Θεσµικό πλαίσιο και πολιτική διαχείρισης στερεών αποβλήτων: Εξελίξεις και προοπτικές

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Θεσµικό πλαίσιο και πολιτική διαχείρισης στερεών αποβλήτων: Εξελίξεις και προοπτικές"

Transcript

1 1 Θεσµικό πλαίσιο και πολιτική διαχείρισης στερεών αποβλήτων: Εξελίξεις και προοπτικές Η. Μπεριάτος 1, Κ. Αραβώσης 1, Α. Καραγιαννίδης 2, Γ. Περκουλίδης 2, E. Κολτσίδας 2, Α. Κούγκολος 1, 1 Τµήµα µηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδοµίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, Βόλος Τµήµα Μηχανολόγων µηχανικών ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 1. Εισαγωγή Η σύγχρονη αντίληψη για τη βιώσιµη ανάπτυξη έχει επιβάλει την υιοθέτηση κάποιων γενικών αρχών πάνω στις οποίες στηρίζονται οι επί µέρους περιβαλλοντικές πολιτικές που µε τη σειρά τους εντάσσονται (ενσωµατώνονται ) στις τοµεακές αναπτυξιακές πολιτικές. Για παράδειγµα στην ενεργειακή πολιτική θεµελιώδης αρχή είναι η εξοικονόµηση ενέργειας παράλληλα µε τη χρήση ήπιων µορφών ενέργειας. Στην πολιτική µεταφορών, ο βασικός κανόνας είναι η αποφυγή άσκοπων µετακινήσεων και µάλιστα µε ρυπογόνα οχήµατα. Στο πεδίο των αποβλήτων, και ειδικότερα των στερεών αποβλήτων, βασική αρχή και κατεύθυνση είναι η αποφυγή και η µείωση παραγωγής απορριµµάτων µέσα από τη χρήση νέων τεχνολογικών µεθόδων καθώς και αλλαγών στις κοινωνικές συµπεριφορές και νοοτροπίες. Αυτό σηµαίνει ότι η πολιτική διαχείρισης των απορριµµάτων δεν είναι µόνο αντικείµενο µιας διαδικασίας τεχνικής αλλά και κοινωνικής και πολιτικής. Γενικά η κατεύθυνση της πολιτικής είναι η δηµιουργία προϋποθέσεων αποφυγής ή µείωσης του προβλήµατος παρά η διαχείριση των συνεπειών που αυτό δηµιουργεί. Σήµερα η διαχείριση των απορριµµάτων είναι παγκοσµίως ένα από τα πιο σηµαντικά περιβαλλοντικά προβλήµατα, ιδιαίτερα στις αναπτυγµένες οικονοµικά κοινωνίες. Ο όρος διαχείριση απορριµµάτων εµπεριέχει τις τεχνικές διαδικασίες και µεθόδους οι οποίες σχετίζονται µε τη συλλογή, την προσωρινή αποθήκευση, την ανάκτηση των χρήσιµων υλικών εξ αυτών και τη τελική διάθεσή τους σε κατάλληλα επιλεγµένους χώρους. Οι διαδικασίες και µέθοδοι που

2 2 χρησιµοποιούνται πρέπει να είναι αποδεκτές από τεχνικής, οικονοµικής και περιβαλλοντικής πλευράς. Από καιρό έχει αποτελέσει αντικείµενο τεχνικής, οικονοµικής και περιβαλλοντικής φροντίδας τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο διεθνών οργανισµών (ΟΗΕ, ΟΟΣΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση). Οι αλλαγές που συντελέστηκαν τις τελευταίες τρεις δεκαετίες στη χώρα µας (οι οποίες αφορούσαν, την ανάπτυξη µεγάλων αστικών κέντρων, την αύξηση του βιοτικού επιπέδου, την αλλαγή στις καταναλωτικές συνήθειες, την αύξηση των επικινδύνων βιοµηχανικών και τοξικών στερεών αποβλήτων, την εµφάνιση σύνθετων υλικών συσκευασίας δύσκολα αποδοµήσιµων, την αύξηση εισροής τουρισµού) συνετέλεσαν στην αύξηση παραγωγής στερεών αποβλήτων και στην αλλαγή της ποιοτικής σύστασης, καθιστώντας επιτακτική ανάγκη τον ολοκληρωµένο σχεδιασµό και διαχείρισης τους σύµφωνα µε τις νέες αρχές και αντιλήψεις. Στη χώρα µας, µόλις πρόσφατα ολοκληρώθηκε το νοµοθετικό πλαίσιο και ο σχεδιασµός για την υλοποίηση ενός ολοκληρωµένου και σύγχρονου προγράµµατος αντιµετώπισης σε εθνικό επίπεδο που θα δίνει λύσεις στα προβλήµατα και θα παρακολουθεί διαχρονικά τις τάσεις και τις εξελίξεις όπως αυτές διαµορφώνονται. Η σηµασία των εξελίξεων αυτών γίνεται περισσότερο κατανοητή αν αναλογισθούµε την υπάρχουσα κατάσταση στην Ελλάδα όπου τα απορρίµµατα συνιστούν ακόµα απειλή για την υγεία και µια από τις κύριες πηγές περιβαλλοντικής υποβάθµισης τόσο στον αστικό όσο και στον αγροτικό χώρο. Στόχος της εργασίας αυτής είναι να παρουσιάσει µια συνολική και συνεκτική εικόνα αυτού του πλαισίου µε βάση το οποίο διαµορφώνεται η πολιτική και ο σχεδιασµός αντιµετώπισης του προβλήµατος των στερεών αποβλήτων καθώς και τα κύρια σηµεία των σχετικών διαδικασιών και µηχανισµών του εφαρµοζοµένου συστήµατος διαχείρισης στη χώρα µας. 2. Η εθνική και κοινοτική πολιτική 2.1. Γενικές κατευθύνσεις και στρατηγικός σχεδιασµός Σύµφωνα µε την Οδηγία 91/156/ΕΟΚ, κάθε Κράτος Μέλος της Ε.Ε. υποχρεούται να συντάξει το συντοµότερο δυνατόν ένα ή περισσότερα Σχέδια ιαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων, τα οποία πρέπει να γνωστοποιηθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για την εφαρµογή της παραπάνω Οδηγίας, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η Ελληνική Κυβέρνηση εξέδωσε την ΚΥΑ 69728/824/96 «Μέτρα και όροι για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων» µε την οποία, εκτός των άλλων, ορίζονται οι αρµόδιοι φορείς για το σχεδιασµό της διαχείρισης.

