Ο 21 ος αιώνας δεν χωρά στη λογική του 1950 Τότε και σήμερα Ο ενεργειακός σχεδιασμός δε γίνεται με τοπικιστικά και συντεχνιακά κριτήρια Οι δραματικές

Transcript

1 Ενέργεια και Περιβάλλον : Η συνύπαρξη απαιτεί βαθιές τομές Λ. Τσικριτζής Οικολογική Κίνηση Κοζάνης Μάιος 2009

2 Ο 21 ος αιώνας δεν χωρά στη λογική του 1950 Τότε και σήμερα Ο ενεργειακός σχεδιασμός δε γίνεται με τοπικιστικά και συντεχνιακά κριτήρια Οι δραματικές αλλαγές του κλίματος ακυρώνουν πλέον κι αυτά τα εθνικά κριτήρια και επιβάλουν τα παγκόσμια Οι αφορισμοί οί και οι δογματισμοί οί δε βοηθούν το δάλο διάλογοο

3 Το Λιγνιτικό Κέντρο Δυτ. Μακεδονίας ΛΚΔΜ με αριθμούς (μαζί τις μονάδες της Φλώρινας) τόνοι λιγνίτη /έτος τόνοι αποθέσεις άγονων/έτος ~ τόνοι αποθέσεις τέφρας/έτος > στρ. απαλλοτριωμένα (σύνολο) μετεγκαταστάσεις οικισμών : 8 (5 + 3) + 3? 2-12 τόνοι εκπομπές ιπτάμενης τέφρας/ώρα ~ κ.μ θερμά καυσαέρια / ώρα ~5.500 κ.μ απώλειες νερών / ώρα (πύργοι ΑΗΣ) ~31,5 εκατ. τόνοι CO2 / έτος Εγκατεστημένη ισχύς: 4438 MW

4 ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΑΠΟ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ TSP (Ποσοστό υπερβάσεων ανά έτος με βάση τα όρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας 120 μg / m3, Ζερεφός 1991) ΠΡΟΑΣΤΕΙΟ 84% 84% 75% 87% 84% 91% ΠΟΛΥΜΥΛΟΣ 41% 47% ΚΑΠΝΟΧΩΡΙ 21% 15% 30% 9% ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑ 63% 39% 36% 54% ΑΜΥΝΤΑΙΟ 50% 53% 47% ΠΕΤΡΑΝΑ 12% 10% 10% ΑΚΡΙΝΗ 68% 74% 76% 63% 66% 63% ΚΟΜΑΝΟΣ 78% 65% 51% 63% 62% 65% Κ.ΣΠΟΡ/ΓΗΣ 82% 72% 63,5% 52% 57% 47% Τη δεκαετία του 1980 είχαμε πολύ συχνά επεισόδια ρύπανσης (μέχρι και 90% των ημερών του έτους). Τα τελευταία δέκα χρόνια τα επεισόδια μειώθηκαν. Παρόλα αυτά δεν δημοσιεύονται συγκεντρωτικά στοιχεία (πλην ΤΕΙ). Γιατί ;;

5 ΑΗΣ Καρδιάς τη δεκαετία του 1990

6 ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΠΟ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΡΜ10 - Σταθμός καταγραφής ατμοσφαιρικής ρύπανσης του ΤΕΙ ΔΜ - Περιοχή Κοζάνης ΡΜ10 Μέση τιμή έτους 2007: 48 μg/m3 όριο 40 μg/m3 Μέγιστες ημερήσιες τιμές: max 2007: 188 μg/m3 όριο 50 μg/m3 ΡΜ 2,5 : Μέση τιμή έτους 2007: 20 μg/m3 όριο ΗΠΑ 15 μg/m3 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: % υπερβάσεις στα ΡΜ10!! Η κατάσταση είναι στάσιμη και οι βελτιώσεις ανεπαρκείς Οι υποσχέσεις του 1992 περί μηδενικών επεισοδίων δεν τηρήθηκαν

7 Ένα ενδεικτικό διήμερο συνεχούς ρύπανσης (Συγκεντρώσεις ΡΜ10 από 19-21/11/ /11/2006) Σε 24ωρη βάση πάνω από το ημερήσιο όριο Ένοχος η ΔΕΗ και συνένοχοι η πόλη και ο Δήμος

