Πολυβιταμινούχα σκευάσματα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πολυβιταμινούχα σκευάσματα"

Transcript

1 Πολυβιταμινούχα σκευάσματα Γεώργιος Δ Βαλσαμάκης Ενδοκρινολόγος, έμμισθος επιστημονικός συνεργάτης, ΕΚΠΑ European SCOPE fellow in Obesity, IASO Visiting Associate clinical Professor Department of Diabetes, Endocrinology and Metabolism, Warwick Medical School, UK

2 Η Ανάγκη για λήψη Σ.Δ.? Απαιτητικές συνθήκες εργασίας/ διάβίωσης Έλλειψη χρόνου Άγχος Μη ισορροπημένη διατροφή Ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά Αυξάνεται η ανάγκη να εστιάσουμε περισσότερο σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά μέσα από τη λήψη συμπληρωμάτων Η επεξεργασία που υπόκεινται τα τρόφιμα (χρήση παρασιτοκτόνων, μόλυνση περιβάλλοντος) ο τρόπος μαγειρέματος, συντήρησης ή αποθήκευσης των τροφίμων καταστρέφουν τις βιταμίνες

3 Ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά O συγχρονος τροπος ζωης αυξάνει την ανάγκη μας για: -Επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών -Αύξηση της αντιοξειδωτικής άμυνας του οργανισμού μας ενάντια στο οξειδωτικό στρες -Ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος -Ενέργεια και τόνωση

4 Κατανάλωση φρούτων και λαχανικών Ποσότητα αυτοαναφερόμενης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών σε σύγκριση με την ιδανική ποσότητα κατανάλωσης (βάσει διατροφικών οδηγιών) *1 ποτήρι χυμός = 2 φρούτα Πηγή:

5 Πως αμύνεται ο οργανισμός Ο κυριότερος μηχανισμός άμυνας του οργανισμού είναι τα αντιοξειδωτικά του συστήματα, οι αντιοξειδωτικές του ουσίες, με κυριότερες τη βιταμίνη Α το β-καροτένιο, τη βιταμίνη C, τη βιταμίνη Ε, το σελήνιο, τα διάφορα φλαβανοειδή κ.ά. Οι ουσίες αυτές δρουν δεσμεύοντας και εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες, μετατρέποντάς τες κατά αυτό τον τρόπο σε μη τοξικές...

6 Τι ονομάζουμε ελεύθερες ρίζες Οι ελεύθερες ρίζες είναι υψηλά αντιδραστικά μόρια, που μπορούν να καταστρέψουν τις μεμβράνες των κυττάρων και τα εσωτερικά οργανίδια αυτού. Ονομάζουμε τα άτομα (ή τις ομάδες ατόμων) με ένα ή περισσότερα ηλεκτρόνια που δεν βρίσκονται σε μορφή ζεύγους (μονήρη). Οι πλέον διαδεδομένες είναι αυτές του οξυγόνου. Οι ελεύθερες ρίζες αντιδρούν με ένα μόριο- μη ελεύθερη ρίζα-(με σκοπό να «ζευγαρώσουν» το μονήρες ηλεκτρόνιο τους) με αποτέλεσμα το σχηματισμό νέας ελεύθερης ρίζας. Η δημιουργηθείσα ελεύθερη ρίζα αντιδρά με τη σειρά της περαιτέρω σχηματίζοντας και νέες ελεύθερες ρίζες. Δημιουργούνται, δηλαδή, αλυσιδωτές αντιδράσεις με συνέπεια την βλάβη του «υπό επίθεση» οξειδώσιμου υποστρώματος. Το αποτέλεσμα της in vivo οξειδωτικής βλάβης σε μόρια σημαντικής βιολογικής αξίας όπως πρωτεΐνες, λιπίδια, υδατάνθρακες και DNA ονομάζεται οξειδωτικό stress. Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις των ελευθέρων ριζών μπορούν να αναχαιτισθούνεξουδετερωθούν με την παρέμβαση των αντιοξειδωτικών.

7 Δράση των αντιοξειδωτικών Τα αντιοξειδωτικά καθυστερούν ή προλαμβάνουν την οξείδωση των λιπιδίων, πρωτεϊνών, & DNA προσφέροντας στις ελεύθερες ρίζες το ηλεκτρόνιο που τους λείπει. Οι βιταμίνες C & E αντιδρώντας με τις ελεύθερες ρίζες, μετατρέπονται οι ίδιες σε ελεύθερες ρίζες, ασθενούς όμως δραστικότητας. Σημαντική είναι και η συνεργική δράση των αντιοξειδωτικών. Είναι γνωστό για παράδειγμα ότι το συνένζυμο Q10 βοηθά στην «αναγέννηση» της βιταμίνης Ε. Υπερπαραγωγή ελευθέρων ριζών ενοχοποιείται στην αιτιολογία πλήθους εκφυλιστικών ασθενειών, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης, ο καρκίνος, το Alzheimer, αλλά και η διαδικασία του γήρατος ή και οξείες καταστάσεις όπως οι τραυματισμοί ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, καταπληξία, λοιμώξεις.

8 Τι είναι τα συμπληρώματα διατροφής τα προϊόντα εκείνα που παράγονται βιομηχανικά και περιέχουν συμπυκνωμένα ένα ή περισσότερα θρεπτικά συστατικά με σκοπό να συμπληρώσουν «και όχι να αντικαταστήσουν» το ημερήσιο διαιτολόγιο του ανθρώπου, όταν αυτό δεν είναι ισορροπημένο.

9 Τι είναι οι Βιταμίνες; Οργανικές ουσίες: Απαραίτητες για την φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού Αναγκαίες για ανάπτυξη, ζωτικότητα & ευεξία Δεν συντίθενται στο σώμα (Αποκλειστικά από τις τροφές ή Διατροφικά Συμπληρώματα) Απαιτούνται μικρές ποσότητες: mg ή μg Aνεπάρκεια: επιπτώσεις Υγεία Χωρίς θερμιδική αξία, Δεν παχαίνουν. Τα σύνδρομα ανεπάρκειας Βιταμινών και Ιχνοστοιχείων είναι πολύ σπάνια στις δυτικές κοινωνίες. Όμως η ανεπαρκής πρόσληψη ορισμένων, σχετίζεται με χρόνιες παθήσεις

10 Τι είναι τα Μέταλλα & Ιχνοστοιχεία? Ζωτικά στοιχεία, 4% σωμ. Βάρους Βρίσκονται σε οστά, αίμα, ιστούς & κύτταρα. Συνεργό δράση με τις Βιταμίνες Δεν συντίθενται στον οργανισμό (προσλαμβάνονται από τροφές & διατροφικά συμπληρώματα) Ασβέστιο, Σίδηρος, Μαγνήσιο, Φωσφόρος, Φθόριο, Νάτριο, Κάλιο, Χλώριο

11 Ιχνοστοιχεία Aπαιτούνται στον οργανισμό σε πολύ μικρές ποσότητες & αφομοιώνονται δύσκολα από τροφές. Aναγκαία η συμπληρωματική λήψη μετάλλων & ιχνοστοιχείων Eλλειψή σε διαταραχές της υγείας: οστεοπόρωση,αναιμία,κούραση,κατάθλιψη, υποθυρεοειδισμός Σελήνιο,Ψευδάργυρος,Μαγγάνιο,Χαλκός, Νικέλιο,Βόριο,Χρώμιο,Πυρίτιο,Μολυβδένιο, Βανάδιο, Κασσίτερος, Ιώδιο

12 Μορφές Βιταμινών VITAMIN A VITAMIN D VITAMIN E VITAMIN K ΛΙΠΟΔΙΑΛΥΤΕΣ ΥΔΑΤΟΔΙΑΛΥΤΕΣ VITAMIN B1, B2, B3, B5, FOLIC ACID B6, B12, BIOTIN VITAMIN C

13 Vitamin A (Ρετινόλη ή β-καροτίνη) Ρόλος Όραση, Προστασία Μεμβρανών & βλεννογόνου Ανάπτυξη οστών, δοντιών,μαλλιών,νυχιών Ανοσοποιητικό,Υγεία δέρματος(ακμή, ρυτίδες) Πηγή Συκώτι, βούτυρο,γάλα,αυγό,ηπατοϊχθυέλαιο Καρότα,πεπόνι,βερύκοκκο,σπανάκι Κλινικά Συμπτώματα Έλλειψης Ξηροφθαλμία, Νυκταλωπία (δυσλειτουργία αμφιβληστροειδούς), Ξηροδερμία, ευαισθησία σε μολύνσεις Σ.Η.Δ. 700μg ή 2500IU(max:1050μg ή 3750IU) (Τοξικότητα δοσολογία > IU) Αλληλεπιδράσεις Υπακτικά, Νεομυκίνη, κορτικοειδή, αντισυλληπτικά,φάρμ μείωση χοληστερόλης(questran)

14 Vitamin D (Καλσιφερόλη ή Εργοστερόλη) Ρόλος Πηγή Μεταβολισμό Ασβεστίου & Φωσφόρου: Ανάπτυξη VitD+VITA+VITC: Πρόληψη κρυολογήματος Θεραπεία επιπεφυκίτιδας, Ανάπτυξη κυττάρων Λιπαρά ψάρια, αυγά, συκώτι,βούτυρο, γάλα Κλινικά Συμπτώματα Έλλειψης Σ.Η.Δ. Ραχίτιδα, οστεομαλάκυνση, οστεοπόρωση 5μg ή 200IU(max:7.5μg ή 300IU) (Τοξικότητα δοσολογία > IU & παιδιά: >1800IU) Αλληλεπιδράσεις Βαρβιτουρικά,Υδαντοϊνες επιταγχύνουν διάσπαση Βιτ D Καθαρτικά, Αντισπασμωδικά

15 Vitamin E (Τοκοφερόλη) Ρόλος Διατροφική πηγή Αντιοξειδωτική, Τροφοδότηση σώματος με οξυγόνο-αντοχή, Μείωση κόπωσης, Πρόληψη & διάλυση θρόμβων, Επούλωση τραυμάτων & εγκαυμάτων, Μειώνει κράμπες & μυϊκή δυσκαμψία αθλητών Φύτρο σιταριού, φυτικά έλαια,καρύδια, δημητριακά Κλινικά Συμπτώματα Έλλειψης Σ.Η.Δ. Αλληλεπιδράσεις Αιμολυτική Αναιμία, πολυνευροπάθεια, μυοπάθεια, βλάβη αμφιβληστροειδή, Δυσλειτουργίες Αναπαραγωγή 10 mg ή 15IU(max:30mg ή 45IU) Αντισυλληπτικά, αντισπασμωδικοί παράγοντες, Φαινοβαρβιτόνη, διφαινυλυδαντοϊνη, καρβαμαζεπίνη, Διουρητική δράση πιθανόν να μειώσει πίεση αίματος

16 Vitamin Κ (Φυλλοκινόνη ή Μεναδιόνη) Ρόλος Διατροφική πηγή Πήξη αίματος: Βοηθά αποφυγή εσωτερικών αιμορραγιών, Μειώνει υπερβολική έμμηνο ρύση Πράσινα λαχανικά, ηπατοϊχθυέλαια, Φύκια, αυγό Κλινικά Συμπτώματα Έλλειψης Σ.Η.Δ. Αλληλεπιδράσεις Αιμορραγίες, κοιλιακές ασθένειες, κολίτιδα 30 μg (max:90μg) (Τοξική δοσολογία > 500 μg) Αντισυλληπτικά, αντισπασμωδικοί παράγοντες, Φαινοβαρβιτόνη, διφαινυλυδαντοϊνη, καρβαμαζεπίνη

17 Φυλλικό οξύ (Vit B9) Ρόλος Διατροφική πηγή Παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων-αναιμία, μεταβολισμό πρωτεϊνών & Αξιοποίηση Σακχάρων Μείωση επιπέδων Ομοκυστεϊνης (Κυκλοφορικό) Μαγιά Μπύρας, Συκώτι, Σπανάκι, φρούτα, αυγά Κλινικά Συμπτώματα Έλλειψης Σ.Η.Δ. Μεγαλοβλαστική Αναιμία, Δυσχιδής ράχη έμβρυα, ατονία, ανορεξία, αυπνίες, απώλεια μνήμης, 200 μg (max 600 μg ) Καμία τοξικότητα-υδατοδιαλυτή Αλληλεπιδράσεις Οιστρογόνα, Dilantin,σουλφαμίδες, αντιβιοτικά, ασπιρίνη, Τριαμτερένη(Διουρητικό), Σουλφασαλαζίνη(Κολίτιδα), Αντισπασμωδικά ΟΧΙ phenyntoin-επιληψία

18 Βιταμίνη C Ρόλος Διατροφική πηγή Κλινικά Συμπτώματα Έλλειψης Αντιοξειδωτική, Αναγέννηση Κολλαγόνου, Απορρόφηση Σιδήρου, Πρόληψη μολύνσεων & κρυολογήματος. Μείωση συνεπειών αλλεργιογόνων ουσιών Φρούτα (εσπεριδοειδή) & Λαχανικά Σκορβούτο(ατονία, πόνοι αρθρώσεων), ουλίτιδα, Γρίπη, Σ.Η.Δ. 135 mg Υδατοδιαλυτή (άνω των 10gr πιθανώς τοξική) Αλληλεπιδράσεις Οιστρογόνα, αντιβιοτικά, κάπνισμα, βαρφαρίνη, αμφεταμίνες

19

20

21 Πρόσφατα έχει αναπτυχθεί συζήτηση για τον πιθανό ρόλο των βιταμινούχων σκευασμάτων Ορισμένων μορφών καρκίνου Της καρδιαγγειακής νόσου Σακχαρώδης διαβήτης Στη χρήση τους σε παχύσαρκους κατά την απώλεια βάρους

22 ΠΟΙΕΣ ΛΙΠΟΔΙΑΛΥΤΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΤΟΞΙΚΕΣ (1)? Η βιταμίνη Ε, η τοξικότητα της οποίας είναι χαμηλή ακόμη και σε μεγάλες δόσεις (Meydani et al., Am. J. Clin. Nutr. 1998;68:311-8, Diplock, Am. J. Clin. Nutr. 1995; 62S:1510S-1516, Weber et al, Nutrition 1997;13(5): κ.α). Σε αντίθεση με άλλες λιποδιαλυτές βιταμίνες η Ε, αποθηκεύεται στο σώμα για ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Επιπρόσθετα, σε ένα μεγάλο ποσοστό οι ημερήσιες δόσεις καταλήγουν στα κόπρανα. Εξάλλου «χρησιμοποιείται» σαν αντιοξειδωτικό από τον οργανισμό μας. Το β-καροτένιο, δεν είναι τοξικό, ειδικά εάν το συγκρίνει κανείς με τη βιταμίνη Α (Hathcock et al., Am. J. Clin. Nutr.1990;52: , Diplock, Am. J. Clin. Nutr. 1995;62S:1510S-1516). H συσσώρευση του μπορεί να μετατρέψει το χρώμα του δέρματος σε κίτρινο (καροτενοδερμία)- κατάσταση που είναι αναστρέψιμη με τη διακοπή χορήγησης του.

23 ΠΟΙΕΣ ΛΙΠΟΔΙΑΛΥΤΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΤΟΞΙΚΕΣ (2)? Επίφοβη για υπερβιταμίνωση λιποδιαλυτή βιταμίνη Α- χρειάζεται κάποια διακοπή στην λήψη της ειδικά όταν μιλάμε για μεγάλες δόσεις. Είναι όμως χρήσιμη βιταμίνη. Αμέσως μετά κατατάσσεται η βιταμίνη D. Σύμφωνα, όμως, με το άρθρο του R. Utiger (N. Engl. J. Med. 1998;338: ): Οι άρρωστοι ενήλικες, οι άνθρωποι τρίτης ηλικίας και πιθανώς όλοι οι ενήλικες, χρειάζονται 800 με 1000 IU καθημερινά, ποσότητα κατά πολύ μεγαλύτερη από την ΣΗΔ.

24 δεν υπάρχουν ομόφωνες και τεκμηριωμένες γνώμες, στην Ιατρική Κοινότητα για τις ενδείξεις των βιταμινών, και όπου υπάρχουν δεν έχει καθοριστεί η ιδανική δοσολογία

25 Μεταβολισμός Κάθε οργανισμός έχει διαφορετικό επίπεδο κατανάλωσης των Βιταμινών Το αποτέλεσμα είναι δοσοεξαρτώμενο και η δόση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (τόπος παραγωγής, τρόπος μαγειρέματος, τρόπος συντήρησηςκ.λ.π.)

26 Κριτήρια λήψης συμπληρωμάτων χρησιμοποιούμε μόνο αυτά για τα οποία υπάρχουν αποδεδειγμένες έγκυρες διπλές τυφλές μελέτες με μετρήσιμο κλινικό αποτέλεσμα. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα στοιχεία και να εκτιμήσουμε την πιθανότητα καλού αποτελέσματος ή ζημίας σε συνάρτηση με το κόστος

27 Παράγοντες που επηρεάζουν την βαρύτητα της ανεπαρκούς πρόσληψης συμπληρωμάτων Α. Θρεπτικοί Παράγοντες: Υποκείμενη επάρκεια των αποθεμάτων του Θρεπτικού στοιχείου. Βαρύτητα της Ανεπαρκούς Πρόσληψης και διάρκεια της στέρησης. Ταυτόχρονες Ανεπάρκειες και άλλων Θρεπτικών Στοιχείων. Β. Υποκείμενοι νόσοι Πυρετός, λοίμωξη, τραυματισμός και γενικά αυξημένη καταβολική δραστηριότητα. Δυσαπορρόφηση, ατελής πέψη. Νόσοι που συνδέονται με υπερβολική απώλεια Θρεπτικών Στοιχείων (εντεροπάθεια, νεφρωσικό σύνδρομο, εντερικά συρίγγια) Νόσοι με αλλαγές του μεταβολισμού των Θρεπτικών Στοιχείων: (Σακχαρώδης Διαβήτης, Υπερθυρεοειδισμός). Γ. Φυσιολογικές Καταστάσεις με αυξημένες απαιτήσεις. Εγκυμοσύνη Θηλασμός Εφηβική ηλικία Γεροντική ηλικία Πρωταθλητισμός

28 Αποθηκεύει το σώμα μας τις βιταμίνες; Ο οργανισμός μας έχει την δυνατότητα να αποθηκεύει τις Λιποδιαλυτές Βιταμίνες Α,D,E ενώ, δεν ισχύει το ίδιο για τις Υδατοδιαλυτές όπου απορροφά τις απαιτούμενες ποσότητες ενόσω είναι παροδικά αποθηκευμένες στο αίμα, και αποβάλλει τις υπερβάλλουσες από τα ούρα

29 τα ασφαλή επίπεδα πρόσληψης των Συμπληρωμάτων Διατροφής οι ημερήσιες προσλήψεις αναφοράς (RDIs) αναφέρονται στις ημερήσιες τιμές πρόσληψης To NOAEL είναι η ποσότητα εκείνη όπου δεν παρατηρούνται ανεπιθύμητες ενέργειες σε μακροχρόνια χρήση Το LOAEL είναι το χαμηλότερο παρατηρούμενο επίπεδο ανεπιθύμητων ενεργειών, δηλ. η ποσότητα πρόσληψης, για την οποία οι ανεπιθύμητες ενέργειες, έχουν τεκμηριωμένα αναφερθεί σε ανθρώπους.

30 Αποτελέσματα μελετών

31 Το Φυλλικό Οξύ Χαμηλά επίπεδα Φυλικού οξέος του ορού σχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο Σ.Ν. (4 μελέτες πληθυσμών). Αυξημένη πρόσληψη Φυλικού και Β6 σχετίστηκαν με ελάττωση κινδύνου για Σ.Ν. Το Φυλικό οξύ ελαττώνει τα επίπεδα ομοκυστεϊνης στο πλάσμα κατά 26% και η προσθήκη Β12 κατά 7 % επιπλέον (μετα-ανάλυση). Το φυλικό οξύ σε συνδυασμό με ψευδάργυρο και αντιοξειδωτικές ουσίες βελτιώνει την λειτουργικότητα και την ποιότητα του σπέρματος σε ασθενείς με όλιγοάσθενοτερατοσπερμία (Reprod Biomed 2003 Oct-Nov; 7 (4); )

32 Το Φυλλικό Οξύ Σε μελέτες πληθυσμού άνδρες και γυναίκες που ελάμβαναν Πολυβιταμινούχα Σκευάσματα με Φυλικό Οξύ για περισσότερο από 10 χρόνια ελάττωσαν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέως εντέρου. Η αυξημένη κατανάλωση τροφών που περιέχουν Φυλικό Οξύ σχετίστηκε με την ελάττωση του κινδύνου καρκίνου του μαστού μόνο σε γυναίκες που κατανάλωναν οινοπνευματώδη τακτικά. (μελέτες πληθυσμού) Η συμπληρωματική χορήγηση Φυλικού Οξέως ελάττωσε τον κίνδυνο πρωτογενών και υποτροπιαζόντων ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα του νεογνού. Η ιδανική ημερήσια δόση ορίστηκε στα 400μg

33 Βιταμίνη Ε Αντικρουόμενα αποτελέσματα όσον αφορά την σχέση Βιταμίνης Ε και Σ.Ν. Σε τυχαιοποιημένες μελέτες η αυξημένη πρόσληψη Βιταμίνης Ε σε καπνιστές μείωσε τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Σε ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση και ελάμβαναν 800 IU ημερησίως, διαπιστώθηκε ελάττωση του κινδύνου καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Η Βιταμίνη Ε μπορεί να είναι χρήσιμη στην πρωτογενή πρόληψη της Σ. Ν. εφόσον λαμβάνεται για μεγάλα χρονικά διαστήματα και σε δόση > 100 IU

34 Βιταμίνη Ε 400mg Vit E σε συνδυασμό με Σελήνιο (225 mg) ημερησίως σε ανοικτή τυχαιοποιημένη μελέτη αύξησε την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων σε υπογόνιμους άνδρες Moslemi MK et al. Int J Gen Med Breininger E et al. Andrologia Fanaei H et al. Reprod Sci. 2011

35 Meta-Analysis: High-Dosage Vitamin E Supplementation may Increase all-cause mortality. Annals of Internal Medicine 2005 (volume 142, pages 37-46). E.R. Miller et al. 135,967 adults who had participated in 19 studies. older than 60 years of age. About 60% had heart disease or a risk factor for heart disease, such as tobacco use and high blood pressure

36 Meta-Analysis: High-Dosage Vitamin E Supplementation may Increase all-cause mortality. Annals of Internal Medicine 2005 (volume 142, pages 37-46). E.R. Miller et al (2) deaths reported in 19 randomized trials that compared vitamin E with either placebo or no treatment. Each trial lasted longer than 1 year. Amounts of vitamin E tested in the trials ranged from 16.5 IU daily to 2000 IU daily. intake of vitamin E in amounts of 400 IU or more daily for longer than 1 year increased the risk for death. The review did not find the exact lowest amount of vitamin E that was associated with increased risk for death. What are the implications of the study? Adults should avoid taking vitamin E preparations in amounts of 400 IU or more.

37 Vitamin B12

38 Association of biochemical B12 deficiency with metformin therapy and Vitamin B12 supplements. The National Health and Nutrition Examination Survey (Reinstatler et al. Diabetes Care, vol 35, 2012) OBJECTIVE To describe the prevalence of biochemical B12 deficiency in adults with type 2 diabetes on metformin compared with those not taking metformin and those without diabetes, and explore whether this relationship is modified by vitamin B12 supplements. RESEARCH DESIGN AND METHODS adults 50 years of age with (n = 1,621) or without type 2 diabetes (n = 6,867) during Those with diabetes were classified according to their current metformin use. Biochemical B12 deficiency was defined as serum B12 concentrations <148 pmol/l and borderline deficiency was defined as >148 to <221 pmol/l.

39 Association of biochemical B12 deficiency with metformin therapy and Vitamin B12 supplements. The National Health and Nutrition Examination Survey (Reinstatler et al. Diabetes Care, vol 35, 2012) (2) RESULTS Biochemical B12 deficiency was present in 5.8% of those with diabetes using metformin compared with 2.4% of those not using metformin (P = ) and 3.3% of those without diabetes (P = ). Among those with diabetes, metformin use was associated with biochemical B12 deficiency (adjusted odds ratio 2.92; 95% CI ). Consumption of any supplement containing B12 was not associated with a reduction in the prevalence of biochemical B12 deficiency among those with diabetes, whereas consumption of any supplement containing B12 was associated with a two-thirds reduction among those without diabetes.

40 Association of biochemical B12 deficiency with metformin therapy and Vitamin B12 supplements. The National Health and Nutrition Examination Survey (Reinstatler et al. Diabetes Care, vol 35, 2012) (3) CONCLUSIONS Metformin therapy is associated with a higher prevalence of biochemical B12 deficiency. The amount of B12 recommended by the Institute of Medicine (IOM) (2.4 mg/day) and the amount available in general multivitamins (6 mg) may not be enough to correct this deficiency among those with diabetes.

41 Cigarette smoking, alcohol use and adverse pregnancy outcomes: implications for micronutrient supplementation (Cogswell ME et al. J Nutr 2003) pregnant smokers have lower circulating concentrations of vitamin C, β- carotene, vitamin B12, vitamin B6, and folate compared with pregnant nonsmokers, possibly due to lower dietary intake, increased utilization, or decreased absorption of these micronutrients

42 Βιταμίνη D Σε τυχαιοποιημένες μελέτες η συμπληρωματική χορήγηση Βιταμίνης D 1) Μειώνει την απώλεια οστικής μάζας σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. 2) Σε δόση 800 IU ημερησίως μειώνει τα ποσοστά καταγμάτων σε ηλικιωμένα άτομα.

43 Vitamin D Levels and Mortality in Type 2 Diabetes Joergensen C et al. Diabetes Care 2010 OBJECTIVE To evaluate vitamin D as a predictor of all-cause and cardiovascular mortality and risk of progression to micro- or macroalbuminuria in type 2 diabetic patients. RESEARCH DESIGN AND METHODS *289 type 2 diabetic patients with normoalbuminuria (n 172), microalbuminuria (n 73), and macroalbuminuria (n 44) *followed for a median (range) of 15.0 (0.2 23) years. *Mean SD age was years. *Plasma 25-hydroxyvitamin D3 levels were determined by high-performance liquid chromatography/tandem mass spectrometry on baseline samples. Severe vitamin D deficiency was defined as the lower 10th percentile (13.9 nmol/l).

44 Vitamin D Levels and Mortality in Type 2 Diabetes Joergensen et al. Diabetes Care 2010 (2) RESULTS Median (range) vitamin D level was 35.7 ( ) nmol/l. Vitamin D levels were not associated with age, sex, estimated glomerular filtration rate, urinary albumin excretion rate (UAER), or A1C at baseline, During follow-up, 196 (68%) patients died. All-cause mortality was increased in patients with severe vitamin D deficiency (hazard ratio 1.96 [95% CI ]). The association persisted after adjustment for UAER, A1C, diabetes duration, and conventional cardiovascular risk factors (2.03 [ ]). Severe vitamin D deficiency was associated with increased cardiovascular mortality (1.95 [ ]), and the association persisted after adjustment (1.90 [ ]). Severe vitamin D deficiency at baseline did not predict progression to micro- or macroalbuminuria.

45 Vitamin D Levels and Mortality in Type 2 Diabetes Joergensen et al. Diabetes Care 2010 (3) CONCLUSIONS In type 2 diabetic patients, severe vitamin D deficiency predicts increased risk of all-cause and cardiovascular mortality, independent of UAER and conventional cardiovascular risk factors. Whether vitamin D substitution improves prognosis remains to be investigated.

46 Calcium Plus Vitamin D Supplementation and the Risk of Incident Diabetes in the Women s Health Initiative IAN H. DE BOER et al. Diabetes Care 31: , 2008 Randomly assigned postmenopausal women to receive 1,000 mg elemental calcium plus 400 IU of vitamin D3 daily, or placebo, in a double-blind fashion. Among 33,951 participants without self-reported diabetes at baseline. We examined the effect of calcium plus vitamin D supplementation on the incidence of drug-treated diabetes in postmenopausal women

47 Calcium Plus Vitamin D Supplementation and the Risk of Incident Diabetes in the Women s Health Initiative IAN H. DE BOER et al. Diabetes Care 2008 (2) Over a median follow-up time of 7 years, 2,291 women were newly diagnosed with diabetes. The hazard ratio for incident diabetes associated with calcium/vitamin D treatment was 1.01 (95% CI ) based on intention to treat. Calcium plus vitamin D3 supplementation did not reduce the risk of developing diabetes over 7 years of follow-up in this randomized placebo-controlled trial. Higher doses of vitamin D may be required to affect diabetes risk.

48 Vitamin D effects on bone and muscle. Int J Vitam Nutr Res 2011 Bischoff-Ferrari H et al.. Increasing data suggest that higher 25-hydroxyvitamin D [25(OH)D] serum concentrations are advantageous for health. At present, strong evidence for causality is available for fracture and fall prevention, while promising epidemiologic and mechanistic studies suggest a key role of vitamin D in the preservation of cardiovascular health, and the prevention of cancer and other common chronic disease. For lower extremity function, fall prevention, hip bone density, and for fracture prevention optimal benefits are observed with 25(OH)D levels of at least 75 nmol/l to 100 nmol/l. This threshold may be reached in 50 % of adults with 800 to 1000 IU vitamin D per day.

49 Multivitamins and Bariatric surgery

50 After bariatric surgery, what vitamins should be measured and what supplements should be given? (Pournaras D, C Le Roux. Clin. Endocrinol. 2008) Although calorie malabsorption does not occur in most bariatric procedures, micronutrient deficiencies are possible. Multivitamin supplementation is essential following bariatric surgery. The recommendation would be to screen for multivitamin deficiencies prior to surgery and to monitor vitamin levels postoperatively at regular intervals. Practices can vary, but our practice is to monitor calcium, vitamin B12, ferritin, folate and iron indices with blood tests at 3, 6, 12, 24 months postoperatively and yearly thereafter for all patients who undergo bypass typed bariatric operations

51 Table 1. Summary of the different bariatric procedures including the nutritional challenges imposed by each type of procedure and the current policy for vitamin supplementation and monitoring (LAGB, laparoscopic adjustable gastric banding; SG, sleeve gastrectomy; RYGB, Roux-en-Y gastric bypass; BPD, biliopancreatric diversion) (Pournaras D, C Le Roux. Clin. Endocrinol. 2008) Protein calorie malabsorption Vitamin deficiency Vitamin supplem ents Vitam in monit oring LAGB no infrequent Yes no SG no infrequent yes yes RYGB rare frequent yes yes BPD yes Very frequent yes yes

52 Banding sleeve % RDA Vitamin A Vitamin B Vitamin B Vitamin B Vitamin B Vitamin B Vitamin B Vitamin C Vitamin D Vitamin E Vitamin K calcium iron zinc copper selenium BPD % RDA

53 Multivitamins to prevent Cancer and Cardiovascular Disease

54 Routine Vitamin Supplementation To Prevent Cancer and Cardiovascular Disease: Recommendations and Rationale. Clinical Guidelines by US Preventive Services Task Force Ann Intern Med. 2003;139:51-55 The U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF) concludes that the evidence is insufficient to recommend for or against the use of supplements of vitamins A, C, or E; multivitamins with folic acid; or antioxidant combinations for the prevention of cancer or cardiovascular disease. This is a grade I recommendation

55 Routine Vitamin Supplementation To Prevent Cancer and Cardiovascular Disease: Recommendations and Rationale. Clinical Guidelines by US Preventive Services Task Force Ann Intern Med. 2003;139:51-55 (2) The USPSTF recommends against the use of carotene supplements, either alone or in combination, for the prevention of cancer or cardiovascular disease. This is a grade D recommendation. The USPSTF found good evidence that beta carotene supplementation provides no benefit in the prevention of cancer or cardiovascular disease in middle-aged and older adults. In two trials restricted to heavy smokers, -carotene supplementation was associated with higher incidence of lung cancer and higher all-cause mortality. The USPSTF concludes that carotene supplements are unlikely to provide important benefits and might cause harm in some groups

56 Multivitamins and pregnancy

57 Folic Acid for the Prevention of Neural Tube Defects: U.S. Preventive Services Task Force Recommendation Statement Ann Intern Med. 2009;150: U.S. Preventive Services Task Force* recommends that all women planning or capable of pregnancy take a daily supplement containing 0.4 to 0.8 mg (400 to 800 g) of folic acid. (Grade A) for the prevention of neural tube defects.

58 Vitamins C and E to Prevent Complications of Pregnancy-Associated Hypertension N Engl J Med, 2010 Vitamin C and E supplementation initiated in the 9th to 16th week of pregnancy in an unselected cohort of low-risk, nulliparous women did not reduce the rate of adverse maternal or perinatal outcomes related to pregnancy-associated hypertension

59 Τι είδους συμπληρώματα τελικά πρέπει να παίρνουμε; Το ιδανικό χάπι, συγκρίνοντας πάντα τα υπέρ και τα κατά, καταλήγουμε ότι θα πρέπει να περιλαμβάνει Βιταμίνες ή Ιχνοστοιχεία που δεν υπερβαίνουν τις RDIs κάθε στοιχείου

60 Σε ποιες ομάδες πρέπει να τα σκεφτούμε Στους χρόνιους πάσχοντες. Στους ηλικιωμένους λόγω μειωμένης απορρόφησης κυρίως Βιταμίνης D και B12 Στους χορτοφάγους κυρίως Fe και B12. Στους κατοίκους βιομηχανικών περιοχών με ατμοσφαιρική επιβάρυνση και καθημερινό stress κυρίως Βιταμίνη C. Σε υπογόνιμους άνδρες σαν συμπληρωματική αγωγή (φυλικό, Ε, Zn) Στους καθημερινούς καταναλωτές αλκοόλ Σε αυτούς που κάνουν εξαντλητικές δίαιτες μικρότερες των 800 Kcal /day. Στις εγκύους κυρίως Φυλικό οξύ Σε αυτούς που κάνουν πρωταθλητισμό

61 Τι είδους συμπληρώματα τελικά πρέπει να παίρνουμε (3) Οι πολύ υψηλές δόσεις (>50/πλάσιο) της RDIS μπορεί να προκαλέσουν μέχρι και γενετικές βλάβες

62

63 Ιδανικό Συμπλήρωμα διατροφής Έγκριση από τον ΕΟΦ

64 Συμπερασματικά κατάλληλη αγωγή υγείας όσον αφορά την σωστή και ισορροπημένη διατροφή. σωστή ενημέρωση από αρμόδιους επιστημονικούς φορείς για τα συμπληρώματα διατροφής για το τι είναι, τι περιέχουν και τι κάνουν. Τα συμπληρώματα δεν αντικαθιστούν το ημερήσιο διαιτολόγιο. Υπάρχουν μόνο λίγες νοσολογικές οντότητες που σχετίζονται θετικά με συγκεκριμένες Βιταμίνες ή Ιχνοστοιχεία. Θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερες και πιο εμπεριστατωμένες μελέτες τόσο για την χρησιμότητα όσο και την δοσολογία των Συμπληρωμάτων Διατροφής.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ, ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ, ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ, ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ Φωτεινή Ραζάκου, MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής Εργ. Συνεργάτης ΑΤΕΙΘ-Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας Σωστή διατροφή Θρεπτικά συστατικά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ οι χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν στον οργανισμό για την παραγωγή ενέργειας και τη διατήρηση της ζωής αναβολισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ 1 ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ Δ. Κιόρτσης Ενδοκρινολόγος Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων European SCOPE fellow 1η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Ελληνική Ιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Επιπλέον η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στις παρακάτω παθολογικές καταστάσεις:

Επιπλέον η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στις παρακάτω παθολογικές καταστάσεις: Γράφει: Φανή Πρεβέντη, MSc Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Το σώμα μας περιέχει μεγάλες ποσότητες ασβεστίου. Συγκεκριμένα, το ασβέστο είναι υπεύθυνο για το 1,5-2% του σωματικού μας βάρους. Είναι το

Διαβάστε περισσότερα

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της

Διαβάστε περισσότερα

προϊόντων του Δρ Κωσταρέλλη Βασιλική Λέκτορας Χαροκοπείου Πανεπιστημίου

προϊόντων του Δρ Κωσταρέλλη Βασιλική Λέκτορας Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Η διατροφική αξία του σταφυλιού και των προϊόντων του Δρ Κωσταρέλλη Βασιλική Λέκτορας Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Η καλλιέργεια του αμπελιού στην στην αρχαιότητα Δίαιτα στην Αρχαία Ελλάδα Το Μεσογειακή πρότυπο

Διαβάστε περισσότερα

Βρέφη 0-12 μηνών. Παιδιά 4-8 ετών. Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών. Ενήλικες > 50 ετών. Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες

Βρέφη 0-12 μηνών. Παιδιά 4-8 ετών. Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών. Ενήλικες > 50 ετών. Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ Ασβέστιο Συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου Βρέφη 0-12 μηνών Παιδιά 1-3 ετών Παιδιά 4-8 ετών Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών Ενήλικες 19-50 ετών Ενήλικες > 50 ετών Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες

Διαβάστε περισσότερα

Λιποδιαλυτές βιταμίνες και διατροφή. Αντωνία Ματάλα Σεπτέμβριος 2016

Λιποδιαλυτές βιταμίνες και διατροφή. Αντωνία Ματάλα Σεπτέμβριος 2016 Λιποδιαλυτές βιταμίνες και διατροφή Αντωνία Ματάλα Σεπτέμβριος 2016 Γνωρίσματα των λιποδιαλυτών βιταμινών Α, D, Ε, Κ Aπορρόφηση Μεταφορά Aρχικά στη λέμφο, στη συνέχεια στην κυκλοφορία αίματος Κάποιες απαιτούν

Διαβάστε περισσότερα

PROJECT. Ελαιόλαδο το χρυσάφι στο πιάτο μας. Ελαιόλαδο και υγεία

PROJECT. Ελαιόλαδο το χρυσάφι στο πιάτο μας. Ελαιόλαδο και υγεία ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: Γιώργος Δερμιτζάκης Δημήτρης Δημητρουλόπουλος Έλενα Ξενάκη Μαργαρίτα Χατζοπούλου PROJECT Ελαιόλαδο το χρυσάφι στο πιάτο μας Ελαιόλαδο και υγεία ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ: Λαγουτάρη Ελένη Σούσου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΟΥΒΟΓΙΑΝΝΗ Κ Λ Ι Ν Ι Κ Η Δ Ι Α Ι Τ Ο Λ Ο Γ Ο Σ - Δ Ι ΑΤ Ρ Ο Φ Ο Λ Ο Γ Ο Σ M S C, R D Περίληψη

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG

Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων στον προ-διαβήτη. Έχει θέση; IFG Δρ Σταύρος Μπούσμπουλας Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής & Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Νίκαιας Πειραιά Προ-διαβήτης

Διαβάστε περισσότερα

Κορινθιακή σταφίδα: ένα υπερτρόφιμο υψηλής διατροφικής αξίας για μικρούς και μεγάλους. 25 Αυγούστου 2016, Ψηλά Αλώνια, Αίγιο

Κορινθιακή σταφίδα: ένα υπερτρόφιμο υψηλής διατροφικής αξίας για μικρούς και μεγάλους. 25 Αυγούστου 2016, Ψηλά Αλώνια, Αίγιο Κορινθιακή σταφίδα: ένα υπερτρόφιμο υψηλής διατροφικής αξίας για μικρούς και μεγάλους 25 Αυγούστου 2016, Ψηλά Αλώνια, Αίγιο Η Κορινθιακή σταφίδα είναι ένα μοναδικό προϊόν που παράγεται σχεδόν αποκλειστικά

Διαβάστε περισσότερα

Σύμμαχος για όλη την οικογένεια!

Σύμμαχος για όλη την οικογένεια! Σύμμαχος για όλη την οικογένεια! Βιταμίνη Α Θειαμίνη (Β1) Ριβοφλαβίνη (Β2) Παντοθενικό Οξύ (B5) 800 mcg 1,1 mg 6,0 mg 13 βιταμίνες 11 μεταλλικά στοιχεία Ανά ημερήσια δόση (1 δισκίo) Βιταμίνη Ε Βιταμίνη

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της διατροφής στη διαμόρφωση μέγιστης οστικής μάζας

Ο ρόλος της διατροφής στη διαμόρφωση μέγιστης οστικής μάζας Σύμφωνα με τους ειδικούς, σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης παίζει η σωστή διατροφή σε συνδυασμό με άσκηση και υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Ο ρόλος της διατροφής στη

Διαβάστε περισσότερα

Βιταμίνες/ Συμπληρώματα Διατροφής

Βιταμίνες/ Συμπληρώματα Διατροφής Βιταμίνες/ Συμπληρώματα Διατροφής e-catalogue 2012 Βιταμίνες Μέταλλα & Ιχνοστοιχεία Αμινοξέα & Πρωτεΐνες Απαραίτητα Λιπαρά Οξέα Πεπτικά/Προβιοτικά Βοηθήματα Βιταμίνες Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες για

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ Ονοματεπώνυμο: Λοϊζιά Ελένη Λεμεσός 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

«Ποια βιταμίνη δεν πρέπει να σας λείπει ποτέ», από τον Παθολόγο Ιωάννη Λ. Σφυρή και το Regeniatric.gr.

«Ποια βιταμίνη δεν πρέπει να σας λείπει ποτέ», από τον Παθολόγο Ιωάννη Λ. Σφυρή και το Regeniatric.gr. «Ποια βιταμίνη δεν πρέπει να σας λείπει ποτέ», από τον Παθολόγο Ιωάννη Λ. Σφυρή και το Regeniatric.gr. Στη σύγχρονη εποχή υπάρχει η αυξανόμενη τάση να αναζητούμε συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες για

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ - Vidaylin 50 + ΕΠΙΚΑΛΥΜΜΕΝΑ ΠΟΛΥΒΙΤΑΜΙΝΟΥΧΑ ΔΙΣΚΙΑ με GINSENG & GINGKO BILOBA

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ - Vidaylin 50 + ΕΠΙΚΑΛΥΜΜΕΝΑ ΠΟΛΥΒΙΤΑΜΙΝΟΥΧΑ ΔΙΣΚΙΑ με GINSENG & GINGKO BILOBA ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ - Vidaylin 50 + ΕΠΙΚΑΛΥΜΜΕΝΑ ΠΟΛΥΒΙΤΑΜΙΝΟΥΧΑ ΔΙΣΚΙΑ με GINSENG & GINGKO BILOBA Χωρίς Ζάχαρη, Γλουτένη, Λακτόζη. Απαλλαγμένο από Τεχνητές Γεύσεις κaι Συντηρητικά Σωματική & Πνευματική

Διαβάστε περισσότερα

Μέχρι σήµερα γνωρίζατε ότι η κατανάλωση ψωµιού είναι µία απολαυστική και θρεπτική συνήθεια. Από σήµερα η αγαπηµένη σας αυτή καθηµερινή συνήθεια µπορεί να παρέχει στον οργανισµό ακόµη περισσότερα θρεπτικά

Διαβάστε περισσότερα

Βιταµίνες και Φυτοχηµικά

Βιταµίνες και Φυτοχηµικά Βιταµίνες και Φυτοχηµικά Βιταµίνες: γενικά Οργανικές ενώσεις Απαιτούνται σε µικρές ποσότητες Λειτουργούν σαν ρυθµιστές--επιτρέπουν την εξέλιξη των µεταβολικών διαδικασιών εν παρέχουν ενέργεια Υπερβολική

Διαβάστε περισσότερα

Ευαίσθητη στη ζέστη το οξυγόνο το αλκαλικό περιβάλλον και τις λάμπες UV. Μερικές τροφές πλούσιες σε Βιταμίνη Β1 (100g τροφής /mg Βιταμίνης)

Ευαίσθητη στη ζέστη το οξυγόνο το αλκαλικό περιβάλλον και τις λάμπες UV. Μερικές τροφές πλούσιες σε Βιταμίνη Β1 (100g τροφής /mg Βιταμίνης) Τις Βιταμίνες τις χωρίζουμε σε δυο κατηγορίες α) Υδατοδιαλυτές Βιταμίνες (B ομάδα και C) β) Λιποδιαλυτές Βιταμίνες (A, D, E, K) α) Υδατοδιαλυτές Βιταμίνες (B ομάδα και C) Βιταμίνη Β1 (Θιαμίνη) Απαραίτητη

Διαβάστε περισσότερα

Θρεπτικά Συστατικά Κυριακή, 03 Απρίλιος :00 - Τελευταία Ενημέρωση Σάββατο, 09 Απρίλιος :32

Θρεπτικά Συστατικά Κυριακή, 03 Απρίλιος :00 - Τελευταία Ενημέρωση Σάββατο, 09 Απρίλιος :32 Για γερή καρδιά, γερό σκελετό και καλή όραση!! Κάθε θρεπτικό συστατικό είναι σημαντικό για την καλή λειτουργία του οργανισμού μας. Κάποια όμως ξεχωρίζουν καθώς συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία του καρδιαγγειακού

Διαβάστε περισσότερα

Ασβέστιο Πηγές ασβεστίου:

Ασβέστιο Πηγές ασβεστίου: Ασβέστιο Αποτελεί βασικό δομικό συστατικό των οστών. Είναι απαραίτητο για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, την πήξη του αίματος και την ορμονική λειτουργία, την ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΧΑΛΑΚΗ Μ.

ΜΙΧΑΛΑΚΗ Μ. Η βαριατριακή χειρουργική παραμένει η πλέον αποτελεσματική αντιμετώπιση της σοβαρής παχυσαρκίας Βελτιώνει τα μέγιστα το μεταβολικό προφίλ Επιπλοκές βραχυπρόθεσμες & μακροπρόθεσμες Είδη βαριατρικής επέμβασης

Διαβάστε περισσότερα

Σ. Τσοτουλίδης, Ζ. Κοντονίνας, Μ. Μπούλμπου, Χ. Μαργαριτίδης, Ι. Κελεγκούρης, Κ. Τζιόμαλος, Τ. Διδάγγελος.

Σ. Τσοτουλίδης, Ζ. Κοντονίνας, Μ. Μπούλμπου, Χ. Μαργαριτίδης, Ι. Κελεγκούρης, Κ. Τζιόμαλος, Τ. Διδάγγελος. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ B12 PER OS ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΥΠΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΤΕΤΡΑΕΤΙΑ ΤΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟΝ Σ. Τσοτουλίδης, Ζ. Κοντονίνας, Μ. Μπούλμπου, Χ.

Διαβάστε περισσότερα

Μέταλλα - Ιχνοστοιχεία. Λαπαρίδης Κώστας Αν. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Κοµοτηνής

Μέταλλα - Ιχνοστοιχεία. Λαπαρίδης Κώστας Αν. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Κοµοτηνής Μέταλλα - Ιχνοστοιχεία Λαπαρίδης Κώστας Αν. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Κοµοτηνής Γενικά -- Μέταλλα Ανόργανα στοιχεία - συγκεκριµένα µονά άτοµα, πολύ ενεργά λόγω της ηλ. φόρτισης Ρυθµίζουν διαδικασίες του σώµατος

Διαβάστε περισσότερα

08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) **

08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) ** 08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) ** Σκοπός Είδη θεραπευτικών μελετών Είναι τα αποτελέσματα της μελέτης έγκυρα; Είναι τα αποτελέσματα της μελέτης σημαντικά; Σχετικός και απόλυτος κίνδυνος Number Needed to Treat

Διαβάστε περισσότερα

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON Μια κριτική ματιά στην κλινική μελέτη GRIPHON Κατερίνα Μαραθιά Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διευθύντρια ΚΧ ΜΕΘ Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Δήλωση σύγκρουσης

Διαβάστε περισσότερα

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ;

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Δρ. Χρήστος Μανές Παθολόγος µε εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ Γ..Ν «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ Πρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING MINISTRY OF NATIONAL EDUCATION AND RELIGIOUS AFFAIRS MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING EUROPEAN COMMUNITY Co financing European Social Fund (E.S.F.)

Διαβάστε περισσότερα

Kλιμακτήριο-Εμμηνόπαυση. Δημήτριος Βαβίλης Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας ΑΠΘ

Kλιμακτήριο-Εμμηνόπαυση. Δημήτριος Βαβίλης Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας ΑΠΘ Kλιμακτήριο-Εμμηνόπαυση Δημήτριος Βαβίλης Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας ΑΠΘ 3 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής Θεσσαλονίκη 2017 «Η χορήγηση οιστρογόνων στις μετεμμηνοπαυσιακές

Διαβάστε περισσότερα

Η διατροφική αξία των ψαριών και άλλων αλιευτικών προϊόντων

Η διατροφική αξία των ψαριών και άλλων αλιευτικών προϊόντων Η διατροφική αξία των ψαριών και άλλων αλιευτικών προϊόντων Χριστίνα Οικονομίδου Πιερίδου Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος M.Sc. Nutritional Medicine Μέλος του Συνδέσμου Διαιτολόγων Κύπρου ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αλληλεπιδράσεις θρεπτικών συστατικών των τροφίμων

Αλληλεπιδράσεις θρεπτικών συστατικών των τροφίμων Αλληλεπιδράσεις θρεπτικών συστατικών των τροφίμων Τα τρόφιμα είναι σύνθετοι συνδυασμοί που προέρχονται από πολλές πηγες. Όλα τα τρόφιμα έχουν τη δυνατότητα αλλεπίδρασης (χημικής) σε διαφορετικό βαθμό.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Διατροφή

Εισαγωγή στη Διατροφή Εισαγωγή στη Διατροφή Ενότητα 12η - Μέρος Β ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ Όνομα καθηγητή: Μ. ΚΑΨΟΚΕΦΑΛΟΥ Όνομα καθηγητή: Α. ΖΑΜΠΕΛΑΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Στόχος (1):

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιαγγειακή*υγεία! Διατροφή!&!Αντιγήρανση! Δημήτρης!Συκιανάκης! Gerontology & Antiaging Medicine!

Καρδιαγγειακή*υγεία! Διατροφή!&!Αντιγήρανση! Δημήτρης!Συκιανάκης! Gerontology & Antiaging Medicine! Καρδιαγγειακή*υγεία Διατροφή&Αντιγήρανση ΔημήτρηςΣυκιανάκης Gerontology & Antiaging Medicine Χτυπώ&χτυπώ,&δίχως&να&σε&πονώ,&μ'&αν&πάψω& να&χτυπώ,&χάθηκες&στο&λεπτό. && &Τι&είναι&; Μαφυσικά ηκαρδιά. -Τοόργανοτης«ζωής»όλωνμας,τοόργανοπουσυμπάσχει&μετοάγχοςμας,

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Εύα Ζιώζιου, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων Τροφίμων ΑΥΓΟ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

Γράφει: Εύα Ζιώζιου, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων Τροφίμων ΑΥΓΟ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΑΥΓΟ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Εδώ και χρόνια υπάρχει ένας βομβαρδισμός από πληροφορίες οτι το αυγό, που είναι πλούσιο σε χοληστερόλη, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, τον κίνδυνο δημιουργίας αρτηριοσκλήρωσης

Διαβάστε περισσότερα

MSM Men who have Sex with Men HIV -

MSM Men who have Sex with Men HIV - ,**, The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research HIV,0 + + + + +,,, +, : HIV : +322,*** HIV,0,, :., n,0,,. + 2 2, CD. +3-ml n,, AIDS 3 ARC 3 +* 1. A, MSM Men who have Sex with Men

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΕΦΗΒΕΙΑ- ΑΝΑΓΚΕΣ v Επιτάχυνση ρυθμού ανάπτυξης v Ωρίμανση και αύξηση ιστών v Αποκτά το 20% του ύψους και το 50% του βάρους του ενήλικα, ενώ οι μύες, ο όγκος του αίματος και γενικά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εισαγωγή Η παιδική παχυσαρκία έχει φτάσει σε επίπεδα επιδημίας στις μέρες μας. Μαστίζει παιδιά από μικρές ηλικίες μέχρι και σε εφήβους. Συντείνουν αρκετοί παράγοντες που ένα παιδί γίνεται παχύσαρκο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΕΙΟ: 2 ο Λύκειο Κομοτηνής ΜΑΘΗΜΑ: Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ:

ΣΧΟΛΕΙΟ: 2 ο Λύκειο Κομοτηνής ΜΑΘΗΜΑ: Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: ΣΧΟΛΕΙΟ: 2 ο Λύκειο Κομοτηνής ΜΑΘΗΜΑ: Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2011-2012 a. Υδατάνθρακες : i. μονοσακχαρίτες (π.χ. γλυκόζη, φρουκτόζη κ.α.) ii. iii. δισακχαρίτες ( π.χ. λακτόζη (γάλα),

Διαβάστε περισσότερα

Λιποδιαλυτές: Βιταμίνη Α (ρετινόλη, καροτινοειδή) Επιδρά στην όραση & το δέρμα. Αποθηκεύεται στο συκώτι μας.

Λιποδιαλυτές: Βιταμίνη Α (ρετινόλη, καροτινοειδή) Επιδρά στην όραση & το δέρμα. Αποθηκεύεται στο συκώτι μας. Είναι οργανικές ενώσεις απαραίτητες για την λειτουργία του οργανισμού μας, που είτε δεν μπορεί να τις συνθέσει μόνος του, είτε τις συνθέτει αλλα σε μικρότερες από τις αναγκαίες ποσότητες. Ταξινομούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ

ΠΕΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ 8. Σημειώστε με ποιους από τους παρακάτω τρόπους δρα το σάλιο: α. συμβάλλει στην πέψη των πρωτεϊνών β. συμμετέχει στη δημιουργία βλωμού (μπουκιάς) γ. συμβάλλει στην καθαριότητα των δοντιών δ. λειαίνει

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΡΥΜΑ. Θεσσαλονίκη, ύλα

ΙΔΡΥΜΑ. Θεσσαλονίκη, ύλα ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ, ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΔ ΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ Πτυχιακή

Διαβάστε περισσότερα

Ξεκινήστε με C. Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με αντιοξειδωτικά

Ξεκινήστε με C. Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με αντιοξειδωτικά Ο οργανισμός ενός καπνιστή δέχεται συνεχώς τη βλαπτική δράση του τσιγάρου, είναι φυσικό, λοιπόν, να έχει και διαφορετικές διατροφικές ανάγκες από τον οργανισμό ενός μη καπνιστή. Υπάρχουν τροφές που μειώνουν

Διαβάστε περισσότερα

Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα

Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΗΣ ΜΚ 0501, Διάλεξη 13η Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012 Σοφία Παυλίδου Ιατρός, Επιστημονική Συνεργάτης Ιατρείου Αθηροσκλήρωσης, Β Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Γνωρίστε τα νηστίσιμα - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 14 Φεβρουάριος :44

Γνωρίστε τα νηστίσιμα - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 14 Φεβρουάριος :44 Γράφει: Κωνσταντίνου Κρήνη, Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος Τα λαχανικά, τα όσπρια, οι πατάτες, τα δημητριακά, τα ζυμαρικά, οι ξηροί καρποί, οι ελιές, τα φρούτα, τα θαλασσινά, ο ταραμάς, τα τουρσί ανήκουν

Διαβάστε περισσότερα

Θηλασμός και διατροφή της μητέρας. Μπαχού Θεοδώρα Παιδίατρος - Εξειδικευόμενη Παιδογαστρεντερόλογος

Θηλασμός και διατροφή της μητέρας. Μπαχού Θεοδώρα Παιδίατρος - Εξειδικευόμενη Παιδογαστρεντερόλογος Θηλασμός και διατροφή της μητέρας Μπαχού Θεοδώρα Παιδίατρος - Εξειδικευόμενη Παιδογαστρεντερόλογος Δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων Θηλασμός και διατροφή της μητέρας Η ικανότητα της μητέρας να παράγει

Διαβάστε περισσότερα

η μεταβολική προσέγγιση Πάνος Τσίτσιος Φαρμακοποιός, MSc Δντης Ιατρικού Τμήματος

η μεταβολική προσέγγιση Πάνος Τσίτσιος Φαρμακοποιός, MSc Δντης Ιατρικού Τμήματος η μεταβολική προσέγγιση Πάνος Τσίτσιος Φαρμακοποιός, MSc Δντης Ιατρικού Τμήματος Π.Τ/π.τ Metabolic Approach 1 Έρευνα & ανάπτυξη προϊόντων τα οποία παρέχουν τη μεταβολική υποστήριξη που ελαχιστοποιεί την

Διαβάστε περισσότερα

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών;

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών; ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ Τι είναι οι πρωτεϊνες; Η ονομασία πρωτεϊνες προέρχεται από το ρήμα πρωτεύω και σημαίνει την εξαιρετική σημασία που έχουν οι πρωτεϊνες για την υγεία του ανθρώπινου σώματος. Από την εποχή των Ολυμπιακών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΛΕΥΡΩΝ ΜΕ ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ ΠΙΘΑΝΗ ΩΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΒΟΜΒΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ. (filic acid, folic acid, folacin, vitamin B9, vitamin Bc, vitamin M)

ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΛΕΥΡΩΝ ΜΕ ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ ΠΙΘΑΝΗ ΩΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΒΟΜΒΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ. (filic acid, folic acid, folacin, vitamin B9, vitamin Bc, vitamin M) Ο ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΛΕΥΡΩΝ ΜΕ ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ ΠΙΘΑΝΗ ΩΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΒΟΜΒΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ (filic acid, folic acid, folacin, vitamin B9, vitamin Bc, vitamin M) ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΕ ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ (mcg/100g) Δημητριακά

Διαβάστε περισσότερα

Η παχυσαρκία επιβαρυντικός ή βοηθητικός παράγοντας. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ

Η παχυσαρκία επιβαρυντικός ή βοηθητικός παράγοντας. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ Η παχυσαρκία επιβαρυντικός ή βοηθητικός παράγοντας Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ Από μόνη η παχυσαρκία αυξάνει την θνητότητα Calle EE, Thun MJ, Petrelli

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Επιπτώσεις από τη χρήση αντικαταθλιπτικής αγωγής στην εγκυμοσύνη στο έμβρυο Όνομα Φοιτήτριας: Άντρια Λυσάνδρου Αριθμός φοιτητικής

Διαβάστε περισσότερα

BITAMINEΣ (vital amines)

BITAMINEΣ (vital amines) BΙΤΑΜΙΝΕΣ BITAMINEΣ (vital amines) εν συντίθενται σε σηµαντικά ποσά και πρέπει να λαµβάνονται από τη διατροφή Παρουσία σε µικρά ποσά εξαιτίας της καταλυτικής δράσης Βασικοί διαιτητικοί παράγοντες εν παρέχουν

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές ενεργειακές απώλειες κατά την εφηβεία Ανάπτυξη Τυπικές ηµερήσιες δραστηριότητες Ιδιαίτερες δραστηριότητες για το συγκεκριµένο άθληµα.

Βασικές ενεργειακές απώλειες κατά την εφηβεία Ανάπτυξη Τυπικές ηµερήσιες δραστηριότητες Ιδιαίτερες δραστηριότητες για το συγκεκριµένο άθληµα. ιατροφή στην εφηβεία και άθληση-ενεργειακή ισορροπία και πρόσληψη Ηµεροµηνία δηµοσίευσης: 17 Φεβρουαρίου 2003 Τα διαιτολόγιο ενός νεαρού αθλητή θα πρέπει αρχικά να είναι επαρκές σε θερµίδες αλλά και σε

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΥΠΕΡΤΑΣΗ-ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΥΠΕΡΤΑΣΗ-ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C. MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΥΠΕΡΤΑΣΗ-ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Αποτελέσματα ερευνών έχουν δείξει πως η μείωση της πρόσληψης

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης µιας κατάστασης

Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης µιας κατάστασης 1st Workshop on Evidence Based Medicine Athens, 6-7 December 2003 Ελληνικό Ίδρυµα Καρδιολογίας & Εργ. Βιοστατιστικής, Τµήµατος Νοσηλευτικής Πανεπιστηµίου Αθηνών Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΛΙΠΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΛΙΠΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C. MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΛΙΠΗ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Τα λίπη αποτελούν μια συμπυκνωμένη πηγή ενέργειας Ενεργούν σαν διαλύτες

Διαβάστε περισσότερα

-Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος

-Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος -Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος www.ntellos.gr Δήλωση οικονομικών συμφερόντων: Καμία Πότε καταργήσαμε ένα πολύ καλό και

Διαβάστε περισσότερα

Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία.

Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία. CLINICAL TRIALS ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ 25 Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία. Τσάνταλη, Ε. 1,2,3, Οικονομίδης,

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ Μοντέλα πρόγνωσης του Σακχαρώδη Διαβήτη Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ IDF Diabetes Atlas 5th Edition 2012 Update 3.8 million men and women worldwide

Διαβάστε περισσότερα

Νιασίνη (mg/ημ) e. Θειαμίνη (mg/ημ) Ριβοφλαβίνη (mg/ημ)

Νιασίνη (mg/ημ) e. Θειαμίνη (mg/ημ) Ριβοφλαβίνη (mg/ημ) Πίνακας Α-1 Διαιτητικές Προσλήψεις Αναφοράς (Dietary Reference Intakes, DRIs): Συνιστώμενες προσλήψεις και Επαρκείς Προσλήψεις για άτομα: Βιταμίνες Food and Nutrition Board, Institute of Medicine, The

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C. MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Ανόργανα στοιχεία Απαραίτητες ουσίες που παίζουν σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ Απλά

Διαβάστε περισσότερα

Περίοδος ανάπτυξης κατά την παιδική και εφηβική ηλικία O ρόλος του ασβεστίου και της βιταμίνης D στην Lu et al, 1996, JCEM Zanchetta et al, 1995, Bone Ilich JZ, Badenhop NE, Matkovic V: Primary prevention

Διαβάστε περισσότερα

«Τρώτε μήλα για δέκα λόγους υγείας!», από την Χριστίνα Ι. Μπουντούρη, Γενικό Οικογενειακό Ιατρό και τo iatropedia.gr!

«Τρώτε μήλα για δέκα λόγους υγείας!», από την Χριστίνα Ι. Μπουντούρη, Γενικό Οικογενειακό Ιατρό και τo iatropedia.gr! «Τρώτε μήλα για δέκα λόγους υγείας!», από την Χριστίνα Ι. Μπουντούρη, Γενικό Οικογενειακό Ιατρό και τo iatropedia.gr! Όλοι γνωρίζουν την παροιμία»ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα». Πλέον έχει

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή στο παιδί και τον έφηβο Παραλείψεις και υπερβολές. Γιώτα Καφρίτσα

Διατροφή στο παιδί και τον έφηβο Παραλείψεις και υπερβολές. Γιώτα Καφρίτσα Διατροφή στο παιδί και τον έφηβο Παραλείψεις και υπερβολές Γιώτα Καφρίτσα ΔΗΛΩΣΗ Δηλώνω ότι δεν έχω καμία σχέση με εταιρείες που προωθούν υποκατάστατα μητρικού γάλακτος, μπιμπερό, πιπίλες κατά παράβαση

Διαβάστε περισσότερα

Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν.

Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Καβάλας ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Ο ομιλητής έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφικές πληροφορίες στην επισήμανση και διαφήμιση των τροφίμων Νομοθετική προσέγγιση

Διατροφικές πληροφορίες στην επισήμανση και διαφήμιση των τροφίμων Νομοθετική προσέγγιση ΕΦΕΤ/Δνση Αξιολόγησης - Εγκρίσεων Διατροφικές πληροφορίες στην επισήμανση και διαφήμιση των τροφίμων Νομοθετική προσέγγιση Δρ.Αγγελική Καρπούζα Προϊσταμένη Δ/νσης Αξιολόγησης-Εγκρίσεων Κανονισμός (ΕΕ)

Διαβάστε περισσότερα

Η σωστή διατροφή του αθλητή είναι τόσο σημαντική, όσο και η προπόνηση.

Η σωστή διατροφή του αθλητή είναι τόσο σημαντική, όσο και η προπόνηση. Η σωστή διατροφή του αθλητή είναι τόσο σημαντική, όσο και η προπόνηση. Ο αθλητισμός είναι τρόπος ζωής. Η σωστή διατροφή είναι απαραίτητη καθ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Στον αθλητισμό είναι αναπόσπαστο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού:

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: Μοντέλα µε κλασσικούς παράγοντες κινδύνου: Μοντέλα µε νέους βιοδείκτες: Πως µεταβάλουν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις θεραπευτικής αγωγής και επιλογές σε ασθενή με χρόνια θεραπεία σε στεροειδή

Ενδείξεις θεραπευτικής αγωγής και επιλογές σε ασθενή με χρόνια θεραπεία σε στεροειδή Ενδείξεις θεραπευτικής αγωγής και επιλογές σε ασθενή με χρόνια θεραπεία σε στεροειδή Δρ Χριστάκης Χριστοδούλου BMedSci, BMBS, MRCP, MSc, CCT Ρευματολόγος Παθολόγος Μ Απρίλη2014 80 ετών γυναίκα Πόνους σε

Διαβάστε περισσότερα

Είναι σχεδόν βέβαιο, είτε να γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από μια τέτοια ασθένεια είτε να έχετε μια εσείς οι ίδιοι.

Είναι σχεδόν βέβαιο, είτε να γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από μια τέτοια ασθένεια είτε να έχετε μια εσείς οι ίδιοι. Γράφει: Δημήτρης Τσουκαλάς, Ιατρός Φυσικής Υγείας Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι ασθένειες που προκύπτουν γιατί το σώμα μας επιτίθεται και καταστρέφει τα δικά του κύτταρα και όργανα. Γνωρίζετε ότι ένας στους

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή και Υγεία. Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων

Διατροφή και Υγεία. Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Διατροφή και Υγεία Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Σχ. έτος 2015-2016 Διατροφή και Υγεία Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ.

Διαβάστε περισσότερα

Eισαγωγή στη Διατροφή. Αντωνία Ματάλα Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Σεπτέμβριος 2016

Eισαγωγή στη Διατροφή. Αντωνία Ματάλα Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Σεπτέμβριος 2016 Eισαγωγή στη Διατροφή Αντωνία Ματάλα Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Σεπτέμβριος 2016 Ορισμός της Διατροφής Η επιστήμη της Διατροφής μελετά: Τον τρόπο με τον οποίο η τροφή παρέχει στους ζωντανούς οργανισμούς τα

Διαβάστε περισσότερα

Άλλες λέξεις που χρησιμοποιούνται: Συμπληρώματα διατροφής, λειτουργικά τρόφιμα.

Άλλες λέξεις που χρησιμοποιούνται: Συμπληρώματα διατροφής, λειτουργικά τρόφιμα. Τι είναι τα Neutracuticals Καλυβιανάκης ηµήτρης Ουρολόγος L/O/G/O ήλωση συµφερόντων Καµία L/O/G/O Ορισμός Άλλες λέξεις που χρησιμοποιούνται: Συμπληρώματα διατροφής, λειτουργικά τρόφιμα. Προέρχεται από

Διαβάστε περισσότερα

Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά

Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά Κατά τη διάρκεια των φυσιολογικών ανθρώπινων διεργασιών παραγωγή ενέργειας, αποτοξίνωση από τοξικές ουσίες και ανοσολογική απόκριση, παράγονται από τον οργανισµό ελεύθερες

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Διατροφή

Εισαγωγή στη Διατροφή Εισαγωγή στη Διατροφή Ενότητα 11η ΣΙΔΗΡΟΣ Όνομα καθηγητή: Μ. ΚΑΨΟΚΕΦΑΛΟΥ Όνομα καθηγητή: Α. ΖΑΜΠΕΛΑΣ Τμήμα: Επιστήμης τροφίμων και διατροφής του ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Στόχος (1): Η κατανόηση της

Διαβάστε περισσότερα

Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Από τη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΚΑΛΣΙΜΙΜΗΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ;

ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΚΑΛΣΙΜΙΜΗΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ; ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΚΑΛΣΙΜΙΜΗΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ; Λιαβέρη Παρασκευή Νεφρολόγος Πρότυπο Νεφρολογικό Κέντρο Αττικής Με την ευγενική υποστήριξη της Amgen DISCLOSURES AMGEN (HONORARIUM)

Διαβάστε περισσότερα

Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή;

Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή; Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή; Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ξεκίνησε μία μεγάλη έρευνα, γνωστή ως η μελέτη των 7 χωρών, όπου μελετήθηκαν οι διατροφικές συνήθειες ανθρώπων από τις εξής

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Διάλεξη 5: Σακχαρώδης Διαβήτης και Άσκηση Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς, Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 5 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος Θα πρέπει να διερευνάται η στεφανιαία νόσος στον ασυμπτωματικό διαβητικό; H πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη της στεφανιαίας νόσου στον διαβητικό ασθενή Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΡΙΣΟΚΚΑ Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ζιώζιου Εύα, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων τροφίμων

Γράφει: Ζιώζιου Εύα, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων τροφίμων Γράφει: Ζιώζιου Εύα, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων τροφίμων Εδώ και χρόνια υπάρχει ένας βομβαρδισμός από πληροφορίες ότι το αυγό, που είναι πλούσιο σε χοληστερόλη, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα

Διαβάστε περισσότερα

η λύση στο πρόβληµα της κυτταρίτιδας Συµπλήρωµα διατροφής µε ω3 - ω6, βιταµίνες Β6 & Ε και φυτικά εκχυλίσµατα

η λύση στο πρόβληµα της κυτταρίτιδας Συµπλήρωµα διατροφής µε ω3 - ω6, βιταµίνες Β6 & Ε και φυτικά εκχυλίσµατα η λύση στο πρόβληµα της κυτταρίτιδας Συµπλήρωµα διατροφής µε ω3 - ω6, βιταµίνες Β6 & Ε και φυτικά εκχυλίσµατα "Κλινικά αποδεδειγµένα αποτελέσµατα σε 47 ηµέρες" Αντιμετώπιση της κυτταρίτιδας Ένα από τα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς Μεταβολικό Σύνδρομο Γλυκόζης νηστείας 110mg/dl Σπλαχνική παχυσαρκία [>102cm (m) >88cm (f)] TG 150mg/dl αρτηριακή

Διαβάστε περισσότερα

[H ΧΡΩΜΑΤΙΚΗ ΠΑΛΕΤΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ] ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΒΡΥΣΩΝ ΟΙ ΑΛΧΗΜΙΣΤΕΣ

[H ΧΡΩΜΑΤΙΚΗ ΠΑΛΕΤΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ] ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΒΡΥΣΩΝ ΟΙ ΑΛΧΗΜΙΣΤΕΣ 2017 ΓΙΟΡΤΑΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Οι Αλχημιστές [H ΧΡΩΜΑΤΙΚΗ ΠΑΛΕΤΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ] ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΒΡΥΣΩΝ ΟΙ ΑΛΧΗΜΙΣΤΕΣ Πράσινο χρώμα Σπανάκι, μπρόκολο, αβοκάντο, αρακάς, φασολάκια, πιπεριές,

Διαβάστε περισσότερα

Κορινθιακή σταφίδα, ένα «παραδοσιακό» τρόφιμο

Κορινθιακή σταφίδα, ένα «παραδοσιακό» τρόφιμο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού ΓΓΕΤ ΕΥΔΕ-ΕΤΑΚ Ε. Π. Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα (ΕΠΑΝ ΙΙ), ΠΕΠ Μακεδονίας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 9η Διάλεξη: «Άσκηση και ελεύθερες ρίζες»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 9η Διάλεξη: «Άσκηση και ελεύθερες ρίζες» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες & Σακχαρώδης Διαβήτης. Δασκαλάκη Δ. Δέσποινα Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες & Σακχαρώδης Διαβήτης. Δασκαλάκη Δ. Δέσποινα Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες & Σακχαρώδης Διαβήτης Δασκαλάκη Δ. Δέσποινα Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Σύγκρουση συμφερόντων Υπεύθυνη διατροφικής εκπαίδευσης των χρηστών αντλίας ινσουλίνης Medtronic στην

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση:

Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜ Α ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση: επιπτώσεις στην έκβαση της κύησης και στο έμβρυο Ονοματεπώνυμο: Στέλλα Ριαλά Αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ

ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ https://users.auth.gr/epontiki Ελένη Ποντίκη Θεσσαλονίκη 2018 Παρεντερικά διαλύματα Αποστειρωμένα διαλύματα που προορίζονται: για την στοιχείων αναπλήρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι MK1118 ΑΣΚΗΣΗ ΣΕ ΚΛΙΝΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΔΙΑΛΕΞΗ 4 ΑΝΤΩΝΙΑ ΚΑΛΤΣΑΤΟΥ, PHD ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΘΑΝΑΤΩΝ 450,000 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Οι τροφές αυτές βρίσκονται στη βάση της διατροφικής πυραμίδας, είναι πλούσιες σε σύνθετους υδατάνθρακες, βιταμίνες της ομάδας Β, πρωτεΐνες,

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Οι τροφές αυτές βρίσκονται στη βάση της διατροφικής πυραμίδας, είναι πλούσιες σε σύνθετους υδατάνθρακες, βιταμίνες της ομάδας Β, πρωτεΐνες, ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Οι τροφές αυτές βρίσκονται στη βάση της διατροφικής πυραμίδας, είναι πλούσιες σε σύνθετους υδατάνθρακες, βιταμίνες της ομάδας Β, πρωτεΐνες, άπεπτες φυτικές ίνες, σίδηρο και άλλα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ Ονοματεπώνυμο : Φάραχ Βαλεντίνα Αρ. Φοιτητικής Ταυτότητας : 2008899422 ΚΥΠΡΟΣ- ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2012

Διαβάστε περισσότερα

Βιταμίνες & Ιχνοστοιχεία Βιταμίνη Β 1 (Θειαμίνη)

Βιταμίνες & Ιχνοστοιχεία Βιταμίνη Β 1 (Θειαμίνη) Βιταμίνη Β 1 (Θειαμίνη) Η θειαμίνη αποτελεί μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη. Η θειαμίνη είναι η πρώτη βιταμίνη που ταυτοποιήθηκε, το 1926 από τους Jansen & Donath οι οποίοι εργάζονταν με εκχύλισμα από πίτυρο

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ Η χοληστερίνη εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε πέτρες της χολής το 1784.Η σχέση της με τα καρδιαγγειακά νοσήματα ανακαλύφθηκε στις τελευταίες

ΙΣΤΟΡΙΑ Η χοληστερίνη εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε πέτρες της χολής το 1784.Η σχέση της με τα καρδιαγγειακά νοσήματα ανακαλύφθηκε στις τελευταίες ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ Η χοληστερίνη ή η χοληστερόλη είναι κηρώδης στερόλης που βρίσκεται στη μεμβράνη των κυττάρων όλων των ιστών του σώματος, και στο πλάσμα του αίματος όλων των ζώων. Μικρότερες ποσότητες χοληστερίνης

Διαβάστε περισσότερα