ΜΙΚΡΟ ΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΙΚΡΟ ΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ"

Transcript

1 Ο Ευρωπαϊκός ιαπολιτισµικός Χώρος Εργασίας ΜΙΚΡΟ ΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Μια συγκριτική ανάλυση στις πρακτικές του χώρου εργασίας, στον τοµέα των ΜΜΕ σε 10 Ευρωπαϊκές χώρες.

2 ii Πίνακας Περιεχοµένων Πίνακας περιεχοµένων...error! Bookmark not defined. Ευχαριστίες... iii Πρόλογος... iv 1. Εισαγωγή οµή της Έκθεσης για τις ΜΜΕς Πιστοποίηση Προσόντων ιαπολιτισµική Επικοινωνία Γλώσσα Πολιτισµικές αξίες και πρακτικές Χρόνος Επαγγελµατικές Σχέσεις ιάκριση Πολιτισµικές αξίες και πρακτικές Επαγγελµατική Εκπαίδευση Ιάκριση Συµπεράσµατα και προτάσεις...29 Πίνακας 1 Κριτήρια της ΕΕ για τον προσδιορισµό των µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων. 5 Πίνακας 2 Οι υπό εξέταση περιπτωσιολογικές µελέτες. 6

3 iii Ευχαριστίες Αυτή η Έκθεση για τις Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις είναι προϊόν συνεργασίας για το έργο Ευρωπαϊκός ιαπολιτισµικός Χώρος Εργασίας - European Intercultural Workplace (EIW) µεταξύ των: Dublin City University, Ιρλανδία, European Centre for Education and Training (ECET), Βουλγαρία, Institut für Projektbegleitung und Kompetenzentwicklung - Pro- Kompetenz, Γερµανία; Ελληνικό Περιφερειακό Αναπτυξιακό Κέντρο (ΕΠΑΚ) Ελλάδα, Västra Nylands folkhögskola, Φιλανδία CONFORM - Consorzio Formazione Manageriale, Ιταλία, Mangfold i Arbeidslivet MiA, Νορβηγία, Academy of Humanities and Economics in Lodz,, Πολωνία, Göteborg University, Σουηδία, University of Westminster, Ηνωµένο Βασίλειο. Οι εταίροι του έργου EIW βεβαιώνουν ότι το παρόν χρηµατοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια του προγράµµατος Leonardo Da Vinci ΙΙ. Το περιεχόµενο αυτής της έκθεσης για τις Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (MMEs) βασίζεται κυρίως στις Εθνικές Αναφορές, που συντάχθηκαν από όλους τους εταίρους στα πλαίσια του έργου EIW, και περιλαµβάνει επιπρόσθετο υλικό από έρευνα και πηγές, όπου αυτό θεωρήθηκε απαραίτητο. Μια οµάδα εργασίας, αποτελούµενη από τέσσερα µέλη που ανήκουν στους συµβαλλόµενους οργανισµούς, συστάθηκε µε σκοπό να δηµιουργήσει µια διε- εθνική ανάλυση όπως επίσης και να σχεδιάσει και συµπληρώσει τους Συγκεκριµένους Τοµείς των Αναφορών (Aileen Pearson-Evans and Frieda McGovern (DCU), Boian Savtchev (ECET), Radu Szekely (Västra Nylands folkhögskola) και Brunella Maio και Andrea Marella (Conform).Θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε όλους εκείνους τους ανθρώπους και τους οργανισµούς που συνέβαλαν σε αυτήν την συνεργασία, συµπεριλαµβανοµένων και των ερευνητών µας και των κοινωνικών εταίρων µας που µας βοήθησαν µε τις περιπτωσιολογικές µελέτες αρχικά ενώ στην συνέχεια συνέβαλαν στην αξιολόγηση και την διάχυση της έρευνάς µας. Η παρούσα Έκθεση επιµελήθηκε από πλευράς (έρευνας, συλλογής δεδοµένων, σύνθεσης και έκδοσης) η Ιταλική Οµάδα του CONFORM και ο Barry Tomalin από το Πανεπιστήµιο του Westminster. Πνευµατικά ικαιώµατα 2007 Συνεργασία για το έργο Ευρωπαϊκός ιαπολιτισµικός ιάλογος (EIW). ιατηρούνται όλα τα πνευµατικά δικαιώµατα. Η αναπαραγωγή και η διανοµή του συνόλου ή µέρους αυτής της δηµοσίευσης εγκρίνεται, εκτός από εµπορικούς σκοπούς, υπό τον όρο ότι η συνεργασία για το έργο EIW αναφέρεται ως πηγή. Το παρόν έργο έχει διεξαχθεί µε την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Το περιεχόµενο αυτού του έργου δεν απεικονίζει απαραιτήτως τη θέση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, ούτε φέρει οποιαδήποτε ευθύνη.

4 iv Πρόλογος Οι Ευρωπαϊκοί εργασιακοί χώροι υπόκεινται σε σηµαντικό ανασχηµατισµό. ραµατικές πολιτικές και οικονοµικές αλλαγές στην Ευρώπη, τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αυξήσει υπερβολικά την πολιτισµική ποικιλοµορφία όλων εκείνων που ζουν, εργάζονται και εκπαιδεύονται στα σύνορα της. Η διεύρυνση της Ε.Ε. σε συνδυασµό µε την ανεργία σε πολλά µέρη της Ευρωπαϊκής Ηπείρου έχουν επιφέρει µια σταθερή αύξηση στην κινητικότητα από και προς την Ευρωπαϊκή Οικονοµική Περιοχή, που αναµένεται να συνεχιστεί και επεκταθεί. Τα ερωτήµατα που τίθενται είναι τα εξής: Τι οµοιότητες έχουν οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται στους διαφορετικούς τοµείς και κράτη; Ποιες είναι οι παγίδες που πρέπει να αποφεύγονται και ποια τα παραδείγµατα καλής πρακτικής που θα πρέπει να κοινοποιηθούν σε όλες τις χώρες της ΕΕ; Τι είδους διαπολιτισµική εκπαίδευση και οδηγίες πρέπει να αναπτυχθούν και πως θα εφαρµοστούν µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο; Αυτές είναι µερικές από τις βασικές ερωτήσεις που ενέπνευσαν την ανάπτυξη του έργου Ευρωπαϊκός ιαπολιτισµικός ιάλογος European Intercultural Workplace (EIW) (2004-7). Ξεκίνησε αρχικά στο DCU, Ιρλανδία, το έργο EIW, στην συνέχεια, αναπτύχθηκε και επεκτάθηκε µέσω ενός δικτύου που συγκεντρώνει 10 διαφορετικούς οργανισµούς από τη βόρεια και νότια Ευρώπη, µε έδρα σε χώρες- µέλη της ΕΕ ή νεοεισερχόµενα µέλη που είτε έχουν µεγάλη πείρα στην ενσωµάτωση αλλοδαπών ως εργατικό δυναµικό είτε αποτελεί νέα εµπειρία για αυτές. Ένα σηµαντικό αποτέλεσµα αυτού του έργου και ταυτόχρονα πρωταρχικός στόχος αυτής της Έκθεσης για τις Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις είναι να δηµιουργήσει µια συνοπτική εικόνα για συγκεκριµένους τοµείς εργασίας σε όλη την Ευρώπη που να βασίζονται σε εθνικές αναλύσεις περίπτωσης και περιπτωσιολογικές µελέτες του χώρου εργασίας. Στις συµβαλλόµενες στο έργο χώρες, πραγµατοποιήθηκε έρευνα σε πολλούς εργασιακούς χώρους για τον ιδιωτικό και δηµόσιο τοµέα, όπως και τον τοµέα της εκπαίδευσης. Οι απόψεις των διευθυντών, εργαζοµένων και πελατών που ανήκουν είτε στην χώρα υποδοχής είτε στις κοινότητες των αλλοδαπών εξετάστηκαν και συγκρίθηκαν. Στην συνέχεια, τα αποτελέσµατα από τις Εθνικές αναφορές των 10 συµβαλλόµενων χωρών για τον Ευρωπαϊκό ιαπολιτισµικό Χώρο εργασίας τοποθετήθηκαν µαζί για να δηµιουργήσουν 3 διεεθνικές συγκριτικές αναφορές που αφορούν τις ακόλουθες βασικές περιοχές: Επιχειρήσεις και Οικονοµία (ΜΜΕ), Κοινωνικές Υπηρεσίες (Ιατρική Περίθαλψη) και Εκπαίδευση (επικεντρώνοντας στην επίσηµη εκπαίδευση που παρέχεται σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθµίδες).

5 v Η παρούσα Έκθεση για τις Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις έχει σαν στόχο να παρέχει πληροφορίες για να βοηθήσει τους φορείς χάραξης πολιτική και επαγγελµατίες να προσδιορίσουν τις διαπολιτισµικές ανάγκες της εκπαίδευσης και τις αντίστοιχες καλές πρακτικές στην Ευρώπη και να συµβάλλουν στην δηµιουργία νέου αποτελεσµατικού διαπολιτισµικού εκπαιδευτικού υλικού που να στηρίζεται σε κοινά ευρωπαϊκά πρότυπα. Γι αυτό τον λόγο, στα πλαίσια του έργου EIW δηµιουργήθηκε εκπαιδευτικό υλικό (DVD & εγχειρίδιο) που βασίζεται στα αποτελέσµατα τα οποία αναφέρονται στην παρούσα Συγκεκριµένη Τοµεακή Έκθεση και στις 10 ξεχωριστές Εθνικές Αναφορές µε σκοπό να βοηθήσει την διεύθυνση και το προσωπικό να αναπτύξουν αποτελεσµατικές διαδικασίες ένταξης και διαπολιτισµική αρµονία στον εργασιακό χώρο. Η παρούσα έκθεση, είναι πάρα πολύ αναλυτική, αναπόφευκτα κατά την διαδικασία έκδοσης µέρους του υλικού αφαιρέθηκε, το οποίο µπορεί να ήταν χρήσιµο σε ενδεχόµενους χρήστες. Για περισόττερες πληροφορίες, και πρόσθετη πληροφόρηση για το εκπαιδευτικό µας υλικό, παρακαλώ επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού ιαπολιτισµικού Χώρου Εργασίας ( ).

6 4 1. Εισαγωγή Η παρούσα έκθεση αφορά τις επιχειρήσεις µικρού και µεσαίου µεγέθους (ΜΜΕς). Από κοινού µε τους τοµείς της Υγείας και της Υγείας, αποτελούν διακριτές σφαίρες µέσα στις οποίες οι ζωές των αλλοδαπών εργαζοµένων και της κοινωνίας υποδοχής διασταυρώνονται και γι αυτό τον λόγο επέχουν σηµαντική θέση διερεύνησης στα πλαίσια της έρευνας για την διαπολιτισµική φύση του εργασιακού χώρου. Η παρούσα έκθεση περιλαµβάνει λεπτοµερή ανάλυση για τις µικρού και µεσαίου µεγέθους επιχειρήσεις του ιδιωτικού τοµέα 1. Ο λόγος για τον οποίο εστιάζουµε σε αυτές τις επιχειρήσεις είναι γιατί αποτελούν ένα αντιπροσωπευτικό και αναγνωρίσιµο δείγµα µεταξύ των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τοµέα. Οι ΜΜΕς συνιστούν την ραχοκοκαλιά του επιχειρηµατικού κόσµου των χωρών που συµµετέχουν στην έρευνα και έτσι διαδραµατίζουν ένα πολύ σηµαντικό ρόλο για την ένταξη των αλλοδαπών εργαζοµένων στην αγορά εργασίας της χώρας υποδοχής. Αντίθετα, πριν από κάποια χρόνια, οι πολυεθνικές εταιρείες ήταν αυτές που εσώκλειαν στους κόλπους τους αλλοδαπούς εργαζόµενους µεταβάλλοντας την δοµή τους αναλόγως. Στις µέρες οι ΜΜΕς ανέλαβαν αυτόν τον ρόλο. Είναι επίσης πολύ σηµαντικό να αναφέρουµε ότι στις ΜΜΕ, το ανθρώπινο κεφάλαιο, οι γνώσεις και δεξιότητες που αποκτήθηκαν µε τα χρόνια είναι θεµελιώδεις στοιχεία της επιτυχίας τους και αυτού του είδους η γνώση µεταλλαµπαδεύτηκε προφορικά. Οι αλλοδαποί εργαζόµενοι απασχολούνται κυρίως στον τοµέα των κατασκευών ή στις υπηρεσίες προµηθειών και µεταφέρουν την τεχνογνωσία τους στις επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται. Τέλος, επειδή η παρουσία των ΜΜΕς είναι εµφανής στον πρωτογενή και δευτερογενή τοµέα, στον τοµέα των κατασκευών και στις υπηρεσίες1, αποτελούν την βάση για µια δια-τµηµατική σύγκριση στα πλαίσια του διαπολιτισµικού χώρου εργασίας. Πριν προβούµε στην ερµηνεία των στόχων και µεθόδων τις ανάλυσης, θεωρείται απαραίτητο να προσδιορίσουµε τον όρο: ΜικροΜεσαία Επιχείρηση. 1.1 Ορισµός Μικροµεσαίας Επιχείρησης Τα κύρια κριτήρια για την κατάταξη µιας µικροµεσαίας επιχείρησης είναι ο αριθµός των εργαζοµένων και ο ετήσιος τζίρος. Ακόµα κι αν οι ερευνητές του πεδίου αυτού ή στην βιβλιογραφία ανάµεσα στις χώρες δεν συµφωνούν για τις παραµέτρους κατάταξης των ΜΜΕς, η κύρια κατάταξη που χρησιµοποιείται από την ΕΕ για τις Στατιστικές και τις Πολιτικές της Κοινότητας στα πλαίσια βοήθειας στις χώρες της Κοινότητας αναφέρουν ως ελάχιστο αριθµό ατόµων τους 250 και ετήσιο τζίρο 50 εκ. ευρώ (ή 43 εκ ευρώ στον ισολογισµό). Ο παρακάτω πίνακας (πίνακας 1) δείχνει µε λεπτοµέρειες την κατηγοριοποίηση που ισχύει για τις µικρού και µεσαίου µεγέθους επιχειρήσεις, όπως ορίζεται από την ΕΕ, σύµφωνα µε τον αριθµό των εργαζοµένων και τον ετήσιο τζίρο ή το συνολικό ισοζύγιο (σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής νούµερο 2003/361/CE, 6 Μαΐου 2003). Θα πρέπει να το προσδιορίσουµε αυτό επισηµαίνοντας ότι για να ανήκει µια 1 Ο όρος «Ιδιωτικός Τοµέας» συνήθως αναφέρεται στις οικονοµικές δραστηριότητες οι οποίες αναπτύχθηκαν µε ατοµική πρωτοβουλία και από άλλα ιδιωτικά ιδρύµατα στους εξής τοµείς της οικονοµίας: - πρωτογενής (αγροτικός): η καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων, η εκτροφή ζώων και ψαριών - δευτερογενής (βιοµηχανία): η επεξεργασία των ακατέργαστων και ηµι ακατέργαστων πρώτων υλών σε τελικά αγαθά µε βιοµηχανοποιηµένες ή άλλες τυποποιηµένου είδους διαδικασίες. Βέβαια, ο τοµέας υπόκειται σε περαιτέρω τµηµατοποίηση (κατασκευαστικός, επεξεργασίας, φαρµακευτικός και βιοµηχανίας, κλπ). - Τριτογενής (υπηρεσίες): παροχή υπηρεσιών. Επίσης ο παρών τοµέας επιδέχεται επιµέρους τµηµατοποίηση (υπηρεσίες, µεταφορές, επικοινωνία, τράπεζες / ασφάλειες, ψυχαγωγία, τουρισµός, κλπ).

