Περίληψη : Γενικές Πληροφορίες

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Περίληψη : Γενικές Πληροφορίες"

Transcript

1 Περίληψη : Γενικές Πληροφορίες Έκταση: τ.χλμ. Μήκος ακτογραμμής: 382 χλμ. Πληθυσμός: κάτοικοι Πρωτεύουσα του νησιού και πληθυσμός της: Μυτιλήνη ( κάτοικοι) Διοικητική ένταξη: Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, Νομός Λέσβου, Δήμος Μυτιλήνης (Πρωτεύουσα: Μυτιλήνη, κάτοικοι), Δήμος Αγίας Παρασκευής (Πρωτεύουσα: Αγία Παρασκευή, κάτοικοι), Δήμος Αγιάσου (Πρωτεύουσα: Αγιάσος, κάτοικοι), Δήμος Γέρας (Πρωτεύουσα: Παππάδος, κάτοικοι), Δήμος Ερεσού-Αντίσσης (Πρωτεύουσα: Ερεσός, κάτοικοι), Δήμος Ευεργέτουλα (Πρωτεύουσα: Συκούντα, 346 κάτοικοι), Δήμος Καλλονής (Πρωτεύουσα: Καλλονή, κάτοικοι), Δήμος Λουτροπόλεως Θερμής (Πρωτεύουσα: Λουτρόπολη-Θερμή, 912 κάτοικοι), Δήμος Μανταμάδου (Πρωτεύουσα: Μανταμάδος, κάτοικοι), Δήμος Μήθυμνας (Πρωτεύουσα: Μήθυμνα, κάτοικοι), Δήμος Πέτρας (Πρωτεύουσα: Πέτρα, κάτοικοι), Δήμος Πλωμαρίου (Πρωτεύουσα: Πλωμάρι, κάτοικοι), Δήμος Πολιχνίτου (Πρωτεύουσα: Πολιχνίτος, κάτοικοι) Τοπικές εφημερίδες: "Εμπρός", "Πολιτικά", "Κυριακάτικα Αιολικά", "Αιολικά Νέα", "Δημοκράτης Μυτιλήνης", "Νέα Πορεία", "Κυριακάτικη Λέσβος", "Νέο Εμπρός", "Φωνή της Λέσβου", "Ρήγμα", "Το Βήμα διαλόγου της Γέρας" Τοπικοί ραδιοσταθμοί: Αρχιπέλαγος (87.6), Sky FM (88.2 και 107.7), Best FM (98.1), Ε.ΡΑ. Αιγαίου (99.4, και 104.4), Kiss FM (101.3), Ράδιο City (102.5), Ράδιο Καλλονή (106.2), Ράδιο Γέρα (102.5, 91.4 και 105.9). Τοπικοί τηλεοπτικοί σταθμοί: Τηλεόραση Λέσβου, TV Μυτιλήνη, TVA Μουσεία: Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης (Παλαιό Κτήριο), Σύγχρονο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης (Νέο Κτήριο), Μουσείο Έργων Θεόφιλου, Μουσείο TERIADE (Στρατή Ελευθεριάδη), Δημοτική Πινακοθήκη Μυτιλήνης, Λαογραφικό Μουσείο Μυτιλήνης, Εκκλησιαστικό Βυζαντινό Μουσείο Μυτιλήνης, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους στο Σίγρι, Αρχαιολογική Συλλογή Ερεσού, Αρχαιολογική Συλλογή Μήθυμνας, Αρχαιολογική Συλλογή Νάπης, Παλαιό Λεσβιακό Σπίτι, Συλλογή Φυσικής Ιστορίας Βρίσας, Ελαιοτριβείο Βρανά- Μουσείο της Εταιρίας Αρχιπέλαγος στον Παππάδο Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία: Φρούριο της Μυτιλήνης, Φρούριο του Σιγρίου, Άγιος Φωκάς, Ακρόπολη της Ερεσού, Μήθυμνα, Φρούριο Μήθυμνας, Αρχαίο Θέατρο Μυτιλήνη, Ναοί Κλοπεδής, Ιερό Μέσων, Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Μόριας, Παλαιοχριστιανικές βασιλικές Αγίου Ανδρέα και Αφεντέλη, Μονή Παναγίας Μυρσινιώτισσας, Μονή Λειμώνος, Μονή Παναγίας στην Αγιάσο, Μονή Ταξιάρχη στο Μανταμάδο, Μονή Περιβολής, Μονή Υψηλού, Μονή Πιθαρίου, Γενί Τζαμί, Λουτρό της Αγοράς (Ҫarşi hamam) στην Επάνω Σκάλα, Αρχοντικά στην πόλη της Μυτιλήνης, Αρχαιολογικός χώρος Μάννας, Ναός Αγίου Ερμολάου στον Παλαιόκηπο, Ναός Αγίου Βλασίου στον Πλακάδο Παραδοσιακοί οικισμοί: Αγιάσος, Ασώματος, Βατούσα, Ερεσός, Μανταμάδος, Μήθυμνα, Πέτρα, Πλωμάρι, Πολίχνιτος, Σίγρι, Συκαμιά Φυσικά μνημεία: Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου. Πολλές περιοχές του νησιού έχουν ενταχθεί στο κοινοτικό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura Η νοτιοδυτική χερσόνησος του νησιού, το όρος Λεπέτυμνος, ο κόλπος Γέρας, Έλη Ντίπι, Χαραμίδα, το όρος Όλυμπος και ο Κόλπος της Καλλονής περιλαμβάνονται στις Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας Πολιτιστικοί σύλλογοι: Αναγνωστήριο «Η ανάπτυξη» στην Αγιάσο, Μορφωτικό Σωματείο «Η Αναγέννησις» στην Πηγή, Εκπολιτιστικός Λαογραφικός Σύλλογος «Αρίων», Εκπολιτιστικός Μορφωτικός Αθλητικός «Σύλλογος Φίλιας», Εξωραϊστικός-Εκπολιτιστικός Σύλλογος Σκάλας Λουτρών «Το Δελφίνι», Εταιρεία Αιολικών Μελετών, Μορφωτικός-Πολιτιστικός Σύλλογος Σκουτάρου, Ομάδα Διεθνούς Αμνηστίας, Παιδαγωγικός Όμιλος Αιγαίου «Μίλτος Κουντουράς», Σύλλογος Γυναικών Λέσβου, Φιλοτελική Εταιρεία Λέσβου, Φωτογραφική Εταιρεία Μυτιλήνης, Κινηματογραφική Λέσχη Λέσβου, Σύλλογος Καφελογίων Μυτιλήνης, Φιλοτεχνικός Όμιλος Μυτιλήνης, Θεατρικός Όμιλος «Το Μπουρίνι», Θεατρικός Όμιλος «Οι Άστεγοι», Περιβαλλοντικός-Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιλήνης «Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής», Αναγνωστήριο Μανταμάδου «Η Πρόοδος», Αναγνωστήριο Μυτιλήνης «Πιττακός», Αναγνωστήριο Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος», Σύλλογος Μικρασιατών Σκάλας Λουτρών Λέσβου «Το Δελφίνι», «Παγγεραγωτικός» Πολιτιστικός Σύλλογος Γέρας, Παγγεραγωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μυτιλήνης (Αθήνας), Πολιτιστικός Σύλλογος «Ειρήνη» Μεσαγρού, Πολιτιστικός Σύλλογος Παλαιοκήπου, Πολιτιστικός Σύλλογος Περάματος, Πολιτιστικός Σύλλογος «Μίλτος Κουντουράς» Σκοπέλου, Εξωραϊστικός, Πολιτιστικός και Αθλητικός Σύλλογος των Ταξιαρχών Εκδηλώσεις: Ιππικοί αγώνες στο Πλωμάρι (τέλος Ιουλίου), Πολιτιστικές εκδηλώσεις στη Μήθυμνα τον Ιούλιο, Γιορτή του Ούζου στη Μυτιλήνη στις αρχές Αυγούστου, Γιορτή του Χταποδιού στις Ν. Κυδωνίες (2 Αυγούστου), Πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Ερεσό το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, Γιορτή Επανασύνδεσης στην Καλλονή (16 Αυγούστου), «Φουρνέλι» στον Πολίχνιτο τον Αύγουστο, Γιορτή της Σαρδέλας στη Σκάλα Καλλονής τον Αύγουστο, Πολιτιστικές εκδηλώσεις στη Συκαμιά τον Αύγουστο, Πολιστικές εκδηλώσεις στη Μήθυμνα τον Αύγουστο, Πολιστικές εκδηλώσεις στη Μυτιλήνη το καλοκαίρι, Πολιτιστικές εκδηλώσεις στη Μόρια το καλοκαίρι, Βραδιές Ψαρέματος στο Πλωμάρι το καλοκαίρι, Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 1/28

2 Κινηματογραφικές βραδιές Μυτιλήνης, Γιορτή Αγροτουρισμού στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους, Γεραγώτικο καλοκαίρι Φεστιβάλ: Φεστιβάλ Καλλονής (Αύγουστος), «Βενιαμίνεια» στο Πλωμάρι τον Αύγουστο Πανηγύρια: Αγίας Βαρβάρας στα Πάμφιλα (4 Δεκεμβρίου), Αγίου Σάββα στα Πάμφιλα (5 Δεκεμβρίου), Αγίου Νικολάου στην Πέτρα, στα Πάμφιλα, στα Παπιανά, στο Πλωμάρι και στην Ερεσό (6 Δεκεμβρίου), Υπαπαντής στην Πλαγιά (2 Φεβρουαρίου), Αγίου Χαραλάμπου στην Κεραμειά, στην Πηγή, στον Μανταμάδο, στη Νάπη και στην Κώμη (10 Φεβρουαρίου), Αγίου Σπυρίδωνα στην Ερεσό (12 Φεβρουαρίου), Αγίου Θεοδώρου στη Μυτιλήνη (17 Φεβρουαρίου), Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο Παλαιοχώρι (25 Μαρτίου), Αγίου Ραφαήλ στη Θερμή την Τρίτη του Πάσχα, Ζωοδόχου Πηγής στην Αγία Παρασκευή την Παρασκευή του Πάσχα, Αγίου Γεωργίου στην Ερεσό, στον Πολίχνιτο, στη Βρίσα, στον Μεσότοπο, στο Κάπη, στην Πηγή, στην Κεραμειά, στο Σκουτάρο, στα Λουτρά, στο Σίγρι, στα Φίλια και στη Θερμή (23 Απριλίου), Παναγίας Κρυφτής στο Παλαιοχώρι (Δευτέρα του Θωμά), Αγίων Ακινδύνων στα Μιστεγνά (4η Κυριακή μετά το Πάσχα), Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στη Μονή Υψηλού και στη Νάπη (8 Μαΐου), Αγίας Φωτεινής στη Συκαμιά και στη Συκούντα (9 Μαΐου), Αγίου Κωνσταντίνου στη Βρίσα, στη Θερμή, στον Μεσότοπο, στη Σκόπελο, στη Συκούντα (Αγίας Ελένης) και στο Νεοχώρι (21 Μαΐου), Πανηγύρι στο μοναστήρι του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο την Κυριακή των Μυροφόρων, Γιορτή του Αγίου Χαράλαμπου ή του «Ταύρου» στην Αγία Παρασκευή (1 Ιουνίου), Αγίου Βαρθολομαίου στους Ταξιάρχες (11 Ιουνίου), Αγίου Ιωάννη «Κλήδωνα» στο Σίγρι (24 Ιουνίου), Αγίων Αποστόλων στο Ακράσι (30 Ιουνίου), Αγίων Αναργύρων στην Αρίσβη και στον Ασώματο (1 Ιουλίου), Αγίου Ανδρέα στην Ερεσό (4 Ιουλίου), Αγίου Προκοπίου στον Ίππειο (8 Ιουλίου), Αγίου Κήρυκα στη Σκάλα Συκαμιάς και στην Κλειού (15 Ιουλίου), Αγίας Μαρίνας στην Αρίσβη, στα Χίδηρα, στον Μεσότοπο, στο Υψηλομέτωπο, στον Κάτω Τρίτο και στον Παππάδο (17 Ιουλίου), Προφήτη Ηλία στην Αγιάσο, στην Ερεσό, στο Πλωμάρι, στον Μανταμάδο, στη Βρίσα, στην Πελόπη και στη Λαφιώνα (20 Ιουλίου), Αγίας Μαγδαληνής στη Σκόπελο (22 Ιουλίου), Αγίας Άννας στη Σκάλα Καλλονής (25 Ιουλίου), Αγίου Ερμολάου στον Παλαιόκηπο (26 Ιουλίου), Αγίας Παρασκευής στο Πλωμάρι, στη Βρίσα, στα Χίδηρα, στην Πηγή και στο Ακράσι (26 Ιουλίου), Αγίου Παντελεήμονα στην Ερεσό, στον Γαβαθά, στο Πέραμα, στον Σκουτάρο και στο Πλωμάρι (27 Ιουλίου), Αγίου Στεφάνου στον Μανταμάδο (2 Αυγούστου), Σωτήρος στην Ερεσό, στην Κλειού και στα Ανεμώτια (6 Αυγούστου), Ευαγγελισμού στην Άντισσα (6 Αυγούστου), Δεκαπενταύγουστο στην Αγιάσο, στην Ερεσό, στην Πέτρα, στη Βατούσα, στο Κάπη, στον Λεπέτυμνο, στο Μεγαλοχώρι, στη Σκάλα Συκαμιάς, στα Χίδηρα, στον Σκουτάρο και στο Ακράσι (15 Αυγούστου), Αγίου Ευσταθίου στο Αμπελικό (20 Αυγούστου), Εννιάμερα της Παναγίας στην Αγία Παρασκευή, στη Στύψη και στην Άντισσα (23 Αυγούστου), Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στο Μόλυβο, στο Παλαιοχώρι και στο Λισβόρι (29 Αυγούστου), Αγίου Ιγνατίου στη Μονή Λειμώνος (14 Οκτωβρίου), Αγίου Δημητρίου στην Αγιάσο, στον Μεσότοπο, στη Μυχού και στη Μόρια (26 Οκτωβρίου), Ταξιαρχών στον Ασώματο, στον Παπάδο, στη Συκαμιά, στους Ταξιάρχες και στη Βατούσα (8 Νοεμβρίου), Εισόδια της Παναγίας στην Άντισσα, στα Βασιλικά, στον Μεσότοπο και στη Θερμή (21 Νοεμβρίου), Αγίου Ισιδώρου στο Ακράσι Αθλητικές ομάδες: Α.Ε.Π.Σ. Αιολικός, Α.Σ.Α. Μυτιλήνης, «Αετός» Αθλητικός Σύλλογος Ερεσού Λέσβου, Αθλητική Ένωση Κοντιά Λέσβου «Φιλοκτήτης», Αθλητικός Γυμναστικός Εκπολιτιστικός Ποδοσφαιρικός Σύλλογος «Νίκη Μυτιλήνης», Αθλητικός Εκπολιτιστικός Σύλλογος «Άγρας ο Μακαρέας», Αθλητικός και Πολιτιστικός Σύλλογος, «Ο Ολυμπιονίκης της Λέσβου», Αθλητικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Πολιχνίτου «Αλκαίος», Αθλητικός Μορφωτικός Όμιλος Άντισσας Λέσβου «Ο Ορφέας», Αθλητικός Μορφωτικός Σύλλογος «Απόλλων», Αθλητικός Μορφωτικός Σύλλογος «Θάνος Λέσβου», Αθλητικός Όμιλος «Αρισβαίος», Αθλητικός Όμιλος «Διαγόρας», Αθλητικός Όμιλος «Εθνικός Θέρμης», Αθλητικός Όμιλος «Αναγέννηση Γέρας», «Αρίων» Παλαιοκήπου, «Παπάδος Γέρας», «Ακαδημία Ποδοσφαίρου» Γέρας, «Ολυμπιονίκης Γέρας», «Ποσειδών» Περάματος, Αθλητικός Όμιλος «Θησεύς», Αθλητικός Όμιλος «Κάσπακας Λέσβου», Αθλητικός Όμιλος Μυτιλήνης, Αθλητικός Όμιλος «Παπανικολής Ερεσού Λέσβου», Αθλητικός Όμιλος Πλωμαρίου, Αθλητικός Όμιλος «Πολίχνιτος Λέσβου», Αθλητικός Όμιλος «Προποντίς», Αθλητικός Πολιτιστικός Σύλλογος Πλωμαρίου «Βενιαμίν», Αθλητικός Σύλλογος Εκπαιδευτηρίων Μανταμάδου «Ο Αίολος», Αθλητικός Σύλλογος «Ποσειδών», «Αρίων» Μυτιλήνης, Γ.Π.Σ. «Αρισβαίος», Γ.Σ. «Ολυμπιάδα Πολυχνίτου», Γυμναστικός Αθλητικός Σύλλογος Λέσβου, Γυμναστικός Αθλητικός Σύλλογος Μήθυμνας «Ολυμπιάς Λέσβου», Γυμναστικός Ποδοσφαιρικός και Εκπολιτιστικός Σύλλογος Παμφίλων «Ο Έφηβος», Γυμναστικός Ποδοσφαιρικός Σύλλογος «Βύρων Λέσβου», Γυμναστικός Ποδοσφαιρικός Σύλλογος «Αετός Λουτρών Λέσβου», Γυμναστικός Σύλλογος «Ίρις Μυτιλήνης», Σύλλογος Λέσβου Αγωνιστικού Μπριτζ, Ναυταθλητικός Σύλλογος Ερασιτεχνών Αλιέων Λέσβου «Ο Τρίτων», Ναυτικός Αθλητικός Σύλλογος Παναγιούδας «Ο Αίολος», Γυμναστικός Φιλοτεχνικός Σύλλογος «Αιγεύς Πλωμαρίου», Ποδοσφαιρικός Γυμναστικός Σύλλογος Παλλεσβιακός, Σκακιστικός Όμιλος Μυτιλήνης Λέσβου 1. Φυσικός χώρος και περιβάλλον Η Λέσβος είναι ένα από τα μεγαλύτερα νησιά του Αιγαίου πελάγους. Είναι το τρίτο σε μέγεθος ελληνικό νησί. Απέχει από το στενό του Ελλησπόντου 120 ναυτικά μίλια, από τη Σμύρνη 105 και από τις Κυδωνίες (Αϊβαλί, τουρκ. Ayvalık) ελάχιστα ναυτικά μίλια. Ορεινή και δασώδης, η Λέσβος παρουσιάζει ποικιλία φυσικών αγαθών και γεωλογικών σχηματισμών. Οι ακτές της, με πολλούς ορμίσκους και ακρωτήρια, σχηματίζουν δύο μεγάλους και πλούσιους σε αλιεύματα κόλπους, της Καλλονής και της Γέρας. Σημαντικό μέρος του νησιού καλύπτουν οι πεδιάδες, από τις οποίες σημαντικότερες είναι της Καλλονής, του Ίππειους και της Γέρας. Οι υψηλότερες κορυφές είναι του Ολύμπου και του Λεπέτυμνου. Μαρτυρημένη από την Αρχαιότητα, η καλλιέργεια της ελιάς καθορίζει μέχρι και σήμερα τη φύση και την έκταση της αγροτικής δραστηριότητας, συμπροσδιορίζοντας τις κοινωνικές δομές και τους ρυθμούς της ζωής. Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 2/28

