Στην ανεργία λόγω χρεών. χιλιάδες αγρότες. To «Κίνημα της πατάτας» θα φέρει την άνοιξη; Σελ Επιλογή: Από το χωράφι στο ράφι Σελ.

Transcript

1 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 2 n ΣΑΒΒΑΤΟ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 To «Κίνημα της πατάτας» θα φέρει την άνοιξη; Σελ. 8-9 Επιλογή: Από το χωράφι στο ράφι Σελ. 3 Ν. Πρίντζος: Η κρίση δεν έχει αγγίξει την ΕΒΟΛ! Σελ. 7 Το σαλιγκάρι έχει δρόμο Σελ. 12 Στην ανεργία λόγω χρεών χιλιάδες αγρότες Σελ. 2 ΕΠΙΣΗΣ: u Συνεταιριστικά νέα u ΚΑΠ u Τεχνολογία u Αυτοκίνητο u Αγροτουρισμός u Ειδήσεις

2 2 ε π ι κ α ι ρ ό τ η τ α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ Έχουμε μπει πλέον στην εποχή της προετοιμασίας για τη νέα παραγωγή. Η εμπειρία των παραγωγών είναι δεδομένη, ωστόσο λόγω και των ειδικών καιρικών συνθηκών που επικράτησαν στη χώρα μας, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή τόσο κατά την προετοιμασία, όσο και στη προστασία των καλλιεργειών. ΤΩΝ ΑΓ. ΚΟΤΡΟΥ-ΑΥΓΟΥΛΑ ΗΛΙΑ ΤΡΑΥΛΟΥ Γεωπόνων 17/3-23/3/2012 λ ΗΜΕΡΟ ΟΓΙΟ KAΛ ΙΕΡΓΗΤΗ Ειδικό ένθετο της εφημερίδας «ΧΡΗΜΑ PLUS» για την αγορά και την οικονομία της υπαίθρου Λ. ΣΥΓΓΡΟΥ 35, Τ.Κ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: , FAX: info@xrimaonline.gr Χειμερινά Σιτηρά Σε περιπτώσεις που η σπορά έγινε όψιμα, υπάρχει -κατά περιοχές και για μερικές ημέρες ακόμη- η δυνατότητα χρήσης μεταφυτρωτικών ζιζανιοκτόνων για τη διαχείριση του μεγάλου πληθυσμού ανταγωνιστικών ζιζανίων. Eπισημαίνεται ότι εξαιτίας των πρόσφατων υψηλών βροχοπτώσεων, ενδείκνυται επιφανειακή αζωτούχος λίπανση, η οποία θα αυξήσει σημαντικά τις τελικές αποδόσεις. Πατάτα Η φύτευση του πατατόσπορου θα πρέπει να ξεκινήσει όταν η θερμοκρασία του εδάφους σταθεροποιηθεί στους 15 o C. Προτιμώνται ελαφριά εδάφη με αρκετή οργανική ουσία, ενώ πρέπει να αποφεύγονται τα πολύ κρύα και υγρά εδάφη, εξαιτίας πιθανού σαπίσματος των κονδύλων. Για την μη προσβολή από σκληροτίαση εφαρμόζεται πριν από τη φύτευση κατάλληλο μυκητοκτόνο με ψεκασμό ή με πότισμα στο έδαφος. Κηπευτικά Βρισκόμαστε κοντά στην εποχή που είναι κατάλληλη για προετοιμασία ακόμη και υπαίθριων (ψυχρών) σπορείων διαφόρων ανοιξιάτικων κηπευτικών (τομάτα, μελιτζάνα, πιπεριά κ.ά.), ανάλογα με την περιοχή. Τα φυτά θα παραμείνουν στα σπορεία γύρω στους 2 μήνες, πριν τη μεταφύτευση στο λαχανόκηπο ή στο θερμοκήπιο. Τομάτα Για την τομάτα ο σπόρος που θα χρησιμοποιηθεί στο σπορείο εμβαπτίζεται πριν σε νερό θερμοκρασίας 50 ο C για 25 λεπτά, κατά της βακτηριακής στιγμάτωσης, του βακτηριακού καρκίνου και της ανθράκωσης, καθώς και σε διάλυμα 10% τριφωσφορικού νατρίου για την αντιμετώπιση του μωσαϊκού. Μηλιά - Αχλαδιά Σε χρονιές όπως η φετινή, ευνοείται η ασθένεια φουζικλάδιο, γι αυτό και συνιστώνται ψεκασμοί με μυκητοκτόνα για προληπτική αλλά και θεραπευτική δράση. Σε υψηλές θερμοκρασίες και υψηλή υγρασία, κυρίως σε περιοχές με ιστορικό προσβολής από βακτηριακό κάψιμο, απαιτούνται ψεκασμοί της αχλαδιάς με κατάλληλα χαλκούχα σκευάσματα. Ροδακινιά - Νεκταρινιά Εξαιτίας της υψηλής υγρασίας που παρατηρείται στις περισσότερες περιοχές της χώρας και σε περιπτώσεις που δεν έγιναν φθινοπωρινοί/χειμερινοί ψεκασμοί, συνιστάται ψεκασμός με τα κατάλληλα σκευάσματα για την καταπολέμηση ασθενειών, όπως είναι ο εξώασκος και το κλαδοσπόριο. Ιδιοκτησία: MEDIHOLD A.E. Εκδότης: Γιώργος Τασσιόπουλος Διευθυντής:Γιάννης Λιάρος Αρχισυντάκτης:Πάνος Μπαΐλης Επιστημονικός σύμβουλος: Χρήστος Αυγουλάς Επιμέλεια ύλης: Χριστίνα Χρήστου Συντακτική ομάδα: Μιχάλης Παπανίδης, Άννα Αραμπατζή, Κώστας Αδαμόπουλος, Ευθυμία Κωνσταντίνου Creative director:καίτη Αυγουστάκη Ατελιέ: Μαρία Παπαδέα Εμπορική διεύθυνση:μένια Κουκουγιάννη Εκτύπωση: NEWSPRESS HOLD A.E. Τα χρέη εξοστρακίζουν χιλιάδες παραγωγούς Όμηροι των χρεών χιλιάδες παραγωγοί της χώρας, οι οποίοι αδυνατούν να καλλιεργήσουν τα χωράφια τους αλλά και να αγοράσουν ζωοτροφές, με συνέπεια την μείωση της συνολικής παραγωγής κατά 15%. ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΜΠΑΪΛΗ panos.bailis@xrimaonline.gr Στον αέρα η νέα καλλιεργητική περίοδος εξαιτίας των χρεών δεκάδων χιλιάδων παραγωγών, οι οποίοι βρίσκονται σε απόγνωση. Όπως καταγγέλλουν συνεταιριστές, αγρότες και κτηνοτρόφοι αδυνατούν να εξασφαλίσουν λιπάσματα, φυτοφάρμακα, αλλά και ζωοτροφές. Η κατάσταση χειροτερεύει μέρα με τη μέρα, καθώς όλο και περισσότεροι παραγωγοί αδυνατούν να κάνουν τις προμήθειές τους, αφού οι τράπεζες δεν χορηγούν πλέον δάνεια και οι γεωπόνοι και οι κτηνίατροι διαθέτουν λιπάσματα, φυτοφάρμακα και ζωοτροφές μόνο μετρητοίς. Το πρόβλημα απασχολεί το σύνολο των παραγωγών της χώρας, αλλά γίνεται πιο έντονο στη Βόρεια Ελλάδα με τους δεντροκαλλιεργητές να βρίσκονται στο κόκκινο. «Το πρόβλημα είναι μεγάλο για χιλιάδες παραγωγούς, οι οποίοι πλέον δεν μπορούν να αγοράσουν αφού χρωστάνε πολλές χιλιάδες ευρώ. Παλαιότερα οι πολυεθνικές ακολουθούσαν μια διαφορετική πολιτική που έδινε τη δυνατότητα στον παραγωγό να αγοράζει λιπάσματα ή φυτοφάρμακα με πίστωση. Αυτό το καθεστώς πλέον δεν ισχύει και έχουμε φτάσει σε σημείο γεωπόνοι ή κτηνίατροι οι οποίοι πωλούσαν επί πιστώσει, να αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι προβλήματα από οφειλές περασμένων χρόνων», λέει στην «ΠαραγωΓΗ» ο γεωπόνος Δημήτρης Χαρωντάκης. Όπως προκύπτει από τις «καταστάσεις οφειλετών», τα χρέη χιλιάδων παραγωγών κυμαίνονται από 10 έως και ευρώ. Αποτέλεσμα όλης αυτής της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί είναι η μείωση της παραγωγής, η οποία υπολογίζεται από τους ειδικούς στο 15%. Η κατάσταση είναι ίδια και χειρότερη (σε πολλές περιπτώσεις) και για τους κτηνοτρόφους, οι οποίοι αδυνατούν να αγοράσουν ζωοτροφές λόγω χρεών. Για το πρόβλημα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) Παναγιώτης Πεβερέτος απέστειλε επιστολή στον πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο, με την οποία του προτείνει «κούρεμα» των χρεών ύψους 50% του κεφαλαίου και του συνόλου των τόκων υπερημερίας των κτηνοτροφικών δανείων. Σύμφωνα με τον κ. Πεβερέτο οι αιτίες της δραματικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει οι κτηνοτρόφοι, είναι η αύξηση των ζωοτροφών τα τελευταία χρόνια, οι αντίξοες καιρικές συνθήκες και βεβαίως το γεγονός ότι οι τράπεζες «όχι μόνο δεν χρηματοδοτούν τους κτηνοτρόφους που χρειάζονται καθημερινά χρήματα για τις ανάγκες των ζώων τους, αλλά και παρακρατούν τις δόσεις των δανείων απ όσες επιδοτήσεις δικαιούνται». Όπως επισημαίνει ο κ. Πεβερέτος αυτό που μπορεί να γίνει σήμερα είναι το «κούρεμα» του 50% του κεφαλαίου και του συνόλου των τόκων υπερημερίας, η αποπληρωμή του υπολοίπου 50% να γίνει σε 20 χρόνια με χαμηλό επιτόκιο, τα τρία πρώτα χρόνια να πληρώνονται μόνο οι τόκοι και τέλος να υπάρχει γραμμή χρηματοδότησης με χαμηλό επιτόκιο των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, ώστε να καταστεί δυνατό να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους για την παραγωγή κρέατος και γάλακτος. Ο πρόεδρος του ΣΕΚ Παναγιώτης Πεβερέτος προτείνει «κούρεμα» των χρεών ύψους 50% του κεφαλαίου και των τόκων υπερημερίας Οι παραγωγοί εκτιμούν ότι «είναι επιτακτική ανάγκη η υιοθέτηση των προτάσεών τους» αφού το σύνολο των χρεών δεν υπερβαίνει τα τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ. Η διευκόλυνση των γεωργών και των κτηνοτρόφων, εκτός των άλλων, θα ενισχύσει την παραγωγή στον πρωτογενή τομέα, σε μία περίοδο που όλοι μιλούν να ανάπτυξη. Ήδη εξαιτίας αυτής της τραγικής κατάστασης των παραγωγών έχει καταγραφεί μείωση στην παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος, τουλάχιστον κατά 15%. Η μείωση της παραγωγής έχει ως φυσική συνέπεια την αύξηση των εισαγωγών και το χειρότερο: χιλιάδες οικογένειες σε όλη τη χώρα να εγκαταλείψουν τις δουλειές τους και να μείνουν επί της ουσίας χωρίς εισόδημα.

3 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ δ ι α τ ρ ο φ ή 3 Η ελληνική τροφή είναι φάρμακο ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΕΩΝ Διατροφολόγος Τώρα από το χω στοράφι Η υψηλή διατροφική αξία των ελληνικών προϊόντων είναι στις μέρες μας παγκοσμίως επιστημονικά αποδεκτή, έχοντας μια ιστορία από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα. Ο Ιπποκράτης θεωρούσε την ελληνική τροφή φάρμακο και ήταν ο πρώτος που έθεσε, μέσα από το πείραμα και την παρατήρηση, την δυναμική της. Βασικά τρόφιμα της ελληνικής υπαίθρου, όπως η ελιά, το σταφύλι, το σιτάρι το μέλι, το γάλα και τα προϊόντα τους, τα εντόσθια ζώων, τα ψάρια και τα μαλάκια, αποτέλεσαν για πολλά χρόνια τη βάση της αρχαίας ελληνικής διατροφής, με την πεποίθηση ότι η διατροφική αξία τους είναι τόσο υψηλή, ώστε να την προτιμούν ακόμη και οι Θεοί του Ολύμπου. Στις μέρες μας, η πιο ευρέως συνιστώμενη διατροφική πυραμίδα είναι η Μεσογειακή, όπου τα τρόφιμα που την απαρτίζουν είναι αυτά που καλλιεργούνται κατά κόρον στην ελληνική ύπαιθρο. Σε μια περίοδο όπου όλοι μιλούν για την ανάγκη μείωσης των τιμών που φτάνουν στον καταναλωτή, η «Ελληνική Διατροφή» με σύνθημα από «το χωράφι στο ράφι», τον τελευταίο καιρό επιχειρεί να μπει δυναμικά στο λιανεμπόριο διευρύνοντας τις δράσεις της, σε πρώτη φάση, στην Αττική, δημιουργώντας τα καταστήματα «Επιλογή». «Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε εμπορικά και επιχειρηματικά όλες εκείνες τις προϋποθέσεις ώστε τα ελληνικά προϊόντα να φτάσουν στα ράφια των καταστημάτων μας, χωρίς την μεσολάβηση τρίτων. Διαθέτουμε προϊόντα τα οποία προέρχονται από 50 συνεταιρισμούς αλλά και από 20 μικρούς παραγωγούς, αυστηρά επιλεγμένους με σαφείς αναπτυξιακές τάσεις σε όλη την χώρα» λέει ο διευθύνων σύμβουλος της «Ελληνική Διατροφή Α.Ε» Λεωνίδας Καρίγιαννης μιλώντας στην «ΠαραγωΓή». Ο κ. Καρίγιαννης δίνει το στίγμα του διαφορετικού που έρχονται να καλύψουν τα συνεταιριστικά σούπερ μάρκετ «Επιλογή», σε μια εποχή που οι καταναλωτικές ανάγκες του Έλληνα έχουν ανατραπεί προς το χειρότερο. Ήδη η «Ελληνική Διατροφή», η οποία προς το παρόν έχει ως μετόχους 14 συνεταιρισμούς απ όλη τη χώρα, την περασμένη χρονιά προχώρησε στη δημιουργία πέντε καταστημάτων, γνωστών πλέον ως «Επιλογή», στη Νοτιοδυτική Αττική, ενώ σχεδιάζονται νέα ανοίγματα με στόχο την ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών. «Η φιλοσοφία μας και αυτό που κατ επέκταση διέπει την λειτουργία των καταστημάτων μας είναι η κατάργηση των μεσαζόντων. Δεν συνεργαζόμαστε δηλαδή με συνεταιρισμούς που ήδη έχουν άλλες συνεργασίες. Η επιλογή είναι καταστήματα soft discount με περίπου κωδικούς. Ήδη έχουμε 450 κωδικούς, οι οποίοι προέρχονται από τη συνεργασία με συνεταιρισμούς και στόχος μας είναι σε λίγο καιρό να φτάσουμε τους 800. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα δημιουργήσουμε καταστήματα όπου η απουσία του μεσάζοντα θα είναι εμφανής στην τελική τιμή, δηλαδή στο ράφι», τονίζει ο κ. Καρίγιαννης. Για το 2012 τα σχέδια της εταιρείας, σύμφωνα με τον κ. Καρίγιαννη, είναι εκτός της σταθερής παρουσίας στην αγορά «να δημιουργηθούν και άλλα καταστήματα με στόχο την αξιοποίηση πολλών προϊόντω ν Ελλήνων παραγωγών και για το λόγο ότι με τον τρόπο αυτό θα τονώσουμε την απασχόληση που στηρίζεται στην παραγωγή ελληνικών προϊόντων». Η «Ελληνική Διατροφή» ήρθε σε μια περίοδο όπου η κρίση έχει αναγκάσει τον καταναλωτή να αλλάξει συμπεριφορά και να προτιμά, πολλές φορές, να ψωνίζει φθηνά. Αυτή όμως η στροφή κρύβει και κινδύνους. Όπως επισημαίνει ο κ. Καρίγιαννης, «αυτή η συμπεριφορά δημιουργεί ακόμη ένα πρόβλημα, αφού επιτρέπει σε κάποιους να πουλάνε προϊόντα που δεν είναι καλής ποιότητας. Εμείς αντίθετα στην «Επιλογή» προσπαθούμε να προωθήσουμε το ελληνικό ποιοτικό προϊόν και να εξασφαλίσουμε καλές τιμές στο ράφι. Όταν έχεις αποκλειστικές και σοβαρές συνεργασίες με παραγωγούς οι οποίοι σου προσφέρουν τα προϊόντα τους σε καλές τιμές χωρίς τη μεσολάβηση των χονδρεμπόρων, τότε διαφοροποιείσαι. Άρα, αν λειτουργήσουμε με τους συνεταιρισμούς σε αξιόπιστη βάση, μπορούμε να κάνουμε σημαντικά πράγματα και πάνω απ όλα να προσφέρουμε οικονομικά ελληνικά προϊόντα στους καταναλωτές, που αυτή τη στιγμή έχουν ανάγκη λόγω συγκυριών», αναφέρει ο κ. Καρίγιαννης. Ο κ. Καρίγιαννης προσθέτει ότι «έτσι, τα συνοικιακά καταστήματα Επιλογή είναι βαρύνουσας σημασίας για τον καταναλωτή, οποίος έχει την ευκαιρία να προγραμματίζει καλύτερα τις αγορές του σε ανταγωνιστικές τιμές και βεβαίως, έχοντας τη δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα σε εκατοντάδες αξιόλογα προϊόντα, τα οποία παράγουν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί και μικρές μονάδες, χωρίς να χάνει τον χρόνο του σε άσκοπες μετακινήσεις». Π.Μ. Τα ελληνικά προϊόντα παρουσιάζουν υψηλή διατροφική αξία, διότι: Είναι πλούσια σε μακροθρεπτικά συστατικά (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά). Τα μακροθρεπτικά αυτά συστατικά είναι κυρίως υψηλής βιολογικής αξίας. Είναι πλούσια σε μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία κ.λπ.). Περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες, τα όπλα που διαθέτει το κάθε ανθρώπινο κύτταρο, με στόχο τη μακροζωία και την κυτταρική του ακεραιότητα. Παράγονται σε χώματα πλούσια σε τροφή για την ανάπτυξη τους, λόγω του πολύ καλού ελληνικού κλίματος. Ακολουθούντα παραδοσιακές μέθοδοι καλλιέργειας τους, οι οποίες βοηθούν σημαντικά στο να διατηρούνται όλα τα παραπάνω. Δεν είναι τυχαίο, ότι στις παγκόσμιες έρευνες για την ανθρώπινη μακροζωία, ελληνικές περιοχές φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στην κατανάλωση γνήσιων ελληνικών, παραδοσιακών τροφίμων για όλη τη ζωή των κατοίκων τους.

