Ηλεκτρονικά παιχνίδια και διασκέδαση µέσω της χρήσης Η/Υ και διαδικτύου. Πως το παιχνίδι µας µπορεί να παραµένει πάντα απολαυστικό και ασφαλές.

Transcript

1 Ηλεκτρονικά παιχνίδια και διασκέδαση µέσω της χρήσης Η/Υ και διαδικτύου. Πως το παιχνίδι µας µπορεί να παραµένει πάντα απολαυστικό και ασφαλές. Αγαπητοί σύνεδροι Είναι πραγµατικά µεγάλη η τιµή για εµάς που είµαστε καλεσµένοι από το Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών σε τόσο σηµαντική θεµατική συνεδρία. Μέσα από τη εµπειρία µου σαν διευθύνοντας σύµβουλος της Gnet µιας από τις µεγαλύτερες εταιρίες στο χώρο των Internet station, θα σας παρουσιάσω στοιχεία και έρευνες τις εταιρίας µας για τη σχέση των νέων µε τη ψηφιακή διασκέδαση και ψυχαγωγία, όπως αυτή λαµβάνει χώρα κυρίως- µέσα στα internet café. Οι έρευνες αυτές πραγµατοποιήθηκαν σε 14 µεγάλες πόλεις τις Ελλάδας όπου η εταιρία µας έχει παρουσία, τόσο µέσα στα καταστήµατα µας όσο και έξω από αυτά, δηλαδή στους χώρους διασκέδασης των νέων. Το διαδίκτυο είναι ένα παγκόσµιο αγαθό. Είναι µια διάπλατα ανοιχτή πόρτα προς τον έξω κόσµο, που φέρνει τη σφραγίδα του πολιτισµού µας. Ναι, το διαδίκτυο είναι όπως οι κοινωνίες µας, ο τρόπος που σκεπτόµαστε και ενεργούµε, γεµάτο ανώνυµους και γνωστούς, χρυσάφι και λάσπη, φώς και σκοτάδι, ειλικρίνεια, µα και υποκρισία, ανθρωπιά, µα και κρυψίνοια, πληροφόρηση, µα και παραπληροφόρηση, σοφία, µα και ηµιµάθεια. Προσωπικά αισθάνοµαι τυχερός που γνώρισα το διαδίκτυο από τα πρώτα του βήµατα : τη γέννηση του, την εξάπλωσή του, τα ευεργετήµατα του µα και τις παγίδες του. Έχουν πολλά ενδιαφέροντα να σας πουν οι σπουδαίοι οµιλητές µας- εγώ θα περιοριστώ στο να µοιραστώ µαζί σας την εµπειρία µου επάνω στη διασκέδαση των νέων µέσω της χρήσης υπολογιστή αλλά και του internet. 1

2 Σύντοµη αναδροµή Πρώτα από όλα η ηλεκτρονική διασκέδαση δεν είναι νέα στη χώρα µας. Από τα πρώτα µαθητικά µου χρόνια -το 1979 θυµάµαι- όταν µε φίλους πρωτοπαίξαµε packman. Μέσα στα ενδιαφέροντα των παιχνιδιών µας, εκτός από τις αλάνες µας ή τα επιτραπέζια παιχνίδια, είχαµε προσθέσει ένα νέο τρόπο διασκέδασης. Αυτός ο πρωτόγνωρος τρόπος των χρωµατιστών Pixels σίγουρα µας είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον. Μερικοί από εµάς είχαµε στα σπίτια µας κάποιες κονσόλες της εποχής εκείνης και πραγµατικά ήταν συναρπαστικό όταν µαζευόµασταν οι φίλοι και συναγωνιζόµασταν για το πιο υψηλό σκορ. Στις αρχές τη δεκαετίας του 90 ήταν πολύ διαδεδοµένες οι οικιακές παιχνιδοµηχανές (amstrand, amiga, commodore, Atari, spectrum) ενώ παράλληλα είχαν κάνει την εµφάνιση τους στην Ελληνική αγορά οι πρώτες παιχνιδοµηχανές τσέπης (Nitendo, sony klp) και πολύ αργότερα γύρω στο 1998 µε την παγκόσµια άνθιση των υπολογιστών του διαδικτύου και των παιχνιδιών από µεγάλες βιοµηχανίες (sony, sega, Microsoft, Atari, nintendo klp) άτοµα της γενιάς µας άρχισαν να ανοίγουν τα πρώτα καταστήµατα µε κονσόλες Play station και ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Τα πρώτα καταστήµατα της Gnet της εταιρίας που δηµιουργήσαµε ξεκίνησαν το 1999 από τη πόλη της Θεσσαλονίκης σαν καταστήµατα που προσφέρουν εκµίσθωση ηλεκτρονικών υπολογιστών και παροχή υπηρεσιών διαδικτύου. Ήταν µια προσπάθεια τότε να φτιάξουµε δικούς µας χώρους έκφρασης, ενηµέρωσης και διασκέδασης, ώστε να απολαµβάνουµε το ηλεκτρονικό παιχνίδι και τις δυνατότητες του διαδικτύου. Άλλωστε το κόστος απόκτησης ενός υπολογιστή καθώς και η απρόσιτη τιµή της σύνδεσης µε το διαδίκτυο, έκανε απίθανη τη δυνατότητα να διασκεδάσουµε και να ενηµερωθούµε στο σπίτι µε αυτό τον τρόπο. 2

3 Θέτονται λοιπόν τα εξής ερωτήµατα Είναι δηµιουργικό το ηλεκτρονικό παιχνίδι; Ποια είναι τα στοιχεία στο ηλεκτρονικό παιχνίδι που προκαλούν το ενδιαφέρον σε ένα παιδί- έφηβο ή φοιτητή; Γιατί κάποιος επιλέγει αυτόν τον τρόπο διασκέδασης; Όπως και τα παιχνίδια της παιδικής ηλικίας των γονιών, έτσι και τα σύγχρονα βιντεοπαιχνίδια βασίζονται στην ενεργητική συµµετοχή του παίκτη. Μας προσκαλούν να δηµιουργήσουµε και να έρθουµε σε επαφή µε πρόσωπα, χαρακτήρες και ιστορίες. Όπως κάθε παιχνίδι, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ακολουθούν τους κανόνες της ζωής: έχουν υπόθεση, ρόλους, στόχο και σκοπό, νικητές ή ηττηµένους. Ανάλογα µε το είδος τους και τη πλοκή τους αναφέρονται σε ένα ρεαλιστικό ή φανταστικό κόσµο, απαιτούν εµπειρία, προσοχή, επιδεξιότητα, ικανότητα, µερικές φορές τύχη ή πονηριά, συνεργασία, στρατηγική, ταχύτητα ή µέθοδο, όπως ακριβώς συµβαίνει µε κάθε τι στη πραγµατική µας ζωή. Οι δηµιουργοί των παιχνιδιών αντιγράφουν την ίδια την πραγµατικότητα ή τις φαντασιώσεις µας! Τα παιχνίδια δεν είναι απλώς φανταστικοί κόσµοι τους οποίους ερευνούµε. Αντίθετα, ενισχύουν τη δύναµη της φαντασίας µας. Ο κάθε παίκτης µπορεί να γίνει έστω και εικονικά- πρωταγωνιστής σε ένα επιλεγµένο έργο. Ο χαρακτήρας που επιλέγει µπορεί να βρεθεί σε µια πόλη για να λύσει ένα µυστήριο στα παιχνίδια περιπέτειας, µπορεί να γίνει στρατηγός του Αλεξάνδρου, του Αννίβα, ή των παγκοσµίων πολέµων, αναβιώνοντας ιστορικές µάχες δηµιουργώντας υποδοµές πόλεις και χωριά, πολίτες, εργασίες, στρατεύµατα και διοικητική µέριµνα, ώστε να κερδίσει τις µάχες µε αντίπαλους τον υπολογιστή ή άλλους ανθρώπους, µπορεί να βρεθεί στον υπόκοσµο αναπτύσσοντας το αστυνοµικό του δαιµόνιο, να οδηγήσει τα γρηγορότερα αυτοκίνητα σε αγώνες ταχύτητας, να γίνει παράγοντας και προπονητής στις καλύτερες ποδοσφαιρικές οµάδες κάνοντας ακριβώς ότι ένας επιχειρηµατίας στη Ρεάλ ή στη Μίλαν, να αντιµετωπίσει τις δυνατότερες οµάδες του NBA, να παίξει σκάκι µε το καλύτερο πρόγραµµα ή µε πραγµατικό αντίπαλο σε οποιοδήποτε µέρος του κόσµου, ή να αντιµετωπίσει µε την οµάδα του εξωγήινες µηχανές ή φυλές σε ένα πόλεµο των άστρων. Μελέτες που αφορούν το γιατί τα ηλεκτρονικά παιχνίδια θεωρούνται ευχάριστα και γοητεύουν, έδειξαν ότι αυτά έχουν κοινά κάποια χαρακτηριστικά (Malone, 1981). Προσφέρουν το αίσθηµα του ελέγχου, της περιέργειας, της εξωγενούς και της εσωγενούς φαντασίας προκαλώντας ταυτόχρονα την ενασχόληση µε αυτά. Με βάση αυτά τα αποτελέσµατα οι Lepper και Malone (1987), πρότειναν τη χρήση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών ως ένα µέσο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Τα εκπαιδευτικά ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι εκείνα τα παιχνίδια που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη της λογικής και την απόκτηση δεξιοτήτων και γνώσης µε έναν ευχάριστο τρόπο (Klawe & Phillips, 1995). Από τις πρώτες έρευνες που έγιναν για την χρήση των παιχνιδιών στην εκπαίδευση (Gordon, 1970) αποδείχθηκε ότι αποτελούν µία πηγή κινήτρου για τους χρήστες να δοκιµάσουν τις γνώσεις τους, να τις αναπτύξουν εφαρµόζοντας τις καθώς και να 3

4 µάθουν πράγµατα που δεν γνωρίζουν, ενώ ταυτόχρονα διασκεδάζουν (Malone, 1980). Ανάλογα λοιπόν µε το θέµα που διαπραγµατεύονται και τους τρόπους χειρισµού τους, τα παιχνίδια αυτά χωρίζονται σε κύριες κατηγορίες: Action Adventure Strategy Racing Sports Simulation Εξοµοιωτές Massively multiplayer on line Role playing games( RPG) Τα παιχνίδια λοιπόν αυτά µπορούν να παιχτούν χωρίς να είναι απαραίτητη η σύνδεση µε το Internet, αλλά στα περισσότερα αν το επιθυµούµε µπορούµε να συναγωνιστούµε µε άλλους στον ίδιο χώρο µέσω της πολλαπλής σύνδεσης κάποιων υπολογιστών (lan), αλλά και µε τη χρήση του Internet, προκαλώντας άτοµα ή οµάδες από την Ελλάδα και από όλο τον κόσµο. Ταυτόχρονα σε αυτή τη περίπτωση οι δυνατότητες των υπολογιστών µας δίνουν την ευκαιρία να συνοµιλούµε µε αυτούς τους παίκτες µέσω chat rooms ή κονσόλας που διαθέτουν τα παιχνίδια αυτά. Την µεγαλύτερη απήχηση έχουν τα παιχνίδια δεξιοτήτων δράσης, τα παιχνίδια στρατηγικής και τα παιχνίδια ρόλων. Οφείλω να σταθώ στα τελευταία λόγο της ιδιαιτερότητας τους να συγκεντρώνουν ταυτόχρονα εκατοµµύρια παίκτες από διαφορετικά µέρη του πλανήτη. Στα παιχνίδια ρόλων οι παίχτες δηµιουργούν φανταστικούς χαρακτήρες, κάθε ένας µε τα δικά του χαρακτηριστικά δύναµης, αντοχής ή ευφυΐας, ζώντας µια φανταστική επική περιπέτεια επίλυσης γρίφων και µαχών. Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που µας δίνει η καταγραφή µιας µελέτης που ακούει στο όνοµα Daedalus Project. Έχοντας δείγµα παικτών οι οποίοι συµµετέχουν στο πρόγραµµα µέσω ερωτηµατολογίων, το Project Daedalus καταγράφει τις συνήθειες, τα κίνητρα και τις εµπειρίες που αποκοµίζουν οι παίχτες των MMORPG. Το πρώτο ενδιαφέρον στοιχείο που παρατηρείται είναι ότι οι παίχτες των MMORPG έχουν µέσο όρο ηλικίας τα 26 χρόνια, καταρρίπτοντας έτσι την αντίληψη περί «εφηβικής φύσης» αυτών των παιχνιδιών, ενώ το ηλικιακό εύρος ξεκινάει από τα µόλις 11 χρόνια και φτάνει τα 68. Επίσης, οι µισοί έχουν σταθερή εργασία, το ένα τρίτο είναι παντρεµένοι, ενώ το ένα τέταρτο έχει παιδιά. Υπάρχει µια πραγµατικά µεγάλη ποικιλία δηµογραφικών στοιχείων µεταξύ των παιχτών, ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι µέσα στα παιχνίδια, συνάπτονται συνεργασίες µεταξύ ανθρώπων που στην πραγµατική ζωή δεν έχουν κανένα κοινό σηµείο µεταξύ τους. Ο χρόνος ενασχόλησης µε ένα MMORPG ( Massively-Multiplayer Online Role- Playing Game) κυµαίνεται στις 22 ώρες εβδοµαδιαίως, ενώ ένα ποσοστό 8% δηλώνει ότι ξεπερνά τις 40 ώρες παιχνιδιού, αριθµός που αντιστοιχεί σε µια εργάσιµη 4

5 εβδοµάδα. Υπάρχει κι ένα σηµαντικά µεγάλο ποσοστό 61% που δήλωσε ότι τουλάχιστον µία φορά ασχολήθηκε µε το παιχνίδι για δέκα συνεχόµενες ώρες. Είναι τα παιχνίδια εθιστικά και πότε συµβαίνει αυτό; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και ποιες λύσεις υπάρχουν; Όπως συµβαίνει µε κάθε τι που µπορούµε να απολαύσουµε, η υπερβολική του χρήση οδηγεί στη κατάχρηση του και φυσικά δηµιουργεί εθισµό. Τα παιχνίδια στον υπολογιστή, στα κινητά, στις κονσόλες, στο σπίτι ή το Internet café, µπορεί να γίνουν εθιστικά όσο και η τηλεόραση, το φαγητό, ή το ποτό µας, όταν δεν υπάρχει µέτρο, ενηµέρωση και γνώση. Η υπερβολική ενασχόληση µε τα παιχνίδια στους υπολογιστές έχει οδηγήσει τα άτοµα που δρουν καταχρηστικά, στην προσκόλληση τους σε αυτά για αρκετές ώρες την ηµέρα. Σήµερα οι πρώτες υποστηρικτικές µονάδες για αυτά τα άτοµα άρχισαν να λειτουργούν στην Αµερική, ενώ στην Κίνα όπου αυτό το µέσο διασκέδασης είναι πολύ διαδεδοµένο, έχουν θεσπιστεί νόµοι που απαγορεύουν µέσω λειτουργικού να παίξει κάποιος παραπάνω από κάποιες επιτρεπόµενες ώρες την ηµέρα. Άλλο ένα πρόβληµα που δηµιουργείται είναι η ανησυχία «κατά πόσο επηρεάζουν τα παιχνίδια αυτά τη συµπεριφορά των παιδιών». Σύγχρονες έρευνες ακόµη και στο Ελλαδικό χώρο, έχουν επισηµάνει τα θετικά αποτελέσµατα του ηλεκτρονικού παιχνιδιού, όταν αυτό πραγµατοποιείται µε µέτρο. Ειδικότερα για το εάν ο εθισµός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχει επίπτωση στην κοινωνική συµπεριφορά των ενασχολούµενων µε αυτά και ιδιαιτέρως στα παιδιά αλλά και το αν ο εθισµός ευθύνεται για φαινόµενα παραβατικότητας και βίαιης συµπεριφοράς, συζητήθηκαν πρόσφατα κατά την διάρκεια διηµερίδας, µε τίτλο «Οι νέες τεχνολογίες του διαδικτύου και η διδακτική της Κοινωνιολογίας». Ο αν. καθηγητής του ΤΕΙ Μεσολογγίου κ. Σ. Συρµακέσης αναφέρθηκε σε έρευνες οι οποίες πιστοποιούν τα θετικά αποτελέσµατα της χρήσης των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. «ο αυτόµατος συντονισµός χεριού και µατιού, καθώς και η εµπέδωση µιας σειράς ιστορικών γεγονότων συνιστούν 2 χαρακτηριστικά παραδείγµατα των θετικών πλευρών του». Επίσης όπως συµπλήρωσε- τα παιδιά χρήστες αυτών των παιχνιδιών τείνουν να είναι πιο δεκτικά στις τεχνολογικές καινοτοµίες. Από την πλευρά του ο δρ. καθηγητής κ Ηρ. Βαρλάµης αναφέρθηκε στην δυνητική µαθησιακή κοινότητα, ως την πιο σύγχρονη τάση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση ενώ η κ. Μ. Κωλέτση ανέλυσε το ψηφιακό χάσµα που αναδύεται µεταξύ τεχνολογικά προνοµιούχων και αναλφάβητων Υπάρχει µια υπερβολή γύρω από την ενοχή των παιχνιδιών στη βίαιη συµπεριφορά: Το κάθε παιδί που έχει την καθοδήγηση από το σπίτι, γνωρίζει ότι ο χαρακτήρας που διαχειρίζεται δεν είναι υπαρκτό πρόσωπο. Ουσιαστικά δεν ταυτίζεται µε αυτόν, παρά µόνο τον χρησιµοποιεί σαν µέσο για την επίτευξη του σκοπού του. Πόσοι από εµάς γίνανε κλέφτες διότι στα παιδικά µας παιχνίδια προσποιούµασταν τους χαρακτήρες αυτούς στο κλέφτες και αστυνόµοι; Πόσοι από εµάς πέσανε από το µπαλκόνι προσπαθώντας να κάνουν τον superman; Πόσοι γίναµε σατανιστές ακούγοντας το απαγορευµένο τότε ροκ; Πόσους σκοτώσαµε στη προσπάθεια µας να γίνουµε ο Ράµπο ή ο Κότζακ; 5

6 Μεµονωµένα περιστατικά υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντα. Αλλά οι πιθανότητες βίαιης συµπεριφοράς ενός παιδιού µάλλον θα πρέπει να αναζητηθεί σε πολλαπλές συγκυρίες και όχι µονόπλευρα σε ένα εύκολο και βολικό στόχο. Σε όλους όµως τους πιθανούς κινδύνους υπάρχουν λύσεις που µπορούν να θωρακίσουν τους εαυτούς µας και τα παιδιά µας. Πρώτα από όλα η έλλειψη γνώσης για το τι είναι το διαδίκτυο, ο υπολογιστής ή το παιχνίδι, µας οδηγούν σε πανικό και υστερική συµπεριφορά. Καθηµερινά βοµβαρδιζόµαστε από ειδήσεις γεµάτες υστερία, σκανδαλολογία, επικίνδυνες γενικεύσεις και απαισιοδοξία, που µας κάνουν να αισθανόµαστε ανήµποροι, ευάλωτοι και απροστάτευτοι µπροστά στο «κακό» που παραµονεύει έξω από την πόρτα µας. Για µένα είναι περισσότερο επικίνδυνη η απαξίωση της τεχνολογίας και η φοβία που καλλιεργείται στις παιδικές ψυχές, από τις ίδιες τις απειλές του διαδικτύου. Είναι τραγικό το 60,9% των Ελλήνων να αδιαφορεί, αγνοεί, µέχρι και να αρνείται την είσοδό του στο διαδικτυακό κόσµο. Επιπροσθέτως, το ποσοστό χρηστών από το σπίτι (18,6%) κατατάσσει την Ελλάδα στην προτελευταία θέση της Ευρώπης των «25». Πηγή ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 05/07/2006. Η έρευνα υλοποιήθηκε από κοινού, µε τη συµµετοχή πανεπιστηµιακών ιδρυµάτων, από το Ινστιτούτο Επικοινωνίας και τους ερευνητικούς φορείς MRB Hellas και Focus-Bari ΑΕΕ Αγαπητοί σύνεδροι, κίνδυνοι υπάρχουν αλλά υπάρχει και ο αντίποδας: το λευκό χρώµα της γνώσης και της ενηµέρωσης, η ψυχαγωγία, τα αγαθά που προσφέρονται από τη ΣΩΣΤΗ χρήση της τεχνολογίας. Για όλα όµως το τρίπτυχο είναι ΓΝΩΣΗ, ΠΑΙ ΕΙΑ, ΜΕΤΡΟ. Υπάρχουν τρόποι όπου εύκολα και απλά µπορούµε να προστατέψουµε τους εαυτούς µας και τα παιδιά µας, αρκεί να ενηµερωνόµαστε χωρίς να δηµιουργούµε πανικό. Ο πανικός είναι ο χειρότερος συµβουλάτορας. Όσο αφορά τους κινδύνους που προανέφερα και τι µέτρα λαµβάνονται µέσα στα Internet café και εδώ το θέµα είναι πολύπλοκο: Ο νόµος 3037 / 2000 που για ακόµη µια φορά χαρακτηρίζει την Ελληνική θλιβερή προχειρότητα και που όλη η Ευρώπη µας σχολιάζει δυσάρεστα, δεν έχει αγγίξει τίποτα το ουσιώδες. Έτσι απλά, όλα τα παιχνίδια µπήκαν ίδιο τσουβάλι µαζί µε τα «φρουτάκια» και καήκαν στη πυρά. Το σκάκι στον Η/Υ ακόµη και τα παιχνίδια του κινητού µας θεωρούνται από τον νόµο παράνοµα. Έτσι βγήκαν από τη υποχρέωση και µε αυτό τον τρόπο νόµισαν ότι προστατεύουν τους πολίτες που κυβερνούν. Είναι σαν να προσπαθείς να απαγορεύσεις τις ναρκωτικές ουσίες, βγάζοντας παράνοµο ακόµη και το κρασί στο σπίτι ή την ταβέρνα! Παρόλο την έλλειψη ικανού νοµικού πλαισίου και πολιτικής που ενηµερώνει και προστατεύει τους πολίτες, εµείς σαν εταιρία έχουµε πάρει πρωτοβουλίες ώστε να δηµιουργήσουµε ενηµερωµένους και καταρτισµένους πολίτες πάνω στο αντικείµενό µας. 6

7 Συχνές ερωτήσεις που µας κάνουν οι γονείς: εν γνωρίζω από υπολογιστές. Τι µπορώ να κάνω ώστε να ενηµερώσω - εκπαιδεύσω σωστά το παιδί µου; Μην ανησυχήστε αν δεν γνωρίζετε από υπολογιστές: Μπορεί να µην γνωρίζετε να οδηγείτε ένα αυτοκίνητο, µαθαίνετε όµως πολύ καλά στα παιδιά σας πώς να διασχίσουν ένα δρόµο. Μιλήστε µε τα παιδιά. Ρωτήστε τα. Προσπαθήστε να δουλέψετε µαζί τους. Μην πανικοβάλλεστε αποκλείοντας τα παιδιά από τον υπολογιστή. Θα κλείσετε µια σηµαντική πόρτα προς το µέλλον Μάθετε τα παιδιά σας να προστατεύουν τα προσωπικά τους δεδοµένα. εν θα πρέπει να δίνουν κανένα στοιχείο τους στο διαδίκτυο. Τοποθετήστε τον υπολογιστή σε σηµείο του σπιτιού που θα µπορείτε να βλέπετε αυτά που βλέπουν τα παιδιά. είξτε πως ενδιαφέρεστε για το τι µαθαίνουν στο διαδίκτυο αλλά και για το διαδίκτυο αυτό καθαυτό. Από µικρή ηλικία είναι καλό να τίθενται όρια (για πολλά θέµατα) και να τηρούνται µέσα στην οικογένεια. Τα όρια (όταν δεν είναι υπερβολικά ή ιδιαίτερα αυστηρά) δεν καταπιέζουν τα παιδιά, αλλά τα κατευθύνουν και σηµαίνουν ενδιαφέρον. Μια µε δύο ώρες την ηµέρα είναι πραγµατικά εποικοδοµητικός χρόνος ενασχόλησης. Καλό είναι να αφιερώσετε χρόνο στο Ιντερνετ, µαζί µε τα παιδιά σας. Αποφυγή του χάσµατος γενεών στο θέµα αυτό (και γενικά). Πολλές φορές τα παιδιά πιστεύουν ότι ήταν λάθος τους που είδαν ή που τους είπαν κάτι άσχηµο στο internet και αποφεύγουν να το πουν, καθώς δεν αισθάνονται άνετα µε αυτό. Κάντε τους γνωστό πως δεν φταίνε αυτά για αυτό που είδαν και πως σε κάθε περίπτωση να σας ενηµερώνουν για ότι συµβαίνει. Υποστηρίξτε και ενθαρρύνεται την σωστή χρήση του διαδικτύου και των παιχνιδιών από τα παιδιά σας. Αν δεν γνωρίζετε για το διαδίκτυο, φροντίστε να µάθετε είτε από κάποιο ειδικό είτε ακόµα και από τα ίδια τα παιδιά σας. Το διαδίκτυο δεν είναι ούτε εχθρός ούτε πρόβληµα, αρκεί να γίνεται σωστή χρήση αυτού από όλες τις πλευρές. ηµιουργήστε µια λίστα µε συµβουλές προς τα παιδιά σας (όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω) και κολλήστε κοντά στην οθόνη του υπολογιστή που χρησιµοποιούν έτσι ώστε να τις έχουν πάντα υπόψη τους. Πως µπορώ να ορίσω τι θα βλέπει το παιδί µου; Μπορείτε να χρησιµοποιήσετε ειδικά φίλτρα για τις επιβλαβείς ιστοσελίδες. Να ελέγχετε τον τηλεφωνικό σας λογαριασµό για ύποπτες κλήσεις και ποσά. Πολλές φορές µπορούν να γίνουν κλήσεις προς αριθµούς που προσφέρουν ύποπτο περιεχόµενο. Η κλήσεις αυτές µπορούν να γίνουν εντελώς κρυφά ακόµα και από το παιδί σας Προγράµµατα Φιλτραρίσµατος ιαδικτύου: µια αναζήτηση στο διαδίκτυο θα σας βοηθήσει να βρείτε πολλά προγράµµατα και να επιλέξετε αυτό που σας φαίνεται καταλληλότερο. 7

8 Να θυµάστε ότι: Κανένα πρόγραµµα δεν µπορεί να αντικαταστήσει την γονική φροντίδα και προστασία, αλλά όµως µπορούν να σας βοηθήσουν αρκετά. Ένα καλό πρόγραµµα φιλτραρίσµατος σας επιτρέπει να επιλέξετε σε ποια site θέλετε να υπάρχει πρόσβαση και σε ποια όχι, αλλά έχει και δικές του δικλίδες προστασίας. Όλα τα παιχνίδια είναι βίαια; εν είναι όλα τα παιχνίδια βίαια παρά µια µικρή κατηγορία τους. Υπάρχουν παιχνίδια αθλητικού περιεχοµένου, στρατηγικής, γρίφων, αγώνων ταχύτητας κ.α που προάγουν την παρατηρητικότητα, τα αντανακλαστικά, τη γρήγορη σκέψη και τις δεξιότητες. Τα παιχνίδια φέρουν επάνω στη συσκευασία τους µια αξιολόγηση σχετικά µε την ηλικιακή καταλληλότητα του περιεχοµένου τους, η οποία έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στα καταστήµατα Gnet έχουµε αυτή την ηλικιακή σήµανση δίπλα από κάθε παιχνίδι. Τι είναι τα «Internet café»; Πως θα καταλάβω αν είναι κατάλληλος χώρος για το παιδί µου; Τα ιντερνετ καφέ είναι χώροι διασκέδασης και ψυχαγωγίας, που παραχωρούν έναν υπολογιστή καθώς και τη σύνδεση στο διαδίκτυο. Σήµερα υπάρχουν αξιόλογα internet café όπου: Φροντίζουν να ελέγχουν τι παρακολουθούν τα παιδιά και ποιοι τα πλησιάζουν. ιαθέτουν φωτεινούς χώρους, καθαρούς µε σωστό κλιµατισµό και επαρκή εξαερισµό. Απαγορεύουν τα αλκοολούχα ποτά Απαγορεύουν τις αντιγραφές παιχνιδιών και έργων Συµβουλεύουν τους επισκέπτες τους εν επιτρέπουν ανήλικα παιδιά τις βραδινές ώρες παρά µόνο ενήλικες Απαγορεύουν τη διενέργεια στοιχηµάτων Έχουν επισήµανση της ηλικίας καταλληλότητας δίπλα από κάθε παιχνίδι. Τα καταστήµατα Gnet έχουν βραβευτεί µε το βραβείο Α.Ξ.Ι.Α από την οµάδα SaferNetHome, στο 1ο ιεθνές συνέδριο για την ασφάλεια στο διαδίκτυο. Στα καταστήµατα Gnet φροντίζουµε να τηρούµε όλους τους παραπάνω κανόνες µε γνώµονα την ασφάλεια και σωστή ψυχαγωγία των παιδιών. Οδηγίες που πρέπει συνεχώς να δίνουµε στα παιδιά: Τι πρέπει να προσέχω στη χρήση υπολογιστή; 8

9 Ένα διάλλειµα κάνει καλό: Μη παίζεις αδιάκοπα. ύο ώρες είναι αρκετές για να ευχαριστηθείς. ιασκέδασε µε µέτρο: Η διασκέδαση είναι καλύτερη όταν δεν το παρακάνουµε Παιχνίδι και ηλικία: ιάλεξε το game που σου ταιριάζει, αλλά πρόσεχε την σήµανση της ηλικίας που η Gnet έχει βάλει για κάθε παιχνίδι. Πνευµατικά δικαιώµατα στο internet: Επιβράβευσε τον δηµιουργό του κάθε τραγουδιού, ταινίας, λογισµικού ή παιχνιδιού. Μη «κατεβάζεις» και µην αντιγράφεις παράνοµα αρχεία που προστατεύονται από πνευµατικά