Διαφάνειες παραδόσεων Εργαστηρίου Τεχνολογίας Πολλαπλασιαστικού Υλικού

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διαφάνειες παραδόσεων Εργαστηρίου Τεχνολογίας Πολλαπλασιαστικού Υλικού"

Transcript

1 Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων Τέρμα Κοντοπούλου, ΦΛΩΡΙΝΑ, Διαφάνειες παραδόσεων Εργαστηρίου Τεχνολογίας Πολλαπλασιαστικού Υλικού Ι. Ν. Ξυνιάς, M. Sc., Ph. D. Καθηγητής

2 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1 Ο ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΣΠΟΡΩΝ

3 Σκοπός Να εξοικειώσει τον φοιτητή με την έννοια του δείγματος και την αναγκαιότητα της δειγματοληψίας Να αποκτηθεί εμπειρία για τη δειγματοληψία και τη χρήση των δειγματοληπτών.

4 Δείγμα ονομάζεται ένα μικρό μέρος ενός πληθυσμού, το οποίο λαμβάνεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε όλα τα μέλη του πληθυσμού να έχουν την ίδια πιθανότητα να περιληφθούν σε αυτό.

5 Για το λόγο αυτό το δείγμα ονομάζεται αντιπροσωπευτικό όλου του πληθυσμού και θεωρείται ότι τα γνωρίσματα του αντιπροσωπεύουν τα αντίστοιχα του πληθυσμού.

6 Δειγματοληψία είναι η εργασία εκείνη με την οποία ελέγχεται η ποιοτική κατάσταση μιας παρτίδας σπόρου χρησιμοποιώντας ένα δείγμα από την παρτίδα αυτή.

7 Η δειγματοληψία είναι αναγκαία γιατί καλύπτει τις παρακάτω ανάγκες: εκτιμάται η κατάσταση του σπόρου (εκτίμηση υγρασίας, θερμοκρασίας, βλαστικής ικανότητας, ακεραιότητας, καθαρότητας, της παρουσίας δηλαδή σπόρων άλλων φυτικών ειδών, της υγειονομικής κατάστασης και τέλος των ποιοτικών γνωρισμάτων των σπόρων) οι συγκρίσεις γίνονται εύκολα και μειώνεται ο χρόνος, ο κόπος και το κόστος ελέγχου των σπορομερίδων.

8 Ιδιότητες του δείγματος Tο δείγμα θα πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικό της ποσότητας και ποιότητας του συνόλου από το οποίο λήφθηκε και εύχρηστο. Για να επιτευχθεί η αντιπροσωπευτικότητα θα πρέπει να μη αναμειγνύονται διαφορετικές παρτίδες σπόρου και αν διαπιστωθεί τέτοια ανάμειξη θα πρέπει από κάθε παρτίδα να λαμβάνεται χωριστό δείγμα.

9 Ιδιότητες του δείγματος Για να επιτευχθεί η ευκολία της χρήσης του δείγματος θα πρέπει να λαμβάνεται μια ποσότητα που να είναι ικανή για να καλύψει τις αναγκαίες μετρήσεις. Αυτό εξαρτάται από το είδος των ποιοτικών γνωρισμάτων που θέλει κάποιος να ελέγξει.

10 Συνήθως για το σιτάρι μια ποσότητα δείγματος 1-1,5 kg είναι αρκετή, ενώ για το σουσάμι αρκεί δείγμα 0,5 kg, για τη μηδική g και για το καλαμπόκι 2 kg.

11 Διακρίνονται δυο κατηγορίες δειγμάτων, ανάλογα με το μέγεθος. μεγάλα δείγματα: είναι αυτά έχουν βάρος από 20 kg έως 20 tn. Για να γίνει η δειγματοληψία αυτή παίρνονται ίσες ποσότητες σπόρου από διαφορετικά σημεία του συνόλου, συγκεντρώνονται και αναμειγνύονται. Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται τουλάχιστο πέντε σημεία για τη δειγματοληψία. μικρά δείγματα (ή μικροδείγματα): είναι αυτά που έχουν βάρος περίπου 0,5 kg. Σε μικροδείγματα μπορούν να διαχωριστούν και τα μεγάλα δείγματα με τη βοήθεια ειδικών συσκευών που λέγονται υποδιαιρέτες του δείγματος.

12 Η δειγματοληψία γίνεται με ειδικούς δειγματολήπτες (Εικόνες 1 και 2 ). Οι δειγματολήπτες είναι μεταλλικοί σωλήνες με ή χωρίς πυθμένα και το μήκος και η διάμετρός τους εξαρτώνται από το μέγεθος του σπόρου, την ποσότητα που θέλει να πάρει κάποιος και από τη μορφή με την οποία είναι αποθηκευμένος ο σπόρος.

13 Διάφοροι τύποι δειγματοληπτών

14 Τύπος δειγματολήπτη που χρησιμοποιείται όταν οι σπόροι είναι αποθηκεμένοι σχηματίζοντας μεγάλο ύψος.

15 Οι δειγματολήπτες με πυθμένα χρησιμοποιούνται όταν είναι γνωστό το βάθος στο οποίο υπάρχει η πιθανή ανάμειξη του σπόρου. Τα παράθυρα του δειγματολήπτη κλείνουν πριν αυτός εισέλθει στο σωρό με τον σπόρο. Μόλις ο δειγματολήπτης φθάσει στο επιθυμητό βάθος τα παράθυρα ανοίγουν, οι θυρίδες του γεμίζουν και αφού κλείσουν εκ νέου τα παράθυρα, ανασύρεται ο δειγματολήπτης. Η ποσότητα του δείγματος είναι μεγαλύτερη στις κατώτερες θυρίδες απ ότι στις ανώτερες.

16 Όταν ο σπόρος είναι αποθηκευμένος σε σάκους ή όταν ευρίσκεται σε ροή (π. χ. στους ειδικούς διαδρόμους φόρτωσης και εκφόρτωσης των πλοίων), τότε χρησιμοποιούνται ειδικοί δειγματολήπτες, που είναι πιο κοντοί από τους προηγούμενους και ονομάζονται "κλέφτες"

17 Δειγματολήπτης τύπου κλέφτη

18 Με τον "κλέφτη" λαμβάνεται δείγμα από ένα μόνο σημείο του σάκου, ενώ με τους λεπτούς και μακρούς δειγματολήπτες λαμβάνεται δείγμα από όλο το βάθος του σάκου, που κατά συνέπεια είναι πιο αντιπροσωπευτικό. Συνήθως λαμβάνεται ένα δείγμα ανά σάκο. Όταν όμως υπάρχουν πολλοί σάκοι τότε θα πρέπει να λαμβάνεται δείγμα σύμφωνα με τον Πίνακα 1.

19 Πίνακας 1. Αριθμός δειγμάτων που θα πρέπει να ληφθούν ανάλογα με τον αριθμό σάκων που είναι για εξέταση. Αριθμός σάκων για εξέταση Αριθμός σάκων από τους οποίους πρέπει να ληφθεί δείγμα 1-9 Από όλους τους σάκους Από 12 τουλάχιστο σάκους Από 17 τουλάχιστο σάκους Από 25 τουλάχιστο σάκους Από 27 τουλάχιστο σάκους >120 Από 30 τουλάχιστο σάκους

20 Όταν ο σπόρος μεταφέρεται χύμα σε βαγόνια τραίνων, τότε χρησιμοποιούνται ειδικοί δειγματολήπτες που αποτελούνται από πολλούς μικρούς κάδους και η δειγματοληψία γίνεται κάθετα (εδώ οι κάδοι θα πρέπει να είναι ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλο) και οριζόντια, παίρνοντας το σπόρο από συγκεκριμένο βάθος, όπου οι κάδοι θα πρέπει να παραμείνουν για λίγο χρόνο. Όταν ο σπόρος είναι αποθηκευμένος σε σιλό τότε θα πρέπει να γίνεται μια δειγματοληψία ανά 20 tn. Τέλος, όταν οι σπόροι πρόκειται να καθαρισθούν μηχανικά τότε λαμβάνονται κατά ίσα χρονικά διαστήματα ίσες ποσότητες δείγματος από τους σπόρους που βγαίνουν από το καθαριστήριο.

21 Μετά το τέλος της δειγματοληψίας τα δείγματα συσκευάζονται χρησιμοποιώντας διάφορα μέσα (σακούλες από χαρτί ή πλαστικό, κουτιά). Μετά τη συσκευασία θα πρέπει να αναγράφονται σε ειδικές κάρτες πότε έγινε η δειγματοληψία, ποιος την έκανε, ο αριθμός του δείγματος και το φυτικό είδος στο οποίο ανήκει ο σπόρος. Αναγράφονται δύο κάρτες για κάθε συσκευασία του δείγματος, από τις οποίες η μια συρράπτεται εξωτερικά και η άλλη τοποθετείται μέσα στη συσκευασία.

22 Απαραίτητα υλικά και όργανα Μίγμα σπόρων σιταριού και κριθαριού σε σάκο. Τριβλία petri, Ζυγαριά, Δειγματολήπτης τύπου "κλέφτη".

23 Πορεία της Άσκησης Κάθε φοιτητής με τη βοήθεια του "κλέφτη" θα πάρει ένα δείγμα σπόρων από το σάκο. Στη συνέχεια αφού ζυγίσει μια ποσότητα 50 g του μίγματος των σπόρων, θα διαχωρίσει τους σπόρους του σιταριού από αυτούς του κριθαριού και θα τους τοποθετήσει σε χωριστά τριβλία. Οι σπόροι από κάθε είδος θα ζυγισθούν χωριστά και θα καταγραφεί η ποσότητα του καθ ενός από αυτά. Θα συμπληρωθεί η ειδική κάρτα της δειγματοληψίας, όπου θα αναγραφεί πότε έγινε η δειγματοληψία, ποιος την έκανε, ο αριθμός του δείγματος και το φυτικό είδος στο οποίο ανήκει ο σπόρος.

24 Ελάχιστο βάρος του δείγματος που θα πρέπει να ληφθεί ανά σπορομερίδα, ανάλογα με το βάρος της τελευταίας. Φυτικό Είδος Μέγιστο βάρος Ελάχιστο βάρος Κοινό όνομα Επιστημονικό όνομα σπορομερίδας (tn) δείγματος (Kg) Τεύτλο Beta vulgaris 20 0,5 Μηδική Medicago sativa 10 0,3 Πίσο Pisum sativum 20 1,0 Αλεξ. Τριφύλλι Trifolium Alexandrium 10 0,4 Περσικό τριφύλλι Trifolium resupinatum 10 0,2 Βίκος Vicia sativa 20 1,0 Αραχίδα Arachis hypogea 20 1,0 Λάχανο Brassica oleracea 10 0,025 Βαμβάκι Gossypium hirsutum 20 1,0 Ηλίανθος Helianthus annus 20 1,0 Σόγια Glycine max 20 1,0

25 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 Ο ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΜΙΑΣ ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΠΟΥ ΕΥΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ.

26 Σκοπός Να εξοικειώσει τον φοιτητή με τις διαφορετικές κατηγορίες σπόρων που υπάρχουν για κάθε ποικιλία ή υβρίδιο που σποροπαράγονται. Να αποκτήσει ο φοιτητής εμπειρία στον μακροσκοπικό έλεγχο της καθαρότητας ενός γενοτύπου.

27 Για να διατηρηθεί η γενετική καθαρότητα ενός γενοτύπου που ευρίσκεται στη διαδικασία της σποροπαραγωγής, γίνονται τακτικοί έλεγχοι των φυτών στον αγρό για να διαπιστωθεί η παρουσία ή όχι ξένων φυτών

28 ή ζιζανίων

29 Μόλις διαπιστωθεί η παρουσία ξένων φυτών (π. χ. φυτών κριθαριού μέσα σε ένα αγρό σποροπαραγωγής σιταριού ή φυτών σιταριού χωρίς άγανα ενώ η ποικιλία φέρει άγανα) αυτά απομακρύνονται. Επίσης, απομακρύνονται όλα τα φυτά που αποκλίνουν από τον τύπο της συγκεκριμένης ποικιλίας.

30 Για τον έλεγχο των ζιζανίων χρησιμοποιούνται συνήθως ζιζανιοκτόνα. Αν όμως παρόλα αυτά παρουσιασθούν ζιζάνια αυτά απομακρύνονται με το χέρι. Αν αυτό δεν είναι δυνατό, τότε δε συγκομίζεται ο σπόρος από το σημείο του αγρού σποροπαραγωγής στο οποίο ο αριθμός των ζιζανίων είναι εκτός ελέγχου.

31 Συνήθως γίνονται δύο καθαρισμοί της φυτείας, ο πρώτος όταν τα φυτά είναι πράσινα και ο δεύτερος όταν τα φυτά έχουν αρχίσει να ξεραίνονται. Ο δεύτερος καθαρισμός γίνεται γιατί κάποιες ποικιλίες αλλάζουν χρώμα με την ωρίμανση.

32 όταν έγινε ο πρώτος καθαρισμός όλα τα φυτά είχαν άγανα και για το λόγο αυτό διατηρήθηκαν. Στη συνέχεια όμως διαπιστώθηκε η παρουσία φυτών με κόκκινα στάχυα, ενώ τα στάχυα της ποικιλίας έπρεπε να είναι άσπρα (ή το αντίθετο). Τα φυτά των οποίων τα στάχυα αποκλίνουν ως προς το χρώμα απομακρύνονται γιατί προφανώς ανήκουν σε κάποια άλλη ποικιλία που από λάθος βρέθηκε μαζί με την συγκεκριμένη.

33 Γενικά διακρίνονται πέντε κατηγορίες σπόρων: σπόρος βελτιωτή ή καλλιτερευτής προβασικός σπόρος βασικός σπόρος πρώτης αναπαραγωγής (εγγυημένος σπόρος) δεύτερης αναπαραγωγής (πιστοποιημένος σπόρος)

34 Σπόρος βελτιωτή ή καλλιτερευτής Είναι ο σπόρος που ανήκει 100% στη συγκεκριμένη ποικιλία που είναι προς εγγραφή ή είναι ήδη εγγεγραμμένη στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών. Συνήθως ιδιοκτήτης του σπόρου αυτού είναι ο φορέας που τον έχει δημιουργήσει (εξ ου και το όνομα σπόρος βελτιωτή), ο οποίος είναι υπεύθυνος και για τη διατήρηση της καθαρότητας του σπόρου αυτού.

35 Προβασικός σπόρος Ο σπόρος αυτός προέρχεται από τον προηγούμενο και λαμβάνεται ειδική μέριμνα ώστε να είναι καθαρός και να ανήκει επίσης 100% στη συγκεκριμένη ποικιλία. Η κυριότητα του σπόρου αυτού μπορεί να έχει αποκτηθεί μετά από διαγωνισμό από κάποια Εμπορική Εταιρεία. Παρόλα αυτά, ο έλεγχος και η ευθύνη του καθαρισμού ανήκουν το δημιουργό του σπόρου. Έλεγχος της καθαρότητας της φυτείας και της τήρησης των κανόνων σποροπαραγωγής αλλά και του καλού αλωνισμού, γίνεται και από αρμοδίους υπαλλήλους του Κέντρου Ελέγχου και Πιστοποίησης του Πολλαπλασιαστικού Υλικού (ΚΕΠΠΥΕΛ).

