Σχέδιο απογραφής δασολιβαδικών συστημάτων στην Ελλάδα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Σχέδιο απογραφής δασολιβαδικών συστημάτων στην Ελλάδα"

Transcript

1 Σχέδιο απογραφής δασολιβαδικών συστημάτων στην Ελλάδα Κ. Μαντζανάς, Ε. Τσατσιάδης, Ι. Ισπικούδης και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη, Περίληψη Τα δασολιβαδικά συστήματα, που συνδυάζουν την παρουσία δέντρων με συγκόμωση μικρότερη από 40% και λιβαδιών ή ζώων στην ίδια επιφάνεια καταλαμβάνουν μεγάλες εκτάσεις στη χώρα μας, ιδιαίτερα στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές. Τα συστήματα αυτά έχουν οικονομική και περιβαλλοντική αξία. Η οικονομική αφορά την παραγωγή ξύλου, καρπών και κτηνοτροφικών προϊόντων ενώ η περιβαλλοντική αφορά τη βιοποικιλότητα, τη διατήρηση του τοπίου και την καλύτερη ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων μέσα στο ίδιο το σύστημα. Κατά τα τελευταία έτη έχει διαπιστωθεί, ότι η προστασία των δασολιβαδικών συστημάτων κρίνεται επιτακτική για τη διατήρηση της καλής κατάστασης των εδαφών, της βιοποικιλότητας και του αγροτικού τοπίου, καθώς και για την εξασφάλιση οικονομικής στήριξης του πληθυσμού της υπαίθρου που δραστηριοποιείται στον ημιορεινό και ορεινό χώρο. Επίσης, κρίνεται αναγκαία η δημιουργία νέων συστημάτων που να μπορούν να συνδυάσουν δασική και κτηνοτροφική παραγωγή και να καταστούν οικονομικά βιώσιμα. Το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή είναι η απογραφή των υπαρχόντων συστημάτων. Η απογραφή θα βοηθήσει στη γνώση της συνολικής έκτασης που καταλαμβάνουν τα συστήματα αυτά, καθώς και στη διάκρισή τους σε διάφορες σειρές, στον καθορισμό κατάλληλων διαχειριστικών μέτρων για κάθε σειρά και στη χάραξη ενιαίας εθνικής πολιτικής για την αειφόρο χρήση τους. Λέξεις κλειδιά: Μεθοδολογία, δομή, ερωτηματολόγια, αξιολόγηση. Εισαγωγή Τα δασολιβαδικά συστήματα, τα οποία συνδυάζουν την παρουσία δέντρων και λιβαδικών φυτών ή αγροτικών και άγριων ζώων στην ίδια επιφάνεια, αποτελούν έναν από τους τρεις τύπους των αγροδασικών συστημάτων, ενώ οι άλλοι δυο τύποι είναι τα δασογεωργικά και τα αγροδασολιβαδικά (Nair 1991). Η βλάστηση των συστημάτων αυτών είναι πολύ πλούσια και αποτελείται από διάφορα είδη και λειτουργικούς τύπους. Τα δέντρα του ανωρόφου βρίσκονται σε δυναμική ισορροπία με του θάμνους και τα φυτά του υπορόφου (Papanastasis 2004). Αποτελούν πολύτιμα συστήματα για την τοπική οικονομία, επειδή παρέχουν διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες. Τα κύρια προϊόντα προέρχονται από τα δέντρα (τεχνική ξυλεία, καυσόξυλα, φρούτα κ.τ.λ.) και από την υπόροφη βλάστηση (ετήσια ή πολυετή είδη πολύτιμα για βόσκηση από αγροτικά ή άγρια ζώα). Η κύρια χρήση τους είναι η βόσκηση από τα αγροτικά ζώα στη διάρκεια του χρόνου, ειδικά κατά τους κρίσιμους χειμερινούς μήνες, όταν τα ανοιχτά ποολίβαδα δεν έχουν ικανοποιητική παραγωγή εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών ή κατά τη θερινή περίοδο, όταν η διαθέσιμη παραγωγή έχει χαμηλή ποιότητα, εξαιτίας των θερμών και ξηρών κλιματικών συνθηκών. Επιπλέον, παρέχουν περιβαλλοντικές υπηρεσίες και έχουν μεγάλη οικολογική σημασία, όσον αφορά τη διατήρηση του μωσαϊκού Λιβαδοπονία Ξηροθερμικών Περιοχών 227

2 του τοπίου και τη βιοποικιλότητα, καθώς περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό ειδών και ατόμων τόσο φυτών όσο και ζώων. Τα συστήματα αυτά είναι σταθερότερα από οποιαδήποτε μορφή συμβατικής γεωργίας, ως προς την προστασία του εδάφους, τη βελτίωση του περιβάλλοντος, των ενδιαιτημάτων και την άγρια πανίδα, τη διασφάλιση της σταθερότητας και λειτουργικότητας των οικοσυστημάτων, αλλά και τη διατήρηση ή και βελτίωση των τοπίων της χώρας μας (Ισπικούδης και συν. 1996). Εκτιμάται ότι τα δασολιβαδικά συστήματα καταλαμβάνουν έκταση μεγαλύτερη από 2 εκατομμύρια εκτάρια στην Ελλάδα και αποτελούν σημαντικούς πόρους για πρόβατα, αίγες και βοοειδή κατά τη χειμερινή και θερινή περίοδο. Επιπλέον, τα περισσότερα από αυτά εξαπλώνονται σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές, όπου έχουν ένα πρωτεύοντα ρόλο στη προστασία του εδάφους, στις υδρολογικές λειτουργίες, στην προστασία της χλωρίδας και της πανίδας και στη βελτίωση του περιβάλλοντος. Υπάρχουν διάφοροι τύποι δασολιβαδικών συστημάτων, που διακρίνονται σύμφωνα με το είδος του δέντρου. Μεταξύ των σημαντικότερων από αυτούς είναι διάφοροι τύποι αειθαλών δρυών, όπως Quercus coccifera και φυλλοβόλων δρυών, όπως οι Quercus ithaburensis, Q. pubescens, Q. frainetto, Q. trojana και Q. cerris καθώς και πεύκα, όπως τα Pinus halepensis, P. pinea και P. Nigra (Papanastasis 2004). Η λιβαδική αξία των δασολιβαδικών συστημάτων εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, αλλά ο πιο σημαντικός είναι η κάλυψη των δέντρων, η οποία προσδιορίζει τη λιβαδική παραγωγή, τη σύνθεση και την ποιότητα της υπόροφης βλάστησης. Σήμερα, τα δασολιβαδικά συστήματα στη χώρα μας κινδυνεύουν από την απουσία διαχείρισης, ενώ σε μερικές περιπτώσεις έχουν ήδη εξαφανιστεί. Η υποβάθμιση των συστημάτων αυτών οφείλεται σε διάφορους λόγους, από τους οποίους οι σπουδαιότεροι είναι η υπερβόσκηση της υπόροφης βλάστησης και οι πυρκαγιές, οι οποίες προκαλούνται από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους για τον έλεγχο των ανεπιθύμητων ξυλωδών φυτών του υπορόφου, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της βλάστησης και του περιβάλλοντος. Συχνά υπάρχει συνδυασμός των παραπάνω λόγων, ειδικά όταν υπερβολικά μεγάλος αριθμός ζώων χρησιμοποιείται ύστερα από πυρκαγιά για να αξιοποιήσει τα επιθυμητά λιβαδικά φυτά και τους νεαρούς βλαστούς των θάμνων, που εμφανίζονται μετά την πυρκαγιά. Το αποτέλεσμα είναι, η επιφάνεια του εδάφους να διατηρείται χωρίς βλάστηση για μεγάλο διάστημα, ενώ και το ποδοπάτημα των ζώων να επιτείνει το πρόβλημα της διάβρωσης του εδάφους. Η καταστροφή αυτή στη βλάστηση και στο έδαφος έχει ως αποτέλεσμα την πολύ μικρή παραγωγικότητα και την υποβάθμιση των δασολιβαδικών συστημάτων. Είναι επείγουσα ανάγκη να σταματήσει η υποβάθμιση των δασολιβαδικών συστημάτων με τη βελτίωση των υπαρχόντων ή την επανεγκατάσταση νέων σε περιοχές που αυτά έχουν ήδη εξαφανιστεί. Η βελτίωση της λιβαδικής τους κατάστασης απαιτεί τη βελτίωση της βλάστησης του υπορόφου και ιδιαίτερα του ανωρόφου, ώστε τόσο η ποιότητα όσο και η ποσότητα της βοσκήσιμης ύλης να αυξηθούν. Επιπλέον, πρέπει να εφαρμοστούν κατάλληλες πρακτικές για τη διαχείριση της βόσκησης. Τελικά, θα πρέπει να διερευνηθεί ο ρόλος των δέντρων στην προστασία του περιβάλλοντος με τη δέσμευση του άνθρακα και τη σταθεροποίηση των εδαφών. Έτσι, η διατήρηση και βελτίωση των υπαρχόντων δασολιβαδικών συστημάτων και ίσως η δημιουργία νέων κρίνεται επιτακτική για τη διατήρηση της καλής κατάστασης των εδαφών, της βιοποικιλότητας και του τοπίου καθώς και για την εξασφάλιση οικονομικής στήριξης του πληθυσμού της υπαίθρου που ασκεί τέτοιες δραστηριότητες. Η προσπάθεια αυτή απαιτεί την ακριβή γνώση των τύπων αυτών των συστημάτων, όπως και της έκτασης που καταλαμβάνουν. Στη χώρα μας υπάρχουν περιορισμένες πληροφορίες σχετικά με τη δομή και τη λειτουργία των δασιλιβαδικών συστημάτων. Μια πρώτη προσπάθεια απογραφής έγινε από τους Schultz et al. (1987), όπου περιγράφονται κυρίως οι διάφοροι συνδυασμοί δέντρων και φυτών του υπορόφου, χωρίς να αναφέρονται λεπτομερώς οι ακριβείς εκτάσεις που 228 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

