...Τελικά το...«κάναμε»...!!!

Transcript

1 ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ 6909 Πισοδέριον: Πίσσος+Ντέριον=λαιβάδι+δέριον (αυχένας, λαιμός)+λειβαδοαυχένας «Υπήρξαμε όλοι Βλάχοι, γιατί είμαστε Έλληνες» Ν. Μουτσόπουλος - Καθηγητής - Ακαδημαϊκός ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΩΝ - ΕΛΕΥΘ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 3, ΤΗΛ./FAX: ΕΤΟΣ 24ο Αρ. φύλλου 96 (36) ΙΟΥΝΙΟΣ -ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ Τελικά το...«κάναμε»...!!!...στον Απόηχο του Ανταμώματος Σαν χρονογράφημα και ως μικρός Απολογισμός... «Ένα τριήμερο αλλοιώτικοαπό τα άλλα!» Ένα γλυκό χαρμάνι αναμνήσεων, συγκινήσεων, ξαφνιασμάτων, ευτυχών απαντημάτων, ζήσαμε εκατοντάδες Πισοδερίτες που είχαν την τύχη να παραβρεθούν στο 1ο (Παγκόσμιο) Αντάμωμα των Απανταχού Πισοδεριτών στο Πισοδέρι στις 8, 9, 10 Ιουλίου! «Γήπεδο»-Πισοδέρι - Ολα τα χορευτικά στο «φινάλε» του Ανταμώματος Εκατοντάδες Πισοδεριτών και φίλοι που συμμετείχαν, απήλαυσαν και «χόρτασαν» καθαρό κλίμα, υπέροχη φύση. Εντυπωσιάστηκαν από τη φιλοξενία και το ποιοτικό και λίαν ενημερωτικό πρόγραμμα του 3ημέρου εκτός από την καθαρή διασκέδαση. Παρασκευή απόγευμα στην Αγία Παρασκευή προστάτιδα των Βλάχων ένας λιτός Αγιασμός με απολυτίκια της εξαίρετης Βυζαντινής χορωδίας του συμπατριώτη αρχιψάλτη Παντελή Δάφα, και μετά η εναρκτήρια ομιλία με θέμα: «Βλαχόφωνος Ελληνισμός» που με εκπληκτική ενέργεια και γλαφυρότητα και δυναμική ανέπτυξε ο Αριστείδης Μήτκας, γνωστός και έγκριτος Νομικός της Φλώρινας, πρόεδρος του «Αριστοτέλη» μας και Μοναστηριώτης βέβαια. Ο Αριστείδης κατόρθωσε να «παντρέψει» - πράγμα πολύ δύσκολο την πραγματική Ιστορία με τη σημερινή δύσκολη Ο Ακαδημαϊκός καθ. Νικόλαος Μουτσόπουλος, με συγκυρία και την Καλλιόπη Γώγου - Μητρουσίδου (Αυστραλία) να τονίσει τη μεγάλη προσφορά του Βλαχόφωτου Ελληνισμού στο στήσιμο του Ελληνικού κράτους σ όλη την ιστορική πορεία του! Ακολούθησε ξενάγηση: στο παρεκκλήσι του Αγίου Χαρα- Πισοδέρι - Ημερίδα Στο «πάνελ» οι οργανωτές Δάφας - Τράσιας - Λιάκος - Μακεδόνας λάμπους, όπου φυλάχθηκε η σεπτή κεφαλή του Παύλου Μελά ( ) στο Εκκλησιαστικό Μουσείο από τον Αρχιερατικό επίτροπο Πρεσπών, π. Ιωαννίκειο, που πρωτοστάτησε και στη λειτουργία. Ακολούθως οι επισκέπτες θαύμασαν την υπαίθρια έκθεση «Πισοδεριτών δημιουργίες», φωτογραφίες, βιβλία, πίνακες, υπό τους ήχους της εξαίρετης ορχήστρας Τσέπα (Πρέσπες), ενώ το ομώνυμο χορευτικό συγκρότημα χόρευε μαγικά παραδοσιακούς χορούς. συνέχεια στη σελίδα 6 «Δασικός» - Γενική Συνέλευση - Σε αυτό το φύλλο Απολογισμός (2010) - Αισιόδοξες Προοπτικές... με σαφήνεια και σχετικές διαφάνειες, τα πεπραγμένα του 2010 αφού ευχαρίστησε ένα-ένα χωριστά όλους τους συνεργάτες του στο Δ.Σ. του «Δασικού» οι οποίοι υπερέβαλλαν εαυτόν και με προσωπικές θυσίες προσφέρανε στο Πισοδέρι πολλά. Διαβάστε: - Αντάμωμα - Απόηχος! - Γόνοι Πισοδεριτών - Αρχείο... - Γενική Συνέλευση «Δασικού» - Δραστηριότητες ομολόγων, συλλόγων και φορέων - Κοινωνικά και άλλα - ενδιαφέρουσες ειδήσεις - Λάβαμε κι ευχαριστούμε... Ο Πρόεδρος παρουσιάζει τον απολογισμό με σχετικές διαφάνειες. Παρακολουθούν: Μακεδόνας, αδελφές Ιωαννίδου - Γουμπέρη με τους γαμπρούς, Αδαμαντίου, Νίτσιος, Νανά Βόσδου -Παπαχαρίση, Θ. Κοϊδης κ.α. Πολύ ενδιαφέροντα πράγματα ακούσθηκαν στην Απολογιστική Ενημερωτική (για το 2010) Γενική συνέλευση του «Δασικού», την Κυριακή 16 Οκτωβρίου το πρωί, στο Πισοδέρι, στην ζεστή και ανακαινισμένη αίθουσα της πρώην κοινότητας (καφενείο Δούκα)! Ο Πρόεδρος Παντελής Δάφας παρουσίασε, αναλυτικά Αγία Τριάδα (Ιούνιος 2011) Ο Δήμαρχος Πρεσπών Β. Τσέπας σέρνει το χορό, ακολουθούν Π.Δάφας, Μ.Κόκος, Καπουράνης και κοπέλες με Μακεδονικές φορεσιές συνέχεια στη σελίδα 8

2 2 ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ &...ΑΛΛΑ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΔΩΡΕΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (για τα «Πισοδερίτικα», την εκκλησία, τους σκοπούς του Συλλόγου) Αντιγόνη Χατζηνάκου 50 Λάζαρος Χάσος του Ηλία 50 Ρούλης Φίσκας 50 Μαλεσάγκος Κων/νος 50 Χρυσάφη Ιωάννα 25 Μεημάρογλου Γιάννης 50 Μαλεσάγκος Θεόδωρος 50 Ευαγγελία Παπαδάμου 20 Νένα Λιάκου 100 Ορέστης Τσάμης 100 Μιχάλης Λιάκος 50 Παπαδάμου Βασίλειος 50 Βόϊκος Ιωάννης 50 Φίσκας Σοφοκλής 50 Στέλιος Χαλκιόπουλος (Λάρισα) 60 (σε μνήμη των γοννέων του) Χασοπούλου - Γιαννακίδου Βιολέττα 50 Μπούλδα - Μεκάση Σία 20 Δρετάκη - Παπαστεργίου Κίκκα 20 Αρχόντα Ηλίας Παπαστεργίου 20 Ερμιόνη Φίσκα - Πισιότη 50 Μαλεσάγκος Γιάννης 50 Γιάννης & Αλεξάνδρα Γαρδάνη 40 (σε μνήμη Τέλη Γούτη) Ευχαριστούμε όλους τους ευγενείς δωρητές και ιδιαίτερα τον «Δασικό» για την πρόσφατη έκτακτη ενίσχυση της εφημερίδας μας 500 ΔΙΟΡΘΩΣΗ «ΗΜΑΡΤΗΜΕΝΩΝ» Απο το προηγούμενο φύλλο διορθώνουμε, και το σωστό είναι: Χαραλαμπίδου Δάφνη Μπίμπα (Φλώρινα) 25 Τσαούση Τυρπένου Αγγελική (Φλώρινα) 25 ΝΕΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ Συγχαρητήρια στην ανεψιά μου Ματθίλδη Τσιαούση (του Χρήστου και της Μαριάνθης) που ορκίστηκε επάξια πτυχιούχος του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών του Π.Δ.Μ. (Φλώρινα). Η θεία Φανή Τσιαούση Παρομοίως συγχαίρει και η Ελευθερία Τσιαούση, αδελφή της νέας επιστήμονος Ματθίλδης. ΝΕΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Συγχαρητήρια στην Δήμητρα Τάσου (του Θανάση και της Ευαγγελίας), νέα φοτήτρια της οδοντιατρικής σχολής Α.Π.Θ. και στην Μαρία Τάσου νέα φοτήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Φλώρινας Ο Σύλλογος συγχαίρει και όλους τους γόνους Πισοδεριτών που πέτυχαν στις εισαγωγικές εξετάσεις φέτος, σε Πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι. της χώρας. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΒΛΑΧΩΝ Ανακοίνωση για την «γλώσσα»... Με αφορμή δημοσιεύματα στον τύπο, έντυπο και ηλεκτρονικό, καθώς και αναρτήσεις σε ιστολόγια ή ψηφοφορίες στο facebook, σχετικά με τη βλάχικη γλώσσα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων τονίζει: Όταν μιλάμε για τη βλάχικη γλώσσα (αρωμουνική, αρμάνικη, κουτσοβλαχική) στο χώρο της Νοτίου Βαλκανικής, εννοούμε τα βλάχικα, δηλαδή το σύνολο των βλάχικων προφορικών διαλέκτων. Η γλώσσα αυτή παραμένει μέχρι σήμερα προφορική και δεν έχει αποκτήσει μία ενιαία μορφή, κοινά αποδεκτή, από όλες τις ομάδες των βλαχοφώνων, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις γύρω Βαλκανικές Χώρες. Τα βλάχικα, σύμφωνα και με τους ειδικούς γλωσσολόγους, είναι το σύνολο των διαλέκτων μίας μη ομογενοποιημένης και μη κωδικοποιημένης προφορικής γλώσσας. Επίσης να σημειωθεί ότι τα βλάχικα είναι μία από τις τέσσερις Ρωμανικές (δηλαδή νεολατινικές) γλώσσες της Βαλκανικής λατινικής. Ο εγγραμματισμός της ως νεολατινικής γλώσσας από τους ειδικούς επιστήμονες γίνεται κυρίως με το λατινικό αλφάβητο και τη χρήση εν μέρει ελληνικών στοιχείων. Τα βλάχικα που ομιλούνται από Έλληνες, δεν είναι ούτε ξένη ούτε μειονοτική γλώσσα. Είναι μια άλλη γλώσσα και συνιστά στοιχείο της υπερχιλιετούς προφορικής πολιτισμικής κληρονομιάς της πατρίδας μας. Η επιστημονική καταγραφή, μελέτη και διάσωση τους είναι η καλύτερη απάντηση τόσο στους αδαείς κινδυνολογούντες φοβικούς όσο και στους επαγγελματίες ακτιβιστές και κατασκευαστές μιας «εθνικής» αρμάνικης/βλάχικης γλώσσας. Για το Δ.Σ. Ο Πρόεδρος Μαγειρίας Μιχάλης Η Γεν. Γραμματέας Τσακνάκη Νιτσιάκου Αγγελική Ο πρόεδρος Ο.Π.Σ. Βλάχων Ελλάδας, Μαγειρίας Μιχάλης παρακολουθεί την ημερίδα. Δίπλα του η Αγγελική Πρωτανίδου, οι Αδελφές Αντιγόνη και Ολγα Τσάμη, ο Γιάννης Στρατάκης τέως Νομάρχης Φλώρινας, η Κούλα Βόϊκου το ζεύγος Ερμιόνης και Γιώργου Πισιώτα που πάντα μας τιμούν με τη συμμετοχή τους, η Βιολέττα Χασοπούλου η Κίκα Δρετάκη κ.α. Ευχαριστούμε όλους τους ευγενείς δωρητές. Είναι σχεδόν η μόνη πηγή αρωγής για τα στοιχειώδη έξοδα του Συλλόγου (εφημερίδα, ενοίκια κλπ.) Ενημερώνουμε ακόμη, τους φίλους και απανταχού συμπατριώτες μας ότι ο αριθμός λογαριασμού του συλλόγου είναι ALPHA: ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ Περιοδική έκδοση του Συλλόγου των Απανταχού Πισοδεριτών η Αγία Τριάς Θεσσαλονίκη, Ελευθερίου Βενιζέλου 3 Τ.κ , τηλ./fax Υπεύθυνος κατά το Νόμο Μιχάλης Λιάκος, πρόεδρος Δ.Σ. Μαρμαρά 8, Καλαμαριά Τηλ Κιν Συνδρομές Ετήσια εσωτερικού: 10 ευρώ Εξωτερικού: 15 δολλάρια ΗΠΑ Ταμίας Βόικος Ιωάννης Γαλήνη-Ωραιόκαστρο, Θεσσαλονίκη Τηλ , κιν Αρ. λογαριασμού: ALPHA: Επίσης συνδρομές: Ορέστης Τσιάμης τηλ Β. Ηρακλείου 51-53, Θεσσαλονίκη Τυπογραφείο: Αριστείδου Ιωάννης, Καλλέργη 7 Φλώρινα - Τηλ Την εφημερίδα μας μπορείτε να τη διαβάσεται και μέσα απο την ηλεκτρονική διεύθυνση: ΑΠΩΛΕΙΕΣ Περικλής Φίσκας Ετών 85, Δ/ντής Ε.Β.Ε. Φλώρινας με μεγάλη προσφορά και στα πολιτιστικά της Φλώρινας («Αριστοτέλης»). Στη σύζυγό του Ανθούλα, τα παιδιά του Μαρία Σπύρο Τσάκα, Εύη Ηλία Καστανάκη και στα εγγόνια του, τα θερμά μας συλλυπητήρια. Καλλιόπη Ρότσια, ετών 92 Μητέρα του αδικοχαμένου Παύλου Ρότσια (Βέροια). Φανή Τσιομπάνου Πλήρης ημερών, μας άφησε και η κ. Φανή. Στα παιδιά της Ελπινίκη Βάσω (Κοϊδη), Θωμαή, Ανθούλα Βασιλική (Αρβανιτάκη) και Βασίλη, θερμά συλλυπητήρια. Βασίλης Παλούτσας, ετών 89 Ξαφνικά «έφυγε» και ο Βασίλης, λεβέντης πραγματικά σε όλη του τη ζωή, δεν άφησε ούτε στιγμή το Πισοδέρι «μόνο». Ζωηρός και ακάματος πάντα συμμετείχε ενεργά και στο Αντάμωμά μας τον Ιούλιο. Στα παιδιά του Χρήστο και Ζωή και στα εγγόνια του, να θυμούνται πάντα τον κυρ. Βασίλη. Παπαδόλιας Μ. Πέθανε ξαφνικά στην Αθήνα, όπου ζούσε χρόνια. Στη σύζυγό του συμπατριώτισσα Υβόνη Τζώτζη και στην οικογένειά, τα θερμά μας συλλυπητήρια Μιχάλης Βλάχος, ετών 84 Στην οικογένειά του τα θερμά μας συλλυπητήρια ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ Ευχαριστούμε θερμά τον συμπατριώτη Γιάννη Αριστείδου εκδότη της εφημερίδας Ελεύθερο Βήμα «Φλωρίνης, χωρίς την ανιδιοτελή και γενναιόφρονα προσφορά του οποίου, θα ήταν αδύνατη η έκδοση του ανά χείρας φύλλου των «Πεισοδερίτικων» ΕΚΚΛΗΣΗ - ΚΑΛΕΣΜΑ - ΕΠΕΙΓΟΝ Συμπατριώτες και φίλοι! Τα «Πισοδερίτικα» είναι ο μοναδικός και πολύτιμος σύνδεσμος των Απανταχού της γής συμπατριωτών. Εσείς είσαστε οι κυριότεροι αρωγοί των Ενισχύστε την εφημερίδα μας και με ό,τι προαιρείσθε! Η έκδοση πρέπει να συνεχιστεί... Ευχαριστούμε και... περιμένουμε!!! Το Δ.Σ. του Συλλόγου

3 ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ 3 ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΕΣ ΓΟΝΟΙ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΩΝ ΑΝΤΑΜΩΜΑ «ΑΡΧΕΙΟ» Φανή Τσιαούση - Αρτεμη Χάσου, Δραστήρια μέλη «Απανταχού» και «Δασικού» σέρνουν πρώτες το χορό Αειθαλής Νίτσιος πρώτος στο χορό στην Αγία Τριάδα Από τα σημαντικότερα θετικά συμπεράσματα που αποκομίσαμε από το 1ο Αντάμωμα Πισοδεριτών πέρασε στην Ιστορία πλέον είναι, νομίζω, και η αναφορά και με τιμητικές διακρίσεις σε Πισοδερίτες και γόνους Πισοδεριτών που διαπρέψανε και διαπρέπουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό! Είναι δε όλοι αυτοί πάρα πολλοί και σίγουρα «ξεχάστηκαν» αρκετοί τόσο στη διάρκεια της ημερίδας όσο και στο «γήπεδο» την τρίτη ημέρα, όπου και παρατηρήθηκε και κάποια «σοβαρή» σύγχυση και παρεξηγήσεις και μειώθηκε κάπως η σημασία του σημαντικού αυτού θέματος. Επιμένω σ αυτό, διότι και η απλή αναφορά που έγινε και οι τιμητικές διακρίσεις που απενεμήθησαν αλλά και αυτές που συνεχίζουν να απονέμονται στους απόντες, είναι μια μεγάλη απαίτηση στη σκληρή πραγματικότητα, ότι δηλαδή το Πισοδέρι «χάνεται» αλλά και ταυτόχρονα μια αχτίδα ελπίδας και αισιοδοξίας ότι το Πισοδέρι συνεχίζει την ιστορική διαδρομή του ακόμα και «μακριά από το Πισοδέρι», που δυστυχώς φθίνει και «χάνεται»! Έτσι, εκτός από τους σημαντικούς Πισοδερίτες θέμα που περιλαμβανόταν στην ημερίδα όπου περιγράφησαν αναλυτικά Πισοδερίτες που «γράψανε» Ιστορία καθ όλη την ιστορική διαδρομή της πατρίδας τους με τεράστια προσφορά τόσο στην πολιτιστική, οικονομική, πνευματική ανάπτυξη του τόπου, όσο και στο έθνος με τους αγώνες τους! Εκτός, λοιπόν, απ όλους αυτούς που αναφέρθηκαν ονομαστικά στη σχετική ημερίδα και περιγράφηκαν σε άλλες στήλες εκτός επίσης για την πλειάδα συμπατριωτών που έχουμε αναφερθεί πολλάκις είτε στις διάφορες εκδηλώσεις του συλλόγους (πίττα κλπ.), είτε στα «Πισοδερίτικα» ονομαστικά όπως π.χ. στους καθηγητές Πανεπιστημίου: Λιάκος Λεωνίδας (ομότιμος καθηγητής Α.Π.Θ., Δασολόγος), Κοΐδης Πέτρος του Θωμά (Α.Π.Θ., Οδοντιατρική), Κοΐδης Παύλος του Αναστασίου (Α.Π.Θ., Κτηνιατρική), Δούκας Αριστοτέλης Κοσμάς (Α.Π.Θ., Δασολογική), τον αείμνηστο Νταρίλλη Μάνο (Α.Π.Θ., Παιδιατρική), Τσάμης Χρήστος (Α.Π.Θ., Χημεία), Στεφανίδης Γεώργιος (ΠΑ.ΜΑΚ. Οικονομικό) καθώς και την Ράνια Κοϊδου (ΤΕΦΑΑ Σερρών). Επίσης έχουμε δεκάδες επιστημώνων (γιατροί, δικηγόροι, γεωπόνοι, φαρμακοποιοί, εκπαιδευτικοί, ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, διευθυντές επιχειρήσεων και άλλοι εκατοντάδες που στη Φλώρινα, Θεσσαλονίκη, Αθήνα, ελληνική επαρχία αλλά και Ευρώπη, ΗΠΑ, Αυστραλία κλπ., παντού τιμούν με την παρουσία και δράση τους το Πισοδέρι. Αναφέρονται - επαναλαμβάνουμε - εκτός όλων των αναφερομένων σ άλλες στήλες,και οι: Τσάμης Αλέξανδρος, Τσάμης Ορέστης (Νομικοί Θεσσαλονίκης), Παπαδάμου Γεώργιος, Λιάκος Μιχάλης (Γιατροί, Δ/ντές ΕΣΥ), Χάσος Νικόλαος (Γιατρός, Καστοριά), Χάσος Ιωάννης (Δ/ντής Εκπαίδευσης), Άννα Χατζηχρήστου Μπέσσα (Συμβολαιογράφος), Ανασ. Χατζηχρήστου (Συμβολαιογράφος, Φλώρινα), Κοΐδης Ιωάννης (Δ/ντής Τραπεζικός), Πέτρος Λιάκος (Προϊστάμενος Τραπεζικός), Τσομπάνου Μαρία, Λιάκου Νένα (Φαρμακοποιοί στη Θεσσαλονίκη), Ιωαννίδου Άντα (Πανεπιστημιακός), Ιωαννίδου Μίκα, Ιωαννίδου Άνια και Ισμήνη Λιάκου (Οδοντίατροι, Θεσσαλονίκη) Ολυμπία Χατζηχρήστου (Δικηγόρος), Ολυμπία Δούκα Πηλείδη και Νατάσσα Πηλείδη (συμβολαιογράφοι Θες/νίκης), Κοίδου Βούλα (του Βαγγέλη) Αγγλικός, Βούλα Ρούφα Κωνσταντινίδου(Γραμ. Κοιν. Πισοδερίου), Ρούφα Έφη (του Νικολάου) Κέντρο ενημ. Θεσ/νίκηςκαι ο αείμνηστος Γραμματέας της Κοινότητας Μιχάλης Γουμπέρης. Επίσης οι αείμνηστοι: Λιάκος Θεόδωρος ΟδοντίατροςΤσάμης Βασίλειος δικηγόρος (Φλώρινα) Χ νάκος Γεώργιος αρχιτέκτων Θεσ/νίκη, Γκέρκας Αλέξανδρος δημ. Υπ., Γκέρκας Νεοπτόλεμος Δασάρχης (Λάρισα), Θώμος Χρήστος Καθ. Τεχν. (ΟΑΕΔ), Λιάκος Αλέξης Πολ. μηχ. και Λιάκος Γεώργιος Φαρμακοπ. του Λεωνίδα και της Νέλλης (Αθήνα). Πούρης Ν. Μηχανικός (Φλώρινα) Οι αείμνηστοι εκπαιδευτικοί, Κουσουρέτας Γεώργιος, Ρούφας Νίκος (Λυκειάρχες), Κοζάρης Ευάγγελος (Διευθυντής), Θωμαή και Φόνα Γαρδάνη, Τσομπάνος Βασίλειος, Ηλέκτρα Λιάκου, Αλίκη και Τίτσα Κοϊδου, Ευτέρπη Λιάκου αλλά και οι συνταξιούχοι ήδη Καρατζίδης Σταύρος, Μαλεσάγκος Σ. Ηλίας Καζίας, Άρης Δάφας, καθώς και οι επίσης αείμνηστοι Τιμολέων Λιάκος Γυμνασιάρχης, Αριστοτέλης Λιάκος, Φαρμ/ποιος Δ/ντης ΧΡΩΠΕΙ πρώην Βουλευτής Καστοριάς, Λιάκος Γεώργιος Δικηγόρος, Παπαβασιλείου Μιλτιάδης δικηγόρος - συμβολαιογράφος Θεσ/νίκης - αδελφός Επιφάνειου Γεωπόνοι: Λιάκος Σταύρος (επιθεωρητής ΑΤΕ) Λιάκος Μιχάλης (Μισέλ), Διευθυντής ΕΒΖ) Τσάμης Νίκος. Δημοτικοί Υπάλληλοι: Χρυσαυγή και Λυσίμαχος Λιάκου, Χ χρήστου Λίκα, οικονομολόγος προϊστ. Δήμου Θεσ/νίκης Εφοριακοί: Λιάκος Κώστας ( αείμνηστος). Θεόδωρος Μαλεσάγκος Τραπεζικοί: Γουμπέρης Ηλίας Γουμπερίτσης Φάνης, Λιάκος Ευάγγελος, Βασίλειος Παπαδάμος Αγγελική Παπαδάμου - Προτανίδου, Δημήτριος Παπαδάμου και άλλοι πολλοί που είτε αναφέρονται αλλαχού, είτε τους ξεχνούμε Δεκάδες και ίσως εκατοντάδες είναι και οι επαγγελματίες (παντοπώλες κυρίως), έμποροι και άλλοι ελεύθεροι επαγγελματίες στη Φλώρινα κυρίως, Απο το χορό στην Αγία Τριάδα. Ο Γιάννης Βόϊκος καμαρωτός χορεύει εν μέσω υπερήφανων Πισοδεριτισσών Ρωξάνη - Βικτωρία - Παύλος - Φώτης (φοιτητές απο το Μοναστήρι, Νιζόπολη, Κρούσοβο) με τους Τ. Κόκκο, Δ. Μεκάση. όπως: Οι αδελφοί Χάσου και Ρούφα με τις περίφημες Ταβέρνες τους, ο αείμνηστος Γ. Χάσος (Μικρολιμνη) που τώρα συνεχίζει η κόρη του Αρτεμη και ο Γ. Χάσος με την Ψαροταβέρνα του στην Φλώρινα, αλλά και σε άλλες πόλεις της χώρας μας (Αθήνα, Καστοριά, Κοζάνη), όπως Θέμης Φίσκας, αείμνηστος Παντελής Θώμου κ.α. Ακόμα πολλοί στρατιωτικοί αείμνηστοι ή και πεσόντες υπέρ πατρίδος (Καζίας, Θώμος, αδελφοί Κοΐδη, Ανδρέας και Κώστας, και άλλοι). Υπενθυμίζουμε ακόμα το «Πατέρα Χάνι» (Αδελφοί Παπαδάμου) και τα «Ηλύσια» (Αδελφοί Χατζηνάκου, Θεσσαλονίκη). Επίσης και οι Τηλέμαχος Κόκκος (Δ/ντής Ραδιοφωνίας Φλώρινας) και άλλοι πολλοί, πολύ παλαιότερα, όσο ψάχνουμε, τόσο αυξάνονται όπως δάσκαλοι οι αείμνηστοι Δόξα Λιάκου Νταρίλλη, Παπαδάμου Λευκή, Ουρανία Παπαδάμου, Αγάπη Παπαδάμου, Βασίλης Τσομπάνος, καθώς και η Κούλα Παπαδάμου (συνταξιούχος) Εκτός από όλους αυτούς από εκείνους που αναφέρθηκαν σε ξέχωρη κατάσταση είτε βραβεύθηκαν, εκτός από πολλούς που ίσως ξεχάσαμε, ίσως συμπληρώσουμε αργότερα, παραπέμπουμε στα βιβλία της συμπατριώτισσας λαογράφου, Αντιγόνης Τσάμη, στα οποία βιβλία μπορείτε να βρείτε καταλόγους ολόκληρους με όλα τα ονόματα Πισοδεριτών όλων των επαγγελμάτων τα τελευταία 100 χρόνια τουλάχιστον (από ιερείς έως όλων κάθε είδους επαγγέλματος). Εδώ οφείλουμε μια επισήμανση για τις αναφορές και βραβεύσεις Πισοδεριτών γόνων για όποια ερωτήματα παράπονα κλπ. προέκυψαν: ΚΡΙΤΗΡΙΑ Ποια τα κριτήρια που επικράτησαν στη διαλογή τους; Στο πραγματικά αυτό δύσκολο ερώτημα απαντάμε και διευκρινίζουμε: Κριτήρια ίσα, πτυχία με μεταπτυχιακές σπουδές ή Διατριβή ή υποψήφιοι Διδάκτορες ή όλα αυτά και εργασία, θέση υψηλού επαγγελματικού επιπέδου σε Ελλάδα και εξωτερικό. Βέβαια παραλείψαμε πολλά παιδιά με ένα και δυο πτυχία ακόμη ή και ίσως υπάρχουν και άλλοι πολλοί που πληρούν τα «κριτήρια», αλλά δεν τους «ανακαλύψαμε» ακόμη Έτσι, επαναλαμβάνω, εκτός όσων αναφέρονται στο πρόγραμμα (Οργανωτική Τιμητική Επιστημονική Επιτροπές) αναφέρθηκαν και βραβεύθηκαν οι παρακάτω που «τίμησαν και τιμούν» το Πισοδέρι, όπως «λέει» και το σχετικό δίπλωμα: - Γιάννης Αριστείδου: Εκδότης Τυπογραφείο Φλώρινας - Σταύρος Καρατζίδης Μαλεσιάγκος Σταύρος Παύλος Κοΐδης (δάσκαλοι) - Χρήστος Κοΐδης του Γεωργίου και της Σοφίας: Δρ. Πολυτεχνείου, Ρομποτική Θεσ/νίκης ΑΠΘ. - Φανή Γουσοπούλου (της Ντόρης), Οδοντίατρος, Λονδίνο - Αδελφές Σοφία και Πανδώρα Ψιλοπούλου (Στελιου-Νένας Βόικου), Μεταπτυχιακό Ντιζάιν και Μουσικός αντίστοιχα - Στάιου Έφη (του Νίκου Μαίρης Ηλιάδου), Μηχανολόγος, Δρ. Δ/ντρια Τομέα Ανάπτυξης της Περιφ. Κεντρ. Μακεδονίας Κασιανή Γώγου τ. Σύμβουλος εκπ/σης. Οι Παρασκευή και Ελπινίκη Παπαγιάννη (εγγονές της Ελπινίκης Χ κωννσταντίνου - Μεϊμάρογλου, (Δικαστικό Σώμα και Αγγλία αντίστοιχα). Βασίλης και Αλεξάνδρα Χρυσάφη εγγονές της Ελπινίκης (Μηχανικός και Γεωλόγος αντίστοιχα) Χ κωνσταντίνου Νούλης Πολ. Μηχανικός. Χ νάκος Λάζαρος Πολ. Μηχανικός - Δημοσιογράφος - Κόκκου Μαρία (του Μακεδόνα και της Τασούλας), γιατρός Ψυχιατρικής σε Νοσοκομεία Βελγίου Ολλανδίας - Μίκα Ιωαννίδη (του Νάσου και της Βασούλας), Αρχιτέκτων -Πολ/κος Μηχ/κός - Ιφιγένεια Γαλανοπούλου, δ/ντρια ΙΚΑ (διοικητικός) - Χασόπουλος Νίκος, Προϊστάμενος EUROBANK - Αρετή Φίσκα Εκπαιδευτικός - Χασοπούλου Βιολέτα, Εκπαιδευτικός - Μεκάση Σουλιώτη Ελένη, Τραπεζικός επαγγελματίας - Αδελφοί Σκλαβούνου (Κώστας Έλζα) (Κίττης και Άλκη) Γαλλία - Θωμάς Λιάκος (του Μισέλ και της Ειρήνης), Κατασκευές, Γεωργικά φάρμακα, Θεσ/νίκη - Λιάκου Άντα (του Μισέλ και της Ειρήνης), Σκηνοθέτιδα - Λιάκος Θεόδωρος (του Μιχάλη και της Σοφίας), Τεχνολόγος Γεωπόνος Βιολόγος - Βουλτσάκη Μαρία (του Μιχάλη Νένας Λιάκου), Αρχιτέκτων Μηχανικός - Βουλτσάκης Ιωάννης (του Μιχάλη Νένας Λιάκου), Φαρμακοποιός - Αλέξανδρος Κατσομήτρος (του Χρήσυνέχεια στη σελίδα 4

4 ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΝΕΑ 4 ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ ΓΟΝΟΙ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΩΝ ΑΝΤΑΜΩΜΑ (ΑΡΧΕΙΟ) συνέχεια απο τη σελίδα 3 στου & Ισμήνης Λιάκου), δημοσιογράφος, Λονδίνο υποψ. Διδάκτωρ - Θεόδωρος Κατσομήτρος (του Χρήστου & Ισμήνης Λιάκου), Νομικός, Λονδίνο υποψ. Διδάκτωρ) - Γουμπερίτσης Πέτρος (Δημόσιο Ταμείο) Άρτεμης Χάσου (τ. προϊσταμένη Στατιστικής Υπηρ. Επιχειρηματίας) - Ναυσικά Πίσσα (του Θεοδώρου και της Αγία Τριάδα, Αντάμωμα, Χορός μπροστά στα αναπαλαιωμένα «Κελλιά» και το Κιόσκι «Αγία Τριάδα». Πανοραμική κάθοδος χορευτικού «Λειβαδίου» απο τη μεγαλόπρεπη σκάλα - Παντελής Ιωαννίδης (του Αθανασίου Φωτεινής), Πολ. Μηχ/κός - Αλεξάνδρα Ιωαννίδου (του Αθανασίου Φωτεινής), Φυσικός, Πανεπιστημιακός - Γεωργής Κοΐδης του Γεωργίου και της Σοφίας, Πολ. Μηχανικός Μεταπτυχιακός και υποψ. Διδάκτωρ Πολυτεχνείου - Χρήστος Κοϊδης Ερευνητής Νανοτε- Κων/νου και Μαρίας Λιάκου), δικηγόρος και προεδρ. Συλλόγου Βογατσιωτών Θεσσαλονίκη. Τύμπας Κωστής, (του Γιώργου και της Αλίκης Κοϊδου) Μαθηματικός Αθήνα Τύμπας Θεόδωρος, Μηχανολόγος Ηλεκτρολόγος, υψ. Στέλεχος INTRACOM - Βάσου Αναστάσιος (του Κώστα και Ρούλας), μεταπτυχιακός Βαλκανικών Σπουδών - Βάσου Γεώργιος (του Κώστα και Ρούλας), Νομικός Λαζαρίδης Αντώνης του Αλέκου και της Ελένης Ιατρός Λαζαρίδης Γιώργος (Ηλεκτρονικός πολυτεχνείου) - Σιάπα Χριστίνα, καθηγήτρια, διηγηματογράφος -Αδάμου Τάμη δημοσιογράφος ΕΡΑ - Σιάπας Παύλος, φυσικός, καθ. Μέσης Εκπαίδευσης - Μιχάλης Κοΐδης, δάσκαλος, ζωγράφος Χατζηνάκου Παπαπασχάλη Αντιγόνη, Βιοχημικός Δ/ντρια «Ευαγγελισμού» Αθήνα. Παπαπασχάλης Α. Νευρολόγος - Γερμανία Πόπη Γκέρκα Δόκα Μικ/λογος Δ/ντρια ΕΣΥ Γιαννιτσά Αδελφές Ναούμ(του Νίκου και της Αφρούλας Γκέρκα) Μαθηματικός Αρχαιολόγος Δόκας Στέφανος (του Λάκη και της Πόπης Γκέρκα) Δρ. Γαστρεντερολόγος Θες/νίκη) Αδελφοί Γουμπέρη (του Τηλέμαχου) Μαριάνα - Κώστας -Γιάννης - Γραφίστρια, Κτηνίατρος και επιχειρηματίας αντίστοιχα Στέφανος Γρούϊος Δ/ντης Δασών Φλώρινας Μαρία Ιωαννίδου ( της Ευθαλίας Γουμπέρη) Δικηγόρος - Θράκη Λιάκος Δημήτρης χειρουργός αν. Δ/ντης ΕΣΥ Θεσ/νίκη Σωκράτης Λιάκος Ιστοριοδίφης Άφροδίτης Λιάκου) Οδοντίατρος, Θεσσαλονίκη. Δώρισε όλη τη σειρά των βιβλίων του Σωκράτη Λιάκου στη βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Δυτ. Μακεδο- Παύλος Τσάμης (Ταξίαρχος - Δ/ντής Κ.Α.Μ.) Νικόλαος Χάσος Γιατρός Δήμαρχος Φλώρινας ( ) χνολογίας. - Ιφιγένεια Κοϊδη Φιλόλογος - Δημήτρης Κοϊδης του Μιχάλη και της Μαρίας Γεωπόνος - Ηθοποιός Χαράλαμπος Χαραλαμπίδης Επίτ. Πρόεδρος «Απανταχού» (Χρήστου Αναστασίας) - Κοΐδης Γεώργιος, δ/ντης ΣΔΟΕ, αγιογράφος (Χρήστου Αναστασίας) Έλζα Γουμπέρη, αν. δημ. Υπαληλος Υπ. Παντελής Ιωαννίδης Συγγραφέας πολλών βιβλίων κυρίως για την αρχαία Μακεδονία Φίλιππα, Μ. Αλέξανδρο και Αρχαίους Ελληνες Μεϊντάνης ή Μεγδάνης Ο πρώτος οπλαρχηγός (19ος αιώνας) Λιάκος Γεώργιος Οφθαλμίατρος (35 χρόνια Αγγλία) Βίκυ και Δομνίκη Ιωαννίδου (του Ηλία και της Βούλας) Εκπ/κοί Σταύρος, Λιάκος Ιωαννίδης Νάσος, Μιλτιάδης Παπαβασιλείου, Ανδρέας Τσάμης νίας, έδρα Φλώρινα, καθ. Δ. Μπέσσας. Αφοί Νάτσινα του Κώστα και της Αγγελικής Τσάμη σ. Δικαστικού: - Γιάννης Νάτσινας: νομικός με μεταπτυχιακά, εργαζ. Λουξεμβούργο - Γιώργος Νάτσινας: νομικός με μεταπτυχιακά, εργαζ. Αθήνα - Στάθης Νάτσινας: νομικός με μεταπτυχιακά, εργαζ. Αθήνα Αναστασία Κόκκου - Ευανθία Αδαμαντίου με παραδοσιακή φορεσιά του Πισοδερίου Αρχιμανδρίτης Μόδεστος Αγιοταφίτης - Μακρή Μαρία, καθηγ. Αγγλικών (της Χούλης Χασοπούλου), ΗΠΑ - Φίσκας Βίκτωρ του Σοφοκλή, Τεχνικός εγκαταστάσεις φυσικού αερίου Θεσ/νίκη. - Φίσκας Μιχάλης του Σοφοκλή και της Αδελαϊδας, Μηχανικός υψηλόβαθμο στέλεχος εταιρείας (Αυστρία) -Φίσκας Χρήστος Τεχνικός - Γερμανία - Φίσκας Ναούμ (Ρούλης), Οικονομολόγος, τ. Προϊστάμενος Α.Τ.Ε. (Φλώρινα) - Λιάκος Μάρκος του Ανδρέα Σούζης, υψηλόβαθμο στέλεχος τεχνικής εταιρείας Γερμανίας - Ανδρέας Λιάκος του Μενελάου Ελισάβετ, επιχειρηματίας, Γερμανία απο το Παπακωνσταντίνου Γεώργιος (του Κων/νου και Μαρίας Λιάκου), φαρμακοποιός - Θεσσαλονίκη - Παπακωνσταντίνου Αριστοτέλης (του Παπα - Σταύρος Τσάμης Οικονομικών (Αθήνα) Αείμνηστος Αργυρόπουλος Ιωάννης, Φαρμακοποιός πρώην Δήμαρχος Φλ. Αργυρόπουλος Γιώργος, Δημ. Συμβ. Δήμου Φλώρινας -Εκπ/κός Οικογένεια καθηγητή Τάκη Μπέσσα (γαμπρός Πισοδερίου) Θεσσαλονίκη 1948 Συγγενείς και φίλοι Πισοδερίτες σε ενα διάλειμα του πολέμου: Νίκος Τσάμης, Φώνης Χ νάκος, Σταύρος Λιάκος, Μιχάλης Λιάκος, Νάσος Ιωαννίδης καιπαύλος Τσάμης άπαντες αείμνηστοι. Καίτη Χ νάκου, Λίκα Χ χρήστου, Ελπη Τσάμη, Ευδοκία Λιάκου αείμνηστες, και οι επιζώσες Αντιγόνη Χ νάκου, Αντιγόνη Τσάμη, Κούλα Τσάμη και Αλίκη Τσάμη Αρης και Θωμάς Ιωαννίδη Τραπεζικοί Τσομπάνου Ιωάννης Δικηγόρος Φλώρινα Τσιαούση Θωμαή Πολεοδομία Θεσσαλονίκης Βάσω Κοϊδου Τικταπανίδου καθηγήτρια Φυσικής Τζένη Κωνσταντοπούλου τ. Γυμνασιάρχης (εγγονή Θεοδώρας Βόϊκου) Δημήτριος Κωνσταντινίδης Διακρίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό σε αγώνες των Ειδικών Δυνάμεων Θεόδωρος Κοϊδης «Κλειδούχος» Πισοδερίου (μόνιμος κάτοικος ακόμα και σήμερα) μέλος Δ.Σ «Δασικού» ΠΡΟΕΔΡΟΙ Μνήμη και τιμή πρέπει να αποδώ- συνέχεια στη σελίδα 5

5 ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ 5 ΓΟΝΟΙ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΩΝ ΑΝΤΑΜΩΜΑ (ΑΡΧΕΙΟ) Απόδημοι - Αρχές 20ου Αιώνα σουμε σε όλους τους διατελέσαντες προέδρους και μέλη των Δ.Σ. του «Δασικού Συνεταιρισμού Πισοδερίου» (ίδρυση 1925!!), καθώς και των ιδρυτικών μελών και Δ. Συμβούλων του Συλλόγου Απανταχού Πισοδεριτών «Αγία Τριάς» (έτος ίδρυσης: 1965, Θεσσαλονίκη). Αναλυτικά όλα τα σχετικά με τους δύο αυτούς σημαντικούς φορείς του Πισοδερίου παρατέθησαν στις εισηγήσεις των συμπατριωτών και προέδρων αντίστοιχα Δάφα Παντελή και Μιχάλη Λιάκο στην διάρκεια της Ημερίδας (2η μέρα του Ανταμώματος). Τις δύο εισηγήσεις καθώς και λεπτομέρειες από τις άλλες εισηγήσεις της ημερίδας θα διαβάσουν οι αναγνώστες στο επόμενο φύλλο των «Πισοδερίτικων». Εδώ θα αρκεσθούμε να αναφέρουμε μόνο τους προέδρους των δύο φορέων, καθώς και τα ιδρυτικά μέλη του συλλόγου εκ των οποίων η μόνη επιζώσα Πανδώρα Μαλεσιάγκου Βόικου τιμήθηκαν στο Αντάμωμα. «Δασικός» Πρόεδροι Δ.Σ. ( ) Χάσος Νικόλαος Σωκράτης Λιάκος Γουμπέρης Μιχαήλ και Γραμ. Κοιν. Ρούφας Μιχαήλ Τσάμης Βασίλειος Χάσος Γρηγόριος Χατζηχρήστος Χρήστος Δάφας Παντελής «Απανταχού» Σωκράτης Λιάκος Γουμπερίτσης Στέφανος Στεφανίδης Γεώργιος Γουμπέρης Βασίλης Ιωαννίδης Νάσος Παπαδάμος Βασίλειος-Θεμ. Τσάμης Αλέξανδρος Χαραλαμπίδης Χαρ. Οι ανωτέρω τέσσερις διετέλεσαν μέλη της «Επιτροπής σωτηρίας» του Συλλόγου( ) Λιάκος Μιχάλης ( σήμερα) ΙΔΡΥΤΙΚΑ ΜΕΛΗ (Θεσ/νίκη 1965) Ι.Λιάκος Σωκράτης 2.Παπαβασιλείου Μιλτιάδης 3.1ωαννίδης Αθανάσιος 4.Κοϊδης Ανδρέας 5-Τσιομπάνος Ναούμ ό.τσιομπάνος Παντελής 7.Βοϊκου Πανδώρα 8.Ιωαννίδης Παντελής 9.Τσαούσης Ιωάννης Προτομή Κασομούλη - Πισοδέρι Κατάθεση στεφάνων Στέφανοι κατατέθησαν και στο Ηρώον και στον Παπασταύρο Τσάμη ΙΟ.Τσιομπάνος Θωμάς 11.Τσάμης Ανδρέας 12.Λιάκος Ευάγγελος 13.Τσιομπάνος Βασίλειος 14.Δούκας Γεώργιος Ί5.Γουμπέρης Χρήστος 16.Νταρίλλη Ευδοξία - Λιάκου 17.Παπαδάμου Ουρανία 18.Παπαδάμου Λουκάς 19.Ιωαννίδου Ευδοκία 20.Βαρβάτη - Χατζηχρήστου Ιουλία 21.Αλεξανδρίδου Ολυμπία 22.1ωαννίδης Ηλίας 23.Καραμπατάκης Κλείτος 24.Χατζηνάκος Δημήτριος 25.Παπαδάμου Δημήτριος 26.Λιάκου Ευδοκία 27.Τζώρτζης Φιλώτας 28.Λιάκος Δημήτριος 29.Χατζηνάκος Σταύρος 30.Δημόπουλος Φώτιος Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο (και για τέσσερις συνεχόμενες θητείες εκλεγμένο) ( ) Λιάκος Σωκράτης Πρόεδρος Κοϊδης Ανδρέας Αντιπρόεδρος Τσάμης Παύλος Γεν. Γραμματέας Ίωαννίδης Αθανάσιος Ταμίας Ευδοξία Λιάκου Νταρίλλη μέλος Τσομπάνος Παντελής, μέλος Λιάκος Σταύρος, μέλος Λαογραφικό Μουσείο «Λ. Παπαδάμου» Πισοδέρι. Οι Δακής Περιφερειάρχης, Ηλιάδης Αντιπεριφερειάρχης, Κωνσταντινίδης Βουλευτής, Τζούλης, πρόεδρος ομοσπονδίας Δυτ. Σωματείων, Τζούτζια Ελένη, Δημ. Σύμβουλος Θεσσαλονίκης και άλλοι συμπολίτες και μη, ξεναγούνται από τον Μιχάλη Λιάκο, παρουσία του Β. Παπαδάμου Αειθαλής Τάσης Καρατζίδης έσχατος Δάσκαλος «Μοδεστίου» στην Εκθεση «Πισοδεριτών δημιουργίες» Τ. Αυτοδιοίκηση Συμπατριώτες που διακρίθηκαν ως αιρετοί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αναφέρονται σε άλλες στήλες του παρόντος φύλλου. (Δήμαρχοι Αντινομάρχες Αντιδήμαρχοι Πρόεδροι Σύμβουλοι κ.ά.) Τελειώνοντας το άρθρο αυτό, θα πρέπει να απονέμουμε συγχαρητήρια σε όλους γενικά τους συμπατριώτες και μη, που στελέχωσαν τις τρεις επιτροπές (όλα τα ονόματα σε άλλες στήλες), κυρίως βέβαια στα μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής (μέλη των Δ.Σ. των δύο συλλόγων και του Δήμου Πρεσπών, κυρίως Τσέπα Β. και Τράσια Αλεξ.). Εδώ πρέπει να τονισθεί μια παράλειψη (όχι εκούσια ελπίζουμε) από τον Τοπικό Τύπο δηλαδή να αναφερθεί και στα μέλη του Δ.Σ. του συλλόγου μας, ενώ απέδοσε εύσημα μόνο στα μέλη του «Δασικού». Έτσι, υπενθυμίζουμε ότι όλα ανεξαιρέτως τα μέλη του Συμβουλίου (Παπαδάμος, Φίσκας, Σκλαβούνου, Τσιαούση, Τσάμης, Βόικος) συμμετείχαν ενεργά στο τριήμερο, ιδιαίτερα όμως οι Γιάννης Βόικος και Βασ. Παπαδάμος, Τσάμης Ορέστης, εργάσθηκαν και στην προετοιμασία του Ανταμώματος συμμετέχοντες σε συνεδριάσεις της Οργανωτικής Επιτροπής στη Φλώρινα και στις διάφορες επισκέψεις σε Δημους και αντιπεριφερειάρχη Ηλιάδη Δημ. αλλά και από τη Θεσσαλονίκη με κάθε τρόπο (ιδιαίτερα το ζεύγος Τσάμη Ορέστη Βασούλα Τσικίνα, που διέθεσε το δικηγορικό του γραφείο ως βοηθητική «Τεχνική Γραμματεία» - , πρόγραμμα, facebook, επιστολές κλπ.). Ιδιαίτερη μνεία επίσης πρέπει να γίνει σε δύο συμπατριώτες που, ξεπερνώντας αντικειμενικά ανυπέρβλητες τεχνικές και άλλες προσωπικές δυσχέρειες κωλύματα, κατώρθωσαν τελικά να συμμετέχουν στο Αντάμωμα ως εισηγητής ο ένας (Λάζαρος Χατζηνάκος) που ήρθε από Αθήνα άρον άρον και ως συντονιστής ο δεύτερος Αλέξανδρος Τσάμης, ο οποίος και συνόδευσε στο ταξίδι Θεσ/νίκη Πισοδέρι το αξιότιμο ζεύγος Μουτσόπουλου. Τέλος, οφείλουμε να αναφερθούμε στους συμπατριώτες του εξωτερικού που τίμησαν και τιμούν το Πισοδέρι αείμνηστους και ζώντες, και να ζητήσουμε συγγνώμη ως οργανωτική επιτροπή από όλους τους αποδήμους για την καθυστέρηση στην ενημέρωσή τους, όντας βέβαιοι ότι θα έρχονταν από μακριά στο Αντάμωμα, αν ενημερώνονταν νωρίτερα. Αείμνηστοι Πισοδερίτες της διασποράς Λιάκος Νικόλαος, Χημικός, Δ/ντής εργοστασίου Μεταξιού (Λυών, Γαλλία) Κυριακόπουλος Νικ (και η αδελφή του Φόνη), Βουλευτής Φλώρινας 1933, Καναδάς Αδελφοί Μίμης Μάχος Χάσος (μεγάλα καταστήματα κομμωτικής, Καναδάς) Κόκκος Αλέξανδρος, ΗΠΑ Μαλεσιάγκος Ιωάννης, Αυστραλία Έλπη Τσάμη, αναισθησιολόγος Ολανδία Εριφύλλη Τσάμη, τμηματάρχης Ελλ. Προξενείου Λονδίνο Χατζηνάκου Καίτη, (του Σταύρου και Η έκθεση βιβλίου της Ευθαλίας Λιάκου) καθ. Πανεπιστημίου Ν. Υόρκης ΗΠΑ. Απόδημοι Πισοδερίτες που διέπρεψαν και διαπρέπουν: Σοφίκα (Φίκα) Χασοπούλου Τασσάρας, Αξιόλογη κοινωνική δράση, ΗΠΑ Ανδριώτης Ευθύμιος (Μάκης), Δ/ντής Philip Morris Ευρώπης, Λωζάννη Ελβετία Αδελφοί Γαρδάνη, Επιχειρηματίες, Καναδάς Λιάκος Ανδρέας, επιχειρηματίας, Γερμανία Γώγου Μητρουσίδου Καλλιόπη, Αυστραλία, Αξιόλογη κοινωνική προσφορά Αυστραλία. Παραβρέθηκε και τιμήθηκε στο Αντάμωμα (εκπρόσωπος όλων των Απόδημων Πισοδεριτών) Aγνή Ρούφου, Τορόντο Καναδά (παραβρέθηκε στο αντάμωμα) Μακρής Άγγελος (της Ευτυχίας Μακρή), Καρδιοχειρουργός, βοηθός Cooley, ΗΠΑ Δρεττάκη Χαρά, ΗΠΑ Jiustina Τεμέλκου Ολυμπία (Μπία) της Κων/νας Λιάκου Γεωπόνος Βιολόγος, δ/ντρια πολλά χρόνια μεγάλης φαρμακευτικής εταιρείας (Μιλάνο, Ιταλία) Ο γιος της, Justina, καθηγ. Ενδοκρινολόγος, η κόρη της Justina, Αρχιτ. Μηχ/κός (Ιταλία) Τεμέλκος Βάσος Χημικός Ιταλία. Επίσης οι οικογένειες: Γουμπερίτση (Βέλγιο), Κριεζή (Βέλγιο), Μακεδόνα και Νίτσας Κόκκου (Γερμανί)α. Τέλος, θα ήταν παράλειψη αν δεν απονέμαμε χάριτες και ευχαριστήρια και συγχαρητήρια στα χορευτικά συγκροτήματα και στους επικεφαλής τους που πρόθυμα και αγνοώντας κάθε κόπωση, αυθημερόν ταξίδι κλπ., μας προσέφεραν μια πραγματική πανδαισία παραδοσιακών χορών και ακουσμάτων. Είναι: 1) οι «Βλαχολιβαδιώτες Ολύμπου» «Γεωργάκης Ολύμπιος», πρόεδρος, ο ακάματος καθηγητής Πανεπιστημίου Γ. Συννεφάκης 2) «Βλάχοι Βεροίας», Μιχαηλίδης Νίκος 3) «Κλεισουριείς», πρόεδρος η ακούραστη κα. Πέκου 4) «Λύκειο Ελληνίδων Φλωρίνης» Γιάννης Κωνσταντίνου 5) «Πρέσπες» Βασίλης Δούκας (πισοδερίτης) 6) Φ.Σ.Φ. «Ο Αριστοτέλης» Κετσεσζής Γρ. Ευχαριστούμε και του χρόνου Επίκαιρο σχόλιο «Στον γκρεμό» ;! «Πράματα και θάματα» είδαμε, ακούσαμε και ζήσαμε τις τελευταίες μέρες (διλήμματα εκβιασμοί δημοψηφίσματα «νέα» Κυβέρνηση με νέο «Πρωθυπουργό» - εγγύηση για τους δανειστές «Ευρώπη» - Γερμανία και αγορές, ότι δεν θα χάσουν τα τοκογλυφικά τους κλπ. Τραγωδία ή φαρσοκωμωδία; Ευθύνες τεράστιες σε όλους, κυρίως όμως στους εκφραστές της εξουσίας και σε όποιο βαθμό εξυπηρετούν τί και ποιούς. Έτσι με αυτά και με άλλα ο απελθών Πρωθυπουργός «έπεσε στα μαλακά» και οι Έλληνες πολίτες σιγούρεψαν για μια δεκαετία το μαύρο μέλλον τους αλλοίμονο στους νέους! Υπενθυμίζουμε ότι δυστυχώς επαληθευτήκαμε και αναφερόμαστε βέβαια στο άρθρο μας για την οικονομία στα «Πισοδερίτικα» Μάης 2010!! (μόλις μπήκαμε στην Τρόικα) όσοι κρατάτε τα φύλλα ξαναδιαβάστε το παρακαλώ, μακάρι να είχαμε διαψευσθεί αλλά δυστυχώς αποδείχθηκε πως αλλιώς ήσαν προγραμματισμένα! Και πάλι κουράγιο και καλά Χριστούγεννα Λ.Μ.

6 6 ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ Στον Απόηχο του Ανταμώματος Ημερίδα - Πισοδέρι Μία άποψη της αίθουσας. Διακρίνονται: Μαγειρίας Μιχάλης, Προτανίδου Αγγελική, Καραντζίδης Αναστάσιος, Μουτσόπουλος Νικόλαος, το ζεύγος Χρήστου Χατζηχρήστου με τη Θυγατέρα Ολυμπία, Παπάζογλου Κώστας Λιάκου Νένα, Γιαννακίδης Γιώργος, Βούλα Βόϊκου, Γώγου, Ερμιόνη Πισιώτη και άλλοι πολοί συμπατριώτες και μή, παρακολουθούν την Ημερίδα Επίσκεψη ξενάγηση στο Λαογραφικό Μουσείο «Λεύκη Παπαδάμου», ιδιοκτησία του Συλλόγου Απανταχού Πισοδεριτών, ενταγμένο στο «Δίκτυο των Λαογραφικών Συλλογών» του Νομού Φλώρινας, με πλούτο εκθεμάτων λαογραφικού χαρακτήρα, μετά επίσκεψη στο ιδιωτικό Λαογραφικό Μουσείο οικογ. Τσάμη «Μακεδονικός Αγώνας», για να «κλείσει» η πρώτη μέρα του Ανταμώματος στης «Βασούλας» (Στέκι του Πέτρου) με τις περίφημες βλάχικες πίτες και ξυνόγαλο! Σάββατο, 2η μέρα: Ημερίδα με γενικό τίτλο «Πισοδέρι στην πορεία του χρόνου Παρόν και Μέλλον». Τα επιμέρους θέματα: (Απόδημοι, Πισοδέρι αγώνες ανά τους αιώνες, σημαντικοί Πισοδερίτες, έργο προσφοράς τους οργανώσεις, φορείς του Πισοδερίου και «Πισοδέρι Πρέσπες: Δίπολο ανάπτυξης και προοπτικής;;!». Τα ανέπτυξαν, όλα με παράλληλη προβολή διαφανειών οι συμπατριώτες Μακεδόνας Κόκκος (Απόδημοι Πισοδερίτες), Δάφας Παντελής (Δασικός Συνεταιρισμός), Μιχάλης Λιάκος (Σημαντικοί Πισοδερίτες και «Σύλλογος Απανταχού»), πατήρ Ειρηναίος, (Αρχιμανδρίτης και επικουρ. Καθηγ. Πανεπιστημίου Φλώρινας), Λάζαρος Χατζηνάκος, ο γνωστός δημοσιογράφος της Θεσσαλονίκης (Πισοδερίτης φυσικά) και Αλέξανδρος Τράσιας, πρόεδρος Δ.Σ. Δήμου Πρεσπών (γαμπρός Πισοδερίου και Βλάχος φυσικά!). Το τελευταίο θέμα που ήταν και το κυριότερο και το μόνο που αφορούσε το παρόν και το μέλλον του Πισοδερίου, το διεξήλθαν εντυπωσιακά τόσο ο Αλέξης ο Τράσιας (Πρέσπες) όσο και ο Λάζαρος Χατζηνάκος με χαρακτηριστική κάπως «σκληρότητα» στην εισήγησή του, ρεαλιστική αντίληψη σίγουρα αλλά και ακτίνες αισιοδοξίας για την ανάπτυξη της περιοχής! Σημειώνουμε εδώ ορισμένες τιμητικές διακρίσεις όπως πρώτα πρώτα στον καθηγητή ακαδημαϊκό, Νικόλαο Μουτσόπουλο, τον Μεγάλο αυτόν επιστήμονα και Έλληνα, ακούραστο «σκαφτιά» της ιερής Μακεδονικής γης, πολλά χρόνια με ακατάλυτους δεσμούς με το Πισοδέρι και την Πρέσπα! Ο σεβαστός καθηγητής απήντησε συγκινημένος με λιτή αλλά μεστή αντιφώνηση και με αναφορά στο «μεγάλο φίλο μου, Σωκράτη Λιάκο, που του οφείλω πολλά»!!! Επίσης ως ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΠΙΣΟΔΕΡΙ- ΤΕΣ αναφέρθηκαν οι: Συγγραφείς Λαογράφοι: ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΛΙΑΚΟΣ, ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΑΝ- ΤΙΓΟΝΗ ΤΣΑΜΗ,ΠΑΥΛΟΣ ΤΣΑΜΗΣ Ταξίαρχος ε.α. Δ/ντής ΚΑΜ - συγγραφέας ΜΕΪΝΤΑΝΗΣ Οπλαρχηγός (18ο αιώνα), ΚΑΣΟΜΟΥΛΗΣ Ν. Αγωνιστής του 21 συγγραφέας Συντ/ρχης, ΚΥ- ΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Ν. Βουλευτής Φλώρινας 1933, ΧΑΣΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Δήμαρχος Φλώρινας ( ) Εκκλησία ΜΟΔΕΣΤΟΣ Αρχιμανδρίτης - Ευεργέτης - Αγιοταφίτης ΕΠΙΦΑΝΕΙΟΣ Επίσκοπος Ιεροσολύμων ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΣ ΤΣΑΜΗΣ μάρτυρας Μακεδονομάχος Ακολούθησαν οι βραβεύσεις του αείμνηστου συμπατριώτη Δημάρχου Φλώρινας ( ), γιατρού Νικολάου Χάσου, με σημαντική εθνική προσφορά την σχετική πλακέτα παρέλαβε η κόρη του, Ζαχαρούλα Χάσου Σταμάτη, και αδελφή του επίσης γιατρού και Δημάρχου Φλώρινας ( ) Νίκου Χάσου Βράβευση του Καρατζίδη Τάση (95 ετών), έσχατος δάσκαλος Μοδεστείου (!!), των αδελφών Παπαδάμου (Αγγελικής Πρωτανίδη Παπαδάμου και Βασιλείου Παπαδάμου) για τις υψηλόφρονες δωρεές και προσφορά στο Σύλλογο και στο Πισοδέρι σε μνήμη Πρωτανίδη Στεργίου και Λεύκης Παπαδάμου. Βράβευση στην αείμνηστη Ευδοκία Λιάκου Ζιούμου για τον γενναιόφρονη δωρεά στην Αγ. Παρασκευή, Αγία Τριάδα, κοιμητήρια, και στον Τάσο Γουμπέρη («άφησε» με την διαθήκη του στο Πισοδέρι δραχμές και το σπίτι του στην Αθήνα!!!). Άλλες τιμητικές διακρίσεις βραυέυσεις: Αντιγόνη Τσάμη (λαογράφος συγγραφέας) Πανδώρα Βόικου Μαλεσιάγκου (η Ημερίδα μια πλευρά της αίθουσας με συμπατριώτες που παρακολουθούν προσεκτικά τις εργασίες. Διακρίνονται Η Ισμίνη Λιάκου, Βόϊκου Κούλα Μαλεσάγκος Θεόδωρος εφοριακός, Θωμάς Παπαστεργίου, Αλέξανδρος Τσάμης, Νίκος Καρατζίδης, Παπαστεργίου, Βάκης Καρατζίδης, Μεκάσης Δημήτριος, Παπαδάμου και άλλοι συντοπίτες μας μόνη επιζώσα από τα ιδρυτικά μέλη του Συλλόγου (1965, Θεσσαλονίκη)! Μαγειρίας Μιχάλης (πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων) Έλσα Γουμπέρη (πρόεδρος 15 χρόνια των Φλωρινιωτών Αθήνας και στο Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Συλλόγων Αθήνα) Μεκάσης Δημήτρης (σημαντικός συγγραφέας νεότερης γενιάς με πολλά βιβλία λαογραφικού χαρακτήρα, επαγγέλματα κ.ά.) Καλλιόπη Γώγου Μητρουσίδου (απόδημος Αυστραλίας με πλούσια δραστηριότητα) Δάφα Εύη (μεταπτυχιακή και υποψήφια Δρ. στη Μοριακή Βιολογία) Χατζηχρήστος Χρήστος (επιτ. Πρόεδρος «Δασικού») Μούζα Θεολογία (εγγονή Νικολάου Χάσου) για το πόνημά της μεταπτυχιακή εργασία) Βράβευση Ζαχαρούλας Χάσου Σταμάτη για την πολύχρονη κοινωνική προσφορά της ίδιας και της οικογένειάς της στην Φλώρινα και στην Μακεδονία. Κοΐδης Βασίλειος (κατασκεύασε αεροπλάνο ερασιτεχνικά! Αερολέσχη Φλώρινας) Μέλλιος Λάζαρος (λαογράφος συγγραφέας),(προεδρείο Ημερίδας) Όλγα Τσάμη (γεραρή Πισοδερίτισσα) Αλέξανδρος Τσάμης Νομικός (ενεργός συμμετοχή στην ημερίδα) Ελένη Τζιούτζια, Εκπαιδευτικός συγγραφέας δημοτική σύμβουλος Δήμου Θεσσαλονίκης, εκπρόσωπος κου. Στ. Παπαθεμελή) Αείμνηστος Παύλος Τσάμης (συγγραφέας Δ/ντής Απόδημων Μακεδόνων, Ταξίαρχος ε.α.) Ειδική μνεία αναφορά και τιμή αποδόθηκε στους αείμνηστους Πισοδερίτες Μακεδονομάχους (12 επώνυμοι με επικεφαλής τον μάρτυρα παπα Σταύρο) αλλά στους πολλούς, πάρα πολλούς ανώνυμους χωρίς την θυσία και τον αγώνα των οποίων δεν θα είχε αίσιο τέλος ο Μακεδονικός Αγώνας ( ) κατ επέκταση οι Βαλκανικοί Αγώνες ( ). Μετά τη λήξη της ημερίδας έγιναν παρεμβάσεις ερωτήσεις συμπεράσματα με κυριότερη αυτή της Πανδώρας Κουτουράτσα, υπεύθυνης τεχνικής γραμματείας επικοινωνίας του Ανταμώματος για εντυπωσιακές δραστηριότητες εκ μέρους του Δασικού (αρχείο Πισοδεριτών, γενεαλογικά δένδρα, εθελοντές ιστοσελίδα, internet, όλα θα μονιμοποιηθούν στο άμεσο μέλλον!). Το γεύμα γλέντι που ακολούθησε στη μαγευτική ιστορική Αγία Τριάδα με το υπέροχο χορευτικό του Λιβαδιού Ολύμπου και τοπική ορχήστρα ενθουσίασε το πλήθος των συμμετεχόντων που μέχρι αργά το απόγευμα δεν ήθελα να φύγουν μαγεμένοι από το θεϊκό κυριολεκτικά περιβάλλον και συγκινημένοι από το συναπάντημα με παλιούς φίλους και συγγενείς μετά από πολλά χρόνια Βράβευση Ευδοκίας Ζιούμου Λιάκου. Το βραβείο παραλαμβάνει από τον Λάζαρο Μέλλιο η Νένα Λιάκου - Βουλτσάκη Ο Λάζαρος Μέλλιος βραβεύει την Αντιγόνη Τσάμη Η δεύτερη μέρα έκλεισε με μεγαλόπρεπο δείπνο στο «Σαλέ Τόττη» στη Βίγλα. Εδώ η περίφημη ορχήστρα Καραβιώτη και οι Λιβαδιώτες χορευτές «έδωσαν ρέστα» - που λένε με τα βλάχικα τραγούδια και χορούς τους με ομαδική «εισβολή» στην πίστα πολλών Πισοδεριτών και φίλων καθώς και η θαυμάσια ερμηνεία του «επιτραπέζιου» πασίγνωστου τραγουδιού «Φιατα μουσάτα» από τον αρχιψάλτη και Πρόεδρο του Δασικού, Δάφα Παντελή. Αξίζει να αναφέρουμε την παρουσία Ο Βασίλης Παπαδάμος ε.π. του Συλλόγου με την βραβευθήσα Πανδώρα Μαλεσάγγκου Βόϊκου μόνη επιζώσα από τα ιδρυτικά μέλη Ο πρόεδρος βραβεύει τον Δημήτρη Μεκάση παιδαγωγό συγγραφέα οκτώ (8) νέων παιδιών από το Μοναστήρι Κρούσοβο Νιζόπολη, υπότροφοι στη Θεσσαλονίκη στο Α.Π.Θ.: Δημήτρης, Ρωξάνη, Ηλίας, Παύλος, Βασιλική, Ελβίρα, μερικά από τα ονόματά τους, όλοι συμμετείχαν ενεργά στην ημερίδα και σε όλες τις εκδηλώσεις του Ανταμώματος. Κυριακή 10 Ιουλίου: Μεγάλη Αρχιερατική λειτουργία χοροστατούντων των Βράβευση Χρήστου Χατζηχρήστου επ. Προέδρου «Δασικού» Μητροπολιτών Φλώρινας και Καστοριάς (δια εκπροσώπων) με την Βυζαντινή χορωδία του Δάφα, κατανυκτική πραγματικά η ατμόσφαιρα, Εκκλησιάστηκαν: Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Χρ. Δακής Ο Αντιπεριφερειάρχης Φλώρινας, Ηλιάδης Δημ. Ο Εκτελεστικός Γραμματέας Περ. Δυτ. Μακεδονίας, Σωτήρης Βόδος και πρώην περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων, ο Δήμαρ- συνέχεια στη σελίδα 7

7 ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ 7 Στον Απόηχο Ανταμώματος Βράβευση Όλγας Τσάμη Βράβευση από τον Πρόεδρο των «Απανταχού» της Αγγελικής Προτανίδου Παπαδάμου ευγενούς δωρήτριας του Συλλόγου χος Πρεσπών Τσέπας Βασ. με σύσσωμο το Δ.Σ. (Τράσας και αντιδήμαρχοι Καπουράνης Χατζάρας), ο τέως Νομάρχης Φλώρινας Στρατάκης Ιωάννης, ο οποίος παρακολούθησε και όλη την ημερίδα του Σαββάτου, ο βουλευτής Φλώρινας Στάθης Κωνσταντινίδης, ο έτερος των βουλευτών του νομού, ο Γιώργος Λιάνης δεν μας τίμησε φαίνεται ότι η αποστασιοποίησή του ξεκίνησε σιγά σιγά! Ο παγκόσμιας εμβέλειας καθηγητής Περικλής Μήτκας. Με τη λήξη της Μεγάλης λειτουργίας ο κόσμος ξεχύθηκε στον αύλειο χώρο της Αγίας Παρασκευής θαυμάζοντας την υπαίθρια έκθεση «Πισοδεριτών δημιουργίες» (παλιές φωτογραφίες υπεύθυνη Αθηνά Γαρδάνη και ο Κώστας Παπαϊωάννου, όλα τα βιβλία Πισοδεριτών συγγραφέων (Σωκ. Λιάκος, Π. Ιωαννίδης, Π. Τσάμης, Αντ. Τσάμη, Μεκάσης, Άρης Ιωαννίδης). Πίνακες ζωγραφικής (Λίτσα Παπαδημητρίου, Μπέσας Δ., Νανά Βόσδου, Δάφας Σπύρος, Μιχάλης Κοΐδης, Γεώργιος Κοΐδης). Πολλές επισκέψεις επωνύμων και ανωνύμων δέχθηκε το παρακείμενο Λαογραφικό Μουσείο «Λευκή Παπαδάμου» - ανήκει στον Σύλλογο Απανταχού Πισοδεριτών καθώς και το οικογενειακό Μουσείο Τσάμη (Μακεδονικός Αγώνας), όλα αυτά υπό τους ήχους θαυμάσιας τοπικής ορχήστρας (Τσέπας) και το αξιόλογο χορευτικό συγκρότημα των Πρεσπών. Από την Αγία Παρασκευή όλοι και άλλοι πολλοί με κάθε τρόπο και μέσο (πούλμαν, πεζοί, Ι.Χ.) μεταφερθήκαμε στο «γήπεδο», ένα πανέμορφο λιβάδι του Πισοδερίου, στην αφετηρία του νέου αναβατήρα του Χ.Κ. Βίγλας. Εκεί πραγματοποιήθηκε η τελική εκδήλωση, 3η Απο το γεύμα στο Σαλέ Τότης ημέρα κάτω από ένα «καυτό» Πισοδερίτικο ήλιο (παρά τα ολίγα σκέπαστρα). Γλέντι ορχήστρες, βλάχικα και άλλα συγκροτήματα χορευτικά, φαγοπότι, αλλά και τιμητικές διακρίσεις και λήξη του Ανταμώματος με τον τρανό χορό (κόρλου μάρε)! Τον έσυρε πρώτος σαν έφηβος ο γηραιότερος Πισοδερίτης σήμερα ο αειθαλής και χαλκέντερος Σταύρος Αδάμου (101)! Έξι (6) χορευτικά συγκροτήματα, το ένα καλύτερο απ το άλλο, - αν και αντικειμενικά το του λιβαδιού ξεχώριζε κάπως χόρεψαν κατά τριάδες και όλοι μαζί: Λύκειο Ελληνίδων Φλώρινας, Πρέσπες, Αριστοτέλης Φλώρινας, Βλάχοι Βεροίας, Κλεισουρείς Πτολεμαΐδας, και Λιβάδι (Γεωργάκης Ολύμπιος) και χάρισαν στους πολυπληθείς μετέχοντες του Ανταμώματος μια πραγματική πανδαισία παραδοσιακών ακουσμάτων και χορού Αδάμου Σταύρος, με τα παιδιά του, τους γαμπρούς και τις νύφες του, δίπλα του η Πανδώρα Μαλεσάγκου - Βόϊκου και πίσω ο Παντελής Δάφας Μεσολάβησαν τιμητικές βραβεύσεις και διακρίσεις, και αναφέρθηκαν πολλοί γόνοι κυρίως Πισοδεριτών που διαπρέψαν και διαπρέπουν στο εξωτερικό και εσωτερικό, ένα αισιόδοξο μήνυμα για την «συνέχεια» του Πισοδερίου, όπως ανέφερε και ο Πρόεδρος. (Λεπτομέρειες σε άλλες στήλες της εφημερίδας μας). Έτσι την Κυριακή στο γήπεδο τιμήθηκαν κατά σειρά: Δακής Γ., περιφερειάρχης Δυτ. Μακ. Ηλιάδης Δημ., αντ/χης Δυτ. Μακεδ. Τσέπας Βασ., Δήμαρχος Πρεσπών Τράσιας Αλέξανδρος, πρόεδρος Δ.Σ. Δήμου Πρεσπών Αδάμου Σταύρος, ως γεραρότερος Πισοδερίτης (101 ετών). Τζούλης Γεώργιος, πρόεδρος Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Σωματείων Σωτήρης Βόσδου, Εκτ. Γραμματέας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, τέως περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Χάσος Νίκος Γιατρός τ. Δήμαρχος Φλώρινας ( ) Τυρπένου Περικλής, χημικός, δ/ντής Σουρωτής Τυρπένου Σταύρος, Εκπ/κός Ρούφας Κοσμάς, Γεωπόνος οινολόγος, τ. Δ/ντής ΕΑΣ Αμυνταίου Βασίλης Τσομπάνος, μοναδικός μόνιμος κάτοικος του χωριού για πολλά χρόνια. Αδάμου Φανή, Τσομπάνου Ειρήνη, Ευάγγελος Κοΐδης, Χάσου Αλίκη, Αικατερίνη Λιάκου ως γεραρότεροι Πισοδερίτες με τον Αδάμου Σταύρο να σέρνει πρώτος το χορό «ουνα ταχινά λε νταντε» και να ακολουθούν όλοι σε κυκλικό σχήμα κατά ηλικία! Οι βραβεύσεις τιμητικές διακρίσεις συνεχίσθηκαν: Αείμ. Παπαηλίας (παρέλαβε ο Ηλίας Χάσος) Ζαχαρούλα Χάσου (Οδηγισμός Λύκειο Ελληνίδων) Καρατζίδης Νίκος (Δρ. Δασολόγος) Αγάπη (Πόλα) Παπαδάμου (της Φωτεινής και του Γεωργίου), Δρ. Χημικός Μηχ/κός Ενεργείας Περιβάλλοντος (Άριστα), εργάζεται σε μεγάλη εταιρεία, Λονδίνο Πάνος Δάφας, Δρ. Οικονομολόγος Πληροφορική, Προϊστάμενος από ετών σε τμήμα μεγάλης εταιρείας, Λονδίνο. Ισιδώρα Σεβαστή Λιάκου, πτυχιούχος Βαλκανικών Σπουδών, μεταπτυχιακό «Παραδοσιακά οπτικά», εργάζεται στο Εδιμβούργο Σκωτία Χάσος Ηλίας (του Λαζάρου), καταξιωμένος φωτογράφος, studio πολλά χρόνια, Μόναχο Γερμανίας Μακρής Άγγελος, Καρδιοχειρουργός, βοηθός Cooley (ΗΠΑ) Ανδριώτη Ευθύμιος (Μάκης), Δ/ντής Philips Morris Ευρώπης, Λωζάννη, Ελβετία. Παπάζογλου Μιχαήλ της Μιράντας Γουμπέρη και του Κώστα), Φυσικός Α.Π.Θ., υποψήφιος διδάκτωρ Παπαδημητρίου Λίτσα (Παναγιωτίδου), ζωγράφος, ποιήτρια, Φλώρινα Κοΐδης Παναγιώτης, εκπαιδευτικός προπονητής αθλητικών ομάδων Ειδικές Δυνάμεις Σύλλογος Βασίλειος Τσάμης (της Βασούλας Τσικίνα και του Ορέστη), Δρ. αρχαιολόγος, επικεφαλής προγράμματος, Λονδίνο χαιρετισμός και ευχές από τον σεβ. Μητροπολίτη Φλωρίνης Πρεσπών και Εορδαίας κ. Θεόκλητο Οι σχετικά νεότεροι γόνοι Πισοδεριτών που τιμούν τοπισοδέρι με την δουλειά και την δράση τους σε Ελλάδα και εξωτερικό αποτελούν και τη συνέχεια του Πισοδερίου και αποδεικνύουν ότι όσο και να «χάνεται» το Πισοδέρι, δεν παύει να υπάρχει Απανταχού της γης!! Αναμνηστικά δώρα επίσης δόθηκαν σε συγγενείς αειμνήστων συμπατριωτών που τίμησαν το Πισοδέρι: Νταρίλλης Μάνος, καθηγητής Παιδιατρικής Α.Π.Θ. Κουσουρέτας Γεώργιος, Λυκειάρχης, Θεσσαλονίκη Κοζάρης Ευάγγελος, Δ/ντης Στοιχειώδους Εκπαίδευσης Παπαστεργίου Βάσος, ταξίαρχος Αεροπορίας Κοΐδης Κωνσταντίνος, Υποστρ/γος Ηλίας Ιωαννίδης, ιδρυτικό μέλος Ρούφας Νικόλαος, Λυκειάρχης Κοϊδης Ανδρέας, Αν. Αξιωματικός Ιδρυτικό μέλος «Γήπεδο» Πισοδερίου - Σκέπαστρο. Πλήθος κόσμου παρακολουθεί τα χορευτικά συγκροτήματα Ο εκ των οργανωτών του «Ανταμώματος» Μιχάλης Λιάκος απονέμει τιμητική πακέτα και δίπλωμα στον ακούραστο Γενικό Πρόξενο Μοναστηρίου (Σκόπια) Μάρκο Τριπολιτάκη για την πολυσχιδή και πολύπλευρη προσφορά του. Πισοδερίτες - Τοπική Αυτοδιοίκηση (αιρετοί) Αγία Παρασκευή «Βλαχόφωνος Ελληνισμός» Εναρκτήρια ομικλία Αριστείδη Μήτκα Χάσος Νίκος (Δήμαρχος Φλώρινας, ) Λιάκος Μιχαήλ (τ. αντινομάρχης Θεσσαλονίκης, ) Χάσος Γρηγόρης (τ. αντιδήμαρχος Φλώρινας) Αριστείδου Αριστείδης (αντιδήμαρχος Φλώρινας, 2010) Χάσος Νίκος (τ. αντιδήμαρχος Αμυνταίου πρ. Δ.Δ. Ξυνού Νερού) Καραντζίδης Βασίλειος (Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Φλώρινας) Παπαδόπουλος Χρήστος (Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Πρεσπών) Δούκας Βασίλειος (τ. Δημοτικός Σύμβουλος Πρεσπών) Αντάμωμα - «Γήπεδο» Πανοραμική Θέα απο το νέο αναβατήρα συνέχεια στη σελίδα 8

8 8 ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ Στον Απόηχο Ανταμώματος Ο π. Ειρηναίος επ. καθηγητής πανεπιστημίου εισηγήται το θέμα του: Επιφανείς Πισοδερίτες κληρικοί. Πισοδερίτες στους Βαλκανικούς Αγώνες Και οι μεταπολεμικοί κοινοτάρχες Πισοδερίου: Μπούλδας Αναστάσιος, Αδαμαντίου Χρήστος, Μούσιας Βασίλειος, Γώγος Πέτρος, Βάσκος Πέτρος, Αδαμαντίου Κώστας. Εδώ αναφέρονται και οι Λιάκος Λεωνίδας καθ. Πανεπιστημίου και Τσάμης Χρήστος καθ. Πανεπιστημίου, οι οποίοι διετέλεσαν ειδικοί Γραμματείς στα Υπουργεία Γεωργίας και Βιομηχανίας αντίστοιχα τη δεκαετία του 1980 Επίσης αναγνώστηκαν συγχαρητήριες επιστολές χαιρετισμοί από: Ηπειρωτική Εστία Θες/νίκη, από τον Γιάννη Ιωαννίδη τ. Υφυπουργό, Στέλιο Παπαθεμελή πρόεδρο της Δημ. Αναγέννησης και από τον Ψωμιάδη Διονύση αντιπεριφερειάρχη Κ. Μακεδονίας. Πρέπει να αναφερθούμε και στους πάρα πολλούς γαμπρούς και νύφες Πισοδερίου, πολλοί απο τους οποίους αγάπησαν και αγαπούν το Πισοδέρι εξίσου, όπως οι γνωστοί καθηγητές Παν. Δυτ. Μακεδονίας Μπέσσας Δημήτρης και Μίμης Σουλιώτης, ο Πηλείδης Αχιλ. (Δικηγόρος), Τράσιας Αλέξανδρος (Πρόεδρος Δ.Σ. Πρεσπών), Γ. Γιαννακίδης, Γρηγορέλης Φλ., Κώστας Παπάζογλου, Νίκη Πάλλα - Νταρίλλη, αείμνηστος Χαρ. Χαραλαμπίδης και άλλοι. Τέλος, τιμώνται πάντα και για πάντα ΟΛΟΙ οι επώνυμοι και ανώνυμοι παππούδες και γιαγιάδες, προπάπποι και συγγενείς παντός βαθμού για την όλη προσφορά τους και με την ίδια τους τη ζωή ακόμα, στους Εθνικού Αγώνες (1821, Μακεδονικός Αγώνας, Βαλκανικοί Αγώνες 12 13, Μικρά Ασία , Αλβανία και μετ έπειτα) ΘΑ ΤΟΥΣ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΑ «Ούνα ταχινά λε ντάντε» Ο αειθαλής Σταύρος Αδάμου πρώτος σέρνει τον χορό. Ακολουθούν Πανδώρα Μαλεσάγκου, Παπαδάμου Γεώργιος γιατρός, Εριέττα Αδάμου Σαλβαρίνα, ο Κίμων Αδάμ, ο Κώστας Αδάμ και ο Μιχάλης Λιάκος. Γενική Συνέλευση - Απολογισμός (2010) Αισιόδοξες Προοπτικές Έτσι κατά το 2010: Τα κύρια σημεία-έργα: 1) Εκμετάλλευση Δάσους: Υλοτομήθηκαν τρία (3) τμήματα (με όλη τη σχετική διαδικασία που ακολουθείται) μέχρι το «τελικό πρωτόκολλο» παρουσία του Δασαρχείου. Οι τιμές πολύ «καλές» (περίπου 30ευρώ/τόνος). 2) Διανομή μερίσματος διενεμήθηκε ποσό ευρώ (ταλαιπωρείται ο ταμίας Μάκης Μούσιας - θα ξαναπροταθεί η μέθοδος πληρωμής με προσωπικούς αριθμούς λογαριασμού κ.λ.π.) Το μέρισμα για το 2011 θα διανεμηθεί πριν τα Χριστούγεννα 2011! 3) Νοικιάστηκε (από με 300 ευρώ/μήνα) η αίθουσα του Συνεταιρισμού στη Αγία Τριάδα (Ιούνιος 2011) Ο Δήμαρχος Πρεσπών Β. Τσέπας σέρνει το χορό, ακολουθούν Π.Δάφας, Μ.Κόκος, Καπουράνης και κοπέλες με Μακεδονικές φορεσιές Βίγλα (Διοικητήριο). 4) Εκμίσθωση δασικής εκτάσεως «Άνεμος Μακεδονία». Είναι οι πυλώνες ανεμογεννήτριες. Το έργο τελείωσε και η εταιρεία έχει «δεσμευθεί» να προτιμηθούν Πισοδερίτες σε μόνιμες εργασίες. 5) Αγορά κτιρίου ιδιόκτητα γραφεία συνεταιρισμού (στη Φλώρινα), πλήρως εξοπλισμένα, (έπιπλα και τεχνολογία). 6) ΕΡΓΑ: Συντήρηση όλου του δασικού δικτύου - 4 μεγάλα έργα στον δασικό δρόμο Αγίας Τριάδας Κουσάγια Πισοδέρι (φανταστική διαδρομή ακόμα και με αυτοκίνητο, αν και συνιστούμε πορεία!). 7) Αγία Τριάδα το καμάρι των Πισοδεριτών. Πλήρης και πολύ όμορφη και διακριτική αναπαλαίωση! Έργα ιστορικής σημασίας (αμμοβολή στους εξωτερικούς τοίχους σκεπή σύνθεση καμπαναριού με πέτρα, κιόσκι πετρόκτιστο, δύο «κτίρια», τα παλιά κελιά όλο πέτρα κατοικήσιμα, και το πιο πρόσφατο έργο διότι τα προηγούμενα τα θαυμάσαμε όλοι στην Αγία Τριάδα τον περασμένο Ιούνιο - πάνω στο λεγόμενο «πάνω διάζωμα» έγινε άλλο πέτρινο κιόσκι με ψησταριά, και μεγαλόπρεπη πέτρινη σκάλα από εκεί που κατέβαινε το χορευτικό και τρία κιόσκια από κορμούς δένδρου. Η όλη εικόνα γενικά της Ι. Μ. Αγίας Τριάδας από την βυζαντινή είσοδο την αυλή, τα «κελιά», το κιόσκι, την Αγία Τριάδα (εκκλησία) όλα αυτά μαζί με το οργιώδες περιβάλλον συνθέτουν μια εικόνα συγκλονιστική για πιστούς και μη Τέλος, στα έργα πρέπει να αναφερθεί και ένα μεγάλο αποστραγγιστικό γύρω και πίσω από τον ναό. Ισχυρή προστασία από την υγρασία! Όλα τα έργα, «δίνουν ζωή μακροπρόθεσμα πάνω από χρόνια στο Ιερό μας Μοναστήρι με την τεράστια ιστορία του», τόνισε ο πρόεδρος. 8) Πολιτιστικά: Το καταστατικό «δίνει» τη δυνατότητα να διευρύνει το ρόλο του και στον πολιτιστικό τομέα. Έτσι η πανήγυρις της Αγίας Τριάδας, έχει αρχίσει να ξαναβρίσκει σιγά-σιγά τις παλιές δόξες της (πίτες, λουκούμια, καφές, αλλά και ορχήστρα με παραδοσιακούς χορούς), (για το 2011). Το 1ο Αντάμωμα των Απανταχού Πισοδεριτών (χρονικά βέβαια «ανήκει» στο 2011) είναι ένα άλλο μεγάλο επίτευγμα με βασικό συντελεστή τον Συνεταιρισμό (οικονομική στήριξη επικοινωνία κ.α.) Δημιουργεί μητρώο Πισοδεριτών (τέχνης - πολιτισμού φωτογραφικό αρχείο και άλμπουμ και άλλες εκδόσεις dvd κ.α. Ακόμα προβλέπεται έκδοση αναμνηστικής σειράς γραμματοσήμων από τα ΕΛΤΑ καθώς και άλλες εκδόσεις όπως ο τουριστικός οδηγός «αλλάξτε πορεία». Επίσης ο Πρόεδρος αναφέρθηκε και στην ετήσια ενίσχυση της εφημερίδας μας, της ιστοσελίδας και της σελίδας στο facebook (των εθελοντών Πισοδεριτών). Το dvd «Πισοδέρι», περιγράφει καταπληκτικά όλο το θαυμαστό περιβάλλον και το Πισοδέρι ιστορικά και φυσιολατρικά-. Οικόπεδα: (οικισμός «Πούρτσου») έχουμε αναφερθεί πολλές φορές για την κωλυσιεργία και δύσκολη διαδικασία (ΣΧΟΠ πολεοδομία κ.α.) και ενώ ήσαν όλα έτοιμα για την Περιφέρεια, χρειάζεται τελικά νέα επέκταση με διάφορες τεχνικές και νομικές τροποποιήσεις και νέα καθυστέρηση. Πάντως όσοι από τους συμπατριώτες θέλουν, μπορούν να ζητήσουν να τους επιστραφεί η προκαταβολή τους! τόνισε ο Πρόεδρος Παντελής Δάφας. Χιονοδρομικό Κέντρο Βίγλας: Πολύ καλή λειτουργία το 2010 η σύμβαση με τη Νομαρχία λήγει του χρόνου- τώρα με τον Καλλικράτη, η Περιφέρεια έχει το λόγο και η διαδικασία είναι λίγο «μπερδεμένη» (δημοπρασία μεγάλο κόστος για νέο «μηχάνημα» - μοναδικός εμφανιζόμενος (Τότης κ.α.) ίδωμεν (άγωνη η πρώτη δημοπρασία). Γήπεδο: Για να αποκτηθεί πρέπει να ιδρυθεί «θυγατρική» εταιρία αθλητικός σύλλογοςτου «Δασικού». -Αγορά οικοπέδου (οικία Σωκράτη Λιάκου στο Πισοδέρι) αγοράσθηκε και την άνοιξη αρχίζει η ανέγερση (μικρό, πολυδύναμο κέντρο). Τέλος ο «Δασικός» αποτελεί την «αιχμή του δόρατος» για την ανάπτυξη του Πισοδερίου. Ο ταμίας Θωμάς Μούσιας ανέλυσε λεπτομερώς τα έσοδα και έξοδα του 2010 καθώς διαβάσθηκε η έγκριση των δαπανών από τον αρμόδιο ελεγκτή του Δημοσίου (Μπόϊκος). ΕΞΟΔΑ: όλα τα έργα στην Αγία Τριάδα (ναός, τοιχείο, τεχνικά κ.λ.π.) ευρώ, διανεμηθέν μέρισμα ευρώ, εφορία ευρώ κ.λ.π. σύνολο ευρώ. ΕΣΟΔΑ: ευρώ, ευρώ (από το 2010) και σύνολο ευρώ (για φέτος, 2011). Μια πολύ ενδιαφέρουσα για όλους μας ενημέρωση-προβολή, έγινε στο τέλος της συνέλευσης, από τον κ. Χατζηγιάννη (Εταιρία μελετών για Ενέργεια) πρόκειται για τα περίφημα pellets (συσσωματώματα - ξύλου - «βιομάζα»). Το δάσος του Πισοδερίου με την οξιά που διαθέτει μπορεί να γίνει προσοδοφόρα πηγή εκμετάλλευσης των πριονιδιώνροκανιδίων, βιομάζα από την ξύλευση, που θα «πουλιέται» σε ειδικά εργοστάσια για παραγωγή ενέργειας (καύσιμα, θέρμανση κ.λ.π.). Επακολούθησε συζήτηση ερωτήσεις και προτάσεις «εφ όλης της ύλης» και πρόταση προς την Εταιρία να καταθέσει σχετική μελέτη για τα σχετικά και τα περαιτέρω. Η Γ. Συνέλευση έληξε με προσφορές γευστικότατων πιτών. Στη Γ.Σ. προέδρευε ο μόνιμος πρόεδρος των συνελεύσεων του «Δασικού» τα τελευταία χρόνια Μιχάλης Λιάκος Πρ. Απανταχού με Γραμματέα τη Νίκη Γουμπέρη. Η εκκλησιαστική χοροδία με επικεφαλής τον Παντελή Δάφα

9 ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΙΑΠΑ ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ 9 Διήγημα Η νεαρή Φιλόλογος Πισοδερίτισσα Χριστίνα Σιάπα, της Θωμαής (Γαρδάνη) και του Βασίλη, μας ξάφνιασε ευχάριστα με τοε ξαίσιο πρωτόλειο διήγημά της που υπόσχεται πολλά... Καλή συνέχεια Χριστίνα! Είχα χρέος Αφιερωμένο στην Ξανθίππη Είναι φορές που οι κούρσες γίνονται χρόνιες. Υποσχέσεις, αποστάσεις, αφοσίωση, κόπος και εκπλήρωση είναι τα υλικά αυτής της ιστορίας με θέμα την μετανάστευση στη δεκαετία του 60. Εκείνη την εποχή μπαρκάρανε πολλοί. Ερήμωναν τα χωριά, άδειαζαν οι πλατείες. Δουλειές δεν υπήρχαν, το ψωμί λιγοστό. Είχα έναν μπάρμπα είχε κούρσα. Με έβαλε νωρίς στο τιμόνι, γλίτωσα την ξενιτιά. Ειδεμή θα είχα φύγει και εγώ με τους άλλους. Με τον καιρό το φρόντιζα, το γυάλιζα, το αγάπησα Ήξερα όλους τους δρόμους και τους παράδρομους της περιοχής και ακόμα παραπέρα. Κουβαλούσα κόσμο πολύ και κουβέντα παραέξω δεν έβγαινε. Μια μέρα είχε πέσει σινιάκι, ψυχή δεν κυκλοφορούσε. Αναδουλειά καταραμένη. Πετάγομαι στο καφενείο του Πίπη, πίνω ένα ποντς να συνέλθω. Είχε μια παλιά σόμπα, ζεσταίνονταν και άλλοι εκεί. Ανοίγει η πόρτα μπαίνει ο Μιχάλης. Στην ίδια γειτονιά, ένα σπίτι παρακάτω μοναχογιός της κυρα-βαγγελιώς. Λίγο μικρότερός μου. Ανάμεσα σε τέσσερις αδερφές ο στερνότερος. Πατέρας, θείος στην Αμερική ήταν κονομημένος για τότες. Παλικάρι δύο μέτρα. Με παίρνει παράμερα: - Θόδωρε, μεθαύριο μπαρκάρω. Θα βάλεις την κούρσα για τον Πειραιά; - Είμαστε σύμφωνοι του λέω. Ξεκινήσαμε χάραμα. Βουβός όλη την ώρα. Αυτό το σέβομαι. Κάπνιζε και κοιτούσε έξω. Άμα φτάσαμε στα Τέμπη: - Θα κάνουμε μια στάση, του λέω. Το χω τάμα κάθε που περνάω από δω να ανάβω κερί στην Χάρη της. Περπατήσαμε κάνα δυο βήματα τον έβλεπα ήθελε να μιλήσει. - Πώς αυτό, βρε Μιχαλιό; Βγάζει ένα τσαλακωμένο χαρτί: Σιδηρόδρομος κατέρρευσε. Στοπ. Πατέρας συγχωρέθη. Στοπ. Ανάγκη έλθεις το συντομότερον δια άμεση ταχτοποίηση χρεών. Στοπ. - Καταλαβαίνεις; Τον έχασα πριν τον γνωρίσω. Όταν έφυγε για δεύτερη φορά ήμουν παιδί στην κούνια. Καμάρωνε που χε γιο. Έλεγε: «Θα δουλέψω όσο να μεγαλώσει και ύστερα θα ρθω να τόνε χαρώ». Είχε και τις κόρες, έπρεπε να τις προικίσει. Δούλευε και έπινε, έπινε και δούλευε. Εμάς μας έστελνε πάντα το κομπόδεμα. Τίποτα δεν ξέραμε. Τον τελευταίο καιρό έγραψε στην μάνα πως θα ρχόταν. Δεν μπορώ άλλο Βαγγελιώ της έγραφε. «Εδώ στην ξενιτιά ούτε στα όνειρα δεν μπορώ να θυμηθώ το πρόσωπό σου, τα πρόσωπα των παιδιών μας». - Και την Μαριγώ, πού την αφήνεις; - Θα γυρίσω. Θα την πάρω. Υποσχέθηκα. Άμα πληρώσω τα χρέη, βγάλω λίγα δολάρια θα γυρίσω. Σαν φτάσαμε, είχε σκοτεινιάσει. Θα φευγε το άλλο πρωί χαράματα με το Queen Mary. - Θέλω μια χάρη. - Ό,τι θέλεις. - Θέλω να ακούσω μπουζούκι. Πάμε στον Τσιτσάνη. Ανέβηκε στην πίστα ζυγίζοντας μια το δεξί μια το αριστερό μια συννεφιασμένη Κυριακή. Βγάλαμε την νύχτα εκεί. Σαν έφεξε τον πήγα στο λιμάνι. - Μου στάθηκες σαν αδελφός μου λέει. Γυρνάει να με πληρώσει, του λέω: - Όταν γυρίσεις με το καλό. - Ε, δεν θα αργήσω τότε. Έχω χρέος, λέει και μου χαμογελάει. Μου σφίγγει το χέρι, τον αποχαιρετώ. Σαν γύρισα στο καφενείο θέλησαν να πληροφορηθούν τα νέα. Τι ανάγκη είχε να μπαρκάρει; Μην είχε τραβήγματα με τον νόμο; Μην γκάστρωσε καμία και δεν ήθελε να την στεφανωθεί; Κουβέντα δεν βγήκε από μένα. Μαθαίναμε κάνα νέο του που και που. Λέγανε πως έκανε επιχειρήσεις, πρόκοψε. Η Μαριγώ έφυγε στην Σαλονίκη. Την πήρε μια θεία της εκεί ψυχοπαίδι. Την κληρονόμησε και πέθανε. Δεν παντρεύτηκε λένε. Πέρασαν είκοσι πέντε χρόνια. Με δυσκολία αναγνώρισα τον γκριζομάλλη μεσόκοπο στην πόρτα. Μόνο το χαμόγελο είχε κάτι το γνώριμο. «Είχα χρέος», μου λέει. Αναδημοσιεύεται από το Λεξηtanil, το περιοδικό των ασκούμενων συγγραφέων, τεύχος 1, φθινόπωρο 2010 ΕΠΙΣΤΟΛΗ Η Έλζα Γουμπέρη βραβεύεται από τον καθηγητή Δημ. Μπέσσα Με αφορμή την πρόσφατη βράβευση μου στα πλαίσια της πρώτης παγκόσμιας συνάντησης των απανταχού Πισοδεριτών θα ήθελα να συγχαρώ το δήμο Πρεσπών, το σύλλογο των απανταχού Πισοδεριτων "Η Αγία Τριάς" και την οργανωτική επιτροπή για την επιτυχή υλοποίηση αυτής της θαυμάσιας ιδέας, θα ήθελα επίσης να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες για την εξαιρετική τιμή που μου έγινε να με βραβεύσουν στον τόπο που αγαπώ τόσο πολύ. Ήταν για μένα ξεχωριστή αυτή η βράβευση και θα ήθελα να τη μοιραστώ με την οικογένεια μου που με στηρίζει και με συμβουλεύει. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ σε μία από τις τελευταίες μου δράσεις. Πρόσφατα μου ανατέθηκε ο ρόλος της αντικλήτου όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για την ίδρυση ενός άρτια εξοπλισμένου ιατρείου στο χωριό μας, καθώς αυτό αποτελεί βούληση του θείου μου Αναστάσιου Γουμπέρη ο οποίος με τη διαθήκη του άφησε στην κοινότητα Πισοδερίου ένα ακίνητο και καταθέσεις για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού. Σήμερα ο δήμος Πρεσπών έχει την ευθύνη για την υλοποίηση του και είμαι σίγουρη ότι θα φανεί αντάξιος της εμπιστοσύνης μας καθώς τέτοιες ευκαιρίες για ανάπτυξη δεν θα πρέπει να περνούν ανεκμετάλλευτες στις μέρες μας. Οι ανάγκες του Πισοδερίου είναι πολλές και οι προοπτικές ακόμη περισσότερες. Το χιονοδρομικό κέντρο του Πισοδερίου ξεχωρίζει και είναι άμεση ανάγκη να αναπτυχθεί με επίκεντρο τον οικισμό του Πιοοδερίου κατά τα διεθνή πρότυπα. Απαραίτητο είναι η περιοχή να προτείνει νέες δραστηριότητες ώστε να αποτελεί προορισμό όλο το χρόνο. Ο δήμος θα πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή έχοντας δίπλα του το συνεταιρισμό δασοκτημόνων Πισοδερίου ο οποίος πρέπει να λάβει αναπτυξιακή μορφή και να στελεχωθεί με νέους ανθρώπους με ειδικές γνώσεις που θα φέρουν νέες ιδέες και ζωντάνια στον τόπο θα πρότεινα η συνάντηση στο Πισοδέρι να γίνει θεσμός ώστε κάθε φορά που ανταμώνουμε να θυμόμαστε τα περασμένα και να σχεδιάζουμε καινούρια Ελζα Γουμπέρη 1ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΩΝ Τιμητική Επιτροπή π.θεόκλητος Παναγιώτατος Μητροπολίτης Φλωρίνης Πρεσπών & Εορδαίας Νικόλαος Μουτσόπουλος Ομότιμος καθηγητής Α.Π.Θ. -Ακαδημαϊκός Νικόλαος Μέρτζος Πρόεδρος Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών Δημήτριος Ηλιάδης Αντιπεριφερειάρχης Περιφέρειας Δυτ. Μακεδονίας Βασίλειος Τσέπας Δήμαρχος Πρεσπών Νικόλαος Χάσος πρώην Δήμαρχος Φλώρινας Αναστάσιος Καραντζίδης Εκπαιδευτικός Αντιγόνη Τσάμη Λαογράφος - Συγγραφέας Ευστ. Κωνσταντινίδης Βουλευτής Φλώρινας Γεώργιος Λιάνης Βουλευτής Φλώρινας Βασίλειος Παπαδάμος Επίτιμος Πρόεδρος του Συλλόγου των Απανταχού Πισοδεριτών Γεώργιος Τζούλης Πρόεδρος Ομοσπ. Δυτικομακεδονικών Σωματείων Μιχαήλ Μαγειρίας Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπ. Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων Χρήστος Χ"Χρήστος Επίτιμος Πρόεδρος Δασικού Συνεταιρισμού Πισοδερίου Επιστημονική Επιτροπή Λεωνίδας Λιάκος Ομότιμος καθηγητής Α.Π.Θ. Παύλος Κοϊδης καθηγητής Α.Π.Θ. Κοσμάς Δούκας καθηγητής Α.Π.Θ. Γεώργιος Στεφανίδης καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Πέτρος Κοϊδης καθηγητής Α.Π.Θ. Λάζαρος Χατζηνάκος Δημοσιογράφος - Πολιτικός Μηχανικός Νικόλαος Καραντζίδης Δασολόγος υποψ. Δρ. Αλέξανδρος Τσάμης Νομικός Δημήτριος Μπέσσας Καθηγητής Πανεπιστημίου - Φλώρινα Δημήτριος Σουλιώτης Καθηγητής Πανεπιστημίου - Φλώρινα Σοφία Τάχου - Ηλιάδου αν.καθηγήτρια Πανεπιστημίου - Φλώρινα Χρήστος Τσάμης καθηγητής Α.Π.Θ. π. Ειρηναίος Αρχιμανδρίτης,Επικ. Καθηγητής Πανεπιστημίου - Φλώρινα Oργανωτική Επιτροπή π.ιουστίνος Μπαρδάκας πρωτοσύγκελλος Ι.Μητρόπολης Φλωρίνης-Πρεσπών-Εορδαίας. Αλέξανδρος Τράσιας Πρόεδρος Δ. Σ. Δήμου Πρεσπών Παντελής Δάφας Πρόεδρος Δασικού Συνεταιρισμού Πισοδερίου Μακεδών Κόκκος Αντιπρόεδρος Δασικού Συνεταιρισμού Πισοδερίου Άρτεμις Χάσου Γ.γ. Δασικού Συνεταιρισμού Πισοδερίου Θεόδωρος Κοίδης Μέλος Δ.Σ. Δασικού Συνεταιρισμού Πισοδερίου Μιχαήλ Λιάκος Πρόεδρος Συλλόγου Απανταχού Πισοδεριτών "Η ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΣ" Ιωάννης Βόικος Μέλος Δ.Σ. Συλλόγου Απανταχού Πισοδεριτών Ορέστης Τσάμης Μέλος Δ.Σ. του Συλλόγου των Απανταχού Πισοδεριτών Φανό Τσιαούση Μέλος Δ.Σ. του Συλλόγου των Απανταχού Πισοδεριτών Θωμάς Μούσιας Μέλος Δ.Σ. Δασ. Συνεταιρισμού Πισοδερίου Αικατερίνη Σκλαβούνου Μέλος Δ.Σ. Συλλόγου Απανταχού Πισοδεριτών Σοφοκλής Φίσκας Αντιπρόεδρος Δ.Σ. Συλλόγου Απανταχού Πισοδεριτών

10 10 ΤΑ ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΑ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ Πρέσπες 2011 Οι πιο «λιτές» στην ιστορία τους οι φετινές εκδηλώσεις των «Πρεσπείων»: Μια υπέροχη βραδιά στο νεοκλασικό «Εξάρχου»με θέμα: «από τον Παπαδιαμάντη στον Ελύτη» με παρουσιαστές ιερά τέρατα της ελληνικής Γραμματείας και Τέχνης (Γεωργόπουλος, Μαρονίτης, Τσάνος, Καζάκος) με τη μουσική επένδυση (πιάνο τρομπέτα) από ταλαντούχους Φλωρινιώτες (Στόϊκος, Τουλίκας, Λούστα). Η δεύτερη μέρα περιλάμβανε την καθιερωμένη συναυλία στον μαγευτικό Άγιο Αχίλλειο με τον Κραουνάκη και τη συνοδεία του «Σπείρα Σπείρα». και του χρόνου καλύτερα. Αντιγόνης παράπονα και άλλα Σε επιστολή που μας έστειλε η Μεγάλη μας Αντιγόνη Τσάμη, εκφράζει την έκπληξη και τη στεναχώρια της για μερικά βιβλία της που «χάθηκαν» -κατά το τριήμερο του Ανταμώματος (έκθεση βιβλίων συγγραφέων Πισοδεριτών)- στην αυλή της Αγίας Παρασκευής. Η Αντιγόνη τα ονομάζει τα βιβλία και παρακαλεί να της επιστραφούν (ήδη ο Σπύρος Αλεξίδης της πρόσφερε μερικά βιβλία της που είχε στην κατοχή του από χρόνια) και τον ευχαριστεί ιδιαίτερα (και εμείς επίσης). Ακόμα, η Αντιγόνη διαμαρτύρεται και έχει δίκιο κατά τη γνώμη μας, αν και υπερβάλλει λίγο- για δημοσιεύσεις σε τοπικό τύπο διαφόρων θεμάτων (π.χ. Αγίας Τριάδας) από τα βιβλία της, χωρίς να αναφέρεται η πηγή! Τέλος η αγαπητή Αντιγόνη, εκφράζει τη συγκίνησή της και συγχαίρει τον συμπατριώτη από την Αθήνα Κίτσα Π. για την τηλεφωνική παρέμβαση και τον χαιρετισμό στο Αντάμωμα όπως επίσης και για τη δωρεά του, μιάς ελληνικής σημαίας που θα «κυματίζει ψηλά στο Πισοδέρι. για να διαλαλεί παντού ότι εδώ είναι Ελλάδα»! Ευχαριστούμε και εμείς τον κ. Κίτσα και στη δε Αντιγόνη ευχόμαστε να είναι πάντα καλά και να μας στέλνει τις πολύτιμες συνεργασίες της και ας έχουν και παράπονα! Λάβαμε και ευχαριστούμε (Εντυπα - Βιβλία - κ.α.) Απειρωτάν: Μηνιαία έκδοση Ηπειρωτικής εστίας Θεσσαλονίκης «Κλεισούρα»: Τριμηνιαία έκδοση απανταχού Κλεισουρειτών Νεαπολίτικα Δ. Μακεδονίας: (Βοϊο) έκδοση Νεαπολιτών Βοϊου. Το Βογατσικό: έκδοση του Συνδέσμου Βογατσιωτών Θεσσαλονίκης «Άγιος Κωνσταντίνος», Πρόεδρος του οποίου ως γνωστόν είναι ο συμπατριώτης μας (εκ μητρός και παππού) Αριστοτέλης Παπακωνσταντίνου δικηγόρος Θεσσαλονίκης (εγγονός του Αριστοτέλη Λιάκου), στον οποίο Τέλη εκφράζουμε τα συγχαρητήριά μας για τους αρραβώνες του με την Νερατζιά Αθ. Γραμμενίδου, στην Αλεξανδρούπολη. 4seesons in Florina:Ενα εξαίρετο εποχιακό περιοδικό υπεύθυνος ο νεαρός Ηλίας Ιωαννίδη, πραγματικό καύχιμα για τις εκδόσεις στη Φλώρινα. Καλή συνέχεια! «Οι Σύλλογοι της Πανελλήνιας»: Εκλεκτό Λεύκωμα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων. Στο καλαίσθητο βιβλίο Λεύκωμα περιλαμβάνεται και ο Σύλλογός μας- μας το επέδωσε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μαγειρίας Μιχάλης (που επιμελήθηκε και της εκδόσεως του λευκώματος) κατά την Ημερίδα στο Πισοδέρι τη 2η ημέρα του Ανταμώματος! Νέο Βιβλίο της Αντιγόνης Σε γιορταστική εκδήλωση του Λυκείου Ελληνίδων Φλώρινας για την 28η Οκτωβρίου 1940, παρουσιάστηκε το νέο βιβλίο της πολυγραφώτατης συμπατριώτισσάς μας Αντιγόνης Τσάμη, με τίτλο «Αναμνήσεις απο το Έπος του 1940 και τη Κατοχή στο Νομό Φλώρινας. Τάσος Τσικώτης «Μιλώντας για τον Βλαχόφωνο Ελληνισμό». Παρουσιάζεται το Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη το βιβλίο του καρδιολόγου καθηγητή Νεβεσκιώτη, Τάσου Τσικώτη. Ο Τάσος συμμετείχε στο Αντάμωμά μας με την αγαπητή του συμβία ντυμένη μάλιστα με μεγαλόπρεπη Βλάχικη φορεσιά. Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών συλλόγων Συνεδρίασε το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, ο Πρόεδρος Γ. Τζούλης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στο Αντάμωμα, με τα συγχαριτήριά του για την επιτυχία του. Στην συνεδρίαση παρέστησαν και ο υπότροφος του κληροδοτήματος Λουκα Παπαναστασίου, Φλωρινιώτης Λάης (Κέμπριτς Οξφόρδη) με την μητέρα του Μαργαρίτα, κόρη των αείμνηστων Γιάννη και Ευτυχίας Ρώμπαπα Ανέκδοτο αρχείο του Ν. Χάσου Ευχαριστούμε θερμά τη Ζαχαρούλα Νικ. Χάσου, τον Νικόλαο Ν. Χάσο (τέκνα του αείμνηστου Δημάρχου Φλώρινας Νικ. Χάσου ( ) και τις εγγονές, Θεολογία και Βασιλική Μούζα, για την αφιέρωση με ιδιαίτερη εκτίμηση στο σύλλογο, της περισπούδαστης Μελέτης (της Θεολογίας Δ. Μούζα) των εγγράφων του ανεκδότου Αρχείου του Νικολάου Χάσου (έκδοση Πανεπιστημίου Δυτ. Μακεδονίας). ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΕΣΠΕΣ Περιοχές δράσης του προγράμματος Life 2011 Από την Περιφέρεια Δυτ. Μακεδονίας υποβλήθηκαν προτάσεις στο πρόγραμμα Life 2011 που αφορούν το Νομό Φλώρινας και κυρίως τις Πρέσπες και το Πισοδέρι: Πρόγραμμα Life 2011: Φύση και Βιοποικιλότητα ( αποτύπωση δικτύου μονοπατιών αύξηση βιοποικιλότητας διατήρηση και προστασία περιβάλλοντος. Μια από τις τρεις περιοχές έρευνας είναι οι δασικές εκτάσεις γύρω από τις Πρέσπες καθώς και η δασική αλπική έκταση του Πισοδερίου. Δήμος Πρεσπών Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου υπό την προεδρία του Αλέξανδρου Τράσια συζητήθηκαν και εγκρίθηκαν προτάσεις για διάφορα θέματα που αφορούν την περιοχή (τεχνικό πρόγραμμα, αναμόρφωση προϋπολογισμού, επιχειρησιακό σχέδιο συνέχιση λειτουργίας κ.λ.π.) συνδιοργάνωση Ανταμώματος Πισοδεριτών και υποβολή προτάσεων από το Δήμο στο πρόγραμμα Life-Nature (εκπόνηση έργων διαχείρισης περιβάλλοντος). Αξιοποίηση λιμνών και ορεινών οικισμών αντιπυρική προστασία Ήσαν τα θέματα της συνάντησης εργασίας, κατά την επίσκεψη της Γ. Γρ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου Δυτ. Μακεδονίας κ. Δήμητρας Γεωργακοπούλου Μπάστα με τον Δήμαρχο Πρεσπών Βασίλη Τσέπα. Επισκεφθείτε το Πισοδέρι «Ελβετία»... αλλά με ήλιο...! Για σκι, χειμερινή,... αλλά και θερινή... διαβίωση σε μαγευτικό και υγιεινό περιβάλλον! Στο Πισοδέρι λειτουργούν τα παρακάτω καταστήματα ενοικιαζόμενα δωμάτια - ξενοδοχεία για διαμονή, γλέντι και ζεστό ύπνο: Καταφύγιο Βίγλας: 23850/ Μοδέστειος Ξενώνας: 23850/ Καφέ Σαλέ Τόττης: (Βίγλα) 23850/45800 Μιράντα: 23850/45970 ΚΑΠΑ: 23850/46605 Νίτσιου «Ελένη»: 23850/46415 «Μούσες» 23850/ «Δημήτρης» (Ν. Παπαδάμου): 23850/46771, Και για φαγητό (φασουλάδα, Βλάχικες Πίτες, Κρεατικά κ.ά.) Στέκι του Πέτρου: «Λα Ντάφα»: ο νέος ξενώνας του Παντελή Δάφα,