36 Βασικός σπόρος Προέρχεται από τον προηγούμενο και το γεγονός ότι έχει υποστεί τη διαδικασία ελέγχου και καθαρισμού άλλες δυο φορές, εξασφαλίζει την πιστότητα και τη γενετική του καθαρότητα. Και στο βασικό σπόρο η κυριότητα μπορεί να ανήκει σε κάποια Εταιρεία, ο έλεγχος όμως και η ευθύνη του καθαρισμού ανήκουν στο δημιουργό του σπόρου. Και στην περίπτωση αυτή, όπως και στις επόμενες, γίνονται τακτικοί έλεγχοι από το ΚΕΠΠΥΕΛ, τόσο κατά τη διάρκεια του αλλωνισμού, όσο και κατά τη διάρκεια του καθαρισμού.

37 Πρώτης αναπαραγωγής (εγγυημένος σπόρος) Ο σπόρος της κατηγορίας αυτής προέρχεται από τον βασικό. Ο τελευταίος πωλείται μετά από σχετικό διαγωνισμό σε κάποιο Εμπορικό Σποροπαραγωγικό Οίκο (αν αυτό δεν έχει γίνει πιο πριν), που είναι υπεύθυνος για τον καθαρισμό και τη διατήρηση της γενετικής καθαρότητας του σπόρου.

38 Δεύτερης αναπαραγωγής (πιστοποιημένος σπόρος) Προέρχεται από τον προηγούμενο και είναι αυτός ο οποίος δίνεται στο γεωργό για καλλιέργεια. Και στην περίπτωση αυτή υπεύθυνος για τον καθαρισμό και τη διατήρηση της γενετικής καθαρότητας του σπόρου είναι ο Σποροπαραγωγικός Οίκος που έχει αποκτήσει τα δικαιώματα του σπόρου.

39 Ο σπόρος κάθε κατηγορίας μετά τον αλωνισμό οδηγείται στις αποθήκες σε μορφή χύμα ή ενσακισμένη. Στη συνέχεια ο σπόρος οδηγείται σε ειδικά μηχανήματα καθαρισμού όπου καθαρίζεται και αφού πιστοποιηθεί από το ΚΕΠΠΥΕΛ ενσακίζεται. Κάθε σάκος που περιέχει τον τυποποιημένο και πιστοποιημένο σπόρο σημαίνεται με ειδικές καρτέλες από τις οποίες δύο (μία του σποροπαραγωγικού φορέα και μια του αντίστοιχου της πιστοποίησης) είναι συρραμμένες εξωτερικά και άλλες δύο όμοιες με τις προηγούμενες έχουν τοποθετηθεί εσωτερικά.

40 Υπεύθυνος φορέας για την πιστοποίηση του σπόρου, όπως αναφέρθηκε και προηγούμενα είναι το ΚΕΠΠΥΕΛ. Η καρτέλα πιστοποίησης που χορηγείται από το ΚΕΠΠΥΕΛ έχει διαφορετικό χρώμα για κάθε κατηγορία σπόρου. Έτσι, οι καρτέλες που σημαίνουν τον προβασικό σπόρο έχουν χρώμα λευκό με μια διαγώνια κόκκινη γραμμή, όπου αναγράφεται η λέξη προβασικός. Τα αντίστοιχα χρώματα για τον βασικό σπόρο είναι το λευκό (αναγράφονται και οι λέξεις βασικός σπόρος), για τον σπόρο Α αναπαραγωγής το μπλε (αναγράφονται και οι λέξεις σπόρος Α αναπαραγωγής) και για τον σπόρο Β αναπαραγωγής είναι το κόκκινο (αναγράφονται και οι λέξεις σπόρος Β αναπαραγωγής).

41 Απαραίτητα υλικά Δεμάτια με στάχυα σιταριού ανάμεσα στα οποία θα υπάρχουν και στάχυα κριθαριού. Δεμάτια με στάχυα μαλακού σιταριού με άγανα ανάμεσα στα οποία θα υπάρχουν και στάχυα χωρίς άγανα. Δεμάτια με στάχυα μαλακού σιταριού με λευκό χρώμα ανάμεσα στα οποία θα υπάρχουν και στάχυα με κόκκινο χρώμα. Εδώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στάχυα σκληρού σιταριού με άσπρα και μαύρα άγανα. Κάρτες πιστοποίησης των διαφόρων κατηγοριών σπόρου.

42 Πορεία της άσκησης Οι φοιτητές θα μελετήσουν δεμάτια με στάχυα ώστε να είναι σε θέση να εντοπίσουν και να διαχωρίσουν: (α) τα στάχυα του κριθαριού που θα υπάρχουν ανάμεσα στα στάχυα του σιταριού, β) τα στάχυα μαλακού σιταριού με άγανα που ευρίσκονται ανάμεσα στα στάχυα που είναι χωρίς άγανα (ή το αντίθετο) και (γ) τα στάχυα μαλακού σιταριού με λευκό χρώμα που ευρίσκονται ανάμεσα σε κόκκινα στάχυα.

43 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3 Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

44 Σκοπός Να εξοικειώσει τον φοιτητή με την έννοια της καθαρότητας του σπόρου. Να εξοικειώσει το φοιτητή με τη χρήση απλών συσκευών με τις οποίες γίνεται ο καθαρισμός των σπόρων. Να εξοικειώσει το φοιτητή με τη χρησιμοποίηση πολυπλοκότερων συστημάτων καθαρισμού που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό μεγάλων παρτίδων σπόρου.

45 Ως μηχανική καθαρότητα μιας ποικιλίας ορίζεται το επί τοις % των ακεραίων και θρεμμένων κανονικά σπόρων που υπάρχουν στη εξεταζόμενη σπορομερίδα της ποικιλίας. Σκοπός του προσδιορισμού της καθαρότητας ενός δείγματος σπόρων είναι η επιβεβαίωση του κατά πόσο αυτό που αναγράφεται στην ετικέτα που συνοδεύει το σπόρο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

46 Ο σπόρος που υπάρχει σε κάθε σάκο θα πρέπει να είναι υγιής, ακέραιος, καθαρός, απαλλαγμένος από σπόρους άλλων ποικιλιών ή άλλων ειδών. Επίσης δεν θα πρέπει να υπάρχουν σπόροι ζιζανίων.

47 Διακρίνονται δυο είδη καθαρότητας του δείγματος: (α) ποικιλιακή καθαρότητα που αναφέρεται στο ποσοστό % των σπόρων του δείγματος που ανήκουν στη συγκεκριμένη ποικιλία, και (β) αναλυτική καθαρότητα που αναφέρεται στη μελέτη και καταγραφή των επιμέρους γνωρισμάτων των σπόρων του δείγματος (σπόροι μικροί, λισβοί, σπασμένοι, προσβεβλημένοι, σπόροι ζιζανίων).

48 Ο προσδιορισμός της καθαρότητας ενός δείγματος έχει μεγάλη σημασία γιατί έτσι ελέγχεται η κάθε σπορομερίδα και εξασφαλίζεται ότι ο αγρότης θα έχει στη διάθεσή του την ποικιλία που επιθυμεί και που πιστεύει ότι στο περιβάλλον του θα αποδώσει καλύτερα από κάποια άλλη. Η καθαρή ποικιλία εξασφαλίζει εκτός από την απόδοση και την ποιότητα του προϊόντος που θα παραχθεί.

49 Ο έλεγχος της καθαρότητας μιας σπορομερίδας γίνεται χρησιμοποιώντας ένα (ή περισσότερα δείγματα αν η ποσότητα του σπόρου είναι μεγάλη ισχύουν αυτά που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη Εργαστηριακή Άσκηση) αντιπροσωπευτικό δείγμα από τη σπορομερίδα. Στη συνέχεια καταγράφονται τα ποσοστά των σπόρων που ανήκουν στην ποικιλία, των σπόρων που ανήκουν σε άλλα είδη ή σε άλλες ποικιλίες, των προσβεβλημένων σπόρων από έντομα ή ασθένειες, των σπόρων των ζιζανίων και των λοιπών ξένων υλών, που εμπεριέχονται στο δείγμα.

50 Τιμές μηχανικής καθαρότητας επί τοις % των πιστοποιημένων σπόρων των κυριότερων καλλιεργειών. Α/Α Φυτικό είδος Απαιτούμενη καθαρότητα 1 Σκληρό σιτάρι (Triticum durum), Σπόροι βασικοί και προβασικοί Πιστοποιημένοι, Α & B αναπαραγωγής 2 Μαλακό σιτάρι (Triticum aestivum), Σπόροι βασικοί και προβασικοί Πιστοποιημένοι, Α & B αναπαραγωγής 3 Κριθάρι (Hordeum vulgare) Σπόροι βασικοί και προβασικοί Πιστοποιημένοι, Α & B αναπαραγωγής 4 Βρώμη (Avena sativa) Σπόροι βασικοί και προβασικοί Πιστοποιημένοι, Α & B αναπαραγωγής 5 Βρίζα (Secale cereale) Σπόροι βασικοί και προβασικοί Πιστοποιημένοι, Α & B αναπαραγωγής 6 Ρύζι (Oryza sativa) Σπόροι βασικοί και προβασικοί Πιστοποιημένοι, Α & B αναπαραγωγής

51 Απαραίτητα υλικά και όργανα. 1. Δείγμα σπόρου κάποιου χειμωνιάτικου ή ανοιξιάτικου σιτηρού 2. Δελτίο καθαρότητας. 3. Ζυγαριά.

52 Πορεία της Άσκησης. Κάθε φοιτητής θα καθαρίσει ένα δείγμα σπόρων, θα ζυγίσει τους σπόρους του σιταριού, τους ξένους σπόρους, τις αδρανείς ύλες, τους προσβεβλημένους σπόρους και τους σπόρους των ζιζανίων (αν υπάρχουν) και θα συμπληρώσει το αντίστοιχο δελτίο καθαρότητας, σύμφωνα με το παράδειγμα.

53 Σιτάρι 4 Αρχική ποσότητα δείγματος: 19,959 g Ποσότητα σιταριού: 13,375 g Ξένοι σπόροι (κριθάρι): 5,995 g Αδρανείς ύλες: 0,589 g Προσβεβλημένοι σπόροι:0 Σπόροι ζιζανίων:0 Υπολογισμοί για την εύρεση επί τοις % Στα 19,959 g δείγματος υπάρχουν 13,375 g σιταριού " 100 g " " Χ g σιταριού Χ = 13,375 (100/19,959) = 67,01%

54 Στη συνέχεια συμπληρώνεται το δελτίο καθαρότητας όπως παρακάτω.

55 ΔΕΛΤΙΟ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΚΤΙΜΗΤΗ: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΕΙΔΟΣ ΣΠΟΡΟΥ: ΣΙΤΑΡΙ ΚΩΔΙΚΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ: 4 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΒΑΡΟΣ ΣΕ g % ΚΑΘΑΡΟΣ 13,375 67,01 ΞΕΝΟΙ ΣΠΟΡΟΙ 5,995 30,04 ΑΔΡΑΝΕΙΣ ΥΛΕΣ 0,589 2,95 ΠΡΟΣΒΕΒΛΗΜΕΝΟΙ ΣΠΟΡΟΙ 0,000 0,00 ΣΠΟΡΟΙ ΖΙΖΑΝΙΩΝ 0,000 0,00 ΣΥΝΟΛΟ 19, ,00

56 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 4 Ο ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΣΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ ΕΝΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ Α: ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΕΚΑΤΟΛΙΤΡΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

57 Σκοπός. Να εξοικειώσει το φοιτητή με την έννοια της μεστότητας του σπόρου. Να εξοικειώσει τον φοιτητή με τη χρησιμοποίηση της συσκευής μέτρησης του εκατολιτρικού βάρους.

58 Ανάλογα με τις συνθήκες που έχουν επικρατήσει κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας ενός φυτικού είδους, τα θρεπτικά συστατικά που έχουν παραχθεί από κάθε φυτό μεταφέρονται στους σπόρους του, οι οποίοι, όπως λέγεται, γεμίζουν.

59 Το πόσο γεμάτοι είναι οι σπόροι ονομάζεται μεστότητα. Η μεστότητα λοιπόν αποτελεί ένδειξη δύο πραγμάτων: α) της περιεκτικότητας του σπόρου σε θρεπτικά συστατικά και (β) των συνθηκών που επικράτησαν κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης, ωρίμανσης και αποθήκευσης των σπόρων.

60 Οι μεγάλοι και μεστωμένοι σπόροι προτιμώνται από τους μικρούς, ατροφικούς ή λισβωμένους σπόρους. Οι σπόροι που δεν είναι καλά μεστωμένοι πιθανά να μη έχουν τις αναγκαίες ποσότητες θρεπτικών ουσιών για την κανονική ανάπτυξη του εμβρύου.

61 Το πρόβλημα γίνεται εντονότερο όταν οι σπόροι σπαρθούν βαθιά στο έδαφος ή όταν μετά τη σπορά επικρατήσουν δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Τέλος, οι ατροφικοί και λισβοί σπόροι πιθανά να έχουν διαφοροποιημένη τη χημική τους σύνθεση, κάτι που μειώνει την αξία τους, ειδικά αν προορίζονται για κατανάλωση.

62 Εκτίμηση της μεστότητας ενός δείγματος (α) Εκατολιτρικό βάρος του δείγματος (Ε. Β. ή φαινομενικό ειδικό βάρος): είναι το βάρος του σπόρου σε kg που περιέχεται στον όγκο ενός εκατολίτρου (kg / 100dm 3 ) (β) Βάρος χιλίων κόκκων: είναι το βάρος 1000 σπόρων από το δείγμα της ποικιλίας.

63 Εκατολιτρικό βάρος του δείγματος Το εκατολιτρικό βάρος ενός δείγματος επηρεάζεται από το μέγεθος του σπόρου, από τις συνθήκες που είχαν επικρατήσει κατά την καλλιέργεια, ωρίμανση και αποθήκευση των σπόρων, από την παρουσία στο δείγμα ξένων σπόρων ή ξένων υλών.

64 Το σχήμα του δοχείου του εκατολιτρικού ζυγού παίζει και αυτό ρόλο και έχει καθιερωθεί το δοχείο κυλινδρικού σχήματος.

65 Οι τιμές εκατολιτρικού βάρους των κυριότερων καλλιεργειών δίνονται στον Πίνακα 7, στο Παράρτημα.

66 Αν για παράδειγμα πρέπει να αποθηκευθεί μια ποσότητα 50 tn μιας ποικιλίας σιταριού που έχει Ε. Β. 80 kg / 100 dm 3 τότε για την αποθήκευσή του θα απαιτηθούν 100 dm 3 ζυγίζουν 80 kg ; " τα kg χ= dm 3 ή 62,5 m 3 για την αποθήκευσή τους

67 Ο προσδιορισμός του Ε. Β. εκτός από τη διαπίστωση της ικανότητας του σπόρου να θρέψει σωστά το έμβρυο, είναι απαραίτητος και για τον υπολογισμό της χωρητικότητας που απαιτείται για την αποθήκευση του σπόρου.

