Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο. Όηαλ ε πξνβαιιόκελε αιιαγή, είλαη ελεξγή, παξάγεη ηα αθόινπζα απνηειέζκαηα:

Transcript

1 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο Όηαλ ε πξνβαιιόκελε αιιαγή, είλαη ελεξγή, παξάγεη ηα αθόινπζα απνηειέζκαηα: a. - Σε πεξίπησζε πνπ ε ηξνπνπνίεζε επεξεάδεη ην ιηπώδε ηζηό, ην επίπεδν ηεο ρνιεζηεξόιεο απμάλεηαη πάλσ από ην θπζηνινγηθό. b. - Σε πεξίπησζε πνπ επεξεάδεη ην ήπαξ, ην επίπεδν ησλ ηξηγιπθεξηδίσλ απμάλεηαη πάλσ από ην θπζηνινγηθό. c. - Αλ ε πξνβαιιόκελε αιιαγή είλαη ζηνλ εγθέθαιν - είλαη ζπάλην - πξνθαιεί κεηαβνιέο ζηε ζηαζεξόηεηα θαη ζην λεπξηθό ζύζηεκα πνπ είλαη δύζθνιν λα αμηνινγεζνύλ. d.- Δάλ ε πξνβαιιόκελε αιιαγή είλαη ζηνπο πλεύκνλεο, πξνθαιεί ζνβαξέο αζζέλεηεο ησλ πλεπκόλσλ. Ζ ηθαλόηεηα ηεο αλαπλνήο είλαη κεησκέλε, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο. e. - Σε πεξίπησζε πνπ πξνβάιιεη πεπηηθέο δηαηαξαρέο, παξάγεη απνηειέζκαηα παξόκνηα κε εθείλα πνπ παξάγνληαη από ην ζεκάδη νκόθεληξνη θύθινη, δειαδή, θιεγκνλή ηνπ ζηνκάρνπ θαη δπζπεςία. Τν ζεκάδη νξνζεηξά ζε θύθιν πξνβάιιεη πνιιέο αιιαγέο πνπ δελ αληρλεύνληαη από ηηο άιιεο δηαγλσζηηθέο κεζόδνπο. Δίλαη έλα ζεκάδη πνπ δείρλεη ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο, αιιαγέο κε πςειό βαζκό ζνβαξόηεηαο. Τα ζεκάδηα νξνζεηξά ζε θύθιν, νκόθεληξνη θύθινη, αιινίσζε ηνπ θνιάξνπ, εγθάξζην, αιινίσζε ηνπ εμσηεξηθνύ άθξνπ θαη ν γνλόηππνο, δηαβηβάδνπλ θαη αληαλαθινύλ ζηελ ίξηδα πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε πνιιέο δηαηαξαρέο πνπ επί ηνπ παξόληνο δελ είλαη δπλαηό λα εθηηκεζνύλ πιήξσο. Ζ πιεξέζηεξε γλώζε ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ κεηαθέξνληαη, ζα εμαιείςεη έλα ζεκαληηθό κέξνο ηεο άγλνηαο πνπ ππάξρεη ζε πνιιέο αιιαγέο πνπ ζπκβαίλνπλ ζην ζώκα Νηθάδεο ρηνληνύ. Δίλαη πξνβνιέο ζπάληεο. Έρνπλ ζρήκα ληθάδαο ρηνληνύ ή θειίδαο, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, είλαη ππόιεπθεο. Οη πξνβαιιόκελεο αιιαγέο ζηα κέξε ηνπ ζώκαηνο έρνπλ ηε δώλε πξνβνιήο ηνπο ζηηο θνξώλεο Ν 6, 7, 8 θαη 5. Σηελ θνξώλα Ν 8 πξνβάιιεηαη ζε ιίγεο πεξηπηώζεηο. Πξνβάιιεη ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, αιιαγέο ζηνπο πλεύκνλεο, ηα έληεξα, ηνλ ιηπώδε ηζηό, ην ήπαξ θαη ηνλ ζπιήλα. Δθηόο εμαηξέζεσλ, είλαη γελεηηθό ζεκάδη. Γελ πξνβάιιεη ηηο αιιαγέο ζηα κάηηα, ηε κύηε, ηελ θαξδηά, ην ζηνκάρη, ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε, θαη ζηα άλσ θαη θάησ άθξα. Σηηο θνξώλεο N 1, 2, 3 θαη 4 δελ παξαηεξείηαη. Σε πνιιέο πεξηπηώζεηο καο πιεξνθνξεί γηα ζνβαξή αζζέλεηα θαη δεκηνπξγεί απνηειέζκαηα παξόκνηα κε απηά πνπ αλαθέξακε ζην πξνεγνύκελν ηκήκα, ζηε κειέηε ηνπ ζεκαδηνύ νξνζεηξά ζε θύθιν, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, κε κηθξόηεξε βαξύηεηα Γνλόηππνο ηεο ίξηδαο. Όινη νη άλζξσπνη γελληνύληαη κε δηαθνξεηηθή θπζηθή δηάπιαζε θαη κε δηαθνξεηηθά επίπεδα πγείαο γηα θάζε έλα από ηα κέξε θαη ηηο ιεηηνπξγηέο ηνπ ζώκαηόο ηνπο. Γη 'απηό πξέπεη λα πξνζηεζεί όηη ε ξνή ηεο δσήο επεξεάδεη κε δηαθνξεηηθό ηξόπν ηα δηάθνξα ηκήκαηα θαη ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ νξγαληζκνύ. Ωο εθ ηνύηνπ, θάζε έλα άηνκν είλαη δηαθνξεηηθό θαη έρεη δηαθνξεηηθό επίπεδν πγείαο ζε θάζε έλα από ηα κέξε θαη ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ. Τνπο πξώηνπο κήλεο ηεο δσήο πξνβάιινληαη ζεκάδηα πνπ καο πιεξνθνξνύλ γηα ηε γελεηηθή πξνδηάζεζε λα αζζελήζνπλ ηα ηκήκαηα θαη νη ιεηηνπξγίεο πνπ πξνβάιινληαη από ηα ζεκάδηα. Ωο εθ ηνύηνπ, ην ζεκάδη Γνλόηππνο ηεο ίξηδαο είλαη ην ζύλνιν ησλ ζεκαδηώλ πνπ ελεκεξώλνπλ γηα ηε γελεηηθή πξνδηάζεζε θαη ην είδνο ηεο δηάπιαζεο πνπ έρεη απνθηεζεί. Έηζη, ν γνλόηππνο ηεο ίξηδαο έρεη γελεηηθή βάζε. Ο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο θαίλεηαη πην μεθάζαξα ζηηο εμήο πεξηπηώζεηο: Νεπξνπαζεηηθόο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο, νζηενπαζεηηθόο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο, κπνπαζεηηθόο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο, αζζελήο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο θαη γνλόηππνο ηεο ίξηδαο θαθήο θπθινθνξίαο. Έρνπκε δηαθνξεηηθνύο γνλόηππνπο ηεο ίξηδαο θαη ν θάζε γνλόηππνο έρεη δηαθνξεηηθνύο βαζκνύο. Αλ θαη έρνπκε δηαπηζηώζεη όηη ηνλ ίδην γνλόηππν ίξηδαο δελ κπνξεί λα ηνλ έρνπλ δύν άηνκα, νύηε ππάξρνπλ δύν ίδηεο ίξηδεο. Δθηόο εμαηξέζεσλ, πνπ είλαη πνιύ δύζθνιν λα βξεζεί, Javier Echavarren 144

2 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο δελ ππάξρνπλ δύν άλζξσπνη ζηνλ θόζκν πνπ λα έρνπλ ηνλ ίδην βαζκό δύλακεο ή αδπλακίαο ζε όια ηα κέξε θαη ηηο ζσκαηηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπο. Όινη νη άλζξσπνη είλαη δηαθνξεηηθνί. Υπάξρνπλ πνιινί γνλόηππνη ηεο ίξηδαο πνπ πξνδηαζέηνπλ γηα δηάθνξεο παζήζεηο. Ωο εθ ηνύηνπ, ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο δελ κπνξεί λα πξνζδηνξηζζεί κε ζαθήλεηα, ην ζεκάδη γνλόηππνο ηεο ίξηδαο. Καη 'εμαίξεζε κπνξεί λα ζπκβεί πεξίπησζε απνπζίαο ζεκαδηώλ. Σηελ πεξίπησζε απηή, ε απνπζία ησλ ζεκαδηώλ ππνδειώλεη ηελ ύπαξμε γνλόηππνπ ηεο ίξηδαο πνπ δείρλεη ηέιεηα πγεία Αιινίσζε ηνπ ζηξσκαηηθνύ θόληνπ. Έρνπκε νξίζεη σο ζεκάδη αιινίσζεο ηνπ ζηξσκαηηθνύ θόληνπ ηελ αιιαγή πνπ επέξρεηαη ζην θάησ κέξνο ηνπ ζηξώκαηνο ηεο ίξηδαο, ην νπνίν γίλεηαη αληηιεπηό κόλν ή θαίλεηαη πην μεθάζαξα κε ηε ρξήζε ηεο ηερληθήο παξαηήξεζεο κε ηερλεηό θώο ρσξίο κεγέζπλζε. Ζ αιινίσζε ηνπ ζηξσκαηηθνύ θόληνπ είλαη ε κεξηθή θαηαζηξνθή ησλ ηζηώλ ηεο ίξηδαο ζην θάησ κέξνο ηνπ ζηξώκαηνο ηεο. Δίλαη έλα από ηα ζεκάδηα πνπ ελεκεξώλνπλ κε πεξηζζόηεξε ζαθήλεηα γηα ηηο αιιαγέο πνπ έρνπλ ζπκβεί ζην ζώκα. Πξνβάιιεηαη ζπρλά θαη είλαη έλα λέν ζεκάδη. Πξνβάιιεη ζε όιεο ηηο ηνπνγξαθηθέο δώλεο ηεο ίξηδαο θαηαζηάζεηο θαη δπζιεηηνπξγηθέο. Μέζα από ηελ πξαθηηθή, ν θνηηεηήο ηεο ηξηδνινγίαο πνιιαπιώλ πξνβνιώλ κπνξεί λα δεη πώο είλαη δπλαηόλ λα δηαγλώζεη πνιιέο αιιαγέο θαη ζπρλά λα ιάβεη πην πιήξεηο πιεξνθνξίεο, κέζσ ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ ιακβάλνληαη από ηε ρξήζε ηεο εθαξκνγήο ησλ ηερληθώλ παξαηήξεζεο κε ηερλεηό θσο θαη κεγεζπληηθό θαθό θαη κε ηερλεηό θσο ρσξίο κεγεζπληηθό θαθό. Όηαλ δελ ππάξρεη αξθεηή εκπεηξία, ην ζεκάδη αιινίσζε ηνπ ζηξσκαηηθνύ θόληνπ κπνξεί λα ζπγρέεηαη κε απηό πνπ γίλεηαη αληηιεπηό ζην θόλην ηνπ ζηξώκαηνο ζε έλα γελεηηθό ζεκάδη, ιαλζάλνλ ή ππνιεηκκαηηθό. Τν ζεκάδη αιινίσζε ηνπ ζηξσκαηηθνύ θόληνπ, αλ δελ ην εμεηάζεη θαλείο πξνζεθηηθά, ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο κπνξεί λα πεξάζεη απαξαηήξεην. Γηα ην ιόγν απηό, πηζηεύνπκε όηη κειεηώληαο ηελ επηζηήκε ηεο ηξηδνινγίαο είλαη ζθόπηκν λα αξρίζεηε κε ηελ ρξήζε ηεο ηερληθήο ηνπ ηερλεηνύ θσηόο κε κεγεζπληηθό θαθό, θαη ζηε ζπλέρεηα λα ρξεζηκνπνηήζεηε ηηο άιιεο ηερληθέο Λσξίδα. Πξνβάιιεηαη ζπάληα θαη έρεη ην ζρήκα πνπ δειώλεη ην όλνκά ηεο. Μπνξεί λα είλαη έλα ζεκάδη γελεηηθό ή έλα λέν ζεκάδη θαη ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο αξρίδεη από ην εμσηεξηθό άθξν ηεο ίξηδαο, ζηελ θνξώλεο N 8, θαη θαιύπηεη ηηο θνξώλεο N 7 θαη 6. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθό ζεκάδη ησλ κπνπαζεηώλ. Σε άιιεο πεξηπηώζεηο, πξνβάιιεη δεξκαηηθέο αζζέλεηεο ή δηαηαξαρέο ησλ άιισλ ηκεκάησλ ηνπ ζώκαηνο Ζηγθ-δαγθ. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Λακβάλεη ην ζρήκα πνπ δειώλεη ην όλνκά ηνπ δηγθ-δαγθ. Πξνβάιιεηαη θεληξηθά ζηηο θνξώλεο N 6 θαη 7. Αλ ην ζεκάδη δηγθ-δαγθ ζπκπέζεη κε έλα ζεκάδη αθηίλαο ραξαθηεξίδεηαη σο δηγθ-δαγθ ζε αθηίλα. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθό ζεκάδη ησλ αιιεξγηθώλ δηαδηθαζηώλ θαη ζε ιηγόηεξεο πεξηπηώζεηο ησλ λεπξνκπνπαζεηώλ. Όηαλ πξνβάιιεη αιινηώζεηο ηνπ αλνζνπνηεηηθνύ ζπζηήκαηνο πξνθαιεί αιιεξγίεο, πνπ ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, είλαη πνιύ ζνβαξέο. Κη αλ πξνβάιιεη αιινηώζεηο ησλ κπώλ θαη ησλ λεύξσλ, πξνθαιεί αιιαγέο θαη ζπκπηώκαηα παξόκνηα κε εθείλα πνπ δίλεη ην ζεκάδη νκόθεληξνη θύθινη, κε ηελ εμήο δηαθνξά: ηα ζπκπηώκαηα πνπ δεκηνπξγνύληαη αθνξνύλ ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο θαη ζε κεγαιύηεξν πνζνζηό ηνπο κύεο θαη ηα λεύξα Αθηίλα. Javier Echavarren 145