3 3 Οι γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής διαχείρισης των αποβλήτων προσδιορίζονται σε εθνικό επίπεδο και συνίστανται (α) στην κατάρτιση γενικού πλαισίου και στην υιοθέτηση επιµέρους διαχρονικών στόχων προς υλοποίηση για τη µελέτη και τον καθορισµό των µεθόδων διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, (β) στη θέσπιση όρων καταλληλότητας και κριτηρίων συγκριτικής αξιολόγησης και επιλογής των χώρων των εγκαταστάσεων διάθεσης και αξιοποίησης των στερεών αποβλήτων και (γ) στην καθιέρωση ενιαίων διαδικασιών και όρων για την εκπόνηση και εφαρµογή του σχεδιασµού διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Οι γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής διαχείρισης των αποβλήτων που διαµορφώνονται και προσδιορίζονται από το ΥΠΕΧΩ Ε σε συνεργασία µε τα συναρµόδια Υπουργεία, την ΚΕ ΚΕ και Ένωση Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ) και εγκρίνονται µε απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩ Ε, αποσκοπούν στη λήψη των ενδεδειγµένων µέτρων, ώστε να προωθείται (1) η πρόληψη ή και µείωση της παραγωγής και της βλαπτικότητας των αποβλήτων ιδίως µε (α) την ανάπτυξη καθαρών και πιο οικονοµικών τεχνολογιών µε τις οποίες µπορεί να γίνει ηπιότερη εκµετάλλευση των φυσικών πόρων, (β) την τεχνική τελειοποίηση και τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που είναι σχεδιασµένα έτσι ώστε να µην συµβάλλουν καθόλου ή να συµβάλλουν όσο το δυνατόν λιγότερο, λόγω της παραγωγής, της χρήσης, ή της τελικής τους διάθεσης στην αύξηση της ποσότητας ή της βλαπτικότητας των αποβλήτων και των κινδύνων ρύπανσης, (γ) την ανάπτυξη κατάλληλων τεχνικών για την τελική διάθεση των επικινδύνων ουσιών που περιέχονται στα απόβλητα τα οποία προορίζονται για αξιοποίηση και (2) (α) η αξιοποίηση των αποβλήτων µε ανακύκλωση, επαναχρησιµοποίηση ή ανάκτηση ή οποιαδήποτε άλλη διαδικασία που έχει στόχο την παραγωγή δευτερογενών πρώτων υλών, ή (β) η χρησιµοποίηση των αποβλήτων ως πηγή ενέργειας. Τα µέτρα που λαµβάνονται, περιλαµβάνουν κατά κύριο λόγο την κατάρτιση πλαισίου τεχνικών προδιαγραφών καθώς και την κατάρτιση γενικών προγραµµάτων διαχείρισης των αποβλήτων που αναφέρονται κυρίως (1) στις µεθόδους διάθεσης, (2) σε γενικές προδιαγραφές των µέσων προσωρινής αποθήκευσης, των αποβλήτων που δεν είναι δηµοτικά και των χώρων που θα τα υποδειχθούν, (3) σε κριτήρια καταλληλότητας και επιλογής των θέσεων των εγκαταστάσεων διάθεσης ή και αξιοποίησης των αποβλήτων, (4) σε γενικές προδιαγραφές των εγκαταστάσεων διάθεσης και αξιοποίησης, (5) σε γενικές προδιαγραφές αποκατάστασης των χώρων µετά από παύση λειτουργίας τους ή των σχετικών εγκαταστάσεων καθώς και των ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης ή αξιοποίησης, (6) σε κριτήρια καθορισµού χρονικής διάρκειας της µετέπειτα φροντίδας των εγκαταστάσεων ή των χώρων µετά τον τερµατισµό της λειτουργίας τους, (7) στις

4 4 µεθόδους και στον τρόπο διενέργειας ελέγχων από τον ίδιο τον φορέα διαχείρισης κατά τη λειτουργία της εγκατάστασης ή του χώρου καθώς και κατά το στάδιο της µετέπειτα φροντίδας της (του), (8) σε ειδικές διατάξεις που αφορούν συγκεκριµένους τύπους αποβλήτων και (9) στην δυνατότητα λήψης από τους φορείς διαχείρισης κατάλληλων µέτρων για την οργάνωση της διαχείρισης των αποβλήτων κ.λπ. Για τη λήψη των ως άνω µέτρων είναι δυνατόν το Υπουργείο ΠΕΧΩ Ε να συνεργάζεται µε άλλα Κράτη Μέλη και την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Τα µέτρα που αναφέρονται στην παράγραφο αυτή εξειδικεύονται στο πλαίσιο εφαρµογής των άρθρων 9 και 10 της 69728/96. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και ηµοσίων Έργων σε συνεργασία µε τις αρµόδιες αρχές άλλων Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν αυτό κριθεί αναγκαίο ή σκόπιµο λαµβάνει τα κατάλληλα µέτρα µετά από γνώµη των συναρµόδιων Υπουργείων, της ΚΕ ΚΕ και της Ένωσης Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ) για την δηµιουργία ολοκληρωµένου και κατάλληλου δικτύου εγκαταστάσεων διάθεσης των στερεών αποβλήτων (Κόλλιας, 1993), που θα λαµβάνει υπόψη τις καλύτερες διαθέσιµες τεχνολογίες που δεν συνεπάγονται υπερβολικό κόστος καθώς επίσης και τις γεωγραφικές συνθήκες ή άλλες ειδικές συνθήκες ή την ανάγκη ειδικών εγκαταστάσεων για ορισµένες κατηγορίες αποβλήτων. Με το δίκτυο αυτό επιδιώκεται η πραγµατοποίηση της διάθεσης των αποβλήτων σε µία από τις πλησιέστερες εγκαταστάσεις που θα χρησιµοποιούν τις πιο κατάλληλες µεθόδους και τεχνολογίες για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος και της δηµόσιας υγείας Για να γίνουν κατανοητές οι στρατηγικές κατευθύνσεις της Ε.Ε. για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, είναι αναγκαίο να επισηµανθούν και τα βασικά σηµεία της Ανακοίνωσης της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 30/7/96 για το θέµα αυτό, που άλλωστε έχει γίνει αποδεκτή από το Συµβούλιο της Ε.Ε. σύµφωνα µε το ψήφισµα COM (96)399. Στην ανακοίνωση αυτή, καθορίζεται ως γενικός στόχος της Κοινοτικής πολιτικής για τη διαχείριση των αποβλήτων η ανάγκη να διασφαλιστεί υψηλός βαθµός προστασίας του περιβάλλοντος χωρίς να επανέρχεται στρέβλωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, µε σκοπό την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης (Μπεριάτος, 1999). Για την επίτευξη αυτού του στόχου, προβάλλονται ως υψίστης σηµασίας (α) πλήρες και ολοκληρωµένο νοµικό πλαίσιο, (β) κατάλληλοι ορισµοί των εννοιών που σχετίζονται µε τα απόβλητα, (γ) κατάλληλοι κανόνες και αρχές: γειτνίαση και αυτάρκεια, (δ) αξιόπιστα και συγκρίσιµα δεδοµένα. Με την επανεξέταση επιβεβαιώνονται η ιεράρχηση των αρχών η οποία θεσπίστηκε στο έγγραφο

5 5 στρατηγικής του 1989, (α) προτεραιότητα στην πρόληψη των αποβλήτων, (β) προώθηση της ανάκτησης και (γ) ελαχιστοποίηση και ασφαλής διάθεση των αποβλήτων. 2.2 Οι επιµέρους αρχές και συνιστώσες της κοινοτικής πολιτικής Σύµφωνα µε την φιλοσοφία της Κοινοτικής Πολιτικής, η ανάκτηση και η διάθεση των στερεών αποβλήτων δεν αποτελούν πλέον τα σηµαντικότερα στοιχεία του προβλήµατος. Βασικός στόχος οποιασδήποτε πολιτικής είναι η πρόληψη και η πρόβλεψη για µείωση της παραγωγής τους και ειδικότερα µάλιστα για µείωση της αναλογίας επικίνδυνων υλικών στα απορρίµµατα. Με την πολιτική αυτή ελαττώνονται οι κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον ενώ υποβοηθείται και η αειφόρος ανάπτυξη. Για τα απορρίµµατα που τελικώς παράγονται οι συνιστώσες της πολιτικής αυτής είναι οι εξής: α) Πρόληψη Βασικό ζήτηµα στην πρόληψη παραγωγής απορριµµάτων αποτελεί η εκτίµηση των επιπτώσεων από το στάδιο της εξαγωγής παρθένων πρώτων υλών, της επεξεργασίας, µεταποίησης, µεταφοράς και χρήσης. Μέχρι σήµερα δεν υπάρχουν σε αρκετά παγιωµένη µορφή µέθοδοι αναλύσεων κύκλου ζωής για τα κάθε είδους προϊόντα, κατασκευές κ.λπ. Ήδη όµως έχουν ληφθεί αποφάσεις που υλοποιούνται είτε µέσω χρηµατοδοτικών προγραµµάτων (π.χ. LIFE), είτε µέσω θεσµοθέτησης τεχνικών προτύπων, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN). Σε ειδικές περιπτώσεις η πρόληψη µπορεί να γίνεται µέσω περιορισµών ή απαγορεύσεων στη χρήση συγκεκριµένων ουσιών (π.χ. βαρέων µετάλλων), ώστε να προλαµβάνεται σε µεταγενέστερο στάδιο η δηµιουργία επικίνδυνων αποβλήτων. Σηµαντικός παράγοντας για την πρόληψη είναι ασφαλώς οι τιµές. Όταν η τιµή τελικής διάθεσης των αποβλήτων είναι υψηλή, οι παραγωγοί αποβλήτων τείνουν να αποφύγουν τις σχετικές δαπάνες περιορίζοντας το όγκο. Άλλος τρόπος συνεισφοράς στην πρόληψη, είναι τα προγράµµατα οικολογικών ελέγχων, µε παράλληλη θέσπιση κινήτρων ή και αντικινήτρων σε οικονοµικούς φορείς του ηµόσιου ή του ιδιωτικού τοµέα (οικολογικό σήµα). Η επιτυχία του τρόπου αυτού µπορεί να διευρυνθεί µε την ενθάρρυνση των καταναλωτών να αγοράσουν προϊόντα που ρυπαίνουν λιγότερο. Τέλος, ιδιαίτερα αποτελεσµατικός είναι για τα ζητήµατα αυτά ο συντονισµός µέσω κοινών προσπαθειών των Τοπικών, Περιφερειακών, Εθνικών και Κοινοτικών Αρχών.