68 Απαραίτητα υλικά και όργανα. 1. Σπόρος μιας ποικιλίας σιταριού 2. Σπόρος ενός υβριδίου καλαμποκιού. 3. Εκατολιτρικός ζυγός 1/4.

69 Πορεία της Άσκησης. Κάθε φοιτητής θα υπολογίσει το Ε. Β. μιας ποικιλίας σιταριού και ενός υβριδίου καλαμποκιού. Έτσι, θα γενίσει το δοχείο του εκατολιτρικού ζυγού με το σπόρο του σιταριού. Ο ζυγός δίνει βάρος για παράδειγμα 160 g. Από τον Σχετικό Πίνακα που συνοδεύει τη συσκευή του Εκατολιτρικού ζυγού και δίνει την αναλογία μεταξύ βάρους και Ε. Β. βρίσκεται ότι τα 100 dm 3 σιταριού έχουν Ε. Β. 64,40 kg. Συνεπώς το Ε. Β της ποικιλίας αυτής είναι 64,40 kg. Η διαδικασία αυτή θα επαναληφθεί και για το σπόρο του καλαμποκιού.

70 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 5 Ο ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΣΤΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ ΕΝΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ Α: ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΒΑΡΟΥΣ 1000 ΚΟΚΚΩΝ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

71 Σκοπός Να εξοικειώσει το φοιτητή με την έννοια και τη αναγκαιότητα εύρεσης του βάρους 1000 κόκκων.

72 Το βάρος χιλίων κόκκων αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον γνώρισμα των σιτηρών, τόσο των χειμωνιάτικων, όσο και των ανοιξιάτικών. Όπως αναφέρθηκε και στο προηγούμενο εργαστήριο, αποτελεί αποφασιστική ένδειξη του γεμίσματος των σπόρων. Οι γεμάτοι (ή μεστοί) σπόροι εξασφαλίζουν το καλύτερο φύτρωμα, γιατί μπορούν να τροφοδοτήσουν στο νεαρό έμβρυο με όλα τα θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη.

73 Για τα χειμωνιάτικα σιτηρά, αλλά και για όλα τα φυτικά είδη που σπέρνονται γραμμικά, το βάρος χιλίων κόκκων όμως είναι απαραίτητη πληροφορία, που καθορίζει την ποσότητα του σπόρου που θα χρησιμοποιηθεί κατά τη σπορά Το βάρος χιλίων κόκκων επηρεάζεται από το μέγεθος του σπόρου, και από τις συνθήκες καλλιέργειας, ωρίμανσης, ανάπτυξης και αποθήκευσης.

74 Πίνακας 8. Ενδεικτικές μέσες τιμές βάρους χιλίων κόκκων διαφόρων καλλιεργούμενων φυτικών ειδών.

75 Για την εύρεση του βάρους χιλίων κόκκων μιας ποικιλίας λαμβάνονται τέσσερα τυχαία δείγματα των 50 ή 100 σπόρων. Τα δείγματα ζυγίζονται και βγαίνει ο μέσος όρος των τεσσάρων δειγμάτων. Στη συνέχεια γίνεται αναγωγή στους χίλιους κόκκους όπως στο παράδειγμα που ακολουθεί

76 Έστω ότι επιζητείται ή εύρεση του βάρους χιλίων κόκκων μιας ποικιλίας σιταριού. Λαμβάνονται τέσσερα δείγματα των 50 σπόρων και ζυγίζονται: α 1 = 2,031 g α 2 = 2,222 g Σύνολο= 8,057 g α 3 = 2,004 g α 4 = 1,800 g Μέσος όρος= 8,057 / 4=2,01425 g Οι 50 σπόροι ζυγίζουν 2,01425 g " 1000 " " χ; χ=2,01425 (1000/ 50) = 40,285 g Συνεπώς το βάρος χιλίων κόκκων της ποικιλίας είναι 40,285 g.

77 Απαραίτητα υλικά και όργανα 1. Σπόροι διαφόρων ποικιλιών σιτηρών. 2. Ειδικοί δίσκοι ζύγισης 3. Ζυγοί.

78 Πορεία άσκησης Κάθε φοιτητής θα βρει το βάρος χιλίων κόκκων μιας ποικιλίας μαλακού σιταριού και μιας ποικιλίας σκληρού σιταριού. Για το λόγο αυτό θα πάρει τέσσερα τυχαία δείγματα των 50 σπόρων μαλακού και άλλα τόσα τυχαία δείγματα σκληρού σιταριού, θα τα ζυγίσει και αφού υπολογίσει τους μέσους όρους σε κάθε περίπτωση, θα πολλαπλασιάσει κάθε μ. ο. Χ 20 για να βρει το αντίστοιχο βάρος 1000 κόκκων

79 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 6 Ο ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΕΝΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

80 Σκοπός 1. Να εξοικειώσει τον φοιτητή με την έννοια και τη σημασία της υγρασίας των σπόρων. 2. Να αποκτηθεί εμπειρία στον προσδιορισμό της υγρασίας και στη χρησημοποίηση των σχετικών οργάνων.

81 Η υγρασία των σπόρων ενός φυτού είναι η ποσότητα του νερού που περιέχεται σε αυτούς και εκφράζεται ως ποσοστό % του συνολικού βάρους των σπόρων.

82 Διακρίνεται σε: (α) εξωτερική υγρασία, η οποία είναι η ποσότητα του νερού που υπάρχει εξωτερικά του σπόρου. Η υγρασία αυτή επηρεάζεται από τις συνθήκες του περιβάλλοντος στο οποίο ευρίσκονται οι σπόροι και αποβάλλεται δύσκολα. (β) εσωτερική υγρασία, η οποία είναι η ποσότητα νερού που υπάρχει μέσα στους σπόρους.

83 H εσωτερική υγρασία διακρίνεται σε χημική (αυτή που ευρίσκεται μεταξύ των κυττάρων του σπόρου) και σε υγρασία του πρωτοπλάσματος (είναι αυτή που ευρίσκεται εντός των κυττάρων και δεν αποβάλλεται ποτέ, παρά μόνα αν το κύτταρο καταστραφεί).

84 Η υγρασία που περιέχεται στους σπόρους ενός φυτού είναι γνώρισμα με μεγάλη σημασία, γιατί από αυτήν εξαρτάται η ικανότητα αποθήκευσης των σπόρων, χωρίς να υποστούν αλλοιώσεις.

85 Οι υγροί σπόροι είναι ιδιαιτέρως ευάλωτοι στις μυκητολογικές προσβολές, λόγω των οποίων αυξάνεται η θερμοκρασία και οι σπόροι "ανάβουν"

86 Το ανεκτό ποσοστό υγρασίας των δημητριακών, προκειμένου αυτά να αποθηκευθούν κυμαίνεται από 12 έως 14%.

87 Ο προσδιορισμός της υγρασίας ενός δείγματος επιτρέπει την πραγματική εκτίμηση της στρεμματικής απόδοσης του φυτικού είδους. Αν για παράδειγμα η υγρασία του δείγματος είναι 20%, αυτό σημαίνει ότι στα 100 kg προϊόντος τα 20 kg είναι νερό.

88 Ο προσδιορισμός της υγρασίας του σπόρου είναι ιδιαίτερα απαραίτητος στην περίπτωση του καλαμποκιού, που συγκομίζεται (ανάλογα του δείκτη FAO) από τον Σεπτέμβριο έως τον Οκτώβριο. Την εποχή αυτή συνήθως υπάρχει αρκετή υγρασία στο περιβάλλον και αυτό έχει ως συνέπεια τα διάφορα υβρίδια να συγκομίζονται με διαφορετικό ποσοστό υγρασίας. Έτσι, η αξιολόγησή τους γίνεται δύσκολη και για να γίνει εφικτή θα πρέπει όλα να αναχθούν σε ένα ποσοστό υγρασίας που να είναι κοινό για όλα τα υβρίδια.

89 Η αναγωγή αυτή γίνεται χρησιμοποιώντας ειδικούς συντελεστές με τους οποίους πολλαπλασιάζεται του βάρος του σπόρου κάθε πειραματικού τεμαχίου.

90 Ο προσδιορισμός της υγρασίας είναι επίσης απαραίτητος για να υπολογισθούν οι ανάγκες μεταφοράς και αποξήρανσης των σπόρων. Ο υγρός σπόρος είναι ακατάλληλος για αποθήκευση και για το λόγο αυτό αποξηραίνεται σε ειδικούς φούρνους, που λέγονται ξηραντήρια, σε συγκεκριμένη θερμοκρασία.

91 Προσδιορισμός της υγρασίας Ο προσδιορισμός της περιεχόμενης στο σπόρο υγρασίας γίνεται με διάφορες τεχνικές, στο χώρο εργασίας (που μπορεί να είναι στον αγρό ή στο σιλό μεταφοράς του σπόρου) ή στο Εργαστήριο.

92 Προσδιορισμός της υγρασίας στο χώρο εργασίας Ο προσδιορισμός της υγρασίας στο χώρο εργασίας μπορεί να γίνει εμπειρικά ή με τη χρησιμοποίηση φορητού υγρασιόμετρου (Εικόνα 7). Πολλές από τις μηχανές αλωνισμού, ανάμεσα στον εξοπλισμό που διαθέτουν έχουν και υγρασιόμετρο, γιατί ο αλωνισμός δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν ο σπόρος είναι υγρός.

93 Εικόνα 7. Φορητό υγρασιόμετρο.

94 (α)εμπειρικός προσδιορισμός: τρίβοντας τους σπόρους του δείγματος με το χέρι (μεταξύ δείκτη και αντίχειρα), ευρίσκεται η καταλληλότητα του σπόρου για αποθήκευση, όχι όμως και του ποσοστού υγρασίας. Ο ξηρός σπόρος κυλάει ανάμεσα στα δάκτυλα και τρίβεται πιο εύκολα από τον υγρό. Στον αγρό συνήθως ο έλεγχος της υγρασίας γίνεται δαγκώνοντας κάποιους σπόρους: οι σκληροί σπόροι είναι οι ξεροί. Σπόρος είναι αποθηκευμένος σε μορφή χύμα η υγρασία ελέγχεται το χέρι μέσα στο σωρό. Όσο πιο υγρός είναι ο σπόρος τόσο πιο δύσκολα μπαίνει μέσα το χέρι.

95 (β) Με υγρασιόμετρα τα υγρασιόμετρα είναι ηλεκτρικές ή ηλεκτρονικές συσκευές που μετρούν απ ευθείας την υγρασία του δείγματος. Η λειτουργία τους στηρίζεται στο φυσικό φαινόμενο της αγωγιμότητας. Το νερό είναι καλός αγωγός της ηλεκτρικής ενέργειας, οπότε όσο περισσότερη είναι η περιεχόμενη στο δείγμα υγρασία, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η τιμή της αγωγιμότητας.

96 Η αγωγιμότητα επηρεάζεται από τη θερμοκρασία και από το φυτικό είδος που ανήκει ο σπόρος. Κάθε συσκευή φέρει θερμόμετρο και συνοδεύεται από ειδικό φυλλάδιο που δίνει τις ρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στη συσκευή ανάλογα με το φυτικό είδος που ανήκει ο σπόρος. Αφού γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις τοποθετείται ο σπόρος στον ειδικό χώρο της συσκευής και μετράται η αγωγιμότητα του δείγματος, που αντιπροσωπεύει το ποσοστό της περιεχόμενης υγρασίας στο δείγμα.

97 Αν το υγρασιόμετρο είναι ηλεκτρονικό τότε απαιτείται σπάσιμο-άλεση των σπόρων του δείγματος που κατόπιν τοποθετούνται στον ειδικό χώρο της συσκευής (αντίθετα στο ηλεκτρικό δεν απαιτείται). Με το σπάσιμο-άλεση των σπόρων του δείγματος αυξάνεται η εξωτερική επιφάνεια του δείγματος και η υγρασία κατά κάποιο τρόπο απελευθερώνεται. Για το λόγο αυτό η μέτρηση του ποσοστού της υγρασίας είναι πιο αντιπροσωπευτική.

98 Προσδιορισμός της υγρασίας στο Εργαστήριο. Ο προσδιορισμός της υγρασίας στο Εργαστήριο μπορεί να γίνει είτε με το συνδυασμό κλιβάνων αέρος και ζύγισης των σπόρων είτε με τη βοήθεια επιτραπέζιων υγρασιομέτρων.

99 Συνδυασμός κλιβάνου αέρα και ζυγού Το δείγμα των σπόρων αφού ζυγιστεί, τοποθετείται σε ένα τριβλίο και διατηρείται στον κλίβανο είτε στους 130 C για μια ώρα, είτε στους 105 C για 16 ώρες, ώστε να αποβληθεί ένα μέρος από την περιεχόμενη υγρασία στο δείγμα. Να σημειωθεί ότι με τη μέθοδο αυτή αποβάλλεται η εξωτερική υγρασία και ένα μέρος από την εσωτερική (η χημική). Το δείγμα στη συνέχεια ζυγίζεται εκ νέου: η διαφορά βάρους πριν και μετά την ξήρανση, αφού αναχθεί επί τοις %, δίνει την τιμή της περιεχόμενης στο δείγμα υγρασίας.

100 Υγρασιόμετρα (επιτραπέζια) Είναι περισσότερο ακριβή από τα φορητά. Κατά τα άλλα ισχύουν αυτά που αναφέρθηκαν προηγούμενα.

101 Επιτραπέζιο υγρασιόμετρο

102 Ξηραντήριο

103 Σπόροι καλαμποκιού σε ξηραντήριο

104 Παράδειγμα υπολογισμού της υγρασίας

105 Για την εύρεση του ποσοστού υγρασίας σε δυο δείγματα σπόρων αρακά και ενός βρώμης χρησιμοποιήθηκε επιτραπέζιο υγρασιόμετρο ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΥΣΚΕΥΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ( C) ΕΝΔΕΙΞΗ ΟΡΓΑΝΟΥ (% ΥΓΡΑΣΙΑ) Βρώμη ,8 Αρακάς ,1 Αρακάς ,2

106 Για την εύρεση του ποσοστού υγρασίας σε δυο δείγματα σπόρων αρακά και ενός βρώμης χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος του κλιβάνου. Αριθμός δείγματος Δείγμα Βάρος τρυβλίου Μικτό αρχικό Μικτό τελικό Καθαρό αρχικό Καθαρό τελικό Υγρασία (g) (g) βάρος(g) βάρος (g) βάρος (g) βάρος (g) 7/1 Αρακάς 97,08 125,35 123,74 28,27 26,66 1,61 7/2 Βρώμη 97,76 110,63 109,61 12, ,02 7/3 Αρακάς 87,52 115,75 115,22 28,23 27,70 0,53

107 Υπολογισμός υγρασίας % Για το δείγμα 7/1: Στα 28,27 (g) αρχικού (υγρού) βάρους υπάρχουν 1,61 (g) νερό 100 Χ; X = 1,61 (100/28,27) = 5,69% Για το δείγμα 7/2: Στα 12,87 (g) αρχικού (υγρού) βάρους υπάρχουν 1,02 (g) νερό 100 Χ; X = 1,02 (100/12,87) = 7,92% Για το δείγμα 7/3: Στα 28,23 (g) αρχικού (υγρού) βάρους υπάρχουν 0,53 (g) νερό 100 Χ; X = 0,53 (100/28,23) = 1,87%

108 Απαιτούμενα υλικά και όργανα 1. Δείγματα σπόρων σιταριού, διαφορετικής θερμοκρασίας. 2. Δείγμα σπόρων καλαμποκιού, διαφορετικής θερμοκρασίας. 3. Υγρασιόμετρο. 4. Τριβλία Petri. 5. Κλίβανος αέρος. 6. Ζυγός.

109 Πορεία της Άσκησης Οι φοιτητές θα υπολογίσουν το ποσοστό υγρασίας των δειγμάτων με τη βοήθεια του υγρασιομέτρου και στη συνέχεια με τη μέθοδο κλίβανου-ζυγού. Θα γίνει καταγραφή των αποτελεσμάτων και θα γίνει σύγκριση των δύο μεθόδων.

110 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 7 Ο ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΣΠΟΡΩΝ: (α) ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

111 Σκοπός 1. Να εξοικειώσει τον φοιτητή με τις έννοιες της βλαστικής ικανότητας, της φυτρωτικής ικανότητας και της ζωτικότητας του σπόρου. 2. Να αποκτηθεί εμπειρία στην προετοιμασία των μέσων που χρησιμοποιούνται για την τεχνητή βλάστηση των σπόρων και στη χρήση των προβλαστηρίων.

112 Ως βλαστική ικανότητα (Β. Ι.) ορίζεται το ποσοστό των σπόρων που θα φυτρώσει κάτω από ελεγχόμενες και συγκεκριμένες για κάθε φυτό συνθήκες. Ως φυτρωτική ικανότητα (Φ. Ι.) ορίζεται το ποσοστό των σπόρων που θα φυτρώσουν στον αγρό, κάτω από τις επικρατούσες συνθήκες του περιβάλλοντος. Μεταξύ βλαστικής και φυτρωτικής ικανότητας ισχύει πάντοτε η σχέση Φ. Ι. < Β. Ι.

113 Ζωτικότητα είναι η δύναμη που έχουν οι σπόροι και εκφράζεται με τον χρόνο που κάνουν οι σπόροι για να φυτρώσουν. Όσο μεγαλύτερη είναι η ζωτικότητα των σπόρων τόσο πιο γρήγορα φυτρώνουν.

114 Η βλαστική ικανότητα και κατά συνέπεια και η φυτρωτική ικανότητα επηρεάζονται από τις συνθήκες αποθήκευσης των σπόρων. Όταν οι τελευταίες είναι σωστές, τότε οι ιδιότητες αυτές των σπόρων διατηρούνται για αρκετά χρόνια.

115 Γενικά, η βλαστική ικανότητα είναι μια ιδιότητα που χαρακτηρίζει κατά πολύ τον σπόρο και εξαρτάται από το γενότυπο, από τον βαθμό ωριμότητας του σπόρου, από την φυσική κατάσταση (καλή ή όχι) του μητρικού φυτού, από τη φυσική κατάσταση αυτού του ίδιου του σπόρου, από την ηλικία του, από το είδος της επεξεργασίας που υπέστη και από την παρτίδα.

116 Η βλαστική ικανότητα είναι ποιοτικό γνώρισμα και έχει μεγάλη σημασία όταν ο σπόρος πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για σπορά, γιατί αποτελεί μια ασφαλή ένδειξη της φυτρωτικής του ικανότητας. Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούνται για τη σπορά σπόροι που συγκομίσθηκαν κατά την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο και για το λόγο αυτό έχουν αρίστη βλαστική ικανότητα.

117 Όταν δεν είναι γνωστή η ηλικία των σπόρων ή όταν είναι προηγουμένων ετών, τότε πρέπει να ελέγχεται η βλαστική τους ικανότητα ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη πυκνότητα της φυτείας (αν η βλαστική ικανότητα βρεθεί μικρότερη από το αναμενόμενο τότε χρησιμοποιείται για τη σπορά μεγαλύτερη ποσότητα σπόρου).

118 Εκτός όμως από τη βλαστική ικανότητα σημασία έχει και η δημιουργία των καλύτερων δυνατών συνθηκών, που θα εξασφαλίζουν καλό φύτρωμα: να υπάρχει νερό (σχετική υγρασία 90%), κατάλληλη θερμοκρασία (15 < 20 > 30). Ενίοτε απαιτείται και διακοπή του λήθαργου του σπόρου.

119 Τεχνική μέτρησης της βλαστικής ικανότητας Για να εκτιμηθεί η βλαστική ικανότητα των σπόρων χρησιμοποιούνται τέσσερα δείγματα των 50 ή 100 σπόρων. Ως υπόστρωμα για το φύτρωμα των σπόρων χρησιμοποιείται άμμος και απορροφητικό χαρτί, για μεγάλους και μικρούς σπόρους αντίστοιχα. Το υπόστρωμα με τους σπόρους τοποθετείται σε περιβάλλον όπου οι συνθήκες είναι οι καλύτερες για το συγκεκριμένο φυτικό είδος, ενώ η διάρκεια της δοκιμής κυμαίνεται από 5 έως 28 ημέρες.

120 Γίνεται μέτρηση των κανονικών φυτών (ριζικό σύστημα, υπέργειο τμήμα, των μη κανονικών φυτών (πειραγμένα, παραμορφωμένα, προσβεβλημένα και νεκρά).

121 Εκτός από την τεχνική αυτή υπάρχει και χημικός τρόπος για τη μέτρηση της βλαστικής ικανότητας, με τη χρησιμοποίηση του χλωριούχου τετραζολίου Τέλος, η βλαστική ικανότητα είναι δυνατό να προσδιορισθεί και με ειδικά όργανα που μετρούν τη ζωτικότητα του εμβρύου.

122 Συσκευή ελέγχου της ζωτικότητας του εμβρύου του σπόρου.

123 Για να εκτιμηθεί η βλαστική ικανότητα των σπόρων 100 σπόροι σιταριού (ή 100 σπόροι κριθαριού) θα τοποθετηθούν σε υγρό απορροφητικό χαρτί, θα καλυφθούν με ένα άλλο φύλλο υγρού απορροφητικού χαρτιού και στη συνέχεια θα τοποθετηθούν στο προβλαστήριο, σε θερμοκρασία 20/18 C ημέρας /νύχτας και σχετική υγρασία 80%. 50 σπόροι ρεβιθιού θα σπαρθούν σε τελάρο με άμμο και θα διατηρηθούν στο εργαστήριο, σε θερμοκρασία περιβάλλοντος.

124 Για να εκτιμηθεί η βλαστική ικανότητα των σπόρων 50 σπόροι σιταριού θα τοποθετηθούν σε απορροφητικό χαρτί το οποίο στη συνέχεια θα τυλιχθεί σε σχήμα ρολό, κατά τέτοιο τρόπο ώστε οι σπόροι να ευρίσκονται στο μισό του ρολού. Το ρολό θα τοποθετηθεί σε ποτήρι με νερό ώστε το τμήμα του απορροφητικού χαρτιού στο οποίο ευρίσκονται οι σπόροι να είναι εκτός του νερού και θα διατηρηθεί στο περιβάλλον του Εργαστηρίου. στο δελτίο βλαστικής ικανότητας θα συμπληρωθεί για κάθε μια από τις παραπάνω περιπτώσεις η ημερομηνία σποράς.

125 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 8 Ο ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΣΠΟΡΩΝ: (β) ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΒΛΑΣΤΗΣΕΙ

126 Σκοπός Να αποκτηθεί εμπειρία στην προετοιμασία στην εκτίμηση του ποσοστού των σπόρων που έχουν βλαστήσει τεχνητά.

127 Για να παρακολουθηθεί η πορεία φυτρώματος των σπόρων συμπληρώνεται για κάθε περίπτωση (μέθοδος απορροφητικού χαρτιού προβλαστήριο, μέθοδος απορροφητικό χαρτί σε ρολό και μέθοδος άμμου) το παρακάτω ειδικό δελτίο βλαστικής ικανότητας.

128 ΔΕΛΤΙΟ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ Εκτιμητής. Ημερομηνία. Κωδικός δείγματος. Κατηγορίες σπόρου Ημερομηνία Ημερομηνία Ημερομηνία 2 ης Σύνολο % σποράς 1 ης παρατήρησης παρατήρησης 1. Κανονικοί 2. Προσβεβλημένοι 3. Παραμορφωμένοι 4. Νεκροί 5. Σκληροί

129 α, κανονικοί: θεωρούνται όσοι σπόροι φυτρώνουν κανονικά. προσβεβλημένοι: είναι όσοι έχουν κάποια μυκητολογική προσβολή. β, παραμορφωμένοι: είναι όσοι έχουν κάποια παραμόρφωση (σχίσιμο, φούσκωμα) και για το λόγο αυτό δεν έχουν φυτρώσει. γ, νεκροί: είναι όσοι φούσκωσαν κανονικά αφού απορρόφησαν υγρασία αλλά δεν φύτρωσαν. Αν στεγνώσουν αποβάλλουν την υγρασία και μοιάζουν με τους κανονικούς. δ, Σκληροί: είναι όσοι σπόροι δεν απορρόφησαν καθόλου υγρασία Οι σπόροι των κατηγοριών (β), (γ) και (δ), όσοι δηλαδή δεν φυτρώνουν κανονικά θεωρούνται μη κανονικοί.

130 Πορεία Άσκησης Για κάθε μια μέθοδο θα συμπληρωθεί το δελτίο βλαστικής ικανότητας όπως στα παρακάτω παραδείγματα:

131 Μέθοδος απορροφητικού χαρτιού, στο προβλαστήριο 1 ο ΔΕΛΤΙΟ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ Εκτιμητής Γιώργος Παναγιώτου Ημερομηνία συμπλήρωσης Κωδικός δείγματος 4-3 (σιτάρι) Κατηγορίες σπόρου Σπορά 1 η μέτρηση Κανονικοί η μέτρηση Σύνολο % 2. Προσβεβλημένοι - 3. Παραμορφωμένοι - 4. Νεκροί - 3. Σκληροί -

132 Μέθοδος απορροφητικού χαρτιού σε σχήμα ρολό, στο περιβάλλον του Εργαστηρίου 2 ο ΔΕΛΤΙΟ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ Εκτιμητής Γιώργος Κυριάκου Ημερομηνία συμπλήρωσης Κωδικός δείγματος 4-3 (σιτάρι) Κατηγορίες σπόρου Σπορά 1 η μέτρηση Κανονικοί η μέτρηση Σύνολο % 2. Προσβεβλημένοι - 3. Παραμορφωμένοι - 4. Νεκροί - 5. Σκληροί -

133 Μέθοδος άμμου 3 ο ΔΕΛΤΙΟ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ Εκτιμητής Γιώργος Κυριάκου Ημερομηνία συμπλήρωσης Κωδικός δείγματος 3-2 (ρεβίθι) Κατηγορίες σπόρου Σπορά 1 η παρατήρηση Κανονικοί η παρατήρηση Σύνολο % 2. Προσβεβλημένοι - 3. Παραμορφωμένοι - 4. Νεκροί - 5. Σκληροί -

134 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 9 Ο ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΣΠΟΡΩΝ: (γ) ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΒΕΒΛΗΜΕΝΩΝ ΣΠΟΡΩΝ.

135 Σκοπός Να αποκτηθεί εμπειρία στην προετοιμασία στην εκτίμηση του ποσοστού των σπόρων που έχουν βλαστήσει τεχνητά (ίδιος με το προηγούμενο Εργαστήριο).

136 Για κάθε μια μέθοδο ολοκληρώνεται η συμπλήρωση του δελτίο βλαστικής ικανότητας όπως στα παρακάτω παραδείγματα:

137 Μέθοδος απορροφητικού χαρτιού, στο προβλαστήριο 1 ο ΔΕΛΤΙΟ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ Εκτιμητής Γιώργος Κυριάκου Ημερομηνία συμπλήρωσης Κωδικός δείγματος 4-3 (σιτάρι) Κατηγορίες σπόρου Σπορά 1 η παρατήρηση 2 η παρατήρηση Σύνολο % Κανονικοί Προσβεβλημένοι Παραμορφωμένοι Νεκροί Σκληροί

138 Μέθοδος απορροφητικού χαρτιού σε σχήμα ρολό, στο περιβάλλον του Εργαστηρίου. 2 ο ΔΕΛΤΙΟ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ Εκτιμητής Γιώργος Κυριάκου Ημερομηνία συμπλήρωσης Κωδικός δείγματος 4-3 (σιτάρι) Κατηγορίες σπόρου Σπορά 1 η παρατήρηση 2 η παρατήρηση Σύνολο % Κανονικοί Προσβεβλημένοι Παραμορφωμένοι Νεκροί Σκληροί

139 Μέθοδος άμμου 3 ο ΔΕΛΤΙΟ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ Εκτιμητής Γιώργος Κυριάκου Ημερομηνία συμπλήρωσης Κωδικός δείγματος 3-2 (ρεβίθι) Κατηγορίες σπόρου Σπορά 1 η παρατήρηση 2 η παρατήρηση Σύνολο % Κανονικοί Προσβεβλημένοι Παραμορφωμένοι Νεκροί Σκληροί

140 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 10 Ο ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΣΠΟΡΩΝ: (δ) ΜΕΘΟΔΟΣ ΧΛΩΡΙΟΥΧΟΥ ΤΕΤΡΑΖΟΛΙΟΥ

141 Σκοπός Να εξοικειώσει τους φοιτητές σε μια χημική μέθοδο υπολογισμού της βλαστικής ικανότητας που είναι ιδιαίτερα γρήγορη.

142 Το χλωριούχο τετραζόλιο χρησιμοποιείται στον έλεγχο της βλαστικής ικανότητας των σπόρων με τη μορφή υδατικού διαλύματος που είναι άχρωμο. Στο διάλυμα αυτό εμβαπτίζονται σπόροι, οπότε το χλωριούχο τερταζόλιο αντιδρά με το ένζυμο αφυδρογονάση που βρίσκεται στους ιστούς και το χρώμα των σπόρων γίνεται κόκκινο

143 Έλεγχος βλαστικής ικανότητας σπόρων σιταριού με τη μέθοδο του χλωριούχου τετραζολίου. Ικανοί να βλαστήσουν: 1 (όλο το έμβρυο έχει βαφεί) έως 6. Μη ικανοί: 7 έως 16 (Όλο το έμβρυο είναι άβαφο).

144 Το ένζυμο αφυδρογονάση είναι ενεργό μόνο στους ζωντανούς ιστούς και για τον λόγο αυτό οι νεκροί ιστοί δεν χρωματίζονται. Τα ζωντανά έμβρυα χρωματίζονται κόκκινα και αυτό δεν έχει καμία αρνητική επίπτωση γιατί αποκτώνται κανονικά φυτά. Υπάρχει η πιθανότητα να χρωματισθεί ένα μέρος του εμβρύου. Αυτό αποτελεί ένδειξη ότι το τμήμα που θα χρωματισθεί παραμένει ζωντανό (π. χ. το βλαστίδιο), ενώ το τμήμα που δεν έχει χρωματισθεί είναι νεκρό (π. χ. το ριζίδιο).

145 Για κάθε φυτικό είδος υπάρχει ένας συγκεκριμένος χρωματισμός, τον οποίο θα πρέπει να γνωρίζει αυτός που κάνει τον έλεγχο της βλαστικής ικανότητας.

146 Όταν η βλαστική ικανότητα του σπόρου είναι υψηλή, τα αποτελέσματα της μεθόδου του χλωριούχου τετραζολίου και της μεθόδου του προβλαστηρίου συμπίπτουν ικανοποιητικά. Όταν όμως η βλαστική ικανότητα του δείγματος είναι χαμηλή, τότε τα αποτελέσματα των δύο μεθόδων διαφέρουν, με αυτά της μεθόδου του χλωριούχου τετραζολίου να είναι λιγότερο αξιόπιστα.

147 Οι σπόροι που βρίσκονται σε λήθαργο δεν διαφοροποιούνται από αυτούς που δεν είναι γιατί χρωματίζονται το ίδιο με τους τελευταίους. Η μέθοδος του χλωριούχου τετραζολίου είναι ιδιαίτερα ακριβής ως προς τα αποτελέσματά της γιατί διακρίνει δύο μόνο κατηγορίες σπόρων: χρωματισμένους και αχρωμάτιστους.

148 Επιπλέον, δεν μπορεί να γίνει με τη μέθοδο αυτή διάκριση των εμβρύων ως προς την κανονικότητα της ανάπτυξης τους. Τα προβληματικά έμβρυα που θα αναπτυχθούν σε παραμορφωμένα φυτά χρωματίζονται κόκκινα και μπορεί να ληφθούν για κανονικά.

149 Η παρουσία ζωντανών μικροοργανισμών στο άμεσο περιβάλλον του εμβρύου, είναι δυνατό να προκαλέσουν κόκκινο χρωματισμό. Τέλος, αν οι σπόροι έχουν νεκρωθεί από υπερθέρμανση κατά τη διάρκεια της ξήρανσης, υπάρχει περίπτωση η αφυδρογονάση να παραμείνει για ένα μικρό χρονικό διάστημα ενεργή, να αντιδράσει και οι σπόροι να χρωματισθούν κόκκινοι.

150 Από την άλλη πλευρά, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι η ταχύτητα ελέγχου της βλαστικής ικανότητας. Σε κανονική θερμοκρασία ο έλεγχος ολοκληρώνεται σε 24 ώρες. Όμως, αν η θερμοκρασία αυξηθεί, τότε ο έλεγχος ολοκληρώνεται σε λίγες ώρες.

151 Μια τελευταία χρήση της μεθόδου του χλωριούχου τετραζολίου είναι να ελεγχθεί αν οι σπόροι που δεν βλάστησαν με τη μέθοδο του προβλαστηρίου είναι νεκροί ή είναι σε λήθαργο.

152 Απαραίτητα υλικά 1. Σπόροι σιταριού ζωντανοί και νεκροί. 2. Χλωριούχο τετραζολίο. 3. Αποσταγμένο νερό.

153 Πορεία της άσκησης Οι φοιτητές θα παρασκευάσουν υδατικό διάλυμα 1% χλωριούχου τετραζολίου και θα ρυθμίσουν το ph του στο 6,5-7. Στη συνέχεια θα αφαιρέσουν το περισπέρμιο ή θα κόψουν τους σπόρους στη μέση, για να έλθει καλύτερα σε επαφή το διάλυμα με τους ιστούς του εμβρύου. Οι σπόροι αυτοί θα εμβαπτιστούν στο διάλυμα, όπου θα παραμένουν για 24 ώρες, σε θερμοκρασία C. Τόσο η παρασκευή του διαλύματος όσο και η παραμονή των σπόρων σε αυτό γίνονται στο σκοτάδι. Μετά 24 ώρες θα καταγραφεί ο αριθμός των σπόρων που έχουν χρωματισθεί.

154 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 11 Ο ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΣΠΟΡΩΝ ΜΑΛΑΚΟΥ ΚΑΙ ΣΚΛΗΡΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ

155 Σκοπός Να εξοικειώσει τους φοιτητές με τα χαρακτηριστικά μορφολογικά γνωρίσματα που διαφοροποιούν τους σπόρους του μαλακού σιταριού από τους αντίστοιχους του σκληρού.

156 Γνώρισμα Είδος σιταριού Εμφάνιση Χρώμα Βούρτσα Κοιλιακή όψη Πλευρά Τομή Έμβρυο Ασπίδιο Μαλακό Ο σπόρος είναι πιο κοντός από αυτόν του σκληρού. Στις περισσότερες σύγχρονες ποικιλίες είναι πλατύτερος, ωοειδής, ογκώδης και λιγότερο ομοιόμορφος (Εικόνα 10, α) Περισσότερο μουντό Μέσου μεγέθους, που όταν την κοιτά κάποιος από την κοιλιακή όψη έχει ευδιάκριτη βάση (Εικόνα 10, β1). Βαθύ αυλάκι, μέσου βάθους με στρογγυλεμένες παρειές. Η άκρη του ασπιδίου δεν είναι ορατή, ενώ η αντίστοιχη του ριζιδίου είναι. Το περίγραμμα της κοιλιακής όψης είναι σχεδόν ευθύ, ενώ μερικές φορές φέρει μια ελαφρά διόγκωση προς το μέρος του εμβρύου (Εικόνα 10, γ1). Το ενδοσπέρμιο είναι μαλακό (γιατί έχει διάκενα αέρα), λευκό με όψη αλευρώδη. Είναι ωοειδές, με ασαφή όρια και ευδιάκριτο βλαστίδιο και ριζίδιο. Η άκρη του τελευταίου είναι λιγότερο μυτερή από αυτής του σκληρού (Εικόνα 10, α 1) Είναι λιγότερο διακριτό από αυτό του σκληρού, με καλά διαγραφόμενο χείλος (Εικόνα 10, α 2) Σκληρό Ο σπόρος του είναι μακρύτερος από αυτόν του μαλακού, γωνιώδης και σχεδόν τρίπλευρος σε εγκάρσια τομή (Εικόνα 11, α) Κεχριμπαρένιο Συνήθως δεν έχει, μπορεί όμως να υπάρχουν λίγα τριχίδια (Εικόνα 11, β1) Μέσου βάθους αυλάκι, καλά διαμορφωμένο, με εμφανή χείλη. Η περιοχή της βούρτσας είναι διακριτή, ενώ το έμβρυο και το χείλος είναι μερικώς διακριτά (Εικόνα 11, β 2) Το περίγραμμα της κοιλιακής όψης είναι σχεδόν ευθύ (Εικόνα 11, γ 2). Όψη τομής γυαλιστερή, ενδοσπέρμιο σκληρό και διάφανο Με σαφή όρια και περισσότερο στρογγυλεμένο περίγραμμα. Η άκρη του ριζιδίου είναι αιχμηρή και ανορθωμένη (Εικόνα 11, α 1) Έχει μια πολύ διακριτή, παχιά ανασηκωμένη στεφάνη (Εικόνα 11, α 2)

157 Μορφολογία σπόρων μαλακού σιταριού Μορφολογία σπόρων σκληρού σιταριού

158 Απαραίτητα υλικά και όργανα 1. Σπόροι μαλακού σιταριού, από διάφορες ποικιλίες. 2. Σπόροι σκληρού σιταριού, επίσης από διάφορες ποικιλίες. 3. Στερεοσκόπιο.

159 Πορεία της Άσκησης Ο κάθε φοιτητής θα εξετάσει σπόρους διαφόρων ποικιλιών μαλακού και σκληρού σιταριού. Θα εντοπισθούν όσα από τα παραπάνω γνωρίσματα υπάρχουν, που θα καταγραφούν χωριστά για κάθε ποικιλία.

160 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 12 Ο ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΌΝΤΩΝ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ

161 Σκοπός Να γνωρίσει ο φοιτητής τους κυριότερους βιοτικούς εχθρούς, που προσβάλλουν τους αποθηκευμένους σπόρους. Να αποκτήσει εμπειρία ο φοιτητής στους κύριους τρόπους αντιμετώπισης των βιοτικών εχθρών των αποθηκών. Να γνωρίσει τα κυριότερα μέτρα ασφαλείας κατά την χημική αντιμετώπιση των βιοτικών εχθρών των αποθηκών.

162 Οι εχθροί των αποθηκευμένων σπόρων είναι πολλοί (μικροοργανισμοί, έντομα και τρωκτικά). Συνήθως συνυπάρχουν περισσότεροι από ένας εχθροί, αυτό όμως δε δημιουργεί ιδιαίτερες δυσκολίες στην αντιμετώπισή τους. Πολλά έντομα προσβάλλουν τους σπόρους στο χωράφι, γεννούν τα αυγά τους στους σπόρους και η ζημιά την οποία προκαλούν εξαρτάται από την υγρασία των σπόρων και από τη θερμοκρασία. Υπάρχουν έντομα που προσβάλλουν τους ακέραιους σπόρους, ανοίγοντας με τον τρόπο αυτό το δρόμο σε δευτερογενείς προσβολές από άλλα έντομα αποθηκών. Η ευπάθεια των σπόρων εξαρτάται από τα εξωτερικά καλύμματα τους (οι σπόροι που έχουν σκληρά καλύμματα είναι λιγότερο ευαίσθητοι από αυτούς που έχουν λιγότερο σκληρά καλύμματα).

163 Τα έντομα εκτός από την άμεση ζημιά που προκαλούν στους σπόρους, συνήθως προκαλούν και έμμεση ζημιά με την αναπνοή τους (μπορεί να παραχθεί αρκετή υγρασία ικανή να διεγείρει ακόμα και την έναρξη της βλάστησης των σπόρων). Η αναπνοή των σπόρων, μαζί με την αντίστοιχη των εντόμων και των μυκήτων, προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας, κάτι που ευνοεί την περαιτέρω ανάπτυξη των εντόμων. Αν όμως η θερμοκρασία ανέβει και άλλο, τότε η ανάπτυξη των εντόμων σταματά. Τα βακτήρια που προσβάλλουν το σπόρο μπορούν να προκαλέσουν επιπλέον αύξηση της θερμοκρασίας. Στα θερμά σημεία είναι δυνατό να παραχθούν υδρατμοί, που μεταφερόμενοι σε ψυχρότερες περιοχές του σωρού ψύχονται και παράγουν υγρασία. Η αύξηση αυτή της υγρασίας όχι μόνο βοηθά την ανάπτυξη εντόμων και μικροοργανισμών, αλλά αυξάνει και την αναπνευστική δραστηριότητα των σπόρων με τελικό αποτέλεσμα την αυτοθέρμανση και την αλλοίωσή τους.

164 Εκτός όμως από τα έντομα και τους μικροοργανισμούς, τα τρωκτικά αποτελούν ένα άλλο πολύ σοβαρό κίνδυνο για τα αποθηκευμένα προϊόντα. Οι ακατάστατες και ακάθαρτες αποθήκες δημιουργούν ένα πολύ καλό περιβάλλον για τα ποντίκια, που αναπτύσσονται σε μεγάλους πληθυσμούς και προκαλούν τεράστιες ζημιές.

165 Οι κυριότεροι εχθροί κατά την αποθήκευση του σιταριού Οι μύκητες είναι ένας εχθρός που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μια μείωση της απόδοσης κατά 4-10% το χρόνο. Συνήθως έχουμε μεταχρωματισμό του κόκκου και ανάματα. Τα συμπτώματα της προσβολής εξαρτώνται από το είδος του μύκητα, τη συγκέντρωσή του και το βαθμό προσβολής. Εκτός όμως από την υποβάθμιση της που μπορεί να προκαλέσουν πολύ σοβαρά προβλήματα στο καταναλωτή.

166 Τα έντομα είναι ένας άλλος πολύ σοβαρός εχθρός. Θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα και να απομακρύνονται από τις αποθήκες όλες οι εστίες μόλυνσης και να γίνεται καλή απολύμανση του χώρου πριν από τη μεταφορά της νέας παρτίδας. Τα πιο κοινά έντομα είναι η καλάνδρα, ο οριζόφιλος, το τριβόλιο κ. ά.

167 Η ψείρα του σιταριού (Sitophilus granarius): τέλειο έντομο (δεξιά) και προσβεβλημένοι σπόροι σιταριού (αριστερά)

168 Τέλειο έντομο της ψείρας του ρυζιού (Sitophilus oryzeae).

169 Κυριότεροι εχθροί κατά την αποθήκευση του καλαμποκιού Το καλαμπόκι λόγω του περιεχομένου στο σπόρο του λαδιού είναι μια τροφή που ελκύει διάφορους οργανισμούς. Υπάρχουν πολλοί μικροοργανισμοί που παρασιτούν στο σπόρο του καλαμποκιού, όπως υπάρχουν και πολλά έντομα που μπορεί να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά.

170 Τα έντομα των αποθηκών διακρίνονται σε αυτά που αναπτύσσονται μέσα στους σπόρους, σε αυτά που ζουν επάνω στο σπόρο και κυρίως σε σπασμένους σπόρους και σε αυτά που σχετίζονται με την υγρασία του σπόρου και τρέφονται με τα μυκήλια των μυκήτων που αναπτύσσονται στον σπόρο.

171 Αλφατοξίνη σε μούχλα

172 Τα περισσότερα από τα έντομα των αποθηκών έχουν σχετικά μικρή περίοδο ανάπτυξης, υψηλό ρυθμό αναπαραγωγής και μακρά διάρκεια ζωής ως ενήλικα άτομα. Για τους λόγους αυτούς όσοι αγοράζουν καλαμπόκι σε μορφή σπόρου και πρόκειται να το αποθηκεύσουν ή να το μεταφέρουν σε μεγάλες αποστάσεις, είναι προσεκτικοί και αποφεύγουν προσβεβλημένες παρτίδες ή χρησιμοποιούν ψεκασμούς πριν από την αποθήκευση.

173 Τέλος, τα ποντίκια αποτελούν έναν άλλο πολύ σοβαρό εχθρό του αποθηκευμένου σπόρου καλαμποκιού.

174 Τόποι αντιμετώπισης των βιοτικών παραγόντων που δημιουργούν προβλήματα κατά την αποθήκευση των σπόρων

175 Συνθήκες αποθήκευσης Οι συνθήκες αποθήκευσης αποτελούν το κρίσιμο σημείο για την αποθήκευση ενός προϊόντος. Τα περισσότερα έντομα των αποθηκών αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό τους όταν η θερμοκρασία αποθήκευσης είναι κατώτερη από 10 C. Η χαμηλή θερμοκρασία επιβραδύνει και τη δραστηριότητα των σπόρων και έτσι συντελεί στη καλύτερη αποθήκευσή τους. Επίσης η υπερβολική υγρασία ευνοεί την ανάπτυξη μικροοργανισμών και γι αυτό θα πρέπει να απομακρύνεται, όπως έχει ήδη αναφερθεί με ειδικούς αφυγραντήρες. Ο καλός αερισμός συχνά είναι ευνοϊκός γιατί βοηθά τη θερμοκρασία να παραμείνει χαμηλή απομακρύνοντας ταυτόχρονα και ένα μεγάλο μέρος της υγρασίας.

