Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα:

Transcript

1 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο 3.1 ιαχείριση αρχείων δεδοµένων µε το SPSS Ενοποίηση Αρχείων (ΕΝΤΟΛΗ MERGE FILES) : Προσθεση περιπτώσεων (CASES) 3.2 Πρόσθεση Μεταβλητών (VARIABLES) 3.3 Ταξινόµηση εδοµένων (ΕΝΤΟΛΗ SORT CASES) 3.4 Αντιστροφή εδοµένων (ΕΝΤΟΛΗ TRANSPOSE 3.5 ιαίρεση Αρχείου (ΕΝΤΟΛΗ SPLIT FILE) 3.6.Επιλογη Εγγραφών Φιλτράρισµα (ΕΝΤΟΛΗ SELECT CASES) 3.7 ιαχείρηση των µεταβλητών (Transform) Εντολή δηµιουργίας νέων µεταβλητών (COMPUTE) Εντολή Ανακωδικοποίησης (RECODE) Εντολή Αυτόµατης Ανακωδικοποίησης (AUTOΜΑTIC RECODE) Εντολή Αθροίσµατος(COUNT) Εντολή Κατηγοριοποίησης Μεταβλητών Προσδοκώµενη διάρκεια ζωής Γράφηµα 1. προσδοκώµενη διάρκεια ζωής ανά γεννήσεις, 1980 and 1998 Γράφηµα 2. Ρυθµός παιδικής θνησιµότητας, 1980 και1998 (Θαν ανα 1,000 γεννήσεις) Γράφηµα 3. Ρυθµός παιδικής θνησιµότητας ανα φύλο,

2 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: ιαχείριση αρχείων δεδοµένων µε το SPSS Παρακάτω παρατέθονται εντολές για την συνολική διαχείριση του αρχείου δεδοµένων.μετά την ανάγνωση των δεδοµένων, δηλαδή την καταγραφή τους, στον editor του SPSS µπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία ανάλυσής των στοιχείων. Πριν από την επιλογή οποιασδήποτε τεχνικής, απλής ή σύνθετης, τα δεδοµένα πρέπει να διαχειριστούν και να οργανωθούν µε τέτοιο τρόπο ώστε να µας διευκολύνουν στην µελλοντική στατιστική ανάλυση ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΡΧΕΙΩΝ (ΕΝΤΟΛΗ MERGE FILES) : Μια πολύ συνηθισµένη λειτουργία είναι η προθήκη στο ενεργό αρχείο, δεδοµένων από κάποιο άλλο SPSS (*.sav) αρχείο. Η προσθήκη δεδοµένων µπορεί να αφορά εγγραφές (cases), ή µεταβλητές (variables) ΠΡΟΣΘΕΣΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ (CASES) Με την επιλογή της διαδροµής DAΤΑ Merge Files Add Cases προσθέτουµε στο ενεργό αρχείο εγγραφές από κάποιο άλλο SPSS αρχείο δεδοµένων. Μετά τη λειτουργία αυτή αυξάνονται οι γραµµές του λογισµικού φύλλου του editor. Μετά την επιλογή της παραπάνω διαδροµής για την εισαγωγή εγγραφών, εµφανίζεται ένα παράθυρο µε δύο καταλόγους. Στον δεξί κατάλογο (Variables ίη the Working Data File) αναγράφονται οι µεταβλητές που περιέχονται ΚΑΙ στα δύο αρχεία και έχουν κοινό όνοµα και τύπο. αρχεία. Στο αριστερό µέρος του παραθύρου (Unpaired Variables) περιέχονται όλες οι υπόλοιπες µεταβλητές και από τα δύο Στο κάτω αριστερό µέρος του παραθύρου επεξήγεται ότι το σύµβολο "*,, αντιστοιχεί στο τρέχων ενεργό αρχείο δεδοµένων, ενώ το σύµβολο "+" αντιστοιχεί στο αρχείο άντλησης νέων εγγραφών. Το σύµβολο '+' ή,*, αφορά τις µη κοινές µεταβλητές της λίστας 'Unpaired Variables'.

