Υπεύθυνος Έργου: Δαμιανάκης Αδάμ, Δρ. Επιστήμης Υπολογιστών

Transcript

1 Υπεύθυνος Έργου: Δαμιανάκης Αδάμ, Δρ. Επιστήμης Υπολογιστών Συγγραφική ομάδα: Πανουτσόπουλος Θανάσης, Δάσκαλος Κροντηράς Χριστόφορος, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Φυσικής Πανεπιστημίου Πατρών Copyright 2008 Conceptum Α.Ε. Eκδοση: Conceptum Α.Ε. Χέυδεν 12, Αθήνα, Τηλ , Fax Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική, ή η απόδοση κατά παράφραση ή διασκευή του περιεχομένου του βιβλίου με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. ISBN

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ Οδηγίες χρήσης με μια ματιά Οδηγίες πλοήγησης λογισμικού Αρχική Σελίδα - Επιλογή ενότητας Εμφάνιση των κεφαλαίων της ενότητας Επιλογή μαθημάτων του κεφαλαίου Η σελίδα του μαθήματος Η σελίδα του μαθήματος και τα ενεργά αντικείμενα Χώρος κειμένων μαθήματος Ενεργά αντικείμενα Ενεργά αντικείμενα μέσα στα κείμενα των μαθημάτων Κεντρική σελίδα πλοήγησης Πρόσθετα Εργαλεία Αναζήτηση πληροφορίας Υποστηρικτικά Εργαλεία ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Εγκατάσταση λογισμικού Εκκίνηση λογισμικού

3 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ 3

4 1. Οδηγίες χρήσης με μια ματιά επόμενο μάθημα - προηγούμενο μάθημα αφήγηση μαθήματος επιστροφή - πλοήγηση πρόσθετη πληροφορία ( λεξικό βιογραφίες βιβλιοθήκη ) κείμενο οικολογίας ρυθμιστής έντασης ήχου εκτύπωση κειμένου εκτύπωση ΑΜΕΑ σχετικό βίντεο σχετική φωτογραφία σχετικός πίνακας μάθε κι αυτό υπενθύμιση λειτουργίας διακοπή προβολής Διακοπή αφήγησης ( πίεσε Escape στο πληκτρολόγιο ) Κριτήριο αξιολόγησης για το κεφάλαιο Προς την αίθουσα πειραμάτων Εκπαιδευτικό παιχνίδι 4

5 2. Οδηγίες πλοήγησης λογισμικού 2.1. Αρχική Σελίδα - Επιλογή ενότητας Ανοίγοντας το πρόγραμμα, εμφανίζεται η παρακάτω σελίδα με τους συνδέσμους για τις έξι ενότητες μαθημάτων του λογισμικού. Δηλαδή: Ο κόσμος γύρω μας Γνωριμία με τις δυνάμεις Ο ηλεκτρισμός Το φως Τα ρευστά Η ενέργεια Στο κάτω μέρος της σελίδας υπάρχουν τέσσερις σύνδεσμοι με συμπληρωματικό υλικό, οι οποίοι οδηγούν στα: Διαθεματικά σενάρια, Φύλλα Εργασίας, Οδηγίες Ευρετήριο 5

6 2.2. Εμφάνιση των κεφαλαίων της ενότητας 2.3. Επιλογή μαθημάτων του κεφαλαίου 6

7 2.4. Η σελίδα του μαθήματος Έτσι βρίσκομαι στην πρώτη σελίδα ενός μαθήματος το οποίο έχει συνήθως την παρακάτω μορφή: 2.5. Η σελίδα του μαθήματος και τα ενεργά αντικείμενα Σε κάθε σελίδα μαθήματος υπάρχουν διάφορα ενεργά αντικείμενα - σημεία δηλαδή που ενεργοποιούνται με ένα κλικ. Για να είναι σαφές το ποια αντικείμενα μιας σελίδας είναι ενεργά και για να βοηθηθούν οι μαθητές που έχουν προβλήματα όρασης ή ακοής, όλα τα ενεργά αντικείμενα αντιδρούν με φως ή με ήχο, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται κείμενο στην επάνω δεξιά κίτρινη λωρίδα που επεξηγεί τη λειτουργία του δείκτη του ποντικιού Χώρος κειμένων μαθήματος Ο χώρος αυτός περιέχει τα βασικά κείμενα των μαθημάτων. Κάνοντας κλικ στο ηχείο, αρχίζει η αφήγηση του μαθήματος, ενώ παράλληλα στην Οθόνη Προβολής προβάλλεται το εποπτικό υλικό που υποστηρίζει το κείμενο. Προσοχή! Η αφήγηση διακόπτεται και ο έλεγχος επανέρχεται στο χρήστη μόνο με χρήση του πλήκτρου Escape στο πληκτρολόγιο. 7