3 καταλαμβάνουν τα συστήματα αυτά. Αντίθετα, μεμονωμένα συστήματα μελετήθηκαν σε διάφορα μέρη της χώρας, όπως το σύστημα με Quercus coccifera στην Κρήτη (Papanastasis and Misbah 1998), με Q. ithaburensis στην Ακαρνανία, στη δυτική Ελλάδα (Pantera and Papanastasis 2001), με Pinus brutia στη βόρεια Ελλάδα (Platis et al. 1999), με Pinus silvestris και Acer pseudoplatanus επίσης στη βόρεια Ελλάδα (Gakis et al. 2004) και ένας αριθμός αγροδασικών συστημάτων στο Άσκιο, δυτική Μακεδονία (Mantzanas et al. 2005). Μεθοδολογία απογραφής Βασικοί στόχοι της απογραφής είναι: α) ο προσδιορισμός των σπουδαιότερων δασολιβαδικών συστημάτων που συνδυάζουν την παραγωγή βοσκήσιμης ύλης για την κτηνοτροφία και προστασία του περιβάλλοντος, β) η αξιολόγησή τους ώστε να προσδιοριστούν τα επιμέρους προβλήματα που δημιουργούνται από τη χρήση τους, γ) η δημιουργία μιας βάσης δεδομένων όπου θα περιλαμβάνονται όλοι οι συνδυασμοί ανωρόφου και υπορόφου που υπάρχουν και δ) η διατύπωση προτάσεων για τη βελτίωση και την αειφορική χρήση τους. Η μέθοδος που θα χρησιμοποιηθεί αρχικά θα είναι αυτή των ερωτηματολογίων. Κατάλληλα διαμορφωμένα ερωτηματολόγια θα αποσταλούν για συμπλήρωση σε διάφορες Υπηρεσίες, όπως τα κατά τόπους Δασαρχεία και οι Διευθύνσεις Δασών, οι Διευθύνσεις Γεωργίας και οι Δήμοι. Η διασταύρωση των στοιχείων θα γίνεται από τουλάχιστον δύο Υπηρεσίες. Σε περιπτώσεις, όπου τυχόν θα υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των απαντήσεων των διαφόρων Υπηρεσιών ή όταν δεν υπάρχουν καθόλου απαντήσεις, θα γίνεται επιτόπιος έλεγχος από ομάδα ειδικών. Εκτός από το ερωτηματολόγιο θα αποστέλλεται και μια αναλυτική περιγραφή των δασολιβαδικών συστημάτων για την καλύτερη κατανόηση των ερωτήσεων καθώς και ειδικό σημείωμα που θα δικαιολογεί την αναγκαιότητα συμπλήρωσης των ερωτηματολογίων. Τα ερωτηματολόγια θα περιλαμβάνουν την έκταση και τα διοικητικά όρια της περιοχής που δραστηριοποιείται η κάθε Υπηρεσία, τα είδη των δέντρων του ανωρόφου και των θάμνων και ποωδών φυτών του υπορόφου, την έκταση που καταλαμβάνουν, το είδος και τον αριθμό των ζώων που βόσκουν στα συγκεκριμένα συστήματα και τα προϊόντα που παράγονται από τον ανώροφο και τον υπόροφο. Στον πίνακα 1 που ακολουθεί φαίνονται οι πιθανοί συνδυασμοί δέντρων και φυτών του υπορόφου, όπου θα πρέπει να συμπληρωθεί η έκταση που καταλαμβάνει το κάθε σύστημα, τα είδη των φυτών του υπορόφου, όταν είναι γνωστά, το είδος και ο αριθμός των ζώων που βόσκουν καθώς και τα προϊόντα που παράγονται από τα δέντρα και τον υπόροφο. Εκτός από την περιγραφή των συστημάτων θα ζητηθεί από τους ειδικούς που θα συμπληρώσουν τα ερωτηματολόγια να αναφέρουν και οποιοδήποτε πρόβλημα δημιουργείται από τη χρήση των συστημάτων αυτών ή ποιες είναι οι επιδράσεις τους στο περιβάλλον γενικότερα. Η μέθοδος αυτή εφαρμόστηκε με επιτυχία και σε άλλες χώρες. Συγκεκριμένα, στις νότιες πολιτείες των Η.Π.Α., από τους 600 αποδέκτες, 218 απάντησαν σε όλα τα ερωτήματα, ενώ οι υπόλοιποι σε λιγότερα και επιπλέον περισσότεροι από τους μισούς αποδέκτες διατύπωσαν τις απόψεις τους για ειδικότερα ζητήματα που αφορούσαν τα δασολιβαδικά συστήματα (Zinkan and Mercer 1997). Επίσης ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα (Απογραφή Αγροδασικών Συστημάτων Agroforestry Systems Inventory) σε παγκόσμιο επίπεδο, του Διεθνούς Κέντρου για τη Έρευνα στην Αγροδασοπονία (ICRAF), που εφαρμόστηκε σε Ασία, Αφρική και Αμερική με έμφαση στα τροπικά αγροδασικά συστήματα, στηρίχτηκε στη μέθοδο αυτή (Nair 1987). Σε περιοχές, όπου η έκταση των δασολιβαδικών συστημάτων θα είναι πολύ μεγάλη και ο ρόλος τους στην τοπική κοινωνία θα είναι καθοριστικός, θα γίνει πιο λεπτομερής απογραφή από ειδικούς. Συγκεκριμένα θα αναλυθεί η δομή τους (τα δομικά στοιχεία καθώς και τα Λιβαδοπονία Ξηροθερμικών Περιοχών 229

4 επιμέρους είδη που τα απαρτίζουν), θα μετρηθεί η παραγωγικότητά τους και οι περιβαλλοντικές τους επιδράσεις και θα διατυπωθούν προτάσεις σχετικά με τη βελτίωση και τη διαχείρισή τους. Πίνακας 1. Δασολιβαδικά συστήματα ταξινομημένα ανάλογα με το είδος δέντρου του ανωρόφου και τα φυτά του υπορόφου. Κυρίαρχα είδη δέντρων Κύρια φυτά υπορόφου Κυρίαρχα είδη δέντρων Κύρια φυτά υπορόφου 1. Αυτοφυή κωνοφόρα 3.7. Castanea sativa Ποώδη φυτά 1.1. Abies cephalonica Ποώδη φυτά 3.8. Fagus silvatica Ποώδη φυτά 1.2. Abies borisii-regis Ποώδη φυτά 3.9. Pyrus amygdaliformis Ποώδη φυτά, 1.3. Pinus halepensis Αείφυλλοι θάμνοι Acer campestris Ποώδη φυτά, 1.4. Pinus brutia Αείφυλλοι θάμνοι Celtis australis Ποώδη φυτά 1.5. Pinus nigra Ποώδη φυτά 4.Φυτεμένα κωνοφόρα 1.6. Pinus leucodermis Ποώδη φυτά 4.1.Cupressus Ποώδη φυτά sempervirens 1.7. Pinus pinea Ποώδη φυτά, αείφυλλοι θάμνοι 5. Φυτεμένα αειθαλή 1.8. Pinus silvestris Ποώδη φυτά 5.1. Olea europea Ποώδη φυτά 1.9. Cupressus Αείφυλλοι θάμνοι 5.2. Ceratonia siliqua Ποώδη φυτά sempervirens 2.Αυτοφυή αειθαλή 6.Φυτεμένα φυλλοβόλα 2.1. Quercus coccifera Αείφυλλοι θάμνοι, 6.1. Populus thevestina Ποώδη φυτά φρύγανα 2.2. Quercus ilex Αείφυλλοι θάμνοι 6.2. Populus (clones) Ποώδη φυτά 3. Αυτοφυή φυλλοβόλα 6.3. Juglans regia Ποώδη φυτά 3.1.Quercus ithaburensis Ποώδη φυτά, 6.4. Amygdalus Ποώδη φυτά ssp. macrolepis φρύγανα communis 3.2. Quercus trojana Ποώδη φυτά, 6.5. Figus carica Ποώδη φυτά, φρύγανα 3.3. Quercus pubescens Ποώδη φυτά, 6.6. Robinia Ποώδη φυτά pseudoacacia 3.4. Quercus frainetto Ποώδη φυτά, 6.7. Morus alba Ποώδη φυτά 3.5. Quercus petraea Ποώδη φυτά, 6.8. Castanea sativa Ποώδη φυτά 3.6. Quercus cerris Ποώδη φυτά, Ταξινόμηση των δεδομένων Τα δεδομένα από τα συμπληρωμένα ερωτηματολόγια θα μεταφέρονται σε βάση δεδομένων που θα έχει ετοιμαστεί για το σκοπό αυτό. Η ταξινόμηση θα γίνει ανάλογα με το είδος δέντρου του ανώροφου, τα είδη του υπόροφου, την περιοχή που βρέθηκαν (Νομός, 230 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