3 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: Για την εισαγωγή όσων µεταβλητών επιθυµούµε στον κατάλογο "Variables ίη working Data File" µπορούµε να ακολουθήσουµε µία ή περισσότερες από τις παρακάτω επιλογές: Αλλαγή του ονόµατος των µεταβλητών του αριστερού καταλόγου, αν θέλουµε αυτές να εισαχθούν στο αρχείο µε άλλο όνοµα. ήλωση ότι οι δύο µεταβλητές του αριστερού καταλόγου, η µία στο ενεργό αρχείο (*) και η άλλη στο εξωτερικό αρχείο ( + ), αφορούν την ίδια πληροφορία και πρέπει να αναφέρονται σαν µία µεταβλητή στο νέο αρχείο (Χρήση πλήρους Pair). Μετά την επιλογή όλων των ρυθµίσεων και τη χρήση του πλήκτρου ΟΚ, το ενεργό παράθυρο της οθόνης απεικονίζει το αρχείο που προέκυψε από τη διαδικασία προσθήκης εγγραφών.για την αποθήκευση το νέου, συνενωµένου αρχείου πρέπει να ακολουθήσουµε την διαδροµή File Save As στην οποία δηλώνουµε ένα νέο όνοµα αρχείου. Σηµείωση: Τα αρχεία από τα οποία δηµιουργήθηκε το νέο συνενωµένο αρχείο εξακολουθούν να υπάρχουν µε την αρχική µορφή τους. 3.2 ΠΡΟΣΘΕΣΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (VARIABLES) Με την επιλογή της διαδροµής DAΤΑ Merge Files Add variables προσθέτουµε στο ενεργό αρχείο µεταβλητές από κάποιο άλλο SPSS αρχείο δεδοµένων. Μετά τη λειτουργία αυτή αυξάνονται οι στήλες του λογισµικού φύλλου του editor. Υπάρχουν τρεις δυνατοί τρόποι πρόσθεσης µεταβλητών. Η επιλογή του τρόπου προσθήκης µεταβλητών εξαρτάται από τη δοµή των αρχείων και µπορούν να χωριστούν στις επόµενες τρεις οµάδες: α) "παράλληλα" αρχεία: Πρόκειται για αρχεία στα οποία κάθε περίπτωση του ενός αντιστοιχεί σε µία περίπτωση (εγγραφή / case) του άλλου. Τα αρχεία αυτά, πρέπει να είναι ταξινοµηµένα µε ακριβώς τον ίδιο τρόπο.

4 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: πχ : Ενεργό αρχείο Εξωτερικό αρχείο Νέο αρχείο Case x1 Case x2 Case x1 x2 1 α + 1 Α = 1 Α Α 2 β 2 Β 2 Β Β 3 γ 3 Γ 3 Γ Γ 4 δ 4 4 β) Μη "παράλληλα" αρχεία:. Πρόκειται για αρχεία στα οποία δεν υπάρχει αντιστοιχία ένα προς ένα µεταξύ των περιπτώσεων.για την συνένωσή του, στην περίπτωση αυτή, απαιτείται η ύπαρξη µίας ή περισσότερων κοινών µεταβλητών - κλειδιών και θα πρέπει τα δύο αρχεία να είναι ταξινοµηµένα (κατά αύξουσα φθίνουσα σειρά) µε βάση τις µεταβλητές κλειδιά. Οι θέσεις επιλογής Match cases on key Variables in sortedfiles και Both files provide cases πρέπει να είναι σηµειωµένες. Για παράδειγµα, αν Υ είναι η µεταβλητή κλειδί, το αποτέλεσµα της συνένωσης θα έχει ως εξής: Ενεργό αρχείο Εξωτερικό αρχείο Νέο αρχείο γ) Το ενεργό αρχείο έχει περισσότερες από µία περιπτώσεις (cases) που έχουν την ίδια τιµή για τη µεταβλητή κλειδί και η ιδιότητα αυτή θέλουµε να επαναλαµβάνεται µετά τη συνένωση µε ένα νέο αρχείο. πχ : Ενεργό αρχείο Εξωτερικό αρχείο Νέο αρχείο y x1 y x2 Y x1 x2 1 α 1 Α 1 α Α 3 β 2 Β 2 Β 4 γ + 4 Γ 3 β Γ 4 δ 5 = 4 Γ 7 ε 6 Ε 4 δ 8 Ζ 5 6 Ε 7 ε 8 Ζ Οι θέσεις επιλογής Match cases on key V ariables in sorted files πρέπει να είναι σηµειωµένες. External files is keyed table