4 4 σ υ ν ε τ α ι ρ ι σ τ ι κ ά ν έ α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ Στο ΕΣΠΑ τα μονοπάτια της Λίμνης Πλαστήρα Προσιτά σε κάθε επισκέπτη αναμένεται να γίνουν τα ορεινά μονοπάτια του Δήμου της Λίμνης Πλαστήρα, μετά την έγκριση για ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ. Όπως προβλέπει η σχετική μελέτη, οι εργασίες θα γίνουν χωρίς τη χρήση μηχανικών μέσων, αλλά μόνο με εργαλεία χειρός. Όλες οι διαδρομές ακολουθούν υφιστάμενα παλιά μονοπάτια, μέσου πλάτους 1,0 μ.-1,5 μ., αλλά λόγω εγκατάλειψης παρουσιάζουν δυσκολίες στην πρόσβαση. Θα γίνουν εργασίες αποκατάστασης της βατότητας, όπως κλαδεύσεις, κοπή πεσμένων κορμών που εμποδίζουν την πορεία, καθαρισμοί χόρτων και φερτών υλικών. Σε κάποια δύσβατα σημεία, όπου τα μονοπάτια έχουν καταστραφεί από τη ροή των όμβριων υδάτων ή από τις εκσκαφές για τη δημιουργία δασικών δρόμων, θα κατασκευασθούν λιθόστρωτα καλντερίμια (χωρίς τη χρήση σκυροδέματος) και σκαλοπάτια από κορμούς δένδρων ή φυσικές πέτρες (ξηρολιθιά) και αντιστήριξη του μονοπατιού με φυσικούς κορμούς δένδρων (κορμοδέματα). Νέα δημόσια αγροτεμάχια για ενοικίαση Nεα αγροτεμάχια μίσθωσης δημόσιας γεωργικής και κτηνοτροφικής γης, τα οποία διατίθενται για νέους αγρότες, αναρτήθηκαν για την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας και Μαγνησίας. Συγκεκριμένα, πρόκειται για 21 νέα τεμάχια έκτασης 223 στρεμμάτων, από τα οποία 4 τεμάχια είναι για γεωργική χρήση και 17 για κτηνοτροφική χρήση για την Λάρισα και 10 νέα τεμάχια κτηνοτροφικής χρήσης έκτασης 110 στρεμμάτων για την Μαγνησία. Καταληκτική ημερομηνία υποβολής αίτησης μίσθωσης γης για τα νέα αγροτεμάχια είναι η 4η Απριλίου Για την Περιφερειακή Ενότητας Θεσσαλονίκης, τα πρώτα συμβόλαια μίσθωσης θα παραδοθούν στους δικαιούχους την Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012, παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του ΥπΑΑΤ. Μέχρι τώρα έχουν κατατεθεί αιτήσεις για κτήματα που ανήκουν στους Νομούς Γρεβενών, Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Κιλκίς, Ξάνθης, Πέλλας, Πιερίας, Ροδόπης, Σερρών, Φλώρινας, Χαλκιδικής, Βοιωτίας, Μαγνησίας, Λάρισας και Εύβοιας. Ενδιαφέρον για την ενοικίαση των κτημάτων έχουν δείξει 582 νέοι έως 35 χρόνων, πτυχιούχοι της γεωπονικής σχολής και άνεργοι. ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΗΜΕΡΙΔΕΣ Δημιούργησε την δική σου βιώσιμη επιχείρηση Σεμινάριο - Εργαστήριο Επιχειρηματικότητας συνδιοργανώνουν το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, το Πάντειο Πανεπιστήμιο και η projectyou, υπό την αιγίδα του StartUpGreece, με στόχο να προσφέρουν πρακτικές γνώσεις και εμπειρίες σε όσους ενδιαφέρονται να δημιουργήσουν τη δική τους βιώσιμη επιχείρηση.το Σεμινάριο-Εργαστήριο Επιχειρηματικότητας αρχίζει σήμερα Σάββατο 17 Μαρτίου 2012, (9:30-17:30 μ.μ.) και θα διεξαχθεί έως τη Κυριακή 18 Μαρτίου 2012 (9:30-17:30 μ.μ.) στο Δημαρχείο Αμαρουσίου, Βασ. Σοφίας 9, Μαρούσι και θα έχει διάρκεια 16 ωρών. Οι καλύτερες επιχειρηματικές ιδέες που θα προκύψουν από το εργαστήριο θα επιβραβευτούν οικονομικά και θα υποστηριχτούν στην υλοποίησή τους.το σεμινάριο απευθύνεται σε αποφοίτους που σχεδιάζουν τώρα την επαγγελματική τους καριέρα, σε στελέχη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα που απώλεσαν την εργασία τους, καθώς και σε επαγγελματίες που θέλουν να αναπροσανατολίσουν τη δράση τους. Συνάντηση για το μέλλον του ελαιολάδου Στις αρχές Απριλίου (6-8) θα πραγματοποιηθεί στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας υπό την αιγίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συνάντηση όλων των εμπλεκομένων στον τομέα του ελαιολάδου και της ελιάς για όλες τις εξελίξεις σχετικά με τον τομέα της παραγωγής, των μηχανημάτων, του εξοπλισμού, των νέων τεχνολογιών, της νέας νομοθεσίας, της τυποποίησης, της προώθησης, της υγιεινής και της ασφάλειας του λαδιού και της ελιάς. Αναλυτικά, η διήμερη συνάντηση nπαρουσίαση όλων των ποικιλιών ελαιολάδων και ελιών που παράγονται στην Ελλάδα. nτην αναφορά σε συστήματα και τεχνικές επεξεργασίας του ελαιοκάρπου, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας και την προστασία του περιβάλλοντος. nτην εκτενή συζήτηση για το βιολογικό ελαιόλαδο, πάστα ελιάς, καθώς και την σημασία των δύο αυτών προϊόντων. nτην επισήμανση όλων των παραμέτρων και παραγόντων που συνδέονται με την ακόμη περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου ελληνικού ελαιολάδου. nτην ανάδειξη προβλημάτων που αφορούν την εμπορία, τυποποίηση-εμπορία του ελαιολάδου και της βρώσιμης ελιάς και ιδιαίτερα των θεμάτων του σύγχρονου μάρκετινγκ. nτην παρουσίαση τελευταίων δεδομένων της επιστήμης σχετικά με τον ιδιαίτερο ρόλο του ελαιολάδου ως λειτουργικό τρόφιμο. nτην ενημέρωση των ενδιαφερομένων για τα προγράμματα που αφορούν χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον ελαιοκομικό τομέα, αλλά και για τις αντίστοιχες υποχρεώσεις των ενδιαφερομένων. Συνεργασία Κρήτης - Ουκρανίας για επενδύσεις Ό λο και πιο κοντά -επενδυτικά- έρχονται Ουκρανία και Κρήτη. Πριν από λίγες μέρες ο περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης επισκέφτηκε το Κίεβο όπου είχε συνάντηση με υποψηφίους επενδυτές στον τουρισμό και την γεωργία, ενώ ακολούθησε νέα συνάντηση του ιδίου με τον πρόξενο της Ουκρανίας, με θέμα την εξαγωγή κρητικών προϊόντων. Όπως ανακοινώθηκε έχουν προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό οι συζητήσεις και οι συμφωνίες για την εξαγωγή κρητικών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων στην Ουκρανία. Ο επίτιμος πρόξενος της Ουκρανίας Γιάννης Λίτινας, στις δηλώσεις του, είπε, πως ήδη εξάγονται περί τους 200 τόνους κρητικού ελαιολάδου το μήνα, αλλά και εμφιαλωμένο νερό. Αναφορικά με τον τουρισμό ο κ. Λίτινας παρουσίασε στοιχεία λέγοντας, ότι «το 2010 ήρθαν στην Κρήτη Ουκρανοί τουρίστες, το και ο στόχος για το 2012 είναι ο αριθμός να φτάσει τους με προοπτική να ανέλθει στα άτομα». Επεσήμανε, μάλιστα, ότι οι Ουκρανοί τουρίστες έχουν μεγάλη οικονομική επιφάνεια. Αρνιά στην είσοδο της περιφέρειας Σε συμφωνία για τη διάθεση αρνιών και κατσικιών εν όψει του Πάσχα ήρθαν ο Σύλλογος Υπαλλήλων της Περιφέρειας Κρήτης με τους κτηνοτρόφους της περιοχής Ανωγείων.Οι κτηνοτρόφοι θα διαθέσουν με τον τρόπο αυτό περίπου αμνοερίφια, τα μισά δηλαδή απ αυτά που έχουν, τα οποία είναι ελεύθερης βοσκής και ο σύλλογος έχει αναλάβει να συγκεντρώσει τις παραγγελίες. Τα αρνιά θα σφαχτούν παρουσία του εκπροσώπου του Συλλόγου και θα μοιραστούν στους καταναλωτές στην είσοδο της περιφέρειας. >>Σεμινάρια για παραγωγούς της Μεσσηνίας Η ΕΑΣ Μεσσηνίας σε συνεργασία με την εταιρεία Foodstandard διοργανώνει εκπαιδεύσεις των ελαιοπαραγωγών-μελών της που συμμετέχουν στην Ομάδα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης. Οι εκπαιδεύσεις θα πραγματοποιηθούν στις 20 Μαρτίου 2012 στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Γαργαλιάνων (ώρα 19:30 μ.μ.) και στις 21 Μαρτίου 2012 στο υποκατάστημα της ΕΑΣ στην Κυπαρισσία (ώρα 19:30 μ.μ.). Το σεμινάριο διοργανώνεται στο πλαίσιο της υλοποίησης των δραστηριοτήτων με τίτλο «Ανάπτυξη και εφαρμογή Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης σε παραγωγούς» και «Ανάπτυξη και εφαρμογή Συστήματος Εσωτερικής και Εξωτερικής Ιχνηλασιμότητας». Παράλληλα, θα πραγματοποιηθεί Γενική Συνέλευση των μελών της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών σήμερα (Σάββατο 17 Μαρτίου, στις π.μ.), στο αμφιθέατρο του Διοικητηρίου στην Καλαμάτα. Το Δ.Σ. της ΕΑΣ θα προτείνει να μετατραπεί η Ένωση σε πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων του νέου νόμου περί συνεταιριστικών οργανώσεων. >>Σε... κίνδυνο το Μετσοβόνε Μειώθηκε η εκτροφή αγελάδων στο Μέτσοβο κι αυτό φαίνεται πως επηρεάζει άμεσα ένα από τα πλέον γνωστά τυριά της Ελλάδας, το Μετσοβόνε. Το τυρί με την ξεχωριστή ποιότητα, το oποίο παράγεται από το τυροκομείο του ιδρύματος Μιχαήλ Τοσίτσα που λειτουργεί για περισσότερο από 50 χρόνια, κινδυνεύει να χάσει τον χαρακτηρισμό Π.Ο.Π., αφού η τοπική αγελαδοτροφία

