ΦΩΤΟ: ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ

Transcript

1

2 ΥΓ. 02

3

4 ΦΩΤΟ: ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ

5 editorial ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Κάθισα σταυροπόδι στο πάτωμα, όπως τον καιρό που ήμουν φοιτήτρια και δεν με ένοιαζε αν το τζιν μου γέμιζε από λεκέδες μπίρας, ανάμικτης με στάχτες από τσιγάρα. Γύρω μου πιτσιρικάδες με μπουκάλες ποτού μυστικά τοποθετημένες στις τσάντες τους, πανέτοιμοι να ανάψουν τους αναπτήρες τους και να κάψουν τον αέρα μόλις άκουγαν τον πρώτο στίχο από το τραγούδι που λάτρευαν. Το αμφιθέατρο ήταν ασφυκτικά γεμάτο. Στα σκαλιά κορίτσια που έστελναν μηνύματα από το κινητό τους, να προλάβουν πριν σβήσουν οι προβολείς. Έξω από το αμφιθέατρο αγόρια σκαρφαλωμένα σε ντεπόζιτα και σε ταράτσες, με μακό φανελάκια και τα πόδια να αφήνουν σημάδια παπουτσιών στους τοίχους. Ήταν μια υπέροχη καλοκαιρινή νύχτα, από κείνες που ταιριάζουν στις συναυλίες, από κείνες δηλαδή που είναι ταγμένες για μοίρασμα. Ο Αλκίνοος έχει γκριζάρει λίγο, μου είπε κάποια στιγμή η κολλητή μου. Τα μαλλιά του ωστόσο τα ίδια. Σε κείνη τη μακριά κοτσίδα, πιασμένα πίσω, να φαίνονται μάτια και πρόσωπο καθαρά και ένα δύο ρυτίδες φρέσκιες στο μέτωπο. Μόνος στη σκηνή, με ένα δύο άδειες καρέκλες γύρω του και ένα σωρό όργανα, τα οποία έπαιζε ο ίδιος, πότε έπιανε την ηλεκτρική κιθάρα, μετά βαρούσε τα τύμπανα, έδινε ρυθμό, ύστερα στο πιάνο, όλα μόνος αλλά να μοιάζει λες και γύρω του ήταν μια μεγάλη ορχήστρα με εξαίρετους μουσικούς. Μας διηγήθηκε, σε μια μικρή διακοπή, πώς του ρθε αυτή η ιδέα. Ήταν μικρός, σε μια κατασκήνωση στην Πάφο, μαζί με τη μάνα και τον πατέρα και τον αδελφό του και ήταν εκεί στημένη μια εξέδρα, με φωτάκια από κείνα που τα θυμόμαστε περισ- σότερο από τις ελληνικές ταινίες της Φίνος και τρεις καρέκλες τοποθετημένες μπροστά μπροστά. Ο Αλκίνοος δεν ήξερε, μετά του είπαν πως εκεί θα τραγουδούσε ο Ζαγοραίος, δεν ήξερε τον Ζαγοραίο αλλά του έκανε εντύ- πωση πως αυτός ο λαϊκός μουσικός έδινε ρυθμό από ένα μηχάνημα και ύστερα έπιανε το μπουζούκι και άρχιζε να παίζει λες και πίσω του ήταν μια ολόκληρη ορχήστρα. Του έμεινε αυτή η εικόνα, έτσι την περίεγραψε, με κείνη την αλήθεια κάποιου που αγαπά τις αναμνήσεις του. Τέτοια μας έλεγε και ήταν λες και ήμαστε μια παρέα, εκείνος, εμείς, οι πιτσιρικάδες, η νύχτα τα ζευγαράκια που κρύβονταν στο δασάκι της Aγλαντζιάς. Μια παρέα που ήθελε να κάνει βαρκούλα το φιλί και να το αφήσει να ταξιδέψει σε όλα εκείνα που η αγάπη ονειρεύεται. Τον παρατηρούσα για ώρα σιωπηλή. Σαν φίλο που είχα να δω χρόνια. Κατά καιρούς συναντιόμασταν, συνήθως τυχαία, η μια φορά θυμάμαι ήταν πολλά χρόνια πριν σε ένα γάμο ενός κοινού φίλου, ήταν μόλις είχε παντρευτεί και ίδιος, μιαν άλλη φορά σε μια ταβέρνα στην παλιά πόλη, μόλις είχε αποκτήσει το πρώτο του κοριτσάκι, μου περιέγραφε πώς αλλάζει η ζωή με ένα μωρό, μου τα περιέγραφε με το δικό του τρόπο, δηλαδή ήσυχα σαν πο- λύτιμο μυστικό ή σαν πολύτιμο τραγούδι (δεν ξέρω αν υπάρχει διαφορά ) Τον παρατηρούσα καθώς δυνάμωνε τη φωνή του και έβγαινε εκείνος ο υπέροχος λυγμός του, τον παρατηρούσα καθώς έπαιρνε την κιθάρα και οι πιτσιρίκες παίρνανε τα κινητά τους για να τον βγάλουν φωτογραφία. εκάδες κινητά στον αέρα με το πρόσωπό του σε ζουμάρισμα. Τον παρατηρούσα καθώς έκλεινε τα μάτια και φωτιζόταν με ένα μπλε φως η φιγούρα του και γύρω μου οι παρέες σιωπούσαν και παραδίδονταν στη μουσική του. Γυρ- νούσα πότε πότε το κεφάλι μου προς τα πίσω και κοιτούσα στα πάνω διαζώματα τον κόσμο να έχει τα μάτια καρφωμένα στη σκηνή και να μοιάζει λες και κάνει την ίδια ευχή. Κορίτσια και αγόρια χάνονταν στην αγορά του Aλ Xαλίλι και παρακαλούσαν για δύο μελανιές, κορίτσια και αγόρια περπατούσαν σε αυλές που τις σκέπασε το χιόνι, κορίτσια και αγόρια καταπίνανε γουλιά γουλιά τον Βόσπορο και ήταν λες και δεν πέρασαν χρόνια, από την άλλη όμως ήταν λες και όσα χρόνια περνούσαν, εκείνος είχε την ίδια μυστική δύναμη να χαρίζει στον κα- θένα από μας το μουσικό χαλί, πάνω στο οποίο θα ξεκουράζοταν κάποτε οι προσωπικές μας αναμνήσεις. εν ξέρω πόσα χρόνια με χώριζαν με τους γυρω μου. Μα σίγουρα μας χώριζαν πολλά βιώματα και εμπειρίες πολλά αναπάντητα τηλεφωνήματα και απαντημένα ερωτήματα. Τα πιτσιρίκια τώρα φτιάχνανε τη δική τους χάρτινη βαρκούλα για να ταξιδέψουν τα φιλιά τους, δεν ξέρω αν είχαν ακόμη νιώσει στα πνευμόνια τους τι πάει να πει να αλλάζουν εντός σου τα σύνορα του κόσμου, δεν ξέρω αν είχαν ακόμη καταλάβει σε ποιο αστέρι κατοικεί άραγε η αγάπη Εκείνος όμως ήταν εκεί. Με τα μαλλιά λίγο πιο γκρίζα αλλά πιασμένα στην ίδια κοτσίδα για να φαίνονται καθαρά μάτια και πρόσωπο και κείνες οι δύο φρέσκιες ρυτίδες στο μέτωπο. Και έτσι όπως τον παρατηρούσα ξαφνικά, συνειδητοποίησα πως ο λόγος που αυτός ο άνθρωπος, καταφέρνει και μιλά στον καθένα ξεχωριστά, είναι γιατί παραμένει πιστός στη δική του αλήθεια χωρίς να προσπαθήσει ούτε να την πλασάρει, ούτε να την κάνει εξώφυλλα, ούτε να τη φωτογραφίζει σε γυαλιστερές εικόνες, ούτε να την ξοδεύει στα παιχνί- δια της δημοσιότητας. Ζει σε ένα σπίτι έξω από την Αθήνα με την οικογένειά του, σπουδάζει ακόμα τη μουσική του, αγωνιά για τους φίλους του, βάζει τα παιδιά του το βράδυ για ύπνο κι ύστερα κάθεται και γράφει σε ένα λευκό χαρτί υπέροχα νανουρίσματα. Παίρνει την κιθάρα του και τραγουδά τις ανησυχίες και τα όνειρα του και τίποτα άλλο δεν κάνει, τίποτα από αυτά που λένε πως χρειάζονται να γίνουν προκειμένου να ζήσει κανείς το όνειρο του. Λίγο πριν το τέλος και ενώ εκείνος τραγούδησε το στίχο από τον προσκυνητή που λέει «κάποιος είπε πως ταξί- δι είναι μόνο η προσευχή, καρδιά μου να σαι πάντα ζωντανή» γύρισε η μικρή κορούλα της κολλητής μου, μόλις δέκα χρόνων και μου πε ψιθυριστά στ αφτί «Μη φύγεις ξανά μακριά την επόμενη φορά που δεν θα είσαι καλά. Μείνει εδώ και κάνε μια προσευχή» Έμεινα να την κοιτάω σιωπηλή. Σχεδόν σοκαρισμένη. Πού το είδα ξαφνικά τόσο καθαρά πως δεν υπάρχει τίπο- τα άλλο να κάνεις στη ζωή σου αν θες να ζήσεις τα όνειρά σου. Παρά μόνο να παραμείνεις πιστός στην όποια αλήθειά σου. Τίποτα άλλο. ύο ευχές, κρατάω και δύο τάματα κρατώ Περπατώ και πάω. Μόνο αυτό λοιπόν. 05 ΥΓ.

