Ικανοποίηση από την εργασία: αναγκαιότητα ή πολυτέλεια;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ικανοποίηση από την εργασία: αναγκαιότητα ή πολυτέλεια;"

Transcript

1 Ικανοποίηση από την εργασία: αναγκαιότητα ή πολυτέλεια; Σπυρίδων Παρούτης * Περίληψη Στις νέες συνθήκες της αγοράς που αναπτύχθηκαν μέσα στο κλίμα του έντονου διεθνούς ανταγωνισμού, πολλές επιχειρήσεις, προκειμένου να επιβιώσουν καταφεύγουν στη λύση της μείωσης του λειτουργικού τους κόστους. Κύριος στόχος αυτής της στρατηγικής είναι τα «έξοδα προσωπικού», με αποτέλεσμα να διαμορφώνονται νέες τάσεις στο εργασιακό περιβάλλον. Είναι, όμως, απαραίτητο η σχέση κεφαλαίου και μισθωτής εργασίας, να είναι πάντα αντίθετη/ανταγωνιστική προκειμένου μια επιχείρηση, να αυξήσει την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητά της; Στην παρούσα ανακοίνωση γίνεται αναφορά στις βασικότερες θεωρήσεις που μελετούν το ζήτημα της ικανοποίησης από την εργασία και των σχέσεών της με τα οικονομικά αποτελέσματα των επιχειρήσεων, με παράλληλη παρουσίαση ευρημάτων τριετούς μελέτης που αφορά στις απόψεις των εργαζομένων για τη σχέση ικανοποίησης από την εργασία και οικονομικών αποτελεσμάτων της επιχείρησης. Εισαγωγή Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, η ευρεία διάδοση νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορικής είχε ως συνέπεια την σταδιακή αποδυνάμωση φυσικών και πολιτικών συνόρων η οποία με τη σειρά της οδήγησε στη διεθνοποίηση των αγορών αλλά και εν μέρει και των ίδιων των κοινωνιών ανά την υφήλιο οι οποίες έγιναν μάρτυρες μιας χωρίς προηγούμενο αύξησης των διεθνών ροών χρήματος, γνώσης/πληροφοριών, αγαθών και υπηρεσιών. Ως βασικό επακόλουθο του ανοίγματος αυτού των εθνικών οικονομιών στις διεθνείς αγορές ήταν και η νέα πραγματικότητα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει το σύνολο των σύγχρονων επιχειρήσεων, βασικό χαρακτηριστικό της οποίας είναι η ανάγκη να ανταποκριθούν σε μια συνεχώς αυξανομένη διεθνοποιημένη ζήτηση αλλά και ανταγωνιστική προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτός ακριβώς ο διεθνής ανταγωνισμός είναι που κάνει ολοένα και πιο δύσκολο για τις επιχειρήσεις αυτές να αυξήσουν αλλά ακόμη-ακόμη και να διατηρήσουν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών τους. Οι επιχειρήσεις, προκειμένου να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν μέσα σε αυτό το κλίμα, είναι αναγκασμένες συνεχώς να βελτιώνουν την ποιότητα, να μειώνουν το κόστος και * Οικονομολόγος, Υποψήφιος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πειραιώς.

2 να προσφέρουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες. Δυστυχώς όμως, ο βασικός τρόπος επίτευξης των ανωτέρω στόχων, η αναδιάρθρωση δηλαδή των μεθόδων παραγωγής, είναι στις περισσότερες των περιπτώσεων, από τη φύση του ένα πολύπλοκο, χρονοβόρο μέτρο που απαιτεί επενδύσεις σε τεχνογνωσία και κεφάλαιο, και ακριβώς για αυτούς τους λόγους αποφεύγεται ή τουλάχιστον δεν προηγείται στις επιλογές των επιχειρηματιών. Αντιθέτως, η μείωση των δαπανών εμφανίζεται ως η εύκολη και αποτελεσματική λύση για την πλειοψηφία των δυσεπίλυτων ζητημάτων ανταγωνιστικότητας. Από τους πρώτους «στόχους» της εν λόγω μείωσης, για τις περισσότερες επιχειρήσεις, και ιδιαίτερα για αυτές του τριτογενούς τομέα, είναι τα έξοδα προσωπικού αφού θεωρούνται ως μία από τις σημαντικότερες πηγές λειτουργικού κόστους. Οι τάσεις αυτές καθώς και ο αντίκτυπός τους στους εργαζομένους εντατικοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και συνεχίζουν να επεκτείνονται με αυξανόμενους ρυθμούς και στις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Boyer (1987), «οδηγούμεθα σε μια επιταχυνόμενη τάση ελαστικοποίησης των σχέσεων που επιβάλλεται από τις πολιτικές μείωσης του κόστους εργασίας με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων». Πράγματι, τα τελευταία χρόνια, όλο και πιο συχνά, γινόμαστε κοινωνοί ανακοινώσεων επιχειρήσεων αναφορικά με απολύσεις προσωπικού, περικοπές προνομίων, ελαστικοποίηση όρων εργασίας καθώς και άλλων σχετικών «ρυθμίσεων» οι οποίες υπόσχονται σημαντική μείωση του κόστους και αύξηση των καθαρών κερδών για τους μετόχους τους. Κανένας λόγος, όμως, δεν γίνεται, τουλάχιστον επίσημα, για τον αντίκτυπο αυτών των νέων «ρυθμίσεων», στις λειτουργίες της επιχείρησης, την αποδοτικότητα των εργαζομένων, το «κόστος» διατήρησης της «ιδιαίτερης» εργασιακής ειρήνης, και σε τελική ανάλυση, στην ίδια την μακροπρόθεσμη κερδοφορία των οργανισμών αυτών. Παρά τα παραπάνω χαρακτηριστικά της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται στον τομέα της απασχόλησης, η σχέση κεφαλαίου και μισθωτής εργασίας, η οποία χαρακτηρίζει τη σύγχρονη βιομηχανική κοινωνία, δεν είναι απαραίτητο να είναι αντίθετη/ανταγωνιστική προκειμένου μια επιχείρηση, ιδιαίτερα αν ανήκει σε αυτές που χρησιμοποιούν έντονα το ανθρώπινο κεφάλαιο, να αυξήσει την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητά της. Θα πρέπει, σε πρακτικό επίπεδο, να συνειδητοποιήσουν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη ότι το «κλειδί της επιτυχίας» υπάρχει ήδη, βρίσκεται στην «καρδιά» κάθε επιχείρησης και περιμένει να χρησιμοποιηθεί κατάλληλα. Είναι το ανθρώπινο δυναμικό της! Οι μελετητές του χώρου υποστηρίζουν ότι το ανθρώπινο δυναμικό κάθε επιχείρησης και η διοίκησή του, έχει ξεπεράσει τα στενά όρια της μονοδιάστατης θεώρησής του ως μια

3 πηγή κόστους και θα πρέπει να θεμελιωθεί στα πλαίσια ενός ευρύτερου διεπιστημονικού πρίσματος που περιλαμβάνει ψυχολογικούς, χρηματοοικονομικούς, και διοικητικούς παράγοντες (Becker & Gerhard, 1996). Ιδιαίτερα δημοφιλές μεταξύ των ερευνητών της διοίκησης των επιχειρήσεων είναι και το ζήτημα της ικανοποίησης των εργαζομένων από την εργασία τους και πως αυτή αλληλεπιδρά με διάφορες άλλες παραμέτρους. Το αντικείμενο αυτό είναι ένα από τα λίγα που έχουν βρει ελάχιστη εφαρμογή στην καθημερινή επιχειρηματική πρακτική στη χώρα μας, μια και χαρακτηρίζεται από πολλούς επιχειρηματίες ως «πολυτέλεια την οποία δεν μπορούμε να απολαμβάνουμε κάτω από τις συνθήκες της αγοράς που επικρατούν σήμερα». Είναι όμως έτσι; Αποτελεί η ικανοποίηση των εργαζομένων από την εργασία τους ένα «στόχο πολυτελείας» για τις επιχειρήσεις ή είναι μια αναγκαιότητα και αναπόσπαστο κομμάτι των επιθυμητών λύσεων; Ικανοποίηση από την Εργασία και Οικονομική Απόδοση Η οικονομική ανάπτυξη με ταυτόχρονη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων αποτελεί, στις μέρες μας, κύρια επιδίωξη κάθε σύγχρονα οργανωμένης κοινωνίας. Οι επιστήμες της Διοίκησης και της Οικονομίας έδειξαν ότι ένας από τους βασικότερους παράγοντες που επηρεάζουν το επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης και της ποιότητας ζωής, στον ευρύτερο κοινωνικοοικονομικό χώρο, είναι και η απόδοση των εργαζομένων στις επιχειρήσεις. Το παραπάνω επιχείρημα στηρίζεται τόσο σε πληθώρα σχετικών ερευνητικών ευρημάτων (βλ. θεωρίες περί αποδοτικότητας, διοίκησης ανθρώπινων πόρων, ρόλου των επιχειρήσεων στην οικονομία και την κοινωνία κ.λπ.) όσο και στην εξής απλή οικονομική συλλογιστική: Αν θεωρήσουμε ότι το μερίδιο συνεισφοράς ενός μη (ικανοποιητικά) παραγωγικού εργαζομένου/μισθωτού στο προϊόν της επιχείρησης στην οποία εργάζεται είναι μικρότερο των δυνατοτήτων του αλλά και των απαιτήσεων της θέσης που καταλαμβάνει, ενώ ταυτόχρονα (λόγω μη ορθούς εφαρμογής αλλά και της ίδιας της φύσης των συστημάτων αξιολόγησης της απόδοσης) απολαμβάνει ανταμοιβές μεγαλύτερες από την αξία της συνεισφοράς του, συμβάλει στο να είναι το οικονομικό αποτέλεσμα της επιχείρησης μικρότερο του εφικτού. Επομένως, αν θεωρήσουμε ότι σε μια επιχείρηση υπάρχει «ικανός» αριθμός λιγότερο (από το κανονικό ή απαιτούμενο) ή καθόλου παραγωγικών εργαζομένων, η επιχείρηση αυτή θα χρησιμοποιεί πόρους της κοινωνίας για να παράγει ένα αποτέλεσμα μικρότερο των πραγματικών δυνατοτήτων της και των πόρων που θα καταναλώνει. Ο αντίκτυπος αυτών των παραγωγικών μονάδων στην οικονομία και στην κοινωνία μπορεί να γίνει αισθητός και μέσω μιας σειράς συνεπειών όπως η παύση λειτουργίας πολλών

4 επιχειρήσεων, η αύξηση της ανεργίας και η γενικότερη μείωση του επιπέδου της ποιότητας ζωής για το σύνολο της κοινωνίας. Αν, αντιθέτως, θεωρήσουμε ότι όλοι οι εργαζόμενοι σε μια επιχείρηση είναι ικανοί να συνεισφέρουν περαιτέρω στην αύξηση της παραγωγικότητάς της, με το να γίνουν οι ίδιοι πιο παραγωγικοί (λ.χ. χρησιμοποιώντας τις γνώσεις και δεξιότητές τους), το παραπάνω πρόβλημα μετατρέπεται σε μείζον ζήτημα για τη Διοικητική Επιστήμη και ειδικότερα τη Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων. Η διεθνής βιβλιογραφία έχει να επιδείξει μεγάλο αριθμό παραγόντων (όπως η στρατηγική, η ποιότητα, η ηγεσία, οι εξαγορές και συγχωνεύσεις κ.ά.) οι οποίοι θεωρείται ότι συντελούν στην αύξηση της οικονομικής απόδοσης των επιχειρήσεων (βλ. Kangis et al, 2000: 531). Σπάνια, όμως, γίνεται αναφορά στον παράγοντα «ικανοποίηση από την εργασία». Οι πρώτες μελέτες της σχέσης ικανοποίησης και αποδοτικότητας έλαβαν χώρα σχεδόν ταυτόχρονα με την εμφάνιση του όρου «ικανοποίηση από την εργασία», την περίοδο της επικράτησης του κινήματος των Ανθρώπινων Σχέσεων. Εφορμούμενοι από την απλή συλλογιστική ότι ένας ικανοποιημένος εργάτης είναι περισσότερο παραγωγικός από έναν μηικανοποιημένο, πολλοί ερευνητές θεώρησαν ότι θα έπρεπε να «καταφεύγουμε» σε διάφορες πρακτικές όπως λ.χ. στη βελτίωση των χαρακτηριστικών της εργασίας (βλ. Hackman και Oldham, 1975). Οι περισσότερες από τις πρώτες μελέτες του φαινομένου επιχείρησαν να συνδέσουν το βαθμό ικανοποίησης από την εργασία με την απόδοση / παραγωγικότητα, πλην όμως, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 70, δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν και να διατυπώσουν μια σαφή σχέση μεταξύ των δύο αυτών εννοιών, παρά το γεγονός ότι οι εμπειρικές μελέτες έδειξαν ότι υπήρχε, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, κάποια τέτοια σχέση 1. Παρόλα ταύτα, το σλόγκαν «Ένας ικανοποιημένος εργάτης είναι ένας παραγωγικός εργάτης» κυριάρχησε στη διοικητική σκέψη και φιλοσοφία των οικονομικά ανεπτυγμένων κρατών, ιδιαίτερα από τις αρχές της δεκαετίας του 30 μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 50. Ήταν μόλις τη δεκαετία του 80 όταν άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους μελέτες, οι οποίες όχι μόνο κατέδειξαν τη σχέση μεταξύ «ικανοποίησης από την εργασία» και «αποδοτικότητας», αλλά και προσδιόρισαν με σαφή και ξεκάθαρο τρόπο τις παραμέτρους της σχέσης αυτής (Robbins, 1986:107). Χαρακτηριστική είναι και η έρευνα των Patterson et al (1997), οι οποίοι μελέτησαν παράγοντες 2 που επηρεάζουν περισσότερο την απόδοση μιας επιχείρησης (όπως αυτή μετράται από την γενική παραγωγικότητα αλλά και τα κέρδη ανά εργαζόμενο) και κατέληξαν 1 Οι Iaffaldano και Muchinsky (1985), αναλύοντας τις μελέτες που εξέταζαν τις σχέσεις ικανοποίησης από την εργασία και αποδοτικότητας, αναφέρουν ένα μέσο συντελεστή συσχέτισης της τάξης του 0.25.

5 μεταξύ των άλλων στο συμπέρασμα ότι το 5% της διαφοροποίησης των κερδών και το 16% της διαφοροποίησης της παραγωγικότητας μεταξύ των επιχειρήσεων οφείλεται στα διαφορετικά επίπεδα ικανοποίησης των εργαζομένων τους από την εργασία. Είναι γεγονός ότι υπάρχουν εκατοντάδες μελέτες οι οποίες, χρησιμοποιώντας διαφορετικές επιστημονικές οδούς, καταλήγουν σε σαφή θετικά συμπεράσματα αναφορικά με τη σχέση ικανοποίησης και παραγωγικότητας, ορίζοντας την πρώτη ως αίτιο και τη δεύτερη ως αποτέλεσμα. Βέβαια, δεν λείπουν και ερευνητές οι οποίοι υποστηρίζουν είτε ότι η ικανοποίηση από την εργασία επηρεάζεται από την οικονομική απόδοση και όχι το αντίστροφο (βλ. Johnston et al, 1990 στο Money & Graham, 1999:5), είτε ότι δεν υπάρχει καμία άμεση σύνδεση ικανοποίησης και απόδοσης (βλ. Βrown & Peterson, 1994:70). Συμπερασματικά μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι, από την μελέτη των ερευνών του χώρου, διαπιστώνεται ότι παρά την όποια κριτική που έχει εκφραστεί κατά καιρούς, η συντριπτική τους πλειοψηφία καταδεικνύει μια θετική συσχέτιση των δύο παραπάνω εννοιών, ενώ οι περισσότερες εξ αυτών, ανεξάρτητα από τυχόν άλλα συμπεράσματα διαπιστώνουν ότι είναι κυρίως ο βαθμός ικανοποίησης από την εργασία που επηρεάζει τα οικονομικά αποτελέσματα (ενώ η αντίστροφη σχέση σπάνια καταδεικνύεται). Μήπως είναι αυτή η σχέση ικανοποίησης από την εργασία και οικονομικών αποτελεσμάτων της επιχείρησης που κάνει τις προσπάθειες επίτευξης της πρώτης μια αναγκαιότητα προκειμένου να κατακτήσουν οι σύγχρονες επιχειρήσεις τους οικονομικούς τους στόχους; Η ικανοποίηση από την εργασία ως «αναγκαιότητα» Σύμφωνα με τον Sutermeister (1969: 49), η παραγωγικότητα της επιχείρησης εξαρτάται από δύο παράγοντες, ήτοι το επίπεδο της τεχνολογίας και την αποδοτικότητα των εργαζομένων. Με τη σειρά της, η αποδοτικότητα των εργαζομένων εξαρτάται από τις ικανότητές τους και από το βαθμό υποκίνησής τους. Ποια είναι όμως η σχέση μεταξύ υποκίνησης, βαθμού ικανοποίησης και αποδοτικότητας; Οι Georgopoulos et al (1957), αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Αν ο εργαζόμενος θεωρεί την υψηλή (ή χαμηλή) παραγωγικότητα ως μέσο για την επίτευξη ενός ή περισσότερων προσωπικών του στόχων...,θα έχει την τάση να έχει υψηλή (ή χαμηλή) παραγωγικότητα...». Επεκτείνοντας την παραπάνω συλλογιστική, μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι εφόσον, σε ένα συγκεκριμένο κλάδο όπως λ.χ. ο τραπεζικός, όλες οι επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση στο ίδιο επίπεδο τεχνολογίας και, σε γενικές γραμμές, στο ίδιο επίπεδο ικανοτήτων των εργαζομένων (τουλάχιστον τη 2 Η εν λόγω μελέτη περιελάμβανε παράγοντες όπως οι πρακτικές διοίκησης ανθρώπινων πόρων, η οργανωσιακή κουλτούρα, οι στάσεις των εργαζομένων, καθώς και αρκετές άλλες παραμέτρους.

6 στιγμή που προσλαμβάνονται), τότε, ως ένα βαθμό, αυτό που δημιουργεί τις διαφοροποιήσεις στο επίπεδο παραγωγικότητας μεταξύ των τραπεζών είναι το επίπεδο υποκίνησης των εργαζομένων. Οι MacDuffie και Krafcik (1992) διεξήγαγαν έρευνα σε 70 εργοστάσια σε 17 χώρες και κατέληξαν, μεταξύ των άλλων, στο συμπέρασμα ότι οι οργανισμοί οι οποίοι έκαναν χρήση στρατηγικών Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων με στόχο τη δημιουργία ενός «υπέρειδικευμένου» εργατικού δυναμικού ικανού σχεδόν μόνο για μαζική παραγωγή, είχαν μικρότερη παραγωγικότητα (1 προϊόν σε 30 ώρες έναντι 22 ωρών) και ποιότητα (0,8 ελαττωματικά στα 100 έναντι 0,5 στα 100) σε σχέση με επιχειρήσεις που χρησιμοποιούσαν στρατηγικές Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων που είχαν σαν κύριο στόχο,μεταξύ των άλλων, την αύξηση της γενικότερης ικανοποίησης των εργαζομένων από την εργασία τους (μέσω αποκέντρωσης των ευθυνών, συμμετοχής στα κέρδη, σφαιρικής γνώσης των περισσοτέρων λειτουργιών της επιχείρησης, εξασφαλισμένης απασχόλησης, αύξησης του αισθήματος συμμετοχής, αφοσίωσης, κ.ά.). Κάθε επιχείρηση, όπως είναι γνωστό, θα πρέπει να στοχεύει στην αύξηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και την τελική ικανοποίηση του πελάτη, η οποία όμως δεν επιτυγχάνεται μόνο με επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό ή διαφήμιση. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι Bowen και Schneider (1985), για να δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα αυξήσουν την ικανοποίηση των πελατών (και επομένως τα έσοδα), πρέπει πάνω απ όλα να υπάρχει ικανό προσωπικό, με μεγάλο βαθμό ικανοποίησης από την εργασία τους. Επομένως, μια τράπεζα, όπως και κάθε επιχείρηση -ιδιαίτερα εκείνες του τριτογενούς τομέα της οικονομίας- χρειάζεται ικανοποιημένους εργαζομένους. Είναι, λοιπόν, η ικανοποίηση από την εργασία μια αναγκαιότητα για τις επιχειρήσεις; Θεωρούμε ότι η απάντηση θα πρέπει να είναι θετική στο βαθμό που η παραγωγικότητα/αποδοτικότητα της επιχείρησης είναι η βασική συνιστώσα επιτυχίας της. Δύσκολα θα μπορούσε κανείς να παραβλέψει τις αποδείξεις που παρέχουν εκατοντάδες επιστημονικές μελέτες (σε ορισμένες εκ των οποίων αναφερθήκαμε ανωτέρω) για τη σχέση ικανοποίησης από την εργασία και παραγωγικότητας, και επιπλέον, ακόμη πιο δύσκολα θα αρνηθεί ότι η αύξηση της παραγωγικότητας είναι αναγκαιότητα. Η ικανοποίηση από την εργασία ως «πολυτέλεια» Συχνά αναφέρεται ότι στη σύγχρονη καταναλωτική κοινωνία, ελάχιστο ενδιαφέρον επιδεικνύουν οι ιδιοκτήτες και οι διευθυντές επιχειρήσεων σε ό,τι δεν έχει, έμμεσα ή άμεσα, σχέση με τη μεγιστοποίηση των οικονομικών αποτελεσμάτων. Μάλιστα, όταν τίθενται

7 ζητήματα ικανοποίησης από την εργασία, αυτά χαρακτηρίζονται ως «περιττή πολυτέλεια». Είναι πράγματι, όμως, το κόστος αύξησης της ικανοποίησης των εργαζομένων μια «πολυτέλεια»; Η βάση της αδιάφορης ή αρνητικής αντιμετώπισης του ζητήματος από τα ανώτατα στελέχη της διοίκησης, θεωρούμε ότι πηγάζει εκ του γεγονότος ότι η ικανοποίηση των εργαζομένων, δεν είναι ένα απλό «αριθμητικό μέγεθος» που μπορεί κάθε επιχείρηση να θέτει ως στόχο και να επιδιώκει την επίτευξή του μέσω στερεότυπων και προκαθορισμένων διοικητικών μεθόδων, αλλά είναι αποτέλεσμα όλων των παραγόντων που επηρεάζουν τον εργαζόμενο για ένα ικανό χρονικό διάστημα και συμβάλλουν στην υπηρεσιακή και προσωπική ανάπτυξή του. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι ένας αόριστος και μακρινός στόχος, αντιθέτως, εφόσον δεχθούμε ότι τα ερεθίσματα που δέχεται ο εργαζόμενος στην εργασία του και επηρεάζουν τον βαθμό ικανοποίησής του από αυτή, είναι -άμεσα ή έμμεσα συνδεδεμένα με τις μεθόδους διοίκησης ανθρώπινων πόρων που χρησιμοποιούνται από την επιχείρηση (λ.χ. η αύξηση του βαθμού επικοινωνίας με τη διοίκηση και συμμετοχής στη λήψη διοικητικών αποφάσεων), έχουμε αυτομάτως μια ξεκάθαρη οδό προσέγγισης αυτού του στόχου. Οι Delery και Doty (1996) έδειξαν ότι επιχειρήσεις οι οποίες εφήρμοζαν ξεχωριστά ή και σε συνδυασμό τις πρακτικές διοίκησης ανθρώπινων πόρων που παρατίθενται αμέσως παρακάτω, είχαν θετικό αντίκτυπο στην αποδοτικότητά τους. Οι πρακτικές αυτές ήταν: α. Η ύπαρξη ελκυστικών προοπτικών εργασιακής εξέλιξης μέσα στην επιχείρηση, β. Η αναγνώριση της ατομική απόδοσης του κάθε εργαζομένου, γ. Η ικανοποιητική πολιτική εκπαίδευσης της εταιρίας, δ. Η ασφάλεια που προσφέρει η εργασία (εξασφάλιση εργασίας στο μέλλον), ε. Η ορθή (και δίκαιη) κατανομή εργασιών και ικανοτήτων, στ. η πρόθεση της διοίκησης για υιοθέτηση πρακτικών συμμετοχής των εργαζομένων στην λήψη αποφάσεων, και ζ. Η συμμετοχή των εργαζομένων στα οικονομικά αποτελέσματα της επιχείρησης. Οι Whitfield και Poole (1997) δεν τόνισαν απλά τη σπουδαιότητα των εν λόγω οργανωμένων πρακτικών, αλλά και τη σημασία της σύμπραξής τους με τη γενικότερη στρατηγική, για την επίτευξη των στόχων του οργανισμού. Πιο πρόσφατα, η Watson Wyatt 3 (2001), στην προσπάθειά της να κατασκευάσει και να ελέγξει τη σχέση ενός δείκτη πρακτικών και πολιτικών διοίκησης ανθρώπινων πόρων 4 με την αξία που απολαμβάνουν οι μέτοχοι σε κάθε επιχείρηση, έθεσε το ερώτημα «Είναι οι καλύτερες πρακτικές διαχείρισης του ανθρώπινου παράγοντα που οδηγούν σε μεγαλύτερη 3 Η Watson Wyatt είναι γνωστή εταιρία συμβούλων επιχειρήσεων η οποία, μεταξύ των άλλων, ειδικεύεται και σε ζητήματα ανθρώπινων πόρων. 4 O εν λόγω δείκτης ονομάστηκε Δείκτης Ανθρώπινου Κεφαλαίου (Human Capital Index).

8 αγοραία αξία ή μήπως οι οικονομικά επιτυχημένες επιχειρήσεις απλά και μόνο έχουν περισσότερους πόρους για να διαθέσουν στην διαχείριση του ανθρώπινου κεφαλαίου;». Τα διαχρονικά δεδομένα που συγκεντρώθηκαν σε αμερικανικές, καναδικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι όχι μόνο υπάρχει θετική συσχέτιση ορισμένων πρακτικών διοίκησης προσωπικού και οικονομικού οφέλους, αλλά είναι αυτές οι πρακτικές που δημιουργούν το οικονομικό όφελος. Συγκεκριμένα, η μελέτη (για τα ευρωπαϊκά δεδομένα) 5 κατέδειξε 19 πρακτικές διοίκησης ανθρώπινων πόρων οι οποίες οδηγούν σε μία αύξηση της αγοραίας αξίας της επιχείρησης κατά 26%. Για το σύνολο των δεδομένων, χωρίσθηκαν οι επιχειρήσεις σε τρεις ομάδες ανάλογα με το δείκτη ανθρώπινου κεφαλαίου που κατείχαν, και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ομάδα με το χαμηλότερο δείκτη είχε μέση ετήσια αύξηση κερδών της τάξης του 21%, η μεσαία 39% και η ομάδα με τις επιχειρήσεις που είχαν υψηλό δείκτη, έδειξαν ποσοστό αύξησης 64%. Η Watson Wyatt επιχείρησε να ποσοτικοποιήσει αυτή τη σχέση και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια αύξηση κατά μια τυπική απόκλιση σε 43 πρακτικές διοίκησης ανθρώπινων πόρων συνδυάζεται με μια αύξηση της αγοραίας αξίας της επιχείρησης κατά 47% 6. Διαπιστώνοντας λοιπόν τη σημασία του ικανοποιημένου ανθρώπινου δυναμικού για την επιτυχία κάθε επιχειρηματικής προσπάθειας, αντιλαμβάνεται κανείς τη σπουδαιότητα του ρόλου που καλείται να παίξει η διεύθυνση ανθρώπινων πόρων κάθε επιχείρησης, όχι απλά ως ένα κέντρο κόστους με προϋπολογισμό και οικονομικούς στόχους αλλά ως ένα οργανισμό με πηγές, προϊόντα και πελάτες (εργαζομένους) τους οποίους θα πρέπει να ικανοποιήσει (βλ Brenner, 1996). Από τις ανωτέρω αναφορές εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι οι βασικές πρακτικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επιφέρουν μια επιθυμητή αύξηση του βαθμού ικανοποίησης των εργαζομένων από την εργασία, σε μια επιχείρηση, κάθε άλλο παρά κοστοβόρες μπορούν να χαρακτηρισθούν. Αντιθέτως, πολλές από τις πλέον αποτελεσματικές πρακτικές (λ.χ. η δίκαιη κατανομή εργασιών) έχουν ουσιαστικά μηδενικό κόστος. Γίνεται, επομένως, αντιληπτό ότι ο μύθος της ικανοποίησης από την εργασία ως μιας περιττής και πολυτελούς στόχευσης των σύγχρονων επιχειρήσεων έχει καταρριφθεί προ πολλού και στα δύο σκέλη του. Πώς, όμως, αντιλαμβάνονται τις σχέσεις ικανοποίησης από την εργασία, μεθόδων διοίκησης ανθρώπινων πόρων, και οικονομικής απόδοσης της επιχείρησης οι ίδιοι οι εργαζόμενοι; 5 Βάσει των δεδομένων από αμερικανικές και καναδικές επιχειρήσεις, 30 πρακτικές διοίκησης ανθρώπινων πόρων οδήγησαν σε 30% αύξηση της αγοραίας αξίας τους. 6 Βλ. έκθεση της Watson Wyatt (2001) με τίτλο: Watson Wyatt Human Capital Index

9 Η περίπτωση ελληνικών Τραπεζικών Ιδρυμάτων Προκειμένου να δώσουμε απάντηση στο ανωτέρω ερώτημα, παρουσιάζουμε μέρος των ευρημάτων τριετούς μελέτης 7 που αφορά στις απόψεις των εργαζομένων σε δύο μεγάλους τραπεζικούς οργανισμούς της χώρας μας για τις εν λόγω σχέσεις. Τα τραπεζικά ιδρύματα, εν γένει, επελέγησαν λόγω της σημαντικότητάς τους για την οικονομία και την κοινωνία, αλλά και λόγω του ότι, ως «κλασσικό» παράδειγμα επιχειρήσεων του τριτογενούς τομέα, «χρησιμοποιούν» τον ανθρώπινο παράγοντα ως το βασικότερο συγκριτικό τους πλεονέκτημα, περισσότερο τουλάχιστον από τη μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων σε μια οικονομία. Είναι πράγματι γεγονός ότι τα τραπεζικά ιδρύματα, ως επιχειρήσεις του τριτογενούς τομέα, για να επιτύχουν στους στόχους τους, δηλαδή τη μείωση του κόστους παροχής υπηρεσιών, την αύξηση των κερδών και του μεριδίου τους στην αγορά, τον εκσυγχρονισμό, τη συμβολή στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας, αλλά και προκειμένου να επιβιώσουν στον ολοένα και πιο εχθρικό και ανταγωνιστικό χώρο στον οποίο δραστηριοποιούνται, βασίζονται ουσιαστικά σε δύο παράγοντες, ήτοι την οικονομική ευρωστία, (η οποία επιτυγχάνεται μέσω της μεγιστοποίησης της οικονομικής απόδοσης), και το ανθρώπινο δυναμικό τους. Από την μελέτη του οικονομικού τύπου 8 αλλά και τη διαχρονική έρευνα και επαφή του μελετητή με υψηλόβαθμα στελέχη μεγάλων τραπεζικών οργανισμών, γίνεται αντιληπτό ότι οι διοικήσεις των περισσοτέρων πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας μας εμφανίζονται να έχουν ως κύριο στόχο, μεταξύ των άλλων, τη μείωση των λειτουργικών εξόδων και κυρίως των εξόδων προσωπικού με την εφαρμογή νέων μορφών ελαστικής εργασίας (όπως, μερική απασχόληση, χρησιμοποίηση εταιρειών «ενοικίασης υπαλλήλων» κ.ά.), την ελαχιστοποίηση των μη χρηματικών παροχών (συμπεριλαμβανομένης και της εκπαίδευσης προσωπικού) και την τροποποίηση των συνταξιοδοτικών δεδομένων για τους νεοπροσληφθέντες. Οι απόψεις των εργαζομένων συγκεντρώθηκαν με τη χρήση ανώνυμων ερωτηματολογίων, τα οποία εστάλησαν σε δείγμα πληθυσμού δύο τραπεζικών οργανισμών της χώρας μας, κατά την περίοδο (με ετήσια επανάληψη). Τα αποτελέσματα της ανάλυσης των δεδομένων έδειξαν ότι σχεδόν το σύνολο των εργαζομένων στους εν λόγω οργανισμούς, θεωρεί ότι υφίστανται μόνο οι ακόλουθες σχέσεις αιτίου-αποτελέσματος 7 Διδακτορική Διατριβή Σπυρίδωνος Ε. Παρούτη (αδημοσίευτη). 8 Ανακοινώσεις τραπεζών, δημοσιεύματα αναφορικά με τους στόχους και τα αποτελέσματα των τραπεζικών ιδρυμάτων σε εφημερίδες και έντυπα οικονομικού, κυρίως, ενδιαφέροντος.

10 αναφορικά με τις μεθόδους διοίκησης προσωπικού, το βαθμό ικανοποίησής τους από την εργασία και την οικονομική απόδοση του οργανισμού τους. Οι μέθοδοι διοίκησης ανθρώπινων πόρων του οργανισμού επηρεάζουν το βαθμό ικανοποίησής των εργαζομένων από την εργασία τους. Ο βαθμός ικανοποίησης των εργαζομένων από την εργασία τους επηρεάζει την οικονομική απόδοση του οργανισμού τους. Η οικονομική απόδοση του οργανισμού επηρεάζει τις μεθόδους διοίκησης ανθρώπινων πόρων του, και Σημειώνεται ότι οι απόψεις αυτές εκφράζονται από τους εργαζόμενους του δείγματος, έντονα και σταθερά μεταξύ των 3 ετήσιων δειγματοληψιών και ανεξαρτήτως τραπεζικού οργανισμού (εκ των δύο της έρευνας) στον οποίο εργάζονται. Επομένως, οι εργαζόμενοι θεωρούν ότι υφίσταται σχέση μεταξύ μεθόδων διοίκησης ανθρώπινων πόρων (ΜΔΑΠ) και οικονομικής απόδοσης της επιχείρησης, πλην όμως οι εν λόγω σχέση δεν είναι αμφίδρομη, αλλά θεωρούν ότι οικονομική απόδοση της επιχείρησης επηρεάζεται από τις ΜΔΑΠ, ενώ το αντίστροφο δεν επιβεβαιώνεται. Επιπλέον, δεν θεωρούν ότι το επίπεδο ικανοποίησής τους επηρεάζεται άμεσα από τα οικονομικά αποτελέσματα της επιχείρησης, αλλά από τις ΜΔΑΠ, χωρίς, και πάλι, να επιβεβαιώνεται αντίστροφη σχέση. Η άποψη αυτή των εργαζομένων έρχεται σε αντίθεση με τα ευρήματα μελετών οι οποίες, όπως προαναφέραμε, υποστηρίζουν είτε ότι ο βαθμός ικανοποίησης από την εργασία επηρεάζεται άμεσα από την οικονομική απόδοση της επιχείρησης και δεν υφίσταται αντίστροφη σχέση (βλ. Money & Graham, ό.π.), είτε ότι δεν υπάρχει καμία άμεση σύνδεση ικανοποίησης και απόδοσης (βλ. Βrown & Peterson, ό.π.). Παρά ταύτα, σε γενικές γραμμές, μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι τα εν λόγω αποτελέσματα εμφανίζονται περισσότερο συμβατά με τη γενικότερη θεώρηση ερευνητικών συμπερασμάτων όπως αυτών των MacDuffie και Krafcik (1992). Συμπεράσματα Αναφέραμε ανωτέρω πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η διατήρηση ενός υψηλού βαθμού ικανοποίησης των εργαζομένων, όχι αποκλειστικά και μόνο για επιχειρηματικούς/κερδοσκοπικούς λόγους, αλλά και για κοινωνικούς ή ανθρωπιστικούς. Επιπλέον, δείξαμε ότι η επιδίωξη αυτή δεν είναι κατ ανάγκη κοστοβόρα για την επιχείρηση, γεγονός που μας οδηγεί στην εκτίμηση ότι για τους εργοδότες, η επίτευξη ευημερίας καθώς και η αύξηση της ικανοποίησής των εργαζόμενων της επιχείρησης, θα πρέπει να αποτελεί βασικό μέλημα.

11 Θα ήταν μάλλον άτοπο επιστημονικά να υποστηρίξει κάποιος ότι ο βαθμός της ικανοποίησης των εργαζομένων είναι αυτός και μόνο αυτός που καθορίζει το επίπεδο της απόδοσης της επιχείρησης ή το αντίστροφο, ότι δηλαδή το επίπεδο της απόδοσης της επιχείρησης είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει το βαθμό της ικανοποίησης των εργαζομένων από την εργασία τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο πιλότος αεροπλάνου, ο οποίος έχει μια υπεύθυνη θέση με πολλούς υποχρεωτικούς κανόνες και οδηγίες, που πρέπει να ακολουθήσει γιατί από αυτό εξαρτάται η ζωή τόσο των επιβατών όσο και η δική του. Ανεξάρτητα λοιπόν από το πόσο ικανοποιημένος είναι από τη εργασία του, όταν εργάζεται (πιλοτάρει) ακολουθεί τις ίδιες προκαθορισμένες μεθόδους και διαδικασίες. Το εν λόγω παράδειγμα δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα και φυσικά δεν περιορίζονται μόνο σε τυποποιημένες ή υπεύθυνες θέσεις αλλά ισχύει και για ένα ευρύτερο κύκλο επαγγελμάτων. Αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο έντονων αλλαγών και κλιμακούμενων αντιπαραθέσεων που λαμβάνουν χώρα τόσο στον τραπεζικό κλάδο όσο και στο ευρύτερο πλαίσιο της διοίκησης ανθρώπινων πόρων και των εργασιακών σχέσεων στη χώρα μας. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ουσιαστική μείωση του κόστους απόκτησης και διατήρησης εργαζομένων με υψηλά τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, θα πρέπει να τύχει ιδιαίτερης προσοχής τόσο από τις επιχειρήσεις όσο και από τους ίδιους τους εργαζομένους. Το νέο αυτό κλίμα θα μπορούσε, με κατάλληλους χειρισμούς εκ μέρους όλων των εμπλεκομένων να μετατραπεί σε πρόσφορο έδαφος δημιουργίας μιας νέας αντίληψης για την εργασία εν γένει. Στην κατεύθυνση αυτή, ευελπιστούμε ότι η παρούσα ερευνητική προσπάθεια θα συμβάλλει στην περαιτέρω διάδοση μιας ευρύτερης θεωρητικής συλλογιστικής και κουλτούρας διοίκησης η οποία θέλει τον Άνθρωπο-Εργαζόμενο, ως ένα ενεργό και ζωτικό μέρος του συνόλου που ονομάζεται επιχείρηση, και όχι απλά ως έναν από τους συντελεστές παραγωγής. Βιβλιογραφία Becker, B. & Gerhart, B., 1996, Human Resources and Organizational Performance: Progress and Prospects, Academy of Management Journal (special issue: Human Resources and Organizational Performance), vol. 39, 4, pp Brenner, L., 1996, The disappearing HR department, CFO, March: Brown, P. & Peterson, A., 1994, The Effect of Effort vs Sales Performance and Job Satisfaction, Journal of Marketing, vol. 58, no 2, p. 70.

12 Bowen, D.E, Schneider, B, 1985, "Boundary spanning role employees and the service encounter: some guidelines for management research", στο Czepiel, J.A, Soloman, M.R, Surprenant, C.F, The Service Encounter, Lexington, MA. Boyer, R., 1987, La flexibilité du travail en Europe. Ed. La Découverte, Paris. Delery, J., Doty, E., & Harold, D., 1996, Modes of theorizing in strategic human resource management: tests of universalistic, contengency, and configurational performance predictions, Academy of Management Journal, vol 39, n.4, pp Georgopoulos B., Mahoney G., & Jones N., 1957, A Path-Goal Approach to Productivity, Journal of Applied Psychology, vol. 41, no. 6, p Hackman, J. R. & Oldham, G. R., 1975, Development of the job diagnostic survey, Journal of Applied Psychology, 60, pp Iaffaldano, M. T. & Muchinsky, P. M., 1985, Job satisfaction and job performance: A metaanalysis, Psychological Bulletin, 97, pp Johnston, M., W., Parasuramen, A., Futrell, C. & Black, W., 1990, A Longitudinal Assessment of the Impact of Selected Organizational Influences on Salespeople s Organizational Commitment During Early Employment, Journal of Marketing Research, 27 August. Kangis, P., Gordon, D., & Williams, S., 2000, Organisational climate and corporate performance: an empirical investigation, Management Decision, 38/8, pp MacDuffie, P. & Krafcik, F., 1992, Integrating technology and human resources for highperformance manufacturing: Evidence from the international auto industry, στο Kochan,, I. & Useem, M. (eds.), 1992, Transforming organizations, New York, Oxford University Press. Money, B, & Graham, L., 1999, Salesperson performance, pay, and job satisfaction: Tests of a model using data collected in the United States and Japan, Journal of International Business Studies, London: First Quarter, vol. 30, iss.1, p 5. Patterson M., 1997, Impact of People Management Practices on Performance, Institute of Personnel and Development, London Robbins, S., 1986, Organizational Behavior. Concepts, Controversies and Applications, 3rd ed. Sutermeister R., 1969, People and Productivity, McGraw-Hill, New York Watson Wyatt, 2001, Human Capital Index Whitfield, K., & Poole,M.,1997, Organizing Employement for High Performance: Theories, Evidence and Policy, Organization Studies, 18, 5, pp

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, η ταχεία και ευρεία διάδοση νέων τεχνολογιών

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, η ταχεία και ευρεία διάδοση νέων τεχνολογιών IOIKHTIKH ENHMEPΩΣH 91 ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ. ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ Ή ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ; Του ρ. Σπυρίδωνα E. Παρούτη Εισαγωγή Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών, η ταχεία και ευρεία διάδοση νέων τεχνολογιών

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της Τεχνολογίας

Οικονομικά της Τεχνολογίας Οικονομικά της Τεχνολογίας Καινοτόμες Επιχειρήσεις, Επιχειρηματικότητα και Ανταγωνισμός Κώστας Τσεκούρας Καινοτόμες Επιχειρήσεις και Αγορές Περίγραμμα Επιχειρηματικότητα και Νέες Επιχειρήσεις Καινοτομία

Διαβάστε περισσότερα

Μπιτζένης Π. Αριστείδης. Οργανισμός είναι ένα σύνολο οργανωμένων ανθρώπων που εργάζονται μαζί για την ολοκλήρωση ενός κοινού σκοπού

Μπιτζένης Π. Αριστείδης. Οργανισμός είναι ένα σύνολο οργανωμένων ανθρώπων που εργάζονται μαζί για την ολοκλήρωση ενός κοινού σκοπού Μπιτζένης Π. Αριστείδης 1 1 Οργανισμός είναι ένα σύνολο οργανωμένων ανθρώπων που εργάζονται μαζί για την ολοκλήρωση ενός κοινού σκοπού 2 1 1) Υπάρχει ξεκάθαρος σκοπός (στόχος-οι) 2) Απαρτίζονται από ανθρώπους

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στις επιχειρήσεις την τελευταία δεκαετία και η δυναμική ανάπτυξη που προκάλεσαν στις επιχειρήσεις, εισήγαγαν μια επανάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Ηεπαγγελματική ικανοποίηση και η παραγωγικότητα εικάζεται πως συνδέονται

Ηεπαγγελματική ικανοποίηση και η παραγωγικότητα εικάζεται πως συνδέονται Η ΠAPAΓΩΓIKOTHTA ENOΣ EPΓAZOMENOY EΞAPTATAI AΠO THN EΠAΓΓEΛMATIKH IKANOΠOIHΣH; Tων Αικατερίνη Χ. Βάλβη, Κωνσταντίνου Χ. Φράγκου και Χρήστου Κ. Φράγκου* Περίληψη Ηεπαγγελματική ικανοποίηση και η παραγωγικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο

Εισαγωγή. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο Εισαγωγή Στόχοι του μαθήματος Πρακτική εφαρμογή των γνώσεων που έχουν αποκτηθεί στα μαθήματα της ροής Γνωριμία με εργαλεία στρατηγικής και λήψης αποφάσεων Κατανόηση του τρόπου με τον οποίο συνδυάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης. Διοικητική Επιστήμη και Λήψη Αποφάσεων

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης. Διοικητική Επιστήμη και Λήψη Αποφάσεων Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Διοικητική Επιστήμη και Λήψη Αποφάσεων Η πολυπλοκότητα των αποφάσεων Αυξανόμενη πολυπλοκότητα λόγω: Ταχύτητας αλλαγών στο εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης. Έντασης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Η έννοια της επιχείρησης 1 Κάθε οικονομικό σύστημα λειτουργεί με στόχο την ικανοποίηση των αναγκών των καταναλωτών. Μέσα σε αυτό υπάρχουν οργανισμοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί, τράπεζες, επιχειρήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

«Ποιότητα και Κερδοφορία των Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων στην Ελλάδα»

«Ποιότητα και Κερδοφορία των Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων στην Ελλάδα» «Ποιότητα και Κερδοφορία των Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων στην Ελλάδα» Γκίκας Α. Χαρδούβελης Καθηγητής, Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής Παν. Πειραιώς Οικονομικός Σύμβουλος Ομίλου Eurobank

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγική Παρουσίαση

Εισαγωγική Παρουσίαση ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Η/Υ HTTP://ACADEMICS.EPU.NTUA.GR Εισαγωγική Παρουσίαση 2011-2012 Στόχοι του μαθήματος Πρακτική εφαρμογή των γνώσεων που έχουν αποκτηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Εφαρμοσμένες ΛΥΣΕΙΣ για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανάπτυξη Πωλήσεων Ανδρόμαχος Δημητροκάλλης, MBA Management

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ Ακ. Έτος 2011-12 Διάλεξη 1 η ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Μελέτη των θεμάτων που αφορούν τον ανθρώπινο παράγοντα σε μία επιχείρηση/ οργανισμό. Οργανωσιακή Συμπεριφορά (Organizational

Διαβάστε περισσότερα

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ] ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ] ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.1. μέχρι και Α.5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμιάς και δίπλα του την

Διαβάστε περισσότερα

Προϋποθέσεις Επίτευξης Συγκριτικού Πλεονεκτήματος μέσω των Νέων Τεχνολογιών

Προϋποθέσεις Επίτευξης Συγκριτικού Πλεονεκτήματος μέσω των Νέων Τεχνολογιών Προϋποθέσεις Επίτευξης Συγκριτικού Πλεονεκτήματος μέσω των Νέων Τεχνολογιών Στις μέρες μας υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση για το αν το συγκριτικό πλεονέκτημα που οι νέες τεχνολογίες παρέχουν μπορεί να παραμείνει,

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Πειραιώς

Πανεπιστήμιο Πειραιώς Π αν επ ισ τή μι ο Π ειρ αι ώ ς ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από έντονο ανταγωνισμό. Οι ανθρώπινοι πόροι αποκτούν μεγαλύτερη σημασία επειδή μπορούν να αποτελέσουν το ανταγωνιστικό

Διαβάστε περισσότερα

H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού. Αθανασία Καρακίτσιου, PhD

H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού. Αθανασία Καρακίτσιου, PhD H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού Αθανασία Καρακίτσιου, PhD 1 Η Διαδικασία του προγραμματισμού Προγραμματισμός είναι η διαδικασία καθορισμού στόχων και η επιλογή μιας μελλοντικής πορείας για την

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες Περιπτώσεων. Επιχειρησιακή Στρατηγική. Αριστοµένης Μακρής

Μελέτες Περιπτώσεων. Επιχειρησιακή Στρατηγική. Αριστοµένης Μακρής Μελέτες Περιπτώσεων Έχω στην υπηρεσία µου έξη τίµιους ανθρώπους. Τα ονόµατά τους είναι Τι, Γιατί, Πότε, Πώς, Πού και Ποιος. R. Kipling Τι Πότε Πού Γιατί Πώς Ποιος Στόχοι της µεθοδολογίας 1. Υποβοήθηση

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ Υπηρεσιών Τουρισμού Διάλεξη 5η ( ) Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων στις Υπηρεσίες

Μάρκετινγκ Υπηρεσιών Τουρισμού Διάλεξη 5η ( ) Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων στις Υπηρεσίες Μάρκετινγκ Υπηρεσιών Τουρισμού Διάλεξη 5η (2017-18) Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων στις Υπηρεσίες Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: 2810379621 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/dsη141

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ Υπηρεσιών Τουρισμού Διάλεξη 5η ( ) Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων στις Υπηρεσίες

Μάρκετινγκ Υπηρεσιών Τουρισμού Διάλεξη 5η ( ) Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων στις Υπηρεσίες Μάρκετινγκ Υπηρεσιών Τουρισμού Διάλεξη 5η (2016-17) Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων στις Υπηρεσίες Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: 2810379621 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/dsη141

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ερωτήσεις Στόχοι 1 ου Μαθήµατος Ø Ποιες είναι οι προκλήσεις στον εργασιακό χώρο σήµερα; Ø Πώς είναι οι οργανισµοί στο νέο

Διαβάστε περισσότερα

Το εσωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων. Δρ Αντώνης Λιβιεράτος

Το εσωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων. Δρ Αντώνης Λιβιεράτος Το εσωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων Δρ Αντώνης Λιβιεράτος 1. Εισαγωγή Προς μια νέα θεώρηση Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 80 αναπτύχθηκαν κυρίως θεωρίες που συνέδεαν την στρατηγική με το εξωτερικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί Ορισμοί Ηγεσία είναι η διαδικασία με την οποία ένα άτομο επηρεάζει άλλα άτομα για την επίτευξη επιθυμητών στόχων. Σε μια επιχείρηση, η διαδικασία της ηγεσίας υλοποιείται από ένα στέλεχος που κατευθύνει

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνική Περιβαλλοντική ευθύνη και απασχόληση. ρ Χριστίνα Θεοχάρη

Κοινωνική Περιβαλλοντική ευθύνη και απασχόληση. ρ Χριστίνα Θεοχάρη Κοινωνική Περιβαλλοντική ευθύνη και απασχόληση Συνάντηση Εργασίας ρ Χριστίνα Θεοχάρη Περιβαλλοντολόγος Μηχανικός Γραµµατέας Οικολογίας και Περιβάλλοντος ΓΣΕΕ 7 Ιουνίου 2006 1 1. Η Κοινωνική εταιρική ευθύνη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Θέµα Εργασίας: «Η έννοια της ποιότητας στις Υπηρεσίες Υγείας. Αξιολόγηση της ποιότητας των παρεχόµενων υπηρεσιών από τα ηµόσια Νοσοκοµεία στην Ελλάδα και προτάσεις για τη

Διαβάστε περισσότερα

Διαφοροποίηση αποδοχής και αναστολών σε μαθησιακές εμπειρίες εισαγωγής στελεχών και υπαλλήλων επιλεγμένων

Διαφοροποίηση αποδοχής και αναστολών σε μαθησιακές εμπειρίες εισαγωγής στελεχών και υπαλλήλων επιλεγμένων Διαφοροποίηση αποδοχής και αναστολών σε μαθησιακές εμπειρίες εισαγωγής στελεχών και υπαλλήλων επιλεγμένων υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα της περιοχής μείζονος Θεσσαλονίκης στα δεδομένα Νέων Τεχνολογιών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ Παράρτημα Ι- Σελίδα 2/5 1. Η έννοια της παραγωγικότητας Ο όρος παραγωγικότητα εκφράζει τη σχέση μεταξύ των αποτελεσμάτων (εκροών) ενός συστήματος - μιας επιχείρησης,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΛΛΑΓΗ ΩΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ

Η ΑΛΛΑΓΗ ΩΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ATHENS UNIVERSITY OF ECONOMICS & BUSINESS Η ΑΛΛΑΓΗ ΩΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ Καθηγητής Δημήτρης Μπουραντάς Δ/ντής Executive MBA και M.Sc. in Human Resources Management ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Μάρκετινγκ. Ενότητα 3: Στρατηγικός Σχεδιασμός Μάρκετινγκ. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Αρχές Μάρκετινγκ. Ενότητα 3: Στρατηγικός Σχεδιασμός Μάρκετινγκ. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Αρχές Μάρκετινγκ Ενότητα 3: Στρατηγικός Σχεδιασμός Μάρκετινγκ Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα. Επιχειρηματικότητα. Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης

Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα. Επιχειρηματικότητα. Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα Επιχειρηματικότητα Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης Ποια είναι η «δημόσια εικόνα» της; Οπωσδήποτε δεν είναι πάντοτε μια έννοια «θετικά φορτισμένη» τουλάχιστον στη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ. Εισαγωγή στην Στρατηγική. Στρατηγική Ανάλυση του Εξωτερικού Περιβάλλοντος. Στρατηγική Ανάλυση του Εσωτερικού Περιβάλλοντος

ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ. Εισαγωγή στην Στρατηγική. Στρατηγική Ανάλυση του Εξωτερικού Περιβάλλοντος. Στρατηγική Ανάλυση του Εσωτερικού Περιβάλλοντος Κων/νος Μακρής ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ Εισαγωγή στην Στρατηγική Στρατηγική Ανάλυση του Εξωτερικού Περιβάλλοντος Στρατηγική Ανάλυση του Εσωτερικού Περιβάλλοντος Εργαλεία για Ανάλυση Στρατηγικής Θεωρίες Στρατηγικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΕΠΙ ΧΕΙΡ Η ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΜΑΤΙ ΚΟ ΤΗ ΤΑ Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Διαβάστε περισσότερα

Κατεύθυνση: Στρατηγική-Ανθρώπινοι Πόροι

Κατεύθυνση: Στρατηγική-Ανθρώπινοι Πόροι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ Κατεύθυνση: Στρατηγική-Ανθρώπινοι Πόροι Κ. Πραματάρη, Δ.Ε.Τ. / Ο.Π.Α. Τι επιδιώκουμε; Τι ετοιμάζουμε; Στελέχη για επιχειρήσεις & οργανισμούς με ευελιξία, για πολλές λειτουργίες

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ Ακ. Έτος 2013-14 Η Στρατηγική Σημασία του Ανθρώπινου Παράγοντα ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ... Αποτελεί το τελευταίο της ενότητας μαθημάτων: 1. Διοίκηση Βιομηχανικών Επιχειρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Η επιχειρηματική ιδέα και η εταιρία spin off. Βασίλης Μουστάκης Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης vmoustakis@gmail.com

Η επιχειρηματική ιδέα και η εταιρία spin off. Βασίλης Μουστάκης Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης vmoustakis@gmail.com Η επιχειρηματική ιδέα και η εταιρία spin off Βασίλης Μουστάκης Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης vmoustakis@gmail.com Έρευνα αγοράς (Ι) Ανάγκη στην αγορά (κάτι που η αγορά θέλει αλλά δεν το έχει) Σύλληψη και

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Ενότητα 5-2 Στρατηγική Ποιότητας

ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Ενότητα 5-2 Στρατηγική Ποιότητας ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Ενότητα 5-2 Ο ρόλος της διοίκησης Στρατηγική ποιότητας - Οράµατα - Επανατροφοδότηση (Feed-back) - Συνεχής βελτίωση Η ιοίκηση Ποιότητας απαιτεί καθολική αφοσίωση και υποστήριξη της διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες

Διαβάστε περισσότερα

Ποσοτική Έρευνα: Η Επίδραση της Οικονομικής Κρίσης στις Επιχειρήσεις

Ποσοτική Έρευνα: Η Επίδραση της Οικονομικής Κρίσης στις Επιχειρήσεις Ποσοτική Έρευνα: Η Επίδραση της Οικονομικής Κρίσης στις Επιχειρήσεις ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Επιστημονικός Υπεύθυνος: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ Ερευνήτρια: Χριστίνα Γιακουμάκη Στόχος της έρευνας ήταν η

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 2 Απριλίου 2019 Χρήση συστημάτων διοίκησης: ο εκσυγχρονισμός των επιχειρήσεων οδηγεί στην αύξηση των εξαγωγών, της απασχόλησης και της ικανότητας προσαρμογής στον διεθνή ανταγωνισμό. Συμπεράσματα έρευνας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ 1993-1995

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ 1993-1995 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ 1993 1995 Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην εργασία που προηγήθηκε ( Οι επιπτώσεις στις εμπορικές τράπεζες της μείωσης του εργάσιμου χρόνου στις 35 ώρες χωρίς μείωση των αποδοχών

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΜΕΓΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ» Β ΚΥΜΑ

«ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΜΕΓΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ» Β ΚΥΜΑ «ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΜΕΓΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ» Β ΚΥΜΑ Διεξαγωγή: CMR Cypronetwork και CIIM Υπό την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομικών Ταυτότητα έρευνας Μέγεθος δείγματος: Ημερομηνία διεξαγωγής: Κάλυψη:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οι κλασικές προσεγγίσεις αντιμετωπίζουν τη διαδικασία της επιλογής του τόπου εγκατάστασης των επιχειρήσεων ως αποτέλεσμα επίδρασης ορισμένων μεμονωμένων παραγόντων,

Διαβάστε περισσότερα

Χρηματοοικονομική Διοίκηση ΙΙ

Χρηματοοικονομική Διοίκηση ΙΙ Χρηματοοικονομική Διοίκηση ΙΙ Σύνολο- Περιεχόμενο Μαθήματος Ζιώγας Ιώαννης Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ. Διοίκησης & Οργάνωσης Επιχειρήσεων

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ. Διοίκησης & Οργάνωσης Επιχειρήσεων Διοίκησης & Οργάνωσης Επιχειρήσεων 2 ος Κύκλος Σπουδών - Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού ΔΙΟΙΚ1 Επικοινωνία και Οργανωσιακή Συμπεριφορά ΔΙΟΙΚ2 Μάρκετινγκ ΔΙΟΙΚ3 3 ος Κύκλος Σπουδών - Στρατηγική Επιχειρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Πνευματικό Κεφάλαιο στις Κοινωνικές Επιχειρήσεις

Πνευματικό Κεφάλαιο στις Κοινωνικές Επιχειρήσεις Πνευματικό Κεφάλαιο στις Κοινωνικές Επιχειρήσεις 12 ο ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ «ΑΫΛΟ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΕΞΩ-ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ» ΑΓΙΑ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ, ΡΩΣΙΑ 22-23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 ΚοένΣάνδρα

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνής και Ελληνική Βιβλιογραφία

Διεθνής και Ελληνική Βιβλιογραφία Η αναγκαιότητα εξασφάλισης «Quality Management» & Συστημάτων Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων Μπορμπουδάκη Λ., Οικονομολόγος TEI Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ Διεθνής

Διαβάστε περισσότερα

4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών

4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών 4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών Στο προηγούμενο κεφάλαιο (4.1) παρουσιάστηκαν τα βασικά αποτελέσματα της έρευνάς μας σχετικά με την άποψη, στάση και αντίληψη των μαθητών γύρω από θέματα

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία του Βασίλειου Ν. Μαγγίνα Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας

Ομιλία του Βασίλειου Ν. Μαγγίνα Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας 1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ EMBARGO 19-5-07 (11:00 pm) Ομιλία Υπουργού Παρασκευή,18.05.2007 Ομιλία του Βασίλειου Ν. Μαγγίνα Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 6: Εισαγωγή στη Διοίκηση της Καινοτομίας

Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 6: Εισαγωγή στη Διοίκηση της Καινοτομίας Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 6: Καθηγητής: Κώστας Τσεκούρας Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Σκοποί ενότητας Σκοπός της παρούσας ενότητας είναι η παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ «ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ» ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ V.R.I.N. SESSION 2 ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΛΑΒΑΚΗΣ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ «ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ» ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ V.R.I.N. SESSION 2 ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΛΑΒΑΚΗΣ 2014/2015 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ «ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ» ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩ ΜΕΡΩΝ Η ΑΛΥΣΙΔΑ ΑΞΙΑΣ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΞΙΑΣ Η ΘΕΩΡΙΑ ΠΟΡΩΝ & ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΟΡΙΑΚΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΟΙ 4 ΜΟΡΦΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2017-2018 ΛΕΥΚΑΔΑ Ενότητα 1: ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης όπως προέκυψαν από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην έρευνα έχουν ως εξής:

Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης όπως προέκυψαν από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην έρευνα έχουν ως εξής: Μέτρηση της Ικανοποίησης και Εμπιστοσύνης των Ελλήνων Ασθενών στο Φάρμακο με βάση των Ευρωπαϊκό Δείκτη Ικανοποίησης EPSI Rating (European Performance Satisfaction Index) 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το παρόν άρθρο παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Ανθρώπινου. Γεωργίου Ναντίν MSc in HRM PhD candidate. Δυναμικού

Διοίκηση Ανθρώπινου. Γεωργίου Ναντίν MSc in HRM PhD candidate. Δυναμικού Διοίκηση Ανθρώπινου Γεωργίου Ναντίν MSc in HRM PhD candidate Δυναμικού Περιεχόμενα Συζήτησης Τι είναι Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού (ΔΑΔ); Τι λειτουργίες επιτελεί το τμήμα ΔΑΔ; Ποιος ο ρόλος της ΔΑΔ στον

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αυξάνοντας την απόδοση των συστημάτων CRM:

Αυξάνοντας την απόδοση των συστημάτων CRM: Αυξάνοντας την απόδοση των συστημάτων CRM: 1 η Έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Αυλωνίτης, Καθηγητής Μάρκετινγκ Ο.Π.Α. (avlonitis@aueb.gr) Νικόλαος Παναγόπουλος, Λέκτορας Μάρκετινγκ

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση Γραφείου με τη χρήση της Τεχνολογίας

Οργάνωση Γραφείου με τη χρήση της Τεχνολογίας Οργάνωση Γραφείου με τη χρήση της Τεχνολογίας Ημερομηνίες: 30/1/2018 Λευκωσία 6/2/2018 Λεμεσός Σε συνεργασία με: ΚΕΒΕ Η οργάνωση γραφείου, αποτελεί στοιχείο κρίσιμης σημασίας για την κάθε επιχείρηση, αφού

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι 2014/2015 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι ΑΛΥΣΙΔΑ ΑΞΙΑΣ ΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΟΡΟΙ & ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΣΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ-ΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΣΑΝ ΠΗΓΗ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Προηγμένες Υπηρεσίες Τηλεκπαίδευσης στο ΤΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ. Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής

Προηγμένες Υπηρεσίες Τηλεκπαίδευσης στο ΤΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ. Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής Είναι η υπόθεση ότι μια ομάδα ανθρώπων έχει τη δυνατότητα να παράγει ένα αγαθό ή μια υπηρεσία, με τρόπο τέτοιο που: Να υπάρχουν αρκετοί καταναλωτές,

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμικοί Στόχοι. Λειτουργικοί Στόχοι 16/3/2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΤΟΧΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Θεσμικοί Στόχοι. Λειτουργικοί Στόχοι 16/3/2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΤΟΧΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Σ Τ Ο Χ Ο Σ γενικός ορισμός Κεφάλαιο 1 ο Επιχειρήσεις και Οργανισμοί Παράγραφος 1.5 Η αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων 1.5.1 Οι στόχοι των επιχειρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Προφίλ του δείγματος

Εισαγωγή. Προφίλ του δείγματος ΕΡΕΥΝΑ Stedima: ΤΟ COACHING ΣΕ ΣΤΕΛΕΧΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Γιώργος Ντάκος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Αναστασία Μπαλάρη, Ανάλυση στοιχείων & Επεξεργασία ερωτηματολογίου Εισαγωγή Η Stedima παρουσιάζει παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 1 Στρατηγική Στρατηγική είναι ο καθορισμός των βασικών μακροπρόθεσμων στόχων και σκοπών μιας επιχείρησης, η επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Κατεύθυνση: Στρατηγική-Ανθρώπινοι Πόροι

Κατεύθυνση: Στρατηγική-Ανθρώπινοι Πόροι ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ Κατεύθυνση: Στρατηγική-Ανθρώπινοι Πόροι Κ. Πραματάρη,.Ε.Τ. / Ο.Π.Α. Τι επιδιώκουμε; Τι ετοιμάζουμε; Στελέχη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ Ενότητα 6η: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ Ενότητα 5η: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Εξηγώντας την Ύπαρξη Πολυεθνικών Επιχειρήσεων: Θεωρητικά Υποδείγματα

Εξηγώντας την Ύπαρξη Πολυεθνικών Επιχειρήσεων: Θεωρητικά Υποδείγματα Εξηγώντας την Ύπαρξη Πολυεθνικών Επιχειρήσεων: Θεωρητικά Υποδείγματα Οι οικονομολόγοι έχουν μελετήσει διεξοδικά την λειτουργία της πολυεθνικής επιχείρησης και η σχετική βιβλιογραφία ξεκινά ουσιαστικά στις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΘΕΣΗΣ ΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΘΕΣΗΣ ΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΘΕΣΗΣ ΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2018-19 Το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου προκηρύσσει θέσεις Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΣΕΠ) για Ακαδημαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

του ΑΔΑΜΙΔΗ ΙΩΑΝΝΗ,ΑΡ.ΜΗΤΡΩΟΥ :AUD115 Επιβλέπων Καθηγητής: Λαζαρίδης Ιωάννης Θεσσαλονίκη, 2016

του ΑΔΑΜΙΔΗ ΙΩΑΝΝΗ,ΑΡ.ΜΗΤΡΩΟΥ :AUD115 Επιβλέπων Καθηγητής: Λαζαρίδης Ιωάννης Θεσσαλονίκη, 2016 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΤΙΣ ΕΞΑΓΟΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΔΙΕΘΝΩΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: H ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ του ΑΔΑΜΙΔΗ ΙΩΑΝΝΗ,ΑΡ.ΜΗΤΡΩΟΥ :AUD115

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ SESSION 5

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ SESSION 5 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ SESSION 5 ΜΕΤΡΗΣΗ / ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΙ ΜΕΤΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΟ BSC ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΧΕΣΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΛΕΙΔΙΩΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΜΕ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων 1 Ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (Ενότητες : 1.2, 1.3) Ονοματεπώνυμο: Τμήμα: Α Ομάδα Α1. Στις παρακάτω προτάσεις να γράψεις στο τετράδιό σου τον αριθμό της κάθε μιας πρότασης και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικές Έννοιες Επιχειρηματικότητας

Εισαγωγικές Έννοιες Επιχειρηματικότητας Εισαγωγικές Έννοιες Επιχειρηματικότητας Μάθημα 2 1 Εισαγωγή Χαρακτηριστικά στοιχεία της επιχείρησης ως οργανισμού Συστατικά μέρη και το περιβάλλον της επιχείρησης Διάφορες μορφές επιχειρήσεων που λειτουργούν

Διαβάστε περισσότερα

Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης Msc. In Applied Economics. Lecture 1: Trading in a Ricardian Model

Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης Msc. In Applied Economics. Lecture 1: Trading in a Ricardian Model Πάντειο Πανεπιστήμιο Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης Msc. In Applied Economics Lecture 1: Trading in a Ricardian Model Το Ρικαρδιανό υπόδειγμα με ένα συντελεστή (συνέχεια) 1. Ο μόνος σημαντικός

Διαβάστε περισσότερα

Το εσωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων

Το εσωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων Το εσωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων Δρ Αντώνης Λιβιεράτος 1. Εισαγωγή Προς μια νέα θεώρηση Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 80 αναπτύχθηκαν κυρίως θεωρίες που συνέδεαν την στρατηγική με το εξωτερικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 30/06/2015 Αγαπητή κυρία / Αγαπητέ κύριε, Το παρόν ερωτηματολόγιο συντάχθηκε στο πλαίσιο εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής με αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

[Υπόδειξη: Τα αγαθά που χάνουν την υλική τους υπόσταση και τις ιδιότητες τους μετά την πρώτη χρήση τους ονομάζονται καταναλωτά.]

[Υπόδειξη: Τα αγαθά που χάνουν την υλική τους υπόσταση και τις ιδιότητες τους μετά την πρώτη χρήση τους ονομάζονται καταναλωτά.] ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Η χρησιμότητα της Πολιτικής Οικονομίας είναι κυρίως: α) Η δυνατότητα που μας παρέχει να επεμβαίνουμε στο οικονομικό σύστημα για να βελτιώνουμε

Διαβάστε περισσότερα

«CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY AND BUSINESS MORALITY»

«CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY AND BUSINESS MORALITY» Σ Υ Ν Ε Σ Μ Ο Σ Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Ω Ν Β Ι Ο Μ Η Χ Α Ν Ι Ω Ν Οµιλία του Γενικού ιευθυντή, Μέλους του Σ του ΣΕΒ κ. Ιωάννη ραπανιώτη στο ιεθνές Συνέδριο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη «Εξασφαλίζοντας ένα µέλλον

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ. ΜΕ ΘΕΜΑ «IT: Excellence in Practice»

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ. ΜΕ ΘΕΜΑ «IT: Excellence in Practice» ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟ 14 ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ (WCIT 2004) ΜΕ ΘΕΜΑ «IT: Excellence in Practice» Αγαπητοί φίλοι

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων.

Σύγχρονη Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων. Σύγχρονη Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων. 1.1.2 : Ο ρόλος των Οικονομικών Οργανισμών. (Τι είναι οι Οικονομικοί Οργανισμοί;). Οι Οικονομικοί Οργανισμοί είναι οργανωμένες μορφές δραστηριότητας οι οποίοι

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία Επιχειρηματικότητας ΙΙ

Στοιχεία Επιχειρηματικότητας ΙΙ Στοιχεία Επιχειρηματικότητας ΙΙ Νικόλαος Μυλωνίδης Απρίλιος 2007 1 Η έννοια του Επιχειρηματία Αναλαμβάνει δράση Συνδυάζει καινοτομικά και δημιουργικά τους συντελεστές της παραγωγής Παράγει προϊόντα και

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ Έρευνα μάρκετινγκ Τιμολόγηση Ανάπτυξη νέων προϊόντων ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Τμηματοποίηση της αγοράς Κανάλια

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης σε Επιχειρήσεις

Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης σε Επιχειρήσεις Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας ς ς ς σε Επιχειρήσεις η Δειγµατοληπτική έρευνα για την διεξήγαγε για 8 συνεχή χρονιά η Διεύθυνση Οικονοµικών Κλαδικών Μελετών της ICAP Α.Ε., τα αποτελέσµατα της οποίας

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση. του κ. Θανάση Λαβίδα. Γενικού Γραµµατέα & Επικεφαλής ιεθνών ράσεων ΣΕΒ. στη «ιηµερίδα Πρέσβεων»

Εισήγηση. του κ. Θανάση Λαβίδα. Γενικού Γραµµατέα & Επικεφαλής ιεθνών ράσεων ΣΕΒ. στη «ιηµερίδα Πρέσβεων» Εισήγηση του κ. Θανάση Λαβίδα Γενικού Γραµµατέα & Επικεφαλής ιεθνών ράσεων ΣΕΒ στη «ιηµερίδα Πρέσβεων» Υπουργείο Εξωτερικών Αθήνα, 31 Ιουλίου 2007 Αξιότιµοι Κύριοι Υπουργοί, Κύριοι Πρέσβεις, Η ραγδαία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ) Το Κέντρο Ερευνών Science-to-Marketing του Munster University (Γερμανία) πραγματοποίησε έρευνα με θέμα τη συνεργασία μεταξύ Πανεπιστημίων και επιχειρήσεων,

Διαβάστε περισσότερα

Οι οργανισμοί αποτελούνται από ομάδες ατόμων, που. με κοινή προσπάθεια, αποβλέπουν στην επίτευξη. συγκεκριμένων στόχων και σκοπών

Οι οργανισμοί αποτελούνται από ομάδες ατόμων, που. με κοινή προσπάθεια, αποβλέπουν στην επίτευξη. συγκεκριμένων στόχων και σκοπών ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Γκορέζης Παναγιώτης Επιστημονικός Συνεργάτης ΑΠΘ Μπέλλου Βικτώρια Επίκ. Καθηγήτρια ΠΘ 2 Οι οργανισμοί αποτελούνται από ομάδες ατόμων, που με κοινή προσπάθεια, αποβλέπουν στην επίτευξη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ κεφάλαιο 1 ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1. Εισαγωγή Μ έχρι αρκετά πρόσφατα, η έννοια του μάρκετινγκ των υπηρεσιών αποτελούσε μια έννοια χωρίς ιδιαίτερη αξία αφού, πρακτικά,

Διαβάστε περισσότερα

Η αυθεντική ηγεσία και ο ρόλος της στις αλλαγές. Ονοματεπώνυμο: Μουμτζής Ευάγγελος- Δημήτριος Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Ολίβια Κυριακίδου

Η αυθεντική ηγεσία και ο ρόλος της στις αλλαγές. Ονοματεπώνυμο: Μουμτζής Ευάγγελος- Δημήτριος Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Ολίβια Κυριακίδου Η αυθεντική ηγεσία και ο ρόλος της στις αλλαγές Ονοματεπώνυμο: Μουμτζής Ευάγγελος- Δημήτριος Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Ολίβια Κυριακίδου Δεκέμβριος 2012 Στόχος Έρευνας Στόχος της έρευνας είναι να σκιαγραφηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3 2. ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΓΓΡΑΦΩ Σ ΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞ

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας

3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας 3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας Η νεοκλασική θεωρία της προσφοράς εργασίας που αναπτύξαμε προηγουμένως υποστηρίζει ότι οι επιλογές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΕΠΙ ΧΕΙΡ Η ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΜΑΤΙ ΚΟ ΤΗ ΤΑ Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. Ορισμός Στρατηγικού Έργου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. Ορισμός Στρατηγικού Έργου ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ορισμός Στρατηγικού Έργου Οι Κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προγραμματική Περίοδο 2007-2013 προβλέπουν πως τα έργα θα πρέπει να ενσωματώνουν μια στρατηγική διάσταση σύμφωνη με την

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία. Ενότητα 2: Ηγετική συμπεριφορά και αποτελεσματικότητα. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Ηγεσία. Ενότητα 2: Ηγετική συμπεριφορά και αποτελεσματικότητα. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Ηγεσία Ενότητα 2: Ηγετική συμπεριφορά και αποτελεσματικότητα Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Δ. ΠΥΛΑΙΑΣ-ΧΟΡΤΙΑΤΗ Απρίλιος 2012 Ανάλυση της Τοπικής Αγοράς Εργασίας 1. Περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών της περιοχής παρέμβασης στην οποία θα εφαρμοστεί το προτεινόμενο

Διαβάστε περισσότερα

This project is co-financed by the ERDF and made possible by the MED Programme

This project is co-financed by the ERDF and made possible by the MED Programme This project is co-financed by the ERDF and made possible by the MED Programme Πρόγραμμα MED έργο WIDE growing of SMEs: organizational innovation and Development in med area Αντώνης Μπούμπουλας Προϊστάμενος

Διαβάστε περισσότερα

2/12/2011. A different point of view is simply the view from a place where you re not. HSBC

2/12/2011. A different point of view is simply the view from a place where you re not. HSBC ΤΟ ΕΞΑΓΩΓΙΚΟ MARKETING ΩΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΙΕΘΝΟΥΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΒΕΛΤΙΣΤΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Καραβασίλης ηµήτρης Σύµβουλος Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκη 26/11/2011 Τελικά τι είναι marketing? Μια δουλειά αεριτζίδικη, όπως

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Διοίκηση Αλλαγών

Μάθημα: Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Διοίκηση Αλλαγών 1 Μάθημα: Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Διοίκηση Αλλαγών Υπεύθυνοι: Ζωή Δημητριάδη, Ph.D., Καθηγήτρια Δρ. Φώτης Βούζας, Αν. Καθηγητής Σχήμα 1. Προσδιορισμός Οργανωσιακής Συμπεριφοράς Σκοπός του Μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι 2016/2017 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι ΑΛΥΣΙΔΑ ΑΞΙΑΣ ΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΟΡΟΙ & ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΣΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ-ΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΣΑΝ ΠΗΓΗ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ο πατέρας της σύχρονης στρατηγικής των επιχειρήσεων. Michael Porter Harvard University Professor

Ο πατέρας της σύχρονης στρατηγικής των επιχειρήσεων. Michael Porter Harvard University Professor Ο πατέρας της σύχρονης στρατηγικής των επιχειρήσεων Michael Porter Harvard University Professor Μικροπεριβάλλον Ανάλυση εξωτερικού μίκρο-περιβάλλοντος επιχείρησης Δομική ανάλυση αγοράς - κλάδου Οι 5 Δυνάμεις

Διαβάστε περισσότερα

Οι ηλεκτρονικές αγορές αποτελούν χρήσιμο

Οι ηλεκτρονικές αγορές αποτελούν χρήσιμο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ(ELTRUN) Οι ηλεκτρονικές αγορές αποτελούν χρήσιμο ε εργαλείο διευκόλυνσης των εταιρικών συναλλαγών εξελίσσονται οι Σ ηλεκτρονικές αγορές (e-marketplaces), σύμφωνα με έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: Δημήτριος Καρδαράς

Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: Δημήτριος Καρδαράς «ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ CRM ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ή ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ» Ονοματεπώνυμο: ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: Δημήτριος Καρδαράς ΜΑΙΟΣ 2015 Η έννοια και οι βασικές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι 2015/2016 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ι ΑΛΥΣΙΔΑ ΑΞΙΑΣ ΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΟΡΟΙ & ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΣΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ-ΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΣΑΝ ΠΗΓΗ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΥ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΩΝ CLUSTERS Με σκοπό τον εντοπισμό των βασικών παραγόντων επιτυχίας

Διαβάστε περισσότερα