Ο ξόινο ηωλ θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή ηνπξηζηηθή αλάπηπμε Μειέηε Πεξίπησζεο: Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ο ξόινο ηωλ θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή ηνπξηζηηθή αλάπηπμε Μειέηε Πεξίπησζεο: Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο"

Transcript

1 Αξηζηνηέιεην Παλεπηζηήκην Θεζζαινλίθεο Σκήκα Οηθνλνκηθψλ Δπηζηεκψλ Πξφγξακκα Μεηαπηπρηαθψλ πνπδψλ ζηε Γηνίθεζε θαη νηθνλνκία Καηεχζπλζε: Γηεζλή & Δπξσπατθά Οηθνλνκηθά Γηπιωκαηηθή Δξγαζία Ο ξόινο ηωλ θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή ηνπξηζηηθή αλάπηπμε Μειέηε Πεξίπησζεο: Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο ΠΑΣΡΑ ΒΑΡΒΑΡΑ Ζ εξγαζία ππνβάιιεηαη γηα ηελ κεξηθή θάιπςε ησλ απαηηήζεσλ κε ζηφρν ηελ απφθηεζε κεηαπηπρηαθνχ δηπιψκαηνο Δπηβιέπνπζα Καζεγήηξηα: Κσζηνπνχινπ ηέιια ΦΔΒΡΟΤΑΡΗΟ 2015

2 Περύληψη ηελ παξνχζα δηπισκαηηθή εξγαζία γίλεηαη πξνζπάζεηα πξνζέγγηζεο ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπ ξφινπ ησλ θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή ηνπξηζηηθή αλάπηπμε, κε κειέηε πεξίπησζεο ηα θεζηηβάι ζηελ Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο. Παξάιιεια, απνηειεί θαη κηα πξψηε απφπεηξα θαηαγξαθήο θαη ραξηνγξάθεζεο ησλ θεζηηβάι πνπ δηνξγαλψλνληαη ζηελ πεξηνρή. Να ζεκεησζεί φηη πξφθεηηαη γηα κηα πνηνηηθή απνγξαθηθή έξεπλα, ε νπνία απαηηεί ηελ θαηαγξαθή ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηδηνηήησλ θαη ησλ απφςεσλ φισλ ησλ κνλάδσλ ησλ πιεζπζκψλ «ζηφρσλ» (δηνξγαλσηέο ησλ θεζηηβάι, ηνπηθνί θνξείο, θαηαιχκαηα). Σα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο θαη αμηνιφγεζεο ησλ δεδνκέλσλ παξέρνπλ ελδείμεηο φηη ηα θεζηηβάι απμάλνπλ ηελ επηζθεςηκφηεηα θαη απνηεινχλ πφιν έιμεο ηνπξηζηψλ, νη νπνίνη βνεζνχλ ζηελ αχμεζε ησλ εζφδσλ εληζρχνληαο θπξίσο ην cluster ηεο ςπραγσγίαο (εζηηαηφξηα, θαθεηέξηεο θιπ), αιιά φρη ηφζν ηα θαηαιχκαηα. Απηφ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη ε πιεηνςεθία ησλ δηνξγαλψζεσλ είλαη ηνπηθήο εκβέιεηαο θαη νη επηζθέπηεο είλαη θπξίσο απφ φκνξεο πεξηνρέο θαη πξαγκαηνπνηνχλ εκεξήζηεο επηζθέςεηο. Παξάιιεια, ηα θεζηηβάι πξνάγνπλ ηε ζπλεξγαζία θαη ππνζηεξίδνπλ ηε ζχλδεζε ησλ παξαγσγψλ ησλ ηνπηθψλ θνηλσληψλ κε ηνπο επηζθέπηεο. Απηά πνπ ήδε πινπνηνχληαη ζηελ πεξηνρή, ζπκβάιινπλ - ιίγν ή πνιχ - ζηελ ηνπηθή νηθνλνκηθή θαη πνιηηηζηηθή αλάπηπμε. Οη δπλαηφηεηεο, φκσο, πνπ παξνπζηάδνπλ είλαη πεξηζζφηεξεο θαη είλαη αλαγθαίν, πιένλ, λα αμηνπνηείηαη ζην έπαθξν ην ζχλνιν ησλ πφξσλ (πνιηηηζηηθψλ θαη κε), ζηνπο νπνίνπο ζπκπεξηιακβάλνληαη θαη νη πξνζθεξφκελεο θεζηηβαιηθέο εκπεηξίεο. Σα θεζηηβάι, έρνληαο ζσζηή νξγάλσζε, ζπληνληζκφ θαη ζηνρεπκέλεο ελέξγεηεο πξνψζεζεο, κπνξνχλ λα αλαδείμνπλ κηα ηνπηθή θνηλσλία ζε ππνινγίζηκν αληαγσληζηηθφ ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ αμηνπνηψληαο ηαπηφρξνλα ηα ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα ηεο πεξηνρήο (αγξνηηθά πξντφληα, γαζηξνλνκία, ηνπηθή πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά θιπ). Λέμεηο Κιεηδηά: Δλαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνύ, Πνιηηηζηηθόο ηνπξηζκόο, Φεζηηβάι, Σνπηθή αλάπηπμε, Κνξηλζία. 2

3 Abstract The present thesis is an attempt of approaching cultural tourism, and more specifically, how festivals contribute to regional touristic development, taking as a study case the festivals organised in the Regional Unit of Corinthia. At the same time, it serves as a first attempt of recording and mapping the festivals organised within this region. It has to be pointed out that the present thesis constitutes a qualitative inventory study, which requires the recording of the characteristics and the aspects of the units in target populations (festival organisers, local entities, accommodation units). The results of the present data analysis and evaluation demonstrate that festivals increase the number of visits and serve as a tourist attraction, which leads to a revenue increase for the entertainment cluster (restaurants, cafes, etc.), but not for the accommodation units; the latter is due to the mainly local range of most of the events and the fact that visitors come from neighbouring regions on a daily excursion basis. Furthermore, festivals promote networking and encourage the connection between the local producers and the visitors. Events that are already organised in the region contribute, to varying extents, to the regional financial and cultural development. However, there seems to be a much bigger potential and all existing resources (cultural or other), including festival events, need to be fully exploited. When festivals are well organised, coordinated and promoted via targeted actions, in combination with proper use of the comparative advantages of the region (agricultural products, gastronomy, local culture, etc.), they can convert the local community into a considerable and competitive tourist destination. Keywords: Alternative tourism, Cultural tourism, Festival, Local development, Corinthia 3

4 ΤΠΔΤΘΤΝΖ ΓΖΛΧΖ Γειψλσ φηη είκαη ζπγγξαθέαο απηήο ηεο εξγαζίαο θαη φηη θάζε βνήζεηα ηελ νπνία είρα γηα ηελ πξνεηνηκαζία ηεο, είλαη πιήξσο αλαγλσξηζκέλε θαη αλαθέξεηαη ζηελ εξγαζία. Δπίζεο, έρσ θάλεη ζαθήο αλαθνξέο (ζπληάθηε, ρξνλνινγία, εξγαζία, ζειίδα) ηηο φπνηεο πεγέο απφ ηηο νπνίεο έθαλα ρξήζε δεδνκέλσλ, πξνηάζεσλ, ηδεψλ ή ιέμεσλ, είηε απηέο αλαθέξνληαη αθξηβψο είηε είλαη παξαθξαζκέλεο. Καηαιαβαίλσ φηη ε απνηπρία λα γίλεη απηφ αλέξρεηαη ζε ινγνθινπή θαη ζα ζεσξεζεί ιφγνο απνηπρίαο ζε απηήλ ηελ δηπισκαηηθή θαη ηνπ ζπλνιηθνχ βαζκνχ ηεο. Αθφκα δειψλσ φηη απηή ε γξαπηή εξγαζία πξνεηνηκάζηεθε απφ εκέλα πξνζσπηθά θαη απνθιεηζηηθά θαη φηη ζα αλαιάβσ πιήξσο ηηο ζπλέπεηεο εάλ ε εξγαζία απηή απνδεηρζεί φηη δελ κνπ αλήθεη. λνκα: ΠΑΣΡΑ ΒΑΡΒΑΡΑ Ζκεξνκελία: ΦΔΒΡΟΤΑΡΗΟ

5 Περιεχόμενα Περίληψη... 2 Abstract... 3 Ειςαγωγή... 8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΒΑΙΚΕ ΕΝΝΟΙΕ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΤΡΙΜΟ Οξηζκφο ηνπ ηνπξηζκνχ Ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ ηνπξηζκνχ Δπηπηψζεηο ηνπ ηνπξηζκνχ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΕΝΑΛΛΑΚΣΙΚΕ ΜΟΡΦΕ ΣΟΤΡΙΜΟΤ Απφ ηνλ καδηθφ ηνπξηζκφ ζηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ Δλαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ Πνιηηηζηηθφο Σνπξηζκφο Δλλνηνινγηθφο πξνζδηνξηζκφο Δπηδξάζεηο ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία θαη θνηλσλία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΦΕΣΙΒΑΛΙΚΟ ΣΟΤΡΙΜΟ (EVENTS) Φεζηηβαιηθφο Σνπξηζκφο Οξηζκφο ησλ Φεζηηβάι Ηζηνξηθή εμέιημε ησλ Φεζηηβάι χγρξνλν Πιαίζην ησλ θεζηηβάι Δίδε εθδειψζεσλ Mega events Hallmark Events Major Events Local or Community Events Festivals Sports Events

6 3.5.7 Business Events Παξάγνληεο επηηπρίαο ελφο θεζηηβάι Ο ξφινο ησλ θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή αλάπηπμε ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΦΕΣΙΒΑΛΙΚΟ ΣΟΤΡΙΜΟ ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ο ξφινο ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ ειιεληθή νηθνλνκία Ζ ζχγρξνλε πνιηηηθή γηα ηνλ ειιεληθφ ηνπξηζκφ Ο θεζηηβαιηθφο ηνπξηζκφο ζηελ Διιάδα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΣΗ Γεσγξαθηθή Θέζε Γηνηθεηηθή Γηάξζξσζε Γεσκνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά Πιεζπζκφο Σνκείο Οηθνλνκηθήο Γξαζηεξηφηεηαο Τπνδνκέο Μεηαθνξψλ Γηψξπγα ηεο Κνξίλζνπ Αθαδεκατθά / Σερλνινγηθά ηδξχκαηα Τγεία Σνπξηζηηθά Καηαιχκαηα Παξαιίεο Υηνλνδξνκηθά Κέληξα Ηακαηηθά Λνπηξά Καδίλν Λνπηξαθίνπ Φπζηθφ πεξηβάιινλ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΠΟΛΙΣΙΜΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΣΗ Ηζηνξία εκεία Αξραηνινγηθνχ ελδηαθέξνληνο Μνπζεία

7 6.4. Άιια ζεκεία πνιηηηζηηθνχ ελδηαθέξνληνο Φεζηηβάι Πεξηνρήο Μειέηεο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΤΝΑ Πνηνηηθή έξεπλα: νξηζκφο Λφγνη δηεμαγσγήο πνηνηηθήο έξεπλαο Πεξηγξαθή δηεμαγσγήο ηεο έξεπλαο Δξσηεκαηνιφγην Γηνξγαλσηψλ Δξσηεκαηνιφγην Σνπηθψλ Φνξέσλ Δξσηεκαηνιφγην Καηαιπκάησλ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΗ ΕΡΕΤΝΑ Αλάιπζε απαληήζεσλ ησλ δηνξγαλσηψλ ησλ θεζηηβάι Αλάιπζε απαληήζεσλ ησλ ηνπηθψλ θνξέσλ Αλάιπζε απαληήζεσλ θαηαιπκάησλ ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑΣΑ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ I: Ερωτηματολόγιο Διοργανωτϊν ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ II: Ερωτηματολόγιο Σοπικϊν Φορέων ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ III Ερωτηματολόγιο Καταλυμάτων ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ IV: Χαρτογράφηςη των Φεςτιβάλ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ V: τοιχεία Φεςτιβάλ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ VI: τοιχεία Σοπικϊν Φορέων ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ VII: τοιχεία Καταλυμάτων

8 Ειςαγωγό Ο θεζηηβαιηθφο ηνπξηζκφο (festival tourism), νξίδεηαη σο ην θαηλφκελν θαηά ην νπνίν ζπγθεληξψλνληαη επηζθέπηεο ζηνλ ηφπν φπνπ ιακβάλεη ρψξα θάπνην θεζηηβάι ηελ πεξίνδν ηεο δηεμαγσγήο ηνπ, παξαθηλνχκελνη απφ απηφ. πλδέεηαη κε ηελ αλάπηπμε ηεο ηνπηθήο θνηλφηεηαο θαη ην ελδηαθέξνλ γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ζεσξείηαη βηψζηκε κνξθή ηνπξηζκνχ (O Sullivan & Jackson, 2002). Σηο δχν ηειεπηαίεο δεθαεηίεο παξαηεξείηαη δηεζλψο ζεκαληηθή αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ θεζηηβάι θάζε είδνπο θαη κεγέζνπο, ηφζν ζε κεγάιεο, φζν θαη ζε κηθξφηεξεο πφιεηο, εληείλνληαο ηνλ αληαγσληζκφ κεηαμχ ηνπο. Ζ αχμεζε απηή ζπλδέεηαη κε ηελ αλάπηπμε ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ θαη ηελ αιιαγή ησλ πξνηηκήζεσλ ησλ επηζθεπηψλ, νη νπνίνη άξρηζαλ λα αλαδεηνχλ απζεληηθέο θαη πξσηφηππεο εκπεηξίεο. Οη εθδειψζεηο κεγάιεο θιίκαθαο (Mega Events) θαη ηα δεκνθηιή πνιηηηζηηθά θεζηηβάι, αιιά θαη γεληθφηεξα νη δηαδηθαζίεο πνιηηηζηηθήο παξαγσγήο θαη θαηαλάισζεο, ζπλδένληαη ζπλήζσο κε ηα κεγάια αζηηθά θέληξα. Παξά ην γεγνλφο φηη ζηηο κηθξφηεξεο πφιεηο ηα θεζηηβάι είλαη σο επί ην πιείζηνλ ηνπηθήο ή εζληθήο εκβέιεηαο, ππάξρνπλ αξθεηέο εμαηξέζεηο κηθξψλ πφιεσλ νη νπνίεο έρνπλ θαηαθέξεη λα δηνξγαλψλνπλ κε επηηπρία θεζηηβάι κε δηεζλή απήρεζε (Greffe, 2005). Σα πνιηηηζηηθά θεζηηβάι ζπλδένληαη άκεζα κε ηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία θαη δηαδξακαηίδνπλ θαζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ ράξαμε ησλ πνιηηηζηηθψλ πνιηηηθψλ. Οη επηπηψζεηο ελφο θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή αλάπηπμε αθνξνχλ ζε πνιινχο δηαθνξεηηθνχο ηνκείο (Allen, 2000): ζηνλ εθπαηδεπηηθφ, κέζσ ηεο ζπκκεηνρήο δηάθνξσλ νκάδσλ θαη νξγαληζκψλ, ηνλ θαιιηηερληθφ, κέζσ ηεο πξνψζεζεο ηεο θαηλνηνκίαο θαη ηεο επαλεθηίκεζεο δηαθνξεηηθψλ κνξθψλ θαιιηηερληθήο έθθξαζεο, ηνλ θνηλσληθφ, κέζσ ηεο ελίζρπζεο ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο, ηνλ πνιηηηθφ, κέζσ ηεο ηφλσζεο ηεο ηνπηθήο ππεξεθάλεηαο θαη ηαπηφηεηαο, θαη ηνλ νηθνλνκηθφ κέζσ ηεο δεκηνπξγίαο λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο θαη εηζνδήκαηνο, θαη γεληθφηεξα κέζσ ηεο αλαδσνγφλεζεο ηνπ ζπλφινπ ή ζπγθεθξηκέλσλ πεξηνρψλ ηεο πεξηνρήο. Οη νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο ελφο θεζηηβάι εμεηάδνληαη ζε δηάθνξεο κειέηεο, ρσξίο σζηφζν λα έρεη επηθξαηήζεη κία γεληθά απνδεθηή κεζνδνινγία κέηξεζεο (Getz et al, 2010). Οη κειέηεο νη νπνίεο κεηξνχλ ηα πνιιαπιαζηαζηηθά απνηειέζκαηα ηεο δηνξγάλσζεο ελφο θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία, ηελ απαζρφιεζε θαη ηηο 8

9 δηαξξνέο εηζνδήκαηνο πξνο άιιεο πεξηνρέο, απνηεινχλ ζεκαληηθά εξγαιεία γηα ηελ Σνπηθή Απηνδηνίθεζε πξνθεηκέλνπ λα απνθαλζεί ζρεηηθά κε ηε ζπλέρηζε θαη ηελ ελίζρπζε ελφο θεζηηβάι (AAM Report, 2009). Ζ ζχλδεζε ησλ θεζηηβάι κε ηνλ ηνπξηζκφ έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη απνηεινχλ κνλαδηθά πνιηηηζηηθά πξντφληα πνπ πξνζθέξνπλ πξσηφηππεο εκπεηξίεο ζηνπο επηζθέπηεο (Evans, 2007). Δθηφο απφ ηηο άκεζεο νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο ησλ θεζηηβάι, ππάξρνπλ θαη απηέο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ εηθφλα κηαο πεξηνρήο. Σα πνιηηηζηηθά γεγνλφηα ιεηηνπξγνχλ σο ζεκαληηθφ αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα ζηελ πξνζπάζεηα ησλ πξννξηζκψλ λα πξνζειθχζνπλ επελδπηέο, επηζθέπηεο αιιά θαη ηνλ ληφπην πιεζπζκφ. Ζ δηνξγάλσζε ελφο κεγάινπ θαιιηηερληθνχ γεγνλφηνο ππνδειψλεη φηη ε πεξηνρή δηαζέηεη θνζκνπνιίηηθν πεξηβάιινλ, δσληαλή πνιηηηζηηθή δξαζηεξηφηεηα θαη αλνηρηή θαιιηηερληθή θνηλφηεηα (Freyer, 2000). Ο R. Florida επεθηείλεη ηα πιενλεθηήκαηα απηά, πξνζζέηνληαο ην γεγνλφο φηη ε ζεηηθή πνιηηηζηηθή εηθφλα πξνζειθχεη ηε ιεγφκελε «δεκηνπξγηθή ηάμε» 1, νπνία απνηειεί απαξαίηεηε πξνυπφζεζε γηα ηελ αζηηθή νηθνλνκηθή αλάπηπμε (Florida, 2002). Γηα ηε δηνξγάλσζε θεζηηβάι ζε κηθξνχ ή κεζαίνπ κεγέζνπο πφιεηο, ν ξφινο ησλ δεκνηηθψλ αξρψλ απνδεηθλχεηαη θξίζηκνο. ε αξθεηέο πεξηπηψζεηο, ν Γήκνο είλαη ν απνθιεηζηηθφο δηνξγαλσηήο. Αθελφο, ν πνιηηηζηηθφο νξγαληζκφο ελφο Γήκνπ ή κία αληίζηνηρε ππεξεζία, εμαζθαιίδεη ηε ρξεκαηνδνηηθή ζπλέρεηα, ηε ζπκκεηνρή ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο θαη ηελ επάξθεηα ηνπ θαιιηηερληθνχ πξνγξάκκαηνο. Αθεηέξνπ, ε εκπινθή ηνπ ζπλδέεηαη κε γξαθεηνθξαηηθέο δηαδηθαζίεο, θαζψο πνιιέο απνθάζεηο πξέπεη λα πεξάζνπλ απφ ηελ έγθξηζε ηνπ Γεκνηηθνχ πκβνπιίνπ ή ηνπ Γεκάξρνπ, ηα πεξηζψξηα αλάιεςεο ξίζθνπ είλαη κεδακηλά, θιπ (Allen, 2000). Αθφκε θαη ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ ην θεζηηβάι πξαγκαηνπνηείηαη απφ ηδησηηθνχο θνξείο, ν ξφινο ησλ δεκνηηθψλ αξρψλ είλαη ζεκαληηθφο, αθνχ ππνζηεξίδνπλ ηε δηνξγάλσζε ηνπ ή επεξεάδνπλ ζε έλαλ βαζκφ ηνλ ηξφπν ιεηηνπξγίαο ηνπ. ηελ πεξίπησζε απηή, ν Γήκνο επσθειείηαη απφ ηελ πξνζέιθπζε επηζθεπηψλ ρσξίο ν ίδηνο λα αλαιακβάλεη 1 Ο Florida ζεσξεί φηη ζηε ζχγρξνλε επνρή, άλζξσπνη πνπ είλαη ζε ζέζε λα παξάγνπλ πξσηφηππεο ηδέεο θαη λα δεκηνπξγνχλ λέα γλψζε θαη αγαζά, δηαδξακαηίδνπλ θεληξηθφ ξφιν ζηελ αλάπηπμε ησλ πεξηνρψλ. Ο νξηζκφο πνπ δίλεη γηα ηε «δεκηνπξγηθή ηάμε» αλαθέξεηαη ζην νινέλα απμαλφκελν κέξνο ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ πνπ έρεη θάλεη αλψηαηεο ζπνπδέο, έρεη αλαπηχμεη γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο θαη εξγάδεηαη ζε αλψηεξεο θαη πςειά ακεηβφκελεο ζέζεηο. Οη άλζξσπνη απηνί εξγάδνληαη ζε δηάθνξνπο θιάδνπο έληαζεο γλψζεο: λέεο ηερλνινγίεο, αλεπηπγκέλεο ππεξεζίεο (ρξεκαηνπηζησηηθέο εηαηξείεο, δηνίθεζε επηρεηξήζεσλ, δηαθεκηζηηθέο επηρεηξήζεηο, θιπ), πγεία (λνζνθνκεία, θαξκαθεπηηθέο εηαηξείεο) ηέρλεο θαη πνιηηηζκφ (θηλεκαηνγξαθηθέο παξαγσγέο, νξγάλσζε πνιηηηζηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ, ηειεφξαζε θαη ξαδηφθσλν, ζέαηξν, θιπ) (Καινγεξέζεο & Κνπξηέζεο, 2013). 9

10 νηθνλνκηθφ ξίζθν. ρεηηθά κε ηνπο κε θεξδνζθνπηθνχο νξγαληζκνχο, ε θαηάζηαζε δηαθνξνπνηείηαη, κε δεδνκέλν φηη εθπξνζσπνχλ ζπλήζσο ην θνκκάηη ηνπ ηνπηθνχ πιεζπζκνχ θαη εθθξάδνληαη κέζα απφ πνιηηηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο πνπ ζπλδένληαη κε ηελ ηνπηθή παξάδνζε θαη ηε ιατθή ηέρλε. Χζηφζν, ζπρλά νη νηθνλνκηθέο ηνπο δπζθνιίεο θαη ε ειιηπήο νξγαλσηηθή ηνπο δνκή δελ επηηξέπεη ηελ απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε ησλ θεζηηβάι κε απνηέιεζκα λα δεηείηαη ε παξέκβαζε ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο (Κφλζνια & Καξαράιεο, 2009). Οη Ilczuk & Kulikowska (2007) επηρείξεζαλ λα ραξηνγξαθήζνπλ ηα θεζηηβάι, ηα νπνία δηνξγαλψλνληαη απφ δεκφζηνπο θνξείο ζε φιε ηελ Δπξψπε, ζε κηα κειέηε ε νπνία παξνπζηάδεη ελδηαθέξνληα επξήκαηα φζνλ αθνξά ηα νξγαλσηηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ θεζηηβάι. Ζ ζπγθξηηηθή παξνπζίαζε αλαδεηθλχεη ζεκαληηθέο δηαθνξέο φζνλ αθνξά ηα κέζα, ηηο κνξθέο πνιηηηζηηθήο έθθξαζεο θαη ηηο νξγαλσηηθέο δνκέο. Οξηζκέλα ελδηαθέξνληα θνηλά ραξαθηεξηζηηθά αλαθέξνληαη θπξίσο ζηα θνηλσληθά θαη νηθνλνκηθά θίλεηξα ησλ θξαηηθψλ θνξέσλ θαη ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο, αιιά θαη ησλ ρνξεγψλ. Οη ηνπηθέο θαη πεξηθεξεηαθέο αξρέο θαη ην θξάηνο (ζπλήζσο ην Τπνπξγείν Πνιηηηζκνχ) απνηεινχλ ηνπο ζεκαληηθφηεξνπο παξάγνληεο δηνξγάλσζεο θεζηηβάι ζε πνιιέο επξσπατθέο ρψξεο, φπσο π.ρ. ζηε Γαιιία θαη ζηε Φηλιαλδία. Δθηφο απφ ηελ αλσηέξσ κειέηε ππάξρεη έλα ζεκαληηθφο αξηζκφο κειεηψλ θαη εθζέζεσλ κε ζέκα ηα θεζηηβάι, ηφζν ζε επξσπατθφ φζν θαη ζε εζληθφ επίπεδν (Crespi-Vallbona & Richards, 2007) ή κε ζέκα έλα ζπγθεθξηκέλν θεζηηβάι ή κία πφιε (Konsola & Karachalis, 2010). Οη κειέηεο επηπηψζεσλ, είλαη επίζεο αξθεηά δηαδεδνκέλεο, θπξίσο ζηηο αγγινζαμνληθέο ρψξεο (Markusen, 2006). Γεληθά, νη ζπγθξηηηθέο κειέηεο ζε εζληθφ, επξσπατθφ θαη δηεζλέο επίπεδν, εκθαλίδνπλ ζεκαληηθέο δπζθνιίεο, φπσο ε έιιεηςε ζπγθξίζηκσλ ζηαηηζηηθψλ κεγεζψλ ή κεζφδσλ απνηίκεζεο ηεο επηηπρίαο θαη ησλ επηπηψζεσλ ελφο θεζηηβάι. Κξίλεηαη απαξαίηεηε ινηπφλ, ε δηεξεχλεζε ησλ βέιηηζησλ πξαθηηθψλ κε ηε κέζνδν ηνπ benchmarking 2 θαη ε ρξήζε κηαο ζεηξάο θνηλά απνδεθηψλ δεηθηψλ. 2 Ο φξνο benchmarking (γλσζηφ θαη σο best practice benchmarking ή process benchmarking ή ζπγθξηηηθή αμηνιφγεζε) αλαθέξεηαη ζε κία ηππνπνηεκέλε κέζνδν, ε νπνία ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε ζπιινγή θαη ηελ παξνπζίαζε ζεκαληηθψλ ιεηηνπξγηθψλ δεδνκέλσλ κε ηξφπν πνπ επηηξέπεη ηε ζχγθξηζε κε ηελ απφδνζε δηαθνξεηηθψλ νξγαληζκψλ ή πξνγξακκάησλ, ζπλήζσο κε ζηφρν λα δηαπηζησζνχλ θαιέο πξαθηηθέο, λα εληνπηζηνχλ ηπρφλ πξνβιήκαηα σο πξνο ηελ απφδνζε θαη λα δηαπηζησζνχλ ηα δπλαηά ζεκεία ελφο νξγαληζκνχ (Harvey, 2004). 10

11 ηελ Διιάδα, δελ ππάξρνπλ ζρεηηθέο ζπγθξηηηθέο κειέηεο επηπηψζεσλ φζνλ αθνξά ηα πνιηηηζηηθά θεζηηβάι, εθηφο απφ ειάρηζηεο εμαηξέζεηο (Konsola, 1999). Σν πξφβιεκα απηφ είλαη αθφκα κεγαιχηεξν φζνλ αθνξά ηα θεζηηβάι ησλ κηθξφηεξσλ πφιεσλ. ηελ παξνχζα δηπισκαηηθή εξγαζία γίλεηαη πξνζπάζεηα πξνζέγγηζεο ηνπ θεζηηβαιηθνχ ηνπξηζκνχ πνπ απνηειεί θνκκάηη ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ. Δηδηθφηεξα, δηεξεπλάηαη ν ξφινο ησλ θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή ηνπξηζηηθή αλάπηπμε κε κειέηε πεξίπησζεο ηα θεζηηβάι ζηελ Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο. Σαπηφρξνλα, απνηειεί κηα πξψηε απφπεηξα θαηαγξαθήο θαη ραξηνγξάθεζεο ησλ θεζηηβάι πνπ δηνξγαλψλνληαη ζηελ πεξηνρή. Να ζεκεησζεί φηη πξφθεηηαη γηα κηα πνηνηηθή έξεπλα, νκάδεο εζηίαζεο ηεο νπνίαο είλαη νη δηνξγαλσηέο ησλ θεζηηβάι, νη ηνπηθνί θνξείο θαζψο θαη ηα θαηαιχκαηα πνπ εδξεχνπλ ζηελ πεξηνρή. Σα εξσηήκαηα πνπ ηίζεληαη κεηαμχ άιισλ ζηε ζπγθεθξηκέλε έξεπλα είλαη: Πνηνο είλαη ν ραξαθηήξαο ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο; Καηά πφζν ζπλεηζθέξνπλ ζηελ νηθνλνκηθή, πνιηηηζηηθή, ηνπξηζηηθή αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο; Ζ δεκηνπξγία ελφο πεξηθεξεηαθνχ νξγάλνπ / δηθηχνπ ζπλεξγαζίαο γηα ηνλ ζπληνληζκφ ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο, ζα ζπλέβαιε ζηελ αλάπηπμε ηνπο; Σα παξαπάλσ εξσηήκαηα, φπσο θαη πνιιά άιια ζρεηηθά κε ηελ ηαπηφηεηα ηεο πεξηνρήο κειέηεο, ηνλ ξφιν ηνπ θεζηηβαιηθνχ ηνπξηζκνχ θαη ηηο ηνπξηζηηθέο δπλαηφηεηεο ηεο πεξηνρήο, απνζαθελίδνληαη θαη κειεηψληαη δηεμνδηθά ζηηο επφκελεο ελφηεηεο. Ζ δνκή ηεο κειέηεο έρεη σο εμήο: Αξρηθά, γίλεηαη κηα ζεσξεηηθή πξνζέγγηζε κε ζηφρν ηελ απνζαθήληζε ελλνηψλ ζρεηηθψλ κε ην ζέκα ηεο έξεπλαο. Αλαιχνληαη νη βαζηθέο έλλνηεο ηνπ ηνπξηζκνχ, ε ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ, νη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ δίλνληαο έκθαζε ζηνλ πνιηηηζηηθφ, ν θεζηηβαιηθφο ηνπξηζκφο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ θεζηηβάι. ηε ζπλέρεηα, παξνπζηάδεηαη ε κειέηε πεξίπησζεο θαηά ηελ νπνία αξρηθά γίλεηαη εθηελήο αλαθνξά ζηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο πεξηνρήο. Έπεηηα, γίλεηαη ε πεξηγξαθή ηεο κεζνδνινγίαο πνπ αθνινπζείηαη ζηελ έξεπλα θαη αλαιχνληαη ηα απνηειέζκαηα ησλ εξσηεκαηνινγίσλ ησλ ηξηψλ νκάδσλ εζηίαζεο. Πην ζπγθεθξηκέλα, ην πξψην θεθάιαην πεξηιακβάλεη βαζηθέο έλλνηεο γηα ηνλ ηνπξηζκφ: νξηζκφο, ηζηνξηθή εμέιημε, επηπηψζεηο. ην δεχηεξν θεθάιαην, πεξηγξάθνληαη νη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, εζηηάδνληαο πεξηζζφηεξν ζηνλ 11

12 πνιηηηζηηθφ ηνπξηζκφ θαη ηηο επηδξάζεηο ηνπ ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία θαη θνηλσλία. Σν ηξίην θεθάιαην, αλαθέξεηαη ζηνλ θεζηηβαιηθφ ηνπξηζκφ νξίδνληαο ηελ έλλνηα ησλ θεζηηβάι θαη πεξηγξάθνληαο ηελ ηζηνξηθή εμέιημε ηνπο, ηα είδε ησλ εθδειψζεσλ, ηνπο παξάγνληεο επηηπρίαο θαη ηνλ ξφιν ηνπο ζηελ ηνπηθή αλάπηπμε, θαη ην ηέηαξην θεθάιαην επηθεληξψλεηαη ζηνλ θεζηηβαιηθφ ηνπξηζκφ ζηελ Διιάδα. ην πέκπην θεθάιαην, πξνρσξάκε ζηελ πεξηγξαθή ηεο πεξηνρήο κειέηεο (δηνηθεηηθή δηάξζξσζε, πιεζπζκφο, ηνκείο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ππνδνκέο, θαηαιχκαηα θιπ) θαη ζηε ζπλέρεηα ην έθην θεθάιαην αθηεξψλεηαη ζην θνκκάηη ηνπ πνιηηηζκνχ γηα λα θαηαιήμνπκε ζηελ εθηελή αλάιπζε ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο. Έπεηηα, ην έβδνκν θεθάιαην πεξηιακβάλεη ηελ κεζνδνινγία ηεο έξεπλαο θαη ην φγδνν ηελ αλάιπζε ησλ απνηειεζκάησλ. Σέινο, γίλεηαη ε ζχλνςε ησλ βαζηθψλ ελλνηψλ, παξαηίζεληαη ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο έξεπλαο, γίλεηαη πξνζπάζεηα εξκελείαο ησλ απνηειεζκάησλ θαη εθθξάδνληαη πξνβιεκαηηζκνί θαη πξνηάζεηο. 12

13 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 1. ΒΑΙΚΕ ΕΝΝΟΙΕ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΤΡΙΜΟ 1.1 Οξηζκόο ηνπ ηνπξηζκνύ Ο ηνπξηζκφο απνηειεί έλα θνηλσληθφ θαηλφκελν πνπ επεξεάδεηαη απφ ηηο βαζχηεξεο επηζπκίεο ησλ αλζξψπσλ θαη ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηελ θαηαλάισζε θαη ηνλ ειεχζεξν ρξφλν. Πξφθεηηαη γηα έλαλ απφ ηνπο πην δπλακηθνχο θαη ηαρχηαηα αλαπηπζζφκελνπο ηνκείο ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο θαη ε πνξεία αλάπηπμεο ηνπ εθηηκάηαη φηη ζα ζπλερηζηεί αλνδηθά γηα ηα επφκελα ρξφληα. Οη αιιαγέο πνπ ζπληεινχληαη ζηελ παγθφζκηα ηνπξηζηηθή αγνξά έρνπλ άκεζε επίδξαζε ζηα ραξαθηεξηζηηθά, ηνλ ηξφπν δηάζεζεο θαη ηηο απαηηήζεηο γηα ηε δηακφξθσζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο. Οη αιιαγέο απηέο ζπκβάιινπλ ζεηηθά ζηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε ελφο ηφπνπ, αιιά ηαπηφρξνλα κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ ζηελ ππνβάζκηζε ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ζηελ απψιεηα ηεο ηνπηθήο ηαπηφηεηαο ησλ ηνπξηζηηθψλ πεξηνρψλ. Γηα ην ιφγν απηφ, απαηηείηαη κηα νινθιεξσκέλε πξνζέγγηζε ηνπ ηξφπνπ αλάπηπμήο ηνπ (Κνθθψζεο & Σζάξηαο, 2001). Σν γεγνλφο φηη απφ ηα πξψηα θηφιαο ζηάδηα αλάπηπμεο ηνπ, δφζεθε έκθαζε ζηελ νηθνλνκηθή ζπνπδαηφηεηά ηνπ, ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο θνηλσληθέο θαη πνιηηηζηηθέο αιιαγέο πνπ παξνπζηάδνπλ νη ζχγρξνλεο θνηλσλίεο, θαζηζηά πνιχπινθε ηελ ελλνηνινγηθή νξηνζέηεζε ηνπ ηνπξηζκνχ (Σζάξηαο, 1996). Τπάξρνπλ πνιινί νξηζκνί ζηελ ειιεληθή θαη δηεζλή βηβιηνγξαθία γηα ηελ έλλνηα ηνπ ηνπξηζκνχ. Σν θνηλφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο πιεηνςεθίαο ησλ νξηζκψλ είλαη φηη παξνπζηάδνπλ ηνλ ηνπξηζκφ σο κηα δξαζηεξηφηεηα πνπ ζπλδέεηαη άκεζα κε ηελ ηάζε ηνπ αλζξψπνπ γηα ςπραγσγία, επηθνηλσλία, θαη απφθηεζε λέσλ εκπεηξηψλ κέζα απφ θάπνηνλ ηαμηδησηηθφ πξννξηζκφ. Ζ δξαζηεξηφηεηα ηνπ ηνπξηζκνχ ηνπνζεηείηαη ελλνηνινγηθά ζηηο αξρέο ηνπ 19νπ αηψλα ζηηο ρψξεο ηεο Γπηηθήο Δπξψπεο (Βαξβαξέζνο, 1998). Ζ ιέμε «ηνπξηζκφο» δηαηππψζεθε γηα πξψηε θνξά ην 1811 ζην αγγιηθφ ιεμηθφ ηεο Ομθφξδεο θαη ε ιέμε «ηνπξίζηαο» έθαλε ηελ εκθάληζή ηεο γχξσ ζην 1800 ελλνψληαο «ην άηνκν πνπ ηαμηδεχεη απφ πεξηέξγεηα γηα ηελ επραξίζηεζε ηνπ ηαμηδηνχ» (Ceballos & Lascurain, 1996). Γηαρξνληθά, πξνηάζεθαλ δηάθνξνη νξηζκνί γηα ηνλ ηνπξηζκφ, κε πξψηε νπζηαζηηθή πξνζπάζεηα ην 1936 απφ ηελ Δπηηξνπή ηαηηζηηθψλ Δκπεηξνγλσκφλσλ 13

14 ηεο Κνηλσλίαο ησλ Δζλψλ, ε νπνία ππνζηήξημε φηη ν ηνπξηζκφο είλαη ε θίλεζε ησλ αλζξψπσλ πνπ εγθαηαιείπνπλ πξνζσξηλά ηνλ ηφπν ηεο κφληκεο θαηνηθίαο ηνπο γηα ιφγνπο πνπ αθνξνχλ ην επάγγεικα, ην πλεχκα ή ην ζψκα (Κνιηζηδφπνπινο, 2005). χκθσλα κε ηνλ Παγθφζκην Οξγαληζκφ Σνπξηζκνχ (Π.Ο.Σ.), ν ηνπξηζκφο απνηειείηαη απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ησλ αηφκσλ πνπ ηαμηδεχνπλ θαη δηακέλνπλ ζε κέξε δηαθνξεηηθά απφ ην ζχλεζεο πεξηβάιινλ ηνπο, γηα ιφγνπο αλαςπρήο, απνθπγήο ησλ πξνβιεκάησλ ηεο θαζεκεξηλφηεηαο, άζθεζεο επηρεηξεκαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θ.ι.π., γηα ρξνληθφ δηάζηεκα φρη κεγαιχηεξν ηνπ ελφο έηνπο. Ο φξνο «ζχλεζεο πεξηβάιινλ» ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα εμαηξεζνχλ ηα ζπρλά ή ηαθηηθά ηαμίδηα εληφο ησλ πεξηνρψλ ηεο κφληκεο θαηνηθίαο θαη ηεο εξγαζίαο ή άιια ηαμίδηα ξνπηίλαο. Έλαο αθφκε νξηζκφο, πην πεξηεθηηθφο θαη ζπλνπηηθφο, επηθεληξψλεηαη ζηε δεκηνπξγία ησλ ζρέζεσλ θαη ησλ δηθηπαθψλ θαηλνκέλσλ πνπ αλαπηχζζνληαη θαηά ηελ άζθεζε ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. χκθσλα κε ηνλ νξηζκφ απηφ, ν ηνπξηζκφο κπνξεί λα δηαηππσζεί σο ην ζχλνιν ησλ θαηλνκέλσλ θαη ζρέζεσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ επηθνηλσλία ησλ ηνπξηζηψλ, ησλ επηρεηξήζεσλ, ησλ πξνκεζεπηψλ, ησλ θπβεξλήζεσλ ζηηο πεξηνρέο ππνδνρήο θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο έιμεο θαη θηινμελίαο απηψλ ησλ ηνπξηζηψλ θαη άιισλ επηζθεπηψλ (Βαξβαξέζνο, 2000). Ο ηνπξηζκφο ινηπφλ, απνηειεί έλα πνιππξηζκαηηθφ νηθνλνκηθφ, θνηλσληθφ θαηλφκελν ην νπνίν ζπκβαίλεη φηαλ ηα άηνκα αιιάδνπλ πεξηβάιινλ θαη ξπζκνχο δσήο πνπ ηνπο ηθαλνπνηνχλ ςπρνζσκαηηθέο αλάγθεο θαη πλεπκαηηθέο πεξηέξγεηεο, κέζα απφ ζπλεηδεηή θαη απνθιεηζηηθά γηα ην ζθνπφ απηφ, πξφζθαηξε κεηαθίλεζε ζε μέλν γεσγξαθηθφ ρψξν θαη παξακνλή ηνπο ζε απηφλ γηα ρξνληθφ δηάζηεκα κέρξη έλα έηνο, φπνπ αλαπηχζζνληαη ζπγθεθξηκέλεο δξαζηεξηφηεηεο αλαςπρήο, δηαθνπψλ, επηρεηξεκαηηθέο, ζξεζθεπηηθέο θιπ. (Λαγφο, 2005) 1.2 Ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ ηνπξηζκνύ H ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ ηνπξηζκνχ μεθηλά απφ ηα αξραία ρξφληα, φπνπ ε έλλνηα απηή πεξηγξαθφηαλ νξζφηεξα απφ ηε ιέμε «πεξηήγεζε», ε νπνία ήηαλ ζπλδεδεκέλε κε ηελ εχξεζε λέσλ πεξηνρψλ, κε απνζέκαηα ηξνθήο θαη δπλαηφηεηεο αζθαιέζηεξεο δηακνλήο (Βαξβαξέζνο, 1998). Αξγφηεξα, ππήξρε κεηαθίλεζε πξνο άιιεο ρψξεο γηα ιφγνπο θπξίσο επαγγεικαηηθνχο. Σα ηαμίδηα πνπ πξαγκαηνπνηνχληαλ ηφηε είραλ σο 14

15 θχξην ζηφρν ηελ επαθή κε άιινπο ιανχο θαη ηε γλσξηκία θαη κεηαθνξά ησλ πξντφλησλ πνπ παξήγαγαλ. Γελ είραλ δειαδή, ηε κνξθή αλαςπρήο, κε εμαίξεζε απηά πνπ πξαγκαηνπνηνχληαλ γηα ηελ παξαθνινχζεζε ή ζπκκεηνρή ζηνπο Οιπκπηαθνχο αγψλεο, αιιά ππνθηλνχληαλ θη απηά σζηφζν απφ επαγγεικαηηθά θίλεηξα (Doswell, 2002). ηελ θνηλσληθή δνκή ηνπ Μεζαίσλα, ν ηνπξηζκφο ήηαλ ζπλδεδεκέλνο ζρεδφλ απνθιεηζηηθά κε ζξεζθεπηηθνχο ιφγνπο, εμ νπ θαη ην αγγιηθφ holidays = holy days (ηεξέο / άγηεο εκέξεο). Δθηφο απφ ηα κεγάια ζξεζθεπηηθά γεγνλφηα θαη ενξηέο, ν ηνπξηζκφο επεθηεηλφηαλ θαη ζηνλ παλεπηζηεκηαθφ ηνκέα ηεο επνρήο θαη αλαπηχρζεθε θπξίσο γχξσ απφ ηα παλεπηζηεκηαθά θέληξα ηεο Δπξψπεο, φπσο ην Παξίζη θαη ε Ομθφξδε. Γεληθφηεξα, ν Μεζαίσλαο απνηειεί κία ζηάζηκε πεξίνδν ρσξίο ηδηαίηεξε εμέιημε ζε πνιινχο ηνκείο, κεηαμχ ησλ νπνίσλ θαη ν ηνπξηζκφο (Βαξβαξέζνο, 2000). Ζ Αλαγέλλεζε έδσζε λέα ψζεζε ζηνλ ηνπξηζκφ, δεκηνπξγψληαο θαηλνχξηα πξφηππα θαη ζέηνληαο ηηο βάζεηο γηα ηε ζεκεξηλή δηακφξθσζή ηνπ. Σελ πεξίνδν απηή ππήξμαλ πνιχ ζεκαληηθέο εμειίμεηο ζηε δηακφξθσζε ηνπ θνηλσληθνχ ηζηνχ αιιά θαη ζηνλ ηνκέα ηεο ηερλνινγίαο, κε ηδηαίηεξε έκθαζε ζηελ αλάπηπμε ησλ κέζσλ κεηαθνξάο ηα νπνία πήξαλ λέα κνξθή (επέθηαζε ζηδεξφδξνκνπ, εκθάληζε αηκφπινησλ θ.ιπ.) (Σζάξηαο, 1996). Μεηά ην Γεχηεξν Παγθφζκην Πφιεκν, θαη ηδηαίηεξα ηελ πεξίνδν , ν ηνπξηζκφο αλαπηχρζεθε κε πνιχ γξήγνξνπο ξπζκνχο παίξλνληαο ηε κνξθή ηνπ νξγαλσκέλνπ καδηθνχ ηνπξηζκνχ. Ο καδηθφο ηνπξηζκφο πεξηιακβάλεη ην κεγαιχηεξν ηκήκα ηνπξηζηψλ, νη νπνίνη ηαμηδεχνπλ κε ζηφρν θπξίσο ηελ μεθνχξαζε θαη ηε δηαζθέδαζε. Κχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ απνηεινχλ ε καδηθφηεηα, ε βηνκεραλνπνίεζε, ε ηππνπνίεζε ηνπ πξνζθεξφκελνπ πξντφληνο αιιά θαη ε επηινγή ειηνηξνπηθψλ πξννξηζκψλ (Λαγφο 2005, Βιαζίδεο 2006). Πνιινί ήηαλ νη παξάγνληεο πνπ ζπλέβαιαλ ζηε γξήγνξε εμάπισζε ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Ζ άλνδνο ησλ εηζνδεκάησλ, ε είζνδνο ησλ γπλαηθψλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο, ε βειηίσζε ησλ κέζσλ κεηαθνξάο, ε αχμεζε ηνπ ειεχζεξνπ ρξφλνπ, ε βηνκεραλνπνίεζε ηεο ηνπξηζηηθήο παξαγσγήο κε ηνλ πνιιαπιαζηαζκφ ησλ ηαμηδησηηθψλ νξγαλψζεσλ θαη ησλ ηνπξηζηηθψλ νδεγψλ, ε θαηάξγεζε ησλ ζπλφξσλ (π.ρ. Δπξσπατθή Έλσζε), ε θαηάζηαζε δηαξθνχο εηξήλεο θαη ε ξαγδαία εμέιημε ηεο 15

16 ηερλνινγίαο ηεο πιεξνθφξεζεο (π.ρ. δηαδίθηπν) απνηέιεζαλ κεξηθνχο απφ ηνπο ζεκαληηθφηεξνπο (Βramwell, 2004). ηαδηαθά, ην κνληέιν ηνπ καδηθνχ ηνπξηζκνχ ραξαθηήξηζε κία λέα ηνπξηζηηθή επνρή κε ηνλ αξηζκφ ησλ ηνπξηζηψλ λα απμάλεηαη θαη λα θαηαλέκεηαη άληζα, ρξνληθά θαη ρσξηθά. Ζ ζπγθέληξσζε ησλ ηνπξηζηψλ ζε νξηζκέλνπο πξννξηζκνχο, είρε σο απνηέιεζκα νη ηφπνη απηνί λα αλαπηχζζνληαη ζπρλά άλαξρα θαη αλεμέιεγθηα, θαη ηειηθά λα απνζηεξνχληαη ηνπο πφξνπο ηνπο, θαη ηειηθά λα αλαδεηνχληαη άιινη πξννξηζκνί πνπ παξάγνπλ λέα ηνπξηζηηθά πξντφληα. Απφξξνηα φισλ απηψλ ήηαλ ε δεκηνπξγία πνιιψλ εξσηεκαηηθψλ γηα ηε ζπκβνιή ηνπ ηνπξηζκνχ ζηε βηψζηκε αλάπηπμε ησλ ηνπξηζηηθψλ πξννξηζκψλ (πηιάλεο & Βαγηάλλε, 2009). Έηζη, πνιιέο ήηαλ νη νκάδεο ησλ αλζξψπσλ, κεηαμχ ησλ νπνίσλ κειεηεηέο θαη εξεπλεηέο ηνπ ηνπξηζκνχ, θαζεγεηέο θαη ζπγγξαθείο, νηθνιφγνη, δηάθνξεο πεξηβαιινληηθέο νξγαλψζεηο, πνπ εμέθξαδαλ ηηο αλεζπρίεο ηνπο γηα ηνπο θηλδχλνπο ηεο πγείαο πνπ ελππάξρνπλ ζην καδηθφ ηνπξηζκφ, ηελ αιινίσζε ησλ ηνπηθψλ θνηλσληψλ θ.ι.π. Με ηνλ ηξφπν απηφ δεκηνπξγήζεθε κία ηάζε πξνο πην θηιηθέο θαη ήπηεο πξνο ην πεξηβάιινλ θαη πην αλζξσπνθεληξηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, πνπ ζην ζχλνιφ ηνπο ζπγθξνηνχλ ηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ (Alternative Tourism) (Μαληδνπξάλε & Σδηθάθε, 2006), ηηο νπνίεο παξνπζηάδνπκε ζην δεχηεξν θεθάιαην ηεο παξνχζαο κειέηεο. 1.3 Δπηπηώζεηο ηνπ ηνπξηζκνύ Δίλαη γεληθά απνδεθηφ φηη ν ηνπξηζκφο απνηειεί κηα δξαζηεξηφηεηα ηδηαίηεξα απαηηεηηθή ζε θπζηθνχο θαη αλζξψπηλνπο πφξνπο, κε απνηέιεζκα νη επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ ησλ πεξηνρψλ ππνδνρήο λα είλαη θαηά θχξην ιφγν αξλεηηθέο (Παπινγεσξγάηνο & Κσλζηάληνγινπ, 2004). Ζ ππνβάζκηζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ελφο ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ κε ηε ζεηξά ηεο δχλαηαη λα επεξεάζεη αξλεηηθά ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ (Απνζηνιφπνπινο & δξάιε, 2009). Γηα ην ιφγν απηφ, γίλεηαη αληηιεπηφ πφζν ζεκαληηθφ είλαη λα δηαηεξεζνχλ ηφζν ηα θπζηθά, φζν θαη ηα αλζξσπνγελή ραξαθηεξηζηηθά ελφο ηφπνπ, έηζη ψζηε λα ζπλερίζεη λα απνηειεί ππνινγίζηκν ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ θαη ζην κέιινλ. Χζηφζν, εάλ κειεηήζεη θαλείο ζε βάζνο ηηο επηπηψζεηο ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζα δηαπηζηψζεη ηελ χπαξμε ηφζν ζεηηθψλ, φζν θαη αξλεηηθψλ ζηνηρείσλ. 16

17 Σα αξλεηηθά ζηνηρεία πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ ζπγθεθξηκέλε δξαζηεξηφηεηα, αθνξνχλ ζηελ απμεκέλε θαηαλάισζε θπζηθψλ πφξσλ (λεξφ, έδαθνο, ελέξγεηα), ζηνλ θίλδπλν θαηαζηξνθήο ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ, ζε πξνβιήκαηα ζηε ιεηηνπξγία ησλ νηθηζκψλ (π.ρ. ζηάζκεπζε, θπθινθνξία θιπ.), θαζψο θαη ζηα ηνπηθά ζπζηήκαηα νξγάλσζεο θαη δηαρείξηζεο γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ επηζθεπηψλ (π.ρ. αεξνδξφκηα, ιηκάληα θιπ.), ζηνλ απμεκέλν φγθν ησλ απνβιήησλ θαη ελ θαηαθιείδη ζηελ ππνβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ησλ θαηνίθσλ (Κνθθψζεο θ.ά., 2011). Αλαθνξηθά κε ηηο ζεηηθέο ζπλέπεηεο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ζπγθέληξσζε ηνπξηζηψλ ζε κηα πεξηνρή, απηέο αθνξνχλ ηελ νηθνλνκηθή, θνηλσληθή, πνιηηηζκηθή θαη πεξηβαιινληηθή δνκή ελφο ηφπνπ ππνδνρήο. Οξηζκέλεο απφ απηέο είλαη ε δεκηνπξγία ζέζεσλ απαζρφιεζεο, εηδηθά ζηηο ιηγφηεξν αλαπηπγκέλεο πεξηθέξεηεο, ε αλάδεημε ηεο ηδηαίηεξεο πνιηηηζκηθήο ηαπηφηεηαο, ε αλάιεςε ηνπηθψλ πξσηνβνπιηψλ, ηφζν απφ ηνπο θαηνίθνπο, φζν θαη απφ ηνπο θνξείο ζε ζέκαηα πεξηβάιινληνο, εθπαίδεπζεο, δηεζλνχο πξνβνιήο, πνπ εληζρχνπλ ηνλ θνηλσληθφ ηζηφ θαη ζπκβάιινπλ ζηελ αλάπηπμε. Με ηνλ ηξφπν απηφ, ν ηνπξηζκφο κπνξεί λα ζπκβάιεη ζηελ εμνκάιπλζε ησλ αληζνηήησλ κεηαμχ ησλ πεξηθεξεηψλ, θαζψο θαη ζηε δηάρπζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζην γεσγξαθηθφ ρψξν (Παπινγεσξγάηνο & Κσλζηάληνγινπ, 2004). Λακβάλνληαο ππφςε ηνπο ηξεηο βαζηθνχο ππιψλεο κηαο θνηλσλίαο, δειαδή ηνλ νηθνλνκηθφ, ηνλ θνηλσληθφ θαη ηνλ πεξηβαιινληηθφ ηνκέα, νη επηπηψζεηο ηνπ ηνπξηζκνχ είλαη δπλαηφ λα νκαδνπνηεζνχλ ζηηο εμήο θαηεγνξίεο (Αλδξηψηεο, 2005): Οηθνλνκηθέο επηπηψζεηο Θεηηθέο Ζ δεκηνπξγία ζέζεσλ εξγαζίαο θαη εηζνδεκάησλ γηα ην ληφπην πιεζπζκφ, ε βειηίσζε ησλ ππνδνκψλ ησλ πεξηνρψλ ππνδνρήο ησλ ηνπξηζηψλ θαη ζπλεπψο ε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο δσήο ησλ θαηνίθσλ ηεο πεξηνρήο, ε εηζξνή ζπλαιιάγκαηνο, ε πεξηθεξεηαθή αλάπηπμε θαη νη δηαζπλδέζεηο ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο κε ηνπο ππφινηπνπο θιάδνπο ηεο νηθνλνκίαο, είλαη κεξηθέο απφ ηηο ζεηηθέο επηδξάζεηο ηνπ ηνπξηζκνχ. 17

18 Αξλεηηθέο ε νηθνλνκηθφ επίπεδν, νξηζκέλεο απφ ηηο δπζκελείο ζπλέπεηεο ηνπ ηνπξηζκνχ είλαη ε χπαξμε δηαθπκάλζεσλ ζηα επίπεδα απαζρφιεζεο ιφγσ ηεο επνρηθφηεηαο ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ε εμάξηεζε ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο απφ ηνλ ηνπξηζκφ θαη ε δεκηνπξγία πιεζσξηζηηθψλ πηέζεσλ ιφγσ ηεο απμεκέλεο δήηεζεο γηα αγαζά θαη ππεξεζίεο θαη θαηά ζπλέπεηα ε αχμεζε ηνπ θφζηνπο δσήο ζε ηνπηθφ επίπεδν. Κνηλσληθέο θαη πνιηηηζηηθέο επηπηψζεηο Θεηηθέο Μέζσ ηνπ ηνπξηζκνχ γίλεηαη εθηθηή ε ζπληήξεζε ησλ ηζηνξηθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ κλεκείσλ, ε αλάδεημε ησλ ηνπηθψλ παξαδφζεσλ θαη εζίκσλ, ε αλαδσπχξσζε δηαθφξσλ ηερλψλ, εθδειψζεσλ ρνξψλ θαη κνπζηθήο. Δπηπιένλ, νη άλζξσπνη παξακέλνπλ ζηνλ ηφπν ηνπο, κεηψλνληαο έηζη ηελ αζηηθνπνίεζε, θαη έξρνληαη ζε επαθή κε δηαθνξεηηθέο θνπιηνχξεο θαη πνιηηηζκνχο. Αξλεηηθέο Μία απφ ηηο βαζηθφηεξεο αξλεηηθέο επηδξάζεηο ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζε ζρέζε κε ην θνηλσληθφ θαη πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ, είλαη ε κεηαηξνπή, ή αθφκα θαη δηάζπαζε, ηνπ ηξφπνπ δσήο ηνπ ληφπηνπ πιεζπζκνχ (π.ρ. αζηπθηιία, απψιεηα γισζζηθψλ ζηνηρείσλ θαη ζξεζθεπηηθψλ ηδεσδψλ θ.ά..). Δπίζεο, ε αβεβαηφηεηα ηεο εξγαζηαθήο απαζρφιεζεο εμαηηίαο ηεο επνρηθφηεηαο ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ε δεκηνπξγία νηθνλνκηθψλ αληζνηήησλ, ε εκπνξεπκαηνπνίεζε ηνπ ηνπηθνχ πνιηηηζκνχ αιιά θαη ε πηζαλή ελφριεζε ησλ θαηνίθσλ απφ ηελ παξνπζία ηνπξηζηψλ, απνηεινχλ κεξηθέο αθφκα αξλεηηθέο επηπηψζεηο. Πεξηβαιινληηθέο επηπηψζεηο Θεηηθέο ρεηηθά κε ην πεξηβάιινλ ελφο ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ, ν ηνπξηζκφο κπνξεί λα ζπκβάιεη ζεηηθά ζε απηφ κέζσ δξάζεσλ, φπσο είλαη ε δεκηνπξγία ή δηαρείξηζε πάξθσλ, δξπκψλ, πξνζηαηεπφκελσλ πεξηνρψλ θαη πεξηνρψλ θπζηθνχ θάιινπο. Αθφκα, δεκηνπξγεί ζεηηθέο επηδξάζεηο θαη κέζσ ηεο επαηζζεηνπνίεζεο, ηεο γλψζεο 18

19 θαη ησλ δξαζηεξηνηήησλ ζπληήξεζεο θαη πξνζηαζίαο ηεο θχζεο ηφζν απφ ηνπο επηζθέπηεο, φζν θαη απφ ηελ ηνπηθή θνηλσλία. Αξλεηηθέο Χζηφζν, ν ηνπξηζκφο κπνξεί λα νδεγήζεη θαη ζε κεηαβνιέο ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο, ηνπ ηνπίνπ, ηνπ εδάθνπο, ησλ πδάησλ, ηεο ρισξίδαο θαη παλίδαο, ηεο αηκφζθαηξαο, θαζψο θαη ζε κεηαβνιέο ηνπ δνκεκέλνπ πεξηβάιινληνο (ηεο αξρηηεθηνληθήο, ησλ ηζηνξηθψλ κλεκείσλ, ησλ ππνδνκψλ, ησλ ηερλεηψλ πάξθσλ θιπ.). εκαληηθή είλαη αθφκα θαη ε ππεξθαηαλάισζε θαη εμάληιεζε ησλ απνζεκάησλ λεξνχ θαη ελέξγεηαο, ε έληνλε κε βηψζηκε ρξήζε ηεο γεο θαη ε ππέξβαζε ηεο θέξνπζαο ηθαλφηεηαο ησλ νηθνζπζηεκάησλ. Πνιιέο θνξέο νη θνηλσληθέο, πνιηηηζηηθέο θαη πεξηβαιινληηθέο επηδξάζεηο ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο παξακεξίδνληαη θαη δελ ιακβάλνπλ ηελ απαξαίηεηε πξνζνρή εμαηηίαο ηεο ηδηαίηεξεο βαξχηεηαο πνπ δίλεηαη ζηηο νηθνλνκηθέο επηδξάζεηο. Χζηφζν, φιεο απηέο νη επηδξάζεηο αιιεινζπλδένληαη θαη αιιεινεμαξηψληαη (Gee et al., 2001). Γηα ηελ απνθπγή ησλ πεξηζζνηέξσλ αξλεηηθψλ ζπλεπεηψλ ηνπ ηνπξηζκνχ, φζν απηφ είλαη δπλαηφ, πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε έλα κέγεζνο παξνπζίαο επηζθεπηψλ, πνπ πέξα απφ απηφ νη ζπλέπεηεο γίλνληαη κε απνδεθηέο απφ ηελ ηνπηθή θνηλσλία, αιιά θαη απφ ηνπο ηνπξίζηεο. Σν κέγεζνο ηεο ηνπξηζηηθήο παξνπζίαο πνπ κπνξεί λα γίλεη αλεθηφ νλνκάδεηαη θέξνπζα ηθαλφηεηα ελφο ηφπνπ (Logar, 2010). 19

20 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 2. ΕΝΑΛΛΑΚΣΙΚΕ ΜΟΡΥΕ ΣΟΤΡΙΜΟΤ 2.1 Από ηνλ καδηθό ηνπξηζκό ζηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνύ ηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 70, ν νξγαλσκέλνο καδηθφο ηνπξηζκφο άξρηζε λα ακθηζβεηείηαη, ιφγσ ησλ αξλεηηθψλ επηπηψζεσλ ζην θπζηθφ, θνηλσληθφ θαη δνκεκέλν πεξηβάιινλ πνιιψλ πεξηνρψλ κε απνηέιεζκα ηε δεκηνπξγία ζνβαξψλ νηθνλνκηθψλ, θνηλσληθψλ θαη θπξίσο πεξηβαιινληηθψλ πξνβιεκάησλ. Αλ θαη ν καδηθφο ηνπξηζκφο παξακέλεη ε θχξηα κνξθή ηνπξηζκνχ ζε δηεζλέο επίπεδν, λέεο κνξθέο ηνπξηζκνχ πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηνλ πνιηηηζκφ, ην πεξηβάιινλ, ηελ εθπαίδεπζε, ηελ πγεία θ.ιπ. έρνπλ αξρίζεη λα αλαπηχζζνληαη κε γξήγνξνπο ξπζκνχο (Παπινγεσξγάηνο & Κσλζηάληνγινπ, 2004). Οη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ ζεσξήζεθαλ σο ε απάληεζε ζηα πξνβιήκαηα ηνπ καδηθνχ ηνπξηζκνχ θαη ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο αληηκεησπίζηεθαλ σο παλάθεηα. Κπξίσο απφ ην 1980 θαη κεηά ιφγσ ηεο ζπλερνχο βειηίσζεο ηνπ βηνηηθνχ επηπέδνπ, θπξίσο ζηηο δπηηθέο θνηλσλίεο, νη νπνίεο ππήξμαλ νη θχξηνη ηφπνη ππνδνρήο ηνπ παγθφζκηνπ ηνπξηζκνχ γηα αξθεηά ρξφληα, παξαηεξήζεθε κία αχμεζε ζηε κέζε θαηά θεθαιή ηνπξηζηηθή δαπάλε, γεγνλφο πνπ νδήγεζε ζηε δήηεζε λέσλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ (Κνθθψζεο θ.ά. 2011). Σαπηφρξνλα, παξαηεξήζεθε κία αιιαγή ηφζν ζηα θίλεηξα ησλ ηνπξηζηψλ, φζν θαη ζηηο πνιηηηθέο ησλ αξκφδησλ θνξέσλ (Ατβαηδίδνπ & Κσζηνπνχινπ, 2005). Πνιινί ηνπξίζηεο άιιαμαλ πξνηηκήζεηο θάλνληαο κία ζηξνθή πξνο ηε θχζε, ην θαζαξφ πεξηβάιινλ, ηελ παξαδνζηαθή δσή θαη γεληθφηεξα παξαηεξήζεθε κηα ηάζε φρη κφλν γηα αλαςπρή θαη μεθνχξαζε, αιιά παξάιιεια πξαγκαηνπνίεζε πεξηζζφηεξσλ δξαζηεξηνηήησλ, κε κεγαιχηεξν πνιηηηζηηθφ πεξηερφκελν (Παπινγεσξγάηνο & Κσλζηάληνγινπ, 2004). ε απηή ηε ζηξνθή ζπλέβαιαλ θαη ηα λέα θνηλσληθά θαη θαηαλαισηηθά πξφηππα, ραξαθηεξηζηηθά ησλ νπνίσλ είλαη κεηαμχ άιισλ ε θαηαλάισζε λέσλ πξντφλησλ, ε θπζηθή θαη πλεπκαηηθή πγεία θαη ε αλαδήηεζε δηαθνξεηηθψλ εκπεηξηψλ. Σα πξφηππα απηά, ελίζρπζαλ ηελ αλάπηπμε ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ, κε ηελ φιν θαη κεγαιχηεξε πξνζθνξά ηαμηδηψλ απφ ηελ αγνξά, κε ηελ ζηαδηαθή αχμεζε ηνπ ειεχζεξνπ ρξφλνπ νπφηε θαη ηνπ αξηζκνχ ησλ ηαμηδηψλ, κε ηε ζπλερή αλαδήηεζε λέσλ, δηαθνξεηηθψλ, «παξζέλσλ» πξννξηζκψλ θαη κε ηε ζηαδηαθή πξνζαξκνγή ηεο ηνπξηζηηθήο αγνξάο πνπ πιένλ θαηαζθεπάδεη θαη πξνσζεί ηέηνηνπ είδνπο πξντφληα θαη πξννξηζκνχο. Έλαο άιινο ζεκαληηθφο ιφγνο κεηαηφπηζεο ηνπ ελδηαθέξνληνο 20

21 πξνο άιιεο κνξθέο ηνπξηζκνχ ήηαλ θαη ε εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο. Με ηε ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ έρεη αιιάμεη ην ζχζηεκα θξαηήζεσλ ζηα κεηαθνξηθά κέζα θαη ηα θαηαιχκαηα, θαζψο θαη ε πιεξνθφξεζε θαη ε απηνλνκία ησλ ηνπξηζηψλ, κε απνηέιεζκα λα επσθεινχληαη ηφζν νη ηνπξίζηεο φζν θαη νη ηνπξηζηηθέο επηρεηξήζεηο (Λαγφο, 2005). Δπηπιένλ, ν ζχγρξνλνο ηνπξίζηαο είλαη θαηά θαλφλα έκπεηξνο ηαμηδεπηήο, έρεη γλσξίζεη δηάθνξνπο πξννξηζκνχο θαη είλαη πην απαηηεηηθφο σο πξνο ηελ πνηφηεηα ησλ δηαθνπψλ θαη ησλ ηνπξηζηηθψλ ππεξεζηψλ πνπ αλακέλεη. Έηζη, νη ζχγρξνλνη ηνπξίζηεο αλαδεηνχλ ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ δηθψλ ηνπο ηδηαίηεξσλ ελδηαθεξφλησλ, γεγνλφο πνπ ζπλέβαιιε ζηελ αλάπηπμε λέσλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ φπσο ν ηνπξηζκφο εηδηθψλ ελδηαθεξφλησλ (special interest tourism) θαη ν ελαιιαθηηθφο ηνπξηζκφο (alternative tourism) πνπ δίλνπλ έκθαζε ζηελ πνηφηεηα ησλ ππεξεζηψλ ηνπξηζκνχ. Οη δχν απηέο κνξθέο έρεη θαζηεξσζεί δηεζλψο λα απνθαινχληαη εηδηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ πνπ ζεκαίλεη πσο νη ηνπξίζηεο ζηεξίδνπλ ηηο δηαθνπέο ηνπο ζε ηνπιάρηζηνλ έλα βαζηθφ θίλεηξν. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα, πξννξηζκνί πνπ πξνζθέξνπλ ηνπιάρηζηνλ έλα εηδηθφ θίλεηξν, λα πξνηηκνχληαη απφ άιινπο, δηφηη νη ζπγθεθξηκέλεο κνξθέο ηνπξηζκνχ φρη κφλν δελ θαηαζηξέθνπλ ην πεξηβάιινλ, αιιά ζεσξείηαη φηη είλαη θαη πεξηζζφηεξν θεξδνθφξεο γηα ηηο επηρεηξήζεηο θαη επξχηεξα γηα ηηο πεξηνρέο ππνδνρήο απφ ηνλ καδηθφ ηνπξηζκφ, ν νπνίνο ζεσξείηαη κε βηψζηκνο (Muller, 2000). Ζ γξήγνξε αχμεζε ηεο δήηεζεο γηα πξντφληα πνπ ζπλδένληαη κε ηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ επέθεξε ζηνλ ηνπξηζηηθφ ηνκέα ζεκαληηθέο αιιαγέο θαη πξνζαξκνγέο. Απαξαίηεηε ήηαλ πιένλ ε παξαγσγή λέσλ πξντφλησλ, ππεξεζηψλ θαη δξαζηεξηνηήησλ (π.ρ. παθέηα ηνπξηζκνχ δηαθνπψλ ζε ζπλδπαζκφ κε θάπνηα ελαιιαθηηθή κνξθή, φπσο ηακαηηθφ, πνιηηηζηηθφ ηνπξηζκφ, θ.ά.) θαζψο θαη ε αλάδεημε θαη πξνβνιή ηνπξηζηηθψλ πεξηνρψλ πνπ δηαζέηνπλ εμεηδηθεπκέλνπο ηνπξηζηηθνχο πφξνπο (π.ρ. παξαδνζηαθνχο νηθηζκνχο, πγξνβηφηνπνπο, εζληθνχο δξπκνχο, θ.α.). Δπίζεο ηα μελνδνρεία ρξεηάζηεθαλ λα πξνρσξήζνπλ ζε αιιαγέο θαη λα δεκηνπξγήζνπλ ζηαδηαθά ππνδνκέο θαη ππεξεζίεο πνπ λα αληαπνθξίλνληαη ζην λέν ηχπν ηνπξίζηα, φπσο γηα παξάδεηγκα ρψξνπο γηα άζιεζε, ζπλέδξηα θ.α. (Philip et al., 1994). 21

22 Ζ εκθάληζε λέσλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ θαη ε γξήγνξε θαζηέξσζε ηνπο ζπλέβαιαλ ζηελ αλάπηπμε ηνπ «θνηλσληθά ππεχζπλνπ» ηνπξηζκνχ, ζχκθσλα κε ηηο αξρέο ηνπ νπνίνπ, ηφζν νη ηνπξίζηεο, φζν θαη ν ληφπηνο πιεζπζκφο, έρνπλ δηθαηψκαηα αιιά θαη ππνρξεψζεηο, κε απνηέιεζκα λα ζεσξνχληαη νπζηαζηηθά απφ θνηλνχ ππεχζπλνη γηα ηελ ηειηθή έθβαζε ηεο ζπλχπαξμεο ηνπο. Δθηηκάηαη φηη ε πηνζέηεζε απηνχ ηνπ ηχπνπ ηνπξηζκνχ, ηφζν ζηελ νξγάλσζε ηνπ ηαμηδηνχ απφ ηηο επηρεηξήζεηο, φζν θαη ζηε ζπκπεξηθνξά ησλ ηνπξηζηψλ αιιά θαη ησλ ληφπησλ, κπνξεί λα νδεγήζεη ζε έλα ηζφξξνπν πξφηππν ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο, κε βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ην ζεβαζκφ ησλ θνηλσληθψλ θαη πνιηηηζκηθψλ ηδηαηηεξνηήησλ, ηε γλσξηκία ηνπξηζηψλ θαη ληφπησλ θαη ηελ αλάδεημε ελφο ηδηαίηεξνπ ηχπνπ ηαμηδηνχ κε πνηνηηθά θαη ηζφξξνπα ραξαθηεξηζηηθά (Κνθθψζεο θ.ά., 2011). Ζ αλάπηπμε ησλ ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ έθεξε ζηελ επηθάλεηα ην δήηεκα ηεο ηνπηθφηεηαο ζηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ, ην νπνίν ζπλδέεηαη κε ηελ αλάγθε ν ζρεδηαζκφο, αιιά θαη ε δηαρείξηζε ηεο αλάπηπμεο λα είλαη απνθεληξσκέλα, εμαζθαιίδνληαο ηελ νπζηαζηηθή ζπκκεηνρή φισλ ησλ ζρεηηθψλ θνξέσλ θαη επηηπγράλνληαο θαιχηεξα απνηειέζκαηα κε ηε ζπλεηζθνξά ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο (Jarriluoma, 1992). πλνπηηθά, ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη νη θχξηεο δηαθνξέο ηνπ ελαιιαθηηθνχ ηνπξηζκνχ απφ ηνλ καδηθφ είλαη νη εμήο: Οη θνξείο είλαη θαηά θχξην ιφγν ηνπηθνί θαη φρη κεγάιεο εηαηξείεο μέλεο ζηνλ ηφπν. Ζ ππνδνρή γίλεηαη απφ κηθξήο δπλακηθφηεηαο ηνπξηζηηθέο κνλάδεο, θαη φρη απφ κεγάια μελνδνρεία. Σα νηθνλνκηθά νθέιε παξακέλνπλ ζηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο θαη δε δηαθεχγνπλ, κέζσ ησλ κεγάισλ εηαηξεηψλ ησλ μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ, έμσ απφ ηελ πεξηνρή Οη επηπηψζεηο είλαη ιηγφηεξν αξλεηηθέο ζηνλ ηνπηθφ πιεζπζκφ θαη ην πεξηβάιινλ θαη είλαη πεξηζζφηεξεο νη πηζαλφηεηεο επλντθήο απνδνρήο απφ ηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο (Gartner 2001). 2.2 Δλαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνύ Οη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ δελ αληηβαίλνπλ ηηο επξχηεξεο θνηλσληθέο θαη θνηλνηηθέο αμίεο, θαζψο θαη ηηο αμίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε θχζε. Παξέρνπλ ζηνπο 22

23 ππνδνρείο θαη ζηνπο ηνπξίζηεο ηελ επθαηξία γηα ζεηηθέο εληππψζεηο θαη απφθηεζε θνηλψλ εκπεηξηψλ (Smith, Eadington, 1992). Θα πξέπεη λα δηεπθξηληζζεί φηη ε έλλνηα ηνπ ελαιιαθηηθνχ ηνπξηζκνχ δελ αλαθέξεηαη ζε κνξθή ηνπξηζκνχ, αιιά αθνξά ζηνλ ηξφπν νξγάλσζεο ηεο δξαζηεξηφηεηαο. Γηα παξάδεηγκα, ν ελαιιαθηηθφο ηξφπνο νξγάλσζεο, ζε αληίζεζε κε ηνλ καδηθφ, δελ αλαθέξεηαη ζε πνιππιεζείο νκάδεο ηνπξηζηψλ, νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχλ κεγάια ηνπξηζηηθά θαηαιχκαηα, αιιά ζε δηαθνξεηηθφ ηξφπν επαθήο κε ηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο θαη κε ην πεξηβάιινλ ησλ ηφπσλ ππνδνρήο (WWF Hellas, 2000). Οη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ ζέβνληαη ην πεξηβάιινλ ηεο πεξηνρήο θηινμελίαο. Έιθνπλ ηαμηδηψηεο, νη νπνίνη απνζηξέθνληαη ηνλ νξγαλσκέλν καδηθφ ηνπξηζκφ θαη επηδεηνχλ ελαιιαθηηθέο πξνηάζεηο δηαθνπψλ πνπ ηνπο εθθξάδνπλ ηδενινγηθά θαη ιεηηνπξγηθά. Απεπζχλνληαη ζε αλζξψπνπο πνπ αλαδεηνχλ λα έξζνπλ ζε επαθή κε ηελ θνπιηνχξα, ηηο αμίεο θαη ηνλ ηξφπν δσήο ησλ κφληκσλ θαηνίθσλ ηνπ ηφπνπ θαη νη νπνίνη είλαη επαηζζεηνπνηεκέλνη ζε ζέκαηα πεξηβάιινληνο θαη πνιηηηζκνχ. Δζηηάδνπλ ζε νκάδεο εηδηθψλ ηνπξηζηηθψλ ελδηαθεξφλησλ θαη αθνξνχλ δξαζηεξηφηεηεο πνπ δελ επεξεάδνληαη απφ ηηο επνρέο ηνπ ρξφλνπ. Γηεπξχλνπλ έηζη ηελ ηνπξηζηηθή δήηεζε, ακβιχλνπλ ηελ επνρηθφηεηα θαη εκπινπηίδνπλ ην ηνπξηζηηθφ πξντφλ. Οη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ αθνξνχλ δξαζηεξηφηεηεο ή νκάδεο δξαζηεξηνηήησλ πνπ αλαπηχζζνληαη ζην ρψξν αλάινγα κε ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ (Καινθάξδνπ & Κξαληνλέιιεο 2005). Οη θπξηφηεξεο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ πνπ έρνπλ αλαπηπρζεί είλαη νη αθφινπζεο: Αγξνηνπξηζκόο (Agri-tourism) Ο αγξνηνπξηζκφο κπνξεί λα νξηζηεί σο εθείλε ε δξαζηεξηφηεηα πνπ αλαπηχζζεηαη ζηνλ αγξνηηθφ ρψξν απφ αγξφηεο θαηά θχξην επάγγεικα πνπ είλαη κφληκνη θάηνηθνη κηαο πεξηνρήο θαη έρνπλ σο θχξην ζθνπφ ηελ ελίζρπζε ηνπ αγξνηηθνχ ηνπο εηζνδήκαηνο θαη ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο κε ηελ εθκεηάιιεπζε ηνπξηζηηθψλ θαηαιπκάησλ (ελνηθηαδφκελα δσκάηηα, παλζηφλ, μελψλεο, θάκπηλγθ), ηελ ηξνθνδνζία ησλ ηνπξηζηηθψλ κηθξνκνλάδσλ κε πξντφληα ηνπηθήο παξαγσγήο θαη ηελ αλάπηπμε άιισλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ζπλδένληαη ζπκπιεξσκαηηθά κε ηνλ ηνπξηζκφ. Ζ έλλνηα ηνπ αγξνηνπξηζκνχ ζπλδέεηαη κε θάπνηεο βαζηθέο αξρέο, φπσο είλαη ε πξνψζεζε ηεο πνηφηεηαο, ν ζεβαζκφο ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο θαη ε πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Θεσξεί ηηο αλζξψπηλεο ζρέζεηο σο έλα απφ ηνπο θπξηφηεξνπο 23

24 παξάγνληεο πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ θνηλσληθή θαη νηθνλνκηθή αλάπηπμε ηεο θάζε πεξηνρήο θαη πξνζθέξεη έλα γεληθφηεξν πιαίζην ππνζηήξημεο κε πξνζθνξά νηθνινγηθή θαη αλζξσπηζηηθή. Ο αγξνηνπξηζκφο δελ πεξηνξίδεηαη κφλν ζηελ παξνρή «θιίλεο θαη ζηέγεο» πνπ ζπλήζσο είλαη θαηάιιεια δηακνξθσκέλε ζε ζπίηηα παξαδνζηαθήο αξρηηεθηνληθήο ή ζηελ παξνρή ζπηηηψλ πνπ δηαζέηνπλ έλαλ αμηφινγν ηνπηθφ ραξαθηήξα, αιιά πεξηιακβάλεη θαη κηθξέο κνλάδεο παξαγσγήο, φπσο πξαηήξηα δηάζεζεο εηδψλ ιατθήο ηέρλεο, νηθνηερλίεο, ρεηξνηερλίεο, αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο, νξγαλσκέλα θέληξα εθπαίδεπζεο θαη παξνρήο εηδηθψλ ππεξεζηψλ, ηαβέξλεο, εζηηαηφξηα, παξαδνζηαθά θαθελεία, θιπ. Χο εθ ηνχηνπ, ν αγξνηνπξηζκφο, θάησ απφ νξηζκέλεο πξνυπνζέζεηο, κπνξεί λα απνηειέζεη κηα θαηάιιειε ζηξαηεγηθή γηα ηελ ηνπηθή αλάπηπμε θαη λα ζπκβάιιεη ζηελ ελδνγελή νινθιεξσκέλε αλάπηπμε πνπ δέλεη αξκνληθά κε ηηο άιιεο νηθνλνκηθέο δξαζηεξηφηεηεο θάζε πεξηνρήο θαη λα απνηειέζεη νπζηαζηηθή αλαπηπμηαθή παξάκεηξν ζηα πξνγξάκκαηα ηνπηθήο θαη πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο (Λαγφο, 2005). Σνπξηζκόο ππαίζξνπ (outdoor tourism) Ζ θαηεγνξία απηή πεξηιακβάλεη δξαζηεξηφηεηεο πνπ ζρεηίδνληαη µε ην νξεηλφ θαη παξάθηην πεξηβάιινλ θαη πξαγκαηνπνηνχληαη ζε θαηαζθελψζεηο µε ζηαζεξέο εγθαηαζηάζεηο θαη ζε θάκπηλγθ πνπ κπνξεί λα πεξηιακβάλεη ζθελέο, μχιηλα πξνθαηαζθεπαζκέλα ζπίηηα έσο θαη απηνθηλνχκελα ηξνρφζπηηα. Υαξαθηεξηζηηθφ γλψξηζκα ησλ ηνπξηζηψλ πνπ επηιέγνπλ απηφ ην είδνο ηαμηδηνχ, είλαη φηη είλαη θπζηνιάηξεο θαη ζέινπλ λα γλσξίζνπλ ηνλ ηφπν πνπ ηνπο θηινμελεί θαη ην γχξσ πεξηβάιινλ ηνπ, κέλνληαο ζηελ χπαηζξν θαη φρη ζε θάπνην νξγαλσκέλν θαηάιπκα (Λαγφο, 2005). Οη ιφγνη πξνηίκεζεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο κνξθήο ηνπξηζκνχ είλαη ε επαηζζεηνπνίεζε ηνπ αλζξψπνπ γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ε αλαδήηεζε ηεο απζεληηθφηεηαο - έλα πεξηβάιινλ πην απζεληηθφ, µε πγηεηλά ηξφθηκα, ζσζηνχο αλζξψπνπο, αιεζηλέο αλζξψπηλεο ζρέζεηο, ε αλαδήηεζε εξεκίαο θπξίσο απφ άηνκα πνπ δνπλ ζε αζηηθά θέληξα θαη αληηκεησπίδνπλ πξνβιήκαηα φπσο είλαη ην θπθινθνξηαθφ, ν ζπλσζηηζκφο θιπ θαη δηαξθψο δνπλ ζε γξήγνξνπο ξπζκνχο, κέζα ζηελ αλαζθάιεηα, ην άγρνο θιπ. (θαθηαλάθεο, 2000). Αζιεηηθόο ηνπξηζκόο ε απηήλ ηελ ελαιιαθηηθή κνξθή ηνπξηζκνχ πεξηιακβάλνληαη κεγάια αζιεηηθά γεγνλφηα (mega events), φπσο είλαη νη Οιπκπηαθνί Αγψλεο, αζιεηηθέο 24

25 δξαζηεξηφηεηεο κε επαγγεικαηηθφ ραξαθηήξα (πξνπνλήζεηο παηρηψλ ζε εηδηθνχο ρψξνπο, αζιεηηθνί αγψλεο), αιιά θαη αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο πνπ έρνπλ εξαζηηερληθφ ραξαθηήξα θαη πινπνηνχληαη θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ ηαμηδηνχ (νξεηβαζία, πνδήιαην βνπλνχ, θαγηάθ θιπ) (Λαγφο, 2005). Τπάξρνπλ αξθεηνί ιφγνη πνπ νη ηνπξίζηεο επηιέγνπλ θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ δηαθνπψλ ηνπο λα αζρνιεζνχλ µε ηνλ αζιεηηζκφ. Ο ζχγρξνλνο άλζξσπνο πνπ δεη ζηα αζηηθά θέληξα, εξγάδεηαη πνιιέο ψξεο µε απνηέιεζκα κφλν θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ δηαθνπψλ ηνπ λα έρεη ηελ αλάγθε λα αλαπηχμεη αζιεηηθέο, πνιηηηζηηθέο θιπ δξαζηεξηφηεηεο. εκαληηθφ ξφιν παίδεη θαη ε αζιεηηθή ππνδνκή ησλ ηνπξηζηηθψλ πξννξηζκψλ. Ο αζιεηηζκφο, πέξα απφ ηελ ςπραγσγία πνπ πξνζθέξεη, βνεζά ην άηνκν λα δηαηεξήζεη ηελ ςπρηθή θαη ζσκαηηθή ηνπ ηζνξξνπία αιιά θαη λα πξνζηαηεχζεη ηελ πγεία ηνπ. Γη απηφ ην ιφγν νη ηνπξηζηηθνί επηρεηξεκαηίεο, νη νξγαλσηέο ηαμηδηψλ θαη νη μελνδφρνη δεκηνχξγεζαλ ηέηνηνπ είδνπο πξντφληα (παξνρέο), ψζηε λα ηθαλνπνηνχλ ηηο αζιεηηθέο πξνηηκήζεηο ησλ επηζθεπηψλ. Έηζη, γήπεδα πνδνζθαίξνπ, θαιαζνζθαίξηζεο, γθνιθ, πηζίλεο εζσηεξηθέο θαη εμσηεξηθέο, γπκλαζηήξηα θιπ έγηλαλ ε ειάρηζηε ππνδνκή μελνδνρείσλ κεζαίνπ θαη κεγάινπ κεγέζνπο. Σα ζεηηθά απνηειέζκαηα - θπξίσο ζε νηθνλνκηθφ επίπεδν - ηεο αλάπηπμεο ηνπ αζιεηηθνχ ηνπξηζκνχ έρνπλ αλαγλσξηζηεί ζε δηεζλή επηζηεκνληθά άξζξα, θπξίσο σο µηα ελαιιαθηηθή µνξθή ηνπξηζµνχ πνπ μεθεχγεη απφ ηνλ επνρηθφ ραξαθηήξα ηνπ θιαζηθνχ ηνπξηζκνχ (Gibson et al., 2003, Tassiopoulos & Haydam, 2008). Πεξηεγεηηθόο ηνπξηζκόο Δθδειψλεηαη ζε πεξηνρέο µε πνιηηηζηηθή παξάδνζε θαη κε σξαίν θαη δνκεκέλν πεξηβάιινλ. Οη ηνπξίζηεο πεξηεγεηέο θηλνχληαη απηφλνκα. Πξφθεηηαη, ζπλήζσο, γηα µηα νκάδα αλζξψπσλ (νηθνγέλεηεο, παξέεο) πνπ µε ηελ βνήζεηα ελφο απηνθηλήηνπ θπθινθνξνχλ ζε µηα πεξηνρή ηεο αξεζθείαο ηνπο, ψζηε λα ηελ γλσξίζνπλ. Δμεηδίθεπζε ηνπ πεξηεγεηηθνχ ηνπξηζκνχ ζεσξείηαη ν πεξηπαηεηηθφο, ν νπνίνο ζηνρεχεη ζηε γλσξηκία κηαο πεξηνρήο κέζα απφ ηε δηέιεπζε κνλνπαηηψλ(ross & Iso- Ahola, 1991). Θαιάζζηνο ηνπξηζκόο (marine tourism) ε απηήλ ηελ κνξθή ηνπξηζκνχ, ν ηνπξίζηαο επηιέγεη λα πεξάζεη ηνλ πεξηζζφηεξν ή θαη φιν ηνλ ρξφλν ησλ δηαθνπψλ ηνπ «ελ πισ», επηιέγνληαο σο κέζν κεηαθίλεζεο θαη 25

26 σο ηφπν δηακνλήο θαη ςπραγσγίαο, έλα πινίν, πνπ ηνπ πξνζθέξεη έλα πξνθαζνξηζκέλν πξφγξακκα ζαιάζζηαο πεξηήγεζεο, ή έλα ζθάθνο, ζην νπνίν ζα πξέπεη λα ζπλαπνθαζίζεη γηα ην πξφγξακκα πεξηήγεζεο πνπ ζα εθηειέζεη. Κχξηα πξντφληα ηνπ ζαιάζζηνπ ηνπξηζκνχ είλαη ε θξνπαδηεξνπιντα, ε ηδησηηθή ζαιάζζηα πεξηήγεζε (ζθάθε αλαςπρήο - yachting) θαη ε παξάθηηα ηνπξηζηηθή λαπζηπινΐα µε ζαιακεγνχο, ηνπξηζηηθά ζθάθε θιπ (Dwyer & Forsyth, 1998, Hung & Petrick, 2011, Scantlebury, 2007). Σν ήπην θιίκα, ηα πςειά πνζνζηά ειηνθάλεηαο, ν πινχηνο ησλ ειιεληθψλ ζαιαζζψλ, ηα αηειείσηα ρηιηφκεηξα ησλ ειιεληθψλ αθηψλ, ηα ρηιηάδεο ειιεληθά λεζηά, θαζηζηνχλ ηελ Διιάδα ηδαληθφ πξννξηζκφ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ζαιάζζηνπ ηνπξηζκνχ (Λαγφο, 2005). Οηθνηνπξηζκόο ή νηθνινγηθόο ηνπξηζκόο (ecotourism) Οηθνηνπξηζµφο είλαη µηα αεηθνξηθή κνξθή ηνπξηζκνχ ππαίζξνπ πνπ εζηηάδεη ζηελ απφθηεζε εκπεηξηψλ θαη γλψζεσλ γηα ηε θχζε θαη ν νπνίνο δηαρσξίδεηαη µε ηξφπν ψζηε λα είλαη ηνπηθά πξνζαλαηνιηζκέλνο, ήπηνο θαη µε θαηαλαισηηθφο. Αλαπηχζζεηαη ζε θπζηθέο πεξηνρέο θαη ζπκβάιιεη ζηελ πξνζηαζία θαη ζπληήξεζε ησλ πεξηνρψλ απηψλ (Boyd & Butler, 1996). Ο ηνπξηζηηθφο πξννξηζκφο είλαη πάληνηε ε θχζε µε ηα νηθνζπζηήκαηα θαη ηελ άγξηα δσή πνπ δηαζέηεη θαη απηφ ην θπζηθφ πεξηβάιινλ πξέπεη λα είλαη απζεληηθφ, ρσξίο θακία αλζξψπηλε παξέκβαζε. θνπφο ηνπ νηθνηνπξηζµνχ είλαη λα γλσξίζεη ν επηζθέπηεο ηελ θχζε θαη λα ηελ απνιαχζεη. Απηφ φκσο, πξέπεη λα γίλεη κε ηέηνηνλ ηξφπν, ψζηε λα µελ θαηαζηξαθεί ηίπνηε απνιχησο. Δπίζεο, ν νηθνηνπξηζµφο πξέπεη λα έρεη ηνπηθφ πξνζαλαηνιηζκφ. Πξέπεη δειαδή, λα βαζίδεηαη ζηηο ηνπηθέο ππνδνκέο, λα απνδίδεη ηα θέξδε ηνπ ζηνπο ληφπηνπο, ψζηε θαη απηνί µε ηελ ζεηξά ηνπο λα ηα ρξεζηκνπνηνχλ πξνο φθεινο ηεο θνηλσλίαο θαη ηνπ ηνπηθνχ πεξηβάιινληνο (θαθηαλάθεο, 2000). Οηθνηνπξηζηηθά νλνκάδνληαη ηα αγαζά θαη νη ππεξεζίεο πνπ πεγάδνπλ απφ ην θπζηθφ πεξηβάιινλ ή δεκηνπξγνχληαη απφ ηνλ ληφπην πιεζπζκφ. Αληηπξνζσπεπηηθά είλαη ε παξαηήξεζε ηεο ρισξίδαο θαη ηεο παλίδαο ηνπ ηφπνπ, φπσο είλαη ε παξαηήξεζε πνπιηψλ (bird watching), νη ειεχζεξεο θαηαδχζεηο (scuba diving) θιπ., ε εμεξεχλεζε ηνπίσλ θπζηθνχ θάιινπο (βνπλά, ιίκλεο, θαξάγγηα, δάζε, δξπκνχο, ζπήιαηα, θιπ) (Blangy & Mehta, 2006). Οξεηλόο ηνπξηζκόο (mountain tourism) 26

27 Απηή ε ελαιιαθηηθή κνξθή ηνπξηζκνχ, έρεη σο ραξαθηεξηζηηθφ γλψξηζκα ηε ρσξηθή δηάζηαζε θαη ηε κεγάιε ζεκαηηθή πνηθηιία ησλ δξαζηεξηνηήησλ. Οη επηζθέπηεο ηαμηδεχνπλ ζε έλα βνπλφ ή ζε θάπνηα νξεηλή πεξηνρή µε ζθνπφ λα απνιαχζνπλ ηελ θχζε ζε έλα θαζαξφ πεξηβάιινλ θαη λα γλσξίζνπλ παξάιιεια ηνλ αγξνηηθφ πνιηηηζκφ (Λαγφο, 2005). Δίλαη µηα ήπηα κνξθή βηψζηκεο πεξηβαιινληηθήο, νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμεο, δξαζηεξηνπνηεί ηηο παξαγσγηθέο, πνιηηηζκηθέο θαη αλαπηπμηαθέο δπλάκεηο ηνπ ηφπνπ, δίλεη ηελ επθαηξία λα ηνλσζεί ε ηνπηθή αγνξά θαη ε παξαγσγή γεσξγηθψλ θαη θηελνηξνθηθψλ πξντφλησλ ελψ παξάιιεια ζπληειεί θαη ζηελ δεκηνπξγία ζέζεσλ εξγαζίαο εληζρχνληαο έηζη ην εηζφδεκα ησλ αγξνηηθψλ νηθνγελεηψλ µε απνηέιεζκα λα θξαηάεη ηνλ ηνπηθφ πιεζπζκφ ζηελ χπαηζξν (Beedie & Hudson, 2003). Υεηκεξηλόο ηνπξηζκόο (winter tourism) Πεξηιακβάλεη έλα πιήζνο δξαζηεξηνηήησλ πνπ έρνπλ σο κφλν θνηλφ ραξαθηεξηζηηθφ ηε ρξνληθή πεξίνδν πξαγκαηνπνίεζεο ηνπο. Ζ αλάπηπμε ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαηά ηε ρεηκεξηλή πεξίνδν απνηειεί βαζηθή επηδίσμε ηεο ειιεληθήο ηνπξηζηηθήο πνιηηηθήο, θαζψο ζπλδέεηαη άκεζα κε ην πξφβιεκα ηεο ζχκκεηξεο δξαζηεξηνπνίεζεο ηνπ παξαγσγηθνχ δπλακηθνχ ηνπ ηνπξηζηηθνχ θιάδνπ ζε φιε ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο (Λαγφο, 2005). Οξεηβαηηθόο ηνπξηζκόο (naturism tourism) Ο νξεηβαηηθφο ηνπξηζκφο ηαπηίδεηαη µε ηελ νξεηβαζία. Χο νξεηβαζία νξίδεηαη ε αλάβαζε, δηάζρηζε θαη ε θαηάβαζε ζε νπνηνδήπνηε ςειφ (άλσ ησλ 1500 µ.) ή µέζν βνπλφ (500 έσο 1500 µ.) πνπ κπνξεί λα είλαη είηε δχζβαην θαη λα απαηηνχληαη εηδηθέο γλψζεηο θαη ζπγθεθξηκέλεο ηερληθέο, είηε βαηφ θαη λα κελ ρξεηάδνληαη ηερληθέο γλψζεηο θαη ζχλεξγα. ήκεξα, ε νξεηβαζία πξνζειθχεη νινέλα θαη πεξηζζφηεξνπο ηνπξίζηεο πνπ λνηάδνληαη γηα ηελ θαιή θπζηθή ηνπο θαηάζηαζε θαη γηα µηα πην νπζηαζηηθή επαθή µε ηελ θχζε (Λαγφο, 2005). Σνπξηζκόο πεξηπέηεηαο (adventure tourism) Χο ηνπξηζκφο πεξηπέηεηαο νξίδεηαη ν ηνπξηζκφο ε δξαζηεξηφηεηα πνπ ιακβάλεη ρψξα ζε έλα κέξνο αζπλήζηζην, εμσηηθφ, δπζπξφζηην, απνκνλσκέλν θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ έλα βαζκφ θηλδχλνπ θαη ζπγθίλεζεο γη απηφλ πνπ ηελ πξαγκαηνπνηεί, αιιά θαη απφ ηελ αλάγθε γηα βαζχηεξε γλψζε ηνπ θφζκνπ θαη ηνπ ίδηνπ ηνπ αλζξψπνπ. Με 27

28 θξηηήξην ηνλ βαζκφ επηθηλδπλφηεηαο θαη ην επίπεδν ηθαλνηήησλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ νινθιήξσζε ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ ν ηνπξηζκφο πεξηπέηεηαο ρσξίδεηαη ζε δχν θαηεγνξίεο. ηνλ ηνπξηζκφ ήπηαο πεξηπέηεηαο (soft adventure tourism), φπνπ απαηηνχληαη θάπνηεο ζηνηρεηψδεηο δεμηφηεηεο αιιά ν βαζκφο θηλδχλνπ είλαη κηθξφο, θαη ζηνλ ηνπξηζκφ αθξαίαο πεξηπέηεηαο (extreme ή hard adventure tourism), ν νπνίνο απαηηεί θαιή θπζηθή θαη πλεπκαηηθή θαηάζηαζε, κεγάιε εκπεηξία, γλψζεηο γηα ηελ θχζε θαη ηνπο θηλδχλνπο πνπ θξχβεη. Ο ηνπξηζκφο πεξηπέηεηαο είλαη κηα λέα, ζπλερψο αλαπηπζζφκελε ελαιιαθηηθή κνξθή ηνπξηζκνχ, πνπ πξνζειθχεη θπξίσο θαηνίθνπο ησλ κεγαινππφιεσλ κε πςειή νηθνλνκηθή επηθάλεηα πνπ αλαδεηνχλ δηέμνδν απφ ηνπο έληνλνπο ξπζκνχο ηεο θαζεκεξηλφηεηαο (Weber, 2001, Buckley, 2007). Πνιηηηζηηθόο ηνπξηζκόο (culture tourism) Ζ επηζπκία ησλ ηνπξηζηψλ λα βηψζνπλ εκπεηξίεο θαη λα γλσξίζνπλ ζηνηρεία ηνπ πιηθνχ θαη πλεπκαηηθνχ πνιηηηζκνχ ηεο πεξηνρήο πνπ επηζθέπηνληαη, φπσο κλεκεία, έζηκα, πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο θιπ., είλαη θίλεηξα ζπλπθαζκέλα κε ηελ έλλνηα ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ. Σα πξνγξάκκαηα πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ εληζρχνπλ ηηο πξνζπάζεηεο αλαβίσζεο θαη πξνβνιήο πνιιψλ δηαθνξεηηθψλ ζηνηρείσλ ηεο ηνπηθήο παξάδνζεο, φπσο ηα αξρηηεθηνληθά κλεκεία, νη πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο, ε γαζηξηκαξγηθή παξάδνζε θιπ. Δπίζεο, επηδηψθνπλ λα ζπλδέζνπλ ηα ζηνηρεία απηά κε κηα δηαδξνκή ζηελ ηζηνξία, ζηνλ πνιηηηζκφ ζε έλα δίθηπν πνπ θαηαγξάθεη ηηο δηαθνξεηηθέο γεσγξαθηθά πεξηνρέο, νη νπνίεο έρνπλ παξφκνηα ζηνηρεία πνιηηηζκνχ θαη πφξνπο. Μ απηφλ ηνλ ηξφπν, παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα λα πξνβιεζεί πην νπζηαζηηθά θαη επξχηεξα ε δηάζηαζε ηνπ ηνπηθνχ πνιηηηζκνχ θαη ηεο ηαπηφηεηαο θάζε πεξηνρήο (Yan & Bramwell, 2008, Hughes & Allen, 2005). ηελ επφκελε ελφηεηα, αλαιχεηαη ε έλλνηα ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ κε κεγαιχηεξε ιεπηνκέξεηα θαη ζαθήλεηα, θαζψο απνηειεί ζεκαληηθφ θνκκάηη ηεο παξνχζαο κειέηεο θαη ηα θεζηηβάι εληάζζνληαη ζε απηφλ. 2.3 Πνιηηηζηηθόο Σνπξηζκόο Δλλνηνινγηθόο πξνζδηνξηζκόο Αλακθηζβήηεηα, ν πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο ζπληζηά έλαλ απφ ηνπο δεκνθηιέζηεξνπο ηχπνπο ηνπξηζκνχ θαη ηνλ πιένλ δπλακηθά αλαπηπζζφκελν ηνκέα ηεο ηνπξηζηηθήο 28

29 βηνκεραλίαο. Ο φξνο ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ απνηειείηαη απφ δχν έλλνηεο, ηνλ «πνιηηηζκφ» θαη ηνλ «ηνπξηζκφ» νη νπνίεο ραξαθηεξίδνληαη σο εμειηθηηθέο θαη δχζθνια πξνζδηνξίζηµεο (Wang et al., 2008). Ο πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο επηθεληξψλεηαη ζηελ επαθή ηνπ επηζθέπηε κε ην πνιηηηζηηθφ γίγλεζζαη ηεο πεξηνρήο. Σαπηφρξνλα, ζεσξείηαη άξξεθηα ζπλδεδεκέλνο κε ηνπο φξνπο ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο εθπαίδεπζεο ηνπ αηφκνπ. ηελ εξεπλεηηθή δξαζηεξηφηεηα ε έλλνηα ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ απνηππψλεηαη κε δηάθνξνπο νξηζκνχο, ρσξίο σζηφζν λα θαίλεηαη λα επηθξαηεί θάπνηνο (Richards, 1996). Οη Bachleitner & Zins (1999) ζεσξνχλ φηη ν πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο έγθεηηαη ζηελ κεηαθίλεζε ησλ αηφκσλ ζε πνιηηηζηηθά αμηνζέαηα πνπ βξίζθνληαη καθξηά απφ ηνλ ηφπν δηακνλήο ηνπο. Ζ πξφζεζή ηνπο είλαη ε ζπιινγή λέσλ πιεξνθνξηψλ πξνθεηκέλνπ λα ηθαλνπνηήζνπλ ηηο πνιηηηζηηθέο ηνπο αλεζπρίεο (Shamsuddoha et al, 2011). Ο πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο ραξαθηεξίδεηαη σο έλα είδνο ηνπξηζκνχ εηδηθνχ ελδηαθέξνληνο, ην νπνίν έρεη σο βάζε ηελ αλαδήηεζε λέσλ θαη βαζχηεξσλ πνιηηηζηηθψλ εκπεηξηψλ αηζζεηηθνχ, ζπλαηζζεκαηηθνχ, ςπρνινγηθνχ θαη πλεπκαηηθνχ ραξαθηήξα (Taylor, 2001). Πξφθεηηαη ινηπφλ, γηα κηα πξνζέγγηζε πνπ ζηεξίδεηαη ζηελ πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά. Πξσηίζησο ζε κνπζεία, αξραηνινγηθνχο ρψξνπο, παξαδνζηαθνχο ρψξνπο, εηθαζηηθέο εθζέζεηο θαη δεπηεξεπφλησο ζε γηνξηέο θαη εθδειψζεηο, πνιηηηζηηθά δξψκελα, εθαξκνζκέλεο ή νπηηθέο ηέρλεο, κνπζηθή, ρνξφ, θ.α. (Keitumetse, 2009, Huibin et al, 2012). Οη Balcar θαη Pearce (1996) εληάζζνπλ ηνλ πνιηηηζηηθφ ηνπξηζκφ ζε έλα πιαίζην κηαο μερσξηζηήο ηαμηδησηηθήο εκπεηξίαο πνπ βαζίδεηαη ζηε λνζηαιγία γηα ην παξειζφλ θαη ηελ αλάγθε ηνπ επηζθέπηε λα γλσξίζεη κηα πιεζψξα δηαθνξεηηθψλ πνιηηηζηηθψλ ρψξσλ. Οη Garrod θαη Fyall (2000) ηνλίδνπλ ηελ θνηλσληθφ - νηθνλνκηθή θαη πνιηηηζηηθή δηάζηαζε ηνπ. Ο πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο κπνξεί λα πεξηιακβάλεη επίζεο, ην ηνπηθφ γισζζηθφ ηδίσκα, ηα ηερλνινγηθά επηηεχγκαηα ηνπ παξειζφληνο, ηελ ελδπκαζία, ηε γαζηξνλνκία θαη ηηο δξαζηεξηφηεηεο ειεχζεξνπ ρξφλνπ (Asplet Cooper, 2000). O MacDonald θαη ν Jolliffe (1993) νξίδνπλ ηνλ πνιηηηζηηθφ ηνπξηζκφ σο ππνθαηεγνξία ηνπ αγξνηηθνχ ηνπξηζκνχ, ζεσξψληαο φηη ν ηειεπηαίνο ζπκπεξηιακβάλεη έλα ζχλνιν δξαζηεξηνηήησλ ζρεηηδφκελεο κε ην θπζηθφ πεξηβάιινλ, ηνλ πνιηηηζκφ θαη ηηο ηέρλεο, ηνλ αζιεηηζκφ, ηελ πγεία θαη ηελ εθπαίδεπζε. Ο Sundsesh (2002) αλαθέξεη φηη ε Δπξσπατθή Έλσζε πξνζιακβάλεη ηνλ πνιηηηζηηθφ ηνπξηζκφ σο κηα κνξθή δξαζηεξηφηεηαο αλαθνξηθά κε ηα ηνπηθά δξψκελα, ηνλ παξαδνζηαθφ ηξφπν δσήο, ηελ 29

30 ηνπηθή αξρηηεθηνληθή πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά, ηελ δσή ηεο ππαίζξνπ θαζψο θαη ηελ επίζθεςε ζε πνιηηηζηηθά κλεκεία θαη αμηνζέαηα. Σν 1976, ζηα πιαίζηα ηεο νξηνζέηεζεο ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ, ππνγξάθεθε ε ζρεηηθή Υάξηα ζηηο Βξπμέιιεο, απφ 17 Γηεζλείο Οξγαληζκνχο κεηαμχ ησλ νπνίσλ ήηαλ θαη ην Γηεζλέο πκβνχιην γηα ηελ πξνζηαζία Μλεκείσλ θαη Σφπσλ (ICOMOS), θαζψο θαη o Παγθφζκηνο Οξγαληζκφο Σνπξηζκνχ (WTO). ηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε, ν πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο πεξηγξάθεηαη σο κηα ελαιιαθηηθή κνξθή ηνπξηζκνχ πξννξηδφκελε φρη κφλν γηα ηελ αλαθάιπςε κλεκείσλ, ζπλφισλ, ηνπνζεζηψλ αιιά θαη γηα ηελ δηαηήξεζε θαη ηελ πξνζηαζία ηνπο. Με ηελ ίδηα εξκελεπηηθή νπηηθή, ε Νέα Υάξηα πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ ζην Μεμηθφ ην 1999, δηαπηζηψλεη φηη ν πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο απνηειεί παξάγνληα γλψζεο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμεο, αιιά ζα πξέπεη λα αλαπηχζζεηαη ζηα πιαίζηα ηεο θέξνπζαο ηθαλφηεηαο (carrying capacity), ησλ επαίζζεησλ ηφπσλ πνιηηηζηηθήο θαη θπζηθήο θιεξνλνκηάο, ψζηε λα κελ εμειηρζεί ζε παξάγνληα αξλεηηθψλ πηέζεσλ, ηδηαίηεξα φηαλ ε ππνδνκή ησλ ηφπσλ απηψλ είλαη πεξηνξηζκέλε ή αλεπαξθήο. Με βάζε ηνλ νξηζκφ πνπ δίλεη ν Παγθφζκηνο Οξγαληζκφο Σνπξηζκνχ (1985), ν νπνίνο έρεη κεγάιε επξχηεηα, ν πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο ζπληζηά ην είδνο ηνπξηζκνχ πνπ ζρεηίδεηαη κε κεηαθηλήζεηο αηφκσλ θπξίσο γηα πνιηηηζηηθνχο ζθνπνχο. Οη κεηαθηλήζεηο απηέο, πεξηιακβάλνπλ κεηαμχ άιισλ εθπαηδεπηηθέο πεξηεγήζεηο, επηζθέςεηο ζε θεζηηβάι θαη άιιεο πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο, επηζθέςεηο ζε ηζηνξηθνχο ρψξνπο θαη κλεκεία, αιιά θαη ηαμίδηα γηα ηε κειέηε ηφζν ηεο θχζεο φζν θαη ηεο ηέρλεο, ηνπ ιατθνχ πνιηηηζκνχ θαη ηα ζξεζθεπηηθά κλεκεία. Έλαο απινχζηεξνο νξηζκφο είλαη εθείλνο πνπ έρεη δψζεη ε γλσζηή Οξγάλσζε γηα ηελ Δθπαίδεπζε ζηνλ Σνπξηζκφ θαη ηελ Αλαςπρή ATLAS, ν νπνίνο πεξηιακβάλεη ζηνλ πνιηηηζηηθφ ηνπξηζκφ φιεο ηηο κεηαθηλήζεηο αλζξψπσλ καθξηά απφ ηνλ ζπλήζε ηφπν δηακνλήο ηνπο ζε ζπγθεθξηκέλα πνιηηηζηηθά αμηνζέαηα, φπσο είλαη νη ρψξνη ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο, θαιιηηερληθέο θαη πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο, ηέρλεο θαη ζέαηξν (Richards 1996). Ο πνιηηηζηηθφο ηνπξηζκφο ειθχεη νκάδεο επηζθεπηψλ νη νπνίνη ζπλεηδεηά θαη ζηνρεπκέλα εληάζζνπλ ζηελ ηαμηδησηηθή ηνπο εκπεηξία ηελ ηθαλνπνίεζε ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπο ελδηαθέξνληνο. Απηφ ην λέν είδνο ηνπξηζηψλ κπνξεί λα δηαθξηζεί ζε πέληε θαηεγνξίεο πνπ είλαη νη εμήο: 30

31 νη απνθαζηζκέλνη πνιηηηζηηθνί ηνπξίζηεο, πνπ ην ελδηαθέξνλ ηνπο έγθεηηαη ζηε γλψζε ησλ άιισλ πνιηηηζκψλ πνπ επηζθέπηνληαη, νη πνιηηηζηηθνί ηνπξίζηεο, νη νπνίνη επηζθέπηνληαη αμηνζέαηα, κλεκεία, ηνπνζεζίεο πξνθεηκέλνπ λα γλσξίζνπλ δηαθνξεηηθέο πνιηηηζηηθέο θιεξνλνκηέο, νη ζπκπησκαηηθνί πνιηηηζηηθνί ηνπξίζηεο, νη νπνίνη ζεσξνχλ ηνλ πνιηηηζκφ σο δεπηεξεχνληα ή αζήκαλην ηνπξηζηηθφ πφξν, νη αλνξζφδνμνη πνιηηηζηηθνί ηνπξίζηεο πνπ αδηαθνξνχλ γηα ηνλ πνιηηηζηηθφ ηνπξηζκφ, αιιά ζηελ πεξίπησζε πνπ βξεζνχλ ζε θάπνηα πεξηνρή κε πνιηηηζηηθή ππνδνκή, ζπκκεηέρνπλ κε ηδηαίηεξε ζέξκε (McKercher & du Cros, 2003) Δπηδξάζεηο ηνπ πνιηηηζηηθνύ ηνπξηζκνύ ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία θαη θνηλωλία Ζ πηνζέηεζε ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ κπνξεί λα απνηειέζεη κηα ελαιιαθηηθή ζηξαηεγηθή θηλεηνπνίεζεο θαη αλάπηπμεο ηφζν ζε ηνπηθφ θαη πεξηθεξεηαθφ επίπεδν φζν θαη ζε εζληθφ θαη δηεζλέο (Morales & Mysyk, 2004). Ζ αμηνπνίεζε ηνπ πνιηηηζηηθνχ θεθαιαίνπ κπνξεί λα δηακνξθψζεη ζπλζήθεο επεκεξίαο θαη λα ζπκβάιεη ζηε βηψζηκε ηνπηθή αλάπηπμε, θαζψο ραξαθηεξίδεηαη απφ κηα αλαδσνγνλεηηθή ηάζε (Besculides et al, 2002). πγθεθξηκέλα, δεκηνπξγεί λέεο ζέζεηο απαζρφιεζεο, (Smith, 2004), ζπκβάιιεη ελεξγά ζηελ αχμεζε ηνπ εζληθνχ εηζνδήκαηνο, έρεη ηε δπλαηφηεηα λα αμηνπνηήζεη ην δηαζέζηκν εξγαηηθφ δπλακηθφ (Ioan - Franc & Istoc, 2007), ελζαξξχλεη ηε δεκηνπξγία κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ κε απζεληηθά ηνπηθά πξντφληα (Bachleitner & Zins, 1999), εληζρχεη ηελ εθπαίδεπζε ησλ θαηνίθσλ, ηελ εθηίκεζε, ηελ επαηζζεηνπνίεζε, ηελ ππεξεθάλεηα ηεο θνηλφηεηαο θαη ηελ εζληθή ηαπηφηεηα (Burns & Sancho, 2003). Μπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ζπγθξηηηθφ πιενλέθηεκα γηα ηνπο θαηνίθνπο ηνπ ηφπνπ ππνδνρήο, θαιιηεξγψληαο θαη εληζρχνληαο έλλνηεο φπσο ηελ ηνπηθή ππεξεθάλεηα, ηελ αίζζεζε ηεο εζληθήο θαη πνιηηηζηηθήο ηαπηφηεηαο, ηε ζπλνρή, ηελ ππνζηήξημε, ηελ ζπλεξγαζία, ηελ αληαιιαγή ηδεψλ, ηελ αχμεζε ηεο γλψζεο γηα ηνλ πνιηηηζκφ ηεο πεξηνρήο, ηελ θνηλσληθή αιιειεπίδξαζε, ηελ ζπληξνθηθφηεηα, ηελ θνηλή ρξήζε ηδεψλ, ηελ αχμεζε δήηεζεο γηα παξαγσγή ηνπηθψλ ηερλψλ (Besculides et al, 2002). Σνλψλεη επίζεο, ηηο επελδχζεηο (δηακνλή, ςπραγσγία θιπ) θαη φηαλ απηέο αλήθνπλ ζε ηνπηθνχο επελδπηέο, ην θέξδνο παξακέλεη ζηελ πεξηνρή θαη βνεζά ζηελ πεξαηηέξσ επέλδπζε. Δπηπιένλ, ε αχμεζε ηεο πξφζβαζεο 31

32 ζηνλ πνιηηηζκφ απνηειεί έλα θαζνξηζηηθφ κέζν εθπαίδεπζεο. Δπηηαρχλεη ηνλ αηζζεηηθφ ζρεδηαζκφ ηνπ εδάθνπο κε απνηέιεζκα κηα πην φκνξθε πεξηνρή κε ζεηηθή επίδξαζε ζηνπο ληφπηνπο πνπ είλαη ελεξγνί θαη παξαγσγηθνί ζηε δηαδηθαζία. Ζ ελεξγή ζπκκεηνρή ηνπ πιεζπζκνχ ζηελ δηαηήξεζε ησλ πνιηηηζηηθψλ αμηνζέαησλ, ζηελ δηάζεζε θεθαιαίσλ γηα επελδχζεηο θαη ζηελ θηλεηνπνίεζε εζεινληψλ παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ επίηεπμε πςειφηεξεο πξνζηηζέκελεο αμίαο (Taylor, 2001). πλεπψο, ν νξζφο ζρεδηαζκφο θαη ε ζσζηή δηαρείξηζε ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ δεκηνπξγεί ζεηηθά θνηλσληθά θαη νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα, ζπκβάιινληαο θαζνξηζηηθά ζηε δηαηήξεζε θαη ηελ πξνζηαζία ησλ πνιηηηζηηθψλ πφξσλ. Οη θάηνηθνη ζπλήζσο εκθαλίδνληαη ζεηηθνί πξνο ηνλ πνιηηηζηηθφ ηνπξηζκφ θαη ηνλ πξνζεγγίδνπλ σο κέζν πνπ ηνπο παξνηξχλεη λα κάζνπλ, λα κνηξαζηνχλ θαη λα δηαηεξήζνπλ ηνλ πνιηηηζκφ ηνπο, κε απνηέιεζκα λα απνθηνχλ θίλεηξν γηα ηε θξνληίδα θαη ηε δηαηήξεζε ηεο πνιηηηζηηθήο ηνπο θιεξνλνκηάο (Ioan - Franc & Istoc, 2007). 32

33 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 3. ΥΕΣΙΒΑΛΙΚΟ ΣΟΤΡΙΜΟ (EVENTS) 3.1 Φεζηηβαιηθόο Σνπξηζκόο εκαληηθφ θνκκάηη ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ, φπσο αλαθέξακε απνηεινχλ ηα θεζηηβάι. ήκεξα ην πιήζνο ηνπο εθηηκάηαη φηη μεπεξλά ηα , κε ηα κηζά απφ απηά λα ραίξνπλ δηεζλνχο αλαγλψξηζεο (Scottish Arts Council, 2006). Ζ ξαγδαία αχμεζε ηνπο νθείιεηαη ηφζν ζε παξάγνληεο πξνζθνξάο (ηνπξηζηηθή αλάπηπμε, δηαθνξνπνίεζε ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, πνιηηηζηηθφο ζρεδηαζκφο), φζν θαη δήηεζεο (ηξφπνο δσήο, ηξφπνη αλαςπρήο, θνηλσληθέο αλάγθεο θαη επηζπκία γηα απζεληηθέο θαη δεκηνπξγηθέο εκπεηξίεο), θαη παξαπέκπεη ζε κηα ηαρέσο αλαπηπζζφκελε αγνξά (Prentice & Andersen, 2005). εκαληηθφ ξφιν πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε θαίλεηαη λα παίδνπλ κεηαμχ άιισλ ην ζε ζχγθξηζε κε ην παξειζφλ πςειφηεξν εθπαηδεπηηθφ επίπεδν, ηα αλαβαζκηζκέλα κέζα επηθνηλσλίαο, ε επθνιία ζηηο κεηαθηλήζεηο, θαζψο θαη νη δηαξζξσηηθέο αιιαγέο ζηελ νηθνλνκηθή παξαγσγή θαη ζην κάλαηδκελη ησλ πφιεσλ θαη ε ρξήζε ηνπ πνιηηηζκνχ σο κέζνπ δεκηνπξγίαο απαζρφιεζεο θαη αλαδηαλνκήο ηνπ πινχηνπ (Quinn, 2005). Αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80, παξαηεξείηαη αχμεζε ηνπ πιήζνπο ησλ πξαγκαηνπνηνχκελσλ θεζηηβάι θαζψο θαη πην ζπληνληζκέλεο πξνζπάζεηεο ησλ ζχγρξνλσλ πφιεσλ γηα αλαβάζκηζε ηνπ ξφινπ ηνπο σο πξνο ηε θηινμελία θαη ηελ πξνψζεζε πνιηηηζηηθψλ γεγνλφησλ φισλ ησλ ηχπσλ, νη νπνίεο ζπλδπάδνληαη κε πςειά επίπεδα επελδχζεσλ ζε ππνδνκέο, αλζξψπνπο θαη πξνγξάκκαηα (Scottish Arts Council, 2006). Μέζα απφ ηηο εμειίμεηο απηέο, αλαδείρζεθε κηα λέα ελαιιαθηηθή κνξθή ηνπξηζκνχ, ν Φεζηηβαιηθφο Σνπξηζκφο (Festival Tourism), πνπ ζεσξείηαη ηαρέσο αλαπηπζζφκελν ηκήκα ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο (Thrane, 2002) θαη ηαπηφρξνλα απνηειεί βηψζηκε κνξθή ηνπξηζκνχ (O Sullivan & Jackson, 2002). Υαξαθηεξίδεηαη κάιηζηα απφ νξηζκέλνπο εξεπλεηέο σο ηνπξηζηηθφο θαηαιχηεο (Mohr et al., 1993). 3.2 Οξηζκόο ηωλ Φεζηηβάι Ο νξηζκφο ελλνηψλ φπσο απηήο ηνπ θεζηηβάι, δελ είλαη κηα δηαδηθαζία ρσξίο πξνβιήκαηα (Getz et al., 2010). Ο πνιιαπιαζηαζκφο ηνπο θαζηζηά ηνλ φξν δχζθνιν 33

34 λα εξκελεπηεί, θαζψο ηφζν εκπνξηθά δεκνθηιή γεγνλφηα κε θαιιηηερληθά ζηνηρεία, φζν θαη απζφξκεηνη ενξηαζκνί κηαο θνηλφηεηαο κπαίλνπλ θάησ απφ ηελ ίδηα «νκπξέια» (Klaic, 2006). Ση είλαη φκσο έλα «θεζηηβάι»; «Κάηη εμαηξεηηθφ, θάηη πνπ μεθεχγεη απφ ηα θαζηεξσκέλα. Κάηη πνπ πξέπεη λα δεκηνπξγεί εηδηθή αηκφζθαηξα ε νπνία πεγάδεη φρη κφλν απφ ηελ πνηφηεηα ηεο ηέρλεο θαη ηελ παξαγσγή, αιιά θαη απφ ηελ χπαηζξν, ην θιίκα κηαο πφιεο θαη ηελ παξάδνζε κηαο πεξηνρήο» (Isar, 1976). Με ηνλ φξν θεζηηβάι ελλννχκε ηελ ηππηθή πεξίνδν ή ην πξφγξακκα πνπ απαξηίδεηαη απφ επράξηζηεο δξαζηεξηφηεηεο, εθδειψζεηο κε ενξηαζηηθφ ραξαθηήξα θαη δεκνζίσο εμπκλεί κηα ηδέα, έλα ζπκβάλ ή έλα γεγνλφο (Janiskee, 1980). Έλαο δεκφζηνο ζεκαηηθφο ενξηαζκφο πνπ πξαγκαηνπνηείηαη εληφο πξνθαζνξηζκέλεο ρξνληθήο πεξηφδνπ, ζπλήζσο κηα θνξά εηεζίσο (Getz, 2010). Δλαιιαθηηθά, ην θεζηηβάι νξίδεηαη σο κηα πιεηάδα δηαθνξεηηθψλ ζξεζθεπηηθψλ θαη θνζκηθψλ, ηδησηηθψλ θαη δεκφζησλ γεγνλφησλ, πνπ δηαηεξνχλ ηελ παξάδνζε, πξνηείλνπλ λνζηαιγηθέο αλαβηψζεηο, παξέρνπλ εθθξαζηηθά κέζα γηα ηελ επηβίσζε παηξνπαξάδνησλ εζίκσλ, εηζάγνπλ ηελ θαηλνηνκία θαη ηηκνχλ ηε ζεσξεηηθή ή εκπεηξηθή πξσηνπνξηαθή πξφηαζε ηεο ειίη ησλ θαιψλ ηερλψλ (Falassi, 1987). Σν ρξνληθφ δηάζηεκα ενξηαζκνχ, αλάπαπιαο θαη αλαζχζηαζεο, ην νπνίν ζπρλά έπεηαη κηαο πεξηφδνπ ζθιεξήο θπζηθήο εξγαζίαο, επί παξαδείγκαηη ηεο ζπνξάο ή ηεο ζπγθνκηδήο. Σν ζεκειηψδεο γλψξηζκα απηψλ ησλ θεζηηβάι είλαη ν ενξηαζκφο ή ε επηθχξσζε ηεο θνηλφηεηαο ή ηεο θνπιηνχξαο. Σν θαιιηηερληθφ πεξηερφκελν ηέηνησλ γεγνλφησλ πνηθίιεη θαη πνιιά απφ απηά έρνπλ ζξεζθεπηηθή ή ηειεηνπξγηθή ππφζηαζε, κε ηε κνπζηθή, ην ρνξφ θαη ην ζέαηξν λα απνηεινχλ βαζηθά ζηνηρεία ηνπ ενξηαζκνχ (Rolfe, 1992). Κάζε δεκφζηνο ενξηαζκφο πνπ κεηαθέξεη κέζα απφ δηάθνξεο δξαζηεξηφηεηεο, νξηζκέλα κελχκαηα ζηνπο ζπκκεηέρνληεο θαη ηνπο παξαηεξεηέο (International Dictionary of Event Management, 2001). χκθσλα, ηέινο, κε ηνλ πιένλ πξφζθαην νξηζκφ, πξφθεηηαη γηα ζπλεθηηθφ ζχλνιν ζπζρεηηδφκελσλ θαιιηηερληθψλ γεγνλφησλ, πνπ επηδηψθεη λα κεηαθέξεη ηελ αίζζεζε ηνπ εμαηξεηηθνχ γεγνλφηνο ζηελ ηξέρνπζα ξνή ηεο πνιηηηζηηθήο ππεξπαξαγσγήο. Κάζε πνιηηηζηηθφ θεζηηβάι ζπληζηά πνιηηηζηηθφ γεγνλφο, ρσξίο λα ηζρχεη θαη αλάγθε ην αληίζηξνθν (Klaic, 2006). 34

35 3.3 Ηζηνξηθή εμέιημε ηωλ Φεζηηβάι Αλεμαξηήησο θνπιηνχξαο θαη επνρήο, νη άλζξσπνη αλαγλσξίδνπλ ηελ αλάγθε λα αθηεξψζνπλ ρξφλν θαη ρψξν γηα ενξηαζκφ θαη ζπιινγηθή δεκηνπξγία. Σα θεζηηβάι έρνπλ επί καθξφλ απνηειέζεη φρεκα έθθξαζεο ηεο ζηελήο ζρέζεο κεηαμχ ηαπηφηεηαο θαη πεξηνρήο, ιεηηνπξγψληαο σο ππνδείγκαηα πνιηηηζηηθνχ θεηκέλνπ (Σurner, 1982). Χο εθ ηνχηνπ, ν φξνο θεζηηβάι ρξεζηκνπνηείηαη εθαηνληάδεο ρξφληα θαη θαιχπηεη έλα κεγάιν εχξνο γεγνλφησλ (Geertz,1993). Κάλνληαο κηα ζχληνκε αλαδξνκή ζηελ ηζηνξία ηνπ ζεζκνχ, εληνπίδνπκε ηελ έλαξμε ηνπο ζηελ αξραία Διιάδα. Σα Οιχκπηα, ηα Παλαζήλαηα, ηα Ίζζκηα, ηα Γηνλχζηα, ηα Γήιηα, ηα Πχζηα, ηα Νέκεα, ηα Ζξαία, ηα Αζθιεπηεία θαη ηα Λήλαηα, απνηεινχλ ραξαθηεξηζηηθέο πεξηπηψζεηο θεζηηβάι ηεο αξραηφηεηαο 3 Σα Οιχκπηα, ηεινχληαλ θάζε 5 ρξφληα ην κήλα Απνιιψλην ή Παξζέλην πνπ αληηζηνηρεί ζηελ πεξίνδν Ηνπιίνπ - Απγνχζηνπ. Αξρηθά, δηαξθνχζαλ κηα κέξα θαη πεξηειάκβαλαλ ηνλ αγψλα δξφκνπ ελφο ζηαδίνπ. Βαζκηαία φκσο, κε ηελ πξνζζήθε θαη άιισλ αγσληζκάησλ, ε δηάξθεηά ηνπο έθηαζε ηηο πέληε εκέξεο. Σειέζηεθαλ πξψηε θνξά ην 776 π.υ., θαη κέρξη ηε δχζε ηνπο ζην ηέινο ηνπ 4νπ κ.υ. αηψλα, ζπλδχαδαλ αξκνληθά ηνλ αζιεηηζκφ κε ηηο ζξεζθεπηηθέο ενξηέο, αλαγφκελα σο ζεζκφο εχινγα ζε πξφγνλν ησλ θεζηηβάι κεγάινπ ζεκαηηθνχ εχξνπο θαη δηεζλνχο εκβέιεηαο. Σα Γηνλχζηα ηεινχληαλ απφ ην 534 π.υ., ζηα κέζα Μαξηίνπ Απξηιίνπ πξνο ηηκή ηνπ ζενχ Γηφλπζνπ θαη δηαξθνχζαλ έμη κέξεο, παξνπζηάδνληαο λέα δξάκαηα. Σα Ίζζκηα, νη ζεκαληηθφηεξνη κεηά ηα Οιχκπηα αζιεηηθνί αγψλεο ηνπ αξραίνπ θφζκνπ, πεξηειάκβαλαλ κνπζηθνχο αγψλεο ανηδψλ θαη πνηεηψλ, ζηνπο νπνίνπο κεηείραλ θαη γπλαίθεο, ελψ ζηα άιια αγσλίζκαηα έπαηξλαλ κέξνο παηδηά θαη έθεβνη. Σεινχληαλ αλά δχν ρξφληα ζηελ Ηζζκία θαη είραλ παλειιήλην ραξαθηήξα. Σα Παλαζήλαηα, ζε αλάκλεζε ηεο γέλλεζεο ηεο ζεάο Αζελάο, δηαθξίλνληαλ ζε Μηθξά, πνπ ηεινχληαλ θάζε δχν ρξφληα θαη ζε Μεγάια πνπ γίλνληαλ αλά ηέζζεξα ρξφληα θαη πεξηιάκβαλαλ κνπζηθνχο θαη αζιεηηθνχο αγψλεο, πνκπή πξνο ηελ Αθξφπνιε θαη ηέιεζε ζπζίαο ζην βσκφ ηεο Αζελάο. Σα Γήιηα δηνξγαλψλνληαλ θάζε 5 ρξφληα πξνο ηηκή ηνπ Γήιηνπ Απφιισλα, ηεο Λεηνχο θαη ηεο Γήκεηξαο ζηε Γήιν, θαη ελψ αξρηθά γηλφηαλ κεγάιε γηνξηή, αξγφηεξα νη γπκληθνί θαη νη κνπζηθνί αγψλεο θαηαξγήζεθαλ θαη δηαηεξήζεθαλ νη ρνξνί. Σα Πχζηα ηεινχληαλ αλά ηεηξαεηία ζην ηεξφ ηνπ

36 Απφιισλα ζηνπο Γειθνχο πξνο ηηκήλ ηεο λίθεο ηνπ ζενχ επί ηνπ δξάθνληα Πχζσλα. Οη πξψηνη αγψλεο ήηαλ κνπζηθνί, αξγφηεξα, πξνζηέζεθε αγψλαο θηζαξηζηψλ, ην εγθψκην θαη ε παληνκίκα, ελψ ηνλ 4ν αηψλα π.υ. πηζαλφηαηα εκθαλίζηεθαλ νη δξακαηηθνί αγψλεο ηξαγηθψλ θαη θσκηθψλ εζνπνηψλ. Γχξσ ζην 582 π.υ., πξνζηέζεθαλ ζην πξφγξακκα γπκληθά θαη ηππηθά αγσλίζκαηα. Σα Γηνλχζηα ήηαλ παλειιήληα γηνξηή πξνο ηηκή ηνπ Γηνλχζνπ ζε πνιπάξηζκα θέληξα (Αζήλα, Κφξηλζνο, Νάμνο θ.α.) θαη πεξηειάκβαλαλ νηλνπνζία, θχκβαια, ηχκπαλα, ζηάζνπο, πνκπέο, δηζπξάκβνπο θαη θαιινθνξίεο. Υσξίδνληαλ ζε «Μηθξά» ή «θαη αγξνχο» θαη «Μεγάια» ή «ελ άζηεη». Ζ κεγάιε ζεκαζία ηνπο δειψλεηαη κε ηελ απαγφξεπζε ηεο θαηάζρεζεο πεξηνπζηψλ θαη ηεο εθηέιεζεο νπνηαζδήπνηε πνηλήο θαηά ηε δηάξθεηά ηνπο. Σα Νέκεα νξγαλψζεθαλ γηα πξψηε θνξά ην 573 π.υ. θαη δηεμάγνληαλ θάζε δχν ρξφληα, πξνο ηηκήλ ηνπ Οθέιηε. Δίραλ λεθξηθφ ραξαθηήξα, πνπ ηνλ θαλέξσλαλ ηα καχξα ηκάηηα πνπ θνξνχζαλ θαη ην άιζνο θππαξηζζηψλ γχξσ απφ ην ηεξφ ηνπ Γία. Σα Ζξαία, νη αγψλεο πξνο ηηκήλ ηεο ζεάο Ήξαο πνπ δηεμάγνληαλ ζην ηεξφ ηεο ζηελ επξχηεξε πεξηνρή ησλ Μπθελψλ, ηεινχληαλ ήδε απφ ηε Γεσκεηξηθή - Αξρατθή επνρή, αξρηθά θάζε ηξία ρξφληα θαη ζηε ζπλέρεηα θάζε πέληε, ζηα ηέιε Ηνπλίνπ - αξρέο Ηνπιίνπ. Οη αγψλεο ήηαλ γπκληθνί, ηππηθνί θαη αξκαηνδξνκίεο, θαζψο θαη κνπζηθνί θαη δξακαηηθνί. Σα Αζθιεπηεία ήηαλ αγψλεο πξνο ηηκήλ ηνπ Αζθιεπηνχ ζηελ Δπίδαπξν θαη ηεινχληαλ απφ ηηο αξρέο ηνπ 5νπ αηψλα π.υ., θάζε ηέζζεξα ρξφληα. Καηά ηε δηάξθεηά ηνπο δηεμάγνληαλ γπκληθνί αγψλεο δξφκνπ, άικαηνο, δηζθνβνιίαο, αθνληηζκνχ, ππγκαρίαο θαη παγθξαηίνπ, θαζψο θαη ηππηθνί αγψλεο, αξκαηνδξνκίεο, κνπζηθνί, σδηθνί θαη δξακαηηθνί αγψλεο. Σέινο, ηα Λήλαηα γηνξηάδνληαλ ζηελ Αζήλα ζην Ναφ ηνπ Λελαίνπ Γηνλχζνπ, πνπ βξηζθφηαλ θνληά ζην Γηνλπζηαθφ Θέαηξν θαη πεξηειάκβαλαλ πνκπή θαη αγψλεο ηξαγσδψλ θαη θσκσδψλ (Φηλέαο, 1997). Οη Ρσκαίνη θαη νξηζκέλνη αλαηνιηθνί πνιηηηζκνί ηεινχζαλ ηαθηηθά ενξηέο κε ηελ παξάδνζε απηή λα ζπλερίδεηαη ζε φιε ηε ρξηζηηαληθή Δπξψπε. Παξαδείγκαηα απνηεινχλ ηα Οπαιηθά Δisteddfod θαη ην Ηξιαλδηθφ θεζηηβάι γηα ηελ εκέξα ηνπ Αγίνπ Patrick (Latham & Borwick, 2002). Έθηνηε, ηα θεζηηβάι έπαημαλ θαζνξηζηηθφ θνηλσληθφ ξφιν ζηε δεκφζηα ή ηδησηηθή θαη ζηε ζξεζθεπηηθή ή θνζκηθή ζθαίξα. ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ, ν ζθνπφο δηεμαγσγήο ηνπο δηαθνξνπνηήζεθε κε ηηο ζξεζθεπηηθέο ηειεηέο, ηνπο αζιεηηθνχο αγψλεο, ηνπο επηλίθηνπο ενξηαζκνχο θαη ηελ ηαθηθή εζηκνηππία λα απνηεινχλ ηνπο θπξηφηεξνπο ιφγνπο πξαγκαηνπνίεζεο ηνπο. 36

37 ην Μεζαίσλα, ηα θεζηηβάι ζρεηίδνληαλ θπξίσο κε ηελ αξηζηνθξαηία. ηελ Αλαγέλλεζε, δηαδφζεθαλ νη ενξηαζηηθέο εθδειψζεηο πξνο ηηκήλ βαζηιέσλ θαη επγελψλ ελψ έπεηηα, κε αθεηεξία ηελ Ηηαιία, θαηαγξάθεθε κηα ηάζε πξνο εθδειψζεηο γηα ηνπο θνηλνχο αλζξψπνπο. ηελ Αγγιία, ε St. Cecilia's Day (22 Ννεκβξίνπ) ραξαθηεξηδφηαλ απφ ζξεζθεπηηθέο, θνζκηθέο κνπζηθέο εθδειψζεηο πνπ δηνξγαλψλνληαλ ζηα ηέιε ηνπ 17νπ αηψλα (Latham & Borwick, 2002). Μεηαμχ ηνπ 12νπ θαη ηνπ 18νπ αηψλα ζηε Γπηηθή Δπξψπε, ηα θεζηηβάι δηαδξακάηηζαλ ζεκαληηθφ ξφιν, θαζψο εδξαίσζαλ ηελ αζηηθή ηαπηφηεηα σο αληίδνην ζηνλ εζσηεξηθφ δηραζκφ θαη ηηο εμσηεξηθέο απεηιέο, θαη ιεηηνχξγεζαλ σο κέζα ειέγρνπ ηεο επηθξάηεηαο, αλαδεηθλπφκελα θαη απηφλ ηνλ ηξφπν ζε δηαθξηηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ επξσπατθνχ πνιηηηζκνχ (Muirr, 1997). ηνλ 19ν αηψλα εληνπίδεηαη ε απαξρή ησλ ζχγρξνλσλ αζηηθψλ θεζηηβάι, κε ραξαθηεξηζηηθφηεξεο πεξηπηψζεηο ην Bayreuth Festival, ην 1876 θαη ην Salzburger Festpiele, ην Σα θεζηηβάι απηή ηελ πεξίνδν εληάζζνπλ ζην πξφγξακκά ηνπο σο επί ην πιείζηνλ θαιιηηερληθά έξγα πςειήο πνηφηεηαο, ηα νπνία παξνπζηάδνπλ θαηαμησκέλνη θαιιηηέρλεο ζε δηάζεκα ζέαηξα θαη αίζνπζεο ζπλαπιηψλ (Quinn, 2005). ζνλ αθνξά ζηελ θαζηέξσζε ησλ θεζηηβάι ζηελ Δπξψπε, ε πιένλ θαζνξηζηηθή πεξίνδνο εγθαηληάδεηαη κεηά ηνλ Γεχηεξν Παγθφζκην Πφιεκν, κε έλα ζεκαληηθφ αξηζκφ πφιεσλ λα πξνρσξά ζηε δηνξγάλσζε δηεζλψλ πνιηηηζηηθψλ θεζηηβάι, ζηνρεχνληαο ζηελ αλαλέσζε ηνπο θαη ζηε δηακφξθσζε ζειθηηθψλ εηθφλσλ γη απηέο (Scottish Arts Council, 2006). Σελ πεξίνδν απηή θπξηαξρεί ην αίηεκα γηα πνιηηηθή ζηαζεξφηεηα, αλαζπγθξφηεζε θαη δηακφξθσζε δηεζλψλ ζρέζεσλ κέζσ ηεο αλάπηπμεο ηνπ εκπνξίνπ θαη ηνπ ηνπξηζκνχ, αιιά θαη εθδεκνθξαηηζκφ ηνπ πνιηηηζκνχ, θάηη πνπ δίλεη λέα ψζεζε ζηα θεζηηβάι (Klaic, 2006). Δκθαλίδνληαη θεζηηβάι φπσο απηά ηνπ Δδηκβνχξγνπ (θσηία), ηεο Avignon (Γαιιία), ηνπ Άκζηεξληακ (Οιιαλδία), ηνπ πνιέην (Ηηαιία), ζπκβάιινληαο ζεκαληηθά ζηε ζπγθξφηεζε ηεο πνιηηηζηηθήο ππνδνκήο ηεο Δπξψπεο (Quinn, 2005). ε ρψξεο κε αλαπηπγκέλε πνιηηηζηηθή πνιηηηθή (Γεξκαλία, Απζηξία θα Ηηαιία) ηα θεζηηβάι πξνέθπςαλ σο αληίδξαζε ζηνπο πεξηνξηζκνχο θαη ηε δπζθακςία ησλ θαζηεξσκέλσλ πνιηηηζηηθψλ ζεζκψλ (Frey, 1994). ε άιιεο πεξηπηψζεηο, αλαπηχρζεθαλ σο απάληεζε ησλ θαιιηηερληθψλ αλαγθψλ πνπ δελ ηθαλνπνηνχληαλ επαξθψο ζε 37

38 νξηζκέλεο πεξηνρέο, απειεπζεξψλνληαο ηνπο δηαζέζηκνπο θαιιηηερληθνχο θαη φρη κφλν πφξνπο (Quinn, 2005). Μεηά ην πέξαο ηνπ Φπρξνχ Πνιέκνπ, ηα θεζηηβάι δηακνξθψλνπλ ηελ Δπξψπε ζε κηα εληαία, πνιπζπιιεθηηθή πνιηηηζηηθή επηθξάηεηα, ε νπνία εθηείλεηαη πνιχ πην πέξα απφ ηα ζχλνξα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη απνηειεί ηε βάζε ηεο δηεζλνχο πνιηηηζηηθήο ζπλεξγαζίαο (Klaic, 2006). Καηά ηηο δεθαεηίεο ηνπ 60 θαη ηνπ 70, ηα θεζηηβάι θαηαγίλνληαη κε ηε δηακφξθσζε ηεο έλλνηαο ηνπ πνιηηηζκνχ, ακθηζβεηψληαο ηε δηάθξηζε κεηαμχ πςειήο ηέρλεο θαη καδηθήο θνπιηνχξαο θαη ζηαδηαθά αίξνληαο ηηο δηαρσξηζηηθέο γξακκέο κεηαμχ απηψλ ησλ δχν. Οη δπλάκεηο πνπ άζθεζαλ πίεζε γηα επαλαπξνζδηνξηζκφ ησλ θεζηηβάι, θαη επξχηεξα ζηελ πνιηηηζηηθή αξέλα, ήηαλ κέξνο κηαο γεληθφηεξεο θίλεζεο πνπ επηδεηνχζε ηελ θνηλσληθή αιιαγή παξάιιεια κε ηε δηαδεδνκέλε νηθνλνκηθή αλαζπγθξφηεζε ηνπ δπηηθνχ θφζκνπ. Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα απηήο ηεο πεξηφδνπ απνηειεί ην θεζηηβάι ηεο Avignon (Quinn, 2005). ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80, νη εζληθέο θαη δηεζλείο ηάζεηο πνπ δηακνξθψλνπλ ην ξφιν ηεο πνιηηηζηηθήο παξαγσγήο ζηελ θνηλσλία αιιάδνπλ ξηδηθά. πκβαδίδνληαο κε ην πλεχκα ηεο αζηηθήο αλάπηπμεο, εκθαλίδεηαη κηα ηάζε πνπ πνιινί ραξαθηεξίδνπλ σο Φεζηηβαινπνίεζε (Festivalisation), ε νπνία αληηπξνζσπεχεη ηε ζπκβνιηθή κεηαηξνπή ηνπ δεκφζηνπ ρψξνπ ζε ζπγθεθξηκέλν ρψξν πνιηηηζηηθήο θαηαλάισζεο (Van Elderen, 1997). 3.4 ύγρξνλν Πιαίζην ηωλ θεζηηβάι Παξά ηελ έιιεηςε πεγψλ ζρεηηθψλ κε ην πιήζνο ησλ θεζηηβάι πνπ δηεμάγνληαη παγθνζκίσο, ζχκθσλα κε νξηζκέλεο εθηηκήζεηο μεπεξλνχλ ηα Σα κηζά απφ απηά ραίξνπλ ζε θάπνην βαζκφ δηεζλνχο αλαγλψξηζεο (Scottish Arts Council, 2006). Αμηφινγν ηκήκα απηήο ηεο αγνξάο θαηέρνπλ ηα πνιηηηζηηθά θεζηηβάι πνπ θαιχπηνπλ πνιιαπιά θαιιηηερληθά πεδία θαη πξνβάιινπλ ηα ηνπηθά έζηκα θαη ηελ ηζηνξία αθήλνληαο ην ζηίγκα ηνπο. Σα ηειεπηαία 15 ρξφληα έρεη παξαηεξεζεί ζεκαληηθή αχμεζε ησλ πνιηηηζηηθψλ θεζηηβάι ζηηο πφιεηο ηεο Δπξψπεο θαη φρη κφλν. ην Ζλσκέλν Βαζίιεην ππνινγίδεηαη φηη πξαγκαηνπνηνχληαη πάλσ απφ 550 θεζηηβάι εηεζίσο, πέξαλ ησλ θαηά ηφπνπο εκεξήζησλ εθδειψζεσλ πνπ δηνξγαλψλνπλ 38

39 ζπγθεθξηκέλεο θνηλφηεηεο θαη ησλ θαξλαβαιηψλ (Allen & Shaw, 2001). χκθσλα κε κηα άιιε εθηίκεζε, ηα θεζηηβάι ηεο Βξεηαλίαο αλέξρνληαη ζε 900 εηεζίσο (Jones, 1993). Εεηήκαηα πνπ άπηνληαη ηεο πνιηηηθήο ησλ θεζηηβάι, ηνπ πξνγξακκαηηζκνχ, ηεο δηεχξπλζεο ηνπ θνηλνχ, ηεο βησζηκφηεηαο, ηεο δηνίθεζεο θαη ησλ ζρέζεσλ κε ηα κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο, κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ σο φςεηο ηεο ζπλνιηθήο πνιηηηζηηθήο παξαγσγήο ηεο Δπξψπεο, ε νπνία έξρεηαη έηζη ζην πξνζθήλην ηεο πνιηηηζηηθήο δξάζεο. Ζ κειέηε ησλ θεζηηβάι βξίζθεηαη ζην κεηαίρκην ηεο πνιηηηζηηθήο παξαγσγήο θαη ηεο έξεπλαο ηεο πνιηηηζηηθήο πνιηηηθήο ζήκεξα ζηελ Δπξψπε (Klaic, 2006). Χζηφζν, ν κε θεξδνζθνπηθφο πνιηηηζηηθφο ηνκέαο ζηηο δπηηθέο θνηλσλίεο πθίζηαηαη ξαγδαίεο αιιαγέο θαη ηα θεζηηβάι ιφγσ ηεο εμάξηεζεο θαη ηεο δηαζχλδεζήο ηνπο κε ηελ παγθφζκηα πνιηηηζηηθή νηθνλνκία είλαη επαίζζεηα ζε αιιαγέο (Scottish Arts Council, 2006). ηηο Ζ.Π.Α., νη ρψξνη αλαςπρήο πνιπάξηζκσλ πφιεσλ έρνπλ θαηαθιπζηεί απφ θεζηηβάι θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζαββαηνθχξηαθνπ θαη ησλ δηαθνπψλ, κε ηνπιάρηζηνλ λέα θεζηηβάι λα πξνζηίζεληαη εηεζίσο (Janiskee, 1996). ηελ Απζηξαιία, ηα θεζηηβάι, πνπ αλέξρνληαη ζε πεξίπνπ, εκθαλίζηεθαλ σο θνκκάηη ηεο απζηξαιηαλήο παξάδνζεο (Alomes, 1985). Οη πεξηζζφηεξεο πξσηεχνπζεο ηεο Απζηξαιίαο έρνπλ λα επηδείμνπλ θάπνην δηεζλέο θεζηηβάι ηέρλεο, ελψ νη πφιεηο ηεο πεξηθέξεηαο ρξεζηκνπνηνχλ φιν θαη πεξηζζφηεξν ηα θεζηηβάι ηέρλεο γηα λα πξνβάινπλ ηα ηαιέληα ηνπο θαη λα εληζρχζνπλ ην θχξνο ηεο πεξηνρήο (Hede & Rentschler, 2007). ηελ Αζία θαη ηε Μέζε Αλαηνιή, ηα θεζηηβάι αλαπηχζζνληαη σο θχξηα ηνπξηζηηθά θαη νηθνλνκηθά ζέιγεηξα θαη σο κέξνο ηεο ζηξαηεγηθήο αλάπηπμεο ησλ πφιεσλ νη νπνίεο πξνζπαζνχλ λα πνιηηνγξαθεζνχλ σο ππνινγίζηκεο δπλάκεηο ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο. Ζ Κίλα, γηα παξάδεηγκα, αλαβαζκίδεη ηηο πνιηηηζηηθέο ηεο ππνδνκέο ζε πφιεηο φπσο ην Πεθίλν, ε αγθάε, θαη ην Υνλγθ - Κνλγθ, ζηελ πξνζπάζεηά ηεο λα θαηαθηήζεη έλα κεγαιχηεξν κεξίδην ζηελ παγθφζκηα ηνπξηζηηθή αγνξά (Σhundering, 2006). ηε Νφηηα Αθξηθή ιακβάλνπλ ρψξα πεξίπνπ 85 θεζηηβάι εηεζίσο (Witepski, 2002). Ζ αθζνλία απηή επηδξά ζηε βησζηκφηεηα νξηζκέλσλ απφ απηά, θαζψο θαίλεηαη φηη νδεγεί ζε κηα «θεζηηβαιηθή θφπσζε», εμ αηηίαο ηεο νπνίαο απνδεηθλχεηαη φρη κφλν πεξίπινθε, αιιά θαη νηθνλνκηθά αζχκθνξε ε επηινγή παξαθνινχζεζεο ελφο θεζηηβάι (Zyl & Strydom, 2007). Γηα νξηζκέλνπο, ν πνιιαπιαζηαζκφο ησλ ηνπηθψλ θεζηηβάι δηθαηνινγείηαη ελ κέξεη απφ ηελ επηζπκία γηα αλαζεψξεζε ησλ ηνπηθψλ ηαπηνηήησλ ζην πιαίζην ηεο 39

40 πξνζπάζεηαο αλαραίηηζεο ηεο πνιηηηζηηθήο απνξξχζκηζεο πνπ ζπλδέεηαη κε ηελ παγθνζκηνπνίεζε (Quinn, 2003). Γηα θάπνηνπο άιινπο, κηα κεξίδα ησλ θεζηηβάι, φπσο ηα θαξλαβάιηα, απνηεινχλ εθθξάζεηο δηάζπαξησλ πνιηηηζκψλ θαη ηαπηνηήησλ θαη γίλνληαη πεξηζζφηεξν γλσζηά πέξα απφ ηα φξηα ησλ θνηλνηήησλ πνπ ηα θηινμελνχλ σο απνηέιεζκα ηεο πξνβνιήο ηνπο απφ ηνπο δηνξγαλσηέο, ηα κέζα καδηθήο επηθνηλσλίαο θαη ηα ηνπξηζηηθά γξαθεία, πνπ ζπκβάιινπλ ζηε δεκηνπξγία παγθφζκησλ θεζηηβάι (Long et al., 2004). Οη ηνπηθέο αξρέο ζεσξνχληαη θηλεηήξηα δχλακε απηήο ηεο αλάπηπμεο, θαζψο επηρεηξνχλ ζπρλά λα αμηνπνηήζνπλ ηηο επθαηξίεο πνπ παξνπζηάδνληαη ζην πεδίν ηνπ ηνπξηζκνχ πνπ ζπλδέεηαη κε ηα θεζηηβάι (Rolfe,1992). Ζ νηθνλνκηθή αλάπηπμε πεγάδεη απφ κηα ζρεηηθά κηθξή κεξίδα ησλ θεζηηβάι πνπ ιεηηνπξγνχλ σο εκπνξηθά εγρεηξήκαηα, κε ηε δξάζε κε θεξδνζθνπηθψλ ή θξαηηθψλ θνξέσλ, νη νπνίνη σο δηνξγαλσηέο δελ απνζθνπνχλ ζην θέξδνο (Mayfield & Crompton, 1995), αιιά επηδηψθνπλ κέζσ απηψλ ηελ παηδεία, ηελ ηφλσζε ηεο θνηλφηεηαο, ηελ αλαςπρή, ηελ πξνζέιθπζε πφξσλ θαη ηνλ ηνπξηζκφ (Hamilton et al.,1989). ην ζεκείν απηφ θξίλεηαη ζθφπηκν λα παξνπζηάζνπκε θαη ηελ άπνςε ησλ πνιέκησλ ησλ θεζηηβάι, νη νπνίνη ζεσξνχλ πσο ζηηο κέξεο καο νη δηνξγαλψζεηο απηέο δελ θάλνπλ ηίπνηα άιιν παξά λα εκπνξεπκαηνπνηνχλ θαη απιψο λα πξνζθέξνπλ εκπεηξίεο σο ζπζηαηηθφ ελφο κίγκαηνο πνπ πεξηιακβάλεη ζπλαηζζήκαηα, δξάζεηο θαη ζρέζεηο (Schmitt, 1999). Κάπνηνη κάιηζηα δελ δηζηάδνπλ λα ηζρπξηζηνχλ φηη ηα ζχγρξνλα θεζηηβάι αξρίδνπλ λα κνηάδνπλ «κηα απφ ηα ίδηα» θαη παξαπέκπνπλ ζε ζνχπεξ κάξθεη, φπνπ ην αγνξαζηηθφ θνηλφ πείζεηαη λα αγνξάζεη πνιηηηζκφ (Clark, 2004). Αξλεηηθέο επηπηψζεηο ησλ θεζηηβάι ζεσξνχληαη επίζεο, δηάθνξα θφζηε φπσο απμήζεηο ζηηο ηηκέο ησλ αγαζψλ θαη ησλ ππεξεζηψλ, απμεκέλν επίπεδν ζπλσζηηζκνχ, θπθινθνξηαθή ζπκθφξεζε θαη πξνβιήκαηα ζηάζκεπζεο (Jeong & Faulkner, 1996). ε ηειηθή αλάιπζε φκσο, πξνθχπηεη φηη ην θνηλσληθφ φθεινο ππεξηζρχεη ηνπ θνηλσληθνχ θφζηνπο, θπξίσο ιφγσ ηεο πεξηνξηζκέλεο ρξνληθήο ηνπο δηάξθεηαο (Gursoy et al, 2004). Δμεηάδνληαο ηελ εμέιημε ησλ θεζηηβάι δηεζλψο, παξαηεξνχκε ηηο εμήο ηάζεηο: Μεηάβαζε ησλ θεζηηβάι απφ κεκνλσκέλα ζεάκαηα, ζηελ έληαμή ηνπο ζε κηα νινθιεξσκέλε πξφηαζε ζηξαηεγηθήο κάξθεηηλγθ πξννξηζκψλ. 40

41 Πξνζέγγηζε ησλ θεζηηβάι απφ κηα νπηηθή γσλία κε έκθαζε ζηελ ηέρλε, ηελ αζηηθή αλάπηπμε θαη ηηο δεκηνπξγηθέο πφιεηο. Πνιιαπιαζηαζκφο ησλ εμεηδηθεπκέλσλ δηνξγαλσηψλ θαη ησλ δηεζλψλ νξγαλψζεσλ. ηαζεξή αχμεζε ησλ κεγάισλ πνιηηηζηηθψλ γεγνλφησλ (Πνιηηηζηηθή Πξσηεχνπζα, εηδηθέο εθζέζεηο ζεκαηηθά έηε θιπ.) θαη παξάιιεια εηζαγσγή λέσλ επαλαιακβαλφκελσλ θεζηηβάι. Μείσζε ηεο θξαηηθήο ρξεκαηνδφηεζεο ησλ θεζηηβάι, ζπγθξηηηθά κε άιιεο πεγέο ρξεκαηνδφηεζεο (ρνξεγίεο, πσιήζεηο εηζηηεξίσλ, πσιήζεηο εκπνξεπκάησλ θιπ.) (Scottish Arts Council, 2006). Δλδηαθέξνλ γηα ηηο πεξηβαιινληηθέο επηπηψζεηο ησλ θεζηηβάι θαη ηελ εθαξκνγή πξαθηηθψλ θηιηθψλ πξνο ην πεξηβάιινλ Δίδε εθδειώζεωλ ηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 70 εκθαλίδεηαη ε νξγάλσζε εθδειψζεσλ (events) σο πεδίν ηνπ ηνπξηζηηθνχ κάλαηδκελη, ελψ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80 απμάλεηαη εληαηηθά ε κειέηε ησλ εθδειψζεσλ ζε αθαδεκατθφ επίπεδν. Ζ κεγάιε αχμεζε ηνπ αθαδεκατθνχ ελδηαθέξνληνο γηα ηηο εθδειψζεηο, ζπλδέεηαη ζηελά µε ην ξφιν πνπ δηαδξακαηίδνπλ ζηελ πξνβνιή ηεο ηνπνζεζίαο ζηελ νπνία ιακβάλνπλ ρψξα. Έλα είδνο δειαδή, ελεξγνχ πξνβνιήο ηεο πεξηνρήο (civic boosterism) µέζσ ηνπ πνιηηηζκνχ (Loftman & Nevil 1996). Αλακθίβνια, απηφ απνηέιεζε ζεκαληηθφ πιαίζην δηακφξθσζεο εξεπλεηηθψλ εξσηεκάησλ γχξσ απφ ηα θεζηηβάι. Τπάξρνπλ δηαθνξεηηθνί ηξφπνη θαηεγνξηνπνίεζεο ησλ εθδειψζεσλ, φπσο µε βάζε ην κέγεζνο θαη ηε κνξθή ηνπο. Με βάζε ην κέγεζνο ηνπο θαηεγνξηνπνηνχληαη ζε: Mega events (Μεγάιεο θαη εκαληηθέο Δθδειψζεηο) Hallmark Events (Δθδειψζεηο ήκα Καηαηεζέλ)

42 Major Events (Μεγάιεο Δθδειψζεηο) Local or Community Events (Σνπηθέο ή Κνηλνηηθέο Δθδειψζεηο). Με βάζε ηε κνξθή ηνπο δηαθξίλνληαη ζε: Festivals (Φεζηηβάι) Sports Events (Αζιεηηθέο Δθδειψζεηο) Business Events (Δπαγγεικαηηθέο Δθδειψζεηο) ή αιιηψο MICE Events (Meetings - Incentives - Conventions - Exhibitions) Mega events Σα Mega events, νξίδνληαη σο επαλαιακβαλφκελεο ζεκαληηθέο εθδειψζεηο πεξηνξηζκέλεο δηάξθεηαο, πνπ ζπκβαίλνπλ θπξίσο γηα λα εκπινπηηζηεί θαη λα απμεζεί ε αλαγλψξηζε, ε ειθπζηηθφηεηα, θαη ε θεξδνθνξία ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ, βξαρππξφζεζκα ή/θαη καθξνπξφζεζκα (Ritchie, 1984). Σα Mega events είλαη ηφζν κεγάιεο εθδειψζεηο πνπ επεξεάδνπλ νιφθιεξεο νηθνλνκίεο θαη αληερνχλ ζηα δηεζλή κέζα ελεκέξσζεο. Πεξηιακβάλνπλ ηνπο Οιπκπηαθνχο Αγψλεο, ην Παγθφζκην Κχπειιν FIFA θαη ηηο ηεζλείο Δθζέζεηο θαη είλαη δχζθνιν γηα πνιιέο άιιεο θαηεγνξίεο εθδειψζεσλ λα δηεθδηθήζνπλ απηή ηελ θαηεγνξία. Σα Mega events απφ πιεπξάο κεγέζνπο ή ζεκαζίαο, ζεσξνχληαη απηά ηα νπνία απνθέξνπλ πςειά επίπεδα ηνπξηζκνχ, θάιπςε απφ ηα κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο, πξνζδίδνπλ θχξνο (prestige), ή νηθνλνκηθφ αληίθηππν γηα ηελ θνηλφηεηα ππνδνρήο (Getz, 2005). Ο Hall (1992) νξίδεη ηα Mega events, φπσο νη Γηεζλείο Δθζέζεηο θαη Δθδειψζεηο, ην Παγθφζµην Κχπειιν Πνδνζθαίξνπ, ή νη Οιπµπηαθνί Αγψλεο, σο γεγνλφηα ηα νπνία απεπζχλνληαη ξεηά ζηε δηεζλή ηνπξηζηηθή αγνξά θαη κπνξνχλ λα νλνκαζηνχλ Mega ιφγσ ηνπ κεγέζνπο ηνπο απφ ηελ άπνςε ηεο ζπκκεηνρήο, ηεο αγνξάο - ζηφρνπ, ην επίπεδν ηεο δεκφζηαο νηθνλνκηθήο ζπκκεηνρήο, ηηο πνιηηηθέο επηπηψζεηο, ηελ έθηαζε ηεο ηειενπηηθήο θάιπςεο, ηελ θαηαζθεπή ησλ εγθαηαζηάζεσλ, θαη ησλ επηπηψζεσλ ζηνλ νηθνλνκηθφ θαη θνηλσληθφ ηζηφ ηεο θνηλφηεηαο ππνδνρήο. 42

43 3.5.2 Hallmark Events Ο Ritchie (1984) νξίδεη ηα Hallmark Events σο ζεκαληηθέο εθδειψζεηο, πεξηνξηζκέλεο δηάξθεηαο, πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη είηε µία θνξά είηε πεξηζζφηεξεο, θαη ιακβάλνπλ ρψξα θπξίσο γηα λα δηαθεκίζνπλ ηελ ηνπνζεζία, λα εκπινπηίζνπλ ηελ ειθπζηηθφηεηα ηνπ πξννξηζκνχ θαη λα απμήζνπλ ηελ θεξδνθνξία ηνπ βξαρπρξφληα ή καθξνρξφληα. Απηέο νη εθδειψζεηο ζηεξίδνπλ ηελ επηηπρία ηνπο ζηε κνλαδηθφηεηα, ην θχξνο, ή ηε ζεκαζία ηεο ρξνληθήο ζηηγκήο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη µε ζθνπφ ηε δεκηνπξγία ελδηαθέξνληνο θαη πξνζνρήο. Παξαδείγκαηα Hallmark events είλαη ην Καξλαβάιη ζην Ρίν ληε Σδαλέηξν ηεο Βξαδηιίαο, ην October-fest ζην Μφλαρν ηεο Γεξκαλίαο, ελψ θάπνηεο εθδειψζεηο είλαη δπλαηφλ λα αθνξνχλ νιφθιεξε ηελ ρψξα, φπσο ην Tour de France (ν Γχξνο ηεο Γαιιίαο µε πνδήιαην). ήκεξα, πνιιέο πφιεηο έρνπλ δηακνξθψζεη πξνζεθηηθά ηελ εηθφλα ηνπο σο πξννξηζκνί εθδειψζεσλ, φπσο ην Δδηµβνχξγν ηεο θσηίαο (Prentice & Anderson, 2003) θαη ην Tamworth ζηελ Απζηξαιία (Gibson & Davidson, 2004). Ο Getz (2005) πεξηγξάθεη ηα Hallmark events σο πξνο ηελ ηθαλφηεηα ηνπο λα πξνζθέξνπλ αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα ζηηο θνηλφηεηεο πνπ ηα θηινμελνχλ. Σν Hallmark δειαδή, αθνξά µία εθδήισζε ε νπνία θαηέρεη ηέηνηα ζεκαζία ζε φξνπο παξάδνζεο, ειθπζηηθφηεηαο, πνηφηεηαο, ή πξνβνιήο, ψζηε λα πξνζθέξεη ζηνλ ηφπν φπνπ θηινμελείηαη, ζηελ θνηλφηεηα, ή ζηνλ πξννξηζκφ αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα. Δλψ ε ρξήζε ησλ Hallmark events σο κέζα πξνβνιήο κηαο πεξηνρήο έρεη δερζεί θξηηηθή (Boyle, 1997), ζεσξείηαη σο ζεηηθή εμέιημε γηα ηνπο εξεπλεηέο ηνπ ηνπξηζκνχ. Οη εθδειψζεηο απηέο ζεσξνχληαη σο έλα ζεκαληηθφ θίλεηξν ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ (Getz, 2008), θαη σο µία απνηειεζκαηηθή ελίζρπζε ηεο δηακφξθσζεο ηεο εηθφλαο ηνπ πξννξηζκνχ (Hall 1992, Ritchie 1984) Major Events Σα Major events ζεσξνχληαη σο εθδειψζεηο νη νπνίεο είλαη ηθαλέο, αλάινγα µε ηελ θιίκαθα θαη ην ελδηαθέξνλ ησλ κέζσλ καδηθήο ελεκέξσζεο, λα ζπγθεληξψλνπλ ζεκαληηθφ αξηζκφ επηζθεπηψλ, δεκνζηνγξαθηθή θάιπςε θαη νηθνλνκηθά νθέιε (Allen et al., 2008). ηε Μειβνχξλε, γηα παξάδεηγκα, δηνξγαλψλεηαη ην Australian Open tennis tournament θαη ην Australian Formula One Grand Prix, ηα νπνία ζεσξνχληαη ζεκαληηθά εηήζηα Major events. 43

44 3.5.4 Local or Community Events Πνιιέο θνηλφηεηεο θηινμελνχλ εθδειψζεηο ζηνρεχνληαο θπξίσο ζε ηνπηθνχο επηζθέπηεο θαη δηνξγαλψλνληαη θπξίσο γηα ιφγνπο θνηλσληθνχο θαη ςπραγσγηθνχο. Οη Σνπηθέο ή Κνηλνηηθέο Δθδειψζεηο ζπλαληψληαη ζρεδφλ ζε θάζε πφιε πξνζθέξνληαο έλα κεγάιν εχξνο σθειεηψλ, δεκηνπξγψληαο ην αίζζεκα ηεο εμέρνπζαο ζέζεο γηα ηελ θνηλφηεηα.. πκβάιινπλ, επίζεο, ζηελ έθζεζε ησλ αηφκσλ ζε θαηλνχξηεο ηδέεο θαη εκπεηξίεο, ελζαξξχλνπλ ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζε αζιεηηθέο θαη θαιιηηερληθέο δξαζηεξηφηεηεο, ελψ εληζρχνπλ ηελ αλνρή θαη ηελ πνηθηινκνξθία. Γηα απηνχο ηνπο ιφγνπο, ε ηνπηθή απηνδηνίθεζε ζηεξίδεη απηέο ηηο εθδειψζεηο σο µέζν ζηξαηεγηθήο αλάπηπμεο ηεο θνηλφηεηαο θαη ηεο θνπιηνχξαο ηεο (Allen et al, 2008). Ο Janiskee (1996) νξίδεη απηέο ηηο εθδειψζεηο σο εθδειψζεηο γηα ηελ ςπραγσγία ηεο νηθνγέλεηαο νη νπνίεο ζεσξνχληαη «ηδηνθηεζία» ηεο θνηλφηεηαο ιφγσ ηεο ρξήζεο εζεινληηθψλ ππεξεζηψλ, ηε ρξήζε δεκφζησλ ρψξσλ, φπσο δξφκνπο, πάξθα θαη ζρνιεία θαη ιεηηνπξγνχλ ππφ ηε δηεχζπλζε ησλ νξγαληζκψλ ηνπηθψλ απηνδηνηθήζεσλ ή µε θπβεξλεηηθψλ νξγαλψζεσλ. Ο Janiskee ζρνιηάδεη, επίζεο, φηη ηα ηνπηθά θεζηηβάι κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ θαη hallmark events πξνζειθχνληαο έηζη έλα κεγάιν αξηζκφ επηζθεπηψλ. Άιιε µία αλαπηπζζφκελε ππνθαηεγνξία ησλ ηνπηθψλ εθδειψζεσλ είλαη νη θηιαλζξσπηθέο εθδειψζεηο ζπγθέληξσζεο ρξεκάησλ. Αλ θαη απηέο νη εθδειψζεηο έρνπλ νηθνλνκηθνχο ζηφρνπο, ζεσξείηαη φηη αλήθνπλ ζηνλ µε θεξδνζθνπηθφ ηνκέα ηεο θνηλφηεηαο Festivals Ο ενξηαζηηθφο θαη επεηεηαθφο ραξαθηήξαο ησλ θεζηηβάι έρεη αλαγλσξηζηεί θαη έρεη βξαβεπηεί θαζψο πξνζθέξνπλ ζηνπο ηνπξίζηεο κηθξέο θαη ζχληνκεο εκπεηξίεο απφ ηελ ηνπηθή ηδηαηηεξφηεηα (Litvin & Fetter, 2006), δηαθνξεηηθέο πνιηηηζηηθέο εκπεηξίεο (Hall, 1992) θαη επθαηξίεο ζπκκεηνρήο ζε δηαθξηηηθέο, ζπιινγηθέο εκπεηξίεο (Getz, 1989). Χζηφζν, ππήξμε κηθξή πξνζπάζεηα ζρεηηθά µε ηελ ρξήζε εδξαησκέλσλ αληηιήςεσλ γηα ηα θεζηηβάι σο ζεκαληηθφ θνηλσληθφ θαη πνιηηηζηηθφ θαηλφκελν ην νπνίν ζπκκεηέρεη ζηε δηακφξθσζε ηεο ηαπηφηεηαο ελφο πξννξηζκνχ. Σα θεζηηβάι ζπγθεληξψλνπλ µηα ζεηξά δξαζηεξηνηήησλ γχξσ απφ έλα ζπγθεθξηκέλν ζέκα κέζα ζε έλα πεπεξαζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, δεκηνπξγψληαο έηζη εκπεηξίεο πνπ κπνξνχλ λα πξνζειθχζνπλ ζεκαληηθφ αξηζκφ ηνπξηζηψλ (Saleh & Ryan, 1993). Σα 44

45 θεζηηβάι είλαη µία έθθξαζε ηεο αλζξψπηλεο δξαζηεξηφηεηαο ζπλεηζθέξνληαο πεξηζζφηεξν ζηελ θνηλσληθή θαη πνιηηηζηηθή δσή ηνπ αηφκνπ. πλδένληαη επίζεο, φιν θαη πεξηζζφηεξν µε ηνλ ηνπξηζκφ δεκηνπξγψληαο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη έζνδα γηα ηηο πφιεηο πνπ ηα θηινμελνχλ. Σα θεζηηβάι εμεηάδνληαη θπξίσο απφ ηε ζθνπηά ηνπ κάξθεηηλγθ πξννξηζκνχ, ηεο αζηηθήο αλάπηπμεο, ηνπ ηνπξηζκνχ θαη πην πξφζθαηα απφ ηελ πιεπξά ησλ θνηλσληθψλ αιιαγψλ πνπ επηθέξνπλ (Picard & Robinson, 2006). Ο πην θνηλφο ηχπνο θεζηηβάι είλαη ηα θαιιηηερληθά θεζηηβάι, ηα νπνία κπνξεί λα πεξηιακβάλνπλ κηθηέο κνξθέο ηέρλεο. Σα πην δηαδεδνκέλα θεζηηβάι ηέρλεο είλαη ηα κνπζηθά. Άιινο έλαο ηχπνο θεζηηβάι ν νπνίνο ζεσξείηαη επξέσο δηαδεδνκέλνο είλαη απηφο ηεο γαζηξνλνκίαο θαη ηνπ θξαζηνχ. Σα θεζηηβάι απηά πεξηιακβάλνπλ απφ κεγάιεο εθδειψζεηο πνπ ιακβάλνπλ ρψξα ζε πξσηεχνπζεο κέρξη ηνπηθέο εθδειψζεηο, πξνσζψληαο ηνπηθέο θνπδίλεο. Σα θεζηηβάι απνηεινχλ πιένλ θπξίαξρν ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ πνιηηηζηηθνχ ηνπίνπ ηεο θνηλσλίαο, δηαδξακαηίδνληαο δσηηθφ ξφιν αλάπηπμεο ηεο βηνκεραλίαο ησλ εθδειψζεσλ (Allen et al., 2008) Sports Events Οη αζιεηηθέο εθδειψζεηο απνηεινχλ έλα ζεκαληηθφ θαη αλαπηπζζφκελν θνκκάηη ηεο βηνκεραλίαο ησλ εθδειψζεσλ πεξηθιείνληαο απφ αηνκηθά ζπνξ κέρξη νκαδηθά. Ζ ηθαλφηεηα ηνπο λα πξνζειθχνπλ ηνπξίζηεο θαη κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο θαη λα επηθέξνπλ νηθνλνκηθέο σθέιεηεο, ζπλεηέιεζε ζην γεγνλφο λα απνηεινχλ µία απφ ηηο θπξηφηεξεο ζηξαηεγηθέο εθδειψζεηο ησλ θπβεξλήζεσλ θαη πξνγξακκάησλ ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ. Οη αζιεηηθέο εθδειψζεηο δελ παξάγνπλ σθέιεηεο µφλν ζηηο θπβεξλήζεηο θαη ηνπο νξγαληζκνχο απφ ηνπο νπνίνπο δηνξγαλψλνληαη, αιιά επεξγεηνχλ θαη ηνπο ζπκκεηέρνληεο, ελψ παξάιιεια πξνζθέξνπλ ςπραγσγία ζην θνηλφ (Allen et al. 2008) Business Events Άιιε µία θαηεγνξία ζηε βηνκεραλία ησλ εθδειψζεσλ είλαη νη επηρεηξεκαηηθέο εθδειψζεηο (MICE events). Ο ηνκέαο απηφο ραξαθηεξίδεηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηελ εζηίαζή ηνπ ζηελ επηρεηξεκαηηθή θαη εκπνξηθή ζθνπηά. Οη εθδειψζεηο απηνχ ηνπ ηχπνπ (ζπλαληήζεηο, ζπλέδξηα, εθζέζεηο) δηαδξακαηίδνπλ ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ ξφιν θαη ζηελ εκπνξηθή δξαζηεξηφηεηα αιιά θαη ζηελ πξνβνιή θαη ηελ αλάπηπμε ηνπ 45

46 ηνπξηζκνχ ησλ πφιεσλ φπνπ θηινμελνχληαη, µε απνηέιεζκα νη κεγάιεο πφιεηο λα δηαζέηνπλ πιένλ εληππσζηαθά ζπλεδξηαθά θέληξα θαη ρψξνπο εθζέζεσλ αιιά θαη εηαηξείεο νη νπνίεο αλαιακβάλνπλ ηελ νξγάλσζε θαη ηε δηάζεζε ησλ ρψξσλ (Getz, 2008). Οη Weber & Ladkin (2004) δηεξεχλεζαλ ηηο ηάζεηο ζηνλ θιάδν ησλ ζπλεδξίσλ ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ απμεκέλνπ ελδηαθέξνληνο ησλ θπβεξλήζεσλ γηα ηα νηθνλνκηθά νθέιε πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ιεγφκελε βηνκεραλία MICE (Meetings, Incentives, Conventions and Events/ Exhibitions). Οη Yoo & Weber (2005), θαζψο θαη νη Lee & Back (2005), αλαθέξνληαη ζε δηάθνξεο αγνξέο ησλ business events, φπσο νη ζπλεηαηξηζηηθέο (association), νη εηαηξηθέο (corporate) ζπλαληήζεηο, νη ζπλαληήζεηο νκάδσλ µε θνηλά ελδηαθέξνληα (affinity-group), θαζψο θαη ζε δηαδηθαζίεο θαη θξηηήξηα επηινγήο ηεο πφιεο θαη ηνπ ρψξνπ αιιά θαη ζε νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο. 3.6 Παξάγνληεο επηηπρίαο ελόο θεζηηβάι Ζ επηηπρία ελφο θεζηηβάι βαζίδεηαη ζηελ επίηεπμε θαη δηαηήξεζε κηαο ζηαζεξήο πνηφηεηαο ζηνρεχνληαο ζηε δηαζθάιηζε ηεο αμίαο ηεο επσλπκίαο ηνπ. Απηφ ρηίδεηαη κε ηνλ ζπλδπαζκφ εκπλεπζκέλνπ νξάκαηνο, απνηειεζκαηηθήο εγεζίαο θαη δηνίθεζεο, ηζρπξήο δεκηνπξγηθήο δηαδηθαζίαο, επξεκαηηθήο επηθνηλσλίαο θαη κάξθεηηλγθ θαη αλάιεςεο θηλδχλνπ (Scottish Arts Council, 2006). Έκθαζε δίλεηαη ζηηο πςειήο πνηφηεηαο εκπεηξίεο πνπ αμηνινγνχληαη απφ ηνπο επηζθέπηεο, έηζη ψζηε λα ππάξρεη απμεκέλε πηζαλφηεηα λα επαλαιάβνπλ ηελ επίζθεςε ηνπο, αιιά θαη λα ηελ ζπζηήζνπλ ζην θηιηθφ ηνπο πεξηβάιινλ (Lee et al., 2007). Οη κάλαηδεξ επηηπρεκέλσλ θεζηηβάι ππνζηεξίδνπλ φηη κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ, ην θχξην πξντφλ ηνπο δελ έρεη ππνζηεί ζεκαληηθή δηαθνξνπνίεζε (Klaic et al., 2005). Δπηηπρεκέλα θεζηηβάι, σο εθ ηνχηνπ, ζεσξνχληαη εθείλα πνπ αληηζηέθνληαη ζηε θζνξά ηνπ ρξφλνπ θαη έρνπλ ηελ ηθαλφηεηα λα πξνζαξκφδνληαη ζην ζηαζεξφ ή δπλακηθφ πεξηβάιινλ ηεο πεξηνρήο ζηελ νπνία πξαγκαηνπνηνχληαη (Klaic et al., 2005). Παξάγνληεο πνπ θαζνξίδνπλ ηελ επηηπρία ελφο θεζηηβάι ζεσξνχληαη ε πξνζήισζε ζε ζπγθεθξηκέλν ζηφρν, νη εγεηηθέο ηθαλφηεηεο ησλ δηνξγαλσηψλ, ε αλάπηπμε ζρέζεσλ κε ηελ ηνπηθή θνηλφηεηα, ε δηαδηθαζία ιήςεο απνθάζεσλ, νη πεγέο ρξεκαηνδφηεζεο, θαζψο θαη ε θήκε θαη ηζηνξία ηνπ (Enson et al., 2007). ηελ θνξπθή ησλ επηηπρεκέλσλ θεζηηβάι, θαηαηάζζνληαη εθείλα πνπ παξάγνπλ ην δηθφ ηνπο πνιηηηζηηθφ θεθάιαην, ην νπνίν εθηηκάηαη βάζεη ησλ πξνγξακκάησλ, ησλ 46

47 παξαγσγψλ, ηεο πξνζέιθπζεο πνιηηηζηηθά εηεξφθιεησλ θαηεγνξηψλ θνηλνχ, ηεο δεκηνπξγίαο ή αλαθαίληζεο ππνδνκψλ γηα παξαζηαηηθέο θαη εηθαζηηθέο ηέρλεο θαη ηεο αλαθάιπςεο ηδηαίηεξσλ ζπλδπαζκψλ θαη ηαιέλησλ. ζνλ αθνξά, ηα πνιηηηζηηθά θεζηηβάι δηεζλνχο εκβέιεηαο, ε αμηνιφγεζε ηεο επηηπρίαο ηνπο δελ γίλεηαη κε βάζε ην πιήζνο ησλ επηζθεπηψλ, αιιά βάζεη ηνπ αληίθηππνχ ηνπο ζηνπο εηδηθνχο θαη ηνπο δηακνξθσηέο γλψκεο (Scottish Arts Council, 2006). Ζ επηηπρία ελφο θεζηηβάι κεηαθξάδεηαη θαη σο βαζκφο αληαπφδνζεο ζηελ θνηλφηεηα, ηνπο ρνξεγνχο θαη ηνλ ηφπν δηεμαγσγήο ηνπ (Dimmock & Tiyce, 2001). ρεηηθά κε ην θνηλφ ελφο θεζηηβάι, ππνζηεξίδεηαη φηη ε αθνζίσζε ηνπ ζε απηφ ζρεηίδεηαη κε ην βαζκφ ηθαλνπνίεζήο πνπ έρεη ιάβεη απφ ηηο εμήο παξακέηξνπο: πνηφηεηα ησλ εγθαηαζηάζεσλ, ζπκπεξηθνξά πξνζσπηθνχ, πεξηερφκελν πξνγξάκκαηνο, θαγεηφ, δηάζεζε θαη πνηφηεηα αλακλεζηηθψλ (ζνπβελίξ) θαη πξφζβαζε ζε ζρεηηθέο πιεξνθνξίεο (Lee et al., 2008). Ο ραξαθηεξηζκφο ελφο θεζηηβάι σο απνηπρεκέλνπ, κπνξεί λα ππνδειψλεη κηα ζεηξά απφ θαηαζηάζεηο δηαθνξεηηθήο κνξθήο, φπσο είλαη ε αληηκεηψπηζε κηαο ζεκαληηθήο θξίζεο, ε αλαβνιή ηεο δηεμαγσγήο ηνπ, ε επαλέλαξμε ηνπ θαηφπηλ πξνζσξηλήο δηαθνπήο ή αθφκα θαη ν αθαληζκφο ηνπ (Getz, 2002). Δπίζεο, ηα ζχγρξνλα θεζηηβάι κπνξεί λα ζεσξεζνχλ πξνβιεκαηηθά ζηελ πεξίπησζε πνπ ν ζθνπφο θαη ε ζπλέρεηα ηνπο δελ αθνξά ηνλ εκεξνινγηαθφ θχθιν ησλ ζηαζεξψλ γηνξηψλ (Evans, 2001). Ζ απνηπρία ελφο θεζηηβάι κπνξεί λα πξνέιζεη απφ αδπλακία πξνζαξκνγήο ζην πεξηβάιινλ ηνπ, φπσο ζηηο πεξηπηψζεηο εθείλεο πνπ δελ θαηαθέξλεη λα θεξδίζεη ην ελδηαθέξνλ θαη ηελ ππνζηήξημε ηεο ηνπηθήο θνηλφηεηαο ιφγσ πνιηηηζηηθνχ ράζκαηνο θαη έιιεηςεο ζπλδεηηθψλ θξίθσλ θαη δηνηθεηηθήο απνηειεζκαηηθφηεηαο. Χο ζεκαληηθφ εκπφδην εκθαλίδεηαη ζπρλά ε νηθνλνκηθή δπζηνθία, ε νπνία απνδεηθλχεηαη αξθεηέο θνξέο ζχκπησκα παξά αίηην. Βέβαηα, ππφ ηελ πξνυπφζεζε ηεο επαξθνχο ρξεκαηνδφηεζεο, πνιιά πξνβιήκαηα θαη θξίζεηο κπνξνχλ λα απνθεπρζνχλ ή λα κελ απνηειέζνπλ αληηθείκελν ηδηαίηεξνπ πξνβιεκαηηζκνχ (Getz, 2002). 3.7 Ο ξόινο ηωλ θεζηηβάι ζηελ ηνπηθή αλάπηπμε Σα θεζηηβάι γλσξίδνπλ ζεκαληηθή αχμεζε ζε παγθφζκηα θιίκαθα (Lee et al., 2004) θαη ζεσξνχληαη δηθαηνινγεκέλα ε ηαρχηεξα αλαπηπζζφκελε κνξθή ηνπξηζηηθψλ ζεακάησλ (Thrane, 2002), αιιά θαη έλα λέν ξεχκα ελαιιαθηηθνχ ηνπξηζκνχ, ην νπνίν 47

48 ζπκβάιιεη ζηελ αεηθφξν αλάπηπμε θαη βειηηψλεη ηηο ζρέζεηο κεηαμχ επηζθεπηψλ θαη ληφπηνπ πιεζπζκνχ (Getz, 1991). Απνηεινχλ θχξηα έθθξαζε ηεο νηθνλνκίαο ηεο εκπεηξίαο, πξνζθέξνπλ επθαηξίεο γηα δηαζθέδαζε θαη αλαςπρή, ζηηγκαηίδνπλ ηε κλήκε θαη ζπλεηζθέξνπλ ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία, (Long & Perdue, 1990). Χζηφζν, παξά ηνλ πνιιαπιαζηαζκφ ησλ θεζηηβάι, παξαηεξείηαη ζεκαληηθή πζηέξεζε ζε φξνπο κάλαηδκελη θαη αδπλακίεο σο πξνο ηελ αμηνπνίεζε αθξηβψλ κεζφδσλ κέηξεζεο θαη επηζηεκνληθψλ κειεηψλ (Getz & Frisby, 1988). ηελ πιεηνςεθία ηνπο ηα ζρεηηθά άξζξα είλαη πεξηγξαθηθά σο πξνο ηε θχζε ησλ θεζηηβάι, επηβεβαηψλνληαο φηη πξφθεηηαη γηα λέν αλαπηπζζφκελν εξεπλεηηθφ θιάδν (Formica, 1998). Δπηπιένλ, ελψ ην ελδηαθέξνλ γηα ηε δηεξεχλεζε ησλ θεζηηβάι απμάλεηαη θαη ε ζεκαηηθή πεξηνρή ησλ γεγνλφησλ αλαπηχζζεηαη θαη σξηκάδεη, ην πιήζνο ησλ εξεπλψλ παξακέλεη πεξηνξηζκέλν (Williams & Bowdin, 2007). Ο Καλαδάο θαη νη Ζλσκέλεο Πνιηηείεο, έρνπλ πξνβάδηζκα σο πξνο ην πιήζνο ησλ επηζηεκνληθψλ άξζξσλ πνπ αθνξνχλ ζηα θεζηηβάι, ελψ θαη ε Δπξψπε θαη ε Αζία έρνπλ εμαηξεηηθέο δπλαηφηεηεο αλάπηπμεο ιφγσ ηεο καθξνρξφληαο δηαζχλδεζήο ηνπο κε ηνλ πνιηηηζκφ. Σα θεζηηβάι ηεο Αθξηθήο, ηεο Νφηηαο Ακεξηθήο θαη ηεο Μέζεο Αλαηνιήο δελ παξνπζηάδνπλ ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ (Formica, 1998). ε κηα πξψηε πξνζπάζεηα αλαδήηεζεο ησλ ελλνηψλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ζεκειίσζε ησλ θεζηηβάι, εληνπίδνπκε ηε γλψζε, ηελ απζεληηθφηεηα, ην πάζνο, ηελ εηθφλα, ηελ αλάκλεζε, ηελ επαλάιεςε, ηνλ θίλδπλν θαη ηελ εκπνξηθή αμηνπνίεζε (Robertson et al., 2007). Σα θεζηηβάι πνηθίιινπλ ζεκαληηθά ζε δεηήκαηα φπσο ε ζηνρνζεζία, ην πεξηερφκελν θαη ε ηνπνζεζία (Kim et al., 2002). Έηζη, απαηηείηαη ιεπηφο ρεηξηζκφο ζηηο κεζφδνπο ζπιινγήο ησλ δηάθνξσλ παξακέηξσλ, ζηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ δεδνκέλσλ, ζηηο κεζφδνπο εθηίκεζεο ησλ επηδξάζεσλ θαη ζηνλ ηξφπν αμηνιφγεζεο ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο αγνξάο πνπ ζα αμηνπνηεζνχλ γηα ηελ κειέηε ησλ νηθνλνκηθψλ, θνηλσληθψλ θαη δηνηθεηηθψλ επηδξάζεσλ ησλ θεζηηβάι (Uysal & Gitelson, 1994). Σν ζχλζεην απηφ πεδίν έξεπλαο πξνζεγγίδεηαη απφ δηαθνξεηηθέο ζθνπηέο: ηελ θνηλσληνινγηθή (Rao, 2001) ηελ νηθνλνκηθή (Thrane, 2002) ηεο ζπκκεηνρήο ζηελ αλαςπρή (Getz & Frisby, 1988) 48

49 ηεο θνηλσληθήο αλάπηπμεο (Janniskee & Drews, 1998) ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο (Mitchell & Wall, 1989) ησλ θηλήηξσλ παξαθνινχζεζεο (Backman et al, 1995). Ο Hall (1989) θαη ν Getz (2005) ηνλίδνπλ πσο θάζε εθδήισζε αζθεί θνηλσληθέο θαη πνιηηηζηηθέο επηξξνέο ζηνπο ζπκκεηέρνληεο, αιιά θαη ζηελ επξχηεξε θνηλφηεηα ππνδνρήο. Οη επηξξνέο απηέο αθνξνχλ ηελ θνηλή αληαιιαγή εκπεηξηψλ, ηελ αλαθάιπςε λέσλ δπλαηνηήησλ θαη ηε δηέγεξζε ηεο θαληαζίαο θαη ηεο δεκηνπξγηθφηεηαο. Οη κειέηεο πνπ εμεηάδνπλ ηηο νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο δειψλνπλ φηη ν θεζηηβαιηθφο ηνπξηζκφο κπνξεί λα σθειήζεη ηηο ηνπηθέο ηνπξηζηηθέο επηρεηξήζεηο πνπ ζρεηίδνληαη µε ηηο εθδειψζεηο, αιιά ε δεκηνπξγία εηζνδήκαηνο απφ κφλε ηεο δελ αξθεί (Yu & Turco, 2000). Αλ φκσο, ν θεζηηβαιηθφο ηνπξηζκφο ζπλεηζθέξεη ζηε βηψζηκε αλάπηπμε κηαο πεξηνρήο, ηφηε είλαη ινγηθφ λα δνζεί έκθαζε θαη λα αλαδεηεζεί έλα πην επξχ θάζκα σθειεηψλ γηα ηνλ ληφπην πιεζπζκφ θαη ηηο επηρεηξήζεηο. Σν κεγαιχηεξν θνκκάηη ηεο βηβιηνγξαθίαο εζηηάδεη ζηηο νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο. Σν γεγνλφο απηφ είλαη αλακελφκελν, θαζψο ηα θεζηηβάι ελζσκαηψλνληαη φιν θαη πεξηζζφηεξν ζηα αζηηθά θαη πνιηηηθά πξνγξάκκαηα πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο. Αξρηθά, ην αθαδεκατθφ ελδηαθέξνλ επηθεληξσλφηαλ ζηνλ ηνκέα ηεο δηαρείξηζεο θαη ησλ νηθνλνκηθψλ. Απφ πνιχ λσξίο ππήξρε έληνλνο πξνζαλαηνιηζκφο πξνο ηελ θαηαλφεζε ησλ επηπηψζεσλ ησλ εθδειψζεσλ, θαη άξρηζαλ λα ζεσξνχληαη σο δηαθξηηέο νληφηεηεο µε δπλαηφηεηα άζθεζεο ζεηηθψλ θαη αξλεηηθψλ επηξξνψλ ζε ζπλαθή πεξηβάιινληα. Μηα ζεκαληηθή θαη ηζρπξή δεκνζηνπνίεζε, ήηαλ ε αλαγλψξηζε ηνπ Ritchie (1984), κηαο ζεηξάο επηπηψζεσλ πνπ ζρεηίδνληαη µε απηφ πνπ απνθάιεζε hallmark events. Αλ θαη πξνζδηφξηζε έλα επξχ θάζκα, ε πιεηνςεθία ησλ κεηαγελέζηεξσλ εξεπλψλ επηθέληξσζαλ ηελ πξνζνρή ηνπο ζηελ αμηνιφγεζε ησλ νηθνλνκηθψλ επηπηψζεσλ, κηα εμέιημε, ελ κέξεη, εκπλεπζκέλε απφ ηελ πξαγκαηηθφηεηα ηεο πφιεο θαη ηηο πεξηθεξεηαθέο αλάγθεο ηεο θπβέξλεζεο γηα λα δηθαηνινγήζεη ηηο επελδχζεηο αλαπηπμηαθψλ ζηξαηεγηθψλ ζε θεζηηβάι (Burgan & Mules 2001, Crompton & McKay 1994, Dwyer et al., 2000, Mules & McDonald 1994). Ήδε απφ ην 1989, αλαγλσξίδεηαη ε αλάγθε γηα πεξεηαίξσ έξεπλα, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο πξφβιεςεο θαη ηεο ξχζκηζεο ησλ επηπηψζεσλ ησλ εθδειψζεσλ ζηελ θνηλφηεηα ππνδνρήο, θαζψο θαη ηελ πξνψζεζε ηεο αλάπηπμεο πνπ 49

50 ζπλδέεηαη µε ηηο εθδειψζεηο µε ηξφπν πνπ λα κεγηζηνπνηεί ηα νηθνλνκηθά, πεξηβαιινληηθά θαη θνηλσληθά νθέιε (Hall, 1989). Άιιεο ζπδεηήζεηο αθνξνχλ ηηο νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο ησλ εθδειψζεσλ θαη ηνλ ξφιν ηνπ θνηλνχ: ηη ζπκβαίλεη, δειαδή, ζε πεξίπησζε πνπ νη εθδειψζεηο πξνζειθχνπλ ηνπξίζηεο απφ άιιεο γεσγξαθηθέο πεξηνρέο ή ζπγθεληξψλνπλ µφλν ηνπηθνχο ζεαηέο. Οη Tyrrell θαη Johnston (2001), ππνζηεξίδνπλ φηη µία εθδήισζε κπνξεί λα έρεη ζεηηθφ νηθνλνκηθφ αληίθηππν ζηνλ ηνπξηζκφ ηεο δηνξγαλψηξηαο πεξηνρήο, αθφκα θαη αλ δελ πξνζειθχζεη ζεαηέο απφ άιιεο πεξηνρέο, θη απηφ γηαηί εάλ ε εθδήισζε δελ πξαγκαηνπνηνχληαλ ζηνλ ηφπν ηνπο, ηφηε νη θάηνηθνί ζα ηαμίδεπαλ ζε άιιε πεξηνρή γηα λα παξαθνινπζήζνπλ κηα παξφκνηα δηνξγάλσζε. Δπνκέλσο, έηζη εκπνδίδεηαη ε απψιεηα ρξεκάησλ, εθφζνλ ε ρξεκαηηθή ξνή μεθηλά θαη θαηαιήγεη ζε ηνπηθφ επίπεδν. Οη Lee θαη Taylor (2005) θαη νη Tyrrell θαη Johnston (2001), εμέηαζαλ ηηο αδπλακίεο πνπ αληηκεησπίδνπλ νη κειέηεο νηθνλνκηθψλ επηπηψζεσλ θαη θαηέιεμαλ ζην φηη µφλν νη άκεζεο δαπάλεο πνπ αλαινγνχλ ζε µία εθδήισζε ζα πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππφςε ζηε δηαδηθαζία ηεο εθηίκεζεο. Χζηφζν, νη Wood et al. (2006) ππνζηήξημαλ φηη ε εζηίαζε ζηα άκεζα νθέιε θαη ηηο δαπάλεο δελ παξάγεη µηα πιήξε εηθφλα. Παιαηφηεξεο πξνζπάζεηεο γηα ηε κέηξεζε ηνπ επηπέδνπ αλάπηπμεο, επηθεληξψζεθαλ ζηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε πνπ ππνδειψλεη ν ξπζκφο κεηαβνιήο ηνπ θαηά θεθαιήλ ΑΔΠ. Σα ηειεπηαία ρξφληα φκσο, έρεη εκθαληζηεί µία ηάζε πξνο µία βαζχηεξε εμέηαζε ησλ θνηλσληθν-νηθνλνκηθψλ θαη πεξηβαιινληηθψλ κεηαβιεηψλ (O'Sullivan & Jackson, 2002). Απηφ ζπρλά εληάζζεηαη ζηνλ αφξηζην φξν ηεο πνηφηεηαο δσήο. Δλψ νη ζχγρξνλεο αληηιήςεηο γηα ηελ αλάπηπμε εκπεξηέρνπλ ζπλήζσο ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε, δελ απνηεινχλ θαη αλάγθε ην ίδην δήηεκα. Απηφ δηθαηνινγείηαη, θαζψο ε νηθνλνκηθή αλάπηπμε κπνξεί λα πθίζηαηαη ηαπηφρξνλα µε ηε αχμεζε ηεο θηψρεηαο θαη ηελ χπαξμε αλεξγίαο θαη αληζφηεηαο (Warburton, 1998). Τπνζηεξίδεηαη φηη ε αλάπηπμε ζρεηίδεηαη κε ηελ αλζξψπηλε πξφνδν, ε νπνία επηηπγράλεηαη κέζα απφ ηε βειηίσζε ηνπ ηξφπνπ δσήο θαη ηελ αμηνπνίεζε ησλ επθαηξηψλ. Έξεπλεο έρνπλ δείμεη φηη νη ηνπηθέο αξρέο πνιιψλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ πξνσζνχλ ηνλ ηνπξηζκφ σο ζπκπιεξσκαηηθφ εηζφδεκα ζηελ παξαδνζηαθή ηνπο νηθνλνκηθή βάζε (Kottke 1988, Taylor et al., 1993). Αλαγλσξίδεηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν, φηη νη βξαρππξφζεζκεο εθδειψζεηο, φπσο ηα θεζηηβάι πνιηηηζηηθήο 50

