ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΌΣΜΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΓΙΚΗ. Ποσοστό ανεργίας και απασχολούμενοι (%)

Transcript

1 Ιαν-8 Ιουλ-8 Ιαν-9 Ιουλ-9 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-11 Ιουλ-11 Ιαν-12 Ιουλ-12 Ιαν-13 Ιουλ-13 Ιαν-14 Ιουλ-14 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-16 Ιουλ-16 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 216 (1ο ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ) ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Βιομηχανική Παραγωγή (ετήσια μεταβολή %) ΗΠΑ Ευρωζώνη Πηγές: Eurostat, TR Datastream, Bloomberg ΕΛΛΑΔΑ Αναμένεται η ψήφιση από την Ολομέλεια της Βουλής του πολυνομοσχεδίου με τα προαπαιτούμενα της δόσης των 2,8 δισεκ., όπου προβλέπεται ότι η τελική απόφαση για την εκταμίευσή τους θα παρθεί στο Eurogroup της 8ης Οκτωβρίου. Αναφορικά με τις εξελίξεις στην ελληνική οικονομία, το β τρίμηνο του 216 το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 23,1% έναντι 24,6% το αντίστοιχο τρίμηνο του 21, ενώ ο πληθωρισμός συνέχισε την αποπληθωριστική του πορεία καθώς τον Αύγουστο διαμορφώθηκε στο -,9% σε ετήσια βάση. Σε κλαδικό επίπεδο η οικονομική δραστηριότητα παρουσιάζει επιδείνωση καθώς το β τρίμηνο του 216 από το σύνολο των υπό εξέταση κλάδων σε υπηρεσίες και χονδρικό εμπόριο μόνο οι 9 από τους 2 παρουσιάζουν επίδοση καλύτερη από το αντίστοιχο τρίμηνο του 21. Στις κατασκευές το β τρίμηνο του 216 ο δείκτης παραγωγής αυξήθηκε κατά 9,7% (Q2/1: 6,3%), ενώ ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών μειώθηκε κατά -2,2% (Q2/1: 7,7%). Στη βιομηχανία, τον Ιούλιο του 216 ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε, κυρίως λόγω της μεταποίησης, όμως ο δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποίηση μειώθηκε. Ταυτόχρονα, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσιάστηκε περιορισμένο πλεόνασμα 1,4 δισεκ. έναντι του Ιουλίου του 21, κυρίως λόγω του διπλασιασμού του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Δεν υπήρξε αλλαγή στην πολιτική της FED στην πρόσφατη συνεδρίασή της, αλλά διαφαίνεται ότι οι συνθήκες είναι πλέον πιο κατάλληλες για αύξηση του βασικού επιτοκίου εντός του 216. Όμως, στη συνέχεια είναι πιθανό να ακολουθηθεί ήπια πολιτική, καθώς ο μακροπρόθεσμος ρυθμός ανάπτυξης έχει αναθεωρηθεί υπό του 2,% και το μακροπρόθεσμο παρεμβατικό επιτόκιο υπό του 3,%. Εκτιμούμε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφωθεί το 216 στο 1,% και το 217 στο 1,9%. Τράπεζα Πειραιώς Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική researchdivision@piraeusbank.gr Bloomberg: <PBGR> Βασ. Σοφίας 94 & Κερασούντος , Αθήνα Τηλ: (+3) Φάξ: (+3) Η Τράπεζα της Ιαπωνίας στην πρόσφατη συνεδρίασή της αποφάσισε να επικεντρώσει την άσκηση της νομισματικής πολιτικής της στη διαμόρφωση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, στοχεύοντας στη διαμόρφωση των βραχυπρόθεσμων κοντά στο -,1% και των μακροπρόθεσμων κοντά στο %. Όμως, εκτιμούμε ότι είναι αβέβαιο το κατά πόσο θα είναι αποτελεσματικό ως προς τη διολίσθηση της ισοτιμίας του γιεν και την αύξηση του πληθωρισμού στο επιθυμητό επίπεδο του 2,%. Οι κινήσεις της FED και της ΤτΙ σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις που ενδεχομένως προκύψουν από τις διαπραγματεύσεις για το «Brexit» είναι πιθανό να ωθήσουν την ΕΚΤ να προχωρήσει σε χρονική επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, καθώς και σε αλλαγές στους όρους του προγράμματος για την αντιμετώπιση του προβλήματος της έλλειψης των αποδεκτών στοιχείων ενεργητικού που ενδεχομένως προκύψει.

2 ΕΛΛΑΔΑ Το ελληνικό Δημόσιο άντλησε μέσω ΕΓΕΔ 3,2 δισεκ.. Στο 23,4% το ποσοστό ανεργίας τον Ιούνιο και στο 23,1% το β τρίμηνο του 216. Στο -,9% ο πληθωρισμός τον Αύγουστο. Αύξηση του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής και πτώση του δείκτη κύκλου εργασιών στη μεταποίηση τον Ιούλιο. Μείωση του δείκτη τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία τον Ιούλιο. Επιδείνωση των περισσοτέρων δεικτών κύκλου εργασιών στις υπηρεσίες το β τρίμηνο του 216. Αύξηση του δείκτη παραγωγής στις κατασκευές παρά την πτώση στις οικοδομικές άδειες το β τρίμηνο του 216. Στα 1,4 δισεκ. το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τον Ιούλιο. Ποσοστό ανεργίας και απασχολούμενοι (%) Το ελληνικό Δημόσιο πραγματοποίησε, μέσω των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς, δύο δημοπρασίες ΕΓΕΔ 13 εβδ. αντλώντας συνολικά 3,2 δισεκ.. Πιο συγκεκριμένα άντλησε στις 7/9 και στις 14/9 1,6 δισεκ. τη φορά, αντίστοιχα με απόδοση 2,7%, ενώ και στις δύο περιπτώσεις η έκδοση καλύφθηκε 1,3 φορές. Τον Ιούνιο το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία, διαμορφώθηκε στο 23,4% έναντι 24,9% τον Ιούν. 1 (Μάιος 16: 23,6%). Σε ετήσια βάση, οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν κατά 61,6 χιλ. άτομα (1,7% ΥοΥ) και οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 73, χιλ. άτομα (-6,1% YoY). Το β τρίμηνο του 216, βάσει μη εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων, το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 23,1% έναντι 24,6% το αντίστοιχο τρίμηνο του 21 (Q1/16: 24,9%). Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Πληθωρισμός Τον Αύγουστο ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο -,9% ΥοΥ (Αύγ. 1: -1,%, Ιούλ. 16: -1,%). Σε ετήσια βάση καταγράφεται πτώση του δείκτη τιμών σε αρκετές ομάδες με τις μεγαλύτερες να παρατηρούνται στη στέγαση (-4,2%), κυρίως λόγω της μείωσης στα ενοίκια κατοικιών, στο πετρέλαιο θέρμανσης, στο φυσικό αέριο, στις υπηρεσίες κοινοχρήστων και στον ηλεκτρισμό και στις μεταφορές (-3,3%), κυρίως λόγω της μείωσης στις τιμές αγοράς αυτοκινήτων, στα καύσιμα, στο πετρέλαιο κίνησης και στις συνδυασμένες μεταφορές επιβατών. Ωστόσο, αυξήθηκαν οι επιμέρους δείκτες στις ομάδες διαρκή αγαθά - είδη νοικοκυριού, υπηρεσίες (2,1%), αλκοολούχα ποτά και καπνός (1,8%), ξενοδοχεία - καφέ - εστιατόρια (1,%), επικοινωνίες (,7%) και υγεία (,3%). Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research 2

3 Αναφορικά με τις εξελίξεις σε επιμέρους τομείς της οικονομίας, βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑT: Επίπτωση από τους επιμέρους δείκτες στην ετήσια μεταβολή του Δείκτη Βιομηχανικής Παραγωγής Τον Ιούλιο, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε 4,1% ΥοΥ (Ιούλ. 1: -2,%,). Η εξέλιξη αυτή ήταν αποτέλεσμα της ανόδου των δεικτών της μεταποίησης και της παροχής νερού, η οποία υπερκέρασε την πτώση των δεικτών των ορυχείων-λατομείων και της παραγωγής ηλεκτρισμού. Σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε κατά 4,4% σε ετήσια βάση και έπεσε -1,4% σε μηνιαία βάση. Ταυτόχρονα ο δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποίηση μειώθηκε τον Ιούλιο κατά -6,1% YoY (Ιούλ. 1: -1,% ΥοΥ), ως αποτέλεσμα της πτώσης τόσο του δείκτη εγχώριας αγοράς όσο και του δείκτη εξωτερικής αγοράς κατά -,4% YoY (Ιούλ. 1: -17,8% ΥοΥ) και -7,% YoY (Ιούλ. 1: -1,8% ΥοΥ) αντίστοιχα. Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία Τον Ιούλιο, ο δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία μειώθηκε κατά -3,2% ΥοΥ (Ιούλ. 1: -11,% ΥοΥ), κυρίως λόγω της πτώσης στις τιμές των ενεργειακών αγαθών (-11,6% ΥοΥ, Ιούλ. 1: -36,3% ΥοΥ). Το β τρίμηνο του 216 επιδεινώθηκαν οι περισσότεροι δείκτες κύκλου εργασιών στις υπηρεσίες σε σχέση με το β τρίμηνο του 21. Πιο συγκεκριμένα με βάση μη εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, στο χονδρικό εμπόριο ο δείκτης μειώθηκε κατά -3,8% ΥοΥ (Q2/1: -3,3%), ενώ στον τομέα αυτοκινήτου αυξήθηκε κατά 1,1% ΥοΥ (Q2/1: 12,4%). Στις μεταφορές οι δείκτες στους επιμέρους τομείς παρουσίασαν πτώση με εξαίρεση στις «αεροπορικές» όπου καταγράφεται αύξηση κατά 3,4% (Q2/1: 4,3%) και στις υπηρεσίες «αποθήκευσης & υποστηρικτικές» με αύξηση 7,% (Q2/1: 4,6%). Ταυτόχρονα, ο δείκτης κύκλου εργασιών στον κλάδο παροχής καταλύματος και εστίασης επιδεινώθηκε κατά -1,1% ΥοΥ (Q2/1: 8,6%). Χειρότερη είναι και η εικόνα στους 9 από τους 1 κλάδους των λοιπών υπηρεσιών, όπου ταυτόχρονα οι 1 από τους 16 συνολικά επιμέρους δείκτες του κλάδου παρουσιάζουν μείωση σε ετήσια βάση. Στις κατασκευές, ο δείκτης παραγωγής το β τρίμηνο του 216 παρουσίασε αύξηση 9,7% έναντι αύξησής του κατά 6,3% το αντίστοιχο τρίμηνο του 21. Αναλυτικότερα, σημειώθηκε αύξηση του δείκτη οικοδομικών έργων (κτίρια) κατά 7,7% (Q2/1: 16,8%) και αύξηση του δείκτη παραγωγής έργων πολιτικού μηχανικού (μεγάλα έργα υποδομής) κατά 11,4%, (Q2/1: -1,%). Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία (ετήσια % μεταβολή) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Επίπτωση από τους επιμέρους δείκτες στην ετήσια μεταβολή του Δείκτη Παραγωγής στις Κατασκευές Τον Ιούνιο, ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών (σύνολο ιδιωτικών-δημοσίων) μειώθηκε κατά -21,7% ΥοΥ (Ιούν. 1: 14,7% ΥοΥ), καθώς μειώθηκε επίσης η επιφάνεια (σε m2) και ο όγκος (σε m3) κατά -1,3% ΥοΥ και -22,7% ΥοΥ αντίστοιχα. Το β τρίμηνο του 216, ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών μειώθηκε κατά -2,2% ΥοΥ έναντι αύξησης 7,7% YoY το αντίστοιχο τρίμηνο του 21. Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research 3