3 Ιστορικές πηγές και περιηγητικά κείμενα για την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας μνημονεύουν την καλλιέργεια της αμπέλου και την παραγωγή εξαιρετικού κρασιού στη Λέσβο, κυρίως στην πεδιάδα της Καλλονής, στην Πέτρα και στη Μήθυμνα. Αναφέρεται επίσης η παραγωγή σιτηρών, αλατιού, σύκων, ρετσινιού, βελανιδιών. Άφθονα ήταν και τα κτηνοτροφικά προϊόντα στην Ερεσό και στον Μανταμάδο, ενώ οι κάτοικοι του νησιού ασχολούνταν και με την κατεργασία των δερμάτων. Τμήμα της γεωμορφολογίας του νησιού είναι τα σπήλαια. Τα σημαντικότερα, με τεκμηριωμένη την παρουσία του ανθρώπου, είναι του Αγίου Βαρθολομαίου στην ορεινή περιοχή των Ταξιαρχών, τα σπήλαια στη θέση Μαγαράς Αλυφαντών και στη θέση Φούσα, κοντά στον αγροτικό οικισμό Κάτω Τρίτος. Ως προς τη γεωλογία της Λέσβου, σημαντικές είναι επίσης οι θερμές πηγές με τις ιαματικές ιδιότητες που αναβλύζουν στον κόλπο της Γέρας, στον Άγιο Ιωάννη Λισβορίου, στην Εφταλού της Μήθυμνας, στην παραλία της Αργένου, στην Κρυφή Παναγιά Πλωμαρίου, στον Γαβαθά, στη θέση Θερμέλια Μόριας και στη Θερμή, γνωστή από τα αρχαιολογικά δεδομένα του Ιερού της Θερμίας Αρτέμιδος. Η θερμότερη πηγή, με θερμοκρασία των υδάτων να φθάνει τους 81 C, είναι στον Πολυχνίτο. Η λεσβιακή φύση είναι προικισμένη με πλούσια βλάστηση, που διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Το στολίδι των γυμνών βουνών της αγροτικής περιοχής του Σιγρίου και της Ερεσού είναι το απολιθωμένο δάσος κωνοφόρων δέντρων, που σχηματίστηκε περίπου πριν από 12 εκατομμύρια χρόνια. Η δασική βλάστηση αντιστοιχεί στις φάσεις της ηφαιστειακής ηρεμίας που επικρατούσε στην περιοχή και η απολίθωση έπεται ως αποτέλεσμα της υδροθερμικής φάσης που εκδηλώνεται σαν μεταηφαιστειακή ενέργεια. Απολιθωμένα δέντρα επισημάνθηκαν επίσης στην αγροτική περιφέρεια της Άντισσας, του Γαβαθά, των Χυδήρων, του Μεσοτόπου και της Μήθυμνας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι άφθονοι απολιθωμένοι κορμοί στις ακτές και στη θάλασσα, αυξάνοντας το ενδιαφέρον των γεωλόγων και παλαιοντολόγων για τον ενάλιο κόσμο. 2. Ιστορία Τα αρχαιότερα κατάλοιπα της Νεολιθικής εποχής στη Λέσβο προέρχονται από το σπήλαιο του Αγίου Βαρθολομαίου, της Πρώιμης και Μέσης εποχής του Χαλκού από τον οικισμό της Θερμής και τα παράλια του κόλπου Καλλονής. Στις ίδιες περιοχές, καθώς και στον κόλπο της Γέρας, έχουν βρεθεί αρχαιολογικά κατάλοιπα των Μυκηναϊκών χρόνων Αρχαιότητα Από τις αρχές του 10ου αι. π.χ. ως τον 8ο αι. π.χ., την εποχή του αποικισμού και των κοινωνικών ανακατατάξεων στον ελλαδικό χώρο και το Αιγαίο, εγκαταστάθηκαν στο νησί οι Αχαιοί και οι Αιολείς, στους οποίους οφείλεται η ίδρυση της «λεσβιακής εξάπολης». Η Μυτιλήνη, η Άντισσα, η Πύρρα, η Αρίσβη, η Μήθυμνα και η Ερεσός αποτέλεσαν σημαντικές πόλεις-κράτη, τους ιδρυτές των οποίων η παράδοση θεωρούσε απογόνους των Ατρειδών. Παρά την τυραννική διακυβέρνηση της Μυτιλήνης από το γένος των Πενθελιδών, ο 7ος και ο 6ος αι. π.χ. συνιστούν περίοδο υψίστης ακμής για τη Λέσβο. Μέσα από αντίξοες πολιτικές συνθήκες και κοινωνικές ανακατατάξεις διακρίθηκαν σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο Πιττακός, αισυμνήτης και ένας από τους επτά σοφούς της Αρχαιότητας, και οι εκπρόσωποι της λυρικής ποίησης Αλκαίος, Σαπφώ και Τέρπανδρος, που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα πολιτικά τεκταινόμενα. Από το τέλος του 6ου αι. π.χ. η Λέσβος λεηλατήθηκε από τους Πέρσες. Έκτοτε το νησί χάνει την αυτονομία του και υφίσταται σειρά αλλεπάλληλων επιδρομών και συγκρούσεων. Μετά το τέλος των περσικών πολέμων και τη νίκη των Ελλήνων, οι λεσβιακές πόλεις έγιναν μέλη της Α Αθηναϊκής Συμμαχίας και αργότερα πήραν ενεργό μέρος στα γεγονότα του Πελοποννησιακού πολέμου. Το 428 π.χ. η αποστασία των Μυτιληναίων από την Α Αθηναϊκή Συμμαχία είχε σαν αποτέλεσμα τη σφαγή του ανδρικού πληθυσμού της πόλης και τον εξανδραποδισμό του άμαχου πληθυσμού. Αυτή την περίοδο, τον 5ο αι. π.χ. έζησε ο ιστοριογράφος Ελλάνικος ( π.χ.) και τον 4ο αι. π.χ. ο «πατέρας» της βοτανικής Θεόφραστος (372/1-288/7 π.χ.). Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 3/28

4 Κατά την Ελληνιστική περίοδο η Λέσβος βρισκόταν στην επιρροή της μακεδονικής κυριαρχίας και αργότερα των Πτολεμαίων. Οι ισχυρότερες από τις πόλεις της Λέσβου κατά την Αρχαιότητα ήταν η Μήθυμνα και η Μυτιλήνη. Η Αρίσβη καταστράφηκε ήδη κατά την Κλασική περίοδο, η Πύρρα κατά την Ελληνιστική και η Άντισσα καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 168 π.χ., στους οποίους έκτοτε υποτάχτηκε η Λέσβος μαζί με τα άλλα νησιά του Αιγαίου Λυρική ποίηση Ο 7ος και ο 6ος αι. π.χ. είναι αιώνες υψίστης πολιτισμικής ακμής, που αντικατοπτρίζεται σε όλες τις εκφάνσεις της τέχνης. Μέσα από τον πολιτικό αναβρασμό των πολιτικών ανακατατάξεων, αναδείχθηκαν σημαίνοντα πρόσωπα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον αρχαϊκό κόσμο. Είναι η εποχή που γεννήθηκε η λυρική ποίηση. Ο έμμετρος δηλαδή λόγος, που απήγγελλαν με τη συνοδευτική υπόκρουση της λύρας. Το όνομα του Τερπάνδρου από τη Λέσβο, γύρω στο 630 π.χ., κατέχει σημαντική θέση στην ιστορία της λυρικής ποίησης, αφού σύμφωνα με τις πηγές είναι ο ιδρυτής του νέου ποιητικού είδους. Θεωρείται ο εφευρέτης του βαρβίτου. Έδωσε επίσης την τελική μορφή στο «νόμο» άσμα προς τιμήν του Απόλλωνα. Η φήμη του ως κιθαρωδού έφτασε σε όλες τις ελληνικές πόλεις του αρχαίου κόσμου, όπως τη Σπάρτη, όπου υποτίθεται πως κατόρθωσε να κατευνάσει τα πολιτικά πάθη με την αρμονία της μελωδίας του. Eκεί θέσπισε την ίδρυση της μουσικής γιορτής των Καρνείων κατά τη 16η Ολυμπιάδα το 675/4 π.χ. Δύο γενιές αργότερα, οι κορυφαίοι λυρικοί από τη Λέσβο, ο Αλκαίος και η Σαπφώ, θεωρούν τον Τέρπανδρο ιδρυτή της λυρικής ποίησης, ενώ οι ίδιοι ανέδειξαν τη δύναμη του ποιητικού λόγου και στο πολιτικό πεδίο. Οι στίχοι του Αλκαίου παρουσιάζουν την πολιτική του τοποθέτηση σαφώς υπέρ της αριστοκρατίας. Θίγει τον πολιτικό αναβρασμό και τα συναισθήματα του λαού, γεγονός που είχε συνέπεια την εξορία του στη Λυδία και την Αίγυπτο. Χαρακτηριστική είναι η σύγκριση που κάνει σε ένα ποίημα, όπου προσομοιάζει την πόλη που κυβερνιέται από τύραννο με πλοίο που το χτυπά θύελλα. Βεβαίως ο Αλκαίος, εκτός από τα πολιτικά, ασχολείται και με ερωτικά, συμποτικά και θρησκευτικά θέματα. Οι Αλεξανδρινοί τον περιέλαβαν στον «κανόνα» των Λυρικών επισημαίνοντας τη δύναμη και τη γλυκύτητα της ποιητικής του σύνθεσης. Στην ίδια γόνιμη καλλιτεχνική περίοδο (γύρω στο 715 π.χ.) ανήκει επίσης η Σαπφώ, που ονομάστηκε «δέκατη μούσα» και «μοισοπόλος» (μουσοπόλος) για τη χάρη και την ευγένεια των στίχων της. Η ανάμειξη της οικογένειάς της στην πολιτική ζωή της Μυτιλήνης στοίχισε στη Σαπφώ τον εκπατρισμό της στην Πύρρα και στη Σικελία. Από τα σωζόμενα αποσπάσματα διαπιστώνεται πως το περιεχόμενο των στίχων της ήταν σχετικό με τις εφήμερες χαρές και τις λύπες του μικρού κύκλου των κοριτσιών που απάρτιζαν τη Σχολή της. Εκεί δίδασκε το τραγούδι, την ποίηση και το χορό. Με εξαίρεση τα επιθαλάμια άσματα, που τραγουδούσαν κατά τη γαμήλια τελετή, όλα τα άλλα ποιήματα ήταν προς ιδιωτική χρήση και τέρψη. Οι στίχοι έχουν ερωτικό περιεχόμενο, ενώ δε λείπει ο θαυμασμός για τη φύση. Η κριτική των Νεότερων χρόνων εξαίρει την ποιητική αξία της Σαπφούς βασιζόμενη κυρίως στο έργο Ωδή στην Αφροδίτη, όπου η ποιήτρια επικαλείται την επικουρία της θεάς για το νέο έρωτα που τη βασανίζει. Οι αγγειογράφοι του 5ου αι. π.χ. απεικόνισαν τη Σαπφώ και τον Αλκαίο αναγνωρίζοντας με αυτό τον τρόπο την προσφορά τους στην ποίηση. Στους λυρικούς ποιητές του νησιού συμπεριλαμβάνεται και ο Αρίων, ένας από τους σημαντικούς κιθαρωδούς της Λέσβου που συνέχισαν την παράδοση του Τερπάνδρου. Εξύψωσε το διθύραμβο από το πρωτογενές στάδιο σε ανεπτυγμένο έντεχνο και σύνθετο είδος, συμβάλλοντας καίρια στη διαμόρφωση του αρχαίου δράματος. Ο μύθος συνδέει το νησί της μουσικής και της ποίησης με τον Ορφέα, θρησκευτικό ποιητή, προφήτη και ιερέα «γόη από μουσικής και μαντικής άμα». Σύμφωνα με τις πηγές, μετά το διαμελισμό του από τις Μαινάδες στα όρη της Πιερίας, τα κύματα έφεραν το κεφάλι του στην Άντισσα και τη λύρα του στη Μυτιλήνη. Με αυτό τον τρόπο συνέχισε να απαγγέλλει και να χρησμοδοτεί στη Λέσβο. Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 4/28

5 Η αρχαία πόλη της Μυτιλήνης «Ἡ μὲ ν γὰρ ἀρχαία πόλις μικρὰ νῆ σός ἐ στιν, ἡ δ ὕστερον προσοικισθεῖ σα τῆ ς ἀντιπέραν ἐ στὶ Λέσβου. Ἀνὰ μέσον δ αὐ τῶν ἐ στιν Εὔ ριπος στενὸς καὶ ποιῶν τὴ ν πόλιν ὀχυρὰν» (Διόδωρος Σικελιώτης). Η Μυτιλήνη, που έδωσε το όνομά της στην πρωτεύουσα της Λέσβου, ήταν σύμφωνα με τον μύθο κόρη του πρώτου βασιλιά της Λέσβου Μάκαρος, που ήταν εγγονός του Δία και γιος της Ρόδου και του Ήλιου ή του Κρινάκου. Τα αρχαιότερα τεκμήρια ανθρώπινης δραστηριότητας γύρω από την πόλη της Μυτιλήνης χρονολογούνται στην Τελική Νεολιθική περίοδο, ενώ τα αρχαιότερα οικιστικά κατάλοιπα βρίσκονται στη θέση Νησί, με το χαμηλό λόφο τον οποίο στεφανώνει το Κάστρο, στη θέση όπου υπήρχε η αρχαία Ακρόπολη. Η Μυτιλήνη ήταν η σπουδαιότερη από τις έξι λεσβιακές πόλεις, που υπήρχαν ήδη από τον 8ο αι. π.χ. Ταραγμένη ήταν η ιστορία της Μυτιλήνης σε όλη τη διάρκεια της Αρχαιότητας με ιδιαίτερα δραματικό γεγονός την «αποστασία» το 428 π.χ. από την Α Αθηναϊκή Συμμαχία. Η ανοδική πορεία της πόλης της Μυτιλήνης ξεκίνησε κατά τα Αρχαϊκά χρόνια όταν ήταν η ισχυρότερη πόλη-κράτος του νησιού, ενώ τη μεγαλύτερη άνθηση γνώρισε κατά την Ελληνιστική περίοδο, όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά λείψανα. Η αρχαϊκή πόλη ήταν περιορισμένη κυρίως στο Νησί, τη νησίδα δηλαδή που χώριζε το κανάλι του Ευρίπου από την ξηρά. Ο Εύριπος, μήκους 780 μ. και πλάτους περίπου 30 μ., ένωνε τα δύο σημαντικότατα φυσικά λιμάνια της πόλης, το βόρειο ή τον Τριηρικό λιμένα με το Νότιο ή Μαλλόεντα, ή Μέγα ή Εμπορικό λιμένα, ρύθμιζε τη ζωή της πόλης και χώριζε τον κυρίως οικισμό από το νεκροταφείο και τα εκτός πόλης ιερά. Η αρχαϊκή νεκρόπολη βρισκόταν κοντά στις όχθες του Ευρίπου στο μέρος της ξηράς και γύρω από το βόρειο εμπορικό λιμάνι. Σημαντικό ρόλο στην οικονομία του νησιού έπαιξαν οι στατήρες, τα νομίσματα της Μυτιλήνης από τα μέσα του 6ου αι. π.χ. Μαρτυρείται επίσης η λατρεία του Ασκληπιού, του Διονύσου, της Ήρας και της Κυβέλης. Τμήματα του αρχαίου λιμανιού της πόλης, ορατά μέσα στη θάλασσα, μαρτυρούν την οικονομική και εμπορική ακμή της Μυτιλήνης των Κλασικών χρόνων. Η κατοίκηση επεκτάθηκε και δυτικά του Ευρίπου ενώ τα νεκροταφεία αναπτύχθηκαν κατά μήκος των λιθόστρωτων δρόμων από τις βόρειες, δυτικές και νότιες εξόδους της πόλης και σε απόσταση ως και δύο χιλιομέτρων από το τείχος. Κατά τους Ελληνιστικούς και Ρωμαϊκούς χρόνους η πόλη γνώρισε μεγάλη άνθηση. Οι αρχαίες φιλολογικές πηγές αναφέρουν ότι ήταν όμορφη και μεγαλοπρεπής, όπως η Έφεσος και η Ρόδος. Τις όχθες του Ευρίπου ένωναν μαρμάρινες γέφυρες και στις όχθες του ήταν συγκεντρωμένα τα σπουδαιότερα μνημεία και ιερά της πόλης. Στη βόρεια απόληξή του, γύρω από το εμπορικό λιμάνι, υπήρχαν οι λαμπρές στοές της Αγοράς. Στη θέση Μέσα σώζονται τα θεμέλια και αρχιτεκτονικά μέλη ιωνικού ναού, ενώ τα ερείπια δωρικού ναού, πιθανώς του Διονύσου, βρίσκονται στο ακρωτήριο Άγιος Φωκάς. Με το βουλευτήριο ταυτίζεται κτήριο του 3ου αι. π.χ. ενώ στη θέση «Κουρτζή» εντοπίστηκαν το μεγάλο νεκροταφείο και ναός του Απόλλωνα και της Ήρας. Το σημαντικότερο μνημείο της Μυτιλήνης ήταν το θέατρο, που χτίστηκε στο φυσικό κοίλωμα της νότιας κλιτύος, κοντά στην κορυφή του λόφου, τον 3ο αι. π.χ. Η πόλη επεκτάθηκε στο λόφο της Αγ. Κυριακής και οι πιο εύπορες κοινωνικές τάξεις έχτιζαν ευρύχωρες και πολυτελείς επαύλεις με τοιχογραφίες και εξαιρετικής τέχνης ψηφιδωτά, όπως και κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο. Εντός των τειχών της ελληνιστικής πόλης αποκαλύπτεται το σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης με πήλινους αγωγούς. Σημαντικό τεχνικό έργο ήταν το εντυπωσιακό υδραγωγείο της Ρωμαϊκής περιόδου, με το οποίο μετέφεραν το νερό από απόσταση 30 περίπου χλμ. στην πόλη της Μυτιλήνης Βυζαντινή και Μεσαιωνική περίοδος Καθ' όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου η Λέσβος ανέπτυξε σημαντική εμπορική δραστηριότητα και πνευματική ζωή, χάρη στα μοναστηριακά της κέντρα (π.χ. Μονή Μυρσινιώτισσας). Ωστόσο, πειρατικές επιδρομές καθώς και επιδρομές Αράβων καταπόνησαν το νησί και έπληξαν την οικονομία. Ο πληθυσμός του νησιού την περίοδο αυτή μειώθηκε σημαντικά. Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 5/28

6 Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους, η Λέσβος ακολούθησε τη μοίρα των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου και αποτέλεσε τμήμα της Λατινικής Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης. Το 1247 επανήλθε στους Βυζαντινούς, αλλά το 1355 παραχωρήθηκε από τον αυτοκράτορα Ιωάννη Παλαιολόγο στους Γενουάτες υπό τη διοίκηση του οίκου των Γατελούζων, ως προίκα για τη Μαρία Παλαιολόγου Οθωμανική και Νεότερη περίοδος Το 1462 η Λέσβος κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς. Οι πρώτοι αιώνες της ένταξής της στην Οθωμανική Αυτοκρατορία χαρακτηρίζονται από οικονομική παρακμή. Θα ήταν όμως υπερβολικό να υποστηριχθεί ότι η πνευματική κίνηση απουσίαζε εντελώς από το νησί. Στο α μισό του 16ου αιώνα άνθησε η Μονή Λειμώνος, η οποία εξελίχθηκε σε πνευματικό κέντρο του νησιού. Η κατάσταση βελτιώθηκε σημαντικά μετά την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τη Ρωσία στο Ρωσοοθωμανικό πόλεμο του και την υπογραφή της συνθήκης του Κιουτσούκ Καϊναρτζή, τα αποτελέσματα της οποίας ήταν ευεργετικά για το εμπόριο. Τότε η παραγωγική και εμπορική δραστηριότητα του νησιού πέρασε σε μεγάλο βαθμό στα χέρια των ελληνορθοδόξων, με αποτέλεσμα το νησί να γνωρίσει ραγδαία αστική ανάπτυξη. Την οικονομική ανάπτυξη ακολούθησε η πνευματική ακμή του νησιού. Το 18ο αιώνα η άνθηση των γραμμάτων ήταν σημαντική. Εξέχουσα πνευματική προσωπικότητα της εποχής ήταν ο Βενιαμίν ο Λέσβιος, κεντρική προσωπικότητα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Το 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ού αιώνα η οικονομική και η αστική ανάπτυξη του νησιού έφτασε στο απόγειό της, στηριγμένη κυρίως στη μονοκαλλιέργεια της ελιάς, στην ανάπτυξη της βιομηχανίας και στις στενές εμπορικές σχέσεις με τα μικρασιατικά παράλια. Από αυτή την περίοδο προέρχονται τα νεοκλασικά αρχοντικά που συναντάμε μέχρι σήμερα στην πόλη της Μυτιλήνης. Το 1912 η Λέσβος καταλήφθηκε από τις ελληνικές δυνάμεις και ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος, καθεστώς που επιβεβαιώθηκε με τη συνθήκη της Λοζάνης το Το 1922 μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Λέσβος υπήρξε τόπος εγκατάστασης προσφύγων. Η μαζική έλευση προσφύγων αναδιοργάνωσε τις κοινωνικές δομές και την κατανομή του πληθυσμού, ενώ δεν έλειψαν οι εντάσεις μεταξύ ντόπιων και προσφύγων, με αιχμή κυρίως την κάρπωση των οθωμανικών κτημάτων. Παρά τη δύσκολη ιστορική συγκυρία, η Λέσβος ανέπτυξε ακμάζουσα πνευματική ζωή στα Νεότερα χρόνια. Μεταξύ των σημαντικότερων λογοτεχνών και καλλιτεχνών των Νεότερων χρόνων συγκαταλέγονται οι Λέσβιοι Στρατής Μυριβήλης, Ηλίας Βενέζης, Αργύρης Εφταλιώτης, Οδυσσέας Ελύτης, Φώτης Κόντογλου και ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ Αγιάσος Η γραφική κωμόπολη της Αγιάσου οικοδομήθηκε κατά το Μεσαίωνα στο κεντρικό τμήμα του νησιού, 26 χλμ. δυτικά της Μυτιλήνης, στους βορειοανατολικούς πρόποδες του όρους Όλυμπος. Η γύρω φύση παρουσιάζει μοναδική ευφορία και βλάστηση, που σε συνδυασμό με τις κρύες πηγές παρέχουν στους κατοίκους τη δυνατότητα κάθε καλλιέργειας. Ευδοκιμούν ποικίλα οπωροφόρα δέντρα, πεύκα, ελιές, καστανιές, καρυδιές. Η απότομη και επικλινής πλαγιά του Ολύμπου επέβαλε την αμφιθεατρική αρχιτεκτονική διάταξη και τη στατική αλληλοϋποστήριξη των σπιτιών. Οι οικίες είναι στενομέτωπης πρόσοψης, διώροφες ή τριώροφες με μεγάλα πολύχρωμα παράθυρα και λιακωτό, το επονομαζόμενο «σαχνισίνι», για να δέχονται τον ήλιο. Τα μπαλκόνια είναι ξύλινα, με φουρούσια (προεξοχές του τοίχου για τη στήριξη των μπαλκονιών). Τα σπίτια φέρουν όλα περίτεχνες καμινάδες καμωμένες από τούβλο και κεραμιδένιες στέγες. Οι δρόμοι που συνδέουν τις οικίες και τα καταστήματα είναι όλοι στενοί, λιθόστρωτοι, με καλντερίμι για την εύκολη άνοδο των ζώων. Στον τομέα της παιδείας η Αγιάσος πολύ νωρίς έδωσε το στίγμα της. Το 1773 ιδρύθηκε σχολή, όπου φέρεται να διδάσκει ο Ακίνδυνος Ιβηρίτης, καλλιεργώντας την έφεση των κατοίκων στα γράμματα. Αργότερα, ιδρύθηκε το αναγνωστήριο «η Ανάπτυξις» με ιδιόκτητο θέατρο και μεγάλη βιβλιοθήκη. Εκείνο όμως που χαρακτηρίζει τον παραδοσιακό οικισμό είναι η λαϊκή τέχνη και ιδιαιτέρως η αγγειοπλαστική. Φυτικά και σπανιότερα γραμμικά θέματα που αποδίδονται με ζωηρά χρώματα και επιμέλεια στη γραμμή στολίζουν τα διακοσμητικά σκεύη καθημερινής χρήσης. Αναπτύχθηκαν επίσης η ξυλογλυπτική, η υφαντική και η μουσική. Πέρα όμως από το λαϊκό πολιτισμό, η Αγιάσος οφείλει τη φήμη της σε πανελλήνια κλίμακα κυρίως στο μοναστήρι της Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 6/28

7 Παναγίας, που βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού. Το περίφημο εικόνισμα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας, σύμφωνα με την παράδοση, θεωρείται έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, που ο αυτοκρατορικός ιερωμένος Αγάθων ο Εφέσιος μετέφερε από την Ιερουσαλήμ το 803 μ.χ. Η εικόνα φέρει την επιγραφή «Μήτηρ Θεού Αγία Σιών», μία από τις ονομασίες της Ιερουσαλήμ. Στην παραφθορά της «Αγίας Σιών» οφείλει το όνομά του ο οικισμός της Αγιάσου. Το εικόνισμα προοριζόταν για την Αγία Σοφία ή για το παλάτι της Κωνσταντινούπολης, όμως η επικράτηση της εικονομαχίας ανέκοψε την κίνηση του Αγάθωνα και η εικόνα, μαζί με τρία ακόμη ιερά κειμήλια, έναν ασημένιο σταυρό με τίμιο ξύλο, ένα χειρόγραφο ευαγγέλιο του 5ου αι. μ.χ. και λείψανα του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη έφτασε στην Αγιάσο. Το 1170 ο Κωνσταντίνος Βαλέριος έδωσε την άδεια να χτιστεί η εκκλησία της Παναγίας. Η σημερινή εκκλησία οικοδομήθηκε «επί των παλαιών θεμελίων» το Η λεσβιακή λογιοσύνη μάς χάρισε τις πιο μεστές περιγραφές του κορυφαίου πανηγυριού και τη νυχτερινή πεζοπορία των «ταμένων» στην «Παναγιά την Αγιασώτισσα», ανήμερα το Δεκαπενταύγουστο. Ο Καισάριος Δαπόντες, περιγράφοντας την προσκυνηματική κίνηση, εικονογραφεί την απήχηση που είχε και στους χριστιανούς της Ανατολής γράφοντας: «Η Σμύρνη και η Ανατολή και η Έφεσος και η Χίος χύνονται εις την εορτήν ετούτη ετησίως». (Άννα-Μαγδαληνή Αργύρη) Βιομηχανία Η οικονομία της Λέσβου υπήρξε για δεκαετίες άρρηκτα συνδεδεμένη με τα απέναντι μικρασιατικά παράλια, καθώς το νησί βρισκόταν υπό οθωμανική κυριαρχία μέχρι το Την περίοδο από τα μέσα του 19ου μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα σημειώθηκε ραγδαία ανάπτυξη της βιομηχανίας στη Λέσβο: χτίστηκαν ελαιοτριβεία, σαπωνοποιεία, αλευρόμυλοι κ.ά. Η οικονομική άνθηση του νησιού στηρίχτηκε σε μεγάλο βαθμό στη μονοκαλλιέργεια της ελιάς. Οργανώθηκαν βιομηχανίες και βιοτεχνίες που επεξεργάζονταν τα προϊόντα και υποπροϊόντα του ελαιοκάρπου και δημιουργήθηκαν σημαντικά εμπορικά δίκτυα τα οποία διοχέτευαν τα τοπικά προϊόντα στα Βαλκάνια, την Ευρώπη, τη Μικρά Ασία κ.α. Το 1912 η Λέσβος είχε 110 ατμοκίνητα ελαιοτριβεία, 6 πυρηνελαιουργεία, 42 σαπωνοποιεία και 25 βυρσοδεψεία. Από τη δεκαετία του 1930 εντοπίζονται και ορυχεία λευκολίθου σε ορισμένες περιοχές του νησιού, στις οποίες σώζονται ακόμα εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις, βαγονέτα, στοές, εκσκαφές και αποθέματα από την παλιά εξορυκτική δραστηριότητα (περιοχή Βασιλικών). Από το 1912 μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή, η οικονομία του νησιού στράφηκε σταδιακά από τη Μικρά Ασία στην Ελλάδα. Η αστάθεια της καλλιέργειας της ελιάς οδήγησε από το 1960 και μετά σε δραματική μείωση του πληθυσμού της Λέσβου. Σήμερα η οικονομία του νησιού στρέφεται γύρω από την επεξεργασία αγροτικών προϊόντων (λάδι, τυροκομικά προϊόντα, αλίπαστα, ούζο, κρασί) και τον τουρισμό. (Μαρία Μαυροειδή) Ελαιουργία Τη λεσβιακή φύση καθορίζει κατά μεγάλο μέρος η καλλιέργεια της ελιάς από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Αρχειακές πηγές και περιηγητικά κείμενα παρουσιάζουν το νησί «ελαιόφυτον» κατά την Αρχαιότητα, ενώ τα αρχαιολογικά τεκμήρια, όπως παραστάσεις κλάδου ελιάς σε πολυτελή αγγεία της Ελληνιστικής εποχής, ενισχύουν τη διαπίστωση της ευδοκίμησης του ελαιοδένδρου στη νήσο. Οι κάτοικοι του νησιού, οποιασδήποτε κοινωνικής θέσης, δέθηκαν με την παραγωγή του λαδιού. Η αντοχή της ελιάς και του λαδιού στο χρόνο επιτρέπει την ασφαλή αποθήκευση, καθώς και την πολλαπλή χρήση του, ως φωτιστικού και θερμαντικού μέσου, αλλά και συμπληρωματικού και αναπληρωματικού της τροφής. Η ίδια η ελιά ως δέντρο προμηθεύει με τα φύλλα της Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 7/28

