ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΡ. ΚΟΙΛΙΑΣ

Transcript

1 ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΡ. ΚΟΙΛΙΑΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ ΤΣΟΡΜΠΑΤΖΟΓΛΟΥ ΚΑΤΙΦΕΝΙΑ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ

2 ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΡ. ΚΟΙΛΙΑΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ RNV G-SPECT G-PET

3 ΡΑΔΙΟΝΟΥΚΛΙΔΙΚΗ ΚΟΙΛΙΟΓΡΑΦΙΑ RADIONUCLIDE VENTRICULOGRAPHY (RVG ή RNV) ΡΑΔΙΟΪΣΟΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΛΙΟΓΡΑΦΙΑ EQUILIBRIUM RADIONUCLIDE ANGIOGRAPHY (E-RNA) ΡΑΔΙΟΪΣΟΤΟΠΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ EQUILIBRIUM GATED BLOOD POOL SCINTIGRAPHY ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΕΝΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΙΜΑΤΙΚΗΣ ΔΕΞΑΜΕΝΗΣ MULTIPLE GATED ACQUISITION (MUGA) ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΕΝΗ ΛΗΨΗ

4 ΕΙΔΙΚΕΣ RVG FIRST-PASS RADIONUCLIDE ANGIOGRAPHY (FP-RNA) ΡΑΔΙΟΝΟΥΚΛΙΔΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΔΙΟΔΟΥ GATED BLOOD POOL TOMOGRAPHY ή GATED SPECT EQUILIBRIUM RADIONUCLIDE VENTRICULOGRAPHY (G-SPECT-ERV) ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΕΝΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΡΑΔΙΟΝΟΥΚΛΙΔΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ

5 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ RNA ΓΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΚΟΙΛΙΩΝ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ ΑΡ. Η ΔΕΞ. ΚΟΙΛΙΑΣ ΣΕ ΗΡΕΜΙΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΟΓΚOI ΑΡ. ΚΟΙΛΙΑΣ (EDV, ESV, SV, CO) ΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡ. ΚΟΙΛΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΑΡ. Η ΔΕΞ. ΚΟΙΛΙΑΣ ΣΕ ΗΡΕΜΙΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΕΝΔΟΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΩΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΔΙΑΦΥΓΕΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ (FIRST PASS)

6 ΑΡΧΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ RNV Eνεργότητα = 99m Tc-RBC V

7 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΥΠΕΡΤΕΧΝΗΤΙΚΟΥ ( 99m ΤcO - 4) ΦΩΤΟΝΙΑ ΜΕΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (140 kev) ΒΡΑΧΥΣ ΧΡΟΝΟΣ ΗΜΙΣΕΙΑΣ ΖΩΗΣ (t 1/2 = 6 h) ΕΥΚΟΛΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ (ΓΕΝΝΗΤΡΙΑ) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΧΩΡΙΣ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

8 RNV = ΣΗΜΑΝΣΗ ΕΡΥΘΡΩΝ Sn + 99m ΤcO - 4 ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΔΟΣΗ 99m ΤcO - 4 ΗΡΕΜΙΑ 200 μci/kg (20-25 mci/70 kg) MBq/kg ( MBq/70 kg ). ΚΟΠΩΣΗ mci/70 kg MBq/70 kg

9 ΛΗΨΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΠΡΟΣΘΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΡΟΣΘΙΑ ΛΟΞΗ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΛΑΓΙΑ

10 MULTIPLE GATED IMAGES ECG-gating

11

12 ED ES

13 ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΚΡΟΥΣΕΩΝ (3 5 Μcts συνολικά) ΧΡΟΝΟΣ ( 10 min)

14 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ χρήση φίλτρων για αρχική διόρθωση αδρών δεδομένων (τοπική & χρονική) σχεδιασμός των παρυφών της ΑΚ (από τον χειριστή ή αυτόματα) για όλα τα frames αφαίρεση του υπόβαθρου (background) έκθεση των εικόνων για την οπτική ανάλυση

15 ED RV LV ES BKG

16 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ποιοτική)

17 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ποσοτική εκτίμηση) ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 3=φυσιολογική 2=ήπια υποκινησία 1=σοβαρή υποκινησία 0=ακινησία -1=δυσκινησία

18 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ποσοτική εκτίμηση) ΣΧΕΤΙΚΟΙ & ΑΠΟΛΥΤΟΙ ΚΟΙΛΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΟΛΙΚΟ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ ΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΦΑΣΗΣ

19 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΟΙΛΙΑΚΩΝ ΟΓΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΜΑΤΟΣ ΕΞΩΘΗΣΗΣ ED RV ES LV EF = [ (EDV - ESV ) / EDV ] x 100 BKG

20 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΔΥΣΜΕΝΩΣ ΤΗΝ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΤΟΥ ΚΛΑΣΜΑΤΟΣ ΕΞΩΘΗΣΗΣ Πτωχός προσδιορισμός παρυφών αιματικής δεξαμενής (πτωχή σήμανση) Πτωχό ΗΚΓ σήμα Πτωχός διαχωρισμός από την δεξιά κοιλία Διατεταμένος αριστερός κόλπος Άρρυθμη καρδιακή συχνότητα (κ.μ.!)

21 ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΓΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΜΑΤΟΣ ΕΞΩΘΗΣΗΣ ΣΧΕΔΟΝ 100% ΕΠΙΤΕΥΞΙΜΗ ACC/AHA/ASNC Guidelines for the Clinical Use of Cardiac Radionuclide Imaging Klocke et al. 2003

22 ΚΑΜΠΥΛΗ ΕΝΕΡΓΟΤΗΤΑΣ-ΧΡΟΝΟΥ

23 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 1) ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΠΛΗΡΩΣΗΣ (PEAK FILLING RATE, PFR) 2)ΚΛΑΣΜΑ ΠΛΗΡΩΣΗΣ (FILLING FRACTION, FF) 3) ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΜΕΓΙΣΤΟΥ ΡΥΘΜΟΥ ΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΛΗΡΩΣΗΣ (TIME TO PEAK FILLING RATE, TPFR) 4) ΚΟΛΠΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (ATRIAL CONTRIBUTION, AC) ACC/AHA/ASNC Guidelines for the Clinical Use of Cardiac Radionuclide Imaging Klocke et al. 2003

24 ΑΝΑΛΥΣΗ ΦΑΣΗΣ

25

26 FIRST-PASS RADIONUCLIDE ANGIOGRAPHY (FP-RNA) ΡΑΔΙΟΝΟΥΚΛΙΔ. ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΔΙΟΔΟΥ

27 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ RNA ΕΥΚΟΛΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΠΟ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΣΧΕΔΟΝ 100% ΕΠΙΤΕΥΞΙΜΗ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΚΥΚΛΟΥΣ ΧΩΡΙΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΑΠΟ ΧΕΙΡΙΣΤΗ (ΥΨΗΛΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΙΜΟΤΗΤΑ!) ΣΧΕΤΙΚΑ ΧΑΜΗΛΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ

28 N. G. Bellenger European Heart Journal (2000) 21,

29 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ RNV ΜΕΤΑ Ο.Σ.Σ (class I) Κ/Α Διατατική, Βαλβιδοπάθεια, (class I) Συγγενής (class I), (FPRNA class IIa) Υπερτροφική (class IIb) ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ (Dob. RNA) (class IIb) ΔΙΑΔΟΧΙΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΡΟΥΤΙΝΑΣ (class IIb) ACC/AHA/ASNC Guidelines for the Clinical Use of Cardiac Radionuclide Imaging Klocke et al. 2003

30 G-SPECT

31 ΣΠΙΝΘΗΡΟΓΡΑΦΗΜΑ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ PLANAR ΕΠΙΠΕΔΗ SPECT ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΗ GATED PLANAR ΗΚΓ - ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΕΝΗ ΕΠΙΠΕΔΗ GATED SPECT ΗΚΓ - ΣΥΧΓΧΡΟΝΙΣΜΕΝΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΗ

32 ΗΚΓικα ΣΥΧΓΧΡΟΝΙΣΜΕΝΗ ΛΗΨΗ

33 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ G-SPECT ΜΥΟΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΙΜΑΤΩΣΗ (POST STRESS - REST) EDV, ESV, SV (POST STRESS REST) EF (POST STRESS REST) ΠΑΧΟΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ (POST STRESS REST)

34 Περιορισμοί 201 Tl ως απεικονιστικού παράγοντα Χαμηλή ενέργεια (60-80 kev) - μεγαλύτερη εξασθένιση φωτονίων Μακρός χρόνος ημίσειας ζωής (t 1/2 =72 h) - περιορισμός δόσης σε 3 (4) mci Παραγωγή από κύκλοτρο Διανομή

35 Τεχνήτιο ( 99m Tc) ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΑ ΕΠΙΣΗΜΑΝΘΕΝΤΑ ΜΕ 99m Tc ΙΧΝΗΘΕΤΕΣ ΜΕ ΣΗΜΑΝΣΗ 99m Tc SESTAMIBI TETROFOSMIN

36 ΕΝΙΕΜΕΝΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΩΝ 201-Tl μονή χορήγηση 2,5-3,0 mci συνολική δόση / μελέτη 4 mci Tc-99m μονή χορήγηση mci συνολική δόση / μελέτη 40 mci