5 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: Για παράδειγµα αν Υ είναι η Mεταβλητή κλειδί η συνένωση θα έχει ως εξής : Ενεργό αρχείο Εξωτερικό αρχείο Νέο αρχείο y x1 y x2 Y x1 x2 1 α 1 Α 1 α Α 1 β 2 Β 1 β Α 3 γ + 4 Γ 3 Γ Γ 5 δ 5 = 5 δ Ε 5 ε 6 Ε 5 ε Ε 5 ζ 8 Ζ 5 ζ Ε 5 η 5 η Ε 6 θ 6 θ Ζ Και στις τρεις παραπάνω περιπτώσεις ο αριστερός Κατάλογος (Excluded Variables) περιέχει αρχικά τις µεταβλητές που βρέθηκαν και στα δύο αρχεία. Ο κατάλογος στα δεξιά (New Working Data File) περιέχει όλες τις υπόλοιπες µεταβλητές των δύο αρχείων όπου µε,*, συµβολίζονται οι µεταβλητές του ενεργού αρχείου και µε '+' οι µεταβλητές του νέου, (εξωτερικού) αρχείου. 3.3 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ (SORT CASES) Με την εντολή DATA Sort Case αλλάζουµε την ταξινόµηση των εγγραφών του ενεργού αρχείου µε βάση τις τιµές µίας ή περισσότερων µεταβλητών κλειδιά. Η ταξινόµηση αυτή µπορεί να είναι είτε αύξουσα είτε φθίνουσα, ανάλογα µε τις ανάγκες του ερευνητή. Η ταξινόµηση του αρχείου των δεδοµένων γίνεται και µε την χρήση του δεξιού πλήκτρου του ποντικιού, µετά από µαρκάρισµα, στο, Data editor, της µεταβλητής βάσει της οποίας επιθυµούµε να γίνει η ταξινόµηση. 3.4 ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ (TRANSPOSE) Με την εντολή DATA Transpose δηµιουργούµε ένα νέο αρχείο όπου οι εγγραφές/ περιπτώσεις γίνονται µεταβλητές και οι µεταβλητές περιπτώσεις. Η διαδικασία αυτή είναι διαθέσιµη γιατί το SPSS τοποθετεί εξ' ορισµού τίς µεταβλητές στις στήλες του αρχείου. Η εντολή 'Transpose' είναι πολύ χρήσιµη όταν στα δεδοµένα που θα διαβάσουµε στο SPSS, η κάθε γραµµή απεικονίζει µια µεταβλητή IΑIΡΕΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ (ΕΝΤΟΛΗ SPLIT FILE)

