ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ. Νικήτας Πατηνιώτης, Εξάρτηση και μετανάστευση: Η περίπτωση της Ελλάδας Αθήνα, ΕΚΚΕ, 1990
|
|
- Σωφρονία Κουντουριώτης
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ Νικήτας Πατηνιώτης, Εξάρτηση και μετανάστευση: Η περίπτωση της Ελλάδας Αθήνα, ΕΚΚΕ, 1990 Η έκδοση περιλαμβάνει το κείμενο της διδακτορικής διατριβής του Νικήτα Πατηνιώτη η οποία εκπονήθηκε τη δεύτερη πενταετία του 1970 και δημοσιεύεται τώρα σε ελληνική μετάφραση. Βασικός στόχος της εργασίας είναι να δείξει την «περιφερειακή θέση» και την «εξαρτημένη δομή» της ελληνικής κοινωνίας στο πλαίσιο του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας. Υπό το φως αυτής της προβληματικής εξετάζεται το μεταναστευτικό φαινόμενο το οποίο θεωρείται αφενός ως παράγωγο της «εξαρτησιακής σχέσης» της χώρας, αφετέρου ως παράγων που συνέβαλε στην αναπαραγωγή της εν λόγω «εξαρτησιακής σχέσης». Η μελέτη αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο συζητείται η σχέση μεταξύ ανάπτυξης και εξάρτησης τόσο θεωρητικά όσο και με αναφορά στην ελληνική περίπτωση. Στο δεύτερο αναλύεται το μεταναστευτικό φαινόμενο το οποίο χαρακτηρίζεται ως «το πρόβλημα της ύπαρξης καπιταλιστικών κοινωνιών (οικονομιών) που διαθέτουν εργατικό δυναμικό με τη μορφή αποθέματος το οποίο κατόπιν εξάγουν στις βιομηχανικές χώρες όταν αυτές παρουσιάσουν στενότητα εργατικού δυναμικού» (σ. 19). Το μεταναστευτικό φαινόμενο αναλύεται κυρίως με βάση την εμπειρία των Ελλήνων εργατών και εργατριών στη Δυτική Γερμανία. Η θεματική, η δομή και η μεθοδολογία της μελέτης της δίνουν έναν διττό χαρακτήρα καθώς σε αυτήν θίγονται δύο ζητήματα, ένα γενικό και ένα ειδικότερο. Το γενικό αφορά το χαρακτήρα της μεταπολεμικής οικονομικής ανάπτυξης στην Ελλάδα και, συνεπώς, το χαρακτήρα του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού και της ελληνικής οικονομίας. Το θέμα αυτό έχει αποτελέσει αντικείμενο εκτενούς συζήτησης που άνθησε στη χώρα μας κατά την περίοδο Το ειδικό θέμα αφορά τα χαρακτηριστικά και τη λειτουργία του μεταναστευτικού φαινομένου. Πρόκειται για θέμα το οποίο στην ελληνική βιβλιογραφία έχει συζητηθεί και ερευνηθεί λιγότερο. Η πρωτοτυπία της μελέτης βρίσκεται στην απόπειρα σύνδεσης των δύο αυτών θεμάτων. Η προσέγγιση του γενικού θέματος της εξάρτησης ορίζει και το πλαίσιο εντός του οποίου αξιολογείται και το φαινόμενο της μετανάστευσης. Σημειωτέον ότι η προσέγγιση του ερωτήματος «είναι η Ελλάδα εξαρτημένη ή όχι» ή του «είναι η Ελλάδα μητρόπολη ή περιφέρεια», που αποτελεί το βάθρο της εργασίας του Ν.Π., επιχειρήθηκε την εποχή που η ελληνική διανόηση «συγκρούεται» ακριβώς πάνω σε αυτό το θέμα. Είναι σύμπτωση ενδεικτική του κλίματος της εν λόγω εποχής πως ο χρόνος της πρώτης (γερμανικής) έκδοσης της εργασίας συμπίπτει με τη διεξαγωγή του σεμιναρίου «Ανάπτυξη και υπανάπτυξη Η περίπτωση της Ελλάδας» που είχαν οργανώσει το Μάρτιο του 1979 η Εταιρεία Ελληνικών Σπουδών και η Ένωση Ελλήνων Πανεπιστημιακών Δυτικής Ευρώπης στο London School of Economics. Με άλλα λόγια, η διατριβή του Ν.Π. παίρνει θέση στο θέμα που βρέθηκε στο επίκεντρο της έρευνας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 70 αλλά και στις αρχές της δεκαετίας του 80. Σήμερα, όπως σημειώνεται και στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης, η συζήτηση πε
2 268 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ ρί εξάρτησης έχει υποχωρήσει. «Η εξαρτησιακή σχέση μοιάζει να μην απασχολεί τους Έλληνες επιστήμονες, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που τους απασχολούσε μέχρι πριν μερικά χρόνια» (σ. 17). Είναι γεγονός πως αυτή η συζήτηση ολοκλήρωσε τον κύκλο της. Αφενός έχουν καταγραφεί οι διαφορετικές απόψεις. Αφετέρου έχει σήμερα ξεπεραστεί η άποψη, την οποία ασπάζεται και ο Ν.Π. (σ. 28), πως προαπαιτείται μια γενική θεωρία για το χαρακτήρα του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού για την αποτελεσματική προσέγγιση «επιμέρους» θεμάτων όπως είναι η βιομηχανία, ο συνδικαλισμός, τα πολιτικά κόμματα κ.ά. Τα τελευταία χρόνια, καθώς δεν βοηθάει σε τίποτα να ερμηνεύονται όλα τα «επιμέρους» φαινόμενα με αναφορά στη γενική (ορθή ή λανθασμένη) θέση πως η Ελλάδα είναι «εξαρτημένη» και «περιφερειακή» χώρα, η αντίστροφη πορεία για τη σε βάθος προσέγγιση των «επιμέρους» φαινομένων είναι περισσότερο παραγωγική. Το ότι έχει υποχωρήσει η μέθοδος προσέγγισης των «επιμέρους» με αναγωγή τους στο «γενικό» δεν είναι αρνητική εξέλιξη. Ί σως φταίει και το γεγονός ότι για πολλούς διανοουμένους τα προβλήματα της «εξάρτησης» και της «αυτοδύναμης ανάπτυξης» έλαβαν μετά το 1981, στο πλαίσιο της κυβερνητικής εμπειρίας του ΠΑΣΟΚ, άμεσο πρακτικό περιεχόμενο. Ίσως ακόμη η ιδεολογική χρήση θεωρητικών εννοιών και προτάσεων συναφών με την εξάρτηση και την ανάπτυξη απώθησε τα θέματα της «εξαρτησιακής σχέσης» έξω από τα όρια της ψύχραιμης και σοβαρής επιστημονικής συζήτησης. Τέλος, μάλλον συνέβαλε και η διεθνής υποχώρηση των θεωριών της εξάρτησης και της αυτοδύναμης ανάπτυξης. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τα αίτια υποχώρησης της συζήτησης περί εξάρτησης, είναι γεγονός πως στη χώρα μας η συζήτηση έχει ήδη διεξαχθεί τόσο στο επίπεδο των γενικών θεωριών όσο και στο επίπεδο των αναφορών στην ελληνική κοινωνία και οικονομία. Στο ευρύ φάσμα που ορίζεται από τις δύο ακραίες θέσεις, αφενός τη θέση περί «ιμπεριαλιστικής Ελλάδας», αφετέρου τη θέση περί «Ελλάδας ως περιφέρειας του καπιταλισμού», έχουν τοποθετηθεί όλες σχεδόν οι πιθανές αποχρώσεις και εκδοχές. Μια από αυτές υποστηρίζεται στη διατριβή του Ν.Π. ο οποίος, με αφετηρία τη λατινοαμερικανική σχολή της εξάρτησης, υποστηρίζει τη θέση πως η Ελλάδα είναι εξαρτημένη και περιφερειακή χώρα. Στην αρχή της ανάλυσης για τα χαρακτηριστικά της ελληνικής ανάπτυξης βρίσκεται, ως συνήθως, η κριτική της παραδοσιακής ορθόδοξης θεωρίας η/και ιδεολογίας της ανάπτυξης όπως αυτή συνοψίστηκε από τον Rostow. Ακόμη και εάν τα στάδια του Rostow μπορούν να υποστηρίξουν την ερμηνεία φαινομένων που εκ πρώτης όψεως εκφράζουν «καθυστέρηση» της αναπτυξιακής διαδικασίας, στην ελληνική περίπτωση (και όχι μόνο σε αυτή) παρατηρούνται φαινόμενα που καθιστούν προβληματική την ερμηνευτική ικανότητα των απλοϊκών εξελικτικών προτύπων. Όπως σημειώνει ο Ν.