ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ"

Transcript

1 ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΑΡΑΣ Α. Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Θεσσαλονίκης ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην Π. Διαθήκη τονίζεται ότι ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο μια κυριαρχική θέση στην κτίση. Παρόλα αυτά ο άνθρωπος δεν είναι ανεξέλεγκτος, καθώς οφείλει να προσέχει το περιβάλλον ως καλός διαχειριστής και όχι ως ανεξέλεγκτος ιδιοκτήτης του. Η ίδια θέση επαναλαμβάνεται στην Κ. Διαθήκη και στα κείμενα των Πατέρων και των εκκλησιαστικών συγγραφέων. Πρακτικά οι παραπάνω θέσεις εκφράζονται μέσα από την αγάπη των Βυζαντινών για το φυσικό περιβάλλον και για τα ζώα, μια αγάπη που κληρονομήθηκε ως ιδανικό έως τις μέρες μας. Οι απόψεις της Ορθοδοξίας για το περιβάλλον μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για τη θεματολογία των Σχολικών Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στην κατεύθυνση αυτή μπορεί να γίνει μια σύνδεση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με τη Θρησκευτική αγωγή βαδίζοντας σε μια πορεία διεπιστημονικότητας, η οποία θα προωθεί τη Συστημική Εκπαίδευση και θα απομακρύνει τον κίνδυνο κατακερματισμού της γνώσης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής των παραπάνω αρχών θα μπορούσε να αποτελέσει το ΣΠΠΕ του Ενιαίου Εκκλησιαστικού Λυκείου Νεάπολης με τίτλο «Οδηγός των Ι. Ναών της Ι. Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως : Οάσεις πρασίνου και κλειστά αστικά οικοσυστήματα». MARAS A. Superior Ecclesiastical Faculty of Thessaloniki maras1@otenet.gr ABSTRACT In the Old Testament it is stressed that God endowed man with a sovereign position in the created world. Man, however, is not beyond control, since he has to take care of the environment, as a responsible trustee and not as an uncontrollable owner of it. The same view is found in the New Testament and the texts of the Fathers and other Church authors as well. These positions were put into practice through the love of the Byzantine people in the natural environment and all animals, a kind of love which was inherited as an ideal till our days. The views of the Orthodoxy about the environment can be a source of inspiration for the thematic of the Environmental Education School Curricula. Thus, it is possible to connect the Environmental Education with the Religious Education in an interdisciplinary framework, which promotes Systemic Education and avoids the danger of the fragmentation of knowledge. A characteristic example of implementation of these principles could be the Environmental Education School Curriculum of the Neapolis Ecclesiastical Lycaeum bearing the title «Guide of the Holy Churches of the Holy Metropole of Neapolis and Stavroupolis: Green oases and closed urban ecosystems». Λέξεις κλειδιά: Διαθεματικότητα, Εκκλησιαστική Εκπαίδευση, Θρησκευτικά, Πατέρες, Κ. Διαθήκη, Π. Διαθήκη. ΥΠΕΠΘ-Παν/μιο Αιγαίου με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης 423

2 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το οικολογικό πρόβλημα είναι αποτέλεσμα μιας χρησιμοθηρικής αντίληψης για την ανάπτυξη και για την εκμετάλλευση της φύσης. Η αντίληψη αυτή οδήγησε σε μια μετατόπιση του κέντρου βάρους από το συλλογικό στο ατομικό καλό, δημιουργώντας ένα ατομοκεντρικό πρότυπο. Στα τέλη του 20 ου αιώνα με τη ρύπανση, τη καταστροφή των δασών, τη μόλυνση του περιβάλλοντος, την τρύπα του όζοντος, κ.ά φαινόμενα έγιναν περισσότερο εμφανείς οι αρνητικές συνέπειες αυτής της κατάστασης. Τα σύνθετα προβλήματα που σχετίζονται με το περιβάλλον και απασχολούν το σύγχρονο κόσμο απαιτούν μια σύνθετη ανάλυση, η οποία θα προκύψει μέσα από ένα διεπιστημονικό διάλογο και μέσα από μια κοινή πορεία. Στην κατεύθυνση αυτή η συμπόρευση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Ορθόδοξης Θεολογίας μπορεί να αποτελέσει μια επιστημονική συνεργασία ικανή να εμπνεύσει τους διδάσκοντες και τους μαθητές. 2. ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ Στην Π. Διαθήκη η δημιουργία ξεφεύγει από το μυθολογικό πλαίσιο, στο οποίο την τοποθέτησαν οι λαοί της Μεσοποταμίας, καθώς ο ιερός συγγραφέας τη βλέπει ως την αρχή της ιστορίας, η οποία είναι ταυτόχρονα η αρχή της σωτηρίας και της θείας οικονομίας. Στο βιβλίο της Γένεσης (Γεν. 1,1-2,25) παρατίθενται δυο διηγήσεις για τη δημιουργία του κόσμου, από την πηγή Ρ (Ιερατικός Κώδικας) του 5 ου αι. π.χ. και από την πηγή J (Γιαχβική) του 9 ου αι. π.χ. (Δόϊκος, 1984, σ ). Η αρχαιότερη διήγηση της πηγής J εκτείνεται στους στίχους Γεν. 2,4-25. Η κατασκευή του ανθρώπου αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα σημαντικότερα σημεία της διήγησης. Ο άνθρωπος φτιάχτηκε «κατ εικόνα» και «καθ ομοίωσιν» του Θεού και του δόθηκε η εξουσία σε όλο το φυτικό και το ζωικό βασίλειο από τα ψάρια της θάλασσας έως τα πτηνά του ουρανού, καθιστώντας τον κυρίαρχο όλης της κτίσης. Κομβικό σημείο και στις δυο διηγήσεις είναι η δημιουργία του κόσμου από το Θεό. Εκτός από το βιβλίο της Γένεσης αναφορά στη δημιουργία γίνεται επίσης στις Παροιμίες, στους Προφήτες και στους Ψαλμούς, όπου συχνά κατέχει ως θέμα κεντρική θέση. Ο Θεός ενεργεί μόνος του και δημιουργεί τον κόσμο από το μη ον, αν και σαφή διατύπωση για μια εκ του μη όντος δημιουργία έχουμε μόνο στο Β Μακκαβαίων (7,28). Η κτίση, η οποία δεν προϋπήρχε και δεν προέρχεται από τη θεία ουσία δεν είναι αυθύπαρκτη, αλλά αντίθετα είναι σε απόλυτη εξάρτηση από το Δημιουργό-Θεό (Ματσούκας, 1985, σ ). Η δημιουργία του κόσμου είναι αποτέλεσμα της προσωπικής δημιουργικής θέλησης του Θεού. Η παρουσία του Θεού στην κτίση δεν περιορίζεται στην περίοδο της δημιουργίας, αλλά συνεχίζεται καθώς επεμβαίνει διαρκώς στην ιστορία. Ο Θεός ενδιαφέρεται για την κτίση και αποτελεί εγγύηση για τον άνθρωπο ότι δεν θα επανέλθει η αρχική χαώδης κατάσταση, η οποία θα σημάνει και την καταστροφή του ανθρώπινου γένους (Καϊμάκης, 1999, σ ). Η κυρίαρχη θέση του ανθρώπου πάνω στα δημιουργήματα αποτελεί το δεύτερο σημαντικό στοιχείο της δημιουργίας. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η εσφαλμένη ερμηνεία της εντολής του Θεού προς τον άνθρωπο για κυριαρχία αποτελεί μια από τις αιτίες της οικολογικής κρίσης (Φιλοθέου, 1994, σ ). Η υποταγή της γης στον άνθρωπο και η εξουσία του πάνω σε όλη την κτίση, την οποία παραχώρησε ο Θεός στον άνθρωπο, γίνεται στο πλαίσιο μιας ιεράρχησης των δημιουργημάτων του Θεού και μιας αρμονικής συνύπαρξης και εξυπηρέτησης του τελειότερου δημιουργήματος, δηλαδή του ανθρώπου (Γαλάνης, 1985, σ. 386). Όμως η κυριαρχία του ανθρώπου πάνω στη φύση δεν είναι χωρίς κανόνες, επειδή η εξουσία του ήταν δοσμένη από το Θεό και πάντοτε σε σχέση με τις ανάγκες του. Ο Θεός έβαλε τον άνθρωπο μέσα στον Παράδεισο όχι για να τον χρησιμοποιεί, όπως αυτός θέλει, αλλά για να τον καλλιεργεί και να τον προσέχει (Γεν. 2,15). Πρόκειται για μια θέση που θα επαναληφθεί και στους Ψαλμούς. Το σημείο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς θα αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη των απόψεων της Εκκλησίας για το περιβάλλον και για το οικολογικό ζήτημα. Για τους αρχαίους λαούς η δημιουργία αποτελεί μια κοινή ιδέα, της οποίας οι λεπτομέρειες διαφοροποιούνται σε κάθε λαό. Κοινή είναι και η -προερχόμενη από την μεσολιθική και νεολιθική περίοδο- ιδέα ενός χαμένου παραδείσου, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο που έδινε σε αυτόν ο κάθε λαός (Eliade, 1992, σ. 32). Ο βιβλικός Παράδεισος ήταν ένας θαυμαστός κήπος 424 ΥΠΕΠΘ-Παν/μιο Αιγαίου με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 στην Εδέμ μέσα στον οποίο τοποθέτησε ο Θεός τον άνθρωπο. Η περιγραφή του κήπου με τα τέσσερα ποτάμια και με τα κάθε λογής δέντρα δίνουν την εικόνα ενός ιδανικού φυσικού περιβάλλοντος (Γεν. 2,8-14). Οι σχέσεις του ανθρώπου με τη γη, του ανθρώπου με το περιβάλλον, του ηθικού με το φυσικό κακό, της ευλογίας με τα αγαθά, της ανυπακοής με τα δεινά σύμφωνα με την Π. Διαθήκη σχετίζονται άμεσα σε σημείο που συνδέεται η Θεολογία με την Οικολογία (Δόϊκος, 1984, σ ). Αυτό συμβαίνει, επειδή πολλές φορές στην Π. Διαθήκη οι σχέσεις του ανθρώπου με το περιβάλλον εξετάζονται μέσα από πρίσμα της σχέσης του ανθρώπου με το Θεό, η οποία διέπεται από το καθεστώς της πτώσης. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των Προφητών, όπου στη σωστή σχέση του ανθρώπου με το Θεό εντάσσεται η σωστή σχέση του ανθρώπου με την κτίση, επειδή η κτίση βοηθάει τον άνθρωπο να γνωρίσει το Θεό και να επικοινωνήσει μαζί του (Γαλάνης, 1985, σ. 387). Η κατάσταση της πτώσης δε θα είναι παντοτινή, αλλά θα έχει ένα τέλος στα έσχατα. Στον Ιεζεκιήλ (36,35-36) βλέπουμε ότι θα λάβει χώρα η σωτηρία του ανθρώπου και η αποκατάσταση των σχέσεών του με τη δημιουργία, τότε που θα υπάρξει ένας νέος Παράδεισος μια νέα Εδέμ. Πρόκειται για το όνειρο, αλλά και το καταληκτικό σημείο του σχεδίου της θείας οικονομίας, που είναι η επαναφορά του ανθρώπου στην αρχική κατάσταση. Το μεσοδιάστημα μεταξύ της πτώσης και της έξωσης του ανθρώπου από τον Παράδεισο και της επανόδου του σε μια κατάσταση παραδείσιας ευτυχίας δε θα είναι παρά μια παρένθεση. Με τον τρόπο αυτό η αρχική δημιουργία ενώνεται με το τέλος της θείας οικονομίας (Auvray, 1980, σ. 245). Μεταξύ των χαρακτηριστικών των δυο περιόδων, δηλαδή της αρχικής δημιουργίας και των εσχάτων, περιλαμβάνονται και οι ιδανικές σχέσεις του ανθρώπου με το περιβάλλον. Αρχικά το περιβάλλον είναι ο Παράδεισος, ενώ στα έσχατα το περιβάλλον έχει ανανεωθεί συμμετέχοντας, σύμφωνα με τον Ησαΐα (66,22), στη γενικότερη ανανέωση της κτίσης από το Θεό. Η σύγκριση του ιδανικού περιβάλλοντος της Π. Διαθήκης με το σημερινό περιβάλλον μέσα από σχετικά παραδείγματα θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για ένα πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. 3. ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ Στην Κ. Διαθήκη η συνειδητοποίηση του δράματος που σχετίζεται με τη δημιουργία, την πτώση και τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον είναι περισσότερο εμφανής από ότι στην Π. Διαθήκη. Ο τωρινός κόσμος έχει μια συγκεκριμένη διάρκεια ζωής, μετά το τέλος της οποίας θα εξαφανιστεί (Μρ. 13,31. Α Κορ. 7,31β. Απ. 7,2-3 & 20,11). Στην Κ. Διαθήκη αναφέρεται η σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον, την οποία βλέπει μέσα από τη σωστή σχέση του ανθρώπου με το Θεό. Παράλληλα δίνεται το μέτρο, ο χαρακτήρας και ο σκοπός της προαναφερόμενης σχέσης με βάση την ενανθρώπιση και την ανάσταση του Χριστού (Γαλάνης, 1985, 385). Η ενσάρκωση του Λόγου του Θεού δεν αποτελεί μόνο μια επέμβαση του Θεού για τη λύση του οντολογικού προβλήματός του, αλλά και για τη λύση του προβλήματος της δημιουργίας, που προκλήθηκε από την πτώση του ανθρώπου. Πρόκειται για την «ανακεφαλαίωση» των ουράνιων και των επίγειων στο πρόσωπο του Χριστού (Εφ. 1,10). Αυτή η νέα -εν Χριστώ- πραγματικότητα που συμφιλιώνει τον άνθρωπο με το περιβάλλον έχει ξεκινήσει με την ενανθρώπιση του Κυρίου αλλά δεν έχει φτάσει ακόμα στην τελείωσή της, η οποία θα λάβει χώρα στα έσχατα. Η σύνδεση με το Χριστό θα είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την ένταξη στην νέα κτίση (Β Κορ. 5,17). Για αυτό και η κυριαρχία του ανθρώπου στην κτίση θα πρέπει να ασκείται όχι για την εξυπηρέτηση των προσωπικών αναγκών του, αλλά για την επίτευξη της σωτηρίας του, της μελλοντικής κρίσης του και της ένταξής του στη νέα εσχατολογική πραγματικότητα της Βασιλείας του Θεού (Μτ. 6,33. Λκ. 12,31). Στα έσχατα θα λάβει χώρα η οριστική ρύθμιση των σχέσεων του ανθρώπου με το περιβάλλον. Όλη η κτίση περιμένει αυτή τη στιγμή της δόξας του Κυρίου που θα σημάνει και τη λύτρωσή της (Ρωμ. 8,19). Έως τότε όμως η κτίση παραμένει υποταγμένη στον άνθρωπο και βιώνει τις συνέπειες της αρνητικής στάσης του ανθρώπου προς το Θεό. Αλλά και ο άνθρωπος συμπάσχει μαζί με τη φύση, παρά το γεγονός ότι αυτός είναι ο υπαίτιος για τα όσα βιώνει τόσο ο ίδιος όσο και η κτίση. Ο Απ. Παύλος δηλώνει ξεκάθαρα ότι η κτίση υποτάχθηκε στη φθορά όχι επειδή έφταιγε, αλλά επειδή έτσι θέλησε ο άνθρωπος που την συμπαρέσυρε με την πτώση του (Ρωμ. ΥΠΕΠΘ-Παν/μιο Αιγαίου με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης 425

4 8,20). Η θεολογία του Απ. Παύλου τονίζει το στενό δεσμό του ανθρώπου και της κτίσης που κινούνται μαζί μέσα στο χρόνο έχοντας ως κοινό σκοπό τη σωτηρία (Γαλάνης, 1985, 390). Στο σημείο αυτό φαίνεται ο παραλογισμός και το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί ο άνθρωπος με άμεση συνέπεια να στρέφεται κατά του εαυτού του και κατά του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζει. Είναι αυτονόητο ότι κάθε αρνητική ενέργεια του ανθρώπου προς το περιβάλλον έχει ως τελικό αποδέκτη τον άνθρωπο, επιτείνοντας τη σύγχυση και την απελπισία του. Ο νέος κόσμος που θα προκύψει στα έσχατα θα γλιτώσει τον άνθρωπο και την κτίση από τη φθορά του σημερινού κόσμου, επαναφέροντάς τον στην πρωταρχική παραδείσια κατάσταση. Τότε όλοι όσοι βρίσκονται στον ουρανό, στη γη και στα υποχθόνια θα προσκυνήσουν τον Κύριο Ιησού Χριστό (Φιλ. 2,10. Απ. 21,1 & 21,5). Η παράθεση των θέσεων της Κ. Διαθήκης για το περιβάλλον και η τεκμηρίωσή τους μέσα από καθημερινά παραδείγματα θα μπορούσε να αποτελέσει το αντικείμενο ενός Προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. 4. ΠΑΤΕΡΕΣ, ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΟΙ Οι Πατέρες της Εκκλησίας για τη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον ακολουθούν σε γενικές γραμμές τις θέσεις που αναπτύσσει η Αγία Γραφή και κυρίως η Κ. Διαθήκη. Η βιβλική θέση ότι ο Θεός είναι ο δημιουργός του κόσμου επαναλαμβάνεται από τους Πατέρες με την προσθήκη ότι ο Θεός δεν άφησε την κτίση μετά τη δημιουργία. Έτσι από τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες υπογραμμίζεται ότι ο Θεός σπλαχνίζεται την κτίση και μεριμνά γι αυτήν (Ερμάς, Ποιμήν, εντ. θ ). Κεντρική θέση στη διδασκαλία των Πατέρων έχει η χριστοκεντρική θεώρηση της κτίσης και η εσχατολογική προοπτική της. Ο Χριστός με την ενανθρώπισή του προσέλαβε το ανθρώπινο σώμα, δηλαδή την ύλη για να την σώσει (Γρηγόριος Νύσσης, PG 44,233D). Σε αυτή τη διδασκαλία εστιάζεται για τους Πατέρες η δυνατότητα σωτηρίας της κτίσης. Ο άνθρωπος, αν και αποτελεί μέρος της κτίσης, θεωρείται ως ο πρίγκιπας της δημιουργίας που θα έχει ουσιαστικό ρόλο στη σωτηρία της κτίσης από τη φθορά (Οικονόμου, 1992, σ. 8). Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι Πατέρες ήταν εκείνοι που ανέπτυξαν πρώτοι μια θεολογία του περιβάλλοντος, σύμφωνα με την οποία η δημιουργημένη από το Θεό κτίση πλάστηκε για να συνυπάρχει αρμονικά με τον άνθρωπο, ο οποίος κυριαρχεί αλλά επίσης αποτελεί μέρος της, την αγαπά και τη διαφυλάσσει (Σινάκος, 2003, σ ). Στην προοπτική αυτή οι αιματηρές θυσίες ζώων δεν έχουν πλέον θέση (Βαρνάβα επιστολή, ΙΙ,4-6). Παράλληλα είναι αναρίθμητα τα παραδείγματα που αντλούν οι Πατέρες από το φυτικό και το ζωικό βασίλειο, για να αναπτύξουν και να τεκμηριώσουν τη διδασκαλία τους, γεγονός που δείχνει μια ιδιαίτερη ευαισθησία προς το περιβάλλον. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η άποψη, η οποία προσπαθεί να ερμηνεύσει τη στάση των Πατέρων, αλλά και της σημερινής Ορθοδοξίας για το περιβάλλον, με βάση τις ιστορικές και τις κοινωνικές συνθήκες που βίωσαν οι ορθόδοξοι λαοί. Σύμφωνα με αυτή τη θέση η Ορθοδοξία έδειξε ιδιαίτερη ευαισθησία για το φυσικό περιβάλλον και έλαβε σοβαρά υπόψη της τη σχέση του ανθρώπου με τα έμψυχα και τα άψυχα στοιχεία της φύσης, επειδή επικράτησε και βιώθηκε κυρίως στους αγροτοκτηνοτροφικούς και μη τεχνικούς πολιτισμούς της Ανατολής (Φιλοθέου, 1994, σ. 467). Αυτές οι συνιστώσες στις απαρχές του ανατολικού Χριστιανισμού αποτέλεσαν τη βάση για τις μετέπειτα θέσεις της Ορθοδοξίας για το βιομηχανικό και το μεταβιομηχανικό πολιτισμό. Εκτός από τα κείμενα των Πατέρων, τα οποία ίσως να φαντάζουν κάπως θεωρητικά, ο Χριστιανισμός προβάλλει και πρακτικά παραδείγματα μέσα από τους αγίους. Οι βίοι των αγίων πέρα από παραδείγματα σωτηρίας αποτελούν και παραδείγματα αρμονικής συνύπαρξης του ανθρώπου με τη φύση. Η άσκηση των αγίων ως προσπάθεια επιστροφής στο «κατά φύσιν» αποτελεί ταυτόχρονα και προσπάθεια επιστροφής στην αρχική κατάσταση αρμονίας του ανθρώπου με το περιβάλλον. Μέσα στους βίους των αγίων φαίνεται η συμφιλίωση του ανθρώπου με τα φυτά, τα ζώα και γενικότερα κάθε στοιχείο της δημιουργίας (Μπαλατσούκας, 1996, σ. 132). Πρόκειται για ένα πρότυπο μείωσης των υλικών αναγκών με κύριο χαρακτηριστικό τη λιτότητα. Στην προοπτική αυτή ο μοναχισμός πρόβαλε ένα παράδειγμα ζωής απόλυτα συμβατό με το φυσικό περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε. Το παράδειγμα των αγίων προσπαθούν να ακολουθήσουν έως σήμερα οι ασκητές και οι μοναχοί, οι οποίοι δείχνουν μια ιδιαίτερη 426 ΥΠΕΠΘ-Παν/μιο Αιγαίου με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

5 ευαισθησία για το περιβάλλον. Αρκεί να αναφέρουμε το παράδειγμα της Μοναστικής Πολιτείας του Αγίου Όρους, όπου το 90,25% της έκτασής της καλύπτεται από δάση (Χατζηφώτης, 2001, σ. 19). Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι η συμβολή των μοναστηριών της Ελλάδας στην προστασία του περιβάλλοντος θα μπορούσε να αποτελέσει το αντικείμενο ενός αριθμού Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Ο συντονισμός των προαναφερόμενων προγραμμάτων θα μπορούσε να γίνει μέσα από τη λειτουργία ενός εθνικού δικτύου, το οποίο θα παρουσιάσει τα σχετικά στοιχεία σε πανελλαδικό επίπεδο. 5. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Η δημιουργία μιας κοινωνίας, η οποία θα χαρακτηρίζεται από ένα πνεύμα αλληλοκατανόησης, συνεργασίας και συνεργατικότητας περνάει μέσα από το σχολείο. Μέσα από αυτό το πρίσμα η διδασκαλία των αξιών αποκτά μια λογική βάση και ξεφεύγει από την αποκλειστικότητα ενός μαθήματος και αποκτά μια διαθεματική προσέγγιση, η οποία περιλαμβάνει κάθε μάθημα και κάθε υποστηρικτικό θεσμό. Στο παραπάνω πλαίσιο εντάσσεται η διδασκαλία της αξίας του περιβάλλοντος, το οποίο θα πρέπει να διαφυλάσσεται και να αντιμετωπίζεται με υπευθυνότητα, καθώς η επιβίωση του ανθρώπου είναι εξαρτώμενη από την επιβίωση και την καλή λειτουργία των διαφόρων οικοσυστημάτων. Πρόκειται για την προσέγγιση και την ανάπτυξη μιας περιβαλλοντικής ηθικής (Γεωργόπουλος, 2002, σ ). Στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να κινηθούν τόσο οι διδάσκοντες στο μάθημα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης όσο και οι μαθητές αναπτύσσοντας νέα μοντέλα μάθησης. Μέσα από τη διαθεματική προσέγγιση, η οποία με ενεργητικές μεθόδους διδασκαλίας μεγιστοποιεί τα μαθησιακά αποτελέσματα, επιτυγχάνεται η κατάργηση των συνόρων μεταξύ των μαθημάτων (Θεοφιλίδης, 1997, σ ). Πρόκειται για μαθητοκεντρική αυτενεργό μάθηση που προϋποθέτει δράση από την πλευρά του μαθητή. Η συνάντηση των Θρησκευτικών, που διδάσκουν ότι είμαστε οι διαχειριστές και οι οικονόμοι της κτίσης που μας εμπιστεύτηκε ο Θεός αλλά και της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, που ευαισθητοποιεί και ενεργοποιεί τους μαθητές σε θέματα περιβάλλοντος, μπορεί να αποτελέσει μια επιτυχημένη προσπάθεια διαθεματικής προσέγγισης των σχέσεων του ανθρώπου με το περιβάλλον. Με τον τρόπο αυτό επιχειρείται μια άλλη θεώρηση και ερμηνεία της ανάπτυξης, διαφορετική από αυτές που έχουν διατυπωθεί έως τώρα (Palmer, 1998, σ. 83). Αν και τα δυο γνωστικά αντικείμενα καλύπτουν διαφορετικούς τομείς υπάρχουν επικαλυπτόμενες περιοχές, παράλληλη θεώρηση και κοινοί στόχοι. Πρόκειται για τη συνάντηση και τη συμπόρευση της περιβαλλοντικής ηθικής με τη χριστιανική ηθική. Η παράδοση της Ορθοδοξίας προσφέρει τη θεωρητική βάση για μια προσπάθεια κατανόησης της περίπλοκης οικολογικής κρίσης, χωρίς να εκτρέπεται προς το νεοανιμισμό, δηλαδή προς ένα είδος θεοποίησης της φύσης. Παράλληλα, με το δυναμικό παρόν της στα ζητήματα της προστασίας του περιβάλλοντος, η Ορθοδοξία εμπνέει στον άνθρωπο το σεβασμό προς το περιβάλλον. Αυτά τα στοιχεία μπορούν να αξιοποιηθούν κατάλληλα στο πλαίσιο της μαθησιακής διαδικασίας και να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης στη θεματολογία των Σχολικών Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΣΠΠΕ). Το γεγονός ότι κάποιες διαστάσεις της Θρησκευτικής Αγωγής μπορούν να λειτουργήσουν ως θέμα, υλικό και μέσο έρευνας των προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Αγωγής σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης έχει ήδη επισημανθεί (Αθανασάκης, 1996, 171). 6. ΈΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η σύνδεση της Θρησκευτικής Αγωγής με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ήταν το ζητούμενο, όταν αποφασίσαμε το σχεδιασμό ενός σχετικού προγράμματος, το οποίο θα υλοποιούνταν από τους μαθητές του Ενιαίου Εκκλησιαστικού Λυκείου Νεάπολης Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, λάβαμε υπόψη μας και την ιδιαιτερότητα της φύσης και της αποστολής του Σχολείου σε σχέση με τα λοιπά Σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όπως αυτή προβλέπεται από το πλαίσιο λειτουργίας τους και ιδιαίτερα από το Ωρολόγιο Πρόγραμμα των μαθημάτων (ΥΠΕΠΘ, 1998). Με τον τρόπο αυτό προσπαθήσαμε να ωθήσουμε τους μαθητές να εμπνευστούν από την ορθόδοξη ΥΠΕΠΘ-Παν/μιο Αιγαίου με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης 427

6 παράδοση και να επιλέξουν ως θέμα του προγράμματος ένα σύγχρονο πρόβλημα που να σχετίζεται τόσο με το περιβάλλον όσο και με την Ορθόδοξη παράδοση. Διατυπώθηκαν πολλές προτάσεις από τους μαθητές. Το πρόβλημα της διαρκούς μείωσης του αστικού πράσινου και η «τσιμεντοποίηση» των πόλεων, που από τη δεκαετία του 50 έχει πάρει εθνικές διαστάσεις και έχει υποβαθμίσει το σημερινό περιβάλλον ήταν μια από προτάσεις που έγιναν. Η τελική επιλογή του θέματος του Προγράμματος έγινε από τους 30 μαθητές που αρχικά εκδήλωσαν ενδιαφέρον συμμετοχής και αποφάσισαν να μελετήσουν τους ναούς της Ι. Μητρόπολης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, μέσα στα όρια της οποίας βρίσκεται το Σχολείο. Στα κριτήρια της επιλογής του θέματος συμπεριλήφθηκε η μελέτη των ναών ως μνημεία πολιτισμού που πρέπει να διατηρηθούν. Με τον τρόπο αυτό γινόταν εμφανής η αρχιτεκτονική παρουσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο αστικό περιβάλλον, ενώ οι μαθητές μπορούσαν να ανακαλύψουν κάποιες πτυχές της τοπικής εκκλησιαστικής ιστορίας. Παράλληλα οι ναοί εξετάζονταν όχι μόνο ως μνημεία ή ως χώροι λατρείας αλλά και ως ζώνες πρασίνου που αποτελούν μικρά κλειστά αστικά οικοσυστήματα με χλωρίδα και πανίδα, τα οποία αναβαθμίζουν το υποβαθμισμένο αστικό περιβάλλον. Με βάση τα παραπάνω οδηγηθήκαμε στην τελική διατύπωση του τίτλου του προγράμματος, «Οδηγός των Ι. Ναών της Ι. Μητροπόλεως Νεαπόλεως & Σταυρουπόλεως : Οάσεις πρασίνου και κλειστά αστικά οικοσυστήματα». Το πρόγραμμα παρουσίαζε ένα ειδικό ενδιαφέρον σε επίπεδο Σχολείου, το οποίο προέκυπτε από το ότι πολλοί από τους μαθητές είναι ή πρόκειται να γίνουν ιερείς, ώστε να είναι αναγκαίο παράλληλα με τις θεολογικές γνώσεις που τους παρέχονται να ευαισθητοποιηθούν και σε θέματα υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Με τον τρόπο αυτό η Θρησκευτική Αγωγή μπορεί ως βίωση, δράση, συμμετοχή, πράξη και διαλεκτική να διευκολύνει την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, έτσι ώστε να συνδιαμορφώσει την κοινωνική συνείδηση και αγωγή των μαθητών. Με την επιλογή του εν λόγω θέματος επιχειρήθηκε η συνολική διαχείριση του πλήθους των φαινομενικά διαφορετικών πληροφοριών και η κριτική ανάλυσή τους. Πρόκειται για μια προσπάθεια Συστημικής Εκπαίδευσης διαμέσου της οποίας θα γινόταν δυνατή η κατάδειξη των σχέσεων και των αλληλεπιδράσεων των συλλεγομένων στοιχείων (Senge, 2000). Έτσι έγινε δυνατή η ανάδειξη μιας οικολογικής παραμέτρου, η οποία έχει να κάνει με την ιδιαίτερη θέση που έχουν οι ναοί στο αστικό περιβάλλον ως πνεύμονες πρασίνου. Η προαναφερθείσα παράμετρος αν και δε γίνεται πάντοτε αντιληπτή, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για το μικροκλίμα μιας περιοχής της πόλης. Η σύνδεση των ναών με το πράσινο δεν αποτελεί κάτι παράξενο για την παράδοση του Χριστιανισμού. Όπως ήδη επισημάναμε οι Πατέρες ήταν εκείνοι που ανέπτυξαν πρώτοι μια θεολογία του περιβάλλοντος, σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος κυριαρχεί αλλά επίσης αποτελεί μέρος της φύσης, την αγαπά και τη διαφυλάσσει. Η υλοποίηση του Προγράμματος χρηματοδοτήθηκε με το ποσό των 2.400,00 από το 2 ο ΕΠΕΑΕΚ στο πλαίσιο του Μέτρου 2.6, Ενέργεια «Προγράμματα Προστασίας Περιβάλλοντος και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης», με φορέα υλοποίησης το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ο αριθμός των 30 μαθητών, που δήλωσαν αρχικά συμμετοχή μειώθηκε στους δέκα, καθώς οι υπόλοιποι επέλεξαν κάποια από τις συνήθεις δικαιολογίες που έχουν κατά καιρούς καταγραφεί (Grey, 2004, σ. 41). Οι μαθητές, κατά τη διάρκεια της εξέτασης των ναών, δεν αρκέστηκαν στη μελέτη και στη καταγραφή των κτισμάτων και των εξωτερικών χώρων, αλλά προχωρώντας παραπέρα διατύπωσαν και κάποιες προτάσεις. Στο σημείο αυτό ίσως βρίσκεται και η ουσιαστική σημασία του Προγράμματος, το οποίο υπερβαίνει το πλαίσιο ενός σχολικού μαθήματος και ανοίγεται στην κοινωνία. Τα πορίσματα της έρευνας των μαθητών και οι προτάσεις τους τέθηκαν υπόψη της Μητρόπολης, των Προϊστάμενων των ναών που μελετήθηκαν, κάνοντας γνωστή την υπάρχουσα κατάσταση. Παράλληλα με την έκδοση των εργασιών και των πορισμάτων του προγράμματος τα συμπεράσματα και οι προτάσεις των μαθητών έγιναν γνωστά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και στους κατοίκους της περιοχής ευαισθητοποιώντας τους (Μαράς, 2004). Με αυτό τον τρόπο έγινε δυνατή η υιοθέτηση του κλασικού τρίπτυχου της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, το οποίο υιοθετήθηκε στη Μ. Βρετανία τη δεκαετία του 70: εκπαίδευση γύρω από το περιβάλλον, εκπαίδευση από το περιβάλλον και εκπαίδευση για το περιβάλλον (Palmer, 1998, σ. 137). 428 ΥΠΕΠΘ-Παν/μιο Αιγαίου με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

7 7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη αποτελούν τη βάση για τη διδασκαλία της Ορθοδοξίας για το περιβάλλον. Η παραπάνω διδασκαλία ερμηνεύθηκε, ξαναδιατυπώθηκε και επαυξήθηκε από τους Πατέρες και τους Εκκλησιαστικούς συγγραφείς, των οποίων η διδασκαλία αποτέλεσε τη βάση για την υιοθέτηση της μετέπειτα θετικής στάσης για την προστασία του περιβάλλοντος από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Σήμερα η ευαισθητοποίηση της Ορθοδοξίας για το περιβάλλον εκδηλώνεται μέσα από την έκδοση ειδικών μελετών, με τη διοργάνωση επιστημονικών Ημερίδων και Συνεδρίων, με τη θέσπιση ειδικής ημέρας αφιερωμένης στο περιβάλλον, με τη συγγραφή και την τέλεση ειδικής ακολουθίας για την προστασία του περιβάλλοντος, κ.ά. Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι οι απόψεις της Ορθοδοξίας για το περιβάλλον μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για τη θεματολογία των Σχολικών Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στην κατεύθυνση αυτή μπορεί να γίνει μια σύνδεση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με τη Θρησκευτική αγωγή, βαδίζοντας σε μια πορεία διεπιστημονικότητας, η οποία θα προωθεί τη Συστημική Εκπαίδευση και θα απομακρύνει τον κίνδυνο κατακερματισμού της γνώσης. Με τον τρόπο αυτό ο μαθητής μέσα στην κριτική ανάλυση και στη συνολική διαχείριση των πληροφοριών κατανοεί τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διαφόρων μερών της εκπαίδευσης, εν προκειμένω της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και των Θρησκευτικών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα συμπόρευσης της Περιβαλλοντικής και της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης αποτέλεσε το ΣΠΠΕ του Ενιαίου Εκκλησιαστικού Λυκείου Νεάπολης με τον τίτλο: «Οδηγός των Ι. Ναών της Ι. Μητροπόλεως Νεαπόλεως & Σταυρουπόλεως : Οάσεις πρασίνου και κλειστά αστικά οικοσυστήματα». Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και κάποια άλλα προγράμματα που εκπονήθηκαν τόσο από Σχολικές Μονάδες της Εκκλησιαστικής όσο και από αντίστοιχες της γενικής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στις αρχές του 21 ου αιώνα η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση θα πρέπει να αυξήσει τους πόρους άντλησης της θεματολογίας της. Στην κατεύθυνση αυτή η Θρησκευτική αγωγή είναι έτοιμη και μπορεί να βοηθήσει την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Αθανασάκης, Α., (1996), Οικολογική Παιδεία και θρησκευτική αγωγή. Σε Ορθοδοξία και Φυσικές Επιστήμες, , Αθήνα : Σαββάλας-ΕΕΦ Παράρτημα Αν. Κρήτης. 2. Auvray P., (1980), Δημιουργία, σε Λεξικό Βιβλικής Θεολογίας, , Αθήνα : Βιβλικό Κέντρο «Άρτος Ζωής». 3. Βαρθολομαίος Α.Θ.Π. Οικουμενικός Πατριάρχης, (1994), Ημέρα προσευχών υπέρ της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, Εκκλησία, ΟΑ, Βαρνάβα επιστολή, PG 2, Γαλάνης Ι., (1985), Το καινοδιαθηκικό υπόβαθρο των σχέσεων ανθρώπου και κτίσης κατά τη λατρευτική πράξη της Εκκλησίας, σε Τιμητικό αφιέρωμα στον ομότιμο καθηγητή Κωνσταντίνο Δ. Καλοκύρη: Παράρτημα στην ΕΕΘΣΘ, , Θεσσαλονίκη : ΑΠΘ-Υπηρεσία Δημοσιευμάτων. 6. Γεωργόπουλος Α., (2002), Περιβαλλοντική ηθική, Αθήνα : Gutenberg. 7. Grey D., (2004), Το εγκόλπιο του Εκπαιδευτικού, Αθήνα : Σαββάλας. 8. Γρηγόριος Νύσσης, Περί κατασκευής ανθρώπου, PG 44, Δόϊκος Δ., (1984), Τάδε λέγει Κύριος, Θεσσαλονίκη : ΑΠΘ- Υπηρεσία Δημοσιευμάτων. 10. Eliade M., (1992), Istoria credinţelor şi ideilor religioase : 1.-de la epoca de piatră la misterele din Eleusis, Chişinău : Universitas. 11. Ερμάς, Ποιμήν, PG 2, Θεοφιλίδης Χ., (1997), Διαθεματική προσέγγιση της διδασκαλίας, 2 η έκδ. Αθήνα : Γρηγόρης. 13. Καϊμάκης Δ., (1999), Θέματα Παλαιοδιαθηκικής θεολογίας, Θεσσαλονίκη : Simbo. 14. Καραβιδόπουλος, Ι., (1981), Αποστόλου Παύλου Επιστολές Προς Εφεσίους Φιλιππησίους Κολοσσαείς Φιλήμονα, Θεσσαλονίκη : Π. Πουρναράς. 15. Μαράς, Α., (2004), Εκκλησία περιβάλλον εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη : Αντ. Σταμούλης. 16. Ματσούκας Ν., (1985), Δογματική και Συμβολική Θεολογία Β, Θεσσαλονίκη : Π. Πουρναράς. 17. Μπαλατσούκας, Σ., (1996), Οι άγιοι και το φυσικό περιβάλλον, Θεσσαλονίκη : Μυγδονία. 18. Οικονόμου,Η., (1992), Ορθοδοξία και φυσικό περιβάλλον : Η θεία βούληση και η Κτίση, Αθήνα : Αποστολική Διακονία, c1992. ΥΠΕΠΘ-Παν/μιο Αιγαίου με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης 429

8 19. Palmer J., (1998), Environmental education in the 21 st century : theory, practice, progress and promise, London-New York : Routledge Falmer. 20. Senge, P., (2000), Schools that learn : a fifth discipline field book for educators, parents and everyone who cares about education. New York : Doubleday. 21. Σινάκος, Α., (2003), Άνθρωπος και περιβάλλον στην πρωτοβυζαντινή εποχή (4ος-6ος αι.), Θεσσαλονίκη : University Studio Press. 22. ΥΠΕΠΘ/Α2/893/ Φιλοθέου Μ., Αβραμιώτης Α, Ρίβιος Σ., Μισιακούδης Κ., (1994), Το οικολογικό πρόβλημα μέσα από τα πορίσματα δυο ομάδων, Εκκλησία, ΟΑ, Χατζηφώτης, Ι., (2001), Η προστασία του περιβάλλοντος στο Βυζάντιο, Αθήνα : Τυπωθήτω-Γ. Δαρδανός. 430 ΥΠΕΠΘ-Παν/μιο Αιγαίου με την συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ.

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Διαπιστώσεις Α. Δεν εντοπίζονται άμεσοι φιλολογικοί δεσμοί με τους

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική.

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική. ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ECTS ECTS 1. Mεθοδολογία και κριτική του κειμένου της Καινής Διαθήκης. 2. Ζητήματα Ερμηνείας και Ερμηνευτικής της Καινής

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή ΜΑΘΗΜΑ 6 Ο ΠΟΙΗΣΩΜΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΝ... Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, κατά τη διδασκαλία του Χριστιανισμού, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. Στη συνέχεια,

Διαβάστε περισσότερα

Οικολογία, βιβλική θεολογία και ο κόσμος

Οικολογία, βιβλική θεολογία και ο κόσμος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Οικολογία, βιβλική θεολογία και ο κόσμος Ενότητα 13 : 13 ο μάθημα Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ : Εθνικόν και Καποδιαστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΑΡ. ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ECTS ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α/Α

ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ : Εθνικόν και Καποδιαστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΑΡ. ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ECTS ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α/Α ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ : Εθνικόν και Καποδιαστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013 _ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α/Α ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΩΔΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, 105 56 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 2103352364 FAX: 2103237654 www.iaath.gr, E-Mail: ipe.iaath@gmail.com ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 5 Η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Το όραμα της καινής γής στην Αποκάλυψη

Το όραμα της καινής γής στην Αποκάλυψη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το όραμα της καινής γής στην Αποκάλυψη Ενότητα 12 : 12 ο μάθημα Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Οικολογική Ερμηνεία. Ενότητα 2 : 2 ο μάθημα. Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Οικολογική Ερμηνεία. Ενότητα 2 : 2 ο μάθημα. Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Οικολογική Ερμηνεία Ενότητα 2 : 2 ο μάθημα Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

2 ο ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΛΕΓΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ»

2 ο ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΛΕΓΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ» 2 ο ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΛΕΓΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ» «Η Εκκλησία απέναντι στο οικολογικό πρόβλημα» Σιτήστας Κωνσταντίνος, Στάικος Θεόδωρος, Χαλαντζούκας Φοίβος. Πειραματικό Λύκειο Πανεπιστημίου Πατρών

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΤΑΞΗ: Β ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ: 23 ΑΓΟΡΙΑ: 13 ΚΟΡΙΤΣΙΑ: 10 ΕΚΠΟΝΗΣΗ: ΛΙΑΠΗ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Α Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Λ Ε Γ Ο Μ Ε Ν Α

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Α Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Λ Ε Γ Ο Μ Ε Ν Α ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2011-2012 Α - Εισαγωγή στην Π.Δ. 6 30663 - Γενική Εκκλ. Ιστορία Α 6 30587 - Εισαγωγή στην Κ.Δ. 5 30670 - Αρχαία Εβραϊκή

Διαβάστε περισσότερα

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους ΜΑΘΗΜΑ 30 Ο 31 Ο ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να συμπληρώσετε την πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία την επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Α ΚΥΚΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ (Υ) Α ΕΞΑΜΗΝΟ. ΝΕΟ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (Έναρξη ισχύος από ) Κωδ. EC TS. Μάθημα Ώρ

Α ΚΥΚΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ (Υ) Α ΕΞΑΜΗΝΟ. ΝΕΟ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (Έναρξη ισχύος από ) Κωδ. EC TS. Μάθημα Ώρ Ενημέρωση φοιτητών σχετικά με την αναμόρφωση πτυχών του Προγράμματο Σπουδών Πίνακα με τι αλλαγέ του προγράμματο και τι αντικαταστάσει σύμφωνα με τι οποίε θα ενημερωθεί η καρτέλα των φοιτητών από την Γραμματεία.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΑΘΗΝΑ : ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΑΓΑΠΩ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΑΘΗΝΑ : ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΑΓΑΠΩ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 2014 ΑΘΗΝΑ : ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΑΓΑΠΩ Κατά το τρέχον σχολικό έτος, οι μαθητές των Δ1 και ΣΤ τάξεων του σχολείου μας, στα πλαίσια της υλοποίησης προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΟΧΗ! ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΟΣΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙ ΠΤΥΧΙΩ

ΠΡΟΣΟΧΗ! ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΟΣΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙ ΠΤΥΧΙΩ 1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 (Διάρκεια Εξεταστικής

Διαβάστε περισσότερα

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας ΜΑΘΗΜΑ 7 Ο Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας σύμφωνα με τη χρονική σειρά που πραγματοποιήθηκαν: 1. Προαναγγελία του Μεσσία

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων

Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων : Η πρώτη περίοδος της εκκλησιαστικής υμνογραφίας (Α - Δ αι.) Γεώργιος Φίλιας Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας 2. Η πρώτη περίοδος της εκκλησιαστικής

Διαβάστε περισσότερα

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Γιατί να επιλέξω το Τμήμα Θεολογίας; Τι σπουδές θα κάνω; Θα βρω μετά δουλειά; Προβληματική Προοπτικές Το Τμήμα Θεολογίας αποτελεί, μαζί με το Τμήμα Κοινωνικής και Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Σαν τα πουλιά του ουρανού

Σαν τα πουλιά του ουρανού ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Σαν τα πουλιά του ουρανού Ενότητα 4 : 4 ο μάθημα Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Γιατί να επιλέξω το Τμήμα Θεολογίας; Τι σπουδές θα κάνω; Θα βρω μετά δουλειά; Προβληματική Προοπτικές Το Τμήμα Θεολογίας αποτελεί, μαζί με το Τμήμα Κοινωνικής και Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Α ΕΞΑΜΗΝΟ. Επιλέγονται τρία (3) από τα παραπάνω προσφερόμενα μαθήματα. ΣΥΝΟΛΟ (επί των επιλεγομένων μαθημάτων) 30 Β ΕΞΑΜΗΝΟ

Α ΕΞΑΜΗΝΟ. Επιλέγονται τρία (3) από τα παραπάνω προσφερόμενα μαθήματα. ΣΥΝΟΛΟ (επί των επιλεγομένων μαθημάτων) 30 Β ΕΞΑΜΗΝΟ Το σύνολο των Πιστωτικών Μονάδων (), που απαιτούνται για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε., ανέρχονται σε 120. Αναλυτικότερα το πρόγραμμα των μαθημάτων διαμορφώνεται ανά κατεύθυνση ως εξής: 1. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΒΛΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018 (Διάρκεια Εξεταστικής Περιόδου:

Διαβάστε περισσότερα

Η εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία (ΕΠΑ):

Η εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία (ΕΠΑ): Η εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία (ΕΠΑ): στόχοι, μέθοδοι, προοπτικές Αναγνωστάκης Σπύρος, Υπεύθυνος - Οικονόμου Κων., Μέλος Π.Ο. ΚΠΕ Κισσάβου Ελασσόνας Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Οι φιλολογικές πηγές της Πεντατεύχου (Φιλολογικά στρώματα): Οι τέσσερις πηγές της Πεντατεύχου είναι: η Γιαχβική, η Ελωχειμική, το Δευτερονόμιο και ο Ιερατικός Κώδικας.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ: 1-23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 Α ΕΤΟΣ Ιστορία Νεοελληνικής Εκπαίδευσης και

Διαβάστε περισσότερα

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 31/1/2012 Α-Λ

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 31/1/2012 Α-Λ Εξάμηνο Α Μαθηματα Υποχρεωτικά ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2012 σελ. 1 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- 31/1/2012 Τρίτη 9:00 Γραφείο Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- 1/2/2012 Τετάρτη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ. 3 5 ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Χρήστος Καραγιάννης ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Αλεξάνδρα Παλάντζα 30693

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ. 3 5 ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Χρήστος Καραγιάννης ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Αλεξάνδρα Παλάντζα 30693 ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΩΡΕΣ/ Δ.Μ. ECTS ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ/ΟΥΣΑ ΚΩΔ. Εισαγωγή στη Παλαιά Διαθήκη Εισαγωγή στη Καινή Διαθήκη Γενική Εκκλησιαστική Ιστορία Α Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικοί Όροι στην Θεολογία

Τεχνικοί Όροι στην Θεολογία Τεχνικοί Όροι στην Θεολογία Μάθημα Δεύτερο από την σειρά Οικοδομώντας μία Συστηματική Θεολογία Οδηγός Μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος, Σημειώσεις Ένα πρότυπο που παρέχει: το

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Θεολογίας. Αννα Κόλτσιου Νικήτα Αναπλ. Καθηγήτρια

Τμήμα Θεολογίας. Αννα Κόλτσιου Νικήτα Αναπλ. Καθηγήτρια Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. Αννα Κόλτσιου Νικήτα Αναπλ. Καθηγήτρια ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Α. ΤΟΜΕΙΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Το Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ: 1-24 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 Β ΕΞΑΜΗΝΟ Γενική Εκκλησιαστική Ιστορία Ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Παύλος και η Παλαιά Διαθήκη Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Η Παύλεια Θεολογία. Παύλος και η Παλαιά Διαθήκη Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Παύλος και η Παλαιά Διαθήκη Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ AΡΙΣΣΤΤΟΤΤΕΕΛΕΕΙ ΙΟ ΠΑΝΕΕΠΙ ΙΣΣΤΤΗΜΙ ΙΟ ΘΕΕΣΣΣΣΑΛΟΝΙ ΙΚΗΣΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ Διευθυντής Εργαστηρίου : Καθηγητής Ηρακλής Ρεράκης

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ Ο όρος διαθήκη Οι Εβδομήντα μεταφράζουν την εβραϊκή λέξη berith στα ελληνικά διαθήκη Απαντάται στις εκφράσεις παλαιά διαθήκη και καινή διαθήκη. Σημαίνει συμφωνία (γάμου), που συντελέσθηκε ανάμεσα στο Θεό

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ενότητα 02: Ιστορική Εξέλιξη της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ι Πολυξένη Ράγκου Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Ορθόδοξο Ορφανοτροφείο στην Ινδία. Ανακτήθηκε από (8/9/2016). * * *

Ορθόδοξο Ορφανοτροφείο στην Ινδία. Ανακτήθηκε από  (8/9/2016). * * * Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΘEMATIKH ΕNOTHTA 2. ΘΡΗΣΚΕΙΑ Β_ΘΕ 2.1 ΙΕΡΟΤΗΤΑ (Νοηματοδοτώντας) Ορθόδοξο Ορφανοτροφείο στην Ινδία. Ανακτήθηκε από http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/8872?locale=el (8/9/2016). Γυναίκα που

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 A ΦΑΣΗ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 A ΦΑΣΗ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: B ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ / ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Ημερομηνία: Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. Ο συγγραφέας αναφέρεται στη φυσιογνωμία και στον ρόλο

Διαβάστε περισσότερα

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις ΜΑΘΗΜΑ 8 Ο ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ Οι ερωτήσεις προέρχονται από την τράπεζα των χιλιάδων θεμάτων του γνωστικού αντικειμένου των θεολόγων που επιμελήθηκε η εξειδικευμένη ομάδα εισηγητών των Πανεπιστημιακών Φροντιστηρίων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β. ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ. Ετήσιο Πρόγραμμα. Παιδαγωγικής Κατάρτισης Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β. ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ. Ετήσιο Πρόγραμμα. Παιδαγωγικής Κατάρτισης Ε.Π.ΠΑΙ.Κ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β. ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης Ε.Π.ΠΑΙ.Κ. Α. Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Θεολόγος Καθηγητής στο Πειραματικό ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας

Διαβάστε περισσότερα

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14 Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος Διδ. Εν. 14 Σαράντα ημέρες μετά το Πάσχα η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς Με την Ανάληψη, επισφραγίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΠΠΣ. ΔΕΠΠΣ και ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ

ΔΕΠΠΣ. ΔΕΠΠΣ και ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ ΔΕΠΠΣ ΔΕΠΠΣ και ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών ΔΕΠΠΣ Φ.Ε.Κ., 303/13-03-03, τεύχος Β Φ.Ε.Κ., 304/13-03-03, τεύχος Β Ποιοι λόγοι οδήγησαν στην σύνταξη των ΔΕΠΠΣ Γενικότερες ανάγκες

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 6: ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 6: ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ Ενότητα 6: ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Εκκλησιολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Η Παύλεια Θεολογία. Εκκλησιολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Εκκλησιολογία Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (Έκδοση: ) - Αριθµ. Σελ.: 12 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (Έκδοση: ) - Αριθµ. Σελ.: 12 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 016-017 (Έκδοση: 8.09.16) - Αριθµ. Σελ.: 1 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδικός Μάθηµα Αίθουσα Ηµέρα Ώρες Διδασκαλίας Διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ http://hallofpeople.com/gr/bio/aquinas.php ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ Ο μεγαλύτερος και σπουδαιότερος φιλόσοφος του δευτέρου μισού του Μεσαίωνα ήταν ο Θωμάς ο Ακινάτης, που έζησε από το 1225 ως το 1274. Υπήρξε ο σημαντικότερος

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα. 1 Υ101 1.Εισαγωγή και Κριτική του κειμένου της Κ.Δ. (101Υ) Ο βαθμός μεταφέρεται αυτούσιος 103Υ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

Μάθημα. 1 Υ101 1.Εισαγωγή και Κριτική του κειμένου της Κ.Δ. (101Υ) Ο βαθμός μεταφέρεται αυτούσιος 103Υ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ Ένταξη φοιτητών στο νέο πρόγραμμα σπουδών. Όσοι φοιτητές έχουν εισαχθεί από το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 και πριν και δεν έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους μέχρι τον Σεπτέμβριο 2016, θα ενταχθούν στο

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΜΑΪΟΥ 2015) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΜΑΪΟΥ 2015) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΜΑΪΟΥ 2015) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Α1. Ο συγγραφέας αναφέρεται στη σπουδαιότητα των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης. Αρχικά τονίζει πως

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 8: ΟΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 8: ΟΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ Ενότητα 8: ΟΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α

π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α προλογοσ... 11 ΕΙσΑγΩγΗ... 13 α. Το μάθημα των ορθοδόξων Θρησκευτικών στο κέντρο της Ευρώπης... 21 β. Το μάθημα των ορθοδόξων Θρησκευτικών στις δύο πρώτες τάξεις του Δημοτικού σχολείου...

Διαβάστε περισσότερα

Θεσ/νικη, 14/10/2015 Αριθμός Πρωτ. 388. Προς

Θεσ/νικη, 14/10/2015 Αριθμός Πρωτ. 388. Προς ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ 1 Ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Γραφείο Καθηγητή κ. Μ. Κωνσταντίνου. Δε Κ. Σ. 3 Ι. Μούρτζιος. Καθηγητή κ. Ι. Μούρτζιου. Κ. Σ. Κ. Σ. Κ. Σ. 3 Χ. Ατµατζίδης

Γραφείο Καθηγητή κ. Μ. Κωνσταντίνου. Δε Κ. Σ. 3 Ι. Μούρτζιος. Καθηγητή κ. Ι. Μούρτζιου. Κ. Σ. Κ. Σ. Κ. Σ. 3 Χ. Ατµατζίδης ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΠΜΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2016-2017 (Αριθµ. Σελ.: 6) ΕΝΑΡΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: ΔΕΥΤΕΡΑ 13.02.2017 ΛΗΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26.05.2017 Κωδικός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ----- Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: Βαθ. Προτεραιότητας:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι. Τοκμακίδου Ελπίδα

ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι. Τοκμακίδου Ελπίδα ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι Τοκμακίδου Ελπίδα ΠΣ Δημοτικού Κοινωνική διαμεσολάβηση Βιωματική μάθηση Οικοδόμηση της γνώσης «η δημιουργία νοήματος έχει αποδεσμευτεί από την αποκλειστική

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 18: ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΖΩΗΣ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 18: ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΖΩΗΣ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ Ενότητα 18: ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΖΩΗΣ ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή

Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή Εργαστήριο Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Αιγαίου Διδάσκουν: Πολύκαρπος Καραμούζης, (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία

Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία Ερωτήσεις Επανάληψης 1 Οι Θεολογικές Δηλώσεις στην Συστηματική Θεολογία Διάλεξη Τρίτη από την σειρά Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία Οδηγός Μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΕΡΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α' ΕΞΑΜΗΝΟ

ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΕΡΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α' ΕΞΑΜΗΝΟ 1 102 Εισαγωγή στην Κ.Δ. Εισαγωγή στην Κ.Δ. 4 2 112 Γενική Εκκλησιαστική Ιστορία Α : (Από την Ίδρυση της Εκκλησίας έως και τον IΑ αιώνα) (4 + 2ώρες) 3 103 Εισαγωγή στην Ψυχολογία 4 110 Τάξις, Λόγος και

Διαβάστε περισσότερα

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας Σκοποί Θεματικές ενότητες Διαμόρφωση των σκοπών της αγωγής Ιστορική εξέλιξη των σκοπών της αγωγής Σύγχρονος προβληματισμός http://users.uoa.gr/~dhatziha/ Διαφάνεια:

Διαβάστε περισσότερα

Η δημιουργία του ανθρώπου

Η δημιουργία του ανθρώπου Η δημιουργία του ανθρώπου Στο τέλος της έκτης ημέρας, ο Θεός δημιουργεί τον άνθρωπο, ο οποίος υπήρξε το τελευταίο και το τελειότερο δημιούργημα του Θεού. Ψηφιδωτό από το Μονρεάλε της Σικελίας, 13ος αι.

Διαβάστε περισσότερα

Η έννοια της Θρησκευτικής Εµπειρίας στη Διαπροσωπική Θεωρία Ψυχανάλυσης του Erich Fromm: Προεκτάσεις στη διδασκαλία του µαθήµατος των Θρησκευτικών

Η έννοια της Θρησκευτικής Εµπειρίας στη Διαπροσωπική Θεωρία Ψυχανάλυσης του Erich Fromm: Προεκτάσεις στη διδασκαλία του µαθήµατος των Θρησκευτικών Η έννοια της Θρησκευτικής Εµπειρίας στη Διαπροσωπική Θεωρία Ψυχανάλυσης του Erich Fromm: Προεκτάσεις στη διδασκαλία του µαθήµατος των Θρησκευτικών Erich Fromm (1900-1980) Γεώργιος Χαλκιάς Σχολικός Σύµβουλος

Διαβάστε περισσότερα

Ο αίνος της Δημιουργίας (Λκ 19, 40)

Ο αίνος της Δημιουργίας (Λκ 19, 40) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ο αίνος της Δημιουργίας (Λκ 19, 40) Ενότητα 7 : 7 ο μάθημα Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Ecoles européennes ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) Μικτή Παιδαγωγική Επιτροπή

Ecoles européennes ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) Μικτή Παιδαγωγική Επιτροπή Ecoles européennes Bureau du Secrétaire général Unité de Développement Pédagogique Réf. : 2011-01-D-89-el-2 Orig. : FR ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) Μικτή Παιδαγωγική

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Σωτηριολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

Η Παύλεια Θεολογία. Σωτηριολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Σωτηριολογία Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο.

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο. ΜΑΘΗΜΑ 23 ο ΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 (Διάρκεια Εξεταστικής Περιόδου:

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΙΩΝ «Προκλήσεις και Διέξοδοι. Η διαμόρφωση της ταυτότητας του πολίτη στον 21ο αιώνα»

ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΙΩΝ «Προκλήσεις και Διέξοδοι. Η διαμόρφωση της ταυτότητας του πολίτη στον 21ο αιώνα» ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΙΩΝ «Προκλήσεις και Διέξοδοι. Η διαμόρφωση της ταυτότητας του πολίτη στον 21ο αιώνα» Παράμετρος Λυκείου Κοκκινοχωρίων: «Η απαξίωση των νέων απέναντι στους θεσμούς» Συντονιστές παραμέτρου:

Διαβάστε περισσότερα

Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά

Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά E Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Θωμάς Ιωαννίδης Βυζαντινή Ιστορία Δέσποινα Μιχάλαγα Α-Λ 15.00-17.00 Μ-Ω Ιστορία Εποχής Καινής Διαθήκης Ζάρρας Β ' εξάμηνο Μαθήματα Επιλεγόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ενότητα 04: Εννοιολογικές οριοθετήσεις της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης I Πολυξένη Ράγκου Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

«Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)»

«Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)» «Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)» Εισαγωγικά Στη σημερινή πρώτη μας συνάντηση θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε με απλό και ευσύνοπτο τρόπο

Διαβάστε περισσότερα

Θρησκευτική Τέχνη Δ. Λιαντίνη (Υ/Ε) Αίθουσα Οπτικοακουστικής Διδασκαλίας. Θρησκευτική Τέχνη Δ. Λιαντίνη (Υ/Ε) Αίθουσα Οπτικοακουστικής Διδασκαλίας

Θρησκευτική Τέχνη Δ. Λιαντίνη (Υ/Ε) Αίθουσα Οπτικοακουστικής Διδασκαλίας. Θρησκευτική Τέχνη Δ. Λιαντίνη (Υ/Ε) Αίθουσα Οπτικοακουστικής Διδασκαλίας 1 ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ Ωρολόγιο Πρόγραμμα 2017 2018 Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΩΡΕΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΜΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 8-9 9-10 Εισ. & Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων ν Καινή Διαθήκη Δ. Λιαντίνη 10-11 Εισ.

Διαβάστε περισσότερα

Η Γη ως θρόνος κι υποπόδιο του Θεού (Πραξ 7)

Η Γη ως θρόνος κι υποπόδιο του Θεού (Πραξ 7) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Γη ως θρόνος κι υποπόδιο του Θεού (Πραξ 7) Ενότητα 10 : 10 ο μάθημα Αικατερίνη Γ. Τσαλαμπούνη Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (Έκδοση: ) - Αριθµ. Σελ.: 13

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (Έκδοση: ) - Αριθµ. Σελ.: 13 ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 016-017 (Έκδοση: 07.10.16) - Αριθµ. Σελ.: 13 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδικός Μάθηµα Αίθουσα Ηµέρα Διδασκαλίας Διδακτικές Πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Διαπολιτισμική Εκπαίδευση E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Είπε ο Θεός: «Ας δημιουργήσουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας κι έτσι που να μπορεί να μας μοιάσει κι ας εξουσιάζει τα ψάρια της

Είπε ο Θεός: «Ας δημιουργήσουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας κι έτσι που να μπορεί να μας μοιάσει κι ας εξουσιάζει τα ψάρια της Η δημιουργία του ανθρώπου Θεϊκή προέλευση του ανθρώπου Είπε ο Θεός: «Ας δημιουργήσουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας κι έτσι που να μπορεί να μας μοιάσει κι ας εξουσιάζει τα ψάρια της θάλασσας,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 (Διάρκεια Εξεταστικής Περιόδου: από

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ 1. ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 1925 Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. 1942 Αρχίζει

Διαβάστε περισσότερα

Το νέο κοινωνιολογικό πλαίσιο του πολυπολιτισμικού σχολείου

Το νέο κοινωνιολογικό πλαίσιο του πολυπολιτισμικού σχολείου Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο- για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Π.Ε. & Δ.Ε. Νοτίου Αιγαίου ΗΜΕΡΙΔΑ Το νέο κοινωνιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων

Ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων Ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων Ενότητα 1.2: Ειδική εισαγωγή - Τα συνοπτικά Ευαγγέλια ΙΙ Σωτήριος Δεσπότης Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας Τα συνοπτικά Ευαγγέλια ΙΙ (Λουκάς - Πράξεις) 1 Ευαγγέλιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Η Παύλεια Θεολογία

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Η Παύλεια Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Η πρόσληψη του Παύλου στις δευτεροπαύλειες επιστολές και σε άλλα κείμενα της αρχαίας Εκκλησίας Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια

Διαβάστε περισσότερα

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής. ΜΑΘΗΜΑ 15 Ο ΣΥΝΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΗ Θ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 2 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. Συμμαθητές, Συμμαθήτριες, Το κείμενο αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

Ta Θρησκευτικά στο Ψηφιακό Σχολείο

Ta Θρησκευτικά στο Ψηφιακό Σχολείο Ta Θρησκευτικά στο Ψηφιακό Σχολείο * Επιστημονική ημερίδα θεολόγων Γυμνασίων και Λυκείων του ν. Φωκίδας για τη χρήση του διαδραστικού πίνακα στη διδασκαλία του θρησκευτικού μαθήματος 1 Του Χάρη Ανδρεόπουλου

Διαβάστε περισσότερα

ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ. 203 Βυζαντινή αρχαιολογία Α Τρ 10:00 14:00 4 Γλ. Χατζούλη. Τρ Πα 08:00 10:00 08:00 10:00 12:00 14:00 14:00 16:00.

ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ. 203 Βυζαντινή αρχαιολογία Α Τρ 10:00 14:00 4 Γλ. Χατζούλη. Τρ Πα 08:00 10:00 08:00 10:00 12:00 14:00 14:00 16:00. ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 017-018 (Αριθµ. Σελ.: 13) ΕΝΑΡΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: ΔΕΥΤΕΡΑ 1.0.018 ΛΗΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5.05.018 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδικός

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α. Μ ά θ η μ α Ώρ/Εβδ. Κωδ. Τ ο μ έ α ς Δ ι δ ά σ κ ω ν Credits ECTS

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α. Μ ά θ η μ α Ώρ/Εβδ. Κωδ. Τ ο μ έ α ς Δ ι δ ά σ κ ω ν Credits ECTS ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2011-2012 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΩΡΩΝ/ΜΟΝΑΔΩΝ ΚΑΙ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ (CREDITS) ΜΕΤΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 (Διάρκεια Εξεταστικής Περιόδου: από

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης

Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης Μάθημα 6 : Σωτήριος Σ. Δεσπότης Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΙΙ (Λουκάς-Πράξεις) 2 Ευαγγέλιο = χαρμόσυνη αγγελία

Διαβάστε περισσότερα

ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ. 203 Βυζαντινή αρχαιολογία Α Τρ 10:00 14:00 4 Γλ. Χατζούλη κατ ανάθεση. Τρ Πα 08:00 10:00 08:00 10:00

ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ. 203 Βυζαντινή αρχαιολογία Α Τρ 10:00 14:00 4 Γλ. Χατζούλη κατ ανάθεση. Τρ Πα 08:00 10:00 08:00 10:00 ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 016-017 (Αριθµ. Σελ.: 13) ΕΝΑΡΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: ΔΕΥΤΕΡΑ 13.0.017 ΛΗΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6.05.017 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδικός

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2015 (Διάρκεια Εξεταστικής Περιόδου:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ. Μυτιλήνη 14 Ιουνίου 2013

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ. Μυτιλήνη 14 Ιουνίου 2013 ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Θεολόγος Καθηγητής / DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας ΑΠΘ / Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ Γραπτές Προαγωγικές Εξετάσεις Περιόδου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ / Θεολόγος Καθηγητής DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας ΑΠΘ Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ Θ. Ε. 1: ΑΝΘΡΩΠΟΣ / ΠΡΟΣΩΠΟ 1. 3. Επικοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

Μαθήματα Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Θεολογίας, ακαδ. έτος

Μαθήματα Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Θεολογίας, ακαδ. έτος Μαθήματα Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Θεολογίας, ακαδ. έτος 2014-2015 Άρθρο 6 Πρόγραμμα μαθημάτων 1. Για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε. ο φοιτητής πρέπει να παρακολουθήσει και να εξετασθεί με επιτυχία

Διαβάστε περισσότερα

Αρχή και Πορεία του Κόσμου (Χριστιανική Κοσμολογία) Διδ. Εν. 9

Αρχή και Πορεία του Κόσμου (Χριστιανική Κοσμολογία) Διδ. Εν. 9 Αρχή και Πορεία του Κόσμου (Χριστιανική Κοσμολογία) Διδ. Εν. 9 Κόσμος Κόσμημα δηλ. στολίδι, που χαρακτηρίζεται από την ποικιλία, την τάξη και την αρμονία Φυσικός κόσμος μακρόκοσμος μικρόκοσμος Πως έγινε

Διαβάστε περισσότερα

Διεπιστημονικό Συνέδριο Παιδί και Πληροφορία: Αναζητήσεις και Προσεγγίσεις Ιστορίας, Δικαίου - Δεοντολογίας, Πολιτισμού

Διεπιστημονικό Συνέδριο Παιδί και Πληροφορία: Αναζητήσεις και Προσεγγίσεις Ιστορίας, Δικαίου - Δεοντολογίας, Πολιτισμού Διεπιστημονικό Συνέδριο Παιδί και Πληροφορία: Αναζητήσεις και Προσεγγίσεις Ιστορίας, Δικαίου - Δεοντολογίας, Πολιτισμού Θέμα Ο έμφυλος καταμερισμός στην διδασκαλία των κοριτσιών στην Ελλάδα Κάλφα Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου Εξάμηνο Α Μαθήματα Υποχρεωτικά ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 σελ. 1 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 1/9/2011 Πέμπτη 9:00 Γραφείο 2. Εισαγωγή στην Κωνσταντίνος 7/9/2011 Τετάρτη

Διαβάστε περισσότερα

Αντιγόνη Σοφοκλέους. Στ

Αντιγόνη Σοφοκλέους. Στ «5η Διημερίδα (αλληλο-)διδακτικής. Διδάσκοντας με λογισμό και με όνειρο. Έμπνευση και Δημιουργία στη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο και το Λύκειο. Σχολικό έτος 2016-17.» Διοργάνωση:

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Υπαπαντή του Κυρίου «θα είναι σημείο αντιλεγόμενο, για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών» (Λουκ. 2, 34-35) Διχογνωμία

Διαβάστε περισσότερα