4 Τον Ιούλιο, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε μικρότερο πλεόνασμα ύψους 1,4 δισεκ. έναντι αντίστοιχου πλεονάσματος 2, δισεκ. τον Ιούλιο 21. Η μείωση κατά 1,1 δισεκ. του πλεονάσματος προήλθε από την επιδείνωση όλων των επιμέρους ισοζυγίων, αλλά συνδέεται κυρίως με την αύξηση του ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών και σε μικρότερη έκταση με την χειροτέρευση των υπολοίπων ισοζυγίων. Πιο αναλυτικά, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών σχεδόν διπλασιάστηκε (ανήλθε στα -1,3 δισεκ.), καθώς αυξηθήκαν σημαντικά οι εισαγωγές αγαθών (σε σύγκριση με τη σχετική μείωση τον Ιούλιο του 21 λόγω των capital controls) αν και παραμένουν σε χαμηλότερα επίπεδα έναντι εκείνων των 213 και 214. Μειωμένες παρουσιάζονται και οι εξαγωγές αγαθών. Αντίστοιχα, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 139 εκατ. και διαμορφώθηκε στα 3, δισεκ. κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές και λοιπές υπηρεσίες. Επίσης, το πλεόνασμα στο ταξιδιωτικό ισοζύγιο περιορίστηκε κατά 16 εκατ. ( 2.61 εκατ. έναντι 2.77 εκατ. τον Ιούλιο του 21). Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά -3,% ΥοΥ, λόγω της μείωσης της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά -8,9% παρά την αύξηση των αφίξεων κατά,8%. Επίσης, το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασε μικρότερο πλεόνασμα 1,8 δισεκ. έναντι αντίστοιχου πλεονάσματος ύψους 2, δισεκ. τον Ιούλιο του 21. Παράλληλα μεγαλύτερο έλλειμμα παρουσίασαν τα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων, -216 εκατ. έναντι ελλείμματος -2 εκατ. τον Ιούλιο του 21 για το ισοζύγιο πρωτογενών και -11 εκατ. έναντι ελλείμματος -1 εκατ. τον Ιούλιο του 21 για το ισοζύγιο δευτερογενών. Τον Ιούλιο στο ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών καταγράφεται καθαρή εισροή 98 εκατ., έναντι καθαρής εισροής 2,1 δισεκ. τον Ιούλιο του 21. Τρεχουσών Συναλλαγών Αγαθών & Υπηρεσιών Ελλάδα: Ισοζύγιο Πληρωμών (δισεκ. ) Ιαν.- Ιούλ. 21 Ιαν.- Ιούλ. 216 Ιούλ. 21 Ιούλ Αγαθών Καυσίμων Πλοίων Χωρίς καύσιμα & πλοία Υπηρεσιών Ταξιδιωτικό Μεταφορές Λοιπές Υπηρεσίες Πρωτογενών Εισοδημάτων Δευτερογενών Εισοδημάτων Κεφαλαίων Χρηματ/κών Συναλλαγών Τακτοποιητέα στοιχεία Δείκτες κύκλου εργασιών (ετήσια % μεταβολή) Q2/1 Q1/16 Q2/16 Χονδρικό Εμπόριο Αυτοκίνητο Μεταφορές Εμπόριο Αυτοκινήτου Χερσαίες & μέσω αγωγών Πλωτές Αεροπορικές Αποθήκευσης & υποστηρικτικές Ταξιδιωτικών πρακτορειών κλπ Παροχή καταλύματος και εστίασης (Τουρισμός) Λοιπές Υπηρεσίες Ταχυδρομικών και ταχυµεταφορικών δραστηριοτήτων Εκδοτικών δραστηριοτήτων Τηλεπικοινωνιών Πληροφορικής Δραστηριότητες επεξεργ. δεδομένων & δραστ. παρ. πληροφ Νομικών & Λογιστικών δραστηριοτήτων Παροχής συμβουλών διαχείρισης Δραστηριότητες αρχιτεκτόνων & μηχανικών & παρ. τεχν. συμβ. Διαφήμισης, έρευνας αγοράς & δημοσκοπήσεων κοινής γνώμης Άλλων επαγγελματικών, επιστημονικών & τεχν. δραστηριοτήτων Δραστηριότητες σχετικών µε την απασχόληση Δραστηριότητες σχετικών µε την παρ. προστασίας & την έρευνα Δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών σε κτίρια και εξωτ. χώρους Διοικητικών δραστηριοτήτων γραφείου & υποστ. προς τις επιχ Παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών βίντεο κ.α Προγραμματισμού και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών

5 ΕΥΡΩΖΩΝΗ Στάση αναμονής τήρησε η ΕΚΤ. Μικρή μείωση των πρόδρομων δεικτών διαφαίνεται το Σεπτέμβριο. Αξιοσημείωτη μείωση της βιομηχανικής παραγωγής τον Ιούλιο. Στο,2% ο πληθωρισμός τον Αύγουστο. Χωρίς σημαντικές ανακοινώσεις έληξε η πρόσφατη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΕΚΤ απογοητεύοντας τις αγορές καθώς δεν φάνηκε να εξετάζει την ανάγκη λήψης περαιτέρω μέτρων χαλάρωσης. Πιο αναλυτικά, τα επιτόκια των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης, της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων παρέμειναν στο,%,,2% και -,4% αντίστοιχα. Ταυτόχρονα, επαναβεβαίωσε την πρόθεσή του να διατηρήσει το πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων ύψους 8 δισ. μηνιαίως έως τα τέλη Μαρτίου του 217 ή και περαιτέρω και πάντως έως ότου διαπιστώσει διατηρήσιμη κίνηση του πληθωρισμού προς το στόχο του 2%. Επίσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή εφαρμογή του προγράμματος αγορών ανατέθηκε στις αρμόδιες επιτροπές της ΕΚΤ η διερεύνηση των διαθέσιμων επιλογών για ενδεχόμενη αναδιάρθρωσή του. Ενδιαφέρουσες ήταν και οι εκτιμήσεις που εξέφρασε ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι, στη σχετική συνέντευξη τύπου ότι ο μηχανισμός μετάδοσης της εφαρμοζόμενης νομισματικής πολιτικής λειτουργεί σήμερα καλύτερα από ποτέ και ότι ο γεωγραφικός κατακερματισμός των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών έχει πλέον εξαλειφτεί. Αποκάλυψε, μάλιστα, ότι η ΕΚΤ από τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της το Δεκέμβριο του 21 και το Μάρτιο του 216 υπολογίζει σε,6 ποσοστιαίες μονάδες τη θετική επίδραση στο πραγματικό ΑΕΠ της Ευρωζώνης σωρευτικά για την περίοδο και σε,4 π.μ. στον πληθωρισμό. Ως κινητήριο μοχλό της ανάπτυξης αναγνώρισε την κατανάλωση, ενώ ειδικά για το τρίμηνο που διανύουμε προέβλεψε ρυθμό ανάπτυξης παρόμοιο με αυτόν του β τριμήνου (,3%). Προβλέψεις Ευρωσυστήματος για βασικά μακροοικονομικά μεγέθη της Ευρωζώνης Πραγματικό ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή) Πληθωρισμός (ΕνΔΤΚ, %) Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ως % Ανεργία (%) του ΑΕΠ) Σεπτ. 16 1,9 1,7 1,6 1,6,,2 1,2 1,6 3,2 3, 3,4 3,3 1,9 1,1 9,9 9,6 Ιούν. 16 1,6 1,6 1,7 1,7,,2 1,3 1,6 3,2 2,9 2,8 2,8 1,9 1,2 9,9 9, Πηγή: ECB: September & June 216 "Eurosystem Staff Macroeconomic Projections for the Euro Area". Ταυτόχρονα δημοσιοποιήθηκαν και οι επικαιροποιημένες μακροοικονομικές προβλέψεις με οριακές μεταβολές σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου. Η κυριότερη διαφοροποίηση έγκειται στην οριακή προς τα κάτω αναθεώρηση του πληθωρισμού και του ρυθμού ανάπτυξης για το 217. Σε ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο παρέμεινε και τον Αύγουστο ο πληθωρισμός. Συγκεκριμένα, βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), η ετήσια μεταβολή των τιμών διαμορφώθηκε στο,2%, όσο ήταν και τον Ιούλιο. Ωστόσο, εξακολουθεί να βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο από το φετινό Φεβρουάριο. Αφαιρουμένων των τροφίμων/αλκοολούχων ποτών/ καπνού και της ενέργειας ο πληθωρισμός (δομικός) υποχώρησε οριακά στο,8% (Ιούλ. 16:,9%) Τιμές Καταναλωτή & Παραγωγού Jan-8 Jan-1 Jan-12 Jan-14 Jan-16-1 CPI(%,Y/Y) (A) PPI(%,Y/Y) (Δ) Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research

6 Αναφορικά με την εξέλιξη της οικονομικής δραστηριότητας κατά το γ τρίμηνο οι ενδείξεις, βάσει των πρόδρομων δεικτών των επιχειρήσεων και του καταναλωτή, φαίνεται να καταδεικνύουν ρυθμό ανάπτυξης οριακά χαμηλότερο ή ίσο με αυτόν του β τριμήνου. Στις επιχειρήσεις, ειδικότερα, ο σύνθετος επιχειρηματικός δείκτης PMI που εξάγει η εταιρεία Markit φαίνεται το Σεπτέμβριο να μειώνεται ελαφρά, στο 2,6 έναντι 2,9 τον Αύγουστο. Η εν λόγω τιμή αποτελεί τη χαμηλότερη από τον Ιανουάριο του 21. Από τους επιμέρους δείκτες πτωτικά κινήθηκαν των υπηρεσιών, ενώ της μεταποίησης παρουσίασε αξιοσημείωτη βελτίωση. Συνεπώς, κατά το γ τρίμηνο η μέση τιμή του σύνθετου δείκτη PMI εκτιμάται στο 2,9, ελαφρά χαμηλότερα από το 3,1 του β τριμήνου. Αντίθετα, από την πλευρά των καταναλωτών η απαισιοδοξία τους αμβλύνθηκε ελαφρά το Σεπτέμβριο καθώς ο πρόδρομος δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης που εξάγει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμορφώθηκε στο -8,2 (Αύγ. 16: -8,). Στο ίδιο επίπεδο εκτιμάται και για το γ τρίμηνο (β τρίμ. 16: -7,8). Αξιοσημείωτη μείωση κατέγραψε τον Ιούλιο η βιομηχανική παραγωγή (εξαιρουμένων των κατασκευών), αντισταθμίζοντας την άνοδο που είχε εμφανίσει ένα μήνα πριν. Αναλυτικότερα, βάσει των εποχικά διορθωμένων στοιχείων, μειώθηκε κατά 1,1%, όσο περίπου αναμενόταν (-1,%), έναντι ανόδου της κατά,8% τον Ιούνιο. Σε σχέση με τον περυσινό Ιούλιο η παραγωγή συρρικνώθηκε κατά,% (Ιούν. 16:,7%). Αντίθετα, άνοδο κατά 1,8% εμφάνισε τον Ιούλιο σε μηνιαία βάση η κατασκευαστική δραστηριότητα (Ιούν. 16:,3%). Παρόμοια ήταν η εικόνα και σε ετήσια βάση καθώς ο σχετικός δείκτης αυξήθηκε κατά 3,1% (Ιούν:,6%). Ταυτόχρονα, συρρίκνωση παρουσίασε το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου της Ευρωζώνης. Ειδικότερα, βάσει των εποχικά προσαρμοσμένων στοιχείων, το πλεόνασμα περιορίστηκε τον Ιούλιο στα 2, δισ. έναντι 23,8 δισ. τον Ιούνιο, ως αποτέλεσμα της αποδυνάμωσης των εξαγωγών και της ταυτόχρονης ενίσχυσης των εισαγωγών. Παραγωγή, Πωλήσεις & Εξαγωγές Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16 Βιομηχανική Παραγωγή (%,Υ/Υ) Εξαγωγές (%,Υ/Υ) Λιανικές Πωλήσεις (%,Υ/Υ) (Δ) Εμπορικό Πλεόνασμα (SA στοιχεία) Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-16 Ιουλ-16 6

7 ΗΠΑ Αμετάβλητη η νομισματική πολιτική της Fed. Προανήγγειλε την αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου έως τα τέλη του έτους. Χωρίς αξιοσημείωτη μεταβολή εκτιμάται ο πρόδρομος δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης το Σεπτέμβριο. Μείωση της βιομηχανικής παραγωγής και των λιανικών πωλήσεων τον Αύγουστο. Όπως γενικά αναμενόταν, η αρμόδια για τη νομισματική πολιτική επιτροπή της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FOMC) αποφάσισε να διατηρήσει το παρεμβατικό επιτόκιο στο εύρος,2% -,% και να συνεχίσει την πολιτική επανεπένδυσης του κεφαλαίου των αξιογράφων που κατέχει και τα οποία λήγουν σε αντίστοιχα νέα. Η απόφαση δεν ήταν ομόφωνη καθώς τρία μέλη της επιτροπής ψήφισαν υπέρ της αύξησης του βασικού επιτοκίου. Η διαφοροποίηση κατά την ψηφοφορία σε συνδυασμό με την εκτίμηση της επιτροπής ότι έχει ενισχυθεί η πιθανότητα αύξησης του επιτοκίου, παρότι προτίμησε να μην προβεί άμεσα σε αυτήν την κίνηση προκειμένου νεότερα στοιχεία να επιβεβαιώσουν τη σημειούμενη βελτίωση, ουσιαστικά προαναγγέλλει την άνοδο του επιτοκίου σε μία από τις επόμενες δύο συνεδριάσεις της. Τη μεγαλύτερη πιθανότητα συγκεντρώνει η συνεδρίαση της 14ης Δεκεμβρίου καθώς θα συνοδεύεται από τις επικαιροποιημένες προβλέψεις βασικών μακροοικονομικών μεγεθών. Προς αυτήν την κατεύθυνση επιπρόσθετα συνηγορούν τόσο η εκτίμηση της επιτροπής ότι οι παράγοντες που δύνανται να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά το ρυθμό ανάπτυξης είναι γενικά ισορροπημένοι, όπως και το ότι τα 14 από τα 17 μέλη της επιτροπής προβλέπουν ότι μέχρι τα τέλη του 216 θα έχει πραγματοποιηθεί μία τουλάχιστον αύξηση του επιτοκίου. Τονίστηκε, ωστόσο, ότι οι αυξήσεις του παρεμβατικού επιτοκίου θα γίνονται σταδιακά και η καταλληλότητα της χρονικής στιγμής θα αξιολογείται σε κάθε συνεδρίαση βάσει των εξελίξεων των στοιχείων της οικονομίας. Προβλέψεις Fed για βασικά μακροοικονομικά μεγέθη Μέγεθος Μακροπρόθεσμα % μεταβολή πραγματικού ΑΕΠ 1,8 2, 2, 1,8 1,8 Πρόβλεψη Ιουνίου 2, 2, 2, 2, % ανεργίας 4,8 4,6 4, 4,6 4,8 Πρόβλεψη Ιουνίου 4,7 4,6 4,6 4,8 Πληθωρισμός (βάσει του δείκτη PCE) 1,3 1,9 2, 2, 2, Πρόβλεψη Ιουνίου 1,4 1,9 2, 2, Δομικός πληθωρισμός (βάσει του δείκτη core PCE) 1,7 1,8 2, 2, Πρόβλεψη Ιουνίου 1,7 1,9 2, Παρεμβατικό επιτόκιο Fed (Fed Funds rate),6 1,1 1,9 2,6 2,9 Πρόβλεψη Ιουνίου,9 1,6 2,4 3, Πηγή: Fed. Σημείωση: Τα στοιχεία αναφέρονται στο δ τρίμηνο του έτους & όχι στο μέσον όρο του έτους. Παράλληλα, η επιτροπή αναγνώρισε τη συνεχιζόμενη βελτίωση στην αγορά εργασίας, την ισχυρή άνοδο των δαπανών των νοικοκυριών, ενώ επισήμανε για άλλη μια φορά την υστέρηση στον τομέα των επιχειρηματικών πάγιων επενδύσεων. Γενικά, εκτιμά ότι ο ρυθμός επέκτασης της οικονομικής δραστηριότητας έχει ενισχυθεί σε σχέση με το α εξάμηνο και ότι η οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με μέτριο (moderate) ρυθμό. Αναφορικά με τον πληθωρισμό αναμένει βραχυπρόθεσμα να παραμείνει σχετικά χαμηλά αλλά θα ενισχύεται σταδιακά προς τα τέλη του 216 και μετά, κυρίως λόγω της σταδιακής εξάλειψης του αποτελέσματος βάσης από την προγενέστερη πτώση των τιμών της ενέργειας και των εισαγόμενων αγαθών. Τη βραδεία άνοδο του πληθωρισμού επιβεβαιώνουν και τα τελευταία στοιχεία για το δείκτη τιμών καταναλωτή που τον Αύγουστο ήταν αυξημένος κατά 1,1% σε σχέση με πέρυσι (Ιούλ. 16:,8%). Η εξέλιξη αυτή οφείλεται εν μέρει στη μικρότερη ποσοστιαία μείωση των τιμών της ενέργειας. Αφαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας ο πληθωρισμός Τιμές Καταναλωτή & Παραγωγού -3 Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16 CPI (%,Y/Y) (LHS) PPI (%,Y/Y) PCE PI (%,Y/Y) Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research 7