6 6 β) Επαναχρησιµοποίηση Ανακύκλωση Ανάκτηση Ενέργειας Η τελική διάθεση πρέπει να είναι ασφαλής και να περιορίζεται σε απόβλητα για τα οποία δεν υπάρχει δυνατότητα ανάκτησης λαµβάνοντας υπόψη το οικονοµικό και κοινωνικό κόστος. Στο παρελθόν, από πλευράς δαπανών και σχετικών ευθυνών για τη διάθεση των προϊόντων τα οποία κατέληγαν ως απορρίµµατα, επιβαρυνόταν είτε το περιβάλλον, είτε ο τελικός χρήστης φορολογούµενος. Η προσέγγιση αυτή δεν είναι συµβατή µε τις αρχές της προφύλαξης και της πρόληψης, καθώς και µε τις αρχές ότι «ο ρυπαίνων πληρώνει» και ότι η περιβαλλοντική ζηµιά πρέπει να επανορθώνεται στην πηγή. Έτσι, µια πολιτική για τα απορρίµµατα που αποσκοπεί στην πρόληψη της παραγωγής τους, πρέπει να αρχίζει από το προϊόν και τη διαδικασία παραγωγής. Τα ζητήµατα διαχείρισης των αποβλήτων πρέπει να λαµβάνονται πλήρως υπόψη ήδη από τη φάση σχεδιασµού ή ακόµη και επινόησης του προϊόντος. Ωστόσο ο κατασκευαστής του προϊόντος έχει τη µεγαλύτερη ευθύνη, αφού είναι εκείνος που παίρνει τις βασικές αποφάσεις όπως είναι ο σχεδιασµός, η χρήση ειδικών υλικών, η σύνθεση του προϊόντος και τέλος ο τρόπος εµπορίας του. Εποµένως ο κατασκευαστής είναι σε θέση και πρέπει να εξασφαλίζει τα µέσα, όχι µόνο για να αποφεύγει τα απόβλητα, (µε συνετή χρήση των φυσικών πόρων, ανανεώσιµων πρώτων υλών ή µη επικίνδυνων υλικών) αλλά για τη δηµιουργία προϊόντων ώστε να διευκολύνεται η επαναχρησιµοποίησή τους και η ανάκτηση. Στην ίδια Ανακοίνωση γίνεται αναλυτικότερη αναφορά στους ειδικούς στόχους της φιλοσοφίας αυτής. Βασικό ζήτηµα στην πρόληψη παραγωγής απορριµµάτων αποτελεί η εκτίµηση των επιπτώσεων από το στάδιο της εξαγωγής παρθένων πρώτων υλών, της επεξεργασίας, µεταποίησης, µεταφοράς και χρήσης. Μέχρι σήµερα δεν υπάρχουν σε αρκετά παγιωµένη µορφή µέθοδοι αναλύσεων κύκλου ζωής για τα κάθε είδους προϊόντα, κατασκευές κ.λπ. Ήδη όµως έχουν ληφθεί αποφάσεις που υλοποιούνται είτε µέσω χρηµατοδοτικών προγραµµάτων (π.χ. LIFE), είτε µέσω θεσµοθέτησης τεχνικών προτύπων, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN). Σε ειδικές περιπτώσεις η πρόληψη µπορεί να γίνεται µέσω περιορισµών ή απαγορεύσεων στη χρήση συγκεκριµένων ουσιών (π.χ. βαρέων µετάλλων), ώστε να προλαµβάνεται σε µεταγενέστερο στάδιο η δηµιουργία επικίνδυνων αποβλήτων. Σηµαντικός παράγοντας για την πρόληψη είναι ασφαλώς οι τιµές. Όταν η τιµή τελικής διάθεσης των αποβλήτων είναι υψηλή, οι παραγωγοί αποβλήτων τείνουν να αποφύγουν τις σχετικές δαπάνες περιορίζοντας το όγκο. Άλλος τρόπος συνεισφοράς στην πρόληψη, είναι τα προγράµµατα οικολογικών ελέγχων, µε παράλληλη θέσπιση κινήτρων ή και αντικινήτρων σε οικονοµικούς φορείς του ηµόσιου ή του ιδιωτικού τοµέα (οικολογικό σήµα). Η επιτυχία του τρόπου αυτού µπορεί να διευρυνθεί µε την

7 7 ενθάρρυνση των καταναλωτών να αγοράσουν προϊόντα που ρυπαίνουν λιγότερο. Τέλος, ιδιαίτερα αποτελεσµατικός είναι για τα ζητήµατα αυτά ο συντονισµός µέσω κοινών προσπαθειών των Τοπικών, Περιφερειακών, Εθνικών και Κοινοτικών Αρχών. γ) Ανάκτηση υλικών Η ανάκτηση από τα απορρίµµατα αποτελεί τον πυρήνα κάθε αειφόρου πολιτικής διαχείρισής τους. Αυτό σηµαίνει ότι σε περιπτώσεις όπου η δηµιουργία τους δεν µπορεί να αποφεύγεται, θα πρέπει να επαναχρησιµοποιούνται ή να υποβάλλονται σε διαδικασίες ανάκτησης υλικών ή ενέργειας. Βασική διαδικασία για την ανάκτηση των υλικών, είναι ο διαχωρισµός τους στην πηγή. Αυτό απαιτεί τη συµµετοχή των καταναλωτών και των τελικών χρηστών στην αλυσίδα διαχείρισης και τους καθιστά περισσότερο ευαίσθητους ως προς την ανάγκη µείωσης της παραγωγής αποβλήτων. Οι ενεργειακές στρατηγικές δεν πρέπει να είναι επιζήµιες για την πρόληψη και την ανάκτηση υλικών (Σκορδίλης, 1997). Πράγµατι, σε πολλές περιπτώσεις µε την διατήρηση της δοµής των υλικών είναι δυνατόν να ελαχιστοποιείται η απαραίτητη πρόσθετη ύλη και ενέργεια για την παραγωγή νέου προϊόντος. Κατόπιν των ανωτέρω, στις περιπτώσεις όπου αυτό είναι ασφαλές από περιβαλλοντική άποψη, θα πρέπει να προτιµάται η ανάκτηση υλικών από την ανάκτηση ενέργειας. Βέβαια, είναι απαραίτητο να λαµβάνονται υπόψη οι περιβαλλοντικές και οικονοµικές επιδράσεις κάθε επιλογής. Σε ορισµένες περιπτώσεις, η αξιολόγηση αυτών των επιδράσεων είναι πιθανόν να έχει σαν αποτέλεσµα να προτιµηθεί η ανάκτηση ενέργειας. Εποµένως, απαιτείται η ανάπτυξη βιοµηχανίας ανακύκλωσης, στηριζόµενης σε σύγχρονες µεθόδους και τεχνολογίες που να επιτρέπουν οικονοµικά αποδοτική επεξεργασία των απορριµµάτων. Σηµαντική προϋπόθεση αποτελεί και η δηµιουργία αγορών για υλικά και προϊόντα των δραστηριοτήτων ανακύκλωσης. Ο τοµέας των κρατικών προµηθειών µπορεί να συµβάλλει στο ζήτηµα αυτό. Τέλος, οι εκποµπές των εγκαταστάσεων ανάκτησης ενέργειας πρέπει να ελαχιστοποιούνται και να συµµορφώνονται µε τους Κοινοτικούς κανονισµούς. δ) Τελική διάθεση Σύµφωνα µε την Οδηγία 75/442/ΕΟΚ, τα Κράτη Μέλη οφείλουν να λάβουν κατάλληλα µέτρα ώστε να δηµιουργήσουν ολοκληρωµένο και επαρκές δίκτυο εγκαταστάσεων διάθεσης απορριµµάτων, το οποίο θα επιτρέψει στην Κοινότητα να καταστεί αυτάρκης, όσον αφορά τη διάθεσή τους. Χωρίς αµφιβολία τα Σχέδια ιαχείρισης, τα οποία πρέπει να καταρτίσουν όλα τα

8 8 Κράτη Μέλη θα συνεισφέρουν στην προοδευτική δηµιουργία του δικτύου αυτού στο σύνολο της Κοινότητας. Συχνά, το θεωρούµενο κόστος διάθεσης των αποβλήτων δεν αντιπροσωπεύει το πραγµατικό κόστος των ζηµιών που προκαλεί στο περιβάλλον. Για παράδειγµα, το κόστος της διάρκειας επιβάρυνσης µιας χωµατερής (100 και πλέον έτη), συνήθως δεν λαµβάνεται υπόψη. Παράλληλα, οι χαµηλές τιµές διάθεσης αποβλήτων όπως προϋπολογίζονται όταν δεν πραγµατοποιείται επεξεργασία ή ανάκτηση υλικών λειτουργούν απαγορευτικά για την επιλογή περιβαλλοντικά βέλτιστων µεθόδων. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να εξασφαλιστεί µακροπρόθεσµα ακριβέστερη προσέγγιση όσον αφορά το πραγµατικό κόστος διάθεσης. Σε κάθε περίπτωση καύσης οι εκποµπές ρυπαντών πρέπει να ελαχιστοποιούνται, ιδίως όσον αφορά τα βαρέα µέταλλα, τις διοξίνες και τα φουράνια. Η απόρριψη στερεών αποβλήτων σε χωµατερή, είναι η λιγότερο καλή και πρέπει να είναι η έσχατη λύση. Έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, ιδίως αν ληφθούν υπόψη τα µακροπρόθεσµα αποτελέσµατα από τη χρήση ενός χώρου για χωµατερή. Οπωσδήποτε αυτό δεν αποκλείει σε συγκεκριµένες περιπτώσεις, η χωµατερή να είναι η µόνη λογική µορφή διάθεσης απορριµµάτων. Οι στρατηγικές αντιµετώπισης πρέπει πάντως να εµποδίζουν και εφόσον αυτό δεν είναι δυνατό, να ελαχιστοποιούν τις ποσότητες απορριµµάτων που προορίζονται για χωµατερές. Μέσα για την επίτευξη αυτού του στόχου, είναι κυρίως οι διαδικασίες πρόληψης και ανάκτησης αποβλήτων. Επίσης τα απόβλητα πρέπει να υφίστανται διαλογή ή και προκαταρκτική επεξεργασία πριν ενταφιαστούν σε χωµατερή, προκειµένου να µειώνεται η ποσότητά τους ή και να εξαλείφονται τα επικίνδυνα. Μεσοπρόθεσµα, η Επιτροπή θεωρεί ότι µόνο τα µη ανακτήσιµα και αδρανή απόβλητα πρέπει να γίνονται δεκτά σε χωµατερές. Υπάρχει ήδη αρκετή επιβάρυνση στο περιβάλλον που προέρχεται από παλαιές χωµατερές, χώρους ανεξέλεγκτης απόθεσης και διάφορες εγκαταλειµµένες εγκαταστάσεις. Θα απαιτηθεί ιδιαίτερη προσπάθεια για την αποκατάσταση των χώρων αυτών Οι κοινοτικές ρυθµίσεις για τα απορρίµµατα (οδηγίες) Στην ίδια Ανακοίνωση διατυπώνονται τα µέσα, κυρίως ρυθµιστικά και οικονοµικά, µε τα οποία η Ε.Ε. επιδιώκει την επίτευξη των στόχων της. Ένα από τα ρυθµιστικά αυτά µέσα, είναι και οι Κοινοτικές Οδηγίες που έχουν εκδοθεί για το σκοπό αυτό και που αφορούν τα στερεά απορρίµµατα, τα επικίνδυνα απόβλητα και τη µείωση των υλικών συσκευασίας. Η Ευρωπαϊκή

