42 ο. Πανελλήνιο. Oφθαλμολογικό. Συνέδριο. ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ Εργασιών

Transcript

1 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ Εργασιών

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3 E-POSTERS 133 VIDEO 265

3 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

4 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A1 ΕΜΠΕΙΡΙΑ 2 ΕΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΕΝΔΟΘΗΛΙΑΚΗ ΚΕΡΑΤΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΜΕΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΚΕΜΕΤΕΙΟΥ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ (DSAEK) Βουδούρη Α., Κατσαβάκη Μ., Κομνηνού Α., Βούζα Α. Ιατρικό Κέντρο Αθηνών ΣΚΟΠΟΣ: Παρουσίαση εμπειρίας 2 χρόνων με την Αυτοματοποιημένη Ενδοθηλιακή Κερατοπλαστική με αφαίρεση της Δεσκεμετείου μεμβράνης (DSAEK). ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Εφαρμόσθηκε μια τυπική DSAEK τεχνική σε 21 μάτια. Ηπροετοιμασία του μοσχεύματος του δότη έγινε με μικροκερατόμο Moria M2 με κεφαλές 300 and 350 micron. Χρησιμοποιήθηκε τρύπανο μιας χρήσης (Moria). Ητοποθέτηση του μοσχεύματος του δότη έγινε με εργαλεία Busin για DSAEK. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Το χειρουργείο ήταν χωρίς διεγχειρητικές επιπλοκές σε όλους τους ασθενείς. Μετεγχειρητικά:ένας ασθενής χρειάσθηκε νέο μόσχευμα (ο μεταμοσχευθής κερατοειδής του δότη είχε κοπεί σε μεγάλο πάχος 259 μ). Σε 2 ασθενείς χρειάσθηκε να επαναεισαχθεί αέρας 2 ώρες μετά το χειρουργείο. Δεν παρατηρήθηκε μετατόπιση του μοσχεύματος ή κορικός αποκλεισμός. Ηενδοφθάλμια πίεση ήταν μεταξύ mm Ηg, η οπτική οξύτητα σε ασθενείς με φυσιολογική εικόνα βυθού ήταν 20/40 ή καλύτερη την πρώτη εβδομάδα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: ΗDSAEK είναι πολύ αποτελεσματική και ασφαλής τεχνική, ελάχιστα επεμβατική και με εξαιρετικά γρήγορη αποκατάσταση της όρασης. 2 YEARS EXPERIENCE WITH DESCEMET- STRIPPING AUTOMATED ENDOTHELIAL KERATOPLASTY (DSAEK) Voudouri Α., Katsavaki Μ., Komninou Α., Vouza Α. Athens Medical Center PURPOSE: To discuss our experience with DSAEK MATERIAL & METHODS: A standard DSAEK procedure was performed in 21 eyes. Preparation of the donor graft with Moria M2 microkeratome with 300 and 350 micron heads, single use punch (Moria) and deliver of the donor graft with Busin Set for DSAEK. RESULTS: The surgery was uneventful in all patients. Postoperatively: one patient required a new graft (the implanted donor tissue was cut too thick). In 2 patients it was required to inject air 2 hours after surgery. We did not notice any graft dislocation or pupillary block. IOP was within mm hg, visual acuity for patients with normal fundus was 20/40 or better the first week. CONCLUSION: DSAEK is a very effective and safe procedure with minimal invasion and impressively early visual recovery 4

5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΟΠΤΙΚΕΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Γιαννέλη Μ., Ασλανίδης Ι., Ιωαννίδη Δ., Πετράκης Ε., Σελίμης Β., Τόλιου Γ., Χατζηδάκη Α. Εμμετρωπία ΑΕ, Πανεπιστήμιο Εδιμβούργου A2 ΣΚΟΠΟΣ: Ηδυσλεξία ή οι μαθησιακές δυσκολίες εκδηλώνονται κυρίως στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ως δυσκολία με τον γραπτό λόγο, κυρίως με την ανάγνωση και τη γραφή. Και οι δύο διεργασίες είναι απαιτητικές για το οπτικό σύστημα, καθώς και τον εγκέφαλο. Τα μάτια δεν παραμένουν παθητικά αλλά εκτελούν σακκαδικές κινήσεις για την καταγραφή πληροφοριών από συγκεκριμένα σημεία στο χώρο. Ως εκ τούτου, δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια διεξάγεται σημαντική έρευνα για τη διερεύνηση του ρόλου των κινήσεων των ματιών και άλλων οπτικών λειτουργιών στη δυσλεξία (ή, γενικότερα, στις μαθησιακές δυσκολίες). Σκοπός της μελέτης είναι να καταδείξει τις διαφορές στις οφθαλμικές κινήσεις μεταξύ δυσλεξικών και μη δυσλεξικών σε μια σειρά δοκιμασιών. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Ηκαταγραφή των οφθαλμικών κινήσεων είναι δυνατή με την τεχνική του Εye Tracking. Ένας eye tracker χρησιμοποιεί μια κάμερα η οποία εστιάζει σε ένα ή και τα δύο μάτια και καταγράφει τις κινήσεις τους, καθώς ο χρήστης εξετάζει ένα ερέθισμα. Τα παραδοσιακά τεστ περιλαμβάνουν δοκιμασίες ανάγνωσης και γραφής. Ωστόσο, το εργαστήριο μας έχει αναπτύξει μια σειρά από τεστ, που αποτελούνται, από δοκιμασίες οπτικής αναζήτησης, συντονισμού στο χώρο και άλλλες., που πραγματοποιούνται με την τεχνική του Eye Tracking. Καινοτομία της μεθόδου είναι η λεπτομερής οφθαλμολογική εξέταση (συμπεριλαμβανομένης εξέτασης οπτικών πεδίων, στερεοσκοπικής όρασης και χρωματικής αντίληψης) πριν από κάθε πείραμα. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα δείχνουν ότι υπάρχουν διαφορές όσον αφορά στον χρόνο ανάγνωσης, στην διάρκεια των fixation και του αριθμού τους (υψηλότερα στην περίπτωση των δυσλεξικών). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηέρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη για να διερευνήσει κατά πόσον η μεταβολή στις κινήσεις των ματιών σε δυσλεξικούς είναι αποτελέσμα μιας οπτικο-κινητικής διαταραχής, λανθασμένης οπτικής επεξεργασίας ή πιθανώς μιας προβληματικής ψυχογλωσσικής επεξεργασίας υψηλότερου επιπέδου. EYE MOVEMENTS IN LEARNING DISABILITIES Gianneli M., Aslanides I., Ioannidi D., Petrakis E., Selimis V., Toliou G., Hatzidaki A. Emmetropia SA, University of Edinburgh PURPOSE: Learning disabilities manifest primarily in primary school as a difficulty with written language, particularly with reading and writing. Notably, the act of reading is a demanding task for the eye as well as the brain. The eyes do not remain passive but move in saccades in order to register information at particular locations in space. Given the importance of advancing our knowledge of the role of eye movements in dyslexia, considerable research has been conducted in recent years. The project s purpose is to demonstrate and account for differences in the eye movements between dyslexic and non-dyslexic individuals on a large battery of tests. MATERIAL & METHODS: Eye movements can be monitored by the technique of eye tracking. A videobased eye tracker uses a camera that focuses on one or both eyes and records their movement as the user looks at a stimulus. Traditional employed tests include reading and writing tasks. However, our lab has currently developed a series of tests consisting as well of visual search tasks, coordination-in-space tasks, figure-ground discrimination etc., realized by means of the eye tracking technique. The novelty of our method lies in the fact that we have included a detailed ophthalmological examination prior to any experiment. RESULTS: Preliminary results show that there are differences concerning reading time duration and number of fixations (increased in the case of dyslexics). CONCLUSION: Research is under way to explore whether the alteration in eye movements in dyslexic individuals results from an oculomotor disorder, visual processing or presumably a somewhat problematic psycholinguistic level of processing. 5