5 Επαρχία, Δήμος, Δημοτικό Διαμέρισμα), την έκτασή τους, το είδος ή τα είδη και ο αριθμός των ζώων που βόσκουν και τέλος τα διάφορα προϊόντα (δασικά και κτηνοτροφικά) και οι υπηρεσίες (παραγωγή νερού, προστασία από τη διάβρωση, διατήρηση της βιοποικιλότητας, αναψυχή), που παράγονται. Η ανανέωση της βάσης δεδομένων θα είναι συνεχής μέχρι να ολοκληρωθούν όλα τα ερωτηματολόγια. Ανάλογη βάση δεδομένων δημιουργήθηκε παλιότερα για τα σπουδαιότερα αγροδασικά συστήματα της Ευρώπης στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Προγράμματος SAFE (Silvoarable Agroforestry For Europe Δασογεωργική Αγροδασοπονία στην Ευρώπη) ( Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων θα προκύψουν πίνακες κατανομής των δασολιβαδικών συστημάτων ανάλογα με την υψομετρική ζώνη, τη ζώνη βλάστησης, τη γεωγραφική κατανομή και τη σημασία τους για την τοπική κοινωνία. Με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων θα υπάρχει η δυνατότητα να απαιτηθούν μέτρα προστασίας και βελτίωσης των συστημάτων αυτών, όπου θα κριθεί απαραίτητο τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο. Συμπεράσματα Τα δασολιβαδικά συστήματα της χώρας μας αν και παρέχουν πλήθος προϊόντων και υπηρεσιών εντούτοις υποβαθμίζονται σταδιακά λόγω κακής διαχείρισης και έλλειψης σταθερής πολιτικής από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Η απογραφή των συστημάτων αυτών σε εθνικό επίπεδο κρίνεται απαραίτητη. Από την απογραφή θα προκύψουν πολύτιμες πληροφορίες για την υπάρχουσα κατάσταση, τη συνολική τους έκταση και τις επιδράσεις που ασκούν στην τοπική κοινωνία. Επίσης, θα διατυπωθούν προτάσεις για τη διατήρηση, τη βελτίωση, την τόνωση της τοπικής οικονομίας και τη βελτίωση του περιβάλλοντος. Η απογραφή αυτή θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την προώθηση μέτρων προστασίας και βελτίωσης των συστημάτων αυτών για τη στήριξη του πληθυσμού της υπαίθρου και τη βελτίωση του περιβάλλοντος γενικότερα. Βιβλιογραφία Gakis, S., K. Mantzanas, D. Alifragis, V.P. Papanastasis, A. Papaioannou, D. Seilopoulos and P. Platis Effects of understorey vegetation on tree establishment and growth in a silvopastoral system in northern Greece. Agrofor. Syst., 60: Ισπικούδης, Ι., Ζ. Κούκουρα, Κ. Τσιουβάρας και Α. Νάστης Αγροδασολιβαδοπονία: Νέες απόψεις μιας αρχαίας αειφορικής χρήσης της γης, σελ Πρακτικά 7 ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας «Αξιοποίηση Δασικών Πόρων», Καρδίτσα Οκτωβρίου Mantzanas, K., E. Tsatsiadis, I. Ispikoudis and V.P. Papanastasis Traditional agroforestry systems and their evolution in Greece, p In: Silvopastoralism and Sustainable Land Management (M.R. Mosquera-Losada, J. McAdam and A. Rigueiro- Rodriguez, eds). CAB International, London, UK. Nair, P.K.R State-of-the art of agroforesty systems, p In: Agroforestry: Principles and Practices, (P.G. Jarvis, ed). Elsevier, Amsterdam. Nair, P.K.R Agroforestry systems inventory. Agrofor. Syst., 5: Pantera, A. and V.P. Papanastasis Grazing effects on forage production and botanical composition in a valonia oak silvopastoral system, p In: Forest Research: A Challenge for an Integrated European Approach (Radoglou K., ed). International Conference, 27 Aug. 1 Sept., 2001, Thessaloniki, Greece. European Commission, National Agricultural Research Foundation - Forest Research Institute, Vol. II. Λιβαδοπονία Ξηροθερμικών Περιοχών 231

6 Papanastasis, V.P. and D. Misbah Effects of livestock grazing on productivity of kermes oak silvopastoral system in the Psilorites mountain of Crete (Greece). Ann. Rech. For. Maroc., T(31), Papanastasis, V.P Vegetation degradation and land use in agrosilvopastoral systems. In: Sustainability of Agrosilvopastoral Systems-Dehesas, Montados (Susanne Schabel and Alfredo Ferreira, eds). Advances in GeoEcology, 37: Platis, P.D., K.T. Mantzanas and V.P. Papanastasis Effects of tree spacing and annual cutting on herbage production in a young Pinus brutia plantation, p In: Grasslands and Woody plants in Europe (Papanastasis V.P. et. al., eds). Grassland Science in Europe, Thessaloniki, Greece, Vol SAFE website. Extant silvoarable systems in Europe. Final Report. Schultz, A.M., V.P. Papanastasis, T. Katelman, C. Tsiouvaras, S. Kandrelis and A. Nastis Agroforestry in Greece. Working document, Aristotle University, Laboratory of Range Science, Thessaloniki, pp Zinkan, F.C. and D.E. Mercer An assessment of agroforestry systems in the southern USA. Agrofor. Syst., 35: Inventory plan of silvopastoral systems in Greece K. Mantzanas, E. Tsatsiadis, I. Ispikoudis and V.P. Papanastasis Laboratory of Rangeland Ecology (286), School of Forestry and Natural Environment, Aristotle University of Thessaloniki, , Thessaloniki, Greece, konman@for.auth.gr Summary Silvopastoral systems cover relatively large areas in Greece and constitute an important vegetation type with great economic and environmental interest. They are mixed systems composed of forest trees with a crown density of no more than 40% and understory vegetation consisted of herbaceous and woody species (shrubs). The overstory species are used for the production of fruits and foliage to be fed to livestock while the understory vegetation is directly used by sheep, goats and cattle with grazing, making silvopastoral systems invaluable areas for livestock production. On the other hand, silvopastoral systems play a significant environmental role because they protect the soil from erosion, ensure an increased biodiversity, regulate the carbon sequestration, and control mountain hydrology. Conservation of silvopastoral systems is necessary for maintaining of good soil condition, increased biodiversity, improved rural landscape, and rural life in mountain areas. Also, the development of new systems that properly combine forest and animal husbandry products is imperative. The first step to this direction is to inventory the existing silvopastoral systems. This inventory will help to learn about their total area and their geographical distribution. It will also help to apply proper management practices and plan national policies for their sustainable use. Key words: Methodology, structure, questionnaires, evaluation. 232 Ελληνική Λιβαδοπονική Εταιρεία

Λέξεις κλειδιά: Δέντρα, γεωργικές καλλιέργειες, βόσκηση, αίτια μείωσης, απογραφή.