6 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: Η εντολή αυτή Split file, επιτρέπει το "διαχωρισµό" των περιπτώσεων (cases) σε οµάδες, βάσει των τιµών µίας ή περισσοτέρων µεταβλητών ελέγχου. Οι οµάδες που θα δηµιουργήσουµε είναι τόσες όσες και οι κατηγορίες που δηµιουργούνται από τους διαφορετικούς συνδυασµούς των µεταβλητών ελέγχου. Μετά την ενεργοποίηση της εντολής 'Split' το αρχείο δεδοµένων διατηρεί την µορφή του αλλά κάθε επεξεργασία που θα ακολουθήσει, θα εφαρµόζεται ξεχωριστά για κάθε οµάδα που έχει δηµιουργηθεί. Για παράδειγµα, αν χρησιµοποιήσουµε ως µεταβλητή ελέγχου τη µεταβλητή SEX η οποία παίρνει δύο τιµές (1: Ανδρες / 2 :Γυναίκες) τότε κάθε επεξεργασία θα γίνει χωριστά για τους άνδρες (SEX = 1) και για τις γυναίκες (SEX = 2). Αν χρησιµοποιήσουµε δύο µεταβλητές ελέγχου π.χ. την SEX µε δύο κατηγορίες και την MARITALS µε τρεις κατηγορίες, η ανάλυση θα γίνει για τους έξι (6=2*3) δυνατούς συνδυασµούς. Για την πραγµατοποίηση της διαδικασίας που περιγράφηκε πιο πάνω, από την διαδροµή Data Split file επιλέγουµε ORGANIZE OUTPUT ΒΥ GROUP. Στη συνέχεια προσδιορίζουµε τις µεταβλητές ελέγχου. Για να εκτελεστεί η εντολή θα πρέπει πρώτα οι περιπτώσεις του αρχείου να έχουν ταξινοµηθεί µε βάση τις µεταβλητές ελέγχου. Αν δεν έχει προηγηθεί αυτό, πρέπει να επιλεγεί η ένδειξη SORT FILES ΒΥ GROUPING VARIABLES. Στη συνέχεια της επεξεργασίας των δεδοµένων και για όσο διάστηµα η οµαδοποίηση αυτή είναι ενεργή, στο 'status bar' στο κάτω µέρος της οθόνης εµφανίζεται το µήνυµα SPLIT FILES ΟΝ.

7 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: Με τον τρόπο αυτό µπορούµε να µελετήσουµε τη συµπεριφορά υποοµάδων του δείγµατός µας, χωρίς να χρειάζεται να επαναλάβουµε τη διαδικασία τόσες φορές όσες είναι και οι υποοµάδες. ΠΡΟΣΟΧΗ : Για την απενεργοποίηση της οµαδοποίησης πρέπει από το παράθυρο διαλόγου της εντολής split να επιλέξουµε ΑΝΑLΥΖΕ ΑLL CASES. Μετά την επιλογή του πλήκτρου ΟΚ, το µήνυµα Split Files Οη εξαφανίζεται από το'status bar' στο κάτω µέρος του παραθύρουτου 'data editor'. 3.6.ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ (ΕΝΤΟΛΗ SELECT CASES) Με την εντολή DATA Select Cases επιλέγουµε ένα υποσύνολο περιπτώσεων του αρχείου δεδοµένων για περαιτέρω επεξεργασία. Για παράδειγµα, µπορούµε να διατηρήσουµε για ανάλυση µόνο τις γυναίκες ενός αρχείου δεδοµένων ή ακόµα πιο περίπλοκα στις χωρισµένες γυναίκες της επαρχίας. Επιλογή µόνο των γυναικών του αρχείου θα ορισθεί µε τη σχέση : SEX = 2 Επιλογή των χωρισµένων γυναικών της επαρχίας θα ορισθεί µε τη σχέση : SEX = 2 & MARITALS = 3 & GEOGRAPS >2

8 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: Η επιλογή εγγραφών από το αρχείο δεδοµένων µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε τέσσερις διαφορετικές µεθόδους (κριτήρια επιλογής): α. Με Βάση της ικανοποίησης µιας συνθήκης (IF CONDITION IS SATISFIED) Με την επιλογή αυτή ενεργοποιείται το πλήκτρο if µε το πάτηµα του οποίου εµφανίζεται ένα υποπαράθυρο για τη µαθηµατική διατύπωση της συνθήκης. Για την διατύπωση αυτή µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε µεταβλητές, συνδετικούς τελεστές (πράξεις) και συναρτήσεις. β. Με Βάση ενός τυχαίου δείγµατος (RANDOM SAMPLE OF CASES) Με την επιλογή αυτή αφήνουµε το SPSS να επιλέξει ένα τυχαίο δείγµα µε βάση το πλήκτρο SAMPLE που ενεργοποιείται µετά την επιλογή της εντολής. γ. Με Βάση κάποιας σειράς διάταξης (BASED ΟΝ ΤΙΜΕ OR CASE RANGE) Με την εντολή αυτή επιλέγουµε τιµές µε βάσει τιµές ηµεροµηνιών.η επιλογή αυτή χρησιµοποιείται κυρίως στην µελέτη χρονολογικών δεδοµένων, για την αποµόνωση των εγγραφών που αναφέρονται σε συγκεκριµένη περίοδο χρόνου. Ο ορισµός της χρονικής περιόδου γίνεται µε το πλήκτρο RANGE που ενεργοποιείται µετά την επιλογή της εντολής. δ. Με Βάση αριθµητικής µεταβλητής φίλ τρου {USE FILTER VARlABLE) Με την εντολή αυτή επιλέγουµε εγγραφές µε βάση την τιµή µιας αριθµητικής µεταβλητής φίλτρου. Μια περίπτωση επιλέγεται αν η τιµή της µεταβλητής, που εισάγεται στο πεδίο 'use filter variable', είναι διαφορετική του 0. Επίσης δεν επιλέγονται οι ήδη απούσες τιµές (system missing values).

9 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: Μέσω της εντολής 'Select cases' οι επιλεγµένες εγγραφές µπορούν : 1. Να φιλτραριστούν, (FILTERED) ώστε να ανακληθούν αργότερα µε τη χρήση της εντολής DAΤΑ SELECT ALL CASES, χωρίς να γίνουν µόνιµες αλλαγές στο αρχείο. Οι µη επιλεγµένες περιπτώσεις διακρίνονται στο ενεργό αρχείο δεδοµένων από µία διαγράµµιση στον αύξοντα αριθµό, επιπλέον στο 'Status bar' του SPSS εµφανίζεται η ένδειξη FILTER ON. χάνονται. 2. Να διαγραφούν από το αρχείο. Στην περίπτωση κατά που αποθηκεύσουµε το αρχείο µε το ίδιο όνοµα µε το αρχικό (εντολή SAVΕ) οι µη επιλεγµένες περιπτώσεις Για την απενεργοποίηση των περιορισµών της εντολής 'Select cases' ακολουθούµε την διαδροµή DAΤΑ SELECT ALL CASES. Μετά την χρήση του πλήκτρου ΟΚ έχουµε τη δυνατότητα να χρησιµοποιήσουµε ξανά όλες τις εγγραφές τους αρχείου.

10 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: ιαχείρηση των µεταβλητών (Transform) ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΩΝ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (COMPUTE) Η εντολή αυτή βρίσκεται στο menu TRANSFORM COMPUTE. Με την χρήση της µπορούµε να δηµιουργήσουµε νέες µεταβλητές των οποίων οι τιµές εξαρτώνται από τις ήδη υπάρχουσες ή να τροποποιήσουµε τις µεταβλητές που ήδη διαθέτουµε. Για την δηµιουργία των νέων µεταβλητών µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε µαθηµατικές πράξεις ή λογικές συνθήκες. Ακολουθώντας την διαδροµή, που αναγράφετε παραπάνω, ενεργοποιείται το παράθυρο δηµιουργίας νέων µεταβλητών. 'Εστω ότι θέλουµε να κατασκευάσουµε µια µεταβλητή µε όνοµα 'COMP -BR ' η οποία θα περιγράφει την ταυτόχρονη χρήση δύο ποτών. Η νέα µεταβλητή θα παίρνει τιµή 1 για όσους ερωτώµενους έχουν δοκιµάσει ταυτόχρονα τις µάρκες WHSBO#B και WHSBO#R. Η τιµή της νέας µεταβλητής θα είναι Ο για όλες τις άλλες περιπτώσεις, δηλαδή όταν ο ερωτώµενος έχει δοκιµάσει µια από τις δύο µάρκες ή καµία. Στην επιλογή Target Variable ορίζουµε το όνοµα της µεταβλητής που θα δηµιουργηθεί π.χ. 'COMP -BR'. Από το παράθυρο κάτω αριστερά επιλέγουµε τη µεταβλητή WHSBO#B και την µεταφέρουµε στο παράθυρο Numeric Expression (πάνω δεξιά). Μετά γράφουµε δίπλα στην WHSBO#B την σχέση =1 ώστε να σχηµατιστεί η έκφραση WHSBO#B=l. Ακολούθως πατάµε το πλήκτρο '&' από το κέντρο της οθόνης και µετά από το menu κάτω αριστερά επιλέγουµε και την µεταβλητή 'WHSBO#R' την οποία και µεταφέρουµε µε το βελάκι στο παράθυρο Numeric Expression. ίπλα στη µεταβλητή αυτή γράφουµε τη σχέση =1 ώστε συνολικά να εµφανιστεί η έκφραση 'WHSBO#B=l &WHSBO#R=l'. Τέλος, από το menu 'Type & Label' καταγράφουµε το τύπο και την ετικέτα της µεταβλητής. Από το menu που ενεργοποιείται το πλήκτρο 'IF' µπόρούµε να

11 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: επιλέξουµε ένα υποσύνολο του αρχείου στο οποίο θα εκτελεστεί η εντολή. Το SPSS είναι εφοδιασµένο µε περισσότερες από 100 διαφορετικές συναρτή-σεις, οι οποίες είναι διαθέσιµες στο µικρό δεξί παράθυρο της εντολής 'COMPUTE' κάτω από τη λεζάντα 'Functions'. Οι συναρτήσεις αυτές οµαδοποιούνται στις εξής κύριες κατηγορίες :.Arithmetic functions Αριθµητικές Συναρτήσεις.Statistical functions Στατιστικές Συναρτήσεις.String functions Αλφαριθµητικές συναρτήσεις.date and time functions Συναρτήσεις ηµεροµηνίας.distribution functions Κατανοµές.Missing value functions Συναρτήσεις διαχείρισης missing τιµών Οι περισσότερες από τις συναρτήσεις λαµβάνουν σα τιµή κάποιο όρισµα. Για παράδειγµα, η µεταβλητή {οµάδα} θα µετατραπεί στην µεταβλητή {κεφαλαία} µε την ιδιότητα οι πεζοί χαρακτήρες των εγγραφών να µετατραπούν σε κεφαλαίοι. Στη διαδικασία στάθµισης, η κατασκευή της νέας µεταβλητής (weight) η οποία θα περιέχει τους συντελεστές στάθµισης για ορισµένες οµάδες του αρχείου θα πραγµατοποιηθεί µέσω της διαδικασίας compute ΕΝΤΟΛΗ ΑΝΑΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ (RECODE) Η εντολή recode χρησιµοποιείται προκειµένου να επαναπροσδιορισθούν οι αριθµοί που αντιστοιχούν σε κατηγορίες µεταβλητών. Συγκεκριµένα, θα χρησιµοποιήσουµε την εντολή recode για να συνενώσουµε κατηγορίες µεταξύ τους, για να δηµιουργήσουµε οµάδες ηλικιών, ή απλά για να αλλάξουµε τους αριθµητικούς κωδικούς που περιγράφουν τις τιµές µεταβλητών. Οι τροποποιήσεις των κωδικών µπορούν να πραγµατοποιηθούν: πάνω σε µία υπάρχουσα µεταβλητή (into same variable) ή πάνω σε µία νέα µεταβλητή (into different variable). Έστω ότι επιθυµούµε την δηµιουργία µίας νέας µεταβλητής η οποία θα περιγράφει σε κατηγορίες τις ηλικίες των ατόµων που συµµετέχουν σε µία έρευνα.

12 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: Για την ενεργοποίηση της εντολής της επανακωδικοποίησης θα ακολουθήσουµε τη διαδροµή Transform Recode Into different variable. Από τη λίστα των διαθέσιµων µεταβλητών του αρχείου µεταφέρουµε δεξιά την µεταβλητή "age" και στην επιλογή "Name" ορίζουµε το όνοµα της νέας µεταβλητής που θα δηµιουργηθεί, π.χ."rage". Με την χρήση του πλήκτρου "Name" το όνοµα της νέας µεταβλητής αντικαθιστά το ερωτηµατικό δίπλα στο όνοµα της παλιάς µεταβλητής. 'Οπως και στην εντολή COMPUTE το πλήκτρο "IF" ενεργοποιεί ένα υποπαράθυρο για τον ορισµό µίας συνθήκης που θα περιγράφει την οµάδα των εγγραφών στην οποία θα εφαρµοστεί η επανακωδικοποίηση. Προκειµένου να ορίσουµε τις τιµές της παλιάς µεταβλητής οι οποίες θα δηµιουργήσουν τις κατηγορίες της νέας µεταβλητής θα χρησιµοποιήσουµε το menu που ενεργοποιείται από το πλήκτρο "Old and new values". Στην αριστερή πλευρά του παραθύρου επιλογών ορίζονται οι τιµές της µεταβλητής προέλευσης, ενώ στη δεξιά πλευρά ορίζεται ο νέος κωδικός για την µεταβλητή που θα δηµιουργηθεί. Κάνοντας κλικ στο πλήκτρο " Add" η ρύθµιση αποθηκεύεται στη λίστα "Old New" έτσι ώστε να ακολουθήσει όµοια ο ορισµός της δεύτερης κατηγορίας κ.ο.κ. Μετά τον ορισµό όλων των τιµών της νέας µεταβλητής επιλέγουµε το

13 µεταβλητή Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: πλήκτρο "Continue" και επιλέγοντας το πλήκτρο ΟΚ δηµιουργούµε τη νέα Η εντολή επανακωδικοποί-ησης τιµών πάνω σε µία ήδη υπάρχουσα µεταβλητή "into same variable", περιέχει τα ίδια παράθυρα επιλογών µε την εντολή "into different variable" µε τη διαφορά ότι ο χρήστης δεν χρειάζεται να ορίσει όνοµα για την νέα µεταβλητή ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΑΝΑΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗ (AUTOΜΑTIC RECODE) Μέσω της εντολής Automatic Recode γίνεται αυτόµατη επανακωδικοποίηση µίας µεταβλητής σε διαδοχικούς ακέραιους. Μέσω της εντολής Automatic Recode δηµιουργείται πάντα µία καινούργια µεταβλητή. Η εντολή χρησιµοποιείται για την ακολουθήσουµε τη διαδροµή Transform Automatic Recode. δηµιουργία µεταβλητών µε συνεχόµενη αρίθµηση ακέραιων αριθµών και για την αυτόµατη µετατροπή αλφαριθµητικών (String) µεταβλητών σε αριθµητικές. Για την ενεργοποίηση της εντολής της αυτόµατης ανακωδικοποίησης, θα Για παράδειγµα, αλφαριθµητική µεταβλητή "gender" παίρνει τιµές "Ανδρες" και "Γυναίκες" µέσω της εντολής automatic recode θα δηµιουργηθεί µία νέα µεταβλητή µε όνοµα "rgender" η οποία θα πάρει τιµή 1 για τους "Ανδρες" και 2 για τις "Γυναίκες". Οι τιµές της string µεταβλητής θα αποτελέσουν τα value Iabels την νέας αριθµητικής µεταβλητής.