6 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A3 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΝΙΔΟΥ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚατσαρούΕι., Γαρδέλη Ι., Τσιμάρα Α. Γενικό Νοσοκομείο Ζακύνθου, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» ΣΚΟΠΟΣ: Ιατρικές σχολές, ανεξάρτητες από τα ασκληπιεία, αναπτύχθηκαν ραγδαία τον 5 ο αι. π.χ. στην κυρίως Ελλάδα, στη Σικελία, στη νότια Ιταλία και στη Μικρά Ασία. Οι σημαντικότερες ήταν της Κνίδου και της Κω, γεγονός που οφείλεται στη μεγάλη ανάπτυξη της φιλοσοφικής και επιστημονικής σκέψης στις περιοχές αυτές. Σκοπός μας είναι να καταγράψουμε την συμβολή της Ιατρικής σχολής της Κνίδου στην εξέλιξη της οφθαλμολογίας. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Υλικό: Ηιατρική σχολή της Κνίδου στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία πιθανότατα είναι παλαιότερη από τη σχολή της Κω και θα παρέμενε, ίσως η σημαντικότερη, εάν δε δρούσε στην Κω ο Ιπποκράτης. Οι σχολές αυτές δεν αντιπροσώπευαν αντίθετες απόψεις και δεν απέρριπταν η μία τις ιδέες της άλλης ως αιρετικές ή εχθρικές. Κύριο έργο των Κνίδιων ιατρών ήταν η διάκριση και ταξινόμηση των ασθενειών. Ηπροσέγγισή τους είχε επηρεαστεί από τους Αιγυπτίους. Τα έργα τους ήταν αυστηρώς ιατρικά και παρουσίαζαν μικρό θεωρητικό ενδιαφέρον, σε αντίθεση με τους ιπποκρατικούς και πραγματεύονταν κυρίως θέματα πρόληψης, παθολογίας, γυναικολογίας και οφθαλμολογίας. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Αναφαίρετε σε κείμενα της Σχολής, ότι οι ιατροί προχωρούσαν σε επέμβαση κρανιοτομής, όταν ο ασθενής εμφάνιζε κεφαλαλγία και διαταραχή της όρασης χωρίς να έχει βλάβες στον οφθαλμό. Μήπως τελικά αυτή η πρακτική είναι η αρχαιότερη καταγεγραμμένη θεραπεία του εγκεφαλικού οιδήματος? Πάντως, οι ιατροί της Κνύδου συνέδεαν τον οφθαλμό με την εγκεφαλική λειτουργία. Αξιόλογος γιατρός της σχολής το 3 ο αιώνα π.χ. ήταν ο Χρύσιππος της Κνίδου. Θεωρούσε τη συχνότητα του σφυγμού σύμπτωμα πυρετού, ήταν αντίθετος στη χρήση καθαρτικών και της φλεβοτομίας. Αναφέρεται έργο του με τον τίτλο «Περί λαχάνων και διαίτης». ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ανεξαρτήτως που ασχολήθηκε κυρίως με την ανατομία και τη βοτανική, θεωρήθηκε οφθαλμίατρος μαζί με τους: Διαγόρας ο Κιτιεύς, Ευημέριος και Ευήνορ ο Αργείος, ίσως γιατί θεωρούσε τον οφθαλμό από τα κυριότερα όργανα του ανθρώπινου σώματος. THE CONTRIBUTION OF MEDICAL FACULTY OF KNIDOS IN THE DEVELOPMENT OF OPHTHALMOLOGY Katsarou I., Gardeli I., Tsimara A. Zakynthos General Hospital, Athens General Hospital G. Gennimatas PURPOSE: Medical faculties, independent from Asklepieions, were developed rapidly during 5 th century B.C. in mainland Greece, in Sicily, in southern Italy and in the Asia Minor. Most important of them were Knidos and Kos, a fact attributed to the big development of the philosophical and scientific thought in these regions. MATERIAL & METHODS: The medical faculty of Knidos in the south-western Asia Minor probably was older than the faculty of Kos and would remain, perhaps the most important, if Hippocrates wasn t active in Kos. These faculties did not represent opposite opinions and they did not reject the ideas of each other as heretical or hostile. Main work of Knidos doctors was the classification and the distinction of illnesses. Their interest was focused mainly in the illnesses, their diagnosis and their individual characteristics, following analytic methodology. Their approach had been influenced by the Egyptians. Their works were strictly medical and presented small theoretical interest, in contrast to the Hippocratic doctors and mainly dealt subjects of prevention, internal medicine, gynaecology and ophthalmology. RESULTS: It is reported, that the doctors advanced in trepanation operation, when the patient presented headache and disturbance of sight. Maybe this is the oldest recorded treatment of cerebral oedema? Remarkable is the fact that the doctors of Knidos connected the eye with the cerebral operation. Significant doctor of the faculty during the 3 rd century B.C. was Chrysippos. He considered the frequency of the pulse as a symptom of fever he opposed the use of evacuants and venesection. A work of his is reported with the title About cabbages and diet. CONCLUSION: Although he dealt mainly with the anatomy and the botany, was considered an oculist along with Diagoras the Kitiefs, Evimerios and Evinor the Argeios, perhaps because it considered the eye one from the principal organs of human body. 6

7 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΡΗΣΗ ΚΟΛΛΑΣ ΙΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙ ΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΤΕΡΥΓΙΟΥ Παυλόπουλος Γ. Οφθαλμολογικό Τμήμα, 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών A4 ΣΚΟΠΟΣ: Ησύγκριση της κόλλας ινικής με τα ράμματα στην καθήλωση του επιπεφυκότος μετά την αφαίρεση του πτερυγίου. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Είκοσι ασθενείς (30 οφθαλμοί) υπεβλήθησαν σε χειρουργική επέμβαση πτερυγίου. Σε 15 οφθαλμούς χρησιμοποιήθηκε κόλλα ινικής για την καθήλωση του επιπεφυκότος στον σκληρό και σε 15 οφθαλμούς ράμματα 7-0 Vicryl για την συρραφή του επιπεφυκότος μετά από την αφαίρεση πτερυγίου. Στην ομάδα ασθενών που χρησιμοποιήθηκε κόλλα ινικής πραγματοποιήσαμε μετακίνηση κρημνών επιπεφυκότος για την κάλυψη του ελλείμματος εφόσον το πτερύγιο ήταν πρωτοπαθές (9 οφθαλμοί) και αυτομόσχευμα επιπεφυκότος εφόσον το πτερύγιο ήταν υποτροπιάζον (6 οφθαλμοί). Η μετεγχειρητική παρακολούθηση ήταν 6 μήνες. Έγινε καταγραφή του μετεγχειρητικού πόνου, της δυσανεξίας, της διάρκειας της χειρουργικής επέμβασης και των υποτροπών του πτερυγίου. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ο μέσος χρόνος χειρουργείου ήταν 18 λεπτά για ομάδα που χρησιμοποιήθηκε κόλλας ινικής και 25 λεπτά για την ομάδα που πραγματοποιήθηκε συρραφή επιπεφυκότα (p<0.05) για τις επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκε μόνο μετακίνηση κρημνών επιπεφυκότος, και 25 λεπτά και 40 λεπτά αντίστοιχα για τις επεμβάσεις που έγινε χρήση αυτομοσχεύματος επιπεφυκότα (p<0,01). Ο μετεγχειρητικός πόνος κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων μετεγχειρητικών ημερών ήταν ηπιότερος στην ομάδα που χρησιμοποιήθηκε κόλλα ινικής (p<0.0 5), όμως η δυσανεξία του ασθενή συνεπεία των ραμμάτων μετά από την επούλωση του ελλείμματος του επιθηλίου του κερατοειδούς ήταν σημαντικά μεγαλύτερη στην ομάδα που πραγματοποιήθηκε συρραφή επιπεφυκότα (p<0.001). Επιπλοκές: Σε 1 οφθαλμό παρατηρήθηκε ρήξη των ραμμάτων και σε 1 οφθαλμό αποκόλληση του αυτομοσχεύματος επιπεφυκότα (ομάδα κόλλας ινικής). Μια ήπια μορφή οιδήματος επιπεφυκότος εμφανίστηκε μετά τη 2η μετεγχειρητική ημέρα στο 50% των ασθενών της ομάδας που χρησιμοποιήθηκε κόλλα ινικής, ενώ 4 ασθενείς εμφάνισαν είτε dellen στον κερατοειδή, είτε ξηρότητα στον παρακείμενο γυμνό σκληρό, λόγω σημαντικού οιδήματος του επιπεφυκότος. Υποτροπές πτερυγίου δεν παρατηρήθηκαν. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηχρήση κόλλας ινικής στη χειρουργική του πτερυγίου, με ή χωρίς την χρήση αυτομοσχεύματος επιπεφυκότος, μειώνει τον συνολικό χρόνο της χειρουργικής επεμβάσης και την μετεγχειρητική δυσανεξία. FIBRIN GLUE VERSUS SUTURES IN PTERYGIUM SURGERY Pavlopoulos G. Dept Ophthalmology, 401 General Army Hospital of Athens PURPOSE: To compare the use of fibrin glue versus sutures for conjunctival fixation after pterygium removal. MATERIAL & METHODS: Twenty patients (30 eyes) underwent pterygium surgery using either fibrin glue (15 eyes) or 7-0 vicryl sutures (15 eyes) to fixate the conjunctiva after pterygium removal. Ιn the fibrin glue group sliding conjunctival flaps were used to cover the area of bare sclera in 9 patients with primary pterygium, and a conjunctival autograft in 6 patients with reccurent pterygium. The patients were followed up for 6 months. Postoperative patient pain, discomfort, duration of surgery and recurrence of pterygium were recorded. RESULTS: Average operative time was 18 min in the fibrin glue group and 25 min in the Vicryl suture group if sliding conjunctival flaps were used only (P < 0.05), and 25 min and 40 min respectively if a conjunctival autograft was used (P < 0.01). Postoperative pain during the first two postoperative days was slightly lower in the fibrin glue group than in the suture group (p<0.05), however patient s discomfort due to the remaining sutures after corneal epithelium defect healing was significantly higher in the suture group (p<0.001). Complications: One patient in the suture group had a suture related conjunctival wound dehiscence, and 1 patient detachment of the conjunctival autograft in the fibrin glue group. Ιn the fibrin glue group a mild form of edema developed in 50% of the patients after the 2nd postoperative day, while 4 patients developed either dellen on the cornea or area of dryness on the adjacent bare sclera due to increased conjunctival edema. No reccurences in either group were noted during the 6 month follow up. CONCLUSION: The use of fibrin glue in pterygium surgery with or without conjunctival autografting reduces surgery time and improves postoperative patient comfort. 7