Λέξεις κλειδιά: Δέντρα, γεωργικές καλλιέργειες, βόσκηση, αίτια μείωσης, απογραφή. Αγροδασολιβαδικά συστήματα στην Ελλάδα Κ. Μαντζανάς, Ε. Τσατσιάδης, Ι. Ισπικούδης και Β.Π. Παπαναστάσης Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Λιβαδικής

Διαβάστε περισσότερα

Δομή και λειτουργία των δασολιβαδικών συστημάτων του Νομού Φλώρινας

Δομή και λειτουργία των δασολιβαδικών συστημάτων του Νομού Φλώρινας Δομή και λειτουργία των δασολιβαδικών συστημάτων του Νομού Φλώρινας Κ. Μαντζανάς 1, Α. Σιδηροπούλου 1, Μ. Ζαρόβαλη 1, Ο. Ντίνη-Παπαναστάση 2, Π. Πλατής 2 και Ι. Ισπικούδης 1 1 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

27/4/2017. Δασικά είδη μικρού περίτροπου χρόνου και Αγροδασοπονία ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑ; ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ;

27/4/2017. Δασικά είδη μικρού περίτροπου χρόνου και Αγροδασοπονία ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑ; ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ; Δασικά είδη μικρού περίτροπου χρόνου και Αγροδασοπονία ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑ; Σκόπιμη συγκαλλιέργεια ξυλωδών και ποωδών φυτών στο ίδιο μέρος γης Δρ. Κωνσταντίνος Μαντζανάς Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Απογραφή και αξιολόγηση των δασολιβαδικών συστημάτων στο Δημοτικό Διαμέρισμα Βερτίσκου της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Απογραφή και αξιολόγηση των δασολιβαδικών συστημάτων στο Δημοτικό Διαμέρισμα Βερτίσκου της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Απογραφή και αξιολόγηση των δασολιβαδικών συστημάτων στο Δημοτικό Διαμέρισμα Βερτίσκου της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Κ. Βαλλιάνου, Κ. Γαρέζου, Κ. Μαντζανάς, Δ. Χουβαρδάς και Ι. Ισπικούδης Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Διαχρονικές μεταβολές στην αύξηση του ανωρόφου και υπορόφου σε νεοφυτεία τραχείας πεύκης διαφορετικών φυτευτικών συνδέσμων

Διαχρονικές μεταβολές στην αύξηση του ανωρόφου και υπορόφου σε νεοφυτεία τραχείας πεύκης διαφορετικών φυτευτικών συνδέσμων Διαχρονικές μεταβολές στην αύξηση του ανωρόφου και υπορόφου σε νεοφυτεία τραχείας πεύκης διαφορετικών φυτευτικών συνδέσμων Διαχρονικές μεταβολές στην αύξηση του ανωρόφου και υπορόφου σε νεοφυτεία τραχείας

Διαβάστε περισσότερα

ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης

ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης Κ. Μαντζανάς Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας Σχολή ασολογίας και Φ. Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο

Διαβάστε περισσότερα

Δασογεωργικά συστήματα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης

Δασογεωργικά συστήματα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης Δασογεωργικά συστήματα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης Κωνσταντίνος Θ. Μαντζανάς Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Δασολιβαδικά Συστήματα. Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών

Δασολιβαδικά Συστήματα. Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Δασολιβαδικά Συστήματα Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Δασολιβαδικά Συστήματα συστήματα χρήσης γης Βοσκήσιμη ύλη Κτηνοτροφικά προϊόντα Δασικά προϊόντα Μακροπρόθεσμο κέρδος από δένδρα

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφικά ξυλώδη φυτά: Ο ρόλος τους στα Μεσογειακά συστήματα παραγωγής

Κτηνοτροφικά ξυλώδη φυτά: Ο ρόλος τους στα Μεσογειακά συστήματα παραγωγής Κτηνοτροφικά ξυλώδη φυτά: Ο ρόλος τους στα Μεσογειακά συστήματα παραγωγής Κτηνοτροφικά ξυλώδη φυτά: Ο ρόλος τους στα Μεσογειακά συστήματα παραγωγής Θ. Γ. Παπαχρήστου Εργαστήριο Λιβαδοπονίας, Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Π. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Π. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Π. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Επώνυμο: ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ Ονομα: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ονομα πατρός: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ημερομηνία γεννήσεως: 21 Ιουνίου 1942 Οικογενειακή κατάσταση: Εγγαμος, δύο παιδιά. Προσόντα:

Διαβάστε περισσότερα

Επιπτώσεις των πυρκαγιών στην υπέργεια βιομάζα θαμνολίβαδων της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Επιπτώσεις των πυρκαγιών στην υπέργεια βιομάζα θαμνολίβαδων της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Επιπτώσεις των πυρκαγιών στην υπέργεια βιομάζα θαμνολίβαδων της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Ε. Αβραμίδου, Κ. Μαντζανάς, Ε. Τσατσιάδης και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Σχολή

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της αισθητικής αξίας δασογεωργικών και γεωργικών συστημάτων

Αξιολόγηση της αισθητικής αξίας δασογεωργικών και γεωργικών συστημάτων Αξιολόγηση της αισθητικής αξίας δασογεωργικών και γεωργικών συστημάτων Α. Σιδηροπούλου 1, M. Βραχνάκης 2, Γ. Φωτιάδης 3 και Δ. Μπούσμπουρας 4 1 Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Τ.Θ. 286, Α.Π.Θ., Τ.Κ. 54124,

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολές της κάλυψης της ποώδους βλάστησης και της συνολικής παραγωγής βοσκήσιμης ύλης σε

Μεταβολές της κάλυψης της ποώδους βλάστησης και της συνολικής παραγωγής βοσκήσιμης ύλης σε Μεταβολές της κάλυψης της ποώδους βλάστησης και της συνολικής παραγωγής βοσκήσιμης ύλης σε Π.Σ. Σκλάβου και Κ.Ν. Τσιουβάρας Εργαστήριο Δασικών Βοσκοτόπων (236), Tμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Παρούσα κατάσταση των λιβαδιών και δασών στην Αλβανία και προοπτικές ανάπτυξή τους

Παρούσα κατάσταση των λιβαδιών και δασών στην Αλβανία και προοπτικές ανάπτυξή τους Παρούσα κατάσταση των λιβαδιών και δασών στην Αλβανία και προοπτικές ανάπτυξή τους Παρούσα κατάσταση των λιβαδιών και δασών στην Αλβανία και προοπτικές ανάπτυξή τους V. Mine, T. Mako και R. Peka Γενική

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση βοσκόμενων δασικών εκτάσεων πυρόπληκτων περιοχών της Πελοποννήσου

Διαχείριση βοσκόμενων δασικών εκτάσεων πυρόπληκτων περιοχών της Πελοποννήσου Διαχείριση βοσκόμενων δασικών εκτάσεων πυρόπληκτων περιοχών της Πελοποννήσου Κ. Τσιουβάρας 1, Θ. Παπαχρήστου 2, Π. Πλατής 2, Α. Αϊναλής 3 και Η. Ελευθεροχωρινός 4 1 Εργαστήριο Δασικών Βοσκοτόπων (236),

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση των συστημάτων εκτροφής μικρών μηρυκαστικών στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Διερεύνηση των συστημάτων εκτροφής μικρών μηρυκαστικών στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Διερεύνηση των συστημάτων εκτροφής μικρών μηρυκαστικών στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Διερεύνηση των συστημάτων εκτροφής μικρών μηρυκαστικών στην Επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Μ.Δ. Γιακουλάκη, Μ.Π. Ζαρόβαλη,

Διαβάστε περισσότερα

Ταξινόμηση των λιβαδιών Το βασικό κριτήριο ταξινόμησης είναι τα κυριαρχούντα είδη φυτών διότι: είναι σημαντικότερα από οικολογική και οικονομική

Ταξινόμηση των λιβαδιών Το βασικό κριτήριο ταξινόμησης είναι τα κυριαρχούντα είδη φυτών διότι: είναι σημαντικότερα από οικολογική και οικονομική ΤΥΠΟΙ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Ταξινόμηση των λιβαδιών Το βασικό κριτήριο ταξινόμησης είναι τα κυριαρχούντα είδη φυτών διότι: είναι σημαντικότερα από οικολογική και οικονομική άποψη, παράγουν την περισσότερη βιομάζα έχουν

Διαβάστε περισσότερα

ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE

ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙ Α ΑΣΟΓΕΩΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ Θεσσαλονίκη, 4 Φεβρουαρίου 2005 ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE Βασίλειος Π. Παπαναστάσης Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Η χρονική διάρκεια εκτέλεσης του φυσικού αντικειμένου του υποέργου ήταν από (36 Μήνες).

Η χρονική διάρκεια εκτέλεσης του φυσικού αντικειμένου του υποέργου ήταν από (36 Μήνες). ΥΠΟΕΡΓΟ 3: «ΣΥΜΒΟΛΗ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ Δ. ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ» της πράξης με τίτλο «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΙΙΙ Ενίσχυση Ερευνητικών Ομάδων στο ΤΕΙ Λαμίας» στο Ε.Π.