Π., «πώς είναι δυνατόν μια μεγεθυνόμενη ή ακόμη και αναπτυσσόμενη οικονομία να εγκαταλειφθεί μέσα σε 25 γοόνια ( ) οριστικά από το ένα τέταρτο του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της;» (σ. 21). Με άλλα λόγια, θεωρείται ότι ακριβώς το φαινόμενο της μετανάστευσης, και η έκτασή του, προκαλούν ερωτηματικά για τα χαρακτηριστικά μιας ανάπτυξης που επιτεύχθηκε σε περίοδο θεωρούμενη ως περίοδο «απογείωσης» της ελληνικής οικονομίας. Όμως η εισαγωγική τοποθέτηση του προβλήματος της εξάρτησης και της αυτόνομης ανάπτυξης φαίνεται ιδεολογικά φορτισμένη. Υποστηρίζοντας πως οι έννοιες εξάρτηση και περιφερειοποίηση «δεν είναι ποσοτικές έννοιες αλλά ποιοτικές», ο Ν.Π. συμπεραίνει πως η εξάρτηση «ή υφίσταται ή όχι» και πως «δεν υπάρχει ενδιάμεση κατάσταση». Γενικές τοποθετήσεις αυτού του είδους οδηγούν συνήθως σε ατέρμονες συζητήσεις ή/και παρεξηγήσεις του τύπου εάν ο Καναδάς είναι εξαρτημένος από τις ΗΠΑ και, εφόσον αυτό ισχύει, εάν ο Καναδάς είναι περιφερειακή χώρα. Οι έννοιες, ιδιαίτερα έννοιες όπως η εξάρτηση και η περιφερειοποίηση, έχουν νόημα μέσα στα θεωρητικά σχήματα από τα οποία έχουν εξαχθεί και με βάση τα οποία έ χουν ορισθεί. Οι αδυναμίες αυτής της γενικής προσέγγισης γίνονται εμφανείς στην προσπάθεια ορισμού της εναλλακτικής διεξόδου έναντι της εξάρτησης. Αφού πρώτα ορίζεται η ανάπτυξη ως ποιοτική διαδικασία, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει κοινωνική και πολιτική ανά-
3 πτύξη, γίνεται προσπάθεια να συγκεκριμενοποιηθεί το περιεχόμενο της «αυτόνομης ανάπτυξης». Εκεί (σ. 23) ο Ν.Π. αναφέρει τον Τ. Γιαννίτση να υποστηρίζει ότι η «αυτόνομη ανάπτυξη χαρακτηρίζει την ικανότητα μιας χώρας να προσανατολίζει τη διαδικασία ανάπτυξής της όχι με στόχους δοσμένους απ έ ξω (εξωγενείς) αλλά σε στόχους αδιάφορο ποιου περιεχομένου που διαμορφώνονται από το κοινωνικό σύνολο της χώρας». Αυτός ο ορισμός μάλλον αδικεί και τον Ν.Π. και τον Τ.Γ. καθώς τα προβλήματα της ανάπτυξης έχουν περισσότερο να κάνουν με το περιεχόμενο των στόχων της οικονομικής δραστηριότητας και της συσσώρευσης, οι οποίοι με τη σειρά τους ορίζονται στο πλαίσιο του «κοινωνικού συνόλου» και υλοποιούνται ανάλογα με τους συσχετισμούς μεταξύ ομάδων, κατηγοριών, τάξεων κλπ. Η κριτική της εξάρτησης ή της περιφερειοποίησης γίνεται κυρίως για το περιεχόμενό της και την αποκρυστάλλωσή της στην κοινωνική και οικονομική δομή. Κατόπιν τίθεται το θέμα των διαδικασιών σχηματισμού και αναπαραγωγής της εξαρτημένης οικονομίας. Εκεί «συνεργεί» και «το κοινωνικό σύνολο». Η παρεξήγηση με τον προαναφερθέντα ορισμό μάλλον δημιουργείται γιατί γίνεται προσπάθεια να οριστεί η «αυτόνομη ανάπτυξη» διά αντιστροφής και γενίκευσης του ορισμού της εξάρτησης του Dos Santos τον οποίο υιοθετεί ο Ν.Π. Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, «εξάρτηση είναι μια κατάσταση όπου η οικονομία ορισμένων χωρών εξαρτάται από την ανάπτυξη και την επέκταση της οικονομίας κάποιας άλλης χώρας στην οποία είναι υποταγμένη» (σ ). Βεβαίως πίσω από αυτό τον ορισμό υπάρχει μια ολόκληρη θεωρία και εμπειρία η οποία ανάγεται στις εμπειρίες του μεσοπολέμου στην Νότιο Αμερική και η οποία άνθησε ως αντίδραση στις παραδοσιακές βορειοαμερικανικές θεωρίες της ανάπτυξης. Νοτιοαμερικανοί επιστήμονες και τεχνοκράτες στα τέλη της δεκαετίας του 50 άρχισαν να επεξεργάζονται ερμηνείες για τα προβλήματα των χωρών τους. Ο Prebish, με σαφείς τις επιδράσεις του List, άνοιξε το δρόμο για την άνθηση της σχολής της εξάρτησης (Pinto, Sunkel, Cardoso, Falleto, Santos, Frank, κ.ά.) η οποία σε αρκετές περιπτώσεις συνδέθηκε με το μαρξισμό και την πολιτική δράση για την ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ 269 οικονομική ανάπτυξη και την ανεξαρτησία. Τοποθετούμενος σε αυτή τη θεωρητική αφετηρία ο Ν.Π. επιχειρεί να θεμελιώσει τη θέση του για τον περιφερειακό χαρακτήρα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας χρησιμοποιώντας πέντε κριτήρια: α) την εκβιομηχάνιση χωρίς αξιόλογη ανάπτυξη της απασχόλησης, β) το χρόνιο έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών, γ) την υπερβολικά άνιση κατανομή του εισοδήματος, δ) τη δομική ετερογένεια, και ε) τη χαμηλή παραγωγικότητα του αγροτικού τομέα. Οι στατιστικές αναφορές, κατά κανόνα σε δευτερογενείς πηγές, χρησιμοποιούνται για να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη αυτών των χαρακτηριστικών στην ελληνική κοινωνία και οικονομία. Ας σταθούμε στη συζήτηση ορισμένων από τα προαναφερθέντα κριτήρια και στη σύνδεσή τους για τη θεμελίωση της κεντρικής θέσης της διατριβής. Η «εκβιομηχάνιση χωρίς αξιόλογη αύξηση της απασχόλησης» αποτελεί ένα θεμελιακό κριτήριο της επιχειρηματολογίας του Ν.Π. σχετικά με τον περιφερειακό χαρακτήρα της Ελλάδας και τη λειτουργία της μετανάστευσης ως φαινομένου της εξάρτησης. Παρά το γεγονός ότι η εκβιομηχάνιση μπορεί να σημαίνει ανάπτυξη (πράγμα που αναγνωρίζεται στη μελέτη), ο Ν.Π. χρησιμοποιώντας τα κριτήρια του Sutcliffe υιοθετεί τη θέση της «εξαρτημένης» εκβιομηχάνισης και συνάγει το συμπέρασμα πως «η αλλαγή της παραγωγικής δομής προς όφελος του βιομηχανικού τομέα (ένταση κεφαλαίου) χωρίς ταυτόχρονη αξιόλογη αλλαγή στη δομή της απασχόλησης αποτελεί ένα γενικό χαρακτηριστικό της μεγέθυνσης των περιφερειακών οικονομιών» (σ. 135), χαρακτηριστικό το οποίο «δεν υπήρχε στην αναπτυξιακή διαδικασία των σημερινών ανεπτυγμένων μητροπόλεων» (σ. 136). Για την τεκμηρίωση αυτής της θέσης γίνεται παραπομπή στον Sutcliffe από την οποία, όμως, προκύπτει μόνο η διαφορά μεταξύ μητρόπολης και περιφέρειας στο ποσοστό του ενεργού πληθυσμού στον δευτερογενή τομέα. Γίνεται επίσης αναφορά στη μεταβολή των μεριδίων του προϊόντος και της απασχόλησης στη βιομηχανία της Λατινικής Αμερικής, από την οποία προκύπτει ότι το μερίδιο της βιομηχανίας στο εθνικό προϊόν αυξήθηκε περισσότερο από το μερίδιό της στην
4 270 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ απασχόληση. Με βάση την ίδια λογική παρατίθενται στον πίνακα 6α (σ. 136) οι ανάλογοι δείκτες μιας σειράς χωρών που θεωρούνται περιφερειακές. Δεν θα ήταν πληρέστερη η τεκμηρίωση του επιχειρήματος αν γινόταν αναφορά και σε μητροπολιτικές χώρες, ώστε να καταστεί εμφανής η ισχύς της επιχειρηματολογούμενης ασυμμετρίας; Ο Ν.Π. δεχόμενος την ισχύ της εν λόγω ασυμμετρίας στη συνέχεια την ερμηνεύει. Ευθύνεται, σύμφωνα με την ανάλυσή του (σ ), η ένταση κεφάλαιου στη βιομηχανική παραγωγή σε συνδυασμό με την άνιση διανομή του εισοδήματος και τα καταναλωτικά πρότυπα. «Η άνιση κατανομή εισοδήματος οδηγεί στην κατανάλωση αγαθών που παράγονται με τεχνικές έντασης κεφαλαίου» αλλά, στη συνέχεια, «οι προσπάθειες για παραγωγή μέρους των εισαγομένων σημαίνουν νέους τομείς με δραστηριότητες έντασης κεφαλαίου». Με βάση αυτή την προβληματική συζητείται και η ελληνική εμπειρία. Γίνεται η σύγκριση της απορρόφησης εργασίας κατά κλάδο και συνάγεται το συμπέρασμα ότι «η απορρόφηση εργασίας στη μεταποίηση είναι η μικρότερη σε σχέση με την απορρόφηση στους άλλους κλάδους» (σ. 144). Όμως, αν αυτό συμβαίνει επειδή η μεταποίηση είναι κλάδος υψηλότερης παραγωγικότητας σε σχέση με τους άλλους κλάδους, πρόκειται μόνο για χαρακτηριστικό της Ελλάδας, ή έ στω της «περιφέρειας»; Όπως ήδη αναφέρθηκε, σύμφωνα με τον Ν.Π., η μεγάλη ανισότητα στην κατανομή του εισοδήματος όχι μόνο αποτελεί κριτήριο του περιφερειακού χαρακτήρα μιας κοινωνίας αλλά κατέχει κεντρικό ρόλο στη διαδικασία αναπαραγωγής της δομικής εξάρτησης. Αυτός ο ρόλος αιτιολογείται με το ότι «η βιομηχανική δομή προσανατολίζεται από την ανισοκατανομή των εισοδημάτων και παράγονται αγαθά έντασης κεφαλαίου για τις μειοψηφίες των πλουσιότερων στρωμάτων του πληθυσμού» (σ. 159). «Η ανισότητα εμποδίζει τη δημιουργία ακμαίας εσωτερικής αγοράς... έτσι περιορίζονται οι δυνατότητες να δημιουργηθεί μια βιομηχανική βάση με εσωτερική συνοχή... χωρίς αυτήν δεν είναι δυνατή η αυτόνομη ανάπτυξη». Από αυτές τις προτάσεις δοκιμάζεται με βάση την ελληνική εμπειρία μόνον η αφέτη ριακή πρόταση περί της μεγάλης ανισότητας στη διανομή του εισοδήματος (οι μοναδικές μελέτες του Σ. Καράγιωργα παρέχουν την εμπειρική βάση) και συζητείται το φαινόμενο της φοροδιαφυγής. Το κριτήριο της δομικής ετερογένειας που εξετάζεται στη συνέχεια οδηγεί σε μια σφαιρικότερη προσέγγιση των χαρακτηριστικών του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού. Τίθεται το ζήτημα της ύπαρξης διαφορετικών τρόπων παραγωγής και το ζήτημα της συνάρθρωσής τους, η οποία μορφοποιείται στην ύπαρξη ενός «θύλακα» βιομηχανίας στον οποίο συγχωνεύονται καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και απλή εμπορευματική παραγωγή. Βέβαια ήδη από την εποχή συγγραφής της διατριβής του Ν.Π. έχει αναπτυχθεί η συζήτηση αφενός περί συγχώνευσης, συνάρθρωσης, συνύπαρξης κλπ. των τρόπων παραγωγής και, αφετέρου, σχετικά με τα όρια του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και της απλής εμπορευματικής παραγωγής. Οι διαφορετικές θεωρητικές επιλογές στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης συνεπάγονται και διαφοροποιημένες θεωρήσεις αυτού που ο Ν.Π. εξετάζει ως δομική ετερογένεια. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά που γίνεται (σ ) στη χωροταξική έκφραση της εν λόγω ετερογένειας στους «θύλακες» της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Η εξέταση των κριτηρίων της δομικής εξάρτησης ολοκληρώνεται με την αναφορά στη χαμηλή παραγωγικότητα στον πρωτογενή τομέα και τα αίτιά της (μικρές επιχειρήσεις και κατακερματισμός των ιδιοκτησιών). Με δεδομένο το συμπέρασμα περί «δομικής εξάρτησης της ελληνικής κοινωνίας από τα κέντρα του ανεπτυγμένου καπιταλισμού», το δεύτερο μέρος της διατριβής εξετάζει τη σχέση μετανάστευσης και εξάρτησης με βάση την ελληνική περίπτωση. Αφού υιοθετείται ως αφετηρία η θέση πως υπήρξε πλεόνασμα εργατικού δυναμικού στη μεταπολεμική περίοδο, συζητούνται τα διαρθρωτικά αίτια της μετανάστευσης (επενδυτική συμπεριφορά, υποαπασχόληση στον αγροτικό τομέα, αστική ανεργία) καθώς και οι «προσωπικοί λόγοι» που ωθούν σε μετανάστευση. Θίγονται εδώ και οι πολιτικοί λόγοι (ιδιαίτερα σημαντικοί στη μετεμφυλιακή αγροτική Ελλάδα). Το τμήμα αυτό της εργασίας του Ν.Π. περιέχει πολλές ενδιαφέρουσες αναφορές σε εμ
5 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ 271 πειρικές έρευνες ξένων μελετητών του μεταναστευτικού φαινομένου. Πρόκειται για αναφορές οι οποίες φωτίζουν πλευρές όπως οι μικροκοινωνικοί μηχανισμοί της μετανάστευσης των Ελλήνων, π.χ. τα «προγεφυρώματα» στη χώρα που δέχεται τους μετανάστες (σ. 202), και οι κοινωνικές διαφοροποιήσεις στη μεταναστευτική συμπεριφορά, π.χ. το συμπέρασμα πως «οι πιο πλούσιοι έχουν περισσότερο την τάση να μεταναστεύουν στις πόλεις, οι φτωχότερες οικογένειες στο εξωτερικό» (σ. 203). Με κύρια αναφορά στη μεταπολεμική περίοδο και με βάση τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία της ΕΣΥΕ, αναλύεται η εξέλιξη της μετανάστευσης στην Ελλάδα και εξετάζεται σε σχέση με τους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης των μητροπόλεων (κυρίως της Δυτικής Γερμανίας). Αυτή η ανάλυση οδηγείται στο συμπέρασμα ότι «η εξέλιξη της μετανάστευσης εξαρτάται αποκλειστικά από την οικονομική κατάσταση των μητροπόλεων που δέχονται μετανάστες. Αποτελεί έτσι σύμφωνα με τον ορισμό μας ένα στοιχείο της δομικής εξάρτησης της Ελλάδας». Κατόπιν αναλύεται η μετανάστευση κατά φύλο, όπου πλειοψηφούν οι άνδρες αλλά υπάρχει τάση εξισορρόπησης (σ. 212), κατά ηλικία, όπου το 80% είναι σε παραγωγική ηλικία μεταξύ 15 και 44 ετών (σ. 212), κατά προέλευση, ό που τη μεγαλύτερη συμμετοχή έχει η Βόρεια Ελλάδα (σ. 216), και κατά επάγγελμα, όπου παρατηρείται ότι πριν το 1964 είναι κυρίως εργάτες, μετά κυρίως αγρότες (σ. 217). Η εικόνα για τα χαρακτηριστικά της μετανάστευσης συμπληρώνεται με την εξέταση της θέσης των Ελλήνων μεταναστών στη Δυτική Γερμανία (η οποία όμως γίνεται σε επόμενο τμήμα της διατριβής), βάσει της πλούσιας αναφοράς σε έρευνες που διευκρινίζουν τη θέση των Ελλήνων στη γερμανική αγορά εργασίας, την παραγωγική διαδικασία και τα προβλήματα εκτός του τόπου εργασίας (κατοικία, ασθένειες, κοινωνική ένταξη των παιδιών και τα προβλήματα της επανένταξης στην ελληνική κοινωνία). Μαθαίνουμε ότι η ελεύθερη επιλογή της εργασίας και η διάρκεια της σύμβασης περιοριζόταν από την ί δια τη σύμβαση στρατολόγησης και τον περιορισμό της παραμονής (σ. 235), ότι ενώ εν γένει οι ξένοι εργάτες απασχολούνται στις χειρότερα πληρωμένες, επικίνδυνες και μονότονες εργασίες, ακόμη και οι ειδικευμένοι απασχολούνταν σε ειδικότητες ξένες προς την αρχική ειδίκευσή τους (σ. 236). Επίσης μαθαίνουμε ότι σχεδόν το 88% των Ελλήνων απασχολούνταν στους κλάδους παραγωγής και επεξεργασίας σιδήρου και μετάλλου (σ. 237) και ότι η πλειονότητά τους απασχολούνταν σε μονάδες μεγαλύτερες των εργατών (σ. 238). Ωστόσο μόνο το 5% των Ελλήνων εργατών μπόρεσαν να προωθηθούν σε θέσεις ειδικευμένου εργάτη (σ. 254). Η εξέταση της ροής εργατικού δυναμικού συμπληρώνεται με την ανάλυση της παλιννόστησης. Διαπιστώνεται ότι, έως την εποχή συγγραφής της διατριβής, η παλιννόστηση πραγματοποιείται κυρίως από τον ευρωπαϊκό χώρο (σ. 222), ότι οι παλιννοστούντες καλύπτουν το 40% των μεταναστών και ότι το ποσοστό παλιννόστησης είναι χαμηλότερο στους άνδρες (σ. 223). Οι παλιννοστούντες έλκονται από τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα (σ. 225) και μόνο σε ποσοστό 43% δηλώνουν επάγγελμα «εργάτης» (σ. 226). Αφού λοιπόν έχουν σκιαγραφηθεί τα χαρακτηριστικά του μεταναστευτικού φαινομένου, το τελευταίο τμήμα της εργασίας αφιερώνεται στη συζήτηση της μετανάστευσης ως «συντελεστή αναπαραγωγής της δομικής εξάρτησης της Ελλάδας». Μετά τη σύντομη κριτική της θέσης ότι η μετανάστευση συνιστά «αναπτυξιακή βοήθεια» εκ μέρους των χωρών υποδοχής μεταναστών, θέση που μπορεί να καταρριφθεί και με βάση τη θεωρία του ανθρώπινου κεφαλαίου (αν μη τι άλλο πρόκειται για διαρροή «ανθρώπινου κεφαλαίου», ιδιαίτερα στην περίπτωση μετανάστευσης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού), ο Ν.Π. εξετάζει τη λειτουργία της μετανάστευσης σε σχέση με τα πέντε κριτήρια της δομικής εξάρτησης ώστε να δειχθεί η συμβολή της μετανάστευσης στην αναπαραγωγή τους. Είναι αξιοπρόσεκτη εδώ η διεισδυτική αναφορά στον κύκλο αλληλεξαρτήσεων ό που εντάσσονται τα εισοδήματα των μεταναστών αλλά και οι ίδιοι οι παλιννοστούντες (μη παραγωγικές επενδύσεις στην οικοδομή, ενίσχυση των «θυλάκων», αναπαραγωγή του μικροϊδιοκτητικού χαρακτήρα της κοινωνίας κλπ.). Όμως η εμπειρική τεκμηρίωση των υπό εξέταση σχέσεων βασίζεται σε δευτερογενείς αναφορές στην εμπειρία των μεσογειακών κοινωνικών σχηματισμών εν γένει.
6 272 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ Η συζήτηση των επιδράσεων της μετανάστευσης επί της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας αναδεικνύει θέματα για περαιτέρω διερεύνηση. Τέτοια είναι το δημογραφικό αποτέλεσμα των μεταναστευτικών ρευμάτων, ο βαθμός απασχόλησης των παλιννοστούντων εργατών στη μεταποίηση και τα αίτιά της, η προβαλλόμενη (σ. 260) συμβολή των πρώην μεταναστών στην αύξηση των εισαγωγών από την πρώην χώρα υποδοχής (με άλλα λόγια το καταναλωτικό πρότυπο των παλιννοστούντων και οι συνέπειές του) και η επίδραση της μετανάστευσης και των εμβασμάτων στην κατανομή του εισοδήματος. Θεωρούμε συζητήσιμο το συμπέρασμα του Ν.Π. ότι «η εξαιρετικά άνιση κατανομή του εισοδήματος στην Ελλάδα δεν μειώνεται με τη μετανάστευση» (σ. 269). Φυσικά, αντικείμενο περαιτέρω έρευνας είναι και το αναπτυσσόμενο φαινόμενο της υποδοχής μεταναστών στην Ελλάδα, φαινόμενο του οποίου η σημερινή έκταση υποδηλώνει ότι δεν είναι απλώς ένα επεισόδιο των αρχών της δεκαετίας του 70, όπως φαίνεται να υποστηρίζει ο Ν.Π. (σ. 257). Συνολικά, η εργασία του Ν.Π. αφενός επαναφέρει στη συζήτηση το θέμα του χαρακτήρα του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού, αφετέρου αποτελεί συμβολή στην ανάλυση του μεταναστευτικού φαινομένου στη χώρα μας. Το γεγονός ότι απουσιάζουν οι αναφορές σε άλλους μελετητές (Ψυρούκης, Τσουκαλάς, Βεργόπουλος, Μουζέλης, Μηλιός, κ.ά.) που ανέπτυξαν συζήτηση αλλά και πολεμική σχετικά με το χαρακτήρα του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού, μάλλον εξηγείται από το γεγονός ότι οι εργασίες τους δημοσιεύθηκαν παράλληλα ή κατόπιν της συγγραφής της διατριβής του Ν.Π. Ίσως στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης υπήρχε η δυνατότητα μιας αναφοράς πού να τοποθετείται ως προς τους κοινούς τόπους αλλά και τις διαφορές οι οποίες κατά κανόνα ανάγονται στις θεωρητικές αφετηρίες και όχι στα χρησιμοποιούμενα στατιστικά στοιχεία. Τέλος, φυσικά πέρα από τα όρια της μελέτης του Ν.Π. αλλά με αφορμή αυτήν και το θέμα της, ας σημειωθεί ότι παραμένει ενδιαφέρον το ζήτημα του απολογισμού του πολιτικού επιχειρήματος της «αυτοδύναμης ανάπτυξης» στην Ελλάδα του 80 (τουλάχιστον έτσι παρουσιάστηκε, άσχετα με το κατά πόσον ακολουθήθηκε στην πράξη). Άλλωστε οι Νοτιομερικανοί επιστήμονες που δημιούργησαν τη δική τους «σχολή της εξάρτησης», το έκαναν κυρίως σε αναφορά με την εμπειρία των χωρών τους αλλά και τη δική τους στις προσπάθειες για υπέρβαση της εξάρτησης μέσα από την αυτοδύναμη ανάπτυξη. Στην περίπτωσή μας η εν λόγω εμπειρία (είτε των λόγων είτε των έργων) αξιολογείται διά της φυγής προς την Ενιαία Ευρωπαϊκή Αγορά; ΧΡΗΣΤΟΣ In ANNOY
Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Εργατικού Δυναμικού
Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Εργατικού Δυναμικού Περιεχόμενα Κεφαλαίου Α. Θεωρητική Προσέγγιση των Αιτίων των Μετακινήσεων Εργατικού Δυναμικού Η Κλασική Οικονομική Σκέψη και η Μετανάστευση Η Μαρξιστική
Διαβάστε περισσότεραΗ Θεωρία του Διεθνούς Εμπορίου
Η Θεωρία του Διεθνούς Εμπορίου 1. Περιεχόμενα Κεφαλαίου Α. Εισαγωγικά: Οι κατευθύνσεις του Σύγχρονου Εμπορίου B. Η Παραδοσιακή Θεωρία του Διεθνούς Εμπορίου Οι Εμποροκράτες Adam Smith: Απόλυτο Πλεονέκτημα
Διαβάστε περισσότεραΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 23