5 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ Άδειες για γεωτρήσεις Ενίσχυση αυτοχθόνων φυλών Από τις 19 Μαρτίου και μέχρι τις 4 Μαΐου 2012 καλούνται να καταθέσουν τις αιτήσεις τους, όσοι ενδιαφέρονται να διατηρήσουν τις απειλούμενες φυλές αγροτικών ζώων και τα εκτατικά συστήματα εκτροφής. Οι ενισχύσεις και το ύψος τους που προβλέπονται αφορούν: Ιπποειδή: 350 ευρώ. Βοοειδή: Με διατήρηση 1 αρσενικού ανά 15 θηλυκών ζώων αναπαραγωγής (335 ευρώ). Χωρίς διατήρηση 1 αρσενικού ανά 15 θηλυκών ζωών αναπαραγωγής (312 ευρώ). Πρόβατα: Με διατήρηση 1 αρσενικού Μετά την πατάτα και συνεταιριστικό λάδι στη μισή τιμή ανά 15 θηλυκών ζώων αναπαραγωγής (221 ευρώ). Χωρίς διατήρηση 1 αρσενικού ανά 15 θηλυκών ζώων αναπαραγωγής (198 ευρώ). Αίγες: Με διατήρηση 1 αρσενικού ανά 15 θηλυκών ζώων αναπαραγωγής (194 ευρώ). Χωρίς διατήρηση 1 αρσενικού ανά 15 θηλυκών ζώων αναπαραγωγής (171 ευρώ). Χοίροι: Με διατήρηση 1 αρσενικού ανά 15 θηλυκών ζώων αναπαραγωγής (219 ευρώ). Χωρίς διατήρηση 1 αρσενικού ανά 15 θηλυκών ζώων αναπαραγωγής (196 ευρώ). Παράταση έως και 16 Ιουνίου 2012 (από 16 Δεκεμβρίου 2011) δόθηκε στην προθεσμία υποβολής δικαιολογητικών από τους αγρότες για την χορήγηση άδειας για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού από αρδευτικές γεωτρήσεις πηγάδια. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και με τροποποίηση της ΚΥΑ / (ΦΕΚ 1440 β - 16 Ιουνίου 2011) «Διαδικασίες, όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση αδειών για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού», όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα χρήσης νερού υποχρεούνται να ζητήσουν την έκδοση άδειας, εντός δώδεκα μηνών, από την έκδοσή της. Μετά την πατάτα κερδίζει έδαφος και το Κίνημα του ελαιολάδου. Η Κοινοπραξία Αγροτικών Συνεταιρισμών Επιδαύρου Λιμηράς Λακωνίας (ΚΑΣΕΛ), έχει συμφωνήσει μέχρι αυτή τη στιγμή, να παραδώσει μόνο στο Δήμο Νέας Ιωνίας Αττικής 20 τόνους έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, ενώ οι παραγγελίες συνεχίζονται, αφού η πρώτη παράδοση, θα γίνει το επόμενο Σάββατο 17 Μαρτίου στις 9:00 το πρωί στο πάρκινγκ του γηπέδου της Νέας Ιωνίας. Το λάδι παραδίδεται σε συσκευασίες των πέντε λίτρων, έναντι 3,00 ευρώ ανά λίτρο, γεγονός που χαροποιεί τους Λάκωνες παραγωγούς, οι οποίοι έχουν αδιάθετους χιλιάδες τόνους στις αποθήκες, διότι με την παράκαμψη των μεσαζόντων κερδίζουν περίπου ένα ευρώ ανά λίτρο. Κερδισμένοι όμως είναι και οι καταναλωτές που προμηθεύονται εξαιρετικό ελαιόλαδο, έξτρα παρθένο, στο 50% περίπου της τιμής που πωλείται στα καταστήματα τροφίμων. Λακωνικό αλλά και Mεσσηνιακό ελαιόλαδο μπορούν να παραγγείλουν οι καταναλωτές και σε άλλους δήμους της Αττικής, όπως στο Νέο Ηράκλειο, αλλά και σε πολλούς δήμους της Βόρειας Ελλάδας. Την παράκαμψη των μεσαζόντων εξετάζουν τώρα και Κτηνοτροφικοί Σύλλογοι της Πελοποννήσου, ενόψει της πασχαλινής περιόδου, αν και όπως δηλώνουν είναι δυσκολότερη η διακίνηση. Από το χωράφι, στην λαϊκή Πρόσβαση στις λαϊκές μπορούν να αποκτήσουν πιο εύκολα πλέον, οι παραγωγοί αγροτικών προϊόντων. Οι παραγωγοί που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν άδεια για να πωλούν τα προϊόντα τους, θα πρέπει να καταθέσουν σχετικές αιτήσεις. Για την Αττική στον Οργανισμό Λαϊκών Αγορών Αθηνών Πειραιώς, για την Θεσσαλονίκη στον αντίστοιχο Οργανισμό, ενώ για την υπόλοιπη Ελλάδα στους τοπικούς δήμους. Για αδικία σε βάρος τουλάχιστον παραγωγών ορεινών και ημιορεινών περιοχών, κάνουν λόγο οι συνεταιριστές, μετά την απόφαση της κυβέρνησης για μείωση κατά 40% της εξισωτικής αποζημίωσης. Όπως υποστηρίζουν, οι παραγωγοί των απομακρυσμένων περιοχών θα χάσουν συνολικά 60 εκατ. ευρώ, ένα ποσό το οποίο μέχρι τώρα στήριζε χιλιάδες οικογένειες. σ υ ν ε τ α ι ρ ι σ τ ι κ ά ν έ α 5 Ισοπεδωτικό το νέο σύστημα προμήθειας αγροεφοδίων Να αλλάξει το σύστημα προμήθειας αγροεφοδίων για τους παραγωγούς, ζητά με επιστολή της η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Τρικάλων προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Σκανδαλίδη. Όπως αναφέρεται στην επιστολή, «μέχρι πρότινος οι εταιρείες προμήθειας αγροτικών εφοδίων ήθελαν την εξόφληση των παραγγελιών την περίοδο της συγκέντρωσης. Έδιναν, επομένως στις Ενώσεις, το περιθώριο να διευκολύνουν τους αγρότες, πιστώνοντας για την προμήθεια των απαραίτητων εφοδίων για τη σπορά και την παραγωγή. Τώρα, οι εταιρείες προμηθεύουν αγροεφόδια μόνο όταν πληρώνονται τοις μετρητοίς, επικαλούμενες και το μεταβατικό στάδιο μέχρι την εφαρμογή του Ν. 4015/2011 και την ολοκλήρωση των διαδικασιών προσαρμογής των Ενώσεων και των Συνεταιρισμών βάσει των προβλέψεων αυτού». Η ΕΑΣ τονίζει ότι «επικαλούνται και την αβεβαιότητα για το άμεσο μέλλον των Ενώσεων λόγω των προβλέψεων του Ν. 4015/2011 και αναπροσαρμόζουν την πολιτική τους ως προς την προμήθεια αγροτικών εφοδίων. Η συγκεκριμένη αλλαγή πολιτικής είναι ισοπεδωτική και θα έχει σοβαρές επιπτώσεις ενόψει της νέας καλλιεργητικής περιόδου. Δεν διακρίνει τις υγιείς και τις βιώσιμες Ενώσεις, όπως είναι η ΕΑΣ Τρικάλων, από εκείνες που πιθανό να τεθούν σε καθεστώς εκκαθάρισης». Στην επιστολή αναφέρεται ότι «οι υγιείς και βιώσιμες Ενώσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν αιφνιδιαστικά μία νέα πραγματικότητα για την οποία ουδεμία ευθύνη φέρουν οι ίδιες, όπως και οι συνεταιριζόμενοι αγρότες οι οποίοι εμπιστεύονταν τις Ενώσεις και αγόραζαν απ αυτές με πίστωση τα απαραίτητα αγροεφόδια». Όπως υποστηρίζει η ΕΑΣ «αυτή η αλλαγή πολιτικής και οι συνέπειες αυτής στις Ενώσεις και τους συνεταιριζόμενους αγρότες είναι και απόρροια της αβεβαιότητας που ο νέος Ν. 4015/2011 δημιούργησε σε βάρος των Ενώσεων. «Σας καλούμε να παρέμβετε άμεσα, καίρια και αποτελεσματικά για να επιτραπεί στις υγιείς και βιώσιμες Ενώσεις, όπως είναι αυτή των Τρικάλων, να συνεχίσουν την πολιτική στήριξης των αγροτών συνεταιριστών παρέχοντας καλλιεργητικά εφόδια με πίστωση και σε ανταγωνιστικές τιμές. Διαφορετικά είναι ορατός ο κίνδυνος δραματικής συρρίκνωσης των καλλιεργειών μέσα στο 2012, λόγω των έντονων προβλημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζει ο αγροτικός κόσμος ο οποίος εν μέσω της κρίσης καλείται να πληρώσει τοις μετρητοίς για την προμήθεια των απαραίτητων για τη σπορά εφοδίων» καταλήγει η ΕΑΣ. της περιοχής από το 1995 (τότε το Μετσοβόνε έγινε Π.Ο.Π.), μειώθηκε λόγω κτων πολλών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι αγελαδοτρόφοι της περιοχής. >>Κέρδος 10 δισ. ευρώ αν αγοράζαμε ελληνικά προϊόντα «Εάν εξαιρέσουμε το ένα εκατομμύριο ανέργους και το ένα εκατομμύριο χαμηλο συνταξιούχους, υπολογίζεται ότι, αν κάθε Έλληνας καταφέρει να αγοράσει το 2012 ελληνικά προϊόντα αξίας ευρώ στη θέση ξένων προϊόντων, τότε θα προστεθούν στην προβληματική ελληνική οικονομία 10 δισ. ευρώ». Η εκτίμηση αυτή ανήκει στον αντιπρόεδρο του «Κινήματος Πολιτών Καταναλωτών-Καταναλώνουμε ό,τι παράγουμε» Νίκο Σκουλά. >>«Κίνημα Πολιτών - Καταναλώνουμε ό,τι παράγουμε» ονομάζεται η πρωτοβουλία που ανέπτυξαν, πριν από περίπου ενάμισι χρόνο, εκατό προσωπικότητες από την επιχειρηματική, συνδικαλιστική και ακαδημαϊκή κοινότητα, αγκαλιάστηκε από την ελληνική κοινωνία και πλέον αριθμεί περισσότερα από 20 παραρτήματα στην Ελλάδα. Για την προστασία του καταναλωτή, από την πλευρά της η ΓΣΕΕ, προτείνει: 1. Αναγραφή, στο ράφι, της τιμής παραγωγού και της τελικής τιμής πώλησης. 2. Αναγραφή της τιμής προϊόντος, με και χωρίς ΦΠΑ. 3. Αυστηροποίηση των ποινών σε θέματα ανταγωνισμού, όπως για αθέμιτες συμπράξεις, καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης, εφαρμογή προκαθορισμένων τιμών μεταπώλησης, πρακτική της ληστρικής τιμολόγησης και δεσμευτικές συμφωνίες.

6 6 ε π ι κ α ι ρ ό τ η τ α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ Κοινή Αγροτική Πολιτική: Κέρδη και ζημιές ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΥΓΟΥΛΑ Καθηγητής Γεωργίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Συνεχίζεται η διαβούλευση για τη νέα ΚΑΠ που θα σφραγίσει την πορεία της Ευρωπαϊκής αλλά και της ελληνικής γεωργίας, για το χρονικό διάστημα Οι συζητούμενες μεταρρυθμιστικές προτάσεις, με χρονικό ορίζοντα το 2020, περιγράφουν τρεις γενικές εναλλακτικές επιλογές πολιτικής, προκειμένου η ΚΑΠ να ανταποκριθεί στις μελλοντικές προκλήσεις των αγροτικών περιοχών: α) Tη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων, β) Τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και τη δράση για την κλιματική αλλαγή και γ) Την ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη. Σύμφωνα με τις δημοσιοποιηθείσες προτάσεις της Επιτροπής, θετικά για τη χώρα μας θεωρούνται τα παρακάτω σημεία: α) Διατηρείται η διάρθρωση της ΚΑΠ σε δύο πυλώνες και ο προϋπολογισμός για κάθε πυλώνα παραμένει στο επίπεδο των ονομαστικών τιμών του 2013, αφού διαπιστώθηκε ευρεία συναίνεση στην ανάγκη να συνεχίσει η ΚΑΠ να είναι ισχυρή. β) Στο επίπεδο των άμεσων ενισχύσεων, οι οποίες ευτυχώς διατηρούνται, η στήριξη μειώνεται, σε πολύ όμως μικρότερο ποσοστό από ότι αναμενόταν. Σύμφωνα με την πρόταση, ένα σημαντικό τμήμα του προϋπολογισμού της Ε.Ε. θα πρέπει να εξακολουθήσει να στηρίζει τη γεωργία, που είναι μια κοινή πολιτική στρατηγικής σημασίας. γ) Προωθείται η καινοτομία και η ανάπτυξη ανταγωνιστικών γεωργικών επιχειρήσεων και ευθυγραμμίζονται έτσι οι στόχοι της ΚΑΠ με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020». δ) Μειώνονται τα ανώτατα όρια των άμεσων ενισχύσεων στις μεγάλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις που εισπράττουν κάθε χρόνο επιδοτήσεις πάνω από ευρώ. ε) Η προτεινόμενη δημιουργία αποθεματικού έκτακτης ανάγκης, εκτός της ΚΑΠ και του κανονισμού της ενιαίας Κοινής Οργάνωσης Αγοράς, αποτελεί θετική εξέλιξη, οι διαθέσιμοι όμως πόροι είναι περιορισμένοι, λαμβάνοντας υπόψη μάλιστα ότι ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής θα είναι ιδιαίτερα σοβαρός στον αγροτικό τομέα τα προσεχή χρόνια. στ) Οι άμεσες ενισχύσεις προτείνεται να χορηγούνται μόνο στους «ενεργούς» αγρότες. Ο ορισμός του ενεργού αγρότη μεταφέρεται στην αρμοδιότητα του Κράτους - Μέλους. ζ) Δίνεται η δυνατότητα ιδιαίτερης ενίσχυσης των «μικρών» παραγωγών, που ούτως ή άλλως αποτελούν την πλειοψηφία των ελληνικών γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Αρνητικά για τη χώρα μας, θεωρούνται, με μια πρώτη προσέγγιση, τα παρακάτω σημεία: α) Το σύστημα κατάτμησης της συνολικής ενίσχυσης σε βασική ενίσχυση, πράσινη ενίσχυση, ενίσχυση αγροτών σε περιοχές με φυσικά μειονεκτήματα, ενίσχυση σε νέους αγρότες, ενίσχυση σε μικρούς αγρότες, συνδεδεμένη ενίσχυση, κ.ά., γίνεται εξ αυτού του λόγου πολύπλοκο, εξόχως γραφειοκρατικό και κοστοβόρο, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Ελλάδα, στις οποίες ο δημόσιος τομέας δεν είναι στην καλύτερή του κατάσταση. Το διοικητικό άχθος μεγεθύνεται. β) Η προωθούμενη «περιβαλλοντική διάσταση» της νέας ΚΑΠ, με την υποχρέωση του Κράτους - Μέλους να κατευθύνει το 30% του εθνικού δημοσιονομικού του φακέλου στην πράσινη ενίσχυση, θεωρείται υπερβολική. Θα προσέθετα, δε, ότι οι υπερβολικές περιβαλλοντικές απαιτήσεις καταντούν τελικά αντιπαραγωγικές. γ) Η υποχρεωτική, έστω και σταδιακή μετάβαση από το μοντέλο των ιστορικών δικαιωμάτων σ ένα καθεστώς «περιφερειοποίησης» των ενισχύσεων, παρόλο ότι αποτελεί ένα δικαιότερο σύστημα, θα προκαλέσει τριβές και κλυδωνισμούς μεταξύ των «δικαιούχων» αγροτών. Οι περισσότερες σημερινές προκλήσεις έχουν την προέλευσή τους σε παράγοντες εξωγενείς ως προς τη γεωργία δ) Η αναδιανομή των ενισχύσεων μεταξύ των Κρατών - Μελών που προτείνεται, παρά το γεγονός ότι θα είναι σταδιακή και περιορισμένη, θα μειώσει τις συνολικές ενισχύσεις της χώρας μας, που από πλευράς ύψους ανά στρέμμα, κατατάσσεται πέμπτη μεταξύ των 27 Κρατών - Μελών. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του εισοδήματος. Στο παρελθόν, πρόσφατο και απώτατο, οι μεταρρυθμίσεις της ΚΑΠ είχαν ως αφετηρία εσωτερικές και ενδογενείς αδυναμίες και προκλήσεις, από τεράστια πλεονάσματα αγροτικών προϊόντων μέχρι διατροφικές κρίσεις (κρίσεις ασφάλειας των τροφίμων) και «εξυπηρέτησαν» την ΚΑΠ τόσο στο εσωτερικό της Ε.Ε., όσο και σε διεθνές επίπεδο. Αντίθετα, οι περισσότερες σημερινές προκλήσεις έχουν την προέλευσή τους σε παράγοντες εξωγενείς ως προς τη γεωργία και γι αυτό απαιτούν ευρύτερη πολιτική αντιμετώπιση, σαν αυτή που επιχειρείται τώρα. Ενίσχυση 15 δισ. έως το 2019 Οι επιδοτήσεις θα είναι μειωμένες αλλά μπορούν να βοηθήσουν τον Έλληνα αγρότη. Για την επόμενη επταετία οι κατ επάγγελμα αγρότες θα ενισχυθούν, ενώ θα υπάρχουν και δεσμεύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτή τη φορά η ΚΑΠ μπορεί να αποδειχτεί ένα ισχυρό εργαλείο άσκησης πολιτικής, αφού οι ενισχύσεις θα διατίθενται ανά περιφέρεια της χώρας. Μια περιφέρεια όμως η οποία γεωγραφικά δεν είναι ενιαία», λέει στην «ΠαραγωΓή» ο κ. Ευστάθιος Κλωνάρης, επίκουρος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου. Αν και ακόμη η νέα ΚΑΠ είναι προς διαμόρφωση, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι αυτή την επταετία θα διατεθούν στην χώρα μας περίπου 15 δισεκατομμύρια ευρώ, από τα οποία θα ωφεληθούν περισσότερο οι ανταγωνιστικοί αγρότες, οι νέοι αγρότες και οι βιοκαλλιεργητές. Οι βασικοί άξονες της νέας ΚΑΠ, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία είναι: n Η προώθηση μεταφοράς γνώσης και τεχνογνωσίας n Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας n Η διαφύλαξη των οικοσυστημάτων n Η προώθηση της οργάνωσης της εφοδιαστικής αλυσίδας και η διαχείριση τροφίμων n Η αποδοτικότητα των πόρων και η στροφή σε μια πιο βιώσιμη αγροτική οικονομία και η κοινωνική ένταξη, η μείωση της φτώχειας και οι οικονομική ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές Ανεξάρτητα από το ύψος των ενισχύσεων, όπως έλεγε στην «Παραγωγή» στέλεχος του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης «η νέα ΚΑΠ από μόνη της δεν μπορεί να δώσει καμία λύση. Αυτό που χρειάζεται είναι η χώρα μας να στηριχτεί σε δικά της προγράμματα». Το ίδιο στέλεχος έλεγε ότι η χώρα μας πριν φτάσουμε στο τελικό στάδιο θα έπρεπε να είχε «προχωρήσει σε συμμαχίες με άλλες που έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά με τα δικά μας. Επίσης, πέραν της κυβέρνησης και οι φορείς που εκφράζουν τους παραγωγούς θα έπρεπε να είχαν διατυπώσει τις προτάσεις τους, όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες της Ε.Ε.». Σύμφωνα με τις προβλέψεις των ειδικών, οι ενισχύσεις που θα διατεθούν στη χώρα μας θα είναι: 2013: 2,130 εκατ. To ίδιο στέλεχος εξέφρασε τις 2014: 2,90 εκατ. επιφυλάξεις του για την «υπερβολική, όπως την χαρακτήρισε 2015: 2,70 εκατ. 2016: 2,43 εκατ. ευαισθησία για το περιβάλλον, καθώς το ποσοστό του 30% των 2017: 2,14 εκατ. ενισχύσεων θα κατευθύνονται 2018: 2,14 εκατ. έμμεσα ή άμεσα, στην λεγόμενη 2019: 2,14 εκατ. πράσινη ανάπτυξη. «Είναι μάλλον υπερβολικό κάτι τέτοιο, αφού θα επιβάλλει περιορισμούς για πολλές περιοχές και για χιλιάδες δικαιούχους, οι οποίοι θα πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Η κατάσταση θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο τους παραγωγούς αφού η γραφειοκρατία αποτελεί τροχοπέδη για την όποια νέα διαδικασία «υπαγορεύεται» από την Ε. Έ. Στο πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής προβλέπεται και ενίσχυση της καινοτομίας, καθώς και η ανάπτυξη ανταγωνιστικών γεωργικών επιχειρήσεων. Όπως εκτιμούν όσοι παρακολουθούν το θέμα «η ενίσχυση της καινοτομίας υπό προϋποθέσεις α βοηθήσει τους νέους αγρότες, αλλά και την ποιότητα των ελληνικών προϊόντων σ ένα καθεστώς έντονου διεθνούς ανταγωνισμού».