Διαβάστε περισσότερα

Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας ( )

Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας ( ) Πανόραμα εργασιών στα πρακτικά των Πανελλήνιων Λιβαδοπονικών Συνεδρίων της Ελληνικής Λιβαδοπονικής Εταιρείας (1996 2006) Ε. Τσατσιάδης, Α. Άνιφτος και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Δυνατότητες αξιοποίησης του προγράμματος απογραφής βοσκοτόπων στη διαχείριση των λιβαδιών της

Δυνατότητες αξιοποίησης του προγράμματος απογραφής βοσκοτόπων στη διαχείριση των λιβαδιών της Δυνατότητες αξιοποίησης του προγράμματος απογραφής βοσκοτόπων στη διαχείριση των λιβαδιών της Π.Δ. Πλατής 1, Θ.Γ. Παπαχρήστου 1 και Β.Π. Παπαναστάσης 2 1. Εργαστήριο Λιβαδοπονίας, Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών,

Διαβάστε περισσότερα

Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στην ποικιλότητα των υπαλπικών λιβαδιών

Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στην ποικιλότητα των υπαλπικών λιβαδιών Μακροχρόνιες επιδράσεις της βόσκησης στην ποικιλότητα των υπαλπικών λιβαδιών Ι. Θεοδωρίδης και Ζ. Κούκουρα Εργαστήριο Δασικών Βοσκοτόπων (236), Τομέας Λιβαδοπονίας και Άγριας Πανίδας- Ιχθυοπονίας Γλυκέων

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή και θρεπτική αξία ποώδους βλάστησης σε σχέση με την κάλυψη των δένδρων σε δασολίβαδα δρυός και οξιάς στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Παραγωγή και θρεπτική αξία ποώδους βλάστησης σε σχέση με την κάλυψη των δένδρων σε δασολίβαδα δρυός και οξιάς στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Παραγωγή και θρεπτική αξία ποώδους βλάστησης σε σχέση με την κάλυψη των δένδρων σε δασολίβαδα δρυός και οξιάς στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Χ. Πανταζόπουλος 1, Μ.Δ. Γιακουλάκη 2 και Β.Π. Παπαναστάσης

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΟΣΜΑΝΛΙ

Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΟΣΜΑΝΛΙ Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΟΣΜΑΝΛΙ Π. Κασάπη 1 και Ι. Ισπικούδης 2 1 Ν. Πλάγια Χαλκιδικής, 632 00 Χαλκιδική,E-mail:paulina_kas@yahoo.gr

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο Καρπενήσι 4-6 Σεπτεµβρίου 2002 Λιβαδοπονία και ανάπτυξη ορεινών περιοχών

3 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο Καρπενήσι 4-6 Σεπτεµβρίου 2002 Λιβαδοπονία και ανάπτυξη ορεινών περιοχών 3 ο Πανελλήνιο Λιβαδοπονικό Συνέδριο Καρπενήσι 4-6 Σεπτεµβρίου 2002 Λιβαδοπονία και ανάπτυξη ορεινών περιοχών Συµπεράσµατα Συµβολή των λιβαδιών στην ανάπτυξη των ορεινών περιοχών Τα λιβάδια της χώρας αποτελούν

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Δρ Παναγιώτη Δ. ΠΛΑΤΗ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Δρ Παναγιώτη Δ. ΠΛΑΤΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Δρ Παναγιώτη Δ. ΠΛΑΤΗ Αναπληρωτή Ερευνητή Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) 570 06 Βασιλικά, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 461 141-3 (220),

Διαβάστε περισσότερα

Επιδράσεις της υπερβόσκησης και των πυρκαγιών στην παραγωγή των λιβαδιών του όρους Ψηλορείτη

Επιδράσεις της υπερβόσκησης και των πυρκαγιών στην παραγωγή των λιβαδιών του όρους Ψηλορείτη Επιδράσεις της υπερβόσκησης και των πυρκαγιών στην παραγωγή των λιβαδιών του όρους Ψηλορείτη Β.Π. Παπαναστάσης 1, Σ. Κυριακάκης 2, Γ. Καζάκης 3 και Μ.Abid 3 1 Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Σχολή

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ A. Παντέρα, A. Παπαδόπουλος, K. Μανζανάς, Β. Παπαναστάσης, Γ. Φωτιάδης, M. Βραχνάκης, Δ. Αλιφραγκής,

Διαβάστε περισσότερα

Το πρόβλημα της βόσκησης στα δάση της χερσονήσου του Ακάμα στην Κύπρο

Το πρόβλημα της βόσκησης στα δάση της χερσονήσου του Ακάμα στην Κύπρο Το πρόβλημα της βόσκησης στα δάση της χερσονήσου του Ακάμα στην Κύπρο Χ. Ιωάννου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 541 24 Θεσσαλονίκη, e-mail: chioannou@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ Κωνσταντίνος Δημόπουλος, Δασολόγος M.Sc. Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού

Διαβάστε περισσότερα

Η αγροδασοπονία ως εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης, προστασίας και διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων

Η αγροδασοπονία ως εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης, προστασίας και διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων Η αγροδασοπονία ως εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης, προστασίας και διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων Δρ. Κωνσταντίνος Μαντζανάς Ελληνικό Αγροδασικό Δίκτυο, Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας Τμήμα Δασολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Λιβάδια - Θαµνότοποι

Λιβάδια - Θαµνότοποι ΟΓ ΟΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Λιβάδια - Θαµνότοποι ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής σωστό-λάθος Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λάθος καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις περιβάλλοντας µε ένα κύκλο το αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

Η σπορά ποωδών φυτών ως μέτρο βελτίωσης της παραγωγικότητας των λιβαδιών και προστασίας του εδάφους από τη διάβρωση διαταραγμένων επιφανειών

Η σπορά ποωδών φυτών ως μέτρο βελτίωσης της παραγωγικότητας των λιβαδιών και προστασίας του εδάφους από τη διάβρωση διαταραγμένων επιφανειών Η σπορά ποωδών φυτών ως μέτρο βελτίωσης της παραγωγικότητας των λιβαδιών και προστασίας του εδάφους από τη διάβρωση διαταραγμένων επιφανειών Η σπορά ποωδών φυτών ως μέτρο βελτίωσης της παραγωγικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση του βαθμού αποκατάστασης της βλάστησης μετά από πυρκαγιά σε θαμνώνες αείφυλλων πλατύφυλλων σε σχέση με το στάδιο δευτερογενούς διαδοχής

Εκτίμηση του βαθμού αποκατάστασης της βλάστησης μετά από πυρκαγιά σε θαμνώνες αείφυλλων πλατύφυλλων σε σχέση με το στάδιο δευτερογενούς διαδοχής Εκτίμηση του βαθμού αποκατάστασης της βλάστησης μετά από πυρκαγιά σε θαμνώνες αείφυλλων πλατύφυλλων σε σχέση με το στάδιο δευτερογενούς διαδοχής Ζ. Κούκουρα, Κ. Κυρκόπουλος, Ι.Α. Παππάς και Στ. Πανέρης

Διαβάστε περισσότερα

Υπέργεια παραγωγή και χημική σύσταση της ποώδους βλάστησης σε ένα δασολιβαδικό σύστημα στη Βόρεια Ελλάδα

Υπέργεια παραγωγή και χημική σύσταση της ποώδους βλάστησης σε ένα δασολιβαδικό σύστημα στη Βόρεια Ελλάδα Υπέργεια παραγωγή και χημική σύσταση της ποώδους βλάστησης σε ένα δασολιβαδικό σύστημα στη Βόρεια Ελλάδα Υπέργεια παραγωγή και χημική σύσταση της ποώδους βλάστησης σε ένα δασολιβαδικό σύστημα στη Βόρεια

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Απόστολος Κυριαζόπουλος. Σπουδές. Ερευνητικά Ενδιαφέροντα

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Απόστολος Κυριαζόπουλος. Σπουδές. Ερευνητικά Ενδιαφέροντα ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Απόστολος Κυριαζόπουλος Επίκουρος Καθηγητής στο γνωστικό αντικείμενο «Διαχείριση και Βελτίωση Λιβαδιών Δασολιβαδικά Συστήματα» (ΦΕΚ Γ 479 08/06/2010) Σπουδές 2006 Ολοκλήρωση

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Διαχείριση της Γενετικής Ποικιλότητας (με έμφαση στα μεσογειακά δάση) 1 Βιοποικιλότητα Ορίζεται,

Διαβάστε περισσότερα

Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή

Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή Μιχάλης Βραχνάκης, Γεώργιος Ζαβάκος, Αχιλλέας Τσισρούκης, Περικλής Μπίρτσας, Δημήτριος Ζιάνης, Βασίλειος Αρέτος Τμήμα Δασοπονίας & ΔΦΠ (Καρδίτσα), ΤΕΙ Θεσσαλίας