176 Λήψη προστατευτικών μέτρων ψεκασμός αποθηκών πριν από την εισαγωγή των σπόρων με φάρμακα μεγάλης διάρκειας, αποφυγή μόλυνσης των σπόρων κατά τη μεταφορά τους, ανάμειξη των προς αποθήκευση σπόρων με εντομοκτόνα, τεχνητή ξήρανση των σπόρων. Η ξήρανση των σπόρων είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή, γιατί καταστρέφονται τα αυγά των εντόμων που βρίσκονται στην επιφάνεια των σπόρων, διατήρηση των σπόρων σε ψυγεία, αποφυγή αποθήκευσης σπόρων από διαφορετικά φυτικά είδη στην ίδια αποθήκη, η αποθήκη θα πρέπει να έχει μόνωση ώστε να μη ανεβαίνει η θερμοκρασία κατά το καλοκαίρι, και πρέπει να γίνονται τακτικοί έλεγχοι και ψεκασμοί μόλις διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα.

177 Τα κατασταλτικά μέτρα χρησιμοποιούνται μόλις διαπιστωθεί η έναρξη της προσβολής. Τα φάρμακα που θα χρησιμοποιηθούν σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να είναι ασφαλή και η εφαρμογή τους θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή τους.

178 Προστασία αποθηκευμένων σπόρων από τα τρωκτικά Για το σκοπό αυτό είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν αέρια υποκαπνισμού, σε μικρότερες συγκεντρώσεις από αυτές που χρησιμοποιούνται για τα έντομα, γιατί τα τρωκτικά είναι λιγότερο ανθεκτικά σε αυτά. Ένας άλλος λιγότερο δαπανηρός τρόπος είναι η χρησιμοποίηση δηλητηριασμένων δολωμάτων.

179 Για την παρασκευή δολωμάτων θα πρέπει να έχουμε υπόψη τα εξής ως δολώματα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται υλικά καλής ποιότητας. Το λάδι προσελκύει τα ποντίκια και για το λόγο αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιείται. τα δολώματα δεν πρέπει να πιάνονται με γυμνά χέρια γιατί η ανθρώπινη μυρωδιά απωθεί τα τρωκτικά, Τα τρωκτικά είναι ιδιαίτερα πονηρά. Για το λόγο αυτό είναι καλό να χρησιμοποιούνται στην αρχή δολώματα χωρίς δηλητήριο, για να εξοικειώνονται τα ποντίκια με αυτά. Στη συνέχεια θα χρησιμοποιούνται δηλητηριασμένα δολώματα, και αυτό θα πρέπει να γίνεται για αρκετές μέρες ώστε τα ποντίκια να πάρουν τη θανατηφόρο δόση.

ΟΙ ΣΠΟΡΟΙ Ο σπόρος αποτελεί την εγγενή αναπαραγωγική μονάδα των φυτών. Ο σχηματισμός του είναι το αποτέλεσμα της γονιμοποίησης της ωοθήκης και της

ΟΙ ΣΠΟΡΟΙ Ο σπόρος αποτελεί την εγγενή αναπαραγωγική μονάδα των φυτών. Ο σχηματισμός του είναι το αποτέλεσμα της γονιμοποίησης της ωοθήκης και της ΟΙ ΣΠΟΡΟΙ Ο σπόρος αποτελεί την εγγενή αναπαραγωγική μονάδα των φυτών. Ο σχηματισμός του είναι το αποτέλεσμα της γονιμοποίησης της ωοθήκης και της μετεξέλιξης της σπερματικής βλάστης σε σπέρμα. A Β περικάρπιο

Διαβάστε περισσότερα

Α1.Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη(23 ΜΟΝΑΔΕΣ)

Α1.Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη(23 ΜΟΝΑΔΕΣ) ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΑΝΘΟΚΗΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21-02-2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΜΠΑΣΤΟΥΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΝΑ ΘΕΜΑ Α Α1.Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ Πιστοποίηση σπόρου Επιμέλεια διαφανειών Τραντάς Μάνος 1 Πιστοποίηση σπόρου Στόχος των Βελτιωτικών προγραμμάτων είναι η δημιουργία νέων ποικιλιών και υβριδίων με όσο το δυνατό πιο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ Α ΣΙΤΗΡΑ (Χειμερινά, Εαρινά)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ Α ΣΙΤΗΡΑ (Χειμερινά, Εαρινά) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Α ΣΙΤΗΡΑ (Χειμερινά, Εαρινά) 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 23 1.1. ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΙΤΗΡΩΝ... 23 1.1.1. Γενικά - Εξάπλωση... 23 1.1.2. Πλεονεκτήματα των σιτηρών... 25 1.2. ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. Ηπείρου Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας Τμήμα Φυτικής Παραγωγής ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο. Εισαγωγικές Έννοιες. Δούμα Δήμητρα Άρτα, 2013

Τ.Ε.Ι. Ηπείρου Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας Τμήμα Φυτικής Παραγωγής ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο. Εισαγωγικές Έννοιες. Δούμα Δήμητρα Άρτα, 2013 Τ.Ε.Ι. Ηπείρου Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας Τμήμα Φυτικής Παραγωγής ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ IN VITRO ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο Εισαγωγικές Έννοιες Δούμα Δήμητρα Άρτα, 2013 Καλλιέργεια in vitro (= μέσα σε γυαλί): η καλλιέργεια

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ. Στόχος: Η παραγωγή καλής ποιότητας σπόρου που θα χρησιμοποιηθεί για αναπαραγωγή

ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ. Στόχος: Η παραγωγή καλής ποιότητας σπόρου που θα χρησιμοποιηθεί για αναπαραγωγή Στόχος: Η παραγωγή καλής ποιότητας σπόρου που θα χρησιμοποιηθεί για αναπαραγωγή ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Αντικείμενο της Σποροπαραγωγής: 1. Αναπαραγωγή νέων ποικιλιών 2. Ανανέωση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΑΔΡΑΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΑΔΡΑΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΑΔΡΑΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 25 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Παρασκευή κονιάματος ή σκυροδέματος με καθορισμένες ιδιότητες και αντοχές : Ανάμιξη των συστατικών με απαιτούμενη ποσότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2014-15 Α. Λιόπα-Τσακαλίδη Γ. Ζερβουδάκης ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Αναπαραγωγή (reproduction) ζιζανίων Εγγενής αναπαραγωγή (sexual

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ

ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ Εγγενής αναπαραγωγή Πολλαπλασιασμός με σπόρο Αγενής αναπαραγωγή Πολλαπλασιασμός με υπόγεια βλαστικά όργανα (βολβοί κόνδυλοι ριζώματα) Πολλαπλασιασμός με παραφυάδες ΕΓΓΕΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σιτηρά (Χειμερινά, Εαρινά)

Σιτηρά (Χειμερινά, Εαρινά) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 15 1.1. ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΙΤΗΡΩΝ... 15 1.1.1. Γενικά - Εξάπλωση... 15 1.1.2. Πλεονεκτήματα των σιτηρών... 17 1.2. ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΩΝ ΣΙΤΗΡΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ...

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ (9 ο )

ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ (9 ο ) ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ (9 ο ) ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ 1ο έτος προβασικός σπόρος 1ο έτος προβασικός σπόρος 2ο έτος βασικός σπόρος 1ο έτος προβασικός σπόρος 2ο έτος βασικός σπόρος 3ο έτος

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη διαχείριση ζιζανίων

Ολοκληρωμένη διαχείριση ζιζανίων Οι περισσότερες στρατηγικές αντιμετώπισης των ζιζανίων έχουν σαν μέσω τους την χρήση ζιζανιοκτόνων καθώς και την κατεργασία του εδάφους ώστε να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες της παραγωγής λόγω των ζιζανίων.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2014-15 Α. Λιόπα-Τσακαλίδη Γ. Ζερβουδάκης ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Συστηματική βοτανική των Λαχανικών Ταξινόμηση με βάση την διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Γενετική Ανθεκτικότητα στις Ασθένειες

Γενετική Ανθεκτικότητα στις Ασθένειες 1 Γενετική Ανθεκτικότητα στις Ασθένειες Γενικά Αντικείμενο της άσκησης αυτής είναι να εξοικειωθούν οι φοιτητές με τον τρόπο που γίνεται η επιλογή φυτών για γενετική ανθεκτικότητα σε μια ή περισσότερες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΦΡΩΔΕΣ ΕΛΑΣΤΙΚΟ (RUBBER FOAM)

ΑΦΡΩΔΕΣ ΕΛΑΣΤΙΚΟ (RUBBER FOAM) ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΠΓΕΣ-AE-1367/12-2009 8335-03-004-041209 ΑΦΡΩΔΕΣ ΕΛΑΣΤΙΚΟ (RUBBER FOAM) ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΔΝΣΗ ΥΛΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ / 2ο Γρ. ΑΘΗΝΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Κ.Α.Π. 221/2001 Αρ. 3502, Αριθμός 221 Ο ΠΕΡΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΑΕΓΧΟΣ) ΝΟΜΟΣ

Κ.Α.Π. 221/2001 Αρ. 3502, Αριθμός 221 Ο ΠΕΡΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΑΕΓΧΟΣ) ΝΟΜΟΣ 32 του 1962 10 του 1963 79 του 1966 18 του 1972 202 του 1987 11(1) του 1995 116(1) του 2000. Συνοπτικός τίτλος. Κοινοί Κανόνες Ποιότητας. Παράρτημα. E.E. Παρ. ΙΙΪ(Ι) 2530 Κ.Α.Π. 221/2001 Αρ. 3502, 25.5.2001

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΕΡΙ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ (ΕΞΑΓΩΓΗ) ΝΟΜΟΣ, (ΚΕΦ. 28)

Ο ΠΕΡΙ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ (ΕΞΑΓΩΓΗ) ΝΟΜΟΣ, (ΚΕΦ. 28) Ε.Ε. Παρ. III(I) 1148 Κ.Δ.Π. 117/2001 Αρ. 3481, 16.3.2001 Αριθμός 117 Οι περί Επιβολής Ποιοτικού Ελέγχου κατά την Εξαγωγή Καρυδιών Κανονισμοί του 2001, που εκδόθηκαν από το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή Άσκηση 1 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ

Εργαστηριακή Άσκηση 1 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ Εργαστηριακή Άσκηση 1 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ Εισαγωγή Τα θρεπτικά υλικά περιέχουν τις κατάλληλες ενώσεις για την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των μικροοργανισμών. Οι ετερότροφοι οργανισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 03. ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ & ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 03. ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ & ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 03. ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ & ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ 1 ΠΟΣΟΤΙΚΟ ΓΝΩΡΙΣΜΑ ΑΑββΓΓδδεεΖΖ αριθμός φυτών 50 00 150 100 50 0 10 5 184 119 17 87 40 1 5 0-10 10-0 0-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 80-90 απόδοση/φ υτό

Διαβάστε περισσότερα

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 6. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΑ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 6. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 6. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΑ 1 ΑΡΧΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ 2 2. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΟΤΥΠΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΥΜΗΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Α. ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 1. Ετερογένεια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΑΓΡ. ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ν. ΑΧΑΪΑΣ

ΤΜΗΜΑ ΑΓΡ. ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ν. ΑΧΑΪΑΣ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΠΣΕΡΙΔΑ Τ.Α.Α.N. ΑΧΑΪΑΣ 27/05/2015 ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ν. ΑΧΑΪΑΣ Εισηγήτρια ΠΕΓΚΥ ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΟΥ Σποροπαραγωγικήεπιχείρηση Τι μπορεί να παράγει και να εμπορεύεται; 1. σπόρους φυτών μεγάλης

Διαβάστε περισσότερα

1. Πείραμα σύγκρισης ενεργειακών καλλιεργειών (ΔΡΑΣΗ 2)

1. Πείραμα σύγκρισης ενεργειακών καλλιεργειών (ΔΡΑΣΗ 2) ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ 1. Πείραμα σύγκρισης ενεργειακών καλλιεργειών (ΔΡΑΣΗ 2) Το πείραμα περιλαμβάνει την σύγκριση 12 ενεργειακών καλλιεργειών (6 αρδευόμενων και 6 ξηρικών) σε συνδυασμό με δύο διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα

Η Κ+Ν ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ αβεε σας ενημερώνει. Έντομα εδάφους καλαμποκιού

Η Κ+Ν ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ αβεε σας ενημερώνει. Έντομα εδάφους καλαμποκιού Η Κ+Ν ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ αβεε σας ενημερώνει Έντομα εδάφους καλαμποκιού t ΓΝΩΡΙΖΩ t t t Αγρότιδες η Καραφατμέ η Κοφτοσκούληκα (Agotis spp) Τα τέλεια έντομα είναι νυκτόβια λεπιδόπτερα που ανήκουν σε διάφορα είδη

Διαβάστε περισσότερα

Τύποι Φυτών. Ετήσια Διετή Πολυετή. Ποώδη. Ξυλώδη

Τύποι Φυτών. Ετήσια Διετή Πολυετή. Ποώδη. Ξυλώδη Τύποι Φυτών Ετήσια Διετή Πολυετή Ποώδη Ξυλώδη Δένδρα Θάμνοι Ανατομική των αγγειωδών φυτών Κύτταρο Ιστός Όργανο Φυτό Υπόγειο μέρος Υπέργειο μέρος Ρίζα Βλαστοί ή στελέχη Ιστοί του βλαστού Εφυμενίδα Επιδερμίδα

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.4 : Συστήματα διασφάλισης ποιότητας βιολογικών προϊόντων Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών http://infolab.aua.gr Δομή παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

Θύμης Ευθυμιάδης Διευθύνων Σύμβουλος. Νοέμβριος 2015

Θύμης Ευθυμιάδης Διευθύνων Σύμβουλος. Νοέμβριος 2015 Θύμης Ευθυμιάδης Διευθύνων Σύμβουλος Νοέμβριος 2015 «Παραγωγή Πιστοποιημένων Σπόρων Σποράς: Μία Δυναμική Βιομηχανία με Εξαγωγικές προοπτικές» Θύμης Ευθυμιάδης Διευθύνων Σύμβουλος 4 ο Συνέδριο Αγροτεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Τύποι Φυτών. Ετήσια Διετή Πολυετή. Ποώδη. Ξυλώδη

Τύποι Φυτών. Ετήσια Διετή Πολυετή. Ποώδη. Ξυλώδη Τύποι Φυτών Ετήσια Διετή Πολυετή Ποώδη Ξυλώδη Δένδρα Θάμνοι Ανατομική των αγγειωδών φυτών Κύτταρο Ιστός Όργανο Φυτό Υπόγειο μέρος Υπέργειο μέρος Ρίζα Βλαστοί ή στελέχη Ιστοί του βλαστού Εφυμενίδα Επιδερμίδα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ. Ενότητα 5 η : Πολλαπλασιασμός Λαχανικών. ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Διδάσκοντες: Τμήμα: Δ. ΣΑΒΒΑΣ, Χ. ΠΑΣΣΑΜ

ΓΕΝΙΚΗ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ. Ενότητα 5 η : Πολλαπλασιασμός Λαχανικών. ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Διδάσκοντες: Τμήμα: Δ. ΣΑΒΒΑΣ, Χ. ΠΑΣΣΑΜ ΓΕΝΙΚΗ ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ Ενότητα 5 η : Πολλαπλασιασμός Λαχανικών Τμήμα: ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Διδάσκοντες: Δ. ΣΑΒΒΑΣ, Χ. ΠΑΣΣΑΜ Πολλαπλασιασμός Λαχανοκομικών Φυτών Εγγενής αναπαραγωγή Πολλαπλασιασμός με

Διαβάστε περισσότερα

Όσπρια στην Ελλάδα Ποικιλίες, Σποροπαραγωγή.