7 5 επιχείρηση σε µια συγκεκριµένη κατηγορία, θα πρέπει να ικανοποιεί δυο προαπαιτούµενα να έχει ένα συγκεκριµένο αριθµό υπαλλήλων και ετήσιου τζίρου ή η συνολικό ισοζύγιο. ΠΙΝΑΚΑΣ 1 επιχειρήσεων. Κριτήρια της ΕΕ για τον προσδιορισµό των µικρών και µεσαίων Εργαζόµενοι Ετήσιος Τζίρος ή Συνολικό Ισοζύγιο Μίκρο Επιχειρήσεις < 10 < 2 εκ. ευρώ Μικρές Επιχειρήσεις < 50 < 10 εκ. ευρώ Μεσαίες Επιχειρήσεις < 250 < 50 εκ. ευρώ < 43 εκ. ευρώ 1.2 Σκοπός της Έκθεσης για τις ΜΜΕς Στόχος αυτού του εγγράφου είναι να παραθέσει µια συνοπτική εικόνα των διαπολιτισµικών πρακτικών του ιδιωτικού τοµέα και πιο συγκεκριµένα των µικρών και µεσαίου µεγέθους επιχειρήσεις χρησιµοποιώντας µια διεθνική προσέγγιση. Αυτό συνεπάγεται την σύγκριση των πρακτικών που συντελούνται στις διάφορες χώρες ξεχωριστά, τονίζοντας πιθανές οµοιότητες και διαφορές, δίνοντας έµφαση στα επιχειρησιακά χαρακτηριστικά που ενδέχονται να είναι πολύ χρήσιµα στους αλλοδαπούς εργαζόµενους, στους συναδέλφους τους, στις διάφορες εταιρείες και οργανισµούς. Πιο συγκεκριµένα, µε βάση την ανάλυση της ανάπτυξης της διαπολιτισµικής συνειδητοποίησης στον χώρο εργασίας, είναι πολύ πιθανό να: ώσουµε έµφαση στις καλές πρακτικές των µικροµεσαίων επιχειρήσεων στις διάφορες χώρες όσο αφορά την πολιτισµική ποικιλοµορφία στις διάφορες χώρες θέτοντας κάτω από το µικροσκόπιο τις περιπτωσιολογικές µελέτες των χωρών. Προσδιορίσουµε τις εκπαιδευτικές ανάγκες έτσι ώστε να βοηθήσουµε τους αλλοδαπούς εργαζόµενους να ενσωµατωθούν στον χώρο εργασίας. Να δηµιουργήσουµε µια σειρά τελικών συστάσεων που µπορούν να αποτελέσουν τον οδηγό για τους ιθύνοντες των πολιτικών πρακτικών και επαγγελµατιών στον χώρο εργασίας τους έτσι ώστε να δηµιουργηθεί ένα αρµονικό διαπολιτισµικό χώρο εργασίας. Να προωθήσουµε µια νοοτροπία κατανόησης και ενσωµάτωσης των διάφορων χωρών στους χώρους εργασίας. Η παρούσα έκθεση εστιάζει περισσότερη στην κοινωνική συµπεριφορά των οργανισµών στις συµβαλλόµενες χώρες παρά στην οικονοµική τους δοµή. Λαµβάνουµε µια πραγµατική εικόνα για το τι ακριβώς συµβαίνει στον χώρο εργασίας και διαπιστώνουµε ότι παρά την απουσία µια σαφούς νοµοθεσίας ή πολιτικών και εταιρικών οδηγιών, οι εργαζόµενοι σε αυτές τις επιχειρήσεις οφείλουν να βρίσκουν λύσεις στα προβλήµατα που ανακύπτουν. Η ενσωµάτωση που είναι αποτέλεσµα της δυνατότητας και της προθυµίας των εµπλεκοµένων ανθρώπων να αντιµετωπίσουν τα προβλήµατα της καθηµερινότητας στον χώρο εργασίας.

8 6 1.3 Μεθοδολογία Η µεθοδολογία που χρησιµοποιείται αφορά την ανάλυση και την σύγκριση των διαφορετικών περιπτωσιολογικών µελετών όπως αυτές παρουσιάζονται στις Εθνικές Αναφορές (πακέτο δραστηριοτήτων 4) των συµβαλλόµενων χωρών. εν έχουν γίνει λεπτοµερείς έρευνες για την κατάσταση που επικρατεί σε κάθε συµµετέχουσα χώρα, αλλά παρουσιάζεται πολύ γενικά η τρέχουσα κατάσταση στον διαπολιτισµικό χώρο εργασίας. Η έκθεση για τις ΜΜΕ θα πρέπει να θεωρηθεί σαν ανάλυση δευτέρου βαθµού γι αυτό το υλικό, για την σύνθεση των οµοιοτήτων. Πίνακας 2, παρακάτω συνοψίζει τις περιπτωσιολογικές µελέτες που εξετάζονται στο παρόν έγγραφο, τµηµατοποιηµένο κατά χώρα και τοµέα. ΠΙΝΑΚΑΣ 2 Οι υπό εξέταση περιπτωσιολογικές µελέτες Χώρα Τοµέας Τµήµα Περιπτωσιολογική Μελέτη Βουλγαρί α Ιδιωτικός - Βιοµηχανία Οικοδοµικές Η οικοδοµή ως διαπολιτισµικός χώρος εργασίας Βουλγαρί α Ιδιωτικός - Υπηρεσίες Τουρισµός Ξενοδοχεία, µπαρ ξενοδοχείων, εστιατόρια, ως χώροι διαπολιτισµική εργασίας Βουλγαρί α Ιδιωτικός - Υπηρεσίες Μεταφορά Ο τοµέας των µεταφορών ως διαπολιτισµικός χώρος εργασίας Φιλανδία Ιδιωτικός - Βιοµηχανία Γερµανία Ιδιωτικός - Υπηρεσίες Κατασκευές Κατασκευές Τουρισµός Ξενοδοχεία και εστιατόρια (τουριστική βιοµηχανία) Γερµανία Ιδιωτικός - Υπηρεσίες Γερµανία Ιδιωτικός - Υπηρεσίες Παροχέας Εκπαίδευσης Παροχέας εκπαίδευσης Επαγγελµατική Εκπαίδευση για τα µέσα και επαγγέλµατα τεχνολογίας και πληροφοριών. Επαγγελµατική εκπαίδευση στην διοίκηση επιχειρήσεων Ελλάδα Ιδιωτικός - Βιοµηχανία Ελλάδα Ιδιωτικός - Βιοµηχανία Ελλάδα Ιδιωτικός - Υπηρεσίες Ιρλανδία Ιδιωτικός - Βιοµηχανία Ιταλία Ιδιωτικός - Βιοµηχανία Νορβηγία Ιδιωτικός - Βιοµηχανία Νορβηγία Ιδιωτικός - Βιοµηχανία Σουηδία Ιδιωτικός - Υπηρεσίες Οικοδοµικές Χτίζοντας µια επιχείρηση Κατασκευές Χτίζοντας µια επιχείρηση Λιανικό Εµπόριο Κινέζικο κατάστηµα έτοιµων ενδυµάτων Οικοδοµικές Οικοδοµικός τοµέας Κατασκευές Μικρές και οικογενειακές επιχειρήσεις κατασκευαστικού τοµέα. Οικοδοµικές Εργαζόµενοι στις κατασκευές και ενώσεις εργαζοµένων στις κατασκευές στο Όσλο. Κατασκευές Βιοτεχνία ποτών και κρασιού Λιανικό Εµπόριο Λιανική πώληση

9 7 Ηνωµένο Βασίλειο Ιδιωτικός - Υπηρεσίες Παροχή Υπηρεσιών Καφέ, αλυσίδα καταστηµάτων Οι περιπτωσιολογικές µελέτες αφορούν όλες τις συµβαλλόµενες στο έργο χώρες έτσι όλα τα κράτη αντιπροσωπεύονται. Οι περιπτωσιολογικές µελέτες που περιλαµβάνονται στον δευτερογενή τοµέα (8 από τις 16) και στον τοµέα των υπηρεσιών ( οι υπόλοιπες 8 χώρες) αντανακλούν την σηµασία που έχουν αυτοί οι τοµείς στις διάφορες χώρες όπου πραγµατοποιείται η έρευνα. Επίσης πληροφορίες περιλαµβάνονται και από την Έκθεση Περιπτωσιολογικής Κατάστασης EIW της Πολωνίας, παρά το γεγονός ότι καµιά περιπτωσιολογική µελέτη δεν έλαβε χώρα. 1.4 οµή της Έκθεσης για τις ΜΜΕς Η παρούσα έκθεση δοµήθηκε µε στόχο να απαντήσει στις ακόλουθες ερωτήσεις: Κεφάλαιο 2 Υπόβαθρο Ποιο είναι το υπόβαθρο των διάφορων χωρών αναφορικά µε την πολιτισµική ενσωµάτωση στον χώρο εργασίας; Κεφάλαιο 3 Νοµοθεσία Ποιοι είναι οι συγκεκριµένοι κανονισµοί και νοµοθεσία, εάν υπάρχει, η οποία διέπει τον διαπολιτισµικό χώρο εργασίας; Κεφάλαιο 4 Πιστοποίηση των Προσόντων Έχουν οι χώρες συστήµατα πιστοποίησης προσόντων για τους αλλοδαπούς εργαζόµενους οι οποίοι τα έχουν αποκτήσει σε άλλη χώρα; Κεφάλαιο 5 Βασικά Θέµατα / Προκλήσεις Ποια είναι τα πεδία της διαπολιτισµικής ποικιλοµορφίας τα οποία θεωρούνται ως πιο πιθανά για να προκαλέσουν παρερµηνείες; Κεφάλαιο 6 καλέ Πρακτικές Ποια είναι τα παραδείγµατα καλής πρακτικής αναφορικά µε την πολιτισµική ποικιλοµορφία η οποία έχει αναπτυχθεί στον χώρο εργασίας; Κεφάλαιο 7 Εκπαιδευτικές ανάγκες Πως µπορούν οι διαπολιτισµικές δεξιότητες του εργατικού δυναµικού να εξελιχθούν περεταίρω, ποιες είναι οι εκπαιδευτικές ανάγκες τόσο για το εργατικό δυναµικό όσο και για την διοίκηση; Κεφάλαιο 8 Συµπεράσµατα και Προτάσεις Ποια είναι τα συµπεράσµατα που µπορούµε να βγάλουµε από την έκθεση µε τις καλές πρακτικές στο διαπολιτισµικό χώρο εργασίας και ποιες είναι οι λύσεις που προτείνονται σαν αποτέλεσµα αυτών των συµπερασµάτων; 2. Υπόβαθρο Έχει επιτευχθεί η αναδιάρθρωση του ιδιωτικού τοµέα, τόσο στις βιοµηχανικές όσο και στις µετα βιοµηχανικές οικονοµίες της δυτικής Ευρώπης. Τα τελευταία χρόνια, ο τοµέα των υπηρεσιών έχει παρουσιάσει σηµαντική εξέλιξη σε βάρος του βιοµηχανικού τοµέα. Η δυτική Ευρώπη έχει σχετικά χαµηλά επίπεδα ανεργίας και έτσι προσελκύει εργαζόµενους από άλλες χώρες.

10 8 Οι περιπτώσεις ελαφρώς διαφέρουν για τις δυο χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που συµµετέχουν στο πρόγραµµα. Η Βουλγαρία και Πολωνία µόλις πρόσφατα ενσωµατώθηκαν στην οικονοµία της αγοράς, µε ποσοστά ανάπτυξης στον ιδιωτικό τοµέα. Αυτές οι χώρες έχουν υψηλά ποσοστά ανεργίας στον πρωτογενή και δευτερογενή τοµέα της οικονοµίας. Στις περιπτωσιολογικές µελέτες φαίνεται ότι η παρουσία των µεταναστών στις επιχειρήσεις είναι πολύ κοινή. Οι αλλοδαποί µε εργαζόµενοι µε µορφωτικό επίπεδο και επαγγελµατικές δεξιότητες που έχουν αποκτήσει στις χώρες προέλευσης συχνά προσλαµβάνονται ως χειρώνακτες ή ως υπάλληλοι. Απασχολούνται συχνά στον δευτερογενή τοµέα, στις κατασκευές ή στις οικοδοµικές εργασίες ή στον τριτογενή τοµέα του τουρισµού (ξενοδοχεία και εστιατόρια) ή στο λιανικό εµπόριο. Η Ανεργία βρίσκεται σε πολύ υψηλά ποσοστά στους µετανάστες. Υπάρχει επίσης ένας αριθµός επιχειρηµατικών πρωτοβουλιών που ξεκίνησαν από αλλοδαπούς και αφορούν κυρίως το λιανικό εµπόριο και τα εστιατόρια. Παρακάτω παρατίθεται µια πιο λεπτοµερής περιγραφή για τον ρόλο των αλλοδαπών εργαζοµένων του ιδιωτικού τοµέα στις συµµετέχουσες χώρες. Η µετανάστευση στην Βουλγαρία ποικίλει. Υπάρχουν µερικές κοινότητες µεταναστών, όπως οι κινεζική η οποία είναι αρκετά οµογενοποιηµένη και φαίνεται να µην αντιµετωπίζει προβλήµατα ενσωµάτωσης, ενώ δεν εκλείπουν οι ετερογενείς οµάδες, όπως η Αραβική. Ο ιδιωτικός τοµέας φαίνεται να επηρεάζεται κατά πολύ από την αύξηση στην πολιτισµική ποικιλοµορφία. Οι περισσότεροι αλλοδαποί εργαζόµενοι δεν έχουν υψηλά επίπεδα µόρφωσης, σε αντίθεση µε τους Αφρικανούς οι οποίοι εργάζονται ως µηχανικοί, γιατροί, κλπ. Οι αλλοδαποί από προερχόµενοι από την Κίνα και Αραβία συνήθως απασχολούνται σε εστιατόρια και στο λιανικό εµπόριο. Επίσης δεν είναι µεγάλη η αποδοχή των αυτόχθονων µειονοτήτων, όπως των Ροµά. Στην Γερµανία, η κατάσταση ποικίλει ανάµεσα στα Οµοσπονδιακά κράτη. Η έρευνα, που πραγµατοποιείται από τα Οµοσπονδιακά κράτη του Mecklenburg-Vorpommern, τονίζει τα υψηλά επίπεδα ανεργίας στους µετανάστες σε αυτήν την περιοχή. Μερικοί τοµείς, όπως η παροχή υπηρεσιών (catering) αντιπροσωπεύουν βιώσιµες εναλλακτικές ευκαιρίες απασχόλησης για αλλοδαπούς καθώς δεν απαιτείται να έχουν υψηλό µορφωτικό επίπεδο. Επίσης, επειδή η αµοιβή είναι χαµηλή και το ωράριο απασχόλησης δεν είναι ικανοποιητικό, οι αυτόχθονες δεν επιθυµούν να απασχοληθούν σε αυτόν τον τοµέα. Ένα άλλο στοιχείο που συµβάλλει στον µεγάλο αριθµό εργαζοµένων στα εστιατόρια, είναι το γεγονός ότι πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις λειτουργούν υπό αλλοδαπή διοίκηση, κατά συνέπεια αν στο εστιατόριο προσφέρεται µια συγκεκριµένη αλλοδαπή κουζίνα, τότε είναι απόλυτα φυσικό, τουλάχιστον ο σεφ να προέρχεται από αυτήν την χώρα. Σε µερικούς τοµείς, όπως τα εστιατόρια, η διαπολιτισµική επικοινωνία είναι αναπόσπαστο κοµµάτι του συγκεκριµένου χώρου εργασίας και τα τελευταία χρόνια, συγκεκριµένη επιχειρησιακή και πολιτισµική γνώση και ο καλός χειρισµός της γλώσσας απαιτείται. Επίσης άλλοι τοµείς, όπως ο τοµέας της Τεχνολογίας των Πληροφοριών και τα µέσα που χρησιµοποιούνται γίνονται περισσότερο διεθνοποιηµένα. Η συνεργασία µεταξύ ανθρώπων διαφορετικής εθνικότητας απαιτείται και πολύ συχνά οι πελάτες είναι αλλοδαποί. Εξαιτίας της γενικής εικόνας που παρουσιάζει η αγορά, οι ΜΜΕς πρέπει να αναζητούν και άλλες αγορές από το εξωτερικό σε µεγαλύτερο βαθµό (παράδειγµα αποτελούν οι Βαλτικές αγορές). Το διαπολιτισµικό και ξενόγλωσσο περιβάλλον που δηµιουργείται προκαλεί ένα νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον για τις τοπικές ΜΜΕς. Η πλειοψηφία των µεταναστών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα είναι ανειδίκευτοι και συχνά απασχολούνται στον κατασκευαστικό τοµέα (ελαφριά βιοµηχανία, όπως ρουχισµός), κατασκευές, τουρισµός (ξενοδοχεία και εστιατόρια) όπως επίσης στο αγροτικό και τοµέα καθαρισµού.

11 9 Η Ιρλανδία είναι η χώρα των σηµαντικών αλλαγών κατά την διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, λόγω της µετάβασης της από τον ανεπτυγµένο πρωτογενή αγροτικό τοµέα σε ένα ταχέως αναπτυσσόµενο δευτερογενή όπως και τριτογενή τοµέα (υπηρεσίες) και µετά την ένταξη της µαζί µε άλλες 9 χώρες στην ΕΕ τον Μάιο του 2004, συντελέστηκε και η µετάβαση της από µια οµογενοποιηµένη πληθυσµιακά κοινωνία σε µια χώρα µε µεγάλα ποσοστά µετανάστευσης. Σε αντίθεση µε άλλα κράτη, οι αλλοδαποί που πήγαν στην Ιρλανδία, είναι στην πλειοψηφία τους µορφωµένοι αλλά εξαιτίας των γλωσσικών δυσκολιών καταλήγουν να απασχολούνται, για παράδειγµα, ως εργάτες στον κατασκευαστικό τοµέα. Οι µικρού µεγέθους επιχειρήσεις αντιστοιχούν στο περίπου 82% όλων βιοµηχανικών επιχειρήσεων στην Ιρλανδία. Στην µεγαλύτερη τους πλειοψηφία οι επιχειρήσεις αυτές ανήκουν σε Ιρλανδό κτήτορα (95%, σε αντίθεση µε τις µεγαλύτερες επιχειρήσεις 40%). Στον τοµέα των υπηρεσιών, οι επιχειρήσεις στο σύνολο τους είναι µικρού µεγέθους (98%) και απασχολούν περισσότερο από το 50% του συνολικού εργατικού δυναµικού και ετήσιου τζίρου του τοµέα. Ενώ, στον τουρισµό απασχολείται το υψηλότερο ποσοστό αλλοδαπών εργαζοµένων και τέλος ο κατασκευαστικός τοµέας απασχολεί το µεγαλύτερο ποσοστό του εργατικού δυναµικού της Ιρλανδίας. Οι µικρές επιχειρήσεις απασχολούν το 75% του συνόλου των εργαζοµένων στον κατασκευαστικό τοµέα. Ανεξαρτήτως τοµέα, οι µικρές επιχειρήσεις απασχολούν πάνω από το 60% του εργατικού δυναµικού ενώ µόνο το 18% από το σύνολο αυτό είναι αλλοδαποί. Πάνω από το µισό (55%) των αλλοδαπών απασχολούνται σε µικρές επιχειρήσεις. Από αυτούς µόνο το 26% είναι έχει υψηλό µορφωτικό επίπεδο και απασχολείται σε υψηλόβαθµες θέσεις εργασίας, ενώ πάνω από το µισό (56%) απασχολείται σε χαµηλόβαθµες θέσεις απασχόλησης. Στο σύνολο του εργατικού δυναµικού, ένας στους οχτώ είναι αλλοδαποί 2. Οι αλλοδαποί αποτελούν τώρα πια αναπόσπαστο τµήµα στον Ιταλικό τοµέα των κατασκευών, των οποίων ο αριθµός αυξάνεται συνεχώς τόσο σαν υπαλληλικό όσο και σαν διοικητικό προσωπικό. Μια πληθώρα κοινωνικό οικονοµικών µεταβλητών επηρεάζουν την ζωή των αλλοδαπών στην χώρα. Αυτές οι µεταβλητές εσωκλείουν τον ρόλο των µικρού και µεσαίου µεγέθους επιχειρήσεων και επιχειρησιακών συστηµάτων, την συγκέντρωση στον παραδοσιακά ελαφρή κατασκευαστικό τοµέα, συγκεκριµένα τοπικά και περιφερειακά πολιτισµικά χαρακτηριστικά, την ευρεία χρήση διαλέκτων, τον ρόλο των Εµπορικών Ενώσεων, της Καθολικής Εκκλησίας, του κράτους και της πρόνοιας. Πρόσφατα, µερικές ιταλικές επιχειρήσεις, στις οποίες απασχολούνταν αλλοδαποί εργαζόµενοι, µετέφεραν τις δραστηριότητες τους στο εξωτερικό, Κατά την διάρκεια των τελευταίων 40 χρόνων, η Νορβηγία έγινε αποδέκτης ενός τεράστιου κύµατος µεταναστών από κατοίκους χωρών εκτός της ΕΕ, σε τόσο µεγάλο βαθµό ώστε σήµερα το 8% του πληθυσµού να προέρχεται από αλλοδαπούς γονείς. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι πολλοί µετανάστες και αλλοδαποί απασχολούνται ως ανειδίκευτοι εργάτες και ότι η διάκριση από τους εργοδότες δεν αφορά µόνο τη έλλειψη δεξιοτήτων αλλά και την χαµηλή επάρκεια στην γλώσσα και την έλλειψη επαγγελµατικών δεξιοτήτων που απαιτούνται σε πολλές θέσεις εργασίας. Στην Πολωνία, η µετάβαση σε µια οικονοµία της αγοράς είχε ως αποτέλεσµα να καρποφορήσουν πολλές ιδιωτικές πρωτοβουλίες, έτσι σήµερα το 99,87% των ιδιωτικών επιχειρήσεων είναι µικρού και µεσαίου µεγέθους. Τα ποσοστά της ανεργίας στην Πολωνία είναι αρκετά υψηλά και πλήττει τόσο τον αυτόχθονα όσο και τον αλλοδαπό πληθυσµό. Τέλος, οι αλλοδαποί εργαζόµενοι απασχολούνται κυρίως στον αγροτικό και κατασκευαστικό τοµέα. 2 Οι Μικρές Επιχειρήσεις στην Ορλανδία, Κεντρικό Στατιστικό γραφείο, Μάιος documents/other_releases/smallbusiness.pdf. Βλ. επίσης την απογραφή του πληθυσµού του 2006, Αποσπάσµατα διατίθενται:

12 10 Στην Σουηδία, ο ιδιωτικός τοµέας αποτελείται κυρίως από επιχειρήσεις µικρού και µεσαίου µεγέθους (το 92% των εταιρειών απασχολούν λιγότερο από 50 ανθρώπους), που λειτουργούν σε 6 (cases) περιπτώσεις από τις 10 στον τοµέα των υπηρεσιών. Η εθνική ποικιλοµορφία έχει αυξηθεί στον ιδιωτικό τοµέα, τα τελευταία χρόνια. Σε επίπεδο επιχείρησης, το 12% των επιχειρήσεων είναι υπό ξένο ιδιοκτησιακό καθεστώς και αφορά κυρίως τους τοµείς του λιανικού εµπορίου και επικοινωνιών. Τα ποσοστά ανεργίας είναι υψηλότερα στους µετανάστες από ότι στους αυτόχθονες κατοίκους, ανεξαρτήτως µορφωτικού επιπέδου. Οι µετανάστες απασχολούνται κυρίως στην βαριά βιοµηχανία, εστιατόρια, ξενοδοχεία, στις υπηρεσίες συντήρησης και καθαριότητας. Το Ηνωµένο Βασίλειο είναι παραδοσιακά µια χώρα η οποία καλοδέχεται τους αλλοδαπούς. Το 10% του εργατικού δυναµικού της χώρας είναι αλλοδαποί εργαζόµενοι από διάφορες χώρες µε διαφορετική πολιτισµική κουλτούρα. Σε µερικές περιπτώσεις, κυρίως στις µεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν αποτελούν αντικείµενο έρευνας της παρούσας µελέτης, άρχισαν να εφαρµόζονται πολιτικές ταχτικές για να αντιµετωπιστεί το ζήτηµα της διαπολιτισµικής επικοινωνίας στον χώρο εργασίας και πολλές χώρες έχουν ωφεληθεί από την εφαρµογή τέτοιων πρωτοβουλιών. Τέτοιες πολιτικές απαιτούν ευρύτερη διάχυση, όπως επίσης και µεγαλύτερη προσπάθεια για να εφαρµοστούν αποτελεσµατικά. Τα επίπεδα απασχόλησης µεταξύ των µεταναστών είναι σε σχετικά χαµηλά επίπεδα. Πολλοί είναι οι µετανάστες που αντιµετωπίζουν δυσκολίες στο να ανελιχθούν σε υψηλότερη θέση εργασίας, αν και τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει βελτιωθεί ελαφρώς. Τέλος, οι αλλοδαποί εργαζόµενοι αµείβονται λιγότερο από τους αυτόχθονες οµολόγους τους. 3. Νοµοθεσία Σύµφωνα µε τις εθνικές περιπτωσιολογικές µελέτες, υπάρχουν δυο τρόποι που αποβλέπουν στην καθιέρωση και εφαρµογή νόµου για την ποικιλοµορφία και κανονισµών για την συµπεριφορά στον χώρο εργασίας στις συµµετέχουσες χώρες. Περιγράφουµε αυτούς τους κανονισµούς σαν «κατώτατο σηµείο - top down» και «ανώτερο σηµείο - bottom up». Κατά την µέθοδο του "top down», η ενσωµάτωση µεθοδεύεται και καθοδηγείται από την νοµοθεσία. Παραδείγµατα από τα νοµοθετικά µέτρα ακολουθούν παρακάτω. Παρόλα αυτά, στην έρευνα χρησιµοποιείται η προσέγγιση bottom up σύµφωνα µε την οποία τίθενται σε εφαρµογή πρωτοβουλίες, κανόνες και πρακτικές στους χώρους εργασίας, σε τοπικό επίπεδο για να επιτευχθεί η διαπολιτισµική επικοινωνία. Αντίθετα, η εφαρµογή της top down προσέγγισης είναι λιγότερο εµφανής γιατί αφορά την εφαρµογή εθνική και ευρωπαϊκής νοµοθεσίας στον χώρο εργασίας. Στο Ηνωµένο Βασίλειο, η Επιτροπή για την Ρατσιστική Ισότητα (The Commission for Racial Equality - CRE) ιδρύθηκε το Η Επιτροπή έχει ένα νοµικό κώδικα πρακτικής που αφορά την κοινωνική ισότητα στην απασχόληση. Περιλαµβάνει τις νοµικές υποχρεώσεις των εργαζοµένων που είναι σύµφωνες µε τον νόµο για τις Φυλετικές Σχέσεις του 1976 που περιλαµβάνει γενικές συµβουλές για τις πολιτικές που πρέπει να διασφαλιστούν έναντι των διακρίσεων και της παρενόχλησης καθώς επίσης και περισσότερο λεπτοµερείς συστάσεις για τις διαδικασίες και πρακτικές οι οποίες θα προωθήσουν την δίκαιη και ίση µεταχείριση για τον καθένα. Η επιτροπή διενεργεί γενικές έρευνες για να διαπιστώσει εάν η διάκριση λαµβάνει χώρα σε συγκεκριµένους τοµείς ή περιοχές απασχόλησης, όπως η λογιστική. Σε περιπτώσεις που η επιτροπή υποψιάζεται ότι σε µια συγκεκριµένη εταιρεία ή οργανισµό γίνονται διακρίσεις, τότε επεµβαίνει µε σκοπό να πραγµατοποιήσει επίσηµη έρευνα. Η επιτροπή µπορεί: Να διατάξει τους εναγωµένους να δηµιουργήσουν έγγραφα και να εµφανίσουν στοιχεία.

13 11 Να προειδοποιήσει απλά τους εναγωµένους, από τους οποίους να απαιτήσει την άµεση ενεργοποίηση τους έτσι ώστε να λάβουν συγκεκριµένη δράση ώστε να αποτρέψουν την περεταίρω διάκριση. Να επιβάλλει τη συµµόρφωση για µη διάκριση Να υποβάλλει συστάσεις σε σχετικούς οργανισµούς και άτοµα. Να δηµιουργήσει και, εάν αυτό είναι δυνατό, να δηµοσιεύσει µια αναφορά µε τα αποτελέσµατα αυτής της έρευνας. Στην Βουλγαρία, υπάρχουν πολιτικές και νοµικά µέτρα που αφορούν τον χώρο εργασίας µε στόχο την ενσωµάτωση µεταναστών από µειονοτικές οµάδες και την µείωση του επιπέδου της ανεργίας (βλ. το έργο Εργασίες, που είναι ένα µοντέλο για την δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας µέσα από την υποστήριξη των µίκρο (micro) και µικρών επιχειρήσεων). Γενικά στην Ιρλανδία, το περιβάλλον είναι πρόσφορο για την εγκατάσταση ξένων επιχειρήσεων, λόγω των ειδικών επιχορηγήσεων και της χαµηλής φορολογίας προς τις επιχειρήσεις οι οποίες πληρούν τις προϋποθέσεις. Όλοι οι εργαζόµενοι οφείλουν να συµµορφωθούν µε τους κανονισµούς όπως αυτές τίθενται από τους Νόµους για την Ισότητα στην Απασχόληση (1998 & 20004) και τον Νόµος της Ίσης Θέσης- Equal Status Acts (2000 & 2004).3 Η Ιρλανδία ήταν από τις λίγες χώρες οι οποίες ανέπτυξαν ένα Εθνικό Σχέδιο ράσης ενάντια στον Ρατσισµό ( ) 4, όπως διαµορφώθηκε από την δέσµευση της Παγκόσµιας Συνδιάσκεψης ενάντια στον Ρατσισµό του Ο γενικός στόχος του σχεδίου αυτού είναι να δώσει τις γενικές κατευθύνσεις στην µάχη ενάντια στον ρατσισµό και να εγκαινιάσει την απαρχή µιας διαπολιτισµικής κοινωνίας, περισσότερο δεχτικής στην Ιρλανδία η οποία να βασίζεται σε πολιτικές που προωθούν την αλληλεπίδραση, την ισότητα των ευκαιριών, την κατανόηση και τον σεβασµό. Στην πάλη κατά του ρατσισµού, η Ιρλανδία θεωρείται από τη Συνθήκη των Η.Ε ως πρωτοπόρος χώρα και παράδειγµα καλής πρακτικής 5 στην Εξουδετέρωση παντός είδους Ρατσιστικών ιακρίσεων. Σύµφωνα µε το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τον Έλεγχο του Ρατσισµού και της Ξενοφοβίας (τώρα Γραφείο για τα Θεµελιώδη ικαιώµατα της ΕΕ), η Ιρλανδία ανήκει ανάµεσα στις 6 πρώτες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης των οποίων η δοµή, τα συστήµατα και οι διαδικασίες διαπνέονται από ισότητα. Στην Ιρλανδία δεν υπάρχει ειδικευµένη νοµοθεσία που να αφορά ειδικά τις ΜΜΕς, αντίθετα η νοµοθεσία είναι ενιαία και αφορά τόσο τις µικρές όσο και µεγάλες επιχειρήσεις. Οι µικρότερες επιχειρήσεις συχνά θεωρούν δυσβάστακτο το φορτίο της συµµόρφωσης µε τους κανονισµούς (που είναι συχνά άσχετοι µε τις βασικές τους δραστηριότητες) από πλευρά ανταγωνιστικότητας και κόστους. ιάφοροι οργανισµοί, όπως η ιρλανδική µικρή & µέση επιχειρηµατική ένωση (Irish Small & Medium Enterprises Association ISME 6 ) και οι Εταιρείες Μικρού Μεγέθους (Small Firms Association -SFA) 7, προσφέρουν στις ΜΜΕς µια σειρά από υπηρεσίες συµβουλευτικής, εκπαιδευτικής και εξελικτικής φύσεως. Ενώ η Fás, η Αρχή για την Εθνική Κατάρτιση και την Απασχόληση 8, προσφέρει εκπαιδευτική και συµβουλευτική υποστήριξη τόσο σε εργοδότες όσο και αυτούς που ψάχνουν για δουλειά. Η Αρχή που είναι αρµόδια για τα Εθνικά Προσόντα έχει αναπτύξει ένα Εθνικό Πλαίσιο προσόντων και πιστοποιεί δωρεάν πτυχία της αλλοδαπής (χωρίς να µεταφράζει τα έγγραφα)

14 12 Στην Πολωνία, σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία που ισχύει, οι αλλοδαπές επιχειρήσεις έχουν τα ίδια δικαιώµατα µε τις Πολωνικές, όσο αφορά τις δραστηριότητες τους στην Πολωνική Επικράτεια, εφόσον έχει τεθεί σε ισχύ µια αµοιβαία συµφωνία. Όταν δεν υφίσταται µια τέτοιου είδους συµφωνία, οι αλλοδαπές επιχειρήσεις µπορούν να λειτουργήσουν σαν Εταιρεία Περιορισµένης Ευθύνης, περιορισµένης αξιοπιστίας, ή µε περιορισµένα µετοχικά µερίδια. Ένας αριθµός επιχειρήσεων υπό ξένη ιδιοκτησία έχουν εγκατασταθεί στη Πολωνία, εκµεταλλευόµενες την παραπάνω προϋπόθεση. Η πιο δηµοφιλής µορφή επιχείρησης µε ξένη ιδιοκτησία για τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Πολωνία είναι (civil partnership)the most popular form of foreign business for SME s in Poland is the civil partnership). Αυτή µορφή εταιρεία εφαρµόζεται σε επιχειρήσεις µε καθαρές πωλήσεις κάτω των 400,000 σε δυο συναπτά οικονοµικά έτη. Το 2000, η Πολωνική κυβέρνηση υπέβαλε ένα επίσηµο έγγραφο πολιτικής που βασίζεται σε Ευρωπαϊκές Οδηγίες για την Απασχόληση. Το έγγραφο αυτό έχει την ονοµασία «Εθνική Στρατηγική για την ανάπτυξη της Απασχόλησης και Ανθρωπίνων Πόρων». Το επίσηµο αυτό έγγραφο ταχτικής παρόλο που είναι ακόµα σε ισχύ, στερείται αποτελεσµατικότητας για διάφορους λόγους, ένας από τους οποίους ήταν ο περιορισµός για την ανάπτυξη των µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕς) λόγω υψηλής φορολογίας. Σουηδία Στην Σουηδία, δεν υπάρχει συγκεκριµένη νοµοθεσία που να αφορά την ενσωµάτωση των µεταναστών στις ΜΜΕς, αλλά η νοµοθεσία για την µη διάκριση εφαρµόζεται στο σύνολο των επιχειρήσεων στον ιδιωτικό ή δηµόσιο τοµέα. 4. Πιστοποίηση Προσόντων Η αναγνώριση των προσόντων που έχουν αποκτήσει οι αλλοδαποί στις χώρες καταγωγής τους, δεν αναφέρεται στις εθνικές αναφορές των 10 συµβαλλόµενων χωρών του έργου. Παρόλα αυτά, σε όλες τις χώρες που συµµετείχαν στην έρευνα, παρατηρήθηκε ότι οι µετανάστες που είναι απόφοιτοι δευτεροβάθµιας ή ανώτερης εκπαίδευσης (τεχνικά διπλώµατα ή πτυχία που έχουν αποκτηθεί στις χώρες καταγωγής τους) απασχολούνται σε θέσεις εργασίας οι οποίες είναι κατώτερες των προσόντων τους γιατί δεν απαιτούν καµιά εξειδικευµένη γνώση. Οι µετανάστες επίσης αντιµετωπίζουν προβλήµατα κατά την αναγνώριση των πτυχίων τους που έχουν αποκτήσει στις χώρες καταγωγής τους και αφορά κυρίως την αντιστοιχία µε πτυχία της ηµεδαπής. Αυτό το γεγονός παρατηρείται κυρίως σε χώρες όπως η Βουλγαρία και Νορβηγία. Αντίθετα σε χώρες όπως η Σουηδία, τα γραφεία εργασίας πιστοποιούν για την εγκυρότητα τους, τα ξένα διπλώµατα. 5. Βασικά Θέµατα / Προκλήσεις Αυτό το κεφάλαιο επικεντρώνεται σε παράγοντες που επηρεάζουν τις σχέσεις στον χώρο εργασίας µεταξύ των ανθρώπων µε διαφορετικό πολιτισµικό υπόβαθρο. Είναι σαφές ότι η συνύπαρξη των διάφορων εθνικοτήτων µεταξύ τους δηµιουργούν πολλές προκλήσεις για την διαπολιτισµική συνεργασία. Τα βασικά θέµατα που θα εξετάσουµε είναι: ιαπολιτισµική επικοινωνία: γλώσσα, µη- προφορική επικοινωνία, και τις επικοινωνιακές µορφές που χρησιµοποιούν οι αλλοδαποί µε διαφορετικό πολιτισµικό υπόβαθρο.

15 13 Η επιρροή των πολιτισµικών αξιών και πρακτικών: η αντίληψη του χρόνου, ο ρόλος της θρησκείας, οι διατροφικές συνήθειες και ο ρόλος της κοινωνίας. Οι επαγγελµατικές σχέσεις ανάµεσα στους συναδέλφους Μεροληπτική συµπεριφορά 5.1 ιαπολιτισµική Επικοινωνία Γλώσσα Η γλώσσα είναι ο βασικός παράγοντας που επιδρά στην επιτυχή ή όχι διαπολιτισµική ενσωµάτωση στον χώρο εργασίας. «Το πιο µεγάλο πρόβληµα που αντιµετωπίζουµε είναι η γλώσσα, γιατί δεν υπάρχει συνεννόηση», ανέφερε ένα Ιρλανδός διευθυντής µιας κατασκευαστικής επιχείρησης. Ανεπαρκής γνώση της γλώσσας της χώρας υποδοχής, η οποία αποτελεί το πρωταρχικό στοιχείο που µπορεί να αποµονώσει και να αποκλείσει τους αλλοδαπούς. Γιατί η γλώσσα είναι το εργαλείο που χρησιµοποιείται για την ανάπτυξη των σχέσεων στον χώρο εργασίας και εν γένει όλων των κοινωνικών σχέσεων. Η γλώσσα είναι το κύριο στοιχείο που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην πολιτισµική ενσωµάτωση, και επηρεάζει κυρίως: Την πρόσληψη των αλλοδαπών εργαζοµένων. Σχέσεις, πιθανές παρεξηγήσεις και διαµάχες ανθρώπων µε διαφορετικό πολιτισµικό υπόβαθρο στον ίδιο χώρο εργασίας (µεταξύ συναδέλφων, διευθυντών, ξένων προµηθευτών και πελατών). Τις σχέσεις εκτός του εργασιακού χώρου µε άλλες δηµόσιες υπηρεσίες και οργανισµούς. Στις διάφορες εθνικές µελέτες κατέστη φανερό ότι δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι µετανάστες δεν γνωρίζουν την γλώσσα της χώρας υποδοχής µε αποτέλεσµα να δηµιουργούνται εµπόδια κατά την επικοινωνία στον χώρο εργασίας µε τους εργοδότες, τους ανώτερους ή τους συναδέλφους τους ή αντιµετωπίζουν προβλήµατα να αντιµετωπίσουν τις γραφειοκρατικές διαδικασίες των διαφόρων κοινωνικών υπηρεσιών ή υπηρεσιών υγείας, και σχολεία, κλπ. Έτσι είναι πολύ σηµαντική η γνώση ξένων γλωσσών καθώς όλο και περισσότερες µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις έρχονται συχνά σε επαφή µε αλλοδαπούς προµηθευτές και πελάτες. Αυτό που είναι σαφές είναι ότι η επάρκεια της γλώσσας της χώρας υποδοχής συνιστά το κυριότερο προσόν για την πρόσληψη ενός αλλοδαπού εργαζόµενου σε µερικούς τοµείς όπως τον κατασκευαστικό. Ένας Έλληνας διευθυντής ανέφερε: «Προτιµούµε να συνεργαζόµαστε µε Έλληνες. Η συνεργασία µε αλλοδαπούς είναι δύσκολη κυρίως όταν δεν γνωρίζουν την γλώσσα». Ο εργοδότης είναι συνήθως διστακτικός στην πρόσληψη αλλοδαπών και κυρίως όταν είναι φανερό ότι γλωσσικά προβλήµατα ενδέχεται να ανακύψουν. Έτσι, ένας αλλοδαπός που κατανοεί τις εργασίες που του ανατίθενται και γνωρίζει πώς να εκφραστεί είναι σε πλεονεκτικότερη θέση από άλλους. Ένας Νορβηγός εργοδότης στον τοµέα των κατασκευών είπε: «Οι αλλοδαποί εργαζόµενοι δεν προσλαµβάνονται σε θέσεις ευθύνης κυρίως στον κατασκευαστικό τοµέα, γιατί δεν γνωρίζουν την γλώσσα. Μερικοί από τους εργαζόµενους προερχόµενοι από µειονοτικές οµάδες αδυνατούν να εκφραστούν». Οι γλωσσικές δεξιότητες είναι σηµαντικές τόσο κατά την εύρεση εργασίας όσο και κατά την επιβίωση στο χώρο εργασίας. Η γλωσσική ανεπάρκεια δηµιουργεί παρεξηγήσεις. Όπως ανέφερε ένας Έλληνας διευθυντής του τοµέα των κατασκευών, «Η έλλειψη γνώσης της γλώσσας είναι πολύ σηµαντικό εµπόδιο. Αν ο συνεργάτης σου δεν αντιλαµβάνεται µε ακρίβεια αυτά που τους λες τότε λάθη µπορούν να ανακύψουν τα οποία κοστίζουν σε χρόνο και χρήµα. Όταν πρόκειται για την ανέργεση ενός κτηρίου, δεν υπάρχουν περιθώρια για

16 14 λάθη. Όλα πρέπει να γίνουν σύµφωνα µε τους κανονισµούς και τις απαιτήσεις των πελατών. εν είσαι ποτέ σίγουρος αν κατάλαβαν και για να αντιληφθείς τι λένε, πρέπει να επαναλάβουν την φράση τους!» Στην µελέτη περίπτωσης της Μ. Βρετανίας, η πλειοψηφία των εργαζοµένων ανέφερε ότι τα γλωσσικά εµπόδια αποτελούν το κυριότερο µειονέκτηµα σε ένα πολιτισµικά ποικιλόµορφο περιβάλλον εργασίας έτσι η επικοινωνία εµποδίζεται ακόµα και στα στενά πλαίσια ενός οργανισµού. Το γεγονός ότι οι αλλοδαποί µπορεί να µην καταλαβαίνουν τι τους λένε µπορεί να θεωρηθεί ως έλλειψη εξυπνάδας. Θεωρούν ως δεδοµένο ότι οι αλλοδαποί καταλαβαίνουν όλα όσα τους λένε στην γλώσσα της χώρας υποδοχής, ανεξαρτήτως δυσκολίας που µπορεί να αντιµετωπίζουν από πλευράς προφοράς. Σε µερικές περιπτώσεις, οι γλωσσικές δεξιότητες είναι τόσο ανεπαρκείς που ένας διερµηνέας είναι απαραίτητος στον χώρο εργασίας, ο οποίος συνήθως είναι συνάδελφος µε περισσότερα χρόνια διαµονής στην χώρα. Ο διερµηνέας χρειάζεται για να µεταφέρει τις οδηγίες όπως π.χ. στην περίπτωση του κατασκευαστικού τοµέα της Νορβηγίας και Ιρλανδίας, αλλά απαιτεί περισσότερο χρόνο. Όπως είπε ένας Ιρλανδός διευθυντής : «Παίρνει περισσότερο χρόνο και δεν γνωρίζω αν αντιλήφθηκαν το περιεχόµενο των λόγων µου. Το µόνο που έχεις να κάνεις είναι να εµπιστευτείς τον µεταφραστή, αλλά και πάλι δεν γνωρίζεις αν έγινες πλήρως κατανοητός». Παρόλα αυτά, ζητώντας από έναν εργαζόµενο να παίξει τον ρόλο του µεταφραστή, µπορεί να προκαλέσει προβλήµατα πολιτισµικής διαφορετικότητας, όπως διαπίστωσε ένας Ιρλανδός διευθυντής: «Ζήτησα από ένας Ρώσο παίξει τον ρόλο του διερµηνέα ανάµεσα σε εµένα και σε έναν άλλο εργαζόµενο από την Ανατολική Ευρώπη. Προσεβλήθη και µου είπε ότι είναι τον ίδιο σαν να αποκαλείς έναν Ιρλανδό ότι είναι Άγγλος. Τείνουµε να τους βάζουµε όλους στο ίδιο καζάνι. Είναι περήφανοι για τις ταυτότητες τους». Μερικές φορές οι αλλοδαποί προσπαθούν να ξεπεράσουν τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν µε την γλώσσα χρησιµοποιώντας µια τρίτη ουδέτερη γλώσσα. Αυτό µπορεί να προκαλέσει περεταίρω σύγχυση στους ανθρώπους στους οποίους απευθύνονται. Έτσι την στιγµή που ο αλλοδαπός εργαζόµενος δεν γνωρίζει την γλώσσα της χώρα υποδοχής και ο εργοδότης δεν γνωρίζει την γλώσσα του αλλοδαπού συµφωνούν να χρησιµοποιήσουν µια τρίτη κοινή και για τους δυο γλώσσα. Συχνά τα Αγγλικά εκπληρώνουν αυτόν τον ρόλο, όπως συµβαίνει για παράδειγµα στον τοµέα των κατασκευών της Νορβηγίας. Η κατάσταση γίνεται λιγότερο πολύπλοκη κυρίως όταν υπάρχουν οµάδες µεταναστών από την ίδια χώρα προέλευσης στον χώρο εργασίας. Σε αυτή την περίπτωση, οι αλλοδαποί χρησιµοποιούν την µητρική τους γλώσσα στην µεταξύ τους επικοινωνία και έτσι είναι ευκολότερο να αντιληφθούν το είδος των υποχρεώσεων που έχουν να φέρουν σε πέρας. Ένας αλλοδαπός εργαζόµενος στην Ελλάδα, είπε: «πολλές φορές δεν καταλαβαίνω µε ακρίβεια το περιεχόµενο των λόγων των υπολοίπων, αλλά αποφεύγω να το δείξω. Προτιµώ να κρύβω την άγνοια µου. Είναι πάντοτε πολύ ευκολότερο να εργάζοµαι µε έναν οµοεθνή µου, γιατί µου εξηγεί τι λένε οι υπόλοιποι». Από την άλλη πλευρά, όταν οι αλλοδαποί εργαζόµενοι µιλούν µεταξύ τους στην µητρική τους γλώσσα, δεν γίνονται κατανοητοί από τους υπολοίπους, έτσι δηµιουργείται ένα κλίµα καχυποψίας και έλλειψης εµπιστοσύνης. εν είναι φανερό, αν οι οδηγίες µεταβιβάστηκαν µε επιτυχία σε αυτούς που δεν κατέχουν καλά την γλώσσα, ή αν έχουν γίνει λάθη τα οποία έχουν διευθετηθεί ή αν κάποιος χρησιµοποίησε απρεπής γλώσσα. Ένας Έλληνας εργοδότης συνόψισε µε δυο λόγια αυτήν την κατάσταση: «µιλούν στην γλώσσα τους. Αυτό συνιστά πρόβληµα γιατί δεν γνωρίζεις αν θέλουν να καλύψουν ένα λάθος ή να κρύψουν κάτι. Επιπλέον οι υπόλοιποι εργαζόµενοι δεν βλέπουν αυτή την ενδοεπικοινωνία µε καλό µάτι και έτσι προκύπτει ένα κλίµα τεταµένο».

17 15 Ένα άλλο πρόβληµα συνιστά το επίπεδο δυσκολία της γλώσσας υποδοχής και είναι πολύ πιθανό να προκύψουν παρεξηγήσεις όταν ο αλλοδαπός χρησιµοποιεί την γλώσσα µε λανθασµένο τρόπο. να χρησιµοποιήσει µε λανθασµένο τρόπο Συνήθως χρησιµοποιούµε ένα συγκεκριµένο στυλ επικοινωνίας στις µεταξύ µας συζητήσεις στον χώρο εργασίας που συνήθως αφορά τον τοµέα εργασίας στον οποίο δουλεύουµε, ενώ πιο επίσηµη ειδικευµένη γλώσσα χρησιµοποιείται στον γραπτό λόγο και στις διάφορες υπηρεσίες. Η ανεπίσηµη γλώσσα συχνά επηρεάζεται από διαλέκτους και τοπική προφορά. Οι αναλύσεις για την διαπολιτισµική επικοινωνία δείχνουν, για παράδειγµα, ότι στους χώρους εργασίας σε Ιταλία, Ελλάδα, Βουλγαρία και Νορβηγία, διαφορετικές διάλεκτοι χρησιµοποιούνται κατά τόπους ή παρουσιάζονται διαφορές στον τρόπο προφοράς, καθιστώντας την διαδικασία εκµάθησης της γλώσσας της χώρας υποδοχής µια πολύ δύσκολη διαδικασία. Όπως αναφέρει ένας αλλοδαπός που διαµένει στην Νορβηγία: «Κατά τόπους οι Νορβηγοί µιλούν διαφορετικές διαλέκτους οι οποίες είναι δυσκολονόητες». Αυτό σηµαίνει ότι η γλώσσα που µαθαίνει ένας αλλοδαπός στον χώρο εργασίας είναι διαποτισµένη µε προφορά και εκφράσεις τέτοιες που δεν µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε επίσηµο περιβάλλον εκτός του χώρου εργασίας, γιατί δεν είναι και τόσο πρέπον να ακούγονται σε χώρους όπως τράπεζες, δηµόσιες υπηρεσίες, κλπ. Η ξενική προφορά µπορεί επίσης να δηµιουργήσει προβλήµατα. Σύµφωνα µε έρευνες οι αλλοδαποί το θεωρούν απόλυτα φυσιολογικό και πολύ δύσκολο να αλλάξουν τον τρόπο που προφέρουν τις διάφορες λέξεις. Για τους Έλληνες και τους Σουηδούς, η ξενική προφορά δεν δηµιουργεί προβλήµατα, αλλά οι ξένοι επισκέπτες στην Βουλγαρία παραπονιούνται για την προφορά των µεταναστών όπως επίσης και για την ανεπάρκεια στην γλώσσα αυτών που διοργανώνουν ταξίδια. Η Τεχνική επαγγελµατική Γλώσσα δηµιουργεί επίσης προβλήµατα στους µετανάστες. Η αδυναµία να κατανοήσουν και να χρησιµοποιήσουν την τεχνική επαγγελµατική γλώσσα αποτελεί λόγο απόρριψης για την κατάληψη µιας θέσης εργασίας ή ακόµα κι αν προσληφθούν µπορεί να δηµιουργήσει παρερµηνείες στον χώρο εργασίας. Πιο συγκεκριµένα, σύµφωνα µε τους ερωτηθέντες αλλοδαπούς η τεχνική γλώσσα τους δυσκολεύει να κατανοήσουν, να εκφραστούν µε κατάλληλο και αποτελεσµατικό τρόπο στον χώρο εργασίας. Σε µερικούς τοµείς, όπως στον κατασκευαστικό τοµέα, η αποτυχία κατανόησης της γλώσσας συνεπάγεται ότι οι διαδικασίες και οι κανονισµοί ασφαλείας δεν τηρούνται κατά το δοκούν, Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο όταν χρησιµοποιούνται µηχανήµατα γιατί ατυχήµατα ενδέχονται να λάβουν χώρα λόγω της µη σωστής χρήσης, όπως διαπιστώθηκε µε σαφήνεια από την ανάλυση του κατασκευαστικού τοµέα στην Νορβηγία. Τέλος, η κατανόηση της γλώσσας, κυρίως της επίσηµης της χώρας υποδοχής, επιτρέπουν στους αλλοδαπούς εργαζόµενους να κινούνται µε περισσότερη ευχέρεια στις δηµόσιες υπηρεσίες και σε άλλους οργανισµούς (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, κλπ). Στην Σουηδία, η κυβέρνηση προσφέρει µαθήµατα σε προχωρηµένο επίπεδο για εκµάθηση του γραπτού και προφορικού επίσηµου λόγου της Σουηδικής γλώσσας σε αλλοδαπούς που ήδη γνωρίζουν καλά την γλώσσα Μη προφορική Επικοινωνία Η µη προφορική επικοινωνία η οποία αποτελείται από χειρονοµίες και εκφράσεις θεωρείται σαν ένας τρόπος να ξεπεραστούν τα κάθε είδους προβλήµατα επικοινωνίας στις χώρες όπως Ιταλία, Νορβηγία και Ελλάδα. Παρόλα αυτά ακόµα κι οι διάφορες χειρονοµίες

18 16 µπορούν να παρερµηνευθούν γιατί οι αλλοδαποί εργαζόµενοι µε διαφορετικό πολιτισµικό υπόβαθρο µπορεί να προσδώσουν σε αυτές διαφορετική ερµηνεία. Επιπλέον, η χρήση χειρονοµιών από αλλοδαπούς µπορεί να οδηγήσει σε διαφορετικά αποτελέσµατα γιατί εξαρτάται από την συνήθεια των ανθρώπων και τον χώρο που λαµβάνει χώρα η επικοινωνία. Οι χώρες µε µεσογειακό πολιτισµό είναι προδιαθετιµένες θετικά στην χρήση χειρονοµιών από ότι για παράδειγµα, οι Σκανδιναβικές χώρες. Οι αναλύσεις από τις διάφορες χώρες έδειξαν, για παράδειγµα, ότι οι Έλληνες και σε µερικό βαθµό όλοι µεσογειακοί λαοί είναι πάρα πολύ εκφραστικοί και όχι µόνο χρησιµοποιούν την γλώσσα του σώµατος πάρα πολύ αλλά είναι και σε θέση να την κατανοήσουν. Από την άλλη πλευρά, η υπερβολική χρήση των χειρονοµιών µπορεί να προκαλέσει το αντίθετο αποτέλεσµα από το επιθυµητό. Παρά το γεγονός, ότι η µη προφορική επικοινωνία µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την επικοινωνία µεταξύ δυο ανθρώπων, δεν συνίσταται η χρήση της όταν υπάρχουν περισσότεροι. Επίσης άλλοι επικοινωνιακοί παράγοντες που ενδέχονται να επηρεάσουν την αλληλεπίδραση, π.χ. κατά την διάρκεια της επικοινωνίας ο ένας καλύπτει τον άλλο, δηλ. τον βαθµό στον οποίο τα µέλη µιας κοινωνίας παρεµβαίνουν και διαπόπτουν τον συνοµιλητή τους Επικοινωνιακά στυλ Πέρα από την γλώσσα και την µη προφορική επικοινωνία, παρερµηνείες µπορεί να προκαλέσει το επικοινωνιακό στυλ. Πιο συγκεκριµένα, σύµφωνα µε τις εθνικές εκθέσεις των συµβαλλόµενων χωρών, η άµεση οµιλία (speaking directly) εκτιµάται. Στην Εθνική έκθεση της Σουηδίας, για παράδειγµα το άµεσο επικοινωνιακό στυλ προτιµάται σε όλα τα επίπεδα, σε επαγγελµατικές συζητήσεις, σε συζητήσεις για πληρωµές, για διακοπές. Αλλά η άµεση επικοινωνία όταν χρησιµοποιήθηκε εκτός του χώρου εργασίας µε τους υπαλλήλους ή µε τους πελάτες θεωρήθηκε ως ενοχλητική. Παρόλα αυτά, ήταν σαφές ότι ακόµα κι αν το επικοινωνιακό στυλ µεταξύ των συναδέλφων στην δουλειά ήταν ως εκ επί των πλείστων άµεσο, τα προβλήµατα κατανόησης παρέµειναν. Σε άλλες περιπτώσεις, όµως η άµεση γλώσσα µπορούσε να προκαλέσει προβλήµατα, όπως συµβαίνει στην Βουλγαρία. Το Χιούµορ είναι επίσης ένας παράγοντας ο οποίος θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη όταν αναλύουµε την διαπολιτισµική επικοινωνία στον χώρο εργασίας. ιαπιστώθηκε ότι όταν το περιβάλλον είναι διαπολιτισµικό τότε η χρήση του χιούµορ περιορίζεται, από φόβο να µην προσβληθεί κάποιος συνάδελφος διαφορετικής κουλτούρας, έστω και ασυναίσθητα, όπως συµβαίνει στον τοµέα των κατασκευών της Ιρλανδίας και στον τοµέα των µεταφορών της Βουλγαρίας. Ένας διευθυντής αναφέρει: «Πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός για το τι λες περισσότερο συνειδητοποιηµένος και ακριβής. Συνήθως η χρήση του χιούµορ µειώνεται αισθητά καθώς οι αλλοδαποί δεν το κατανοούν». Οι άνθρωποι µε διαφορετικές κουλούρες δεν κατανοούν που βρίσκεται το αστείο. Για παράδειγµα, στην περίπτωση µιας Ελληνικής κατασκευαστικής εταιρείας, οι αλλοδαποί δεν ανταποκρίνονταν στο χιούµορ των Ελλήνων συναδέλφων τους και τούµπλαλιν. Το να εκφράζει κανείς ανοικτά την γνώµη του και τα συναισθήµατα του, φαίνεται να συνιστά πρόβληµα σε µερικούς χώρους. Για παράδειγµα, στον ελληνικό κατασκευαστικό χώρο, οι αλλοδαποί εργαζόµενοι, κυρίως Αλβανοί και Ρώσοι αποφεύγουν να εκφράζουν την γνώµη τους ανοικτά. Στις περισσότερες περιπτώσεις προτιµούν την σιγουριά της ουδετερότητας χωρίς να λένε την γνώµη τους έτσι ώστε να αποφύγουν να δηµιουργήσουν

19 17 εντάσεις. Ένας εργαζόµενος ανέφερε: «εν θέλω να δίνω αφορµές. Θέλω απλά να κάνω την δουλειά µου και να φύγω». εν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι άλλοι ψάχνουν αφορµή για καβγά, αλλά δεν θα είµαι εγώ αυτός που θα τους δώσει αφορµή». Τα προβλήµατα έκφρασης σε αυτήν την περίπτωση δεν υφίστανται λόγω γλωσσικής ανεπάρκειας αλλά από φόβο να µην κριθούν αρνητικά για τις απόψεις τις οποίες εκφράζουν. Σε άλλους πολιτισµούς, όπως στην Σουηδία, το να εκφράζει κανείς την γνώµη του ανοιχτά, είναι θεµελιώδες δικαίωµα το οποίο θεωρείται αναπόσπαστο κοµµάτι της κοινωνίας όταν αλληλεπιδρούν µε άλλους πολιτισµούς. Η ελευθερία έκφρασης των συναισθηµάτων είναι πάρα πολύ σηµαντική αλλά εξίσου σηµαντική είναι η εκµάθηση του τρόπου έκφρασης αυτών των συναισθηµάτων. Όπως ανέφερε ένας ερωτώµενος: «οι Έλληνες είναι πάντα πολύ πιο αυθόρµητοι αλλά πάντα είναι έτοιµοι να παρεξηγήσουν. Πρέπει να είµαστε προσεκτικοί για τον τρόπο που µιλάµε και καλό είναι να αγνοούµε µερικά σχόλια ή συµπεριφορές. Μια άλλη πτυχή διαφορετικότητας όσο αφορά το επικοινωνιακό στυλ µεταξύ των διάφορων πολιτισµών έχει σχέση µε την ευγένεια. Γενικά, το ζήτηµα της ευγένειας ή µη όταν σχετίζεται µε την ιεραρχία και την εξουσία, δεν αποτελεί πρόβληµα τις ΜΜΕς. Αυτό ενδέχεται να συµβαίνει λόγω της διάρθρωσης των ΜΜΕς οι οποίες θεωρούνται πιο ευέλικτες ως προς την ιεραρχικής τους δοµή σε σύγκριση µε τις µεγαλύτερες επιχειρήσεις ή δηµόσιες υπηρεσίες. Στο παράδειγµα για την παροχή υπηρεσιών (catering) στο Ηνωµένο Βασίλειο η έννοια της ευγένειας είναι άµεσα συνηφασµένη µε την επισηµότητα, π.χ. µε τον τρόπο που απευθυνόµαστε σε κάποιον και της εν γένει κατανόησης του τι συνθέτει την ευγενή συµπεριφορά. Σε γενικές γραµµές, όµως οι αλλοδαποί αντιµετωπίζουν δυσκολίες στα να προσδιορίσουν τον σωστό τρόπο συµπεριφοράς, για παράδειγµα τον τρόπο µε τον οποίο θα απευθυνθούν στον συνοµιλητή τους, να αποφεύγουν να τον διακόπτουν, να εκφράζονται µε τρόπο σωστό και ολοκληρωµένο καθώς και να προσέχουν τον τόνο της φωνής τους (να είναι απαλός και γλυκός). Το γεγονός αυτό είναι περισσότερο εµφανές στον τοµέα του λιανικού εµπορίου, στην παροχή υπηρεσιών, όπως για παράδειγµα οι ελληνικές επιχειρήσεις ετοίµων ενδυµάτων ή τη βουλγαρική τουριστική βιοµηχανία. 5.2 Πολιτισµικές αξίες και πρακτικές Χρόνος Η συνέπεια στον χρόνο είναι αµφιλεγόµενο µέρος της πολιτισµικής επικοινωνίας. Μερικοί πιστεύουν σε αντίθεση από άλλους, ότι η αντίληψη και η διαχείριση του χρόνου διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και αυτή η διαφορετικότητα δεν µπορεί να αποδοθεί άµεσα στις πολιτισµικές διαφορές µεταξύ των ανθρώπων. Η χρονική συνέπεια δεν τέθηκε σαν ζήτηµα που να εµποδίζει τις διαπολιτιµικές σχέσεις για τις χώρες Νορβηγία, Ελλάδα και Ηνωµένο Βασίλειο. Πιο συγκεκριµένα στην ελληνική περιπτωσιολογική µελέτη, οι εργαζόµενοι στον κατασκευαστικό τοµέα πληρώνονται µε την ώρα. Το γεγονός αυτός φαίνεται να επηρεάζει και τον χρόνο ολοκλήρωσης των εργασιών τους µε σκοπό ώστε να κερδίσουν περισσότερα χρήµατα, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο αν αυτή είναι συνήθης πρακτική για το εργατικό δυναµικό στο σύνολο του ή αφορά απλά µόνο τους εργαζόµενους, όπως και να έχει, αυξάνει το κόστος στις επιχειρήσεις και δηµιουργεί έριδες στον χώρο εργασίας. Παρόλα αυτά, οι γενικεύσεις για την συνέπεια και τη συµπεριφορά των ανθρώπων απέναντι στον χρόνο καλό είναι να αποφεύγονται να ανάγονται στην διαφορετική κουλτούρα των ανθρώπων αλλά µόνο στους ίδιους τους ανθρώπους.

GET-UP ] Συνοπτική έκθεση σχετικά με τα ερωτηματολόγια

GET-UP ] Συνοπτική έκθεση σχετικά με τα ερωτηματολόγια Πράσινο Πρόγραμμα Κατάρτισης Επιχειρηματικότητας (GET-UP) O 5 - Πράσινη επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη - Συγκριτική προοπτική GET-UP ] Συνοπτική έκθεση σχετικά με τα ερωτηματολόγια Με την παρούσα έκθεση

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ευρωπαϊκός ιαπολιτισµικός Χώρος Εργασίας ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ

Ο Ευρωπαϊκός ιαπολιτισµικός Χώρος Εργασίας ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ Ο Ευρωπαϊκός ιαπολιτισµικός Χώρος Εργασίας ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ Μια Συγκριτική ανάλυση των πρακτικών στους χώρους εργασίας στον τοµέα της εκπαίδευσης σε 10 Ευρωπαϊκές χώρες ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... i Ευχαριστίες...

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ CRI(98)30 Version grecque Greek version ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΣΑΛΛΟ ΟΞΊΑΣ ΣΎΣΤΑΣΗ ΓΕΝΙΚΉΣ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΤΗΣ ECRI ΑΡΙΘ. 4: ΕΘΝΙΚΈΣ ΈΡΕΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΊΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΡΌΠΟ ΑΝΤΊΛΗΨΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP

Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP Αυτό το έργο έχει χρηµατοδοτηθεί µε την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών για Κωφούς και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΠΕ

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΠΕ Leonardo da Vinci Leonardo Project: A EUROPEAN OBSERVATORY ON THE USE OF ICT-SUPPORTED LIFE LONG LEARNING BY SMES, MICRO-ENTERPRISES AND THE SELF-EMPLOYED IN RURAL AREAS ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Οµιλία του Προέδρου του ΣΕΒ. κ. Οδυσσέα Κυριακόπουλου. «Περιφερειακή Ανάπτυξη και Απασχόληση»

Οµιλία του Προέδρου του ΣΕΒ. κ. Οδυσσέα Κυριακόπουλου. «Περιφερειακή Ανάπτυξη και Απασχόληση» Οµιλία του Προέδρου του ΣΕΒ κ. Οδυσσέα Κυριακόπουλου στην Ηµερίδα της ΓΣΕΕ «Περιφερειακή Ανάπτυξη και Απασχόληση» Θεσσαλονίκη 5 Σεπτεµβρίου 2003 Ηλέκτρα Παλλάς 1 Τα τελευταία χρόνια, παρά την ταχεία ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ/ ΜΕΤΑΝΑΣΤΡΙΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ/ ΜΕΤΑΝΑΣΤΡΙΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ/ ΜΕΤΑΝΑΣΤΡΙΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΟΥ (ΚΜΟΠ) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ The project Move on -

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Ο Ευρωπαϊκός Διαπολιτισμικός Χώρος Εργασίας ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Μια συγκριτική έρευνα στον χώρο εργασίας του ιατρικού τομέα περίθαλψης σε 10 Ευρωπαϊκές χώρες. ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

αντιπροσωπεύουν περίπου το τέσσερα τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού διαμορφώνονται νέες συνθήκες και δεδομένα που απαιτούν νέους τρόπους

αντιπροσωπεύουν περίπου το τέσσερα τοις εκατό του συνολικού πληθυσμού διαμορφώνονται νέες συνθήκες και δεδομένα που απαιτούν νέους τρόπους Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο Εργαστήριο με θέμα «Παιδική φτώχεια και ευημερία : 'Έμφαση στην κατάσταση των παιδιών μεταναστών στην Κύπρο και την Ευρωπαϊκή Ένωση» 17 Οκτωβρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ. ΠΥΛΑΙΑΣ-ΧΟΡΤΙΑΤΗ Απρίλιος 2012 Ανάλυση της Τοπικής Αγοράς Εργασίας 1. Περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών της περιοχής παρέμβασης στην οποία θα εφαρμοστεί το προτεινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

2. ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ Ο.Π.Α.

2. ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ Ο.Π.Α. 2. ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ Ο.Π.Α. 2.1. Επαγγελματική Κατάσταση Απασχόληση Πτυχιούχων του Ο.Π.Α. Το κύριο θέμα της έρευνας αφορούσε την τρέχουσα επαγγελματική κατάσταση των

Διαβάστε περισσότερα

5 η Διδακτική Ενότητα Οι βασικές αρχές και η σημασία της Διοίκησης του Ανθρώπινου Δυναμικού στην περίπτωση των τουριστικών επιχειρήσεων

5 η Διδακτική Ενότητα Οι βασικές αρχές και η σημασία της Διοίκησης του Ανθρώπινου Δυναμικού στην περίπτωση των τουριστικών επιχειρήσεων ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Πρόγραμμα επικαιροποίησης γνώσεων αποφοίτων ΑΕΙ στην οργάνωση, διοίκηση τουριστικών επιχειρήσεων και στην προώθηση τουριστικών προορισμών 5 η Διδακτική Ενότητα Οι βασικές αρχές και

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστευση, ευρωπαϊκές κοινωνικές αξίες και γλώσσα: συγκριτική αποτύπωση συμπερασμάτων του προγράμματος GRUNDTVIG MIVAL 2011-2013.

Μετανάστευση, ευρωπαϊκές κοινωνικές αξίες και γλώσσα: συγκριτική αποτύπωση συμπερασμάτων του προγράμματος GRUNDTVIG MIVAL 2011-2013. Μετανάστευση, ευρωπαϊκές κοινωνικές αξίες και γλώσσα: συγκριτική αποτύπωση συμπερασμάτων του προγράμματος GRUNDTVIG MIVAL 2011-2013. Βασιλική Τσεκούρα, Διευθύντρια Κατάρτισης του ΔΑΦΝΗ ΚΕΚ, Υπεύθυνη Ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Επιστήμες Επικοινωνίας Τμήμα Δημοσιογραφίας & Μ.Μ.Ε. 1 2 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση - Χριστάκη,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα)

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) Ενότητα 10: Μοντέλα εκπαίδευσης μειονοτήτων Αναστασία Κεσίδου

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ ΣΕΞΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ

ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ ΣΕΞΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ ΣΕΞΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ Στόχος Η δηµιουργία του κατάλληλου ψυχολογικού υπόβαθρου έτσι ώστε τα παιδιά:! Να κατανοήσουν την αξία της διαφορετικότητας,! Να αναπτύξουν

Διαβάστε περισσότερα

Οι διακρίσεις στην απασχόληση παραμένουν μεγάλες σήμερα παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια.

Οι διακρίσεις στην απασχόληση παραμένουν μεγάλες σήμερα παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια. Αγαπητοί φίλοι και φίλες, Οι διακρίσεις στην απασχόληση παραμένουν μεγάλες σήμερα παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια. Οι διακρίσεις συνδέονται άμεσα με

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Τμήμα Ιστορίας - Αρχαιολογίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Ιστορία-Αρχαιολογία Τμήμα Ιστορίας

Διαβάστε περισσότερα

Μπορείτε να εξηγήσετε πώς είναι δομημένο το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» της Τράπεζας;

Μπορείτε να εξηγήσετε πώς είναι δομημένο το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» της Τράπεζας; Απαντήσεις της ΕΤΕπ στις μικρομεσαίες για το πρόγραμμα απασχόλησης νέων Αναλυτική ενημέρωση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σχετικά με το πιλοτικό πρόγραμμα για την απασχόληση των νέων, «Δεξιότητες και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2008 Εξαµηνιαία Έρευνα Συγκυρίας στις Ξενοδοχειακές Επιχειρήσεις 2 1. Εισαγωγή Το ΙΤΕΠ άρχισε να διεξάγει δύο φορές το χρόνο Έρευνα Συγκυρίας µεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Ακολουθεί η περιγραφή του δείγµατος και κατόπιν αναλύονται τα αποτελέσµατα για κάθε κατηγορία ανηλίκων και ενηλίκων χωριστά.

Ακολουθεί η περιγραφή του δείγµατος και κατόπιν αναλύονται τα αποτελέσµατα για κάθε κατηγορία ανηλίκων και ενηλίκων χωριστά. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Γενικό Λύκειο Βαλτινού Τρικάλων ως εµπλεκόµενο σχολείο στο ευρωπαϊκό πρόγραµµα Comenius Regio, που υλοποιείται µεταξύ φορέων και οργανισµών των Τρικάλων (Ελλάδα) και του

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΩΝ

Ε.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΩΝ Ε.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΩΝ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 01: «ΜΈΣΟ-ΜΑΚΡΟΠΡΌΘΕΣΜΗ ΣΤΉΡΙΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΎ ΠΟΥ ΥΦΊΣΤΑΤΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ ΑΠΡΌΒΛΕΠΤΩΝ ΤΟΠΙΚΏΝ Ή ΤΟΜΕΑΚΏΝ ΚΡΊΣΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΔΈΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ποια τα οφέλη για τις επιχειρήσεις;

Ποια τα οφέλη για τις επιχειρήσεις; ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ Τοµεακό πρόγραµµα Erasmus H ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ERASMUS Νέα προσόντα στον χώρο εργασίας ΕΙΕ, Τρίτη, 16 Οκτωβρίου 2012 Ελίνα Μαυρογιώργου, IKY-Ελληνική Εθνική

Διαβάστε περισσότερα

1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες η ύπαιθρος κατέχει εξέχουσα θέση στον πολιτισµό της χώρας και στην ψυχή των κατοίκων της,

1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες η ύπαιθρος κατέχει εξέχουσα θέση στον πολιτισµό της χώρας και στην ψυχή των κατοίκων της, ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΦΛΩΡΙΝΑΣ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 Ο ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΩΣ ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Ολγα Ιακωβίδου Αν. Καθηγήτρια, Τµήµα Γεωπονίας, ΑΠΘ. 1. H ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ Στις περισσότερες

Διαβάστε περισσότερα

Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ. Palmos Analysis Ltd.

Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ. Palmos Analysis Ltd. Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ Palmos Analysis Ltd. Μάρτιος 2016 ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΕΒΕΘ (Executive Summary) Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 6ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 6ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μάθηµα 6ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Μαθήµατος 6 Ø Τι είναι η οργάνωση ως διοικητική λειτουργία; Ø Ποιες είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Φιλολογία-Φιλοσοφία 1 Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 1996-1998 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΡΧΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2000

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Πολιτισµού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενηµέρωσης και Αθλητισµού 7 Απριλίου 2002 PE 312.519/1-32 ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ 1-32 Σχέδιο έκθεσης Kathleen Van Brempt Πραγµάτωση µιας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΕΔΕ

ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΕΔΕ ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΕΔΕ ΑΘΗΝΑ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Εισαγωγικό Σημείωμα Η Ελληνική Εταιρία Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ) είναι μη κερδοσκοπικό Σωματείο, που ως σκοπό έχει τη «διάδοση των αρχών και της σωστής

Διαβάστε περισσότερα

Κώδικας εοντολογίας για Επαγγελματίες στην Υποστηριζόμενη Απασχόληση

Κώδικας εοντολογίας για Επαγγελματίες στην Υποστηριζόμενη Απασχόληση Κώδικας εοντολογίας για Επαγγελματίες στην Υποστηριζόμενη Απασχόληση Η Ευρωπαϊκή Ένωση για την Υποστηριζόμενη Απασχόληση (εφεξής ΥπΑπ) έχει αναπτύξει έναν Κώδικα Δεοντολογίας, που περιλαμβάνει την αρχές

Διαβάστε περισσότερα

Το παρόν προσαρτάται στην Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2006 2007 και αποτελεί αναπόσπαστο τµήµα της.

Το παρόν προσαρτάται στην Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2006 2007 και αποτελεί αναπόσπαστο τµήµα της. ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ Β ΣΤΗΝ ΕΓΣΣΕ 2006-2007 Το παρόν προσαρτάται στην Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2006 2007 και αποτελεί αναπόσπαστο τµήµα της. ΣYΜΦΩΝΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ 1. Γενικές παρατηρήσεις Μέσα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

8η συνεδρίαση της ΜΙΚΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΕ-ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ

8η συνεδρίαση της ΜΙΚΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΕ-ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ REX/057 Βρυξέλλες, 1 Ιουνίου 2001 8η συνεδρίαση της ΜΙΚΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΕ-ΟΥΓΓΑΡΙΑ που πραγματοποιήθηκε στη Βουδαπέστη στις 22 Μαΐου 2001 ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ στην οποία προέβησαν οι δύο συμπρόεδροι

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ε_3.Ο λ3τ(ε) ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (2ος Κύκλος) ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ηµεροµηνία: Μ. Τετάρτη 16 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ. ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ-ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ Απρίλιος 2012 Ανάλυση της Τοπικής Αγοράς Εργασίας 1. Περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών της περιοχής παρέμβασης στην οποία θα εφαρμοστεί

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ερωτήσεις Στόχοι 1 ου Μαθήµατος Ø Ποιες είναι οι προκλήσεις στον εργασιακό χώρο σήµερα; Ø Πώς είναι οι οργανισµοί στο νέο

Διαβάστε περισσότερα

Η Διακήρυξη της IFLA για την Πολυπολιτισμική Βιβλιοθήκη

Η Διακήρυξη της IFLA για την Πολυπολιτισμική Βιβλιοθήκη Η Διακήρυξη της IFLA για την Πολυπολιτισμική Βιβλιοθήκη Η πολυπολιτισµική βιβλιοθήκη - µια πύλη σε µία πολιτιστικά ποικιλόµορφη κοινωνία ανοιχτή στο διάλογο Translation in Greek: Antonia Arahova Librarian

Διαβάστε περισσότερα

Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης

Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης Ονοματεπώνυμο: Πανοπούλου Ελένη Σειρά: 13 Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κυριακίδου Ολίβια Δεκέμβριος, 2016 Στόχοι Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 5ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός. Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Μαθήµατος 6

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 5ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός. Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Μαθήµατος 6 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μάθηµα 5ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Μαθήµατος 6 Ø Τι είναι η οργάνωση ως διοικητική λειτουργία; Ø Ποιες είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΥΤΧ. «Λεμεσός: Μια πόλη, ο κόσμος όλος!» ΟΜΙΛΙΑ ΗΜΑΡΧΟΥ ΑΝ ΡΕΑ ΧΡΙΣΤΟΥ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΥΤΧ. «Λεμεσός: Μια πόλη, ο κόσμος όλος!» ΟΜΙΛΙΑ ΗΜΑΡΧΟΥ ΑΝ ΡΕΑ ΧΡΙΣΤΟΥ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΥΤΧ «Λεμεσός: Μια πόλη, ο κόσμος όλος!» ΟΜΙΛΙΑ ΗΜΑΡΧΟΥ ΑΝ ΡΕΑ ΧΡΙΣΤΟΥ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 Με ιδιαίτερη ικανοποίηση σας παρουσιάζουμε σήμερα τους στόχους και το περιεχόμενο του πρώτου

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη Ιστορία του Έργου

Σύντομη Ιστορία του Έργου Σύντομη Ιστορία του Έργου Η ιστορία του «LOCPROII» βρίσκει τις ρίζες της στην επιτυχημένη ολοκλήρωση ενός έργου Interreg IIIA με όνομα «LOCPRO». Η εκ των υστέρων γνώση από το «LOCPRO» κατέστησε εμφανές

Διαβάστε περισσότερα

ΖΗΤΗΣΗ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ Ι ΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΖΗΤΗΣΗ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ Ι ΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Α.Ε. ΖΗΤΗΣΗ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ Ι ΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 2005 ΖΗΤΗΣΗ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Σύνοψη Υπόβαθρο της μελέτης Η

Διαβάστε περισσότερα

«Οι βασικές αρχές και οι στόχοι του Ελληνικού Δικτύου για την καταπολέμηση των διακρίσεων»

«Οι βασικές αρχές και οι στόχοι του Ελληνικού Δικτύου για την καταπολέμηση των διακρίσεων» «Οι βασικές αρχές και οι στόχοι του Ελληνικού Δικτύου για την καταπολέμηση των διακρίσεων» Ημερίδα: «Το Δικαίωμα στην Εργασία και η καταπολέμηση των διακρίσεων: Η σημερινή πραγματικότητα στην Ελλάδα και

Διαβάστε περισσότερα

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010 Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Δημοτικής, Προδημοτικής και Ειδικής Εκπαίδευσης για τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα (21-22 Δεκεμβρίου 2010 και 7 Ιανουαρίου 2011) Δ Φάση Επιμόρφωσης Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα για τον αντίκτυπο του Προγράμματος Erasmus στην Κύπρο

Έρευνα για τον αντίκτυπο του Προγράμματος Erasmus στην Κύπρο Έρευνα για τον αντίκτυπο του Προγράμματος Erasmus στην Κύπρο Χαρακτήρας της έρευνας Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 320 άτομα, εκ το οποίων το 84% έχουν καταγωγή από Κύπρο, 12% από Ελλάδα και το υπόλοιπο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Έρευνα αγοράς θεωρείται κάθε οργανωμένη προσπάθεια συλλογής, επεξεργασίας και ανάλυσης πληροφοριών σχετικών με την αγορά που δραστηριοποιείται μια επιχείρηση. Αυτές οι πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

και ρατσιστές και εθνικιστές;

και ρατσιστές και εθνικιστές; και ρατσιστές και εθνικιστές; 1 Και ρατσιστές και εθνικιστές; Πως αντιµετωπίζουµε οι Έλληνες τη διαφορετικότητα των ανθρώπων και των φυλών; Θα προτιµούσαµε να µην δεχόταν η Ελλάδα οικονοµικούς µετανάστες;

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΠΤΩΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ 2018: ΝΟΜΙΜΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΑΙΝΙΩΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΠΕΡΙΠΤΩΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ 2018: ΝΟΜΙΜΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΑΙΝΙΩΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ 2018: ΝΟΜΙΜΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2018 Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής. ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ 2018 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΙΟΛΟΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Το Επενδυτικό σχέδιο 3. Βασικές έννοιες και ορισµοί

Το Επενδυτικό σχέδιο 3. Βασικές έννοιες και ορισµοί ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ I Διδάσκων: Δρ. Κ. Αραβώσης Το Επενδυτικό σχέδιο 3. Βασικές έννοιες

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηµατικότητα

Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηµατικότητα Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηµατικότητα Τα αποτελέσµατα δειγµατοληπτικής έρευνας που πραγµατοποιήθηκε για 6η συνεχή χρονιά από τη Διεύθυνση Οικονοµικών Μελετών της ICAP Group

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος του Γιώργου Τσιάκαλου 25. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Εισαγωγή 29

Πρόλογος του Γιώργου Τσιάκαλου 25. ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Εισαγωγή 29 Περιεχόµενα Πρόλογος του Γιώργου Τσιάκαλου 25 ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Εισαγωγή 29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Κοινωνικός αποκλεισµός και εκπαίδευση Θεωρητικές προσεγγίσεις 30 1.1 Κοινωνικός αποκλεισµός 30 1.1.1 Η εκπαίδευση ως παράγοντας

Διαβάστε περισσότερα

Μετάβαση από το Σχολείο στην Εργασία-Βασικές Αρχές και Προτάσεις για τους Υπεύθυνους του Πολιτικού Σχεδιασµού

Μετάβαση από το Σχολείο στην Εργασία-Βασικές Αρχές και Προτάσεις για τους Υπεύθυνους του Πολιτικού Σχεδιασµού Μετάβαση από το Σχολείο στην Εργασία-Βασικές Αρχές και Προτάσεις για τους Υπεύθυνους του Πολιτικού Σχεδιασµού Στο τέλος του 1999, ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός ξεκίνησε ένα σηµαντικό πρόγραµµα έρευνας στο θέµα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ EΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗΣ Box 55565, 102 04 Stockholm, Sweden Tηλ. (+46-8) 545 660 16, 17, Tέλεφαξ (+46-8) 667 32 93 Email: sweden.oey@greekembassy.se

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Πολιτική Επιστήμη 1 Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ.

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ. 2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες Έχει παρατηρηθεί ότι δεν υπάρχει σαφής αντίληψη της σηµασίας του όρου "διοίκηση ή management επιχειρήσεων", ακόµη κι από άτοµα που

Διαβάστε περισσότερα

Οι Ευρωπαίοι και οι γλώσσες τους

Οι Ευρωπαίοι και οι γλώσσες τους Ειδικό ευρωβαρόμετρο 386 Οι Ευρωπαίοι και οι γλώσσες τους ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στον πληθυσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ευρύτερα ομιλούμενη μητρική γλώσσα είναι η γερμανική (16%), έπονται η ιταλική και η αγγλική (13%

Διαβάστε περισσότερα

Η επιχειρηματικότητα θεωρείται ελκυστική, ωστόσο ο κίνδυνος της αποτυχίας παραμένει

Η επιχειρηματικότητα θεωρείται ελκυστική, ωστόσο ο κίνδυνος της αποτυχίας παραμένει Randstad Hellas Λεωφ. Μεσογείων 2 & Σινώπης Πύργος Αθηνών, Κτίριο Α' 11527 Αθήνα www.randstad.gr Δελτίο Τύπου Ημερομηνία 29.3.2017 Περισσότερες πληροφορίες: Άννα Σύκαλου Telephone +30 210 6770523 asykalou@randstad.gr

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΩΤΗ ΣΟΥ ΔΟΥΛΕΙΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ EURES

Η ΠΡΩΤΗ ΣΟΥ ΔΟΥΛΕΙΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ EURES Η ΠΡΩΤΗ ΣΟΥ ΔΟΥΛΕΙΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ EURES Συχνές ερωτήσεις Γενικά Πού µπορώ να βρω πληροφορίες για το πρόγραµµα «Η πρώτη σου δουλειά µέσω του EURES» (Your first EURES job YFEJ) Μπορείτε να βρείτε πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Το Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών

Το Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών Το Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών Οδηγός χρήσης για εταιρείες και άλλους οργανισµούς Το Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών θέτει αναγνωρισµένα διεθνή στάνταρ για τη µέτρηση και σύγκριση γλωσσικών ικανοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτική Ανάλυση των Στοιχείων Η θέση των συµβουλίων στη διάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήµατος

Συγκριτική Ανάλυση των Στοιχείων Η θέση των συµβουλίων στη διάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήµατος 4. Συγκριτική Ανάλυση των Στοιχείων Από τη σύντοµη επισκόπηση που προηγήθηκε προκύπτει ότι στον ορισµό και στα χαρακτηριστικά ενός συµβουλίου παιδείας που θέσαµε στην αρχή της µελέτης ανταποκρίνονται αρκετά

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Διαπολιτισμική Εκπαίδευση E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

ΖΗΤΗΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΖΗΤΗΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Α.Ε. ΖΗΤΗΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 2004 ΖΗΤΗΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΧΙΟΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙ ΡΟΥΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙ ΡΟΥΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙ ΡΟΥΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Με την ολοένα και ταχύτερη ανάπτυξη των τεχνολογιών και των επικοινωνιών και ιδίως τη ραγδαία, τα τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Θετικών Επιστημών 1 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση - Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Ερευνητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 6 ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 6 ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 6 ο ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ 1. Εισροή συναλλαγµατικών εσόδων στις χώρες υποδοχής και φιλοξενείας Έννοια Ιδιαίτερη σηµασία για αναπτυσσόµενες χώρες Μακροχρόνιος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κοινοπραξία... 1 Τι είναι το έργο TAKE CARE... 2 Βασικά αποτελέσματα... 3 Εκπαιδευτική Εργαλειοθήκη... 4 M-Game... 4 Ικανότητες των Διευθυ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κοινοπραξία... 1 Τι είναι το έργο TAKE CARE... 2 Βασικά αποτελέσματα... 3 Εκπαιδευτική Εργαλειοθήκη... 4 M-Game... 4 Ικανότητες των Διευθυ TAKE CARE BOOKLET ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κοινοπραξία... 1 Τι είναι το έργο TAKE CARE... 2 Βασικά αποτελέσματα... 3 Εκπαιδευτική Εργαλειοθήκη... 4 M-Game... 4 Ικανότητες των Διευθυντών Υγείας... 5 Δραστηριότητες...

Διαβάστε περισσότερα

sfs Sozialforschungsstelle Dortmund (social research centre), central scientific institution of the Technical University Dortmund

sfs Sozialforschungsstelle Dortmund (social research centre), central scientific institution of the Technical University Dortmund Επιστημονικός Υπεύθυνος: sfs Sozialforschungsstelle Dortmund (social research centre), central scientific institution of the Technical University Dortmund Στα πλαίσια του έργου: Improving Gender Equality

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Κ.Ε.) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΥΨΗΛΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ (Ν. 4071/2012)

ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Κ.Ε.) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΥΨΗΛΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ (Ν. 4071/2012) ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Κ.Ε.) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΥΨΗΛΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ (Ν. 4071/2012) Εισαγωγή Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 η Ελλάδα μετατράπηκε από χώρα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Μονάδα 1.1: Τεχνικές δεξιότητες και προσόντα

Εκπαιδευτική Μονάδα 1.1: Τεχνικές δεξιότητες και προσόντα Εκπαιδευτική Μονάδα 1.1: Τεχνικές δεξιότητες και προσόντα Πέρα από την τυπολογία της χρηματοδότησης, των εμπλεκόμενων ομάδων-στόχων και την διάρκεια, κάθε project διακρατικής κινητικότητας αποτελεί μια

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Leonardo da Vinci A EUROPEAN OBSERVATORY OF THE USE OF ICT-SUPPORTED LIFELONG LEARNING BY SMES, MICRO-ENTERPRISES & THE SELF-EMPLOYED IN RURAL AREAS ΠΑΚΕΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3: ΕΡΕΥΝΑ ΦΟΡΕΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ, ΑΠΟ ΕΚΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηματολόγιο για τη λειτουργία των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) ήμος: 1 / 16. 1.Ιδιότητα ερωτώµενου Δήµαρχος Πρόεδρος ΣΕΜ µέλος ΣΕΜ άλλο

Ερωτηματολόγιο για τη λειτουργία των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) ήμος: 1 / 16. 1.Ιδιότητα ερωτώµενου Δήµαρχος Πρόεδρος ΣΕΜ µέλος ΣΕΜ άλλο 1 / 16 Ερωτηματολόγιο για τη λειτουργία των Συμβουλίων Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) ήμος: 1.Ιδιότητα ερωτώµενου Δήµαρχος Πρόεδρος ΣΕΜ µέλος ΣΕΜ άλλο 2.Συγκροτήθηκε στο Δήµο σας ΣΕΜ; ΝΑΙ ΟΧΙ (αν όχι συνεχίστε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Τίτλος θέσης Υπεύθυνος έρευνας Κωδικός αναφοράς EF-TA-18-04 Τύπος σύμβασης Έκτακτος υπάλληλος 2f ( 1 ) Ομάδα καθηκόντων/βαθμός AD 7 Διάρκεια αρχικής σύμβασης 5 έτη

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΤΣΑΚΙΩΡΗ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΤΣΑΚΙΩΡΗ Προτεινόμενα Θέματα Νεοελληνικής Γλώσσας Β Λυκείου Κείμενο: «Εργαζόμενοι από το σπίτι» Στην εποχή της ταχύτητας που ζούμε οι αλλαγές είναι αναμενόμενες σε πολλούς τομείς. Έτσι και στον εργασιακό χώρο παρατηρούνται

Διαβάστε περισσότερα

Theo Nichols Nadir Suğur

Theo Nichols Nadir Suğur 1 2 The Nichls Nadir Suğur 3 4 Ευχαριστίες Ευχαριστίες οφείλονται σε όλους τους εταίρους του προγράμματος που συμμετείχαν στην άσκηση αυτή, τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρέπει να ευχαριστήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Κουίζ για το μισθολογικό. χάσμα μεταξύ των δυο. φύλων. Καλωσορίσατε στο κουίζ για το μισθολογικό. φύλων!

Κουίζ για το μισθολογικό. χάσμα μεταξύ των δυο. φύλων. Καλωσορίσατε στο κουίζ για το μισθολογικό. φύλων! Αυτό το σύντομο κουίζ χρησιμοποιεί ερωτήσεις ανοιχτού τύπου για να εξηγήσει τα αίτια και τον αντίκτυπο του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δυο φύλων στην ΕΕ. Περιλαμβάνει επίσης λεπτομέρειες για το πού

Διαβάστε περισσότερα

Project: COMPASS 510858-LLP-1-AT-LEONARDO-LMP ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Project: COMPASS 510858-LLP-1-AT-LEONARDO-LMP ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Project: COMPASS 510858-LLP-1-AT-LEONARDO-LMP ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Αυτό το ερωτηµατολόγιο έχει σαν στόχο να εξασφαλίσει σηµαντικές πληροφορίες πάνω στις ειδικές ανάγκες υποστήριξης που έχει η νεολαία η

Διαβάστε περισσότερα

«Η επιχειρηματικότητα στις ορεινές περιοχές του Δήμου Πύλης»

«Η επιχειρηματικότητα στις ορεινές περιοχές του Δήμου Πύλης» «Η επιχειρηματικότητα στις ορεινές περιοχές του Δήμου Πύλης» ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΗΜΕΡΙΔΑ «Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και Ορεινές Περιοχές» ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΟΣ ΓΙΟΥΛΑ ΤΟΜΕΑΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

ΟΜΙΛΟΣ ΓΙΟΥΛΑ ΤΟΜΕΑΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΟΜΙΛΟΣ ΓΙΟΥΛΑ ΤΟΜΕΑΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το όραμα και οι εταιρικές αξίες του Ομίλου ΓΙΟΥΛΑ προσδιορίζουν στον μέγιστο βαθμό τη

Διαβάστε περισσότερα

2.1. Επαγγελματική Κατάσταση Απασχόληση Πτυχιούχων του Τμήματος Στατιστικής του Ο.Π.Α.

2.1. Επαγγελματική Κατάσταση Απασχόληση Πτυχιούχων του Τμήματος Στατιστικής του Ο.Π.Α. 2. ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΤΟΥ Ο.Π.Α. 2.1. Επαγγελματική Κατάσταση Απασχόληση Πτυχιούχων του Τμήματος Στατιστικής του Ο.Π.Α. Από το σύνολο των πτυχιούχων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΡΕΥΝΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΡΕΥΝΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ OΣ Πειραιάς, Μάρτιος 2009 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΡΕΥΝΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Η Γενική Γραµµατεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος ανακοινώνει

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Τμήματα: ς, Ποιμαντικής & Κοινωνικής ς 1 Μελέτη απορρόφησης του

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Φιλολογία Τμήμα Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής 1 Μελέτη απορρόφησης

Διαβάστε περισσότερα

- SELF-EVALUATION project - Self-evaluation tool

- SELF-EVALUATION project - Self-evaluation tool UNIVERSITY OF PATRAS Laboratory on Sociology and Education - SELF-EVALUATION project - Self-evaluation tool Σας παρακαλούμε να σημειώσετε, σε ποιο βαθμό σας ταιριάζει προσωπικά η καθεμιά από τις παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

Φωτεινή Γιαννακουδάκη: Εκπαιδευτικός ΠΕ07 Πειραματικό Γυμνάσιο Ρεθύμνου alfavita.gr

Φωτεινή Γιαννακουδάκη: Εκπαιδευτικός ΠΕ07 Πειραματικό Γυμνάσιο Ρεθύμνου alfavita.gr Φωτεινή Γιαννακουδάκη: Εκπαιδευτικός ΠΕ07 Πειραματικό Γυμνάσιο Ρεθύμνου alfavita.gr Η ανακοίνωση αυτή έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών, γονέων, εκπαιδευτικών, μαθητών, των φορέων της ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ 1ης ΕΡΕΥΝΑΣ (1 ο Ερευνητικό Ερώτημα)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ 1ης ΕΡΕΥΝΑΣ (1 ο Ερευνητικό Ερώτημα) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας της Β τάξης του Π.Π. ΓΕΛ Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, με θέμα Ρατσισμός-Ξενοφοβία, τέθηκαν τα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα: 1. Ποιές οι αντιλήψεις των μαθητών

Διαβάστε περισσότερα

Αναφορά από τη συνάντηση της οµάδας εργασίας της Συµβουλευτικής προς τον ΟΟΣΑ Επιτροπής των Συνδικάτων (TUAC)

Αναφορά από τη συνάντηση της οµάδας εργασίας της Συµβουλευτικής προς τον ΟΟΣΑ Επιτροπής των Συνδικάτων (TUAC) Αναφορά από τη συνάντηση της οµάδας εργασίας της Συµβουλευτικής προς τον ΟΟΣΑ Επιτροπής των Συνδικάτων (TUAC) Πραγµατοποιήθηκε στο Παρίσι, από 13 14/11/08, η συνάντηση της Οµάδας Εργασίας για την εκπαίδευση,

Διαβάστε περισσότερα

Γραφείο Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Πληροφόρησης Νέων Δήμου Ρεθύμνης

Γραφείο Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Πληροφόρησης Νέων Δήμου Ρεθύμνης Γραφείο Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Πληροφόρησης Νέων Δήμου Ρεθύμνης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκοπός του παρόντος είναι να παρουσιάσει τον τρόπο δημιουργία και λειτουργίας Γραφείου Επαγγελματικού Προσανατολισμού

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός για Εργαζόµενους

Οδηγός για Εργαζόµενους EIPIL-PAN Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Προώθηση της Άτυπης Μάθησης Βραβείο Εργαζόµενου Οδηγός για Εργαζόµενους εκέµβριος 2009 Asset Τεχνολογική Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Προώθηση της Άτυπης Μάθησης

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Θετικών Επιστημών 1 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση - Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Ερευνητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΓΕΩΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Ηµερίδα «Σπουδές στη Γεωγραφία και Προοπτικές Σταδιοδροµίας», Τµήµα Γεωγραφίας, Πανεπιστηµίου Αιγαίου, Αθήνα, 24 Φεβρουαρίου 2006. ΓΕΩΓΡΑΦΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Παναγιώτης

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα

Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Στην παρούσα ενότητα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα δειγματοληπτικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε για 5η συνεχή χρονιά από τη Διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ

Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ Δέσποινα Σιδηροπούλου-Δημακάκου Καθηγήτρια Ψυχολογίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών 1 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Δασολογία-Περιβάλλον Σχολή Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος 1 Μελέτη απορρόφησης

Διαβάστε περισσότερα

ιαπολιτισµική κοινωνική ψυχολογία Στόχος µαθήµατος: η κατάδειξη του ρόλου που παίζει ο πολιτισµός στις κοινονικο-ψυχολογικές διαδικασίες.

ιαπολιτισµική κοινωνική ψυχολογία Στόχος µαθήµατος: η κατάδειξη του ρόλου που παίζει ο πολιτισµός στις κοινονικο-ψυχολογικές διαδικασίες. ιαπολιτισµική κοινωνική ψυχολογία Στόχος µαθήµατος: η κατάδειξη του ρόλου που παίζει ο πολιτισµός στις κοινονικο-ψυχολογικές διαδικασίες. Αξιολόγηση µαθήµατος: γραπτές εξετάσεις. ιαπολιτισµική κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία Β2

Ερευνητική Εργασία Β2 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΛ ΠΑΤΡΑΣ Ερευνητική Εργασία Β2 Σχολικό έτος 2014-15 Β τετράμηνο Θέμα: «Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και επαγγελματική αποκατάσταση» Ερευνητικό υποερώτημα: «Ποια τα Κριτήρια για την επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων.

Σύγχρονη Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων. Σύγχρονη Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων. 1.1.2 : Ο ρόλος των Οικονομικών Οργανισμών. (Τι είναι οι Οικονομικοί Οργανισμοί;). Οι Οικονομικοί Οργανισμοί είναι οργανωμένες μορφές δραστηριότητας οι οποίοι

Διαβάστε περισσότερα

Εβδοµαδιαία ενηµέρωση Κοινωνικό Πολύκεντρο-Α Ε Υ. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαιτήσει και να εφαρµόσει το ανθρώπινο δικαίωµα στο νερό»

Εβδοµαδιαία ενηµέρωση Κοινωνικό Πολύκεντρο-Α Ε Υ. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαιτήσει και να εφαρµόσει το ανθρώπινο δικαίωµα στο νερό» Τεύχος 37 Εβδοµαδιαία ενηµέρωση Κοινωνικό Πολύκεντρο-Α Ε Υ ιοσκούρων 4 & Πολυγνώτου Τηλ. 2103310080-1 www.kpolykentro.gr Υπεύθυνη Μαρία Φιλιοπούλου Τεύχος 91 20 Φεβρουαρίου 2014 «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να

Διαβάστε περισσότερα

(γλώσσα και σχολική αποτυχία γλώσσα και. συµπεριφοράς) ρ. Πολιτικής Επιστήµης και Ιστορίας Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε. 70

(γλώσσα και σχολική αποτυχία γλώσσα και. συµπεριφοράς) ρ. Πολιτικής Επιστήµης και Ιστορίας Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε. 70 Προβλήµατα διγλωσσίας ίγλωσση εκπαίδευση (γλώσσα και σχολική αποτυχία γλώσσα και µαθησιακές δυσκολίες προβλήµατα συµπεριφοράς) Σαλτερής Νίκος ρ. Πολιτικής Επιστήµης και Ιστορίας Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε.

Διαβάστε περισσότερα