Διαβάστε περισσότερα

Α. Τίτλος ΔΕ_2 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών)

Α. Τίτλος ΔΕ_2 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών) Α. Τίτλος ΔΕ_2 (Εργαστήριο Διαχείρισης Λιβαδιών) Παραγωγή λιβαδιών Rangeland production Μιχαήλ Βραχνάκης Καρδίτσα, Μάιος2014 Β. Σκοπός ΔΕ Για την αειφορική αξιοποίηση των απογραφόμενων πόρων είναι απαραίτητο

Διαβάστε περισσότερα

Λιβαδοπονία στην Ήπειρο: Η παρούσα κατάσταση και

Λιβαδοπονία στην Ήπειρο: Η παρούσα κατάσταση και Λιβαδοπονία στην Ήπειρο: Η παρούσα κατάσταση και τα προβλήματά της Σ. Σ. Κανδρέλης Τμήμα Ζωικής Παραγωγής, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τ.Ε.Ι. Ηπείρου, 451 00 Άρτα Περίληψη Η ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου

Διαβάστε περισσότερα

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, ΓΕΩΤΕΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΓΡΟΔΑΣΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Η Αγροδασοπονία στα Πλαίσια της Νέας ΚΑΠ 2014 2020 Αθήνα, 26 Φεβρουαρίου 2014 Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια

Διαβάστε περισσότερα

Πολυλειτουργικότητα λιβαδιών και ανάπτυξη ορεινών και μειονεκτικών περιοχών

Πολυλειτουργικότητα λιβαδιών και ανάπτυξη ορεινών και μειονεκτικών περιοχών Πολυλειτουργικότητα λιβαδιών και ανάπτυξη ορεινών και μειονεκτικών περιοχών Θ. Γ. Παπαχρήστου 1 και Ι. Π. Ισπικούδης 2 1 Εργαστήριο Λιβαδοπονίας, Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας,

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητικές Δραστηριότητες του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης

Ερευνητικές Δραστηριότητες του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης Ερευνητικές Δραστηριότητες του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιωάννης Ζ. Γήτας Τηλ: +30 2310 992699,

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στο όρος Ψηλορείτης της Κρήτης

Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στο όρος Ψηλορείτης της Κρήτης Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στο όρος Ψηλορείτης της Κρήτης Α. Γιαννακοπούλου και Ε. Γιαννακοπούλου Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Αγροδασικά οικοσυστήματα στο Δήμο Καρύστου, Ν. Εύβοια: Απογραφή και Αποδοχή

Αγροδασικά οικοσυστήματα στο Δήμο Καρύστου, Ν. Εύβοια: Απογραφή και Αποδοχή Αγροδασικά οικοσυστήματα στο Δήμο Καρύστου, Ν. Εύβοια: Απογραφή και Αποδοχή Α. Τόγια και Α. Παντέρα Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, Τ.Ε.Ι. Λαμίας, 36100 Καρπενήσι Περίληψη Η αγροδασοπονία

Διαβάστε περισσότερα

Τα γεωργοδασοκομικά (αγροδασικά) συστήματα αποτελούν μια παραδοσιακή μορφή χρήσης της γης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές.

Τα γεωργοδασοκομικά (αγροδασικά) συστήματα αποτελούν μια παραδοσιακή μορφή χρήσης της γης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές. 8.2.8.3.2. 8.2 Ενίσχυση για γεωργοδασοκομικά συστήματα Επιμέρους μέτρο: 8.2 - στήριξη για την εγκατάσταση και συντήρηση γεωργοδασοκομικών συστημάτων 8.2.8.3.2.1. Περιγραφή του τύπου πράξης Τα γεωργοδασοκομικά

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα.

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Γεωργιάδης Χρήστος Λεγάκις Αναστάσιος Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Η λιβαδοπονία ως παράγοντας ανάπτυξης της

Η λιβαδοπονία ως παράγοντας ανάπτυξης της Η λιβαδοπονία ως παράγοντας ανάπτυξης της Θεσσαλικής υπαίθρου Η λιβαδοπονία ως παράγοντας ανάπτυξης της Θεσσαλικής υπαίθρου Ι.Β. Μανωλόπουλος Τμήμα Διοίκησης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων (Δ.Γ.Ε.), Τ.Ε.Ι.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήματα από την άσκηση της λιβαδοπονίας στο χώρο της Μακεδονίας

Προβλήματα από την άσκηση της λιβαδοπονίας στο χώρο της Μακεδονίας Προβλήματα από την άσκηση της λιβαδοπονίας στο χώρο της Μακεδονίας Προβλήματα από την άσκηση της λιβαδοπονίας στο χώρο της Μακεδονίας Ι. Μακέδος Δ/νση Δασών, Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Τ. Οικονομίδη

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτική μελέτη της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στα όρη Οίτη και Καλλίδρομο

Συγκριτική μελέτη της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στα όρη Οίτη και Καλλίδρομο Συγκριτική μελέτη της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στα όρη Οίτη και Καλλίδρομο Χ.Κ. Ευαγγέλου, Κ.Θ. Μαντζανάς και Β.Π. Παπαναστάσης Α.Π.Θ., Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Λιβαδικής

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές ΗΜΕΡΙΔΑ ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ-ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ-ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ «Η κτηνοτροφία στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης» 20 Νοεμβρίου 2015, Κομοτηνή Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες

Διαβάστε περισσότερα

Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών

Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών ποολίβαδων Η ποικιλότητα των τύπων οικοτόπων των ελληνικών ποολίβαδων Π. Κακούρος Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), (60394) 570 01 Θέρμη - Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 6 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΛΙΒΑΔΟΠΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 6 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΛΙΒΑΔΟΠΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 6 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΛΙΒΑΔΟΠΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Ενότητα Α - Κτηνοτροφία και Προστατευόμενες Περιοχές Η κτηνοτροφία αποτελεί σημαντική δραστηριότητα στην Ανατολική Πελοπόννησο και ένα μεγάλο κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Snowdonia (UK)

Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Snowdonia (UK) Ανάλυση και αποκατάσταση τοπίου με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών: η περίπτωση του Εθνικού Δρυμού Α. Γκαραβέλη Δ/νση Δασών, Ν. Μαγνησίας, Ξενοφώντος 1, 383 33 Βόλος, e-mail: anthi_gkaraveli@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Αγροδασοπονία: Μια νέα επιστήμη αλλά πολύ παλιά πρακτική

Αγροδασοπονία: Μια νέα επιστήμη αλλά πολύ παλιά πρακτική Αγροδασοπονία: Μια νέα επιστήμη αλλά πολύ παλιά πρακτική Δρ. Κωνσταντίνος Μαντζανάς Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας Τμήμα Δασολογίας και Φ. Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Η Αγροδασοπονία

Διαβάστε περισσότερα

Διαχρονικό μοντέλο προσομοίωσης των σχέσεων βόσκησης και λιβαδικής παραγωγής στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Διαχρονικό μοντέλο προσομοίωσης των σχέσεων βόσκησης και λιβαδικής παραγωγής στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Διαχρονικό μοντέλο προσομοίωσης των σχέσεων βόσκησης και λιβαδικής παραγωγής στην επαρχία Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Δ. Χουβαρδάς 1, Χ. Ευαγγέλου 1, U. Helldén 2 και Β.Π. Παπαναστάσης 1 1 Εργαστήριο Λιβαδικής

Διαβάστε περισσότερα

Νέες απόψεις για την εξέλιξη της βλάστησης και η εφαρμογή τους στα Ελληνικά λιβάδια

Νέες απόψεις για την εξέλιξη της βλάστησης και η εφαρμογή τους στα Ελληνικά λιβάδια Νέες απόψεις για την εξέλιξη της βλάστησης και η εφαρμογή τους στα Ελληνικά λιβάδια Β. Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Λιβαδοπονία και ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας

Λιβαδοπονία και ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας Λιβαδοπονία και ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας Λιβαδοπονία και ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας Ι. Β. Μανωλόπουλος Τμήμα Διοίκησης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων (Δ.Γ.Ε.),

Διαβάστε περισσότερα

Εποχιακές μεταβολές των δραστηριοτήτων αιγών και προβάτων σε κοινόχρηστα λιβάδια της βόρειας Ελλάδας

Εποχιακές μεταβολές των δραστηριοτήτων αιγών και προβάτων σε κοινόχρηστα λιβάδια της βόρειας Ελλάδας Εποχιακές μεταβολές των δραστηριοτήτων αιγών και προβάτων σε κοινόχρηστα λιβάδια της βόρειας Ελλάδας Χ.Κ. Ευαγγέλου 1, Μ.Δ. Γιακουλάκη 2 και Β.Π. Παπαναστάσης 1 1 Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286),

