Πρόγραμμα Συνεδρίου "Διαστάσεις του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου " Χρ. Κουλούρη Κοσμήτωρ Σχολής Πολιτικών Επιστημών

Transcript

1 Πρόγραμμα Συνεδρίου "Διαστάσεις του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου " ΤΕΤΑΡΤΗ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΕΝΑΡΞΗ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ Ι. Κριάρη Πρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου Χρ. Κουλούρη Κοσμήτωρ Σχολής Πολιτικών Επιστημών Π. Φουντεδάκη Πρόεδρος Tμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας 17:00-18:00 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Παπαστεφανάκη Ελευθερία Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην Ανοικοδόμηση της χώρας μέσα από το περιοδικό «Ανταίος» Πετρίδης Τριαντάφυλλος Ζητήματα εκπαίδευσης των μειονοτικών της Θράκης την περίοδο του Εμφυλίου πολέμου: ταυτότητες, διεκδικήσεις, οριοθετήσεις Πολυχρονιάδης Δημήτρης Η εκπαιδευτική πολιτική στην Ελλάδα από την ελπίδα της ανάτασης στην ήττα 18:00-18:15 Συζήτηση 18:15-18:30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κουτραφούρης Κωνσταντίνος Παπαρούπας Θανάσης Το εγχείρημα της «Χριστιανικής Κίνησης» κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου Παλιούρα Ελένη Γκουντρουμπή Βάσω Ο πολιτικός ρόλος της Εκκλησίας της Ελλάδος κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου: η περίπτωση του Δαμασκηνού Σεραφείμ Παύλος Η πατριαρχική εκλογή 1948 στην Κωνσταντινούπολη υπό το πρίσμα του Εμφυλίου πολέμου Συζήτηση

2 Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ Λάζου Βασιλική «Προδοτική ξενοιασιά και εγκληματική ρουτίνα»: οι πόλεις, η ύπαιθρος και το βάρος του Εμφυλίου πολέμου Αρμαανίδης Φίλιππος Η Μάχη των Πόλεων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη στη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου Μαθιουδάκης Εμμανουήλ: Οι συνέπειες της εξωτερικής βοήθειας στον κοινωνικό ιστό της Αθήνας κατά την περίοδο Συζήτηση ΠΕΜΠΤΗ 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ Ανδρίτσος Γιώργος - Ο Εμφύλιος στη μεγάλη οθόνη: από την αποσιώπηση στη δικαίωση των νικητών Μουρατίδης Παρασκευάς Η όψιμος σπορά και τα ειρηνικά έργα: η πολιτική κρίση, η κρίση της πολιτικής και η ρητορική των «εθνικών δικαίων» στις δημοφιλείς θεατρικές κωμωδίες του Εμφυλίου Εφέογλου Έλενα - Η βία στις οπτικές αναπαραστάσεις την περίοδο του Εμφυλίου πολέμου ( ): η λογική του αποκεφαλισμού και η έκθεση πτωμάτων Συζήτηση ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Μόσχος Βασίλης Οι λογοτέχνες στον Εμφύλιο πόλεμο ( ) Κοντογεώργη Θεοδώρα Η αναπαράσταση του γυναικείου εγκλεισμού στην πεζογραφία του Εμφυλίου Κουτσοπούλου Κατερίνα Πεζογραφία στις Λαϊκές Δημοκρατίες : τα παιδιά του Εμφυλίου πολέμου Συζήτηση ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ

3 ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Φίλανδρος Ιωάννης Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης βουλευτής στα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου Λουτσίδης Γιώργος O Κωνσταντίνος Καραμανλής την εποχή του Εμφυλίου Γεωργακόπουλος Γιώργος Ο Γεώργιος Καρτάλης την περίοδο του εμφυλίου πολέμου: στάση και επιδιώξεις Συζήτηση ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ Λιάγκα Μαργαρίτα «Συνθηκολόγηση», «αδυναμία», ή «ηθική αποστολή»; Το Κόμμα των Φιλελευθέρων και η «πολιτική κατευνασμού» Αλέκου Αλέξης: Ο Εμφύλιος ως πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης στην Κύπρο ( ) Παλούκης Κώστας Οι αρχειομαρξιστές στον εμφύλιο πόλεμο: Το «Τρίτο Μέτωπο» και «ο αγώνας για το τσάκισμα της ανταρσίας» Συζήτηση ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κουρουνδής Χαράλαμπος Ο ελληνικός συνταγματισμός στη δίνη του Εμφυλίου πολέμου: το σχέδιο Συντάγματος 1948 και οι προτάσεις για ένα λαϊκοδημοκρατικό Σύνταγμα Κωνσταντινάκου Δέσποινα Η πολιτική της Ελλάδας έναντι των πρώην δυνάμεων Κατοχής στη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου Σάμιος Παναγιώτης Ο ξεπεσμός και η ατιμωρησία: μαύρες σκιές στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας ( ) Συζήτηση ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ Χατζηγεωργίου Παναγιώτα «Με ήλιο και βροχή»: η αφηγηματική αναπαράσταση του Εμφυλίου στα άγνωστα χρονογραφήματα του Μ. Καραγάτση

4 Κατσαραπίδης Σπύρος Ήρωες και Αντιήρωες στην εμφυλιακή λογοτεχνία «Αδερφοφάδες»: η περίπτωση του Νίκου Καζαντζάκη Λαζανάς Παναγιώτης Ποίηση και Εμφύλιος: αναψηλαφώντας την εξόριστη Ιστορία Συζήτηση ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Βρέττη Ανθή Η ανασυγκρότηση της ελληνικής βιομηχανίας μέσω του σχεδίου Marshall ( ) Κριάρη Ισμήνη Ζητήματα αγροτικής οικονομίας στο περιοδικό «Ανταίος» Μπέτας Θανάσης Κράτος και αγορά εργασίας την περίοδο του Εμφυλίου πολέμου: η περίπτωση της καπνοβιομηχανίας των Αφών Ματσάγγου Μπρέγιαννη Κατερίνα Οικονομία και οικονομικές στρατηγικές στον πολιτικό λόγο του Νίκου Ζαχαριάδη Συζήτηση ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΝΟΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ Μαβίδης Pesic Δημήτρης Εμφύλιος: αποτέλεσμα της ροής των γεγονότων ή αποφασιστικού καλέσματος στα όπλα; Δελημάρης Γρηγόρης «Νέα κύματα» και παλιά ιδεολογήματα στην ιστοριογραφία του Εμφυλίου Σφήκας Θανάσης «Κακή τη μοίρα»: τα σχήματα του Εμφυλίου Συζήτηση ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ Καβάλα Μαρία «Έλληνες, Εβραίοι, Αριστεροί» στον Εμφύλιο πόλεμο Καλλώνης Σταύρος Οι δάσκαλοι στον Εμφύλιο: τα αίτια που καθόρισαν την πολυπληθή παρουσία τους σε αυτόν Μπαλτσιώτης Λάμπρος Οι «Καυκάσιοι» Καρσλήδες: μια διακριτή ομάδα στον Εμφύλιο;

5 Παπαστράτης Προκόπης Επιστροφή στην Ελλάδα του Εμφυλίου: Διαφυγόντες, Μεσανατολίτες και Πρόσφυγες της Κατοχής Συζήτηση ΣΑΒΒΑΤΟ 10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΙΤΑΛΙΑ: ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΑΠΗΧΗΣΕΙΣ Μάρκου Δημήτρης Η κρίση της Τεργέστης στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου Ραυτόπουλος Ρήγας Ο Ιταλικός Εμφύλιος Πόλεμος και οι ερμηνείες των ιστορικών Καράβης Στυλιανός-Περικλής Οι απηχήσεις του Ελληνικού Εμφυλίου στον Ιταλικό Τύπο Συζήτηση ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ ΑΝΤΙΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ: ΙΔΕΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Κατσούδας Κώστας Οργανώσεις Εθνικοφρόνων Νέων στα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου Χατζόπουλος Νίκος «...Να εκτελώ το καθήκον μου προς [...] την πατρίδα»: οι έλληνες Πρόσκοποι στο «Παιδοφύλαγμα» Κουτσόπουλος Φώτης Εργαλεία φασισμού στην υπηρεσία του ελληνικού κράτους την περίοδο του Εμφυλίου Μπουρούτης Ανδρέας «Συμμορίτες και Συμμοριτοπόλεμος»: υιοθετώντας την ορολογία των Ναζί Συζήτηση ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (Ι) Βουγιούκας Βασίλης - Από τις εκλογές του Μαρτίου 1946 στην Εμφύλια σύγκρουση: η περίπτωση της Χίου Χατζοπούλου Ελένη - Η Εύβοια στη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου

6 Δεσύπρης Μιχάλης Η Κοκκινιά στη διάρκεια του Εμφυλίου μέσα από τα αρχεία της πόλης Κανελλόπουλος Γιώργος Η Λευκή Τρομοκρατία και οι εκλογές της 31 ης Μαρτίου 1946 στην Πελοπόνησο: μια συγκριτική αποτίμηση Συζήτηση Μεσημεριανό διάλειμμα ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ (ΙΙ) Αθανασιάδης Ανδρέας Οργάνωση και διαιρετικές τομές της εθνικοφροσύνης στην περιοχή της Φλώρινας κατά τη διάρκεια του εμφυλίου Παπαδιαμάντης Δημήτρης Μια άγνωστη εκτίμηση εκλογικής επιρροής για την δυτική Μακεδονία τον Δεκέμβριο του 1945 Βαμβούρη Χριστίνα Μεσσής Βασίλης Η αποκατάσταση των «ανταρτοπλήκτων» της περιοχής της Καβάλας και η χρήση της ως μέσον προπαγάνδας από τον τοπικό Τύπο Μπούτσικος Χρυσοβαλάντης - Στην κολυμβήθρα της Εθνικοφροσύνης: Δημόσιος Λόγος σε εφημερίδες από το Άργος και το Ναύπλιο του Εμφυλίου Μανουσάκης Βασίλης Το κόστος του «αγώνος για τη διατήρηση της τάξεως»: η ιστορία του δημοσυντήρητου τάγματος εθνοφυλακής Πρεβέζης Συζήτηση ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ «ΠΑΙΔΟΦΥΛΑΓΜΑ» Χρυσοστομίδου Βασιλική Η προνοιακή πολιτική της ελληνικής Μοναρχίας στις Παιδοπόλεις ( ) και ο Αμερικανικός παράγων Κλιάφα Άρτεμις Το «παιδοφύλαγμα» του επίσημου ελληνικού κράτους: η ίδρυση και λειτουργία των Παιδοπόλεων την περίοδο και η κριτική που ασκήθηκε από την Αριστερά Βαμβακάς Αβραάμ Η δια των παιδιών πολιτική: Η περίπτωση της Παιδόπολης «Αγία Τριάς» Θεσσαλονίκης

7 Συζήτηση «ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑ» Πολυχρονίδου-Σακουλογέωργα Διαλεχτή Τα παιδιά του Εμφυλίου: «Παιδομάζωμα και άλλες ιστορίες» Στυλίδη Μαίρη Εκκένωση σε μια κρύα χώρα: Παιδιά-πρόσφυγες από τον ελληνικό Εμφύλιο σε χώρες του Σοβιετικού Μπλοκ Τσάνο Αποστόλης Παραμονή παιδιών από την Ελλάδα στη Λαϊκή Δημοκρατία της Αλβανίας το Συζήτηση ΚΥΡΙΑΚΗ 11 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ Πατσώνα Μαγδαληνή Ψαρρά Ευτυχία : Ο Ελληνικός Εμφύλιος και το κράτος του Ισραήλ Δορδανάς Στράτος SED και ΚΚΕ: Διεθνιστική αλληλεγγύη και ανθρωπιστική βοήθεια προς την μαχόμενη δημοκρατική Ελλάδα Μιχαηλίδης Γιώργος: Η Βαλκανική διάσταση του Εμφυλίου πολέμου Συζήτηση ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (Ι) Μαργαρίτης Γιώργος Πόλεμος μετά τον πόλεμο: ο ελληνικός εμφύλιος στο κατώφλι μιάς νέας εποχής Λυμπεράτος Μιχάλης Ο πολιτικός χαρακτήρας του ΔΣΕ Τόλια Φιλιώ Γυναίκες πολιτικοί επίτροποι στον ΔΣΕ Συζήτηση ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΙΙ) Κούκουνα Αναστασία Εορτάζοντας επετείους στον ΔΣΕ ( )

8 Νιούτσικος Γιάννης Η στρατιωτική στρατηγική του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ: τομές και συνέχειες Πλακούδας Σπύρος Οι μετακινήσεις πληθυσμών ως παράγων ήττας του ΔΣΕ Τζούκας Βαγγέλης Τοπικές διαστάσεις του Εμφυλίου: η καταστροφή του ΔΣΕ στα Τζουμέρκα (1947) Συζήτηση Μεσημεριανό διάλειμμα ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ Σταμούλης Φώτης Η στάση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ στις εκλογές και το δημοψήφισμα του 1946 Ραζάκος Χάρης Στρατηγική του ΚΚΕ και ένοπλη αντιπαράθεση: Από την Αντίσταση στον Εμφύλιο πόλεμο Μαριόλης Δημήτρης Άλλος δρόμος δεν υπήρχε; Η πολιτική του ΚΚΕ μετά τη Βάρκιζα Συζήτηση ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ Η ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ Πριόβολος Γιάννης Προοίμια Εμφυλίου: αυθαιρεσίες και βία της Εθνοφυλακής ή υπό την ανοχή έγκριση αυτής στη Ν. Πελοπόννησο (Φεβρουάριος-Σεπτέμβριος 1945) Τσιμάρας Κώστας Η ποινικοποίηση του Κομμουνισμού την περίοδο του Εμφυλίου: από το Γ Ψήφισμα στον Αναγκαστικό Νόμο 509/1947 Παπαντωνίου Νάσος Η Αθήνα ( ) μέσα από τα Πρακτικά του Εκτάκτου Στρατοδικείου Αθηνών Κόφφα Δόμνα Η λειτουργία των Εκτάκτων Στρατοδικείων της περιόδου : η περίπτωση της Θεσσαλονίκης Συζήτηση

9 Ο ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΣ Διαμάντης Θεόφιλος Μακρόνησος, διαστάσεις του φαινομένου του πολιτικού εγκλεισμού κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Τζιάρας Κώστας - Καταγραφές των εκτελεσθένων και στοιχεία για τη διαγωγή των πολιτικών κρατουμένων στις φυλακές του Γεντί Κουλέ την περίοδο του Εμφυλίου Στεφανόπουλος Χρήστος - «Αυτοκτονίες» και απόπειρες αυτοκτονίας πολιτικών κρατουμένων στα χρόνια του Εμφυλίου: εξόντωση, αντίσταση ή διαφυγή; Συζήτηση ΔΕΥΤΕΡΑ 12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΚΚΕ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ ΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ Λαμπράκης Κωσταντίνος Η πολιτική του ΚΚΕ στον Εμφύλιο Πόλεμο στην οπτική της ελληνικής αριστεράς την μετεμφυλιακή περίοδο Βήλου Αιμιλία Ελευθερίου Κώστας Η κομματική ιστορία ως πολιτική στρατηγική: χρήσεις του «Εμφυλίου» στον πολιτικό και ιστορικό λόγο του ΚΚΕ ( ) Συζήτηση ΑΓΓΛΟΙ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ Σαράφη Λη «Tragedy in Greece»: η καταγραφή της Λευκής Τρομοκρατίας από βουλευτές του Βρετανικού Εργατικού κόμματος την άνοιξη του 1946 Κουτσούρης Δημήτρης Αμερικανοί δημοσιογράφοι και ανταποκριτές στον Ελληνικό Εμφύλιο πόλεμο ( ) Λιαλιούτη Τζένη Η ιδεολογική κατασκευή της Αμερικανικής βοήθειας: η «ματιά» των Αμερικανών διπλωματών στην Ελλάδα Συζήτηση ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ

10 οο ΕΙΔΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ Μαυρής Γιάννης Βουλευτικές εκλογές Μαρτίου 1946: ένα πετυχημένο εκλογικό πραξικόπημα Συζήτηση ΟΙ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΕΣ ΣΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ Καλογιαννίδης Δημήτρης Οι βασικές εξελίξεις στο συνδικαλιστικό κίνημα τη διετία : οι προσπάθειες ανασυγκρότησης των συνδικαλιστικών παρατάξεων, η κρατική πολιτική και ο ρόλος του βρετανικού παράγοντα Κωτσονόπουλος Λουδοβίκος Συνδικαλιστές στο απόσπασμα: Το ΛΘ Ψήφισμα της 7 ης Δεκεμβρίου 1947 Γαλάνης Γιώργος Από την Αντίσταση στην υπηρεσία της Εθνικοφροσύνης: η Διδασκαλισκή Ομοσπονδία Ελλάδος Συζήτηση ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΕΜΦΥΛΙΟΥ Κωστόπουλος Τάσος Υπόθεση Χρήστου Λαδά: η «ατομική τρομοκρατία» ως εργαλείο του εμφυλίου πολέμου Τσαρτσιανίδου Μαρία Καλαμάτα, 20 Ιανουαρίου 1946: τα γεγονότα και η αποτύπωσή τους στον Τύπο της περιόδου Τατίδου Σοφία Ρομαντικός μιλιταρισμός και ελληνικός εμφύλιος Συζήτηση ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ & ΚΛΕΙΣΙΜΟ

11 Η οργανωτική επιτροπή Στέφανος Παπαγεωργίου, Καθηγητής, Διευθυντής ΠΜΣ του Τμήματος Επιστήμης και Ιστορίας Πολιτικής Προκόπης Παπαστράτης, ομότιμος Καθηγητής Ειρήνη Λαγάνη, Καθηγήτρια Μιχάλης Λυμπεράτος, Διδάκτωρ Ιστορίας, Εντεταλμένος διδασκαλίας ΠΜΣ Λη Σαράφη, Διδάκτωρ Ιστορίας, University of Sussex Λουδοβίκος Κωτσονόπουλος, Διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, Εντεταλμένος διδασκαλίας ΠΜΣ Με τη στήριξη του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα