ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ Β3 Δ/νση Οικ. Σχέσεων με Χώρες Β. Αφρικής, Μ. Ανατολής και Κόλπου

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ Β3 Δ/νση Οικ. Σχέσεων με Χώρες Β. Αφρικής, Μ. Ανατολής και Κόλπου ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ-ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ-ΑΙΓΥΠΤΟΥ A) Θέματα Μεταφορών: Η διάνοιξη δεύτερης διώρυγας στο Σουέζ και η προώθηση των διερχόμενων από αυτήν αγαθών από τα αιγυπτιακά λιμάνια προς Ευρώπη (κυρίως ανατολική και κεντρική) μέσω ελληνικών λιμένων, θα μπορούσε να ενισχύσει τη θέση αμφότερων των χωρών. Οφέλη θα αποκομίσουν και οι δύο πλευρές από την περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου τους ως διεθνών κόμβων συνδυασμένων μεταφορών, μέσα από τη διεύρυνση των συνεργασιών στον τομέα των μεταφορών. Πρώτο βήμα στη διμερή λιμενική συνεργασία απετέλεσε η υπογραφή (6/2013) του Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ των Ο.Λ. Πειραιά Αλεξάνδρειας. Στο πλαίσιο της επίσκεψης του Αιγύπτιου Προέδρου στην Αθήνα (8.12.) υπεγράφησαν Μνημόνια Κατανόησης μεταξύ των Ο.Λ. Καβάλας και Αλεξάνδρειας, καθώς και Αλεξανδρούπολης και Νταμιέττα. Αεροπορική συνεργασία: Κατά την πρόσφατη εδώ επίσκεψη του Αιγύπτιου Προέδρου (8.12.) υπεγράφη η μονογραφηθείσα από το 2011 (προς αντικατάσταση παλαιότερης-1950) Συμφωνία Αεροπορικών Μεταφορών, παρουσία του Αιγύπτιου Προέδρου και του Έλληνα Π/Θ. Στο πλαίσιο της επίσκεψη του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κ. Σπίρτζη, στο Κάιρο, διεξήχθησαν αεροπορικές διαπραγματεύσεις στις οποίες συζητήθηκαν διμερή τεχνικά-εμπορικά θέματα και ολοκληρώθηκαν με την υπογραφή νέου Μνημονίου Κατανόησης, το οποίο ετέθη άμεσα σε ισχύ (7.3.16).Επίσης, υπεγράφη από τον κ. Υπουργό και τον Αιγύπτιο Υπουργό Πολιτικής Αεροπορίας Πρωτόκολλο Συνεργασίας στον τομέα της Πολιτικής Αεροπορίας (7.3.16). Β) Αναπτυξιακά έργα: Η νέα διώρυγα του Σουέζ, εγκαινιάστηκε στις 6.8., με τα έργα διάνοιξής της να έχουν ολοκληρωθεί μόλις σε ένα έτος. Από ελληνικής πλευράς παρέστη ο Π/Θ, κ. Α. Τσίπρας. Μεγάλα έργα αναμένεται να υλοποιηθούν γύρω από αυτήν (δημιουργία νέων οικονομικών και βιομηχανικών ζωνών, κέντρων επιμελητείας, οικιστικών περιοχών κ.ά.) - «Αναπτυξιακός Διάδρομος Διώρυγας του Σουέζ» Αν και προς το παρόν, τα έσοδα από τη Διώρυγα μειώνονται, εξαιτίας διακυμάνσεων της διεθνούς εμπορικής κίνησης, εντούτοις, η Διώρυγα αναμένεται να αναδειχθεί σε σημαντικό παράγονται ως προς την κατεύθυνση των διεθνών εμπορικών ροών. Επιπλέον, εγκαινιάστηκε (2.2016) νέα παράπλευρη διώρυγα στη βόρεια είσοδο της Διώρυγας του Σουέζ, η οποία επιτρέπει σε πλοία από τη Μεσόγειο να εισέρχονται απευθείας στον λιμένα Πορτ Σάιντ. Κατά το Διεθνές Οικονομικό Συνέδριο στο Σαρμ Ελ Σέιχ (3.), υπεγράφησαν πολλές οικονομικές συμφωνίες, καθώς και συμβάσεις κατασκευής μονάδων παραγωγής ενέργειας, κυρίως με χώρες του Κόλπου. Ενδιαφέρον για συμμετοχή και ελληνικών εταιρειών στα σχεδιαζόμενα αναπτυξιακά έργα έχει εκφραστεί προς τους Αιγυπτίους και από πλευράς μας. Στο πλαίσιο της επίσκεψης του Αιγύπτιου Προέδρου στην Αθήνα, διοργανώθηκε ( ), υπό τον συντονισμό της ΓΓ ΔΟΣ, Επιχειρηματικό Συνέδριο Ελλάδας-Αιγύπτου με συμμετοχή των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών και έγιναν παρουσιάσεις από αιγυπτιακής πλευράς της αναπτυξιακής διάστασης και των ευκαιριών που παρουσιάζουν τα αναπτυξιακά έργα της νέας διώρυγας του Σουέζ, καθώς και του νέου αιγυπτιακού επενδυτικού νόμου, εστιάζοντας στους τομείς ενέργειας, τουρισμού, εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) και κατασκευών. Γ) Ελληνική επιχειρηματική παρουσία στην Αίγυπτο: Η αιγυπτιακή Κυβέρνηση ψήφισε τον Μάρτιο νέο επενδυτικό νόμο προς βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος. Ώθηση στη συνεργασία μεταξύ των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών, έχει δώσει η Επανασύσταση του Ελληνο Αιγυπτιακού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, μετά την υπογραφή και της σχετικής Συμφωνίας ( ). Η πρώτη σύγκληση του Συμβουλίου πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο στις και η δεύτερη στο πλαίσιο της πρόσφατης επίσκεψης του Αιγύπτιου Προέδρου στην Αθήνα. Δ) Διμερές εμπόριο: Ο όγκος του διμερούς εμπορίου είναι ιδιαίτερα διευρυμένος (1,7 δισ. ευρώ το ). Οι ελληνικές εξαγωγές προς την Αίγυπτο αυξήθηκαν κατά 38% και ανήλθαν σε 1 δισ., καθιστώντας τη χώρα αυτή τον κυριότερο προορισμό των ελλ. εξαγωγών στις χώρες Μέσης Ανατολής-B.Αφρικής-Κόλπου και τον 7 ο προορισμό παγκοσμίως. Αντίθετα, οι εισαγωγές από τη χώρα αυτή σημείωσαν μείωση 22% 1

2 φθάνοντας τα 657 εκ.. Αν και το ύψος των ελληνικών εξαγωγών μπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητικό, εντούτοις περιλαμβάνει περιορισμένο αριθμό προϊόντων (κυρίως πετρελαιοειδή και δευτερευόντως βαμβάκι) και προσβλέπουμε στην επέκταση των εξαγωγών μας και σε άλλα προϊόντα (βλ. Παράρτημα ΙΙ). Θετική και άμεση ήταν η ανταπόκριση της αιγυπτιακής Κυβέρνησης σε διάβημά μας για την άρση της απαγόρευσης εισαγωγής ελληνικού βάμβακος στην Αίγυπτο, η οποία είχε επιβληθεί στις αρχές Ιουλίου από Υπηρεσία του αιγυπτιακού Υπουργείου Γεωργίας. Το θέμα τελεί υπό παρακολούθηση ως προς την εφαρμογή των προϋποθέσεων (πχ απεντόμωση) εισαγωγής που έχουν θέσει οι Αιγύπτιοι. Εμπόδια στις εξαγωγές στην Αίγυπτο αναμένεται να δημιουργήσει αιγυπτιακό διάταγμα που τέθηκε σε ισχύ (3.2016), σύμφωνα με το οποίο συστήνεται ειδικό μητρώο στο οποίο θα πρέπει να καταχωρούνται οι αλλοδαπές μονάδες παραγωγής, ή τα εμπορικά σήματά τους, προκειμένου να μπορούν να εξάγουν τα προϊόντα τους στην Αίγυπτο (εξαιρούνται ορισμένες κατηγορίες, όπως: νωπά προϊόντα και προϊόντα/εξοπλισμός που αγοράζονται απευθείας από αιγυπτιακές παραγωγικές μονάδες). Για το θέμα έχει παρέμβει η εκεί Αντιπροσωπεία της ΕΕ και έχει αποστείλει επιστολή η Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, υποστηρίζοντας ότι το μέτρο αυτό είναι ασύμβατο με τη Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Αιγύπτου. Ε) Συνεργασία στον τομέα του τουρισμού: Στο πλαίσιο της επίσκεψης της Αναπληρώτριας Υπουργού Τουρισμού, κας Κουντουρά, στην Αίγυπτο ( ), υπεγράφη διμερές Μνημόνιο Κατανόησης (21.2) και συζητήθηκαν θέματα όπως: η συνεργασία για την προσέλκυση τουριστών από μακρινές αγορές (Αμερικής, ΝΑ Ασίας) υπό τη μορφή προσφοράς «πακέτων» που θα περιλαμβάνουν επισκέψεις σε αξιοθέατα και των δύο χωρών, η συνεργασία στον τομέα της κρουαζιέρας στο πλαίσιο της MEDCRUISE, η οποία επιθυμούν οι Αιγύπτιοι να επεκταθεί και προς την Ερυθρά Θάλασσα. Πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο, στις Μαΐου 2016, τουριστικό forum με μεγάλη συμμετοχή τουριστικών πρακτόρων. Επικεφαλής 20μελούς ελληνικής αντιπροσωπείας ήταν η Αν.Υπ. Τουρισμού. Έχει υπογραφεί Μνημόνιο Τριμερούς Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου για συνεργασία στον τουριστικό τομέα (Κύπρος, ). Αθήνα, Αύγουστος

3 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ Οικονομικό έτος: Ιούλιος/Ιούνιος 2011/ / /14 ΑΕΠ (LE δις.- τρέχουσες τιμές αγοράς) 1,509 1,677 1,911 ΑΕΠ μεταβολή (%) 2,2% 2,1% 2,2% ΑΕΠ κατά κεφαλήν ($) Πληθωρισμός (ετήσιος μ.ο. %) 8,7% 6,9% 10,1% Ανεργία (%) 12,7% 13% 13,2% Εξαγωγές ($ δισ.) ,1 Εισαγωγές ($ δισ.) 59,2 57,7 59,8 Όγκος εμπορίου ($ δισ.) 84,2 81,7 85,9 Εμπορικό ισοζύγιο ($ δισ.) -34,1-30,1-33,7 Εμπορικό έλλειμμα (% ΑΕΠ) 13% 11,3% 11,8% Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ($ δισ.) -10,1-7,4-2,4 Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (% ΑΕΠ) -3,9% -2,4% -0,8% Συναλλαγματικά αποθέματα ($ δισ.) 15,5 14,9 16,7 Άμεσες ξένες επενδύσεις ($ δισ.) 4 3,8 4,1 Μεταναστευτικά εμβάσματα ($ δισ.) 18 18,7 18,5 Εξωτερικό χρέος ($ δισ.) 34,4 43,2 46 Εξωτερικό χρέος (% ΑΕΠ) 13,2% 17,3% 16,4% Εσωτερικό Χρέος (LE δισ) 990 1,238 1,527 Ισοτιμίες με $ (μεσοσταθμικές) 6,33 6,99 7,32 Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 4,2%, ενώ για το 2016 η αύξηση εκτιμάται σε 4,3%. Σύμφωνα με δηλώσεις του Αιγύπτιου Υπουργού Οικονομικών, η πρόβλεψη αύξησης του ΑΕΠ για το -6 αναθεωρήθηκε σε %, εξαιτίας των πολλαπλασιαστικών επιπτώσεων στην οικονομία από την πτώση του ρωσικού αεροσκάφους τον Οκτώβριο. Σύνθεση ΑΕΠ: Υπηρεσίες 32,3%, Μεταποιητικές βιομηχανίες 16,8%, εξορύξεις 17% και γεωργία 14,5%. Κυριότερες χώρες προέλευσης αιγυπτιακών εισαγωγών: Κίνα (11,3%), Γερμανία (7,8%), ΗΠΑ (7,3%), Κουβέιτ, Ιταλία, Ουκρανία, Ρωσία, Τουρκία, Σ.Αραβία, Ινδία Κυριότερες χώρες προορισμού αιγυπτιακών εξαγωγών: Ιταλία, Σ. Αραβία, Ινδία, Τουρκία, ΗΠΑ, Ην.Βασίλειο. Εξωτερική χρηματοδότηση: Τα πολιτικά γεγονότα κατά την τριετία έπληξαν την οικονομία της Αιγύπτου, η οποία στηρίχθηκε σε σημαντικό βαθμό στη χρηματοδότηση των χωρών του Κόλπου, είτε ως οικονομική βοήθεια, είτε ως επενδύσεις. Σύμφωνα με σχετικές ανακοινώσεις, την προσεχή πενταετία η Σ.Αραβία, το Κουβέιτ και τα ΗΑΕ θα προσφέρουν από 4 δισ. δολ. η κάθε χώρα και το Ομάν 0,5 δισ. δολ. Ήδη το προηγούμενο έτος τα ανωτέρω κράτη είχαν προσφέρει οικονομική βοήθεια ύψους 12 δισ. δολ. Συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς: Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Αιγύπτου διέπονται από τη Συμφωνία Σύνδεσης, η οποία ισχύει από το

4 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ ΔΙΜΕΡΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ Ελληνικές Εξαγωγές Ελληνικές Εισαγωγές Όγκος Εμπορίου Εμπορικό Ισοζύγιο Εμπορικές συναλλαγές Ελλάδος-Αιγύπτου (σε εκατ. - με πετρελαιοειδή) Μεταβολή ,7 158, 9 208,7 391,5 345,4 593,5 755, ,6 +38% 352,6 250,6 291,2 653,9 444,2 577,4 840,7 657,4-22% 481,3 409,5 499,9 1045,4 789, , ,3 1700,0 +6,5% -223,8-91,7-82,5-262,4-98,8 16,1-85,1 385,2 Eλληνικές εξαγωγές στην Αίγυπτο 20 πρώτα προϊόντα Προϊόν κατά διψήφιο κωδικό Σ.Ο % διαφορά 15/14 % επί συνόλου Σύνολο ,0% 100,00% 27 - ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ, ΟΡΥΚΤΑ ΛΑΔΙΑ ,0% 81,13% 52 - ΒΑΜΒΑΚΙ ,0% 4,99% 08 - ΚΑΡΠΟΙ ΚΑΙ ΦΡΟΥΤΑ ΒΡΩΣΙΜΑ ,3% 2,66% 24 - ΚΑΠΝΑ ,1% 1,41% 39 - ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΥΤΩΝ ,9% 1,41% 84 - ΛΕΒΗΤΕΣ, ΜΗΧΑΝΕΣ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ,6% 1,27% 25 - ΘΕΙΟ. ΓΑΙΕΣ ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΣ. ΓΥΨΟΣ, ΑΣΒΕΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΣΙΜΕΝΤΑ ,3% 0,94% 48 - ΧΑΡΤΙ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΝΙΑ ,4% 0,78% 11 - ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΛΕΥΡΟΠΟΙΙΑΣ ,5% 0,64% 31 - ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ,4% 0,56% 20 - ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ, ΚΑΡΠΩΝ ΚΑΙ ,3% 0,49% 38 - ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ,4% 0,40% 32 - ΧΡΩΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ ,8% 0,34% 72 - ΧΥΤΟΣΙΔΗΡΟΣ, ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΧΑΛΥΒΑΣ ,5% 0,30% 87 - ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ, ΕΛΚΥΣΤΗΡΩΝ, ,9% 0,30% 85 ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΜΕΡΗ ΑΥΤΩΝ ,1% 0,27% 49 - ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΩΝ ΕΚΔΟΤΙΚΩΝ ΟΙΚΩΝ, ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ,0% 0,24% 90 - ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΟΠΤΙΚΗΣ, ΙΑΤΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ,3% 0,17% 76 - ΑΡΓΙΛΙΟ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΡΓΙΛΙΟ ,0% 0,16% 23 - ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΕΙΔΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ,2% 0,16% 4

5 Κατά το διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου 2016 οι ελληνικές εξαγωγές στην Αίγυπτο ανήλθαν σε 302 εκ. παρουσιάζοντας μείωση κατά 35,5% σε σχέση με το και οι εισαγωγές σε 204 εκ. παρουσιάζοντας μείωση κατά 36,4%. Eλληνικές εισαγωγές από την Αίγυπτο 20 πρώτα προϊόντα Προϊόν κατά διψήφιο κωδικό Σ.Ο % διαφορά 15/14 % επί συνόλου Σύνολο ,9% 100,00% 27 - ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ, ΟΡΥΚΤΑ ΛΑΔΙΑ ,2% 80,50% 31 - ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ,6% 4,97% 07 - ΛΑΧΑΝΙΚΑ, ΦΥΤΑ, ΡΙΖΕΣ ΚΑΙ ΚΟΝΔΥΛΟΙ, ΒΡΩΣΙΜΑ ,2% 3,20% 39 - ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ,2% 2,42% 88 - ΑΕΡΟΠΛΟΙΑ #DIV/0! 1,56% 25 - ΘΕΙΟ. ΓΑΙΕΣ ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΣ. ΓΥΨΟΣ, ΤΣΙΜΕΝΤΑ ,2% 1,24% 74 - ΧΑΛΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΑΛΚΟ ,2% 0,95% 29 - ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ,7% 0,73% 63 - ΕΤΟΙΜΑ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΙΔΗ ,2% 0,46% 28 - ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ,3% 0,41% 72 - ΧΥΤΟΣΙΔΗΡΟΣ, ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΧΑΛΥΒΑΣ ,1% 0,34% 48 - ΧΑΡΤΙ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΝΙΑ ,8% 0,30% 62 - ΕΝΔΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ, ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΛΕΚΤΑ ,5% 0,29% 52 - ΒΑΜΒΑΚΙ ,0% 0,25% 44 - ΞΥΛΕΙΑ, ΞΥΛΟΚΑΡΒΟΥΝΑ ,2% 0,22% 57 - ΤΑΠΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ,6% 0,20% 08 - ΚΑΡΠΟΙ ΚΑΙ ΦΡΟΥΤΑ ΒΡΩΣΙΜΑ ,1% 0,19% 41 - ΔΕΡΜΑΤΑ (ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΤΑ ΓΟΥΝΟΔΕΡΜΑΤΑ) ,3% 0,18% 70 - ΓΥΑΛΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΓΥΑΛΙ ,7% 0,16% 20 - ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ, ΚΑΡΠΩΝ ΚΑΙ ΦΡΟΥΤΩΝ ,4% 0,16% Υπάρχουν δυνατότητες στην αιγυπτιακή αγορά σε διάφορους κλάδους, όπως τρόφιμα, αγροτικά μηχανήματα, ΑΠΕ, διαχείριση υδάτων και αποβλήτων, φαρμακευτικά, δομικά υλικά και τεχνολογίες πληροφορικής/επικοινωνιών. Μετά την πολιτική αστάθεια και την οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων, που είχαν σαν συνέπεια τη συρρίκνωση της εσωτερικής ζήτησης, σήμερα το οικονομικό περιβάλλον, καθώς και τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα που ξεκινούν προσφέρουν προοπτικές για ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες (βλ. Παράρτημα ΙΙ για αναλυτικότερα στοιχεία). 5