3 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Λακβάλεη ην ζρήκα πνπ δειώλεη ην όλνκά ηεο. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, είλαη κηθξνύ κήθνπο κε κηα πεξηνρή κεηαμύ 5 θαη 10 κνηξώλ. Πξνβάιιεηαη ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο ζηελ ηνπνγξαθία ηνπ εγθεθάινπ, ζηηο θνξώλεο N 6 θαη 7. Ζ δηαηαξαρή πνπ δεκηνπξγεί ην ζεκάδη αθηίλα, όηαλ πξνβάιιεη κία κεηαβνιή ζηνλ εγθέθαιν πξνθαιεί πνλνθεθάινπο Κόθθνη. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Λακβάλεη ην ζρήκα πνπ δειώλεη ην όλνκά ηνπ. Δθδειώλεηαη ζηηο θνξώλεο N 5, 6 θαη 7, ζηνπο ηνκείο N 2, 3 θαη 4. Τν ζεκάδη πεξηγξάθεηαη σο θνθθνπνίεζε ηνπ ζηξώκαηνο. Απηά ηα ζεκάδηα παξαηεξνύληαη κε δπζθνιία. Πξνβάιινπλ αιιαγέο πνπ δεκηνπξγνύλ ην ζρεκαηηζκό ιίζσλ ζηα λεθξά, εηδηθά όηαλ ην ζεκάδη θαιύπηεη κηα κεγάιε ηνπνγξαθηθή πεξηνρή. Παξά ην γεγνλόο όηη ην ζεκάδη είλαη αζαθέο εάλ ππάξρεη εκπεηξία, είλαη εύθνια αληηιεπηό. Ο ζρεκαηηζκόο ησλ ιίζσλ ζηα λεθξά εκθαλίδεηαη κε δηαθνξεηηθά ζεκάδηα θαη, ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, κε ζεκάδηα πνπ θαλεξώλνπλ κηα ηέηνηα αιινίσζε. Τν ζεκάδη θόθθνη, πξνβάιιεη επίζεο αιιαγέο νη νπνίεο πξνθαινύλ ηνπηθέο αζζέλεηεο, όηαλ επεξεάδεη ηνπο πλεύκνλεο. Σε απηή ηελ πεξίπησζε βξίζθεηαη ζηελ ηνπνγξαθία ησλ πλεπκόλσλ ρηζκή. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Φαίλεηαη ζαλ κηα παρηά αθηίλα. Δκθαλίδεηαη σο έλα βαζύ ζεκάδη. Πξνβάιιεηαη ζε θάζε ηνπνγξαθηθή δώλε ηεο ίξηδαο, σο εθπξόζσπνο ησλ ζπξηγγίσλ θαη ησλ ξαγάδσλ. Πξνβάιιεηαη, επίζεο, ζε νζηενπαζεηηθέο θαη άιιεο δηαηαξαρέο Κξύπηε. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Έρεη ζρήκα ζαλ κηα κηθξή ιαθνύλα, πνπ δίλεη ηελ εηθόλα ελόο βαζύ ζεκαδηνύ. Όηαλ πξνβάιιεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ καζηνύ - πλεύκνλα δειώλεη ζπξίγγην ζην ζηήζνο. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο πξνβάιιεηαη κε έλα κόλν ζεκάδη. Δάλ πξνβάιιεη κηα δηαηαξαρή ηνπ πλεύκνλα, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο καο πιεξνθνξεί γηα πλεπκνζώξαθα ή πξνδηάζεζε λα πλεπκνζώξαθα. Σηηο πεξηπηώζεηο απηέο πξνβάιιεηαη κε πεξηζζόηεξα από έλα ζεκάδηα Ρόκβνο. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Έρεη ην ζρήκα πνπ δειώλεη ην όλνκά ηνπ. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο εθδειώλεηαη ζην εμσηεξηθό ηνπ θνιάξνπ, ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο. Δίλαη ην πην αληηπξνζσπεπηηθό ζεκάδη ηνπ κπινθαξίζκαηνο ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο θήλα. Πξνβάιιεηαη κε ελδηάκεζε ζπρλόηεηα. Έρεη ζρήκα ζθήλαο. a.- Όηαλ πξνβάιιεη δηαηαξαρέο ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο, καο πιεξνθνξεί γηα αξζξνπάζεηεο. Δίλαη από ηα πιένλ αληηπξνζσπεπηηθά ζεκάδηα ηεο θήιε κεζνζπνλδπιίνπ δίζθνπ. b.- Όηαλ πξνβάιιεη δηαηαξαρέο ζηα γόλαηα καο πιεξνθνξεί γηα αξζξνπάζεηα. Δίλαη έλα ζεκάδη πνπ ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο καο πιεξνθνξεί γηα πξνβιήκαηα ζην κελίζθν. c. - Όηαλ πξνβάιιεη δηαηαξαρέο ζηελ θαξδηά, αλ βξίζθεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ θνιάξνπ, καο πιεξνθνξεί γηα καξκαξπγή ή θνιπηθέο αξξπζκίεο ζε απηέο ηηο πεξηπηώζεηο πξνβάιινληαη πεξηζζόηεξα από έλα ζεκάδηα. d.- Δίλαη ην πην αληηπξνζσπεπηηθό ζεκάδη ηεο πεξηθαξδίηηδαο, όηαλ βξίζθεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή δώλε ηεο θαξδηάο παξάιιεια κε ην θνιάξν, εμσηεξηθά. e. - Όηαλ πξνβάιιεη κηα δηαηαξαρή ζην ζηνκάρη, παξάγεη δηάθνξεο παζήζεηο ηνπ ζηνκάρνπ. Javier Echavarren 146

4 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο Καλάιη. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Παίξλεη ηε κνξθή ελόο θαλαιηνύ. Οη πξνβαιιόκελεο αιιαγέο αθνξνύλ, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ηα κέξε ηνπ ζώκαηνο πνπ πξνβάιινληαη πάλσ ζηελ θνξώλα N 4. Πξνβάιιεη αιιαγέο ζηνπο βξόγρνπο, κε απνηέιεζκα ζνβαξέο βξνγρηθέο παζήζεηο θαη αιιαγέο πνπ πξνθαινύλ θαηάζιηςε. Αλ πξνβάιιεηαη δπν θνξέο ην ίδην ζεκάδη ζηελ ίδηα ζέζε, αληαλαθιά δύν δηαθνξεηηθέο δηαηαξαρέο, ζα κπνξνύζε λα ππνζέζεη θαλείο, γηαηί ππάξρνπλ πνιιέο ππνζέζεηο, όηη ε δηαηαξαρή πνπ έδσζε ην ζεκάδη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ησλ βξόγρσλ δειώλεη ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, ηελ δηαηαξαρή ζηελ αλαπλνή, θαη όηη απηή ε δηαηαξαρή είλαη ε αηηία ηεο γέλεζεο θαη ηεο αλάπηπμεο ηεο θαηάζιηςεο. Σην ζπκπέξαζκα απηό έρνπκε θζάζεη ιόγσ ησλ ζπκπησκάησλ θαη ηνπ ηύπνπ ηεο θαηάζιηςεο, θαζώο θαη από ηηο αιιαγέο πνπ θάλεθαλ θαηά ηελ ζεξαπεία ησλ βξόγρσλ. Σε θάπνηεο πεξηπηώζεηο, ζπλδέεηαη κε έλα άιιν ζεκάδη. Τόηε πξνθαιεί θαηάζιηςε. Πξνβάιιεη επίζεο βαξηέο παζήζεηο ηνπ ζηνκάρνπ. Ο θαξθίλνπ ηνπ ζηνκάρνπ, ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο, πξνβάιιεηαη από έλα ζεκάδη πνπ κπνξεί λα νλνκαζηεί θαλάιη, αλ θαη είλαη δηθνξνύκελν ζεκάδη θαη δύζθνια νξίδεηαη. Σηελ πεξίπησζε απηή, πξνβάιιεηαη ζην εμσηεξηθό ηνπ θνιάξν. Δίλαη έλα λέν ζεκάδη Φάξνο. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Ζ εηθόλα ηνπ κνηάδεη κε ην ζρήκα ελόο θάξνπ ή κε αλνηθηή ιαθνύλα. Πξνβάιιεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ θνιάξνπ θαη θαιύπηεη πνιιέο θνξώλεο. Δίλαη εθπξόζσπνο ηεο νζηηθήο λόζνπ, ηεο αξζξνπάζεηαο, ησλ παζήζεσλ ηνπ ζηνκάρνπ θαη ησλ δηαηαξαρώλ ηνπ ιαηκνύ. Μπνξεί λα είλαη γελεηηθό ή λέν ζεκάδη Σειεία. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Έρεη ηε κνξθή ελόο ζεκείνπ ή κηαο κηθξήο ιαθνύλαο. Οη αιινηώζεηο πνπ πξνβάιινληαη κε ην ζεκάδη απηό ή κε παξόκνηα ζεκάδηα, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, πξνβάιινληαη πάλσ ζην θνιάξν θαη ζηελ θνξώλα N 4, ζπάληα ζηελ θνξώλα N 8 θαη θαη εμαίξεζε ζηηο θνξώλεο 1, 2 θαη 3. Οη δηαηαξαρέο πνπ πξνβάιιεη ην ζεκάδη ηειεία, ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, γλσξίδνπκε ηη είδνπο αιιαγή πξνθαιείηαη ελώ ζε άιιεο πεξηπηώζεηο, δελ γλσξίδνπκε. Οη δηαηαξαρέο πνπ γλσξίδνπκε, όπσο θαη ζε όιεο ηηο πεξηπηώζεηο, ιακβάλνληαη από ηηο πιεξνθνξίεο πνπ καο δίλεη ην ζεκάδη θαη από ηα ζπκπηώκαηα πνπ παξάγνληαη από ηελ αιιαγή πνπ πξνβάιιεηαη. Σαθέζηεξν γίλεηαη ζηα παξαδείγκαηα: 1.- Πξνβνιήο ζηελ θνξώλα Ν Δάλ πξνβάιιεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ ζηνκάρνπ εκθαλίδεηαη ζπκπηώκαηα λεύξσζεο ηνπ ζηνκάρνπ. Γελ είλαη γλσζηό κε βεβαηόηεηα ην είδνο ηεο πξνβαιιόκελεο αιιαγήο, αλ θαη ην ζπκπέξαζκα απηό ζπλάγεηαη από ηα απνηειέζκαηα πνπ παξάγνληαη από ηελ αιιαγή. Λάβεηε ππόςε όηη αθόκε θαη αλ πξνβάιιεη κηα βιάβε ησλ λεύξσλ, απηό δελ δηεπθξηλίδεη πνιιά. Οη αιιαγέο ησλ λεύξσλ είλαη δηαθνξεηηθέο, γηαηί παξάγνληαη από δηάθνξεο αηηίεο, θαη βεβαίσο, παξάγνπλ δηαθνξεηηθά απνηειέζκαηα. Δίλαη αμηνζεκείσην όηη κόλν ζε απηή ηελ πεξίπησζε, ην ζεκάδη ηειεία ζρεηίδεηαη κε δηαηαξαρή ηνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο. Απηή ε ιεπηνκέξεηα, δίλεη έλα πάηεκα ζηνλ ηξηδνιόγν λα πηζηεύεη όηη ε ελ ιόγσ αιιαγή δελ αληηζηνηρεί ζε κεηαβνιή ησλ λεύξσλ. Javier Echavarren 147

5 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο 1.2 Δάλ πξνβάιιεηαη κηα αιινίσζε ζηνλ ζύκν αδέλα, επεξεάδεη ηε θπζηνινγηθή αλάπηπμε ηνπ ύςνπο. 1.3 Δάλ πξνβάιιεηαη κηα αιινίσζε ζηα θάησ άθξα πξνθαιεί ζνβαξό πόλν. Σηελ πεξίπησζε απηή νθείιεηαη ζε πξόβιεκα θπθινθνξίαο. Ζ πξαγκαηηθόηεηα είλαη όηη θαλείο δελ γλσξίδεη κε βεβαηόηεηα πνηά είλαη ε πξνβαιιόκελε αιιαγή. Γελ έρνπκε δεη ην ζεκάδη ηειεία λα πξνβάιιεηαη ζηα άλσ άθξα. 1.4 Δάλ πξνβάιιεηαη κηα αιινίσζε ζηελ ρνιεδόρν θύζηε, πξνθαιεί θνιηθνύο ησλ ρνιεθόξσλ. 1.5 Δάλ πξνβάιιεηαη κηα αιινίσζε ζηνπο νπξεηήξεο, πιεξνθνξεί γηα ινηκώμεηο πνπ πιήηηνπλ ηνλ νπξεηήξα. 1.6 Δάλ πξνβάιιεηαη κηα αιινίσζε ζηνπο βξόγρνπο - ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε πξνβάιιεηαη ζπλήζσο πάλσ από κία ηειεία δείρλεη ζνβαξή βξνγρνπάζεηα Πξνβνιήο ζηηο θνξώλεο Ν 1, 2 θαη Δάλ πξνβάιιεη κηα αιινίσζε ησλ νθζαικώλ, δείρλεη δηαηαξαρή ηνπ νπηηθνύ λεύξνπ. 2.2 Δάλ πξνβάιιεη κηα αιινίσζε ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο - ζηελ πεξίπησζε απηή πξνβάιινληαη πνιιά ζεκάδηα ηειείεο - δείρλεη ηνγελή δηαδηθαζία. 2.3 Δάλ πξνβάιιεη κηα αιινίσζε ζηνλ εγθέθαιν - ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε πξνβάιινληαη πνιιά ζεκάδηα ηειείεο κε δηαθνξεηηθή έληαζε ρξώκαηνο - δειώλεη πνλνθεθάινπο εκηθξαλίεο θαη άιιεο δηαηαξαρέο Πξνβνιήο ζηελ θνξώλα Ν 8 Όηαλ πξνβάιιεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή δώλε ηνπ δέξκαηνο, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο είλαη δηάθνξεο ηειείεο ή κεγαιύηεξεο ηειείεο, πνπ κνηάδνπλ κε κηθξέο ιαθνύλεο. Σε απηή ηελ πεξίπησζε δειώλνπλ δεξκαηόιπζε. Τν ζεκάδη κπνξεί λα είλαη λέν ή γελεηηθό. Πξνβάιεη θαηάζηαζε ή δπζιεηηνπξγία Κξνζζσηό. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Κξνζζσηό ζεκάδη θαιείηαη ε πάρπλζε ελόο ηνπ κέξνπο ηνπ θνιάξνπ πνπ καο δείρλεη κία ζπγθεθξηκέλε αλσκαιία. Ζ δηαηαξαρή πνπ πξνβάιεη ην θξνζζσηό ζεκάδη ηνπ θνιάξνπ, όηαλ πξνβάιιεηαη κεηαμύ 270 θαη 337 αληηζηνηρεί ζε κεηαβνιέο ηνπ λσηηαίνπ κπεινύ, θαη θαηά ηελ πξνβνιή ηνπ κεηαμύ 250 θαη 267, παξάγεη αλαηκηθέο δηαδηθαζίεο. Φαίλεηαη όηη, ζηελ ηειεπηαία απηή πεξίπησζε, ε αιινίσζε πνπ πξνβάιιεηαη αληηζηνηρεί ζε κηα αιινίσζε ηνπ εξπζξνύ κπεινύ ησλ νζηώλ. Τν θξνζζσηό ζεκάδη ηνπ θνιάξνπ είλαη ζαθώο νξαηό. Τν κέξνο ηνπ θνιάξνπ όπνπ εθδειώλεηαη έρεη εληνλόηεξν ρξώκα θαη είλαη παρύηεξν. Οη αιινηώζεηο ζην λσηηαίν κπειό θαη ηνπ εξπζξνύ κπεινύ ησλ νζηώλ είλαη επίζεο εκθαλείο θαη κε άιια ζεκάδηα. Δίλαη έλα λέν ζεκάδη Οκίριε. Πξνβάιιεηαη αξθεηά ζπρλά ζε άηνκα άλσ ησλ 60 εηώλ. Δθηόο εμαηξέζεσλ, δελ πξνβάιιεηαη ζε άηνκα θάησ ησλ 30 εηώλ. Μεηαμύ 30 θαη 60 εηώλ πξνβάιιεηαη ζπάληα. Ολνκάδνπκε ζεκάδη νκίριεο ηνλ απνρξσκαηηζκό ελόο κέξνπο ηεο ίξηδαο ή ηε κεξηθή ή Javier Echavarren 148

