ΠΑΣΠ Οικονομικού Δύμαμη Ανατροπής

Transcript

1 ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009 ΠΑΣΠ Οικονομικού Δύμαμη Ανατροπής

2 ΑΓΟΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ι Τα θέματα 1,2 και 3 είναι υποχρεωτικά και επιλέγετε ένα (1) από τα 4 και 5. συνολικά απαντάτε τέσσερα (4) θέματα. Όλα τα θέματα είναι ισοβαρή. ΘΕΜΑ 1 Ο α) Ποια είναι τα αναμενόμενα οφέλη από την τιτλοποίηση απαιτήσεων; β) Τι είναι οι ανταλλαγές πιστωτικής αθέτησης (CDS); ΘΕΜΑ 2 Ο α) Ένας επενδυτής διαθέτει ευρώ. Ο επενδυτικός του σύμβουλος του προτείνει να επενδύσει σε ένα χαρτοφυλάκιο Β, του οποίου η προσδωκόμενη απόδοση είναι 15%, ενώ η τυπική απόκλιση 10%. Ο επενδυτής προκειμένου να προβεί στην επένδυση συνάπτει δάνειο ύψους ευρώ και επενδύει το άθροισμα των ιδίων πόρων και του δανείου στο χαρτοφυλάκιο Β. Η απόδοση του ακίνδυνου δανεισμού είναι 6%. α1) Ποια είναι η προσδοκώμενη απόδοση των ιδίων πόρων; α2) Ποια είναι η τυπική απόκλιση της απόδοσης στην επένδυση ιδίων πόρων; β) Εξηγείστε πώς βελτιώνοντα οι επενδυτικές ευκαιρίες ενός επενδυτή με την ύπαρξη ακίνδυνου αξιογράφου. ΘΕΜΑ 3 Ο Έχω μια τριετή ομολογία, με ονομαστική αξία ευρώ και εκδοτικό επιτόκιο 5%. Το ετήσιο επιτόκιο της αγοράς είναι για τον πρώτο χρόνο i (0,1)=3%, για το δεύτερο χρόνο i (1,2)=4% και για τον τρίτο χρόνο i (2,3)=5%. α) Υπολογίστε τη διάρκεια της ομολογίας σήμερα. β) Υπολογίστε τη διάρκεια που θα έχει η ίδια ομολογία για κάποιον που την αποκτά σε ένα χρόνο από σήμερα και αφού ήδη έχει καταβληθεί η πρώτη της πληρωμή. ΘΕΜΑ 4 Ο Εξηγείστε γιατί η συσχέτιση των αποδόσεων των μετοχών με το μέγεθος της εταιρείας και το λόγο (κέρδη προς τιμή Ε/Ρ) των μετοχών συνιστά ανωμαλία της αγοράς. ΘΕΜΑ 5 Ο Εξηγείστε ποιοι είναι οι εποπτικοί κανόνες που αφορούν στη δεοντολογία των μεσολαβητών σε μια οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά. ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Ι Α Μέρος: Θεωρία Απαντήστε 5 από τις 7 ερωτήσεις. (1,5 μονάδα για κάθε σωστή απάντηση).

3 1. (α) Τι είναι ο Οριακός Λόγος Μετασχηματισμού και ποια η σχέση του με την Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων; (β) Μπορεί μια ΚΠΔ να έχει ποτέ θετική κλίση; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. (γ) Συμφωνείτε με την πρόταση ότι «όλα τα σημεία πάνω σε μια ΚΠΔ είναι κατά Pareto άριστα»; Εξηγείστε γιατί. 2. Για αγαθό Χ γνωρίζουμε (α) ότι η ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή του ιδίου αγαθού είναι αρνητική, (β) ότι η σταυροειδής ελαστικότητα ζήτησης ως προς το αγαθό Υ είναι θετική και (γ) ότι η εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης του αγαθού είναι 0,5. Ερωτάται: (α) Μπορεί η ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή του ιδίου του αγαθού να είναι θετική; (β) Τι είδους αγαθά είναι τα Χ και Υ; (γ) Πως θα χαρακτηρίζατε το αγαθό Χ ως προς την εισοδηματική του ελαστικότητα; (δ) Γενικότερα: πώς ταξινομούμε τα αγαθά ως προς την εισοδηματική τους ελαστικότητα; 3. Σχεδιάστε μια γραμμική καμπύλη ζήτησης και μία οριζόντια καμπύλη οριακού κόστους. Εξηγείστε πού, σύμφωνα με τη θεωρία, θα προκύψουν η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας (α) στον τέλειο ανταγωνισμό και (β) στο καθαρό μονοπώλιο. 4. Εξηγείστε γιατί το μονοπώλιο δεν έχει καμπύλη προσφοράς. 5. Τι ισχυρίζεται το λεγόμενο «θεώρημα του αόρατου χεριού»; Αναφέρατε σε ποιες περιπτώσεις δεν ισχύει. 6. (α) Τι είναι το κριτήριο αποτελεσματικότητας κατά Pareto; (β) Σύμφωνα με τον ορισμό που δώσατε συγκρίνατε τις παρακάτω κατανομές Α, Β, Γ, Δ. (Στα κελιά του πίνακα αναφέρονται μονάδες αγαθού για τα αντίστοιχα άτομα). Ποιες από αυτές είναι άριστες κατά Pareto; 7. (α) Ποια είναι η σχέση μεταξύ οριακού και μέσου μεγέθους; (β) Σε ποιο σημείο του το μέσο μέγεθος τέμνεται με το οριακό (να τέμνεται); (γ) Αν το μέσο μέγεθος ανέρχεται (κατέρχεται) που βρίσκεται το οριακό μέγεθος; Αιτιολογήστε τις απαντήσεις σας. Β Μέρος: Ασκήσεις Απαντήστε μία από τις δύο ασκήσεις. (Μέρος α της κάθε άσκησης: 2,5 μονάδες. Μέρος β: 1 μονάδα. Προϋπόθεση για το 10 είναι να απαντηθεί το β μέρος). Άσκηση 1 Έστω η αντίστροφη καμπύλη ζήτησηs p=61-2q. Το μέσο κόστος c είναι σταθερό και ίσο με μονάδα. α. Ποια θα είναι η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας καθώς και τα κέρδη του κλάδου στον Τέλειο Ανταγωνισμό και στο Μονοπώλιο; β. Ποια θα είναι η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας καθώς και τα κέρδη του κλάδου στο Δυοπώλιο Cournot; Άννα Βαγγέλης Γεωργία Άσκηση 2 Α Έστω η εξής ζήτησης: Qx = cp α β x P y P γ δ Β z P w I ζ όπου Q x, P x, P y, Γ P z, P w, I είναι η ζητούμενη ποσότητα του Δ αγαθού x, η τιμή του αγαθού x, οι τιμές των αγαθών y,z,w και το εισόδημα αντίστοιχα. α. Ποια είναι η οικονομική ερμηνεία των παραμέτρων α, β, γ, δ, ζ; β. Ποιους περιορισμούς πιστεύετε ότι πρέπει να βάλουμε σε αυτές τις παραμέτρους; [Σημ. Παρατηρείστε ότι το σύνολο των μονάδων είναι 11 και όχι 10. Αυτό αποτελεί πριμοδότηση για όσους λύσουν το δεύτερο μέρος της άσκησης. Αν όμως κάποια ή κάποιος απαντήσει ορθά όλες τις ερωτήσεις της θεωρίας και το πρώτο μέρος της άσκησης θα πάρει 10 μόνο αν απαντήσει σωστά και το δεύτερο μέρος της άσκησης].

4 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΙΙ ΘΕΜΑ 1 Ο Να εξαχθεί η βραχυχρόνια καμπύλη συνολικής προσφοράς με βάση την προσαρμογή των ημερομισθίων στην αγορά εργασίας. ΘΕΜΑ 2 ο Σε μια οικονομία οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται δραματικά για μια δεκαετία. Την επόμενη πενταετία οι τιμές αυτές μειώνονται εξίσου δραματικά. Τι επίδραση θα έχουν οι μεταβολές αυτές στη συνολική προσωπική κατανάλωση (C) και στο ΑΕΠ σύμφωνα με την υπόθεση του κύκλου ζωής; Συζητήστε την τελευταία θεωρία και συνδέστε τις εξελίξεις αυτές με την τρέχουσα οικονομική κρίση. ΘΕΜΑ 3 ο Να συζητηθούν η κλασική και η κεϋνσιανή ανεργία καθώς και το φαινόμενο της υστέρησης και των πιθανών επιπτώσεων της στην οικονομική πολιτική. Ποιός πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος των εργατικών συνδικάτων στην πρόσφατη αύξηση της ανεργίας (διεθνώς και στην Ελλάδα); Να απαντηθούν δύο από τα τρία θέματα. Καλή Επιτυχία! ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Θέμα 1 ο (40%) Επιλέξτε δύο από τα τρία παρακάτω θέματα Α) Αναλύστε τη χρονική αξία του χρήματος και το ρόλο του επιτοκίου στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη μελλοντική (παρούσα) κατανάλωση (επένδυση). Β) Τι σημαίνει πληροφοριακή αποτελεσματικότητα, σε ποιες μορφές συναντάται και ποιες είναι οι διαφορές τους. Γ) Εξηγείστε την έννοια του άριστου χαρτοφυλακίου στα πλαίσια της σχέσης κινδύνου και απόδοσης και ισορροπίας της αγοράσ. Θέμα 2 ο (30%) Υποχρεωτικό Μια εταιρεία που παράγει υποδήματα σκοπεύει να αγοράσει ένα μηχάνημα παραγωγής παπουτσιών αξίας 60,000. Η αξία ενός παραγώμενου ζευγαριού παπουτσιών είναι 50 και αναμένεται να παράγει 1,000 ζευγάρια το μήνα ενώ η τιμή τους θα αυξάνεται κατά 4% απο έτος σε έτος με σταθερή την πωλούμενη

5 ποσότητα. Με την αγορά αυτού του μηχανήματος η εταιρεία θεωρεί ότι θα μειώσει τα έξοδα της και θα αυξήσει την παραγωγικότητα της. Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία θα μειώσει τον αριθμό των απασχολούμενων ατόμων σε 10 με μηνιαίο μισθό 700 αυξανόμενος κατά 10% ετησίως. Η εταιρεία πληρώνει ενοίκιο 2,000 το μήνα αυξανόμενο κατά 8% το χρόνο. Τέλος τα μεταβλητά έξοδα της επιχείρησης αντιστοιχούν σε 30% επι των πωλήσεων ενώ τα έξοδα για την διαφήμιση σε 20% εοι των πωλήσεων. Η εταιρεία ακολουθεί σταθερή μέθοδο απόσβεσης (18%) και το μηχάνημα υπολογίζεται ότι θα έχει διάρκεια ζωής 5 χρόνια, ενώ η υπολειματική αξία του μηχανήματος στο τέλος του 5 ου έτους θα είναι 6,000. Έστω ότι ο φορολογικός συντελεστής είναι 35% και το προεξοφλητικό επιτόκιο 10%. Θεωρείτε ότι η αγορά του μηχανήματος αποτελεί συμφέρουσα λύση για την επιχείρηση; Θέμα 3 ο (30%) Υποχρεωτικό Ένας επενδυτής σκοπεύει να τοποθετήσει τα κεφάλαια του κατά 55% στο χαρτοφυλάκιο αγοράς και κατά 45% σε ομόλογα. Αν η απόδοση του χαρτοφυλακίου αγοράς είναι 0.16, η απόδοση των ομολόγων είναι 0.12 και ο κίνδυνος του χαρτοφυλακίου 0.14, υπολογίστε τα κάτωθι: a. Ποιά θα είναι η προσδοκώμενη απόδοση του χαρτοφυλακίου που θα δημιουργηθεί; b. Ποιός θα είναι ο κίνδυνος του χαρτοφυλακίου; c. Σχεδιάστε τη γραμμή κεφαλαιαγοράσ d. Αν ο επενδυτής θελήσει να επιτύχει απόδοση χαρτοφυλακίου 0.15, ποια θα είναι η διάρθρωση του νέου χαρτοφυλακίου; e. Ποιός θα είναι ο κίνδυνος του νέου χαρτοφυλακίου; Διάρκεια Εξέτασης 2 ώρες Καλή Επιτυχία! ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Να απαντηθούν τα δύο από τα τρία θέματα και να λυθεί η μία από τις δύο ασκήσεις Θέμα 1. α) Να αναλύσετε την ιδιότητα του «ανεπιθύμητου του περιορισμού της χρήσης» των δημόσιων αγαθών και να περιγράψετε, με τη βοήθεια ενός διαγράμματος, πώς η ιδιότητα αυτή επηρεάζει τη μορφή της καμπύλης ζήτησης της οικονομίας για δημόσια και ιδιωτικά αγαθά. β) Ένα από τα επιχειρήματα υπέρ της ιδιωτικής επιχείρησης είναι ότι οι επιδοτήσεις προς αυτήν έχουν ένα μετρήσιμο κόστος για τον προϋπολογισμό. Από την άλλη μεριά όμως, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν και αυτές λειτουργικές, οργανωτικές και λοιπές αδυναμίες (όπως και οι δημόσιες επιχειρήσεις), μόνο που δεν δίνουμε σε αυτές ιδιαίτερη σημασία. Αναλύστε. Θέμα 2. α) Οι τρεις πιο συνηθισμένες μέθοδοι δημιουργικής λογιστικής που χρησιμοποιούν οι δημόσιοι φορείς στην Ελλάδα για την τεχνητή μείωση των κρατικών ελλειμμάτων είναι οι συμφωνίες επαναγοράς, το αφανές χρέος και το ενδοκυβερνητικό χρέος. Αναλύστε. β) Τι γνωρίζετε για τη διαχρονική προοδευτικότητα; Ποια είναι τα θετικά και αρνητικά της στοιχεία; Να εξηγήσετε πώς μπορούμε να την εξαλείψουμε, όταν έχουμε τα εξής δεδομένα: Κλιμάκιο Εισοδ. Οριακός φορολ. Συντελ.

6 Ο πληθωρισμός είναι 15% και το εισόδημα 2000 χ.μ. προ του πληθωρισμού και 2300 χ.μ. μετά. Θέμα 3. α) Να περιγράψετε, με τη βοήθεια των κατάλληλων διαγραμμάτων, πώς μετακυλιέται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης υπό ανταγωνιστικές συνθήκες (και με τις συνηθισμένες μορφές καμπυλών ζήτησης και προσφοράς): Σε επίπεδο κλάδου, Σε επίπεδο μεμονωμένης επιχείρησης. β) Να αναλύσετε πώς επηρεάζεται το κίνητρο για εργασία, όταν το κράτος διενεργεί μεταβιβαστικές πληρωμές: Πρός τα νοικοκυριά, Προς τις επιχειρήσεις. Άσκηση 1 Πώς υπολογίζεται αλγεβρικά ο συντελεστής της αυτόματης σταθεροποιητικής επίδρασης των φόρων και τι ιδιότητες έχει; Να εκτιμήσετε πότε είναι πιο αποτελεσματικός: Όταν η οριακή ροπή προς κατανάλωση είναι ίση με 0.50 ή με 0.80 (t=0.20); Άσκηση 2 Η επιχείρηση Α πουλάει ύφασμα αξίας 500 χ.μ. (χωρίς ΦΠΑ) με συντελεστή 10% στην Β και ύφασμα πολυτελείας αξίας 800 χ.μ. (χωρίς ΦΠΑ) με συντελεστή 20% στην Γ. Η προστιθέμενη αξία από τις επιχειρήσεις Β και Γ αντιπροσωπεύει το 25% της αξίας των αγορών τους. Οι πωλήσεις της Β επιβαρύνονται με συντελεστή 5% και της Γ με 15%. Να υπολογίσετε για κάθε μία από τις επιχειρήσεις Β και Γ: Το ποσό του ΦΠΑ που καταβάλλει στην Α. Το ποσό του ΦΠΑ που οφείλει στο Δημόσιο. Την τιμή πώλησης στον καταναλωτή. Καλή επιτυχία. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ 1. Έστω ότι διδάσκετε στην Γ τάξη ΓΕΛ στο πλαίσιο του μαθήματος «Αρχές Οικονομικής Θεωρίας» το κεφάλαιο που αναφέρεται, για παράδειγμα, στις οικονομικές διακυμάνσεις και συγκεκριμένα στην έννοια του πληθωρισμού. Περιγράψτε τα βασικά στάδια εφαρμογής της μεθόδου project. Εφαρμόστε αναλυτικά τη μέθοδο project για την αποτελεσματική διδασκαλία του κεφαλαίου των οικονομικών διακυμάνσεων ή του όποιου άλλου κεφαλαίου εσείς επιλέξετε. Σχολιάστε τις βασικές θέσεις της έμμεσης διδασκαλίας καθώς και τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία από την εφαρμογή της διδακτικής μεθοδολογίας του project στη διδασκαλία οικονομικού μαθήματος. (4 βαθμοί) 2. Περιγράψτε το στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης στην έμμεση και στην άμεση διδασκαλία, χρησιμοποιώντας ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα σχεδιασμού διδασκαλίας οικονομικού μαθήματος. Με ποιο τρόπο και γιατί θα ερμηνεύατε τα αποτελέσματα της αξιολόγησης εάν διδάσκατε οικονομικά ως: α) μάθημα επιλογής πανελλαδικά εξεταζόμενο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, β) μάθημα προπτυχιακό και γ) μάθημα μεταπτυχιακού

7 επιπέδου. Πότε κατά την άποψή σας είναι αποτελεσματικότερη η διαδικασία της αξιολόγησης; (3 βαθμοί) 3. Ποιες και από τις βασικές εσωτερικές λειτουργίες που συντελούνται στη μαθησιακή διαδικασία κατά Gagné θα εφαρμόζατε στο σχεδιασμό μιας διδασκαλίας οικονομικού μαθήματος. Αναφέρατε από παράδειγμα. (3 βαθμοί) ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Θέμα 1 ο Α) Σε ποια διαδικασία και γατί θα επιλέγατε να χρησιμοποιήσετε «ομάδες συγκέντρωσεις»; Β)Ποια τμηματοποίση της αγοράς «αντανακλάται» στον κύκλο ζωής του προϊόντος; Θέμα 2 ο Α)Τι πλεονεκτήματα προσφέρουν τα branded (επώνυμα) προϊόντα 1)στους καταναλωτές και 2) στους παραγωγούς; Β) Ποιοι παράγοντες στο κοινωνικό περιβάλλον (κοινωνικό μοντέλο) επηρεάζουν τη συμπεριφορά του καταναλωτή; Θέμα 3 ο Α)Πως συνδέεται η τοποθέτηση του προϊόντος με την αντιληπτική χαρτογράφηση; Β)Αν προσπαθούσατε να «περάσετε» ένα μήνυμα στον καταναλωτή ποια θα ήταν τα κύρια εμπόδια που θα συναντούσατε και πως θα μπορούσατε να τα ξεπεράσετε; Να απαντήσετε σε δύο θέματα με περιεκτικές απαντήσεις. Η κάθε απάντηση θα πρέπει να μην υπερβαίνει τις 25 γραμμές. Καλή επιτυχία! ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1α) Οι απόψεις του Schumpeter για το ρόλο του επιχειρηματία στην οικονομία. 1β) Πότε μια επιχείρηση θεωρείται, κατά τον Schumpeter «καινοτόμος»; 2α) Τι εννοούμε με τους όρους «κύρια» και «δευτερεύουσα» χρηματιστηριακή αγορά; Ποιά από τις δύο αυτές αγορές αναπτύχθηκε ταχύτερα τα τελευταία χρόνια; 2β) Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε futures και options; Ποιο από τα δύο είναι ακριβότερο; 3) Οι τρεις εκδοχές του ελεγχόμενου καπιταλισμού: ΗΠΑ, Ευρώπη, Ιαπωνία.

8 4) Πότε και γιατί εφαρμόστηκε η πολιτική του New Deal στις ΗΠΑ; Τι μορφή πήραν, την ίδια περίοδο, οι κρατικές παρεμβάσεις στις άλλες χώρες; 5α) Πότε άρχισε να εφαρμόζετι η πολιτική των εθνικοποιήσεων και πότε η αντίθετή της, των αποκρατικοποήσεων στις δυτικές οικονομίες; 5β) Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των κρατικών, και ποια των ιδιωτικών επιχειρήσεων σύμφωνα με τον Jeremy; Όσοι/ες έχουν παραδώσει εργασία να το σημειώσουν, μαζί με τον τίτλο του βιβλίου του οποίου έκαναν την περίληψη. Θέμα 1 ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Α. Ποια είναι η χρησιμοποίηση της Κοινωνικο-οικονομικής Αξιολόγησης Επενδύσεων και σε τι διαφοροποιείται από τη Χρηματοοικονομική Αξιολόγηση; Β. Αναλύστε τη χρησιμότητα των φόρων / επιδοτήσεων στις περιπτώσεις αρωητικών και θετικών εξωτερικών οικονομιών. Είναι δυνατό ένας φόρος / επένδυση βα οδηγήσει σε βελτίωση της κοινωνικής ευημερίας; Θέμα 2 ο Α. Η αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων και η μείωση της φτώχειας είναι δυνατό να αντιμετωπίσουν μόνο αν αυξηθούν σημαντικά οι κοινωνικές δαπάνες. Αναπτύξτε, αναφέροντας το ρόλο της ανάλυσης κόστους οφέλους στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων. Β. Σε τι διαφοροποείται η μέθοδος UNIDO και η μέθοδος της World Bank ως προς την αξιολόγηση επενδύσεων; Θέμα 3 ο Έχουμε στη διάθεσή μας τέσσερις επενδυτικές προτάσεις Α, Β, Γ και Δ.Οι προτάσεις Α και Β είναι αμοιβαία αποκλειόμενες, καθώς και οι προτάσεις Α και Γ. Η πρόταση Δ εξαρτάται από την Α ή την Β. Το διαθέσιμο κεφάλαιο είναι οριοθετημένο στα (Προεξοφλητικό επιτόκιο = 4%). Οι χρηματοροές των τεσσάρων επενδυτικών προτάσεων είναι: ΕΤΗ Α Β Γ Δ

9 Σε ευρώ Α. Προσδιορίστε τις μελετώμενες εναλλακτικές και υπολογίστε την καθαρή παρούσα αξία και το λόγο ωφελειών κόστους της κάθε εναλλακτικής. Β. Πως προτείνετε να χρηματοδοτηθεί η επένδυση που θα επιλεγεί αν: i) εξυπηρετεί μια συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού και ii) οδηγεί σε βελτίωση της ευημερίας του γενικού κοινωνικού συνόλου; Πίνακας Συντελεστού Προεξόφλησης ΈΤΟΣ 1% 2% 3% 4% 5% 6% 1 0,9900 0,9800 0,9700 0,9615 0,9520 0, ,9800 0,9610 0,9420 0,9240 0,9070 0, ,9700 0,9420 0,9150 0,8880 0,8630 0, ,9600 0,9230 0,8840 0,8540 0,8220 0,7921 Να απαντηθούν τα δύο (2) από τα τρία (3) θέματα. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ 1) Ποιές είναι οι διαφορές μεταξύ των λογαριασμών της Καθαρής θέσης και αυτών του Παθητικού; 2) Τι είναι το ισοζύγιο και ποιές οι διαφορές μεταξύ πλήρους προσωρινού και του πλήρους προσαρμοζόμενου ισοζυγίου; 3) Ποιές είναι οι διαφορές μεταξύ των κάτωθι ζευγών λογαριασμών: - Τόκοι Χρεωστικοί και Τόκοι Πιστωτικοί Εισπρακτέοι; - Προπληρωθέντα Ενοίκια και Ενοίκια; - Προμηθευτές και Προκαταβολές σε Προμηθευτές; - Προμηθευτές και Γραμμάτια Πληρωτέα; - Γραμμάτια Εισπρακτέα και Γραμμάτια Εισπρακτέα Μεταβιβασθέντα; 4) ποιοι αριθμοδείκτες θεωρούνται συμπληρωματικοί των αριθμοδεικτών ρευστότητας και για ποιό λόγο; 5) Ποια ανάλυση ονομάζουμε διαχρονική ανάλυση και σε τι μας χρησιμεύει κατά κύριο λόγο; ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ Οι λογαριασμοί του ισολογισμού της εμπορικής επιχειρήσεως «ΖΗΘ Α.Ε.» την 01/01/2007 είχαν ως ακολούθως: (τα ποσά είναι σε ευρώ) Κτίριο Ίδια Κεφάλαια Έπιπλα & Σκεύη Ενυπόθηκο Δάνειο Αυτοκίνητα Δάνειο με Ενέχυρο Εμπορεύματα Εμπορεύματα Προμηθευτές

10 Εμπορεύματα Ενεχυριασμένα Γραμμάτια Πληρωτέα Υλικά Συσκευασία Γραμμάτια Εισπρακτέα προεξοφληθέντα Απαιτήσεις Προκαταβολές Πελατών Γραμμάτια Εισπρακτέα Κρατήσεις και Εισφορές Πληρωτέες Προκαταβολές σε Προμηθευτές Φόροι Πληρωτέεοι Ταμείο Καταθέσεις Όψεως Κατά τη διάρκεια της χρήσεως 2007 έλαβαν χώρα τα εξής λογιστικά γεγονότα: 1) Εξοφλήθηκαν οι φόροι πληρωτέοι και οι υποχρεώσεις της επιχείρησης προς τους ασφαλιστικούς φορείς με έκδοση επιταγής. 2) Πωλήθηκαν εμπορεύματα αντί με συμψηφισμό των προκαταβολών πελατών, με λήψη γραμματίων ποσού στα οποία είχαν προστεθεί τόκοι και τα υπόλοιπα με μετρητά. 3) Καταβλήθηκαν στους εργαζομένους της επιχείρησης για το έτος με μετρητά, ενώ οι εργοδοτικές εισφορές ποσού και οι κρατήσεις των εργαζομένων ποσού οφείλονταν στα Ασφαλιστικά τους Ταμεία. 4) Τα ήδη προεξοφληθέντα γραμμάτια εξοφλήθηκαν από τον οφειλέτη τους σύμφωνα με ειδοποίηση της Τράπεζας, ενώ προεξοφλήθηκαν γραμμάτια εισπρακτέα ποσού και εισπράχθηκαν με κατάθεση στο λογαριασμό όψεως της επιχείρησης. 5) Καταβλήθηκαν μετρητοίς για γενικά έξοδα 4.000, για ασφάλιστρα του υπόλοιπου έτους 5.000, ενώ εισπράχθηκαν με επιταγή ενοίκια μιας αποθήκης και διάφορα άλλα λειτουργικά έσοδα ) Την 1/10/2007 έλαβε χώρα αύξηση των Ιδίων Κεφαλαίων με εισφορά μετρητών ) Εξοφλήθηκε το δάνειο μ ενέχυρο εμπορεύματα και οι τόκοι του δανείου 500 με μετρητά και παραλήφθηκαν τα ενεχυριασμένα εμπορεύματα. 8) Αγοράσθηκαν εμπορεύματα αξίας αντί με υπογραφή γραμματίων πληρωτέων ποσού στα οποία προστέθηκαν τόκοι 1.000, με συμψηφισμό των προκαταβολών σε προμηθευτές και τα υπόλοιπα μετρητά. 9) Αυτοκίνητο της επιχείρησης έπαθε ζημιά από ατύχημα ύψους και επισκευάστηκε με καταβολή του ποσού στο συνεργείο επισκευής με μετρητά. Η ασφαλιστική εταιρία κάλυψε το 60% της ζημιάς και κατέβαλε το ποσό στην επιχείρηση. Ζητείται: Α) Να γίνουν οι ημερολογιακές εγγραφές των παραπάνω λογιστικών γεγονότων και να προσδιοριστεί με ημερολογιακές εγγραφές το αποτέλεσμα εκμεταλλεύσεως, αφου ληφθούν υπόψη ότι τα εμπορεύματα στις 31/12/2007 ανέρχονταν το ποσό των , τα υλικά συσκευασίας στο ποσό των 3.000, τα προπληρωθέντα ασφάλιστρα κατέστησαν δεδουλευμένα, οι αποσβέσεις των παγίων ανέρχονταν στο ποσό των και οφείλονταν οι τόκοι του μακροπρόθεσμου δανείου Β) Να προσδιοριστούν οι αριθμοδείκτες παγίων προς μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, ιδίων προς συνολικά κεφάλαια, ιδίων προς ξένα κεφάλαια και αποδοτικότητας ιδίων και συνολικών κεφαλαίων. Να σχολιαστεί εάν η χρήση των ξένων κεφαλαίων υπήρξε επωφελής για την επιχείρηση. ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Ι Απαντήστε δύο θέματα από την Ενότητα 1 (60%) και δύο θέματα από την Ενότητα 2 (40%). Ενότητα 1 Αναλύστε δύο από τα παρακάτω θέματα:

11 1. Α) Συζητήστε και δείξετε διαγραμματικά πως η καμπύλη προσφοράς εργασίας των νοικοκυριών προκύπτει από τις αντιδράσεις των νοικοκυριών στις μεταβολές του μισθού. Ποια είναι η προϋπόθεση για να έχει η καμπύλη προσφοράς εργασίας των νοικοκυριών θετική κλίση; Β) Συζητήστε και δείξετε διαγραμματικά πως προκύπτει η καμπύλη συλλογικής προσφοράς εργασίας. (30%) 2. Α) Να αναλύσετε και να δείξετε διαγραμματικά πως μεταβολές στο πραγματικό επιτόκιο επηρεάζουν το άριστο απόθεμα κεφαλαίου μιας επιχείρησης. Β) Συνοπτικά να αναλύσετε τη σχέση επένδυσης και του q του Tobin. (30%) 3. Α) Ποιοι είναι οι παράγοντες που προσδιορίζουν την ζήτηση χρήματος. Πως αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν την ταχύτητα κυκλοφορίας του χρήματος. Β) Να αναλύσετε και να δείξετε διαγραμματικά πως οι μεταβολές στην ζήτηση χρήματος ως αποτέλεσμα της επίδρασης των παραγόντων αυτών επηρεάζουν την ισορροπία στην αγορά χρήματος στη βραχυχρόνια περίοδο. (30%) Ενότητα 2 Αναλύστε δύο από τα παρακάτω θέματα: 1. Έστω ότι έχετε τα ακόλουθα στοιχεία σχετικά με τις τιμές και τις ποσότητες: Τιμές (ευρώ) Μήλα Αχλάδια Βενζίνη ,0 2,0 5, ,0 3,0 6,0 Ποσότητες Μήλα Αχλάδια Βενζίνη A) Αν η οικονομία παράγει μόνο αυτά τα τρία προϊόντα, υπολογίστε το ονομαστικό ΑΕΠ και στις δυο περιόδους και το πραγματικό ΑΕΠ σε τιμές Ποιός είναι ο ρυθμός πληθωρισμού το 2004 όπως μετρήθηκε με βάση την μεταβολή του αποπληθωριστή ΑΕΠ; B) Έστω ότι ένας δείκτης τιμών καταναλωτή (CPI) κατασκευάσζεται με βάση σταθμίσεις που αντιστοιχούν σε ποσότητες που παράχθηκαν το Ποιος είναι ο ρυθμός πληθωρισμού που μετριέται από τον δείκτη τιμών καταναλωτή; (20%) 2. Ας υποθέσουμε ότι ο λόγος κεφαλαίου/προϊόντος (Κ/Υ) είναι σταθερός σε 2. Α) Εάν δε υπάρχει αύξηση πληθυσμού και τεχνολογική πρόοδος ποια είναι η τιμή του λόγου αποταμίευσης/προϊόντος σταθερής κατάστασης που συμφωνεί με ποσοστό απόσβεσης 5%; Β) Έστω ότι υπάρχει αύξηση πληθυσμού και τεχνολογική πρόοδος. Ποια είναι η τιμή του λόγου αποταμίευσης/προϊόντος σταθερής κατάστασης που συμφωνεί με ποσοστό απόσβεσης 5% και πραγματική μεγέθυνση 3%;

12 (20%) 3. Έστω ότι ένα νοικοκυριό έχει εισόδημα ευρώ σήμερα και ευρώ αύριο. Α) Εάν το πραγματικό επιτόκιο είναι 5% ποιος είναι ο πλούτος του νοικοκυριού (i) σε όρους τρέχουσας κατανάλωσης, (ii) σε όρους μελλοντικής κατανάλωσης. Υπολογίστε το μόνιμο εισόδημα του νοικοκυριού. Β) Εάν το τρέχον εισόδημα αυξηθεί αναπάντεχα κατά 200 ευρώ, ποια θα είναι η μεταβολή του μόνιμου εισοδήματος; (Σημείωση: το πραγματικό επιτόκιο είναι 5%) Γ) Εάν το εισόδημα αυξηθεί μόνιμα κατά 200 ευρώ, ποια θα είναι η επίδραση στο μόνιμο εισόδημα; (Σημείωση: το πραγματικό επιτόκιο ειναι 5%) Δ) Απαντήστε στα ίδια ερωτήματα (Α, Β, Γ) υποθέτοντας ότι το πραγματικό επιτόκιο είναι 10%. (20%) Καλή επιτυχία! ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ (Να απαντηθούν 2 από τα 3 ερωτήματα) 1 ο Ερώτημα Στις σημερινές συνθήκες οικονομικής κρίσης, οι Κεϋνσιανοί και οι Νεοκλασσικοί οικονομολόγοι θα πρότειναν διαφορετικά μέτρα οικονομικής πολιτικής. Χρησιμοποιώντας το θεωρητικό υπόδειγμα που διδαχτήκατε (το οποίο καταλήγει στο γνωστό διάγραμμα δύο διαστάσεων στο χώρο του πληθωρισμού και του παραγωγικού κενού) εξηγήστε τα μέτρα των Κεϋνσιανών και τα μέτρα των Νεοκλασσικών οικονομολόγων για την έξοδο από την κρίση. 2 ο Ερώτημα «Σε καθεστώς σταθερών, συναλλαγματικών ισοτιμιών, η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να επηρεάσει το προϊόν, σε αντίθεση με τη δημοσιονομική πολιτική». Εξηγήστε με τη χρήσης απλού διαγράμματος. 3 ο Ερώτημα «Αν το επιτόκιο r είναι χαμηλότερο από το ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ g, η σχέση χρέουσ- ΑΕΠ μπορεί να σταθεροποιηθεί ακόμα και αν υπάρχει δημοσιονομικό έλλειμμα». Αναλύστε αλγεβρικά αυτήν την πρόταση. ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

13 Να απαντηθούν τρία (3) θέματα. 1. Τι σημαίνει η στροφή του Μαρξ από την Ιστορία και τη Φιλοσοφία στην Πολιτική Οικονομία για τη μελέτη του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής; Τι είναι η υλιστική αντίληψη της ιστορίας (ιστορικός υλισμός); 2. Πως εξηγεί το κέρδος (και το ομοιόμορφο ποσοστό κέρδους μεταξύ των διαφορετικών οικονομικών κλάδων) η εργασιακή θεωρία της αξίας; 3. Εξηγείστε την έννοια της εκμετάλλευσης και τα διάφορα μέτρα της στο έργο του Μαρξ. Συζητείστε τη σχέση της αξίας της εργασιακής δύναμης, του πραγματικού μισθού και του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης. 4. Σε τι διαφέρει η απλή εμπορευματική κυκλοφορία (Ε Χ - Ε) απο την κυκλοφορία του κεφαλαίου (Χ Ε Χ ); Περιγράψτε την τελευταία στην πιο ανεπτυγμένη της μορφή. 5. Συζητείστε την προέλευση και τα χαρακτηριστικά του εφεδρικού στρατού εργασίας. Πως επιδρά η μόνιμη παρουσία του, το μέγεθος και οι διαλυμάνσεις του στη διαμάχη κεφαλαίουεργασίας; Ποιές είναι οι σύγχρονες μορφές απασχόλησης που σχετίζονται με τον εφεδρικό στρατό εργασίας; 6. Να εξηγηθεί η τάση για ιδιωτικοποίηση κλάδων όπως εκπαίδευση, υγεία, μεταφορές, κλπ με βάση τους νόμους για τη μάζα της υπεραξίας. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ Εξετάσεις Περιόδου ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009 ΘΕΜΑ 1ον: (1.5 Μονάδα) Να βρεθούν οι ιδιότητες και τα ιδιο-διανύσματα του πίνακα ( ). ΘΕΜΑ 2ον: (1 Μονάδα) Βρείτε για ποιές τιμές των a, b το κάτωθι σύστημα είναι αδύνατο, αόριστο ή έχει μια λύση: (a 1)x + by = a b bx (a 1)y = a + b ΘΕΜΑ 3ον: (1 Μονάδα) Βρείτε τα ακρότατα της συναρτήσεως: f(x,y) = x 2 y 3 (6 x y) ΘΕΜΑ 4ον: (1.5 Μονάδες) Βρείτε τα ακρότατα της συναρτήσεως x 2 2x+2y 2 +z 2 +z όταν ισχύουν οι περιορισμοί: x+y+z = 1, 2x-y-z = 5 ΘΕΜΑ 5ον: (1 Μονάδα) Υπολογίσατε το ολοκλήρωμα R xydxdy, όπου το χωρίον R ορίζεται από τα γραφήματα των συναρτήσεων x = 0,y = 0,y = -x+1,y = -x-1. ΘΕΜΑ 6ον: (2 Μονάδες) Έστω ότι η συνάρτηση U(x,y) ικανοποιεί την σχέση Ue U= x. Υπολογίσατε το διαφορικό du. ΘΕΜΑ 7ον: (2 Μονάδες) Έστω ότι η συνάρτηση (x,y), x>0, y>0 είναι ομογενής, βαθμού 1, δείξατε, χρησιμοποιώντας το Θεώρημα του Euler, ότι:

14 = 0 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Υποχρεωτικό θέμα (έξι βαθμοί) Σε αντιδιαστολή με τη νεοκλασική σύλληψη συνθηκών γενικής ισορροπίας, κύριος στόχος των διαρθρωτικών οικονομικών αναλύσεων είναι η ερμηνεία της συνοχής και αλληλεξάρτησης μεταξύ των συστατικών και του συνόλου κάθε οικονομικού χώρου. Αντιπροσωπευτικά εργαλεία τέτοιων δομικών προσεγγίσεων περιλαμβάνονται στα στατικά και δυναμικά υποδείγματα εισροών-εκροών καθώς και στην αξιοποίηση της Μήτρας Κοινωνικής Λογιστικής. Χρησιμοποιώντας έννοιες και εργαλεία από υποδείγματα διαρθρωτικής προσέγγισης, ποιους θεωρείτε ως βασικότερους μηχανισμούς και κύριες διαδικασίες «μετακύλισης» της συστημικής κρίσης του χρηματοοικονομικού τομέα στις πολλαπλά αρνητικές επιδόσεις της πραγματικής οικονομίας: Επεξηγηματική διευκρίνιση: Το ανωτέρω ερώτημα αφορά αποκλειστικά στον εντοπισμό και αιτιολόγηση μηχανισμών «μετακύλισης» και διάχυσης κλαδικών δυσλειτουργιών, μέσω σχέσεων αλληλεξάρτησης, και των πολλαπλασιαστικών συνεπειών τους στο σύνολο του οικονομικού χώρου. Το ερώτημα δεν έχει να κάνει ούτε με την περιγραφική παρουσίαση της κρίσης στο χρηματοοικονομικό τομέα αλλά ούτε και με την αντίστοιχη αφήγηση της βαθιάς ύφεσης στην πραγματική οικονομία. Επιλέξτε ένα από τα εξής θέματα (τέσσερις βαθμοί) 1. Ποιες αναλυτικές ιδιαιτερότητες εμφανίζουν τα διάφορα εξωγενή και ενδογενή υποδείγματα μακροοικονομικής μεγέθυνσης ως προς τις αναπτυξιακές διαδικασίες που απαιτούνται στη προώθηση της τεχνολογικής προόδου και της αξιοποίησης παραγωγικών γνώσεων; 2. Με ποιούς τρόπους η παρουσία πολλαπλών σημείων «ισορροπίας» και απαιτήσεων κρίσιμης μάζας πόρων και οικονομικής δραστηριοποίησης διαμορφώνουν συνθήκες συγκρότησης και αυτό-ενίσχυσης παγίδων φτώχιας σε μια κοινωνία; ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Προσοχή: Η εξέταση έχει συνολικά 9 ερωτήσεις (υπολογίζοντας και τις υπο-ερωτήσεις) με ίδια βαρύτητα στην βαθμολογία. Απαντήστε και τις 9. Να υπολογίζετε περίπου 12 λεπτά ανά ερώτηση. 1. Σε ένα υπόδειγμα εξαντλήσιμων πόρων δύο περιόδων ας υποθέσουμε ότι η αντίστροφη συνάρτηση ζήτησης (εκφρασμένη σε ευρώ) του πόρου είναι p=20 0,4q και το οριακό κόστος (σε ευρώ) απόσπασης είναι MC=4, όπου p είναι η τιμή του αγαθού και q είναι η ζητούμενη ποσότητα. Η συνάρτηση ζήτησης και οριακού κόστους είναι ίδια και στις δύο περιόδους, και η συνολική ποσότητα του εξαντλήσιμου πόρου είναι Q=59.

15 (α) Πόση ποσότητα θα επιμεριζόταν στην πρώτη περίοδο και πόση στη δεύτερη, όταν το προεξοφλητικό επιτόκιο είναι 0,1; (β) Τι σημαίνει το «οριακό κόστος του χρήστη», και ποιο θα ήταν σε κάθε περίοδο όταν το προεξοφλητικό επιτόκιο είναι 0,1; (γ) Ποια η διαφορά της στατικής και δυναμικής αποτελεσματικότητας; Σε ποιες περιπτώσεις δεν θα είχαμε διαφορά μεταξύ στατικής και δυναμικής αποτελεσματικότητας; Εξηγείστε με αναφορά στα νούμερα αυτής της άσκησης. 2. «Σε αντίθεση με τις τοποθετήσεις των οικολογικών οργανώσεων, μέσα από την οικονομική του περιβάλλοντος καταλαβαίνουμε γιατί η άριστη ποσότητα ρύπανσης ποτέ δεν μπορεί να είναι μηδενική.» Σχολιάστε και κάνετε χρήση διαγράμματος στην απάντησή σας. 3. Σας δίνονται τα παρακάτω στοιχεία για την προσέλευση ατόμων σε ένα πάρκο: Ζώνες Πληθυσμός Ποσοστό Πληθυσμού Α % 20 ευρώ Β % 40 ευρώ Γ % 60 ευρώ Κόστος Μεταφοράς (α) Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία υποδείξετε με ποιο τρόπο μπορούν να υπολογιστούν τα οφέλη που προσφέρει το πάρκο. (β) Ποια οφέλη αδυνατούν να καταγραφούν με τη μέθοδο που χρησιμοποιήσατε στο (α); Υπάρχει άλλος τρόπος να καταγραφούν αυτά τα οφέλη; Εξηγείστε. 4. Δύο επιχειρήσεις μπορούν να ελέγξουν τις εκπομπές ρύπων με το ακόλουθο οριακό κόστος η κάθε μία: ΟΟΚ 1 = $30q 1, ΟΟΚ 2 = $10q 2, όπου q 1 και q 2 είναι οι ποσότητες ρύπων που ελέγχουν (μειώνουν) η πρώτη και δεύτερη επιχείρηση αντιστοίχως. Υποθέστε πως όταν απουσιάζει κάθε έλεγχος, κάθε μια επιχείρηση θα εκπέμπει 60 μονάδες ρύπων. (α) Υπολογίστε την κατανομή των ευθυνών για τον έλεγχο της ρύπανσης που ικανοποιεί τη συνθήκη του αποτελεσματικού κόστους αν το αποδεκτό περιβαλλοντικό όριο είναι 80 μονάδες στο σταθμό μέτρησης και οι συντελεστές μεταφοράς που μετατρέπουν μια μονάδα εκπομπής ρύπων σε συγκέντρωση στην τοποθεσία που είναι εγκαταστημένος ο σταθμός μέτρησης είναι, αντιστοίχως, α 1 = 3 και α 2 = 1. (β) Έστω ότι οι ελεγκτικές αρχές θέλουν να επιτύχουν τον στόχο τους στην περίπτωση (α) με την εφαρμογή ενός συστήματος επιβάρυνσης (φόρου) στις εκπομπές. Ποια θα πρέπει να είναι η επιβάρυνση ανά μονάδα εκπομπής ρύπων για την κάθε επιχείρηση; Εξηγείστε. (γ) «Πρακτικά η συνθήκη του αποτελεσματικού κόστους είναι το ίδιο με το κριτήριο της μέγιστης καθαρής παρούσης αξίας». Είναι σωστή αυτή η πρόταση; Εξηγείστε με την χρήση διαγράμματος. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΜΑ 1 Ο Υποχρεωτικό: Δίνονται τα εξής στοιχεία: Στην αρχή μιας περιόδου t, ο κρατικός προϋπολογισμός είναι ισοσκελισμένος,??????=0. Όπου D= το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, G= το σύνολο των δημοσίων δαπανών και T= το σύνολο των φόρων. Κατά την περίοδο αυτή η κυβέρνηση αποφασίζει να διατηρήσει το επίπεδο των δημοσίων δαπανών αμετάβλητο, ενώ μειώνει τους φόρους κατά ένα εφάπαξ ποσό. Το πρκύπτον έλλειμμα αποφασίζει να καλυφθεί με έκδοση ισόποσου ομολογιακού δανείου. Η κυβέρνηση επαναλαμβάνει την πολιτική αυτή για μια σειρά ετών.

16 α) Να δείξετε αλγεβρικά πως, σε ένα πλαίσιο διαχρονικής ισορροπίας η παραπάνω στρατηγική της κυβέρνησης μπορεί να μην έχει αποτέλεσμα. β) Να σχολιάσετε γιατί το αποτέλεσμα μπορεί να διαφέρει όταν το πλαίσιο της ανάλυσης είναι το βραχυχρόνιο κεϋνσιανό υπόδειγμα. ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑ 2 Ο : α) Δείξτε ότι το θεώρημα της Ισοδύναμης Βεβαιότητας ισχύει όταν η αβεβαιότητα αφορά τις σταθερές των εξισώσεων του υποδείγματος και ότι δεν ισχύει όταν η αβεβαιότητα αφορά τους πολλαπλασιαστές. β) «Στο πλαίσιο της θεωρίας των ορθολογικών προσδοκιών η άσκηση Δημοσιονομικής Πολιτικής είναι μακροχρόνια αναποτελεσματική». Σχολιάστε κάνοντας αναφορά στην έννοια της αποτελεσματικότητας της πολιτικής στα πλαίσια του νεοκλασικού και του νέο-κεϋνσιανού υποδείγματος αντίστοιχα. ΘΕΜΑ 3 Ο : Υποθέστε πως βρίσκεστε στην θέση του Διοικητή μιας Κεντρικής Τράπεζας εν τω μέσω της παρούσης χρηματοοικονομικής κρίσης που μαστίζει την παγκόσμια οικονομία. Σχολιάστε: α) Ποιά μέτρα θα προτείνατε για την αντιμετώπιση της κρίσης αυτής; β) Με ποια κριτήρια θα προτείνατε τα μέτρα αυτά; Το 1 ο Θέμα είναι Υποχρεωτικό. Κατόπιν επιλέξτε και απαντήστε ένα εκ των δύο υπολοίπων θεμάτων. Τα θέματα είναι ισόβαθμα. Καλή Επιτυχία! ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΤΕ ΣΕ 2 ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ 1 ΚΑΙ ΣΕ 1 ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ 2 ΜΕΡΟΣ Α ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ ΜΟΝΟ ΣΕ 2 ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ Α1 (3 μονάδες) Έστω μια κοινωνία της οποίας τα μέλη παράγουν και καταναλώνουν δύο αγαθά (Χ και Υ), ενώ οι διαθέσιμοι πόροι και η τεχνολογία τους επιτρέπουν την παραγωγή των αγαθών αυτών σε συνδυασμούς που δίνονται από την εξίσωση Υ=100-Χ. Να εξηγήσετε λεπτομερώς τι σημαίνουν οι εξής «παρατηρήσεις»: Ότι η κατανομή των αγαθών αυτών (i) είναι κατά Pareto αναποτελεσματική σύμφωνα με την νεοκλασική οικονομική θεωρία, και (ii) είναι κοινωνικά άδικη σύμφωνα με την θεωρία περί δικαιοσύνης του John Rawls. ΘΕΜΑ Α2 (3 μονάδες) (α) Στο πλαίσιο της νεοκλασικής Ισο-οριακής Αρχής (ΙΟΑ) να δώσετε μια πλήρη θεωρητική εξήγηση του πως ένας ορθολογιστής αποφασίζει, (i) πόσες ώρες εργασίας του θα προσφέρει την ημέρα σε κάποιον εργοδότη (με δεδομένο τον μισθό και την ωφέλεια (utility) του εργαζομένου από την εργασία στην συγκεκριμένη εταιρεία και την αεργία/σχόλη) (ii) πόση προσπάθεια και πόρους θα επενδύσει στην συλλογή πληροφοριών πριν επιλέξει την τράπεζα από την οποία θα λάβει στεγαστικό δάνειο (υποθέστε ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός, Ν, τραπεζών και ότι το κόστος ευκαιρίας της έρευνας αγοράς δεν είναι αμελητέο).

17 ΘΕΜΑ Α3 (3 μονάδες) «Η πρόσφατη κατακόρυφη πτώση των τιμών του πετρελαίου, από $140 σε $38 το βαρέλι, αποδυκνύει ότι ο David Ricardo κάνει λάθος με την θεωρία της γαιοπροσόδου και το όλο θέμα είναι απλώς ζήτημα προσφοράς και ζήτησης στα πλαίσια του τέλειου ανταγωνισμού.» Σχολιάστε διεξοδικά. ΘΕΜΑ Α4 (3 μονάδες) «Το υπόδειγμα των κυκλικών διακυμάνσεων του Karl Marx μπορεί να εξηγήσει ικανοποιητικά την σημερινή παγκόσμια κρίση.» Σχολιάστε διεξοδικά. ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΤΕ (και) ΣΕ 1 ΑΠΟ ΤΑ ΑΚΟΛΟΥΘΑ 3 ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑΒ1 (4 μονάδες) Ένας σημαντικός οικονομολόγος, αναφερόμενος στον επιχειρηματίαέμπορο-βιομήχανο, έγραψε τα εξής: «Κυνηγώντας το προσωπικό του συμφέρον, συχνά προωθεί το συμφέρον της κοινωνίας πιο αποτελεσματικά από ότι εάν σκόπευε πραγματικά να το προωθήσει. Δεν έχω δει ποτέ τίποτα το ιδιαίτερα θετικό να προκύπτει από όσους δραστηριοποιούνται υπέρ του κοινού συμφέροντος.» Να εξηγήσετε διεξοδικά τι εννοεί ο συγγραφέας και, κατόπιν, να σχολιάστε την άποψη αυτή στο πλαίσιο της σημερινής παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. ΘΕΜΑ Β2 (4 μονάδες) Ποια η σημασία του Θεωρήματος του Αδύνατου (Impossibility Theorem) του οικονομολόγου Kenneth Arrow για την οικονομική επιστήμη ειδικά και τις κοινωνικές επιστήμες γενικότερα. (Εξηγήστε σε γενικές γραμμές τι λέει το θεώρημα χωρίς όμως να αναλωθείτε στην απόδειξη του. Επικεντρωθείτε στην σημασία του για τις κοινωνικές και οικονομικές επιστήμες). ΘΕΜΑ Β3 (4 μονάδες) «Το αόρατο χέρι, ο καταμερισμός της εργασίας και το μέγεθος της αγοράς είναι ικανά να μας οδηγήσουν σε έξοδο από την κρίση αρκεί να αποφύγουμε τις σειρήνες του προστατευτισμού.» Σχολιάστε διεξοδικά. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΙΙ Απαντήστε δύο από τα τρία παρακάτω θέματα: 1. Μπορεί σε μία οικονομία της αγοράς η συνολική προσφορά και η ζήτηση να ισορροπήσουν σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης; Εξηγείστε αναλυτικά γιατί η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να ρυθμίσει το επίπεδο του συνολικού προϊόντος και της απασχόλησης. Πως λειτουργεί ο πολλαπλασιαστής της απασχόλησης; 2. Ένα από τα κύρια διλήμματα της μακροοικονομικής πολιτικής είναι η σχέση πλήρους απασχόλησης και κερδών. Εξηγείστε αναλυτικά κάνοντας χρήση της καμπύλης απόσπασης εργασίας. 3. Στις καπιταλιστικές οικονομίες η άσκηση μακροοικονομικής πολιτικής μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη σταθερότητα και απασχόληση. Ωστόσο οι πολιτικές που είναι αναγκαίες

18 για τη μείωση της ανεργίας είναι πιθανό να συνεπάγονται βασικές μεταβολές στον τρόπο που λειτουργούν οι οικονομικοί θεσμοί της κοινωνίας. Ποιοι είναι οι βασικοί θεσμοί της καπιταλιστικής οικονομίας που είναι υπεύθυνοι για την ύπαρξη της ανεργίας και ποιες είναι οι δυνατότητες παρέμβασης των κυβερνήσεων; Καλή επιτυχία Κουντούρης Μ. Αργείτης Γ. ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ Αναπτύξτε την άποψη του Σουμπέτερ περί δημοκρατίας. Εξηγείστε τα σημεία διαφοράς της άποψης αυτής από την κλασική-παραδοσιακή άποψη περί δημοκρατίας. ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ Αναπτύξτε το περιεχόμενο της «οριακής επανάστασης» στα οικονομικά. Ποιοι ήταν οι πρωτεργάτες της και ποιες οι συνέπειες της για τον τρόπο προσέγγισης των οικονομολόγων στα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ Αναπτύξτε την άποψη του Ζόμπαρτ για τον ώριμο καπιταλισμό, ειδικά για το «πνεύμα» που κατά τον Ζόμπαρτ τον διέπει, καθώς και για την οργάνωση («εξολθολογισμό» του) στη σύγχρονη, για τον ίδιο, εποχή. ΑΝΑΠΤΥΞΤΕ ΔΥΟ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι Να απαντηθούν δύο από τα τρία ζητήματα που ακολουθούν Ζήτημα 1 Α)(Βαθμοί 2) Η διακριτή τυχαία μεταβλητή Χ λαμβάνει τιμές 1, 2, 4 και 5 με Ρ(2)=Ρ(4)=0.3 και Ρ(1)=Ρ(5). Να βρεθεί α) η διακύμανση της τυχαίας μεταβλητής Χ και β) η κεντρική ροπή τρίτης τάξης περί το μέσο της Χ και να σχολιασθεί το πρόσημο του αποτελέσματος που προκύπτει.

19 Β)(Βαθμοί 2) Από τους 10 επιστήμονες που απασχολεί μια επιχείρηση 4 είναι οικονομολόγοι. Επιλέγουμε τυχαία μια ομάδα 3 επιστημών. Ποια είναι η πιθανότητα να περιληφθούν σε αυτή το πολύ δύο οικονομολόγοι; Γ)(Βαθμός 1) Δίνονται στοιχεία τιμών (σε ευρώ) και ποσοτήτων (σε τόνους) μιας ομάδας τριών προϊόντων που πουλήθηκαν κατά τα έτη 2007 και Προϊόν Τιμή 2004 Τιμή 2007 Ποσότητα 2007 Α Β Γ Να υπολογισθεί ένας σταθμικός τιμάριθμος και ένας σταθμικός δείκτης όγκου για το 2007 έναντι Χ Υ του 2004, η μεταβολή της ΑΔΧ ως προς αυτά τα προϊόντα κατά το 2007 έναντι του 2004 και η αποπληθωρισμένη αξία τους κατά το 2007 σε τιμές του Δίνεται επίσης V 2004 =65 ευρώ. Ζήτημα 2 Α) (Βαθμοί 2) Σε συμμετρική κατανομή μισθών (X i σε ευρώ) 100 εργαζομένων βρέθηκαν και =1.000 ευρώ. Να βρεθεί το ποσοστό των εργαζομένων με μισθούς από 1500 μέχρι 2100 ευρώ. Αν όλοι οι μισθοί αυξηθούν κατά 10%, να βρεθεί ο συντελεστής μεταβλητότητας των νέων μισθών. Β)(Βαθμοί 2) Σε ένα Γυμνάσιο το 15% των μαθητών και το 20% των μαθητριών είναι ψηλότεροι από 160 εκ. Στο Γυμνάσιο αυτό, το 55% είναι μαθήτριες και το 45% μαθητές. Αν εκλεγεί ένα άτομο τυχαία και είναι ψηλότερο από 160 εκ. ποια η πιθανότητα να είναι μαθήτρια; Γ)(Βαθμός 1) Ένας μεσίτης πουλάει κατά μέσο όρο 4 σπίτια κάθε εβδομάδα. Αν ο αριθμός σπιτιών που πουλάει ακολουθεί κατανομή Poisson, να βρεθεί η πιθανότητα να πουλήσει τουλάχιστον 1 σπίτι αυτή τη βδομάδα. Ζήτημα 3 Α)(Βαθμοί 2) Η πιθανότητα να μειώσει ένας καταναλωτής τις αγορές του μετά από ανατίμηση ενός προϊόντος είναι 0.2. Σε μια ανατίμηση του προϊόντος, να βρεθεί η πιθανότητα το πολύ δύο από 10 καταναλωτές να μειώσουν τις αγορές τους. Ποια είναι η πιθανότητα το πολύ δύο από τους 10 καταναλωτές να μειώσουν τις αγορές τους, αν γνωρίζουμε ότι τουλάχιστον ένας μείωσε τις αγορές τους; Β)(Βαθμοί 2) Η από κοινού κατανομή των διακριτών τυχαίων μεταβλητών δίδεται στον πίνακα που ακολουθεί. α) Να βρεθούν οι περιθώριες κατανομές των Χ και Υ. β) Να υπολογισθεί η τυπική απόκλιση της Υ γ) Να υπολογισθεί ο συντελεστής συσχέτισης των Χ και Υ και να σχολιασθεί το αποτέλεσμα. Γ)(Βαθμός 1) Μια τάξη έχει 7 κορίτσια και 6 αγόρια. Πόσες διαφορετικές πενταμελείς ομάδες μπορούμε να σχηματίσουμε αν θέλουμε σε κάθε ομάδα να περιέχονται 2 κορίτσια; Καλή επιτυχία! Δίνεται: ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ

20 Χαρακτηριστικές περιπτώσεις χρηματοπιστωτικών κρίσεων που οδήγησαν στην εμφάνιση συστημικού κινδύνου είναι η κρίση των χρηματιστηριακών αγορών της ΝΑ Ασίας (1997), η νομισματική κρίση της Ρωσσίας (1998) με τη συνεπακόλουθη κατάρρευση του επενδυτικού κεφαλαίου Long Term Capital Management (LTCM) και η κρίση της χρηματιστηριακής αγοράς των μετοχών «νέας οικονομίας» (Tech bubble bust, 2000). Η τελευταία και η πλέον πρόσφατη κρίση που συνεχίζει να ταλανίζει το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα, η οποία χαρακτηρίζεται ως η πιο έντονη σε βάθος και διάρκεια, είναι η κρίση των στεγαστικών δανείων μειωμένης εξασφάλισης στις ΗΠΑ (ξεκίνησε τον Αύγουστο του2007), Αν και οι τελικπές διαστάσεις και συνέπειες της συγκεκριμένης κρίσης δεν έχουν εκτιμηθεί πλήρως ακόμη, ωστόσο είναι εμφανής η μετάδοση της κρίσης από την αγορά αμερικάνικων στεγαστικών δανείων στην αγορά κατοικιών των ΗΠΑ, στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα και στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές και την μετακύλισή της στην παγκόσμια οικονομία. Να περιγράψετε τον μηχανισμό ανάπτυξης της τρέχουσας κρίσης και τις επιπτώσεις της στην χώρα μας. ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ Να εξετάσετε τη δυνατότητα πραγματοποίησης κερδών μέσω καλυμμένου arbitrage αν ισχύουν τα παρακάτω: Η τρέχουσα ισοτιμία /$ είναι S= 0,99$ Η προθεσμιακή ισοτιμία 3 μηνών είναι F= 1,01/$ Το ετήσιο επιτόκιο του Ελληνικού Δημοσίου είναι 9% Το ετήσιο επιτόκιο της Αμερικής είναι 6% Θεωρείστε ότι ο επενδυτής δανείζεται για 3 μήνες. ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ Στον πίνακα δίνεται η από κοινού κατανομή πιθανότητας των αποδόσεων των μετοχών Α και Β. Για ένα χαρτοφυλάκιο που απαρτίζεται από 40% της μετοχής Α και 60% της μετοχής Β, να υπολογιστεί: α) η προσδοκώμενη απόδοση του χαρτοφυλακίου β) ο συντελεστής συσχέτισης των αποδόσεων των μετοχών και γ) η μέση απόκλιση τετραγώνου του χαρτοφυλακίου. Απόδοση Β 3.2% 5.8% Απόδοση Α 1.2% 0,2 0,4 0,6 1.8% 0,3 0,1 0,4 0,50 0,5 1 Σημείωση: Να απαντήσετε όλα τα θέματα. ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! ΧΡΗΜΑ ΠΙΣΤΗ - ΤΡΠΕΖΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΘΕΜΑ [βαθμοί 4]