Ποτέ δεν είναι αργά EDITORIAL

Transcript

1

2 EDITORIAL Ποτέ δεν είναι αργά Συνάδελφοι, Σύµφωνα µε πληροφορίες µας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα εκπονηθεί ένα µελλοντικό πρόγραµµα µε νέες δραστηριότητες για τον Ευρωπαίο Δικαστικό Επιµελητή, µε αρµοδιότητες εκτός από την επίδοση και την εκτέλεση, την εξώδικη είσπραξη και άλλα καθήκοντα. Στα καθήκοντα του εντάσσονται οι διαπιστωτικές πράξεις (λειτουργεί ως προνοµιακός µάρτυρας στη διαπίστωση ενός γεγονότος π.χ. για το µίσθιο που έχει ζηµιές µετά από έξωση, για ζηµιές που προκαλούν οι εργολάβοι σε δηµόσια έργα, χρησιµοποιώντας και φωτογραφικό υλικό κ.λ.π.). Στις διαπιστωτικές πράξεις οι Δικαστικοί Επιµελητές είναι το µάτι του Δικαστή. Επίσης στις αρµοδιότητές του εντάσσεται και η διεξαγωγή πλειστηριασµών κινητών, εκούσιων πλειστηριασµών χωρίς εκτελεστό τίτλο, αλλά και η µεσεγγύηση (ορίζεται ο ίδιος µεσεγγυούχος π.χ. ενός πλοίου µε αρκετά µεγάλες χρηµατικές απολαβές). Το ζήτηµα όµως που εµείς πρέπει να θίξουµε άµεσα και µπορούµε να το θεσµοθετήσουµε είναι η εξωδικαστική είσπραξη οφειλών. Αργήσαµε δέκα χρόνια. Ξεφύτρωσαν και µας απασχολούν ακόµη και σήµερα µε τις µεθόδους εισπράξεως και τις καταχρηστικές τους πρακτικές, οι εισπρακτικές εταιρείες. Ο όρος εξωδικαστική είσπραξη ή ο φιλικός διακανονισµός ίσως να προκαλεί σύγχυση, αλλά είναι κάτι πολύ απλό. Ο Δικαστικός Επιµελητής- δηµόσιος λειτουργός- και µόνο αυτός νοµιµοποιείται να µετατρέπει την είσπραξη βάσει φιλικού διακανονισµού σε αναγκαστική εκτέλεση χωρίς εκτελεστό τίτλο. Οι δραστηριότητες εξωδικαστικής είσπραξης ή µε συµβιβασµό ανάγονται στο ρόλο µόνο των Δικαστικών Επιµελητών (και όχι των νηπιαγωγών, των καθηγητών, των δηµοσιογράφων, των οπωροπωλών των εργολάβων εισπράξεων) υπό την έννοια ότι η αποστολή του είναι να επιβάλλει την τήρηση των κανόνων δικαίου, οι οποίοι προστατεύουν ή περιορίζουν τα ένδικα συµφέροντα. (Οι Δικαστικοί Επιµελητές διαθέτουν εκ του νόµου το επαγγελµατικό απόρρητο, βαρύνονται µε το καθήκον της εχεµύθειας, υποχρεούνται να αναφέρουν στον εισαγγελέα κάθε σχετικό αδίκηµα που υποπίπτει στην αντίληψή τους). Κατά τη διαδικασία της εξωδικαστικής είσπραξης, ο Δικαστικός Επιµελητής, θα επιδιώξει να αποκαταστήσει την επαφή µε τον οφειλέτη για να εκτιµήσει τις δυνατότητές του να προβεί σε πληρωµή και στη συνέχεια να προβεί στις νόµιµες διαδικασίες για την είσπραξη. Γίνεται αντιληπτό, ότι θα θεσµοθετηθούν διατάξεις και δεοντολογικοί κανόνες που δεν θα επιτρέπεται στο Δικαστικό Επιµελητή να ενεργεί πράξεις έξω από όρια της αρµοδιότητάς του, αλλά και να προβαίνει σε ενέργειες οι οποίες θα συνιστούσαν καταχρηστικές πράξεις. Μπορούµε να θέσουµε ως κύρια αρχή την απαγόρευση οποιασδήποτε συµπεριφοράς η οποία θα έθιγε την ιδιωτική ζωή του οφειλέτη ή παραπλάνησής του, προσθέτοντας και απαριθµώντας ορισµένες απαγορευτικές πρακτικές, χωρίς ωστόσο η απαρίθµηση αυτή να είναι περιοριστική (π.χ. θα ήταν δυνατό να απαγορευτούν τηλεφωνήµατα στον οφειλέτη πριν από π.µ. και µέχρι µ.µ.). Μπορούµε -και είµαστε έτοιµοι- να συζητήσουµε και άλλους κανόνες γι αυτό το µείζον θέµα προς όφελος πάντα των Δικαστικών Επιµελητών, αφού η εξωδικαστική είσπραξη, εκτός του ότι προσδίδει κύρος στη διαδικασία αυτή µε την παρουσία των δηµόσιων λειτουργών, σηµαίνει και σηµαντικά µεγάλες χρηµατικές απολαβές. Η Εκτελεστική Γραµµατεία θα φέρει το θέµα για συζήτηση στην επόµενη έκτακτη ολοµέλεια της Οµοσπονδίας και ευελπιστούµε ότι θα δοθεί λύση σε ένα ζήτηµα που έχει σχέση και µε το µέλλον του κλάδου των Δικαστικών Επιµελητών. Ευθύµιος Πρεκετές, Πρόεδρος της Ο.Δ.Ε.Ε. 1

3 ΘΕΜΑ Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΙΣΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Οµοσπονδία Δικαστικών Επιµελητών Ελλάδας Νικηταρά 8-10 ΤΚ Αθήνα Τηλ.: , Fax: Ιστοσελίδα: ΕΚΔΟΤΗΣ Ευθύµιος Πρεκετές, Πρόεδρος ΟΔΕΕ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Διονύσης Κριάρης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Ευθύµιος Πρεκετές Διονύσης Κριάρης Αβραάµ Πάσογλου Ιωάννης Φλώρος Ιωάννης Χαλκιαδάκης Ηλίας Ζαχάκος ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ευθύµιος Πρεκετές Διονύσης Κριάρης Αβραάµ Πάσογλου Ιωάννης Φλώρος Ιωάννης Χαλκιαδάκης Σεραφείµ Ροΐδης Κωνσταντίνος Γογολόπουλος ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΕΒΕ Μαυροµιχάλη 23, Τ.Κ Τηλ. Κέντρο Έτος 4 ο - Τεύχος 14 Νοέµβριος, Δεκέµβριος 2007, Ιανουάριος 2008 Τιµή τεύχους: 0, Διαρκές Συµβούλιο ΔΕΔΕ Οργανικές θέσεις Δικαστικών Επιµελητών - Ασυµβίβαστα δικαστικών επιµελητών - Γνωµοδότηση - Προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης των Ασφαλισµένων του Τ.Ν. - Το Ασφαλιστικό ζήτηµα ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΦΩΤΟΛΙΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ - ΔΙΑΝΟΜΗ Εκδίδεται ανα τρίµηνο και διανέµεται δωρεάν Κωδικός εντύπου: ISSN

4 ΔΙΕΘΝΗ Δ Ι Ε Θ Ν Η Παρίσι, 18 Δεκεµβρίου 2007 Αγαπητό µέλος, Αγαπητή/έ συναδέλφισσα και συνάδελφε, Θα ήθελα να σας εκφράσω την ευγνωµοσύνη µου για το ενδιαφέρον που δείχνετε για τη διεθνή προοπτική του επαγγέλµατος µας. Το ενδιαφέρον αυτό έγινε έκδηλο καθ όλη τη διάρκεια του 2007 από τις πολυάριθµες αναφορές και παρατηρήσεις που τέθηκαν για το µέλλον των δικαστικών επιµελητών στο σύγχρονο διεθνές στερέωµα. Θα σας τονίσω χωρίς περιστροφές ότι αν και στις δραστηριότητες της Διεθνούς Ένωσης, από τις αρχές του 2000 λόγω του γεγονότος της παγκοσµιοποίησης του δικαίου, υπάρχουν περιστασιακές δυσκολίες που σχετίζονται µε µία περίοδο µύησης που όµοια της δεν υπήρχε εδώ και 30 χρόνια, δεν έχουµε κανένα σοβαρό λόγο να αµφιβάλλουµε για το µέλλον µας. Είναι πράγµατι αλήθεια ότι η εκτέλεση στις παραδοσιακές της µορφές επισκιάζεται λίγο λίγο από τα καταναγκαστικά µέτρα, όπως επίσης είναι σίγουρο ότι η επίδοση χάνει-στη µαζική της χρήση- την αναφερόµενη αξία της στον τοµέα της δικαστικής επικοινωνίας. Παρ όλα αυτά, δεν µπορούµε να αµφισβητήσουµε ότι το δίκαιο της εκτέλεσης γίνεται ένα αυτόνοµο αληθινό δίκαιο το οποίο εφαρµόζεται από αυθεντικούς επαγγελµατίες νοµικούς- τους δικαστικούς επιµελητές- όπως είναι ακόµη γνωστό, ότι η επίδοση επιβάλλεται προοδευτικά σαν να είναι το µοναδικό κοινοτικό κανονιστικό εκλέξιµο όργανο στην εισαγωγή της δίκης. Το επάγγελµά µας εισχωρεί ανεπανόρθωτα σ ένα εναρµονισµένο κοινοτικό περιεχόµενο. Το βλέπουµε στην Αφρική, το γνωρίζουµε ήδη στην Ευρώπη. Στην Αφρική η συνθήκη της OHADA εδώ και πάνω από 10 χρόνια, υποχρεώνει τους δικαστικούς επιµελητές να κτίσουν το µέλλον τους στη βάση ενός «αφρικανού δικαστικού επιµελητή» και όχι πλέον πάνω στη βάση του εθνικού καταστατικού. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα κοινοτικά κείµενα του παραγόµενου δικαίου µας οδηγούν σε µία «ευρωπαϊκή» πρακτική. Περισσότερο όµως απ όλα αυτά παρατηρούµε ότι το µέλλον µας έχει άµεση σχέση µε την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρώπη. Η βάση του «εντεινόµενου φιλελευθερισµού» του επαγγέλ- µατος µας δεν αποτελεί πλέον δέλεαρ: την άρση των φραγ- µών των εδαφικών αρµοδιοτήτων του δικαστικού επιµελητή πρέπει να την επιλύσουµε. Εδώ και αρκετό καιρό, οι Κάτω Χώρες υιοθέτησαν την εθνική αρµοδιότητα. Πρόσφατα µία µεγάλη χώρα, η Πολωνία, απέκτησε ένα νόµο που µιλάει για την εφαρµογή µίας παρόµοιας διάταξης στην επικράτειά της. Η Γαλλία µε τη σειρά της µόλις έκανε ένα ιστορικό βήµα σ αυτό τον τοµέα µε την διεύρυνση της αρµοδιότητας του δικαστικού επιµελητή. Ο νέος ευρωπαϊκός κανονισµός για τη µεταβίβαση και την επίδοση των εγγράφων θα καθορίσει το ίδιο κόστος για τις διεθνείς επιδόσεις Έπειτα από την ισοτιµία των διπλωµάτων, ιδού µε ποιο τρόπο γίνεται η εφαρµογή των ευρωπαϊκών κανόνων της επαγγελµατικής επιµόρφωσης. Το καταστατικό του ευρωπαίου δικαστικού επιµελητή βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού από το 2003, όχι πια στις Βρυξέλλες, αλλά στο Στρασβούργο στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο µε τις εργασίες της ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποτελεσµατικότητα της δικαιοσύνης, της οποίας η ύπαρξη για να είναι εµπιστευτική, είναι καθορισµένη αφού εκεί παρ όλα αυτά βρίσκεται το πραγµατικό επιστηµονικό δικαστικό και νοµικό εργαστήριο όλης της Ευρώπης. Θα αναρωτηθείτε λοιπόν: από πού αντλείται όλη αυτή η αισιοδοξία και η ελπίδα; Θα απαντήσω ως εξής: από το ίδιο το γεγονός ότι όλα περιστρέφονται γύρω από µας στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο, αλλά και στο Γιαουντέ, στο Αµπιτζάν ή στο Πόρτο Νόβο ή ακόµη και στο Σιαντάγο της Χιλής ή στην Αστάν του Καζαγκστάν, επίσης στη Μπαγκόγκ, χωρίς να παραλείψουµε τη Χάγη την έδρα της Διεθνούς Διάσκεψης του ιδιωτικού δικαίου. Όλα κινούνται- θα έλεγα εγώ- µέσα στη σφαίρα µας: από τη µία πλευρά η εκτέλεση αποφάσεων δικαιοσύνης που γίνεται πηγή µέγιστης απασχόλησης για τα κράτη και τις µεγάλες παγκόσµιες οργανώσεις, από την άλλη η θέση του δικαστικού επιµελητή στη διαδικασία της εφαρµογής της ανεξάρτητης δικαιοσύνης ή στην εγκαθίδρυση του κράτους δικαίου ακόµη µάλιστα και στην επεξεργασία των κανόνων που προσβλέπουν στην ανατροπή της νοµικής ασφάλειας. Όλα αυτά, συµπεριλαµβανοµένου του ανοίγµατος του επαγγέλµατος προς µία δραστηριότητα επιπλέον πολυεπιστηµονική θα έπρεπε να φωτίσουν τον ορίζοντά µας. Η παρούσα επιστολή δεν αποτελεί έναν κατάλογο παρουσιάζει περιληπτικά κάποια στοιχεία που επηρεάζουν θετικά τη γνώµη µας για τη Διεθνή Ένωση και ανανεώνουν την εµπιστοσύνη µας προς αυτή για την επίτευξη των ζητούµενων στόχων. Ο σκοπός µου δεν είναι να σας πείσω και ο καθένας παραµένει ελεύθερος των πεποιθήσεων του, αλλά λόγω του ύψους της πυραµίδας των 72 χωρών που συνιστούν σήµερα τη Διεθνή Ένωση, η ανάλυση αυτή - να είστε πεπεισµένοι- δεν είναι λανθασµένη. Ερευνήστε όλες τις περιστάσεις και θα διαπιστώσετε ότι η Διεθνής Ένωση παραµένει το όργανο εκείνο που µπορεί να σας αντιπροσωπεύσει και να υπερασπιστεί τα συµφέροντά σας. Σε όλες και όλους εσάς, αγαπητοί συνάδελφοι, εύχοµαι χαρούµενες γιορτές. Δεχθείτε παρακαλώ τα συναδελφικά µου χαιρετίσµατα. Jacques Isnard Πρόεδρος 3

5 ΔΙΕΘΝΗ / ΝΕΑ Αγαπητά µέλη, Η οµάδα αυτή τη χρονιά κατάφερε να ολοκληρώσει ένα ορισµένο αριθµό στόχων από τους οποίους οι πιο σηµαντικοί αφορούν την έκδοση του Περιοδικού της Διεθνούς Ένωσης, τη δηµιουργία της ιστοσελίδας intranet, στο οποίο θα µπορείτε πολύ σύντοµα να έχετε πρόσβαση και οι ενέργειες που έγιναν για την επιµόρφωση. Σας ευχαριστώ για την υποστήριξη που µας δείχνετε ανανεώνοντας την κάρτα µέλους σας για το έτος Προφανώς η Οµάδα της Διεθνούς παραµένει στη διάθεση όλων των µελών, η προσχώρηση των οποίων θα καταγράφεται πάντα µε ιδιαίτερη ικανοποίηση από µέρους µας. Σας υπενθυµίζω ότι τα µέλη «της Οµάδας» παραλαµβάνουν το Περιοδικό της Διεθνούς και επωφελούνται από την ουσιαστική µείωση των δικαιωµάτων συµµετοχής σε όλες τις οργανωµένες εκδηλώσεις της Διεθνούς. Ευχαριστώ ακόµη όλους εσάς που µας εκδηλώνετε την αµέριστη υποστήριξή σας και την ενθάρρυνσή σας. Jacques Isnard Διαρκές Συµβούλιο 2007 Παρίσι 29 και 30 Νοεµβρίου Πρόεδρος Στις 29 και 30 Νοεµβρίου διεξήχθησαν στην έδρα της ΔΕΔΕ στο Παρίσι, οι εργασίες του Διαρκούς Συµβουλίου. Μετά τον εναρκτήριο λόγο του Προέδρου της ΔΕΔΕ, συζητήθηκαν ζητήµατα σχετικά µε την γενική κατάσταση του επαγγέλµατός µας, τις σχέσεις µε τους διεθνείς οργανισµούς και την επιµόρφωση των Δικαστικών Επιµελητών. Από το Διαρκές Συµβούλιο στο Παρίσι Συζητήθηκε, επίσης, το γεγονός της αναθεώρησης του Ευρωπαϊκού Κανονισµού 1348 για τις επιδόσεις στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι θα υπάρξει κοινή πολιτική γι αυτό στις χώρες της Ε.Ε. Τονίστηκε µε έµφαση η νοµολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ότι ο Δικαστικός Επι- µελητής είναι απαραίτητο στοιχείο της Δικαιοσύνης. Οµάδες εργασίας συζήτησαν και ανέλυσαν τα θέµατα των διαπιστωτικών πράξεων, την εξωδικαστική είσπραξη και την µεσεγγύηση, δραστηριότητες που σύντοµα θα εντάσσονται στα καθήκοντα όλων των Δικαστικών Επιµελητών της Ευρώπης. Η FYROM και το Καζακστάν έγιναν µέλη της ΔΕΔΕ και σαν παρατηρητές συµµετείχαν η Χιλή και η Μαυριτανία. Αποφασίστηκε να γίνει η Ευρωµεσογειακή συνάντηση στην Κύπρο στις 8,9 και 10 Μαΐου και αποφασίστηκε επίσης να γιορτάζεται µία ηµέρα ως γιορτή των Δικαστικών Επιµελητών και αυτή θα είναι για φέτος η 2η Ιουνίου. Θέλουµε να τονίσουµε ότι οι παρεµβάσεις µας και οι τοποθετήσεις µας για όλα τα θέµατα- και όχι µόνο τα νοµικά- είναι καθοριστικές για τις συζητήσεις που γίνονται και τις αποφάσεις που λαµβάνονται. Ο ρόλος των Δικαστικών Επιµελητών της Ελλάδας είναι πρωταγωνιστικός. Το εαρινό διαρκές συµβούλιο θα γίνει στις 29 και 30 Μαΐου στο Ταλίν στην Εσθονία. Απαραίτητη επισήµανση για το άρθρο 693 ΚΠολΔ Επειδή έχει παρατηρηθεί το φαινόµενο να δίνονται εντολές εκτέλεσης σε αποφάσεις ασφαλιστικών µέτρων µετά την παρέλευση µηνός από την έκδοση της απόφασης, θα θέλαµε να σας επιστήσουµε την προσοχή στα κάτωθι: Επειδή το άρθρο 693 ΚΠολΔ, όπως αυτό ισχύει από τις , ηµέρα δηµοσίευσης του Ν. 3388/2005 παρ. 2 ορίζει ρητά πως: «αν παρέλθει άπρακτη η προθεσµία της παραγράφου 1 (ένας µήνας εκτός αν το δικαστήριο όρισε µεγαλύτερη) αίρεται αυτοδικαίως το ασφαλιστικό µέτρο, εκτός αν ο αιτών πέτυχε την έκδοση δ/γής πληρωµής». Κατά συνέπεια αν η εκτέλεση επιβληθεί µετά το µήνα και δεν έχει ήδη ασκηθεί η κύρια αγωγή, η εκτέλεση επιβάλλεται χωρίς την ύπαρξη εκτελεστού τίτλου. Αρα και προς αποφυγή εµπλοκών (ποινικών, αστικών ή πειθαρχικών) όλων µας, συνιστούµε να απαιτείται η παράδοση της αντιγράφου της κύριας αγωγής καθώς και της έκθεσης επίδοσής της, να ελέγχουµε την τήρηση των νόµιµων και τότε να προχωράµε στην αναγκαστική εκτέλεση. Ακόµα ασφαλέστερο θα ήταν να αναφέρονται και αυτά τα δύο έγγραφα στην έκθεσή µας αναγκαστικής εκτέλεσης. 4

6 ΓΕΓΟΝΟΤΑ - ΝΕΑ ΕΠΙΔΟΣΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΩΝ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗ: Στα πλαίσια εφαρµογής ηλεκτρονικού συστή- µατος στο Γραφείο Δικαστικής Συνδροµής, η πληροφόρηση για την πορεία µιας επίδοσης στο εξωτερικό, θα γίνεται µε την επίδειξη της εκθέσεως επιδόσεως καθώς και της ταυτότητας του παραγέλλοντος δικηγόρου ή του αιτούντος. Οπoιοδήποτε άλλο άτοµο θα πρέπει να έχει εξουσιοδότηση. Η τηλεφωνική ενηµέρωση περί της πορείας επίδοσης θα γίνεται µόνο σε όσους έχουν λάβει τον αριθµό πρωτοκόλλου της επίδοσης από το γραφείο δικαστικής συνδροµής. Α) Τέλη επιδόσεως απαιτούνται για τις εξής χώρες: Τραπεζική επιταγή για: 1) ΓΑΛΛΙΑ: επιταγή 50 που θα εκδίδεται στο όνοµα του αρµόδιου κατά πόλη Δικαστικού Επιµελητή. Τα έξοδα είναι 50 εις διαταγήν του Δικαστικού Επιµελητή Γαλλίας που είναι αρµόδιος για την επίδοση. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι για να εκδοθεί η επιταγή θα πρέπεί να έχει βρεθεί ο αρµόδιος δικαστικός επιµελητής πριν γίνει η επίδοση στον αρµόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών και να έχει εκδοθεί η επιταγή στο όνοµά του. Τα ονόµατα των Δικαστικών Επιµελητών Γαλλίας µπορείτε να τα βρείτε στην ιστοσελίδα του Εθνικού Επιµελητηρίου των Γάλλων Δικαστικών Επιµελητών. www. huissier justice.fr 2) Η.Π.Α.: έµβασµα 95 $ Αµερικής που θα εκδίδεται στο όνοµα της κεντρικής αρχής λήψης δικογράφων: PROCESS FORWARDING INTERNATIONAL. 3) ΚΑΝΑΔΑΣ: επιταγή 50 δολαρίων Καναδά. Το όνοµα της κεντρικής αρχής στο οποίο θα εκδίδεται η σχετική επιταγή θα το πληροφορείστε από το γραφείο της Δικαστικής Συνδροµής. 4) Από τις παραπάνω χώρες, για περισσότερες από 1 επιδόσεις, είναι δυνατό να εκδοθεί συνολικό έµβασµα µόνο για την Αµερική, όχι για Γαλλία και Καναδά. Για τις εξής χώρες: ΒΕΛΓΙΟ, ΟΛΛΑΝΔΙΑ, ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ, ΣΚΩΤΙΑ και ΜΠΑΧΑΜΕΣ θα ειδοποιείστε από το γραφείο Δικαστικής Συνδροµής να παραλάβετε την σχετική υπόµνηση για την καταβολή εξόδων µετά από την λήψη των δικογράφων από τις αρµόδιες αρχές της αλλοδαπής. 5) ΑΓΓΛΙΑ: Ανακλήθηκε η εντολή περί εξόδων για επίδοση στην Αγγλία. Β) Η επίδοση των δικογράφων απαιτείται να γίνεται σε δύο σειρές δικογράφων (2 ελληνικά και 2 µεταφρασµένα) για τις εξής χώρες: BOTSWANA, ΑΙΓΥΠΤΟΣ, ΚΑΝΑΔΑΣ. ΕΛ- ΒΕΤΙΑ, ΙΣΡΑΗΛ, ΤΟΥΡΚΙΑ, ΝΟΡΒΗΓΙΑ, ΙΑΠΩΝΙΑ, Η.Π.Α., ΚΙΝΑ*, ΠΑΚΙΣΤΑΝ, ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ, ANTIQUA, ΒΕΡΜΟΥΔΕΣ, FIJI, CHANNEL ISLANDS (GUERNSEY AND JERSEY), HONG KONG, ISLE OF MAN, CAYMAN ISLANDS, CENTRAL AND SOUTHERN LINE ISLANDS, FALKLAND ISLANDS, GILBERT AND ELLICE ISLANDS, TURKS AND CAICOS ISLANDS, VIRGIN ISLANDS, MONTSERRAT, PITCAIRN, SAINT HELENA, SAINT LUCIA, SAINT VINCENT, SEYCHELLES, BARBADOS, MALAWI, ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ, ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ (BELARUS), ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΟΡΕ- ΑΣ, ΟΥΚΡΑΝΙΑ, ΜΕΞΙΚΟ, ΣΡΙ ΛΑΝΚΑ, ΣΑΝ ΜΑΡΙΝΟ, ΚΟΥ- ΒΕΙΤ, ΜΠΑΧΑΜΕΣ, ΡΩΣΙΑ, ΚΡΟΑΤΙΑ, ΙΝΔΙΑ, ΑΛΒΑΝΙΑ. *ΚΙΝΑ: Για επίδοση στην Κίνα απαιτούνται δύο ελληνικά και δύο µεταφρασµένα στην Κινεζική. Γ) Επίσης, απαιτείται µετάφραση εις διπλούν (δηλαδή συνολικά 2 ελληνικά και 2 µεταφρασµένα) για τις εξής χώρες: ΣΕΡ- ΒΙΑ, ΣΛΟΒΕΝΙΑ, ΒOΖΝΙΑ, ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ, Π.Γ.Δ.Μ., ΜΑΥΡΟ- ΒΟΥΝΙΟ, ΣΥΡΙΑ, ΤΥΝΗΣΙΑ, ΟΥΓΓΑΡΙΑ, ΑΡΜΕΝΙΑ, ΛΙΒΑΝΟΣ, ΓΕΩΡΓΙΑ και χώρες που προέκυψαν από την πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. (π.χ. ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ). Δ) Σχετικά µε τη µετάφραση των δικογράφων που πρόκειται να επιδοθούν σε χώρες που ανήκουν στην Ε.Ε., Βλ άρθρο 8 παρ. 1 Ευρωπαϊκού Κανονισµού 1348/2000. Ο Ευρωπαϊκός Κανονισµός 1348/2000 επεκτάθηκε και στη Δανία. Ισχύς από Ε) Παράβολο των 0,50 ευρώ απαιτείται όταν πρόκειται για επίδοση σε χώρα που δεν έχει αναφερθεί ανωτέρω. Για τις χώρες της Ε.Ε. γενικά δεν απαιτείται το ανωτέρω παράβολο. ΣΤ) Δεν απαιτείται µετάφραση αν ο παραλήπτης των δικογράφων είναι διπλωµατικός υπάλληλος σε ελληνική πρεσβεία της αλλοδαπής, Έλληνας κάτοικος Αυστραλίας, Έλληνας κάτοικος χώρας που προέκυψε από την πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. και Έλληνας στη Νότιο Αφρική (South Africa). Z) Για τις χώρες µε τις οποίες η χώρα µας δεν έχει υπογράψει κάποια σχετική σύµβαση, τα δικόγραφα είθισται να διαβιβάζονται µεταφρασµένα και να επισυνάπτεται ένα παράβολο των 0,50 ευρώ. Η) Το άρθ.22 παρ. 1 της Σύµβασης της Βιέννης του 1961 (ν.δ. 503/70) περί διπλωµατικών σχέσεων κατοχυρώνει το απαραβίαστο της διπλωµατικής αποστολής, µε συνέπεια τούτου να µην επιδίδονται δικόγραφα εντός των χωρών ΠΡΕΣΒΕΙΩΝ. Η επίδοση δικογράφων κατά αλλοδαπού δηµοσίου ή κατά αλλοδαπής Πρεσβείας πραγµατοποιείται σύµφωνα µε τις δι- µερείς συµβάσεις ή µε τον οικείο κανονισµό ανάλογα µε την χώρα προορισµού. Σηµειώνουµε ότι το κάθε συµβαλλόµενο κράτος έχει ορίσει την αρµόδια αρχή που εκπροσωπεί το Δηµόσιό του και στην αρχή αυτή πρέπει να απευθύνονται τα αιτήµατα επίδοσης. ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ Κ.Ε.Δ.Ε. Μ ας γνωστοποιήθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Οικονοµίας & Οικονοµικών ότι συστήνεται επιτροπή µε αντικείµενο την επεξεργασία προτάσεων για την αναµόρφωση των, οµολογουµένως, αναχρονιστικών διατάξεων του Κώδικα Είσπραξης Δηµοσίων Εσόδων. Η Οµοσπονδία µας άµεσα ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση αυτή και ανακοίνωσε στο Υπουργείο πως, εκ µέρους της Οµοσπονδίας, θα µετέχει ο αντιπρόεδρος Διονύσης Κριάρης. Η Εκτελεστική Γραµµατεία ήδη έλαβε από συναδέλφους προτάσεις για τροποποιήσεις. 5

7 ΝΕΑ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΩΝ Σύµφωνα µε απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης (ΦΕΚ. Β 2493/ ) καθορίσθηκαν οι οργανικές θέσεις των Δικαστικών Επιµελητών σε όλη την επικράτεια, οι οποίες για κάθε περιφέρεια Πρωτοδικείου διαµορφώθηκαν ως εξής: Ι. Εφετείο Αθηνών 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Αθηνών 740 (+1) 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Χαλκίδας 38 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Θηβών 11 (-1) ΙΙ. Εφετείο Λαµίας 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Λαµίας 28 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Λιβαδειάς 10 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Άµφισσας 6 4.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ευρυτανίας 3 (-1) ΙΙΙ. Εφετείο Πειραιά 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Πειραιά 160 IV. Εφετείο Αιγαίου 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Σύρου 10 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Μυτιλήνης 16 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Σάµου 9 4.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Χίου 8 (-1) 5.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Νάξου 5 V. Εφετείο Δωδεκανήσου 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ρόδου 27 (-1) 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Κω 9 (-1) VI. Εφετείο Θεσσαλονίκης 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης Περιφέρεια Πρωτοδικείου Σερρών 23 (+1) 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Κιλκίς 11 (+2) 4.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Έδεσσας 14 5.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Κατερίνης 20 (-1) 6.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Χαλκιδικής 18 (+2) 7.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Βέροιας 29 8.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Γιαννιτσών 9 VII. Εφετείο Λάρισας 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Λάρισας 44 (+1) 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Βόλου 39 (+2) 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Τρικάλων 26 (+2) 4.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Καρδίτσας 22 (+1) VIII. Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Κοζάνης 21 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Γρεβενών 5 (-2) 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Καστοριάς 10 4.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Φλώρινας 7 (-1) IX. Εφετείο Θράκης 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ροδόπης 12 (+1) 2 Περιφέρεια Πρωτοδικείου Δράµας 16 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ξάνθης 15 4.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Καβάλας 21 5.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Έβρου (Αλεξανδρούπολης) 15 6.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ορεστιάδας 8 Χ. Εφετείο Ιωαννίνων 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ιωαννίνων 23 (+1) 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Άρτας 11 (-1) 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Πρέβεζας 8 (-1) ΧI. Εφετείο Κέρκυρας 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Κέρκυρας 21 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας 8 ΧΙI. Εφετείο Ναυπλίου 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ναυπλίου 22 (-2) 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Κορίνθου 38 (-2) 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Τριπόλεως 15 (-1) 4. Περιφέρεια Πρωτοδικείου Σπάρτης 10 (-1) XIII. Εφετείο Καλαµάτας 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Καλαµάτας 30 (-2) 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Κυπαρισσίας 12 (-1) 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Γυθείου 4 (-2) XIV. Εφετείο Πατρών 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Πατρών 64 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ηλείας 17 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Μεσολογγίου 15 (-2) 4.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Αγρινίου 18 (+2) 5.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ζακύνθου 9 6.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Καλαβρύτων 6 (-2) 7.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Λευκάδας 8 (+1) 8.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Αµαλιάδος 16 (-1) 9.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Κεφαλληνίας 7 10.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Αιγίου 11 ΧV. Εφετείο Κρήτης 1.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Χανίων 18 2.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ηρακλείου 44 3.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Ρεθύµνης 10 4.Περιφέρεια Πρωτοδικείου Λασιθίου 16 (-1) Ο συνολικός αριθµός των οργανικών θέσεων στην επικράτεια σήµερα διαµορφώνεται σε 2.108, δηλαδή µε την άνω υπουργική απόφαση µειώθηκαν κατά 11. 6

8 ΓΕΓΟΝΟΤΑ - FOCUS Κοπή πίτας συλλόγου εφετείων Αθηνών - Πειραιώς - Αιγαίου - Δωδεκανήσου και Λαµίας Σ τις 12 Ιανουαρίου ο Σύλλογος Εφετείων Αθηνών- Πειραιώς- Αιγαίου- Δωδεκανήσου και Λαµίας έκοψε την πρωτοχρονιάτικη πίτα του στα γραφεία του Συλλόγου. Πλήθος συναδέλφων παραβρέθηκε στην εκδήλωση οι οποίοι αντάλλαξαν ευχές και διασκέδασαν µε µουσική. Παρέστησαν οι πρόεδροι των Δικηγορικών Συλλόγων Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης κ.κ. Παξινός, Πεταλάς και Γαρούφας, ο Πρόεδρος του Τ.Π.Δ.Ε. Δ. Χατζηµιχάλης, ο Πρόεδρος του Τ.Υ.Δ.Ε. και Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θήβας κ. Ζέρβας, ο Πρόεδρος του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδος κ. Αλαβάνος και από το Υπουργείο Δικαιοσύνης ο κ. Βλάσης Ρηγόπουλος και η κ. Μαρία Σταµούλη. Διακρίνονται από αριστερά οι κ.κ. Γαρούφας, Παξινός, Πρεκετές, Πεταλάς Δικαστικός επιµελητής συµµετέχει στον κλασικό µαραθώνιο Χαιρόµαστε. Και συγκινούµαστε µαζί. Ένας συνάδελφος του Πρωτοδικείου Αθηνών ο Κωνσταντίνος Κωνσταντάκος λαµβάνει µέρος και τερµατίζει στον κλασικό µαραθώνιο. Στο στήθος του φέρει το σήµα των Δικαστικών Επιµελητών και στέλνει µηνύµατα ειρήνης- και όχι µόνο- µε πολλούς αποδέκτες. Του ζητήσαµε να στείλει και ένα γραπτό επίσης µήνυµα στους συναδέλφους και το δηµοσιεύουµε: «Είχα την τιµή να συµµετάσχω στον 25ο Κλασικό Μαραθώνιο Αθηνών, στην ιστορική διοργάνωση, η οποία έλαβε χώρα, στις , πάνω στην αυθεντική διαδροµή µε αφετηρία το Μαραθώνα και τερµατισµό το Παναθηναϊκό (Καλλιµάρµαρο) Στάδιο, µέτρων, σε χρόνο 4 ώρες και 2. Έτρεξα πάνω στα βήµατα του αγγελιοφόρου οπλίτη της Αρχαίας Αθήνα Φειδιππίδη, του Α Νικητή του Μαραθωνίου Δρόµου Σπύρου Λούη (στους πρώτους σύγχρονους Ολυµπιακούς Αγώνες ) και του Βαλκανιονίκη και Ειρηνιστή Γρηγόρη Λαµπράκη. Φέτος όµως αισθάνθηκα ιδιαίτερη τιµή και περηφάνια γιατί στο στήθος µου ήταν αποτυπωµένο το έµβληµα της Οµοσπονδίας Δικαστικών Επιµελητών Ελλάδας, της οποίας έχω την τιµή να είµαι µέλος. Θα ήθελα µε την ευκαιρία αυτή να απευθύνω προς όλους τους συναδέλφους µου, στις οικογένειές τους, αλλά και σε όσους αγαπούν την «ΙΣΗΓΟΡΙΑ» την παραίνεσή µου «Σταµατήστε το κάπνισµα που σας σκοτώνει λίγο- λίγο, αποδεχθείτε τη λογική πως για τον άνθρωπο ισχύει το δε θέλω και όχι το δε µπορώ.» Θα είναι µεγάλη χαρά για µένα αν γίνω το παράδειγµα (ήµουν καπνιστής για 28 περίπου χρόνια) και έστω ένας- µία, σταµατήσει αυτή τη βλαβερή για την υγεία του συνήθεια και συµµετάσχει µαζί µου στον 26ο Κλασικό Μαραθώνιο Αθηνών (και όχι µόνο), κάνοντας το δικό του ρεκόρ.» Ο Δικαστικός Επιµελητής Κώστας Κωσταντάκος τερµατίζει στο Καλλιµάρµαρο Στάδιο Ευχαριστώ για τη φιλοξενία Κωνσταντίνος Γ. Κωνσταντάκος 7

9 ΘΕΜA Εισπρακτικές εταιρίες και ασυµβίβαστα δικαστικών επιµελητών Με αφορµή τη συµµετοχή τεσσάρων Δικαστικών Επιµελητών του Πρωτοδικείου Αθηνών σε Δ.Σ. εισπρακτικών εταιριών, ο Σύλλογος Δικαστικών Επιµελητών Εφετείων Αθηνών-Πειραιώς- Αιγαίου- Δωδεκανήσου και Λαµίας µε ερώτηµά του προς νοµικό επιστήµονα, προκάλεσε γνωµοδότησή του για το αν η επιµέλεια από Δικαστικό Επιµελητή είσπραξης απαιτήσεων τρίτων ή η συµ- µετοχή του, ως µέλους ή νοµίµου εκπροσώπου σε Δ.Σ. ανωνύµων εταιριών, είναι συµβατή µε το λειτούργηµά του. Η γνωµοδότηση αυτή καταλήγει, ύστερα από εκτενή αναφορά στο ν. 2318/95 αλλά και στο Σύνταγµα, πως το λειτούργηµα του Δικαστικού Επιµελητή είναι ασυµβίβαστο µε την άσκηση των παραπάνω υπηρεσιών, αφού ο νοµοθέτης χρησιµοποιώντας τον όρο «κάθε άλλο επάγγελµα» στο άρθρο 41 παρ. 1 του Κώδικά µας δεν περιορίσθηκε να απαγορεύσει την εκτροπή των Δικαστικών Επιµελητών µόνο στην ιδίω ονόµατι άσκηση «εµπορικού επαγγέλµατος» αλλά θέλησε και να καταλάβει οποιαδήποτε σταθερή δραστηριότητα γίνεται µε σκοπό την επίτευξη οικονοµικού οφέλους, προκειµένου να αποτρέψει κάθε εκτροπή του Δικαστικού Επιµελητή, από το, ως αποκλειστικό, θεσµοθετηµένο δηµόσιο έργο του. Καταλήγει τέλος, πως η συµ- µετοχή Δικαστικού Επιµελητή µε οποιαδήποτε ιδιότητα σε Δ.Σ. εταιρίας καθώς και η επιµέλεια επιχείρησης εισπράξεων απαιτήσεων τρίτων, χωρίς να στηρίζεται σε εκτελεστό τίτλο συνοδευόµενο από νόµιµα δοθείσα σ αυτόν εντολή εκτέλεσης, συνιστά το προβλεπόµενο από τη διάταξη του άρθρου 53 παρ. 2 περ. ι του ν. 2318/95 πειθαρχικό αδίκηµα, όπου αυτό παραπέµπει, δηλαδή στην τιµωρία µε πειθαρχική ποινή την οριστική παύση. Στο ίδιο πνεύµα µε αυτή τη γνωµοδότηση κινείται και η µε αριθµό 364/2006 απόφαση του Πειθαρχικού Συµβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας και συγκεκριµένα αναφέρει : «η συστηµατική, µε σκοπό το κέρδος και µε επιχειρηµατική οργάνωση ανάληψη εισπράξεως καθυστερηµένων οφειλών είναι ασυµβίβαστος µε την δικηγορία και γιατί είναι εµπορική δραστηριότητα και γιατί αντίκειται στη δικηγορική αξιοπρέπεια.» ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: Υπό του Προέδρου του Συλλόγου Δικαστικών Επιµελητών Εφετείων Αθηνών- Πειραιώς- Αιγαίου- Δωδεκανήσου, ζητήθηκε η γνώµη µου, ως προς το εάν η υπό Δικαστικού Επιµελητού ανάληψις των έργων του µέλους του Διοικητικού Συµβουλίου ή και νοµίµου εκπροσώπου ανωνύµου εταιρείας, καθώς και η επιµέλεια εισπράξεως απαιτήσεων τρίτων, είναι έργα συµβατά µε το λειτούργηµα του δικαστικού επιµελητή. Η ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Ι. Το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγµατος κατοχυρώνει, µεταξύ άλλων την οικονοµικήν ελευθερία, στην οποία περιλαµβάνεται και η ιδιωτική αυτονοµία και η ελευθερία των συµβάσεων, που πάντως, σύµφωνα µε το άρθρο 106 παρ. 2, δεν µπορεί να αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρωπίνης αξιοπρεπείας. Εξ άλλου το Σύνταγµα δεν αρκείται µόνον στην θέσπιση των ατοµικών δικαιωµάτων αλλά δια σειράς διατάξεων, και κυρίως µε την του άρθρου 20 παρ. 1 περί του δικαιώµατος δικαστικής προστασίας, παρέχει και πρακτική προστασία στους φορείς των δικαιωµάτων, µε την αναγωγή και ανύψωση των ατοµικών δικαιωµάτων σε αγώγιµες και εξαναγκαστές έννοµες αξιώσεις. Οι συνταγµατικές αυτές εγγυήσεις, όµως, συνεπάγονται ότι το Κράτος, και µόνον αυτό, συγκροτεί το αναγκαίο πλαίσιο ασκήσεως των ατοµικών δικαιωµάτων, υπό την έννοιαν ότι, τόσον η στην συγκεκριµένη περίπτωση διαγνωστική διαδικασία αναγνωρίσεως, καταψηφίσεως ή διαπλάσεως του δικαιώµατος, όσον δε και, κυρίως, η ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΙΣ υλική πραγµατοποίησις των κυρώσεων που προβλέπει το δίκαιο και ο εξαναγκασµός του υποχρέου (δηλαδή η αναγκαστική εκτέλεσις), πρέπει να συντελούνται µέσα στο συνταγµατικώς δοµηµένο σύστηµα απονοµής της δικαιοσύνης και από τα κατά περίπτωσιν αρµόδια Κρατικά Όργανα, σηµειουµένου ειδικότερον και ότι η αναγκαστική εκτέλεσις, αποτελεί απονοµήν δικαιοσύνης και όχι άσκησιν διοικήσεως (ίδ. Γέσιου- Φαλτζή Π.,Δικ.Αναγκ.Εκτελ., Γεν.Μέρος, σελ.97). ΙΙ. Άµεσον Όργανον της αναγκαστικής εκτελέσεως είναι ο δικαστικός Επιµελητής, ο οποίος κατά τον ν. 2318/1995 είναι άµισθος δηµόσιος λειτουργός (άρθρ. 1 παρ. 1) διοριζό- µενος δι Υπουργικής Αποφάσεως εις νοµοθετηµένην οργανικήν θέσιν πρωτοδικειακής περιφερείας (άρθρ. 1 παρ. 3 και 2 παρ. 1), υπόκειται εις πειθαρχικήν εξουσίαν (άρθρα 53 επ.), τίθεται εις αργίαν (άρθρ. 45), εκπίπτει από το αξίω- µά του (άρθρ. 79), απολύεται (άρθρα 80 επ.) και αποχωρεί από την Υπηρεσία του µε την συµπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας του (άρθρ. 82), κατά την άσκηση δε των καθηκόντων του, απολαµβάνει του σεβασµού πάσης Αρχής και παντός άλλου προσώπου (άρθρ. 21 παρ.1). Κατά την υπηρεσίαν του και δια την επίτευξιν της συνταγµατικώς κατοχυρωµένης αξιώσεως αναγκαστικής εκτελέσεως του επισπεύδοντος, εισχωρεί στην ιδιωτικήν σφαίρα του οφειλέτη και επιχειρεί πράξεις οι οποίες εξ αντικειµένου πλήττουν τα επίσης συνταγµατικώς προστατευόµενα δικαιώµατα, της ιδιοκτησίας (άρθρ. 17Σ/1975). Πρόδηλον καθίσταται ότι η έννοµος τάξις, έχει αναθέσει στον δικαστικόν επιµελητήν, ως τον κρατικό λειτουργό της «γραµµής των πρόσω», µετα- 8

10 ΘΕΜΑ / ΝΕΑ ξύ άλλων, και το βαρύτατο έργο της σε πρώτο στάδιο οριοθετήσεως µεταξύ των κατά την αναγκαστικήν εκτέλεσιν συγκρουοµένων αρχών και δικαιωµάτων, τα οποία έχουν εξυψωθεί σε επίπεδο συνταγµατικό και της σταθµίσεως των προτεραιοτήτων, ώστε και του επισπεύδοντος η αξίωσις εκτελέσεως να ικανοποιηθεί και του οφειλέτου τα συνταγ- µατικώς κατωχυρωµένα δικαιώµατα να προστατευθούν. Εξ άλλου η αναγωγή των επαγγελµατικών οργανώσεων των δικαστικών σε ν.π.δ.δ., τελούντα υπό την εποπτεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, έγινε προδήλως για να περιβάλει τους δικαστικούς επιµελητάς µε τις εγγυήσεις που είναι αναγκαίες για την άσκηση του λειτουργήµατός τους, που είναι αναποσπάστως συνδεδεµένο µε την απονοµή της δικαιοσύνης, αλλά και για να επιτευχθεί µία έντονος ρυθ- µιστική παρέµβασις του νοµοθέτου, ως προς τους όρους εισόδου αλλά και ως προς τον τρόπον ασκήσεως του λειτουργήµατος, επιβαλλοµένου στον δικαστικόν επιµελητήν, ως αντισταθµίσµατος των εµπιστευµένων σαυτόν από την έννοµο τάξη λειτουργικών προνοµίων, να µην ασκεί άλλα έργα, να µην επιδίδεται σε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα (άρθρ. 41 παρ. 1) και να διάγει αξιοπρεπώς, εντός και εκτός υπηρεσίας (άρθρ. 53 παρ. 2 περ. ιά). ΙΙΙ. Υπό της προαναφεροµένης διατάξεως του άρθρου 41 παρ. 1 ν.2318/1995, προβλέπονται ειδικότερον τα εξής: «1. Είναι ασυµβίβαστη προς το λειτούργηµα του Δικαστικού Επιµελητή, η άσκηση: α. κάθε έµµισθης υπηρεσίας στο Δηµόσιο, στους δήµους, τις κοινότητες και τον κατά τις κείµενες διατάξεις ευρύτερο δηµόσιο τοµέα, εκτός αν ο νόµος ρητά το επιτρέπει και β. κάθε άλλου επαγγέλµατος, καθώς και έµµισθης υπηρεσίας σε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο.» Από την διατύπωση της διατάξεως αυτής, σαφώς προκύπτει ότι είναι ασυµβίβαστος µε το λειτούργηµα του δικαστικού επιµελητού, η επίδοσις σε οποιοδήποτε δραστηριότητα που γίνεται για βιοπορισµόν ή κέρδος, και µάλιστα ανεξαρτήτως του εάν σαυτήν επιδίδεται ο δικαστικός επιµελητής ίδιω ονόµατι ή επ ονόµατι και για λογαριασµό τρίτου. Είναι άλλωστε πρόδηλον, ότι δια της χρήσεως του όρου «κάθε άλλον επάγγελµα», ο νοµοθέτης δεν περιορίσθηκε να απαγορεύσει την εκτροπή των δικαστικών επιµελητών µόνον στην ιδίω ονόµατι άσκησιν «εµπορικού επαγγέλµατος» ή/και «ελευθερίου επαγγέλµατος», αλλά θέλησε να περιγράψει και να καταλάβει οποιανδήποτε σταθερή δραστηριότητα, που κατά την κοινήν αντίληψιν γίνεται µε σκοπό την επίτευξη οικονοµικού οφέλους, προκειµένου να αποτρέψει κάθε εκτροπή του δικαστικού επιµελητή, από το ως αποκλειστικόν θεσµοθετηµένον δη- µόσιον έργον του. ΙV. Εν όψει και σε συνάρτηση µε τα ανωτέρω, έχω την γνώ- µην, ότι είναι ασυµβίβαστος προς το λειτούργηµα του δικ. επιµ. και συνιστά το προβλεπόµενον υπό της διατάξεως του άρθρου 53 παρ. 2, περ. ι, ν.2318/1995 πειθαρχικόν αδίκηµα: (α) η υπό δικαστικού επιµελητού κτήσις της ιδιότητος του διαχειριστού, διοικητού, εκπροσώπου ή µέλους συλλογικού οργάνου διοικήσεως, οιασδήποτε εµπορικής εταιρείας, προδήλως δε και ανωνύµου, (β) η υπό δικαστικού επιµελητού, δι ίδιον ή αλλότριον λογαριασµόν, επιµέλεια και επιχείρησις εισπράξεως απαιτήσεων τρίτων, εφόσον η είσπραξις αυτή δεν στηρίζεται σε εκτελεστόν τίτλον και δε εντάσσεται σε νοµίµως δοθείσαν προς αυτόν, ως δικαστικόν επιµελητήν, εντολήν. Αθήναι Ο Γνωµοδοτών Δικηγόρος Δηµήτριος Κ. Φαρµακίδης- Μάρκου Π Συγκριτικά στοιχεία διαταγών πληρωµής και περιλήψεων κατάσχεσης των ετών ροκειµένου να υπάρχει σωστή ενηµέρωση γύρω από την πορεία της αναγκαστικής εκτέλεσης στη χώρα σας παραθέτουµε εντελώς ενδεικτικά την κίνηση της επαγγελµατικής ύλης, σε διάφορες πόλεις της χώρας. ΔΙΑΤΑΓΕΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ: α) Στο Ειρηνοδικείο Αθήνας το έτος 2005 εκδόθηκαν , το έτος και το έτος Παρατηρείται, δηλαδή, µία έντονη αυξοµείωση κατ έτος. β) Στο Πρωτοδικείο Αθήνας το έτος 2005 εκδόθηκαν , το έτος και το Παρατηρείται, δηλαδή, µία σταθερή αύξηση. γ) Στο Ειρηνοδικείο Πειραιά για το έτος 2007 εκδόθηκαν δ) Στο Πρωτοδικείο Πειραιά για το 2007 εκδόθηκαν ε) Στο Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης εκδόθηκαν το 2007 συνολικά στ) Στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης εκδόθηκαν ζ) Στο Ειρηνοδικείο Κιλκίς εκδόθηκαν 197 και στο Πρωτοδικείο Κιλκίς 159. η) Στο Ειρηνοδικείο Λάρισας εκδόθηκαν και στο Πρωτοδικείο Λάρισας 815. ΠΡΑΞΕΙΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ: α) Στο Ειρηνοδικείο Αθήνας επιδόθηκαν περιλήψεις κατασχέσεων ακινήτων το έτος 2005, το έτος 2006 και το έτος β) Στο Ειρηνοδικείο Αθήνας επιδόθηκαν κατασχέσεις και περιλήψεις κινητών για το έτος 2005, το έτος 2006 και το έτος γ) Στο Ειρηνοδικείο Πειραιά επιδόθηκαν συνολικά πράξεις, δ) Στο Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης πράξεις. ε) Στο Ειρηνοδικείο Λάρισας 920 πράξεις. 9

11 ΤΑΜΕΙΑ Οι προϋποθέσεις Συνταξιοδότησης των Ασφαλισµένων του Τ.Ν. Άνδρες: Α) Όσοι έχουν ασφαλιστεί στο Τ.Ν. µέχρι και έχουν συµπληρώσει τον απαιτούµενο χρόνο ασφάλισης µέχρι τις , δικαιούνται σύνταξη. 1) Ανεξάρτητα από την ηλικία τους, εφ όσον στις συµπλήρωσαν 30 έτη ασφάλισης. 2) Σε ηλικία 60 ετών, εφ όσον στις συµπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης. Β) Όσοι ασφαλίστηκαν µέχρι και συµπληρώνουν τον απαιτούµενο χρόνο ασφάλισης από και µετά, δικαιούνται σύνταξη: 1) Εάν έχουν 25 χρόνια ασφάλισης, έχουν συµπληρώσει το 60ο έτος ηλικίας, το οποίο αυξάνεται από και µετά ανά 6 µήνες, µέχρι το 65ο έτος, οπότε δεν απαιτείται η 25ετία, αλλά η 15ετία. Ενδεικτικός είναι ο παρακάτω πίνακας Χρόνος ασφάλισης Ηλικία Έτος 25 έτη έτη 60, έτη έτη 61, έτη έτη 62,5 κλπ κλπ. 15 έτη ) Εάν έχουν συµπληρώσει 35 χρόνια ασφάλισης και το 60ο έτος. Γ) Όσοι ασφαλίστηκαν από µέχρι ) Εάν έχουν συµπληρώσει 35 χρόνια ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας του. 2) 15 χρόνια ασφάλισης και το 65ο έτος ηλικίας τους. Γυναίκες: Α) Όσες ασφαλίστηκαν µέχρι και συµπλήρωσαν απαιτούµενο ασφάλισης µέχρι ) Ανεξαρτήτως ηλικίας µε 30 χρόνια ασφάλισης. 2) Στο 60ο έτος µε 25 χρόνια ασφάλισης. 3) Στο 42ο έτος µε ανήλικο παιδί και 15 χρόνια ασφάλισης. Τα 15 χρόνια αυξήθηκαν σταδιακά ανά 6 µήνες κάθε έτος από και µετά µέχρι τη συµπλήρωση 17 χρόνων και 6 µηνών ασφάλισης. Το όριο ηλικίας των 42 χρόνων αυξήθηκε ανά 6 µήνες κάθε έτος από και µετά τη συµπλήρωση των 44 ετών και 6 µηνών. Β) Οι γυναίκες που ασφαλίστηκαν µέχρι και συ- µπληρώνουν απαιτούµενο χρόνο από και µετά δικαιούνται σύνταξη. 1) Εάν έχουν 25 χρόνια ασφάλισης και συµπλήρωσαν το 60ο έτος. 2) Εάν έχουν χρόνο ασφάλισης 17 έτη και 6 µήνες, ηλικία 45 ετών, ανήλικο παιδί ή ανίκανο για εργασία µε ποσοστό αναπηρίας από 50% και άνω, σύζυγο ανίκανο µε ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω. Ο χρόνος ασφάλισης των 17 ετών και 6 µηνών αυξάνεται ανά 6 µήνες από και µετά το όριο ηλικίας και από ο χρόνος ασφάλισης µέχρι τη συµπλήρωση 25ετίας και ηλικία 50 ετών. Ενδεικτικός Πίνακας Χρόνος ασφάλισης Ηλικία Έτος 17, ,5 45,5 17, ,5 46,5 17, ,5 47, ,5 48, κλπ , κλπ. Γ) 65ο έτος και 15 χρόνια ασφάλισης. 58ο έτος και 35 χρόνια ασφάλισης. Οι γυναίκες που ασφαλίστηκαν από µέχρι α) Εάν έχουν συµπληρώσει το 60ο έτος και 25 χρόνια ασφάλισης. β) Το 50ο έτος µε 25 χρόνια ασφάλισης και ανήλικο παιδί. γ) Το 65ο έτος και 15 χρόνια ασφάλισης. δ) Το 58ο έτος και 35 χρόνια ασφάλισης. Λόγω αναπηρίας Όσοι ασφαλισµένοι έχουν συµπληρώσει 5 χρόνια ασφάλισης, ανεξάρτητα από όριο ηλικίας, θεµελιώνουν για λόγους αναπηρίας συνταξιοδοτικό δικαίωµα. Λόγω θανάτου Σε περίπτωση που ασφαλισµένος έχει συµπληρώσει 5 χρόνια ασφάλισης και αποβιώσει, ο επιζών σύζυγος ή τα τέκνα του δικαιούνται σύνταξης. Επίσης δικαιούται σύνταξης ο άπορος πατέρας εάν έχει συ- µπληρώσει το 60ο έτος ηλικίας. Εάν δεν υπάρχει πατέρας, η µητέρα του θανόντα, όπως επίσης οι άπορες ανύπαντρες αδελφές, εάν ο θανών συζούσε µε τα πρόσωπα αυτά. 10

12 ΘΕΜΑ / TAMEIA ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ Οι Πρόεδροι των επιστηµονικών φορέων σε σύσκεψη για το ασφαλιστικό Οι Δικαστικοί Επιµελητές µε αγωνιστικές κινητοποιήσεις και αποχές εξέφρασαν την έντονη αντίθεσή τους στην πολιτική ενοποίησης των ασφαλιστικών ταµείων που έχει στόχο την ουσιαστική κατάργησή τους και τη λεηλασία των αποθεµατικών τους. Η Οµοσπονδία Δικαστικών Επιµελητών Ελλάδας συµµετείχε από την πρώτη στιγµή στις συναντήσεις των Προέδρων των συνδικαλιστικών οργανώσεων και εκπροσώπων των υπό ενοποίηση Ταµείων εκφράζοντας την αντίθεσή της για την επιδιωκόµενη δηµιουργία ενός ασφαλιστικού µορφώµατος το οποίο δεν θα έβλαπτε µόνο τους Δικαστικούς Επιµελητές και τα συνταξιοδοτικά τους κεκτηµένα, αλλά θα έβλαπτε το ασφαλιστικό σύστηµα και την ελληνική κοινωνία. Αντιδράσαµε µαχητικά µε τους άλλους φορείς του Τ.Ν. διότι αρνού- µαστε ενοποίηση που θα οδηγεί σε αύξηση ασφαλιστικού εισφορών και µείωση των συντάξεων. Οι Δικαστικοί Επιµελητές απείχαν από τα καθήκοντά τους στις 12,19 και 20 Δεκεµβρίου 2007 και , συµµετείχαν στις πορείες στις , αλλά και , στη µεγάλη συγκέντρωση στα Προπύλαια στις που έγινε µε άλλους φορείς των υπό ενοποίηση Ταµείων (Μηχανικών, ΕΣΗΕΑ, ΤΣΑΥ, και Τ.Ν.) και την πορεία που έγινε στη συνέχεια στη Βουλή µε επίδοση ψηφισµάτων στην Υπουργό Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας καθώς και στον Πρόεδρο της Βουλής. Η Οµοσπονδία µας παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις και σε συσκέψεις που γίνονται µε τους άλλους φορείς και στις συναντήσεις που γίνονται µε αρµόδιους διαδραµατίζει- και θα συνεχίσει να το κάνει- σηµαντικό ρόλο. Θα συνεχίζει να προτείνει και να ζητά: Εξυγίανση του Τ.Ν. µέσα από αναλογιστικές µελέτες και διαρθρωτικές αλλαγές, µε νέα οργανωτική διάταξη, που να το καθιστά µία σύγχρονη ασφαλιστική υπηρεσία Εκσυγχρονισµό της λειτουργίας του Πλήρη συνταξιοδότηση στα 35 χρόνια Κατάργηση του διαχωρισµού των ασφαλισµένων σε προ και µετά το 1993 Αν είναι εφικτό, δηµιουργία Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης Αύξηση του εφάπαξ βοηθήµατος Αύξηση των παρεχόµενων συντάξεων Βελτίωση και παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους ασφαλισµένους Αύξηση των δαπανών για την υγεία στο µέσο ευρωπαϊκό επίπεδο Τα τελευταία νέα για την ενοποίηση έχουν ως εξής: Το Ταµείο Νο- µικών συγχωνεύεται µε το ΤΣΜΕΔΕ (µηχανικοί κ.λ.π.), ΤΣΑΥ (γιατροί κ.λ.π.) διατηρεί την αυτοτέλειά του µέχρι το 2013, εντάσσεται ως αυτοτελής λογαριασµός οικονοµικά και λογιστικά κάτω από µία ενιαία διοίκηση στην οποία θα έχει λόγο και ρόλο το κάθε Ταµείο ξεχωριστά. Οι Δικαστικοί Επιµελητές µε πανό στα Προπύλαια Τ.Π.Δ.Ε. Α.- Υστερα από πολλές συζητήσεις, µε την επίµονη πίεση της Οµοσπονδίας και των εκλεγµένων από αυτήν εκπροσώπους µας- µέλη του Δ.Σ. του Ταµείου λύθηκε το θέµα που είχε ανακύψει µε το χαρακτηρισµό των αντιγραφοσήµων και µε απόφασή του έκρινε ΚΑΙ ΟΡΘΑ πως αποτελεί εισφορά για τον Δικαστικό Επιµελητή και όχι έξοδο. Αυτή η απόφαση ισχύει από Β.- Η Οµοσπονδία κατέθεσε πρόταση για νέα αύξηση του χορηγουµένου από το Ταµείο εφ άπαξ βοηθήµατος σε ποσοστό 50%. Το Δ.Σ. του Ταµείου, µε νέα αναλογιστική µελέτη άµεσα αποφάσισε την προώθηση του αιτήµατός µας προς το Υπουργείο και είµαστε βέβαιοι πως θα πετύχουµε νέα σοβαρή αύξηση πολύ πάνω από την ετήσια αύξηση που προβλέπεται από την εισοδηµατική πολιτική της κυβέρνησης. Γ. Όπως κάθε χρόνο οι συνάδελφοι που το επιθυµούν µπορούν να υποβάλουν αιτήσεις για συµµετοχή των παιδιών τους στις κατασκηνώσεις που είναι συµβεβληµένες µε το Ταµείο µας από Την αίτηση µπορείτε να την βρείτε στην ιστοσελίδα της οµοσπονδίας ( στην κατηγορία «ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ». 11

13 ΓΕΓΟΝΟΤΑ Ο «ΕΚΛΑΜΠΡΟΤΑΤΟΣ» ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΕΚΤΕΛΟΥΣΕ ΤΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ; Την αφορµή για το παρόν κείµενο, µου έδωσε η αναφορά του αειµνήστου Καθηγητού της Πολιτικής Δικονοµίας στη Σχολή Νοµικών και Οικονοµικών Επιστηµών του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης και Ακαδηµαϊκού κ. Χαράλαµπου Φραγκίστα, ο οποίος κατά τις παραδόσεις του συχνά ανέφερε ότι οι Δικαστικοί Επιµελητές των βυζαντινών χρόνων ονοµάζονταν «εκλαµπρότατοι». Θα προχωρήσω σε µία πρώτη και απλή προσέγγιση. Η σύγκλητος ήταν ένας αυτοτελής κρατικός οργανισµός που ίσχυε στην Κωνσταντινούπολη και λειτουργούσε κατά τους πρωτοβυζαντινούς αιώνες σύµφωνα µε τους ρωµαϊκούς θεσµούς, όπως αυτοί είχαν τροποποιηθεί από τις µεταρρυθµίσεις των Διοκλητιανού και Κωνσταντίνου Α. Αρχικά τα µέλη της ονοµάζονταν «clari» δηλαδή «επιφανείς» και για να αναβαθµιστεί ο τίτλος τους, σε σχέση µε αυτόν της Συγκλήτου της Ρώµης, αυξήθηκε ο αριθµός τους. Η πολιτική των αυτοκρατόρων που ήθελε να δώσει κύρος στη Σύγκλητο και τους αξιωµατούχους της, καθώς και η ραγδαία αύξηση των συγκλητικών, προκάλεσε την αξιολογική διαφοροποίησή τους, διευρύνοντας έτσι το φάσµα των αξιωµάτων και δηµιουργώντας τρεις βαθµίδες τιµητικών τίτλων, τους «illustres», τους «spectabiles» και τους «clarissimi», δηλαδή τους «ιλλούστριους» ή «έκλαµπρους», τους «µεγαλοπρεπέστατους» ή «προκρίτους» ή «περίβλεπτους» και τους «επιφανέστατους» και οι οποίοι έδιναν δικαίωµα εισόδου στη συγκλητική τάξη. Οι τίτλοι αυτοί απονέµονταν επίσης και σε πρώην κρατικούς υπαλλήλους, καθώς και σε προσωπικότητες της διανόησης και των επιστηµών, χωρίς αντίστοιχα αξιώµατα. Τέλος, Πρόεδρος αυτού του συγκλητικού σώµατος ήταν ο εκάστοτε «Έπαρχος της Κωνσταντινούπολης». Με τη λέξη «έκλαµπρος» αποδίδεται το λατινικό «illustris», τίτλος προσφωνήσεως διαφόρων προσώπων εξεχόντων στην εκκλησιαστική και κρατική ιεραρχία. Στη Ρώµη ο τίτλος δίνονταν σε πρόσωπα που κατείχαν υψηλότατες θέσεις στο κράτος, από τη Ρώµη δε εισήχθη στο Βυζάντιο και στη Δυτική Ευρώπη. Ο «ιλλούστριος» (λατ. Illustris= πολύ λαµπρός, έκλαµπρος, επιφανής, ένδοξος) λοιπόν ήταν τίτλος ανωτάτων αξιωµατούχων της ύστερης ρωµαϊκής και πρώιµης βυζαντινής περιόδου. Καθιερώθηκε από τον Διοκλητιανό και συνδεόταν µε ορισµένα προνόµια των αξιωµατούχων κατά τα βυζαντινά χρόνια. Ο τίτλος δίδονταν από τον 4ο αιώνα και στους ανώτατους ανακτορικούς, δικαστικούς, πολιτικούς, οικονοµικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους της Αυτοκρατορίας, αργότερα δε και σε άλλους ευγενείς ιδιώτες που δεν ασκούσαν δηµόσια υπουργήµατα. Από τα µέσα του 5ου αιώνα, το δικαίωµα συµµετοχής στη σύγκλητο περιορίζεται αποκλειστικά στους «ιλλούστριους», οι οποίοι µετέχουν πραγµατικά στις εργασίες της. Οι «ιλλούστριοι» αποτελούσαν την ανώτατη τάξη της αριστοκρατίας, την πρώτη τάξη των λεγοµένων «δυνατών» και είχαν στα χέρια τους ολόκληρη την κοινωνική ζωή της χώρας, στην πρωτεύουσα και τις επαρχίες, και περιβάλλονταν µε πολλά και σοβαρά προνόµια, διότι απαλλάσσονταν από πολλούς φόρους, δεν υποβάλλονταν σε όρκο και απολάµβαναν ειδικής δοσιδικίας. Τα κοινά δικαστήρια ήσαν αναρµόδια να τους δικάσουν και µοναδικός δικαστής αυτών ήταν ο αυτοκράτορας, ο οποίος ανέθετε µεν τις εναντίον του ανακρίσεις σε ανώτατο κρατικό υπάλληλο, την απόφαση όµως την εξέδιδε ο ίδιος. Ο τίτλος µεταβιβαζόταν στα τέκνα τους, έτσι ώστε οι «ιλλούστριοι» να γίνουν πολυάριθµοι και από τον 5ο αιώνα, προς διάκριση µε άλλους, τιτλοφορήθηκαν «ιλλουστρίσσιµοι», δηλαδή «εκλαµπρότατοι» και «σουµπλι- µίσσιµοι» (λατ. sublimissimi) και «µανίφικοι» (λατ. magnifici, magnificentissimi= µεγαλοπρεπέστατοι). Ο υπερθετικός βαθµός «εκλαµπρότατος», κατ απόδοση του λατινικού «illustrissimus», ήταν η τιµητική προσηγορία αυτών των υψηλών κρατικών ή εκκλησιαστικών αξιωµατούχων. Στη συνέχεια ο τίτλος άρχισε να δίδεται και σε κατώτερες κατηγορίες αρχόντων, µε αποτέλεσµα οι µεγαλύτεροι άρχοντες απαίτησαν υψηλότερο τίτλο γι αυτούς και για ικανοποίησή τους καθιερώθηκε ο τίτλος του «ενδοξοτάτου», κ.α. Ο ανασχηµατισµός της διοίκησης κατά τον 7ο αιώνα έφερε σηµαντικές µεταρρυθµίσεις στην άσκηση της δικαστικής εξουσίας. Έτσι, από εκείνη την εποχή, κύριος δικαστής της Αυτοκρατορίας γίνεται ο Πρόεδρος της Συγκλήτου και των «ιλλουστρίων», ο «Έπαρχος της Κωνσταντινούπολης» (λατ. Praefectus Urbi). Αυτός ήταν πολιτικός αξιωµατούχος, εκλεγόταν από τον ίδιο τον αυτοκράτορα, κατείχε τη δεύτερη µετά τον αυτοκράτορα θέση στην ιεραρχία των ανώτατων κυβερνητικών λειτουργιών της πρωτεύουσας και είχε πολλά και ποικίλα καθήκοντα, όπως α) ήταν Πρόεδρος της Συγκλήτου, β) αντικαθιστούσε τον αυτοκράτορα κατά την απουσία του, γ) συµµετείχε στο «Ιερόν Κονσιστώριον» (λατ. Sacrum Consistorium), στο ανώτατο δηλαδή αυτοκρατορικό συµβούλιο ή συµβούλιο του στέµµατος, δ) λάµβανε µέρος στο «Βασιλικόν Κριτήριον», δηλαδή στο βασιλικό δικαστήριο, στο οποίο µάλιστα προήδρευε όταν ο βασιλιάς απουσίαζε, ε) ήταν ανώτατος δικαστής µε αστικές και ποινικές δικαιοδοσίες, δίκαζε και επέβαλε ποινές για εγκλήµατα που είχαν διαπραχθεί στην Κωνσταντινούπολη και σε απόσταση 100 µιλίων γύρω απ αυτήν, δίκαζε τις προσφυγές όλων των αποφάσεων των επαρχιακών Δικαστηρίων, όριζε την ηµεροµηνία παραποµπής σε δίκη όλων των προφυλακισµένων υποδίκων, απαγόρευε την είσοδο, περιόριζε ή και εξόριζε ακόµη επικίνδυνα για τη δηµόσια τάξη άτοµα, και γενικά ήταν αρµόδιος για τις εκτελέσεις των δικαστικών αποφάσεων. Εκτός απ αυτές τις κύριες αρµοδιότητες είχε την εποπτεία της δηµοτικής διοίκησης, κ.α., οι δικαστικές τους όµως αρµοδιότητες, τους επόµενους αιώνες, θα περιορισθούν. Σ αυτές τις αρµοδιότητες του «Επάρχου της Κωνσταντινούπολης» ίσως διαφαίνονται κάπως τα καθήκοντα του σηµερινού Δικαστικού Επιµελητή, στη συµµετοχή δηλαδή της απονοµής της Δικαιοσύνης, ενώ είναι ασαφή στις δικαιοδοσίες του «εκλαµπρότατου», του οποίου τα καθήκοντα δεν προσδιορίζονται ακριβώς. Η µεγαλύτερη µελέτη ίσως ανοίξει το δρόµο στη συγκεκριµενοποίηση των καθηκόντων τους και τον παραλληλισµό τους, εάν υπάρχει. Εξ άλλου, η έννοµη τάξη και οι λειτουργοί της στην Αυτοκρατορία διέπονταν ανέκαθεν από τον περίπλοκο µηχανισµό τους και την πολλαπλότητα των καθηκόντων τους, πράγµα όµως που δεν εµπόδισαν να ανταποκριθούν στις ποικίλες δικονοµικές ανάγκες και να καταστεί εφικτή η επί ένδεκα αιώνες ισχυρή απονοµή της δικαιοσύνης. Χρήστος Μιχ. Μιχαλόπουλος Πρόεδρος Δικαστικών Επιµελητών Εφετείου Θράκης 12

14 NOMIKA ΘΕΜΑΤΑ ΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΘΥΡΟΚΟΛΛΗΣΕΙΣ Δηµοσιεύθηκε από το Α1 Τµήµα του Αρείου Πάγου η µε αριθµό 1028/2007 απόφασή του (ΝοΒ 2007, σελ. 2091), σύµφωνα µε τη µείζονα σκέψη της οποίας κηρύχθηκε η συζήτηση της αναίρεσης απαράδεκτη, λόγω άκυρης επίδοσης. Η ακυρότητα συνίστατο, στο ότι ο Δικαστικός Επιµελητής δεν διενήργησε νόµιµα την επίδοση του δικογράφου µε θυροκόλληση, αφού δεν τήρησε, ως όφειλε, τις προθεσµίες που τάσσει το άρθρο 128 παρ. 4 Κώδικα Πολιτικής Δικονοµίας. Επίσης πως ο Δικαστικός Επιµελητής ενώ θυροκόλλησε το δικόγραφο στις , παρέδωσε στο αρµόδιο Αστυνο- µικό Τµήµα αντίγραφο του θυροκολληθέντος στις και απέστειλε συστηµένη επιστολή µέσω των ΕΛ-ΤΑ στις , ενώ όφειλε και τις δύο αυτές ενέργειες να τις ενεργήσει την εποµένη της θυροκόλλησης, ήτοι την Τέλος παραπέµπει και σε δύο άλλες αποφάσεις του ιδίου Δικαστηρίου και συγκεκριµένα στις 133/1998 και 1460/2000. Υπάρχουν, όµως δηµοσιευµένες σε νοµικά περιοδικά, τουλάχιστον άλλες δύο αποφάσεις του Αρείου Πάγου µε την ίδια µείζονα σκέψη και συγκεκριµένα οι: 227/2007 και η 1252/1995 (Α Τµήµα), καθώς επίσης και πολλές πρωτοβαθµίων δικαστηρίων που παραπέµπουν στις παραπάνω. Οι Δικαστικοί Επιµελητές έχοντας συνεχή καθηµερινή ενασχόληση µε το αντικείµενο της επίδοσης εγγράφων και έχοντας µελετήσει τις λεπτοµέρειες που θα µας βοηθήσουν ώστε να κάνουµε, όσο το δυνατόν, εγκυρότερα το λειτούργηµά µας αλλά και µε τον δεδοµένο απόλυτο σεβασµό προς το ανώτατο Δικαστήριο της χώρας µας, καταθέτουµε την δική µας νοµική άποψη για το συγκεκριµένο θέµα. Κατά το άρθρο 128 παρ. 4 του ΚΠολΔ, όπως τούτο ισχύει µετά τη µεταγλώττισή του στη δηµοτική µε το Π.Δ. 503/1985: «αν κανείς από όσους αναφέρονται στην παράγραφο 1 δεν βρίσκεται στην κατοικία: α) το έγγραφο πρέπει να κολληθεί στην κατοικία µπροστά σ ένα µάρτυρα, β) το αργότερο την επόµενη εργάσιµη µέρα µετά τη θυροκόλληση, αντίγραφο του εγγράφου, πρέπει να παραδοθεί στα χέρια του προϊσταµένου του Α/Τ, γ) το αργότερο την επόµενη εργάσιµη ηµέρα, εκείνος που ενήργησε την επίδοση του εγγράφου πρέπει να ταχυδροµήσει, έγγραφη ειδοποίηση». Η παραπάνω παράγραφος πριν τη µεταγλώττισή της είχε ως εξής: παρ. 4: «εάν ουδείς εκ των εν τη παραγράφω 1 αναφεροµένων ευρίσκεται εν τη κατοικία: α) το έγγραφον επικολλάται εις την θύραν της κατοικίας επί παρουσία ενός µάρτυρος, β) αντίγραφον του εγγράφου, συντασσόµενον εφ απλού, εγχειρίζεται το βραδύτερον την εποµένη της επικολλήσεως εργάσιµον ηµέρα εις τον προϊστά- µενον του Α/Τ και γ) έγγραφος ειδοποίησις πέµπεται υπό του επιδίδοντος το έγγραφον εις τον προς ον η επίδοσις ταχυδρο- µικώς το βραδύτερον την εποµένην της εγχειρίσεως εργάσιµον ηµέραν.» Περαιτέρω, όπως προκύπτει από το άρθρο 36 παρ. 1,2 εδ. γ και 3 του Ν. 1406/1983, η µεταγλώττιση των Κωδίκων στη δηµοτική γλώσσα θα αποτελεί ακριβή απόδοση των Νοµοθετικών κειµένων, χωρίς καµία νοηµατική αλλοίωση και χωρίς ορολογικές µεταβολές, όπου αυτές δεν είναι γλωσσικά απαραίτητες. Επίσης ρητά ορίζεται ότι σε περίπτωση νοηµατικής διαφοράς επικρατεί το αρχικό κείµενο του νόµου που είναι διατυπωµένο στην καθαρεύουσα. Μετά τα παραπάνω καθίσταται απόλυτα σαφές ότι σύµφωνα µε το διατυπωµένο στην καθαρεύουσα αρχικό κείµενο της παρ. 4 του άρθρου 128 ΚΠολΔ, που επικρατεί του µεταγλωττισµένου στη δηµοτική όπως ήδη ισχύει, η αποστολή µε το ταχυδροµείο της έγγραφης ειδοποίησης, νόµιµα γίνεται έως την εποµένη της παράδοσης του θυροκολληθέντος αντιγράφου στην Αστυνοµία, εργάσιµη ηµέρα και όχι την εποµένη της θυροκόλλησης, όπως οι πιο πάνω αποφάσεις ερµηνεύουν. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Η Εκτελεστική Γραµµατεία αποφάσισε να ζητήσει τη δηµοσίευση της άποψής της αυτής στα νοµικά περιοδικά (Νοµικό Βήµα, Δικαιοσύνη, Αρµενόπουλος κλπ), προκειµένου, κάποτε, να γίνει κατανοητό πως το έργο του Δικαστικού Επιµελητή δεν πρέπει να είναι ο εύκολος στόχος. Παρόλα αυτά η πρότασή µας για τον χειρισµό των καθηµερινών θυροκολλήσεων είναι να ακολουθούµε την άποψη της νοµολογίας, µέχρι να λυθεί το θέµα και νοµοθετικά. Η νοµοπαρασκευαστική επιτροπή µας γνώρισε πως για το άρθρο 128 παρ. 3 & 4 ΚΠολΔ, είναι από εκείνα που έγιναν δεκτές οι προτάσεις µας και τροποποιείται µε τις καινούργιες τροποποιήσεις που ολοκληρώνονται εντός των προσεχών εβδοµάδων. Αργοπεθαίνουµε; Αργοπεθαίνει όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας, επαναλαµβάνοντας κάθε µέρα τις ίδιες διαδροµές, όποιος δεν αλλάζει περπατησιά, όποιος δεν διακινδυνεύει και δεν αλλάζει χρώµα στα ρούχα του, όποιος δεν µιλεί σε όποιον δε γνωρίζει. Αργοπεθαίνει όποιος δεν αναποδογυρίζει το τραπέζι όποιος δεν είναι ευτυχισµένος στη δουλειά του, όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα για να κυνηγήσει ένα όνειρο, όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του τουλάχιστον µια φορά στη ζωή του να αποφύγει τις εχέφρονες συµβουλές. Αργοπεθαίνει όποιος δεν ταξιδεύει, όποιος δεν διαβάζει, όποιος δεν ακούει µουσική, όποιος δεν βρίσκει σαγήνη στον εαυτό του. Αργοπεθαίνει όποιος καταστρέφει τον έρωτά του, όποιος δεν επιτρέπει να τον βοηθήσουν, όποιος περνάει τις µέρες του παραπονούµενος για τη τύχη του ή για την ασταµάτητη βροχή. Αργοπεθαίνει όποιος εγκαταλείπει µια ιδέα του πριν την αρχίσει, όποιος δεν ρωτά για πράγµατα που δεν γνωρίζει. Αποφεύγουµε τον θάνατο σε µικρές δόσεις, όταν θυµόµαστε πάντοτε ότι για να είσαι ζωντανός χρειάζεται µια προσπάθεια πολύ µεγαλύτερη από το απλό γεγονός της αναπνοής. Το ποίηµα είναι του Pablo Neruda, ο τίτλος δικός µας 13

15 NOMIKA ΘΕΜΑΤΑ Αναγκαστική εκτέλεση για την καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως H αναγκαστική εκτέλεση για την καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως ρυθµίζεται από τη διάταξη του άρθρου 949 ΚΠολΔ, η οποία ορίζει τα εξής: «Όταν κάποιος καταδικάζεται σε δήλωση βούλησης, η δήλωση αυτή θεωρείται ότι έγινε µόλις η απόφαση γίνει τελεσίδικη. Αν η καταδίκη σε δήλωση βούλησης εξαρτήθηκε από αντιπαροχή, η δήλωση βούλησης θεωρείται ότι έγινε από τη στιγµή που εκπληρώθηκε η αντιπαροχή ή επήλθε υπερηµερία αποδοχής της.» Η διάταξη αναφέρεται στην συµβατική ή νόµιµη υποχρέωση του οφειλέτη προς επιχείρηση νοµικής πράξεως (δηλώσεως βουλήσεως), για την οποία, σε περίπτωση που αρνείται να την εκπληρώσει, προβλέπεται δυνατότητα εξαναγκασµού του, µε ιδιότυπο µέσον εκτελέσεως. ( Γ.Χ. Νικολόπουλος, «Αναγκαστική Εκτέλεση», σελ.171) Στην αγωγή του άρθρου 949 ΚΠολΔ ενάγων είναι ο δικαιούµενος να δεχθεί την δήλωση βουλήσεως ή αυτός που δικαιούται να απαιτήσει να απευθυνθεί αυτή προς τρίτο, δεδοµένου ότι δεν αποκλείεται και η κατ εφαρµογή του άρθρου 72 ΚΠολΔ άσκηση πλαγιαστικής αγωγής εκ µέρους του δανειστή του δικαιούχου, εφόσον αυτός έχει έννοµο συµφέρον. (Ι. Μπρίνιας, «Αναγκαστική Εκτέλεσις, Τόµος Β, εκδ.1979, σελ. 656 επ.) Αίτηµα της αγωγής του άρθρου 949 ΚΠολΔ είναι η καταδίκη του εναγοµένου να προβεί στην δήλωση βουλήσεως, το περιεχόµενο της οποίας πρέπει να προσδιορίσει ο ενάγων κατά τρόπο σαφή και ορισµένο. (Ι. Μπρίνιας, «Αναγκαστική Εκτέλεσις», Τόµος Β, εκδ.1979, σελ. 658) Όταν κάποιος καταδικάζεται σε δήλωση βουλήσεως, η δήλωση αυτή θεωρείται ότι έγινε, µόλις η απόφαση γίνει τελεσίδικη. (Ι.Χαµηλοθώρης, Χ. Κλουκίνας, Θ.Κλουκίνας, «Δίκαιο Αναγκαστικής Εκτέλεσης» Τ.2ος (Π.Βαφειάδου), σελ. 101) Σύµφωνα δε µε την κρατούσα σήµερα άποψη, η απόφαση του άρθρου 949 ΚΠολΔ είναι καταψηφιστική, υπό την έννοια όµως, ότι το διατακτικό της δεν αυτό που αναπληρώνει τη δήλωση βουλήσεως, αλλά η αναπλήρωση επέρχεται πλασµατικά από το νόµο, µε την τελεσιδικία της αποφάσεως, οπότε ο ενάγων ικανοποιείται µε την πλασµατική εκτέλεση που καθιερώνει ο νόµος. (Π,Γέσιου-Φαλτσή «Αναγκαστική Εκτέλεση-Ειδικό µέρος, εκδ.2001, σελ. 86 επ.» 1. Προϋποθέσεις Δικαιοπρακτικό παραγωγικό λόγο αξίωσης προς δήλωση βούλησης αποτελεί το προσύµφωνο, η οριστική δικαιοπραξία και η µονοµερής δικαιοπραξία. ΠΠρΤρικ 45/98 ΝοΒ 2000,302, ΕφΘεσ 823/91 Αρµ 1991,658, Αρµ 1992,785. Η υποχρέωση προς δήλωση βουλήσεως είναι δυνατόν να απορρέει είτε απ ευθείας από το νόµο (π.χ. άρθρα 424, 758, 896, 1945 ΑΚ), είτε από τη σύµβαση, την οποία ο νόµος (π.χ. άρθρα 166, 361 ΑΚ) εξοπλίζει µε δεσµευτικότητα. Συνήθως έχει ως γενεσιουργό λόγο τη δικαιοπραξία (προσύµφωνο κ.λπ.) και κατευθύνεται προς επιχείρηση άλλης δικαιοπραξίας. ΕφΑθ 2879/90 ΕλΔ 32,1023, ΕφΑθ 6928/91 ΕλΔ 35,139, ΠΠρΤρικ 45/98 ΝοΒ 2000,302, ΕφΑθ 2879/90 ΕλΔ 1991, 1023, ΠΠρΠειρ 1563/95 ΕλΔ 39,217. Η αγωγή για καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως ασκείται από αυτόν που ισχυρίζεται ότι είναι φορέας της αξίωσης προς δήλωση βούλησης, και απευθύνεται εναντίον εκείνου που (σύµφωνα µε τους αγωγικούς ισχυρισµούς) είναι οφειλέτης της αξίωσης. Ανάλογα µε την προστασία που ζητείται, η αγωγή για καταδίκη σε δήλωση βούλησης διακρίνεται σε αναγνωριστική, (όταν µε αυτή ζητείται απλώς να αναγνωριστεί ότι υπάρχει αξίωση προς δήλωση βούλησης), και σε καταψηφιστική, (όταν µε αυτή ζητείται να καταδικασθεί ο εναγό- µενος να επιχειρήσει τη δήλωση βούλησης, ή ενδεχοµένως και να παραδώσει το πράγµα που οφείλεται µε βάση τη δήλωση αυτή. ΠΠρΤρικ 45/98 ΝοΒ 2000,302 Γίνεται νοµολογιακά δεκτό ότι αγωγή καταδίκης σε δήλωση βουλήσεως επιτρέπεται προκειµένου να εκβιασθεί η εκπλήρωση υποχρεώσεως που έχει αναληφθεί µε προσύµφωνο, για τη σύναψη της κυρίας συµβάσεως. Αφού 14

16 ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ όµως η αγωγή προϋποθέτει υποχρέωση του εναγοµένου από σύµβαση ή απευθείας από το νόµο, δεν επιτρέπεται καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως του εναγοµένου που προσυµφώνησε ατύπως την πώληση ακινήτου, διότι η συµφωνία αυτή, για την οποία δεν συντάχθηκε συµβολαιογραφικό έγγραφο, λόγω της ακυρότητάς της, θεωρείται σαν να µην έγινε. Η ακυρότητα αυτή λαµβάνεται υπ όψη αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο, όταν τα περιστατικά υποβάλλονται σ αυτό, διότι οι διατάξεις περί τύπου των δικαιοπραξιών είναι δηµοσίας τάξεως (ΕφΑθ 316/94 ΕλΔ 36,712, ΕφΑθ 8341/91 ΕλΔ 33,875). ΕφΑθ 7120/2000 ΕλΔ 2002,1460,ΕφΑθ 1542/2000 ΕλΔ 2002,1458. Θ α πρέπει να προϋπάρχει της αξίωσης που απορρέει από τη διάταξη του άρθρου 949 ΚΠολΔ, η από το ουσιαστικό δίκαιο αξίωση και να ζητείται µόνο η πραγµάτωση της τελευταίας αναγκαστικώς. ΑΠ 795/93 ΕλΔ 36,194, ΕφΑθ 6928/ 91 ΕλΔ 35,139, ΜΠρΛασιθ 367/99 ΝοΒ 2000,816. Αν ουσιαστική αξίωση δεν υπάρχει, δεν χωρεί προδήλως και εξαναγκασµός της. ΑΠ 795/93 ΕλΔ 36,194, ΕφΑθ 3992/97 ΕλΔ 39,158, ΕφΑθ 3227/94 ΝοΒ 43,718, ΕφΑθ 6928/91 ΕλΔ 35,139, ΠΠρΠειρ 1563/95 ΕλΔ 39,217, ΜΠρΛασιθ 367/99 ΝοΒ 2000,816. Από τη διάταξη του άρθρου 166 ΑΚ προκύπτει ότι και το προσύµφωνο αποτελεί καταρτισµένη σύµβαση, από την οποία γεννώνται υποχρεώσεις µεταξύ των συµβαλλοµένων προς σύναψη της κυρίας συµβάσεως, σύµφωνα µε τους όρους που καθορίζονται σ αυτό. Οι ως άνω υποχρεώσεις προς κατάρτιση της οριστικής συµβάσεως είναι αγώγιµες και συνεπώς έκαστος των συµβαλλοµένων δικαιούται να εγείρει αγωγή µε αίτηµα την κατά το άρθρο 949 ΚΠολΔ καταδίκη του άλλου σε δήλωση βουλήσεως. ΠΠρΡοδ 13/96 Αρµ 1998,929. Στην περίπτωση αυτή είναι επιτρεπτή, κατ εφαρµογή του άρθρου 69 παρ.1 περ. δ και ε ΚΠολΔ, η σώρευση αιτή- µατος για υλική παράδοση του πράγµατος που προσυµφωνήθηκε να πωληθεί και µεταβιβαστεί, η οποία, εφόσον πρόκειται περί ακινήτου, θα λάβει χώρα µετά την κατάρτιση της οριστικής συµβάσεως µεταξύ των διαδίκων και τη µεταγραφή του συµβολαίου ή µετά την τελεσιδικία της καταδίκης του εναγοµένου σε δήλωση βουλήσεως, τη συµβολαιογραφική δήλωση αποδοχής του ενάγοντος και τη µεταγραφή αυτών. ΠΠρΡοδ 13/96 Αρµ 1998,929. Εξάλλου, σε περίπτωση που ο οφειλέτης βρίσκεται σε υπερηµερία για την κατάρτιση της οριστικής συµβάσεως, ο δανειστής, εκτός από την παροχή, ήτοι την καταδίκη αυτού σε δήλωση βουλήσεως, δικαιούται να ζητήσει και αποζηµίωση για τη ζηµία που υπέστη από την καθυστέρηση, κατ εφαρ- µογή της διατάξεως του άρθρου 343 εδ.α ΑΚ, στην οποία περιλαµβάνονται, ως διαφυγόντα κέρδη, τα εισοδήµατα που θα είχε από τη χρήση ή κατ άλλον τρόπο αξιοποίηση του οφειλοµένου αντικειµένου, η οποία µαταιώθηκε κατά το χρονικό διάστηµα της καθυστερήσεως. ΠΠρΡοδ 13/96 Αρµ 1998, Η απόφαση για την καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως Τίτλο κυριότητας δεκτικό µεταγραφής αποτελεί η τελεσίδικη απόφαση η επικυρώνουσα µεταβιβάσεις γεωργικών κλήρων, οικοπέδων ή οικηµάτων, που έγιναν µε ιδιωτικό έγγραφο και µε την συνδροµή των προϋποθέσεων της παρ. 2 του άρθρου 15 του ν.δ. 3958/59, ενώ επί των περιπτώσεων της παρ.5 του άρθρου 15 του ίδιου ν.δ., δηλαδή επί των ανωτέρω µεταβιβάσεων, για τις οποίες συντάχθηκαν προσύµφωνα, µε δηµόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο κλπ, το Ειρηνοδικείο αποφαίνεται περί τελέσεως της περί οριστικής µεταβιβάσεως δικαιοπραξίας, εφαρµοζοµένων κατά τα λοιπά επί τελεσιδικίας της αποφάσεως, των διατάξεων του άρθρου 949 ΚΠολΔ, που σηµαίνει ότι η απόφαση αυτή, η οποία έγινε τελεσίδικη, δεν αποτελεί τίτλο κυριότητας, αλλά σύµφωνα µε το άρθρο 949 εδ.1 ΚΠολΔ, αναπληρώνει, κατά πλάσµα του νόµου, την ελλείπουσα δήλωση βουλήσεως, την οποία θεωρεί κατά τρόπο ανεπίδεκτο ανταποδείξεως, ως υπάρχουσα. ΕφΘεσ 2031/90 ΕλΔ 1991,1290. Όταν κάποιος καταδικάζεται σε δήλωση βούλησης, η δήλωση αυτή θεωρείται ότι έγινε, µόλις η απόφαση γίνει τελεσίδικη. ΠΠρΤρικ 45/98 ΝοΒ 2000,302. Η απόφαση για καταδίκη σε δήλωση βούλησης δεν επιδέχεται αναγκαστική εκτέλεση µε απειλή χρηµατικής ποινής και προσωπικής κράτησης, ούτε κηρύσσεται προσωρινά εκτελεστή, αφού η επέλευση των συνεπειών της προϋποθέτει την τελεσιδικία της, ΠΠρΤρικ 45/98 ΝοΒ 2000,302. Αν η καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως αφορά ακίνητο και ο οφειλέτης δεν είναι κύριος αυτού, όταν γίνει τελεσίδικη η απόφαση για καταδίκη σε δήλωση βούλησης, η έλλειψη της κυριότητας αποκλείει τα αποτελέσµατα της δήλωσης βούλησης. Τούτο, διότι µε τη διάταξη του άρθρου 949 ΚΠολΔ επιδιώκεται να εξουδετερωθεί η δυστροπία του οφειλέτη (της δήλωσης βούλησης), όχι όµως και να καλυφθεί η αντικειµενική αδυναµία του οφειλέτη να προβεί έγκυρα σε δήλωση βούλησης. ΠΠρΤρικ 45/98 ΝοΒ 2000,302. Από το άρθρο 949 ΚΠολΔ, κατά το οποίο όταν κάποιος καταδικασθεί σε δήλωση βουλήσεως η δήλωση αυτή θεωρείται ότι έγινε µόλις η απόφαση γίνει τελεσίδικη, προκύπτει ότι ο ΚΠολΔ ακολουθεί την άποψη που καθιερώνει η διάταξη του άρθρου 1192 περ. 4 του ΑΚ κατά την οποία µε την τελεσιδικία των περιεχουσών καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως αποφάσεων, κατά πλάσµα δικαίου θεωρείται ότι έγινε µόνον η δήλωση βουλήσεως του οφειλέτη που ανακύπτει από την τελεσίδικη απόφαση και δεν αναπληρώνεται αυτή καθ αυτή η σύναψη της δικαιοπραξίας. ΕιρΜασ 28/98 ΑρχΝ 2000, Αποτελέσµατα καταδίκης σε δήλωση βουλήσεως Επί διµερών δικαιοπραξιών και ειδικότερα επί συµβάσεων ο δανειστής-ενάγων οφείλει να αποδεχθεί την δήλωση βουλήσεως του αντιδίκου του για να καταρτισθεί η µετ αυτού σύµβαση. Και προκειµένου για δικαιοπραξία που υποβάλλεται ως εκ του αντικειµένου της σε τύπο σύµφωνα µε το νόµο όπως π.χ. επί ακινήτων, ο νικήσας διάδικος οφείλει να προβεί σε δήλωση αυτοδικαίως ενώπιον του συµβολαιογράφου (άρθρο 369 ΑΚ) και να συνταχθεί έκθεση και να µεταγράψει στο βιβλίο µεταγραφών της περιφέρειας του ακινήτου την απόφαση µετά εκθέσεως του συµβολαιογράφου που 15

17 ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ περιλαµβάνει την δήλωση αποδοχής. ΕιρΜασ 28/98 ΑρχΝ 2000,397. Κατά το άρθρο 949 εδ. 1 ΚΠολΔ εάν καταδικασθεί κάποιος σε δήλωση βουλήσεως, µε την τελεσιδικία της αποφάσεως η δήλωση βουλήσεως θεωρείται ως γενο- µένη. Η έννοια της δηλώσεως βουλήσεως δεν προσδιορίζεται από το άρθρο αυτό, αλλά από το ουσιαστικό δίκαιο, αποτελεί δε νοµικό γεγονός το οποίο είτε αυτοτελώς είτε συνδυαζόµενο µε άλλα γεγονότα, παράγει έννοµες συνέπειες. Κατά συνέπεια η αγωγή προς καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως πρέπει να βρίσκει νόµιµο έρεισµα στις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου δηλ. να στηρίζεται σε πραγµατικά γεγονότα τα οποία δηµιουργούν την ενοχή. ΠΠρΠειρ 1563/95 ΕλΔ 39,217, ΕφΑθ 2879/90 ΕλΔ 1991, Τρόπο κτήσεως της κυριότητας αποτελεί, πλην άλλων, το να καταδικαστεί τελεσίδικα ο κύριος του ακινήτου σε δήλωση βουλήσεως καταρτίσεως της συµβάσεως περί της µεταβιβάσεως του ακινήτου σε άλλον, για την αναφερόµενη στην αντίστοιχη απόφαση νόµιµη αιτία και ο άλλος µε συµβολαιογραφικό έγγραφο, υποβαλλόµενο, µαζί µε την απόφαση σε µεταγραφή, να δηλώσει ότι αποδέχεται την ως άνω δήλωση (Ολ ΑΠ 37/96). ΑΠ 73/2004, αδηµ. Τα ανωτέρω ισχύουν και σε περίπτωση που ο δανειστής είναι όχι κύριος, αλλά συγκύριος του ακινήτου, ή που ο οφειλέτης είναι όχι νοµέας αλλά συννοµέας του εν λόγω πράγµατος, µε µόνη διαφορά τον κατ έκταση περιορισµό της απαιτήσεως ή της οφειλής, αντίστοιχα. Εξάλλου, από το άρθρο 348 ΑΚ συνάγεται ότι όποιος έχει ενοχική υποχρέωση έναντι άλλου, να παράσχει σ αυτόν ορισµένο ακίνητο, όπως τέτοια υποχρέωση προκύπτει από τη σχέση πωλήσεως ή µισθώσεως ή παρακαταθήκης κ.λπ., ευθύνεται, αφότου επιδόθηκε η σχετική αγωγή για καταδίκη σε παροχή του ακινήτου και σε απόδοση των πολιτικών καρπών ή άλλων ωφεληµάτων του ακινήτου. ΑΠ 73/2004, αδηµ. Δεν αντικαθίστανται µε το νοµικό αυτό πλάσµα οι περαιτέρω νόµιµες ενέργειες ή διατυπώσεις, τις οποίες επιβάλλει ο νόµος για την ολοκλήρωση της δικαιοπραξίας, προς την οποία κατευθύνεται η δήλωση βουλήσεως και για την παραγωγή των εννόµων αποτελεσµάτων της, τα οποία θέλησαν τα µέρη και αναγνωρίζονται από το νόµο. Το δικαίω- µα έχει ως γενεσιουργό αιτία τη δικαιοπραξία και όχι την αναγκαστική εκτέλεση υπό την ανωτέρω έννοια του άρθρου 949 εδ.1 ΚΠολΔ. Τούτο σηµαίνει ότι πρέπει να τηρηθούν για την παραγωγή των εννόµων συνεπειών της δικαιοπραξίας οι απαιτούµενες από το ουσιαστικό δίκαιο προϋποθέσεις και πρόσθετες διατυπώσεις. Έτσι π.χ. για την ολοκλήρωση της µεταβιβάσεως κυριότητας ακινήτου πωληθέντος µε προσύµφωνο, σε περίπτωση τελεσίδικης καταδίκης σε δήλωση βουλήσεως του αρνηθέντος να προβεί στην οριστική κατάρτιση της συµβάσεως πωλητού, απαιτείται όχι µόνον η µεταγραφή της τελεσίδικης αποφάσεως αλλά και η µε συµβολαιογραφικό έγγραφο δήλωση αποδοχής του αγοραστή και η µεταγραφή αυτής, διότι τότε τελειούται η σύµβαση. Εποµένως κατά το άρθρο 216 ΚΠολΔ, επί διεκδικητικής αγωγής, ο ενάγων οφείλει να εκθέτει σ αυτή τον τρόπο κτήσεως της κυριότητας επί του διεκδικουµένου πράγµατος, δηλαδή όλα εκείνα τα στοιχεία που θεµελιώνουν κατά το νόµο το δικαίωµά του. ΕφΘεσ 2031/90 ΕλΔ 1991, Δικονοµικά θέµατα Από τη διάταξη του άρθρου 949 ΚΠολΔ συνάγεται ότι η αγωγή που έχει ως αίτηµα την καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως του εναγοµένου, πρέπει να βρίσκει νόµιµο έρεισµα στις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου, δηλαδή να στηρίζεται σε πραγµατικά γεγονότα που δηµιουργούν νόµιµη υποχρέωση του εναγοµένου να προβεί στην αξιούµενη δικαιοπραξία. Η υποχρέωση αυτή µπορεί να απορρέει είτε απ ευθείας από το νόµο, είτε από σύµβαση την οποία ο νόµος εξοπλίζει µε δεσµευτικότητα. Αν το ουσιαστικό δίκαιο δεν παρέχει αγωγή, δεν χωρεί εξαναγκασµός κατά το άρθρο 949 ΚΠολΔ. ΕφΑθ 7120/2000 ΕλΔ 2002,1460, ΕφΑθ 1542/2000 ΕλΔ 2002,1458. Η αγωγή µε αίτηµα την καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως, και αν ακόµα αφορά σε εκπλήρωση παροχής ακινήτου, δηλαδή σε σύσταση, µετάθεση, αλλοίωση ή κατάργηση εµπραγµάτου δικαιώµατος δικαιώµατος σ αυτό είναι ενοχική, γιατί δεν καθίσταται σ αυτή την περίπτωση επίδικο το ακίνητο του οποίου η παράδοση ζητείται, αλλά µόνο το σχετικό ενοχικό δικαίωµα του ενάγοντος να απαιτήσει από τον εναγόµενο την παράδοσή του. ΜΠρΚαλαµ 21/2001 Αρµ 2002,367. Σε περίπτωση όµως που στο δικόγραφο της αγωγής σωρεύεται και η εµπράγµατη αξίωση του ενάγοντος για την παράδοση του πράγµατος (άρθρο 1094 ΑΚ), δηλ. αίτηµα που προϋποθέτει κυριότητα, η αγωγή είναι εγγραπτέα στα βιβλία διεκδικήσεων κατ άρθρο 220 ΚΠολΔ, δεδοµένου ότι η αγωγή αποκτά εµπράγµατο χαρακτήρα, αφού περιέχει και αίτηµα παράδοσης ακινήτου σε εκτέλεση της σύµβασης που θα καταρτιστεί, οπότε και υφίσταται ανάγκη προστασίας των τρίτων που ενδεχοµένως θα συναλλαγούν µε τον εναγόµενο, γιατί αντικείµενο της δίκης καθίσταται το ίδιο το ακίνητο και το σ αυτό δικαίωµα της κυριότητας. ΜΠρΚαλαµ 21/2001 Αρµ 2002,367. Το αίτηµα καταδίκης σε δήλωση (δικαιοπρακτικής) βουλήσεως κατά το άρθρο 949 ΚΠολΔ, εκδικάζεται κατόπιν τακτικής αγωγής, σύµφωνα µε την οικεία προς τη φύση του δικαιώµατος διαδικασία. Προσωρινή καταδίκη σε δήλωση βούλησης µε ασφαλιστικά µέτρα είναι ανεπίτρεπτη, γιατί θα συνιστούσε, σε κάθε περίπτωση, πλήρη ικανοποίηση του αιτούντος, δηλαδή της ασφαλιστέας αξίωσης, κατ αντίθεση προς τον κανόνα του άρθρου 692 παρ.4 ΚΠολΔ και προσθέτως θα ήταν αντίθετη στη ρύθµιση του άρθρου 949 ΚΠολΔ που απαιτεί τελεσιδικία της σχετικής απόφασης. ΜΠρΑθ 578/2002 Δ 2002,1140. Στην αγωγή περί ανακλήσεως της δωρεάς µπορεί να σωρευθεί και αίτηµα, σε περίπτωση άρνησης του εναγοµένου να συµµορφωθεί, να υποχρεωθεί στην αναµεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου µε καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως κατά τη διάταξη του άρθρου 949 ΚΠολΔ, που έχει ενοχικό και καταψηφιστικό χαρακτήρα και συνεπώς ο ενάγων υποχρεούται στην καταβολή δικαστικού ενσήµου. (ΕφΘεσ 1342/2001 Αρµ 2002,1458). ΜΠρΑθ 2355/2003 ΑρχΝ 2003,852. Η αγωγή για καταδίκη σε δήλωση βούλησης, όταν είναι καταψηφιστική, υπόκειται σε τέλος δικαστικού ενσήµου. Η αγωγή για καταδίκη σε δήλωση βούλησης, όταν επιδιώκει µόνο να αναγνωριστεί η αξίωση προς δήλωση βούλησης ή να καταδικαστεί ο εναγόµενος να επιχειρήσει τη 16

18 ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ δήλωση που οφείλεται, δεν εγγράφεται στα βιβλία διεκδικήσεων εξαιτίας του ενοχικού χαρακτήρα της. ΠΠρΤρικ 45/98 ΝοΒ 2000,302. Η δωσιδικία της αγωγής για καταδίκη σε δήλωση βούλησης κανονίζεται (σύµφωνα µε τους κοινούς δικονοµικούς κανόνες) µε βάση την αξία του αντικειµένου της και την κατοικία του εναγοµένου (ή άλλο στοιχείο που διαφοροποιεί την τοπική αρµοδιότητα). Η απόφαση για καταδίκη σε δήλωση βούλησης δεν επιδέχεται αναγκαστική εκτέλεση µε απειλή χρηµατικής ποινής και προσωπικής κράτησης (βλ. 8930/79 ΝοΒ 28,1507), ούτε κηρύσσεται προσωρινά εκτελεστή, αφού η επέλευση των συνεπειών της προϋποθέτει την τελεσιδικία της. ΠΠρΤρικ 45/98 ΝοΒ 2000,302. Προσωρινή καταδίκη σε δήλωση βούλησης µε ασφαλιστικά µέτρα είναι απολύτως ανεπίτρεπτη γιατί θα συνιστούσε σε κάθε περίπτωση πλήρη ικανοποίηση του αιτούντος, δηλαδή της ασφαλιστέας αξίωσης, κατ αντίθεση προς τον κανόνα του άρθρου 692 παρ.4 ΚΠολΔ και προσθέτως θα ήταν αντίθετη στη ρύθµιση του άρθρου 949 ΚΠολΔ που απαιτεί τελεσιδικία της σχετικής απόφασης. ΜΠρΤρικ 4/2000 ΑρχΝ 2000,279. Κατά το άρθρο 29 ΚΠολΔ, διαφορές που αφορούν εµπράγµατα δικαιώµατα πάνω σε ακίνητα, τη νοµή ή την κατοχή τους, διαίρεση κοινού, κανονισµό ορίων, απαιτήσεις κατά οποιουδήποτε διακατόχου, αποζηµίωση για αναγκαστική απαλλοτρίωση, καθώς και διαφορές από µίσθωση ακινήτου ή δικαιώµατος που συνδέεται µε την εκµετάλλευσή του, υπάγονται στην αποκλειστική αρµοδιότητα του Δικαστηρίου, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι δεν υπάγονται οι ενοχικές αγωγές, έστω και αν αφορούν δικαιοπραξία που αφορά ακίνητο. ΜΠρΘεσ 12398/98 Αρµ 1998,1521. Η αγωγή καταδίκης σε δήλωση βούλησης µεταβίβασης ακινήτου, σε εκτέλεση εργολαβικού συµβολαιογραφικού προσυµφώνου, ιδρύει αναγκαστική οµοδικία µεταξύ των εναγοµένων. Η έφεση που ασκείται από κάποιον από τους αναγκαίους οµοδίκους, δεν απαιτείται από το νόµο να απευθύνεται κατά των οµοδίκων του και µάλιστα µε ποινή απαραδέκτου της έφεσης, οι οµόδικοι όµως πρέπει να κλητεύονται στην κατ έφεση δίκη, όπου µπορούν να παρασταθούν στο ακροατήριο καταθέτοντας προτάσεις προς υποστήριξη της έφεσης, διότι η άσκηση του ενδίκου µέσου από τον έναν θεωρείται ότι ασκήθηκε και από τους άλλους οµοδίκους. ΕφΛαρ 505/2003 Δικογρ 2004, Περιπτωσιολογία Ο υπάλληλος του ΟΤΕ ο οποίος, χωρίς αποχρώντα υπηρεσιακό λόγο, τέθηκε εκτός οργανικής θέσης, έχει δικαίωµα, µε αγωγή από το άρθρο 949 ΚΠολΔ, να ζητήσει την καταψήφιση του ΟΤΕ, όπως προβεί µε το όργανο που το εκπροσωπεί, σε δήλωση βούλησης, για την τοποθέτησή του στην κατάλληλη µε τον βαθµό και τα προσόντα του οργανική θέση. Στην περίπτωση αυτή, µεταξύ του ΟΤΕ και των προτεινοµένων από τον ενάγοντα για σύγκριση συναδέλφων του που έχουν καταλάβει απ αυτόν, τη συγκεκριµένη οργανική θέση δεν υφίσταται αναγκαστική οµοδικία, µε την έννοια της ενιαίας έναντι πάντων ρύθµισης της διαφοράς, γιατί, από την εργασιακή σύµβαση και τον Γ.Κ.Π. που τη συµπληρώνει, η υποχρέωση για τοποθέτηση του ικανού υπαλλήλου σε ανάλογη µε το βαθµό και τα προσόντα του οργανική θέση, βαρύνει αποκλειστικά τον εργοδότη ΟΤΕ, όχι δε και εκείνο, που κατά παράβαση των αρχών της καλής πίστης κατέλαβε τη σχετική οργανική θέση, ώστε να µπορεί και αυτός να καταδικαστεί σε δήλωση βούλησης για την τοποθέτηση σε οργανική θέση του εκτός αυτής τεθέντος συναδέλφου του, κατά το άρθροι 949 ΚΠολΔ (βλ. σχετ. και ΑΠ 1408/84 ΕλΔ 26,198). ΕφΑθ 40/2001 ΕΕργΔ 2003,903. Είναι νόµιµη η αγωγή, µε την οποία ζητείται η αναγνώριση του δικαιώµατος για απόλυτη χρήση ιδιοκτησίας, η οποία, πληρούσα όλες τις απαιτούµενες από το νόµο προϋποθέσεις, µπορεί να λειτουργήσει ως «καφενείο µε ηλεκτρονικά», για τη λειτουργία της όµως αντιδρούν οι ιδιοκτήτες των λοιπών διαιρεµένων ιδιοκτησιών. Με την ίδια δε αγωγή ζητείται να καταδικαστούν αυτοί να δηλώσουν ότι συναινούν στην λειτουργία της επιχείρησής του. ΜΠρΚοζ 160/2000 ΑρχΝ 2001,51. Εφόσον ο χρόνος εκπλήρωσης της παροχής, τέθηκε ως χρόνος παροχής (άρθρο 323 ΑΚ), υπό την έννοια της δήλης ηµέρας, δεν αποκλείεται καθόλου το δικαίωµα του αγοραστή να επιδιώξει και µετά τη λήξη της προθεσµίας την εκτέλεση του προσυµφώνου, µε καταδίκη του πωλητή σε δήλωση βούλησης, κατ άρθρο 949 ΚΠολΔ, χωρίς να χάνει το δικαίωµά του λόγω άπρακτης παρέλευσης της προθεσµίας. Ετσι, όταν πρόκειται για προσύµφωνο πώλησης από τον εργολάβο διαµερίσµατος µιας υπό ανέγερση πολυώροφης οικοδοµής µε το σύστηµα της εργολαβικής αντιπαροχής, κατά το οποίο συµβλήθηκε και ο οικοπεδούχος, ως κύριος των ποσοστών του οικοπέδου που αντιστοιχούν σε αυτό, ο αγοραστής, εφόσον, από ερµηνεία, όταν υφίσταται κενό ή αµφιβολία στις δηλώσεις βούλησης των συµβαλλο- µένων, προκύπτει ότι η προθεσµία για την υπογραφή του οριστικού συµβολαίου τέθηκε ως χρόνος παροχής και όχι ως αποσβεστική προθεσµία, δικαιούται να ζητήσει απευθείας την καταδίκη του εργολάβου, αλλά και των οικοπεδούχων, σε δήλωση για την υπογραφή της οριστικής σύµβασης. ΕφΛαρ538/2000 Δικογρ 2000,48. Α πό τη διάταξη του άρθρου 949 ΚΠολΔ, σε συνδυασµό µε τις διατάξεις των άρθρων 574, 161, 371 εδ.2 ΑΚ, προκύπτει ότι εάν δύο συµβαλλόµενοι αναλάβουν µε προσύµφωνο την υποχρέωση, όπως ο ένας από αυτούς εκµισθώσει για το µέλλον προς τον άλλον ή προς τρίτον κάποιο ακίνητο, µε µίσθωµα που δεν έχει ακόµα προσδιορισθεί ως προς το ύψος, επιφυλαχθέντων των µερών να προσδιορίσουν αυτό µε νεώτερη συµφωνία, η προσύµβαση αυτή είναι δεσµευτική γι αυτούς που έχουν συµβληθεί, εάν δε αυτός που ανέλαβε την υποχρέωση να εκµισθώσει το ακίνητο, για το οποίο έγινε η προσύµβαση, αρνηθεί την εκµίσθωση, µπορεί να υποχρεωθεί προς τούτο δικαστικώς και µάλιστα να υποχρεωθεί σε δήλωση βουλήσεως, η οποία θεωρείται ότι έγινε µε την τελεσιδικία της καταδικαστικής αποφάσεως, εναποµένοντος µόνον προς ολοκλήρωση της συµβάσεως, όπως και ο µισθωτής αποδεχθεί την δια της δικαστικής αποφάσεως κατά πλάσµα νόµου γενοµένη δήλωση του εκµισθωτή, µη έχουσας εφαρµογή στην περίπτωση αυτή της διατάξεως του άρθρου 949 εδ.2 ΚΠολΔ, διότι είναι φανερό ότι η κατάρτιση της µισθώσεως 17

19 ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ δεν εξαρτήθηκε από προηγούµενη ή ταυτόχρονη καταβολή µισθώµατος, το οποίο άλλωστε δεν ορίστηκε ακόµα κατά το ύψος του. ΕφΘεσ 823/91 Αρµ 1991,658, Αρµ 1992,785. Έχει γίνει δεκτό από τη νοµολογία των δικαστηρίων, ότι, αν επί προσυµφώνου πωλήσεως έχει προκαταβληθεί εκ µέρους του αγοραστή αξιόλογο µέρος του τιµήµατος (πολλώ δε µάλλον ολόκληρο το τίµηµα), έχει δε παραδοθεί στον αγοραστή η κατοχή του πράγµατος ήδη από της συνάψεως του προσυµφώνου, τότε κατά κανόνα η ταχθείσα προθεσµία συνάψεως της οριστικής συµβάσεως δεν είναι διαλυτική, αλλά ορίστηκε ως προθεσµία εκπληρώσεως της παροχής των συµβληθέντων. ΕφΑθ 9758/2002 ΕλΔ 2003,853. Το δικαίωµα του αφανούς εταίρου να ζητήσει τα κτηθέντα από τον εµφανή µε βάση την εταιρική τους σχέση, δεν τον εµποδίζει να θεµελιώσει την αξίωσή του αυτή στη µερική ακυρότητα της σύµβασης λόγω εικονικότητας. Η υποχρέωση του εµφανούς εταίρου να µεταβιβάσει κατά κυριότητα στον αφανή τα κτηθέντα στο όνοµά του µε εταιρικά χρήµατα, εκβιάζεται µε την αγωγή του άρθρου 949 ΚΠολΔ, εκτός εάν τα κτρηθέντα µεταβιβάστηκαν σε καλόπιστο τρίτο. ΕφΑθ 344/2003 ΔΕΕ 2004,48. Από το άρθρο 86 ΑΚ περί εγγραφής νέων µελών σε σω- µατείο, σε συνδυασµό µε το άρθρο 949 ΚΠολΔ συνάγεται ότι η άρνηση του σωµατείου να εγγράψει κάποιον ως µέλος του, έστω κι αν υποχρεούται προς τούτο, συνιστά νόµιµο δικαιοπαραγωγικό λόγο καταδίκης του αρνουµένου σωµατείου τούτου σε δήλωση βουλήσεως, η οποία όµως επέρχεται από την τελεσιδικία της αποφάσεως περί της καταδίκης αυτής, κατόπιν ασκήσεως σχετικής αγωγής, ενώπιον του αρµοδίου δικαστηρίου από το υποψήφιο µέλος και ότι ακολούθως, ενόψει του ανεπιτρέπτου της επελεύσεως της εν λόγω καταδίκης προσωρινά, δεδοµένου ότι κάτι τέτοιο συνιστά σε κάθε περίπτωση πλήρη ικανοποίηση δικαιώµατος, αντιτιθέµενο στη ρύθµιση του άρθρου 349 ΚΠολΔ απαιτούντος τελεσίδικη απόφαση, αλλά και σε εκείνη των άρθρων 731 επ. ΚΠολΔ, δεν επιτρέπεται η εν λόγω καταδίκη να επέλθει ούτε µε απόφαση ασφαλιστικών µέτρων. ΜΠρΒόλ. 745/2002 ΝοΒ 2004,273 (ενηµ. σηµ. Κ. Α. Χριστακάκου). Αν η συµφωνηµένη χρήση του µισθίου αφορά άσκηση σ αυτό επαγγελµατικής δραστηριότητας από το µισθωτή, για την οποία απαιτείται άδεια της αρµόδιας αρχής, τότε ο εκµισθωτής βαρύνεται µε την υποχρέωση να συµπράξει στις αναγκαίες εκ των περιστάσεων πράξεις µε τις οποίες πρόκειται να εξασφαλιστεί στο µισθωτή τη συµφωνηµένη χρήση του µισθίου. Ο ιδιοκτήτης εκµισθωτής του µισθίου ακινήτου οφείλει να υποβάλει στην αρµόδια διοικητική αρχή σχετική αίτηση µε τα απαιτούµενα αναγκαία δικαιολογητικά που συνδέονται µε το πρόσωπό του και τα οποία αυτός µόνο διαθέτει προκει- µένου η αρχή αυτή να παράσχει την έγκρισή της για την τροποποίηση της οικοδοµικής άδειας που θα καταστήσει έτσι δυνατή τη συµφωνηµένη χρήση του µισθίου. Η άρνηση ή αδράνεια του εκµισθωτή να συµπράξει προς την άνω κατεύθυνση αποτελεί λόγο που θεµελιώνει την ύπαρξη πραγµατικού ελαττώµατος του µισθίου, µε συνέπεια ο µισθωτής να µπορεί να ασκήσει κατ αυτού τα παρεχόµενα σ αυτόν δικαιώµατα από τις διατάξεις των άρθρων 576 επ.ακ δηλ. µη καταβολή του µισθώµατος ή καταγγελία της µισθώσεως (ΑΚ 576, 585). Όµως η αναγνώριση από το νόµο υπέρ του µισθωτή των άνω δικαιωµάτων δεν αποκλείει τη χρήση άλλων δυνατοτήτων που αναγνωρίζει ο νόµος υπέρ αυτού, αν αυτός έχει λόγους να επιθυµεί να εµµείνει στη σύµβαση µισθώσεως. Τέτοια δυνατότητα είναι η αναγνωριζόµενη από τη διάταξη του άρθρου 949 ΚΠολΔ. ΑΠ 1078/2001 ΕλΔ 2002,429. Συνεπώς, εφόσον ο εκµισθωτής βάσει του νόµου έχει από τη σύµβαση µισθώσεως την παρεπόµενη υποχρέωση συµπράξεως υπό την παραπάνω έννοια, δηλαδή της υποβολής αιτήσεως προς την αρµόδια διοικητική αρχή για την τροποποίηση της υπάρχουσας οικοδοµικής άδειας του µισθίου ώστε να καταστεί δυνατή στο µισθωτή η συµφωνηµένη χρήση του µισθίου, ο εκµισθωτής δύναται να εξαναγκασθεί προς τούτο µέσω του άρθρου 949 ΚΠολΔ, η οποία εφαρµόζεται όχι µόνο επί δικαιοπρακτικής δηλώσεως βουλήσεως ιδιωτικού δικαίου, αλλά και επί µιας δηλώσεως βουλήσεως του ιδιώτη που κείται στην ύλη του διοικητικού δικαίου, όπως είναι η αίτηση προς την αρµόδια διοικητική αρχή, η οποία αποτελεί τρίτο πρόσωπο αποδέκτη της αιτήσεως, πέραν των συµβαλλοµένων µερών. ΑΠ 1078/ 2001 ΕλΔ 2002,429. µε σύµβαση πωλήσεως που έγινε στην αλλοδαπή, Η µεταβίβαση ακινήτου ευρισκοµένου στην ηµεδαπή, είναι έγκυρη µόνον αν καταρτίστηκε µε συµβολαιογραφικό έγγραφο, το οποίο µεταγράφηκε σύµφωνα µε τις διατάξεις των άρθρων 46 του ν. 4755/30, 1 και 4 ΤΚ/ 1856 και ως προς το οποίο, όπως προκύπτει από τις διατάξεις του ανωτέρω άρθρου 46 του ν. 4755/30 σε συνδυασµό µε τα άρθρα 386, 398 και 400 της προϊσχύουσας Πολιτικής Δικονοµίας, εξοµοιώνεται µε ιδιωτικό έγγραφο που συντάχθηκε στην αλλοπή, εφόσον βεβαιώθηκε εκεί από αρµόδια προς τούτο αρχή ολόκληρο το περιεχόµενό του και όχι µόνο ως προς τις υπογραφές των συµβαλλοµένων. Στην τελευταία περίπτωση της βεβαιώσεως µόνο των υπογραφών ισχύει µόνο η ενοχική και όχι η εµπράγµατη συµφωνία για µεταβίβαση. ΑΠ Ολ 37/96 Αρµ 1997,392, ΕλΔ 1997,40, ΝοΒ 1997,754. Συνεπώς σε τέτοια περίπτωση µπορεί µεν να ζητηθεί µε αγωγή κατά το άρθρο 70 ΚΠολΔ η αναγνώριση της έννοµης σχέσης από τη σύµβαση πωλήσεως καθώς και η καταδίκη του αγοραστή κατά το άρθρο 949 ΚΠολΔ σε δήλωση βουλήσεως για µεταβίβαση της κυριότητας, όχι όµως και η αναγνώριση της µεταβιβάσεως της κυριότητας, η οποία δεν επέρχεται χωρίς την καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως, και την µετά την τελεσιδικία της αποφάσεως µεταγραφή της δηλώσεως αποδοχής εκείνης από τον αγοραστή καθώς και της αποφάσεως (άρθρο 949 ΚΠολΔ, 1033, 1192 και 1198 ΑΚ). ΑΠ Ολ 37/96 Αρµ 1997,392, ΕλΔ 1997,40, ΝοΒ 1997,754. Κ ατά τη ρητή διάταξη της ΑΚ 509, µετά την ανάκληση της δωρεάς, η εκπληρωθείσα παροχή αναζητείται κατά τις διατάξεις του αδικαιολόγητου πλουτισµού (ΑΚ 904 επ.).ο δωρεοδόχος λοιπόν, είναι πρωτογενώς υποχρεωµένος να επιστρέψει αυτό τούτο το αντικείµενο της δωρεάς βάσει ενοχής είδους, κατά την ΑΚ 904 παρ.1 εδ. Α. Η υποχρέωσή του αυτή είναι ενοχική. Η κυριότητα µε άλλα λόγια, 18

20 ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ δεν επανακάµπτει ipso jure στον δωρητή. Απαιτείται να καταδικαστεί αυτός σε δήλωση της σχετικής βούλησης, κατά την ΚΠολΔ 949, να τελεσιδικήσει η σχετική απόφαση, να υπάρξει σχετική συµβολαιογραφική αποδοχή του δωρητή και να µεταγραφούν (όταν το δωρηθέν είναι ακίνητο), τόσο η ανωτέρω καταψηφιστική απόφαση, όσο και η αποδοχή του δωρητή. Εφόσον πραγµατοποιηθούν τα ανωτέρω νοµικά γεγονότα, µετατίθεται η κυριότητα του δωρηθέντος στον δωρητή. ΜΠρΧαλκ 361/93 ΕλΔ 1995,902. Αν αποδειχθεί η βασιµότητα του λόγου της ανάκλησης της δωρεάς, ο δωρεοδόχος µπορεί να υποχρεωθεί να µεταβιβάσει την επί του δωρηθέντος πράγµατος κυριότητα στον δωρητή, σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου 949 ΚΠοΛΔ, δηλαδή να καταδικαστεί σε δήλωση βουλήσεως για την µεταβίβαση στον δωρητή της κυριότητας του δωρηθέντος, οπότε, µε την τελεσιδικία της απόφασης, θεωρείται ότι έγινε η δήλωση της βουλήσεως, απαιτείται δε στη συνέχεια, για την ολοκλήρωση της σύµβασης, αποδοχή της δήλωσης. ΜΠρΚαλαµ 21/2001 Αρµ 2002,367. Προκειµένου για δικαιοπραξία, η οποία υποβάλλεται ως εκ του αντικειµένου της σε κάποιον τύπο, όπως π.χ. για ακίνητα το συµβολαιογραφικό έγγραφο (369 και 1192 ΑΚ), απαιτείται η περιβολή της µε τον τύπο αυτόν, ενδεχοµένως δε και ενέργεια περαιτέρω πράξης, όπως π.χ. η µεταγραφή τέτοιων δηλώσεων (που αφορούν δηλ. ακίνητα). Από την παραπάνω µεταγραφή, ο δωρητής ανακτά κατά το άρθρο 1198 ΑΚ το δικαίωµα κυριότητας στο δωρηθέν ακίνητο, δικαιούµενος να αξιώσει µετά απ αυτά, από τον δωρεοδόχο, την απόδοση της κατοχής του δωρηθέντος πράγµατος. Είναι πρόδηλο ότι, πριν από τη µεταγραφή αυτή, ο δωρητής, επειδή δεν έχει ακόµα ανακτήσει το δικαίωµα κυριότητας του ακινήτου, δεν µπορεί να εγείρει διεκδικητική αγωγή και να αξιώσει µ αυτήν κατά το άρθρο 1094 ΑΚ και απόδοση της κατοχής του ακινήτου. ΜΠρΚαλαµ 21/2001 Αρµ 2002,367. Στην περίπτωση που ο εργοδότης κύριος του οικοπέδου καταγγείλει τη σύµβαση εργολαβίας, ο εργολάβος έχει δικαίωµα να ζητήσει την αµοιβή που συµφωνήθηκε, δηλαδή την µεταβίβαση µε καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως κατ άρθρο 949 ΚΠολΔ κατά κυριότητα σ αυτόν των υποσχεθέντων ποσοστών εξ αδιαιρέτου του οικοπέδου πάνω στο οποίο θα ανεγείρονταν οι αυτοτελείς οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες, πράγµα που αποτελεί το περιεχόµενο της κύριας παροχής και που δεν αλλοιώνεται, παρά όταν συντρέξει νόµιµος λόγος αλλοίωσης της ενοχής. Εάν συντρέξει τέτοιος λόγος αλλοίωσης, όπως είναι η ανοικοδόµηση του οικοπέδου από τον ίδιο τον εργοδότη και η δηµιουργία άλλων αυτοτελών χώρων, διαφορετικών από εκείνους της συµφωνίας που περιέχεται στο προσύµφωνο, τότε οφείλεται η απόδοση της αµοιβής, ως συµβατικής υποχρέωσης και επειδή είναι αδύνατη η εκπλήρωση του συµφωνηθέντος είδους, θα καταβληθεί η αντίστοιχη χρηµατική αποζηµίωση ως δευτερογενής από τη σύµβαση υποχρέωση (335, 362 ΑΚ ανάλογα χωρίς τη συνδροµή υπαιτιότητας του εργολάβου) και η οποία ανέρχεται στην αξία των ιδιοκτησιών που θα περιέρχονταν στον εργολάβο. ΑΠ 95/2001 ΕλΔ 2001,738. Από τα άρθρα 785 εδ.α, 787, 962, 963, 973, 974, 994, 1034 και 1192 ΑΚ και 949 ΚΠολΔ συνάγονται τα εξής: Αν ένα δικαίωµα, όπως εκείνο της κυριότητας ή της νοµής ακινήτου, ανήκει σε περισσότερους από κοινού, εφόσον ο νόµος δεν ορίζει διαφορετικά, υπάρχει ανάµεσά τους κοινωνία κατ ιδανικά µέρη. Τρόπο δε συστάσεως κοινωνίας δικαιώ- µατος κυριότητας επί ακινήτου αποτελεί, πλην άλλων, το να καταδικαστεί τελεσίδικα ο κύριος του ακινήτου σε δήλωση βουλήσεως καταρτίσεως της συµβάσεως περί µεταβιβάσεως ιδανικού ποσοστού της αντίστοιχης κυριότητας σε άλλον για την αναφερόµενη στην οικεία απόφαση νόµιµη αιτίαση και ο άλλος µε συµβολαιογραφικό έγγραφο, υποβαλλόµενο, µαζί µε την απόφαση, σε µεταγραφή, να δηλώσει ότι αποδέχεται την ως άνω δήλωση (ΑΠ Ολ 37/96). Ευνόητο είναι ότι πριν από την προαναφερόµενη µεταγραφή δεν υπάρχει η προµνηµονευόµενη κοινωνία. Αφότου όµως υπάρχει τέτοια κοινωνία, κάθε κοινωνός έχει δικαίωµα να κάνει χρήση του κοινού ακινήτου, εφόσον αυτή δεν εµποδίζει τη σύγχρηση των λοιπών κοινωνών.απ 74/2004 ΕλΔ 2004,781. Παραδεκτά σωρεύονται στο δικόγραφο της αγωγής, µε την οποία ζητείται, κατ εφαρµογή του άρθρου 949 ΚΠολΔ η καταδίκη σε δήλωση βουλήσεως, αιτήµατος που έχει ως προϋπόθεση όχι µόνο τη δήλωση βούλησης του αρνούµενου να προβεί σ αυτή, αλλά και τις υλικές πράξεις που επακολουθούν, όπως λ.χ. το αίτη- µα του προσυµφωνήσαντος την αγορά του πράγµατος, της παράδοσης της χρήσης (κατοχής) εκ µέρους εκείνου που είχε υποσχεθεί την κατάρτιση της µίσθωσης ή το αίτηµά του για παράδοση της νοµής από εκείνον που είχε υποσχεθεί την πώληση και γενικά, αιτήµατα, τα οποία προϋποθέτουν κυριότητα, όταν στην τελευταία οδηγεί η πλασµατική δήλωση βούλησης, η επί των οποίων (αιτηµάτων) καταδίκη αποτελεί τον τίτλο προς περαιτέρω αναγκαστική εκτέλεση, η οποία θα γίνει µε τα επιτρεπόµενα από το νόµο (άρθρο 941 επ. ΚΠολΔ) µέσα εκτέλεσης, ανάλογα προς την υποχρέωση του οφειλέτη. ΕφΑθ 6062/2001 ΕλΔ 2004,818. Σε αντίθετη πάντως περίπτωση θα έχει ο αγοραστής µετά την τελεσιδικία της απόφασης που καταδικάζει τον πωλητή σε δήλωση βούλησης και την αποδοχή της δήλωσης του ίδιου, κατά το άρθρο 949 ΚΠολΔ, όσα δικαιώµατα θα είχε στην περίπτωση ύπαρξης νοµικών ελαττωµάτων του πράγµατος που του είχε µεταβιβαστεί µε οριστική σύµβαση, ενώ παράλληλα, κατ εφαρµογήν της διάταξης του άρθρου 69 παρ.1 περ.γ ΚΠολΔ, εκτός από τα πιο πάνω αιτήµατα, παραδεκτά σωρεύεται στο ίδιο δικόγραφο και το επικουρικού χαρακτήρα αίτηµα της αποζηµίωσης, η καταδίκη όµως, θα χωρήσει στη συγκεκριµένη περίπτωση µόνο υπό την αίρεση, ότι κατά το στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης προς παράδοση ή απόδοση του πράγ- µατος δεν θα βρεθεί το τελευταίο. ΕφΑθ 6026/2001 ΕλΔ 2004, 818. Επιµέλεια: Παναγιώτα Βαφειάδου, Δικηγόρος 19