Μέθοδοι Περιβαλλοντικής Αποτίµησης
|
|
- Σπύρο Αλεξάνδρου
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Μέθοδοι Περιβαλλοντικής Αποτίµησης Κατηγοριοποίηση µεθόδων Με χρήση και χωρίς χρήση καµπυλών ζήτησης Άµεσες (ή δεδηλωµένης προτίµησης) Έµµεσες (ή αποκαλυπτόµενης προτίµησης) µέθοδοι Πραγµατικών ή υποκατάστατων αγορών (µόνο για τις έµµεσες µεθόδους) ιαφορές ως προς την ικανότητα αποτίµησης της ολικής αξίας ενός αγαθού, της ex ante εφαρµογής, κ.ά. 1
2 Έµµεσες µέθοδοι αποτίµησης Μέθοδος τιµής αγοράς (ή πλεονάσµατος καταναλωτή/παραγωγού) γ ) Μέθοδος συνάρτησης παραγωγής Μέθοδος αποτρεπτικής συµπεριφοράς Μέθοδος κόστους υγείας Ανάλυση κόστους ταξιδιού Ωφελιµιστική Αποτίµηση ή Ανάλυση Αγορών Ωφέλιµων Χαρακτηριστικών Μέθοδος τιµής αγοράς Η µέθοδος µπορεί να χρησιµοποιηθεί όταν το υπό εξέταση αγαθό εµπορεύεται, µ ως προϊόν, σε πραγµατική αγορά. Τα οφέλη ή τα κόστη από την µεταβολή στην παρεχόµενη ποιότητα ή ποσότητα του αγαθού υπολογίζονται βάσει της µεταβολής της ποσότητας και της τιµής του αγαθού. Η µεταβολή επιδρά τόσο στην ευηµερία των καταναλωτών (λόγω του πλεονάσµατος του καταναλωτή) όσο και στο εισόδηµα των παραγωγών (λόγω του πλεονάσµατος του παραγωγού) 2
3 Μέθοδος τιµής αγοράς Για την αποτίµηση του περιβαλλοντικού αγαθού απαιτούνται δεδοµένα µ αναφορικά µε την καµπύλη µ ζήτησης του αγαθού, όπως επίσης και του κόστους των παραγωγών ώστε να είναι µετρήσιµες οι µεταβολές του πλεονάσµατος παραγωγού και καταναλωτή από την πραγµατική αντίδραση της αγοράς Παράδειγµα Παράδειγµα της µεθόδου τιµής αγοράς Σε µια λίµνη η ρύπανση των νερών προκάλεσε τη µείωση του πληθυσµού των ψαριών. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα τη µείωση των αλιευµάτων, γεγονός που οδήγησε σε αύξηση των τιµών πώλησης αλλά και σε αύξηση του κόστους αλιείας. Η τιµή των ψαριών ήταν 4 /kg πριν από τη ρύπανση, ενώ σήµερα έχει αυξηθεί σε 6 /kg. Ποιο είναι η οικονοµική ζηµιά της ρύπανσης της λίµνης; 3
4 Παράδειγµα της µεθόδου τιµής αγοράς Από ιστορικά δεδοµένα για την αγορά των ψαριών της λίµνης, οι ερευνητές υπολογίζουν την καµπύλη ζήτησης για τα αλιεύµατα, η οποία είναι µια απλή γραµµική σχέση που δίνεται από τον τύπο Q = *P 12 Καµπύλη ζήτησης 10 g Τιµή ανά kg Η καµπύλη ζήτησης των αλιευµάτων Ποσότητα (kg) Παράδειγµα της µεθόδου τιµής αγοράς Η µεταβολή του πλεονάσµατος του καταναλωτή πριν και µετά τη ρύπανση είναι ίση µε: *(10-4)/ *(10-6)/2 = Πλεόνασµα καταναλωτή πριν από τη ρύπανση Πλεόνασµα καταναλωτή µετά τη ρύπανση ιµή ανά kg 6 ιµή ανά kg 6 Τι Τι Ποσότητα (kg) Ποσότητα (kg) Μεταβολή του πλεονάσµατος του καταναλωτή 4
5 Παράδειγµα της µεθόδου τιµής αγοράς Όµως, απώλεια έχουν και οι ψαράδες (παραγωγοί) της περιοχής λόγω αύξησης του κόστους αλιείας. Γι αυτό πρέπει να υπολογιστεί και η µεταβολή του πλεονάσµατος του παραγωγού (το πλεόνασµα του παραγωγού προκύπτει από τη διαφορά των συνολικών εσόδων και του κόστους παραγωγής). Από σχετική έρευνα, υπολογίστηκε ότι πριν από τη ρύπανση οι ψαράδες έπιαναν και διέθεταν στην αγορά kg ψάρια, τα οποία τα πουλούσαν σε τιµή (χονδρική) 2 /kg. Το κόστος αλιείας ανά kg ήταν 0,5. Εποµένως Παράδειγµα της µεθόδου τιµής αγοράς Τα συνολικά έσοδα των ψαράδων ήταν: kg * 2 /kg = τα έξοδά τους: kg * 0,5 /kg = και τα κέρδη τους: =
6 Παράδειγµα της µεθόδου τιµής αγοράς Μετά από τη ρύπανση η ποσότητα των αλιευµάτων µειώθηκε σε kg, το κόστος αυξήθηκε σε 0,8 /kg λόγω της µικρότερης ό ποσότητας αλιευµάτων ανά ψάρεµα και η τιµή χονδρικής αυξήθηκε στα 2,5 /kg. Εποµένως: Τα συνολικά έσοδα ανέρχονται πλέον σε: kg * 2,5 /kg = τα έξοδα σε: kg * 0,8 /kg = και τα κέρδη σε: = Άρα έχουν µια οικονοµική απώλεια Παράδειγµα της µεθόδου τιµής αγοράς Συνεπώς η συνολική ζηµιά από τη ρύπανση ανέρχεται σε: (λόγω µείωσης του πλεονάσµατος του καταναλωτή) (λόγω µείωσης του πλεονάσµατος του παραγωγού) = Το παράδειγµα προέρχεται από την ιστοσελίδα µετά από επεξεργασία και διαφοροποίηση των στοιχείων 6
7 Μέθοδος συνάρτησης παραγωγής Η µέθοδος µπορεί να εφαρµοστεί όταν το υπό εξέταση περιβαλλοντικό ρβ αγαθό αποτελεί παραγωγικό συντελεστή µιας δραστηριότητας (π.χ. το νερό στις αρδευόµενες καλλιέργειες). Οι µεταβολές στην ποιότητα ή την ποσότητα του αγαθού µπορεί να επηρεάσουν το κόστος παραγωγής γής και κατ επέκταση άλλες συνιστώσες όπως την παραγόµενη ποσότητα, την πρόσοδο που αποκοµίζει ο παραγωγός, κ.λπ. Παράδειγµα Παράδειγµα µεθόδου συνάρτησης παραγωγής Κάποιος γεωργός καλλιεργεί βαµβάκι σε µια έκταση 200 στρεµµάτων. Η παραγωγή του βαµβακιού ανέρχεται σε 350 kg/στρέµµα και οι ποσότητες νερού που απαιτούνται για να επιτευχθεί αυτή η παραγωγή ανέρχονται σε 800 m 3 /στρέµµα. Το νερό άρδευσης προέρχεται από µια παρακείµενη λίµνη και το κόστος ανέρχεται σε 15 /στρέµµα (το οποίο αντιστοιχεί σε 0,02 /m 3 νερού, περίπου). Επίσης, το κόστος παραγωγής γής (πλην η της άρδευσης) ανέρχεται σε 100 /στρέµµα. Η τιµή πώλησης του βαµβακιού είναι 0,4 /kg και η επιδότηση ανέρχεται σε 100 /στρέµµα. Ποιο είναι η οικονοµική αξία του αρδευτικού νερού που προέρχεται από τη λίµνη; 7
8 Παράδειγµα µεθόδου συνάρτησης παραγωγής Σύµφωνα µε τα σηµερινά δεδοµένα προκύπτουν τα ακόλουθα: Έσοδα = 350 kg/στρ.*200 στρ.*0,4 /kg στρ.*100 /στρ. = Έξοδα παραγωγής (πλην άρδευσης) = 200 στρ.*100 /στρ. = Έξοδα άρδευσης = 200 στρ.*15 /στρ. = Εισόδηµα = = Παράδειγµα µεθόδου συνάρτησης παραγωγής Έστω ότι λόγω ανοµβρίας το νερό της λίµνης επαρκεί µόνο για το 50% των αναγκών άρδευσης της καλλιέργειας κι επιπλέον η ποιότητά του είναι χειρότερη από πριν. Ο γεωργός αναγκάζεται να αντλήσει νερό, όχι πολύ καλής ποιότητας, από έναν υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα µε κόστος 0,2 /m 3. Η παραγωγή του βαµβακιού λόγω της χειρότερης ποιότητας του νερού άρδευσης ανέρχεται σε 320 kg/στρέµµα. ρ Αν η τιµή πώλησης, η επιδότηση και τα λοιπά κόστη παραγωγής παραµείνουν στα περσινά επίπεδα, η απώλεια εισοδήµατος για το γεωργό θα είναι 8
9 Παράδειγµα µεθόδου συνάρτησης παραγωγής Έσοδα = 320 kg/στρ.*200 στρ.*0,4 /kg στρ.*100 /στρ. = Έξοδα παραγωγής (πλην άρδευσης) = 200 στρ.*100 /στρ. = Έξοδα άρδευσης = 100 στρ.*15 /στρ στρ.*800 m 3 /στρ. * 0,2 /m 3 = Εισόδηµα = = Εποµένως, η απώλεια εισοδήµατος ανέρχεται σε (= ) Παράδειγµα µεθόδου συνάρτησης παραγωγής Η συνολική αξία του επιφανειακού νερού θα µπορούσε να υπολογιστεί ως ακολούθως: Το εισόδηµα του γεωργού όταν αρδεύεται αποκλειστικά από επιφανειακό νερό είναι Αν αρδευόταν αποκλειστικά από υπόγειο νερό (µε παραγωγή 320 kg/στρέµµα και όλες τις άλλες παραµέτρους ίδιες), τότε το εισόδηµά του θα ήταν Εποµένως, το «καθαρό» εισόδηµα του γεωργού λόγω χρήσης του επιφανειακού νερού είναι η διαφορά µεταξύ των δύο ακραίων καταστάσεων, δηλ ( ) =
10 Παράδειγµα µεθόδου συνάρτησης παραγωγής Η συνολική αξία του νερού, η οποία αντανακλά τη µέγιστη προθυµία του γεωργού να πληρώσει για τις συγκεκριµένες ποσότητες, υπολογίζεται από το άθροισµα του «καθαρού» εισοδήµατος (ήτοι ) και της δαπάνης για την προµήθεια του επιφανειακού νερού (3.000 ), δηλαδή Το παράδειγµα προέρχεται από τους Ward & Michelsen (2002) µετά από επεξεργασία και διαφοροποίηση των στοιχείων Μέθοδος αποτρεπτικής συµπεριφοράς Η µέθοδος αποτρεπτικής συµπεριφοράς εξάγει συµπεράσµατα µ µ αναφορικά µε την αξία αγαθών και υπηρεσιών του περιβάλλοντος στηριζόµενη στα µέτρα που λαµβάνουν τα µέλη της κοινωνίας για να µειώσουν τους κινδύνους που σχετίζονται µε την υποβάθµιση του περιβάλλοντος. Στη µέθοδο αυτή συγκαταλέγονται οι µέθοδοι του η µ ή γ γ µ Κόστους Αποφυγής, του Κόστους Αποκατάστασης και του Κόστους Υποκατάστασης. 10
11 Μέθοδος αποτρεπτικής συµπεριφοράς Η µέθοδος της αποτρεπτικής συµπεριφοράς δεν παρέχει ρχ ακριβείς ρβ ςµ µετρήσεις ς της αξίας του αγαθού ή της υπηρεσίας που εξετάζεται, καθώς στηρίζεται στην παραδοχή ότι η αξία του περιβαλλοντικού ή του κοινωνικού αγαθού ταυτίζεται µε την τιµή κάποιων εµπορικών αγαθών (π.χ. των έργων εξυγίανσης υδροφορέων, της εναλλακτικής τροφοδοσίας νερού, κ.ά.). ) Μέθοδος αποτρεπτικής συµπεριφοράς Η αντίληψη αυτή οδηγεί σε υποτίµηση της πραγµατικής αξίας του υπό εξέταση αγαθού, όµως µ οι συγκεκριµένες µέθοδοι εφαρµόζονται ευρέως λόγω της απλότητας και της ευθύτητας που προσφέρουν. Παράδειγµα 11
12 Παράδειγµα µεθόδου αποτρεπτικής συµπεριφοράς Τον Αύγουστο του 2007 αποκαλύπτεται η έκταση της ρύπανσης του Ασωπού ποταµού και του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα µιας περιοχής από τη Θήβα έως τα Οινόφυτα, την Αυλίδα και τον Ωρωπό. Οι συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωµίου φτάνουν έως και 150 µgr/lt, περίπου, εκ των οποίων τα 2/3 εκτιµάται ότι καταλήγουν στον υδροφόρο ορίζοντα και από εκεί στις βρύσες των κατοίκων, αφού σηµαντικό µέρος των δήµων και κοινοτήτων της περιοχής υδρευόταν από υδρογεωτρήσεις. Το νερό χαρακτηρίζεται ηρζ ακατάλληλο ακόµη και για άρδευση εξαιτίας των βαρέων µετάλλων που ανιχνεύονται µε τις αναλύσεις. Το 2008 το ΥΠΕΧΩ Ε ανακοινώνει πρόστιµα ύψους σε βιοµηχανίες της περιοχής σχετικές µε το πρόβληµα. Πόση είναι όµως η πραγµατική ζηµιά που έχει υποστεί το υδατικό σύστηµα της περιοχής; Παράδειγµα µεθόδου αποτρεπτικής συµπεριφοράς Ένα µόνο µέρος της συνολικής ζηµιάς υπολογίζεται µε τη µέθοδο του Κόστους Υποκατάστασης, βάσει του κόστους τροφοδοσίας του ήµου Ωρωπού µε νερό από τις πηγές της Μαυροσουβάλας (αφού έπρεπε να καταργηθούν οι υδρογεωτρήσεις στα ανάντη του Χαλκουτσίου λόγω εύρεσης εξασθενούς χρωµίου στο νερό). Το έργο υποκατάστασης του µέχρι τώρα παρεχόµενου φυσικού πόρου (ήτοι του υπόγειου νερού) αφορά στην κατασκευή νέου αγωγού από τις πηγές της Μαυροσουβάλας στον Ωρωπό και σε αναβάθµιση του υφιστάµενου δικτύου ύδρευσης, καθώς και σε άλλα συµπληρωµατικά έργα (π.χ. χωµατουργικά, δεξαµενές, κ.ά.) και Η/Μ εξοπλισµό. 12
13 Παράδειγµα µεθόδου αποτρεπτικής συµπεριφοράς Το γενικό σύνολο των εργασιών, βάσει του προϋπολογισµού της µελέτης, ανέρχεται σε Το κόστος αυτό, αφορά µόνο στον Ωρωπό και αποκλειστικά για χρήση ύδρευσης. Επίσης, δεν αντανακλά το σύνολο της αξίας χρήσης, παρά µόνο την τιµή του αγαθού και δεν περιλαµβάνει αξίες µη-χρήσης. Εποµένως, θα πρέπει να θεωρείται ως το κατώφλι της περιβαλλοντικής ζηµιάς. Μέθοδος κόστους υγείας Το κόστος των επιπτώσεων αποτιµάται µέσω των εξόδων ιατρικής φροντίδας και των απολεσθέντων εσόδων λόγω αποχής από την εργασία αλλά και από άλλες δραστηριότητες, π.χ. αναψυχή. Η µέθοδος έχει αρκετούς περιορισµούς, καθώς αγνοεί το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις η κοινωνία λαµβάνει µέτρα ρ αποφυγής των επιπτώσεων στην υγεία (π.χ. αγορά εµφιαλωµένου νερού, όταν ο υδροφόρος ορίζοντας µιας περιοχής είναι ρυπασµένος). 13
14 Ανάλυση κόστους ταξιδιού Οι υπηρεσίες ενός χώρου πρασίνου, µιας λίµνης ή ενός ποταµού παρέχονται, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, σε µηδενική τιµή (ελεύθερη είσοδος). Το γεγονός αυτό καθιστά δύσκολη τη διαµόρφωση καµπυλών ζήτησης και την αξιολόγηση της οικονοµικής τους αξίας µε µηχανισµούς αγοράς. Η Ανάλυση Κόστους Ταξιδιού (Travel Cost Method) στηρίζεται στην υπόθεση ότι το κόστος επίσκεψης στον χώρο αναψυχής (καύσιµα, διόδια, κ.λπ.), αντανακλά, κατά κάποιο τρόπο, την ψυχαγωγική του αξία. Ανάλυση κόστους ταξιδιού Η µέθοδος χρησιµοποιεί συνεντεύξεις των επισκεπτών του χώρου µέσω ερωτηµατολογίων για τη συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών. Οι βασικές ερωτήσεις αφορούν την περιοχή από την οποία προέρχονται οι επισκέπτες, το µέσο µε το οποίο ταξιδεύουν, το κόστος ταξιδιού τους, την χρονική διάρκεια του ταξιδιού, τις εναλλακτικές επιλογές που έχουν, κ.ά. Από έναν αριθµό παρατηρήσεων προκύπτει η «καµπύλη ζήτησης» για τον χώρο αναψυχής. Η καµπύλη έχει αρνητική κλίση, δεδοµένου ότι, η αύξηση της απόστασης από τον χώρο αναψυχής προκαλεί, εξαιτίας του αυξανόµενου κόστους, τη µείωση των επισκέψεων. 14
15 Ανάλυση κόστους ταξιδιού Κρίσιµα σηµεία: Επίδραση χρόνου ταξιδιού ξδ και χρόνου παραµονής στον χώρο αναψυχής Επίδραση εναλλακτικών τοποθεσιών Επιλογή σηµείου αφετηρίας του επισκέπτη Επισκέπτες µε χαµηλό ή και µηδενικός κόστος ταξιδιού Αδυναµία υπολογισµού της «αξίας µη-χρήσης» υνατότητα εφαρµογής µόνο ex post Παράδειγµα Παράδειγµα ανάλυσης κόστους ταξιδιού Κάποιος κρατικός φορέας θέλει να εκτιµήσει την αξία αναψυχής µιας λίµνης, προκειµένου να λάβει µια απόφαση για χρηµατοδοτήσει ένα πρόγραµµα περιβαλλοντικής προστασίας και αναβάθµισής της. Ο φορέας διαθέτει στοιχεία αναφορικά µε τον αριθµό των επισκεπτών από διάφορες περιοχές που απέχουν διαφορετικές αποστάσεις από τη λίµνη. Αποφασίζει να εφαρµόσει ένα απλό ζωνικό µοντέλο (Zonal model) προσδιορίζοντας, µε τη βοήθεια οµόκεντρων κύκλων, διάφορες περιοχές προέλευσης των επισκεπτών. 15
16 Παράδειγµα ανάλυσης κόστους ταξιδιού Σύµφωνα µε τα στατιστικά στοιχεία που κρατάει ο φορέας προκύπτουν τα ακόλουθα στοιχεία για τους επισκέπτες της λίµνης: Ζώνη Ετήσιος αριθµός επισκεπτών Πληθυσµός ζώνης Επισκέψεις/1000 κατοίκους Απόσταση από τη λίµνη (km) Πιο µακριά από την 3 0 Παράδειγµα ανάλυσης κόστους ταξιδιού Το πρώτο βήµα αφορά στην εκτίµηση των παραµέτρων της συνάρτησης του κόστους ταξιδιού: Υ i = α + β*(t i +P)+e i όπου: Υ i = οι επισκέψεις ανά 1000 κατοίκους από την i ζώνη Τ = το κόστος ταξιδιού από την i ζώνη Ρ = η τιµή εισόδου στη λίµνη (µηδενική) ε = το στοχαστικό σφάλµα Ο φορέας εκτιµά ότι το κόστος ταξιδιού (καύσιµα, κ.λπ.) είναι 0,5 /km. Χρησιµοποιώντας ανάλυση γραµµικής παλινδρόµησης προσδιορίζεται η εξίσωση παλινδρόµησης ως ακολούθως: Ŷ i = 350 8,5*(T i +P) 16
17 Παράδειγµα ανάλυσης κόστους ταξιδιού Σήµερα που η είσοδος στη λίµνη είναι δωρεάν, ο συνολικός αριθµός των επισκεπτών είναι Προκειµένου να κατασκευαστεί η καµπύλη ζήτησης για τη λίµνη, χρησιµοποιείται η παραπάνω εξίσωση, υπολογίζοντας τον αριθµό των επισκεπτών για ένα «εισιτήριο», το οποίο αυξάνει κατά 5 κάθε φορά. Έτσι για παράδειγµα, για «εισιτήριο» 5, οι συνολικές ετήσιες επισκέψεις είναι: Ζώνη Κόστος ταξιδιού+εισιτήριο Ετήσιος αριθµός επισκεπτών Συνολικές επισκέψεις 668 Παράδειγµα ανάλυσης κόστους ταξιδιού Με όµοιο τρόπο, για «εισιτήριο» 10 υπολογίζεται ο συνολικός αριθµός επισκεπτών σε 540, για 15 σε 413, για 20 σε 285 και τελικά για «εισιτήριο» 41,2 οι επισκέψεις µηδενίζονται. ζ Από τα δεδοµένα αυτά κατασκευάζεται η καµπύλη ζήτησης για τη λίµνη Καµπύλη ζήτησης ζωνικού µοντέλου πτών Αριθµός επισκεπ Η καµπύλη ζήτησης της λίµνης "Εισιτήριο" εισόδου 17
18 Παράδειγµα ανάλυσης κόστους ταξιδιού Με δεδοµένο ότι η είσοδος στη λίµνη είναι δωρεάν, η αξία αναψυχής (ήτοι το πλεόνασµα του καταναλωτή) υπολογίζεται από το συνολικό εµβαδόν κάτω από την καµπύλη ζήτησης, το οποίο είναι ίσο µε περίπου, σε ετήσια βάση. Το πλεόνασµα καταναλωτή ανά επίσκεψη ανέρχεται σε 9,9, λαµβάνοντας υπόψη τις 1600 επισκέψεις που πραγµατοποιούνται ετησίως στη λίµνη. Εποµένως, µ αν το πρόγραµµα προστασίας στοιχίζει χζ λιγότερο από το χρόνο, τα οφέλη είναι περισσότερα από τα κόστη και δικαιολογείται η εφαρµογή του. Το παράδειγµα προέρχεται από την ιστοσελίδα µετά από επεξεργασία και διαφοροποίηση των στοιχείων Ανάλυση αγορών ωφέλιµων χαρακτηριστικών Σύµφωνα µε τη µέθοδο, η ποιότητα του περιβάλλοντος αντανακλάται στην αξία διαφόρων αγαθών,, που επηρεάζονται από αυτήν, π.χ. η αξία µιας κατοικίας αντανακλά και την ποιότητα του περιβάλλοντος της περιοχής. Αξιοποιούνται δεδοµένα από αγοροπωλησίες ακινήτων, τα οποία αναλύονται µε τη βοήθεια µοντέλων πολλαπλής λή παλινδρόµησης. 18
19 Ανάλυση αγορών ωφέλιµων χαρακτηριστικών Κρίσιµα σηµεία: Ανάγκη σηµαντικού όγκου δεδοµένων Ανάγκη ισορροπίας στην αγορά κατοικίας Επιλογή µοντέλου παλινδρόµησης - Αριθµός και είδος των µεταβλητών του µοντέλου Μερική «απορρόφηση» του παράγοντα «περιβάλλον» στην αξία της κατοικίας Επίδραση του παράγοντα «χρόνου» Επίδραση εξωγενών παραγόντων (π.χ. ύψος επιτοκίων δανεισµού) Αδυναµία υπολογισµού της «αξίας µη-χρήσης» υνατότητα εφαρµογής µόνο ex post Άµεσες µέθοδοι αποτίµησης Μέθοδος υποθετικής ή εξαρτηµένης αξιολόγησης Μέθοδος µοντέλων επιλογής Μέθοδος Πειραµάτων Επιλογής (Choice Experiment) Μέθοδος Εξαρτηµένης Ταξινόµησης (Contingent Ranking) Μέθοδος Εξαρτηµένης Βαθµολόγησης (Contingent Rating) Μέθοδος Σύγκρισης κατά ζεύγη (Paired Comparisons) 19
20 Μέθοδος υποθετικής αξιολόγησης Η Μέθοδος της Υποθετικής ή Εξαρτηµένης Αξιολόγησης (Contingent Valuation Method) εκτιµά µε άµεσο τρόπο την οικονοµική αξία ενός περιβαλλοντικού αγαθού εξαρτώντας την από τις εκφρασµένες προτιµήσεις των µελών µιας κοινωνίας (ατόµων ή των νοικοκυριών). Η µέθοδος λειτουργεί, εξ ορισµού, µε δεδοµένα µιας υποθετικής αγοράς, µέσω της οποίας επιδιώκεται να υπολογιστεί η διάθεση του ερωτώµενου να πληρώσει ή να αποζηµιωθεί θί(willingness To Pay WTP or Willingness To Accept WTA) για τις µεταβολές στην παρεχόµενη ποιότητα ή/και ποσότητα µη εµπορεύσιµων αγαθών και υπηρεσιών του περιβάλλοντος. Μέθοδος υποθετικής αξιολόγησης Η εκτίµηση στηρίζεται στη µέτρηση της µεταβολής του επιπέδου ευηµερίας, λόγω της µεταβολής στην παρεχόµενη ποιότητα ή ποσότητα ενός περιβαλλοντικού αγαθού. Η Αντισταθµιστική Μεταβολή για ένα δηµόσιο αγαθό 20
21 Μέθοδος υποθετικής αξιολόγησης Η µέθοδος αξιοποιεί στοιχεία έρευνας µε ερωτηµατολόγια, τα οποία συγκεντρώνονται µε τρεις τρόπους: (α) τηλεφωνικά, (β) ταχυδροµικά (µε συµβατικό και τελευταία µε ηλεκτρονικό ταχυδροµείο) και (γ) µε κατά πρόσωπο συνεντεύξεις είτε σε σπίτια είτε σε ανοικτούς χώρους. Ιδιαίτερης σηµασίας για την εφαρµογή της µεθόδου είναι: ο καθορισµός του πληθυσµού, η επιλογή του δείγµατος και της µεθόδου δειγµατοληψίας, ο καθορισµός του «σεναρίου», ί ο σχεδιασµός του ερωτηµατολογίου και η ορθή αξιολόγηση των αποτελεσµάτων της δειγµατοληπτικής εργασίας. Μέθοδος υποθετικής αξιολόγησης Η «καρδιά» της µεθόδου είναι το ερωτηµατολόγιο και ειδικά η ερώτηση για την επιθυµία χρηµατικής συνεισφοράς ή αποζηµίωσης σε σχέση µε το υπό διερεύνηση σενάριο. Συνήθως το ερωτηµατολόγιο παρέχει πληροφορίες στον ερωτώµενο σχετικά µε ένα υποθετικό σχέδιο, ή αποκατάστασης µιας υφιστάµενης περιβαλλοντικής επίπτωσης είτε προστασίας του περιβάλλοντος από µια µελλοντική ή ζηµιά. Ο βασικός κορµός της συνέντευξης πραγµατεύεται το χρηµατικό ποσό που προτίθεται να πληρώσει κάποιος προκειµένου να διαφυλάξει ή να αποκαταστήσει ένα περιβαλλοντικό αγαθό. 21
22 Μέθοδος υποθετικής αξιολόγησης Πλεονεκτήµατα: δυνατότητα εφαρµογής στην αποτίµηση της «ολικής αξίας» ενός περιβαλλοντικού αγαθού ευρύ πεδίο εφαρµογής δυνατότητα ex ante εφαρµογής νοµοθετική ισχύ ικανότητα εξαγωγής συµπερασµάτων, υπό προϋποθέσεις, αναφορικά µε την εκτίµηση των διαφορετικών τύπων αξιών ενός αγαθού Μέθοδος υποθετικής αξιολόγησης Κρίσιµα σηµεία: Στρεβλώσεις στρατηγικής (Strategic biases) Στρεβλώσεις υπόθεσης (Hypothetical biases) Στρεβλώσεις πληροφορίας (Information biases) Σχεδιαστικές στρεβλώσεις (Design biases) Στρεβλώσεις του τρόπου πληρωµής (Vehicle biases) Πρόβληµα αποτίµησης τµήµατος και συνόλου ενός περιβαλλοντικού αγαθού (Part-whole bias) Στρεβλώσεις λόγω διαφορετικής συµπεριφοράς στην επιθυµία πληρωµής για απόκτηση ή για απώλεια ενός περιβαλλοντικού αγαθού (WTP vs. WTA bias) 22
23 Μοντέλα επιλογής Τα µοντέλα επιλογών βασίζονται στην ιδέα ότι κάθε αγαθό µπορεί να περιγραφεί µε βάση τα χαρακτηριστικά του και τα επίπεδα αυτών. Με τη µεταβολή των χαρακτηριστικών του αγαθού αναζητείται απάντηση σε τέσσερα βασικά ερωτήµατα: Ποιες είναι οι ιδιότητες (ή τα χαρακτηριστικά) του αγαθού που καθορίζουν την αξία που του προσδίδουν οι ερωτώµενοι. Ποια είναι η σειρά κατάταξης των χαρακτηριστικών. Ποια είναι η αξία της µεταβολής περισσοτέρων του ενός χαρακτηριστικών, ταυτόχρονα. Ποια είναι η συνολική αξία του αγαθού. Πειράµατα επιλογής Στα πειράµατα επιλογής παρουσιάζεται στους ερωτώµενους µια σειρά εναλλακτικών επιλογών, ζητώντας τους να επιλέξουν την πιο ελκυστική. Μεταξύ των επιλογών αυτών υπάρχει και η υφιστάµενη κατάσταση (status quo). Θεωρούνται συνεπή ως προς την οικονοµική θεωρία καθώς: (α) ωθούν τους ερωτώµενους να ανταλλάξουν µεταβολές στα χαρακτηριστικά του αγαθού µε χρηµατικά ποσά, (β) οι ερωτώµενοι µπορούν να επιλέξουν το status quo σενάριο, (γ) αναπαρίστανται µε οικονοµετρικά µοντέλα που είναι σύµφωνα µε την πιθανοτική θεωρία και (δ) µπορούν να δώσουν ποσά για ισοδύναµες ή αντισταθµιστικές µεταβολές. 23
24 Εξαρτηµένη ταξινόµηση Στην εξαρτηµένη ταξινόµηση ζητείται από τους ερωτώµενους να κατατάξουν κατά σειρά προτίµησης µια οµάδα εναλλακτικών επιλογών. Κάθε επιλογή περιλαµβάνει ένα σετ χαρακτηριστικών που προσφέρονται σε διαφορετικά επίπεδα. Για να είναι συνεπής η µέθοδος µε την οικονοµική θεωρία, µεταξύ των επιλογών πρέπει να περιλαµβάνεται πάντα το status quo σενάριο, αλλιώς ο ερωτώµενος επιλέγει «δια της βίας» µια επιλογή που µπορεί να µην ήθελε. Εξαρτηµένη βαθµολόγηση Στην εξαρτηµένη βαθµολόγηση παρουσιάζεται στους ερωτώµενους µια σειρά εναλλακτικών σεναρίων, τα οποία βαθµολογούν στη βάση µιας προκαθορισµένης αριθµητικής κλίµακας. Ο συνδυασµός των χαρακτηριστικών και η ποσότητά των παρεχόµενων αγαθών µέσα στα προσφερόµενα σενάρια διαφέρουν. Από την βαθµολογία που δίνει ο ερωτώµενος σε κάθε σενάριο είναι δυνατόν να εξαχθούν συµπεράσµατα για τις προτιµήσεις του ερωτώµενου. Όµως, η µέθοδος δεν αφορά σε απευθείας σύγκριση των εναλλακτικών σεναρίων, όπως οι προηγούµενες. 24
25 Σύγκριση κατά ζεύγη Η µέθοδος αυτή αποτελεί, κατά κάποιο τρόπο, συνδυασµό των πειραµάτων επιλογής και της εξαρτηµένης βαθµολόγησης, καθώς δίνονται στον ερωτώµενο δύο εναλλακτικά σενάρια και ζητείται από αυτόν να εκφράσει την προτίµησή του µε τη βοήθεια µιας αριθµητικής ή ονοµαστικής κλίµακας. Χρησιµοποιείται εξειδικευµένο λογισµικό για την κατασκευή των ζευγών των σεναρίων, καθώς σε πολλές περιπτώσεις ο µεγάλος αριθµός των ιδιοτήτων που εξετάζονται δυσχεραίνει την ανάλυση λόγω του πολύ µεγάλου πλήθους των πιθανών συνδυασµών. Μοντέλα επιλογής Από τις τέσσερις µεθόδους µόνο τα Πειράµατα Επιλογής και η Εξαρτηµένη Ταξινόµηση έχουν στενή σχέση µε την οικονοµική θεωρία, γεγονός που επιτρέπει την εκτίµηση της αξίας του υπό εξέταση αγαθού. 25
26 Μέθοδος µεταφοράς οφέλους (ή κόστους) Ως Μέθοδος Benefit Transfer καλείται η διαδικασία µεταφοράς υφιστάµενων δεδοµένων περιβαλλοντικής αποτίµησης για δεδοµένο πρόβληµα, από µια περιοχή µε συγκεκριµένα χαρακτηριστικά σε µια άλλη µε παρόµοια χαρακτηριστικά. Η µέθοδος αυτή αποτελεί µια διεθνώς αναγνωρισµένη πρακτική, όταν δεν είναι εφικτή η διενέργεια πρωτογενούς έρευνας λόγω περιορισµών: στο κόστος της έρευνας ή/και στο χρόνο υλοποίησης Μέθοδος µεταφοράς οφέλους (ή κόστους) Υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές τεχνικές για την εφαρµογή της µεθόδου: Απλή µεταφορά τιµής Εκτίµηση της κεντρικής τάσης (µέση τιµή) Μεταφορά συνάρτησης Μετα επεξεργασία (meta-analysis) 26
27 Μέθοδος µεταφοράς οφέλους (ή κόστους) Για να είναι αποτελεσµατική η εφαρµογή της Μεθόδου πρέπει να έχουν καθοριστεί: οι επιπτώσεις που σχετίζονται µε το αποτιµώµενο αγαθό ως προς την έκταση και το µέγεθός τους. το µέγεθος του πληθυσµού που θα υποστεί τις συνέπειες από τις επιπτώσεις που σχετίζονται µε το αποτιµώµενο αγαθό. οι απαιτήσεις των δεδοµένων που θα µεταφερθούν (π.χ. τι είδους περιβαλλοντική αξία θα µετρηθεί). Μέθοδος µεταφοράς οφέλους (ή κόστους) Η επιλογή των µελετών που θα χρησιµοποιηθούν πρέπει να βασίζεται σε µια σειρά κριτηρίων, όπως είναι: η συνάφεια του αντικειµένου της µελέτης αναφοράς µε το µετρούµενο µέγεθος στην υπό εξέταση περίπτωση η σχέση των χαρακτηριστικών του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της µελέτης αναφοράς µε τα αντίστοιχα της υπό εξέταση περίπτωσης η δυνατότητα χρησιµοποίησης των «τιµών µονάδας» της µελέτης αναφοράς, σε σχέση µε τα διαθέσιµα δεδοµένα της υπό εξέταση περίπτωσης, κ.ά. 27
28 Μέθοδος µεταφοράς οφέλους (ή κόστους) Για να βελτιωθεί η ακρίβεια της µεθόδου, τα αποτελέσµατα της µελέτης αναφοράς θα πρέπει να «µεταφερθούν» στη χώρα και στο έτος της υπό µελέτη περίπτωσης: «χωρικά», µε τη βοήθεια του είκτη Ισότιµης Αγοραστικής ύναµης Καταναλωτή ( ΙΑ Κ) «χρονικά», µε το είκτη Τιµών Καταναλωτή ( ΤΚ) Η εξίσωση που χρησιµοποιείται για τον σκοπό αυτό, έστω από τη χώρα 0 στην χώρα 1 και από το έτος 0 στο έτος 1, είναι η εξής: Αξία (έτος 1_χώρα 1) = Αξία (χώρα 0_ έτος 0) x ( ΙΑ Κ χώρας 1_έτους 0 / ΙΑ Κ χώρας 0 _έτους 0) x ( ΤΚ χώρας 1_έτους 1/ ΤΚ χώρας 1_έτους 0) 28
Μέθοδοι Περιβαλλοντικής Αποτίµησης
ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΠΜΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» Μέθοδοι Περιβαλλοντικής Αποτίµησης Κατηγοριοποίηση µεθόδων Με χρήση και χωρίς χρήση καµπυλών ζήτησης Άµεσες (ή δεδηλωµένης προτίµησης) Έµµεσες
Διαβάστε περισσότεραΔιαχείριση Περιβάλλοντος - Νομοθεσία
Διαχείριση Περιβάλλοντος - Νομοθεσία Ενότητα 5: Περιβαλλοντική Οικονομία Δ. Καλιαμπάκος - Δ. Δαμίγος Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΑνενεργά λατοµεία Αττικής
Ανενεργά λατοµεία Αττικής Περισσότεροι από 60 εγκαταλειµµένοι χώροι Κυρίαρχο πρόβληµα: η οπτική αλλοίωση του τοπίου Χαρακτηριστικά αποκατάστασης: Ελλιπής αντιµετώπιση περιβαλλοντικών επιπτώσεων Χαµηλό
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντική Πολιτική και Οικονομία Υδατικών Πόρων
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Περιβαλλοντική Πολιτική και Οικονομία Υδατικών Πόρων Ενότητα 8:Οικονομική Αποτίμηση Περιβαλλοντικών Αγαθών Βασίλης Κανακούδης Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Το περιβάλλον
Διαβάστε περισσότεραΚοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών. Αποτίμηση Μη Αγοραίων Αγαθών
Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών Αποτίμηση Μη Αγοραίων Αγαθών Ζητήματα που θα εξεταστούν: Με βάση ποιες μεθόδους αποτιμώνται τα μη αγοραία αγαθά και υπηρεσίες. Η μέθοδος της παραγωγικότητας
Διαβάστε περισσότεραΚοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 7 η. Αποτίμηση Μη Αγοραίων Αγαθών
Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 7 η Αποτίμηση Μη Αγοραίων Αγαθών Ζητήματα που θα εξεταστούν: Με βάση ποιες μεθόδους αποτιμώνται τα μη αγοραία αγαθά και υπηρεσίες. Ποια είναι η μέθοδος
Διαβάστε περισσότεραΟηθνλνκηθά ηνπ Πεξηβάιινληνο θαη ησλ Τδαηηθψλ Πφξσλ
ΔΘΝΙΚΟ ΜΔΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΔΦΝΔΙΟ ΓΠΜΣ «Δπηζηήκε θαη Τερλνινγία Υδαηηθώλ Πόξσλ» Οηθνλνκηθά ηνπ Πεξηβάιινληνο θαη ησλ Τδαηηθψλ Πφξσλ Μέζνδνη Πεξηβαιινληηθήο Απνηίκεζεο Καηεγνξηνπνίεζε κεζφδσλ Με ρξήζε θαη ρσξίο
Διαβάστε περισσότεραΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ Σάββατο Proslipsis.gr ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ 18 ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΕΙ
ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2002 ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ 18 ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΕΙ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΕΣ: ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Ενότητα 10. Ευτύχιος Σαρτζετάκης Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Ενότητα 10 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,
Διαβάστε περισσότερα«Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες»
«Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού µε άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες» Στάσεις των παραγωγών σε εναλλακτικά σενάρια µείωσης των επιδοτήσεων της καλλιέργειας καπνού 1 www.agribusiness.uoi.gr Υπεύθυνος
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες σκοπιμότητας έργων
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΕΡΓΩΝ Μελέτες σκοπιμότητας έργων Αθανάσιος Χασιακός ΜΕΛΕΤΗ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ Είναι μια ανάλυση σχετικά με: Αν ένα έργο είναι σκόπιμο να υλοποιηθεί. Με ποια κατασκευαστικά
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΕΙΣ ΕΞΑΤΜΙΣΗ. Μ 1 450 mm 150 mm. Μ 2 560 mm 190 mm. Μ 3 480 mm 165 mm. Μ 4 610 mm 173 mm.
Στην περιοχή που φαίνεται στον χάρτη υπάρχουν πέντε µετεωρολογικοί σταθµοί. Ποίος είναι ο µέσος ισοδύναµος όγκος νερού µε τον οποίο τροφοδοτείται ο υπόγειος υδροφορέας από την κατείσδυση στην περιοχή αυτή
Διαβάστε περισσότεραΤα μέσα της εμπορικής πολιτικής
Τα μέσα της εμπορικής πολιτικής Περίγραµµα Ανάλυση µερικής ισορροπίας των δασµών: προσφορά, ζήτηση και εµπόριο σ ένα µεµονωµένο κλάδο Κόστος και όφελος των δασµών Επιδοτήσεις εξαγωγών Ποσοστώσεις στις
Διαβάστε περισσότεραΤιµή, αξία (πρόθεση για πληρωµή) και µέτρα ευηµερίας του καταναλωτή
3: Μέτρα ευηµερίας του καταναλωτή Τιµή, αξία (πρόθεση για πληρωµή) και µέτρα ευηµερίας του καταναλωτή (Πλεόνασµα καταναλωτή Ισοδύναµη µεταβολή και µεταβολή αποζηµίωσης) Ο ορισµός της κοινωνικής ευηµερίας
Διαβάστε περισσότερα1. ΑΝΟΙΚΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ
1. ΑΝΟΙΚΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ Το διάγραμμα κυκλικής ροής της οικονομίας (κεφ. 3, σελ. 100 Mankiw) Εισόδημα Υ Ιδιωτική αποταμίευση S Αγορά συντελεστών Αγορά χρήματος Πληρωμές συντελεστών
Διαβάστε περισσότεραΣχεδιάγραμμα 1: Αξία ή Μικτή Ωφέλεια Ενός Προϊόντος και το Πλεόνασμα του Καταναλωτή. Μέτρα ευημερίας του καταναλωτή. Κ α μ π ύ λ η Ζ ή τ η σ η ς P 1
Ο ορισμός της κοινωνικής ευημερίας και συνεπώς και των αντίστοιχων μετρήσεων της στην περίπτωση του καταναλωτή είναι από τα πιο αμφιλεγόμενα αντικείμενα της οικονομικής επιστήμης. Αυτό συμβαίνει γιατί
Διαβάστε περισσότεραΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ TΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH»
ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ TΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH»
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΕΙΣ. 1η οµάδα. 2. Έστω ο επόµενος πίνακας παραγωγικών δυνατοτήτων: Χ Υ Κόστος. Κόστος ευκαιρίας Ψ Α /3
ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1η οµάδα 1. Έστω επιχείρηση που διαθέτει 5 εργάτες. Κάθε εργάτης µπορεί να παράγει 12 µονάδες από το αγαθό Υ. Επιπλέον γνωρίζουµε ότι η ΚΠ είναι γραµµική µε το συνδυασµό X = 45, Y = 24 να είναι
Διαβάστε περισσότεραΕ Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο
Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Δ.Π.Μ.Σ.: «ΕΠΙΣΤΗΜΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ» ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Μάθημα: Διαχείριση Υδατικών
Διαβάστε περισσότερα1. Με βάση τον κανόνα της ψηφοφορίας με απλή πλειοψηφία, η ποσότητα του δημόσιου αγαθού που θα παρασχεθεί είναι η κοινωνικά αποτελεσματική ποσότητα.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξεταστική περίοδος Ιουλίου Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Η εξέταση αποτελείται από δύο
Διαβάστε περισσότεραΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΩΝ ΘΗΒΩΝ
ΗΜΕΡΙΔΑ: Η Συμβολή των νέων Επιστημόνων στην Έρευνα για τους Υδατικούς Πόρους ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΩΝ ΘΗΒΩΝ ΧΡΗΣΤΑΝΤΩΝΗ ΜΑΡΙΑ MSc
Διαβάστε περισσότεραΕλαστικότητες Ζήτησης
Ελαστικότητες Ζήτησης - Η ευαισθησία της ζητούμενης ποσότητας x σε μεταβολές της τιμής μπορεί να μετρηθεί άμεσα από το λόγο Δx / Δ (ήαπότην παράγωγο x / ). - Αυτό το μέτρο ευαισθησίας έχει το μειονέκτημα
Διαβάστε περισσότεραΜικροοικονομική. Ζήτηση και προσφορά
Μικροοικονομική Ζήτηση και προσφορά Ο νόμος της ζήτησης Σύμφωνα με το Νόμο της Ζήτησης, όταν μειώνεται η τιμή ενός αγαθού, αυξάνεται η ζητούμενη ποσότητά του και το αντίστροφο με τους προσδιοριστικούς
Διαβάστε περισσότεραΕρωτήσεις πολλαπλών επιλογών
Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών 1. Έστω ότι μία οικονομία, που βρίσκεται πάνω στην καμπύλη των παραγωγικών της δυνατοτήτων, παράγει σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή 10 τόνους υφάσματος και 00 τόνους τροφίμων.
Διαβάστε περισσότερα25. Μία τυπική επιχείρηση που λειτουργεί σε καθεστώς τέλειου ανταγωνισμού, στη μακροχρόνια θέση ισορροπίας της: α. πραγματοποιεί θετικά οικονομικά κέρδη. β. πραγματοποιεί μηδενικά οικονομικά κέρδη. γ.
Διαβάστε περισσότεραΠαρουσίαση Διπλωματικής Εργασίας
Παρουσίαση Διπλωματικής Εργασίας Αποτίμηση των βελτιώσεων στη Λεκάνη Απορροής του Ασωπού Ποταμού υπό την Οδηγία Πλαίσιο 2000/60 στο δείγμα της Αθήνας Φοιτήτρια: Νικολάου Μαρία Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Κουντούρη
Διαβάστε περισσότεραΕξετάσεις Η επιβολή από το κράτος κατώτατης τιμής στα αγροτικά προϊόντα έχει ως σκοπό την προστασία του εισοδήματος των αγροτών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ Να σημειώσετε με Σ (σωστό) ή Λ (λάθος) στο τέλος των προτάσεων: 1. Η επιβολή από το κράτος ανώτατης τιμής σε ένα προϊόν δημιουργεί συνήθως «μαύρη αγορά». Εξετάσεις
Διαβάστε περισσότεραΕρωτήσεις πολλαπλών επιλογών
Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Β1) Υποθέστε ότι στη θέση ισορροπίας της αγοράς ενός αγαθού η ζήτησή του ως προς την τιμή του είναι ελαστική. Μία μείωση της προσφοράς του αγαθού, με όλους τους άλλους παράγοντες
Διαβάστε περισσότεραΕκτίµηση της ζήτησης. Ανάλυση. Μέθοδοι έρευνας µάρκετινγκ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Εκτίµηση της ζήτησης ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Ανάλυση Παλινδρόµησης και Μέθοδοι έρευνας µάρκετινγκ Το πρόβληµα του προσδιορισµού της (πραγµατικής) καµπύλης ζήτησης Η απλή συνένωση στα πλαίσια ενός διαγράµµατος των παρατηρήσεων
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Κεφάλαιο 5 ο : Ο Προσδιορισμός των Τιμών ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Ασκήσεις 1. Οι συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς ενός αγαθού είναι: =20-2P και S =5+3P αντίστοιχα.
Διαβάστε περισσότεραQ D1 = P και Q S = P.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Ο ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ Να σηµειώσετε µε Σ (σωστό) ή Λ (λάθος) στο τέλος των προτάσεων: 1. Τιµή ισορροπίας είναι η τιµή στην οποία η ζητούµενη ποσότητα είναι ίση µε την προσφερόµενη ποσότητα.
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραμμα Σπουδών: ιοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΕΟ 34 - Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ακαδ. Έτος: 2010-11 ΟΝΟΜΑ - ΕΠΩΝΥΜΟ:.
Διαβάστε περισσότεραΔιαχείριση Περιβάλλοντος - Νομοθεσία
Διαχείριση Περιβάλλοντος - Νομοθεσία Ενότητα 4: Μονοκριτηριακή ανάλυση Δ. Καλιαμπάκος - Δ. Δαμίγος Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΟ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ 1. Έννοια και λειτουργία της αγοράς Σε μια πρωτόγονη οικονομία, όπως του Ροβινσώνα Κρούσου, όπου δεν υπάρχει καταμερισμός της εργασίας ο άνθρωπος παράγει μόνος του
Διαβάστε περισσότεραΣτατιστική Ι. Ανάλυση Παλινδρόμησης
Στατιστική Ι Ανάλυση Παλινδρόμησης Ανάλυση παλινδρόμησης Η πρόβλεψη πωλήσεων, εσόδων, κόστους, παραγωγής, κτλ. είναι η βάση του επιχειρηματικού σχεδιασμού. Η ανάλυση παλινδρόμησης και συσχέτισης είναι
Διαβάστε περισσότεραΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ Α ΙΥΛΙΣΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ Υ ΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Υπουργείο Υποδοµών, Μεταφορών και ικτύων /νση 6/Γ.Γ..Ε. ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Τοµέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ Α ΙΥΛΙΣΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ Υ ΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Επιστηµονικός υπεύθυνος:
Διαβάστε περισσότεραΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ
ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ 2000 2017 : ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Ο 1 ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ 2000 2017 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο 1. Οι συναρτήσεις αγοραίας ζήτησης και προσφοράς ενός αγαθού είναι αντίστοιχα: Q D1 = 600
Διαβάστε περισσότεραΟικονοµία. Βασικές έννοιες και ορισµοί. Η οικονοµική επιστήµη εξετάζει τη συµπεριφορά
Οικονοµία Βασικές έννοιες και ορισµοί Οικονοµική Η οικονοµική επιστήµη εξετάζει τη συµπεριφορά των ανθρώπινων όντων αναφορικά µε την παραγωγή, κατανοµή και κατανάλωση υλικών αγαθών και υπηρεσιών σε έναν
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013
ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ / ΕΠΙΛΟΓΗΣ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 8 Μαΐου 2013 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν,
Διαβάστε περισσότεραΣΥΝΘΕΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΣΥΝΘΕΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Α. Με ολοκληρωμένη λύση ΘΕΜΑ 1 ο Επιχείρηση χρησιμοποιεί την εργασία ως μοναδικό μεταβλητό παραγωγικό συντελεστή. Τα στοιχεία κόστους της επιχείρησης δίνονται στον επόμενο πίνακα:
Διαβάστε περισσότεραΕργαλεία Λήψης Αποφάσεων
Ανάλυση Κόστους Οφέλους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων Εργαλεία Λήψης Αποφάσεων Ανάλυση Κόστους Οφέλους Μέθοδοι Πολυκριτηριακής Ανάλυσης ( ιαδικασία Αναλυτικής Ιεράρχησης, Πολυπαραµετρική Χρησιµότητα,
Διαβάστε περισσότερα= δ P η ελαστικότητα ως προς την τιµή
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 9 (για καλά διαβασµένους) ΟΜΑ Α Α Να απαντήσετε στις επόµενες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Α1. Η τεχνολογία παραγωγής του αγαθού
Διαβάστε περισσότεραΟι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς.
ΤΙΜΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΖΗΤΗΣΗ Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. Χρησιμότητα ενός αγαθού, για τον καταναλωτή, είναι η ικανοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΕΙΣ ΖΗΤΗΣΗ-ΠΡΟΣΦΟΡΑ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΖΗΤΗΣΗ-ΠΡΟΣΦΟΡΑ Άσκηση 3 Η ζήτηση τυριού τύπου δίνεται από τη συνάρτηση: Q 300 35P 14PB 24 20B όπου: Q η ζητούμενη ποσότητα τυριού τύπου P η τιμή τυριού τύπου P B η τιμή τυριού τύπου B η δαπάνη
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΖΗΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ Άσκηση 1: ίνεται ο πίνακας ζήτησης και προσφοράς ενός αγαθού Χ: Τιµή Ζητούµενη Προσφερόµενη ποσότητα ποσότητα 54 10 3 50 1 19 46 14 15 44 15 13 40 17 9 Ζητείται
Διαβάστε περισσότεραΝα χαρακτηρίσετε ως σωστές ή λανθασµένες τις επόµενες προτάσεις: Α3. Τα ελεύθερα αγαθά αποτελούν αντικείµενο µελέτης της Οικονοµικής Επιστήµης.
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 8 (για καλά διαβασµένους) ΟΜΑ Α Α Να απαντήσετε στις επόµενες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Α1. Όταν η ζήτηση αποδίδεται γραφικά
Διαβάστε περισσότεραΟ ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οι κλασικές προσεγγίσεις αντιμετωπίζουν τη διαδικασία της επιλογής του τόπου εγκατάστασης των επιχειρήσεων ως αποτέλεσμα επίδρασης ορισμένων μεμονωμένων παραγόντων,
Διαβάστε περισσότεραΚοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 5 η. Αποτίμηση Στοιχείων Κόστους και Οφέλους
Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 5 η Αποτίμηση Στοιχείων Κόστους και Οφέλους Ζητήματα που θα εξεταστούν: Ποια θεωρούνται στοιχεία κόστους και ποια οφέλους στην αξιολόγηση ενός έργου ή
Διαβάστε περισσότεραΗ θεωρία Weber Προσέγγιση του ελάχιστου κόστους
Η θεωρία Weber Προσέγγιση του ελάχιστου κόστους Ο θεμελιωτής της θεωρίας χωροθέτησης της βιομηχανίας ήταν ο Alfred Weber, την οποία αρχικά παρουσίασε ο μαθηματικός Laundhart (1885). Ο A. Weber (1868-1958)
Διαβάστε περισσότεραPhilip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική. 2 η έκδοση. Chapter 1
Philip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική 2 η έκδοση Chapter 1 Κεφάλαιο 4 Η χωρική διάρθρωση της αστικής οικονομίας Περιεχόμενα Το υπόδειγμα von Thünen Το υπόδειγμα προσφοράς ενοικίου Εναλλακτικά
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ : 7
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΘΕΜΑ 1 Ο : ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ : 7 Στις παρακάτω προτάσεις από Α.1.1., μέχρι και Α.1.6.,
Διαβάστε περισσότεραΔιάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας. Οικονομικά της ευημερίας 3/9/2017. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης
Περίγραμμα Διάλεξη Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης Συνθήκες για αποτελεσματικότητα κατά areto Συνθήκες για ισορροπία σε ανταγωνιστικές αγορές Το πρώτο θεώρημα των οικονομικών της ευημερίας Το δεύτερο θεώρημα
Διαβάστε περισσότεραΟικονομική ανάλυση και τιμολογιακή πολιτική χρήσεων και υπηρεσιών νερού. Δ. Ασημακόπουλος Σχολή Χημικών Μηχανικών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Οικονομική ανάλυση και τιμολογιακή πολιτική χρήσεων και υπηρεσιών νερού Δ. Ασημακόπουλος Σχολή Χημικών Μηχανικών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Ολοκληρωμένη Διαχείριση Η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Υδατικών πόρων
Διαβάστε περισσότεραΛΥΜΕΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
ΛΥΜΕΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Έστω συνάρτηση ζήτησης με τύπο Q = 200 4P. Να βρείτε: α) Την ελαστικότητα ως προς την τιμή όταν η τιμή αυξάνεται από 10 σε 12. 1ος τρόπος Αν P 0 10 τότε Q 0 200 410
Διαβάστε περισσότεραΟΜΑ Α Α. Α2 Η φάση της κρίσης στον οικονοµικό κύκλο χαρακτηρίζεται από εκτεταµένη ανεργία. Μονάδες 3
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)
Διαβάστε περισσότεραΕΝΟΤΗΤΑ III ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ
ΕΝΟΤΗΤΑ III ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Βασικός τελικός στόχος κάθε επιστηµονικής τεχνολογικής εφαρµογής είναι: H γενική βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος Η βελτίωση της ποιότητας ζωής Τα µέσα µε τα
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. geeconomy@yahoo.com. Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Σ Κ Α Μ Α Ρ Ι Ν Ο Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Λ Ο Γ Ο Σ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2012
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2012 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2012 ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Στο παρόν είναι συγκεντρωµένες όλες σχεδόν οι ερωτήσεις κλειστού τύπου που
Διαβάστε περισσότεραΚαταθλιπτικοί αγωγοί και αντλιοστάσια
Υδραυλική & Υδραυλικά Έργα 5 ο εξάμηνο Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Καταθλιπτικοί αγωγοί και αντλιοστάσια Δημήτρης Κουτσογιάννης & Ανδρέας Ευστρατιάδης Τομέας Υδατικών Πόρων & Περιβάλλοντος, Εθνικό Μετσόβιο
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Ημερομηνία παράδοσης: Ερωτήσεις πολλαπλών
Διαβάστε περισσότεραΔΕΟ 34 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΜΟΣ 1 ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΑΠ ΔΕΟ 34 Ν. ΠΑΝΤΕΛΗ ΔΕΟ 34 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΜΟΣ 1 ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ & ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΑΘΗΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012 1 ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΑΠ ΔΕΟ 34 ΚΟΣΤΗ Ν.
Διαβάστε περισσότεραΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2. Το µαγνητόφωνο ενός παιδιού είναι καταναλωτό αγαθό
Διαβάστε περισσότεραΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 1.1 Τι είναι η κοινωνικο-οικονομική αξιολόγηση
Διαβάστε περισσότεραΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ ÓÕÍÅÉÑÌÏÓ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ
ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ / ΕΠΙΛΟΓΗΣ Ηµεροµηνία: Παρασκευή 17 Απριλίου 2015 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α.1 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν,
Διαβάστε περισσότεραΖΗΤΗΣΗ, ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΙΣΣΟΡΟΠΙΑ ΑΓΟΡΑΣ
1 ΚΦΑΛΑΙΟ 6 ΖΗΤΗΣΗ, ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΙΣΣΟΡΟΠΙΑ ΑΓΟΡΑΣ Οι καµπύλες ζήτησης και προσφοράς είναι αναγκαίες για να προσδιορίσουν την τιµή στην αγορά. Η εξοµοίωσή τους καθορίζει την τιµή και τη ποσότητα ισορροπίας,
Διαβάστε περισσότεραÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΠΑ.Λ (ΟΜΑ Α Β ) 009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α Α Για τις προτάσεις από Α.1 µέχρι και Α.5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της καθεµιάς και δίπλα σε κάθε αριθµό τη λέξη
Διαβάστε περισσότεραΕξετάσεις Θεωρίας και Πολιτικής Διεθνούς Εμπορίου Ιούλιος 2007. Όνομα: Επώνυμο: Επιθυμώ να μην περάσω το μάθημα εάν η βαθμολογία μου είναι του
Εξετάσεις Θεωρίας και Πολιτικής Διεθνούς Εμπορίου Ιούλιος 2007 Α Όνομα: Επώνυμο: Αριθμός Μητρώου: Έτος: Επιθυμώ να μην περάσω το μάθημα εάν η βαθμολογία μου είναι του 1. Η χώρα Α έχει 10.000 μονάδες εργασίας
Διαβάστε περισσότερα= γ + δ P απαιτεί γ > 0
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 10 (για καλά διαβασµένους) ΟΜΑ Α Α Να απαντήσετε στις επόµενες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Α1. Η τιµή ενός αγαθού Χ αυξάνεται.
Διαβάστε περισσότεραΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ. ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΖΗΤΗΣΗΣ
ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΖΗΤΗΣΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΑΝΟΥΡΓΙΑΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ 1. Εισαγωγή
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ. 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
ΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς: α) Η προσφερόμενη ποσότητα ενός αγαθού αυξάνεται όταν μειώνεται η τιμή του στην αγορά β) Η προσφερόμενη
Διαβάστε περισσότεραΓια τις παρακάτω προτάσεις Α2 και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της πρότασης και, δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
ΑΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΝΕΟ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΘΕΜΑ Α ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί
Διαβάστε περισσότεραΑσκήσεις 1. Με τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα: Τιμή (Ρ) Ποσότητα (Q D )
2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Ποια είναι η επιδίωξη του καταναλωτή και ποιοι παράγοντες την περιορίζουν; 2. Ποιος καταναλωτής ονομάζεται ορθολογικός και πότε λέμε ότι βρίσκεται σε ισορροπία; 3. Να διατυπώσετε
Διαβάστε περισσότεραΜικροοικονοµική Θεωρία
Μικροοικονοµική Θεωρία Ειδικά Θέµατα της Θεωρίας της Συµπεριφοράς του Καταναλωτή Το Συνολικό Αποτέλεσµα. Το Αποτέλεσµα Υποκατάστασης. Το Εισοδηµατικό Αποτέλεσµα. Κανονικά Αγαθά. Κατώτερα Αγαθά. Παράδοξο
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ
ΘΕΜΑ A ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση 1. Μικροοικονοµική 5. ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑ. 5η Εισήγηση. Αξία ραδιοφώνων. Αριθµός ραδιοφώνων που χάνονται κάθε εβδοµάδα
Αριθµός φυλάκων Αριθµός ραδιοφώνων που χάνονται κάθε Άσκηση 1 Αξία ραδιοφώνων που χάνονται κάθε Πρόσθετο όφελος από κάθε φρουρό 0 100 1000 1 70 700 300 2 50 500 200 3 40 400 100 4 32 320 80 5 25 250 70
Διαβάστε περισσότεραΣύμφωνα με τον προηγούμενο ορισμό οι εξωτερικές οικονομίες διακρίνονται σε :
Εξωτερικές Οικονομίες και Κοινωνική Ευημερία Ορισμός: Εξωτερικές Οικονομίες υπάρχουν στις περιπτώσεις εκείνες που οι δράσεις κάποιων οικονομικών μονάδων (ή υποκειμένων) επηρεάζουν, θετικά ή αρνητικά, την
Διαβάστε περισσότεραΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 Μάθηµα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ηµεροµηνία και ώρα εξέτασης: ευτέρα 9 Ιουνίου 2008 7:30-10:00
Διαβάστε περισσότεραΜάθηµα Τέταρτο-Πέµπτο -Ασκήσεις Μικροοικονοµικής (Προσφορά) Ασκήσεις
Μάθηµα Τέταρτο-Πέµπτο -Ασκήσεις Μικροοικονοµικής (Προσφορά) Ασκήσεις Άσκηση 1 Ένας παραγωγός καλλιεργεί 1 στρέµµα εδάφους µε τη χρησιµοποίηση 100 κιλών σπόρων. Το µέγεθος της παραγωγής µε πλήρη αξιοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΔιάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας 2/26/2016. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto: ορισμός. ορισμός.
Περίγραμμα Διάλεξη Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης υνθήκες για αποτελεσματικότητα κατά areto υνθήκες για ισορροπία σε ανταγωνιστικές αγορές Το πρώτο θεώρημα των οικονομικών της ευημερίας Το δεύτερο θεώρημα
Διαβάστε περισσότεραΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (Πρόκειται, κυρίως, για θέματα κλειστού τύπου από τις εξετάσεις των προηγούμενων ετών). Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το
Διαβάστε περισσότεραΟικονομική ανάλυση χρήσεων ύδατος
Οικονομική ανάλυση χρήσεων ύδατος Εισαγωγή Η Οδηγία 2000/60/ΕΚ στοχεύει στην εφαρμογή οικονομικών αρχών, αναλύσεων και μέτρων στη διαχείριση των υδατικών πόρων. Σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ
Διαβάστε περισσότερα20 Ισορροπία στον εξωτερικό τομέα
20 Ισορροπία στον εξωτερικό τομέα Σκοπός Σκοπός αυτού του κεφαλαίου είναι η εξέταση της συνθήκης ισορροπίας του εξωτερικού τομέα. Στο προηγούμενο κεφάλαιο εξετάσαμε τον προσδιορισμό της τιμής του συναλλάγματος
Διαβάστε περισσότεραΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ
ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «ΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραηµόσια Οικονοµική Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου µόνο Τµήµα Ι.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2013-2014 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Εξεταστική περίοδος Απριλίου Εξέταση στο µάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου Η εξέταση αποτελείται
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ. 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
ΕΡΓΑΣΙΕΣ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς: α) Η προσφερόμενη ποσότητα ενός αγαθού αυξάνεται όταν μειώνεται η τιμή του στην αγορά β) Η προσφερόμενη
Διαβάστε περισσότεραΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2013
12 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΟΘ : ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2000 2013 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο (µε 2ο, 3ο και 4ο) ΗΜΕΡΗΣΙΑ 9/2000 ΗΜΕΡΗΣΙΑ 6/2000 ΕΣΜΕΣ 2000 ΕΣΜΕΣ 1998 28. ίνονται οι συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΤΗΣ Ε ΗΛΩΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Ο ΗΓΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ Ο ΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗΣ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΤΗΣ Ε ΗΛΩΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Ο ΗΓΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ Ο ΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΛιµνοδεξαµενές & Μικρά Φράγµατα
Λιµνοδεξαµενές & Μικρά Φράγµατα Φώτης Σ. Φωτόπουλος Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MEng ΕΜΠ, ΜSc MIT Ειδικός συνεργάτης ΕΜΠ, & Επιλογή τύπου και θέσης έργου Εκτίµηση χρήσεων & αναγκών σε νερό Οικονοµοτεχνική
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΘΕΜΑΤΑ ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΗΔΗ ΣΤΑ 450 ΚΥΒΙΚΑ ΤΟ ΣΤΡΕΜΜΑ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ Ο Αχελώος «φεύγει», το πλαφόν στο νερό άρδευσης έρχεται
ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΗΔΗ ΣΤΑ 450 ΚΥΒΙΚΑ ΤΟ ΣΤΡΕΜΜΑ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ Ο Αχελώος «φεύγει», το πλαφόν στο νερό άρδευσης έρχεται Υπερβολική άρδευση με την κατανάλωση να υπερβαίνει κατά 20-25% τις θεωρητικά υπολογισθείσες
Διαβάστε περισσότεραΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1ο Παράδειγµα κριτηρίου αξιολόγησης (µάθηµα της ηµέρας) Σκοπός της εξέτασης: Η αξιολόγηση της γνώσης του µαθητή σχετικά µε το περιεχόµενο της παραγράφου 1.6:
Διαβάστε περισσότεραΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ, ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΓΟΡΩΝ Κεφάλαιο 7 Οικονοµικά της ευηµερίας! Τα οικονοµικά της ευηµερίας εξετάζουν τους τρόπους µε τους οποίους η κατανοµή των πόρων επηρεάζει την ευηµερία
Διαβάστε περισσότεραΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΠΜΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ & ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΑΣΚΗΣΗ 3 ΚΕΜΕΡΙΔΗΣ
Διαβάστε περισσότεραΕξεταστική περίοδος Σεπτεµβρίου
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2011-2012 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Εξέταση στο µάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Εξεταστική περίοδος Σεπτεµβρίου Η εξέταση
Διαβάστε περισσότεραΗμερομηνία: Σεπτέμβριος 8, 2016
1) «Η ελληνική οικονομία είναι κατά βάση αγροτική». Όπως άλλωστε προκύπτει από τη συμμετοχή του προϊόντος του αγροτικού τομέα της χώρας μας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ που ανέρχεται σε A. 25% B. 33% C. 10%
Διαβάστε περισσότεραΜάθηµα 5ο. Το υπόδειγµα της Συνολικής Ζήτησης
Μάθηµα 5ο Το υπόδειγµα της Συνολικής Ζήτησης Η συνολική Ζήτηση και τα συστατικά της Είδαµε ότι ένας τρόπος µέτρησης του ΑΕΠ είναι αυτός της συνολικής δαπάνης της οικονοµίας µε την παρακάτω ταυτότητα GDP
Διαβάστε περισσότεραΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραμμα Σπουδών: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ και ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ-3 Ποσοτικές Μέθοδοι Ακαδημαϊκό Έτος: 0-0 Δεύτερη Γραπτή Εργασία Επιχειρησιακά Μαθηματικά Γενικές
Διαβάστε περισσότερα(2 µονάδες) Α2. Η αύξηση της τιµής ενός αγαθού σηµαίνει: β) Αύξηση της ζήτησης για τα αγαθά που είναι συµπληρωµατικά προς αυτό
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 7 (για καλά διαβασµένους) ΟΜΑ Α Α Να απαντήσετε στις επόµενες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Α1. Η στενότητα του κεφαλαίου οφείλεται:
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ 2004 ΟΜΑ Α Α
ΑΡΕΣ ΟΙΟΝΟΜΙΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΛΥΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΗΣ ΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ 2004 ΟΜΑ Α Α ια τις προτάσεις από Α1 µέχρι και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της καθεµιάς και δίπλα σε κάθε αριθµό τη λέξη
Διαβάστε περισσότεραΕθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Μεταφορών & Συγκοινωνιακής Υποδοµής ΚΑΛΛΙΑ ΑΓΓΕΛΟΥΣΗ - ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Μεταφορών & Συγκοινωνιακής Υποδοµής ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ Ο ΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ & ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΤΩΝ Ο ΗΓΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ
Διαβάστε περισσότεραHAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση
HAL R. VARIAN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Μέχρι τώρα, αντιμετωπίζουμε ένα μονοπώλιο ως μια εταιρεία η οποία
Διαβάστε περισσότερα