9 9 Κοινότητα λαµβάνει τριών ειδών Νοµοθετικά µέτρα για την προστασία του Περιβάλλοντος: Οδηγίες, Κανονισµούς και Αποφάσεις. Θεωρώντας σκόπιµο να αναφερθούν στο σηµείο αυτό οι στόχοι ορισµένων βασικών Οδηγιών, επισηµαίνεται ότι στο άρθρο 3 της οδηγίας 91/156/ΕΟΚ «για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων», αναγράφονται τα εξής: «Τα Κράτη Μέλη λαµβάνουν τα ενδεδειγµένα µέτρα για να προωθήσουν: Κατά πρώτον, την πρόληψη ή τη µείωση της παραγωγής και της βλαπτικότητας των αποβλήτων, ιδίως µε (α) την ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών µε τις οποίες µπορεί να γίνει οικονοµικότερη εκµετάλλευση των φυσικών πόρων, (β) την τεχνική τελειοποίηση και τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που είναι σχεδιασµένα έτσι ώστε να µη συµβάλλουν καθόλου ή να συµβάλλουν όσο το δυνατόν λιγότερο, λόγω της παραγωγής, της χρήσης ή της τελικής τους διάθεσης, στην αύξηση της ποσότητας ή της βλαπτικότητας των αποβλήτων και των κινδύνων ρύπανσης, (γ) την ανάπτυξη κατάλληλων Τεχνικών για την τελική διάθεση των επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται στα απόβλητα τα οποία προορίζονται για αξιοποίηση. Εν συνεχεία (α) την αξιοποίηση των αποβλήτων µε ανακύκλωση, επαναχρησιµοποίηση ή ανάκτηση ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια που έχει στόχο την παραγωγή δευτερογενών υλών και (β) την χρησιµοποίηση των αποβλήτων ως πηγή ενέργειας. Στο άρθρο 7 παρ. 1 της ίδιας Οδηγίας, που αφορά τη σύνταξη των Σχεδίων ιαχείρισης, αναγράφονται τα εξής: «Για την επίτευξη των στόχων των άρθρων 3,4 και 5, η αρµόδια αρχή ή αρχές που προβλέπονται στο άρθρο 6, υποχρεούνται να συντάξουν το συντοµότερο δυνατόν, ένα ή περισσότερα Σχέδια ιαχείρισης των Αποβλήτων.» Τα Σχέδια αυτά αφορούν ιδίως (1) τον τύπο, την ποσότητα και την προέλευση των αποβλήτων που θα πρέπει να αξιοποιηθούν ή να διατεθούν, (2) τις γενικές τεχνικές προδιαγραφές, (3) όλες τις ειδικές διατάξεις που αφορούν συγκεκριµένους τύπους αποβλήτων, (4) τις κατάλληλες τοποθεσίες ή εγκαταστάσεις διάθεσης των αποβλήτων. Αυτά τα Σχέδια µπορούν να συµπεριλαµβάνουν π.χ. (α) τα φυσικά ή νοµικά πρόσωπα που είναι εξουσιοδοτηµένα για τη διαχείριση των αποβλήτων, (β) την εκτίµηση του κόστους των εργασιών αξιοποίησης και διάθεσης, (γ) τα κατάλληλα µέτρα για την ενθάρρυνση της ορθολογικής οργάνωσης της συλλογής, της διαλογής και της επεξεργασίας των αποβλήτων Στην Οδηγία 91/689/ΕΟΚ «για τα επικίνδυνα απόβλητα», διατυπώνονται αυστηροί όροι και προϋποθέσεις για τη συλλογή, µεταφορά, αξιοποίηση και διάθεση των τοξικών και επικίνδυνων

10 10 κατηγοριών απορριµµάτων, καθώς και ειδικές απαιτήσεις που τα Κράτη Μέλη υποχρεώνονται να εφαρµόζουν. Η Οδηγία αυτή συνοδεύεται και από καταλόγους επικίνδυνων αποβλήτων. Στην Οδηγία 94/62/ΕΚ «για τις συσκευασίες και τα απορρίµµατα συσκευασίας», διατυπώνονται τα µέτρα που αφορούν τη διαχείριση των συσκευασιών, προκειµένου αφενός να προληφθούν και να µειωθούν οι επιπτώσεις τους στο περιβάλλον όλων των Κρατών Μελών, καθώς και των τρίτων χωρών και αφετέρου να διασφαλιστεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να αποφευχθούν τυχόν εµπόδια στο Εµπόριο ή και περιορισµοί της ανταγωνιστικότητας εντός της Κοινότητας. Αντικείµενο της Οδηγίας αυτής, αποτελεί η θέσπιση µέτρων που αποσκοπούν κατά πρώτη προτεραιότητα στην πρόληψη της δηµιουργίας απορριµµάτων συσκευασίας, καθώς και στην επαναχρησιµοποίηση των συσκευασιών, στην ανακύκλωση και σε άλλες µορφές ανάκτησης των απορριµµάτων συσκευασίας και κατά συνέπεια στη µείωση των ποσοτήτων των απορριµµάτων αυτών που οδηγούνται για τελική διάθεση. Έχουν ακόµη εκδοθεί Κοινοτικές Οδηγίες που αναφέρονται στη διαχείριση συγκεκριµένων προϊόντων των οποίων η διάθεση από κοινού µε τα οικιακά απορρίµµατα θα δηµιουργούσε σηµαντικά προβλήµατα. Οι κυριότερες από τις Οδηγίες αυτές είναι (1) Οδηγία 75/439/ΕΟΚ «περί διαθέσεως των χρησιµοποιηθέντων ορυκτελαίων», (2) Οδηγία 76/403/ΕΟΚ «για την εξάλειψη των PCB s και PCT s», (3) Οδηγία 78/319/ΕΟΚ «περί τοξικών και επικίνδυνων αποβλήτων», (4) Οδηγία του Συµβουλίου 80/68/ΕΟΚ «περί προστασίας των υπογείων υδάτων από ρύπανση που προέρχεται από ορισµένες ουσίες», (5) Οδηγία 84/631/ΕΟΚ «για την επιτήρηση και τον έλεγχο εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας των διασυνοριακών µεταφορών επικίνδυνων αποβλήτων», (όπως τροποποιήθηκε µε τις 85/469/ΕΟΚ, 86/279ΕΟΚ/87/112), (6) Οδηγία 85/337/ΕΟΚ «για την εκτίµηση των επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων ηµόσιων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον», (7) Οδηγία 85/339/ΕΟΚ «για τις συσκευασίες υγρών τροφίµων», (8) Οδηγία του Συµβουλίου 85/467/ΕΟΚ «περί τροποποίησης της οδηγίας για τα PCB s και PCT s», (9) Οδηγία 91/157/ΕΟΚ «για τις ηλεκτρικές στήλες και τους συσσωρευτές που περιέχουν ορισµένες επικίνδυνες ουσίες», (10) Πρόταση οδηγίας του Συµβουλίου 97/0085 (5/3/1997) «για την υγειονοµική ταφή των αποβλήτων». Από το 1975, η Κοινοτική Οδηγία (75/442) απαιτεί από τα κράτη µέλη να καταρτίζουν Σχέδια ιαχείρισης Αποβλήτων. Στο παρελθόν, τα κράτη µέλη υπήρξαν διστακτικά ως προς την εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής. Ακόµα και σήµερα, αποτελεί µάλλον εξαίρεση να υπάρχουν ενηµερωµένα σχέδια διαχείρισης αποβλήτων σε συγκεκριµένο κράτος µέλος, τα οποία καλύπτουν το σύνολο της επικράτειας του εν λόγω κράτους µέλους. Η Επιτροπή πρόκειται να

11 11 εντείνει τις προσπάθειές της, ώστε αυτά τα σχέδια διαχείρισης να καταρτισθούν σε όλα τα κράτη µέλη, να περιέχουν όλα τα στοιχεία τα οποία απαιτούνται σύµφωνα µε τις Κοινοτικές διατάξεις και να χρησιµοποιούνται και να ενηµερώνονται σε τακτά χρονικά διαστήµατα Η εξέλιξη του ελληνικού θεσµικού πλαισίου Η πρώτη νοµοθετική ρύθµιση για τη διαχείριση των απορριµµάτων στην Ελλάδα γίνεται µε την Υγειονοµική ιάταξη Ε1Β/301/1964 «περί συλλογής, αποκοµιδής και διάθεσης απορριµµάτων», που εξακολουθεί να ισχύει και σήµερα. Η ιάταξη αυτή, (α) περιγράφει τις τεχνικές προδιαγραφές διαχείρισης των απορριµµάτων και περιέχει τις βασικές τεχνικές οδηγίες για την υγειονοµική ταφή στην Ελλάδα, (β) παρέχει λεπτοµερειακή περιγραφή όλων των µεθόδων διάθεσης που είναι δυνατόν να εφαρµοσθούν, (γ) δίνει αρκετά λεπτοµερείς προδιαγραφές για κάθε µέθοδο και περιγράφει όλα τα στάδια της διαχείρισης των απορριµµάτων και (δ) θέτει τις προϋποθέσεις που ένας χώρος πρέπει να εκπληρώνει, ώστε να χρησιµοποιηθεί ως ΧΥΤΑ. Το πρόβληµα µε τη συγκεκριµένη ρύθµιση είναι ότι έδινε τη δυνατότητα της εξαίρεσης από τον κανόνα ( της υγειονοµικής ταφής ) µε απλή απόφαση νοµάρχη, µέτρο το οποίο χρησιµοποιήθηκε υπερβολικά µε αποτέλεσµα να υπάρξει ουσιαστική καταστρατήγηση της διάταξης. Με το Ν. 1650/1986 «για την