δικαιώµατα. Όλα αυτά απαιτούν κόπο και χρήµα που χωρίς τη χρηµατική συµµετοχή µας δεν θα µπορούσαν να είχαν δηµιουργηθεί. Η ταυτότητα σου: Μη δίνεις ΠΟΤΕ τα στοιχεία σου στο διαδίκτυο (το όνοµα σας, το τηλέφωνο σας, η διεύθυνση σας, το σχολείο σας ή οτιδήποτε άλλο) που θα βοηθούσε κάποιον να σε βρει ή/και να επικοινωνήσει µαζί σου. Να θυµάσαι πάντα ότι οι άνθρωποι στο διαδίκτυο µπορεί να µην είναι αυτοί που σου λένε. Πρόσεχε τις online αγορές σου. Οι αγορές µε πιστωτική κάρτα στο internet θέλουν γνώση και προσοχή. Το προσωπικό της Gnet µπορεί να σε βοηθήσει. Να αποφεύγεις τη χρήση διαδικτυακής κάµερας όταν συζητάς µε άγνωστους και να µην κανονίζει συναντήσεις µε όσους έχεις γνωρίσει στο ιαδίκτυο, χωρίς την άδεια των γονιών σου. εν είσαι «αόρατος»: Να θυµάσαι πάντα πως µπορεί να αισθάνεσαι «αόρατος» όταν είσαι στο διαδίκτυο, αλλά κάτι τέτοιο δεν συµβαίνει, οπότε µην κάνεις κάτι που θα µετανιώσεις αργότερα και για το οποίο µπορεί να έχεις συνέπειες. Φανταστικός κόσµος: Όπως στη τηλεόραση, στα βιβλία ή τις ταινίες, έτσι οι χαρακτήρες και οι καταστάσεις των παιχνιδιών είναι φανταστικά. Μην προσπαθήσεις να κάνεις στη πραγµατική σου ζωή, οτιδήποτε βλέπεις ή παίζεις σε ένα παιχνίδι. Το µέλλον των ηλεκτρονικών παιχνιδιών Η µεγάλη εξάπλωση Η δύναµη της εικονικής αναπαράστασης κόσµων, συνυφασµένη µε τη διαδραστικότητα, γοητεύει και σαγηνεύει µικρές αλλά και µεγάλες ηλικίες. Ο κάθε παίκτης - και όχι µόνον µικρής ηλικίας - παρασύρεται σε µια Οδύσσεια περιπετειώδους εξερεύνησης που αναπληρώνει και ξεπερνάει τα όρια της «αλάνας» όπου έπαιζαν οι προηγούµενες γενιές. Τώρα, κάθε παιδί έχει για συµπαίκτες παιδιά από τη Σουηδία, τη Γαλλία και όπου διαδικτυωµένη Γη, ενώ ο κόσµος του ελάχιστα απέχει από τις επικές υπερπαραγωγές του Χόλιγουντ. Προτού καν µάθει οτιδήποτε περί κοινωνικής συµβίωσης στο σχολείο, έχει ήδη εξοικειωθεί µέσω βιντεοπαιχνιδιών στους όρους του εµπορίου, της πολεοδόµησης, της βιοµηχανικής ανάπτυξης και - φυσικά - της πολεµικής επικράτησης. Κάτι που ακούγεται όλο και συχνότερα τελευταία είναι ότι οι ετήσιες διεθνείς πωλήσεις των βιντεοπαιχνιδιών ξεπερνούν κατά πολύ εκείνες των κινηµατογραφικών ταινιών, φθάνοντας στα 25 δισεκατοµµύρια δολάρια. Ιδιαίτερα µάλιστα στις ΗΠΑ, οι µετρήσεις δείχνουν ότι ο µισός πληθυσµός παίζει µετά µανίας, µε ποσοστό που φθάνει στο 76% για τις ηλικίες ως 40 ετών και το 90% των µαθητών! Ακόµη και στον τοµέα της κονσόλας η αγορά κινείται έντονα ανοδικά αφού Οι αριθµοί προκαλούν έκπληξη: Σύµφωνα µε τη δικτυακή τοποθεσία VG Chartz που παρακολουθεί τις εξελίξεις στον τοµέα των βιντεοπαιχνιδιών, η Nintendo πώλησε τον απίστευτο αριθµό των 20,9 εκατοµµυρίων παιχνιδοµηχανών Wii σε ολόκληρο τον 9

10 κόσµο, ενώ η Microsoft έµεινε πίσω µε 16,9 εκατοµµύρια Xbox 360 και η Sony κατάφερε να πωλήσει µόλις 9,8 εκατοµµύρια κονσόλες PlayStation 3 (PS3). Το να προβλέψεις το µέλλον δεν είναι ποτέ µια εύκολη υπόθεση και γίνεται ακόµη πιο δύσκολο στον ταχέα αναπτυσσόµενο κόσµο των βιντεοπαιχνιδιών. Όµως, η ασύλληπτη επιτυχία του Wii υπογραµµίζει ορισµένες τάσεις που θα διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της επόµενης δεκαετίας, όταν η βιοµηχανία των παιχνιδιών ωριµάσει και διεισδύσει ακόµη περισσότερο στον τρόπο διασκέδασης µας. Πρώτο και σηµαντικότερο: προβλέπεται ότι τα δηµογραφικά χαρακτηριστικά του µέσου gamer βιντεοπαιχνιδιών θα αλλάξουν σηµαντικά. Το