ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS (M.I.S.)

Transcript

1 ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS (M.I.S.) 2.1 Κωνσταντίνος Ταραμπάνης Καθηγητής Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Γρ

2 2.2 ΣΤΟΧΟΙ Ποια είναι τα διάφορα είδη πληροφοριακών συστημάτων στις επιχειρήσεις και τι ρόλο παίζουν ; Πως υποστηρίζουν τα πληροφοριακά συστήματα τις κύριες επιχειρηματικές λειτουργίες;

3 2.3 Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Η ταξινόμηση με βάση δύο κριτήρια το εύρος ή αλλιώς την εμβέλεια της επιχείρησης που υποστηρίζει το εύρος της υποστήριξης των διαφόρων κατηγοριών εργαζομένων

4 2.4 Η ταξινόμηση με βάση το θεματικό εύρος της υποστήριξης ΠΣ Λειτουργικής Περιοχής Functional, Departmental IS Παραγωγή - Manufacturing, Production, Operations Λογιστική - Accounting Χρηματοοικονομική - Finance Πωλήσεις & Μάρκετινγκ- Sales & Marketing Ανθρώπινο Δυναμικό - Human resources Επιχειρησιακά ΠΣ Enterprisewide IS ERP TPS Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Διεπιχειρησιακά ΠΣ Interorganizational IS (IOS) Η πλέον διαδεμόνη μεταξύ των συνεργαζομένων στην εφοδιαστική αλυσίσα Supply Chain Management Systems ERP II

5 Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 2.5 Information Technology, Turban et al. 2004

6 Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 2.6 Information Technology, Turban et al. 2004

7 2.7 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Η ταξινόμηση με βάση το εύρος της υποστήριξης των διαφόρων κατηγοριών εργαζομένων Κάθε κατηγορία βρίσκεται σε διαφορετικό ιεραρχικό επίπεδο, εκτελεί διαφορετικού τύπου εργασίες και λαμβάνει διαφορετικές αποφάσεις Άρα διαφορετική είναι και η υποστήριξη που θα τους προσφέρουν τα ΠΣ

8 ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΑΝΑΘΥΜΗΘΟΥΜΕ; Οργανισμοί 2.8 Βασικά Στοιχεία: Άνθρωποι: μάνατζερς, αντιλαμβάνεται τις προκλήσεις, προετοιμάζει την στρατηγική αντιμετώπισης τους, κατανέμει πόρους για την υλοποίηση της στρατηγικής και συντονίζει την εργασία που η υλοποίηση αυτή συνεπάγεται, επίσης επανακαθορίζει από καιρό σε καιρό την επιχείρηση εργαζόμενοι γνώσης (knowledge workers) παράγουν νέα γνώση (π.χ. μηχανικοί), εργαζόμενοι δεδομένων (data workers) διακινούν την υπάρχουσα γνώση (π.χ. γραμματεία), εργαζόμενοι παραγωγής ή υπηρεσιών (production or service workers) παράγουν τα προϊόντα ή υπηρεσίες της επιχείρησης Δομή Δομή: Οργανόγραμμα, ομάδες ειδικών, προϊόντα, γεωγραφία

9 Διοικητικά Επίπεδα: ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΑΝΑΘΥΜΗΘΟΥΜΕ; Management Υψηλόβαθμα διοικητικά στελέχη - Senior managers: λαμβάνουν μακρόπνοες μακρόπνοες στρατηγικές αποφάσεις σχετικά με προϊόντα και υπηρεσίες Διοικητικά στελέχη μεσαίου επιπέδου - Middle managers: Υλοποίηση των αποφάσεων και της υψηλόβαθμης διοίκησης και σχεδίων 2.9 Λειτουργικά διοικητικά στελέχη -Operational managers: παρακολουθούν τις καθημερινές δραστηριότητες της επιχείρησης

10 2.10 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Η ταξινόμηση με βάση το εύρος της υποστήριξης των διαφόρων κατηγοριών εργαζομένων ΠΣ Λειτουργικού Επιπέδου Operational level IS Χαμηλότερου διοικητικόυ επιπέδου στελέχη Λήψη επαναλαμβανόμενου τύπου αποφάσεων Δομημένες εργασίες και με μικρό χρονικό ορίζοντα TPS ΠΣ Διοικητικού Επιπέδου Managerial level IS Μεσαίου διοικητικόυ επιπέδου στελέχη Λήψη αποφάσεων αλλά όχι στρατηγικού χαρακτήρα Εργασίες και με έναν μέσο χρονικό ορίζοντα MIS, TPS ΠΣ Στρατηγικού επιπέδου Strategic level IS Υψηλόβαθμα διοικητικά στελέχη Λήψη αποφάσεων στρατηγικού χαρακτήρα ESS, DSS, BI

11 2.11 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Η ταξινόμηση με βάση το εύρος της υποστήριξης των διαφόρων κατηγοριών εργαζομένων ΠΣ Υπαλληλικού Επιπέδου Clerical level IS Data workers OAS, DMS, workflow, , TPS, MIS, mobile systems ΠΣ Γνωσιακής Εργασίας Knowledge work IS Knowledge workers Με γνώση σε εξειδικευμένους τομείς Internet search engines, expert systems, neural networks, DSS, BI

12 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Είδη Πληροφοριακών Συστημάτων 2.12 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

13 2.13 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

14 2.14 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Πρώτες εφαρμογές των πληροφοριακών συστημάτων σε επιχειρήσεις περίπου στα μέσα της δεκαετίας του 50 εκτέλεση επαναλαμβανόμενων και μεγάλου όγκου εργασιών με υπολογισμούς που αφορούσαν επιχειρηματικές συναλλαγές Συστήματα Επεξεργασίας Συναλλαγών - transaction processing systems (TPS) Με την μείωση του κόστους και την αύξηση των δυνατοτήτων των ΠΣ, αναπτύσσονται Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Management Information Systems (MIS) Χρησιμοποιούνται για την οργάνωση, σύνοψη και παρουσίαση πληροφοριών Για την συνηθισμένες περιπτώσεις λήψης αποφάσεων εκ μέρους των μάνατζερς Πληροφοριακά Συστήματα Γραφείου Office Automation Systems (OAS) Π.χ. Επεξεργαστές κειμένου Για την υποστήριξη υπαλλήλων και ειδικότερα υπαλλήλων γραφείου

15 2.15 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Με την μείωση του κόστους και την αύξηση των δυνατοτήτων των ΠΣ, αναπτύσσονται Πληροφοριακά Συστήματα για την Παραγωγή Π.χ. Συστήματα Ρομποτικής Π.χ. Συστήματα CAD/CAM (computer-aided design, computer-aided manufacturing) Πληροφοριακά Συστήματα Υποστήριξης Λήψης Αποφάσεων Decision Support Systems (DSS) Υποστήριξη στην λήψη σύνθετων και απρόβλεπτων, μη συνηθισμένων αποφάσεων Εξειδικευμένα ΣΥΛΑ ΠΣ Υποστήριξης Υψηλόβαθμων Στελεχών Executive Support Systems ΠΣ Υποστήριξης Ομάδων Group Support Systems Data Warehouses βλ. παρακάτω Νοήμονα Πληροφοριακά Συστήματα Intelligent Support Systems (ISS) έμπειρα συστήματα expert systems, συστήματα μηχανικής μάθησης machine learning systems

16 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 2.16 Με την μείωση του κόστους και την αύξηση των δυνατοτήτων των ΠΣ, αναπτύσσονται Πληροφοριακά Συστήματα Διαχείρισης της Γνώσης Knowledge Management Systems Υποστήριξη της δημιουργίας, συγκέντρωσης, οργάνωσης, ολοκλήρωσης και διαμοιρασμού της οργανωσιακής γνώσης π.χ. επεξεργαστής κειμένου, συστήματα διαχείρισης εγγράφων document management systems, συστήματα επιτραπέζιας τυπογραφίας desktop publishing systems, workflow συστήματα, συστήματα επιχειρηματικών πυλών enterprise portals Πληροφοριακά Συστήματα Αποθήκευσης Δεδομένων Data Warehouses Μια βάση δεδομένων οργανωμένη έτσι ώστε να υποστηρίζει την λήψη αποφάσεων με απαιτήσεις ανάλυσης μεγάλου πλήθους δεδομένων π.χ. για ESS Εντάσσεται στην ευρύτερη κατηγορία των συστημάτων ΣΥΛΑ Και ειδικότερα στην κατηγορία των συστημάτων Επιχειρηματικής Ευφυίας Business Intelligence

17 2.17 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ end-user computing Στις αρχές της δεκαετίας του 80 αρχίζει και η επανάσταση των μικροϋπολογιστών, με την οποία ο χρήστης μπορεί να αναπτύξει και να χρησιμοποιήσει μόνος του ΠΣ στους προσωπικούς τους υπολογιστές με χρήση των κατάλληλων υπολογιστικών εργαλείων web computing από τά μέσα της δεκαετίας του 90, ηανάπτυξηπσστο Διαδίκτυο με τον browser ως διεπαφή mobile computing Τελευταία άρχισε η ανάπτυξη ΠΣ σε φορητές ηλεκτρονικές συσκευές PDA, κινητό τηλέφωνο

18 2.18 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Αυτά αφορούσαν τα ενδοεπιχειρησιακά ΠΣ τώρα για τα διεπιχειρησιακά ΠΣ EDI electronic data interchange Στις αρχές της δεκαετίας του 80 επικοινωνία μεταξύ των επιχειρήσεων με την αποστολή/λήψη πρότυπων επιχειρηματικών εγγράφων από ηλεκτρονικούς υπολογιστές Ηλεκτρονικό εμπόριο Μετεξέλιξη του EDI με βάση το Διαδίκτυο Όχι μόνον για αγοραπωλησία αλλά επέκταση και σε εργασίες από κοινού σχεδιασμού με εξωτερικούς συνεργαζόμενους οργανισμούς Συστήματα ERP-II Συστήματα διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας supply chaing management systems SCM Συστήματα διαχείρισης σχέσεων με πελάτες customer relationship management systems - CRM

19 2.19 Βασικά Είδη Συστημάτων Πληροφοριακά Συστήματα Συναλλαγών Transaction Processing Systems (TPS) Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης -Management Information Systems (MIS) Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων - Decision Support Systems (DSS) Συστήματα Υποστήριξης Υψηλόβαθμων Στελεχών - Executive Support Systems (ESS) Πληροφοριακά Συστήματα Γραφείου- Office Automation Systems (OAS) Πληροφοριακά Συστήματα Γνώσης -Knowledge Work Systems (KWS) ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

20 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ 2.20 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

21 2.21 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): Συστήματα Επεξεργασίας Συναλλαγών ή Κινήσεων πληροφοριακό σύστημα που επεξεργάζεται τις καθημερινές και επαναλαμβανόμενες συναλλαγές (κινήσεις) που είναι απαραίτητες για την δραστηριότητα της επιχείρησης - ειδικότερα, τα TPS παρακολουθούν, συγκεντρώνουν, αποθηκεύουν, επεξεργάζονται και διανέμουν πληροφορίες σχετικά με τις συνήθεις και κεντρικές, δηλαδή κρίσιμες, κινήσεις-συναλλαγές της επιχείρησης.

22 2.22 Transaction Processing Systems (TPS): Συνήθεις περιπτώσεις εφαρμογής TPS Λογαριασμοί εισπρακτέων και πληρωτέων Αποστολή και παραλαβή υλικών Αποθέματα Διαχείριση Παγίων Μισθοδοσία Στοιχεία προσωπικού Παραγγελιοληψία Κρατήσεις Παραδείγματα: ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ π.χ. το σύστημα παρακολούθησης των αποστολών του courier UPS π.χ. στην επιχείρηση Μακιός Α.Ε. ;

23 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Είδη Συστημάτων TPS - Types of TPS Systems 2.23 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

24 2.24 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): οι λειτουργίες που υποστηρίζουν είναι ιδιαίτερα δομημένες και επακριβώς καθορισμένες π.χ. παροχή πίστωσης σε πελάτη με βάση καθορισμένα κριτήρια π.χ. παραλαβή φορτίου στην Μακιός Α.Ε. υποστηρίζουν το λειτουργικό επίπεδο διοίκησης παρακολουθούν την κατάσταση των εσωτερικών λειτουργιών της επιχείρησης η πηγή των στοιχείων ενός TPS είναι συνήθως εσωτερική, δηλαδή μέσα από την επιχείρηση, επίσης τα στοιχεία εξόδου του TPS καιπάλιαπευθύνεταισεχρήστεςεντός της επιχείρησης

25 2.25 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): τα πρώτα πληροφοριακά συστήματα που αναπτύχθηκαν εμφανίζουν τα πιο απτά οφέλη από τις επενδύσεις σε πληροφορική τεχνολογία η μηχανογράφηση κινήσεων-συναλλαγών είναι σχετικά απλή τα TPS βρίσκουν εφαρμογή σε όλες τις λειτουργικές περιοχές άλλα είναι γενικά και βρίσκουν εφαρμογή σε διάφορες λειτουργικές περιοχές (π.χ. μισθοδοσία) οι κινήσεις μπορούν να αφορούν περισσότερες από μια λειτουργικές περιοχές ενώ άλλα είναι εξειδικευμένα και βρίσκουν εφαρμογή σε μια λειτουργική περιοχή (π.χ. WMS)

26 2.26 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): μεγάλη εξάρτηση της επιχείρησης από τη λειτουργία των συστημάτων TPS τα TPS πρέπει να διακρίνονται από μεγάλη αξιοπιστία καθώς αποτελούν την βάση όλων των υπόλοιπων ΠΣ της επιχείρησης αποτελούν κύριοι παραγωγοί πληροφοριών για τα άλλα είδη Π.Σ.

27 ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 2.27 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

28 2.28 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): οι κινήσεις-συναλλαγές είναι απλές στην δομή τους αλλά ο όγκος τους είναι μεγάλος και επαναλαμβανόμενος λόγω του μεγάλου όγκου των κινήσεων απαιτείται για το TPS - μεγάλη χωρητικότητα αποθήκευσης καθώς και - μεγάλη επεξεργαστική ισχύ λόγω του μεγάλου όγκου των κινήσεων-συναλλαγών το όφελος που προκύπτει μεγενθύνεται αντίστοιχα Η μια κίνηση ή συναλλαγή μπορεί να δημιουργήσει άλλες κινήσεις συναλλαγές π.χ. η κίνηση ή συναλλαγή της αγοράς πρώτων υλών θα δημιουργήσει κίνηση συναλλαγή που αφορά την μεταβολή του ύψους των αποθεμάτων στην αποθήκη

29 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): η γενική λειτουργία των TPS ανεξάρτητα του είδους της κίνησηςσυναλλαγής ακολουθεί το πρότυπο κάθε ΠΣ (είσοδος, επεξεργασία, έξοδος, αποθήκευση, ανάδραση) Η είσοδος έχει ως εξής συγκεντρώνονται στοιχεία σχετικά με την συναλλαγή-κίνηση τα δεδομένα προς εισαγωγή είναι λεπτομερή τα δεδομένα προς εισαγωγή είναι δομημένα εισάγονται τα στοιχεία της συναλλαγής-κίνησης στον ηλεκτρονικό υπολογιστή μέσω συσκευής εισόδου (π.χ. data entry από ανθρώπινο χειριστή, αισθητήρες, κλπ) γίνεται προσπάθεια η εισαγωγή των στοιχείων της κίνησηςσυναλλαγής να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο αυτόματη λόγω και του μεγάλου όγκου τους 2.29

30 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): Η επεξεργασία απλή αλλά απαιτητική: Δυνατότητα επεξεργασίας μεγάλου όγκου δεδομένων και με μεγάλη μεταβλητότητα σε όγκο Αντιμετώπιση σύγχρονων κινήσεων concurrent operations Ιδιαίτερη αξιοπιστία συνέχιση λειτουργίας και μετά την εμφάνιση προβλημάτων χωρίς την απώλεια πληροφορίας και με τον ελάχιστο χρόνο εκτός λειτουργίας Ακεραιότητα των δεδομένων (data integrity) Ακρίβεια των δεδομένων Ασφάλεια και προστασία των στοιχείων Η επεξεργασία των στοιχείων των κινήσεων-συναλλαγών μπορεί να γίνει κατά δύο βασικούς τρόπους: Επεξεργασία κατά ομάδες batch processing - Επεξεργασία χωρίς ομαδοποίηση των κινήσεων-συναλλαγών online processing

31 2.31 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): Επεξεργασία κατά ομάδες batch processing Στην επεξεργασία κατά ομάδες η επιχείρηση συγκεντρώνει τα στοιχεία των κινήσεων-συναλλαγών συναλλαγών καθώς αυτές λαμβάνουν χώρα και τα ομαδοποιεί. Στη συνέχεια το σύστημα επεξεργάζεται τις ομάδες αυτές περιοδικά (π.χ. κάθε βράδυ) Η κατά ομάδες επεξεργασία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν η επεξεργασία έχει σημαντική χρονική διάρκεια Από τη στιγμή που αρχίζει η κατά ομάδες επεξεργασία αυτή περατώνεται είτε με επιτυχία ή λόγω σφάλματος.

32 2.32 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): Επεξεργασία χωρίς ομαδοποίηση των κινήσεων-συναλλαγών συναλλαγών online processing Παράδειγμα της κατηγορίας της online επεξεργασίας κινήσεων online transaction processing (OLTP) είναι αυτή που λαμβάνει χώρα κατά την διεκπεραίωση της συναλλαγής στο ταμείο ενός σημείου λιανικής πώλησης (point of sale POS). Για την συναλλαγή αυτή η επεξεργασία συνίσταται από την μείωση του αποθέματος του πωληθέντος είδους, την αύξηση των εσόδων του ταμείου, την αύξηση του όγκου πωλήσεων του είδους Η περίπτωση online επεξεργασίας συνήθως αλλά όχι κατά ανάγκη γίνεται σε πραγματικό χρόνο real time- δηλαδή την στιγμή που λαμβάνει χώρα η κίνηση-συναλλαγή συναλλαγή

33 2.33 Transaction Processing Systems (TPS): Εξοδος ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ συχνά η έξοδος των TPS αποτελείται από αναφορές που απαιτούνται από το νόμο (π.χ. κρατήσεις, εκκαθάριση κλπ). τα TPS επιτρέπουν την ανάκτηση στοιχείων με την υποβολή ερωτήσεων (query) τροφοδοτούν άλλα ΠΣ (π.χ. DSS, Data Warehouse, CRM, KM, e-e commerce)

34 2.34 Transaction Processing Systems (TPS): Αποθήκευση ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ τα στοιχεία των συναλλαγών αποθηκεύονται στην πρωταρχική τους μορφή (raw data)

35 2.35 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): Στα συστήματα TPS χρησιμοποιούνται αρχεία που ονομάζονται master (master files) τα οποία περιέχουν θεμελιώδεις πληροφορίες Π.χ. προϊόντα, πελάτες αρχεία κινήσεων transaction files που περιέχουν πληροφορίες σχετικά με τις κινήσεις που διενεργενήθηκαν και τα οποία διατηρούν τα στοιχεία αυτά μέχρι που να μην χρειάζονται πλέον να είναι άμεσα προσβάσιμα (π.χ. αρχειοθέτηση) Η όλη επεξεργασία συντονίζεται από λογισμικό που ονομάζεται transaction manager

36 2.36 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Transaction Processing Systems (TPS): η εκτέλεση των παραδοσιακών TPS γινόταν από ηλεκτρονικούς υπολογιστές mainframes αλλά νεότεροι τύποι TPS εκτελούνται σε αρχιτεκτονική client-server παράδειγμα νεότερου τύπου TPS αποτελεί αυτό στο οποίο δίδεται η δυνατότητα πρόσβασης από τον Παγκόσμιο Ιστό. Η πρόσβαση αυτή μπορεί να αφορά την ερώτηση-ανάκτηση στοιχείων, την εισαγωγή στοιχείων κλπ π.χ. πρόσβαση του πελάτη στο TPS της UPS υπάρχουν εμπορικά προϊόντα για την υλοποίηση TPS (π.χ. CICS) Και με την δυνατότητα transactions στο Διαδίκτυο

37 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ TPS Μισθοδοσίας - Payroll TPS 2.37 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

38 2.38 Management Information System (MIS): κάποιοι ονομάζουν MIS όλα τα ΠΣ της επιχείρησης, εδώ μόνο αυτά που υποστηρίζουν managers, ενώ ΙΤ ή CBIS computer-based information systems- τα άλλα Χρήστες - Users: ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ υποστηρίζουν το διοικητικό επίπεδο στελέχη μεσαίου διοικητικού επιπέδου - middle managers παρέχουν πληροφορίες στην διοίκηση μεσαίου επιπέδου, για την υποστήριξη των εργασιών της όπως planning, organizing και controlling. δηλαδή, προσανατολισμένα σε αναφορές ελέγχου- report control oriented υποστηρίζουν απάντηση σε δομημένες ή ημιδομημένες ερωτήσεις που είναι γνωστές εξαρχής και συνεπώς έχουν περιορισμένη ευελιξία, τουλάχιστον στην αρχική τους μορφή

39 2.39 Management Information System (MIS): Εισαγόμενα - Inputs: ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ μεγάλος όγκος δεδομένων - high volume data τα στοιχεία που χρειάζονται τα MIS (π.χ. κινήσεις) προέρχονται συνήθως από ΠΣ TPS - στοιχεία παρελθόντα ή τωρινά ή και από άλλες βάσεις δεδομένων εσωτερικές ή εξωτερικές προς την επιχείρηση. έμφαση στην εσωτερική λειτουργία της επιχείρησης-εσωστρεφής προσανατολισμός Επεξεργασία - Processing: απλά μοντέλα - simple models έχουν μικρή δυνατότητα ανάλυσης της πληροφορίας (κυρίως άθροιση και σύγκριση)

40 2.40 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Management Information System (MIS): Εξερχόμενα - Outputs: Outputs: Αναφορές οι πληροφορίες παρέχονται υπό μορφή επαναλαμβανόμενων, περιοδικών αναφορών όπως ημερήσιες, μηνιαίες ή εβδομαδιαίες αναφορές πωλήσεων, εξόδων, μισθοδοσίας κλπ. Έντυπες αναφορές ή on-line αναφορές με τωρινά ή παλαιότερα στοιχεία απόδοσης της επιχείρησης που τίθενται σε συγκεντρωτική μορφή και παρέχονται σε τακτούς χρόνους

41 2.41 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Management Information System (MIS): οι αναφορές που παράγει ένα MIS ανήκουν συνήθως σε μια από τις παρακάτω κατηγορίες: όλες είναι αναφορές σύνοψης - summary reports διακρίνονται σε επαναλαμβανόμενες, περιοδικές αναφορές routine reports παράγονται σε προγραμματισμένα χρονικά διαστήματα αναφορές κατά απαίτηση ad-hoc, hoc, on-demand reports πολλές πληροφορίες απαιτούνται που δεν περιλαμβάνονται στις επαναλαμβανόμενες, περιοδικές αναφορές ή απαιτούνται οι ίδιες πληροφορίες αλλά σε διαφορετικά από τα προγραμματισμένα χρονικά διαστήματα τέτοιες αναφορές εκτός της συνήθους ροής ονομάζονται αναφορές κατά απαίτηση. άλλες ταξινομήσεις συμπεριλαμβάνουν αναφορές λεπτομερέστερης ανάλυσης (drill-down down reports), αναφορές γενικότερης ανάλυσης (roll-up reports), αναφορές θεμελιωδών δεικτών (key indicator reports) οι οποίες συνοψίζουν την απόδοση κρίσιμων λειτουργιών της επιχείρησης, συγκριτικές αναφορές (comparative reports) οι οποίες συγκρίνουν διάφορα επιχειρησιακά μεγέθη, για παράδειγμα, αποδόση διαφόρων τμημάτων της επιχείρησης ή κατά διαφορετικά χρονικά διαστήματα.

42 2.42 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Management Information System (MIS): άλλες ταξινομήσεις συμπεριλαμβάνουν : αναφορές εξαιρέσεων exception reports ορισμένα συνήθως υψηλόβαθμα διοικητικά στελέχη προτιμούν αναφορές εξαιρέσεων. οι αναφορές εξαιρέσεων περιλαμβάνουν μόνον πληροφορίες που υπερβαίνουν ορισμένα πρότυπες τιμές ορίων, π.χ. πωλήσεις που υπολείπονται κατά 5 τοις εκατό ή και περισσότερο από τον προϋπολογισμό. Για την υλοποίηση αναφορών εξαιρέσεων τίθενται αρχικά όρια. Στη συνέχεια, υλοποιούνται συστήματα για την παρακολούθηση των τιμών των μεγεθών που ενδιαφέρουν, συγκρίνονται οι τιμές με τα όρια, και ανιχνεύονται οι εξαιρέσεις που είχαν προηγουμένως ορισθεί. Η διοίκηση προειδοποιείται για τις εξαιρέσεις μέσω των αναφορών εξαιρέσεων. Έτσι εξοικονομείται χρόνος για την διοίκηση και τους επιτρέπει να εστιάζονται στα ουσιώδη. Στην συνέχεια πρέπει να αντιμετωπισθούν οι εξαιρέσεις (π.χ. να γίνουν οι ενέργειες για την διόρθωση των αρνητικών αποκλίσεων).

43 2.43 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Management Information System (MIS): στο παρελθόν μακρά διαδικασία σχεδιασμού π.χ. ετήσιος προϋπολογισμός- annual budgeting

44 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Management Information System (MIS) 2.44 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

45 ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Management Information (MIS) 2.45 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

46 2.46 Οι πωλήσεις ασχολούνται με την επικοινωνία με πελάτες, την πώληση προϊόντων και υπηρεσιών, την λήψη παραγγελιών, και την μετά την πώληση παρακολούθηση Το Marketing ασχολείται με ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Sales and Marketing Systems τον ανεύρεση των πελατών για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της επιχείρησης, τον προσδιορισμό των αναγκών και των επιθυμιών τους, τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών για την κάλυψη των αναγκών τους, και την διαφήμιση και προώθηση αυτών των προϊόντων και υπηρεσιών

47 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Sales and Marketing Systems Κύριες ενότητες των συστημάτων αυτών: διαχείριση πωλήσεων - sales management, έρευνα αγοράς - market research, προώθηση -promotion, τιμολόγηση - pricing, νέα προϊόντα - new products 2.47 Κύριες εφαρμογές των συστημάτων αυτών: εφαρμογή παραγγελιών - sales order info system, εφαρμογή έρευνας αγοράς - market research system, εφαρμογή τιμολόγησης - pricing system

48 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Sales and Marketing Systems SYSTEM DESCRIPTION ORGANIZATIONAL LEVEL ORDER PROCESSING ENTER, PROCESS, TRACK ORDERS OPERATIONAL MARKET ANALYSIS IDENTIFY CUSTOMERS & MARKETS KNOWLEDGE PRICING ANALYSIS DETERMINE PRICES MANAGEMENT SALES TRENDS PREPARE 5-YEAR FORECASTS STRATEGIC 2.48 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

49 2.49 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Manufacturing and Production Systems Η παραγωγή ασχολείται με τον σχεδιασμό, ανάπτυξη και συντήρηση των υποδομών της παραγωγής τον προσδιορισμό των στόχων της παραγωγής την προμήθεια, αποθήκευση, και διάθεση των υλικών για την παραγωγή τον προγραμματισμό του εξοπλισμού, των υποδομών, των υλικών, και των ανθρώπων που απαιτούνται για την παραγωγή των τελικών προϊόντων

50 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Manufacturing and Production Systems Κύριες ενότητες των συστημάτων αυτών: προγραμματισμός- scheduling, προμήθεια - purchasing, αποστολή - shipping, παραλαβή - receiving, μηχανήματα - engineering, λειτουργία - operations 2.50 Κύριες εφαρμογές των συστημάτων αυτών: materials resource planning systems, συστήματα παραγγελιών υλικών - purchase order control systems, engineering systems, συστήματα ποιοτικού ελέγχου - quality control systems

51 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Manufacturing and Production Systems SYSTEM DESCRIPTION ORGANIZATIONAL LEVEL MACHINE CONTROL CONTROL ACTIONS OF EQUIPMENT OPERATIONAL COMPUTER-AIDED-DESIGN DESIGN NEW PRODUCTS KNOWLEDGE PRODUCTION PLANNING DECIDE NUMBER, SCHEDULE OF PRODUCTS MANAGEMENT FACILITIES LOCATION DECIDE WHERE TO LOCATE FACILITIES STRATEGIC 2.51 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

52 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Overview of Inventory Systems 2.52 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

53 2.53 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Financing and Accounting Systems Η λειτουργία της χρηματοδότησης - finance ασχολείται με την διαχείριση των χρηματοοικονομικών στοιχείων της επιχείρησης, όπως διαθέσιμα - cash, μετοχές - stocks, ομόλογα- bonds, και άλλες επενδύσεις, με στόχο την μεγιστοποίηση της απόδοσής τους. την διαχείριση της κεφαλαιοποίησης της επιχείρησης (χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε μετοχές, ομόλογα και άλλες μορφές δανεισμού). Η λειτουργία του λογιστηρίου ασχολείται με: την διαχείριση και διευθέτηση των οικονομικών κινήσεων- αποδείξεις, πληρωμές, αποσβέσεις, μισθοδοσία- για την έλεγχο των οικονομικών ροών στην επιχείρηση

54 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Financing and Accounting Systems Κύριες ενότητες των συστημάτων αυτών: προϋπολογισμός - budgeting, γενική λογιστική - general ledger, τιμολόγηση - billing, κοστολόγηση - cost accounting 2.54 Κύριες εφαρμογές των συστημάτων αυτών: γενική λογιστική - general ledger, εισπρακτέα - accounts receivable, πληρωτέα - accounts payable, προϋπολογισμός - budgeting, διαχείριση αποθεματικών - funds management systems

55 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Financing and Accounting Systems SYSTEM DESCRIPTION ORGANIZATIONAL LEVEL ACCOUNTS RECEIVABLE TRACK MONEY OWED TO FIRM OPERATIONAL PORTFOLIO ANALYSIS DESIGN FIRM'S INVESTMENTS KNOWLEDGE BUDGETING PREPARE SHORT TERM BUDGETS MANAGEMENT PROFIT PLANNING PLAN LONG-TERM PROFITS STRATEGIC 2.55 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

56 2.56 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Human Resource Systems Η λειτουργική περιοχή του ανθρώπινου δυναμικού ασχολείται με: την προσέλκυση την ανάπτυξη την διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού της επιχείρησης

57 2.57 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Human Resource Systems Κύριες ενότητες των συστημάτων αυτών: αρχείο προσωπικού - personnel records, επιδόματα - benefits, αμοιβές - compensation, εργασιακές σχέσεις - labor relations, εκπαίδευση - training Κύριες εφαρμογές των συστημάτων αυτών: μισθοδοσία - payroll, προσωπικό - employee records, επιδόματα - benefit systems, καριέρα - career path systems, εκπαίδευση προσωπικού - personnel training systems

58 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Human Resource Systems SYSTEM DESCRIPTION ORGANIZATIONAL LEVEL TRAINING & DEVELOPMENT TRACK TRAINING, SKILLS, APPRAISALS OPERATIONAL CAREER PATHING DESIGN EMPLOYEE CAREER PATHS KNOWLEDGE COMPENSATION ANALYSIS MONITOR WAGES, SALARIES, BENEFITS MANAGEMENT HUMAN RESOURCES PLANNING PLAN LONG-TERM LABOR FORCE NEEDS STRATEGIC 2.58 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS

59 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΌ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Human Resource Systems 2.59 Πηγή: Laudon & Laudon - MIS