ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ο Dr. Sankaran μας παρουσιάζει μια πολύ πρωτότυπη εργασία. Αλλά κάποια σημεία θα προκαλέσουν συζήτηση. Εκείνο που αρέσει περισσότερο στο

Transcript

1 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ο Dr. Sankaran μας παρουσιάζει μια πολύ πρωτότυπη εργασία. Αλλά κάποια σημεία θα προκαλέσουν συζήτηση. Εκείνο που αρέσει περισσότερο στο βιβλίο είναι οι περιπτώσεις του, πώς φτάνει στη λύση, η διανοητική του εργασία, ο τρόπος που την αποκαλύπτει και η πρωτοφανής γνώση του των Repertories. Όλα αυτά μαζί είναι ο πραγματικός κλασσικός τρόπος, όπως μας τον παρέδωσε ο Χάνεμαν. Δεν υπάρχει τόπος για ρουτίνα, για τεμπελιά, για έμμονες ιδέες. Χρειάζεται ανοιχτό μυαλό, οξεία αντίληψη και κρίση, πολύ οξεία αίσθηση παρατήρησης και καλή μνήμη. Εφ' όσον η Ομοιοπαθητική εφαρμόζεται μ' αυτόν τον τρόπο, εξασφαλίζει ένα χρυσό μέλλον. Άγιος Γαληνός, 24 Μαρτίου 1991 Jost kunzli von Fimmelsberg 1

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το βιβλίο αυτό αποτείνεται στους σοβαρούς σπουδαστές της Ομοιοπαθητικής και σ' εκείνους, που ειλικρινά θέλουν να βρουν απαντήσεις σε θέματα υγείας, νόσου και θεραπείας. Δεν υπόσχεται λύσεις, αλλά εκπροσωπεί μια έντιμη έρευνα, που έγινε επί αρκετά προηγούμενα έτη και περιέχει κάποιες παρατηρήσεις και ιδέες από την πρακτική μου. Το βιβλίο διαιρείται σε 4 τμήματα. Το πρώτο τμήμα μελετά ό,τι είναι νόσος. Εξετάζουμε την προέλευση και τη δυναμική της νόσου. Βλέπουμε στο φυσικό νόμο θεραπείας και από αυτόν στην εξέλιξη της ομοιοπαθητικής σκέψης και την εφαρμογή της στην πρακτική. Στο δεύτερο τμήμα εστιαζόμαστε πάνω σ' ένα πολυσυζητημένο, αλλά ακόμη νεφελώδη χώρο της ομοιοπαθητικής, δηλαδή στην κατανόηση της ψυχοδιανοητικής κατάστασης του αρρώστου. Ιχνηλατούμε το ταξίδι μας στην κατανόηση των ψευδαισθήσεων και τελικά στην κατανόηση της ψυχικής κατάστασης ως ενός συνόλου. Σ' αυτό επίσης το τμήμα εξετάζουμε την ψυχοσωματική σχέση, δηλαδή τη σχέση ψυχής και σώματος. Το τρίτο τμήμα καλύπτει την τεχνική πλευρά της Ομοιοπαθητικής, δηλαδή τη λήψη της περίπτωσης (του ιστορικού), ή τη διαδικασία κατανόησης του αρρώστου. Στο τμήμα αυτό τονίζονται πάλι η φιλοσοφική πλευρά, πριν έλθουμε να δόσουμε τις πολύ ειδικές και λεπτομερείς οδηγίες, νύξεις και τεχνικές. Στο τελευταίο τμήμα τίθεται το θεμέλιο για ένα νέο τρόπο κατανόησης των φαρμάκων και ως παράδειγμα παρουσιάζονται μερικά φάρμακα. Συνυφασμένες σ' αυτά τα τμήματα είναι σκέψεις πάνω σε διάφορα πρακτικά ζητήματα, όπως η σημασία της παθολογίας, η σχέση του φαρμάκου, η ομοιοπαθητική πρόγνωση και μια ομοιοπαθητική μέθοδος ψυχοθεραπείας. Κάθε κεφάλαιο επεξηγείται με αρκετές κλινικές περιπτώσεις και επίσης κάποια πρότυπα (υποδείγματα) για καλύτερη κατανόηση. Συμπεριλάβαμε, όπως στο πρώτο κεφάλαιο, τις θεμελιώδεις αρχές της ομοιοπαθητικής σε γλώσσα απλή, που και οι αρχάριοι να μπορούν να παρακολουθήσουν. Το δεύτερο κεφάλαιο, δηλαδή "Η Ιστορία του Βιβλίου Αυτού", είναι μια γενική άποψη του όλου βιβλίου. Πιστεύουμε ότι ο σκοπός του δασκάλου είναι μόνο να διεγείρει μέσα στον καθένα μας το δάσκαλο. Αν το βιβλίο αυτό διεγείρει την παρατήρηση και τη σκέψη σας, θα έχει εκπληρώσει και με το παραπάνω το σκοπό του. Βομβάη, 1 Μαρτίου 1991 Rajan Sankaran 2

3 ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙΣ Πρωτίστως, πρέπει να αναγνωρίσω με ευγνωμοσύνη την οδηγία και ενθάρρυνση, που μου έδωσαν οι δάσκαλοί μου, των οποίων η φρόνηση και το παράδειγμα συνεχίζει να με εμπνέει ακόμη και σήμερα. Επίσης, θέλω να καταγράψω τη βαθειά μου ευγνωμοσύνη προς όλους μου τους φίλους και συναδέλφους, που με βοήθησαν στην προετοιμασία μου για τα σεμινάρια και στο γράψιμο αυτού του βιβλίου. Ο Dr. Jayesh Shah υπήρξε ο συνεργάτης μου, που μου έδωσε τρομακτική επιστημονική και προσωπική υποστήριξη από τη μέρα που αρχίσαμε την πρακτική μας. Ο κ. S. M. Gunavante πάντοτε με ενθάρρυνε από τη μέρα που άρχισα τη διδασκαλία, σαν θετός πατέρας μου. Η εμπιστοσύνη που μου έδειξαν οι διοργανωτές των αρχικών σεμιναρίων, δηλαδή η Εταιρεία Ομοιοπαθητικών στην Αγγλία, ο Dr. Hansjorg Hee της Ελβετίας και ο Dr. Cees Dam της Ολλανδίας, είχε πολύ μεγάλη αξία. Η Dr. Nandita Shah υπήρξε μία καλή φίλη. Με βοήθησε πολύ στην εξεργασία και τακτοποίηση των σημειώσεων, που γράφηκαν από μένα τα τρία τελευταία χρόνια, και τις πήρα έτοιμες γι' αυτό το βιβλίο. Οι Dr. Divya Chhabra και Dr. Prasad Shetye βοήθησαν στην καθιέρωση ορολογίας στις νέες ιδέες μου, που πρώτη φορά διατυπώνονταν. Ο Dr. Sadhana Thakkar με υποστήριξε σημαντικά στο γράψιμο αυτού του βιβλίου και στη διεύθυνση της κλινικής μου. Η Dr. Petra Fuchs βοήθησε στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας, από όπου βγήκαν μερικές νέες ιδέες και κατόπιν με βοήθησε να τις δώσω μορφή και να τις οργανώσω. Η κ. Lucinda Dyer εκτέλεσε το επιδέξιο έργο της μετατροπής των σημειώσεων των μαθημάτων μου σε μορφή κατάλληλη για ένα βιβλίο, βελτιώνοντας ταυρόχρονα τη γλώσσα. Το τελευταίο μέρος των χειρογράφων διορθώθηκε από την κ. Karen Sage. Ο κ. Paresh Radia των Ενωμένων καλλιτεχνών είχε μεγάλη υπομονή μαζί μου και έκανε ένα λεπτό έργο εκτύπωσης του βιβλίου. Ο Dr. Kunzli, που εκτιμώ πάρα πολύ, με τίμησε γράφοντας τον πρόλογο. Τέλος, επίσης σημαντικό, παίρνω την ευκαιρία να ευχαριστήσω τη μητέρα μου, που με υποστήριξε σ' όλες μου τις προσπάθειες. 3

4 Τ Μ Η Μ Α Ι ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ Η Ομοιοπαθητική είναι ένα σύστημα ιατρικής, που θεμελιώθηκε από το διάσημο γιατρό Σαμουήλ Χάνεμαν ( ) της Γερμανίας. Βασίζεται πάνω στην αρχή, ότι "το όμοιο θεραπεύει το όμοιο". Στην πρακτική αυτό σημαίνει, ότι ένα φάρμακο, που μπορεί να προξενήσει ορισμένα αποτελέσματα, όταν ληφθεί από ένα υγιές ανθρώπινο ον, μπορεί να θεραπεύσει κάθε ασθένεια που εμφανίζει όμοια αποτελέσματα. ΤΟ ΟΜΟΙΟ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ ΤΟ ΟΜΟΙΟ Για παράδειγμα, αν ένα υγιές άτομο πάρει μια δόση Arsenicum, θα εμφανίσει έμετο, διάρροια με ορυζοειδείς κενώσεις, γρήγορο σφυγμό και εξάντληση. Το δέρμα του θα γίνει κρύο και η έκφρασή του αγχώδης. Σε μικρότερες δόσεις ή όταν λαμβάνεται για ένα μακρότερο χρονικό διάστημα, θα εμφανίσει ρινική καταρροή, βαρύ κεφάλι, βήχα και βρογχικό κατάρρου. Ακόμη, αργότερα θα παρουσιάσει ειδικές διαταρραχές στο δέρμα και τα νεύρα. Θα έχει κάψιμο παντού, που ανακουφίζεται με τη ζέστη, συχνή δίψα για γουλιές νερού, φόβο θανάτου, ανησυχία και μια επιδείνωση συμπτωμάτων κατά το μεσημέρι και τα μεσάνυχτα. Σύμφωνα με τον Ομοιοπαθητικό νόμο "το όμοιο θεραπεύει το όμοιο", αναρίθμητοι άρρωστοι που εμφάνιζαν τέτοια συμπτώματα, θεραπεύτηκαν με Arsenicum, άσχετα με το όνομα της νόσου (Χολέρα, κρυολόγημα, έκζεμα, άσθμα, κτλ.). Η αρχή αυτή αναφέρεται και από τον αρχαίο Ινδό ποιητή Kavi-Kalidasa, που λέει: "Από πολύ παλιά ο κόσμος λέει, ότι το δηλητήριο είναι το φάρμακο για το δηλητήριο". Ο Ιπποκράτης παραδέχεται αυτή την αρχή στις λέξεις: "Όμοια ομοίοις ιώνται" (Similia Similibus Curentur). Η πρακτική της Ομοιοπαθητικής βασίζεται πάνω σε ορισμένες θεμελιώδεις αρχές. Πρώτον τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται, αποδεικνύονται πάνω σε πειραματανθρώπους, για να ληφθούν τα συμπτώματα που αυτά μπορούν να προξενήσουν. Τα συμπτώματα κάθε φαρμάκου, που νοιώθουν οι πειραματάνθρωποι, καταγράφονται με κάθε λεπτομέρεια και ακρίβεια, και από αυτά σχηματίζεται η Ομοιοπαθητική Μateria Μedica (Φαρμακολογία). Τα συμπτώματα του αρρώστου συσχετίζονται με τα συμπτώματα των διαφόρων φαρμάκων στη Μateria Μedica, για να βρεθεί το μοναδικό φάρμακο, του οποίου τα συμπτώματα είναι τα πιο όμοια προς εκείνα του αρρώστου (το όμοιο θεραπεύει το όμοιο). ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗ Τα επιστημονικά του πειράματα οδήγησαν τον Χάνεμαν στη διαδικασία της Δυναμοποίησης. Μια βήμα προς βήμα διάλυση και σείση του φαρμάκου το κάνει άκρως ισχυρό και ταυτόχρονα το καθιστά αβλαβές. Αυτή (η Δυναμοποίηση) αντιτίθεται ευθέως στα τοξικά φάρμακα της σύγχρονης ιατρικής και στις "παρενέργειές" τους λόγω των παράλληλων αποτελεσμάτων τους. Οι δυναμοποιήσεις που χρησιμοποιούνται από την ομοιοπαθητική είναι από το μητρικό βάμμα ως την η δυναμοποίηση. Η 6η δυναμοποίηση θα έχει χοντρά-χοντρά, τη διάλυση μιας σταγόνας της αρχικής φαρμακευτικής ουσίας διαλυμμένης σε μια λίμνη γεμάτη νερό. Κάθε δυναμοποίηση είναι 100 φορές πιο διαλυμένη παρά η προηγούμενή της. Φανταστείτε την η διάλυση! Κανείς δεν μπόρεσε να εξηγήσει ικανοποιητικά, πώς μπορούν να ενεργούν τα φάρμακα, όταν διαλύονται σε τέτοια φανταστικά όρια. Ακόμη οι δυναμοποιήσεις βρέθηκαν να ενεργούν πολύ ισχυρά. Φαίνεται ότι στη διαδικασία της δυναμοποίησης απελευθερώνεται η αποθηκευμένη λανθάνουσα ενέργεια του φαρμάκου. Ο ΕΝΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ Η πρακτική της Ομοιοπαθητικής πείθει το γιατρό να θεωρήσει το σώμα κάτι περισσότερο από ένα σύνολο των μερών του. Αντίθετα από μια μηχανή, αναπτύσσεται, συνεχίζει τη λειτουργία του και επιδιορθώνεται μόνο του ανεξάρτητα. Μ' αυτήν την αίσθηση ο καθένας μεταφέρει μέσα του το γιατρό. Οι αρχαίοι γιατροί ήταν εξοικειωμένοι μ' αυτή τη φυσική ικανότητα του οργανισμού να ελέγχει τη νόσο και επινόησαν γι' αυτήν μια όμορφη έκφραση: "Vis Medicatrix Naturae" (Ιαματική ικανότητα της φύσης). Αυτή η ικανότητα 4

5 ίασης είναι μια λειτουργία της ίδιας της δύναμης ζωής. Ο Χάνεμαν την απεκάλεσε Ζωτική Δύναμη. Η νόσος είναι μια διαταραχή αυτής της δύναμης. Από δέκα άτομα, που βράχηκαν στη βροχή, μόνο ο ένας παθαίνει πνευμονία. Τα περισσότερα μικρόβια μπορούν να μας επηρεάσουν μόνο όταν η ιαματική μας ικανότητα ή η Αντίστασή μας είναι χαμηλή. Με την απομάκρυνση των βακτηριδίων, (με αντιβιοτικά κτλ.), δεν κάνουμε τίποτε για να διορθώσουμε αυτή την έλλειψη αντίστασης. Το ομοιοπαθητικό φάρμακο βοηθά να διορθωθεί η διαταραγμένη ζωτική δύναμη και έτσι αυξάνει η ικανότητα του ίδιου του σώματος για ίαση. Δεν σκοπεύει στην απομάκρυνση των συμπτωμάτων των πασχόντων μερών, αλλά θεραπεύει την αιτία και αποκαθιστά την υγεία. Κατά την Ομοιοπαθητική, τα συμπτώματα είναι μια αντανάκλαση της διαταραγμένης ζωτικής δύναμης. Η αρρώστεια είναι σαν μια κιθάρα, που ξεκουρδίστηκε. Φυσικά οι νότες απο μια τέτοια κιθάρα δεν είναι μελωδικές. Δεν ωφελεί η προσπάθεια να διορθωθεί η κάθε νότα ξεχωριστά. Η διαταραχή είναι στο ίδιο το κούρδισμα κ αυτό είναι που πρέπει να διορθωθεί. ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΩΣ ΕΝΟΣ ΣΥΝΟΛΟΥ Μια άλλη θεμελιώδης αρχή της Ομοιοπαθητικής είναι ότι αυτή θεραπεύει τον άρρωστο ως ένα σύνολο και ως ένα άτομο. Δεν υπάρχει φάρμακο για κάθε ιδιαίτερη νόσο, αλλά υπάρχει ένα φάρμακο για τον άρρωστο, που υποφέρει από τη νόσο. "Το άτομο και όχι η νόσος είναι η οντότητα" λέγει ο διάσημος sir William Osler. Ο ομοιπαθητικός λαμβάνει υπ' όψιν όλα τα συμπτώματα, που ξεχωρίζουν ένα πρόσωπο ως ένα άτομο. Ακόμη και ένας πωλητής ετοίμων ενδυμάτων πρέπει να προσπαθήσει να εφαρμόσει το έτοιμο ρούχο σύμφωνα με τα μέτρα κάθε ατόμου. Ο ομοιοπαθητικός έτσι διερευνά τις λεπτομέρεις του ατομικού και οικογενειακού αναμνηστικού του αρρώστου (ιστορικό), την όρεξη, τη δίψα, την κένωση, τον ύπνο κτλ. και το σπουδαιότερο όλων, εξετάζει την ιδιοσυγκρασία του. Σήμερα έχει αναγνωριστεί, ότι η ψυχή και το σώμα συνδέονται εσωτερικά. Βλέπουμε τη γρήγορη ανύψωση της ολιστικής αντίληψης της νόσου με μια έμφαση της ψυχοσωματικής άποψης. Ο Χάνεμαν αναγνώρισε όλα αυτά προ πολλού και τόνισε ότι τα σωματικά και ψυχοδιανοητικά συμπτώματα πρέπει να λαμβάνονται μαζί για να σχηματιστεί το πορτραίτο της νόσου. Η Ομοιοπαθητική Materia Medica είναι πλούσια σε ψυχοδιανοητικά συμπτώματα και τα χρησιμοποιούμε ιδιαίτερα για την εκλογή του φαρμάκου. Το παρόν πρόβλημα του αρρώστου δεν είναι συνήθως ένα μεμονωμένο συμβάν, είναι μέρος μια σειράς. Το οικογενειακό αναμνηστικό και τα συμβάντα κατά την παιδική ηλικία λαμβάνονται υπ' όψιν. Η Ομοιοπαθητική θεραπεύει, όχι μόνο τα παρόντα συμπτώματα, αλλά ολόκληρη τη σειρά. Έτσι προλαβαίνει και εμποδίζει τη διεργασία της νόσου. Τα παιδιά υπό την Ομοιοπαθητική θεραπεία αναπτύσσονται σε πιο υγιείς ενήλικους, καθώς ανακουφίζονται από τη μάστιγα της κακής κληρονομιάς χωρίς χειρότερες συνέπειες. Λέχθηκε, ότι το παιδί είναι ο πατέρας του ανθρώπου. Έτσι, ακόμη και σε ένα παιδάκι, μπορούμε να αντιληφθούμε τις αρχές της μελλοντικής νόσου. Το παιδί μπορεί να ιδρώνει τόσο πολύ στο κεφάλι κατά τον ύπνο, ώστε να μουσκεύει το μαξιλάρι. Ίσως οι πηγές του κρανίου αργούν να κλείσουν. Το παιδί μπορεί να αργήσει να περπατήσει, να βγάλει δόντια και επίσης να αναπτύξει τη συνήθεια να τρώει λάσπη και κιμωλία. Φαίνεται παχύ, αλλά του λείπει η δύναμη. Μπορεί να παρουσιάσει υπερτροφικές αμυγδαλές. Κρυολογεί συχνά και με κάθε επόμενο κρυολόγημα οι αμυγδαλές του υπερτρέφονται. Τα έμμηνα έρχονται πολύ συχνά και είναι άφθονα. Αισθάνεται συνεχώς να κρυώνει και χάνει ενέργεια. Αργά αρχίζει ένας βήχας και υπάρχει η πιο αδύναμη παρουσία πυρετού. Υπάρχει επιθυμία για κρύο γάλα και αυγά. Ο βήχας χειροτερεύει ακόμη περισσότερο, ο βραδυνός πυρετός σημειώνεται πιο καλά και η ακτινογραφία δείχνει φυματίωση. Μπορεί κανείς να δει, ότι η όλη φυματίωση δεν εμφανίζεται ευθύς αμέσως. Εξελίσσεται από την παιδική ηλικία. Εδώ υπήρχαν όλα τα σημεία της κακής υγείας. Αυτά υποδεικνύουν το ομοιοπαθητικό φάρμακο Calc-carb. Αν το φάρμακο δινόταν στην παιδική ηλικία, το κορίτσι δε θα εμφάνιζε τα κατοπινά ενοχλήματα. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Ακόμη και τώρα η Ομοιοπαθητική θα αποκαταστήσει την υγεία της. Έτσι αρκετά προβλήματα του παιδιού θα βοηθηθούν να λυθούν. Ο καλός ομοιοπαθητικός μαθαίνει να αντιλαμβάνεται τη νόσο ως μια συνεχώς εξελισσόμενη διεργασία, που αρχίζει στη μήτρα και, εκτός αν αντιμετωπιστεί και θεραπευτεί, καταλήγει στον τάφο. Υπάρχουν αρκετά μέτρα για να ελαφρώσουν και ανακουφίσουν τον άρρωστο, αλλά η πορεία της νόσου συνεχίζεται, εκτός αν θεραπευτεί με βάση τις ομοιοπαθητικές αρχές. 5

6 Πράγματι οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι ιαματικές θεραπείες (ακόμη και μερικοί τύποι ψυχοθεραπείας, διαλογισμού κτλ.) είναι (συνειδητά ή ασυνείδητα) βασισμένες στην αρχή των "Ομοίων". Ο ομοιοπαθητικός εφαρμόζει αυτή την αρχή επιστημονικά και συστηματικά χρησιμοποιώντας προσεκτικά δοκιμασμένα φάρμακα. Μερικές φορές, στην πορεία της Ομοιοπαθητικής θεραπείας, το ιστορικό παρελθόντων νοσημάτων εμφανίζεται σύντομα με την ανάδρομη σειρά, σαν ένα φίλμ που παίζεται ανάποδα. Όταν συμβεί αυτό ξέρουμε ότι, όχι μόνον η παρούσα νόσος, αλλά επίσης και η αιτία της στο παρελθόν, έχουν θεραπευτεί και έχει εξασφαλιστεί το μέλλον. Σ' έναν ομοιοπαθητικό, η γνώση ανατομίας, φυσιολογίας, παθολογίας, χειρουργικής και γυναικολογίας είναι απαραίτητη, αφού έχει να εξετάσει τον άρρωστο και να θέσει μια διάγνωση. Αυτή θα τον βοηθήσει να ξέρει τη φυσική πορεία της ασθένειας και να χειριστεί καλά την περίπτωση. Αλλά το πιο σπουδαίο έργο του είναι να καταλάβει την ατομικότητα του καθε αρρώστου πλήρως και σωστά, έτσι που να μπορεί να εκλέξει το σωστό φάρμακο. ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ Η διαδικασία δυναμοποίησης φανερώνει τη λανθάνουσα φαρμακευτική ενέργεια σ' εκείνες τις ουσίες. Μ' αυτή τη διαδικασία το κάθε τι, από την άμμο (Silica) ως το φως του φεγγαριού (Luna), μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην Ομοιοπαθητική. Τα φάρμακα προέρχονται από τις ακόλουθες πηγές: ΖΩΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ π.χ. Tarentula (Αράχνη). Cantharis (Ισπανική μύγα). Sepia (Σουπιά). Bufo Rana (Βάτραχος). ΟΡΥΚΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ π.χ. Sulphur (Θείον). Calcarea carb. (CaCo3). Nitric acid (Νιτρικό οξύ). Natrum muriaticum (Αλάτι). ΦΥΤΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ π.χ. Aconitum napellus (Ακόνιτον). Belladonna atropa (Ευθαλεία.) Bryonia alba (Bryonia). Lycopodium (Λυκοπόδιον). ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΝΟΣΟΥ (ΝΟΣΩΔΗ) π.χ. Tuberculinum (Φυματιώδης ιστός). Pyrogen (Παρασκεύασμα πύου). Hydrophobinum (Σάλιο λυσσασμένου σκύλου). ΥΓΙΕΙΣ ΙΣΤΟΙ ΚΑΙ ΕΚΚΡΙΣΕΙΣ (ΣΑΡΚΩΔΗ) π.χ. Thyroid (Θυρεοειδής). (Υπόφυση). Pituitary ΑΣΤΑΘΜΗΤΑ π.χ. X-ray (Ακτίνες Χ). (Μαγνήτης). Magnet ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ Ό,τι λέχθηκε διεξοδικά είναι μια κάτοψη του συστήματος. Τώρα θα εξετάσουμε κάθε όψη σε βάθος και θα αποκτήσουμε μια πολύ καλή ιδέα του ομοιοπαθητικού τρόπου παρατήρησης της υγείας, της νόσου και της θεραπείας. Θα δούμε, πώς λαμβάνεται το ιστορικό και πώς θα καταλάβουμε την ατομικότητα κάθε αρρώστου, πώς θα ξεχωρίσουμε τα φάρμακα και πώς θα τα εφαρμόσουμε στην πράξη. Ας αρχίσουμε αυτό το γοητευτικό ταξίδι. 6

7 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Ως σπουδαστές του Ομοιοπαθητικού Κολλεγίου βρήκαμε την oμοιοπαθητική Materia Medica πολύ στεγνή, το repertory μηχανικό και τη φιλοσοφία θεωρητική και απηρχαιωμένη. Πράγματι η φιλοσοφία ήταν το πιο χειρότερο θέμα μας, γιατί δε σχετιζόταν με κανέναν τρόπο με την πρακτική. Βρίσκαμε τα μαθήματα τόσο ενοχλητικά, που κυριολεκτικά βουλιάζαμε μέσα τους. Αυτό ακριβώς ήταν η αρχή στις σκοτούρες μας. Όταν αρχίσαμε την πρακτική μας, βρήκαμε διάφορες σχολές σκέψης, διάφορους τρόπους που να προσβλέπουμε στην Ομοιοπαθητική. Κάποιοι εμπαγγελματίες γιατροί έδιναν συνδυασμούς φαρμάκων, μερικοί έδιναν ειδικά φάρμακα, άλλοι παρατηρούσαν μόνο την παθολογία, λίγοι βάσιζαν την συνταγογραφία τους πάνω στα σημεία-κλειδιά, και άλλοι χρησιμοποιούσαν το repertory. Στην τελευταία ομάδα, μερικοί χρησιμοποιούσαν τη μέθοδο του Kent, άλλοι εργάζονταν με τη μέθοδο του Boger και λιγότεροι ακολουθούσαν τον Boennighausen. Μερικοί έδιναν σημασία ιδιαίτερη στα μιάσματα, ενώ άλλοι τα κατέκριναν. Η κατάσταση αυτή το μόνο που έκανε ήταν να αυξήσει τη σύγχυσή μας. ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ Μόλις απεφοίτησα από το Κολλέγιο, άρχισα να εργάζομαι με το repertory, λόγω της προηγούμενης εξοικείωσής μου μ' αυτό, και άρχισα να αναλύω ρεπερτοριακά περιπτώσεις με μηχανικό τρόπο. Προσπάθησα να χρησιμοποιήσω τα χαρακτηριστικά και ιδιόμορφα συμπτώματα κυρίως γιατί υπάρχουν λιγότερα φάρμακα σ' αυτές τις ρούμπρικες, που διευκόλυναν τη ρεπερτοριακή εργασία. Διάλεγα λίγα χαρακτηριστικά συμπτώματα, έβλεπα τις σχετικές ρούμπρικες στο Repertory και έγραφα το φάρμακο, που ήταν κοινό σ' αυτές. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτό δούλευε, αλλά στις περισσότερες απετύγχανε. Θυμάμαι μια από τις πρώτες περιπτώσεις μου: Η γιαγιά μου δυσκολευόταν να καταπιεί και εγώ πήρα τα συμπτώματά της, "Οι πατάτες με πειράζουν" και "Όταν καταπίνω, φράζει ο οισοφάγος" και από αυτά κατέληξα στο φάρμακο "Alumina", που τη βοήθησε θαυμάσια. Όμως σε πολλές περιπτώσεις η προσέγγιση αυτή απέτυχε, και έτσι αφιέρωσα όλη μου την ενεργητικότητα στην έρευνα για μια μέθοδο, που θα αποδεικνυόταν επιτυχής σε κάθε περίπτωση. Ήξερα ότι η κλινική ήταν το καλύτερο εργαστήριο που θα εύρισκα και το επιστημονικό μυαλό το καλύτερο εργαλείο. Η μόνη αρχή, όπου έμενα τελείως προσκολλημένος, είναι να χρησιμοποιώ μόνο ένα φάρμακο ή θεραπευτική μέθοδο σε μια χρονική στιγμή, και προσπάθησα να κρατώ κάθε τι άλλο κατά το δυνατό σταθερό. Αυτό με βοήθησε αρκετά να κάνω έγκυρες τις παρατηρήσεις μου. ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΨΥΧΟΔΙΑΝΟΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ Μαζί με το συνάδελφό μου Dr. Jayesh Shah, άρχισα να μελετώ τις περιπτώσεις μου επιτυχίας και αποτυχίας. Εκείνο που έγινε ολοφάνερο ήταν ότι οι περιπτώσεις, στις οποίες είχα συνταγογράψει με βάση τα ψυχοδιανοητικά και τα γενικά, ήταν πολύ πιο επιτυχείς, παρά εκείνες στις οποίες βασίστηκα πάνω στα τοπικά συμπτώματα ή που χρησιμοποίησα σαν βάση για τη συνταγογραφία μου. Προσβλέπαμε σ' αυτή την ιδέα καθαρά από μιά πρακτική άποψη χωρίς πραγματικά να καταλαβέναμε το λόγο, γι' αυτό και αρχίσαμε να τη δοκιμάζουμε προσεκτικά σε κάποιες από τις περιπτώσεις μας. Ακόμη θυμάμαι μια αρχική μου περίπτωση "ιλίγγου", που δίνεται λεπτομερώς στο κεφάλαιο για την Κεντρική Διαταραχή. Δεν πήρα κανένα σύμπτωμα από την ασθενή αυτή, εκτός από την παρατήρησή μου ότι ήταν πολύ πνευματώδης και πολύ ομιλητική. Επίσης ότι ήταν θερμόαιμη και της άρεσε να περπατάει στο ύπαιθρο. Αναλύοντας ρεπερτοριακά αυτά τα συμπτώματα α) πολυλογία με αστεϊσμούς, β) περπατώντας στο ύπαιθρο βελτιώνεται και γ) η ζέστη γενικά χειροτερεύει, βρήκα το φάρμακο Kali Iod. Πάντως το Kali Iod. δεν αναφερόταν κάτω από τη ρούμπρικα "Δέρμα, χρωματισμός, λευκές κηλίδες". Ήμουν σε δίλημμα, θα δούλευε το φάρμακο αυτό; Μέχρι τώρα εξέλεγα ένα φάρμακο βασισμένος στα ψυχοδιανοητικά και στα γενικά, αλλά βεβαιωνόμουν επίσης, ότι το φάρμακο κάλυπτε και το παρόν τοπικό πρόβλημα. Αυτή ήταν μια από τις πρώτες περιπτώσεις, που η παθολογία δεν καλυπτόταν ακριβώς. Αποφάσισα ν αρπάξω την ευκαιρία, αγνοώντας την παθολογία και έδωσα σ' αυτήν την κυρία Kali Iod., που έδρασε θαυμάσια. Άρχισα ν' αναρρωτιέμαι: Γιατί έδρασε; Πώς έδρασε; Πώς το φάρμακο θεράπευσε κάτι που δεν ήταν γνωστό, ότι μπορεί να προκαλέσει ή να θεραπεύσει; Πού ήταν μπερδεμένη η αρχή; Ταυτόχρονα αντιλήφθηκα ξαφνικά ότι, όταν ένα φάρμακο έχει δυναμοποιηθεί πέραν της 12 c, δεν έχει μείνει ούτε ένα μόριο της αρχικής ουσίας. Ό,τι μένει είναι μόνο ενέργεια. 7

8 Και αφού δεν έχει αφεθεί υλική ουσία, αυτό δεν μπορεί να προξενήσει υλικές αλλαγές κατ' ευθείαν στο σώμα. Δεν μπορεί να προξενήσει φυσικές, φυσιολογικές ή χημικές αλλαγές στο σώμα. Μόνο δυναμικές αλλαγές μπορεί να προξενήσει. Η πρόταση που ήρθε στο νου μου ήταν: "Τα δυναμοποιημένα φάρμακα έχουν δυναμικό αποτέλεσμα μόνο". Η πρόταση αυτή ήταν η θύρα σε μια εντελώς νέα όψη της Ομοιοπαθητικής και το πρώτο μου βήμα προς την πραγματική κατανόηση της νόσου. Τι ακριβώς είναι μια δυναμική διαταραχή; Αυτό ήταν το ερώτημα. Είχαμε δει στην πρακτική μας ότι ένα φάρμακο, που καλύπτει τα ψυχοδιανοητικά και τα γενικά, θεραπεύει την παθολογία, ακόμη και αν αυτή δεν αναφέρεται στη Materia Medica. Βρήκαμε ότι στους ασθενείς τα ψυχοδιανοητικά και τα γενικά είναι τα συνηθέστερα στους περισσότερους ασθενείς ενός ιδιαίτερου φαρμάκου, ενώ τα τοπικά συμπτώματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Έτσι η γενική διαταραχή, που εκπροσωπείται κυρίως από ψυχοδιανοητικά και γενικά, η κεντρική διαταραχή, όπως την αποκαλούμε, επέρχεται πρώτη και ακολουθείται από αλλαγές στα διάφορα οργανικά συστήματα, που εξαρτώνται από τις παθολογικές τάσεις κάθε ατόμου. Η παθολογία αναπτύσσεται πάνω στην κεντρική διαταραχή, όπως ένα ερπητικό φυτό πάνω σε μια βέργα. Εκείνο που θα κάνουμε είναι να απομακρύνουμε την κεντρική διαταραχή. ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ: ΡΟΥΜΠΡΙΚΕΣ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΜΕ ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Η αντίληψή μου προχώρησε περισσότερο, όταν άρχισα να αναρωτιέμαι: τι είναι ψυχική κατάσταση; Έπειτα συνέλαβα την ένδειξη ότι η αντίληψη της ψυχικής κατάστασης ενός ατόμου διαφέρει από την καταγραφή των ψυχικών του συμπτωμάτων. Αρχικά προσπάθησα να καταλάβω την ψυχική κατάσταση ασθενών και φαρμάκων σε όρους πεμπτουσίας ή πυρήνων, αλλά βρήκα ότι ο πυρήνας δε φαίνεται να καλύπτει το όλο φάρμακο. Τότε συνέλαβα την ιδέα αντίληψης των φαρμάκων σε όρους συστατικών. Ας πάρουμε για παράδειγμα το σύμπτωμα "προκαθορίζει το χρόνο θανάτου" στο φάρμακο "Aconitum". Αμέσως δύο πράγματα γίνονται καθαρά, ένα είναι ότι το Aconitum έχει φόβο θανάτου και δεύτερο ότι μπορεί να τον προκαθορίζει (διαίσθηση). Τα δύο αυτά συστατικά μαζί κάνουν το σύμπτωμα "προκαθορίζει το χρόνο θανάτου". Μ' αυτόν τον τρόπο άρχισα να μελετώ τα φάρμακα, ως έναν χαρακτηριστικό συνδυασμό συστατικών. Η ιδέα αυτή με βοήθησε πολύ στην πρακτική, αλλά μετά ήρθε το ερώτημα: Τα συστατικά αυτά είναι απλά ασύνδετο φαινόμενο ή υπάρχει κάτι στο υπέδαφος που τα συνδυάζει; Υπαινιγμός της ύπαρξης τέτοιου υπεδάφους, που συνδυάζει τα συμπτώματα, μπορεί να φανεί στη μελέτη του Fluoric acid. Στο Fluoric acid υπάρχουν συστατικά, όπως "αδιαφορία προς εκείνους που έπρεπε να αγαπά και ακόμη μιλάει ευχάριστα με τους ξένους". Άλλο συστατικό είναι "αυξημένη γενετήσια επιθυμία" και ένα τρίτο είναι "έλλειψη ηθικής". Αν δούμε αυτές τις τρείς όψεις, στην αρχή μας φαίνονται ασύνδετες. Θα ρωτήσουμε: Πώς συνδυάζεται η αυξημένη γενετήσια επιθυμία με την αδιαφορία προς εκείνους που αγαπά; Μια κατάσταση μπορεί να εξηγήσει όλα αυτά τα συστατικά, δηλαδή όταν ένας άνθρωπος παντρεύτηκε κάποιον τελείως ακατάλληλο προς αυτόν και χρειάζεται να διαλύσει το γάμο. Σε μια τέτοια κατάσταση πρέπει να δείξει μια αδιαφορία προς την οικογένειά του, να γίνει ανεύθυνος και αναξιόπιστος και να έχει αυξημένη γενετήσια επιθυμία παράλληλα με την κοινωνικότητα. Κοίταξα στο Repertory και βρήκα τη ρούμπρικα "Ψευδαίσθηση, γάμος, πρέπει να διαλυθεί" και το μόνο φάρμακο που δίνεται είναι το Fluoric acid! Τέτοιες παρατηρήσεις δημιούργησαν ένα νέο κύμα σκέψης στο μυαλό μου και παραδέχθηκα ότι τα συστατικά μιας κατάστασης δεν είναι ασύνδετα. Η σύνδεση είναι ότι όλα τους χρειάζονται σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Το συμπέρασμα είναι, ότι κάθε φάρμακο παριστά μια ιδιαίτερη κατάσταση και ότι η κατάσταση κάθε αρρώστου έρχεται επίσης από μια ιδιαίτερη κατάσταση στο παρελθόν, όταν τα συστατικά της παρούσας κατάστασής του ήταν απαραίτητα. Από αυτές τις παρατηρήσεις η ιδέα της νόσου, όντας ως ένας μηχανισμός επιβίωσης σε μια ιδιαίτερη κατάσταση, έγινε καθαρή. Έτσι, γεννήθηκε η ιδέα της καταστασιακής Materia Medica. ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ Ως σκέψη παράλληλα μ' αυτή τη γραμμή, που εξελίσσεται περαιτέρω, είδα ότι ακόμη και παιδιά (δίχως ειδικές κατά το παρελθόν καταστάσεις) έχουν καταστάσεις, καθώς και οι 8

9 ενήλικες έχουν καταστάσεις, οι οποίες δεν μπορούν να εξηγηθούν με βάση τις περασμένες καταστάσεις στη ζωή τους. Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι οι καταστάσεις αυτές πρέπει να κληροδοτήθηκαν από πρώιμες γενιές. Όταν είδα τις περιπτώσεις από αυτή τη νέα σκοπιά, βρήκα μια πολύ χτυπητή ομοιότητα μεταξύ της κατάστασης της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη και της κατάστασης του παιδιού. Επίσης, βρήκα ομοιότητες μεταξύ της κατάστασης των γονέων κατά τη στιγμή της σύλληψης και της κατάστασης του παιδιού. Αυτά για το πώς αναπτύχθηκε η ιδέα για τις ρίζες της νόσου. Οι ρίζες είναι τάσεις, που όταν διεγείρονται ή ερεθίζονται, εκδηλώνονται ως ειδικές καταστάσεις νόσου. Αυτές οι τάσεις είναι εντυπώσεις από ειδικές καταστάσεις στο παρελθόν (ή από προηγούμενες γενεές) και κάνουν ένα άτομο να αισθάνεται και να αντιδρά, σαν να είναι σ' αυτην την κατάσταση (ψευδαίσθηση- delusion). ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΙΣ (DELUSIONS): ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ Επίσης, κατάλαβα τη σπουδαιότητα του κεφαλαίου για τις ψευδαισθήσεις, γιατί η ψευδαίσθηση είναι μια λανθασμένη αντίληψη της πραγματικότητας, η δε νόσος είναι μια λανθασμένη αντίληψη του παρόντος. Η όλη ψυχική κατάσταση ενός ατόμου είναι μια έκφραση αυτής της λανθασμένης αντίληψης (ψευδαίσθηση). ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Με όλη αυτή την αντίληψη, προσπάθησα να βρω περισσότερους τρόπους κατανόησης της ψυχικής κατάστασης ενός ατόμου και εξέλεξα κάποιες τεχνικές. Μια ήταν η χρήση ονείρων, αφού το θέμα ενός ονείρου παριστάνει τα επικρατέστερα συστατικά της κατάστασης του ονειρευόμενου. Επίσης, μελέτησα τον τρόπο εκφράσεων και εκδηλώσεων του αρρώστου και πώς σχετίζεται με τα άτομα γύρω του. Οι τεχνικές αυτές έγιναν ένα συμπληρωματικό μέρος της πρακτικής μου. Με νέες αντιλήψεις στην πρακτική μου γεννήθηκαν αρκετές ιδέες. Αυτές περιελάμβαναν ιδέες για τις σχέσεις φαρμάκων, την καταστασιακή Materia Medica αρκετών φαρμάκων και ιδέες για την παθολογία και την ομοιοπαθητική πρόγνωση. Πολύ πιο σπουδαία πάντως μπόρεσα να δω το θέμα, τι πραγματικά σημαίνει να είναι κανείς υγιής. Αυτό μπορεί να έχει σχέση όχι μόνο προς την Ομοιοπαθητική, αλλά και τη φιλοσοφία γενικά. Ο ΥΨΗΛΟΤΕΡΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Κατάλαβα ότι η υγεία είναι, το να είναι ο άνθρωπος απόλυτα ελεύθερος και να εκπληρώνει το σκοπό της ζωής. Μπόρεσα τώρα να εκτιμήσω τη διόραση του Χάνεμαν, ότι ο άνθρωπος, όπως όλα τα δημιουργήματα, είναι ένα όργανο του πνεύματος και γι' αυτόν καθορίζεται ένας ειδικός σκοπός (παράγραφος 9 του Οργάνου). Η νόσος έρχεται στην πορεία της ικανότητας του οργανισμού προς εκπλήρωση αυτού του σκοπού, αφού δεν επιτρέπει στον άνθρωπο να αντιδρά σύμφωνα με το παρόν. Τον κάνει να αντιδρά σύμφωνα προς μια κατάσταση από το παρελθόν. Θεραπεία είναι η αποκατάσταση της υγείας. Επιτελείται από τον άνθρωπο, που γίνεται ενήμερος της λανθασμένης αντίληψης της πραγματικότητας. Αυτό γίνεται δυνατό με την έκθεση στην ψευδαίσθησή του. Είναι η βάση του νόμου των ομοίων, στον οποίο έχει θεμελιωθεί η Ομοιοπαθητική. Η πρακτική έγινε πιο απλή, η Materia Medica ήλθε πιο ζωντανή και οι ρούμπρικες του Repertory έλαβαν νέα σημασία. Η φιλοσοφία, που πριν βυθίζονταν, έγινε ένα με το πνεύμα της ίδιας της ζωής. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΙΑΙΣΘΗΣΕΩΝ Κάθε κεφάλαιο ασχολείται με ένα ειδικό θέμα. Κάθε ιδέα σ' αυτό το βιβλίο μου φαίνεται τόσο ευνόητη τώρα, αλλά χρειάστηκε αγώνας για να αποκτηθεί. Στην πράξη μια ιδέα ή ένα θέμα θα λάμψει στο μυαλό. Έπειτα έρχεται αϋπνία τις νύχτες, ενώ το μυαλό καταπιάνεται με το πρόβλημα. Κάποια λύση θα φανεί και αυτή θα πρέπει να ελεγχθεί την επόμενη μέρα στη μια περίπτωση μετά την άλλη. Η πρακτική, ένας αυστηρός και αμερόληπτος κριτής, συντρίβει ανελέητα κάποιες από τις πιο προσεκτικά κατασκευασμένες θεωρίες μας. Οι ιδέες που άντεξαν τη δοκιμασία της πρακτικής, υποβλήθηκαν και σε κατοπινή λεπτομερή εξέταση. Έγιναν κατοπινές παρατηρήσεις και μετά μπόρεσα να προχωρήσω στο κατοπινό βήμα, 9

10 ακριβώς όπως ο ορειβάτης, που βεβαιώνεται ότι πάτησε σταθερά πριν να προχωρήσει ψηλότερα. Βήμα μετά από δύσκολο βήμα κατάλαβα πιο καλά και σωστά την Ομοιοπαθητική. Ήθελα να συμμεριστώ όλες αυτές τις διαισθήσεις με σπουδαστές, που μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τις ίδιες δυσκολίες που μπόρεσα κι εγώ. Αυτό, γιατί σκόπευα να δώσω μια σειρά διαλέξεων στην Ευρώπη και την Ινδία μεταξύ 1986 και Είχα κάνει κάποιες σημειώσεις γι' αυτές τις διαλέξεις που, μαζί με κάποιες πιο πρόσφατες διαισθήσεις, τις τοποθέτησα μαζί και έτσι το βιβλίο αυτό πήρε τη μορφή του. Μπορεί ό,τι λέω να μην είναι νέο, αλλά το να έχω γνώση του και αφ' ετέρου να έχω πραγματική πείρα και να αισθάνομαι έντονα κάτι ως αληθινό και σωστό, είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα. Γενικά, πολλοί κλασσικοί ομοιοπαθητικοί θα συμφωνήσουν με τις ιδέες αυτού του βιβλίου. Πάντως κάποιες από τις ιδέες είναι νέες στην Ομοιοπαθητική ή τουλάχιστον δεν αναφέρονται τόσο καθαρά και τονισμένα κάπου αλλού. Αυτές περιλαμβάνουν τις ιδέες των αρχικών αιτίων (ριζών) της νόσου, τα συστατικά του ψυχισμού, τη σημασία και χρησιμότητα των ψευδαισθήσεων και των ονείρων, τα αντιρροπιστικά και μη αντιρροπιστικά αισθήματα, την ομοιο-ψυχοθεραπεία και την καταστασιακή Materia Medica. Η άποψή μου των φαρμακο-καταστάσεων και η κατανόησή τους μέσα από τις καταστάσεις, από τις οποίες πηγάζουν, υπόσχονται να είναι η βάση μιας νέας Materia Medica, που έκανα την αρχή της μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου. Μελετώντας όλα τα κεφάλαια νομίζω, ότι θα αποκτήσετε μια αρκετά ακριβή άποψη των σκέψεων και της προσέγγισής μου. Καθώς κάθε κεφάλαιο γράφηκε ανεξάρτητα, μπορεί να υπάρχουν κάποιες επαναλήψεις και έλλειψη μιας σειράς. Αν και η αντίληψή μου της Ομοιοπαθητικής έγινε πιο καθαρή, νομίζω ότι είδα μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Γι' αυτό δεν ισχυρίζομαι ότι το βιβλίο είναι πλήρες ή το τελικό. Τέλος, μπορώ να σας πω ότι έκανα μια έντιμη προσπάθεια να σας πω την ιστορία μέχρι τώρα. Σκοπός μου είναι να δειγείρω τον αναγνώστη να κάνει τις δικές του παρατηρήσεις και να αναπτύξει την όρασή του. Πιστεύω ότι κάνοντάς το θα σας αγγίξει το θαυμάσιο πνεύμα της Ομοιοπαθητικής. Η αλήθεια έχει την ιδιότητα να εισχωρεί και διαπερνά βαθειά μέσα μας. 10

11 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΝΟΣΟΣ Η ΑΛΛΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ Στη συνήθη γλώσσα "η νόσος" αναφέρεται και αποδίδει το διαγνωστικό επίπεδο ενός αρρώστου. Λέμε: "έχει διαβήτη" ή "πάσχει από ρευματοειδή αρθρίτιδα". Η σύγχρονη ιατρική έχει ταξινομήσει τις νόσους κατά μήκος αυτών των γραμμών και τώρα έχει ειδικούς για κάθε "νόσο". Αρκετά χρήματα ξοδεύονται για να βρεθεί μια θεραπεία γι' αυτά τα προβλήματα και από καιρό σε καιρό εμφανίζεται ένα φάρμακο με μια μερίδα υπόσχεσης, για να σβήσει αμέσως ή να εκτεθεί για τις βλαβερές του παρενέργειες. Συνολικά, ιδίως σε χρόνιες περιπτώσεις, το μόνο αποτέλεσμα αυτού του τύπου έρευνας είναι να βρεθούν φάρμακα που έχουν κάποιο προσωρινό ανακουφιστικό αποτέλεσμα πάνω στο πρόβλημα και γι' αυτό πρέπει να λαμβάνονται εφ όρου ζωής σε αυξημένες δόσεις παρά τις παρενέργειές τους. Η βασική ιδέα πίσω από μια τέτοια θεραπεία είναι, ότι η νόσος είναι τοπικό πρόβλημα και αν σταματήσουμε αυτό το μέρος, θα μπορέσουμε να το λύσουμε. Ο Διαβήτης είναι ανεπάρκεια των β κυττάρων των νησιδίων του παγκρέατος. Η ρευματοειδής αρθρίτις οφείλεται στην κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Η επιληψία εγείρεται από μια ευρέθιστη εστία στον εγκέφαλο, κ.ο.κ. Με μια τέτοια άποψη είναι φυσικό, ότι αυτοί προσπαθούν να βρούν ένα φάρμακο, να διεγείρει τα κύτταρα των νησιδίων, να καταπιέσει την απάντηση του ανοσοποιητικού, ή να γαληνέψει τον εγκέφαλο. Η πραγματική αποτυχία τέτοιων μεθόδων, να επιφέρουν μια θεραπεία ή ακόμη και μια σημαντική ελάττωση του προβλήματος για αρκετό διάστημα, θα τους έχει προειδοποιήσει, ότι έχουν αναμιχθεί άλλοι πιο σπουδαίοι και βασικοί παράγοντες. Ο νεαρός ομοιοπαθητικός, ανυπόμονος να συμβαδίσει με τις σύγχρονες ιατρικές "ανακαλύψεις", μπορεί να παροτρυνθεί να προσπαθήσει να βρει την "ομοιοπαθητική θεραπεία" για καταστάσεις, όπως ο διαβήτης και η ρευματοειδής αρθρίτις. Αν το πράξει, θα πέσει στην παγίδα της προσπάθειας να βρει ένα ειδικό φάρμακο ή μια ομάδα φαρμάκων για να σταματήσει το πρόβλημα. Επίσης τώρα στενεύει την όρασή του στο "μέρος που πάσχει" και προκαλεί την αποτυχία. Παρά τη γνώση της ομοιοπαθητικής φιλοσοφίας και των θεμελιωδών αρχών της, ο ομοιοπαθητικός, μερικές φορές, δεν μπορεί να αποφύγει να δώσει σημασία στη διαγνωστική ετικέττα του παρουσιαζόμενου αρρώστου. Είναι συχνά τρομερό, ότι με τη γνώση του της ιατρικής επιστήμης - την αιτιολογία, την παθολογία και την πρόγνωση της κατάστασης που γνωρίζει - ο ομοιοπαθητικός συχνά δεν μπορεί να απομακρύνει τη διάγνωση από το νου του, ενώ εκλέγει το φάρμακο. Προσπαθεί να βρει ένα φάρμακο, που ξέρει ότι είναι χρήσιμο στη θεραπεία μιας τέτοιας παθολογικής οντότητας. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ, ΠΟΥ ΔΙΑΦΟΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Έστω κι έτσι, ο ομοιοπαθητικός έχει ακόμη να κάνει μια εκλογή μεταξύ διαφόρων φαρμάκων, αφού είναι γνωστό ότι κάθε παθολογική οντότητα έχει αρκετά φάρμακα για θεραπεία της. Η πληροφορία αυτή δεν έρχεται από τις αποδείξεις των φαρμάκων, αφού οι αποδείξεις έμεναν στο επίπεδο των λειτουργικών συμπτωμάτων, αλλά αργότερα από κλινικές παρατηρήσεις. Το φάρμακο χρησιμοποιήθηκε αρχικά στην κλινική, όχι βάσει του ονόματος της νόσου, αλλά βάσει των συμπτωμάτων και όταν η ιδιαίτερη νόσος θεραπεύτηκε ή ωφελήθηκε πραγματικά, το φάρμακο αυτό καταγράφηκε ως ένα από τα φάρμακα γι' αυτήν τη νόσο. Η εκλογή μεταξύ των διαφόρων φαρμάκων, που είναι γραμμένα γι' αυτήν την κατάσταση, βασίζεται στις διαφορές μεταξύ των συμπτωμάτων κάθε αρρώστου. Τέτοιες διαφορές είναι εμφανείς στον καθένα, που εξέτασε έστω και δύο αρρώστους με την ίδια διαγνωστική ετικέττα. Δύο ασθενείς με διαβήτη θα έχουν συνολικά διαφορετικά ιστορικά, εισβολή ενοχλημάτων, συμπτώματα, σημεία, επιπλοκές, πορεία, απάντηση στη θεραπεία κτλ. Πράγματι, εκτός από μερικά κοινά διαβητικά σημεία, όπως η αυξημένη δίψα και ούρηση και το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα, δεν θα έχουν σχεδόν τίποτε άλλο κοινό. Προφανώς, τα κοινά αυτά συμπτώματα δεν θα μας βοηθήσουν στην εκλογή του φαρμάκου (αφού τα περισσότερα φάρμακα, που αναφέρονται σ' αυτή την κατάσταση, θα τα έχουν), αλλά θα το αποφασίσουν οι ατομικές διαφορές. Οι διαφορές αυτές περιλαμβάνουν το χρόνο επιδείνωσης των ενοχλημάτων, τις άλλες modalities, τις ιδιομορφίες της εντόπισης, την πλευρά και κατεύθυνση των ενοχλημάτων, την ακριβή αίσθηση που νοιώθει και τα συνοδά του ενοχλήματος. Ο ομοιοπαθητικός προσπαθεί να 11

12 διαφορίσει τα φάρμακα, που είναι καταγραμμένα υπό την νοσηρή κατάσταση, σύμφωνα προς αυτούς τους παράγοντες. ΤΑ ΨΥΧΟΔΙΑΝΟΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΩΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Πάντως αργά, αλλά βέβαια, θα δούμε, ότι η πιο σημαντική διαφορά μεταξύ δύο ατόμων, που υποφέρουν από την ίδια κατάσταση, βρίσκεται στην ψυχική τους κατάσταση και στα γενικά τους συμπτώματα, όπως τις προτιμήσεις στη θερμοκρασία και την τροφή και τον τύπο όρεξης, ιδρώτα και ύπνου. Αυτά είναι κατά πολύ απομακρυσμένα από την πραγματική εντόπιση της παθολογίας, αλλά είναι πολύ πιο χρήσιμα στο διαφορισμό των φαρμάκων, αφού είναι τα πιο χαρακτηριστικά του αρρώστου. Π.χ. σε δύο ασθενείς, που υποφέρουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα, τα κοινά συμπτώματα θα είναι πόνος στις αρθρώσεις με κάποιες παραμορφώσεις, θετικό R.A. test και αυξημένη ταχύτητα καθίζησης ερυθρών. Για να βρει ένα φάρμακο, που να αρμόζει στην περίπτωση, ο ομοιοπαθητικός θα αναζητήσει την εντόπιση, την αίσθηση, τις modalities και τα συνοδά του πόνου. Μπορεί να βρει, ότι ο πρώτος άρρωστος έχει πιο πολύ πόνο στο δεξί πλάι, που αυξάνεται μεταξύ 4-8 μ.μ. και είναι θερμόαιμο, δικτατορικό άτομο με επιθυμία για γλυκά και ζεστή τροφή. Ο άλλος άρρωστος μπορεί να έχει καυστικό πόνο στις αρθρώσεις, που βελτιώνεται με τη ζέστη, έχει δυσανεξία στο κρύο και είναι τρομερά δύσπιστος, αγχώδης και διψάει συχνά πίνοντας λίγες γουλιές νερό. Τα φάρμακα Lycopodium και Arsenicum μπορούν έτσι εύκολα να διαφοριστούν με βάση τα ιδιόμορφα τοπικά, καθώς και ψυχοδιανοητικά και γενικά συμπτώματα του αρρώστου. Και τα δύο φάρμακα είναι γνωστά για τη χρησιμότητά τους στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδος. Ως εδώ, αυτό είναι ακόμη σε "ασφαλές" έδαφος. Ο ομοιοπαθητικός συνταγογράφει ένα φάρμακο γνωστό στη θεραπεία της "νοσηρής" κατάστασης και που επίσης έχει τις ιδιομορφίες του αρρώστου. Βαθμιαία μαθαίνει με την πείρα, ότι αν το φάρμακο που έχει εκλέξει, δεν καλύπτει τα ψυχικά και τα γενικά συμπτώματα του αρρώστου, μαζί με τις τοπικές ιδιομορφίες, αυτό συνήθως θα αποτύχει. Γι' αυτό δίνει σημασία σ' αυτά τα συμπτώματα στην εκλογή του φαρμάκου, αλλά βεβαιώνεται, ότι το φάρμακο που έχει εκλέξει, είναι στον κατάλογο των φαρμάκων γι' αυτή την νοσηρή κατάσταση. Παράλληλα, έρχεται μια περίπτωση, όπου τα ψυχικά και τα γενικά συμπτώματα ταιριάζουν θαυμάσια σ' ένα φάρμακο, που δεν είναι στον κατάλογο για τη νοσηρή κατάσταση που παρουσιάζει ο άρρωστος. Αν τύχει και δώσει το φάρμακο, θα δει κάποια εκπληκτικά αποτελέσματα. Είχα μιαν άρρωστη, μια γυναίκα γύρω στα 40, που μεταξύ των άλλων βρέθηκε να έχει και ένα ινομύωμα μήτρας. Ήταν μια ισχνή, λεπτή γυναίκα, που ήταν άκρως αγχώδης και δυσικανοποίητη. Το φάρμακο που έβγαινε από τη συναισθηματική και ιδιοσυγκρασιακή φύση της άρρωστης ήταν Arsenic-alb. Πάντως, όταν έψαξα στα βιβλία, πουθενά δε βρήκα το Arsenic-alb. να γράφεται ως φάρμακο για ινομύωμα. Εν τούτοις το έδωσα σ' αυτήν και μέσα σε λίγους μήνες επιβεβαιώθηκε με το υπερηχογράφημα, ότι το ινομύωμα είχε εξαφανιστεί. ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ΟΧΙ ΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ Αν κρατήσουμε το μυαλό μας ανοιχτό, τέτοιες εμπειρίες γίνονται ο κανόνας, όχι η εξαίρεση. Θεράπευσα αρρώστους με φάρμακα, που δεν είχαν έστω και ελαφρά σχέση με το πρόβλημα! Πρόχειρα θυμάμαι μια περίπτωση αρθρίτιδας, που θεραπεύτηκε επιτυχώς με Helleborus (ένα φάρμακο που ποτέ δε θα το σκεφτόμασταν σε μια τέτοια κατάσταση). Μια περίπτωση ιλίγγου με Capsicum, ο πόνος πτερνικής άκανθας με Aconitum και μια περίπτωση στηθάγχης από απόφραξη αγγείων με Bryonia. Κανένα από αυτά τα φάρμακα δε θα το σκεφτόμασταν ομαλά στις αναφερόμενες καταστάσεις, αλλά η ψυχοδιανοητική και γενική κατάσταση του αρρώστου ταίριαζε με το φάρμακο και τελείως απροκατάληπτα το έδωσα. Μέχρι σήμερα δεν έχω ακόμη ζαλιστεί να ελέγχω, αν το φάρμακο που έχω εκλέξει με βάση τα ψυχοδιανοητικά, τα γενικά και τα ιδιόμορφα τοπικά, καταγράφεται κάτω από την κατάσταση. Μέσα από την πείρα, έχω πεισθεί τελείως, ότι αν έχω εκλέξει το φάρμακο με βάση τα παραπάνω κριτήρια, το φάρμακο αυτό θα ωφελήσει τον άρρωστο και η παθολογία αυτόματα θα υφεθεί. Αφ ετέρου, αν το φάρμακο εκλεγεί μόνο με βάση την παθολογία, χωρίς να καλύπτει τα ψυχικά και γενικά, είναι πολύ πιθανό να αποτύχει. 12

13 Τι δείχνουν αυτές οι παρατηρήσεις; Καθαρά αποδείχνουν, ότι κάθε ασθενής έχει μια ειδική κατάσταση με μια συνοδό ιδιάζουσα γενική κατάσταση και αν τη θεραπεύσουμε με το φάρμακο, η παθολογία αυτομάτως παλινδρομεί και υφίεται. ΝΟΣΟΣ: ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Η κατάσταση αυτή έρχεται πρώτα και είναι όντως η πραγματική νόσος του κάθε ιδιαίτερου αρρώστου. Έτσι η νόσος δεν είναι κάτι τοπικό, ούτε μια πάθηση των μερών, αλλά είναι η κατάσταση του όλου ατόμου εκείνη τη στιγμή, ο τρόπος που αισθάνεται, σκέπτεται, συμπεριφέρεται, ό,τι αρέσει και απεχθάνεται και ό,τι ανέχεται ή δεν ανέχεται στο σύνολο. Αυτή είναι η κατάσταση που πρέπει να θεραπευτεί, όχι τα τοπικά μέρη. Τα τοπικά μέρη θα λειτουργούν κανονικά, αν αυτή η κατάσταση αντιστραφεί. Αν προσπαθήσουμε με τον άλλο τρόπο, δηλαδή θεραπεύσουμε τα τοπικά μέρη, το αποτέλεσμα περιορίζεται να είναι προσωρινό και βλαβερό. Η όλη αντίληψη της νόσου, έτσι, αλλάζει από το να είναι κάτι τοπικό σε κάτι γενικό, από το να είναι μια διαγνωστική ετικέττα σε μια κατάσταση του ιδιαίτερου ατόμου. Από αυτήν κατανοείται όλη η προσέγγισή μας στις θεραπευτικές αλλαγές. Σύντομα θα δούμε μια ειδική θεραπεία για όλους τους αρρώστους με την ίδια διάγνωση. Από εδώ και πέρα, πάμε να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι είναι ιδιαίτερο σε κάθε άρρωστο. Πάμε να καταλάβουμε τι είναι η ψυχοδιανοητική και γενική κατάσταση ενός ατόμου και πώς να την ανακαλύψουμε σε κάθε περίπτωση. Η ΨΥΧΟΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Ο Χάνεμαν στην παράγραφο 211 του Οργάνου γράφει: "Αυτό αληθεύει σε μια τέτοια έκταση, ώστε συχνά η κατάσταση της διάθεσης κυρίως καθορίζει την εκλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου". Στην Ομοιοπαθητική Materia Medica τα ψυχοδιανοητικά συμπτώματα των διαφόρων φαρμάκων έχουν φανερωθεί θαυμάσια και αυτό κάνει την εκλογή τους εύκολη. Η κατάσταση του αρρώστου θα συγκριθεί με την ψυχική και γενική κατάσταση των διαφόρων φαρμάκων στην Materia Medica, για να εκλεγεί το ένα, που ταιριάζει ακριβώς. "Δεν υπάρχει ισχυρή φαρμακευτική ουσία στον κόσμο, που να μη μεταβάλει αξιοσημείωτα την κατάσταση της διάθεσης και του ψυχισμού στο υγιές άτομο, που τη δοκιμάζει και κάθε φάρμακο ενεργεί έτσι με έναν διαφορετικό τρόπο" (παράγραφος 212). Όταν άρχισα να μελετώ την ψυχική κατάσταση των αρρώστων, μπόρεσα να τη δω μόνο σα σύγκραμμα ψυχικών συμπτωμάτων. Π.χ. η ψυχική κατάσταση της κυρίας με το ινομύωμα ήταν για μένα μια ομάδα ψυχικών συμπτωμάτων, που περιελάμβανε το δυσικανοποίητό της και το άγχος. Πραγματικά δεν μπόρεσα να διακρίνω κάποια συνοχή μεταξύ αυτών των συμπτωμάτων, αλλά αφού και τα δύο ήταν έκδηλα, αποφάσισα ότι αμφότερα ανήκαν στην ψυχική της κατάσταση. Η πλήρης σημασία του τι είναι μια ψυχική κατάσταση, μου ήλθε αργότερα και αυτό άνοιξε τα μάτια μου στην πραγματική σημασία της νόσου. Η προσοχή μου ήταν τραβηγμένη από μια ιδιόμορφη περίπτωση ενός οκτάχρονου αγοριού, που εργάζονταν στην καντίνα του κολλεγίου μας, καθαρίζοντας τα τραπέζια. Το παιδί ήταν άλαλο. Παρόλα αυτά ήταν γεμάτο ζωή, πολύ ενεργητικό, πάντοτε απασχολημένο, πολύ "ομιλητικό" με τις χειρονομίες του, πάντα χαμογελαστό και διασκέδαζε τους άλλους με τις ενέργειές του, με το χορό και τη γεναιοδωρία του. Ένας από τους μαθητές μου το συμπάθησε και πλησίασε έναν συνάδελφό μου, για να δει αν η αλαλία θεραπευόταν ομοιοπαθητικά. Το ιστορικό του παιδιού ήταν τελείως τραγικό. Αυτό εκφράσθηκε με αρκετές εκφραστικές χειρονομίες. Η μητέρα του πέθανε, όταν ήταν 3 ετών και ο πατέρας του ήταν ένας αλκοολικός, που πούλησε τα πάντα εκτός από τη γαλοφόρα αγελάδα τους. Με αυτήν την αγελάδα το παιδί κατάφερε να επιζήσει. Όταν ήταν πέντε ετών περίπου, έπεσε από ένα μέτριο ύψος και έχασε τη φωνή του. Ένα χρόνο πριν ο μαθητής μου του πάρει το ιστορικό, ο πατέρας του πούλησε και την αγελάδα που έμεινε, και έβαλε το παιδί σε ένα τραίνο για τη Βομβάη, ενώ αυτό κοιμόταν. Λόγω της αλαλίας του το παιδί βρήκε κάποιους, που το συμπόνεσαν και του έδωσαν να κάνει δουλειές υπηρέτη. Τέλος, κατέληξε στην καντίνα του κολλεγίου μας. Ένα ιδιόμορφο χαρακτηριστικό, που βγήκε από το ιστορικό, ήταν ότι το παιδί συχνά είχε ένα όραμα, ότι ο Θεός ερχόταν και του μιλούσε, το έφερνε γύρω από το σύμπαν και το ξανάφερνε πίσω. Το παιδί ήταν πολύ θρήσκο και ποτέ δεν παρέλειψε την καθημερινή προσευχή του, που επιτελούσε με έναν χορό και σιωπηλό τραγούδι. 13

14 Ο συνάδελφός μου υποψιάστηκε, ότι η αλαλία ήταν υστερική. Έδωσε στο παιδί λίγες κάψουλες placebo και σε μια βδομάδα το παιδί έπεσε από ένα μικρό δέντρο και ανέκτησε τη φωνή του! Τότε περίπου κάποιοι δάσκαλοι, που σχετίζονταν με το κολλέγιο, ενδιαφέρθηκαν για το παιδί και άρχισαν να του διδάσκουν, να διαβάζει και να γράφει. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Η περίπτωση αυτή με έβαλε σε σκέψεις. Το φάρμακο, που εγώ θα έδινα στο παιδί είναι το Veratrum Album, γιατί αυτό είχε τα ακόλουθα συμπτώματα: Θρησκευτικός, ευσεβής. Νομίζει ότι μιλάει με το Θεό. Νομίζει ότι είναι άλαλος. Ενεργητικός, απασχολημένος, ανήσυχος, εργατικός. Τραγουδάει. Χορεύει. Χαμογελά, γελαστός, κεφάτος. Γεναιόφρων, μεγαλόκαρδος. Φλύαρος (με τις πράξεις του). Χαρωπός. Πάλι αυτή φαίνεται σα μια ομάδα ασύνδετων συμπτωμάτων. Αλλά βλέποντας πιο βαθειά, διαισθάνθηκα εκείνο που αναζητούσα. Μπόρεσα να δω ότι όλα αυτά τα συμπτώματα βοήθησαν το παιδί να κερδίσει τη συμπάθεια και την προσοχή, που κακώς χρειαζόταν. Τα πραγματικά συμπτώματα, που καταγράφηκαν παραπάνω, ήταν τα μόνα, που τον βοήθησαν να επιβιώσει από τη σοβαρή κρίση που αντιμετώπιζε. Η αλαλία προσείλκυσε συμπάθεια, η αίσθηση ότι συνομιλεί με το Θεό του έδωσε θάρρος και δύναμη, και η δραστηριότητα και η χαρωπή του φύση τον έκαναν χρήσιμο και επίσης προσφιλή στον καθένα. Πάντως, αυτές οι ιδιότητες επέζησαν της χρησιμότητάς τους, επειδή η κατάσταση τώρα δεν ήταν τόσο σκληρή. Ήταν σε ασφαλή χέρια μεταξύ ατόμων που το φρόντιζαν. Ήθελαν να τον βοηθήσουν ακόμη περισσότερο και μόνο η αλαλία ήταν εμπόδιο. Έτσι η αλαλία εξαφανίστηκε με απλό placebo. Δεν εννοώ ότι το παιδί τα έκανε όλα αυτά σκόπιμα. Πιθανόν τα πάντα να ήταν υποσυνείδητα. Αλλά είναι γεγονός, ότι όλη η κατάστασή του, με όλα της τα συμπτώματα, ήταν ένας αρμόζων μηχανισμός επιβίωσης στην κατάσταση του παιδιού. Όταν η αναγκαιότητα γι αυτήν την κατάσταση μειώθηκε, αυτή υφέθηκε αυτομάτως. Αυτή η περίπτωση δημιούργησε μια επανάσταση στη σκέψη και την αντίληψή μου για τη νόσο. Κατάλαβα, ότι η νοσηρή κατάσταση είναι τοποθέτηση, που υιοθετείται από τον οργανισμό για να επιβιώσει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Εφόσον η κατάσταση υπάρχει και εφόσον η τοποθέτηση είναι κατάλληλη και ανάλογη προς την κατάσταση, δεν μπορεί να βοηθηθεί με καμμιά θεραπεία. Όταν άρχισα να μελετώ τις περιπτώσεις μου, βρήκα τα ψυχικά συμπτώματα κάθε περίπτωσής μου να ταιριάζουν σε ένα υπόδειγμα. Κάθε υπόδειγμα είναι μια τοποθέτηση που ταιριάζει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Π.χ. ας μελετήσουμε την περίπτωση αγοριού τριών ετών, που παρουσίαζε τα εξής έκδηλα ψυχικά συμπτώματα: Επιθυμία για μουσική. Επιθυμία για χορό. Επιθυμία για χρώματα. Επιθυμία για ζωγραφική. Πολύ ενεργητικό, δραστήριο. Πολύ εργατικό. Πανούργο και πονηρό. Δόλιο. Άτακτο. Όμοια χαρακτηριστικά βρήκαμε στο σώμα. Ανησυχία, ιδίως των άκρων. Χορειακές κινήσεις-σαν χορός. Αυξημένηενεργητικότητα. 14

15 Ομοιοπαθητικά, για αρρώστους με τέτοια συμπτώματα, έχει δοθεί ως φάρμακο η Tarentula. Αναρρωτήθηκα, πώς συνδέονται αυτά τα συμπτώματα. Μου έκανε εντύπωση, ότι ένα μέρος τους είχε να κάνει με συμπεριφορά προσέλκυσης. Ένα άτομο, που χρειάζεται να προσελκύσει την προσοχή, θα αναπτύξει την αγάπη για προσοχή και χορό, χρώματα και ζωγραφική. Πότε ένα άτομο θα χρειαστεί να προσελκύσει την προσοχή; Φυσικά όταν δεν την έχει. Αυτό μπορεί να συμβεί σε μια κατάσταση μη ανταπόδοσης στοργής ή αγάπης. Μια τέτοια κατάσταση επίσης απαιτεί χαρακτηριστικά, όπως αταξίας, κατεργαριάς, απάτης, δόλου, δραστηριότητας και αυξημένης ενεργητικότητας για να κερδιθεί η προσοχή και η στοργή του άλλου ατόμου. Έτσι θα δούμε, ότι αυτή η όλη κατάσταση είναι μια τοποθέτηση προσαρμοσμένη στην κατάσταση ενός ατόμου στου οποίου την αγάπη δεν ανταποκρίθηκαν. Εφόσον η κατάσταση υπάρχει, η θεραπεία δε χρησιμεύει ούτε βοηθά. Αλλά αυτό το παιδί δεν ήταν σε κατάσταση που απαιτούσε αυτήν την τοποθέτηση. Η ΝΟΣΟΣ ΩΣ ΜΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ Έτσι, η τοποθέτηση μπορεί να είναι αναλογική και πρόσφορη ή κατάλληλη στην κατάσταση, όπως για παράδειγμα, όταν ένας καταδιώκεται από ένα λιοντάρι, η τοποθέτηση του να τρέχει γρήγορα, να είναι φοβισμένος κτλ. είναι η πρόσφορη, αφού η επιβίωσή του εξαρτάται από αυτήν. Πάντως, αν ο άνθρωπος είναι στην ίδια κατάσταση, αλλά χωρίς να τον κυνηγά το λιοντάρι, ή υιοθετεί την ίδια τοποθέτηση ακόμη κι αν τον κυνηγά ένα σκυλί, ή είναι σε τέτοιον πανικό, που δεν μπορεί να σκεφτεί (μια αντίδραση πιο περισσότερη από ότι χρειάζεται για την κατάσταση), τότε αυτή η κατάσταση πρέπει να απομακρυνθεί με τη θεραπεία. Μέχρι τώρα είδαμε ότι η νόσος είναι μια κατάσταση ψυχική και σωματική και ότι αυτή η κατάσταση είναι μια τοποθέτηση, η οποία ταιριάζει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση και χρειάζεται να απομακρυνθεί όταν: I. Μια τέτοια κατάσταση δεν υπάρχει (δεν υπάρχει λιοντάρι). II. Η κατάσταση τώρα είναι διαφορετική (μόνον σκύλος). III. Η αντίδραση είναι δυσανάλογη προς την κατάσταση (υπερβολικός πανικός). Έτσι η νόσος φαίνεται ως μια πάθηση του όλου ατόμου, ως μια τοποθέτηση που υιοθετείται σαν ένας μηχανισμός επιβίωσης για να προσαρμόσει μια ιδιαίτερη κατάσταση, που δεν υπάρχει κατά τη στιγμή αυτή. Η τοποθέτηση αυτή μας κάνει να αντιδρούμε προς το παρόν με έναν ακατάλληλο τρόπο, λόγω της λανθασμένης αντίληψής του. Μια τέτοια ακατάλληλη και δυσανάλογη αντίδραση προς την κατάσταση, φυσικά προξενεί μια διαρκή ένταση στον οργανισμό και αυτή η ένταση χειροτερεύει την παθολογία που το άτομο έχει, ή φέρει την τάση προς μια ιδιαίτερη παθολογία μέσα στη δραστηριότητα. Θεραπεύοντας αυτήν την αντίδραση μειώνουμε την ένταση του όλου οργανισμού και συνεπώς την επιδεινωτική της επίδραση πάνω στην παθολογία. Έτσι, η παθολογία αυτόματα παλινδρομεί και υφίεται. Αυτό μας οδηγεί στο ερώτημα, γιατί αντιδρούμε με τρόπο ακατάλληλο και δυσανάλογο ; Για να απαντήσουμε πρέπει να πάρουμε το καθένα από αυτά τα δύο ξεχωριστά: α)ακατάλληλες και αταίριαστες τοποθετήσεις. β) Αντιδράσεις εκτός αναλογίας. Τις δύο αυτές όψεις θα εξετάσουμε στα επόμενα δύο κεφάλαια. ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΚΑΙ ΑΤΑΙΡΙΑΣΤΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ Αντιλαμβανόμαστε τη νόσο ως μια ψυχική και σωματική κατάσταση -μια ιδιαίτερη ψυχική κατάσταση, που συνοδεύεται με μια ιδιαίτερη κατάσταση του σώματος. Η νόσος δεν είναι κάτι εξωτερικό, δεν είναι κάτι από έξω. Είναι μια τοποθέτηση, που υιοθετείται από τον οργανισμό, για να επιβιώσει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Η κατάσταση που ο οργανισμός υιοθετεί, είναι η νόσος. Έτσι, δεν είναι κάτι που απομακρύνεται, αλλά είναι κάτι που μεταβάλλεται. Η τοποθέτηση είναι μια προσαρμογή ή τακτοποίηση σε μια ιδιαίτερη κατάσταση και έχει να επιστρέψει στην αρχική της μορφή. Εφόσον η κατάσταση υπάρχει και εφόσον αυτή η τοποθέτηση είναι σε αναλογία προς την κατάσταση, αυτή δεν μπορεί και δεν θα απομακρυνθεί. Π.χ. αν ανυψώσετε έναν βαρύ σάκκο και έχετε να περπατήσετε με αυτό το βάρος, για να μη σπάσει η μέση σας, πρέπει να 15

16 τη λυγίσετε στην αντίθετη κατεύθυνση από το σάκκο. Έτσι, το σώμα σας υιοθετεί μια τοποθέτηση για να επιζήσει σ αυτην την κατάσταση. Αυτή η τοποθέτηση δεν είναι υγιής, δεν πάει να σας κάνει κάτι καλό, αλλά χρειάζεται σ' αυτην την κατάσταση. Και εφόσον ο σάκκος είναι βαρύς, η τοποθέτηση θα διατηρείται. Από εδώ βλέπουμε ότι η νόσος είναι μια προσαρμογή. Εφόσον αυτή η προσαρμογή είναι ανάλογη και κατάλληλη προς την υπάρχουσα κατάσταση, και εφόσον αυτή η κατάσταση ή ο εκλυτικός παράγοντας παραμένει, η προσαρμογή αυτή δεν μπορεί και δεν θα διορθωθεί. Στην πρακτική μας βλέπουμε, ότι τον περισσότερο χρόνο αυτή η προσαρμογή, αυτή η αντίδραση προς την υπάρχουσα κατάσταση, είναι αταίριαστη. Αταίριαστες τοποθετήσεις μπορεί να συναντηθούν συχνά σε άτομα. Βλέπουμε την φιλάργυρη γυναίκα, που δεν εμπιστεύεται κανένα και μετρά προσεκτικά τα λεφτά της ως την τελευταία δεκάρα. Τα φυλάγει σε ένα χρηματοκιβώτιο και όμως αισθάνεται ανασφάλεια και μπορεί σχεδόν να δει κλέφτες να τριγυρίζουν το σπίτι. Ανήσυχη και αγχώδης αυτή η ισχνή γυναίκα με κρύα χέρια, πίνει νευρικά νερό, ζει σε μια κατάσταση διαρκούς άγχους. Με τον παραμικρό πόνο στο θώρακα αυτή είναι βεβαία, ότι ο θάνατος επίκειται. Τρέχει άνω-κάτω σε διάφορους γιατρούς και όμως αισθάνεται ανασφαλής. Ακόμη και όταν επισκέπτεται τον πιο ωραίο τόπο, μετρά τα λεφτά της σα για να τα προστατέψει από κλέφτες, ξεχνώντας και παραβλέποντας την ομορφιά γύρω της. Όταν της δείχνουν αγάπη, αντιδρά με δυσπιστία. Έχει μικρό χώρο για το άτομο και ακόμη μικρότερο χώρο για εμπειρίες. Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΩΝ Από πού αρχίζει μια τέτοια ακατάλληλη κατάσταση; Φαίνεται λογικό ότι κάποια στιγμή στο παρελθόν η γυναίκα αυτή πρέπει να ήταν σε μια κατάσταση, που περιβάλλονταν από κλεφτες και έτσι αυτή η τοποθέτηση έγινε αναγκαία για την επιβίωσή της. Είναι πιθανόν ότι εξαπατήθηκε άσχημα από δόλιο άτομο και έτσι δεν εμπιστεύεται κανένα. Μια τέτοια κατάσταση άφησε το σημάδι της πάνω σ' αυτήν και αντιδρά ακατάλληλα επί του παρόντος λόγω αυτής της εντύπωσης από το παρελθόν. Αν π.χ. κάποιο άτομο συνηθίσει σε κάτι για μακρό διάστημα, αυτό δημιουργεί μια εντύπωση, μια μνήμη. Κάνει το άτομο να αντιδρά ακατάλληλα ή εκτός αναλογίας από την παραμικρή αφορμή ή πρόκληση. Π.χ. σε έναν που έζησε σε ένα τρομερά ταραγμένο μέρος, όπου υπάρχει αρκετή βία και σκοτωμός, μένει μεγάλη τρομάρα και υπάρχει μια κατάσταση φόβου σ' αυτόν. Αν πρόκειται να πάει έξω από το σπίτι το βράδυ για κάποιο σπουδαίο λόγο, είναι τόσο φοβισμένος που τρέμει, βλέπει μπρος και πίσω, αισθάνεται ότι κάποιος θα του κάνει κάτι, αισθάνεται σαν κάποιος να είναι έτοιμος να του επιτεθεί και αν κάποιος τον αγγίξει ελαφρά, ξαφνιάζεται βίαια. Είναι η κατάσταση που τη χρειάζεται σ' αυτή τη στιγμή τουμεγάλου τρόμου. Αλλά όταν ζει σ' αυτήν την κατάσταση για μακρό διάστημα, έπειτα η όλη αυτή κατάσταση του δημιουργεί μια εντύπωση την οποία αποκαλούμε "ρίζα" (ή αρχική αιτία). Έτσι, ακόμη και αν βρεθεί σε ασφαλές μέρος, μέσα του υπάρχει ακόμη μια ρίζα φόβου και άν υπάρχει κάπου ελαφρά οχλαγωγία, παθαίνει έντονο πανικό. Αφού έχει υποστεί κάποιον τρόμο, μια ελαφρά όμοια κατάσταση δημιουργεί μια δυσανάλογη αντίδρασή του. ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΟΥΝ Όταν άρχισα να βλέπω τις περιπτώσεις μου κάτω από αυτό το πρίσμα, μπόρεσα να βρω κάποιες στις οποίες ανίχνευσα την αρχική αιτία της παρούσας κατάστασης του αρρώστου σε κάποια κατάσταση στο παρελθόν. Όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν μπόρεσα να βρω κάποια τέτοια κατάσταση σε όλη τη ζωή του αρρώστου. Επί πλέον, μπόρεσα να δω αυτές τις καταστάσεις να υπάρχουν ακόμη και σε παιδιά και σε νεογέννητα μωρά. Έτσι έγινε αναγκαίο το να βρεθεί από πού πηγάζουν αυτές οι καταστάσεις. Αυτό έγινε όταν άρχισα να σημειώνω, ότι τα παιδιά πολύ συχνά έχουν μια κατάσταση, που είναι απαράλλακτη προς εκείνη που είχε η μητέρα κατά την εγκυμοσύνη. Σε άλλα παιδιά σημείωσα μια χτυπητή ομοιότητα, ακόμη και στις ελάχιστες λεπτομέρειες, ανάμεσα στην κατάστασή τους και στην κατάσταση των γονέων. Αναφέρω ένα παράδειγμα: Είναι η περίπτωση ενός παιδιού δέκα ετών, που μου έστειλε ένας συνάδελφος για θεραπεία ενός πολύ σοβαρού και χρονίου δερματικού προβλήματος. Το παιδί παρουσιάστηκε με δοθιήνες στα άκρα, που ήταν πολύ επώδυνες και κνησμώδεις.τον περασμένο μήνα δεν 16