Κεφάλαιο 4. Αρχαϊκή Εποχή. Αθήνα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κεφάλαιο 4. Αρχαϊκή Εποχή. Αθήνα"

Transcript

1 Κεφάλαιο 4 Αρχαϊκή Εποχή Αθήνα 1. Αποικιακή εξάπλωση Αριστοτέλους, Αθηναίων Πολιτεία, XV: Η τυραννίδα του Πεισίστρατου στην αρχαία Αθήνα 3. Αφού δε νίκησε στην μάχη της Παλληνίδος και κατέλαβε την πόλη και αφαίρεσε τα όπλα του λαού, κατείχε στερεά πλέον την εξουσία σαν τύραννος. Και αφού κυρίευσε την Νάξο εγκατέστησε εκεί άρχοντα τον Λύγδαμι. 4. Αφαίρεσε δε τα όπλα του λαού κατά τον εξής τρόπο. Αφού προκάλεσε στο Θησείο ένοπλη συνάθροιση του λαού άρχισε να μιλάει ενώπιον της συνέλευσης του λαού. Και για λίγο χρόνο μίλησε. Όταν δε φώναξαν ότι δεν ακούνε καλά, πρότεινε σε αυτούς να ανεβούν μαζί του στο πρόπυλο της ακρόπολης, για να είναι περισσότερο ακουστός. Ενώ δε εκείνος εξακολουθούσε να αγορεύει προς τον λαό, αφαίρεσαν οι επίτηδες βαλμένοι από αυτόν τα (αποτεθειμένα) όπλα και φυλάξαντες αυτά στα πλησίον του Θησείου οικήματα ήρθαν κοντά στον Πεισίστρατο και του το ανήγγειλαν. 5. κείνος δε, αφού συμπλήρωσε την υπόλοιπη αγόρευσή του, είπε δε και για τα όπλα το ότι είχε γίνει και ότι δεν πρέπει να απορούν γι αυτό ούτε να δυσανασχετούν, αλλά αφού φύγουν να φροντίζουν για τις ιδιωτικές τους υποθέσεις, για δε τις δημόσιες υποθέσεις, όλες, ότι αυτός θα φροντίσει. 2. Η εξέλιξη του πολιτεύματος στην αρχαία Αθήνα. 4. Από τη Βασιλεία στην Αριστοκρατία Πλούταρχος, Θησέας 25 : Συνοικισμός Επειδή ήθελε να αναπτύξει ακόμα περισσότερο την πόλη (ο Θησέας), τους προσκαλούσε όλους σε μια βάση ισότητας. Η προκήρυξη "ελάτε εδώ όλος ο λαός" λένε ότι έγινε από το Θησέα, όταν κάποτε συγκάλεσε σε συνέλευση το σύνολο του λαού. Δεν επέτρεψε όμως να επικρατήσει αταξία ούτε να νοθευθεί η δημοκρατία από το χωρίς κρίση πλήθος που είχε συρρεύσει, αλλά πρώτοε εκείνος διαίρεσε το λαό σε ευπατρίδες, γεωκτήμονες και τεχνίτες. Μετάφραση: Φιλολογική Ομάδα Κάκτου, Εκδ. Κάκτος, Αθήνα

2 Από τη Βασιλεία στην Αριστοκρατία Στόχος: Με το τέλος της ενότητας οι μαθητές να γνωρίζουν την πολιτική δομή της Αθήνας και την εξέλιξη των πολιτευμάτων Πηγές: Πολυδεύκης, Ονομαστικόν Είναι τα ονόματα των αρχόντων της Αθήνας, οι εννέα άρχοντες. Αυτοί είναι: ο "άρχων", ο "βασιλεύς", ο "πολέμαρχος" και έξι "θεσμοθέτες" μ' αυτούς συμπληρώνονται εννέα στον αριθμό. Εκαλείτο ανάκριση θεσμοθετών η διαδικασία κατά την οποία υπέβαλλαν τις εξής ερωτήσεις: εάν είναι Αθηναίοι στην καταγωγή και από τους δυο γονείς έως τρίτη γενιά, από ποιο δήμο κατάγονται, εάν τιμούν τον πατρογονικό Απόλλωνα και τον Έρκειο Δία, εάν τιμούν τους γονείς, εάν έχουν λάβει μέρος σε εκστρατεία για το καλό της πατρίδας και ποιο είναι το εισόδημά τους. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, : Νομοθεσία του Δράκοντα...Μετά απ' αυτό, πριν περάσει πολύς καιρός, κατά τη θητεία του άρχοντα Αρισταίχμου, θέσπισε τους νόμους του ο Δράκων. Η νομοθεσία αυτή είχε ως εξής. Πολιτικά δικαιώματα δίνονταν σ' όσους είχαν τη δυνατότητα να φέρουν όπλα. Εννέα άρχοντες και ταμίες εκλέγονταν όσοι είχαν περιουσία μεγαλύτερη από δέκα μνες, ελεύθερη βαρών. Για τα κατώτερα αξιώματα εκλέγονταν όσοι μπορούσαν να φέρουν όπλα, ενώ στρατηγοί και ίππαρχοι όσοι δήλωναν περιουσία όχι μικρότερη από εκατό μνες, ελεύθερη βαρών, και είχαν γνήσια παιδιά από νόμιμη σύζυγο μεγαλύτερα από δέκα χρόνων. Αυτοί έπρεπε να δίνουν εγγύηση στους πρυτάνεις, τους στρατηγούς και τους ιππάρχους τις προηγούμενης χρονιάς μέχρι να λογοδοτήσουν, και δέχονταν ως εγγυητές τέσσερις άντρες από την ίδια με τους στρατηγούς και τους ιππάρχους τάξη. Συγκροτήθηκε και βουλή από τετρακόσιους και έναν, που κληρώνονταν μεταξύ των πολιτών...και αν κάποιος σκοτώσει χωρίς πρόθεση έναν άλλο, να εξορίζεται. Οι βασιλείς να κρίνουν τον αίτιο φόνου... Οι εφέτες να αποφασίζουν. Θα παραχωρείται συγγνώμη αν υπάρχει πατέρας ή αδερφός ή γιοι (του φονευθέντος) από όλους, μέχρι και τους ξαδέλφους και τους γιους τους, αν όλοι δέχονται να συγχωρήσουν (το φονέα). Eκείνος που έχει αντίρρηση να επικρατεί. Αν δεν υπάρχει κανένας συγγενής και ο φονιάς σκότωσε παρά τη θέλησή του, και οι πενήντα ένας Εφέτες θεωρούν ότι σκότωσε παρά τη θέλησή του, δέκα φράτορες, αν θέλουν (να παραχωρούν συγχώρεση). Αυτούς να τους εκλέγουν οι πενήντα ένας με βάση τη γέννησή τους. Και όσοι σκότωσαν παλιότερα να υπάγονται σ' αυτό το νόμο. Οι συγγενείς να δεσμεύονται με διακήρυξη προς το φονέα στην αγορά και να καταδιώκουν από κοινού μέχρι και οι εξάδελφοι (του θύματος) και τα παιδιά τους, και ο γαμπρός και ο πεθερός και οι φράτορες... αίτιο φόνου... τους πενήντα ένα... Άν κάποιος σκοτώσει το φονέα ή είναι υπεύθυνος για το θάνατό του να απέχει από τα όρια της αγοράς, από τα αθλήματα και το ιερό της Αμφικτυονίας. Να υπόκειται στις ίδιες κυρώσεις με όποιον σκοτώνει Αθηναίο. Οι εφέτες να αποφασίζουν... Μετάφραση: Θάνος Σίδερης (με βάση την αποκατάσταση του αρχαίου κειμένου που προτείνεται στο Inscriptiones Graecae ). 2

3 Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, : Σόλων Ο Σόλων όρισε την ισχύ των νόμων για εκατό χρόνια χωρίς τροποποίηση και οργάνωσε το πολίτευμα ως εξής: Διαίρεσε τους κατοίκους σε τέσσερις τάξεις με βάση τη φορολογία, ακριβώς όπως είχαν διαιρεθεί και προηγουμένως, δηλαδή σε πεντακοσιομέδιμνους, ιππείς, ζευγίτες και θήτες. Τα άλλα αξιώματα τα διένειμε στους πεντακοσιομέδιμνους, τους ιππείς και τους ζευγίτες, δηλαδή αυτά των εννέα αρχόντων, των ταμιών, των πωλητών, των ένδεκα και των κωλακρετών, δίνοντας αξίωμα στα μέλη κάθε τάξης ανάλογα με τη φορολογία. Στους θήτες έδωσε το δικαίωμα να μετέχουν μόνο στην εκκλησία του δήμου και τα δικαστήρια. Ορίστηκε να πληρώνει φόρο πεντακοσιομέδιμνου εκείνος του οποίου η περιουσία αποδίδει πεντακόσιους μεδίμνους, ξηρών καρπών ή υγρών, φόρους ιππέα όποιος έχει εισόδημα τριακόσιους μεδίμνους και, όπως λένε ορισμένοι, όποιος είχε τα μέσα να συντηρεί ένα άλογο. Αναφέρουν και το όνομα της τάξης ως απόδειξη αυτού του κριτηρίου και τα αρχαία αναθήματα, γιατί υπάρχει στην Ακρόπολη εικόνα κάποιου Δίφυλου με την εξής επιγραφή: Ο Ανθεμίων του Δίφυλου την αφιερώνει στους θεούς, όταν ανήλθε από την τάξη των θητών σ' αυτή των ιππέων. Κοντά στην επιγραφή υπάρχει άλογο υποδηλώνοντας αυτό που σημαίνει η τάξη των ιππέων. Αλλ' όμως είναι πιο εύλογο ότι οι ιππείς θα ορίζονταν με βάση το εισόδημά τους όπως και οι πεντακοσιομέδιμνοι. Φόρο ζευγίτη θα πληρώνουν όσοι είχαν εισόδημα μέχρι διακόσιους μεδίμνιους και των δύο ειδών. Οι υπόλοιποι ανήκαν στην τάξη των θητών και δεν έπαιρναν κανένα αξίωμα. Για το λόγο αυτό και σήμερα, όταν όσοι πρόκειται να κληρωθούν για ένα αξίωμα ρωτιούνται σε ποια τάξη ανήκουν, κανένας δεν απαντά ότι ανήκει στην τάξη των θητών. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, 11.1 : Σόλων Ο Σόλων, λοιπόν, οργάνωσε το πολίτευμα με τον παραπάνω τρόπο. Επειδή οι άνθρωποι συνέχιζαν να έρχονται και να παραπονιούνται για τους νόμους του, επικρίνοντας μερικούς και ζητώντας διευκρινίσεις για άλλους, και επειδή δεν ήθελε ούτε να τους αλλάξει αλλά ούτε και να είναι παρόν δημιουργώντας μίση, ταξίδεψε για εμπόριο και για να δει τα αξιοθέατα στην Αίγυπτο, λέγοντας ότι δεν θα επέστρεφε για τα επόμενα δέκα χρόνια. Δεν το θεωρούσε δίκαιο να παραμείνει και να εξηγεί τους νόμους του, αλλά ο καθένας θα έπρεπε να υπακούει σε όσα είχαν θεσπιστεί. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, Φιλολαϊκές διατάξεις του Σόλωνα Μ' αυτούς τους νόμους λοιπόν φαίνεται ότι θέσπισε διατάξεις προς όφελος του λαού, προτού θέσει σε εφαρμογή τους νόμους του κατήργησε τα χρέη και στη συνέχεια προσδιόρισε τα μέτρα και τα σταθμά, καθώς και την αύξηση του νομίσματος. Στην εποχή του τα μέτρα έγιναν μεγαλύτερα από τα Φειδώνεια και οι μνες, που πριν ζύγιζαν εβδομήντα δραχμές, αυξήθηκαν σε εκατό. Το παλιό νόμισμα ήταν το δίδραχμο. Επίσης θέσπισε σταθμά σε σχέση με το νόμισμα, το τάλαντο ισοδυναμούσε με εξήντα τρεις μνες, ενώ τρεις μνες κατανεμήθηκαν αναλογικά στο στατήρα και σε άλλα σταθμά. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, 6. 1 Σεισάχθεια Όταν έγινε κύριος των πολιτικών πραγμάτων, ο Σόλων ελευθέρωσε το λαό και για το παρόν 3

4 και για το μέλλον, απαγορεύοντας τα δάνεια που συνάπτονταν με αντάλλαγμα την προσωπική ελευθερία, έθεσε σε εφαρμογή νόμους και κατάργησε τα χρέη, ιδιωτικά και δημόσια, μέτρα που οι Αθηναίοι ονόμασαν "σεισάχθεια", γιατί απέσεισαν το βάρος. Πλούταρχος, Σόλων 25 Καθόρισε ισχύ εκατό ετών για όλους τους νόμους. Καταγράφηκαν σε ξύλινους τετράπλευρους, περιστρεφόμενους άξονες που υπάρχουν ακόμη στις μέρες μας. (όπως λέει ο Πολέμων στον Αρποκρ. λημ. άξονι: Α.Ρ. σ. 415) στο πρυτανείο διασώζονται κάποια λείψανα και ονομάσθηκαν, όπως λέει ο Αριστοτέλης, κύρβεις. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, Προς τη Δημοκρατία-Κλεισθένης Εξαιτίας αυτών ο λαός εμπιστεύτηκε τον Κλεισθένη. Μετά, ως επικεφαλής του λαού, τον τέταρτο χρόνο απ' την ανατροπή των τυράννων, την περίοδο δηλαδή που ήταν άρχοντας ο Ισαγόρας, διαίρεσε αδιακρίτως όλους τους πολίτες σε δέκα φυλές αντί για τις παλιότερες τέσσερις, θέλοντας έτσι να τους αναμείξει για να μπορούν περισσότεροι να έχουν μερίδιο στη διακυβέρνηση του κράτους. Απ' αυτό προήλθε η φράση: "δεν πρέπει να διακρίνουν τις φυλές", που λέγεται σε όσους θέλουν να εξετάσουν την καταγωγή ενός ανθρώπου. Κατόπιν θέσπισε βουλή πεντακοσίων, αντί τετρακοσίων ατόμων, πενήντα από κάθε φυλή. Τότε ήταν εκατό από κάθε φυλή, γι' αυτό δεν διαίρεσε τους Αθηναίους σε δώδεκα φυλές για να μην συμπέσει με τη διαίρεσή τους σε τριττύες που υπήρχαν από πριν: οι τέσσερις φυλές ήταν χωρισμένες σε δώδεκα τριττύες και αν τις είχε χρησιμοποιήσει δεν θα είχε καταφέρει την ανάμειξη του λαού. Διαίρεσε την Αττική σε δήμους των τριάντα μερών - δέκα μέρη στην περιοχής της πόλης, δέκα στην παραλία, δέκα στην ενδοχώρα τα οποία ονόμασε τριττύες. Όρισε με κλήρο τρεις δήμους να σχηματίζουν μια φυλή, έτσι ώστε κάθε φυλή να βρίσκεται σε όλα τα σημεία της χώρας. Έκανε όσους κατοικούσαν σε κάθε δήμο συνδημότες, ώστε να μη χρησιμοποιείται το πατρικό όνομα για να ελέγχεται ποιοι ήταν αυτοί που είχαν γίνει πρόσφατα πολίτες, και από τότε παίρνουν τα ονόματά τους οι Αθηναίοι από τους δήμους. Όρισε δημάρχους που είχαν τις ίδιες αρμοδιότητες μ' αυτές των παλιών ναυκράρων, γιατί οι δήμοι αντικατέστησαν τις ναυκραρίες. Ονόμασε μερικούς δήμους από τον τόπο όπου βρίσκονταν και μερικούς από τους ιδρυτές τους, γιατί δεν είχαν όλοι οι δήμοι όνομα από τον τόπο όπου βρίσκονταν. Επέτρεψε στα γένη, τις φρατρίες και τα ιερατεία να διατηρήσουν τα παραδοσιακά τους δικαιώματα. Στις φυλές όρισε, από τους εκατό που είχαν προκριθεί, δέκα επώνυμους ήρωες, αυτούς που υπέδειξε η Πυθία. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, 42.1 : Η μορφή του πολιτεύματος Η σημερινή μορφή του πολιτεύματος είναι η εξής. Στο σώμα των πολιτών ανήκουν εκείνοι που και οι δύο γονείς τους είναι Αθηναίοι πολίτες. Γράφονται στον κατάλογο των δημοτών σε ηλικία δεκαοκτώ ετών. Όταν εγγράφονται, οι ήδη δημότες ψηφίζουν ενόρκως για αυτούς, πρώτα αν θεωρούν ότι έχουν την απαραίτητη απ' το νόμο ηλικία και αν κρίνουν ότι δεν την έχουν, οι υποψήφιοι επιστρέφουν στις τάξεις των παίδων, και δεύτερον αν είναι γεννημένοι ελεύθεροι, όπως προβλέπεται από το νόμο... Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, 52.1 Με κλήρο εκλέγονται και οι ένδεκα. Καθήκον τους είναι η εποπτεία των φυλακισμένων. Όταν κλέφτες, απαγωγείς και ληστές φέρονται ενώπιόν τους, και αν αυτοί παραδεχτούν την ενοχή τους, αυτοί μπορούν να τους καταδικάζουν σε θάνατο. Αν αρνηθούν την κατηγορία, τους 4

5 οδηγούν ενώπιον του δικαστηρίου, και αν αθωωθούν, τους αφήνουν να φύγουν, στην αντίθετη περίπτωση τους θανατώνουν. Όταν κτήματα και σπίτια καταγράφονται για να δημευτούν, οι ένδεκα φέρνουν τα θέματα αυτά ενώπιον του δικαστηρίου και όσα κρίνονται πως πρέπει να κατασχεθούν από το κράτος, τα παραδίνουν στους πωλητές. Εισηγούνται επίσης και μηνύσεις ενώπιον του δικαστηρίου, γιατί και αυτές είναι περιπτώσεις που εισηγούνται οι ένδεκα, αλλά μερικές απ' τις μηνύσεις εισηγούνται και οι Θεσμοθέτες. Αριστοτέλης, Αθηναίων Πολιτεία, : Νόμοι της αρχαίας Αθήνας...Όταν κάποιος σκοτώσει εκ προμελέτης ή τραυματίσει κάποιον, οι δίκες διεξάγονται στον Άρειο Πάγο, ακόμη και όταν κάποιος σκοτώσει με δηλητήριο ή με εμπρησμό, αυτές είναι οι μόνες κατηγορίες που δικάζει η βουλή. Για δολοφονία εξ αμελείας και εκ προμελέτης, για δολοφονία δούλου, μετοίκου ή ξένου αρμόδιοι είναι οι δικαστές στο Παλλάδιο. Όταν κάποιος παραδέχεται ότι σκότωσε, αλλά υποστηρίζει ότι το έκανε σύμφωνα με τους νόμους, δηλαδή αν έπιασε ένα μοιχό, σκότωσε εν αγνοία του στον πόλεμο ή σκότωσε ως συναγωνιστής σε αγώνες, η δίκη διεξάγεται στο Δελφίνιο. Αν κάποιος κατηγορείται για δολοφονία ή τραυματισμό κάποιου, όταν είναι στην εξορία, για αιτία η οποία επιδέχεται συμβιβασμό, η δίκη διεξάγεται εν Φρεάτου. Ο κατηγορούμενος απολογείται πάνω σε πλοίο, που βρίσκεται τραβηγμένο κοντά στην στεριά. Εκτός από τις δίκες που διεξάγονται από τον Άρειο Πάγο, αυτές δικάζονται από πενήντα ένα άνδρες που εκλέγονται με κλήρο. Ο βασιλεύς εισάγει την κατηγορία, η δίκη διεξάγεται κοντά σε ιερό, στο ύπαιθρο, και ο βασιλεύς όταν προεδρεύει στη δίκη βγάζει το στεφάνι του. Για τον υπόλοιπο χρόνο, ο κατηγορούμενος εξαιρείται από τα ιερά και ο νόμος δεν του επιτρέπει να μπει στην αγορά, αλλά σ' αυτή την ορισμένη μέρα μπαίνει στο ιερό για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Όταν ο δολοφόνος είναι άγνωστος, κάνει μήνυση αόριστα εναντίον του δράστη της πράξης. Ο βασιλεύς και οι φιλοβασιλείς εκδικάζουν φόνους από αντικείμενα και ζώα. Hρόδοτος : 6. Πανελλήνιοι Δεσμοί. Λειτουργία Μαντείων Μου έλεγαν οι ιερείς του Διός από τη Θήβα, ότι οι Φοίνικες απήγαγαν από τη Θήβα δυο γυναίκες, ιέρειες, κι ότι τη μια έμαθαν, ότι την πούλησαν στη Λιβύη και την άλλη στους Έλληνες. Kι ότι αυτές οι γυναίκες πρώτες ίδρυσαν τα μαντεία που υπάρχουν σ' αυτές τις χώρες που ανέφερα. Kι όταν εγώ τους ρώτησα από πού το εξακρίβωσαν αυτό τόσο καλά και το αναφέρουν, απάντησαν στην ερώτησή μου ότι έφαγαν τον τόπο να βρουν αυτές τις γυναίκες. Και δεν κατόρθωσαν βέβαια να τις ανακαλύψουν, όμως αργότερα έμαθαν γι' αυτές τις πληροφορίες που έδωσαν σε μένα. Αυτά λοιπόν μου έλεγαν οι ιερείς των Θηβών. Nα τώρα τι λένε οι προφήτισσες της Δωδώνης. Δυο μαύρες περιστέρες, λέει, πέταξαν από τη Θήβα της Αιγύπτου. H μια απ' αυτές πήγε στη Λιβύη κι η άλλη στους Δωδωναίους. Αυτή κάθισε πάνω σε μια βελανιδιά και μίλησε με ανθρώπινη φωνή, ότι πρέπει σ' αυτό το μέρος να ιδρύσουν μαντείο του Διός. Kι εκείνοι πίστεψαν ότι αυτό που τους παράγγειλε ήταν από το θεό και γι' αυτό το πραγματοποίησαν. Kι η περιστέρα που πήγε προς τη Λιβύη λένε ότι διέταξε τους Λίβυους να κάμουν μαντείο του Άμμωνα. Και είναι κι αυτό μαντείο του Διός. Αυτά μου τα είπαν οι ιέρειες της Δωδώνης, των οποίων η πρεσβύτερη ονομαζόταν Προμένεια, η νεότερη Τιμαρέτη και η πιο νέα από όλες Νικάνδρα. Και οι άλλοι Δωδωναίοι που ήταν στην υπηρεσία του ιερού συμφωνούσαν μαζί τους. 5

6 Ελεύθερη απόδοση βασισμένη στη μετάφραση του Ευάγγελου Πανέτσου, Εκδ. Ζαχαρόπουλος, Αθήνα s.d. Μετάφραση: Φιλολογική Ομάδα Κάκτου, Εκδ. Κάκτος, Αθήνα Πέρσες και Έλληνες: Δύο κόσμοι συγκρούονται Στόχος: Με το τέλος της ενότητας οι μαθητές να είναι σε θέση να εκτιμήσουν τις συνέπειες της επιτυχούς αντιμετώπισης της περσικής εισβολής από τους Πέρσες. Ηρόδοτος, Ιστορίαι 8, 60.: "Η σωτηρία της Eλλάδας εξαρτάται τώρα αποκλειστικά από σένα, αν ακολουθήσεις τη συμβουλή μου και αντιμετωπίσεις τον εχθρό εδώ, στη Σαλαμίνα, αντί να αποσυρθείς στον Ισθμό όπως σου προτείνουν οι άλλοι.[...] Ας μιλήσουμε πρώτα για τον Ισθμό. Αν πολεμήσεις εκεί, θα πρέπει να γίνει στην ανοιχτή θάλασσα, πράγμα που είναι εναντίον μας, αφού έχουμε λιγότερα και πιο αργά πλοία. Επιπλέον, ακόμα κι αν όλα πάνε καλά, θα χάσεις τη Σαλαμίνα, τα Μέγαρα και την Αίγινα. Αν, πάλι, ο εχθρικός στόλος πλεύσει προς την Πελοπόννησο, ο στρατός θα τον ακολουθήσει οπότε, εσύ ο ίδιος θα έχεις οδηγήσει τον εχθρό εκεί, βάζοντας έτσι ολόκληρη την Ελλάδα σε κίνδυνο. Το δικό μου σχέδιο, αν το ακολουθήσεις, θα έχεις τα εξής πλεονεκτήματα. Πρώτον, η ναυμαχία θα γίνει σε στενό πέρασμα κι εκεί, αν τα πράγματα έρθουν όπως είναι λογικό να ελπίζουμε, πολεμώντας με λιγότερα πλοία εναντίον πολλών, θα νικήσουμε. Πράγματι η σύγκρουση σε περιορισμένο χώρο ευνοεί εμάς, ενώ το ανοιχτό πέλαγος δίνει στους Πέρσες το πλεονέκτημα. Δεύτερον, θα διασωθεί η Σαλαμίνα, όπου έχουμε μεταφέρει τις γυναίκες και τα παιδιά μας και τρίτον -και σπουδαιότερο για σαςυπερασπίζεστε την Πελοπόννησο εξίσου καλά μένοντας εδώ και κάνοντας ναυμαχία για την Πελοπόννησο, όπως και στον Ισθμό [...] Ηρόδοτος, Ιστορίαι 7, Πολύμνια: 223. Ξέρξης δὲ ἐπεὶ ἡλίου ἀνατείλαντος σπονδὰς ἐποιήσατο, ἐπισχὼν χρόνον ἐς ἀγορῆς κου μάλιστα πληθώρην πρόσοδον ἐποιέετο καὶ γὰρ ἐπέσταλτο ἐξ Ἐπιάλτεω οὕτω ἀπὸ γὰρ τοῦ ὄρεος ἡ κατάβασις συντομωτέρη τε ἐστὶ καὶ βραχύτερος ὁ χῶρος πολλὸν ἤ περ ἡ περίοδός τε καὶ ἀνάβασις. [2] οἵ τε δὴ βάρβαροι οἱ ἀμφὶ Ξέρξην προσήισαν, καὶ οἱ ἀμφὶ Λεωνίδην Ἕλληνες, ὡς τὴν ἐπὶ θανάτῳ ἔξοδον ποιεύμενοι, ἤδη πολλῶ μᾶλλον ἢ κατ ἀρχὰς ἐπεξήισαν ἐς τὸ εὐρύτερον τοῦ αὐχένος. τὸ μὲν γὰρ ἔρυμα τοῦ τείχεος ἐφυλάσσετο, οἳ δὲ ἀνὰ τὰς προτέρας ἡμέρας ὑπεξιόντες ἐς τὰ στεινόπορα ἐμάχοντο. [3] τότε δὲ συμμίσγοντες ἔξω τῶν στεινῶν ἔπιπτον πλήθεϊ πολλοὶ τῶν βαρβάρων ὄπισθε γὰρ οἱ ἡγεμόνες τῶν τελέων ἔχοντες μάστιγας ἐρράπιζον πάντα ἄνδρα, αἰεὶ ἐς τὸ πρόσω ἐποτρύνοντες. πολλοὶ μὲν δὴ ἐσέπιπτον αὐτῶν ἐς τὴν θάλασσαν καὶ διεφθείροντο, πολλῷ δ ἔτι πλεῦνες κατεπατέοντο ζωοὶ ὑπ ἀλλήλων ἦν δὲ λόγος οὐδεὶς τοῦ ἀπολλυμένου. [4] ἅτε γὰρ ἐπιστάμενοι τὸν μέλλοντα σφίσι ἔσεσθαι θάνατον ἐκ τῶν περιιόντων τὸ ὄρος, ἀπεδείκνυντο ῥώμης ὅσον εἶχον μέγιστον ἐς τοὺς βαρβάρους, παραχρεώμενοί τε καὶ ἀτέοντες. 6

7 Μετάφραση 223. Ο Ξέρξης όταν ανέτειλε ο ήλιος έκανε σπονδές και ύστερα περίμενε την ώρα που η αγορά γεμίζει κόσμο και τότε επεχείρησε την επίθεση. Γιατί αυτό του είχε διαμηνύσει ο Εφιάλτης, επειδή η κάθοδος από το βουνό είναι συντομότερη και η απόσταση πολύ πιο μικρή απ ότι ο γύρος του βουνού και η ανάβαση. Και οι βάρβαροι που ήταν με τον Ξέρξη πλησίαζαν και οι Έλληνες που ήταν με τον Λεωνίδα, μια και θα επιχειρούσαν έξοδο θανάτου, τώρα πια έβγαιναν πολύ πιο έξω απ ότι στην αρχή, στο πλατύτερο μέρος του αυχένα. Γιατί τις προηγούμενες μέρες θέλοντας να υπερασπίζονται το προστατευτικό τείχος μάχονταν στα στενά..όμως τη μέρα εκείνη μάχονταν ενωμένοι έξω από τα στενά και έπεφταν πολλοί βάρβαροι. Διότι πίσω από αυτούς στέκονταν οι αρχηγοί τους που κρατώντας μαστίγια μαστίγωναν όλους τους άνδρες προστάζοντάς τους να προχωρούν πάντα μπροστά. Πολλοί λοιπόν από αυτούς έπεφταν στη θάλασσα και αφανίζονταν, πολλοί δε περισσότεροι καταπατούνταν ζωντανοί από τους άλλους. Κανένας δε δεν έδινε την παραμικρή σημασία για τον θάνατο κάποιου. Διότι οι Έλληνες απ τη μεριά τους έχοντας επίγνωση του επερχόμενου θανάτου, έφθασαν στο αποκορύφωμα της δύναμής τους έναντι των βαρβάρων, αψηφώντας τον θάνατο. Ηροδότου Ιστοριών εβδόμη, η επιγραφόμενη Πολύμνια. (ed. A. D. Godley. Cambridge 1920) 224. δόρατα μέν νυν τοῖσι πλέοσι αὐτῶν τηνικαῦτα ἤδη ἐτύγχανε κατεηγότα, οἳ δὲ τοῖσι ξίφεσι διεργάζοντο τοὺς Πέρσας. καὶ Λεωνίδης τε ἐν τούτῳ τῷ πόνῳ πίπτει ἀνὴρ γενόμενος ἄριστος καὶ ἕτεροι μετ αὐτοῦ ὀνομαστοὶ Σπαρτιητέων, τῶν ἐγὼ ὡς ἀνδρῶν ἀξίων γενομένων ἐπυθόμην τὰ οὐνόματα, ἐπυθόμην δὲ καὶ ἁπάντων τῶν τριηκοσίων. Μετάφραση: 224. Λοιπόν, τα δόρατα των περισσότερων απ αυτούς είχαν κιόλας τσακιστεί, αυτοί όμως με τα ξίφη τους κατακρεουργούσαν τους Πέρσες. Και στον αγώνα τούτο πέφτει ο Λεωνίδας, αφού αποδείχθηκε γενναιότατος άνδρας και μαζί με αυτόν άλλοι ονομαστοί Σπαρτιάτες, των οποίων ρώτησα και πληροφορήθηκα τα ονόματά τους, μάλιστα πληροφορήθηκα και όλων των τριακοσίων. Πλουτάρχου, Θεμιστοκλής 1 : Ο χαρακτήρας του Θεμιστοκλή 2. ἔτι δὲ παῖς ὢν ὁμολογεῖται φορᾶς μεστὸς εἶναι, καὶ τῇ μὲν φύσει συνετός, τῇ δὲ προαιρέσει μεγαλοπράγμων καὶ πολιτικός. ἐν γὰρ ταῖς ἀνέσεσι καὶ σχολαῖς ἀπὸ τῶν μαθημάτων γινόμενος οὐκ ἔπαιζεν οὐδ' ἐρρᾳθύμει, καθάπερ οἱ λοιποὶ παῖδες, ἀλλ' εὑρίσκετο λόγους τινὰς μελετῶν καὶ συνταττόμενος πρὸς ἑαυτόν. ἦσαν δ' οἱ λόγοι κατηγορία τινὸς ἢ συνηγορία τῶν παίδων. [2] ὅθεν εἰώθει λέγειν πρὸς αὐτὸν ὁ διδάσκαλος ὡς οὐδὲν ἔσῃ, παῖ, σὺ μικρόν, ἀλλὰ μέγα πάντως ἀγαθὸν ἢ κακόν. 2. Από όλους γίνεται παραδεκτόν ότι (ο Θεμιστοκλής), ενώ ακόμη ήταν στην παιδική του ηλικία, ήταν γεμάτος από ορμή, αλλά και συνετός εκ φύσεως, είχε δε φυσική προδιάθεση, η οποία έρρεπε προς τα μεγάλα έργα, και κλίση προς την πολιτική δράση. Διότι, όταν συνέβαινε να έχει την ευκαιρία και να είναι απαλλαγμένος από τα μαθήματά του, δεν έπαιζε όπως τα άλλα παιδιά (της ηλικίας του), ούτε έμενε αργός αλλά τον έβρισκαν μόνον του να μελετά και να συντάσσει λόγους. Οι λόγοι αυτοί δεν συντάσσονταν (από τον Θεμιστοκλή) ως κατηγορία εναντίον κάποιου παιδιού ή προς υπεράσπισή του. Γι αυτό συνήθιζε ο δάσκαλός του να λέγει 1 Οι μεταφράσεις του Πλουτάρχου, έκδ. Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, ανήκουν στον Σπυρίδωνα Μαγγίνα. 7

8 προς αυτόν εσύ παιδί μου δεν θα γίνεις κάτι μικρό αλλά οπωσδήποτε κάτι μεγάλο καλό ή μεγάλο κακό Πλουτάρχου, Θεμιστοκλής: Η αποφασιστικότητα του Θεμιστοκλή στην επιλογή των στενών της Σαλαμίνας για την διεξαγωγή της ναυμαχίας εναντίον των Περσών. [2] Εὐρυβιάδου δὲ τὴν μὲν ἡγεμονίαν τῶν νεῶν ἔχοντος διὰ τὸ τῆς Σπάρτης ἀξίωμα, μαλακοῦ δὲ περὶ τὸν κίνδυνον ὄντος, αἴρειν δὲ βουλομένου καὶ πλεῖν ἐπὶ τὸν Ἰσθμόν, ὅπου καὶ τὸ πεζὸν ἤθροιστο τῶν Πελοποννησίων, ὁ Θεμιστοκλῆς ἀντέλεγεν ὅτε καὶ τὰ μνημονευόμενα λεχθῆναί φασι. τοῦ γὰρ Εὐρυβιάδου πρὸς αὐτὸν εἰπόντος ὦ Θεμιστόκλεις, ἐν τοῖς ἀγῶσι τοὺς προεξανισταμένους ῥαπίζουσι, ναὶ, εἶπεν ὁ Θεμιστοκλῆς, ἀλλὰ τοὺς ἀπολειφθέντας οὐ στεφανοῦσιν. [3] ἐπαραμένου δὲ τὴν βακτηρίαν ὡς πατάξοντος, ὁ Θεμιστοκλῆς ἔφη πάταξον μέν, ἄκουσον δέ. θαυμάσαντος δὲ τὴν πρᾳότητα τοῦ Εὐρυβιάδου καὶ λέγειν κελεύσαντος, ὁ μὲν Θεμιστοκλῆς ἀνῆγεν αὐτὸν ἐπὶ τὸν λόγον. εἰπόντος δέ τινος, ὡς ἀνὴρ ἄπολις οὐκ ὀρθῶς διδάσκει τοὺς ἔχοντας ἐγκαταλιπεῖν καὶ προέσθαι τὰς πατρίδας, ὁ Θεμιστοκλῆς ἐπιστρέψας τὸν λόγον ἡμεῖς τοι, [4] εἶπεν, ὦ μοχθηρέ, τὰς μὲν οἰκίας καὶ τὰ τείχη καταλελοίπαμεν, οὐκ ἀξιοῦντες ἀψύχων ἕνεκα δουλεύειν, πόλις δ' ἡμῖν ἔστι μεγίστη τῶν Ἑλληνίδων, αἱ διακόσιαι τριήρεις, αἳ νῦν μὲν ὑμῖν παρεστᾶσι βοηθοὶ σώζεσθαι δι' αὐτῶν βουλομένοις, εἰ δ' ἄπιτε δεύτερον ἡμᾶς προδόντες, αὐτίκα πεύσεταί τις Ἑλλήνων Ἀθηναίους καὶ πόλιν ἐλευθέραν καὶ χώραν οὐ χείρονα κεκτημένους ἧς ἀπέβαλον. [5] ταῦτα τοῦ Θεμιστοκλέους εἰπόντος ἔννοια καὶ δέος ἔσχε τὸν Εὐρυβιάδην τῶν Ἀθηναίων, μὴ σφᾶς ἀπολείποντες οἴχονται. τοῦ δ' Ἐρετριέως πειρωμένου τι λέγειν πρὸς αὐτόν, ἦ γάρ, ἔφη, καὶ ὑμῖν περὶ πολέμου τίς ἐστι λόγος, οἳ καθάπερ αἱ τευθίδες μάχαιραν μὲν ἔχετε, καρδίαν δὲ οὐκ ἔχετε; Μετάφραση 2. Όταν δε ο Ευρυβιάδης, ο οποίος είχε μέν την αρχηγία του στόλου λόγω του μεγάλου κύρους της (πατρίδας) του Σπάρτης, ήταν όμως άτολμος κατά την ώρα του κινδύνου, ήθελε να αποπλεύσει στον Ισθμό, όπου είχε συγκεντρωθεί και ο πεζικός στρατός των Πελοποννησίων, ο Θεμιστοκλής πρόβαλλε αντιρρήσεις. Τότε διηγούνται ότι λέχθηκαν αυτά που διαφυλάσσονται ως μνημειώδη. Όταν δηλαδή ο Ευρυβιάδης του είπε: Στους αγώνες Θεμιστοκλή, ραπίζουν εκείνους που σηκώνονται, πριν έλθει ο κατάλληλος χρόνος, ο Θεμιστοκλής απάντησε: Ναι, αλλά δεν στεφανώνουν όσους μένουν πίσω. Επειδή δε ο Ευρυβιάδης σήκωσε το ραβδί του να τον κτυπήσει, ο Θεμιστοκλής του είπε: Κτύπησέ με αλλά να με ακούσεις Ο Ευρυβιάδης θαύμασε τότε τον ήρεμο χαρακτήρα του Θεμιστοκλή και τον προέτρεψε να μιλήσει, ο δε Θεμιστοκλής άρχισε να του απευθύνει τον λόγο. Αλλά όταν την ώρα εκείνη τόλμησε κάποιος που δεν έχει πατρίδα, δεν είναι ορθό να προτείνει σ εκείνους που έχουν, εγκαταλείψουν τις δικές τους πατρίδες, ο Θεμιστοκλής, αφού έστρεψε προς αυτόν τον λόγο, του απάντησε: Εμείς άθλιε, εγκαταλείψαμε πράγματι τα σπίτια μας και τα τείχη της πόλεως, διότι δεν θεωρούμε ορθό να ζούμε ως δούλοι διασώζοντας τα άψυχα 8

9 Η προσωπικότητα (σκέψεις και πεποιθήσεις) του νομοθέτη Σόλωνα μέσα από την ποίησή του. Σόλων, Ελεγειών Έτσι της πόλης το κακό πέφτει στα σπίτια μέσα και δεν το συγκρατούν οι πόρτες της αυλής υπερπηδά τις μάντρες κι έρχεται και πάντοτε σε βρίσκει, όσο κι αν φεύγοντας κρυφτείς στην πιο κρυμμένη κόχη. Αυτά μου λέει η ψυχή να πω στους Αθηναίους, πόσα κακά μεγάλα γεννά η Δυσνομία. Η Ευνομία όμως δίκαια τα κάνει όλα κι όμορφα και συχνά στους άδικους βάζει γερά δεσμά, τις αγριότητες μερεύει και τις αχορτασιές, την ύβρη σταματά, τα άνθη της θείας τιμωρίας μαραίνει τις επεμβάσεις στις δίκες και στο δίκαιο αρνιέται και την περηφάνια μαλακώνει παύει τα εμφύλια πάθη και της άγριας διαμάχης την οργή. Όλα συνετά στους ανθρώπους και ήπια κάτω απ' τη σκεπή της. Σόλων, Ελεγειών 5.6 Και στο λαό προνόμια έδωσα όσα πρέπει ούτε δίκαια του στέρησα ούτε χάρη του 'κανα. Και όσοι αξιώματα είχαν και πλούτη άφθονα θέσπισα να μη μπορούν άδικα να κερδίζουν και στάθηκα ανάμεσα σαν να 'μουνα ασπίδα τους. Κανέναν τους δεν άφησα άδικα να νικάει.... Έτσι θ' ακολουθούσε τους άρχοντες ο κόσμος αν μήτε ήταν ξέφραγος μήτες αναγκασμένος. Ο κορεσμός γεννάει Ύβρη, όταν γεμίζουν πλούτη άνθρωποι με στυφό μυαλό. Σόλων, Ελεγειών Όποιος χτυπηθεί από αρρώστιες βαριές σκέφτεται όλο πως θα γίνει καλά και άλλος που φοβάται προσποιείται ατρόμητος και άλλος την ασχήμια του περνά για ομορφιά και ο φτωχός που σέρνεται στης φτώχειας τα δεινά όλο πως θ' απογίνει πλούσιος ελπίζει, 9

10 και ο καθένας με τον τρόπο του άλλος με το καράβι του χτυπιέται με τους ανέμους στα άγρια τα πέλαγα να φέρει βιος στο σπίτι του ο ίδιος κινδυνεύοντας δίχως δισταγμό, άλλος παλεύει με τη γη, κι όλο το χρόνο άροτρα χώνει στο κορμί της μαζεύοντας σοδιά, άλλος με της Αθηνάς τις γνώσεις και του Ηφαίστου κερδίζει τη ζωή του σαν τεχνίτης και σοφός και άλλος με το χάρισμα της Μούσας προικισμένος ξέροντας να συνδυάζει λόγο και μουσική άλλοι τη δουλειά προσφέρουν του γιατρού, μα δεν μπορούν τα πάντα, αφού, φορές, μικρόπονος γίνεται αγιάτρευτος και φάρμακα ανίσχυρα δεν πιάνουν, και άλλοτε ο γιατρός τον άρρωστο που δέρνεται σε βαριές αρρώστιες με την αφή και μόνο τον γιατρεύει. Σ' άλλον ο Φοίβος έδωσε τη δύναμη να ξέρει και το κακό που έρχεται να βλέπει να το πει, όμως της Μοίρας τα στερνά ούτε μαντείες τ' αποτρέπουν ούτε τα ιερά. Η Μοίρα φέρνει το καλό και το κακό σε όλους και των θεών τη θέληση κανείς δεν την ξεφεύγει. Σόλων, Ελεγειών 15 Πλουτίζουν τιποτένιοι και στερούνται οι διαλεχτοί, αλλά εμείς δεν την αλλάζουμε την αρετή με πλούτο. Η αρετή αιώνια ζει, τα πλούτη όμως ξεγλιστρούν και αλλάζουν χέρια ολοένα. Πηγές Αριστοτέλους, Αθηναίων Πολιτεία Ηροδότου, Ιστορίαι Πλουτάρχου, Θεμιστοκλής Πλουτάρχου, Θησέας Πλουτάρχου, Σόλων Πολυδεύκη, Ονομαστικόν Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού Μετάφραση: Kώστας Τοπούζης, Εκδ. Επικαιρότητα, Αθήνα

11 Κεφάλαιο 4 Η Σπάρτη Στόχος: Με το τέλος της ενότητας οι μαθητές να γνωρίζουν την πολιτική και κοινωνική δομή της Σπάρτης Στόχος: Με το τέλος της ενότητας οι μαθητές να διακρίνουν τις διαφορές ανάμεσα στη σπαρτιατική και την αθηναϊκή κοινωνία Θουκυδίδη, Ιστορία Α Μετάφραση Ελευθέριου Βενιζέλου, διασκευή 2 10.Και, εντούτοις, οι Λακεδαιμόνιοι όχι μόνον εξουσιάζουν αμέσως τα δύο πέμπτα της Πελοποννήσου, αλλά και έχουν την αρχηγία του υπολοίπου αυτής και πολλών συμμάχων εκτός αυτής. Εφόσον, εν τούτοις, η πόλη της Σπάρτης ούτε ένα συνοικισμό αποτέλεσε ποτέ, ούτε πολυτελείς ναούς και οικοδομές έκτισε, αλλά κατοικείται κατά κώμες, σύμφωνα με την παλιά συνήθεια της Ελλάδος, η δύναμή της θα φαινόταν υποδέεστερη της πραγματικής. Ενώ, εάν η πόλις των Αθηνών πάθαινε παρόμοια συμφορά, η δύναμή της, κρινόμενη από την απλή εξωτερική εμφάνιση, θα φαινόταν, νομίζω, διπλάσια της πραγματικής Θουκυδίδη, Ιστορία Α: Οι Λακεδαιμόνιοι και οι Αθηναίοι και οι σχέσεις με τους συμμάχους 19. Και οι μεν Λακεδαιμόνιοι ασκούσαν την αρχηγία τους πάνω στους συμμάχους, όχι καθιστώντας αυτούς φόρου υποτελείς, αλλά μεριμνώντας μόνον όπως κυβερνώνται σύμφωνα με το ολιγαρχικό,πολίτευμα για το αποκλειστικό της Σπάρτης συμφέρον. Οι Αθηναίοι όμως υποχρέωσαν με τον καιρό τις συμμάχους πόλεις, εκτός της Χίου και της Λέσβου, να τους παραδώσουν τα πολεμικά τους πλοία, και επέβαλαν την πληρωμή φόρου και σε όσες δεν τον πλήρωναν αρχικώς. Και έτσι τα ιδιαίτερα πολεμικά μέσα των Αθηνών έφθασαν να είναι ανώτερα από την δύναμη, την οποίαν διέθετε η ομοσπονδία τους κατά την εποχή της ακμής, τότε που ήταν ανόθευτος. Θουκυδίδη, Ιστορία Α 71. Ενώ εντούτοις, τέτοια πόλη στέκεται αντιμέτωπη με σας εσείς, Λακεδαιμόνιοι συνεχίζετε την πολιτική της αναβλητικότητας, και δεν αντιλαμβάνεστε ότι η ειρήνη διαρκεί περισσότερο για εκείνους οι οποίοι μεταχειρίζονται τη στρατιωτική τους δύναμη μόνον για μια δίκαια υπόθεση, φαίνονται όμως συγχρόνως αποφασισμένοι να μην ανεχθούν να αδικούνται από άλλους. Αντιθέτως νομίζετε ότι δίκαια πράττετε, αν ούτε τους άλλους 2 Οι μεταφράσεις των αποσπασμάτων από τον Θουκυδίδη, έκδ. Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, ανήκουν στον Ελευθέριο Βενιζέλο και έχουν υποστεί διασκευή. 11

12 ενοχλείτε, αποφεύγετε δε και την βλάβη, που μπορεί να υποστείτε οι ίδιοι αμυνόμενοι κατά της αδικίας άλλων. Τέτοια πολιτική δύσκολα θα στεφόταν με επιτυχία, και αν ακόμη γειτονεύατε με πόλη που έχει τον ίδιο με σας τρόπο του σκέπτεσθαι. Πραγματικά όμως, οι δικές σας μέθοδοι, ως πριν από λίγο αποδείξαμε, αν αντιπαραβληθούν με τις δικές τους είναι απηρχαιωμένες. Και στην πολιτική καθώς και στις τέχνες κατ ανάγκην το νέο επικρατεί πάντοτε του απηρχαιωμένου. Είναι αλήθεια ότι σε χρόνια ειρηνικά οι κυβερνητικές μέθοδοι είναι καλύτερα να μην μεταβάλλονται. Αλλά η ανάγκη της αντιμετώπισης πολλών δυσκολιών συγχρόνως επιβάλλει και την βελτίωση των μεθόδων που χρησιμοποιούνται. Και επειδή οι Αθηναίοι έχουν πείρα σε περισσότερους τομείς, γι αυτό και οι αθηναϊκές κυβερνητικές μέθοδοι έχουν εκσυγχρονιστεί περισσότερο από τις δικές σας. Ας τεθεί λοιπόν πια τέρμα στην αναβλητικότητά σας. Ας σπεύσετε τώρα πια να βοηθήσετε και εμάς τους συμμάχους σας και τους Ποτειδαιάτας, σύμφωνα με την υπόσχεσή σας, εισβάλλοντας χωρίς αναβολή στην Αττική, για να μην εγκαταλείψετε φίλους που συνδέονται μαζί σας με κοινή καταγωγή, στα χέρια των χειρότερων εχθρών ούτε να αναγκάσετε εμάς τους άλλους απογοητευμένους από εσάς να ζητήσουμε άλλη συμμαχία. Αν κάνουμε κάτι τέτοιο, δεν θα αμαρτήσουμε ούτε απέναντι των θεών προς τους οποίους ορκιστήκαμε ούτε απέναντι σε σώφρονες ανθρώπους. Διότι τις συνθήκες αθετούν όχι εκείνοι που επειδή εγκαταλείπονται στρέφονται προς άλλους συμμάχους, αλλά εκείνοι οι οποίοι εγκαταλείπουν που ορκίστηκαν να βοηθούν. Αλλά αν θέλετε να δείξετε ζήλο υπέρ των συμμάχων σας, θα παραμείνουμε σταθεροί στο πλευρό σας. Διότι ούτε όσια θα πράτταμε αλλάζοντας σε μια τέτοια περίπτωση φίλους ούτε θα βρίσκαμε άλλους πιο οικείους σε μας λόγω της μακράς συνήθειας. Έχοντας υπόψιν αυτά, φροντίστε να λάβετε ορθές αποφάσεις και προσπαθήστε όπως κάτω από την ηγεσία σας η Πελοπόννησος δεν θα καταστεί πιο αδύναμη απ ότι την παρέδωσαν οι πατέρες σας... Πλουτάρχου, Λυκούργος: To πολίτευμα της Σπάρτης Μετάφραση 3 [6].Με τόσο ζήλο επιδόθηκε ο Λυκούργος στην επιτυχία αυτού του τρόπου διακυβέρνησης, ώστε έφερε γι αυτό από τους Δελφούς χρησμό, τον οποίο ονομάζουν ρήτρα. Περιελάμβανε δε η ρήτρα αυτή τα εξής: Αφού ιδρύσεις ναό προς τιμή του Συλλανίου Διός και της Συλλανίας Αθηνάς, να διαιρέσεις τον λαό σε φυλές και σε ωβές και να διορίσεις μια γερουσία, απαρτιζόμενη μαζί με τους αρχηγούς από τριάντα μέλη, και να συγκαλείς σε τακτά χρονικά διαστήματα συνέλευση του λαού και σ αυτήν να εισάγεις και να απορρίπτεις τις διάφορες προτάσεις. Στον λαό όμως να ανήκει η κυρίαρχος γνώμη και η δύναμη... Πλουτάρχου, Λυκούργος: Οι καινοτομίες του Λυκούργου [8]. Δεύτερη δε πολιτική ενέργεια του Λυκούργου και πολύ τολμηρή ήταν η εκ νέου διανομή της γης. Επειδή δηλαδή επικρατούσε μεγάλη ανισότητα και πολλοί ακτήμονες και άποροι συγκεντρώνονταν στην πόλη, ο δε πλούτος συσσωρευόταν εξ ολοκλήρου στα χέρια λίγων ανθρώπων, ο Λυκούργος απέβλεψε να εκδιώξει την αλαζονεία, τον φθόνο και τις βιαιοπραγίες και τον πολυτελή τρόπο διαβίωσης, ακόμα δε και τα σοβαρότερα και μεγαλύτερα νοσήματα της πολιτείας, δηλαδή τον πλούτο και τη φτώχεια. Γι αυτό κατόρθωσε να πείση από κοινού όλους τους πολίτες, αφού αποξενωθούν από κάθε ιδιοκτησία, να κάνουν από την αρχή νέα διανομή της γης και να συζούν στο μέλλον όλοι ίσοι μεταξύ τους έχοντας ίσο μερίδιο γης να επιδιώκουν δε να πρωτεύουν μόνον στην αρετή, διότι δεν 3 Οι μεταφράσεις των αποσπασμάτων του Πλουτάρχου, έκδ. Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, ανήκουν στον Σπυρίδωνα Μαγγίνα 12

13 έπρεπε να υπάρχει άλλη διαφορά του ενός από τον άλλο ούτε άλλη ανισότητα, εκτός από εκείνη που την καθορίζει η μομφή των αισχρών πράξεων και ο έπαινος των καλών. Πλουτάρχου, Λυκούργος: Οι ρήτρες [13] Νόμους δὲ γεγραμμένους ὁ Λυκοῦργος οὐκ ἔθηκεν, ἀλλὰ μία τῶν καλουμένων ῥητρῶν ἐστιν αὕτη. τὰ μὲν γὰρ κυριώτατα καὶ μέγιστα πρὸς εὐδαιμονίαν πόλεως καὶ ἀρετήν, ἐν τοῖς ἤθεσιν ᾤετο καὶ ταῖς ἀγωγαῖς τῶν πολιτῶν ἐγκατεστοιχειωμένα, μένειν ἀκίνητα καὶ βέβαια, ἔχοντα τὴν προαίρεσιν δεσμὸν ἰσχυρότερον τῆς ἀνάγκης, ἣν ἡ παίδευσις ἐμποιεῖ τοῖς νέοις, νομοθέτου διάθεσιν ἀπεργαζομένη περὶ ἕκαστον αὐτῶν. Μετάφραση Ο Λυκούργος όμως δεν έκανε γραπτούς νόμους, αλλά ένας από τους νόμους του, που καλούνταν ρήτρες, ήταν ακριβώς αυτός (που καθόριζε την απαγόρευση της ύπαρξης γραπτών νόμων). Διότι ο Λυκούργος πίστευε, ότι τα κυριότερα και σπουδαιότερα στοιχεία, που συντελούν στην ευτυχία και την αρετή της πόλεως, είναι εμφυτευμένα στα ήθη και τη διαπαιδαγώγηση των πολιτών και ότι αυτά πρέπει να διαφυλάσσονται αμετάβλητα και ασφαλή, έχοντας ως δεσμό ισχυρότερο από τον εξαναγκασμό την ελεύθερη βούληση, που εμβάλλει στους νέους η εκπαίδευση, διότι δημιουργεί στον καθένα από αυτούς τη διάθεση του νομοθέτη. Πλουτάρχου, Λυκούργος [13] Μία από τις ρήτρες που συνέταξε ο Λυκούργος, ήταν εκείνη που, όπως είπα ανωτέρω, απαγόρευε τη χρήση γραπτών νόμων. Άλλη πάλι ρήτρα ήταν εναντίον της πολυτέλειας και καθόριζε, ότι όλων των οικιών η οροφή έπρεπε να είναι κατασκευασμένη με πέλεκυ, οι δε θύρες μόνον από πριόνι και από κανένα άλλο εργαλείο. Εκείνο δε που λέγουν, ότι έιπε πολύ αργότερα ο Επαμεινώνδας, για το δικό του τραπέζι, ότι δηλαδή ένα τόσο φτωχικό γεύμα δεν χωρεί προδοσία, τούτο πρώτος το αντιλήφθηκε ο Λυκούργος, ότι δηλαδή μια τόσο φτωχικά κατασκευασμένη οικία δεν χωρεί την τρυφηλότητα και την πολυτέλεια, ούτε υπάρχει κάποιος τόσο ακαλαίσθητος και ανόητος ώστε σε μια οικία απλοϊκή και λαϊκή να βάλει αργυρόποδα κρεβάτια και στρώματα πορφυρά και χρυσά ποτήρια και όλη τη συνακόλουθη πολυτέλεια. Πλουτάρχου, Λυκούργος: Για την αγωγή των γυναικών της Σπάρτης [14] Επειδή ο Λυκούργος θεωρούσε την εκπαίδευση, ως το μεγαλύτερο και ωραιότερο έργο του νομοθέτη, ασχολήθηκε με τις αρχές της και αμέσως απέβλεψε να διακανονίσει τα θέματα των γάμων και των γεννήσεων. Δεν έπαψε δε ο Λυκούργος, καθώς γράφει ο Αριστοτέλης, τις προσπάθειές του προς σωφρονισμό των γυναικών, διότι δεν μπορούσε δήθεν να επικρατήσει της μεγάλης ελευθερίας την οποία είχαν και της κυριαρχίας των γυναικών λόγω της απουσίας των ανδρών εξ αιτίας των πολλών εκστρατειών κατά τη διάρκεια των οποίων αναγκάζονταν να αφήνουν αυτές κυρίαρχες των σπιτιών τους, και γι αυτό παρείχαν σ αυτές περιποιήσεις περισσότερες του δέοντος και τις προσφωνούσαν δέσποινες. Αλλά ο Λυκούργος κατέβαλε κάθε δυνατή φροντίδα για την ανατροφή και των γυναικών. Τα μεν σώματα των παρθένων εξάσκησε με τα αγωνίσματα του δρόμου και της πάλης και με το ρίψιμο των δίσκων και των ακοντίων, για να έχουν τα παιδιά που γεννούν ρίζα δυνατή μέσα σε δυνατά σώματα και να προέρχονται από αυτές ωραίοι βλαστοί, και να υπομένουν οι ίδιες με δύναμη τους τοκετούς με καρτερία και να αντιμετωπίζουν τις ωδίνες εύκολα. Αφού αφαίρεσε δε ο Λυκούργος από τις γυναίκες την αδυναμία και τη θηλυπρέπεια και τη γυναικώδη φύση, επέβαλε τη συνήθεια στις παρθένες, όχι λιγότερο από τους νέους να λαμβάνουν μέρος στις τελετές γυμνές και να χορεύουν σε μερικές γιορτές και να τραγουδούν ενώ οι νέοι ήταν παρόντες και τις παρακολουθούσαν ως θεατές 13

14 Πλουτάρχου, Λυκούργος: Για την αγωγή των νέων στη Σπάρτη. Η κλοπή [18] Με τόση μεγάλη φροντίδα διέπρατταν τα παιδιά τις κλοπές στη Σπάρτη, ώστε διηγούνται, ότι κάποιος νέος έκλεψε μια μικρή αλεπού και την απέκρυψε κάτω από τον μανδύα του, ενώ τη μετέφερε, αν και ξεσκιζόταν η κοιλιά του από τα νύχια και τα δόντια του άγριου ζώου, αυτός όμως υπέμεινε τους πόνους, για να μη γίνει η ανακάλυψη της κλοπής και πέθανε. Αλλά αυτό είναι πιστευτό και από τη συμπεριφορά των σημερινών νέων, πολλοί από τους οποίους έχουμε δει να υπομένουν τον θάνατο από τα κτυπήματα πάνω στον βωμό της Ορθίας Αρτέμιδας. Πλουτάρχου, Λυκούργος: Για την αγωγή των νέων στη Σπάρτη: Λακωνισμός [19] Δίδασκαν ακόμα τους νέους οι Σπαρτιάτες να κάνουν χρήση και του λόγου, ο οποίος περιείχε κάποια πικρία ανάμεικτη με χάρι και περιέκλειε μέσα σε λίγες λέξεις μεγάλη παρατηρητική δύναμη. Ο Λυκούργος πράγματι το μεν σιδερένιο νόμισμα το οποίο καθιέρωσε το κατέστησε να έχει μικρή αξία, αν και ήταν μεγάλου βάρους, όπως έγραψα προηγουμένως, το νόμισμα όμως του λόγου αντίθετα το διασκεύασε, ώστε να περιέχει σε λίγες και απλές λέξεις πολλά και βαθυστόχαστα διανοήματα, αποβλέποντας με την πολλή σιωπή να καταστήσει τους νέους ικανούς να εκφράζονται με λίγα εύστοχα λόγια και να είναι ασκημένοι στις ορθές απαντήσεις. Πηγές Θουκυδίδη, Ιστορίαι Πλουτάρχου, Λυκούργος Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού 14

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013 2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Α ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ ΩΡΑ: 8.00 10.00 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 6/6/2014 ΤΟ ΓΡΑΠΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙΔΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα: Χρήστος Φιλίππου Τάξη: A2

Όνομα: Χρήστος Φιλίππου Τάξη: A2 Όνομα: Χρήστος Φιλίππου Τάξη: A2 1) Συγκριτική δραστηριότητα (Σπάρτη - Αθήνα): Κατάρτιση πίνακα στον οποίο να καταγράφονται ομοιότητες και διαφορές του αθηναϊκού και του σπαρτιατικού πολιτεύματος. Συγκριτικός

Διαβάστε περισσότερα

ΙΙ. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΑΡΧΑÏΚΗ ΕΠΟΧΗ ( π.χ.) 5. ΑΘΗΝΑ: ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΙΙ. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΑΡΧΑÏΚΗ ΕΠΟΧΗ ( π.χ.) 5. ΑΘΗΝΑ: ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΙ. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΑΡΧΑÏΚΗ ΕΠΟΧΗ (800-479 π.χ.) 5. ΑΘΗΝΑ: ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Η καταγραφή των νόμων από τον Δράκοντα ικανοποίησε ένα μέρος των πολιτών. Ωστόσο, η κοινωνία συνέχιζε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ο λόγος που ο Αριστοτέλης μελέτησε την έννοια της αρετής στα Ηθικά Νικομάχεια είναι γιατί αυτή αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για την ευδαιμονία του ατόμου αλλά και ολόκληρης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ - ΑΡΧΑΙΑ ΡΗΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ.. 3 ΝΕΝΙΚΗΚΑΜΕΝ.. 7 ΠΑΤΑΞΟΝ ΜΕΝ, ΑΚΟΥΣΟΝ ΔΕ 10 3 ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ Η αρχαία ελληνική ρηματική φράση

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ - Ο ΑΡΧΙΔΑΜΕΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ - Ο ΑΡΧΙΔΑΜΕΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΦΟΡΜΕΣ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ - Ο ΑΡΧΙΔΑΜΕΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Ποιος πόλεμος ονομάζεται Πελοποννησιακός: Ο καταστροφικός εμφύλιος πόλεμος μεταξύ Αθήνας - Σπάρτης και των συμμαχικών τους πόλεων-κρ

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο εργασίας E ομάδας

Φύλλο εργασίας E ομάδας Φύλλο εργασίας E ομάδας «δημοκρατικὸν μὲν εἶναι τὸ κληρωτὰς εἶναι τὰς ἀρχάς, τὸ δ αἰρετὰς ὀλιγαρχικόν» (Η ανάδειξη στα αξιώματα με κλήρωση θεωρείται δημοκρατική, ενώ με εκλογή ολιγαρχική ) Αριστοτέλους,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ MΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ MΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ MΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 31/05/2017 ΧΡΟΝΟΣ: ΔΥΟ (2) ΩΡΕΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ: Το εξεταστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ Ο.Παλιάτσου Π.Ρίζου. O.Παλιάτσου

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ Ο.Παλιάτσου Π.Ρίζου. O.Παλιάτσου ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ Ο.Παλιάτσου Π.Ρίζου 1 Το δικαίωμα συμμετοχής: Αποτελούσε προνόμιο όλων των ελεύθερων πολιτών που είχαν εκπληρώσει τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις, δηλ. βρίσκονταν στην ηλικία τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 1η (318E-320C)

ΕΝΟΤΗΤΑ 1η (318E-320C) ΕΝΟΤΗΤΑ 1η (318E-320C) Μπορεί η αρετή να γίνει αντικείμενο διδασκαλίας; Ο Πρωταγόρας εξηγεί στον Σωκράτη τι διδάσκει στους νέους που παρακολουθούν τα μαθήματά του. Οι αντιρρήσεις του Σωκράτη. «Το μάθημα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (σελ.84-97) Α. Βασιλεία α. Δικαίωμα να ψηφίζουν για ζητήματα της πόλης είχαν όλοι οι πολίτες, ακόμα και οι πιο φτωχοί

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (σελ.84-97) Α. Βασιλεία α. Δικαίωμα να ψηφίζουν για ζητήματα της πόλης είχαν όλοι οι πολίτες, ακόμα και οι πιο φτωχοί 1. Να αντιστοιχήσετε τις λέξεις της στήλης Α με αυτές της στήλης Β. Α Β Α. Βασιλεία α. Δικαίωμα να ψηφίζουν για ζητήματα της πόλης είχαν όλοι οι πολίτες, ακόμα και οι πιο φτωχοί Β. Αριστοκρατία β. Κριτήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΘΗΝΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ. Ομάδα 1 η Δήμου Σωτήρης, Νακούτση Ευαγγελία, Τσιώλης Φώτης

ΤΟ ΑΘΗΝΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ. Ομάδα 1 η Δήμου Σωτήρης, Νακούτση Ευαγγελία, Τσιώλης Φώτης ΤΟ ΑΘΗΝΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Ομάδα 1 η Δήμου Σωτήρης, Νακούτση Ευαγγελία, Τσιώλης Φώτης ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ Η Αθηναϊκή δημοκρατία ήταν το πολιτικό σύστημα που αναπτύχθηκε στην πόλη-κράτος της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. ΕΝΟΤΗΤΑ 4η

ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 4η 15. Bούλομαι δὲ καὶ ἃς βασιλεῖ πρὸς τὴν πόλιν συνθήκας ὁ Λυκοῦργος ἐποίησε διηγήσασθαι: μόνη γὰρ δὴ αὕτη ἀρχὴ διατελεῖ οἵαπερ ἐξ ἀρχῆς κατεστάθη: τὰς δὲ ἄλλας πολιτείας εὕροι

Διαβάστε περισσότερα

Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ( π. Χ)

Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ( π. Χ) 1) α: Κύριες πηγές για την ιστορία της εποχής της Αθηναϊκής ηγεμονίας είναι:. 1) β. Αντιστοιχίστε τα δεδομένα της στήλης Α με αυτά της στήλης Β Α 1. Ελληνοταμίες 2. τερματισμός Ελληνοπερσικών πολέμων 3.

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09. Οικονομολόγος. Πολιτική Παιδεία. Β Τάξη Γενικού Λυκείου

Γεωργία Καζάκου, ΠΕ09. Οικονομολόγος. Πολιτική Παιδεία. Β Τάξη Γενικού Λυκείου Πολιτική Παιδεία Β Τάξη Γενικού Λυκείου 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ 3.2 ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΪΚΉΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 2 «Δημοκρατία δε σημαίνει τα ανθρώπινα δικαιώματα, δε σημαίνει την έλλειψη λογοκρισίας,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ EΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2019

ΓΥΜΝΑΣΙΟ EΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΓΥΜΝΑΣΙΟ EΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2018-2019 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: A ΤΜΗΜΑ:. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/06/2019 ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ (ΜΟΝΑΔΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τζιορντάνο Μπρούνο

Τζιορντάνο Μπρούνο http://hallofpeople.com/gr/bio/bruno.php Τζιορντάνο Μπρούνο Αποσπάσματα από έργα του (Την εποχή που εκκλησία και επιστήμη θεωρούσε υποδεέστερο το γυναικείο φύλο, ο Μπρούνο έγραψε): Εξετάστε λίγο την αλήθεια,

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

Το αντικείμενο [τα βασικά]

Το αντικείμενο [τα βασικά] Το αντικείμενο [τα βασικά] Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. Παράλληλα θα δίνονται παραδείγματα και στα Νέα Ελληνικά (ΝΕ) Τι είναι το αντικείμενο; Αντικείμενο είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ

ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Α. Η ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΟ 462 Π.Χ. Μέχρι το 462 π.χ., έτος της πτώσης της πολιτικής

Διαβάστε περισσότερα

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν άνδρα που τον έλεγαν Ιωσήφ. Οι γονείς της, ο Ιωακείμ και

Διαβάστε περισσότερα

Η θέ ση της γυναί κας στην αρχαί α Αθη να καί στην αρχαί α Σπα ρτη.

Η θέ ση της γυναί κας στην αρχαί α Αθη να καί στην αρχαί α Σπα ρτη. Η θέ ση της γυναί κας στην αρχαί α Αθη να καί στην αρχαί α Σπα ρτη. Η γυναίκα στην αρχαία Ελλάδα, έπρεπε να είναι σεμνή, όμορφη και υγιής, προκειμένου να συμβιβάζεται με τα πρότυπα της ανδροκρατικής κοινωνίας.

Διαβάστε περισσότερα

Τειχισμένο, κέντρο διοίκησης. Ο τρόπος άσκησης της εξουσίας και ο βαθμός συμμετοχής των πολιτών. Κώμες & καλλιεργήσιμες εκτάσεις

Τειχισμένο, κέντρο διοίκησης. Ο τρόπος άσκησης της εξουσίας και ο βαθμός συμμετοχής των πολιτών. Κώμες & καλλιεργήσιμες εκτάσεις Τα πολιτεύματα Ποιες ήταν οι επιδιώξεις κάθε πόλης-κράτους; ελευθερία-αυτονομία-αυτάρκειααυτάρκεια Ποια είναι τα συστατικά στοιχεία της πόλης-κράτους; γεωγραφικά-οργανωτικά Τα πολιτεύματα Ποιες ήταν οι

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ «ΒΕΡΓΙΝΑ» ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ Μάθημα: Ιστορία Ημερομηνία: 6 Ιουνίου 2016

ΓΥΜΝΑΣΙΟ «ΒΕΡΓΙΝΑ» ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ Μάθημα: Ιστορία Ημερομηνία: 6 Ιουνίου 2016 ΓΥΜΝΑΣΙΟ «ΒΕΡΓΙΝΑ» ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015-2016 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 Μάθημα: Ιστορία Ημερομηνία: 6 Ιουνίου 2016 Τάξη: A Γυμνασίου Χρόνος: 2 ώρες ΠΡΟΣΟΧΗ: Όλες οι απαντήσεις να

Διαβάστε περισσότερα

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ»

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Τμήμα 5 ης -6 ης Δημοτικού Σάββατο, 27 Οκτωβρίου 2012 Θαλής ο Μιλήσιος 630/635 π.χ. 543 π.χ. Ο πρώτος φιλόσοφος! Ο Θαλής ο Μιλήσιος ανήκει στους προσωκρατικούς

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:M. Maillot Διασκευή:E. Frischbutter; Sarah S. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΑΝΤΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ: «Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ ΡΟΔΑ» ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΑΔΑΜ

ΣΑΑΝΤΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ: «Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ ΡΟΔΑ» ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΑΔΑΜ ΣΑΑΝΤΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ: «Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ ΡΟΔΑ» ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΑΔΑΜ Τα παιδιά του Αδάμ είναι τα άκρα ενός σώματος, Μοιράζονται όλα την ίδια ρίζα. Όταν ένα άκρο περνάει τις μέρες του

Διαβάστε περισσότερα

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Τσώτα Ελένη και Στρατηγοπούλου Δήμητρα

Τσώτα Ελένη και Στρατηγοπούλου Δήμητρα Τσώτα Ελένη και Στρατηγοπούλου Δήμητρα ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΌ ΣΎΣΤΗΜΑ η εκπαίδευση ήταν ιδιαίτερα στρατιωτική. τα παιδιά μάθαιναν να αντέχουν όχι μόνο στον πόνο αλλά και σε δύσκολες συνθήκες επιβίωσης από ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

κι η τιμωρία των κατηγορουμένων. Βέβαια, αν δεν έχεις πάρει καθόλου βάρος, αυτό θα σημαίνει ότι ο κατηγορούμενος

κι η τιμωρία των κατηγορουμένων. Βέβαια, αν δεν έχεις πάρει καθόλου βάρος, αυτό θα σημαίνει ότι ο κατηγορούμενος 14 Φτάνοντας λοιπόν ο Νικήτας σε μια από τις γειτονικές χώρες, εντυπωσιάστηκε από τον πλούτο και την ομορφιά της. Πολλά ποτάμια τη διέσχιζαν και πυκνά δάση κάλυπταν τα βουνά της, ενώ τα χωράφια ήταν εύφορα

Διαβάστε περισσότερα

TAK TAK ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΕΡΣΕΣ! Σ ΕΦΑΓΑ, ΠΑΛΙΟΒΑΡΒΑΡΕ! Σ ΕΜΕΝΑ ΜΙΛΑΣ, ΣΚΟΥΛΗΚΙ ΑΘΗΝΑΙΕ;

TAK TAK ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΕΡΣΕΣ! Σ ΕΦΑΓΑ, ΠΑΛΙΟΒΑΡΒΑΡΕ! Σ ΕΜΕΝΑ ΜΙΛΑΣ, ΣΚΟΥΛΗΚΙ ΑΘΗΝΑΙΕ; ΕΝΑ ΗΛΙΟΛΟΥΣΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ ΠΡΩΙΝΟ ΤΟΥ 490 Π.Χ., ΣΕ ΚΑΠΟΙΟ ΡΟΜΑΚΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ. TAK TAK Σ ΕΦΑΓΑ, ΠΑΛΙΟΒΑΡΒΑΡΕ! Σ ΕΜΕΝΑ ΜΙΛΑΣ, ΣΚΟΥΛΗΚΙ ΑΘΗΝΑΙΕ; ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΕΡΣΕΣ! ΛΕΝΕ ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΕΛΩΡΙΟΙ ΣΑΝ ΤΟΥΣ ΚΥΚΛΩΠΕΣ.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Αρχαία Ελληνική Ιστορία (55ΑΥ2) Διδάσκων: Α. Farrington (email: eduserv@otenet.gr. Έλεγχος προόδου (Ενότητες 4 5)

Εισαγωγή στην Αρχαία Ελληνική Ιστορία (55ΑΥ2) Διδάσκων: Α. Farrington (email: eduserv@otenet.gr. Έλεγχος προόδου (Ενότητες 4 5) Εισαγωγή στην Αρχαία Ελληνική Ιστορία (55ΑΥ2) Διδάσκων: Α. Farrington (email: eduserv@otenet.gr 1. Ποια από τις ακόλουθες μάχες δεν έχει σχέση με τους Μηδικούς Πολέμους; α. η μάχη της Μυκάλης β. η μάχη

Διαβάστε περισσότερα

Η Αγία Σοφία και οι κόρες της Πίστη, Ελπίδα, Αγάπη

Η Αγία Σοφία και οι κόρες της Πίστη, Ελπίδα, Αγάπη Η Αγία Σοφία και οι κόρες της Πίστη, Ελπίδα, Αγάπη Βίος της Αγίας Σοφίας Η Αγία Σοφία έζησε την εποχή που βασίλευε ο ειδωλολάτρης αυτοκράτορας Ανδριανός, περίπου το 117-138 μ.χ. Προερχόταν από μια πόλη

Διαβάστε περισσότερα

Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη. Επαναληπτικές Ασκήσεις 2 ης ενότητας - Αρχαϊκά χρόνια. Αρχαϊκά Χρόνια

Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη. Επαναληπτικές Ασκήσεις 2 ης ενότητας - Αρχαϊκά χρόνια. Αρχαϊκά Χρόνια Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη Επαναληπτικές Ασκήσεις 2 ης ενότητας - Αρχαϊκά χρόνια Αρχαϊκά Χρόνια Ερωτήσεις: 1. Να βάλεις στις σωστές απαντήσεις: Α. Οι κάτοικοι των αρχαίων ελληνικών πόλεων

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου

Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ιστορία Ελληνικού και Ρωμαϊκού Δικαίου Ενότητα 4: Η Πολιτεία των Λακεδαιμονίων Παπακωνσταντίνου Καλλιόπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Άλλο ένα κόμμα ή ένα άλλο κόμμα;

Άλλο ένα κόμμα ή ένα άλλο κόμμα; Άλλο ένα κόμμα ή ένα άλλο κόμμα; του Χρήστου 'ChIossif' Ιωσηφίδη Ο Θανάσης και ο Χρήστος πίνουν χαλαρά τον απογευματινό τους καφέ και κουβεντιάζουν για άλλο ένα πολιτικό κόμμα που μπήκε πρόσφατα στην ζωή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017 ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΦΕΛΗ ΑΘΗΝΑ 2017 ΝΕΦΕΛΗ / ΘΕΑΤΡΟ / ΑΠΑΝΤΑ Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ Σοφοκλέους, Οιδίπους επί Κολωνώ, μετάφραση Δημήτρης Δημητριάδης Σχεδιασμός βιβλίου:

Διαβάστε περισσότερα

1. Χρωματίζω στη γραμμή του χρόνου την εποχή του χαλκού:

1. Χρωματίζω στη γραμμή του χρόνου την εποχή του χαλκού: ΕΠΟΧΗ ΧΑΛΚΟΥ 1. Χρωματίζω στη γραμμή του χρόνου την εποχή του χαλκού: 3000 1100 π. Χ. 1100-800 πχ 800-500 πχ 500-323 πχ 323-146 πχ 146πΧ-330 μχ 2. Καταγράφω τους τρεις (3) σημαντικότερους πολιτισμούς που

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ π.χ. (σελ ) 1. Να αντιστοιχήσετε τις λέξεις της στήλης Α με αυτές της στήλης Β. Α Β

ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ π.χ. (σελ ) 1. Να αντιστοιχήσετε τις λέξεις της στήλης Α με αυτές της στήλης Β. Α Β ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 480-323 π.χ. (σελ. 98-114) 1. Να αντιστοιχήσετε τις λέξεις της στήλης Α με αυτές της στήλης Β. Α Β 1. Κίμων Α. Έκλεισε ειρήνη για 30 χρόνια 2. Εφιάλτης Β. Αριστοκρατικός, υπέρμαχος της συνεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:M. Maillot Διασκευή:E. Frischbutter; Sarah S. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children

Διαβάστε περισσότερα

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus ISSP 1998 Religion II - Questionnaire - Cyprus Για σας. Είμαστε από το Κέντρο Ερευνών του Cyprus College. Kάνουμε μια διεθνή έρευνα για κοινωνικές και ηθικές αντιλήψεις. Η έρευνα αυτή γίνεται ταυτόχρονα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ης ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ης ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2018 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ : 3 Διδαγμένο κείμενο Ἀριστοτέλους Πολιτικά (Α1,1/Γ1,2/Γ1,3-4/6/12)

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2017 2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΤΑΞΗ: Α ΧΡΟΝΟΣ: 7:45-9.45 Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τέσσερα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του. Λεωνίδα. και οι επτακόσιοι Θεσπιείς. Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός

ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του. Λεωνίδα. και οι επτακόσιοι Θεσπιείς. Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός 1 ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του Λεωνίδα και οι επτακόσιοι Θεσπιείς Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός Επιστημονικός σύμβουλος έκδοσης Ξανθή Προεστάκη Δρ Αρχαιολογίας και Ιστορίας της

Διαβάστε περισσότερα

II. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΑΡΤΙΟΣ 2019 ΣΥΝΟΛΟ

II. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΑΡΤΙΟΣ 2019 ΣΥΝΟΛΟ II. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΑΡΤΙΟΣ 2019 ΣΥΝΟΛΟ ΜΕΡΟΣ Α : ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ 40 μονάδες Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε στην Άπω Ανατολή ένας αυτοκράτορας. Δεν είχε γυναίκα ούτε παιδιά και γι αυτό, όταν κατάλαβε

Διαβάστε περισσότερα

Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη. 3 Ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Οι Περσικοί Πόλεμοι (κεφ ) Οι Περσικοί Πόλεμοι (κεφ.

Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη. 3 Ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Οι Περσικοί Πόλεμοι (κεφ ) Οι Περσικοί Πόλεμοι (κεφ. Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη 3 Ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Οι Περσικοί Πόλεμοι (κεφ. 15-19) Οι Περσικοί Πόλεμοι (κεφ. 15-19) ΑΣΚΗΣΗ 1. Αντιστοιχίζω ό,τι ταιριάζει : Μάχη Μαραθώνα Παυσανίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Αποσπάσματα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Αποσπάσματα http://hallofpeople.com/gr/bio/aristotles.php ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Αποσπάσματα ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ποιος πρέπει, άραγε, να κυβερνά; [ ] Ποιος πρέπει, άραγε, να κυβερνά; Ο λαός; Οι πλούσιοι; Οι γενικής αποδοχής, Ο ικανότερος;

Διαβάστε περισσότερα

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Να λες στη γυναίκα. σου ότι την αγαπάς και να της το δείχνεις.

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Να λες στη γυναίκα. σου ότι την αγαπάς και να της το δείχνεις. Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Να λες στη γυναίκα σου ότι την αγαπάς και να της το δείχνεις. Επιμέλεια: Βασιλική Σωτηριάδη Θεού πλάσμα είναι η γυναίκα. Με την αποστροφή σου δεν προσβάλλεις εκείνην, αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Τα περισσότερα παιδιά έχουν κατοικίδια στην αυλή τους. Υπάρχουν πολλά αδέσποτα στο Δήμο που δηλητηριάζονται. Η επιθυμία των παιδιών να γνωρίσουν τα

Τα περισσότερα παιδιά έχουν κατοικίδια στην αυλή τους. Υπάρχουν πολλά αδέσποτα στο Δήμο που δηλητηριάζονται. Η επιθυμία των παιδιών να γνωρίσουν τα ΣΤ τάξη Δημοτικού Σχολείου Μακρυγιάλου 2009-2010 1 Τα περισσότερα παιδιά έχουν κατοικίδια στην αυλή τους. Υπάρχουν πολλά αδέσποτα στο Δήμο που δηλητηριάζονται. Η επιθυμία των παιδιών να γνωρίσουν τα άγρια

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2019

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2018 2019 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 31-05-2019 ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες (07:45 09:45) ΟΔΗΓΙΕΣ: 1.

Διαβάστε περισσότερα

Σπίτι μας είναι η γη

Σπίτι μας είναι η γη Σπίτι μας είναι η γη 1.α. Ο αρχηγός των Ινδιάνων λέει ότι η φύση είναι το σπίτι τους. Τι εννοεί; β. Πώς βλέπει ο λευκός τη φύση, σύμφωνα με τον Ινδιάνο; α. Η πρόταση αυτής της αγοραπωλησίας ήταν εντελώς

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η

Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η ΠΡΟΣΩΠΑ Μέγας Βασίλειος Γρηγόριος ο Θεολόγος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Μαυρόπους Ιωάννης Βασιλίτης 1 ος Βασιλίτης 2 ος Βασιλίτης 3 ος Γρηγορίτης 1 ος Γρηγορίτης 2 ος Γρηγορίτης 3 ος Ιωαννίτης 1 ος Ιωαννίτης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ. Οδυσσέας Περαντζάκης

ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ. Οδυσσέας Περαντζάκης ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ Οδυσσέας Περαντζάκης Α 2 Η Σπάρτη ήταν πόλη-κράτος στην Αρχαία Ελλάδα. Ήταν χτισμένη στις όχθες του ποταμού Ευρώτα στη Λακωνία. Η Σπάρτη έχει μείνει γνωστή στην παγκόσμια ιστορία για τη στρατιωτική

Διαβάστε περισσότερα

Το παραμύθι της αγάπης

Το παραμύθι της αγάπης Το παραμύθι της αγάπης Μια φορά και ένα καιρό, μια βασίλισσα έφερε στον κόσμο ένα παιδί τόσο άσχημο που σχεδόν δεν έμοιαζε για άνθρωποs. Μια μάγισσα που βρέθηκε σιμά στη βασίλισσα την παρηγόρησε με τούτα

Διαβάστε περισσότερα

Πέρσες και Έλληνες. υο κόσ'οι συγκρούονται

Πέρσες και Έλληνες. υο κόσ'οι συγκρούονται Πέρσες και Έλληνες υο κόσ'οι συγκρούονται Περσική Αυτοκρατορία Ιδρυτής ο Κύρος Α Πέρσες: ινδοευρω7αϊκή ο9οεθνία Νίκησαν τους Μήδους και τους αφο9οίωσαν Κράτος 7ολυεθνικό Περσική Αυτοκρατορία Περσική Αυτοκρατορία

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου

Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου Η γυναίκα ως σύζυγος και μητέρα Η γυναίκα ως πολεμικό λάφυρο Γυναίκα και επιτάφιες τιμές ηρώων Η τύχη του γυναικείου πληθυσμού μετά την άλωση μιας πόλης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 479 323 π.χ.

ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 479 323 π.χ. ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 479 323 π.χ. Α. Η ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΔΗΛΟΥ Ή Α ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ (478 431 π.χ.) ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1. Οι ελληνικές πόλεις παραμέρισαν τις διαφορές τους και συμμάχησαν για την αντιμετώπιση

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

ΖΑΝ ΖΑΚ ΡΟΥΣΣΩ. ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ «ΑΙΜΙΛΙΟΣ ή ΠΕΡΙ ΑΓΩΓΗΣ»

ΖΑΝ ΖΑΚ ΡΟΥΣΣΩ. ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ «ΑΙΜΙΛΙΟΣ ή ΠΕΡΙ ΑΓΩΓΗΣ» ΖΑΝ ΖΑΚ ΡΟΥΣΣΩ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ «ΑΙΜΙΛΙΟΣ ή ΠΕΡΙ ΑΓΩΓΗΣ» Αν είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος γεννιέται καλός και γίνεται μοχθηρός μόνο μέσα από την κακή επιρροή της κοινωνίας στην οποία ζει, η μεταρρύθμιση

Διαβάστε περισσότερα

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού)

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού) 1 Ιουνίου 2019 Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού) Θρησκεία / Ιερός Άμβων Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς «Και τον ρώτησαν οι μαθητές του: Διδάσκαλε, ποιος αμάρτησε, αυτός ή οι γονείς του, για να γεννηθεί τυφλός;»

Διαβάστε περισσότερα

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά»

Αναστασία Μπούτρου. Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» Αναστασία Μπούτρου Εργασία για το βιβλίο «Παπούτσια με φτερά» α) Αν κάποιος έχει φαντασία, μπορεί και φαντάζεται έναν καλύτερο κόσμο. Κλείνει τα μάτια του και βλέπει αυτό που ποθεί. Αυτό το απόσπασμα εννοεί

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ, ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΩΝ ΜΥΡΜΙΔΟΝΩΝ

Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ, ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΩΝ ΜΥΡΜΙΔΟΝΩΝ 1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΑΤΥΚΑΜΠΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ, ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΩΝ ΜΥΡΜΙΔΟΝΩΝ σε βιβλίο με εικόνες. LET S SHARE OUR CULTURE (ΑΣ ΜΟΙΡΑΣΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΜΑΣ) Αυτό το πρόγραμμα πραγματοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Αριστοτέλη "Ηθικά Νικομάχεια" μετάφραση ενοτήτων 1-10 Κυριακή, 09 Δεκέμβριος :23 - Τελευταία Ενημέρωση Δευτέρα, 16 Σεπτέμβριος :21

Αριστοτέλη Ηθικά Νικομάχεια μετάφραση ενοτήτων 1-10 Κυριακή, 09 Δεκέμβριος :23 - Τελευταία Ενημέρωση Δευτέρα, 16 Σεπτέμβριος :21 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ «ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ» ΕΝΟΤΗΤΕΣ 1-10 Μετάφραση ΕΝΟΤΗΤΑ 1η Αφού λοιπόν η αρετή είναι δύο ειδών, απ τη μια διανοητική και απ την άλλη ηθική, η διανοητική στηρίζει και την προέλευση και την αύξησή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: 7

ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: 7 ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: 7 ΚΕΙΜΕΝΟ α) Ἀριστοτέλους Πολιτικὰ Γ 1, 1-2 Τῷ περὶ πολιτείας ἐπισκοποῦντι,

Διαβάστε περισσότερα

ελιές, παστά ψάρια, και σπάνια από κρέας, κυρίως στην Αθήνα.

ελιές, παστά ψάρια, και σπάνια από κρέας, κυρίως στην Αθήνα. Η τροφή της Αρχαϊκής οικογένειας ήταν αποτελούνταν από λαχανικά, ελιές, παστά ψάρια, και σπάνια από κρέας, κυρίως στην Αθήνα. Η ενδυμασία των Αρχαίων Ελλήνων ήταν κομψή, αλλά όχι εξεζητημένη. Το βασικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ ΣΕΡ ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ 1

Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ ΣΕΡ ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ 1 Η ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ 1 Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΞΕΡΞΗ 10 χρόνια µετά το Μαραθώνα, ο νέος βασιλιάς των Περσών, Ξέρξης, ετοιµάζει µια µεγάλη εκστρατεία κατά της Ελλάδας : κατά τον

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ

ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΕΓΓΟΝΟΣ: Παππού, γιατί προτιμάς να βάζεις κανέλα και όχι κύμινο στα σουτζουκάκια; ΠΑΠΠΟΥΣ: Το κύμινο είναι κομματάκι δυνατό. Κάνει τους ανθρώπους να κλείνονται

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενα - Εικονογράφηση. Διονύσης Καραβίας ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΑΘΗΝΑ

Κείμενα - Εικονογράφηση. Διονύσης Καραβίας ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΑΘΗΝΑ Κείμενα - Εικονογράφηση Διονύσης Καραβίας ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΑΘΗΝΑ 6 Τα πολύ παλιά χρόνια, η πανέμορφη θαλασσονεράιδα Θέτιδα αγάπησε το βασιλιά της Φθίας Πηλέα. Ο λαμπρός γάμος τους έγινε στο

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτεύματα Πολιτειακές εξελίξεις

Πολιτεύματα Πολιτειακές εξελίξεις Αρχαϊκή εποχή (750-480 π.χ) Πολιτεύματα Πολιτειακές εξελίξεις Σελ. 92-94 1 Δεμοιράκου Μαρία, φιλόλογος Ο Θεσμός της πόλης-κράτους και τα πολιτεύματα Μέσα στο θεσμό της πόλης κράτους λειτούργησαν κοινωνικοί

Διαβάστε περισσότερα

μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου

μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Δύο Σε μια σπουδαία αρχαία πόλη που την έλεγαν Ουρούκ, ζούσε ένας νεαρός βασιλιάς, ο Γκιλγκαμές. Πατέρας του Γκιλγκαμές ήταν ο βασιλιάς Λουγκαλμπάντα και μητέρα του η

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2007-2008 Τάξη: Γ 3 Όνομα: Η μύτη μου είναι μεγάλη. Όχι μόνο μεγάλη, είναι και στραβή. Τα παιδιά στο νηπιαγωγείο με λένε Μυτόγκα. Μα η δασκάλα τα μαλώνει: Δεν

Διαβάστε περισσότερα

Γ7 : Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ ΜΑΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

Γ7 : Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ ΜΑΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ Ρωτάω πότε θα σταματήσει όλο αυτό Αύριο φοβάμαι να πάω σχολείο Τι θα αντιμετωπίσω αύριο Σήμερα με δείρανε Ισχυρίζονται ότι δεν μου κάνουν τίποτα Συνεχώς με δέρνουν Μικρός όταν ήμουν με κορόιδευαν όλοι

Διαβάστε περισσότερα

T: Έλενα Περικλέους

T: Έλενα Περικλέους T: 7000 0090 www.greendot.com.cy Έλενα Περικλέους Ο πρασινομπαλίτσας επιστρέφει... γιατί τα παραμύθια λένε πάντα την ΑΛΗΘΕΙΑ Συγγραφή: Έλενα Περικλέους Εποπτεία: Άρτεμις Παλαιογιάννη / Σάκης Θεοδοσίου

Διαβάστε περισσότερα

Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της. Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος

Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της. Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος Εκδοχές ίδρυσης Σύμφωνα με την παράδοση από τον Ρωμύλο, γιο του Αινεία (γύρω στο 735 π.x.) Σύμφωνα με την αρχαιολογική έρευνα στη

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ

Διαβάστε περισσότερα

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου.

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Ενότητα 1: Το σπασμένο μπισκότο. Γιάννα Ροϊλού. Τμήμα: Θεατρικών Σπουδών. Σελίδα 1 1 Σκοποί ενότητας..3 2 Περιεχόμενα ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΔΩΡΙΕΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΕΙΛΩΤΕΣ-ΠΕΡΙΟΙΚΟΙ. 11ος αι. 8 ος αι.π.χ.

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΔΩΡΙΕΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΕΙΛΩΤΕΣ-ΠΕΡΙΟΙΚΟΙ. 11ος αι. 8 ος αι.π.χ. ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 11ος αι. 8 ος αι.π.χ. ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΔΩΡΙΕΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΕΙΛΩΤΕΣ-ΠΕΡΙΟΙΚΟΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΑΠΟΙΚΙΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ Α ΑΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΛΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΑΙΟΛΕΙΣ ΑΙΟΛΕΙΣ -ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Όμορφος κόσμος

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Όμορφος κόσμος ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Όμορφος κόσμος Φροντίζουμε όλα τα πλάσματα Η Αγία Μελανγκέλ: η προστάτιδα του περιβάλλοντος Εξακόσια χρόνια μετά τη γέννηση του Χριστού, γεννήθηκε στα καταπράσινα δάση της Ιρλανδίας μια

Διαβάστε περισσότερα

Η Ιφιγένεια στην Αυλίδα

Η Ιφιγένεια στην Αυλίδα Η Ιφιγένεια στην Αυλίδα Περιεχόμενο τραγωδίας Η τραγωδία διαδραματίζεται στην Αυλίδα, τόπος διαμονής των Ελλήνων μέχρι να βρουν τρόπο για να πάνε στην Τροία. Τη λύση την δίνει ο μάντης Κάλχας στον Βασιλιά

Διαβάστε περισσότερα

http://hallofpeople.com/gr/ Μισελ ντε Μονταιν ΔΟΚΙΜΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ (απόσπασμα από την αρχή) Τα συναισθήματα μας επεκτείνονται πέρα από εμάς

http://hallofpeople.com/gr/ Μισελ ντε Μονταιν ΔΟΚΙΜΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ (απόσπασμα από την αρχή) Τα συναισθήματα μας επεκτείνονται πέρα από εμάς http://hallofpeople.com/gr/ Μισελ ντε Μονταιν ΔΟΚΙΜΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ (απόσπασμα από την αρχή) Τα συναισθήματα μας επεκτείνονται πέρα από εμάς Εκείνοι που κατηγορούν τους ανθρώπους ότι τρέχουν διαρκώς πίσω

Διαβάστε περισσότερα

Ογάµοςκαιηθέσητηςγυναίκας στηναρχαίααθήνα

Ογάµοςκαιηθέσητηςγυναίκας στηναρχαίααθήνα Ογάµοςκαιηθέσητηςγυναίκας στηναρχαίααθήνα 4 ο ΓυµνάσιοΗρακλείου σχολικόέτος 2012 13 Τµήµα : Α4 Επιµέλεια : Μυρτώ Παγωµενάκη, Νίκη Μαραζάκη, Ευγενία Ορφανουδάκη Φιλόλογος :Ευαγγελία Σερδάκη 1 ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016-2017 ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Α. ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β : Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ (3000-1100 π.χ.) 1. ΟΙ ΛΑΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΓΓΥΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ (σελ.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ Α

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ Α ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 31/05/2017 ΩΡΑ: 8:00-10:00 π.μ. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:... ΤΜΗΜΑ: ΑΡΙΘΜΟΣ:.. ΟΔΗΓΙΕΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Μία εικόνα είναι χίλιες λέξεις Έτσι έλεγαν οι αρχαίοι Κινέζοι Εμείς, οι μαθητές της Α και Β Τάξης του δημοτικού σχολείου Λισβορίου θα σας πούμε την ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ Α' Γυμνασίου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ- ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ( π.χ.) Περίληψη κεφαλαίου

ΙΣΤΟΡΙΑ Α' Γυμνασίου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ- ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ( π.χ.) Περίληψη κεφαλαίου ΙΣΤΟΡΙΑ Α' Γυμνασίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ- ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800-479 π.χ.) Περίληψη κεφαλαίου Μετά το 800 π. Χ. Στον ελλαδικό χώρο συμβαίνουν πολλές και σημαντικές αλλαγές. Εμφανίζεται η πόλη- κράτος, ο Ελληνισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ 12. Οιδίποδας Επτά επί Θήβας

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ 12. Οιδίποδας Επτά επί Θήβας Ένα μωρό που το πέταξαν, γιατί κάποιος χρησμός έλεγε ότι μεγαλώνοντας θα σκοτώσει τον πατέρα του, έγινε μετά από χρόνια ο βασιλιάς της Θήβας, Οιδίποδας. Χωρίς να φταίει, έφερε καταστροφή, και το χειρότερο,

Διαβάστε περισσότερα

Η Αθήνα κατά την Αρχαϊκή Εποχή

Η Αθήνα κατά την Αρχαϊκή Εποχή Η Αθήνα κατά την Αρχαϊκή Εποχή Αναπαράσταση του Μυκηναϊκού ανακτόρου Το Μυκηναϊκό ανάκτορο της Αθηνάς Οι Μυκηναίοι φέρνουν και στην Αθήνα τα δύο βασικά χαρακτηριστικά της πολεοδομίας τους: την οχυρωμένη

Διαβάστε περισσότερα

Αϊνστάιν. Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ. Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης

Αϊνστάιν. Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ. Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΦΕΥΡΕΤΕΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ-ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ Αϊνστάιν Η ζωή και το έργο του από τη γέννησή του έως το τέλος της ζωής του Εικόνες: Νίκος Μαρουλάκης Περιεχόµενα Κεφάλαιο 1:...3 Κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΗΡΟΥ Πρωτοδίκου Διοικητικών Δικαστηρίων ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΑΛΚΙΔΟΣ

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΗΡΟΥ Πρωτοδίκου Διοικητικών Δικαστηρίων ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΑΛΚΙΔΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΗΡΟΥ Πρωτοδίκου Διοικητικών Δικαστηρίων ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΑΛΚΙΔΟΣ Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2010 Έμπλεη ευγνωμοσύνης, με βαθιά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ 800 479 π.χ.

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ 800 479 π.χ. ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ 800 479 π.χ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Ποιες ήταν οι αιτίες της διάσπασης του φυλετικού κράτους; Η αύξηση του πληθυσμού και η έλλειψη καλλιεργήσιμης γης. Η καταπίεση που ασκούσαν

Διαβάστε περισσότερα

Λόγοι για την παιδαγωγική της οικογένειας (Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης)

Λόγοι για την παιδαγωγική της οικογένειας (Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης) 22 Οκτωβρίου 2019 Λόγοι για την παιδαγωγική της οικογένειας (Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης) Θρησκεία / Κοινωνικά θέματα / Πνευματική ζωή «Είναι πολλά πράγματα, τα οποία ο άνθρωπος δεν τα γνωρίζει, ή, αν τα

Διαβάστε περισσότερα

Φροντιστήριο smartclass.gr

Φροντιστήριο smartclass.gr Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων Εξεταζόμενο Μάθημα: Αρχαία Ελληνικά Θεωρητικής Κατεύθυνσης Ενδεικτικές Απαντήσεις Θεμάτων Α.1. Επομένως, ούτε εκ φύσεως ούτε αντίθετα από τη φύση μας δημιουργούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο Λάζαρος ήταν στενός φίλος του Χριστού. Κατοικούσε στη Βηθανία, 3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία φιλοξένησαν

Διαβάστε περισσότερα