37 ΑΚΤΙΝΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΟ ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΟΣΗ (msv) ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ TL Σύμπλοκα Tc Nuclear Medicine Science and Safety Dr. A.C. Perkins, London 1996

38 ΑΠΟΡΡΟΦΟΥΜΕΝΗ ΔΟΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΣΕ ΜΕΛΕΤΕΣ ΜΥΟΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ Ραδιοφάρμακο Όργανο που δέχεται την Ενεργός δόση μεγαλύτερη δόση mgy/mbq (rad/mci) (Effective dose) MSv/MBq(rem/mCi) 201Tl-Cl Νεφροί 0,54 (2,0) 0,23 (0,85) 99mΤ-sestamibi Χοληδόχος κύστη 0,039 (0,14) 0,0085 (0,031) 99mΤ-tetrofosmin Χοληδόχος κύστη 0,031 (0,11) 0,0067 (0,025)

39 ΡΑΔΙΟΪΣΟΤΟΠΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ

40 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ ΦΥΣΙΚΗ ΚΟΠΩΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΚΟΠΩΣΕΙΣ Αγγειοδιασταλτικά (αδενοσίνη ή διπυριδαμόλη) Αδρενεργικός παράγων (δοβουταμίνη)

41 ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ (MPI) ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΠΑΧΟΣ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΙΛΙΩΝ

42 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ ΟΠΤΙΚΗ-ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

43 ΗΜΙΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ ΑΙΜΑΤΩΣΗ 0=φυσιολογική 1=ηπίως μειωμένη 2=μετρίως μειωμένη 3=σοβαρά μειωμένη 4=απουσία αιμάτωσης

44 ΗΜΙΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ SUMMED STRESS SCORE (SSS) ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ ΚΟΠΩΣΗΣ SUMMED REST SCORE (SRS) ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ ΗΡΕΜΙΑΣ SUMMED DIFFERENCE SCORE (SDS) ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΘΡΟΙΣΤΙΚ. ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΕΩΝ

45 ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ SSS Αθροιστική Βαθμολογία Κόπωσης Ετήσια συχνότητα συμβαμάτων (%) (SSS) < 4 (φυσιολογικό) 4-8 (ηπίως παθολογικό) 9-13 (μετρίως παθολογικό) > 13 (σοβαρά παθολογικό) Έμφραγμα Μυοκαρδίου Καρδιακός Θάνατος Hachamovitch R et al. Circulation 1998;97:

46 ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ POLAR MAP BULL S-EYE MAP ΠΟΛΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

47 ΤΕΛΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ

48 ΤΕΛΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ

49 ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ G-SPECT ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΧΥΝΣΗΣ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ-ΟΓΚΟΙ ΑΡ. ΚΟΙΛΙΑΣ

50 99mTc-sestamibi gated SPECT

51 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΜΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 0=φυσιολογικό 1=ήπια υποκινητικότητα 2=μέτρια υποκινητικότητα 3=σοβαρή υποκινητικότητα 4=ακινησία 5=δυσκινησία

52 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΜΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΑΧΥΝΣΗΣ ΤΩΝ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΠΑΧΥΝΣΗ 0=φυσιολογική 1=ήπια μείωση (αμφίβολη) 2=μέτρια-σοβαρή μείωση (σαφής) 3=μη ανιχνεύσιμη πάχυνση

53 ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ ΜΕ G-SPECT

54 ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ-ΟΓΚΟΙ ΑΡ. ΚΟΙΛΙΑΣ

55 ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ G-SPECT ΤΕΛΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

56 ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΟΓΚΩΝ-Κ.Ε. G-SPECT vs MRI (n pts=164) J. Ioannidis, T. Trikalinos, P. Danias JACC Vol. 39, No. 12, 2002

57 ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΟΓΚΩΝ-Κ.Ε. G-SPECT vs LVG (n pts=301) Chisato Kondo Eur J Nucl Med Mol Imaging (2003) 30:

58 ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΟΓΚΩΝ-Κ.Ε. G-SPECT vs LVG (n pts=301) ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΥΠΟΕΚΤΙΜΗΣΗ EF, EDV, ESV, SV ΑΠΟΚΛΙΣΗ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ EF 4,4 ± 18% (mean ± 2SD) (B.A. ανάλυση) Chisato Kondo Eur J Nucl Med Mol Imaging (2003) 30:

59 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ G-SPECT (εκτίμηση όγκων-κλάσματος εξώθησης)

60 ECG-gated PET

61 ΠΥΡΗΝΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΚΟΙΛΙΑΣ RNV G-SPECT G-PET