Διαβάστε περισσότερα

Ορεινοί βοσκότοποι και δασοπονία

Ορεινοί βοσκότοποι και δασοπονία Ορεινοί βοσκότοποι και δασοπονία Ι.Α. Σπανός Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, 570 06 Βασιλικά, θεσσαλονίκη ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι ορεινοί βοσκότοποι της χώρας μας αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα εθνικά κεφάλαια της πρωτογενούς

Διαβάστε περισσότερα

Υποβάθμιση των λιβαδιών στην Ελλάδα: η περίπτωση της δυτικής Ηπείρου

Υποβάθμιση των λιβαδιών στην Ελλάδα: η περίπτωση της δυτικής Ηπείρου Υποβάθμιση των λιβαδιών στην Ελλάδα: η περίπτωση της δυτικής Ηπείρου Σ. Σ. Κανδρέλης 1 και Β. Π. Παπαναστάσης 2 1 Τμήμα Ζωικής Παραγωγής, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τ.Ε.Ι. Ηπείρου, 471 00 Άρτα 2 Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολή της βιομάζας σε σχέση με τη διαδοχή της βλάστησης σε λιβάδια της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Μεταβολή της βιομάζας σε σχέση με τη διαδοχή της βλάστησης σε λιβάδια της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Μεταβολή της βιομάζας σε σχέση με τη διαδοχή της βλάστησης σε λιβάδια της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Χ. Χ. Καρακώστα, Κ. Θ. Μαντζανάς και Β. Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Σχολή

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση της βοσκοϊκανότητας του πρεμνοφυούς δρυοδάσους «Λαιμός» της περιοχής Μπουραζανίου Κόνιτσας

Εκτίμηση της βοσκοϊκανότητας του πρεμνοφυούς δρυοδάσους «Λαιμός» της περιοχής Μπουραζανίου Κόνιτσας Εκτίμηση της βοσκοϊκανότητας του πρεμνοφυούς δρυοδάσους «Λαιμός» της περιοχής Μπουραζανίου Κόνιτσας Γ. Βρεττάκης, Κ. Μαντζανάς, Χ. Πανταζόπουλος και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Α.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή και θρεπτική αξία ξυλωδών φυτών σε λιβάδια της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης

Παραγωγή και θρεπτική αξία ξυλωδών φυτών σε λιβάδια της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Παραγωγή και θρεπτική αξία ξυλωδών φυτών σε λιβάδια της επαρχίας Λαγκαδά Θεσσαλονίκης Χ. Καρακώστα, Μ. Δ. Γιακουλάκη και Β. Π. Παπαναστάσης Τομέας Λιβαδοπονίας και Άγριας Πανίδας-Ιχθυοπονίας Γλυκέων Υδάτων,

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφία και περιβαλλοντική υποβάθμιση στη Χάλκη

Κτηνοτροφία και περιβαλλοντική υποβάθμιση στη Χάλκη Κτηνοτροφία και περιβαλλοντική υποβάθμιση στη Χάλκη Α. Χριστοδούλου 1, Β. Π. Παπαναστάσης 2 και Ν. Στάμου 1 1 Εργαστήριο Δασικής Οικονομικής και 2 Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Σχολή Δασολογίας και

Διαβάστε περισσότερα

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας Κωδικοποιημένη συνεισφορά συμμετεχόντων στην πρώτη Συνάντηση Διαβούλευσης Αθήνα, 10/05/2018 Περιεχόμενα ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ...

Διαβάστε περισσότερα

Μια νέα χρήση γης στα πλαίσια της ΚΑΠ 2014-2020

Μια νέα χρήση γης στα πλαίσια της ΚΑΠ 2014-2020 ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΓΡΟΔΑΣΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ Αγροδασοπονία: Μια νέα χρήση γης στα πλαίσια της ΚΑΠ 2014-2020 Θεσσαλονίκη, 5 Απριλίου 2013

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφία στις ορεινές περιοχές: από τις ευρωπαϊκές οδηγίες στην τοπική πραγματικότητα

Κτηνοτροφία στις ορεινές περιοχές: από τις ευρωπαϊκές οδηγίες στην τοπική πραγματικότητα Κτηνοτροφία στις ορεινές περιοχές: από τις ευρωπαϊκές οδηγίες στην τοπική πραγματικότητα Κτηνοτροφία στις ορεινές περιοχές: από τις ευρωπαϊκές οδηγίες στην τοπική πραγματικότητα Μ. Σιόλιου - Καλουδοπούλου

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Στη χώρα μας, οι κύριες χρήσεις γης είναι Λιβάδια Γεωργικές εκτάσεις Δάση Ιδιαίτερα στον ορεινό και

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Η πυρκαγιά Η θέση της πυρκαγιάς

Διαβάστε περισσότερα

Αξιοποίηση της Ελληνικής χλωρίδας και βλάστησης στο αστικό περιβάλλον Βιοποικιλότητα στο αστικό πράσινο

Αξιοποίηση της Ελληνικής χλωρίδας και βλάστησης στο αστικό περιβάλλον Βιοποικιλότητα στο αστικό πράσινο Αξιοποίηση της Ελληνικής χλωρίδας και βλάστησης στο αστικό περιβάλλον Βιοποικιλότητα στο αστικό πράσινο Κυριάκος Γεωργίου Τομέας Βοτανικής, Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Αθηνών E-mail kgeorghi@biol.uoa.gr

Διαβάστε περισσότερα

Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στην περιοχή της Μεσογείου

Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στην περιοχή της Μεσογείου Κτηνοτροφία και ερημοποίηση στην περιοχή της Μεσογείου Π.Α. Τσιώρας, Κ. Μαντζανάς και Β.Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Σχολή Δασολογίας και

Διαβάστε περισσότερα

Η οικονομική διάσταση της εκτατικοποίησης της κτηνοτροφίας στο νησί της Χάλκης

Η οικονομική διάσταση της εκτατικοποίησης της κτηνοτροφίας στο νησί της Χάλκης Η οικονομική διάσταση της εκτατικοποίησης της κτηνοτροφίας στο νησί της Χάλκης Α. Χριστοδούλου 1 και Β. Π. Παπαναστάσης 2 1 Εργαστήριο Δασικής Οικονομικής, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΤΜΗΜΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕΣΩ ΔΕΙΚΤΩΝ Επιβλέπων: Αθ.Δελαπάσχος

Διαβάστε περισσότερα

Η διαχείριση της κτηνοτροφίας σε προστατευόμενες περιοχές: Η κατάσταση στην Ελλάδα και προτάσεις για το μέλλον

Η διαχείριση της κτηνοτροφίας σε προστατευόμενες περιοχές: Η κατάσταση στην Ελλάδα και προτάσεις για το μέλλον Η διαχείριση της κτηνοτροφίας σε προστατευόμενες περιοχές: Η κατάσταση στην Ελλάδα και προτάσεις για το Ι. Τσουγκράκης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 540 06 Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Γεωγραφική κατανομή των ειδών των γενών Lathyrus sp. και Vicia sp. στην Ελλάδα

Γεωγραφική κατανομή των ειδών των γενών Lathyrus sp. και Vicia sp. στην Ελλάδα Γεωγραφική κατανομή των ειδών των γενών Lathyrus sp. και Vicia sp. στην Ελλάδα K. Καραγιάννης, I. Θεοδωρίδης και Z. Κούκουρα Εργαστήριο Δασικών Βοσκοτόπων, Τομέας Λιβαδοπονίας και Άγριας Πανίδας, Σχολή

Διαβάστε περισσότερα

Δάση & Πυρκαγιές: αναζητείται ελπίδα

Δάση & Πυρκαγιές: αναζητείται ελπίδα Δάση & Πυρκαγιές: αναζητείται ελπίδα Ανθρωπογενείς επιδράσεις Κλιματική αλλαγή Μεταβολές πυρικών καθεστώτων Κώστας Δ. Καλαμποκίδης Καθηγητής Παν. Αιγαίου Περίγραμμα 1.0 Δασικά Οικοσυστήματα: επαναπροσδιορισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:

ΜΕΘΟΔΟΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: 24η Πανελλήνια Συνάντηση Χρηστών ArcGIS ΜΕΘΟΔΟΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Lorilla R. S. 1, Ποϊραζίδης Κ. 2, Καλογήρου Σ. 1, Μαρτίνης Α. 2 1 Χαροκόπειο

Διαβάστε περισσότερα

Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα

Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Πιέρια όρη Ποικιλότητα βλάστησης λιβαδικών οικοτόπων στα Πιέρια όρη Α. Ιώβη και Β. Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 9 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11 Κεφάλαιο Πρώτο: Το μοντέλο του οικοσυστήματος 1.1. Βασικές αρχές και ορισμοί της Οικολογίας των Οικοσυστημάτων 1.2. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΙ ΕΝΑΣ ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΠΟΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠ

ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΙ ΕΝΑΣ ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΠΟΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠ Είχαμε και παλιότερα αναφερθεί στους βοσκότοπους, τον ανεκτίμητο αυτό πόρο για την κτηνοτροφία μας, το ρόλο τους στη βιωσιμότητα της, με την καταλυτική συμβολή τους στη μείωση του κόστους παραγωγής. Είχαμε

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση των λειτουργικών ομάδων φυτών για τη μελέτη των αλλαγών των χρήσεων γης σε ημίξηρα μεσογειακά λιβάδια

Χρήση των λειτουργικών ομάδων φυτών για τη μελέτη των αλλαγών των χρήσεων γης σε ημίξηρα μεσογειακά λιβάδια Χρήση των λειτουργικών ομάδων φυτών για τη μελέτη των αλλαγών των χρήσεων γης σε ημίξηρα μεσογειακά λιβάδια Μ. Παπαδημητρίου, Ι. Ισπικούδης και Β. Π. Παπαναστάσης Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286),

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΒΑΔΙΩΝ II Καθορισμός των Προδιαγραφών και του Περιεχομένου των Προσωρινών Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 60 του Ν. 4264/2014 (ΦΕΚ 118Α ). Άρθρο

Διαβάστε περισσότερα

Ορθολογικός σχεδιασμός της διάνοιξης λιβαδικών εκτάσεων

Ορθολογικός σχεδιασμός της διάνοιξης λιβαδικών εκτάσεων Ορθολογικός σχεδιασμός της διάνοιξης λιβαδικών εκτάσεων Ε.Α. Καραγιάννης και Κ.Ν. Καραγιάννης Εργαστήριο Μηχανικών Επιστημών και Τοπογραφίας, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Αρβανίτης Παντελής Δασολόγος, PhD Δ/νση Δασών Ηρακλείου τηλ 2810264962. email: p.arvanitis@apdkritis.gov.gr NATURA 2000

Διαβάστε περισσότερα

Ευρείες μονάδες βόσκησης (Ε.ΜΟ.Β.) στην Ελλάδα

Ευρείες μονάδες βόσκησης (Ε.ΜΟ.Β.) στην Ελλάδα Ευρείες μονάδες βόσκησης (Ε.ΜΟ.Β.) στην Ελλάδα Ά. Σιδηροπούλου 1, Γ. Φωτιάδης 2, Ι. Ισπικούδης 1 και Β. Π. Παπαναστάσης 1 1 Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας (286), Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικά δάση και κλιματική αλλαγή Πέτρος Κακούρος, Δρ. Δασολόγος, ΕΚΒΥ

Ελληνικά δάση και κλιματική αλλαγή Πέτρος Κακούρος, Δρ. Δασολόγος, ΕΚΒΥ Ελληνικά δάση και κλιματική αλλαγή Πέτρος Κακούρος, Δρ. Δασολόγος, ΕΚΒΥ Η κλιματική αλλαγή (IPCC 2014 - AR5) Οι τελευταίες 3 δεκαετίες είναι οι θερμότερες από το 1850 και πιθανότατα οι θερμότερες των τελευταίων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ

ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ FRAMME LIFE 08 NAT//GR//000533 ΑΘΗΝΑ 2013 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟΥ ΥΔΑΤΟΣ (ΛYΜΑΤΩΝ) FRAMME - LIFE08 NAT/GR/000533 ΡΟΔΟΣ Το FRAMME, "Μεθοδολογία Αποκατάστασης Πυρόπληκτων Μεσογειακών Δασών - Ασφάλεια & Αποδοτικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Με όχημα το Ελληνικό Αγροδασικό Δίκτυο. Νο 1 Ιούλιος 2013. Ενημερωτικό δελτίο για τα Αγροδασικά Συστήματα

Με όχημα το Ελληνικό Αγροδασικό Δίκτυο. Νο 1 Ιούλιος 2013. Ενημερωτικό δελτίο για τα Αγροδασικά Συστήματα Ενημερωτικό δελτίο για τα Αγροδασικά Συστήματα Μία έκδοση του Ελληνικού Αγροδασικού Δικτύου Νο 1 Ιούλιος 2013 Με όχημα το Ελληνικό Αγροδασικό Δίκτυο Από το 2012 το Ελληνικό Αγροδασικό Δίκτυο (ΕΑΔ) μπήκε

Διαβάστε περισσότερα

Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων

Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων Achieving the delivery of multiple Ecosystem Services: the significance of Agro-ecosystems Δρ. Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

Το πρόβλημα της ασύδοτης βόσκησης στο νομό Δωδεκανήσου

Το πρόβλημα της ασύδοτης βόσκησης στο νομό Δωδεκανήσου Το πρόβλημα της ασύδοτης βόσκησης στο νομό Δωδεκανήσου Κ. Βούλγαρης και Ν. Θεοδωρίδης Διεύθυνση Δασών Δωδεκανήσου, Γ. Μαύρου 2, 851 00 Ρόδος Περίληψη Στο νομό Δωδεκανήσου έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων

Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Μεταπυρική Διαχείριση Δασών Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Μ. Αριανούτσου, Δρ. Καζάνης Δημήτρης Τομέας Οικολογίας - Ταξινομικής Τομέας Οικολογίας -Τμήμα Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Οικολογία βόσκησης και διαχείριση λιβαδιών: Η περίπτωση των θαμνολίβαδων

Οικολογία βόσκησης και διαχείριση λιβαδιών: Η περίπτωση των θαμνολίβαδων Οικολογία βόσκησης και διαχείριση λιβαδιών: Η περίπτωση των θαμνολίβαδων Οικολογία βόσκησης και διαχείριση λιβαδιών: Η περίπτωση των θαμνολίβαδων Θ.Γ. Παπαχρήστου 1, M.R. Hutchings 2, Π.Δ. Πλατής 1, Η.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΡΩΣΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ο αριθμός των βοοειδών και αιγοπροβάτων παρουσίασε σημαντικές διακυμάνσεις μεταπολεμικά. Τα βοοειδή έπειτα από μια σημαντική πτώση κατά

Διαβάστε περισσότερα

Εταιρία Συμβούλων σε θέματα Αγροδασοπονίας: Μία εναλλακτική επαγγελματική προοπτική των Τεχνολόγων Γεωπόνων (Ελλάδα - Ισπανία)

Εταιρία Συμβούλων σε θέματα Αγροδασοπονίας: Μία εναλλακτική επαγγελματική προοπτική των Τεχνολόγων Γεωπόνων (Ελλάδα - Ισπανία) Εταιρία Συμβούλων σε θέματα Αγροδασοπονίας: Μία εναλλακτική επαγγελματική προοπτική των Τεχνολόγων Γεωπόνων (Ελλάδα - Ισπανία) Νασιάκου Σταματία Τεχνολόγος Γεωπόνος, Καρδίτσα matinanas@hotmail.com Μπλάνας

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη LIFE + AdaptFor Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη Επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα Δασικά οικοσυστήματα Καλλιόπη Ραδόγλου & Γαβριήλ Σπύρογλου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ»

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΜΑΖΟΠΙΝΑΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΕΠΙΟ ΠΕΥΚΗ (PINUS HALEPENSIS) ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΤΑΤΟΪΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ» Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια: Αγγελάκη Ειρήνη Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κιτικίδου Κυριακή

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. 1 Εισαγωγή 4 2 Η όδευση του αγωγού σε τµήµατα 5

Περιεχόµενα. 1 Εισαγωγή 4 2 Η όδευση του αγωγού σε τµήµατα 5 Έργου: Page 2 of 21 Περιεχόµενα 1 Εισαγωγή 4 2 Η όδευση του αγωγού σε τµήµατα 5 2.1 Πεδιάδα του Αξιού (Kp 0 65) 5 2.2 Όρος Βέρµιο (Kp 65 105) 8 2.3 Λεκάνη της Πτολεµαΐδας (Kp 105 125) 13 2.4 Όρος Άσκιο

Διαβάστε περισσότερα

Συνέργεια εκμετάλλευσης δασικής βιομάζας και βόσκησης για τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας και την οικονομία της υπαίθρου

Συνέργεια εκμετάλλευσης δασικής βιομάζας και βόσκησης για τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας και την οικονομία της υπαίθρου Συνέργεια εκμετάλλευσης δασικής βιομάζας και βόσκησης για τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας και την οικονομία της υπαίθρου Π. Κακούρος 1, Π. Κουράκλη 2, Π. Χασιλίδης 3 και Ρ. Τσιακίρης 4 1. Ελληνικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα