36 χρόνια από τις µαύρες επετείους του ου 1974

Transcript

1 Iούλιος-Aύγουστος 2010 Φύλλο 125 Ετήσια συνδροµή: 10 Εξωτερικού: 12 Έτος 21ο 36 χρόνια από τις µαύρες επετείους του ου 1974 Tιµή στους νεκρούς και αγνοουµένους µας ΠEΣONTEΣ ZΩ IATEΣ Nικόλαος Π. Γιάγκου, ήρωας του Aνδρέας ιάκος, ετών 29 Aχιλλέας I. Aχιλλέως, ετών 20 Γεώργιος Xρ. Πάντζιαρου, ετών 26 Γιαννάκης Γιαννόπουλος, ετών 23 Πέτρος Xατζηµιχαήλ-Kκαΐλης, ετών 25, µέχρι πρόσφατα αγνοούµενος, του οποίου τα οστά ταυτοποιήθηκαν µε τη µέθοδο D.N.A. AΓNOOYMENOI ZΩ IATEΣ: Aνδρέας Πέτρου Mασούρας, στρατεύσιµος, ετών 21 Xριστόδουλος Xατζηχριστοδούλου, έφεδρος, ετών 24 Aνδρέας Γιαννή Kάουρος, έφεδρος, ετών 21 Παναγιώτης Aχιλλέως Γεωργίου, στρατεύσιµος, ετών 21 Φώτιος Iωάννου Γεωργίου, έφεδρος, ετών 18 Xριστάκης Παής Kυριάκου, έφεδρος, ετών 24 Mιχαήλ Θεοχάρους Παρούτη, έφεδρος ετών 25 Aνδρέας Λοΐζου Πιλλάτσιης, στρατεύσιµος, ετών 18 Γεώργιος Aκρίτας Tσιρίπιλλος, πολίτης, ετών 85 Σοφία Aκρίτα Tσιρίπιλλου, πολίτις, ετών 80 Mαρία Ξιναρή Aχιλλέα, πολίτις, ετών 82 Iωάννης Φραγγουλίδης Γεωργίου πολίτης IAΛEΞH ΣTON ΣYΛΛOΓO AΠOΦOITΩN ANΩTEPΩN ΣXOΛΩN ZΩ IAΣ O Σύλλογος Aποφοίτων Aνωτέρων Σχολών Zώδιας σας προσκαλεί στη διάλεξη που οργανώνει τη ευτέρα, 18 Oκτωβρίου 2010 και ώρα 19:00 στο οίκηµα του Συλλόγου, οδός Λαοδικείας 1, Στρόβολος, τηλ ΘEMA: Oι Άγιοι και το µέλλον της Kύπρου. OMIΛHTHΣ: ρ Kλείτος Iωαννίδης, Eρευνητής - Συγγραφέας, Kαθηγητής Πανεπιστηµίου Frederick H παρουσία µελών και φίλων θα είναι για µας ιδιαίτερη τιµή ΧΟΡΗΓΟΙ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙ ΑΣ ΜΑΣ 1. Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισµού. Η επιχορήγηση δεν σηµαίνει την από µέρους του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισµού αποδοχή του περιεχοµένου ή των απόψεων που εκφράζονται από τη συντακτική επιτροπή. 2. Γεώργιος Χριστοδουλίδης (Ζώδια), Αθήνα. 3. Property Centre (London) Ltd, Νίκος Λειψός και Γεώργιος Κουττούκης. Ελλάδα-Ισραήλ: Νέα εποχή... Τον τελευταίο καιρό,οι ηγέτες της Ελλάδος και του Ισραήλ διευρύνουν τα διπλωµατικά ανοίγµατα µεταξύ τους, σε µια προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Τουρκίας. Μέσω της συνεργασίας αυτής, το Ισραήλ θέλει να αποσπάσει την προσοχή της Τουρκίας από τις προσπάθειές της να αναδειχτεί µία µεσανατολική δύναµη. Την ίδια στιγµή, µία αποδυνα- µωµένη Ελλάδα θέλει να δείξει στην Άγκυρα ότι µέσω των επιλογών της, έχει τη δυνατότητα να διατηρήσει την ισορροπία δύναµης στο Αιγαίο. Ωστόσο, δεν είναι σίγουρο ότι η συγκεκριµένη συνεργασία θα παρακινήσει την Άγκυρα, σε αλλαγή της υπάρχουσας πορείας της. O Ισραηλινός πρόεδρος Benjamin Netanyahu επισκέφτηκε την Ελλάδα για συνοµιλίες µε τον Έλληνα πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου. Η επίσκεψη του Netanyahu, είναι η πρώτη που γίνεται από Ισραηλινό πρωθυπουργό και ακολουθεί την επίσκεψη του Στόχος να παράγει το 80% των αναγκών των ένοπλων δυνάµεων Τέσσερα δισεκατοµµύρια δολλάρια µόνο για το 2011 και συνολικά 50 δισ. δολάρια θα δαπανήσει η Τουρκία για εξοπλισµούς µέχρι το Πρόκειται για το µεγαλύτερο δεκαετές εξοπλιστικό πρόγραµµα δυτικού κράτους, µε εξαίρεση τις ΗΠΑ. Τα σχέδια της Άγκυρας για τον µεσοπρόθεσµο εξοπλιστικό σχεδιασµό , κονιορτοποιούν τους αφελείς ισχυρισµούς των Ελλήνων πολιτικών για "αµοιβαία µείωση εξοπλιστικών δαπανών". Πλήττουν δε ευθέως την ελληνική ασφάλεια, από τον Έβρο έως την Κύπρο, µε ''σαφείς'' στόχους. Το Ελληνικό Κέντρο Ευρωπαϊκών και ιεθνών Αναλύσεων αναδηµοσίευσε (Συνέχεια στη σελίδα 2) Οι Ζωδιάτες τιµούσαν µε εκκλησιασµό και πανηγύρι στην εκκλησία του Τιµίου Σταυρού στην Κάτω Ζώδια τη γιορτή της Ύψωσης του Τιµίου Σταυρού στις 14 Σεπτεµβρίου. Η βάρβαρη Τουρκική εισβολή του 1974 έδιωξε από τα σπίτια και τις περιουσίες µας τις 7000 Ζωδιάτες που βρισκόµαστε σήµερα σκορπισµένοι σε 89 κοινότητες της ελεύθερης Κύπρου και στο εξωτερικό. Για να διατηρήσουµε τα έθιµα και τις παραδόσεις µας και άσβεστη την επιθυµία για επιστροφή σε µια ελεύθερη Ζώδια, τα Ζωδιάτικα Σωµατεία: Παγκοινοτική Κίνηση Ζώδιας, ο Σύλλογος Αποφοίτων Ανωτέρων Σχολών Ζώδιας και ο Εθνικός Σύλλογος Ζώδιας «Νικόλαος Π. Γιάγκου» σε συνεργασία µε τα Κοινοτικά Συµβούλια Κάτω και Πάνω Ζώδιας οργανώνουν µε την ευκαιρία της γιορτής της Ύψωσης του Τιµίου Σταυρού, διάφορες εκδηλώσεις ανάµεσα στις οποίες και οι ακόλουθες: α) Την Παρασκευή, 10 Σεπτεµβρίου 2010 θα οργανωθεί η ετήσια χοροεσπερίδα του Εθνικού Έλληνα πρωθυπουργού στο Ισραήλ, όπου οι δύο ηγέτες συµφώνησαν για διµερείς συνεργασίες. Η συγκεκριµένη επίσκεψη είναι εξίσου σηµαντική, για τον λόγο ότι έχουν περάσει 18 χρόνια από την τελευταία επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στο Ισραήλ. Οι συνοµιλίες των δύο χωρών, γίνονται εν µέσω της χειροτέρευσης των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων, η οποία ξεκίνησε το 2008 όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας, βάζοντας τέλος στις ειρηνευτικές συνοµιλίες µεταξύ Ισραήλ-Συρίας, όπου η Τουρκία είχε αναλάβει ρόλο µεσολαβητή. Η χειροτέρευση των σχέσεων επιδεινώθηκε, µε τον θάνατο των εννέα Τούρκων στις 31 Μαΐου, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίθεσης εναντίον των πλοίων της Free Gaza που οργανώθηκε από Τουρκική ΜΚΟ. Παρόλο που έχουν γίνει προσπάθειες για αποκατάσταση των σχέσεων, το Ισραήλ, ως επί το πλείστον, έχει υιοθετήσει µία στρατηγική εκτροπής της προσοχής της Τουρκίας από τις προσπάθειες που καταβάλει, ώστε να αναδειχτεί σε Μεσανατολική δύνα- µη. Υπό αυτή τη στρατηγική, η Ελλάδα είναι το τέλειο εργαλείο για το Ισραήλ. Ο έλεγχος του Αιγαίου είναι ζωτικής σηµασίας για την Ελλάδα, ώστε να µπορεί να ελέγχει την ενδοχώρα της και τα χιλιάδες νησιά της. Για να διατηρήσει όµως τον έλεγχο αυτό, έχει «χτίσει» µια απο τις πιο ανεπτυγµένες αεροπορικές δυνά- µεις της Ηπείρου. Μια πολύ ακριβή υπόθεση, για µία χώρα µε πληθυσµό µόλις 10εκ. Η (Συνέχεια στη σελίδα 2) Τουρκία : Εξοπλιστικός Παροξυσµός... ΟΙ ΖΩ ΙΑΤΕΣ ΘΥΜΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΙΜΟΥΝ ΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ Συλλόγου Ζώδιας «Νικόλαος Π. Γιάγκου» στην αυλή του Συλλόγου στα Πολεµίδια, Λεµεσός. β) Τη ευτέρα,13 Σεπτεµβρίου 2010, ώρα 6.30 µ.µ. θα γίνει εσπερινός και λιτάνευση του Σταυρού των Ζωδιατών στον ιερό Ναό Μεταµορφώσεως του Σωτήρος στην Ανθούπολη, Λευκωσία στον οποίο θα χοροστατήσει και θα κηρύξει ο Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος. γ) Μετά τον εσπερινό θα ακολουθήσει δεξίωση στην αίθουσα της εκκλησίας και ακολούθως Ζωδιάτικο δείπνο/πανηγύρι στην αυλή του Συλλόγου Αποφοίτων Ανωτέρων Σχολών Ζώδιας στη Λευκωσία. Καλούνται οι Ζωδιάτες να παραστούν µαζικά στις Ζωδιάτικες αυτές εκδηλώσεις και να διαδηλώσουν για άλλη µια φορά την αταλάντευτη θέλησή τους για αγώνα και µια δίκαιη και βιώσιµη λύση που να µας επιτρέπει να επαναγκατασταθούµε στα κατεχόµενα σπίτια και τις περιουσίες µας σε µια ελεύθερη Ζώδια, απαλλαγµένη από τα τουρκικά στρατεύµατα κατοχής και τους εποίκους.

2 2 Η ΖΩ ΙΑ Iούλιος-Aύγουστος Ελλάδα-Ισραήλ:Νέα εποχή... (Συνέχεια από τη σελίδα 1) Ελλάδα έχει προσπαθήσει να µειώσει τις εντάσεις µε την Τουρκία, προσφέροντας µία ελεγχόµενη µείωση των δυνάµεων στο Αιγαίο. Η Άγκυρα όµως έχει κατά πολύ αποποιηθεί τον έλεγχο των εξοπλισµών, αφενός επειδή δεν θεωρεί και τόσο µεγάλη απειλή την Ελλάδα και αφετέρου επειδή θέλει να διευρύνει την επιρροή της στον Καύκασο, τα Βαλκάνια, και τη Μέση Ανατολή. Το Ισραήλ και η Ελλάδα βλέπουν οφέλη στην ανάπτυξη των σχέσεών τους, σε µια προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Τουρκίας. Το Ισραήλ ευελπιστεί ότι µια αποφασιστική Ελλάδα στα δυτικά της θα απασχολήσει ιδιαίτερα την Τουρκία, ενώ η Ελλάδα θα θέλει να δείξει ότι έχει επιλογές για τη διατήρηση των ισορροπιών στο Αιγαίο. Πρόκειται για µία αλλαγή στην πολιτική πραγµατικότητα. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού πολέµου η Ελλάδα υποστήριζε κραυγαλέα τα Αραβικά κράτη και τις χώρες που ήταν υπέρ αυτών, µε πολλά µέλη του PLO να βρίσκουν καταφύγιο στη Αθήνα. Η Ελλάδα αντιτάχθηκε τότε στο Ισραήλ αφενός επειδή ήταν καχύποπτη για την τουρκο-ισραηλινή συµµαχία και αφετέρου επειδή φοβόταν µη τυχόν αποµονωθεί από τις αραβικές εξαγωγές ενέργειας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού πολέµου. Με την αποδυνάµωση όµως της Τουρκο-Ισραηλινής συµµαχίας επί δεκαετίες κλειδί της µεσανατολικής ισορροπίας δύναµης- η Αθήνα βλέπει µια ευκαιρία για να στείλει ένα µήνυµα στην Άγκυρα. ηµοσιεύµατα που ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα θα επιτρέψει σε Ισραηλινά µαχητικά αεροσκάφη να χρησιµοποιήσουν τον εναέριο χώρο της για εκπαίδευση- πράγµα που µέχρι πρότινος παρείχε η Τουρκία- µπορούν να εκληφθούν ως µήνυµα. Πάραυτα, από την ισραηλινή σκοπιά, η συµµαχία µε την Ελλάδα, δύσκολα µπορεί να χαρακτηριστεί υποκατάστατο της Τουρκικής. Η Ελλάδα δεν έχει καµία επιρροή στη Μέση Ανατολή, εκτός αυτής που απορρέει από την συµµετοχή της στην ΕΕ και της ιστορίας που έχει µε τα Αραβικά Κράτη, λόγω της διπλωµατικής στήριξης που τους παρείχε. Η συνεργασία µε την Ελλάδα δεν θα έχει κανένα αντίκτυπο στη συνολική στάση του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή, επειδή η Ελλάδα δεν έχει καθόλου επιρροή στην περιοχή. Στον αντίποδα, η Τουρκία, ως σύµµαχος, θα ήταν ένα κεφάλαιο για το Ισραήλ. Όµως η Ελληνο-Ισραηλινή στρατιωτική συνεργασία δεν είναι πρωτοφανής. Το καλοκαίρι του 2008, η Ισραηλινή πολεµική αεροπορία διεξήγαγε µία «συνολική δοκιµή» για µια υποτιθέµενη επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν µέσω ελληνικών χωρικών υδάτων. Οι συγκεκριµένες διπλωµατικές κινήσεις, θεωρούνται κάτι παραπάνω από ένα µήνυµα στην Τουρκία. Με την ανάπτυξη των σχέσεών του µε την Ελλάδα, το Ισραήλ πιέζει την Άγκυρα, πράγµα το όποιο η Ελλάδα το δέχεται µε ιδιαίτερη χαρά, λόγω των τρεχουσών πιέσεων που δέχεται. Όµως η ανάσχεση των προσπαθειών της Τουρκίας για να γίνει µια δύναµη της περιοχής, δεν µπορούν να γίνουν µέσω µίας αδύναµης Ελλάδος. Το Ισραήλ θα πρέπει να κάνει κάτι παραπάνω, από µία επιφανειακή ανάπτυξη των δεσµών του µε την Ελλάδα, ώστε να παρακινήσει την Άγκυρα να αλλάξει την τρέχουσα πορεία της. (Συνέχεια από τη σελίδα 1) Τουρκία: Εξοπλιστικός Παροξυσµός... την ανάλυση του εξαιρετικά έγκυρου ''Defencenet'', προς ενηµέρωση επί των πραγµατικών προθέσεων της Άγκυρας. Τέσσερα δισεκατοµµύρια δολλάρια µόνο για το 2011 και συνολικά 50 δισ. δολάρια θα δαπανήσει η Τουρκία για εξοπλισµούς µέχρι το Όλα αυτά παρά την παγκόσµια οικονοµικη κρίση και τη σαφή έλλειψη ορατής απειλής στον γεωπολιτικό της περίγυρο. Ενώ άλλες χώρες προχωρούν σε µείωση του αµυντικού τους προϋπολογισµού, όπως η Ελλάδα, που αποτελεί σαφή και διακηρυγµένο στόχο της αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας, οι προβλέψεις για τον αντίστοιχο της Τουρκίας, κυριολεκτικά εκτοξεύονται δηµιουργώντας ερωτή- µατα ως προς τη µελλοντική ικανότητα επιβίωσης της ελληνικής γεωπολιτικής παρουσίας, βάσει του σηµερινού ρυθµού ενίσχυσης των ενόπλων δυνάµεων και του πολιτικού σχεδιασµού των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ο προϋπολογισµός της γείτονος χώρας για το 2010 ανέρχεται στα $16 δισ., περίπου 1.8% του ΑΕΠ της. Από αυτά τα 16 δις, το ένα τέταρτο αφορά την προµήθεια νέων οπλικών συστηµάτων ενώ το υπόλοιπο αµοιβές προσωπικού, τη διεξαγωγή επιχειρήσεων, τη λογιστική υποστήριξη και τη συντήρηση. Μικρό µέρος των προµηθειών (όσον αφορά το κόστος) κατευθύνεται σε εξοπλισµό που σκοπό έχει να επαυξήσει τις ικανότητες διεξαγωγής επιχειρήσεων κατά των Κούρδων ανταρτών στα νοτιοανατολικά της χώρας. Ειδικότερα, τα µη επανδρωµένα αεροχήµατα και τα ανθεκτικά σε εκρηκτικά οχήµατα ανήκουν σ αυτή την κατηγορία και αποτελούν υψίστη προτεραιότητα. Το µεγαλύτερο τµήµα των $4 δισ. αφορά συµβατικό οπλισµό, όπως είναι τα µαχητικά αεροσκάφη, τα άρµατα µάχης, τα σκάφη επιφανείας, τα υποβρύχια και τα επιθετικά ελικόπτερα. Εξοπλισµοί οι οποίοι έχουν καθαρά στόχο την ενίσχυση και την εφαρµογή της αναθεωρητικής πολιτικής της Άγκυρας έναντι της Ελλάδας. Η απάντηση ανώτερου αξιωµατούχου του συστήµατος προµηθειών κάνει λόγο για «ασταθή περιοχή στην οποία η Τουρκία βρίσκεται στο κέντρο, περικυκλωµένη. Γι αυτό τον λόγο, αναµένεται αύξηση του αµυντικού προϋπολογισµού της χώρας». Προχωρώντας περαιτέρω, ανέφερε πως τα όπλα έχουν αποτρεπτικό χαρακτήρα και ο σκοπός δεν είναι να χρησιµοποιηθούν στον πόλεµο αλλά να τον αποτρέψουν. Αυτή η τελευταία δήλωση, παράφραση της γνωστής ρωµαϊκής ρήσης «si vis pacem, para bellum», καταδεικνύει την αναγκαιότητα διατήρησης ισχυρών ενόπλων δυνάµεων για τη διατήρηση των κυριαρχικών δικαιω- µάτων µιας χώρας που, στην ελληνική πραγµατικότητα, ακόµη και προ µνη- µονίου, δεν βρίσκει εφαρµογή λόγω των κοντόφθαλµων πολιτικών που ακολουθούνται αλλά και για την επίτευξη των γεωπολιτικών της επιδιώξεων. Πιο συγκεκριµένα, για τα αεροσκάφη προβλέπεται πως τα 100 F-35 που σκοπεύει να προµηθευτεί η Τουρκία θα κοστίσουν $13 δις µε βάση τις τρέχουσες τιµές του προγράµµατος. Στα άρµατα µάχης, η Τουρκία προετοιµάζει την παραγωγή τεσσάρων πρωτοτύπων του «εγχωρίως» ανεπτυγµένου (µε σηµαντική βοήθεια από τη Ν. Κορέα) Altay µε προϋπολογισµό $500 εκατ. Όταν αυτή η φάση ολοκληρωθεί, περί το 2015, θα απονεµηθεί ένα πρώτο συµβόλαιο παραγωγής 250 αρµάτων µε εκτιµώµενο κόστος µεταξύ $3-4 δις. Στα ελικόπτερα, η έναρξη παραδόσεων των 50 T-129 αναµένεται το Παράλληλα, η χώρα σχεδιάζει να προχωρήσει στη συµπαραγωγή µε διεθνή εταίρο µεγάλο αριθµό ελικοπτέρων πολλαπλών χρήσεων, την παραγωγή σε συνεργασία µε τη Γερµανία τεσσάρων υποβρυχίων U-214 καθώς και την εγχωρίως σχεδίαση, ανάπτυξη και παραγωγή φρεγατών (TF-2000) και κορβετών (MILGEM). Με βάση αυτό τον προγραµµατισµό, η κορύφωση των αµυντικών δαπανών αναµένεται να συµβεί περί το 2015 και να διατηρηθεί εκεί έως το Συνολικά υπολογίζεται µέχρι το 2020 δαπάνη για καθαρά εξοπλιστικά προγράµµατα ποσού ύψους που προσεγγίζει τα 50 δισ. δολάρια. Συναφής στόχος: Η απόκτηση ικανότητας εγχώριας κατασκευής µέχρι και του 80% των συστηµάτων που έχουν ανάγκη οι τουρκικές ένοπλες δυνάµεις. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η, ουσιαστικά µονοµερής και αφελής, πολιτική προσέγγισης από την Αθήνα και αµοιβαίας µείωσης των εξοπλισµών µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έχει αποτύχει παταγωδώς.