6 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο πιήξε εμαθάληζε ηνπ ηζηνύ ηεο ίξηδαο πνπ θαίλεηαη ζπλήζσο ζηνλ εγθέθαιν. Δίλαη εθπξόζσπνο ηεο πξόσξεο γήξαλζεο θαη πνιιώλ δηαδηθαζηώλ πνπ επεξεάδνπλ ην ιεκθηθό ζύζηεκα. Σε ιηγόηεξεο πεξηπηώζεηο, πξνβάιιεη θαη άιιεο αλσκαιίεο. Πξνβάιιεηαη ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ζηηο θνξώλεο N 8 θαη 7, ζπάληα θαιύπηεη ηελ θνξώλα N 6 θαη, θαη εμαίξεζε θαιύπηεη ηελ θνξώλα N 5. Όηαλ πξνβάιιεηαη ζηελ θνξπθή ηεο ίξηδαο πξνδηαζέηεη γηα ηε λόζν ηνπ Alzheimer, αλ πξνβάιιεηαη θαιύπηνληαο πεξηζζόηεξνπο ηνκείο, ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο αληηθαηνπηξίδεη ηελ πξόσξε γήξαλζε. Σε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο πξνθαιεί ηα ίδηα απνηειέζκαηα κε εθείλεο ηηο αιιαγέο πνπ δίλεη ην ζεκάδη νξνζεηξά ζε θύθιν. Δίλαη έλα λέν ζεκάδη. Πξνβάιεη θαηάζηαζε ή δπζιεηηνπξγία Θνιόηεηα ηνπ ζηξώκαηνο. Πξνβάιιεηαη αξθεηά ζπρλά. Έρεη ηε κνξθή πνπ αλαθέξεη ην όλνκά ηνπ. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο αληηζηνηρεί ζε αιιαγέο πνπ επεξεάδνπλ πνιιά κέξε ηνπ ζώκαηνο. Σε ιηγόηεξν ή πεξηζζόηεξν βαζκό, νη πεξηζζόηεξνη ειηθησκέλνη άλζξσπνη θέξνπλ ην ζεκάδη ζνιόηεηα ηνπ ζηξώκαηνο. Δίλαη έλα λέν ζεκάδη Αιινηώζεηο ηνπ ηόλνπ ή ηνπ ρξώκαηνο. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Όπσο ππνδειώλεη ην όλνκα ηνπ, παξάγεη κηα αιιαγή ζηνλ ηόλν ή ζην ρξώκα ηνπ ζηξώκαηνο ηεο ίξηδαο. Όηαλ εκθαλίδεηαη αιινίσζε ηνπ ηόλνπ ή ηνπ ρξώκαηνο, ζεσξείηαη όηη ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο έλα κέξνο ηνπ ζεκαδηνύ αιινηώλεηαη ζε κηθξή ή κεγάιε αλαινγία. Όηαλ ην ζεκάδη αιινηώζεηο ηνπ ηόλνπ ή ηνπ ρξώκαηνο εκθαλίδεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηεο θνξώλαο N 4, ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο, καο πιεξνθνξεί γηα αιιαγέο ησλ βξόγρσλ, θαηάζιηςε ή θαθή θπθινθνξία Αιινίσζε ηνπ ζηξώκαηνο. Έρνπκε ραξαθηεξίζεη σο ζεκάδη αιινίσζεο ηνπ ζηξώκαηνο ηελ αιιαγή πνπ παξάγεηαη ζην ζηξώκα θαη δελ έρεη ραξαθηεξηζηεί σο ζεκάδη, δηόηη δελ έρεη ζρήκα, κέγεζνο ή ζπγθεθξηκέλν ρξώκα. Πξνβάιιεηαη ζπρλά. Λακβάλεη ηε κνξθή πνπ ππνδειώλεη ην όλνκα ηεο. Πξνβάιιεηαη ζε όιεο ηηο ηνπνγξαθηθέο πεξηνρέο. Οη πξνβαιιόκελεο αιιαγέο είλαη δύζθνιν λα νξηζηνύλ, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο αληηζηνηρνύλ ζε δηαηαξαρέο πνπ έπιεμαλ δηάθνξα κέξε ή ιεηηνπξγίεο ηνπ ζώκαηνο. Javier Echavarren 149

7 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο εκάδηα ζηελ θόξε Καινύκε ζεκάδηα ζηελ θόξε απηά πνπ εκθαλίδνληαη ζηελ θόξε. Γηα ηε κειέηε ηνπο, ζα ηα δηαθξίλνπκε ζε: 1. - Απηά πνπ εθδειώλνληαη ζην ρείινο ηεο θόξεο Απηά πνπ παξνπζηάδνληαη σο εθδειώζεηο ηεο θόξεο Απηά πνπ εθδειώλνληαη ζην ρείινο ηεο θόξεο νλνκάδνληαη: νκόθεληξνη θύθινη ηεο θόξεο, νδνλησηή θόξε, ηειείεο ζηελ θόξε θαη κηθηνί νκόθεληξνη θύθινη. Πξνβάιινπλ δπζιεηηνπξγία ηνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο. Σε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, πξνβάιινπλ δπζιεηηνπξγία ηνπ απηόλνκνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο πνπ είλαη δύζθνιν λα αμηνινγεζεί. Μπνξνύλ επίζεο λα πξνβάιινπλ άγλσζηεο δπζιεηηνπξγίεο ηνπ θεληξηθνύ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο. Γελ απνθιείεηαη νξηζκέλεο αιιαγέο πνπ ζπκβαίλνπλ ζην ζώκα θαη πξνβάιινληαη κε ζεκάδηα ζηελ ίξηδα επίζεο λα πξνβάιινληαη θαη κε ζεκάδηα ζηελ θόξε. Οη δπζιεηηνπξγίεο πνπ πξνβάιινληαη κε ηα αλσηέξσ ζεκάδηα είλαη ελεξγέο θαη παξνπζηάδνληαη ζην ζώκα σο έλα κηθξό ηαξαθνύλεκα ή ζνθ. Όηαλ ην ζεκάδη θαιύπηεη ην ρείινο ή ην κεγαιύηεξν κέξνο ηνπ ρείινπο ηεο θόξεο, ην ζνθ παξάγεηαη ζε όιν ην ζώκα. Δάλ ηα ζεκάδηα πξνβάιινληαη κόλν ζην αλώηεξν ρείινο ηεο θόξεο, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, έρνπλ ηε κνξθή βνπλώλ ή ηειεηώλ, ελώ αλ ε δπζιεηηνπξγία είλαη ελεξγή ην ζνθ πνπ επήιζε είλαη ζην θεθάιη. Ζ δηαηαξαρή ηεο αθνύζηαο θίλεζεο πνπ πξνθαιεί ηα αλσηέξσ ζπκπηώκαηα δείρλεη ην είδνο ηεο δπζιεηηνπξγίαο ή ην βαζκό ζνβαξόηεηαο. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο εθδειώλεηαη όηαλ ην άηνκν μαπιώλεη ζην θξεβάηη γηα λα θνηκεζεί. Τα ζεκάδηα απηά πξνβάιινληαη κε ελδηάκεζε ζπρλόηεηα. Έηζη, αλάινγα κε ην είδνο ησλ αιιαγώλ, έρνπκε έλα ην έλα ή ην άιιν είδνο ηεο θόξεο Απηά πνπ παξνπζηάδνληαη σο εθδειώζεηο ηεο θόξεο Κόξε κεγαιύηεξε από ηελ θαλνληθή. Δίλαη πξνβνιή ζπάληα. Πξνβάιιεη δπζιεηηνπξγία ηνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο. Κόξε κεγαιύηεξε από ηελ θαλνληθή, είλαη αληηπξνζσπεπηηθή ζηελ θαηάζιηςε. Σε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, δείρλεη ηαρπθαξδία θαη άγλσζηεο δπζιεηηνπξγίεο. Ζ κεγαιύηεξε θόξε από ηελ θαλνληθή, πνπ πξνβάιιεη θαηάζιηςε, πξνβάιιεηαη κε δηαθνξεηηθό ηξόπν από όηη απηή πνπ πξνβάιιεη ηελ ηαρπθαξδία ή ηηο άγλσζηεο δπζιεηηνπξγίεο. Ζ θόξε πνπ πξνδίδεη θαηάζιηςε κνηάδεη λα θνηηάδεη καθξηά, ζαλ αθεξεκέλε. Απηό κε ηελ εκπεηξία κπνξνύκε λα ην δηαθξίλνπκε εύθνια Κόξε κηθξόηεξε από ηελ θαλνληθή. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Έλα κέγεζνο ηεο θόξε κηθξόηεξν από ην θπζηνινγηθό κπνξεί λα δειώλεη θάζε είδνπο αλσκαιία, αιιά ζηελ πξαγκαηηθόηεηα δελ ππάξρεη κηα ζαθήο ζπκπησκαηνινγία πνπ λα θάλεη αληηιεπηή ηελ δπζιεηηνπξγία. Σε άιιεο πεξηπηώζεηο, νη θόξεο είλαη πνιύ κηθξέο ζε κέγεζνο. Τόηε δειώλνπλ δηαηαξαρέο πνπ παξάγνπλ ζπκπηώκαηα. Ζ πνιύ κηθξή θόξε πξνβάιιεηαη ζπάληα Κόξε κε παξακνξθώζεηο. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Οη πξνβαιιόκελεο αιιαγέο ηνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο δείρλνπλ δπζιεηηνπξγία πνπ πξνθαιεί επεξεζηζηόηεηα, λεπξηθόηεηα θαη δπζθνξία Κόξε ζηαηηθή. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Μία από ηηο πιένλ αληηπξνζσπεπηηθέο ελδείμεηο δπζιεηηνπξγίαο ηνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο πνπ πξνθαινύλ θαηάζιηςε Κόξε κε πνιύ γξήγνξεο θηλήζεηο. Javier Echavarren 150

8 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Σε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, νη πξνβαιιόκελεο αιιαγέο δείρλνπλ εληεξηθά παξάζηηα. Μηα γξήγνξε θίλεζε δηαζηνιήο θαη ζπζηνιήο ηεο θόξεο, αλ δελ είλαη ππεξβνιηθή, είλαη ζεκάδη θαιήο πγείαο Κόξε κε αξγέο θηλήζεηο. Πξνβάιιεηαη ζπάληα. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, νη πξνβαιιόκελεο αιιαγέο δείρλνπλ θαηάζιηςε. 3. Πιεξνθνξίεο θαη παξαδείγκαηα γηα ην πώο πξνβάιινληαη νη αιιαγέο ζηνλ νηζνθάγν, ηελ θαξδηά θαη ην ζηνκάρη. 1. Δηαηαξαρέο ηνπ νηζνθάγνπ Οη αιιαγέο ζηνλ νηζνθάγν πξνβάιινληαη ηαθηηθά κε ζαθή ζεκάδηα πνπ ελεκεξώλνπλ γηα ην είδνο ηεο κεηαβνιήο. 1.1 Η ζέζε ησλ παζήζεσλ ηνπ νηζνθάγνπ Ζ ζέζε ησλ παζήζεσλ ηνπ νηζνθάγνπ βξίζθεηαη κεηαμύ 176 θαη 181, ζηηο θνξώλεο N 4, 5 θαη 6. Απηή ε ηνπνγξαθηθή πεξηνρή βξίζθεηαη ζην θάησ κέξνο ηεο ίξηδαο ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ησλ αιινηώζεσλ ηεο γιώζζαο θαη ζηελ θνξπθή ηεο ίξηδαο ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ησλ θαξδηαθώλ αλσκαιηώλ. Τν κέξνο πξνβνιήο ησλ παζήζεσλ ηνπ νηζνθάγνπ ην γλσξίδνπκε από ηε ζέζε ηνπ ζεκαδηνύ ηνπ ζηηο θνξώλεο. Ζ πξνζέγγηζε απηή καο δίλεη ηε ζέζε ησλ κεηαβνιώλ ηεο γιώζζαο, ζηηο θνξώλεο N 6 θαη 7, θαη ηε ζέζε ηεο θαξδηάο, ζηηο θνξώλεο N 4 θαη Κηξζνί ηνπ νηζνθάγνπ Πξνβάιιεηαη, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ θειίδα, κε κηθξό κέγεζνο, καθξύ θαη θόθθηλν. Ωο εθ ηνύηνπ, κπνξνύκε λα θαηαγξάςνπκε ηηο αθόινπζεο πιεξνθνξίεο: ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ θειίδα, κε κηθξό κέγεζνο, επίκεθεο, θόθθηλν ζηηο κπιε ίξηδεο θαη θαθέ ζηηο καύξεο ή θαθέ ίξηδεο. Ζ ζέζε ηνπ ζεκαδηνύ καο πιεξνθνξεί: αλ πξνβάιιεηαη ζηελ θνξώλα N 4, γλσξίδνπκε όηη ε δηαηαξαρή επεξεάδεη ην θαηώηεξν ηκήκα ηνπ νηζνθάγνπ. Αλ πξνβάιιεηαη ζηελ θνξώλα N 5, ε δηαηαξαρή επεξεάδεη ην κεζαίν ηκήκα ηνπ νηζνθάγνπ. Αλ πξνβάιιεηαη ζηελ θνξώλα N 6 επεξεάδεη ην αλώηεξν ηκήκα ηνπ νηζνθάγνπ. Οη πιεξνθνξίεο πνπ δηαβηβάδνληαη από ην ζεκάδη ζην θάησ κέξνο ηνπ ζηξώκαηνο ηεο ίξηδαο είλαη πνιύ ιεπηέο θαη δύζθνια ηηο αληηιακβαλόκαζηε. Ωο εθ ηνύηνπ, από απηό πνπ γίλεηαη αληηιεπηό ζην θάησ κέξνο ηνπ ζηξώκαηνο ηεο ίξηδαο, είλαη δύζθνιν λα αλαγλσξίζνπκε πνηα είλαη ε ιεηηνπξγηθή θαηάζηαζε ηνπ ζεκαδηνύ. Ωζηόζν, ην ελεξγό ζεκάδη έρεη εληνλόηεξν ρξώκα ή ηνλίδεηαη θάπνηα ιεπηνκέξεηα πνπ μερσξίδεη, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο είλαη δύζθνιν λα ην αληηιεθζνύκε κε θαζαξά. Σηηο πεξηπηώζεηο ηνπ νηζνθάγνπ, εθηόο εμαηξέζεσλ, πξνβάιινληαη ιαλζάλνληα ζεκάδηα ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ ήπαηνο. Πξόθεηηαη γηα κηθξά ζεκάδηα, κε ειαθξύ ρξσκαηηθό ηόλν πνπ βξίζθνληαη, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ζην εμσηεξηθό άλσ κέξνο ηεο ηνπνγξαθηθήο δώλεο ηνπ ήπαηνο. Οη πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνπλ ηα ζεκάδηα πνπ καο δίλνπλ ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο είλαη πνιύ ζεκαληηθέο, δηόηη γηα λα γίλεη κηα αμηνιόγεζε ηνπ βαζκνύ ζνβαξόηεηαο θαη ησλ πηζαλνηήησλ ζεξαπείαο, ζε θάζε αιινίσζε, ζα πξέπεη λα παίξλνπκε ππόςε ηηο πιεξνθνξίεο πνπ θέξνπλ ηα ζεκάδηα πνπ καο δίλνπλ ην γνλόηππν ηεο ίξηδαο θαη ησλ ιαλζαλόλησλ. Έηζη, εθηόο από ηηο πιεξνθνξίεο πνπ αληηθαηνπηξίδνπλ ηηο αιιαγέο "θηξζνί ηνπ νηζνθάγνπ" ζηνπο θνξείο πιεξνθνξίαο ηνπ ζεκαδηνύ ή ησλ ζεκαδηώλ πνπ πξνβάιιεηαη ε Javier Echavarren 151

9 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο αιιαγή πνπ πξνθαιεί ηα ζπκπηώκαηα, ζα πξέπεη επίζεο λα απνηηκνύληαη θαη νη πιεξνθνξίεο πνπ θέξνπλ ηα ιαλζάλνληα ζεκάδηα, ηα ζεκάδηα πνπ καο δίλνπλ ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο, ε θηλεηηθόηεηα ηεο θόξεο θαη αλ πξνβάιινληαη ζεκάδηα ζην ρείινο ηεο θόξεο. Σε απηό ην ζεκείν, πξέπεη λα αλαθέξνπκε ηα αθόινπζα: a. - Τν ιαλζάλνλ ζεκάδη πνπ πξνβάιιεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή δώλε ηνπ ήπαηνο, αλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ καο πιεξνθνξνύλ γηα αιιαγέο πνπ επεξεάδνπλ ζνβαξά ην ζπθώηη, απηό πξέπεη λα ιεθζεί ππόςε θαηά ηελ αμηνιόγεζε ηεο αιιαγήο "θηξζνί ηνπ νηζνθάγνπ". b. - Τν άηνκν πνπ δηαζέηεη έλα γνλόηππν αδύλακν, λνζεξό, θαθήο θπθινθνξίαο θαη νύησ θαζεμήο, έρεη ιηγόηεξεο πηζαλόηεηεο λα ζεξαπεπηεί από έλα άηνκν πνπ θέξεη θαιό γνλόηππν, ή -πνπ είλαη ην ίδην- δελ έρεη πξνδηάζεζε γηα θάζε είδνπο αιινίσζε ζηελ πεξίπησζε πνπ νη δύν άλζξσπνη έρνπλ ηελ δηαηαξαρή πνπ πξνθαιεί ηα ζπκπηώκαηα πνπ θέξνπλ ηα ζεκάδηα πνπ δείρλνπλ ίδην βαζκό ζνβαξόηεηαο. Ωο εθ ηνύηνπ, ν γνλόηππνο είλαη έλαο άιινο παξάγνληαο πνπ πξέπεη λα ιεθζεί ππόςε θαηά ηελ εθηίκεζε ηεο ζνβαξόηεηαο ησλ "θηξζώλ ηνπ νηζνθάγνπ". c. - Μηα θόξε πνπ δελ θάλεη θηλήζεηο ή είλαη αξγέο, καο ελεκεξώλεη γηα ηηο κεηαβνιέο πνπ ζπκβαίλνπλ ζηνλ νξγαληζκό ζε νξηζκέλεο ιεηηνπξγίεο ηνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο. d. - Όηαλ πξνβάιινληαη ζεκάδηα ζην ρείινο ηεο θόξεο καο πιεξνθνξνύλ επίζεο όηη ππάξρνπλ αιιαγέο ζην ζώκα πνπ επεξεάδνπλ ην λεπξηθό ζύζηεκα, ζην νπνίν πξνβάιινληαη ηα ζεκάδηα απηά. Απηή ε πιεξνθνξία ηζρύεη γηα όιεο ηηο αιιαγέο. Ωο εθ ηνύηνπ, γηα λα απνθεύγεηαη ε επαλάιεςε ησλ δεδνκέλσλ, θαηά ηελ αλάιπζε ησλ επόκελσλ αιιαγώλ ζα αλαθέξεηαη ελ ζπληνκία, κε ιηγόηεξεο ιεπηνκέξεηεο. Υπάξρνπλ κπνπάζεηεο - πνπ θαηαζηξέθνπλ ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο ηνπο κύεο - πνπ επεξεάδνπλ ηνπο κπο ηνπ αξηζηεξνύ πνδηνύ πνπ πξνβάιινληαη κε παξόκνηα ζεκάδηα, όρη κε ηα ίδηα, κεηαμύ 180 θαη 185 ζηηο θνξώλεο Nν 4, 5 θαη 6. Πξέπεη λα ιάβεηε ππόςε ζαο ηε ζηηγκή ηεο δηάγλσζεο, αλ ην ζεκάδη πξνβάιιεη κηα αιινίσζε ηνπ νηζνθάγνπ ή κηα κπνπάζεηα ζην αξηζηεξό πόδη. 1.3 ηέλσζε ηνπ νηζνθάγνπ θαη πνιύπνδεο νηζνθάγνπ. Πξνβάιιεηαη κε παξόκνηα ζεκάδηα. Τν πην αληηπξνζσπεπηηθό ζεκάδη είλαη θειίδα κηθξή καύξε ή άζπξε. Γηαθέξνπλ από ηηο πξνβνιέο πνπ παξάγνληαη από ηε θιεβίηηδα, δηόηη ην ζεκάδη δελ είλαη δηεπξπκέλν θαη ζην ρξώκα, ην νπνίν ζηελ πεξίπησζε ηεο ζηέλσζεο θαη ηνπ πνιύπνδα είλαη καύξν ή άζπξν. Οη πιεξνθνξίεο ιακβάλνληαη: Από ηε ζέζε, ην ζρήκα, ην κέγεζνο θαη ην ρξώκα ηνπ ζεκαδηνύ πνπ πξνβάιιεη ηνλ πνιύπνδα ή ηε ζηέλσζε ηνπ νηζνθάγνπ, από ηα ιαλζάλνληα ζεκάδηα θαη από ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο. 1.4 Νεύξα πνπ επεξεάδνπλ ηνλ νηζνθάγν. Πξνβάιινληαη κε νκόθεληξνπο θύθινπο ζε πνιύ κηθξά ηκήκαηα. Καιύπηνπλ πεξίπνπ 12. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο θαίλνληαη 2 θαθέ νκόθεληξνη θύθινη. Οη πιεξνθνξίεο ιακβάλνληαη από ηελ ηνπνζεζία, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ, ην κέγεζνο θαη ην ρξώκα ηνπο, από ηα ιαλζάλνληα ζεκάδηα θαη από ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο. 1.5 Εγθόιπσκαηα ηνπ νηζνθάγνπ. Πξνβάιινληαη κε κηθξνζθνπηθή ιαθνύλα. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ζην θόλην ηνπ ζηξώκαηνο θαίλεηαη κηα κηθξή αιινίσζε. Οη πιεξνθνξίεο ιακβάλνληαη από ηελ ηνπνζεζία, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ, ην κέγεζνο θαη ην ζρήκα ηνπ, ην νπνίν θαίλεηαη ζην θάησ κέξνο ηνπ ζηξώκαηνο ηεο ίξηδαο, από ηα ιαλζάλνληα ζεκάδηα θαη από ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο. 1.5 Καξθίλνο ηνπ νηζνθάγνπ. Javier Echavarren 152

10 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο Πξνβάιιεηαη κε ζνιόηεηα ηνπ ζηξώκαηνο θαη δηαηαξαρή ζην θόλην ηνπ ζηξώκαηνο, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο. Πξόθεηηαη γηα ζεκάδηα πνπ αιινηώλνπλ ην θόλην ηνπ ζηξώκαηνο ζε αλαινγία κεγαιύηεξε από νπνηαδήπνηε άιιε αιινίσζε ηνπ νηζνθάγνπ. Δίλαη έλα ζεκάδη πνπ απνθαιύπηεη κεγαιύηεξν βαζκό ζνβαξόηεηαο δηόηη είλαη πην έληνλν, θαιύπηεη πεξηζζόηεξν ρώξν, έρεη πην έληνλα ιαλζάλνληα ζεκάδηα ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ ήπαηνο θαη ν γνλόηππνο ηεο ίξηδαο είλαη αζζελήο, λεπξνπαζεηηθόο ή θαθήο θπθινθνξίαο. Οη πιεξνθνξίεο ιακβάλνληαη από ηελ ηνπνζεζία, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ, ην κέγεζνο, ην ρξώκα ηνπ, ην νπνίν θαίλεηαη ζην θάησ κέξνο ηνπ ζηξώκαηνο ηεο ίξηδαο, ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε είλαη ν πην ζεκαληηθόο δείθηεο, θαζώο θαη από ηηο πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη από ηα ιαλζάλνληα ζεκάδηα θαη από ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο. 1.6 Οηζνθαγηθή θήιε. Πξνβάιιεηαη από αζαθή ζεκάδηα. Τν πην αληηπξνζσπεπηηθό ζεκάδη είλαη ε αιινίσζε ηνπ ζηξώκαηνο, πνπ μερσξίδεη ειαθξώο. Ζ ζπιινγή πιεξνθνξηώλ γίλεηαη από ηελ ηνπνζεζία, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ, ην ρξώκα ή ηνλ ηόλν, ν νπνίνο θαίλεηαη ζην θάησ κέξνο ηεο ηνπ ζηξώκαηνο ηεο ίξηδαο από ηα ιαλζάλνληα ζεκάδηα θαη από ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο. Οη πιεξνθνξίεο ιακβάλνληαη από ην θάησ κέξνο ηνπ ζηξώκαηνο, ζε απηή ηελ πεξίπησζε, ελώ ην ζεκάδη γίλεηαη αληηιεπηό κε δπζθνιία. Τν αληίζεην ζπκβαίλεη κε ηνλ θαξθίλν ηνπ νηζνθάγνπ. Οη πιεξνθνξίεο ιακβάλνληαη εύθνια, ζε νξηζκέλεο αιιαγέο, θαζώο ην ζεκάδη μερσξίδεη θαη θαίλεηαη εύθνια ελώ ζε άιιεο δηαηαξαρέο ζπκβαίλεη ην αληίζεην. 1.7 Αραιαζία ηνπ νηζνθάγνπ. Πξνβάιιεηαη κε δύν ζεκάδηα. Αθηίλα κε ειαθξώο έληνλε θακππιόηεηα ζηηο θνξώλεο N 5 θαη 6 θαη θειίδα πνιύ κηθξή ζηελ θνξώλα N 4 θαηά κήθνο ηνπ θνιάξνπ. Οη πιεξνθνξίεο ιακβάλνληαη από ηελ ζέζε, ην είδνο ησλ ζεκαδηώλ, ηα ζρήκαηα, ηα κεγέζε ηνπο θαη ηα ρξώκαηα ησλ αλσηέξσ ζεκαδηώλ, από ηα ιαλζάλνληα ζεκάδηα θαη από ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο. 1.8 Οηζνθαγίηηδα. Πξνβάιιεηαη αλάινγα κε ηελ αηηία πνπ ηελ πξνθάιεζε. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο πξνβάιιεηαη από ην ζεκάδη αιινίσζεο ηνπ ζηξώκαηνο, έιιεηςεο ηνπ ζηξώκαηνο από ηελ έιιεηςε ηεο ρξώζεο κε αλνηθηό κπεδ ρξώκα, κε κηθξέο αιινηώζεηο ζην θάησ κέξνο ηνπ ζηξώκαηνο πνπ πξνβάιιεηαη ν θαξθίλνο. Οη πιεξνθνξίεο ιακβάλνληαη από ηελ ηνπνζεζία, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ ή ησλ ζεκαδηώλ, ην ζρήκα, ην κέγεζνο, ην ρξώκα ή ηνλ ηόλν, πνπ αληηθαηνπηξίδεηαη ζην θάησ κέξνο ηνπ ζεκαδηνύ, από ηα ιαλζάλνληα ζεκάδηα θαη από ηνλ γνλόηππν ηεο ίξηδαο. Άιιεο αζζέλεηεο ηνπ νηζνθάγνπ. Πξνβάιινληαη κε θάζε είδνπο ζεκάδηα, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο από έλα ή πεξηζζόηεξα ζεκάδηα αθηίλεο, ειαθξώο ζρεκαηηζκέλσλ ή αζαθώλ. Τα ζεκάδηα είλαη νξαηά, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ηδίσο εθείλα κε γελεηηθή πξνέιεπζε. 2.- Παζήζεηο ηεο θαξδηάο. Δδώ ζαο παξνπζηάδνπκε κεξηθά παξαδείγκαηα από ηηο παζήζεηο ηεο θαξδηάο. 2.1 Πεξηθαξδίηηδα. Javier Echavarren 153

11 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο Πξνβάιιεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή δώλε ηεο θαξδηάο ζηελ αξηζηεξή ίξηδα. Καηαιακβάλεη πνιύ κηθξό ρώξν ζηνλ ηνπνγξαθηθό ηνκέα ησλ κεηαβνιώλ ηεο θαξδηάο. Πξνβάιιεηαη, κεηαμύ 78 θαη 95 ζηελ θνξώλα N 4. Τν πην αληηπξνζσπεπηηθό ζεκάδη είλαη κηα κηθξή ζθήλα ή θάηη παξόκνην, παξάιιεια κε ην θνιάξν. Καιύπηεη πεξίπνπ 5 έσο 8 κνίξεο. Γελ πξνβάιιεηαη θακηά άιιε αιινίσζε κε ην ζεκάδη πνπ αλαθέξεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή απηή πεξηνρή. Οη πην ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γίλνληαη αληηιεπηέο από ηνπο εμήο δείθηεο: ηελ ηνπνζεζία, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ, ηε ζέζε θαη ην κέγεζνο. Ζ έλδεημε ηεο αιινίσζεο ζην θόλην ηνπ ζηξώκαηνο είλαη ηόζν ιεπηή πνπ είλαη πνιύ δύζθνιν λα αλαγλσξίζνπκε ηε ιεηηνπξγηθή θαηάζηαζε ηνπ ζεκαδηνύ. Σε απηή ηελ πεξίπησζε δελ ππάξρνπλ ιαλζάλνληα ζεκάδηα. Ο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο, ζηελ πεξηθαξδίηηδα, είλαη έλαο γεληθόο δείθηεο. Όπσο ζε όιεο ηηο πεξηπηώζεηο, ν αζζελήο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο, ν λεπξνπαζεηηθόο ηεο θαθήο θπθινθνξίαο ηνπ αίκαηνο θιπ επεξεάδεη αξλεηηθά όιεο ηηο αιιαγέο. 2.2 Αξξπζκία θαη καξκαξπγή. Πξνβάιιεηαη πάλσ ζηελ ηνπνγξαθηθήο πεξηνρή ηεο θαξδηά ζηελ αξηζηεξή ίξηδα. Καη νη δύν παζήζεηο πξνβάιινληαη ζηελ ίδηα ηνπνγξαθηθή πεξηνρή, κεηαμύ 80 θαη 87, κε επίθεληξν ην θνιάξν. Καιύπηνπλ ελ κέξεη ηηο θνξώλεο N 4 θαη 3. Πξνβάιινληαη κε παξόκνηα ζεκάδηα, ηα πην αληηπξνζσπεπηηθά είλαη: ε αιινίσζε ηνπ θνιάξνπ πνπ ιείπεη έλα κηθξό κέξνο ηεο πεξηθέξεηαο ηνπ, ε ζθήλα ή κηα κηθξή αθηίλα, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο ππάξρνπλ πεξηζζόηεξα από έλα ζεκάδηα ζθελώλ ή αθηηλώλ. Οη πην ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γίλνληαη αληηιεπηέο από ηνπο εμήο δείθηεο: ηε ζέζε, ηα ζπλαθή ζεκάδηα - ζε όιεο ηηο πεξηπηώζεηο πξνβάιινληαη πεξηζζόηεξα από έλα ζεκάδηα - από ην ζρήκα ηνπο θαη ην κέγεζόο ηνπο. Ζ έλδεημε ηεο αιινίσζεο ζην θόλην ηνπ ζηξώκαηνο είλαη πνιύ ιεπηή. Γελ πξνβάιινληαη ζπκπιεξσκαηηθά ζεκάδηα. Ο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο δελ κεηαδίδεη ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο. Αλ ζηελ ίδηα ηνπνγξαθηθή δώλε πξνβάιινληαη δύν αιιαγέο κε παξόκνηα ζεκάδηα, είλαη δύζθνιν λα γλσξίδεη θαλείο πνηα είλαη ε αιινίσζε πνπ πξνβάιιεηαη. Με ηελ πξόζζεηε δπζθνιία όηη, ζηελ πεξίπησζε απηή, ζηελ ηνπνγξαθηθή δώλε πνπ αλαθέξακε πξνβάιινληαη επίζεο θαη άιιεο παζήζεηο ηεο θαξδίαο, ησλ βξόγρσλ θαη ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο. 2.3 θιήξπλζε ησλ ζηεθαληαίσλ. Πξνβάιιεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηεο θαξδηάο, ζηελ αξηζηεξή ίξηδα. Πξνβάιιεηαη, κεηαμύ 85 θαη 93 ζηελ θνξώλα N 4, δίπια ή ελζσκαησκέλν ζην θνιάξν. Τν πην αληηπξνζσπεπηηθό ζεκάδη είλαη κηα κηθξή θειίδα αδηαθαλήο. Μπνξεί λα κνηάδεη αξθεηά κε κηθξή αθηίλα θνιιεκέλε ζην θνιάξν. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο ε ζθιήξπλζε ησλ ζηεθαληαίσλ είλαη κηα αιιαγή ιαλζάλνπζα πνπ πξνβάιιεηαη κε ην ζεκάδη ηεο ηξνπνπνίεζεο ηνπ ζηξώκαηνο ζηελ θνξώλα N 8. Τα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζεκαδηνύ απηνύ είλαη: δελ πξνέρεη νύηε αιιάδεη ην ρξώκα ή ηνλ ηόλν ηεο ίξηδαο θαη, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, έρεη γθξη απόρξσζε. Οη πην ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γίλνληαη αληηιεπηέο από ηηο εμήο ελδείμεηο: ηε ζέζε, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ, ηε κνξθή, ην ρξώκα θαη ηνλ ηόλν ηνπ ζεκαδηνύ πνπ πξνβάιιεηαη ε κεηαβνιή θαη από ηηο πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη από ηηο ίδηεο ελδείμεηο ησλ ιαλζαλόλησλ ζεκαδηώλ. Τα ιαλζάλνληα ζεκάδηα, ζηελ πεξίπησζε απηή, παξέρνπλ πνιύηηκεο πιεξνθνξίεο. Άιιεο θαξδηνπάζεηεο: Πξνβάιινληαη, όπσο ζε όιεο ηηο πεξηπηώζεηο, αλάινγα κε ην κέξνο πνπ πξνζβάιιεηαη θαη ην είδνο ηεο κεηαβνιήο. Οη θαξδηνπάζεηεο πνπ πξνζβάιινπλ ηνλ θαξδηαθό κπ πξνβάιινληαη ζηηο θνξώλεο, αλάινγα κε ηε θύζε ηνπ ηζηνύ θαη, σο εθ ηνύηνπ, επηθεληξώλνληαη ζηηο θνξώλεο N 5 θαη 6. Javier Echavarren 154

12 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο 3.- Δηαηαξαρέο ηνπ ζηνκάρνπ. Παξαθάησ ζα αλαθέξνπκε θαη ζα πεξηγξάςνπκε αξθεηά παξαδείγκαηα από ηηο δηαηαξαρέο ηνπ ζηνκάρνπ. 3.1 Κηξζνί ηνπ ζηνκάρνπ. Πξνβάιινληαη κεηαμύ 148 θαη 180 ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ ζηνκάρνπ, ζηελ αξηζηεξή ίξηδα ζηε γξακκή πνπ ζρεκαηίδεη ην θνιάξν, θαιύπηνληαο ελ κέξεη ηελ θνξώλα N 4. Καηαιακβάλνπλ έλα ζρεηηθά κηθξό ρώξν. Τν πην αληηπξνζσπεπηηθό ζεκάδη είλαη: θειίδα κεζαίνπ κεγέζνπο, ειαθξώο επηκήθεο ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, παξάιιεια κε ην θνιάξν ή θνιιάεη ζε απηό. Σε άιιεο πεξηπηώζεηο, ην ζεκάδη θειίδα παίξλεη δηάθνξεο κνξθέο. Σε κπιε ίξηδεο είλαη θόθθηλν, ελώ ζε θαθέ ίξηδεο είλαη ζθνύξν. Όηαλ ην ζεκάδη βξίζθεηαη κεηαμύ ησλ κνηξώλ 148 θαη 170 επεξεάδεη ην θαηώηεξν ζηνκάρη θαη κπνξεί λα επεξεάζεη ην δσδεθαδάθηπιν. Αλ, σζηόζν, ην ζεκάδη βξίζθεηαη κεηαμύ 170 θαη 180, επεξεάδεη ην αλώηεξν ζηνκάρη θαη κπνξεί λα επεξεάζεη ην θαξδηαθό ζηόκην. Όηαλ ε ζέζε ηνπ ζεκαδηνύ είλαη εληόο ηεο ηνπνγξαθηθή πεξηνρήο ησλ κεηαβνιώλ νπνηνπδήπνηε κέξνπο ηνπ ζώκαηνο, καο πιεξνθνξεί πνην είλαη ην ηκήκα ηνπ κέξνπο πνπ πάζρεη. Οη πην ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γίλνληαη αληηιεπηέο από ηνπο εμήο δείθηεο: ηε ζέζε ηνπ ζεκαδηνύ, ην είδνο, ην ζρήκα, ην κέγεζνο θαη ην ρξώκα ηνπ. Τν θόλην ηνπ ζηξώκαηνο θαίλεηαη μεθάζαξα. Γελ ππάξρνπλ ζπκπιεξσκαηηθά ζεκάδηα θαη ν γνλόηππνο ηεο ίξηδαο δελ κεηαδίδεη ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο. 3.2 Δηαηαξαρέο ηεο εηθόλαο ηεο ίξηδαο N 11. Απηή είλαη ε νλνκαζία πνπ ρξεζηκνπνηνύκε θαη ε νπνία αλαιπηηθά παξνπζηάδεηαη ζην θεθάιαην 18, ηκήκα 3. Ζ δηαηαξαρή πνπ αλαθέξεηαη ζηε παξαπάλσ νλνκαζία πξνβάιιεηαη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ ζηνκάρνπ, κεηαμύ 148 θαη 180, ζηηο θνξώλεο 1, 2 θαη 3, κε ζεκάδη θειίδα ή κε παξόκνην. Μπνξεί λα κνηάδεη κε ην ζεκάδη ηεο θαθήο θπθινθνξίαο. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, είλαη θόθθηλν. Δίλαη έλα ζεκάδη πνπ, εθηόο εμαηξέζεσλ, δελ έρεη πνηέ πξνεμνρέο ή αιιαγέο ζην ρξώκα. Σε πνιιέο πεξηπηώζεηο, θαιύπηεη κόλν έλα κέξνο ηνπ ρώξνπ πνπ πξνβάιιεηαη. Όηαλ είλαη ελεξγή, ε αιινίσζε πνπ πεξηγξάθεηαη πξνθαιεί δπζπεςία, πνπ ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο είλαη δύζθνιν λα ζεξαπεύζνπκε. Υπνηξνπέο ζπκβαίλνπλ ζπρλά. Οη πην ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γίλνληαη αληηιεπηέο από ηνπο εμήο δείθηεο: ηε ζέζε, ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ, ην ζρήκα, ην κέγεζνο θαη ην ρξώκα, όπσο πεξηγξάςακε. Γελ ππάξρνπλ ζεκάδηα ιαλζάλνληα πνπ λα ζρεηίδνληαη απηή ηελ αιινίσζε θαη από ηνλ γνλόηππνο δελ εμάγνληαη πιεξνθνξίεο πνπ λα ζρεηίδνληαη κε ηε δηαηαξαρή ηεο εηθόλαο ηεο ίξηδαο πνπ πεξηγξάθεηαη. Ζ γλώζε ηεο ύπαξμεο ηεο δηαηαξαρήο ηεο εηθόλαο ηεο ίξηδαο N 11 πξνθύπηεη από ηηο πιεξνθνξίεο πνπ θέξνπλ ηα ζεκάδηα. Πηζηνπνηείηαη κε ηα ζπκπηώκαηα πνπ πξνθαιεί ε αζζέλεηα. Απηή ε αιιαγή, αλ δελ έρεη πξνμελήζεη κηα θιεγκνλή ζην ζηνκάρη, δελ έρεη παξαηεξεζεί κε άιιεο δηαγλσζηηθέο κεζόδνπο. 3.3 Νεύξσζε ηνπ ζηνκάρνπ. Απηή ε νλνκαζία δίλεηαη ζε δπζιεηηνπξγία. Πξνβάιιεηαη κε ην ζεκάδη κηθξήο ιαθνύλαο ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ ζηνκάρνπ ζηελ θνξώλα N 4. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο ζπλδέεηαη κε ην θνιάξν. Σε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο κπνξεί λα κνηάδεη κε ην ζεκάδη ηειεία. Οη πην ζεκαληηθνί δείθηεο είλαη: ην είδνο θαη ην κέγεζνο ηνπ ζεκαδηνύ θαη ε ηνπνζεζία. Δίλαη πεξίεξγν ην γεγνλόο όηη, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο εκθαλίδεηαη ζε άηνκα κε θαιό Javier Echavarren 155

13 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο γνλόηππν. Οη άλζξσπνη πνπ ππνθέξνπλ από ηε δηαηαξαρή πνπ πεξηγξάθνπκε αηζζάλνληαη έλαλ βώιν ή έλαλ θόκπν ζην ζηνκάρη ηνπο πνπ δελ ηνπο επηηξέπεη λα ρσλέςνπλ. Από ην πξνβαιιόκελν ζεκάδη, δελ κπνξείηε λα θάλεηε κηα εθηίκεζε ηεο ζνβαξόηεηαο. Δίλαη δύζθνιν λα γλσξίδνπκε πνηα είλαη ε θάζε ηνπ ζεκαδηνύ. Ωζηόζν, όηαλ ε αζζέλεηα είλαη ελεξγή ην ζεκάδη πνπ πξνβάιιεηαη θαίλεηαη λα έρεη πεξηζζόηεξν ρξώκα. Όηαλ είλαη αλελεξγή έρεη ιηγόηεξν ρξώκα θαη ην ζεκάδη είλαη αρλό. Απηά είλαη πξάγκαηα πνπ, όηαλ έρεηε εκπεηξία, ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, θαηαιαβαίλεηε πνηα είλαη ε θάζε ηνπ ζεκαδηνύ. Σε άιιεο πεξηπηώζεηο, δελ είλαη δπλαηόλ λα γλσξίδνπκε ηε θάζε ηνπ ζεκαδηνύ. Οη πεξηζζόηεξεο από ηηο δηαηαξαρέο ηνπ ζηνκάρνπ είλαη δηαθνξεηηθέο θαη εκθαλίδνληαη κε δηαθνξεηηθά ζεκάδηα. Έηζη, είλαη ζρεδόλ αδύλαην λα πξνζδηνξηζηνύλ όιεο νη παζήζεηο. Σηηο δηαηαξαρέο ηνπ ζηνκάρνπ, πξέπεη λα ιεθζνύλ ππόςε, εθηόο από ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ ή ησλ ζεκαδηώλ πνπ πξνβάιινληαη, ε κνξθή, ην κέγεζνο, ην ρξώκα, αιιά θαη νη πιεξνθνξίεο από ηνλ εληνπηζκό ησλ ιαλζαλόλησλ ζεκαδηώλ πνπ πξνβάιινπλ ηηο δηαηαξαρέο ηνπ έληεξνπ, ηεο ρνιεδόρνπ θύζηεο, ηνπ παγθξέαηνο θαη ηνπ επίπινπλ. 4. Οη πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη από ηελ απνπζία ησλ ζεκαδηώλ. Ζ απνπζία ησλ ζεκαδηώλ είλαη ε θαιύηεξε έλδεημε ηεο θαιήο ιεηηνπξγίαο ηνπ νξγαληζκνύ. Τα ζεκάδηα πνπ είλαη ζε ππνιεηπόκελε θάζε δειώλνπλ όηη ε ελαπνκέλνπζα δπζιεηηνπξγία πνπ πξνβάιιεηαη έρεη επνπισζεί. Ζ νκαιή ιεηηνπξγία νπνηνπδήπνηε κέξνπο ή ιεηηνπξγίαο ηνπ ζώκαηνο γίλεηαη αληηιεπηή, όηαλ νη ηνπνγξαθηθέο πεξηνρέο ηνπο δελ έρνπλ ζεκάδηα ή απηά είλαη ζε ππνιεηκκαηηθή θάζε. 5. Η πνιππινθόηεηα ηεο αλάπηπμεο ηεο δηαηαξαρήο έρεη σο απνηέιεζκα ηελ πξνβνιή ζεκαδηώλ κε κεγαιύηεξε δπζθνιία ζηελ εξκελεία. Γηα λα γεληθεπζεί, θαζώο ππάξρνπλ εμαηξέζεηο, νη δπζθνιίεο ζηελ άληιεζε πιεξνθνξηώλ πνπ θέξνπλ ηα ζεκάδηα γηα ηπρόλ επηδείλσζε πνπ έρεη ζπκβεί ζην ζώκα, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, είλαη ζε ζπλάξηεζε κε ηελ πνιππινθόηεηα θαη ηελ εμέιημε ησλ ιεηηνπξγηώλ πνπ πάζρνπλ. Ζ δπζθνιία παξνπζηάδεηαη ζην λα εμαρζνύλ νη πιεξνθνξίεο πνπ ην ζεκάδη ή ηα ζεκάδηα θέξνπλ, θαη σο εθ ηνύηνπ ζην λα γίλεη ε δηάγλσζε. Τν λα θάληε κηα πεξηγξαθή γηα ηηο πεξηζζόηεξεο από ηηο αιινηώζεηο πνπ δεκηνπξγνύληαη ζηνλ νηζνθάγν είλαη εύθνιν. Τν ίδην ηζρύεη θαη γηα ηε δηάγλσζε. Όπσο είλαη γλσζηό, ν νηζνθάγνο αλαπηύζζεη ιεηηνπξγίεο ζην αλζξώπηλν ζώκα πνπ κπνξεί λα ζεσξεζνύλ απιέο. Τν λα θάληε κηα πεξηγξαθή γηα ηηο πεξηζζόηεξεο από ηηο αιινηώζεηο πνπ δεκηνπξγνύληαη ζηελ θαξδηά είλαη πην δύζθνιν ζε ζρέζε κε ηνλ νηζνθάγν. Τν ίδην ηζρύεη θαη γηα ηε δηάγλσζε. Τν λα θάληε κηα πεξηγξαθή γηα ηηο πεξηζζόηεξεο από ηηο αιινηώζεηο πνπ δεκηνπξγνύληαη ζην ζηνκάρη, είλαη πην δύζθνιν ζε ζρέζε κε ηελ θαξδηά. Τν ίδην ηζρύεη θαη γηα ηε δηάγλσζε. Τν λα θάληε κηα πεξηγξαθή γηα ηηο πεξηζζόηεξεο από ηηο αιινηώζεηο πνπ ζπκβαίλνπλ ζην λεπξηθό ζύζηεκα είλαη αδύλαην. Ωζηόζν, όπσο ήδε αλαθέξζεθε, ππάξρνπλ εμαηξέζεηο. Υπάξρνπλ αιιαγέο πνπ δεκηνπξγνύληαη ζηελ θαξδηά, ζην ζηνκάρη ή ζην λεπξηθό ζύζηεκα πνπ αληηιακβαλόκαζηε κε ζαθήλεηα θαη ιεπηνκεξώο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ θέξνπλ ηα ζεκάδηα. Ωο εθ ηνύηνπ, κπνξείηε λα θάλεηε κηα πην αθξηβή δηάγλσζε από όηη ζε νξηζκέλεο αιιαγέο πνπ ζπκβαίλνπλ ζηνλ νηζνθάγν. Τηο κεγαιύηεξεο δπζθνιίεο ζην λα ζπιιάβνπκε θαη λα πεξηγξάςνπκε ηηο αιιαγέο, θαη σο εθ ηνύηνπ λα θάλνπκε ηε δηάγλσζε, ζπλαληάκε ζην λεπξηθό ζύζηεκα. Javier Echavarren 156

14 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο 6. Πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο αιιαγέο πνπ πξνβάιινληαη πάλσ ζηελ ίδηα ηνπνγξαθηθή δώλε. Αλ θαη νπνηνδήπνηε κέξνο ηεο ίξηδαο νξηνζεηείηαη από κνίξεο θαη θνξώλεο, όπνπ πξνβάιινληαη νη αιιαγέο ησλ δηάθνξσλ κέξσλ θαη ιεηηνπξγηώλ ηνπ ζώκαηνο, γηα λα γλσξίδνπκε πνηό είλαη ην κέξνο ή ε ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνύ πνπ πξνβάιινπλ ηα ζεκάδηα, πξέπεη λα έρνπκε θαηά λνπ όηη όιεο νη αιιαγέο είλαη δηαθνξεηηθέο, εθείλεο πνπ πξνβάιινληαη ζην ίδην κέξνο ή ιεηηνπξγία ηνπ ζώκαηνο, κπνξνύλ λα πξνβάιινπλ δηαθνξεηηθά κέξε θαη ιεηηνπξγίεο. Ο θαζνξηζκόο ηεο δηαθνξάο ησλ αιινηώζεσλ πνπ εκθαλίδνληαη ζηελ ίδηα ηνπνγξαθηθή δώλε κε ηνλ ίδην ηύπν ζεκαδηώλ θαη αληηζηνηρνύλ ζε δηαθνξεηηθά κέξε ηνπ ζώκαηνο ή ιεηηνπξγίεο γίλεηαη από: a. - Τε ζέζε ηνπ ζεκαδηνύ, εληόο ηεο ηνπνγξαθηθήο πεξηνρήο ηεο πξνβνιήο ησλ ηκεκάησλ θαη ησλ ιεηηνπξγηώλ ηνπ ζώκαηνο πνπ πξνβάιιεηαη απηό. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, θαηαιακβάλεη δηαθνξεηηθό ρώξν από ηηο ππόινηπεο αιινηώζεηο πνπ εκθαλίδνληαη ζηνλ ίδην ηνκέα πξνβνιήο. Τν ζεκάδη ή ηα ζεκάδηα θαιύπηνπλ πεξηζζόηεξν ή ιηγόηεξν ρώξν θαη θαηαιακβάλνπλ δηαθνξεηηθή ζέζε. b.- Τα ζεκάδηα, αλ θαη έρνπλ ηνλ ίδην ηύπν, έρνπλ δηαθνξεηηθά ζρήκαηα, κεγέζε, ρξώκαηα θαη δηαθνξεηηθά ραξαθηεξηζηηθά. c. - Ο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο, επίζεο, παξέρεη πιεξνθνξίεο, θαζώο από ην γνλόηππν ηεο ίξηδαο, γλσξίδνπκε ην είδνο ησλ δηαηαξαρώλ πνπ δεκηνπξγνύληαη ζην ζώκα. Ζ ηερληθή παξαηήξεζεο κε ηερλεηό θσο ρσξίο κεγεζπληηθό θαθό, επηθεληξώλεη, θαη νξίδεη ζαθέζηεξα ηελ αιιαγή από όηη κε ηελ ηερληθή παξαηήξεζεο κε ηερλεηό θσο θαη κεγεζπληηθό θαθό. Παξά ηηο δπζθνιίεο πνπ πξναλαθέξζεθαλ, από ηε ζέζε ηεο δηαηαξαρήο ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηεο πξνβνιήο, από ην ζρήκα ηνπ ζεκαδηνύ, ην κέγεζνο, ην ρξώκα, ηα ραξαθηεξηζηηθά, θαη από ην γνλόηππν, όηαλ έρνπκε εκπεηξία, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, γλσξίδνπκε πνην κέξνο ή ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνύ πξνβάιιεη ην ζεκάδη. 7. Λεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο ίξηδαο, ζε ηνπνγξαθηθέο πεξηνρέο πνπ ιείπνπλ κέξε ηνπ ζώκαηνο. Απηό ζπκβαίλεη ζε ηξεηο αηηίεο: - Αλσκαιίεο ηνπ εκβξύνπ. - Υεηξνπξγηθή αθαίξεζε. - Σξαύκα. Τν ζύζηεκα ηεο ίξηδαο αληηθαηνπηξίδεη ζηελ ίξηδα θαη ηελ θόξε ηηο αλσκαιίεο ηνπ ζώκαηνο. Καηά ζπλέπεηα, όηαλ ππάξρνπλ ζεκάδηα ζε κηα ζπγθεθξηκέλε ηνπνγξαθηθή πεξηνρή, ζηα κέξε ή ηηο ιεηηνπξγίεο πνπ πξνβάιινληαη ππήξρε ή ππάξρεη αιινίσζε. Όηαλ ηα ζεκάδηα είλαη γελεηηθήο πξνέιεπζεο, νη πξνβαιιόκελεο αιιαγέο αθνξνύλ ηνπο πξνγόλνπο καο. Αλ δελ ππάξρνπλ ζεκάδηα ζε κηα ηνπνγξαθηθή πεξηνρή πνπ πξνβάιινληαη, ηα κέξε ηνπ ζώκαηνο ή νη ιεηηνπξγίεο, εθηόο εμαηξέζεσλ, δελ ππάξρνπλ αιιαγέο θαη απηά ιεηηνπξγνύλ ζσζηά. Δμαηξέζεηο πξνθύπηεη ζηηο αθόινπζεο πεξηπηώζεηο: a.- Δελ ππάξρεη ην κέινο ηνπ ζώκαηνο ιόγσ αλσκαιίαο ηνπ εκβξύνπ. Javier Echavarren 157

15 Κεθάιαην 11: Βαζηθέο αξρέο ηεο ηξηδνδηάγλσζεο Όηαλ γελλήζεθε δελ είρε έλα κέινο ηνπ ζώκαηνο, ην νπνίν ηνπ επέηξεπε λα ζπλερίζεη λα δεη, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, δελ πξνβάιινληαη ζεκάδηα ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή πνπ έρεη εθρσξεζεί ζην ρακέλν κέινο ηνπ ζώκαηνο. Σε άιιεο πεξηπηώζεηο, κπνξεί λα ππάξρνπλ ζεκάδηα ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή πνπ πξνβάιιεηαη ην κέινο ηνπ ζώκαηνο πνπ ιείπεη. Σύκθσλα κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο, κπνξνύλ λα θαηαηαρζνύλ ζηα γελεηηθά ζεκάδηα. Γλσξίδνπκε όηη απηά ηα ζεκάδηα, από ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηε ζέζε ηνπο, πξνβάιινπλ ην κέινο ηνπ ζώκαηνο πνπ ιείπεη. Πώο λα εξκελεύζνπκε ηελ παξνπζία ησλ ζεκαδηώλ ζε κία ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ελόο κέινπο ηνπ ζώκαηνο πνπ δελ ππάξρεη θαηά ηε γέλλεζε; Αλ θαη δελ κπνξνύκε λα πνύκε κε βεβαηόηεηα, δελ ζα ήηαλ παξάινγν λα πηζηεύνπκε όηη ηα γνλίδηα κεηαθέξνπλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο αιιαγέο πνπ κεηαθέξζεθαλ από ηνπο πξνγόλνπο καο ζην κέινο ηνπ ζώκαηνο πνπ ιείπεη, θαη ε πιεξνθνξία απηή αληαλαθιάηαη ζηελ ίξηδα κε έλα γελεηηθό ζεκάδη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή πνπ έρεη εθρσξεζεί γηα απηό ην κέινο ηνπ ζώκαηνο, γηα ηνλ ιόγν απηό ππάξρεη ην ζεκάδη αλ θαη δελ ππάξρεη ην κέινο. b.- Δελ ππάξρεη ην κέινο ηνπ ζώκαηνο, ιόγσ αθαίξεζεο ή ηξαύκαηνο. Όηαλ αθαηξείηαη έλα κέινπο ηνπ ζώκαηνο ρεηξνπξγηθά, ην κέξνο ηνπ νξγαληζκνύ πνπ ππέζηε αιιαγέο πνπ ήηαλ ε αηηία ηεο απνκάθξπλζεο ηνπ, εμαθνινπζεί λα ππάξρεη έλα ππνιεηπόκελν ζεκάδη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηεο πξνβνιήο, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο πνιύ ζαθέο. Δάλ ε αθαίξεζε πξνθαιείηαη από ηξαύκα, θαη απηό ην ηκήκα ηνπ νξγαληζκνύ ζην παξειζόλ δελ είρε θακηά ηξνπνπνίεζε, πξνβάιιεηαη έλα κηθξό ζεκάδη ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηνπ κέινπο πνπ έρεη αθαηξεζεί. Απηό ην ζεκάδη, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ηειηθά εμαθαλίδεηαη πιήξσο ή ελ κέξεη. 8. Οη πιεξνθνξίεο πνπ παξέρνληαη από ηελ εκπεηξία. Ζ αλαγλώξηζε ησλ ζεκαδηώλ πνπ αληαλαθινύλ πιεξνθνξίεο γίλεηαη κέζα από ηε κειέηε ηεο ηξηδνινγίαο πνιιαπιώλ πξνβνιώλ θαη ηελ εκπεηξία ηεο παξαηήξεζεο ηεο ίξηδαο ζε πνιινύο αλζξώπνπο. Οη πιεξνθνξίεο πνπ ιακβάλνληαη από ηελ παξαηήξεζε ησλ εηδηθώλ ζεκαδηώλ κηαο δηαηαξαρήο κε έλα ζπγθεθξηκέλν γνλόηππν, παξαηεξνύκελε ζε πνιινύο αλζξώπνπο, ρξεζηκεύεη θαη γηα ηελ αλαγλώξηζε ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ καο κεηαθέξνπλ ηα ζεκάδηα πνπ πξνβάιινπλ ηελ ίδηα αιιαγή ζε άιιν άηνκν πνπ έρεη παξόκνην γνλόηππν. Φσξίο ηελ κεγάιε εκπεηξία πνπ ζαο δίλεη ηε δπλαηόηεηα λα πξνβείηε ζε αμηνιόγεζε ησλ ζεκαδηώλ, κέζσ ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ καο έδσζαλ ηα άιια ζεκάδηα, δελ επηηξέπεηαη ε αμηνιόγεζε ησλ ζεκαδηώλ πνπ πξνβάιινπλ νπνηαδήπνηε αιινίσζε. Ζ ζεσξεηηθή κειέηε, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, δελ αξθεί γηα λα πξνβείηε ζε αμηνιόγεζε ησλ πιεξνθνξηώλ πνπ θέξνπλ ηα ζεκάδηα. Όιεο νη αιιαγέο πνπ πξνβάιινληαη ζηελ ίδηα ηνπνγξαθηθή πεξηνρή κε παξόκνηα ζεκάδηα, θαη κε παξόκνην γνλόηππν, θαη ηα πξνβαιιόκελα ιαλζάλνληα ζεκάδηα καο πιεξνθνξνύλ γηα ηηο αιιαγέο πνπ αληαλαθινύλ ηελ δηαηαξαρή ζηα ίδηα κέξε ηνπ ζώκαηνο κε ηνλ ίδην βαζκό κεηαβνιήο. Σηελ ηξηδνινγία είλαη απαξαίηεην λα έρνπκε δεη πνιιέο ίξηδεο γηα λα αμηνινγήζνπκε ηηο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηα ζεκάδηα, αλ θαη ε αλαινγία δελ κπνξεί λα εθαξκνζηεί θαηά γξάκκα, γηαηί δελ πξόθεηηαη πνηέ λα δείηε δύν παλνκνηόηππεο αιιαγέο. Javier Echavarren 158

16 Κεθάιαην 12: Αληηπξνζσπεπηηθόηεηα ησλ ζεκαδηώλ Κεθάιαην 12. Αληηπξνζσπεπηηθόηεηα ησλ ζεκαδηώλ. Έλαο ηύπνο ηνπ νπνηνπδήπνηε ζεκαδηνύ κπνξεί λα αληηπξνζσπεύεη έλαλ ηύπν αιινίσζεο ή δηαθνξεηηθέο αιινηώζεηο. Έρνπκε πεξηγξάςεη αξθεηά παξαδείγκαηα γηα λα θαηαλνεζεί απηό απόιπηα. a. - εκάδη θαθήο θπθινθνξίαο. Απηό ην ζεκάδη είλαη αληηπξνζσπεπηηθό γηα απηό πνπ δειώλεη ην όλνκά ηνπ. Ωζηόζν, όηαλ πξνβάιιεηαη ή ζρεηίδεηαη κε άιιν ή άιια ζεκάδηα, καο πιεξνθνξεί γηα ηελ θαθή θπθινθνξία ηνπ αίκαηνο, ελώ κε άιια ζεκάδηα κπνξεί λα καο πιεξνθνξεί γηα ηνλ ηύπν θαη ηε ζνβαξόηεηα ηεο πξνβαιιόκελεο αιινίσζεο. b. - Οκόθεληξνο θύθινο. Κάηη παξόκνην ζπκβαίλεη κε ην ζεκάδη νκόθεληξνη θύθινη. Σηελ πιεηνλόηεηα ησλ πεξηπηώζεσλ καο πιεξνθνξεί γηα λεπξνπάζεηα, ζε ιηγόηεξεο πεξηπηώζεηο γηα κπνπάζεηα, θαη όηαλ ζπλδέεηαη κε άιιεο ελδείμεηο, καο πιεξνθνξεί γηα δηαηαξαρή ησλ λεύξσλ θαη ησλ κπώλ, θαζώο θαη κε άιια ζπλαθή ζεκάδηα κπνξεί λα καο πιεξνθνξεί γηα ην είδνο θαη ηνλ βαζκό ηεο ζνβαξόηεηαο ηεο πξνβαιιόκελεο αιινίσζεο. c- εκάδη ιαθνύλα. Απηό ην ζεκάδη είλαη αληηπξνζσπεπηηθό ηεο γελεηηθήο πξνδηάζεζεο λα αξξσζηήζεη ην κέξνο ηνπ νξγαληζκνύ πνπ πξνβάιιεηαη. Ωζηόζν, όηαλ ε γελεηηθή πξνδηάζεζε έρεη μεθηλήζεη, ή όηαλ ζπλδέεηαη κε άιια ζεκάδηα, καο πιεξνθνξεί γηα ζνβαξέο ή πνιύ ζνβαξέο δηαηαξαρέο. d.- Μηθξή ιαθνύλα ή ζεκάδη ηειεία. Απηά ηα ζεκάδηα κπνξεί λα νξίδνληαη κε δύν νλόκαηα, γηαηί θαη ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο είλαη δύζθνιν λα πεη θαλείο αλ είλαη πξόθεηηαη γηα κηθξή ιαθνύλα ή γηα ζεκάδη ηειεία. Απηνί νη ηύπνη ησλ ζεκαδηώλ πξνβάιινπλ δηαθνξεηηθέο δηαηαξαρέο ζε δηάθνξα κέξε ηνπ ζώκαηνο. Γηα παξάδεηγκα, εθδειώλνληαη ζε δηαηαξαρέο λεύξσζεο ηνπ ζηνκάρνπ, ζε δηαηαξαρέο ηνπ ζύκνπ αδέλα, ησλ καηηώλ, ηεο ρνιεδόρνπ θύζηεο, ησλ θάησ άθξσλ θαη άιισλ κεξώλ ηνπ ζώκαηνο. Έηζη, θάζε έλα είδνο ζεκαδηνύ εθπξνζσπεί πεξηζζόηεξν ή ιηγόηεξν ηνλ ηύπν ηεο ηξνπνπνίεζεο, ηεο ιεηηνπξγίαο πνπ πξνβάιιεη, θαη ζε κεγαιύηεξν ή κηθξόηεξν βαζκό ηηο αιιαγέο ή ηηο εθδειώζεηο πνπ ζπλδένληαη κε άιια ζεκάδηα. Ζ πνιππινθόηεηα ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ αλζξώπηλνπ ζώκαηνο, όηαλ ππάξρεη κηα αιιαγή αληηθαηνπηξίδεηαη ζηα ζεκάδηα πνπ πξνβάιιεηαη. Απηά ηα ζεκάδηα πξνβάιινληαη ζε ζρέζε κε ηελ γέλεζε θαη ηελ εμέιημε ηεο δηαηαξαρήο θαη θαηαιακβάλνπλ πεξηζζόηεξν ή ιηγόηεξν ρώξν αλάινγα κε ην κέξνο ή ηελ ιεηηνπξγία, ηνλ ηύπν ηεο δηαηαξαρήο θαη ηνλ ρξόλν πνπ ζπληειείηαη ε εκθάληζε ηεο δηαηαξαρήο. Γηα λα θαηαλνήζνπκε ην παξαπάλσ ζαθέζηεξα, εμεηάδνπκε έλα παξάδεηγκα πνπ πεξηγξάθεη ηα αίηηα πνπ κπνξεί λα αλαπηύμνπλ κηα νζηεναξζξίηηδα: Μηα γελεηηθή πξνδηάζεζε ζηελ θαθή θπθινθνξία ηνπ αίκαηνο ζηα νζηά, κηα ηνγελήο δηαδηθαζία, έλα ηξαύκα, από ηελ ξνή ηεο δσήο, από ηελ έιιεηςε ζξεπηηθώλ νπζηώλ, από ηελ επίπνλε εξγαζία πνπ απαηηεί κεγάιε πξνζπάζεηα θαη άιινη ιόγνη. Ζ νζηεναξζξίηηδα ζα πξνβιεζεί κε δηαθνξεηηθά ζεκάδηα αλάινγα κε ηελ αηηία ή ηηο αηηίεο πνπ ηελ πξνθάιεζαλ θαη Javier Echavarren 159

17 Κεθάιαην 12: Αληηπξνζσπεπηηθόηεηα ησλ ζεκαδηώλ ζα πξέπεη λα αληαλαθιώληαη όιεο απηέο νη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηελ αηηία ή ηηο αηηίεο ηεο αξζξίηηδαο θαη ν βαζκόο ηεο ζνβαξόηεηάο ηεο. Απηό πνπ πεξηγξάςακε ηζρύεη γηα όιεο ηηο αιιαγέο. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί θαη πάιη όηη ην ρξώκα ηεο ίξηδαο, ν γνλόηππνο ηεο ίξηδαο θαη ν ρξόλνο πνπ επελεξγνύλ νη δηαηαξαρέο, επεξεάδνπλ ηνλ θαζνξηζκό, ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, ελ κέξεη ή θαζνιηθά ηνπ ζρήκαηνο, ηνπ κεγέζνπο θαη ηνπ ρξώκαηνο ησλ ζεκαδηώλ. Υπελζπκίδσ όηη ζην πξνεγνύκελν θεθάιαην εμεηάζακε ηνπο βαζηθνύο θαλόλεο γηα λα θάλνπκε κηα ηξηδνδηάγλσζε από ηηο πιεξνθνξίεο πνπ καο δίλνπλ ηα ζεκάδηα ζηελ ίξηδα. Πνιύ ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γηα λα δηαπηζησζεί ε αληηπξνζσπεπηηθόηεηα ησλ ζεκαδηώλ θαη ε ζρέζε ηνπο κε ηελ αζζέλεηα πνπ πξνβάιινπλ. Αξγόηεξα, ζηα θεθάιαηα 16 έσο 21, ζπλνπηηθά, ζα θάλνπκε κηα πεξηγξαθή ησλ κεηαβνιώλ πνπ πηζηεύνπκε όηη είλαη νη πιένλ ελδεηθηηθέο θαη παξέρνπλ πιεξνθνξίεο γηα λα δνύκε πώο δνπιεύεη ην ζύζηεκα ηεο ίξηδαο. Σηελ παξνπζίαζε ηεο θάζε πάζεζεο ζα δνύκε πνηά είλαη ηα πιένλ αληηπξνζσπεπηηθά ζεκάδηα θάζε αιιαγήο, θαη ζα παξνπζηάζνπκε ζηνηρεία πξαγκαηηθώλ πεξηζηαηηθώλ ζηα νπνία νη ελδείμεηο είλαη ζαθείο. Λακβάλνληαο ππόςε ηα αλσηέξσ, ζηε κειέηε ησλ αιιαγώλ πνπ θαζνξίδνληαη ζηα θεθάιαηα 16 έσο 21, εθαξκόδνληαη νη αθόινπζεο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο: a. Παξαηίζεηαη ην όλνκα ηεο δηαηαξαρήο. b. Καζνξίδεηαη ε ππό κειέηε αιινίσζε, νξίδνληαο ηελ θνξώλα ή ηηο θνξώλεο θαη ηηο κνίξεο κέζα ζηηο νπνίεο πξνβάιιεηαη. c. Σηηο κεηαβνιέο πνπ εκθαλίδνληαη κε έλα κόλν ζεκάδη, ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, αλαθέξεηαη ην όλνκα ηνπ ζεκαδηνύ, παξαηίζεληαη ζηε ζπλέρεηα ην όλνκα ηνπ ζεκαδηνύ ή ησλ ζεκαδηώλ πνπ πξνβάιινληαη ζε άιιεο πεξηπηώζεηο. d. Όηαλ πξνβάιινληαη πεξηζζόηεξα από έλα ζεκάδηα απαξηζκνύκε ηα νλόκαηα ησλ ζεκαδηώλ κε ηα νπνία εκθαλίδεηαη ε δηαηαξαρή. e. Πξώηα παξαηίζεληαη ηα ζεκάδηα πνπ πξνβάιινπλ πην ζπρλά ηε κεηαβνιή. Μεηά ηα ζεκάδηα κε ηα νπνία πξνβάιιεηαη ζε ιηγόηεξεο πεξηπηώζεηο ε αιιαγή, ή δελ είλαη ηόζν αληηπξνζσπεπηηθά γηα ηηο πιεξνθνξίεο πνπ κεηαθέξνπλ. Έηζη, ζύκθσλα κε ηηο ζηαηηζηηθέο πνπ έρνπκε θάλεη, ε ζεηξά κε βάζε ηελ ζπρλόηεηα πνπ εκθαλίδνληαη ηα ζεκάδηα θαηά ηηο αιιαγέο όηαλ είλαη πεξηζζόηεξα ηνπ ελόο, αληηζηνηρεί κε ηε ζεηξά ηεο εθπξνζώπεζεο ησλ ελ ιόγσ ζεκαδηώλ, πνπ πξνβάιινληαη ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ή από ηηο πιεξνθνξίεο πνπ δηαβηβάδνπλ. f. Πεξηγξάθνπκε επίζεο ηηο πηπρέο πνπ καο πιεξνθνξνύλ γηα ηελ ππό κειέηε δηαηαξαρή. g. Υπάξρνπλ αιιαγέο πνπ πξνβάιινληαη από ζεκάδηα πνπ δελ θαηνλνκάδνληαη ε ζρέζε ηνπο. Όπσο πξναλαθέξζεθε, δελ είλαη δπλαηόλ λα πεξηγξάςνπκε όιεο ηηο αιιαγέο κε ην είδνο ηνπ ζεκαδηνύ πνπ πξνβάιιεηαη, θαη λα αλαθέξνπκε εθηελώο ηε ζρέζε κε ηα ζεκάδηα πνπ ζα κπνξνύζαλ λα πξνβάιινπλ ηελ αιιαγή, γηαηί δελ ζα δηεπθόιπλε ηε κειέηε ησλ αιιαγώλ. h. Όηαλ παξαζέηνπκε ηνλ ηύπν ηνπ ζεκαδηνύ, δελ πξνζδηνξίδνπκε αλ είλαη έλα ζεκάδη ή ηνλ αξηζκό ησλ ζεκαδηώλ, ην κέγεζνο, ην ζρήκα ή ην ρξώκα, πνπ ζεκαίλεη όηη ζα Javier Echavarren 160

18 Κεθάιαην 12: Αληηπξνζσπεπηηθόηεηα ησλ ζεκαδηώλ κπνξνύζαλ λα πξνβάιινληαη έλα ή πεξηζζόηεξα ζεκάδηα ηνπ ίδηνπ ηύπνπ θαη κπνξεί λα ιάβεη θάζε κέγεζνο, ζρήκα ή ρξώκα. i. Σηηο αιιαγέο πνπ πξνβάιινληαη ζηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, κε έλα ή πεξηζζόηεξα ζεκάδηα, ζρήκαηα, κεγέζε ή ρξώκαηα εηδηθά γηα θαιύηεξε απεηθόληζε ηεο κεηαβνιήο αλαθέξνπκε αλ πξνβάιιεηαη έλα ζεκάδη, ή δηάθνξα ζεκάδηα θαη ηηο ιεπηνκέξεηεο πνπ απνζαθελίδνπλ ηηο πιεξνθνξίεο ηεο δηαηαξαρήο. j. Έλαο αθαζόξηζηνο αξηζκόο αιινηώζεσλ εθδειώλεηαη κε ζεκάδηα πνπ έρνπλ κνξθέο, ρξώκαηα θαη ηόλνπο ζρεηηθά απξνζδηόξηζηα, θαη απνηεινύλ ηα αζαθή ζεκάδηα. Δπεηδή είλαη δηαθνξεηηθά ζε όιεο ηηο πεξηπηώζεηο δελ ππάξρεη ηξόπνο λα ηα νξίζνπκε. Με ηελ νλνκαζία αιινηώζεηο ηνπ ζηξώκαηνο νλνκάδνπκε θάζε ζεκάδη πνπ είλαη αδύλαην λα θαζνξηζηεί. k. Τν ζεκάδη αιινίσζε ηνπ ζηξώκαηνο πξνβάιιεηαη πνιύ ζπρλά. Γηα λα απνθεπρζεί ε παξαπνκπή ζηελ πεξηγξαθή πνιιώλ παζήζεσλ, αλαθέξεηαη κόλν ζηηο αιιαγέο πνπ πξνβάιινληαη ζπρλόηεξα ή είλαη πεξηζζόηεξν αληηπξνζσπεπηηθέο. l. Υπάξρνπλ κεηαβνιέο ησλ δηαθόξσλ κεξώλ ηνπ ζώκαηνο ή ιεηηνπξγηώλ πνπ πξνβάιινληαη πάλσ ζηελ ίδηα ηνπνγξαθηθή πεξηνρή κε ηα ίδηα ζεκάδηα. Γηα απηό, γηα ηελ πεξηγξαθή ησλ δηαηαξαρώλ πνπ πξνβάιινληαη πάλσ ζηελ ίδηα ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ζα αλαθέξεηαη ην ίδην είδνο ησλ ζεκαδηώλ. Γηα λα μέξνπκε πνην ηκήκα ή πνηα ιεηηνπξγία πξνβάιιεηαη από ην ζεκάδη, ζα εμεηάζνπκε ηα αθόινπζα: a. - Οη αιινηώζεηο πνπ παξάγνληαη από δηάθνξα κέξε ηνπ ζώκαηνο ή ιεηηνπξγίεο, αλ θαη εθθξάδνπλ ηνλ ίδην ηύπν ηνπ ζεκαδηνύ, έρνπλ πάληα δηαθνξεηηθά ραξαθηεξηζηηθά. Σε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο ζαθώο δηαθέξνπλ ζε άιιεο πεξηπηώζεηο, ε δηαθνξά είλαη ηόζν ιεπηή πνπ είλαη πνιύ δύζθνιν λα γλσξίδνπκε πνην κέξνο ή ιεηηνπξγία ηνπ νξγαληζκνύ πξνβάιιεηαη. b. - Ζ ζέζε ηνπ ζεκαδηνύ εληόο ηεο ηνπνγξαθηθήο πεξηνρήο πξνβνιήο, επίζεο δίλεη ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο, αξθεηέο πιεξνθνξίεο γηα λα γλσξίζνπκε πνηό κέξνο πξνζβάιιεηαη. c. - Ο γνλόηππνο ηεο ίξηδαο επίζεο, ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο, πξνζθέξεη ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γηα λα αλαγλσξίζνπκε πνηό κέξνο ή ιεηηνπξγία πξνβάιιεη ην ζεκάδη. Ζ πείξα καο έρεη δείμεη όηη από ην γνλόηππν ηεο ίξηδαο, κπνξνύκε λα δνύκε αλ εθδειώλεηαη θάπνηα αζζέλεηα. d. - Με ηελ παξαηήξεζε πνπ γίλεηαη κε ηελ ηερληθή ηνπ ηερλεηνύ θσηόο ρσξίο κεγεζπληηθό θαθό, κπνξνύκε λα θαζνξίζνπκε κε απηήλ ηελ ηερληθή, αλ εζηηάζνπκε κε κεγαιύηεξε επθξίλεηα πάλσ ζηελ ζέζε ηεο δηαηαξαρήο, ηηο πιεξνθνξίεο πνπ καο είλαη απαξαίηεηεο γηα λα αλαγλσξίζνπκε πνηό κέξνο ή ιεηηνπξγία επεξεάδεηαη. Javier Echavarren 161

19 Κεθάιαην 12: Αληηπξνζσπεπηηθόηεηα ησλ ζεκαδηώλ Javier Echavarren 162

20 Κεθάιαην 13: Μειέηε δπζιεηηνπξγηώλ ηεο TZ ηεο θόξεο Κεθάιαην 13. Μειέηε γηα ηηο δπζιεηηνπξγίεο πνπ εκθαλίδνληαη ζηηο θόξεο. Τα ζεκάδηα πνπ πξνβάιινληαη ζηηο θόξεο έρνπλ δηαθνξεηηθά ζρήκαηα θαη ραξαθηήξεο από απηά πνπ πξνβάιινληαη ζηελ ίξηδα. Από ηελ αλάγλσζε ησλ ζεκαδηώλ ηεο θόξεο ειέγρνληαη κόλν νη δπζιεηηνπξγίεο ηνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο. Γελ ππάξρεη ζαθή ζεκάδηα ή δηαηαξαρέο πνπ λα ζρεηίδνληαη κε ηε δπζιεηηνπξγία ησλ άιισλ ζπζηεκάησλ. Ωζηόζν, πξέπεη λα ππελζπκηζηεί όηη ην λεπξηθό ζύζηεκα, ζε πεξηζζόηεξν ή ιηγόηεξν πνζνζηό, επεξεάδεη όια ηα κέξε ηνπ ζώκαηνο θαη ηηο ιεηηνπξγίεο θαη όηη όιεο νη αιιαγέο ζε όια ηα κέξε ηνπ ζώκαηνο θαη ηηο ιεηηνπξγίεο επεξεάδνπλ ην λεπξηθό ζύζηεκα, απηό νθείιεηαη ζηελ αιιειεπίδξαζε κεηαμύ ηνπ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο θαη όισλ ησλ κεξώλ ηνπ ζώκαηνο. Ζ κειέηε ηεο πξνβνιήο ησλ δπζιεηηνπξγηώλ ζηελ ηνπνγξαθηθή πεξηνρή ηεο θόξεο απνθαιύπηεη ηηο αθόινπζεο δπζιεηηνπξγίεο: 1. Μνξθέο πξνβνιήο ηεο θαηάζιηςεο ζηελ θόξε. Τα πην αληηπξνζσπεπηηθά ζεκάδηα πνπ εκθαλίδνληαη ζηελ θόξε θαη πνπ καο ελεκεξώλνπλ γηα θαηάζιηςε είλαη: a. ηαηηθή θόξε κεγαιύηεξε από ηελ θαλνληθή. Οη θόξεο είλαη δηεζηαικέλεο, δελ έρνπλ θίλεζε ή θάλνπλ αξγέο θηλήζεηο γηα λα εζηηάζνπλ ζην θσο. Ζ καηηά θαίλεηαη απόκαθξε, ζαλ λα κελ ππάξρεη δσληάληα. Δίλαη δύζθνιν λα απνηππώζνπκε ηηο εηθόλεο ζε ραξηί. Ζ ηαρπθαξδία, όπσο ζα δνύκε αξγόηεξα ζην θεθάιαην απηό, πξνβάιιεηαη, επίζεο, ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο, κε παξόκνηα ζεκάδηα. Ζ θόξε είλαη κεγαιύηεξε από ηελ θαλνληθή, θαη ζπάληα ε θόξε είλαη ζηαηηθή, σζηόζν, ζηελ θαηάζιηςε εκθαλίδεηαη ε θόξε ζε δηαθνξεηηθή θαηάζηαζε, σο πην ππνηνληθή, ρσξίο δσή. Πξόθεηηαη γηα δύν δηαθνξεηηθέο όςεηο, αλ θαη δελ είκαζηε ζε ζέζε λα θάλνπκε έλαλ ζαθή δηαρσξηζκό ηνπ ηξόπνπ πξνβνιήο. b. ηαηηθή θόξε κε θαλνληθό κέγεζνο. Σε απηή ηελ πεξίπησζε, γηα λα εζηηάζεη ζην θσο δελ θάλεη θακία θίλεζε ή ε θίλεζε είλαη πνιύ αξγή. Ζ εκθάληζε είλαη όπσο θαη ζηελ πξνεγνύκελε πεξίπησζε. 2. Νεπξσηηθέο θαηαζηάζεηο πνπ παξάγνπλ παξακνξθώζεηο ηεο θόξεο. Τν ζεκάδη θόξε κε παξακόξθσζε -ε θόξε δελ είλαη ζθαηξηθή- πξνβάιιεηαη, ζε πνιιέο πεξηπηώζεηο, ζε αιιαγέο ζην λεπξηθό ζύζηεκα πνπ είλαη δύζθνιν λα πξνζδηνξηζηνύλ. Τν άηνκν πνπ πάζρεη από ηελ αιιαγή πνπ αιινηώλεη ην ζθαηξηθό ζρήκα ηεο θόξεο, είλαη νμύζπκν, θαη ην λεπξηθό ηνπ ζύζηεκα είλαη ζε θαθή θαηάζηαζε. Σηηο πεξηζζόηεξεο πεξηπηώζεηο, ε δηαζηνιή θαη ε ζπζηνιή ηνπο όηαλ επηθεληξώλνληαη ζην θσο, είλαη πνιύ αξγή. Javier Echavarren 163