8 2.6. Ενεργά αντικείμενα Τα συνηθέστερα ενεργά αντικείμενα που θα συναντήσουμε στις σελίδες του λογισμικού είναι τα εξής: Ηχείο: Με κλικ στο ηχείο αρχίζει η αφήγηση του μαθήματος η οποία διακόπτεται μόνο με το πλήκτρο Escape. Αρχειοθήκη: Με κλικ στο επάνω ράφι επιστρέφουμε στη σελίδα των κεφαλαίων της ενότητας (επιστροφή). Με κλικ στο κάτω ράφι μεταφερόμαστε στην κεντρική σελίδα πλοήγησης από την οποία μπορούμε να επισκεφθούμε οποιοδήποτε σημείο του λογισμικού (πλοήγηση). Φωτιστικό: Με κλικ στο πράσινο φωτιστικό οδηγούμαστε σε On line οπτικοακουστική βοήθεια. Για να επιστρέψουμε στο μάθημα χρησιμοποιούμε το ίδιο αντικείμενο. Κυλιόμενη μπάρα: 1. Τοποθετώντας το δείκτη του ποντικιού στο γαλάζιο ρυθμιστή, προβάλλονται στην οθόνη οι τρεις επιλογές αφήγησης: α) αφήγηση: δηλαδή αφήγηση του μαθήματος χωρίς προβολή βίντεο β) βίντεο, αφήγηση: δηλαδή αφήγηση και βίντεο χωριστά. Πρώτα προβάλλονται τα βίντεο και η αφήγηση ακολουθεί. γ) βίντεο και αφήγηση: Αφήγηση και βίντεο ταυτόχρονα (προεπιλεγμένη ρύθμιση). 2. Μετακινώντας το γαλάζιο ρυθμιστή αριστερά - δεξιά, ρυθμίζουμε την ένταση του ήχου. Λωρίδα εκτύπωσης και οδηγιών Οι λειτουργίες της είναι οι εξής: α) στο κίτρινο πλαίσιο εμφανίζονται επεξηγήσεις για τη λειτουργία των ενεργών 8

9 αντικειμένων, όταν ο δείκτης του ποντικιού περάσει πάνω από αυτά. β) ο πράσινος δείκτης, δεξιά, ανάβει όταν ένα βίντεο βρίσκεται σε εξέλιξη. γ) πιέζοντας τον ίδιο δείκτη, διακόπτεται η προβολή ενός βίντεο δ) πιέζοντας τον εκτυπωτή, γίνεται κανονική εκτύπωση της σελίδας. ε) πιέζοντας το πράσινο τμήμα αριστερά του εκτυπωτή, γίνεται εκτύπωση της σελίδας με μεγάλη γραμματοσειρά, για τους μαθητές με προβλήματα όρασης. Φωτιστικά οροφής Με κλικ στο δεξί ή το αριστερό φωτιστικό εναλλάσσουμε το κοντράστ των κειμένων. Η λειτουργία μπορεί να βοηθήσει μαθητές με προβλήματα όρασης Ενεργά αντικείμενα μέσα στα κείμενα των μαθημάτων Στο χώρο των κειμένων του μαθήματος εμφανίζονται, ανάλογα με το μάθημα, κάποια βασικά ενεργά αντικείμενα των οποίων οι λειτουργίες έχουν ως εξής: Φωτογραφική μηχανή: Με κλικ πάνω της προβάλλεται - στην οθόνη προβολής - φωτογραφία με θέμα σχετικό με την πρόταση ή την παράγραφο στην οποία βρίσκεται η φωτογραφική μηχανή. Βιντεοκάμερα: Με κλικ στην κάμερα προβάλλεται στην οθόνη προβολής βίντεο με σχετικό θέμα. Πίνακας πληροφορίας: Όπου υπάρχει το σύμβολο, προβάλλονται στην οθόνη πίνακες, τύποι, κανόνες ή άλλες σημαντικές πληροφορίες σχετικές με το μάθημα. 9