7 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ σ υ ν έ ν τ ε υ ξ η 7 ΕΑΣ Βόλου: Δυναμικά κοντά σε παραγωγούς και πολίτες Σε μια περίοδο όπου όλοι μιλούν για προβλήματα και «προβληματικές» επιχειρήσεις, η ΕΒΟΛ όπως λέει ο Πρόεδρος της Νικήτας Πρίντζος, έρχεται να αποδείξει πως, έχει ανατρέψει το γκρίζο και πλέον παρεμβαίνει δυναμικά υπέρ των παραγωγών αλλά και των ευπαθών ομάδων στην ευρύτερη περιοχή. Ηπορεία της ΕΑΣ Βόλου και της γαλακτοβιομηχανίας ΕΒΟΛ, χαρακτηρίζεται από δυναμισμό που την κάνει να ξεχωρίζει; Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Βόλου και η Γαλακτοβιομηχανία ΕΒΟΛ είναι μια υγιής Οργάνωση, η οποία δεν έχει δανειακά κεφάλαια, δεν χρεωστάει πουθενά, απασχολεί 120 εργαζόμενους περίπου και έχει θετικό πρόσημο τα τελευταία 10 χρόνια στον Ισολογισμό της. Κάνει επενδύσεις περίπου 1,5 εκατ. ευρώ ετησίως, με προγράμματα εντεταγμένα σε αναπτυξιακούς νόμους και πέραν της σχετικής επιδότησης που συνήθως ανέρχεται στο 40%, το υπόλοιπο καλύπτεται ΕΞ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ. Οι συνεταιρισμοί του μέλλοντος; Μετά την ψήφιση του νέου Νόμου περί Συνεταιρισμών δημιουργείται ένα νέο περιβάλλον στο Συνεταιριστικό Κίνημα όπου πλέον θα αναπτυχθούν νέες μορφές του Συνεταιρίζεσθαι, οι οποίες θα συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό του Συνεταιριστικού Κινήματος και στην αναγέννηση αυτού. Ως πρόεδρος της ΕΑΣ Βόλου θεωρώ, ότι για να βοηθηθεί ο αγροτικός κόσμος στα δύσκολα αυτά χρόνια θα πρέπει να υπάρξουν μεγάλες Συνεταιριστικές Οργανώσεις, οι οποίες θα είναι αυτόνομες με κλαδικούς -οικονομικά και διοικητικά- τομείς ανά προϊόν. Έχω πάρει πρωτοβουλίες για την ενοποίηση ολόκληρου του Συνεταιριστικού Κινήματος στο Θεσσαλικό χώρο, σε μια μεγάλη ενιαία Θεσσαλική Οργάνωση. Η απόφαση αυτή ελήφθη τo φθινόπωρο του 2011 στα ιστορικά Αμπελάκια και σε αυτή συμμετείχαν όλες οι Συνεταιριστικές Οργανώσεις της Θεσσαλίας. Η απόφαση στηρίζεται από τους πολιτικούς φορείς του Θεσσαλικού χώρου και από τα πολιτικά κόμματα. Βρίσκεται σε εξέλιξη, η διαδικασία υλοποίησης αυτού του μεγάλου εγχειρήματος και αναμένονται πιο συγκεκριμένες αποφάσεις μετά από τις μελέτες εξυγίανσης σε κάθε ξεχωριστή Συνεταιριστική Οργάνωση, κάτι που γίνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα του Ν. 4015/2011. Νικήτας Πρίντζος: 20 χρόνια στην πρωτοπορία Οκ. Νικήτας Πρίντζος, είναι αγρότης (γεωργός και κτηνοτρόφος) και κατάγεται από το Αερινό Μαγνησίας. Είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών και ασχολείται με το Συνεταιριστικό Κίνημα 20 χρόνια. Είναι Πρόεδρος της ΕΑΣ Βόλου (ΕΒΟΛ) τα τελευταία 12 χρόνια. Με την δράση του και βεβαίως με τη συνεργασία με τους συνεταιρισμούς της περιοχής, ανέδειξε την ΕΒΟΛ σε κορυφαία εταιρεία. Η ΕΒΟΛ ιδρύθηκε το 1952 και επεξεργάζεται περίπου 30 τόνους αγελαδινό γάλα και 20 τόνους αιγοπρόβειο γάλα ημερησίως. Οι κτηνοτρόφοι της περιοχής του Νομού Μαγνησίας που παραδίδουν το γάλα τους στην Γαλακτοβιομηχανία ΕΒΟΛ, απολαμβάνουν τις καλύτερες τιμές στην Ελλάδα. Η Γαλακτοβιομηχανία ΕΒΟΛ παράγει 60 κωδικούς γάλακτος (εμφιαλωμένο γάλα, γιαούρτια, τυριά, βιολογικό γίδινο γάλα, βιολογικά προϊόντα -γιαούρτια και τυριά-, φέτα, γάλα ελαφρύ και πλήρες αγελαδινό) και διανέμει τα προϊόντα της στο θεσσαλικό χώρο, στην Εύβοια, στη ΣΤΟΝ ΠΑΝΟ ΜΠΑΪΛΗ panos.bailis@xrimaonline.gr Βοιωτία και στο Λεκανοπέδιο της Αττικής. Έχει αρίστης ποιότητας γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία επιβραβεύονται από το καταναλωτικό κοινό, γι αυτό και το μερίδιο αγοράς αγγίζει περίπου το 80%. Ένα αρκετά ικανοποιητικό ποσοστό, περίπου 10%, αφορά και την αγορά της Αθήνας, όπου ξεκίνησε η διανομή πριν 4 χρόνια. Σκοπός και επιθυμία της Γαλακτοβιομηχανίας ΕΒΟΛ την φετινή χρονιά είναι να αναπτύξει δίκτυο διανομής και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Πώς μπορεί να στηριχτεί στις σημερινές συνθήκες η κτηνοτροφία; Για να ενισχυθεί η Ελληνική Κτηνοτροφία θα πρέπει η πολιτεία να ενσκήψει και να λύσει τα προβλήματα, τα οποία απασχολούν τον ευαίσθητο αυτό κλάδο της Εθνικής μας Οικονομίας. Δεν επιτρέπεται σ αυτή τη χώρα που ζούμε, με τέτοια συγκριτικά πλεονεκτήματα, να εισάγουμε τεράστιες ποσότητες ζωοκομικών προϊόντων, σε σημείο που να αμφισβητείται η διατροφή του Ελληνικού Λαού εάν κλείσουν τα σύνορα στις εισαγωγές. Πώς μπορούν να συμβάλουν οι συνεταιρισμοί στην αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων; «Δεν επιτρέπεται σ αυτή την χώρα που ζούμε, με τέτοια συγκριτικά πλεονεκτήματα, να εισάγουμε τεράστιες ποσότητες ζωοκομικών προϊόντων» Είναι γεγονός ότι η πατρίδα μας περνάει μια οδυνηρή οικονομική περιπέτεια, που ανέδειξε τις παθογένειες της Ελληνικής Οικονομίας. Τα πάσης μορφής, έκτασης και έντασης μνημόνια, οδήγησαν τον ελληνικό λαό στην ανεργία, στην ανέχεια και στη φτώχεια. Σ αυτές λοιπόν τις δύσκολες στιγμές το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΒΟΛ αλλά και οι εργαζόμενοι, είναι αδύνατον να μην σκεφθούν ότι πρέπει να συμβάλουν στην ανακούφιση των ευπαθών ομάδων της κοινωνίας μας. Έτσι, συμβολικά θα έλεγα, αποφασίσαμε να διανέμουμε στους μαθητές 300 φιάλες γάλακτος στα σχολεία του Νομού μας καθημερινώς, κάτι που θα συνεχιστεί έως το τέλος της σχολικής χρονιάς. Πιστεύω προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να κινηθούν και άλλοι που έχουν την δυνατότητα να βοηθήσουν. Πρόσφατα, κινήσεις πολιτών σε πολλές περιοχές της χώρας έφεραν σε επαφή παραγωγούς-καταναλωτές, χωρίς μεσάζοντες. Αυτές οι δράσεις μπορούν να συμπιέσουν το κόστος υπέρ του καταναλωτή; Είμαι υπέρ της εξάλειψης των μεσαζόντων και επομένως υπέρ της κίνησης που φέρνει σε επαφή παραγωγούς και καταναλωτές χωρίς αυτούς. Θέλω, όμως, εδώ να επισημάνω πως αυτό θα πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή, σύνεση και λογική, χωρίς να θίγονται άλλες κοινωνικές τάξεις και χωρίς να καταστρατηγούνται οι σωστοί όροι του ανταγωνισμού. Τα συνεταιριστικά προϊόντα μπορούν να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά; Τα συνεταιριστικά προϊόντα ξεχωρίζουν στην ελληνική αγορά, τόσο από απόψεως ποιοτικής υπεροχής και μεγάλης διατροφικής αξίας, όσο και σε λογικά επίπεδα τιμών. Γι αυτό και το καταναλωτικό κοινό τα προτιμά και τα εμπιστεύεται.

8 8 τ ο θ έ μ α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ τ ο θ έ μ α 9 Το «Κίνημα της πατάτας» αναπτύσσεται με ταχύτητα σε όλη τη χώρα και έρχεται να καλύψει Όχι στα βραχυχρόνια αποτελέσματα ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ Διδάκτωρ γεωπονικών επιστημών Η οικονομική κρίση φαίνεται ότι συμπαρασύρει στο πέρασμα της όχι μόνο το επίπεδο ζωής των Ελλήνων, αλλά και παλιές εγκαθιδρυμένες νοοτροπίες. Οι παραγωγοί πατάτας σε μια ένδειξη διαμαρτυρίας για τις χαμηλές τιμές που απολαμβάνουν τα προϊόντα τους, αποφάσισαν να παρακάμψουν τους μεσάζοντες. Με αυτό τον τρόπο οι καταναλωτές είναι ευχαριστημένοι για τις χαμηλές τιμές και οι μεσάζοντες τίθενται στο περιθώριο, αντιμετωπίζοντας έτσι το πρόβλημα της αισχροκέρδειας. Ή μήπως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι; Τα χαρακτηριστικά του κινήματος της πατάτας και των όσων έχουν ακολουθήσει αυτού είναι πολλά και διαφορετικά. Η έλλειψη οργάνωσης που οφείλεται στο αυθόρμητο της αντίδρασης είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα οδηγήσει αργά ή γρήγορα στο τέλος του κινήματος. Ο μηχανισμός στήριξης της προσπάθειας των παραγωγών είναι υποτυπώδης, βασιζόμενος στην πρωτοβουλία κάποιων δήμων που επιδιώκουν να δείξουν ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο στους δημότες τους. Το τραπέζι των καταναλωτών γίνεται λιγότερο ασφαλές με δεδομένη την απουσία ελέγχων για υπολείμματα φυτοφαρμάκων ή νοθείας. Τα έσοδα για το κράτος, από την απώλεια ΦΠΑ, περιορίζονται ακόμα περισσότερο και ο τζίρος των σημείων λιανικής πώλησης μειώνεται, θέτοντας σε κίνδυνο θέσεις εργασίας. Στο παρελθόν, το αγροτικό κίνημα θέσπισε τον θεσμό των συνεταιρισμών, ακριβώς για να προστατευτεί από τις ορέξεις των εκμεταλλευτών του. Δυστυχώς, οι συνεταιρισμοί βούλιαξαν κι αυτοί στ όνομα της κρατικής παρέμβασης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενθαρρύνει τα τελευταία χρόνια, την έννοια των ομάδων παραγωγών που ουσιαστικά πρόκειται για ένα είδος συνεταιρισμού, πιο ευέλικτου και λειτουργικού. Στο πλαίσιο μιας τέτοιας οργάνωσης, οι εταίροι-παραγωγοί έχουν καλύτερη διαπραγματευτική ικανότητα, υψηλότερη οικονομική επιφάνεια και σοβαρότερες προοπτικές επιβίωσης στο μέλλον. Ήδη πολλοί παραγωγοί έχοντας κατανοήσει τη σημασία συστηματοποίησης της προσπάθειας, δημιούργησαν σχετικές ομάδες και επιτυγχάνουν σημαντικά αποτελέσματα σε Ελλάδα και εξωτερικό. Υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης των τιμών παραγωγού και καταναλωτή, αρκεί όλοι όσοι εμπλέκονται στην αλυσίδα παραγωγής και διακίνησης να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Οι αγρότες να τηρούν τα πρότυπα καλλιέργειας, οι μεσάζοντες και τα καταστήματα λιανικής πώλησης να επιδιώκουν ένα λογικό κέρδος, ο κρατικός μηχανισμός να ελέγχει αποτελεσματικά. Οι αποσπασματικές κινήσεις φέρνουν βραχυχρόνια αποτελέσματα, απειλώντας από ένα ακόμα μέτωπο την κοινωνική συνοχή. μια σειρά προϊόντων που φτάνουν στον καταναλωτή σε αδικαιολόγητα αυξημένες τιμές. Το πρόβλημα των αυξημένων τιμών και λόγω μεσαζόντων, απασχολεί εκατομμύρια Έλληνες, οι οποίοι με την σειρά τους αναζητούν νέους τρόπους αντίδρασης. Το λεγόμενο «Κίνημα της πατάτας» είναι μια πρώτη απάντηση στην γενικευμένη οικονομική κρίση και μια πρώτη ενέργεια αυτο-οργάνωσης των πολιτών για την αντιμετώπισή της. Είναι σαφές, πλέον, ότι πρέπει οι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίες να πάρουμε τα πράγματα Μπορεί το «Κίνημα της πατάτας» να έχει αποτελέσματα σε βάθος χρόνου και να παρακάμψει τους μεσάζοντες; Nα πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας Του Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. ΙΓΝΑΤΙΟΥ στα χέρια μας και να δημιουργήσουμε εκείνες τις δομές που θα βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής μας και θα προσφέρουν σχετικές, έστω, λύσεις στα δύσκολα που έρχονται. Είναι, όμως και απόδειξη, ότι το αδιάφορο ελληνικό κράτος μπορούσε να κάνει απλές κινήσεις και ν αναλάβει ανάλογες πρωτοβουλίες, κατά το παρελθόν, για να πατάξει φαινόμενα διαφθοράς και αλόγιστης κερδοφορίας και να συγκρατήσει τις τιμές υπέρ των Ελλήνων πολιτών. Το ερώτημα που τίθεται είναι: Δεν το έκανε επειδή δε μπορούσε ή επειδή δεν ήθελε; Το ζητούμενο, πλέον, είναι κινήσεις σαν κι αυτή να γενικευτούν, αλλά και να οργανωθούν καλύτερα. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα, αφενός μεν οι ταλαιπωρημένοι παραγωγοί της ελληνικής υπαίθρου να βλέπουν τα προϊόντα τους να πιάνουν τόπο και οι ίδιοι ν απολαμβάνουν τους καρπούς των κόπων τους και αφετέρου ο λαός μας να ωφελείται και οικονομικώς, όσο και ποιοτικώς, καθώς είναι γνωστή διεθνώς η ποιότητα των καρπών της γης μας. Την ίδια στιγμή, όμως, η κίνηση αυτή θα λειτουργήσει και ως μοχλός πίεσης στις μεγάλες επιχειρήσεις, για την συγκράτηση και τον περιορισμό των τιμών, την προσαρμογή τους δηλ. στα δεδομένα της εποχής. Πρέπει όλοι να καταλάβουμε, τελικά, ότι μόνο αν κινηθούμε μαζί προσφέροντας ο ένας στον άλλο, σε λογικά πλαίσια και όχι εκμεταλλευόμενοι αλλήλους, η κρίση θα αντιμετωπιστεί καλύτερα και συντομότερα. Χαίρομαι, πάντως, γιατί μια ιδέα που καταθέσαμε πρώτοι, ως Τοπική Εκκλησία, σε ανύποπτο χρόνο, τον περασμένο Ιανουάριο, λαμβάνει σάρκα και οστά. Για εμάς ο στόχος διάθεσης των αγροτικών και όχι μόνο προϊόντων σε τιμές κόστους είναι στόχος άμεσης προτεραιότητας. Γι αυτό και βρισκόμαστε σε συνεργασία και συνεννόηση με τους τοπικούς Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, για να συνεργαστούμε για την δημιουργία του πρώτου οργανωμένου Λαϊκού Παντοπωλείου στο Βόλο και στην ευρύτερη περιοχή. Πιστεύουμε ότι και αυτό το όραμα δε θ αργήσει, με τη βοήθεια του Θεού, να γίνει πραγματικότητα. ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΑΡΑΝΔΙΝΑΚΗ Προέδρος της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδος Συλλογικός αγώνας κατά της ακρίβειας! Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας χαιρετίζει την πρωτοβουλία παραγωγών και καταναλωτών για την διενέργεια άμεσων και αδιαμεσολάβητων πωλήσεων/αγορών εγχώριων αγροτικών προϊόντων όπως πατάτες, λάδι, κρέας, κ.ά. Ωστόσο, η διαχρονική διατηρησιμότητα και παραπέρα ανάπτυξη δικτύων αδιαμεσολάβητων πωλήσεων/αγορών προϋποθέτουν την ορθή στάση και συμπεριφορά τόσο των Καταναλωτών, όσο και των Παραγωγών. Η ασφάλεια των προϊόντων, οι συνθήκες αποθήκευσης/συντήρησης και μεταφοράς τους, η πιστοποίηση της προέλευσής τους και του χρόνου παραγωγής τους, δεν είναι δυνατόν να διασφαλιστούν απ όλους τους ατομικούς παραγωγούς. Οι παραγωγοί οφείλουν να αναπτύξουν, όπου δεν υπάρχουν, ή να ενεργοποιήσουν εκεί όπου υπάρχουν, οργανώσεις συλλογικού χαρακτήρα (κοινοπραξίες, συνεταιρισμοί, πολυμετοχικές εταιρείες, κ.ά.) προκειμένου να καταστεί δυνατή η εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους έναντι των καταναλωτών. Κατ αντιστοιχία οι καταναλωτές οφείλουν, επίσης, να οργανωθούν σε συνεταιρισμούς κοινών προμηθειών, σε καταναλωτικούς συνεταιρισμούς κι άλλου τύπου συλλογικές οργανώσεις καταναλωτών, ώστε να διασφαλίσουν την αδιάλειπτη τροφοδοσία τους με όρους που να ικανοποιούν τα καταναλωτικά κριτήριά τους, αλλά και τα συμφέροντά τους. Όσον αφορά το θεσμό των Λαϊκών Αγορών, διαπιστώνουμε ότι με την παρούσα μορφή τους και το δυσμενές περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί δυσκολεύονται να εκπληρώσουν το ρόλο τους. Η συλλογικοποίηση των ατομικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων θα συνέβαλλε θετικά στον έλεγχο του κόστους διάθεσης των προϊόντων, άρα θα ήταν προς όφελος τόσο των αγοραστών όσο και των πωλητών. Αναγνωρίζουμε ότι η τροφοδοσία της λιανικής αγοράς είναι πρακτικά αδύνατη δίχως τη λειτουργία Κεντρικών Αγορών στις πόλεις. Αυτές όμως έχουν πρακτικά μετατραπεί σε κερδοσκοπικά μονοπώλια εξαιτίας της απουσίας εναλλακτικών καναλιών διάθεσης αγροτικών προϊόντων προς τους καταναλωτές. Η διαφάνεια στις Κεντρικές Αγορές είναι μια από τις σημαντικές προϋποθέσεις εξυγίανσης της συνολικής λειτουργίας τους. Τα δίκτυα λιανικής αποτελούν δομικό στοιχείο της λειτουργίας των αγορών και της καταναλωτικής ελευθερίας. Για το λόγο αυτό δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην ορθή και πλήρη ενημέρωση του Καταναλωτή, καθώς και την ελευθερία των επιλογών του. Κλείνοντας, χαιρετίζουμε πρωτοβουλίες ομάδων καταναλωτών στη Θεσσαλονίκη, τα Γιάννενα κι αλλού, να συστήσουν καταναλωτικούς συνεταιρισμούς, καθώς υποστηρίζουμε την ανάπτυξη ενός μεγάλου καταναλωτικού κινήματος που δεν είναι απλά καταγγελτικό αλλά συστημικά παρεμβατικό, με κεντρικό στόχο την καταπολέμηση της ακρίβειας δίχως υποβάθμιση της ποιότητας. Δίχως την ενεργή συμμετοχή κι αυτό-οργάνωση των καταναλωτών, το κίνημά μας δεν θα πετύχει το κεντρικό στόχο του. Καλούμε κάθε καταναλωτή να συσπειρωθεί στις γραμμές της Ένωσής μας για να παλέψουμε όλοι μαζί, όχι μόνο για την προστασία, αλλά για την αύξηση της αγοραστικής δύναμης του μειωμένου εισοδήματός μας και τη βελτίωση της ποιότητας της κατανάλωσής μας! Κάλπικο το ενδιαφέρον για τον αγροτικό τομέα ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΝΑΝΙΔΗ Κοινωνία, κόμματα και κυβέρνηση δείχνουν εδώ και μήνες να έχουν «ανακαλύψει» και πάλι τον πρωτογενή τομέα παραγωγής, τους αγρότες, τα προϊόντα τους, τις ανάγκες τους, αλλά και τις δυνατότητες εισοδήματος που δίνει η γη σε περιόδους κρίσης. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που προβλέπουν, μάλιστα, ότι τα πρώτα σκαλοπάτια για να βγει η χώρα από την κρίση, δεν είναι άλλα από εκείνα της αγροτικής Ελλάδας και ακολούθως του τουρισμού. Οι πράξεις και τα έργα όλων, μα όλων όμως, διαψεύδουν ηχηρά τις όποιες δηλώσεις, τοποθετήσεις και εκτιμήσεις. Κανείς δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για την αγροτική οικονομία, ούτε ετούτες της κρίσιμες ώρες για τη χώρα. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, πάνω από δύο χρόνια τώρα, δεν έχει προχωρήσει ούτε στις θεσμικές αλλαγές που αποτελούν αιτήματα χρόνων για αγρότες και κτηνοτρόφους. Τα λιγοστά νομοσχέδια που κατατέθηκαν ή ψηφίστηκαν (π.χ. για την κτηνοτροφία) ένα πρόβλημα λύνουν και δύο προκαλούν. Η χρηματοδότηση των καλλιεργητικών αναγκών κάθε χρονιάς είναι εξαιρετικά δύσκολη πλέον, αφού οι τράπεζες για να δώσουν ένα δάνειο ακόμη και ευρώ ζητούν υπερβολικές υποθήκες. Το δε κόστος δανεισμού έχει εκτιναχθεί σε επίπεδα καταναλωτικών δανείων, δηλ ,5%. Οι εμπορικές δομές παραμένουν στα στάνταρ των δεκαετιών του 80 και του 90 και φυσικά δεν βοηθούν στο να κατακτήσουν τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, έστω και ένα μικρό μερίδιο στις διεθνείς αγορές, όπου διακινούνται ακόμη χύμα, χωρίς εμπορικές υπεραξίες. Ακόμη και το «Κίνημα της πατάτας» μοιάζει ετούτες τις ώρες ευκαιριακό με τα χαρακτηριστικά «πυροτεχνήματος», που θα σβήσει μετά τη λαμπερή έκρηξή του.

9 10π ε ρ ι φ έ ρ ε ι α κ α ι κ ρ ί σ η Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ Έμφαση στην ποιότητα ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΓΙΟΥΡΜΕΤΑΚΗ Δημοσιογράφος Το ερώτημα «Περιφέρεια και Κρίση» γίνεται όλο και πιο επίκαιρο, καθώς οι συνθήκες διαβίωσης στα μεγάλα αστικά κέντρα δυσκολεύουν για χιλιάδες πολίτες μέρα με τη μέρα. Η «Παραγωγή» συνεχίζει να μελετά τον «φάκελο» παραθέτοντας τις απόψεις επιστημόνων αλλά και ανθρώπων οι οποίοι καταξιώθηκαν μέσα από πρωτοπόρες δράσεις. Το 2013 το καθεστώς των επιδοτήσεων, που σχεδόν ταυτίστηκε με το αγροτικό εισόδημα τις τελευταίες δεκαετίες, αλλάζει. Ενεργοποίησε το ενδιαφέρον του αγροτικού κόσμου για το «μετά» η επερχόμενη αλλαγή; Ελάχιστα. Ο αγροτικός συνδικαλισμός όλα τα προηγούμενα χρόνια συνέδεσε τη «δυναμική» του με τη διεκδίκηση των επιδοτήσεων: απάντηση για το «μετά» δεν επεδίωξε να αρθρώσει. Το ίδιο κι οι Ενώσεις Συνεταιρισμών που στις περισσότερες περιπτώσεις λειτούργησαν σαν «διαφθορεία» Μεμονωμένα, κάποιοι αγρότες (η μειοψηφία που αποδέχθηκε την προτροπή του «πετροβοληθέντος» άλλοτε υπουργό Γεωργίας, Γιώργου Δρυ ότι «ο αγροτικός κόσμος πρέπει να δει τον εαυτό του ως επιχειρηματία») έχουν ήδη προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα. Το πλήθος δυστυχώς περιμένει αμήχανο Περιμένει προφανώς καθοδήγηση, απ αυτούς που είχε μάθει να εμπιστεύεται Στο μεταξύ, η οικονομική κρίση έχει καταστήσει επιτακτικότερη την ανάγκη αντίδρασης στην αδράνεια. Θα ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά του αγροτικού τομέα; Ήδη, ένας προβληματισμός αρχίζει να διατρέχει, ένα σημαντικό τμήμα του αγροτικού πληθυσμού: η ανάγκη για καινοτομία δειλά δειλά εισάγεται στη συζήτηση Η έμφαση στην ποιότητα και την επωνυμία των προϊόντων Η εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών πόρων που βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση Η τυποποίηση Η επέκταση στη διανομή και την εμπορία Η σύνδεση του τουριστικού προϊόντος με τον πρωτογενή τομέα Δημιουργεί αισιοδοξία αυτός ο προβληματισμός, αλλά δεν πείθει ότι ο πρωτογενής τομέας θα καταφέρει ν αποτελέσει τη βάση για επανεκκίνηση της τοπικής ανάπτυξης Τα προβαλλόμενα παραδείγματα νέων (κυρίως) παραγωγών που ξέφυγαν από την «πεπατημένη» και παράγουν προϊόντα με προστιθέμενη αξία, δεν κινητοποιούν τη μάζα του γηρασμένου αγροτικού πληθυσμού Εκτός κι αν η κρίση έστω και τώρα εξελιχθεί σε ευκαιρία: Ανάγκα και Θεοί πείθονται Η απόπειρα του στείρου συνδικαλισμού να βγάλει και φέτος τα τρακτέρ στους δρόμους (για τα συνήθη μπλόκα της Αποκριάς) απέτυχε παταγωδώς Προφανώς, ο προβληματισμός για την αξία τέτοιων κινήσεων των ώρα της κρίσης είναι γόνιμος Η ώρα της «προσγείωσης» στην πραγματικότητα ήρθε: «Πρέπει να μάθουμε να ζούμε χωρίς επιδοτήσεις» ακούς στις συζητήσεις Δεν μπορεί παρά αυτό να δημιουργεί προσδοκίες για μια νέα αρχή. Το τέλος της «αγοραφοβίας» θα αρχίσει σιγά σιγά να διαμορφώνει συνθήκες πολυδιάστατης και πολυεπίπεδης ανάπτυξης. Τα success stories παραγωγών που τόλμησαν ν ανοίξουν νέους δρόμους, κινητοποιούν όσους δεν θέλουν να ζήσουν νοσταλγώντας μοιρολατρικά το πρόσφατο παρελθόν της πλαστής ευμάρειας Τα αποτελέσματα της νέας ανάπτυξης μπορεί να μη φανούν αμέσως, αλλά σε βάθος χρόνου θα είναι ορατά, αν μη τι άλλο, τα πρώτα δείγματα της αλλαγής νοοτροπίας Μπορεί στην ύπαιθρο και στην επιστροφή στον πρωτογενή τομέα να κρύβεται το «μυστικό» για την απάντηση στην κρίση; Η κρίση δεν ανέδειξε μόνο την γύμνια των πολιτικών. Έφερε στην επιφάνεια και αδυναμίες που έχουν σχέση με την διαχείριση της παραγωγής σε μια περίοδο όπου οι περισσότερες χώρες οργανώνονται, προσαρμόζοντας τον πρωτογενή τομέα στα νέα δεδομένα, τα οποία καθιστούν τα προϊόντα τους ανταγωνιστικά. Η στροφή στον πρωτογενή τομέα δεν είναι απλώς ένας στόχος, αλλά ανάγκη και μάλιστα επιτακτική. Πρέπει πλέον ο κάθε παραγωγός να μπει στη διαδικασία παραγωγής προϊόντων τα οποία ευδοκιμούν στο τοπικό κλίμα με την εμπειρία που ήδη διαθέτει, αλλά και να εντάξει στις επιλογές του καινοτόμες καλλιέργειες που έχουν μεγάλες αποδόσεις και λιγότερο κόπο και κόστος. Προσαρμογή στα νέα δεδομένα ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΛΥΚΑ Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος Ο κάθε παραγωγός πρέπει να κατανοήσει ότι πέραν της παραγωγής, θα πρέπει να διεκδικήσει και μερίδιο στην αγορά. Κι αυτό δεν μπορεί να το κάνει μόνος του αλλά μέσα από συνεταιρισμούς ώστε να πετύχει την μείωση του κόστους, την αύξηση της συνολικής παραγωγής και την τυποποίηση. Ο παραγωγός, κυρίως στη γεωργία και στην κτηνοτροφία θα πρέπει στο εξής να λειτουργεί ως επιχειρηματίας, να επενδύσει στο νέο που έρχεται, είτε αυτό είναι προϊόντα, είτε είναι τεχνολογία. Όσον αφορά τα δάση, επιτέλους θα πρέπει να αξιοποιηθούν μέσα από μια πιο ορθολογική διαχείριση με βάση της αρχές της αειφορίας. Να παράγονται πιο ανταγωνιστικά προϊόντα και βεβαίως τα υπολείμματα να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιομάζας. Η χώρας μας, αν και έχει αναπτύξει σημαντικά τις υδατοκαλλιέργειες, θα μπορούσε να ενθαρρύνει ακόμη περισσότερο τις καλλιέργειες «γλυκέων υδάτων», όπως για παράδειγμα την πέστροφα. Όλα αυτά κάτω από προϋποθέσεις μπορούν να συμβάλλουν αναλογικά στο ξεπέρασμα της κρίσης, να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και να οδηγήσουν πολλούς νέους πίσω στην επαρχία όπου όλα τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Για να συμβεί αυτό όμως, θα πρέπει η Πολιτεία να παρέχει τεχνογνωσία, εκπαίδευση και τεχνική υποστήριξη στους παραγωγούς. Σήμερα δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση για τα νέα προγράμματα, ακόμη και για το καθεστώς επιδοτήσεων ή για τα νέα προϊόντα και τις ανάγκες τις αγοράς. Ούτε καν χαρτογράφηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής! Παράλληλα με την κεντρική διοίκηση, και οι δήμοι στους οποίους ανήκει ο πρωτογενής τομέας θα πρέπει να αναλάβουν την πρωτοβουλία να ενημερώσουν τους παραγωγούς με τους επιστήμονες (γεωπόνους και κτηνιάτρους) που έτσι και αλλιώς εργάζονται ως υπάλληλοι στις υπηρεσίες τους.

10 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ π ρ ο ϊ ό ν τ α11 Χρειάζεται σχέδιο για το λάδι ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΡΑΚΟΥ Γεωπόνος και Επικεφαλής μείζονος αντιπολίτευσης της Περιφ. Πελοποννήσου Υπερπροϊόν με αρώματα Μεσογείου 0 αυξανόμενος ανταγωνισμός της σύγχρονης αγοράς και οι ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών για ποιοτικά προϊόντα σε προσιτές τιμές, μας παρότρυναν να κινηθούμε σε αναζήτηση νέων προϊόντων, τα οποία όμως να παρεκκλίνουν από την ελληνική παράδοση και κυρίως από τη Μεσογειακή κουλτούρα. ΤΗΣ ΠΑΥΛΙΝΑΣ ΚΑΣΑΠΗ Γεωπόνος και σύμβουλος μάρκετινγκ του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεταγγιτσίου Χαλκιδικής Hσειρά «Αρώματα της Μεσογείου» είναι μια καινοτόμος ιδέα που βασίστηκε στις δυνατότητες της ελληνικής υπαίθρου για την παραγωγή ενός «υπερπροϊόντος» που θα φέρει την ανανέωση σ ένα καθαρά παραδοσιακό προϊόν, όπως το ελαιόλαδο, και ταυτόχρονα θα ανταποκριθεί στις αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών και τις ανάγκες των παραγωγών για ένα «δυνατό» προϊόν στην παγκόσμια αγορά. Η αναγνωρισιμότητα της ποιότητας του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου «Χρυσό Υγρό», το οποίο οφείλει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα σε μια γηγενή ποικιλία που κατάφερε σε βάθος χρόνου να εναρμονιστεί με το κλίμα-μικροκλίμα της περιοχής, καθώς και η αύξηση του ελαιοκομικού κεφαλαίου σε ελαιόδεντρα, αποτέλεσαν ένα ακόμη έναυσμα για τη δημιουργία του νέου προϊόντος. Το «πάντρεμα» των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών με το ελαιόλαδο αποτελεί αν μη τι άλλο μια ανασκόπηση στην ιστορία, όπου η αξία των φυτών αυτών και του ελαιολάδου υπάρχει καταγεγραμμένη σε πλήθος συγγραμμάτων. Η ανανέωση και ο συνδυασμός δυο προϊόντων των οποίων οι αναφορές χάνονται στα βάθη των αιώνων, επανέρχονται ως ένα προϊόν που αν και μόλις πριν λίγους μήνες έκανε την εμφάνιση του στην αγορά, κατάφερε να κερδίσει τα βλέμματα και να δημιουργήσει ένα ιδιαίτερο καταναλωτικό κοινό, το οποίο το συγκατέλεξε στην κατηγορία των delicatessen. To εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο «Χρυσό Υγρό», με αιθέρια έλαια από Αγιορείτικο βασιλικό, ρίγανη, δάφνη, φασκόμηλο, λεβάντα, μέντα, κ.ά., δείχνει να έχει περισσότερο ζήτηση σε επιλεγμένα εστιατόρια και σε καταστήματα που ασχολούνται με delicatessen. Η σειρά «Αρώματα της Μεσογείου», όπως ονομάστηκε χάρη στην πρώτη ύλη του προϊόντος, φαίνεται ότι κερδίζει το στοίχημα της αγοράς, κι αν και πρόκειται για μια μη βιομηχανική παραγωγή, καθώς κι ότι αν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες μπορεί να αντεπεξέλθει και να καλύψει ακόμα και μεγαλύτερη ζήτηση από την ήδη υπάρχουσα. Αν και η σειρά «Αρώματα της Μεσογείου» βαραίνει σε διπλάσιο βαθμό ευθύνης τους ανθρώπους ομάδα του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεταγγιτσίου Χαλκιδικής, λόγω των απαιτήσεων παραγωγής και των πρόσθετων εξόδων που επωμίζονται οι παραγωγοί, παρ όλα αυτά εκείνοι τόλμησαν και τελικά κατάφεραν να καινοτομήσουν, παντρεύοντας παραδοσιακά προϊόντα, δίνοντας τη δυνατότητα στο καταναλωτικό κοινό να τα γνωρίσει, να τα γευτεί ως ένα προϊόν πια, αλλά και στους παραγωγούς να ενισχύσουν στο διπλάσιο τα έσοδά τους από το ελαιόλαδο. OΑγροτικός Συνεταιρισμός Μεταγγιτσίου Χαλκιδικής ιδρύθηκε το 1924 στο Μεταγγίτσι της Σιθωνίας και θεωρείται ένας από τους πιο παλιούς συνεταιρισμούς στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια εστίασε αποκλειστικά στο λάδι και την ελιά και εκτός της ελληνικής αγοράς, ήδη εξάγει τα προϊόντα του στη Γερμανία, Αγγλία, Αμερική, Αυστραλία, και Βουλγαρία. Στα σχέδια του είναι η επέκταση των δραστηριοτήτων σε Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία και Ρωσία.Είναι δε από τις ελάχιστες συνεταιριστικές οργανώσεις στην χώρα μας στην οποία ο παραγωγός πληρώνεται με την παράδοση του προϊόντος. Παράλληλα διοργανώνει σεμινάρια και ημερίδες για τα μέλη του αλλά και τους συνεργαζόμενους παραγωγούς της περιοχής ώστε να έχουν πλήρη επιμόρφωση για τις καλλιέργειες και τα προϊόντα τους με στόχο την βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου που φτάνει στους καταναλωτές. Ηελαιοκομία σε πάρα πολλές περιοχές της πατρίδας μας, καθορίζει την οικονομία, διαμορφώνει το περιβάλλον, συνθέτει τις κοινωνικές σχέσεις, γεννά, τροφοδοτεί και κατευθύνει τον πολιτισμό μας! Τα τελευταία όμως χρόνια, πλήττεται θανάσιμα η βιωσιμότητά της και συρρικνώνεται δραματικά το εισόδημα του παραγωγού, απ το συνεχώς αυξανόμενο κόστος παραγωγής και την ασταμάτητη πτώση των τιμών. Παρά την άριστη ποιότητα προϊόντος, εικόνα «Βατερλώ» για τους ελαιοπαραγωγούς και την ελαιοκομία συνθέτουν οι φετινές παραγωγικές εμπορικές συνθήκες. Μας φέρνουν πολλά χρόνια πίσω, σε επίπεδο τιμών και τρόπον πληρωμής. Δυστυχώς δεν ακολουθούν απλά τη ροπή των προηγούμενων ετών, αλλά μονιμοποιούν και παγιώνουν μια δύσκολη κατάσταση. Μια κατάσταση που δεν περιορίζεται σε επίπεδο παραγωγού και αγροτικής εκμετάλλευσης μόνο... αλλά επεκτείνεται και στο επίπεδο της επεξεργασίας, της τυποποίησης και της εμπορίας. Ασφαλώς και η ενσκήψασα θύελλα της οικονομικής κρίσης, η εξ αυτής απορρέουσα πτώση της κατανάλωσης και η έλλειψη τραπεζικής-χρηματοπιστωτικής υποστήριξης, είναι ο βασικότερος παράγοντας της τελευταίας αυτής εξέλιξης. Δεν θα εξαιρούσε ο τυφώνας αυτός τον σπουδαίο, αλλά συνάμα και τόσο ευαίσθητο τομέα. Όμως φταίνε κι άλλα πολλά. Μετά από 30 και πλέον χρόνια Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ευρωπαϊκών προγραμμάτων και επιδοτήσεων, οφείλαμε να έχουμε οικοδομήσει ανθεκτικές παραγωγικές, εμπορικές, μεταποιητικές δομές παραγωγής και διαχείρισης των προϊόντων ελιάς. Οφείλαμε να έχουμε χτίσει γερές βάσεις. Οφείλαμε να διαμορφώσουμε μέσα στα ευρωπαϊκά πλαίσια ένα αρθρωμένο και παράλληλα κινούμενο «εθνικό σχέδιο δράσης» εφαρμογής μεταρρυθμίσεων και πολιτικών υποστήριξης του τομέα σ όλα τα επίπεδα. Πιστεύουμε ότι το ζήτημα αυτό πλέον, για πολλές περιοχές της Ελλάδας παίρνει διαστάσεις και πέραν της οικονομίας και καθίσταται ζήτημα εθνικό, με χαρακτήρα επείγοντα. Όμως, πέραν αυτών, για σταθερή αντιμετώπιση του ζητήματος σε μια καλύτερη βάση, ο τομέας της ελαιοκαλλιέργειας πρέπει να εκσυγχρονιστεί με βάση το νέο οικονομικό-εμπορικό-παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, στο οποίο καλείται να υπάρξει και να λειτουργήσει.

11 1 2 ε κ τ ρ ο φ ή Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ Τ σαλιγκάρι έχει πολύ δρόμο ακόμα Στις περισσότερες περιοχές της χώρας διαχρονικά το «ελεύθερο σαλιγκάρι» αποτελούσε μία από τις αγαπημένες διατροφικές συνήθειες του Έλληνα. Ηεκτροφή σαλιγκαριού τα τελευταία χρόνια έχει πια περάσει και στις επιχειρηματικές δράσεις πολλών -ακόμα και μη «παραδοσιακών» αγροτών-, οι οποίοι θαμπώθηκαν από τον μύθο του, αν και με όχι και τόσο ενθαρρυντικά οικονομικά αποτελέσματα. «Η εκτροφή των σαλιγκαριών δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε χρυσοφόρα. Γι αυτό και όσοι μιλούν για μια επένδυση με σημαντικά και εγγυημένα έσοδα, θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί και να μην παρασέρνουν όλους εκείνους που αναζητούν το μέλλον στις εναλλακτικές καλλιέργειες» λέει ο 42χρονος Δημήτρης Μάλκας, πρόεδρος του μοναδικού Συνεταιρισμού Σαλιγκαροτρόφων στην Ελλάδα, με έδρα το χωριό Γεφύρια του Δήμου Σοφάδων στην Καρδίτσα. «Απομυθοποίηση» Ο ίδιος, γνώστης της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στην αγορά, προσπαθεί να απομυθοποιήσει την καλλιέργεια των σαλιγκαριών, αν και αναγνωρίζει ότι μπορεί κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις να ενισχύσει το εισόδημα των παραγωγών: «Όποιος αποφασίσει να ασχοληθεί με την εκτροφή σαλιγκαριών, θα πρέπει να την οργανώσει στα πρότυπα μιας οικογενειακής επιχείρησης και να υπολογίζει ότι ανά στρέμμα τα ετήσια έσοδα δεν θα είναι περισσότερα από ευρώ». Επίσης, δεν μπορεί να αγνοήσει μια βασική αρχή. Και συνεχίζει: «Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει με άλλα ζώα τα οποία προσαρμόζουν τις συνήθειες τους στον άνθρωπο, στην περίπτωση του σαλιγκαριού πρέπει ο άνθρωπος να προσαρμόσει τη ζωή του σε αυτό. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όποιος επιλέξει να ασχοληθεί με την εκτροφή του σαλιγκαριού θα πρέπει να γίνει παρατηρητικός, να αφιερώνει τον χρόνο που απαιτείται και να μαθαίνει τα μυστικά του, αφού στην Ελλάδα δεν υπάρχει αντίστοιχη εμπειρία». Παρά τις δυσκολίες όμως, ο κ. Μάλκας εκτιμά ότι το σαλιγκάρι έχει προοπτικές και μέλλον για την επαρχία, αλλά σε συνδυασμό με Όποιος αποφασίσει να ασχοληθεί με την εκτροφή σαλιγκαριών, θα πρέπει να την οργανώσει στα πρότυπα μιας οικογενειακής επιχείρησης άλλες παράλληλες ασχολίες. Κι αυτό γιατί τα έσοδα δεν είναι μεγάλα: «Τα έσοδα είναι μικρά, αλλά και τα έξοδα επίσης, αφού το σαλιγκάρι κατά 90% τρέφεται με λαχανικά και μόνο 10% με σιτηρέσια». Το μυστικό της επιτυχίας Για όποιον θέλει να ασχοληθεί με το σαλιγκάρι η επιτυχία έγκειται σε μεγάλο βαθμό στην παρατηρητικότητα του εκτροφέα, ο οποίος θα πρέπει να είναι μετεωρολόγος, κτηνίατρος, αλλά και βιολόγος. Ωστόσο, τέσσερις είναι οι βάσεις της σίγουρης επιτυχίας για το νέο καλλιεργητή: n Να έχει ιδιόκτητη έκταση και να μη νοικιάζει, γιατί τα έσοδα δεν είναι πολλά. n Στην έκταση-εκτροφείο θα πρέπει να υπάρχει πηγάδι, γιατί το νερό των ποταμών είναι επιβαρυμένο με φυτοφάρμακα κι αλλά υλικά, τα οποία μπορούν να καταστρέψουν το σαλιγκάρι. n Το εκτροφείο δεν πρέπει να είναι μακριά από τον τόπο κατοικίας του παραγωγού, για να μπορεί ανά πάσα στιγμή να βρίσκεται εκεί. n Θα πρέπει το εκτροφείο να μην βρίσκεται κοντά σε κατοικημένες περιοχές, ώστε να εκδοθεί (πιο εύκολα) η σχετική άδεια λειτουργίας. Σε καλές περιόδους τα έσοδα δεν μπορούν να ξεπεράσουν ανά στρέμμα τα ευρώ, εφ όσον το προϊόν πωληθεί μέσω εμπόρων, αλλά μπορεί να φτάσει και τις ευρώ εάν το διαθέσει ο ίδιος απευθείας στον καταναλωτή. Πώς θα στήσετε εκτροφείο σαλιγκαριών Εκτός από τους «βασικούς κανόνες», ο υποψήφιος επενδυτής θα πρέπει να γνωρίζει ότι η δημιουργία εκτροφείου σαλιγκαριών επιδοτείται από ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα. Σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία επιδοτούνται οι παραγωγοί για: n Αγορά οικοπέδου (έως 10% της συνολικής επένδυσης) n Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου - Χωματουργικές εργασίες n Περίφραξη της μονάδας εκτροφής και περίφραξη του χωραφιού n Κτιριακές εγκαταστάσεις - Αποθηκευτικοί χώροι n Εξοπλισμός σαλιγκαροτροφείου (δίχτυα, πάσσαλοι, γάντζοι, εξοπλισμός άρδευσης, κλουβιά συλλογής, φίλτρα νερού, ανεμιστήρες, διαλογητήρια κτλ.) n Μηχανολογικός εξοπλισμός (μικρό τρακτέρ, φρεζάκι, χλοοκοπτικό, γεννήτρια, φωτισμός κτλ.) n Γεώτρηση n Αποστραγγιστικά έργα n Συστήματα αυτοματοποίησης διαδικασιών και μηχανοργάνωσης n Μεταφορικά μέσα διακίνησης υλικών εντός της μονάδας εκτροφής n Δαπάνες τεχνογνωσίας για την εγκατάσταση της μονάδας n Αμοιβή συμβούλων και οικοδομική άδεια To ύψος της επιδότησης ανέρχεται περίπου στο 50%, ενώ για τα νησιά του Αιγαίου μπορεί να φτάσει και το 75% ανάλογα με τα προγράμματα χρηματοδότησης. Η πάχυνση των σαλιγκαριών γίνεται σε εξωτερικά καλυμμένα πάρκα με χορήγηση σιτηρεσίου και σύστημα διατήρησης της απαιτούμενης υγρασίας για την αύξηση των σαλιγκαριών. Το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αύξηση των σαλιγκαριών από την στιγμή που θα τοποθετηθούν τα νεαρά σαλιγκάρια (γόνος) στα εξωτερικά πάρκα μέχρι να φτάσουν σε εμπορεύσιμο μέγεθος, διαρκεί τέσσερις μήνες. Ο τύπος εκτροφής που εφαρμόζεται με επιτυχία είναι αυτός της μικτής εκτροφής που θεωρείται ο πιο αποδοτικός και διακρίνεται σε δύο βασικά στάδια: Της αναπαραγωγής εντός κτιριακών εγκαταστάσεων και της πάχυνσης που γίνεται σε εξωτερικά διαμορφωμένα πάρκα.

12 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ υ δ ρ ο π ο ν ί α13 «Είναι συναρπαστικό να καλλιεργεί κανείς εκτός εδάφους χωρίς ορμόνες», τόνισε στην ΠαραγωΓή ο ιδιοκτήτης θερμοκηπίου Άγγελος Κουτσονικολής ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ arampatzi@xrimaonline.gr Υδροπονία: Ριζώνουν στο νερό... τα κηπευτικά Oσοι από εμάς έχουμε στο μυαλό μας τη μυρωδιά των λαχανικών δεμένη με αυτήν του νοτισμένου χώματος, θα πρέπει να την αφήσουμε στην άκρη. Η επανάσταση στην καλλιέργεια τους έρχεται από μία όχι τόσο «νεαρή» τεχνολογία, η οποία κερδίζει έδαφος. Πρόκειται για την υδροπονία, η οποία εφαρμόζεται πλήρως στα θερμοκήπια του κ. Άγγελου Κουτσονικολή και των συνεργατών του στη Θήβα. Σε περίπου οκτώ στρέμματα στο Μουρίκι Βοιωτίας ο κ. Κουτσονικολής με τους κ.κ. Μιχάλη Χαρίτο και Κωνσταντίνο Σαμαντούρο καλλιεργούν ντομάτες ποικιλίας λουτσία με τη μέθοδο της υδροπονίας. Χωρίς καμία επαφή με τον αγροτικό κόσμο ο πρώτος, αλλά με σπουδές στο μάρκετινγκ, πριν από ενάμισι χρόνο μπήκε μέσα του το «ζιζάνιο» της καλλιέργειας κι έτσι οι τρεις τους έβαλαν μπροστά την εταιρεία τους, τη Fresca, η οποία παράγει και εμπορεύεται υδροπονικά κηπευτικά. Ο μόνος εκ των τριών συνεργατών που είχε μια επαφή με τον κλάδο είναι ο κ. Σαμαντούρος, ο οποίος είναι γεωπόνος και λειτουργεί και ως τεχνικός σύμβουλος. «Είναι συναρπαστικό να καλλιεργεί κανείς εκτός εδάφους, χωρίς ορμόνες», τόνισε στην «ΠαραγωΓή» ο κ. Κουτσονικολής, περιγράφοντας την εμπειρία της υδροπονίας, η οποία αποδίδει σταδιακά ό,τι ακριβώς περίμεναν ο ίδιος και οι συνεργάτες του. Οι στόχοι Οι στόχοι είναι η ποσότητα και φυσικά η ποιότητα της καλλιέργειας. Είναι η τρίτη φορά που καλλιεργούν, που βάζουν νέους σπόρους και ως τώρα έχουν ήδη πιάσει το 75% των δυο στόχων τους. Πλέον, έχουν βάλει πλώρη για το 90%. «Ό,τι έχουμε παράξει, το έχουμε πουλήσει», O κ. Άγγελος Κουτσονικόλής έχει επενδύσει σε υδροπονικές καλλιέργειες μας λέει με περηφάνια, καθώς το σύνολο της παραγωγής τους καταλήγει στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Η λογική με την οποία προχώρησε η επένδυση είναι αυτή του μοντέλου, ενώ εξετάζεται και η επέκταση της, αλλά και οι συνεργασίες με «υδροπονικούς» παραγωγούς. Τί είναι η υδροπονία Η υδροπονία είναι η καλλιέργεια φυτών χωρίς έδαφος, με τις ρίζες τους βυθισμένες στο νερό, στο οποίο περιέχει κατάλληλα θρεπτικά συστατικά. Ερευνητές ακόμα από τον 18ο αιώνα είχαν ανακαλύψει πως τα φυτά απορροφούν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στο νερό και πως το χώμα δεν είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη ενός φυτού. Οποιοδήποτε φυτό χερσαίας εγκατάστασης μπορεί να μεγαλώσει με τη μέθοδο της υδροπονίας. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας η διαδικασία της παραγωγής ελέγχεται σωστά, ενώ η υδροπονία είναι οικολογική. Η εξοικονόμηση νερού άρδευσης πλέον του 50% συγκριτικά με την καλλιέργεια στο έδαφος και η μη εφαρμογή φυτοφαρμάκων εδάφους προστατεύουν το περιβάλλον. Η προστασία των φυτών από τις ασθένειες επιτυγχάνεται με βιολογικές μεθόδους, όπως ωφέλιμα έντομα και μικροοργανισμοί. Επιπλέον, η γονιμοποίηση γίνεται χωρίς ορμόνες, με είδος μέλισσας. Το κόστος και οι δυσκολίες Ωστόσο, επειδή κάθε επένδυση περνά τις «παιδικές της ασθένειες», η πρώτη δυσκολία είναι η έλλειψη τεχνογνωσίας. Οι περισσότεροι γεωπόνοι δεν γνωρίζουν σε βάθος το αντικείμενο, αλλά πολύ θεωρητικά. Το σύστημα που χρησιμοποιούν στα θερμοκήπια τους οι τρεις συνεργάτες είναι το NGS (NEW GROWING SYSTEM) που έχει σχεδιαστεί με την λογική της υδροπονίας χωρίς υπόστρωμα. Πρόκειται για ένα σύστημα καινούριο, από την Ισπανία. Μάλιστα, οι Ισπανοί επισκέφθηκαν δύο φορές τα θερμοκήπια και μετέφεραν την απαραίτητη τεχνογνωσία. Για τα πιο απλά θέματα, οι Ισπανοί λειτουργούν και ως σύμβουλοι εξ αποστάσεως, με αποστολή φωτογραφιών με τα φυτά, όποτε χρειάζονταν συμβουλή. Όσο για το κόστος, διαμορφώνεται μεταξύ και ευρώ ανά στρέμμα, χωρίς να συνυπολογιστεί και το θερμοκήπιο, το οποίο είναι αντίστοιχο της ποιότητας που θα προτιμήσει ο καλλιεργητής. Σε ό,τι ααφορά τις επιδοτήσεις, ως εταιρεία με τη μορφή Α.Ε. υπάγεται στον επενδυτικό νόμο και στο υπουργείο Οικονομικών. Ως τώρα η επένδυση έχει περάσει το πρώτο στάδιο εξέτασης-πιστοποίησης, ωστόσο σύντομα αναμένουν το δεύτερο και την εκταμίευση των χρημάτων. Να σημειωθεί ότι για να καλυφθεί το 40% του εγχειρήματος από την επιδότηση, η επένδυση θα πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και να λειτουργεί. Ενώ λοιπόν είναι ευχαριστημένοι με την πορεία της επένδυσης τους, τονίζουν πως όταν ξεκίνησαν, το οικονομικό περιβάλλον ήταν διαφορετικό. Παρά το ότι η αγορά τροφίμων έχει στέρεες βάσεις, πλήττεται από την έλλειψη ρευστού. Οι μεταχρονολογημένες επιταγές δίνουν και παίρνουν, τη στιγμή που για τις πρώτες ύλες των παραγωγών τα χρήματα ζητούνται άμεσα, με την αγορά. Και για να μην απορεί κανείς, δεν λείπουν τα τραγελαφικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο επενδυτής στην Ελλάδα. Επειδή είναι Α.Ε. δεν έχουν το δικαίωμα να πάρουν πετρέλαιο θέρμανσης και τα θερμαντικά σώματα στο χώρο λειτουργούν με πετρέλαιο κίνησης. Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι λόγω της μορφής της εταιρείας δεν μπορούν να πουλούν στη λιανική, καθώς ζήτησαν άδεια λαϊκής και τους αρνήθηκαν.

13 14α υ τ ο κ ί ν η τ ο Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ Μέχρι πριν μερικά χρόνια, για μια οικογένεια στην Περιφέρεια το μόνο μέσο βασισμένο στις καθημερινές ανάγκες της ήταν ένα αγροτικό ή, όπως έλεγαν, αυτό με καρότσα. ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ adamopoulos@xrimaonline.gr Ford Ranger για εργασίες με αξιοπιστία και στυλ Προωθητικά και Χρηματοδοτικά Προγράμματα Ford Ranger Βασική προϋπόθεση για την απόκτηση οχήματος από μια αγροτική οικογένεια ήταν να εξυπηρετεί τις αγροτικές και κτηνοτροφικές εργασίες και στη συνέχεια να είναι το μεταφορικό μέσο για τις κοινωνικές υποχρεώσεις, όπου την καμπίνα με το μοναδικό κάθισμα μοιράζονταν εκτός από τον οδηγό, το γηραιότερο μέλος της οικογενείας και η υπόλοιπη οικογένεια στην καρότσα Σήμερα τα μονοκάμπινα έχουν περισσότερες ανέσεις και δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα τα υπόλοιπα αυτοκίνητα. Μετά από χρόνια, τα σχεδιαστικά τμήματα τον αυτοκινητοβιομηχανιών έδωσαν τα διπλοκάμπινα pick up που πλέον έχουν γίνει απαραίτητα όχι μόνο για τους ανθρώπους της περιφέρειας, αλλά και των πόλεων. 4κίνητος συνεργάτης Ένα από τα άριστα σχεδιαστικά και με πολλές ικανότητες είναι και το Ford Ranger, που με τις επιδόσεις του γίνεται Νο 1 συνεργάτης στις δύσκολες εργασίες. Το Ranger ικανό εντός και εκτός δρόμου με αντοχή, ισχύ και αξιοπιστία, μπορεί να ανταποκριθεί ακόμα και στις πιο δύσκολες προκλήσεις. Ο σχεδιασμός του έχει ενσωματώσει όλα τα στοιχεία του Ford kinetic Design. Το εξωτερικό του, με εμφάνιση που τραβάει τα βλέμματα, δημιούργησε μία ακόμη πιο επιβλητική παρουσία. Το εσωτερικό του, σχεδιασμένο από την αρχή, ανεβάζει τον «πήχη» και σε επίπεδο καλαισθησίας. Η μεγάλη γκάμα πρακτικών χαρακτηριστικών, τα εργονομικά τοποθετημένα στοιχεία χειρισμού και οι επιλογές πολυτελούς άνεσης, όπως τα δερμάτινα καθίσματα, κάνουν τώρα την οδήγηση με το Ranger ακόμα πιο ευχάριστη, σε μικρά ή μεγάλα ταξίδια. Μπορείτε να επιλέξετε μεταξύ τεσσάρων εκδόσεων (από το άρτια εξοπλισμένο XL έως το κορυφαίων προδιαγραφών Wildtrak) και τριών διαφορετικών διαμορφώσεων της καμπίνας επιβατών. Κάθε έκδοση προσφέρει διάφορα επίπεδα χώρου, πολυτέλειας και πρωτοποριακών χαρακτηριστικών, που έχουν σχεδιαστεί για να ανταποκρίνονται στον τρόπο ζωής ή στις επαγγελματικές ανάγκες. Επιπλέον, υπάρχουν δύο κινητήρες είτε με 4x2 κίνηση στους πίσω τροχούς, είτε με 4x4 παντός εδάφους. Oφέλη από την απόσυρση αγροτικών μηχανημάτων Την υιοθέτηση προγράμματος απόσυρσης παλαιών αγροτικών μηχανημάτων και παροχής κινήτρων για την απόκτηση νέων, όπως συμβαίνει και με τα αυτοκίνητα, ώστε να αυξηθεί η αποδοτικότητα των αγροτικών μηχανήματων, προτείνει μελέτη του ΙΟΒΕ με θέμα: «Αγροτικά μηχανήματα και ανταγωνιστικότητα πρωτογενούς τομέα». Το πρόγραμμα που προτείνει το ΙΟΒΕ, προβλέπει την επιβολή τελών κυκλοφορίας χαμηλού ύψους σε υφιστάμενους και νέους ελκυστήρες και την υιοθέτηση κινήτρου επιδότησης της τάξης των 160 ευρώ με βάση την ιπποδύναμη του νέου μηχανήματος. Σύμφωνα με τη μελέτη, το πρόγραμμα είναι δημοσιονομικά ουδέτερο, δηλαδή δεν επιβαρύνει το δημόσιο, καθώς πρακτικά τα πρόσθετα έσοδα από τα τέλη προωθούνται στην επιδότηση νέων μηχανημάτων. Όπως αναφέρει η έρευνα, τα οφέλη από το νέο πρόγραμμα για τους αγρότες είναι: Σε επίπεδο μεμονωμένου παραγωγού και σύμφωνα με ένα ποσοτικό υπόδειγμα παραγωγής μιας αντιπροσωπευτικής καλλιέργειας, η αγορά ενός καινούριου γεωργικού ελκυστήρα, νεότερης τεχνολογίας, και η εισαγωγή του στην παραγωγική διαδικασία, συνεπάγεται αύξηση των εσόδων του παραγωγού κατά 10%, μείωση του κόστους παραγωγής κατά 32%, και άρα αύξηση της κερδοφορίας του κατά 21%. Εκτός όμως από τα ποσοτικά οφέλη, η αναβάθμιση της τεχνολογικής στάθμης των αγροτικών μηχανημάτων συνεπάγεται και τη βελτίωση ορισμένων ποιοτικών χαρακτηριστικών, όπως: n Αύξηση της αποδοτικότητας των καλλιεργούμενων εκτάσεων που έως σήμερα δεν ήταν δυνατό να επιτευχθεί. n Χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμων και λιγότερες εκπομπές ρύπων. Αποκτήστε όλα τα Ford Ranger 4x4 πληρώνοντας τοις μετρητοίς και θα έχετε όφελος έως ευρώ (συμπερ/νου ΦΠΑ 23%) Eναλλακτικό Χρηματοδοτικό πρόγραμμα Ford Credit: 30% πρoκαταβολή και έως 48 άτοκες δόσεις n Μείωση του χρόνου που απαιτείται για την πραγματοποίηση των καλλιεργητικών εργασιών. n Μείωση του κόστους συντήρησης λόγω της μικρότερης εμφάνισης βλαβών και μείωση του χρόνου ακινητοποίησης του μηχανήματος για επισκευές. n Οικονομικότερη και αποδοτικότερη χρήση των γεωργικών εφοδίων (σπόροι, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, κ.λπ.) n Ασφαλέστερο εργασιακό περιβάλλον για τον χρήστη. Σε μακροοικονομικό επίπεδο, μελετήθηκαν οι επιπτώσεις από την ετήσια αντικατάσταση παλαιότερων γεωργικών ελκυστήρων με αντίστοιχα μηχανήματα νέας τεχνολογίας, κατά την περίοδο 2011 έως το 2015 (Σενάριο Δράσης), σε σύγκριση με την υφιστάμενη κατάσταση, σύμφωνα με την οποία εισέρχονται μόνο αγροτικά μηχανήματα το χρόνο, χωρίς μάλιστα να αποσύρονται παλαιότεροι (Σενάριο Μη Δράσης). Στους υπολογισμούς αυτούς ελήφθησαν υπόψη αφενός τα ιστορικά στοιχεία και αφετέρου οι προβλέψεις για την ελληνική οικονομία και τη διάρθρωση του αγροτικού τομέα, με βάση και τις πρόσφατες εξελίξεις και τις μελλοντικές επιπτώσεις από την εφαρμογή του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής.

14 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 7 M A Ρ Τ Ι Ο Υ α γ ρ ο τ ο υ ρ ι σ μ ό ς15 «Θράσσα» με οικολογικήσυνείδηση Στον ακριτικό Έβρο, μισή ώρα από την Αλεξανδρούπολη κι ανάμεσα σε δύο μοναδικά στην Ευρώπη οικοσυστήματα -το Δέλτα του Έβρου και το Δάσος της Δαδιάςβρίσκεται το Τυχερό. Στις αρχές του 1990 ο τότε δήμαρχος, Χρήστος Χατζόπουλος οραματίστηκε ένα έργο που στη πάροδο του χρόνου έγινε σημείο αναφοράς για το δήμο και την ευρύτερη περιοχή. Με μεράκι και σεβασμό στο περιβάλλον διαμορφώθηκε ο χώρος γύρω από τη λίμνη, προφέροντας στιγμές χαλάρωσης στους επισκέπτες.εκεί λειτουργεί από το 2000, ένα μοναδικό ορμητήριο για όποιον θέλει να γνωρίσει το Νομό και να γευτεί εικόνες και δραστηριότητες, διαμένοντας σ ένα άνετο περιβάλλον, μακριά από τους ήχους της πόλης. Πρόκειται για ένα κτίσμα που ανήκει στο Δήμο Τυχερού και το οποίο διαχειρίζεται η κα Σοφία Χατζησάββα. Κοντά και γύρω από τον ξενώνα μπορεί κανείς να κάνει ιππασία, mountain bike ή περπάτημα στο βουνό σε χαραγμένα μονοπάτια, εκδρομές στο δάσος Δαδιάς Σουφλίου ή βαρκάδα στο Δέλτα του Έβρου, τένις, αλλά και κολύμπι στη πισίνα τους καλοκαιρινούς μήνες. Η Θράσσα περιβάλλεται από σπουδαίες πόλεις που διατηρούν κατάλοιπα της ιστορίας των Ελλήνων, πλουτίζοντας το τοπίο με αρχιτεκτονικά αριστουργήματα της εποχής. Από το Τυχερό ο επισκέπτης μέσα σε λίγη ώρα μπορεί να βρεθεί στην Αλεξανδρούπολη, το Σουφλί, το Διδυμότειχο, την Ορεστιάδα και τους Μεταξάδες. Ακόμη, μπορεί να επισκεφτεί τη Σαμοθράκη, για να θαυμάσει το Ναό των μεγάλων θεών, την Τραιανούπολη με τα περίφημα ρωμαϊκά λουτρά και το υδραγωγείο στις Φέρες. Ενώ για μαγικούς βραδινούς περιπάτους προσφέρεται το κάστρο του Πυθίου. Επίσης, η ακριτική περιοχή προσφέρει στον επισκέπτη οπτική επαφή με τις δύο γειτονικές μας χώρες, τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Σίγουρα είναι τυχεροί όσοι αποφασίσουν να επισκεφτούν τη Θράσσα και να επιχειρήσουν το ταξίδι στον Έβρο, που μπορεί να κρατήσει μερικές μέρες, αλλά και να επαναλαμβάνεται επί χρόνια. Ο επισκέπτης στη Θράσσα έχει ένα γεμάτο εναλλακτικό πρόγραμμα Ένα χωριό με βραβείο Ο Δήμος Τυχερού αποτελεί πρότυπο, σε Ευρωπαϊκό και Εθνικό επίπεδο, για την αναπτυξιακή πολιτική και την προοδευτικότητά του. Για τον λόγο αυτό βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το Ο δήμος δημιουργήθηκε το 1987 από συνένωση των Κοινοτήτων Φυλακτού και Τυχερού. Σήμερα καλύπτει έκταση στρεμμάτων έχει πληθυσμό κατοίκους και με το πρόγραμμα «Καλλικράτης» ανήκει στο Δήμο Σουφλίου. Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Στις πεδινές περιοχές καλλιεργούνται σιτάρι, καλαμπόκι, ηλιοτρόπια, ζαχαρότευτλα, κηπευτικά και σπαράγγια. Βρίσκεται 4 χιλιόμετρα Δυτικά του ποταμού Έβρου και μπροστά του απλώνεται η εύφορη πεδιάδα με τις καλλιέργειες. Οι κάτοικοί του προέρχονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία, από δύο χωριά που βρίσκονται λίγο νοτιότερα, στην απέναντι όχθη του ποταμού. Εγκαταστάθηκαν εδώ το 1922 με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Το Τυχερό διαθέτει στρέμματα δημοτικής γης για την καλλιέργεια σπαραγγιών και χώρους για την κατασκευή διαλογητηρίου - παρασκευαστηρίου. Έτσι οι κάτοικοι πέρασαν από την παραδοσιακή γεωργία σε μορφές οργανωμένων αγροτικών καλλιεργειών και σήμερα μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα από τα πρωτοποριακά χωριά της Ελλάδας σε θέματα αγροτικής πολιτικής και οργάνωσης. Με τις ενέργειες αυτές δημιουργήθηκαν τότε 60 θέσεις τρίμηνης απασχόλησης άλλα και 300 περίπου εποχικά στη συγκομιδή των σπαραγγιών, αυξάνοντας σημαντικά τα εισοδήματα των αγροτών. Κ.Α. ΤΟΥΚΩΣΤΑΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ adamopoulos@xrimaonline.gr «Γιάφκα»πολιτισμού Υπάρχουν δήμοι-πρότυπα στην Ελλάδα; Συμμετέχουν οι κάτοικοι χωριών, πόλεων σε δράσεις; Είναι ενεργοί πολίτες οι Έλληνες; Τί μέλλον έχουν οι οραματιστές στη χώρα μας; Μπορεί ένα μικρό χωριό να είναι πρότυπο και πόλος έλξης; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θα μπορούσε να θέσει κάποιος σε ένα συνέδριο, στο στενό κύκλο μιας παρέας ή και αλλού. Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα και γνωρίζοντας μέρη που για πολλούς από εμάς είναι «άγνωστα», πριν επτά χρόνια βρέθηκα για πρώτη φορά στο Τυχερό Έβρου και από τη πρώτη στιγμή έγινε ένα με μένα Με την πρώτη ματιά το τοπίο κέρδισε το βλέμμα μου και η συναναστροφή μου με τους ανθρώπους, την ψυχή μου. Βλέμμα, ψυχή ίσως ακούγονται γλυκανάλατα, ίσως μερικοί το θεωρήσουν υπερβολή, αλλά ναι ψυχή, γιατί όλοι εκεί που οι υπόλοιποι τους αναφέρουμε ως ακρίτες έχουν ψυχή, κουράγιο, θέληση,όραμα. Αυτό το όραμα έκανε τη δεκαετία του 90 τον τότε δήμαρχο Τυχερού, Χρήστο Χατζόπουλο να διαμορφώσει έναν βαλτώδη τόπο σε πόλο έλξης της ευρύτερης περιοχής και γιατί όχι της χώρας. Βέβαια ένα όραμα πρέπει να έχει και υποστηρικτές, συνεχιστές, εκεί είναι η ψυχή που πρέπει να δώσεις, να σεβαστείς και να συνεχίσεις το έργο. Ευτυχώς που εκεί ζουν παρά τις συνθήκες άνθρωποι πρωτοπόροι, άνθρωποι που δεν αποστειρώνουν το τόπο τους. Μία απ αυτούς είναι και η Σοφία Χατζησάββα που από το 2000 διαχειρίζεται των αγροτουριστικό ξενώνα «Θράσσα» (το πρώτο όνομα της Θράκης), μια γυναίκα που άφησε τη ρακέτα του τένις (ως δασκάλα του αθλήματος) τις περιηγήσεις της ανά τον κόσμο και έγινε η «κυρά της λίμνης». Μέσα στη Θράσσα έδωσε το στίγμα της, κατέθεσε εικόνες από το περιηγητικό της άλμπουμ και δημιούργησε ένα ζεστό χώρο όπου ο επισκέπτης απλά μένει στο σπίτι του Ναι αυτή είναι η Θράσσα. Η Θράσσα που το βράδυ συγκεντρώνει τις παρέες του χωριού και γίνονται ένα με τους επισκέπτες του ξενώνα, που το ξημέρωμα τους καλημερίζουν οι αγριόπαπιες τις λίμνης και η Κατερίνα με το παραδοσιακό πρωινό στο αίθριο του ξενώνα. Η Θράσσα στο Τυχερό είναι μια «γιάφκα» πολιτισμού, προβληματισμού, ιδεών για τα άτομα του χωριού, μέσα σε αυτή η Σοφία, η Γιάννα, η Λίτσα, η Βιβή, ο Κώστας, ο Στέφανος όπως και πολλοί άλλοι, δημιουργούν δράσεις και τις υλοποιούν για το καλό της περιοχής. Από εκεί «ξεπήδησε» πρόσφατα το green team Τυχερού: Η αναζήτηση μανιταριών με τους μανιταρόφιλους της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, ο διαγωνισμός σκιάχτρου που συγκεντρώνει μικρούς και μεγάλους, άλλα και πολλά άλλα. Άρα ΝΑΙ, υπάρχουν χωριά-πρότυπα που οι πολίτες τους δημιουργούν δράσεις και συμμετέχουν, είναι δηλαδή ενεργοί πολίτες, έχουν όραμα και μέλλον γιατί διαθέτουν ψυχή. Και είναι πραγματικά Τυχεροί όλοι αυτοί που βιώνουν τη κάθε μέρα τους βλέποντας μπροστά.

15