8 ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ Μάιος 2006 Υπερβάσεις ορίων αιωρουμένων σωματιδίων, σε mg/m 3 Μάιος 2006 (όριο 100 mg/m 3 ) (Στοιχεία από Ν.Α Κοζάνης) ΗΜ/ΝΙΑ ΠΤΟΛ/ΔΑ Ι ΠΤΟΛ/ΔΑ ΙΙ ΠΤΟΛ/ΔΑ ΙΙΙ ΠΤΟΛ/ΔΑ ΙV KAΡΔΙΑ Ι 15/5/ /5/ /5/ /5/ /5/ /5/ /5/ /5/ /5/ /5/ Οι εκπομπές αιωρουμένων μετά το 1997 μειώθηκαν, αλλά πάντα υπάρχουν μονάδες, που εκπέμπουν πάνω από τα όρια

9 ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ Έτος 2007 Οι υπερβάσεις ανατρέπουν και πάλι τα προγνωστικά Σταθμός ΔΕΗ Μονάδα Αριθμός Μετρήσεων Αριθμός Υπερβάσεων Ποσοστό υπερβάσεων (σε ημέρες) (σε ημέρες) Μονάδα Ι % Μονάδα ΙΙ % ΑΗΣΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑΣ Μονάδα ΙΙΙ % Μονάδα ΙV % ΑΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Μονάδα Ι % Μονάδα ΙΙ % ΑΗΣ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ % Στοιχεία από Νομαρχία Κοζάνης (αδημοσίευτα) Υπερβάσεις από 22 % - 65 %!! Μετά λοιπόν από μια περίοδο σημαντικής μείωσης των εκπομπών, που άρχισε το 1997, τα νούμερα ξαναπαίρνουν την ανηφόρα..

10 ΑΗΣ Πτολεμαΐδας 2003

11 Πίσω από τη βιτρίνα της ανάπτυξης: ένα γκρίζο περιβάλλον 60 χρόνια στο έλεος της τέφρας «Γη και ύδωρ» στη ΔΕΗ Κι ακόμη δεν ξέρουμε τις επιπτώσεις στον πληθυσμό (αποσπασματικές έρευνες)

12 οι νεκροί ετησίως στον κόσμο λόγω νέφους. Στο νομό Κοζάνης πόσοι ;; Αναπνευστικά,, αλλεργίες, καρδιόπαθειες και καρκίνοι θερίζουν. ρζ Είναι ντροπή για το Ν. Κοζάνης ότι 50 χρόνια τώρα δεν έχει γίνει μια ολοκληρωμένη μελέτη για τις ασθένειες που προκαλεί το νέφος

13 Οι ασθένειες αυξάνονται Συχνότητα παθήσεων του αναπνευστικού σε παιδιά της Δυτικής Μακεδονίας (Σιχλετίδης, Τσότσος, Γαβριηλίδης,κ.α, α 2005) Σύμπτωμα Πτολεμαΐδα Κοζάνη Γρεβενά Ρινίτιδα 40,3% 35,2% 21,2% Άσθμα 6,9% 5,4% Λοιμώδης βρογχίτιδ α Οξεία βρογχίτιδ 12,1% 8,1% 6,7 % 17% 12,3% Ασθένεια α καρκίνοι 14 % 30.5 % Θρομβο- εμβολικά 2.4 % 40 % Έρευνα Μακρή Παντελή, μονάδα αιμοστατικής Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ, 2006

14 Επιγραμματική αναφορά υπόλοιπων περιβαλλοντικών επιπτώσεων Καταστροφή υπόγειας υδροφορίας Επιπτώσεις και στα επιφανειακά νερά Σοβαρή γεωμορφολογική διατάραξη Απώλεια γονιμότητας εδαφών διάβρωση όξινες απορροές Μετεγκαταστάσεις οικισμών Κλίμα, πανίδα και χλωρίδα Ηλεκτρομαγνητική ρύπανση (Χαραυγή) Παρενέργειες στον πολιτισμό και στην κουλτούρα

15 Ενεργειακός συγκεντρωτισμός και Διαχειριστική ανεπάρκεια Μεγάλη πυκνότητα εγκαταστάσεων ασ Μεγάλη πυκνότητα επεισοδίων ε Το επιβεβαιώνουν: Τα ποσοστά υπερβάσεων και τα συνεχή «έκτακτα» περιστατικά Συνήγορος του Πολίτη Επιθεωρητές περιβάλλοντος Ε.Ε. Ε (Ίδρυμα Μαραγκοπούλου κλπ) ) Πρόστιμα νομαρχών Ανεπάρκεια Υπηρεσιών αλλά και Υπέρβαση φυσικών και ηθικών ορίων Οι αρμόδιες Υπηρεσίες ανεπαρκείς Τα μέτρα ανατρέπονται από την πραγματικότητα Έχουμε υπερβεί τη ΦΕΡΟΥΣΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ της περιοχής Έχουμε υπερβεί,, ως γενιά,, τα ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ των φυσικών πόρων του λεκανοπεδίου

16 Μέτρα προτάσεις προτάσεις (για ατμοσφ. ρύπανση) : Εφαρμογή νομοθεσίας και τεχνολογίας και ενεργειακός ανα-προσανατολισμός Σύγχρονο monitoring και on line ενημέρωση των πάντων Πρόληψη και πρόγνωση των επεισοδίων ρύπανσης. Ενώ υπάρχει η τεχνογνωσία εμείς περιοριζόμαστε σε μια καταγραφή και μάλιστα ελλιπή. Κράτηση ρυπογόνων μονάδων, όταν υπάρχει συστηματική υπέρβαση των ορίων εκπομπών σε μια προκαθορισμένη και ρεαλιστική βάση Βελτίωση ή αντικατάσταση φίλτρων στον ΑΗΣ Καρδιάς Κλείσιμο του πλέον ρυπογόνου σταθμού (ΑΗΣ Πτολεμαΐδας) Φυσικό αέριο (προτάσεις ΤΕΕ) Αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης. Η απαίτηση για καθαρό περιβάλλον δεν συμβιβάζεται με το αίτημα για νέες μονάδες της ΔΕΗ Κινητοποίηση. Από το 1989 (τουτέστιν 20 χρόνια!) έχει να κινητοποιηθεί όλος ο νομός για τα θέματα ρύπανσης. Αγώνες στο «ρελαντί» δεν αποδίδουν. Ούτε φυσικά αγώνες εντυπώσεων

17 Κλιματική αλλαγή Όχι μόνο περιβαλλοντικό Δραματική ανατροπή κλίματος Παγκόσμια αναστάτωση Εξαφάνιση κρατών και λαών Αλλά και οικονομικό κοινωνικό Έκθεση Stern Συγκρίσεις με σημερινή οικονομική κρίση Τι μας αναλογεί σαν χώρα (Ελλάδα &..Κίνα) ΕΛΛΑΔΑ: Κιότο + Ευρωπαϊκή προσαρμογή ΔΕΗ: ΕΣΚΔΕ

18 Αμετανόητοι συνένοχοι στο φαινόμενο του θερμοκηπίου ΕΛΛΑΔΑ: Κατάφερε να εξαιρεθεί και να «κερδίσει» αυξήσεις CO2 κατά 25 %, τις οποίες μάλλον θα υπερβεί λόγω ΔΕΗ / μεταφορών /κτιρίων. (22,5 % τέλος 2007, αλλά η αύξηση στο 2008 εκτιμάται ~ 5%) Παρόλα αυτά είμαστε ευχαριστημένοι που νομιμοποιήσαμε το «αυθαίρετο»! ΔΕΗ: Βασικός υπαίτιος ~ 40% των εκπομπών της χώρας τόνοι CO2 το Υπέρβαση του ΕΣΚΔΕ κατά 18%!!

19 Ο λιγνίτης (και όλα τα ορυκτά καύσιμα) στο μάτι του κυκλώνα Είναι ρυπογόνος Οι νέες τεχνολογίες καλές, αλλά ανεπαρκείς να πετύχουν ριζικές λύσεις Παράγουν λιγότερες εκπομπές (- 30 % TSP, CO2 ) λόγω καλύτερων αποδόσεων κι όχι συγκράτησης (π.χ τα Η/Φ των παλιών μονάδων συγκρατούν την τέφρα 99,996 %) Οι μειώσεις αυτές είναι «ασπιρίνες» Έχει ημερομηνία λήξης Σπαταλά πολλούς φυσικούς πόρους χωρίς να καταβάλει το τίμημα Είναι ακριβός λόγω CO2: + 26% / KWh μετά το (Αγορά δικαιωμάτων 1,4 δις/ έτος 40 /tn CO2) λόγω πολύ υψηλού ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ

20 Εξωτερικό κόστος άνθρακα Τι είναι; Το κόστος των περιβαλλοντικών παρενεργειών νερά, (πχ Ύδρευση Κοζάνης, αρδεύσεις) έδαφος (όξινες απορροές, διάβρωση) υγεία, διάβρωση εξοπλισμού, μνημείων (SO2) ατυχήματα προσωπικού κλπ Στην Ελλάδα παθαίνουμε αλλεργία μόλις το ακούμε. Διεθνώς λαμβάνεται σοβαρά υπόψη (αλλά και ΕΜΠ, Κόρδας κ.α) )

21 Το εξωτερικό κόστος με εικόνες (Μερικές γρήγορες ματιές στον κόσμο) ΗΠΑ: Ανατολικό Κεντάκι [Green Peace] Μέθοδος ανατίναξης βουνοκορφών ( κατεστραμμένα στα Απαλάχια όρη)

22 Γερμανία: Όξινη λίμνη Τσβένκαου (μαύρο ύ νερό, ph=2,6, έκταση στρέμματα, 172 όξινες λίμνες)

23 Ταϊλάνδη (Μάε Μο): Καταστροφές ασ στη ση γεωργία από την όξινη βροχή

24 Νότια Αφρική: Όξινες απορροές παλιών ορυχείων δηλητηριάζουν τα ποτάμια Θειικά άλατα

25 Ρωσία (Βορκούτα) Βαρύς ο φόρος αίματος των ανθρακωρύχων ρ

26 Πόσο είναι το εξωτερικό κόστος; Στον πλανήτη (Ολλανδικό Ινστιτούτο CE Delft) Εξόρυξη Καύση Υγεία ΣΥΝΟΛΟ δις Λιγνίτης Ελλάδα: ~ 4,6 c /kwh (αισιόδοξο ξ σενάριο,εμπ), ) Ελλάδα: ~ 25,5 c /kwh (απαισιόδοξο σενάριο, ΕΜΠ) Τσεχία : 5,8 c /kwh (Charles University Prague) Ρουμανία: 10,0 0 c /kwh ( - // - ) Ουγγαρία : ~ 13,5 c /kwh ( - // - ) Φυσικό αέριο :~ ~ 1,3 c /kwh ΑΠΕ Αιολικά : ~ 0,24 c /kwh Φ/Β : ~ 0,14 c /kwh

27 Πλασματικά και Πραγματικά κοστολόγια ΚWh

28 Ο λιγνίτης είναι ακριβό ρβ καύσιμο Εξωτερικό κόστος Κόστος λόγω CO2 Φόρος στερεών καυσίμων Απώλειες μεταφοράς μέχρι 10% Ενεργειακός υδροκεφαλισμός. Ανάγκη αποκέντρωσης ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Το μοντέλο του προηγούμενου αιώνα, όπου ένας νομός «καίγεται» για να φωτιστούν οι υπόλοιποι, έχει ξεπεραστεί. Ο λιγνίτης είναι ρυπογόνο καύσιμο και πιο ακριβό από ότι παρουσιάζεται. Παραμένει το εθνικό καύσιμο, αλλά η σταδιακή απεξάρτηση είναι εθνική & παγκόσμια ανάγκη Ποιοι τολμούν και ποιοι κολλούν Γερμανία (2018), Σουηδία (2020), Ισλανδία (2030), Δανία (50%ΑΠΕ μέχρι 2030)

29 Όμως στην Ελλάδα όποιος τολμήσει να ζητήσει το κλείσιμο έστω και μιας λιγνιτικής μονάδας θεωρείται «ιερόσυλος» Αναχρονιστικό το αίτημα για νέες λιγνιτικές μονάδες στη Δυτ. Μακεδονία Δεν λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες τάσεις Παραβλέπει τις διεθνείς συμβάσεις και υποχρεώσεις της χώρας Υποκύπτει σε τοπικιστικά και συντεχνιακά κριτήρια Πόσο μειώνει το CO2 η αντικατάσταση του ΑΗΣ ΔΕΗ Πτολεμαΐδας ; -30% / ΚWh ή -1,5εκ τόνους ή -3% για ΔΕΗ. Τουτέστιν «ασπιρίνες» (πρβλ. +18% ΕΣΚΔΕ) Αν προστεθεί και η Μελίτη (600 MW) το -3% γίνεται +7,5 % CO2! Κι αν η ΔΕΗ ρίξει άλλα 3500 ΜW μέχρι το 2014 (χωρίς αντ/ση) τότε πάμε +45 %!! Θα λέγαμε ΝΑΙ σε αντ/ση μονάδων, αν εντάσσονταν σε ένα σχέδιο σταδιακής μείωσης της λιγνιτικής ισχύος Ποιο είναι το σχέδιο της ΔΕΗ?? (Το σχέδιο του ΥΠΑΝ του 2007??) Πόσο αξιόπιστες είναι οι υποσχέσεις για ψυχρή εφεδρεία σε περιόδους ενεργειακής πείνας Για να ρίξει η ΔΕΗ τις εκπομπές CO2 20% μέχρι το 2013 χωρίς να μειώσει τη λιγνιτική ισχύ πρέπει να αλλάξει τα 2/3 των μονάδων της με νέες!!

30 Οι στόχοι για 20% ΑΠΕ και 20% εξοικονόμηση συνεπάγονται δραστική μείωση λιγνιτικής ισχύος ΑΠΕ: βήματα χελώνας επί 20 χρόνια Πρέπει μέχρι το 2020 να ανέβουμε από τα 985 στα 9000 MW (Πολύ δύσκολο. Απαιτείται 10πλασιασμός του ρυθμού επενδύσεων ΑΠΕ) Εξοικονόμηση Κι εδώ πολλές δεκαετίες πίσω Έπρεπε να φτάσουμε στο 2009 για να ψηφιστούν τα πρώτα μέτρα για κτίρια, μεταφορές κλπ Αν δεχτούμε το αισιόδοξο σενάριο για τις ΑΠΕ τότε μειώνεται αναγκαστικά η λιγνιτική ισχύς 9000 αιολικά MW ~ 3000 λιγνιτικά MW (=κλείσιμο μ 10 μονάδων) )

31 Υπάρχει λύση Έκθεση WWF, αποδεκτή από Επίτροπο κ. Δήμα Ορίζοντας ρζ 2050 Μείωση 67% CO2 σε σχέση με 1990 (93 % ηλεκτρισμός και κτίρια, 55 % μεταφορές) Ζήτηση GWh Λιγνίτης 16 %, Φ.α 16 %, ΑΠΕ 58 % Κόστος 0,7% 07%ΑΕΠ Για το 2020 Μείωση (γενική) CO2 30% Συμμετοχή λιγνίτη στην ηλ/παραγωγή 27-30%

32 Εξέλιξη ηλεκτροπαραγωγής (Έκθεση WWF)

33 Το σλόγκαν της ανεργίας: υποσχέσεις και πραγματικότητα Οι οικονομικές επιπτώσεις των επιβαρύνσεων λόγω CO2 (μελέτη του ΤΕΕ) Μείωση της απασχόλησης 0,4 04% Μείωση της οικον. δραστηριότητας 2,7 % Δεν μπορεί για να «λύσουμε» τοπικά το πρόβλημα και να το μεγεθύνουμε πανελλαδικά οι ΑΠΕ επενδύσεις εντάσεως εργασίας Οι εμπειρίες άλλων κρατών (Γερμανία)

34 Εναλλακτικές λύσεις στην ανεργία Προτάσεις για επόμενη πενταετία Αιολικά (Κοζάνη 80 ΜW W x 21%) θέσεις εργασίας Φωτοβολταικά (Κοζάνη: πρόταση για πάρκο ΜW όπως στη Μεγαλόπολη) 80 θέσεις εργασίας (+ θέσεις κατά την παραγωγή του εξοπλισμού) Φυσικό αέριο (διείσδυση και στη Δυτική Μακεδονία) Μελέτες, κατασκευή δικτύων υποδομές συνδέσεις Παραγωγή εξοπλισμού πράσινης ενέργειας (ΑΠΕ ) Ο Ν. Κοζάνης να χαρακτηριστεί ως ζώνη ειδικών κινήτρων. Η ΔΕΗ μπορεί να προχωρήσει στην ίδρυση αμιγών ή μικτών εταιρειών παραγωγής εξοπλισμού Α/Γ και Φ/Β Πρόσθετη οικονομική στήριξη Ν. Κοζάνης Ειδικό τέλος ανά λιγνιτικό ΜW που δεν αντικαθίσταται (παράλληλο με τον τοπικό πόρο), Είναι το αντιστάθμισμα για την εξάντληση μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων (λιγνίτη νερών εδαφών) Συνολικά 2000 νέες θέσεις εργασίας και διατήρηση του % των θέσεων της ΔΕΗ

35 Να αποκτήσουμε ως κοινωνία ένα άλλο όραμα Να παραμείνουμε ενεργειακός νομός, αλλά με άλλους όρους Υπάρχουν κι άλλα όνειρα εκτός από μια θέση στη ΔΕΗ: Το δικαίωμα στην υγιεινή εργασία και την ποιότητα ζωής Σε όλη την Ελλάδα δήμαρχοι-νομάρχες - σωματεία δεν θέλουν ούτε μία μονάδα λιθάνθρακα και λιγνίτη. Εδώ όμως εκλιπαρούν! Δουλειά δεν είναι μόνο η ΔΕΗ Ανάπτυξη δεν είναι μόνο ο λιγνίτης

36 Είναι σαφές ότι το ενεργειακό μέλλον δεν θα είναι όμοιο με το παρελθόν Το καμπανάκι της αλλαγής έχει σημάνει από καιρό Ο ήπιος δρόμος είναι πραγματικά φθηνότερος, αειφόρος και φιλικός προς το περιβάλλον Προϋποθέτει όμως αλλαγές τρόπου ζωής, πολιτικής σκέψης και κοινωνικής συμπεριφοράς Στο χέρι μας είναι να προσπαθήσουμε

37

38 «Νάτοι οι πρώτοι σε όλη τη Ευρώπη!» Για κάθε της οικονομίας ξοδεύουμε την περισσότερη ενέργεια Παράγουμε τα πιο πολλά αέρια του θερμοκηπίου ανά εκ. (1177 τον. έναντι Μ.Ο. 605) Εξέλιξη βασικών ενεργειακών δεικτών της Ελλάδας (Εθνικό πρόγραμμα μείωσης αερίων θερ/κηπίου, Αθήνα 2002)

39 Εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στην ΕΕ Κατανομή των υποχρεώσεων των κρατών-µελών για τη μείωση των εκπομπών στην περίοδο σε σχέση µε το έτος βάσης Λουξεµβούργο % Γερµανία % ανία % Αυστρία % Ηνωµένο Βασίλειο % Βέλγιο -7.0% Ιταλία -6.5% Ολλανδία -6.0% Γαλλία 0% Φιλανδία 0% Σουηδία + 5.0% Ιρλανδία + 14% Ισπανία + 15% Ελλάδα + 25% Πορτογαλία + 28% Και πάλι στον..τελικό μαζί με τους Πορτογάλους!

40 Η ΔΕΗ αυξάνει ανενόχλητη η τις εκπομπές CO2 Συνολικές εκποµπές (σε kt CO2 eq) ανά τοµέα δραστηριότητας Εθνικό πρόγραμμα μείωσης αερίων θερ/κηπίου, Αθήνα 2002

41 Ο μύθος του φτηνού λιγνίτη Πλασματική κοστολόγηση Παραβλέπονται ή υποτιμώνται : Το «εξωτερικό κόστος» (0,046-0,255 /kwh) kwh) (οικονομικές επιπτώσεις της ρύπανσης, της εξάντλησης των νερών, κλπ), Μελέτη Κόρδα Ο φόρος στερεών καυσίμων (~0,003 / kwh ή 1,5 /tn) tn). Η απαλλαγή της ΔΕΗ δωράκι στους ιδιώτες και τους μετόχους Κανένας φυσικός πόρος δεν είναι δωρεάν. Το πρόστιμο εκπομπών CO2 (πρόστιμο / tn CO2) Ο λιγνίτης είναι ρυπογόνο καύσιμο και πιο ακριβό από ότι μας λένε Παραμένει το εθνικό καύσιμο, αλλά η σταδιακή απεξάρτηση είναι εθνική & παγκόσμια ανάγκη To παράδειγμα της Βρετανίας και της Γερμανίας

42 Λιγνιτικές μονάδες ΔΕΗ: Υπεύθυνες για το 80% του CO2 από ηλεκτροπαραγωγή H ενέργεια αποτελείεί τη µεγαλύτερη πηγή (77.9%) περίπου) των αερίων του θερµοκηπίου. Οι άλλοι τοµείς (γεωργία, βιοµηχανία, απόβλητα) συνεισφέρουν το υπόλοιπο 22.1% Οι λιγνιτικοί σταθμοί παράγουν το 40% του συνόλου των εκπομπών CO2 της χώρας ΑΠΕ : ένα βήμα μπρος και δυο πίσω Επιστροφή στο κάρβουνο (Βεύη, Ελασσόνα Δράμα) και στο πετρέλαιο (Κρήτη, Λέσβος) Η υποκρισία του αντιαμερικανισμού

43 Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ): Στασιμότητα και υποσχέσεις Προσφορά πρωτογενούς ενέργειας από ΑΠΕ στην Ελλάδα Εθνικό πρόγραμμα μείωσης αερίων θερ/κηπίου, Αθήνα 2002

44 Οι υδατικοί πόροι δεν είναι ιδιοκτησία κανενός Αποτελούν δημόσιο αγαθό Σοβαρά προβλήματα στον άξονα Σερβίων-Κοζάνης-Πτολεμαΐδας- Αμυνταίου Καταστροφή υπόγειων νερών λόγω ορυχείων (ύδρευση Κοζάνης) Βεγορίτιδα : αφαίμαξη Αλιάκμονας :«μπάστε σκύλοι»»

45 Βεγορίτιδα : αφαίμαξη επί 50 χρόνια από ΔΕΗ και γεωργία Ο όγκος της μειώθηκε κατά 80 % Η στάθμη έπεσε κατά 40 μέτρα Ποιότητα νερών αγνώριστη 60 μελέτες έμειναν στα συρτάρια ρ! Αρχική στάθμη

46 Βεγορίτιδα : «και επι τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον» στρ. λίμνης έγιναν χωράφια!

47 ΑΛΙΑΚΜΩΝ SOS Το μεγαλύτερο ποτάμι / 310 Km / 5 νομοί Πολλοί ο χρήστες- ελάχιστοι έλεγχοι Βιομηχανία (ΔΕΗ) / Ύδρευση (Θεσ/νικη, Καστοριά) Γεωργία (Αρδευτικά) Ρυπαντές : Αμίαντος, Αστικά λύματα, σκουπίδια, βιοτεχνικά απόβλητα ( Τ 66) Φράγματα / παράνομη αλιεία / Υγρότοποι Κρατική αγκύλωση και κοινωνική ολιγωρία

48 ΑΛΙΑΚΜΩΝ: Ορθολογική διαχείριση Εφαρμογή νόμων έλεγχοι κυρώσεις Διαχειριστικό σχέδιο προτεραιότητες Λύσεις εντός της υδρολογικής λεκάνης (Όχι χ αλόγιστες εισαγωγές- γ εξαγωγές γ & εκτροπές) Περιορισμός γεωτρήσεων αρδευτικών φραγμάτων Προστασία ιχθυοπανίδας υγροτόπων Στελέχωση υπηρεσιών monitoring ΜΑΒΕ / Αναβρυκά / Φυτοφάρμακα

49 Ο Αλιάκμων δεν μας ανήκει Τον δανειστήκαμε από τα παιδιά μας Αλιάκμων SOS 1998

50 Συνέπειες της έκθεσης σε μικροσωματίδια από τη λειτουργία θερμοηλεκτρικών σταθμών στις ΗΠΑ Συνέπεια Green Peace, To τέλος του λιγνίτη, 2006 Αριθμός ετήσιων περιστατικών Θνησιμότητα Εισαγωγή σε νοσοκομείο Επείγουσα επίσκεψη σε ιατρείο λόγω κρίσης άσθματος Καρδιακά επεισόδια Χρόνια βρογχίτιδα Κρίσεις άσθματος Απώλεια ημερών εργασίας

51 Το διαχρονικό προφίλ της ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα (ηπειρωτικό δίκτυο) GWh Λιγνίτης ΛΚΔΜ Λιγνίτης ΛΚΜ Πετρέλαιο Νερό Φ. Αέριο

52 ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ (MW) ΣΤΑΘΜΩΝ ΔΕΗ Α.Ε. (31/12/2005) Λιγνιτικές Μονάδες AΗΣ Πετρελαϊκές Μονάδες Μονάδες Φυσικού Αερίου Σύνολο AΗΣ ΥΗΣ ΑΠΕ ΣΥΝΟΛΟ Διασυνδεδεμένο Κρήτη, Ρόδος & λοιπά αυτόνομα νησιά ΣΥΝΟΛΟ

53 Η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, βάσει της Οδηγίας 96/92 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διέπεται από τις εξής αρχές: Δικαίωμα επιλογής Προμηθευτή Ηλεκτρισμού Σταδιακή απελευθέρωση της αγοράς - επιλέγοντες πελάτες Λογιστικός διαχωρισμός δραστηριοτήτων για τις εταιρίες παραγωγής - διανομής ηλεκτρικής ενέργειας Ο ό 2773/1999 θ ά λλ ή θ ί Ο νόμος 2773/1999 ευθυγράμμισε την ελληνική νομοθεσία με την Οδηγία 96/92 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προβλέπει τα εξής: Είσοδο στην αγορά ανεξάρτητων παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, ανταγωνιστών της ΔΕΗ Δυνατότητα πρόσβασης από τρίτους στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής Δυνατότητα των πελατών υψηλής και μέσης τάσης (σε πρώτη φάση άνω του 30% του συνόλου των πελατών) να επιλέγουν τον προμηθευτή τους Λογιστικό διαχωρισμό δραστηριοτήτων Παραγωγή γή - Μεταφορά - Διανομή - Ορυχεία Εφαρμογή τιμολογιακής πολιτικής που απαγορεύει σταυροειδείς επιδοτήσεις

54 Ο λιγνίτης και το πετρέλαιο κυριαρχούν και ανεβαίνουν Οι ανανεώσιμες πηγές ουραγός Εγκατεστημένη ισχύς συστήματος ηλεκτροπαραγωγής ανά τύπο μονάδων. Εθνικό πρόγραμμα μείωσης αερίων θερ/κηπίου, Αθήνα 2002

55 Σοβαρά προβλήματα στην ανάπτυξη των ΑΠΕ Το 2010 οι ΑΠΕ θα έπρεπε να είναι 20 % του συνόλου (δέσμευση μας προς ΕΕ), αλλά τελικά δεν θα υπερβούμε το 10 %! Πως θα φτιάξουμε 2500 ΜW αιολικά πάρκα μέσα σε 5 έτη, όταν σε 15 κάναμε μόνο 500 (γραφειοκρατία, ί δίκτυα, κλπ) ) ΑΠΕ Φθηνότερες, φιλικές στο περιβάλλον, μειώνουν την εξάρτηση από το πετρέλαιο («αντιπολεμικές») λ έ

56 Εξοικονόμηση ενέργειας : Πόσες δεκαετίες πίσω ; Μέτρα Διαχείριση της ζήτησης Ορθολογική τιμολόγηση, κίνητρα αντικίνητρα (λάθος το δωρεάν ρεύμα) Αξιοποίηση φυσικού αερίου Κατασκευή κτιρίων, (Ισπανικό παράδειγμα)

57 Το υψηλό κόστος μεταφοράς του ρεύματος Ενεργειακός υδροκεφαλισμός (Τα 2/3 της ηλ. ενέργειας στη Δυτ. Μακεδονία) ) Έξοδα παγίων εγκαταστάσεων Έξοδα (και απώλειες) μεταφοράς Μείωση ευστάθειας συστήματος