Σπαστικότητα και ασκήσεις αντίστασης

Transcript

1 Σπαστικότητα και ασκήσεις αντίστασης Σπαστικότητα Δημητριάδης Ζαχαρίας (Carr and Shepherd, 1998) Σπαστικότητα Αντιλήψεις στην αποκατάσταση Ασκήσεις αντίστασης σε ΝΠ - Αντιλήψεις Έχει επικρατήσει εδώ και πολλά χρόνια ο ισχυρισμός ότι η αναχαίτιση της σπαστικότητας οδηγεί σε βελτιωμένη κινητική επίδοση. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία κλινική ή πειραματική απόδειξη που να υποστηρίζει αυτήν την άποψη. (Carr and Shepherd, 1998, p. 196) «Η μυϊκή αδυναμία σε ασθενείς με ημιπληγία και η ανάγκη για ασκήσεις ενδυνάμωσης θεωρούνται από εμάς σαν ένα δευτερεύον πρόβλημα.» (Bobath 1990, p. 22) «Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης είναι πιο πιθανό να μειώνουν την σπαστική δυσκαμψία βελτιώνοντας το νευρικό έλεγχο και διατηρώντας την διατασιμοτητα του μυός από ότι να αυξάνουν την σπαστικότητα.» (Carr and Shepherd, 1990, p. 28) ασκήσεων αντίστασης σε ΝΠ Αύξηση δύναμης Βελτίωση λειτουργικότητας Αύξηση ταχύτητας βάδισης Σαχύτερη άρση από την καρέκλα Βελτίωση κινητικότητας Βελτίωση ισορροπίας Βελτίωση φυσικής δραστηριότητας Αναζήτηση αρθρογραφίας MEDLINE CINAHL AMED PUBMED PEDro Άρθρα από παραπομπές άρθρων και βιβλίων (Weiss et al., 2000; Sharp and Brouwer, 1997; Ada et al, 2006; Flansbjer et al., 2008) ΑΕΕ 1

2 15 Εθελοντές >9μήνες ιστορικό ΑΕΕ Περιπατητικός>15 min Αντοχή σε Φ.Δ.>45 min Παρέμβαση (n=6) 5 γυναίκες Ηλικία: 65,9±10,2 έτη Χ.Ε.: 9,2±12,8 έτη Συχαιοποίηση σε blocks Control (n=7) 1 γυναίκα Ηλικία: 69,4±8,9 έτη Χ.Ε.: 6,4±6,2 έτη Θ C n=6 Σεστ βάδισης 22m Ερωτημ. Φ.Δ. NHP για Π.Ζ n=7 Σεστ βάδισης 22m Ερωτημ. για Φ.Δ. NHP για Π.Ζ. Π 3 η μέτρ. Θεραπεία: προθέρμανση, αερόβιες ασκήσεις 30-min ισομετρικές, σύγκεντρες και έκκεντρες ασκήσεις, αποθεραπεία (10 εβδομάδες, 3 φορές/εβδομάδα). Control: Καμία θεραπεία Μικρό δείγμα Διαφορά φύλου στις δύο ομάδες Διατατικές ασκήσεις κατά την προθέρμανση και την αποθεραπεία 15 Εθελοντές (19 αρχικά) >6 μήνες ιστορικό ΑΕΕ Περιπατητικός >12 m 10 άντρες Ηλικία: 67±10 έτη Χ.Ε.: 0,9-18 έτη Αρχική αξιολόγηση Σεστ βάδισης 8m Δοκιμασία TUG Ανέβασμα σκαλοπατιού HAP για Φ.Δ. Αξιολόγηση μετά την θεραπεία (n=15) Follow- up (n=13) Προθέρμανση, ισοκινητική ενδυνάμωση, αποθεραπεία (3/εβδομάδα, 6 εβδομάδες) Καμία παρέμβαση (4 εβδομάδες) Μικρό δείγμα Χρήση διατάσεων ΑΕΕ σε καλή κατάσταση 2

3 25 Εθελοντές >6 μήνες ιστορικό ΑΕΕ Περιπατητικός>200m Παρέμβαση (n=16) 6 γυναίκες Ηλικία: 61±5 έτη Χ.Ε.: 18,9±7,9 μην. Συχαιοποίηση 2/1 Control (n=9) 4 γυναίκες Ηλικία: 60±5 έτη Χ.Ε.: 20±11,6 μην. Θ C n=15 Biodex Μηχάνημα άσκησης ποδιών TAG, FGS, 6MWΣ Stroke Impact Scale Modified Asworth Scale n=9 Biodex Μηχάνημα άσκησης ποδιών TAG, FGS, 6MW Stroke Impact Scale Modified Asworth Scale Follow-up n=15 Μετά 5 μήνες Follow-up n=9 Θεραπεία: προθέρμανση, ασκήσεις αντίστασης, διατάσεις(10 εβδομάδες, 2/εβδομάδα, 90min- 6min πραγματικά). Control: Καμία θεραπεία Μεγαλύτερο δείγμα Καλύτερος σχεδιασμός Ασκήσεις διάτασης Αυτοανάρωση Όμοια συμπεράσματα με τις άλλες μελέτες Βρέθηκαν 14 κατάλληλα άρθρα 6 άρθρα αξιολόγησαν σπαστικότητα Modified Asworth Scale (4 άρθρα) (άρθρα) Καμία έρευνα δεν βρήκε αύξηση της σπαστικότητας 3

4 Αποτελεσματικότητα σε άλλες πληθυσμιακές ομάδες ε εγκεφαλική παράλυση? (Fowler et al, 2001; Fowler et al, 2007) ε ΚΠ? Αποφυγή ασκήσεων με βάρη - Αποφυγή υπερθέρμανσης (de Souza and Bates, 2004) - ε σταθερή φάση - Όχι έντονες ασκήσεις - ε ήπια με μέτρια σοβαρότητα - παστικότητα? (White et al, 2004; Romberg et al, 2005; Gutierrez et al, 2005) Κατεύθυνση νέων ερευνών Ασκήσεις ενδυνάμωσης σε λειτουργικά πατέντα Ασκήσεις με ρομποτική βοήθεια (Yang et al, 2006) (Stein et al, 2004) Αλλαγή κλινικής πλεύσης «Η μυϊκή αδυναμία σε ασθενείς με ημιπληγία και η ανάγκη για ασκήσεις ενδυνάμωσης θεωρούνται από εμάς σαν ένα δευτερεύον πρόβλημα.» (Bobath 1990, p. 22) «Η ανάγκη ενσωμάτωσης ενός προγράμματος ενδυνάμωσης σαν ένα μέρος επανάκτησης κατάλληλων κινήσεων αναγνωρίζεται πλέον από τους θεραπευτές της φιλοσοφίας της Bobath σαν ένα σημείοκλειδί για την επανάκτηση αποτελεσματικών λειτουργικών κινήσεων. Αναγνωρίζεται πλέον ότι η αδυναμία είναι ένας σημαντικός περιοριστικός παράγοντας της κινητικότητας μετά από εγκεφαλικές βλάβες.» (Raine et al, 2009, p. 34) Προτάσεις για εφαρμογή προγράμματος ασκήσεων αντίστασης 8-10 διαφορετικές ασκήσεις για τις μεγάλες μυϊκές ομάδες 8-12 επαναλήψεις για κάθε άσκηση (50-80% 1RMmax) 2 φορές/εβδομάδα Προσαρμοσμένη σε καθημερινές δραστηριότητες υνδυασμός σύγκεντρων και έκκεντρων ασκήσεων Πλήρες εύρος κατά την εκτέλεση των ασκήσεων Φυσιολογική αναπνοή κατά την διάρκεια των ασκήσεων ε μεγάλη αδυναμία απλές ασκήσεις, biofeedback, νοητική άσκηση, ES Καλύτερα επίβλεψη κατά την άσκηση (Haas and Jones, 2004; Carr and Shepherd, 2003) Συμπεράσματα Οι ασκήσεις αντίστασης φαίνεται να βελτιώνουν την δύναμη και την λειτουργικότητα χωρίς να επηρεάζουν την σπαστικότητα Καλύτερη μεθοδολογία σε μελλοντικές μελέτες Σα αποτελέσματα αφορούν μόνο ασθενείς με ήπια ή μέτρια βαρύτητα της νόσου Task-orientated ενδυνάμωση Ρομποτική βοήθεια 4

5 Επίλογος Δεν έχει να κάνει με το αν σε ρίχνουν κάτω, αλλά με το αν σηκώνεσαι πάνω. Vince Lombardi Μόνο η δύναμη μπορεί να συνεργαστεί. Η αδυναμία μπορεί μόνο να ικετέψει. Dwight Eisenhower