ευαίσθητο στην κίνηση χειριστήριο του Wii έγινε δεκτό µε ενθουσιασµό λόγω της τεχνολογικής του καινοτοµίας, αλλά η πραγµατική του δύναµη ήταν ότι άνοιξε µια πόρτα στον κόσµο των παιχνιδιών σε άτοµα που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα ασχολούνταν µε βιντεοπαιχνίδια. Επίσης, θα υπάρξει τεράστια αύξηση των παιχνιδιών, τα οποία δεν θα απαιτούν από τον gamer να αφιερώνει σε αυτά πολύ χρόνο. Ορισµένοι έξυπνοι επιχειρηµατίες ήδη δίνουν µια νέα διάσταση στο θέµα και προσφέρουν τα λεγόµενα «συνηθισµένα παιχνίδια» στοχεύοντας ειδικά σε γυναικείο κοινό κάπως µεγάλης ηλικίας. Το Winster.com, για παράδειγµα, επικεντρώνεται στη δηµιουργία οµαδικών παιχνιδιών συνεργασίας που αρέσουν ιδιαίτερα σε αυτό το κοινό. Επιπλέον, οι έξυπνοι δηµιουργοί παιχνιδιών «σκέφτονται πέραν την οθόνης». Σε 10 χρόνια, τα κοινά κουµπιά ελέγχου των άβαταρ στην οθόνη δεν θα είναι πλέον αρκετά. Οι gamers θα απαιτούν να µπορούν να µπουν στο κλίµα ενός παιχνιδιού, να «µετακινούνται» ρεαλιστικά µέσα σε αυτό. Υπάρχουν ήδη τιµόνια οδήγησης µε ανάδραση, χειριστήρια σε σχήµα κιθάρας και χαλάκια χορού µε ευαισθησία στην πίεση. Στο µέλλον, αναµένονται ακόµη περισσότερα. Τα γραφικά των βιντεοπαιχνιδιών θα συνεχίσουν να είναι πιο πλούσια και να εµφανίζουν περισσότερες λεπτοµέρειες. Όµως µην νοµίζετε ότι ο φωτογραφικός ρεαλισµός από µόνος του θα αρκεί για να εκτοξεύσει τις πωλήσεις ενός παιχνιδιού. Το ράπισµα που υπέστη η Sony µε το PS3 αποδεικνύει ότι οι gamers δεν είναι και τόσο παθιασµένοι µε τα υπερ-ρεαλιστικά γραφικά, τουλάχιστον στο βαθµό που φαίνεται να είναι οι σχεδιαστές των παιχνιδιών. Τέλος πολλοί ερευνητές (ιδιαίτερα κοινωνιολόγοι) προσπαθούν µελετήσουν τον τρόπο που τα Videogames θα επηρεάζουν τις κοινωνικές και επαγγελµατικές διασυνδέσεις αφού, ολοένα και περισσότερο τα µέλη των δικτυακών παιχνιδιών δεν µένουν στο απρόσωπο της επικοινωνίας αλλά προχωρούν σε πραγµατικές συναντήσεις σε διάφορα µέρη του κόσµου ώστε να γνωριστεί το community µεταξύ του. Πόσο αυτό θα επηρεάσει και θα διαµορφώσει στο µέλλον συνεργασίες, και εµπορικές συµφωνίες είναι ένα ερώτηµα, το όποιο θα το βλέπουµε όλο και περισσότερο στο µέλλον να µας αποκαλύπτεται η απάντηση του. 10

11 Επίλογος Αγαπητοί σύνεδροι-αγαπητοί γονείς Η εγρήγορση, η συνέργεια, και το ενδιαφέρον, είναι οι ασπίδες µας ενάντια σε κάθε υπαρκτό κίνδυνο. Η παιδεία και η γνώση όµως θα µας βοηθήσουν στο να σταµατήσουµε να βλέπουµε δαίµονες και εφιάλτες, αποκαλύπτοντας µας τα τεράστια οφέλη µε τη χρήση ενός αγαθού που φτιάχτηκε από τους ανθρώπους για να υπηρετήσει τους ανθρώπους. Πρέπει να πιέσουµε τη πολιτεία ώστε να προστατέψει τα δικαιώµατα µας, παρέχοντας µας έστω και καθυστερηµένα από τον υπόλοιπο κόσµο- σωστή και ουσιαστική παιδεία, νόµους δίκαιους και σεβαστούς, δηµιουργώντας πολίτες ενεργούς και όχι φοβικούς, ενηµερωµένους και όχι αποπροσανατολισµένους. Από µικρό παιδί, µια από τις δεκάδες απορίες µου όπως άλλωστε έχει κάθε παιδί ήταν η εξής: φταίει το µαχαίρι που µπορεί να προκαλέσει πόνο, ή φταίει ο άνθρωπος που το χρησιµοποιεί για διαφορετικό σκοπό από τη δηµιουργία του; Τελικά το µαχαίρι δηµιουργήθηκε για να βοηθήσει τον άνθρωπο σε πολλές καθηµερινές του εργασίες. Η διαφορά είναι ότι ο καθένας από εµάς πρέπει να ξέρει ότι η δύναµη να το χειριστεί χρειάζεται ισορροπία, µα και υπευθυνότητα. Χρειάζεται ΠΑΙ ΕΙΑ- ΜΕΤΡΟ και ΓΝΩΣΗ Σας ευχαριστώ. 11