8 διαμορφώθηκε στο 2,3% έναντι 2,2% τον Ιούλιο. Ταυτόχρονα, μηδενική μεταβολή παρουσίασε τον Αύγουστο ο δείκτης τιμών παραγωγού σε ετήσια βάση (Ιούλ. 16: -,2%). 12 Πρόδρομοι Δείκτες Καταναλωτή Χωρίς αξιοσημείωτη μεταβολή φαίνεται να παραμένει το Σεπτέμβριο ο πρόδρομος δείκτης για την καταναλωτική εμπιστοσύνη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της έρευνας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, ο δείκτης διαμορφώθηκε στο 89,8, αμετάβλητος σε σχέση με τον Αύγουστο, παρότι η αγορά προσδοκούσε ελαφρά βελτίωσή του στο 9,8. Αυξομείωση κατέγραψαν οι επιμέρους δείκτες με αυτόν που αποτυπώνει τις προσδοκίες των καταναλωτών για το προσεχές διάστημα να εμφανίζει μικρή άνοδο, ενώ προς την αντίθετη κατεύθυνση κινήθηκε αυτός που αναφέρεται στην τρέχουσα κατάσταση. Σε επίπεδο τριμήνου, ωστόσο, η εικόνα δεν είναι τόσο ενθαρρυντική καθώς το γ τρίμηνο ο δείκτης εκτιμάται στο 89,9 έναντι 92,4 το β τρίμηνο. Κατώτερη των προσδοκιών ήταν η εξέλιξη της βιομηχανικής παραγωγής και των λιανικών πωλήσεων τον Αύγουστο. Ειδικότερα, βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων, η βιομηχανική παραγωγή περιορίστηκε σε μηνιαία βάση κατά,4%, εντονότερα από τη μέση εκτίμηση της αγοράς (-,2%), έναντι ανόδου της κατά,6% τον Ιούλιο. Τη μεγαλύτερη μείωση κατέγραψε η παραγωγή των εταιρειών κοινής ωφελείας (-1,4%) και ακολούθησε ο τομέας της μεταποίησης (-,4%), ενώ άνοδο κατέγραψε η εξορυκτική δραστηριότητα (1,%). Κατά συνέπεια, το ποσοστό χρησιμοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας υποχώρησε τον Αύγουστο στο 7,% (Ιούλ. 16: 7,9%). Σε επίπεδο διμήνου, ωστόσο, καταγράφεται άνοδος κατά,7% έναντι της μέσης μηνιαίας παραγωγής του β τριμήνου (β τρίμ. 16/α τρίμ. 16: -,2%) Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16 Conference Board University of Michigan Πωλήσεις & Παραγωγή Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16 Bιομ. Παραγωγή (%,Y/Y) Mεταπ. Παραγωγή (%,Υ/Υ) Λιανικές Πωλήσεις (%,Υ/Υ) Ταυτόχρονα, οι λιανικές πωλήσεις ήταν μειωμένες κατά,3% συγκριτικά με αυτές του Ιουλίου (Ιούλ. 16/Ιούν. 16:,1%) έναντι μηδενικής μεταβολής τους που εκτιμούσε γενικά η αγορά. Από πλευράς κλάδων, οι περισσότεροι κινήθηκαν πτωτικά με προεξάρχοντες αυτούς των οικοδομικών υλικών/ ειδών κήπου, των πιο προσωπικών δραστηριοτήτων (είδη αθλητισμού, βιβλία, μουσική κλπ), αλλά και των μηχανοκίνητων οχημάτων. Αφαιρουμένων των πωλήσεων οχημάτων, οι συνολικές πωλήσεις μειώθηκαν τον Αύγουστο κατά,1% (Ιούλ. 16: -,4%). Επομένως, κατά το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου ο μέσος ρυθμός αύξησης των λιανικών πωλήσεων διαμορφώθηκε στο,4% (β τρίμ. 16/α τρίμ. 16: 1,%). Με ήπιο αλλά σταθερό ρυθμό συνεχίζεται η ανάκαμψη στην αγορά κατοικίας τροφοδοτούμενη από τη βελτίωση γενικότερα της οικονομίας, των συνθηκών στην αγορά εργασίας και τα χαμηλά επιτόκια των στεγαστικών δανείων. Πιο αναλυτικά, τα μέλη της Ένωσης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) εμφανίζονται ιδιαίτερα αισιόδοξα καθώς ο δείκτης που αποτυπώνει την εκτίμησή τους για τις τρέχουσες πωλήσεις αλλά και τις προσδοκίες τους για το μέλλον ανήλθε το Σεπτέμβριο στο 6 υπερβαίνοντας τόσο τη μέση εκτίμηση της αγοράς (6), όσο και την τιμή του Αυγούστου (9). Η εν λόγω τιμή, που είχε επιτευχθεί και τον περασμένο Οκτώβριο, αποτελεί την υψηλότερη από τον Οκτώβριο του 2. Πιο συγκρατημένη εικόνα παρου- 8

9 σίασαν τον Αύγουστο οι νέες οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν και οι ενάρξεις ανέγερσης νέων κατοικιών. Αναλυτικότερα, οι ετησιοποιημένες, εποχικά διορθωμένες νέες άδειες εκτιμώνται στις χιλ. (Ιούλ. 16: χιλ.), και οι ενάρξεις ανέγερσης νέων κατοικιών στις χιλ. (Ιούλ. 16: χιλ.). Ταυτόχρονα, σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο κινούνται τους τελευταίους μήνες οι πωλήσεις των νεόδμητων κατοικιών. Τον Αύγουστο, ειδικότερα, παρότι ήταν μειωμένες σε σχέση με τον Ιούλιο, διαμορφώθηκαν στις 69 χιλ. σε ετησιοποιημένη, εποχικά προσαρμοσμένη βάση (Ιούλ. 16: 69 χιλ.) αποτελώντας τις δεύτερες υψηλότερες από τον Ιανουάριο του 28. Πρόδρομος Δείκτης Κατοικιών Jan-4 Jan-6 Jan-8 Jan-1 Jan-12 Jan-14 Jan-16 NAHB Leading Indicator Τέλος, αξιοσημείωτη διεύρυνση του ελλείμματος συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 21 σημειώθηκε τον Αύγουστο κατά την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού καθώς διαμορφώθηκε στα $17,1 δισ. έναντι $64,4 δισ. τον περυσινό Αύγουστο. Ανάλογη είναι η εικόνα και σε επίπεδο ενδεκαμήνου, δεδομένου ότι στις ΗΠΑ το δημοσιονομικό έτος ξεκινά τον Οκτώβριο, καθώς το έλλειμμα διευρύνθηκε στα $62,8 δισ. από $3, δισ. το αντίστοιχο προηγούμενο διάστημα, καθώς η αύξηση των εξόδων (3,4%) υπερκάλυψε αυτήν των εσόδων (,9%). Σημειώνεται ότι ο στόχος για το δημοσιονομικό έτος 216 έχει επικαιροποιηθεί στα $99,8 δισ. έναντι ελλείμματος $438,9 δισ. το

10 ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ KINA Ελαφρά επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής και των λιανικών πωλήσεων τον Αύγουστο. Αξιοσημείωτη πτώση του πληθωρισμού τον Αύγουστο. Σημαντικά αυξημένα τα νέα δάνεια τον Αύγουστο. Ένταξη του κινεζικού νομίσματος σε αυτά των αποθεματικών του ΔΝΤ από 1/1. Ελαφρά επιτάχυνση του ρυθμού ανόδου τους εμφάνισαν τον Αύγουστο τόσο η βιομηχανική παραγωγή, όσο και οι λιανικές πωλήσεις. Ειδικότερα, η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε τον Αύγουστο κατά 6,3% σε ετήσια βάση έναντι 6,2% που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς και 6,% τον Ιούλιο. Ταυτόχρονα, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 1,6% ετησίως έναντι 1,1% της μέσης εκτίμησης της αγοράς και 1,2% τον Ιούλιο. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι οι λιανικές πωλήσεις τον Ιούλιο είχαν επηρεαστεί πτωτικά από τις πλημμύρες που έπληξαν ορισμένες περιοχές της χώρας. Αντίθετα, αμετάβλητος παρέμεινε τον Αύγουστο ο ρυθμός αύξησης των συνολικών πάγιων επενδύσεων (εξαιρουμένων αυτών από νοικοκυριά που δραστηριοποιούνται στον αγροτικό τομέα) με αποτέλεσμα τους οκτώ πρώτους μήνες του 216 να αυξηθούν κατά 8,1% έναντι της αντίστοιχης περυσινής περιόδου (Ιαν-Ιούλ. 16: 8,1%). Ανοδικά μετά από 21 διαδοχικούς μήνες πτώσης κινήθηκαν τον Αύγουστο οι εισαγωγές της Κίνας, ενώ και οι εξαγωγές της μειώθηκαν με το χαμηλότερο ρυθμό των τελευταίων τριών μηνών. Ειδικότερα, οι εισαγωγές αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 1,% (Ιούλ. 16: -12,%) ενώ οι εξαγωγές συρρικνώθηκαν κατά 2,8% (Ιούλ. 16: -4,4%). Συνεπώς, το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας διαμορφώθηκε στα $2,1 δισ. έναντι $2,3 δισ. τον Ιούλιο. Αξιοσημείωτη κάμψη εμφάνισε τον Αύγουστο ο πληθωρισμός και διαμορφώθηκε στο 1,3%, έναντι 1,6% της μέσης εκτίμησης της αγοράς και 1,8% τον Ιούλιο. Η εξέλιξη αυτή προήλθε κυρίως από την επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου των τιμών των τροφίμων. Αφαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας, ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 1,6% έναντι 1,8% τον Ιούλιο Εξέλιξη βιομηχανικής παραγωγής & λιανικών πωλήσεων (ετήσια % μεταβολή) Ιαν-7 Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-12 Ιαν-13 Ιαν-14 Ιαν-1 Ιαν-16 Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research Βιομηχανική παραγωγή Λιανικές πωλήσεις Εξέλιξη Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ετήσια % μεταβολή) -2 Αυγ-6 Αυγ-8 Αυγ-1 Αυγ-12 Αυγ-14 Αυγ-16 Σημαντική αύξηση εμφάνισε τον Αύγουστο η χορήγηση νέων δανείων σε γουάν, εξέλιξη εν πολλοίς αναμενόμενη μετά τη μεγάλη συγκράτηση που είχε καταγραφεί ένα μήνα πριν. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκε στα 948,7 δισ. γουάν (Ιούλ. 16: 463,6 δισ.). Εντονότερη άνοδο παρουσίασε η συνολική χρηματοδότηση (που περιλαμβάνει π.χ. και τα δάνεια σε ξένο νόμισμα) καθώς διευρύνθηκε κατά 1.469,7 δισ. γουάν (Ιούλ. 16: 487,9 δισ.). Τέλος, σημαντικό βήμα για την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου του κινεζικού νομίσματος αποτελεί η ένταξή του από την 1 η Οκτωβρίου στα νομίσματα που συνθέτουν τα αποθεματικά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου [Ειδικά Τραβηχτικά Δικαιώματα-Special Drawing Right (SDR)]. Υπενθυμίζεται ότι η εξέλιξη αυτή προκύπτει από τη σχετική απόφαση του Ταμείου της 3ης Νοεμβρίου του 21. 1

11 Ιαν-8 Ιουλ-8 Ιαν-9 Ιουλ-9 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-11 Ιουλ-11 Ιαν-12 Ιουλ-12 Ιαν-13 Ιουλ-13 Ιαν-14 Ιουλ-14 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-16 Ιουλ-16 ΙΑΠΩΝΙA Σε αναμόρφωση της υφιστάμενης νομισματικής πολιτικής προχώρησε η Κεντρική Τράπεζα. Με τριμηνιαίο ρυθμό,2% αναπτύχθηκε κατά το β τρίμηνο η οικονομία. Σε σειρά προσαρμογών στο εφαρμοζόμενο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης προχώρησε η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας (ΤτΙ) κατά την πρόσφατη συνεδρίασή της χωρίς, ωστόσο, να μεταβάλει το επιτόκιο που επιβάλλει στις καταθέσεις (-,1%) και εκτιμά ότι οι αγορές κρατικών ομολόγων θα εξακολουθήσουν να κυμαίνονται περί τα 8 τρισ. γεν ετησίως. Πιο αναλυτικά, προκειμένου η ΤτΙ να επιτύχει το στόχο του πληθωρισμού (2% μεσομακροπρόθεσμα) εισάγει τη σύνδεση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης με τον «έλεγχο της καμπύλης αποδόσεων» που ερμηνεύεται ως έλεγχος επί των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιτοκίων. Τα βραχυπρόθεσμα μεν επιτόκια θα τα επηρεάζει μέσω του επιτοκίου που χρεώνει στις καταθέσεις που η ίδια δέχεται, τα δε μακροπρόθεσμα μέσω της απόδοσης των δεκαετών κρατικών ομολόγων η οποία σήμερα βρίσκεται πλησίον του μηδενός, επίπεδο που επιθυμεί να διατηρήσει. Προκειμένου να το επιτύχει, θα προχωρεί σε αγορές κρατικών ομολόγων. Επομένως, το ύψος των αγορών δεν θα είναι πλέον προκαθορισμένο αλλά θα προσδιορίζεται από το κατά πόσο η απόδοση των δεκαετών ομολόγων που διαμορφώνεται στην αγορά είναι η επιθυμητή, αν και εκτιμά ότι οι ετήσιες αγορές ύψους 8 τρισ. γιεν του υφιστάμενου προγράμματος δεν θα χρειαστεί να διαφοροποιηθούν αξιοσημείωτα Εξέλιξη ενεργητικού ΤτΙ (σε τρισ. γιεν) Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research Ταυτόχρονα, η ΤτΙ δεσμεύτηκε ότι θα συνεχίσει να επεκτείνει τη νομισματική βάση έως ότου ο πληθωρισμός υπερβεί το στόχο του πληθωρισμού (βάσει του δείκτη τιμών καταναλωτή αφαιρουμένων των νωπών τροφίμων) με τρόπο διατηρήσιμο. Καλύτερη από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί φαίνεται πως ήταν η εικόνα αναφορικά με το ρυθμό ανάπτυξης της ιαπωνικής οικονομίας κατά το β τρίμηνο του 216. Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε σε τριμηνιαία βάση με ρυθμό,2% έναντι μηδενικής μεταβολής που είχε εκτιμηθεί αρχικά (α τρίμ. 16:,%). Οριακά θετικά συνεισέφεραν η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις ενώ αρνητικά οι καθαρές εξαγωγές. Επίσης, ουδέτερη επίδραση είχαν οι δημόσιες δαπάνες. Σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 21 το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,8% (α εκτ.:,6%, α τριμ. 16:,2%). 11

12 Ημερομηνία Ανακοίνωσης Ανακοινώσεις / Γεγονότα ΗΠΑ Περίοδος Αναφοράς 27/9/16 Τιμές Κατοικιών Ιούλιος 216 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή 27/9/16 (Conference Board) Σεπτέμβριος /9/16 Νέες Παραγγελίες Διαρκών Αγαθών Αύγουστος /9/16 ΑΕΠ-Εθνικοί Λογαριασμοί Β Τρίμηνο (3η εκτ.) 29/9/16 Στοιχεία Εταιρικής Κερδοφορίας Β Τρίμηνο (2η εκτ.) 3/9/16 Στοιχεία Προσωπικού Εισοδήματος & Δαπάνης Αύγουστος 216 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή 3/9/16 (Παν/μιο Μίσιγκαν) Σεπτέμβριος 216 3/1/16 Πρόδρομος Δείκτης ΙSM Μεταποίησης Σεπτέμβριος 216 3/1/16 Δαπάνες Κατασκευών Αύγουστος 216 /1/16 Εμπορικό Ισοζύγιο Αύγουστος 216 /1/16 Πρόδρομος Δείκτης ΙSM Υπηρεσιών Σεπτέμβριος 216 7/1/16 Στοιχεία για την Αγορά Εργασίας Σεπτέμβριος /1/16 Δημοσίευση Πρακτικών Συνεδρίασης Fed - 13/1/16 Εκτέλεση Προϋπολογισμού Σεπτέμβριος /1/16 Λιανικές Πωλήσεις Σεπτέμβριος /1/16 Εταιρικά αποθέματα Αύγουστος /1/16 Δείκτης Τιμών Παραγωγού Σεπτέμβριος /1/16 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Παν/μιο Μίσιγκαν) Σεπτέμβριος 216 (1η εκτ.) ΕΥΡΩΖΩΝΗ 27/9/16 Προσφορά Χρήματος & Πιστωτική Επέκταση Αύγουστος /9/16 Πρόδρομος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Σεπτέμβριος 216 3/9/16 Ποσοστό Ανεργίας Αύγουστος 216 3/9/16 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Σεπτ. 216 (1η εκτ.) 3/1/16 Πρόδρομος Δείκτης PMI Μεταποίησης Σεπτέμβριος 216 4/1/16 Τιμές Παραγωγού στη Βιομηχανία Αύγουστος 216 /1/16 Λιανικές Πωλήσεις Αύγουστος 216 /1/16 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης PMI (σύνθετος) Σεπτέμβριος 216 6/1/16 Δημοσίευση Πρακτικών Συνεδρίασης EKT - 12/1/16 Βιομηχανική Παραγωγή Αύγουστος /1/16 Τιμές Κατοικιών Β Τρίμηνο 14/1/16 Στοιχεία Εξωτερικού Εμπορίου Αύγουστος 216 ΕΛΛΑΔΑ 27/9/16 Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού Αύγουστος /9/16 Τραπεζική Χρηματοδότηση Αύγουστος /9/16 Πρόδρομος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Σεπτέμβριος 216 3/9/16 Δείκτης κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο Ιούλιος 216 3/9/16 Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία Αύγουστος 216 6/1/16 Έρευνα Εργατικού Δυναμικού (μηνιαία αποτελέσματα) Ιούλιος 216 1/1/16 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής Αύγουστος 216 1/1/16 Εθνικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Σεπτέμβριος 216 1/1/16 Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Σεπτέμβριος

13 12/1/16 Οικοδομική Δραστηριότητα Ιούλιος /1/16 Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία Αύγουστος /1/16 Ετήσιοι Εθνικοί Λογαριασμοί (προσωρινά στοιχεία) 21 13

14 Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική Λεκκός Ηλίας Chief Economist Πατίκης Βασίλειος Head Παπιώτη Λιάνα Secretary Ελληνική Οικονομία Στάγγελ Ειρήνη Manager Αγγελοπούλου Αναστασία Economist Ανεπτυγμένες Οικονομίες Αρακελιάν Βένη Senior Economist Πολυχρονόπουλος Διονύσης Senior Economist Παπακώστας Χρυσοβαλάντης Economic Analyst Αναπτυσσόμενες Οικονομίες Ρότσικα Δημητρία Economist Γιαννακίδης Χαρίλαος Junior Economic Analyst Κλαδικές Μελέτες Βλάχου Παρασκευή Economic Analyst Θεσμικές και Εποπτικές Εξελίξεις Λεβεντάκης Αρτέμης Senior Economist Μαργαρίτη Κωνσταντίνα Junior Economic Analyst

15 Disclaimer: Το παρόν έντυπο εκδόθηκε από την υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Στρατηγικής της Τράπεζας Πειραιώς (εφεξής η «Τράπεζα»), η οποία εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, και αποστέλλεται ή τίθεται στη διάθεση τρίτων χωρίς να υπάρχει υποχρέωση προς τούτο από το συντάκτη του. Το παρόν κείμενο ή μέρος του δεν μπορεί να αναπαραχθεί με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς την προηγούμενη γραπτή έγκριση από τον συντάκτη του. Οι περιλαμβανόμενες στο παρόν πληροφορίες ή απόψεις απευθύνονται σε υφιστάμενους ή δυνητικούς πελάτες με γενικό τρόπο, χωρίς να έχουν λάβει υπ' όψιν τις εξατομικευμένες περιστάσεις, τους επενδυτικούς στόχους, την οικονομική δυνατότητα και την πείρα ή γνώση των πιθανών παραληπτών του παρόντος και, ως εκ τούτου, δεν συνιστούν και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως πρόταση ή προσφορά για τη διενέργεια συναλλαγών σε χρηματοπιστωτικά μέσα ή νομίσματα, ούτε ως σύσταση ή συμβουλή για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων σχετικά με αυτά. Λαμβάνοντας υπ όψιν τα παραπάνω, ο λήπτης της παρούσας πληροφόρησης πρέπει να προχωρήσει στη δική του έρευνα, ανάλυση και επιβεβαίωση της πληροφορίας που περιέχεται σε αυτό το κείμενο και να αναζητήσει ανεξάρτητες νομικές, φορολογικές και επενδυτικές συμβουλές από επαγγελματίες, πριν προχωρήσει στη λήψη της επενδυτικής του απόφασης. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που η Τράπεζα θεωρεί αξιόπιστες και παρατίθενται αυτούσιες, αλλά η Τράπεζα δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακρίβεια και πληρότητά τους. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία (τιμές κλεισίματος) και υπόκεινται σε μεταβολές χωρίς ειδοποίηση. H Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλάβει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Στην περίπτωση αυτή, η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Η Τράπεζα δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. Λαμβάνοντας υπ' όψιν τα ανωτέρω, η Τράπεζα, τα Μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου και τα υπεύθυνα πρόσωπα ουδεμία ευθύνη αναλαμβάνουν ως προς τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν ή/και την έκβαση τυχόν επενδυτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σύμφωνα με αυτές. Ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του Ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα, τα υπεύθυνα πρόσωπα ή/και οι εταιρείες του Ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκεινται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά στη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος εντύπου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή ή την απόκτηση λοιπών κινητών αξιών. β) Ενδέχεται να παρέχουν έναντι αμοιβής υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους τυχόν παρέχονται με το παρόν πληροφορίες. γ) Ενδέχεται να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να αποκτούν άλλους τίτλους εκδόσεως των εν λόγω εκδοτών ή να έλκουν άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ) Ενδέχεται να παρέχουν υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους τυχόν αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε) Ενδεχομένως να έχουν εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν. Η Τράπεζα και οι λοιπές εταιρίες του Ομίλου της έχουν θεσπίσει, εφαρμόζουν και διατηρούν αποτελεσματική πολιτική, η οποία αποτρέπει τη δημιουργία καταστάσεων συγκρούσεως συμφερόντων και τη διάδοση των κάθε είδους πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών ("σινικά τείχη"), καθώς επίσης συμμορφώνονται διαρκώς με τις προβλέψεις και τους κανονισμούς σχετικά με τις προνομιακές πληροφορίες και την κατάχρηση αγοράς. Επίσης, η Τράπεζα βεβαιώνει ότι δεν έχει οποιουδήποτε είδους συμφέρον ή σύγκρουση συμφερόντων με α) οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας και β) με οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο τα οποία δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας, αλλά που είχαν πρόσβαση στην παρούσα έρευνα πριν από τη δημοσιοποίησή της. Ρητά επισημαίνεται ότι οι επενδύσεις που περιγράφονται στο παρόν έντυπο εμπεριέχουν επενδυτικούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων και ο κίνδυνος απώλειας του επενδεδυμένου κεφαλαίου. Ειδικότερα επισημαίνεται ότι: α) τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, β) εφόσον τα αριθμητικά στοιχεία αποτελούν προσομοίωση προηγούμενων επιδόσεων, οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, γ) η απόδοση ενδέχεται να επηρεαστεί θετικά ή αρνητικά από συναλλαγματικές διακυμάνσεις, σε περίπτωση που τα αριθμητικά στοιχεία είναι εκπεφρασμένα σε ξένο (πλην του ευρώ) νόμισμα, δ) οι τυχόν προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, ε) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα φορολογική νομοθεσία. Η διανομή του παρόντος εντύπου εκτός Ελλάδος ή/και σε πρόσωπα διεπόμενα από αλλοδαπό δίκαιο μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς ή απαγορεύσεις σύμφωνα με την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία. Για το λόγο αυτό, ο παραλήπτης του παρόντος καλείται να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία, ώστε να διερευνήσει τυχόν τέτοιους περιορισμούς ή/και απαγορεύσεις. 1