6 info ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΣΚΟΡ Η EΘΝΙΚ ΦΕΣΤΙΒΑΛ, ΛΕΥΚΩΣΙΑ, ΛΕΜΕΣΟΣ. PROJECT ROOM # 2, ΗΜΟΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΩΝ Mε αντιπροσωπευτικές μελωδίες πολιτισμών και με ήχους που τα τελευταία χρόνια αγαπήσαμε, ξεκινά το Έθνικ Φεστιβάλ σε Λευκωσία και Λεμεσό, με τους Israeli Ethnic Ensemble να ανοίγουν την αυλαία. Το συγκρότημα που εμφανίζε- ται στις 5 Ιουλίου, στην πλατεία Φανερωμένης και στις 6 Ιουλίου στην πλατεία Ηρώων, αποτελεί μια αντιπροσωπευτική ψηφίδα του πολιτιστικού μωσαϊκού. Mε τη «Μουσική Χωρίς Σύνορα» θα ακούσεις παραδοσιακά κομμάτια του χώ- ρου της ευρύτερης περιοχής της Εγγύς και Μέσης Ανατολής, με έμφαση στη μουσική παράδοση του Πόντου, του Αφγανιστάν και άλλων μουσικών παραδό- σεων και πολιτισμών αποτελούν τον πυρήνα της συναυλίας. Τραγουδούν την Παρασκευή 9 Ιουλίου στην πλατεία Ηρώων στη Λεμεσό. Η Μάρθα Μαυροειδή με τον Κήπο της Ρίλα φτάνουν στην πλατεία Ηρώων την Τρίτη 13 Ιουλίου. Η Μάρθα επηρεασμένη από τις μουσικές των Βαλκανίων ερμηνεύει τραγούδια απ τον τόπο, τις εικόνες, τους ανθρώπους, τις ιστορίες τους και τις μουσικές τους. Την Παρασκευή 16/7 στην Πλατεία Φανερωμένης, το Σάββατο 17 Ιουλίου στην πλατεία Ηρώων, τραγουδούν οι Latin Soul and Boogaloo - Van Merwijks Music Machine. Το συγκρότημα αυτό κάτω από τη διεύθυνση του drummer Lucas van Merwijk αποτελεί ένα κορυφαίο στο είδος του σχήμα που ενώνει ρυθμούς και κρουστά από πολλές γωνιές του κόσμου. Με την πρώτη κιόλας εμφάνισή του το συγκρότημα προκάλεσε αίσθηση στη μουσική σκηνή της Κύπρου παρουσιάζοντας διασκευές γνωστών ρεμπέτικων τραγουδιών και μοτίβων με εντελώς απρόσμενους ήχους. Ο λόγος για το αγα- πημένο συγκρότημα Τρίο Τεκκέ που εμφανίζεται στις 21 Ιουλίου στην πλατεία Ηρώων. Την Πέμπτη 22 Ιουλίου στη πλατεία Παλλουριώτισσας και την Πα- ρασκευή 23 Ιουλίου στην πλατεία Ηρώων παρουσιάζεται το συγκρότημα «Εν Χορδαίς», σε ένα πρόγραμμα που αγκαλιάζει τη μουσική παράδοση της Πόλης, της Σμύρνης και της Μ. Ασίας. Την Τρίτη 27 Ιουλίου στην πλατεία Ηρώων & Τετάρτη 28 Ιουλίου στην πλατεία Φανερωμένης τραγουδά ένα τσιγγάνικο μουσικό σχήμα που όμως δεν ερμη- νεύει φολκορικά κλισέ. Οι Kal Urban Gypsy Band έχουν μουσική που ενώνει ΥΓ. 06 τους ήχους της τσιγγάνικης παράδοσης με σύγχρονα ακούσματα και μελωδίες των πόλεων. Με ρίζες από την Ακτή του Ελεφαντοστού η Manou Gallo από νωρίς κατέπλη- ξε τους πάντες όχι μόνο με τη φωνή της μα και τη δεξιοτεχνία της στα κρουστά. Μετά από μια πετυχημένη καριέρα στο μπάσο με τους Zap Mama ακολουθεί σόλο καριέρα συνεργαζόμενη με σπουδαίους μουσικούς από την Αφρική και Ευρώπη. Θα την ακούσεις στις 30 Ιουλίου στην πλατεία Ηρώων στη Λεμεσό. Για την έκθεσή της στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Φάρος, η Lisa Milroy παρου- σιάζει το «Shouting From A Rock». Έχοντας για βασικό πυρήνα στα έργα της τις ρωπογραφίες, η καλλιτέχνις τοποθετεί ένα μικρό σύνολο από αυτές στην κύρια αίθουσα της γκαλερί. Με την ανάλογη χρήση χρώματος της Milroy, αυτές οι ζωγραφιές αντικατοπτρίζουν μια συναισθηματική στιγμή από ένα χαρακτήρα νεκρής φύσης. Εν αντιθέσει με τον χαρακτήρα νεκρής φύσης ο οποίος μεταφέ- ρει τον θεατή σε ένα φανταστικό κόσμο διάστασης και συναισθημάτων, αυτές οι μικρές ρωπογραφίες είναι πιο απτές και πηγάζουν από το τι μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι παρά το τι αισθάνεται το σώμα. Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Φάρος (24 ημοσθένη Σεβέρη). ιάρκεια ως 27 Αυγού- στου. Τηλ Το ημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, Συνεργασία: Ίδρυμα Πιερίδη συνεχί- ζει την ανίχνευση του κυπριακού εικαστικού τοπίου με το Project Room #2. Οι καλλιτέχνες Αντώνης Αντωνίου και η ομάδα Παραβάν (Μελίτα Κούτα και Χάρης Καυκαρίδης) συνεργάζονται για να παρουσιάσουν το RainZonanceS 3, να χτίσουν δηλαδή μια εγκατάσταση η οποία θα παρουσιάζει τρία βασικά στοιχεία, ένα περιβάλλον ηχοτοπίου, μια πλατφόρμα/σκηνική περιοχή και μια σει- ρά από παράλληλα δρώμενα με προσκεκλημένους καλλιτέχνες. Εμπνευσμένο από το καθοριστικό έργο του David Tudor, Rainforest IV, το εν εξελίξει αυτό πρότζεκτ που δημιουργήθηκε από τον συνθέτη και ηχοκαλλιτέ-

