάνουν τις λίρες και η δηµοφιλής τραγουδίστρια δεν τα δίνει, γιατί πιστεύει ότι ο άντρας θα ξανακυλήσει. Ο 26χρονος Μπλέικ Φίλντερ µόλις βγήκε την Πέµπτη από τη φυλακή και οδηγήθηκε κατευθείαν σε κέντρο αποτοξίνωσης, πρόλαβε να δηλώσει ότι ανυποµονεί να δει την γυναίκα του και να κάνει µια καινούργια αρχή. Οµως, η 25χρονη Ειµι δεν δείχνει την ίδια αγωνία και προσµονή. «Ο Μπλέικ πρέπει να δουλέψει σκληρά και να αποδείξει ότι αυτά που λέει µπορεί να τα κάνει, διαφορετικά ο γάµος τους κρέµεται από µια κλωστή», δήλωσε φίλος του ζευγαριού. «Νόµιζε ότι θα αρκούσε να χτυπήσει τα δάχτυλα του και η Έιµι θα έτρεχε κοντά του. Τώρα που είδε την αλλαγή στην συµπεριφορά της, δεν είναι χαρούµενος». Πίσω στο Λονδίνο, φίλοι της δη- µοφιλούς τραγουδίστριας τον θεωρούν βασικό υπεύθυνο για τον εθισµό της στην κοκαίνη και παίρνουν το µέρος της: «Πρέπει να την πείσει ότι θέλει πραγµατικά να σωθεί ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 15 - ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2008 γάµος τους. Αλλωστε ο ίδιος δεν της είπε καν ότι πρόκειται να αποφυλακιστεί. Το έµαθε λίγες ώρες αργότερα, από τις ειδήσεις». Η Ειµι Γουάινχαουζ µετά την βίαιη επίθεση της στους παπαράτσι, έµεινε το βράδυ στο διαµέρισµα της, στην περιοχή του Κάµντεν, µαζί µε συγγενείς της που προσπαθούσαν να την βοηθήσουν να περάσει την κρίση. Εντωµεταξύ, ο Μπλέικ ξεκίνησε την εβδοµάδα υποχρεωτικής απο- µόνωσης στο θεραπευτικό κέντρο, αλλά βρήκε την ευκαιρία µέσω ενός δηµοσιογράφου της εφηµερίδας «Sun», να στείλει µήνυµα στην γυναίκα του: «Πές στην Ειµι ότι την αγαπώ, και θα ήθελα να ήµουν µαζί της. Αλλά θα τα καταφέρω και θα είµαστε και πάλι όπως παλιά». Αντίθετη γνώµη, έχει ο µπαµπάς της Ειµι: «Ο Μπλέικ δεν έχει ελπίδα. Θέλω η κόρη µου να τον ξεχάσει. Το καλύτερο που θα µπορούσε να συµβεί είναι να τραβήξουν διαφορετικούς δρόµους». Ηδη κυκλοφορούν έντονες φή- µες ότι εκείνη σκέφτεται το διαζύγιο και έχει αναθέσει στην οικογένειά της να µιλήσει µε δικηγόρο. Φαίνεται ότι σ' αυτή τη φάση, η Γουάινχαουζ έχει αρχίσει να υποψιάζεται ότι ο στόχος του Φίλντερ είναι να βάλει χέρι στην περιουσία της -που ανέρχεται στα 10 εκατοµ- µύρια λίρες- και δεν έχει καµιά πρόθεση να του το επιτρέψει. Φυσικά, το γεγονός αυτό έχει ενθουσιάσει το περιβάλλον της τραγουδίστριας. Πηγή: «womenonly» ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Ετοιµασία, σύµφωνα µε µια έννοια. 2. ίνει νέες δυνάµεις. 3. Eγχορδο λαϊκό µουσικό όργανο (αντίστρ.). 4. Συνθετικό του τίτλου αραβικών εφηµερίδων.- Είναι και ο άρτος στην Κυριακή Προσευχή. 5. Είδος γυναικείου καπέλου (ξεν.).- Προσηγορία θεού κατά την αρχαιότητα. 6. Πειράζει στους ρευµατισµούς. 7. Είδος δοχείου.- Η έννοιά του απασχόλησε τους φιλοσόφους. 8. Αρχικά που συντάραξαν µεταπολεµικά τη Γαλλία.- Συνθέτης του µελοδράµατος «Αλιείς µαργαριταριών». 9. Ελληνικός νοµός. ΚΑΘΕΤΑ 1. Λοιµώδης νόσος. 2. Και από µουσικούς χρησιµοποιούνται. 3.Eρηµος ανάµεσα στην Ινδία και το Πακιστάν, δύο φορές µεγαλύτερη από την Ελλάδα (αντίστρ.).- Εκφράζει µία συγχώνευση. 4. Ονοµασία της Πελοποννήσου κατά την αρχαιότητα.- O,τι και το 4α οριζόντια. 5. Αναφέρεται για το αυτοκίνητο.- Το προσέχει ο οδηγός. 6. Αρχικά κρατικών αυτοκινήτων.- Από τη φυλή αυτή πήρε τη σηµερινή ονοµασία του το Σιάµ.- Γραφή του αριθµού Γιος του ευκαλίωνα και της Πύρρας (αιτ.).oµοια γράµµατα. 8. Φωνήεντα από τα... σύµφωνα.- Προδίδει δισταγµό.- Κοινή ονοµασία της Πάρνηθας. 9. Εµφανίστηκαν στη Β. Γερµανία κατά τον 2ο π.χ. αιώνα. SUDOKU - ΥΣΚΟΛΟ ΛYΣH - ΥΣΚΟΛΟ ΠΩΣ ΠAIZETAI TO SUDOKU ΛYΣH - METPIO Σκοπός του παιχνιδιού είναι να γεµίσετε τα άδεια τετράγωνα έτσι ώστε κάθε σειρά, κάθε στήλη και κάθε 3Χ3 κουτί να περιέχει τους αριθµούς 1 εως 9, χωρίς όµως να επαναλαµβάνεται κάποιος από αυτούς. Μερικά τετράγωνα περιέχουν αριθµούς, «γνωστοί αριθ- SUDOKU - METPIO ΛYΣH ΣTAYPOΛEΞOY ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2. ΑΝΑΠΑΥΛΑ 3. ΣΙΤΑΡ 4. ΑΛ- ΑΙΤΗΜΑ 5. ΤΟΚ- ΑΝΑΞ 6. ΥΓΡΑΣΙΑ 7. ΦΙΑΛΗ- ΟΝ 8. ΟΑΣ- ΜΠΙΖΕ 9. ΗΜΑΘΙΑΣ. ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΠΑΡΑΤΥΦΟΣ 2. ΑΝΑΛΟΓΙΑ 3. ΤΑΡ- ΚΡΑΣΗ 4. ΑΠΙΑ- ΑΛ 5. ΣΑΣΙ - ΣΗΜΑ 6. ΚΥ- ΤΑΙ- ΠΘ 7. ΕΛΛΗΝΑ- ΙΙ 8. ΥΑ- ΜΑ- ΟΖΑ 9. ΣΑΞΟΝΕΣ. µοί». Σκοπός είναι να συµπληρωθούν τα άδεια τετράγωνα, ένας αριθµός σε κάθε τετράγωνο, έτσι ώστε κάθε στήλη, κάθε σειρά και κάθε κουτί να περιέχει τους αριθµούς από το 1 εως το 9 µόνο µία φορά. Κάθε αριθµός έχει µία µόνο σωστή θέση, εµφανίζεται δηλαδή µόνο µια φορά σε κάθε στήλη, σε κάθε γραµµή και σε κάθε κουτί.