πρωτoτυπη εργασια ΓΝΘ Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη 2 Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, ΠΓΝΘ Ιπποκράτειο, Θεσσαλονίκη 3 Ινστιτούτο Πληροφορικής,

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "πρωτoτυπη εργασια ΓΝΘ Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη 2 Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, ΠΓΝΘ Ιπποκράτειο, Θεσσαλονίκη 3 Ινστιτούτο Πληροφορικής,"

Transcript

1 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, 1-3: 52-60, 2015 πρωτoτυπη εργασια Επιπολασμός υποκλινικών δεικτών μικρο- και μακροαγγειοπάθειας στους διαφορετικούς φαινοτύπους της αρτηριακής υπέρτασης και συσχέτιση με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο* Α. Τριανταφύλλου 1 Π. Ανυφαντή 2 Ξ. Ζαμπούλης 3 Γ. Τριανταφύλλου 1 Ε. Γκαλιαγκούση 2 Ε. Γαβριηλάκη 1 Β. Γκόλιας 1 Κ. Πετίδης 2 Σ. Δούμα 1 1 Γ Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, ΓΝΘ Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη 2 Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, ΠΓΝΘ Ιπποκράτειο, Θεσσαλονίκη 3 Ινστιτούτο Πληροφορικής, Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας Κρήτης, Κρήτη Περιληψη Εισαγωγή: Η πρώιμη διάγνωση των υποκλινικών βλαβών υπό την επίδραση της αρτηριακής υπέρτασης (ΑΥ) στα διάφορα όργανα-στόχους καθίσταται ολοένα και σημαντικότερη στα πλαίσια της έγκαιρης ανίχνευσης των ασθενών υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου. Ωστόσο, παραμένει άγνωστη η συνύπαρξη των βλαβών αυτών τόσο στους νεοδιαγνωσμένους υπερτασικούς ασθενείς, όσο και στους φαινοτύπους αυτών. Σκοπός: Η εκτίμηση πρώιμων υποκλινικών δεικτών μικρο- και μακροαγγειοπάθειας σε ένα δείγμα νεοδιαγνωσμένων υπερτασικών και νορμοτασικών ατόμων. Μέθοδοι: Στη μελέτη συμμετείχαν νεοδιαγνωσθέντες, χωρίς αγωγή υ- περτασικοί ασθενείς και υγιείς εθελοντές. Όλοι οι συμμετέχοντες υπεβλήθησαν σε βυθοσκόπηση (με τη χρήση μη μυδριατικής κάμερας βυθού), τριχοειδοσκόπηση, εκτίμηση της αορτικής σκληρίας, μέτρηση της μικρολευκωματινουρίας σε ούρα 24ώρου και 24ωρη καταγραφή της αρτηριακής πίεσης. O εκτιμώμενος καρδιαγγειακός κίνδυνος υπολογίστηκε με βάση το Framingham Risk Score. Αποτελέσματα: Συνολικά συμμετείχαν 214 άτομα, 112 αληθώς υπερτασικοί, 30 με υπέρταση λευκής μπλούζας, 20 με συγκεκαλυμμένη υπέρταση και 52 νορμοτασικοί. Oι υπερτασικοί συγκριτικά με τους νορμοτασικούς είχαν αυξημένο PWV (p<0,001) και μικροαλβουμίνη ούρων (p=0,009) και μειωμένη διάμετρο αρτηριών του αμφιβληστροειδούς (p<0,001). O αριθμός των οργάνων στόχων με βλάβη συσχετίστηκε στατιστικά σημαντικά με το Framingham σκορ (r=0,171, p=0,035). Συμπεράσματα: Η συνύπαρξη διαφόρων μικρο- και μακροαγγειακών βλαβών είναι συχνή και θα πρέπει να αναζητείται σε υπερτασικούς ασθενείς, ήδη από τη διάγνωση της υπέρτασης. εισαγωγh Η αρτηριακή υπέρταση, μέσω των καρδιαγγειακών επιπλοκών της, αποτελεί την κυρίαρχη αιτία θνησιμότητας και νοσηρότητας παγκοσμίως 1. Παραδοσιακά, τα καρδιαγγειακά νοσήματα * Η εργασία έχει πάρει βραβείο στα πλαίσια του 15 ου Συνεδρίου Αρτηριακής Υπέρτασης.

2 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, θεωρούνταν απότοκα των μακροαγγειακών βλαβών, με την αυξημένη αορτική σκληρία να αποτελεί αξιόπιστο πρώιμο υποκλινικό δείκτη μακροαγγειοπάθειας και τεκμηριωμένο προγνωστικό παράγοντα καρδιαγγειακών συμβαμάτων 2. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια το ερευνητικό ενδιαφέρον μετατοπίζεται σταδιακά και στις αλλοιώσεις των μικρών αγγείων. Πράγματι, ολοένα και περισσότερες μελέτες α- ναδεικνύουν την προγνωστική αξία των βλαβών της μικροκυκλοφορίας στα αγγειακά πεδία του νεφρού (μικρολευκωματινουρία) και του βυθού του οφθαλμού (πρώιμες αλλοιώσεις υπερτασικής αμφιβληστροειδοπάθειας) αναφορικά με την πιθανότητα εμφάνισης όχι μόνο μελλοντικών καρδιαγγειακών επιπλοκών, αλλά και την εγκατάσταση της ίδιας της αρτηριακής υπέρτασης 2-4. Η ανεύρεση αυτών των πρώιμων υποκλινικών δεικτών καρδιαγγειακού κινδύνου μπορεί να βοηθήσει τόσο στην έγκαιρη διάγνωση όσο και στην πιο αποτελεσματική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των υπερτασικών ασθενών. Το δέρμα αποτελεί ένα ακόμα εύκολα προσβάσιμο με μη επεμβατικές μεθόδους παράθυρο της μικροκυκλοφορίας, ωστόσο εκλείπουν συγκριτικά τα υπάρχοντα δεδομένα σχετικά με το ρόλο της αγγειακής ε- ρήμωσης στην αρτηριακή υπέρταση. Μία αδυναμία που παρατηρείται συχνά σε έ- ρευνες που επικεντρώνονται στις σχετιζόμενες με την αρτηριακή υπέρταση μικρο- και μακροαγγειοπαθητικές αλλοιώσεις είναι ότι περιλαμβάνουν ετερογενείς πληθυσμούς με διαφορετικά συνυπάρχοντα νοσήματα και υπό διαφορετική φαρμακευτική αγωγή. Πράγματι, παρά το συνεχώς αυξανόμενο ε- ρευνητικό ενδιαφέρον, ο επιπολασμός των αλλοιώσεων μικρών και μεγάλων αγγείων στα αρχικά στάδια υπέρτασης παραμένει αδιευκρίνιστος. Ελλιπή και συχνά διφορούμενα είναι επίσης τα συγκριτικά δεδομένα των διαφορετικών «φαινοτύπων» υπέρτασης (ασθενείς με αληθή, συγκεκαλυμμένη ή υπέρταση της λευκής μπλούζας) ως προς τις βλάβες των οργάνων-στόχων. Σκοπός, λοιπόν, της παρούσας μελέτης ήταν η μελέτη του επιπολασμού των αλλοιώσεων της μικρο- και μακροκυκλοφορίας στα αρχικά στάδια της αρτηριακής υπέρτασης, ανεξάρτητα από την επίδραση που μπορεί να έχουν στα αγγεία άλλες, μεταβολικές και μη, καταστάσεις. ασθενεiσ - μeθοδοι Στη μελέτη συμμετείχαν νεοδιαγνωσθέντες α- σθενείς με αρτηριακή υπέρταση, χωρίς κανένα άλλο συνοδό νόσημα, όπως προέκυπτε από το ιστορικό και την κλινική εξέταση, και χωρίς αγωγή, καθώς και υγιείς νορμοτασικοί εθελοντές. Το πρωτόκολλο διενεργήθηκε σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες και τις αρχές της διακήρυξης του Ελσίνκι. Η μελέτη εγκρίθηκε από την επιτροπή δεοντολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και όλοι οι εξεταζόμενοι έ- δωσαν την έγγραφη συγκατάθεσή τους για τη συμμετοχή τους σε αυτή. Όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε λεπτομερή καταγραφή του ατομικού τους ιστορικού, σωματομετρικές μετρήσεις και μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης, τόσο στο ιατρείο όσο και στο σπίτι με τη βοήθεια 24ωρης καταγραφής της αρτηριακής πίεσης. Πιο συγκεκριμένα η αρτηριακή πίεση στο ιατρείο (ΑΠΙ) μετρήθηκε, σύμφωνα με τις διεθνείς ο- δηγίες 5 3 φορές με μεσοδιάστημα μεταξύ των μετρήσεων τα 2 λεπτά και σε καθιστή θέση, μετά από τουλάχιστον 10 λεπτά ηρεμίας. Στην ανάλυση χρησιμοποιήθηκε ο μέσος όρος της δεύτερης και της τρίτης μέτρησης κατά την επίσκεψη τους στο εργαστήριο. Η 24ωρη καταγραφή της ΑΠ πραγματοποιήθηκε με τη συσκευή SpaceLabs90207 και σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες. Η ΑΠ μετρούνταν ανά 20 λεπτά κατά τη διάρκεια της ημέρας και ανά 30 λεπτά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Για να θεωρηθεί μία 24ωρη καταγραφή ΑΠ ως αξιόπιστη έπρεπε να περιλαμβάνει τουλάχιστον 70% έγκυρων μετρήσεων. Σύμφωνα με το συνδυασμό των τιμών της 24ωρης καταγραφής ΑΠ (ημερήσια ΑΠ, ΗΑΠ) και ΑΠΙ οι συμμετέχοντες κατηγοριοποιήθηκαν σε 4 ομάδες: 1) αληθώς υπερτασικοί (ΑΥ), με ΑΠΙ 140/90 mmhg και ΗΑΠ 135/85 mmhg, 2) ασθενείς με υ- πέρταση της λευκής μπλούζας (ΥΛΜ), με ΑΠΙ 140/90 mmhg και ΗΑΠ <135/85 mmhg, 3) ασθενείς με συγκεκαλυμμένη ΑΥ (ΣΥ), με ΑΠΙ <140/90 mmhg και ΗΑΠ 135/85 mmhg και 4) νορμοτασικοί (ΝΤ), με ΑΠΙ<140/90 mmhg και ΗΑΠ <135/85 mmhg. Εκτίμηση της μικρο- και μακροαγγειοπάθειας Η απεικόνιση του βυθού του οφθαλμού έγινε με τη χρήση μη μυδριατικής κάμερας βυθού Nidek AFC-230/210. Από κάθε εξεταζόμενο ελήφθησαν 2 φωτογραφίες από κάθε οφθαλμό εκ των οποίων επιλέχθηκε η καλύτερη ποιοτικά εικόνα. Η επεξεργασία των φωτογραφιών έγινε από ένα ημιαυτόματο λογισμικό, το οποίο αναπτύχθηκε από το

3 54 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, 1-3 τμήμα μας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας της Κρήτης και το οποίο έχει περιγραφεί εκτενώς αλλού 6-8. Oι μετρήσεις που προέκυψαν αφορούσαν τον υπολογισμό του ισοδύναμου της κεντρικής αρτηρίας (CRAE, Central Retinal Arterial equi - valent) και της κεντρικής φλέβας (CRVE, Central Retinal Venular equivalent) του αμφιβληστροειδούς, καθώς και τη μείωση του λόγου τους (Arterio venous Ratio, AVR=CRAE/CRVE). Η απεικόνιση των τριχοειδών του δέρματος έ- γινε με τη μέθοδο της τριχοειδοσκόπησης στο δέρμα πάνω από την κοίτη των ονύχων των δακτύλων του χεριού, μετά από επάλειψη ειδικού κεδρέλαιου και με τη χρήση του τριχοειδοσκοπίου (DS Medica, Milan Italy 200 x magnification). Η ανάλυση των εικόνων και ο υπολογισμός του αριθμού των τριχοειδών ανά οπτικό πεδίο έγινε από ένα η- μιαυτόματο λογισμικό καταμέτρησης των τριχοειδών, το οποίο αναπτύχθηκε από το τμήμα μας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας της Κρήτης Για το συγκεκριμένο πρωτόκολλο επιλέχθηκαν οι δύο καλύτερες εικόνες, από αυτές που ήταν σε ε- γκάρσια διατομή. Τόσο οι φωτογραφίες του βυθού όσο και των τριχοειδών του δέρματος έλαβαν έναν ειδικό κωδικό από εξωτερικό παρατηρητή, ώστε τελικά ο χειριστής που πραγματοποίησε τις μετρήσεις, να μην γνωρίζει τόσο την ταυτότητα όσο και την αρτηριακή πίεση του ασθενή ή του υγιή στον ο- ποίο ανήκε η φωτογραφία. Η εκτίμηση της μικρολευκωματινουρίας έγινε με τον προσδιορισμό της λευκωματίνης, με τη ανοσο-θολωσιμετρική μέθοδο σε ούρα 24ώρου 11. Ως μικρολευκωματινουρία ορίστηκε ο ρυθμός αποβολής λευκωματίνης στα ούρα μεταξύ mg/24ωρο. Ως δείκτης αξιολόγησης της μακροκυκλοφορίας χρησιμοποιήθηκε η αορτική σκληρία, η οποία εκτιμήθηκε με τη μέτρηση της ταχύτητας του σφυγμικού κύματος (Pulse Wave Velocity, PWV) με τη συσκευή SphygmoCor. Εκτίμηση καρδιαγγειακού κινδύνου (Framingham risk score) Η κλίμακα εκτίμησης του καρδιαγγειακού κινδύνου Framingham Risk Score (FRS) υπολογίστηκε με βάση την ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα, την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερίνης 12, με τη χρήση ειδικής εφαρμογής (Wisconsin Calculator). Η εφαρμογή του περιορίστηκε στις η- λικίες ετών, λόγω έλλειψης δεδομένων για η- λικίες εκτός του παραπάνω εύρους. στατιστικh ανaλυση Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη βοήθεια του λογισμικού πακέτου SPSS 19 (Statistical Package for Social Sciences, έκδοση 19), για τα Windows. Τα αποτελέσματα εκφράζονται για τις συνεχείς μεταβλητές σαν μέσος όρος ± τυπική απόκλιση (mean±standard deviation, M±SD) για τις μεταβλητές με κανονική κατανομή και ως μέσος (εύρος μεταξύ 1ου και 3ου τεταρτημορίου) (median, interquartile range), για τις μεταβλητές χωρίς κανονική κατανομή. Για τον υπολογισμό των διαφορών μεταξύ των μέσων όρων, χρησιμοποιήθηκε το t κριτήριο του Student (Inde pen dent Samples T test), για τις μεταβλητές με κανονική κατανομή, και μη παραμετρικά τεστ (Mann Whitney test), για τις μεταβλητές χωρίς κανονική κατανομή. Για τη σύγκριση αναλογιών, χρησιμοποιήθηκε το Pearson chi square. Η μονοπαραγοντική ανάλυση συσχέτισης των μεταβλητών έγινε με το συντελεστή συσχέτισης (r) και πιο συγκεκριμένα με το Pearson και το Spearman rank test αντίστοιχα με το αν οι κατανομές των μεταβλητών ήταν κανονικές ή όχι. Ειδικά για τη μελέτη της αμφιβληστροειδοπάθειας και της αγγειακής ερήμωσης ως ποιοτικές διχότομες μεταβλητές, έπρεπε να αποφασιστούν τα όρια πέρα από τα οποία οι συμμετέχοντες θα θεωρούνταν ότι έχουν αμφιβληστροειδοπάθεια και αγγειακή ερήμωση αντίστοιχα. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιήθηκε ένα δείγμα αποτελούμενο α- πό 250 άτομα, με ή χωρίς αρτηριακή υπέρταση και κατά τα άλλα υγιή, στο οποίο τόσο οι τιμές του CRAE για την αμφιβληστροειδοπάθεια, όσο και του μέσου αριθμού των τριχοειδών ανά οπτικό πεδίο για την αγγειακή ερήμωση, χωρίστηκαν σε 3 τριτημόρια. Όσοι είχαν τιμές που ανήκαν στο χαμηλότερο τριτημόριο του CRAE θεωρήθηκε ότι είχαν υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια, ενώ ό- σοι είχαν αριθμό τριχοειδών στο χαμηλότερο τριτημόριο θεωρήθηκε ότι είχαν αγγειακή ερήμωση. Η εκτίμηση της αορτικής σκλήρυνσης ως διχότομης ποιοτικής μεταβλητής έγινε σύμφωνα με τις τιμές της PWV που έχουν δημοσιευθεί από την Ευρωπαϊκή εταιρεία υπέρτασης 13.

4 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, αποτελeσματα Στη μελέτη συμμετείχαν συνολικά 214 άτομα, ηλικίας 43,9±11,8 ετών, οι οποίοι ταξινομήθηκαν περαιτέρω σε 4 ομάδες, τους αληθώς υπερτασικούς, ΑΥ (112 άτομα), αυτούς με υπέρταση της λευκής μπλούζας, ΥΛΜ (20 άτομα), αυτούς με συγκεκαλυμμένη υπέρταση, ΣΥ (30 άτομα) και τους νορμοτασικούς, ΝΤ (52 άτομα). Όσον αφορά στη μικροαγγειοπάθεια, οι υ- περτασικοί στο σύνολο τους σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς είχαν στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερη απέκκριση λευκωματίνης στα ούρα 24ώρου (19,6 έναντι 11,7 mg/24ωρο, p=0,009) και μικρότερο αριθμό των τριχοειδών ανά οπτικό πεδίο, χωρίς ωστόσο η διαφορά αυτή να είναι στατιστικά σημαντική (148,7±30,1 έναντι 154,5±28,1, p=0,256). Όσον αφορά στα ευρήματα από τον οφθαλμό, οι υπερτασικοί σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς είχαν θετικά όλα τα στοιχεία που συμβαδίζουν με πρώιμη αμφιβληστροειδοπάθεια, δηλαδή στατιστικά σημαντικά στενότερες αρτηρίες (86,6±9,8 έναντι 93,7±10,6 μm, p<0,001) και μικρότερο AVR (0,74±0,10 έναντι 0,81±0,9, p<0,001) καθώς και διευρυμένες φλέβες (119,2±14,4 έναντι 116,2±14,1 μm, p=0,182), οι οποίες όμως δεν έδειξαν στατιστικά σημαντική διαφορά. Αντίστοιχα ήταν τα αποτελέσματα από την α- νάλυση της μακροαγγειοπάθειας, τα οποία έδειξαν ότι οι υπερτασικοί είχαν αυξημένη αορτική σκλήρυνση PWV (8,3±1,6 έναντι 6,8±1,3 m/sec, p<0,001) σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς. Στην εικόνα 1 παρουσιάζονται οι συχνότητες της κάθε βλάβης οργάνου στόχου στις ομάδες των α- ληθώς υπερτασικών και των νορμοτασικών. Περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων έδειξε ό- τι οι αληθώς υπερτασικοί είχαν μεγαλύτερη συχνότητα βλαβών από τους νορμοτασικούς σχεδόν σε όλα τα όργανα στόχους. Πιο συγκεκριμένα, παρουσίασαν υψηλότερα επίπεδα αμφιβληστροειδοπάθειας (38,1% έναντι 16,4%, p<0,01), αγγειακής ερήμωσης (40,5% έναντι 24,0%, p<0,05) και αορτικής σκλήρυνσης (72% έναντι 31,5%, p<0,001), ε- νώ η μικρολευκωματινουρία, αν και συχνότερη, δεν είχε στατιστικά σημαντική διαφορά (29,6% έ- ναντι 20,0%, p=0,318). Συγκριτικά με τους νορμοτασικούς (6,9±1,3 m/sec), τόσο οι ασθενείς με ΣΥ (7,5±1,2, p<0,05) όσο και αυτοί με ΥΛΜ (8,5±1,6, p<0,001) είχαν στατιστικά σημαντικά υψηλότερη τιμή PWV και παρόμοια με τους αληθώς υπερτασικούς (8,3±1,7 m/sec). Παρόμοιες διάμετροι των αρτηριών του αμφιβληστροειδούς παρατηρήθηκαν σε ασθενείς με ΣΥ και ΑΥ (87,7±9,7 και 85,9±10,1 μm αντίστοιχα), οι οποίες βρέθηκαν σημαντικά στενότερες σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς (93,6±10,5 μm, p<0,05 και p<0,001 αντίστοιχα), ενώ ενδιάμεσες τιμές διαπιστώθηκαν στους ασθενείς με ΥΛΜ (87,6 ± 8,6, p>0,05). Τόσο οι ασθενείς με ΑΥ (0,736 ± 0,099, p<0,001 και ΣΥ (0,718 ± 0,120, p<0,001) όσο και οι ασθενείς με ΥΛΜ (0,745 ± 0,129, p<0,005) είχαν στατιστικά σημαντικά μικρότερο λόγο αρτηριών/φλεβών (AVR) σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς (0,812 ± 0,096). Τόσο η αγγειακή ερήμωση όσο και η μικρολευκωματινουρία δεν είχαν στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των υπό μελέτη ομάδων. Πίνακας 1. Δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων. Υπερτασικοί ΝΤ P (n=162) (n=52) Ηλικία (έτη) 44,3±11,8 42,8±11,8 0,306 Φύλο (άρρεν %) 68,5 48,1 0,011 Κάπνισμα (ναι %) 39,5 32,7 0,384 ΔΜΣ (Kg/m 2 ) 27,6±4,2 25,8±4,2 0,007 Περιφέρεια μέσης (cm) 99,9±12,5 96,3±12,4 0,139 ΣΑΠ Ιατρείου (mmhg) 145,6±15,4 119,1±9,5 <0,001 ΔΑΠ Ιατρείου (mmhg) 91,9±10,1 76,2±8,1 <0,001 ΣΑΠ 24ώρου (mmhg) 136,5±11,5 116,6±7,3 <0,001 ΔΑΠ 24ώρου (mmhg) 86,2±8,6 73,4±5,2 <0,001 ΜΑΠ 24ώρου (mmhg) 102,9±8,9 87,8±5,2 <0,001 ΣΑΠ ημέρας (mmhg) 142,1±11,5 121,3±7,4 <0,001 ΔΑΠ ημέρας (mmhg) 90,5±8,4 77,7±5,3 <0,001 ΜΑΠ ημέρας (mmhg) 107,7±8,6 92,3±5,2 <0,001 ΣΑΠ νύχτας (mmhg) 105,4±8,5 105,4±8,5 <0,001 ΔΑΠ νύχτας (mmhg) 76,1±10,6 64,9±6,9 <0,001 ΜΑΠ νύχτας (mmhg) 92,1±11,1 78,3±7,1 <0,001 Dippers (%) 66,0 66,7 0,935 Oι μεταβλητές περιγράφονται ως μέσος όρος ± τυπική απόκλιση. ΝΤ: νορμοτασικοί, ΔΜΣ: δείκτης μάζας σώματος, ΑΠ: αρτηριακή πίεση, ΣΑΠ: συστολική ΑΠ, ΔΑΠ: διαστολική ΑΠ, ΜΑΠ: μέση ΑΠ Στα πλαίσια διερεύνησης της κλινικής σημασίας της παρουσίας αλλοιώσεων των μικρών και των μεγάλων αγγείων, στο σύνολο του πληθυσμού, αλλοιώσεις πρώιμης υπερτασικής αμφιβληστροειδοπάθειας (r=-0,226, p=0,001), μικρολευκωματινουρία (r=0,142, p=0,036), αγγειακή ερήμωση (Stand C.=-0,105, p=0,041) και αυξημένη αορτική σκληρία (PWV, r=0,565, p<0,001), συσχετίστηκαν στατιστικά σημαντικά και ξεχωριστά η κάθε μία

5 56 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, % 80% 60% 40% 20% 0% *** 5,3% 29.6% AY n- = 52 *** 72,0% 38.1% ** 40.5% * *** 41,5% *** * 31,5% 24.0% 20,0% ** 16.7% NT n- = 52 Kαμία βλάβη Μικρολευκωματινουρία Αμφιβληστροειδοπάθεια Αγγειακή ερήμωση Αορτική σκλήρυνση * p= 0.05, ** p<0,01, *** p<0,001 Εικόνα 1. Εκτίμηση της βλάβης στα όργανα-στόχους στις ομάδες των αληθώς υπερτασικών και των νορμοτασικών. Πίνακας 2. Δείκτες εκτίμησης της μικρο- και μακροαγγειοπάθειας. Σύνολο (n=214) Υπερτασικοί (n=162) ΝΤ (n=52) p CRAE (μm) 88,20±10,4 86,6±9,8 93,7±10,6 <0,001 CRVE (μm) 118,3±14,3 119,2±14,4 116,2±14,1 0,182 AVR 0,753±0,110 0,741±0,100 0,810±0,900 <0,001 Τριχοειδή/οπτικό πεδίο 149,8±29,6 148,7±30,1 154,5±28,1 0,256 Μικρολευκωματινουρία (mg/24ωρο) 19,0 (9,0-32,2) 19,6 (10,8-33,8) 11,7 (5,3-27,5) 0,009 PWV (m/sec) 7,9±1,7 8,3±1,6 6,8±1,3 <0,001 Oι μεταβλητές περιγράφονται ως μέσος όρος ± τυπική απόκλιση για αυτές με κανονική κατανομή και ως μέσος (εύρος μεταξύ 1ου και 3ου τεταρτημορίου) για αυτές με μη κανονική κατανομή. ΝΤ: νορμοτασικοί, CRAE: ισοδύναμο της κεντρικής αρτηρίας του αμφιβληστροειδή, CRVE: ισοδύναμο της κεντρικής φλέβας του αμφιβληστροειδή, AVR: λόγος αρτηριών-φλεβών, PWV: ταχύτητα του σφυγμικού κύματος. βλάβη με αυξημένο Framingham Risk score. Αυτοί που είχαν μεγαλύτερο αριθμό οργάνων στόχων με βλάβη, εμφάνιζαν και μεγαλύτερο καρδιαγγειακό κίνδυνο τόσο κατά τη μονοπαραγοντική (p=0,035) όσο και την πολυπαραγοντική ανάλυση (p=0,034). συζhτηση Βλάβες στα όργανα-στόχους: σύγκριση μεταξύ υπερτασικών ασθενών και νορμοτασικών ατόμων Στο σύνολο των υπερτασικών ασθενών (162 άτομα), βρέθηκε αυξημένη η PWV, σε σύγκριση με τους υγιείς εθελοντές. Αυξημένη αορτική σκλήρυνση έχει διαπιστωθεί εδώ και πολλά χρόνια στους υπερτασικούς ασθενείς 14, η σημασία της ο- ποίας μάλιστα αναδεικνύεται ολοένα και περισσότερο από μεγάλες προοπτικές μελέτες 2 που επιβεβαιώνουν τη χρησιμότητά της ως δείκτη καρδιαγγειακού κινδύνου. Αντίστοιχα, όσον αφορά στη μικροκυκλοφορία παρατηρήθηκε μικρότερη διάμετρος των μικρών αρτηριών του αμφιβληστροειδούς και μειωμένος λόγος αρτηριών-φλεβών στους υπερτασικούς ασθενείς σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς, χωρίς αντίθετα να διαπιστωθεί στατιστικά σημαντική διαφορά στις διαμέτρους των φλεβών του αμφιβληστροειδή 8. Αλλοιώσεις των μικρών αγγείων στον αμφιβληστροειδή υπερτασικών ασθενών καταδεικνύονται κατ επανάληψη στις υπάρχουσες μελέτες, με προεξάρχουσα την αρτηριακή στένωση 15-19, ενώ αρκετές εντοπίζουν συγχρόνως διάταση των φλεβών του αμφιβληστροειδούς 16-20, κάτι το οποίο δεν παρατηρήθηκε στο δείγμα μας, ί- σως λόγω της σχετικά πρόσφατης διάρκειας της αρτηριακής υπέρτασης. Αξίζει να σημειωθεί ότι, για πρώτη φορά στη διεθνή βιβλιογραφία, μελετή-

6 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, θηκαν οι παραπάνω δείκτες σε ένα πληθυσμό νεοδιαγνωσθέντων, naïve υπερτασικών ασθενών χωρίς καμία αντιυπερτασική αγωγή και χωρίς άλλα συνοδά νοσήματα 8. Σε επίπεδο βλάβης των μικρών αγγείων του νεφρού, η απέκκριση της λευκωματίνης στα ούρα βρέθηκε σημαντικά μεγαλύτερη στο σύνολο των υ- περτασικών ασθενών σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς [19,6 (10,8-33,8) έναντι 11,7 (5,3-27,5) mg/24ωρο, p=0,009], εύρημα συμβατό με γνωστά δεδομένα που βρίσκουν τη μικρολευκωματινουρία συχνότερη στους υπερτασικούς, αξιολογώντας την ως έναν από τους πλέον καταξιωμένους και ευρύτερα χρησιμοποιούμενους δείκτες βλάβης οργάνων στόχων 5. Αντίθετα, η πυκνότητα των τριχοειδών κατά οπτικό πεδίο ήταν η μόνη αγγειακή παράμετρος η οποία διέφερε μεν, όχι όμως σε στατιστικά σημαντικό επίπεδο, στους υπερτασικούς σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς (148,7±30,1 έναντι 154,5±28,1 κατά οπτικό πεδίο, p=0,256). Αντίστοιχα, υπάρχουν λίγες προηγούμενες μελέτες που αξιολογούν την πυκνότητα των τριχοειδών του δέρματος με τη μέθοδο της τριχοειδοσκόπησης σε ασθενείς με πρόσφατη διάγνωση αρτηριακής υ- πέρτασης, χωρίς φαρμακευτική αγωγή και οι οποίες παρά το μικρό αριθμό των συμμετεχόντων τείνουν να δείξουν μεγαλύτερου βαθμού αγγειακή ε- ρήμωση στους υπερτασικούς σε σύγκριση με νορμοτασικά άτομα Βλάβη οργάνων στόχων ανάλογα με τους φαινότυπους της αρτηριακής υπέρτασης Όσον αφορά τους ασθενείς με ΣΥ και ΥΛΜ, και στις δύο ομάδες διαπιστώθηκε υψηλότερη τιμή PWV και μικρότερος λόγος αρτηριών/φλεβών (AVR) στον αμφιβληστροειδή σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς. Oι παραπάνω τιμές ήταν παρόμοιες με αυτές των αληθώς υπερτασικών. Τα ευρήματα αυτά έρχονται σε συμφωνία με παλαιότερες μελέτες που καταδεικνύουν εκσεσημασμένη βλάβη διαφόρων οργάνων-στόχων στη συγκεκαλυμμένη υπέρταση, όπως υπερτροφία αριστεράς κοιλίας 24, αυξημένο πάχος έσω-μέσου χιτώνα καρωτίδων 25, αυξημένη ταχύτητα σφυγμικού κύματος 26 και μικρολευκωματινουρία 27. Επιπλέον, με βάση τα παραπάνω ευρήματα προκύπτει μια ενδιαφέρουσα εξήγηση για τη συσχέτιση των διαμέτρων των αγγείων του αμφιβληστροειδούς με τη μελλοντική εμφάνιση υπέρτασης, όπως αυτή αποτυπώνεται στις μεγάλες προοπτικές μελέτες. Δεδομένου ότι οι μελέτες αυτές χρησιμοποίησαν μόνο μετρήσεις ιατρείου, είναι πιθανό ότι συμπεριλήφθηκε ένα σημαντικό τμήμα με συγκεκαλυμμένη υπέρταση (που κυμαίνεται από 8-20% στο γενικό πληθυσμό), οι οποίοι ταξινομήθηκαν ψευδώς ως νορμοτασικοί, έχοντας όμως εμφανείς αλλοιώσεις στον αμφιβληστροειδή και συγχρόνως αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο 28. Η μη στατιστικά σημαντική διαφορά της μικρολευκωματινουρίας και της αγγειακής ερήμωσης θα μπορούσαν να οφείλονται στο μικρό μέγεθος του δείγματος. Συνεπώς, η διεξαγωγή μεγαλύτερων μελετών θα ήταν χρήσιμη για τη διεξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Επιπολασμός μικρο- και μακροαγγειακών αλλοιώσεων Η περαιτέρω ποιοτική ανάλυση των μεταβλητών για την εκτίμηση του επιπολασμού των παραπάνω βλαβών στα όργανα στόχους έδειξε για πρώτη φορά, χρησιμοποιώντας τα φυσιολογικά ανά η- λικιακή ομάδα πανευρωπαϊκά όρια PWV 13, ότι το 70,9% των νεοδιαγνωσμένων αληθώς υπερτασικών ασθενών παρουσίαζαν αυξημένη αορτική σκλήρυνση, παρά την σχετικά πρόσφατη έναρξη της υπέρτασης. Μία μόλις μελέτη στη βιβλιογραφία ασχολείται με τον επιπολασμό της αορτικής σκληρίας σε υπερτασικούς ασθενείς 29, αποδίδοντας σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά (24,5%) από αυτά της παρούσας μελέτης. Βέβαια, η χρησιμοποίηση στην προηγούμενη μελέτη όχι μόνο διαφορετικής και λιγότερο καταξιωμένης μεθόδου, αλλά και αυθαίρετων «φυσιολογικών» τιμών, αντί για τα πανευρωπαϊκά όρια που έχουν θεσπιστεί, αποτελεί μειονέκτημα που αποτρέπει τη σύγκριση μεταξύ των μελετών. Όχι μόνο η μακροκυκλοφορία, αλλά και η μικροκυκλοφορία επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό στους ΑΥ, με τις αλλοιώσεις να είναι πρωτίστως ο- ρατές στα τριχοειδή του δέρματος (σε ποσοστό 40,5% έναντι 24%, p 0,05) και τα αγγεία του ο- φθαλμού (σε ποσοστό 38,1% έναντι 16,7%, p<0,01), σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς. Όσον αφορά την πρώιμη υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια, παρόμοιος επιπολασμός (33,3%) υπολογίζεται στη μελέτη Ibaraki σε σύνολο ατόμων 4. Ωστόσο, η συγκεκριμένη μελέτη, όπως και το σύνολο των προηγούμενων που επιχειρούν να προσδιορίσουν τον ε-

7 58 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, 1-3 πιπολασμό της υπερτασικής αμφιβληστροειδοπάθειας, χρησιμοποίησε μόνο ποιοτικά (και άρα υποκειμενικά) κριτήρια ταξινόμησης. O επιπολασμός της μικρολευκωματινουρίας στο δείγμα της παρούσας μελέτης βρέθηκε υψηλότερος στους υπερτασικούς σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς (29,6% έναντι 20%), ωστόσο η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική. Αν και στη σχετική βιβλιογραφία ο επιπολασμός της μικρολευκωματινουρίας κυμαίνεται από 4-46% 30, οι περισσότερες μελέτες συγκλίνουν σε χαμηλότερα ποσοστά από αυτά της παρούσας μελέτης (8-23%) 31, πιθανότατα επειδή εδώ προτιμήθηκε και χρησιμοποιήθηκε η πρακτικά δυσκολότερη, αλλά περισσότερο ευαίσθητη και αξιόπιστη 5, μέθοδος άμεσης ανίχνευσης μικρολευκωματινουρίας σε συλλογή ούρων 24ώρου, έναντι του λόγου λευκωματίνης-κρεατινίνης σε τυχαίο δείγμα ούρων. Είναι αξιοσημείωτο ότι, συνολικά, μόλις 5,3% των αληθώς υπερτασικών ασθενών ήταν πλήρως απαλλαγμένοι από οποιαδήποτε μορφή μικρο- και μακροαγγειοπάθειας. Συνεπώς, οι βλαπτικές επιδράσεις της αρτηριακής υπέρτασης είναι ορατές ή- δη από τα αρχικά στάδια, πριν την έναρξη της θεραπείας, και μοιάζουν να αφορούν τόσο τη μικροόσο και τη μακροκυκλοφορία. Τέλος, η διερεύνηση της κλινικής σημασίας της παρουσίας των αλλοιώσεων των μικρών και των μεγάλων αγγείων σε αυτούς τους πρώιμα διαγνωσμένους υπερτασικούς ασθενείς έγινε με την έμμεση εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου, με το Framingham Risk Score. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν ότι τόσο η αυξημένη αορτική σκλήρυνση όσο και όλοι οι μελετώμενοι δείκτες μικροαγγειοαπάθειας είχαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με το Framingham Risk Score. Η συσχέτιση της αμφιβληστροειδοπάθειας, της μικρολευκωματινουρίας και της αυξημένης αορτικής σκληρίας με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο είναι σύμφωνη με τις μεγάλες, προοπτικές μελέτες που έχουν θεσπίσει την προγνωστική ισχύ των συγκεκριμένων βλαβών αναφορικά με μελλοντικά καρδιαγγειακά συμβάματα 3,32,33. Ειδικά για την αγγειακή ερήμωση των τριχοειδών του δέρματος υπάρχει πλήρης έλλειψη προοπτικών μελετών θέτοντας το ερώτημα αν τα αποτελέσματα αυτά θα επιβεβαιώνονταν, καθιερώνοντάς την ως ένα νέο δείκτη μικροαγγειοπάθειας και εκτίμησης του καρδιαγγειακού κινδύνου. Η παρούσα μελέτη είναι σημαντική γιατί για πρώτη φορά μελετά συγχρόνως τους παραπάνω υ- ποκλινικούς δείκτες μικρο- και μακροαγγειοπάθειας σε νεοδιαγνωσμένους υπερτασικούς και προϋπερτασικούς ασθενείς χωρίς άλλα προβλήματα υγείας. Τα αποτελέσματά της καθιστούν σαφές ότι οι βλαπτικές επιδράσεις της αρτηριακής υπέρτασης είναι ορατές ήδη από τα αρχικά στάδια, πριν την έναρξη της θεραπείας, ανευρίσκονται σε σημαντικό ποσοστό νεοδιαγνωσθέντων ασθενών και μοιάζουν να αφορούν τόσο τα μικρά όσο και τα μεγάλα αγγεία. Συγκεκριμένα, η μακροκυκλοφορία κατεξοχήν επηρεάζεται στην πλειοψηφία των υπερτασικών ασθενών, αλλά και η μικροκυκλοφορία επίσης επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό στην αληθή υπέρταση, με τις αλλοιώσεις να είναι πρωτίστως ορατές στα τριχοειδή του δέρματος και τα αγγεία του οφθαλμού. Επιπρόσθετα, αν και ο αριθμός των ασθενών στις υποομάδες δεν ήταν πολύ μεγάλος, οι ξεχωριστές αναλύσεις των «φαινοτύπων» της αρτηριακής υπέρτασης δείχνουν ότι τόσο οι ασθενείς με ΥΛΜ όσο και με ΣΥ παρουσιάζουν υποκλινικές βλάβες των μικρών και των μεγάλων αγγείων, ανάλογες με αυτές των αληθώς υπερτασικών. Η κλινική σημασία της έγκαιρης αναγνώρισης όσο το δυνατόν περισσότερων υποκλινικών βλαβών έγκειται στην παρατήρηση ότι σε όσο περισσότερα αγγειακά πεδία υφίστανται οι υποκλινικές βλάβες που μελετήθηκαν, τόσο αυξάνει ο συνολικός καρδιαγγειακός κίνδυνος. Θα μπορούσε λοιπόν η ενσωμάτωση όλων αυτών των εργαλείων στην καθημερινή κλινική πράξη να ενισχύσει την ακρίβεια των συμβατικών μοντέλων πρόγνωσης καρδιαγγειακού κινδύνου, με την έγκαιρη αναγνώριση των ατόμων που παρουσιάζουν αθροιστικό συνδυασμό βλαβών σε πολλαπλά όργανα-στόχους, παρότι σε υποκλινικό ακόμη στάδιο. Summary Triantafyllou A, Anyfanti P, Zabulis X, Triantafyllou G, Gkaliagkousi E, Gavriilaki E, Gkolias V, Petidis K, Douma S. Prevalence of subclinical markers of micro- and macroangiopathy in different hypertension phenotypes and cardiovascular risk association. Arterial Hypertension 2015; 24: Background: Early identification of hypertensioninduced subclinical target organ damage (TOD) emer -

8 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, ges as extremely important for the early identi fication of high cardiovascular risk patients. However, data regarding the concomitant presence of such lesions in newly diagnosed hypertensives patients as well as in different hypertension phenotypes are lacking. Aim: Estimation of early subclinical micro- and macrovascular indices in a sample of newly diagnosed hypertensive and normotensive individuals. Methods: Newly diagnosed, never-treated, hyper - tensive patients and normotensive healthy volunteers participated in the study. All participants underwent fundoscopy (with a non-mydriatic fundus camera), capillaroscopy, arterial stiffness and 24hour urine microalbumine measurements, and 24hour blood pressure recordings. Framingham Risk Score was used to determine cardiovascular risk. Results: A total of 214 subjects, 112 true, 30 white coat and 20 masked hypertensives, and 52 normo - tensives were included. Hypertensives compared to normotensives exhibited increased PWV (p<0.001) and urine albumin excretion levels (p=0.009) and decreased retinal arteriolar diameter (p<0.001). The number of affected target organs was linearly cor related with increased Framingham score (r=0.171, p=0.035). Conclusions: Physicians dealing with hyper tensive patients should be aware of the increased prevalence of diffuse microvascular impairment and seek multiple TOD even in the early stages of hyper tension. βιβλιογραφια 1. Kearney PM, Whelton M, Reynolds K, Muntner P, Whelton PK, He J. Global burden of hypertension: analysis of worldwide data. Lancet 2005 Jan 15; 365(9455): Vlachopoulos C, Aznaouridis K, Stefanadis C. Prediction of cardiovascular events and all-cause mortality with arterial stiffness: a systematic review and metaanalysis. J Am Coll Cardiol 2010 Mar 30; 55(13): Redon J, Liao Y, Lozano JV, Miralles A, Baldo E, Cooper RS. Factors related to the presence of microal bu - minuria in essential hypertension. Am J Hypertens 1994 Sep; 7(9 Pt 1): Sairenchi T, Iso H, Yamagishi K, Irie F, Okubo Y, Gunji J, et al. Mild retinopathy is a risk factor for cardiovascular mortality in Japanese with and without hypertension: the ibaraki prefectural health study. Circulation 2011 Dec 6; 124(23): Mancia G, Fagard R, Narkiewicz K, Redon J, Zanchetti A, Bohm M, et al ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension: The Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2013 Jul; 34(28): Karamaounas P, Manikis G, Zabulis X. Retinal Images Analyzer. Institute of Computer Science-FORTH: Heraklion Greece. TR416, Manikis G, Sakkalis V, Zabulis X, Karamaounas P, Triantafyllou A, et al. An Image Analysis Framework for the Early Assessment of Hypertensive Retinopathy Signs. International Conference on e-health and Bioengineering, Iasi, Romania 2011 Nov Triantafyllou A, Doumas M, Anyfanti P, Gkaliagkousi E, Zabulis X, Petidis K, et al. Divergent retinal vascular abnormalities in normotensive persons and patients with never-treated, masked, white coat hypertension. Am J Hypertens 2013 Mar; 26(3): Karamaounas P, Zabulis X. Capillaroscope. Institute of Computer Science-FORTH: Heraklion Greece Technical Report 417, users.ics.forth.gr/~zabulis/2011. TR417_Capillaroscope.pdf Triantafyllou A, Anyfanti P, Zabulis X, Gavriilaki E, Karamaounas P, Gkaliagkousi E, et al. Accumulation of microvascular target organ damage in newly diagnosed hypertensive patients. J Am Soc Hypertens 2014 Aug; 8(8): American Diabetes Association. Diabetic nephropathy. Diabetes Care 23 (Suppl 1), S69-S Wilson PW, D'Agostino RB, Levy D, Belanger AM, Silber - shatz H, Kannel WB. Prediction of coronary heart disease using risk factor categories. Circulation 1998 May 12; 97(18): Determinants of pulse wave velocity in healthy people and in the presence of cardiovascular risk factors: 'establishing normal and reference values'. Eur Heart J 2010 Oct; 31(19): Safar ME, Levy BI, Struijker-Boudier H. Current per - spectives on arterial stiffness and pulse pressure in hypertension and cardiovascular diseases. Circulation 2003 Jun 10; 107(22): Klein R, Klein BE, Moss SE, Wang Q. Hypertension and retinopathy, arteriolar narrowing, and arteriovenous nicking in a population. Arch Ophthalmol 1994 Jan; 112(1): Liew G, Sharrett AR, Wang JJ, Klein R, Klein BE, Mitchell P, et al. Relative importance of systemic determinants of retinal arteriolar and venular caliber: the athero - sclerosis risk in communities study. Arch Ophthalmol 2008 Oct; 126(10): Sun C, Liew G, Wang JJ, Mitchell P, Saw SM, Aung T, et al. Retinal vascular caliber, blood pressure, and cardio vascular risk factors in an Asian population: the Singa pore Malay Eye Study. Invest Ophthalmol Vis Sci 2008 May; 49(5): Sharrett AR, Hubbard LD, Cooper LS, Sorlie PD, Brothers RJ, Nieto FJ, et al. Retinal arteriolar diameters and elevated blood pressure: the Atherosclerosis Risk in Communities Study. Am J Epidemiol 1999 Aug 1; 150(3): Wong TY, Klein R, Klein BE, Meuer SM, Hubbard LD. Retinal vessel diameters and their associations with

9 60 Αρτηριακή Υπέρταση, 24, 1-3 age and blood pressure. Invest Ophthalmol Vis Sci 2003 Nov; 44(11): Kaushik S, Kifley A, Mitchell P, Wang JJ. Age, blood pressure, and retinal vessel diameter: separate effects and interaction of blood pressure and age. Invest Ophthalmol Vis Sci 2007 Feb; 48(2): Antonios TF, Singer DR, Markandu ND, Mortimer PS, Mac - Gregor GA. Structural skin capillary rarefaction in essential hypertension. Hypertension 1999 Apr; 33(4): Serne EH GRtMJTGDASCD. Impaired skin capillary recruitment in essential hypertension is caused by both functional and structural capillary rarefaction. hyper - tension 38[2], Debbabi H, Uzan L, Mourad JJ, Safar M, Levy BI, Tibirica E. In creased skin capillary density in treated essential hyper - tensive patients. Am J Hypertens 2006 May; 19(5): Sega R, Trocino G, Lanzarotti A, Carugo S, Cesana G, Schia - vina R, et al. Alterations of cardiac structure in patients with isolated office, ambulatory, or home hypertension: Data from the general population (Pressione Arteriose Monitorate E Loro Associazioni [PAMELA] Study). Circulation 2001 Sep 18; 104(12): Kotsis V, Stabouli S, Toumanidis S, Papamichael C, Lekakis J, Germanidis G, et al. Target organ damage in "white coat hypertension" and "masked hypertension". Am J Hypertens 2008 Apr; 21(4): Hanninen MR, Niiranen TJ, Puukka PJ, Kesaniemi YA, Kahonen M, Jula AM. Target organ damage and masked hypertension in the general population: the Finn-Home study. J Hypertens 2013 Jun; 31(6): Tomiyama M, Horio T, Yoshii M, Takiuchi S, Kamide K, Nakamura S, et al. Masked hypertension and target organ damage in treated hypertensive patients. Am J Hypertens 2006 Sep; 19(9): Triantafyllou A, Anyfanti P, Douma S. Retinal arteriolar diameters and incident hypertension in initially normo tensive individuals: a masked hypertension effect? J Hypertens 2014 Aug; 32(8): Wang JW, Zhou ZQ, Hu DY. Prevalence of arterial stif - fness in North China, and associations with risk factors of cardiovascular disease: a community-based study. BMC Cardiovasc Disord 2012; 12: Verdecchia P, Reboldi GP. Hypertension and microal - buminuria: the new detrimental duo. Blood Press 2004; 13(4): de ZD, Parving HH, Henning RH. Microalbuminuria as an early marker for cardiovascular disease. J Am Soc Nephrol 2006 Aug; 17(8): Ibsen H, Wachtell K, Olsen MH, Borch-Johnsen K, Lindholm LH, Mogensen CE, et al. Does albuminuria predict cardiovascular outcome on treatment with losartan versus atenolol in hypertension with left ventricular hypertrophy? A LIFE substudy. J Hypertens 2004 Sep; 22(9): McGeechan K, Liew G, Macaskill P, Irwig L, Klein R, Klein BE, et al. Prediction of incident stroke events based on retinal vessel caliber: a systematic review and indi vidual-participant meta-analysis. Am J Epidemiol 2009 Dec 1; 170(11):

Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ, Αθήνα

Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ, Αθήνα Οι ανταγωνιστές του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνηςαλδοστερόνης βελτιώνουν τα επίπεδα του ενδοθηλιακού γλυκοκάλυκα και την αορτική σκληρία μετά από ένα έτος επιτυχούς αντιυπερτασικής αγωγής σε πρωτοδιαγνωσθέντες

Διαβάστε περισσότερα

Καρωτιδομηριαία ταχύτητα σφυγμικού κύματος σε φυσιολογική αρτηριακή πίεση και στην υπέρταση

Καρωτιδομηριαία ταχύτητα σφυγμικού κύματος σε φυσιολογική αρτηριακή πίεση και στην υπέρταση Καρωτιδομηριαία ταχύτητα σφυγμικού κύματος σε φυσιολογική αρτηριακή πίεση και στην υπέρταση Δ. Κωνσταντινίδης 1, Ε. Χατζησταματίου 1, Ι. Μπαμπάτσεβα-Βαγενά 1, Γ. Μέμο 1, Κ. Μανάκος 1, Γ. Μουστάκας 2, Ε.

Διαβάστε περισσότερα

αντίστασης στην ινσουλίνη με δείκτες μικροαγγειοπάθειας σε πληθυσμό νεοδιαγνωσμένων υπερτασικών ασθενών και νορμοτασικών ατόμων

αντίστασης στην ινσουλίνη με δείκτες μικροαγγειοπάθειας σε πληθυσμό νεοδιαγνωσμένων υπερτασικών ασθενών και νορμοτασικών ατόμων Ανασκόπηση κλινικής πράξης *Μελέτη της συσχέτισης της αντίστασης στην ινσουλίνη με δείκτες μικροαγγειοπάθειας σε πληθυσμό νεοδιαγνωσμένων υπερτασικών ασθενών και νορμοτασικών ατόμων Α. Τριανταφύλλου Χ.

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Περίπτωσης: Ασθενής με κλινικά διαφορετικές μετρήσεις 24ωρης και κατ οίκον

Παρουσίαση Περίπτωσης: Ασθενής με κλινικά διαφορετικές μετρήσεις 24ωρης και κατ οίκον Παρουσίαση Περίπτωσης: Ασθενής με κλινικά διαφορετικές μετρήσεις 24ωρης και κατ οίκον Α Κόλλιας Παθολόγος Υπότροφος ΕΚΠΑ Κέντρο Υπέρτασης, Γ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, ΓΝΝΘΑ Η Σωτηρία, Αθήνα

Διαβάστε περισσότερα

Συσχέτιση της αορτικής σκληρίας με την υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια σε νεοεμφανιζόμενη υπέρταση σε σύγκριση με νορμοτασικά άτομα*

Συσχέτιση της αορτικής σκληρίας με την υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια σε νεοεμφανιζόμενη υπέρταση σε σύγκριση με νορμοτασικά άτομα* Αρτηριακή Υπέρταση, 22, 2: 152-160, 2013 πρωτoτυπη εργασια Συσχέτιση της αορτικής σκληρίας με την υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια σε νεοεμφανιζόμενη υπέρταση σε σύγκριση με νορμοτασικά άτομα Α. Τριανταφύλλου

Διαβάστε περισσότερα

EΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ (NHANES ): Ο επιπολασμός της προϋπέρτασης ήταν 31% στο γενικό πληθυσμό των Αμερικανών ενηλίκων και ήταν συχνότερη στους άνδρες.

EΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ (NHANES ): Ο επιπολασμός της προϋπέρτασης ήταν 31% στο γενικό πληθυσμό των Αμερικανών ενηλίκων και ήταν συχνότερη στους άνδρες. Η JNC-7 εισήγαγε τον όρο «προϋπέρταση» προσδιορίζοντας άτομα των οποίων τα επίπεδα συστολικής και διαστολικής αρτηριακής πίεσης (ΑΠ) κυμαίνονται μεταξύ 120 έως 139mmHg και 80 έως 89mmHg αντίστοιχα. Chobanian

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2. ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΒΛΑΒΗ

ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2. ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΒΛΑΒΗ ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2. ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΒΛΑΒΗ Β. Νικολαΐδου 1, Ε. Γκαλιαγκούση 1, Ι. Ζωγράφου 2, Χ. Σαμπάνης 2, Ε. Γαβριηλάκη 1, Α. Λαζαρίδης

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Περιφερική αγγειοπάθεια και σακχαρώδης διαβήτης Μια από τις κύριες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Σπυρίδωνας Μαντζανίκας 1, Μαρία Αγαπίου 1, Ελένη Τριανταφυλλίδη 2, Χαρίλαος Κούτης 3, Ιωάννης Λεκάκης 4 1 RN, Γ.Ν. Αθηνών «Ιπποκράτειο» 2

Διαβάστε περισσότερα

Αρτηριακή Υπέρταση Λειτουργικός έλεγχος βλαβών οργάνων στόχων. Σταμάτης Μακρυγιάννης, Καρδιολόγος Επιμελητής Α Καρδιολογικής Κλινικής ΔΘΚΑ «ΥΓΕΙΑ»

Αρτηριακή Υπέρταση Λειτουργικός έλεγχος βλαβών οργάνων στόχων. Σταμάτης Μακρυγιάννης, Καρδιολόγος Επιμελητής Α Καρδιολογικής Κλινικής ΔΘΚΑ «ΥΓΕΙΑ» Αρτηριακή Υπέρταση Λειτουργικός έλεγχος βλαβών οργάνων στόχων Σταμάτης Μακρυγιάννης, Καρδιολόγος Επιμελητής Α Καρδιολογικής Κλινικής ΔΘΚΑ «ΥΓΕΙΑ» Τίτλος της εφημαρίδας St. Louis Post-Dispatch, 13 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

Aιμοδυναμικές διαταραχές καρδιάς και νεφρών σε ασθενείς με μη ρυθμισμένη αρτηριακή υπέρταση

Aιμοδυναμικές διαταραχές καρδιάς και νεφρών σε ασθενείς με μη ρυθμισμένη αρτηριακή υπέρταση Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία 36 ο Πανελλήνιο (Διεθνές) Καρδιολογικό Συνέδριο Θεσσαλονίκη Aιμοδυναμικές διαταραχές καρδιάς και νεφρών σε ασθενείς με μη ρυθμισμένη αρτηριακή υπέρταση Κ.Κιντής, Κ.Τσιούφης,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΥΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΕΡΥΘΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΩΝ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ

Ο ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΥΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΕΡΥΘΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΩΝ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ Ο ΝΕΟΔΙΑΓΝΩΣΘΕΙΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΥΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΕΡΥΘΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΩΝ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ Β. Νικολαΐδου 1, Ε. Γκαλιαγκούση 1, Ε. Γιαννάκη 2, Ε. Γαβριηλάκη 1, Α. Λαζαρίδης 1, Ι. Ζωγράφου

Διαβάστε περισσότερα

1 Τ α π α ι δ ι ά κ α ι ο ι έ φ η β ο ι παρουσιάζουν μεταβολές στις τιμές της ΑΠ, με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους

1 Τ α π α ι δ ι ά κ α ι ο ι έ φ η β ο ι παρουσιάζουν μεταβολές στις τιμές της ΑΠ, με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους 1 Τ α π α ι δ ι ά κ α ι ο ι έ φ η β ο ι παρουσιάζουν μεταβολές στις τιμές της ΑΠ, με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους 2 Η εφηβεία αποτελεί μια περίοδο ταχεία ανάπτυξης κατά την οποία η μ ά ζ α τ ο

Διαβάστε περισσότερα

Aρτηριακή σκληρία και μακροζωία:

Aρτηριακή σκληρία και μακροζωία: Aρτηριακή σκληρία και μακροζωία: Δεδομένα από την μελέτη ΙΚΑΡΙΑ. Π. Πιέτρη, Χ. Βλαχόπουλος, Δ. Τερεντές-Πρίντζιος, Ν. Ιωακειμίδης, Ν. Αλεξόπουλος, Π. Ξαπλαντέρης, Κ. Αζναουρίδης, Μ. Abdelrasoul, Ι. Γουργούλη,

Διαβάστε περισσότερα

24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης. Πότε συνιστάται και πώς ερμηνεύεται;

24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης. Πότε συνιστάται και πώς ερμηνεύεται; ΕΝΟΤΗΤΑ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης. Πότε συνιστάται και πώς ερμηνεύεται; Ηρακλής Αβραμόπουλος Ιατρείο Υπέρτασης Νοσοκομείο Υγεία Αθήνα % Population with Hypertension % Population with

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού:

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: Μοντέλα µε κλασσικούς παράγοντες κινδύνου: Μοντέλα µε νέους βιοδείκτες: Πως µεταβάλουν

Διαβάστε περισσότερα

Ά Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών

Ά Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών Σύγκριση ταχύτητας σφυγμικού κύματος με την υπερτροφία της αριστερής κοιλίας για την πρόγνωση της στεφανιαίας νόσου σε ασθενείς με ιδιοπαθή υπέρταση Δεδομένα από 6-ετή παρακολούθηση Ε.Κούτρα, Κ.Τσιούφης,

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Πηγή: Πρόγραμμα ΥΔΡΙΑ (MIS 346816) 6/10/2015. Δείκτες υγείας αντιπροσωπευτικού δείγματος του πληθυσμού στην Ελλάδα

Πηγή: Πρόγραμμα ΥΔΡΙΑ (MIS 346816) 6/10/2015. Δείκτες υγείας αντιπροσωπευτικού δείγματος του πληθυσμού στην Ελλάδα Δείκτες υγείας αντιπροσωπευτικού δείγματος του πληθυσμού στην Ελλάδα Υπέρταση Υπερχοληστερολαιμία Χρόνια Κατάθλιψη Φαρμακοληψία Ελένη-Μαρία Παπατέστα, Iατρός Επιστημονική Συνεργάτις Ελληνικού Ιδρύματος

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση και όργανα-στόχος. Οι βλάβες, η διάγνωση, η θεραπεία: «ΑΡΤΗΡΙΕΣ»

Υπέρταση και όργανα-στόχος. Οι βλάβες, η διάγνωση, η θεραπεία: «ΑΡΤΗΡΙΕΣ» Υπέρταση και όργανα-στόχος. Οι βλάβες, η διάγνωση, η θεραπεία: «ΑΡΤΗΡΙΕΣ» Α. Πρωτογέρου Παθολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Κέντρου Υπέρτασης, Γ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής Ancient era Όργανα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ.

ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. 14 ο Βορειοελλαδικό Καρδιολογικό Συνέδριο ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. Κ. ΤΣΙΟΥΦΗΣ, Α. ΜΑΝΩΛΗΣ, Ι. ΖΑΡΙΦΗΣ, Ε. ΚΑΛΛΙΣΤΡΑΤΟΣ, Β. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ, Α. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Στέλλα Σταμπουλή. Επίκουρη Καθηγήτρια ΑΠΘ Νεφρολογική Μονάδα Παίδων Α Παιδιατρική Κλινική ΓΝΘ Ιπποκράτειο

Στέλλα Σταμπουλή. Επίκουρη Καθηγήτρια ΑΠΘ Νεφρολογική Μονάδα Παίδων Α Παιδιατρική Κλινική ΓΝΘ Ιπποκράτειο Στέλλα Σταμπουλή Επίκουρη Καθηγήτρια ΑΠΘ Νεφρολογική Μονάδα Παίδων Α Παιδιατρική Κλινική ΓΝΘ Ιπποκράτειο Χαρακτηριστικά της ΑΠ στα παιδιά και τους εφήβους 1 Τα παιδιά και οι έφηβοι 2 παρουσιάζουν μεταβολές

Διαβάστε περισσότερα

ΓΣ Στεργίου. Κέντρο Υπέρτασης, Γ Παθολογική Κλινική Πανεπιστηµίου Αθηνών, Νοσοκοµείο Σωτηρία.

ΓΣ Στεργίου. Κέντρο Υπέρτασης, Γ Παθολογική Κλινική Πανεπιστηµίου Αθηνών, Νοσοκοµείο Σωτηρία. ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ ΠΑΙ ΙΑ - ΕΦΗΒΟΥΣ ΓΣ Στεργίου Κέντρο Υπέρτασης, Γ Παθολογική Κλινική Πανεπιστηµίου Αθηνών, Νοσοκοµείο Σωτηρία. Μέτρηση αρτ.. πίεσης σε όλα τα παιδιά >3 ετών κάθε φορά που έρχονται σε επαφή µε

Διαβάστε περισσότερα

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Σ. Θ. Λιάτης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΕΩΣ 24-ΩΡΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΣΕ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΕΩΣ 24-ΩΡΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΣΕ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΕΩΣ 24-ΩΡΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΣΕ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Δ. Μυτάς, Σ. Πατσιάνης, Β. Κακιούζη, Γ. Μουστάκας, Ν. Μούσα, Δ. Αραβαντινός, Μ.Β. Παπαβασιλείου ΓΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αρτηριακή Υπέρταση. V Kotsis 2011 Ιατρείο Υπέρτασης-24ωρης καταγραφής ΑΠ, Γ Παθολογική Πανεπιστηµιακή Κλινική, Νοσ. Παπαγεωργίου

Αρτηριακή Υπέρταση. V Kotsis 2011 Ιατρείο Υπέρτασης-24ωρης καταγραφής ΑΠ, Γ Παθολογική Πανεπιστηµιακή Κλινική, Νοσ. Παπαγεωργίου Αρτηριακή Υπέρταση V Kotsis 2011 Ιατρείο Υπέρτασης-24ωρης καταγραφής ΑΠ, Γ Παθολογική Πανεπιστηµιακή Κλινική, Νοσ. Παπαγεωργίου V Kotsis 2008 Ιατρείο Υπέρτασης-24ωρης καταγραφής ΑΠ, Γ Παθολογική Πανεπιστηµιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΕΚΤΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΕΚΤΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΕΚΤΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΠΕΤΡΟΣ Γ. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ 7 ον ΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 12/02/11 ΩΚΚ Μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης Μέτρηση

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός και ταξινόμηση

Ορισμός και ταξινόμηση Ορισμός και ταξινόμηση Επιδημιολογικός ορισμός της υπέρτασης στα παιδιά 95 η Εθ Ορισμός και ταξινόμηση της υπέρτασης στα παιδιά και τους εφήβους ΕΘ συστολικής ή/και διαστολικής ΑΠ για την ηλικία, το φύλο

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλίες σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια-επιστημονικές συναντήσεις. συνάντηση

Ομιλίες σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια-επιστημονικές συναντήσεις. συνάντηση Ομιλίες σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια-επιστημονικές συναντήσεις Τίτλος Reverse white coat effect Clinic and ambulatory blood pressure in acute stroke Αρτηριακή υπέρταση και νόσος των καρωτίδων Κλινική

Διαβάστε περισσότερα

Η Σημασία της Συνεχούς Μέτρησης της Αρτηριακής Πίεσης στην Αξιολόγηση των Οργάνων Στόχων

Η Σημασία της Συνεχούς Μέτρησης της Αρτηριακής Πίεσης στην Αξιολόγηση των Οργάνων Στόχων Η Σημασία της Συνεχούς Μέτρησης της Αρτηριακής Πίεσης στην Αξιολόγηση των Οργάνων Στόχων Β. ΚΩΤΣΗΣ MD, Ph.D, FESH ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΘΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ-24ΩΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων

Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ 1 ο βήμα : καταγραφή δεδομένων Το πιο πρακτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ CONFLICT OF INTEREST ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Να καταγράψει τον επιπολασμό του καρδιαγγειακού κινδύνου σε υπερτασικούς ασθενείς υπό θεραπεία, που

Διαβάστε περισσότερα

Ο επιπολασμός της υπέρτασης και των φαινοτύπων της ανάλογα με την ηλικία και το φύλο σε παιδιά σχολικής ηλικίας στην Ελλάδα: μελέτη Healthy Growth

Ο επιπολασμός της υπέρτασης και των φαινοτύπων της ανάλογα με την ηλικία και το φύλο σε παιδιά σχολικής ηλικίας στην Ελλάδα: μελέτη Healthy Growth ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Ο επιπολασμός της υπέρτασης και των φαινοτύπων της ανάλογα με την ηλικία και το φύλο σε παιδιά σχολικής ηλικίας

Διαβάστε περισσότερα

Μονάδα Λιπιδίων Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο Νοσοκομείο

Μονάδα Λιπιδίων Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Κωνσταντίνα Μασούρα, Κωνσταντίνος Αζναουρίδης, Χρήστος Πίτσαβος, Ιωάννης Σκούμας, Χαράλαμπος Βλαχόπουλος, Αικατερίνη Βελέντζα, Αικατερίνη Λιόντου, Κωνσταντίνος Ψαρρός, Χριστόδουλος Στεφανάδης, Δημήτρης

Διαβάστε περισσότερα

Μ. Τουμπουρλέκα, Α. Αρβανιτάκη, Σ.Α. Μουράτογλου, Α. Καλλιφατιδης, Θ. Παναγιωτίδης, Μ.Μπαζμπάνη, Γ. Γιαννακούλας, Χ. Καρβούνης

Μ. Τουμπουρλέκα, Α. Αρβανιτάκη, Σ.Α. Μουράτογλου, Α. Καλλιφατιδης, Θ. Παναγιωτίδης, Μ.Μπαζμπάνη, Γ. Γιαννακούλας, Χ. Καρβούνης Παράταση του διαστήματος QTc και αναδιαμόρφωση δεξιάς κοιλίας: μελέτη με μαγνητική τομογραφία καρδιάς σε ασθενείς με προτριχοειδική πνευμονική υπέρταση Μ. Τουμπουρλέκα, Α. Αρβανιτάκη, Σ.Α. Μουράτογλου,

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση και Αξιολόγηση της Αρτηριακής Υπέρτασης στο. Ευθυµία Νασοθύµιου MD, MSc Παθολόγος, Επιστηµονικός Συνεργάτης. Σπίτι

Μέτρηση και Αξιολόγηση της Αρτηριακής Υπέρτασης στο. Ευθυµία Νασοθύµιου MD, MSc Παθολόγος, Επιστηµονικός Συνεργάτης. Σπίτι Μέτρηση και Αξιολόγηση της Αρτηριακής Υπέρτασης στο Ευθυµία Νασοθύµιου MD, MSc Παθολόγος, Επιστηµονικός Συνεργάτης Σπίτι Κέντρο Υπέρτασης, Γ Πανεπιστηµιακή Παθολογική Κλινική, ΝΝΘΑ Η Σωτηρία, Αθήνα Γιατί

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής 55 ετών με υπέρταση και τυχαία ανεύρεση μικροϊσχαιμικών αλλοιώσεων σε MRI εγκεφάλου

Ασθενής 55 ετών με υπέρταση και τυχαία ανεύρεση μικροϊσχαιμικών αλλοιώσεων σε MRI εγκεφάλου Ασθενής 55 ετών με υπέρταση και τυχαία ανεύρεση μικροϊσχαιμικών αλλοιώσεων σε MRI εγκεφάλου Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ

Η ΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Η ΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Λεβισιανού Δ 1, Κουκούλη Μ.Π. 1, Φουφοπούλου Ε 1, Κωνσταντίνου

Διαβάστε περισσότερα

Ποιες υποκλινικές βλάβες πρέπει να αναζητούνται στα υπερτασικά άτομα; Η ταυτοποίησή τους αλλάζει την θεραπευτική μας στρατηγική;

Ποιες υποκλινικές βλάβες πρέπει να αναζητούνται στα υπερτασικά άτομα; Η ταυτοποίησή τους αλλάζει την θεραπευτική μας στρατηγική; Ποιες υποκλινικές βλάβες πρέπει να αναζητούνται στα υπερτασικά άτομα; Η ταυτοποίησή τους αλλάζει την θεραπευτική μας στρατηγική; Ι ω ά ν ν α Ε λ ε υ θ ε ρ ι ά δ ο υ Π α θ ο λ ό γ ο ς Α Π ρ ο π α ι δ ε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ: FRAMINGHAM RISK SCORE vs ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ: FRAMINGHAM RISK SCORE vs ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ: FRAMINGHAM RISK SCORE vs Π. Τσατραφύλλιας, Δ. Θεοδωράκης, Ευδοξία Μπουτμπάρα, Δήμητρα Κεσίδου, Θ. Γεωργιάδης, Σ. Παραστατίδης, Γεωργία Θεοδωροπούλου,

Διαβάστε περισσότερα

Οι κλασικοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου εξηγούν εν μέρει την. αυξημένη συχνότητα των μακροαγγειοπαθητικών επιπλοκών στα άτομα με

Οι κλασικοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου εξηγούν εν μέρει την. αυξημένη συχνότητα των μακροαγγειοπαθητικών επιπλοκών στα άτομα με ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι κλασικοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου εξηγούν εν μέρει την αυξημένη συχνότητα των μακροαγγειοπαθητικών επιπλοκών στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔΤ2). Η απώλεια των ελαστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Είδη μεταβλητών Ποσοτικά δεδομένα (π.χ. ηλικία, ύψος, αιμοσφαιρίνη) Ποιοτικά δεδομένα (π.χ. άνδρας/γυναίκα, ναι/όχι) Διατεταγμένα (π.χ. καλό/μέτριο/κακό) 2 Περιγραφή ποσοτικών

Διαβάστε περισσότερα

Στρογγυλό Τραπέζι. Παιδο-νεφρολογία. Στέλλα Σταμπουλή Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Νεφρολογική Μονάδα Παίδων 1 η Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ

Στρογγυλό Τραπέζι. Παιδο-νεφρολογία. Στέλλα Σταμπουλή Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Νεφρολογική Μονάδα Παίδων 1 η Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Στρογγυλό Τραπέζι Παιδο-νεφρολογία Στέλλα Σταμπουλή Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Νεφρολογική Μονάδα Παίδων 1 η Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Ορισμός και ταξινόμηση Τι έχει αλλάξει το 2017.. Ορισμός και

Διαβάστε περισσότερα

Π. Σταφυλάς, Π. Σαραφίδης, Σ. Γουσόπουλος, Π. Γεωργιανός, Ο. Σαμόγλου, Α.Κανάκη, Λ. Χατζηϊωαννίδης, Χ. Καλίτσης, Π. Ζεμπεκάκης, Α. Λαζαρίδης.

Π. Σταφυλάς, Π. Σαραφίδης, Σ. Γουσόπουλος, Π. Γεωργιανός, Ο. Σαμόγλου, Α.Κανάκη, Λ. Χατζηϊωαννίδης, Χ. Καλίτσης, Π. Ζεμπεκάκης, Α. Λαζαρίδης. 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Υπέρτασης Με Διεθνή Συμμετοχή 5 7 Μαρτίου 2009, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα. Π. Σταφυλάς, Π. Σαραφίδης, Σ. Γουσόπουλος, Π. Γεωργιανός, Ο. Σαμόγλου, Α.Κανάκη, Λ. Χατζηϊωαννίδης,

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία αιτιών θανάτου ςε δφο Καποδιςτριακοφσ δήμουσ του Ν. Πιερίασ (πληθυςμιακή μελζτη 20ετίασ 1991-2010)

Επιδημιολογία αιτιών θανάτου ςε δφο Καποδιςτριακοφσ δήμουσ του Ν. Πιερίασ (πληθυςμιακή μελζτη 20ετίασ 1991-2010) Επιδημιολογία αιτιών θανάτου ςε δφο Καποδιςτριακοφσ δήμουσ του Ν. Πιερίασ (πληθυςμιακή μελζτη 20ετίασ 1991-2010) Καραγιάννη Δ. 1, Μπάμπα Α. 2, Σουμανίδησ τ. 2, Ρίζοσ Π 2., Μπαλτζήσ Δ. 3, κούτασ Δ., ΚοτςαμίδηΙ.

Διαβάστε περισσότερα

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ;

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Δρ. Χρήστος Μανές Παθολόγος µε εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ Γ..Ν «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ Πρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιολογική κλινική Γ.Ν Παπανικολάου. Μιχαήλ Σιάρκος Ειδικός καρδιολόγος Υποψήφιος Διδάκτωρας Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ

Καρδιολογική κλινική Γ.Ν Παπανικολάου. Μιχαήλ Σιάρκος Ειδικός καρδιολόγος Υποψήφιος Διδάκτωρας Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ Καρδιολογική κλινική Γ.Ν Παπανικολάου Μιχαήλ Σιάρκος Ειδικός καρδιολόγος Υποψήφιος Διδάκτωρας Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ Διερεύνηση της συσχέτισης μεταξύ των αιμοδυναμικών, υπερηχογραφικών και βιοχημικών δεικτών

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΝΥΧΘΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΑΘΟΥΣ ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΙΣΜΟΥ

Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΝΥΧΘΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΑΘΟΥΣ ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΙΣΜΟΥ Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΝΥΧΘΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΑΘΟΥΣ ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΙΣΜΟΥ Σεμερτζίδης Π., Πετίδης Κ., Γκαλιαγκούση Ε., Δούμας Μ., Τριανταφύλλου Α., Δούμα

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Σακχαρώδης Διαβήτης Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Number of people with diabetes by IDF Region, 2013 IDF Diabetes Atlas.

Διαβάστε περισσότερα

Ορισµός Ταξινόµηση Επιδηµιολογία Παθογένεια Κλινική εικόνα ιαγνωστικά κριτήρια Επιπλοκές Προσέγγιση Θεραπεία Πρόληψη

Ορισµός Ταξινόµηση Επιδηµιολογία Παθογένεια Κλινική εικόνα ιαγνωστικά κριτήρια Επιπλοκές Προσέγγιση Θεραπεία Πρόληψη Ιδιοπαθής Υπέρταση Ορισµός Ταξινόµηση Επιδηµιολογία Παθογένεια Κλινική εικόνα ιαγνωστικά κριτήρια Επιπλοκές Προσέγγιση Θεραπεία Πρόληψη For adults ages 18 and older. Average of >=2 properly measured, seated

Διαβάστε περισσότερα

Θετική επίδραση της ιβαμπραδίνης στη συμπαθητική υπερδραστηριότητα και την αρτηριακή σκληρότητα σε υπερτασικούς ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο

Θετική επίδραση της ιβαμπραδίνης στη συμπαθητική υπερδραστηριότητα και την αρτηριακή σκληρότητα σε υπερτασικούς ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο 35ο Διεθνές Καρδιολογικό Συνέδριο Ξενοδοχείο Hilton Αθήνα Θετική επίδραση της ιβαμπραδίνης στη συμπαθητική υπερδραστηριότητα και την αρτηριακή σκληρότητα σε υπερτασικούς ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΠΡΩΤΕΪΝΑΣΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΓΚΑΛΛΥΜΕΝΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΠΡΩΤΕΪΝΑΣΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΓΚΑΛΛΥΜΕΝΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΠΡΩΤΕΪΝΑΣΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΓΚΑΛΛΥΜΕΝΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Σπυρόπουλος Σ 1, Παπαδόπουλος Δ 1, Περρέα Δ 2, Μουρούζης Ι 1, Δελαπόρτας Α 1, Μάσσιας Σ 2, Θωμόπουλος Κ 2, Μακρής

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ Κλινικη διαχει ριση ειδικω ν ομα δων Έφηβος

ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ Κλινικη διαχει ριση ειδικω ν ομα δων Έφηβος ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ Κλινικη διαχει ριση ειδικω ν ομα δων Έφηβος Στέλλα Σταμπουλή Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Α Παιδιατρική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Κλινικη διαχει

Διαβάστε περισσότερα

Η αξία της γενετικής ανάλυσης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια

Η αξία της γενετικής ανάλυσης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια Η αξία της γενετικής ανάλυσης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια Θωμάς Γκόσιος Εργαστήριο Μυοκαρδιοπαθειών Α Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης Οικογενειακό δένδρο I 1 2 II III IV Proband (ΙΙΙ-3)

Διαβάστε περισσότερα

Σωστή προσέγγιση της υπέρτασης στη παιδική ηλικία

Σωστή προσέγγιση της υπέρτασης στη παιδική ηλικία Σωστή προσέγγιση της υπέρτασης στη παιδική ηλικία Αναστασία Γκαμπέτα Ειδικευόμενη Β' Παιδιατρικής Κλινικής ΑΠΘ, Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ, Διδάκτωρ Ιατρικής ΑΠΘ Θεσσαλονίκη 8 Δεκεμβρίου 2018 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Πρότυποι

Διαβάστε περισσότερα

εξουδετερώσει πλήρως;

εξουδετερώσει πλήρως; Καρδιαγγειακός Κίνδυνος από την Υπέρταση Τον έχετε εξουδετερώσει πλήρως; «Aυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ

ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ Αλέξανδρος Στεφανίδης Καρδιολόγος Α Καρδιολογικό τμήμα, Γ.Ν.Νίκαιας Παρουσίαση περιστατικού Ανδρας 60 ετών, εισάγεται λόγω ΟΠΟ. Ιστορικό ΑΥ, υπερλιπιδαιμίας

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της Αλδοστερόνης στην Αρτηριακή Υπέρταση. Γκαλιαγκούση Ευγενία Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Iπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Ο ρόλος της Αλδοστερόνης στην Αρτηριακή Υπέρταση. Γκαλιαγκούση Ευγενία Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Iπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Ο ρόλος της Αλδοστερόνης στην Αρτηριακή Υπέρταση Γκαλιαγκούση Ευγενία Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ Iπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Ευεργετικά ωφέλη της θεραπείας µε ανταγωνιστές της αλδοστερόνης 30%

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Υπέρταση Συγγραφική ομάδα:

Άσκηση και Υπέρταση Συγγραφική ομάδα: Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Υπέρταση Συγγραφική ομάδα: Δίπλα Κωνσταντίνα, Λέκτορας ΤΕΦΑΑ Σερρών, Α.Π.Θ. Ζαφειρίδης Ανδρέας, Επίκουρος Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Σερρών, Α.Π.Θ. Βογιατζής Ιωάννης, Αναπληρηρωτής

Διαβάστε περισσότερα

Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ.

Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ. Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ. Τούσουλης* *A Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ Μοντέλα πρόγνωσης του Σακχαρώδη Διαβήτη Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ IDF Diabetes Atlas 5th Edition 2012 Update 3.8 million men and women worldwide

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολικό Σύνδρομο και Καρδιά

Μεταβολικό Σύνδρομο και Καρδιά Μεταβολικό Σύνδρομο και Καρδιά Β. ΚΩΤΣΗΣ MD, Ph.D, FESH ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΘΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ-24ΩΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ Γ ΠΑΘOΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΠΘ ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Διάγνωση του

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ

ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΝΕΜΠΙΒΟΛΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΡΜΠΕΣΑΡΤΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΗ ΑΟΡΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΣΕ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ Χ. Λουτράδης,1

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση. Είναι η πίεσή σας καλά ρυθμισμένη;

Υπέρταση. Είναι η πίεσή σας καλά ρυθμισμένη; Υπέρταση 180 100 Είναι η πίεσή σας καλά ρυθμισμένη; "Aυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΑΥ & ΣΔ: Κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνητότητας παγκοσμίως ΑΥ & ΣΔ: Βασικοί παράγοντες ανάπτυξης καρδιαγγειακής

Διαβάστε περισσότερα

Κλινικά χαρακτηριστικά ασθενών με ανθεκτική υπέρταση: δεδομένα από την Πανελλήνια καταγραφή HERHODOTOS

Κλινικά χαρακτηριστικά ασθενών με ανθεκτική υπέρταση: δεδομένα από την Πανελλήνια καταγραφή HERHODOTOS 35ο Διεθνές Καρδιολογικό Συνέδριο Ξενοδοχείο Hilton Αθήνα Κλινικά χαρακτηριστικά ασθενών με ανθεκτική υπέρταση: δεδομένα από την Πανελλήνια καταγραφή HERHODOTOS Κ.Τσιούφης, Κ.Δημητριάδης, Α.Κασιακόγιας,

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG

Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων στον προ-διαβήτη. Έχει θέση; IFG Δρ Σταύρος Μπούσμπουλας Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής & Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Νίκαιας Πειραιά Προ-διαβήτης

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτοπαθής αλδοστερονισμός. Δούμας Μιχάλης Παθολόγος

Πρωτοπαθής αλδοστερονισμός. Δούμας Μιχάλης Παθολόγος Πρωτοπαθής αλδοστερονισμός Δούμας Μιχάλης Παθολόγος Πρωτοπαθής Αλδοστερονισμός Σύνδρομο: υπέρταση αλδοστερόνη ρενίνη Ερωτήματα Γιατί πρέπει να ψάξουμε; Είναι συχνός; Αξίζει τον κόπο και τα χρήματα; Ποιούς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε βλάβη οργάνων - στόχων: Σε ποια όργανα µπορούµε να την αξιολογήσουµε και πως:

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε βλάβη οργάνων - στόχων: Σε ποια όργανα µπορούµε να την αξιολογήσουµε και πως: Τι ονοµάζουµε βλάβη οργάνων - στόχων: Σε ποια όργανα µπορούµε να την αξιολογήσουµε και πως: Πως επηρεάζει τη διάγνωση αξιολόγηση της υπέρτασης: Πως επηρεάζει την θεραπεία της υπέρτασης: Χρήση στην καθηµερινή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΟΣΤΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΜΑΓΚΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤ. ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ, Α ΠΑΝ. ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

ΟΡΘΟΣΤΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΜΑΓΚΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤ. ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ, Α ΠΑΝ. ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΟΡΘΟΣΤΑΤΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΜΑΓΚΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤ. ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ, Α ΠΑΝ. ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Δεν έχω να δηλώσω σύγκρουση συμφερόντων ORTHOSTATIC HYPERTENSION: REVIEW ARTICLE ORTHOSTATIC

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΟΥΣ ΤΟΥ DIPPING ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΟΥΣ ΤΟΥ DIPPING ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΟΥΣ ΤΟΥ DIPPING ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Γ. Μήτρου, Φ. Αθανασίου, Ε. Αμμολοχίτου, Μ. Μανδαράκα Συστεγαζόμενα ιατρεία ΕΟΠΥΥ Χώρα Άνδρου Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Συννοσηρότητα

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Συννοσηρότητα Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Συννοσηρότητα Αγγελική Κυπράκη, Ιατρός Άνοια και συννοσηρότητα Η άνοια ορίζεται ως διαταραχή κατά την οποία παρατηρείται έκπτωση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ Καρδιακή ανεπάρκεια & Κατάθλιψη θέμα μεγάλου ενδιαφέροντος: λόγω του υψηλού επιπολασμού τους & της τάσης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΣ ΒΥΘΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ

ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΣ ΒΥΘΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΣ ΒΥΘΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΗΜΗΤΡΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ ΧΕΙΡ. ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΝ ΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΙΑΒΗΤΗ 2 ο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Ι.Κ.Α. «ΠΑΝΑΓΙΑ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΣ ΒΥΘΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ: ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΑΠΌ ΑΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Καρδιολογικό τμήμα, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΠΛΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟ-ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ (DIABESITY) Α. Γαλλή-Τσινοπούλου

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΠΛΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟ-ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ (DIABESITY) Α. Γαλλή-Τσινοπούλου 23ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΔΕΒΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 2009 ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΠΛΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟ-ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ (DIABESITY) Α. Γαλλή-Τσινοπούλου Τσινοπούλου¹, Μ. Γραμματικοπούλου¹, Ε. Εμμανουηλίδου¹,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΟΥ RS ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ

ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΟΥ RS ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΟΥ RS2200733 ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ Ν. ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ(1), Κ. ΚΑΛΛΙΝΔΕΡΗ(2), Κ. ΚΟΣΚΙΝΑΣ(1), Κ. ΡΩΣΣΙΟΣ(1), Ε. ΠΑΓΚΟΥΡΕΛΙΑΣ1), Π. ΚΥΡΙΑΚΟΥ(1), Μ. ΜΑΥΡΟΥΔΗ(1),

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διδάσκοντες: Α. Καλτσάτου 2016-2017 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ (ΑΥ) Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚA

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ (ΠΑΝ): Ο Σφυρο-Βραχιόνιος Δείκτης (ΣΒΔ) ως βασικό διαγνωστικό µέσο της ΠΑΝ

ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ (ΠΑΝ): Ο Σφυρο-Βραχιόνιος Δείκτης (ΣΒΔ) ως βασικό διαγνωστικό µέσο της ΠΑΝ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ (ΠΑΝ): Ο Σφυρο-Βραχιόνιος Δείκτης (ΣΒΔ) ως βασικό διαγνωστικό µέσο της ΠΑΝ Dr. ΜΕΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, PhD ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ - ΑΓΓΕΙΟΛΟΓΟΣ Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στρατιωτικός Ιατρός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΣΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΣΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΣΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ Δρ. Παντελής Α. Σαραφίδης Α Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Στόχοι αντιυπερτασικής αγωγής σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές και στόχοι της αντι τ ϋπε π ρ ε τ ρ α τ σ α ι σ κή κ ς ή θε θ ρ ε α ρ πε π ί ε ας

Αρχές και στόχοι της αντι τ ϋπε π ρ ε τ ρ α τ σ α ι σ κή κ ς ή θε θ ρ ε α ρ πε π ί ε ας Αρχές και στόχοι της αντιϋπερτασικής θεραπείας Η Συνύπαρξη Παραγόντων Κινδύνου Πολλαπλασιάζει τον Κίνδυνο Εµφάνισης Καρδιαγγειακών Συµβαµάτων Κάπνισµα Υπέρταση (ΣΠ 195 mmhg) x 1,6 x 4,5 x 3 x 16 x 6 x

Διαβάστε περισσότερα

Οι διαφορές ως προς την αορτική σκληρία σε υπερτασικούς ασθενείς µε ιδιαιτέρως ακραία επίπεδα HDL χοληστερόλης

Οι διαφορές ως προς την αορτική σκληρία σε υπερτασικούς ασθενείς µε ιδιαιτέρως ακραία επίπεδα HDL χοληστερόλης Οι διαφορές ως προς την αορτική σκληρία σε υπερτασικούς ασθενείς µε ιδιαιτέρως ακραία επίπεδα HDL χοληστερόλης Ελένη Τριανταφυλλίδη, Δηµήτριος Μπενάς, Στέφανος Βλάχος, Ιγνάτιος Οικονοµίδης, Αντώνης Σχοινάς,

Διαβάστε περισσότερα

Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή

Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας. 1 Παίρνετε

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας

Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας Δ. Παρασκευής Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή

Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή Κωνσταντίνος Αζναουρίδης Επιµελητής Καρδιολογίας 1 η Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α. 37 ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ 37 ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ Σ. Λαγουδάκου, Π. Δερµάτης, Μ. Μαριόλης, Γ. Αρµατάς,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΟΥΡΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΟΥΡΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΟΥΡΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ Μ.Β.Παπαβασιλείου, Γ.Μουστάκας, Σ.Πατσιάνης, Α.Αναστασοπούλου, Δ.Μυτάς, Γ.Γκιωνάκης Σισμανόγλειον

Διαβάστε περισσότερα

Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» 2

Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» 2 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΥΟΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΚΟΙΛΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΞΑΜΗΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ ΚΑΙ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες και ενημέρωση για την αντιμετώπιση της υπέρτασης Γ. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Γ.Ν.Α. <<ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ>> ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

Κατευθυντήριες οδηγίες και ενημέρωση για την αντιμετώπιση της υπέρτασης Γ. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Γ.Ν.Α. <<ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ>> ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Κατευθυντήριες οδηγίες και ενημέρωση για την αντιμετώπιση της υπέρτασης Γ. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Γ.Ν.Α. ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία (ESC) και η Ευρωπαϊκή Εταιρεία της Υπέρτασης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΟΥ ΟΥΡΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ.

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΟΥ ΟΥΡΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ. ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΟΥ ΟΥΡΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ. Σταματελάτου Mαρία¹, Κοντολαιμάκη Καλλιόπη¹, Ριζούλη Μαριάννα², Δασενάκη Μαρία¹, Μαρκάκη Αναστασία². 1.Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων?

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Αζιλσαρτάνη: Ο νέος, ισχυρός ανταγωνιστής υποδοχέων αγγειοτασίνης ΙΙ. Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ GW University, Washington, DC

Αζιλσαρτάνη: Ο νέος, ισχυρός ανταγωνιστής υποδοχέων αγγειοτασίνης ΙΙ. Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ GW University, Washington, DC Αζιλσαρτάνη: Ο νέος, ισχυρός ανταγωνιστής υποδοχέων αγγειοτασίνης ΙΙ Μιχάλης Δούμας Παθολόγος Β ΠΠ Κλινική ΑΠΘ GW University, Washington, DC Δήλωση συμφερόντων Τιμητικές αμοιβές από: Novartis, Menarini,

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη της οξείας επίδρασης της κατανάλωσης μπύρας στην ενδοθηλιακή λειτουργία και την αρτηριακή σκληρία

Μελέτη της οξείας επίδρασης της κατανάλωσης μπύρας στην ενδοθηλιακή λειτουργία και την αρτηριακή σκληρία Μελέτη της οξείας επίδρασης της κατανάλωσης μπύρας στην ενδοθηλιακή λειτουργία και την αρτηριακή σκληρία υγιών εθελοντών Κ. Καράτζη, PhD (Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο) Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ΥΠΕΡΤΑΣΗ

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ΥΠΕΡΤΑΣΗ Εύα Καρπάνου Υπερτασικό Ιατρείο ΩΚΚ Ιωάννινα 28/2/2015 Tuesday, March 10, 15 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ΥΠΕΡΤΑΣΗ Εύα Καρπάνου Υπερτασικό Ιατρείο ΩΚΚ Ιωάννινα 28/2/2015 Tuesday, March 10, 15

Διαβάστε περισσότερα

Η επίδραση των ανταγωνιστών αλδοστερόνης στους παχύσαρκους υπερτασικούς

Η επίδραση των ανταγωνιστών αλδοστερόνης στους παχύσαρκους υπερτασικούς ΒΗΜΑ ΝΕΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η επίδραση των ανταγωνιστών αλδοστερόνης στους παχύσαρκους υπερτασικούς Ηλιάκης Παναγιώτης Επιστημονικός συνεργάτης Μονάδα Υπέρτασης, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική κλινική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 4 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ 1 Στις 2 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός της υπέρτασης:στο ιατρείο και εκτός. Χάρης Γράσσος MD,FESC,PhD Διευθυντής Καρδιολόγος Γ.Ν.Α ΚΑΤ

Ορισμός της υπέρτασης:στο ιατρείο και εκτός. Χάρης Γράσσος MD,FESC,PhD Διευθυντής Καρδιολόγος Γ.Ν.Α ΚΑΤ Ορισμός της υπέρτασης:στο ιατρείο και εκτός. Χάρης Γράσσος MD,FESC,PhD Διευθυντής Καρδιολόγος Γ.Ν.Α ΚΑΤ 2013 ESH/ESC Hypertension Guidelines Οδηγίες για την μέτρηση της ΑΠ Evidence Class Level I B H μέτρηση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΜΕ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ

Η ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΜΕ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ Η ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΜΕ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ Θ. ΖΕΓΚΟΣ, Δ. ΠΑΡΧΑΡΙΔΟΥ, Γ. ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ, Α. ΖΙΑΚΑΣ, Σ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗΣ, Χ. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Εργαστήριο μυοκαρδιοπαθειών Ά Καρδιολογική Κλινική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. ρ Κων/νος ημητρακόπουλος Επιμελητής Α ΕΣΥ Β Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. ρ Κων/νος ημητρακόπουλος Επιμελητής Α ΕΣΥ Β Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ρ Κων/νος ημητρακόπουλος Επιμελητής Α ΕΣΥ Β Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Αύξηση της αρτηριακής πίεσης πάνω από τα φυσιολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες για την Υπέρταση 2018

Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες για την Υπέρταση 2018 Eπίκαιρο Άρθρο Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες για την Υπέρταση 2018 Μ.Σ. Καλλίστρατος Α.Ι. Μανώλης ΑρτηρΙΑΚη υπερταση, επιδημιολογια ΚΑΙ ΚΙνδυνοΣ Παγκοσμίως, περισσότεροι από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι

Διαβάστε περισσότερα