51 θιεξνλνκηάο, δχλαηαη λα απνηειέζνπλ ζεκαληηθά ηνπξηζηηθά πξντφληα ελφο πξννξηζκνχ. Σέηνηνπ είδνπο εθδειψζεηο κπνξνχλ λα δεκηνπξγήζνπλ επθαηξίεο ζηελ θνηλνηηθή δξάζε, λα ζπκβάιινπλ ζηε δηακφξθσζε ζεηηθήο εηθφλαο γηα ηνλ πξννξηζκφ θαη λα ηνλψζνπλ ηελ ηνπξηζηηθή δήηεζε, αθφκα θαη ζε πεξηφδνπο ρακειήο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο (Ryan, 1998). Απηφ ην ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ γηα ηελ αλάδεημε ησλ νηθνλνκηθψλ επηδξάζεσλ, νδήγεζε ζε µηα έληνλε ζπδήηεζε πξνζαλαηνιηζκέλε πξνο ηηο εθδειψζεηο κεγάιεο θιίκαθαο, µε ηδηαίηεξε έκθαζε ζηηο αζιεηηθέο (Gibson et al., 2003). Οη αζιεηηθέο εθδειψζεηο σο «κεγάιεο επηρεηξήζεηο» απνηεινχλ έλα δηαρξνληθφ αληηθείκελν ζηε βηβιηνγξαθία (Getz, 2008). Δπίζεο, ηα Mega events, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ Οιπκπηαθψλ Αγψλσλ, ηνπ Παγθφζκηνπ Κππέιινπ ηεο FIFA, θαη νη αγψλεο αγσληζηηθψλ απηνθηλήησλ ζπγθεληξψλνπλ ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ. Οη κεγάιεο θιίκαθαο εθδειψζεηο έρνπλ ηφζν ζεηηθέο, φζν θαη αξλεηηθέο επηπηψζεηο (Quinn, 2006). Πνιιέο κειέηεο έρνπλ θαηαγξάςεη ζεηηθά απνηειέζκαηα. Σα πην ζεκαληηθά είλαη ε ελίζρπζε ηεο δηεζλνχο εηθφλαο ηεο θνηλφηεηαο ππνδνρήο θαη ε παξαγσγή βξαρππξφζεζκσλ θαη καθξνπξφζεζκσλ ξνψλ επηζθεπηψλ. Μεγάιε πξνζνρή έρεη δνζεί ζην πψο ηα θεζηηβάι κπνξνχλ λα αλαδηακνξθψζνπλ ηελ εηθφλα κηαο πφιεο (Jeong & Faulkner 1996), αλ θαη νη Boo θαη Busser (2006) ππνζηεξίδνπλ φηη ιίγεο κειέηεο έρνπλ εμεηάζεη εκπεηξηθά ην ξφιν ησλ εθδειψζεσλ ζηελ βειηίσζε ηεο εηθφλαο ηνπ πξννξηζκνχ θαη δίλνπλ ην έλαπζκα γηα πεξεηαίξσ έξεπλα ζην δήηεκα απηφ. Σε βηβιηνγξαθία απαζρνινχλ ηδηαίηεξα, νη εθδειψζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηα πιαίζηα ηεο αλαθήξπμεο κηαο πφιεο σο Δπξσπατθή Πνιηηηζηηθή Πξσηεχνπζα (European City of Culture, ECOC), ζρεηηθά µε ηα νθέιε πνπ πξνζθέξνπλ ζηνλ ηνπξηζκφ. Μία απφ ηηο πην ζπδεηεκέλεο πφιεηο πνπ έγηλε Δπξσπατθή Πνιηηηζηηθή Πξσηεχνπζα, είλαη ε Γιαζθψβε ην Απηφ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη κεηαηξάπεθε απφ κηα ζπάληα επηζθέςηκε θαη κεηαβηνκεραληθή πφιε ζε έλαλ δσληαλφ θαη ειθπζηηθφ πξννξηζκφ, απμάλνληαο δξακαηηθά ηελ εηζξνή ησλ ηνπξηζηψλ κεηά απφ εθείλε ηε ρξνληά (Bailey et al. 2004, Garcia 2005). Απφ πεξηβαιινληηθή ζθνπηά, ε δεκηνπξγία ππνδνκψλ, ε αλάπιαζε ησλ πφιεσλ θαη ε θιεξνλνκηά κηαο αλαλεσκέλεο πφιεο απνηειεί έλα μερσξηζηφ ζέκα. Οη κεγάιεο εθδειψζεηο ζεσξνχληαη θαηαιχηεο γηα ηελ αζηηθή αλάπιαζε, αλ θαη έρνπλ 51

52 δηαηππσζεί αλάκηθηα ζρφιηα γηα ηηο επηπηψζεηο ησλ αιιαγψλ πνπ πξνθαινχλ, φπσο ε ζπζζψξεπζε ρξεψλ γηα ηηο θνηλφηεηεο ππνδνρήο, αιιά θαη ε αιιαγή ηεο θαζεκεξηλφηεηαο ησλ θαηνίθσλ ιφγσ ησλ έξγσλ ππνδνκήο πνπ εθηεινχληαη θαη κπνξεί λα πξνθαινχλ δπζθνιίεο ζηε κεηαθίλεζε ηνπο θ.α. (Garcia, 2004). 52

53 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 4. ΥΕΣΙΒΑΛΙΚΟ ΣΟΤΡΙΜΟ ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 4.1 Ο ξόινο ηνπ ηνπξηζκνύ ζηελ ειιεληθή νηθνλνκία Ο ηνπξηζκφο γηα νξηζκέλεο ρψξεο ηνπ πιαλήηε απνηειεί ζεκαληηθή νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα, ν ξφινο δε πνπ δηαδξακαηίδεη ζηηο νηθνλνκίεο ηνπο, ζπρλά είλαη πξσηαγσληζηηθφο, θαζψο ζπκβάιεη θαζνξηζηηθά ζηελ νηθνλνκηθή ηνπο αλάπηπμε θαη πξφνδν. Μεηαμχ ησλ ρσξψλ απηψλ βξίζθεηαη θαη ε Διιάδα, αθνχ ε ζπκβνιή ηνπ ηνπξηζκνχ ζηε δηακφξθσζε ηνπ αθαζάξηζηνπ εγρψξηνπ πξντφληνο ηεο είλαη ζήκεξα ηεο ηάμεο ηνπ 16,4% πεξίπνπ, ζηα ζπλαιιαγκαηηθά έζνδα ηεο ηάμεο ηνπ 23,2%, ελψ ε ζπλνιηθή απαζρφιεζε ζηνλ ηνπξηζηηθφ θιάδν ( ζέζεηο εξγαζίαο), αληηζηνηρεί ζην 18,3% ησλ απαζρνινπκέλσλ, γεγνλφο πνπ ζεκαίλεη φηη ζπκβάιιεη ζηε δηακφξθσζε ηφζν ηνπ αθαζάξηζηνπ εζληθνχ πξντφληνο, φζν θαη ηνπ εγρψξηνπ πξντφληνο πεξηζζφηεξν απ φηη πνιινί άιινη θιάδνη ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο (ΔΣΔ, 2012). πγθξηλφκελνο ζε παγθφζκην επίπεδν, ν ειιεληθφο ηνπξηζκφο θαηαγξάθεη ηθαλνπνηεηηθέο επηδφζεηο. χκθσλα κε ηα ηειεπηαία δηαζέζηκα ζηνηρεία ηνπ Παγθφζκηνπ Οξγαληζκνχ Σνπξηζκνχ, ην 2012 ε Διιάδα ήηαλ 17ε ζε επίπεδν δηεζλψλ αθίμεσλ θαη 23ε ζε επίπεδν εζφδσλ. Παξάιιεια, ζχκθσλα κε ην Παγθφζκην Οηθνλνκηθφ Φφξνπκ (WEF) ην 2013, ε Διιάδα θαηέιαβε ηελ 32ε ζέζε κεηαμχ 140 ρσξψλ ζην Γείθηε Σαμηδησηηθήο θαη Σνπξηζηηθήο Αληαγσληζηηθφηεηαο, ελψ ζην Γεληθφ Γείθηε Αληαγσληζηηθφηεηαο βξηζθφηαλ κφιηο ζηελ 96ε. Ο ξφινο ηνπ ηνπξηζηηθνχ θιάδνπ κέζα ζηελ ηζηνξία δηαθνξνπνηείηαη αλάινγα κε ηε ξνή ησλ θνηλσληθν-νηθνλνκηθψλ εμειίμεσλ. Μεηά ην ηέινο ηνπ Β Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ θαη ηνπ εκθχιηνπ πνιέκνπ πνπ αθνινχζεζε, θαηαβιήζεθαλ πξνζπάζεηεο εθ κέξνπο ηεο πνιηηηθήο εγεζίαο γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ, θαζψο ζηνλ θιάδν απηφ είρε ήδε ζεκεησζεί ζεκαληηθή πξφνδνο ζηηο ππφινηπεο επξσπατθέο ρψξεο. Απφ ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 50, ε Διιάδα, άξρηζε λα πξνζειθχεη ην ελδηαθέξνλ ησλ μέλσλ ηνπξηζηψλ νινέλα θαη πεξηζζφηεξν. Μέρξη ηφηε, ε ηνπξηζηηθή θίλεζε ήηαλ πεξηνξηζκέλε, απνηεινχκελε θαηά θχξην ιφγν απφ έλα κηθξφ αξηζκφ ηνπξηζηψλ πςεινχ εηζνδεκαηηθνχ επηπέδνπ, πνπ ελδηαθεξφηαλ λα επηζθεθζεί ηα κλεκεία ηνπ αξραίνπ ειιεληθνχ πνιηηηζκνχ. Σα ζπλαιιαγκαηηθά έζνδα πνπ απνθφκηδε ηφηε ε 53

54 Διιάδα ήηαλ αζήκαληα, ελψ ν ηνπξηζκφο απνηεινχζε έλα κηθξφ κφλν κέξνο ηεο νηθνλνκηθήο ηεο δξαζηεξηφηεηαο (Σζάξηαο, 2010). ηε δηάξθεηα ηνπ δεχηεξνπ κηζνχ ηεο δεθαεηίαο ηνπ 50, ε ππνηίκεζε ηεο δξαρκήο ηνλ Απξίιην ηνπ 1953, απνηέιεζε θαζνξηζηηθφ παξάγνληα πξνζέιθπζεο ελφο κεγαιχηεξνπ αξηζκνχ ηνπξηζηψλ ζηελ Διιάδα, θαζψο έπαςε λα ζπγθαηαιέγεηαη αλάκεζα ζηνπο αθξηβφηεξνπο ηνπξηζηηθνχο πξννξηζκνχο. Καηά ηα πξψηα έηε κεηά ηελ ππνηίκεζε ηεο δξαρκήο, ην γεγνλφο φηη νη παξερφκελεο ηηκέο θηινμελίαο απμήζεθαλ ζπγθξηηηθά κε αξγνχο ξπζκνχο θαη ζε πεξηνξηζκέλε έθηαζε, θαη ε ζηαζεξφηεηα δηαηεξήζεθε γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα, δεκηνχξγεζε ζεκαληηθά νθέιε γηα ηελ Διιάδα. πγθεθξηκέλα, έθαλε δπλαηή ηελ πξνψζεζε ηεο Διιάδαο ζαλ έλα δεκνθηιή πξννξηζκφ δηαθνπψλ ζε πνιχ αληαγσληζηηθέο ηηκέο γηα πνιιά ρξφληα, αιιά ζπλέβαιε θαη ζηελ αλάπηπμε ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο θαη ηαπηφρξνλα ζηε δηεχξπλζε ηεο εμαγσγηθήο ηεο βάζεο (Ζγνπκελάθεο, 2000). Απφ ηα κέζα πεξίπνπ ηεο δεθαεηίαο ηνπ 70 κέρξη θαη ηε δεθαεηία ηνπ 90, ε αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ Διιάδα ζηεξίρζεθε απνθιεηζηηθά ζηνπο εμήο ηνπξηζηηθνχο πφξνπο: ηε γεσγξαθηθή ζέζε, ηηο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο, ηνπο αξραηνινγηθνχο ρψξνπο θαη ηα κλεκεία ηνπ αξραίνπ ειιεληθνχ πνιηηηζκνχ. Σελ πεξίνδν εθείλε, νη Ζ.Π.Α., ην Ζλσκέλν Βαζίιεην θαη νη εχπνξεο δπηηθνεπξσπατθέο ρψξεο απνηεινχζαλ ηηο θχξηεο δηεζλείο ηνπξηζηηθέο αγνξέο ηεο Διιάδαο (Κνληίηζε, 2010). χκθσλα κε ζηαηηζηηθέο ηνπ Παγθφζκηνπ Οξγαληζκνχ Σνπξηζκνχ, ην 1990 ε Διιάδα ζπγθαηαιεγφηαλ κεηαμχ ησλ είθνζη δεκνθηιέζηεξσλ ηνπξηζηηθψλ πξννξηζκψλ ζηνλ θφζκν. πγθεθξηκέλα, θαηείρε ηε 13ε ζέζε ζηελ παγθφζκηα θαηάηαμε, ελψ ν αξηζκφο ησλ δηεζλψλ ηνπξηζηψλ πνπ ηελ είραλ επηζθεθζεί αλεξρφηαλ πεξίπνπ ζε 8,9 εθαηνκκχξηα. Γέθα ρξφληα αξγφηεξα, ην 2000, ζπλερίδεη λα θξαηά ηε ζέζε ηεο κεηαμχ ησλ είθνζη δεκνθηιέζηεξσλ ηνπξηζηηθψλ πξννξηζκψλ ζηνλ θφζκν, ιακβάλνληαο φκσο ηε 14ε ζέζε ζηελ παγθφζκηα θαηάηαμε θαη κε ηνλ αξηζκφ ησλ δηεζλψλ ηνπξηζηψλ λα αλέξρεηαη πιένλ ζηα 13 εθαηνκκχξηα πεξίπνπ. Σα πξνβιήκαηα ηνπ ηνπξηζηηθνχ θιάδνπ ζηελ Διιάδα άξρηζαλ λα θαίλνληαη πνιχ πξηλ μεζπάζεη ε παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε. Ζ ηνπξηζηηθή ρξνληά ηνπ 2009 θαηέδεημε κηθξή κείσζε ηνπ αξηζκνχ ησλ δηαλπθηεξεχζεσλ ζηηο πεξηζζφηεξεο ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο ηεο ρψξαο, αιιά θαη ζεκαληηθή κείσζε ησλ εζφδσλ. Ζ Διιάδα, άξρηζα ζηαδηαθά λα ράλεη ην αληαγσληζηηθφ ηεο πιενλέθηεκα, θπξίσο ζε φηη αθνξά 54

55 ηε ζρέζε αμίαο-ηηκήο (value for money), ελψ ε δηαπξαγκαηεπηηθή ηθαλφηεηα ηνπ ειιεληθνχ πξντφληνο κεηψζεθε κε απνηέιεζκα ηελ πξνζέιθπζε ηνπ ππνβαζκηζκέλνπ θνηλσληθά θαη νηθνλνκηθά ηνπξίζηα (Κνληίηζε, 2010). Έηζη ινηπφλ, άξρηζε λα γίλεηαη επηηαθηηθή ε αλάγθε επαλαηνπνζέηεζεο ελφο πην ζχλζεηνπ θαη αλαβαζκηζκέλνπ πξντφληνο ζηηο δηεζλείο αγνξέο. Δλφο πξντφληνο πνπ λα απεπζχλεηαη ζε πην θηινζνθεκέλνπο, εθιεθηηθνχο θαη, βέβαηα, πην απαηηεηηθνχο επηζθέπηεο. 4.2 Ζ ζύγρξνλε πνιηηηθή γηα ηνλ ειιεληθό ηνπξηζκό Ζ Διιάδα, σο ρψξα ηεο Μεζνγεηαθήο δψλεο, δηαζέηεη πινχζην θπζηθφ θαη πνιηηηζηηθφ πινχην, ήπηεο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο, φκνξθεο παξαιίεο, γεσγξαθηθή πνηθηινκνξθία πνπ επηηξέπεη ζηνλ ηνπξίζηα λα δήζεη έλα ζπλδπαζκφ δηαθνξεηηθψλ εκπεηξηψλ θαη θηιφμελνπο αλζξψπνπο. πλεπψο, θαηέρεη δίθαηα έλα θνκκάηη ηεο παγθφζκηαο βηνκεραλίαο ηνπ ηνπξηζκνχ (ΔΣΔ, 2005). Θεηηθνί παξάγνληεο ζεσξνχληαη επίζεο, νη πξννπηηθέο γηα πεξαηηέξσ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ζηε Μεζφγεην, ε αλαπηπγκέλε μελνδνρεηαθή ππνδνκή, ε ζεκαληηθή βειηίσζε ζηηο βαζηθέο ππνδνκέο θαη ππεξεζίεο, θαζψο θαη ε παξαδνζηαθή αίζζεζε θηινμελίαο (Κνθθψζεο θ.ά., 2011). Κχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ειιεληθνχ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο απνηεινχλ ε εμάξηεζε απφ ζπγθεθξηκέλεο επξσπατθέο αγνξέο, ν καδηθφο ραξαθηήξαο ηνπ ηνπξηζκνχ, ε ζπγθέληξσζε ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζε νξηζκέλεο πεξηνρέο ηεο ρψξαο, θαζψο επίζεο ε έληνλε επνρηθφηεηα πνπ παξνπζηάδεη, κε ην 50% ησλ αθίμεσλ ησλ δηεζλψλ επηζθεπηψλ λα πξαγκαηνπνηνχληαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα Ηνπιίνπ επηεκβξίνπ. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηά νδεγνχλ ζηε δεκηνπξγία δπζκελψλ επηπηψζεσλ ζηελ απαζρφιεζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηνπ ηνπξηζηηθνχ ηνκέα, ζηε ρξήζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ θαη ζηε βησζηκφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ (ΤΠΔΥΧΓΔ, 2008). Έσο ην 1990 πεξίπνπ, ε ηνπξηζηηθή βηνκεραλία ηεο Διιάδαο ζηεξίρζεθε ζην ιεγφκελν κνληέιν «ήιηνο - ζάιαζζα», ην νπνίν απνηεινχζε ην ζπγθξηηηθφ ηεο πιενλέθηεκα, κε πιήξε έιιεηςε, σζηφζν, ελφο καθξνρξφληνπ ηνπξηζηηθνχ ζρεδηαζκνχ θαη κηαο ζηξαηεγηθήο αλάπηπμεο. πγθεθξηκέλα, νξηζκέλα ζηνηρεία πνπ ζπλζέηνπλ ην ηνπίν ησλ ηνπξηζηηθψλ ηεο δξαζηεξηνηήησλ είλαη ηα εμήο (Βαξβαξέζνο, 2000): 55

56 Ζ επηθξάηεζε ηνπ καδηθνχ θαη νξγαλσκέλνπ ηνπξηζκνχ, ρσξίο λα πξνβάιινληαη ηδηαίηεξα νη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, θαζψο νη κέρξη πξφζθαηα ηνπξηζηηθέο πνιηηηθέο θαη δξάζεηο απνζθνπνχζαλ ζηελ αχμεζε ηεο πνζφηεηαο ησλ ηνπξηζηψλ θαη φρη ζηελ πνηφηεηά ηνπο. Ζ ππέξκεηξε ζπγθέληξσζε ηεο δήηεζεο ησλ ηνπξηζηηθψλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ ζε κηα πεξηνξηζκέλε ρξνληθά πεξίνδν, κε ζεκαληηθέο επηπηψζεηο ζηελ πνηφηεηα ησλ δηαθνπψλ, ζηελ απφδνζε ησλ επελδχζεσλ, ζηελ απαζρφιεζε θαη ζηηο ηνπηθέο νηθνλνκίεο πνπ εμαξηψληαη άκεζα απφ ηελ άθημε ησλ ηνπξηζηηθψλ πιεζπζκψλ κφλν νξηζκέλνπο κήλεο ην ρξφλν. Ζ άληζε γεσγξαθηθή θαηαλνκή ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, κε ηελ παξάθηηα δψλε λα εκθαλίδεη ηδηαίηεξε ηνπξηζηηθή αλάπηπμε, ζε αληίζεζε κε ηηο αγξνηηθέο θαη νξεηλέο πεξηνρέο, νη νπνίεο πζηεξνχλ αθφκα θαη ζε βαζηθέο ππνδνκέο. Ο ρακειφο δείθηεο απνδνηηθφηεηαο κεηαμχ πξνζθεξφκελσλ ππεξεζηψλ ηηκψλ. Ζ πεξηβαιινληηθή αιινίσζε θαη ε αηζζεηηθή ππνβάζκηζε ησλ αξραηνινγηθψλ ρψξσλ, ησλ θπζηθψλ ηνπνζεζηψλ ησλ φκνξθσλ ηνπίσλ. Μάιηζηα, ε πξνθαηαξηηθή έθζεζε ηνπ Παγθφζκηνπ πκβνπιίνπ Σαμηδηψλ θαη Σνπξηζκνχ (WTTC, 2007) αλέθεξε ηξία βαζηθά εκπφδηα γηα ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε ηεο Διιάδαο. Απηά είλαη ε επνρηθφηεηα θαη ε αλάγθε γηα λέα πξντφληα, ε γξαθεηνθξαηία θαη ε ζρέζε πνηφηεηα-ηηκήο (value for money). Δπνκέλσο, ηα πξνβιήκαηα πνπ θαιείηαη λα αληηκεησπίζεη ε ηνπξηζηηθή πνιηηηθή ζηε ρψξα αθνξνχλ ηελ ππέξβαζε ηνπ νξίνπ αληνρήο πνιιψλ ηνπξηζηηθψλ πξννξηζκψλ, ηε ζπξξίθλσζε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ, ζε ζεκείν πνπ γίλεηαη ιφγνο γηα «απγνπζηηάηηθν ηνπξηζκφ», ηε ζπλερψο κεηνχκελε θαηά θεθαιή ηνπξηζηηθή δαπάλε, ηνλ πεξηνξηζκφ ηεο απαζρφιεζεο, ηε κείσζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ ηνπξηζηηθψλ επηρεηξήζεσλ θαη ηελ έληαζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ πξνβιεκάησλ, πνπ απεηιεί κε ππνβάζκηζε πνιινχο πξννξηζκνχο. Πξνθεηκέλνπ νη αξκφδηνη θνξείο λα πεξηνξίζνπλ ή, αλ είλαη δπλαηφ, λα εμαιείςνπλ ηηο αδπλακίεο πνπ αληηθεηκεληθά παξνπζηάδεη ην κνληέιν ηνπξηζκνχ πνπ έρεη πξνσζεζεί θαη θαζηεξσζεί ζηε ρψξα, επηθεληξψλνπλ ηελ ηνπξηζηηθή πνιηηηθή ηεο γχξσ απφ νξηζκέλνπο βαζηθνχο άμνλεο δξάζεο. Πην ζπγθεθξηκέλα, απηνί πεξηιακβάλνπλ (Κνθθψζεο θ.ά., 2011): 56

57 Σελ αλαβάζκηζε θαη αλάπηπμε ησλ ηνπξηζηηθψλ πξννξηζκψλ, κε δηαθνξεηηθέο δξάζεηο γηα ηνπο αλαπηπγκέλνπο, αλαπηπζζφκελνπο θαη εηδηθνχο ηνπξηζηηθνχο πξννξηζκνχο (λεζηά θαη νξεηλέο πεξηνρέο). Σελ ελζάξξπλζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη ηεο θαηλνηνκίαο, κε ζθνπφ ηελ αλαβάζκηζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο. Σελ πξνψζεζε θαη πξνβνιή ηνπ ειιεληθνχ ηνπξηζκνχ, βάζεη ηεο επηζηεκνληθήο έξεπλαο, ηεο αλάιπζεο ησλ αγνξψλ-ζηφρσλ θαη ησλ πξνηηκήζεσλ ηνπο θαη ησλ ηάζεσλ ζηε δηεζλή αγνξά. Σελ εθαξκνγή ζχγρξνλσλ κεζφδσλ παξαθνινχζεζεο, δηαρείξηζεο θαη αμηνιφγεζεο ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο, ψζηε λα εληνπίδνληαη έγθαηξα νη αδπλακίεο θαη νη αλάγθεο ηνπ. Σελ αλάπηπμε ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ, κε ζηφρν ηνλ εκπινπηηζκφ ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο, ηε δηάρπζε ηεο ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο ζην γεσγξαθηθφ ρψξν θαη ηελ άκβιπλζε ηεο επνρηθφηεηαο. Σελ νκαιή ζπλεξγαζία κεηαμχ φισλ ησλ εκπιεθφκελσλ θνξέσλ (θξαηηθφο κεραληζκφο, ηνπηθή θνηλσλία θιπ). Σελ δηαρείξηζε ηνπ ηνπξηζκνχ ζε εζληθφ, αιιά θαη ζε ηνπηθφ ή πεξηθεξεηαθφ επίπεδν, ιακβάλνληαο ππφςε ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά θάζε ηφπνπ. Οη ζπγθεθξηκέλεο ελέξγεηεο πξέπεη λα ελζσκαησζνχλ ζε έλα νινθιεξσκέλν ζρέδην δξάζεο κε ζηξαηεγηθφ ραξαθηήξα, ψζηε λα πξνθχςνπλ ηα επηζπκεηά απνηειέζκαηα, θαζψο ν ηνπξηζηηθφο ηνκέαο επεξεάδεη θαη επεξεάδεηαη απφ φινπο ηνπο ππφινηπνπο θιάδνπο ηεο πνιηηηθήο δσήο, φπσο ηνλ πνιηηηζκφ, ηηο κεηαθνξέο, ηε λαπηηιία, ην εκπφξην, ηελ πνιενδνκία-ρσξνηαμία, ην πεξηβάιινλ, ηε γεσξγία-θηελνηξνθία-αιηεία, ηελ ελέξγεηα θ.ιπ. (Κνθθψζεο θ.ά., 2011). Γίλεηαη, επνκέλσο, θαηαλνεηφ φηη ε ηνπξηζηηθή πνιηηηθή απνηειεί αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο γεληθφηεξεο αλαπηπμηαθήο πνιηηηθήο ηεο ρψξαο. ε ζρέζε κε ηε ζηξαηεγηθή αλάπηπμεο ηνπ ηνπξηζκνχ, έρνπλ νξηζηεί νξηζκέλνη ζηφρνη απφ ηνλ Διιεληθφ Οξγαληζκφ Σνπξηζκνχ (2009). Απηνί είλαη: 57

58 Ζ θαηά ηάμε κεγέζνπο αλαβάζκηζε ηεο πνηφηεηαο ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο πνπ ζπλζέηνπλ ην ηνπξηζηηθφ πξντφλ θαη ε δηαηήξεζε ηνπ επηπέδνπ ηεο πνηφηεηαο απηήο. Ζ ππνζηήξημε κηαο αληαγσληζηηθήο ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο. Ζ νξγάλσζε ηνπ ηνκέα ηεο πξνψζεζεο θαη ησλ πσιήζεσλ. Ζ δηακφξθσζε ησλ ππνδνκψλ πάλσ ζηηο νπνίεο κπνξεί λα αλαπηπρζεί ν ελαιιαθηηθφο ηνπξηζκφο. Ζ ελίζρπζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο κε ην πιενλέθηεκα ηνπ πνιηηηζηηθνχ απνζέκαηνο. Ο ηνπξηζηηθφο ηνκέαο ζηελ Διιάδα ζπλέβαιε ζεκαληηθά ζηελ νηθνλνκηθή ηεο αλάπηπμε. Γπζηπρψο, φκσο, αλαπηχρζεθε έρνληαο θχξην γλψκνλα, φρη ηελ εμαζθάιηζε βησζηκφηεηαο, αιιά ην γξήγνξν θαη άκεζν νηθνλνκηθφ φθεινο, ρσξίο ζπγθεθξηκέλν ζρεδηαζκφ. πλεπψο, δεκηνπξγήζεθε έλα πιήζνο ζνβαξψλ θαη, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο, κε αλαζηξέςηκσλ επηπηψζεσλ, εμαηηίαο ηεο έληαζεο ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη ηεο ηδηαηηεξφηεηαο ησλ ηφπσλ ππνδνρήο. Σν γεγνλφο απηφ θαη ε γξήγνξε εμάπισζε ηνπ καδηθνχ ηνπξηζκνχ, νδήγεζε ζηελ αλάγθε ζέζπηζεο θεληξηθήο πνιηηηθήο γηα ηε δηαρείξηζε ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη ζηξνθήο ζε ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ. Άιισζηε, ην ζχλνιν ησλ ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκάησλ ηεο ρψξαο ηελ θαζηζηνχλ κνλαδηθή ζηνλ παγθφζκην ηνπξηζηηθφ ράξηε σο πξνο ηηο δπλαηφηεηεο αλάπηπμεο ησλ πεξηζζνηέξσλ απφ ηηο ζχγρξνλεο κνξθέο ηνπξηζκνχ θαη κάιηζηα πςειψλ απαηηήζεσλ. 4.3 Ο θεζηηβαιηθόο ηνπξηζκόο ζηελ Διιάδα ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80, ν αξηζκφο ησλ θεζηηβάι ζηελ Διιάδα παξνπζίαζε κεγάιε αχμεζε, φηαλ ε θπβέξλεζε απνθάζηζε λα βαζίζεη ηελ πνιηηηζηηθή ηεο πνιηηηθή ζηελ απνθέληξσζε θαη ηελ ηνπηθή πνιηηηζηηθή αλάπηπμε. Οη ρξεκαηηθνί πφξνη πνπ αθνξνχζαλ πνιηηηζηηθά έξγα θαηεπζχλζεθαλ απεπζείαο ζηελ Σνπηθή Απηνδηνίθεζε κε απνηέιεζκα νη δεκνηηθέο αξρέο λα δξαζηεξηνπνηεζνχλ εληαηηθά ζηελ εθπφλεζε πνιηηηζηηθψλ πξνγξακκάησλ, φπνπ ηα θεζηηβάι θαηείραλ θεληξηθή ζέζε, ρσξίο απηφ λα ζεκαίλεη φηη ν αξηζκφο ηνπο ζπκβάδηδε πάληα κε ηελ πνηφηεηα (Konsola, 1998). 58

59 Σε δεθαεηία ηνπ 90 δφζεθε κηα λέα ψζεζε ζηελ πνιηηηζηηθή δσή ησλ πφιεσλ ηεο πεξηθέξεηαο κε ηε ιεηηνπξγία ηνπ Δζληθνχ Πνιηηηζηηθνχ Γηθηχνπ Πφιεσλ, ην νπνίν δεκηνπξγήζεθε κε ζθνπφ λα ηδξχζεη ζεζκνχο πςεινχ θχξνπο ζε επηιεγκέλεο πφιεηο κεζαίνπ κεγέζνπο (Κνλζφια & Ησαλλίδεο, 2005). Παξά ηελ πεξηνξηζκέλε επηηπρία ηνπ ζεζκνχ, άθεζε αμηφινγε θιεξνλνκηά ζε νξηζκέλεο πφιεηο, κε ραξαθηεξηζηηθφηεξα παξαδείγκαηα ηα θεζηηβάι ηνπ Βφινπ θαη ηεο Καιακάηαο. Μηα αθφκε ζεκαληηθή επθαηξία γηα δηνξγάλσζε θεζηηβάι κεγάιεο θιίκαθαο, απνηέιεζε ε αλάιεςε ηνπ ηίηινπ ηεο Πνιηηηζηηθήο Πξσηεχνπζαο ηεο Δπξψπεο απφ ηε Θεζζαινλίθε ην 1997 θαη ηελ Πάηξα ην Χζηφζν, ε πξαγκαηηθφηεηα δηέςεπζε ηηο πξνζδνθίεο γηα δηεζλή πξνβνιή ησλ δπν απηψλ πξννξηζκψλ. Σα ηειεπηαία ρξφληα παξαηεξείηαη ζπλερηδφκελε αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ θεζηηβάι πνπ δηνξγαλψλνληαη ζηελ Διιάδα. Δλψ δελ έρεη ππνινγηζηεί ν αθξηβήο αξηζκφο ιφγσ ηεο κε θαηαγξαθήο ηνπο, πξέπεη λα είλαη πνιχ κεγάινο, δεδνκέλνπ φηη νη πεξηζζφηεξνη δήκνη δηνξγαλψλνπλ θάπνηνπ είδνπο θεζηηβάι. Χζηφζν, ηα θεζηηβάι ηα νπνία έρνπλ επξχηεξε δεκνζηφηεηα θαη δηεζλή πξνζαλαηνιηζκφ, είλαη νιηγάξηζκα θαη πξέπεη λα ιάβεη θαλείο ππφςε φηη απηά ιακβάλνπλ ρψξα ζηελ Αζήλα θαη ηε Θεζζαινλίθε, φπσο θαη ηα πεξηζζφηεξα θεζηηβάι πνπ ραξαθηεξίδνληαη απφ έλα ηνικεξφ θαη θαηλνηφκν ραξαθηήξα. Ο ζπγθεληξσηηζκφο ηνπ ειιεληθνχ αζηηθνχ ζπζηήκαηνο, κε ηα δπν κεγάια κεηξνπνιηηηθά θέληξα λα έρνπλ θπξίαξρν ξφιν ζε θάζε ηνκέα νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, αληαλαθιάηαη θαη ζηνλ πνιηηηζηηθφ ηνκέα. Οη πξνζπάζεηεο δεκηνπξγίαο ελφο βηψζηκνπ πνιηηηζηηθνχ ζεζκνχ ζηηο ππφινηπεο πεξηνρέο αληηκεησπίδνπλ έλα βαζκφ δπζθνιίαο, θαζψο νη εηαηξίεο, νη νξγαληζκνί θαη νη κεζάδνληεο (ζεαηξηθέο νκάδεο, θαιιηηέρλεο, παξαγσγνί θ.ιπ.), θαζψο θαη νη ρνξεγνί είλαη ζπγθεληξσκέλνη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ζηηο δχν κεγάιεο απηέο πφιεηο (Konsola & Karachalis, 2009). Χζηφζν, εκθαλίδεηαη έληνλε θηλεηηθφηεηα θαη ελδηαθέξνλ θαη απφ ηηο ππφινηπεο πεξηνρέο, νη νπνίεο πξνζπαζνχλ λα εηζέιζνπλ δπλακηθά ζηνλ πνιηηηζηηθφ ράξηε ηεο ρψξαο πξαγκαηνπνηψληαο αμηφινγα θεζηηβάι. Τπάξρεη κεγάιν πιήζνο δηνξγαλψζεσλ κε επξχ θάζκα ζεκάησλ. Παξαθάησ παξαζέηνπκε έλαλ πίλαθα κε νξηζκέλα απφ ηα πην επξέσο γλσζηά θεζηηβάι ζηελ Διιάδα, καδί κε ηηο ηζηνζειίδεο ηνπο γηα πεξεηαίξσ κειέηε (Πίλαθαο ) : 59

60 Πεξηνρή Ολνκαζία Ηζηνζειίδα Αζήλα Γηζλέο Φεζηηβάι Κηλεκαηνγξάθνπ «Νχρηεο Πξεκηέξαο» Αζήλα Rockwave Festival Αζήλα Athens Science Festival Αζήλα Διιάδα, Γηνξηή, Γεχζεηο Αζήλα Γηεζλέο Φεζηηβάι Θεάηξνπ Γξφκνπ Αζήλα, Δπίδαπξνο Φεζηηβάι Αζελψλ & Δπηδαχξνπ greekfestival.gr Αίγηλα Γηεζλέο Μνπζηθφ Φεζηηβάι Βφινο Γξάκα Γηεζλέο Μνπζηθφ Φεζηηβάι "Δπκέιεηα" Φεζηηβάι Σαηληψλ Μηθξνχ Μήθνπο Έβξνο πλάληεζε Νέσλ Άξδα ardasfestivalfans.blogspot.gr Θεζζαινλίθε Γηεζλήο Έθζεζε Θεζζαινλίθεο profile.helexpo.gr Θεζζαινλίθε Φεζηηβάι Νηνθηκαληέξ Θεζζαινλίθε Γεκήηξηα Θεζζαινλίθε Θεζζαινλίθε Γηεζλέο Φεζηηβάι Κηλεκαηνγξάθνπ Φεζηηβάι Γαιιφθσλνπ Κηλεκαηνγξάθνπ ηεο Διιάδνο Καβάια, Θάζνο Φεζηηβάι Φηιίππσλ philippifestival.gr Καιακάηα Γηεζλέο Φεζηηβάι Υνξνχ Καζηνξηά River Party riverparty.org Κέξθπξα Κνληζέξηα Ηνλίνπ Κηιθίο Γηεζλέο Φεζηηβάι Κνπθινζεάηξνπ & Παληνκίκαο Νάμνο Φεζηηβάι Νάμνπ Νάνπζα Γηεζλέο Φεζηηβάι Κηλεκαηνγξάθνπ Ναχπιην Φεζηηβάι Ναππιίνπ 60

61 Πεξηνρέο Πει/λήζνπ Γηεζλέο Φεζηηβάι Νηνθηκαληέξ Πεινπνλλήζνπ om Πηεξία Φεζηηβάι Οιχκπνπ festivalolympou.gr Ρέζπκλν Αλαγελλεζηαθφ Φεζηηβάι Ρφδνο Μεζαησληθφ Φεζηηβάι άκνο Samos Young Artists Festival αληνξίλε Φεζηηβάι Μεγάξνπ Γθχδε Υαιθηδηθή Sani Festival Πίλαθαο

62 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 5. ΠΕΡΙΟΦΗ ΜΕΛΕΣΗ Ζ πεξηνρή φπνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ε παξνχζα έξεπλα είλαη ε Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο. ην ζπγθεθξηκέλν θεθάιαην, παξνπζηάδνληαη ηα βαζηθφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο. 5.1 Γεωγξαθηθή Θέζε Ζ Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο αλήθεη ζην Γεσγξαθηθφ Γηακέξηζκα Πεινπνλλήζνπ θαη ζπλνξεχεη δπηηθά κε ηελ Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Αραΐαο, λφηηα κε ηελ Αξγνιίδα θαη ηελ Αξθαδία, αλαηνιηθά κε ηελ Αηηηθή, ελψ έλα ηκήκα ηνπ, ζηελ αλαηνιηθή πιεπξά ηνπ, βξέρεηαη απφ ηνλ αξσληθφ Κφιπν θαη έλα ηκήκα ηνπ, ζηε βφξεηα πιεπξά ηνπ, βξέρεηαη απφ ηνλ Κνξηλζηαθφ Κφιπν. ην Ννκφ Κνξηλζίαο αλήθνπλ θαη νη Νεζίδεο Αιθπνλίδεο (ππάγνληαη ζην Γήκν Λνπηξαθίνπ - Αγίσλ Θενδψξσλ), θαζψο θαη κεξηθέο αθαηνίθεηεο λεζίδεο ζηηο αθηέο ηνπ αξσληθνχ Κφιπνπ (Δηθφλα ). Δηθφλα Γηνηθεηηθή Γηάξζξωζε Με ην λφκν «Νέα Αξρηηεθηνληθή ηεο Απηνδηνίθεζεο θαη ηεο Απνθεληξσκέλεο Γηνίθεζεο Πξφγξακκα Καιιηθξάηεο» (2010), ζπζηάζεθε ε δηνηθεηηθή Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ, ε νπνία πεξηιακβάλεη ηνπο Ννκνχο Αξγνιίδνο, Αξθαδίαο, Κνξηλζίαο, Λαθσλίαο θαη Μεζζελίαο κε έδξα ηελ Σξίπνιε. Κάζε λνκφο απνηειεί δηνηθεηηθή πεξηθεξεηαθή ελφηεηα θαη θάζε πξσηεχνπζα λνκνχ απνηειεί έδξα ηεο αληίζηνηρεο 62

63 πεξηθεξεηαθήο ελφηεηαο. Έδξα ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο Κνξηλζίαο είλαη ην νκψλπκν αζηηθφ θέληξν ηεο Κνξίλζνπ, ε νπνία θηίζηεθε ζηε ζεκεξηλή ζέζε ην Οη λένη δηεπξπκέλνη Γήκνη απνηεινχληαη απφ ηνπο εμήο πξψελ «Καπνδηζηξηαθνχο», νη νπνίνη θαηαξγήζεθαλ: Γήκνο Κνξηλζίσλ κε έδξα ηε Κφξηλζν, απνηεινχκελνο απφ ηνπο πξψελ δήκνπο: Κνξηλζίσλ, αξσληθνχ, νιπγείαο, Άζζνπ Λεραίνπ θαη Σελέαο. Γήκνο ηθπσλίσλ κε έδξα ην Κηάην, απνηεινχκελνο απφ ηνπο πξψελ δήκνπο ηθπσλίσλ, ηπκθαιίαο θαη Φελενχ. Γήκνο Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο κε έδξα ην Ξπιφθαζηξν, απνηεινχκελνο απφ ηνπο πξψελ δήκνπο Δπξσζηίλεο θαη Ξπινθάζηξνπ. Γήκνο Βέινπ Βφραο κε έδξα ην Εεπγνιαηηφ, απνηεινχκελνο απφ ηνπο πξψελ δήκνπο Βέινπ θαη Βφραο. Γήκνο Λνπηξαθίνπ - Αγίσλ Θενδψξσλ κε έδξα ην Λνπηξάθη, απνηεινχκελνο απφ ηνπο πξψελ δήκνπο Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο θαη Αγίσλ Θενδψξσλ. ην δήκν Νεκέαο δελ επήιζε θακία αιιαγή (Υάξηεο ). Υάξηεο

64 Ο Υάξηεο παξνπζηάδεη ηε ζεκεξηλή δηνηθεηηθή δηάξζξσζε ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο Κνξηλζίαο. Υάξηεο Γεωκνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά Υαξαθηεξηζηηθφ ηεο κνξθνινγίαο ηεο Πεξηθέξεηαο Πεινπνλλήζνπ είλαη νη κεγάινη νξεηλνί ηεο φγθνη - 50,1% ηεο έθηαζεο - νη νπνίνη θαηαιακβάλνπλ ην θεληξηθφ ηεο ηκήκα, ελψ κφλν ην 19,9% είλαη πεδηλφ θαη ην 30% εκηνξεηλφ, θπξίσο ζηηο παξαζαιάζζηεο πεξηνρέο φπνπ ζρεκαηίδνληαη αξθεηέο πεδηάδεο. Χζηφζν, παξά ην κηθξφ πνζνζηφ ησλ πεδηλψλ εθηάζεσλ, ε Πεξηθέξεηα δηαζέηεη κεξηθέο απφ ηηο πην εχθνξεο πεξηνρέο ηεο ρψξαο, φπσο ν Αξγνιηθφο θάκπνο θαη ν θάκπνο ηεο Κνξηλζίαο. H Κνξηλζία θαιχπηεη ζπλνιηθή έθηαζε km 2. Μνξθνινγηθά, ην 18,3% αλήθεη ζηελ πεδηλή δψλε, ην 22,5% ζηελ εκηνξεηλή δψλε θαη ην ππφινηπν 59,2% ζηελ νξεηλή. Σα δάζε θαιχπηνπλ ην 53,6%, δειαδή κηα έθηαζε ζηξεκκάησλ, νη γεσξγηθέο θαιιηέξγεηεο ην 39% (πεξίπνπ ζηξέκκαηα) θαη ηα λεξά θαη έιε έλα κηθξφ πνζνζηφ 0,05%, δειαδή 850 πεξίπνπ ζηξέκκαηα. ην πνζνζηφ ησλ πδάησλ πξνζηίζεληαη νη ιίκλεο θαη ηα έιε. Πην ζπγθεθξηκέλα, ζηελ πεξηθεξεηαθή ελφηεηα Κνξηλζίαο ππάξρεη ε ιίκλε ηπκθαιία ζηξεκκάησλ, ε ιίκλε θξάγκαηνο Γφμα 475 ζηξεκκάησλ θαη ε ιίκλε Γαζίνπ Σξηθάισλ 100 ζηξεκκάησλ. Σα έιε ζηελ πεξηνρή θαιχπηνπλ κηα έθηαζε 505 ζηξεκκάησλ πεξίπνπ. Ο θπξηφηεξνο νξεηλφο φγθνο είλαη απηφο ηεο Κπιιήλεο (Εήξηαο) ζηελ Γπηηθή Κνξηλζία, ν νπνίνο αλαπηχζζεηαη ζε πςφκεηξα απφ 500m έσο 2.374m (Υάξηεο ). 64

65 Υάξηεο Πιεζπζκόο Ζ πεξηθεξεηαθή ελφηεηα Κνξηλζίαο έρεη πιεζπζκφ θαηνίθνπο κε βάζε ηελ απνγξαθή ηνπ πγθεληξψλεη πνζνζηφ 1,4% ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο θαη ε πιεζπζκηαθή ππθλφηεηα ηεο είλαη 63,48 άηνκα αλά ηεηξ. ρικ. Πξσηεχνπζα ηεο πεξηθεξεηαθήο ελφηεηαο είλαη ην νκψλπκν αζηηθφ θέληξν ηεο Κνξίλζνπ, κε κφληκνπο θαηνίθνπο (Πίλαθαο ). Πεξηθεξεηαθή Δλόηεηα Κνξηλζίαο: (2011) Γήκνη Πιεζπζκόο Έδξα Γ. Κνξηλζίσλ Κφξηλζνο Γ. Βέινπ - Βφραο Εεπγνιαηηφ Γ. Λνπηξαθίνπ - Αγίσλ Θενδψξσλ Λνπηξάθη Γ. Νεκέαο Νεκέα Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο Ξπιφθαζηξν Γ. ηθπσλίσλ Κηάην Πίλαθαο ηνλ Πίλαθα παξνπζηάδεηαη ν πιεζπζκφο ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ

66 Πεξηθεξεηαθή Δλόηεηα Κνξηλζίαο: (2001) Γήκνη Πιεζπζκόο Έδξα Γ. Άζζνπ-Λεραίνπ Πεξηγηάιη Γ. Αγίσλ Θενδψξσλ Άγηνη Θεφδσξνη Γ. Βέινπ Βέιν Γ. Βφραο Εεπγνιαηηφ Γ. Δπξσζηίλεο Γεξβέλη Γ. Κνξηλζίσλ Κφξηλζνο Γ. Λνπηξαθίνπ-Πεξαρψξαο Λνπηξάθη Γ. Νεκέαο Νεκέα Γ. Ξπινθάζηξνπ Ξπιφθαζηξν Γ. αξσληθνχ Αζίθηα Γ. ηθπσλίσλ Κηάην Γ. νιπγείαο νθηθφ Γ. ηπκθαιίαο Καιιηάλνη Γ. Σελέαο Υηιηνκφδη Γ. Φελενχ Γθνχξα Πίλαθαο Ζ Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο παξνπζηάδεη αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ηελ πεξίνδν Οη παξάγνληεο πνπ πηζαλφλ λα επεξέαζαλ ηα πιεζπζκηαθά κεγέζε ηεο Κνξηλζίαο είλαη ε ζπγθξηηηθά κε ηηο ππφινηπέο πεξηνρέο ηεο Πεινπνλλήζνπ θαιχηεξε πξφζβαζε πξνο ηνπο εζληθνχο νδηθνχο άμνλεο, ε γεηηλίαζε ηεο κε ηελ Αζήλα θαη ε βειηίσζε ησλ ππνδνκψλ κεηαθνξάο απφ θαη πξνο ην πνιενδνκηθφ ζπγθξφηεκα ησλ Αζελψλ, θαζψο θαη ε αλεπηπγκέλε παξαγσγηθή ηεο βάζε. Ζ γεηηλίαζε ινηπφλ, κε ηελ Αηηηθή θαη ε κείσζε ηνπ ρξφλνπ κεηαθνξάο πξνο ηελ πξσηεχνπζα, ηφζν κε ηελ νινθιήξσζε ηνπ ζχγρξνλνπ απηνθηλεηφδξνκνπ Αζήλαο Κνξίλζνπ, φζν θαη κε ηελ αλάπηπμε ηνπ πξναζηηαθνχ ζηδεξφδξνκνπ κε ηελ ζχλδεζε Αζήλα Κηάην, απνηεινχλ ζεκαληηθά ζηνηρεία γηα ηελ αχμεζε, αιιά θαη ηελ ζπγθξάηεζε ηνπ πιεζπζκνχ ζηελ πεξηνρή. 66

67 5.5 Σνκείο Οηθνλνκηθήο Γξαζηεξηόηεηαο Πξωηνγελήο Σνκέαο Ο πξσηνγελήο ηνκέαο ηεο πεξηθέξεηαο Πεινπνλλήζνπ δηαηεξεί έλα πνιχ ζεκαληηθφ κέγεζνο ηεο νηθνλνκηθήο δσήο ηεο. Ζ Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ ζπκκεηείρε ην 2009 θαηά 9,5% ζηελ Αθαζάξηζηε Πξνζηηζέκελε Αμία ηνπ πξσηνγελή ηνκέα ηεο ρψξαο θαη πεξίπνπ θαηά 6,3% ζηε ζπλνιηθή Πεξηθεξεηαθή Αθαζάξηζηε Πξνζηηζέκελε Αμία. Ζ Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ βξίζθεηαη ζηελ πξψηε ζέζε αλάκεζα ζε φιεο ηηο Πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο, αλαθνξηθά κε ην κεξίδην ηεο απαζρφιεζεο ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα. πγθεθξηκέλα, απνξξνθά ην 29,4% ηνπ απαζρνινχκελνπ πιεζπζκνχ, φηαλ ν κέζνο φξνο ηεο ρψξαο αλέξρεηαη κφιηο ζην 12,5% (ΔΛ.ΣΑΣ., 2011). ην ζχλνιν ησλ γεσξγηθψλ εθηάζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο Πεινπνλλήζνπ, ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηεο ΔΛ.ΣΑΣ. (2005), θπξηαξρνχλ νη δελδξψδεηο θαιιηέξγεηεο (62,6%) θαη αθνινπζνχλ νη ινηπέο εθηάζεηο (18,9%), νη νπνίεο πεξηιακβάλνπλ νηθνγελεηαθνχο ιαραλφθεπνπο, ιηβάδηα θαη βνζθφηνπνπο, θπηψξηα, άιιεο πνιπεηείο θπηείεο θαη αγξαλαπαχζεηο. Αξθεηά κεγάιν κέξνο φκσο ησλ γεσξγηθψλ εθηάζεσλ ηεο Πεξηθέξεηαο θαηαιακβάλεηαη θαη απφ εηήζηεο θαιιηέξγεηεο (12,5%). Μεγάιεο εθηάζεηο εηήζησλ θαιιηεξγεηψλ εληνπίδνληαη ζηελ Κνξηλζία (26,3% ησλ αληίζηνηρσλ θαιιηεξγεηψλ), ε νπνία θαηέρεη ηηο πεξηζζφηεξεο εθηάζεηο ζηηο νπνίεο θαιιηεξγνχληαη ακπέιηα θαη ζηαθηδάκπεια ζηελ Πεινπφλλεζν (66,7% ησλ αληίζηνηρσλ θαιιηεξγεηψλ). ηνλ Πίλαθα (5.5.1.), παξνπζηάδεηαη ε θαηαλνκή γεσξγηθψλ εθηάζεσλ ζε βαζηθέο ρξήζεηο (ζε ρηι. ζηξέκκαηα) γηα ην έηνο ύλνιν Πεξηθέξεηαο Πεινπνλλήζνπ Πεξηθεξεηαθή Δλόηεηα Κνξηλζίαο Δηήζηεο θαιιηέξγεηεο % 26,35% Ακπέιηα θαη ζηαθηδάκπεια % 66,67% Γελδξώδεηο θαιιηέξγεηεο % 11,83% 67

68 Λνηπέο εθηάζεηο % 16,56% Πεγή: ΔΛ.ΣΑΣ.(2011) Πίλαθαο ηελ Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ παξάγεηαη ζεκαληηθή αμία ηεο θπηηθήο παξαγσγήο ηεο Διιάδαο. χκθσλα κε ηα ηειεπηαία δηαζέζηκα ζηνηρεία ηεο ΔΛ.ΣΑΣ. (2007), ε πεξηθέξεηα είλαη ε πέκπηε κεγαιχηεξε παξαγσγφο ηεο ρψξαο, θαζψο ζε απηή παξάγεηαη ην 10,5% ηεο ζπλνιηθήο αμίαο ηεο θπηηθήο παξαγσγήο ηεο ρψξαο. πγθεθξηκέλα, ε Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ είλαη ε κεγαιχηεξε παξαγσγφο πεξηθέξεηα λσπψλ θξνχησλ, εζπεξηδνεηδψλ, ηξνπηθψλ θξνχησλ, ζηαθπιηψλ θαη θξαζηνχ θαη ε δεχηεξε κεγαιχηεξε παξαγσγφο βξψκεο θαη κεηγκάησλ δεκεηξηαθψλ, ειαηνχρσλ ζπφξσλ θαη θαξπψλ, παηάηαο, θξνχησλ θαη ειαηνιάδνπ. ην επίπεδν ηεο παξαγσγήο ζε ηφλνπο, κε βάζε ηα ηειεπηαία δηαζέζηκα ζηνηρεία ηεο ΔΛ.ΣΑΣ. (2009), δηαθξίλεηαη ε ζεκαληηθφηεηα ηεο παξαγσγήο δελδξνθνκηθψλ πξντφλησλ (π.ρ. πνξηνθάιηα, βεξίθνθα), ακπεινπξγηθψλ πξντφλησλ θαη θεπεπηηθψλ θαιιηεξγεηψλ. Αλαιπηηθά ζηνηρεία παξαγσγήο ησλ θπξηφηεξσλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ ηεο Πεξηθέξεηαο παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα πνπ αθνινπζεί, θαζψο θαη ε ζπκκεηνρή ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο Κνξηλζίαο ζην ζχλνιν ηεο παξαγσγήο ηεο Πεξηθέξεηαο. Παξαηεξνχκε πσο ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά ζηελ Κνξηλζία εκθαλίδεη ε παξαγσγή ακπεινπξγηθψλ πξντφλησλ θαη φζπξησλ. Καηεγνξία Πξνϊόληνο / Πξνϊόλ Παξαγωγή Πεινπνλλήζνπ (ζε ηόλνπο) Πνζνζηό ζην ζύλνιν ηεο Διιάδαο Π.Δ. Κνξηλζίαο πκκεηνρή ζην ζύλνιν ηεο παξαγωγήο ηεο Πεξηθέξεηαο Αξνηξαίεο θαιιηέξγεηεο Βξψκε ,10% 15,80% πγθαιιηεξγνχκελν θαιακπφθη 553 8,60% 16,30% Βξψζηκα ζπξηα Λαζνχξηα 49 14,30% 98% Κνπθηά 204 7,40% 28,90% Βηνκεραληθά Φπηά 68

69 Αξαρίδα (Φπζηίθη Αξάπηθν) ,40% 0,00% Κηελνηξνθηθά Φπηά Κηελνηξνθηθνί Καξπνί ,90% 35,30% Πεπνλνεηδή θαη παηάηεο Καξπνχδηα θαη Πεπφληα ,40% 2,40% Παηάηεο ,70% 6,00% Κεπεπηηθέο Καιιηέξγεηεο Κνπλνππίδηα ιάραλα ,10% 9,90% Σνκάηεο λσπήο ρξήζεο ,40% 13,00% Κξεκκχδηα μεξά ,10% 1,30% Μπάκηεο ,00% 4,10% Μειηηδάλεο ,50% 3,80% Φαζνιάθηα ρισξά ,70% 22,40% Κνινθπζάθηα ,80% 16,00% Άιια ιαραλνθνκηθά είδε ,70% 9,10% Ακπεινπξγηθά Πξντφληα Μνχζηνο ,40% 35,80% Δπηηξαπέδηα ζηαθχιηα ,10% 97,70% Κνξηλζηαθή ηαθίδα ,00% 46,90% ηαθίδα ζνπιηαλίλα ,00% 98,70% Γελδξνθνκηθά Πξντφληα Λεκφληα ,90% 45,00% Πνξηνθάιηα ,30% 0,80% Μαληαξίληα ,80% 2,00% Αριάδηα ,40% 19,30% Μήια ,50% 9,40% Βεξίθνθα ,90% 35,40% Καξχδηα ,20% 13,20% Δπηηξαπέδηεο ειηέο ,10% 0,20% 69

70 Διηέο ειαηνπνίεζεο ,50% 7,80% Διαηφιαδν (2007/2008) ,60% 11,60% Πεγή: ΔΛ.ΣΑΣ. Πίλαθαο Ζ ζπκβνιή ηεο Πεξηθέξεηαο ζηελ θηελνηξνθηθή δξαζηεξηφηεηα ηεο ρψξαο ππνιείπεηαη ηεο αληίζηνηρεο γεσξγηθήο. Ζ αμία ηεο δσηθήο παξαγσγήο ηεο ην 2007, ηελ θαηαηάζζεη ζηελ φγδνε ζέζε κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο ρψξαο, δηαηεξψληαο ην 7,3% ηεο ζπλνιηθήο αμίαο ησλ θηελνηξνθηθψλ πξντφλησλ πνπ παξάγεηαη ζηελ Διιάδα. Παξά ηαχηα ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί ην γεγνλφο φηη, ε Πεξηθέξεηα είλαη ε ηξίηε κεγαιχηεξε παξαγσγφο απγψλ. ην επίπεδν ηεο παξαγσγήο ζε ηφλνπο, ηα ηειεπηαία δηαζέζηκα ζηνηρεία ηεο ΔΛ.ΣΑΣ. (2009), παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα Απφ ηα ζηνηρεία ηνπ πίλαθα δηαθξίλεηαη ε ζεκαζία ηεο παξαγσγήο κειηνχ, απγψλ θαη ςαξηψλ εζσηεξηθψλ πδάησλ. Ζ Κνξηλζία εκθαλίδεη πςειά πνζνζηά ζηα απγά θαη ζην θξέαο. Καηεγνξία Πξνϊόληνο / Πξνϊόλ Παξαγωγή Πεινπνλλήζνπ (ζε ηόλνπο) Πνζνζηό ζην ζύλνιν ηεο Διιάδαο Π.Δ. Κνξηλζίαο: πκκεηνρή ζην ζύλνιν ηεο παξαγωγήο ηεο Πεξηθέξεηαο Κηελνηξνθηθά πξνϊόληα Γάια ,00% 13,70% Κξέαο (δώωλ θαη πνπιεξηθώλ) ,80% 21,10% Σπξί καιαθό ,70% 16,60% Βνύηπξν λωπό 92 6,00% 13,00% Βνύηπξν ζθιεξό 49 9,40% 18,40% Μαιιηά πξνβάηωλ 557 6,60% 18,90% Μέιη ,30% 8,70% Απγά (ρηι.ηεκ.) ,40% 61,60% Φάξηα εζωη. Τδάηωλ ,70% 0,00% Πεγή: ΔΛ.ΣΑΣ. Πίλαθαο

71 Σν κνλαδηθφ κηθξνθιίκα ηεο πεξηνρήο επηηξέπεη ηελ παξαγσγή πξντφλησλ πςειήο πνηφηεηαο, φπσο ην ιάδη, ην θξαζί, ηα ζηαθχιηα, ε Kνξηλζηαθή ζηαθίδα θαη ε ζνπιηαλίλα, πνπ είλαη δηεζλψο αλαγλσξίζηκα. Σν θξαζί ηεο Νεκέαο, πνπ έρεη πξνζηαηεπφκελε νλνκαζία πξνέιεπζεο (Π.Ο.Π.), έρεη ηελ πξνηίκεζε πνιιψλ απφ ηα θαιχηεξα εζηηαηφξηα ζε πνιιέο ρψξεο ηεο γεο. Ζ Κνξηλζηαθή ηαθίδα θαη ε ζνπιηαλίλα παξάγνληαη κε ηνπο θαλνληζκνχο θαη ηηο πξνδηαγξαθέο ηεο Δπξσπατθήο έλσζεο θαη είλαη αζθαιή πξντφληα πςειήο πνηφηεηαο. Σν ιάδη παξάγεηαη κε ζχγρξνλεο κεζφδνπο, πνπ δηαηεξνχλ αλαιινίσηα ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηα πνιχηηκα γηα ηελ πγεία ζπζηαηηθά ηνπ. Οη ζηαθίδεο ρσξίδνληαη ζε δχν θχξηεο θαηεγνξίεο, ηελ Κνξηλζηαθή θαη ηε ζνπιηαλίλα. Ζ Κνξηλζηαθή είλαη καχξε, πξνεξρφκελε απφ απνμήξαλζε καχξσλ ζηαθπιηψλ θαη ε ζνπιηαλίλα απφ ιεπθά ζηαθχιηα. Ζ καχξε ή Κνξηλζηαθή ζηαθίδα πήξε ην φλνκα ηεο απφ ηνπο Γάιινπο πνπ ηελ νλφκαδαλ «ζηαθίδα ηεο Κνξίλζνπ», επεηδή γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα ε Κνξηλζία ήηαλ ν θχξηνο ηφπνο παξαγσγήο θαη εμαγσγήο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ είδνπο. Ζ ζνπιηαλίλα (απφ ηε ιέμε «ζνπιηάλα») είλαη έλα είδνο ιεπθνχ ζηαθπιηνχ, ρσξίο θνπθνχηζηα, απφ ην νπνίν θηηάρλεηαη θαη ε νκψλπκε ζηαθίδα. Απηνχ ηνπ είδνπο ην ζηαθχιη έρεη δηαθξηηηθφ άξσκα θαη έληνλα γιπθηά γεχζε. Ζ ζνπιηαλίλα ζεσξείηαη φηη πξνέξρεηαη απφ ην Ηξάλ θαη απφ εθεί κεηαθέξζεθε ζηελ θνηιάδα ηνπ Έξκνπ θαη κεηά ζηε κχξλε. Πνιιέο ρψξεο ηεο Μεζνγείνπ θαιιηεξγνχλ εζπεξηδνεηδή, αλάκεζα ηνπο θαη ε Διιάδα, ε νπνία θαηέρεη ηελ 7ε ζέζε ζηελ Δπξψπε θαη ηελ 14ε παγθνζκίσο. Ζ Κνξηλζία είλαη αλάκεζα ζηηο πην ζεκαληηθέο πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο, πνπ αζρνινχληαη κε ηελ παξαγσγή εζπεξηδνεηδψλ, θπξίσο πνξηνθάιηα, ιεκφληα θαη καληαξίληα. Σα πνξηνθάιηα πνπ παξάγνληαη ζηελ Διιάδα είλαη πνιχ θαιήο πνηφηεηαο θαη κεγάιεο πνζφηεηεο εμάγνληαη ζε άιιεο ρψξεο, ελψ έλα άιιν κεγάιν κέξνο πξννξίδεηαη γηα ρπκνπνίεζε. Ζ θνξηλζηαθή βηνινγηθή γεσξγία απμάλεηαη κε γξήγνξνπο ξπζκνχο. Σν 1996 ππήξραλ κφιηο 20 βηνθαιιηεξγεηέο, ελψ ζήκεξα ππάξρνπλ 600 παξαγσγνί θαη βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελα ζηξέκκαηα. Σν 50% πεξίπνπ ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο είλαη ειηέο ελψ ηα ππφινηπα κνηξάδνληαη ζε είδε φπσο ακπέιηα, ζνπιηαλίλα, βεξίθνθα, ξνδάθηλα, θεπεπηηθά, κήια, αριάδηα, θνξηλζηαθή ζηαθίδα θαη εζπεξηδνεηδή. Απφ απηά, εμάγεηαη ζνπιηαλίλα, βεξίθνθα, εζπεξηδνεηδή, ιάδη θαη θξαζί. 71

72 Γεπηεξνγελήο Σνκέαο ηελ Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ, ε απαζρφιεζε ζην δεπηεξνγελή ηνκέα ην 2010, αληηπξνζσπεχεη ην 18,5% ηνπ ζπλνιηθά απαζρνινχκελνπ πιεζπζκνχ, κηα επίδνζε πνπ ηελ θαηαηάζζεη έβδνκε κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο ρψξαο, φηαλ ν κέζνο φξνο αλέξρεηαη ζην 19,7% (Eurostat, 2011). Σα βαζηθά αλαπηπμηαθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο Κνξηλζίαο είλαη ηα εμήο: απφ άπνςε νηθνλνκηθψλ ιεηηνπξγηψλ, απνηειεί ηκήκα ηνπ επξχηεξνπ νηθνλνκηθνχ ζπκπιέγκαηνο ηεο Αηηηθήο (Αζήλα Πεηξαηάο). Απφ απηήλ δηέξρεηαη ν νδηθφο άμνλαο Πάηξαο Αζήλαο Θεζζαινλίθεο Δπδψλσλ, ν νπνίνο αλήθεη ζηα δηεπξσπατθά νδηθά δίθηπα θαη ν ξφινο ηνπ είλαη θνκβηθήο ζεκαζίαο, δεδνκέλνπ φηη δηαζρίδεη ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο Διιάδαο, ελψλνληαο 6 πεξηθέξεηεο, 11 λνκνχο, 14 πφιεηο, 9 κεγάια ιηκάληα θαη 6 αεξνδξφκηα, ζπκβάιινληαο απνθαζηζηηθά ζηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε ηεο ρψξαο. ηελ Κνξηλζία δελ ππάξρνπλ ζεζκνζεηεκέλεο βηνκεραληθέο πεξηνρέο ή βηνκεραληθά πάξθα. Έρνπλ αλαπηπρζεί φκσο, άηππα βηνκεραληθέο θαη βηνηερληθέο δψλεο, θαηά κήθνο ησλ θχξησλ νδηθψλ αμφλσλ ηεο πεξηθεξεηαθήο ελφηεηαο, ζηηο πεξηνρέο ηνπ Λνπηξαθίνπ, ησλ Αγίσλ Θενδψξσλ, ηεο Κνξίλζνπ θαη ηνπ Κηάηνπ. Τπάξρνπλ 98 βηνκεραληθέο θαη βηνηερληθέο επηρεηξήζεηο, αλεμαξηήησο ηεο έδξαο ηνπο, νη νπνίεο έρνπλ ην ζχλνιν ηνπ παξαγσγηθνχ δπλακηθνχ ηνπο ή ηηο θχξηεο παξαγσγηθέο εγθαηαζηάζεηο ηνπο ζηελ Κνξηλζία. πκπεξηιακβάλνληαη εηαηξείεο δηαινγήο θαη ηππνπνίεζεο νπσξνθεπεπηηθψλ θαη άιισλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ, θηελνηξνθηθέο, ηρζπνθαιιηεξγεηψλ, επεμεξγαζίαο θχιισλ θαπλνχ, εθθφθθηζεο βάκβαθνο, εθδνηηθέο, παξαγσγήο ινγηζκηθνχ θαη άιισλ πξντφλησλ πιεξνθνξηθήο, επηζθεπήο θαη κεηαζθεπήο κεηαθνξηθψλ κέζσλ θαη κεραλψλ, θαζψο θαη αλαθχθισζεο. Αξθεηέο ζπλδπάδνπλ ηε βηνκεραληθή κε ηελ εκπνξηθή δξαζηεξηφηεηα. Σν 45,9% αζρνινχληαη κε ηελ παξαγσγή, επεμεξγαζία θαη ηππνπνίεζε ηξνθίκσλ θαη αγξνηηθψλ πξντφλησλ. Σξηηνγελήο Σνκέαο Ο ηξηηνγελήο ηνκέαο ζηελ Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ απνξξνθά ην 52,1% ηεο απαζρφιεζεο ηεο, γηα ην 2010 (έλαληη 67,8% ηνπ ηνκέα ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο), κηα επίδνζε πνπ ηελ θαηαηάζζεη ζηελ ελδέθαηε ζέζε κεηαμχ ησλ Πεξηθεξεηψλ ηεο ρψξαο. Με βάζε ηα ζηνηρεία ηεο ΔΛ.ΣΑΣ. (Μεηξψν Δπηρεηξήζεσλ 2007), ζηελ 72

73 Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ ην έηνο 2007 ιεηηνπξγνχζαλ επηρεηξήζεηο ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα κε εηήζην θχθιν εξγαζηψλ 5,7 δηζ. Δπξψ. Ο ηξηηνγελήο ηνκέαο ηεο Κνξηλζίαο, κε θπξίαξρε νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα ηνλ ηνπξηζκφ, αλαπηχζζεηαη θπξίσο ζηελ παξαιηαθή ηεο δψλε κε ζεκαληηθή παξαζεξηζηηθή θίλεζε ηνπο ζεξηλνχο κήλεο, αιιά θαη ζην νξεηλφ ηκήκα ηεο πνπ ηα ηειεπηαία ρξφληα αλαδεηθλχεηαη ζε ζεκαληηθφ ρεηκεξηλφ ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ Τπνδνκέο Μεηαθνξώλ Ληκάληα Τπάξρεη έλα κηθξφ ιηκάλη πνπ βξίζθεηαη ζηελ πφιε ηεο Κνξίλζνπ. Ζ έθηαζε ηνπ είλαη η.κ. θαη δηαζέηεη θηηξηαθέο εγθαηαζηάζεηο 500 η.κ.. Γηαζέηεη δχν πξνβιήηεο κε κήθνο 110 θαη 120 κέηξσλ αληίζηνηρα. Τπάξρεη κηθξή εκπνξεπκαηηθή θίλεζε, θπξίσο ησλ βηνκεραληψλ ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο ηεο Κνξηλζίαο θαη κεξηθψλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ. Λφγσ ηνπ Ηζζκνχ, ππάξρεη θαη ζρεηηθή ηνπξηζηηθή θίλεζε απφ θξνπαδηεξφπινηα (Δηθφλα ) Δηθφλα Μαξίλεο Τπάξρνπλ νη νξγαλσκέλεο καξίλεο Κηάηνπ, Ξπινθάζηξνπ θαη Κνξίλζνπ γηα ηα ζθάθε, πνπ πξνζθέξνπλ λεξφ, ξεχκα, εθνδηαζκφ ζθαθψλ θ.ά., φπσο επίζεο θαη ηα ιηκαλάθηα ζην Λνπηξάθη θαη ην Βξαράηη. ε γεληθέο γξακκέο, ε καξίλα ηεο Κνξίλζνπ παξέρεη θαιή πξνζηαζία θαη ν ππζκέλαο είλαη ιαζπψδεο. Σν εμσηεξηθφ ιηκάλη ζεσξείηαη επηθίλδπλν κε δπλαηνχο βνξεηαλαηνιηθνχο αλέκνπο. Ζ καξίλα ηνπ Κηάηνπ βξίζθεηαη ζηελ αλαηνιηθή πιεπξά ηεο πφιεο, ραξαθηεξηζηηθφ απνηειεί ν λαφο ηεο Μεηακφξθσζεο ηνπ σηήξνο, Μεηξφπνιε ηεο πφιεο, ν νπνίνο δεζπφδεη ζην ιηκάλη. 73

74 Πξνζθέξεη θαιή πξνζηαζία απφ ηνπο αλαηνιηθνχο θαη βνξεηαλαηνιηθνχο αλέκνπο. Μηθξή είλαη ε καξίλα ζην αλαηνιηθφ άθξν ηεο πφιεο ηνπ Ξπινθάζηξνπ. Γηαζέηεη θάπσο ζηελή είζνδν θαη απνηειείηαη απφ δχν ηκήκαηα. Οδηθνί Άμνλεο Ο ζεκαληηθφηεξνο νδηθφο άμνλαο είλαη ε λέα Δζληθή Οδφο Πάηξαο - Αζήλαο - Θεζζαινλίθεο Δπδψλσλ, ε νπνία αλήθεη ζηα ζχγρξνλα δηεπξσπατθά νδηθά δίθηπα θαη ν ξφινο ηεο είλαη λεπξαιγηθήο ζεκαζίαο, δεδνκέλνπ φηη δηαζρίδεη ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο Διιάδαο, ζπκβάιινληαο απνθαζηζηηθά ζηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε ηεο ρψξαο θαη ζπλεπψο θαη ηεο πεξηνρήο ηεο Κνξηλζίαο. Δπηπιένλ, ην ζχζηεκα νδηθψλ ζπλδέζεσλ ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο ηεο Κνξηλζίαο απνηειείηαη απφ: Σελ Παιαηά Δζληθή Οδφ Κνξίλζνπ Παηξψλ πνπ εμππεξεηεί ζην κεγαιχηεξν κέξνο ηηο ζπλδέζεηο ησλ νηθηζκψλ πνπ βξίζθνληαη ζηελ παξαιία ηνπ Κνξηλζηαθνχ Κφιπνπ κε ηελ Κφξηλζν, αιιά θαη κε ηελ Αζήλα γηα φζα ηνπιάρηζηνλ ρσξηά είλαη κεηαμχ ηνπ Κηάηνπ θαη ηεο Κνξίλζνπ. Σελ Δζληθή Οδφ Κνξίλζνπ Άξγνπο. Ο δξφκνο απηφο ζπλδέεηαη κε ηελ Δζληθή Οδφ Κνξίλζνπ Παηξψλ ζην χςνο ηεο Αξραίαο Κνξίλζνπ, φπσο θαη κε ηελ Παιαηά Δζληθή Οδφ Κνξίλζνπ Παηξψλ, κε αληζφπεδνπο θφκβνπο θαη κηθξνχ κήθνπο παξαθακπηήξηεο ζπλδέζεηο εθηφο απφ ηηο κέζσ Κνξίλζνπ ζπλδέζεηο. εκαληηθέο αξηεξίεο ζηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο Κνξηλζίαο είλαη θαη νη εμήο: Ζ επαξρηαθή νδφο Λνπηξαθίνπ Ηζζκνχ. Ζ επαξρηαθή νδφο Κνξίλζνπ Δμακηιίσλ νθηθνχ. Ζ επαξρηαθή νδφο Ίζζκησλ Δπηδαχξνπ. Ζ επαξρηαθή νδφο Αξραίαο Κνξίλζνπ Δμακηιίσλ Κάησ Βξχζεο Ίζζκησλ. Σν νδηθφ δίθηπν ζηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο Κνξηλζίαο είλαη γεληθά ζε θαιή θαηάζηαζε θαη δελ ππάξρνπλ ηδηαίηεξα πξνβιήκαηα ζε απηφ. Οη αλάγθεο γηα λέεο δηαλνίμεηο δξφκσλ, πξνθχπηνπλ θπξίσο ιφγσ λέσλ εγθξίζεσλ εληάμεσλ πεξηνρψλ ζηα πνιενδνκηθά ζρέδηα (Δηθφλα ). 74

75 Δηθφλα ηδεξνδξνκηθνί άμνλεο εκαληηθφ ξφιν ζηελ αλάπηπμε ηνπ βφξεηνπ κέξνπο ηεο Πεξηθέξεηαο Πεινπνλλήζνπ, έρεη δηαδξακαηίζεη ε ιεηηνπξγία ηνπ Πξναζηηαθνχ ηδεξφδξνκνπ πνπ ζπλδέεη ηελ Αηηηθή κε ην Κηάην (Δηθφλα ). Γηεμάγνληαη θαζεκεξηλά 6 δξνκνιφγηα κε ζπρλφηεηα δχν σξψλ. Ζ απφζηαζε Αζήλα Κηάην δηαξθεί 1 ψξα θαη 17 ιεπηά. Ο Πξναζηηαθφο έρεη ζπκβάιεη απνθαζηζηηθά ζηελ αζθαιή δηαθίλεζε εξγαδνκέλσλ, επηζθεπηψλ απφ θαη πξνο ηελ Πξσηεχνπζα, ζηελ πξνζέιθπζε πιεζπζκνχ γηα παξαζεξηζηηθή θαηνηθία θαη ζπλνιηθά ζηε ζπγθξάηεζε ηνπ πιεζπζκνχ ηεο Κνξηλζίαο. Αληίζεηα, ην ππφινηπν ζηδεξνδξνκηθφ δίθηπν ζηελ Πεινπφλλεζν έρεη εγθαηαιεηθζεί κε ειάρηζηεο εμαηξέζεηο ζηνλ βφξεην άμνλα. Παιαηφηεξα, ππήξρε ηξέλν πνπ ζπλέδεε ηελ Αζήλα κε ηελ Καιακάηα, κέζσ Σξίπνιεο, αιιά απφ ην 2010 ε γξακκή έρεη δηαθνπεί (φπσο θαη νη γξακκέο Πχξγνο - Καιακάηα, Καιακάηα Μεζζήλε θαη Κφξηλζνο Σξίπνιε - Ναχπιην). Σν ζηδεξνδξνκηθφ δίθηπν ζηελ Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ, έρεη ζπλνιηθφ κήθνο 300 ρικ., φκσο νη πεξηζζφηεξεο γξακκέο ηνπ δηθηχνπ ηνπ είλαη κνλήο θαηεχζπλζεο, δελ ππάξρνπλ αληζφπεδεο δηαβάζεηο θαη ππήξρε θαθή ράξαμε. 75

76 Δηθφλα Γηώξπγα ηεο Κνξίλζνπ Ζ Γηψξπγα ηνπ Ηζζκνχ, αλήθεη ζηα δηνηθεηηθά φξηα ηνπ Γήκνπ Λνπηξαθίνπ - Αγ.Θενδψξσλ. Με δηεζλή πξνβνιή θαη ραξαθηήξα, δηαζέηεη κνλαδηθφ ηνπίν θαη απνηειεί πέξαζκα πισηνχ θαη ρεξζαίνπ ηνπξηζκνχ πνπ θηλείηαη κεηαμχ Αδξηαηηθήο Θάιαζζαο, Ηνλίνπ θαη Αηγαίνπ Πειάγνπο, θαζψο θαη κεηαμχ Βνησηίαο, Αηηηθήο θαη Πεινπνλλήζνπ. Ο Ηζζκφο ηεο Κνξίλζνπ ππήξμε έλα θαηαζθεπαζηηθφ φλεηξν - πξφθιεζε πνπ θξάηεζε ρξφληα. Λφγσ ηεο γεσγξαθηθήο ηεο ζέζεο, ε Κφξηλζνο αλαδείρζεθε απφ ηελ αξραηφηεηα ζε ζπνπδαίν λαπηηθφ, εκπνξηθφ θαη πνιηηηζηηθφ θέληξν. Ζ δηάλνημε ηνπ Ηζζκνχ απνηέιεζε απφ ηελ αξραηφηεηα κείδνλ ζέκα, θαζψο ζα έιπλε πνιιά πξνβιήκαηα δηεπθνιχλνληαο ηε λαπζηπινΐα θαη ην εκπφξην. Σν έξγν πξνζπάζεζαλ λα πινπνηήζνπλ δηαδνρηθά νη Πεξίαλδξνο, Γεκήηξηνο ν Πνιηνξθεηήο, Ηνχιηνο Καίζαξ, Καιηγνχιαο θαη Νέξσλαο, νη νπνίνη κειέηεζαλ θαη επηρείξεζαλ, αλεπηηπρψο, ηε δηάλνημε. Μάιηζηα ν ηειεπηαίνο, ην 67 κ.υ., άξρηζε εξγαζίεο εθζθαθήο θηάλνληαο ζε κήθνο κέηξσλ. Ο Ζξψδεο ν Αηηηθφο, νη Βπδαληηλνί θαη ηέινο νη Δλεηνί ήηαλ νη «δηάδνρνη» ηνπ Νέξσλα αιιά θη απηνί εγθαηέιεηςαλ ηελ πξνζπάζεηα. Μεηά ηε δηάλνημε ηεο Γηψξπγαο ηνπ νπέδ, ε Κπβέξλεζε ηνπ Εαΐκε έιαβε ηελ απφθαζε ηειηθά ην 1881 ην έξγν θαηαθπξψζεθε ζηνλ ζηξαηεγφ ηέθαλν Σπξξ, κε ην πξνλφκην εθκεηάιιεπζεο ηεο γέθπξαο γηα 99 ρξφληα. Οη εξγαζίεο άξρηζαλ ην επφκελν έηνο. Σν 1893, θη αθνχ ην έξγν είρε αλαιάβεη πηα ε ειιεληθή εηαηξεία κε ηελ επσλπκία «Δηαηξεία ηεο Γηψξπγνο ηεο Κνξίλζνπ» ππφ ηνλ Α. πγγξφ έγηλαλ ηα εγθαίληα. Ζ εηαηξία εθκεηαιιεχηεθε ηε Γηψξπγα κέρξη ην 1906, νπφηε ηελ 76

77 αλέιαβε ε Δζληθή Σξάπεδα κέζσ ηεο «Νέαο Αλσλχκνπ Δηαηξείαο ηεο Γηψξπγνο ηεο Κνξίλζνπ». Σέινο, απφ ηελ 1ε Ννεκβξίνπ ηνπ 1980, ε εθκεηάιιεπζε ηεο Γηψξπγαο πεξηήιζε ζην Διιεληθφ Γεκφζην ην νπνίν ζπλέζηεζε ηελ «Αλψλπκν Δηαηξεία Γηψξπγνο Κνξίλζνπ», ε νπνία εθκεηαιιεπφηαλ κέρξη πξφζθαηα ηε Γηψξπγα. ηα ηφζα ρξφληα ιεηηνπξγίαο ηεο, ε Γηψξπγα έρεη θαηά θαηξνχο θιείζεη, θπξίσο ιφγσ ησλ θαηαπηψζεσλ ησλ πξαλψλ ηεο, εμαηηίαο ηεο ηδηφκνξθεο γεσινγηθήο ζχζηαζεο ηεο πεξηνρήο. ηε Γηψξπγα ιεηηνπξγνχλ ζήκεξα δχν βπζηδφκελεο γέθπξεο. Μία ζηελ Πνζεηδσλία θαη κία ζηελ Ηζζκία, πνπ εμππεξεηνχλ ηελ επηθνηλσλία κεηαμχ ηεξεάο θαη Πεινπνλλήζνπ, ελψ θάζε ρξφλν ην πην δηάζεκν θαλάιη ηνπ ειιαδηθνχ ρψξνπ δηαπιέεηαη απφ πεξίπνπ πινία, 50 ηνπιάρηζηνλ δηαθνξεηηθψλ εζληθνηήησλ, απνηειψληαο απηή ηε ζηηγκή ηνλ αδηακθηζβήηεην ζαιάζζην ζπλδεηηθφ θξίθν κεηαμχ Γπηηθήο θαη Αλαηνιηθήο Μεζνγείνπ (Δηθφλα ). Δηθφλα Αθαδεκαϊθά / Σερλνινγηθά ηδξύκαηα Σα αθαδεκατθά ηδξχκαηα πνπ ιεηηνπξγνχλ ζηελ πεξηνρή ηεο Κνξηλζίαο, βξίζθνληαη ζηελ Κφξηλζν θαη απνηεινχλ ηκήκαηα ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Πεινπνλλήζνπ. πγθεθξηκέλα, πξφθεηηαη γηα ην Σκήκα Κνηλσληθήο θαη Δθπαηδεπηηθήο Πνιηηηθήο θαη γηα ην Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γηεζλψλ ρέζεσλ Τγεία ηνλ ηνκέα ηεο πγείαο, ζχκθσλα κε ηνλ Τγεηνλνκηθφ Υάξηε ηεο Διιάδνο, νη ππνδνκέο ζηελ πεξηνρή ηεο Κνξηλζίαο αθνξνχλ έλα Γεληθφ Ννζνθνκείν ζηελ Κφξηλζν, 5 Κέληξα Τγείαο ζηηο πεξηνρέο Λνπηξαθίνπ, Νεκέαο, Ξπινθάζηξνπ, Κηάηνπ 77

78 θαη Γθνχξαο (Υάξηεο ), κία κνλάδα πγείαο ηνπ Η.Κ.Α. ζηελ Κφξηλζν θαη 2 κνλάδεο πγείαο ηνπ Η.Κ.Α. ζην Κηάην, κία ηδησηηθή καηεπηηθή - γπλαηθνινγηθή θιηληθή θαη κηα ηδησηηθή γεληθή ηαηξηθή θιηληθή ζηελ Κφξηλζν θαη ηξηάληα ηξία πεξηθεξεηαθά ηαηξεία ζε δηάθνξεο πεξηνρέο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο (Υάξηεο ). Υάξηεο Υάξηεο Σνπξηζηηθά Καηαιύκαηα Αλαθνξηθά κε ηελ ηνπξηζηηθή πξνζθνξά, ε Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ ην 2010, ζπγθέληξσλε ην 6,95% ησλ ηνπξηζηηθψλ θιηλψλ ηεο ρψξαο. χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ Δ.Ο.Σ., ζηελ Κνξηλζία ππάξρνπλ 107 θαηαιχκαηα φισλ ησλ θαηεγνξηψλ κε 78

79 4.541 δσκάηηα θαη θιίλεο. ηνλ Πίλαθα , παξνπζηάδνπκε ηελ πθηζηάκελε θαηάζηαζε ησλ θαηαιπκάησλ ηεο πεξηνρήο κειέηεο, φπσο ηελ θαηαγξάςακε. ην Παξάξηεκα παξαηίζεληαη πίλαθεο κε πην αλαιπηηθή πεξηγξαθή θαη ζηνηρεία επηθνηλσλίαο. Γήκνο ύλνιν 1* 2* 3* 4* 5* Ξελώλεο Δλνηθηαδόκε- Camping θαηαιπκάηωλ λα δωκάηηα Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξωζηίλεο Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρώξαο - Αγ. Θενδώξωλ Γ. ηθπωλίωλ Γ. Βέινπ - Βόραο Γ. Κνξηλζίωλ ύλνιν Πεξηθεξεηαθήο Δλόηεηαο Πίλαθαο Παξαιίεο Καηά κήθνο ηνπ Κνξηλζηαθνχ, αιιά θαη ηνπ αξσληθνχ θφιπνπ, ε πεξηθεξεηαθή ελφηεηα Κνξηλζίαο δηαζέηεη πνιιέο παξαιίεο κε θαζαξά λεξά θαη αξθεηά νξγαλσκέλεο ). (Υάξηεο Υάξηεο

80 5.12 Υηνλνδξνκηθά Κέληξα ηελ βνξεηνδπηηθή πιεπξά ηεο Κπιιήλεο, ζην νξνπέδην κεηαμχ ησλ δχν θνξπθψλ ηεο, βξίζθεηαη ην Αζιεηηθφ Κέληξν Εήξεηαο. ην ζεκείν φπνπ ε Μηθξή Εήξεηα κε χςνο κέηξα θαη ε Μεγάιε Εήξεηα κε πςφκεηξν κέηξα, ρσξίδνληαη απφ ηε ραξάδξα ηεο Φιακπνπξίηζαο βξίζθεηαη ην Κέληξν, κφιηο 10 ρηιηφκεηξα απφ ηα Άλσ Σξίθαια. Σν Αζιεηηθφ Κέληξν Εήξεηαο δηαζέηεη κηα πίζηα 500 κ., baby lift χςνπο 100κ. θαη ζπξφκελν αλαβαηήξα 450κ. (Δηθφλα ). Δηθφλα Ηακαηηθά Λνπηξά Δηθφλα Σν Λνπηξάθη έρεη θαηαγξάςεη ζεκαληηθή ηζηνξία φζνλ αθνξά ζην ζεξκαιηζκφ θαη ηηο ζεξαπεπηηθέο ηδηφηεηεο ηνπ λεξνχ. Σν θπζηθφ ηακαηηθφ λεξφ, πνπ πεγάδεη απφ κεγάιν βάζνο θαη εθρέεηαη απφ ηηο ηακαηηθέο πεγέο Λνπηξαθίνπ, έρεη ραξαθηεξηζηεί απφ ηελ αξραηφηεηα σο ην «Νεξφ ηεο δσήο». Ζ δηαρξνληθή αμία ησλ ινπηξψλ, αλέδεημε ην Λνπηξάθη σο ζεκαληηθφ θέληξν ηεο ηνπξηζηηθήο Διιάδαο θαη πξψην ζεξαπεπηηθφ ζηαζκφ ηεο ρψξαο. Σν 1934 δεκηνπξγήζεθε θαη ην ηδηαίηεξεο αξρηηεθηνληθήο θηήξην ησλ πεγψλ, ην νπνίν αλαθαηλίζηεθε ην 2009, νπφηε θαη ζπλδέζεθε κε ην ππεξζχγρξνλν θηίξην ηνπ Loutraki Thermal Spa (Δηθφλα ) 80

81 Σν Spa βξίζθεηαη απέλαληη απφ ην παξαιηαθφ πάξθν ηεο πφιεο. Καηαιακβάλεη έθηαζε ηεηξαγσληθά κέηξα θαη ζηνπο ρψξνπο ηνπ ν επηζθέπηεο κπνξεί λα βξεη 4 πηζίλεο (3 εζσηεξηθέο θαη 1 εμσηεξηθή), αηνκηθέο θαη δηπιέο θακπίλεο, ζάνπλα, ρακάκ, αηκφινπηξα, γπκλαζηήξην, ρψξνπο ιαζπνζεξαπείαο, αίζνπζα yoga, ληνπο ςηιήο βξνρήο, θαθεηέξηα θαη πνιιέο άιιεο παξνρέο Καδίλν Λνπηξαθίνπ Δηθφλα Σν πξψην Casino ηεο Διιάδαο ηδξχζεθε θαη ιεηηνχξγεζε ζην Λνπηξάθη ην 1930 θαη επαλαιεηηνχξγεζε ην Έρεη 80 ηξαπέδηα θαη 1000 slot machines, ηέζζεξα δηαθνξεηηθά εζηηαηφξηα κε ηδηαίηεξεο γαζηξνλνκηθέο πξνηάζεηο, ηξία Bar, Pool Bar θαη έλα 24σξν θαθέ (Δηθφλα ) Φπζηθό πεξηβάιινλ Βνπλά Κπιιήλε (Εήξεηα) Ο κεγαιχηεξνο νξεηλφο φγθνο ζηελ Πεινπφλλεζν, ην φξνο Κπιιήλε (Εήξεηα), θηάλεη ηα κ.. Έλα βνπλφ κε πινχζηα βιάζηεζε, ηδαληθφ γηα πνηθίιεο δξαζηεξηφηεηεο φπσο ηππαζία, πεδνπνξία, πνδειαζία, ηνμνβνιία, ζθη, νδήγεζε κε 4x4 θαη snowmobiles. ην βνπλφ ππάξρνπλ 2 θαηαθχγηα, ην πξψην ζηα κ. κε ρσξεηηθφηεηα 30 αηφκσλ, θαη ην δεχηεξν ζηα κ. θαη ρσξεηηθφηεηα 17 αηφκσλ, απφ φπνπ πεξλά θαη ην κνλνπάηη γηα ηελ θνξπθή. Γεξάλεηα ξε Σα Γεξάλεηα ξε βξίζθνληαη αλάκεζα ζηελ Κνξηλζία θαη ηελ Αηηηθή θαη θαηαιήγνπλ ζηνλ αξσληθφ θφιπν. Έλα απφηνκν, πεηξψδεο θαη ρσξίο ηδηαίηεξε βιάζηεζε βνπλφ κε κέγηζην πςφκεηξν ηα κ.. 81

82 Οιίγπξηνο Βξίζθεηαη αλάκεζα ζηνπο λνκνχο Αξθαδίαο, Αξγνιίδαο θαη Κνξηλζίαο. Βνπλφ (1.937κ.) θαηάθπην κε έιαηα, πξνζθέξεη εμαηξεηηθή ζέα. Δίλαη ηφπνο θαηνηθίαο γηα πνιιά ζειαζηηθά, ακθίβηα θαη εξπεηά (Δηθφλα ). Δηθφλα ηνλ Υάξηε θαη ηνλ Πίλαθα , παξνπζηάδνπκε ηηο Πεξηνρέο NATURA ζηελ Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο. Ολνκαζία Κνξπθέο φξνπο Κπιιήλεο (Εήξηα) & ραξάδξα Φιακπνπξίηζα Έθηαζε (ζηξ.) ,2 Λίκλε ηπκθαιία ,1 Αθξνθφξηλζνο 5.897,9 ξνο Οιίγπξηνο ,5 ξε Γεξάλεηα ,5 Υάξηεο Πεγή: Βάζε Γεδνκέλσλ γηα ηελ Διιεληθή θχζε «ΦΗΛΟΣΖ» ηνπ Δζληθνχ Μεηζφβηνπ Πνιπηερλείνπ Πίλαθαο

83 Λίκλεο Λίκλε ηπκθαιία Ζ ιίκλε ηπκθαιία έρεη ζπκπεξηιεθζεί ζηηο πην ζεκαληηθέο πεξηνρέο γηα ηα πνπιηά ηεο Διιάδαο θαζψο θαη ζην δίθηπν NATURA Ζ ιίκλε βξίζθεηαη ζε πςφκεηξν 680 κ.. Σα λεξά απφ ηα θνληηλά βνπλά (Εήξεηα θαη Οιίγπξηνο) θαηαιήγνπλ ζ' απηή θαη γη' απηφ ε ζηάζκε ηεο δελ είλαη ζηαζεξή. Ζ ηπκθαιία είλαη ν ζεκαληηθφηεξνο πδξνβηφηνπνο ηεο βνξεηναλαηνιηθήο Πεινπνλλήζνπ. Σα λεξά ηεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ην πφηηζκα θαη ξένπλ ζηνλ αξραίν αγσγφ, ζην Αδξηάλεην πδξαγσγείν, πνπ θαηαζθεπάζηεθε ηνλ 2ν αη. κ.υ. Λίκλε Γόμα Ζ ηερλίηε ιίκλε Γφμα βξίζθεηαη ζε πςφκεηξν 880 κ. θαη δεκηνπξγήζεθε ην 1995 κε ηελ θαηαζθεπή θξάγκαηνο 710κ., γηα λα αληηκεησπηζηεί ην πξφβιεκα ηεο πιεκκπξίδαο, πνπ αλέβαδε ηε ζηάζκε ηνπ λεξνχ ζηελ πεξηνρή απφ ηα αξραία ρξφληα θαη θαηέζηξεθε ηηο θαιιηέξγεηεο. Γη' απηφ ην ιφγν, ήδε απφ ην 17ν αη. κεηαθέξζεθε ην κνλαζηήξη ηνπ Αγ. Γεσξγίνπ, ελψ ζηε ζέζε ηνπ ζήκεξα ππάξρεη ην εθθιεζάθη ηνπ Αγ. Φαλνπξίνπ πνπ επηπιέεη κέζα ζηε ιίκλε. Γχξσ απφ ηε ιίκλε ππάξρνπλ νη νξεηλνί φγθνη Εήξεηα, Υεικφο θαη Νηνπξληνπβάλα. Λίκλε Βνπιηαγκέλε Ζ ιηκλνζάιαζζα Βνπιηαγκέλε είλαη κηα απφ ηηο πινπζηφηεξεο ζε θπζηθφ θάινο πεξηνρέο ζην λνκφ Κνξηλζίαο. Σν λεξφ ηεο είλαη αικπξφ, κηαο θαη ζπλδέεηαη κε ηνλ Κνξηλζηαθφ θφιπν κε έλα κηθξφ δίαπιν κέζσ ηνπ νπνίνπ αλαλεψλεηαη ην λεξφ ηεο. Σελ αμία ηεο πεξηνρήο είραλ αλαθαιχςεη απφ ηελ αξραηφηεηα, θαζψο ηα πξψηα δείγκαηα θαηνίθεζεο ρξνλνινγνχληαη ην π.υ, επνρή θαηά ηελ νπνία εκθαλίδνληαη νη πξσηνειιαδηθνί νηθηζκνί. Πνιινί επηζθέπηνληαη ηε ιίκλε γηα λα απνιαχζνπλ ηα λεξά ηεο, λα θάλνπλ ζαιάζζηα ζπνξ, λα παξαθνινπζήζνπλ αγψλεο θαηάδπζεο. ε θνληηλή απφζηαζε βξίζθεηαη θαη ην Αθξσηήξη ηνπ Ζξαίνπ κε ην θάξν θαη ηνλ αξραηνινγηθφ ρψξν ηνπ Ζξαίνπ Πεξαρψξαο. Λίκλε Γαζίνπ ηνπο βνξεηνδπηηθνχο πξφπνδεο ηνπ φξνπο Κπιιήλε ζε πςφκεηξν 1600 κέηξσλ βξίζθεηαη ε ιίκλε Γαζίνπ. Πξφθεηηαη γηα πνιχ ξερή ιίκλε, πνπ έρεη λεξφ απφ ην ρεηκψλα έσο ηα ηέιε ηεο άλνημεο. Ζ ιίκλε ηνλ ρεηκψλα παγψλεη θαη ην θαινθαίξη πνπ 83

84 ην λεξφ εμαηκίδεηαη ιφγσ ηνπ ρακεινχ βάζνπο ηεο, δηνξγαλψλνληαη αγψλεο κεραλνθίλεησλ. ηε κέζε ηεο ιίκλεο ππάξρεη έλα λεζάθη θαη ηξηγχξσ ππάξρνπλ έιαηα πνπ απνηεινχλ θαηαθχγην γηα δηάθνξα είδε ζπάλησλ δψσλ (Υάξηεο ). Υάξηεο Φαξάγγηα Φαξάγγη Φόληζζαο Κνληά ζην Ξπιφθαζηξν, ζην ρσξηφ Κάησ Λνπηξφ ππάξρεη ην θαξάγγη ηεο Φφληζζαο. Έρεη ζπλνιηθφ κήθνο 1,5 ρικ. θαη πεξηιακβάλεη 5 ηερληθέο θαηαβάζεηο (κε ζρνηλί), κηαο θαη ε πςνκεηξηθή δηαθνξά ηνπ είλαη 250 κ. Ζ δηαδξνκή πεξλάεη απφ ζθνηεηλά ζεκεία πνπ ηνπ πξνζδίδνπλ κηα ηδηαίηεξε αηκφζθαηξα. Φαξάγγη Αγίνπ Λνπθά Έλα πνιχ εληππσζηαθφ θαξάγγη, πνπ μεθηλά απφ ην ρσξηφ Καιιηζέα. Γηαζέηεη λεξφ φιν ην ρξφλν κε απνηέιεζκα λα δεκηνπξγνχληαη κηθξέο θπζηθέο πηζίλεο. Υσξίδεηαη ζε 2 ηκήκαηα, ην 1ν κήθνπο 1,5 ρικ, κε 5 κηθξέο θαηαβάζεηο, θαη ην 2ν, ζην νπνίν ζε 800 κφιηο κέηξα κήθνο ππάξρνπλ 21 θαηαβάζεηο. Κνηιάδα ηεο Φιακπνπξίηζαο - Σξίθαια Κνξηλζίαο Ζ θνηιάδα ηεο Φιακπνπξίηζαο εθηείλεηαη αλάκεζα ζηε Μηθξή θαη ηελ Μεγάιε Εήξεηα, παξνπζηάδεη κεγάιε βηνπνηθηιφηεηα θαη καδί κε ην Οξφο Κπιιήλεο έρνπλ εληαρζεί ζην Natura 2000, σο πεξηνρέο ηδηαηηέξνπ ελδηαθέξνληνο πνπ ρξήδνπλ πξνζηαζίαο. 84

85 πήιαηα πήιαην ηνπ Δξκή Σν ζπήιαην ηνπ Δξκή βξίζθεηαη ζηε δπηηθή πιεπξά ηεο Φιακπνπξίηζαο θαη είλαη απφ ηα ιίγα ζπήιαηα ζηελ Διιάδα ζε πςφκεηξν κ. Έρεη έθηαζε η.κ θαη δηαθιαδίδεηαη ζε 8 ζαιάκνπο κε ζπκπιέγκαηα πνιχρξσκσλ ζηαιαγκηηψλ θαη ζηαιαθηηηψλ. πήιαην Παλαγηάο ηνπ βξάρνπ Σν ζπήιαην ηεο «Παλαγηάο ηνπ βξάρνπ» βξίζθεηαη ιίγν πην έμσ απφ ην ρσξηφ Κάησ Σαξζφο. Απνηειείηαη απφ δχν επίπεδα. Σν επάλσ επίπεδν ρξεζίκεπε ζαλ απνζήθε ηξνθίκσλ, αιιά θαη ζαλ θαηαθχγην επί Σνπξθνθξαηίαο θαη Γεξκαληθήο θαηνρήο. ην θάησ επίπεδν είλαη ρηηζκέλν έλα πακπάιαην αζθεηήξην αθηεξσκέλν ζηελ Παλαγία ηνπ Βξάρνπ. πήιαην ηωλ Άγγιωλ Άιιν έλα ζπήιαην, ην «πήιαην ησλ Άγγισλ» βξίζθεηαη ζε κηθξή απφζηαζε απφ ην πήιαην ηεο Παλαγηάο ηνπ βξάρνπ, ην νπνίν νλνκάζηεθε έηζη δηφηη νη Άγγινη αιεμηπησηηζηέο, πνπ ιεηηνπξγνχζαλ ζαλ ζχλδεζκνη κε ηνπο Έιιελεο Αληάξηεο, θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο Γεξκαληθήο Καηνρήο ην ρξεζηκνπνηνχζαλ σο θαηαθχγην. Απνηειείηαη απφ δχν κεγάιεο αίζνπζεο θαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα είλαη θνίηε ππφγεηνπ πνηακνχ, ν νπνίνο ξέεη θαηά ηνπο ρεηκεξηλνχο κήλεο. Σν ζπήιαην είλαη επηζθέςηκν αιιά ρξεηάδεηαη γλψζεηο, θαη ηνλ αλάινγν εμνπιηζκφ. πήιαην Λίκλεο ηπκθαιίαο Γίπια, αθξηβψο, απφ ηνλ πεξηθεξεηαθφ «παξαιηαθφ» δξφκν ηεο ιίκλεο ηπκθαιίαο, ζηε ζέζε θάια, ππάξρεη κηθξή ηξχπα, πνπ κεηά απφ 1,5-2 κέηξα θαηάβαζε, νδεγεί ζηελ πξψηε αίζνπζα παξαιίκληνπ ζπειαίνπ. Σν ζπήιαην απηφ, φηαλ αλαθαιχθζεθε, θάκπνζα ρξφληα πξηλ, θαηά ηελ δηάλνημε ηνπ δξφκνπ, απνδείρζεθε φηη, ήηαλ παλέκνξθν, κε πνιχ αμηφινγν ζηαιαθηηηηθφ θαη ζηαιαγκηηηθφ δηάθνζκν θαη νδεγνχζε ζε ππφγεηα ιίκλε. Απηή ε ιίκλε, ζηελ πξαγκαηηθφηεηα, δελ ήηαλ άιιε απφ ηελ ίδηα ηελ ηπκθαιία, πνπ εηζέδπε, ζην ζεκείν απηφ, ζην εζσηεξηθφ ηεο γεο, δειαδή ηνπ ζπειαίνπ. Σν ζπήιαην δπζηπρψο φκσο δελ είλαη επηζθέςηκν. 85

86 πήιαην Καηαβόζξεο Φελενύ Γχν πνηάκηα ηεο θνηιάδαο ηεο Φελενχ, ιβηνο θαη Γφμαο, δελ κπνξνχζαλ λα βξνχλε δίνδν πξνο ηε ζάιαζζα, κε απνηέιεζκα ηα λεξά ηνπο λα δηνρεηεχνληαη ζην νξνπέδην ηεο Φελενχ. Με ηα ρξφληα, ζηηο λφηηεο απνιήμεηο ηνπ νξνπεδίνπ ζρεκαηίζηεθαλ κεγάια βάξαζξα, νη ιεγφκελεο θαηαβφζξεο. πήιαην Βάξαζξό «Σξύπα» Φελενύ Σν ζπήιαην βάξαζξν «Σξχπα» βξίζθεηαη ζε πςφκεηξν 1800, πεξίπνπ, κέηξσλ πάλσ ζην βνπλφ Νηνπξληνπβάλα (απφιεμε ηνπ Υεικνχ ζηελ Κνξηλζία). Απνηειείηαη απφ 3-4 ζπλνιηθά «πεγάδηα» κε ζπλνιηθφ βάζνο πάλσ απφ 200 κέηξα, θαη, 7-8, κεγάιεο, ζηαιαθηηηηθά θαηαζηφιηζηεο, αίζνπζεο, θαζψο θαη, κία παλέκνξθε ππφγεηα ιίκλε, αλάκεζά ηνπο. πήιαην Λέρνβαο Σν ζπήιαην Λέρνβαο βξίζθεηαη ζηελ πεξηνρή ηνπ Κξπνλεξίνπ Κνξηλζίαο, ζε νξεηλή ηνπνζεζία, βφξεηα-βνξεηνδπηηθά ηεο Μνλήο Κνηκήζεσο ηεο Θενηφθνπ Λέρνβαο. σζηηθή αλαζθαθηθή έξεπλα έδσζε πιήζνο επξεκάησλ, θπξίσο ζξαχζκαηα θεξακηθήο θαη κεγάιε πνηθηιία ηχπσλ πήιηλσλ εηδσιίσλ, ηα νπνία καξηπξνχλ ιαηξεπηηθή ρξήζε ηνπ ρψξνπ απφ ηα κέζα ηνπ 6νπ αη. έσο θαη ηνλ πξψηκν 4ν αη. π.υ., κε έκθαζε ζην πξψην κηζφ ηνπ 5νπ, ελψ βέβαηε είλαη ε ιαηξεία θάπνηαο λχκθεο, φπσο απνθαιχπηνπλ αξθεηέο αλαζεκαηηθέο επηγξαθέο ζε φζηξαθα. Σν ζπήιαην έρεη αλαζθαθεί ηα ηειεπηαία ρξφληα απφ αξραηνιφγνπο ηεο Δθνξείαο Παιαηναλζξσπνινγίαο πειαηνινγίαο θαη δελ είλαη επηζθέςηκν (Υάξηεο ). Υάξηεο

87 Ζθαίζηεην νπζάθη Πξφθεηηαη γηα έλα εθαίζηεην, ην νπνίν αλήθεη ζην ίδην εθαηζηεηαθφ ηφμν κε ηα εθαίζηεηα ησλ Μεζάλσλ, ηεο Αίγηλαο, ηνπ Πφξνπ, ηεο Νηζχξνπ θαη ηεο αληνξίλεο. Βξίζθεηαη ζε χςνο 180 κ. θαη παξφηη ε ηειεπηαία εθαηζηεηαθή δξαζηεξηφηεηα ζηελ πεξηνρή έγηλε πξηλ απφ 2,7 εθαη. ρξφληα, ππάξρεη αθφκα θαη ζήκεξα εληνλφηαηε κεηαεθαηζηεηαθή δξαζηεξηφηεηα κε εθπνκπή ζεξκψλ αεξίσλ, θπξίσο δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα, κεζαλίνπ θαη πδξνζείνπ. Σα αέξηα απηά πξνθαινχλ απνζάζξσζε ζηα πεηξψκαηα δεκηνπξγψληαο εληππσζηαθνχο ζρεκαηηζκνχο. ηελ πεξηνρή ηνπ εθαηζηείνπ ππάξρνπλ δηάζπαξηεο ζηνέο απφ ηηο νπνίεο γίλνληαλ εμφξπμε ζείνπ. ε πνιιά ζεκεία ην έδαθνο είλαη ζεξκφ, ελψ ζε άιια αθφκα θαη κε ην δάθηπιν λα ζθάςεη θάπνηνο ιίγα εθαηνζηά ζην ρψκα ζα ληψζεη ηα ζεξκά αέξηα λα αλαδχνληαη απφ ηηο πιαγηέο ηνπ εθαηζηείνπ. 87

88 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 6. ΠΟΛΙΣΙΜΙΚΟ ΠΡΟΥΙΛ ΠΕΡΙΟΦΗ ΜΕΛΕΣΗ 6.1 Ηζηνξία Ζ Κνξηλζία απνηειεί κηα πεξηνρή κε πινχζηα ηζηνξηθή παξάδνζε. Ζ αξρηθή ζέζε ηνπ νηθηζκνχ ήηαλ 8 ρικ. λφηηα, ζήκεξα φπνπ εθεί βξίζθεηαη ν νηθηζκφο ηεο Αξραίαο Κνξίλζνπ. Ο κχζνο ζέιεη δχν κεγάινπο Οιχκπηνπο ζενχο λα έξρνληαη ζε αληηδηθία γηα ηνλ Κνξηλζηαθφ ηφπν. Σειηθά, ν Απφιισλαο πήξε ηνλ Αθξνθφξηλζν θαη ν Πνζεηδψλαο ηνλ Ηζζκφ. Πνιινί άιινη αξραίνη κχζνη ζπλδένληαη κε πφιεηο θαη νηθηζκνχο ηεο πεξηνρήο. χκθσλα κε απηνχο, ε πφιε ηεο Κνξίλζνπ νθείιεη ην φλνκα ηεο ζηνλ νκψλπκν ήξσα Κφξηλζν, ν νπνίνο ήηαλ γηνο ηνπ Μαξαζψλα θαη καθξηλφο, απφγνλνο ηνπ ζενχ Δξκή. ηελ Κφξηλζν, ζχκθσλα κε ηνπο κχζνπο, έθηαζε ην βαζηιηθφ δεπγάξη Ηάζσλ θαη Μήδεηα. Δθεί ιέεη ε κία εθδνρή ηνπ κχζνπ, ζπληειέζηεθε ην έγθιεκα ηεο παηδνθηνλίαο απφ ηελ πξηγθίπηζζα ηεο Κνιρίδνο, Μήδεηα. Καηφπηλ, ε παηδνθηφλνο, θαηέθπγε ζην Ζξαίν ηεο Πεξαρψξαο. ηελ Κφξηλζν, επίζεο, θπλεγεκέλνο έθηαζε αθφκε θαη ν Οηδίπνδαο, ν νπνίνο πηνζεηήζεθε απφ ηε βαζηιηθή νηθνγέλεηα ηεο πφιεο θαη αλαηξάθεθε σο βαζηιφπνπιν ζηελ Σελέα. Ο πξψηνο νηθηζκφο ζηελ πεξηνρή ηεο Κνξίλζνπ εληνπίζηεθε ζηνπο αλαηνιηθνχο πξφπνδεο ηνπ Αθξνθνξίλζνπ θαη αλάγεηαη ζηα λενιηζηθά ρξφληα (3000 π. Υ. πεξίπνπ). ηελ επξχηεξε πεξηνρή έρνπλ εληνπηζηεί ηνπιάρηζηνλ νθηψ πξντζηνξηθέο ζέζεηο (επνρή ηνπ ραιθνχ). Απφ ηνλ 8ν αηψλα π.υ. αξρίδεη γηα ηελ πφιε ε επνρή ηεο αθκήο. Γείγκα ηεο απνηειεί ν δσξηθφο λαφο ηνπ Απφιισλα πνπ θαηαζθεπάζζεθε ην 550 π.υ. Σν θέληξν ηεο βξίζθεηαη λφηηα ηνπ λανχ ηνπ Απφιισλα θαη πεξηιακβάλεη θαηαζηήκαηα, 11 κηθξνχο λανχο, θξήλεο, ινπηξφ θαη άιια δεκφζηα θηήξηα. Οη θάηνηθνη θαηαζθεχαζαλ δχν ιηκάληα ζην Λέραην θαη ηηο Κεγρξεέο- ην Γίνιθν, ηζρπξά ηείρε, Αθξφπνιε πάλσ απφ ηελ πφιε, ζηνλ Αθξνθφξηλζν. Ναππήγεζαλ πινία θαη αλέπηπμαλ ηε βηνηερλία. Ζ Κφξηλζνο απνδεηθλχεηαη ηζρπξή λαπηηθή δχλακε θαη νηθνλνκηθά εχξσζηε, αλαπηχζζνληαο έηζη ην εκπφξην θαη ηδξχνληαο απνηθίεο. Οη ζπνπδαηφηεξεο είλαη ε Κέξθπξα, ε Πνηίδαηα θαη νη πξαθνχζεο. Ο πιεζπζκφο ηεο, κάιηζηα ηελ θιαζζηθή πεξίνδν, έθηαλε ηνπο θαηνίθνπο. Ζ Υξπζή επνρή ηεο Κνξίλζνπ, άξρηζε δχν πεξίπνπ αηψλεο κεηά ηνλ εθδσξηζκφ ηεο θαη δηαηεξήζεθε κέρξη ηελ επνρή ησλ πεξζηθψλ πνιέκσλ. Ζ αξραία πφιε ηεο Κνξίλζνπ θαηαζηξάθεθε νινζρεξψο απφ ηνλ 88

89 Μφκκην θαη ηνπο Ρσκαίνπο ηνπ (146 π.ρ.) θαη μαλαρηίζηεθε απφ ηνλ Ηνχιην Καίζαξα (51 π.ρ.). Ο απφζηνινο Παχινο ηδξχεη ζηελ Κφξηλζν γχξσ ζηα 50 κ.υ. ηελ πξψηε ρξηζηηαληθή εθθιεζία θαη κάιηζηα ηελ ζεσξεί ζθξαγίδα ηεο εαπηνχ απνζηνιήο. Σελ επνρή ηνπ Βπδαληίνπ ε Πεινπφλλεζνο απνηεινχζε ηδηαίηεξν ζέκα κε ζαξάληα πφιεηο θαη πξσηεχνπζα ηελ Κφξηλζν. Γηα λα απνθεπρζνχλ νη δηάθνξεο βαξβαξηθέο εηζβνιέο ηεηρίζηεθε κε ηζρπξφ ηείρνο ν Ηζζκφο ην 546 απφ ηνλ Ηνπζηηληαλφ. Ζ Κφξηλζνο καδί κε ηελ Πάηξα θαη ηε Θήβα ήηαλ ηφηε κία απφ ηηο ζπνπδαηφηεξεο πφιεηο ηεο Βπδαληηλήο απηνθξαηνξίαο, κε αθκαίν εκπφξην θαη αλζεξφηαηε βηνηερλία κεηαμνπξγίαο. Σν 1147 φκσο ε πφιε θαηαθηήζεθε απφ ηνπο Ννξκαλδνχο πνπ απήγαγαλ φινπο ζρεδφλ ηνπο πθαληνπξγνχο ηεο θαη ηνπο κεηέθεξαλ ζηελ ηθειία. Έθηνηε ε πφιε αθνινπζεί θαζνδηθή πνξεία θαη πέθηεη ζηα ρέξηα ησλ Φξάγθσλ. Μία αλαιακπή ήηαλ ε Γεζπνηεία ηνπ Λένληα γνπξνχ. Σν 1395 ζα πεξηέιζεη ζην Γεζπνηάην ηεο Πεινπνλλήζνπ, αιιά ην 1397 ζα πνπιεζεί ζηνπο Ησαλλίηεο Ηππφηεο. Σν 1459 θαηαθηάηαη απφ ηνπο Σνχξθνπο θαη παξέκεηλε ζηελ θαηνρή ηνπο σο ην 1821 νπφηε απειεπζεξψζεθε θαη γηα ζχληνκν ρξνληθφ δηάζηεκα έγηλε ε πξψηε πξσηεχνπζα ηνπ λένπ ειιεληθνχ θξάηνπο. Ζ Αξραία Κφξηλζνο θαηαζηξάθεθε νινθιεξσηηθά απφ ηνλ ηζρπξφ ζεηζκφ ησλ 7,5 Ρίρηεξ ηνπ Σν γεγνλφο απηφ απνηέιεζε θίλεηξν γηα ηνπο Κνξίλζηνπο λα κεηαθέξνπλ ηελ πφιε ζε λέα ζέζε, γηα ην νπνίν ζπγθαηάζεζε θαη ε Κπβέξλεζε. Μεηά απφ πξνζεθηηθή κειέηε, επειέγε ε ζέζε αλαηνιηθά ηεο παιαηάο πφιεο, ζηελ παξαιία ηνπ θνξηλζηαθνχ θφιπνπ. ηηο 29 Μαξηίνπ 1858 εθδίδεηαη Γηάηαγκα «πεξί ηεο λέαο ησλ Κνξηλζίσλ πφιεσο», ζχκθσλα κε ην νπνίν ν Τπνπξγφο Δζσηεξηθψλ αλαιακβάλεη λα θξνληίζεη ηε ζχληαμε ζρεδίνπ γηα ηελ αλέγεξζε ηεο λέαο πφιεο. Ζ λέα Κφξηλζνο αλαπηχρζεθε ξαγδαία. Με ην ρξφλν έγηλε κηα κεηξφπνιε γηα ηελ θνξηλζηαθή πεξηνρή θαη έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα θέληξα ηεο Διιάδαο. ηηο 23 Απξηιίνπ 1928 φκσο, ζεκεηψζεθε κηα αθφκε ηζρπξή ζεηζκηθή δφλεζε. Ο ζεηζκφο, θαηέζηεζε ζρεδφλ φια ηα ζπίηηα ηεο πφιεο αθαηνίθεηα θαη νη άζηεγεο νηθνγέλεηεο αλέξρνληαλ ζηηο Λίγεο κέξεο κεηά ε Κπβέξλεζε αλαιακβάλεη λα ζπληάμεη λνκνζρέδην γηα ηελ αλνηθνδφκεζε ηεο πφιεο. Οη πξνζπάζεηεο απέδσζαλ άκεζα θαη ζπιιέρζεθαλ πεξίπνπ 12 εθαη. Γξαρκέο. Δλλέα κήλεο κεηά, ην Κξάηνο παξαδίδεη ηηο αξκνδηφηεηεο ηεο αλνηθνδφκεζεο ζηνλ Απηφλνκν Οξγαληζκφ εηζκφπιεθησλ 89

90 Κνξίλζνπ, ν νπνίνο ηδξχζεθε ην Γεθέκβξην ηνπ Ο Α.Ο..Κ, ήηαλ ε επηβιέπνπζα αξρή γηα ηελ αζθαιή θαηαζθεπή ησλ λέσλ νηθνδνκψλ θαη παξέκεηλε ελ ελεξγεία φζν ρξεηάζηεθε γηα ηελ αλνηθνδφκεζε φιεο ηεο Κνξίλζνπ. Ο θχξηνο ιφγνο γηα ην κέγεζνο ηεο θαηαζηξνθήο ζεσξήζεθε ε αλεπάξθεηα αληηζεηζκηθφηεηαο ζηνλ ηξφπν δνκήο ησλ θαηνηθηψλ πξηλ ην ζεηζκφ. Ο Α.Ο..Κ, ινηπφλ δεκηνχξγεζε κηα ζεηξά απφ λένπο θαλνληζκνχο θαηαζθεπήο έξγσλ, βαζηζκέλν ζε ηαπσληθά πξφηππα. 6.2 εκεία Αξραηνινγηθνύ ελδηαθέξνληνο Υάξηεο Αξραία Κόξηλζνο Ζ Αξραία Κφξηλζνο ήηαλ κηα απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο πφιεηο-θξάηε ηεο αξραίαο Διιάδαο. Έιεγρε κία πεξηνρή πνπ αληηζηνηρνχζε ζηα αλαηνιηθά ηνπ ζεκεξηλνχ λνκνχ Κνξηλζίαο θαη ζηα βνξεηναλαηνιηθά ηνπ λνκνχ Αξγνιίδαο. πλφξεπε κε ηε ηθπψλα ζηα δπηηθά, κε ηνπο Μεγαξείο ζηα αλαηνιηθά, κε ηνπο Αξγείνπο ζηα λνηηνδπηηθά θαη κε ηνπο Δπηδαχξηνπο ζηα λφηηα. Ζ αξραία Κφξηλζνο έιεγρε ηελ λεπξαιγηθή ζέζε ηνπ Ηζζκνχ θαη απνηεινχζε ην ζεκαληηθφηεξν εκπνξηθφ θφκβν ηνπ αξραίνπ θφζκνπ, κέρξη λα απεηιεζεί απφ ηελ Αζήλα. Ζ Κφξηλζνο ζεσξνχηαλ ε πινπζηφηεξε πφιε ηνπ αξραίνπ θφζκνπ. ήκεξα, ζηνλ αξραηνινγηθφ ρψξν ππάξρεη ν λαφο ηνπ Απφιισλα, ζε πεξίνπηε ζέζε, ςειφηεξα απφ ηελ ππφινηπε αγνξά θαζψο θαη ην «βήκα ηνπ Απνζηφινπ Παχινπ» θαη ην βνπιεπηήξην. ηνλ αξραηνινγηθφ ρψξν ππάξρεη επίζεο ην Χδείν πνπ πξσηνθαηαζθεπάζηεθε ηνλ 1ν αη. κ.υ, θαζψο θαη ην ζέαηξν ηνπ 5νπ αη. π.υ, 90

91 ρσξεηηθφηεηαο ζέζεσλ, ην νπνίν κεηαηξάπεθε απφ ηνπο Ρσκαίνπο ηνλ 3ν αη. π.υ. ζε αξέλα γηα ζεξηνκαρίεο. Σέινο, εκθαλίδνληαη θαη ππνιείκκαηα ηνπ γπκλάζηνπ θαη ηνπ Αζθιεπηείνπ θνληά ζηελ πεγή Λέξλα (Δηθφλα ). Δηθφλα Σν θάζηξν ηνπ Αθξνθνξίλζνπ Σν θάζηξν ηνπ Αθξνθνξίλζνπ, ην κεγαιχηεξν ηνπ Μνξηά, ιεηηνχξγεζε απφ ηελ αξραηφηεηα σο «ν επηβιέπσλ ηελ Πεινπφλλεζν νθζαικφο». Οη αλαζθαθέο μεθίλεζαλ ην 1961 απφ ηελ Ακεξηθάληθε Αξραηνινγηθή ρνιή. Δδξαηψζεθε ηελ επνρή ηνπ κπζηθνχ βαζηιηά ηεο Κνξίλζνπ, ίζπθνπ, θαη ηελ πξψηε νρχξσζε ηνπ λα ρξνλνινγείηαη ζηα ηέιε ηνπ 7-6νπ αηψλα π.υ., ζηα ρξφληα ηεο ηπξαλλίαο ησλ Κπςειίδσλ. Μεηά απφ κηα καθξά ηζηνξία ελαιιαγψλ «ηδηνθηεζίαο» απφ Ρσκαίνπο, Φξάγθνπο, Δλεηνχο, Σνχξθνπο, ην 1823 κε ηελ απειεπζέξσζε ηεο Κνξίλζνπ ην θάζηξν παξαδφζεθε ζηα ειιεληθά ζηξαηεχκαηα. Απηφο είλαη θαη ν ιφγνο γηα ηνλ νπνίν, ζηνλ Αθξνθφξηλζν αλαγλσξίδνληαη εξγαζίεο νηθνδφκεζεο ηεηρψλ ζε δηάθνξεο επνρέο, κπθελατθή, θιαζζηθή, βπδαληηλή θαη κεζαησληθή, δειαδή ηνχξθηθε θαη ελεηηθή. Σν θάζηξν πεξηιακβάλεη κεγάιε αληζνυςή απιή, θαηαιακβάλεη έθηαζε 250 ζηξεκκάησλ θαη απνηειεί ηππηθφ δείγκα θξνπξηαθήο αξρηηεθηνληθήο. Σα ηείρε αθνινπζνχλ πνιπγσληθή δηαδξνκή, ζχκθσλα κε ηε θπζηθή γξακκή ηνπ βξάρνπ, θαη εληζρχνληαη αλά δηαζηήκαηα απφ πχξγνπο θαη πξνκαρψλεο. Ο Αθξνθφξηλζνο ήηαλ ην αγαπεκέλν νξκεηήξην ηνπ ζενχ Ήιηνπ. ην πςειφηεξν ζεκείν ηνπ βξάρνπ είλαη ν ζξφλνο ηνπ, ηνλ νπνίν ράξηζε ζηελ Αθξνδίηε. Έθηαζε λα είλαη ην ζεκαληηθφηεξν νρπξσκαηηθφ έξγν ηεο πεξηνρήο απφ ηελ αξραηφηεηα κέρξη ην κεζαίσλα, μεθηλψληαο ζηα κπθελατθά ρξφληα. Αληηζηάζεθε ζε πνιινχο ερζξνχο θαη άιιεο ηφζεο θνξέο άιιαμε ρέξηα. Σν κεγαιχηεξν θάζηξν ηεο Διιάδαο θαη θιεηδνθξάηνξαο ηεο Πεινπνλλήζνπ. Υηίζηεθε ζην νκψλπκν βνπλφ, µε πςφκεηξν

92 κέηξα, θαη ηα ηείρε ηνπ ζήκεξα έρνπλ ζπλνιηθή πεξίκεηξν πάλσ απφ κέηξα πεξηθιείνληαο κηα επηθάλεηα πεξίπνπ ηµ. Ο θσληθφο φγθνο ηνπ πξνζδίδεη ηδηαίηεξν ραξαθηήξα ζην ηνπίν θαη ε ηνπνζεζία ηνπ ήηαλ εμαηξεηηθήο ζπνπδαηφηεηαο, θαζψο επέηξεπε ηνλ έιεγρν ηεο νδνχ πνπ ζπλέδεε ηελ Πεινπφλλεζν µε ηε ηεξεά Διιάδα, ελψ απφ ηελ θνξπθή ηνπ ε Κφξηλζνο κπνξνχζε λα επνπηεχεη ηα δχν ιηκάληα ηεο, Λέραην θαη Κεγρξεέο. Απφ ηε βνξεηνδπηηθή πιεπξά ηνπ Αθξνθνξίλζνπ μεθηλνχζε ζηελ αξραηφηεηα ηείρνο, ην νπνίν, αθνινπζψληαο δηαδξνκή 9,5 ριµ, πεξίθιεηε ηελ θιαζηθή Κφξηλζν. Σα ηείρε, πνπ μεπεξλνχζαλ ηα 2 ριµ ζε κήθνο, έρνπλ θαηαζθεπαζηεί θαη επηζθεπαζηεί απφ Βπδαληηλνχο, Φξάγθνπο, Δλεηνχο θαη Σνχξθνπο θαη ζε πνιιά ζεκεία επηθάζνληαη ζην αξραίν ηείρνο. Δκθαλήο είλαη θαη ν κεζαησληθφο νηθηζκφο πνπ έρηηζαλ νη θάηνηθνη ηεο Κνξίλζνπ φηαλ θαηέθπγαλ εθεί ηνλ 15ν αηψλα, γηα λα πξνζηαηεπηνχλ απφ ηηο επηδξνκέο. Ο επηβιεηηθφο βξάρνο είδε ζηελ ηζηνξία ηνπ ζηηγκέο εξσηζκνχ, έξηδεο θαη κεγαιείν. Σν 1208, άξρνληαο ηνπ Κάζηξνπ είλαη ν Λένληαο γνπξφο ν νπνίνο πνιηνξθεκέλνο απφ ηνπο Φξάγθνπο, εγθαηαιειεηκκέλνο απφ δπλάκεηο θαη ζπκκάρνπο, πέθηεη κε ην άινγν ηνπ απφ ηελ θνξθή ηνπ θάζηξνπ. Σν 14ν αηψλα, ζηνλ Αθξνθφξηλζν εγθαζίζηαληαη φινη νη θάηνηθνη ηεο Κνξίλζνπ. Γηα ηνπο επφκελνπο 3 αηψλεο ε πφιε εξεκψλεη. Σν 1395 πσιείηαη ζην Θεφδσξν Παιαηνιφγν. Σν 1397 εθείλνο ην πνπιά ηνπο Ησαλλίηεο Ηππφηεο ηεο Μάιηαο, φκσο ην 1404 νη Ηππφηεο ην επηζηξέθνπλ. Σν 1458 είλαη ζεηξά ηνπ Μσάκεζ Β λα γίλεη θχξηνο ηνπ Κάζηξνπ. Σν 1687 νη Δλεηνί έρνπλ δηαθνξεηηθή άπνςε. Σειηθά ην 1715 επαλέξρεηαη ζε ηνχξθηθα ρέξηα φπνπ θαη παξακέλεη. Δδψ ρηίδεηαη ην εξάτ ηνπ Σνχξθνπ Γηνηθεηή, κε πην νλνκαζηφ ηνλ Κηακήι Μπέε, ηειεπηαίνπ κπέε ηεο Κνξίλζνπ κε ηεξάζηην ζεζαπξφ. Σν 1822 ν Θ. Κνινθνηξψλεο ειεπζεξψλεη ηνλ Αθξνθφξηλζν. ήκεξα, ε είζνδνο ηνπ θάζηξνπ είλαη απφ ηα δπηηθά, ζην ηέξκα ηνπ δξφκνπ πνπ μεθηλά απφ ηελ Αξραία Κφξηλζν. Καηά ηνπο πξντζηνξηθνχο ρξφλνπο ε είζνδνο ήηαλ απφ ηελ βνξεηνδπηηθή πιεπξά. ην ςειφηεξν κέξνο ηνπ βξάρνπ, ππάξρνπλ µφλν θάπνηα εξείπηα γηα λα ζπκίδνπλ ην λαφ ηεο πξνζηάηηδαο ηεο Αξραίαο Κνξίλζνπ, ηεο Αθξνδίηεο µε ηηο 1000 ηέξεηεο ηεο. Πάλσ ζε απηά ηα εξείπηα είρε αλεγεξζεί ρξηζηηαληθή βαζηιηθή. ην εζσηεξηθφ ηνπ θάζηξνπ έρνπλ έξζεη ζην θσο ν λαΐζθνο ηεο Αθξνδίηεο, νη κηθξνί λανί πνπ ήηαλ αθηεξσκέλνη ζηε Γήκεηξα θαη ηελ Κφξε, βσκνί ηνπ Ήιηνπ, ε θξήλε ηεο «Άλσ Πεηξήλεο» κεηαμχ άιισλ. Δπεηδή ην θάζηξν ήηαλ ζε δηαξθή ρξήζε απφ ηελ πξψηκε αξραηφηεηα κέρξη θαη πξφζθαηα, ηα θαηά θαηξνχο θηίζκαηα έρνπλ απνδνκεζεί θαη 92

93 αλαδνκεζεί αξθεηέο θνξέο, ελψ ην νηθνδνκηθφ πιηθφ έρεη ρξεζηκνπνηεζεί πνιιάθηο γηα λα θαιχςεη ηηο αλάγθεο ησλ επνρψλ (Δηθφλα ). Δηθφλα Αξραηνινγηθόο ρώξνο Ζξαίνπ ηελ πεξηνρή ηνπ Ζξαίνπ Πεξαρψξαο απνθαιχθηεθαλ ηα πην ζεκαληηθά ιείςαλα ηνπ πξψηκνπ θνξηλζηαθνχ πνιηηηζκνχ. Κέληξν ήηαλ ην ηεξφ ηεο Ήξαο, ζην ιηκαλάθη θάησ απφ ην εκθαλέο κηθξφ ρηίζκα ηνπ ζεκεξηλνχ θάξνπ. Ζ Πεξαρψξα, θαηά ηα πξνξσκατθά ρξφληα, απνηεινχζε δσηηθφ ηκήκα ηεο θνξηλζηαθήο γεο. Δηθφλα Ζ θνξηλζηαθή ηέρλε, ησλ γεσκεηξηθψλ θαη ησλ αξρατθψλ ρξφλσλ, ζα ήηαλ αηειέζηαηα γλσζηή, ρσξίο ηα επξήκαηα ηεο Πεξαρψξαο. Με ηηο αλαζθαθέο, κειεηήζεθε ε πεξηνρή ηνπ Ζξαίνπ θαη ηα γεηηνληθά ηεξά Ήξαο Αθξαίαο θαη Ληκελίαο φπνπ βεβαηψζεθαλθαηάινηπα απφ εγθαηαζηάζεηο λενιηζηθήο, πξψηκεο ειιαδηθήο αιιά θαη κπθελατθήο επνρήο, ελψ εηθάδεηαη φηη ππήξρε κηα ζεκαληηθή πφιε κε ην φλνκα Ζξαίνλ (Δηθφλα ) Αξραία ηθπώλα 93

94 Σείρνο πνπ μεθηλά απφ ηνλ Ηζζκφ θαη θηάλεη ζηνλ Κνξηλζηαθφ θφιπν θαηά κήθνο ησλ αθηψλ ηνπ αξσληθνχ, κε ζθνπφ ηελ πξνζηαζία επηζέζεσλ απφ ηνλ βνξξά. Λέγεηαη αιιηψο θαη Ηνπζηηληάλεην Σείρνο, κήθνπο 7,5 ρικ. θαη πιάηνπο 3 κέηξσλ, ην κεγαιχηεξν νρπξσκαηηθφ ηείρνο ζηελ Διιάδα, κε 67 πχξγνπο. Δηθφλα Δίλαη ζηεξηγκέλν κέζα ζην βξάρν θαη αθνινπζεί ηε θπζηθή κνξθή ηνπ εδάθνπο. Γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ αξρηηεθηνληθά κέιε αξραίσλ θηηζκάησλ, φπσο απφ ην γεηηνληθφ ηεξφ ηνπ Ηζζκίνπ Πνζεηδψλα. Ζ αξραία ηθπψλα, θνληά ζην ρσξηφ Βαζηιηθφ, ππήξμε ην θέληξν ησλ ηερλψλ ζηελ Αξραία Διιάδα, φπσο ε Αζήλα ήηαλ ην θέληξν ηεο θηινζνθίαο. Νένη έξρνληαλ θαη ζπνχδαδαλ γιππηηθή θαη δσγξαθηθή, επεξεάδνληαο ηηο ηάζεηο ηεο επνρήο ζηελ ηέρλε. ήκεξα κπνξεί θαλείο λα δεί έλα απφ ηα εληππσζηαθφηεξα ζέαηξα απηνχ ηνπ κεγέζνπο, ηνπ 4νπ αη. π.υ. Έλα ζέαηξν πνπ ρξεζηκνπνηνχηαλ ηφζν γηα ζεαηξηθέο παξαζηάζεηο φζν θαη γηα πνιηηηθέο ζπγθεληξψζεηο. Αθφκα θαη ζήκεξα ρξεζηκνπνηείηαη γηα πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο. Οη αλαζθαθέο έθεξαλ ζην θσο επίζεο ίρλε βνπιεπηεξίνπ, έλα ηεηξάγσλν νηθνδφκεκα κε 4 ζεηξέο θίνλεο, ξσκατθφ ινπηξφ, ελψ ζηηο ηειεπηαίεο αλαζθαθέο απνθαιχθζεθε ην Γπκλάζην. ηελ πεξηνρή ππάξρεη επίζεο έλαο αξραίνο λαφο ηνπ 7νπ αη. π.υ. αθηεξσκέλνο ζηε ζεά Άξηεκε ή ζηνλ Απφιισλα. 4 ρικ. απφ ην Κηάην. Αξραηνινγηθόο ρώξνο Νεκέαο Αλακθίβνια ηα ζεκαληηθφηεξα αμηνζέαηα ηεο Νεκέαο είλαη ν λαφο ηνπ Γία θαη ην ηάδην. Σν ηεξφ ηνπ Γηφο αλαπηχζζεηαη ζηηο αξρέο ηνπ 6νπ π.υ. αηψλα κε ηελ θαζηέξσζε ησλ Νεκείσλ παλειιήλησλ αγψλσλ, ζε κία πεξηνρή φπνπ καξηπξείηαη αλζξψπηλε δξαζηεξηφηεηα απφ ηα πξντζηνξηθά ρξφληα. ηα αξρατθά ρξφληα ρξνλνινγείηαη ν πξψηνο λαφο ηνπ Γηφο θαη νη δχν πξψηεο θάζεηο ηνπ Ζξψνπ. ηνλ 5ν π.υ. αηψλα θαηαζθεπάδνληαη νη ελλέα νίθνη-ζεζαπξνί. ηα ηέιε 94

95 ηνπ 4νπ π.υ. αηψλα, ζην πιαίζην ελφο κεγάινπ νηθνδνκηθνχ πξνγξάκκαηνο θηίδνληαη ν λεψηεξνο λαφο ηνπ Γηφο, ην ινπηξφ, ν μελψλαο, ην ηάδην θαη ε ηξίηε θάζε ηνπ Ζξψνπ. Μεηά ηελ κεηαθνξά ησλ αγψλσλ ην 270 π.υ. ζην Αξγνο, ην ηεξφ παξαθκάδεη. Σνλ 5ν θαη 6ν κ.υ. αηψλα αλαπηχζζεηαη ζηελ πεξηνρή κηα κηθξή θνηλφηεηα θαη θηίδεηαη ζηα εξείπηα ηνπ μελψλα κία βαζηιηθή. Ζ θνηλφηεηα απηή δηαιχζεθε απφ ηελ επηδξνκή ησλ ιάβσλ ην κ.υ. Σν 1984, άξρηζαλ αλαζηεισηηθέο εξγαζίεο ζην λαφ ηνπ Γηφο. Μέρξη ην 1985, φπνπ δηεθφπεθαλ, ηνπνζεηήζεθαλ ζηε ζέζε ηνπο αξραίνη ιηζφπιηλζνη απφ ην θξεπίδσκα, πνπ ζπκπιεξψζεθε ελ κέξεη κε ζχγρξνλν πιηθφ (42 ιηζφπιηλζνη). Οη πξψηεο κηθξέο αλαζθαθέο έγηλαλ ην 1766 απφ ηελ απνζηνιή Dilettanti θαη ην απφ ηελ Γαιιηθή Αξραηνινγηθή ρνιή. Σν 1924, ηνλ ρψξν αλέιαβε ε Ακεξηθαληθή ρνιή Κιαζηθψλ πνπδψλ, ε νπνία κε ηνπο H. Hill θαη C. Blegen έζθαςαλ ην ηεξφ θαη ηνλ ιφθν Σζνχγθηδα κέρξη ην Μεηά απφ κηα καθξφρξνλε δηαθνπή, ν C. William αλέζθαςε ην 1964 κέξνο ησλ νίθσλ θαη ηνπ μελψλα θαη έλαλ θιίβαλν. Απφ ην 1973 έσο ην 1986, ην Παλεπηζηήκην Berkeley ηεο Kαιηθφξληαο, ππφ ηελ δηεχζπλζε ηνπ S. Miller δηεμήγαγε εθηεηακέλεο θαη ζπζηεκαηηθέο αλαζθαθέο ζηνλ ρψξν (Δηθφλα ). Δηθφλα Σν ηάδην βξίζθεηαη πεξίπνπ 400 κ. λνηηναλαηνιηθά ηνπ ηεξνχ θαη ππνινγίδεηαη φηη ρσξνχζε ζεαηέο, πνπ ζπγθεληξψλνληαλ απφ φια ζρεδφλ ηα κέξε ηεο ρψξαο. Έρεη γίλεη κεξηθή αλαζηήισζε ζηεξέσζε ηεο Θφινπ ηεο ζηνάο ηνπ ηαδίνπ. Αλεζθάθε θαηά ηα έηε απφ ηελ Ακεξηθαληθή ρνιή Κιαζηθψλ πνπδψλ (Παλεπηζηήκην ηεο Καιηθφξληαο) ππφ ηε δηεχζπλζε ηνπ θαζεγεηή St. Miller. ην πίζσ κέξνο ησλ απνδπηεξίσλ, ησλ νπνίσλ ζήκεξα ζψδνληαη ιίγνη θίνλεο, αξρίδεη ε ιηζφθηηζηε ζηνά άξηζην δείγκα ηεο αξρηηεθηνληθήο ηνπ είδνπο πνπ νδεγνχζε ηνπο αζιεηέο ζην ηάδην. 95

96 Σα αξραηφηεξα Νέκεα ή Νέκεηα εληάρζεθαλ ζηνλ θχθιν ησλ Παλειιελίσλ Αγψλσλ ην 573 π.υ. Δίραλ κεγάιν θχξνο, δηεμάγνληαλ θάζε δπν ρξφληα εθ πεξηηξνπήο κε ηνπο αγψλεο ησλ Γειθψλ, ηεο Οιπκπίαο θαη ηεο Ηζζκίαο θαη ππφ ηελ επνπηεία ησλ Αξραίσλ Κιεσλψλ. Σνλ 5ν π.υ. αηψλα νη αγψλεο πηζαλφηαηα κεηαθέξζεθαλ ζην Άξγνο πνπ δπλάκσλε ηφηε ηελ εμνπζία ηνπ ζηελ πεξηνρή. Με Μαθεδνληθή πξσηνβνπιία, ην π.υ. ηα Νέκεα επηζηξέθνπλ ζηνλ ηφπν ηνπο, νηθνδνκνχληαη λέα θηίξηα θαη αλακνξθψλνληαη ηα παιαηά αλαγελλψληαο ηελ πεξηνρή κέρξη ην 270 π.υ. πνπ νη αγψλεο κεηαθέξζεθαλ θαη πάιη ζην Άξγνο. Δηθφλα πσο πνιιά αξραία ζηάδηα έηζη θαη απηφ εκθαλίδεη ζην θέληξν ηνπ ζηίβνπ κηα κηθξή δηαπιάηπλζε, αλεμήγεηε θαη απηή γηα ηνπο εηδηθνχο εξεπλεηέο. Έλα ζηεθάλη απφ άγξην ζέιηλν ήηαλ ην έπαζιν ηεο λίθεο ζε αλάκλεζε ηνπ ιίθλνπ απφ αγξηνζέιηλα φπνπ ν Οθέιηεο βξήθε ην ζάλαην απφ δάγθσκα θηδηνχ (Δηθφλα ) Αξραία Πειιήλε Ζ αξραία Πειιήλε ηνπνζεηείηαη αλάκεζα ζην Ξπιφθαζηξν θαη ηα Σξίθαια, ζηελ πεξηνρή ηνπ ρσξηνχ Ενχγξα ην νπνίν κεηνλνκάζηεθε ζε Πειιήλε. Δθεί έγηλαλ αλαζθαθέο θαη επηγξαθηθά επξήκαηα επηβεβαίσζαλ ηε ζέζε ηεο αξραίαο πφιεο. Δπίζεο απνθαιχθζεθαλ ηάθνη, ζεκέιηα αξραίσλ νηθνδνκεκάησλ, θξεπίδσκα λανχ θαη ίρλνο ζεάηξνπ, φια ηεο θιαζηθήο επνρήο, ελψ θάπνηα λνκίζκαηα πνπ βξέζεθαλ ήηαλ ηεο ξσκατθήο επνρήο. Δπίλεην ηεο Πειιήλεο ήηαλ νη Αξηζηνλαχηεο, ιηκάλη ην νπνίν βξηζθφηαλ ζηε ζέζε ηνπ ζεκεξηλνχ Ξπινθάζηξνπ, ελψ λνηηφηεξα ζηελ πεξηνρή ησλ ζεκεξηλψλ ζπλνηθηζκψλ ησλ Σξηθάισλ ηνπνζεηείηαη ην Μχζαην, φπνπ ππήξρε ιαηξεία ηεο Γήκεηξαο παξφκνηα κε απηή ησλ Θεζκνθνξίσλ. Αξραία Ηζζκία Αλαηνιηθά ηνπ Ηζζκνχ βξίζθεηαη ε Ηζζκία, γλσζηή απφ ηα αξραία ρξφληα σο ηφπνο ιαηξείαο, κε ην ηεξφ ηνπ Πνζεηδψλα, ην Παιαηκφλην θαη ηα πάκπνιια επξήκαηα πνπ 96

97 θηινμελνχληαη ζην κνπζείν ηεο Ηζζκίαο.Σα αξραία ρξφληα δηεμάγνληαλ ηα Ίζζκηα, αζιεηηθνί αγψλεο αθηεξσκέλνη ζηνλ Παιαηκφλα, ζηνπο νπνίνπο αξρηθά έπαηξλαλ κέξνο νη άλδξεο. Οη ληθεηέο ζηεθαλψλνληαλ κε έλα θιαδί πεχθνπ ή αγξηνζέιηλνπ. Αξγφηεξα πξνζηέζεθαλ νη κνπζηθνί αγψλεο θαη νη αγψλεο απαγγειίαο, ζηνπο νπνίνπο ιάκβαλαλ κέξνο θαη νη γπλαίθεο. Έρνπλ βξεζεί ίρλε ζεάηξνπ ζην νπνίν δηεμάγνληαλ νη κνπζηθνί αγψλεο θαη εξείπηα ινπηξνχ πνπ έρηηζαλ νη Ρσκαίνη ην 2ν αη κ.υ πάλσ ζην πξνυπάξρνλ ειιεληθφ ινπηξφ ηνπ 4νπ αη. π.υ. Σέκελνο ηνπ Ίζζκηνπ Πνζεηδψλα: Σνλ 7ν αηψλα π.υ. ηδξχζεθε ν αξρατθφο λαφο πνπ δπζηπρψο θαηαζηξάθεθε απφ ππξθαγηά ηνλ 5ν αη. π.υ. ηε ζπλέρεηα μαλαρηίζηεθε, αιιά σο δσξηθφο πεξίπηεξνο, απφ θνξηλζηαθφ πσξφιηζν. Ξαλαθαηαζηξάθεθε ην 390 π.υ, επηζθεπάζηεθε θαη άθκαζε σο ην 146 π.υ. φηαλ ν Μφκκηνο θαηέζηξεςε νιφθιεξε ηελ Κφξηλζν. Σν 44 κ.υ. αλνηθνδνκήζεθε αιιά ηελ ηειηθή ηνπ κνξθή κε ηνλ πεξίβνιν θαη ηηο ζηνέο ηελ πήξε ην 2 αη. κ.υ. Θέαηξν Αξραίαο Ηζζκίαο: Γπζηπρψο δελ δηαζψζεθε, αθνχ ηα κέξε ηνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα λα ρηηζηεί ην κεζαησληθφ νρπξφ πνπ βξίζθεηαη εθεί. Έρνπλ βξεζεί κφλν ηα ζεκέιηα ηεο ζθελήο, ηνπ θνίινπ, ηνπ πξνζθήληνπ θαη κεξηθνί δηάζπαξηνη ιίζνη. Παιαηκφλην: Έλαο λαφο δίπια απφ απηφλ ηνπ Πνζεηδψλα. Ήηαλ αθηεξσκέλνο ζε κηα ζαιάζζηα ζεφηεηα ηεο Ρσκατθήο επνρήο, ηνλ Παιαίκνλα. Ο λαφο είρε ηδηαίηεξν πεξίβνιν αιιά θαη ιάθθνπο γηα ζπζίεο. ηάδην Ηζζκίαο: Βξηζθφηαλ ΝΑ ηνπ λανχ ηνπ Πνζεηδψλα. Δθεί αλαθαιχθζεθε ε αθεηεξία ηνπ αξραηφηεξνπ ζηαδίνπ, φπνπ κπνξείηε λα δείηε 16 βαιβίδεο εθθίλεζεο. Σν λεφηεξν ζηάδην θηηάρηεθε ζηε θπζηθή θνηιφηεηα κε κήθνο 181 κ. πεξίπνπ (Δηθφλα ). Δηθφλα Αγγειόθαζηξν Βπδαληηλφ θάζηξν ζε κηα ζέζε κε κεγάιν πςφκεηξν πνπ ήηαλ θαηνηθεκέλε απφ ηε λενιηζηθή επνρή. Βξίζθεηαη ζηα λνηηναλαηνιηθά ηνπ λνκνχ Κνξηλζίαο, θηηζκέλν ζε 97

98 πςφκεηξν 830 κέηξσλ, ζηε λφηηα πιεπξά ηνπ φξνπο Πνιίηεο ή Πνπιαγέδα. Απφ αξραηνινγηθά επξήκαηα είλαη εκθαλέο φηη ν ηφπνο θαηνηθείηαη απφ ηε λενιηζηθή επνρή αλ θαη ε ηζηνξία ηνπ θάζηξνπ είλαη ζρεηηθά άγλσζηε. Σν Μεζαησληθφ θάζηξν θηίζηεθε θαηά πάζα πηζαλφηεηα ζηηο αξρέο ηνπ 13νπ αηψλα, φηαλ ε πεξηνρή ηεο Κνξηλζίαο αλήθε ζην Γεζπνηάην ηεο Ζπείξνπ επί εγεκνλίαο ηνπ πξψηνπ δεζπφηε, ηνπ Μηραήι Α Άγγεινπ Κνκλελνχ. Απφ απηφλ κάιινλ πξνήιζε θαη ε νλνκαζία ηνπ θάζηξνπ θαη ηνπ ρσξηνχ. ηαλ αξγφηεξα ε Καζηειαλία θαηειήθζε απφ ηνλ Γεζπφηε ηνπ Μπζηξά Θεφδσξν Α Παιαηνιφγν, έγηλε ειιεληθφ θαη ην Αγγειφθαζηξν. Απφ ηελ επνρή απηή θαη γηα 40 πεξίπνπ ρξφληα ( ), ζα πξέπεη λα ήηαλ κεηαμχ ησλ θάζηξσλ πνπ επεξέαδαλ ζηελ πεξηνρή απηή νη Αιβαλνί, θαηλνχξγηνη θάηνηθνη ηεο πεξηνρήο, πνπ είραλ αξρεγνχο απφγνλνπο ηνπ Λένληα γνπξνχ. Σν 1467 ην θάζηξν αλαθέξεηαη εξεηπσκέλν. Παιαηνρξηζηηαληθή Βαζηιηθή Λεραίνπ ηελ ακκψδε μεξά ηνπ αξραίνπ ιηκαληνχ ηνπ Λεραίνπ βξίζθνληαη ηα εξείπηα κηαο εληππσζηαθά κεγάισλ δηαζηάζεσλ παιαηνρξηζηηαληθήο βαζηιηθήο πνπ είλαη γλσζηή σο βαζηιηθή Λεραίνπ. Ο λαφο ζεσξείηαη πσο αλεγέξζεθε ζηελ αθηή πξνο ηηκήλ ηνπ επηζθφπνπ Αζελψλ Λεσλίδε θαη ησλ επηά γπλαηθψλ πνπ καξηχξεζαλ καδί ηνπ, ηνλ 3ν αηψλα, ζηελ Κφξηλζν, θαη ηα ζψκαηά ηνπο μεβξάζηεθαλ ζηε ζάιαζζα ηνπ Λεραίνπ (Δηθφλα ). Δηθφλα Σν θηίζκα ζπλνιηθνχ κήθνπο 180 κέηξσλ ζπγθαηαιέγεηαη καδί κε ηελ αξρηθή βαζηιηθή ηνπ Αγίνπ Πέηξνπ ζηε Ρψκε αλάκεζα ζηηο κεγαιχηεξεο βαζηιηθέο ηνπ ρξηζηηαληθνχ θφζκνπ.χκθσλα κε έλα λφκηζκα ηνπ απηνθξάηνξα Μαξθηαλνχ ( κ.υ.) πνπ βξέζεθε ζηα ζεκέιηα ηνπ δαπέδνπ ηνπ λανχ θαίλεηαη πσο ν λαφο μεθίλεζε λα νηθνδνκείηαη κεηά ηα κέζα ηνπ 5νπ αηψλα, ελψ βάζεη ελφο λνκίζκαηνο ηνπ Ηνπζηίλνπ Α ( κ.υ.), ην νπνίν βξέζεθε ζηα ζεκέιηα ηνπ δπηηθνχ 98

99 λάξζεθα, ν λαφο κάιινλ ζπλέρηδε λα επεθηείλεηαη θαη θαηά ην πξψην ηέηαξην ηνπ 6νπ αηψλα. Ναόο ηνπ Απόιιωλα Δηθφλα Αξραία Σηηάλε Ζ αξραία Σηηάλε ππαγφηαλ ζην θξάηνο ηεο ηθπψλαο, είρε νλνκαζηεί έηζη απφ ηνλ Σηηάλα αδειθφ ηνπ Ήιηνπ. Ο Παπζαλίαο πεγαίλνληαο εθεί απφ ηελ ηθπψλα καο ιέεη φηη αθνινχζεζε έλαλ επζχ δξφκν. Ζ αξραία πφιε έρεη αλαζθαθεί, νξαηά είλαη ε αξραία αθξφπνιε θαη ιείςαλα θηηξίσλ (Δηθφλα ). Πεξίπνπ ην 540 π.υ. θηίζηεθε ζηελ Κφξηλζν ν δσξηθφο λαφο ηνπ Απφιισλα, ζηε ζέζε ελφο παιηφηεξνπ λανχ πνπ είρε ρηηζηεί πεξίπνπ ην 625 π.υ..σν αμηνζεκείσην ζην λαφ απηφ είλαη έλαο ηεηξάγσλνο ρψξνο (ίζσο γηα ιαηξεπηηθνχο ιφγνπο), φκνηνο κε ην ρψξν πνπ ζα βξνχκε εθαηφ ρξφληα αξγφηεξα θαη πάιη ζηνλ Παξζελψλα (Δηθφλα ) Δηθφλα Αξραία Γίνιθνο Ο Γίνιθνο ππήξμε έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα έξγα ηεο κεραληθήο ησλ αξραίσλ Διιήλσλ, ν νπνίνο έλσλε ηα δχν κεγάια ιηκάληα πνπ ππήξραλ θαηά ηελ αξραηφηεηα, αληί ηνπ Ηζζκνχ ηεο Κνξίλζνπ. Σα ιηκάληα απηά ήηαλ νη Κερξεέο (αξσληθφο θφιπνο) θαη ην Λέραην (Κνξηλζηαθφο θφιπνο). Ο Γίνιθνο θαηαζθεπάζηεθε γηα λα απνθεχγνπλ 99

100 ηα πινία ηνλ πεξίπινπ ηεο Πεινπνλλήζνπ θαη ηελ επηθηλδπλφηεηα πνπ αληηκεηψπηδαλ νη λαπηηθνί ζηνλ καληαζκέλν θάβν Μαιέα. Ζ θαηαζθεπή ηνπ Γίνιθνπ ήηαλ ην απνηέιεζκα αξθεηψλ απνηπρεκέλσλ απνπεηξψλ δεκηνπξγίαο ηζζκνχ, ν νπνίνο ζα έλσλε ηνπο δχν θφιπνπο, αιιά έλα ηέηνην ηεξάζηην έξγν ήηαλ θπζηθφ λα κελ νινθιεξσζεί ιφγσ ησλ δπλαηνηήησλ ηεο επνρήο. Ζ θάζε απνηπρεκέλε απφπεηξα επηδείθλπε ζηνπο επίδνμνπο θαηαζθεπαζηέο ηνπ ηζζκνχ ηελ ρξεζηκφηεηα ηνπ Γηνιθνχ. Ο Γίνιθνο ήηαλ έλαο δξφκνο θάξδνπο 3,5 5 κέηξσλ, ζηε κέζε ηνπ νπνίνπ ππήξραλ απιαθψζεηο πνπ πάλσ ηνπο θπινχζαλ νη πιαηθφξκεο, νη νπνίεο κεηέθεξαλ ηηο ηξηήξεηο θαη άιια ζθάθε. Οη απιαθψζεηο απηέο (ινχθηα) ήηαλ δχν θαη νλνκάδνληαλ «νιθνί» θαη ζθνπφο ηνπο ήηαλ λα κελ εθηξνρηάδνληαη νη πιαηθφξκεο κε ηα πινία, εηδηθά ζηηο ζηξνθέο, θαζψο ε δηαδξνκή ήηαλ κεγάιε θαη ν δξφκνο ειηζζφηαλ αλάκεζα απφ ιφθνπο. Απν ηα απιάθηα πήξε θαη ην φλνκά ηεο ε νδφο Γίνιθνο. Γπζηπρψο θαηά ηηο αλαζθαθέο πνπ έγηλαλ δελ βξέζεθε παξά κφλν έλα κηθξφ ηκήκα ηεο νδνχ θαη κέρξη ζηηγκήο δελ έρνπλ βξεζεί ηα ίρλε ησλ κεραληζκψλ πνπ ρξεζίκεπαλ γηα λα έιθνπλ νη δνχινη ηηο πιαηθφξκεο κε ηα ζθάθε. Οη φγθνη ησλ ρσκάησλ απφ ηε δηάλνημε ηνπ Ηζζκνχ, έρνπλ ζάςεη ηα πάληα. Σελ χπαξμε κεραληζκψλ γλσξίδνπκε απφ ηε καξηπξία ηνπ Θνπθπδίδε πνπ αλαθέξεη φηη νη πξψηνη πνπ έθηαζαλ ζηνλ Ηζζκφ ήηαλ νη Λαθεδαηκφληνη θαη άξρηζαλ λα θαηαζθεπάδνπλ κεραλέο γηα λα ζχξνπλ ηα θαξάβηα (Δηθφλα ) Δηθφλα

101 Ληκάλη Κεγρξεώλ Πξφθεηηαη γηα έλα θπζηθφ φξκν, ην παιηφ αλαηνιηθφ ιηκάλη ηεο Κνξίλζνπ. Δθεί ππάξρνπλ αθφκα 2 θαηεζηξακκέλνη κφινη ν έλαο απέλαληη απφ ηνλ άιιν, θαη αλάκεζά ηνπο, θάησ απφ ηελ επηθάλεηα ηνπ λεξνχ, ππάξρνπλ θηίζκαηα πνπ βπζίζηεθαλ κεηά απφ έλαλ θαηαζηξνθηθφ ζεηζκφ. ηνλ ππζκέλα βξέζεθαλ επίζεο νη κνλαδηθήο νκνξθηάο πίλαθεο κε ςεθηδσηφ θαη γπαιί, ηνπ 4νπ αη. κ.υ, πνπ ζήκεξα βξίζθνληαη ζην Αξραηνινγηθφ Μνπζείν Ηζζκίαο (Δηθφλα ). Δηθφλα Κάζηξν Αγηνλνξίνπ Πξφθεηηαη γηα έλα θάζηξν ζηελ θνξπθή ηνπ ιφθνπ θνληά ζην νκψλπκν ρσξηφ. Έρεη απιή κε 5 πχξγνπο, έλαλ ζε θάζε θνξπθή ελφο πεληάγσλνπ ηείρνπο, αιιά φρη αθξφπνιε. ηξαηεγηθφ ζεκείν αθνχ απφ εθεί ππάξρεη νξαηφηεηα σο ηελ Αθξνθφξηλζν, ην Αξκελφθαζηξν Αξγνιίδνο θαη ηε Λάξηζα Άξγνπο (Δηθφλα ). Δηθφλα Φιηνύο Ζ ζέζε ηνπ αξραίνπ Φιηνχληα απέρεη απφ ηε ζεκεξηλή Νεκέα 3,5 ρικ ΒΓ. ε δηαδνρηθέο αλαζθαθέο πνπ έγηλαλ απφ ην 1924 έσο ην 1970 απνθαιχθζεθαλ ηα ρακειφηεξα εηδψιηα ηνπ ζεάηξνπ, ηα ζεκέιηα ηεο ζθελήο, ηα ζρεδφλ ζπλερφκελα πξνο ην λφην ζεκέιηα ηνπ ιεγφκελνπ παιαηηνχ θαη έλα θνκκάηη ηνίρνπ ρηηζκέλνπ κε κεγάιεο νξζνγψληεο πέηξεο. Φειφηεξα ζην ιφθν δηαηεξήζεθαλ ζπφλδπινη θηφλσλ θαη αξραίν νηθνδνκηθφ πιηθφ. 101

102 Αδξηάλεην Τδξαγωγείν Τδξαγσγείν πνπ θαηαζθεπάζηεθε επί Αδξηαλνχ (2νο αη. κ.υ.), κε ζθνπφ λα κεηαθέξεη λεξφ απφ ηηο πεγέο ηεο ηπκθαιίαο σο ηελ Αξραία Κφξηλζν. Σν κήθνο ηνπ είλαη πεξίπνπ 85 ρικ. θαη είλαη νξαηφ ζε δηάθνξα ζεκεία, φπσο γηα παξάδεηγκα ζην ρσξηφ ηνπ Αγ. ψζηε, φπνπ είλαη νξαηφ έλα ηκήκα κήθνπο κέηξα, θαζψο θαη ζην ρσξηφ ηνπ Αγίνπ Βαζηιείνπ. Καηαθόκβεο ηνλ Φελεφ έρνπλ θαηαζθεπαζηεί θαηαθφκβεο (άγλσζην ην πφηε θαη απφ πνηνπο), γηα ηελ απνζηξάγγηζε ηνπ νξνπεδίνπ ηνπ Φελενχ απφ ηα λεξά πνπ ζπζζσξεχνληαλ απφ ηνπο πνηακνχο ιβην θαη Γφμα. χκθσλα κε ηνλ κχζν, ηηο θαηαζθεχαζε ν Ζξαθιήο ή απνηεινχζαλ εηζφδνπο γηα ηνλ θάησ θφζκν, ηνλ Άδε. Δμακίιην Σείρνο Σείρνο πνπ μεθηλά απφ ηνλ Ηζζκφ θαη θηάλεη ζηνλ Κνξηλζηαθφ θφιπν θαηά κήθνο ησλ αθηψλ ηνπ αξσληθνχ, κε ζθνπφ ηελ πξνζηαζία επηζέζεσλ απφ ηνλ βνξξά. Λέγεηαη αιιηψο θαη Ηνπζηηληάλεην Σείρνο, κήθνπο 7,5 ρικ. θαη πιάηνπο 3 κέηξσλ, ην κεγαιχηεξν νρπξσκαηηθφ ηείρνο ζηελ Διιάδα, κε 67 πχξγνπο. Δίλαη ζηεξηγκέλν κέζα ζην βξάρν θαη αθνινπζεί ηε θπζηθή κνξθή ηνπ εδάθνπο. Γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ αξρηηεθηνληθά κέιε αξραίσλ θηηζκάησλ, φπσο απφ ην γεηηνληθφ ηεξφ ηνπ Ηζζκίνπ Πνζεηδψλα. Αξραηνινγηθφο ρψξνο Αξραίαο Ηζζκίαο. 6.3 Μνπζεία Αξραηνινγηθό Μνπζείν Ηζζκίαο Σν Αξραηνινγηθφ Μνπζείν Ηζζκίαο άλνημε ην Απνηειείηαη απφ δχν αίζνπζεο, ζηηο νπνίεο εθηίζεληαη κεγάιεο αμίαο επξήκαηα απφ ηηο αξραηνινγηθέο αλαζθαθέο ζηα Ίζζκηα θαη ηηο Κεγρξεέο, ην δεχηεξν ιηκάλη - επίλεην ηεο Αξραίαο Κνξίλζνπ. Αλάκεζα ζηα επξήκαηα, μερσξίδνπλ κία μχιηλε ζχξα απφ ην Ναφ ηεο Ίζηδαο ζηηο Κεγρξεέο, νη εληππσζηαθνί ςεθηδσηνί πίλαθεο απφ ειεθαληφδνλην θαη γπαιί, ηνπ 4νπ αη. κ.υ, κνλαδηθνί ζηελ Διιάδα, έλα καξκάξηλν πεξηξξαληήξην ηνπ 7νπ πυ αηψλα απφ ην Ναφ ηνπ Πνζεηδψλα, θνξηλζηαθά θεξακίδηα, ηα νπνία αληέγξαςαλ ζηε ζπλέρεηα νη Ρσκαίνη, ζηήιεο Ηζζκηνληθψλ θαη εμαηξεηηθή ζπιινγή απφ φπια θαη πεξηθεθαιαίεο (Δηθφλα ). 102

103 Δηθφλα Αξραηνινγηθό Μνπζείν Αξραίαο Κνξίλζνπ Σν Μνπζείν ηεο Αξραίαο Κνξίλζνπ είλαη έλα απφ ηα κεγαιχηεξα ηεο Διιάδνο, φζνλ αθνξά ηνλ πινχην θαη ηελ πνηφηεηα ησλ επξεκάησλ πνπ εθηίζεληαη. Σν Μνπζείν θαηαζθεπάζηεθε ην 1930, απνηειείηαη απφ 4 αίζνπζεο θαη δχν ζηνέο. ηνλ πξνζάιακν ππάξρεη έλα ηκήκα απφ κσζατθφ ηνπ 4νπ αηψλα πυ κε παξάζηαζε δχν Γξππψλ πνπ κάρνληαη κε έλα άινγν. Σν κσζατθφ απηφ, είλαη έλα απφ ηα παιαηφηεξα ειιεληθά κσζατθά πνπ έρνπλ βξεζεί. Αθφκα εθηίζεηαη κία ζπάληα αξρατθή θίγγα ηνπ 6νπ πυ αηψλα, ζε άξηζηε ζρεδφλ θαηάζηαζε, δείγκα ψξηκεο αξρατθήο ηερλνηξνπίαο ηεο Κνξηλζηαθήο ζρνιήο. Τπάξρνπλ αθφκε πνιχηηκα εθζέκαηα θεξακηθήο ηεο γεσκεηξηθήο, αξρατθήο θαη θιαζηθήο επνρήο κε εμαηξεηηθά δείγκαηα ηεο πξσηνθνξηλζηαθήο θεξακηθήο, θαζψο θαη πινχζηα ζπιινγή απφ ξσκατθά επξήκαηα, αγάικαηα απηνθξαηφξσλ, ρεηξνπξγηθά εξγαιεία, ζθεχε, λνκίζκαηα. Πξφζθαηα ζην Μνπζείν πξνζηέζεθαλ νη δχν Κνχξνη πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ πεξηνρή ηεο Σελέαο, φκνηαο ηερλνηξνπίαο κε ηνλ «Απφιισλα ηεο Σελέαο», ν νπνίνο βξίζθεηαη ζηε Γιππηνζήθε ηνπ Μνλάρνπ (Δηθφλα ). Δηθφλα

104 Αξραηνινγηθό Μνπζείν ηθπώλαο Σν Μνπζείν πνπ δεκηνπξγήζεθε ην 1930, είλαη ην θαιχηεξα δηαηεξεκέλν ηκήκα ησλ πζηεξνξσκατθψλ ινπηξψλ πνπ αλαζθάθεθαλ ζηελ πεξηνρή. Αλαζηειψζεθε θαη πξνζαξκφζηεθε θαηαιιήισο απφ ηνλ Α. Οξιάλδν γηα λα ζηεγάζεη ηα επξήκαηα ησλ αλαζθαθψλ ηεο Αξραηνινγηθήο Δηαηξείαο, ζηηο αξρέο ηνπ 20νπ αηψλα. Γηα αξθεηά ρξφληα παξέκελε θιεηζηφ, φκσο ην 2004 άλνημε θαη πάιη ηηο πφξηεο ηνπ γηα λα ππνδερζεί ηνπο επηζθέπηεο ηνπ. Δδψ εθηίζεληαη εθηφο απφ ηα επξήκαηα ηεο αξραίαο ηθπψλαο, πνπ απνηεινχλ ηνλ θπξίσο φγθν, επξήκαηα θαη απφ άιιεο πεξηνρέο ηεο Κνξηλζίαο. Σα παιαηφηεξα αληηθείκελα ηεο ζπιινγήο είλαη κπθελατθά αγγεία πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ πεξηνρή ηνπ Ξπιφθαζηξνπ. Σα επξήκαηα απφ ηελ αξραία ηθπψλα είλαη θπξίσο επηγξαθέο, γιππηά, θεξακηθά αληηθείκελα θαη εηδψιηα. Απφ απηά, κεξηθά ρξνλνινγνχληαη ηελ πξψηε θάζε θαηνίθεζεο ηεο πφιεο, ηελ αξρατθή. Σα πεξηζζφηεξα είλαη ειιεληζηηθά θαη ξσκατθά, φπσο ην αγαικάηην ηεο Άξηεκεο πνπ βξέζεθε ζηα ξσκατθά ινπηξά, θαζψο θαη ε καξκάξηλε πξνηνκή ηνπ Απφιισλα, πνπ ζπκίδεη έξγα ηνπ Πξαμηηέιε. Σν θηίξην θνζκνχλ επίζεο ηκήκαηα ςεθηδσηψλ δαπέδσλ, ηα νπνία πξνέξρνληαη απφ αλεζθακκέλεο νηθίεο. ηελ απιή ηνπ Μνπζείνπ εθηίζεληαη παιαηνρξηζηηαληθά θαη βπδαληηλά γιππηά (Δηθφλα ). Δηθφλα Αξραηνινγηθό Μνπζείν Νεκέαο Σν Μνπζείν ηδξχζεθε ζην πιαίζην ηνπ αλαζθαθηθνχ πξνγξάκκαηνο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηεο Καιηθφξληαο ζην Berkeley, ράξε ζηε γελλαηνδσξία ηνπ θ. Rudolph A. Peterson. Σν Μνπζείν δσξήζεθε ζην Διιεληθφ Κξάηνο θαη εγθαηληάζζεθε ην Ζ πιεζψξα ησλ εθζεκάησλ ηνπ κνπζείνπ πεξηιακβάλεη 104

105 επξήκαηα πνπ θαιχπηνπλ έλα κεγάιν θάζκα ηεο πεξηνρήο απφ ηα πξντζηνξηθά ρξφληα κέρξη θαη ηελ παιαηνρξηζηηαληθή πεξίνδν. Ννκίζκαηα, αγγεία, αλάγιπθα, καξκάξηλεο ζηήιεο, θεξακηθά θαη ηκήκαηα ησλ δηαθφξσλ νηθεκάησλ βνεζνχλ ηνλ επηζθέπηε λα ζπλζέζεη κηα πιεξέζηεξε εηθφλα ηνπ αξραηνινγηθνχ ρψξνπ ζηηο δηάθνξεο θάζεηο ηνπ (Δηθφλα ). Δηθφλα Ηζηνξηθό Λανγξαθηθό Μνπζείν Κνξίλζνπ Σν θηίξην ηνπ Μνπζείνπ, βξίζθεηαη ζηελ αλαηνιηθή πιεπξά ηεο πιαηείαο Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ, ή πιαηεία «Φινηζβνο» φπσο είλαη επξέσο γλσζηφηεξε. ηνλ πξναχιην ρψξν βξίζθεηαη θαη ε πξνηνκή ηεο ηδξχηξηαο ηνπ, ζπζηήζεθε ην 1976 απφ ηελ θα Αιθκήλε Γαξηαγάλε-Πεηξνπνχινπ Ο εθζεζηαθφο ρψξνο ρσξίδεηαη ζε ηξεηο νξφθνπο θαη ν ηξφπνο παξνπζίαζεο αθνινπζεί ηελ γεσγξαθηθή πξνέιεπζε ησλ αληηθεηκέλσλ. ην ηζφγεην παξνπζηάδεηαη ν αγξνηηθφο βίνο ηεο Κνξηλζίαο, θαη πεξηιακβάλεη πινχζην πιηθφ απφ αγξνηηθά εξγαιεία, δείγκαηα θαηνηθηψλ, αιιά θαη κηθξναληηθείκελα θαζεκεξηλήο ρξήζεο, ηππηθά ηνπ ηξφπνπ δηαβίσζεο σο κέινο ηεο αγξνηηθήο θνηλσλίαο ηεο πεξηνρήο. ηνλ εκηφξνθν ε ζεκαηνινγία κεηαθέξεηαη ζηελ θαζεκεξηλφηεηα ηεο αζηηθήο θνηλσλίαο, κε δείγκαηα αζηηθψλ επίπισλ θπξίσο ηνπ 19νπ αηψλα αιιά θαη βηβιηνζήθε κε βηβιηνγξαθία ηνπ 17νπ, 18νπ θαη 19νπ αηψλα. Σν πιηθφ έρεη δσξίζεη ζην Μνπζείν ε νηθνγέλεηα ηνπ Κνξίλζηνπ ινγνηέρλε Αζηέξε Κνββαηδή. Ο 1νο θαη ν 2νο φξνθνο είλαη αθηεξσκέλνο ζηελ ελδπκαζία, αληξηθή θαη γπλαηθεία ζην πέξαο ηνπ ρξφλνπ. ηα εθζέκαηα πεξηιακβάλνληαη θνξεζηέο, θαζεκεξηλέο, ενξηαζηηθέο, θνζκήκαηα αιιά θαη θεληήκαηα. Ο 3νο θαη ηειεπηαίνο φξνθνο απνηειεί ηνλ θαηεμνρήλ ρψξν φπνπ παξνπζηάδνληαη ηα εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα αιιά θαη νη πεξηνδηθέο εθζέζεηο. Καζ φιε ηε δηάξθεηα ηνπ ζρνιηθνχ έηνπο ιεηηνπξγνχλ εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα γηα καζεηέο αιιά θαη ελειίθνπο. Σα πξνγξάκκαηα έρνπλ 105

106 ζηφρν λα θέξνπλ ζε επαθή κε δεκηνπξγηθφ θαη θπξίσο επράξηζην ηξφπν ην θνηλφ κε ηνλ ιατθφ πνιηηηζκφ καο, φπσο έρεη δηακνξθσζεί κέρξη ζήκεξα, αιιά θαη λα ζπκβάιιεη ζηε δηάζσζε ηεο πνιηηηζηηθήο απηήο θιεξνλνκηάο. Δλφηεηεο ηεο Έθζεζεο: Αγξνηηθφο βίνο: εξγαιεία θαη είδε νηθνζθεπήο ηεο Κνξηλζίαο Αζηηθφο βίνο: αληηθείκελα αξγπξνρξπζνρνΐαο, ραξαθηηθά, επηζηνιηθά δειηάξηα θαηζπάληεο εθδφζεηο βηβιίσλ Φνξεζηέο θαη εμαξηήκαηα θνξεζηάο : Πεινπφλλεζνο, ηεξεά Διιάδα, Νεζηά Αηγαίνπ, Κξήηε Φνξεζηέο θαη εμαξηήκαηα θνξεζηάο: Θεζζαιία, Μαθεδνλία, Θξάθε, Μ. Αζία, Ήπεηξνο, Βφξεηα Ήπεηξνο (Δηθφλα ). Δηθφλα Αξραηνινγηθό Μνπζείν Αξραίαο Φελενύ Σν κνπζείν ζηεγάδεη γιππηά, ςεθηδσηά θαη αγγεία πνπ βξέζεθαλ θαηά ηηο αλαζθαθέο ζηελ Αξραία Φελεφ. Σν κνπζείν παξνπζηάδεη αξθεηφ ελδηαθέξνλ παξφιν ηα ιίγα εθζέκαηα ηνπ θαη αμίδεη θαλείο λα ην επηζθεθηεί. Κπξηφηεξν εχξεκα είλαη ην γπλαηθείν καξκάξηλν θεθάιη πνπ απνδίδεηαη ζηε ζέα Τγεία θαη ρξνλνινγείηαη ην 150 π.υ.κνληά ζην ρσξίν βξίζθεηαη θαη ε αθξφπνιή ηεο αξραίαο Φελενχ κε ηεξφ πνπ απνδίδεηαη ζηνλ Δηθφλα

107 Αζθιεπηφ (Δηθφλα ). Μνπζείν Πεξηβάιινληνο ηπκθαιίαο Σν Μνπζείν Πεξηβάιινληνο ρηίζηεθε απφ ηνπο αξρηηέθηνλεο Σάζε Παπατσάλλνπ θαη Γεκήηξε Ζζαΐα, ζπκπεξηιήθζεθε ζηελ έθδνζε The Phaedon Atlas of 21st Century World Architecture θαη ηηκήζεθε ζηα βξαβεία Αξρηηεθηνληθήο 2008 ηνπ Διιεληθνχ Ηλζηηηνχηνπ Αξρηηεθηνληθήο. Ζ θαηαζθεπή ηνπ εληάρζεθε ζην Πεξηθεξεηαθφ Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Πεινπνλλήζνπ θαη ρξεκαηνδνηήζεθε απφ ην Γ Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο, κε ηελ αξσγή ηεο Σξάπεδαο Πεηξαηψο. Σν κνπζείν βξίζθεηαη ζε απφιπηε αξκνλία κε ην πεξηβάιινλ αμηνπνηψληαο ηα ζηνηρεία ηνπ θιίκαηνο. Ζ πξνλνκηαθή ηνπ ζέζε θαη ν ζρεδηαζκφο ηνπ επηηξέπεη ζην θσο λα κπαίλεη απφ παληνχ θαη νη άλεκνη δεκηνπξγνχλ θπζηθή ςχμε ζην ρψξν ηνπ κνπζείνπ. Σν Μνπζείν Πεξηβάιινληνο δεκηνπξγήζεθε κε ζθνπφ λα παξνπζηάζεη ηελ ζρέζε εμάξηεζεο ηνπ αλζξψπνπ θαη θχζεο θαη ηελ αξκνληθή ζπλχπαξμή ηνπο ζηε ηπκθαιία. Απηή ε ζρέζε απνηππψλεηαη ήδε απφ ηελ κπζνινγία ζηνλ 6ν άζιν ηνπ Ζξαθιή φπνπ νη θάηνηθνη ηεο πεξηνρήο αλαδεηνχζαλ ηελ ηξνθή ηνπο θαη ρξεζηκνπνηνχζαλ ην λεξφ ζηηο θαιιηεξγείο ηνπο. Ζ ζρέζε απηή δηακφξθσζε θαη ην εζσηεξηθφ ζρεδηαζκφ ηνπ κνπζείνπ ρσξίδνληαο ην ζε δπν ελφηεηεο. Ζ πξψηε ελφηεηα δείρλεη ην θπζηθφ πεξηβάιινλ ηεο πεξηνρήο θαη δηαηξείηε ζε δπν ππνελφηεηεο. ηελ πξψηε παξνπζηάδνληαη ηα ηδηαίηεξα γεσινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πεξηνρήο, ε γε θαη ην λεξφ, θαη ε αμηνπνίεζή ηνπο απφ ηνλ άλζξσπν, ζηελ πνξεία ησλ ρξφλσλ. ηελ δεχηεξε ππνελφηεηα παξνπζηάδεηε ε ρισξίδα θαη ε παλίδα ησλ βηφηνπσλ ηεο ιίκλεο θαη ηνπ βνπλνχ θαζψο θαη αλζξψπηλεο θαηνίθεζεο ζηελ πεξηνρή κέρξη ζήκεξα. Ζ δεχηεξε ελφηεηα αθνξά ηα ηνπηθά επαγγέικαηα πνπ αλαπηχρζεθαλ ζηελ πεξηνρή θαη επεξεάδνληαη άκεζα απφ πεξηβάιινλ. Αιηεία, θπλήγη, γεσξγία, ακπεινπξγία, θηελνηξνθία θαη κειηζζνθνκία ήηαλ θαη είλαη νη βαζηθέο αλζξψπηλεο δξαζηεξηφηεηεο ησλ θάηνηθσλ. Ζ ρξεζηκνπνίεζε λέσλ ηερλνινγηψλ (καθέηεο, ηξηζδηάζηαηεο ςεθηαθέο αλαπαξαζηάζεηο, ηαηλίεο θ.ι.π.) θάλνπλ ηελ πεξηήγεζε ζην κνπζείν κηα επράξηζηε εκπεηξία. Γίλνληαο πιεξνθνξίεο γηα ηελ πνιηηηζκηθή θαη θπζηθή θιεξνλνκηά ηεο πεξηνρήο. ην ρψξν ηνπ κνπζείνπ ππάξρεη θπιηθείν, πσιεηήξην θαη αίζνπζα πνιιαπιψλ ρξήζεσλ (Δηθφλα ). 107

108 Δηθφλα Δθθιεζηαζηηθό Μνπζείν ηεο Ηεξάο Μεηξνπόιεωο Κνξίλζνπ Σν Δθθιεζηαζηηθφ Μνπζείν ηεο Ηεξάο Μεηξνπφιεσο Κνξίλζνπ ηδξχζεθε απφ ηνλ αείκλεζην Μεηξνπνιίηε Κνξίλζνπ θπξφ Παληειεήκνλα ην 1971, πξνθεηκέλνπ λα ζηεγάζεη κέξνο ησλ εθθιεζηαζηηθψλ θεηκειίσλ θαη ησλ Βπδαληηλψλ εηθφλσλ, πνπ απνηεινχλ ηκήκαηα ηεο ηνπηθήο εθθιεζηαζηηθήο ηζηνξίαο ηεο αξραίαο Απνζηνιηθήο εθθιεζίαο ηεο Κνξίλζνπ Άιια ζεκεία πνιηηηζηηθνύ ελδηαθέξνληνο Γεκνηηθή Πηλαθνζήθε Ζ Γεκνηηθή Πηλαθνζήθε Κνξίλζνπ ππάγεηαη ζην Ν.Π.Γ.Γ. Κέληξν Πνιηηηζκνχ Αζιεηηζκνχ θαη Πεξηβάιινληνο ηνπ Γήκνπ Κνξηλζίσλ θαη ηδξχζεθε ην επηέκβξε ηνπ 1998.θνπφο ηεο Πηλαθνζήθεο είλαη ε ζπιινγή έξγσλ Σέρλεο, ε πξνβνιή θαιιηηερλψλ δεκηνπξγψλ, ε πλεπκαηηθή πνιηηηζηηθή αλαβάζκηζε θαη αηζζεηηθή αγσγή ησλ πνιηηψλ ζηελ ηνπηθή θνηλσλία, ε δηάζσζε θαη ζπληήξεζε θαιιηηερληθψλ ζεζαπξψλ θαη πνιηηηζκηθψλ αγαζψλ. Ο αλσηέξσ ζθνπφο εθπιεξψλεηαη κε ηε ζπγθέληξσζε εηθαζηηθψλ έξγσλ θάζε κνξθήο Σέρλεο, κε ηε ζπληήξεζε θαη αζθαιή δηαθχιαμε απηψλ, κε ηε δηνξγάλσζε εθπαηδεπηηθψλ πξνγξακκάησλ, ζεκηλαξίσλ, δηαιέμεσλ, ηε ζχληαμε θαη δεκνζίεπζε θαηαιφγσλ θαη αλαιχζεσλ ησλ έξγσλ, ηελ 108

109 πξαγκαηνπνίεζε εθζέζεσλ, θαζψο θαη ηελ πνιηηηζηηθή αληαιιαγή κε παξεκθεξή Ηδξχκαηα θαη Οξγαληζκνχο. Ζ Πηλαθνζήθε ζηεγάδεηαη ζε ηδηφθηεην θηίξην ηνπ Γήκνπ θαη θηινμελεί ζηνπο δχν νξφθνπο ηεο ηξεηο κφληκεο ζπιινγέο κε πάλσ απφ 250 έξγα, πνπ ρξνλνινγνχληαη απφ ην Σα έξγα έρνπλ απνθηεζεί θαηφπηλ δσξεψλ απφ ηνπο σηήξην Ππιαξηλφ, δσγξάθν ζπληεξεηή έξγσλ Σέρλεο, Νηθφιαν Θενδψξνπ, ζπιιέθηε θαη Θεφδσξν Μάξθειιν, δσγξάθν (φινη κε θαηαγσγή απφ ηελ Κφξηλζν). Αλάκεζα ηνπο δηαθξίλνπκε έξγα πνπ αλήθνπλ ζε θαηαμησκέλνπο Έιιελεο εηθαζηηθνχο (φπσο Ρντιφο, ππξφπνπινο, ηαζφπνπινο, Φαζηαλφο) θαη ζε θνξπθαίνπο Δπξσπαίνπο θαιιηηέρλεο. Δθηφο απφ ηηο κφληκεο ζπιινγέο, ζηελ Πηλαθνζήθε εθζέηνπλ ζε πεξηνδηθέο εθζέζεηο ζχγρξνλνη Έιιελεο θαη μέλνη εηθαζηηθνί. ηα 14 ρξφληα ιεηηνπξγίαο ηεο έρεη θηινμελήζεη ζεκαληηθφηαηεο εθζέζεηο Δηθαζηηθψλ (δσγξαθηθήο, ραξαθηηθήο, γιππηηθήο, αγηνγξαθίαο) ζπνπδαίσλ θαιιηηερλψλ απφ ηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ. Αμίδεη λα αλαθεξζνχλ νξηζκέλα νλφκαηα αλδξψλ θαιιηηερλψλ φπσο ησλ Φαζηαλνχ, ηαζφπνπινπ, Ράκκνπ, Κνχθνπ, Ράηζηθα, Γξαηζία, Ρφθνπ, Γθνιθηλφπνπινπ, Καθαδηάξε, Καξάκπεια, Φαξξάθνπ, Γήκνπ, Σζνηζψλε, Μάξθειινπ, Παζπαξάθε, Νηθνιάνπ θαη ηνπ Ηηαινχ Baldassare, θαζψο θαη ησλ γπλαηθψλ θαιιηηερλψλ Σζίιαγα, Καιαξά, Αγγειή, Μνπδαθίηνπ, Γαγιαξίδνπ, Ρψηα, Σέθλνπ, Μαθξή, αξειάθνπ, ηεο Κχπξηαο Γάθλεο Μαπξνβνπληψηε, ηεο Ληβαλέδαο Rabia Shawaf θαη ηεο Ηηαιίδαο Άλλαο Ρνχκαθ. Καζεκεξηλά ε Πηλαθνζήθε πινπνηεί ζηνπο ρψξνπο ηεο εθπαηδεπηηθέο επηκνξθσηηθέο δξάζεηο θαη ζεκηλάξηα γηα πνιιέο θαηεγνξίεο θνηλνχ ( φπσο καζεηέο θάζε ειηθηαθήο βαζκίδαο, εθπαηδεπηηθνχο, εηθαζηηθνχο, θηιφηερλνπο, ΑκεΑ, Ρνκά ), ελψ ζην παξειζφλ έρεη πξαγκαηνπνηήζεη πξνγξάκκαηα πξνζέγγηζεο θαη εθπαίδεπζεο αηφκσλ, πνπ ζηεξνχληαη πξφζβαζεο ζε απηήλ (Δηθφλα ). 109

110 Δηθφλα Γεκνηηθή Πηλαθνζήθε Κηάηνπ - Οηθία Θενράξε Πξφθεηηαη γηα έλα δηαηεξεηέν θηίξην πνπ ρηίζηεθε ην 1853 απφ ηνλ αξρηηέθηνλα Δξλέζην Σζίιιεξ. Έλα θηίξην λενθιαζηθνχ ηχπνπ, κε νξνθνγξαθίεο λενθιαζηθήο ηέρλεο λα θνζκνχλ ηα ηαβάληα ηνπ. ήκεξα ζ απηφ ην φκνξθν θηίξην ζηεγάδεηαη ε Γεκνηηθή Πηλαθνζήθε. Ο λαόο ηνπ Απνζηόινπ Παύινπ Ο λαφο ηνπ Απνζηφινπ Παχινπ, πνιηνχρνπ ηεο πφιεο ηεο Κνξίλζνπ, νηθνδνκήζεθε ην πάλσ ζε ζρέδηα ηνπ αξρηηέθηνλα κεραληθνχ πνπ πινπνίεζε ν ληφπηνο Αξρηηέθηνλαο Νίθνο Κνηζεξψλεο. Δηθφλα Ζ φιε ζχιιεςε ηνπ λανχ βαζίδεηαη ζηνλ λαφ ηεο Αγίαο νθίαο ζηελ Κσλζηαληηλνχπνιε. Θεσξείηαη έλα απφ ηα ππνδείγκαηα λεψηεξεο εθθιεζηαζηηθήο αξρηηεθηνληθήο ζηελ Διιάδα θαη ηα Βαιθάληα θαη θαηαιακβάλεη έλα νιφθιεξν νηθνδνκηθφ ηεηξάγσλν (Δηθφλα ). 110

111 Νεξόκπινο Γεκάθνπ Δίλαη ν κνλαδηθφο λεξφκπιφο ηεο πεξηνρήο ν φπνηνο έρεη δηαζσζεί θαη ιεηηνπξγεί αθφκα. Βξίζθεηαη ζηα πβίζηα βνξεηναλαηνιηθά ηνπ ρσξηνχ Φελεφο θαη θηλείηαη απφ ην λεξφ ηνπ κεγάινπ θεθαιφβξπζνπ. Πύξγνο ηωλ Ννηαξαίωλ - Σξίθαια Κνξηλζίαο ηα Άλσ Σξίθαια Κνξηλζίαο βξίζθεηαη αθφκα θαη ζήκεξα ν Πχξγνο ησλ Ννηαξαίσλ ζηνλ νπνίν γελλήζεθε ν Άγηνο Γεξάζηκνο Ννηαξάο. Οη νηθνγέλεηα ησλ Ννηαξαίσλ έπαημε ζεκαληηθφ ξφιν ζηα Οξισθηθά (1770), ζηελ Δπαλάζηαζε ηνπ 1821 αιιά θαη ζηνλ κεηέπεηηα εκθχιην πφιεκν (Δηθφλα ). Δηθφλα Φάξνη Υάξηεο

112 Φάξνο νπζάθη Ο θάξνο απηφο θαηαζθεπάζηεθε ην 1894 απφ ηελ Γαιιηθή Δηαηξεία Φάξσλ. Σν χςνο ηνπ πχξγνπ ηνπ εηλαη 7,5 κέηξα θαη ηφ εζηηαθφ ηνπ χςνο είλαη 9 κέηξα. Δίλαη εγθαηεζηεκέλνο ζην νπζάθη Αγίσλ Θενδψξσλ θνληά ζηνλ Ηζζκφ ηεο Κνξίλζνπ. Ο πέηξηλνο θάξνο ζην αθξσηήξην νπζάθη βξίζθεηαη ζηελ αθηή, ειάρηζηα κέηξα απφ ηε ζάιαζζα θνληά ζηα δηπιηζηήξηα ηεο Motoroil. Δηθφλα Aπνηειεί ηνπφζεκν ηεο πεξηνρήο, θαζψο είλαη έλαο απφ ηνπο δχν θάξνπο πνπ νδεγνχλ κε αζθάιεηα ηα πινία ζηνλ ηζζκφ ηεο Κνξίλζνπ. ε ζπλδπαζκφ κε ηνπο θαλνχο ηνπ ιηκελίζθνπ ησλ Ηζζκίσλ δηεπθνιχλεη ηα θαξάβηα πνπ πξνζεγγίδνπλ ηε Γηψξπγα ηεο Κνξίλζνπ απφ Αλαηνιηθά. Δπίζεο είλαη ην δπηηθφ φξην ηεο ξάδαο γηα ηα πεηξειαηνθφξα πνπ ζέινπλ λα θνξηψζνπλ ή λα μεθνξηψζνπλ ζηνπο Αγίνπο Θενδψξνπο (Δηθφλα ). Φάξνο Μειαγθάβη Βξίζθεηαη ζηε ζέζε Ζξαίν ή Μειαγθάβη, ζηνλ θφιπν Αιθπνλίδσλ Νήζσλ. Κηίζηεθε ην 1897 θαη αλαθαηαζθεπάζηεθε ην Έρεη ζρήκα Σ θαη είλαη κηα ιηηή θαηαζθεπή πξνβηνκεραληθήο αξρηηεθηνληθήο απφ πέηξα (Δηθφλα ). Δηθφλα Φεζηηβάι Πεξηνρήο Μειέηεο ηελ πεξηνρή κειέηεο, δηαπηζηψλεηαη ηθαλνπνηεηηθφο αξηζκφο εθδειψζεσλ, νη νπνίεο ζηελ πιεηνςεθία ηνπο επηθεληξψλνληαη ζηνλ αζιεηηζκφ, ηελ κνπζηθή, ηνλ ρνξφ θαη ηα ηνπηθά πξντφληα (Πίλαθαο ). Θα πξέπεη εδψ λα ππνγξακκηζζεί ε δπζθνιία 112

113 ζηελ αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ θαη ζηνηρείσλ γηα ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο, θαζψο δελ ππάξρεη νξγαλσκέλε θαηαγξαθή θαη κειέηε. Μνπζηθή / Υνξόο (20) Αζιεηηζκόο (17) Σνπηθά Πξνϊόληα (10) Πνιηηηζκόο / Σέρλεο (7) Θέαηξν / Κηλεκαηνγξάθνο (5) Rock πλάληεζε Μνπζηθφ Φεζηηβάι Δπξσζηίλεο Brevet Corinthia Θψδεηα Γηνξηή Γθηφζαο FestivArt Φεζηηβάι Θεάηξνπ Ziria Music Festival Παηδηθφ Αληάκσκα "Γηα λα ρνξεχνπλ ηα παηδηά λα ραίξνληαη νη καλάδεο..." Gerania Vertical Kilometer Ίζζκηα: Γηεζλέο Σνπξλνπά θάθη Γηνξηή Κνξηλζηαθήο ηαθίδαο Αιθπνλίδεο Μέξεο Λφγνπ θαη Σέρλεο Γηεζλέο Φεζηηβάι Κηλεκαηνγξάθνπ "Γέθπξεο" Αληάκσκα ζηα Αεδφληα Παηδηθφ Φεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ θαη Μνπζηθήο Isthmus SUP Crossing Κνιπκβεηηθή πλάληεζε Λίκλεο Βνπιηαγκέλεο Γηνξηή Κηελνηξφθνπ Αληάκσκα Λατθήο & χγρξνλεο Σέρλεο Φεζηηβάι Green Theater Αληάκσκα Φίισλ Παξάδνζεο Παλειιήληα Υνξσδηαθή πλάληεζε Rally Sprint Οξεηλφο Αγψλαο Γεξαλείσλ Γηνξηή Μαχξεο Κνξηλζηαθήο ζηαθίδαο Γηνξηή Παηδηθνχ Βηβιίνπ Φεζηηβάι Μαζεηηθνχ Θεάηξνπ Απνιιψλεηα Πνιηηηζηηθφ Σξηήκεξν νιπγείαο Sprint Distance Lake Doxa Triathlon Πνδειαηηθφο Γχξνο Αεδνλίσλ Γηνξηή Μήινπ Δπξσπατθέο Ζκέξεο Πνιηηηζηηθήο Κιεξνλνκηάο, Φεζηηβάι Παηδηθνχ Κηλεκαηνγξάθνπ "Πνξθπξά παληά" Γηνξηή Φινίζβνπ Λνπηξαθίνπ Πνιηηηζηηθφ Φεζηηβάι Κιέληαο Triathlon1: Loutraki ETU Triathlon European Cup & Mediterranean Championship Πνδειαηηθφο Γχξνο Οηλνπνηείσλ Νεκέαο θαη ηπκθαιίαο Γηνξηή Νηνκάηαο Ήξαηα Δκπνξηθή Έθζεζε (1) Γηεζλέο Φεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ θαη Μνπζηθήο (Εεπγνιαηηφ) πλαπάληεκα Δπξσζηηλίσλ Αγησξγίηηθνο δξφκνο Ράιιπ Αθξφπνιηο Γηνξηή Παηάηαο Κνξίλζνπ Παχιεηα θαη Αγψλαο δξφκνπ ηα ρλάξηα ηνπ Απνζηφινπ Παχινπ Παλειιήληα Έθζεζε "Κνξηλζία" Γηεζλέο Φεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ θαη Μνπζηθήο Φεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ (Ίζζκηα) Αγψλαο Γξφκνπ "Κιεσλαίνο Αγψλ" Νέκεα Γηνξηή αξδέιαο 113

114 (ηηκάγθα) Λατθφ Μνπζηθνρνξεπηηθφ εξγηάλη ζηνπο Γξφκνπο Σεο Παξάδνζεο Φεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ ρνξψλ (Κξπνλέξη) Αγσληζηηθή Γηάζρηζε Εήξεηαο Γηνξηή νπιηαλίλαο Μαζεηηθφ Μνπζηθφ Φεζηηβάι Φεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ (Λνπηξάθη) Μεγάιεο εκέξεο Νεκέαο Πίλαθαο Φεζηηβάι ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο Κνξηλζίαο αλά ζέκα Φεζηηβάι Θεάηξνπ Σν Κνξηλζηαθφ ζέαηξν Βαζίιεο Ρψηαο (Κ.Θ.Β.Ρ.) ηδξχζεθε ην 1981 θαη έρεη αλεβάζεη έξγα ηνπ λενειιεληθνχ θαη παγθφζκηνπ δξακαηνινγίνπ. Σε δεθαεηία 80 νξγάλσζε ηε Βαιθαληάδα Θεάηξνπ θαη ηα ηειεπηαία ρξφληα δηνξγαλψλεη ην Φεζηηβάι Θεάηξνπ θαη εηήζηα εκηλάξηα Θεαηξηθήο Παηδείαο. Σν Φεζηηβάι Δξαζηηερληθνχ Θεάηξνπ πξαγκαηνπνηείηαη θάζε Αχγνπζην ζην Γεκνηηθφ Θέαηξν Κνξίλζνπ. Κάζε ρξφλν ην θεζηηβάι γλσξίδεη αθφκε κεγαιχηεξε επηηπρία αλαδεηθλχνληαο ην ζε κεγάιν πνιηηηζηηθφ γεγνλφο ζηα ζεαηξηθά δξψκελα ηεο Κνξίλζνπ. Λακβάλνπλ κέξνο ζεαηξηθέο νκάδεο απφ φιε ηελ Διιάδα θαη ηελ Κχπξν θαη ζην ηέινο ηνπ θεζηηβάι, απνλέκνληαη βξαβεία ζηνπο ζπκκεηέρνληεο. Ζ θξηηηθή επηηξνπή απνηειείηαη απφ αλζξψπνπο ηνπ ζεάηξνπ θαη ηεο ηέρλεο γεληθφηεξα, θαη ηα ηηκεηηθά βξαβεία αθνξνχλ ηηο εμήο θαηεγνξίεο: Πξψηεο θαιχηεξεο παξάζηαζεο Γεχηεξεο θαιχηεξεο παξάζηαζεο Σξίηεο θαιχηεξεο παξάζηαζεο 114

115 θελνζεζίαο, κνπζηθήο ζχλζεζεο. κνπζηθήο επηκέιεηαο, ζθεληθψλ, θνζηνπκηψλ, ρνξνγξαθίαο, θίλεζεο, θσηηζκνχ, Α αλδξηθνχ θαη Α γπλαηθείνπ ξφινπ, Β αλδξηθνχ θαη Β γπλαηθείνπ ξφινπ, πξνγξάκκαηνο θαη αθίζαο ηεο παξάζηαζεο. Δηδηθά βξαβεία δίλεη θαη ην θνηλφ πνπ παξαθνινπζεί φιεο ηηο παξαζηάζεηο ηνπ Φεζηηβάι. Ο ζίαζνο ηνπ Κνξηλζηαθνχ ζεάηξνπ ζπκκεηέρεη εθηφο ζπλαγσληζκνχ. Γηεζλέο Φεζηηβάι Κηλεκαηνγξάθνπ «ΓΔΦΤΡΔ» Σν Γηεζλέο Κηλεκαηνγξαθηθφ Φεζηηβάι Πεινπνλλήζνπ είλαη έλαο κε θεξδνζθνπηθφο, πνιηηηζκηθφο Οξγαληζκφο κε Γηαγσληζηηθφ Σκήκα. Ζ θαηλνηνκία ηνπ έγθεηηαη ζηελ δεκηνπξγία ζεκαηηθψλ ελνηήησλ ζρεηηθψλ κε ηηο «Γέθπξεο» ζην πξφγξακκα πξνβνιψλ, κε ζθνπφ ηελ αλάδεημε ηεο γεσπνιηηηθήο θαη ηζηνξηθήο ζρέζεο ηεο Πεινπνλλήζνπ κε ηελ ππφινηπε Διιάδα θαη ηνλ θφζκν, θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπ ζεκαληηθνχ ξφινπ ηνπ Ηζζκνχ ηεο Κνξίλζνπ ζηε ζχλδεζή ηεο κε ηελ ππφινηπε Διιάδα. Μέζσ απηήο ηεο ελνπνίεζεο είλαη πνπ επηηπγράλεηαη ε δηαπνιηηηζκηθή γέθπξα πνπ ζπλδέεη ηελ Διιάδα κε ηνλ ππφινηπν θφζκν. θνπφο ηεο δηνξγάλσζεο ινηπφλ είλαη λα γεθπξψζεη θαη λα εδξαηψζεη κηα δεκηνπξγηθή γξακκή επηθνηλσλίαο πάλσ απφ νπνηνδήπνηε εκπφδην, γισζζηθφ, 115

116 θπιεηηθφ, πνιηηηζκηθφ, ζξεζθεπηηθφ, ηδενινγηθφ θαη νηθνλνκηθφ. Δκπλεφκελνη απφ ηε γεσγξαθηθή ζέζε θαη ηνλ Ηζζκφ, νη ζεκαηηθέο ελφηεηεο ηνπο Φεζηηβάι, αθνξνχλ ηηο «Γέθπξεο πνπ ελψλνπλ θφζκνπο». δειαδή ηε δηαζχλδεζε ησλ αλζξψπσλ, ησλ ηφπσλ θαη ησλ πνιηηηζκψλ: Γέθπξα-Οκάδα Γέθπξα-ξακα Γέθπξα-Δπηθνηλσλία Γέθπξα-Ηζηνξία Γέθπξα-Φαληαζία Γέθπξα-Έξσηαο Γέθπξα-Μνπζηθή Γέθπξα-Εσή Γέθπξα-Έλσζε Γέθπξα-Οηθνγέλεηα Γέθπξα-Απειεπζέξσζε Γέθπξα-Πεξηβάιινλ θ.ά. Πξφθεηηαη γηα έλαλ ζεζκφ ζε αλνηρηφ δηάινγν κε φιεο ηηο δεκηνπξγηθέο θαιιηηερληθέο δπλάκεηο ηνπ θηλεκαηνγξάθνπ, αιιά θαη ηνπο θνξείο ηνπο φπσο είλαη ην Κηλεκαηνγξαθηθφ Φεζηηβάι Κνξίλζνπ, δε ζα κπνξνχζε παξά λα αλαπηχμεη επηθνηλσλία κε άιια θηλεκαηνγξαθηθά θεζηηβάι. Μηα ηδηφηππε έλσζε πινπνηείηαη ινηπφλ κεηαμχ ησλ νξγαλσηψλ, ηνπ θαιιηηερληθνχ πξντφληνο θαη ησλ πξνζδνθηψλ γηα έλα άξηην πνιηηηζκηθφ απνηέιεζκα πνπ λα επεθηείλεηαη ζε έλα κεγάιν εχξνο. θελνζέηεο πνπ έρνπλ ζπκκεηάζρεη ζε θεζηηβάι φπσο ην Γηεζλέο Φεζηηβάι Κηλεκαηνγξάθνπ Οιπκπίαο γηα παηδηά θαη γηα λένπο, ην Γηεζλέο Φεζηηβάι Αζελψλ 116

117 θαη Θεζζαινλίθεο, ην Φεζηηβάι ηαηληψλ κηθξνχ κήθνπο Γξάκαο, ην Φεζηηβάι Νηνθηκαληέξ Υαιθίδαο θαη επίζεο ην Γηεζλέο Κηλεκαηνγξαθηθφ Φεζηηβάι Κχπξνπ έρνπλ ππνβάιιεη ηα έξγα ηνπο θαη ζην Φεζηηβάι Πεινπνλλήζνπ, κε ηε κνξθή κηαο θαιιηηερληθήο ζχκπξαμεο κεηαμχ ησλ θεζηηβάι. Με απηφλ ηνλ ηξφπν θαιιηεξγείηαη έλαο κνλαδηθφο δεζκφο. Σν Γηεζλέο Κηλεκαηνγξαθηθφ Φεζηηβάι Πεινπνλλήζνπ "ΓΔΦΤΡΔ" ηδξχζεθε ην 2008 ζην πιαίζην ησλ ενξηαζηηθψλ εθδειψζεσλ γηα ηα 150 ρξφληα απφ ηελ ίδξπζε ηεο πφιεο ηεο Κνξίλζνπ. Ζ δηνξγάλσζε πξαγκαηνπνηήζεθε ππφ ηελ αηγίδα ηνπ ππνπξγείνπ Μεηαθνξψλ θαη Δπηθνηλσληψλ θαη πινπνηήζεθε ζε ζπλεξγαζία κε ην Πλεπκαηηθφ Κέληξν ηεο Κνξίλζνπ. Σν Φεζηηβάι ζήκεξα πξαγκαηνπνηείηαη ππφ ηελ Αηγίδα ηεο Πεξηθέξεηαο Πεινπνλλήζνπ θαη ησλ Γήκσλ Κνξηλζίσλ θαη Λνπηξαθίνπ-Πεξαρψξαο- Αγίσλ Θενδψξσλ. Οη πξνβνιέο πξαγκαηνπνηνχληαη ζηνλ Κηλεκαηνγξάθν «ΛΑΗ» ζηελ Κφξηλζν θαη ζην Αιεμάλδξεην πλεδξηαθφ Κέληξν ζην Λνπηξάθη. Σαπηφρξνλα δηεμάγνληαη παξάιιειεο εθδειψζεηο θαη ζηνπο δχν Γήκνπο, φπσο γηα παξάδεηγκα ην 2014 ε έλαξμε ηνπ «Άζινο + Δλέξγεηα» σο ην απνθνξχθσκα ησλ παξάιιεισλ εθδειψζεσλ ζην πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο πξνβνιψλ ζηηο θαζηεξσκέλεο θαηεγνξίεο ηαηληψλ ηνπ θεζηηβάι «Δπ αγσλίδεζζαη», «Αξραηφηεηα», «Δκείο κπνξνχκε». Ο «ΑΘΛΟ + ΔΝΔΡΓΔΗΑ» - χδεπμηο Αξραηνινγηθψλ Υψξσλ, είλαη έλαο Ζκηκαξαζψληνο αγψλαο δξφκνπ κε δηαδξνκή : Αξραίεο «Θέξκαη» (Λνπηξάθη) «Ναφο Αθξαίαο Ήξαο» (Φάξνο Ζξαίνπ, Βνπιηαγκέλε Πεξαρψξαο). ην ηέινο ηεο δηνξγάλσζεο, νη ηαηλίεο δηαγσλίδνληαη γηα ην κεγάιν βξαβείν ηνπ Φεζηηβάι ην «Υξπζφ Πήγαζν», θαηφπηλ ςεθνθνξίαο κηαο δηεζλψο θαηαμησκέλεο θξηηηθήο επηηξνπήο. Ο Πήγαζνο ζηελ αξραηνειιεληθή κπζνινγία ζεσξνχληαλ ην άινγν ησλ Μνπζψλ ην νπνίν ίππεπαλ νη πνηεηέο θαη πεηνχζαλ ζην θαιιηηερληθφ ζηεξέσκα. Γηα ηνλ ιφγν απηφ ν «Υξπζφο Πήγαζνο» απνλέκεηαη ζε κηα ηαηλία πνπ δηαθξίλεηαη ηφζν γηα ηελ θαιιηηερληθή ηεο αμία φζν θαη γηα ηε δπλαηφηεηά ηεο λα ηαμηδεχεη θαη λα δηαθξίλεηαη ζε άιια θηλεκαηνγξαθηθά θεζηηβάι. 117

118 Rock Sinantisi Kiatou H Rock Sinantisi είλαη έλα εηήζην πνιηηηζκηθφ θεζηηβάι πνπ γίλεηαη ηέιε Ηνπιίνπ κε ηελ ππνζηήξημε ηνπ Γήκνπ ηθπσλίσλ ζηα πιαίζηα ησλ «ηθπσλίσλ». Ζ Rock Sinantisi ζηεξίδεηαη θαη ζηεξίδεη ηελ ληφπηα δεκηνπξγία. Eίλαη έλα ζχλζεην θεζηηβάι πνπ θχξην γλψξηζκα έρεη ηελ πξνβνιή θαη πξνψζεζε ησλ Κνξηλζηαθψλ ζπγθξνηεκάησλ, φπνπ θαιχπηνπλ φιεο ηηο ηάζεηο ηεο ζχγρξνλεο κνπζηθήο (Hip-Hop, Rock, Blues, Reggae, Metal, Jazz, θ.α.), θηινμελψληαο θαη guests απφ ηελ ππφινηπε Διιάδα. Ζ Rock πλάληεζε είρε ηελ ηχρε λα θηινμελήζεη ζπνπδαία νλφκαηα ηεο εγρψξηαο ζθελήο, γεγνλφο πνπ βνεζάεη ηα ηνπηθά ζρήκαηα λα απνθηήζνπλ εκπεηξίεο θαη λα έρνπλ κηα πξνζέγγηζε πην επαγγεικαηηθή. Δπίζεο, θηινμελνχληαη ελαιιαθηηθέο νκάδεο θαη ζχιινγνη, ελψ παξάιιεια γίλνληαη εθζέζεηο κε εηθαζηηθά, θσηνγξαθία, ρεηξνηερλία, βηβιία θ.α. Τπεχζπλε δηνξγάλσζεο είλαη ε Αζηηθή κε θεξδνζθνπηθή εηαηξεία «Rock Sinantisi Kiatoy». Μέρξη ην 2013, ην θεζηηβάι πξαγκαηνπνηνχληαλ ζην Αλνηρηφ ζέαηξν (Σξαγάλαο) Γ.Γηαλλφπνπινο ζην Κηάην. Γηα πξψηε θνξά, ην 2014, ν δήκνο ηθπσλίσλ καδί κε ην δήκν Βέινπ-Βφραο ζπλδηνξγάλσζαλ ηελ Rock Sinantisi ζην άιζνο ηνπ Πξνθήηε Ζιία ζην Βέιν, ζπλδεηηθφο θξίθνο κεηαμχ Αξραίαο ηθπψλαο θαη Αξραίαο Κνξίλζνπ. Μεγάιε ζπκβνιή ζην θεζηηβάι έρνπλ θαη νη Οκάδεο Δλεξγνπνίεζεο πιινγηθφηεηαο Βέινπ, ε Οκάδα 118

119 Τπνζηήξημεο, ε νκάδα R.S.K-Digital Volunteers (ςεθηαθή ππνζηήξημε), φπσο θαη νη ρνξεγνί. Ziria Music Festival Πξφθεηηαη γηα έλα κνπζηθφ θεζηηβάι πνπ δηνξγαλψλεηαη ζηε κλήκε ηνπ Ξπινθαζηξίηε κνπζηθνχ Νίθνπ Γφηθα απφ θίινπο ηνπ, ζε ζπλεξγαζία κε ην Αζιεηηθφ Κέληξν Εήξεηαο ηνπ δήκνπ Ξπινθάζηξνπ Δπξσζηίλεο. Σν κέξνο πνπ δηνξγαλψλεηαη βξίζθεηαη ζην νξνπέδην ηεο Εήξεηαο ζην ρψξν ηνπ Αζιεηηθνχ θέληξνπ Εήξεηαο, πνπ είλαη έλα κηθξφ ρηνλνδξνκηθφ θέληξν, πάλσ απφ ηα Σξίθαια Κνξηλζίαο ζηα 1600 κέηξα πςφκεηξν, ζε κηα πεξηνρή Natura κε κεγάιε νηθνινγηθή αμία. ηα πιαίζηα ηνπ θεζηηβάι γίλνληαη ζπλαπιίεο κε ηε ζπκκεηνρή πνιιψλ, ξνθ θαη φρη κφλν, ζπγθξνηεκάησλ θαη ππάξρεη δπλαηφηεηα γηα ειεχζεξν θάκπηλγθ. Παξάιιεια, πξαγκαηνπνηνχληαη εμνξκήζεηο, πεξηβαιινληηθέο εθδειψζεηο θαη πξνηάζεηο ελαιιαθηηθήο δσήο. Παξαδείγκαηα ησλ ελαιιαθηηθψλ δξάζεσλ πνπ ζρεδηάζηεθαλ γηα ηε δηνξγάλσζε ηνπ 2014 ήηαλ θαηάβαζε ζην ζπήιαην ηνπ Δξκή, πεδνπνξία ζηε ραξάδξα ηεο Φιακπνπξίηζαο, πεξηβαιινληηθή ελεκέξσζε γηα ηελ πεξηνρή, πνδειαζία, καζήκαηα yoga, αλνηρηφ ειεχζεξν βησκαηηθφ ζεκηλάξην Tai chi. ιε ε δηνξγάλσζε γίλεηαη εζεινληηθά θαη ζπκκεηνρηθά. Ζ πξνζπάζεηα απηή ζηεξίδεηαη ηδηαίηεξα απφ ην Αζιεηηθφ θέληξν Εήξεηαο, ηνπο μελνδφρνπο ησλ Σξηθάισλ, θαζψο θαη απφ επηρεηξήζεηο θαη επαγγεικαηίεο θαη πνιινχο ηδηψηεο εζεινληέο. Αθφκα θαη ηα ζπγθξνηήκαηα ζπκκεηέρνπλ αθηινθεξδψο. 119

120 Μεγάιεο Μέξεο Νεκέαο Ο χλδεζκνο Οηλνπνηψλ ΠΟΠ Νεκέαο (.Ο.Ν), ηδξχζεθε ην 2011, κε ηε κνξθή Αζηηθήο κε Κεξδνζθνπηθήο εηαηξίαο, απφ ην ζχλνιν ζρεδφλ ησλ νηλνπνηείσλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη θαη είλαη εγθαηαζηεκέλα ζηελ ακπεινπξγηθή δψλε Νεκέαο. θνπφο ηνπ είλαη λα αλαδείμεη θαη λα πξνβάιιεη ηφζν ζηελ Διιάδα, φζν θαη ζην εμσηεξηθφ, ην θξαζί ΠΟΠ ΝΔΜΔΑ πνπ βαζίδεηαη ζηε θεκηζκέλε πνηθηιία Αγησξγίηηθν, αιιά θαη φια ηα πξντφληα ησλ Οηλνπνηψλ ηεο Νεκέαο. Έλα ζεκαληηθφ θνκκάηη ζηνπο ζθνπνχο ηνπ πλδέζκνπ είλαη ε ελίζρπζε ηνπ Οηληθνχ Σνπξηζκνχ ζηελ πεξηνρή ηεο Νεκέαο κέζα απφ ηελ αλάπηπμε ζρεηηθψλ δξάζεσλ θαη πξσηνβνπιηψλ. Μαδί κε ην Γήκν Νεκέαο, ζπλδηνξγαλψλεη ηηο Μεγάιεο Μέξεο Νεκέαο, θαζψο επίζεο θαη κηα ζεηξά εθδειψζεσλ - εθζέζεσλ ζε δηάθνξεο πφιεηο ηεο Διιάδαο γηα ηε ζπλνιηθή πξνβνιή ηνπ θξαζηνχ Αγησξγίηηθν ΠΟΠ ΝΔΜΔΑ. 120

121 Οη Μεγάιεο Μέξεο είλαη έλα ηξηήκεξν γεπζηγλσζίαο θαη νηληθνχ ηνπξηζκνχ θαη πξαγκαηνπνηείηαη θάζε ρξφλν ην πξψην αββαηνθχξηαθν ηνπ επηεκβξίνπ ζηελ πφιε ηεο Νεκέαο θαη ζηα ρσξηά ηεο δψλεο. Πξφθεηηαη γηα έλαλ απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο ακπειψλεο ησλ Βαιθαλίσλ. Ο Γήκνο ηεο Νεκέαο πξνεδξεχεη ηνπ παλειιήληνπ δηθηχνπ ησλ πφιεσλ ηνπ θξαζηνχ θαη ζπκκεηέρεη ζην αληίζηνηρν δηεζλέο δίθηπν, ελψ ηα νηλνπνηεία ηεο πεξηνρήο είλαη γλσζηά γηα ηελ πςειή πνηφηεηα ησλ θξαζηψλ ηνπο. Σα νηλνπνηεία πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηηο εθδειψζεηο παξακέλνπλ αλνηρηά θαζ φιε ηε δηάξθεηα ησλ εθδειψζεσλ πξνζθέξνληαο ηε δπλαηφηεηα ζε φινπο λα έξζνπλ ζε άκεζε επαθή κε ην θξαζί θαη ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο ηνπ. Οη εθδειψζεηο επηθεληξψλνληαη ζηελ πξνβνιή ηνπ ακπειψλα, ζην επξχ θνηλφ, ζηελ ελίζρπζε ηεο πεξηβαιινληηθήο ζπλείδεζεο ζε ζρέζε κε ηε δηαρείξηζε θαη ηελ πξνζηαζία ηνπ πξντφληνο θαη ζηελ ελίζρπζε κεζφδσλ θαιιηέξγεηαο θαη νηλνπνίεζεο θηιηθψλ κε ην πεξηβάιινλ. Καηά ηηο ηξεηο κέξεο ηεο δηνξγάλσζεο ν επηζθέπηεο έρεη ηελ επθαηξία λα γλσξίζεη ηελ πεξηνρή θαη λα ζπκκεηάζρεη ζε πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο κε άμνλα ηνλ πνιηηηζκφ ηνπ θξαζηνχ αιιά θαη ηελ αξραηνινγηθή παξάδνζε ηεο πεξηνρήο. Οη εθδειψζεηο πεξηιακβάλνπλ επηζθέςεηο ζηα νηλνπνηεία, γεπζηηθέο δνθηκέο, μελαγήζεηο ζηνπο ακπειψλεο, ζεκηλάξηα νηλνγλσζίαο θαη κηα ζεηξά απφ πνιηηηζηηθά δξψκελα, ζπλαπιίεο, εθζέζεηο, εξγαζηήξηα, βξαδηέο θηλεκαηνγξάθνπ θ.α. Φεζηηβάι Μαζεηηθνύ Θεάηξνπ O Γήκνο Κνξηλζίσλ δηνξγαλψλεη θάζε ρξφλν ην Φεζηηβάι Μαζεηηθνχ Θεάηξνπ, ζε ζπλεξγαζία κε ηελ Γεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε Κνξηλζίαο. Σν Φεζηηβάι πξαγκαηνπνηείηαη ηνλ Μάην κε ηε ζπκκεηνρή ζεαηξηθψλ νκάδσλ ησλ ζρνιείσλ ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο θαη νη παξαζηάζεηο θηινμελνχληαη ζην Γεκνηηθφ Θέαηξν Κνξίλζνπ. Οη ζεαηξηθέο καζεηηθέο νκάδεο πνπ ζπκκεηέρνπλ ζην Φεζηηβάι κπνξνχλ λα είλαη είηε νκάδεο πνπ πινπνηνχλ Πξνγξάκκαηα ρνιηθψλ 121

122 Γξαζηεξηνηήησλ-Πνιηηηζηηθψλ Θεκάησλ, είηε ζεαηξηθέο καζεηηθέο νκάδεο ζηα πιαίζηα ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο. Σα έξγα είλαη ζεαηξηθά απφ ηνλ Διιεληθφ ή ηνλ παγθφζκην ρψξν. Σν θεζηηβάι ζηνρεχεη ζηελ απφθηεζε ζεαηξηθήο παηδείαο ησλ καζεηψλ, αιιά θαη ζηελ ελεξγφ ζπκκεηνρή ησλ παηδηψλ ζηα πνιηηηζηηθά δξψκελα ηνπ ηφπνπ. Γηνξηή Κνξηλζηαθήο ηαθίδαο Ο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο ησλ Απαληαρνχ Φαξησηψλ θαη ην πκβνχιην ηεο Σνπηθήο Κνηλφηεηαο Φαξίνπ ζε ζηελή ζπλεξγαζία µε ηελ Διιεληθή Δηαηξεία Πεξηβάιινληνο θαη Πνιηηηζκνχ νξγαλψλνπλ ζην Φάξη ηελ Γηνξηή ηεο Κνξηλζηαθήο ηαθίδαο µε ζέκα «καδεχνπκε & απιψλνπκε ηε ζηαθίδα καδί». θνπφο ηεο γηνξηήο είλαη ε πξνβνιή ηεο ζηαθίδαο θαη ε επαθή ησλ αλζξψπσλ ησλ αζηηθψλ θέληξσλ κε ηε δηαδηθαζία ηνπ ηξχγνπ. ηα πιαίζηα ηεο γηνξηήο γίλεηαη παξαδνζηαθφ γιέληη ζην ρσξηφ, πξαγκαηνπνηνχληαη νκηιίεο απφ εηδηθνχο ζρεηηθά κε 122

123 ηε ζηαθίδα θαη ππάξρνπλ παξάιιεια εθζέζεηο θσηνγξαθίαο ζην Πνιηηηζηηθφ θέληξν ηνπ ρσξηνχ αιιά θαη ηνπηθά πξντφληα θαη θεξάζκαηα απφ ηνλ ζχιινγν γπλαηθψλ. Ζ Γηνξηή ηεο ηαθίδαο πξαγκαηνπνηήζεθε γηα πξψηε θνξά ην 2014, ζηα πιαίζηα ησλ εγθαηλίσλ ησλ «Μνλνπαηηψλ Πνιηηηζκνχ» πνπ έγηλαλ ηελ ίδηα εκέξα. Τπάξρνπλ πέληε δηαδξνκέο, ηέζζεξηο πεξηπαηεηηθέο θαη κία πνδειαηηθή, νη νπνίεο δίλνπλ ηελ επθαηξία ζηνπο επηζθέπηεο λα αλαθαιχςνπλ ηελ νκνξθηά ηεο Οξεηλήο Κνξηλζίαο θαη ηνπο ηζηνξηθνχο ακπειψλεο κε ζέα ζηε Zήξεηα θαη ζηε Λίκλε ηεο ηπκθαιίαο. Πξφθεηηαη γηα θηλήζεηο εμσζηξέθεηαο ελφο ηφπνπ πνπ θνπβαιάεη κηα ελδηαθέξνπζα αιιά ζρεηηθά άγλσζηε ηζηνξία. Σν Φάξη είλαη αγξνηηθφ ρσξηφ πνπ θαηαζηξάθεθε νινθιεξσηηθά απφ ηνπο Ναδί ην 1944, θαη μαλαρηίζηεθε απφ ηελ αξρή - είλαη δειαδή έλα παξαδνζηαθφ ρσξηφ κε ζρεηηθά ζχγρξνλν αξρηηεθηνληθφ απνηχπσκα. Καηάθεξε ινηπφλ λα αλαθάκςεη θαη λα θξαηήζεη ηνπο λένπο αλζξψπνπο ζηνλ ηφπν ηνπο κε ηελ αγξνηηθή θαη θηελνηξνθηθή παξάδνζε. Γηνξηή Μαύξεο Κνξηλζηαθήο ζηαθίδαο Ο Πνιηηηζηηθφο θαη Δμσξατζηηθφο χιινγνο ν «ΦΧΚΑ» δηνξγαλψλεη ζηηο Αξραίεο Κιεσλέο, ηελ Γηνξηή Κνξηλζηαθήο ηαθίδαο. Ζ γηνξηή πεξηιακβάλεη νκηιίεο θαη ελεκέξσζε ζε ζέκαηα ζρεηηθά κε ηε ζηαθίδα, πεξίπηεξα εθζεηψλ αιιά θαη ελεκεξσηηθφ πεξίπηεξν ηνπ ζπιιφγνπ, ζεαηξηθά δξψκελα, έθζεζε θσηνγξαθηψλ θαη αγξνηηθψλ εξγαιείσλ, κπνπθέ κε θαγεηά θαη γιπθά πνπ έρνπλ σο βαζηθφ ζπζηαηηθφ ηε ζηαθίδα, θαζψο θαη παξαδνζηαθνχο ρνξνχο θαη δσληαλή κνπζηθή. Γηνξηή Μήινπ Ζ Μάλλα είλαη έλα ρσξηφ πνπ βξίζθεηαη δπηηθά ηεο Κνξίλζνπ, ζηηο βνξεηναλαηνιηθέο παξπθέο ηνπ φξνπο Εήξεηα (Κπιιήλε), ζε πςφκεηξν κέηξσλ. Αλήθεη ζην Γήκν Ξπινθάζηξνπ θαη βξίζθεηαη αθξηβψο απέλαληη απφ ηα Σξίθαια Κνξηλζίαο. 123

124 Σν κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ αζρνιείηαη ζπζηεκαηηθά κε ηα αγξνηηθά επαγγέικαηα θαη θπξίσο κε ηελ θαιιηέξγεηα Μειηψλ, Διαηφδεληξσλ θαη Ακπειηψλ. Σν ρσξηφ θεκίδεηαη γηα ηα άξηζηεο πνηφηεηαο κήια πνπ παξάγεη θαζψο θαη γηα δηάθνξα άιια πξντφληα φπσο είλαη ην ειαηφιαδν, ηα ζηαθχιηα, ε ζηαθίδα θαη ην θξαζί. ηελ πιαηεία ηνπ ρσξηνχ ν Πξφεδξνο θαη ηα κέιε ηεο ηνπηθήο θνηλφηεηαο δηνξγαλψλνπλ θάζε ρξφλν ηε γηνξηή ηνπ κήινπ. ηα πιαίζηα ηεο γηνξηήο, πξαγκαηνπνηνχληαη κνπζηθνρνξεπηηθέο εθδειψζεηο θαη παξνπζίαζε ηνπ βαζηθνχ πξντφληνο, ηνπ κήινπ. Γηνξηή Παηάηαο Ο Κνπηαιάο είλαη έλα ρσξηφ πνπ βξίζθεηαη λνηηνδπηηθά ηεο Κνξίλζνπ, αλήθεη ζην Γήκν Κνξηλζίσλ θαη ζπγθεθξηκέλα ζηε Γεκνηηθή Δλφηεηα Σελέαο. Έρεη πεξίπνπ 220 θαηνίθνπο, πνπ αζρνινχληαη κε ηε γεσξγία θαη ηελ θηελνηξνθία. Ο πνιηηηζηηθφο ζχιινγνο Κνπηαιά δηνξγαλψλεη θάζε ρξφλν ηελ Γηνξηή Παηάηαο ζην Γήπεδν ηνπ 124

125 ρσξηνχ ε νπνία πεξηιακβάλεη δηαθνξεηηθά εδέζκαηα ζε άθζνλεο πνζφηεηεο κε θχξην ζπζηαηηθφ ηελ παηάηα αιιά θαη ρνξεπηηθά ζπγθξνηήκαηα θαη κνπζηθή. Παλειιήληα Έθζεζε Κνξηλζία Ζ «Παλειιήληα Έθζεζε Κνξηλζία» δηνξγαλψλεηαη απφ ηελ Αλαπηπμηαθή ηνπ Δπηκειεηεξίνπ Κνξηλζίαο, θαη ηελ ππνζηήξημε ηεο Γηεζλνχο Έθζεζεο Θεζζαινλίθεο ΑΔ. Δίλαη έλα ζεκαληηθφ νηθνλνκηθφ γεγνλφο πνπ ηνπνζεηεί ζε πξψην πιάλν ηνπο πξσηαγσληζηέο ηεο επηρεηξεκαηηθήο αλάπηπμεο. Ζ έθζεζε απνηειεί κηα ζχγρξνλε αληίιεςε επηρεηξεκαηηθήο πξνψζεζεο θαη πξνβνιήο. Ήδε ζηα ρξφληα ηεο δηνξγάλσζεο πάλσ απφ εθζέηεο θαη επηζθέπηεο επηβεβαηψλνπλ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηελ αλαπηπμηαθή πξννπηηθή ηεο. Απφ ην 2008 πξαγκαηνπνηείηαη ζην πξψελ εξγνζηάζην ηεο σιελνπξγίαο Κνξίλζνπ ην νπνίν δηαζέηεη έλα ζηεγαζκέλν ρψξν 4029 ηεηξαγσληθψλ κέηξσλ θαη έρεη ηξνπνπνηεζεί θαηάιιεια γηα ηηο αλάγθεο ηεο Έθζεζεο. Σν 2014, ε Έθζεζε ιεηηνχξγεζε ζην 15ν ρηι. Παιαηάο Δζληθήο νδνχ Κνξίλζνπ- Παηξψλ ζην Βέιν Κνξηλζίαο θαη ζην ρψξν ηεο επηρείξεζεο «ΜΑΝΓΡΑΚΟ CO», πξψελ εξγνζηάζην ΔΛΒΗΟΥΤΜ. Ζ δεκνζηφηεηα ηεο Έθζεζεο εμαζθαιίδεηαη κε ηελ δηαθήκηζε ηξεηο κήλεο πξηλ απφ ηελ έλαξμή ηεο, κέζσ ησλ Μ.Μ.Δ. ηεο Πεξηθέξεηαο θαη ηεο Αηηηθήο (εθεκεξίδεο, πεξηνδηθά, ξαδηνθσληθνί θαη ηειενπηηθνί ζηαζκνί θαη ηνπ δηαδηθηχνπ). Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο Έθζεζεο δίλεηαη ε επθαηξία ζε εθζέηεο θαη επηζθέπηεο, λα παξαθνινπζήζνπλ εκεξίδεο κε ηε ζπκκεηνρή εθπξνζψπσλ θνξέσλ (Ο.Σ.Α., Γεκνζίσλ Οξγαληζκψλ, Αλαπηπμηαθψλ Δηαηξηψλ θηι), πάλσ ζε ελδηαθέξνληα ζέκαηα επηρεηξεκαηηθήο αλάπηπμεο, επελδχζεσλ θαη πξνψζεζεο πσιήζεσλ ζην εζσηεξηθφ θαη ζην εμσηεξηθφ, θαζψο θαη πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο απφ δηάθνξνπο ζπιιφγνπο θαη ηνπηθνχο θνξείο. 125

126 Οη θχξηεο θαηεγνξίεο είλαη νη εμήο: Σξφθηκα θαη πνηά Οηθνδνκηθά πιηθά Απηνθίλεηα, ζθάθε Μεραλήκαηα Βηνκεραληθφο εμνπιηζκφο Δμνπιηζκφο ζπηηηνχ θαη επηρεηξήζεσλ Σνπξηζκφο Τπεξεζίεο γεληθά Δλέξγεηα, ζπζηήκαηα ςχμεο θαη ζέξκαλζεο Βηνινγηθά πξντφληα Δλαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ αγξνηνπξηζκφο, ηακαηηθφο ηνπξηζκφο Παξαδνζηαθά πξντφληα ρεηξνηερλίαο Φσηνβνιηατθά Ζ ελ ιφγσ Έθζεζε ζηνρεχεη ζηελ αλάδεημε θαη πξνβνιή ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ζηελ πξνψζεζε ησλ πξντφλησλ ζε φιεο ηηο πεξηνρέο ηεο ρψξαο θαη ηνπ εμσηεξηθνχ, αιιά θαη ζηελ αχμεζε ηεο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο απφ ηελ πξνζέιεπζε θαη δηαθίλεζε εκπνξηθψλ αληηπξνζψπσλ θαη επηζθεπηψλ. εκαληηθή είλαη θαη ε γλσξηκία θαη ε επηθνηλσλία φισλ ησλ επηρεηξεκαηηψλ ηεο Πεξηθέξεηάο, κε ζηφρν ηελ αλίρλεπζε κειινληηθψλ ζπλεξγαζηψλ θαη ηελ ηφλσζε ηεο αγνξάο κε ηελ ζχλαςε εκπνξηθψλ ζπκθσληψλ. 126

127 Αληάκωκα Λαϊθήο θαη ύγρξνλεο Σέρλεο Ο Μνξθσηηθφο & Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο ηεθαλίνπ Κνξηλζίαο (ΜΔΚ) δηνξγαλψλεη ην «Αληάκσκα Λατθήο & χγρξνλεο Σέρλεο ηεθαλίνπ» κε έθζεζε έξγσλ ρεηξνηερλίαο, δσγξαθηθήο, θσηνγξαθίαο, θεξνπιαζηηθήο, μπινγιππηηθήο θαη αγγεηνγξαθίαο, έξγα εξαζηηερλψλ κε θαηαγσγή απφ ην ηεθάλη. Σν Αληάκσκα πξαγκαηνπνηείηαη ζην Γεκνηηθφ ρνιείν ηεθαλίνπ. Ζ Λανγξαθηθή Έθζεζε, πνπ απνηειεί ηνλ ππξήλα ηνπ Αληακψκαηνο, ην 2014 ήηαλ αθηεξσκέλε ζηε Κηελνηξνθία θαη ζπγθεθξηκέλα ζηελ ηζηνξία θαη ζηα έζηκά ηεο, φπσο απηά θαηαγξάθηεθαλ ζηε πεξηνρή. Ζ ιανγξαθηθή έθζεζε απνηειεί ζπιινγηθή δεκηνπξγία ησλ θαηνίθσλ ηνπ ηεθαλίνπ πνπ ζπλδξάκνπλ ζηε πξνζπάζεηα ηνπ πιιφγνπ λα παξαδψζεη ζηηο επφκελεο γελεέο φζα θιεξνδφηεζαλ νη πξνεγνχκελεο. Ζ έθζεζε ζπλνδεχεηαη απφ δηάθνξεο εθδειψζεηο, φπσο ζεκηλάξηα θαηαζθεπψλ, ζεαηξηθά δξψκελα, παξαδνζηαθνχο ρνξνχο θαη δσληαλή κνπζηθή. Δπηπιένλ, ν Πνιηηηζηηθφο χιινγνο πξνζθέξεη εδέζκαηα απφ πξντφληα ηνπ ρσξηνχ. Γηνξηή Κηελνηξόθνπ Σν Αγηνλφξη είλαη ρσξηφ πνπ βξίζθεηαη λφηηα απφ ην Υηιηνκφδη, ζε πςφκεηξν 680 κέηξσλ, ζηελ νξνζεηξά πνπ ρσξίδεη ηελ Κνξηλζία απφ ηελ Αξγνιίδα. Αλήθεη ζηνλ Γήκν Κνξηλζίσλ θαη έρεη πεξίπνπ 320 θαηνίθνπο, νη νπνίνη αζρνινχληαη κε ηε γεσξγία θαη ηελ θηελνηξνθία. 127

128 Ο πνιηηηζηηθφο ζχιινγνο Αγηνλνξίνπ «Ο Νηθεηαξάο» δηνξγαλψλεη θάζε ρξφλν ηε γηνξηή θηελνηξφθνπ. ηελ γηνξηή ππάξρεη δσληαλή κνπζηθή θαη πξνζθέξνληαη εδέζκαηα απφ ηνπηθφ θξέαο ζηνπο επηζθέπηεο. Λαϊθό Μνπζηθνρνξεπηηθό εξγηάλη «ηνπο Γξόκνπο Σεο Παξάδνζεο» ηα πιαίζηα ησλ θαινθαηξηλψλ εθδειψζεσλ, ν Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ, παξνπζηάδεη θάζε ρξφλν ην ιατθφ κνπζηθνρνξεπηηθφ ζεξγηάλη ζηνπο δξφκνπο ηεο παξάδνζεο ζην Ακθηζέαηξν ηνπ HOTEL POSEIDON RESORT. Ο ζχιινγνο Φάξνο πνιηηηζκνχ ην «ΜΔΛΑΓΚΑΒΗ», ηηκά ηελ ειιεληθή παξάδνζε απφ δηάθνξεο πεξηνρέο κε μερσξηζηέο θαη πξνζεγκέλεο ρνξεπηηθέο παξαζηάζεηο. Φεζηηβάι Παξαδνζηαθώλ ρνξώλ Κξπνλεξίνπ Σν Φεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ ρνξψλ δηνξγαλψλεη ν Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Νέσλ Κξπνλεξίνπ. Υηιηάδεο θφζκνπ, εθαηνληάδεο ρνξεπηέο, ζε έλα κνλαδηθφ γατηαλάθη ρνξψλ θαη ηξαγνπδηψλ απ φιε ηελ Διιάδα. Αγηωξγίηηθνο δξόκνο Ο δήκνο Νεκέαο δηνξγαλψλεη ηνλ Αγησξγίηηθν δξφκν, κήθνπο κ θαη αγψλα γηα παηδηά δεκνηηθνχ θαη γπκλαζίνπ 1200κ. Ο αγψλαο πξαγκαηνπνηείηαη ζπλήζσο ην ηειεπηάην ζαββαηνθχξηαθν ηνπ Απγνχζηνπ θαη ραξαθηεξίδεηαη αληνρήο, γη απηφ νη αζιεηέο θαινχληαη λα είλαη θαηάιιεια πξνεηνηκαζκέλνη. 128

129 Ζ δηαδξνκή δελ έρεη κεγάιε δπζθνιία. Απφ ηα κ. ηα 3500κ είλαη ζε ρσκάηηλν έδαθνο ελψ ηα ππφινηπα ζε άζθαιην κε κηθξέο πςνκεηξηθέο θιίζεηο. Σα πξψηα 1,7 ρικ είλαη κέζα ζηελ πφιε ηεο Νεκέαο. ηελ αξρή ηεο δηαδξνκήο ππάξρεη ειαθξά αλεθνξηθφ ηκήκα 150 κ θαη ζπλερίδεηαη ζε ζρεδφλ επίπεδε δηαδξνκή. Οη αζιεηέο έρνπλ ηελ επθαηξία λα ηξέμνπλ ζηηο εγθαηαζηάζεηο ηνπ Αγξνηηθνχ Οηλνπνηεηηθνχ πλεηαηξηζκνχ Νεκέαο αλάκεζα ζηηο δεμακελέο θαη ζην ρψξν παξαγσγήο θξαζηνχ. ην 3,2 ρικ αθήλνπλ ηελ άζθαιην θαη κπαίλνπλ ζε αγξνηηθφ δξφκν. ην 5 ρικ βγαίλνπλ κε πξνζνρή πάιη ζε άζθαιην θαη ζην 5,5 ρικ αθνινπζνχλ ηνλ Αζσπφ πνηακφ κέρξη θαη ην 7,3 ρικ φπνπ νινθιεξψλεηαη ε ρσκάηηλε δηαδξνκή. πλερίδνπλ ζε αζθάιηηλε δηαδξνκή θαη ν δξφκνο Αεδνλίσλ-Νεκέαο ηνπο νδεγεί ζην 10,5 ρικ ζην εθθιεζάθη ηνπ Αγίνπ Γεσξγίνπ θαη είλαη κέζα ζηελ πφιε γηα ην ηειεπηαίν 1,5 ρικ ηνπ αγψλα. Αγώλαο Γξόκνπ «Κιεωλαίνο Αγώλ» ηα πιαίζηα ησλ πνιηηηζηηθψλ θαη αζιεηηθψλ εθδειψζεσλ, ν Γήκνο Νεκέαο θαη ν Δμσξατζηηθφο θαη Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αξραίσλ Κεσλψλ «Ο Φσθάο» δηνξγαλψλνπλ ηνλ αγψλα δξφκνπ κε ηελ νλνκαζία Αγψλαο Γξφκνπ «Κιεσλαίνο Αγψλ» απφζηαζεο 8 ρικ. ζηηο Κιεσλέο Κνξηλζίαο. Με ηνλ αγψλα απηφ, ζπλδέεηαη ε ηζηνξία ηεο αξραίαο πφιεο ησλ Κιεσλψλ κε ην ζεκεξηλφ ρσξηφ ησλ Αξραίσλ Κιεσλψλ ηνπ Γήκνπ Νεκέαο, πνπ θέξεη ην φλνκα ηεο παλάξραηαο θαη ηεξήο πφιεο ησλ Κιεσλψλ, ηεο πφιεο πνπ θαηά ηηο αξραίεο γξαθέο ίδξπζε θαη αζινζέηεζε γηα πεξηζζφηεξν απφ 1 αηψλα ηνπο Αγψλεο ηεο Νεκέαο, ηεο πφιεο πνπ κε ηελ ηζηνξηθή ηεο πνξεία ζηηγκάηηζε ηελ επξχηεξε πεξηνρή. Πξψηα, μεθηλάεη ν παηδηθφο αγψλαο ησλ 1500 πεξίπνπ κέηξσλ απφ ηελ θεληξηθή πιαηεία θαη αθνχ δηαζρίζεη κέξνο ηνπ ρσξηνχ, θαηαιήγεη θαη πάιη ζηελ πιαηεία. ηνλ αγψλα κπνξνχλ λα ζπκκεηάζρνπλ παηδηά Γεκνηηθψλ θαη Γπκλαζίσλ, πνπ βξαβεχνληαη μερσξηζηά. Ο αγψλαο ησλ 8000 πεξίπνπ κέηξσλ μεθηλάεη θαη απηφο απφ ηελ θεληξηθή πιαηεία. Οη αζιεηέο ηξέρνπλ 4 πεξίπνπ ρηιηφκεηξα θαηεθφξαο, θαη ζηε 129

130 ζπλέρεηα 300 κέηξα αλεθφξα. Ο δξφκνο ζπλερίδεη βαηφο, πεξηκεηξηθά ηνπ εμσηεξηθνχ ηείρνπο ησλ Αξραίσλ Κιεσλψλ σο ην Ναφ ηνπ Ζξαθιή, φπνπ νη αζιεηέο ηνλ πεξλνχλ θαη απηφλ πεξηκεηξηθά. Πξφθεηηαη γηα έλα κηθξφ ηεηξάζηπιν λαφ πνπ αλεγέξζεθε ζην πξψην κηζφ ηνπ 2νπ αη. π.υ. Δίλαη ν κνλαδηθφο αξραίνο λαφο ηνπ είδνπο ηνπ, ζηνλ θφζκν, πνπ έρεη απνθαιπθζεί. Ο ηφπνο ησλ Αξραίσλ Κιεσλψλ δίλεη ηελ επθαηξία ζηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ηνλ δηαζρίζνπλ αλάκεζα απφ ηα ακπέιηα, ηηο ζηαθίδεο θαη ηηο ειηέο αιιά θαη αξραηφηεηεο. ε φιε ηε δηαδξνκή ππάξρεη ε θαηάιιειε ζήκαλζε, ζηαζκνί κε λεξφ, εζεινληέο έηνηκνη γηα θάζε βνήζεηα ή νδεγία θαη βέβαηα ηαηξηθή θάιπςε. Σν ηειεπηαίν πεξίπνπ 1.5 ρηιηφκεηξν νη αζιεηέο επαλέξρνληαη ζηνλ θεληξηθφ δξφκν ηνπ ρσξηνχ γηα λα ηεξκαηίζνπλ ζηελ θεληξηθή πιαηεία ψζηε λα παξαιάβνπλ ην κεηάιιηφ ηνπο, ην αλακλεζηηθφ ηνπο δίπισκα θαη κηα ηζάληα κε ηνπηθά πξντφληα. Αθνινπζεί ε απνλνκή ησλ αλακλεζηηθψλ γηα ηνπο 3 πξψηνπο ληθεηέο αλά θαηεγνξία (θνξίηζηα, αγφξηα, γπλαίθεο, άληξεο), πξνζθέξνληαη ηνπηθά εδέζκαηα ζηνπο ζπκκεηέρνληεο θαη αθνινπζεί κηθξφ γιέληη κε δσληαλή κνπζηθή. Ράιη Αθξόπνιηο Σν Ράιη Αθξφπνιηο (επίζεκε εκπνξηθή νλνκαζία ηα ηειεπηαία ρξφληα: The rally of Gods ) είλαη έλαο απφ ηνπο παιαηφηεξνπο θαη ζεκαληηθφηεξνπο αγψλεο απηνθηλήηνπ. Ζ ηζηνξία ηνπ «Rally Acropolis» κε ηε κνξθή πνπ ην γλσξίδνπκε ζήκεξα μεθίλεζε ην 1952, σζηφζν εθείλεο ηεο δηνξγάλσζεο είρε πξνεγεζεί έλαο αγψλαο ην 1951 πνπ έθεξε ηελ νλνκαζία «Διιεληθφ Ράιιπ Απηνθηλήησλ». Ο 130

131 αγψλαο μεθίλεζε απφ ηελ Αζήλα θαη πέξαζε θαηά ζεηξά απφ ηηο πφιεηο Σξίπνιε, Λάξηζα, Θεζζαινλίθε, έξξεο, Καβάια, κε ηνλ ηεξκαηηζκφ λα γίλεηαη ζηελ Αζήλα. Ο αγψλαο πνπ δελ πέξαζε ηα ζηελά ειιεληθά ζχλνξα απνηεινχζε κία πξνζπάζεηα θηιάζισλ ηνπ κεραλνθίλεηνπ αζιεηηζκνχ. Ζ δηαδξνκή πνπ ραξάρηεθε είρε κήθνο 1.922,9 ρηιηφκεηξα, ελψ ε δηάξθεηα ηνπ ήηαλ 43 ψξεο. Σν 1952 ν αγψλαο δηνξγαλψζεθε ππφ ηελ αηγίδα ηεο ΔΛΠΑ θαη κεηνλνκάζηεθε ζε «Ράιιπ ΔΛΠΑ 1952». Σελ ίδηα ρξνληά έγηλε θαη πξψηε εηζήγεζε απφ ηνλ Απ. Νηθνιαίδε πξνθεηκέλνπ ην rally λα απνθηήζεη δηεζλή ραξαθηήξα. Ο αγψλαο κεηνλνκάζηεθε ζην γλσζηφ καο πιένλ «rally Acropolis». Ο πξψηνο δηεζλήο αγψλαο απηνθηλήησλ είλαη γεγνλφο ε εθθίλεζε δφζεθε ην Μάην ηνπ Σν 1954, ζεκεηψζεθε ε πξψηε μέλε ζπκκεηνρή ζην «Αθξφπνιηο». Ήηαλ κηα νκάδα Γηνπγθνζιάβσλ. Σν 1955 έλα γίλεηαη έλα αθφκα κεγάιν βήκα πνπ ζα θέξεη ην «rally Acropolis» πνην θνληά ζην δηεζλή ηνπ ραξαθηήξα. 7 μέλα πιεξψκαηα, κεηαμχ ησλ νπνίσλ θαη δχν γπλαίθεο, ιακβάλνπλ κέξνο. πλνιηθά ζηνλ αγψλα έιαβαλ κέξνο 54 απηνθίλεηα, εθ ησλ νπνίσλ ηα 25 ηεξκάηηζαλ θαλνληθά. Σν 1956 ην «Αθξφπνιηο» ζπκπεξηειήθζε ζην Πξσηάζιεκα Σνπξηζκνχ Δπξψπεο, ελψ 17 ρξφληα αξγφηεξα εληάρζεθε ζην λενζχζηαην ηφηε παγθφζκην πξσηάζιεκα rally. Ζ πεηξειατθή θξίζε δελ άθεζε αλεπεξέαζηε ηελ δηνξγάλσζε, έηζη ην 1974 «rally Acropolis» δελ πξαγκαηνπνηήζεθε αιιά επαλήιζε ζην πξνζθήλην ηηο επφκελεο ρξνληέο. Απφ ην 1993 ζπκπεξηιακβάλεηαη ζην παγθφζκην πξσηάζιεκα νδεγψλ θαη ζην παγθφζκην πξσηάζιεκα θαηαζθεπαζηψλ ηνπ Παγθνζκίνπ Πξσηαζιήκαηνο Ράιη. Θεσξείηαη απφ ηα πην απαηηεηηθά θαη αληαγσληζηηθά Ράιη ηνπ πξσηαζιήκαηνο. Δπίζεο πεξηιακβάλεηαη ζηα παλειιήληα πξσηαζιήκαηα θαη θχπειια θιάζεσλ, ζην θχπειιν ηεο FIA γηα απηνθίλεηα παξαγσγήο θαη ζην παγθφζκην θχπειιν γηα θαηαζθεπαζηέο απηνθηλήησλ ηνπξηζκνχ. Σν 2005 θέληξν ηνπ αγψλα ήηαλ ε Λακία. Μηα ππεξεηδηθή δηαδξνκή έιαβε κέξνο ζην Οιπκπηαθφ ηάδην κε κεγάιε επηηπρία. Δθείλε ηελ ρξνληά, ην ξάιη Αθξφπνιηο ςεθίζηεθε σο ην θαιχηεξν ξάιη γηα ην Σν 2006 ην θέληξν ηνπ αγψλα κεηαθέξζεθε ζηελ Αζήλα θαη ζηα γχξσ 131

132 βνπλα. Σν service park ήηαλ ζηνλ ρψξν ηνπ Οιπκπηαθνχ ζηαδίνπ Αζελψλ. Απηή ηελ ρξνληά έγηλαλ δχν ππεξεηδηθέο ζην Οιπκπηαθφ ζηάδην, κηα θνξά ηελ πξψηε κέξα ηνπ αγψλα θαη κηα ηελ ηειεπηαία. Σν 2007 ην θέληξν ηνπ αγψλα ήηαλ θαη πάιη ε Αζήλα. Απφ ην 2009, Σν Ράιη Αθξφπνιηο θηινμελείηαη ζηελ Κνξηλζία, κε θέληξν ην Λνπηξάθη, απνηειείηαη απφ δχν αγσληζηηθέο εκέξεο θαη δηεμάγεηαη ζε δχν δηαθνξεηηθέο επηθάλεηεο - αζθάιηηλε θαη ρσκάηηλε. Σν 1995 ήηαλ ε κνλαδηθή ρξνληά πνπ ην Αθξφπνιηο δελ πξνζκέηξεζε ζηελ βαζκνινγία ηνπ παγθνζκίνπ πξσηαζιήκαηνο. Χζηφζν, Ο δηεζλήο αγψλαο ρηππήζεθε απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε ην Απφ ηε ζηηγκή πνπ αλαθνηλψζεθε πσο ν ειιεληθφο αγψλαο ζα παξακείλεη εθηφο Παγθφζκηνπ Πξσηαζιήκαηνο Ράιη (WRC), ηφζν ε FIA φζν θαη ε Eurosport Events, πνπ είλαη ε εηαηξεία πίζσ απφ ηελ επηηπρεκέλε πξνψζεζε ηνπ Δπξσπατθνχ Πξσηαζιήκαηνο Ράιιπ, εμέθξαζαλ ηελ επηζπκία ηνπο γηα έληαμε ηνπ Ράιη Αθξφπνιηο ζην ζεζκφ ην 2014, θάηη πνπ βξήθε ζχκθσλε ηελ Οξγαλσηηθή Δπηηξνπή ηνπ αγψλα. Έηζη, απνηέιεζε ηνλ ηέηαξην γχξν ηνπ Δπξσπατθνχ Πξσηαζιήκαηνο Ράιη (ERC), πνπ ηειεί ππφ ηε ζθέπε ηεο Γηεζλνχο Οκνζπνλδίαο Απηνθηλήηνπ (FIA). Φεζηηβάι Διιεληθώλ Παξαδνζηαθώλ Υνξώλ (Λνπηξάθη) Ο χλδεζκνο Λνπηξαθησηψλ Πεξαρσξηηψλ «ΗΒΤΚΟ» ηδξχζεθε ην 1984, κε ζθνπφ ηε δηαηήξεζε ηεο απζεληηθήο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο θαη ηελ πξνψζεζε ηεο πνιηηηζηηθήο αλάπηπμεο ηνπ Γήκνπ Λνπηξαθίνπ. Παξάιιεινο ζθνπφο ηνπ είλαη ε πξνζηαζία θαη αμηνπνίεζε ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ηνπ Γήκνπ. Με πξνγξακκαηηζκφ, νξζέο επηινγέο, ζθιεξή δνπιεία, αιιά θαη ακείσην ελδηαθέξνλ φισλ ησλ κειψλ ηνπ, ν χλδεζκνο θαηφξζσζε λα αλαδεηρζεί ζε αμηνινγφηαην πνιηηηζηηθφ θνξέα ηνπ Γήκνπ θαη ηξνθνδφηε ησλ 132

133 ηνπηθψλ παξαδφζεσλ. Έρεη ιάβεη κέξνο ζε πνιιέο ρνξεπηηθέο εθδειψζεηο, ηφζν ζηελ Διιάδα, φζν θαη ζην εμσηεξηθφ (Απζηξαιία, Ηηαιία, Αγγιία θ.α.) κε ηηκεηηθέο δηαθξίζεηο. Σα ηειεπηαία ρξφληα, ζηελ πφιε ηνπ Λνπηξαθίνπ δηνξγαλψλεη εθδειψζεηο κε παξαδνζηαθνχο ρνξνχο θαη ηξαγνχδηα. απηέο ζπκπεξηιακβάλεηαη ην δηήκεξν θεζηηβάι παξαδνζηαθψλ ρνξψλ. Παηδηθό Αληάκωκα Ο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο «Σεξςηρφξε» δεκηνπξγήζεθε ηνλ Οθηψβξην ηνπ 2008, κε ζθνπφ θαη επηδίσμε λα πξνζθέξεη βήκα πνιηηηζηηθήο έθθξαζεο ηδηαηηέξσο ζην ρνξφ, θπξίσο ζηε λέα γεληά πνπ ην έρεη αλάγθε, αιιά θαη ζε φζνπο επηζπκνχλ λα εθθξαζηνχλ πνιηηηζηηθά κέζσ ηνπ ρνξνχ. Ο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο δηνξγαλψλεη ζηε Ράρε Λεραίνπ Κνξηλζίαο, ην Παηδηθφ Αληάκσκα κε ηίηιν «Γηα λα ρνξεχνπλ ηα παηδηά λα ραίξνληαη νη καλάδεο». Μνπζηθό Μαζεηηθό Φεζηηβάι Σν Γεληθφ Λχθεην Λνπηξαθίνπ δηνξγαλψλεη ην Μαζεηηθφ κνπζηθνχ θεζηηβάι ζην Λνπηξάθη δίλνληαο έλα βήκα πξνβνιήο δεκηνπξγηθψλ πξνζπαζεηψλ ησλ καζεηψλ ησλ ζρνιείσλ ηεο Κνξηλζίαο. Γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηνπ θεζηηβάι ππάξρεη ε έγθξηζε ηεο Γηεχζπλζεο Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο Κνξηλζίαο θαη ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο Κνξηλζίαο πνπ αλαιακβάλεη λα ζηεξίμεη ζε επίπεδν πεξηθεξεηαθήο ελφηεηαο ηελ πξνζπάζεηα. Σν θεζηηβάι πξαγκαηνπνηείηαη ζην Αιεμάλδξεην πλεδξηαθφ Κέληξν. 133

134 Ζ εθδήισζε δηνξγαλψλεηαη θάζε ρξφλν πξνο ην ηέινο ηεο ζρνιηθήο ρξνληάο ζε εκεξνκελίεο πνπ νξίδνληαη ζηελ αξρή ηεο θάζε ζρνιηθήο ρξνληάο, ζε δχν εκέξεο- άββαην θαη Κπξηαθή. πκκεηνρή κπνξνχλ λα δειψλνπλ καζεηέο Γπκλαζίσλ θαη Λπθείσλ, δεκνζίσλ θαη ηδησηηθψλ, ηεο πεξηθεξεηαθήο ελφηεηαο Κνξηλζίαο θαη κε πεξηζζφηεξα απφ έλα ζπγθξνηήκαηα ή αηνκηθέο παξνπζίεο. Σα κνπζηθά ζπγθξνηήκαηα ή κεκνλσκέλνη καζεηέο κπνξνχλ λα παξνπζηάδνπλ έξγα φισλ ησλ εηδψλ ηεο κνπζηθήο (δεκνηηθή, ιατθή, έληερλε, θιαζζηθή, ζχγρξνλα ξεχκαηα, ξνθ θιπ.). Ξερσξηζηφ αθηέξσκα γίλεηαη ζε πξνζσπηθέο δεκηνπξγίεο ησλ καζεηψλ. Σν Μνπζηθφ Μαζεηηθφ Φεζηηβάι δελ έρεη δηαγσληζηηθφ ραξαθηήξα θαη είλαη αθηεξσκέλν ζηελ θαιιηέξγεηα ηεο κνπζηθήο παηδείαο, ζηελ θαηαπνιέκεζε ηεο βίαο θαη ησλ θνηλσληθψλ αληζνηήησλ θαη θπξίσο ζηελ αιιεινθαηαλφεζε θαη ζπλεξγαζία ησλ καζεηψλ. Φεζηηβάι Παξαδνζηαθώλ Υνξώλ (Ίζζκηα) Ο Δμσξατζηηθφο-Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο Ηζζκίαο δηνξγαλψλεη θάζε ρξφλν θεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ ζην παιαηφ γήπεδν Ηζζκίαο. Βαζηθφο ζθνπφο ηνπ πιιφγνπ είλαη ε πξνψζεζε ησλ πνιηηηζηηθψλ θαη θνηλσληθψλ θαηαβνιψλ, θαζψο θαη ε πξνζηαζία ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο. Χο απψηεξνο ζηφρνο, ζεσξείηαη ε ζπζπείξσζε ησλ κειψλ ηνπ θαη θαη' επέθηαζε ησλ θαηνίθσλ ηεο πεξηνρήο θαη ε αλάδεημε ηνπ ηφπνπ. 134

135 Νέκενη Αγώλεο Σα Νέκεα ή Νέκεηα ήηαλ αζιεηηθνί αγψλεο πνπ δηεμάγνληαλ ζηελ Νεκέα θαηά ηελ αξραηφηεηα. Οη αγψλεο απηνί θαζηεξψζεθαλ ην 573 π.υ. πξνο ηηκήλ ηνπ Γία, ηεξφ ηνπ νπνίνπ ππήξρε ζηε Νεκέα θαη ιάκβαλαλ κέξνο ζην ζηάδην κήθνπο 178 κέηξσλ θαη ρσξεηηθφηεηαο ζεαηψλ. Σα Νέκεα κε γπκληθνχο θαη ηππηθνχο αγψλεο ήηαλ απφ ηηο πην ζεκαληηθέο αζιεηηθέο δηνξγαλψζεηο ηεο αξραίαο Διιάδαο κεηά ηα Πχζηα, ηα Οιχκπηα θαη ηα Ίζζκηα. ηε Νεκέα νη αξραίνη Έιιελεο παλεγχξηδαλ αζιεηηθέο ζξεζθεπηηθέο ενξηέο, πνπ ζπλαπνηεινχζαλ κε εθείλεο ησλ Γειθψλ, ηεο Ηζζκίαο θαη ηεο πιένλ γλσζηήο, κέρξη ζήκεξα, Οιπκπίαο, ην ιεγφκελν θχθιν ησλ ηεξψλ Παλειιελίσλ Αγψλσλ. ε θάζε έλαλ απφ απηνχο ηνπο 4 ηφπνπο, ελαιιάμ θάζε ρξφλν θαη γηα αξθεηφ ρξνληθφ δηάζηεκα, κηα ηεξή εθερεηξία αλέζηειιε θάζε πφιεκν θαη θάζε ερζξνπξαμία θαη φινη νη Έιιελεο (παξηηάηεο θαη Αζελαίνη, Κνξίλζηνη θαη Αξγείηεο, Μαθεδφλεο θαη Κξήηεο) είραλ παξνπζία, αλαγλσξίδνληαο ηελ θνηλή αλζξψπηλε ππφζηαζή ηνπο. Απηή ε παξφηξπλζε γηα εηξήλε, κνινλφηη πεξηνξηδφηαλ ζε ιίγεο κέξεο θάζε ρξφλν, είλαη ε πξψηε πνπ εκθαλίδεηαη ζηελ ηζηνξία ηεο αλζξσπφηεηαο ζε δηεζλέο επίπεδν ζπζηεκαηηθά θαη ηαθηηθά. Δπνκέλσο, νη ηεξέο αζιεηηθέο παλεγχξεηο ζηε Νεκέα, ηελ Οιπκπία, ηνπο Γειθνχο θαη ηελ Ηζζκία είλαη νη θαηεπζείαλ πξφγνλνη ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ θαη ηνπ Οιπκπηαθνχ Κηλήκαηνο. Χο εθ ηνχηνπ, ην αξραίν ζηάδην πνπ απνθαιχθζεθε ζηε Νεκέα είλαη έλα ζεκαληηθφ κλεκείν, πνπ ζπλδέεηαη ηζηνξηθά κε απηνχο ηνπο νξγαληζκνχο Σν 1974 άξρηζε ε αλαζθαθή ηνπ αξραίνπ ζηαδίνπ ηεο Αξραίαο Νεκέαο απφ ηελ Ακεξηθαληθή Αξραηνινγηθή ρνιή. Ο θαζεγεηήο ηνπ παλεπηζηεκίνπ ηνπ Μπέξθιετ Steven G. Miller ήηαλ εθείλνο πνπ κε ηελ επηκνλή ηνπ αλέδεημε ην αξραίν ζηάδην. Ζ αλαζθαθή νινθιεξψζεθε ην 1991 θαη ζηε ζπλέρεηα νξγαλψζεθε ε αλαβίσζε ησλ Νέκεσλ. 135

136 Φνξέαο πινπνίεζεο ηεο αλαβίσζεο ησλ Νέκεσλ Αγψλσλ είλαη ν χιινγνο γηα ηελ Αλαβίσζε ησλ Νέκεσλ Αγψλσλ. Ο χιινγνο γηα ηελ Αλαβίσζε ησλ Νεκέσλ Αγψλσλ είλαη απφηνθνο ηεο ζρεδφλ ηεζζαξαθνληαεηνχο αλαζθαθηθήο πξνζπάζεηαο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηεο Καιηθφξληαο ζην Μπέξθιετ ζην παλειιήλην ηεξφ ηνπ Νεκείνπ Γηφο ζηε Νεκέα θαη ηνπ ελζνπζηαζκνχ θαη ηεο πξνζπκίαο ησλ θαηνίθσλ ηεο Νεκέαο. Ηδξχζεθε ην 1994 θαη ε πξψηε ζχγρξνλε Νεκεάδα ηειέζηεθε ην Απφ ηφηε θαη θάζε 4 ρξφληα επηζθέπηεο απ φιν ηνλ θφζκν βηψλνπλ ηα ίδηα ζπλαηζζήκαηα κε ηνπο αξραίνπο αζιεηέο πνπ αγσλίζηεθαλ ζην ίδην ζηάδην. Ο χιινγνο, πνπ ζήκεξα αξηζκεί πνιιέο εθαηνληάδεο κέιε ζε φιν ηνλ θφζκν, ηδξχζεθε κε ηελ πεπνίζεζε φηη ππάξρεη θαη ζήκεξα πεξηζψξην, ίζσο θαη αλάγθε, γηα ην κέζν άλζξσπν -αλεμάξηεηα απφ εζληθφηεηα, γιψζζα, ζξεζθεία, γέλνο θαη ειηθία- λα ιάβεη κέξνο ζε κηα δηεζλή αζιεηηθή ζπλάληεζε. Οη ζχγρξνλνη Νέκενη Αγψλεο είλαη κηα πξνζπάζεηα λα αλαβηψζνπλ αξραίεο ενξηαζηηθέο εθδειψζεηο, νη νπνίεο βαζίδνληαλ, φπσο νη Οιπκπηαθνί Αγψλεο, ζε αζιεηηθέο αλακεηξήζεηο. Τπάξρνπλ αγψλεο δξφκνπ γηα ελδηαθεξφκελνπο απφ φιν ηνλ θφζκν, ειηθίαο ηνπιάρηζηνλ 8 εηψλ. Γελ πξνβιέπεηαη αλψηαην φξην ειηθίαο. Οη αγψλεο είλαη απφζηαζεο ησλ 90 κέηξσλ, γηα ηνπο νπνίνπο νη δξνκείο ζα θαηαηάζζνληαη ζε νκάδεο αλά θχιν θαη ειηθία. Απηνί απνηεινχλ ην καθξχ εκεξήζην πξφγξακκα πνπ παξαθνινπζνχλ ρηιηάδεο ζεαηψλ, επίζεο απφ νιφθιεξν ηνλ θφζκν. Δκβφιηκα ζηνπο αγψλεο ππάξρνπλ κνπζηθά θαη ρνξεπηηθά δξψκελα απφ ηνπηθά ζπγθξνηήκαηα. ην ηέινο ηεο εκέξαο γίλεηαη αγψλαο απφζηαζεο 7,5 ρηιηνκέηξσλ "Σα Βήκαηα ηνπ Ζξαθιή" απφ ηνλ αξραίν Ναφ ηνπ Ζξαθιή ζηηο Κιεσλέο κέρξη ην αξραίν ζηάδην ηεο Νεκέαο. ηφρνο είλαη κηα δηεζλήο δηνξγάλσζε, εκθνξνχκελε απφ ην πλεχκα ηεο ζπλαδέιθσζεο γηα φινπο φζνη ζα παηήζνπλ ζηελ αξραία γε, φπνπ πξψην αλαπηχρζεθε ε έλλνηα ηεο ππνθαηάζηαζεο ηνπ πνιέκνπ απφ αζιεηηθνχο αγψλεο. Ζ 136

137 πην πξφζθαηε Νεκεάδα ηειέζηεθε κε κεγάιε επηηπρία ην ηξηήκεξν έσο Ζ έθηε Νεκεάδα ζα δηεμαρζεί Ηνπλίνπ Υνξεπηηθό Αληάκωκα Φίιωλ Παξάδνζεο O πνιηηηζηηθφο ζχιινγνο Αγίσλ Θενδψξσλ «Σν Πξάζη» δηνξγαλψλεη ην ρνξεπηηθφ αληάκσκα θίισλ παξάδνζεο ζηνπο Αγίνπο Θενδψξνπο. ην Παξαδνζηαθφ απηφ γιέληη, ρνξεχνπλ γεηηνληθνί Παξαδνζηαθνί χιινγνη ππφ ηε κνπζηθή δσληαλήο νξρήζηξαο, κε ειεχζεξε είζνδν ζε φινπο. Μεηά ην ηέινο ηεο εθδήισζεο ην γιέληη ζπλερίδεηαη ζην 1ν Γεκνηηθφ ρνιείν κε κνπζηθή, ρνξφ θαη εδέζκαηα αιιά ζε πην ζηελφ θχθιν, πξνθεηκέλνπ ν χιινγνο λα θηινμελήζεη ηνπο ζπκκεηέρνληεο ρνξεπηέο θαη κνπζηθνχο. Φξπθηωξία Ήξαηα Ζ Φξπθησξία είλαη ην αξραηφηεξν δίθηπν επηθνηλσλίαο θψδηθα γξακκάησλ κε ππξζνχο απφ ςειά ζεκεία πνπ εμππεξεηνχζε ηελ κεηάδνζε κελπκάησλ απφ κεγάιεο απφζηαζεο. Οη θξπθησξίεο ήηαλ έλα ζχζηεκα ζπλελλφεζεο ηνπ 11νπ αη. π.υ., ζεκάδηα πνπ κεηαβηβάδνληαλ απφ πεξηνρή ζε πεξηνρή κε ηε ρξήζε ππξζψλ, ζηε δηάξθεηα ηεο λχθηαο (θξπθηφο = ππξζφο θαη ψξα = θξνληίδα). Φξπθησξία ηνπ βξάρνπ ησλ Γεξαλείσλ. Ο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ «ΗΔΡΑΝΔΗΑ» κε ηελ ππνζηήξημε ηνπ Οξεηβαηηθνχ πιιφγνπ Λνπηξαθίνπ θαη ηνπ Γήκνπ Λνπηξαθίνπ Πεξαρψξαο Αγ. Θενδψξσλ δηνξγαλψλεη ηα Ήξαηα ζηελ Αξραία 137

138 Πξαγκαηνπνηείηαη πεδνπνξία θαη αλαπαξάζηαζε ηεο Αξραίαο Φξπθησξίαο θαη ρνξεπηηθή εθδήισζε. Δπίζεο, πξαγκαηνπνηείηαη ζπλνπηηθή ηζηνξηθή αθήγεζε γηα ηελ Πεξαία Υψξα, ηελ ρεξζφλεζν ηεο Πεξαρψξαο θαη ην Αθξσηήξην ηνπ Ζξαίνπ. ηελ μελάγεζε, νη επηζθέπηεο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα δνπλ θαη λα θαηαλνήζνπλ ηελ ζεκαζία πνπ είρε απφ ηελ 3ε ρηιηεηία π.υ. έσο θαη ηα ξσκατθά ρξφληα ην Ηεξφ ηεο Ήξαο Αθξαίαο θαη ησλ ζπάλησλ νηθνδνκεκάησλ πνπ πεξηβάιινπλ ην Ηεξφ φπσο ην πεξίθεκν πδξαγσγείν. Παύιεηα Πξφθεηηαη γηα πνιηηηζηηθέο αιιά θαη αζιεηηθέο εθδειψζεηο πξνο ηηκήλ ηνπ Πνιηνχρνπ ηεο πφιεο, ηνλ Απφζηνιν Παχιν. Σν πξφγξακκα πεξηιακβάλεη κεηαμχ άιισλ παξαδνζηαθά ηξαγνχδηα, δξψκελα εθθιεζηαζηηθνχ πεξηερνκέλνπ θαη παξαδνζηαθνχο ρνξνχο. Δπηπιένλ, ν θαζηεξσκέλνο Δζπεξηλφο ζην «Βήκα ηνπ Γαιιίσλνο», ζηνλ Αξραηνινγηθφ Υψξν ηεο Αξραίαο Κνξίλζνπ πξαγκαηνπνηείηαη κε ηελ δένπζα εθθιεζηαζηηθή ιακπξφηεηα θαη ηελ ζπκκεηνρή ρηιηάδσλ πηζηψλ. Ζ εθδήισζε απηή πξαγκαηνπνηείηαη ζε φινπο ηνπο Αξραηνινγηθνχο ρψξνπο ησλ πφιεσλ, απ φπνπ δηήιζε ν Απφζηνινο Παχινο, άξα θαη ζηελ Κφξηλζν, ζηελ νπνία φρη κφλν δηήιζε αιιά θαη δηέκεηλε πιένλ ηνπ ελάκηζη ρξφλνπ, κεηαθέξνληαο ην Δπαγγειηθφ θήξπγκα ζηελ Διιάδα. Γηεζλέο Φεζηηβάι θαη Παηδηθό θεζηηβάι παξαδνζηαθώλ ρνξώλ θαη κνπζηθήο 138

139 Ζ ηηκάγθα είλαη ρηηζκέλε ζηνπο πξφπνδεο ηνπ ιφθνπ πξηά (ιφθνο Δπαγγειίζηξηαο) ζε πςφκεηξν 550 κέηξσλ απέρεη 14 ρηιηφκεηξα απφ ηελ έδξα ηνπ Γήκνπ Βέινπ Βφραο θαη απνηειεί ην ζχλνξν κε ην Γήκν Νεκέαο. Πξφθεηηαη γηα έλα ρσξηφ κε πεξίπνπ θαηνίθνπο νη νπνίνη αζρνινχληαη θπξίσο κε ηελ γεσξγία. Ο Υνξεπηηθφο θαη Λανγξαθηθφο χιινγνο ηηκάγθαο ΘΤΑΜΗ δηνξγαλψλεη παηδηθφ θεζηηβάι παξαδνζηαθψλ ρνξψλ θαη κνπζηθήο θαη Γηεζλέο Φεζηηβάι ρνξνχ. Σν θεζηηβάι πξαγκαηνπνηείηαη ζηελ ηνπηθή θνηλφηεηα ηηκάγθαο δήκνπ Βέινπ Βφραο. Γηεμάγεηαη ζηελ πιαηεία, ην θιεηζηφ γπκλαζηήξην θαη ην δεκνηηθφ ζρνιείν. θνπφο ηνπ είλαη ε πξνβνιή ηεο ηνπηθήο ηζηνξηθήο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο, πξνβάιινληαο φιεο ηηο πηπρέο ηνπ ειιεληθνχ ιατθνχ πνιηηηζκνχ αιιά θαη ηεο παξάδνζεο άιισλ ιαψλ. Γηεζλέο Φεζηηβάι παξαδνζηαθώλ ρνξώλ θαη κνπζηθήο Ο πνιηηηζηηθφο ζχιινγνο «Πλεπκαηηθή ηέγε» Εεπγνιαηηνχ Κνξηλζίαο, ηδξχζεθε ην Απφ ην 1990 κέρξη ην 1993 πξαγκαηνπνηνχζε Παλειιήλην Φεζηηβάι κε θηινμελία ρνξεπηηθψλ θαη κνπζηθψλ ζπγθξνηεκάησλ απ φιε ηελ Διιάδα. Σν 1994 ην Φεζηηβάι εμειίρζεθε ζηε ζεκεξηλή ηνπ κνξθή θη έγηλε Γηεζλέο. Μέρξη ζήκεξα έρνπλ θηινμελεζεί 60 ρψξεο, πξνβάιινληαο δηεζλψο ηνλ πνιηηηζκφ ηεο Κνξηλζίαο. Ζ ζπκκεηνρή ρνξεπηηθψλ θαη κνπζηθψλ ζπγθξνηεκάησλ απφ άιιεο ρψξεο δίλεη ηελ επθαηξία ζε επηζθέπηεο θαη ζπκκεηέρνληεο λα γλσξίζνπλ άιινπο πνιηηηζκνχο θαη ηηο παξαδφζεηο ηνπο. Μέζα απφ ηέηνηνπ είδνπο εθδειψζεηο, κεηαδίδνληαη κελχκαηα ζπκθηιίσζεο, αιιειεγγχεο, εηξήλεο θαη ζπλαδέιθσζεο ησλ ιαψλ αθνχ φινη κηινχλ ηελ ίδηα γιψζζα, ηε γιψζζα ηεο κνπζηθήο θαη ηνπ ρνξνχ. Έηζη, θαιιηεξγψληαο, 139

140 πξνσζψληαο, θξνληίδνληαο θαη πξνζηαηεχνληαο ηελ παξάδνζε θαη ηηο ηδηαηηεξφηεηεο ηεο, ζπλεηζθέξνπκε ζεκαληηθά ζηελ επηθνηλσλία κεηαμχ ησλ εζλψλ. Δπηπιένλ, δηακνξθψλεηαη εχθνξν έδαθνο γηα δεκηνπξγηθφηεηα, θνηλσληθή ππεπζπλφηεηα θαη αδειθνζχλε. Γηνξηή ληνκάηαο Ζ Βειίλα είλαη νξεηλφ ρσξηφ βνξεηναλαηνιηθά ηεο Εήξηαο, ζε πςφκεηξν 950 κέηξσλ, κε πιεζπζκφ 136 κφληκνπο θαηνίθνπο νη νπνίνη αζρνινχληαη κε ηελ θηελνηξνθία θαη ηελ γεσξγία. Ο Δμσξατζηηθφο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Βειίλαο δηνξγαλψλεη απφ ην 2010 κέρξη θαη ζήκεξα, ζηα ηέιε πεξίπνπ ηνπ Απγνχζηνπ ηελ Γηνξηή Νηνκάηαο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο γηνξηήο πξνζθέξνληαη άθζνλα παξαδνζηαθά εδέζκαηα θαη ζηήλεηαη γιέληη κε δσληαλή ιατθή θαη δεκνηηθή κνπζηθή. Gerania Vertical Kilometer Πξφθεηηαη γηα έλα απφ ηα πην ηδηαίηεξα running events παγθνζκίσο. Σν κνλαδηθφ Vertical Kilometer ζηνλ θφζκν κε εθθίλεζε απφ ην επίπεδν ηεο ζάιαζζαο 140

141 ζπγθαηαιέγεηαη ζην Vertical Kilometer Series, ην δηεζλέο πξσηάζιεκα ηεο International Skyrunning Federation. Ο πξψηνο ζηαζκφο ήηαλ ην Elbrus ζηνλ Καχθαζν θαη ηε ζθπηάιε παίξλνπλ ηα Γεξάλεηα ζην Λνπηξάθη, κφιηο 80ρικ απφ ηελ Αζήλα. Απηή ε δηνξγάλσζε είλαη έλα δηαγσληζκφο δχλακεο, ππνκνλήο θαη αληνρήο θαη ζπκκνξθψλεηαη απφιπηα κε ηα ζηάληαξ ηεο Γηεζλήο Οκνζπνλδίαο Skyrunning, αθνχ 1ρικ πςνκεηξηθήο δηαθνξάο αλαθηάηαη κέζα ζε 5.8 ρικ. Ζ νκνξθηά ηεο δηαδξνκήο θαη ε γξαθηθή ηεο ζέα, ε εχθνιε πξφζβαζε ηεο απφ ηελ Αζήλα αιιά θαη ε βξαβεπκέλε παξαιία ηνπ Λνπηξαθίνπ εγγπψληαη ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ αζιεηψλ θαη ησλ ζπκκεηερφλησλ. Ζ δηαδξνκή μεθηλάεη απφ ηελ παξαιία ηνπ Λνπηξαθίνπ θαη θηλείηαη γηα πεξίπνπ 700 κέηξα ζε άζθαιην δηαζρίδνληαο ηελ θεληξηθή πιαηεία ηεο πφιεο. Μεηά απφ έλα ζχληνκν θαη αλεθνξηθφ θνκκάηη, ε δηαδξνκή θαηεπζχλεηαη έμσ απφ ηελ πφιε θαη δηαζρίδεη θάζεηα ηνλ πεξηθεξεηαθφ δξφκν φπνπ ζπλαληά ην πξψην κνλνπάηη ηεο δηαδξνκήο. Σν κνλνπάηη απηφ δελ έρεη ηερληθέο δπζθνιίεο θαη εθηπιίζζεηαη αλάκεζα ζε πεχθα, ζην αλαδαζσκέλν ηκήκα ηνπ βνπλνχ. Ζ θιίζε ηνπ παξακέλεη ζρεηηθά ήπηα θαη ην κήθνο ηνπ είλαη 1.000κ. Αθνχ νη ζπκκεηέρνληεο δηαζρίζνπλ νξηζκέλα εχθνια κέηξα ζε δαζηθφ δξφκν, μεθηλά ην απαηηεηηθφ ηκήκα ηεο αλάβαζεο ζε δχζβαην κνλνπάηη αιιά θαζαξφ κε ρακειή βιάζηεζε. ην ηκήκα απηφ ηνπ κνλνπαηηνχ απμάλεηαη ξαγδαία ε θιίζε κε απνηέιεζκα ζηα ηειεπηαία 500κ λα θεξδίδεη 200κ πςνκεηξηθή δηαθνξά. Ζ δηαδξνκή θαηαιήγεη ζηελ άζθαιην ιίγα κέηξα κφιηο απφ ηε κνλή ηνπ Οζίνπ Παηαπίνπ. Απφ εδψ θαη πάλσ μεθηλά ην δεχηεξν θαη πην ελδηαθέξνλ ηκήκα ηεο δηαδξνκήο απφ πιεπξάο ηνπίνπ θαη πνηφηεηαο κνλνπαηηνχ. Σν κνλνπάηη είλαη θαζαξφ, ρσξίο πέηξα, ζαζξφ ζε νξηζκέλα ζεκεία πνπ δελ ζα πξνβιεκαηίζεη ηδηαίηεξα φκσο ζηελ αλάβαζε, θαη κε εθπιεθηηθή ζέα πξνο ηνλ Κνξηλζηαθφ Κφιπν θαη ηε Λίκλε Ζξαίνπ. Λφγσ ηεο απφηνκεο αλάβαζεο, ε ζέα πξνο ηε ΒΑ Πεινπφλλεζν είλαη κνλαδηθή. Σα πξψηα κέηξα κεηά ηα κηζά ηεο δηαδξνκήο είλαη απαηηεηηθά θαη αθνχ αλέβνπλ ηα ζθαιηά ηνπ κνλαζηεξηνχ βγαίλνπλ ζε κνλνπάηη πνπ θεξδίδεη απφηνκα χςνο κε ζπλερφκελεο ζηξνθέο κέηξα αθφκα γηα λα αλέβνπλ 300κ πςνκεηξηθήο δηαθνξάο θαη λα θηάζνπλ ζηα 800κ πςφκεηξν θαη 4.3ρικ κήθνο δηαδξνκήο. Δδψ, νη θιίζεηο αξρίδνπλ λα κεηψλνληαη ζηαδηαθά θαη ην έδαθνο λα γίλεηαη πην βαηφ, φπνπ εηδηθά κεηά ην 5ν ρικ ππάξρεη κφιηο 65κ πςνκεηξηθή δηαθνξά γηα ηνλ ηεξκαηηζκφ. 141

142 Πνδειαηηθόο Γύξνο Οηλνπνηείωλ Νεκέαο θαη ηπκθαιίαο Σελ πνδειαηηθή εθδξνκή νηλνγλσζίαο ζηηο πεξηνρέο ηεο Νεκέαο θαη ηπκθαιίαο δηνξγαλψλεη ην CyclingForWine (CFW). Ζ δηνξγάλσζε ζα κπνξνχζε λα πεξηγξαθεί σο κηα βφιηα ηθαλψλ πνδειαηψλ αλάκεζα ζε ακπειψλεο ηεο πεξηνρήο ηεο Νεκέαο, θαη κε ζηάζε ζε δηαθνξεηηθά θάζε θνξά νηλνπνηεία, λα ηνπο γλσξίζεη κεξηθά απφ ηα θαιχηεξα θξαζηά ηεο. Ζ εθδήισζε πξαγκαηνπνηείηαη ηνλ Οθηψβξην, θαζψο ηφηε νη θαηξηθέο ζπλζήθεο ην επηηξέπνπλ. Αληάκωκα ζηα Αεδόληα Σα Αεδφληα είλαη έλα ρσξηφ πνπ βξίζθεηαη ζε πςφκεηξν 340 κέηξσλ, αλαηνιηθά ηεο ιίκλεο ηπκθαιίαο. Ο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αεδνλίσλ δηνξγαλψλεη ην αληάκσκα ζηα Αεδφληα. Μηα εθδήισζε πνπ πεξηιακβάλεη παξαδνζηαθή κνπζηθή θαη παξαδνζηαθνχο ρνξνχο. 142

143 Πνδειαηηθόο Γύξνο Αεδνλίωλ Ο πνδειαηηθφο γχξνο Αεδνλίσλ δηνξγαλψλεηαη απφ ηνλ Πνιηηηζηηθφ χιινγν Νέσλ Αεδνλίσλ θαη ηελ Παλειιήληα Έλσζε Παιαηκάρσλ Αζιεηψλ. Ζ δηνξγάλσζε πεξηιακβάλεη δχν αγψλεο. Ο πξψηνο είλαη έλαο αγψλαο ηαρχηεηαο 14 ρικ κε δηαδξνκή: Αεδφληα/ Αγ. Γηψξγεο/ Αεδφληα. Ο δεχηεξνο αγψλαο είλαη αληνρήο ζπλνιηθήο απφζηαζεο 85 ρηιηνκέηξσλ κε δηαδξνκή : Δθθίλεζε Γεκαξρείν Νεκέαο- Νέα πιαηεία Γεξβελαθίσλ- -Πεηξί-Λεφληην-Αεδφληα (Κάησ πιαηεία-διεχζεξν) Γαιαηά Αζπξφθακπνο Καιιηάλνη ηπκθαιία Καξηέξη Λαχθα - Κάκπνο θνηεηλή Πιαηάλη Γαιαηά - Αεδφληα, ηεξκαηηζκφο (Πάλσ πιαηεία - εθθιεζία Αγ.Νηθνιάνπ). Απφ ηελ δηαδξνκή ηνπ αγψλα γίλεηαη αληηιεπηφ φηη ζπκκεηέρνπλ πνδειάηεο κε πςειφ επίπεδν πξνεηνηκαζίαο θαη εμνπιηζκνχ (πνδήιαην θ.ι.π). FestivArt To Lab2art εθηείλεηαη ζε έλαλ καγεπηηθφ ρψξν 2000 ηκ., ιίγα ιεπηά κφιηο απφ ην θέληξν ηνπ Λνπηξαθίνπ. Οη εγθαηαζηάζεηο ηνπ πεξηιακβάλνπλ εηδηθά δηακνξθσκέλα εξγαζηήξηα (θεξακηθήο, δσγξαθηθήο - ζρεδίνπ, αγηνγξαθίαο, ζεάηξνπ θαη θσηνγξαθίαο), θαζψο θαη αλεμάξηεηνπο ρψξνπο γηα ηηο δηαιέμεηο θαη ηηο πξνβνιέο καζεζηαθνχ πιηθνχ. Γηαζέηεη επίζεο κηα ππέξνρε απιή φπνπ νη ζπνπδαζηέο κπνξνχλ λα απνιαχζνπλ ην δηάιεηκκά ηνπο θαη νη γνλείο ησλ κηθξψλ καζεηψλ λα πηνχλ ηνλ θαθέ ηνπο πεξηκέλνληαο λα ηειεηψζεη ην κάζεκα. 143

144 Σν Lab2art είλαη έλαο θαιιηηερληθφο πνιπρψξνο πνπ θαισζνξίδεη φιεο ηηο ειηθίεο θαη πξνζθέξεη κηα κεγάιε πνηθηιία καζεκάησλ θαη ζεκηλάξησλ γχξσ απφ ηελ ηέρλε θαη ηε δεκηνπξγία. Οη θαζεγεηέο ηνπ Lab2art αλαιακβάλνπλ επίζεο ηελ πξνεηνηκαζία εθήβσλ αιιά θαη ελειηθψλ γηα εηζαγσγή ζηελ Αλσηάηε ρνιή Καιψλ Σερλψλ (ΑΚΣ), ζηελ Αξρηηεθηνληθή θαη ζε φιεο ηηο ζρνιέο ησλ ειιεληθψλ ΑΔΗ θαη ΣΔΗ φπνπ απαηηείηαη ζρέδην/ δσγξαθηθή. Οη δηδάζθνληεο ηνπ Lab2art είλαη θαιιηηέρλεο θαη δεκηνπξγνί, άξηζηα θαηαξηηζκέλνη ζην αληηθείκελφ ηνπο, έηζη ψζηε λα αληαπνθξίλνληαη φζν ην δπλαηφλ θαιχηεξα ζηηο αλάγθεο ησλ ζπνπδαζηψλ ηεο ζρνιήο. Σν πλεχκα ηνπ Lab2art είλαη πξψηα απ φια δεκηνπξγηθφ θαη θεζηηβαιηθφ. Δθηφο απφ ηα πξνζθεξφκελα καζήκαηα θαη ζεκηλάξηα, ε ζρνιή ππνζηεξίδεη ηνπο λένπο θαιιηηέρλεο, εξαζηηέρλεο θαη επαγγεικαηίεο. Γηα απηφ ην ιφγν, θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζπνπδαζηηθνχ έηνπο, πξαγκαηνπνηνχληαη εθζέζεηο, εθδειψζεηο θαη θεζηηβάι ζηνπο ρψξνπο ηεο ζρνιήο. To FestivArt είλαη έλαο εηήζηνο ζεζκφο επηθνηλσλίαο ησλ ηερλψλ θαη ηεο δεκηνπξγηθήο έθθξαζεο πνπ απεπζχλεηαη ζε φιεο ηηο ειηθίεο, θαη ζε φιεο ηηο θνηλσληθέο νκάδεο. θνπφο ηνπ είλαη λα δψζεη ηελ επθαηξία ζε λένπο θαιιηηέρλεο λα αλαδεηρζνχλ εθζέηνληαο θαη πξνσζψληαο ηε δνπιεηά ηνπο ζηηο εθζέζεηο, ηηο εθδειψζεηο θαη ηηο δξάζεηο. Πξαγκαηνπνηείηαη ζηνπο ρψξνπο ηνπ Lab2art, ζε κηα έθηαζε 2000 ηεηξαγσληθψλ κέηξσλ. ηεγαζκέλνη θαη κε ρψξνη δηακνξθψλνληαη θαηάιιεια γηα ηηο αλάγθεο ησλ εθζέζεσλ, ησλ ζπλαπιηψλ, πξνβνιψλ θαη δξάζεσλ ηνπ θεζηηβάι. Παξάιιεια, ζηα πιαίζηα ησλ δπλαηνηήησλ ηνπ, ην FestivArt επηδηψθεη λα ζπλδξάκεη εππαζείο θνηλσληθέο νκάδεο κέζσ θηιαλζξσπηθψλ ηνπ δξάζεσλ. Σν πξφγξακκα πεξηιακβάλεη εθζέζεηο δσγξαθηθήο, γιππηηθήο θαη θσηνγξαθίαο, 144

145 ζεαηξηθέο θαη ρνξεπηηθέο παξαζηάζεηο, bazaar ρεηξνπνίεησλ αληηθεηκέλσλ, ζεκηλάξηα θαη εξγαζηήξηα γηα κηθξνχο θαη κεγάινπο (θεξακηθή, θφζκεκα, decoupage, θαηαζθεπέο θ.α.). Σν δηήκεξν ζπκπιεξψλνπλ νη πξνβνιέο ηαηληψλ κηθξνχ κήθνπο, live graffiti θαη ζπλαπιίεο. Φεζηηβάι GREEN THEATER Σν Green Theater βξίζθεηαη ζηελ Κνξηλζία, 105 ρικ απφ ηελ Αζήλα, δίπια ζηελ αξραία πφιε ησλ Κιεσλψλ ζην ζεκεξηλφ ρσξηφ Αξραίεο Κιεσλέο ηνπ Γήκνπ Νεκέαο, πνπ έρεη πιεζπζκφ θαηνίθνπο νη νπνίνη θπξίσο αζρνινχληαη κε ηελ ακπεινθαιιηέξγεηα. Σν ζέαηξν επίζεο απέρεη 10 ρικ. απφ ηηο Μπθήλεο θαη 37 ρικ. απφ ην Ναχπιην. ηε ζέζε «Βξπζνχιεο» κέζα ζηνλ νηθηζκφ ηνπ ρσξηνχ βξίζθεηαη ην Green Theater. Πξφθεηηαη γηα έλα ζχγρξνλν αίζξην ζέαηξν ζέζεσλ κε ζέα ην κεγαιχηεξν θάκπν ηεο θεληξηθήο Κνξηλζίαο θαη ην Αξραίν Κάζηξν ηεο Αθξνθνξίλζνπ. Σν Green Theater απνζθνπεί ζηελ εμππεξέηεζε ηεο ινγηθήο ηεο πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο κε ζεβαζκφ ζην πεξηβάιινλ θαη ηηο θιηκαηηθέο αιιαγέο, αλαδεηθλχνληαο ην ζέαηξν θαη ηηο εθδειψζεηο ηνπ ζε πφιν έιμεο πνιιψλ επηζθεπηψλ. ηφρνο ε δηάδνζε ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο, ε δηδαρή ησλ θιαζζηθψλ αιιά πάληα επίθαηξσλ έξγσλ, ε παξνπζίαζε ησλ πιένλ αμηφινγσλ πνιηηηζηηθψλ δξψκελσλ, ψζηε κέζσ ηεο ηέρλεο λα ζπκβάιινπλ ζηελ αλάδεημε ηεο νηληθήο παξαγσγήο ηεο πεξηνρήο, ζηελ πξνψζεζε ησλ βηνινγηθψλ θαιιηεξγεηψλ ηεο γήο ησλ Κιεσλψλ θαη γεληθφηεξα ζηελ ππνζηήξημε ηεο αλάπηπμεο ηεο πεξηθέξεηαο, κε ηελ θηιηθή πξνο ην πεξηβάιινλ ρξήζε ελαιιαθηηθψλ πεγψλ ελέξγεηαο θαη ηελ αλαθχθισζε ψο θαζεκεξηλή πξαθηηθή. 145

146 Σν πξφγξακκα ηνπ ζεάηξνπ θηλείηαη γχξσ απφ κνπζηθέο θαη ζεαηξηθέο παξαγσγέο ειιεληθνχ θαη μέλνπ ξεπεξηνξίνπ κε αλαθνξέο ζην αξραίν ειιεληθφ ζέαηξν θαη εθδειψζεηο πνπ ζα δίλνπλ αμία ζηα ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα ηεο πεξηνρήο. Ζ αλαθνίλσζε ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ ζεάηξνπ γίλεηαη ηνλ Απξίιην θάζε δεκηνπξγηθνχ έηνπο, φπνπ γλσζηνπνηείηαη ην πξφγξακκα ησλ εθδειψζεσλ ηνπ Φεζηηβάι Green Theater θαη πξνζδηνξίδεηαη ζηελ πεξίνδν ηνπ ηξχγνπ, ψζηε λα ζπκβάιιεη ζηελ αλάδεημε ηεο νηληθήο παξαγσγήο ηεο πεξηνρήο. ε έλαλ εηδηθά δηακνξθσκέλν ρψξν, απφ ηνλ Ηνχλην κέρξη ηνλ επηέκβξην ιεηηνπξγνχλ εθζέζεηο δσγξαθηθήο, γιππηηθήο, βηβιίνπ, ιανγξαθηθήο ηέρλεο, κε ζπδεηήζεηο, παξνπζηάζεηο θαη δηαγσληζκνχο λέσλ ηαιέλησλ. Γηνξηή νπιηαλίλαο Έλα κηθξφ ρσξηφ ηεο νξεηλήο Κνξηλζίαο, ην Εεκελφ, ηαπηίδεηαη κε ηηο ιέμεηο «ζνπιηαλίλα θαη παξάδνζε». Ζ ζνπιηαλίλα είλαη απηή πνπ εδψ θαη δεθαεηίεο, δίλεη δσή ζην ρσξηφ. Ζ ζρέζε ηεο κε ην ρσξηφ είλαη άξξεθηε αιιά θαη ακθίδξνκε. Οη Εεκελίηεο δίλνπλ δσή ζε απηή, αιιά απηή ηνπο ην αληαπνδίδεη, κηαο θαη είλαη ε βαζηθή πεγή ησλ εζφδσλ ηνπο. Σν Εεκελφ, έλα παξαδνζηαθφ ρσξηφ, «αγθαιηάδεηαη» απφ ηνπο ακπειψλεο κε ηε ζνπιηαλίλα, θαη απηή ηελ παξαδνζηαθή ζρέζε, ηελ δηαηεξεί απφ ηε δεθαεηία ηνπ Σφηε, πνπ ε παξαγφκελε μεξή ζηαθίδα, θνζκνχζε ηα ξάθηα ησλ καγαδηψλ ηνπ Ξπινθάζηξνπ, αιιά θαη ην Εεκελίηηθν θξαζί, ήηαλ πεξηδήηεην. ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1960, ην ρσξηφ ήηαλ πφινο έιμεο γηα Έιιελεο αιιά θπξίσο γηα μέλνπο ηνπξίζηεο, ράξε ζηε γηνξηή ζηαθπιηνχ πνπ νξγάλσλαλ κε ηεξάζηηα επηηπρία νη Αθνί 146

147 Σππάιδνπ, πνπ είραλ ηελ πεξίθεκε θαηαζθήλσζε ζηνλ πεπθηά ηνπ Ξπινθάζηξνπ. Ζ ζνπιηαλίλα Εεκελνχ, είρε ιάβεη θαη ηηκεηηθή δηάθξηζε ζηε Γηεζλή έθζεζε Θεζζαινλίθεο. ήκεξα, ν χιινγνο Γπλαηθψλ Εεκελνχ «Ζ Αξεηή», ν Γήκνο Ξπινθάζηξνπ Δπξσζηίλεο, ε Σνπηθή Κνηλφηεηα Εεκελνχ θαη ε Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ δηνξγαλψλνπλ ηε «Γηνξηή ηαθπιηνχ-νπιηαλίλαο». Μηα γηνξηή κε θαγεηφ θαη παξαδνζηαθή κνπζηθή, αιιά θαη επηζηεκνληθέο αγξνηηθέο εκεξίδεο. Μνπζηθό Φεζηηβάι Δπξωζηίλεο Ο ζχιινγνο ΔπΕελ είλαη έλαο ζχιινγνο πνπ δεκηνπξγήζεθε ηνλ Απξίιε ηνπ 2001 κεηά απφ πξσηνβνπιία θάπνησλ αλζξψπσλ κε θαηαγσγή θπξίσο απφ ηα Ρνδελά. Ίζσο απηφο λα είλαη θαη ν ιφγνο πνπ είρε έδξα ην Πλεπκαηηθφ Κέληξν Ρνδελψλ. Παξφια απηά φκσο, αθφκα θαη απφ ηφηε, δελ ζηφρεπε ηα Ρνδελά αιιά νιφθιεξν ηνλ ηφηε δήκν (Γήκνο Δπξσζηίλεο) θαη είρε ζηα κέιε ηνπ αλζξψπνπο εθηφο δήκνπ αιιά θαη εθηφο λνκνχ. Αξθεηνί απφ απηνχο ήηαλ θαη αξθεηά ελεξγεηηθνί. Δίρε πινχζηα δξάζε κέρξη ην 2006 φηαλ θαη αηφλεζε, ελψ ην 2014 δξαζηεξηνπνηήζεθε μαλά. θνπφο ηνπ ζπιιφγνπ είλαη ε εμαζθάιηζε, δηαθχιαμε θαη εμχςσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ησλ θαηνίθσλ ηνπ δεκνηηθνχ δηακεξίζκαηνο Δπξσζηίλεο θαη θαη' επέθηαζε ηνπ Γήκνπ Ξπινθάζηξνπ-Δπξσζηίλεο, φπσο απηή 147

148 δηακνξθψλεηαη κέζα απφ ηελ πγεία, ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε, ην πεξηβάιινλ, ηελ δηαζθέδαζε θαη ηελ κφξθσζε. Ο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο «ΔΤ ΕΖΝ» δηνξγαλψλεη κνπζηθφ θεζηηβάι ζηελ Δπξσζηίλε, κε ηελ ζπκκεηνρή πνιιψλ ηνπηθψλ ζπγθξνηεκάησλ κε κνπζηθή ξνθ, έληερλε, παξαδνζηαθή ζην Γπκλάζην-Λχθεην Γεξβελίνπ. Γηνξηή αξδέιαο Ο Ναπηηθφο κηινο Ξπινθάζηξνπ ηδξχζεθε ην θνπφο ηνπ νκίινπ ε ζπζηεκαηηθή θαιιηέξγεηα θαη αλάπηπμε ησλ δπλαηνηήησλ ησλ αζιεηψλ ηνπ γηα ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζε λαπηαζιεηηθνχο αγψλεο. Παξάιιεια, επηδηψθεη ηε ζσκαηηθή, πλεπκαηηθή θαη εζηθή αλάπηπμε ησλ κειψλ ηνπ θαη ηελ αγάπε πξνο ηε ζάιαζζα θαη ηηο δξαζηεξηφηεηεο πνπ γίλνληαη ζε απηή. Δπηπιένλ, ν Ναπηηθφο κηινο Ξπινθάζηξνπ πξαγκαηνπνηεί θάζε ρξφλν ηελ Γηνξηή αξδέιαο ζηε Μαξίλα Ξπινθάζηξνπ. Ζ γηνξηή ηεο ζαξδέιαο έρεη γίλεη πιένλ έλα ζεπηεκβξηαλφ έζηκν γηα φινπο ηνπο Ξπινθαζηξίηεο, κία σξαία εθδήισζε κε ςεηέο ζαξδέιεο, θξαζί, ηξαγνχδη θαη ρνξφ. Αγώλαο δηάπινπ SUP Σν άζιεκα ηνπ SUP (Stand Up Paddle) ή φξζηαο ζαληδνθσπειαζίαο είλαη έλα λέν άζιεκα κε κηθξή ζρεηηθά ηζηνξία, πεξίπνπ δέθα εηψλ. Δίλαη φκσο παγθφζκηα έλα απφ ηα ηαρχηεξα αλαπηπζζφκελα αζιήκαηα. Δίλαη πνιχ εχθνιν, δελ απαηηεί ηδηαίηεξεο ηθαλφηεηεο, κπνξεί λα γίλεη απφ γπλαίθεο, άλδξεο θαη παηδηά, αλεμαξηήηνπ ειηθίαο. Δίλαη κηα ελαιιαθηηθή κνξθή γπκλαζηηθήο πνπ κπνξεί λα γίλεη παληνχ ζηελ ζάιαζζα, ζηα πνηάκηα, ζηηο ιίκλεο θαη φπνπ αιινχ ππάξρεη λεξφ. Ο αλαβάηεο 148

149 ζηέθεηαη φξζηνο πάλσ ζε έλα ζθάθνο ζηπι longboard-surf, θαη ρξεζηκνπνηεί ζαλ θηλεηήξην κνριφ έλα καθξχ κνλφπιεπξν θνππί, ζαλ πξνπέια ψζηε λα θηλείηε εκπξφο. Φαίλεηαη φηη ην SUP, ζε θάπνηα ηνπ κνξθή, ππάξρεη εδψ θαη ρηιηάδεο ρξφληα. Αξραίεο θπιέο απφ ηελ Αθξηθή θαη ηε Νφηηα Ακεξηθή ρξεζηκνπνηνχζαλ θαλφ ή άιια ζθάθε, θαη έλα καθξχ μχιν ζαλ πξνπέια, γηα λα ηαμηδεχνπλ, λα ςαξεχνπλ, θαη λα πεξλνχλ θχκαηα. Πνιεκηζηέο ζε θάπνηεο πεξηνρέο ηεο Αθξηθήο, φξζηνη πάλσ ζε θαλφ, ρξεζηκνπνηνχζαλ ηελ ιφγρε ηνπο ζαλ θνππί γηα λα πιένπλ αζφξπβα πξνο ηνλ ερζξφ. Γηα πάλσ απφ 3000 ρξφληα, νη Πεξνπβηαλνί ςαξάδεο ρξεζηκνπνηνχζαλ έλα κηθξφ ζθάθνο θηηαγκέλν απφ θαιάκηα πνπ ην νλφκαδαλ "Caballitos de Totora. Ολνκάζηεθε έηζη γηαηί έδηλε ηελ αίζζεζε ηεο ηππαζίαο ζε άινγν, εμαηηίαο ηεο αζηάζεηάο ηνπ. Υξεζηκνπνηνχζαλ ζαλ θνππί έλα καθξχ θνληάξη απφ κπακπνχ, ελψ ζην ηέινο κηαο κέξαο ςαξέκαηνο ζεξθάξαλε ζηα θχκαηα, κφλν γηα δηαζθέδαζε. ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ην πην πηζαλφ είλαη φηη απηή είλαη ε απαξρή ηνπ Surfing γεληθά, φρη κφλν ηνπ SUP. Σα αγσλίζκαηά ηνπ πεξηιακβάλνπλ ην ζπξηλη (ηαρχηεηα), ην long distance (κεγάιεο απνζηάζεηο) θαη θπζηθά ην surfing (ζέξθηλγθ). ε αληαγσληζηηθφ επίπεδν, ζην εμσηεξηθφ ππάξρνπλ εηήζηνη αγψλεο (παγθφζκηνη θαη παλεπξσπατθνί). Με ηελ νξγάλσζε ή ηελ ππνζηήξημε κεγάισλ εηαηξεηψλ, φπσο ε NAISH (θαηαζθεπάζηξηα 149

150 ζαλίδσλ), ε RED BULL, ε BIC, ε Οηθνγέλεηα Υξηζηνδνχινπ (παξαζθεπάζηξηα βηνινγηθψλ ρπκψλ) θ.ά. νξγαλψλεηαη πιένλ θαη Διιεληθφ Πξσηάζιεκα, πνπ θνξπθψλεηαη κε ηνλ δηάπινπ ηνπ Ηζζκνχ ηεο Κνξίλζνπ. Έλαο αγψλαο ηφζν ηδηαίηεξνο φρη κφλν γηα ηελ αλάδεημε ησλ Διιήλσλ Πξσηαζιεηψλ, αιιά θαη γηα ηα ζπλαηζζήκαηα πνπ γελληνχληαη ζε θάζε SUPer πνπ θσπειαηεί κέζα ζηνλ ηζηνξηθφ Ηζζκφ. Ζ Γηψξπγα ηεο Κνξίλζνπ είλαη κνλαδηθή ζηνλ θφζκν θαη ιίγνη έρνπλ ηελ επθαηξία λα ηελ δηαζρίζνπλ κε SUP. Ο αγψλαο απηφο απνηειεί ηνλ ηειηθφ απφ κηα ζεηξά πξνθξηκαηηθψλ αγψλσλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη εληφο ηνπ θαινθαηξηνχ ζε δηάθνξα κέξε ηεο Διιάδαο. Οη ηπρεξνί πξνθξηζέληεο δνπλ ηελ εκπεηξία ηνπ δηάπινπ ηεο ηζηνξηθήο Γηψξπγαο, θσπειαηνχλ ζηα γαιαδνπξάζηλα λεξά ηεο, αηζζάλνληαη ην δένο ησλ επηβιεηηθψλ ηεηρψλ χςνπο 70 κέηξσλ, θαη πξνζπαζνχλ λα θαιχςνπλ ην δπλαηφ γξεγνξφηεξα ηα κέηξα κήθνπο ηνπ θαλαιηνχ, γηα λα δηεθδηθήζνπλ ηε λίθε. Οη δηνξγαλσηέο επειπηζηνχλ ν ζπγθεθξηκέλνο αγψλαο λα γίλεη Γηεζλήο ζεζκφο, ψζηε λα πξνζειθχζνπλ μέλνπο αζιεηέο λα ζπκκεηέρνπλ ζην κέιινλ ζε απηφλ, πξνάγνληαο κε απηφ ηνλ ηξφπν ηνλ Διιεληθφ πνιηηηζκφ θαη αζιεηηζκφ. Καη κφλν ην άθνπζκα κηαο ηέηνηαο δηνξγάλσζεο ζην εληππσζηαθφ ηνπίν ηνπ Ηζζκνχ είλαη αξθεηφ γηα λα πξνζειθχζεη ην ελδηαθέξνλ αζιεηψλ θαη θίισλ ηνπ αζιήκαηνο. πλαπάληεκα Δπξωζηηλίωλ Σν Γεξβέλη είλαη παξάιην ρσξηφ ηνπ λνκνχ Κνξηλζίαο κε 1514 θαηνίθνπο, ζηα ζχλνξα κε ηελ Αραΐα. Καηά ηελ πεξίνδν ήηαλ ε έδξα ηνπ Γήκνπ Δπξσζηίλεο. ήκεξα απνηειεί δεκνηηθφ δηακέξηζκα ηνπ θαιιηθξαηηθνχ Γήκνπ Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο. Βξίζθεηαη 56 ρηιηφκεηξα δπηηθά ηεο Κνξίλζνπ θαη 75 ρηιηφκεηξα αλαηνιηθά ησλ Παηξψλ, ελψ απέρεη 141 ρηιηφκεηξα απφ ηελ Αζήλα. ηελ θεληξηθή πιαηεία ηνπ Γεξβελίνπ, δηνξγαλψλεη θάζε ρξφλν ν ζχιινγνο ησλ «ελ Αηηηθή Δπξσζηηλίσλ» ην πλαπάληεκα Δπξσζηηλίσλ. Καηά ηελ εθδήισζε γίλεηαη αλαθνξά ζηα πξφζσπα θαη ηα γεγνλφηα ηνπ ηφπνπ απφ ην ρζεο θαη ην ζήκεξα, θφξνο ηηκήο ζηελ πνιηηηζηηθή παξαθαηαζήθε ηνπ ηφπνπ, κηα ηηκεηηθή, ηζηνξηθή αλαδξνκή ζε 150

151 θαηαμησκέλνπο Δπξσζηίληνπ. Ζ γηνξηή νινθιεξψλεηαη κε παξαδνζηαθνχο ρνξνχο θαη κνπζηθή. Θώδεηα Ο Γήκνο Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγίσλ Θενδψξσλ, ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Α.Ο. Πνζεηδψλ Λνπηξαθίνπ θαη ηνλ χλδεζκν Διιεληθψλ Γπκλαζηηθψλ Αζιεηηθψλ σκαηείσλ (.Δ.Γ.Α..), δηνξγαλψλεη αγψλεο ζηίβνπ φισλ ησλ θαηεγνξηψλ ζην Θψδεην Γεκνηηθφ ηάδην Λνπηξαθίνπ. Ζ ζπκκεηνρή ησλ αζιεηψλ είλαη παλειιήληαο εκβέιεηαο (Κξήηε, Θεζζαινλίθε, Αζήλα, Πεινπφλλεζνο, λεζηά, θιπ), μεπεξλψληαο ηνπο 800 ζπκκεηέρνληεο. ηνπο αγψλεο παίξλνπλ κέξνο αζιεηέο φισλ ησλ θαηεγνξηψλ, αιιά θαη πςεινχ επηπέδνπ αζιεηηθέο νκάδεο (κέιε εζληθψλ νκάδσλ θαη πξσηαζιεηέο πνπ αγσλίδνληαη κε επγελή άκηιια γηα λα μεπεξάζνπλ ηνπο άιινπο αζιεηέο θαη ηνλ εαπηφ ηνπο. Sprint Distance Triathlon ηε ιίκλε Γφμα, ζηελ Οξεηλή Κνξηλζία πξαγκαηνπνηείηαη ην «Sprint Distance Lake Doxa Triathlon» απφ ηελ Transition Sports ππφ ηελ αηγίδα ηεο Διιεληθήο Οκνζπνλδίαο Σξηάζινπ (Δ.Ο.ΣΡΗ.) Ζ νξγαλσηηθή νκάδα ηεο Transition Sports, ιεηηνπξγεί σο νκάδα ηξηάζινπ. Κάζε κέινο εηδηθεχεηαη ζηελ εμέιημε ελφο project task κε ζθνπφ ηελ θαιχηεξε αλάπηπμή ηνπ, ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηε βέιηηζηε νξγάλσζε γηα ηηο απαηηεηηθέο ζπλζήθεο ελφο αγψλα. Ζ ιίκλε Γφμα, ζε πςφκεηξν πεξίπνπ 900 κέηξα κέζα ζηα έιαηα, θηινμελεί ην Sprint Distance Triathlon, ζηα θξπζηάιιηλα λεξά θαη ηνλ αζθάιηηλν δξφκν πεξηκεηξηθά ηεο. Ο αγψλαο πεξηιακβάλεη 750κ θνιχκπη ζε κηα ηξηγσληθή δηαδξνκή κέζα ζηε ιίκλε, 5 151

152 γχξνπο ηεο ιίκλεο κε ην πνδήιαην (21ρικ ) θαη 1 γχξν ηξέμηκν (4.2ρικ), ζηελ αληίζεηε θνξά ηεο πνδειαζίαο. Μεηά ηνλ αγψλα πξαγκαηνπνηνχληαη νη απνλνκέο θαη αθνινπζεί After Race Party. Μηα εκπεηξία γηα φινπο, απφ ηνλ αξράξην κέρξη ηνλ πην έκπεηξν ηξηαζιεηή, ζε αηνκηθέο θαη νκαδηθέο θαηεγνξίεο, κφιηο 2 ψξεο απφ ηελ Αζήλα. Ζ νκνξθηά ηεο πεξηνρήο θαη ε θνληηλή απφζηαζε απφ ηα δχν κεγάια αζηηθά θέληξα ηεο Αζήλαο θαη ηεο Πάηξαο, θαζηζηνχλ ηε ιίκλε Γφμα έλαλ πξννξηζκφ φρη κφλν γηα αζιεηέο. Triathlon1 Σν Παλεπξσπατθφ Κχπειιν θαη ην Μεζνγεηαθφ Πξσηάζιεκα Σξηάζινπ (Loutraki ETU Triathlon European Cup & Mediterranean Championship) πξαγκαηνπνηείηαη ζην Λνπηξάθη ζε ζπλεξγαζία κε ηελ Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ, ην Γήκν Λνπηξαθίνπ-Πεξαρψξαο-Αγ. Θενδψξσλ θαη ην Γήκν Κνξηλζίσλ. Πξφθεηηαη γηα κηα δηεζλή δηνξγάλσζε πνπ πεξηιακβάλεηαη ζην πξφγξακκα ηεο Παγθφζκηαο Οκνζπνλδίαο Σξηάζινπ (ITU) θαη πξαγκαηνπνηείηαη ζην Λνπηξάθη, κε ηελ αηγίδα ηεο Μεζνγεηαθήο Οκνζπνλδίαο Σξηάζινπ (MTF). Δπίζεκνη ππνζηεξηθηέο ηνπ Πξσηαζιήκαηνο Σξηάζινπ είλαη ν Σνπξηζηηθφο νξγαληζκφο αλάπηπμεο θαη πξνβνιήο Λνπηξαθίνπ (LTO), ε Μπζηθή Πεινπφλλεζνο, ε Διιεληθή Αζηπλνκία Κνξίλζνπ, ην Ληκεληθφ ψκα Λνπηξαθίνπ. Λάηξεηο ηνπ ηαρχηεξα αλαπηπζζφκελνπ Οιπκπηαθνχ αζιήκαηνο ζπλαληηνχληαη ζην πςειψλ πξνδηαγξαθψλ δηήκεξν αγσληζηηθφ πξφγξακκα κε ζπκκεηνρή πάλσ απφ 200 αζιεηψλ απφ πεξηζζφηεξεο απφ 30 ρψξεο ζε κηα επθαηξία λα επηδείμνπλ ηελ ηερληθή, ην ηαιέλην θαη ηελ πείξα ηνπο. Ζ εθθίλεζε ηνπ αγψλα πξαγκαηνπνηείηαη ζηελ παξαιηαθή γξακκή ηεο πφιεο ηνπ Λνπηξαθίνπ, κε ηε γξακκή έλαξμεο λα ηνπνζεηείηαη ζηελ πεξηνρή ηνπ Club Hotel Casino Loutraki. Οη αγψλεο μεθηλνχλ κε ηελ θνιχκβεζε, αθνινπζεί ε πνδειαζία ζηε θεληξηθή ιεσθφξν ηνπ Λνπηξαθίνπ θαη νινθιεξψλνληαη κε ηνλ αγψλα δξφκνπ πνπ ηεξκαηίδεη ζηελ θεληξηθή πιαηεία ηεο Κνξίλζνπ. 152

153 Ζ πινπνίεζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο δηνξγάλσζεο ζην Λνπηξάθη, ηελ πφιε ησλ ζεκαληηθψλ δηεζλψλ αζιεηηθψλ δηνξγαλψζεσλ, επηβεβαηψλεη ην πςειφ επίπεδν ηερλνγλσζίαο θαη ππνδνκψλ ηεο πεξηνρήο, πξνβάιινληαο δηεζλψο ην Λνπηξάθη, ηελ Κνξηλζία αιιά θαη ηελ Πεινπφλλεζν επξχηεξα ζαλ αζινηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ. Κνιπκβεηηθή ζπλάληεζε ζηε ιίκλε Βνπιηαγκέλεο Ζ 4P-Sports Attitude είλαη έλα αζιεηηθφ ηαμηδησηηθφ πξαθηνξείν κε ην φξακα λα αλαγλσξηζηεί δηεζλψο σο θχξηνο πάξνρνο πξνπνλεηηθψλ camp θαη ηαμηδησηηθψλ εκπεηξηψλ ζηε Νφηηα Δπξψπε. Κάζε ρξφλν, δηνξγαλψλεη Κνιπκβεηηθή πλάληεζε ζηε Λίκλε Βνπιηαγκέλε, ε νπνία έρεη ραξαθηεξηζηεί απφ ηνπο πην επηηπρεκέλνπο αγψλεο αλνηρηήο ζαιάζζεο ζηελ Διιάδα. Γηθαίσκα ζπκκεηνρήο ζηνλ αγψλα έρνπλ θνιπκβεηέο θαη θνιπκβήηξηεο πνπ έρνπλ ζπκπιεξψζεη ην 13ν έηνο ηεο ειηθίαο ηνπο θαη βξίζθνληαη ζε άξηηα θπζηθή θαη ςπρηθή θαηάζηαζε Ο αγψλαο αλαδεηθλχεη αζιεηέο ειηθίαο 13 έσο θαη 60 εηψλ, δίλνληαο κεγάιε ζεκαζία ζηελ ηδέα ηνπ καδηθνχ αζιεηηζκνχ. Ζ πίζηα είλαη δεμηφζηξνθε, κήθνπο κέηξσλ. Οη αζιεηέο πξέπεη λα πεξλνχλ θάζε ζεκαδνχξα µε ηνλ δεμί ψκν. 20 κέηξα κεηά ην CheckPoint, ππάξρεη, ειάρηζηα εθηφο ηεο πίζηαο, πδξνδνζία γηα φπνηνλ αζιεηή ην επηζπκεί. Γηεζλέο Σνπξλνπά θάθη «Ίζζκηα» εκαληηθή αλάπηπμε θαη άλζεζε παξνπζηάδεη ην ζθάθη ηα ηειεπηαία ρξφληα ζηελ πεξηνρή ηεο Κνξηλζίαο. Πξσηαγσληζηήο ε θαθηζηηθή Αθαδεκία Κνξηλζίαο «Αξγνλαχηεο», ε νπνία ηδξχζεθε ζηα ηέιε ηνπ 2010 ράξε ζηηο πξνζπάζεηεο θαη 153

154 πξσηνβνπιίεο νξηζκέλσλ μερσξηζηψλ αλζξψπσλ πνπ αγαπνχλ ην άζιεκα θαη ηελ πεξηνρή. Ζ θαθηζηηθή Αθαδεκία δηνξγαλψλεη ην Γηεζλέο Σνπξλνπά θάθη «Ίζζκηα» κε ζπλδηνξγαλσηέο ηελ Πεξηθέξεηα Πεινπνλλήζνπ, ηελ Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο, ην Γήκν Κνξηλζίσλ θαη ην Γήκνο Βέινπ Βφραο. Σν ζπνπδαίν απηφ θαινθαηξηλφ ζθαθηζηηθφ θαη ηνπξηζηηθφ γεγνλφο απνηειεί έλαλ ζεκαληηθφ αζιεηηθφ πνιηηηζκηθφ, νηθνλνκηθφ θαη πνιηηηζηηθφ ζεζκφ γηα ηελ Κνξηλζία. Σν 2013 ηα «Ίζζκηα», ραξαθηεξίζηεθαλ ην θνξπθαίν αλάινγν γεγνλφο ζηελ Διιάδα θαη γηα ην ζθνπφ απηφ ε Διιεληθή θαθηζηηθή Οκνζπνλδία ελζσκαηψλεη ζε απηφ θαη ηα αλνηρηά πξσηαζιήκαηα Διιάδνο αλδξψλ-γπλαηθψλ. Ο ρψξνο ζηνλ νπνίν θηινμελείηαη είλαη ην μελνδνρείν «ΑΛΚΤΧΝ» ζην Βξαράηη. Σν ζχζηεκα ησλ αγψλσλ είλαη ειβεηηθφ 9 γχξσλ κε δηεζλή αμηνιφγεζε ζε ηξεηο νκίινπο. πκκεηέρνπλ πεξίπνπ 250 αζιεηέο απφ πεξηζζφηεξεο απφ δέθα ρψξεο. Σν γεγνλφο απηφ απνθηά μερσξηζηή αζιεηηθή, πνιηηηζηηθή θαη νηθνλνκηθή ζεκαζία, αθνχ ζπλδπάδνληαη κε κνλαδηθφ ηξφπν ν πλεπκαηηθφο αζιεηηζκφο θαη ν ηνπξηζκφο, θαη κάιηζηα πξνο ην ηέινο ηνπ θαινθαηξηνχ, ζπκβάιινληαο θαη απηφ κε ην δηθφ ηνπ ηξφπν ζηελ δηεχξπλζε ηνπ θαινθαηξηλνχ ηνπξηζηηθνχ δηαζηήκαηνο. Πξφθεηηαη γηα έλα ζεκαληηθφ ζεζκφ γηα ηελ Κνξηλζία θαη ηελ Πεινπφλλεζν πνπ ζα πξέπεη λα ζηεξηρηεί γηα λα ζπλερίζεη λα θνζκεί θαη λα πξνβάιεη ζ φιε ηελ επηθξάηεηα θαη ην εμσηεξηθφ ηελ Κνξηλζία. Φέξνληαο απηή ηελ ηζηνξηθή νλνκαζία κπνξεί λ απνηειέζεη αθνξκή γηα ηελ αλαβίσζε, δηεχξπλζε θαη θαζηέξσζε αζιεηηθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ γεγνλφησλ, φπσο είλαη νη Ίζζκηνη αγψλεο. Γηνξηή Παηδηθνύ Βηβιίνπ 154

155 Ζ Παγθφζκηα Ζκέξα Παηδηθνχ Βηβιίνπ γηνξηάδεηαη θάζε ρξφλν ζηηο 2 Απξηιίνπ, ηελ εκέξα πνπ γελλήζεθε ν κεγάινο Γαλφο παξακπζάο Υαλο Κξίζηηαλ Άληεξζελ. Σελ θαζηέξσζε ε Γηεζλήο Οξγάλσζε Βηβιίσλ γηα ηε Νεφηεηα (International Board on Books for Young People-IBBY) ην Δπίζεο θάζε ρξφλν, κία ρψξα - κέινο ηεο ΗΒΒΤ, αλαιακβάλεη ην πιηθφ ηνπ ενξηαζκνχ (αθίζα θαη κήλπκα) γηα ηελ Παγθφζκηα Ζκέξα Παηδηθνχ Βηβιίνπ. Σν 2014 ππεχζπλε ρψξα, ήηαλ ε Ηξιαλδία. Ζ Γεκνηηθή Πηλαθνζήθε ηνπ Κέληξνπ Πνιηηηζκνχ Αζιεηηζκνχ & Πεξηβάιινληνο Γήκνπ Κνξηλζίσλ γηνξηάδνληαο καδί κε ηε Γεκνηηθή Βηβιηνζήθε δηνξγαλψλεη έλα ηξηήκεξν εθδ ειψζεσλ θαη δξάζεσλ πνπ απεπζχλεηαη ζε φιεο ηηο ειηθίεο. θνπφο ηνπο είλαη λα ηνλίζνπλ ηελ αμία ησλ βηβιίσλ θαη ηεο αλάγλσζεο θαη λα ελζαξξχλνπλ ηελ εζληθή ζπλεξγαζία γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηε δηάδνζε ηεο παηδηθήο ινγνηερλίαο. Rally Sprint Ζ Αγσληζηηθή Λέζρε Απηνθηλήηνπ Κνξηλζίαο (ΑΛΑΚ) ηδξχζεθε ζηελ Κφξηλζν ην 1986 θαη είλαη κε θεξδνζθνπηθνχ ραξαθηήξα. θνπφο ηεο Λέζρεο είλαη: Ζ θαιιηέξγεηα ηεο αγάπεο γηα ην απηνθίλεην Γηνξγάλσζε ζεκηλαξίσλ πκκεηνρή ησλ κειψλ ζε Παλειιήληνπο Αγψλεο Απηνθηλήηνπ Γηνξγάλσζε αγψλσλ ζχκθσλα κε ην πξφγξακκα ηεο ΔΘΔΑ 155

156 Γηνξγάλσζε επηδείμεσλ-εθδειψζεσλ-εθδξνκψλ Πξνβνιή ησλ θαλφλσλ νδηθήο ζπκπεξηθνξάο θαη ηνπ ΚΟΚ Γηνξγαλψλεη ην Rally Sprint Κνξίλζνπ πνπ απνηειεί ηνλ πξψην γχξν γηα ην Κχπειιν Υσκάηηλσλ Ράιη πνπ πξνθεξχζζεη ε Δπηηξνπή Αγψλσλ ηεο ΟΜΑΔ, ελψ πξνζκεηξά θαη ζην Έπαζιν Πεινπνλλήζνπ. ην πιεπξφ ηεο νξγάλσζεο ν Γήκνο Κνξηλζηψλ πνπ απνδεηθλχεη φηη ζηεξίδεη ηνλ κεραλνθίλεην αζιεηηζκφ. Αγωληζηηθή δηάζρηζε Εήξεηαο Ο αγψλαο ζηε Εήξεηα αλήθεη ζην αγσληζηηθφ θαιεληάξη ηεο International Skyrunning Federation. Απηφ ζίγνπξα ζπληειεί ζην λα γίλεη γλσζηφο ν αγψλαο αιιά θαη ε Διιάδα σο έλαο νξεηλφο δξνκηθφο πξννξηζκφο είηε γηα αζιεηέο είηε γηα εηαηξείεορνξεγνχο. Aπνηειεί έλα γλήζην αγψλα βνπλνχ κηαο θαη ε δηαδξνκή εθηπιίζζεηαη θαηά 84% ζε νξεηβαηηθά ζεκαηνδνηεκέλα κνλνπάηηα θαη θαηά 16% ζε δαζηθνχο δξφκνπο (ειάρηζηα κέηξα άζθαιηνο ζηελ αθεηεξία θαη ζηνλ ηεξκαηηζκφ ηνπ αγψλα). Σν φξνο Εήξεηα ή Κπιιήλε, θηινμελεί ζηηο πιαγηέο ηνπ δχν δηαδξνκέο trail running, ηνλ αγψλα Skyrace θαη ηνλ αγψλα Scalerace. Ο αγψλαο Skyrace είλαη ηερληθφο θαη ηδηαίηεξα απαηηεηηθφο, κήθνπο 30ρικ θαη 156

157 ζεηηθή πςνκεηξηθή ζηα 2620κ. Κηλείηαη ζε δχζβαηα αλεθνξηθά θαη απφηνκα θαηεθνξηθά κνλνπάηηα θαη θηάλεη κέρξη ηελ θνξπθή ηνπ βνπλνχ ζηα 2370κ κφιηο ζηα πξψηα 8ρικ. Απεπζχλεηαη ζε δξνκείο κε εκπεηξία ζε ζρεηηθνχο αγψλεο βνπλνχ. Ο αγψλαο Ziria Scale Race, είλαη έλαο εηζαγσγηθφο αγψλαο βνπλνχ πνπ ζα κπνξνχζε θάιιηζηα λα απνηειεί θαη ηνλ πξψην νξεηλφ ζηφρν ελφο δξνκέα. Ζ ελαιιαγή ηνπ ηεξξαίλ, ην ζεκαληηθφ πνζνζηφ κνλνπαηηψλ, ε θίλεζε ζε δαζηθνχο δξφκνπο κε θιίζε, ε πςνκεηξηθή δηαθνξά αιιά θαη ν ελδηάκεζνο ζηαζκφο ηξνθνδνζίαο ηεο δηαδξνκήο, ζπλζέηνπλ έλαλ αγψλα κε φια ηα ραξαθηεξηζηηθά ελφο απζεληηθνχ νξεηλνχ αγψλα ζε κηθξή θιίκαθα. Οη πνιηηηζηηθνί ζχιινγνη αιιά θαη νη ζχιινγνη γπλαηθψλ δίλνπλ ην παξφλ γηα λα εληζρχζνπλ κε ηνπηθά πξντφληα, θξνχηα θαη ιηρνπδηέο ηνπο αζιεηέο αιιά θαη ηνπο ζπλνδνχο θαη επηζθέπηεο πνπ βξίζθνληαη ζηνλ αγψλα. Brevet Ζ Λέζρε Πνδειαηηθνχ Σνπξηζκνχ Διιάδαο - Audax Randonneurs Grece είλαη ν θνξέαο δηαρείξηζεο ησλ brevet ζηελ Διιάδα. Ηδξχζεθε ην 2014 θαη έρεη έδξα ζηελ Αζήλα. θνπφο ηνπ θνξέα είλαη ε δηαρείξηζε ησλ δηνξγαλσηψλ ζηελ Διιάδα, γηα ηελ άξηηα θαη αζθαιή δηνξγάλσζε πνδειαηηθψλ εθδειψζεσλ brevets, ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο θαη θαλφλεο ηεο Brevet Randonneurs Mondiaux θαη Audax Club Parissien. Σν Brevet είλαη έλα πνδειαηηθφ event, ην νπνίν δηεμάγεηαη παξάιιεια ζε 31 αθφκε θξάηε, κε ρψξα πξνέιεπζεο ηε Γαιιία, είλαη εξαζηηερληθνί αγψλεο 200 ρηιηνκέηξσλ θαη άλσ ζηελ άζθαιην. ηελ Κφξηλζν, ε εθθίλεζε πξαγκαηνπνηείηαη ζηελ πιαηεία ηνπ Φινίζβνπ, κε ζηφρν νη πνδειάηεο λα δηαλχζνπλ ζρεδφλ φιν ηνλ λνκφ, κέζα απφ 157

158 κηα δηαδξνκή απφ γξαθηθά ρσξηά, ηζηνξηθά θαη πνιηηηζηηθά κλεκεία, θαζψο θαη κνλνπάηηα ζε πεξηνρέο ηδηαίηεξνπ θπζηθνχ θάιινπο θαη ηνπξηζηηθνχ ελδηαθέξνληνο. Δπξωπαϊθέο Ζκέξεο Πνιηηηζηηθήο Κιεξνλνκηάο Σν πκβνχιην ηεο Δπξψπεο κε ην ζχλζεκα «Δπξψπε, κηα θνηλή Κιεξνλνκηά» θαη ην Τπνπξγείν Πνιηηηζκνχ (Γεληθή Γηεχζπλζε Αξραηνηήησλ θαη Πνιηηηζηηθήο Κιεξνλνκηάο) νξγαλψλνπλ ηηο Δπξσπατθέο κέξεο Πνιηηηζηηθήο Κιεξνλνκηάο. ην πιαίζην ηνπ ενξηαζκνχ ησλ Δπξσπατθψλ Ζκεξψλ Πνιηηηζηηθήο Κιεξνλνκηάο, ε ΛΕ ΔΠΚΑ Κνξηλζίαο ζπκκεηέρεη κε δχν εθδειψζεηο: ζην κνπζείν αξραίαο Νεκέαο θαη ζην κνπζείν θαη ην αζθιεπηείν ηεο αξραίαο Κνξίλζνπ. ην πιαίζην απηνχ ηνπ ενξηαζκνχ, ηα Μνπζεία θαη νη νξγαλσκέλνη Αξραηνινγηθνί Υψξνη ζηελ Αξραία Κφξηλζν, Αξραία Νεκέα, Ίζζκηα θαη Αξραία ηθπψλα είλαη αλνηθηνί γηα ην θνηλφ, κε ειεχζεξε είζνδν. Πνιηηηζηηθό Φεζηηβάι Κιέληαο Τπφ ηελ αηγίδα ηνπ Γήκνπ Κνξηλζίσλ θαη ηεο Πεξηθέξεηαο Πεινπνλλήζνπ, ν Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Κιέληαο «Ο Άγηνο Παληειεήκσλ» δηνξγαλψλεη ζηνλ πξναχιην ρψξν ηνπ Γεκνηηθνχ ρνιείνπ Πνιηηηζηηθφ θεζηηβάι. Πεξηιακβάλεη κεηαμχ ησλ άιισλ, παξαδνζηαθνχο ρνξνχο, ζεαηξηθέο παξαζηάζεηο απφ ηελ Θεαηξηθή Οκάδα Κιέληαο θαη απφ ην Κνξηλζηαθφ Θέαηξν «Βαζίιεο Ρψηαο». Φεζηηβάι Παηδηθνύ Κηλεκαηνγξάθνπ Σν Φεζηηβάι Παηδηθνχ Κηλεκαηνγξάθνπ «Πνξθπξά παληά» δηνξγαλψλεηαη ζην Αιεμάλδξεην πλεδξηαθφ Κέληξν ζην Λνπηξάθη. πκκεηέρνπλ νη θαιχηεξνη παηδηθνί ζχιινγνη ηεο Μφζραο θαη ηεο πεξηθέξεηάο ηεο, δεκνθηιείο εζνπνηνί απφ ηε Ρσζία θαη παηδηθνί ζχλδεζκνη ρνξνχ ηεο Διιάδαο. 158

159 Γηνξηή Φινίζβνπ Λνπηξαθίνπ Πξφθεηηαη γηα θαινθαηξηλέο εθδειψζεηο ηνπ Δμσξατζηηθνχ - Δθπνιηηηζηηθνχ πιιφγνπ ηνπ Φινίζβνπ Λνπηξαθίνπ. Οξεηλόο Αγώλαο Γεξαλείωλ Ο Οξεηβαηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ δηνξγαλψλεη ηνλ Οξεηλφ Αγψλα Γεξαλείσλ πνπ θηλείηαη ζηνλ δαζσκέλν νξεηλφ φγθν ηνπ βνπλνχ πάλσ απφ ην Λνπηξάθη πεξλάεη δηαζρίδεη ηελ θνξπθνγξακκή κε ην ειαηνδάζνο θαη θαηαιήγεη ζην πδξνζεξαπεπηήξην ηεο πφιεο. Ζ δηαδξνκή είλαη κήθνπο 18 ρηιηνκέηξσλ θαη ε πςνκεηξηθή δηαθνξά αλάβαζεο είλαη 800 κέηξα. Ζ δηαδξνκή, ζε φηη αθνξά ζην νξεηλφ κέξνο, θηλείηαη, θαηά ην κεγαιχηεξν κέξνο, πάλσ ζε θαινγξακκέλν κνλνπάηη. Σα ζεκεία πνπ κπνξεί λα ζπλαληήζνπλ νη αζιεηέο δπζθνιίεο (πέηξεο, αλψκαιν έδαθνο θιπ) είλαη ιίγα θαη νη θιίζεηο πνιχ θαιέο. Αιθπνλίδεο Ζκέξεο Λόγνπ θαη Σέρλεο Οη «Αιθπνλίδεο κέξεο ιφγνπ θαη ηέρλεο» πεξηιακβάλνπλ νκηιίεο, ζεαηξηθέο θαη ρνξεπηηθέο παξαζηάζεηο.σν σκαηείν Λφγνπ θαη Σέρλεο «ΑΛΚΤΟΝΗΓΔ» ηδξχζεθε ην 1992 κε ζθνπφ ηελ Πνιηηηζηηθή θαη Πνιηηηζκηθή αλάπηπμε, κέζα απφ δξάζεηο Λφγνπ θαη Σέρλεο θαη έρεη δηαδξακαηίζεη ζεκαληηθφ ελεξγφ ξφιν ζηα πνιηηηζηηθά δξψκελα ηνπ Ννκνχ Κνξηλζίαο θαη φρη κφλν, αιιά θαη ζε πνιιέο πφιεηο ηεο Διιάδαο θαη ηνπ Δμσηεξηθνχ, κε εθδειψζεηο Ηζηνξηθνχ, πγγξαθηθνχ πεξηερνκέλνπ, κε Λπξηθέο πξνζεγγίζεηο θαζψο θαη κε Οκαδηθέο Δθζέζεηο Αγηνγξαθίαο, Εσγξαθηθήο, Φσηνγξαθίαο θαη ινηπψλ 159

160 Δηθαζηηθψλ Σερλψλ, αιιά θαη Αηνκηθέο Δθζέζεηο Δπψλπκσλ Καιιηηερλψλ Γιππηηθήο, Υαξαθηηθήο, Εσγξαθηθήο θαη άιισλ. Απνιιώλεηα Υνξεπηηθέο εθδειψζεηο πνπ δηνξγαλψλεη ν Πνιηηηζηηθφο χιινγνο «Απφιισλ» Αξραίαο Κνξίλζνπ, πνπ έρεη καθξά ηζηνξία παξαγσγήο θαη θαιιηέξγεηαο πνιηηηζκνχ. Γηνξηή Γθηόζαο ηηο 20 Ηνπιίνπ, θαηά ηελ νξζφδνμε παξάδνζε, ενξηάδεηαη ε κλήκε ηνπ πξνθήηε Ζιία. Έλαλ ζεζκφ αληάκσκα απνηειεί ε «Γηνξηή ηεο Γθηφζαο» γηα ηνπο θαηνίθνπο ηνπ Αγίνπ Ησάλλε, ηνπ δήκνπ Κνξίλζνπ θη φρη κφλνλ! Έλα παξαδνζηαθφ ηνπηθφ έζηκν ζε κηα δηπιή ενξηή ιφγσ ηνπ ενξηαζκνχ ηνπ πξνθήηνπ Ζιία. 160

161 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 7. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΤΝΑ Οη εξεπλεηηθέο κέζνδνη δηαθξίλνληαη ζε πνηνηηθέο θαη πνζνηηθέο. Οη πνζνηηθέο αλαιχνπλ ηελ πνζφηεηα εκθάληζεο ηνπ θαηλνκέλνπ πνπ εμεηάδεηαη, ελψ νη πνηνηηθέο αλαθέξνληαη ζην είδνο θαη ζηνλ ζπγθεθξηκέλν ραξαθηήξα ηνπ θαηλνκέλνπ (Kvale, 1996). Καη νη δχν δίλνπλ ηε δπλαηφηεηα ζηνλ εξεπλεηή λα πξνζεγγίζεη έλα εξεπλεηηθφ πεδίν θαη λα επηθεληξσζεί ζε απηφ. ηελ παξνχζα δηπισκαηηθή εξγαζία αθνινπζήζεθε ε πνηνηηθή κέζνδνο Πνηνηηθή έξεπλα: νξηζκόο Οη Denzin θαη Lincoln (1994), ζηνλ νξηζκφ πνπ έδσζαλ, ππνδεηθλχνπλ κηα a priori πξνζέγγηζε, ηεθκεξησκέλε κε θηινζνθηθέο ππνζέζεηο ζηελ πνηνηηθή έξεπλα θαη ηηο πνιιαπιέο πεγέο πιεξνθνξηψλ θαη πξνζεγγίζεηο αθήγεζεο πνπ είλαη δηαζέζηκεο ζηνλ εξεπλεηή. χκθσλα κε ηνλ νξηζκφ απηφ, ε πνηνηηθή έξεπλα είλαη κία κέζνδνο πνπ εκπεξηέρεη κία εξκελεπηηθή θαη λαηνπξαιηζηηθή πξνζέγγηζε γηα θάζε αληηθείκελν πνπ εμεηάδεη. Οη πνηνηηθνί εξεπλεηέο κειεηνχλ ηα αληηθείκελα ζην θπζηθφ ηνπο πεξηβάιινλ, επηρεηξψληαο λα ηα θαηαλνήζνπλ θαη λα ηα εξκελεχζνπλ αλαθνξηθά κε ηε ζεκαζία πνπ ηνπο απνδίδνπλ νη άλζξσπνη. Ζ πνηνηηθή έξεπλα, πεξηιακβάλεη ηελ ζπιινγή θαη ρξήζε κηαο πνηθηιίαο εκπεηξηθνχ πιηθνχ, φπσο είλαη ε πξνζσπηθή εκπεηξία, νη κειέηεο πεξίπησζεο, ε ελδνζθφπεζε, νη ηζηνξίεο δσήο, νη ζπλεληεχμεηο, ε παξαηήξεζε, ηα ηζηνξηθά θείκελα, ην νπηηθνανπζηηθφ πιηθφ θιπ. Σν πιηθφ απηφ, θαηαγξάθεη ζηηγκέο - ζηεξεφηππεο θαη πξνβιεκαηηθέο - θαη ηε ζεκαζία ηνπο ζηηο δσέο ησλ αηφκσλ (Creswell, 1998). χκθσλα κε ηνλ Creswell (1998), ν νξηζκφο ηεο πνηνηηθήο έξεπλαο βαζίδεηαη ιηγφηεξν ζηηο πεγέο πιεξνθφξεζεο, αιιά εθθξάδεη έλα παξφκνην ζθεπηηθφ, πεξηγξάθνληαο κηα δηαδηθαζία δηεξεχλεζεο θαη θαηαλφεζεο βαζηζκέλε ζε ζαθείο κεζνδνινγηθέο παξαδφζεηο ζηξαηεγηθήο, νη νπνίεο εμεηάδνπλ έλα θνηλσληθφ ή αηνκηθφ πξφβιεκα. Ο εξεπλεηήο δεκηνπξγεί κία πνιχπινθε, νιηζηηθή εηθφλα, αλαιχεη ιέμεηο, πεξηγξάθεη ηηο ζέζεηο ησλ πεγψλ πιεξνθνξίαο θαη δηεμάγεη ηε κειέηε ζην θπζηθφ ηεο ρψξν. Σν θιεηδί γηα ηελ θαηαλφεζε ηεο πνηνηηθήο αλάιπζεο βξίζθεηαη ζην γεγνλφο φηη ε ζεκαζία ηεο πιεξνθνξίαο ηεθκεξηψλεηαη θνηλσληθά απφ ηα κεκνλσκέλα άηνκα ζε αιιειεπίδξαζε κε ηελ πξαγκαηηθφηεηά ηνπο, ε νπνία δελ απνηειεί έλα ζηαζεξφ 161

162 θαηλφκελν, φπσο ζπκβαίλεη ζηελ πνζνηηθή έξεπλα. Αληηζέησο, ππάξρνπλ πνιιαπιέο δνκέο θαη εξκελείεο ηεο πξαγκαηηθφηεηαο πνπ αιιάδνπλ ζην ρξφλν θαη νη πνηνηηθνί εξεπλεηέο ελδηαθέξνληαη λα θαηαλνήζνπλ ην ηη αληαλαθινχλ απηέο νη εξκελείεο ζε κία ζπγθεθξηκέλε ζηηγκή θαη γηα έλα ζπγθεθξηκέλν αληηθείκελν. Ζ θαηαλφεζε ηνπ ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν ηα άηνκα βηψλνπλ θαη αιιειεπηδξνχλ κε ηνλ θνηλσληθφ ηνπο πεξίγπξν θαη ηη αληηπξνζσπεχεη γη απηνχο, ζεσξείηαη κία εξκελεπηηθή πνηνηηθή πξνζέγγηζε. Έλα ζεκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ζπγθεθξηκέλεο πξνζέγγηζεο είλαη φηη νη εξεπλεηέο πξνζπαζνχλ λα αληηιεθζνχλ ην λφεκα πνπ έρνπλ δηαηππψζεη ηα άηνκα ζε ζρέζε κε ηνλ θφζκν θαη ηηο εκπεηξίεο ηνπο (Merriam, 2002). Ζ πνηνηηθή έξεπλα είλαη κηα πξνζπάζεηα γηα ηελ θαηαλφεζε θαηαζηάζεσλ, σο κέξνπο ελφο ζπγθεθξηκέλνπ πεξηερνκέλνπ παξαηεξψληαο ηηο αιιειεπηδξάζεηο ηνπο κέζα ζε απηφ. ηελ πνηνηηθή έξεπλα δελ εκπεξηέρεηαη ε πξνζπάζεηα γηα πξφβιεςε ηνπ ηη πηζαλφλ λα γίλεη ζην κέιινλ, αιιά ε ζπλεηδεηνπνίεζε ηεο παξνχζαο θαηάζηαζεο. Ση ζεκαζία έρεη δειαδή γηα ηνπο ζπκκεηέρνληεο ε θαηάζηαζε πνπ βηψλνπλ, πνηα είλαη ηα λνήκαηά πνπ δίλνπλ ζ απηά πνπ δηαδξακαηίδνληαη, πσο αληηιακβάλνληαη ην πεξηβάιινλ ηνπο ζηελ παξνχζα θάζε θιπ. (Patton, 1985). Δθφζνλ ζθνπφο ηεο πνηνηηθήο έξεπλαο είλαη ε ζε βάζνο θαηαλφεζε, ε αλζξψπηλε αληίιεςε (ν εξεπλεηήο) είλαη ππεχζπλε γηα ηε ζπιινγή θαη ηελ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ. Έλα άιιν ζεκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο πνηνηηθήο έξεπλαο εληνπίδεηαη ζην γεγνλφο φηη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη είλαη επαγσγηθήο θχζεσο. Απηφ ζεκαίλεη φηη νη εξεπλεηέο ζπγθεληξψλνπλ δεδνκέλα γηα λα δνκήζνπλ έλλνηεο, ππνζέζεηο ή ζεσξίεο, αληί λα ειέγρνπλ αμηψκαηα θαη ππνζέζεηο πνπ πξνθχπηνπλ αλαγσγηθά. Σέινο, ην πξντφλ κίαο πνηνηηθήο έξεπλαο είλαη πεξηγξαθηθφ. Οη ιέμεηο θαη νη εηθφλεο, ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα απνδψζνπλ φ, ηη νη εξεπλεηέο έρνπλ απνθνκίζεη ζρεηηθά κε ην θαηλφκελν θαη κπνξεί λα ππάξμνπλ πεξηγξαθέο ηνπ πεξηερνκέλνπ, ηεο εκπινθήο ησλ ζπκκεηερφλησλ, ησλ δξαζηεξηνηήησλ ελδηαθέξνληνο θιπ (Merriam, 2002). Δπίζεο, γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ επξεκάησλ ηεο κειέηεο, πάληα ζπκπεξηιακβάλνληαη ηα δεδνκέλα, ππφ ηε κνξθή παξαπνκπψλ, ζεκεηψζεσλ, ζπλεληεχμεσλ ησλ ζπκκεηερφλησλ, απνζπάζκαηα απφ βίληεν, ειεθηξνληθέο πιεξνθνξίεο, ή έλαο ζπλδπαζκφο απηψλ, θαζψο εληζρχνπλ ηελ πεξηγξαθηθή θχζε ηεο πνηνηηθήο έξεπλαο. πλνςίδνληαο, ε πνηνηηθή έξεπλα επηρεηξεί λα θαηαλνήζεη θαη λα εμάγεη ζπκπεξάζκαηα απφ ηα παξαηεξνχκελα θαηλφκελα κέζα απφ ηελ νπηηθή αληίιεςε. Ο 162

163 πνηνηηθφο εξεπλεηήο δξα σο πξσηαξρηθφ εξγαιείν ηεο ζπιινγήο θαη αλάιπζεο δεδνκέλσλ θαη κέζα απφ κηα επαγσγηθή δηεξεπλεηηθή ζηξαηεγηθή δεκηνπξγείηαη έλα πινχζην πεξηγξαθηθφ ηειηθφ πξντφλ (Merriam, 2002). Πνιινί ζπγγξαθείο ζέινληαο λα δψζνπλ έκθαζε ζηελ ηδηνκνξθία ηεο πνηνηηθήο αλάιπζεο απνθεχγνπλ ηνλ φξν απηφλ θαζαπηφ. Ο Silverman (1993) ρξεζηκνπνηεί ηνλ φξν «εξκελεία», ν Wolcott (1994) ηνλ φξν «κεηαζρεκαηηζκφο» (transforming), ελψ νη Hammerslay θαη Atkinson (1995) αλαθέξνληαη ζηελ «εμαγσγή λνήκαηνο» απφ ηα δεδνκέλα. Λφγσ ηνπ φγθνπ ησλ ιέμεσλ πνπ κπνξεί λα πξνθχπηνπλ απφ ηηο ζπδεηήζεηο ή ηελ παξαηήξεζε, ηα δεδνκέλα ζα πξέπεη λα πεξηγξαθνχλ θαη λα ζπγθεληξσζνχλ κε βάζε ηελ πνηνηηθή πξνζέγγηζε. Σν αληηθείκελν πνπ εμεηάδεηαη απαηηεί απφ ηνπο εξεπλεηέο λα αλαδεηήζνπλ ηηο ζρέζεηο κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ ελλνηψλ πνπ έρνπλ αλαγλσξηζηεί, ή έρνπλ ζρέζε κε ηα επί κέξνπο ραξαθηεξηζηηθά ησλ ζπκκεηερφλησλ φπσο ε ειηθία, ην γέλνο θ.α. ην ηέινο, δεκηνπξγείηαη ε ιεγφκελε «ζεσξία», ε νπνία ειέγρεηαη κε ηε βνήζεηα αλαιπηηθψλ κεζφδσλ (Gibbs, 2005) Λόγνη δηεμαγωγήο πνηνηηθήο έξεπλαο Τπάξρνπλ πνιινί ιφγνη γηα λα δηεμάγεη θάπνηνο κία πνηνηηθή έξεπλα. Ο εξεπλεηήο επηιέγεη ηελ δηαδηθαζία πνπ ζα αθνινπζήζεη, κε βάζε ηε θχζε ηνπ εξεπλεηηθνχ εξσηήκαηνο πνπ θαιείηαη λα απαληήζεη. ε κία πνηνηηθή έξεπλα, ην εξεπλεηηθφ εξψηεκα ζπρλά μεθηλά κε έλα «πσο» ή «ηη», ψζηε νη αξρηθέο πξνζεγγίζεηο λα πεξηγξάςνπλ ην ηη ζπκβαίλεη. Ζ πνηνηηθή έξεπλα επηιέγεηαη φηαλ ην πξνο εμέηαζε ζέκα ρξεηάδεηαη λα δηεξεπλεζεί, αιιά νη κεηαβιεηέο δελ είλαη εχθνια αλαγλσξίζηκεο θαη δελ ππάξρνπλ ζηνηρεία γηα λα εμεγήζνπλ ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ πξνο κειέηε πιεζπζκνχ θαη ρξεηάδεηαη λα αλαπηπρζεί λέα ζεσξία. Δπίζεο, ε πνηνηηθή έξεπλα πξνηηκάηαη, εμαηηίαο ηεο αλάγθεο γηα παξνπζίαζε κίαο ιεπηνκεξνχο άπνςεο ηνπ πξνο εμέηαζε ζέκαηνο θαη κε ζθνπφ λα κειεηήζεη ηα άηνκα ζην θπζηθφ ηνπο ρψξν. Απηφ επηηπγράλεηαη κε ην λα πάεη ν εξεπλεηήο ζηελ πεξηνρή ηεο κειέηεο, απνθηψληαο πξφζβαζε θαη ζπιιέγνληαο πιηθφ. Αλ νη ζπκκεηέρνληεο κεηαθηλεζνχλ, ίζσο ππάξρεη θίλδπλνο θάπνηα δεδνκέλα λα επηλνεζνχλ. Δπηπιένλ, επηιέγεηαη ε πνηνηηθή έξεπλα, φηαλ εθθξάδεηαη ελδηαθέξνλ γηα ινγνηερληθφ ζηπι γξαθήο, φπνπ ν ζπληάθηεο, ρξεζηκνπνηεί ηελ πξνζσπηθή αλησλπκία «εγψ» ή κία αθεγεκαηηθή κνξθή δηήγεζεο. Έπεηηα, ε πνηνηηθή έξεπλα ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα δνζεί έκθαζε ζην ξφιν ηνπ 163

164 εξεπλεηή σο ελεξγνχ παξάγνληα, πνπ κπνξεί λα κεηαθέξεη ηελ ηζηνξία απφ ηελ πιεπξά ησλ ζπκκεηερφλησλ (Creswell, 1998). Παξαθάησ, παξαηίζεληαη νξηζκέλα ραξαθηεξηζηηθά πνπ θαζηζηνχλ κία πνηνηηθή έξεπλα «θαιή» (Creswell, 1998): Απζηεξέο δηαδηθαζίεο ζπιινγήο δεδνκέλσλ. Ο εξεπλεηήο ζπιιέγεη έλα επξχ θάζκα δεδνκέλσλ, ζπλνςίδεη επαξθψο ηα είδε δεδνκέλσλ θαη ζε κεγάιν βαζκφ ιεπηνκέξεηαο, ελψ μνδεχεη αξθεηφ ρξφλν ζηε κειέηε πεδίνπ. Σήξεζε πξνυπνζέζεσλ θαη ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο πνηνηηθήο πξνζέγγηζεο. Απηφ ζπκπεξηιακβάλεη ζεκειηψδε ζηνηρεία, φπσο είλαη έλα ιεπηνκεξέο ζρέδην, ε παξνπζίαζε πνιιαπιψλ γεγνλφησλ, ε ζπκβνιή ηνπ εξεπλεηή θαη νη απφςεηο ησλ ζπκκεηερφλησλ. Ο εξεπλεηήο αλαγλσξίδεη, κειεηά θαη ρξεζηκνπνηεί κία ή πεξηζζφηεξεο ζηξαηεγηθέο έξεπλαο. Ζ πνηνηηθή έξεπλα μεθηλά απφ έλα θαη κνλαδηθφ ζεκείν εζηίαζεο, κία ηδέα ή έλα πξφβιεκα πνπ ν εξεπλεηήο επηδηψθεη λα θαηαλνήζεη, θαη φρη κηα αηηηψδε ζρέζε κεηαβιεηψλ ή ζχγθξηζε νκάδσλ. Παξφιν πνπ είλαη πηζαλφ λα αλαπηπρζνχλ ζρέζεηο ή λα γίλνπλ ζπγθξίζεηο, απηφ πξνθχπηεη αξγφηεξα ζηε κειέηε, αθνχ έρεη πξνεγεζεί ε πεξηγξαθή κηαο ηδέαο πνπ μερσξίδεη, ή πνπ πξνθχπηεη απφ ηα δεδνκέλα. Λεπηνκεξείο κέζνδνη θαη ζρνιαζηηθήο αθξίβεηαο πξνζέγγηζε γηα ηε ζπιινγή θαη αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ, θαη ηε ζχληαμε ηεο έθζεζεο. Σα δεδνκέλα αλαιχνληαη ζε πνιιαπιά επίπεδα αθαίξεζεο. Σν θείκελν πνπ πξνθχπηεη πξέπεη λα είλαη μεθάζαξν, παξνπζηάδνληαο θαη ηηο κε αλακελφκελεο ηδέεο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηα δεδνκέλα. 7.3 Πεξηγξαθή δηεμαγωγήο ηεο έξεπλαο Μηα βαζηθή επηινγή ηνπ εξεπλεηή είλαη λα απνθαζίζεη γηα ηελ έθηαζε θαη ηελ θχζε ησλ κνλάδσλ ηνπ πιεζπζκνχ πνπ ζα εξεπλήζεη. Οπζηαζηηθά έρεη δχν επηινγέο: ηελ απνγξαθηθή ή ηελ δεηγκαηνιεπηηθή έξεπλα. Ζ απνγξαθή απαηηεί ηελ θαηαγξαθή ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηδηνηήησλ φισλ ησλ κνλάδσλ ηνπ εθάζηνηε εξεπλψκελνπ 164

165 πιεζπζκνχ. Αληίζεηα, νη δεηγκαηνιεπηηθέο έξεπλεο απνηεινχλ ζηαηηζηηθέο εξγαζίεο, ζηηο νπνίεο ε ζπιινγή ησλ δεδνκέλσλ πεξηνξίδεηαη ζε έλα αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα ηνπ εξεπλψκελνπ πιεζπζκνχ (Παπάλεο & Ρφληνο, 2006). Οη νκάδεο εζηίαζεο (focus groups) πνπ επηιέμακε γηα ηελ παξνχζα κειέηε είλαη νη εμήο: Γηνξγαλσηέο θεζηηβάι Σνπηθνί θνξείο Καηαιχκαηα. Λφγσ ηεο έιιεηςεο θαηαγξαθήο ησλ θεζηηβάι, δηεμήρζε νξγαλσκέλε, ζπζηεκαηηθή αλαδήηεζε γηα λα εληνπίζνπκε θαη ηηο εθδειψζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηελ πεξηνρή κειέηεο, αιιά θαη ηα ζηνηρεία επηθνηλσλίαο ησλ αξκφδησλ. Αλάινγε δηαδηθαζία αθνινπζήζεθε θαη γηα ηα θαηαιχκαηα Δξωηεκαηνιόγην Γηνξγαλωηώλ Σν εξσηεκαηνιφγην ησλ δηνξγαλσηψλ (βι. Παξάξηεκα), δεκηνπξγήζεθε ζε ειεθηξνληθή κνξθή αξρείνπ Microsoft Word θαη ζηάιζεθε κέζσ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ ζε φινπο ηνπο ππεχζπλνπο δηνξγάλσζεο ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο κειέηεο. Γηα νξηζκέλνπο, πξνρσξήζακε θαη ζηελ απνζηνιή κέζσ ηειενκνηνηππίαο (fax), χζηεξα απφ ζπλελλφεζε ιφγσ έιιεηςεο εμνηθείσζεο κε ηνλ ειεθηξνληθφ ππνινγηζηή. ηε ζπλέρεηα, δεκηνπξγήζεθε έλα on-line εξσηεκαηνιφγην ρξεζηκνπνηψληαο ηηο αληίζηνηρεο θφξκεο ηνπ Google Docs. Ήηαλ ζηελ επρέξεηα ησλ δηνξγαλσηψλ επνκέλσο, λα επηιέμνπλ ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ζα απαληήζνπλ. Σν εξσηεκαηνιφγην απνηειείηαη ζπλνιηθά απφ 30 εξσηήζεηο: 22 εξσηήζεηο θιεηζηνχ ηχπνπ θαη πνιιαπιήο επηινγήο θαη 8 εξσηήζεηο αλνηρηνχ ηχπνπ. Ζ δηακφξθσζε ηεο αλάιπζεο ησλ απνηειεζκάησλ ρσξίδεηαη ζε ηέζζεξηο ελφηεηεο. ηελ «Δλφηεηα Α: Γεκνγξαθηθά ζηνηρεία ησλ εξσηψκελσλ» (εξσηήζεηο 1 έσο 7), νη εξσηήζεηο αθνξνχλ ζην πξνθίι ηνπ / ηεο εξσηψκελνπ / εο: φλνκα ηνπ θνξέα πνπ εθπξνζσπεί, πνηνο είλαη ν ηχπνο ηνπ θνξέα, πνηα είλαη ε ζέζε ηνπ / ηεο ζηνλ θνξέα, ειηθία, θχιν, επίπεδν εθπαίδεπζεο, ηφπνο κφληκεο θαηνηθίαο. 165

166 ηελ «Δλφηεηα Β: Πξνθίι Φεζηηβάι» (εξσηήζεηο 8 έσο 17), νη εξσηψκελνη θαινχληαη λα απαληήζνπλ ζε εξσηήκαηα ζρεηηθά κε ην θεζηηβάι πνπ δηνξγαλψλνπλ : ηελ νλνκαζία, ην αληηθείκελν, ηνλ ηφπν πνπ θηινμελεί ην θεζηηβάι, ηνλ κήλα δηεμαγσγήο ηνπ, ηελ πεξηνδηθφηεηα, ην πφζα ρξφληα πξαγκαηνπνηείηαη ην θεζηηβάι, ηηο πεξηνρέο πξνέιεπζεο ησλ επηζθεπηψλ, ηνλ αξηζκφ ησλ επηζθεπηψλ, ηηο θχξηεο πεγέο ρξεκαηνδφηεζεο θαη ηα βαζηθά κέζα πξνβνιεο ηνπ θεζηηβάι. ηε ζπλέρεηα, ζηελ «Δλφηεηα Γ: Αμηνιφγεζε» (εξσηήζεηο 18 έσο 22), πεξηιακβάλνληαη εξσηήζεηο ζρεηηθά κε ηελ θαηάζηαζε δηάθνξσλ ηνκέσλ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ, ηελ αλάπηπμε ησλ θεζηηβάι θαη ηελ δηνξγάλσζή ηνπο, θαζψο θαη ζρεηηθά κε ηνλ ξφιν ηνπο ζηελ αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο. Σέινο, ζηελ «Δλφηεηα Γ: Δξσηήζεηο Αλνηθηνχ ηχπνπ» (εξσηήζεηο 23 έσο 30), ν θάζε δηνξγαλσηήο θαιείηαη λα εθθξάζεη ηηο απφςεηο ηνπ θαη ηελ ζηάζε ηνπ ζρεηηθά κε δηάθνξα δεηήκαηα πνπ αθνξνχλ ηα θεζηηβάι θαη ηνλ αληίθηππν ηνπο ζηελ ηνπηθή θνηλσλία θαη νηθνλνκία, ηελ πνιηηηθή ησλ ηνπηθψλ αξρψλ θαη ηελ ηνπξηζηηθή θίλεζε ηεο πεξηνρήο Δξωηεκαηνιόγην Σνπηθώλ Φνξέωλ ηνπο ηνπηθνχο θνξείο ζπκπεξηιάβακε ηελ Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο, ηνπο έμη Καιιηθξαηηθνχο Γήκνπο (Βέινπ - Βφραο, Κνξηλζίσλ, Λνπηξαθίνπ -Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ, Νεκέαο, Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο, ηθπσλίσλ), ην Δπηκειεηήξην Κνξηλζίαο, ην Κέληξν Πνιηηηζκνχ, Αζιεηηζκνχ θαη Πεξηβάιινληνο (ΚΔΠΑΠ), ην Αιεμάλδξεην πλεδξηαθφ θαη Πνιηηηζηηθφ Κέληξν Λνπηξαθίνπ, ηνλ χιινγν Ξελνδφρσλ Λνπηξαθίνπ, ηνλ χιινγν Ξελνδφρσλ «Ο Ξέληνο Εεπο» θαη ην Γίθηπν ηνπξηζκνχ Experience Corinthia 5 (βι. Παξάξηεκα). Σν εξσηεκαηνιφγην γηα ηνπο ηνπηθνχο θνξείο (βι. Παξάξηεκα) δεκηνπξγήζεθε ζε ειεθηξνληθή κνξθή αξρείνπ Microsoft Word θαη ζηάιζεθε κέζσ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ. Έπεηηα, δεκηνπξγήζεθε έλα on-line εξσηεκαηνιφγην ρξεζηκνπνηψληαο 5 Σν Γίθηπν ηνπξηζκνχ Experience Corinthia είλαη κηα (bottom-up) πξσηνβνπιία γηα ηελ αλάπηπμε θαη πξνψζεζε ησλ ζεκαηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ ζηελ Κνξηλζία κέζα απφ ηελ νξηδφληηα δηθηχσζε θαη ζπλεξγαζία μελνδφρσλ, ηνπξηζηηθψλ γξαθείσλ, παξφρσλ δξαζηεξηνηήησλ θαη άιισλ εκπιεθφκελσλ κε ηνλ ηνπξηζκφ ηεο πεξηνρήο, κε ζηφρν ηε δηεχξπλζε ηεο ηνπξηζηηθήο ζεδφλ, ηελ αχμεζε ησλ εκεξψλ παξακνλήο επηζθεπηψλ, ηελ αχμεζε ηνπ βαζκνχ ηθαλνπνίεζεο ηνπο θαη ηελ πξνζέιθπζε λέσλ νκάδσλ ηνπξηζηψλ. 166

167 ηηο θφξκεο ηνπ Google Docs. Παξάιιεια, πξαγκαηνπνηήζεθαλ θαη ζπλαληήζεηο κε φζνπο αξκφδηνπο είραλ ηε δπλαηφηεηα λα δηαζέζνπλ ηνλ ρξφλν ηνπο. Σν εξσηεκαηνιφγην απνηειείηαη απφ 18 εξσηήζεηο: 11 εξσηήζεηο θιεηζηνχ ηχπνπ θαη πνιιαπιήο επηινγήο, θαη 7 εξσηήζεηο αλνηρηνχ ηχπνπ. Ζ αλάιπζε ησλ απνηειεζκάησλ ρσξίδεηαη ζε ηέζζεξηο ελφηεηεο. ηελ «Δλφηεηα Α: Γεκνγξαθηθά ζηνηρεία ησλ εξσηψκελσλ» (εξσηήζεηο 1 έσο 7), πεξηιακβάλνληαη εξσηήζεηο γηα ην φλνκα ηνπ θνξέα πνπ εθπξνζσπεί ν θαζέλαο, πνηνο είλαη ν ηχπνο ηνπ θνξέα, πνηα είλαη ε ζέζε πνπ θαηέρεη ζηνλ θνξέα, ειηθία, θχιν, επίπεδν εθπαίδεπζεο, ηφπνο κφληκεο θαηνηθίαο. ηελ «Δλφηεηα Β: Αμηνιφγεζε» (εξσηήζεηο 8 έσο 11), ηίζεληαη εξσηήκαηα ζρεηηθά κε ηελ θαηάζηαζε δηάθνξσλ ηνκέσλ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ, ηελ αλάπηπμε ησλ θεζηηβάι θαη ηελ δηνξγάλσζή ηνπο, θαζψο θαη εξσηήζεηο γηα ηνλ ξφιν ηνπο ζηελ αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο. Σέινο, ζηελ «Δλφηεηα Γ: Δξσηήζεηο Αλνηθηνχ ηχπνπ» (εξσηήζεηο 12 έσο 18), νη θνξείο θαινχληαη λα εθθξάζνπλ ηηο απφςεηο ηνπο ζρεηηθά κε δηάθνξα δεηήκαηα πνπ αθνξνχλ ηα θεζηηβάι θαη ηνλ αληίθηππν ηνπο ζηελ ηνπηθή θνηλσλία θαη νηθνλνκία, ηελ πνιηηηθή ησλ ηνπηθψλ αξρψλ θαη ηελ ηνπξηζηηθή θίλεζε ηεο πεξηνρήο Δξωηεκαηνιόγην Καηαιπκάηωλ Αθνχ κειεηήζεθε ε πιεπξά ησλ δηνξγαλσηψλ θαη ησλ ηνπηθψλ θνξέσλ, θξίζεθε εμίζνπ ζεκαληηθφ λα έρνπκε κηα νινθιεξσκέλε εηθφλα ηεο θαηάζηαζεο ηνπ ηνπξηζηηθνχ αληίθηππνπ ησλ θεζηηβάι, ζηξέθνληαο ην ελδηαθέξνλ ηεο έξεπλαο θαη πξνο ηα θαηαιχκαηα ηεο πεξηνρήο κειέηεο. Μεηά απφ ηελ αλαδήηεζε θαη ηελ θαηαγξαθή ηνπ πιήζνπο ησλ θαηαιπκάησλ, ζπληάρζεθε έλα on-line εξσηεκαηνιφγην ρξεζηκνπνηψληαο ηηο θφξκεο ηνπ Google Docs θαη ζηε ζπλέρεηα πξνρσξήζακε ζηελ πξνψζεζε ηνπ. Απαξαίηεηε θξίζεθε θαη ε ηειεθσληθή επηθνηλσλία κε ηνπο ππεχζπλνπο γηα επηβεβαίσζε ηεο θαηαλφεζεο ηεο θχζεο ησλ εξσηήζεσλ, θπξίσο φκσο γηα λα δηαπηζηψζνπκε αλ έρνπλ ιάβεη θαη αλ έρνπλ ελεκεξσζεί ζρεηηθά, ιακβάλνληαο ππφςε πσο νη κνλάδεο απηέο - αλεμαξηήησο κεγέζνπο - έρνπλ ζπλήζσο απμεκέλν φγθν κελπκάησλ ζην ειεθηξνληθφ ηνπο ηαρπδξνκείν θαη είλαη πηζαλφ λα αγλνεζεί έλα ηέηνηνπ πεξηερνκέλνπ κήλπκα. 167

168 Ο πεξηνξηζκφο πνπ αληηκεησπίζακε ζην ζηάδην απηφ ήηαλ πσο αξθεηά απφ ηα θαηαιχκαηα δελ βξίζθνληαλ ζε ιεηηνπξγία ηελ πεξίνδν δηεμαγσγήο ηεο έξεπλαο, θαζψο δξαζηεξηνπνηνχληαη κφλν ηελ ζεξηλή πεξίνδν (Απξίιηνο - Οθηψβξηνο). Παξ φια απηά, θαηαθέξακε λα επηθνηλσλήζνπκε κε νξηζκέλα πνπ παξά ην γεγνλφο φηη δελ ιεηηνπξγνχζαλ, ήηαλ πξφζπκα λα ζπκκεηάζρνπλ ζηελ έξεπλα. Σν εξσηεκαηνιφγην ηεο έξεπλαο ησλ θαηαιπκάησλ πεξηιακβάλεη 24 εξσηήζεηο: 19 εξσηήζεηο θιεηζηνχ ηχπνπ θαη πνιιαπιήο επηινγήο θαη 5 εξσηήζεηο αλνηρηνχ ηχπνπ. Ζ δηακφξθσζε ηεο αλάιπζεο ησλ απνηειεζκάησλ ρσξίδεηαη ζε ηέζζεξηο ελφηεηεο. ηελ «Δλφηεηα Α: Γεκνγξαθηθά ζηνηρεία ησλ εξσηψκελσλ» (εξσηήζεηο 1 έσο 4), κειεηάκε ην πξνθίι ηνπ/ηεο εξσηψκελνπ/εο, ηε ζέζε ηνπ/ηεο ζην θαηάιπκα, ηελ ειηθία, ην θχιν θαη ην επίπεδν εθπαίδεπζεο. ηελ «Δλφηεηα Β: Πξνθίι Καηαιχκαηνο» (εξσηήζεηο 5 έσο 12), νη εξσηήζεηο αθνξνχλ ζηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θαηαιχκαηνο: θαηεγνξία, ηαρπδξνκηθφο θψδηθαο, ζηνηρεία επηθνηλσλίαο, ρξφληα ιεηηνπξγίαο, αξηζκφο δσκαηίσλ/θιηλψλ, αξηζκφο ππαιιήισλ, εάλ ην θαηάιπκα ελεκεξψλεη ηνπο επηζθέπηεο ζρεηηθά κε ηα θεζηηβάι πνπ γίλνληαη ζηελ πεξηνρή θαη εάλ ην θαηάιπκα αλαιακβάλεη δξαζηεξηφηεηεο δηαθήκηζεο ή/θαη ρνξεγίαο ζε θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο. ηελ «Δλφηεηα Γ: Αμηνιφγεζε» (εξσηήζεηο 13 έσο 19), αθνινπζνχλ εξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο, ζρεηηθά κε ηελ θαηάζηαζε δηάθνξσλ ηνκέσλ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ηνπ θεζηηβαιηθνχ ηνπξηζκνχ θαη γηα ηνλ ξφιν ησλ θεζηηβάι. Σαπηφρξνλα, δεηείηαη απφ ηα θαηαιχκαηα λα απαληήζνπλ πνην ζεσξνχλ ην πην ζεκαληηθφ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο, εάλ θαη θαηά πφζν απμάλνληαη ηα έζνδα ηνπο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θεζηηβάι πνπ επέιεμαλ θαη εάλ πξνζιακβάλνληαη επηπιένλ επνρηθνί ππάιιεινη. Μέζσ απηψλ ησλ εξσηήζεσλ επηδηψθεηαη λα αληηιεθζνχκε ζε έλαλ βαζκφ ηνλ νηθνλνκηθφ αληίθηππν πνπ έρνπλ ηα θεζηηβάι ζε έλα ζεκαληηθφ θνκκάηη ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο θαη ηνπ ηνπξηζκνχ, φπσο είλαη ηα θαηαιχκαηα, αιιά θαη πνηα θεζηηβάι είλαη ηα πην δεκνθηιή. Σέινο, ζηελ «Δλφηεηα Γ: Δξσηήζεηο Αλνηθηνχ ηχπνπ» (εξσηήζεηο 20 έσο 24), θαινχληαη λα εθθξάζνπλ ηηο απφςεηο ηνπο ζρεηηθά κε ηνπο ηξφπνπο πνπ ηα θεζηηβάι επεξεάδνπλ ηελ ηνπηθή νηθνλνκία θαη θνηλσλία θαη ηηο επηρεηξήζεηο ηεο πεξηνρήο, ην πσο κπνξνχλ λα αμηνπνηεζνχλ πεξηζζφηεξν, ψζηε λα απνηειέζνπλ ηνπξηζηηθφ 168

169 ζέιγεηξν θαη ζε πνηνχο ηνκείο ζα ήηαλ πξνηηκφηεξν λα επηθεληξσζνχλ, πνην ηνπηθφ πξντφλ αληηπξνζσπεχεη θαιχηεξα ηνλ ηφπν, κε πνηφλ ηξφπν ζα κπνξνχζε λα βειηησζεί ε ηνπξηζηηθή θίλεζε ηεο πεξηνρήο θαη αλ ππάξρεη θάηη πνπ κέρξη ηψξα δελ έρεη πξνβιεζεί επαξθψο θαη ζεσξείηαη ζεκαληηθφ γηα ηνλ ηνπξηζκφ ηεο πεξηνρήο. 169

170 ΚΕΥΑΛΑΙΟ 8. ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΗ ΕΡΕΤΝΑ 8.1 Αλάιπζε απαληήζεωλ ηωλ δηνξγαλωηώλ ηωλ θεζηηβάι Απφ ηηο 60 εθδειψζεηο πνπ θαηαγξάςακε, ην εξσηεκαηνιφγην απάληεζαλ νη 49. Πιεζπζκόο Γείγκα Response Rate % Πίλαθαο Δλόηεηα Α: Γεκνγξαθηθά ζηνηρεία ηωλ εξωηώκελωλ Δξώηεζε 1: λνκα ηνπ θνξέα πνπ εθπξνζωπείηε. Ζ εξψηεζε ζρεηηθά κε ην φλνκα ηνπ θνξέα, δεκηνπξγήζεθε κε ζηφρν ηνλ έιεγρν ησλ απαληήζεσλ θαη απνθπγή δηπινεγγξαθψλ ζην δείγκα. Οη δηνξγαλσηέο πνπ απάληεζαλ ην εξσηεκαηνιφγην παξνπζηάδνληαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα (Πίλαθαο ): Γηνξγαλωηέο πνπ απάληεζαλ ην εξωηεκαηνιόγην 4P - Sports Attitude Brevet Corinthia Cycling4wine Forward GREENTHEATE R Lab2Art Nemea Runners - Γήκνο Νεκέαο Rally Acropolis Sport Village Tour SPORTCAMP Α.Δ. Transition Sports Ziria Music Festival Α.Ο. Πνζεηδψλ Λνπηξαθίνπ Αγσληζηηθή Λέζρε Απηνθηλήηνπ Κνξηλζίαο Αλαπηπμηαθή Δπηκειεηεξίνπ Κνξηλζίαο Γεληθφ Λχθεην Λνπηξαθίνπ Γήκνο Κνξηλζίσλ Γήκνο Ξπινθάζηξνπ- Δπξσζηίλεο Γήκνο ηθπσλίσλ Γηεζλέο Γίθηπν Φεζηηβάι CINE@ART Γηεχζπλζε Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο Δθπνιηηηζηηθφο Δμσξατζηηθφο χιινγνο "ΑΓΗΟ ΗΧΑΝΝΖ" Δμσξατζηηθφο - Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο ηνπ Φινίζβνπ Λνπηξαθίνπ Δμσξατζηηθφο & Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο Ηζζκίαο Δμσξατζηηθφο θαη Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αξραίσλ Κιεσλψλ "ν ΦΧΚΑ" 170

171 Ηζηνζειίδα: r Κέληξν Πνιηηηζκνχ, Αζιεηηζκνχ & Πεξηβάιινληνο Γήκνπ Κνξηλζίσλ - Σκήκα Βηβιηνζήθεο Με Κεξδνζθνπηθφο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο "Δπ Εελ" Μνξθσηηθφο & Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο ηεθαλίνπ Κνξηλζίαο (ΜΔΚ) Ναπηηθφο κηινο Ξπινθάζηξνπ Οξεηβαηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ Πλεπκαηηθή ηέγε Εεπγνιαηηνχ Πνιηηηζηηθφο ζχιινγνο "Σεξςηρφξε" Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αγίσλ Θενδψξσλ "ΣΟ ΠΡΑΘΗ" Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Βειίλαο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ "ΗΔΡΑΝΔΗΑ" Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Νέσλ Αεδνλίσλ Πνιηηηζηηθφο χιινγνο νιπγείαο θαθηζηηθή Αθαδεκία Κνξηλζίαο "ΑΡΓΟΝΑΤΣΖ " χιινγνο γηα ηελ Αλαβίσζε ησλ Νεκέσλ Αγψλσλ χιινγνο Γπλαηθψλ Εεκελνχ "Ζ ΑΡΔΣΖ" χλδεζκνο Λνπηξαθησηψλ -Πεξαρσξηηψλ "Ο ΗΒΤΚΟ" χλδεζκνο Οηλνπνηψλ ΠΟΠ Νεκέαο Σνπηθή Κνηλφηεηα Αγηνλνξίνπ Υνξεπηηθφο & Λανγξαθηθνο χιινγνο Άζζνπ "Ζ ΡΔΑ" Υνξεπηηθφο & Λανγξαθηθφο χιινγνο ηηκάγθαο "ΘΤΑΜΗ" Πίλαθαο Δξώηεζε 2: Πνηνο είλαη ν ηύπνο ηνπ θνξέα πνπ εθπξνζωπείηε; ρεηηθά κε ηνλ ηχπν ηνπ θνξέα πνπ εθπξνζσπνχλ νη δηνξγαλσηέο ησλ θεζηηβάι, παξαηεξνχκε φηη ην 45% ησλ εξσηεζέλησλ πξνέξρεηαη απφ πνιηηηζηηθνχο ζπιιφγνπο, θάηη πνπ ίζσο ήηαλ θαη αλακελφκελν θαζφηη απνηεινχλ έλα θαηεμνρήλ δεκηνπξγηθφ θαη παξαγσγηθφ θνκκάηη ηεο πνιηηηζηηθήο βηνκεραλίαο κηαο πεξηνρήο. Σν 10% αλήθεη ζε θνξείο ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, ην 13% ζε εηαηξείεο δηνξγάλσζεο εθδειψζεσλ θαη κφιηο ην 2% ζε ζπλεηαηξηζκνχο παξαγσγψλ. Σν πνζνζηφ ησλ απαληήζεσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε άιιεο θαηεγνξίεο απφ ηηο πξνηεηλφκελεο αγγίδεη ην 30% θαη πξνέξρεηαη απφ κε θεξδνζθνπηθνχο νξγαληζκνχο, αζιεηηθνχο ζπιιφγνπο-ζσκαηεία, ηνπξηζηηθά γξαθεία, εηαηξείεο πνιηηηζκνχ, ηζηνζειίδεο ηνπξηζκνχ, εζεινληέο θαη εκπιεθφκελνπο κε ηνλ θιάδν ηεο εθπαίδεπζεο (Γξάθεκα ). 171

172 Γξάθεκα Δξώηεζε 3: Πνηα είλαη ε ζέζε ζαο ζηνλ θνξέα; Φνξέαο Θέζε ηνπ/ηεο εξωηώκελνπ/εο Φνξέαο Θέζε ηνπ/ηεο εξωηώκελνπ/εο 4P - Sports Attitude Ηδξπηήο Δμσξατζηηθφο & Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο Ηζζκίαο Αληηπξφεδξνο Brevet Corinthia Cycling4wine Forward Γηαρεηξηζηήο Γηνξγαλσηήο Σκήκα Marketing Δμσξατζηηθφο θαη Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αξραίσλ Κιεσλψλ "ν ΦΧΚΑ" Ηζηνζειίδα : Κέληξν Πνιηηηζκνχ, Αζιεηηζκνχ & Πεξηβάιινληνο Γήκνπ Κνξηλζίσλ - Σκήκα Βηβιηνζήθεο Πξφεδξνο Γηαρεηξηζηήο Μέινο Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ GREENTHEATER Τπεχζπλε Πξνγξάκκαηνο Με Κεξδνζθνπηθφο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο "Δπ Εελ" Αληηπξφεδξνο Lab2Art Γηνξγαλψηξηα Μνξθσηηθφο & Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο ηεθαλίνπ Κνξηλζίαο (ΜΔΚ) Σακίαο Nemea Runners - Γήκνο Νεκέαο Rally Acropolis Sport Village Tour Μέινο Αιπηάξρεο Director Ναπηηθφο κηινο Ξπινθάζηξνπ Οξεηβαηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ Πλεπκαηηθή ηέγε Εεπγνιαηηνχ Πξφεδξνο Μέινο Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ Πξφεδξνο SPORTCAMP Α.Δ. Event Director Πνιηηηζηηθφο ζχιινγνο "Σεξςηρφξε" Σακίαο 172

173 Transition Sports Ziria Music Festival Α.Ο. Πνζεηδψλ Λνπηξαθίνπ Αγσληζηηθή Λέζρε Απηνθηλήηνπ Κνξηλζίαο Αλαπηπμηαθή Δπηκειεηεξίνπ Κνξηλζίαο Γηνξγαλψηξηα Έλαο εθ ησλ βαζηθψλ ζπληειεζηψλ Έθνξνο ζηίβνπ Γεληθφο Γξακκαηέαο Γηεπζπληήο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αγίσλ Θενδψξσλ "ΣΟ ΠΡΑΘΗ" Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Βειίλαο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ "ΗΔΡΑΝΔΗΑ" Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Νέσλ Αεδνλίσλ Πνιηηηζηηθφο χιινγνο νιπγείαο Υνξνδηδάζθαινο / Γηνηθεηηθφ πκβνχιην Μέινο Πξφεδξνο Πξφεδξνο Πξφεδξνο Γεληθφ Λχθεην Λνπηξαθίνπ Γηεπζπληήο θαθηζηηθή Αθαδεκία Κνξηλζίαο "ΑΡΓΟΝΑΤΣΖ" Πξφεδξνο Γήκνο Κνξηλζίσλ Τπάιιεινο χιινγνο γηα ηελ Αλαβίσζε ησλ Νεκέσλ Αγψλσλ Γξακκαηέαο Γήκνο Ξπινθάζηξνπ- Δπξσζηίλεο Πξφεδξνο Σνπηθήο Κνηλφηεηαο Μάλλαο χιινγνο Γπλαηθψλ Εεκελνχ "Ζ ΑΡΔΣΖ" Πξφεδξνο Γήκνο ηθπσλίσλ πλεξγάηεο / Δζεινληέο χλδεζκνο Λνπηξαθησηψλ- Πεξαρσξηηψλ "Ο ΗΒΤΚΟ" Πξφεδξνο Γηεζλέο Γίθηπν Φεζηηβάι CINE@ART Γηεχζπλζε Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο Γηεχζπλζε Τπεχζπλε ρνιηθψλ Πξνγξακκάησλ χλδεζκνο Οηλνπνηψλ ΠΟΠ Νεκέαο Σνπηθή Κνηλφηεηα Αγηνλνξίνπ Πξφεδξνο Πξφεδξνο Κνηλφηεηαο Δθπνιηηηζηηθφο Δμσξατζηηθφο χιινγνο "ΑΓΗΟ ΗΧΑΝΝΖ" Μέινο Υνξεπηηθφο & Λανγξαθηθνο χιινγνο Άζζνπ "Ζ ΡΔΑ" Γεληθή Γξακκαηέαο Δμσξατζηηθφο - Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο ηνπ Φινίζβνπ Λνπηξαθίνπ Πξφεδξνο Υνξεπηηθφο & Λανγξαθηθφο χιινγνο ηηκάγθαο "ΘΤΑΜΗ" Πξφεδξνο Πίλαθαο Δξώηεζε 4: Ζιηθία ρεηηθά κε ηελ ειηθία ησλ εξσηψκελσλ, ε πιεηνςεθία αλήθεη ζηελ ειηθηαθή νκάδα εηψλ (36%) θαη αθνινπζνχλ κε πνζνζηφ 25% απηνί πνπ βξίζθνληαη ζε ειηθίεο κεηαμχ εηψλ. Πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 15% θαηαιακβάλνπλ νη ειηθίεο θαη 13% νη ειηθίεο άλσ ησλ 60 εηψλ. Μφιηο ην 11% θαηαιακβάλνπλ νη δηνξγαλσηέο ζε 173

174 ειηθία εηψλ, θάηη πνπ ζεσξείηαη απνζαξξπληηθφ, θαζψο ε λέα γεληά θαίλεηαη λα κελ είλαη ελεξγή ζηνλ ζρεδηαζκφ ηεο πνιηηηζηηθήο θαη ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο ηεο πεξηνρήο (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Δξώηεζε 5: Φύιν ζνλ αθνξά ην θχιν, ηα πνζνζηά είλαη ζρεηηθά κνηξαζκέλα, θαζψο νη γπλαίθεο αληηζηνηρνχλ ζην 42% ηνπ δείγκαηνο θαη νη άλδξεο ζην 58%. Σν απνηέιεζκα είλαη αλακελφκελν, θαζψο νη θαιιηηερληθέο δξάζεηο απνηεινχλ παξάδεηγκα ίζεο εκπινθήο ησλ δχν θχισλ ρσξίο ηππηθνχο θνηλσληθνχο θαλφλεο απνθιεηζκνχ κηαο θαη νη άλζξσπνη πνπ αζρνινχληαη κε ηελ ηέρλε απνηεινχλ κέξνο ηεο δεκηνπξγηθήο ηάμεο πνπ φπσο ραξαθηεξηζηηθά αλαθέξεη ν Florida (2002) ραξαθηεξίδνληαη απφ αλνρή ζηε δηαθνξεηηθφηεηα (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

175 Δξώηεζε 6: Δθπαίδεπζε Αλαθνξηθά κε ην επίπεδν εθπαίδεπζεο, ε πιεηνςεθία ησλ εξσηεζέλησλ κε πνζνζηφ 43% έρνπλ αλψηαηε εθπαίδεπζε θαη αθνινπζνχλ νη απφθνηηνη Λπθείνπ κε 30%. Σν 13% αλήθεη ζηνπο πηπρηνχρνπο ΣΔΗ θαη αθνινπζνχλ κε 6% νη έρνληεο ηερληθή εθπαίδεπζε θαη νη θάηνρνη Μεηαπηπρηαθνχ Γηπιψκαηνο, ελψ 2% ηνπ δείγκαηνο είλαη θάηνρνη Γηδαθηνξηθνχ Γηπιψκαηνο. Να ζεκεησζεί φηη θαλέλαο δελ αλήθεη ζηελ θαηεγνξία απφθνηησλ Γεκνηηθνχ θαη Γπκλαζίνπ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Δξώηεζε 7: Πόιε / ρωξηό κόληκεο θαηνηθίαο ζνλ αθνξά ηνλ ηφπν κφληκεο θαηνηθίαο ησλ εξσηψκελσλ, νη απαληήζεηο επεμεξγάζηεθαλ θαη νκαδνπνηήζεθαλ ζε επίπεδν Γήκσλ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

176 Δλόηεηα Β: Πξνθίι Φεζηηβάι Δξώηεζε 8: λνκα Φεζηηβάι Σα θεζηηβάι πνπ απάληεζαλ ζην εξσηεκαηνιφγην ηεο έξεπλαο πεξηιακβάλνληαη ζηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί (Πίλαθαο ): Ολνκαζία Γηνξγάλωζε Πεξηνρή πνπ θηινμελεί ην Γήκνο θεζηηβάι Brevet Brevet Corinthia Κφξηλζνο Γ. Κνξηλζίσλ FestivArt Lab2Art Λνπηξάθη Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Rock πλάληεζε Γήκνο ηθπσλίσλ Κηάην Γ. ηθπσλίσλ Sprint Distance Triathlon Ληκλε Γφμα Transition Sports Γ. ηθπσλίσλ (ιίκλε Γφμα) (Φελεφο) Triathlon1: Δπξσπατθφ Κχπειιν/Μεζνγεηαθφ Πξσηάζιεκα Σξηάζινπ Ziria Music Festival Αγησξγίηηθνο δξφκνο SPORTCAMP Α.Δ. Ziria Music Festival Nemea Runners - Γήκνο Νεκέαο Λνπηξάθη Σξίθαια Κνξηλζίαο Νεκέα Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο Γ. Νεκέαο Αγψλαο Γξφκνπ «Κιεσλαίνο Αγψλ» Δμσξατζηηθφο θαη Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αξραίσλ Κιεσλψλ "ν ΦΧΚΑ" Αξραίεο Κιεσλέο Γ. Νεκέαο Αγψλαο-δηάπινπ SUP- Ηζζκφο Κνξίλζνπ Forward Κφξηλζνο Γ. Κνξηλζίσλ Αληάκσκα Λατθήο & χγρξνλεο Σέρλεο ηεθαλίνπ Μνξθσηηθφο & Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο ηεθαλίνπ Κνξηλζίαο (ΜΔΚ) ηεθάλη Γ. Κνξηλζίσλ Αληάκσκα Φίισλ Παξάδνζεο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αγίσλ Θενδψξσλ "ΣΟ ΠΡΑΘΗ" Άγηνη Θεφδσξνη Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γηνξηή Γθηφζαο Δθπνιηηηζηηθφο Δμσξατζηηθφο χιινγνο "ΑΓΗΟ ΗΧΑΝΝΖ" Άγηνο Ησάλλεο Γ. Κνξηλζίσλ Γηνξηή Κνξηλζηαθήο ηαθίδαο Ηζηνζειίδα : Φάξη Γ. ηθπσλίσλ Γηνξηή Κηελνηξφθνπ Σνπηθή Κνηλφηεηα Αγηνλνξίνπ Αγηνλφξη Γ. Κνξηλζίσλ Γηνξηή Μαχξεο Κνξηλζηαθήο ζηαθίδαο Δμσξατζηηθφο θαη Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Αξραίσλ Κιεσλψλ "ν ΦΧΚΑ" Αξραίεο Κιεσλέο Γ. Νεκέαο Γηνξηή Μήινπ Γηνξηή Νηνκάηαο Γήκνο Ξπινθάζηξνπ- Δπξσζηίλεο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Βειίλαο Μάλλα Κηάην Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο Γ. ηθπσλίσλ 176

177 Γηνξηή Παηδηθνχ Βηβιίνπ Κέληξν Πνιηηηζκνχ, Αζιεηηζκνχ & Πεξηβάιινληνο Γήκνπ Κνξηλζίσλ - Σκήκα Βηβιηνζήθεο Κφξηλζνο Γ. Κνξηλζίσλ Γηνξηή αξδέιαο Ναπηηθφο κηινο Ξπινθάζηξνπ Ξπιφθαζηξν Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο Γηνξηή ηαθπιηνχ (νπιηαλίλαο) χιινγνο Γπλαηθψλ Εεκελνχ "Ζ ΑΡΔΣΖ" Εεκελφ Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο Γηνξηή Φινίζβνπ Δμσξατζηηθφο - Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο ηνπ Φινίζβνπ Λνπηξαθίνπ Φινίζβνο Λνπηξαθίνπ Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γηεζλέο Κηλεκαηνγξαθηθφ Φεζηηβάι Πεινπνλλήζνπ - «Γέθπξεο» Γηεζλέο Γίθηπν Φεζηηβάι CINE@ART Κφξηλζνο θαη Λνπηξάθη Γ.Κνξηλζίσλ & Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γηεζλέο Σνπξλνπά θάθη «Ίζζκηα» θαθηζηηθή Αθαδεκία Κνξηλζίαο "ΑΡΓΟΝΑΤΣΖ" Βξαράηη Γ. Κνξηλζίσλ Γηεζλέο Φεζηηβάι Υνξνχ θαη Μνπζηθήο Γηεζλέο Φεζηηβάι παξαδνζηαθψλ ρνξψλ θαη κνπζηθήο Ήξαηα Πλεπκαηηθή ηέγε Εεπγνιαηηνχ Υνξεπηηθφο & Λανγξαθηθφο χιινγνο ηηκάγθαο "ΘΤΑΜΗ" Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ "ΗΔΡΑΝΔΗΑ" Εεπγνιαηηφ ηηκάγθα Λνπηξάθη Θψδεηα Α.Ο. Πνζεηδψλ Λνπηξαθίνπ Λνπηξάθη Κνιπκβεηηθή ζπλάληεζε ζηε ιίκλε Βνπιηαγκέλεο 4P - Sports Attitude Λνπηξάθη Γ. Βέινπ - Βφραο Γ. Βέινπ - Βφραο Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Κνξίλζνπ Παχιεηα Γήκνο Κνξηλζίσλ Κφξηλζνο Γ. Κνξηλζίσλ Μαζεηηθφ Μνπζηθφ Φεζηηβάι Μεγάιεο εκέξεο Νεκέαο Μνπζηθφ Φεζηηβάι Δπξσζηίλεο Οξεηλφο Αγψλαο Γεξαλείσλ Παηδηθφ Αληάκσκα Παηδηθφ θεζηηβάι παξαδνζηαθψλ ρνξψλ Παλειιήληα Έθζεζε «Κνξηλζία Γεληθφ Λχθεην Λνπηξαθίνπ χλδεζκνο Οηλνπνηψλ ΠΟΠ Νεκέαο Με Κεξδνζθνπηθφο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο "Δπ Εελ" Οξεηβαηηθφο χιινγνο Λνπηξαθίνπ Πνιηηηζηηθφο ζχιινγνο "Σεξςηρφξε" Υνξεπηηθφο & Λανγξαθηθφο χιινγνο ηηκάγθαο "ΘΤΑΜΗ" Αλαπηπμηαθή Δπηκειεηεξίνπ Κνξηλζίαο Λνπηξάθη ια ηα ρσξηά εληφο ηεο δψλεο ΠΟΠ Νεκέαο Γεξβέλη Λνπηξάθη Σνπηθφ δηακέξηζκα Άζζνπ Λεραίνπ ηηκάγθα Κφξηλζνο - Βέιν Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γ. Νεκέαο Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γ. Κνξηλζίσλ Γ. Βέινπ - Βφραο Γ. Κνξηλζίσλ 177

178 Παλειιήληα Υνξσδηαθή πλάληεζε Υνξεπηηθφο & Λανγξαθηθνο χιινγνο Άζζνπ "Ζ ΡΔΑ" Άζζνο Γ. Κνξηλζίσλ Παλειιήλην Ράιη απηνθηλήησλ Πνδειαηηθφο Γχξνο Αεδνλίσλ Πνδειαηηθφο Γχξνο Οηλνπνηείσλ Νεκέαο θαη ζηπκθαιίαο Πνιηηηζηηθφ Σξηήκεξν νιπγείαο Αγσληζηηθή Λέζρε Απηνθηλήηνπ Κνξηλζίαο Πνιηηηζηηθφο χιινγνο Νέσλ Αεδνλίσλ Cycling4wine Πνιηηηζηηθφο χιινγνο νιπγείαο Κφξηλζνο Κφξηλζνο Νεκέα, ηπκθαιία, Αζήλα, Σεγέα νθηθφ Πνξθπξά Παληά Sport Village Tour Λνπηξάθη Ράιη Αθξφπνιηο Rally Acropolis Λνπηξάθη Γ. Κνξηλζίσλ Γ. Κνξηλζίσλ Γ. Νεκέαο Γ. Κνξηλζίσλ Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Σα Νέκεα χιινγνο γηα ηελ Αλαβίσζε ησλ Νεκέσλ Αγψλσλ Αξραία Νεκέα Γ. Νεκέαο Φεζηηβάι GREEN THEATER Φεζηηβάι Διιεληθψλ Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ GREENTHEATER χλδεζκνο Λνπηξαθησηψλ- Πεξαρσξηηψλ "Ο ΗΒΤΚΟ" Αξραίεο Κιεσλέο Λνπηξάθη Γ. Νεκέαο Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ Φεζηηβάι Μαζεηηθνχ Θεάηξνπ Γηεχζπλζε Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο Κφξηλζνο Γ. Κνξηλζίσλ Φεζηηβάι Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ Δμσξατζηηθφο & Δθπνιηηηζηηθφο χιινγνο Ηζζκίαο Πίλαθαο Ίζζκηα Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ ην Παξάξηεκα, παξαηίζεηαη έλαο αλαιπηηθφο πίλαθαο κε φια ηα θεζηηβάι πνπ θαηαγξάςακε ζηελ πεξηνρή κε φιεο ηηο απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο. Δξώηεζε 10: Αληηθείκελν ρεηηθά κε ην αληηθείκελν ζην νπνίν επηθεληξψλνληαη ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο κειέηεο, ε πιεηνςεθία ηνπ δείγκαηνο έρεη ηε βάζε ηεο ζηνλ αζιεηηζκφ (21%) θαη ηελ κνπζηθή (20%). Σν 17% ησλ θεζηηβάι έρνπλ σο αληηθείκελν ηνλ ρνξφ. Δπίζεο, ζρεδφλ ην ίδην πνζνζηφ (16%) εκθαλίδεη θαη ε θαηεγνξία ησλ θεζηηβάι πνπ έρνπλ δηαθνξεηηθφ αληηθείκελν απφ ηα πξνηεηλφκελα, φπσο αλαβίσζε αξραίσλ εζίκσλ, εηθαζηηθά, ζεκηλάξηα, bazaar, ζπλδπαζκφο πνδειαζίαο γεπζηγλσζίαο θξαζηνχ θαη πνιηηηζηηθψλ δξάζεσλ, βηβιίν θαη πνιηηηζκφο. Σν 10% ησλ θεζηηβάι είλαη αθηεξσκέλν ζε ηνπηθά πξντφληα θαη ην 7% ζην ζέαηξν θαη ηνλ θηλεκαηνγξάθν. 178

179 Αθνινπζνχλ νη ζξεζθεπηηθέο ενξηέο κε 4%, νη εκπνξηθέο εθζέζεηο κε 3% θαη νη εκπνξνπαλεγχξεηο κε 2% (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Δξώηεζε 11: Πόιε / Υωξηό πνπ θηινμελεί ην θεζηηβάι ζνλ αθνξά ηελ πφιε ή ην ρσξηφ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ηα θεζηηβάι, ηα δεδνκέλα κεηά απφ ηελ ζρεηηθή επεμεξγαζία θαηαλεκήζεθαλ ζε Γήκνπο (Γξάθεκα & Υάξηεο ). Παξαηεξνχκε πσο νη Γήκνη Κνξηλζίσλ θαη Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ ζπγθεληξψλνπλ ην κεγαιχηεξν πιήζνο εθδειψζεσλ κε πνζνζηά ηεο ηάμεο ηνπ 30%, θαη αθνινπζεί ν Γήκνο Νεκέαο κε 16%. Γξάθεκα

180 Υάξηεο Δξώηεζε 12α: Μήλαο δηεμαγωγήο ρεηηθά κε ηνλ κήλα δηεμαγσγήο ησλ θεζηηβάι, ε ζεξηλή πεξίνδνο παξνπζηάδεη ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά κε ηνλ Ηνχιην ζην 27%, ηνλ Αχγνπζην ζην 25% θαη ηνλ Ηνχλην ζην 14%. Ο επηέκβξεο, ν Οθηψβξεο θαη ν Απξίιηνο είλαη νη επφκελνη κήλεο πνπ επηιέγνληαη γηα ηελ δηνξγάλσζε θεζηηβάι ζε πνζνζηφ 10%, ελψ αθνινπζεί ν Μάηνο κε 4%. Παξαηεξνχκε ινηπφλ, χπαξμε έληνλεο επνρηθφηεηαο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θαηλνκέλνπ, θαζψο ηελ ρεηκεξηλή πεξίνδν δελ ππάξρεη θηλεηηθφηεηα φζνλ αθνξά ηελ δηνξγάλσζε ηέηνηνπ είδνπο εθδειψζεσλ, αθνχ θαλείο δελ επέιεμε ηνπο κήλεο Ννέκβξην, Γεθέκβξην, Ηαλνπάξην, Φεβξνπάξην θαη Μάξηην.(Γξάθεκα ) Γξάθεκα

181 Δξώηεζε 12β: Πεξηνδηθόηεηα ζνλ αθνξά ηελ πεξηνδηθφηεηα, φια ηα θεζηηβάι δηνξγαλψλνληαη ζε εηήζηα βάζε, κε εμαίξεζε ηα «Νέκεα», πνπ δηνξγαλψλνληαη - αλαβηψλνπλ - θάζε 4 ρξφληα. Δξώηεζε 13: Πόζα ρξόληα πξαγκαηνπνηείηαη ην θεζηηβάι Σα θεζηηβάι θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπο δηέξρνληαη απφ δηαθνξεηηθά ζηάδηα κε ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά (Maughan, 2007). Έηζη, αθνχ ζπιιέμακε ηα ζηνηρεία ζρεηηθά κε ην πφζα ρξφληα πξαγκαηνπνηείηαη ην θάζε θεζηηβάι, πξνρσξήζακε ζηελ θαηεγνξηνπνίεζε ηνπο κε βάζε ηα ζηάδηα ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Γηαπηζηψζακε ινηπφλ, πσο ην 32% ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο κειέηεο βξίζθεηαη ζην 1 ν ζηάδην ηνπ θχθινπ δσήο (0-3 έηε) πνπ ραξαθηεξίδεηαη σο πεξίνδνο ράξηηνο, βαζίδεηαη ζηελ εζεινληηθή εξγαζία, ε ρξεκαηνδφηεζε πξνέξρεηαη απφ ηνπηθνχο θνξείο θαη γεληθά επηθξαηεί έλα θιίκα επθνξίαο θαη ππνζηήξημεο απφ ηελ θνηλφηεηα. ην 2 ν ζηάδην (4-7 έηε), αλήθεη ην 38% ηνπ δείγκαηνο. Πξφθεηηαη γηα κηα ζθιεξή πεξίνδν κε πεξηνξηζκέλε ηνπηθή ρξεκαηνδφηεζε θαη γεληθφηεξε έιιεηςε πεγψλ ρξεκαηνδφηεζεο θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ αλαπνηειεζκαηηθή λνκηθή θαη εξγαζηαθή δνκή. Σν 6% ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο βξίζθνληαη ζην 3 ν ζηάδην δσήο ηνπο (8-12 έηε). ε απηή ηελ θάζε παξαηεξείηαη ζπζηεκαηνπνίεζε θνπιηνχξαο management θαη βειηίσζε ηθαλφηεηαο αλάπηπμεο επθαηξηψλ (εξγαζία θαη εηζφδεκα). ην ηειεπηαίν ζηάδην (13 θαη άλσ έηε), θαηαηάζζεηαη ην 24% ηνπ δείγκαηνο. ην ζηάδην απηφ, παξαηεξείηαη ψξηκε θνπιηνχξα θαη δνκή, ηθαλφηεηα αλαλέσζεο θαιιηηερληθνχ νξάκαηνο, δηεπξπκέλνο ρξνληθφο νξίδνληαο θαη μεθάζαξε εηθφλα γηα ην κέιινλ. 181

182 Δξώηεζε 14: Πξνέιεπζε ηωλ επηζθεπηώλ ηελ εξψηεζε ζρεηηθά κε ηελ πξνέιεπζε ησλ επηζθεπηψλ, παξαηεξνχκε πσο ζην 82% ησλ θεζηηβάι παξεπξίζθνληαη επηζθέπηεο απφ ηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο Κνξηλζίαο θαη ζην 63% επηζθέπηεο απφ ηελ ηνπηθή θνηλφηεηα. Τςειφ είλαη θαη ην πνζνζηφ ησλ θεζηηβάι πνπ δέρνληαη κεηαμχ άιισλ θαη επηζθέπηεο απφ ηελ Αζήλα (69%). Απηφ θαηαδεηθλχεη θπζηθά θαη ηελ ζηξαηεγηθήο ζεκαζίαο ζέζε ηεο πεξηνρήο πνπ βξίζθεηαη ζε ηφζν θνληηλή απφζηαζε απφ έλα κεηξνπνιηηηθφ θέληξν φπσο είλαη ε Αζήλα. Σα θεζηηβάι πνπ δειψλνπλ φηη δέρνληαη επηζθέπηεο θαη απφ άιιεο πεξηνρέο ηεο Πεινπνλλήζνπ αλήθνπλ ζην 59% ηνπ δείγκαηνο θαη απηά πνπ δέρνληαη επηζθέπηεο θαη απφ ηελ ππφινηπε ρψξα ζην 47%. Σν 25% ησλ δηνξγαλσηψλ δήισζαλ πσο ην θεζηηβάι ηνπο δέρεηαη κεηαμχ άιισλ επηζθέπηεο απφ άιιεο ρψξεο ηεο Δπξψπεο θαη φρη κφλν, φπσο είλαη ε Ρσζία, Γεξκαλία θαη Ηηαιία (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Δξώηεζε 15: Πνηνο είλαη ν αξηζκόο ηωλ επηζθεπηώλ ηελ εξψηεζε γηα ηνλ αξηζκφ ησλ επηζθεπηψλ, ην 34% ησλ εξσηεζέλησλ απάληεζαλ πσο ζηα θεζηηβάι παξεπξίζθνληαη πάλσ απφ 1000 άηνκα, γεγνλφο πνπ απνηειεί πνιχ ελζαξξπληηθφ ζηνηρείν γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηελ εμέιημε ησλ θεζηηβάι, θαζψο θαίλεηαη λα έρνπλ ζεκαληηθή απήρεζε. ην 15% ησλ θεζηηβάι έρνπκε πξνζέιεπζε κεηαμχ αηφκσλ. Σα θεζηηβάι πνπ πξνζειθχνπλ απφ άηνκα 182

183 ζπγθεληξψλνπλ ην πνζνζηφ ηνπ 17%, θαη απηά πνπ αλήθνπλ ζηελ θαηεγνξία κε επηζθέπηεο αλήθνπλ ζην 19%. Απφ επηζθέςεηο έρεη ην 17% ησλ θεζηηβάι, ελψ ην ειπηδνθφξν είλαη πσο θαλέλαο απφ ηνπο εξσηεζέληεο δελ αλήθνπλ ζηελ θαηεγνξία πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ ιηγφηεξε επηζθεςηκφηεηα (0-100 επηζθέπηεο) (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Σα θεζηηβάι πνπ ζπγθεληξψλνπλ πάλσ απφ 1000 επηζθέπηεο, έρνπλ ζηελ πιεηνςεθία ηνπο (28%) σο αληηθείκελν ηα ηνπηθά πξντφληα. Δπίζεο, αληηθείκελν ηνπο απνηειεί θαη ε κνπζηθή (22%), ν αζιεηηζκφο (17%), ν πνιηηηζκφο θαη ην βηβιίν (11%). πκπεξηιακβάλνληαη κεηαμχ άιισλ θαη εκπνξηθέο εθζέζεηο (5%), ζξεζθεπηηθέο ενξηέο (6%), αιιά θαη θεζηηβάι κε αληηθείκελν ηνλ ρνξφ (5%) θαη ην ζέαηξν (6%) (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

184 Ο ράξηεο πνπ αθνινπζεί δείρλεη ηα ζεκεία, φπνπ δηνξγαλψλνληαη ηα θεζηηβάι κε πάλσ απφ 1000 επηζθέπηεο (Υάξηεο ) Υάξηεο Δξώηεζε 16: Πνηεο είλαη νη θύξηεο πεγέο ρξεκαηνδόηεζεο ηνπ θεζηηβάι ρεηηθά κε ηηο θχξηεο πεγέο ρξεκαηνδφηεζεο, ην 67% ησλ δηνξγαλσηψλ ιακβάλεη ρνξεγίεο θαη δσξεέο. Δμίζνπ πςειφ (67%) είλαη ην πνζνζηφ ησλ θεζηηβάι πνπ ε ρξεκαηνδφηεζε ηνπο πξνέξρεηαη θαη απφ ίδηα έζνδα. Σν πνζνζηφ ηνπ 49% ησλ εξσηεζέλησλ δειψλνπλ πσο ιακβάλεη ρξεκαηνδφηεζε απφ ηελ ηνπηθή απηνδηνίθεζε. Σν γεγνλφο απηφ θαηαδεηθλχεη ηελ ζηελή επαθή θαη ηελ ζπλεξγαζία ησλ ηνπηθψλ αξρψλ κε ηελ πνιηηηζηηθή δξαζηεξηφηεηα ηεο πεξηνρήο. Σα πην ρακειά πνζνζηά σο πεγέο ρξεκαηνδφηεζεο θαηαιακβάλνπλ ηα επξσπατθά πξνγξάκκαηα κε 2% θαη ε ρξεκαηνδφηεζε απφ ηηο ζπκκεηνρέο ησλ επηζθεπηψλ κε 4% (Γξάθεκα ). 184

185 Γξάθεκα Δξώηεζε 17: Πνηα είλαη ηα βαζηθά κέζα πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ πξνβνιή ηνπ θεζηηβάι; ηελ εξψηεζε ζρεηηθά κε ηα βαζηθά κέζα πνπ ρξεζηκνπνηνχλ νη δηνξγαλσηέο γηα ηελ πξνβνιή ησλ θεζηηβάι ηνπο, ζρεδφλ φια ηα θεζηηβάι (90%) ρξεζηκνπνηνχλ ην δηαδίθηπν θαη ην 53% γλσζηνπνηεί ην γεγνλφο κέζσ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ ( ). Σν απνηέιεζκα απηφ δηθαηνινγείηαη, θαζψο ζηελ επνρή καο ην δηαδίθηπν είλαη ζηελ θνξπθή ησλ κέζσλ δηάδνζεο ηεο πιεξνθνξίαο θαη δελ ζα κπνξνχζε ε πνιηηηζηηθή δεκηνπξγία θαη έθθξαζε λα κελ ζπκβαδίζεη κε ηελ ηάζε απηή. Τςειά επίζεο, είλαη θαη ηα πνζνζηά ησλ πξνζσπηθψλ επαθψλ θαη ησλ έληππσλ-θπιιαδίσλ κε 80% ησλ θεζηηβάι λα ηα ρξεζηκνπνηνχλ γηα ηελ πξνβνιή ηνπο. Αλ ιάβνπκε ππφςε φηη πξφθεηηαη γηα κηα πεξηθεξεηαθή πεξηνρή θαη κηα ζρεηηθά κηθξή θνηλσλία είλαη αλακελφκελν λα βιέπνπκε πσο πνιιά θεζηηβάι δηθηπψλνληαη κέζσ ησλ πξνζσπηθψλ επαθψλ. Άιισζηε, ε ζπλεξγαζία θαη ε αιιειεγγχε είλαη βαζηθφ ζηνηρείν γηα κηα πεξηνρή, ψζηε λα επηβηψζεη θαη πνιηηηζηηθά, αιιά θαη θνηλσληθά γεληθφηεξα. Έπεηηα, αθνινπζνχλ ε ηειεφξαζε θαη ην ξαδηφθσλν κε πνζνζηά 47%. Σν 2% ησλ δηνξγαλσηψλ δελ ρξεζηκνπνηεί θαλέλα κέζν πξνβνιήο θαη ην 6% δειψλεη φηη ρξεζηκνπνηεί παλφ θαη αθίζεο ζηελ πεξηνρή πνπ θηινμελεί ην θεζηηβάι (Γξάθεκα ). 185

186 Γξάθεκα Δλόηεηα Γ: Αμηνιόγεζε ηωλ ηνπξηζηηθώλ πόξωλ/ππνδνκώλ θαη ηωλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο κειέηεο Δξώηεζε 18: Πωο αμηνινγείηε ηα παξαθάηω ζηνηρεία γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνύ ζηελ πεξηνρή ζαο; ηελ εξψηεζε ζρεηηθά κε ηα ζηνηρεία πνπ ζεσξνχληαη ζεκαληηθά γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ηεο πεξηνρήο, νη εξσηψκελνη θαίλεηαη λα ζεσξνχλ ηελ ζπλεηζθνξά ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ζηνηρεηψδε, αθνχ κε πνζνζηφ 64% ην ραξαθηεξίδνπλ σο πνιχ ζεκαληηθφ θαη κε 31% αξθεηά ζεκαληηθφ. Οη αξραηνινγηθνί ρψξνη θαη ηα κνπζεία θαίλεηαη ζχκθσλα κε ην δείγκα λα δηακνξθψλνπλ θαη απηά ηελ πνιηηηζηηθή θαη ηνπξηζηηθή ηαπηφηεηα ηεο πεξηνρήο, θαζψο ραξαθηεξίδνληαη σο πνιχ θαη αξθεηά ζεκαληηθά ζηνηρεία κε πνζνζηφ 84%. Ο ξφινο ησλ θεζηηβάι, πνπ απνηεινχλ θαη ηελ βάζε ηεο έξεπλαο καο, θαίλεηαη λα έρεη ζεκαληηθφ ξφιν γηα ηνλ ηνπξηζκφ ηεο πεξηνρήο ζχκθσλα κε ηνπο δηνξγαλσηέο, ην 89% ησλ νπνίσλ ηα ραξαθηεξίδνπλ σο πνιχ θαη αξθεηά ζεκαληηθά (Γξάθεκα α.). 186

187 Γξάθεκα α. Αλαθνξηθά κε ηα ηνπηθά πξντφληα θαη ηελ ηνπηθή θνπδίλα, ηα πνζνζηά θηλνχληαη ζε παξφκνηα επίπεδα θνληά ζην 30% απφ κέηξηα ζεκαληηθφ έσο πνιχ ζεκαληηθφ. Θεσξνχλ πάλησο φηη έρνπλ θάπνην κεξίδην ζηε δηακφξθσζε ηεο ηνπξηζηηθήο εηθφλαο ηεο πεξηνρήο. Γηα ηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, ην 56% ησλ εξσηεζέλησλ ζεσξεί φηη παίδνπλ πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ πξνζέιθπζε ηνπξηζηψλ, ην 24% κέηξηα ζεκαληηθφ θαη κφιηο ην 2% πηζηεχεη φηη δελ ζπκβάιινπλ θαζφινπ ζηνλ ηνπξηζκφ ηεο πεξηνρήο. Γηα ηελ ζπκβνιή ηεο γεσγξαθηθήο ζέζεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο ζηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ηεο, ηα απνηειέζκαηα ηάζζνληαη μεθάζαξα ππέξ ηεο ζεκαληηθφηεηαο ηεο. Σν ζπληξηπηηθφ πνζνζηφ ηνπ 84% ραξαθηεξίδεη ηνλ δηακνξθσηηθφ ξφιν ηεο γεηηλίαζεο ηεο πεξηνρήο κε ηελ πξσηεχνπζα σο πνιχ ζεκαληηθφ (Γξάθεκα β.). 187

188 Γξάθεκα β. Δξώηεζε 19: Πώο αμηνινγείηε ηελ θαηάζηαζε ηωλ παξαθάηω ηνκέωλ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνύ ζηελ πεξηνρή ζαο; ηε ζπλέρεηα, νη δηνξγαλσηέο θιήζεθαλ λα αμηνινγήζνπλ ηελ θαηάζηαζε δηάθνξσλ ηνκέσλ ηεο πεξηνρήο ηνπο. Αξρηθά, γηα ηηο ππνδνκέο κεηαθνξψλ ε άπνςε ηνπο θαίλεηαη ζεηηθή, αθνχ ην 42% ηηο ραξαθηεξίδνπλ σο αξθεηά θαιέο θαη ην 29% σο πνιχ θαιέο. Γηα ηηο ηνπξηζηηθέο ππνδνκέο νη απφςεηο παξνπζηάδνπλ δηαθνξνπνηήζεηο. Σν 22% ησλ εξσηεζέλησλ ηηο ραξαθηεξίδεη σο ειάρηζηα θαιέο θαη ην 9% σο θαζφινπ θαιέο. Σν 31% ησλ δηνξγαλσηψλ ζεσξεί ηηο ηνπξηζηηθέο ππνδνκέο αξθεηά θαιέο θαη ην άιιν 31% ηηο ζεσξεί κέηξηα θαιέο (Γξάθεκα α.). 188

189 Γξάθεκα α. ρεηηθά κε ηελ πξνζβαζηκφηεηα, δελ δηαθαίλεηαη έλα μεθάζαξν απνηέιεζκα, θαζψο νη απφςεηο είλαη κνηξαζκέλεο. Σν 51% ησλ εξσηεζέλησλ θαίλεηαη λα ηελ ζεσξνχλ πνιχ θαη αξθεηά θαιή, ζε αληίζεζε κε ην 47% πνπ ηελ αμηνινγεί απφ θαζφινπ κέρξη κέηξηα θαιή. Γηα ηελ πξνβνιή, ε πιεηνςεθία ησλ εξσηψκελσλ ηνπνζεηείηαη αξλεηηθά κε πνζνζηφ 71% λα ζεσξεί πσο ε πεξηνρή δελ ιακβάλεη ηελ πξνψζεζε πνπ ζα έπξεπε, ραξαθηεξίδνληαο ηελ απφ θαζφινπ έσο κέηξηα θαιή. Αληηζέησο, ην 27% πηζηεχεη πσο ε πξνβνιή ηεο πεξηνρήο βξίζθεηαη ζε πνιχ θαιά επίπεδα. Δπίζεο, νη δηνξγαλσηέο θαίλεηαη λα κελ είλαη ηθαλνπνηεκέλνη κε ηελ ηνπηθή ηνπξηζηηθή πνιηηηθή, αθνχ ην 51% ηελ θαηαηάζζεη ζηελ θαηεγνξία κέηξηα θαη ειάρηζηα θαιή, θαη κάιηζηα ην 20% ζεσξνχλ νπζηαζηηθά πσο είλαη αλχπαξθηε. Μφιηο ην 7%, πηζηεχεη πσο ε ηνπηθή ηνπξηζηηθή πνιηηηθή βξίζθεηαη ζε πνιχ θαιφ επίπεδν (Γξάθεκα β.). 189

190 Γξάθεκα β. Δξώηεζε 20: Πώο αμηνινγείηε ηελ θαηάζηαζε ηωλ παξαθάηω ηνκέωλ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ θεζηηβάι πνπ δηνξγαλώλεηε; Αλαθνξηθά κε ηα θεθάιαηα θαη ηελ ρξεκαηνδφηεζε ησλ θεζηηβάι, νη δηνξγαλσηέο εκθαλίδνληαη δπζαξεζηεκέλνη, αθνχ ην 72% ζεσξεί φηη δελ ιακβάλεη ηελ επηζπκεηή ρξεκαηνδφηεζε, ραξαθηεξίδνληαο ηελ απφ κέηξηα έσο θαη θαζφινπ θαιή. Δλψ κφλν ην 7% ηελ ζεσξεί πνιχ θαιή. ρεηηθά κε ηηο ηνπξηζηηθέο ππνδνκέο ηηο πεξηνρήο, ηα απνηειέζκαηα θηλνχληαη κεηαμχ ησλ απφςεσλ γηα αξθεηά θαιέο ππνδνκέο έσο ειάρηζηα θαιέο. Οη αθξαίεο θαηεγνξίεο (πνιχ θαιή θαη θαζφινπ θαιή) παξαιακβάλνπλ πνιχ κηθξά πνζνζηά ηεο ηάμεσο ηνπ 9% θαη 4% αληηζηνίρσο. ζνλ αθνξά ηελ δεκνζηφηεηα θαη ηελ δηαθήκηζε ησλ θεζηηβάι, ε εηθφλα θαίλεηαη κνηξαζκέλε. Σν 45% ζεσξεί πσο ιακβάλεη ζεκαληηθή πξνβνιή θαη δηαθήκηζε, ελψ ην 52% πηζηεχεη φηη ην επίπεδν δεκνζηφηεηαο πνπ αληηζηνηρεί ζην θεζηηβάι ηνπο δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθφ (Γξάθεκα α.). 190

191 Γξάθεκα α. ρεηηθά κε ηελ ηνπηθή αλαπηπμηαθή πνιηηηθή, νη δηνξγαλσηέο εκθαλίδνληαη δπζαξεζηεκέλνη, αθνχ ην 67% ηελ ραξαθηεξίδνπλ απφ κέηξηα έσο θαη θαζφινπ θαιή. Αληίζεηα, ην 30% ηελ ζεσξεί πνιχ θαιή. Αλαθνξηθά κε ην αλ ππάξρεη ελδηαθέξνλ απφ ηηο ηνπηθέο θνηλφηεηεο γηα ηα θεζηηβάι, ηα απνηειέζκαηα πνηθίινπλ. Σν 46% ηνπ δείγκαηνο πηζηεχεη φηη ην ελδηαθέξνλ απφ ηελ ηνπηθή θνηλφηεηα είλαη έληνλν, ελψ θαίλεηαη πσο ην 53% ζεσξεί φηη ε ηνπηθή θνηλφηεηα δελ είλαη ηφζν πξφζπκε θαη ζπλεξγάζηκε. Γηα ην θαηά πφζν ππάξρεη εθπαηδεπκέλν αλζξψπηλν δπλακηθφ, ην 33% ησλ εξσηεζέλησλ ζεσξεί κέηξην ην επίπεδν ζε απηφλ ηνλ ηνκέα, ην 39% εκθαλίδεηαη επραξηζηεκέλν απφ ηνλ φγθν θαη ηελ πνηφηεηα ηνπ εμεηδηθεπκέλνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ θαη ην 26% ππεξηνλίδεη ηελ έιιεηςε ηνπ (Γξάθεκα β.). 191

192 Γξάθεκα β. Δξώηεζε 21: Πώο αμηνινγείηε ηνλ ξόιν ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο ζαο: ηελ εξψηεζε πνπ δεηήζεθε απφ ηνπο δηνξγαλσηέο γηα ηελ ζεκαζία ηνπ θεζηηβάι ηνπο γηα ηελ πεξηνρή, ην 78% απάληεζαλ πσο παίδνπλ πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ην 20% ηα ζεσξεί ζρεηηθά αδηάθνξα ζηελ δηακφξθσζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξνθίι ηεο πεξηνρήο. Τςειφ είλαη θαη ην κεξίδην (72%) φζσλ ζεσξνχλ φηη ηα θεζηηβάι αλαβαζκίδνπλ ην ηνπξηζηηθφ πξντφλ ηεο πεξηνρήο, φπσο θαη απηφ (76%) φζσλ πηζηεχνπλ φηη ηα θεζηηβάι ζπκβάινπλ ζην λα ζπκπεξηιεθζεί ε πεξηνρή ζηνπο πξννξηζκνχο πνιηηηζηηθνχ ελδηαθέξνληνο (Γξάθεκα α.). 192

193 Γξάθεκα α. Ζ ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ηνπ δείγκαηνο, ζε πςειφ πνζνζηφ 89% πηζηεχεη πσο ηα θεζηηβάι εληζρχνπλ ηελ θαιή θήκε ηεο πεξηνρήο, ελψ κφιηο ην 9% ηα ζεσξνχλ κηθξφηεξεο ζεκαζίαο γηα ηελ εηθφλα ηεο πεξηνρήο. Αλαθνξηθά κε ηε ζπκβνιή ησλ θεζηηβάι ζηελ επηκήθπλζε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ, ηα απνηειέζκαηα δελ είλαη ζαθή. Σν κηζφ δείγκα κε πνζνζηφ 51% ζεσξεί πσο ηα θεζηηβάι δελ έρνπλ ηδηαίηεξν ξφιν ζηελ επηκήθπλζε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ, ελψ ην 47% ηα ραξαθηεξίδνπλ ζεκαληηθφ παξάγνληα. Παξφκνηα εηθφλα παξνπζηάδνπλ θαη νη απφςεηο ησλ δηνξγαλσηψλ ζρεηηθά κε ηε ζπκβνιή ησλ θεζηηβάι ζηελ πξνβνιή ηεο ηνπηθήο παξαγσγήο, αθνχ ην 58% ζεσξεί φηη δηαδξακαηίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν. Πην μεθάζαξα εκθαλίδνληαη ηα ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία, κε ην 72% λα δειψλεη φηη ηα θεζηηβάι ηελ εληζρχνπλ ζεκαληηθά (Γξάθεκα β.). 193

194 Γξάθεκα β. Σν 82% ηνπ δείγκαηνο ζεσξεί πσο ε πξαγκαηνπνίεζε θεζηηβάι ζηελ πεξηνρή απνηειεί πνιχ ζεκαληηθή επθαηξία γηα αλαςπρή θαη θνηλσληθέο επαθέο. Δπηπιένλ, ην 68% ησλ δηνξγαλσηψλ πηζηεχεη πσο ηα θεζηηβάι ζπκβάιινπλ ζεκαληηθά ζηελ δηαηήξεζε ησλ ηνπηθψλ παξαδφζεσλ. Χο πξνο ηα κέιε ηεο ηνπηθήο θνηλφηεηαο, ην 82% ηνπ δείγκαηνο δειψλεη πσο ηα θεζηηβάι ζπλδξάκνπλ ζηελ αλάπηπμε θαη ηελ ελίζρπζε ζπλεξγαζηψλ αλάκεζα ηνπο. Σέινο, νη δηνξγαλσηέο δελ έρνπλ μεθάζαξε γλψκε ζρεηηθά κε ην θαηά πφζν ηα θεζηηβάι πξνζθέξνπλ θίλεηξα γηα ηελ απνθαηάζηαζε ησλ θηηξίσλ ηεο πεξηνρήο θαη ηελ δηαηήξεζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ. 47% ηνπ δείγκαηνο δειψλεη πσο ηα θεζηηβάι απνηεινχλ θηλεηήξηα δχλακε γηα ηελ αλάπιαζε ηεο πεξηνρήο, ελψ ην 51% δελ πηζηεχεη φηη ηα θεζηηβάι έρνπλ ηελ ηθαλφηεηα λα δεκηνπξγήζνπλ ηέηνηνπ είδνπο θίλεηξα (Γξάθεκα γ.). 194

195 Γξάθεκα γ. Δξώηεζε 22: Πώο αμηνινγείηε ηελ θαηάζηαζε ηωλ παξαθάηω ραξαθηεξηζηηθώλ ζρεηηθά κε ηελ δηνξγάλωζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θεζηηβάι; ηε ζπλέρεηα, νη εξσηψκελνη θαινχληαη λα αμηνινγήζνπλ ην θεζηηβάι πνπ δηνξγαλψλνπλ. ρεηηθά κε ηελ νξγάλσζε θαη ηελ δηαρείξηζε, ην 83% ηνπ δείγκαηνο δειψλεη πσο είλαη ζε πνιχ θαιά επίπεδα, ελψ κφιηο ην 16% ηηο ραξαθηεξίδεη αδχλακεο. Σν 68% ησλ δηνξγαλσηψλ δείρλνπλ πνιχ ηθαλνπνηεκέλνη κε ηελ επηινγή ηνπ ηφπνπ φπνπ πξαγκαηνπνηνχλ ην θεζηηβάι ηνπο θαη ην πνιχ πςειφ πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 79% ζεσξεί ηδαληθή ηελ πεξίνδν δηεμαγσγήο ηνπ. ζνλ αθνξά ηνλ ηερληθφ εμνπιηζκφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη, νη απαληήζεηο παξνπζηάδνπλ πνηθηινκνξθία. Σν 44% ηνπ δείγκαηνο ζεσξεί ζε πνιχ θαιή θαηάζηαζε ηνλ ηερληθφ εμνπιηζκφ, ην 33% ην ηνπνζεηεί ζε έλα κέηξην επίπεδν, ελψ ην 22% ηνλ ραξαθηεξίδεη ζρεηηθά αδχλακν (Γξάθεκα α.). 195

196 Γξάθεκα α. Αλαθνξηθά κε ην πξφγξακκα εθδειψζεσλ, νη δηνξγαλσηέο ηνπνζεηνχληαη ζεηηθά, αθνχ ην 49% ην ραξαθηεξίδεη σο εμαηξεηηθά θαιφ θαη πνιχ θαιφ, ελψ ην 25% δελ εκθαλίδεηαη ηδηαίηεξα ηθαλνπνηεκέλν. ρεηηθά κε ηηο παξάιιειεο εθδειψζεηο ησλ θεζηηβάι, ηα απνηειέζκαηα είλαη θάπσο αληηθαηηθά, θαζψο ην 22% ηνπ δείγκαηνο ηηο ζεσξεί αδχλακεο θαη ην 26% πνιχ θαιέο. Δπηπιένλ, ην δείγκα ππνζηεξίδεη ζε πνζνζηφ 58% ηνλ πξσηφηππν θαη θαηλνηφκν ραξαθηήξα ησλ δηνξγαλψζεσλ. ρεηηθά κε ηελ δηαθεκηζηηθή εθζηξαηεία, ην 24% ηνπ δείγκαηνο ζεσξεί πσο νη ελέξγεηεο πξνψζεζεο είλαη πνιχ θαιέο θαη άιιν έλα 24% ηηο ζεσξεί απιά ηθαλνπνηεηηθέο. Ζ αληίζεζε θαίλεηαη θη απφ ηα κεξίδηα πνπ θαηαιακβάλνπλ νη αθξαίεο θαηαζηάζεηο ηεο εμαηξεηηθά θαιήο θαη ηεο αδχλακεο δηαθεκηζηηθήο εθζηξαηείαο πνπ ζπγθεληξψλνπλ απφ 11% (Γξάθεκα β.). 196

197 Γξάθεκα β. ηελ εξψηεζε ζρεηηθά κε ηελ πξνζβαζηκφηεηα, νη εξσηψκελνη δειψλνπλ ζε πνζνζηφ 67% φηη ε πεξηνρή πνπ πξαγκαηνπνηείηαη ην θεζηηβάι ηνπο είλαη πνιχ εχθνια πξνζβάζηκε γηα ηνπο επηζθέπηεο. Σαπηφρξνλα, 20% ησλ δηνξγαλσηψλ ζεσξνχλ φηη ν ρψξνο ηνπ θεζηηβάι είλαη κέηξηα πξνζβάζηκνο, ελψ έλα κηθξφ ζρεηηθά πνζνζηφ 11% ηνλ ζεσξεί ζρεηηθά δπζπξφζηην. Δλδηαθέξνλ είλαη ην απνηέιεζκα φζνλ αθνξά ην αληίηηκν πνπ θαινχληαη λα δψζνπλ νη επηζθέπηεο. απηή ηελ εξψηεζε απάληεζε ην 32% ησλ δηνξγαλσηψλ, γεγνλφο πνπ ππνδεηθλχεη πσο ηα ππφινηπα θεζηηβάι - πνπ απνηεινχλ ην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ δείγκαηνο- κπνξνχλ λα ηα παξαθνινπζήζνπλ νη ελδηαθεξφκελνη δσξεάλ. Δπίζεο, ην 17% δειψλεη πσο ε ηηκή είλαη εμαηξεηηθά θαιή. Απηφ είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ ζηνηρείν, γηαηί ζίγνπξα κηα πςειή ηηκή εηζηηεξίνπ ζε θάπνηα εθδήισζε απνηειεί γηα ηνπο πεξηζζφηεξνπο αλαζηαιηηθφ παξάγνληα γηα λα ηελ παξαθνινπζήζνπλ. Σέινο, αλαθνξηθά κε ηελ πξφζβαζε γηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο, 54% ησλ εξσηεζέλησλ ηελ ραξαθηήξηζαλ απφ αδχλακε έσο θαιή θαη 39% πνιχ θαιή. Σν απνηέιεζκα απηφ ζίγνπξα δελ είλαη πνιχ ελζαξξπληηθφ θαη ζα πξέπεη λα κειεηεζνχλ θαη λα ζπλππνινγηζηνχλ ζηα ζρέδηα ηεο δηνξγάλσζεο ησλ θεζηηβάι νη ίζεο επθαηξίεο θαη ηα ίζα δηθαηψκαηα πνπ επηβάιιεηαη λα έρνπλ νη νκάδεο απηέο θαη ζηνλ ηνκέα ηνπ πνιηηηζκνχ (Γξάθεκα γ.) 197

198 Γξάθεκα γ. Δλόηεηα Γ: Δξωηήζεηο Αλνηθηνύ ηύπνπ ηελ επφκελε θάζε, δεηήζεθε απφ ηνπο δηνξγαλσηέο λα ηνπνζεηεζνχλ ζε δηάθνξεο εξσηήζεηο αλνηθηνχ ηχπνπ. πγθεθξηκέλα, ην πιήζνο ησλ εξσηήζεσλ απηνχ ηνπ ηχπνπ ήηαλ νρηψ. Δξώηεζε 23: Γεκηνπξγνύληαη ζέζεηο εξγαζίαο ζηα πιαίζηα ηνπ θεζηηβάι πνπ δηνξγαλώλεηε ή πξόθεηηαη θπξίωο γηα εζεινληηθή πξνζπάζεηα; Σν 72% ηνπ δείγκαηνο δήισζε φηη πξφθεηηαη γηα εζεινληηθή πξσηνβνπιία, ελψ ην 28% αλέθεξε φηη πέξαλ ηνπ εζεινληηζκνχ δεκηνπξγνχληαη θαη ζέζεηο εξγαζίαο (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

199 ηα πεξηζζφηεξα θεζηηβάι ινηπφλ, δελ δεκηνπξγνχληαη ζέζεηο εξγαζίαο, είηε γηαηί ε δηνξγάλσζε γίλεηαη απφ ηνπηθφ θνξέα, είηε γηαηί ππάξρεη νχησο ή άιισο ειιηπήο ρξεκαηνδφηεζε θαη ε φιε πξνζπάζεηα γίλεηαη απφ εζεινληηθή πξσηνβνπιία. Παξάδεηγκα απνηειεί ην Μνπζηθφ Φεζηηβάι Δπξσζηίλεο, πνπ νη δηνξγαλσηέο ηνπ δειψλνπλ πσο είλαη απνθιεηζηηθά απνηέιεζκα εζεινληηθήο πξνζπάζεηαο. Σν φιν θφζηνο ηνπ έγθεηηαη ζηελ ακνηβή ησλ ηερληθψλ θαη ηεο δηαθήκηζεο, θαη φινη νη ππφινηπνη ζπκκεηέρνπλ εζεινληηθά. Απφ ηνπο κνπζηθνχο, νη νπνίνη είλαη ηνπηθά ζπγθξνηήκαηα θαη ηκήκαηα ηνπ Γεκνηηθνχ Χδείνπ Δπξσζηίλεο, κέρξη ηνλ ηειεπηαίν βνεζφ. πσο αλαθέξνπλ, αθφκα θαη νη επαγγεικαηίεο πνπ ζπκκεηέρνπλ, πξνζπαζνχλ λα βνεζήζνπλ φζν πεξηζζφηεξν κπνξνχλ θάλνληαο ην κέγηζην δπλαηφ, ηφζν ζηελ πνηφηεηα ηεο δνπιεηάο ηνπο, φζν θαη ζην θφζηνο. Άιισζηε απηή είλαη ε θηινζνθία ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θεζηηβάι, φπσο αλαθέξνπλ. Σαπηφρξνλα, φπσο δηαπηζηψζακε θαη παξαπάλσ, ππάξρνπλ θαη θεζηηβάι πνπ πέξαλ ηνπ εζεινληηζκνχ, δεκηνπξγνχλ θαη επθαηξίεο απαζρφιεζεο. ην Loutraki Triathlon νη ζέζεηο εξγαζίαο πνπ δεκηνπξγνχληαη είλαη θπξίσο ζην πιαίζην εμσηεξηθψλ ζπλεξγαηψλ θαη γίλεηαη πνιχ κεγάιε πξνζπάζεηα ελίζρπζεο ηνπ εζεινληηζκνχ ιφγσ ησλ πνιιψλ απαξαίηεησλ ζέζεσλ πξνο θάιπςε απφ θξηηέο. ηελ Παλειιήληα Έθζεζε Κνξηλζία, θαηά ηηο εκέξεο ηεο δηνξγάλσζεο απαζρνιείηαη ζεκαληηθφο αξηζκφο αηφκσλ. Δπίζεο, ε αλάπηπμε ησλ εξγαζηψλ (παξαγγειίεο) ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ εθζέηνπλ ηα πξντφληα ηνπο δηαζθαιίδεη θαη δεκηνπξγεί ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο ζέζεηο εξγαζίαο. ην Brevet Κνξηλζίαο, ππάξρεη εζεινληηθή ζπκβνιή, αιιά θαη ζπλεξγαζία κε επαγγεικαηίεο γηα ηε παξνρή ζπγθεθξηκέλσλ ππεξεζηψλ. Αλαθνξηθά κε ην Γηεζλέο Ράιη Αθξφπνιηο, δεκηνπξγνχληαη ζέζεηο επάλδξσζεο δηαθφξσλ δξαζηεξηνηήησλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ αγψλα, αιιά νη αλάγθεο ζε αλζξψπηλν δπλακηθφ είλαη πνιχ κεγάιεο, νπφηε ζπκπιεξψλνληαη κε εζεινληέο. Οη ππεχζπλνη ηνπ Green Theater Festival δειψλνπλ πσο ε δηνξγάλσζε πξαγκαηνπνηείηαη ζε έλα ζέαηξν 2000 ζέζεσλ θηηζκέλν απφ δπν ηδηψηεο κε πξνζσπηθνχο πφξνπο ρσξίο θακίαο κνξθήο ρξεκαηνδφηεζε ή ζηήξημε, έρνληαο φξακα γηα ηνλ πνιηηηζκφ θαη ην πεξηβάιινλ, ηελ απνθέληξσζε θαη ηνλ ηνπξηζκφ. Κάζε ρξφλν απαζρνινχληαη γηα ηελ νκαιή ιεηηνπξγία ηνπ θεζηηβάι 15 κε

200 εξγαδφκελνη θαη αλ, φπσο αλαθέξνπλ, ηνπο εληάμνπλ θαη ζε θάπνην πξφγξακκα ρξεκαηνδφηεζεο, νη ζέζεηο απηέο πξνβιέπεηαη λα γίλνπλ 40. Ζ Γηνξηή παηδηθνχ βηβιίνπ επίζεο, είλαη θπξίσο εζεινληηθή πξνζπάζεηα, αιιά πξνθχπηνπλ θαη δπλαηφηεηεο γηα θάπνηεο ζέζεηο εξγαζίαο πεξηνξηζκέλνπ ρξφλνπ. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ην Ziria Music Festival, πνπ αλ θαη πξφθεηηαη γηα κηα θαηά βάζε εζεινληηθή πξσηνβνπιία, δεκηνπξγνχληαη αξθεηέο ζέζεηο ακεηβφκελεο εξγαζίαο. Δξώηεζε 24: Με πνηνλ ηξόπν πηζηεύεηε όηη ηα θεζηηβάι επεξεάδνπλ ηελ ηνπηθή νηθνλνκία θαη θνηλωλία θαη ηηο επηρεηξήζεηο ηεο πεξηνρήο; Οη δηνξγαλσηέο ραξαθηεξίδνπλ ηα θεζηηβάι σο θίλεηξν γηα θαηνίθνπο φκνξσλ δήκσλ λα επηζθεθηνχλ ηελ πεξηνρή πνπ γίλεηαη ην θεζηηβάι θαη λα εληζρχζνπλ ηελ ηνπηθή νηθνλνκία κε δαπάλεο πνπ ζα θάλνπλ θαηά ηελ επίζθεςε ή δηακνλή ηνπο. Δληζρχνληαη ινηπφλ, νη ηνπηθέο επηρεηξήζεηο θαη γίλνληαη γλσζηέο, απνθηνχλ θήκε θαη απνθηνχλ θαηλνχξην πειαηνιφγην. Ζ πξνζέιεπζε ηνπ θφζκνπ έρεη άκεζα νθέιε γηα ηηο επηρεηξήζεηο δηακνλήο θαη εζηίαζεο θαη παξάιιεια νθέιε γηα ηελ πεξηνρή, αθνχ πξνζθέξεη θίλεηξα γηα βειηίσζε θαη ησλ επηρεηξήζεσλ, αιιά θαη ηεο ζπλνιηθήο εηθφλαο ηνπ ηφπνπ. Πέξα απφ ηε ζπκβνιή ηνπο ζηελ νηθνλνκηθή επξσζηία ηεο πεξηνρήο, ηα θεζηηβάι ζεσξείηαη φηη απμάλνπλ θαη ηελ αλαγλσξηζηκφηεηα ηεο. Πξνζθέξνπλ κεγαιχηεξε δηαθήκηζε θαη πξνβνιή γηα ηελ πεξηνρή θαη ηελ θάλνπλ επξχηεξα γλσζηή ζε θφζκν, ν νπνίνο πηζαλφλ λα κελ ηελ επηζθεπηφηαλ εάλ δελ ππήξραλ νξηζκέλεο απφ απηέο ηηο δηνξγαλψζεηο. Αλάινγα κε ηελ ζεκαηνιφγηα ηνπ θεζηηβάι, πξνζειθχνληαη δηαθνξεηηθά target groups. Πηζηεχνπλ φηη θεζηηβάι κε πεξηνξηζκέλν ζεκαηηθφ πξνζαλαηνιηζκφ, δελ έρνπλ ηφζν κεγάιε απήρεζε. Παξ φια απηά θάζε πεξηνρή πνπ πξαγκαηνπνηεί θεζηηβάι, γλσξίδεη έλαλ βαζκφ αλάπηπμεο κέζα απφ ηελ βειηίσζε ηεο αλαγλσξηζηκφηεηάο ηεο. Παξάιιεια, νη δηνξγαλσηέο πηζηεχνπλ πσο ηα θεζηηβάι εθπαηδεχνπλ θαη ςπραγσγνχλ ην θνηλσληθφ ζχλνιν κε ρακειφ ή θαη θαζφινπ θφζηνο, ελψ απνηεινχλ επθαηξία γηα ζπλεξγαηηθή δξάζε θαη θνηλσληθή δηάδξαζε. Πξνζειθχνληαο θφζκν, βειηηψλνπλ ηελ θαηαλάισζε θαη απνηεινχλ επθαηξία γηα ζηνρεπκέλεο εκπνξηθέο ελέξγεηεο. Γεκηνπξγνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο γηα λα κπνξέζνπλ επθνιφηεξα λα 200

201 πξνσζεζνχλ ηνπηθά πξντφληα θαη επηρεηξήζεηο, ρηίδνληαο παξάιιεια πην ζηελέο ζρέζεηο αλάκεζα ζηα κέιε ηεο θνηλφηεηαο πνπ βξίζθνπλ επθαηξία λα επηθνηλσλήζνπλ κεηαμχ ηνπο. Αλάκεζα ζηηο απαληήζεηο ππάξρνπλ θάπνηεο πνπ απνηππψλνπλ ηελ επίδξαζε ζπγθεθξηκέλσλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο ζηελ αλάπηπμε ηνπ ηφπνπ. Σν Γηεζλέο Ράιη Αθξφπνιηο ραξαθηεξίδεηαη απφ πνιχ κεγάιε πξνζέιεπζε ζεαηψλ απφ φιε ηελ Διιάδα, ηελ Δπξψπε, αιιά θαη απφ πνιιά άιια κέξε ηνπ θφζκνπ. Ζ Rock πλάληεζε Κηάηνπ, έρεη θη απηή κεγάιν αξηζκφ επηζθεπηψλ, πνπ απμάλνπλ ηελ εκπνξηθή θηλεηηθφηεηα ζηελ πεξηνρή. Σν Ziria Music Festival δηνξγαλψλεηαη θάζε ρξφλν ζηα ηέιε Απγνχζηνπ ζε νξεηλή πεξηνρή θαη πξνζειθχεη ρηιηάδεο επηζθέπηεο ζε κηα λεθξή ηνπξηζηηθά πεξίνδν γηα ηελ πεξηνρή, ηνλψλεη ηελ ηνπηθή νηθνλνκία θαη απνηειεί ζεκαληηθή αλαθνξά ζηνλ πνιηηηζκφ θαη ζηελ ηνπηθή θνηλσληθή δσή. Οη Μεγάιεο Ζκέξεο ηεο Νεκέαο, θάλνπλ γλσζηά ηα ηνπηθά πξντφληα θαη θπξίσο ην θξαζί. Γίλνπλ ηελ επθαηξία ζηηο επηρεηξήζεηο λα έξζνπλ ζε επαθή κε ην θνηλφ, αλαδεηθλχνληαο ηαπηφρξνλα ην θπζηθφ πεξηβάιινλ, θαζψο θαη ηνπο αξραηνινγηθνχο ρψξνπο. Ζ κηθξή θνηλσλία ηνπ ρσξηνχ ηνπ Φαξηνχ, κέζσ ηεο Γηνξηήο ηαθίδαο καζαίλεη λα ιεηηνπξγεί κε εμσζηξέθεηα θαη αληηιακβάλεηαη λένπο ηξφπνπο γλσξηκίαο κε ην επξχηεξν θνηλφ πνπ ελδηαθέξεηαη γηα ην άξηζην πξντφλ ηνπ ηφπνπ πξνο φθεινο παξαγσγψλ θαη κηθξψλ επηρεηξήζεσλ. Ζ δηνξγάλσζε ηνπ Triathlon ζην Λνπηξάθη επηδξά άκεζα θαη έκκεζα. Άκεζα, κε ηελ παξνπζία ησλ αζιεηψλ, πξνπνλεηψλ θαη ζπλνδψλ θαηά ηηο εκέξεο ηνπ αγψλα, δαπαλψληαο ρξήκαηα γηα ππεξεζίεο φπσο δηακνλή, δηαηξνθή, δηαζθέδαζε θνθ. Έκκεζα, δηφηη ην Λνπηξάθη πξνβάιιεηαη σο αζιεηηθφο πξννξηζκφο κέζα απφ κηα πιεζψξα δηθηχσλ ελεκέξσζεο κε απνηέιεζκα ηελ καθξνπξφζεζκε αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο θαη ηεο αχμεζεο ηνπ αξηζκνχ ηνπξηζηψλ. ηε Γηνξηή Κηελνηξφθνπ, αλαδεηθλχνληαη ηνπηθά πξντφληα (ηπξνθνκηθά, ρπινπίηεο, ηξαραλάο, ηνπηθά θξέαηα), φπσο θαη ην κηθξνθιίκα ηεο πεξηνρήο θαη ηεο ηνπηθήο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο. 201

202 Μέζσ ησλ αζιεηηθψλ αγψλσλ Θψδεηα, ην φλνκα ηεο πφιεο ηνπ Λνπηξαθίνπ γίλεηαη ζπλήζεο πξννξηζκφο, θπξίσο αζιεηηθνχ ηνπξηζκνχ, ιφγσ ησλ άξηησλ αζιεηηθψλ ηεο εγθαηαζηάζεσλ. Σν Αληάκσκα Λατθήο & χγρξνλεο Σέρλεο ζην ηεθάλη, δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο επηζθέπηεο λα αγνξάζνπλ δηάθνξα ρεηξνηερλήκαηα απφ ληφπηνπο δεκηνπξγνχο ή λα θάλε ζηηο ηαβέξλεο ηνπ ρσξηνχ. έλα κηθξφ πνζνζηφ ζπκβάιεη ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία, αιιά ε ζεκαληηθή ζπκβνιή είλαη ζηελ θνηλσλία γηαηί ην ρσξηφ δσληαλεχεη, ηνλψλεηαη ε ζπλνρή, ε αιιειεγγχε, ε πξνζθνξά θαη βέβαηα δίλεηαη ε δπλαηφηεηα λα αληακψζνπλ ην ρζεο κε ην ζήκεξα, άξα θαη ην αχξην. ρεηηθά κε ηελ Δπξσζηίλε, αλαθέξεηαη πσο είλαη κηα πεξηνρή ε νπνία αλ θαη είλαη θαη πνιχ γξαθηθή θαη πνιχ θνληά ζε κεγάια αζηηθά θέληξα, δελ έρεη αμηνπνηεζεί ηνπξηζηηθά θαζφινπ. Δπεηδή αθξηβψο είλαη θνληά ζε ηέηνηα θέληξα, πνιινί γηα εξγαζηαθνχο ιφγνπο έρνπλ κεηαθνκίζεη θαη δνχλε ζε Αζήλα θαη Πάηξα θπξίσο. ε πεξηφδνπο δηαθνπψλ φκσο (Καινθαίξη, Πάζρα, Υξηζηνχγελλα, θιπ), επηζηξέθνπλ. Χζηφζν, ηα ηειεπηαία ρξφληα παξαηεξείηαη φηη δελ κέλνπλ φζν παιηφηεξα ζηελ πεξηνρή, αιιά πξνηηκνχλ είηε λα κελ έξζνπλ θαζφινπ ή λα πάλε αιινχ. Καηά ηελ γλψκε ησλ εξσηεζέλησλ, απηφ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη δελ πξνζθέξνληαη επθαηξίεο αλαςπρήο θαη αλάπηπμεο. ηφρνο ηνπο είλαη ινηπφλ λα δεκηνπξγήζνπλ δξψκελα, φπσο ην Μνπζηθφ Φεζηηβάι Δπξσζηίλεο, ψζηε λα θξαηήζνπλ αιιά θαη λα πξνζειθχζνπλ λένπο επηζθέπηεο ζηελ πεξηνρή. Απηφ επειπηζηνχλ πσο ζα επεξεάζεη άκεζα ηελ ηνπηθή θνηλσλία κε πνιινχο ηξφπνπο. Οηθνλνκηθά, θνηλσληθά, πνιηηηζηηθά θιπ. Αλαθεθαιαηψλνληαο, ηα θεζηηβάι απμάλνπλ ηελ επηζθεςηκφηεηα ηεο πεξηνρήο θαη ηελ εκπνξηθή θηλεηηθφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ. Δίλαη έλαο πφινο έιμεο ηνπξηζηψλ, νη νπνίνη βνεζνχλ ζηελ αχμεζε ησλ εζφδσλ, ηφζν ησλ εκπνξηθψλ θαηαζηεκάησλ, φζν θαη ησλ θαηαζηεκάησλ εζηίαζεο θαη θπζηθά ησλ θαηαιπκάησλ. Πξνάγνπλ ηε ζπλεξγαζία θαη ζπλδξάκνπλ ζηε ζχλδεζε ησλ παξαγσγψλ ησλ ηνπηθψλ θνηλσληψλ κε ηνπο επηζθέπηεο. Σα θεζηηβάι, κε ηελ πξνυπφζεζε λα είλαη ζσζηά δηνξγαλσκέλα θαη κε ζσζηέο ελέξγεηεο πξνψζεζεο, κπνξνχλ λα αλαδείμνπλ κηα ηνπηθή θνηλσλία ζε ππνινγίζηκν αληαγσληζηηθφ ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ. ηελ Μεγάιε Βξεηαλία γηα παξάδεηγκα, ην θεζηηβάι ινγνηερλίαο θαη ηέρλεο «Hay-on-Wye» πξνζειθχεη 202

203 επηζθέπηεο, φρη κφλν απφ ηελ ίδηα ηε ρψξα, αιιά θαη απφ άιιεο επξσπατθέο θαη φρη κφλν. Δξώηεζε 25: Ση πξνηείλεηε λα γίλεη γηα λα αμηνπνηεζνύλ πεξηζζόηεξν ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο θαη λα απνηειέζνπλ ηνπξηζηηθό ζέιγεηξν; Αξρηθά, νη δηνξγαλσηέο εζηηάδνπλ ζηε δεκηνπξγία πεξηζζφηεξσλ θαη πην άξηησλ ηερληθά ρψξσλ γηα ηελ δηεμαγσγή ησλ εθδειψζεσλ (ππαίζξηα ζέαηξα, πιαηείεο θιπ), αιιά θαη ζηελ αλαβάζκηζε ησλ ηνπξηζηηθψλ ππνδνκψλ θαη ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ. Βαζηθή πξνυπφζεζε γηα ηελ αλάπηπμε ησλ θεζηηβάι απνηειεί ε ιχζε ηνπ πξνβιήκαηνο ηεο ειιηπνχο ρξεκαηνδφηεζεο. Οη δηνξγαλσηέο ηνλίδνπλ πσο απαηηείηαη νηθνλνκηθή ελίζρπζε θαη γεληθφηεξε ππνζηήξημε ησλ ζπιιφγσλ απφ ηνπο ηνπηθνχο θνξείο (Γήκνη, Πεξηθέξεηα θιπ). Πξνηείλνπλ ηελ έληαμε ησλ θεζηηβάι ζηνλ εηήζην πξνυπνινγηζκφ ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, γηα ηελ επίηεπμε εηήζηαο ρξεκαηνδφηεζεο, αιιά θαη ζπλεξγαζία ησλ ηνπηθψλ θνξέσλ θαη επηρεηξήζεσλ γηα λα γίλεη κία πην ζπιινγηθή πξνζπάζεηα. Δπίζεο, πξνηείλεηαη θαη ην λα εληαρηνχλ ηα θεζηηβάι ζην Τπνπξγείν Πνιηηηζκνχ, ψζηε λα ιάβνπλ ηελ κέγηζηε δπλαηή πξνβνιή θαη εμέιημε. Δπηπιένλ, ζεσξνχλ ζεκαληηθφ ηνλ ζπληνληζκφ ησλ θεζηηβάι απφ έλαλ αλεμάξηεην θνξέα, έηζη ψζηε λα κελ ζπκπίπηνπλ ρξνληθά (δηαζπνξά ησλ εθδειψζεσλ) θαη λα νξγαλψλνληαη θαιχηεξα, πην έγθαηξα θαη πην πνηνηηθά. Σαπηφρξνλα, λα δεκηνπξγεζνχλ θνξείο κε ζηφρν ηελ αλάπηπμε ηνπ πνιηηηζηηθνχ - θεζηηβαιηθνχ ηνπξηζκνχ θαη γεληθφηεξα ησλ ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ. Μεγάιε έκθαζε δίλεηαη θαη ζηελ ζπκβνιή ηεο ηνπηθήο θνηλφηεηαο. Ζ ηνπηθή θνηλφηεηα πξέπεη λα βνεζήζεη ηηο δηνξγαλψζεηο κε θάζε ηξφπν. ινη νη θάηνηθνη πξέπεη λα είλαη παξφληεο ηελ εκέξα ησλ δηνξγαλψζεσλ εληζρχνληαο ηηο δξάζεηο θαη έρνληαο ελεξγή ζπκκεηνρή. Ζ άπνςε ηνπο είλαη φηη ην πξψην βήκα θαη ην πην δχζθνιν είλαη ην λα ελεξγνπνηεζεί ν θφζκνο θαη φηη ηα ππφινηπα ζα αθνινπζήζνπλ απφ κφλα ηνπο. Αξθεί λα ππάξρεη ελδηαθέξνλ θαη δηάζεζε, αμηνπνίεζε ηνπ ηνπηθνχ δπλακηθνχ, ζπκκεηνρή εζεινληψλ θαη ζηήξημε απφ ρνξεγνχο. Θεσξνχλ φηη ζα ήηαλ ρξήζηκν λα απμεζεί ν αξηζκφο ησλ θεζηηβάι ζηελ πεξηνρή, λα έρνπλ κεγαιχηεξε δηάξθεηα, λα πξνβιεζνχλ θαη ζε πεξηνρέο θαη εθηφο Κνξηλζίαο, λα 203

204 δηνξγαλψλνληαη πην πνιιέο παξάιιειεο εθδειψζεηο, λα έρνπλ ειεχζεξε είζνδν ή ρακειφ εηζηηήξην θαη λα είλαη ζεκαηηθά. Παξάιιεια, ηνλίδνπλ φηη ρξεηάδνληαη πεξηζζφηεξνη πφξνη γηα λα πξνβιεζνχλ ηα ηνπηθά πξντφληα. Ζ πεξηνρή δελ βαζίδεηαη κφλν ζηνλ ηνπξηζκφ, αιιά θαη ζηελ γεσξγία, κε ηελ θαιιηέξγεηα ησλ ζηαθπιηψλ λα απνηειεί ην βαζηθφ γεσξγηθφ πξντφλ ηεο πεξηνρήο. Γεσξγηθά θεζηηβάι κε πνιηηηζηηθέο εθδειψζεηο κπνξνχλ λα απμήζνπλ ηνλ ηνπξηζκφ, φπσο ην Royal Agricultural Show ζην Bylth Welsh ηεο Οπαιίαο ζηελ Μ. Βξεηαλία, ην νπνίν πξνζειθχεη επηζθέπηεο απφ φιε ηελ ρψξα. Γεληθά, ζα ήηαλ θαιφ λα αμηνπνηεζεί ε καθξνρξφληα ηζηνξία ηεο πεξηνρήο,ζε ζπλδπαζκφ κε ηα ζπγθξηηηθά ηεο πιενλεθηήκαηα. πκπιεξσκαηηθά, νη εξσηψκελνη αλαθέξνπλ θαη θάπνηα πην ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα. Γηα ηελ δηνξγάλσζε ηνπ Triathlon θαη παξφκνησλ αζιεηηθψλ γεγνλφησλ, ηνλίδεηαη ε αλάγθε γηα ζπζηεκαηηθή πξνβνιή θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο ρξνληάο, απφ ηνπο θνξείο ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο, ηνλ ηνπξηζηηθφ νξγαληζκφ, ηνπο ηαμηδησηηθνχο πξάθηνξεο θαη ηελ Διιεληθή Οκνζπνλδία. Απαξαίηεηε ζεσξείηαη θαη ε ελεξγή ζηήξημε ηεο Παλειιήληαο έθζεζεο απφ ηνπο Γήκνπο θαη ε πξαγκαηνπνίεζε παξάιιεισλ εθδειψζεσλ ζε φιεο ηηο πφιεηο ηεο Πεξηθεξεηαθήο ελφηεηαο ηελ πεξίνδν δηεμαγσγήο ηεο. Με αθνξκή ηε δηνξγάλσζε ηεο 1εο Γηνξηήο ηαθίδαο, νη εξσηεζέληεο απαληνχλ πσο νη ηνπηθνί θνξείο νθείινπλ λα δψζνπλ κεγαιχηεξε πξνζνρή ζηα κηθξά νξεηλά ρσξηά θαη λα αθνπγθξαζηνχλ ηα ελδηαθέξνληα θαη ηηο αλεζπρίεο ησλ αγξνηψλ θαη λα ζπλδξάκνπλ ζηηο πξνζπάζεηεο ηνπο. ρεηηθά κε ην Ράιη Αθξφπνιηο δειψλνπλ πσο είλαη κνλαδηθφ είδνο ζηε ρψξα καο κε ηεξάζηηα δεδνκέλε ηνπξηζηηθή απήρεζε, θαη ελψ ζα έπξεπε λα αγθαιηάδεηαη απφ ηελ πνιηηεία θαη θπξίσο απφ ηνπο ηνπηθνχο θνξείο ζην κέγηζην βαζκφ, δελ ζπκβαίλεη θάηη ηέηνην, κε απνηέιεζκα ην κέιινλ κηαο δηνξγάλσζεο δηεζλνχο εκβέιεηαο λα ζεσξείηαη αβέβαην. πλνςίδνληαο, νη δηνξγαλσηέο ζεσξνχλ ζεκαληηθέο πξνηεξαηφηεηεο ηηο ελέξγεηεο πξνβνιήο θαη δηαθήκηζεο, ηελ αλαβάζκηζε ησλ ππνδνκψλ, ην ζσζηά ζρεδηαζκέλν νηθνλνκηθφ πιάλν, ηελ έγθαηξε θαη ζπληνληζκέλε νξγάλσζε, ηελ ελεξγή ζπλεηζθνξά ησλ ηνπηθψλ θνξέσλ θαη ηελ αλάπηπμε ζπλεξγαζηψλ θαη φρη αληηπαινηήησλ. 204

205 Δξώηεζε 26: ε πνηνύο ηνκείο πηζηεύεηε όηη ζα ήηαλ πξνηηκόηεξν λα επηθεληξωζνύλ ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο; Οη εξσηεζέληεο πηζηεχνπλ πσο ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο πξέπεη λα δψζνπλ έκθαζε ζηνλ πνιηηηζκφ. Πνιηηηζηηθά δξψκελα, ιανγξαθία θαη παξαδνζηαθέο ηέρλεο, ηνπηθά ήζε θαη έζηκα, ηνπηθνί κχζνη, αξραηνινγηθφ ελδηαθέξνλ θιπ. Πηζηεχνπλ επίζεο πσο ζα ήηαλ ζθφπηκν λα ζπλδεζεί ε πινχζηα πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά κε ηνλ αζιεηηθφ ηνπξηζκφ, θαζψο ε πεξηνρή πξνζθέξεηαη γηα πνιιέο δξαζηεξηφηεηεο θαη αγσληζηηθέο εθδειψζεηο θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο, εθφζνλ ππάξρνπλ ππνδνκέο. Ο αζιεηηζκφο ινηπφλ, απνηειεί έλαλ εμίζνπ ζεκαληηθφ ηνκέα γηα ην δείγκα. Ο ρνξφο, παξαδνζηαθφο θαη ζχγρξνλνο, ε κνπζηθή, ην ηξαγνχδη θαη ην αξραίν θαη ζχγρξνλν ζέαηξν είλαη επίζεο αλάκεζα ζηηο απαληήζεηο ησλ δηνξγαλσηψλ. Αλαθέξνπλ ραξαθηεξηζηηθά πσο ιφγσ ηεο χπαξμεο ζηελ πεξηνρή ελφο αλνηθηνχ Θεάηξνπ ρσξεηηθφηεηαο αηφκσλ δίλεηαη ε δπλαηφηεηα λα πξαγκαηνπνηεζνχλ κεγάιεο ζεαηξηθέο θαη κνπζηθέο παξαζηάζεηο. Δπηπιένλ, ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο ζεσξείηαη φηη πξέπεη λα δψζνπλ βάζε ζηελ γαζηξνλνκία θαη ηα ηνπηθά πξντφληα. Καηά βάζε ε πεξηνρή, έρεη αγξνηηθή θαη θηελνηξνθηθή δξαζηεξηφηεηα, επνκέλσο ζα επηζπκνχζαλ λα επηθεληξσζνχλ ζηα πνιχ ελδηαθέξνληα πξντφληα παξαγσγήο ηνπ ηφπνπ (ζηαθίδα, θξαζηά ΟΠΑΠ, ηπξνθνκηθά θιπ.). Έλαο αθφκε θιάδνο είλαη απηφο ηνπ νηλνηνπξηζκνχ θαη πξνηείλεηαη ν ζπλδπαζκφο γαζηξνλνκίαο θαη νηλνγλσζίαο κε ηνπο ηνκείο ηνπ αζιεηηζκνχ θαη ηνπ πνιηηηζκνχ. εκαληηθφο γηα ην δείγκα είλαη θαη ν Ηακαηηθφο Σνπξηζκφο, ν νπνίνο ζεσξνχλ φηη ζα κπνξνχζε λα εληαρζεί ζηελ ζεκαηνινγία ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο. Δπίζεο, πξνηείλνληαη θαη νη ηνκείο ηνπ αγξνηνπξηζκνχ, ηεο θχζεο θαη ηεο νηθνινγίαο, ηεο εθπαίδεπζεο θαη ηεο θαηλνηνκίαο, φπσο θαη θιαδηθέο εθζέζεηο κε ζηφρν ηελ πξνψζεζε ηεο αγξνηηθήο παξαγσγήο ηνπ ηφπνπ (Γξάθεκα ). 205

206 Γξάθεκα ε γεληθέο γξακκέο, ε θάζε ηνπηθή θνηλσλία ζα πξέπεη λα πξνσζήζεη απηφ πνπ λνκίδεη φηη ηελ αληηπξνζσπεχεη. Έηζη ζα δνζνχλ θίλεηξα λα ελεξγνπνηεζνχλ αθφκα πεξηζζφηεξν νη θάηνηθνη ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο ζε φια ηα επίπεδα. Δξώηεζε 27: Πνην ηνπηθό πξνϊόλ πηζηεύεηε όηη αληηπξνζωπεύεη θαιύηεξα ηνλ ηόπν ζαο; ηελ εξψηεζε ζρεηηθά κε ην πξντφλ πνπ αληηπξνζσπεχεη θαιχηεξα ηελ πεξηνρή κειέηεο, ε πιεηνςεθία ηνπ δείγκαηνο απαληά ηα αγξνηηθά πξντφληα, θπξίσο θξνχηα φπσο βεξίθνθα, πνξηνθάιηα, ιεκφληα, κήια. Αξθεηνί ππέδεημαλ, φπσο ήηαλ αλακελφκελν, ηελ Κνξηλζηαθή ηαθίδα - νπιηαλίλα, ηελ νπνία ζηελ πξνζπάζεηα νκαδνπνίεζεο ησλ απαληήζεσλ ηελ εληάμακε ζε μερσξηζηή θαηεγνξία απφ ηα αγξνηηθά πξντφληα, θαζψο απνηειεί ζήκα θαηαηεζέλ ηεο πεξηνρήο. Πνιινί είλαη απηνί πνπ ηνλίδνπλ πσο ν ίδηνο ν ηφπνο είλαη έλα ζηαπξνδξφκη πνιηηηζκψλ (Μπθελατθά κνλνπάηηα, βπδαληηλά κλεκεία, έζηκα θ.ά.). Έρεη λα πξνζθέξεη ηα εμαίξεηα θπζηθά ηνπία,, αξθεηά δείγκαηα πνιηηηζηηθνχ ελδηαθέξνληνο (κνπζηθνί, ζπγγξαθείο, δσγξάθνη), ηνπηθά έζηκα θαη ην βαζηθφηεξν, πινχζηα ηζηνξία θαηά ηελ πεξίνδν ηεο ηνπξθνθξαηίαο, αιιά θαη ησλ αξραίσλ ρξφλσλ. 206

207 Οξηζκέλνη απάληεζαλ πην ζηνρεπκέλα γηα ηελ πεξηνρή δηακνλήο ηνπο, θαη αλέθεξαλ γηα παξάδεηγκα γηα ηελ Σνπηθή Κνηλφηεηα ηεο ηηκάγθαο ηε κφληκε ιανγξαθηθή έθζεζε πνπ θηινμελεί ην ρσξηφ θαη πξνβάιεη ηελ παξάδνζε θαη ηελ πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά, θαη γηα ηελ Αξραία Κφξηλζν ηα εθζέκαηα ηνπ Αξραηνινγηθνχ Μνπζείνπ. Πνιχ ζεκαληηθά ραξαθηήξηζαλ θαη ηα θξαζηά ηεο δψλεο ηεο Νεκέαο κε νλνκαζία πξνέιεπζεο αλσηέξαο πνηφηεηαο, αιιά θαη ηα αξραία κλεκεία ηεο πεξηνρήο φπσο ν Ναφο ηνπ Νεκείνπ Γηφο θαη ν Ναφο ηνπ Ζξαθιή. ζνλ αθνξά ηελ πεξηνρή ηνπ Λνπηξαθίνπ, ην πην γλσζηφ εκπνξηθφ «πξντφλ» είλαη ηα Ηακαηηθά Λνπηξά, φπνπ επί δεθαεηίεο ηα επηζθέπηνληαη ηνπξίζηεο απφ ηελ Διιάδα θαη ην εμσηεξηθφ. Ο ηακαηηθφο ηνπξηζκφο (πγεία θαη επεμία), θαη ην λεξφ (επηηξαπέδην, θπζηθφ κεηαιιηθφ λεξφ) είλαη βαζηθά ζπζηαηηθά ζηνηρεία ηεο εηθφλαο ηνπ Λνπηξαθίνπ. Τπήξραλ θαη άιιεο απαληήζεηο γηα ην αληηπξνζσπεπηηθφ πξντφλ ηεο πεξηνρήο, φπσο ην ιάδη θαη νη ειηέο, ε ηνπηθή θνπδίλα θαη ηα γιπθά, φπσο είλαη νη Σξέληνπξεο (παξαδνζηαθφ γιπθφ), ην θπζηθφ πεξηβάιινλ θαη ην θπζηθφ θάιινο ηεο πεξηνρήο, ε πνηφηεηα ησλ ζαιάζζησλ πδάησλ, ηα θηελνηξνθηθά πξντφληα (ηπξηά, θξέαο) θαη ηα δπκαξηθά. Δλδηαθέξνπζα θαη πξσηφηππε ήηαλ θαη ε απάληεζε πσο ην ραξαθηεξηζηηθφ ηεο πεξηνρήο είλαη ε ζεηηθή ελέξγεηα (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

208 Δξώηεζε 28: Τπάξρεη πνιηηηθή ηωλ ηνπηθώλ αξρώλ γηα ηελ αλάπηπμε ηωλ θεζηηβάι θαη ηελ έληαμή ηνπο ζηνλ αλαπηπμηαθό ηνπξηζηηθό ζρεδηαζκό ηεο πεξηνρήο; ζνλ αθνξά ηελ πνιηηηθή ησλ ηνπηθψλ αξρψλ γηα ηελ αλάπηπμε ησλ θεζηηβάι θαη ηελ έληαμή ηνπο ζηνλ αλαπηπμηαθφ ηνπξηζηηθφ ζρεδηαζκφ ηεο πεξηνρήο, ε πιεηνςεθία ηνπ δείγκαηνο κε πνζνζηφ 64% έρεη αξλεηηθή άπνςε, ην 29% ζεσξεί πσο ππάξρεη θαη ην 7% δελ έρεη άπνςε (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Απαληνχλ πσο κέρξη ζήκεξα δελ έρεη γίλεη θάπνηα αμηφινγε πξνζπάζεηα ζε επίπεδν πεξηθεξεηαθήο ελφηεηαο θαη πσο εθηφο απφ ηελ «επηζπκία», δελ ππάξρεη άιιε πνιηηηθή. Τπάξρεη έιιεηςε ελδηαθέξνληνο θαη ζρεδηαζκνχ. Τπάξρεη κφλν πξνζσπηθφ ελδηαθέξνλ ησλ κειψλ ησλ πνιηηηζηηθψλ ζπιιφγσλ θαη ησλ ηνπηθψλ θνηλνηήησλ. Θεσξνχλ πσο δελ ππάξρεη θάπνην ζρέδην νξγαλσκέλν θαη ζπληνληζκέλν. Αληηζέησο, ππάξρνπλ θαη απηνί πνπ πηζηεχνπλ πσο ππάξρεη πνιηηηθή ψζηε λα εληαρζνχλ ηα θεζηηβάι ζηνλ ηνπξηζηηθφ ράξηε ηεο πεξηνρήο θαη κάιηζηα κε ηάζε ζεηηθή. Θεσξνχλ πσο έρνπλ αξρίζεη λα θηλνχληαη ηα πξάγκαηα θαη πσο ππάξρεη κηα ζηαζεξή βνήζεηα απφ κέξνπο ησλ ηνπηθψλ αξρψλ, αλ θαη φρη αθφκα ζην βαζκφ πνπ ζα επηζπκνχζαλ. Δκείο φπσο αλαθέξακε, επειπηζηνχκε ε κειέηε απηή λα απνηειέζεη κηα πξψηε πξνζπάζεηα ηεο έληαμεο ησλ θεζηηβάι ζηνλ ηνπξηζηηθφ ράξηε ηεο πεξηνρήο. Παξαθάησ, αλαθέξνπκε παξαδείγκαηα χπαξμεο ηέηνηνπ είδνπο πνιηηηθήο ζηελ πεξηνρή κειέηεο. 208

209 πγθεθξηκέλα, ζρεηηθά κε ηνλ Γήκν Κνξηλζίσλ, αξκφδην ραξαθηεξίδνπλ ην θέληξν πνιηηηζκνχ αζιεηηζκνχ θαη πεξηβάιινληνο (ΚΔ.ΠΑ.Π), ρσξίο ηελ νπζηαζηηθή ζπκβνιή ηνπ νπνίνπ ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ ίδην ην Γήκν, ζα ήηαλ αδχλαην λα δηνξγαλσζνχλ νξηζκέλεο πνιχ ζεκαληηθέο εθδειψζεηο. Δπηπιένλ, δειψλνπλ πσο εδψ θαη 4 ρξφληα ιεηηνπξγεί ν Σνπξηζηηθφο Οξγαληζκφο Λνπηξαθίνπ, πνπ έρεη σο ζθνπφ, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπηθνχο θνξείο θαη επαγγεικαηίεο, λα πξνάγεη ηνλ ηνπξηζκφ δηεζλψο. Ζ ζηήξημε ησλ ηνπηθψλ αξρψλ θαη ε ζπλεξγαζία ηνπο κε ηνλ Σνπξηζηηθφ Οξγαληζκφ, πξνζβιέπεη ζηε δηαξθή αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο ηεο πεξηνρήο. Δξώηεζε 29: Πηζηεύεηε όηη ε ύπαξμε ελόο πεξηθεξεηαθνύ νξγάλνπ / δηθηύνπ ζπλεξγαζίαο γηα ηνλ ζπληνληζκό ηωλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο, ζα ζπλέβαιε ζηελ αλάπηπμε ηνπο; ηελ εξψηεζε γηα ην αλ πηζηεχνπλ πσο ε χπαξμε ελφο πεξηθεξεηαθνχ νξγάλνπ - δηθηχνπ ζπλεξγαζίαο γηα ηνλ ζπληνληζκφ ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο, ζα ζπλέβαιε ζηελ αλάπηπμε ηνπο, ε πιεηνςεθία ηνπ δείγκαηνο απνθξίζεθε ζεηηθά (71%). Οξηζκέλνη (16%) εκθαλίζηεθαλ πην δηζηαθηηθνί θαη δελ είραλ κηα μεθάζαξε γλψκε γηα ην αλ θάηη ηέηνην ζα βνεζνχζε πξαγκαηηθά, ρσξίο φκσο λα ην απνξξίπηνπλ σο πξννπηηθή, ελψ άιινη (13%) δήισζαλ θαηεγνξεκαηηθά πσο δελ είλαη ππέξ ηεο δεκηνπξγίαο ηέηνηνπ είδνπο νξγάλνπ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

210 πγθεθξηκέλα, φζνη είραλ ζεηηθή ζηάζε απέλαληη ζην ζπγθεθξηκέλν ελδερφκελν, δήισζαλ πσο ε ε εχξπζκε ιεηηνπξγία δηθηχσλ έρεη πάληα θαιά απνηειέζκαηα, αξθεί θπζηθά λα ππάξρνπλ ηα θαηάιιεια ζηειέρε θαη ζσζηή νξγάλσζε θαη δηαρείξηζε, ψζηε λα αλαπηπρζνχλ θαη λα πξνβιεζνχλ ζσζηά φια ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο. Θα κπνξνχζε πνιιά λα πξνζθέξεη ε χπαξμε ελφο θεληξηθνχ πεξηθεξεηαθνχ νξγάλνπ κε ηελ πξνυπφζεζε λα ππάξρεη θαη ζπλεξγαζία κε ην δήκν θαη ηηο ηνπηθέο θνηλφηεηεο, φπσο ραξαθηεξηζηηθά αλαθέξνπλ. Οξηζκέλνη ηάζζνληαη ππέξ ηεο δεκηνπξγίαο ελφο ηέηνηνπ δηθηχνπ πνπ ζα ζπλέβαιε, εηδηθά ζηνλ ηνκέα ηεο δηαθήκηζεο ησλ εθδειψζεσλ, αλαξσηψκελνη ηαπηφρξνλα γηα ην αλ είλαη έηνηκε ε πεξηνρή γηα έλα ηέηνην άικα, ελψ άιινη δειψλνπλ κε κεγάιε πξνζπκία ηνλ ελδηαθέξνλ ηνπο λα ζπκκεηάζρνπλ ελεξγά ζηελ δεκηνπξγία ηνπ. Δπηπιένλ, απαληνχλ πσο θάηη ηέηνην ζα ήηαλ ιεηηνπξγηθφ κφλν ζηελ πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία ζα ππήξρε ζπλεξγαζία κε εηιηθξίλεηα θαη ρσξίο κεγαιντδεαηηζκνχο κε γλψκνλα ην «εθηθηφ» θαη φρη ην «ηδεαηφ». Δπίζεο, πην ζπγθεθξηκέλα γηα ηελ πεξηνρή ηνπ Λνπηξαθίνπ αλαθέξνπλ πσο εδξεχεη ν LTO (Οξγαληζκφο Σνπξηζηηθήο Πξνβνιήο Λνπηξαθίνπ) πνπ κπνξεί λα ππνζηεξίμεη αλάινγεο ελέξγεηεο θαη ζε ζπλεξγαζία κε ην ηκήκα πνιηηηζκνχ ηνπ Γήκνπ Λνπηξαθίνπ πξνγξακκαηίδνπλ έγθαηξα θαη ζπληνλίδνπλ ηηο πνιηηηζηηθέο δξάζεηο ζηελ πεξηνρή. Δξώηεζε 30: Με πνηόλ ηξόπν θαηά ηε γλώκε ζαο ζα κπνξνύζε λα βειηηωζεί ε ηνπξηζηηθή θίλεζε ηεο πεξηνρήο ζαο; Τπάξρεη θάηη πνπ κέρξη ηώξα δελ έρεη πξνβιεζεί επαξθώο θαη ζεωξείηαη ζεκαληηθό γηα ηνλ ηνπξηζκό ηεο πεξηνρήο; Μεγάιν βάξνο δφζεθε απφ ηνπο πεξηζζφηεξνπο ζην δήηεκα ηεο έιιεηςεο ηεο επαξθνχο πξνβνιήο ηεο πεξηνρήο θαη ηεο κε ζηνρεπκέλεο δηαθήκηζεο. Βαζηθφ πξνβιεκαηηζκφ ησλ εξσηεζέλησλ απνηειεί θαη ην ζέκα ησλ ππνδνκψλ, νη νπνίεο ζεσξνχλ πσο πξέπεη λα ππνζηνχλ πιήξε αλαβάζκηζε. Πξέπεη λα ππάξμεη αλάπηπμε θαη βειηίσζε ησλ ήδε ππαξρφλησλ (δεκφζηνη ρψξνη, θαηαιχκαηα, ρψξνη εζηίαζεο, θηινμελίαο θιπ). Έκθαζε δίλνπλ θαη ζηελ θξνληίδα ηεο αηζζεηηθήο ηνπ πεξηβάιινληνο, ηελ θαζαξηφηεηα θαη ηελ πγηεηλή θαη θπξίσο ηελ νξγάλσζε ησλ παξαιηψλ. 210

211 Απαξαίηεην θξίλνπλ ην λα βειηησζνχλ νη ζπγθνηλσλίεο (ηνπηθέο θαη εζληθέο). Τπάξρνπλ πνιχ φκνξθα κέξε ζηελ πεξηνρή, γηα φιεο ηηο επνρέο ηνπ ρξφλνπ, θαη θαλέλα απφ απηά δελ απέρεη πάλσ απφ 3 ψξεο απφ ην θέληξν ηεο Αζήλαο. Θα πξέπεη λα πξνσζεζεί έληνλα ε ήπηα ηνπξηζηηθή αλάπηπμε, θαζψο γηα ηελ πεξηνρή είλαη πην βηψζηκε θαη κε κηθξφηεξν θφζηνο. Οη επαξρηαθνί νδνί είλαη ζε θαιή ζρεηηθά θαηάζηαζε θαη ε πεξηνρή ελδείθλπηαη γηα ηηο ιεγφκελεο «εθδξνκέο ηνπ ζαββαηνθχξηαθνπ», εθφζνλ ε απφζηαζε απφ ηελ Αζήλα, ηελ Πάηξα θαη ηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο Πεινπνλλήζνπ είλαη αξθεηά θνληηλή θαη είλαη έλαο ηφπνο πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ ηνλ ζπλδπαζκφ βνπλνχ θαη ζάιαζζαο. Δπηπιένλ, ζπζηήλνπλ ηελ αλάπηπμε θαη ηνπ νξεηλνχ ηνπξηζκνχ ζηελ πεξηνρή, κε ηελ αλάδεημε θαη αμηνπνίεζε ηνπ δηθηχνπ κνλνπαηηψλ ησλ Γεξαλείσλ, ησλ δπλαηνηήησλ γηα νξεηλφ ηξέμηκν, νξεηλή πνδειαζία, αησξνπηεξηζκφ θαη αλαξξίρεζε. Ζ δπλαηφηεηα γηα νξεηλέο, ελαιιαθηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, απνηειεί κία άγλσζηε πηπρή γηα πνιινχο ηνπξίζηεο ηεο πεξηνρήο. Δπίζεο, αλαθέξνπλ φηη δελ έρεη αλαπηπρζεί θαζφινπ ν πεξηπαηεηηθφο ηνπξηζκφο. Ζ Κνξηλζία έρεη πνιχ φκνξθν ηνπίν πνπ ζα κπνξνχζε λα αμηνπνηεζεί κε πεξηπαηεηηθά κνλνπάηηα θαη θαηαιχκαηα γηα πνιινχο μέλνπο ηνπξίζηεο πνπ αλαδεηνχλ ηέηνηαο κνξθήο ηνπξηζκφ. Απηφ θπζηθά κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ζα δνζεί ηαπηφρξνλα θαη πξνζνρή ζηελ πξνζηαζία ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο. Ζ πξνζηαζία θαη ε αλάδεημε ησλ θπζηθψλ πφξσλ θαη ησλ νηθνζπζηεκάησλ είλαη θάηη πνπ κπνξεί λα απνηειέζεη κνριφ γηα κεγαιχηεξε αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο. εκαληηθή αλαθνξά έγηλε γηα ην ρσξηφ Φάξη, φπνπ ε κηθξή απηή θνηλφηεηα κφιηο πξηλ ιίγνπο κήλεο κε ηε βνήζεηα ηεο Διιεληθήο Δηαηξείαο Πεξηβάιινληνο & Πνιηηηζκνχ (ΔΛΛΔΣ) εγθαηλίαζε πέληε «Μνλνπάηηα Πνιηηηζκνχ». Ζ επίζθεςε πεδνπνξηθψλ ζπιιφγσλ ή θαη ηδησηψλ, δίλεη κηα κηθξή λφηα αηζηνδνμίαο ζηνπο αλζξψπνπο πνπ παξακέλνπλ ζηνλ ηφπν ηνπο ειπίδνληαο γηα ην θαιχηεξν. Αδχλακνη θξίθνη δειψλνπλ φηη ππάξρνπλ ζηε γαζηξνλνκηθή αιπζίδα, πνπ εκπνδίδεη ηελ πεξηνρή λα αλαδεηρζεί ζε γαζηξνλνκηθφ πξννξηζκφ. Γελ ππάξρεη επαξθήο θαηαγξαθή ηεο ηνπηθήο θνπδίλαο νχηε ησλ ηνπηθψλ πξντφλησλ. Αλαθέξνπλ ραξαθηεξηζηηθά φηη δελ ππάξρεη παηδεία ζην θξαζί, νχηε θαλ ζηε Νεκέα, πνπ νη ληφπηνη πξνηηκνχλ άιινπ είδνπο πνηά αληί γηα ηνλ θεκηζκέλν ζεζαπξφ ηεο πεξηνρήο. 211

212 Πξνηείλνπλ ινηπφλ λα ππάξμεη πνηνηηθή βειηίσζε θαη ζηνλ ηνκέα ηεο γαζηξνλνκίαο, κε επξχηεξε θαη πην ζπληνληζκέλε πξνψζεζε ησλ ηνπηθψλ πξντφλησλ. Ηδηαίηεξε βαξχηεηα πξνζδίδνπλ ζηνλ ηακαηηθφ ηνπξηζκφ, ν νπνίνο ζεσξνχλ φηη έρεη ππνρσξήζεη ζεκαληηθά. Πηζηεχνπλ φηη πξέπεη λα αμηνπνηεζνχλ ζην έπαθξν νη ηακαηηθέο πεγέο ηεο πεξηνρήο, θαζψο ηα ηειεπηαία ρξφληα ν ηνκέαο ηνπ ηακαηηθνχ θαη ηαηξηθνχ-ζεξαπεπηηθνχ ηνπξηζκνχ (ηνπξηζκφο πγείαο θαη επεμίαο) θαίλεηαη λα εκθαλίδεη αλνδηθέο ηάζεηο ζηηο πξνηηκήζεηο ησλ ηνπξηζηψλ. Σαπηφρξνλα, ην θεκηζκέλν λεξφ ηνπ Λνπηξαθίνπ (ηακαηηθφ, επηηξαπέδην - θπζηθφ κεηαιιηθφ) πξέπεη λα ιάβεη ηελ πξνψζεζε θαη ηελ δηαθήκηζε πνπ ηνπ αλαινγεί. Μεγαιχηεξε πξνβνιή επίζεο, πηζηεχνπλ φηη ζα πξέπεη λα ππάξμεη θαη ζηα κέξε αξραηνινγηθνχ θαη πνιηηηζκηθνχ ελδηαθέξνληνο. Ο πνιχ ζεκαληηθφο ρψξνο ηεο Αξραίαο Κνξίλζνπ κε ην Αξραίν Κάζηξν είλαη αλακθηζβήηεηα έλαο ηφπνο πνπ ρξήδεη ηδηαίηεξεο πξνβνιήο θαη πξνζνρήο, φπσο θαη ην Ζξαίνλ, ν Ηζζκφο θιπ. Τπάξρνπλ αξραηνινγηθά κλεκεία κεγάινπ ελδηαθέξνληνο πνπ δελ έρνπλ αλαδεηρζεί θαηάιιεια, θαζψο θαη απνκεηλάξηα ηζηνξηθήο ζεκαζίαο ηνπ Β Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ, φπσο πνιπβνιεία, θαηαθχγηα θιπ. Ζ ππνζηήξημε θαη ε αλάδεημε ηεο ηζηνξίαο ηεο πεξηνρήο ζα ζπλέβαιε ζεκαληηθά ζηελ αχμεζε ηεο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο. Οη δηνξγαλσηέο ηνλίδνπλ επίζεο φηη νη θάηνηθνη πξέπεη λα αγθαιηάζνπλ ηνλ ζεζκφ ηνπ θεζηηβάι θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ην ελδηαθέξνλ ησλ ηνπηθψλ θνξέσλ, λα αλαδείμνπλ ηελ πνιηηηζηηθή ηαπηφηεηα θαη ηνλ δεκηνπξγηθφ παικφ ηεο πεξηνρήο. Θεσξνχλ φηη πξέπεη λα ππάξρεη ελφηεηα, θάηη πνπ κε ιχπε ηνπο δηαπηζηψλνπλ φηη εθιείπεη. Καη αθξηβψο επεηδή δελ ππάξρεη απηή ε ελφηεηα, δελ πξνβάιιεηαη ε πεξηνρή ζην ζχλνιν ηεο. Μεηαμχ άιισλ, νη εξσηψκελνη έδσζαλ θαη πην ζπγθεθξηκέλεο απαληήζεηο γηα ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε ηνπ ηφπνπ ηνπο, πνπ ηηο παξαζέηνπκε παξαθάησ. ζνλ αθνξά ηε Νεκέα, ζεσξείηαη φηη νη επηζθέςεηο ζηα νηλνπνηία ηεο πεξηνρήο θαη ε δπλαηφηεηα δηακνλήο ζηηο κνλάδεο απηέο κπνξεί λα απνηειέζεη ηζρπξφ ηνπξηζηηθφ ζέιγεηξν, αλαπηχζζνληαο ηνλ νηληθφ ηνπξηζκφ. ην ζεκείν απηφ, επηζεκαίλνπλ φηη ηα νηλνπνηεία πνπ έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα θηινμελίαο δελ ζα έπξεπε λα αληηκεησπίδνπλ ηελ ίδηα θνξνινγία κε ηα θαηαιχκαηα, πνπ ε Νεκέα έηζη θαη αιιηψο ζηεξείηαη.έπεηηα, ην Αλνηθηφ Θέαηξν νιπγείαο ραξαθηεξίζηεθε σο κηα 212

213 εγθαηάζηαζε ε νπνία ζα κπνξνχζε θάησ απφ κηα ζσζηή δηαρείξηζε θαη κεηά απφ ηελ θαηάιιειε πξνβνιή λα πξνζεγγίζεη πιήζνο επηζθεπηψλ. Γηα ηελ Σνπηθή Κνηλφηεηα Αγηνλνξίνπ, πξνηάζεθε ε αλάπηπμε ηνπ θέληξνπ ηνπ ρσξηνχ, ε αλάδεημε ηεο πεγήο «Φξαηδή» θαη ε δεκηνπξγία ελφο ιανγξαθηθνχ κνπζείνπ γηα ηελ πξνβνιή ηεο ηνπηθήο ηζηνξίαο. ην ρσξηφ ηεθάλη, ππάξρεη ην Αζηεξνζθνπείν πνπ, φπσο αλαθέξεη ν εξσηψκελνο, ζήκεξα δελ ιεηηνπξγεί θαη αγνξάζηεθε απφ ηνλ Γήκν Κνξηλζίσλ. Δμέθξαζε ινηπφλ, ηελ επρή-πξνηξνπή κε ηε βνήζεηα ηνπ ζπιιφγνπ ηεο πεξηνρήο λα μεθηλήζνπλ ζχληνκα νη εξγαζίεο απνθαηάζηαζεο ηνπ, ψζηε φρη κφλν λα βειηησζεί ηνπξηζηηθή θίλεζε, αιιά θαη λα εμεηδηθεπηεί θαηά θάπνην ηξφπν. Τπήξραλ θπζηθά θαη νη πην «απαηζηφδνμεο απαληήζεηο» πνπ ζεσξνχλ πσο είλαη αξγά γηα ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο θαη πσο ηέηνηνπ είδνπο ελέξγεηεο έπξεπε λα είραλ γίλεη απφ ηελ δεθαεηία ηνπ 80, γηαηί πηζηεχνπλ πσο ηψξα ν αληαγσληζκφο θαη νη πξνθιήζεηο είλαη κεγαιχηεξεο θαη νη ππνδνκέο αλεπαξθείο. πλνςίδνληαο, νη απαληήζεηο ζρεηηθά κε ηελ αχμεζε ηεο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο θηλήζεθαλ γχξσ απφ ηελ αλάπηπμε ησλ ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ηνπξηζκνχ (ηακαηηθφο, αζιεηηθφο, πνιηηηζηηθφο, πεξηπαηεηηθφο, νξεηλφο θιπ), ηελ αλαβάζκηζε ππνδνκψλ, ηελ θαιιηέξγεηα ηνπξηζηηθήο θνπιηνχξαο θαη ηελ αχμεζε εμσζηξέθεηαο κε νινθιεξσκέλν ζρέδην θαη πιάλν ελεξγεηψλ θαη ζπλεξγαζηψλ. Οη δηνξγαλσηέο πηζηεχνπλ πσο ππάξρνπλ πνιινί ηξφπνη γηα λα εμειηρζεί ε πεξηνρή ζε ζεκαληηθφ ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ αξθεί λα ππάξρεη φξακα θαη δηάζεζε. Ζ ρψξα καο έρεη λα επηδείμεη πάξα πνιιά θαη δπζηπρψο ε πνιηηηθή ζην ζέκα ηνπ ηνπξηζκνχ δελ ππήξμε πνηέ ζηνρεπκέλε. ε γεληθέο γξακκέο, νη ιέμεηο - θιεηδηά γηα ην δείγκα είλαη «νξγάλσζε, ζρεδηαζκφο, ζπληνληζκφο απφ εηδηθνχο θαη ελφηεηα». 8.2 Αλάιπζε απαληήζεωλ ηωλ ηνπηθώλ θνξέωλ Απφ ηνπο 13 θνξείο πνπ απεπζπλζήθακε, ζην εξσηεκαηνιφγην απάληεζαλ νη 11. Πιεζπζκόο Γείγκα Response Rate % Πίλαθαο

214 Δλόηεηα Α: Γεκνγξαθηθά ζηνηρεία ησλ εξωηώκελωλ Δξώηεζε 1: λνκα ηνπ θνξέα πνπ εθπξνζωπείηε. Οη θνξείο πνπ απάληεζαλ ην εξσηεκαηνιφγην είλαη νη εμήο: ε Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο, ν Γ. Κνξηλζίσλ, ν Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ, ν Γ. Νεκέαο, ν Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο, ν Γ. ηθπσλίσλ, ην Δπηκειεηήξην Κνξηλζίαο, ην Κέληξν Πνιηηηζκνχ, Αζιεηηζκνχ θαη Πεξηβάιινληνο (ΚΔΠΑΠ), ν χιινγνο Ξελνδφρσλ, ην Αιεμάλδξεην πλεδξηαθφ θαη Πνιηηηζηηθφ Κέληξν Λνπηξαθίνπ θαη ην Γίθηπν ηνπξηζκνχ Experience Corinthia. Δξώηεζε 2: Πνηνο είλαη ν ηύπνο ηνπ θνξέα πνπ εθπξνζωπείηε; Σν κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ δείγκαηνο είλαη θνξείο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο. Δξώηεζε 3: Πνηα είλαη ε ζέζε ζαο ζηνλ θνξέα; Σν δείγκα καο είλαη πνιχ αμηφπηζην, θαζψο ηα άηνκα πνπ απάληεζαλ ην εξσηεκαηνιφγην θαηέρνπλ ζέζεηο επζχλεο ζηνπο θνξείο πνπ απεπζπλζήθακε (Πίλαθαο ). Φνξέαο Πεξηθεξεηαθή Δλόηεηα Κνξηλζίαο Θέζε ηνπ/ηεο εξωηώκελνπ/εο Σκήκα Δκπνξίνπ & Σνπξηζκνχ - Τπεχζπλνο Σνπξηζκνχ Γ. Κνξηλζίωλ Γήκαξρνο Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρώξαο - Αγ. Θενδώξωλ Αληηδήκαξρνο Γ. Νεκέαο Αληηδήκαξρνο Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξωζηίλεο Αληηδήκαξρνο Γ. ηθπωλίωλ Γήκαξρνο Φνξέαο Δπηκειεηήξην Κνξηλζίαο χιινγνο Ξελνδφρσλ Λνπηξαθίνπ Αιεμάλδξεην πλεδξηαθφ θαη Πνιηηηζηηθφ Κέληξν Λνπηξαθίνπ Κέληξν Πνιηηηζκνχ, Αζιεηηζκνχ θαη Πεξηβάιινληνο (ΚΔΠΑΠ) Γίθηπν ηνπξηζκνχ Experience Corinthia Θέζε ηνπ/ηεο εξωηώκελνπ/εο Πξντζηακέλε Γηνηθεηηθνχ - Οηθνλνκηθνχ Μέινο Γ.. Γηεπζχληξηα πλεδξηαθνχ Κέληξνπ Πξντζηακέλε Σκήκαηνο πνιηηηζηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ πληδξπηήο Πίλαθαο

215 Δξώηεζε 4: Ζιηθία ρεηηθά κε ηελ ειηθία ησλ εξσηψκελσλ, ε πιεηνςεθία (55%) αλήθεη ζηελ ειηθηαθή νκάδα εηψλ θαη αθνινπζνχλ κε πνζνζηφ 18% απηνί πνπ βξίζθνληαη ζε ειηθίεο κεηαμχ θαη εηψλ. Σν πνζνζηφ ηνπ 19% θαηαιακβάλνπλ νη ειηθίεο άλσ ησλ 60 ε ειηθία εηψλ δελ αλήθεη θαλείο απφ ηνπο εξσηψκελνπο. Σν γεγνλφο φηη ην 70% δελ μεπεξλά ηελ ειηθία ησλ 49 εηψλ είλαη έλα ελζαξξπληηθφ απνηέιεζκα, δηφηη απηφ δείρλεη πσο είλαη άηνκα πνπ βξίζθνληαη ζηελ παξαγσγηθή ηνπο εξγαζηαθή πεξίνδν (Γξάθεκα ). Γξάθεκα ζνλ αθνξά ην θχιν, νη γπλαίθεο αληηζηνηρνχλ ζην 45% ησλ εξσηψκελσλ θαη νη άλδξεο ζην 55%. Παξαηεξνχκε ινηπφλ, ηζάμηα πνζνζηά ζπκκεηνρήο ησλ αλδξψλ θαη ησλ γπλαηθψλ ζε ζέζεηο επζχλεο ησλ ηνπηθψλ θνξέσλ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

216 Δξώηεζε 6: Δθπαίδεπζε Αλαθνξηθά κε ην επίπεδν εθπαίδεπζεο, ε πιεηνςεθία ησλ εξσηεζέλησλ κε πνζνζηφ 37% έρνπλ αλψηαηε εθπαίδεπζε θαη αθνινπζνχλ νη θάηνρνη Μεηαπηπρηαθνχ θαη Γηδαθηνξηθνχ Γηπιψκαηνο κε 18%. ην ππφινηπν δείγκα, απφ 9% θαηαιακβάλνπλ νη θάηνρνη νη πηπρηνχρνη ΣΔΗ θαη Σερληθψλ ζρνιψλ-ηδκ θαη νη απφθνηηνη Λπθείνπ. Ζ εξψηεζε απηή αλαδεηθλχεη έλα πςειφ επίπεδν εθπαίδεπζεο ησλ ζηειερψλ ησλ ηνπηθψλ θνξέσλ, γεγνλφο πνπ ελζαξξχλεη ηελ πεπνίζεζε πσο ηα άηνκα απηά έρνπλ πνιχπιεπξε γλψζε θαη είλαη ζε ζέζε λα έρνπλ θξηηηθή ζθέςε πξνζαξκνζκέλε ηαπηφρξνλα ζηηο απαηηήζεηο θαη ηηο αλάγθεο ηεο επνρήο (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Δλόηεηα Β: Αμηνιόγεζε ηωλ ηνπξηζηηθώλ πόξωλ/ππνδνκώλ θαη ηωλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο κειέηεο Δξώηεζε 8: Πωο αμηνινγείηε ηα παξαθάηω ζηνηρεία γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνύ ζηελ πεξηνρή ζαο; ηελ εξψηεζε ζρεηηθά κε ηα ζηνηρεία πνπ ζεσξνχληαη ζεκαληηθά γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ηεο πεξηνρήο, νη ηνπηθνί θνξείο θαίλεηαη λα ζεσξνχλ ηελ ζπλεηζθνξά ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο νπζηαζηηθή, κε πνζνζηφ 80% λα ην ραξαθηεξίδνπλ σο πνιχ ζεκαληηθφ θαη 20% σο αξθεηά ζεκαληηθφ. Οη αξραηνινγηθνί ρψξνη θαη ηα κνπζεία θαίλεηαη λα δηακνξθψλνπλ θη απηά ζε κεγάιν βαζκφ ηελ ηνπξηζηηθή 216

217 ηαπηφηεηα ηεο πεξηνρήο, θαζψο ραξαθηεξίδνληαη σο πνιχ ζεκαληηθά ζηνηρεία απφ ην δείγκα κε ην πςειφ πνζνζηφ ηνπ 80%. Ο ξφινο ησλ θεζηηβάι, θαίλεηαη λα είλαη επίζεο ππνινγίζηκνο γηα ηνλ ηνπξηζκφ ηεο πεξηνρήο ζχκθσλα κε ηνπο ηνπηθνχο θνξείο, ην 60% ησλ νπνίσλ ηα ραξαθηεξίδνπλ σο πνιχ ζεκαληηθά (Γξάθεκα 8.2.4α.). Γξάθεκα 8.2.4α. Αλαθνξηθά κε ηα ηνπηθά πξντφληα θαη ηελ ηνπηθή θνπδίλα, νη ηνπηθνί θνξείο ζεσξνχλ πσο έρνπλ θη απηά κεξίδην ζηελ δηακφξθσζε ηεο ηνπξηζηηθήο εηθφλαο ηεο πεξηνρήο θαη ηα ραξαθηεξίδνπλ σο πνιχ ζεκαληηθφ θαη αξθεηά ζεκαληηθφ παξάγνληα κε πνζνζηφ 60% θαη 20% αληίζηνηρα. Γηα ηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, ην 60% ησλ εξσηεζέλησλ ζεσξεί φηη παίδνπλ πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ πξνζέιθπζε ηνπξηζηψλ θαη 30% αξθεηά ζεκαληηθφ ξφιν. Μφιηο 10% πηζηεχεη φηη ζπκβάιινπλ ζε κέηξην βαζκφ ζηνλ ηνπξηζκφ ηεο πεξηνρήο. Γηα ηελ ζπνπδαηφηεηα ηεο γεσγξαθηθήο ζέζεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο ζηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ηεο, ηα απνηειέζκαηα είλαη μεθάζαξα. Ζ ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία 90% ππεξηνλίδεη ηνλ θαζνξηζηηθφ ξφιν ηεο γεηηλίαζεο ηεο πεξηνρήο κε ηελ πξσηεχνπζα σο πνιχ ζεκαληηθφ (Γξάθεκα 8.2.4β.). 217

218 Γξάθεκα 8.2.4β. Δξώηεζε 9: Πώο αμηνινγείηε ηελ θαηάζηαζε ηωλ παξαθάηω ηνκέωλ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνύ ζηελ πεξηνρή ζαο; ηε ζπλέρεηα, νη ηνπηθνί θνξείο θιήζεθαλ λα αμηνινγήζνπλ ηελ θαηάζηαζε δηάθνξσλ ηνκέσλ ηεο πεξηνρήο. Αξρηθά, γηα ηηο ππνδνκέο κεηαθνξψλ ε άπνςε ηνπο θαίλεηαη ζεηηθή, αθνχ ην 80% ηηο ραξαθηεξίδεη σο πνιχ θαη αξθεηά θαιέο. Γηα ηηο ηνπξηζηηθέο ππνδνκέο, ην 70% ησλ εξσηεζέλησλ ηηο ραξαθηεξίδεη σο πνιχ θαη αξθεηά θαιέο θαη ην 30% ηηο ζεσξεί κέηξηα έσο ειάρηζηα θαιέο (Γξάθεκα 8.2.5α.). Γξάθεκα 8.2.5α. 218

219 ρεηηθά κε ηελ πξνζβαζηκφηεηα, ην 60% ησλ εξσηεζέλησλ θαίλεηαη λα ηελ ζεσξνχλ αξθεηά θαιή, ζε αληίζεζε κε ην 20% πνπ ηελ αμηνινγεί απφ κέηξηα έσο ειάρηζηα θαιή, ελψ ηαπηφρξνλα έλα 20% ζεσξεί πσο είλαη πνιχ θαιή. Γηα ηελ πξνβνιή ηεο πεξηνρήο, νη γλψκεο πνηθίινπλ. Ζ πιεηνςεθία ησλ εξσηψκελσλ ηνπνζεηείηαη ζεηηθά κε πνζνζηφ 60% λα ζεσξεί πσο ε πξνβνιή ηεο πεξηνρήο βξίζθεηαη ζε πνιχ θαιά επίπεδα. Σαπηφρξνλα φκσο, ππάξρεη θαη έλα 40% πνπ ζεσξεί πσο ε πεξηνρή δελ ιακβάλεη ηελ πξνψζεζε πνπ ζα έπξεπε, ραξαθηεξίδνληαο ηελ κέηξηα θαιή. Δπίζεο, νη ηνπηθνί θνξείο θαίλεηαη λα είλαη ηθαλνπνηεκέλνη κε ηελ ηνπηθή ηνπξηζηηθή πνιηηηθή, αθνχ ην 70% ηελ θαηαηάζζεη ζηελ θαηεγνξία πνιχ θαη αξθεηά θαιή. Σν απνηέιεζκα απηφ είλαη αλακελφκελν, θαζψο νη ίδηνη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο απνηεινχλ ηνπο εθπξνζψπνπο ηνπ ηφπνπ. Τπάξρεη βέβαηα θαη έλα κεξίδην ηεο ηάμεο ηνπ 30% πνπ δελ ζεσξνχλ ηελ ηνπηθή ηνπξηζηηθή πνιηηηθή ηφζν αλεπηπγκέλε (Γξάθεκα 8.2.5β.). Γξάθεκα 8.2.5β. Δξώηεζε 10: Πώο αμηνινγείηε ηνλ ξόιν ηωλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο ζαο ζηα παξαθάηω. ηελ εξψηεζε γηα ηελ ζεκαζία ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο κειέηεο, ην 70% απάληεζε πσο παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ θαη ην 30% ηα ζεσξεί ζρεηηθά αδηάθνξα ζηελ δηακφξθσζε ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξνθίι ηεο πεξηνρήο. 219

220 Τςειφ είλαη θαη ην κεξίδην (60%) φζσλ ζεσξνχλ φηη ηα θεζηηβάι αλαβαζκίδνπλ ην ηνπξηζηηθφ πξντφλ ηεο πεξηνρήο, φπσο θαη απηφ (70%) φζσλ πηζηεχνπλ φηη ηα θεζηηβάι ζπκβάινπλ ζην λα ζπκπεξηιεθζεί ε πεξηνρή ζηνπο πξννξηζκνχο πνιηηηζηηθνχ ελδηαθέξνληνο (Γξάθεκα 8.2.6α.). Γξάθεκα 8.2.6α. Ζ πιεηνςεθία ηνπ δείγκαηνο ζε πςειφ πνζνζηφ 80% πηζηεχεη πσο ηα θεζηηβάι εληζρχνπλ ηελ θαιή θήκε ηεο πεξηνρήο, ελψ ην 20% ηα ζεσξνχλ κηθξφηεξεο ζεκαζίαο γηα ηελ εηθφλα ηεο πεξηνρήο. Αλαθνξηθά κε ηε ζπκβνιή ησλ θεζηηβάι ζηελ επηκήθπλζε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ, ην 60% ηνπ δείγκαηνο ζεσξεί πσο ηα θεζηηβάι έρνπλ ηδηαίηεξν ξφιν ζηελ επηκήθπλζε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ, ελψ ππάξρεη έλα 30% πνπ πηζηεχεη πσο έρνπλ κέηξηα ζπκβνιή θαη έλα 10% πνπ απαληά πσο δελ έρνπλ θαζφινπ ζεκαληηθφ ξφιν. ρεηηθά κε ηε ζπκβνιή ησλ θεζηηβάι ζηελ πξνβνιή ηεο ηνπηθήο παξαγσγήο, ην 70% ζεσξεί φηη δηαδξακαηίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν. ζνλ αθνξά ηα ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη ζηελ ηνπηθή νηθνλνκία, ην 70% δειψλεη φηη ηα θεζηηβάι ηελ εληζρχνπλ ζεκαληηθά (Γξάθεκα 8.2.6β.). 220

221 Γξάθεκα 8.2.6β. Σν 70% ηνπ δείγκαηνο ζεσξεί πσο ε πξαγκαηνπνίεζε θεζηηβάι ζηελ πεξηνρή απνηειεί πνιχ ζεκαληηθή επθαηξία γηα αλαςπρή θαη θνηλσληθέο επαθέο. Δπηπιένλ, ην 80% πηζηεχεη πσο ηα θεζηηβάι ζπκβάιινπλ ζεκαληηθά ζηελ δηαηήξεζε ησλ ηνπηθψλ παξαδφζεσλ. Χο πξνο ηα κέιε ηεο ηνπηθήο θνηλφηεηαο, ην 70% ηνπ δείγκαηνο δειψλεη πσο ηα θεζηηβάι ζπλδξάκνπλ ζηελ αλάπηπμε θαη ηελ ελίζρπζε ζπλεξγαζηψλ αλάκεζα ηνπο. Σέινο, ην δείγκα δελ έρεη μεθάζαξε γλψκε ζρεηηθά κε ην θαηά πφζν ηα θεζηηβάι πξνζθέξνπλ θίλεηξα γηα ηελ απνθαηάζηαζε ησλ θηηξίσλ ηεο πεξηνρήο θαη ηελ δηαηήξεζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ. 40% ηνπ δείγκαηνο δειψλεη πσο ηα θεζηηβάι απνηεινχλ θηλεηήξηα δχλακε γηα ηελ αλάπιαζε ηεο πεξηνρήο, ελψ ην 60% δελ πηζηεχεη φηη ηα θεζηηβάι έρνπλ ηελ ηθαλφηεηα λα δεκηνπξγήζνπλ ηέηνηνπ είδνπο θίλεηξα (Γξάθεκα 8.2.6γ.). 221

222 Γξάθεκα 8.2.6γ. Δξώηεζε 11: Πώο αμηνινγείηε ηελ θαηάζηαζε ηωλ παξαθάηω ηνκέωλ γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ θεζηηβαιηθνύ ηνπξηζκνύ ζηελ πεξηνρή ζαο; Αλαθνξηθά κε ηα θεθάιαηα θαη ηελ ρξεκαηνδφηεζε ησλ θεζηηβάι, νη ηνπηθνί θνξείο εκθαλίδνληαη δπζαξεζηεκέλνη, αθνχ 80% ηνπ δείγκαηνο ηελ ραξαθηεξίδεη απφ κέηξηα έσο θαζφινπ θαιή, ελψ κφλν έλα 10% ηελ ζεσξεί αξθεηά θαιή. Απηφ νθείιεηαη ζην φηη δελ ιακβάλνπλ ηα θνλδχιηα πνπ ζα επηζπκνχζαλ απφ ηνλ θξαηηθφ κεραληζκφ θαη έηζη δελ είλαη ζε ζέζε λα επελδχζνπλ ζην θνκκάηη ηνπ πνιηηηζκνχ κεγάια πνζά. ρεηηθά κε ηηο ηνπξηζηηθέο ππνδνκέο ηεο πεξηνρήο ηα απνηειέζκαηα θηλνχληαη κεηαμχ ησλ απφςεσλ γηα αξθεηά θαιέο ππνδνκέο έσο ειάρηζηα θαιέο. Βέβαηα, ην 60% ηνπ δείγκαηνο ηείλεη πξνο ηηο αξλεηηθέο απφςεηο. ζνλ αθνξά ηελ δεκνζηφηεηα θαη ηελ δηαθήκηζε ησλ θεζηηβάι, ε εηθφλα θαίλεηαη κνηξαζκέλε. Σν 40% ζεσξεί πσο ηα θεζηηβάι ιακβάλνπλ ζεκαληηθή πξνβνιή θαη δηαθήκηζε, ελψ ην 60% πηζηεχεη φηη ην κεξίδην δεκνζηφηεηαο πνπ αληηζηνηρεί ζηα θεζηηβάι δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθφ. Δδψ ην απνηέιεζκα είλαη νμχκσξν, θαζψο θαη νη ηνπηθνί θνξείο εκπιέθνληαη ζηελ δηαδηθαζία ηεο πξνβνιήο θαη ηεο πξνψζεζεο, άξα θαίλεηαη πσο πηζηεχνπλ πσο ρξεηάδεηαη κεγαιχηεξε πξνζπάζεηα αιιά θαη πεξηζζφηεξνπο πφξνπο (Γξάθεκα 8.2.7α.). 222

223 Γξάθεκα 8.2.7α. ρεηηθά κε ηελ ηνπηθή αλαπηπμηαθή πνιηηηθή, νη ηνπηθνί θνξείο είλαη κνηξαζκέλνη αλάκεζα ζε απηνχο πνπ ηελ ζεσξνχλ ζε αξθεηά θαιά επίπεδα (50%) θαη ζε απηνχο πνπ ηελ ζεσξνχλ ειάρηζηα θαιή (40%). Αλαθνξηθά κε ην αλ ππάξρεη ελδηαθέξνλ απφ ηηο ηνπηθέο θνηλφηεηεο γηα ηα θεζηηβάι, ηα απνηειέζκαηα θαίλνληαη μαλά δηρνηνκεκέλα. Σν 50% ηνπ δείγκαηνο πηζηεχεη φηη ην ελδηαθέξνλ απφ ηελ ηνπηθή θνηλφηεηα είλαη έληνλν, ελψ θαίλεηαη πσο ην άιιν 50% ζεσξεί φηη ε ηνπηθή θνηλφηεηα δελ είλαη ηφζν πξφζπκε θαη ζπλεξγάζηκε. Γηα ην θαηά πφζν ππάξρεη εθπαηδεπκέλν αλζξψπηλν δπλακηθφ, ην 40% ησλ εξσηεζέλησλ ζεσξεί αξθεηά θαιφ ην επίπεδν ζε απηφλ ηνλ ηνκέα, ελψ ην 30% ζεσξεί πσο δελ ππάξρεη ην θαηάιιειν αλζξψπηλν δπλακηθφ (Γξάθεκα 8.2.7β.). Μηα πηζαλή εμήγεζε ζα κπνξνχζε λα είλαη πσο ην δεκηνπξγηθφ δπλακηθφ ηεο πεξηνρήο κπνξεί λα κεηαθέξεηαη πξνο ηελ Αζήλα θαη λα δξαζηεξηνπνηείηαη εθεί. 223

224 Γξάθεκα 8.2.7β. Δλόηεηα Γ: Δξωηήζεηο Αλνηθηνύ ηύπνπ Δξώηεζε 12: Με πνηνλ ηξόπν πηζηεύεηε όηη ηα θεζηηβάι επεξεάδνπλ ηελ ηνπηθή νηθνλνκία θαη θνηλωλία θαη ηηο επηρεηξήζεηο ηεο πεξηνρήο; Γειψλνπλ πσο αλ ηα θεζηηβάι είλαη αμηφινγα, ζεζκνζεηεκέλα θαη ζσζηά νξγαλσκέλα, επεξεάδνπλ ζεηηθά κέζσ πξνζέιθπζεο επηζθεπηψλ, αλάδεημεο πξντφλησλ, επηρεηξήζεσλ, αιιά θαη ηνπξηζηηθψλ πφισλ. Παξάιιεια, απνηεινχλ κέζν πξνβνιήο θαη δεκνζηφηεηαο ηεο πεξηνρήο, απμάλνληαο ηελ αλαγλσξηζηκφηεηα ηεο. Δληζρχνπλ ηελ ηνπηθή νηθνλνκία, ηελ επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα, ηελ θαιιηηερληθή δξαζηεξηφηεηα, ηηο θνηλσληθέο επαθέο, ηνλ πνιηηηζκφ θαη ηηο ηέρλεο. πσο ραξαθηεξηζηηθά αλαθέξεηαη, έλαο event ηνπξίζηαο δαπαλά ηξεηο θνξέο πεξηζζφηεξα ρξήκαηα απφ έλαλ ηνπξίζηα 3S (Sea, Sun and Sand). Δπηπιένλ, ηα θεζηηβάι δεκηνπξγνχλ επθαηξίεο γηα θαιχηεξε πξνψζεζε ησλ ηνπηθψλ πξντφλησλ θαη ρηίδνληαη πξνυπνζέζεηο γηα ηε δεκηνπξγία λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Αλαβαζκίδεηαη ε εηθφλα ηεο πεξηνρήο, αλαβηψλνπλ ηνπηθά έζηκα θαη παξαδφζεηο, δηαηεξψληαο θαη αλαδεηθλχνληαο ηελ ηνπηθή θιεξνλνκηά. Σα θεζηηβάι, πέξα απφ ηελ ςπραγσγία πνπ πξνζθέξνπλ, ζπκβάινπλ ζηελ ελδπλάκσζε ησλ ηνπηθψλ αμηψλ θαη ηνπ αηζζήκαηνο ηεο ηνπηθήο ππεξεθάλεηαο ησλ θαηνίθσλ, ελψ ηαπηφρξνλα δηεπξχλνπλ θαη 224

225 εκπινπηίδνπλ ηηο πξνζσπηθέο αληηιήςεηο (απνδνρή ηεο δηαθνξεηηθφηεηαο, πνιππνιηηηζκηθφηεηαο θιπ). Πηζηεχνπλ φηη φινη σθεινχληαη ζε θάπνην βαζκφ, κε ηελ έλλνηα φηη εηζξέεη ρξήκα ζηελ πεξηνρή θαη απηφ ην ρξήκα κέλεη ζηελ πεξηνρή θαη αλαδηαλέκεηαη. ια απηά, κε ηελ πξνυπφζεζε φηη ηα θεζηηβάι ζα έρνπλ ηελ ζέζε θαη ην θχξνο πνπ ηνπο αξκφδεη. Δξώηεζε 13: Ση πξνηείλεηε λα γίλεη γηα λα αμηνπνηεζνύλ πεξηζζόηεξν ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο θαη λα απνηειέζνπλ ηνπξηζηηθό ζέιγεηξν; ηε ζπλέρεηα, δεηείηαη απφ ην δείγκα λα πξνηείλεη ηξφπνπο γηα λα αμηνπνηεζνχλ πεξηζζφηεξν ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο θαη λα απνηειέζνπλ ηνπξηζηηθφ ζέιγεηξν. Πξνθεηκέλνπ λα ιεηηνπξγήζεη έλα ηνπηθφ θεζηηβάι σο εξγαιείν ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο κηαο πεξηνρήο θαη λα απνηειέζεη πξντφλ πνιηηηζηηθνχ ηνπξηζκνχ, δειψλνπλ πσο απαηηείηαη ε βειηίσζε ηεο ηνπξηζηηθήο εηθφλαο ηνπ πξννξηζκνχ, ψζηε λα εληαρζεί δπλακηθά ζηνλ εζληθφ θαη δηεζλή ηνπξηζηηθφ ράξηε. Υξεηάδεηαη λα δεκηνπξγεζνχλ νη αλάινγεο ππνδνκέο γηα λα ζηεξίμνπλ ηελ επηζθεςηκφηεηα ησλ θεζηηβάι, φπσο θαηαιχκαηα, ρψξνη εζηίαζεο θαη θαιχηεξε ζπγθνηλσλία κε ηελ Αζήλα, αιιά θαη κε γεηηνληθνχο λνκνχο. Δπίζεο, λα ππάξμνπλ θίλεηξα γηα λένπο επηρεηξεκαηίεο λα επελδχζνπλ ζηελ πεξηνρή ζε ππνδνκέο, αγξνηηθή αλάπηπμε θιπ. Πξνηείλεηαη λα δεκηνπξγεζεί έλα ηνπξηζηηθφ αλαπηπμηαθφ πξφγξακκα ζην νπνίν ζα εληαρζνχλ ηα θεζηηβάι. Σαπηφρξνλα, λα γίλεη κεγαιχηεξε θαη πην ζηνρεπκέλε πξνβνιή κε δηαθεκηζηηθέο θακπάληεο, αιιά θαη λα βξεζνχλ απηά ηα ζηνηρεία πνπ θάλνπλ ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο κνλαδηθά ζε ζρέζε κε ηα ππφινηπα. Υξεηάδεηαη δειαδή, νξζφηεξε ζηφρεπζε ζην πεξηερφκελν, ηελ νξγάλσζε θαη ηελ θαζηέξσζε ζε κφληκε βάζε κε θαηάιιειεο ζπλεξγαζίεο. Απαηηείηαη ζπληνληζκφο νκάδσλ, ζπιιφγσλ θαη θνξέσλ ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο θαη δεκηνπξγία ζεζκνζεηεκέλσλ εθδειψζεσλ (έζησ θαη εάλ είλαη ιίγεο ζηελ αξρή) πνπ ζα έρνπλ ζπλέρεηα, αληί γηα πνιιέο θαη δηάζπαξηεο εθδειψζεηο. Να κελ ππάξρεη αιιεινθάιπςε ησλ δηνξγαλψζεσλ θαη λα ππάξρεη θνηλή δεκνζηφηεηα θαη ζπλέξγεηεο κε ηνπο γεηηνληθνχο θαη φρη κφλν δήκνπο. Μεγάιε έκθαζε δίλεηαη θαη ζην πξφβιεκα ηεο ρξεκαηνδφηεζεο, ηε ιχζε ηνπ νπνίνπ ζεσξνχλ απαξαίηεηε πξνυπφζεζε γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηελ εμέιημε ησλ θεζηηβάι. Δπίζεο, πηζηεχνπλ πσο πξέπεη λα γίλεη θαιχηεξε αμηνπνίεζε ηνπ πνιηηηζηηθνχ 225

226 δπλακηθνχ θαη ελεκέξσζε ησλ decision makers ηεο πεξηνρήο γηα ηα ζεηηθά πνπ απνξξένπλ απφ ηε δηνξγάλσζε ησλ θεζηηβάι (κέζσ εκεξίδσλ θιπ). Δξώηεζε 14: ε πνηνύο ηνκείο πηζηεύεηε όηη ζα ήηαλ πξνηηκόηεξν λα επηθεληξωζνύλ ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο; Θεσξνχλ πσο πξέπεη λα δνζεί βάζε ζηα ηνπηθά αγξνηηθά πξντφληα, φπσο είλαη ην ειαηφιαδν, ην θξαζί, ηα ζηαθχιηα, πνπ πξφθεηηαη γηα ζπνπδαίεο πνηθηιίεο. Ζ πεξηνρή έρεη ηνλ κεγαιχηεξν ακπειψλα ζηελ Διιάδα. Ζ θνξηλζηαθή ζηαθίδα είλαη κνλαδηθή πνηθηιία, αιιά θαη ηα θξαζηά εηδηθά ηεο Νεκέαο είλαη πνιχ γλσζηά ζε φιν ηνλ θφζκν θαη κέζα απφ ηα θεζηηβάι πηζηεχνπλ φηη ζα αλαδεηρζνχλ πεξηζζφηεξν ηα ηνπηθά πξντφληα. Δπηπιένλ, φπσο δειψλνπλ, ε πεξηνρή έρεη κηα παξάδνζε ζηα κνπζηθά, ζεαηξηθά θαη ρνξεπηηθά δξψκελα. Θα κπνξνχζε ινηπφλ, ν ηνπηθφο πνιηηηζηηθφο ζρεδηαζκφο λα ζηξαθεί πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο δηνξγάλσζεο πνιηηηζηηθψλ ζεκαηηθψλ θεζηηβάι, γηα παξάδεηγκα ελφο Βαιθαληθνχ Φεζηηβάι Υνξσδηψλ, Θεάηξνπ ή Παξαδνζηαθψλ Υνξψλ. Πξνηείλνπλ λα ζηξαθνχλ ηα θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο θαη ζηνλ ηνκέα ηνπ αζιεηηζκνχ πνπ ήδε ππάξρεη έλα ηέηνηνπ είδνπο ηζηνξηθφ επηηπρεκέλσλ δηνξγαλψζεσλ. Δπίζεο, ππνδεηθλχνπλ ηνπο ηνκείο ηεο γαζηξνλνκίαο, ηεο παξάδνζεο (ηνπηθά έζηκα θιπ), ηνπ θηλεκαηνγξάθνπ αιιά θαη ηνπ ηακαηηθνχ θαη νηληθνχ ηνπξηζκνχ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

227 Δξώηεζε 15: Πνην ηνπηθό πξνϊόλ πηζηεύεηε όηη αληηπξνζωπεύεη θαιύηεξα ηνλ ηόπν ζαο; ηελ εξψηεζε ζρεηηθά κε ην πξντφλ πνπ αληηπξνζσπεχεη θαιχηεξα ηελ πεξηνρή κειέηεο, γίλεηαη ηδηαίηεξε αλαθνξά ζηα ηνπηθά αγξνηηθά πξντφληα θαη ζηνλ πνιηηηζηηθφ ηεο πινχην (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Υαξαθηεξηζηηθφ ζηνηρείν ηεο πεδηλήο Κνξηλζίαο είλαη ην ακπέιη θαη ηα παξάγσγά ηνπ, θξαζί, κνχζηνο, πεηηκέδη, μχδη, ζνπιηαλίλα θαη θπζηθά ε ζηαθίδα. Απφ ηα παλάξραηα ρξφληα ζηελ πεξηνρή ηεο Νεκέαο θαιιηεξγείηαη ην Αγησξγήηηθν, κηα ειιεληθή πνηθηιία θξαζηνχ κε έληνλν θφθθηλν βαζχ ρξψκα θαη ηδηαίηεξα αξψκαηα. εκαληηθφ πξντφλ είλαη θαη ηα θαζφιηα Φελενχ, πνπ έρνπλ γίλεη ΠΟΠ, φπσο θαη ην ιάδη, νη ειηέο θαη ηα κήια. Έκθαζε δίλεηαη θαη ζην ηακαηηθφ λεξφ ηνπ Λνπηξαθίνπ αιιά θαη ηα γιπθά ηνπ (ινπθνχκηα θιπ). Απφ ηηο απαληήζεηο δελ ζα κπνξνχζε λα ιείπεη ε ηζηνξία ηεο πεξηνρήο θαη ηα αξραηνινγηθά ηεο κλεκεία. Ηδηαίηεξα ζηελ Αξραία Κφξηλζν, κε ηνλ Αθξνθφξηλζν θαη ηνλ θπξίσο αξραηνινγηθφ ηεο ρψξν. Δπίζεο, ην αξραίν ιηκάλη ηνπ Λεραίνπ, ην αξραίν ιηκάλη ησλ Κερξεψλ θαη ην αξραίν Θέαηξν ηεο ηθπψλαο, πνπ είλαη ην κνλαδηθφ αξραίν ζέαηξν ζηελ Κνξηλζία, ηα θεξακηθά - αγγεία θαη ε Αξραία ηξηήξεο. Δπίζεο, ε ρξηζηηαληθή δηάζηαζε ηεο πεξηνρήο είλαη πνιχ ζεκαληηθή, ιφγσ ηνπ Απνζηφινπ Παχινπ, αιιά θαη ε παξάδνζε ηεο (έζηκα θαη ρνξνί). 227

228 Δξώηεζε 16: Τπάξρεη πνιηηηθή ηωλ ηνπηθώλ αξρώλ γηα ηελ αλάπηπμε ηωλ θεζηηβάι θαη ηελ έληαμή ηνπο ζηνλ αλαπηπμηαθό ηνπξηζηηθό ζρεδηαζκό ηεο πεξηνρήο; ζνλ αθνξά ηελ πνιηηηθή ησλ ηνπηθψλ αξρψλ γηα ηελ αλάπηπμε ησλ θεζηηβάι θαη ηελ έληαμή ηνπο ζηνλ αλαπηπμηαθφ ηνπξηζηηθφ ζρεδηαζκφ ηεο πεξηνρήο, δειψλνπλ πσο δπζηπρψο δελ ππάξρεη νχηε ζε πβξηδηθφ ζηάδην, παξά κφλν απφ θάπνηνπο ελεξγνχο πνιηηηζηηθνχο ζπιιφγνπο. Μέρξη ζήκεξα θάηη ηέηνην δελ έρεη ζπκβεί παξά κφλν ζε πεξηνξηζκέλν βαζκφ θαη ρσξίο λα εληάζζεηαη ζε έλα γεληθφηεξν αλαπηπμηαθφ πιάλν. Τπάξρεη δηάζεζε, αιιά θαη νηθνλνκηθή ζηελφηεηα κεηά ην Χζηφζν, αλαθέξεηαη πσο ζην λέν επηρεηξεζηαθφ ζρέδην επηδηψθεηαη λα αλαβαζκηζηεί ε πξνηεξαηφηεηα ηνπο θαη λα εληαρζεί σο παξάιιεινο άμνλαο γηα ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Πην ζπγθεθξηκέλα, ζρεηηθά κε ηνλ Γήκν Νεκέαο, εθθξάδεηαη ε άπνςε πσο ζπγθεθξηκέλε πνιηηηθή δελ ππάξρεη γηα ηελ αλάπηπμε ησλ θεζηηβάι, σζηφζν γίλνληαη ηδηαίηεξεο πξνζπάζεηεο ηα ηειεπηαία ρξφληα λα δεκηνπξγεζνχλ νη πξνυπνζέζεηο κε θχξην δηνξγαλσηή ην Γήκν Νεκέαο, αιιά θαη ηνπο κεγάινπο ζπιιφγνπο θπξίσο ησλ νηλνπαξαγσγψλ. ην Λνπηξάθη, ν L.T.O. (Οξγαληζκφο Σνπξηζκνχ Λνπηξαθίνπ) έρεη αλαιάβεη γεληθά φιε ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο ζε φιεο ηηο εθθάλζεηο ηεο. ηνλ Γήκν ηθπσλίσλ, δειψλνπλ φηη αλαδεηνχλ λα βξνπλ απηφ ην πνιηηηζηηθφ γεγνλφο πνπ ζα επηηξέςεη ζηελ πεξηνρή λα απνθηήζεη πνιηηηζηηθή ηαπηφηεηα. Δίραλ μεθηλήζεη ηελ δηνξγάλσζε ελφο 4ήκεξνπ θεζηηβάι Αξραίνπ Γξάκαηνο ζην Κηάην, 228

229 αιιά δελ ππήξρε ζσζηή ζπλεξγαζία θαη ζπληνληζκφο. Δίρε κηα αλαγλσξηζηκφηεηα ηφηε, αιιά απηή ηελ ζηηγκή αλαδεηνχλ θάηη πην θαηλνηφκν θαη ζίγνπξα πην ζσζηά νξγαλσκέλν. Δξώηεζε 17: Πηζηεύεηε όηη ε ύπαξμε ελόο πεξηθεξεηαθνύ νξγάλνπ / δηθηύνπ ζπλεξγαζίαο γηα ηνλ ζπληνληζκό ηωλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο, ζα ζπλέβαιε ζηελ αλάπηπμε ηνπο; ηελ εξψηεζε γηα ην αλ πηζηεχνπλ πσο ε χπαξμε ελφο πεξηθεξεηαθνχ νξγάλνπ - δηθηχνπ ζπλεξγαζίαο γηα ηνλ ζπληνληζκφ ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο, ζα ζπλέβαιε ζηελ αλάπηπμε ηνπο, νη ηνπηθνί θνξείο απαληνχλ πσο έλα ζπληνληζηηθφ φξγαλν είλαη απαξαίηεην (Γξάθεκα ). Καηά ηε δηάξθεηα θπξίσο ηνπ θαινθαηξηνχ, φινη νη Γήκνη πξαγκαηνπνηνχλ πάξα πνιιέο εθδειψζεηο κε ηνπηθνχο ζπιιφγνπο θιπ. ια απηά πηζηεχνπλ πσο πξέπεη λα κπνπλ ζε επίπεδν Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο ζε έλα ζπληνληζκφ, ηνπιάρηζηνλ ζην λα κελ ππάξρεη ζπγθάιπςε θαη λα ππάξρεη θαιχηεξε δηαθήκηζε. Ζ χπαξμε ελφο ζπληνληζηηθνχ νξγάλνπ απφ ηνπο εκπιεθφκελνπο θνξείο ηνπηθήο πνιηηηζηηθήο πνιηηηθήο, ππεχζπλνπ γηα ην ζρεδηαζκφ ζπγθεθξηκέλσλ θαη θνηλψλ ζηξαηεγηθψλ επηθνηλσλίαο θαη πξνβνιήο ησλ θεζηηβάι ηεο πεξηνρήο είλαη απνιχησο απαξαίηεηε. Βεβαίσο, κε ηελ θαηάιιειε «ζχλζεζε» θαη ηελ απαξαίηεηε ηερλνγλσζία. Σαπηφρξνλα, εθθξάζηεθαλ θαη νη απφςεηο πσο ζίγνπξα ζα βνεζνχζε έλα ηέηνην φξγαλν δίθηπν, αιιά ζε πξψηε θάζε απηφ πνπ ρξεηάδεηαη είλαη νη ππνδνκέο γηα λα θηινμελνχλ ηα θεζηηβάι φζν πεξηζζφηεξνπο επηζθέπηεο γίλεηαη. Δπίζεο, γηα ην Γήκν Λνπηξαθίνπ, αλαθέξεηαη πσο ππάξρεη ν ηνπξηζηηθφο νξγαληζκφο Λνπηξαθίνπ ν νπνίνο απνηειεί ζπληνληζηή. Σέινο, αλαθέξζεθε πσο ππήξμαλ θάπνηεο ελέξγεηεο γηα ηελ δεκηνπξγία νκνζπνλδίαο πνιηηηζηηθψλ ζπιιφγσλ Κνξηλζίαο, αιιά δελ πξνρψξεζε. Γξάθεκα

230 Δξώηεζε 18: Με πνηόλ ηξόπν θαηά ηε γλώκε ζαο ζα κπνξνύζε λα βειηηωζεί ε ηνπξηζηηθή θίλεζε ηεο πεξηνρήο ζαο; Τπάξρεη θάηη πνπ κέρξη ηώξα δελ έρεη πξνβιεζεί επαξθώο θαη ζεωξείηαη ζεκαληηθό γηα ηνλ ηνπξηζκό ηεο πεξηνρήο; Έλα βαζηθφ δήηεκα πνπ ζέηνπλ νη θνξείο, είλαη ε αλάγθε γηα ζρεδηαζκφ θαη πινπνίεζε ζηξαηεγηθήο αλάπηπμεο θαη δηαρείξηζεο ηνπξηζκνχ γηα ηελ πεξηνρή, ε νπνία ζα δίλεη ηηο θαηεπζχλζεηο γηα ηνπο επηκέξνπο ζηφρνπο θαη ελέξγεηεο. Παξάιιεια, ζεσξνχλ πνιχ ζεκαληηθή ηε γλσξηκία θαη ηελ επηθνηλσλία ησλ εκπιεθφκελσλ κε ηνλ ηνπξηζκφ ηεο πεξηνρήο, κέζσ ζπλαληήζεσλ, ζπδεηήζεσλ, θνηλψλ δξάζεσλ θιπ, ψζηε λα γελλεζνχλ ζπλέξγεηεο ζε έλα πιαίζην ακνηβαίαο εκπηζηνζχλεο. Γειψλνπλ πσο ππάξρνπλ πνιιά θαη ζεκαληηθά πνπ ζα κπνξνχζαλ λα πξνβιεζνχλ, φπσο ν αγξνηνπξηζκφο, ην θπζηθφ πεξηβάιινλ, νη δηαδξνκέο ζηε θχζε, ε εμαηξεηηθή αγξνηηθή παξαγσγή, νη θαηλνηφκεο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, ν πνιηηηζκφο θαη ν αζιεηηζκφο. ια φκσο σο βάζε έρνπλ ηηο αλάινγεο ππνδνκέο ππνδνρήο θαη θηινμελίαο ησλ αλζξψπσλ πνπ ζα έξζνπλ ζηελ πεξηνρή σο ηνπξίζηεο. Απηφ βέβαηα, έρεη λα θάλεη θπξίσο κε ηελ ηδησηηθή επηρεηξεκαηηθή πξσηνβνπιία θαη κε ηα αλάινγα θίλεηξα γηα λα έξζνπλ λα επελδχζνπλ επηρεηξεκαηίεο ζηελ παξαγσγή θαη ηνλ ηνπξηζκφ ηεο πεξηνρήο. Απαηηείηαη ινηπφλ, πξψηα απ φια, αλαβάζκηζε ησλ ππνδνκψλ θαη βειηίσζε ησλ ηερληθψλ έξγσλ (θαιχηεξν νδηθφ δίθηπν θιπ). Παξάιιεια, επηηπρεκέλεο πνιηηηθέο πξνψζεζεο-πξνβνιήο ησλ δξάζεσλ θαη ησλ δπλαηνηήησλ πνπ πξνζθέξεη ε πεξηνρή, ζπκκεηνρή ζε ηνπξηζηηθέο εθζέζεηο, αλάδεημε ηνπξηζηηθψλ πφισλ, απφθηεζε θαη θαζηέξσζε ινγφηππνπ γηα ηελ πεξηνρή, ζηφρεπζε ζε εηδηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, αλαδήηεζε θαη αλάπηπμε θαηάιιεισλ ζπλεξγαζηψλ θαη απφθηεζε θαη βειηίσζε ηνπξηζηηθήο θνπιηνχξαο, Δπηπιένλ, φπσο αλαθέξνπλ, δελ έρεη ππάξμεη ή δελ έρεη ίζσο νινθιεξσζεί, δηαζχλδεζε ησλ πνιηηηζηηθψλ πξντφλησλ / θνξέσλ ηεο πεξηνρήο, ψζηε λα εληζρπζεί ην ηνπηθφ πνιηηηζηηθφ ηνπίν θαη λα απνηειέζεη πφιν έιμεο ελ δπλάκεη επηζθεπηψλ. Απηφ ζα κπνξνχζε λα γίλεη, γηα παξάδεηγκα κε ηε δεκηνπξγία ζπγθεθξηκέλσλ θαη νινθιεξσκέλσλ πνιηηηζηηθψλ δηαδξνκψλ, φπσο «Σν ηαμίδη ηνπ Απνζηφινπ Παχινπ» (δηαζχλδεζε αξραίνπ ιηκαληνχ ζηηο Κεγρξεέο, Μνπζείνπ Ηζζκίαο, Βήκαηνο 230

231 Απνζηφινπ Παχινπ ζηελ Αξραία Αγνξά Κνξίλζνπ, Μνπζείνπ Αξρ. Κνξίλζνπ, Νανχ Απνζηφινπ Παχινπ ζηε λέα Κφξηλζν, Δθθιεζηαζηηθνχ Μνπζείνπ Μεηξνπφιεσο Κνξίλζνπ). Οη δπλαηφηεηεο ηεο πεξηνρήο είλαη κεγάιεο, γηαηί έρεη φια απηά ηα πιενλεθηήκαηα πνπ αλαθέξζεθαλ, φπσο ε γεηηλίαζε κε ηελ Αζήλα, ην αεξνδξφκην θιπ. Σν ιηκάλη είλαη έλα ζεκαληηθφ πιενλέθηεκα επίζεο. Οη ηνπηθνί θνξείο ηα επφκελα ρξφληα επηζπκνχλ ηε δεκηνπξγία κηαο καξίλαο ζθαθψλ, ηνπξηζηηθψλ ζθαθψλ, θαη θάλνπλ θαη πξνζπάζεηα γηα λα έξζνπλ ζηελ πεξηνρή θξνπαδηεξφπινηα. Φέηνο κε ηελ κεγάιε εηαηξία ηελ TUI ππάξρεη ζπκθσλία θαη ζα έξζνπλ αξθεηά θξνπαδηεξφπινηα ζηελ πεξηνρή. Βέβαηα έρνπλ επίγλσζε φηη ηα θξνπαδηεξφπινηα πξνζθέξνπλ ιίγε ηνπξηζηηθή αμία, γηαηί ζηελ νπζία κεγαιχηεξα θέξδε απνζπά ε πεξηνρή απφ ην πιήξσκα παξά απφ ηνπο ηνπξίζηεο ησλ θξνπαδηεξφπινησλ. Έλα άιιν ζεκείν πνπ επηζεκαίλνπλ, είλαη ε πξνβνιή θαη ε αμηνπνίεζε ησλ αμηνζέαησλ ηεο πεξηνρήο. Θεσξνχλ πσο πξέπεη λα δνζεί κεγαιχηεξε πξνζνρή ζηηο νξεηλέο πεξηνρέο ηεο Κνξηλζίαο, ζηηο ιίκλεο, ζηα αξραηνινγηθά κνπζεία, ζηελ πεξηνρή ηνπ Ηζζκνχ (Γηψξπγα), ζην θξάγκα ηνπ Φελενχ θιπ. Πξνηείλνπλ κεηαμχ άιισλ, ηελ αλαζθαθή θαη ηελ αμηνπνίεζε ηνπ Αξραίνπ Θεάηξνπ, αιιά θαη ηνπ ιηκαληνχ ηνπ Κηάηνπ θαη ζχλδεζε ηνπ κε ηελ ελδνρψξα. Απαξαίηεηε πξνυπφζεζε είλαη ε δεκηνπξγία επαξθνχο δηαζχλδεζεο ηεο ηνπηθήο ζπγθνηλσλίαο κε ηα ζεκαληηθφηεξα αμηνζέαηα ηεο πεξηνρήο. Γηα ην Λνπηξάθη, απαληνχλ πσο ε ηνπξηζηηθή θίλεζε είλαη πνιχ θαιή, ηδηαίηεξα ηνπο ζεξηλνχο κήλεο. Σν επηζπκεηφ είλαη λα γίλεη απηφ θαη ηνλ ρεηκψλα. Ο Γήκνο ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ Οξγαληζκφ Σνπξηζκνχ θάλνπλ πξνζπάζεηεο πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε. Απαξαίηεηε είλαη θαη ε αλάδεημε ησλ λέσλ ππεξζχγρξνλσλ ηακαηηθψλ ινπηξψλ Λνπηξαθίνπ, αιιά θαη ε ζηξνθή ζε λέεο ηνπξηζηηθέο αγνξέο (Βνπιγαξία, Σνπξθία, εξβία, Πξψελ Γηνπγθνζιαβία, Οπγγαξία, Ηαπσλία, Κίλα, Ηλδία θιπ). Βαζηθφ θνκκάηη ηεο πξνζέιθπζεο επηζθεπηψλ απνηειεί ε πξνβνιή ηνπ πξννξηζκνχ, αιιά θαη ε εχθνιε πξφζβαζε ζε ζρεηηθέο πιεξνθνξίεο. Ζ χπαξμε info points θαη αλαιπηηθφηεξεο ελεκέξσζεο κέζσ δηαδηθηχνπ, γηα ηελ ηνπξηζηηθή πξνζθνξά ηεο πεξηνρήο, ζε ηνπιάρηζηνλ 3-4 γιψζζεο, είλαη κηα θίλεζε πνπ πηζηεχνπλ φηη ζα κπνξνχζε λα δψζεη κηα ψζεζε ζηελ ηνπξηζηηθή θίλεζε. 231

232 8.3 Αλάιπζε απαληήζεωλ θαηαιπκάηωλ ην ζεκείν απηφ, πξέπεη λα ζεκεησζεί ν πεξηνξηζκφο πνπ αλαθέξακε θαη ζηελ ελφηεηα ηεο κεζνδνινγίαο, ην γεγνλφο δειαδή φηη δελ βξίζθνληαλ φια ηα θαηαιχκαηα ζε ιεηηνπξγία ηελ πεξίνδν πνπ δηεμήρζε ε έξεπλα (28% ηνπ ζπλφινπ ησλ θαηαγεγξακκέλσλ θαηαιπκάησλ ιεηηνπξγνχλ κφλν ηε ζεξηλή πεξίνδν). Απηφκαηα, απηφ ζπλεπάγεηαη ηε ζπξξίθλσζε ηνπ κεγέζνπο ηνπ πιεζπζκνχ «ζηφρνπ» ησλ θαηαιπκάησλ. πγθεθξηκέλα, θαηαγξάςακε 107 θαηαιχκαηα, απφ ηα νπνία ηα 30 δελ βξίζθνληαλ ζε ιεηηνπξγία, θαη ν πιεζπζκφο «ζηφρνο» κεηψζεθε ζηα 77 θαηαιχκαηα. Γηα λα παξνπζηάζνπκε ηνλ βαζκφ αληαπφθξηζεο (Response Rate) ησλ κνλάδσλ ηνπ δείγκαηνο αλά Γήκν, θαηαζθεπάζακε ηνλ παξαθάησ πίλαθα πνπ δείρλεη θαηά πφζν είλαη αμηφπηζην ην δείγκα (Πίλαθαο ). ηνλ Γήκν Λνπηξαθίνπ παξαηεξνχκε ην πνζνζηφ ηνπ 113% πνπ ζεκαίλεη φηη θάπνηα θαηαιχκαηα ήηαλ πξφζπκα λα απαληήζνπλ, ελψ δελ βξίζθνληαλ εθείλν ην δηάζηεκα ζε ιεηηνπξγία. ην ζχλνιν φισλ ησλ Γήκσλ, είρακε αληαπνθξηζηκφηεηα ηεο ηάμεο ηνπ 60%. Απηφ δείρλεη φηη έρνπκε έλα αξθεηά αμηφπηζην δείγκα. Γήκνη Αξηζκόο θαηαιπκάηωλ (θαηαγξαθή) Πιεζπζκόο (θαηαιύκαηα ζε ιεηηνπξγία ηελ πεξίνδν ηεο έξεπλαο) Γείγκα Γ. Ξπινθάζηξνπ - Δπξσζηίλεο % Response Rate Γ. Λνπηξαθίνπ - Πεξαρψξαο - Αγ. Θενδψξσλ % Γ. Κνξηλζίσλ % Γ. ηθπσλίσλ % Γ. Βέινπ - Βφραο % Γ. Νεκέαο % Πεξηθεξεηαθή Δλφηεηα Κνξηλζίαο % Πίλαθαο

233 Δλόηεηα Α: Γεκνγξαθηθά ζηνηρεία ηωλ εξωηώκελωλ Δξώηεζε 1: Πνηα είλαη ε ζέζε ζαο ζην θαηάιπκα; Σα άηνκα πνπ απάληεζαλ ηα εξσηεκαηνιφγηα ηεο έξεπλαο καο, θαηέρνπλ ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ζέζεηο επζχλεο κε πνζνζηφ 89%. Αλαιπηηθά, ην 57% αληηζηνηρεί ζηνπο ηδηνθηήηεο, ην 28% ζηελ Γηεχζπλζε θαη ην 4% ζηελ Γηεχζπλζε Πσιήζεσλ θαη Marketing ησλ θαηαιπκάησλ. Σν 11% αλήθεη ζην ηκήκα θξαηήζεσλ θαη ππνδνρήο (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Δξώηεζε 2: Ζιηθία Αλαθνξηθά κε ηηο ειηθίεο ησλ αηφκσλ πνπ απάληεζαλ ηα εξσηεκαηνιφγηα, ην ελζαξξπληηθφ είλαη πσο ε πιεηνςεθία ηνπ δείγκαηνο (64%) αλήθνπλ ζην ειηθηαθφ εχξνο Απηφ ζεκαίλεη πσο ζ απηφλ ηνλ ζεκαληηθφ θιάδν γηα ηνλ ηνπξηζκφ, φπσο είλαη απηφο ηεο θηινμελίαο, απαζρνινχληαη άηνκα πνπ βξίζθνληαη ζηελ πην παξαγσγηθή θαη δεκηνπξγηθή ηνπο ειηθία. Σα άηνκα απφ 18 έσο 29 εηψλ, αλήθνπλ ζην 10% ηνπ δείγκαηνο, απνηέιεζκα αλακελφκελν αλ ζθεθηνχκε πσο ε πιεηνςεθία ησλ απαληήζεσλ πξνήιζε απφ ζέζεηο επζχλεο θαη ζπλήζσο ζε απηή ηελ ειηθηαθή θιίκαθα βξίζθνληαη αθφκα ζηελ δφκεζε ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο θαξηέξαο. Σν πνζνζηφ ησλ ειηθηψλ (22%) είλαη εμίζνπ ηθαλνπνηεηηθφ, θαζψο ηα άηνκα απηά έρνπλ απνθηήζεη εκπεηξία, σξηκφηεηα θαη θξηηηθή ηθαλφηεηα ζην θνκκάηη ηεο 233

234 ηνπξηζηηθήο θίλεζεο θαη κπνξνχλ λα αθνπγθξαζηνχλ ηηο πξνηηκήζεηο θαη ηηο ηάζεηο πνπ επηθξαηνχλ αλά πεξηφδνπο (Γξάθεκα ) Γξάθεκα Δξώηεζε 3: Φύιν ζνλ αθνξά ηελ θαηαλνκή ηνπ θχινπ ζην δείγκα καο, νη άλδξεο είλαη πεξηζζφηεξνη απφ ηηο γπλαίθεο, θαζψο θαηαιακβάλνπλ έλα πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 61%, ελψ γηα ηηο γπλαίθεο ην αληίζηνηρν πνζνζηφ δηακνξθψλεηαη ζην 39%. Λακβάλνληαο ππφςε θαη ην κεγάιν πνζνζηφ ησλ εξσηεζέλησλ ζε ζέζεηο επζχλεο, κπνξνχκε ίζσο λα θαηαιάβνπκε πσο ηηο ζέζεηο επζχλεο ζηνλ θιάδν θηινμελίαο ηεο πεξηνρήο θαηέρνπλ νη άλδξεο (Γξάθεκα 8.3.3). Γξάθεκα

235 Δξώηεζε 4: Δθπαίδεπζε ρεηηθά κε ην επίπεδν εθπαίδεπζεο ησλ αηφκσλ πνπ αζρνινχληαη κε ην θνκκάηη απηφ ηεο πξνζθνξάο ηνπ ηνπξηζηηθνχ θιάδνπ, νη πηπρηνχρνη Αλψηαησλ Δθπαηδεπηηθψλ Ηδξπκάησλ αλήθνπλ ζην 24% ηνπ δείγκαηνο θαη ζε αληίζηνηρν πνζνζηφ αλήθνπλ θαη νη απφθνηηνη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο. Σν 16% ησλ εξσηεζέλησλ θαηέρεη θαη Μεηαπηπρηαθφ Γίπισκα, γεγνλφο πνπ ππνδειψλεη έλα θαιφ επίπεδν εμεηδίθεπζεο. Ζ πιεηνςεθία ηνπ δείγκαηνο (36%) αλήθεη ζε πηπρηνχρνπο Σερλνινγηθψλ Δθπαηδεπηηθψλ Ηδξπκάησλ θαη Σερληθψλ ρνιψλ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα Απηφ ην ζρεηηθά κεγάιν πνζνζηφ ζα κπνξνχζακε λα ην ζπλδέζνπκε θαη κε ηελ έιιεηςε παλεπηζηεκηαθψλ ηδξπκάησλ κε ηκήκαηα ηνπξηζηηθψλ ζπνπδψλ. Ζ Διιάδα έρεη έλα πνιχ δπλακηθφ ηνκέα, ηνλ ηνπξηζκφ, ν νπνίνο δηαζέηεη ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα θαη νη κφλεο επθαηξίεο πνπ πξνζθέξνληαη ζε επίπεδν εμεηδίθεπζεο ζε ηνπξηζηηθά επαγγέικαηα είλαη ζε Σερλνινγηθά Δθπαηδεπηηθά Ηδξχκαηα θαη ςε Ηλζηηηνχηα Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο. Χζηφζν, ηε λέα αθαδεκατθή ρξνληά έρεη αλαθνηλσζεί πσο ζα ιεηηνπξγήζνπλ δπν ηκήκαηα ηνπξηζηηθψλ ζπνπδψλ ζην Παλεπηζηήκην Αηγαίνπ, ζηε Ρφδν θαη ζην Παλεπηζηήκην ηεο Κξήηεο ζην Ρέζπκλν. Δπειπηζηνχκε λα δεκηνπξγεζεί έλα πην δεκηνπξγηθφ θαη εμεηδηθεπκέλν δπλακηθφ πνπ ζα αζρνιεζεί κε ηνλ ηνπξηζκφ θαη ζα ζπκβάιεη ζηελ αλάπηπμε ηνπ. 235

236 Δλόηεηα Β: Πξνθίι Καηαιπκάηωλ Δξώηεζε 5: ηνηρεία Δπηθνηλωλίαο Ζ εξψηεζε ζρεηηθά κε ηα ζηνηρεία επηθνηλσλίαο ησλ θαηαιπκάησλ, δεκηνπξγήζεθε κε ζηφρν ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηνλ έιεγρν ηεο ξνήο ησλ εηζεξρφκελσλ απαληήζεσλ γηα ηελ απνθπγή δηπινεγγξαθψλ ζην δείγκα. Δξώηεζε 6: Σαρπδξνκηθόο Κώδηθαο Καηαιύκαηνο Ο ηαρπδξνκηθφο θψδηθαο δεηήζεθε απφ ηα θαηαιχκαηα, ψζηε λα έρνπκε έλα ζηίγκα γηα ην πνηα είλαη ε ζέζε ηνπο, ρσξίο λα εηζέιζνπκε ζε ιεπηνκέξεηεο αθξηβήο ηνπνζεζίαο. Δπεμεξγαζηήθακε ηηο απαληήζεηο θαη ηηο νκαδνπνηήζακε αλά πεξηνρή θαη ζηε ζπλέρεηα αλά Γήκν. Παξάιιεια, παξνπζηάδεηαη θαη ε θαηαγξαθή ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο πνπ πξαγκαηνπνηήζακε ζηα πιαίζηα ηεο έξεπλαο, ψζηε λα θαηαζηεί δπλαηή ε ζπγθξηηηθή αλάιπζε ησλ απνηειεζκάησλ. Αξρηθά, δηακνξθψζακε ζε γξάθεκα ηα δεδνκέλα ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο (Γξάθεκα ). πσο παξαηεξνχκε, ν κεγαιχηεξνο φγθνο θαηαιπκάησλ εκθαλίδεηαη ζηηο πεξηνρέο ηνπ Λνπηξαθίνπ θαη ηνπ Ξπινθάζηξνπ κε πνζνζηά 32% θαη 38% αληίζηνηρα. Ζ εηθφλα απηή επηβεβαηψλεη ην γεγνλφο φηη απηέο ν πεξηνρέο είλαη απηέο πνπ ζπγθεληξψλνπλ ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο, θαζψο ην Λνπηξάθη ζεσξείηαη έλαο ζεκαληηθφο πφινο έιμεο γηα ηνπο ηνπξίζηεο ηελ ζεξηλή πεξίνδν. Δπίζεο, ζηελ πεξηνρή ηνπ Ξπινθάζηξνπ αλήθεη θαη ην νξεηλφ θνκκάηη πνπ πεξηιακβάλεη κεηαμχ άιισλ ηα Σξίθαια, πνπ παξνπζηάδνπλ απμεκέλε επηζθεςηκφηεηα ηελ ρεηκεξηλή πεξίνδν θαη είλαη ηδηαίηεξα δεκνθηιήο ρεηκεξηλφο θαη νξεηλφο πξννξηζκφο. Σαπηφρξνλα, ε πφιε ηεο Κνξίλζνπ, πνπ είλαη ε πξσηεχνπζα ηεο Πεξηθεξεηαθήο Δλφηεηαο, δελ έρεη απμεκέλν μελνδνρεηαθφ δπλακηθφ, φπσο ζα πεξίκελε θαλείο, θαη ζπγθεληξψλεη ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ Αξραία Κφξηλζν κφιηο ην 12% ηνπ ζπλφινπ ησλ θαηαιπκάησλ. Με κηθξά πνζνζηά αθνινπζνχλ νη πεξηνρέο ηεο Γθνχξαο, ησλ Αγίσλ Θενδψξσλ, ηνπ Γεξβελίνπ, ηνπ Κηάηνπ, ηνπ Βξαραηίνπ, ηεο Καζηαληάο, ηνπ Βέινπ, ηνπ Κφξθνπ θαη ηνπ Λεραίνπ. Τπάξρεη έληνλε ζπγθέληξσζε ινηπφλ, ησλ θαηαιπκάησλ γχξσ απφ έλαλ κηθξφ αξηζκφ πεξηνρψλ. 236

237 Γξάθεκα ζνλ αθνξά ηηο απαληήζεηο ηνπ δείγκαηνο, ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ αλήθεη ζηηο πεξηνρέο ηνπ Λνπηξαθίνπ θαη ηνπ Ξπινθάζηξνπ, κε πνζνζηά 35% θαη 33% αληίζηνηρα. Σαπηφρξνλα, νη απαληήζεηο απφ ηελ πεξηνρή ηεο Κνξίλζνπ ζπγθεληξψλνπλ ην 13% ηνπ δείγκαηνο θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ Αξραία Κφξηλζν, ην 18% ηνπ ζπλφινπ. Με κηθξά πνζνζηά ηεο ηάμεο ηνπ 4% αθνινπζεί ε πεξηνρή ηεο Γθνχξαο θαη κε 2% νη πεξηνρέο ησλ Αγίσλ Θενδψξσλ, ηνπ Γεξβελίνπ, ηνπ Κηάηνπ, ηνπ Λεραίνπ θαη ηνπ Βξαραηίνπ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα

238 Έπεηηα, νκαδνπνηψληαο ηα δεδνκέλα ηεο θαηαγξαθήο αλά Γήκν, αιιά θαη ηηο απαληήζεηο ηνπ δείγκαηνο, ζα κπνξέζνπκε λα πξαγκαηνπνηήζνπκε ηηο ζπγθξίζεηο πνπ απαηηεί ε έξεπλα. ην ζεκείν απηφ, θαίλεηαη πην έληνλα απηή ε ρσξηθή ζπγθέληξσζε ησλ θαηαιπκάησλ πνπ ζπλαληήζακε παξαπάλσ. Οη Γήκνη Ξπινθάζηξνπ-Δπξσζηίλεο θαη Λνπηξαθίνπ- Πεξαρψξαο-Αγίσλ Θενδψξσλ είλαη απηνί πνπ έρνπλ ηα πεξηζζφηεξα θαηαιχκαηα κε πνζνζηά 38% θαη 34% αληίζηνηρα, αθνινπζεί ν Γήκνο Κνξηλζίσλ κε 17% ηνπ ζπλφινπ, ν Γήκνο ηθπσλίσλ κε κφιηο 5% θαη ν Γήκνο Βέινπ-Βφραο κε 6%. Αμηνζεκείσην είλαη ην γεγνλφο φηη ν Γήκνο Νεκέαο δελ έρεη θαζφινπ θαηαιχκαηα. Γηα έλαλ Γήκν πνπ θεκίδεηαη γηα ηα αγξνηηθά πξντφληα ηνπ (ζηαθίδα, θξαζί θιπ), ηα νηλνπνηεία ηνπ αιιά θαη γηα ηηο εθδειψζεηο ηνπ, είλαη ζεκαληηθή ε έιιεηςε ππνδνκψλ ζηνλ ηνκέα ηεο θηινμελίαο, θαζψο δελ εληζρχεηαη ην θχξνο ηνπ. Τπάξρνπλ νξηζκέλα νηλνπνηεία πνπ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα θηινμελίαο, αιιά ζίγνπξα απαηηείηαη κεγαιχηεξε πξνζνρή ζην θνκκάηη απηφ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα ζνλ αθνξά ην δείγκα, ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά απαληήζεσλ αλήθνπλ ζηνπο Γήκνπο Ξπινθάζηξνπ-Δπξσζηίλεο θαη Λνπηξαθίνπ-Πεξαρψξαο-Αγίσλ Θενδψξσλ κε 33% θαη 37% αληίζηνηρα, αθνινπζεί ν Γήκνο Κνξηλζίσλ κε 22% ηνπ ζπλφινπ, ν Γήκνο ηθπσλίσλ κε 6% θαη ν Γήκνο Βέινπ-Βφραο κε 2%. (Γξάθεκα ). 238

239 Γξάθεκα Αθνινπζεί έλαο ράξηεο πνπ απεηθνλίδεη ηελ ρσξηθή θαηαλνκή ησλ θαηαιπκάησλ πνπ απάληεζαλ ζην εξσηεκαηνιφγην ηεο έξεπλαο, αλά Γήκν, κε ηα αληίζηνηρα πνζνζηά πνπ πεξηγξάςακε (Υάξηεο ). Υάξηεο Δξώηεζε 7: ε πνηα θαηεγνξία αλήθεη ην θαηάιπκα Παξαηεξνχκε πσο ε πεξηνρή δελ έρεη άξηζην επίπεδν θαηαιπκάησλ, αθνχ ην 51% ηνπ δείγκαηνο αλήθεη ζηηο ρακειφηεξεο βαζκίδεο ησλ ελνηθηαδφκελσλ δσκαηίσλ, ηνπ ελφο, ησλ 2 θαη 3 αζηέξσλ, ελψ νη θαηεγνξίεο ησλ 4 θαη 5 αζηέξσλ θαιχπηνπλ έλα 239

240 κηθξφ πνζνζηφ ηεο ηάμεο ηνπ 11%. Αξθεηά κεγάιν κέξνο ησλ ηνπξηζηηθψλ ππνδνκψλ θηινμελίαο θαιχπηνπλ νη παξαδνζηαθνί μελψλεο (31%), θάηη πνπ είλαη αλακελφκελν δεδνκέλνπ φηη πξφθεηηαη γηα νξεηλά θαηαιχκαηα θαη ηα ηειεπηαία ρξφληα ζηελ πεξηνρή παξαηεξείηαη ηδηαίηεξε πξνηίκεζε γηα ηνλ νξεηλφ ηνπξηζκφ. Δπίζεο, ην 33% ησλ θαηαιπκάησλ ηεο πεξηνρήο κειέηεο βξίζθεηαη ζηνλ Γήκν Ξπινθάζηξνπ, ν νπνίνο πεξηιακβάλεη θαη έλα νξεηλφ θνκκάηη. Αλακελφκελν ινηπφλ, είλαη λα εκθαλίδεηαη κεγάιν πιήζνο ζε απηήλ ηελ θαηεγνξία. ζνλ αθνξά ηελ θαηεγνξία camping, θαιχπηεη ην 3%, ελψ θαη ηα ελνηθηαδφκελα δσκάηηα δελ μεπεξλνχλ ην 4% ηνπ ζπλφινπ (Γξάθεκα ). Γξάθεκα ρεηηθά κε ηελ θαηεγνξία πνπ αλήθνπλ ηα θαηαιχκαηα πνπ αληαπνθξίζεθαλ ζηελ έξεπλα καο, ην 33% αλήθεη ζηελ θαηεγνξία κε ηα 2 αζηέξηα, ην 24% κε 3 αζηέξηα θαη ην 26% είλαη παξαδνζηαθνί μελψλεο. 11% ηνπ δείγκαηνο θαηέρεη 4 αζηέξηα, ελψ 2% είλαη ζηελ θαηεγνξία 5 αζηέξσλ. Σν ππφινηπν 4% είλαη ελνηθηαδφκελα δσκάηηα (Γξάθεκα ). 240

241 Γξάθεκα Δξώηεζε 8: Πόζα ρξόληα ιεηηνπξγεί ην θαηάιπκα; ρεηηθά κε ηα έηε ιεηηνπξγίαο ησλ θαηαιπκάησλ, νκαδνπνηήζακε ηηο απαληήζεηο αλά δεθαπεληαεηία. Σν 40% ηνπ δείγκαηνο μεθίλεζε ηε ιεηηνπξγία ηνπ ζην δηάζηεκα ησλ ηειεπηαίσλ 15 εηψλ. Απηφ ζεκαίλεη πσο πξφθεηηαη γηα ζχγρξνλεο εγθαηαζηάζεηο, θαζψο θαηαζθεπάζηεθαλ κεηά ην 2000 πνπ ε ηερλνγλσζία θαη ε αηζζεηηθή άξρηζε λα αλαβαζκίδεηαη. Απφ ην 1985 θαη κεηά, ρξνλνινγνχληαη ηα θαηαιχκαηα πνπ αληηζηνηρνχλ ζην 15% ηνπ δείγκαηνο, ελψ ην 45% ησλ θαηαιπκάησλ έρνπλ πάλσ απφ 30 ρξφληα ιεηηνπξγίαο θαη κάιηζηα ην 16% πάλσ θαη απφ 45 ρξφληα ιεηηνπξγίαο. Απηφ δειψλεη ηελ επηηαθηηθή αλάγθε γηα αλαβάζκηζε θαη εθζπγρξνληζκφ ηνπ δπλακηθνχ ησλ θαηαιπκάησλ. Οη ππεξεζίεο θηινμελίαο είλαη απφ ηηο πην βαζηθέο γηα έλαλ πξννξηζκφ, θαη αλ δελ ππάξρεη έλα θαιφ επίπεδν ππνδνκψλ, ηφηε επεξεάδεηαη θαη ε ζπλνιηθή εηθφλα ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο ηεο πεξηνρήο (Γξάθεκα ). 241

242 Γξάθεκα Δξώηεζε 9: Αξηζκόο Γωκαηίωλ - Αξηζκόο Κιηλώλ ηε ζπλέρεηα, δεηήζεθε απφ ηα θαηαιχκαηα λα απαληήζνπλ γηα ηνλ αξηζκφ ησλ δσκαηίσλ θαη ησλ θιηλψλ πνπ δηαζέηνπλ. Οκαδνπνηήζακε ηα δεδνκέλα, ψζηε λα κπνξνχκε λα απνθαλζνχκε ζρεηηθά κε ην κέγεζνο θαη ηελ δπλακηθή ησλ ζπγθεθξηκέλσλ κνλάδσλ. Ζ ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία (58%) αλήθεη ζηα θαηαιχκαηα πνιχ κηθξνχ κεγέζνπο, πνπ δηαζέηνπλ έσο 20 δσκάηηα. Να ζεκεησζεί φηη ζηελ εκθάληζε πςεινχ πνζνζηνχ ησλ πνιχ κηθξψλ θαηαιπκάησλ ζπληειεί, φπσο είδακε παξαπάλσ, θαη ν αξθεηά κεγάινο αξηζκφο νξεηλψλ θαηαιπκάησλ πνπ έρνπλ κηθξφ δπλακηθφ δσκαηίσλ. Σν 37% ηνπ δείγκαηνο αλήθεη ζηα κηθξνχ θαη κεζαίνπ κεγέζνπο θαηαιχκαηα, πνπ δηαζέηνπλ έσο 100 δσκάηηα, ελψ πάλσ απφ 100 δσκάηηα έρεη κφιηο ην 5% ησλ θαηαιπκάησλ. Σν γεγνλφο απηφ καξηπξά γηα αθφκα κηα θνξά πσο δελ ππάξρνπλ ζηελ πεξηνρή κεγάιεο μελνδνρεηαθέο κνλάδεο, αιιά κεζαίνπ κεγέζνπο θαηαιχκαηα. (Γξάθεκα ). 242

243 Γξάθεκα κνηα απνηειέζκαηα κπνξνχκε λα δνχκε θη απφ ηνλ αληίζηνηρν αξηζκφ θιηλψλ ησλ θαηαιπκάησλ πνπ παξαζέηνπκε ζην γξάθεκα Γξάθεκα Δξώηεζε 10: Πόζνη ππάιιεινη απαζρνινύληαη ζηελ επηρείξεζε; ζνλ αθνξά ηνλ αξηζκφ αηφκσλ πνπ απαζρνινχληαη ζηα θαηαιχκαηα, ην 45% ηνπ δείγκαηνο απαζρνιεί έσο 2 εξγαδνκέλνπο, ην 30% απφ 3 έσο 5 άηνκα θαη ην 14% απφ 6 έσο 10. Απηφ ζεκαίλεη πσο ην 75% ηνπ δείγκαηνο είλαη νηθνγελεηαθέο επηρεηξήζεηο θαη κηθξνχ δπλακηθνχ θαηαιχκαηα, ελψ κφιηο ην 18% θαίλεηαη λα είλαη πην κεγάιεο 243

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων

Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων Α/Α ΣΙΣΛΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΑΡΙΜΟ ΦΟΙΣΗΣΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΝΑΘΕΗ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΕΡΓΑΙΑ 1 Σα κνληέια πξνψζεζεο Above-the-Line

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενο 10ης διάλεξης ΒΑΙΚΔ ΑΡΥΔ ΑΘΛΗΣΙΚΟΤ ΜΑΡΚΔΣΙΝΓΚ

Περιεχόμενο 10ης διάλεξης ΒΑΙΚΔ ΑΡΥΔ ΑΘΛΗΣΙΚΟΤ ΜΑΡΚΔΣΙΝΓΚ Περιεχόμενο 10ης διάλεξης ΒΑΙΚΔ ΑΡΥΔ ΑΘΛΗΣΙΚΟΤ ΜΑΡΚΔΣΙΝΓΚ Σα βασικότεπα σαπακτηπιστικά τος αθλητισμού ωρ ςπηπεσία Είναι: άπιε βησκαηηθή δελ απνζεθεχεηαη επεξεάδεηαη θαηαλαιψλεηαη ηαπηφρξνλα κε ηελ παξαγσγή

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Φνξέαο Γηαρείξηζεο Δζληθνύ Γξπκνύ Παξλαζζνύ

Φνξέαο Γηαρείξηζεο Δζληθνύ Γξπκνύ Παξλαζζνύ Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα «Στήριξη Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών 2012» Φνξέαο Γηαρείξηζεο Δζληθνύ Γξπκνύ Παξλαζζνύ Γεκηνπξγία Σνπηθνύ πκπιέγκαηνο Βηώζηκνπ Σνπξηζκνύ: Μειέηε ππάξρνπζαο ηνπξηζηηθήο

Διαβάστε περισσότερα

Σνπξηζκόο Τγείαο θαη Δπεμίαο Πεξηπησζηνινγηθή Πεξίπησζε: Λαζπόινπηξα Κξελίδσλ

Σνπξηζκόο Τγείαο θαη Δπεμίαο Πεξηπησζηνινγηθή Πεξίπησζε: Λαζπόινπηξα Κξελίδσλ Σ.Δ.Ι. ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ: ΓΟ ΣΜΗΜΑ: ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΩΝ Πηπρηαθή Δξγαζία ΘΔΜΑ Σνπξηζκόο Τγείαο θαη Δπεμίαο Πεξηπησζηνινγηθή Πεξίπησζε: Λαζπόινπηξα Κξελίδσλ Δξγαζία ησλ: Μαξαγθνδάθε Δπαγγειία (5434) σηεξάθε Δπζπκία

Διαβάστε περισσότερα

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Ναηαιία Σπαλνύ, spanou@igme.gr & natspanou@gmail.com Τερληθόο Γεσιόγνο (M.Sc.) Πεξηγξαθή Χάξηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ 1. Τερληθή Έθζεζε 2. Δλδεηθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο 3. Έληππν νηθνλνκηθήο πξνζθνξάο ΘΔΜΑ : Πξνκήζεηα

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν»

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Γεώργιος Μπάληας, Οικονομικό Πανεπιζηήμιο Αθηνών Προκόπης Θεοδωρίδης, Πανεπιζηήμιο Παηρών Ταπηόηεηα ηεο έξεπλαο Σθνπόο: Αλίρλεπζε ηεο αγνξαζηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Δπώλπκν Όλνκα Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Σόπνο γελλήζεωο Ζκεξνκελία γελλήζεωο Ζκεξνκελία ζαλάηνπ Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Πξνζωπνγξαθίεο Μόληκε

Δπώλπκν  Όλνκα  Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Σόπνο γελλήζεωο  Ζκεξνκελία γελλήζεωο Ζκεξνκελία ζαλάηνπ Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Πξνζωπνγξαθίεο Μόληκε A.K. 0279 Δπώλπκν Υαξίδεκνο Όλνκα Γηώξγνο Ψεπδώλπκν/ Καιιηηερληθό όλνκα Υαξίηνο Σόπνο γελλήζεωο Κεθηζηά Ζκεξνκελία γελλήζεωο 1924 Ζκεξνκελία ζαλάηνπ 11 Απξηιίνπ 1996 Βηνγξαθηθά ζηνηρεία Ήηαλ ν πξωηόηνθνο

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΩΝ. Η οικολογική διατείριζη ηης προζηαηεσμένης περιοτής ηοσ όροσς Βόρα ζηην περιοτή ηης Αριδαίας.

ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΩΝ. Η οικολογική διατείριζη ηης προζηαηεσμένης περιοτής ηοσ όροσς Βόρα ζηην περιοτή ηης Αριδαίας. ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΩΝ Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών πουδών στις Περιβαλλοντικές Επιστήμες χολή Θετικών Επιστημών Σμήμα Βιολογίας Η οικολογική διατείριζη ηης προζηαηεσμένης περιοτής ηοσ όροσς Βόρα ζηην

Διαβάστε περισσότερα

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H )

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H ) Ξ G O O G L E S C H O L A R Α Ο Ξ Ε Κ Ε Θ Λ Θ Α Λ Η Τ Α Μ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η Ρ Οξαγκαηνπνηώληαο αλαδήηεζε ζην GoogleScholar (http://scholar.google.com/) ν ρξήζηεο κπνξεί λα εληνπίζεη πιηθό αθαδεκαϊθνύ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ

ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ 24 ο ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΤΝΔΓΡΙΟ ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΠΑΙΓΙΑΣΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΧΓΗ ΣΗ ΤΓΔΙΑ ΠΙΝΟΤΛΑ ΔΤΡΤΓΙΚΗ ΒΑΡΚΑΡΗ ΠΟΛΤΚΡΙΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία

Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία λεαληθήο επηρεηξεκαηηθφηεηαο Η αξρηηεθηνληθή ηεο πξώηεο επηρείξεζεο Δπηρεηξεκαηηθή ΙΓΔΑ Ο ΔΠΙΥΔΙΡΩΝ:

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Εθνικό Συνέδριο «Γεωθερμική Ηλεκτροπαραγωγή» Ξενοδοχείο Divani Caravel Αθήνα 20 Νοεμβρίου 2013 Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Α.Μπένου, Ι. Χωροπανίτης Τμήμα Γεωθερμικής Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ: ηάδηα Σνπξηζηηθήο Αλάπηπμεο ελόο Σνπξηζηηθνύ Πξννξηζκνύ: Μειέηε πεξίπηωζεο Σν Λνπηξάθη

ΘΔΜΑ: ηάδηα Σνπξηζηηθήο Αλάπηπμεο ελόο Σνπξηζηηθνύ Πξννξηζκνύ: Μειέηε πεξίπηωζεο Σν Λνπηξάθη Σμιμα Διοίκθςθσ Επιχειριςεων Δθπόλεζε πηπρηαθήο εξγαζίαο ΘΔΜΑ: ηάδηα Σνπξηζηηθήο Αλάπηπμεο ελόο Σνπξηζηηθνύ Πξννξηζκνύ: Μειέηε πεξίπηωζεο Σν Λνπηξάθη ONOMAΣΔΠΩΝΤΜΟ : ΣΑΜΑΣΖ ΥΡΖΣΟ Α.Μ. : 211 2012 215 ΔΠΗΒΛΔΠΟΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

Δράζεις Πρόνοιας ζηη Νέα Προγραμμαηική Περίοδο

Δράζεις Πρόνοιας ζηη Νέα Προγραμμαηική Περίοδο Δράζεις Πρόνοιας ζηη Νέα Προγραμμαηική Περίοδο Έφη Μπέκοσ Γενική Γραμματέας Πρόνοιας ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΦΑΛΙΗ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΣΕΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑ ΔΙΑΓΩΓΗ - Πξνώζεζε ηεο θνηλσληθήο έληαμεο θαη

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους Κεθάιαην 0 Ελαχιστοποίηση του κόστους Ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θόζηνπο Μηα επηρείξεζε ειαρηζηνπνηεί ην θόζηνο ηεο αλ παξάγεη νπνηνδήπνηε δεδνκέλν επίπεδν πξντόληνο y 0 ζην κηθξόηεξν δπλαηό ζπλνιηθό θόζηνο. Τν

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΜΗΜΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΧΝ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ

ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΜΗΜΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΧΝ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΜΗΜΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΧΝ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΘΔΜΑ «Δπιπηώζειρ ηος ηοςπιζμού ζηην πεπιθεπειακή ανάπηςξη Μελέηη πεπίπηυζη Αναηολικήρ Δύβοιαρ» Από ΚΑΣΔΡΙΝΑ ΝΣΟΤΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΜΗΜΑ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΑΝΑΠΣΤΞΗ

ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΜΗΜΑ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΜΗΜΑ ΑΓΡΟΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΑΝΑΠΣΤΞΗ Ππόγπαμμα Μεηαπηςσιακών ποςδών «Ολοκληπωμένη Ανάπηςξη & Διασείπιζη ηος Αγποηικού Υώπος» ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ «Γπλαηόηεηεο θαη πεξηνξηζκνί

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι

Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι ηα Δθπαηδεπηήξηα Πάλνπ ππνζηεξίδνπκε ηελ άπνςε όηη ην «αεηθόξν ζρνιείν» είλαη έλα όξακα εθηθηό. Η εθπαίδεπζε γηα ηελ αεηθνξία δελ είλαη κάζεκα, αιιά

Διαβάστε περισσότερα

Έναρξη: 18.2.2014 Παράδοση: 18.3.2015

Έναρξη: 18.2.2014 Παράδοση: 18.3.2015 ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΙΔΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ Θέμα πτυχιακής εργασίας: Διερεύνηση των τουριστικών προτιμήσεων των ελλήνων τουριστών σχετικά με την Περιφέρεια Ανατολική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL B8-0165/7. Τροπολογία. Salvatore Cicu, Lambert van Nistelrooij εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο PPE

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL B8-0165/7. Τροπολογία. Salvatore Cicu, Lambert van Nistelrooij εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο PPE 1.2.2016 B8-0165/7 7 Αιτιολογική σκέψη A Α. ιακβάλνληαο ππόςε όηη νηζιυηικέρ πεπιοσέρ, οι οποίερ νξίδνληαη σο πεξηθέξεηεο NUT επηπέδνπ 2 θαη 3, έρνπλ θνηλά θαη κόληκα εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά πνπ ηιρ δηαθνξνπνηνύλ

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟΤ ΠΑΣΡΧΝ ΣΜΖΜΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΝΔΔ ΑΡΥΔ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ (ΜΒΑ) ΣΑΣΗΡΗ Υ. ΗΡΑΚΛΔΙΑ ΓΗΠΛΧΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟΤ ΠΑΣΡΧΝ ΣΜΖΜΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΝΔΔ ΑΡΥΔ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ (ΜΒΑ) ΣΑΣΗΡΗ Υ. ΗΡΑΚΛΔΙΑ ΓΗΠΛΧΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟΤ ΠΑΣΡΧΝ ΣΜΖΜΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΝΔΔ ΑΡΥΔ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ (ΜΒΑ) ΣΑΣΗΡΗ Υ. ΗΡΑΚΛΔΙΑ ΓΗΠΛΧΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ κε ζέκα: Γηερεύνηζη ηων επιπηώζεων ηοσ ηοσριζμού ζε

Διαβάστε περισσότερα

Σκήκα: Οξγάλσζε θαη Γηνίθεζε Δπηρεηξήζεσλ

Σκήκα: Οξγάλσζε θαη Γηνίθεζε Δπηρεηξήζεσλ Σκήκα: Οξγάλσζε θαη Γηνίθεζε Δπηρεηξήζεσλ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΑΞΗΟΠΟΗΖΖ ΠΑΡΑΛΗΧΝ Χ ΣΟΤΡΗΣΗΚΟ ΠΡΟΗΟΝ-ΜΟΡΦΔ ΘΑΛΑΗΟΤ ΣΟΤΡΗΜΟΤ. ΔΚΠΟΝΗΗ ΚΟΤΣΑΝΣΟΤ ΑΗΚΑΣΔΡΗΝΖ ΔΠΙΒΛΔΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΣΗ Κνο ΓΧΝΗΑΝΑΚΖ ΔΜΜΑΝΟΤΖΛ 1 «Το πραγματικό

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

Η. Απζίλνο Αλ. Καζεγεηήο Αζιεηηθή δηνίθεζε. ΟΓΗΓΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ζηελ Αζιεηηθή δηοίθεζε. Θέκα πηστηαθής (κε ηε κνξθή εξωηήκαηνο):...

Η. Απζίλνο Αλ. Καζεγεηήο Αζιεηηθή δηνίθεζε. ΟΓΗΓΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ζηελ Αζιεηηθή δηοίθεζε. Θέκα πηστηαθής (κε ηε κνξθή εξωηήκαηνο):... ΟΓΗΓΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ζηελ Αζιεηηθή δηοίθεζε Δπώλσκο :.. Όλοκα :.. ΑΜ:. Ηκεροκελία θαηάζεζες ζηε δηαδηθαζία: Γλωζηηθό αληηθείκελο:.../../ 201.. Θέκα πηστηαθής (κε ηε κνξθή εξωηήκαηνο):..... Έγθρηζε Σοκέα:..

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΣΗΚΟ ΚΑΣΑΛΤΜΑ SHANTI

ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΣΗΚΟ ΚΑΣΑΛΤΜΑ SHANTI ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΣΗΚΟ ΚΑΣΑΛΤΜΑ SHANTI «ΔΝΑΛΛΑΚΣΗΚΟ ΥΩΡΟ ΕΩΖ» 1 Σερλνινγηθό Δθπαηδεπηηθό Ίδξπκα Κξήηεο ρνιή Γηνίθεζεο θαη Οηθνλνκίαο Σκήκα Σνπξηζηηθώλ Δπηρεηξήζεσλ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΜΔΛΔΣΖ ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΣΗΚΟ ΚΑΣΑΛΤΜΑ SHANTI

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1. ρεδίαζε πλδπαζηηθνύ Κπθιώκαηνο Έλα ζπλδπαζηηθό θύθισκα (Κ) έρεη ηξεηο εηζόδνπο A, B θαη C θαη κία έμνδν Y Y=A B+AC Να θαηαζθεπάζεηε ην ράξηε Karnaugh. B 0

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

Κνηλσληθέο θαη Οηθνλνκηθέο επηπηώζεηο ηεο Τνπξηζηηθήο αλάπηπμεο Η πεξίπησζε ηεο Ιθαξίαο

Κνηλσληθέο θαη Οηθνλνκηθέο επηπηώζεηο ηεο Τνπξηζηηθήο αλάπηπμεο Η πεξίπησζε ηεο Ιθαξίαο Σρνιή Γηνίθεζεο θαη Οηθνλνκίαο Τκήκα Λνγηζηηθήο θαη Φξεκαηννηθνλνκηθήο Κνηλσληθέο θαη Οηθνλνκηθέο επηπηώζεηο ηεο Τνπξηζηηθήο αλάπηπμεο Η πεξίπησζε ηεο Ιθαξίαο Βαζηιηθή Νηνπληνύζθνπ ΑΜ: 14455 Δπηβιέπνπζα

Διαβάστε περισσότερα

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο.

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο. 7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Ση είλαη έλαο θαηαρσξεηήο; O θαηαρσξεηήο είλαη κηα νκάδα από flip-flop πνπ κπνξεί λα απνζεθεύζεη πξνζσξηλά ςεθηαθή πιεξνθνξία. Μπνξεί λα δηαηεξήζεη ηα δεδνκέλα ηνπ

Διαβάστε περισσότερα

ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη. Ανθρώπινου Δυναμικοφ. «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ»

ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη. Ανθρώπινου Δυναμικοφ. «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ» ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη Ανθρώπινου Δυναμικοφ «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ» Εταιρεία Ένταςησ Γνώςησ Αριςτοτελείου Πανεπιςτημίου Θεςςαλονίκησ Δια Βίου Μάθηςη Νόκνο:

Διαβάστε περισσότερα

Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 2017

Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 2017 www.romvos.edu.gr Παλειιαδηθέο Δμεηάζεηο Ηκεξεζίωλ Δπαγγεικαηηθώλ Λπθείωλ Δμεηαδόκελν Μάζεκα: Αξρέο Οηθνλνκηθήο Θεωξίαο Σεηάξηε 15 Ινπλίνπ 217 ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σσζηφ β. Λάζνο γ. Λάζνο δ. Σσζηφ ε. Σσζηφ Α2.

Διαβάστε περισσότερα

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα «ην θνηλό θαη ην θύξην» (Γ.νισκόο) γηα λα ρηίδω πάληα κε ηνλ ίδηνλε ηξόπν, κε ηηο ίδηεο θαηαζθεπαζηηθέο θαη πιαζηηθέο πξννπηηθέο, κε ηελ ίδηαλε πάληνηε πίζηε θαη αγάπε.. Α.Κ.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΑΡΟΚΟΠΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ

ΥΑΡΟΚΟΠΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΥΑΡΟΚΟΠΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΣΜΗΜΑ ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ Πηπρηαθή κειέηε κε ζέκα: Τοςπιστικέρ επισειπήσειρ και Βιώσιμη ανάπτςξη: Η πεπίπτωση τηρ Καλαμπάκαρ. Φνηηήηξηα: Γκαπαγκάνη Βαΐτσα Α.Μ.: 20902

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΓΙΑ ΣΙ ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ

ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΓΙΑ ΣΙ ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΓΙΑ ΣΙ ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ 1 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΝΑΤΠΑΚΣΟΤ Ηκεξνκελία: 10 Ιαλνπαξίνπ 2012 Οη καζεηέο πνπ εξγάζηεθαλ γηα ηελ εξγαζία ζρεηηθά κε ηηο ζπλέπεηεο ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο

Διαβάστε περισσότερα

10). ΣΤΠΟΠΟΙΗΜΕΝΕ ΠΑΡΟΥΕ ΜΣ ΚΑΙ ΥΣ

10). ΣΤΠΟΠΟΙΗΜΕΝΕ ΠΑΡΟΥΕ ΜΣ ΚΑΙ ΥΣ 10). ΣΤΠΟΠΟΙΗΜΕΝΕ ΠΑΡΟΥΕ ΜΣ ΚΑΙ ΥΣ Σσποποιημένες παροτές ΥΣ Γηα ηελ ειεθηξνδόηεζε θάζε εζωηεξηθήο εγθαηάζηαζεο θαηαζθεπάδεηαη κία από ηηο «ηππνπνηεκέλεο» παξνρέο πνπ αλαθέξνληαη παξαθάηω. Γηα θάζε ηππνπνηεκέλε

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΗ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ ΣΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η ΕΠΙΔΡΑΗ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ ΣΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΙΔΡΤΜΑ: ΑΣΕΙ ΚΡΗΣΗ ΧΟΛΗ: ΔΟ-ΔΙΟΙΚΗΗ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΙΚΉ & ΧΡΗΜΑΣΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η ΕΠΙΔΡΑΗ ΣΟΤ ΣΟΤΡΙΜΟΤ ΣΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΣΗ: ΕΠΙΚΟΤΡΟ ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΑΡΒΑΝΙΣΗ ΣΑΤΡΟ ΦΟΙΣΗΣΡΙΕ: ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ΙΟΤΛΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 Σν ΚΔ.ΔΛ.Π.ΝΟ., Γξαθείν Θεζζαινλίθεο θαη ε Γηεύζπλζε Γεκόζηαο Τγείαο ηεο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΟΠΗΚΖ ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΖ ΣΜΖΜΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΟΠΗΚΖ ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΖ ΣΜΖΜΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΟΠΗΚΖ ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΖ ΣΜΖΜΑ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ-ΠΟΛΗΣΗΚΔ ΠΡΟΧΘΖΖ ΚΑΗ ΠΡΟΒΟΛΖ ΣΟΤ ΓΟΜΖΜΔΝΟΤ ΠΟΛΗΣΗΣΗΚΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΜΔΛΔΣΖ ΠΔΡΗΠΣΧΖ-Ζ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ

ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ ΔΡΔΤΝΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΙΚΗ ΔΜΠΙΣΟΤΝΗ Έξεπλεο Οηθνλνκηθήο πγθπξίαο ΙΟΒΔ - DG ECFIN Μάηνο 2011 H Έξεπλα θαηαλαισηώλ ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο (1) Μέξνο ηνπ Δλαξκνληζκέλνπ Πξνγξάκκαηνο Δξεπλώλ ηεο ΔΔ από ην 1972

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική διαχείριςη και τουριςτικέσ επιχειρήςεισ: Έρευνα ςτον ξενοδοχειακό κλάδο τησ περιφέρειασ Κρήτησ

Περιβαλλοντική διαχείριςη και τουριςτικέσ επιχειρήςεισ: Έρευνα ςτον ξενοδοχειακό κλάδο τησ περιφέρειασ Κρήτησ ΡΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΡΑΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Περιβαλλοντική διαχείριςη και τουριςτικέσ επιχειρήςεισ: Έρευνα ςτον ξενοδοχειακό κλάδο τησ περιφέρειασ Κρήτησ Διπλωματική Εργαςία Δρακούλη Σοφία

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E.

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Γεώργιος Μπριζκόλας Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Τηνζέηεζε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ απφ ηε Βηνκεραλία Εθελοντικά πρότυπα Υποχρεωτική νομοθεσία ISO 9001 ISO14001 ISO 50001 OHSAS 18001 ISO

Διαβάστε περισσότερα

ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΟΗ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΠΟΤ ΔΠΖΡΔΑΕΟΤΝ ΣΖΝ ΑΠΟΦΑΖ ΣΖΝ ΔΠΗΛΟΓΖ ΓΗΑΚΟΠΩΝ.ΔΜΠΔΗΡΗΚΖ ΜΔΛΔΣΖ ΣΩΝ ΦΟΗΣΖΣΩΝ ΣΔΗ ΚΑΒΑΛΑ.

ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΟΗ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΠΟΤ ΔΠΖΡΔΑΕΟΤΝ ΣΖΝ ΑΠΟΦΑΖ ΣΖΝ ΔΠΗΛΟΓΖ ΓΗΑΚΟΠΩΝ.ΔΜΠΔΗΡΗΚΖ ΜΔΛΔΣΖ ΣΩΝ ΦΟΗΣΖΣΩΝ ΣΔΗ ΚΑΒΑΛΑ. ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΜΖΜΑ ΛΟΓΗΣΗΚΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΟΗ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΠΟΤ ΔΠΖΡΔΑΕΟΤΝ ΣΖΝ ΑΠΟΦΑΖ ΣΖΝ ΔΠΗΛΟΓΖ ΓΗΑΚΟΠΩΝ.ΔΜΠΔΗΡΗΚΖ ΜΔΛΔΣΖ ΣΩΝ ΦΟΗΣΖΣΩΝ ΣΔΗ ΚΑΒΑΛΑ. ΤΠΟΒΛΖΘΔΗΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Γπηβιέπωλ θαζεγεηήο: Δξ. Πζάξηαο Νάξηο. Οπνπδάζηξηα: Απνζηνινπνύινπ Κηθνιέηα

Γπηβιέπωλ θαζεγεηήο: Δξ. Πζάξηαο Νάξηο. Οπνπδάζηξηα: Απνζηνινπνύινπ Κηθνιέηα ΓΘΚΖΗΕ ΟΜΘΕ ΔΕΙΜΟΖΑΟ ΔΖΜΖΗΕΟΕΟ ΠΙΕΙΑ ΠΜΡΞΖΟΠΖΗΕΟ ΜΖΗΜΚΜΙΖΑΟ ΗΑΖ ΑΚΑΝΠΡΛΕΟ ΠΓΘΖΗΕ ΓΞΓΑΟΖΑ ΔΖΓΞΓΡΚΕΟΕ ΓΝΖΘΜΓΤΚ ΓΗΓΖ ΠΜΡΞΖΟΠΤΚ ΟΠΕΚ ΑΘΕΚΑ Γπηβιέπωλ θαζεγεηήο: Δξ. Πζάξηαο Νάξηο Οπνπδάζηξηα: Απνζηνινπνύινπ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΦΔΛΗ ΚΑΙ ΤΝΔΠΔΙΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ ΣΙ ΣΟΤΡΙΣΙΚΔ - ΞΔΝΟΓΟΥΔΙΑΚΔ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΙ ΣΗ ΔΛΛΑΓΑ

ΟΦΔΛΗ ΚΑΙ ΤΝΔΠΔΙΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ ΣΙ ΣΟΤΡΙΣΙΚΔ - ΞΔΝΟΓΟΥΔΙΑΚΔ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΙ ΣΗ ΔΛΛΑΓΑ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΓΤΣΙΚΗ ΔΛΛΑΓΑ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΧΝ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΟΦΔΛΗ ΚΑΙ ΤΝΔΠΔΙΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ ΣΙ ΣΟΤΡΙΣΙΚΔ - ΞΔΝΟΓΟΥΔΙΑΚΔ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΙ ΣΗ ΔΛΛΑΓΑ Κηιζηάκη

Διαβάστε περισσότερα

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Μνρηαλάθεο Κσλ/λνο Πξντζηάκελνο Πιεξνθνξηθήο Γήκνπ Ηξαθιείνπ Η κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ 1990-

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΧΣΑΣΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΔΜΠΟΡΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑΦΗΜΙΗ EVENT EΝΑ ΤΓΥΡΟΝΟ ΜΔΟ ΠΡΟΧΘΗΗ ΣΟΤ MARKETING

ΑΝΧΣΑΣΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΔΜΠΟΡΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑΦΗΜΙΗ EVENT EΝΑ ΤΓΥΡΟΝΟ ΜΔΟ ΠΡΟΧΘΗΗ ΣΟΤ MARKETING ΑΝΧΣΑΣΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΔΜΠΟΡΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑΦΗΜΙΗ EVENT EΝΑ ΤΓΥΡΟΝΟ ΜΔΟ ΠΡΟΧΘΗΗ ΣΟΤ MARKETING ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΣΧΝ ΜΗΣΙΟΤ ΓΔΧΡΓΙΟ ΣΑΣΙΟΠΟΤΛΟ ΒΑΙΛΔΙΟ Επιβλέπων:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ

ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ Η πινύζηα βνξεηνειιαδίηηθε παξάδνζε βξίζθεη ηελ απόιπηε έθθξαζή ηεο ζηα μερσξηζηά πξντόληα

Διαβάστε περισσότερα

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ.

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ. ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ο : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΔΙΑΚΤΜΑΝΕΙ ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ - ΑΝΕΡΓΙΑ 9.1. ΕΡΩΣΗΕΙ ΩΣΟΤ ΛΑΘΟΤ Για ηιρ παπακάηυ πποηάζειρ, να γπάτεηε ζηην κόλλα ζαρ ηον απιθμό ηηρ καθεμιάρ

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις

Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις Μαξία-Ησάλλα Αξγπξνπνύινπ Βαζίιεο Παπιόπνπινο Τνκέαο Ψπρνινγίαο, Παλεπηζηήκην Αζελώλ Αλαθνίλσζε ζην 5 ν Παλειιήλην

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΙΗ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ

ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΙΗ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ Δ ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΙΗ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΜΗΜΑ ΣΔΛΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Θέμα: «Υωπική οπγάνωζη ηηρ ηοςπιζηικήρ ανάπηςξηρ ζηην Δλλάδα: ςπάπσοςζα καηάζηαζη, ζσεδιαζμόρ και πολιηική» Δπιβλέπων: Λοςδοβίκορ Βαζενσόβεν

Διαβάστε περισσότερα

K- Clusters Γξάζε 7.1.: ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΚΑΘΝΟΣΟΜΘΑ ΣΟΝ ΚΛΑΓΟ ΣΟΤ ΜΑΡΜΑΡΟΤ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΞΘΟΠΟΘΗΘΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ, ΑΠΌ ΣΑ ΠΑΡΑΠΡΟΪΟΝΣΑ ΚΑΘ ΣΑ ΜΠΑΖΑ ΣΟ ΣΡΑΝΟΒΑΛΣΟ

K- Clusters Γξάζε 7.1.: ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΚΑΘΝΟΣΟΜΘΑ ΣΟΝ ΚΛΑΓΟ ΣΟΤ ΜΑΡΜΑΡΟΤ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΞΘΟΠΟΘΗΘΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ, ΑΠΌ ΣΑ ΠΑΡΑΠΡΟΪΟΝΣΑ ΚΑΘ ΣΑ ΜΠΑΖΑ ΣΟ ΣΡΑΝΟΒΑΛΣΟ K- Clusters Γξάζε 7.1.: ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΚΑΘΝΟΣΟΜΘΑ ΣΟΝ ΚΛΑΓΟ ΣΟΤ ΜΑΡΜΑΡΟΤ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΞΘΟΠΟΘΗΘΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ, ΑΠΌ ΣΑ ΠΑΡΑΠΡΟΪΟΝΣΑ ΚΑΘ ΣΑ ΜΠΑΖΑ ΣΟ ΣΡΑΝΟΒΑΛΣΟ Ο πινχηνο ηεο Διιάδαο ζε θνηηάζκαηα καξκάξνπ εθιεθηήο

Διαβάστε περισσότερα

Ζαχαρίας Μ. Κοντοπόδης Εργαστήριο Λειτουργικών Συστημάτων ΙΙ

Ζαχαρίας Μ. Κοντοπόδης Εργαστήριο Λειτουργικών Συστημάτων ΙΙ Διαφάνεια 1 η ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ BIOS UITILITY Τν ζπλεζέζηεξν πιήθηξν γηα ηελ είζνδν ζην BIOS Utility είλαη ην πιήθηξν Del. Παξόια απηά δηαθνξεηηθνί θαηαζθεπαζηέο, ρξεζηκνπνηνύλ δηαθνξεηηθά

Διαβάστε περισσότερα