10 Προσοχή: Όπου υπάρχει το σύμβολο προβάλλονται στην οθόνη οδηγίες ασφάλειας ή σημαντικές πληροφορίες σχετικές με το μάθημα. Οικολογία: Όπου εμφανίζεται το λουλούδι, προβάλλονται στην οθόνη πληροφορίες που αφορούν στο περιβάλλον και την οικολογία. Δυναμική διασύνδεση της πληροφορίας Αρκετές λέξεις μέσα στα κείμενα του μαθήματος είναι γραμμένες με γαλάζιο χρώμα. Λειτουργούν ως υπερκείμενα και συνδέουν το μάθημα με το πρόσθετο υλικό του λογισμικού, δηλαδή με το Λεξικό, τη Βιβλιοθήκη και τις Βιογραφίες Κεντρική σελίδα πλοήγησης Η πλοήγηση του λογισμικού γίνεται με αρκετούς εναλλακτικούς τρόπους. Ένας από αυτούς είναι και η μετάβαση στην κεντρική σελίδα πλοήγησης. Στη σελίδα αυτή οδηγούμαστε, εκτός των άλλων, και με δεξί κλικ (από οποιοδήποτε σημείο του λογισμικού) και επιλογή της λέξης «πλοήγηση» στο αναδυόμενο παράθυρο που εμφανίζεται. 10

11 Με την επιλογή αυτή οδηγούμαστε στην κεντρική σελίδα πλοήγησης: Η ορθολογική πλοήγηση γίνεται με χρήση των βελών και της ράβδου κύλισης, στο επάνω αριστερό μέρος της σελίδας. Οι σύνδεσμοι που εμφανίζονται με τη χρήση των βελών είναι με σειρά οι εξής: ενότητες, μαθήματα, περιλήψεις, διαγωνίσματα, πειράματα και διασκέδαση, με δυνατότητα άμεσης μετάβασης σε οποιαδήποτε ενότητα, σε οποιοδήποτε μάθημα, διαγώνισμα, πείραμα ή εκπαιδευτικό παιχνίδι. Οι υπόλοιπες συνδέσεις της σελίδας: Βιογραφίες, Λεξικό, Βιβλιοθήκη, Διαθεματικά σενάρια, Φύλλα εργασίας, Οδηγίες για το δάσκαλο, Συνδέσεις, Βοήθεια, είναι άμεσα προσβάσιμες με ένα απλό κλικ. Στο αριστερό μέρος της ίδιας σελίδας υπάρχουν οι σύνδεσμοι με την Οικολογία (Πράσινες σελίδες) και την Ανθρωπολογία (Γαλάζιες σελίδες). Η επιλογή των θεμάτων γίνεται με τη βοήθεια των δύο ράβδων κύλισης. 11

12 3. Πρόσθετα Εργαλεία 3.1. Αναζήτηση πληροφορίας Το λογισμικό δε στηρίζει την οικοδόμηση της γνώσης αποκλειστικά στις σελίδες των μαθημάτων, αλλά θέτει στη διάθεση του μαθητή και του δασκάλου ένα πλούσιο πρόσθετο υλικό το οποίο αποτελείται από το ΛΕΞΙΚΟ, τις ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ και τη ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ. Λεξικό: Το λεξικό όρων περιέχει τους σημαντικότερους όρους φυσικής και είναι στη διάθεση του μαθητή σε οποιαδήποτε σελίδα μαθήματος. Βιογραφίες: Το βιογραφικό λεξικό περιέχει βιογραφίες σημαντικών επιστημόνων και είναι στη διάθεση του μαθητή σε οποιαδήποτε σελίδα μαθήματος. Βιβλιοθήκη: Η βιβλιοθήκη περιέχει πρόσθετες πληροφορίες και είναι διαθέσιμη μόνο όταν υπάρχει λήμμα σχετικό με το θέμα του μαθήματος. Φυσικά, ανά πάσα στιγμή και από οποιαδήποτε σελίδα του λογισμικού μπορούμε να ενεργοποιήσουμε το πρόσθετο υλικό από την κεντρική σελίδα πλοήγησης Υποστηρικτικά Εργαλεία Η φιλοσοφία της διδακτικής και παιδαγωγικής προσέγγισης του λογισμικού συνοψίζεται στο τρίπτυχο: Αλληλεπίδραση - Διαθεματικότητα - Ομαδοσυνεργατική μάθηση. Για την υλοποίηση των διδακτικών στόχων το λογισμικό θέτει στη διάθεση μαθητή και δασκάλου κάποια σημαντικά υποστηρικτικά εργαλεία. Αυτά είναι: η ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ, τα ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ, τα ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ, τα ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, τα ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ και το ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ. Διασκέδαση: Όταν σε κάποια σελίδα εμφανίζεται ο παραπάνω σύνδεσμος, υπάρχει δυνατότητα σύνδεσης με διαδραστικό εκπαιδευτικό παιχνίδι σχετικό με το μάθημα. Για όλα τα παιχνίδια δίνονται οδηγίες on line με το πλήκτρο «βοήθεια». 12