Όσπρια στην Ελλάδα Ποικιλίες, Σποροπαραγωγή. Όσπρια στην Ελλάδα Ποικιλίες, Σποροπαραγωγή. Η καλλιέργεια των οσπρίων στη χώρα μας είναι εξαιρετικά περιορισμένη σε περίπου 140.000 στρέμματα. Η παραγόμενη ποσότητα οσπρίων δεν επαρκεί για την κάλυψη

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2007

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2007 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2007 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Ανθοκομία - Κηποτεχνία ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες μακροσκοπικών ελέγχων για τον επιβλαβή οργανισμό. Grapholita molesta Busck. (Lepidoptera: Tortricidae) (κν.

Οδηγίες μακροσκοπικών ελέγχων για τον επιβλαβή οργανισμό. Grapholita molesta Busck. (Lepidoptera: Tortricidae) (κν. Οδηγίες μακροσκοπικών ελέγχων για τον επιβλαβή οργανισμό Grapholita molesta Busck. (Lepidoptera: Tortricidae) (κν. βλαστορύκτης της ροδακινιάς) σε ροδάκινα και νεκταρίνια για εξαγωγή στη Ρωσία Για φυτοϋγειονομικούς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΠΑΛΑΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΣΟΛΑΝΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. Ηπείρου Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας Τμήμα Φυτικής Παραγωγής ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ. Εργαστήριο 2 ο. Υλικό Καλλιέργειας. Δούμα Δήμητρα Άρτα, 2013

Τ.Ε.Ι. Ηπείρου Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας Τμήμα Φυτικής Παραγωγής ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ. Εργαστήριο 2 ο. Υλικό Καλλιέργειας. Δούμα Δήμητρα Άρτα, 2013 Τ.Ε.Ι. Ηπείρου Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας Τμήμα Φυτικής Παραγωγής ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ IN VITRO Εργαστήριο 2 ο Υλικό Καλλιέργειας Δούμα Δήμητρα Άρτα, 2013 ΥΛΙΚΟ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ o Ο ζυγώτης εμφανίζει ολοδυναμικότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΦΙΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΜΒΑΚΙΑ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΦΙΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΜΒΑΚΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΑΦΙΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΜΒΑΚΙΑ ΑΦΙΔΑ ΤΟΥ ΒΑΜΒΑΚΙΟΥ Aphis gossypii (Hemiptera-Homoptera,Aphididae) Βιολογία Aphis gossypii στο βαμβάκι 2.Με την άνοδο της θερμοκρασίας και τη δράση των φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

Η ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ Η ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ Οι ελιές και το ελαιόλαδο αποτελούν βασικό στοιχείο της διατροφής των Ελλήνων από την αρχαιότητα ακόμη. Επίσης αποτελούν ουσιαστικό μέρος της Μεσογειακής δίαιτας για την οποία τόσο

Διαβάστε περισσότερα

Η λίπανση της ελιάς μπορεί να εφαρμοστεί είτε με ανόργανα λιπάσματα, είτε με οργανικά υλικά (ζωική κοπριά, κομπόστα ή χλωρή λίπανση).

Η λίπανση της ελιάς μπορεί να εφαρμοστεί είτε με ανόργανα λιπάσματα, είτε με οργανικά υλικά (ζωική κοπριά, κομπόστα ή χλωρή λίπανση). Λίπανση της Ελιάς Η ελιά γενικά δεν θεωρείται απαιτητικό είδος και μπορεί να αναπτυχθεί σε μεγάλη ποικιλία εδαφικών τύπων. Η λίπανση αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της διαχείρισης του ελαιώνα και στοχεύει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 5 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 17 Μαΐου 2009 Ώρα: 10:00 12:30 Προτεινόμενες Λύσεις θεμα - 1 (5 μον.) Στον πίνακα υπάρχουν δύο στήλες με ασυμπλήρωτες προτάσεις. Στο τετράδιο των απαντήσεών

Διαβάστε περισσότερα

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 3. ΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 3. ΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 3. ΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ 1 ΠΟΙΟΤΙΚΑ - ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ 2 F f a A g g m m b b H H N n C e C E i K i k o P O P L L Ποιοτικό γνώρισμα 3 F f a A g g m m b b H H N n C e C E i K i k o P O

Διαβάστε περισσότερα

ειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 3. Περονόσποροι

ειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 3. Περονόσποροι ειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 3. κλάση: Oomycetes θαλλός: κοινοκύτταρο μυκήλιο με πλούσια διακλάδωση κυτταρικά τοιχώματα με κυτταρίνη αντί για χιτίνη σαπρόφυτα παράσιτα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ-ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΜΦΙ ΓΙΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ-ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΜΦΙ ΓΙΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ-ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΜΦΙ ΓΙΑ ΕΔΑΦΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Η φυσικοχημική ανάλυση του εδάφους παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την ποιοτική και θρεπτική κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Α Χ Λ Α Δ Ι Α - Μ Η Λ Ι Α

Α Χ Λ Α Δ Ι Α - Μ Η Λ Ι Α Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

[ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ]

[ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ] 2017 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΡΙΑ ΚΑΡΑΚΑΣΙΔΟΥ ΓΙΩΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΒΟΗΘΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ ΤΩΝ ΔΙΕΚ [ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ] Οι παρούσες σημειώσεις είναι πνευματική ιδιοκτησία της συγγραφέως. H αναπαραγωγή,

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο 2 Βλαστικότητα σπόρων

Εργαστήριο 2 Βλαστικότητα σπόρων Εργαστήριο 2 Βλαστικότητα σπόρων Διδάσκων: Δ. ΣΑΒΒΑΣ Βλαστικότητα σπόρου Η βλαστικότητα ορίζεται ως «η εκατοστιαία αναλογία των σπόρων που βλαστάνουν όταν βρεθούν σε ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας

Διαβάστε περισσότερα

Πρόσκληση ενδιαφέροντος για την προμήθεια Ειδών Παντοπωλείου στο Νοσοκομείο μας

Πρόσκληση ενδιαφέροντος για την προμήθεια Ειδών Παντοπωλείου στο Νοσοκομείο μας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Διοίκηση 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας Πειραιώς & Αιγαίου ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ===================== Πειραιάς: 17/12/2018

Διαβάστε περισσότερα

❷ Η εµφάνιση και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των τροφίµων. ❸ Η θρεπτική αξία των τροφίµων. ❻ Η προσαρµογή στο νέο προφίλ των τροφίµων

❷ Η εµφάνιση και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των τροφίµων. ❸ Η θρεπτική αξία των τροφίµων. ❻ Η προσαρµογή στο νέο προφίλ των τροφίµων Ποιότητα Ορισµός Η έννοια της ποιότητας όπως αυτή ορίζεται από τον ιεθνή Οργανισµό Τυποποίησης (ISO) αναφέρεται στο σύνολο των ιδιοτήτων και των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος τα οποία του προσδίδουν τη

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΜΕΛΙΤΖΑΝΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΣΟΛΑΝΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Σπέρματα και Καρποί. Το σπέρμα είναι μία πολυκύτταρη δομή με την οποία διασπείρονται τα ανθόφυτα

Σπέρματα και Καρποί. Το σπέρμα είναι μία πολυκύτταρη δομή με την οποία διασπείρονται τα ανθόφυτα Ο καρπός φέρει και προστατεύει τα σπέρματα: μια βοηθητική δομή του κύκλου ζωής των ανθοφύτων Το σπέρμα είναι μία πολυκύτταρη δομή με την οποία διασπείρονται τα ανθόφυτα Σπέρματα και Καρποί Γονιμοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος - Εργαστήριο

Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος - Εργαστήριο Εδαφοκλιματικό Σύστημα και Άμπελος - Εργαστήριο Δολαπτσόγλου Χριστίνα ΤΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ ΔΡΑΜΑ 2019 Chr. Dolaptsoglou Πορώδες Εδάφους Το πορώδες

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ. 9η ΙΑΛΕΞΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΓΙΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ. 9η ΙΑΛΕΞΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΓΙΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ 9η ΙΑΛΕΞΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΓΙΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Ανθεκτικότητα Γενικά Η εξέλιξη των καλλιεργούµενων φυτών είναι το αποτέλεσµα φυσικής και τεχνητής επιλογής Η επιλογή για αυξηµένες

Διαβάστε περισσότερα

1396 Κ.Δ.Π. 310/2000

1396 Κ.Δ.Π. 310/2000 E.E. Παρ. ΪΙΙ(Ι) Αρ. 3449,17.11.2000 1396 Κ.Δ.Π. 310/2000 Αριθμός 310 Οι περί Επιβολής Ποιοτικού Ελέγχου κατά την Εξαγωγή Σκόρδων Κανονισμοί του 2000, που εκδόθηκαν από το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας

Διαβάστε περισσότερα

το 1/2 του μήκους του ραδικιού του μήκους του ραδικιού

το 1/2 του μήκους του ραδικιού του μήκους του ραδικιού E.E. Παρ. ΙΙΙ(Ι) 1383 Κ.Δ.Π. 307/2000 Αρ. 344,17.11.2000 Αριθμός 307 Οι περί Επιβολής Ποιοτικού Ελέγχου κατά την Εξαγωγή Ραδικιών Witloof Κανονισμοί του 2000, που εκδόθηκαν από το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΕΡΙ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ (ΕΞΑΓΩΓΗ) ΝΟΜΟΣ, (ΚΕΦ. 28)

Ο ΠΕΡΙ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ (ΕΞΑΓΩΓΗ) ΝΟΜΟΣ, (ΚΕΦ. 28) Ε.Ε. Παρ. III(I) 1378 Κ.Α.Π. 306/2000 Αρ. 3449,17.11.2000 Αριθμός 306 Οι περί Επιβολής Ποιοτικού Ελέγχου κατά την Εξαγωγή Καρότων Κανονισμοί του 2000, που εκδόθηκαν από το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας

Διαβάστε περισσότερα

Α Χ Λ Α Δ Ι Α - Μ Η Λ Ι Α

Α Χ Λ Α Δ Ι Α - Μ Η Λ Ι Α Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧ0ΛΗ ΤΕΧΝ0Λ0ΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ

ΣΧ0ΛΗ ΤΕΧΝ0Λ0ΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΧ0ΛΗ ΤΕΧΝ0Λ0ΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΤΑΛΕΛΛΗ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΦΡΟΥΤΑ-ΛΑΧΑΝΙΚΑ Τα φρούτα-λαχανικά δεν είναι τροφές

Διαβάστε περισσότερα

φυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών

φυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών φυτοπαθολογία ανθοκηπευτικών κλάση: Oomycetes θαλλός: κοινοκύτταρο μυκήλιο με πλούσια διακλάδωση κυτταρικά τοιχώματα με κυτταρίνη αντί για χιτίνη σαπρόφυτα παράσιτα περιβάλλον: υψηλή υγρασία αγενής αναπαραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. ρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Επιστήµης Ξύλου Τµήµα Σχεδιασµού & Τεχνολογίας Ξύλου - Επίπλου

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. ρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Επιστήµης Ξύλου Τµήµα Σχεδιασµού & Τεχνολογίας Ξύλου - Επίπλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Επιστήµης Ξύλου Τµήµα Σχεδιασµού & Τεχνολογίας Ξύλου - Επίπλου ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ = Εξωτερικοί παράγοντες που µπορούν να προκαλέσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΣΤΑΝΙΑ. Καταγωγή: Μ. Ασία Βοτανική ταξινόμηση:

ΚΑΣΤΑΝΙΑ. Καταγωγή: Μ. Ασία Βοτανική ταξινόμηση: ΚΑΣΤΑΝΙΑ Καταγωγή: Μ. Ασία Βοτανική ταξινόμηση: Οικ.: Faqgaceae Castanea mollissima (κινέζικη Καστανιά) Α: έλκος και μελάνωση C. crenata (Ιαπωνική Καστανιά) Α: έλκος και μελάνωση C. sativa (Ευρωπαϊκή Καστανιά)

Διαβάστε περισσότερα

Ασθένειες της Κερασιάς

Ασθένειες της Κερασιάς Ασθένειες της Κερασιάς ΚΟΡΥΝΕΟ Stigmina carpophila ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΡΥΝΕΟΥ Συνθήκες αναπτύξεως: Ο υγρός και βροχερός καιρός αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην ανάπτυξη της ασθένειας. Οι μολύνσεις

Διαβάστε περισσότερα

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) (2004/842/ΕΚ) (2) Επιπλέον, σύμφωνα με την οδηγία 2002/55/ΕΚ, τα κράτη

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) (2004/842/ΕΚ) (2) Επιπλέον, σύμφωνα με την οδηγία 2002/55/ΕΚ, τα κράτη 9.12.2004 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 362/21 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 1ης Δεκεμβρίου 2004 σχετικά με κανόνες εφαρμογής βάσει των οποίων τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν τη διάθεση στο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΗΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΔΡΑ: ΑΜΑΡΟΥΣΙΟ (ΣΤΑΘΜΟΣ «ΕΙΡΗΝΗ» ΗΣΑΠ) ΤΑΧ.Δ/ΝΣΗ: ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΤΤΙΚΗΣ Τ.Κ. 141 21 ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Σπέρματα και Καρποί. Το σπέρμα είναι μία πολυκύτταρη δομή με την οποία διασπείρονται τα ανθόφυτα

Σπέρματα και Καρποί. Το σπέρμα είναι μία πολυκύτταρη δομή με την οποία διασπείρονται τα ανθόφυτα Ο καρπός φέρει και προστατεύει τα σπέρματα: μια βοηθητική δομή του κύκλου ζωής των ανθοφύτων Το σπέρμα είναι μία πολυκύτταρη δομή με την οποία διασπείρονται τα ανθόφυτα Σπέρματα και Καρποί Γονιμοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση βέλτιστου τρόπου εξαπόλυσης και διάθεσης φυσικών εχθρών

Έκθεση βέλτιστου τρόπου εξαπόλυσης και διάθεσης φυσικών εχθρών Έκθεση βέλτιστου τρόπου εξαπόλυσης και διάθεσης φυσικών εχθρών «ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΒΙΟΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΒΙΟΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΕ ΥΔΡΟΠΟΝΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΜΑΤΑΣ ΚΑΙ ΜΑΡΟΥΛΙΟΥ HYDROFLIES» ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΕΡΙ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ (ΕΞΑΓΩΓΗ) ΝΟΜΟΣ (ΚΕΦ. 28)

Ο ΠΕΡΙ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ (ΕΞΑΓΩΓΗ) ΝΟΜΟΣ (ΚΕΦ. 28) Ε.Ε. Παρ. III(I) 1354 Κ.Δ.Π. 300/2000 Αρ. 3449,17.11.2000 Αριθμός 300 Οι περί Επιβολής Ποιοτικού Ελέγχου κατά την Εξαγωγή Κουνουπιδιών Κανονισμοί του 2000, που εκδόθηκαν από το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας

Διαβάστε περισσότερα

του Στέργιου Γ. Βέργου καθηγητή

του Στέργιου Γ. Βέργου καθηγητή του Στέργιου Γ. Βέργου καθηγητή Κ α ρ δ ί τ σ α 2 0 0 6 Π ρ ό λ ο γ ο ς Οι δώδεκα ασκήσεις που περιγράφονται στις επόμενες σελίδες, είναι συνέχεια του σχετικού συμπληρώματος που περιέχεται στις σημειώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΕΧΝΗΤΗ ΕΠΙΚΟΝΙΑΣΗ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΕΧΝΗΤΗ ΕΠΙΚΟΝΙΑΣΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ ΤΕΧΝΗΤΗ ΕΠΙΚΟΝΙΑΣΗ 1 Ύπερος ( ): ωοθήκη (εμβρυόσακος), στύλος, στίγμα Ανδρείο ( ): στήμονες (νήμα, ανθήρας) στίγμα στύλος πέταλο ανθήρας νήμα σέπαλο ωοθήκη εμβρυόσακος Τυπικό τέλειο άνθος

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΞΕΡΟΥ ΚΡΕΜΜΥΔΙΟΥ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΞΕΡΟΥ ΚΡΕΜΜΥΔΙΟΥ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΞΕΡΟΥ ΚΡΕΜΜΥΔΙΟΥ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΒΟΛΒΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΧΛΩΡΟΥ ΣΚΟΡΔΟΥ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΧΛΩΡΟΥ ΣΚΟΡΔΟΥ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΧΛΩΡΟΥ ΣΚΟΡΔΟΥ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΒΟΛΒΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Κυρούδη Λαμπρινή. Η επίδραση του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών

Κυρούδη Λαμπρινή. Η επίδραση του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών Κυρούδη Λαμπρινή Η επίδραση του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Η έρευνα αυτή διαπραγματεύεται, θέλοντας να εξηγήσει τα εξής θέματα:- Ο ρόλος του φωτός στην ανάπτυξη των φυτών-

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΑΠΕΝΤΟΜΩΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΗΤΣΕΑΣ ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΠΕΝΤΟΜΩΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΠΕ

ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΑΠΕΝΤΟΜΩΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΗΤΣΕΑΣ ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΠΕΝΤΟΜΩΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΠΕ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΑΠΕΝΤΟΜΩΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΗΤΣΕΑΣ ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΠΕΝΤΟΜΩΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΠΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΡΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΘΗΚΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ Η αποθηκευση των βιολογικών δημητριακών θα πρέπει να γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΙΘΡΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΙΠΕΡΙΑΣ. Δημήτρης Σάββας Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών

ΥΠΑΙΘΡΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΙΠΕΡΙΑΣ. Δημήτρης Σάββας Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών ΥΠΑΙΘΡΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΙΠΕΡΙΑΣ Δημήτρης Σάββας Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών Καταγωγή του φυτού Η πιπεριά κατάγεται από την κεντρική Αμερική. Αρχικά η πιπεριά χρησιμοποιήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΩΝ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΩΝ 1 Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΩΝ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΕΩΝ Μορφολογία άνθους (απαραίτητη η γνώση της προκειμένου να κάνουμε διασταυρώσεις) Μέρη του άνθους (πλήρες) κάλυκας- σέπαλα περιάνθιο στεφάνη

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 8. Ηδοµή καιηλειτουργεί του σπέρµατος

Κεφάλαιο 8. Ηδοµή καιηλειτουργεί του σπέρµατος Κεφάλαιο 8 Ηδοµή καιηλειτουργεί του σπέρµατος Σπέρµατα - καρποί Αποτελούν την κύρια πηγή τροφής ανθρώπων και ζώων Έχουν µεγάλη οικονοµική - κοινωνική σηµασία Η εξέλιξη του πολιτισµού στηρίχθηκε σε µεγάλο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ & ΕΧΘΡΟΙ ΠΥΡΗΝΟΚΑΡΠΩΝ

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ & ΕΧΘΡΟΙ ΠΥΡΗΝΟΚΑΡΠΩΝ Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 5. Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ

ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 5. Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ 5. Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ 1 ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ Συνολική φαινοτυπική παραλλακτικότητα (s 2 ): s 2 = s 2 G + s 2 E + s 2 GxE 1. s 2 G : Γενετική παραλλακτικότητα 2.

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 2 : Μέτρηση Διαπερατότητας πλαστικών στους υδρατμούς

Άσκηση 2 : Μέτρηση Διαπερατότητας πλαστικών στους υδρατμούς ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Εργαστήριο Συσκευασίας Τροφίμων Άσκηση : Μέτρηση Διαπερατότητας πλαστικών στους υδρατμούς Πειραματικές Μετρήσεις Χρόνος (h) Βάρος σάκου La Πίνακας βάρους σακιδίων συναρτήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΓΡΑΒΙΑΣ 1998 1999 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ «ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ» ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΑΓΓΕΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΘΗΤΕΣ: Β Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΡΗΓΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Τρίτη, 30 Ιουλίου 2019 Σελίδα 1 από 5 ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΘΕΜΑ Α Α1 α) Λάθος β) Σωστό γ) Σωστό δ) Λάθος ε) Σωστό Α2 1- ε 2- δ 3- στ 4- α 5- γ ΘΕΜΑ Β Β1 Η χλωρή λίπανση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΓΧΩΡΙΑ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΓΧΩΡΙΑ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ Προοπτικές Ανάπτυξης Ελληνικής Σποροπαραγωγής Μοχλός Ανάπτυξης Αγροτικής Οικονομίας Λάρισα, 29 Ιανουαρίου 2019 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΓΧΩΡΙΑ ΣΠΟΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΘΥΜΗΣ Ν. ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη της συγκαλλιέργειας βίκου-κριθής. κριθής και µπιζελιού- και ποιοτικά χαρακτηριστικά της παραγόµενης χλωροµάζας

Μελέτη της συγκαλλιέργειας βίκου-κριθής. κριθής και µπιζελιού- και ποιοτικά χαρακτηριστικά της παραγόµενης χλωροµάζας Μελέτη της συγκαλλιέργειας βίκου-κριθής κριθής και µπιζελιού- βρώµης ως προς τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά της παραγόµενης χλωροµάζας Χατζηγεωργίου Ι. 1, Φορτάτος Ε. 1, Τσιµπούκας Κ. 2, Ζέρβας

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 4 Μετρήσεις Θερμοκρασίας-Η βαθμονόμηση

Φύλλο Εργασίας 4 Μετρήσεις Θερμοκρασίας-Η βαθμονόμηση Φύλλο Εργασίας 4 Μετρήσεις Θερμοκρασίας-Η βαθμονόμηση Οι άνθρωποι προσπαθούν να εκτιμήσουν κατά προσέγγιση ή να μετρήσουν με ακρίβεια τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, των διαφόρων σωμάτων ή και τη θερμοκρασία

Διαβάστε περισσότερα

IO3 - The Total Business Plants Training Material

IO3 - The Total Business Plants Training Material Project Code: 2016-1-EL01-KA202-023491 IO3 - The Total Business Plants Training Material Module No 3. Διασφάλιση ποιότητας του τελικού προιόντος (Φαρμακευτικά φυτά) 2 Title of Module Ενότητα 2: Δειγματοληψία

Διαβάστε περισσότερα

Tο σύνολο των φαινομένων αυξήσεως, διαιρέσεως και διαφοροποιήσεως των κυττάρων με τις οποίες από έναν οργανισμό προκύπτουν οι απόγονοί του ονομάζεται

Tο σύνολο των φαινομένων αυξήσεως, διαιρέσεως και διαφοροποιήσεως των κυττάρων με τις οποίες από έναν οργανισμό προκύπτουν οι απόγονοί του ονομάζεται Αύξηση και ανάπτυξη φυτών Tο σύνολο των φαινομένων αυξήσεως, διαιρέσεως και διαφοροποιήσεως των κυττάρων με τις οποίες από έναν οργανισμό προκύπτουν οι απόγονοί του ονομάζεται βιολογικός κύκλος του φυτού.

Διαβάστε περισσότερα

Στάδια ανάπτυξης σιτηρών

Στάδια ανάπτυξης σιτηρών Στάδια ανάπτυξης σιτηρών Ξεστάχυασμα Ωρίμανση Επιμ στελέχους Σπορά φύτρ Αδέλφωμα Αγριοβρώμη Φάλαρη Ήρα Σιτάρι Κριθάρι Σίκαλη ΣΠΟΡΟΣ ΣΙΤΗΡΩΝ Ο σπόρος των σιτηρών είναι καρύοψη (καρπός ξηρός, μονόσπερμος

Διαβάστε περισσότερα

Αναπαραγωγή Ευκαλύπτων Γιαννάκης Βαρνάβα Μελισσοκόμος

Αναπαραγωγή Ευκαλύπτων Γιαννάκης Βαρνάβα Μελισσοκόμος Αναπαραγωγή Ευκαλύπτων Γιαννάκης Βαρνάβα Μελισσοκόμος Το παρόν άρθρο το θεωρώ συνέχεια των προηγούμενων άρθρων σχετικά με τους ευκαλύπτους και μετά από πολλές ερωτήσεις φίλων μελισσοκόμων σχετικά με την

Διαβάστε περισσότερα

ειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 5. Rhizoctonia spp. Sclerotium spp. Sclerotinia spp.

ειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 5. Rhizoctonia spp. Sclerotium spp. Sclerotinia spp. ειδική φυτοπαθολογία οπωροκηπευτικών και φυτών μεγάλης καλλιέργειας 5. Rhizoctonia spp. Sclerotium spp. Sclerotinia spp. Rhizoctonia spp. R. solani τέλεια μορφή Βασιδιομύκητας Thanatephorus cucumeris ασθένεια

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. Χρήστος Μουρούτογλου Σταύρος Καρράς Γεώργιος Δημόκας

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. Χρήστος Μουρούτογλου Σταύρος Καρράς Γεώργιος Δημόκας ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ Χρήστος Μουρούτογλου Σταύρος Καρράς Γεώργιος Δημόκας Γενικά μέτρα για την καταπολέμηση των εχθρών και ασθενειών των καλλιεργουμένων φυτών Επιλογή των κατάλληλων ειδών και ποικιλιών φυτών.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ - ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2014-15 Α. Λιόπα-Τσακαλίδη Γ. Ζερβουδάκης ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Η αντιμετώπιση των ζιζανίων στα καλλιεργούμενα φυτά είναι απαραίτητη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ OREGON PINE

ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ OREGON PINE ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ & ΕΠΙΠΛΟΥ Γρίβα 11, Τ.Κ. 43100, Καρδίτσα ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ Καθηγητής Δρ. Γεώργιος Μαντάνης, τηλ. 6947 300.585 Καρδίτσα, 27-03-2017 ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΝΕΟ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΚΑΙ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α A ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΟΜΑ Α Β ) ΤΡΙΤΗ 31

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΦΡΑΟΥΛΑΣ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΦΡΑΟΥΛΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΦΡΑΟΥΛΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΠΟΛΥΕΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΩΝ & ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Έκδοση 1η 10/4/2017

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΩΝ & ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Έκδοση 1η 10/4/2017 ΠΕΡΟΝΟΣΠΟΡΟΣ Παθογόνο αίτιο: Plasmopara viticola Σε πολλές αµπελουργικές χώρες θεωρείται η σπουδαιότερη ασθένεια του αµπελιού. Στην Κρήτη κατά κανόνα δεν δηµιουργεί µεγάλα προβλήµατα χωρίς να λείπουν όµως

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΛΕΥΡΑ-ΑΛΕΥΡΟΜΥΛΟΙ-ΖΥΜΑΡΙΚΑ. Άρθρο 83 Όροι διάθεσης αλεύρων και σιμιγδαλιών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΛΕΥΡΑ-ΑΛΕΥΡΟΜΥΛΟΙ-ΖΥΜΑΡΙΚΑ. Άρθρο 83 Όροι διάθεσης αλεύρων και σιμιγδαλιών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΛΕΥΡΑ-ΑΛΕΥΡΟΜΥΛΟΙ-ΖΥΜΑΡΙΚΑ Άρθρο 83 Όροι διάθεσης αλεύρων και σιμιγδαλιών 1.Τα άλευρα και σιμιγδάλια, που παράγονται από τους αλευρόμυλους προς εμπορία ή με αλεστικό δικαίωμα, πρέπει να πληρούν

Διαβάστε περισσότερα

Πείραμα 1 ο. Προσδιορισμός Υγρασίας Τροφίμων

Πείραμα 1 ο. Προσδιορισμός Υγρασίας Τροφίμων Πείραμα 1 ο Προσδιορισμός Υγρασίας Τροφίμων Εισαγωγή Η μέτρηση της υγρασίας των τροφίμων είναι ιδιαιτέρως σημαντική για τους παρακάτω λόγους: Απαιτήσεις νομοθεσίας: υπάρχουν θεσμοθετημένα όρια για τη μέγιστη

Διαβάστε περισσότερα

Α Χ Λ Α Δ Ι Α Μ Η Λ Ι Α

Α Χ Λ Α Δ Ι Α Μ Η Λ Ι Α Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ε Ι Δ Ο Π Ο Ι Η Σ Ε Ι Σ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡ/ΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Βιομηχανία μπισκότων. Εργασία στο μάθημα της τεχνολογίας Διαμαντοπούλου Μαρία Ιωάννου Βασιλική- Νεκταρία Ιωάννου Μαρία-Φανουρία σχολικό έτος

Βιομηχανία μπισκότων. Εργασία στο μάθημα της τεχνολογίας Διαμαντοπούλου Μαρία Ιωάννου Βασιλική- Νεκταρία Ιωάννου Μαρία-Φανουρία σχολικό έτος Βιομηχανία μπισκότων Εργασία στο μάθημα της τεχνολογίας Διαμαντοπούλου Μαρία Ιωάννου Βασιλική- Νεκταρία Ιωάννου Μαρία-Φανουρία σχολικό έτος 2017-18 Μπισκότο Το μπισκότο είναι γλύκισμα από ζύμη διαμορφωμένη

Διαβάστε περισσότερα

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΙΠΕΡΙΑΣ 1

econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΙΠΕΡΙΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme ΠΙΠΕΡΙΑΣ 1 econteplusproject Organic.Edunet ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΣΟΛΑΝΩΔΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΩΝ

ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΩΝ ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΛΑΣΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΩΝ Θερινό εξάμηνο 2011 ΣΠΕΡΜΑΤΟΦΥΤΑ Τα πιο διαδεδομένα είδη της γήινης βλάστησης βάση διατροφής

Διαβάστε περισσότερα

Υπολογισμός Διαπερατότητας Εδαφών

Υπολογισμός Διαπερατότητας Εδαφών ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΔΟΚΙΜΗΣ: Υπολογισμός Διαπερατότητας Εδαφών Επιστημονικός Συνεργάτης: Δρ. Αλέξανδρος Βαλσαμής, Πολιτικός Μηχανικός Εργαστηριακός Υπεύθυνος: Παναγιώτης Καλαντζάκης, Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα