Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας"

Transcript

1 Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας

2 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 2 από 32 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Γενικές πληροφορίες για την πανίδα Ερπετών και Αμφιβίων στη δυτική και κεντρική Μακεδονία Βασικά νομοθετικά ζητήματα Αντικείμενο εργασίας Παράμετροι στις οποίες επικεντρώθηκαν οι εργασίες πεδίου 5 2 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Μεθοδολογία δειγματοληψίας Τοποθεσίες μελέτης Περιορισμοί Αβεβαιότητα Αποκλίσεις 15 3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Αφθονία της χελώναςtestudo κατά μήκος της διαδρομής Επιβεβαιωμένη παρουσία ειδών αμφιβίων και ερπετών κατά μήκος της όδευσης Άλλα σημαντικά είδη ερπετών και αμφιβίων εντός της περιοχής του έργου 31 4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Βασικοί οικότοποι και είδη εντός της περιοχής μελέτης 32 ΛΙΣΤΑ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 2-1 Θέσεις Δειγματοληψίας 10 Πίνακας 3-1 Παρουσία ειδών αμφιβίων και ερπετών στην περιοχή μελέτης 20

3 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 3 από 32 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Γενικές πληροφορίες για την πανίδα Ερπετών και Αμφιβίων στη δυτική και κεντρική Μακεδονία Η Μακεδονία (Κεντρική & Ανατολική) όπως και η Θράκη είναι μία ορεινή περιοχή με οικοτόπους γλυκών νερών, που περιλαμβάνει τυπικά οικοσυστήματα των Βαλκανίων και της κεντρικής Ευρώπης, όπως αλπικές περιοχές με πυκνά κωνοφόρα και φυλλοβόλα δάση, ανοιχτές δασικές περιοχές και λειμώνες, επίπεδες περιοχές με χαμηλή βλάστηση και καλλιεργημένες γεωργικές εκτάσεις. Το νότιο τμήμα της Θράκης χαρακτηρίζεται από μεγάλες επίπεδες περιοχές περισσότερες από τις οποίες έχουν γεωργική χρήση και βρίσκονται κοντά σε ποτάμια και ρυάκια με πυκνή βλάστηση Από την άλλη πλευρά, οι Μεσογειακοί οικότοποι όπως τα μακκί και τα φρύγανα είναι επίσης συνηθισμένοι. Το βασικό οικολογικό χαρακτηριστικό που κάνει τη περιοχή αυτή να ξεχωρίζει από την υπόλοιπη Ελλάδα είναι η μεγάλη παρουσία υδάτινων σωμάτων γλυκών νερών, από μεγάλα ποτάμια έως ρυάκια και από λίμνες έως μικρά τέλματα Αυτό το πλούσιο, αναφορικά με την ποικιλότητα, τοπίο φιλοξενεί ένα μεγάλο αριθμό ερπετοπανίδας, συμπεριλαμβανομένων όλων των οικογενειών ερπετών και αμφίβιων που απαντώνται στην Ευρώπη. Η ερπετοπανίδα της περιοχής αποτελείται από πολλά είδη τα οποία σχετίζονται με οικοσυστήματα υψηλής υγρασίας (π.χ. η πράσινη σαύρα, Lacerta viridis). Χάρη στην αφθονία τέτοιων υγρών οικοτόπων που ευνοούν την πλούσια βλάστηση, τα είδη που βρίσκονται διαδεδομένα στη χώρα, όπως η τρανόσαυρα (Lacerta trilineata) ή ο έφιος (Dolichopis caspius), σχηματίζουν πυκνότερους πληθυσμούς. Ειδικά για τα αμφίβια, η περιοχή φιλοξενεί το μεγαλύτερο αριθμό taxaστην Ελλάδα, με 13 από τα 23 είδη που βρίσκονται στη χώρα (Valakosetal., 2008). Ωστόσο, δεν έχει περιγραφεί κανένα ενδημικό είδος, παρά το ότι στην περιοχή βρίσκονται πολλά είδη. Η βασική αιτία για αυτή την έλλειψη ενδημισμού είναι το ελάχιστο επίπεδο απομόνωσης και η γεωμορφολογική συνέχεια με το υπόλοιπο των Βαλκανίων. Η ερπετοπανίδα της Μακεδονίας περιλαμβάνει 14 φίδια, 13 σαύρες, 5 χελώνες, 12 άνουρα και 5 ουρόδηλα αμφίβια (Valakosetal., 2008).

4 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 4 από Βασικά νομοθετικά ζητήματα Τα περισσότερα Ελληνικά είδη ερπετών προστατεύονται από την Εθνική νομοθεσία μέσω του Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) 67/1981 (ΦΕΚ 23/Α/ ), περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδας και άγριας πανίδας. Το ΠΔ απαγορεύει τη θανάτωση, την πρόκληση τραυματισμού, την αιχμαλώτιση, τη συλλογή, την εμπορία και τη μεταφορά όλων των ειδών που περιλαμβάνονται στον κατάλογο. Ωστόσο, το ΠΔ είναι σε ισχύ, εδώ και30 έτη και δεν έχει αναθεωρηθεί ώστε να περιλαμβάνει νέα είδη ή ταξινομικές αλλαγές που έχουν γίνει αποδεκτές κατά τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, η εφαρμογή του είναι αόριστη καθώς τα απαραίτητα μέτρα που προβλέπει δεν έχουν ποτέ περιγραφεί λεπτομερώς. Κάποια είδη ερπετών αναγνωρίζονται ως είδη Κοινοτικού Ενδιαφέροντος και επομένως περιλαμβάνονται στα Παραρτήματα της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ σχετικά με τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της άγριας χλωρίδας και πανίδας. Αναφορικά με τα είδη που αναμένεται να απαντηθούν στην περιοχή μελέτης, το Παράρτημα II «είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος των οποίων η διατήρηση απαιτεί τον χαρακτηρισμό τους ως ειδικές περιοχές διατήρησης», περιλαμβάνει όλες τις χερσαίες χελώνες (Testudo graeca, Testudo hermanni), το σπιτόφιδο (Zamenis situlus), τον Λαφίτη (Elaphe quatorlineata), το πρώην είδος Triturus, τον βάτραχο κιτρινομπομπίνα (Bombina variegata). Το Παράρτημα IV «είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος που χρειάζονται αυστηρή προστασία» περιλαμβάνει επίσης έναν αριθμό Ελληνικών ερπετών και αμφιβίων. Αναφορικά με τις διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες, όλα τα Ελληνικά είδη ερπετών και αμφιβίων περιλαμβάνονται στη Συνθήκη σχετικά με τους Ευρωπαϊκούς φυσικούς οικοτόπους και την άγρια ζωή. Τα περισσότερα από αυτά περιλαμβάνονται στο Παράρτημα II ως αυστηρά προστατευόμενα είδη πανίδας, ενώ τα υπόλοιπα αναφέρονται στο Παράρτημα III. Για τα είδη που περιλαμβάνονται στο, απαγορεύονται αυστηρά η συλλογή, διατήρηση σε αιχμαλωσία, θανάτωση, φθορά η καταστροφή των τοποθεσιών αναπαραγωγής ή διαμονής, η φθορά ή καταστροφή των αυγών, η όχληση, ειδικότερα κατά την περίοδο αναπαραγωγής, η κατοχή και η εμπορία ζωντανών ή νεκρών δειγμάτων. Τέλος, και τα δύο είδη της τάξης Testudinidae που αναμένεται να απαντηθούν κατά το μήκος της όδευσης του αγωγού (Testudo graeca και Testudo hermanni) περιλαμβάνονται στο Παράρτημα II της Συμφωνίας για το διεθνές εμπόριο απειλούμενων ειδών της άγριας πανίδας και χλωρίδας (CITES) ως είδη τα οποία «δεν απειλούνται απαραίτητα με αφανισμό, αλλά των οποίων το

5 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 5 από 32 εμπόριο θα πρέπει να ελεγχθεί προκειμένου να αποφευχθούν οι χρήσεις που είναι ασύμβατες με την επιβίωσή τους». Από τα είδη αμφίβιων και ερπετών που αναμένεται να συναντηθούν κατά μήκος της όδευσης του αγωγού, μόνο ένα έχει εκτιμηθεί ότι ανήκει στην κατηγορία απειλούμενων ειδών του IUCN. Η Μεσογειακή Χελώνα (Testudo hermanni) αναφέρεται ως Τρωτό είδος επειδή, παρά την ευρεία κατανομή της, αντιμετωπίζει μία μεγάλη ποικιλία από απειλές, ενώ οι περισσότεροι πληθυσμοί βρίσκονται σε ύφεση (Λεγάκης & Μαραγκού, 2010). Ο βάτραχος κοκκινομπομπίνα (Bombina bombina) αναφέρεται ως Απειλούμενο είδος σε ένα μικρό τμήμα του Νομού Έβρου, όπου υφίσταται μία απομονωμένη κατανομή. Σημαντικές απειλές για το είδος μπορεί να είναι η απώλεια των κατάλληλων ενδιαιτημάτων, ειδικά οι τόποι αναπαραγωγής, μέσω της εντατικής γεωργίας, της αγρο-χημική ρύπανση, καθώς και οι κλιματικές αλλαγές. Η εφαρμογή της εθνικής και Ευρωπαϊκής νομοθεσίας από τις Ελληνικές αρχές είναι αρκετά ελλιπής. Οι αρμόδιες αρχές δεν διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους, οικονομικούς ή ανθρώπινου δυναμικού, ώστε να ελέγχον την παράνομη συλλογή και όχληση. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για τα είδη της ερπετοπανίδας καθώς οι αρχές δεν έχουν ούτε καν την απαραίτητη εκπαίδευση για να ξεχωρίσουν τα διάφορα είδη. Η απώλεια και υποβάθμιση των οικοτόπων θεωρείται ως η βασικότερη απειλή κατά των ερπετών και των αμφιβίων. Όλα τα προστατευόμενα είδη και, γενικότερα, όλα τα είδη της Ελληνικής ερπετοπανίδας συναντώνται σε μία προστατευόμενη περιοχή (εθνικοί δρυμοί ή/και ειδικές περιοχές διατήρησης). Ωστόσο, δεν έχουν προταθεί η εφαρμοσθεί καθόλου μέτρα ειδικά για τη διατήρηση των ερπετών ή αμφιβίων που συναντώνται στην περιοχή μελέτης. 1.3 Αντικείμενο εργασίας Παράμετροι στις οποίες επικεντρώθηκαν οι εργασίες πεδίου Το αντικείμενο των εργασιών ήταν η εκτίμηση της παρουσίας και αφθονίας των ειδών ερπετών και αμφιβίων κατά μήκος της όδευσης του αγωγού. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα δύο είδη χερσαίας χελώνας, στη Testudo graeca και ειδικότερα στη Testudo hermanni. Και τα δύο είδη προστατεύονται από την εθνική νομοθεσία, περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ της σχετικά με τους Οικοτόπους, ενώ περιλαμβάνεται επίσης στη διεθνή συνθήκη και στη συμφωνία CITES. Η Testudo hermanni

6 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 6 από 32 αναφέρεται ως Τρωτό είδος στην αξιολόγηση του Κόκκινου Βιβλίου Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας. Επιπλέον, τα είδη της χελώνας χαρακτηρίζονται από μειωμένη ικανότητα διαφυγής από διάφορες απειλές και από την υποβάθμιση του βιότοπου, με αποτέλεσμα να είναι περισσότερο επιρρεπής στις επιπτώσεις των εργασιών κατασκευής.

7 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 7 από 32 2 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Πραγματοποιήθηκαν δύο μελέτες πεδίου οι οποίες κάλυψαν διαφορετικά τμήματα της όδευσης του αγωγού. Το τμήμα μεταξύ των ελληνοτουρκικών συνόρων (KP 0) και της πόλης της Κομοτηνής (KP 98) διερευνήθηκαν από την Dr. Μαραγκού Παναγιώτα και τον Σαγωνά Κωνσταντίνο (ομάδα Α) τον Οκτώβριο 2012 και το τμήμα μεταξύ Κομοτηνή (KP 98) και Θεσσαλονίκη (KP 359) από τον Ηλία Στραχίνη και τον Δημήτρη Πουρσανίδη (ομάδα Β) την περίοδο Απρίλιο 2013 Μάϊο Τα στοιχεία του πρώτου τμήματος αναλύθηκαν από την ομάδα Α ενώ η ομάδα Β, ανέλαβε την ανάλυση των στοιχείων του δεύτερου τμήματος και τη συγγραφή της μελέτης. 2.1 Μεθοδολογία δειγματοληψίας Η μεθοδολογία δειγματοληψία αποστάσεων (Distance sampling) χρησιμοποιείται εκτενώς στη χερσαία οικολογία και στη μελέτη θαλάσσιων θηλαστικών, ως έγκυρη μέθοδος για την εκτίμηση της αφθονίας των ειδών (Thomas et al., 2010). Κατά μήκος μίας γραμμής συγκεκριμένου μήκους καταγράφονται τα είδη στόχοι. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιήθηκε για την εκτίμηση του πληθυσμού της χελώνας στις περιοχές κοντά στην όδευση του αγωγού και μπορεί να παράσχει πληροφορίες τόσο για τα ενεργά άτομα του είδους εντός ενός βιοτόπου, όσο και για την πυκνότητα του πληθυσμού στην περιοχή μελέτης. Μία γραμμή 100 με 500 μέτρων τοποθετείται τυχαία κατά μήκος της περιοχής που γίνεται η δειγματοληψία, και στη συνέχεια ένας παρατηρητής κινείται κατά μήκος της γραμμής αναζητώντας ζώα. Όταν εντοπιστεί ένα ζώο, γίνεται καταγραφή της απόστασης μέχρι το ζώο. Κατά τη δειγματοληψία, η γραμμή θεωρείται ως η μονάδα δειγματοληψίας. Οι αποστάσεις που μετριούνται κατά μήκος όλων των μονάδων δειγματοληψίας, χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των θεάσεων και, στη συνέχεια, για τον υπολογισμό της πυκνότητας. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, οι γραμμές επιλέγονται τυχαία ώστε να μεγιστοποιηθεί η αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος. Το τελευταίο είναι μεγάλης σημασίας, καθώς αποκλίσεις μπορεί να προκύψουν από κάποιο δείγμα που δεν είναι αντιπροσωπευτικό του υπό μελέτη πληθυσμού. Παρόλο που η επιλογή γραμμών ήταν τυχαία, η ομάδα εργασιών πεδίου προσπάθησε να καλύψει όσο το δυνατόν περισσότερους μικροβιοτόπους, ώστε να απεικονιστούν όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε τοπίου. Σε κάθε βιοτόπο δημιουργήθηκαν τουλάχιστον 10 γραμμές, με μεταξύ τους απόσταση 100 μέτρα. Το σύνολο των εργασιών δειγματοληψίας πραγματοποιήθηκαν από τους ίδιους ερευνητές. Έγινε

8 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 8 από 32 παρακολούθηση σε μία απόσταση πέντε μέτρων από κάθε πλευρά της γραμμής, καλύπτοντας έτσι μία συνολική έκταση 1000 μ 2 για κάθε δειγματοληψία. Σε κάθε παρατήρηση γινόταν καταγραφή της ηλικίας, της τάσης και του φύλλου (με βάση τα δευτερεύοντα γενετήσια χαρακτηριστικά), ενώ επισημαίνονταν η θέση που βρέθηκε το ζώο, η ώρα της ημέρας, η θερμοκρασία και οι κλιματικές συνθήκες. Ο γενικός τύπος για τον υπολογισμό της πυκνότητας πληθυσμών είναι ο παρακάτω: Πυκνότητα ανά εκτάριο: (Nx ) / A Όπου «N» είναι ο συνολικός αριθμός των ζώων που παρατηρήθηκαν (στην εν λόγω περίπτωση οι χελώνες) σε όλες τις γραμμές, και «Α» η συνολική έκταση των γραμμών σε τετραγωνικά μέτρα. Η μέθοδος της δειγματοληψίας με επιφάνειες (quadrat sampling) χρησιμοποιήθηκε συμπληρωματικά από την ομάδα Α ως ένα μέσο συστηματικής αναζήτησης κρυπτικών ειδών, που θα μπορούσαν να διαφύγουν της ανίχνευσης με τη μέθοδο των γραμμικών διαδρομών, ειδικά μικρόσωμα είδη που ζουν πάνω ή κάτω από υπολείμματα φύλλων σε φυλλοβόλα δάση. Είκοσι επιφάνειες (1 μ. x 1 μ.) επιλέχθηκαν τυχαία και όλα τα φύλλα, οι πέτρες και ξύλα απομακρύνθηκαν από τους ερευνητές, οι οποίοι μέτρησαν όλα τα άτομα που συνάντησαν. Στη συνέχεια, η επιφάνεια αποκαθίσταται στην αρχική της κατάσταση. Σε λιμνούλες και ρυάκια, οι έρευνες πραγματοποιήθηκαν περπατώντας στην άκρη του υδάτινου σώματος. Αν το νερό ήταν βαθύ, η περιοχή σαρωνόταν με ένα δίχτυ, σε μια προσπάθεια να πιαστούν αμφίβια που μπορεί να κολυμπούσαν ή να αναπαύονταν στον βυθό και ιδιαίτερα την σαύρα Triturus sp. Εν τω μεταξύ, λόγω του γεγονότος ότι λίγα μεμονωμένα,αμφίβια βρέθηκαν σε πολύ λίγες περιοχές, η ομάδα Β περπάτησε την περιοχή, αντί να ακολουθήσει την προαναφερθείσα μέθοδο, προσπαθώντας να εντοπίσει περισσότερες χελώνες και άλλα αινιγματικά είδη της τοπικής ερπετοπανίδας, σηκώνοντας πέτρες, ξύλινα μέρη και άλλα είδη που ενδεχομένως να προσφέρουν οικότονο για ορισμένα είδη. Πρέπει να σημειωθεί ότι δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στις υδάτινες μάζες (μικρά ρέματα, ρυάκια, λίμνες και ποτάμια) προκειμένου να αξιολογηθούν τα αμφίβια σε αυτές τις θέσεις, καθώς η χρησιμοποιούμενη μέθοδος ισχύει μόνο για χερσαία είδη που μπορεί να βρεθούν τυχαία κατά μήκος της περιοχής του έργου και είναι ακατάλληλη για τα είδη που έχουν χωρική εξάρτηση, όπως για παράδειγμα λόγω έντονης προτίμησης ενδιαιτήματος π.χ. αμφίβια.

9 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 9 από Τοποθεσίες μελέτης Σημεία δειγματοληψίας εντοπίζονται σε όλες τις τοποθεσίες φυσικής παρόχθιας βλάστησης και διασταύρωσης του αγωγού με υδάτινα ρεύματα καθώς και με τεχνητά τέλματα. Η ομάδα πεδίου επίσης συνέλλεξε δείγματα από όλους τους διαφορετικούς τύπους δασικών ενδιαιτημάτων (πεύκα, βελανιδιές και Μικτά δάση δρυός, πευκοδάση) και όλους τους διαφορετικούς τύπους οικοτόπων που ανέκυψαν κατά μήκος της προτεινόμενης όδευσης του αγωγού, όπως θαμνότοπους, λιβάδια με αραιά θάμνους και δέντρα, και μη εντατικά καλλιεργούμενες εκτάσεις που χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια βαμβακιού, σιτηρών και ηλιοτρόπιων ενώ χαρακτηρίζονται από την παρουσία των φυσικών φρακτών. Περιστασιακά κάποια από αυτά τα πεδία βρίσκονταν σε κατάσταση αγρανάπαυσης και σημεία με βλάστηση εμφανίζονται ανάμεσα τους. Επίσης εξετάστηκαν και βραχώδεις περιοχές, αν και ήταν ένας τύπος οικοτόπου με πολύ περιορισμένη στην περιοχή παρουσία. Ο Πίνακας 2-1 απεικονίζει λεπτομέρειες των διαφόρων θέσεις δειγματοληψίας καθώς και τόπων τυχαίας θεάσεις διαφόρων ειδών ερπετών. Οι θέσεις δειγματοληψίας επικεντρώθηκαν σε ένα διάδρομο 500 m κατά μήκος της προτεινόμενης όδευσης. Για την καλύτερη κάλυψη όλων των κατάλληλων ενδιαιτημάτων για τα ερπετά και τα αμφίβια και δεδομένου ότι δεν υπάρχουν σημαντικές τοπικές διαφοροποιήσεις αναμενόταν στους πληθυσμούς των ειδών, η ομάδα πεδίου επίσης εξέτασε θέσεις εκτός του διαδρόμου 500 m, σε περιοχές όπου κρίθηκε απαραίτητο.

10 Σελίδα 10 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Πίνακας 2-1 Θέσεις Δειγματοληψίας Σημείο GPS Όνομα Χ.Θ. Περιοχή Τύπος ενδιαιτήματος Μικρότερη απόσταση από τη περιοχή έργου / αγωγό Ομάδα A σημεία δειγματοληψίας R6 AR18 34 Ανάμεσα στην Άνθεια και Αγνάντια Ανοικτή έκταση και καλλιέργειες κοντά σε ξερό ρέμα 523 m.έξω από τη ζώνη 500m Λοιπές παρατηρήσεις Testudo graeca R014 AR19 41 Κοντά στην Αμφιτρίτη Παρόχθια βλάστηση σε υποβαθμισμένο οικότοπο 22m Δεν εντοπίζονται είδη του Παραρτήματος ΙΙ R01 AR20 45 Δ της Παλαγίας Ανοικτή έκταση με χαμηλή θαμνώδη βλάστηση 240 m Testudo graeca R02 AR21 45 Β της Παλαγία Βραχώδης προεξοχή στην πλευρά του δρόμου 760 m. Έξω από τη ζώνη 500m Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων R03 AR22 47 Δ της Παλαγίας Θαμνώδης βλάστηση και ανοικτές εκτάσεις 107 m. Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων 4 AR23 48 Δ της Παλαγίας Πευκοδάσος 320 m. Έξω από τη ζώνη 500m Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων R29a AR24 52 Καταφύγιο Άγριας Ζωής Νότια της Κίρκης Ανοικτή έκταση στην άκρη ενός μεικτού δάσους 20 m Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων R18 AR25 54 Καταφύγιο Άγριας Ζωής Νότια της Δάσος φυλλοβόλων 420 m. Έξω από τη ζώνη Rana dalmatina Κίρκης 500m R30a AR26 55 ΝΔ της Κίρκης Μεικτό δάσος 460 m. Έξω από τη ζώνη 500m Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων R21 AR27 55 Κοντά στο προηγούμενο σημείο Δάσος δρυός 123 m Δεν εντοπίζονται είδη του Παραρτήματος ΙΙ R010 AR28 56 Καταφύγιο Άγριας Ζωής Νότια της χωριού Πλάκα Δάσος δρυός 137 m Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων R011 AR29 57 Καταφύγιο Άγριας Ζωής κοντά στο προηγούμενο σημείο Δάσος δρυός μικρού μεγέθους 122 m Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων RA6a AR30 57 Καταφύγιο Άγριας Ζωής Βόρια του χωριού Πλάκα Μωσαϊκό οικότοπων 16 m Δεν εντοπίζονται είδη του Παραρτήματος ΙΙ R09 AR31 59 Α του χωριού Αύρα Ανοικτή έκταση με χαμηλή θαμνώδη βλάστηση 0 Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων R08 AR32 61 Ν του χωριού Σταθμός Πυκνή θαμνώδης βλάστηση 207 m Δεν εντοπίζονται είδη ερπετών/ αμφιβίων RA7a AR33 69 Ανάμεσα στο χωριό Αρσάκειο και Βέλκιο Μωσαϊκό χέρσας έκτασης, παρόχθιας βλάστησης και καλλιεργούμενων εκτάσεων 10 m Δεν εντοπίζονται είδη του Παραρτήματος ΙΙ R07 AR34 75 Α του χωριού Λοφάρι Ανοικτή χέρσα έκταση 244 m. Testudograeca

11 Σελίδα 11 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σημείο GPS Όνομα Χ.Θ. Περιοχή Τύπος ενδιαιτήματος Μικρότερη απόσταση από τη περιοχή έργου / αγωγό R06 AR35 77 Διασταύρωση με το Φιλούρη, Δ του χωριού Λοφάρι Υδάτινο ρεύμα 471 m. Έξω από τη ζώνη 500m Λοιπές παρατηρήσεις Δεν εντοπίζονται είδη του Παραρτήματος ΙΙ RA10 AR36 77 Διασταύρωση με το Φιλούρη, Δ του Ακτή ρέματος με πυκνή βλάστηση 83 m Mauremys rivulata χωριού Λοφάρι R05 AR37 81 Δ του χωριού Πάμφορο Υδάτινο ρεύμα 870 m. Έξω από τη ζώνη 500m Δεν εντοπίζονται είδη του Παραρτήματος ΙΙ R04 AR38 85 Από το εργοστάσιο ξυλείας Shelman Παρόχθια βλάστηση 238 m T. graeca and T. hermanni Mauremys rivulata Ομάδα Β σημεία δειγματοληψίας R-62 R Ιτέα Καλλιέργειες σιτηρών. Άλσος με φυλλοβόλα κοντά 7 στο όριο του δρόμου R-63 R Διάβαση Μπουκλουτζά Ποτάμι. Παρόχθια φυλλοβόλα βλάστηση. Ποώδης 7 και θαμνώδης βλάστηση και στις 2 πλευρές R-61 R Β της Ιτέας Καλλιέργειες 154 R-59 R Β του Μεσοχωριού Καλλιέργειες με ζώνες απο αυτόχθονους 49 φυλλοβόλους θάμνους R-60 R Διάβαση Βοζβοζη Ποτάμι. Παρόχθια φυλλοβόλα βλάστηση. Ποώδης 4 και θαμνώδης βλάστηση και στις 2 πλευρές R-58 R Β της Αμβροσίας Καλλιέργειες 81 R-55 R Ν της Γαλήνης Βοσκοτόπια 120 Βοσκότοποι R-56 R Ν της Γαλήνης Καλλιέργειες 65 R-57 R Διάβαση Κομψάτου Ένας ποταμός περιτριγυρισμένς με καλλιέργειες 92 R-54 R Ένας χείμαρρος, που περιβάλλεται από τις Ν του Κοπτερού καλλιέργειες και στις δύο πλευρές 0 Χώρος απόθεσης μπαζών R-53 R Β της λίμνης Βιστωνίδας Καλλιέργειες 88 R-51 R Β της λίμνης Βιστωνίδας Τάφρος με ελαφρά ροή και στάσιμα νερά με 13 Καλλιέργειες πλατάνια (Platanus sp.) και άλλα φυλλοβόλα R-52 R Β της λίμνης Βιστωνίδας Καλλιέργειες 34 Σιδηροδρομική γραμμή R-50 R Διάβαση Κόσυνθου Ποταμός Κόσυνθος, καλλιέργειες και στις 2 πλευρές. 27 Χώρος απόθεσης μπαζών R-48 R Δ των Βαφαίικων Καλλιέργειες 193 R-49 R Δ του Βαφαίικων Καλλιέργειες 160 R-47 R Ν της Θαλασσιάς Καλλιέργειες 144 Κανάλι με Mauremys rivulata R-45 R Α της Κρήνης (Νέστος) Καλλιέργειες 5 R-46 R Διάβαση Νέστου Παραποτάμια φυλλοβόλα δάση 5 Βοσκότοποι

12 Σελίδα 12 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σημείο GPS Όνομα Χ.Θ. Περιοχή Τύπος ενδιαιτήματος Μικρότερη απόσταση από τη περιοχή έργου / αγωγό Λοιπές παρατηρήσεις R-42 R Δ της Κρήνης (Νέστος) Καλλιέργειες που περιβάλλονται από τεχνητά 17 Τεχνητό άλσος πεύκης αρδευτικά κανάλια. Επίσης αραιή φυλλοβόλα βλάστηση R-43 R Δ της Κρήνης (Νέστος) Σαθρό έδαφος με αραιή θαμνώδη βλάστηση και λιμνούλες λιμνούλες R-44 R Δ της Κρήνης (Νέστος) Καλλιέργειες 186 R-41 R-41 Καλλιέργειες που περιβάλλονται από τεχνητά 168 ΝΑ της Πετροπηγής αρδευτικά κανάλια 69 R-40 R-40 Καλλιέργειες που περιβάλλονται από τεχνητά Πλημμυρισμένα χωράφια με 170 Ν της Πετροπηγής 114 αρδευτικά κανάλια αμφίβια R-39 R-39 Καλλιέργειες που περιβάλλονται από τεχνητά 171 Ν της Πετροπηγής αρδευτικά κανάλια 125 R-38 R Ν του Χαλκερού Μακία βλάστηση με ποώδη είδη 8 Ophisops elegans R-37 R ΒΔ του Χαλκερού Μακία (Quercus coccifera) 95 Βοσκότοποι. R-36 R Όρος Λεκάνη Μακία βλάστηση με φυλλοβόλα είδη 68 Βοσκότοποι. R-35 R-35 Βοσκότοποι. Η υγειονομική 189 Όρος Λεκάνη Βοσκότοποι με μακία βλάστηση 38 ταφή του δήμου Καβάλας σε κοντινή απόσταση R-34 R Όρος Λεκάνη Βοσκότοποι με μακία βλάστηση 145 R-33 R Β των Προσφύγων της Καβάλας Μακία βλάστηση 38 Βόσκηση R-32 R Α της Συμβολής Καλλιέργειες 44 Άρδευση R-31 R Α της Συμβολής Ποτάμι με παρόχθια βλάστηση 5 Ανάχωμα R-30 R ΒΑ της Συμβολής Καλλιέργειες 36 R-29 R ΒΑ της Συμβολής Καλλιέργειες 229 Ρέμα με συνεχή ροή R-28 R-28 Τεχνητό κανάλι άρδευσης με 223 Β της Συμβολής Καλλιέργειες 259 την χελώνα Emys orbicularis R-27 R Διάβαση Αγγίτη Καλλιέργειες δημητριακών και λεύκας (Populus sp.) 110 Ποταμός Αγγίτης R-26 R ΒΑ της Συμβολής Καλλιέργειες δημητριακών 208 R-24 R ΒΑ της Συμβολής Καλλιέργειες 104 Λιμνοδεξαμενή R-25 R ΒΑ της Συμβολής Βραχώδης λόφος με αραιή βλάστηση 164 R-23 R Δ-ΒΔ της Συμβολής Καλλιέργειες 177 Ξερό ρέμα με πυκνή χαμηλή βλάστηση απο φυλλοβόλα δέδνρα και θάμνους R-21 R ΒΑ του σταθμού Λευκοθέας Καλλιέργειες κοντά σε ένα ρέμα με παρόχθια βλάστηση (Platanus orientalis). 112 Παλαιά χωματερή κοντά στο ρυάκι

13 Σελίδα 13 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σημείο GPS Όνομα Χ.Θ. Περιοχή Τύπος ενδιαιτήματος Μικρότερη απόσταση από τη περιοχή έργου / αγωγό Λοιπές παρατηρήσεις R-22 R ΒΑ του σταθμού Λευκοθέας Καλλιέργειες 52 R-19 R Β του σταθμού Λευκοθέας Καλλιέργειες 226 Ρέμα με εποχική ροή και βλάστηση R-20 R Β του σταθμού Λευκοθέας Καλλιέργειες μεταξύ πευκοδάσους και ρέματος 19 Ρέμα με την νεροχελώνα Mauremys rivulata. R-18 R ΒΑ της Μεσοράχης Καλλιέργειες κοντά σε ποτάμι με πυκνή παρόχθια 87 βλάστηση R-17 R Β της Μεσοράχης Καλλιέργειες 24 R-16 R ΒΑ του Νέου Σκοπού Καλλιέργειες 111 Τεχνητή λιμνούλα με ψάρια R-15 R Β του Νέου Σκοπού Καλλιέργειες 125 R-14 R Β του Νέου Σκοπού Αρδευτικό κανάλι 251 Emys orbicularis R-13 R ΒΔ του Νέου Σκοπού Καλλιέργειες δημητριακά, λαχανικά και λεύκες 51 (Populus sp.) R-12 R Δ του Προβατά Καλλιέργειες περιτρυγιρισμένες απο κανάλια και 101 θαμνότοπους R-11 R ΝΔ του Προβατά Καλλιέργειες περιτρυγιρισμένες απο κανάλια και 108 θαμνότοπους R-10 R Διάβαση Στρυμώνα Καλλιέργειες κοντά στον Στρυμώνα, περικυκλωμένες απο τεχνητά κανάλια και θαμνότοπους. Καλλιέργειες λεύκας(populus sp.) 35 R-9 R Β του Κεφαλοχωρίου Αραιή καλλιέργεια δρυός 77 Ορχιδέες(Anacamptis morio). Παλαιές στρατιωτικές εγκαταστάσεις R-8 R Δ του Κεφαλοχωρίου Ασυνεχές πυκνό δρυοδάσος με καλλιέργειες 95 R-4 R Β του Ευαγγελίστρια Αραιό δρυοδάσος 1 R-6 R ΒΑ του Ευαγγελίστρια Ασυνεχές πυκνό δρυοδάσος με καλλιέργειες 160 Ρυακι, με λάρβες απο την σαλαμάνδρα Salamandra.salamandra R-7 R ΒΑ του Ευαγγελίστρια Λιμνούλα σε αραιό δρυοδάσος 6 Λιμνούλα R-5 R Β του Ευαγγελίστρια Λιμνούλα σε αραιό δρυοδάσος 85 Ρυάκι με ψάρια. Βόσκηση στην περιοχή R-2 R ΒΑ του Λαχανά Καλλιέργειες με ζώνες απο αυτόχθονους 55 φυλλοβόλους θάμνους R-3 R ΒΑ του Λαχανά Σαθρό έδαφος με μικτή βλάστηση από δρυς (Quercus spp.), χαμηλά κωνοφόρα και θάμνοι 29

14 Σελίδα 14 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σημείο GPS Όνομα Χ.Θ. Περιοχή Τύπος ενδιαιτήματος Μικρότερη απόσταση από τη περιοχή έργου / αγωγό R-1 R ΒΑ του Λαχανά Καλλιέργειες με ζώνες απο αυτόχθονους φυλλοβόλους θάμνους Πηγή: Μελέτη πεδίου NCC (2013) 52 Λοιπές παρατηρήσεις

15 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενης Κατάστασης Ερπετοπανίδας Σελίδα 15 από Περιορισμοί Αβεβαιότητα Αποκλίσεις Η κύρια πηγή των περιορισμών σχετικά με την εργασία στο πεδίο ήταν οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες. Η δραστηριότητα των ερπετών εξαρτάται από τη θερμοκρασία του αέρα, καθώς αυτό το taxon ρυθμίζει την θερμοκρασία του σώματος επιλέγοντας τους «κατάλληλους» οικοτόπους και τους χρόνους δράσης. Ο Οκτώβριος είναι ένας μήνας εντός της κανονικής περιόδου δράσης των ερπετών που απαντώνται στην Ελλάδα και φέτος οι θερμοκρασίες του αέρα διατηρήθηκαν σε αρκετά υψηλά επίπεδα, χωρίς σημαντικές βροχοπτώσεις. Παρ 'όλα αυτά οι καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις της πρώτης ημέρας στο πεδίο (8 Οκτωβρίου) περιόρισε αυτήν την δραστηριότητα των ερπετών, τόσο κατά την ίδια ημέρα αλλά και την επόμενη από τα υψηλά επίπεδα υγρασίας. Η περίοδος δραστηριότητας των ερπετών και ο χρόνος που ήταν πράγματι διαθέσιμος για εργασίες πεδίου ήταν επίσης περιορισμένη. Σε ψυχρότερες εποχές του χρόνου, όπως το φθινόπωρο ή πιο δροσερές θέσεις, είδη στην Ελλάδα (συμπεριλαμβανομένων των χελωνών) έχουν την τάση να παρουσιάζουν μονοτροπικά μοτίβα δραστηριότητας, από αργά το πρωί μέχρι νωρίς το απόγευμα, με αιχμή το μεσημέρι. Η ημερήσια δραστηριότητα, μετρούμενη ως απόσταση που καλύπτεται από ένα άτομο μέσα σε μια ημέρα, επίσης τείνει να είναι χαμηλότερη σε σύγκριση με το φθινόπωρο έως την άνοιξη ή ακόμα και το καλοκαίρι. Δεν περιμένουμε τα είδη να έχουν πέσει σε χειμερία νάρκη αφού συνήθως οι χελώνες πέφτουν σε χειμερία νάρκη στο έδαφος τέλη Οκτωβρίου - Νοεμβρίου. Άλλη πηγή περιορισμών αφορά στην αναγνώριση πεδίου και τον διαχωρισμό μεταξύ δύο ειδών πράσινης σαύρας (Lacerta viridis και L. trilineata), καθώς ο διαχωρισμός των ενηλίκων βασίζεται κυρίως στον αριθμό των φολίδων στην κοιλιά και χρονικές κλίμακες. Ως εκ τούτου οι παρατηρήσεις των ενηλίκων αναφέρονται ως μία ταξινομική ομάδα. Από την άλλη πλευρά λόγω της περιόδου του χρόνου απαντήθηκε ένας σημαντικός αριθμός νεραών ατόμων που θα μπορούσαν με σιγουριά να ανατεθούν σε ένα ή άλλο είδος. Μια παρόμοια δυσκολία αφορά στην αναγνώριση της νεροχελώνας. Και οι δύο παρατηρήσεις ήταν μακριά και η οπτική αναγνώριση που βασίζεται σε χρωματισμός του λαιμού δεν ήταν δυνατή. Και οι δύο παρατηρήσεις που βρίσκονταν σε μολυσμένα υδάτινα συστήματα (AR36, Φιλιούρης, KP 77, AR38, απέναντι από το εργοστάσιο ξυλείας Shelman, Χ.Θ 85) και αφού οι Βαλκανικές νεροχελώνες (Mauremys rivulata) είναι πιο ανεκτικές σε διαταραγμένους οικοτόπους, προτείνεται ότι και οι δύο ανήκουν σε αυτό το είδος.

16 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενης Κατάστασης Ερπετοπανίδας Σελίδα 16 από 32 Έρευνα πεδίου περιλάμβανε τους πιο αντιπροσωπευτικούς οικότοπους κατά μήκος της διαδρομής του αγωγού. Σε κάθε περιοχή καλύφθηκαν επαρκείς αποστάσεις και έγιναν μερικές (ή πολλές) δειγματοληψίες με σκοπό τα δείγματα να είναι όσο το δυνατόν πιο αντιπροσωπευτικά. Επισκέφτηκαν σχεδόν όλα τα παρόχθια ενδιαιτήματα και οι διασταυρώσεις των ποταμών με τον αγωγό. Η ομάδα έρευνας επισκέφθηκε επίσης τις ορεινές δασικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των φυλλοβόλων, μεικτά και αραιά δάση βελανιδιάς. Έγινε δειγματοληψία σε κάθε είδος δασών με βάση το κυρίαρχο δασικό είδος. Τα φυλλοβόλα δάση (ομογενή βελανιδιάς, μεικτά πεύκου-βελανιδιάς) χαρακτηρίζονται από περισσότερες εμφανίσεις ερπετών, τόσο αναφορικά με τον αριθμό των ειδών όσο και αναφορικά με την ποικιλότητα. Αυτού του είδους ο βιότοπος επιτρέπει σε περισσότερο φως να φτάσει στο δασικό έδαφος, ειδικότερα κατά τη διάρκεια της άνοιξης. Επίσης, αυτά τα δάση χαρακτηρίζονται από παχύτερη στρωμνή, γεγονός που αποτελεί θετικό παράγοντα για την παρουσία και αφθονία των ερπετών στην περιοχή. Οι Kati et al. (2007) σε μία έρευνα για τα πρότυπα ποικιλότητας, την οικολογική δομή και την επάρκεια βιοτόπων για την ερπετοπανίδα στο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς (Περιφερειακή Ενότητα Έβρου) παρατήρησαν ότι ο πιο σημαντικός βιότοπος για τη διατήρηση των σαυρών και των χελωνών ήταν οι ημιανοιχτοί ή οι ανοιχτοί θερμόφιλοι βιότοποι (συνήθως Quercus pubescens, δάση βελανιδιάς), οι οποίοι συνδυάζουν μία ποικιλία από μικροβιοτόπους ερπετών, όπως θάμνους, γυμνό έδαφος, χόρτα, νεκρά φύλλα βελανιδιάς και βραχώδη τμήματα. Ένα ενδεικτικό μέρος της γεωργικής γης την οποία θα διασχίζει ο αγωγός καλύφθηκε επίσης. Οι αγροτικές περιοχές χαρακτηρίζονται από μικρή βιοποικιλότητα ερπετών (Ribeiro et al. 2009). Οι εντατικά καλλιεργούμενες και αρδευόμενες εκτάσεις, οι οποίες αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος των αγροτικών περιοχών που διασχίζει ο αγωγός, υποστηρίζουν συνήθως τους πληθυσμούς (συνήθως υψηλών) λίγων και κοινών ειδών, αλλά και πάλι με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν κάποιοι φυτοφράκτες ή αρδευτικά κανάλια με φυσική βλάστηση, τα οποία θα παρέχουν θέσεις κρυψίματος και θερμορύθμισης. Τα είδη που αναμένεται να βρεθούν σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις είναι οι Lacerta viridis/trilineata, Podarcis muralis και P. Tauricus (Ioannidis and Bousbouras 1997) καθώς και είδη φιδιών όπως το Malpolon monspessulanus, Elaphe quatuorlineata, Coluber caspiusκαι ηvipera ammodytes. Τα αμφίβια είναι σε πολύ μικρούς πληθυσμούς λόγω της ρύπανσης των νερών από τα αγροχημικά στις εντατικές καλλιέργειες (Hutchens S. And C. DePerno, 2009). Το τμήμα του αγωγού βόρεια της Καβάλας, το οποίο περνάει από το όρος Λεκάνη, είναι το μόνο τμήμα που έχει συνεχή και ομοιογενή μακεία βλάστηση. Η περιοχή αυτή χωρίστηκε σε 6 υποπεριοχές για τις δειγματοληψίες. Ένας επιπλέον

17 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενης Κατάστασης Ερπετοπανίδας Σελίδα 17 από 32 περιορισμός προκύπτει από το γεγονός ότι έγιναν δειγματοληψίες σε διαφορετικές περιοχές της διαδρομής του αγωγού σε διαφορετικές εποχές (φθινόπωρο και άνοιξη), καθιστώντας δύσκολη τη σύγκριση των στοιχείων μεταξύ των δύο περιοχών.

18 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενης Κατάστασης Ερπετοπανίδας Σελίδα 18 από 32 3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3.1 Αφθονία της χελώναςtestudo κατά μήκος της διαδρομής Οι σποραδικοί πληθυσμοί χελωνών σε όλες τις τοποθεσίες κατά μήκος της όδευσης είχαν ως αποτέλεσμα, η μέθοδος γραμμικής διαδρομής, να παρουσίαζε δυσκολίες στην εφαρμογή και στην εξασφάλιση αξιόπιστων υπολογισμών πυκνότητας.. Παρόλα αυτά, εξαιτίας του μικρού αριθμού ατόμων που εντοπίστηκαν στις γραμμικές διαδρομές, είναι παρακινδυνευμένο να γίνουν αριθμητικές υποθέσεις σχετικά με την πυκνότητα του πληθυσμού στην υπό μελέτη περιοχή. Πρέπει επίσης να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια των εργασιών πεδίου της Ομάδας Α, ζωντανές χελώνες βρέθηκαν μόνο σε δύο σημεία δειγματοληψίας (1 Τ. graeca στο AR1 -ποταμό Έβρο- και 3 T. graeca σε ανοικτούς θαμνώνες - AR34). Όλες οι άλλες παρατηρήσεις αναφέρονται σε κελύφη χελώνας που είχαν καεί στην περίπτωση AR38 ή άλλως είχαν σκοτωθεί, πιθανώς από τις λεπίδες των μηχανών κουρέματος σε καλλιέργειες δημητριακών ή άλλων καλλιεργειών. Παρ 'όλα αυτά, με εξαίρεση τα άτομα που βρέθηκαν καμένα στο AR38, θεωρούμε ότι ο ρυθμός συνάντησης αυτών των νεκρών χελώνων δεν είναι διαφορετικός για τα ζώντα άτομα και προέρχονται από τον ίδιο πληθυσμό και ως εκ τούτου περιλαμβάνονται στους υπολογισμούς μας. Έχει καταγραφεί στο παρελθόν (Helmer & Scholte, 1985) ότι οι μικρές αρόσιμες εκτάσεις προσελκύουν χελώνες που ωστόσο πέφτουν τακτικά θύματα σε υνιά. Με χρήση του τύπου που αναφέρεται στην Ενότητα 2.1 η πυκνότητα του πληθυσμού Testudo spp. στην περιοχή μεταξύ Χ.Θ 0 και Χ.Θ.98 εκτιμήθηκε στα 1,46 άτομα/εκτάρια. Στο τμήμα μεταξύ Χ.Θ.98 και Χ.Θ.μια μέση πυκνότητα των 4,2 άτομα/εκτάρια εκτιμήθηκε. Η βιβλιογραφία σχετικά με την αφθονία Testudo (Rouag et al., 2007 και αναφορές εκεί) δίνουν τιμές από 0,3 έως 10 άτομα / εκτάριο. Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης επιβεβαιώνουν αυτές τις τιμές. Οι ανοιχτοί χώροι και τα δασικά λιβάδια (δάση βελανιδιάς) ήταν οι κυρίαρχοι οικότοποι των ειδών Testudo spp. που βρέθηκαν, ενώ σε λίγες περιπτώσεις κάποια άτομα βρέθηκαν στους διαδρόμους μεταξύ των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Όσον αφορά την επιλογή του ενδιαιτήματος οι παρατηρήσεις από την έρευνα πεδίου συμφωνούν με τα ευρήματα προηγούμενων μελετών από την ευρύτερη περιοχή. Στην έρευνα του 1985 των

19 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενης Κατάστασης Ερπετοπανίδας Σελίδα 19 από 32 Helmer και Scholte διάδρομοι αλσύλλιων με φυσική βλάστηση σε γειτονικά χωράφια και σε μικρές περιοχές με χόρτα και με συστάδες θάμνων ήταν τα πιο σημαντικά σημεία ωοτοκίας για τα δύο είδη χελώνας. Ο Bakaloudis (2010) βρήκε μεγάλες πυκνότητες ερπετών στα λιβάδια, σε μη - εντατικά καλλιεργούμενες εκτάσεις και θάμνους. Τα πεδία είναι μικρότερα από ό,τι σε εντατικά καλλιεργούμενες εκτάσεις, και συχνά μένουν σε αγρανάπαυση, μερικές φορές για μεγάλες χρονικές περιόδους, και έτσι αναπτύσσεται χορτάρι μεταξύ κάποιων χωραφιών. 3.2 Επιβεβαιωμένη παρουσία ειδών αμφιβίων και ερπετών κατά μήκος της όδευσης 27 είδη, δέκα είδη αμφιβίων το οποίο αντιστοιχεί στο 84% των αναμενόμενων ειδών, και δεκαεπτά είδη ερπετών, το οποίο αντιστοιχεί στο 59% των αναμενόμενων ειδών παρατηρήθηκαν κατά μήκος της όδευσης. Ο παρακάτω πίνακας (Πίνακας3-1) παρουσιάζει τα είδη αμφιβίων και ερπετών που αναγνωρίστηκαν από την έρευνα πεδίου.

20 Σελίδα 20 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Πίνακας3-1 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) 1. Bufo bufo (Bufonidae) 2. Bufo viridis (Bufonidae) 3. Bombina variegata (Bombinatoridae) 4. Hyla arborea (Hylidae) Παρουσία ειδών αμφιβίων και ερπετών στην περιοχή μελέτης Κοινό όνομα Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) Προτιμώμενος βιότοπος Κοινός Φρύνος R-7 Πρέπει να υπάρχει κατά μήκος του αγωγού, σε μικρά και μεσαία υψόμετρα σε περιοχές με πυκνή βλάστηση Πράσινος Φρύνος R-20, R-21, R-37, R- 40, R-42, R-54 Κιτρινομπομπίνα R-51, R-54 Πρέπει να υπάρχει κατά μήκος του αγωγού, σε μικρά και μεσαία υψόμετρα παρών σε μικρές εποχικές λιμνούλες σε μεσαία και ψηλά υψόμετρα. Δενδροβάτραχος R-51 Πρέπει να υπάρχει κατά μήκος του αγωγού, σε μικρά και μεσαία υψόμετρα Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Παράρτημα III της Συνθήκης Παραρτήματα ΙΙ και IV της Γενικά σχόλια Νυκτόβιο είδος. Γυρίνοι βρέθηκαν και 3 αρσενικά αναγνωρίστηκαν απο τον κοασμό τους. Βρέθηκαν γυρίνοι Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

21 Σελίδα 21 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) 5. Pelobates syriacus (Pelobatidae) 6. Pelophylax kurtmuelleri (Ranidae) 7. Pelophylax ridibundus (Ranidae) 8. Rana dalmatina (Ranidae) Κοινό όνομα Πηλοβάτης Ελληνικός Βαλτοβάτραχος Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) R-5, R-7, R-10, R-11, R-12, R-14, R-16, R- 20, R-21, R-24, R-27, R-28, R-29, R-32, R- 39, R-40, R-41, R-42, R-43, R-45, R-46 Βαλτοβάτραχος R-47, R-50, R-51, R- 54, R-57, R-60, R-63 Ευκίνητος Βάτραχος Προτιμώμενος βιότοπος Υγρά, ανοιχτά ενδιαιτήματα, όπως καλλιεργούμενες εκτάσεις, παράκτιες περιοχές με αμμοθίνες, εποχιακές λίμνες, κλπ, συνήθως από το επίπεδο της θάλασσας έως και 500 μέτρα. Πρέπει να υπάρχει σε ρέματα, ρυάκια, ποτάμια, εποχιακές λιμνούλες σε χαμηλά και μεσαία υψόμετρα. Πρέπει να υπάρχει σε ρέματα, ρυάκια, ποτάμια, εποχιακές λιμνούλες σε χαμηλά και μεσαία υψόμετρα. Πρέπει να υπάρχει σε ρέματα, ρυάκια, ποτάμια, εποχιακές λιμνούλες σε χαμηλά και μεσαία Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Παράρτημα III της Συνθήκης Παράρτημα V της Παράρτημα III της Συνθήκης Παράρτημα V της Γενικά σχόλια Νυκτόβιο είδος. Αφθονο Άφθονο Ποτέ δεν βρέθηκε, λόγο του ότι δραστηριοποιείται το σούρουπο και την νύχτα. Επιπλέον η κατανομή του είδους έχει μεγάλα κενά. Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

22 Σελίδα 22 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) 9. Rana graeca (Ranidae) 10. Salamandra salamandra (Salamandridae) 11. Lissotriton vulgaris (Salamandridae) 12. Triturus karelinii (Salamandridae) Κοινό όνομα Ελληνικός Βάτραχος Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) Προτιμώμενος βιότοπος υψόμετρα. Πρέπει να υπάρχει σε ρέματα, ρυάκια, ποτάμια, εποχιακές λιμνούλες σε χαμηλά και μεσαία υψόμετρα. Σαλαμάνδρα R-6 Πρέπει να υπάρχει σε δάση σε μεσαία και ψηλά υψόμετρα, κοντά σε μικρά ποτάμια και ρυάκια. Τρίτων ο κοινός R-54 Πρέπει να υπάρχει σε ρέματα, ρυάκια, ποτάμια, εποχιακές λιμνούλες σε χαμηλά, μεσαία και ψηλά υψόμετρα. Λοφιοφόρος Τρίτωνας Πρέπει να υπάρχει σε εποχιακές λιμνούλες σε μεσαία και ψηλά υψόμετρα. Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Παράρτημα III της Συνθήκης Παράρτημα III της Συνθήκης Παράρτημα III της Συνθήκης Παραρτήματα ΙΙ και IV της Γενικά σχόλια Ποτέ δεν βρέθηκε. Πιθανόν να μην συναντάται στην διαδρομή του αγωγού. Μόνο λάρβες εντοπίστηκαν, καθώς το είδος εινια νυκτόβιο. Μπορεί να βρεθεί στην περιοχή μεταξύ του Εξαμιλίου και του Κεφαλοχωρίου. Δεν βρέθηκε στην περιοχή μεταξύ Λαχανά - Κεφαλοχώρι καθυώς έχει νυχτερινή Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου; Αποκατάσταση λιμνών σε περίπτωση καταστροφής τους. Η κατασκευή των νέων λίμνες σε περιοχές

23 Σελίδα 23 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) 13. Testudo hermanni (Testudinidae) 14. Testudo graeca (Testudinidae) 15. Mauremys rivulata (Geoemydidae) Κοινό όνομα Μεσογειακή Χελώνα Ελληνική Χελώνα Γραμμωτή Νεροχελώνα Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) R-1, R-2, R-3, R-4, R- 6, R-7, R-8, R-9, R- 20, R-21, R-24, R-33, R-38, R-46, R-51, R- 52, R-60 R-17, R-20, R-23, R- 36, R-38, R-42, R-43, R-52, R-53, R-59, R- 60 R-5, R-20, R-39, R- 42, R-43, R-44, R-47, R-50 Προτιμώμενος βιότοπος Ανοιχτές περιοχές και λιβαδια σε δάση. Ανοιχτές περιοχές και λιβαδια σε δάση. Λίμνες, μικρά ποτάμια, λιμνούλες σε χαμηλά και μεσάια υψόμετρα. Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Το είδος αναφέρεται ως «σχεδόν απειλούμενο» στο Κόκκινο Βιβλίο της IUCN Παραρτήματα ΙΙ και IV της Ευπαθές είδος σύμφωνα με το Ελληνικό Κόκκινο Βιβλίο. Παραρτήματα ΙΙ και IV της Παραρτήματα ΙΙ και IV της Γενικά σχόλια δραστηριότητα. Επιπλεόν, λόγω της εισαγωγής ψαριών στις λιμνούλες που ζει, μπορεί να έχει προκληθεί μείωση του πλυθησμού τους. Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου; όπου ο αγωγός τέμνεται με ρέοντα ύδατα (ρέματα, μικρά ποτάμια) είναι επιθυμητή.

24 Σελίδα 24 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) 16. Emys orbicularis (Emydidae) 17. Anguis fragilis (Anguidae) 18. Pseudopus apodus (Anguidae) 19. Cyrtopodion kotschyi (Gekkonidae) Κοινό όνομα Στικτή Νεροχελώνα Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) R-10, R-11, R-12, R- 14, R-16, R-28, R-42, R-46 Προτιμώμενος βιότοπος Λίμνες, μικρά ποτάμια, λιμνούλες σε χαμηλά και μεσάια υψόμετρα. Κονάκι Grasslands, cultivated fields, deciduous and mixed forests Τυφλίτης R-33, R-34, R-36, R- 37, R-38, R-43 Ανοιχτές περιοχές, καλλίεργειες, μακία βλάστηση, θαμνωδη βλάστηση και λιβάδια Κυρτοδάκτυλος Βραχώδεις περιοχές και οικισμοί. Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Παραρτήματα ΙΙ και IV της Το είδος αναφέρεται ως «σχεδόν απειλούμενο» στο Κόκκινο Βιβλίο της IUCN Παράρτημα III της Συνθήκης Γενικά σχόλια Δεν βρέθηκε, αλλά μπορεί να βρεθεί στην περιοχή μεταξύ Λαχανά - Κεφαλοχώρι Συχνή παρουσία Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

25 Σελίδα 25 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) 20. Hemidactylus turcicus (Gekkonidae) 21. Lacerta trilineata (Lacertidae) 22. Lacerta viridis (Lacertidae) 23. Ophisops elegans (Lacertidae) Κοινό όνομα Σαμιαμίδι Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) Προτιμώμενος βιότοπος Βραχώδεις περιοχές και οικισμοί. Τρανόσαυρα R-38 Ανοιχτές περιοχές, θαμνώδης βλάστηση, δασικά λιβάδια και αραιό δάσος. Πράσινη Σαύρα R-1, R-2, R-3, R-4, R- 6, R-7, R-8, R-9, R- 10, R-11, R-12, R-13, R-21, R-24, R-27, R- 31, R-32, R-34, R-39, R-40, R-41, R-42, R- 43, R-44, R-45, R-46, R-56, R-59, R-60, R- 62, R-63 Ανοιχτές περιοχές, θαμνώδης βλάστηση, δασικά λιβάδια και αραιό δάσος. Οφίσωψ R-37, R-38 Ανοιχτές περιοχές, αραιά λιβάδια, θαμνώδη βλάστηση και βραχώδης πλαγιές. Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Παράρτημα III της Συνθήκης Γενικά σχόλια Άφθονο Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

26 Σελίδα 26 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) 24. Podarcis erhardii (Lacertidae) 25. Podarcis muralis (Lacertidae) 26. Podarcis tauricus (Lacertidae) 27. Ablepharus kitaibelii Κοινό όνομα Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) Προτιμώμενος βιότοπος Σιλιβούτι R-5 Βραχώδεις περιοχές με κλίση, ξερολιθιές. Τοιχογουστέρα Βραχώδεις περιοχές, λιβάδια, θαμνώδης βλάστηση. Γουστέρα του Ταύρου Αβλέφαρος R-17 Ανοιχτές περιοχές, δασικά λιβάδια και λιβάδια. Αραιό δάσος, βραχώδεις Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Γενικά σχόλια Δεν βρεθηκε ποτέ Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

27 Σελίδα 27 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) (Scincidae) 28. Typhlops vermicularis (Typhlopidae) 29. Eryx jaculus (Boidae) 30. Coronella austriaca (Colubridae) 31. Dolichophis caspius Κοινό όνομα Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) Προτιμώμενος βιότοπος περιοχές και θαμνώδης βλάστηση. Τυφλίνος Περιοχές με μαλακό έδαφος, όπως υγρά λιβάδια, χώρους κοντα σε υγρότοπους και καλλιεργούμενες εκτάσεις σε χαμηλά και μεσαία υψόμετρα Έρυξ Βραχώδεις περιοχές, καλλιέργειες, αμμοθίνες. Στεφανοφόρος Θαμνώδης βλάστηση και λιβάδια σε χαμηλά και μεσαία υψόμετρα. Έφιος R-11, R-31, R-40 Λιβάδια, μακία, φρύγανα, Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Παράρτημα III της Συνθήκης Παράρτημα III της Συνθήκης Γενικά σχόλια Δεν βρέθηκε λόγω της νυχτερινλη δραστηριότητας καθώς και της κρυπτικής συμπεριφοράς. Έχει υπόγειες μετακινήσεις. Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

28 Σελίδα 28 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) (Colubridae) 32. Elaphe sauromates (Colubridae) 33. Elaphe quatorlineata (Colubridae) 34. Malpolon insignitus (Colubridae) 35. Natrix natrix (Colubridae) Κοινό όνομα Θρακικός Λαφιάτης Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) Προτιμώμενος βιότοπος καλλιέργειεσ, βραχώδεις περιοχές και θαμνώνες. Ανοιχτές περιοχές με λιβάδια, μακία και θαμνώνες. Λαφιάτης Ανοιχτές περιοχές με λιβάδια, μακία και φρύγανα. Σαπίτης R-4, R-12, R-44, R-57 Λιβάδια, μακία, φρύγανα, καλλιέργειεσ, βραχώδεις περιοχές και θαμνώνες. Νερόφιδο R-5, R-10, R-11, R- 12, R-32, R-39, R-40, Λίμνες, μικρά ποτάμια και Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Παραρτήματα ΙΙ και IV της Παραρτήματα ΙΙ και IV της Παράρτημα III της Συνθήκης Παράρτημα III της Συνθήκης Γενικά σχόλια Συχνή παρουσία κοντά σε νερό (υγρότοπους) Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

29 Σελίδα 29 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) 36. Natrix tessellata (Colubridae) 37. Platyceps najadum (Colubridae) 38. Telescopus fallax (Colubridae) 39. Zamenis longissimus(colu Κοινό όνομα Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) R-41, R-42, R-50, R- 51, R-54, R-57 Προτιμώμενος βιότοπος λιμνούλες σε χαμηλά και μεσαία υψόμετρα. Λιμνόφιδο R-5, R-39, R-40 Λίμνες, μικρά ποτάμια και λιμνούλες σε χαμηλά και μεσαία υψόμετρα. Σαΐτα Λιβάδια, μακία και φρύγανα. Αγιόφιδο Θαμνώνδες, βραχώδεις περιοχές, μακία και φρύγανα. Λαφίτης Ασκληπιού του Φυλλοβόλα δάση, θαμνώνες, Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Γενικά σχόλια Νυκτόβιο είδος. Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

30 Σελίδα 30 από 32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - ΜελέτηΥφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Αναθ.:00 / at11 Αρ. Επιστημονική ονομασία (όνομα οικογένειας) bridae) 40. Zamenis situlus (Colubridae) 41. Vipera ammodytes (Viperidae) Κοινό όνομα Καταγραφές εντός της περιοχής του έργου (βλέπε «Σημεία GPS» των τοποθεσιών δειγματοληψίας στον Πίνακα 2-1) Προτιμώμενος βιότοπος βραχώδεις περιοχές, μακία. Σπιτόφιδο Φυλλοβόλα δάση, θαμνώνες, βραχώδεις περιοχές, μακία. Οχιά R-4, R-8, R-23 Βραχώδης περιοχές, λιβάδια, μακία και φρύγανα Πηγή: EXERGIA και NCC εργασίες πεδίου (Οκτώβριος 2012 και Απρίλιος-Μάιος 2013 αντιστοίχως) Αιτία για ενδιαφέρον διατήρησης Παράρτημα ΙΙ της Το είδος αναφέρεται ως «απειλούμενο» στο Κόκκινο Βιβλίο της IUCN Γενικά σχόλια Έχει η ταξινομική ομάδα ανάγκη μελέτης και λήψης ειδικών μέτρων αντιμετώπισης κατά τη διάρκεια της περιόδου πριν / μετά την κατασκευή του έργου;

31 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 31 από 32 Αναθ.:00 / at Άλλα σημαντικά είδη ερπετών και αμφιβίων εντός της περιοχής του έργου Κατά τη διάρκεια των εργασιών πεδίου δεν καταγράφηκαν αρκετά είδη, τα οποία είναι γνωστό από την επιστημονική βιβλιογραφία ότι βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή μελέτης. Τρεις είναι οι βασικότερες αιτίες για αυτό: πρώτον, οι πληθυσμοί αυτών των taxa είναι τόσο αραιοί που η καταγραφή ενός τέτοιου πληθυσμού είναι αναμενόμενα πολύ σπάνια. Δεύτερον, η δραστηριότητα κάποιων taxa περιορίζεται στο λυκόφως και κατά τη διάρκεια της νύχτας. Για παράδειγμα η σαλαμάνδρα (Salamandra salamandra) είναι ένα νυκτόβιο είδος και ως τέτοιο δεν είναι δραστήριο κατά τη διάρκεια της ημέρας, τις ώρες που πραγματοποιήθηκε η έρευνα. Τρίτον, εφόσον το εύρος της Ελληνικής ερπετοπανίδας στην ενδοχώρα δεν είναι επαρκώς καταγεγραμμένο (Βαλάκος κ.α., 2008), οι τοποθεσίες που ερευνήθηκαν μπορεί να μην φιλοξενούν τα taxa που αναμένονται σύμφωνα με τη βιβλιογραφία για την ευρύτερη περιοχή. Αυτή μπορεί να είναι η περίπτωση της Rana Dalmatina που παρουσιάζει μεγάλα κενά στην κατανομή του.

32 Τίτλος Έργου: Τίτλος Εγγράφου: Παράρτημα Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Σελίδα 32 από 32 Αναθ.:00 / at11 4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 4.1 Βασικοί οικότοποι και είδη εντός της περιοχής μελέτης Οι δύο χερσαίες χελώνες η Testudo graeca & ηtestudo hermanni, καθώς και η βαλτοχελώνα Emysorbicularis είναι τα βασικά είδη στην περιοχή μελέτης. Η Testudo hermanni παρατηρήθηκε σε 17 διαφορετικές τοποθεσίες, ενώ η Testudo graeca σε 11. Η αφθονία των 2 ειδών ήταν μεγαλύτερη στις μη καλλιεργήσιμες περιοχές καθώς στις περιοχές που ασκείται εντατική καλλιέργεια καθώς και σε αυτές που δεν υπάρχει φυσική βλάστηση, ήταν χαρακτηριστική η απουσία τους. Η βαλτοχελώνα εντοπίστηκε σε 8 διαφορετικές θέσεις. Οι περιοχές αυτές ήταν μέσα στις ζώνες καλλιέργειας αλλά δίπλα σε ποτάμια / υγροτοπικές εκτάσεις. Στις δασώδεις περιοχές, ο λοφιοφόρος τρίτωνας (Trituruskarelinii) είναι το βασικό είδος. Το είδος αυτό, αν και δεν καταγράφηκε κατά την διάρκεια της παρούσας έρευνας, είναι γνωστός στην περιοχή από άλλες ερευνητικές δράσεις που πραγματοποιεί ο Φορέας Διαχείρισης των Λιμνών Κορώνειας Βόλβης κατά την διάρκεια του τρέχοντος έτους (Στραχίνης αδ. δεδ, 2013). Ο λοφιοφόρος τρίτωνας (Trituruskarelinii) είναι στην λίστα στο της Βέρνης, Παράρτημα ΙΙ &IV της και αναφέρεται ως «απειλούμενο» στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας. Κατά την διάρκεια της παρούσας έρευνας αναγνωρίστηκε ακόμα ένας κίνδυνος που αντιμετωπίζουν οι πληθυσμοί του λοφιοφόρου τρίτωνα. Είναι τα εισαχθέντα ψάρια στις λιμνούλες που ζει και τα οποία τρέφονται με λάρβες διαφόρων ειδών, ανάμεσα τους και του τρίτωνα. Αυτό έχει ως δυνητικό αποτέλεσμα την μείωση του πληθυσμού του. Ως αντισταθμιστικά έργα, προτείνεται η αποκατάσταση των μικρών λιμνών που θα καταστραφούν κατά την διάρκεια των έργων και η κατασκευή νέων, με συγκεκριμένες προδιαγραφές, σε διπλανές θέσεις, ιδιαίτερα στην περιοχή του Λαχανά.

33 Trans Adriatic Pipeline AG Ελλάδα (Παράρτημα) 21 ος Όροφος, Πύργος Αθηνών, Λεωφόρος Μεσογείων 2-4, Αθήνα, Ελλάδα Τηλέφωνο: Fax: esia-comments@tap-ag.com Ημερομηνία 06/2013 Copyright Reserved: This document may not be copied, shown to or placed at the disposal of third parties without prior consent of TAP AG. The latest version of the document is registered in the TAP Project's Data abase. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος: Απαγορεύεται η αντιγραφή του παρόντος εγγράφου, η επίδειξη του ή η διάθεση του σε τρίτους χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεση της εταιρείας TAP AG. Η τελευταία έκδοση του εγγράφου έχει καταχωρηθεί στη βάση δεδομένωνν του Έργου ΤΑΡ.

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.5.6 - Δυτικό Τμήμα Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.5.6 - Δυτικό Τμήμα Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Παράρτημα 6.5.6 - Δυτικό Τμήμα Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Ερπετοπανίδας Έργου: Σελίδα 2 από 22 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 1.1 Γενικές πληροφορίες για την πανίδα Ερπετών και Αμφιβίων στη Δυτική

Διαβάστε περισσότερα

Η ποικιλότητα της πανίδας στους ελαιώνες της Μεσσηνίας: ΕΡΠΕΤΑ - ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ. Γιάννης Ιωαννίδης ΕΚΒΥ & ΓΠΑ. Μάιος 2013

Η ποικιλότητα της πανίδας στους ελαιώνες της Μεσσηνίας: ΕΡΠΕΤΑ - ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ. Γιάννης Ιωαννίδης ΕΚΒΥ & ΓΠΑ. Μάιος 2013 Η ποικιλότητα της πανίδας στους ελαιώνες της Μεσσηνίας: ΕΡΠΕΤΑ - ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ Γιάννης Ιωαννίδης ΕΚΒΥ & ΓΠΑ Μάιος 2013 Ερπετά της Ανατολικής Μεσσηνίας Χελώνες 1 Emys orbicularis Στικτή Νεροχελώνα 2 Mauremys

Διαβάστε περισσότερα

Η Παρεξηγημένη μικρή πανίδα της Ελλάδας και πως αλληλεπιδρά..

Η Παρεξηγημένη μικρή πανίδα της Ελλάδας και πως αλληλεπιδρά.. Η Παρεξηγημένη μικρή πανίδα της Ελλάδας και πως αλληλεπιδρά.. Μεσογειακή χελώνα (Testudo hermanni), θηλυκό στο δάσος της Στροφυλιάς άτομο στην Αχαΐα Η αναπαραγωγή στο νερό. Παραλία Ακταίου Ρίο Πάτρα. Έλος

Διαβάστε περισσότερα

Η ερπετοπανίδα της Ελλάδας (Προαπαιτούμενο για το μάθημα θεωρείται η καλή γνώση του αντίστοιχου μέρους του μαθήματος Ζωολογία ΙΙ.

Η ερπετοπανίδα της Ελλάδας (Προαπαιτούμενο για το μάθημα θεωρείται η καλή γνώση του αντίστοιχου μέρους του μαθήματος Ζωολογία ΙΙ. 1 Η ερπετοπανίδα της Ελλάδας (Προαπαιτούμενο για το μάθημα θεωρείται η καλή γνώση του αντίστοιχου μέρους του μαθήματος Ζωολογία ΙΙ. ) 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ως ερπετοπανίδα μιας περιοχής ορίζομε το σύνολο των αμφιβίων

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Page 1 of 6 Project Title: Trans Adriatic Pipeline - TAP Έγγραφο Οδηγός Εγγράφου GPL00-ASP-642-Y-TAE-0046 00 Κεφάλαιο 0 - Μη Τεχνική Περίληψη GPL00-ASP-642-Y-TAE-0047 00 Κεφάλαιο 1 - Εισαγωγή GPL00-ASP-642-Y-TAE-0049

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Πίνακας Περιεχομένων

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Πίνακας Περιεχομένων : Page 2 of 4 GPL-EXG-642-Y-TAE-1011 Rev.: Φάκελος Εγγράφου Έγγραφό Νο Αναθ. Κεφάλαιο 0 - Μη Τεχνική Περίληψη GPL-EXG-642-Y-TAE-11 Κεφάλαιο 1 - Εισαγωγή GPL-EXG-642-Y-TAE-12 Κεφάλαιο 2 - Περιγραφή Εγκεκριμένου

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.6.5 Ποιότητα Ατμοσφαιρικού Αέρα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.6.5 Ποιότητα Ατμοσφαιρικού Αέρα Έργου: Σελίδα 2 of 9 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 2 ΣΧΕΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΥΠΑ 3 3 Μεθοδολογία 4 3.1 Επιλογή σημείων δειγματοληψίας 4 3.2 Μεθοδολογία δειγματοληψίας και ανάλυση δειγμάτων 6 4 Αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Κεφάλαιο 4 - Νομοθετικό και Κανονιστικό Πλαίσιο

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Κεφάλαιο 4 - Νομοθετικό και Κανονιστικό Πλαίσιο Κεφάλαιο 4 - Νομοθετικό και Κανονιστικό Σελίδα 2 από 5 Περιεχόμενα 1 Νομοθετικό και Κανονιστικό 3 1.1 1.2 1.3 Εισαγωγή 3 Θεσμικό για τη Μελέτη Τροποποίησης ΑΕΠΟ 3 Αλλαγές στο Θεσμικό μετά την Υποβολή της

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 4.6 Ανατολικό Τμήμα - Χρήσεις Γης και Κοινωνικοοικονομικό Περιβάλλον

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 4.6 Ανατολικό Τμήμα - Χρήσεις Γης και Κοινωνικοοικονομικό Περιβάλλον Παράρτημα.6 Ανατολικό Τμήμα - Χρήσεις Γης και Κοινωνικοοικονομικό Περιβάλλον 5 685 6887 56 69 68787 55 6987 695 55 5376 68 535 ΘΥΜΑΡΙΑ 68 69787 56 ΤΑΥΡΗ 5 ΠΕΠΛΟΣ ΚΑΒΗΣΣΟΣ ΚΑΒΗΣΣΟΣ ΑΡΔΑΝI 5 536 5 ΠΕΠΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Κεφάλαιο 9 - Σύνοψη και συμπεράσματα

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Κεφάλαιο 9 - Σύνοψη και συμπεράσματα Κεφάλαιο 9 - Σύνοψη και συμπεράσματα Σελίδα 2 από 4 Περιεχόμενα 9 Συμπεράσματα 3 Σελίδα 3 από 4 9 Συμπεράσματα Η παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ περιγράφει μια σειρά από αλλαγές στην όδευση του αγωγού

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα.

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Γεωργιάδης Χρήστος Λεγάκις Αναστάσιος Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Κεφάλαιο 1 - Εισαγωγή

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Κεφάλαιο 1 - Εισαγωγή Κεφάλαιο 1 - Εισαγωγή Σελίδα 2 από 6 Περιεχόμενα 1 Εισαγωγή 3 1.1 Τίτλος του Έργου 3 1.2 Είδος και Μέγεθος του Έργου 3 1.3 Θέση του Έργου 4 1.4 Κατάταξη του Έργου 6 1.5 Κύριος του Έργου 6 1.6 Ομάδα Μελέτης

Διαβάστε περισσότερα

AND019 - Έλος Κρεμμύδες

AND019 - Έλος Κρεμμύδες AND019 - Έλος Κρεμμύδες Περιγραφή Το έλος Κρεμμύδες βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του οικισμού Κόρθι στην Άνδρο. Τροφοδοτείται από δύο ρύακες περιοδικής ροής και λόγω της απομόνωσής του

Διαβάστε περισσότερα

ROD022 - Έλος Κατταβιάς

ROD022 - Έλος Κατταβιάς ROD022 - Έλος Κατταβιάς Περιγραφή Το έλος Κατταβιάς βρίσκεται νότια - νοτιοανατολικά του ομώνυμου οικισμού στη Ρόδο. Περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης

Διαβάστε περισσότερα

AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος)

AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) Περιγραφή Η εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια - βορειοδυτικά του οικισμού Βιτάλι στην Άνδρο. Ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στην

Διαβάστε περισσότερα

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα Περιγραφή Η εκβολή του όρμου Λεύκα βρίσκεται περίπου 5 χιλιόμετρα βόρεια του οικισμού Αρνάς (ή Άρνη) στην Άνδρο. Πρόκειται για εκβολή ρύακα σχεδόν μόνιμης ροής, που τροφοδοτεί

Διαβάστε περισσότερα

AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες)

AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες) AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες) Περιγραφή Η εκβολή του ποταμού Πλούσκα βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του οικισμού Βιτάλι και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Άνδρου. Πρόκειται για εκβολή ποταμού

Διαβάστε περισσότερα

Λύκος - Canis lupus. Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι. Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες.

Λύκος - Canis lupus. Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι. Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες. Λύκος - Canis lupus Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες. Ο πληθυσμός του Λύκου μειώνεται εξαιτίας: i. του περιορισμού/υποβάθμισης

Διαβάστε περισσότερα

AND002 - Έλος Άχλα. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία

AND002 - Έλος Άχλα. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία AND002 - Έλος Άχλα Περιγραφή Το έλος Άχλα βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια βορειοανατολικά του οικισμού Στενιές της Άνδρου. Έχει καταγραφεί ως υγρότοπος και από το ΕΚΒΥ με κωδικό GR422345000 και

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από τα μέσα της δεκαετίας του 50 μέχρι σήμερα, έχουν κατασκευαστεί από τη ΔΕΗ Α.Ε. και βρίσκονται σε λειτουργία, 15 μεγάλα και 9 μικρά Υδροηλεκτρικά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ Η Λίμνη Παραλιμνίου είναι ένας εποχικός σημαντικός υδροβιότοπος της Κύπρου με σπάνια είδη πανίδας και χλωρίδας και έδωσε το όνομα και στην παρακείμενη πόλη, το Παραλίμνι.

Διαβάστε περισσότερα

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ)

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) εμφανίζεται ως έννοια για πρώτη φορά το 1993 (Baldock et al., 1993). επιβεβαιώνει την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ ορισμένων τύπων γεωργικών δραστηριοτήτων και των "φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 3.5 - Τεχνικά Σχέδια - Κατόψεις και Διαγράμματα Ροής

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 3.5 - Τεχνικά Σχέδια - Κατόψεις και Διαγράμματα Ροής και Διαγράμματα Ροής ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ COMPRESSOR ΕΝΑΛΛΑΚΤΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ HEAT EXCHANGER ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΗΣ SEPARATOR ΞΕΣΤΡΟΠΑΓΙΔΑ PIG TRAP ΜΕΤΡΗΤΗΣ ΡΟΗΣ ΑΕΡΙΟΥ GAS FLOW MEASURMENT ΒΑΛΒΙΔΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΠΙΕΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

AND007 - Εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές)

AND007 - Εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές) AND007 - Εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές) Περιγραφή Η εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές) βρίσκεται περίπου 1 χιλιόμετρο νοτιοανατολικά του οικισμού Στενιές Άνδρου. Πρόκειται για έναν σχετικά υποβαθμισμένο υγρότοπο

Διαβάστε περισσότερα

THA001 - Φραγμολίμνη Μαριών

THA001 - Φραγμολίμνη Μαριών THA001 - Φραγμολίμνη Μαριών Περιγραφή Η Φραγμολίμνη Μαριών βρίσκεται περίπου 2,2 χιλιόμετρα βορειανατολικά του ομώνυμου οικισμού του Δήμου Θάσου. Πρόκειται για ταμιευτήρα που προέκυψε με την κατασκευή

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. 1 Εισαγωγή 4 2 Η όδευση του αγωγού σε τµήµατα 5

Περιεχόµενα. 1 Εισαγωγή 4 2 Η όδευση του αγωγού σε τµήµατα 5 Έργου: Page 2 of 21 Περιεχόµενα 1 Εισαγωγή 4 2 Η όδευση του αγωγού σε τµήµατα 5 2.1 Πεδιάδα του Αξιού (Kp 0 65) 5 2.2 Όρος Βέρµιο (Kp 65 105) 8 2.3 Λεκάνη της Πτολεµαΐδας (Kp 105 125) 13 2.4 Όρος Άσκιο

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.5.1 - Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Χλωρίδας και Βλάστησης

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.5.1 - Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Χλωρίδας και Βλάστησης Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.5.1 - Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Χλωρίδας και Βλάστησης Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.5.1 - Ανατολικό Τμήμα - Μελέτη Υφιστάμενων Δεδομένων Χλωρίδας

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 1.2 Εποπτικός Χάρτης Εναλλακτικών του

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 1.2 Εποπτικός Χάρτης Εναλλακτικών του Παράρτημα 1.2 Εποπτικός Χάρτης Εναλλακτικών του ΤΑΡ ORIGINAL SIZE Υπόμνημα Όδευση Αγωγού Προτεινόμενη Εναλλακτική Διοικητικά Όρια Εθνικά Όρια Όρια Περιφερειών Όρια Δήμων Οικισμοί Κύριες Πόλεις Στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

AND003 - Λίμνη Ατένη. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία. Καθεστώτα προστασίας

AND003 - Λίμνη Ατένη. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία. Καθεστώτα προστασίας AND003 - Λίμνη Ατένη Περιγραφή Η λίμνη Ατένη βρίσκεται περίπου 1,5 χιλιόμετρο βορειοανατολικά του ομώνυμου οικισμού στην Άνδρο. Έχει καταγραφεί ως υγρότοπος από το ΕΚΒΥ με κωδικό GR422344000 και με το

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας. Προστατευόμενες Περιοχές

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας. Προστατευόμενες Περιοχές Παράρτημα 4.1 Δυτικό Τμήμα - Οικότοποι και ORIGINAL SIZE ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΟΔΕΥΣΗ ΑΓΩΓΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ* ΠΑΝΙΔΑ ΟΙΚΟΤΟΠΟΙ ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ ΚΑΛΥΨΗ ΓΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ &( np ΔΡΟΜΟΙ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 4.8 Δυτικό Τμήμα Γεωλογία

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 4.8 Δυτικό Τμήμα Γεωλογία Παράρτημα.8 Δυτικό Τμήμα Γεωλογία ORIGINAL SIZE ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΟΔΕΥΣΗ ΑΓΩΓΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΥΤΙΚΟ) ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ) ΑΛΒΑΝΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ np ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ χλμ ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ 5 μ. ΧΩΡΟΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ

ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ Υδατικά οικοσυστήματα Στη βιόσφαιρα υπάρχουν δύο είδη οικοσυστημάτων: τα υδάτινα και τα χερσαία. Tα υδάτινα οικοσυστήματα διαχωρίζονται ανάλογα με την αλατότητα του νερού

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 4.5 Ανατολικό Τμήμα - Υπηρεσίες Υγείας

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 4.5 Ανατολικό Τμήμα - Υπηρεσίες Υγείας Παράρτημα 4.5 Ανατολικό Τμήμα - Υπηρεσίες Υγείας ORIGINAL SIZE ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΟΔΕΥΣΗ ΑΓΩΓΟΥ ΕΛΛΑΔΑ (ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΤΜΗΜΑ) ΕΛΛΑΔΑ (ΔΥΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ) ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ 2 km ΚΤΙΡΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ÆP ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

SAT007 - Έλος Παλαιάπολης

SAT007 - Έλος Παλαιάπολης SAT007 - Έλος Παλαιάπολης Περιγραφή Το έλος Παλαιάπολης βρίσκεται 6,3 χλμ. Α-ΒΑ του οικισμού Καμαριώτισσα στη Σαμοθράκη. Πρόκειται για έλος που σχηματίζεται κάτω από ένα μεγάλο βράχο όπου βρίσκονται τα

Διαβάστε περισσότερα

AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα)

AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) Περιγραφή Η εκβολή του ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια του οικισμού Μακρομάνταλο στην Άνδρο. Πρόκειται για

Διαβάστε περισσότερα

SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου

SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου Περιγραφή Η εκβολή του χειμάρρου Βάτου δεν είναι προσβάσιμη με δρόμο από τη στεριά. Προσεγγίζεται μόνο με σκάφος και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 17 χλμ. μακριά από το λιμάνι

Διαβάστε περισσότερα

SAT013 - Εκβολή Ξηροποτάμου

SAT013 - Εκβολή Ξηροποτάμου SAT013 - Εκβολή Ξηροποτάμου Περιγραφή Η εκβολή Ξηροποτάμου βρίσκεται περίπου 5,4 χιλιόμετρα νότια - νοτιοδυτικά από τον οικισμό της Σαμοθράκης. Πρόκειται για έναν εποχικό ρύακα που δέχεται νερό από μια

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 2 - Ελληνικό Εθνικό Νομικό Πλαίσιο

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 2 - Ελληνικό Εθνικό Νομικό Πλαίσιο Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 2 - Ελληνικό Εθνικό Νομικό Πλαίσιο Σελίδα 1 από 10 Τίτλος έργου 1 Διακρατική Συμφωνία μεταξύ της Δημοκρατίας της Αλβανίας, της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ιταλικής Δημοκρατίας

Διαβάστε περισσότερα

AND011 - Έλος Καντούνι

AND011 - Έλος Καντούνι AND011 - Έλος Καντούνι Περιγραφή Το έλος Καντούνι βρίσκεται νότια - νοτιοανατολικά στο όριο του χωριού Κόρθι στην Άνδρο. Πρόκειται για υποβαθμισμένη εκβολή που τροφοδοτείται από έναν ρύακα σχεδόν μόνιμης

Διαβάστε περισσότερα

Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι)

Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι) Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι) ΗΛΙΚΙΑ: 7-12 ΕΠΟΧΗ: Φ, Χ, Α, Κ. ΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα προετοιμασία στην τάξη, 1 ώρα έρευνα στο σπίτι, 3-4 εβδομάδες έρευνας. ΥΛΙΚΑ: Ερωτηματολόγιο,

Διαβάστε περισσότερα

Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου!

Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου! Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου! Ψάξαμε και βρήκαμε. Ομαδικές εργασίες στα πλαίσια της ενότητας «Οι ακροβάτες της θάλασσας». Οι μαθητές έφτιαξαν δελτία ταυτότητας για κάθε προστατευόμενο ζώο. Έψαξαν και

Διαβάστε περισσότερα

SAT009 - Εκβολή ρύακα Κατσαμπά

SAT009 - Εκβολή ρύακα Κατσαμπά SAT009 - Εκβολή ρύακα Κατσαμπά Περιγραφή Η εκβολή Κατσαμπά βρίσκεται 3,4 χλμ Α-ΒΑ της Καμαριώτισσας στη νήσο Σαμοθράκη. Πρόκειται για την μικρή εκβολή του χειμάρρου Κατσαμπά, ενός ρύακα περιοδικής ροής

Διαβάστε περισσότερα

MIL006 - Εκβολή Αγκάθια

MIL006 - Εκβολή Αγκάθια MIL006 - Εκβολή Αγκάθια Περιγραφή Η εκβολή στα Αγκάθια βρίσκεται στον ομώνυμο όρμο, 4,4 χιλιόμετρα περίπου βορειοδυτικά του οικισμού Εμπορειός στη Μήλο. Πρόκειται για εκβολή χειμάρρου σε άμεση αλληλεπίδραση

Διαβάστε περισσότερα

25/11/2010. Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 4 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα Χειμερινό Παρόχθια ζώνη

25/11/2010. Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 4 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα Χειμερινό Παρόχθια ζώνη ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 29/10/10 Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 4 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα Χειμερινό 2010 2011 Παρόχθια ζώνη Σε κάθε ποταμό υπάρχει παρόχθια ζώνη Μια πολύπλοκη και ευαίσθητη περιοχή που συνδέει

Διαβάστε περισσότερα

SAM010 - Εκβολή Κερκητείου Ρέματος

SAM010 - Εκβολή Κερκητείου Ρέματος SAM010 - Εκβολή Κερκητείου Ρέματος Περιγραφή Ο υγρότοπος της εκβολής Κερκητείου ρέματος βρίσκεται στο παραλιακό μέτωπο του νέου Καρλόβασι και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Σάμου. Η εκβολή κρατά νερό όλο

Διαβάστε περισσότερα

SAT002 - Εκβολή ρύακα Φονιά

SAT002 - Εκβολή ρύακα Φονιά SAT002 - Εκβολή ρύακα Φονιά Περιγραφή Ο ρύακας Φονιάς και η εκβολή του βρίσκονται 11,3 χλμ.α-βα της Χώρας στη νήσο Σαμοθράκη. Πρόκειται στην ουσία για δύο εκβολές σε απόσταση μερικών μέτρων η μια από την

Διαβάστε περισσότερα

MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου

MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου Περιγραφή Η εκβολή του ρύακα Σπυρίτου βρίσκεται στην παραλία Αμμουδαράκι ή Τριάδες, 5,5 χιλιόμετρα περίπου βορειοδυτικά του οικισμού Εμπορειός στη Μήλο. Πρόκειται για εκβολή

Διαβάστε περισσότερα

Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 3 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα ΕΑΡΙΝΟ

Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 3 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα ΕΑΡΙΝΟ ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 29/10/10 Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 3 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα ΕΑΡΙΝΟ 2010 2011 1 Παρόχθια ζώνη Σε κάθε ποταμό υπάρχει παρόχθια ζώνη Μια πολύπλοκη και ευαίσθητη περιοχή που συνδέει

Διαβάστε περισσότερα

22. ΛΙΜΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων στον δρόµο προς τον Οµαλό φαράγγι Σαµαριάς. Κατάλληλος χώρος στάθµευσης κοντά στην

22. ΛΙΜΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων στον δρόµο προς τον Οµαλό φαράγγι Σαµαριάς. Κατάλληλος χώρος στάθµευσης κοντά στην 22. ΛΙΜΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων στον δρόµο προς τον Οµαλό φαράγγι Σαµαριάς. Κατάλληλος χώρος στάθµευσης κοντά στην εκκλησία πάνω στο δρόµο και εντός του οικισµού, στα νότια

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ Μακρή Μαρία, Βιολόγος, Υπ. Διδάκτορας Βλαχόπουλος Κωνσταντίνος, Περιβαλλοντολόγος,

Διαβάστε περισσότερα

PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος)

PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος) PAR011 - Αλυκές Λάγκερη (Πλατιά Άμμος) Περιγραφή Ο υγρότοπος των Αλυκών Λάγγερη βρίσκεται περίπου 4 χιλιόμετρα βορειανατολικά της Νάουσας στην Πάρο. Πρόκειται για υγρότοπο που αποτελείται από δύο εποχιακά

Διαβάστε περισσότερα

SAM009 - Εκβολή Ποτάμι Καρλοβάσου

SAM009 - Εκβολή Ποτάμι Καρλοβάσου SAM009 - Εκβολή Ποτάμι Καρλοβάσου Περιγραφή Ο υγρότοπος της εκβολής Ποτάμι Καρλοβάσου, βρίσκεται 2,5 χιλιόμετρα βοριοδυτικά του οικισμού Λέκα και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Σάμου. Πρόκειται για εκβολή

Διαβάστε περισσότερα

SAM002 - Έλος Μεσοκάμπου

SAM002 - Έλος Μεσοκάμπου SAM002 - Έλος Μεσοκάμπου Περιγραφή Το έλος Μεσοκάμπου βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νότια - νοτιοδυτικά από το Παλαιόκαστρο, στο Δήμο Σάμου. Περιλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR412341000 και

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ: Η χλωρίδα και η πανίδα στην χώρα μας είναι ένα πολύ σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ Γεωγραφικά στοιχεία Ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου, γνωστός και ως Βάλια Κάλντα βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσπρόσιτη περιοχή της οροσειράς της Πίνδου στα όρια μεταξύ των νομών Γρεβενών και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ. Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A.

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ. Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ Δρ. Frederic Bendali Phytoecologue ECO-CONSULTANTS S.A. ΕΙΣΑΓΩΓH (1) Ο προσδιορισμός των τύπων οικοτόπων σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ βασίζεται

Διαβάστε περισσότερα

AND001 - Έλος Βιτάλι. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία. Καθεστώτα προστασίας

AND001 - Έλος Βιτάλι. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία. Καθεστώτα προστασίας AND001 - Έλος Βιτάλι Περιγραφή Το έλος Βιτάλι βρίσκεται περίπου 2,5 χιλιόμετρα ανατολικά του ομώνυμου οικισμού στην Άνδρο. Έχει καταγραφεί ως υγρότοπος και από το ΕΚΒΥ με κωδικό GR422343000 και όνομα "Έλος

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικοί Βιότοποι. Τάξη Οδηγίες Μάθημα Ε Δημοτικού Πώς συμπληρώνουμε τα φύλλα εργασίας Γεωγραφία

Ελληνικοί Βιότοποι. Τάξη Οδηγίες Μάθημα Ε Δημοτικού Πώς συμπληρώνουμε τα φύλλα εργασίας Γεωγραφία Τάξη Οδηγίες Μάθημα Ε Δημοτικού Πώς συμπληρώνουμε τα φύλλα εργασίας Γεωγραφία Στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι να γνωρίσουμε και να καταγράψουμε τους ελληνικούς βιότοπους και να εντοπίσουμε τα ζώα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Χλωρίδα και Πανίδα ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής σωστό-λάθος Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λάθος καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις περιβάλλοντας µε ένα κύκλο το αντίστοιχο

Διαβάστε περισσότερα

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή.

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Εισαγωγή Επειδή τίποτα δεν μπορούμε να μελετήσουμε και να κατανοήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας

Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας 19 Αυγούστου 2018 Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας Επιστήμες / Περιβάλλον - Οικολογία Μέσα από μία πορεία εξέλιξης 35 εκατομμυρίων χρόνων η καφέ αρκούδα, ζώο ιδιαίτερα προσαρμοστικό,

Διαβάστε περισσότερα

MIL009 - Λίμνη ορυχείου Χονδρού Βουνού 1

MIL009 - Λίμνη ορυχείου Χονδρού Βουνού 1 MIL009 - Λίμνη ορυχείου Χονδρού Βουνού 1 Περιγραφή Οι λίμνες ορυχείων Χονδρού Βουνού βρίσκονται περίπου 7 χιλιόμετρα Ανατολικά του Αδάμα στην περιοχή Κόμια στη Μήλο. Πρόκειται για λίμνες που δημιουργήθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ «Οι Πυρκαγιές στην προστατευόμενη περιοχή του Δέλτα Νέστου» Υπεύθυνος Προγράμματος Επόπτευσης Φύλαξης ΕΠΑΜΑΘ Αλέξανδρος Χαντζάρας M.Sc. Περιβαλλοντολόγος Δέλτα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ωλενός, Ακράτα

ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ωλενός, Ακράτα ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ωλενός, Ακράτα Από τα αρχαία χρόνια, η γεωργία συνεχώς «απαλλοτριώνει» περιοχές από την άγρια φύση. τέως λίμνη Αγουλινίτσα Η Γεωργία κατακερματίζει το βιότοπο των ειδών που χρειάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Παράρτημα 6.1 Μελέτη Υφιστάμενης Κατάστασης για την Χλωρίδα και την Βλάστηση

Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας Παράρτημα 6.1 Μελέτη Υφιστάμενης Κατάστασης για την Χλωρίδα και την Βλάστηση για την Χλωρίδα και την Βλάστηση : Σελίδα 2 από 16 Πίνακας Περιεχομένων 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 Γενικές πληροφορίες για τη Βλάστηση και Χλωρίδα της ΒΑ Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής των αλλαγών όδευσης 3 Σχετική

Διαβάστε περισσότερα

Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου. «Κουπάτειο» Τάξη : Δ

Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου. «Κουπάτειο» Τάξη : Δ Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου «Κουπάτειο» Τάξη : Δ Σχολική χρονιά 2013-2014 αγρινό: Είναι το μεγαλύτερο χερσαίο θηλαστικό και ενδημικό είδος στην Κύπρο. Χαρακτηρίζεται ως ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της πανίδας

Διαβάστε περισσότερα

SAL002 - Αλυκή ναυτικής βάσης

SAL002 - Αλυκή ναυτικής βάσης SAL002 - Αλυκή ναυτικής βάσης Περιγραφή Η αλυκή ναυτικής βάσης βρίσκεται περίπου 1,3 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης της Σαλαμίνας. Πρόκειται για εποχιακό αλμυρό λιμνίο, του οποίου το μεγαλύτερο τμήμα έχει

Διαβάστε περισσότερα

Ζωολογία ΙΙ. Ενότητα 2 η. Εργαστηριακή Άσκηση Ερπετών. Παναγιώτης Παφίλης, Επικ. Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας

Ζωολογία ΙΙ. Ενότητα 2 η. Εργαστηριακή Άσκηση Ερπετών. Παναγιώτης Παφίλης, Επικ. Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας Ζωολογία ΙΙ Ενότητα 2 η. Εργαστηριακή Άσκηση Ερπετών Παναγιώτης Παφίλης, Επικ. Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας Χελώνες (πόδια) 1 Ενότητα 2η. Εργαστηριακή Άσκηση Ερπετών 2 Θαλάσσιες χελώνες

Διαβάστε περισσότερα

AIG003 - Εκβολή ρύακα Αννίτσα

AIG003 - Εκβολή ρύακα Αννίτσα AIG003 - Εκβολή ρύακα Αννίτσα Περιγραφή Η εκβολή του ρύακα Αννίτσα βρίσκεται περίπου 1,4 χιλιόμετρα ανατολικά - νοτιοανατολικά από τον οικισμό Άλωνες και υπάγεται διοικητικά στο Δήμο Αίγινας. Πρόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΓΟΓΟΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ ΤΑ ΦΙΔΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΓΟΓΟΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ ΤΑ ΦΙΔΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΓΟΓΟΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ ΤΑ ΦΙΔΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ 2003 ΤΑ ΦΙΔΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1. Οικογένεια Typhlopidae Typhlops vermicularis Φίδι με πολύ λεπτό κυλινδρικό σώμα, μήκους ως 35 εκατοστά, καλυμμένο

Διαβάστε περισσότερα

AND006 - Εκβολή Παραπόρτι (Μεγάλου Ποταμού)

AND006 - Εκβολή Παραπόρτι (Μεγάλου Ποταμού) AND006 - Εκβολή Παραπόρτι (Μεγάλου Ποταμού) Περιγραφή Η εκβολή Παραπόρτι ή Μεγάλου Ποταμού βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του οικισμού της Χώρας στην Άνδρο. Πρόκειται για έναν υποβαθμισμένο υγρότοπο

Διαβάστε περισσότερα

Διαμόρφωση προτύπων. 21 March Γιατί μελετάμε το πρότυπο τοπίου;

Διαμόρφωση προτύπων. 21 March Γιατί μελετάμε το πρότυπο τοπίου; Διαμόρφωση προτύπων Γιατί μελετάμε το πρότυπο τοπίου; Το χωρικό πρότυπο επηρεάζει τις οικολογικές διεργασίες (δυναμική των πληθυσμών, τη βιοποικιλότητα, οικοφυσιολογικές διεργασίες των οικοσυστημάτων,

Διαβάστε περισσότερα

MIL007 - Αλμυρό λιμνίο Αδάμα

MIL007 - Αλμυρό λιμνίο Αδάμα MIL007 - Αλμυρό λιμνίο Αδάμα Περιγραφή Το αλμυρό λιμνίο Αδάμα βρίσκεται περίπου 1 χιλιόμετρο νοτιοδυτικά του ομώνυμου οικισμού στη Μήλο. Πρόκειται για εποχιακό αλμυρό λιμνίο σε άμεση αλληλεπίδραση με τη

Διαβάστε περισσότερα

«Παρακολουθώντας» τη Φύση Λυδία Αλβανού Βιολόγος (PhD) Υπεύθυνη Παρακολούθησης της Βιοποικιλότητας

«Παρακολουθώντας» τη Φύση Λυδία Αλβανού Βιολόγος (PhD) Υπεύθυνη Παρακολούθησης της Βιοποικιλότητας «Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού: 12 χρόνια δράσεις για τη φύση και τον άνθρωπο» «Παρακολουθώντας» τη Φύση Λυδία Αλβανού Βιολόγος (PhD) Υπεύθυνη Παρακολούθησης της Βιοποικιλότητας 10 Οκτωβρίου 2015 Μέγαρο Μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα Δυσκολίες και Περιορισμοί κατά τη Συλλογή Δεδομένων Υφιστάμενης Κατάστασης

Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα Δυσκολίες και Περιορισμοί κατά τη Συλλογή Δεδομένων Υφιστάμενης Κατάστασης Ενιαία ΜΠΚΕ Ελλάδας Παράρτημα 6.2.0 - Δυσκολίες και Περιορισμοί κατά τη Συλλογή Δεδομένων έργου: Σελίδα 2 από 20 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο

Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο Ξέρεις ότι: Πανίδα ονομάζουμε όλα τα ζώα μιας περιοχής. Αυτά

Διαβάστε περισσότερα

SAM003 - Έλος Γλυφάδας

SAM003 - Έλος Γλυφάδας SAM003 - Έλος Γλυφάδας Περιγραφή Το έλος Γλυφάδας βρίσκεται βορειοανατολικά του Ηραίου, στην νοτιοδυτική πλευρά του αεροδρομίου Σάμου, στο Δήμο Σάμου. Περιλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR412342000

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Παναγιώτης Μέρκος, Γενικός Επιθεωρητής

Δρ Παναγιώτης Μέρκος, Γενικός Επιθεωρητής Δρ Παναγιώτης Μέρκος, Γενικός Επιθεωρητής η μετρήσιμη δυσμενής μεταβολή φυσικού πόρου ή η μετρήσιμη υποβάθμιση υπηρεσίας συνδεδεμένης με φυσικό πόρο, που μπορεί να επέλθει άμεσα ή έμμεσα ΥΠΕΚΑ Ειδική

Διαβάστε περισσότερα

Υ Α Δ Τ Α ΙΝΑ ΟΙΚ ΙΝΑ ΟΙΚ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑ Α Κ Ποϊραζ Ποϊραζ δης Χειμερινό

Υ Α Δ Τ Α ΙΝΑ ΟΙΚ ΙΝΑ ΟΙΚ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑ Α Κ Ποϊραζ Ποϊραζ δης Χειμερινό Κ. Ποϊραζίδης Χειμερινό 2010 2011 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΥΛΗΣ Ενότητα 1: Εισαγωγή στους υγροτόπους 1.1. Λίμνες 1.2. Έλη 1.3. Υφάλμυρα νερά 1.4. Τρεχούμενα νερά Ενότητα 2: ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τάσος Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο Πανεπιστημίου Αθηνών ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α

Τάσος Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο Πανεπιστημίου Αθηνών ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Τάσος Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο Πανεπιστημίου Αθηνών ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ιεθνές Συνέδριο «ίκαιο & Προστασία της Φύσης», Αθήνα, 5-6.12.2003 Βιοποικιλότητα

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000. Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος

Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000. Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000 Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος Το Δίκτυο Natura 2000 Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Οικολογικών Περιοχών το οποίο δημιουργήθηκε το 1992 με την

Διαβάστε περισσότερα

MIL016 - Λίμνη ορυχείων Μπροστινής Σπηλιάς 1

MIL016 - Λίμνη ορυχείων Μπροστινής Σπηλιάς 1 MIL016 - Λίμνη ορυχείων Μπροστινής Σπηλιάς 1 Περιγραφή Η λίμνη ορυχείων Μπροστινής Σπηλιάς 1 βρίσκεται περίπου 3,5 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του οικισμού Εμπορειός στη Μήλο. Πρόκειται για μικρό λιμνίο που

Διαβάστε περισσότερα

Μικρά ζώα, μικρές δράσεις

Μικρά ζώα, μικρές δράσεις Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Μικρά ζώα, μικρές δράσεις Η Κύπρος είναι νησί και η θάλασσα τη χωρίζει από Ασία Ευρώπη Αφρική Χάρη στην απομόνωση εξελίχτηκαν μοναδικά

Διαβάστε περισσότερα

PAR006 - Έλος Χρυσής Ακτής

PAR006 - Έλος Χρυσής Ακτής PAR006 - Έλος Χρυσής Ακτής Περιγραφή Το έλος Χρυσής Ακτής βρίσκεται περίπου 1,2 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του οικισμού Δρυός στην Πάρο. Πρόκειται για μικρό εποχιακό λιμνίο υφάλμυρου νερού με περιορισμένη

Διαβάστε περισσότερα

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο 4. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο /Ελληνικός χώρος Τα ελληνικά βουνά (και γενικότερα οι ορεινοί όγκοι της

Διαβάστε περισσότερα

SAT010 - Λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή)

SAT010 - Λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή) SAT010 - Λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή) Περιγραφή H λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή) βρίσκεται περίπου 2 χλμ. νοτιοδυτικά του οικισμού Καμαριώτισσα στη Σαμοθράκη. Περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάς

Διαβάστε περισσότερα

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000»

«Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000» Ανοικτή Εκδήλωση Ενημέρωσης με θέμα: «Προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη» Αξός Μυλοποτάμου, 29 Μαΐου 2016 «Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών ΝATURA 2000» Δρ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΡΟΜΠΟΝΑΣ Φυσικός

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας

ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας ΔΑΣΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 13/06/2013 Δήμος Βισαλτίας Τί είναι ένα Οικοσύστημα; Ένα οικοσύστημα είναι μια αυτο-συντηρούμενη και αυτορυθμιζόμενη κοινότητα ζώντων

Διαβάστε περισσότερα

Bio-Greece - NATURA 2000 ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΚΤYΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

Bio-Greece - NATURA 2000 ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΚΤYΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Bio-Greece - NATURA 2000 ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΚΤYΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Εύα Παπαστεργιάδου, Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών Η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ Σκοπός Προστασία της βιολογικής

Διαβάστε περισσότερα

«Η Επίδραση της Βόσκησης στη Βιοποικιλότητα του Ακάμα»

«Η Επίδραση της Βόσκησης στη Βιοποικιλότητα του Ακάμα» «Η Επίδραση της Βόσκησης στη Βιοποικιλότητα του Ακάμα» Αειφόρος Αγροτική Ανάπτυξη Ακάμα Περιφερειακό Συνέδριο ΕΕ-Κύπρος 24/01/2015 Μηνάς Παπαδόπουλος Τομέας Πάρκων και Περιβάλλοντος Τμήμα Δασών ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 3 Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ (2 Ο κεφάλαιο) ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΡΛΑΣ

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΡΛΑΣ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΚΑΡΛΑΣ Θ. Παπαδημητρίου, Π. Σιδηρόπουλος, Δ. Μιχαλάκης, Μ. Χαμόγλου, Ι. Κάγκαλου Φορέας Διαχείρισης Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία

ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος ΜΑΘΗΜΑ: Γενική Οικολογία 2 η Άσκηση Μέτρηση της βιοποικιλότητας με τη χρήση δεικτών Εισηγητής: Δρ Γιώργος Καρρής

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές ΗΜΕΡΙΔΑ ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ-ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ-ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ «Η κτηνοτροφία στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης» 20 Νοεμβρίου 2015, Κομοτηνή Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ. ΕΡΓΑΣΙΑ: «Οι υγρότοποι του Κόλπου Καλλονής»

ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ. ΕΡΓΑΣΙΑ: «Οι υγρότοποι του Κόλπου Καλλονής» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑ:

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Αρβανίτης Παντελής Δασολόγος, PhD Δ/νση Δασών Ηρακλείου τηλ 2810264962. email: p.arvanitis@apdkritis.gov.gr NATURA 2000

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2018/0216(COD) Σχέδιο γνωμοδότησης Bronis Ropė (PE629.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2018/0216(COD) Σχέδιο γνωμοδότησης Bronis Ropė (PE629. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης 2018/0216(COD) 03.12.2018 ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ 410-446 Σχέδιο γνωμοδότησης (PE629.641v01-00) Θέσπιση κανόνων για τη στήριξη των στρατηγικών σχεδίων

Διαβάστε περισσότερα

AND012 - Έλος Βόρη. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία

AND012 - Έλος Βόρη. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία AND012 - Έλος Βόρη Περιγραφή Το έλος Βόρη βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια - βορειοδυτικά του οικισμού Βουρκωτή στην Άνδρο. Ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Η πυρκαγιά Η θέση της πυρκαγιάς

Διαβάστε περισσότερα

MIL019 - Εποχικό αλμυρό λιμνίο όρμου Αγ. Δημητρίου

MIL019 - Εποχικό αλμυρό λιμνίο όρμου Αγ. Δημητρίου MIL019 - Εποχικό αλμυρό λιμνίο όρμου Αγ. Δημητρίου Περιγραφή Το εποχιακό αλμυρό λιμνίο Αγ. Δημητρίου βρίσκεται στον ομώνυμο όρμο, 2,3 χιλιόμετρα περίπου βόρεια του οικισμού Εμπορειός στη Μήλο. Πρόκειται

Διαβάστε περισσότερα