13 Πειράματα: Όλες οι θεματικές ενότητες υποστηρίζονται με πειράματα (6 πειράματα ανά κεφάλαιο). Με τον παραπάνω σύνδεσμο οι μαθητές οδηγούνται στην αίθουσα πειραμάτων. Από εκεί επιστρέφουν στη σελίδα μαθήματος με το σύνδεσμο «επιστροφή». Οδηγίες για την κατάλληλη αξιοποίηση των πειραμάτων υπάρχουν στις "Αναλυτικές οδηγίες χρήσης". Διαγωνίσματα: Στο τέλος κάθε κεφαλαίου (περίληψη) εμφανίζεται ο παραπάνω σύνδεσμος ο οποίος οδηγεί σε αυτοματοποιημένα τεστ αξιολόγησης στα οποία καλείται να απαντήσει ο μαθητής. Το λογισμικό καταγράφει αυτόματα τις απαντήσεις όλων των ομάδων και τα στατιστικά στοιχεία βρίσκονται συνεχώς στη διάθεση του δασκάλου. Φύλλα εργασίας: Το λογισμικό προτείνει ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες με μορφή εκτυπώσιμων φύλλων εργασίας. Η διδακτική προσέγγιση είναι επικεντρωμένη στη συνεργασία και την ανακαλυπτική μάθηση. Κάθε ομάδα επιλέγει το δικό της τρόπο παρουσίασης των ευρημάτων. Ο δάσκαλος απλώς ενθαρρύνει τους μαθητές και εκτυπώνει τα φύλλα. Διαθεματικά σενάρια: Εκτυπώσιμα διαγράμματα, κυρίως για το δάσκαλο, με προτάσεις για τη διαθεματική προσέγγιση των ενοτήτων του λογισμικού. Ο δάσκαλος επιλέγει τις "διαδρομές" και οργανώνει τις εργασίες των ομάδων. Τα διαγράμματα βρίσκονται φυσικά και στη διάθεση των ομάδων. Ευρετήριο: Όλα τα θέματα του λογισμικού είναι οργανωμένα με μορφή αλφαβητικού ευρετηρίου. Σε κάθε λήμμα δίνονται όλες οι δυνατές διαδρομές που οδηγούν σ' αυτό. Πολύτιμο εργαλείο προετοιμασίας του μαθήματος από το δάσκαλο, ο οποίος απλώς αντιγράφει σε έναν κειμενογράφο τις διαδρομές που επιθυμεί να ακολουθήσουν οι 13

14 ομάδες ή ο ίδιος κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Το ευρετήριο είναι φυσικά και στη διάθεση των μαθητών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως Οδηγός Πλοήγησης. Συνδέσεις: Ένα σύγχρονο λογισμικό δεν θα μπορούσε παρά να ωθεί τους μαθητές στη χρήση της μεγαλύτερης σημερινής δεξαμενής γνώσης, το Διαδίκτυο. Οι «συνδέσεις» προτείνουν επιλεγμένους δικτυακούς τόπους, με στόχο αφ' ενός τη συλλογή πληροφοριακού υλικού για τις ομαδικές εργασίες των μαθητών, αφετέρου για την εξοικείωσή τους με τη σύγχρονη πραγματικότητα της επιστημονικής έρευνας. 14

15 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 15

16 1. Εγκατάσταση λογισμικού Το λογισμικό εμπεριέχεται σε ένα CD, η εγκατάστασή του γίνεται αυτόματα και ολοκληρώνεται σε πέντε απλά βήματα. Πριν αρχίσετε τη διαδικασία εγκατάστασης, βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν τουλάχιστον 50 Mb ελεύθερα στο σκληρό δίσκο. 1. Εισάγετε το CD-Rom και αυτομάτως ξεκινά η διαδικασία της εγκατάστασης (set up). Αν η διαδικασία εγκατάστασης, για οποιοδήποτε λόγο δεν εκκινήσει αυτόματα όταν εισάγετε το CD-Rom στον υπολογιστή σας εκτελέστε το αρχείο setup.exe που θα βρείτε μέσα στο CD-ROM με τη βοήθεια του Explorer των Windows, ώστε να αρχίσει η εγκατάσταση των προγραμμάτων. 2. Στην οθόνη εμφανίζεται το μήνυμα υποδοχής στη διαδικασία εγκατάστασης. Κάντε κλικ στην επιλογή "Next" (Επόμενο). 3. Στο επόμενο παράθυρο που θα εμφανιστεί κάντε κλικ στην επιλογή "Yes" (Nαι) για να επιβεβαιώσετε την αυτόματη δημιουργία του φακέλου "Physics" όπου θα εγκατασταθεί το λογισμικό. 16

17 4. Στην επόμενη οθόνη κάντε κλικ στην επιλογή "Typical" (Τυπική) για να ολοκληρωθεί η διαδικασία εγκατάστασης σύμφωνα με τις προκαθορισμένες ρυθμίσεις. Παρατήρηση: Με την επιλογή αυτή εξοικονομείτε χώρο στο σκληρό δίσκο, διότι εγκαθίστανται μόνο τα λειτουργικά αρχεία, ενώ τα αρχεία πολυμέσων παραμένουν στο CD. Αυτό σημαίνει πως το CD με το λογισμικό πρέπει να βρίσκεται στον οδηγό του υπολογιστή σας (CD Drive) όταν χρησιμοποιείτε το λογισμικό. Αν επιθυμείτε να εγκατασταθεί όλο το υλικό του λογισμικού στο σκληρό δίσκο, κάντε κλικ στην επιλογή "Custom/Complete" (Κατ' επιλογήν/πλήρης), τσεκάρετε τα τρία τμήματα του λογισμικού όπως εμφανίζονται στην ακόλουθη οθόνη και κάνετε κλικ στην επιλογή "Next" (Επόμενο). 17

18 Προσοχή: Εάν κατά τη χρήση του λογισμικού διαπιστώσετε ότι ο ήχος της αφήγησης είναι διακοπτόμενος αυτό σημαίνει ότι το υπολογιστικό σας σύστημα δεν είναι αρκετά γρήγορο ή αρκετά σύγχρονο. Για να επιλύσετε το πρόβλημα αυτό εγκαταστήστε πάλι το λογισμικό χρησιμοποιώντας την Πλήρη Εγκατάσταση (Complete), όπως φαίνεται παραπάνω. 5. Η εγκατάσταση του λογισμικού θα ολοκληρωθεί σε λίγα δευτερόλεπτα, ενώ στην οθόνη εμφανίζεται το γράφημα ολοκλήρωσης των εργασιών εγκατάστασης. 18

19 2. Εκκίνηση λογισμικού Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία εγκατάστασης, η θέση του λογισμικού μέσα στο σκληρό δίσκο βρίσκεται στη διαδρομή: C:\Program Files\Physics Για εκκίνηση της εφαρμογής ακολουθήστε την πορεία: Έναρξη > Όλα τα Προγράμματα και εντοπίστε τα αρχεία της Φυσικής όπως φαίνονται στην παρακάτω εικόνα. 3) Προτεινόμενα χαρακτηριστικά του λογισμικού Pentium III - 731MHz, 256MB RAM, Windows XP με υποστήριξη ελληνικών, Κάρτα Ήχου, Ηχεία, CD-ROM 16x, Ποντίκι, Οθόνη SVGA με χιλιάδες χρώματα, 1024Χ786, Windows Media player. Σημείωση Σε περίπτωση που εμφανιστεί οποιοδήποτε πρόβλημα με την εγκατάσταση του παρόντος λογισμικού, συνιστάται επικοινωνήστε με τον κατασκευαστή. 19