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Πρόλογος...21 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 23 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Εισαγωγικές Έννοιες... 25 1.1 Η Οικονομική Επιστήμη και οι Σχολές Οικονομικής
Διαβάστε περισσότεραΠαγκόσμια οικονομία. Διεθνές περιβάλλον 1
Παγκόσμια οικονομία Διεθνές περιβάλλον 1 Επιλεγμένοι δείκτες ασιατικών χωρών Διεθνές περιβάλλον 2 Αλλαγές στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον Πρωτεύον ρόλος της κίνησης στην κίνηση των κεφαλαίων σε σχέση
Διαβάστε περισσότεραΗ σύγχρονη εργατική τάξη και το κίνημά της (2) Συντάχθηκε απο τον/την ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Παρασκευή, 11 Σεπτέμβριος :57
Για την πληρέστερη κατανόηση της μεθοδολογίας, με την οποία γίνεται από το μαρξισμό ο διαχωρισμός της αστικής κοινωνίας στο σύνολό της σε τάξεις, είναι απαραίτητο να αναφέρουμε τον κλασικό ορισμό που έδωσε
Διαβάστε περισσότεραΠολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση
Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Κωδικός μαθήματος: ΚΕΠ 302 Διδάσκων: Δημήτρης Θ. Ζάχος Πιστωτικές μονάδες: 10 Χρόνος και τόπος διεξαγωγής: Τετάρτη 6-9 αίθουσα 907 Εισαγωγικά Η επιτυχής συμμετοχή σ ένα
Διαβάστε περισσότεραΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΥΠΑΝΑΠΤΥΞΗΣ : ανέπτυξε τη θεωρία περί «άνισης ανταλλαγής». Η θεωρία του αποτελεί μέρος μιας πιο λεπτομερούς ερμηνείας της μεταπολεμικής
Διαβάστε περισσότεραΘέματα Συνάντησης. Υποστηρικτικό Υλικό Συνάντησης 1
ΤΡΙΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΚΤΥΟΥ «ΕΛΕΝΗ ΣΚΟΥΡΑ» για την «Ενίσχυση της Συμμετοχής των Γυναικών που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες» στις Θέματα Συνάντησης Ολοκλήρωση προτάσεων για την
Διαβάστε περισσότεραΤα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης. Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι
Τα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι Η Παγκόσµια Μετανάστευση Το 2010, 214 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν μετανάστες, κατοικούσαν
Διαβάστε περισσότεραΤα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης. Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι
Τα Αίτια και οι Επιπτώσεις της Διεθνούς Μετανάστευσης Πραγματικοί Μισθοί, Παγκόσμια Παραγωγή, Ωφελημένοι και Ζημιωμένοι Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική και Παγκόσμια Οικονομία, 2014 Η Παγκόσµια
Διαβάστε περισσότεραΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ INTRAWAY ΕΠΕ Μετα-ανάλυση των ερευνών που έχουν διεξαχθεί για τη μετανάστευση σε σημαντικά και σχετικά με την ένταξη πεδία (υγεία, κοινωνική ασφάλιση, εργασία, εκπαίδευση
Διαβάστε περισσότεραΠανεπιστήμιο Μακεδονίας Τμήμα: Μάρκετινγκ και Διοίκηση Λειτουργιών
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Τμήμα: Μάρκετινγκ και Διοίκηση Λειτουργιών Μακρο-οικονομική: Εισαγωγή στην Μακροοικονομία Διδάσκων: Μποζίνης Η. Αθανάσιος Οικονομική παγκοσμιοποίηση και άνιση ανάπτυξη Οικονομική
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΩΝ..................................... 13 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΧΗΜΑΤΩΝ................................... 14 ΠΡΟΛΟΓΟΣ............................................. 15 ΜΕΡΟΣ Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Διαβάστε περισσότεραΑγροτική Κοινωνιολογία
Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 6: Η αστικο-αντιστροφή & οι μετανάστες στη Νότια Ευρώπη και την Ελλάδα 3/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί
Διαβάστε περισσότεραΕπαγγελματικές Προοπτικές. Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής στην Εκπαίδευση. Πρόεδρος Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Επαγγελματικές Προοπτικές Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής στην Εκπαίδευση Καθηγητής Ιορδάνης Ψημμένος, Πρόεδρος Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο Καθηγητής Βασίλειος Χατζόπουλος, Πρόεδρος
Διαβάστε περισσότεραΔημογραφία. Ενότητα 11.1: Παράδειγμα - Περιφερειακές διαφοροποιήσεις και ανισότητες του προσδόκιμου ζωής στη γέννηση
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Δημογραφία Ενότητα 11.1: Παράδειγμα - Περιφερειακές διαφοροποιήσεις και ανισότητες του προσδόκιμου ζωής στη γέννηση Μιχάλης Αγοραστάκης Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας &
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας
Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας Ενότητα 2: Θεωρία, Μέθοδοι, Δεδομένα (2/2) 2ΔΩ Διδάσκοντες: Χ. Κασίμης- Ελ. Νέλλας Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Μαθησιακοί στόχοι Η εκμάθηση
Διαβάστε περισσότεραΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΕΣ Από την προβιομηχανική στη βιομηχανική εποχή. Η Βιομηχανική Επανάσταση στην Αγγλία. Η εξάπλωση της Βιομηχανικής Επανάστασης στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Από την προβιομηχανική
Διαβάστε περισσότεραA. ΠΗΓΕΣ &ΜΕΛΕΤΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ
A. ΠΗΓΕΣ &ΜΕΛΕΤΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ (πηγές) 1. ΕΛΣΤΑΤ : πληθυσμιακά μεγέθη και ηλικιακή δομή Απογραφές πληθυσμού 2001, 2011 (Σύνολο Χώρας, NUTS2-επίπεδο περιφέρειας)
Διαβάστε περισσότερα«Από την έρευνα στη διδασκαλία» Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας Σάββατο 16 Απριλίου 2016
Βιογραφικό σημείωμα Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Μαθηματικά και Οικονομικά στις ΗΠΑ (1974) και στην Αγγλία (1978). Στη δεκαετία του 1980 εργάστηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες. Από το 1990
Διαβάστε περισσότεραΑγροτική Κοινωνιολογία
Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 2: Η μελέτη του αγροτικού χώρου στην Ελλάδα Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος αυτής της ενότητας
Διαβάστε περισσότεραΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΙΤΙΚΗ ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ
OIKONOMIKH ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Οι νέες συντεταγμένες του παγκόσμιου χάρτη της χωροθέτησης και χωρικής οργάνωση της οικονομικής δραστηριότητας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΕΡΟΣ Α: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ
Διαβάστε περισσότεραΕιδικά Θέματα Δημογραφίας: Χωρικές Διαστάσεις Δημογραφικών Δεδομένων
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ειδικά Θέματα Δημογραφίας: Χωρικές Διαστάσεις Δημογραφικών Δεδομένων Ενότητα 4.1: Οι αλλοδαποί στην Ελλάδα. Χωρική ανάλυση των δημογραφικών τους χαρακτηριστικών και της συμβολής
Διαβάστε περισσότεραΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ. 1.Στόχοι της εργασίας. 2. Λέξεις-κλειδιά ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42 2 Η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2012-2013 ΘΕΜΑ: «Να συγκρίνετε τις απόψεις του Βέμπερ με αυτές του Μάρξ σχετικά με την ηθική της
Διαβάστε περισσότερα<5,0 5,0 6,9 7 7,9 8 8,9 9-10
ΚΡΙΤΗΡΙΑ Εύρος θέματος Τίτλος και περίληψη Εισαγωγή Βαθμολογία
Διαβάστε περισσότεραΚοινωνιολογία της Εκπαίδευσης
Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Συγκρουσιακές Θεωρήσεις Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 5ο (σελ. 128 136) Οι θέσεις του Althusser Οι θέσεις του Gramsci 2 Karl Marx (1818-1883)
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2.1 Ιστορική Αναδρομή Σε ένα άρθρο με μεγάλη επιρροή, ο Nicholas Kaldor (1961) διετύπωσε τη σκέψη ότι ένας θεωρητικός οικονομολόγος θα πρέπει
Διαβάστε περισσότεραΗ ΚΡΙΣΗ ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΕ ΚΑΘΩΣ ΛΕΝΕ;
Η ΚΡΙΣΗ ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΕ ΚΑΘΩΣ ΛΕΝΕ; Καθώς έχουν περάσει, από το 2008 οπότε και ξέσπασε η μεγαλύτερη καπιταλιστική κρίση μετά την κρίση του 1929, οι πάντες σχεδόν συμπεριφέρονται σαν να έχει ξεπεραστεί η κρίση
Διαβάστε περισσότεραΟικονομική Ανάπτυξη. Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκων: Πάνος Τσακλόγλου Τμήμα: Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών
Οικονομική Ανάπτυξη Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκων: Πάνος Τσακλόγλου Τμήμα: Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού
Διαβάστε περισσότεραΕισήγηση με θέμα: "Στρατηγικές ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης στην Περιφέρεια ΑΜ Θ Δυνατότητες αξιοποίησης των νέων εργαλείων του ΕΣΠΑ"
Εισήγηση με θέμα: "Στρατηγικές ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης στην Περιφέρεια ΑΜ Θ Δυνατότητες αξιοποίησης των νέων εργαλείων του ΕΣΠΑ" Νίκος Μίχος, Συντονιστής θεματικής ομάδας σχεδιασμού προγράμματος
Διαβάστε περισσότεραΘέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Η θέση της «κυκλοφορίας» στην αναπαραγωγή του οικονομικού συστήματος... Γιώργος Σταμάτης
Η θέση της "κυκλοφορίας" στην αναπαραγωγή του οικονομικού συστήματος και στην παραγωγή υπεραξίας και κέρδουςτου Γιώργου Σταμάτη Είναι ευρέως δεδομένη η άποψη, ότι, κατά τον Μαρξ, ο τομέας της «κυκλοφορίας»,
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας
Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας Ενότητα 10: Η Συγγραφή της ερευνητικής έκθεσης (2/2) 2ΔΩ Διδάσκοντες: Χ. Κασίμης- Ελ. Νέλλας Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Μαθησιακοί στόχοι
Διαβάστε περισσότεραΚοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 5 η. Αποτίμηση Στοιχείων Κόστους και Οφέλους
Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 5 η Αποτίμηση Στοιχείων Κόστους και Οφέλους Ζητήματα που θα εξεταστούν: Ποια θεωρούνται στοιχεία κόστους και ποια οφέλους στην αξιολόγηση ενός έργου ή
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 Μάθημα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Δευτέρα, 3 Ιουνίου 2013
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ Σχολή Κοινωνικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ Κοινωνιολογίας ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 343 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 4 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Κοινωνιολογία με Έμφαση στη
Διαβάστε περισσότεραΠεριφερειακή Ανάπτυξη
ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Περιφερειακή Ανάπτυξη Διάλεξη 2: Οικονομική Ανάπτυξη και Οικονομική Μεγέθυνση (κεφάλαιο 1, Πολύζος Σεραφείμ) Δρ. Βασιλείου Έφη Τμήμα Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων Άδειες
Διαβάστε περισσότερα[Υπόδειξη: Τα αγαθά που χάνουν την υλική τους υπόσταση και τις ιδιότητες τους μετά την πρώτη χρήση τους ονομάζονται καταναλωτά.]
ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Η χρησιμότητα της Πολιτικής Οικονομίας είναι κυρίως: α) Η δυνατότητα που μας παρέχει να επεμβαίνουμε στο οικονομικό σύστημα για να βελτιώνουμε
Διαβάστε περισσότεραΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΩΝ 14 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15
Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Περιεχόμενα ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΩΝ 14 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15 ΜΕΡΟΣ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΙΕΘΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ 25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Η
Διαβάστε περισσότεραΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιστημολογία κοινωνικής έρευνας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ: Νικόλαος Ναγόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιστημολογία κοινωνικής έρευνας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ: Νικόλαος Ναγόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Η κοινωνική έρευνα επιχειρεί να ανταποκριθεί και να ανιχνεύσει
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι
Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι Γιώργος Οικονομάκης geconom@central.ntua.gr Μάνια Μαρκάκη maniam@central.ntua.gr Συνεργασία: Φίλιππος Μπούρας Κομβικό-συστατικό στοιχείο
Διαβάστε περισσότεραΒ.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων
Β.δ Επιλογή των κατάλληλων εμπειρικών ερευνητικών μεθόδων Νίκος Ναγόπουλος Για τη διεξαγωγή της κοινωνικής έρευνας χρησιμοποιούνται ποσοτικές ή/και ποιοτικές μέθοδοι που έχουν τις δικές τους τεχνικές και
Διαβάστε περισσότεραΗ Περιφερειακή Επιστήμη.
VII. Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Η Περιφερειακή Επιστήμη. Τι είναι; Τι την συνέθεσε; ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι δυνατότητες της περιφερειακής οικονομικής ανάλυσης είναι περιορισμένες. Η φύση των προβλημάτων
Διαβάστε περισσότεραΚατάταξη των Περιφερειών της Ζώνης Επιρροής IV της Εγνατίας Οδού 1
Κατάταξη των Περιφερειών της Ζώνης Επιρροής IV της Εγνατίας Οδού 1 Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) έχει τον μεγαλύτερο μόνιμο πληθυσμό (το 2001: 1.874.597 κατ.) και τον υψηλότερο ρυθμό αύξησής
Διαβάστε περισσότεραΚοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης
Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη και Διαχείριση του Αγροτικού Χώρου» Ενότητα 2: Αγροτική Κοινότητα και Αγροτικός Μετασχηματισμός (1/2) 2ΔΩ Διδάσκων:
Διαβάστε περισσότεραΗ ελληνική οικονομία και η απασχόληση Ετήσια Έκθεση 2019 Βασικά συμπεράσματα και εμπειρικά ευρήματα της Έκθεσης
Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση Ετήσια Έκθεση 2019 Βασικά συμπεράσματα και εμπειρικά ευρήματα της Έκθεσης Αν και το 2019 είναι έτος εκλογικό, δεν δημιουργεί αισιοδοξία το γεγονός ότι δεν γίνεται
Διαβάστε περισσότεραΜακροοικονομική. Μακροοικονομική Θεωρία και Πολιτική. Αναπτύχθηκε ως ξεχωριστός κλάδος: Γιατί μελετάμε ακόμη την. Μακροοικονομική Θεωρία και
Μακροοικονομική Θεωρία και Πολιτική Εισαγωγή: με τι ασχολείται Ποια είναι η θέση της μακροοικονομικής σήμερα; Χρησιμότητα - γιατί μελετάμε την μακροοικονομική θεωρία; Εξέλιξη θεωρίας και σχέση με την πολιτική
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018 Χορηγός: 8 Οκτωβρίου 2018 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Ι. ΤΑ ΚΡΙΣΙΜΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ Οι κοινωνικές και οικονομικές μεταβολές επηρεάζουν τον χώρο. Ο Χώρος
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 14 Δεκεμβρίου 218 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες
Διαβάστε περισσότεραΔιεθνείς Οικονομικές Σχέσεις
Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Ενότητα 3: Διεθνοποίηση κεφαλαίου Ηλέκτρα Πιτόσκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας
Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας Ενότητα 7: Η Συνέντευξη (4/4) 2ΔΩ Διδάσκοντες: Χ. Κασίμης- Ελ. Νέλλας Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Μαθησιακοί στόχοι Η εκμάθηση τόσο των
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 8 Νοεμβρίου 218 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες
Διαβάστε περισσότεραΠεριφερειακή ανάπτυξη- Περιφερειακές ανισότητες. Εισαγωγικές έννοιες
Περιφερειακή ανάπτυξη- Περιφερειακές ανισότητες. Εισαγωγικές έννοιες «Χωρικές, Οικονομικές, Κοινωνικές και Περιβαλλοντικές Διαστάσεις της Ανάπτυξης και του Σχεδιασμού» Διδάσκων: Ι. Σαγιάς, Επίκουρος Καθηγητής
Διαβάστε περισσότεραΟδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης: «Σπουδές στην Εκπαίδευση» Οδηγός Σχολιασμού Διπλωματικής Εργασίας (βιβλιογραφική σύνθεση) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: «ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ
Διαβάστε περισσότεραΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται
Διαβάστε περισσότερα1. Σκοπός της οικονομικής ανάπτυξης είναι η αύξηση του εισοδήματος των εργαζομένων.
ΑΘ. ΧΑΡΙΤΩΝΙΔΗΣ : ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΕΠΑΛ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1Ο : ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 1.1. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ Στις παρακάτω ερωτήσεις να σημειώσετε το χαρακτηρισμό Σ (σωστό) ή Λ (λάθος). 1.
Διαβάστε περισσότερααναγκάζουν να εργάζονται πολλές ώρες για πολύ λίγα χρήματα. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η ηρωίδα του βιβλίου Τασλίμα από το Μπαγκλαντές, η οποία
ΕΡΓΑΣΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 1.Στο βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας, μετά από αρκετές αναφορές στις αρνητικές όψεις της παγκοσμιοποίησης, καταλήγει στη διαπίστωση ότι το φαινόμενο αυτό «κάνει το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους
Διαβάστε περισσότεραΠοσοτική Εκτίμηση του Μέγιστου Εφικτού Λόγου Μη Εργαζομένων προς Εργαζόμενους στην Ελληνική Οικονομία
Ποσοτική Εκτίμηση του Μέγιστου Εφικτού Λόγου Μη Εργαζομένων προς Εργαζόμενους στην Ελληνική Οικονομία Θεόδωρος Μαριόλης * 1. Εισαγωγή Ο λεγόμενος Λόγος Οικονομικής Εξάρτησης (Economic Dependency Ratio),
Διαβάστε περισσότεραΤο θέμα των αγροτικών συνεταιρισμών, για να αντιμετωπισθεί νομοθετικά σε όλες του τις διαστάσεις, απαιτεί χρόνο και διάλογο.
Φίλες και Φίλοι, Οι συνεταιρισμοί, ως μορφές οργάνωσης στην Ελλάδα έχουν επίσημα ιστορία σχεδόν 103 χρόνων, από την ίδρυσή τους από τον Ελευθέριο Βενιζέλο έως σήμερα και 83 χρόνια από την ίδρυση της ΠΑΣΕΓΕΣ
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 218 Χορηγός: 18 Ιανουαρίου 219 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδοι έρευνας και μεθοδολογικά προβλήματα της παιδαγωγικής επιστήμης
Μέθοδοι έρευνας και μεθοδολογικά προβλήματα της παιδαγωγικής επιστήμης http://users.uoa.gr/~dhatziha Αριθμός: 1 Η εισαγωγή σε μια επιστήμη πρέπει να απαντά σε δύο ερωτήματα: Ποιον τομέα και με ποιους τρόπους
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 218 Χορηγός: 1 Ιουλίου 218 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής
Διαβάστε περισσότεραΕρευνητικές Εργασίες
Ερευνητικές Εργασίες 1. Οδηγίες μεθοδολογίας της έρευνας, συλλογής δεδομένων και εξαγωγής συμπερασμάτων. 2. Συγγραφή της ερευνητικής εργασίας. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Η ΜΕΘΟΔΟΣ PROJECT Επιλογή
Διαβάστε περισσότεραΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ
ΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ Τα μέτρα διασποράς χρησιμεύουν για τη μέτρηση των περιφερειακών ανισοτήτων. Τα περιφερειακά χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούνται
Διαβάστε περισσότεραΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παιδική ηλικία είναι ένα ζήτημα για το οποίο η κοινωνιολογία έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 έως σήμερα βρίσκεται υπό εξέλιξη ένα πρόγραμμα
Διαβάστε περισσότεραNotes. Notes. Notes. Notes
Κώστας Ρουμανιάς Ο.Π.Α. Τμήμα Δ. Ε. Ο. Σ. / 7 Κριτική στη θεωρία καταναλωτή Θεωρία καταναλωτή Η θεωρία του καταναλωτή που εξετάσαμε βασίστηκε πάνω σε μια σειρά υποθέσεων. Αναφέραμε ότι θεωρητικά η θεωρία
Διαβάστε περισσότεραΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.)
ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Π.Ι.Ε.)
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Μέρος Α
ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΟΝΙΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΚατάταξη των Περιφερειών της Ζώνης Επιρροής IV της Εγνατίας Οδού 1,
Κατάταξη των Περιφερειών της Ζώνης Επιρροής IV της Εγνατίας Οδού 1, Ιούνιος 2008 Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) έχει τον μεγαλύτερο μόνιμο πληθυσμό (το 2001: 1.874.597 κατ.) και τον υψηλότερο
Διαβάστε περισσότερα3. Τα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, τα βιβλία, τα ψυγεία και οι τηλεοράσεις ανήκουν στα:
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Η χρησιµότητα της Πολιτικής Οικονοµίας είναι κυρίως: α) Η δυνατότητα που µας παρέχει να επεµβαίνουµε στο οικονοµικό σύστηµα για να βελτιώνουµε τους όρους ζωής του ανθρώπου
Διαβάστε περισσότεραΟ ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οι κλασικές προσεγγίσεις αντιμετωπίζουν τη διαδικασία της επιλογής του τόπου εγκατάστασης των επιχειρήσεων ως αποτέλεσμα επίδρασης ορισμένων μεμονωμένων παραγόντων,
Διαβάστε περισσότεραΑξιολόγηση στην εκπαίδευση
Αξιολόγηση στην εκπαίδευση Έννοια και ορισμοί Έννοια Διαδικασία κρίσης ή μέτρησης μια αξίας Ορισμοί Δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των θεωρητικών όσον αφορά την έννοια και το περιεχόμενο του όρου «αξιολόγηση».
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Μ.Ν. Ντυκέν, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. Ε. Αναστασίου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. ΔΙΑΛΕΞΗ 02 ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Βόλος, 2016-2017 1 ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ (Descriptive)
Διαβάστε περισσότεραΑγροτική Κοινωνιολογία
Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 1: Θεωρητική συγκρότηση της Αγροτικής Κοινωνιολογίας 1/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος
Διαβάστε περισσότεραΜεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών
Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Dr. Anthony Montgomery Επίκουρος Καθηγητής Εκπαιδευτικής & Κοινωνικής Πολιτικής antmont@uom.gr Ποιός είναι ο σκοπός του μαθήματος μας? Στο τέλος του σημερινού μαθήματος,
Διαβάστε περισσότεραΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH. Δελτίο Τύπου
ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH Τσάμη Καρατάσου 11, 117 42 Αθήνα, Tηλ.: 210 92 11 200-10, Fax: 210 92 33 977, www.iobe.gr 11 Tsami Karatassou, 117
Διαβάστε περισσότεραΟ ρόλος των αποφοίτων ΤΕΕ στην Ελληνική Βιομηχανία
Σύλλογος Τεχνικών Επιστημόνων Βιομηχανίας Κτίριο ΕΚΑ (Γραφείο 521), Γ Σεπτεμβρίου 48Β & Μάρνη, TK 10433, Αθήνα Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: info@steb.gr - Ιστοσελίδα: www.steb.gr Ο ρόλος των αποφοίτων ΤΕΕ
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης
Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης Ιστορία Γ Γυμνασίου Απεικόνιση των γεγονότων στην Haymarket Square Σικάγο - Μάιος 1886 Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ
ΕΜΠ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Πρόγραμμα Διατμηματικών Μεταπτυχιακών Σπουδών Εξειδίκευσης ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Σοφία
Διαβάστε περισσότεραΔιευθύντρια Σειράς: Χρυσή Βιτσιλάκη. Αθήνα: Ατραπός.
Mονογραφίες υπό έκδοση 2007-10 1. Ευθυμίου, Η., Βιτσιλάκη, Χ. (2007). Φύλο και Νέες Τεχνολογίες: Εμπειρικές Προσεγγίσεις. Επιστημονική Σειρά Σπουδών Φύλου, Διευθύντρια Σειράς: Χρυσή Βιτσιλάκη. Αθήνα: Ατραπός.
Διαβάστε περισσότεραΑγροτική Κοινωνιολογία
Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 1: Θεωρητική συγκρότηση της Αγροτικής Κοινωνιολογίας 1/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας
Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας Ενότητα 9: Συμμετοχική Παρατήρηση (2/2) 2ΔΩ Διδάσκοντες: Χ. Κασίμης- Ελ. Νέλλας Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Μαθησιακοί στόχοι Η εκμάθηση
Διαβάστε περισσότεραπαράγραφος Εκταση Περιεχόμενο Δομή Εξωτερικά στοιχεία 8-10 σειρές Ολοκληρωμένο νόημα Οργανωμένη και λογική Εμφανή και ευδιάκριτα
παράγραφος Εκταση 8-10 σειρές Περιεχόμενο Ολοκληρωμένο νόημα Δομή Οργανωμένη και λογική Εξωτερικά στοιχεία Εμφανή και ευδιάκριτα Δομή παραγράφου Θεματική περίοδος- πρόταση Βασικές λεπτομέρειες /σχόλια
Διαβάστε περισσότεραΠροχωρημένα Θέματα Διδακτικής της Φυσικής
Προχωρημένα Θέματα Διδακτικής της Φυσικής Ενότητα 5η: Το γενικό θεωρητικό πλαίσιο Κώστας Ραβάνης Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική
Διαβάστε περισσότεραΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Περίληψη (Abstract),(
ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Περίληψη (Abstract),( στην ελληνική και αγγλική γλώσσα Λέξεις κλειδιά Εισαγωγή Επικρατούσες απόψεις Ορισμοί Η Η επιστημονική υπόθεση Περιγραφή αιτιολόγηση της έρευνας ή εφαρμογής Αποτελέσματα
Διαβάστε περισσότεραΚείµενο Οι γυναίκες διδάσκουν και οι άνδρες διοικούν
41 Διαγώνισµα 91 Ισότητα των Φύλων Κείµενο Οι γυναίκες διδάσκουν και οι άνδρες διοικούν Το επάγγελµα της εκπαιδευτικού στην Ελλάδα αποτέλεσε το πρώτο µη χειρωνακτικό επάγγελµα που άνοιξε και θεωρήθηκε
Διαβάστε περισσότεραΟικονομία. Η οικονομία του νομού Ιωαννίνων βασίζεται στην κτηνοτροφία, κυρίως μικρών ζώων, στη γεωργία και στα δάση. Η συμβολή της βιομηχανίας και
Οικονομία. Η οικονομία του νομού Ιωαννίνων βασίζεται στην κτηνοτροφία, κυρίως μικρών ζώων, στη γεωργία και στα δάση. Η συμβολή της βιομηχανίας και της βιοτεχνίας είναι αρκετά χαμηλή, παρότι είναι μεγαλύτερη
Διαβάστε περισσότεραΊσως/ Παρατηρήσεις/σχόλια Ακαδημαϊκού λόγου. Υπάρ χουν αμφιβολί ες
Χαρακτηριστικά ΝΑΙ Ο Ίσως/ Παρατηρήσεις/σχόλια Ακαδημαϊκού λόγου Τεκμηρίωση Κριτική αποτίμηση των πηγών (είναι οι πηγές έγκυρες και αξιόπιστες) Αναδεικνύονται τα νέα στοιχεία Υπάρχουν σύγχρονες (της τελευταίας
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας
Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας Eνότητα 1: Εισαγωγή. Θεωρία, Μέθοδοι και Δεδομένα (2/4) 2ΔΩ Διδάσκοντες: Χ. Κασίμης- Ελ. Νέλλας Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Μαθησιακοί
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2019 Χορηγός: 26 Φεβρουαρίου 2019 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες
Διαβάστε περισσότεραΕρευνητική εργασία ( Project) Α Λυκείου. Καταγραφή επαγγελμάτων των γονέων των μαθητών της Α Λυκείου και κατανομή τους στους τρεις τομείς παραγωγής
1 ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ Ερευνητική εργασία ( Project) Α Λυκείου Θέμα: Καταγραφή επαγγελμάτων των γονέων των μαθητών της Α Λυκείου και κατανομή τους στους τρεις τομείς παραγωγής Α' Τετράμηνο Σεπτέμβρης 2013
Διαβάστε περισσότεραΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΙΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - AD HOC MODULE 2015
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ Πειραιάς, 25 Νοεμβρίου 2016 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΙΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - AD HOC MODULE 2015 Η Ελληνική Στατιστική
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 17
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ............................................... 17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Θεωρίες περιφερειακών ανισοτήτων Μια σύντομη παρουσίαση...................... 21 1.1 Εισαγωγή...........................................
Διαβάστε περισσότεραΠΡΕΣΒΕΙΑ THΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Γραφείο Ο.Ε.Υ. Μαδρίτη 7.05.2010. Εξωτερικό εμπόριο Ισπανίας για το 2009. Γενικά χαρακτηριστικά
ΠΡΕΣΒΕΙΑ THΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Γραφείο Ο.Ε.Υ. Μαδρίτη 7.05.2010 Εξωτερικό εμπόριο Ισπανίας για το 2009 Γενικά χαρακτηριστικά Η διεθνής οικονομική κρίση, που άρχισε να πλήττει σοβαρά την παγκόσμια οικονομία από το
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
1 ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΑΙΟΣ 2018 Χορηγός: 13 Ιουνίου 2018 2 Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. ΣΧΟΛΗ Σχολή Κοινωνικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ Κοινωνιολογίας ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 343 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 4 ο
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ Σχολή Κοινωνικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ Κοινωνιολογίας ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 343 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 4 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Κοινωνιολογία με έμφαση στη
Διαβάστε περισσότεραΠεριφερειακή Ανάπτυξη
ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Περιφερειακή Ανάπτυξη Διάλεξη 3: Το Περιφερειακό Πρόβλημα (κεφάλαιο 1, Πολύζος Σεραφείμ) Δρ. Βασιλείου Έφη Τμήμα Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΜΕΡΟΣ ΙIΙ ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗΣ
ΜΕΡΟΣ ΙIΙ ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗΣ Κεφάλαιο 13 Η ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗΣ Εισαγωγή Στο τελευταίο τμήμα του βιβλίου θα εξεταστούν τα θέματα της οικονομικής μεγέθυνσης από γενικότερη
Διαβάστε περισσότεραΑγροτική Κοινωνιολογία
Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 9: Οικογενειακή Γεωργία: η ελληνική περίπτωση 1/2 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος εδώ είναι
Διαβάστε περισσότερα