ΚΩ ΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Transcript

1 ΚΩ ΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

2 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ 2/2 Οι Κώδικες Πρακτικής [ Κ.Π. ] για τις εργασίες στις Εσωτερικές Εγκαταστάσεις [Ε.Ε.] του Φυσικού Αερίου [Φ.Α.], συντάχθηκαν µε ευθύνη της µε σκοπό Να προσδιορισθούν, µε ποιες διαδικασίες εργασιών και µε ποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά υλικών πρέπει να εφαρµόζονται οι επιµέρους όροι των κανονισµών στις εσωτερικές εγκαταστάσεις, τις οποίες ελέγχει η και ως εκ τούτου Να διευκολύνονται τόσο ο µελετητής όσο και ο εγκαταστάτης στην εφαρµογή του ισχύοντος Κανονισµού των Εσωτερικών Εγκαταστάσεων Φυσικού Αερίου. Με τους Κώδικες Πρακτικής που ακολουθούν ο µελετητής και ο εγκαταστάτης αποκτούν έναν οδηγό πως να επιλέξουν πως να τοποθετήσουν, και πως να ελέγξουν τις σωληνώσεις, τα εξαρτήµατα και τις συσκευές ώστε ολόκληρη η εσωτερική εγκατάσταση να είναι και σύµφωνη µε τους κανονισµούς αλλά και σύµφωνη µε τις διαδικασίες ελέγχου που εφαρµόζει η, προκειµένου να τροφοδοτήσει µια Ε.Ε. µε Φ.Α. Σε καµία περίπτωση οι Κώδικες Πρακτικής δεν υποκαθιστούν τους ισχύοντες Εθνικούς Κανονισµούς για τις εσωτερικές εγκαταστάσεις του Φ.Α. Σε κάθε περίπτωση µία εσωτερική εγκατάσταση σχεδιάζεται και κατασκευάζεται µε βάση τις προδιαγραφές υλικών και εξαρτηµάτων και το πλαίσιο των εργασιών, που προσδιορίζονται στον αντίστοιχο κανονισµό, όπως αυτός έχει εγκριθεί από την Πολιτεία και ισχύει σε εθνική κλίµακα. Τόσο ο µελετητής µηχανικός όσο και ο εγκαταστάτης τεχνικός θα πρέπει να µελετήσουν και να γνωρίζουν πολύ καλά τον κανονισµό µε βάση τον οποίο θα πρέπει να κατασκευασθεί µια εσωτερική εγκατάσταση, για να µπορέσουν στη συνέχεια να εφαρµόσουν αποτελεσµατικά τον Κώδικα Πρακτικής για κάθε επιµέρους περίπτωση. Οι Κώδικες Πρακτικής που αναπτύσσονται στις επόµενες σελίδες αφορούν µόνο τις εργασίες στις εσωτερικές εγκαταστάσεις φυσικού αερίου µε πίεση λειτουργίας µέχρι 25 mbar, δηλαδή στις εσωτερικές εγκαταστάσεις για οικιακή χρήση του ΦΑ. ή για µικρή επαγγελµατική. Αυτοί οι Κώδικες Πρακτικής διαµορφώθηκαν µε βάση τον κανονισµό εσωτερικών εγκαταστάσεων που ισχύει σήµερα (ΦΕΚ963/ΤΕΥΧΟΣ Β/15/07/03). Για τις εργασίες στις εσωτερικές εγκαταστάσεις σε µεγάλες επαγγελµατικές ή βιοµηχανικές χρήσεις και εποµένως µε υψηλότερες πιέσεις λειτουργίας, η ΕΠΑ 2

3 3/3 ΑΤΤΙΚΗΣ θα διαµορφώσει σύντοµα ανάλογους κώδικες στα πλαίσια του αντίστοιχου εθνικού κανονισµού. Ιούλιος

4 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 4/4 ΜΕΡΟΣ Ι ΟΡΟΛΟΓΙΑ 1. ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΙΚΤΥΩΝ 2. ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΜΕΡΟΣ ΙΙ ΙΚΤΥΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 1. ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ 1.1 Γενικά 1.2 Παροχή Αερίου 1.3 ιαστασιολόγηση Αγωγών 1.4 Πίεση Αερίου 1.5 Έλεγχος πίεσης και Σηµεία έκπλυσης δικτύου(εξαεριστικά) 1.6 Σχεδιασµός Σωληνώσεων 2. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ 2.1 Γενικά 2.2 Αναγνώριση & Σήµανση 2.3 Προστασία Σωληνώσεων 2.4 Αποστάσεις από άλλα δίκτυα 2.5 Επιλογή Υλικών 2.6 Χιτώνια Αγωγών 2.7 Συνδέσεις 2.8 Στήριξη σωληνώσεων 2.9 Σωληνώσεις εκτός κτιρίου εντός εδάφους 2.10 Σωληνώσεις σε ιαµερίσµατα 2.11 Ελληνικός Οικοδοµικός Κανονισµός 3. ΠΡΟΣΘΕΤΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 3.1 Χειροκίνητες Βάνες 3.2 Σηµεία Έκπλυσης - Εξαεριστικά 3.3 Σηµεία Ελέγχου Πίεσης 3.4 Βάνες Αυτόµατης Αποµόνωσης 3.5 Ανιχνευτές Αερίου 4

5 4. ΕΙ ΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ 5/5 4.1 Σωλήνες µέσα στους τοίχους 4.2 Σωλήνες µέσα σε φρεάτια 4.3 Αεροστεγή Φρεάτια και κλειστοί Χώροι 5. ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΕΓΑΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΛΥΣΗ ΙΚΤΥΟΥ 5.1 Γενικά 5.2 Έλεγχος αντοχής εσωτερικών εγκαταστάσεων 5.3 Μεθοδολογία εργασιών σε σωληνώσεις µε διάµετρο έως 28mm για χαλκοσωλήνα ή 25mm για χαλυβδοσωλήνα Εργασίες ελέγχου στεγανότητας Εργασίες έκπλυσης 5.4 Μεθοδολογία εργασιών σε εγκαταστάσεις µε διάµετρο µεγαλύτερη των 28mm για χαλκοσωλήνα και 25mm για χαλυβδοσωλήνα Εργασίες ελέγχου στεγανότητας Εργασίες έκπλυσης 6. ΣΗΜΕΙΑ ΤΕΛΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ - ΚΑΠΝΑΓΩΓΟΙ 1 ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ 1.1 Είδος Αερίου 1.2 Κατηγορία Συσκευής 1.3 Θερµογόνος ύναµη (Θ ) 1.4 είκτης Wobbe 1.5 Ονοµαστική Ισχύς Συσκευών 1.6 Πίεση Λειτουργίας 1.7 CE Ένδειξη 2 ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΚΑΠΝΑΓΩΓΟΥ 2.1 Συσκευές µε Καπναγωγό Τύπου A 2.2 Συσκευές µε Καπναγωγό Τύπου Β 2.3 Συσκευές µε Καπναγωγό Τύπου C 5

6 6/6 3 ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΕΡΙΣΜΟΥ 3.1 Συσκευές Τύπου A 3.2 Συσκευές Τύπου B Ισχύος Εισόδου έως 70 KW σε µια Κατοικία 3.3 Συσκευές Τύπου B Ισχύος Εισόδου έως 54 KW ή και Μεγαλύτερης σε ένα Λεβητοστάσιο 3.4 Συσκευές Τύπου C Ισχύος Εισόδου έως 70 KW 3.5 Κατασκευή Θυρίδων Αερισµού 4 ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΠΝΑΓΩΓΟΥ 4.1 Συσκευές Τύπου B Ισχύος Εισόδου έως70 KW σε µια Κατοικία 4.2 Συσκευές Τύπου B Ισχύος Εισόδου έως 54 KW ή και Μεγαλύτερης σε ένα Λεβητοστάσιο 4.3 Συσκευές Τύπου C Ισχύος Εισόδου έως 70 KW 4.4 Κατασκευή Καπναγωγού 5 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΙΑΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑΤΟΣ 5.1 Θέση Εγκατάστασης 5.2 Εγκατάσταση Συσκευής 5.3 Αερισµός 5.4 Συνδέσεις Αερίου 5.5 Σταθερότητα 5.6 Ηλεκτρικές Συνδέσεις 5.7 Έλεγχος Σφαλµάτων 6 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΧΥΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΩΝ ΤΥΠΟΥ Α 6.1 Θέση Εγκατάστασης 6.2 Εγκατάσταση Συσκευής 6.3 Αποστάσεις 6.4 Αερισµός 6.5 Συνδέσεις Αερίου 6.6 Συνδέσεις Νερού 6.7 Έλεγχος Σφαλµάτων 6

7 7 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΩΝ ΤΥΠΟΥ B Ή C ΙΣΧΥΟΣ ΜΕΧΡΙ 70 KW 7.1 Θέση Εγκατάστασης 7.2 Εγκατάσταση και Αποστάσεις 7.3 Αερισµός 7.4 Προσαρµογή Καπναγωγών 7.5 Αποµάκρυνση Συµπυκνωµάτων 7.6 Συνδέσεις Αερίου 7.7 Συνδέσεις Νερού 7.8 Ηλεκτρικές Συνδέσεις 7.9 Έλεγχος Σφαλµάτων 8 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΥΣΤΗΡΩΝ ΤΥΠΟΥ B ΙΣΧΥΟΣ ΜΕΤΑΞΥ 54 KW ΚΑΙ 1.8 MW 8.1 Θέση και Εγκατάσταση Καυστήρων 8.2 Αποστάσεις 8.3 Αερισµός 8.4 Προσαρµογή Καπναγωγών 8.5 Αποµάκρυνση Συµπύκνωσης 8.6 Συνδέσεις Αερίου 8.7 Συνδέσεις Νερού 8.8 Ηλεκτρικές Συνδέσεις και Έλεγχοι 8.9 Έλεγχος Σφαλµάτων 7/7 7

8 8/8 ΜΕΡΟΣ Ι Ο Ρ Ο Λ Ο Γ Ι Α 8

9 9/9 1 ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΙΚΤΥΩΝ -Βάνα Αυτόµατης ιακοπής Μια ηλεκτρική βάνα που έχει σχεδιαστεί να διακόπτει αυτόµατα τη ροή του αερίου, εάν δοθεί κάποιο εξωτερικό σήµα. - ιάµετρος Για τον αγωγό από χάλυβα ο όρος «διάµετρος» αναφέρεται στην ονοµαστική εσωτερική διάµετρο, ενώ για τους χάλκινους αγωγούς ως «διάµετρος» ορίζεται η ονοµαστική εξωτερική διάµετρος. -Εγκατάσταση Σωληνώσεων Όλες οι σωληνώσεις παροχής αερίου που βρίσκονται µετά την έξοδο του µετρητή, µέσα στο χώρο του καταναλωτή. -Εξαρτήµατα Αγωγών Όλες οι ενώσεις, οι καµπύλες, οι γωνίες και τα ταυ που χρησιµοποιούνται για την διάταξη των αγωγών σε µία εγκατάσταση σωληνώσεων. -Μετρητής Αερίου Μία διάταξη συνδεδεµένη στην έξοδο ενός παροχετευτικού αγωγού για να καταγράφει την ποσότητα του αερίου, που διέρχεται από τον παροχετευτικό αγωγό και τροφοδοτείται σε µία εσωτερική εγκατάσταση. -Παρέµβυσµα Μια πλάκα που τοποθετείται ανάµεσα στις δύο φλάντζες και εµποδίζει την διαφυγή του αερίου. -Πίεση οκιµής Στεγανότητας Η πίεση που θα ασκηθεί κατά την διάρκεια της δοκιµής στεγανότητας και που θα είναι µεγαλύτερη από την πίεση λειτουργίας. -Πίεση Λειτουργίας Η πίεση που ασκείται µέσα στην σωλήνωση υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας. 9

10 10/10 -Πίεση Παροχής Η ονοµαστική πίεση του αερίου που παρέχεται στην είσοδο του µετρητή ενός καταναλωτή. -Πίεση Σφάλµατος Η µέγιστη πίεση που θα µπορούσε να ασκηθεί υπό συνθήκες δυσλειτουργίας και που θα είναι µεγαλύτερη της πίεσης σχεδιασµού. -Πίεση Σχεδιασµού Η µέγιστη πίεση, που κάθε µέρος ξεχωριστά ή όλο το σύστηµα σωληνώσεων αερίου έχει σχεδιαστεί για να αντέχει, υπό προβλεπόµενες λειτουργικές συνθήκες. Η πίεση σχεδιασµού δεν θα πρέπει να είναι µικρότερη της πίεσης σφάλµατος. -Φίλτρο -Φρεάτιο ιάταξη από την οποία διέρχεται το αέριο για να καθαριστεί Ένας κλειστός χώρος που προσφέρεται για την εξυπηρέτηση διάφορων αναγκών ενός κτιρίου και βρίσκεται είτε στο εσωτερικό, είτε στο εξωτερικό του κτιρίου. -Χειροκίνητος Βάνα Αποµόνωσης Μια χειροκίνητη βάνα που εγκαθίσταται στις σωληνώσεις για να µπορεί να διακόψει την παροχή του αερίου. -Χιτώνιο ιάταξη σωλήνα που τοποθετείται σε ειδικές κατασκευές εσωτερικών εγκαταστάσεων και µέσα από τον οποίο διέρχεται µία σωλήνωση αερίου. 10

11 2 ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΣΥΣΚΕΥΩΝ 11/11 Αέρια Αναφοράς Αέρια δοκιµής, µε τα οποία θα λειτουργήσει συσκευή υπό ονοµαστικές συνθήκες, όταν θα τροφοδοτείται µε την αντίστοιχη ονοµαστική πίεση. Ανιχνευτής φλόγας Μία διάταξη που παρακολουθεί την ύπαρξη ή µη σωστής φλόγας σε ένα καυστήρα. Ασφάλεια ροής είκτης Wobbe ευτερεύον Καπναγωγός Εξισορροπηµένος Καπναγωγός (κλειστού φλογοθαλάµου Εύκαµπτος Σύνδεσµος Μια διάταξη που δεν επιτρέπει στις συνθήκες που επικρατούν µέσα στον δευτερεύοντα καπναγωγό να επηρεάσει την απόδοση της καύσης της συσκευής. Ο λόγος της θερµογόνου δυνάµεως του αερίου δια της τετραγωνικής ρίζας της σχετικής πυκνότητας του αερίου υπό τις ίδιες συνθήκες αναφοράς. Ο είκτης Wobbe εκφράζεται ως ανώτερος ή κατώτερος ανάλογα µε την τιµή της θερµογόνου δύναµης, που χρησιµοποιείται Το µέρος του συστήµατος ενός καπναγωγού που συνδέει τον πρωτεύοντα καπναγωγό, µέσω µιας ασφάλειας ροής µε το τερµατικό του καπναγωγού. Μια διάταξη οµόκεντρων σωληνώσεων που µεταφέρουν τον αέρα της καύσης από το εξωτερικό περιβάλλον στο θάλαµο καύσης και τα καυσαέρια αντίστροφα Ένας αγωγός µε κατάλληλες απολήξεις σύνδεσης ειδικά σχεδιασµένος για να είναι αρκετά εύκαµπτος - που διευκολύνει την σύνδεση της συσκευής µε έναν αγωγό εγκατάστασης και επιτρέπει την µικρή µετακίνηση της συσκευής (χωρίς να είναι απαραίτητη η αποσύνδεση) ή την απορρόφηση των κραδασµών. 11

12 12/12 Θερµογόνος ύναµη Ισοδύναµος Καπναγωγός Καπναγωγός Η ποσότητα θερµότητας που εκλύεται ανά µονάδα όγκου ή µάζας αερίου που παράγεται κατά την πλήρη, στοιχειοµετρική, καύση σε συνθήκες κανονικής πίεσης (1013 mbar) Το ύψος ενός ευθύγραµµου, κάθετου καπναγωγού, που µετράται από την βάση του πρωτεύοντα καπναγωγού µέχρι το τερµατικό και έχει διάµετρο ίδια µε τον πρωτεύοντα Ένα σύστηµα αποµάκρυνσης των προϊόντων της καύσης στο περιβάλλον. Κλειστός φλογοθάλαµος Μηχανισµός Ασφαλούς Αποµάκρυνσης των Προϊόντων της Καύσης Μηχανισµός Επίβλεψης της Φλόγας Μία εστία όπου ο αέρας της καύσης δεν λαµβάνεται από τον περιβάλλοντα χώρο της συσκευής. Ένας µηχανισµός που διακόπτει για λόγους ασφαλείας την παροχή αερίου στον καυστήρα, σε περίπτωση εκροής προϊόντων της καύσης στην ασφάλεια ροής. Ένα σύστηµα που, ανταποκρινόµενο στα σήµατα του ανιχνευτή φλόγας, είτε διατηρεί ανοιχτή την παροχή αερίου, είτε την κλείνει (εάν σβήσει η φλόγα). Ονοµαστική θερµική Ισχύς Εισόδου Οπισθανάφλεξη Πρωτεύον καπναγωγός Συσκευή Ανοιχτού Καπναγωγού (τύπος Β) Συσκευή Κλειστού Καπναγωγού (τύπος C) Είναι η θερµορροή την οποία εκµεταλλεύεται µία συσκευή αερίου για την ονοµαστική θερµική φόρτιση. Είναι το φαινόµενο κατά το οποίο γίνεται µεταφορά της καύσης από τον χώρο του καυστήρα σε ένα σηµείο αντίθετα στην ροή του αέρα/ αερίου. Το µέρος του συστήµατος ενός καπναγωγού που είναι µέρος της συσκευής και απάγει τα καυσαέρια από το θάλαµο καύσης Μια συσκευή που έχει σχεδιαστεί να λειτουργεί µε την χρήση καπναγωγού που αποµακρύνει τα προϊόντα της καύσης στο εξωτερικό περιβάλλον. Ο αέρας της καύσης έλκεται άµεσα από το χώρο µέσα στον οποίο βρίσκεται η συσκευή. Μια συσκευή µε κλειστό φλογοθάλαµο, που παίρνει τον αέρα καύσης από το εξωτερικό περιβάλλον 12

13 Συσκευή Συµπύκνωσης Συσκευή xωρίς Καπναγωγό (τύπου Α) 13/13 Μια συσκευή στην οποία εκλύεται και λανθάνουσα θερµότητα από τους υδρατµούς των προϊόντων της καύσης, Μια συσκευή που έχει σχεδιαστεί να λειτουργεί χωρίς την χρήση καπναγωγού και τα προϊόντα της καύσης αναµειγνύονται µε τον αέρα του δωµατίου ή του χώρου µέσα στον οποίο βρίσκεται η συσκευή. Τερµατικό Καπναγωγού Ένα εξάρτηµα που προσαρµόζεται στην έξοδο του καπναγωγού και επιτρέπει ή βοηθά στην αποµάκρυνση των προϊόντων της καύσης, µειώνει την είσοδο ρευµάτων αέρος και αποτρέπει την είσοδο ξένων σωµάτων που θα µπορούσαν να φράξουν τον καπναγωγό 13

14 14/14 ΜΕΡΟΣ ΙΙ ΙΚΤΥΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ 14

15 1. ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ 15/ Γενικά Οι παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπ όψιν στον σχεδιασµό ενός εσωτερικού δικτύου, είναι η αντοχή των υλικών, η εµφάνιση, η θέση, το κόστος τους και το αν χρειάζονται προστασία ή όχι από τη διάβρωση. Κατά τον σχεδιασµό των συστηµάτων σωληνώσεων, δέουσα προσοχή θα πρέπει να δίνεται στην πιθανότητα µελλοντικής επέκτασης λόγω πρόσθετων αναγκών του καταναλωτή. Επίσης προκειµένου να αναβαθµιστούν και να καλυφθούν βασικές απαιτήσεις ασφαλείας των ενοίκων ή ιδιοκτητών ενός κτιρίου θα πρέπει να υπάρχει ένα σχέδιο της εσωτερικής εγκατάστασης αερίου κοντά στον κύριο µετρητή αερίου. Ο σχεδιασµός, της εγκατάστασης και ο έλεγχος σφαλµάτων στα συστήµατα αγωγών µέσα σε κτίρια εξαρτώνται από παράγοντες όπως, η πίεση και η διάµετρος του σωλήνα. Ο σχεδιασµός, η εγκατάσταση και η επιθεώρηση θα πρέπει να εκτελούνται από κατάλληλα καταρτισµένους, ικανούς και έµπειρους τεχνικούς όπως αυτό ορίζεται στον Τεχνικό κανονισµό 1.2 Παροχή όγκου αερίου Η απαιτούµενη µέγιστη παροχή όγκου του αερίου καθώς και η πιθανή µελλοντική ανάγκη αύξησης της παροχής θα πρέπει να λαµβάνεται υπ όψιν προκειµένου να γίνει σωστή επιλογή της διαµέτρου των σωληνώσεων. 1.3 ιαστασιολόγηση αγωγών Η διαστασιολόγηση των αγωγών είναι η απαιτούµενη για την επαρκή τροφοδότηση κάθε συσκευής µε αέριο. Υπάρχουν αρκετά θεωρητικά µοντέλα που µπορούν να χρησιµοποιηθούν ανάλογα µε την πίεση, το µέγεθος της εγκατάστασης και τα πρότυπα που χρησιµοποιούνται ως σηµεία αναφοράς. Οι µέθοδοι διαστασιολόγησης βασίζονται σε µια θεωρητική διάµετρο που απαιτείται για την παράδοση του απαραίτητου όγκου αερίου µε µέγιστη απώλεια πίεσης 1mbar κατά µήκος του αγωγού. Στους παρακάτω υπολογισµούς λαµβάνονται υπ όψιν το µήκος των σωληνώσεων έως την κάθε συσκευή, ο αριθµός των συνδέσεων και η µέγιστη παροχή όγκου του αερίου που θα πρέπει να περάσει από κάθε τµήµα της εγκατάστασης. Οι πίνακες µετατρέπουν τα µήκη των αγωγών και τις διερχόµενες παροχές σε διαµέτρους αγωγών. 15

16 16/ Εσωτερική Εγκατάσταση µε διαµέτρους αγωγών έως και 28mm Χαλκού / 25mm Χάλυβα Η θεωρητική διάµετρος του αγωγού θα πρέπει να καθορίζεται σύµφωνα µε τους Πίνακες 1, 2 & 3. Είναι γνωστό ότι όταν το αέριο ρέει µέσα από συνδέσεις, υφίσταται απώλεια πίεσης λόγω τριβών. Ο ακόλουθος πίνακας 1 παρουσιάζει ισοδύναµα µήκη που πρέπει να προστεθούν στο µήκος των σωληνώσεων της εγκατάστασης έτσι ώστε να ισοσταθµιστεί η αντίσταση των γωνιών, καµπυλών και των ταυ, µε εκείνη την αντίσταση που θα προκαλούνταν αν αντί γωνιών, καµπυλών και των ταυ είχαµε ευθύγραµµα τµήµατα. Πίνακας 1 Ισοδύναµο Μήκος Για Χρήση στους Υπολογισµούς της ιαστασιολόγησης των Αγωγών Ονοµαστική ιάµετρος Χαλκού Επιπλέον µήκος κατά προσέγγιση για την αντιστάθµιση των Γωνιών, των Καµπύλων και των Ταυ 90 o Καµπύλη Γωνία Ταυ mm (m) (m) (m) Μέχρι Το ισοδύναµο µήκος των σωληνώσεων µιας νέας εγκατάστασης καθορίζεται εάν προσθέσουµε στο πραγµατικό µήκος των σωληνώσεων το ισοδύναµο των συνδέσεων που δίνεται στον Πίνακα 1. Γνωρίζοντας τη διερχόµενη ποσότητα του αερίου που απαιτείται από τις συσκευές χρησιµοποιείστε είτε τον Πίνακα 2 για τους χάλκινους αγωγούς, είτε τον Πίνακα 3 για τους χαλύβδινους αγωγούς για τον προσδιορισµό των κατάλληλων διαστάσεων του σωλήνα. Ακολούθως µέσα από τους πίνακες 2 ή 3 (αναλόγως του είδους της σωλήνωσης) και γνωρίζοντας την απαιτούµενη ποσότητα αερίου για κάθε συσκευή, είναι δυνατό να προσδιορισθεί η κατάλληλη διάµετρος για κάθε τµήµα της εγκατάστασης. 16

17 17/17 Πίνακας 2 ιερχόµενη Ποσότητα Αερίου από Αγωγούς Χαλκού βάση της Μέγιστης Παροχής για Πτώση Πίεσης 1mbar Χάλκινος Αγωγός σύµφωνα µε τον ΕΛΟΤEN1057 ιάµετρος Αγωγού Μήκος Αγωγού (m) ιερχόµενη Ποσότητα (m 3 /ώρα) 12 mm mm mm mm mm Πίνακας 3 ιερχόµενη Ποσότητα Αερίού από Αγωγούς Χάλυβα βάση της Μέγιστης Παροχής για Πτώση Πίεσης 1mbar Μέγεθος του Σωλήνα (διάµετρος) Χαλύβδινος Αγωγός σύµφωνα µε τον ΕΛΟΤEN Μήκος Χαλύβδινου Σωλήνα (m) ιερχόµενη Ποσότητα (m 3 /ώρα) 6 mm mm mm mm mm mm

18 18/18 Παράδειγµα Υπολογισµού κατά την Χρήση µιας Μόνο Συσκευής: Σύµφωνα µε τους παραπάνω πίνακες 1,2,3 υπολογίζουµε την διάµετρο της σωλήνωσης 90 o Γωνία 90 o Γωνία 10 m Σωλήνας Χαλκού (πραγµ. µήκος) Συσκευή 90 o Γωνία 1.5 m 3 /ώρα Μετρητής Προσδιορισµός ισοδύναµου µήκος του αγωγού Τρεις γωνίες από τον πίνακα 1 δίνουν ένα ισοδύναµο µήκος (3 x 0.5) = 1.5m Εποµένως το ισοδύναµο µήκος του χαλκού = Πραγµατικό + Ισοδύναµο γωνίας 90 0 = = 11.5 (χρήση 12)m Από τον Πίνακα 2 και συσχετίζοντας την γραµµή µήκους (m) µε την απαιτούµενη παροχή της συσκευής (m 3 /h). Είναι εµφανές ότι η κατάλληλη διατοµή της σωλήνας είναι 22mm. ΠΡΟΣΟΧΗ Για 12m χάλκινου σωλήνα και 1,3m 3 /h η κατάλληλη διατοµή σωλήνωσης είναι τα 18 mm που όµως δεν ικανοποιεί τα 1,5m 3 /h που αποτελεί το ελάχιστο όριο παροχής της συσκευής του παραδείγµατος Εγκατάσταση Αγωγών µε διάµετρο Μεγαλύτερο από 28mm σε Χαλκό ή 25mm Χάλυβα Αντίστοιχα µε την παράγραφο η θεωρητική διάµετρος των σωληνώσεων για τις παραπάνω διαµέτρους θα πρέπει να καθορίζεται σύµφωνα µε τους Πίνακες 4 & 5. Όπως διατυπώθηκε και στην προηγούµενη παράγραφο, όταν το αέριο περνά µέσα από εξαρτήµατα και συνδέσεις, υφίσταται απώλειες πίεσης λόγω τριβών. Ο ακόλουθος πίνακας (4) δίνει ισοδύναµα µήκη, τα οποία θα προστεθούν στο µήκος της εγκατάστασης έτσι ώστε να ισοσταθµιστεί η αντίσταση στις γωνίες, τις καµπύλες και τα ταυ, µε την αντίσταση (πτώση πίεσης) που θα είχαµε σε ευθύγραµµα τµήµατα. 18

19 19/19 Τα εξαρτήµατα σύνδεσης για χάλκινους σωλήνες πρέπει να είναι σύµφωνα µε τα πρότυπα ΕΛΟΤ ΕΝ Πίνακας 4 Ισοδύναµο Μήκος Συνδέσεων Χαλκού και Χάλυβα Ονοµαστικό Μέγεθος Χάλυβας Αγωγού (mm) Χαλκός o καµπύλη & ταυ γωνία & τάπες Το ισοδύναµο µήκος του αγωγού των νέων εγκαταστάσεων καθορίζεται από την πρόσθεση του πραγµατικού µήκους των σωληνώσεων και του ισοδύναµου που προκύπτει από τον Πίνακα 4. Γνωρίζοντας την διερχόµενη ποσότητα αερίου που απαιτείται από τις συσκευές, και προκειµένου να προσδιορισθεί το κατάλληλο µέγεθος της σωλήνωσης χρησιµοποιείστε τον Πίνακα 5 Πίνακας 5 ιερχόµενη ποσότητα αερίου από αγωγούς Χαλκού/Χάλυβα βάση της µέγιστης παροχής για πτώση πίεσης 1mbar Ονοµαστικό Μήκος Αγωγού (m) Μέγεθος Αγωγού (mm) (διάµετρος) Χάλυβας Χαλκός ιερχόµενη Ποσότητα (m 3 /ώρα) Παράδειγµα υπολογισµού χρησιµοποιώντας µια και µόνο συσκευή Η Επιθυµητή διαδροµή αγωγού είναι 17µέτρα χάλυβα Η Παροχή όγκου είναι 17m 3 /ώρα Ο κατά προσέγγιση αριθµός των καµπυλών είναι 5 Χρησιµοποιώντας τον Πίνακα 5 βρίσκετε την κατάλληλη στήλη για το µήκος της διαδροµής του αγωγού (σε αυτό το στάδιο δεν χρειάζεται να αφήσετε περιθώριο για εξαρτήµατα). Για το δικό µας παράδειγµα βλέπετε ότι τα 17 µέτρα µας παραπέµπουν 19

20 20/20 ανάµεσα σε δύο στήλες - 20 µέτρα και 15 µέτρα (οι δύο αριθµοί παρουσιάζονται σκιασµένοι στον Πίνακα 5). Παρατηρήστε τις στήλες των 15 και 20 µέτρων αγωγού ώστε να βρεθεί το φορτίο αερίου (στρογγυλοποιηµένο) που θέλετε (π.χ. 17m 3 /h) και προσπαθήστε να βρείτε την διάµετρο του αγωγού που θα παρείχε το θερµικό φορτίο µέσα στα πλαίσια την µέγιστης επιτρεπόµενης πτώσης του 1 mbar. Για το παράδειγµά µας έχουµε 17m 3 /ώρα εποµένως µπορείτε να δείτε ότι 15m αγωγού θα παρέχουν 22m 3 /ώρα και τα 20m θα παρέχουν 19m 3 /ώρα (περισσότερο δηλαδή από το επιθυµητό) µε ονοµαστικό µέγεθος αγωγού 40mm. Μπορούµε να υποθέσουµε λοιπόν ότι τα 17µέτρα θα παρείχαν ενδιάµεσα φορτία αυτών των αριθµών και θα µας παρείχαν το επιθυµητό φορτίο αερίου. (Το αµέσως µικρότερο µέγεθος αγωγού δεν θα µας παρείχε το επιθυµητό θερµικό φορτίο (δηλαδή ) το επόµενο µέγεθος αγωγού θα µας παρείχε µεγαλύτερο από το επιθυµητό φορτίο εάν υπάρχει πιθανότητα επέκτασης των σωληνώσεων ή προσθήκης νέων επιπλέον συσκευών, τότε σε αυτό το στάδιο θα πρέπει να αφήσετε περιθώριο στην διάµετρο των σωληνώσεων. Σηµείωση: Η διάµετρος σε αυτούς τους πίνακες αφορούν την ονοµαστική εσωτερική διάµετρο των χαλύβδινων σωληνώσεων και την ονοµαστική εξωτερική διάµετρο για τις χάλκινες σωληνώσεις. Τώρα που ορίσαµε ότι ένας σωλήνας 40mm θα παρέχει τουλάχιστον 19m 3 /ώρα θα πρέπει να ελέγξουµε τα εξαρτήµατα. Ο πίνακας 4 θα καθορίσει τα ισοδύναµα µήκη του αγωγού που θα προκύψουν από τα επιλεγόµενα εξαρτήµατα. Στο παράδειγµα δίνονται 17m υφιστάµενου σωλήνα και 5 καµπυλών. Κάθε καµπύλη υπό αυτές τις συνθήκες έχει ισοδύναµο µήκος 1 µέτρου (βλέπε Πίνακα 4 ). Εποµένως το συνολικό ισοδύναµο µήκος που προκύπτει είναι Ισοδ. Μήκος = Παρόν (17) + Εξαρτήµατα Ισοδ. (5 x 1) = = 22µέτρα Σε αυτό το σηµείο θα πρέπει να ανατρέξουµε στον αρχικό πίνακα για να διασφαλιστεί ότι τα 40mm αγωγού θα εξακολουθήσουν να παρέχουν το απαραίτητο φορτίο αερίου µέσα στα πλαίσια των περιορισµών της µέγιστης πτώσης πίεσης. Προσθέτοντας λοιπόν στο σύνολο, τα επιπλέον µέτρα για τις συνδέσεις προκύπτει ένα σύνολο 22 µέτρων. Χρησιµοποιώντας την ίδια τεχνική προσδιορίστε το θερµικό φορτίο κατά µήκος της γραµµής για αγωγό µεγέθους 40mm, όπως αντίστοιχα ενεργήσαµε για τους αγωγούς των 15m και 20m. 20

21 21/21 Τώρα θα πρέπει αν στρογγυλοποιήσουµε τα 22 µέτρα (ισοδύναµό µήκος) και να ψάξουµε στην διπλανή στήλη των 25m. Εκεί θα δούµε ότι αυτή η διάµετρος θα µας δώσει παροχή αερίου 17 m 3 /ώρα µε πτώση πίεσης µικρότερη από 1mbar. Εποµένως το (ισοδύναµο) µήκος των 22m θα είναι αποδεκτό µε έναν αγωγό µεγέθους 40mm. Ωστόσο, εάν η παροχή αερίου επρόκειτο να αυξηθεί σε 18 m 3 /ώρα τότε θα έπρεπε να αυξήσουµε το µέγεθος του αγωγού έτσι ώστε να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες µας. Οι Πίνακες για τις διαµέτρους έχουν υπολογιστεί εκ των προτέρων έτσι ώστε να µπορούν να παρέχουν την κατά προσέγγιση διερχόµενη ποσότητα, ανάλογα πάντα µε την διάµετρό τους και την δεδοµένη απόσταση, µε µέγιστη πτώση πίεσης 1 mbar. Σε περίπτωση που χρησιµοποιηθεί µικρότερο µήκος αγωγού, τότε όπως είναι φυσικό η πτώση της πίεσης θα είναι µικρότερη. Για την ακρίβεια η πτώση της πίεσης θα ήταν αναλογική του υφιστάµενου µήκούς του αγωγού που χρησιµοποιείται, για παράδειγµα: 12 µέτρα σωλήνα χαλκού των 22mm θα παρέχει 3.9m 3 /ώρα µε µέγιστη πτώση πίεσης 1 mbar. Εάν µόνο 6 µέτρα αγωγού 22mm επρόκειτο να χρησιµοποιηθεί τότε η κατά προσέγγιση απώλεια πίεσης θα ήταν το µισό του 1 mbar δηλαδή 0.5 mbar. 1.4 Πίεση Αερίου Για όλες τις σωληνώσεις, είναι σηµαντικό να διασφαλίζεται ότι τα υλικά, τα µηχανικά στοιχεία, οι µέθοδοι σύνδεσης κτλ. θα µπορέσουν να αντέξουν τους ελέγχους πίεσης που γίνονται. Για οδηγίες σχετικά µε τις δοκιµές στεγανότητας και έκπλυσης, ανατρέξτε µέρος ΙΙ στην ενότητα 5. Η πτώση της πίεσης µέσα στο σύνολο της εσωτερικής εγκατάστασης δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 1.3 mbar. 1.5 Έλεγχος πίεσης και σηµεία έκπλυσης Για τον καθαρισµό και την δοκιµαστική λειτουργία των σωληνώσεων και των καυστήρων ελέγχου, θα πρέπει να υπάρχουν σηµεία ελέγχου πίεσης καθώς και σηµεία έκπλυσης. Τέτοια σηµεία πρέπει να βρίσκονται στην αρχή των σωληνώσεων, µετά από βάνες, καθώς και σε αλλαγή πορείας των σωληνώσεων. 1.6 Σχεδιασµός σωληνώσεων Στο στάδιο του σχεδιασµού των σωληνώσεων, θα πρέπει επίσης να λαµβάνονται υπ όψιν πιθανές προσθήκες συνδέσεων και επεκτάσεις του δικτύου. Για περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης και προκειµένου να είναι ασφαλείς οι κάτοικοι ενός κτιρίου θα πρέπει να υπάρχει ένα σχέδιο της σωλήνωσης αερίου και να τοποθετηθεί ένα αντίγραφο του όσο δυνατόν πιο κοντά στον κύριο µετρητή. 21

22 22/22 2 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ Γενικά Οι κώδικες αυτοί καλύπτουν µόνο σωληνώσεις εσωτερικής εγκατάστασης χαλκού και χάλυβα. Η εγκατάσταση των σωληνώσεων θα πρέπει να προστατεύεται ή να τοποθετείται σε µέρος όπου δεν θα εκτίθεται σε µηχανικές βλάβες. Η εσωτερική διάµετρος των σωληνώσεων της εγκατάστασης δεν θα πρέπει να περιορίζεται από συστροφές, προεξοχές, ξένα σώµατα ή οτιδήποτε άλλο. 2.2 Αναγνώριση και Σήµανση Οι σωληνώσεις Φυσικού Αερίου θα πρέπει να φέρουν κατάλληλη σήµανση, όπως για παράδειγµα µια χρωµατική κωδικοποίηση, χρώµατος Κίτρινου. Στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν περισσότεροι από ένας αγωγός αερίου, η διάκριση µπορεί να γίνεται µε µια ταινία άλλου χρώµατος( π.χ ανοιχτού κίτρινου). Ως εναλλακτική λύση µπορεί να χρησιµοποιηθεί µια µόνιµη σήµανση που θα προσδιορίζει τον τύπο του αερίου που µπορεί να χρησιµοποιηθεί. Σε µεγαλύτερες εγκαταστάσεις θα πρέπει να τοποθετείται η ένδειξη της κατεύθυνσης της ροής του αερίου. Κίτρινη Ταινία Σήµανσης 2.3 Προστασία Σωληνώσεων Συναρµολογηµένες σωληνώσεις και εξαρτήµατα θα πρέπει να περάσουν από έλεγχο στεγανότητας αερίου πριν εφαρµοστεί οποιοδήποτε είδος προστασίας και πριν οι σωληνώσεις και τα εξαρτήµατα τοποθετηθούν µέσα στο έδαφος. Σωληνώσεις εσωτερικής εγκατάστασης και εξαρτήµατα δεν θα πρέπει να εγκατασταθούν σε θέσεις όπου υπάρχει πιθανότητα πρόκλησης διάβρωσης. Εάν αυτό είναι αναπόφευκτο οι σωληνώσεις και τα εξαρτήµατα θα πρέπει είτε να κατασκευάζονται από αντιδιαβρωτικά υλικά, είτε να προστατεύονται κατάλληλα. 22

23 23/23 Θα πρέπει να χρησιµοποιούνται άρτια εργοστασιακά κατασκευασµένες και προστατευµένες σωληνώσεις και εξαρτήµατα που επικαλύπτονται, επενδύονται, γαλβανίζονται και βάφονται. Επίσης αποφεύγεται κάθε είδους ζηµιά στην προστασία που µπορεί να προκληθεί κατά τη διάρκεια: της Αποθήκευσης της Κατασκευής της εγκατάστασης του Περάσµατος µέσα από τρύπες και χιτώνια Η προστασία που έχει ήδη εφαρµοστεί, θα πρέπει να ελέγχεται για τυχόν ρωγµές ή άλλα ελαττώµατα ώστε να εξασφαλίζεται η απαραίτητη στεγανότητα πριν από τη χρήση. Οποιοδήποτε ελάττωµα στην προστασία θα µπορούσε να δηµιουργήσει εστία διάβρωσης. Στα σηµεία όπου πρέπει να γίνει σύνδεση, θα πρέπει να κοπεί το προστατευτικό κάλυµµα για να µπορέσουν να συνδεθούν οι σωλήνες. Η προστασία των συνδέσεων απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή καθώς τα σπειρώµατα των χαλύβδινων αγωγών είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην διάβρωση εάν µείνουν εκτεθειµένα. Όλες οι συνδέσεις χάλυβα και χαλκού θα πρέπει να προστατεύονται από την διάβρωση µε την εφαρµογή δύο στρωµάτων κίτρινης µπογιάς 60 micron (RAL 1022 to DIN 2403 ) Εκεί όπου δεν µπορούν να χρησιµοποιηθούν ή να αποκτηθούν εργοστασιακές µέθοδοι προστασίας σωληνώσεων και εξαρτηµάτων, θα πρέπει να εφαρµόζεται ταινία περιτύλιξης PE. Οι σωλήνες θα πρέπει να προστατεύονται επίσης από πιθανή εσωτερική διάβρωση που µπορεί να προκληθεί πριν από την παράδοση και κατά την αποθήκευση ή την τοποθέτηση. Για το λόγο αυτό θα πρέπει οι άκρες τους να σφραγίζονται Αποστάσεις Αγωγών αερίου από άλλα δίκτυα Στους αγωγούς θα πρέπει να υπάρχει αρκετή απόσταση ανάµεσα σε αυτούς και σε άλλες παροχές εκτός και αν παρεµβάλλεται µεταξύ τους µονωτικό υλικό. Θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον 100 mm περιθώριο από τα καλώδια ηλεκτρισµού καθώς και άλλες παροχές όταν αυτά είναι εµφανή και 50 mm όταν οι σωληνώσεις είναι εντοιχισµένες. Η απόσταση µεταξύ σωληνώσεων αερίου και νερού θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 50 mm. Οι ηλεκτρικοί µετρητές χρειάζονται ελάχιστη απόσταση 1m εκτός εάν ένα πυρίµαχο διάφραγµα τοποθετηθεί µεταξύ του αγωγού αερίου και του µετρητή οπότε αυτή η απόσταση µπορεί να ελαττωθεί. Οι σωληνώσεις σε περιβάλλον µε υγρασία χρειάζονται µεγαλύτερο περιθώριο από τις παραπάνω αποστάσεις. 23

24 24/ Επιλογή των Υλικών Η δέουσα προσοχή θα πρέπει να δίδεται στις οδηγίες των κατασκευαστών, όταν θα επιλέγονται τα υλικά που θα χρησιµοποιηθούν για τη διανοµή φυσικού αερίου ώστε µόνο τα κατάλληλα-πιστοποιηµένα υλικά να χρησιµοποιούνται Αγωγοί Χάλυβα Η µέγιστη επιτρεπόµενη πίεση λειτουργίας για τους αγωγούς χάλυβα εξαρτάται από τις προδιαγραφές και το είδος του χάλυβα που χρησιµοποιείται. Οι χαλύβδινοι σωλήνες για τις εσωτερικές εγκαταστάσεις αερίου θα πρέπει να είναι σύµφωνα µε το πρότυπο ΕΛΟΤ EN Αγωγοί Χαλκού Οι αγωγοί και τα εξαρτήµατα χαλκού δεν θα πρέπει να χρησιµοποιούνται σε µεγέθη µεγαλύτερα των 54 mm διαµέτρου και θα πρέπει να επιλέγεται το κατάλληλο είδος για τη συγκόλληση. Οι αγωγοί χαλκού θα πρέπει να προστατεύονται από τις µηχανικές βλάβες. Οι χάλκινοι σωλήνες θα πρέπει να είναι σύµφωνα µε το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ Χιτώνια Αγωγών Όλοι οι αγωγοί οι οποίοι διαπερνούν µέσα από πάτωµα, οροφή, ή τοίχο ενός κτιρίου θα πρέπει να καλύπτονται σε όλο το µήκος τους µε χιτώνια. Κατά µήκος του χιτωνίου θα πρέπει να αποφεύγονται συνδέσεις των σωληνώσεων. Το χιτώνιο θα πρέπει να σφραγίζεται: Ανάµεσα στο χιτώνιο και τα τούβλα Στο εσωτερικό ανάµεσα στο χιτώνιο και τον αγωγό, µε πυρανθεκτική µαστίχα. Στην δεύτερη περίπτωση το χιτώνιο θα πρέπει να σφραγίζεται από την µία µόνο πλευρά, κατά προτίµηση δηλαδή της πλευράς που βρίσκεται σε ανοιχτό χώρο. Το χιτώνιο ενός κουτιού µετρητή θα πρέπει να σφραγίζεται στο σηµείο εισόδου στο κτίριο. Ένα κενό τουλάχιστον 3mm θα πρέπει να υπάρχει γύρω από τον αγωγό προκειµένου ο αγωγός να µπορεί να εισαχθεί στο χιτώνιο. (για σωληνώσεις διαµέτρου µεγαλύτερης των 80mm το κενό ανάµεσα στον αγωγό και το χιτώνιο θα πρέπει να είναι κατ ελάχιστο 13mm). Τα χιτώνια θα πρέπει να είναι από κατάλληλα υλικά, ώστε να µην µειώνουν την πυρανθεκτικότητα των δοµών στις οποίες τοποθετούνται. Συνήθως γίνονται από το ίδιο υλικό που κατασκευάζεται η σωλήνωση. 24

25 ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΧΙΤΩΝΙΩΝ ΣΕ ΣΥΜΠΑΓΗ ΠΑΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟΙΧΟΥΣ 25/25 25

26 26/ Συνδέσεις Οι τεχνικές της σύνδεσης των αγωγών στις εσωτερικές εγκαταστάσεις αερίου εξαρτώνται από το είδος του υλικού που θα χρησιµοποιηθεί 2.6 Αγωγοί Χάλυβα Οι αγωγοί χάλυβα συνδέονται µεταξύ τους, µέσω εξαρτηµάτων. Οι συνδέσεις αυτές γίνονται ή µε κωνικό σπείρωµα ή µε συγκόλληση ή µε φλάντζες. Η µέθοδος σύνδεσης που θα χρησιµοποιηθεί εξαρτάται από την θέση των σωληνώσεων, τη διάµετρο τους και την µέγιστη πίεση λειτουργίας τους, όπως αυτά ορίζονται στον παρακάτω Πίνακα 6. Πίνακας 6 Τρόποι σύνδεσης Αγωγών Χάλυβα και Εξαρτηµάτων Μέγεθος (Εξ. ιάµ.) mm 0 έως bar Έως έως έως έως 100 Πάνω από 100 Κάτω από το έδαφος εως 2.0 bar Σπείρωµα ή Συγκόλληση Συγκόλληση 2.0 εως 7.0 bar Μέθοδοι Συγκόλλησης Πάνω από το έδαφος 0 εως bar Συγκόλληση εως 2.0 bar Σπείρωµα ή Συγκόλληση 2.0 εως 7.0 bar Για ψηλά κτίρια ή µέσα σε Φρεάτια εως έως εως bar bar bar Σπείρωµα ή Συγκόλληση Συγκόλληση Συνδέσεις Χάλυβα µε σπείρωµα ή συγκόλληση θα πρέπει να γίνεται σύµφωνα µε τα πρότυπα που ορίζονται στον ακόλουθο Πίνακα 7. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Εφ όσον δεν υπάρχουν Ευρωπαϊκά Πρότυπα, αναφέρονται Βρετανικά ή άλλα Πρότυπα για καθοδήγηση 26

27 27/27 Πίνακας 7 - Πρότυπα Συγκόλλησης και σπειρώµατος Φλάντζες BS 10 BS 1560 BS 4504 Βιδωτή Σπειρώµατα BS 21 ISO R7/ ISO 898 Χαλύβδινα Εξαρτήµατα BS 1740 Part 1 BS 143 & 1256 ή DIN έως DIN Συγκολληµένη Με λαιµό BS 10 BS 1560 BS 4504 ή DIN Μη εφαρµόσιµο BS 1965 Οι στεγανοποίηση των κοχλιώσεων πρέπει να γίνεται µε τα κατάλληλα στοιχεία στεγανοποίησης. Αυτά θα είναι εναερόβιες κόλλες οι οποίες θα ικανοποιούν τα πρότυπα ΕΛΟΤ ΕΝ (το ΕΛΟΤ ΕΝ µπορεί να χρησιµοποιηθεί µέχρι την ονοµαστική διάµετρο DN50) Η ταινία τεφλόν επίσης µπορεί να χρησιµοποιείται σε κωνικά σπειρώµατα. Μέθοδος Επικάλυψης σπειρώµατος µε ταινία τεφλόν 27

28 28/28 Τα υλικά των παρεµβυσµάτων για συνδέσεις φλαντζών θα πρέπει να είναι κατάλληλα για την δεύτερη οικογένεια αερίων. Η στεγανότητα όλων των ενώσεων θα πρέπει να ελέγχεται προτού εφαρµοστεί τυχόν προστατευτικό κάλυµµα ή πριν τον εγκιβωτισµό µέσα σε κανάλι ή χαντάκι και πριν την αντιδιαβρωτική προστασία. Εάν οι σωληνώσεις πρόκειται να τοποθετηθούν σε έδαφος που µπορεί να προκαλέσει διάβρωση, αυτές θα πρέπει να προστατεύονται µε επικάλυψη από αυτοκόλλητη ταινία ΡΕ µε µέγιστη επικάλυψη 50%. 2.7 Αγωγοί Χαλκού Το είδος του χαλκού που χρησιµοποιείται ορίζεται από το πρότυπο ΕΛΟΤ EN Στις εσωτερικές εγκαταστάσεις φυσικού αερίου στην Αττική οι αγωγοί από χαλκό είναι βαρέως τύπου και το απαιτούµενο πάχος τοιχώµατος περιγράφεται στον Πίνακα 8. Πίνακας 8 Πάχος Τοιχώµατος για Εγκατάσταση Αγωγού Χαλκού Εξωτερική ιάµετρος (mm) Πάχος Τοιχώµατος (mm) Έως 18 1,2 22 1, Από 35 έως 54 2 Αγωγοί χαλκού µεγαλύτερης των 54mm διαµέτρου δεν θα πρέπει να χρησιµοποιούνται για εγκαταστάσεις Φυσικού Αερίου. Εάν ο αγωγός χαλκού πρόκειται να τοποθετηθεί µέσα στο έδαφος θα πρέπει να είναι εργοστασιακά προστατευµένοι επικαλυµµένοι ( π.χ. µαλακή σωλήνα χαλκού, χωρίς συνδέσεις) και δεν θα πρέπει να συνδέονται µε σωληνώσεις χάλυβα. Επιπλέον, κάθε προστατευτικό χιτώνιο δηλαδή περίβληµα δεν θα πρέπει να εφαρµόζεται πριν αποδειχθεί µε δοκιµές ότι η στεγανότητα της εγκατάστασης είναι άριστη. Οι σωληνώσεις από χαλκό συνδέονται µε τα εξαρτήµατα τους µε σκληρή κόλληση (ασηµοκόλληση µε θερµοκρασία τήξης C) Οι συγκολληµένοι µε σκληρή κόλληση / χαλκό σύνδεσµοι θα πρέπει να ελέγχονται οπτικά προσεκτικά αφού έχει ολοκληρωθεί η συγκόλληση του συνδέσµου. Είναι πιθανόν οι σκληρά συγκολληµένοι αγωγοί µικρής διαµέτρου να ικανοποιούν τον έλεγχο στεγανότητας τη στιγµή της ολοκλήρωσης της εγκατάστασης εξαιτίας της υπερβολικής ποσότητας του µέσου συγκόλλησης η οποία όµως µπορεί τελικά να προκαλέσει διαρροή. Κατά τον οπτικό έλεγχο θα πρέπει ν αναζητηθεί συνεχής κοίλος κράµατος συγκόλλησης γύρω από τον σύνδεσµο µεταξύ του εξαρτήµατος και του αγωγού. Στις σωληνώσεις των εσωτερικών εγκαταστάσεων θα πρέπει να γίνονται δοκιµές στεγανότητας πριν εφαρµοστεί οποιοδήποτε είδος προστατευτικού καλύµµατος ή προτού η σωλήνωση εγκιβωτισθεί. 28

29 29/29 Η εφαρµογή της κρέµας συγκόλλησης πρέπει να γίνεται µε προσοχή απλώνοντας την κρέµα µε µια βούρτσα πάνω στον αγωγό του χαλκού και µέσα στο εξάρτηµα. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγονται ερεθισµοί στο δέρµα. Οι σωληνώσεις εγκατάστασης αερίου από χαλκό µπορούν να συνδεθούν και µε την µέθοδο της ψυχρής συµπίεσης, εξωτερικής διαµέτρου µέχρι 54mm. Το σύστηµα αυτό απαιτεί διάφορα ειδικά εξαρτήµατα, συµπεριλαµβανοµένων των Ο-ring seals (στεγνωτικών παρεµβασµάτων κυκλικής διατοµής) υψηλής θερµοκρασίας, τα οποία συσφίγγονται πάνω στον αγωγό χαλκού χρησιµοποιώντας ένα ηλεκτρικό εργαλείο. Η µέθοδος αυτή µπορεί να χρησιµοποιηθεί µόνο σε προσβάσιµα σηµεία, ελεγχόµενα, και όπου θα µπορεί να γίνει η σύσφιξη τους µε ευκολία. Η χρήση τέτοιου είδους συνδέσεων, δεν χρησιµοποιείται όταν οι αγωγοί πρόκειται να τοποθετηθούν µέσα στο έδαφος, ή σε µη επισκέψιµα φρεάτια. 2.8 Στήριξη σωληνώσεων Γενικά Όλες οι σωληνώσεις θα στηρίζονται µε την χρήση υλικών επαρκούς αντοχής, ποιότητας και µεγέθους, µε σκοπό την διασφάλιση της ασφάλειας της στήριξης της εγκατάστασης. Σε ορισµένες περιπτώσεις, µικρά κάθετα µήκη σε κατά τα άλλα οριζόντιες διαδροµές αγωγών είναι δυνατό να θεωρηθούν ως αυτοστηριζόµενα. Οι αποστάσεις στήριξης δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τις αποστάσεις που αναγράφονται στον Πίνακα 9. Οι προδιαγεγραµµένες αποστάσεις αφορούν µόνο συνθήκες αυτόστάθµισης. Οι αποστάσεις αυτές και η στήριξη θα πρέπει να σχεδιάζονται πρωταρχικά, εάν πρόκειται να πραγµατοποιηθούν υδραυλικές δοκιµές ή εάν αναµένονται επιπλέον φορτία. 29

30 Πίνακας 9 Μέγιστη Απόσταση Ανάµεσα στις Στηρίξεις για Οριζόντιους και Κάθετους Αγωγούς 30/30 Ονοµαστική ιάµετρος για χαλύβδινους σωλήνες (εξωτερική διάµετρος για χάλκινους) (mm) Βιδωτός χάλυβας Μέγιστη Απόσταση (m) Συγκολληµένος χάλυβας Χαλκός 15 (15) (18) 20 (22) 25 (28) 32 (35) 40 (42) 50 (54) εν συνίσταται εν συνίσταται Οι σωληνώσεις θα πρέπει να διέρχονται από τµήµατα και δοµές του κτιρίου όπου θα µπορούν να τοποθετηθούν στηρίξεις χωρίς άσκηση πιέσεων πέραν του σηµείου αντοχής. Για σχετικά ευπαθείς δοµές, οι αποστάσεις για τις στηρίξεις θα πρέπει να µειωθούν έτσι ώστε να διανέµεται το φορτίο. Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση επιπλέον στηρίξεων κοντά στα µηχανικά εξαρτήµατα όπως οι συνδέσεις µε φλάντζες, εξαρτήµατα σύνδεσης, διακλαδώσεις εξόδου και βάνες ή σε οποιοδήποτε άλλο σηµείο αναµένεται επιπρόσθετο φορτίο. 30

31 2.9 Σωληνώσεις εκτός κτιρίου εντός εδάφους 31/31 Οι υπόγειες σωληνώσεις κάτω από χώµα ή κάτω από επιφάνεια µε κυκλοφορία οχηµάτων θα πρέπει να έχουν βάθος από την επιφάνεια του εδάφους τουλάχιστον 375 mm. Οι θαµµένες σωληνώσεις χαλκού ή χάλυβα, κάτω από τσιµέντο σε περιοχή που περνούν µόνο πεζοί θα πρέπει να έχουν βάθος τουλάχιστον 40 mm από την επιφάνεια. Όταν χρησιµοποιείται αγωγός από χάλυβα και το µήκος του υπερβαίνει τα 30m θα πρέπει να ληφθεί µέριµνα για προστασία του αγωγού µε παθητική καθοδική προστασία. Παροχή αερίου Τοίχος σπιτιού Ειδική βάνα Χιτώνιο Βάνα Έκτακτης Ανάγκης 375 mm ελάχιστη απόσταση άτω από ά 40 mm απόσταση από πλάκες πεζοδροµίου 40mm ελάχιστη απόσταση από µπετόν ή πλάκες πεζοδροµίου Προστατευόµενος µε πλαστική επένδυση µαλακός χαλκός / χάλυβας 2.10 Εγκατάσταση Σωληνώσεων σε ιαµερίσµατα Όπου εγκαθίστανται σωληνώσεις αερίου διαµερίσµατα, τα ακόλουθα θα πρέπει να λαµβάνονται υπ όψιν: Πάντα τοποθετείται µια βάνα ασφαλείας για περίπτωση έκτακτης ανάγκης όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σηµείο εισόδου της εγκατάστασης στο διαµέρισµα. Κάθε εγκατάσταση που γίνεται σε κοινόχρηστη σκάλα / δηµόσια σκάλα ή άλλο προστατευµένο φρεάτιο, θα πρέπει να αποτελείται είτε από βιδωτό, είτε από συγκολληµένο χάλυβα. Η σκάλα ή το προστατευµένο φρεάτιο θα πρέπει να αερίζεται καλά µε καθαρό αέρα στο χαµηλότερο και στο υψηλότερο σηµείο. Η διέλευση της εγκατάστασης των αγωγών αερίου δεν πρέπει να διέρχεται εσωτερικά, από διπλανά διαµερίσµατα άλλης ιδιοκτησίας. Όπου η διέλευση είναι επιβεβληµένη, συνιστάται η χρήση χαλύβδινων αγωγών. 31

32 2.11 Γενικός Οικοδοµικός Κανονισµός 32/32 Οποιαδήποτε νέα εγκατάσταση σωλήνωσης, προσθήκη σε υφιστάµενη σωλήνωση και µετατροπές καυστήρα για χρήση µε φυσικό αέριο ΠΡΕΠΕΙ να είναι σύµφωνη µε τις γενικότερες απαιτήσεις των τρεχόντων διατάξεων του Γ.Ο.Κ. Είναι καθαρή υπευθυνότητα του µελετητή της εγκατάστασης των αγωγών η εσωτερική εγκατάσταση να συµµορφώνεται µε τις γενικότερες διατάξεις του Γ.Ο.Κ.. Οι κύριες περιοχές που χρειάζονται έλεγχο σχετίζονται µε τις συνέπειες που θα έχει η εγκατάσταση αερίου στην ασφάλεια των ανθρώπων που χρησιµοποιούν το κτίριο µε το να µην δηµιουργείται πιθανός κίνδυνος για ανάφλεξη / έκρηξη. Οι παρακάτω κύριες περιοχές θα πρέπει να καλυφθούν: Λεβητοστάσια o Οι θυρίδες εξαερισµού θα πρέπει να έχουν το κατάλληλο µέγεθος για να παρέχουν καθαρό αέρα για την καύση και την κυκλοφορία του αέρα µέσα στο λεβητοστάσιο. Το µέγεθος του ανοίγµατος εξαρτάται από την εγκατεστηµένη ισχύ του λέβητα. o Επαρκείς αποστάσεις θα πρέπει να τηρηθούν γύρω από τον λέβητα και οι διαστάσεις του λεβητοστασίου θα πρέπει να είναι οι σωστές για το µέγεθος του λέβητα που εγκαταστάθηκε (σχετικό άρθρο του Γ.Ο.Κ.). o Εύφλεκτα υλικά δεν θα πρέπει να αποθηκεύονται στο λεβητοστάσιο. Tο ίδιο ισχύει και για άχρηστα καύσιµα ή δεξαµενές οι οποίες µπορεί να περιέχουν υπολείµµατα πετρελαίου. o Όλα τα λεβητοστάσια θα πρέπει να διαθέτουν πυρίµαχες πόρτες Εγκαταστάσεις Μετρητών και Σωληνώσεων Οι εγκαταστάσεις νέων µετρητών θα πρέπει να προστατεύονται σε πυρίµαχο υλικό, όταν αυτοί τοποθετούνται εντός κτιρίου. Οποιαδήποτε σωλήνωση θα πρέπει να είναι καθαρά αναγνωρίσιµη είτε µε µία σχετική ετικέτα είτε βάφοντάς την µε το κατάλληλο χρώµα Πυροπροστασία του Κτιρίου Όπου υπάρχει µελέτη πυροπροστασίας θα πρέπει να λαµβάνεται υπ όψιν κατά την κατασκευή και να τηρούνται οι διατάξεις της σε σχέση µε τις σωληνώσεις του αερίου. Όπου δεν υπάρχει µελέτη πυροπροστασίας ο µελετητής θα πρέπει να µεριµνήσει ώστε οι σωληνώσεις και όλος ο εξοπλισµός να µην εµποδίζουν την ασφαλή είσοδο και έξοδο των ενοίκων. 32

33 33/ Χειροκίνητες Βάνες 3. ΠΡΟΣΘΕΤΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Όλες οι βάνες θα πρέπει να ικανοποιούν το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 331. Οι βάνες που εγκαθίστανται µέσα σε διαµερίσµατα πρέπει να είναι πυράντοχες σε θερµοκρασία C για µισή ώρα. Στις σωληνώσεις αερίου θα πρέπει να εγκαθίσταται µια βάνα ασφαλείας, όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σηµείο εισόδου των σωληνώσεων στο κτίριο. Η βάνα ελέγχου του µετρητή µπορεί να αντικαταστήσει την βάνα ασφαλείας. Πάνω στην βάνα θα υπάρχει η ένδειξη «Βάνα Έκτακτης Ανάγκης Αερίου» και θα αναγράφονται όλες οι ενέργειες που θα πρέπει να γίνουν σε περίπτωση διαφυγής αερίου. Ακόµα θα πρέπει να αναγράφονται σχετικές λεπτοµέρειες όπως τηλέφωνο εκτάκτου ανάγκης της. Οποιοσδήποτε εγκαθιστά µια βάνα ασφαλείας θα πρέπει να διασφαλίζει ότι κάθε κλειδί, µοχλός ή χειροκίνητος τροχός ελέγχου είναι προσαρµοσµένος µε ασφάλεια σε έναν λειτουργικό άξονα ελέγχου. Μια σκιστή σφήνα ή µια βίδα σύσφιξης / ασφάλισης χρησιµοποιείται συχνά ως εσωτερικό µέρος της βάνας. Το κλειδί ή ο µοχλός της βάνας ασφαλείας θα πρέπει να είναι παράλληλος στον άξονα του αγωγού όπου εγκαθίσταται η βάνα ελέγχου όταν αυτή είναι ανοιχτή. Πληροφορίες σχετικά µε την λειτουργία της βάνας δηλαδή πώς µπορούµε να καταλάβουµε αν είναι ανοιχτή ή κλειστή και πώς θα πρέπει να την χειριστούµε σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να αναγράφονται σε εµφανές σηµείο. Σε οποιαδήποτε από τις παρακάτω συνθήκες, µια επιπλέον βάνα αποµονώσεως θα πρέπει να τοποθετείται: (α) Σε οποιοδήποτε κτίριο παρέχεται αέριο σε έναν ή περισσοτέρους ορόφους µε έναν παροχετευτικό αγωγό µε διάµετρο από 50 mm και πάνω. Μια βάνα θα πρέπει να προσαρµόζεται στην δευτερεύουσα παροχετευτική γραµµή για κάθε όροφο που τροφοδοτείται µε αέριο. 33

34 34/34 (β) Σε κάθε κτιριακή εγκατάσταση που τροφοδοτείται αέριο µέσω ενός παροχετευτικού αγωγού διαµέτρου από 50 mm και πάνω, µια βάνα θα πρέπει να προσαρµόζεται στην σωλήνωση για κάθε ανεξάρτητη περιοχή που παρέχεται αέριο. Οι βάνες αυτές θα πρέπει να αναγνωρίζονται εύκολα, να είναι προσβάσιµες και να είναι εύκολες στην χρήση, κατά προτίµηση σε κατάλληλο ύψος από το έδαφός. Στο σηµείο εισόδου ενός µετρητή αερίου, θα πρέπει να τοποθετείται µια χειροκίνητη βάνα ή κάποιο παρόµοιο εξάρτηµα. Η βάνα αυτή θα είναι προσβάσιµη και εύκολη στην χρήση. Για την διευκόλυνση των δοκιµών στεγανότητας και έκπλυσης καθώς και της µερικής αποµόνωσης χωρίς διακοπή της τροφοδότησης άλλων τµηµάτων της κτιριακής εγκατάστασης, προτείνεται η εγκατάσταση βανών µερικής αποµονώσεως τµηµάτων σε όλα τα σηµεία πού αυτό προβλέπεται. 34

35 35/35 Παραδείγµατα Βανών Ελέγχου Ασφαλείας και Σηµειώµατα / Ειδοποιητήρια 35

36 36/ Σηµεία Έκπλυσης - Εξαεριστικά Σε κάθε βάνα µερικής αποµόνωσης, στην αρχή της όδευσης του αγωγού καθώς και σε άλλα κατάλληλα σηµεία, ένα σηµείο έκπλυσης θα πρέπει να εγκαθίσταται για να διευκολύνει την τροφοδοσία της εγκατάστασης µε άζωτο ή αέρα µε τις κατάλληλες διαδικασίες. Τα σηµεία έκπλυσης θα πρέπει να περιλαµβάνουν µια βάνα ταπωµένη. Σηµείο έκπλυσης. (Εξαεριστικό) 3.3 Σηµεία Ελέγχου Πίεσης Για λειτουργικές πιέσεις µέχρι τα 350 mbar µπορεί να χρησιµοποιηθεί ένα κατάλληλο ορειχάλκινο εξάρτηµα ελέγχου πίεσης που θα τοποθετηθεί στην σωλήνωση. Για υψηλές λειτουργικές πιέσεις, το κατάλληλο σηµείο ελέγχου είναι αυτό που διαθέτει ένα από τα παρακάτω: (α) (β) ένα ειδικά σχεδιασµένος αυτοεφρασσόµενος παροχετευτής αερίου. µια µικρή βάνα διέλευσης, η οποία όταν θα βρίσκεται εκτός λειτουργίας θα φράζεται µε ένα πώµα. Ένα σηµείο ελέγχου πίεσης θα πρέπει να προσαρµόζεται στο σηµείο εξόδου κάθε τµήµατος ή στην βάνα αποµονώσεως της µονάδας. 3.4 Βάνες Αυτόµατης Αποµόνωσης Όπου προβλέπεται στην µελέτη, εγκατάσταση συστήµατος για την αυτόµατη διακοπή του αερίου, η επιλογή του θα πρέπει να γίνεται µε προσοχή όσον αφορά τα χαρακτηριστικά της λειτουργίας του. 3.5 Ανιχνευτές Αερίου Εάν ένα κτίριο ή ένα δωµάτιο διαθέτει εγκαταστάσεις αερίου τότε θα πρέπει να αερίζεται ώστε να αποφεύγεται η πιθανότητα συγκέντρωσης αερίου που µπορεί να προκύψει από µικρές διαρροές αερίου. 36

37 37/37 Η εφαρµογή ενός ανιχνευτή αερίου δεν θεωρείται υποκατάστατο του σωστού αερισµού. Προς το παρόν δεν υπάρχει Ευρωπαϊκό Πρότυπο το οποίο να καλύπτει την εγκατάσταση των ανιχνευτών αερίου. 37

38 38/38 4. ΕΙ ΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ 4.1 Σωλήνες µέσα σε Τοίχους Η εγκατάσταση των αγωγών, όπου αυτό είναι δυνατόν, θα πρέπει να βρίσκεται σε κατακόρυφη θέση και θα πρέπει να τοποθετούνται µέσα σε φρεάτια τα οποία θα έχουν σηµεία που θα επιτρέπουν την πρόσβαση στους αγωγούς ή αλλιώς θα τοποθετούνται σε χιτώνια. 4.2 Σωλήνες µέσα σε Φρεάτια Στις περιπτώσεις όπου οι σωληνώσεις τοποθετούνται πάνω από ψευδοροφές ή αναρτηµένες οροφές ή κάτω από αυτές, ο χώρος πάνω από την οροφή ή κάτω από το πάτωµα θα θεωρείται ως φρεάτιο. Κάθε φρεάτιο θα πρέπει να ελέγχεται προ και µετά την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας µέσα σε αυτό και να εξετάζεται η πιθανότητα ύπαρξης καύσιµου αερίου, µε τη χρήση παραδείγµατος χάριν ενός φορητού ανιχνευτή αερίου. Τα φρεάτια µέσα στα οποία υπάρχουν σωληνώσεις θα πρέπει να αερίζονται επαρκώς και η δέουσα προσοχή θα πρέπει να δίνεται στην πυρασφάλεια και στην ακεραιότητα της δοµής των κτιρίων όταν χρησιµοποιούνται τέτοιου είδους σωληνώσεις σε φρεάτια. Συγκεκριµένα, οι σωληνώσεις αερίου δεν θα πρέπει να διέρχονται µέσα από κανάλια αγωγών που χρησιµοποιούνται για την διανοµή αέρα µέσα στους χώρους του κτιρίου. Για να διασφαλιστεί η καθαρότητα του αέρα, µέσα στο φρεάτιο ή στο κενό που περιέχουν τις σωληνώσεις αερίου και για να µην προκληθούν προβλήµατα ασφαλείας εξαιτίας κάποιας µικρής διαρροής αερίου, αυτά θα πρέπει να αερίζονται επαρκώς στα άκρα. Το σύστηµα εξαερισµού του φρεατίου θα πρέπει να είναι σχεδιασµένο ειδικά, έτσι ώστε να καλύπτει την ανάγκη για φυσικό εξαερισµό µόνο έτσι ώστε να αποφεύγονται προβλήµατα τα οποία θα µπορούσαν να προκληθούν από µηχανική βλάβη του ανεµιστήρα. Ο ρυθµός ανανέωσης του αέρα που απαιτείται για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων είναι αυτός που θα µειώσει τις µικρές διαρροές αερίου κάτω του 25% του Κ.Ο.Α. Συνήθως, αυτό µπορεί να γίνει µε την δηµιουργία ανοιγµάτων σύµφωνα µε τον ακόλουθο Πίνακα

39 39/39 Πίνακας 10 Ελεύθερη Επιφάνεια ιέλευσης του Αέρα από τα Ανοίγµατα Εξαερισµού Επιφάνεια διατοµής του φρεατίου που περιέχει σωλήνωση αερίου Ελάχιστη ελεύθερη επιφάνεια διέλευσης κάθε αεραγωγού Επιφάνεια φρεατίου όχι µεγαλύτερη Μέγεθος οπής αερισµού ίδιο µε από 500cm 2 την επιφάνεια του φρεατίου Επιφάνεια φρεατίου µεγαλύτερη από Μέγεθος οπής αερισµού 500 cm cm 2 αλλά όχι περισσότερο από 7.5 m 2 Επιφάνεια φρεατίου µεγαλύτερη από 7.5 m 2 Μέγεθος οπής αερισµού 1/150ό της επιφάνειας διατοµής του φρεατίου (Για παράδειγµα ένα φρεάτιο 7.5 m 2 απαιτεί οπή αερισµού 500 cm 2 ) 4.3 Αεροστεγή Φρεάτια και Κλειστοί Χώροι που δεν Αερίζονται Οι σωληνώσεις δεν θα πρέπει να τοποθετούνται σε χώρους που δεν αερίζονται εκτός εάν: Οι σωληνώσεις είναι περιβεβληµένες µε χιτώνιο καθ όλη την διαδροµή µέσα από το φρεάτιο ή τον κενό χώρο χωρίς εξαερισµό. Το χιτώνιο θα επιτρέπει την ανανέωση του αέρα από την µία ή και τις δύο άκρες σε ασφαλές µέρος. Το φρεάτιο ή ο κενός χώρος που δεν αερίζεται γεµίζεται µε αδρανές µονωτικό υλικό που θα µειώσει στο ελάχιστο τον όγκο του αερίου που µπορεί να διαφύγει. Το υλικό αυτό θα πρέπει να είναι στεγνό, χηµικά ουδέτερο και ανθεκτικό στην φωτιά όπως για παράδειγµα θρύµµατα σχιστόλιθου ή ξηρής άµµου. 39

40 5. ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΕΓΑΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΛΥΣΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΙΚΤΥΟΥ* 40/ Γενικά Έλεγχοι στεγανότητας (για την αποφυγή διαφυγών αερίου από την εγκατάσταση) θα πρέπει να γίνονται για τους ακόλουθους λόγους: Αµέσως µετά την εγκατάσταση των νέων σωληνώσεων Αµέσως µετά την τροποποίηση ή την αντικατάσταση των υφιστάµενων σωληνώσεων Σε περίπτωση υπόνοιας διαφυγής αερίου Μετά τον εγκλεισµό, την καταβύθιση, το χρωµάτισµα και την επικάλυψη των σωληνώσεων Σε περίπτωση απόλυτης απώλειας πίεσης µέσα στην εγκατάσταση Πριν την τροφοδοσία ενός τµήµατος των σωληνώσεων µε άζωτο (έκπλυση) Έλεγχος στεγανότητας µπορεί επίσης να χρησιµοποιείται για την διασφάλιση της στεγανότητας µίας εγκατάστασης πριν από την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας. Παράγοντες που επηρεάζουν την διεξαγωγή του ελέγχου στεγανότητας είναι οι εξής: Οι διαστάσεις της εγκατάστασης (µήκος-όγκος) Το είδος Μανόµετρου που χρησιµοποιείται (συνήθως χρησιµοποιείται ηλεκτρονικό µανόµετρο ή µανόµετρο στήλης νερού) *Με όγκο αερίου µικρότερο από 1m 3 40

41 41/ Έλεγχος αντοχής εσωτερικών εγκαταστάσεων ΑΣΦΑΛΕΙΑ Ο έλεγχος αντοχής αφορά την εσωτερική εγκατάσταση και πραγµατοποιείται ώστε ο αρµόδιος να βεβαιωθεί για την αντοχή των υλικών της εγκατάστασης. Θα πρέπει να πραγµατοποιείται πριν η σωλήνωση της εσωτερικής εγκατάστασης επικαλυφθεί µε επίχρισµα ή άλλο σχετικό τελείωµα. Ο έλεγχος µπορεί να γίνει επίσης τµηµατικά. Πριν και κατά την διάρκεια του ελέγχου θα πρέπει να ληφθούν όλα τα απαραίτητα µέτρα προστασίας και ασφάλειας από τα εµπλεκόµενα µέρη (µηχανικός, αδειούχος εγκαταστάτης κλπ). Προτείνουµε την οριοθέτηση της περιοχής όπου γίνεται ο έλεγχος σε συνδυασµό µε κατάλληλη σήµανση όπως πινακίδες ειδοποίησης µε την ένδειξη ΠΡΟΣΟΧΗ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Κατά την διάρκεια της δοκιµής αντοχής η σωλήνωση θα πρέπει να αποσυνδέεται από τον µετρητή αερίου, όπως και οι συσκευές και εξαρτήµατα. Η εφαρµογή του ελέγχου γίνεται µε την χρήση αέρα ή αδρανούς αερίου. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ Η πίεση του ελέγχου αντοχής εφαρµόζεται µε πίεση έως 1 bar και την παράλληλη χρήση αφρίζοντος υγρού ανίχνευσης προκειµένου να εντοπιστούν σηµεία διαφυγής. Η πίεση θα πρέπει να αυξάνεται σταδιακά σε βήµατα του 10% του 1 bar σε χρονικά διαστήµατα τέτοια ώστε να σταθεροποιούνται οι συνθήκες πίεσης στην σωλήνωση. Η µέγιστη πίεση η οποία θα εφαρµοστεί δεν θα πρέπει να ξεπερνάει σε καµία περίπτωση τα 7 bar. O υπεύθυνος µηχανικός ή εγκαταστάτης θα πρέπει να παρακολουθεί την πίεση του συστήµατος καθ όλη την διάρκεια του ελέγχου µε κύριο γνώµονα την µηδενική πτώση πίεσης σε οριζόµενο χρόνο 15 λεπτών για σταθεροποίηση της θερµοκρασίας συν 10 λεπτά για τον χρόνο δοκιµής. Τα παραπάνω θα πρέπει να εφαρµοστούν σε νέες εγκαταστάσεις καθώς και σε επεκτάσεις υπαρχόντων εγκαταστάσεων. 41

42 5.3 Μεθοδολογία εργασιών σε σωληνώσεις διαµέτρου έως και 28mm για σωλήνα Χαλκού ή 25mm για σωλήνα Χάλυβα Εργασίες Ελέγχου Στεγανότητας 42/42 Υπάρχουν τέσσερα στάδια στην διεξαγωγή του ελέγχου στεγανότητας, αυτά είναι: Επιθεώρηση και Προετοιµασία της Εγκατάστασης Προσαρµογή των εξαρτηµάτων της δοκιµής. Τροφοδότηση του Συστήµατος µε Πίεση. Συλλογή των Ενδείξεων. Αναλυτικότερα για τον έλεγχο στεγανότητας θα πρέπει να γίνουν οι παρακάτω εργασίες 1. ιακόψτε την παροχή αερίου στην εγκατάσταση, στο σηµείο του µετρητή / βάνας ασφαλείας. 2. Ξεβιδώστε την βίδα στο σηµείο δοκιµής, που είναι συνήθως στο σηµείο εξόδου του µετρητή ή ξεβιδώστε την τάπα από την βάνα που βρίσκεται στην αρχή της εγκατάστασης. 3. Συνδέστε την µια άκρη του λαστιχένιου σωλήνα µε το σηµείο δοκιµής και την άλλη άκρη µε το µανόµετρο. Το µανόµετρο θα πρέπει να έχει βαθµονοµηθεί, µηδενιστεί και να δίνει την δυνατότητα ένδειξης 0.5 mbar. Προσοχή Όλες οι ενδιάµεσες βάνες θα πρέπει να είναι ανοιχτές (σε περίπτωση ηλεκτροβανών για ανιχνευτές καύσιµου αερίου κτλ.) αυτές θα πρέπει να παρακάµπτονται. 4. Πραγµατοποιείστε Έλεγχο Στεγανότητας της βάνας (για την διασφάλιση της πλήρους αποµόνωσης της βάνας ασφαλείας, στο σηµείο εισόδου της παροχής της πίεσης προς το εσωτερικό της εγκατάστασης, εάν η βάνα επέτρεπε την διέλευση πίεσης τότε δεν θα µπορούσαν να εντοπισθούν τυχόν διαρροές στο δίκτυο). Η διαδικασία ελέγχου στεγανότητας της βάνας γίνεται ως εξής. 4.1 Παρέχετε µερική πίεση στο δίκτυο (περίπου 10 mbar) στις περισσότερες περιπτώσεις µπορείτε να τροφοδοτήσετε το σύστηµα µε πίεση απλώς και µόνο ανοίγοντας την παροχή αερίου. Ωστόσο, εάν δεν υπάρχει αέριο ή εάν πρόκειται για καινούρια εγκατάσταση στην οποία δεν έχουν γίνει ακόµα δοκιµές, επιβάλλεται η χρήση αέρα για την παροχή πίεσης στο σύστηµα (µε µία τρόµπα). 42