8 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A5 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΟΦΘΑΛΜΟΥΣ ΜΕ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΡΑΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ LOGMAR Πλαϊνης Σ. 1, Τσιλιμπάρης Μ. 1,3, Mοσχανδρέα Ι. 2, Φελώνη E. 1, Παλλήκαρης Ι. 1 1 Ινστιτούτο Οπτικής και Όρασης (IVO), Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2 Τμήκα Κοινωνικής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 3 Τμήμα Οφθαλμολογίας, ΠΑΓΝΗ, Ηράκλειο, Κρήτη ΣΚΟΠΟΣ: Ησύγκριση των αποτελεσμάτων της οπτικής οξύτητας σε φυσιολογικούς οφθαλμούς και σε οφθαλμούς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια με τη χρήση πινάκων logmar που περιέχουν διαφορετικά οπτότυπα: ι) γράμματα Sloan, ιι) το illiterate-e, και ιιι) το Landolt C. ΜΕΘΟΔΟΣ: Ο ένας οφθαλμός 40 εξεταζόμενων (ηλικία: 28.6±4.0) με φυσιολογική όραση (εύρος log- MAR οξύτητας: to 0.12) και 33 ασθενών (age: 69.7±9.1) με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και μέτρια βλάβη της οπτικής ικανότητας (εύρος logmar οξύτητας: 0.10 to 0.90) περιλήφθησαν στη μελέτη. Ηοπτική οξύτητα (VA) μετρήθηκε με την καλύτερη (με γυαλιά) διορθωμένη όραση με τη χρήση τριών πινάκων logmar: του Πανεπιστημίου της Κρήτης που περιλαμβάνει γράμματα που περιέχονται σε όλα τα ευρωπαϊκά αλφάβητα (Plainis et al., 2007), του Landolt C και του illiterate E chart. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ημέση οπτική οξύτητα για την ομάδα των εξεταζόμενων με φυσιολογική όραση βρέθηκε να είναι: 0.05±0.10 (γράμματα), -0.02±0.12 (illiterate E) και 0.00±0.13 (Landolt C). Οι διαφορές μεταξύ των πινάκων ήταν στατιστικά σημαντικές [Sloan γράμματα vs Landolt C, p<0.001; Sloan γράμματα vs illiterate E, p=0.02 and illiterate E vs Landolt-C, p=0.03]. Ημέση οπτική οξύτητα για την ομάδα των ασθενών με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ήταν 0.46±0.25 (Sloan γράμματα), 0.48±0.26 (illiterate E), και 0.59±0.28 (Landolt C). Στατιστικά σημαντικές διαφορές βρέθηκαν για τις οξύτητες μεταξύ των πινάκων με γράμματα και Landolt C (p<0.001) και illiterate E και Landolt C (p<0.001). Επίσης, βρέθηκε γραμμική συσχέτιση (r2=0.52) στη διαφορά στην οπτική οξύτητα μεταξύ του πίνακα με τα γράμματα και του πίανκα με το Landolt-C και τη μέση οπτική οξύτητα του κάθε ασθενή. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι μετρήσεις με πίνακες που περιέχουν το Landolt-C καταλήγουν σε σημαντικά χαμηλότερες τιμές οπτικής οξύτητας σε σχέση με τους πίνακες που περιέχουν γράμματα και το illiterate E. H διαφορά είναι πιο σημαντική (~περίπου 6 γράμματα κατά μέσο όρο) στους ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Τα παραπάνω ευρήματρα πρέπει να εκτιμούνται σοβαρά όταν συγκρίνουμε αποτελέσματα από πολυκεντρικές μελέτες. COMPARISON OF LOGMAR ACUITY IN NORMALS AND DIABETIC RETINOPATHY PATIENTS MEASURED WITH SLOAN-LETTER, ILLITERATE-E AND LANDOLT-C CHARTS Plainis S. 1, Tsilimbaris M. 1,3, Moschandreas Ι. 2, Feloni E. 1, Pallikaris I. 1,3 1 Institute of Vision and Optics (IVO), University of Crete, 2 Department of Social Medicine, University of Crete 3 Department of Ophthalmology, University Hospital, Heraklion, Crete AIM: To compare visual acuity results measured in normal and diabetic retinopathy eyes using logmar charts with different optotypes, i.e. Sloan letters, ilitterate E, Landolt C. METHODS: One eye of fourty subjects (age: 28.6±4.0) with normal vision (logmar VA range: to 0.12) and thirty-one (age: 69.7±9.1) diabetic retinopathy patients with mild / moderate visual impairment (log- MAR VA range: 0.10 to 0.90) were included in the study. Visual acuity (VA) was assessed with the bestspectacle refractive correction, in a randomised order, using three logmar charts: the UoC Europeanwide (Plainis et al., 2007), the Landolt C and the illiterate E chart. RESULTS: Mean visual acuity in the group of subjects with normal vision was found to be -0.05±0.10 (letter), -0.02±0.12 (illiterate E) and 0.00±0.13 (Landolt C). VA values differed in a statistically significant way between all charts [Sloan letter vs Landolt C, p<0.001; Sloan letter vs illiterate E, p=0.02 and illiterate E vs Landolt-C, p=0.03]. Mean visual acuity in the diabetic retinopathy group was 0.46±0.25 (Sloan letter), 0.48±0.26 (illiterate E), and 0.59±0.28 (Landolt C). A statistical significant difference was observed for letter vs. Landolt C (p<0.001) and illiterate E vs. Landolt C (p<0.001) acuities. Moreoever, a linear relationship (r2=0.52) was found between the difference in letter and Landolt-C acuity and the mean visual acuity of each patient. CONCLUSIONS: Landolt-C charts result to lower values of visual acuity compared to letter and illiterate E charts. This difference is more pronounced (~6 letters on average) for patients with diabetic retinopathy with mild or moderate visual impairment. These findings should be taken into consideration when comparing outcomes from different clinical centres. 8

9 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΙΝΗΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΤΗΣ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (ΠΑ.Γ.Ν.Η.) Τσιλιμπάρης Μ., Αγορογιάννης Γ., Φυσαράκης Ε., Χριστοδούλου Θ., Παλλήκαρης Ι. Οφθαλμολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου Διευθυντής: αναπληρωτής καθηγητής κος Μιλτιάδης Τσιλιμπάρης A6 Σκοπός της παρούσας ανάλυσης είναι να καταγραφεί η κίνηση της Οφθαλμολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους Συγκεκριμένα, το 2008 επισκέφτηκαν το τμήμα επειγόντων περιστατικών της Οφθαλμολογικής Κλινικής ασθενείς (το 12,37% του συνόλου των ασθενών των επειγόντων) κατατάσσοντας την κλινική μας 4η με βάση τον αριθμό υποδεχόμενων ασθενών. Από το τμήμα επειγόντων περιστατικών έγιναν 215 εισαγωγές προς την κλινική μας. Στα τακτικά ιατρεία μας εξετάσθηκαν ασθενείς (το 9,10% του συνόλου των ασθενών του νοσοκομείου που εξετάστηκαν σε εξωτερικά ιατρεία), καταλαμβάνοντας τη 2η θέση μεταξύ των κλινικών του Πα.Γ.Ν.Η.. Οι ιατροί της κλινικής μας πραγματοποίησαν το επεμβάσεις, εκ των ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις, 753 επεμβάσεις καταρράκτη (έναντι 741 το 2007), 171 επεμβάσεις υαλοειδούς, 67 διαθλαστικές επεμβάσεις, 57 μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς ή τμημάτων αυτού, 51 αντιγλαυκωματικές, 129 πλαστικές βλεφάρων και κόγχου και 17 εγχειρήσεις στραβισμού. Το 94,4% των ανωτέρω επεμβάσεων ήταν προγραμματισμένες και το 5,6% έκτακτες. Επιπλέον, περίπου το 97% του συνόλου των εγχειρήσεων έγιναν υπό τοπική αναισθησία, ενώ το υπόλοιπο 3% με γενική. Συμπερασματικά, οι προαναφερόμενες επιδόσεις κατατάσσουν την κλινική μας στις πρώτες θέσεις ως προς τη διεκπεραίωση ασθενών στο νοσοκομείο μας παρά το μικρό αριθμό ειδικών και ειδικευομένων ιατρών εν συγκρίσει με τις λοιπές κλινικές του Πα.Γ.Ν.Η.. STATISTICAL ANALYSIS OF PATIENT FLOW IN THE OPHTHALMOLOGY DEPARTMENT OF THE UNIVERSITY HOSPITAL OF HERAKLION Tsilimbaris M., Agorogiannis G., Fysarakis E., Christodoulou T., Pallikaris I. Ophthalmology Department of the University Hospital of Heraklion Head: Associate Professor Miltiadis Tsilimbaris The aim of the present study is to record patient flow in the department of Ophthalmology of the University Hospital of Heraklion during the year During 2008, 6,446 patients (comprising 12.37% of the total number of patients visiting the emergency unit of the hospital) were admitted to the emergency department of the Ophthalmology clinic, ranking our department 4th on the basis of the number of admitted patients. 215 patients were finally admitted as inpatients in our clinic. 6,245 patients were examined in our outpatient clinics (9.10% of total patients examined in outpatient clinics of the hospital), ranking our department 2nd in the hospital. During 2008 our doctors performed 2,784 operations, in particular 1,469 intravitreal injections, 753 cataract surgeries (as opposed to 741 in 2007), 171 vitreous operations, 67 refractive surgeries, 57 keratoplasties, 51 antiglaucomatic, 129 oculoplastics and 17 strabismus operations. 94.4% of the above operations were scheduled and 5.6% were urgent. In addition, approximately 97% of these were performed under local anaesthesia, whereas in the remaining 3% general anaesthesia was selected. Conclusively, despite the small number of consultants and residents compared to other clinics of the University Hospital of Heraklion, this performance ranks our department among the first in our hospital regarding efficient patient management. 9

10 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A7 ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΝΟΗΤΙΚΗΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕ ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Τσολάκη Φ., Γωγάκη Ε., Στογιάνοβιτς Ν., Δημόπουλος Α., Μούτλιας Α., Αγγελίδου Α., Σάκκιας Γ., Αβραμίδης Σ., Ταχιάος Π. Οφθαλμολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειον» ΣΚΟΠΟΣ: Ηεμφάνιση νοητικών διαταραχών αποτελεί σχετικά συχνή επιπλοκή μετά από χειρουργικές επεμβάσεις με γενική αναισθησία. Μπορεί να οφείλεται σε διεγχειρητική ελάττωση της συστηματικής αρτηριακής πίεσης και της αιματικής άρδευσης του εγκεφάλου και στην επίδραση των αναισθητικών φαρμάκων. Εξαρτάται από το είδος της επέμβασης, την διάρκειά της και την εμπειρία της χειρουργικής ομάδας. Με την παρούσα μελέτη ελέγχουμε για πιθανή εμφάνιση έκπτωσης νοητικής λειτουργίας μετά από οφθαλμολογικές επεμβάσεις με γενική αναισθησία. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Συμπεριλάβαμε στη μελέτη 8 ασθενείς (5 άντρες και 3 γυναίκες) που υποβλήθηκαν σε οφθαλμολογική επέμβαση με γενική αναισθησία (ασθενείς με τραύμα, ασθενείς με προϋπάρχουσα νοητική δυσλειτουργία και δυσκολία συνεννόησης σε επεμβάσεις καταρράκτη ή γλαυκώματος) και τους ελέγξαμε με σύντομη νευροψυχιατρική κλίμακα 6 σημείων (Surgical Patients Cognitive Scale- SPCS) προ του χειρουργείου και πριν την έξοδό τους από το Νοσοκομείο. Ηδιάρκεια των εγχειρήσεων κυμαινόταν από μισή ώρα ως 2 ώρες. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Δεν παρατηρήθηκε καμία μεταβολή στη νοητική λειτουργία των ασθενών με βάση τα αποτελέσματα της νευροψυχιατρικής δοκιμασίας. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι οφθαλμολογικές επεμβάσεις με γενική αναισθησία διεξάγονται χωρίς καμία επιβάρυνση για τη νοητική λειτουργία των ασθενών. STUDY ON THE OCCURRENCE OF COGNITIVE DECLINE AFTER OPHTHALMOLOGIC OPERATIONS UNDER GENERAL ANESTHESIA Tsolaki F., Gogaki E., Stojanovic N., Dimopoulos A., Moutlias A., Angelidou E., Sakkias G., Avramidis S., Tachiaos P. Ophthalmology Department, General Hospital of Thessaloniki Hippokrateion PURPOSE: The occurrence of cognitive disorders is a relatively common complication after surgical interventions performed under general anesthesia. It can be attributed to the intraoperative decline in the systemic arterial blood pressure and the decline in the blood irrigation of the brain nervous cells. It can also be attributed to the action of the anesthetic drugs. Important is the role played by factors such as kind and duration of surgery and experience of the surgical team. Herein, we are examining the possible occurrence of cognitive decline after ophthalmologic operations performed under general anesthesia. MATERIAL & METHODS: We included in the study 8 patients (5 male and 3 female) submitted to eye operation under general anesthesia (patients with eye trauma, or patients with cataract and glaucoma with preexisting cognitive dysfunction and communication problems). The patients were checked with a neuropsychological test of 6 points (Surgical Patients Cognitive Scale-SPCS) prior to surgery and on the day of discharge. The operations duration ranged from 30 minutes to 2 hours. RESULTS: We did not note any cognitive decline based on the test results. CONCLUSION: Eye operations under general anesthesia are performed safely as far as the patients cognitive function is concerned. 10

11 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ DSEK ΜΕ ΤΗΝ ATHENS VISION GLIDE ΣΕ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ ΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ Αβραμίδου E., Μασέλος Σ. Iατρικό Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας AthensVision, Καλλιθέα A8 ΣΚΟΠΟΣ: Ηπαρουσίαση της εμπειρίας μας με τη τεχνική DSEK σε κλινική μιας ημέρας. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Αναδρομική μελέτη των φακέλων 14 ασθενών που υποβλήθηκαν σε DSEK με διαχωρισμό του μοσχεύματος δότη με μη αυτοματοποιημένο τρόπο. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ημέση διάρκεια μετεγχειρητικής παρακολούθησης ήταν 11 μήνες (από 3 έως 39 μήνες). 7 οφθαλμοί παρουσίαζαν ψευδοφακική μικροφυσσαλιδώδη κερατοπάθεια και 7 παρουσίαζαν διαστρωματική κερατοειδική θολερότητα λόγω δυστροφίας του Fuchs. H καλύτερη διορθούμενη οπτική οξύτητα βελτιώθηκε κατά μέσο όρο από 20/320 σε 20/63 με 12 απ τα 14 μάτια να έχουν περισσότερες από 2 γραμμές βελτίωση σε πίνακες ΕDTRS. Οι ασθενείς με δυστροφία Fuchs αλλά και οι ασθενείς στους οποίους δεν χρησιμοποιήθηκε αναδίπλωση του μοσχεύματος για την εισαγωγή στον πρόσθιο θάλαμο είχαν καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά τη οπτική τους οξύτητα. Στο εξάμηνο 11/14 μάτια διατήρησαν υψηλό πληθυσμό ενδοθηλιακών κυττάρων > Τα 5 μάτια στα οποία χρησιμοποιήθηκε η AthensVision Glide χωρίς αναδίπλωση του μοσχεύματος είχαν πληθυσμό άνω των 1500κυτ/μμ2. Επιπλοκές: Πρωταρχική απόρριψη σε ένα περιστατικό, 2 μετατοπίσεις που αντιμετωπίστηκαν με εισαγωγή αερίου C3F8 στον πρόσθιο θάλαμο και αδυναμία ολοκλήρωσης του διαχωρισμού του κερατοειδούς (και ματαίωση του χειρουργείου) σε άλλα δύο περιστατικά. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ημέθοδος DSEK είναι τουλάχιστον το ίδιο αποτελεσματική με την διαμπερή κερατοπλαστική (PKP) σε προσεκτικά επιλεγμένους ασθενείς. Ηχειρουργική εμπειρία στον μη αυτοματοποιημένο διαχωρισμό του μοσχεύματος, αλλά και η ελαχιστοποίηση των χειρουργικών χειρισμών με την χρήση της Athensvsion glide πιστεύουμε πως είναι σημαντικοί παράγοντες της τεχνικής DSEK στα χέρια μας. DSEK RESULTS IN AN AMBULATORY CARE SETTING WITH THE ATHENS VISION GLIDE Avramidou E., Maselos S. AthensVision Eye Institute, Kallithea, Athens PURPOSE: To report our experience with DSEK surgery in an ambulatory care setting MATERIAL & METHODS: Retrospective analysis of the medical files of 14 consecutive patients that underwent Descemet stripping endothelial keratoplasty with hand delamination of the donor graft. RESULTS: Mean follow up is 11 months. (3-39months) Out of the 14 eyes 7 had pseudophakic bullous keratopathy and 7 had Fuchs endothelial dystrophy. The mean preoperative BSCVA of 20/320 increased to 20/63 with 12/14 eyes showing at least +2 line Va improvement. Patients with Fuchs endothelial dystrophy and early edema ended up with better Va.. At 6 months 11/14 eyes had endothelial cell counts > All 5 eyes operated with the AthensVisionGlide without folding the graft have more then 1500 cells/mm2. Complications included 1 primary graft failure, 2 early dislocations (that were successfully managed with air/c3f8 AC injections) and 2 failures to complete the delamination in the donor graft. CONCLUSION: DSEK in ambulatory setting is at least as effective as PKP in carefully selected patients. Experience in the delamination process of the donor graft and the AthensVision Glide to insert the graft in the AC improved our surgical technique and results. 11

12 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A9 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΑΚΟΘΡΥΨΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΟΥ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΗ Κουτσογιάννη Α., Aλβανός Ε., Kουκουλά Σ., Λαμπίρης Γ., Τουφεξής Γ, Koζομπόλης Β. Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης ΣΚΟΠΟΣ: Ηαξιολόγηση της επίδρασης της φακοθρυψίας στην ευαισθησία του κερατοειδή (ΕΚ) ανάλογα με την μετεγχειρητική φαρμακευτική αγωγή και την τεχνολογία της φακοθρυψίας που χρησιμοποιήθηκε. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Προοπτική μονοκεντρική μελέτη. 38 καταρρακτικοί ασθενείς (38 μάτια) πήραν μέρος και η (ΕΚ) μετρήθηκε με τη βοήθεια αισθησιόμετρου Cochet-Bonnet πριν από την επέμβαση, 3 ημέρες, 10 ημέρες και 30 ημέρες μετεγχειρητικά. Όλες οι επεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν από τον ίδιο χειρουργό (Γ.Λ.), χωρίς διεγχειριτικές επιπλοκές, και οι τα άτομα ταξινομήθηκαν σύμφωνα με: 1. την τεχνολογία της φακοθρυψίας σε [ομάδα Α: torsional (INFINITI), ομάδα Β: κλασική phaco (OERTLI) ] και 2.ανάλογα με την μετεγχειρητική αγωγή σε ομάδα Γ [μικτό κολλύριο tobramycin /Dexamethasone (FCTD), και ομάδα Δ μικτό κολλύριο chloramphenicol / Dexamethasone (FCCD)]. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Στατιστικά σημαντική μείωση της (ΕΚ) σημειώθηκε σε όλες τις ομάδες στον πρώτο μετεγχειρητικό έλεγχο (p<0,01). Σημαντική διαφορά στην (ΕΚ) σημειώθηκε μεταξύ των ομάδων Α (p=0,09) και Β (p=0,16) κατά τη διάρκεια του 2ου μετεγχειρητικού ελέγχου (10 ημέρες), καθώς η μέση τιμή της (ΕΚ) στην ομάδα Β επανήλθε στα προεγχειρητικά επίπεδα σε αντίθεση με την ομάδα Α που εξακολούθησε να εμφανίζει στατιστική απόκλιση από τις προεγχειρητικές τιμές. Ήπια συσχέτιση διαπιστώθηκε μεταξύ της συνολικής ενέργειας της φακοθρυψίας και της μείωσης (ΕΚ) στην ομάδα Α (r=0,51). Καμία διαφορά δεν παρατηρήθηκε μεταξύ των ομάδων Γ και Δ, σε όλες τις μετεγχειρητικές επανεξετάσεις. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηtorsional φακοθρυψία φαίνεται να έχει μεγαλύτερη επίπτωση στην (ΕΚ) σε σχέση με την κλασική φακοθρυψία, η οποία είναι ανάλογη με τη συνολική ενέργεια. Σχετικά με τους διαδεδομένους μετεγχειρητικούς συνδυασμούς FCTD & FCCD δεν παρατηρήθηκε στατιστική διαφορά στην επίπτωσή τους στην (ΕΚ). IMPACT OF PHACOEMULSIFICATION TECHNOLOGY AND POSTOPERATIVE TREATMENT ON CORNEAL SENSITIVITY Koutsogianni A., Alvanos E., Koukoula S., Labiris G., Toufeksis G., Kozobolis V. Ophthalmology Department, University Hospital of Alexandroupolis PURPOSE: To evaluate the impact on corneal sensitivity (CS) after phacoemulsification surgery according to medication given after cataract operation and/or to the type of technology used. MATERIAL & METHODS: This is a prospective single centre study. 38 cataract patients (38 eyes) were recruited and CS was measured by means of Cochet-Bonet aesthesiometer, prior to, 3 days, 10 days and 30 days after surgery. All operations were performed by the same surgeon (G.L.) and subjects were classified according to: 1. Phacoemulsification technology [group A: torsional (INFINITI), group B: classic phaco (OERTLI)], 2. Postoperative treatment [fixed combination Tobramycin/Dexamethasone (FCTD), group C and fixed combination Chloramphenicol/Dexamethasone (FCCD) group D]. RESULTS: Significant reduction in CS was detected in all groups in the first postoperative exam (p<0,01). Significant difference in CS was detected between groups A (p=0,09) and B (p=0,16) during the 2nd postoperative exam favoring latter group patients that regained preop CS. Mild correlation was detected between cumulative energy and CS reduction in group A (r=0,51). No differences were observed between groups C and D in all postoperative exams. CONCLUSION: Cataract extraction using torsional technique seems to affect CS more than classic phacoemulsification, which is related to cumulative energy. On the other hand no differences were detected in CS reduction between postoperative use of FCTD or FCCD. 12

13 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΠΟΕΠΙΘΗΛΙΑΚΗ ΘΟΛΕΡΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΦΩΤΟΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΗ ΚΕΡΑΤΕΚΤΟΜΗ: ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ, ΟΠΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΟΥ ΕΙΔΩΛΟΥ A10 Γκίνης Χ., Πεντάρη Η., Ναουμίδη E., Παλλήκαρης Ι. Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Ιατρικής, Ινστιτούτο Οπτικής και Όρασης ΣΚΟΠΟΣ: Ηυποεπιθηλιακή θολερότητα είναι μια καλά περιγεγραμμένη παρενέργεια των επιφανειακών κερατεκτομών. Παρόλο που η θολερότητα αυτή (haze) έχει περιγραφεί ως προς την επίπτωση και την πρόληψη, λίγα είναι γνωστά για τη μορφολογία και το σχηματισμό των δομών που σκεδάζουν φώς στον θολερό κερατοειδή. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η μέτρηση της σκέδασης του φωτός από θολερούς κερατοειδείς πειραματοζώων και η συσχέτιση των ευρημάτων αυτών με ιστοπαθολογικές παρατηρήσεις. ΜΕΘΟΔΟΣ: Δεκατέσσερα έγχρωμα κουνέλια υπέστησαν φωτοδιαθλαστική κερατεκτομή (-6D, 6mm OZ) και έλαβαν τη συνήθη μετεγχειρητική αγωγή. Ηκλινική θολερότητα και η κεντρική παχυμετρία μετρήθηκαν σε εβδομαδιαία βάση. Τα πειραματόζωα θυσιάστηκαν την δέκατη μετεγχειρητική εβδομάδα. Ηένταση και η γωνιακή κατανομή του σκεδαζόμενου φωτός μετρήθηκαν με τη βοήθεια μιας οπτικής διάταξης που αναπτύχθηκε για το σκοπό αυτό. Μετά τις μετρήσεις της σκέδασης οι κερατοειδείς μονιμοποιήθηκαν και εξετάστηκαν ιστοπαθολογικά. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ηπρόσθια σκέδαση μκρής γωνίας αυξήθηκε σε όλους τους οφθαλμούς σε σχέση με φυσιολογικούς ακόμη και στους οφθαλμούς που παρουσιάζονταν κλινικά ως διαυγείς. Ηιστολογική ανάλυση εδειξε ένα χαρακτηριστικό υποεπιθηλιακό στρώμα ουλώδους ιστού. Ηένταση του σκεδαζόμενου φωτός εμφάνισε ισχυρή συσχέτιση με το πάχος αυτής της ουλώδους στιβάδας. Ηγωνιακή κατανομή χαρακτηριζόταν από ένα στενό πρόσθιο λοβό. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ησκέδαση στον κερατοειδή μετά απο διαθλαστικές επεμβάσεις μπρορεί να αποδοθεί κυρίως στη στιβάδα του ουλώδους ιστού. Ηγωνιακή κατανομή της σκεδαζόμενης ακτινοβολίας βρίσκεται σε συμφωνία με το παρατηρούμενο μέγεθος των δομών στο εσωτερικό της ουλώδους στιβάδας. Προτείνεται ένα μοντέλο για το σχηματισμό του ουλώδους ιστού. SUBEPITHELIAL CORNEAL HAZE AFTER PHOTOREFRACTIVE KERATICTOMY: MORPHOLOGY, OPTICAL PROPERTIES AND RETINAL IMAGE QUALITY Ginis H., Pentari I., Naoumidi I., Pallikaris I. University of Crete, Department of Medicine, Institute of Vision and Optics PURPOSE: Supepithelial scarring although sub-clinical in most cases is a well documented adverse effect of surface ablations. Although haze has been extensively described in terms of its incidence and prevention, little is known about the morphology and the formation of the structures that scatter light in hazy corneas. The purpose of this study was to measure the light - scattering properties in a series of post-prk rabbit corneas and to correlate light scattering findings with histopathological observations. METHODS: Fourteen pigmented rabbits underwent PRK (-6D, 6mm OZ) followed by standard postoperative treatment. Clinical haze and central corneal thickness (CCT) were evaluated on a weekly basis. Animals were sacrificed at the tenth postoperative week. The intensity (and angular distribution) of scattered light was measured by means of a purposely-developed camera lens that incorporated excised rabbit corneas between its glass elements. After the scatter measurement the corneas were examined histopathologically. RESULTS: Forward light scatter was increased in all eyes in respect to intact corneas, even in eyes that appeared -clinically- clear. Histology revealed the previously described subepithelial scar tissue layer. Intensity of the scattered light was strongly correlated to the thickness of this layer. The angular distribution of scattered light was characterized by a narrow forward peak. CONCLUSION: Forward scatter following PRK can be attributed mainly to the subepithelial irregular layer. The angular distribution of scatter is in accordance to the size of structures observed microscopically. A model for the formation of this scar tissue layer is proposed. 13

14 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A11 LIMBUS TO LIMBUS EPIKERATOPLASTY ΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΣΦΑΙΡΑΣ Δρούτσας Δ. 1, Mιλτσακάκης Δ. 2, Δρούτσας Κ. 1, Οάντα Μ. 1, ΛουκιανούΕ. 1, Εκατομάτης Π. 1 1: Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Αθηνών 2: Κρατική Οφθαλμολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» ΣΚΟΠΟΣ: Ηπαρουσίαση ασθενούς με ρήξη βολβού επί εδάφους κερατοειδόσφαιρας, το οποίο αντιμετώπιστηκε με limbus to limbus epikeratoplasty. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Άνδρας 30 ετών παρουσιάστηκε με μείωση της όρασης στον ΑΟ μετά από ασήμαντο τραυματισμό. Πρόκειται για τον μικρότερο από 3 αδέλφια με κυανούς σκληρούς και κερατοειδόσφαιρα. Τα άλλα δύο αδέλφια έχουν τυφλωθεί και στα δύο μάτια μετά από παρόμοια τραύματα. Ηεξέταση στη σχισμοειδή λυχνία αποκάλυψε ρήξη κερατοειδούς με αθαλαμία και πρόπτωση ίριδας στον ΑΟ και ομοιογενή λέπτυνση του κερατοειδούς και του σκληρού στον ΔΟ. Ηπαραδοσιακή συρραφή δεν ήταν δυνατή λόγω του μικρού πάχους του κερατοειδούς και τη μεγάλη έκταση της ρήξης. Γι αυτόν το λόγο εφαρμόστηκε η τεχνική της limbus to limbus epikeratoplasty, κατά την οποία έγινε συρραφή σκληροκερατικού μοσχεύματος διαμέτρου 14mm πάνω στον σκληρό του ασθενούς που είχε σαν αποτέλεσμα την αποκατάσταση του τραύματος. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Μετεγχειρητικά δημιουργήθηκε διπλός πρόσθιος θάλαμος στην περιοχή όπου είχε διατηρηθεί ο κερατοειδής του ασθενούς. Ο κερατοειδής διατήρησε τη διαύγειά του μέχρι τον τρίτο μετεγχειρητικό μήνα όπου παρουσίασε ενδοφθαλμίτιδα, η οποία είχε σα συνέπεια τη θόλωση του μοσχεύματος. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηαντιμετώπιση της ρήξης κερατοειδούς επί εδάφους κερατοειδόσφαιρας είναι δυνατή με την εφαρμογή της limbus to limbus epikeratoplasty, η οποία στο συγκεκριμένο περιστατικό αποκατέστησε την ανατομική ακεραιότητα του βολβού. TREATMENT OF KERATOGLOBUS WITH LIMBUS TO LIMBUS EPIKERATOPLASTY Droutsas D. 1, Miltsakakis D. 2, Droutsas K. 1, Oanta M. 1, Loukianou E. 1, Ekatomatis P st Depatment of the Athens University Eye Clinic, Athens, Greece 2 Department of Ophthalmology, Athens General Hospital G. Gennimatas, Athens, Greece PURPOSE: To present a patient with keratoglobus and corneal rupture treated with limbus to limbus epikeratoplasty. MATERIAL & METHODS: A 30-year old man presented with loss of visual acuity OS after minor trauma. He is the youngest of three brothers with keratoglobus and blue sclerae. Both of his brothers had lost their sight in both eyes after minor traumata in the past. Slitlamp examination showed corneal rupture with iris prolapse and athalamia OS. Examination of the right eye showed uniform thinning of the cornea and sclera. Conventional suturing of the rupture was not possible due to the very thin cornea and the extent of the rupture. Thus, a tectonic limbus to limbus epikeratoplasty was employed: A 14mm-diameter corneoscleral graft was sutured on the patient s sclera allowing watertight seal and reformation of the anterior chamber. RESULTS: Postoperatively, a double anterior chamber was formed in the areas, where the host cornea had been preserved. The cornea remained transparent until the 3rd postoperative month, when infectious endophthalmitis occurred which resulted in graft opacification. CONCLUSION: Limbus to limbus epikeratoplasty is an efficient technique for restoring ocular integrity in cases of corneal rupture due to keratoglobus. 14

15 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ Η ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΑΜΝΙΑΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΗΣ ΟΦΘΑΛΜΙΚΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ Καλογερόπουλος Χ., Παππά Χ., Πασχίδης Κ., Ασπιώτης Μ. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Ιωαννίνων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΚΟΠΟΣ: Ηεκτίμηση της συμβολής της μεταμόσχευσης της αμνιακής μεμβράνης, τόσον όσον αφορά την ανατομική ακεραιότητα του βολβού όσο και την λειτουργικότητα, σε οφθαλμούς ασθενών με διάφορες μορφές παθολογίας της οφθαλμικής επιφάνειας. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: 56 οφθαλμοί (54 ασθενείς, 28 άνδρες και 26 γυναίκες) ηλικίας από 35 έως 78 ετών υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση αμνιακής μεμβράνης (ΑΜ) διαφόρων τύπων (ΑΜ σε συντήρηση εντός ειδικών διαλυμάτων, Amniodry, κρυο-amniograft και ProKera) για την αντιμετώπιση διαταραχών της οφθαλμικής επιφάνειας την τελευταία δεκαετία. Οι ενδείξεις περιελάμβαναν: έλκη κερατοειδούς, επιμένοντα ελλείμματα του επιθηλίου του κερατοειδούς, φυσαλιδώδη κερατοπάθεια, χημικά εγκαύματα, χάλαση επιπεφυκότα, πτερύγια, όγκους καθώς και άλλες καταστάσεις με παθολογία της οφθαλμικής επιφάνειας. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Στους πρώτους 35 από τους 56 οφθαλμούς τοποθετήθηκε αμνιακή μεμβράνη που φυλασσόταν σε διάλυμα συντήρησης. Τα τελευταία 4 χρόνια τοποθετήθηκαν ο τύπος Amniodry2 (ξηρής κατεργασίας μεμβράνες) καθώς και οι ειδικής κατεργασίας και συντήρησης σε κρύο AmnioGraft όπως και η ProKera (χωρίς ανάγκη χρήσης ραμμάτων ή ιστικής κόλλας). Οι μεμβράνες αυτές τοποθετήθηκαν σε 21 οφθαλμούς. Αναλυτικά αμνιακή μεμβράνη τοποθετήθηκε σε 2 οφθαλμούς με τράχωμα, 3 οφθαλμούς με όγκους της οφθαλμικής επιφάνειας (1 με θήλωμα, 2 με νόσο Bowen), 5 με φυσαλιδώδη κερατοπάθεια, 2 με οξεία απόρριψη μοσχεύματος κερατοειδούς, 6 με πτερύγιο, 4 με χάλαση επιπεφυκότα, 1 με επιμένοντα ελλείμματα επιθηλίου κερατοειδούς, 5 με χημικό έγκαυμα οφθαλμικής επιφάνειας και 28 για κερατικά έλκη (με διάτρηση κερατοειδούς και με επαπειλούμενη ή μη διάτρηση: 10 σηπτικά και 18 άσηπτα στα πλαίσια αυτοάνοσων νοσημάτων). Ητοποθέτηση της ΑΜ επέφερε βελτίωση της συμπτωματολογίας και της κλινικής εικόνας καθώς και δυνατότητα θεραπευτικής παρέμβασης σε δεύτερο χρόνο για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του οφθαλμού. Στην περίπτωση μάλιστα των ιστικών ελλειμμάτων η χρήση της ΑΜ, κρίνεται ως ιδιαίτερα αποτελεσματική. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ημεταμόσχευση της αμνιακής μεμβράνης αποτελεί μια χειρουργική τεχνική με διαρκώς αυξανόμενες ενδείξεις και δυνατότητες, ιδιαίτερα χρήσιμη στην αντιμετώπιση πληθώρας διαταραχών της οφθαλμικής επιφάνειας. A12 THE AMNIOTIC MEMBRANE TRANSPLANTATION FOR THE TREATMENT OF OCULAR SURFACE DISORDERS Kalogeropoulos C., Pappa C., Paschides K., Aspiotis M. University Eye Clinic of Ioannina PURPOSE: The evaluation of the contribution of the amniotic membrane transplantation concerning the anatomic integrity and function of the eye in pathological conditions of ocular surface. MATERIAL & METHODS: 56 eyes (54 patients; 28 men and 26 women) with age range between 35 and 76 years underwent amniotic membrane (AM) transplantation of various types (AM preserved in specific solutions, Amniodry, cryopreserved AmnioGraft and ProKera) for the treatment of Ocular Surface Disorders (OSD) during the last decade. The indications included corneal ulcers, persistent epithelial defect of the cornea, bullous keratopathy, chemical burns, conjunctivochalasis, tumors and other entities with OSD. RESULTS: AM preserved in solutions was used in the first 35 out of 56 eyes. The last 4 years AM transplantation was carried out using Amniodry2 (dehydrated), cryopreserved AmnioGraft and the ProKera as well (a sutureless and without the need of fibrin glue AM). Those membranes were transplatated in 21 eyes. Therefore, AM was used in 2 eyes with trachoma, 3 eyes with tumors of ocular surface (1 with papilloma, 2 with Bowen s disease), 5 with bullous keratopathy, 2 with acute rejection of corneal graft, 6 with pterygium, 4 with conjunctivochalasis, 1 with persistent epithelial defect, 5 with chemical burn of the ophthalmic surface and 28 for corneal ulcers (with perforation and with or without eminent perforation: 10 infectious and 18 non infectious ulcers in autoimmune diseases). The AM transplantation resulted in an improvement of symptoms and signs of the OSD and the possibility in a second step of therapeutic procedure for the restoration of the visual function. Specifically, in the cases of tissue defect the use of AM was estimated as extremely effective. CONCLUSION: The amniotic membrane transplantation is a surgical procedure with ongoing indications and possibilities; it is very useful for the treatment of many ocular surface disorders. 15

16 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A13 ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΛΑΓΙΩΝ ΣΥΝΔΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΙΚΟΥ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟΥ (CXL) ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ Κονταδάκης Γ., Κυμιωνής Γ., Γρέντζελος Μ., Κρασιά Μ., Παλλήκαρης Ι Ινστιτούτο Οπτικής και Όρασης (BEMMO,IVO), Πανεπιστήμιο Κρήτης ΣΚΟΠΟΣ : Ηανάλυση ενδιαφέροντων περιστατικών τροποποίησης της κλασικής τεχνικής της αύξησης των πλαγίων συνδέσεων του κερατοειδικού κολλαγόνου με τη χρήση ριβοφλαβίνης και υπεριώδους ακτινοβολίας (CXL) για την αντιμετώπιση εκτατικών παθήσεων του κερατοειδή. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Δυο ασθενείς υποβλήθηκαν σε συνδυασμένη θεραπεία εφαρμογής κερατοπλαστικής διαγωγιμότητας (CK) ακολουθούμενη από αύξηση των πλαγίων συνδέσεων του κερατοειδικού κολλαγόνου με τη χρήση ριβοφλαβίνης και υπεριώδους ακτινοβολίας (CXL). Σε άλλους δυο ασθενείς έγινε διεγχειρητική εφαρμογή ενός γυάλινου φακού επαφής με στόχο την μεταβολή των καμπυλότητων του κερατοειδή και την επίτευξη περαιτέρω ομαλοποίησης της επιφάνειας του. Επιπρόσθετα, σε τρείς ασθενείς με Pellucid Marginal Corneal Degeneration (PMCD) εφαρμόστηκε εξατομικευμένη, σχετιζόμενη με την τοπογραφία Φωτοδιαθλαστική Κερατεκτομή (customized topography - guided PRK) ακολουθούμενη από CXL. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ : Οι τρείς εναλλακτικές μέθοδοι της κλασικής τεχνικής του CXL πραγματοποιήθηκαν χωρίς διεγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές. Άμεσα μετεγχειρητικά, η βελτίωση των κερατομετρικών μετρήσεων ήταν θεαματική και επιβεβαιώθηκε μέσω της τοπογραφίας. Κανένας εκ των ασθενών δεν παρουσίασε μείωση της οπτικής του οξύτητας. Στους ασθενείς που πραγματοποιήθηκε συνδυασμένη θεραπεία CK και CXL και διεγχειρητική εφαρμογή του φακού επαφής παρατηρήθηκε υποστροφή της βελτίωσης της τοπογραφικής εικόνας. Αντίθετα, οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε PRK και CXL παρουσίασαν τοπογραφική βελτίωση η οποία διατηρήθηκε καθ όλη τη διάρκεια του μετεγχειρητικού ελέγχου(12 μήνες). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι τροποποιήσεις της κλασικής τεχνικής που περιλαμβάνουν συνδυασμό CK και CXL και διεγχειρητική εφαρμογή ενός γυάλινου φακού επαφής παρουσιάζουν παροδική βελτίωση του αποτελέσματος. Εν αντιθέσει, η συνδυασμένη θεραπεία PRK και CXL μπορεί να μεγιστοποιήσει τα πιθανά οφέλη της απλής τεχνικής. INTERESTING CASES OF ALTERATION OF THE ORIGINAL CORNEAL COLLAGEN CROSS LINKING TECHNIQUE WITH THE USE OF RIBOFLAVIN AND ULTRAVIOLET A IRRADIATION Kontadakis G., Kymionis G.,Grentzelos M., Krasia M., Pallikaris I. Institute of Vision and Optics (IVO), University of Crete PURPOSE: To analyze the outcomes after alterations of the original Corneal Collagen Cross Linking technique with riboflavin and UVA for the treatment of corneal ectatic disorders. MATERIALS AND METHODS: Two patients underwent simultaneous Conductive Keratoplasty (CK) followed by corneal collagen cross linking (CXL). In other two patients, a glass lens was applied intraoperatively in order to further remodel the cornea during treatment. Additionally, three patients with Pellucid Marginal Corneal Degeneration (PMCD) underwent simultaneous topoguided Photorefractive Keratectomy (PRK) followed by corneal collagen cross linking with Riboflavin/Ultraviolet A irradiation. RESULTS: All three alternative techniques were applied without intraoperative or postoperative complications. No eye lost lines of Best Corrected Visual Acuity (BCVA). A flattening of the Mean K and a significant topographic improvement was observed immediately postoperatively. Patients who underwent either CK combined with CXL either glass lens intraoperative application showed regression of the improved topographic findings. On the other hand, patients who underwent simultaneous PRK and CXL showed a topographic improvement that remained stable throughout the postoperative evaluation (12 months). CONCLUSION: Alterations of the original Corneal Collagen Cross Linking technique induced by riboflavin and UVA involving CK and CXL or glass lens application provide patients with a transient topographic improvement. Nevertheless, the combined PRK and CXL treatment could maximize the benefits of the procedure. 16

17 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΕΝΔΟΘΗΛΙΑΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΔΕΣΚΕΜΕΤΕΙΟΥ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ (DMEK): FOLLOW UP 2 ΕΤΩΝ Dapena Ι. MD 1-3, Μουτσούρης Κ. MD 1-3, Ham L. MSc 1,2, Lie J. PhD 1,3, Wees J. PhD 1-3, Melles G. MD, PhD Netherlands Institute for Innovative Ocular surgery, 2 Melles Cornea Clinic Rotterdam, The Netherlands, 3 Amnitrans EyeBank Rotterdam, The Netherlands A14 ΣΚΟΠΟΣ: Να μετρηθεί η πυκνότητα των ενδοθηλιακών κυττάρων μετά από επιλεκτική μεταμόσχευση ενδοθηλίου και Δεσκεμετίου μεμβράνης (DMEK) ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Σε αυτήν την μελέτη επιλεκτική μεταμόσχευση ενδοθηλίου και Δεσκεμετίου μεμβράνης (DMEK) πραγματοποιήθηκε σε 6 συνεχόμενους ασθενείς χωρίς να συνυπάρχει άλλη οφθαλμική πάθηση. Τα δεδομένα αφορούν στους 6 πρώτους ασθενείς μετά από DMEK στο μόσχευμα του δώρητή και στους 6,12,18,και 24 μήνες μετεγχειρητικά. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Μέσος όρος ECD ήταν προεγχειρητικά 2620 (±180) κύτταρα/mm 2 Μετεγχειρητικά τον 6 μήνα: ECD 2090 (±390) κύτταρα/mm 2, τον 12o μήνα: 1970 (±270) κύτταρα/mm 2, τον 18ο μήνα 1900 (±300) κύτταρα/mm 2, και στους 24 μήνες 1730 (±400) κύτταρα/mm 2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Μετά από 2 χρόνια η συνολική ποσοστιαία απώλεια ενδοθηλιακών κυττάρων ήταν 34%. 24 μήνες μετά από το χειρουργείο η ECD ενδεχομένως να σταθεροποιείται. ENDOTHELIAL CELL DENSITY AFTER DESCEMET MEMBRANE ENDOTHELIAL KERATOPLASTY (DMEK): 2 YEARS FOLLOW-UP Isabel Dapena MD 1-3, Moutsouris Κ. MD 1-3, Lisanne Ham MSc 1,2, Jessica T. Lie PhD 1,3, Jacqueline v.d. Wees PhD 1-3, Gerrit Melles MD, PhD Netherlands Institute for Innovative Ocular surgery, 2 Melles Cornea Clinic Rotterdam, The Netherlands, 3 Amnitrans EyeBank Rotterdam, The Netherlands. PURPOSE: To examine the corneal endothelial cell density (ECD) following Descemet membrane endothelial keratoplasty (DMEK). MATERIAL & METHODS: In this study the DMEK procedure was performed on 6 consecutive eyes without concomitant ocular pathology. Data collected are from the first 6 patients after DMEK of whom the endothelial cell counts of the donor graft before surgery, 6, 12, 18 and 24 months after surgery were available. RESULTS: Donor ECD averaged 2620 (± 180) cell/mm 2 before surgery, and at 6 months, ECD averaged 2090 (± 390) cell/mm 2, at 12 months 1970 (± 270) cells/mm 2, at 18 months 1900 (± 300) cells/mm 2 and at 24 months 1730 (± 400) cell/mm 2. CONCLUSION: After 2 years the accumulative cell loss was 34%. Over a period of 24 months after surgery, the ECD may be more stable. 17

18 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A15 ΟΠΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΔΕΣΚΕΜΕΤΕΙΟΥ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ (DMEK) Μουτσούρης Κ.MD 1-3, Isabel Dapena MD 1-3, Lisanne Ham MSc 1,2, Chantal van Luijk 1,2, Jacqueline v.d. Wees PhD 1-3, Gerrit Melles MD, PhD Netherlands Institute for Innovative Ocular surgery, 2 Melles Cornea Clinic Rotterdam, The Netherlands, 3 Amnitrans EyeBank Rotterdam, The Netherlands ΣΚΟΠΟΣ: Ηαξιολόγηση της οπτικής αποκατάστασης μετά από DMEK στην αντιμετώπιση παθήσεων του κερατοειδικού ενδοθηλίου. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Σε 53 ασθενείς με ενδοθηλιακή συστροφία του Fuch s / φυσσαλιδώδη κερατοπάθεια, πραγματοποιήθηκε DMEK. Κερατοειδική τομή μήκους 3,5mm πραγματοποιήθηκε, ο πρόσθιος θάλαμος πληρώθηκε με αέρα, και ακολούθως έγινε απογύμνωση του οπισθίου στρώματος από την Δεσκεμέτειο. Εν συνεχεία κύλινδρος 9mm αποτελούμενος από ενδοθήλιο και Δεσκεμέτειο παρασκευάστηκε από σκληροκερατοειδικό δακτύλιο και ετέθη εις τον πρόσθιο θάλαμο του δέκτη. Ο ιστός στην συνέχεια ξετυλίχτηκε και τοποθετήθηκε στο οπίσθιο στρώμα του κερατοειδούς όπου και καθηλώθηκε με πλήρωση του προσθίου θαλάμου με αέρα για 45 λεπτά. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Σε 12 οφθαλμούς το μόσχευμα δεν λειτούργησε σωστά η ήταν μερικώς αποκολλημένο. Πραγματοποιήθηκε έτσι στην συνέχεια DSEK. Από τους υπόλοιπους 41 οφθαλμούς που υπεβλήθησαν σε DMEK στους 3 μήνες ήταν 0.5 για το 93% (38/41) των οφθαλμών και 61% (25/41) επέτυχαν οπτική οξύτητα 0.8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: ΗDMEK μπορεί να προσφέρει γρηγορώτερα και πιό ολοκληρωμένη οπτική αποκατάσταση από οποιαδήποτε άλλη τεχνική (τμηματικής) μεταμοσχεύσεως για την αντιμετώπιση των βλαβών του κερατοειδικού ενδοθηλίου. VISUAL REHABILITATION FOLLOWING DESCEMET MEMBRANE ENDOTHELIAL KERATOPLASTY (DMEK) Kyros Moutsouris MD 1-3, Isabel Dapena MD 1-3, Lisanne Ham MSc 1,2, Chantal van Luijk 1,2, Jacqueline v.d. Wees PhD 1-3, Gerrit Melles MD, PhD 1-3 1Netherlands Institute for Innovative Ocular surgery 2Melles Cornea Clinic Rotterdam, The Netherlands 3Amnitrans EyeBank Rotterdam, The Netherlands PURPOSE: To evaluate the visual rehabilitation after DMEK in the management of corneal endothelial disorders. MATERIAL & METHODS: In 53 patients with Fuchs endothelial dystrophy/bullous keratopathy, DMEK was performed. A 3.5mm clear corneal tunnel incision was made, the anterior chamber was filled with air and the DM was stripped from posterior stroma. A 9mm DM roll was harvested from an organ cultured donor corneo-scleral rim and inserted into recipient anterior chamber. The donor tissue was unfolded, position on the posterior stroma and secured by completely filling the anterior chamber with air for 45 min. RESULTS: In 12 eyes, the primary graft did not function or was partially detached and a Descemet Stripping Endothelial Keratoplasty (DSEK) was performed. Out of the 41 remaining DMEK eyes, at 3 months, a best corrected visual acuity of 0.5 was reached by 93% (38/41) of the eyes and 61% (25/41) reached a best corrected acuity of 0.8. CONCLUSION: DMEK may offer faster and more complete visual rehabilitation than other techniques for (lamellar) keratoplasty in the management of corneal endothelial disorders. 18

19 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ AΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΑΓΙΩΝ ΣΥΝΔΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΙΚΟΥ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟΥ (CXL) Πορτάλιου Δ., Κυμιωνής Γ., Καραβιτάκη Α., Γρέντζελος Μ., Κουνής Γ., Παλλήκαρης Α., Διακονής Β., Παλλήκαρης Ι. Ινστιτούτο Οπτικής και Όρασης (BEMMO,IVO), Πανεπιστήμιο Κρήτης A16 ΣΚΟΠΟΣ: Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων στην οπτική οξύτητα της χρήσης ριβοφλαβίνης και υπεριώδους ακτινοβολίας για την αύξηση των πλαγίων συνδέσεων του κερατοειδικού κολλαγόνου για την αντιμετώπιση των εκτατικών παθήσεων του κερατοειδή. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: 86 ασθενείς (93 οφθαλμοί) με μέσο όρο ηλικίας 23.45±5.67 (από 16 έως 44 ετών) οι οποίοι υποβλήθηκαν σε θεραπεία με ριβοφλαβίνη και υπεριώδη ακτινοβολία περιελήφθησαν σε αυτήν την μελέτη. Ηπροεγχειρητική και μετεγχειρητική αξιολόγηση περιελάμβανε οπτική οξύτητα χωρίς διόρθωση, οπτική οξύτητα με διόρθωση, τοπογραφικά ευρήματα και ανάλυση με συνεστιακή μικροσκοπία (confocal microscopy). Αποτελέσματα: Ο μέσος όρος μετεγχειρητικής παρακολούθησης ήταν ± 3.12 μήνες (εύρος από 6 έως 29 μήνες). Δεν παρατηρήθηκαν διεγχειρητικές επιπλοκές. Ηοπτική οξύτητα χωρίς διόρθωση (decimal scale) παρουσίασε βελτίωση από 0.13±0.15 (εύρος από Μέτρηση δακτύλων σε 0.8) σε 0.20±0.17 (εύρος από Μέτρηση δακτύλων σε 0.95), ενώ η οπτική οξύτητα με διόρθωση (decimal scale) παρουσίασε βελτίωση από 0.37±0.24 (εύρος από 0.05 σε 1.00) σε 0.50±0.54 (εύρος από 0.05 έως 1.00). Δεν παρατηρήθηκε απώλεια σε γραμμές οπτικής οξύτητας. Παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση των μέσων κερατομετρικών με συνεπακόλουθη βελτίωση της τοπογραφικής εικόνας [από ± 5.83D (εύρος από σε 61.39D) προεγχειρητικά σε 44,3 ± 1,34D (εύρος απο 42,83 σε 45,48D)]. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηαύξηση των πλαγίων συνδέσεων του κερατοειδικού κολλαγόνου μετά τη χρήση ριβοφλαβίνης και υπεριώδους ακτινοβολίας είναι μια πολλά υποσχόμενη τεχνική για την αντιμετώπιση των εκτατικών παθήσεων του κερατοειδή. Περαιτέρω μετεγχειρητική παρακολούθηση κρίνεται απαραίτητη για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας αυτής της τεχνικής. RESULTS AFTER CORNEAL COLLAGEN CROSS LINKING WITH THE USE OF RIBOFLAVIN AND ULTRAVIOLET A IRRADIATION Portaliou D., Kymionis G., Karavitaki A., Grentzelos M., Kounis G., Pallikaris A., Diakonis V., Pallikaris I. Institute of Vision and Optics (IVO), University of Crete PURPOSE: To investigate outcomes after Corneal Collagen Cross Linking with riboflavin and UVA for the treatment of keratoconus and post LASIK ectasia. MATERIALS AND METHODS: 86 patients, 93 eyes participated in this study. Mean age was ± 5.67 (range from 16 to 44 years). All eyes underwent Corneal Cross Linking induced by riboflavin and UVA. Postoperative evaluation included Uncorrected Visual Acuity (UVA), Best Corrected Visual Acuity (BCVA), mean Keratometric values, topography and confocal microscopy analysis. RESULTS: Mean follow up was months (range from 6 to 29 months). No intraoperative complications were observed in this series.uva (decimal scale) improved from 0.13±0.15 (range from Counting Fingers to 0.8) to 0.20±0.17 (range from 0.3 to 0.95). BCVA (decimal scale) improved from 0.37±0.24 (range from 0.05 to 1.00) to 0.50±0.54 (range from 0.05 to 1.00). No eye lost lines of BCVA. A flattening of the Mean K was observed. [From ± 5.83D (range from to 61.39D) preoperatively to 44,3 ± 1,34D (range from 42,83 to 45,48D)]. Confocal microscopy analysis revealed that collagen fibres in the superior stroma after CCL were distributed unevenly similar to a net like formation. CONCLUSION: Corneal Collagen Cross Linking induced by riboflavin and UVA is a promising new therapeutic technique for the treatment of keratoconus and post LASIK ectasias. Longer follow up is necessary in order to evaluate this new method. 19

20 42 ο Πανελλήνιο Oφθαλμολογικό Συνέδριο A17 ΦΩΤΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΚΕΡΑΤΙΤΙΣ, ΕΝΑ ΚΟΙΝΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΑΝΑΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ Ταχμιτζή Σ., Κοτούλα Μ., Καραμπάτσας Κ., Zαχαράκη Φ., Δαλιάνης Γ., Χολέβας Π., Μακρής Π., Τσιρώνη Ε. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Λάρισας ΣΚΟΠΟΣ: Ηπεριγραφή της εμπειρίας μας από την αντιμετώπιση της φωτοηλεκτρικής κερατίτιδας και των επιπλοκών της ως επείγουσα οφθαλμική πράξη σε ομάδα ηλεκτροσυγκολλητών που προσήλθε στο τμήμα εκτάκτων του νοσοκομείου μας εντός μιας 8ετίας. ΥΛΙΚΟ & ΜΕΘΟΔΟΣ: Από το 2001 έως το 2008, 485 ηλεκτροσυγκολλητές επισκέφθηκαν το τμήμα επειγόντων περιστατικών της πανεπιστημιακής οφθαλμολογικής κλινικής του ΠΓΝΛ με έντονο πόνο μετά από έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία ή μετά από παραπομπή για μη διαγνωσμένο επιμένον έλκος κερατοειδούς. Όλοι οι ασθενείς μετά την κλινική εξέταση απάντησαν σε ερωτηματολόγιο σχετικά με την ηλικία τους, την κύρια απασχόλησή τους, τη συμμόρφωσή τους στους κανόνες προστασίας στο χώρο εργασίας και την χρήση φαρμάκων χωρίς ιατρική συνταγή. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Εξετάστηκαν 485 ηλεκτροσυγκολλητές που υπέφεραν από ήπια έως σοβαρή φωτοηλεκτρική κερατίτιδα ή αδιάγνωστη σοβαρής μορφής ελκωτική κερατίτιδα. Το 70% των ασθενών ανέφερε ελλιπή προστασία των οφθαλμών στο χώρο εργασίας. Το 100% των ασθενών έκανε περιοδική χρήση τοπικών αναισθητικών σταγόνων χωρίς ιατρική συνταγή για την ανακούφιση του πόνου. Δώδεκα ασθενείς από το δείγμα παρουσίαζαν σοβαρής μορφής τοξική κερατίτιδα οφειλόμενη στην κατάχρηση τοπικών αναισθητικών, εκ των οποίων οι 6 κατέληξαν με μικρού ή μεγάλου βαθμού μόνιμη θόλωση του κερατοειδούς. Ψυχολογικές διαταραχές αποκαλύφθηκαν στο 25% της υποομάδας με σοβαρή τοξική κερατίτιδα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ηαιτία της οφθαλμικής νοσηρότητας στην ομάδα των ηλεκτροσυγκολλητών φαίνεται να είναι πολυπαραγοντική: η ανεπαρκής προστασία των οφθαλμών κατά την ώρα της εργασίας, η αλόγιστη χρήση τοπικών αναισθητικών για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της φωτοηλεκτρικής κερατίτιδας καθώς και η ελεύθερη πρόσβαση στα δυνητικώς τοξικά αυτά φάρμακα. Για την επίλυση του προβλήματος, θεωρούμε ότι κρίνεται απαραίτητη πέραν των μέτρων αυτοπροστασίας από μέρους των ηλεκτροσυγκολλητών, η ενημέρωσή τους για την αποφυγή αντιμετώπισης του πόνου με τοπικά αναισθητικά σκευάσματα καθώς και η αποφυγή χορήγησης των φαρμάκων αυτών, χωρίς ιατρική συνταγή, από μέρους των φαρμακοποιών. RISK FACTORS FOR OCULAR MORBIDITY IN THE WELDERS - AN EIGHT YEARS STUDY IN A TERTIARY CARE UNIT IN GREECE Tachmitzi S., Kotoula M., Karabatsas K., Zacharaki F., Dalianis G., Cholevas P., Makris P., Tsironi E. Ophthalmology Department, University of Thessaly, University Hospital of Lasissa PURPOSE: To report the multifactorial origin of ocular morbidity in a cohort of welders presented to the emergency unit of a tertiary care hospital in Greece. MATERIAL & METHODS: Between 2001 and 2008, 485 welders visited our emergency unit for severe ocular pain due to mild or severe keratitis after prolonged exposure to ultraviolet radiation or for undiagnosed corneal ulceration. All patients after clinical examination answered a questionnaire regarding age, primary occupation, compliance to protection rules at workplaces and self medication. RESULTS: We examined 485 welders suffering from mild to severe photoelectric keratitis where 12 of them were referred for severe, refractory, undiagnosed corneal ulceration. Inadequate eye protection in workplaces was referred as frequent in 70% of the patients. Cohort proportion of periodical self medication with topical anesthetic drops for pain relief was 100%. Permanent corneal damage of minor to severe degree, due to toxicity of the topical anesthetics chronic misuse resulted in 6 patients. Psychological disturbances were revealed in 25% of the subgroup with severe corneal ulceration. CONCLUSION: The source of ophthalmic morbidity in our cohort of welders seems to be multifactorial as: insufficient ocular protection at workplaces and over the counter self medication with topical anesthetics. Although rare, the corneal abuse due to the topical anesthetics toxicity, represents a severe vision threatening condition and pharmacists should not supply these potentially toxic drugs without prescription. 20