3 Iούλιος-Aύγουστος Η ΖΩ ΙΑ H Mαρία θυµάται 3 Tου Xάρη Xατζηβασιλείου Eκεί, την κατοχή την νoιώθεις πιο έντονα, το βλέµµα απλώνεται σ όλο τον απέραντο µορφίτικο κάµπο που περιβάλλεται από τον βουβό Πενταδάκτυλο και τον ζωογόνο γεννήτορα και στο βάθος φαντάζει η καταγάλανη σαν καθρέφτης θάλασσα περίλυπη, να κοιτάζει από την άκρη της πράσινης γραµµής, δεν δυσκολεύεται µια πικρή σταγόνα δάκρυ να χυθεί και να ποτίσει τη διψασµένη γη που κάποτε την πότισαν µε πολύ ιδρώτα οι γονείς µας. Oι στρατιώτες της τελευταίας γραµµής στο µικρό καφενείο της Mαρίας έχουν να θυµούνται το κρύο και δροσερό ρόφηµα και το ζεστό καφεδάκι, πόσοι απ αυτούς πέρασαν απ εκεί να θυµούνται τη Mαρία κάπου εκεί στα ενενήντα, γυναίκα του µάστρε - Γιώργου, του κοινοτάρχη του ελληνικού χωριού, που είναι δίπλα στο Tουρκοχώρι, τον Πάνω Kουτραφά. Tώρα ζει η µοναξιά µε τις αναµνήσεις που τις µοιράζεται µε τον πελάτη που έχει διάθεση, υποµονή και χρόνο στο λιοπύρι του καλοκαιριού. Tο χωριό, κάποτε σταθµός των ταξιδιωτών, τότε που οι γεωργοί εικοσιτριών χωριών πάνω από εκατόν ζευγάρια, την εποχή της σποράς και του θέρους, έµεναν προσωρινά στο µικρό χωριό για να τελειώσουν τις δουλειές τους πριν επιστρέψουν στα χωριά τους. Tότε το καφενείο από το πρωί ως το βράδυ οι Tούρκοι του Πάνω Xωριού ήταν µόνιµοι θαµώνες και πελάτες του τότε µικροµάγαζου της Mαρίας στις καλές εποχές πώλησε 5 σάκκους αλάτι, τότε που οι περισσότεροι κάτοικοι στο τουρκοχώρι ήταν βοσκοί. Bοσκός ήταν και ο παππούς του µικρού Pαούφ τα καλοκαίρια ο µικρός τα περνούσε στον παππού του, στους κάµπους του Kουτραφά. O τότε µικρός Pαούφ βλέποντάς, πόσο αρµονικά, φιλικά και αδελφικά ζούσαν την καθηµερινή τους ζωή Έλληνες και Tούρκοι και διασκέδαζαν και χαίρονταν σαν αδέλφια το Πάσχα και το Mπαϊράµι, έσπειρε, στην αρχή δειλά-δειλά, τον σπόρο του µίσους να φωλιάσει στην καρδιά του και µετά από χρόνια να µεγαλώσει και να θεριέψει και να γίνει θανάσιµο για να καταστρέψει τη φιλία των γειτόνων. Kάθε φορά που ο Hγούµενος του Kύκκου, ο Zωδιάτης Xρυσόστοµος, επισκεπτόταν το µεγάλο αγρόκτηµά του στον Kουτραφά, πριν φύγει έπαιρνε το καφεδάκι του στο καφενείο της Mαρίας παρέα µε τον µάστρε-γιώρκο και την παρέα του. Mια µέρα πριν φύγει ο Hγούµενος φώναξε τον µάστρε -Γιώρκο παράµερα, ήταν γύρω στα πενήντα και του λέγει: «Άκου µάστρε-γιώρκο, µε τους Άγγλους, έχω µεγάλη δύναµη και ώσπου είµαι ζωντανός, θέλω να βοηθήσω την περιοχή. Nα πας να βρεις τους κοινοτάρχες της Eλιάς και του Aγκολέµι και µαζί να ενεργήσετε και να κάµετε αίτηση και θα σας βοηθήσω να σας κάµουν ένα φράγµα στον ποταµό της Eλιάς, για να αξιοποιήσετε το Aρδευτικό Tµήµα «Παλιόµυλος», ώστε να ποτίζετε τις σκάλες του κάµπου για µόνιµες ολόχρονες φιλίες». O µάστρε Γιώρκος µετά το µεσηµέρι µε το γέρµα του ήλιου δεν έχασε καιρό, κατηφόρησε για το Aγκολέµι να βρεί τον καλό του φίλο τον Σαλαχή τον κοινοτάρχη να του πεί τα ευχάριστα νέα. Tην άλλη µέρα και οι τρεις άρχισαν τις συναντήσεις πότε στο ένα χωριό και πότε στο άλλο, και να περιπολούν τον ποταµό και να κάνουν όνειρα και η φαντασία τους να οργιάζει για το µέλλον και την τύχη τους. Mε την φαντασία τους έβλεπαν τους καλοκαιρινούς µήνες µέσα στο λιοπύρι, τους κάµπους µε τα απο- µεινάρια του θέρους να πρασινίζουν και µια ατέλειωτη πράσινη πεδιάδα να απλώνεται µε τους πορτοκαλεώνες του Mόρφου και να φθάνει µέχρι την άκρη του γιαλιού. Eκείνη τη χρονιά µε τα πρώτα πρωτοβρόχια, το ποτάµι φουσκωµένο και ορµητικό κουβαλούσε µαζί µε το νερό και τις πέτρες σαν καρυδότσουφλα και το γεφύρι έγινε αδιάβατο και το νερό κάλυπτε τον δρόµο πέρα για πέρα. Oύτε µια µέρα οι συναντήσεις, τα σχέδια και τα όνειρα δεν σταµάτησαν ακολουθούσαν µια µεγάλη φιλία µεταξύ των τριών χωριών. Ένα χειµωνιάτικο βράδυ που από νωρίς γινόταν χαλασµός, το ανεµοβρόχι δεν σταµάτησε ούτε στιγµή από το απόγευµα και το τσουχτερό κρύο έκλεισε από νωρίς στα σπίτια τους λιγοστούς κατοίκους, που βρήκαν λίγη ζεστασιά στο κρεβάτι µετά το δείπνο, η Mαρία αργά το βράδυ ξύπνησε ξαφνικά γιατί νόµισε ότι µέσα στο σκοτάδι άκουσε θόρυβο έξω από το παράθυρό της. Στην περιοχή Kουτραφά ευρίσκεται νερόµυλος. Tο Mουσείο τον κήρυξε διατηρητέο µνηµείο µοναδικής λαίκής Aρχιτεκτονικής. O Πύργος και τα δωµάτια του µύλου µε τις καµάρες είναι κατασκευασµένα από πέτρα του ποταµού Έµεινε για λίγο ακίνητη και σιωπηλή και όταν βεβαιώθηκε ότι κάποιος είναι έξω από το παράθυρο κούνησε τον άντρα της ελαφρά και τον ξύπνησε και τότε µια σιγανή φωνή ακούστηκε µέσα στη παγωµένη νύκτα και στο σκοτάδι που σκέπαζε τα πάντα. - Mην ανάψεις φως, µάστρε-γιώρκο, εγώ είµαι ο Σαλαχής έλα κοντά στο παράθυρο, ήλθα κρυφά να σου πω να µην ξαναρθείς στο Aγκολέµι γιατί κινδυνεύει η ζωή σου. Ξέχνα το φράγµα. H νέα ηγεσία µας διαµήνυσε από τη χώρα να διακόψουµε κάθε συνεργασία και φιλία µε τους Έλληνες. O Σαλαχής αφού καληνύκτισε τον φίλο του έφυγε µέσα στο σκοτάδι της νύκτας σαν φάντασµα προστατεύοντας τον φίλο του από τη νέα κατάσταση που άρχισαν να δηµιουργούν οι Tούρκοι. Tο φράγµα που ονειρεύτηκε ο Hγούµενος για τους χωριανούς του δεν έγινε ποτέ, τίποτε δεν µπορούσε να βοηθήσει όπως άρχισε να διαµορφώνεται η νέα Tουρκική πολιτική. Στο ίδιο ποτάµι πενήντα χρόνια αργότερα έγιναν δυο φράγµατα όταν πλέον οι πρόσφυγες ιδιοκτήτες του κάµπου δεν τους λάµβαναν υπόψη, γιατί δεν ήταν πλέον οργανωµένο σύνολο. ÚÔÛÎ ÏÔ Ì ÛÙÔ Á ÌÔ Ì Ô ı Á ÓÂÈ ÙÔ ÙÔ 28 A ÁÔ ÛÙÔ 2010 Î È ÒÚ 7:30Ì.Ì. ÛÙÔÓ IÂÚfi N fi ÙÔ AÁ Ô BËÛÛ Ú ˆÓ ÛÙË ºÈÏÈ È ÚÂ Ë ÃÚÈÛÙ ÎË & M Ú (K Ó ÚË) ÂÚÔ fi K Ùˆ Ò È & ÙÚ ÔÏ ÈÒÚÁÔ & M Ú È ÁÔÓ : ÈÒÚÁÔ & Ì ÚÈÓ M ÁÎÏ Ú fi Ú Â Á ÚËÙ ÚÈ Î È ÂÍ ˆÛË ÛÙÔ Sporting Club ÙË TÚ Â K ÚÔ ÙËÓ Ú ÛΠ3  ÙÂÌ Ú Ô 2010 fi ÙÈ 7:30 ˆ ÙÈ 9:30 Ì.Ì. I È ÙÂÚË ÚfiÛÎÏËÛË

4 4 Η ΖΩ ΙΑ Iούλιος-Aύγουστος «ΠΗΓΑΝ ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ» Ο Σύλλογός µας εκφράζει τα θερµά του συλλυπητήρια στις οικογένειες των θανόντων AΓΓEΛIA ΘANATOY του ΠETPOY KITΣIOY ΕΦΥΓΕ ΣΤΑ 78 ΤΟΥ Ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΙΤΣΙΟΣ Σε ηλικία 78 χρόνων, απεβίωσε, στις 6 Ιουλίου 2010, ο συγχωριανός µας Πέτρος Κίτσιος από την Κάτω Ζώδια. Ο θάνατός του ήταν ξαφνικός, και η απώλειά του στοίχισε όχι µόνο στην οικογένειά του, αλλά και σε όσους τον γνώριζαν. Πράος, καλός χριστιανός, πρότυπο συζύγου, πατέρα και παππού, ο µ. Πέτρος Κίτσιος ζούσε µε το όνειρο της επιστροφής στο αγαπηµένο του χωριό. εν πρόλαβε όµως... Η κηδεία του έγινε την Πέµπτη, 8 Ιουλίου από την εκκλησία του Σωτήρος στον Συνοικισµό της Ανθούπολης και η ταφή στο Κοιµητήριο του Συµβουλίου Βελτιώσεως Ανθούπολης. Ο κόσµος που τον αγαπούσε και εκτιµούσε το έργο του, παρέστη σύσσωµος στην κηδεία.τον µ. Πέτρο Κίτσιο, αποχαιρέτησαν η κόρη του και τα εγγόνια του. Στον επικήδειο για τον πατέρα της, η κόρη του Φοίβια Σάββα, ανέφερε: Στο βάθος του µυαλού µου, µπορεί να σκέφτηκα ότι κάποτε θα εκφωνούσα τον επικήδειο λόγο για τον πατέρα µου, αλλά ποτέ δεν συνειδητοποίησα ότι θα ερχόταν η ώρα να βρεθώ στη θέση αυτή. Η ζωή κυλούσε όµορφα, γιατί όµορφη ήταν και η ψυχή του παπά µας. Για κάθε παιδί, ο πατέρας είναι ξεχωριστός. Για µένα, για µας όλους, ο παπάς ήταν από τα ωραιότερα πλάσµατα στη ζωή µας. Ηταν εκεί,-είναι εδώ, γιατί έτσι θα συνεχίσουµε να τον νοιώθουµε, για να νοιάζεται, να διαισθάνεται ό,τι µας συµβαίνει, να µας συµβουλεύει, να µας µιλά- µ εκείνη την ήρεµη φωνή και µε εκείνο το γλυκό ύφος...ο παπάς ήταν και είναι εδώ, για να µας αγαπά πάντα...πήραµε από τον παπά πολλά, αλλά αισθανόµαστε ότι είχαµε ακόµη να πάρουµε κι άλλα...κι ο ίδιος το ήθελε αυτό... Αξιώθηκες, παπά µου, να αποκτήσεις τέσσερα άξια εγγόνια. Να δεις την Αννυ µας διδάκτορα στη Χηµεία. Τον Πέτρο µας επιστήµονα στα Μαθηµατικά. Τη Στέφανή µας αξιόλογη Χηµικό Μηχανικό. Την Τζιουλιάνα µας άριστη µαθήτρια στο G C School. Ηθελες όµως να πάρεις κι άλλα...το ήξερα, µου το έλεγες... εν πρόλαβες, παπά µου, να οδηγήσεις την Άννυ µας στην εκκλησία νυφούλα, όπως ήθελες. Ούτε να παραστείς στην αποφοίτηση του Πέτρου µας σε ένα χρόνο. Η Στέφανή µας ετοιµάζεται να πάρει το πτυχίο της τον Οκτώβρη. Θα ήσουν εκεί µαζί µας, µαζί µε την µάµα... εν πρόλαβες να χαρείς την Τζιουλιάνα µας να φεύγει για τις δικές της σπουδές... Έκανες τόσα όνειρα, παπά, οι δικές µας χαρές και δικές σου, οι δικές µας λύπες σε αφορούσαν και προσευχόσουν πρωί και βράδυ, πρώτα για µας, για τον υπόλοιπο κόσµο στη συνέχεια και άφηνες τον εαυτό σου στο τέλος... Όλος ο κόσµος που µαζεύτηκε σήµερα εδώ και πολύς άλλος που δεν µπόρεσε, σε ήξεραν σαν τον γλυκό κύριο Πέτρο. Για όλους είχες µια καλή κουβέντα, ένα χέρι για να βοηθήσεις. Το σπίτι σου ανοικτό για όλους. Το χαµόγελό σου το πρόσφερες απλόχερα. Το άκουσµα του ξαφνικού σου θανάτου, παπά µου, συγκλόνισε όσους σε γνώριζαν... Τους συγγενείς, τους φίλους, τους γείτονες, τους κατοίκους του Συνοικισµού στην Ανθούπολη. «Γιατί µου το κάνεις αυτό» ήταν η αντίδραση της κοπελίτσας στον φούρνο όπου έπαιρνες το ψωµί σου, όταν της είπα ότι έφυγες από κοντά µας...πήραµε τηλεφωνήµατα συµπαράστασης απ όλη την Κύπρο και τους γνωστούς σου στην Αγγλία, τη Μόσχα, τη Ελλάδα. Το σπίτι σου στην Ανθούπολη, που µε τόση αγάπη ετοιµάσατε µε τη µάµα, δεν θα είναι, παπά µου, το ίδιο τώρα. Η καρέκλα σου, το µαξιλάρι σου, τα δέντρα και τα λουλούδια σου, θα µας θυµίζουν για πάντα την παρουσία σου. Η Ζώδια, το αγαπηµένο σου χωριό, σε περιµένει. Ήσουν από τους λίγους που πίστευαν τόσο δυνατά στην επιστροφή. Θα το δείτε, µου έλεγες, που θα βρεθεί µια λύση. Ηθελες να κάµεις πολλά, παπά µου, ακόµη στη ζωή σου. Εφυγες ξαφνικά, ήσυχα, ήρεµα, χωρίς να βασανίσεις κανένα, όπως ποτέ δεν µας ταλαιπώρησες στη ζωή σου. εν ήµουν κοντά σου το πρωινό της Τρίτης, 6 Ιουλίου, που ξεψύχησες στα χέρια της µάµας, στο εξοχικό σου στο Απλίκι, που τόσο αγαπούσες. Πάντα θα βασανίζοµαι, αν µπορούσα να κάµω κάτι, αν ήµουν κοντά σου την ώρα εκείνη... Παπά µου, δεν θα σου πω να πάεις στο καλό, γιατί ξέρω ότι έχεις ήδη µια θέση στον Παράδεισο. Εκεί σε οδήγησαν οι πράξεις σου στη γη. Είσαι κοντά στο Θεό, που τόσο αγαπούσες, που τόσο πίστευες. Η θέση σου στο τραπέζι τα Χριστούγεννα, θα είναι εκεί. Η θέση σου στην αποφοίτηση της Στέφανης, του Πέτρου και της Τζιουλιάνας θα είναι εκεί. Η θέση σου στις χαρές της Αννυς µας θα είναι εκεί... Παπά µου, σε αγαπώ, παπά µου σε αγαπούµε, θα φροντίσουµε τη µάµα, όπως πάντα τη φρόντιζες κι εσύ. Παπά µου, θα είσαι πάντα δίπλα µας, στα σπίτια µας, στη ζωή µας, στην καθηµερινότητά µας. Παπά µου, κοιµήσου ήσυχος. Αιωνία θα είναι η µνήµη σου. Ευχαριστώ που ήσουν ο πατέρας µου. Αποχαιρετώντας τον παππού του Πέτρο Κίτσιο, ο εγγονός του Πέτρος, του είπε: Υπάρχουν στιγµές όπως αυτές, που κάποιος θα έλεγε ότι τα λόγια είναι περιττά, όµως είναι τόσο αναγκαία. Γι αυτό και εγώ νοιώθω την ανάγκη να εκφράσω κάποια συναισθήµατα. Αγαπηµένε µας παππού, µπορεί να έχεις φύγει από τη ζωή όµως να σαι σίγουρος, θα µείνεις για πάντα µέσα στην καρδιά µας. Αν και ο θάνατος είναι ο φυσικός προορισµός του κάθε ανθρώπου, δεν είναι ικανός να σβήσει όλες αυτές τις ωραίες στιγµές που έχουµε µοιραστεί. εν θα ξεχάσω ποτέ που από µικρά παιδιά πάντα ήσουν δίπλα µας και µάς στήριζες σε κάθε µας προσπάθεια, σε κάθε µας βήµα, είτε αυτό ήταν µικρό είτε µεγάλο. Πρώτος απ όλους ερχόσουν να παραστείς στις γιορτές του σχολείου µας και καθόσουνα στην πρώτη θέση. Πάντα σε έβλεπα! Έδειχνες ενδιαφέρον για κάθε τι που συνέβαινε στη ζωή µας. Αγωνιούσες µε την αγωνία µας γι αυτό και προσευχόσουνα για µας. Μας έδινες συµβουλές, µας διηγήσουν ιστορίες για το αγαπηµένο σου χωριό, τη Ζώδια, για τη ζωή σου στην Αγγλία, για τον αγαπηµένο σου πατέρα και µητέρα. Σε κάθε γιορτή και όχι µόνο, ήθελες να µαζευτούµε όλοι µαζί, να φάµε και να πιούµε. Θυµάµαι χαρακτηριστικά που µας έλεγες «στην υγειά σας» και έτρεµαν τα χέρια σου από χαρά όπως µας έλεγες. Πάντα σηκωνόµουνα από το τραπέζι έχοντας µάθει κάτι από σένα, παίρνοντας έτσι λίγη από την σοφία σου. Ήσουν πάντα ευχάριστος, δίκαιος και πρόθυµος να βοηθήσεις τους συνανθρώπους σου. Εξάλλου δεν είναι λίγες οι φορές που καθώς µιλούσαµε, κάποιος κτυπούσε την πόρτα και ήθελε να σου πει «ευχαριστώ» για κάτι που τον είχες βοηθήσει. υστυχώς σήµερα είµαστε εδώ για σένα, αλλά χωρίς εσένα. εν είσαι εδώ µαζί µας, όµως µέσω όλων αυτών των αναµνήσεων θα µας συντροφεύεις για την υπόλοιπη µας ζωή. Ετσι και αλλιώς αυτό έχει σηµασία, όχι το πόσα χρόνια σου έχει δώσει η ζωή, αλλά το τι έχεις δώσει εσύ σ αυτήν, και το τι έχεις προσφέρει στους γύρω σου. Νάσαι βέβαιος, παππού, ότι µας έχεις προσφέρει πάρα πολλά. Τελειώνω µε τις τελευταίες σου λέξεις, που ήταν «είµαι καλά, είµαι καλά». Κι εγώ παππού, είµαι σίγουρος ότι εκεί ψηλά που βρίσκεσαι, είσαι καλά και χαµογελάς. Οι σκέψεις µας θα σε συντροφεύουν. Καλό σου ταξίδι και αιωνία σου η µνήµη. Αποχαιρετώντας τον παππού της η εγγονή του Στέφανη του είπε: «Παππού µου, ήθελα αντί να σε αποχαιρετήσω, να σου τραγουδήσω...να σου τραγουδήσω τα τραγούδια που έλεγα στο σχολείο, και εσύ ερχόσουν από τους πρώτους να µε χειροκροτήσεις. Η συγκίνηση δεν µου το επιτρέπει. Θα σου πω µόνο ευχαριστώ που έκαµες τη µάµµα µου, που µαζί µε τον παπά µου έκαµαν εµένα, και είµαι ο άνθρωπος που είµαι σήµερα... Να πάεις στο καλό παππού µου...» ΕΙΣΦΟΡΕΣ Στη µνήµη του Πέτρου Κίτσιου, έγιναν εισφορές στον Σύνδεσµο «Κάνε µια ευχή» (συνολικές εισφορές 1130 ευρώ), και για την ανέγερση του Οικήµατος «Ζώδια» ( συνολικές εισφορές 485 ευρώ). AΓΓEΛIA ΘANATOY του AN PEA TOΦAPA Tον πολυαγαπηµένο µας σύζυγο, πατέρα, υιό, παππού και αδελφό AN PEA TOΦAPA (από το Πραστειό - Kάτω Zώδια) και τέως κάτοικο Συνοικισµού Λινόπετρας στη Λεµεσό) που απεβίωσε στις 23/06/2010, σε ηλικία 61 ετών κηδεύσαµε στη Λεµεσό. H σύζυγος: Eλένη Tοφαρά Tα παιδιά: Xρίστος-Άντρη, Bανθούλης-Άντρη O Πατέρας: Xρίστος Tα εγγόνια, αδέλφια και λοιποί συγγενείς Tο τρίµηνο µνηµόσυνο θα γίνει στις 19 Σεπτεµβρίου στην εκκλησία Aγίου Στυλιανού στη Λινόπετρα (Συνέχεια στη σελίδα 5)

5 Iούλιος-Aύγουστος Η ΖΩ ΙΑ 5 (Συνέχεια από τη σελίδα 4) AΓΓEΛIA ΘANATOY της ΠAPAΣKEYOYΣ ΣOΛΩMOY KAΣΣOY (Σολωµέττα) Στις 23 Iουνίου 2010, απεβίωσε η Παρασκευού Σολω- µού Kασσού (Σολωµέττα) σε ηλικια 90 χρόνων από την Kάτω Zώδια. Mετά το 1974 ήταν κάτοικος του συνοικισµού Πλατύ, Aγλαντζιάς. H κηδεία της αείµνηστης Παρασκευούς έγινε από τον Iερό Nαό Aγίου Γεωργίου Aθαλάσσας και ακολούθησε ταφή της στο Kοιµητήριο Kωνσταντίνου και Eλένης στη Λευκωσία. Aντί στεφάνων έγιναν εισφορές στο Tαµείο Aρωγής Zωδιατών της Παγκοινοτικής Kίνησης Zώδιας, από τους ακόλουθους, τους οποίους το.σ. της Παγκοινοτικής Kίνησης Zώδιας θερµά ευχαριστεί. 50 Eύη Xριστοδούλου Xατζηβύρα και Mάριος Παπαπολυβίου. 40 Φρανσουά και Πέτρος Zήνωνος. 20 Στέλιος Στυλιανίδης, Πέτρος Kασσός, Γιώργος Γιάγκου, Kώστας Xατζηγιάννης, Φοίβος - Oυρανία Πρωτοπαπά, Aνδρέας Tοούλας, Λοΐζος Παπαδόπουλος, Aνδρέας Σολωµού, Παναγιώτης Σολωµού, Γιούλικα Φυλακτίδου, Xριστάκης Kαττιρτζής, Eιρήνη-Iωάννης Kαζίνος, Eλένη Kολιού και Xριστάκης Παπαπολυβίου 10 Aνδρέας Aρσαλίδης, Xαρίτα Kύρκου, Kώστας Γελάσης, Πόλυς Γελάσης, Στέλιος Γελάσης, Aνθούλα Xατζηπροκόπη, Παπαναστάσης Παπακυπριανού, Xρίστος Xατζηχριστοδούλου, Θωµάς Eυσταθίου, Σ. Tοοούλας, Eυανθία Aριστοτέλους, Mαρία Π. Tραπεζάρη, Γιαννάκης Παντελή, Παναγιώτα Tραπεζάρη, Kώστας-Mελανή Kυριάκου, Xρίστος Xατζηλοΐζου, Nίκος Xριστοδούλου, Hρόδοτος Iωάννου, Aνδρέας Γιώκκας (Kοινοτάρχης Aγλαντζιάς), Hλίας ανός, Παναγιώτα Παρπέρη, Έλλη Σωτηρίου, Γιώργος Xατζηκυπριανού, Nίκος-Eύη Kαζίνου, Παντελής Kαζίνος, Iουλιανή Tσιακαλή, Nίκος Kαβάζης και Σούλα Kαβάζη. 5 Aννίτα Kακουλλή, Eλένη Kουσάππα, Φρόσω Kυριακίδου και ώρα Πατσαλίδου. ΣYNOΛO: 760 AΓΓEΛIA ΘANATOY του XAPAΛAMΠOY APΓYPI H (18/10/ /4/2010) Στις 29 Aπριλίου, µια µεγάλη µορφή του αθλητισµού, ο πρωτοπόρος αθλητής της Zώδιας Xαράλαµπος Aργυρίδης εγκατέλειψε τα εγκόσµια. O Xαράλαµπος Aργυρίδης, αµέσως µετά την προσφυγιά δούλεψε στη Λεµεσό, όπου δυο από τα τέσσερα παιδιά του ζούσαν προσφυγοποιηµένα. Στη συνέχεια του δόθηκε η ευκαιρία να ζήσει σαν φύλακας στο Mακάριο Στάδιο, σ ένα χώρο που του έδιδε ζωή και κουράγιο να συνεχίσει τη ζωή ανά- µεσα σε γνώριµο κόσµο. Πόσους αλήθεια συλλόγους δεν εξυπηρέτησε, πόσους αθλητές δεν βοήθησε. Aυτή την αγάπη για τον αθλητισµό την είχε στο αίµα του. Σ αυτούς τους χώρους έζησε και τους τίµησε. Πόσες χιλιαδες χιλιόµετρα διάνυσε για να φτάσει στην κορυφή. O Xαράλαµπος Aργυρίδης αγαπούσε όλο τον κόσµο. Yπήρξε ο πρωτοπόρος, ο πρώτος Zωδιάτης που κέρδισε στους Παγκύπριους Aγώνες του 1930 και 1931, τον δρόµο 5 χιλιόµετρα και δυο φορές τον Mαραθώνιο δρόµο. υστυχώς η αθλητική του δράση τερµατίστηκε γιατί οι Άγγλοι µετά την Oκτωβριανή επανάσταση (1931) απαγόρευσαν την τέλεση Παγκυπρίων Aγώνων. Aκολούθησε η µαύρη περίοδος της «αστοσιάς» και ο καθένας κλείστηκε στον εαυτό του µε µόνη σκέψη την επιβίωση. Xαράλαµπε Aργυρίδη, αιωνία σου η µνήµη. AΓΓEΛIA ΘANATOY της ΣOΦIAΣ XAP. ΛEΣTA Aπεβίωσε στις η Σοφία Xαρ. Λέστα του γένους Λοΐζου Mέλη από την Πάνω Zώδια σε ηλικία 88 ετών. Παντρεύτηκε τον Xαράλαµπο Λέστα και απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τον Aνδρέα, τον Λοΐζο, τη Nίκη και την Aιµιλία. Aυτά τους χάρισαν 7 εγγόνια και 12 δισέγγονα. H εξόδιος ακολουθία έγινε την επόµενη από τον Iερό Nαό Aποστόλου Λουκά στον Συνοικισµό Kόκκινες Στροβόλου. Παρέστησαν πλήθος συγγενών και συγχωριανών µας. H µ. Σοφία ποτέ δεν ήθελε να επισκεφθεί τις κατεχόµενες περιοχές γιατί «Oι βάρβαροι µόλυναν» τα σπίτια µας, έλεγε. Mόλις ελευθερωθεί η αγαπηµένη µας Zώδια, και απαλλαχτεί από την µπότα του βάρβαρου Aττίλα τα κόκκαλα και των δύο θα µεταφερθούν για να αναπαυθούν στην πατρώα γη. Aιωνία της η µνήµη. Tα παιδιά, τα εγγόνια και δισέγγονα AΓΓEΛIA ΘANATOY του XAPAΛAMΠOY XPIΣTOY KTΩPA O αείµνηστος Xαράλαµπος Xρίστου Kτώρας γεννήθηκε στην Kάτω Zώδια στις 22 Oκτωβρίου Γονείς του ο αείµνηστος Xρίστος Kτώρας και η Eλένη Kασίνη. Aδέλφια του ο Γιάννης και η Nάσω. Mετά την προσφυγιά εγκαταστάθηκε στη Λεµεσό µε την οικογένειά του και όταν κατατάχτηκε στην Eθνική Φρουρά αποφάσισε να συνεχίσει τη σταδιοδροµία του ως µόνιµος αξιωµατικός. Yπηρέτησε από το 1979 µέχρι το Παντρεύτηκε στα Λύµπια το 1981 τη σύζυγό του Xριστίνα και απέκτησε 3 παιδιά. Tον Xρίστο, την Eλένη και τον Kώστα. O Xρίστος και η Eλένη παντρεύτηκαν και απέκτησαν από 1 γιο και έτσι ο αεί- µνηστος πήρε τη χαρά του παππού αποκτώντας 2 εγγόνια. Tους τελευταίους 8 µήνες όταν διαγνώστηκε ότι υπέφερε από καρκίνο ο οποίος µάλιστα ήταν σε πολύ προχωρηµένο στάδιο όλη η οικογένεια συγκλονίσητκε. O ίδιος πάλεψε µε την αρρώστεια αλλά δεν τα κατάφερε και στις 12 του Iούλη άφησε την τελευταία του πνοή στο ογκολογικό κέντρο σε ηλικία 53 χρονών. Eγκαταλείπει µητέρα, σύζυγο, αδέλφια, παιδιά και εγγόνια. Aιωνία του η µνήµη. AΓΓEΛIA ΘANATOY του ΓEΩPΓIOY ΠAΠA OΠOYΛOY ΣIAKOY Απεβίωσε στις 20 Ιουνίου 2010 ο συγχωριανός µας Γεώργιος Παπαδόπουλος Σιακός σε ηλικία 86 χρονών. Πέθανε µε τον καηµό της επιστροφής στο αγαπηµένο του χωριό και στο κατάστηµά του στη Μόρφου. Αν και προερχόταν από φτωχή οικογένεια ήταν από τους πρωτοπόρους της ανάπτυξης στο χωριό. Ασχολήθηκε από νεαρής ηλικίας µε το εµπόριο. Ο πρώτος πού έφερε και πωλούσε στο χωριό στο κατάστηµα του παρά τα καφενεία ποδήλατα, ραδιόφωνα, την πρώτη θεριστική µηχανή. Επίσης ασχολήθηκε µε τη συσκευασία και εξαγωγή καρότων. Αλλά η µεγάλη του αγάπη ήταν τα υφάσµατα, πρα- µατευτής, όπως ήταν ο παππούς του. Μαζί µε τον πατέρα του γυρνούσαν τα χωριά και από πανήγυρη σε πανήγυρη µέχρι που άνοιξε το κατάστηµα στο χωριό και µετά στη Μόρφου. Με σκληρή δουλειά κατόρθωσε να δηµιουργήσει περιβόλια αλλά δυστυχώς τα νέµονται άλλοι. Ευτύχησε να δει τα παιδιά του µορφωµένα και αποκατεστηµένα και χάρηκε τα έξι εγγόνια που του χάρισαν. Τα θερµά µας συλλυπητήρια στη σύζυγό του Θεογνωσία, τα παιδιά Βάσο, Ανδρέα και Βούλα και λοιπούς συγγενείς. Αιωνία του η µνήµη. Στις 10 Οκτωβρίου 2010 στην εκκλησία Αγίου Στυλιανού στη Λινόπετρα θα τελεστεί το εντεκάχρονο µνηµόσυνο του Γεωργίου Κουδουνά και το εξάµηνο µνηµόσυνο της Ευανθίας Πεπέ. Παρακαλούνται όσοι τιµούν τη µνήµη τους να παραστούν.

6 6 Η ΖΩ ΙΑ Iούλιος-Aύγουστος Παγκόσµιο κύπελλο ποδοσφαίρου (Mουντιάλ) A MEPOΣ Παγκόσµιο κύπελλο ποδοσφαίρου ή αλλιώς Μουντιάλ είναι η ποδοσφαιρική διοργάνωση η οποία πραγµατοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια υπό την αιγίδα της Παγκόσµιας Οµοσπονδίας Ποδοσφαίρου (FIFA). Σε αυτήν παίρνουν µέρος οι εθνικές οµάδες των χωρών µελών της οµοσπονδίας, οι οποίες κατάφεραν να προκριθούν ύστερα από προκριµατικούς αγώνες. Θεωρείται η κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση η οποία καταφέρνει να προσελκύσει πλήθος θεατών, τηλεθεατών και χορηγών. Για το έτος 2010 το παγκόσµιο κύπελλο ποδοσφαίρου διεξήχθη στη χώρα της Νοτίου Αφρικής µε τη συµµετοχή 32 εθνικών οµάδων και από τις πέντε ηπείρους. Νικήτρια ανακηρύχθηκε η εθνική οµάδα της Ισπανίας κερδίζοντας στον τελικό της διοργάνωσης την εθνική οµάδα της Ολλανδίας στην παράταση. Πολυνίκης του θεσµού είναι η Βραζιλία µε πέντε κατακτήσεις, ενώ σηµαντικές επιτυχίες έχουν πετύχει επίσης η Αργεντινή, η Γερµανία και η Ιταλία. Ιστορία Αν και η πρώτη ποδοσφαιρική οµάδα στον κόσµο δηµιουργήθηκε το 1857 (Sheffield Football Club), µόλις το 1905 έγινε η πρώτη συζήτηση για τη δηµιουργία ενός παγκόσµιου ποδοσφαιρικού πρωταθλήµατος από τη FIFA (Παγκόσµια Ποδοσφαιρική Οµοσπονδία). Το ποδόσφαιρο έκανε την πρώτη παγκόσµια εµφάνισή του στους Ολυµπιακούς Αγώνες του 1908 στο Λονδίνο, αγώνες οι οποίοι δεν στέφθηκαν και µε επιτυχία. Όµως 13 χρόνια αργότερα ο Ζιλ Ριµέ εκλέγεται πρόεδρος της FIFΑ και ονειρεύεται όλος ο πλανήτης να ενωθεί µε µία ποδοσφαιρική µπάλα, επιδιώκει να µιλήσουν όλοι τη γλώσσα του ποδοσφαίρου. Έτσι 6 χρόνια αργότερα, υπό την εποπτεία και προεδρία του Ριµέ, 5µελής επιτροπή (Μπονέ, Μέισλ, Ντελονέ, Φερετί και Λίνεµαν) σχεδιάζει τη δηµιουργία του Πρώτου Παγκοσµίου Κυπέλλου. Οι προτάσεις πέφτουν η µία µετά την άλλη, εγκρίνονται, και ο Μπονέ γίνεται ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Παγκοσµίου Κυπέλλου. Τελικά είναι η Ουρουγουάη, η χώρα στην οποία αποφασίζεται να διοργανωθεί ο πρώτος αγώνας του παγκόσµιου κυπέλλου, παρά τις αντιρρήσεις πολλών ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες απείλησαν µε αποχή τους από το ΠΚ, εάν αυτό γινόταν σε χώρα της Λατινικής Αµερικής. Έρευνα/Επιµέλεια Κυριάκος Ανδρέου Τελικά στις 7 Ιουλίου 1930 γίνεται η πρώτη κλήρωση για τους 4(!) οµίλους του ΠΚ µε µόνο 13 οµάδες να συµµετέχουν, ενώ 6 µέρες αργότερα το σφύριγµα του διαιτητή Ντοµίνγκο Λοµπάρντι, ξεκινά τον αγώνα Μεξικού-Γαλλίας. Στο 19ο λεπτό ο Γάλλος Λοράν ανοίγει το σκορ και γίνεται ο πρώτος παίκτης που θα σκοράρει σε παγκόσµιο κύπελλο. Τελικά οι Γάλλοι θα επικρατήσουν 4-1. Η ιστορία αρχίζει να γράφεται... Τρόπαιο Το σύγχρονο (2010) τρόπαιο του Παγκοσµίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου Από το 1930 µέχρι το 1970, στους νικητές δινόταν το τρόπαιο Ζιλ Ριµέ. Αρχικά ήταν γνωστό ως Παγκόσµιο Κύπελλο, αλλά το 1946 µετονοµάστηκε σε Ζιλ Ριµέ προς τιµήν του ανθρώπου που διοργάνωσε το Πρώτο Παγκόσµιο Κύπελλο. Στο Παγκόσµιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1970, η ποδοσφαιρική οµάδα της Βραζιλίας κέρδισε το Παγκόσµιο Κύπελλο για τρίτη φορά και αποφασίστηκε να της δοθεί το κύπελλο µόνιµα. Όµως κλάπηκε το 1983 και δεν βρέθηκε ποτέ. Μετά το 1970, σχεδιάστηκε ένα νέο τρόπαιο, γνωστό σαν Τρόπαιο του Παγκόσµιου Κυπέλλου. Μετά τη κλοπή του Ζιλ Ριµέ, αποφασίστηκε να µη δοθεί ποτέ σε κανέναν µόνιµα, όσες φορές κι αν το κερδίσει µια οµάδα. Η Αργεντινή, Η Γερµανία (ως υτική Γερµανία), η Ιταλία κι η Βραζιλία, έχουν κερδίσει το δεύτερο τρόπαιο δύο φορές. Το τρόπαιο δεν θα αντικατασταθεί µέχρι το 2038, οπότε και θα γεµίσει ο χώρος στο κύπελλο, όπου αναγράφονται τα ονόµατα των τροπαιούχων. Το τρόπαιο έχει ύψος 36 εκατοστά, είναι από χρυσό 18 καρατίων και ζυγίζει 10,97 κιλά. Η βάση του αποτελείται από δυο στρώµατα ηµιπολύτιµου µαλαχίτη και στο κάτω µέρος του αναγράφονται οι χρονιές και οι νικητές του κυπέλλου από το 1974 και ύστερα. Οι νικητές κρατάνε το κύπελλο για 4 χρόνια, µέχρι την επόµενη διοργάνωση και ύστερα παίρνουν ένα επιχρυσωµένο ακριβές αντίγραφο. οµή - Προκριµατική φάση Από το δεύτερο µουντιάλ του 1934, θεσπίστηκε η προκριµατική φάση για να ορίζονται οι οµάδες που θα µετέχουν στην τελική φάση. Η προκριµατική φάση γίνεται σε κάθε ηπειρωτική ζώνη (Αφρική, Ασία, Βόρεια και Κεντρική Αµερική και Καραϊβική, Νότια Αµερική, Ωκεανία, Ευρώπη) που επιτηρούνται από τις αντίστοιχες συνοµοσπονδίες τους. Η FIFA ορίζει εκ των προτέρων τον αριθµό των θέσεων για κάθε ζώνη, που οδηγεί στη τελική φάση του Παγκοσµίου Κυπέλλου. Ο αριθµός αυτός προκύπτει τόσο από τη σχετική δυναµική των εθνικών οµάδων που µετέχουν στην εκάστοτε συνοµοσπονδία, όσο κι από την πίεση που ασκούν οι τελευταίες στη FIFA. Η διαδικασία των προκριµατικών ξεκινά δύο χρόνια πριν την έναρξη της τελικής φάσης. Οι δοµές των προκριµατικών τουρνουά διαφέρουν ανάµεσα στις ηπειρωτικές ζώνες. Συνήθως, µια ή δύο θέσεις αποδίδονται στους νικητές διηπειρωτικών πλέι-οφ. Για παράδειγµα, ο νικητής της ζώνης της Ωκεανίας παίζει διπλό αγώνα (πλέι-οφ) µε τον πέµπτο της ζώνης της Νοτίου Αµερικής, για να προκύψει η οµάδα που θα πάρει το εισιτήριο για τα τελικά (αποτελέσµατα διηπειρωτικού 2006). Από το 1938 και ύστερα, οι διοργανώτριες χώρες παίρνουν αυτόµατα µια θέση για τα τελικά, χωρίς να αγωνίζονται στην προκριµατική φάση. Αυτό το προνόµιο είχαν κι οι νικήτριες χώρες για να υπερασπιστούν τον τίτλο τους στο επόµενο µουντιάλ, αλλά από το 2006 καταργήθηκε. Πλέον κι οι (Συνέχεια στη σελίδα 7) ÚÔÛÎ ÏÔ Ì ÛÙÔ Á ÌÔ Ì Ô ı Á ÓÂÈ ÙÔ ÙÔ 09 OÎÙˆ Ú Ô 2010 Î È ÒÚ 6:30Ì.Ì. ÛÙÔÓ IÂÚfi N fi ÙÔ AÚ ÁÁ ÏÔ MÈ Ï (AÚ ÁÁÂÏÔ - Â ÎˆÛ ) MÈ ÏË & Ô Ë È ÁÔÓ : AÓÙˆÓ ÎË Î È Ú M ÚÔ Ï AÓ Ú Ô fi Ó ÁÈ, Óˆ ZÒ È Î È ÙÒÚ ÙÚfi ÔÏÔ IˆÛ Ê & ŒÌÌ K ÙÛÈÔÏÔ Ë fi KÔÚÌ Î ÙË Î È ÙÒÚ ÚÓ Î Á ÚËÙ ÚÈ Î È ÂÍ ˆÛË ÛÙÔ Pavilion Hall 08:00Ì.Ì.

7 Iούλιος-Aύγουστος Η ΖΩ ΙΑ 7 (Συνέχεια από τη σελίδα 6) νικήτριες χώρες αγωνίζονται κανονικά στα προκριµατικά της αντίστοιχης ηπειρωτικής τους ζώνης. Τελική φάση Στη σηµερινή τελική φάση του Μουντιάλ µετέχουν 32 εθνικές οµάδες που αγωνίζονται για έναν περίπου µήνα στα γήπεδα της διοργανώτριας χώρας (ή χωρών αν πρόκειται για συνδιοργάνωση). Η τελική φάση µε τη σειρά της χωρίζεται σε δυο φάσεις: στη φάση των οµίλων και στη φάση των νοκάουτ παιχνιδιών. Στη φάση των οµίλων, οι οµάδες χωρίζονται σε οκτώ οµίλους των τεσσάρων οµάδων. Οι οκτώ καλύτερες οµάδες του µουντιάλ (που προκύπτουν µε βάση τη βαθµολογία της FIFA αλλά και την απόδοσή τους στα προηγούµενα µουντιάλ) µπαίνουν επικεφαλής σε κάθε όµιλο. Οι υπόλοιπες οµάδες κατανέµονται τυχαία. Από το µουντιάλ του 1998, έχουν θεσπιστεί περιορισµοί για να διασφαλίσουν ότι κανένας όµιλος δεν θα περιέχει 2 ευρωπαϊκές οµάδες, ή περισσότερες από µία οµάδα από κάθε άλλη συνοµοσπονδία. Έτσι, η κάθε οµάδα παίζει τρία παιχνίδια στον όµιλό της, ενώ στον τελευταίο γύρο (τρίτο παιχνίδι) τα παιχνίδια του οµίλου γίνονται ταυτόχρονα για να είναι δίκαιο για όλες τις οµάδες. Οι δύο πρώτες οµάδες του κάθε οµίλου προκρίνονται για τη φάση των νοκ-άουτ παιχνιδιών. Η βαθµολογία των οµάδων στους οµίλους γίνεται µε πόντους. Από το 1994, η νίκη ισούται µε τρεις πόντους, η ισοπαλία ισούται µε έναν πόντο και η ήττα δεν δίνει πόντο (προηγουµένως η νίκη έδινε δύο πόντους αντί για τρεις). Αν δυο ή περισσότερες οµάδες τελειώσουν µε τους ίδιους πόντους, χρησιµοποιούνται άλλα κριτήρια: πρώτα είναι η διαφορά τερµάτων, µετά το σύνολο των τερ- µάτων που πέτυχε η οµάδα, µετά τα αποτελέσµατα των αγώνων των µεταξύ των ισόπαλων (σε πόντους) οµάδων και τέλος ο αριθµός των ισοπαλιών. Η φάση των παιχνιδιών νοκ άουτ γίνεται µε µονά παιχνίδια από τα οποία προκύπτει ένας νικητής. Αν υπάρξει ισοπαλία, τότε γίνεται παράταση του παιχνιδιού και αν χρειαστεί γίνονται και πέναλτι. Η φάση των νοκ άουτ ξεκινά από τον "γύρο των 16" στον οποίο ο νικητής του κάθε οµίλου παίζει µε τον δεύτερο του άλλου οµίλου. Μετά γίνονται τα προηµιτελικά, τα ηµιτελικά και ο µεγάλος τελικός. Οι οµάδες που χάνουν στα ηµιτελικά παίζουν στον µικρό τελικό για τη τρίτη θέση. Επιλογή διοργανωτών Η διοργάνωση των πρώτων µουντιάλ δίνονταν στις χώρες κατά τη διάρκεια των συναντήσεων της συνέλευσης της FIFA. Η επιλογή της τοποθεσίας διεξαγωγής των αγώνων αποτελούσε πεδίο αντιπαράθεσης, ιδιαίτερα ανάµεσα στις χώρες της Λατινικής Αµερικής και της Ευρώπης, τα δύο ποδοσφαιρικά κέντρα της εποχής (αλλά και σήµερα). Κι αυτό γιατί τις δύο ηπείρους χώριζε ταξίδι τριών εβδοµάδων µε πλοίο. Για παράδειγµα, η επιλογή της Ουρουγουάης σαν τη χώρα που θα διοργάνωνε το πρώτο µουντιάλ, οδήγησε στη συµµετοχή µόνο τεσσάρων ευρωπαϊκών εθνικών οµάδων στο τουρνουά. Τα δύο επόµενα Παγκόσµια Κύπελλα έγιναν στην Ευρώπη. Ιδιαίτερα η απόφαση να γίνει δεύτερο συνεχόµενο µουντιάλ στην Ευρώπη το 1938, αποτέλεσε πεδίο διαµάχης, αφού οι αµερικανικές οµάδες είχαν καταλάβει ότι το µουντιάλ θα εναλλάσσεται διαδοχικά ανάµεσα στις δύο ηπείρους. Το αποτέλεσµα ήταν οι εθνικές οµάδες της Αργεντινής και της Ουρουγουάης να µποϊκοτάρουν το Παγκόσµιο Κύπελλο του 1938, στη Γαλλία. B MEPOΣ, στην επόµενη έκδοση

8 8 Η ΖΩ ΙΑ Iούλιος-Aύγουστος ENA XIΛIOMΠAΛΩMENO BIBΛIO TÔ appleèô Î Ùˆ È ÁËÌ Ú Â ÙËΠÛÙÔ appleï ÛÈÔ È ÁˆÓÈÛÌÔ ÈËÁ Ì ÙÔ appleô appleúôî Ú ÍÂ Ô K appleúè Îfi Ó ÂÛÌÔ È ÈÎÔ N - ÓÈÎÔ BÈ Ï Ô 2009, ÛÙË ÌÓ ÌË ºˆÙÂÈÓ Iˆ ÓÓ Ô ÔÏ Ô. ÁÁÚ Ê, Ë AÓÙˆÓ ºÚ ÁÎÔ 15 ÂÙÒÓ, applefi ÙË Â ÎˆÛ, Ì ı ÙÚÈ ÛÙËÓ Aã ÎÂ Ô ÙË AÁÁÏÈÎ ÔÏ Â ÎˆÛ. Ô Ú appleïëû Â. Ô ˆÌ ÙÈÔ ÛÎÔÙÂÈÓfi. ŸÌˆ ÔÈ ÎÙ ÓÂ Ù Ó Î appleô ÎÔÓÙ. Ô ÎÔÚ ÙÛÈ ÛÎÂÊÙfiÙ Ó. Ô Ì Ïfi, ÂÈ Ófi. ÈÎfiÓÂ, apple Ú ÛÙ ÛÂÈ, Ô ÎfiÛÌÔ fiïô ÛÂ Ó ÎÔ Ù ÛÎÔÓÈÛÌ ÓÔ, ÛÙÔÈ ÁÌ ÓÔ ÛÙ ÂÈÔ ÙË Ì Ïfi. Ô ÛÎÔÙ È ı, ı ÌÈ Â ÂΠÓË ÙË Ó Ù. µô fi, Ó applefiêâ ÎÙÔ. ÁÂÁÔÓfiÙ Û Ó ÊÈÏÌ Ù ÈÓ Ì Úfi ÛappleÚÔ ÎÈÓËÌ ÙÔÁÚ ÊÔ apple Ú Û Ó ÁÈ ÎfiÌË ÌÈ ÊÔÚ ÌappleÚÔÛÙ applefi ÙËÓ appleïëáˆì ÓË apple È È- Î ÙË... Ì Ì È... Ó È... ı Ì Ì È... Èı ÚÈÛ Πıèûì ÓË ÛÙÔ Û ÓÈ ÓÈÔ, ÏÏ apple ÓÙ ÓÂÙÔ, ÎÚ ÙÈ ÙË. ŸÌˆ Î appleôèôè Í Û Ó... È ÂÁÒ Â Ò Ó È ˆ Ó È Ï Ô ÈÏÈÔÌapple ÏˆÌ ÓÔ ÙÔ apple appleappleô... È Ù ; È Ù Í Û Ó; Ô π π Ù Ó ÌÔÈÚ Ô... ÎË ÙÔ ÈÔ...  ÛÙËÎ Ó fiìˆ, fiappleˆ ÙÔ ÈÏÈÔÌapple ÏˆÌ ÓÔ È Ï Ô ÙÔ apple appleappleô... ÌÂ Û ÁÎÚ ÙËÌ Ó ÎÚ Û ÔÏ ÛÂ Ë ÌÈÎÚ Î È ÛÙÔ ÂapplefiÌÂÓÔ Â ÙÂÚfiÏÂappleÙÔ Í Ûapple Û ÛÂ Ï ÁÌÔ. ŒÓ apple È... ªÂÙÚ ÂÈ Ù ÛÙÚ... Ó ÊÒÓË- Û ÌÈÛÔÎÏ Ì ÓË ÙÔÓ Ù ÙÏÔ ÙÔ È Ï Ô... ŒÓ apple È... Âapple appleïëáˆì ÓË ÙË ÌÂÙ ÙÚ appleëîâ Û Âapple - appleôóë ÎÔ Ú ÛË Î È Ù Ô ÚÎˆÌ Ó ÌappleÏÂ Ì ÙÈ ÙË ÎÏÂÈÛ Ó Ú. Ú ÔÓÙ ÙË Ó Ù, Ô appleóô, ÙË Û ÓÂapple Ú ÛÙ ÙÚ ÊÂÚ ÙÔ appleïôî ÌÈ. ŒÓ apple È... ÎÔÈÌfiÙ Ó ÔÊ ÏÔÈapplefiÓ, ÓÙ Ì ÓË Ì ÙË Û ÔÏÈÎ ÛÙÔÏ, Î ıfi- Ù Ó ÛÙÔ ÌappleÚÔÛÙÈÓfi Î ıèûì ÛÙÔ apple ÏÈfi Û Ú Ï ÎÈ ÙÔ apple appleappleô. ÔÏ Ô, ÏÔÈapplefiÓ... ÌÓ ÛÈÔ ÙÒÚ... ªÂÁ ψÛ ÔÊ... ÚfiÓÈ apple Ú Û Ó... Ô apple appleappleô ÌÔÓÔÏfiÁË- Û ÏÏ ÂÓ ÙfiÏÌËÛÂ Ó ÙËÓ ÎÔÈÙ ÍÂÈ ÛÙ Ì ÙÈ. Ú Û Ó apple appleappleô... ÏÏ Ù appleôù ÂÓ ÏÏ ÍÂ. ÎfiÌË Ó ÚfiÓÔ ÌÔÓ ÔÈ Ì. È À Ì! apple appleappleô ÂÓ apple ÓÙËÛÂ. ŒÌÂÈÓÂ Ì ÏËÙÔ Û fiïë ÙË È ÚÎÂÈ ÙË È ÚÔÌ. ÔÊ ÁÓÒÚÈ Â appleˆ ÓȈıÂ Ô Ìapple Úapple - ÎÔ ÙË. ŒÓ apple È, Ë Ó ÌÊË Î È Ë Á Ó Î ÙÔ apple ı Ó Ó... ÛÙ ƒ! ÔÊ ª ÚÔÓÈÎ Ô! Ë ËÏ Á Ó Î Ó ÊÒÓËÛ ÛÔ Ú. ÊˆÓ ÙË fiìˆ ÂÓ ËÛ fiappleˆ Ù ÔÓfi- Ì Ù ÙˆÓ appleôïô appleˆó. Ô ÓȈÛ Ùfi Ë ÔÊ. ÎÂappleÙfiÙ Ó ÙÈ ÌappleÔÚÔ ÛÂ Ó ÂÓÓÔÔ ÛÂ Ë Î ıëá ÙÚÈ Ì ÙËÓ ÙÚÔÌÔÎÚ ÙËÌ ÓË Î È ıïèìì ÓË ÊˆÓ ÛÙÔ È - ÛÌ ÙÔ ÔÓfiÌ Ùfi ÙË. ıâï, Û apple Ú Î ÏÒ Ó ÌÈÏ ÛÔ Ì ÙÔ È ÏÂÈÌÌ, ª ÚÔÓÈÎ Ô appleúfiûıâûâ Ì ÊÔ Î Ù ıïèappleùèîfi Î È apple Ú ÍÂÓÔ Ë ËÏfiÛˆÌË Á Ó Î. È... apple ÓÙËÛÂ Ë ÔÊ Ì ÌÈ appleóèáì ÓË ÊˆÓ. ÎÂ- ÊÙfiÙ Ó ÙÈ Ú ÁÂ Ó ıâïâ ÌÈ Î ıëá ÙÚÈ Ë ÔappleÔ Ì ÏÈÛÙ Ô ÙÂ Î Ó ÙËÓ ÁÓÒÚÈ Â.... ÁÁÓÒÌË, ÔÊ ÌÔ, appleô Û ÎÚ ÙÒ Ì Û ÛÙÔ È - ÏÂÈÌÌ ÛÔ. ÏÏ ıâï Ó ÛÔ Ó Ê Úˆ Ô ÏfiÁÈ, Ë Ó ÙË Î ıëá ÙÚÈ ÁÈÓÂ Í ÊÓÔ ÊÈÏÈÎ apple Ó ÓÙ ÙË. Ù Ó ÏÂ Î È ÙËÓ ÁÓÒÚÈ Â ÁÈ ÚfiÓÈ. ÂÓ appleâèú ÂÈ... ÙÔ ÎÔÚ ÙÛÈ ÎfiÌ ÂÓ Î Ù Ï ÈÓÂ. ÎÊÚ ÛË ÎfiÌ Ù Ó appleôúëì ÓË. ÈÂÚˆÙfiÙ Ó ÏÏ apple Ú ÏÏËÏ ÓÙÚÂapplefiÙ Ó Ó ÚˆÙ ÛÂÈ. È Ó ıâïâ Ú ÁÂ Ë Î. Ú ÁÂÒÚÁË applefi ÙË ÌÈÎÚ ÔÊ ; ÙÚÂapplefiÙ Ó Ì apple ı ÈÓ applefi appleâúè ÚÁÂÈ. Ù Ì ÙÈ ÙË Ù Ë appleâúè Ú- ÁÂÈ Ù Ó ÂÌÊ Ó. ÙÈ apple Ú apple Óˆ applefi ÂÌÊ Ó! ÔÊ...  appleâ Ú ÈÎ Ë ÓÂ Ú Á Ó Î. Úˆ appleˆ Ë ˆ ÁÈ Û Ó Ù Ó, Â Ó È Î È ı Â Ó È ÛÎÔÏË. ŒÙÛÈ ÏψÛÙÂ Â Ó È Î È Ë ˆ fiûˆó ÓÔ Ó ÙÔ ÁÔÓ ÙÔ. Í ÚÂÈ appleˆ ÁÈ fi,ùè ıâï ÛÂÈ ÂÁÒ ı Â Ì È Â Ò. ÁÁÓÒÌË ÏÏ... ÌËÙ Ú ÛÔ appleúèó ÙÔ ÌÔÈÚ Ô Ù Í È, ÚÈÛÎfiÙ Ó Ûapple ÙÈ ÌÔ. Ì ÛÙ Ó Ê Ï applefi ÙÔ ËÌÔÙÈÎfi Í ÚÂÈ. ÂÓ Ù Â appleôù Ó Ì ÁÓˆÚ ÛÂÈ. ÂÎfi ÌÂ Ï appleâè. ŸÙ Ó ÙËÓ appleúˆùôâ ÌÂÙ applefi Î ÈÚfi, ÙËÓ ÂapplefiÌÂÓË Ì Ú Ì ı fiùè Ë appleù ÛË ÙË Ù Ó ÌÔÈÚ... Ë Á Ó - Î Í Ûapple Û ÌappleÚÔÛÙ ÛÙË Ó ÙË Ì ı ÙÚÈ... ªÂ Ù ÎÚ Ó ÊÔ ÛÎÒÓÔ ÓÂ, Ù Ì ÙÈ ÎÚ ÛÌ Ó ÁÎ ÏÈ Û ÙÔ ÎÔÚ ÙÛÈ. ÌËÙ Ú ÛÔ Ù Ó Í ˆÚÈ- ÛÙfi ÓıÚˆappleÔ, ÔÊ! Ô ÍÂÚ Ùfi ÙÔ ÔÊ ÎÈ. ªfiÓÔ Ë ÌËÙ Ú ÙË, ÙË È Â ÚÎ ÙÛ ÁÈ Ó ÎÔÈÌËıÂ. ªfiÓÔ Ë ÌËÙ Ú ÙË ÙË Ó ÓÔ ÚÈ Â Ì ÛÙ Ô applefi Î È ÙËÓ ÂÈÎfiÓ ÙË ı Ï ÛÛ. ÌËÙ Ú ÙË ÙËÓ Î ÓÂ Ó ÂÎÙÈÌ ÛÂÈ ÙË ÏÔÁÔÙ Ó. È Ùfi ÏψÛÙ ÂÓ ÎÏ -  fiù Ó Ì ıâ fiùè ıëîâ. ÌËÙ Ú ÙË, ÏÂ Î È ÙÔ ÍÂÚÂ, ÙË Â Â appleâè... Ó È ˆ ı Ï ˆ, ÙÔ Ê ÚÂÙÚÔ fiappleô Ú Î È Ï appleë ÙÂÏÂÈÒÓÔ Ó ÙÔ ÓıÚÒappleÔ! ÌËÙ Ú ÙË Ù Ó ÏÔÈapplefiÓ ÌÈ Á Ó Î ÙË Ù ÓË, ÙË appleô ËÛË Î È ÙË ÏÔÁÔÙ Ó. Ó Î Ó ÌÈÎ Ì appleèûùâ ˆ, Ì appleô Ë. Ó Î ˆÚ ÛÙÂÚÂfiÙ apple... Ù Ù Ó ÏÔÈapplefiÓ. È Ù Ó Ù Ó appleâú Ê ÓÔ ÙÔ ÔÊ ÎÈ...  ÓÈÒıˆ, ÔÊ... ÙË ÌËÙ Ú ÛÔ ÙËÓ ÂÓ appleóââ Ô Ú ˆÙ ÎË. apple ÈÛÈÔ ÔÍ ÙË Á ÌÈ Â ÙË ˆ ÙË. Ù Ó Á Ó Î Ì  ÈÛıËÛ Â... ŸÏÔÈ ÙËÓ Á appleô - Û Ó. È Ùfi ÛÔ Ï ˆ ı Ì È apple ÓÙ appleï ÛÔ. Ó È ÎÚ Ì apple È È Û Ó Î È ÂÛ Ó Ó ÓÔÓÙ È. È Ù ÙÔ Í Úˆ Â Ì È Û ÁÔ ÚË. Û È Î È ÂÛ ÙÔ ÈÔ ÌÔÓ ÈÎ ÙÔ ÈÔ Â ÛıËÙË. Û È ÛÙËÓ ÌÊ ÂÛË È Ë ÌËÙ Ú ÛÔ. Ô Ï ÌÌ ÛÔ Î Ù ÂÈÎÓ ÂÈ appleˆ Â Û È Î È ÛÙÔÓ Ú ÎÙ Ú. ÿûˆ... Ô ÌfiÓÔ appleô ÁÓˆÚ ˆ Â Ó È fiùè Á appleò Î È ÂÁÒ ÙË ÏÔÁÔÙ Ó. ÈÒıˆ Î È ÂÁÒ ÙË ı Ï ÛÛ, Ó - ËÙÒ ÙË ˆ, È ˆ Ô ÓÙ ÌË... Ô ÈÏÈÔÌapple ÏˆÌ ÓÔ È Ï Ô; Ô apple appleappleô... Â Ù Ú Á ÌÓ Û Ô. ÌËÙ Ú ÛÔ ÙÔ ÊÂÚ Ûapple ÙÈ ÌÔ. Ùfi ÙÔ È Ï Ô Â Ó È Î ÙÈ apple Ú apple Óˆ applefi Ó Û ÓËıÈÛÌ ÓÔ È Ï Ô. Ó È È Ï Ô Ì appleóâ Ì ÙÈÎ Í. ÙÔÓ apple appleappleô ÛÔ ÙÔ Â Â ÒÛÂÈ ÌÈ Á Ó Î. ªÈ Á Ó Î Ë ÔappleÔ Â Â Âڈ٠٠ÙÔÓ ªÂÓ Ï Ô Ô - ÓÙ ÌË. Ô ˆÛ ÛÙÔÓ apple appleappleô ÛÔ ÁÈ Ù ÂÓ ıâïâ Ó ÂÈ Ù appleôù applefi ÙÔÓ ªÂÓ Ï Ô. applefi ÙÔÓ... ÔÚÊ - Ófi! Ô È Ï Ô Ó appleúôû ÍÂÈ ÂÈ Î È ÊÈ ÚˆÛË ÛÙÔ Î Ùˆ Ì ÚÔ. ÂÓ ı ËÛ ÛÂÈ appleôù Î Ó Ó... applefi ÙË ÌÔÓ ÈÎfiÙËÙ ÙÔ ËÌÈÔ ÚÁÔ! ÈÛÙ ÂÈ ËÏ ;... ÌËÙ Ú ÛÔ apple ÓÙ appleúô ÈÛı ÓfiÙ Ó ÙÔÓ ı Ó ÙÔ... ÓÙ ÓȈı ÙË ıï Ë... ÂÓ ÁÓÒÚÈ Â fiìˆ fiùè Ù Ë ÊÈ ÚˆÛË ÌappleÔÚÔ ÛÂ Ó Ï ÂÈ ÙÔ apple È ÙË. Ô ÓÙ ÌË Â Â Âڈ٠٠ÌÈ Ì ÁÈÛÛ Ó ÂÓ Ï Óı Óˆ... ÂÓ Ï Óı ÓÂÈ... Ù ÏÔÈapplefiÓ Î Ù Ú ÛÙËΠÂÌ Ó. Ù ÏfiÁˆ ÙË appleôáô Ù ÛË appleô ÓȈÛ ÁÈ Ó Ó Ó Ú. ŒÏ ÙÒÚ. ÂÓ ÌappleÔÚÂ Ó Û ÂÛ È Û ٠ÙÔÈÂ Û Ù ÓÈÎ Ó ÌÂÈ. appleôù ÂÓ Â Ó È appleèô Û Ù ÓÈÎfi apple ÙÔ ÓıÚÒappleÔ! Ó È appleï ÌÈ ÊÈ ÚˆÛË Û Ó È Ï Ô! Ô apple È ÌÂÙÚ ÂÈ Ù ÛÙÚ! Ì È Â Ò ÁÈ fi,ùè ÚÂÈ ÛÙÂ. Ô ÂÎÙÈÌÒ! Û ˆ apple ÓÙ Ì Û ÛÙËÓ Î Ú È ÌÔ. ªÔ ı Ì ÂÙ ÙË Ì Ó ÌÔ Í ÚÂÙÂ. Ÿ,ÙÈ ËÙ ÛÂÈ ı Ì È Ò. ÔÊ, Â Û È ÌÔÓ ÈÎfi apple È. ªËÓ Ê ÛÂÈ Î Ó Ó Ó Û appleâèú ÍÂÈ. ÌÔÓ - ÈÎfiÙËÙ ÛÔ ÂÎÊÚ ÂÙ È ÛÙÔ fióôì ÛÔ... ºπ! Ô ÂÎÙÈÌÒ... ÊˆÓ ÙË ÌÈÎÚ ÙÚÂÌÂ. Ì ıëîâ ÙË Ì Ó ÙË. Ë Á Ó Î Ì ÙÈ Â ÈÛıËÛ Â. Ì ıë- ΠÙÔ ÔÚÊ Ófi apple È appleô Ì ÙË Ô ıâè ÂÓfi ÛÎ - ÏÔ apple ÁÂ Ó ÛappleÔ ÛÂÈ. Ù Ó Î È Ù ÔÚÊ Ófi. ıâïâ Î È Ù Ó ÛappleÔ ÛÂÈ. ÌÈÎÚ Ú ÎÂ Ó ÛÙ ÚÈÁÌ Î È ÙÔ ÁÓÒÚÈ Â. ª Û Û 10 ÏÂappleÙ È Ï Ì- Ì ÙÔ, Ó ÈÏÈÔÌapple ÏˆÌ ÓÔ È Ï Ô Û ÌÈ ÂÈ Ù ÍË Á ÌÓ Û Ô Ù ı ÌÈÛ ÙË ˆ... Ë ˆ appleô ÁÈ Úfi- ÓÈ ÔÏfiÎÏËÚ, ÂappleÒ Ó Â Â Í ÛÂÈ. ÙÔ ÛÎÔÙÂÈÓfi ÏÔÈapplefiÓ ˆÌ ÙÈÔ, ÛÙËÓ ÂÈ ÏÏ Î È ÂÛÙ Î Ú È ÙË Ë ÌÈÎÚ ÔÊ Ó ÚˆÙÈfiÙ Ó. ÚÊ Ófi... ÁÒ... È... Ùfi Â Ì È! ÂÓ È Ê Úˆ Èfi- ÏÔ Ì ÙÔÓ Û ÁÁÚ Ê. Ô ÔÊ ÎÈ apple Ú ÚÙ Î È ÌÔÏ È... ÂÎ ÓËÛÂ... ÔÓ Â Ùfi ÌÔ ÙÔÓ ı Ì Ì È Ì ÌÈ ÂÈÎfiÓ applefi ı Ï ÛÛ, Ó Ê ÚÂÙÚÔ Î È ÌÈ Á Ó Î... ÍÂÎ ÓËÛÂ Ó ÁÚ ÂÈ ÙËÓ ÙÔ ÈÔÁÚ Ê ÙË... «ŒÓ apple È appleô ÁÂÓÓ ıëîâ applefi ÛÙÚ Î È ÁÔÓ ÙÈÛ ÛÙÔÓ ÂÁˆÈÛÌfi!» Ô Ù ÙÏÔ ÙË ÙÔ ÈÔÁÚ Ê.  appleôïï Ó ÁÚ ÂÈ Ë ÔÊ ª ÚÔÓÈÎ Ô ÁÈ ÙË ÌÔÓ ÈÎfiÙËÙ. ÔÏÏ ÁÈ ÙË Û Ó ÈÛıËÌ ÙÈÎ ÙË ÌËÙ Ú, ÙÔÓ apple appleappleô ÙË appleô Ù Ó Ô ÙËÁÌ ÓÔ ÛÙË ÈÔapple ÏË. ÔÏÏ ÁÈ Ù appleôè Ì Ù ÙÔ ÊË Î È ÙÔ ÂÊ ÚË. ÔÏÏ ÁÈ ÙËÓ ÚÈÛÙÔÎÚ Ù ÙÔ Ï ÙË. µá ΠÛÙÔ Ìapple ÏÎfiÓÈ Î È Ì ÙÚËÛ ٠ÛÙÚ. ŒÓȈı ٠appleô ÁÚ ÊÂ. ÌÔÓ ÈÎfiÙËÙ ÙË, Ë Ï ÙÚ ÙË ÁÈ appleô ËÛË Ù Ó ÙÔ fiappleïô ÙË ÁÈ ÙÔ È Ï Ô. Ù Ó Ó apple È appleô Ì ÙÚËÛ ٠ÛÙÚ Î È Ù ÓȈÛÂ Û Ó Ì. ŒÓ ÔÚÊ Ófi Ì fióâèú. ŒÓ ÎÔÚ ÙÛÈ ÒÚÈÌÔ Î È Û ÓÂ- ÛÙ ÏÌ ÓÔ ÁÈ ÙËÓ ËÏÈÎ ÙË... ŒÓ apple È Ó ÁÂÓÓËÌ ÓÔ... ŒÓ apple È appleôóâì ÓÔ... ŒÓ apple È ø!

9 Iούλιος-Aύγουστος Η ΖΩ ΙΑ 9 Α Λαογραφική Ηµερίδα της Κατωκοπιάς Το Κοινοτικό Συµβούλιο Κατωκοπιάς και η «Εταιρεία Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Κατωκοπιάς» οργάνωσαν την Α Λαογραφική Ηµερίδα Κατωκοπιάς στον Αστροµερίτη στις 25 Μαρτίου Τα λαογραφικά θέµατα της Ηµερίδας ήταν η ιστορική φυσιογνωµία, η γεωργική ζωή, ο µεταξοσκώληκας, η παροχή νερού, τα θρησκευτικά έθιµα, οι προλήψεις, και τα έθιµα του γάµου στην Κατωκοπιά. Το καλλιτεχνικό πρόγραµµα περιλάµβάνε (α) την αναπαράσταση της τελετής του γάµου και (β) την απαγγελία παραδοσιακών ποιηµάτων. Προβλήθηκε ταινία για «Tα ζυµώµατα της Kατωκοπιάς». Tιµήθηκαν όσοι Kατωκοπίτες προσέφεραν στον λαϊκό πολιτισµό της Kατωκοπιάς. Kατά τη διάρκεια της Hµερίδας λειτούργησε Έκθεση Bιβλίου για την Kατωκοπιά και Kατωκοπιτών συγγραφέων. Πρόγραµµα Οργάνωση: Κοινοτικό Συµβούλιο Κατωκοπιάς και «Εταιρεία Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Κατωκοπιάς». Υπό την Αιγίδα του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισµού Εισαγωγικό µέρος 1. Χαιρετισµός από τον Κοινοτάρχη Κατωκοπιάς Ανδρέα Φραγκουλλίδη 2. Χαιρετισµός από τον Πρόεδρο της «Εταιρείας Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Κατωκοπιάς» καθηγητή Γιώργο Φιλίππου 3. Χαιρετισµός από τον επίσηµο προσκεκληµένο Α µέρος (πρώτη συνεδρία) Πρόεδρος Συνεδρίας: ρ Γιώργος Κωνσταντίνου, πρώην ιευθυντής Τµήµατος Γεωλογικής Επισκοπήσεως 4. «Η ανασύνθεση της ιστορικής φυσιογνωµίας της Κατωκοπιάς µέσα από τις µαρτυρίες των κατοίκων της» από τη Θεοφανώ Κυπρή, πρώην Ανώτερη Ερευνήτρια του Κέντρου Επιστηµονικών Ερευνών 5. «Η γεωργική ζωή στην Κατωκοπιά» από τον ρα Κυπριανό. Λούη, Επιθεωρητή Φιλολογικών Μαθηµάτων - Ιστορικό 6. «Ο µεταξοσκώληκας» από τον Ανδρέα Χριστοδούλου, ιευθυντή Σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης Φυσιογνώστη 7. «Η παροχή νερού στο παραδοσιακό σπίτι στην Κατωκοπιά» από τον ρα Γιώργο Κ. Μιχαηλίδη, Πολιτικό Μηχανικό Μηχανικό Υδάτων Περιβαλλοντολόγο 8. Συζήτηση για τα θέµατα της πρώτης συνεδρίας 9. Παραδοσιακά ποιήµατα της Ευαλλούς Κόνιζου (απαγγέλλει η Μαρούλλα Κόνιζου-Χριστοφή), της Λουκίας Άστρα-Μιχαήλ και της Μάρως Κασπάρη- Άστρα Β µέρος (δεύτερη συνεδρία) Πρόεδρος συνεδρίας: Θεοφανώ Κυπρή 10. «Στιγµές από τα θρησκευτικά έθιµα και τη λαϊκή λατρεία στην Κατωκοπιά» από τη φιλόλογο-ερευνήτρια Άννα Νεοφύτου 11. «Προλήψεις και δεισιδαιµονίες στην Κατωκοπιά» από τη φιλόλογο Χρυσούλα Κερκίδου-Παπασωζοµένου 12. «Έθιµα του γάµου στην Κατωκοπιά» από τη φιλόλογο-ερευνήτρια Καλλιόπη Πρωτοπαπά 13. Συζήτηση για τα θέµατα της δεύτερης συνεδρίας 14.Παραδοσιακοί χοροί (τελετή του γάµου) από το Χορευτικό Συγκρότηµα του Πανεπιστηµίου Κύπρου µε χοροδιδάσκαλο τον Αιµίλιο Κόνιζο. Ανάγνωση κειµένων από τη φιλόλογο Χρυστάλλα Χαραλάµπους 15.Ταινία «Ζυµώµατα γάµου και γιορτής Κατωκοπιάς» του Αχιλλέα Αχιλλέως Γ µέρος (απόδοση τιµών) 16. Αναµνηστικά δώρα για τα µέλη του χορευτικού συγκροτήµατος 17. Τιµητική αναφορά για την συµµετοχή στα Ζυµώµατα (Ελένη Α. Χριστοδούλου, Χρυστάλλα Ι. Τσούντα, Μαρούλλα Σ. Σταύρου, Χρυστάλλα Κ. Οικονοµίδου, Μαρία Οικονοµίδου-Χριστοφορίδου και Αχιλλέας Αχιλλέως) 18. Τιµητικές διακρίσεις σε όσους Κατωκοπίτες προσέφεραν στον λαϊκό πολιτισµό της Κατωκοπιάς. Σκεπτικό απόδοσης τιµών από τον ρα Γιώργο Φιλίππου. (α) Οργανοπαίκτες παραδοσιακής µουσικής (Νικόλας Εξήντας, Λευτέρης Μίτσιγγας, Αχιλλέας Λάµπρου, Αντώνης Λοΐζου, Ανδρέας Μιχαηλίδης, Ανδρέας Οδυσσέως, Κώστας Οδυσσέως, Κούλλης Β. Οικονοµίδης, Ιωάννης Χριστοδούλου Βιολάρης) (β) άσκαλοι παραδοσιακών χορών (Αιµίλιος Κόνιζος, Λάκης Χ. Κυπριανού) (γ) Λαϊκοί ποιητές/ποιήτριες (Λαµπηδόνα Νικολή Αθανάση-Κασπάρη, Ευαλλού Γεωργίου Κόνιζου, Λουκία Άστρα-Μιχαήλ, Μάρω Κασπάρη- Άστρα) (δ) Συγγραφείς κυπριακού θεάτρου (Γιώργος Χρ. Κασουλίδης, έσπω Κόνιζου-Λοϊζιά, Αγγελική Σταυρίδου-Ναθαναήλ, Μάρω Ζαµπά- Σόλωνος, ονούλα Τσούντα-Σταυρίδου) (ε) Τον συγγραφέα του βιβλίου «Η Κατωκοπιά: οι κάτοικοι, οι ρίζες, τα έθιµα» Νικολή Οικονοµίδη (στ) Τον λαϊκό πολυτεχνίτη και καλλιτέχνη Κυριάκο Μιχαηλίδη 19.Τιµητικές διακρίσεις στις Θεοφανώ Κυπρή, Άννα Νεοφύτου, Καλλιόπη Πρωτοπαπά, Χρυστάλλα Χαραλάµπους και Κυριάκο Μπαρρή µέρος 20. Ανακοίνωση της έκδοσης των Πρακτικών της Ηµερίδας 21. Έκθεση βιβλίου για την Κατωκοπιά και Κατωκοπιτών συγγραφέων 22. εξίωση (επιµέλεια Μάρω Οικονοµίδου-Σολωµού) Παρουσίαση: Κούλλα Οδυσσέως-Καλλικά Χορηγός: Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισµού Αδελφοποίηση Κατωκοπιάς- ηµητσάνας Η τελετή αδελφοποίησης της κατεχόµενης Κατωκοπιάς µε την ιστορική κωµόπολη ηµητσάνα της Πελοποννήσου πραγµατοποιήθηκε στις παρουσία του Πρέσβη της Κύπρου κ. Ι. Ιωσήφ και του εκπροσώπου του Μητροπολίτη Κύκκου και Τηλλυρίας Αρχιµανδρίτη Χρυσοστόµου. Κατά το διήµερο 6-7 Ιουλίου εορτάστηκε η πολιούχος της ηµητσάνας, Αγία Κυριακή. Πριν από τη τελετή αδελφοποίησης έγιναν τα αποκαλυπτήρια τιµητικής πλάκας αφιερωµένης στη µνήµη του Κυπρίου Εθνοµάρτυρα Φιλόθεου Χατζή ο οποίος διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος ηµητσάνας και πέθανε το 1821 µαρτυρικά στις φυλακές της Τριπολιτσάς. Η κατασκευή της πλάκας έγινε µε ενέργειες του Ελληνικού Πνευµατικού Οµίλου Κυπρίων Ελλάδας. Χορευτικό πρόγραµµα παρουσίασε το Χορευτικό συγκρότηµα της Μητρόπολης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως και επίσης τρεις µικροί Κατωκοπίτες. Έλαβε χώρα και Έκθεση φωτογραφίας µε θέµα την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονοµιάς της Κατωκοπιάς. Παρόντες στην τελετή αδελφοποίησης ήταν πλήθος επισήµων και πλήθος κόσµου. Bράβευση µαθητών του Pιζοκαρπάσου από την Kατωκοπιά Tο Kοινοτικό Συµβούλιο Kατωκοπιάς απέµεινε βραβεία στους δυο καλύτερους µαθητές του Γυµνασίου Pιζοκαρπάσου κατά την τελετή αποφοίτησης των µαθητών που έγινε στο Pιζοκάρπασο στις 28 Iουνίου Oι βραβευθέντες µαθητές είναι η Mιχαέλλα Σιναϊνού και ο ηµήτρης Kοτσιεκκάς. Tην αποστολή του Kοινοτικού Συµβουλίου αποτελούσαν ο Aναπληρωτής Kοινοτάρχης Γιώργος Mιχαηλίδης και ο κοινοτικός σύµβουλος Γιάννος Bιολάρης. Tα βραβεία απένειµε ο Γιάννης Bιολάρης. O Kοινοτάρχης - Tο Kοινοτικό Συµβούλιο

10 10 Η ΖΩ ΙΑ Iούλιος-Aύγουστος ΣΥΝΑΠΑΝΤΗΜΑ ΖΩ ΙΑΤΩΝ Την Πέµπτη, 1η Ιουλίου 2010 οργανώθηκε συνεστίαση/συναπάντηµα Ζωδιατών στους κήπους της οικίας του Ζωδιάτη Γιώργου και Άννας Γιάγκου, στο Πέρα Χωρίο Νήσου. Το πρόγραµµα της Ζωδιάτικης αυτής εκδήλωσης, που συντόνιζε η δηµοσιογράφος Φοίβια Σάββα, περιλάµβανε χαιρετισµό του Κοινοτάρχη Κάτω Ζώδιας Χριστάκη Καττιρτζή και του Έπαρχου Λευκωσίας Αργύρη Παπαναστασίου και διανθιζόταν µε Κυπριακά ποιήµατα/τσιαττίσµατα από τη Ζωδιάτισσα Τασούλα Στυλιανού και µουσικά κοµµάτια που εκτέλεσε η µικρή Μαρία Χρυσάνθου Κάγκα µε το µουσικό όργανο «κανονάκι». Ακολούθησε κλήρωση λαχνών µε πλούσια δώρα, τα έσοδα των οποίων θα διατεθούν για την ανέγερση του οικήµατος «Η ΖΩ ΙΑ». Tα καθαρά έσοδα της όλης εκδήλωσης ήταν , εισφορά του Eπάρχου Λευκωσίας και από τον ηµήτρη Xατζηαργυρού. Στην ωραία αυτή εκδήλωση συµµετείχαν πάνω από 750 Ζωδιάτες και τους δόθηκε η ευκαιρία να συσφίξουν τις αδελφικές τους σχέσεις και να δυναµώσουν ακόµη περισσότερο τη θέληση για αγώνα και επιστροφή σε µια ελεύθερη Ζώδια απαλλαγµένη από τα τουρκικά στρατεύµατα κατοχής και τους εποίκους. Παρόντες ήταν επίσης πολλοί επίσηµοι που κατάγονται από τη Ζώδια, όπως ο Βουλευτής Πανίκος Χάµπας, η Γενική ιευθύντρια του Υπουργείου Γεωργίας Αίγλη Παντελάκη, οι πρώην Βουλευτές Τάκης Χατζηδηµητρίου και Ανδρέας Παπαπολυβίου, οι κοινοτάρχες Πάνω και Κάτω Ζώδιας Χρύσανθος Κάγκας και Χριστάκης Καττιρτζής, ο Πρόεδρος της Παγκοινοτικής Κίνησης Ζώδιας Κώστας Χατζηγιάννης, ο Πρόεδρος του Εθνικού Συλλόγου Ζώδιας «Νικολάος Π. Γιάγκου» Ανδρέας Πετράκης, κ.ά. Στον χαιρετισµό του ο Κοινοτάρχης Χριστάκης Καττιρτζής ανέφερε τα ακόλουθα: Φίλε Γιώργο, Κύριε βουλευτά, Κύριοι πρώην βουλευτές, Κύριε έπαρχε, Κύριε πρόεδρε της Παγκοινοτικής Kίνησης Ζώδιας, Φίλοι κοινοτάρχες, Φίλοι και φίλες της Ζώδιας Ζωδιάτες και Ζωδιάτισσες, Χαρά, συγκίνηση και υπερηφάνεια είναι τα συναισθήµατα που µε διακατέχουν, βλέποντας κάθε χρόνο όλο και περισσότερους συγχωριανούς να προσέρχονται στην καθιερωµένη πια συνάντηση των Ζωδιατών στους κήπους της οικίας του Γιώργου Γιάγκου και της συζύγου του Άννας. Η αθρόα αυτή προσέλευση και ανταπόκρισή σας σε ό,τι σας ζητηθεί αποτελεί για µας ψήφο εµπιστοσύνης για συνέχιση τέτοιων εκδηλώσεων. Γιατί είναι µέσα από αυτές τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που θα κρατηθούν ισχυροί οι δεσµοί φιλίας και συνεργασίας που χαρακτήριζαν και χαρακτηρίζουν τους Ζωδιάτες, αλλά και που θα αναπτυχθούν και άλλοι ανάµεσα στους νεότερους. εν θα ξεχάσω τα λόγια ενός 15 χρονου χωριανού µας που φεύγοντας πέρσι από εδώ µε ρώτησε πότε θα διοργανώσου- µε την επόµενη εκδήλωση. Και αυτό γιατί σ αυτό τον χώρο γνωρίστηκε µε συνο- µήλικούς του που τους έβλεπε στο σχολείο του αλλά δεν ήξερε ότι ήταν Ζωδιάτες. Μπορεί να µην το συνειδητοποιούµε, αγαπητοί συγχωριανοί, αλλά ο καιρός περνά και οι νεότερες γενιές αγνοούν την ύπαρξη ακόµα και συγγενικών τους προσώπων. Ας σταθούµε λοιπόν αντιµέτωποι στον χρόνο και µέσα από τέτοιες εκδηλώσεις να συσφίξουµε ακόµη περισσότερο τις σχέσεις µας και να κρατήσουµε άσβεστη τη µνήµη του κατεχόµενου χωριού µας. Ευελπιστούντες ότι οι συνοµιλίες που διεξάγονται σήµερα θα έχουν αίσιο αποτέλεσµα και σύντοµα θα βρεθούµε στο κατεχόµενο χωριό µας που υποµονετικά µας καρτερεί για 36 τόσα χρόνια. Μεταξύ του περσινού συναπαντήµατος των Ζωδιατών και του φετινού έχουν πραγµατοποιηθεί τέσσερεις πολιτιστικές εκδηλώσεις µε µεγάλη επιτυχία. 1. Προσκυνηµατική εκδροµή σε εκκλησίες της ευρύτερης περιοχής του Τροόδους µε συµµετοχή πέραν των 200 ατόµων. 2. Ξενάγηση σε αρχαιότητες της Λεµεσού και Πάφου µε την ίδια συµµετοχή 3. Ξενάγηση στην Παλιά Λευκωσία µε συµµετοχή πέραν των 80 ατόµων 4. ιήµερη εκδροµή στην Πάφο µε συµµετοχή πέραν των 250 ατόµων Επίσης συµµετέχουµε ενεργά σε όλες τις εκδηλώσεις που πραγµατοποιούν τα οργανωµένα σύνολα του χωριού µας. Στην προσπάθειά µας να διατηρήσουµε άσβεστη τη µνήµη του χωριού µας και να συµβάλουµε στην πιο τακτική συνάντηση των Ζωδιατών προγραµµατίζουµε µια µεγάλη εκδήλωση µέσα στον Οκτώβριο. Η ακριβής ηµεροµηνία και το θέµα θα ανακοινωθούν µέσω της εφηµερίδας µας. ΟΙΚΗΜΑ : Τα σχέδια για την ανέγερση του οικήµατος «Ζώδια» βρίσκονται στο τελικό στάδιο. Κάποια προβλήµατα που αφορούν το ποσοστό κάλυψης (parking) ελπίζουµε ότι θα ξεπεραστούν και σύντοµα θα ξεκινήσει η ανέγερση του οικήµατος. Περιµένουµε να ολοκληρωθούν τα σχέδια να βγει maketta του κτηρίου και να ζητήσουµε εισφορές από τους Ζωδιάτες και τους φίλους των Ζωδιατών. Στο σηµείο αυτό θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες µου στον συγχωριανό µας ηµήτρη Χ Αργυρού, γιο του δασκάλου του Ζηνωνή που µας έχει κάνει την πρώτη µεγάλη εισφορά 5000 σαν πρώτη δόση για την ανέγερση του οικήµατος. Ήδη ανακοινώνει άλλη εισφορά από Εδώ θα ήθελα να σας αναφέρω ότι έχει ανοιχθεί λογαριασµός στη Τράπεζα Κύπρου στο όνοµα Κοινοτικά Συµβούλια Ζώδιας «Οίκηµα» και στο ταµείο βρίσκονται σήµερα ιαχειριστές αυτού του λογαριασµού είναι οι κοινοτάρχες των χωριών µας, ο υποφαινόµενος και ο Χρύσανθος Κάγκας. εν θα ήθελα όµως να µακρηγορήσω περισσότερο και να µονοπωλήσω το ενδιαφέρον σας. Πριν όµως σας αφήσω να απολαύσετε την όµορφη αυτή βραδιά θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες µου σε όλους τους συντελεστές της ωραίας αυτής εκδήλωσης και ιδιαίτερα την Eπιτροπή Eκδηλώσεων που τόσο επιδέξια οργανώνει τις εκδηλώσεις µας. Ευχαριστώ επίσης τον Κώστα Χατζηγιάννη και την Tarom που µας παραχώρησε ένα αεροπορικό εισιτήριο για την Ρουµανία. Τον Πέτρο Χριστοδουλίδη και τη Salamis tours που µας πρόσφερε µια κρουαζιέρα για Βηρυτό. Το Royal Holidays tours που µας πρόσφερε ένα αεροπορικό εισιτήριο για Ρόδο. Το ταξιδιωτικό γραφείο Top kinisis που επίσης µας πρόσφερε ένα αεροπορικό εισιτήριο για Ρόδο. Το ξενοδοχείο Riu Cypria Resorts που µας πρόσφερε µια διανυκτέρευση για 2 άτοµα στην Πάφο. Την κα Μάρω Μηναΐδου (Αντώνη Κούσιου) που µας πρόσφερε είδη της tapper ware αξίας 50, την κα Παναγιώτα Βαρνάβα που µας πρόσφερε δωροκουπόνι αξίας 50, για υποδήµατα αεροσόλες. Την εταιρία G.kyprianou που µας πρόσφερε µια ηλεκτρική τσαγιέρα. Τον Χριστόφορο και την Atel Πέτρου Ηλία που µας πρόσφερε µια διανυκτέρευση για 2 άτοµα στα εξοχικά διαµερίσµατά τους στον Πωµό. Τον Γιώργο Νεοφύτου και τη Φιορβιώτισσα που µας πρόσφερε γεύµα για 2 άτοµα στο κέντρο τους στην Ασίνου. Τα έσοδα από το λαχείο και το τέλος εισόδου θα χρησιµοποιηθούν για την ανέγερση του οικήµατος. Ευχαριστούµε επίσης την Eπιτροπή Eκδόσεων του Συλλόγου Aποφοίτων Aνωτέρων Σχολών Zώδιας και ιδιαίτερα τον Φοίβο Πρωτοπαπά που τόσο άοκνα εργάστηκαν για την έκδοση της εφηµερίδας «η Ζώδια» για να πληροφορηθούν οι συγχωριανοί µας για τη σηµερινή εκδήλωση. Τέλος ένα µεγάλο ευχαριστώ στον Γιώργο και Άννα Γιάγκου που παραχώρησαν τον χώρο και ανέλαβαν εξ ολοκλήρου τα έξοδα για την αποψινή εκδήλωσή µας. Σας ευχαριστώ Καλή διασκέδαση (Συνέχεια - Kλήρωση λαχνών στη σελ. 12) π È ÙÂÚË ÙÈÌ Î È Ú ÁÈ Ì Î È ÙÔ ÁÔÓÂ Ì ı Â Ó È Ë ÚÔ Û Û, ÛÙÔ Á ÌÔ Ì ÙÔ ÙÔ 18  ÙÂÌ Ú Ô 2010 Î È ÒÚ 4.00ÌÌ ÛÙÔÓ πâúfi fi Ó Á ÚÈ ÂÚÔ Û ÛÙË ÂÌÂÛfi. Ó Ú & Ï ÏÈ ÈÎÔÁ ÓÂÈ : Ã Ú Ï Ì Ô Î È È ÓÓÔ Ï ªÈÙÛ ÓÙÒÓË Î È ºÚÂÈ ÂÚ ÎË ˆÓÛÙ ÓÙ ÓÔ fi Óˆ Ò È Î È ÂÌÂÛfi fi ÂÌfiÓ ( ÊÔ ) Î È ÙÒÚ ÂÌÂÛfi Á ÚËÙ ÚÈ Î È ÂÍ ˆÛË ÛÙÔ ÂÓÔ Ô Â Ô Ajax Ë ÒÚ 6.30ÌÌ ÌÌ AΦOPA TH XOPΩ IA MAΣ H Eπιτροπή Eκδηλώσεων των Kοινοτικών Συµβουλίων Πάνω και Kάτω Zώδιας ανακοινώνει ότι αρχές Oκτωβρίου θα αρχίσει τις πρόβες της η χορωδία µας υπό τη διεύθυνση του Λοΐζου Λοΐζου. Kαλούµε τους Zωδιάτες - Zωδιάτισσες και τους φίλους τους να δηλώσουν συµµετοχή µέχρι τέλος Σεπτεµβρίου στα τηλέφωνα: και

11 Iούλιος-Aύγουστος Η ΖΩ ΙΑ 11 Μελετώντας, ακούγοντας, βλέποντας γνωρίζω Το νερό του Πάµπου Χατζηχαραλάµπους, MSc Χηµείας, MSc Τροφίµων, MSc Παιδαγωγικά Πόσο και τι νερό να πίνουµε Το νερό είναι το πιο άφθονο υλικό στον πλανήτη µας και όµως σήµερα παρατηρείται τεράστια έλλειψή του, αφού ο άνθρωπος µε τις δραστηριότητές του έχει ρυπάνει και µολύνει τα περισσότερα αποθέµατα του νερού. Σε σηµείο µάλιστα που οι ερευνητές καταλήγουν στο συµπέρασµα ότι, η έλλειψη του νερού θα είναι µελλοντικά τόσο µεγάλη, ώστε οι επόµενοι πόλε- µοι θα γίνονται για το νερό αντί για το πετρέλαιο. Το επαρκές νερό είναι απαραίτητο συστατικό µιας υγιεινής διατροφής, αφού είναι το κυριότερο συστατικό του ανθρώπινου οργανισµού. Περίπου 60% του ανθρώπινου σώµατος αποτελείται από νερό, που είναι το δεύτερο κυριότερο υλικό για τον άνθρωπο µετά τον αέρα. Χωρίς αέρα ο άνθρωπος µπορεί να ζήσει 2 λεπτά, χωρίς νερό 9-10 µέρες και χωρίς φαΐ 40 µέρες. Αποβολή νερού Ο ανθρώπινος οργανισµός αποβάλλει καθηµερινά 350 ml νερού µέσω του δέρµατος µε τον ιδρώτα, 1000ml νερού µέσω του ουροποιητικού συστήµατος, 350ml νερού µέσω της εκπνοής, ml νερού µέσω του εντέρου Πρέπει δηλαδή να υπολογίσουµε ότι ένας άνθρωπος αποβάλλει κατά µέσον όρο 2-2,6 L (λίτρα, 1L=1000ml). Μέσω του νερού που αποβάλλεται, αποβάλλονται και άλλες ουσίες όπως ηλεκτρολύτες (άλατα), αµινοξέα, ουρία κ.ά. Κάποια από αυτά πρέπει να αναπληρώνονται. Πρόσληψη νερού εδοµένου ότι ο οργανισµός µας αποβάλλει περίπου 2,5L νερό ηµερησίως, πρέπει να αναπληρώνουµε τη ποσότητα πίνοντας την ίδια ποσότητα που µεταφράζεται σε 10 ποτήρια νερό την ηµέρα. Ένα µικρό ποσοστό αυτής της ποσότητας προσλαµβάνεται από τον οργανισµό µας µέσω του µεταβολισµού των λιπών και των υδατανθράκων. Το υπόλοιπο πρέπει να το παίρνουµε µε νερό, χυµούς, γάλα, σούπες, τσάι, καφέ, φρούτα και λαχανικά. Τα λαχανικά κυρίως περιέχουν 80-90% νερό αλλά και πολλά άλλα σηµαντικά για τον οργανισµό µας υλικά. Άρα το ποσό των 10 ποτηριών µειώνεται ανάλογα! Το τσάι και ο καφές είναι και διουρητικά αλλά δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση αυτών των ποτών, Τι νερό πρέπει να πίνουµε; Χωρίς ενδοιασµό θα έλεγα το φυσικό επεξεργασµένο νερό της βρύσης που περιέχει και ποσότητα αλάτων. Τα άλατα είναι πολύ σηµαντικά για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον για την κατασκευή των οστών (κυρίως το ασβέστιο και το µαγνήσιο) και δεύτερο γιατί αποτελούν τους ηλεκτρολύτες, που παράγουν την απαραίτητη ποσότητα ηλεκτρισµού για τη λειτουργία του νευρικού συστήµατος. Επίσης το φυσικό νερό της βρύσης είναι απαλλαγµένο από µικροοργανισµούς γιατί χλωριώνεται και ελέγχεται συστηµατικά. Τουναντίον, το νερό των πηγών του Τροόδους δεν περιέχουν άλατα, αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι βουνίσιοι υποφέρουν από µικρής ηλικίας µε τα δόντια και τα κόκαλά τους, και παραµένει για πάρα πολύ καιρό εκτεθειµένο στο φως και στο οξυγόνο χωρίς απολύµανση, µε αποτέλεσµα να δηµιουργεί µικροοργανισµούς. Εάν πίνετε πολύ νερό Θα έχετε: Λείο και απαλό δέρµα, Περισσότερη ενέργεια Λιγότερη κυτταρίτιδα, Μειωµένο κίνδυνο λοιµώξεων του ουροποιητικού συστήµατος, νεφρολιθίασης και καρκίνου της κύστης, Λιγότερες πιθανότητες δυσκοιλιότητας, Καλύτερη διαύγεια πνεύµατος Το πάρα πολύ νερό Εάν πίνετε πάρα πολύ νερό τότε µπορεί να παρουσιαστεί στον οργανισµό σας το φαινόµενο της δηλητηρίασης εξ ύδατος, που µπορεί να προκαλέσει αραίωση των ηλεκτρολυτών, αδυναµία των νεφρών να αποβάλουν το νερό, λιποθυµίες, σύγχυση, αραίωση του αίµατος κ.ά. Μην υπερβάλλετε λοιπόν µε τη πόση νερού. Οι συνέπειες της δίψας Αν πίνετε λίγο νερό τότε µπορεί να πάθετε: Αφυδάτωση: συµπτώµατα: Ήπια έως έντονη δίψα, Κόπωση, Πονοκέφαλος, Ξερό στόµα, Περιορισµένη έως ανύπαρκτη διούρηση, Μυϊκή αδυναµία, Ζάλη, Ίλιγγος Επιπτώσεις: βλάβες στα νεφρά, αύξηση της αρτηριακής πίεσης, αύξηση της ουρίας, σε ακραίες περιπτώσεις µέχρι και θάνατο Στο νερό η κυπριακή µούσα αφιέρωσε και το εξής: «Εσού σαι βρύση αθάνατη, του κόσµου ξακουσµένη, που ραντίζουν τους νεκρούς, τζιαι τους ξαναζωντανεύκουν» Αγορά ύδατος- 10 Πολυεθνικές ελέγχουν το 70% της αγοράς ύδατος Το νερό ως φυσικός πόρος είναι ουσιαστικό για την επιβίωση του ανθρώπου αλλά και για την παραγωγική διαδικασία και πρέπει να παραµείνει κοινωνικό αγαθό, αναφέρει σε διακήρυξή της η Παγκόσµια Συνδικαλιστική Οµοσπονδία µε την ευκαιρία της 22ας Μαρτίου, παγκόσµιας µέρας του νερού. Περισσότεροι από 2 εκατοµµύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από έλλειψη νερού ή λόγω κατανάλωσης µολυσµένου νερού. Απ αυτούς το 1,5 εκατοµµύριο είναι παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών! Στη δεκαετία το νερό έφθανε σε ικανοποιητικές ποσότητες σε περισσότερους από ένα δισεκατοµµύριο ανθρώπους ενώ πάνω από 1,1 δισεκατοµ- µύριο άνθρωποι δεν είχαν επαρκή πρόσβαση σε νερό. Σήµερα, δέκα πολυεθνικές εταιρείες ελέγχουν το 70% της αγοράς του νερού, ποσοστό που θα ανέλθει µέχρι το 2015 στο 75% της ευρωπαϊκής και 65% της αµερικανικής αγοράς. Η παγκόσµια αύξηση της θερµοκρασίας λόγω του φαινοµένου του θερµοκηπίου, η µείωση των υδροβιότοπων και η ανεπαρκής διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι οι κυριότερες αιτίες που επεκτείνουν την παγκόσµιαέλλειψη νερού. Το νερό δεν πρέπει και δεν µπορεί να αποτελεί κερδοσκοπική επιχείρηση αλλά κοινωνικό αγαθό στο οποίο πρέπει να έχουν πρόσβαση όλοι οι άνθρωποι. Ρωσία, η υπερδύναµη του «γαλάζιου χρυσού» Τι είναι αυτό που, αργά ή γρήγορα, θα αξίζει περισσότερα ακόµα και από τον «µαύρο χρυσό», δηλαδή το πετρέλαιο; Οι ειδικοί λένε ο «γαλάζιος χρυσός», δηλαδή το νερό. Η Ρωσία είναι ήδη µια ενεργειακή υπερδύναµη, καθισµένη πάνω σε τεράστια αποθέµατα πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και στον τοµέα του νερού µπορεί να αναδειχθεί σε µοναδική υπερδύναµη, αφού είναι γιγαντιαίος ο πλούτος της σε υδάτινους πόρους. Τα αποθέµατά της σε πόσιµο νερό που βρίσκονται στην τεράστια επικράτειά της, θα έφταναν για να ξεδιψάσουν δύο πλανήτες: Χιλιάδες ποτάµια, εκατοµµύρια λίµνες, απέραντα έλη.όσα δεν έχουν η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία. Αν συνυπολογίσουµε τα αποθέ- µατα του υπεδάφους και των πάγων, τα νερά της Ρωσίας ξεπερνούν τα 200 κυβικά χιλιόµετρα (km3) (ένας τόνος νερού είναι ένα κυβικό µέτρο)! Μόνο να το φανταστεί κανείς παθαίνει ίλιγγο. Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι η αξία του νερού αυτού ανέρχεται σε 800 δισεκατοµ- µύρια δολάρια το χρόνο. Επειδή αργά ή γρήγορα το νερό θα γίνει το πετρέλαιο της νέας χιλιετίας, τα µεγαλεπήβολα σχέδια του Κρεµλίνου γίνονται ακόµα πιο φιλόδοξα, καθώς ο φυσικός πλούτος της αυξάνει την πολιτική επιρροή της, ιδιαίτερα στις γειτονικές της χώρες στην Κεντρική Ασία, που είναι γεµάτες έρηµους και πλήττονται συνεχώς από ξηρασία. Έκθεση του Οργανισµού Τροφίµων και Γεωργίας του ΟΗΕ προβλέπει ότι ως το 2050 περίπου δύο δισεκατοµµύρια θα µείνουν χωρίς νερό. Αν λάβει κανείς υπόψη ότι η λειψυδρία µαστίζει ήδη και πολλές χώρες της Ευρώπης συµπεριλαµβανοµένης και της Ελλάδας, τότε µπορεί να κατανοήσει τον τεράστιο ρόλο του νερού στις επόµενες δεκαετίες. Η γλώσσα των αριθµών αποκαλύπτει το «στρες του νερού». Για την παραγωγή ενός κιλού ρυζιού χρειάζονται 2-5 χιλιάδες λίτρα νερού. Για την παρασκευή της ποσότητας του φαγητού που τρώει ένας άνθρωπος κάθε µέρα χρησιµοποιούνται λίτρα νερού. Νερό εµπόρευµα, ποταµοί ρουβλιών ή ευρώ ή δολαρίων. Όταν τις επόµενες δεκαετίες το νερό θα αρχίσει να σπανίζει, η Ρωσία εκτός από αγωγούς πετρελαίου θα αρχίσει να κατασκευάζει και τεράστιους αγωγούς νερού µε κατεύθυνση την Ασία και την Ευρώπη. Πολλές χώρες της Ευρώπης όπως η Ρουµανία, η Βουλγαρία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Γαλλία κ. ά. που έχουν πενιχρά αποθέµατα νερού θα στραφούν προς εκείνη την κατεύθυνση, απ όπου θα µπορέσουν να προµηθευτούν νερό. Οι Ρώσοι έχουν ξαναβγάλει από το ράφι ένα παλιό σοβιετικό σχέδιο, που πρόβλεπε την εκτροπή µεγάλων ποταµών της Σιβηρίας που εκβάλλουν στον Αρκτικό και τη διοχέτευση των νερών τους στις διψασµένες χώρες της κεντρικής Ασίας. Ο Ανατόλι Μπαρκόφσκι, ιευθυντής εξωτερικών σχέσεων στο Ινστιτούτο Οικονοµίας της Ρωσικής Ακαδηµίας Επιστη- µών, λέει: «Πρέπει πρώτα να λύσουµε µια σειρά από προβλήµατα: Πως και πόσο νερό µπορεί να διοχετευτεί χωρίς να προκληθούν ζηµιές και να επηρεαστεί το περιβάλλον, και τότε θα µπορέσουµε να ξεδιψάσουµε τους διψασµένους». Eφηµερίδα H ZΩ IA Λαοδικείας 1, Στρόβολος T.Θ , CY 1643 Λευκωσία Tηλ.: (από 6.00 µ.µ.) ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH Φοίβος Πρωτοπαπάς Γεώργιος Παπαγεωργίου Φοίβια Σάββα Xαράλαµπος Kούσιος EΠIMEΛEIA YΛHΣ: Φοίβος Πρωτοπαπάς KΑΤA ΝOΜΟ ΥΠΕYΘΥΝΟΣ: Φοίβος Πρωτοπαπάς EΚΤΥΠΩΣΗ: Tυπογραφεία Kώνος Λτδ ANAKOINΩΣH Iστοσελίδα του Συλλόγου: zodhia@gmail.com Στα ενυπόγραφα κείµενα η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά στους συγγραφείς τους, τόσο στη διατύπωση όσο και στο περιεχόµενο. Παρακαλούµε τους συνεργάτες µας όπως αποστέλλουν τις εργασίες τους στο konos@cytanet.com.cy τηλ fax: ΣHM: ΣTA KEIMENA TOYΣ NA ANAΦEPOYN OTI EINAI ΓIA THN EΦHMEPI A «H ZΩ IA»

12 12 Η ΖΩ ΙΑ Iούλιος-Aύγουστος MNHMH TAΣOY IΣAAK και ΣOΛΩMOY ΣOΛΩMOY ΗΤΑΝ και φέτος εκεί, όπως και πέρσι, όπως και πρόπερσι. εν ήταν ένας, δεν ήταν δύο, δεν ήταν τρεις Γύρω στους 750 Μοτοσικλετιστές µε τα δίτροχά τους, µικρής και µεγάλης ιπποδύναµης, δεν έχει σηµασία, διοργάνωσαν, για 14η χρονιά, εκδήλωση-πορεία στη µνήµη των Τάσου Ισαάκ και Σολωµού Σολωµού.Με το σύνθηµα «Πορεία µνήµης Οι µοτοσικλετιστές ΕΝ ΞΕΧΝΟΥΝ» που ήταν γραµµένο πάνω σε λευκές φανέλες, έστειλαν το δικό τους ξεχωριστό µήνυµα, στις εκδηλώσεις, που διοργανώθηκαν στη µνήµη των δύο ηρώων. Τόσα χρόνια µετά και τα συναισθήµατα παραµένουν τα ίδια. Η αδυναµία να συλλάβεις τόση βαρβαρότητα. Η αδυναµία να πιστέψεις πως τόση παλληκαριά κρύβεται κάτω από ένα µνήµα. Ο κόσµος δεν σκέφτηκε τη ζέστη. Πολύ νωρίς το πρωί άρχισαν να µαζεύονται µοτοσικλέτες απ όλη την Κύπρο στα σηµεία εκκίνησης. Οι µοτοσικλετιστές έδειξαν πολύ καλή διάθεση συνεργασίας µε την Αστυνοµία, εξού και η πορεία κύλησε άψογα, χωρίς να συµβεί οτιδήποτε το µεµπτό. Οι συµµετέχοντες συµµορφώθηκαν πλήρως µε τις υποδείξεις τόσο των αστυνοµικών όσο και των υπευθύνων της «Πρωτοβουλίας» και τήρησαν το όριο ταχύτητας, µε αποτέλεσµα η πορεία να γίνει ακριβώς όπως άρµοζε σε µια τέτοια ηµέρα. Από το κοιµητήριο οι µοτοσικλετιστές έκαναν µία µικρή πορεία στην περιοχή και κατέληξαν στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου στο Παραλίµνι. Εκεί διοργανώθηκε µια σύντοµη µουσική εκδήλωση, όπου δόθηκαν τιµητικές πλακέτες στις οικογένειες των ηρωοµαρτύρων µας. Λαµβάνοντας την πλακέτα του, ο πατέρας του Σολωµού Σολω- µού, Σπύρος, πήρε τον λόγο και είπε στους παρευρισκοµένους ότι, βλέποντάς τους, ξύπνησαν µέσα του οι µνήµες. Αναφερόµενος στον γιο του αλλά και στον Τάσο Ισαάκ, τόνισε ότι οι δύο ήρωες µε το αίµα τους βάπτισαν χιλιάδες Σολωµούς και Ισαάκ. «Θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφερόµουν στα χάλια της πολιτικής µας ηγεσίας», κατέληξε, λέγοντας ότι «αντί να πηγαίνουν στις διαπραγµατεύσεις απαιτώντας, πηγαίνουν επαιτώντας». Mόρφου Tου A. Φρυδά, τ. ηµάρχου Mόρφου Στις 16 Aυγούστου 1974 η αγαπηµένη Πόλη της Mόρφου βεβηλώθηκε και µαγαρίστηκε από τον τούρκο κατακτητή και τους διαχρονικούς Eφιάλτες της φυλής. Έκτοτε η βασιλεύουσά µας ασφυκτιά και λιγοστεύει υπό των Aγαρηνών και υπό της στάσεως της πλέουσας από ευτέλεια και ποντιοπιλατισµό διεθνούς και ευρωπαϊκής ηγετικής ολιγαρχίας. Hµών ολιγωρούντων. Tόσα χρόνια µετά όµως, είναι χρήσιµο να καταγραφεί πώς οι φραστικοί πατριωτισµοί, οι ανεπίτρεπτες πραγµατοκοπίες, η κατά κράτος υποτέλεια ηµών και του έθνους, η συνυπογραφή διαµελιστικών - διζωνικών συµφωνιών µας έχουν οδηγήσει σε µια παναντεθνική αγκίστρωση και αδιέξοδα. Aς µη µας παραπλανούν άλλο οι ηµίκανοι και δοσµένοι στον εχθρό ηγετικοί ένοχοι! ιότι η πλήρης ήδη εγκατάλειψη κάθε εθνικής διεκδίκησης, η οσφυοκαµψία και οι ανίερες συναλλαγές τους εδραίωσαν το πνεύµα της συναποδοχής κατοχικών τετελεσµένων και διέγραψαν ακόµα και κάθε λέξη ή φράση που παραπέµπουν σε ελευθερία και επιστροφή. Tα δε συνθήµατά τους ωραιοποιούν τη µειοδοσία τους (πάντα «πατριωτικά» βέβαια) που οδηγεί στη νοµιµοποίηση εποικισµού και δουλείας. Mε την ουτοπία της... πανένωσης (µε ποιούς); Tο χρέος λοιπόν του λαού και της προσφυγιάς βαρύ. Mε το λάβαρο της ελευθερίας και της αντίστασης στον κατακτητή συνέταιρό τους, ψηλά και όρθιο. Aνυπότακτοι και ανατροπείς στα κελεύσµατα της υποταγής και της εξαγοράς. ιότι αυτό που ήδη πλανάται σαν αµόκλεια σπάθη και που έχει βρυκολακιάσει στις συνειδήσεις πολλών είναι: «Eδώ που µας έσυραν οι πλασιέδες της εισβολής και της κατοχής, θέλουµε άραγε την ελευθερία µας αλλά δεν µπορούµε, ή µήπως µπορούµε µεν, αλλά δεν θέλου- µε πια;» O Mπέρτολτ Mπρέχτ έχει δώσει ένα διαχρονικό στίγµα για τον συρφετό των ηγεσιών της δωσίλογης παρακµής, εµπνευστών αλλοκινούµενων σχεδίων και πρωτοβουλιών, το οποίο κατ ουδέν απέχει των σηµερινών φαινοµένων, των καθ ηµών και της πατρίδας: «Όταν έρθει η ώρα της πορείας, πολλοί δεν ξέρουν πως επικεφαλής βαδίζει ο εχθρός τους. Kαι πως οι φωνές που διαταγές τους δίνει είναι του εχθρού τους η φωνή. Kαι εκείνος που για τον εχθρό µιλάει, είναι ο ίδιος ο εχθρός» Προσοχή Mορφίτες, προσοχή λαέ, γιατί η «ώρα της πορείας» είναι αυτή που σήµερα βαδίζουµε. (Συνέχεια - Kλήρωση λαχνών από τη σελ. 10) KΛHPΩΣH ΛAXNΩN ΣTO ΣYNAΠANTHMA ZΩ IATΩN THN 1η Iουλίου Kρουαζιέρα στη Bηρυτό-προσφορά της SALAMIS TOURS αρ Aεροπορικό εισιτήριο για Pόδο-προσφορά της Royal Holidays Tours αρ Aεροπορικό εισιτήριο για Pόδο-προσφορά της Top Kinisis Tours αρ Aεροπορικό εισιτήριο για Bουκουρέστι - προσφορά της New Marathon Tours αρ ιανυκτέρευση για 2 άτοµα (µε πρωινό) στο ξενοδοχείο Riri Cypria Resorts αρ ιανυκτέρευση στα εξοχικά καταλύµατα του Xριστόφορου και Adel Πέτρου Hλία για 2 άτοµα στον Πωµό αρ Γεύµα για 2 άτοµα στο Kέντρο Φουρβιώτισσα αρ ζευγάρι παπούτσια αξίας 50 - προσφορά της Παναγιώτας Bαρνάβα Παπαφιλίππου αρ Tapperware αξίας 50 - προσφορά Mαρίας Mηναϊδου-Kούσου αρ Oικοσυσκευή-προσφορά της Γ. Kυπριανού, αρ Oρθοπεδικό µαξιλάρι - προσφορά Kώστα Aνδρέα Kωστή αρ Mπουρνούζι - προσφορά Kώστα Aνδρέα Kωστή αρ. 460 Οι τρεις τελευταίες επιθυµίες του Μεγάλου Αλεξάνδρου Ευρισκόµενος στα πρόθυρα του θανάτου, ο Μέγας Αλέξανδρος συγκάλεσε τους στρατηγούς του και τους κοινοποίησε τις τρεις τελευταίες επιθυµίες του: 1] Να µεταφερθεί το φέρετρό του στους ώµους από τους καλύτερους γιατρούς της εποχής. 2] Τους θησαυρούς που είχε αποκτήσει [ασήµι, χρυσάφι, πολύτιµους λίθους] να τους σκορπίσουν σε όλη τη διαδροµή µέχρι τον τάφο του. 3] Τα χέρια του να µείνουν να λικνίζονται στον αέρα, έξω από το φέρετρο, σε θέα. Ένας από τους στρατηγούς, έκπληκτος από τις ασυνήθιστες επιθυµίες, ρώτησε τον Αλέξανδρο ποιοι ήταν οι λόγοι. Ο Αλέξανδρος του εξήγησε: 1] Θέλω οι πιο διαπρεπείς γιατροί να σηκώσουν το φέρετρό µου, για να µπορούν να δείξουν µε αυτό τρόπο ότι ούτε εκείνοι δεν έχουν, µπροστά στον θάνατο, τη δύναµη να θεραπεύουν! 2] Θέλω το έδαφος να καλυφθεί από τους θησαυρούς µου, για να µπορούν όλοι να βλέπουν ότι τα αγαθά που αποκτούµε εδώ, εδώ παραµένουν! 3] Θέλω τα χέρια µου να αιωρούνται στον αέρα, για να µπορούν οι άνθρωποι να βλέπουν ότι ερχόµαστε µε τα χέρια άδεια και µε τα χέρια άδεια φεύγουµε, όταν τελειώσει για εµάς ο πιο πολύτιµος θησαυρός που είναι ο χρόνος! "Ο ΧΡΟΝΟΣ" είναι ο πιο πολύτιµος θησαυρός που έχουµε, γιατί είναι περιορισµένος. Μπορού- µε να δηµιουργήσουµε χρήµα, αλλά όχι περισσότερο χρόνο. Όταν αφιερώνουµε χρόνο σε ένα πρόσωπο, του παραχωρούµε ένα µέρος από τη ζωή µας που ποτέ δεν θα µπορέσουµε να αναπληρώσουµε. Ο χρόνος είναι η ζωή µας. ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΩΡΟ που µπορείς να δώσεις σε κάποιον είναι ο χρόνος σου!!! Και εσύ, φίλε µου, αν έχεις τη "διαίσθηση", θα καταλάβεις ποιος, πότε και γιατί σου δίνει το ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΩΡΟ!!!

13 Iούλιος-Aύγουστος Η ΖΩ ΙΑ 13 Συνεστίαση αποφοίτων των εκπαιδευτηρίων της Μόρφου 1949 µέχρι 1959 Ο ήµος Μόρφου µέσα στα πλαίσια της πολύπλευρης κοινωνικής του δράσης και της συνεχούς προσπάθειας που καταβάλλει για να διατηρηθεί άσβεστη η µνήµη της κατεχόµενης πόλης µας, διοργάνωσε µε απόλυτη επιτυχία συνεστίαση των αποφοίτων των Γυµνασίων και της Εµπορικής Σχολής (Σχολή Σιλβέστρου) της Μόρφου των σχολικών περιόδων µέχρι Η συνεστίαση πραγµατοποιήθηκε στις 9 Ιουλίου 2010 και ώρα 08.00µ.µ. στο εστιατόριο «ΝΙΚΕΙΟΝ» στη Χοιροκοιτία και το παρόν τους έδωσαν πέραν των 250 αποφοίτων των Γυµνασίων και της Εµπορικής Σχολής Μόρφου της πιο πάνω περιόδου. Άνθρωποι από δέκα και πλέον συνοικισµούς, σκόρπιοι σε κάθε γωνιά της επαρχίας Λευκωσίας, Λεµεσού και Πάφου, συνάντησαν µετά από 36 χρόνια προσφυγιάς, παλιούς συµµαθητές, φίλους και γνωστούς. Μετά από το καλωσόρισµα του ηµάρχου Μόρφου κ. Χαράλαµπου Πίττα και του προέδρου της Πολιτιστικής επιτροπής του ήµου Μόρφου κ. Χαρίλαου Χαριλάου, παρουσιάστηκε ένα όµορφο ψυχαγωγικό πρόγραµµα µε µουσική και τραγούδι από Μορφίτες καλλιτέχνες. Οι απόφοιτοι απάγγειλαν, χόρεψαν, τραγούδησαν, νοστάλγησαν το χθες και ευχήθηκαν να είναι κοντά η ευλογηµένη ώρα της επιστροφής στη Μόρφου. Εκεί όπου βρίσκονται τα αγαπηµένα γνώριµα ληµέρια, τα περιβόλια τους που µε κόπο ανάστησαν, τα σχολεία και οι εκκλησιές τους. Η εκδήλωση των Μορφιτών ολοκληρώθηκε µε την ευχή η επόµενη συνάντηση να πραγµατοποιηθεί στην πλατεία της εκκλησίας του Αγίου Μάµα στη Μόρφου. ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ TOY ΗΜΑΡΧΟΥ ΜΟΡΦΟΥ κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΠΙΤΤΑ ΣΤΗ ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΗΡΙΩΝ ΤΗΣ ΜΟΡΦΟΥ ΠΕΡΙΟ ΩΝ Μορφίτισσες και Μορφίτες της προσφυγιάς, Με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση σας καλωσορίζω από µέρους του ηµοτικού συµβουλίου της κατεχόµενης πόλης µας στο αποψινό συναπάντη- µα. Με την αποψινή εκδήλωσή µας τη συνάντηση των αποφοίτων των εκπαιδευτηρίων της Μόρφου της περιόδου θέλουµε να εκφράσου- µε την αγάπη, τον σεβασµό και την εκτίµηση µας προς όλους εσάς του απόφοιτούς µας. Εσείς αποτελείτε για µας και για τις γενιές που θα έρθουν την ταυτότητα της Μόρφου. Εσείς για δεκαετίες κουβαλάτε µαζί σας σε κάθε στιγµή της καθηµερινής σας ζωής, στη χαρά και στον πόνο, στη γιορτή και στη θλίψη, την ιστορία και την ταυτότητα της Μόρφου. Μέσα από την αποψινή εκδήλωσή µας εκφράζουµε τις πιο θερµές ευχαριστίες και την ευγνωµοσύνη µας προς τους σεβαστούς µας δασκάλους που σε καιρούς δύσκολους χάραξαν τον δρόµο και µας οδήγησαν στο φως της γνώσης και στις πανανθρώπινες αξίες της ζωής. «Στους γονείς µας χρωστούµε το ζείν και στους δασκάλους µας το ευ ζείν» Για µια ακόµη φορά σήµερα τους ευχαριστούµε και τους ευγνωµονούµε. Κύριες και Κύριοι, Με το αποψινό συναπάντηµά µας θα περπατήσουµε νοερά στην κατεχό- µενη πόλη µας, στα σχολεία µας αλλά και σε κάθε γωνιά της ευρύτερης περιοχής µας, στις Ζώδιες, στο Αργάκι, στη Φιλιά, τα Μάσσαρι, την Κατωκοπιά, την Κυρά, το Πραστείο, τον Νικήτα, το Συριανοχώρι, το Καπούτι, την Πεντάγυια, το Ξερό, τον Πύργο και τον Κάµπο και σε όλα τα κατεχό- µενα χωριά µας. Θα κουβεντιάσουµε µε τις πορτοκαλιές και θα ξεδιψάσουµε µε τα γάργαρα νερά της περιοχής µας. Η αποψινή µας εκδήλωση αποτελεί µια γέφυρα επικοινωνίας ανάµεσα στο χθες και στο σήµερα. Ξεσκονίζει αλλά και ξεσκεπάζει τις θύµισες και δεν αφήνει τον χρόνο να µας αποξενώσει από αγαπηµένες και αλησµόνητες πόλεις, χωριά και κοινότητες. Σεβαστοί µας δάσκαλοι, Φίλες και Φίλοι, Τέτοιες στιγµές η Μόρφου ζωντανεύει µέσα µας και γίνεται φωτεινός οδοδείκτης πορείας που µας καθοδηγεί σε αγώνες ενάντια στη λήθη και τον εφησυχασµό ενάντια στον συµβιβασµό µε τα τετελεσµένα της βάρβαρης τουρκικής εισβολής και την ηµικατοχή της πατρίδας µας. Εµείς οι Μορφίτες λαβωµένοι και προδοµένοι σκορπισµένοι παντού σήµερα αγωνιζόµαστε για ένα όραµα και πόθο. Να ξαναζήσουµε λεύτεροι στη γη που µας γέννησε. Να ξαναζήσουµε λεύτεροι στον καταπράσινο Μορφίτικο κάµπο της λεµονιάς και της πορτοκαλιάς που πότισαν µε τον τίµιο ιδρώτα τους οι γονείς και οι παππούδες µας. Είµαι βέβαιος ότι σήµερα σ αυτή την συνάντηση θα πληµµυρίσουν τις ψυχές σας ανάµικτα συναισθήµατα. Συναισθήµατα χαράς και συγκίνησης, πικρίας και οργής. Χαρά και συγκίνηση γιατί µετά από χρόνια ξανασµίγουν συµµαθητές και φίλοι. Άνθρωποι που γεννήθηκαν και µεγάλωσαν µαζί στα ίδια µαθητικά θρανία. Πικρία και οργή γιατί αυτή η συνάντηση πραγµατοποιείται σε ξένη φιλόξενη γη και όχι στη Μόρφου, τη γη της λεµονιάς και της πορτοκαλιάς, εκεί όπου µάθαµε τα πρώτα µας γράµµατα, εκεί όπου νοιώσαµε τα πρώτα φτερουγίσµατα, τα πρώτα σκιρτήµατα της αγάπης και της ζωής. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι όλοι εσείς της γενιάς εκείνης έχετε το βαρύ προνόµιο να κουβαλάτε µαζί σας την ιστορία, τον πολιτισµό, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιµα της κατεχόµενης πόλης µας και της ευρύτερης περιοχής µας. Φίλες και φίλοι, Η κάθε εκδήλωση, η κάθε συνάντηση των ανθρώπων της Μόρφου έχει σκοπό και στόχο να στείλει το µήνυµα ότι η Μόρφου ζει και θα ζει µέχρι την ευλογηµένη ώρα που θα επιστρέψουµε στη γη µας αφέντες και νοικοκύρηδες και όχι σαν επισκέπτες. Πίστη και πεποίθησή µας είναι ότι µε συλλογικότητα, µε κοινούς οραµατισµούς και στόχους, µε υποµονή και επιµονή, πίστη και εγκαρτέρηση, το όραµα της επιστροφής στη Μόρφου και σε κάθε γωνιά της κατεχόµενης γης µας µπορεί να γίνει πραγµατικότητα. Σας χαιρετώ, σας εύχοµαι καλή διασκέδαση ευχόµενος σε όλους και σε όλες υγεία, προσωπική και οικογενειακή ευτυχία. «Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι στοιχειό είναι και µε προσκαλεί, ψυχή και µε προσµένει.το σπίτι που γεννήθηκα ίδιο στην ίδια στράτα στα µάτια µου όλο υψώνεται και µ' όλα του τα νιάτα. Το σπίτι, ας του νοθέψανε το σχή- µα και το χρώµα και ανόθευτο και αχάλαστο, και µε προσµένει ακόµα.»

14 14 Η ΖΩ ΙΑ Iούλιος-Aύγουστος Xαράλαµπος Aργυρίδης ΣAN MNHMOΣYNO του Aνδρέα Xατζηβασιλείου, Aντιπροέδρου της Παγκοινοτικής Kίνησης Zώδιας O Aθλητισµός στη Zώδια παρουσιάζεται οργανωµένος στις αρχές της δεκαετίας Mε πρωτεργάτες τους εκπαιδευτικούς Γεώργιο Bελάρη, τον Γιάννη Kίρκο (γαµπρό του µεγάλου δασκάλου µας Nικόλα Λόγγου) και τον γαµπρό M. Kουρέα δηµιουργήθηκε ο Γυµναστικός Σύλλογος Zώδιας. Πρώτη παρουσία του Συλλόγου στους Παγκύπριους Aγώνες του 1924 µε τρεις αθλητές: Γ. Kωνσταντίνου, Σ.M. Kοµµατά και K.Γ. Σφήκα. O Σύλλογος στεγαζόταν στο καφενείο του Πετρίδη ο οποίος υπήρξε ένας από τους φηµισµένους κατασκευαστές παπουτσιών και σκούπων στην περιοχή. O ζήλος και το ζωηρό ενδιαφέρον του Συµβουλίου του Γ.Σ. Zώδιας για τον αθλητισµό µεταφέρθηκε στις ψυχές των νέων των δυο κοινοτήτων και καθηµερινά προετοιµάζονταν για τις µεγάλες αθλητικές διοργανώσεις. H συµµετοχή στην αντιπροσωπευτική οµάδα αποτελούσε για τους νέους της εύανδρης, όπως απεκαλείτο Zώδιας προνόµιο και µέγιστη τιµή. Για την επιλογή των καταλλήλων αθλητών και τον καταρτισµό της «εθνικής» Zωδιάτικης οµάδας γίνονταν διάφοροι αγώνες, των οποίων προηγούνταν οι απαραίτητες προπονήσεις. Aπό µια τέτοια προπαρασκευαστική διοργάνωση ξεπήδησε µια από τις µεγαλύτερες αθλητικές µορφές της Zώδιας και γενικότερα της Kύπρου, ο Xαράλαµπος Aργυρίδης ή όπως είναι γνωστός στο ευρύτερο κοινό, ο Xαµπής τ Aρκύρα. O Xαράλαµπος Aργυρίδης γεννήθηκε στην Πάνω Zώδια στις 18 Oκτωβρίου του Eίναι το δεύτερο παιδί από τα 9 της οικογένειας του Aργυρού Πρωτόπαπα και της Mυροφόρας του Γιαννή Bρόλλου που ένωσαν τη ζωή τους το (Γιάννης, Xαράλα- µπος, Xριστόφορος, Kαλοµοίρα, ηµητράκης, Γιώργος, Παναγιώτα, Mαρούλα, Σόλων). O Xαράλαµπος παντρεύτηκε τον Φεβρουάριο του 1938 τη µεγαλύτερη κόρη του Xατζηβασίλη και της Eιρήνης Παπαχριστοδούλου, Eλπινίκη, µε την οποία απέκτησε 4 παιδιά προσφυγοποιηµένα αλλά άριστα αποκαταστηµένα (Mυρούλα οικοκυρά, Pένα Kαθηγήτρια Γυµναστικής, Iωάννα οικοκυρά και Xριστόφορος Kαθηγητής Φυσικής). Mετά από τα πιο πάνω ενηµερωτικά επιστρέφουµε στην αθλητική σταδιοδροµία του Xαράλαµπου, που άρχισε από τη µαθητική του ζωή κάτω από τις οδηγίες του δασκάλου του Γιάννη Kίρκου. O σπόρος είχε ριχθεί και το ενδιαφέρον του µικρόσωπου αθλητή φούντωνε συνεχώς. Περίµενε την ευκαιρία να συναγωνιστεί µ αυτούς που ήσαν τα πρότυπά του. Λόγω του νεαρού της ηλικίας και της µικροκαµωµένης εµφανίσεώς του οι διάφοροι παράγοντες δεν τον άφηναν να τρέχει στους διάφορους επίσηµους αγώνες, γιατί νοιάζονταν όχι µόνο για τον αθλητισµό αλλά και για την υγεία των αθλουµένων. O δραστήριος δάσκαλος και προπονητής Kίρκος στην προσπάθειά του να παρουσιάσει ό,τι καλύτερο µπορούσε στους αγώνες που θα λάµβανε µέρος ο Γυµναστικός Σύλλογος Zώδιας διοργάνωσε αγώνα δρόµου αντοχής από τη Zώδια µέχρι την «αγρολιά» της Περιστερώνας µε επιστροφή. Tο 1925 θα τελούσε τους Παναγροτικούς αγώνες ο Γυµναστικός Σύλλογος Aκακίου και το φιλότιµο επέβαλλε η Zώδια να βρεθεί στο πιο ψηλό βάθρο του νικητού. Έπρεπε να επιλεγεί η αφρόκρεµα των αθλητών από τις δύο κοινότητες. O δεκατετράχρονος Xαράλαµπος αγωνιούσε αν θα του επέτρεπαν να συναγωνιστεί, να ανταγωνιστεί µε τους ήδη φτασµένους αθλητές που η φήµη τους πέρασε τα σύνορα της επαρχίας. Στην πλατεία της εκκλησίας του Aρχαγγέλου ήταν συγκεντρωµένοι ευσταλείς αθλητές της Πάνω και Kάτω Zώδιας όπως επίσης και δροµείς από τη Mόρφου. Mεταξύ τους κι ο Xαράλαµπος που του έδινε κουράγιο η απουσία του γιατρού-προέδρου του Συλλόγου Kουρέα, αφού ήταν ο µόνος αυτός που, λόγω της ιδιότητός του, µπορούσε να εγκρίνει ή όχι αν κάποιος µπορούσε ή όχι ν αγωνιστεί. Θαύµαζε κανείς τον Σολωµό του Πάπουτσου, τους Γιωρκή και Θεµιστοκλή Mάντη, τον X. Aλέκο, τον Σ.M. Kοµµατά, τον Φρίξο Γιωργαλλίδη, τον Kώστα του Σφήκα, τον Πατσάλη, τον Mελαΐση από του Mόρφου και τους άλλους λιγότερο γνωστούς. Kανένας όµως δεν έδινε σηµασία στον ανήσυχο νεαρό που έπλαθε όνειρα µε τη φαντασία του, σε πείσµα εκείνων που δεν πίστευαν στις ικανότητές του, και πηγαινοερχόταν µέσα στον δικό του φανταστικό κόσµο. H καµπάνα της εκκλησίας έπαιζε τον ρόλο του πιστολιού εκκινήσεως. Mε το πρώτο «διπλοφάτσηµα» οι δροµείς, αφού σταυροκοπήθηκαν, έβαλαν µπροστά τη δύναµη του Θεού, κι έφυγαν για την «αγρολιά» της Περιστερώνας. O εκκολαπτόµενος αθλητής ακολουθούσε κατά πόδας την οµάδα των µεγάλων αθλητών, µέχρι την κάλυψη της µισής διαδροµής. Όταν οι δροµείς πήραν τον δρόµο της επιστροφής µε το καθιερωµένο κάπνισµα από τις νοικοκυρές - Eλληνίδες και Tουρκάλες - ο Xαράλαµπος µπήκε επί κεφαλής και µε συνεχώς αυξανόµενη τη διαφορά µεταξύ του ιδίου και των υπολοίπων αθλητών κατηφόριζε προς το τέρµα µε το όραµα της νίκης να τον εµπνέει και να τον καθοδηγεί. Oι υπόλοιποι αθλητές θεωρούσαν το εγχείρηµα του νεαρού αθλητή σαν άµυαλη αυτοκτονία. Oι δυο κριτές που ακολουθούσαν και έλεγχαν τους αθλητές, πάνω στα ποδήλατά τους, δεν πίστευαν στα µάτια τους. Πώς µπορούσε αυτός ο µικρός να τα βάλει µε τους φτασµένους ήδη αθλητές. Πίστευαν πως ανά πάσα στιγµή θα σταµατούσε. εν ήταν δυνατό να έχει τέτοιες δυνάµεις. εν έδωσε µέχρι τώρα δείγµατα αθλητικής αντοχής, ικανότητας έτσι που να αποκτήσει τη συµπάθεια και την εµπιστούνη των ειδικών. Περνώντας µέσα από τον Aστροµερίτη γίνεται αντικείµενο θαυµασµού. Παρατεταµένα χειροκροτήµατα µε ζωηρά «ζήτω» και «µπράβο» γέµιζαν την ατµόσφαιρα. O παπάς του Aστροµερίτη, σεβάσµιος και επιβλητικός καπνίζει και ευλογεί τον Xαράλαµπο που σκύβει ευλαβικά και του φιλά το χέρι. Kαι ενώ από τους άγνωστους Aστροµεθκιανούς έτυχε τέτοιας ενθουσιώδους υποδοχής δεν βρέθηκε κανένας χωριανός του να τον χειροκροτήσει όταν πέρασε από τη γραµµή τερµατισµού απέναντι από το καµπαναριό της εκκλησίας. ικαιολογηµένα βέβαια γιατί κανένας δεν πίστευε πως ήταν ο νικητής. Άλλον περίµεναν πρώτο. H παρουσία του µικροκαµωµένου Xαράλαµπου που δεν ενέπνεε, δεν έδινε την εντύπωση αθλητού που διάνυσε τόση απόσταση χωρίς ίχνος κοπώσεως. Πίστευαν πως ξέκοψε και γύρισε προτού φτάσει στην «αγρολιά». Mόλις έφτασε ο πρώτος ποδηλάτης και ανήγγειλε πως νικητής του αγώνος ήταν ο Xαµπής τ Aρκύρα όλοι έτρεχαν να τον αγκαλιάσουν, να τον συγχαρούν, να τον θαυµάσουν. Ποτέ δεν µπορούσαν να φανταστούν πως αυτή η µικρόσωµη, λεπτοκαµωµένη φιγούρα, άφησε τους άλλους µεγάλους αθλητές πίσω πιο πολύ από 500 µέτρα. Ήταν το ξεκίνηµα µιας µεγάλης αθλητικής σταδιοδροµίας. Tο 1926 η Zώδια αναλαµβάνει τους Παναγροτικούς αγώνες και δίνει οργανωτικά µαθήµατα στους µεγάλους Γυµναστικούς Συλλόγους της Kύπρου. Σχολιαστής της έγκιρης εφηµερίδας «EΛEYΘEPIA» είχε γράψει τότε: «O Oργανωτής Σύλλογος της Λευκωσίας προτού αναλάβει την τέλεση των Παγκυπρίων Aγώνων, θα έπρεπε να παρακολουθήσει τους Παναγροτικούς που οργάνωσε ο Γυµναστικός Σύλλογος Zώδιας µε πραγµατική επιτυχία». υστυχώς για τον νεαρό µας αθλητή δεν του επετράπη να τρέξει ούτε και στους αγώνες που ο ίδιος ο Σύλλογός του είχε τελέσει. Tο 1927 οργανώνει τους Παναγροτικούς Aγώνες ο Γυµναστικός Σύλλο- Xαράλαµπος Aργυρίδης! O πρώτος Zωδιάτης Παγκυπριονίκης ( ) γος «EΛEYΘEPIA» Mόρφου. Mετέχει στον δρόµο 5.000µ. και κερδίζει τη δεύτερη θέση. Mετείχαν οι µεγάλοι δροµείς του Aκακίου, Aναστασιάδης και Kοντός µε παγκύπριες και πανελλήνιες νίκες, ώστε η δεύτερη νίκη να θεωρείται πραγµατικό κατόρθω- µα. Aπό το 1928 οι αθλητές αναγκάζονται, αντί µε τα χρώµατα του Συλλόγου τους να λαµβάνουν µέρος στους Παγκύπριους Aγώνες, να µετέχουν µε τα χρώµατα του Γυµναστικού Συλλόγου «ΠAΓKYΠPIA» Λευκωσίας. O Γυµναστικός Σύλλογος Zώδιας ανταποκρίνεται στην πρόσκληση του Γυµναστικού Συλλόγου «EΛYEΘEPIA» Mόρφου και µετέχει στους αγροτικούς αγώνες που διοργανώνει (7/4/28). Ξεχωριστή φυσιογνωµία ο Xαράλαµπος Aργυρίδης. Tην έναρξη των αγώνων κήρυξε ο Πρόεδρος του Mορφίτικου Συλλόγου B. Γαβριηλίδης µπροστά στον Mητροπολίτη Kερύνειας και πλήθος κόσµου. Eίναι χαρακτηριστικό το σχόλιο της εποχής: «Oι αθληταί µε τα άλκιµα σώµατα, αληθινά λεβεντόπαιδα, εκπέµπουσι ρεύµατα ενθουσιασµού εις το πλήθος και εκτελούσι τα διάφορα αγωνίσµατα υπό τα χειροκροτήµατα των θεατών. Iδίως ο µικρός δροµεύς των 5 και 10 χιλιοµέτρων, ο ταχύπους και ακαταπόνητος Xαµπής Aργυρίδης του Γ.Σ. Zώδιας προκαλεί ρίγη ενθουσιασµού και εκτελεί τα αγωνίσµατά του υπό τα θυελλώδη χειροκροτήµατα των θεατών και ενθουσιάζει και µε ταχύτητα και αντοχή µοναδική διά την ηλικία του, προσπερνά τους συναθλητές του κατά 400 και πλέον µέτρα και φθάνει πρώτος εις το τέρµα των δέκα χιλιοµέτρων, όπου µια Eλληνική σηµαία τον περιέλαβεν. O Πανιερώτατος Mητροπολίτης απένειµε τα βραβεία στους νικητάς και ο Eθνικός Ύµνος επεσφράγισε την ωραία αυτή Eλληνική πανήγυριν». Ύστερα από τις αγροτικές νίκες του ενηλικιώνεται και οι πόρτες των σταδίων δέχονται πια τον ώριµο µαραθωνοδρόµο στους στίβους τους. Bρισκόµαστε στο Στους 20ούς Παγκύπριους αγώνες αναδεικνύεται πρώτος παγκυπριονίκης στον µαραθώνιο δρόµο και κατακτά την τρίτη θέση στον δρόµο των πέντε χιλιοµέτρων. O Xαράλαµπος Aργυρίδης κατακτά το Παγκύπριο. H Zώδια παίρνει τη θέση της στον κύκλο των πρωταθλητών. Tο όνοµά της γράφεται στον τιµητικό κατάλογο των χωριών που γέννησαν άξιους αθλητές, παγκυπριονίκες. O Aργυρίδης και πάλι φιγουράρει στον κατάλογο των παγκυπριονικών ανοίγοντας τον δρόµο για τις επερχόµενες γενεές. Tον επόµενο χρόνο (1931) στους KA Παγκύπριους αγώνες διπλασιάζει τις νίκες του. Kερδίζει τόσο το µαραθώνιο όσο και το δρόµο των πέντων χιλιοµέτρων. O Xαράλα- µπος Aργυρίδης κατακτά το Παγκύπριο. H Zώδια παίρνει τη θέση της στον κύκλο των πρωταθλητών. Tο όνοµά της γράφεται στον τιµητικό κατάλογο των χωριών που γέννησαν άξιους αθλητές, παγκυπριονίκες. O Aργυρίδης γίνεται έτσι ο πρώτος Zωδιάτης που φυγουράρει στον κατάλογο των παγκυπριονικών ανοίγοντας τον δρόµο για τις επερχόµενες γενεές. υστυχώς, ενώ το 1931 υπήρξε η χρονιά των µεγάλων του κατακτήσεων υπήρξε συγχρόνως και ο χρόνος του τερµατισµού της αθλητικής του σταδιοδροµίας. H εθνική εξέγερση των Kυπρίων εναντίον της Aγγλικής κατοχής, τα γνωστά σαν Oκτωβριανά, υπήρξαν η αρχή από µια σειρά καταπιεστικών µέτρων που επέβαλε η αποικιοκρατία. Mεταξύ αυτών και η απαγόρευση τελέσεως παγκυπρίων αγώνων. Έτσι το 1932 δεν γίνονται αγώνες. Όταν το 1933 άρχισε ξανά ο θεσµός των αγώνων ο Xαράλαµπος Aργυρίδης βρέθηκε µακρυά από τους στίβους, φορτωµένος µε χίλιες - δυο οικογενειακές υποχρεώσεις. Mάταια οι φίλαθλοι της Kύπρου αναζητούσαν στους στίβους τον αθλητή που τους ηλέκτριζε, τους συνέπαιρνε, τους ενθουσίαζε. Oι οικογενειακές του υποχρεώσεις τον κρατούσαν µακρυά από τους τόπους που αγάπησε και τίµησε. Tα κύπελλα και µετάλλιά του, δείγµατα εκείνων των µεγάλων κατακτήσεων έµειναν στο χωριό, λεία κάποιων τυχάρπαστων Tούρκων της ανατολής. O Xαράλαµπος, ακόµα και στα ογδόντα του χρόνια, έζησε µε τη χαρά των αθλουµένων, κινήθηκε µέσα σε γνώριµους τόπους. Eργάστηκε σαν νυκτοφύλακας στο Mακάριο Στάδιο σαν υπάλληλος του Kυπριακού Oργανισµού Aθλητισµού, αεικίνητος, χαµογελαστός, ανοικτόκαρδος, φιλόξενος, φίλος µε όλους. Πόσοι οµως γνωρίζουν τις παλιές του δόξες, πόσοι γνωρίζουν πως ο ηλιοκαµένος φύλακας - άγγελος του Σταδίου είναι ένα υπόδειγµα αθλητού - πρόσφυγα. O Xαράλαµπος πέθανε. Aιωνία σου η µνήµη, Xαράλαµπε. Tο χωριό µας µάς περιµένει. Oι τάφοι των γονιών µας, των αγαπηµένων µας ανθρώπων, θα γεµίσουν και πάλι µε κυκλάµινα και «µατσικόριδα», δείγµατα της αιώνιας αγάπης, µνήµης και ανάµνησης. Θα ξαναβάλουµε τους σταυρούς στους τάφους τους µε λίγα λουλούδια και το απαραίτητο Tρισάγιο. Σ αυτούς, αλλά και σε σένα θα κάνουµε τρισάγιο, Xαράλαµπε. Θα πάµε στο χωριό µας και σύντο- µα µάλιστα.

15 Iούλιος-Aύγουστος Η ΖΩ ΙΑ 15 EΠIΣTPOΦH Aγαπητή σύνταξη, του Aλέξανδρου Πάλλη Στη σελίδα της έκδοσης της εφηµερίδας σας µε θέµα παρουσίαση του βιβλίου του αγωνιστή Γιάννη Kασίνη: «H Mόρφου κατά τους χρόνους της Aγγλοκρατίας ( )» ο συγγραφέας περιλαµβάνει µεταξύ άλλων και τα λόγια του γνωστού Kυπρίου ποιητή Kώστα Mόντη «είναι στιγµές που ο άνθρωπος αρνιέται την ηµεροµηνία κι αποζητάει να γυρίσει για λίγο στα περασµένα χρόνια, ίσως γιατί αυτά να κλείνουνε τις πιο γλυκιές αναµνήσεις της ζωής του». εν νοµίζω πως ο ποιητής έχει άδικο να τονίζει «τις πιο γλυκιές στιγµές της ζωής του κι ο Γιάννης ο Kασίνης ίσως νοιώθει αυτό το γεγονός, όπως και όλοι οι όπου γης διασκορπισµένοι εκτοπισθέντες Έλληνες της Kύπρου και ιδιαίτερα εµείς του διαµερίσµατος Mόρφου. Γιατί το διαµέρισµα αυτό µε επίκεντρο τον ιερό ναό του µεγαλοµάρτυρα Aγίου Mάµαντος έχει µια ξεχωριστή ιστορία από κάθε άλλη περιοχή της Kύπρου. Γι αυτό κι εµείς οι νεότεροι του διαµερίσµατος Mόρφου δεν µπορούµε να παραγνωρίσουµε αυτή την εξαιρετική περιοχή, «τον θαυµάσιο αυτό ορίζοντα» που οι εχθροί της πίστεως και της πατρίδος παραµονεύουν να το κατασπαράξουν, όπως ακριβώς ένα στρουθίον που πέφτει στα χέρια του εχθρού. Γι αυτό είναι καθήκον µας να διακηρύξουµε το πιστεύω µας που δεν είναι άλλο από την εµµονή και τον πόθο για επιστροφή όλου του προσφυγικού κόσµου της µαρτυρικής µας Kύπρου στον τόπο καταγωγής µας, όπου για αιώνες έζησαν και µεγαλούργησαν οι πρόγονοί µας. Eπιµονή µας λοιπόν και αγώνας µας ανένδοτος αλλά και απαίτησή µας είναι η αποχώρηση των στρατευµάτων της εισβολής και όλων των κουβαλητών που ο εισβολέας έφερε στην ιδιαίτερή µας πατρίδα µε απώτερο στόχο την αλλαγή του δηµογραφικού χαρακτήρα του νησιού µας. Mόνον µε την επιµονή και την απαίτηση για διαφύλαξη των δικών µας δικαιωµάτων θα κερδίσουµε ανόθευτο από πλάνες και κακοδοξίες τον αγώνα για απελευθέρωση και επιστροφή. Mε τον ζήλο της αγάπης και της προσήλωσης στην άσβεστη φλόγα της επιστροφής οφείλουµε να αγωνισθούµε όλοι µε τους ηρωϊκούς αγώνες της γνώσεως και της µάθησης, και µε τη σφενδόνη του πνεύµατος, να εξφενδονίσουµε µακριά τους εχθρούς της πίστεως και της πατρίδος που µε την ανίατη αρρώστεια της πολεµοχαρούς εξόντωσής µας κατέστρεψαν και επιµένουν να καταστρέφουν την πατρίδα µας. Aπό τα πέρατα της οικουµένης όλοι έχουµε καθήκον να τρέξουµε στο προσκλητήριο σάλπισµα και επίµονα να διακηρύξουµε και να ξεσκεπάσουµε την απάτη και τα τεχνάσµατα της Tουρκίας που κύριο στόχο της έχει την εκδίωξη του ελληνισµού από την Kύπρο, όπως ακριβώς διέπραξε στο παρελθόν ενάντια στους Aρµενίους, τους Ποντίους και τις δεκάδες χιλιάδες Έλληνες που ζούσαν στην Kωνσταντινούπολη και σε άλλες περιοχές της Mικράς Aσίας. Σε κάθε τραπέζι ολων των ξένων πολιτικών θα πρέπει να πέσει αυτό το σύνθηµα της επιστροφής µας, αν πράγµατι θέλουµε να ζήσουµε ξανά «τους δυο ανοικτόκαρδους δρόµους της Mόρφου για περίπατο, για χίλια µαγικά ηλιοβασιλέµατα, πολλά δροσόλουστα περιβόλια και µε µια µαυροµµάτα µελαχροινούλα», όπως το πεθυµούσε ο Kώστας Mόντης και κάθε άνθρωπος που έζησε και µεγάλωσε στην όµορφη αυτή πόλη και στο διαµέρισµά της. ΣTO MAEIPKON THΣ ZΩ IATIΣΣAΣ ΓIAΓIAΣ «Tέχνες µε το ζυµάριν» Tου Bασίλη Xαραλάµπους Tο τριν Eζυµώναν νερόν τζι αλεύριν για να κάµουσιν το τριν. Aννοίαν το καλά µε µαρτάτζιν ώσπου να γίνει λεπτόν φύλλον. Ύστερα εκόφκαν το µιάλες και λεπτές λωρίδες µε το µασιαίριν, πάχος έναν εκατοστόν περίπου τζιαι εβάλλαν το µες τον τσέστον, που ήτουν καµούµενος µε ποκαλάµην, τζ αλευρώνναν τα για να µεν κολλήσουν. Ύστερα εβάλλαν τα τζι εβράζασιν κανονικά µέσα στο νερόν, µες την µιάλην την µαείρισσαν τζι ύστερα εβάλλαν γάλαν φρέσκον της αίγιας. Aνάλογα εβάλλαν τζιαι ζάχαρη. Mες τες νηστείες αντί γάλαν εβάλλαν µέλιν τζι ήτουν ωραίον πάλαι το τριν. Λαζάνια Eγινίσκουνταν µε το ίδιον ζύµωµα µε το τριν. Aννοίαν πάλαι λεπτόν φύλλον τζι εκόφκαν το µιτσιά-µιτσιά τετραγωνούθκια. Eβάλλαν τα µέσα στον τσέστον, τζι αλευρώνναν τα. Eβράζαν τα ύστερα µες το ζου- µίν της όρνιθας. Mε λλίον τρίµµαν που πάνω ήτουν πολλά ωραία. Mακαρουνούϊν ψιλόν Mε τον ίδιον ζυµάριν µε τα λαζάνια τζιαι το τριν επιάνναν λλίον-λλίον ζυµάριν τζι εκουλλουρκάζαν το να γίνει ψιλόν µακαρουνούϊν. Έπρεπε να ήτουν οµοιόµορφα κοµµένον. Oι χωρκανές µας ήτουν µαστόρισσες πάνω στο µακαρουνούϊν. Eκλώθαν το έτσι ωραία τζιαι ήταν παντού το ίδιον πάχος. Aλευρώνναν τα τζι εβάλλαν τα µες τον τσέστον. Eβράζαν τα µες το ζουµίν της όρνιθας. Eίσιεν που τα εξερανίσκαν στον ήλιον για να τα µαειρέψουν άλλην ηµέραν. Mακαρόνια Eγίνουνταν όπως τα µακαρουνούθκια µόνον που τα αννοίαν τυλίοντάς τα πάνω στες σµίλες. Ύστερα ετραβούσαν τα προσεχτικά να βκουν που τες σµίλες τζι αλευρώνναν τα. Mε το ζουµίν της όρνιθας τζιαι µε χαλλούµιν ζωθκιάτικον ήτουν άλλον πράµαν. Pαβκιόλες Aννοίαν ζυµάριν για πίττες τζι εβάλλαν γέµισην την ίδιαν που εβάλλαν εις τες πίττες του χαλλουµιού, µόνον που τες εβράζαν µες το ζουµίν της όρνιθας τζιαι που πάνω εβάλλαν τρίµµαν.

16 16 Η ΖΩ ΙΑ Iούλιος-Aύγουστος ΣΤΑΦΥΛΙ ΤΟ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟ Του Ανδρέα Τοούλα Φαρµακοποιού, Προέδρου του Συλλόγου Αποφοίτων Ανωτέρων Σχολών Ζώδιας Το σταφύλι γνωστό από την αρχαιότητα, είναι µια ευλογηµένη και εξαιρετική τροφή για τη διατήρηση και αποκατάσταση της υγείας µας. Θεωρείται ότι είναι ο βασιλιάς των φρούτων. Η αµπελουργία ακµάζει από τη χαραυγή των ιστορικών χρόνων. Μετά τον κατακλυσµό ο Νώε, λέει η Π. ιαθήκη, φύτεψε αµπέλι. Ο Όµηρος στα έργα του αναφέρει πολλών λογιών κρασιά, από το νέκταρ των Θεών ως το κρασί της Θρακικής περιοχής που µ αυτό ο Οδυσσέας µέθυσε τον κύκλωπα Πολύφηµο. Ακόµα βρέθηκαν σπόροι και φύλλα σε τάφους Φαραώ. Στην Kύπρο η καλλιέργεια του αµπελιού, καθώς και η παραγωγή του κρασιού ήταν γνωστή από τα πανάρχαια χρόνια. Η καλλιέργεια του αµπελιού στην Κύπρο εξακολουθούσε να είναι σηµαντική, όπως και σήµερα, και κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια. Tούτο επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι µ αυτή ασχολείται και η λαϊκή µας παράδοση. Σύµφωνα µ αυτή όταν ο άγιος Λάζαρος, µετά την ανάστασή του διώχθηκε από τους Eβραίους της Βηθανίας για τα θαύµατά του, ήρθε στην Κύπρο και αποβιβάστηκε έξω από τη Λάρνακα. Η λίµνη της Αλυκής τότε δεν υπήρχε. Στην ίδια θέση βρίσκονταν αµπέλια θαλερά που έβγαζαν γλυκόχυµα σταφύλια, επειδή όµως η γριά ιδιοκτήτρια των αµπελιών αρνήθηκε να δώσει στον κουρασµένο και πεινασµένο Λάζαρο ένα τσαµπί σταφύλι, λέγοντας του ψέµατα ότι το αµπέλι είχε ξηρανθεί, θυµωµένος ο άγιος για τη συµπεριφορά και τη ψευτιά της γριάς, την καταράστηκε λέγοντάς της «από δω και µπρος τ αµπέλια σου να ξηρανθούν στ αλήθεια και στη θέση τους να φανεί µια λίµνη αλµυρή». Το θαύµα, σύµφωνα µε την παράδοση, έγινε αµέσως. Σύµφωνα µε τη λαϊκή µας παράδοση η Παναγία περνώντας από την Κύπρο µας το 35 ευλόγησε αυτό τον τόπο και τόνισε ότι θα παραµείνει χριστιανικός µέχρι τη συντέλεια του κόσµου. Φυσικά σήµερα υπάρχουν κατεχόµενα εδάφη. Αύριο όµως που θα καταστραφεί η Τουρκία πρέπει να είµαστε έτοιµοι να αποµακρύνουµε από τα σπίτια και τις περιουσίες µας όλους τους παράνοµους χρήστες. Στην αρχαία Eλλάδα λατρευόταν ο ιόνυσος, ο Θεός που χάρισε στους ανθρώπους την άµπελο. Eίναι γνωστές, οι γιορτές που διοργανώνονταν προς τιµή του, τα ιονύσια. Oι αρχαίοι Έλληνες και οι Pωµαίοι έδιναν µεγάλη σηµασία στην παραγωγή του κρασιού, καθώς το θεωρούσαν θεόσταλτο δώρο. Oι Pωµαίοι γιατροί εκτιµούσαν και τις θεραπευτικές ιδιότητες του σταφυλιού και πρότειναν στους ασθενείς τους να αποτοξινώνονται, καταναλώνοντας αποκλειστικά τον πολύτιµο αυτό καρπό. Tα σταφύλια είναι µια εξαιρετική γλυκιά τροφή αλλά και ένα αποτελεσµατικό µέσο για τη διατήρηση και αποκατάσταση της υγείας. Tα σταφύλια είναι µια θρεπτικότατη τροφή για τον άνθρωπο. Aπό τα 16 µεταλλικά στοιχεία που αποτελείται ο ανθρώπινος οργανισµός, τα 12 περιέχονται στα σταφύλια, είναι δε τα ακόλουθα: ασβέστιο, µαγνήσιο, σίδηρο, µαγγάνιο, νάτριο, κάλιο, φωσφόρο, θείο, φθόριο, χλώριο, αργύλιο και πυρίτιο. Περιέχουν επίσης, βιταµίνες, A,B1,B2,C, νιασίνη, σάκχαρα, πηκτίνη και οργανικά οξέα. Tα µαύρα σταφύλια περιέχουν ένα γλυκοξιδικό χρωστικό που έχει τονωτικές ιδιότητες. Tα κουκούτσια περιέχουν σηµαντικές ποσότητες ενός βρώσιµου ελαίου, που είναι πλούσιο σε βιταµίνη E και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Tο έλαιο αυτό έχει την ιδιότητα να µειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίµα. Tα σταφûλια γενικά είναι διουρητικά, καθαρτικά και αποτοξινωτικά. Tο σταφυλοσάκχαρο, όπως λέγεται το σάκχαρο που περιέχουν τα σταφύλια είναι µια τέλεια τροφή, το δε λεύκωµα του σταφυλιού είναι πολύ εύπεπτο γιατί περιέχει την πεψίνη, µια ουσία που βοηθάει πολύ στην πέψη των τροφών. O γιατρός Tηλέµαχος Eυθυµιάδης γράφει µεταξύ των άλλων και τα ακόλουθα για τα σταφύλια: Eξαιρετικά ωφέλιµη είναι η σταφυλοφαγία στους φυµατικούς, σ αυτούς που πάσχουν από χρόνιο βρογχικό κατάρρου, πλευρίτιδα, στη χρόνια κοιλίτιδα, στις καρδιοπάθειες, αρτηριοσκλήρωση, πίεση ακόµη και στον διαβήτη. Kαχεκτικά βρέφη ανακτούν την υγεία τους µε τη διατροφή τους µε τα σταφύλια. Για να µας δώσουν όλα αυτά τα θαυµατουργά αποτελέσµατα θα πρέπει να τα τρώµε µόνα τους και όχι ως επιδόρπιο µετά από το φαγητό. Tότε όχι µόνο δεν µας ωφελούν αλλά µας βλάπτουν. H γιατρός Άννα Kατσίγρα γράφει για τον σταφυλοχυµό: O χυµός του σταφυλιού είναι ανώτερος σε περιεκτικότητα και από αυτό το µητρικό γάλα. Eίναι επίσης πιο εύπεπτος από το γάλα γιατί δεν περιέχει λιπαρές ουσίες οι οποίες προκαλούν ενοχλήσεις στο πεπτικό σύστηµα και δυσκολεύουν την πέψη και την αφοµοίωση και των άλλων τροφών. Έχετε δοκιµάσει ποτέ σταφυλοχυµό; Aν όχι παρασκευάστε και δοκιµάστε σήµερα. Γίνεται πολύ εύκολα. ΣTAΦYΛOXYMOΣ. Tο αναψυκτικό της υγείας ιαλέγουµεν ώριµα γερά σταφύλια και τα πλένουµε πολύ καλά. Mετά τα πολτοποιούµε στο µίξερ (χωρίς νερό). Tο πολτοποιηµένο µίγµα το περνάµε από λεπτό σραγγιστήρι κι έχουµε στη στιγµή ένα νόστιµο φυσικό χυµό σταφυλιού. Aν δεν έχουµε µίξερ πιέζουµε µε τα δάκτυλά µας τα σταφύλια στο στραγγιστήρι και κάτω σε µια κατσαρόλα πέφτει ο χυµός του σταφυλιού. Tον χυµό αυτόν µπορούµε να τον αραιώσουµε µε λίγο νερό. Mαζί µε το φαγητό µπορούµε να πίνουµε καθηµερινά λίγο κρασί. Kατά προτί- µηση κόκκινο. Περιέχει πολύτιµες αντιγηραντικές ουσιές. Πρέπει να τρώµε επίσης καθηµερινά άφθονα λαχανικά, χόρτα και φρούτα. Περιέχουν τις αντιοξειδωτικές βιταµίνες A,C,E και B-καροτίνη. Mαζί µε τα ιχνοστοιχεία ψευδάργυρο και σελήνιο εµποδίζουν τα κύτταρα να γερνούν. Φυσικά για να είµαστε υγιείς δεν εξαρτάται µόνο από τη διατροφή αλλά και από τον εσωτερικό και ψυχικό µας κόσµο. O άνθρωπος δεν είναι απλά µια µηχανή, τα υλικά µέρη της οποίας µπορεί κάποιος κατά βούληση να τα επισκευάσει και να τα αντικαταστήσει. O άνθρωπος είναι πολύ περισσότερο. Eίναι µια ενότητα από σώµα, ψυχή και πνεύµα. Για να είναι υγιής και ευτυχισµένος, εκτός από τη σωστή διατροφή, πρέπει να ζει σύµφωνα µε τους θεϊκούς νόµους, σύµφωνα µε τον νόµο της σποράς και του θερισµού. Πρέπει να σπέρνουµε συνέχεια αλτρουϊστική αγάπη, καλωσύνη και υπηρεσία στους συνανθρώπους µας. Oι Tούρκοι που έσπερναν και σπέρνουν ωµότητες, βιαιότητες, βαρβαρότητες, γενοκτονίες, τι άλλο θα θερίσουν; Φυσικά τη δική τους γενοκτονία. Φαίνεται, δε ότι αυτό θα συµβεί πολύ σύντοµα. Mε τα δολοφονικά όπλα που κατασκευάζουν για να εξοντώσουν τους κούρδους και τους γειτονικούς τους λαούς, µε τα ίδια αυτά όπλα πολύ σύντοµα θα κατασκοτώνουνται µεταξύ τους. Eνώ κατασκοτώνονται θα κατέβουν οι Pώσσοι σαν σίφουνας και θα τους δώσουν τη χαριστική βολή, βοµβαρδίζοντάς τους 3 µερόνυκτα. K ÏÈÔ ÌÂ Û Ó ÚÙÂÙ ÁÈ Ù ı ÓÙÚ ÙÔ ÌÂ Ù È È ı Û ÂÚÈÌ ÓÔ ÌÂ Ì ÁÈ Ó ÚÔ Ì TÔ ÙÔ, 9 OÎÙˆ Ú Ô 2010 Î È ÒÚ 4:30 Ì.Ì. ÛÙÔÓ IÂÚfi N fi ÙË ÙÔ ÂÔ ÔÊ ÛÙÔ ÙÚfi ÔÏÔ ÈÒÚÁÔ & M Ú Ó ÔÓ : AÓ Ú TÔÔ Ï Î È EÏÂÓ ÙÛ ÔÏÔÌˆÓ Ô fi ÙË Ò È B ÎÙˆÚ Î È ÕÓÓ KÚÈ Ô Ù fi ÙËÓ O ÎÚ Ó Á ÚËÙ ÚÈ Î È ÂÍ ˆÛË ÛÙËÓ ıô Û ÂÍÈÒÛÂˆÓ ÙÔ IÂÚÔ N Ô ÙË ÙÔ ÂÔ ÔÊ fi ÙÈ 6:00 ˆ ÙÈ 9:00 Ì.Ì. I È ÙÂÚË ÚfiÛÎÏËÛË