Δόση ακτινοβολίας και παράγοντες που την επηρεάζουν κατά τη διενέργεια επεμβατικών καρδιολογικών πράξεων

Transcript

1 Δόση ακτινοβολίας και παράγοντες που την επηρεάζουν κατά τη διενέργεια επεμβατικών καρδιολογικών πράξεων Ανδρέου Κατερίνα 1, Πάντος Ιωάννης 2,3, Ευσταθόπουλος Ευστάθιος 3 1 Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Πατρών 2 Ευρωκλινική Αθηνών ΑΕ 3 Β Εργαστήριο Ακτινολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών #1

2 Σκοπός Η διερεύνηση του Kerma Area Product (KAP) και ο υπολογισμός της ακτινικής επιβάρυνσης των ασθενών κατά τη διενέργεια πράξεων επεμβατικής καρδιολογίας. Η μελέτη της επίδρασης στο KAP, παραγόντων όπως η εμπειρία του καρδιολόγου, ο τύπος του μηχανήματος και το βάρος του ασθενούς. #2

3 Υλικά - Μέθοδοι Χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από το αρχείο καταγραφής δόσεων του Αιμοδυναμικού και Ηλεκτροφυσιολογικού Εργαστηρίου της Ευρωκλινικής Αθηνών για πράξεις που διενεργήθηκαν κατά το διάστημα Τα δεδομένα που εξήχθησαν είναι τα ακόλουθα: Είδος της πράξης Τύπος μηχανήματος Διενεργών καρδιολόγος Φύλο, βάρος και ύψος του ασθενούς Συνολικό Kerma Area Product (KAP) Χρόνος ακτινοσκόπησης Philips Integris H300 (έτη 1998 έως 2009) Η ακτινική επιβάρυνση του ασθενούς υπολογίστηκε με τη χρήση δημοσιευμένων παραγόντων μετατροπής του KAP σε ενεργό δόση. #3 Philips Alura FD10 (έτη 2009 έως 2013)

4 Υλικά Μέθοδοι Συντελεστές μετατροπής KAP σε ενεργό δόση (ED) Πράξη Στεφανιογραφία (ΣΤΕΦ) ΣΤΕΦ+αγγειοπλαστική ΣΤΕΦ + IVUS/FFR ΣΤΕΦ + κοιλιογραφία ΣΤΕΦ + αορτογραφία Αγγειοπλαστική Συντελεστής μετατροπής (msv/gy*cm²) Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη ABLATION Εμφύτευση βηματοδότη Εμφύτευση απινιδωτή 0.2 Αναφορά Patient dosimetry during coronary interventions: a comprehensive analysis. Efstathopoulos EP, Karvouni E, Kottou S, Tzanalaridou E, Korovesis S, Giazitzoglou E, Katritsis DG. Am Heart J. 2004; 147(3): Patient and staff radiation dosimetry during cardiac electrophysiology studies and catheter ablation procedures: a comprehensive analysis. Efstathopoulos EP, Katritsis DG, Kottou S, Kalivas N, Tzanalaridou E, Giazitzoglou E, Korovesis S, Faulkner K. Europace ;8(6):443-8 Obesity is a major determinant of radiation dose in patients undergoing pulmonary vein isolation for atrial fibrillation. Ector J1, Dragusin O, Adriaenssens B, Huybrechts W, Willems R, Ector H, Heidbüchel H. J Am Coll Cardiol. 2007; 50(3): Patient Dosimetry during Interventional Cardiology. Neofotistou, A. Karoussou, H. Lobotesi, K. Hourdakis Radiat Prot Dosimetry 1998; 80(1-3): #4

5 Αποτελέσματα Συνολικά μελετήθηκαν: 6960 αιμοδυναμικές πράξεις (στεφανιογραφίες, αγγειοπλαστικές) 949 ηλεκτροφυσιολογικές πράξεις (μελέτες, ablation) 908 εμφυτεύσεις συσκευών (βηματοδότη, απινιδωτή) #5

6 Αποτελέσματα Ενεργός δόση Η μέση τιμή της ενεργού δόσης και η τυπική απόκλιση για τις διάφορες πράξεις: #6

7 Αποτελέσματα Εμπειρία γιατρού Γιατρός 1: ο πιο έμπειρος, Γιατρός 2: έμπειρος Γιατρός 3: νέος, Γιατρός 4: νέος #7

8 Αποτελέσματα Σύγκριση του KAP από τα δύο ακτινοσκοπικά συστήματα ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΟΣ Πράξη Είδος μηχανήματος n KAP (Gy*cm²) ενισχυτής εικόνας ±45.99 ΣΤΕΦ επίπεδος ανιχνευτή ±27.13 ενισχυτής εικόνας ± ΣΤΕΦ+PTCA επίπεδος ανιχνευτή ±76.05 ενισχυτής εικόνας ±26,60 ΗΦΕ επίπεδος ανιχνευτή ±3.87 p<0.001 p<0.001 p<0.001 #8

9 Αποτελέσματα Επίδραση Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) ED vs BMI για την στεφανιογραφία με το Philips Alura FD10 (επίπεδο ανιχνευτή) BMI=βάρος/ύψος² kg/m² : Κανονικό βάρος kg/m² : Υπέρβαρος >30 kg/m² : Παχυσαρκία Σύγκριση BMI για ΣΤΕΦ ΒΜΙ n KAP (Gy*cm²) ΚΑΝΟΝΙΚΟ ±15.02 ΥΠΕΡΒΑΡΟ ±28.54 ΠΑΧΥΣΑΡΚΟ ±27.68 p<0.001 #9

10 Συμπεράσματα Η ακτινική επιβάρυνση των ασθενών κατά την διενέργεια αιμοδυναμικών και ηλεκτροφυσιολογικών πράξεων έχει μεγάλη διακύμανση. Η μέση τιμή της ενεργού δόσης είναι: ΣΤΕΦ: 7.6mSv ± 6.0mSv PTCA: 21.5mSv ± 18.6mSv ΣΤΕΦ+PTCA: 22.4mSv ± 16.5mSv ΗΦΕ: 2.0mSv ± 3.5mSv ABLATION: 13.3mSv ± 15.7mSv ΕΜΦ. ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗ: 4.6mSv ± 9.8mSv ΕΜΦ. ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ: 11.1mSv ± 16.1mSv Η εμπειρία του καρδιολόγου έχει στατιστικά σημαντική επίπτωση στην δόση καθώς το KAP των πράξεων που διενεργήθηκαν από έμπειρους καρδιολόγους ήταν μικρότερο. (διαφάνεια 7) Η αναβάθμιση από ένα ακτινοσκοπικό σύστημα με ενισχυτή εικόνας σε ένα σύγχρονο σύστημα με επίπεδο ανιχνευτή εικόνας, οδήγησε σε μείωση των δόσεων. (διαφάνεια 8) Ο δείκτης μάζας σώματος έχει σημαντική επίπτωση στην ακτινική επιβάρυνση. (διαφάνεια 9) #10