7 Ι ΡΥΜΑ ΕΣΤΕ, Υ ΡΑ - MAURIZIO CATELLAN ΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΡΧΑΙΟΥ ΡΑΜΑΤΟΣ PARADISE JAZZ FESTIVAL, IΟΥΛΙΟΥ, ΠΩΜΟΣ χνη Αντώνη Αντωνίου, στοχεύει στο να φανερώσει τις εμπειρικές δυνατότη- τες-ιδιότητες ασυνήθιστων χώρων με τη χρήση κυρίως του ήχου. Το RainZonanceS 3 επιχειρεί ακόμα να επέμβει στην υφιστάμενη αρχιτεκτο- νική του χώρου και να εισηγηθεί, μέσα από ένα κάπως αφηρημένο πρίσμα, άλλα εξωτερικά περιβάλλοντα. Παίρνοντας σαν βασικό άξονα τις βιωματικές εμπειρίες μέσα στους αστικούς χώρους, την ταυτότητα και την ιστορία των χώρων αυτών, την κοινωνική τους δραστηριότητα, τα φυσικά τους όρια, τα συστήματα αλληλεπίδρασης και κώδικες συμπεριφοράς, οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν θα επιχειρήσουν να μεταφέρουν και να επαναπροσδιορίσουν τις εμπειρίες αυτές στο χώρο του ημοτικού Κέντρου Τεχνών. Συγκεκριμένα, οι καλλιτέχνες διάλεξαν πέντε διαφορετικούς δημόσιους χώρους/περιβάλ- λοντα, με χαρακτηριστικά ηχοτοπία από όπου θα μεταδώσουν/μεταφέρουν το ηχητικό περιβάλλον ζωντανά στην Παλιά Ηλεκτρική. Ο ήχος θα «γεμίσει» τον εκθεσιακό χώρο μέσω ενός συστήματος/ιστού surround, προκαλώντας το αρχιτεκτονικό κενό και «υλοποιούμενος» σε μια «αόρατη σκηνογραφία». Το κοινό καλείται να δράσει σαν ενεργό μέλος ή παθητικός δέκτης σε μια «σκηνή», μια αρένα, ένα αρχιτεκτόνημα που προσδοκεί μια δράση, ένα συμ- βάν, μια μετάλλαξη. Παράλληλα οι εγκαταστάσεις αυτές θα λειτουργούν και σαν πρόκληση για αλληλεπίδραση με τους προσκεκλημένους καλλιτέχνες. Το πρόγραμμα έχει ως εξής: Σάββατο 3 Ιουλίου στις Θεματική: Φθαρτά και λιανικό κομφούζιο, προσκεκλημένος καλλιτέχνης: Φάνος Κυριάκου. Τρίτη 13 Ιουλίου στις Θεματική: Τρούλλος και Ψαλμική Άμπιενς, προσκεκλη- μένος καλλιτέχνης: Γιώργος Ιωάννου. Τρίτη 20 Ιουλίου στις Θεματική: Αυτοκίνητοι Αστοί, προσκεκλημένοι καλλι- τέχνες: Αριάνα Άλφα και Pascal Caron. Performance: Σάββατο 24 Iουλίου στις Τρίτη 27 Ιουλίου στις Θεματική: Με γυμνό αυτί. προσκεκλημένοι καλλιτέχνες: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης, Colin Somervell, Λευτέρης Μουμτζής, Ευρι- πίδης ίκαιος Παρασκευή 30 Ιουλίου στις Θεματική: Γκρούβυ πάρτι τάιμ Θεατρικά σχήματα από Ελλάδα, Σλοβενία, Ρωσία, Κίνα και Κύπρο φιλοξενού- νται αυτή τη χρονιά στο 14ο ιεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού ράματος. Αρχή στις παραστάσεις κάνει το Θέατρο Orel Ρωσίας, με την «Άλκηστη» του Ευριπίδη. Παραστάσεις 1/7 Αρχαίο Ωδείο Πάφου, 2/7 Αρχαίο Θέατρο Κου- ρίου, 3/7 Αμφιθέατρο Μακ. Γ Λευκωσία. Στη συνέχεια την «Ορέστεια» που ταξιδεύει στην Κύπρο το Η.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας σε σκηνοθεσία Λουκά Θάνου LISA MILROY, ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΦΑΡΟΣ με τους Γιάννη Βόγλη και Μαρία Κατσανδρή. 7/7 Αρχαίο Ωδείο Πάφου, 8/7 Αρχαίο Θέατρο Κουρίου, 9/7 Αμφ. Μακ. Γ Λευκωσία. Ο ΘΟΚ θα παρουσιάσει στις 9/7 στο Αρχαίο Ωδείο Πάφου Λυσιστράτη, ενώ το Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν αντιμετωπίζει την οικονομική κρίση με μια επίκαιρη επιλογή, καθώς ετοιμάζει την παράσταση Πλούτος Πενίας Θρί- αμβος σε σκηνοθεσία ιαγόρα Χρονόπουλου με τους Κάτια Γέρου, ημήτρη Λιγνάδη και Αλέξανδρο Μυλωνά, στις 14/7 στο Αρχαίο Ωδείο Πάφου και στις 15/7 στο Κούριο. Το Κρατικό Θέατρο ράματος Σλοβενίας αφηγείται την άτυ- χη μοίρα του παρελθόντος μέσα από την τραγωδία του Αισχύλου Αγαμέμνων, στις 17/7 στο Αρχαίο Ωδείο Πάφου και στις 18/7 στο Αρχαίο Θέατρο Κουρί- ου. Ο Κινέζος σκηνοθέτης Luo Jinlin επέλεξε να συμβάλει στους εορτασμούς των εκατόν χρόνων από τότε που εισήχθη στην Κίνα το δυτικό δράμα με τις Θεσμοφοριάζουσαι του Αριστοφάνη, με παραστάσεις στις 21/7 στο Αρχαίο Ωδείο Πάφου, στις 22/7 στο Αρχαίο Θέατρο Κουρίου και στις 23/7 στο Αμφι- θέατρο Μακ. Γ Λευκωσία. Το Φεστιβάλ θα κλείσει το Εθνικό Θέατρο Ελλάδας με τη Λυσιστράτη σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, με το Βασίλη Χαραλαμπό- πουλο στο ρόλο της Λυσιστράτης και όλοι οι γυναικείοι ρόλοι ερμηνεύονται από άνδρες ηθοποιούς. 26 και 27/7 στο Αρχαίο Θέατρο Κουρίου. Το Φεστι- βάλ, διοργανώνει το Κυπριακό Κέντρο του ιεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Πολιτιστικές Υπηρεσίες και ο Κυπρι- ακός Οργανισμός Τουρισμού, παρουσιάζεται στο Αρχαίο Ωδείο Πάφου, στο Αρχαίο Θέατρο Κουρίου και στο Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ. Για πληροφορίες τηλ , Όλες οι παραστάσεις αρχίζουν στις Μήνας τζαζ για άλλη μια χρονιά στον Πωμό. Το Paradise Jazz Festival διοργανώνεται στις 30 και 31 Ιουλίου και ανάμεσα σε άλλους σημαντικούς καλ- λιτέχνες θα έχεις την ευκαιρία να δεις τους Trio Errant από το Λονδίνο και τον νεαρό κιθαρίστα Lee Westwood, που θα συνοδεύεται από τον εξαιρετικό Κύπριο βιολιστή Παύλο Μιχαηλίδη. Για κρατήσεις: ( υο νέες εκθέσεις παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού από το Ι ΡΥΜΑ ΕΣΤΕ. Στη Νέα Ιωνία μπορείτε να δείτε έργα από τη συλλογή του άκη Ιωάννου, ενώ στο Σφαγείο Ύδρας, ο διάσημος Ιταλός ανατρεπτικός και σατιρικός καλλιτέχνης Maurizio Cattelan, παρουσιάζει την εγκατάσταση WE. Η εγκατάσταση απεικονίζει τον ίδιο τον καλλιτέχνη ξαπλωμένο σε ένα κρεβάτι με τον εαυτό του! 07 ΥΓ.

8 ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΣΚΟΡ Η σύγχρονη λυσιστράτη Ο Γιώργος Μουαΐμης εξηγεί τον τρόπο που αντιμετωπίζει την αριστοφανική κωμωδία, οριοθετώντας τις κόκκινες γραμμές του στον εκσυγχρονισμό της. εν πρόκειται να ακούσουμε διαλόγους επιθεώρησης, ούτε ατάκες τηλεοπτικής κωμικής σειράς. H εύκολη διέξοδος στον εκσυγχρονισμό του αρ- χαίου κειμένου δηλαδή, για τον Γιώργο Μουαΐμη είναι απαγορευτική. Θα δούμε Αριστοφάνη. Και φυσικά σύγχρονο, σε μια διασκευή που κινείται στο τότε και στο τώρα, έτσι ώστε ο σημερινός θεατής να εμπεδώσει τα μη- νύματα του έργου, με εμβόλιμες σκηνές, χιούμορ και γρήγορους ρυθμούς εναλλαγής χορικών και επεισοδίων. Θα δούμε και Αριστοφάνη χαμηλού προϋπολογισμού από μια μικρή, σε σύγκριση με άλλες καλοκαιρινές παραγωγές του ΘΟΚ ομάδα, όχι μόνο γιατί η οικονομική κρίση έκοψε τον ΘΟΚ εκτός επιχορήγησης απ το Φε- στιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, αλλά και γιατί οι ηθοποιοί μοιράστηκαν ανάμεσα σ αυτήν και στην παράσταση No σμοκιν please. Θα δούμε επίσης μια παράσταση που η ανάθεση στον σκηνοθέτη έγινε με αρκετή καθυστέρηση και η συμβολή της βοηθού σκηνοθέτη της Λέας Μαλένη θεωρήθη- κε πολύτιμη. Μέσα από τη «Λυσιστράτη» λοιπόν, που καταπιάνεται με το πολύ διαχρονικό θέμα των σχέσεων αντρών γυναικών, ο σκηνοθέτης υπόσχεται και κάτι τελευταίο: να κάνει το κοινό να αγαπήσει είτε ξανά, είτε ακόμα πιο πολύ τον Αριστοφάνη. Info: ιασκευή / Απόδοση Λόγου / Σκηνοθεσία: Γιώργος Μουαΐμης/ Σκηνικά- Κοστούμια: Έλενα Κατσούρη. Μουσική / Ενορχήστρωση / ιδασκαλία: Λάρκος Λάρκου./Οργάνωση Χορού / Κίνηση / Βοηθός Σκηνοθέτις: Λέα Μαλένη./ Σχεδιασμός Φωτισμών: Γιώργος Κουκουμάς/ Βοηθός Σκηνογράφου: Κρίστη Πολυδώρου. Στον ομώνυμο ρόλο η Αννίτα Σαντοριναίου. Στο ρόλο του Πρόβουλου ο Σταύρος Λούρας ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ: Λευκωσία: Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ Τρίτη 13 & Τετάρτη 14 Ιουλίου (τηλ ). Λεμεσός: Αρχαίο Θέατρο Κουρίου, Τρίτη 29 & Τετάρτη 30 Ιουνίου Ελ. Αμμόχωστος: ερύνεια, ημοτικό Αμφιθέατρο, Παρασκευή 2 Ιουλίου. Πάφος: Αρχαίο Ωδείο Πάφου, Παρασκευή 9 Ιουλίου Λάρνακα: Παττίχειο ημοτικό Αμφιθέατρο Λάρνακας, Τετάρτη 21 Ιουλίου (στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Λάρνακας). ΥΓ. 08 Σε ποια σημεία διαφοροποιείται η δική σας «Λυσιστράτη»; Ο αριθμός των ηθοποιών που απαιτούνται για τις ανάγκες της συγκεκρι- μένης παράστασης δεν υπάρχει, άρα έπρεπε να αποφευχθούν κάποια πράγματα έτσι ώστε το αποτέλεσμα να μην παραπέμπει σε συγκρίσεις. εν έχει αντιμετωπιστεί, βέβαια, τίποτα με μιζέρια, γιατί όλα όσα θεωρούνται μειονεκτήματα σ αυτή την παράσταση, προσπάθησα να τα μετατρέ- ψω σε πλεονεκτήματα και σίγουρα δεν την προσεγγίζω με τη λογική μιας καλοκαιρινής παράστασης. Αυτό που σίγουρα θα δούμε είναι Λυσιστράτη. Μέσα απ τη διασκευή βρήκα την ευκαιρία να βάλω εμβόλιμες σκηνές, τοποθετώντας στην παράστα- ση σύγχρονα στοιχεία. Πώς προσεγγίσατε τη δική σας, σύγχρονη διασκευή στον Αριστοφάνη; Βασισμένος στο σκεπτικό, πως αν θα κάνεις σύγχρονη παράσταση πρέπει να τα περάσεις όλα μέσα από μια σύγχρονη ματιά, με χιούμορ που αγγί- ζει την ψυχολογία του σημερινού θεατή. Πώς; Τοποθετώντας σημερινές αντιστοιχίες έτσι ώστε τα μηνύματα της παράστασης να γίνουν κατανοητά από το κοινό. Αυτό που ουσιαστικά αναζήτησα είναι με ποιο τρόπο θα μπορούσε να μιλήσει στον θεατή σήμερα ο Αριστοφάνης Μελετώντας τη Λυσιστράτη, πιστεύετε πως έχουν αλλάξει πολλά ανά- μεσα στα δύο φύλα; Όχι, σίγουρα όχι. Μένω μάλιστα πιστός στο πνεύμα του έργου - είναι εξάλλου ένα τεράστιο θέμα προς ανάλυση - διασαφηνίζοντας από μια χιουμοριστική οπτική το θέμα άντρας - γυναίκα. Για μένα το έργο αν και προσχηματικά πολιτικό, αναφέρεται στην πάλη των δυο φύλων όπου και επικεντρώνομαι. Ποια τα όριά σας στον εκσυγχρονισμό του Αριστοφάνη; Οριοθετώντας τις κόκκινες γραμμές μου στην Αριστοφανική κωμωδία έχω σαν αρχή το να μην εκμεταλλευτώ το αρχαίο κείμενο. εν έχουμε το δικαί- ωμα να εκμαιεύσουμε το γέλιο από τον σημερινό θεατή χρησιμοποιώντας την αριστοφανική κωμωδία ως επιθεώρηση, ούτε να καταφεύγουμε στο τηλεοπτικό χιούμορ και γενικά στο πρόχειρο γέλιο. Ο Αριστοφάνης δεν είναι μόνο για να γελάσουμε, είναι για να προβληματιστούμε, να συγκινη- θούμε και να θυμηθούμε πράγματα τα οποία έχουμε ξεχάσει. Τα έργα του Αριστοφάνη δεν είναι 100% κωμωδίες, έχουν πολύ πικρό χιούμορ. Κάτι που διατηρώ στην παράσταση με κόστος να χαρακτηριστεί «βαριά» κά- ποιες στιγμές, απ αυτούς που θέλουν να γελάσουν μόνο. Εν κατακλείδι θα έλεγα πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε τον Αριστοφάνη με σοβαρότη- τα. Τα έργα του δεν είναι για εκμετάλλευση, ούτε για καπήλευση, δεν είναι μέσο για να βγάλουμε γέλιο και λεφτά. εν το αξίζει κάτι τέτοιο. Πιστεύετε πως οι αριστοφανικές παραστάσεις έχουν κουράσει το κοινό αυτά τα χρόνια; Ναι, έχω ακούσει να λένε φτάνει άλλος Αριστοφάνης, τι του βρίσκετε; Παρόλο που δεν είναι άποψη της πλειοψηφίας, μ επηρέασε πολύ στον τρόπο που τον αντιμετώπισα και στην τελική διαμόρφωση της άποψής μου για το πώς θα παρουσίαζα την παράσταση. Αυτό που πιστεύω πως κούρασε είναι το γεγονός πως κάποια αριστοφανικά έργα έχουν ανέβει με τρόπο που δεν ενδιαφέρουν τον θεατή κι είναι άποψη αυτών που έχουν δει «κακοποιημένο» Αριστοφάνη. Το να ενδιαφέρει ο Αριστοφάνης σήμε- ρα είναι χρέος μας.

9

10 ΥΓ. 10

11 ΤΗΣ ΕΛΕΝΑΣ ΠΑΡΠΑ ΦΩΤΟ: ΠΟΛΥΣ ΠΕΣΛΙΚΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΙ ΒΑΣΩ ΣΕΡΓΙΟΥ the butterfly effect Με την καινούρια τους δουλειά, οι δυο καλλιτέχνες ανοίγουν μια συζήτηση γύρω από τη σημασία της τέχνης και το νόημα της ζωής. Οι Σεργίου έχουν μια θεωρία, μια υπόθεση, η οποία πάει κάπως έτσι: Ο άνθρωπος δεν είναι τίποτε άλλο απ αυτή την άυλη ενέργεια, η οποία αποφασί- ζει να έρθει στη γη, να κατοικήσει ένα σώμα για ένα συγκεκριμένο διάστημα ψάχνοντας εμπειρίες. Μοναδικός σκοπός αυτής της ενεργειακής μάζας, η οποία επιστρέφει ξανά και ξανά ως διαφορετική ανθρώπινη υπόσταση, είναι η απόλυτη ωρίμανσή της ως παρουσία στο διάστημα και το χρόνο. Μόνον τότε σταματά να γυρεύει ζωές και σώματα πάνω στη γη. Για να το πετύχει όμως χρειάζεται πρώτα να συλλέξει εμπειρίες, θετικές ή αρνητικές δεν την αφορά. Αυτό που προέχει είναι το βίωμα, αυτό που οι Σεργίου αποκαλούν «αποτέλεσμα». Ο Χαράλαμπος κάθεται απέναντί μου και με κοιτάει διερευνητικά. Ανησυχεί για το πώς μου ακούγονται όλ αυτά, αν με ξενίζουν, αν έχω ενστάσεις ή απο- ρίες. Στο τέλος της κάθε του πρότασης, τραβά και μια γραμμή στο χαρτί που έχει μπροστά του. Είναι λες και λύνουμε μαζί, βήμα-βήμα, ένα περίπλοκο μαθηματικό πρόβλημα και θέλει να είναι σίγουρος ότι ακολουθώ τον κάθε ελιγμό του συλλογισμού τους. «Πιστεύουμε ότι τα κύρια σημεία της ζωής του καθενός μας είναι προδιαγεγραμμένα. Το πεπρωμένο, δηλαδή, ενός ανθρώ- που πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της ζωής του ως ένα ξετύλιγμα μιας συγκεκριμένης πορείας γεγονότων. Όσο για τις εμπειρίες, αυτές μπορούν να πάρουν τη μορφή οποιασδήποτε δραστηριότητας, η οποία να επιτρέπει στο ανθρώπινο ον να ζήσει μια πράξη γήινης διάστασης». Κάνει ακόμα μια παύση για να πάρει το λόγο η Βάσω, η οποία θέλει να ξεκαθαρίσει κάτι. «Θε- ωρητικά υπάρχουν πολλοί προορισμοί στο σύμπαν. Για την ενέργεια όμως, η γη θεωρείται δύσκολος προορισμός γιατί προσφέρει πλούτο εμπειριών, όπως το να βιώσεις πόνο, χωρισμό, θάνατο ή έρωτα». Τώρα με κοιτάζουν και οι δύο. Τους διαβεβαιώνω ότι είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος, αν και διαι- σθάνομαι πως ακόμα να μπούμε στο «ψητό». Μιλάμε πάνω από μια ώρα κι ακόμα δεν έχω αποτολμήσει την εύλογη ερώτηση: Πώς συνδέονται όλ αυτά με την τέχνη και την έκθεση που ετοιμάζουν; Η δουλειά των Σεργίου τα τελευταία χρόνια έχει πάρει μια διαφορετική τροπή. Αν και η σκέψη τους εξακολουθεί να κατευθύνεται από τα μεγάλα ζητή- ματα της ανθρώπινης φύσης στο παρελθόν τους είδαμε να καταπιάνονται με την παιδική ηλικία, την οικογενειακή βία, τη φτώχεια, την τρομοκρατία, με την αδυναμία της εικόνας να μας συγκινήσει -, κάποια στιγμή άρχισε να τους απασχολεί η ιδιάζουσα σχέση μεταξύ καλλιτέχνη, έργου τέχνης και θεατή. Απ αυτό τον προβληματισμό τους, προέκυψαν τρεις εκθέσεις, οι οποί- ες εξερευνούσαν τις διαδικασίες πρόσληψης, κατανόησης και εκτίμησης της τέχνης. Στην πρώτη με τίτλο «Do not feed the humans», οι Σεργίου υιοθέτη- σαν το ρόλο των επιμελητών μιας έκθεσης με έξι νέους καλλιτέχνες. Τίποτα στην παρουσίαση εκτός από μια επιγραφή σ έναν τοίχο στον οποίο δεν είχε πρόσβαση ο θεατής - δεν μαρτυρούσε πως οι έξι αυτοί δημιουργοί, με τα εμπεριστατωμένα βιογραφικά και τα ενδιαφέροντα έργα, ήταν επινόηση δική τους. Στη δεύτερη, η οποία είχε πραγματοποιηθεί στο Σπίτι της Κύ- πρου, αυτό το «παιχνίδι» με την αντίληψη και τις προσδοκίες του θεατή πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις. Έφτιαξαν 22 έργα τέχνης τα οποία απέδωσαν σε 22 σημαντικούς δημιουργούς του 20ού-21ου αιώνα βλέπε Louise Bourgeois, Marcel Duchamp, Jannis Kounellis-, προσθέτοντας την ίδια στιγμή φαντα- στικά στοιχεία στα βιογραφικά τους. Η έκθεση τελικά, για να αποφευχθούν ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων, επικοινωνήθηκε διαφορετικά, αν και για τους δημιουργούς αυτή ήταν μια ευτυχής κατάληξη καθώς βοήθησε στο να λειτουργήσει η παρουσίαση ως ένα ενιαίο έργο τέχνης. Ο επίλογος της ερευνάς τους, η οποία κράτησε δυο χρόνια, δόθηκε το 2008 στο Urban Soul Festival στη Λευκωσία με ένα έργο το οποίο τοποθέτησαν στην τάφρο χωρίς τίτλο και χωρίς όνομα καλλιτέχνη. Ήθελαν, όπως λένε, να διερευνήσουν σε ποιο βαθμό ο δημιουργός και το εκτόπισμα της υπογραφής του καθορίζουν τον τρόπο που ο θεατής κατανοεί το έργο του. Όταν πια ολοκληρώθηκε αυτή η σειρά εκθέσεων και αποστασιοποιήθηκαν από το αποτέλεσμα, οι Σεργίου κατέληξαν πως αυτό που τους απασχολούσε ουσιαστικά ήταν το μεγάλο ερώτημα της πρακτικής τους: Τι είναι τέχνη, και γιατί ένας δημιουργός έχει την ανάγκη να δημιουργήσει; Στην προσπάθειά τους να δώσουν μια απάντηση, το ερώτημα άλλαξε, διευρύνθηκε αναγκα- στικά και έγινε, τι είναι ζωή; Κάπως έτσι, λοιπόν, μέσα από τέτοιου είδους περιπλανήσεις, έφτασαν σ αυτή τη θεωρία για την ανθρώπινη ύπαρξη, η οποία όπως λένε δεν είναι τίποτε άλλο από ενέργεια σε αναζήτηση «πράξε- ων γήινης διάστασης». Αυτές οι πράξεις είναι, σύμφωνα με τη θεωρία τους, το αποτέλεσμα της εμπειρίας που βιώνει ο άνθρωπος-πρωταγωνιστής. Κά- που σ αυτό το σημείο, εισέρχεται στην εξίσωση το «έργο τέχνης», το οποίο πολύ απλά είναι το αποτέλεσμα μιας εμπειρίας ενός ατόμου που έχει πάρει το ρόλο του καλλιτέχνη πάνω στη γη, η οποία προσθέτει ένα μικρό λιθαρά- κι στην ωριμότητα της ενέργειας που αναζήτησε ανθρώπινη υπόσταση. «Γι αυτό και το έργο τέχνης είναι ισοδύναμο με οποιοδήποτε άλλο αποτέλεσμα, οποιασδήποτε άλλης εμπειρίας, οποιουδήποτε άλλου ατόμου στη γη. Ένα έργο τέχνης, για παράδειγμα, έχει το ίδιο αντίκτυπο με μια μεγάλη αγάπη ή ένα χωρισμό». Ο ορισμός που δίνουν είναι πολύ σημαντικός γι αυτούς. Ψά- χνουν τις σωστές λέξεις. Ο Χαράλαμπος μου λέει να ανατρέξω στα κείμενα που έχουν γράψει. «Το έργο τέχνης έχει παραχθεί με σκοπό να διοχετεύσει ενέργεια πρωτίστως στην ψυχή του καλλιτέχνη και κατά δεύτερο στην κοι- νωνία και ανθρωπότητα όπως και στο απόλυτο ΕΙΝΑΙ», λέει το σημείωμά τους. Η Βάσω όμως θέλει να προσθέσει ακόμα κάτι πως ο καθένας δημιουρ- γεί με βάση την ωριμότητα της ψυχής του, με βάση τις εμπειρίες, τα βιώματα και τις ελλείψεις του. «Εάν είναι καλή ή κακή τέχνη είναι άλλο κεφάλαιο. Σ αυτά δεν υπάρχει σωστό ή λάθος. Ο καθένας δημιουργεί επειδή δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Επίσης, το ότι υπάρχει θεατής είναι παρεμπιπτόντως. Η ουσία ενός έργου δεν είναι για να το δει κάποιος ούτε για να υπάρξει μέσα σ ένα μουσείο. Αυτά είναι μια γήινη, κοινωνική προέκταση του ζητήματος». Το χαρτάκι που κρατά ο Χαράλαμπος έχει πια γεμίσει τελείες και γραμμές. Το αναποδογυρίζει και μου δείχνει ένα σκίτσο της έκθεσης που ετοιμάζουν. Της έδωσαν τον τίτλο «Butterfly effect», θέλοντας να κάνουν αναφορά στη θεωρία του χάους μέσα από τη γνωστή μεταφορά του Αμερικανού μαθηματικού και μετεωρολόγου, Edward Norton Lorenz, για το πώς μια ασήμαντη αλ- λαγή στην πορεία των πραγμάτων, όπως το φτερούγισμα μιας πεταλούδας, μπορεί να έχει ασύλληπτες επιπτώσεις. Οι Σεργίου εισηγούνται ότι υπάρχει τάξη στο χάος, κι ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο στη σειρά των γεγονότων της ζωής μας. Η έκθεση λοιπόν ξεκινά με μια εγκατάσταση πάνω σ αυτή την ιδέα, όπως και με μια παρέμβαση του Lawrence Weiner από το 1970, η οποία προσθέτει στον ορισμό που επιχειρούν για το τι είναι έργο τέχνης. Ως ένας από τους εισηγητές της εννοιολογικής τέχνης, η οποία πρότεινε την αντικα- τάσταση του έργου τέχνης -αντικειμένου με έννοιες, ο Weiner είχε γράψει στο Art Magazine την εξής δήλωση: «1. Ο καλλιτέχνης δύναται να κατασκευάσει το έργο, 2. Το έργο δύναται να κατασκευαστεί, 3. Το έργο δεν χρειάζε- ται να κατασκευαστεί. Με την πρόθεση του καλλιτέχνη το κάθε σημείο είναι σταθερό και ισάξιο. Η απόφαση ως προς τη θέση εναπόκειται στον αποδέκτη σε περίπτωση που προκύψει η ανάγκη». Αυτή θεωρείται μια απ τις χα- ρακτηριστικότερες «δηλώσεις» (Statements) του Αμερικανού καλλιτέχνη, τις οποίες ήθελε να λειτουργούν εμπρηστικά ως προς το τι είναι τέχνη και τι όχι, καταθέτοντας την εισήγηση ότι ακόμα κι ένα γραπτό κείμενο, όπως μια δήλωση, θα μπορούσε να θεωρηθεί έργο. Για τους Σεργίου, μ αυτήν την πρό- ταση «η τέχνη έκανε την τελική της απογείωση». «Σκαρφαλώνοντας ολοένα και ψηλότερα σε μια ολοένα στενότερη - σπιράλ κίνηση, μέχρι που, μ ένα τελευταίο έργο (μονάδα ενέργειας) ελευθερίας, μια τελευταία δενδρική σύ- ναψη, εξαφανίστηκε μέσα στην ίδια τη θεμελιώδη οπή της και εξήλθε από την άλλη πλευρά ως Θεωρία Τέχνης!». Η ενσωμάτωση της πρότασης του Weiner καταδεικνύει επίσης και μια απ τις τακτικές των Σεργίου την οικειο- ποίηση έργων άλλων καλλιτεχνών είτε για να τα χρησιμοποιήσουν αυτούσια όπως σ αυτή την περίπτωση - είτε για να αποτελέσουν κομμάτι μιας μεγα- λύτερης εγκατάστασης, όπως κάνουν σ ένα από τα έργα που παρουσιάζουν στην έκθεση, το οποίο φέρνει μαζί κινηματογραφικές ταινίες, μια φράση της Louise Bourgeois, έργα δικά τους κι έργα άλλων καλλιτεχνών, όπως του Glyn Hughes, για να μιλήσουν για τη θρησκεία. Η έκθεση κλείνει με μια οπτική και ακουστική περιήγηση ως προς την επίδραση της τέχνης στη ζωή μας. Η συζήτηση ξεπέρασε τις δυο ώρες. Είναι απ αυτές που κάνεις μετά τα μεσάνυχτα σε μια κρίση υπαρξιακής αναζήτησης, ψάχνοντας το νόημα της ζωής. Είναι όμως 12 το μεσημέρι κι έξω απ το κλιματιζόμενο γραφείο του Χαράλαμπου με περιμένει ο κυνισμός της καθημερινότητας. Έφυγα ρίχνο- ντας μια φευγαλέα ματιά σ ένα απ τα έργα που θα δείξουν στην έκθεση. Έχουν πάρει τις σελίδες από ένα παλιό βιβλίο, το οποίο περιγράφει επιστη- μονικά τη μεταμόρφωση μιας κάμπιας σε πεταλούδα κι έχουν επέμβει στην εικονογράφησή του με εκρηχτικά χρώματα και πινελιές. Πού ξέρεις τελικά, σκέφτηκα. Μπορεί αυτή η θεωρία να στέκει. Μπορεί να είμαστε ενέργειες σε αναζήτηση εμπειριών και τίποτα να μην είναι τυχαίο. Info: Η έκθεση του Χαράλαμπου και της Βάσως Σεργίου εγκαινιάζεται στις 2 Ιουλίου στην OmikronGallery (Βασιλέως Παύλου, 2. Τηλ ). Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά, και , Σάββατο ιάρκεια έκθεσης: Μέχρι 30 Ιουλίου.

12 ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΜΟΥΜΤΖΗ WE LL WAVE FROM THE SHORE Adam Beattie & the Consultants O Beattie έχει την ικανότητα να δημιουργεί ηχοχρώματα που σου προκαλούν μια νοσταλγία. Αλλά δεν είναι νοσταλγία για κάτι από τα παλιά, είναι απλά μια γοητευτική νοσταλγία για το τώρα. Θυμάμαι την πρώτη φορά που τον άκουσα. Ήταν στο κλαμπ Green Note στο Camden του Λονδίνου, κάπου στα Μόλις είχαμε παίξει με τους Pigling Bland και ήταν ο επόμενος στο πρόγραμμα. Μου έκανε εντύ- πωση η φωνή του και ο στίχος του, ειδικά το τραγούδι Lonesome Pigeon. Γνωριστήκαμε. Μετά από λίγες μέ- ρες με πήρε τηλέφωνο και γύρευε κοντραμπασίστα. Προσφέρθηκα να βοηθήσω. Άλλωστε, γούσταρα τη μουσική του. Είχε κυκλοφορήσει τον πρώτο του δίσκο, Abu Bozy και είχε ήδη τα περισσότερα τραγούδια για το δεύτερο. Μου έκανε εντύπωση η αποφασιστικότητά του και το πόσο οργανωμένος ήταν. Η πρώτη πρόβα πήγε σπουδαία και αποφασίσαμε να συνεργαστούμε. Περάσαμε κάπου ένα χρόνο να γυρίζουμε τα μικρά venues και pubs του Λονδίνου και να σκορπίζουμε τη μουσική του. Κάπου στα μισά πρότεινα και τον Κιτ στα τύμπανα και έτσι συμπληρώθηκαν οι Consultants. Ο Callum που έπαιζε ηλεκτρική κιθάρα στο γκρουπ, αγόρασε ένα οκτακάναλο reel to reel και αρχίσαμε να ηχογραφούμε demos για το νέο δίσκο σε ένα υπόγειο στο Stoke Newington. Εκείνο το καλοκαίρι έλειπα αρ- κετά από το Λονδίνο. Είχα τα δικά μου. Hχογραφούσα στην Αθήνα. Τελικά εγκατέλειψα οριστικά. Άφησα τον Colin στη θέση μου. Στις αποσκευές μου είχα τις όμορ- φες συγκινήσεις που έζησα παίζοντας τη μουσική του Adam και μια δόση λύπης που τους άφηνα, που τους «πρόδιδα». Κρατήσαμε επαφή. Τους παρακολουθού- σα από μακριά και χαιρόμουν που το συνέχιζαν. Σε μια φάση τον κάλεσα στην Κύπρο. Ήρθε, έπαιξε, παίξα- με και μαζί, την αγάπησε, τον αγάπησε και αργότερα ξαναήρθε. Έτσι κάνουν οι παραπάνω. Ερωτεύονται τη «φάση» και σύντομα επιστρέφουν. Κάπου μεταξύ των δύο επισκέψεων του εδώ, μάζεψε επιτέλους και τα λεφτά για να ηχογραφήσει το δεύτε- ρο δίσκο (διότι δεν υπάρχουν δισκογραφικές εταιρίες πλέον που δίνουν λεφτά σε καλλιτέχνες για να ηχογρα- φήσουν. Και αν το κάνουν είναι δανεικά.) Πλήρωσε το φίλο του Gal από τη Σκωτία, τον έφερε στο Λονδίνο και μετέτρεψαν το σπίτι του στο Dalston για μερικές μέ- ρες σε στούντιο. Έπαιζαν και ηχογραφούσαν όλοι μαζί. Φωνή, κιθάρα στο σαλόνι, τύμπανα στο υπνοδωμάτιο, κοντραμπάσο κάτω από τις σκάλες, στρώματα και διαχωριστικά παντού. Κάθε μέρα μιλούσαμε στο τηλέφω- νο και μου έστελλε ό,τι είχαν ηχογραφήσει. Είχα ζήσει τα περισσότερα από αυτά τα κομμάτια από τη γέννησή τους. Ο ήχος στις ηχογραφήσεις ήταν ωμός και ελκυστικός, ζωντανός. Όπως τον ήθελε δηλαδή. Μετά χαθήκα- με για κάμποσο καιρό. Πριν περίπου ένα μήνα πήρα με το τελικό artwork του δίσκου. Με πληροφόρησε ότι ο δίσκος είναι ήδη στο εργοστάσιο για την κοπή. Επιτέλους αυτή η φαντα- στική συλλογή τραγουδιών θα δει το φως της ημέρας, σκέφτηκα. Τραγούδια για αποχωρισμούς, για «καραβο- τσακισμένους» ανθρώπους και για τις όμορφες μικρές στιγμές μιας απλοϊκής ζωής. Το καθένα τους είναι ένα διαμάντι! «We ll wave from the shore» ονομάζεται το άλ- μπουμ, τίτλος παρμένος από το ομώνυμο τραγούδι. Το περιεχόμενο χαϊδεύει το αγγλοαμερικανικό φολκ και το μπλουζ του παρελθόντος, μα οι συνθέσεις σε συνδυα- σμό με το στίχο πατούν γερά στο τώρα. Η αθεράπευτη αγάπη του για τον Tom Waits διαφαίνεται σχεδόν πα- ντού. Η φωνή του είναι άψογη άλλοτε απαλή όπως στο εισαγωγικό Bone Dry και στην μπαλάντα Everytime we say goodbye, το ομορφότερο κομμάτι του δίσκου κατά τη γνώμη μου και άλλοτε άγρια και βραχνή (Thrill seeker, Gabriella). Οι Consultants τον ακολουθούν πιστά σε όλο του το ύφος και σε κάθε δυναμική που επιχειρεί, παρα- δίδοντας το απαιτούμενο ηχόχρωμα στο κάθε κομμάτι. Ο Αdam Beattie γεννήθηκε στο Aberdeen της Σκωτίας. Μεγάλωσε στη Γλασκώβη. Αργότερα μετακόμισε για σπουδές στο Λονδίνο όπου και παρέμεινε για να βρει την τύχη του σαν μουσικός. Η μουσική του παιδεία ήταν περιορισμένη (σπούδασε κάτι άλλο) πράμα που του δίνει την ευχέρεια να αφοσιώνεται με πολλή αγάπη στη μουσική του και να την αντιμετωπίζει με την απαι- τούμενη αθωότητα. Έμαθε λίγο από εδώ και λίγο από εκεί να παίζει fingerpicking κιθάρα εξαιρετικά. Έμαθε από τα τραγούδια αυτών που θαυμάζει. ΥΓ. 12 Info: Από τον Ιούλιο θα μπορείτε να βρείτε το «We ll wave from the shore» του Adam Beattie στο κατάστημα Λουβάνα που στεγάζεται στο House of Larimeloon, κάτω από την Γκαλερί Πάνθεον. Σελίδες για πληροφόρηση:

13

14 GIVE IT A SHOT Άρχισαν να παίζουν με τις εικόνες, όταν πήραν στα χέρια τους την πρώτη τους φω- τογραφική μηχανή. Χρόνια αργότερα και ενώ βρίσκονται ακόμα στην αφετηρία, προσπαθούν μέσα από κάθε τους εικόνα να εξερευνήσουν την πραγματικότητα που ζουν. Επιλέγουν, μεγεθύνουν, ζουμάρουν, διαγράφουν και με κάθε τους κλικ προσπαθούν να βρίσκουν απαντήσεις στα δικά τους ερωτηματικά. ώδεκα νεαροί φωτογράφοι παρουσιάζουν τη δουλειά τους και ταυτόχρονα το καλλιτεχνι- κό τους αποτύπωμα. Γνωρίστε τους. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ: ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ

15 άντζελα λεωνίδου Ζει στο Λονδίνο. Και μέσα από το φακό της επιλέγει να αφηγείται ιστορίες που κινούνται μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας. Το πάθος μου για τον κινηματογράφο και το υπερφυσικό έχουν γίνει οι κύριες πηγές της επιρροής και της έμπνευσής μου. Αν και συνδεδεμένα με τη γλώσσα της ψυχανάλυσης μερικά από τα έργα μου φλερτάρουν επίσης εννοιολογικά με θέματα βασισμένα στην ταυτότητα του φύλου. Εκφράζω το πάθος μου για τον κινηματογράφο και την ερμηνεία των ονείρων στη φωτογραφική μου δουλειά, πλαισιώνοντας μια εικόνα με μια ολόκληρη ιστορία που συνδέεται με κάποια διφορούμενη αυταπάτη πραγματικότητας. Αυτή έρχεται σε αντίθεση με τη συνήθη κινηματογραφική παράδοση που πα- ρουσιάζει τις ακατόρθωτες σκηνές να μοιάζουν πραγματικές. Το Film noir και τα όνειρά μου ήταν η αφετηρία για τη δημιουργία μιας διηγηματικής φωτογρα- φικής δουλειάς. Η πλειονότητα της δουλειάς μου βασίζεται πάνω σε μελέτες σχετικά με τη σχέση των ταινιών των ονείρων και του θεατή. Απεικονίζοντας αυτές τις εικονικές στιγμές οι φωτογραφίες μου προσπαθούν να εξετάσουν πώς το σινεμά και τα όνειρα αλληλοεπηρεάζονται. Προσεχτικά τοποθετώ στιγμές σε πολυτελέστατο σκηνικό όπου μεταχειρίζομαι το φωτισμό για να δημιουργήσω μια αίσθηση μη πραγματικότητας. Οι στιγμές που απεικονίζονται στις εικόνες, είναι διακεκομμένες αναμνήσεις, όνειρα, ανησυχίες, επιθυμίες ακόμη και φό- βοι, αναφερόμενη πάντα στη σημειολογία και την ψυχανάλυση. Σπούδασα φωτογραφία στο Surrey Institute of art&design και έκανα master και Photographic Studies στο University of Westminster. Τα τελευταία δέκα χρόνια βρίσκομαι στο Λονδίνο όπου ασχολούμαι πια ενεργά με τη φωτογραφία.

16 Είναι 24 χρόνων. Τώρα ζει στη Θεσσαλονίκη. Στο μέλλον θα ήθελε να ζήσει οπουδήποτε υπάρχει πρόσφορο έδαφος για να δημιουργεί Απέκτησα την πρώτη μου φωτογραφική μηχανή πριν από 3 χρόνια. εν υπήρχε κάποιος ιδι- αίτερος λόγος. Απλά μια μέρα ξαφνικά αποφάσισα πως θέλω να ασχοληθώ με τη φωτογραφία. Μια πιπεριά φωτογραφημένη από τον Έντουαρντ Γουέστον, της οποίας η φόρμα σε συνδυασμό με τον τρόπο που φωτίστηκε την έκανε να μοιάζει με ένα σφιχταγκαλιασμένο ζευγάρι - υπέρο- χη εικόνα - ήταν η αιτία να συνειδητοποιήσω πως η φωτογραφία είναι τέχνη. Η σχέση μου με τη φωτογραφία είναι όπως κάθε σχέση πάθους, απρόβλεπτη και γοητευτική. Όταν βρίσκομαι πίσω από τη μηχανή μου μπαίνω σε μια άλλη διάσταση. Οι αισθήσεις μου τεντώνονται και το μυαλό μου σταματά να σκέφτεται. Αν κάποιος με διακόψει εκείνη τη στιγμή που βρίσκομαι σ αυτή τη μαγική διάσταση, τρομάζω και επαναφέρομαι βίαια στην πραγματικότητα. Η φωτογρα- φική πράξη είναι για μένα σαν διαλογισμός, αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που προτιμώ να είμαι μόνος μου όταν φωτογραφίζω. Μέσα σε όλη αυτή τη διαδικασία συνδιαλέγομαι με όλα τα ερεθίσματα που με φλερτάρουν, από τα πιο μικρά και ασήμαντα μέχρι τα πιο μεγάλα και ση- μαντικά, με στόχο να τα αναδομήσω, να τα κοιτάξω δηλαδή με έναν τρόπο που δεν τα έχει δει κανείς πριν. Νιώθω τυχερός και μερικές φορές προνομιούχος που αισθάνομαι έτσι. Φωτογρα- φίζω για να καταλάβω τον κόσμο και για να δώσω απαντήσεις στα πιο καίρια μου ερωτήματα αν και σε τελική ανάλυση, κάθε απάντηση προβάλλεται σαν μια καινούρια ερώτηση. Eκείνο που έμαθα μέσα από τη φωτογραφία, είναι να παρατηρώ σφαιρικά μια κατάσταση, να εξετάζω όλες τις πιθανές γωνίες θέασης ενός θέματος και μετά να επιλέγω. Ποια στιγμή έχει για μένα φωτογραφικό ενδιαφέρον; υνητικά όλες οι στιγμές κι αυτή η διαπί- στωση συχνά με μπερδεύει. Γιατί πια δεν ψάχνω για στιγμές αλλά σκέφτομαι τα θέματα που με απασχολούν ενώ παράλληλα έχω τα μάτια μου ανοιχτά για κάτι που δεν είναι καθόλου αυτονό- ητο. εν ξέρω ακόμα αν αποφάσισα να γίνω φωτογράφος. Απλά νιώθω την ανάγκη να εκφράσω ό,τι συσσωρεύεται μέσα μου. Η φωτογραφία είναι ένα μέσο έκφρασης για μένα. Με γοήτευσε και παρασύρθηκα από τη φόρα που απέκτησε το πάθος μου, χωρίς να του αντισταθώ. στέλιος καλλινίκου

17

18

19 Ζει στην Κύπρο αλλά θα θελε να ζήσει στην Ουτρέχτη. Είναι 27 χρόνων και πιστεύει πως η πραγματικότητα για τον καθένα είναι η εμπειρία που δημιουργείται μέσα από την παρατήρηση. Στα 17 μου δανείστηκα μια Ζενίτ από μια φίλη, η οποία μόλις εμφάνισα το πρώτο μου φιλμ, αποφάσισε να μου τη χαρίσει. εν έχω αποφασίσει ακόμα αν θα γίνω φωτογράφος. Απλά μέσα από τη δημιουργία εικόνας επαναπροβάλλω την οπτική πληροφορία μέσα από την προσωπική μου κριτική ανάλυση. Σαν ένα οπτικό φίλτρο ως μέσο επικοινωνίας. Πιστεύω πως η γνώση, η επεξήγηση και η παρατήρηση δεν φτάνουν για να καλύψουν ολοκληρωτικά τα όσα συλλαμβάνει το μάτι. Βλέπουμε μόνο ό,τι παρατηρού- με και η παρατήρησή μας είναι πράξη επιλογής (συνειδητής ή ασυνείδητης). Οτιδήποτε βλέπουμε το πιστεύουμε και αντιστρόφως ανάλογα, οτιδήποτε πιστεύουμε το βλέπουμε. Συνεπώς για να προσεγγίσουμε νοητικά και οπτικά μια εικόνα οφείλουμε να τοποθετηθούμε σε τέτοια θέση που να έχουμε σύν- δεση μαζί της, γιατί είναι αλήθεια πως πάντα όταν κοιτάμε και παρατηρούμε κάτι, το κάνουμε βάσει της σχέσης μας μαζί του. Στη σημερινή εποχή όπου ο καταιγισμός και η υπερέκθεση σε εικόνες είναι μεγάλη, ο άνθρωπος πασκίζει να τρέξει ξοπίσω τους και να τις προλάβει και ακριβώς μέσα στο τρέξιμο αυτό χάνει όλη την κριτική του σκέψη, τη διάθεση για την εξερεύνηση των κρυμμένων νοημάτων και την αίσθηση της συνειδητότητας, καταλήγοντας να γίνει ένας παθητικός δέκτης χωρίς κριτήριο. Και εδώ ακριβώς είναι που φαίνεται το μεγαλείο μιας εικόνας, γιατί μέσα από αυτό τον καταιγισμό γίνεται ένας άμεσος ή έμμεσος επηρεασμός ως προς το τι αντιλαμβανόμαστε και πώς. «Η πανταχού παρουσία των φωτογραφιών, επιδρά στην ηθική μας συνείδηση», όπως εύστοχα το διατύπωσε η Susan Sontag. Ο καλλιτέχνης προσπαθεί να ταυτοποιήσει τη φωτογραφία, γνωρίζοντας πως όση σπουδαιότητα έχουν τα όσα επιλέγει να παρουσιάσει, άλλη τόση έχουν κι αυτά που επιλέγει να αφήσει απ έξω. εν επαναπροσδιορίζει μέσα στη φωτογραφία τα όσα περιβάλλουν την καθημερινή εμπειρία αλλά αντιθέ- τως αφήνει απ έξω οποιοδήποτε στοιχείο θέτει φραγμό και όρια. Μ αυτό τον τρόπο καταφέρνει να προβάλλει τις πιθανότητες ελέγχου της ίδιας της αντίληψης για την πραγματικότητα που είναι μεν υπαρκτές αλλά κάπου κρυμμένες Οπότε ο φωτογράφος δεν κινεί τα νήματα για να δημιουργήσει κάτι αληθινά ζωντανό, αλλά προβάλλει αυτό που ήδη υπάρχει. Για μένα η στιγμή που έχει φωτογραφικό ενδιαφέρον είναι εκείνη στην οποία μέσα από την παρατήρη- ση αντιλαμβάνομαι σχέσεις ή αντιφάσεις μεταξύ φαινομενικά μακρινών καταστάσεων ή νοημάτων. γιώργος ιωάννου

20 Είναι μόνο 21 χρόνων. Ζει στη Θεσσαλονίκη. Και η πραγματικότητα μέσα από το φακό της είναι αλλιώτικη ελπίδα αβραμέλη Η ενασχόλησή μου με τη φωτογραφία ξεκίνησε τυχαία. Η αρχή έγινε στα τέλη της Β λυκείου, όπου έβγαλα την πρώτη μου «κλι- σέ» φωτογραφία: φιγούρες δύο ανθρώπων καθισμένων σε ένα παγκάκι μπροστά σε μια γαλάζια λίμνη. Μετά από αυτό θέλησα να συνεχίσω να φωτογραφίζω, χωρίς να έχω σκεφτεί να το κάνω επάγγελμα. Αυτό προέκυψε αλλά δεν μπορώ να ανακαλέσω το λόγο που αποφασίστηκε επισήμως. Τελικά αποδείχθηκε ότι έπραξα σωστά και από εδώ και πέρα πρέπει να συνηθίσω στην ιδέα ότι όλη μου η ζωή θα περιλαμβάνει ασκήσεις δημιουργικό- τητας και συνεχές παιχνίδι. Είναι εκπληκτική, κατά κάποιο τρόπο «μαγική», η ικανότητα μιάς φωτογραφίας να κάνει τον θεατή της να γελάσει, να κλάψει, να θυ- μώσει. Φωτογράφος δεν είναι αυτός που κρατά μια φωτογραφική μηχανή. Φωτογραφία είναι κάτι παραπάνω από το πάτημα ενός κουμπιού. Είναι η αποτύπωση μιας αλήθειας, μιας προσωπικής αλήθειας αυτού που θέλει να την «επικοινωνήσει» και να τη μοιραστεί με τον κόσμο γύρω του. Η πρώτη φωτογραφία που κατά- φερε να με συγκινήσει ήταν αυτή της Francesca Woodman, στην οποία η φωτογράφος εμφανίζεται γυμνή, ξαπλωμένη κάτω από μία ξύλινη πόρτα, έτοιμη να καταρρεύσει και να την πλακώσει. εν πρόκειται για μια εικόνα ιδιαίτερα δημοφιλή όπως εκείνες των Ray ή Bresson, παρόλα αυτά, η δύναμή της είναι απίστευτη. ημιουργήθηκε από μια κοπέλα μόλις 20 χρόνων, που κατάφερε μέσω της φωτογραφίας να εκφράσει τους φόβους της για τους οποίους λίγο αργότερα έδωσε τέλος στη ζωή της. Η πραγματι- κότητα είναι διαφορετική μέσα και έξω από το φακό μου. Μέσα από το φακό βλέπω πρόσωπα όμορφα, που έχουν καταφέρει να μιλούν με τα μάτια, ανθρώπους που δεν διστάζουν να αφήσουν ελεύθερο το σώμα τους και ζωντανά τοπία, που αναπνέουν. Φο- βάμαι πως όταν φεύγει το κρύσταλλο μπροστά από το μάτι μου, όλες οι εικόνες γυρνούν στο αρνητικό τους, παράξενες αντιθέ- σεις που προκαλούν σύγχυση και ασάφειες. εν πιστεύω πως υπάρχει μια συνταγή που να λέει ποια εικόνα μιλάει στο θεατή της. Εκείνο ωστόσο που παρατηρώ τον τελευταίο καιρό, είναι μια επιθυμία του κόσμου να δει κάτι προκλητι- κό, κάτι που θα ταράξει την ησυχία του σταθερού, κάτι που θα ξεφύγει από τους κανόνες και θα ανοίξει το δρόμο για την πιο απελευθερωμένη έκφραση.