14 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: ΕΝΤΟΛΗ ΑΘΡΟΙΣΜΑΤΟΣ (COUNT) Μέσω της εντολής count δηµιουργείται µία νέα µεταβλητή η οποία µετράει την επανάληψη εµφάνισης µίας τιµής σε µία σειρά µεταβλητών. Αν για παράδειγµα, διαθέτουµε ένα σύνολο µεταβλητών που περιγράφουν την εµφάνιση ή όχι ενός µηχανήµατος, τότε θα ήταν ίσως ενδιαφέρον να µελετήσουµε τα άτοµα που διαθέτουν περισσότερα από ένα. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χρήση της εντολής count είναι να υπάρχει ενιαία κωδικοποίηση σε όλες τις µεταβλητές που θα συµµετέχουν στην άθροιση. Θα πρέπει δηλαδή, η ύπαρξη µηχανήµατος να έχει κωδικοποιηθεί σε όλες τις µεταβλητές σαν 1. Για την ενεργοποίηση της εντολή count ακολουθούµε τη διαδροµή Transform Count. Στο πλαίσιο "Target Variables" εισάγουµε το όνοµα της νέας µεταβλητής που θα δηµιουργηθεί, ενώ στο πλαίσιο "Nurneric Variables" εισάγουµε το σύνολο των µεταβλητών που θα συµµετέχουν στην άθροιση. Μέσω του πλήκτρου "Define Values" θα ενεργοποιηθεί ένα υποπαράθυρο µέσω του οποίου θα ορισθούν οι τιµές που θα συµµετέχουν στην άθροιση. Στο αριστερό τµήµα του παραθύρου ορίζονται οι τιµές της άθροισης οι οποίες µεταφέρονται στην λίστα "Values to Count" µετά τη χρήση του πλήκτρου "Add". Μετά τον ορισµό των τιµών το πλήκτρο "Continue" επαναφέρει το αρχικό παράθυρο της εντολής count και το πλήκτρο ΟΚ δηµιουργεί την νέα µεταβλητή η οποία θα µετράει τις θετικές απαντήσεις.

15 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: ΕΝΤΟΛΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ CATEGORIZE VARIABLES Η εντολή categorize variable χρησιµοποιείται για την γρήγορη κατηγοριοποίηση συνεχών µεταβλητών µε οµάδες µε ίση περίπου συχνότητα. Για παράδειγµα, µπορούµε να δηµιουργήσουµε 6 ισοµεγέθεις ηλικιακές οµάδες. Για να ενεργοποιήσουµε την εντολή ακολουθούµε τη διαδροµή Transforrn Categorize Variables. Για τη δηµιουργία την νέας µεταβλητής των 6 οµάδων, µεταφέρουµε τη µεταβλητή "age" στο πλαίσιο "Create Categories for" και στο πεδίο 'Number of categories" πληκτρολογούµε τον αριθµό των κατηγοριών που θέλουµε να δηµιουργηθούν. Η επιλογή του πλήκτρου ΟΚ δηµιουργεί τη νέα µεταβλητή η οποία θα έχει όνοµα "nage".

16 Εισαγωγή στη Χρήση του SPSS for Windows Σελίδα: ΕΡΓΑΣΙΑ 2 ιαχείρηση αρχείων δεδοµένων *.sav ΖΗΤΟΥΜΕΝΑ Α. ηµιουργία τα παρακάτω αρχεία satisfaction1.sav, satisfaction2.sav στο SPSS. Β. Συνένωση των δυο αρχείων Γ. Αυτόµατη Ανακωδικοποίηση της sex σε nsex µε τιµές 1 για Άνδρες και 2 για Γυναίκες. Ανακωδικοποίηση της age σε nage απο απο απο Απο απο18και άνω 5 Ε. ιαχωρισµός αρχειου σε δυο satisf_male.sav και satisf_female.sav Ε ΟΜΕΝΑ Οι στήλες των αρχείων satisfaction1.sav και satisfaction2.sav περιέχουν τα εξής δεδοµένα: 1: σκορ ικανοποίησης ασθενούς στη στήλη sat 2: ηλικία ασθενούς (χρόνια) στη στήλη age 3: δείκτης σοβαρότητας ασθένειας στη στήλη level 4: δείκτης επιπέδου άγχους στη στήλη stress 5. φύλλο του ασθενούς στη στήλη sex satisfaction1.sav satisfaction2.sav sat age level strees sex sat age level strees sex