8 την τροφή των ζώων και με το ξύλο, όπως και με τον ελαιοπυρήνα, την καύσιμη ύλη. Η εκτεταμένη καλλιέργεια της ελιάς, αρχικώς στην κεντρική Λέσβο και αργότερα (16ος αιώνας) στα νότια και ανατολικά γεωγραφικά διαμερίσματα, προσδιορίζει την αγροτική δραστηριότητα, τις κοινωνικές δομές και στηρίζει τη λεσβιακή οικονομία ως τις μέρες μας. Η φροντίδα της ελιάς απαιτεί χρόνο και συχνά αποτελεί αποκλειστική απασχόληση των κατοίκων καθ όλη τη διάρκεια του έτους, αν λάβουμε υπόψη και την απαιτούμενη φροντίδα του χωραφιού και το κλάδεμα των δέντρων, προκειμένου να εξασφαλιστεί το λεγόμενο «μαξούλι», δηλαδή η καλή σοδειά κατά τη χειμερινή περίοδο. Η σύνθλιψη του ελαιοκάρπου καθώς και η παραγωγή και φύλαξη του λαδιού συντελούνται στα ελαιοτριβεία. Τα βρίσκουμε στα όρια των οικισμών ή στα επίνεια των κωμοπόλεων, όπου συχνά αλληλοεξυπυρετούνται οι συναφείς βιομηχανικές δραστηριότητες των υποπροϊόντων του λαδιού, τα σαπωνοποιεία, βυρσοδεψεία και πυρηνελαιουργεία. Ως ιστορικό στοιχείο, δηλωτικό της ραγδαίας ανάπτυξης της καλλιέργειας της ελιάς, πρέπει να επισημανθεί η καταγραφή του 1888, που αριθμεί 18 ατμοκίνητα ελαιοτριβεία ενώ εκείνη του 1912 αναφέρει 110. Η πλούσια παραγωγή του λαδιού συνεπάγεται και τη δημιουργία αξιόλογης εμπορικής κίνησης. Όλος ο 18ος αιώνας χαρακτηρίζεται από κίνηση του προϊόντος προς τη Γαλλία και συγκεκριμένα τη Μασσαλία. Το 1881 οι εξαγωγές από τα λιμάνια του νησιού υπολογίζονταν σε εκατομμύρια φράγκα. Ωστόσο, η εξάρτηση από τις μονοκαλλιέργειες συχνά δημιουργεί προβλήματα. Τον Ιανουάριο του 1850 «κάηκε»» μεγάλο ποσό ελαιοδένδρων λόγω της απότομης πτώσης της θερμοκρασίας και η παραγωγή του έτους καταστράφηκε ολοσχερώς, γεγονός που επέφερε μεγάλη οικονομική κρίση στο σύνολο της λεσβιακής κοινωνίας. Ωστόσο, η ελιά αποτελεί ακόμη και σήμερα καθοριστικό στοιχείο της οικονομίας του νησιού. (Άννα-Μαγδαληνή Αργύρη) Ελαιοτριβεία: Από τις «πέτρες» στις «μηχανές» Η Λέσβος αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της εξέλιξης της τεχνολογίας του λαδιού και της μετάβασης από το προβιομηχανικό στο βιομηχανικό στάδιο. Μάλιστα σώζονται ακόμα αρκετά σημάδια αυτής της μετάβασης (κτήρια, μηχανήματα). Τα προβιομηχανικά ελαιοτριβεία (ονομάζονταν «πέτρες» από τους ντόπιους) αποτελούνταν από το χειροκίνητο ή ζωοκίνητο μύλο με τις μυλόπετρες, όπου αλέθονταν οι ελιές, και τα χειροκίνητα πιεστήρια (ή «μπασκιά») που ήταν ξύλινα αρχικά και αποσπούσαν το λάδι από τον ελαιοπολτό. Μετά την ολοσχερή καταστροφή που υπέστησαν τα ελαιόδεντρα του νησιού το 1850 λόγω παγετού, η μονοκαλλιέργεια της ελιάς επεκτάθηκε ακόμα και στα πιο δυσπρόσιτα μέρη. Έτσι, η αύξηση της ελαιοπαραγωγής, σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια του συστήματος των χειροκίνητων ελαιόμυλων, ώθησαν στην εκμηχάνιση των ελαιοτριβείων. Το 1879 περίπου άρχισαν να λειτουργούν τα πρώτα ατμοκίνητα ελαιοτριβεία (οι «μηχανές») στο νησί. Στα εργοστάσια αυτά μπήκαν ένα ή δύο ζεύγη μυλόπετρες, 2-4 υδραυλικά πιεστήρια με τον αντίστοιχο αριθμό αντλιών για να τα κινούν και προστέθηκε ένα σύστημα μετάδοσης της κίνησης συνδεδεμένο με μία ατμομηχανή. Τοπική ιδιομορφία της λεσβιακής ελαιουργίας είναι ο κοινοτικός χαρακτήρας πολλών βιομηχανικών μονάδων. Από τα μέσα του 20ού αιώνα οι ατμομηχανές αντικαταστάθηκαν από πετρελαιομηχανές και τοποθετήθηκαν φυγοκεντρικοί ελαιοδιαχωριστήρες κοντά στα πιεστήρια, για να εξασφαλίζεται ο πλήρης διαχωρισμός του λαδιού από το νερό. Ο ηλεκτρισμός κατάργησε τους μύλους και τα πιεστήρια. Σήμερα πια τα ελαιοτριβεία αποτελούνται από σπαστήρες και φυγοκεντρικά εκθλιπτήρια που επιταχύνουν τις διαδικασίες. Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 8/28

9 Σαπωνοποιία Η Λέσβος είχε ειδικευτεί από τα τέλη του 19ου αιώνα στην παραγωγή ελαιοσάπουνων με σύγχρονες τεχνικές και διέθετε τα προϊόντα της στις αγορές της Κωνσταντινούπολης, των παραλίων της Μικράς Ασίας και τις πόλεις της Μαύρης θάλασσας. Η παραγωγή σαπουνιού στο νησί άκμασε την περίοδο , ενώ από το 1912 περιορίστηκε. Τα σαπωνοποιεία της Λέσβου χρησιμοποιούσαν ελαιόλαδο και πυρηνέλαιο, που υπήρχαν σε αφθονία στο νησί, από τα οποία έφτιαχναν σκληρό λευκό και πράσινο σαπούνι αντίστοιχα. Ο χαρακτηριστικός εξοπλισμός ενός σαπωνοποιείου, που βλέπουμε και σήμερα σε όσα σώζονται στο Πέραμα, στο Πλωμάρι κ.α., αποτελείται από το σαπωνοκάζανο (κυλινδρικό ή κωνικό καζάνι από χοντρές λαμαρίνες), στο οποίο ετοιμαζόταν το σαπούνι, τον αναδευτήρα για την ανάμειξη του σαπουνιού με αρωματικές ουσίες ή ταλκ και τις χειρόπρεσες που το σφράγιζαν με τη φίρμα του κατασκευαστή. Η εκμηχάνιση των σαπωνοποιείων στη Λέσβο ξεκίνησε μετά τα μέσα της δεκαετίας του Η δεκαετία του 1960 σήμανε τη μεγάλη υποχώρηση των σαπουνιών σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού από τότε κυριάρχησαν τα απορρυπαντικά και τα υγρά σαπούνια. (Μαρία Μαυροειδή) 3. Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία 3.1. Αρχαιότητα Οι αρχαιότερες μαρτυρίες της ανθρώπινης παρουσίας στη Λέσβο βρέθηκαν στο σπήλαιο του Αγ. Βαρθολομαίου και χρονολογούνται στην Τελική Νεολιθική περίοδο. Από την 4η χιλιετία π.χ. η Λέσβος διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο Αιγαίο. Την εποχή της Πρώιμης και Μέσης Χαλκοκρατίας, ο οργανωμένος οικισμός της Θερμής υπήρξε ένα από τα κέντρα του λεγόμενου «τρωικού πολιτισμού». Οι έξι οικοδομικές φάσεις πρώιμου αστικού χαρακτήρα, η συνεκτικότητα του πολεοδομικού ιστού, το πλήθος και η ποιότητα των ευρημάτων καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα του οικισμού. Οι πληροφορίες από τις φιλολογικές πηγές και τα αρχαιολογικά δεδομένα, που υπάρχουν διάσπαρτα σε όλο το νησί, μαρτυρούν την οικονομική και κοινωνική ευρωστία της Λέσβου στους Αρχαϊκούς χρόνους. Από τον 8ο αι. π.χ. σε όλα τα κτίσματα κυριαρχεί το πολυγωνικό σύστημα δόμησης της «λέσβιας τοιχοποιίας». Από τα λείψανα που σώζονται σημαντικά είναι τα αψιδωτά ιερά της Μυτιλήνης, της Μήθυμνας, της Πύρρας και της Άντισσας, τα σπίτια της Μήθυμνας και της Αποθήκας, οι αναλημματικοί μνημειακοί τοίχοι αγροτικού χαρακτήρα της Ερεσού, της Αποθήκας και της Μήθυμνας. Όμοιας τοιχοποιίας είναι επίσης οι πύργοι και τα οχυρά, που είναι διάσπαρτα σε όλη τη λεσβιακή ύπαιθρο. Η παράδοση συνεχίστηκε ως το τέλος του 4ου αι. π.χ., όπως τεκμηριώνεται από τα τείχη της Μυτιλήνης αυτής της εποχής, όπου ο πολυγωνικός τρόπος δόμησης διατηρείται περισσότερο ως ανάμνηση και αντανάκλαση του ύφους της Αρχαϊκής εποχής. Οι φιλολογικές μαρτυρίες και τα ανασκαφικά δεδομένα προσδιορίζουν τη λατρεία του Ναπαίου Απόλλωνος στους δύο αρχαϊκούς αιολικούς ναούς που βρέθηκαν στην Κλοπεδή. Στην επικράτεια της αρχαίας Πύρρας βρίσκεται ο «ναός των Μέσων», που οι αρχαίες πηγές τον μνημονεύουν ως «κέντρο παλλεσβιακής λατρείας και επαφής» και κατά την Ελληνιστική περίοδο αποτέλεσε την έδρα του «κοινού των Λεσβίων». Στα δρώμενα, που τελούσαν στο τέμενος, απηύθυναν ευχές για την εύγονη επιβίωση των αιολικών γενών και οι «Λεσβίδες κρίνονταν για την ομορφιά τους στριφογυρίζοντας στο χορό». Σε αρχιτεκτονικά λείψανα, που πιθανότατα ανήκουν σε βωμό των Αρχαϊκών χρόνων, θεμελιώθηκε ο ιωνικός ψευδοδίπτερος ναός του τεμένους, που χρονολογείται στον 4ο αι. π.χ. Κατά την Ύστερη Αρχαιότητα ο σηκός μετατράπηκε σε παλαιοχριστιανική κοιμητηριακή βασιλική, στα λείψανα της οποίας χτίστηκε μεσοβυζαντινός ναός. Σήμερα στον ίδιο χώρο συνεχίζεται η λατρεία με το προσκύνημα του Ταξιάρχη. Ελάχιστα είναι τα μνημεία της Κλασικής περιόδου που σώζονται, λόγω της μεταγενέστερης οικιστικής δραστηριότητας. Τα Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 9/28

10 σημαντικότερα ευρήματα προέρχονται από το Ιερό της Δήμητρας, τη βόρεια νεκρόπολη της Μυτιλήνης, τα νεκροταφεία της Πύρρας και της Ερεσού. Κτηριακά κατάλοιπα σώζονται στην αρχαία πόλη της Αρίσβης και σποραδικά στη Μυτιλήνη, τη Μήθυμνα και την Ερεσό. Στην πόλη της Μυτιλήνης, στην κορυφή του λόφου της Αγίας Κυριακής, χτίστηκε, κατά την Πρώιμη Ελληνιστική περίοδο, το αρχαίο θέατρο, που όπως φαίνεται από τα ανασκαφικά δεδομένα έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στη ζωή της πόλης. Σε αυτό λάμβαναν χώρα όλα τα σημαντικά γεγονότα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Ο θρίαμβος του Ρωμαίου στρατηγού Πομπήιου έγινε στο θέατρο της Μυτιλήνης με μεγαλοπρέπεια γύρω στο 66 π.χ., αφού νίκησε το βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη. Το θέατρο είναι σημαντικό για το ρόλο που διαδραμάτισε στην ιστορία της αρχιτεκτονικής. Ο Πομπήιος θαύμασε την αρχιτεκτονική του θεάτρου και το 55 π.χ. έχτισε ένα όμοιο θέατρο στη Ρώμη. Στο πλαίσιο του εξωραϊσμού των πόλεων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας χτίστηκε το υδραγωγείο της Μυτιλήνης με το καλύτερα σωζόμενο τμήμα του στην αγροτική περιοχή του οικισμού της Μόριας, όπου η μνημειακή τοξοστοιχία του, ύψους 27 μ. και μήκους 170 μ., γεφυρώνει τη γραφική κοιλάδα, διευκολύνοντας τη μεταφορά νερού από τις πηγές του Ολύμπου στη Μυτιλήνη. Μετά την επέκταση της πόλης της Μυτιλήνης το 2ο αι. π.χ., η περιοχή γνώρισε μεγάλη οικονομική άνοδο, όπως φαίνεται από τα πλούσια ευρήματα και τις επαύλεις με τα θαυμάσια ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες. Η χτιστή ιχθυοδεξαμενή που αποκαλύφθηκε κοντά στο νότιο λιμάνι της Μυτιλήνης με την επιμελημένη τοιχοποιία χρονολογείται στη Ρωμαϊκή περίοδο. Είναι το μοναδικό μνημείο αυτής της κατηγορίας στο βόρειο Αιγαίο Αιολικός ρυθμός Αιολικός ονομάζεται ο αρχιτεκτονικός ρυθμός που ευδοκίμησε στο γεωγραφικό χώρο της λεγόμενης Αιολίδας, δηλαδή στο μικρασιατικό αιγιαλό από την Τροία έως τη Σμύρνη, καθώς και στο νησί της Λέσβου, όπου ήρθαν στο φως τα περισσότερα και σημαντικότερα μνημεία του αιολικού ρυθμού. Δύο αιολικοί ναοί των Αρχαϊκών χρόνων έχουν ερευνηθεί στην ορεινή θέση της Κλοπεδής Λέσβου, που ταυτίστηκαν με το ιερό του λεγόμενου Ναπαίου Απόλλωνος. Από τα αιολικά κιονόκρανα, που βρέθηκαν στην πόλη της Μυτιλήνης, στην Ερεσό και στην αγροτική περιοχή του παραδοσιακού οικισμού της Νάπης, αποδεικνύεται η πυκνότητα των κτισμάτων αιολικού ρυθμού, που ήταν διάσπαρτα σε ολόκληρη τη Λέσβο. Ωστόσο, και στη μικρασιατική Αιολίδα σώζονται τα λείψανα ναών αιολικού ρυθμού Αρχαϊκής εποχής. Στη Σμύρνη, στη Λάρισα του Έρμου, καθώς και στην πόλη Νεάνδρια, νότια της Τροίας, η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως αρχιτεκτονικά λείψανα του ρυθμού αυτού. Στο Μουσείο της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται ένα κιονόκρανο από μεγάλο αιολικό κτίσμα, που προέρχεται από το Κάστρο της Μυτιλήνης. Ο αιολικός ρυθμός αποτέλεσε μια ιδιαίτερη έκφραση του ελληνικού πολιτισμού στο χώρο της Ανατολής. Τυπολογικά, πρόκειται για μια παραλλαγή του ιωνικού ρυθμού, με κύριο χαρακτηριστικό το κιονόκρανο. Ο ραδινός αιολικός κίονας ήταν αρράβδωτος ενώ τη βάση του διακοσμούσαν πέταλα άνθους ή αστράγαλος πάνω από τη σπείρα. Το αιολικό κιονόκρανο, που από ορισμένους ερευνητές ονομάζεται πρωτοϊωνικό, φέρει δύο έλικες και ανάμεσά τους σχηματίζεται ένα ανθέμιο. Στους οφθαλμούς των ελίκων υπήρχαν ένθετα λίθινα ή μεταλλικά κοσμήματα. Το αιολικό κιονόκρανο δίνει την εντύπωση φυτικού σχηματοποιημένου κοσμήματος. Κατάγεται από ανατολικά πρότυπα και πιθανόν συμβόλιζε το «δέντρο της ζωής». Ο αιολικός ρυθμός επηρεάζει τόσο την όμορη και ευρύτερη περιοχή της Μικράς Ασίας όσο και τον ηπειρωτικό κορμό του ελλαδικού χώρου. Αυτό καταδεικνύουν τα αιολικά κιονόκρανα που έχουν βρεθεί στη χερσόνησο της Αλικαρνασσού της Μικράς Ασίας, στην Κύπρο, στη Θάσο, στη Δήλο, στην Πάρο, στην περιοχή Συκάμινο του Ωρωπού, στην Ακρόπολη, στην Αγορά και στον Κεραμεικό της Αθήνας. Ωστόσο, ως κόσμημα, το αιολικό κιονόκρανο με εγχάρακτη ή γραπτή απόδοση έγινε ο κανόνας στις επιστέψεις των επιτύμβιων στηλών της Αρχαϊκής περιόδου. Οι μεγάλοι αγγειογράφοι του 6ου αι. π.χ. χρησιμοποίησαν το αιολικό κιονόκρανο ως διακοσμητικό στοιχείο στις Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 10/28

11 μελανόμορφες παραστάσεις των αγγείων τους, κυρίως για να στολίσουν αρχιτεκτονικά μέλη και έπιπλα Παλαιοχριστιανική, Βυζαντινή και Μεσαιωνική περίοδος Η Παλαιοχριστιανική, Βυζαντινή και Μεσαιωνική περίοδος είναι πολύ σημαντική για τη Λέσβο. Πλήθος οικοδομημάτων μοναστηριακού χαρακτήρα και βασιλικές σε όλη τη Λέσβο επιβεβαιώνουν την εδραίωση της χριστιανικής πίστης. Στα σημαντικότερα μνημεία αυτής της εποχής συμπεριλαμβάνονται η μονή της Παναγίας Μυρσινιώτισσας του 13ου αι. μ.χ. και η Μονή Λειμώνος του 16ου αι. μ.χ., των οποίων οι συλλογές περιλαμβάνουν σημαντικούς θησαυρούς, όπως αυτοκρατορικά χειρόγραφα, εικόνες και άλλα κειμήλια. Τοιχογραφίες του ίδιου αιώνα και αξιόλογες εικόνες διατηρούνται και στο καθολικό της Μονής Περιβολής. Στην περιοχή της Άντισσας βρίσκεται η Μονή Υψηλού και στην περιοχή της Ερεσού η Μονή Πιθαρίου. Εντυπωσιακά μεγάλος είναι ο αριθμός των παλαιοχριστιανικών βασιλικών στη Λέσβο. Μεταξύ αυτών γνωστότερες είναι του Αγίου Ανδρέα του 5ου αι. μ.χ. και του Αφεντέλλη στη Σκάλα Ερεσού. Τα πιο γνωστά μοναστηριακά συγκροτήματα της Λέσβου είναι η Παναγία της Αγιάσου του 8ου αι. μ.χ. και ο Ταξιάρχης του Μανταμάδου. Το μοναστήρι των Ταξιαρχών, στην περιοχή του Μανταμάδου, χρονολογείται από τους μελετητές στο 18ο αιώνα και οφείλει την ιδιαιτερότητά του στη σπάνια για την ορθόδοξη χριστιανική τέχνη ανάγλυφη εικόνα του αρχαγγέλου Μιχαήλ. Τα μοναστήρια της Λέσβου λεηλατήθηκαν ή ερημώθηκαν από τις επιθέσεις των Σαρακηνών και κατόπιν από τους Οθωμανούς. Ωστόσο, η προσπάθεια ανασύστασης των μοναστηριών κατά το 16ο αιώνα επανέφερε πολλά σε λειτουργία και κατά έναν τρόπο συνεχίζεται ως σήμερα. Από την καταστροφή και την ερήμωση που προκάλεσαν οι πειρατικές επιδρομές έμειναν αλώβητα τα κάστρα του νησιού, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν εκείνα της Μυτιλήνης και της Μήθυμνας, που εντάχθηκαν αργότερα, μαζί με το μεταγενέστερο κάστρο του Σιγρίου, στο αμυντικό δίκτυο του νησιού. Το κάστρο της Μυτιλήνης, ένα από τα μεγαλύτερα της Ανατολικής Μεσογείου, που βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της πόλης, θεμελιώθηκε επί Ιουστινιανού στα ερείπια της αρχαίας οχύρωσης και χτίστηκε με υλικό από αρχιτεκτονικά μέλη αρχαίων οικοδομημάτων Πρωτοχριστιανικές εκκλησίες Η γεωγραφική γειτνίαση της Λέσβου με τον ανατολικό κόσμο, και ως εκ τούτου η μεταξύ τους στενή επικοινωνία και οι εμπορικές συναλλαγές, κατέστησαν το νησί γέφυρα για τη μετάδοση της νέας θρησκείας από τα μεγάλα χριστιανικά κέντρα της Ανατολής προς τον κυρίως ελλαδικό κορμό. Επιπροσθέτως, η παράδοση συνδέει τον εκχριστιανισμό της νήσου με τη σύντομη παραμονή του αποστόλου Παύλου στη Μυτιλήνη το 58 μ.χ., στο πλαίσιο της τρίτης του περιοδείας. Όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, όπου πραγματοποιήθηκε μετατροπή αρχαίων ναών σε χριστιανικές εκκλησίες, έτσι και στη Λέσβο ο ψευδοδίπτερος ναός του Μέσσου μετατράπηκε σε χριστιανική βασιλική, μετά την καταστροφή της οποίας στην ίδια θέση οικοδομήθηκε μικρό εκκλησάκι. Σε όλη την έκταση του νησιού εντοπίστηκαν πάνω από 100 παλαιοχριστιανικά μνημεία και κυρίως εκκλησίες, από τα οικοδομικά λείψανα των οποίων διαφαίνεται η οικονομική ευρωστία της Λέσβου και κατά την περίοδο αυτή. Στα παλαιοχριστιανικά θρησκευτικά κτίσματα ακολουθείται η τυπολογία της καθιερωμένης εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για το συριακό τύπο της δρομικής τρίκλιτης βασιλικής με ξύλινη στέγη. Εγκάρσια στο σώμα της εκκλησίας υπάρχει στη δυτική πλευρά μακρόστενος νάρθηκας. Στο εσωτερικό της ανατολικής πλευράς διαμορφώνεται ημικυκλική αψίδα, που είτε διατηρεί εξωτερικά το ημικυκλικό της σχήμα είτε σχηματίζει πολύεδρο. Συχνά μάλιστα εγγράφεται στον ανατολικό τοίχο του κυρίως εκκλησιαστικού κτίσματος. Αξιόλογα ψηφιδωτά δάπεδα, που φέρουν φυτικά, γεωμετρικά και ζωικά θέματα, στολίζουν το μεσαίο κλίτος. Τη σχεδιαστική και χρωματική σύνθεση, και γενικά τη διάρθρωση του συνόλου, διέπουν αφενός η λιτότητα και η απουσία εμφαντικών στοιχείων και αφετέρου η καλή ποιότητα της εκτέλεσης. Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 11/28

12 Από τις σημαντικότερες πρωτοχριστιανικές βασιλικές της Λέσβου είναι των Αργάλων με τα προσκτίσματά της, επίσης της Κρατήγου κοντά στο αεροδρόμιο της σημερινής πόλης, του Μέσου, καθώς και της Αχλαδερής στον κόλπο της Καλλονής. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή για τα ψηφιδωτά δάπεδα του 5ου αιώνα είναι η βασιλική του Αγίου Ανδρέα στο Επίνειο της Ερεσού. Στο ψηφιδωτό δάπεδο μια αφιερωματική επιγραφή αναφέρει χορηγό τον επίσκοπο Μυτιλήνης Ιωάννη, που συμμετείχε στη Γ Οικουμενική Σύνοδο της Εφέσου το 431 μ.χ. Αξιοσημείωτες είναι επίσης οι βασιλικές του Αφεντέλλη και αυτή στη Σκάλα Ερεσού, του Αγίου Δημητρίου στο Υψηλομέτωπο, του Αγίου Γεωργίου στο Χαλινάδο, κοντά στον οικισμό της Αγίας Παρασκευής, και της Αγίας Αναστασίας στην Κλειού. Τμήμα παλαιοχριστιανικής βασιλικής ήρθε στο φως στην πόλη της Μυτιλήνης, στην οδό Περγάμου, και πλησίον αυτής, στην περιοχή Λαδάδικα, ανασκάφηκε χριστιανικός ναός που οικοδομήθηκε στα θεμέλια ρωμαϊκών λουτρών του 3ου αιώνα. Το γεγονός ότι οι παλαιοχριστιανικές βασιλικές χρησιμοποιούνται στη λατρεία έως το 17ο αιώνα δικαιολογεί, κατά τους μελετητές, την απουσία βυζαντινών εκκλησιών. Μετά την καταστροφή των εκκλησιών αυτών χτίστηκαν στα ερείπιά τους μικρά εκκλησάκια ή προσκυνητάρια που ο διαβάτης συναντά σήμερα στα χωριά Το κάστρο της Μήθυμνας Το κάστρο της Μήθυμνας είναι χτισμένο πάνω στα αρχαία λείψανα της οχύρωσης, στην κορυφή του λόφου, και επιστέφει τον αμφιθεατρικό παραδοσιακό οικισμό του Μολύβου. Θεμελιώθηκε κατά τους Βυζαντινούς χρόνους πάνω στα ερείπια της αρχαίας οχύρωσης, κυρίως της νότιας πλευράς. Κατά μια εκδοχή, ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα επί του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, γνωστού για την οικοδομική του δραστηριότητα. Το 1128 κυριεύτηκε από τους Ενετούς και από το 1204 έως το 1287 ήταν υπό την κατοχή του Βαλδουίνου Β της Φλάνδρας. Κατά μια άλλη άποψη, το κάστρο χτίστηκε μετά τα μέσα του 13ου αιώνα με σκοπό να καταστεί δυνατή η αντιμετώπιση των Τούρκων και Φράγκων επιδρομέων. Πάντως, στα τέλη του 13ου αιώνα πέρασε στα χέρια των Καταλανών. Το 1373 ο Γατελούζος Φραγκίσκος Α επέφερε ενισχύσεις και επισκευές στο κάστρο. Η σημερινή μορφή του κάστρου είναι αποτέλεσμα των εργασιών του 14ου αιώνα και των οθωμανικών προσθηκών μετά το Το κάστρο της Μήθυμνας έχει σχήμα ακανόνιστου τραπεζίου, με πλευρά 70 μ. Το μεγαλύτερο μέρος του είναι δομημένο κατά το ψευδοϊσόδομο σύστημα τοιχοποιίας. Χρησιμοποιήθηκαν μεγάλοι λαξευμένοι λίθοι από βασαλτικό πέτρωμα. Η βορειοανατολική πλευρά παρουσιάζει ομαλότερο έδαφος, που επέβαλε την οικοδόμηση υψηλότερων προτειχισμάτων για την εξασφάλιση μεγαλύτερης προστασίας. Για ασφαλέστερη οχύρωση οικοδομήθηκαν σε πυκνή διάταξη δέκα υψηλοί πύργοι τετράγωνης και κυκλικής κάτοψης περιμετρικά του φρουρίου. Στη νοτιοδυτική πλευρά υπάρχει εξωτερικό προτείχισμα και η πρόσβαση στο φρούριο γίνεται σταδιακά μέσω τριών διαδοχικών πυλών. Η πρώτη πύλη ανοίγεται στο νοτιότερο άκρο του εξωτερικού περιβόλου. Είναι οθωμανικής κατασκευής, όπως συνάγεται από εντοιχισμένη επιγραφική μαρτυρία. Στο πάνω μέρος φέρει ως κάλυψη οξύληκτο τόξο. Μεταξύ του εξωτερικού αυτού περιβόλου και του εσωτερικού δημιουργείται αύλειος χώρος εν είδει τάφρου. Αρχειακές πηγές και περιηγητικά κείμενα ρίχνουν φως στην ιστορία του φρουρίου. Ο Bernard Randolph σημειώνει την καλή κατάστασή του και επιβεβαιώνει πως ήδη το 1687 είχε διαμορφωθεί η τάφρος και είχε λάβει την παρούσα μορφή. Αναφέρει μεταξύ άλλων: «Είναι καλά οχυρωμένο κατά τον αρχαίο τρόπο, με τα πολύ υψηλά τείχη και με ισχυρή φρουρά. Έχει πύργους, μία τάφρο χωρίς νερό με ένα χαμηλό τοίχο γύρω της και μία κινητή γέφυρα, που είναι η μόνη είσοδος στο φρούριο». Η προσέγγιση στη δεύτερη πύλη γίνεται από ελαφρώς ανηφορικό θολοσκέπαστο δρόμο, το λεγόμενο «διαβατικό», κατά τη συνήθεια της οθωμανικής αμυντικής αρχιτεκτονικής, που οδηγεί σε υπαίθριο επιμήκη χώρο. Αυτός ο αύλειος χώρος προστατεύεται ένθεν και ένθεν από τα εσωτερικά τείχη και τα μεταπύργια. Ακολουθεί η τρίτη κατά σειρά είσοδος, η κυρία μνημειακή πύλη του κάστρου, που χρονολογείται στο 14ο αιώνα. Είναι καμωμένη από χοντρό ξύλο που φέρει επικαλύψεις από μετάλλινες πλάκες. Στο χώρο που διαμορφώνεται εκατέρωθεν της λίθινης αψίδας της είναι η θέση για τις καταχύστρες, από όπου οι πολιορκούμενοι έριχναν βαριές μπάλες, λιωμένη πίσσα ή καυτό λάδι στους πολιορκητές. Το εσωτερικό του κάστρου χωρίζεται σε διάφορα επίπεδα. Από την εποχή του Βυζαντίου σώζεται υπόγεια υδροδεξαμενή Δημιουργήθηκε στις 9/1/2017 Σελίδα 12/28

ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ / ΚΟΜΜΑΤΑ / ΣΥΝΔΙΑΣΜΟΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ - ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΕΣ Ο.Κ.Δ.Ε. ΟΑΚΚΕ ΛΑΪΚΟΣ Κ.Κ.Ε.

ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ / ΚΟΜΜΑΤΑ / ΣΥΝΔΙΑΣΜΟΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ - ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΕΣ Ο.Κ.Δ.Ε. ΟΑΚΚΕ ΛΑΪΚΟΣ Κ.Κ.Ε. ΟΑ (μ-λ) - Μ-Λ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 - Π.Β.ΑΙΓΑΙΟΥ Περιφέρεια: ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Περιφερειακή Ενότητα: ΛΕΣΒΟΥ Εμφανίζονται: 20 από 20 Κόμματα (από 1ο εώς 20o) ΔΗΜ. ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη

Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη Θεατρικές Παραστάσεις στα νησιά του Βορείου Αιγαίου Λήμνος, Λέσβος, Χίος Καλοκαίρι 2014 «Ένα τραγούδι γυρεύουμε. Το τραγούδι των τραγουδιών καρτερούμε. Το τραγούδι

Διαβάστε περισσότερα

1. Η παραλία της Μελίντας βρίσκεται στην περιοχή της Δημοτικής Ενότητας α. Μήθυμνας β. Πλωμαρίου γ. Ερεσού δ. Πολιχνίτου

1. Η παραλία της Μελίντας βρίσκεται στην περιοχή της Δημοτικής Ενότητας α. Μήθυμνας β. Πλωμαρίου γ. Ερεσού δ. Πολιχνίτου 1. Η παραλία της Μελίντας βρίσκεται στην περιοχή της Δημοτικής Ενότητας α. Μήθυμνας β. Πλωμαρίου γ. Ερεσού δ. Πολιχνίτου 2. Η Δ.Ο.Υ Μυτιλήνης βρίσκεται στην οδό: α. Π. Κουντουριώτη β. Ελ. Βενιζέλου γ.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΣΔΡΟΛΙΑ 7 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία Αγιάς. Ανάδειξη και αξιοποίηση.

ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΣΔΡΟΛΙΑ 7 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία Αγιάς. Ανάδειξη και αξιοποίηση. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΣΔΡΟΛΙΑ 7 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία Αγιάς. Ανάδειξη και αξιοποίηση. Στρατηγική θέση της Αγιάς Η περιοχή της Αγιάς χαρακτηρίζεται κυρίως από την εύφορη κοιλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Κυριότερες πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, η Ζάκρος και η Γόρτυνα

Κυριότερες πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, η Ζάκρος και η Γόρτυνα Ηφαίστειο της Θήρας Η Μινωική Κρήτη λόγω της εμπορικής αλλά και στρατηγικής θέσης της έγινε γρήγορα μεγάλη ναυτική και εμπορική δύναμη. Οι Μινωίτες πωλούσαν τα προϊόντα τους σε όλη τη Μεσόγειο με αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Το Κάστρο των Ιπποτών είναι ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία της Κω. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό και επιβλητικό είναι ένα από τα αξιοθέατα που κάθε επισκέπτης του νησιού πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης. Γιώργος Πρίμπας

Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης. Γιώργος Πρίμπας Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης Γιώργος Πρίμπας Το παρόν φωτογραφικό άλμπουμ είναι ένα αφιέρωμα για τους τρεις μεγάλης αρχαιολογικής αξίας χώρους στην περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Αναρτήθηκε από τον/την Δρομπόνης Σωτήριος Πέμπτη, 18 Απρίλιος :48 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 18 Απρίλιος :49

Αναρτήθηκε από τον/την Δρομπόνης Σωτήριος Πέμπτη, 18 Απρίλιος :48 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 18 Απρίλιος :49 Στις 17 Απριλίου 2013 επισκεφθήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεγάρων. Η αρχαιολόγος κα Τσάλκου (την οποία θερμά ευχαριστούμε) μας παρουσίασε τα πολύ εντυπωσιακά ευρήματα της περιοχής μας δίνοντάς μας αναλυτικές

Διαβάστε περισσότερα

Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια

Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια κάτοψη, περισσότερους από έναν ορόφους και στιβαρή κατασκευή.

Διαβάστε περισσότερα

Χώρος Διεξαγωγής. Αξιοθέατα*

Χώρος Διεξαγωγής. Αξιοθέατα* Χώρος Διεξαγωγής Το 4ο Εργαστηριακό Πρόγραμμα Σπουδών (Autumn School) του Τμήματος Κοινωνιολογίας θα διεξαχθεί στην Μυτιλήνη της Λέσβου. Η Λέσβος έχει πληθυσμό 85.330 κατοίκους, ανήκει διοικητικά στην

Διαβάστε περισσότερα

www.emprosnet.gr ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ Α ΝΗΣΟΣ: ΛΕΣΒΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΑΓΙΑΣΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΝΑΠΗΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΜΕΣΑΓΡΟΥ

www.emprosnet.gr ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ Α ΝΗΣΟΣ: ΛΕΣΒΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΑΓΙΑΣΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΝΑΠΗΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΜΕΣΑΓΡΟΥ www.emprosnet.gr Α ΝΗΣΟΣ: ΛΕΣΒΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ: ΑΓΙΑΣΟΥ Α Κυκλική 1100 ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ - ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ - ΑΝΩΝΥΜΟΣ 1 -ΣΥΡΜΑΚΕΖΗ - ΟΛΥΜΠΟΥ - ΣΑΠΦΟΥΣ - ΑΝΩΝΥΜΟΣ 2 -ΜΕΛΑ - ΑΝΩΝΥΜΟΣ 3 - ΑΛΚΑΙΟΥ - ΑΠΕΣΟΥ - ΚΟΥΛΑΝΗ -ΑΠΕΣΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. - Γενική Εισαγωγή..2. - Iστορική αναδρομή...3-4. - Περιγραφή του χώρου...5-8. - Επίλογος...9. - Βιβλιογραφία 10

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. - Γενική Εισαγωγή..2. - Iστορική αναδρομή...3-4. - Περιγραφή του χώρου...5-8. - Επίλογος...9. - Βιβλιογραφία 10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Γενική Εισαγωγή..2 - Iστορική αναδρομή....3-4 - Περιγραφή του χώρου.....5-8 - Επίλογος...9 - Βιβλιογραφία 10 1 Γενική Εισαγωγή Επίσκεψη στο Επαρχιακό Μουσείο Πάφου Το Επαρχιακό Μουσείο της

Διαβάστε περισσότερα

ιάπλασn ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΙΟΥΛΙΟΣ νέα Μπολατίου

ιάπλασn ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΙΟΥΛΙΟΣ νέα Μπολατίου : Κυριακής Μεγαλομ. : Ευφημίας Μεγαλομ. : Μαρίνης Μεγαλομ. : Προφήτου Ηλία : Παρασκευής Οσιομ. : Παντελεήμονος Μεγαλομ. Χάλκινο αγαλματίδιο του Οφέλτη, του οποίου ο θάνατος ήταν η αιτία της ίδρυσης των

Διαβάστε περισσότερα

2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ "ΣΠΑΡΤΗ" ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΠΑΡΤΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος 2017-2018 ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ "ΣΠΑΡΤΗ" ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: κα ΣΤΑΜΑΤΙΑ ΤΣΙΡΙΓΩΤΗ Πίνακας

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΧΟΙΡΟΚΟΙΤΙΑΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ ΕΝΕΤΙΚΑ ΤΕΙΧΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ

Διαβάστε περισσότερα

Έτσι ήταν η Θεσσαλονίκη στην αρχαιότητα - Υπέροχη ψηφιακή απεικόνιση

Έτσι ήταν η Θεσσαλονίκη στην αρχαιότητα - Υπέροχη ψηφιακή απεικόνιση Έτσι ήταν η Θεσσαλονίκη στην αρχαιότητα - Υπέροχη ψηφιακή απεικόνιση - Με την βοήθεια της τεχνολογίας αρχαιολόγοι κατάφεραν να απεικονίσουν την Θεσσαλονίκη της αρχαιότητας - Μια ζηλευτή πόλη με Ιππόδρομο,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ. Μουσειακή παρουσίαση του οικοδομικού προγράμματος του Αυτοκράτορα Αδριανού. Μουσείο Ακρόπολης, Ισόγειο.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ. Μουσειακή παρουσίαση του οικοδομικού προγράμματος του Αυτοκράτορα Αδριανού. Μουσείο Ακρόπολης, Ισόγειο. ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ Μουσειακή παρουσίαση του οικοδομικού προγράμματος του Αυτοκράτορα Αδριανού για την Αθήνα του 2 ου αιώνα μ.χ Μουσείο Ακρόπολης, Ισόγειο Ελεύθερη πρόσβαση Ώρες λειτουργίας του Μουσείου

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα : «Λειτουργικότητα Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Π.Ε. Λέσβου»

Θέμα : «Λειτουργικότητα Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Π.Ε. Λέσβου» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Μυτιλήνη, 8 Αυγούστου 018 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, Αριθμ. Πρωτ. : 3894 ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. & Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Α/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: «Διαπίστωση Λειτουργικών Κενών και Λειτουργικών Υπεραριθμιών»

Θέμα: «Διαπίστωση Λειτουργικών Κενών και Λειτουργικών Υπεραριθμιών» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Μυτιλήνη, 5 Ιουλίου 2018 Αριθμ. Πρωτ. : 3442 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. & Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Α/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ----- Ταχ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΕΣΒΟΥ (Έδρα: Μυτιλήνη,η) ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ (Έδρα: Μυτιλήνη,η) ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΕΣΒΟΥ (Έδρα: Μυτιλήνη,η) ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ (Έδρα: Μυτιλήνη,η) ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 4 16573 53 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΛΕΣΒΟΥ (Έδρα: Μυτιλήνη,η) 86.436 5 16574 5301 ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ (Έδρα: Μυτιλήνη,η) 86.436 6 16575 530102 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 2.497 7 16576 53010201 Δημοτική Κοινότητα

Διαβάστε περισσότερα

Γενικό Λύκειο Καρπερού Δημιουργική Εργασία: Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

Γενικό Λύκειο Καρπερού Δημιουργική Εργασία: Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Γενικό Λύκειο Καρπερού Δημιουργική Εργασία: Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Ο ναός ήταν αφιερωμένος στη Σοφία του Θεού, κτίστηκε στη θέση αυτή από το Μεγάλο Κωνσταντίνο (306-339) αλλά πολύ σύντομα, το 404, καταστράφηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ

ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η μονή της Παναγίας Σκριπού της Ορχομενιώτισσας της Βοιωτίας, κοντά στον αρχαίο Ορχομενό, περιλαμβάνει το πιο σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ

Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ Στην αρχαϊκή εποχή εικάζεται ότι υπήρχε κάποιο είδος θεατρικής κατασκευής στο χώρο που βρίσκονται τα σημερινά ευρήματα του θεάτρου, ενώ στα κλασσικά χρόνια υπήρχε σίγουρα κάποια

Διαβάστε περισσότερα

Τα θέατρα της Αμβρακίας. Ανδρέας Μαυρίκος, ΒΠΠΓ

Τα θέατρα της Αμβρακίας. Ανδρέας Μαυρίκος, ΒΠΠΓ Τα θέατρα της Αμβρακίας Ανδρέας Μαυρίκος, ΒΠΠΓ Αμβρακία Η Αμβρακία, μία από τις αξιολογότερες κορινθιακές αποικίες, ήταν χτισμένη στην περιοχή του Αμβρακικού κόλπου κοντά στην όχθη του ποταμού Άραχθου.

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2016 Εκκλησίες της Σωτήρας. Πρόγραμμα Μαθητικών Θρησκευτικών Περιηγήσεων «Συνοδοιπόροι στα ιερά προσκυνήματα του τόπου μας»

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2016 Εκκλησίες της Σωτήρας. Πρόγραμμα Μαθητικών Θρησκευτικών Περιηγήσεων «Συνοδοιπόροι στα ιερά προσκυνήματα του τόπου μας» ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2016 Εκκλησίες της Σωτήρας Πρόγραμμα Μαθητικών Θρησκευτικών Περιηγήσεων «Συνοδοιπόροι στα ιερά προσκυνήματα του τόπου μας» ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ Αγία Θέκλα Βρίσκεται 7χλμ νότια από το κέντρο της Σωτήρας.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΙΟΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ Το Δίον ήταν μια αρχαιότατη πόλη στρατηγικής σημασίας και μια από τις πιο φημισμένες μακεδονικές πολιτείες. Η γεωγραφική θέση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ. Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ. Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ Χ ώ ρο ς Π.ΕΛΛΑΣ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας ΥΠΟΜΝΗΜΑ 1. Ο ΙΚΙΑ «ΔΙΟΝΥΣΟΥ» 2. Ο ΙΚΙΑ «ΑΡΠΑΓΗΣ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ» 3. Δ Η Μ Ο Σ ΙΟ ΑΡΧΕΙΟ 4. ΑΓΟΡΑ 5. ΥΠΟΓΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Βυζαντινά και Οθωμανικά μνημεία της Μάκρης

Βυζαντινά και Οθωμανικά μνημεία της Μάκρης Βυζαντινά και Οθωμανικά μνημεία της Μάκρης Στρατηγικής σημασίας η θέση της Μάκρης / Κατοικήθηκε από την αρχαιότητα Οικισμός με διαρκή ανθρώπινη παρουσία από τα νεολιθικά χρόνια Ορατά στο κέντρο της σημερινής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΙΝΑΚΑΣ Με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης που συζητήθηκαν κατά την αριθμ. 04/17-04-2015 συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του Δήμου Λέσβου και με μνεία των αποφάσεων

Διαβάστε περισσότερα

Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως. Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο

Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως. Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Θέατρο ιονύσου Ελευθερέως Λίλιαν Παπαγιαννίδη Βαρβάκειο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο 2013-2014 Λίγα λόγια για τον ιόνυσο Ήταν ο πιο πρόσχαρος από τους θεούς και από τους πιο αγαπητούς στους ανθρώπους,

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα «Αναποφάσιστοι» : Αθανασοπούλου Ναταλία, Μανωλίδου Εβίτα, Μήτση Βασιλική, Στέφα Αναστασία

Ομάδα «Αναποφάσιστοι» : Αθανασοπούλου Ναταλία, Μανωλίδου Εβίτα, Μήτση Βασιλική, Στέφα Αναστασία Ομάδα «Αναποφάσιστοι» : Αθανασοπούλου Ναταλία, Μανωλίδου Εβίτα, Μήτση Βασιλική, Στέφα Αναστασία Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Λακωνίας. Το όνομα «Μονεμβασιά» προέρχεται από τις λέξεις «Μόνη Έμβασις»

Διαβάστε περισσότερα

Ο φιλαθήναιος αυτοκράτορας Αδριανός: όσα δεν ξέρετε γι αυτόν

Ο φιλαθήναιος αυτοκράτορας Αδριανός: όσα δεν ξέρετε γι αυτόν 19 Ιανουαρίου 2017 Ο φιλαθήναιος αυτοκράτορας Αδριανός: όσα δεν ξέρετε γι αυτόν Επιστήμες / Ιστορία / Μουσεία Το Μουσείο της Ακρόπολης τιμά την επέτειο των 1900 χρόνων από την άνοδο στο θρόνο του φιλαθήναιου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΛΙΝΔΟΥ ΣΟΦΙΑ ΒΑΣΑΛΟΥ ΒΠΠΓ

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΛΙΝΔΟΥ ΣΟΦΙΑ ΒΑΣΑΛΟΥ ΒΠΠΓ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΛΙΝΔΟΥ ΣΟΦΙΑ ΒΑΣΑΛΟΥ ΒΠΠΓ Περιγραφή μνημείου Το αρχαίο θέατρο της Λίνδου διαμορφώνεται στους πρόποδες της δυτικής πλαγιάς του βράχου της λινδιακής ακρόπολης. Το κοίλο χωρίζεται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΘΙΩΤΙΔΩΝ ΘΗΒΩΝ ΝΟΜΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΘΙΩΤΙΔΩΝ ΘΗΒΩΝ ΝΟΜΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΘΙΩΤΙΔΩΝ ΘΗΒΩΝ ΝΟΜΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΧΟΡΗΓΙΚΟΣ ΦΑΚΕΛΟΣ ΒΟΛΟΣ 2011 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. Το αρχαίο θέατρο Φθιωτίδων Θηβών

Διαβάστε περισσότερα

Γεφύρια και Βρύσες Λέσβου

Γεφύρια και Βρύσες Λέσβου Γεφύρια και Βρύσες Λέσβου Μέλη ομαδας:καραμπέκιου Βασιλική Αφαλωνιάτου Ειρήνη - Ψωμάς Παναγιώτης Χατζηκλειδαράς Απόστολος ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΜΠΡΟΥΖΑΣ ΤΑΣΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΕΙΣΑΓΩΓΗ... ΚΥΡΙΩΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ένα ξεχασμένο θέατρο. (το Ρωμαϊκό Ωδείο) Έφη Νικολοπούλου, ΒΠΠΓ

Ένα ξεχασμένο θέατρο. (το Ρωμαϊκό Ωδείο) Έφη Νικολοπούλου, ΒΠΠΓ Ένα ξεχασμένο θέατρο. (το Ρωμαϊκό Ωδείο) Έφη Νικολοπούλου, ΒΠΠΓ Στο ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας στη Κρήτη, έχουν εντοπιστεί από τους αρχαιολόγους τέσσερις θεατρικοί χώροι διαφορετικών εποχών.

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Πρίμπας Ααύγουστος 2017

Γιώργος Πρίμπας Ααύγουστος 2017 Γιώργος Πρίμπας Στην περιοχή της πόλης του Άργους έχει διαπιστωθεί αδιάλειπτη ανθρώπινη παρουσία, με σημαντικές πόλεις και οικισμούς, τα τελευταία πεντέμισι με έξι χιλιάδες χρόνια. Αναπόφευκτο λοιπόν να

Διαβάστε περισσότερα

Ανάβρυτα Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα

Ανάβρυτα Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα Ανάβρυτα 2015 2016 Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα Γεωργική Οικονομία Τα πρώτα βήματα στην γεωργική οικονομία γίνονται κατά την Μυκηναϊκήεποχή. Τηνεποχήαυτή:

Διαβάστε περισσότερα

Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου

Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου Η Παγκόσμια Κληρονομιά της Κύπρου Η Συνθήκη για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, που υιοθετήθηκε από την UNESCO το 1972, σηματοδότησε μια νέα εποχή στη διατήρηση των πολιτιστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Της Μαρίας Αποστόλα Η Ελλάδα υπήρξε από τους πρώτους δέκτες του Χριστιανισμού και τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής κληρονομιάς, αποτελώντας

Διαβάστε περισσότερα

Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού.

Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού. Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού. 1 Περιεχόμενα: Εισαγωγή σελ.3 Ιστορική αναδρομή σελ.4 Περιγραφή του χώρου σελ.5-7 Βιβλιογραφία σελ.8 Παράρτημα σελ.9-10 2 Εισαγωγή. Στο κέντρο της Λεμεσού υπάρχει το Κάστρο

Διαβάστε περισσότερα

Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë

Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë Σπάνια έχει κάποιος την ευκαιρία να διαβεί 2400 χρόνια ιστορίας, συγκεντρωµένα σε µια έκταση 58,37 εκταρίων που περικλείεται ανάµεσα στα τείχη της Μεσαιωνικής Πόλης. Έναν

Διαβάστε περισσότερα

Παρεμβάσεις & Αναπτυξιακές Προτεραιότητες

Παρεμβάσεις & Αναπτυξιακές Προτεραιότητες Υποδομές Συγκοινωνιών στη Νήσο Λέσβο Παρεμβάσεις & Αναπτυξιακές Προτεραιότητες της Ν.Α. Λέσβου Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λέσβου στο πλαίσιο του Γ ΚΠΣ με τη χρηματοδότηση κύρια του ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου 2000-2006

Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλές για καλύτερες παρουσιάσεις στο Powerpoint.. Μπρούζας Αναστάσιος Καθηγητής Πληροφορικής

Συμβουλές για καλύτερες παρουσιάσεις στο Powerpoint.. Μπρούζας Αναστάσιος Καθηγητής Πληροφορικής Συμβουλές για καλύτερες παρουσιάσεις στο Powerpoint.. Μπρούζας Αναστάσιος Καθηγητής Πληροφορικής Τι προσέχουμε όταν στήνουμε μια παρουσίαση. Περιεχόμενο Έρευνα Πηγών (Βιβλιογραφία-Διαδίκτυο) Αντικειμενικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Τζωρτζίνα Μπαρλαμπά, ΒΠΠΓ

Τζωρτζίνα Μπαρλαμπά, ΒΠΠΓ Τζωρτζίνα Μπαρλαμπά, ΒΠΠΓ Χτισμένοιστιςνοτιοδυτικέςπλαγιές του Παρνασσού σε υψόμετρο 570 μ. Πόλη αρχαίας Φωκίδας Σε απόσταση 21 χλμ. από την Άμφισσα Εδώ λειτούργησε το σημαντικότερο μαντείο του αρχαιοελληνικού

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Επανάληψη Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ο Κωνσταντίνος Βυζάντιο 1. Αποφασίζει τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Ανατολή κοντά στο αρχαίο Βυζάντιο: νέο διοικητικό κέντρο η Κωνσταντινούπολη 2. 313

Διαβάστε περισσότερα

Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ( π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή.

Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ( π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή. Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ (3000-1100π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή. - Ο σημαντικότερος οικισμός ήταν η... - Κατά τη 2 η και 3 η χιλιετία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΡΑΠΤΗ. Γενική άποψη του οικισμού. Το άνοιγμα στη θέα. Η περιοχή μελέτης

ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΡΑΠΤΗ. Γενική άποψη του οικισμού. Το άνοιγμα στη θέα. Η περιοχή μελέτης ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΡΑΠΤΗ Το Ράπτη είναι ένα τυπικό παράδειγμα οικισμού στα ορεινά του νομού Ηλείας :δε χαρακτηρίζεται για τον παραδοσιακό του χαρακτήρα αλλά κυρίως για το πλούσιο φυσικό του περιβάλλον, που όμως

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχει ο μαγικός κόσμος των μνημείων του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου Οι σιωπηλοί αυτοί μάρτυρες του παρελθόντος

Υπάρχει ο μαγικός κόσμος των μνημείων του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου Οι σιωπηλοί αυτοί μάρτυρες του παρελθόντος Υπάρχει ο μαγικός κόσμος των μνημείων του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου Οι σιωπηλοί αυτοί μάρτυρες του παρελθόντος ΑΠΛΟΤΗΤΑ και ΜΕΓΑΛΕΙΟ... Στο θέατρο τα δύο αυτά χαρακτηριστικά συνδυάζονται με τον καλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΛΥΒΟΣ ΕΦΤΑΛΟΥ - ΣΚΑΛΑ ΣΥΚΑΜΙΑΣ ΣΥΚΑΜΙΑ - ΛΕΠΕΤΥΜΝΟΣ ΑΡΓΕΝΟΣ - ΚΟΙΛΑΔΑ ΚΑΤΣΙΛΕΜΟΝΑ ΒΑΦΕΙΟΣ - ΜΟΛΥΒΟΣ

ΜΟΛΥΒΟΣ ΕΦΤΑΛΟΥ - ΣΚΑΛΑ ΣΥΚΑΜΙΑΣ ΣΥΚΑΜΙΑ - ΛΕΠΕΤΥΜΝΟΣ ΑΡΓΕΝΟΣ - ΚΟΙΛΑΔΑ ΚΑΤΣΙΛΕΜΟΝΑ ΒΑΦΕΙΟΣ - ΜΟΛΥΒΟΣ ΜΟΛΥΒΟΣ ΕΦΤΑΛΟΥ - ΣΚΑΛΑ ΣΥΚΑΜΙΑΣ ΣΥΚΑΜΙΑ - ΛΕΠΕΤΥΜΝΟΣ ΑΡΓΕΝΟΣ - ΚΟΙΛΑΔΑ ΚΑΤΣΙΛΕΜΟΝΑ ΒΑΦΕΙΟΣ - ΜΟΛΥΒΟΣ 1. ΜΟΛΥΒΟΣ ("Αλώνια") Αρχή διαδρομής Το σημείο έναρξης ή λήξης της διαδρομής. Η διαδρομή είναι κυκλική

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία Κουτίδης Σιδέρης Η βυζαντινή κοινωνική διαστρωμάτωση Εισαγωγή Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία υπήρξε μία από τις πλέον μακραίωνες κρατικές δομές στην μέχρι τώρα ανθρώπινη

Διαβάστε περισσότερα

H ιστορία του κάστρου της Πάτρας

H ιστορία του κάστρου της Πάτρας H ιστορία του κάστρου της Πάτρας Από την Αρχαιότητα μέχρι την Α' περίοδο Τουρκοκρατίας Μία εργασία της ομάδας Γ (Αβούρης Ε, Γεωργίου Ν, Καρατζιάς Γ, Παπατρέχας Ι) Το κάστρο βρίσκεται στα νότια της Ελλάδας,

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΟΣ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

ΝΑΟΣ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Στον 11 ο αιώνα χρονολογείται η αγία Αικατερίνη στην Πλάκα, κοντά στο μνημείο του Λυσικράτους. Έχει χτιστεί πάνω σε ερείπια αρχαίου ναού της Αρτέμιδος. Η στέγαση του κεντρικού τμήματος,

Διαβάστε περισσότερα

Γκουνέλα Μαρία ΒΠΠΓ. Αρχαία Νικόπολη

Γκουνέλα Μαρία ΒΠΠΓ. Αρχαία Νικόπολη Γκουνέλα Μαρία ΒΠΠΓ Αρχαία Νικόπολη Νικόπολη Στη σημερινή χερσόνησο της Πρέβεζας, στη νοτιοδυτική Ήπειρο, σε απόσταση μόλις 6 χλμ. από την ομώνυμη πόλη, βρίσκεται η αρχαία Νικόπολη. Ίδρυση Νικόπολης Κλεοπάτρα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΣΤΕΛΛΙΑΝΩΝ «Ο ΚΕΡΑΜΟΣ»

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΣΤΕΛΛΙΑΝΩΝ «Ο ΚΕΡΑΜΟΣ» ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΣΤΕΛΛΙΑΝΩΝ «Ο ΚΕΡΑΜΟΣ» Εικόνα 1.Διαδρομή προς το Καστέλλι Το Καστέλλι (Τοπική Κοινότητα Καστελλίου Φουρνής) βρίσκεται στην Ανατολική Κρήτη και πιο συγκεκριμένα στην περιφέρεια της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ, Αλέξανδρος Μπαξεβανάκης, ΒΠΠΓ

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ, Αλέξανδρος Μπαξεβανάκης, ΒΠΠΓ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΥ, Αλέξανδρος Μπαξεβανάκης, ΒΠΠΓ ΔΙΟΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΟΝΟΜΑΣΤΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Το αρχαίο Δίον του Ολύμπου βρίσκεται 15 χλμ. νότια της Κατερίνης, στους πρόποδες του Ολύμπου δίπλα στο

Διαβάστε περισσότερα

Προϊστορική περίοδος

Προϊστορική περίοδος ΕΦΕΣΟΣ Ιστορικό πλαίσιο Θέση Η Έφεσος βρίσκεται σε απόσταση 70 χλμ. νότια της Σμύρνης, κοντά στις εκβολές του ποταμού Καΰστρου. Κατοικήθηκε αδιάλειπτα έως τις ημέρες μας, αν και παρήκμασε μετά την αραβική

Διαβάστε περισσότερα

13SYMV

13SYMV ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Μυτιλήνη 18/7/2013 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Β. ΑΙΓΑΙΟΥ Αρ. Πρωτ.: 55914 ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ Δ/ΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΠΡΑΣΙΝΟΥ Τηλ : 2251025555 ΑΔΑ: ΒΛ43ΩΛΦ-6ΔΝ Σ Υ Μ Β Α Σ Η 13SYMV001547498 2013-07-19 Στη

Διαβάστε περισσότερα

Α Ι Ν Ο Σ ``ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ. έτος ίδρυσης 1976

Α Ι Ν Ο Σ ``ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ. έτος ίδρυσης 1976 Α Ι Ν Ο Σ ``ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΙΝΟΥ`` ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ έτος ίδρυσης 1976 ΣΥΛΛΟΓΟΣ ``ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ ΑΙΝΟΥ`` ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ Εικόνες από την Αίνο Χάρτης ΓΥΣ 1945 Αίνος Ιστορική πόλη Αλησμόνητη πατρίδα

Διαβάστε περισσότερα

Ο όρος Πολιτιστική Κληρονομιά περιλαμβάνει: τον απτό πολιτισμό (όπως κτήρια, μνημεία, τοπία, βιβλία, έργα τέχνης και τεκμήρια),

Ο όρος Πολιτιστική Κληρονομιά περιλαμβάνει: τον απτό πολιτισμό (όπως κτήρια, μνημεία, τοπία, βιβλία, έργα τέχνης και τεκμήρια), Η Πολιτιστική Κληρονομιά είναι η κληρονομιά των φυσικών αντικειμένων και των άυλων χαρακτηριστικών μιας ομάδας ή κοινωνίας που κληρονομούνται από τις προηγούμενες γενιές, διατηρούνται στο παρόν και είναι

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι. Ελληνικά

Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι. Ελληνικά 1 Κείμενο Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι Ελληνικά 2 ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΣΤΟ ΠΕΛΕΝΤΡΙ Η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι φαίνεται να χτίστηκε λίγο μετά τα μέσα του 12 ου αιώνα

Διαβάστε περισσότερα

γυναίκας που σύμφωνα με την παράδοση ήταν η Θεοδώρα, κόρη του αυτοκράτορα Μαξιμιανού, η οποία είχε ασπασθεί το χριστιανισμό. Το 1430, με την κατάληψη

γυναίκας που σύμφωνα με την παράδοση ήταν η Θεοδώρα, κόρη του αυτοκράτορα Μαξιμιανού, η οποία είχε ασπασθεί το χριστιανισμό. Το 1430, με την κατάληψη Αγία Αικατερίνη Η Αγία Aικατερίνη βρίσκεται σε ενα απο τα καλυτερα μερη της θεσσαλονικης, στην Βορειοδυτική πλευρά της Άνω Πολης.Κτισμένη το 1320 μχ,η ατμόσφαιρα ειναι πολύ ωραία και προπάντον ειναι ήσυχα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη

ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη ΓΕΛ ΑΛΙΑΡΤΟΥ Σχ. Έτος 2015-2016 ΟΜΑΔΑ: Κατερίνα Αραπίτσα Κατερίνα Βίτση Ειρήνη Γκραμόζι Σοφία Ντασιώτη Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΒΑΦΗ Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ

Διαβάστε περισσότερα

Βυζαντινά Μνημεία της Θεσσαλονίκης

Βυζαντινά Μνημεία της Θεσσαλονίκης Βυζαντινά Μνημεία της Θεσσαλονίκης 1ης Διαδρομής Μονή Βαλτάδων Ναός Οσίου Δαυίδ Βυζαντινό Λουτρό Ναός Αγίου Νικολάου (Ορφανού) Ναός Αγίου Παντελεήμονα Ναός Σωτήρως Χριστός Ροτόντα Παλιά Πόλη,Κάστρα 2ης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΝΟΤΙΑ ΚΑΙ ΒΟΡΕΙΑ ΚΛΙΤΥΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ

ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΝΟΤΙΑ ΚΑΙ ΒΟΡΕΙΑ ΚΛΙΤΥΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΝΟΤΙΑ ΚΑΙ ΒΟΡΕΙΑ ΚΛΙΤΥΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ Project ΑΝΝΑ ΑΝΕΜΟΓΙΑΝΝΗ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ΑΝΕΜΟΓΙΑΝΝΗ ΜΑΡΙΑ ΑΡΓΥΡΙΟΥ ΤΑΒΙΘΑ ΓΡΑΜΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ ΝΟΤΙΑ ΠΛΑΓΙΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΝΟΤΙΑ ΚΛΙΤΥΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ Η νότια πλαγιά της Ακρόπολης

Διαβάστε περισσότερα

Η Πόλη έξω από τα Â Ë

Η Πόλη έξω από τα Â Ë Η Πόλη έξω από τα Â Ë Είναι τόσα πολλά αυτά που έχει να κάνει και να δει ο επισκέπτης της Πόλης της Ρόδου, τόσες πολλές οι επιλογές που σίγουρα δεν θα πλήξει. Μέρες ολόκληρες θα µπορούσε κανείς να περάσει

Διαβάστε περισσότερα

Η Βοιωτία θεωρείται από αρχαίους και συγχρόνους ιστορικούς καθώς και γεωγράφους, περιοχή ευνοημένη από τη φύση και τη γεωπολιτική θέση της.

Η Βοιωτία θεωρείται από αρχαίους και συγχρόνους ιστορικούς καθώς και γεωγράφους, περιοχή ευνοημένη από τη φύση και τη γεωπολιτική θέση της. Η Βοιωτία θεωρείται από αρχαίους και συγχρόνους ιστορικούς καθώς και γεωγράφους, περιοχή ευνοημένη από τη φύση και τη γεωπολιτική θέση της. Βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν της ελληνικής χερσονήσου, πάνω στο

Διαβάστε περισσότερα

Εικόνες από τη Σαλαμίνα. Photo Album. by Πρίμπας Γεώργιος. Γιώργος Πρίμπας

Εικόνες από τη Σαλαμίνα. Photo Album. by Πρίμπας Γεώργιος. Γιώργος Πρίμπας Εικόνες από τη Σαλαμίνα Photo Album by Πρίμπας Γεώργιος Γιώργος Πρίμπας Σαλαμίνα. Προηγούμενα σχετικά αφιερώματα: Κυνόσουρα εδώ. Η Σπιναλόγκα του Σαρωνικού εδώ, Το σκεπτικό στη δημιουργία του παρόντος

Διαβάστε περισσότερα

Ο τόπος µας. Το σχολείο µας. Πολιτισµός. Η τάξη µας

Ο τόπος µας. Το σχολείο µας. Πολιτισµός. Η τάξη µας Ο τόπος µας Το σχολείο µας Πολιτισµός Η τάξη µας Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ Ανάµεσα στις ακτές του νοµού Μαγνησίας και τη Σκόπελο και απέναντι από το Πήλιο, βρίσκεται η Σκιάθος, ένα νησί µε έκταση 48 τετραγωνικά χιλιόµετρα.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Ιερό Αφροδίτης Π α ν α γ ι ώ τ η ς Ν ε ο φ ύ τ ο υ Β 2 Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαρία Χατζημιχαήλ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Γενική Εισαγωγή..σελ.3 Ιστορική αναδρομή..σελ.3 Περιγραφή του χώρου.σελ.4

Διαβάστε περισσότερα

Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό

Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό Όπου και να βρεθεί κανείς τον Δεκαπενταύγουστο μοσχοβολά η χάρη Της. Αυτή θα σε οδηγήσει να ανάψεις ένα κερί και να γιορτάσεις μαζί Της

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 22 ο Η/Δ: Καθορισμός τελών και δικαιωμάτων των δημοτικών κοιμητηρίων Δήμου Λέσβου.

ΘΕΜΑ 22 ο Η/Δ: Καθορισμός τελών και δικαιωμάτων των δημοτικών κοιμητηρίων Δήμου Λέσβου. ΑΔΑ: 7268Ω ΛΦ-ΗΧΨ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΑΡΙΘ. 28 ης /25-10-2016 τακτής Συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Λέσβου ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 709/2016 ΘΕΜΑ 22 ο Η/Δ: Καθορισμός τελών και δικαιωμάτων των

Διαβάστε περισσότερα

Ορτυγία. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος

Ορτυγία. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος Ορτυγία Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος Τοποθεσία Πού βρίσκεται; Το νησί της Ορτυγίας βρίσκεται στην κάτω Ιταλία στις Συρακούσες. Τα αξιοθέατα: Ο ναός του Απόλλωνα üη πλατεία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Ερευνητική έκθεση Τη φετινή χρονιά κληθήκαμε να κάνουμε μια εργασία σχετικά με τις γειτονίες της Μυτιλήνης. Η μελέτη μας ήταν κυρίως πάνω σε θέματα αρχιτεκτονικής, γεωγραφικής

Διαβάστε περισσότερα

Η Λίνδος απέχει 50 χλμ. νότια από την πόλη της Ρόδου. Ο οικισμός διατηρεί το χρώμα και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής. Κυρίαρχο στοιχείο ο

Η Λίνδος απέχει 50 χλμ. νότια από την πόλη της Ρόδου. Ο οικισμός διατηρεί το χρώμα και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής. Κυρίαρχο στοιχείο ο Η Λίνδος απέχει 50 χλμ. νότια από την πόλη της Ρόδου. Ο οικισμός διατηρεί το χρώμα και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής. Κυρίαρχο στοιχείο ο ρομαντισμός, που καταλαμβάνει τον επισκέπτη, μόλις φθάσει στο

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας ελληνιστικός ονομάστηκε o πολιτισμός που προήλθε από τη σύνθεση ελληνικών και ανατολικών στοιχείων κατά τους τρεις

Διαβάστε περισσότερα

Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου Χαρίδης Φίλιππος

Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου Χαρίδης Φίλιππος Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου Χαρίδης Φίλιππος 1. Η μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας Η τεράστια αυτή πυραμίδα είναι το αρχαιότερο από τα εφτά θαύματα του Αρχαίου Κόσμου, αλλά είναι το μόνο που διασώζετε 4.000χ.Όταν

Διαβάστε περισσότερα

Η πρώτη οπτική επαφή με τα Αμπελάκια δίνει στον ταξιδιώτη την εντύπωση ότι αυτό το χωριό διαφέρει από τα άλλα... και όντως αυτό συμβαίνει.

Η πρώτη οπτική επαφή με τα Αμπελάκια δίνει στον ταξιδιώτη την εντύπωση ότι αυτό το χωριό διαφέρει από τα άλλα... και όντως αυτό συμβαίνει. Πέντε χιλιόμετρα από τα στενά των Τεμπών, ανηφορίζοντας κανείς μπορεί να δει να ξεπροβάλουν τα Αμπελάκια Λάρισας, η Ιστορική Κοινότητα των Αμπελακίων όπως έχει επικρατήσει. Βρίσκεται στους πρόποδες του

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ Α. Α. 1. α. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Ο αρχηγός της αποστολής κατά το β αποικισμό ονομαζόταν: α) ευγενής β) ιδρυτής γ) οικιστής

ΟΜΑΔΑ Α. Α. 1. α. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Ο αρχηγός της αποστολής κατά το β αποικισμό ονομαζόταν: α) ευγενής β) ιδρυτής γ) οικιστής ΟΜΑΔΑ Α Α. 1. α. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Ο αρχηγός της αποστολής κατά το β αποικισμό ονομαζόταν: α) ευγενής β) ιδρυτής γ) οικιστής 2. Η σάρισα ήταν: α) Η επίσημη ονομασία της μακεδονικής φάλαγγας.

Διαβάστε περισσότερα

Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους

Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους 20/04/2019 Λάζαρος: Ο μοναδικός Άνθρωπος με δύο τάφους / Ορθόδοξες Προβολές Ο Λάζαρος με τις αδελφές του ζούσαν στη Βηθανία ένα χωριό που βρισκόταν περίπου δεκαπέντε στάδια (τρία χιλιόμετρα) ανατολικά

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Η Αγορά ήταν η μεγαλύτερη πλατεία της πόλης. Η πλατεία άρχισε να χρησιμοποιείται ως δημόσιος χώρος από τα αρχαϊκά χρόνια. Μέχρι τότε στην περιοχή υπήρχαν σπίτια και τάφοι. Ο

Διαβάστε περισσότερα

Φρούρια, Κάστρα Κέρκυρα. Παλαιό Φρούριο

Φρούρια, Κάστρα Κέρκυρα. Παλαιό Φρούριο Παλαιό Φρούριο Είναι χτισμένο σε μια δίκορφη φυσική τοποθεσία από τον 16ο αιώνα στην άλλοτε Βυζαντινή πόλη της Κέρκυρας. Το Παλιό φρούριο είναι ένα χαρακτηριστικό σύμβολο της παλιάς πόλης και οι δύο κορυφές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΥΡΙΟ-ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΚΟΥΡΙΟ-ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΟΥΡΙΟ-ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Μαρία Γερολέμου Β`2 Καθηγήτρια: Μαρία Πουλιάου Χατζημιχαήλ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Γενική εισαγωγή...σελ.3 Ιστορική αναδρομή...σελ.4 Οικία Αχιλλέα...σελ.5 Οικία Μονομάχων...σελ.6 Παλαιοχριστιανική

Διαβάστε περισσότερα

από το 1985. Φορβίων, από προέρχεται Η εκκλησία αποτελεί το αιώνα

από το 1985. Φορβίων, από προέρχεται Η εκκλησία αποτελεί το αιώνα Η εκκλησία της Παναγίας της Φορβιώτισσας, περισσότερο γνωστή ως η Παναγία της Ασίνου, βρίσκεται στις βόρειες υπώρειες της οροσειράς ο του Τροόδους. Είναι κτισμένη στην ανατολική όχθη ενός μικρού χείμαρρου,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ

ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ Η Σύρος είναι νησί των Κυκλάδων. Πρωτεύουσά της είναι η Ερμούπολη, η οποία είναι πρωτεύουσα της Περιφέριας Νότιου Αιγαίου αλλά και του πρώην Νομού Κυκλάδων. Η Σύρος αναπτύχθηκε ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΡΙΦΟΣ H Αρχιτεκτονική της Σερίφου

ΣΕΡΙΦΟΣ H Αρχιτεκτονική της Σερίφου ΣΕΡΙΦΟΣ Εκτός από τους οργανωμένους οικισμούς, σε όλη την έκταση του νησιού είναι διασπαρμένα πολλών ειδών παραδοσιακά, διατηρητέα κτίσματα, που σχετίζονται με τις βασικές ασχολίες των κατοίκων: οι λεγόμενες

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ιερός Ναός του Αγ. Παντελεήμονος στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου

Ο Ιερός Ναός του Αγ. Παντελεήμονος στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου 28/07/2019 Ο Ιερός Ναός του Αγ. Παντελεήμονος στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου / Ορθόδοξες Προβολές Στη βορειοανατολική ακμή των τειχών της μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου και σε απόσταση μόλις Παντελεήμονος.

Διαβάστε περισσότερα

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται Ι. Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ας διαβάσουμε τι θα μάθουμε στο σημερινό μάθημα: Σκοπός: Σκοπός του παρόντος μαθήματος είναι να απαντήσουμε σε ένα «γιατί»: Γιατί χρειάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

ENOTHTA 1: ΧΑΡΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ENOTHTA 1: ΧΑΡΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 1 ENOTHTA 1: ΧΑΡΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Μάθημα 1: Οι έννοιες και θέση 1. Τι ονομάζεται σχετική θέση ενός τόπου; Να δοθεί ένα παράδειγμα. Πότε ο προσδιορισμός της σχετικής θέσης

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ. Συντροφιά με την Κιθάρα ΕΚΔΟΣΗ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ. Συντροφιά με την Κιθάρα ΕΚΔΟΣΗ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ Συντροφιά με την Κιθάρα ΕΚΔΟΣΗ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Συντροφιά με την Κιθάρα ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ Συντροφιά με την Κιθάρα ΑΘΗΝΑ 2011 Έκδοση: c Πνευματικό

Διαβάστε περισσότερα

Πάσχα στα «πόδια» της Χαλκιδικής Άγιον Όρος, 5 μέρες. 18 22 Απριλίου 2014

Πάσχα στα «πόδια» της Χαλκιδικής Άγιον Όρος, 5 μέρες. 18 22 Απριλίου 2014 Σίνα 14 & Ακαδημίας, τηλ. 210 3642707, φαξ. 201-3642707 e-mail: info@cosmorama.gr Πάσχα στα «πόδια» της Χαλκιδικής Άγιον Όρος, 5 μέρες 18 22 Απριλίου 2014 Μόνο σε εμάς θα βρείτε: Πλούσιες πρωινές ξεναγήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΗΜΟΣ ΛΕΣΒΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΠΙΝΑΚΑΣ Με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης που συζητήθηκαν κατά την αριθμ. 12η/ 04-09-2015 συνεδρίαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής του Δήμου Λέσβου και με μνεία των

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Προτάσεις για την Τουριστική Ανάπτυξη και προβολή της Τοπικής Κοινότητας Στράτου» Κύρια πύλη δευτερεύουσα πύλη πύλη Ακρόπολης Παραποτάμια πύλη

ΘΕΜΑ: «Προτάσεις για την Τουριστική Ανάπτυξη και προβολή της Τοπικής Κοινότητας Στράτου» Κύρια πύλη δευτερεύουσα πύλη πύλη Ακρόπολης Παραποτάμια πύλη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Στράτος 29-12 - 2011 ΝΟΜΟΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ Αριθμ. Πρωτ.: ΔΗΜΟΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΣΤΡΑΤΟY ΠΛΗΡ: Πατσέας Αναστάσιος ΤΗΛ: 6978558904 Π Ρ Ο Σ Κο Αντιδήμαρχο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΑΡΙΘ. 7 ης / τακτής Συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Λέσβου ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 101/2017

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΑΡΙΘ. 7 ης / τακτής Συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Λέσβου ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 101/2017 ΑΔΑ: ΩΥΘΛ ΩΛΦ-Ο6Θ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΑΡΙΘ. 7 ης /28-2-2017 τακτής Συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Λέσβου ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 101/2017 ΘΕΜΑ 11 ο Η/Δ: Έγκριση τροποποίησης συμπλήρωσης της

Διαβάστε περισσότερα

Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες ή Καστέλλια.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες ή Καστέλλια. ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΛΙΝΔΟΙΑ ΣΥΝΟΨΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΟΛΗΣ: Ο αρχαιολογικός χώρος του Καλαμωτού βρίσκεται 2 χλμ. νότια του χωριού και είναι γνωστός στους κατοίκους του με την ονομασία Τούμπες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΡΚΥΡΑ Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ. 2 ο Γενικό Λύκειο Μοσχάτου Α Τάξη. Θουκυδίδου, Ἱστοριῶν

ΚΕΡΚΥΡΑ Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ. 2 ο Γενικό Λύκειο Μοσχάτου Α Τάξη. Θουκυδίδου, Ἱστοριῶν ΚΕΡΚΥΡΑ Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ Η αρχαία πόλη της Κέρκυρας, εγκαταστημένη σε απόσταση 4 χλμ. νότια του σημερινού ιστορικού Κέντρου, εκτείνονταν περίπου στο κέντρο της σημερινής χερσονήσου του Κανονιού, που περιβάλλεται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ Ε. Pc8 ΝΤΙΝΟΣ & ΒΑΣΙΛΙΚΗ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

ΤΑΞΗ Ε. Pc8 ΝΤΙΝΟΣ & ΒΑΣΙΛΙΚΗ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΤΑΞΗ Ε Pc8 ΝΤΙΝΟΣ & ΒΑΣΙΛΙΚΗ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ 4/12/2015 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ Η Ακρόπολη Αθηνών είναι ένας βραχώδης λόφος ύψους 156 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας και 70 μ. περίπου από το επίπεδο

Διαβάστε περισσότερα

Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης;

Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης; Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης; Μέρος της οχύρωσης Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που διενεργούνται στην περιοχή της La Bastida (Totana, Murcia στην Ισπανία) έχουν αποκαλύψει ένα επιβλητικό οχυρωματικό

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΣΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΤΟΥ ΤΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ

Ο ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΣΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΤΟΥ ΤΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ Ο ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΣΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΤΟΥ ΤΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ Ο Ιουστινιανός και η συνοδεία του : ψηφιδωτό από τον Άγιο Βιτάλιο της Ραβέννας 1 Ο ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΣΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΤΟΥ ΤΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ Στα χρόνια του Ιουστινιανού κατασκευάστηκαν

Διαβάστε περισσότερα