προστασία του περιβάλλοντος», τίθεται το γενικό νοµοθετικό πλαίσιο, τα κριτήρια και οι στόχοι, περιγράφονται τα µέσα και προδιαγράφονται οι µηχανισµοί για την προστασία του περιβάλλοντος στη χώρα. Πρόβληµα αποτελεί το γεγονός ότι παρόλο που έχουν περάσει περισσότερα από 10 χρόνια από τη δηµοσίευση του Νόµου αυτού, δεν έχει ακόµη εκδοθεί το σύνολο των Π.. που απαιτούνται για την πλήρη εφαρµογή του. Σύµφωνα µε το Ν. 1650/86, η ιαχείριση των στερεών αποβλήτων πρέπει να γίνεται µε τρόπο που να µη θίγει το περιβάλλον ή την ηµόσια Υγεία και να µην προκαλεί υποβάθµιση του φυσικού περιβάλλοντος. Επίσης, να εξοικονοµούνται πρώτες ύλες και να γίνεται η µεγαλύτερη δυνατή επαναχρησιµοποίησή τους. Η διαχείριση των στερεών αποβλήτων σε Εθνικό ή Περιφερειακό επίπεδο γίνεται βάσει σχεδιασµού που αποσκοπεί στον καθορισµό των µεθόδων διαχείρισης καθώς και στη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων διάθεσης. Οι υπόχρεοι για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, συντάσσουν σχέδιο για τον τρόπο λήψης κατάλληλων µέτρων για τον περιορισµό των στερεών αποβλήτων, την εφαρµογή µεθόδων ανακύκλωσης και την ανάκτηση χρήσιµων υλικών και ενέργειας. Σε οποιονδήποτε παράγει ή κατέχει ή διαχειρίζεται στερεά απόβλητα

12 12 που λόγω του είδους, της σύνθεσης ή της ποιότητάς τους είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία και το περιβάλλον, επιβάλλεται η τήρηση βιβλίου. Η πρώτη προσπάθεια προσαρµογής της Ελληνικής Νοµοθεσίας για τη διαχείριση των απορριµµάτων µε την αντίστοιχη Κοινοτική έγινε µε την ΚΥΑ 49541/1424/86 «Στερεά απόβλητα σε συµµόρφωση µε την Οδηγία 75/442/ΕΟΚ». Με την ΚΥΑ αυτή, διατυπώνονται οι βασικές αρχές που πρέπει να διέπουν τη διαχείριση των απορριµµάτων, ώστε να µην τίθεται σε κίνδυνο, άµεσα ή έµµεσα η ηµόσια Υγεία και να µην δηµιουργούνται βλάβες στο περιβάλλον, ενώ περιγράφεται για πρώτη φορά η αναγκαιότητα σύνταξης Σχεδίων ιαχείρισης, καθώς και οι διαδικασίες που πρέπει να τηρούνται. Με την ΚΥΑ αυτή (α) δίνεται ο ορισµός των βασικών εννοιών και ορίζονται οι φορείς διαχείρισης των απορριµµάτων, (β) καθορίζονται οι φάσεις του σχεδιασµού διαχείρισης, (γ) ρυθµίζεται το θέµα των αδειών για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, που χορηγούνται σε φυσικά ή νοµικά πρόσωπα, πέρα των ΟΤΑ. Προβλέπεται επίσης, η άσκηση ελέγχου στις εγκαταστάσεις, βιοµηχανίες και επιχειρήσεις που διαχειρίζονται στερεά απόβλητα, (δ) καθορίζονται οι υπόχρεοι καταβολής δαπάνης διαχείρισης και αναφέρονται οι κατά περίπτωση κυρώσεις για τη µη συµµόρφωση των υπόχρεων προς τις οδηγίες των αρµόδιων υπηρεσιών, που µπορεί να είναι ποινικές, διοικητικές ή και χρηµατικά πρόστιµα. Με την ΚΥΑ 69269/90 «περί Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων», (Βαβίζος και Μερτζάνης, 2002) ορίζονται οι διαδικασίες και προδιαγράφονται τα περιεχόµενα των µελετών που πρέπει κατά περίπτωση να εκπονηθούν ώστε να προληφθούν ή να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις από προγραµµατιζόµενα ιδιωτικά και δηµόσια έργα ή και δραστηριότητες. Με την ΚΥΑ αυτή (α) κατατάσσονται τα έργα και οι δραστηριότητες σε κατηγορίες, ανάλογα µε το µέγεθος των αναµενόµενων επιπτώσεων, (β) περιγράφονται οι διαδικασίες για την προέγκριση χωροθέτησης των έργων και των εγκαταστάσεων, (γ) περιγράφονται οι διαδικασίες έγκρισης ΜΠΕ (Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων), ανάλογα µε την κατηγορία τους, (δ) ορίζεται το περιεχόµενο των ΕΠΜ (Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες), (ε) ορίζονται ειδικότερα οι διαδικασίες προέγκρισης χωροθέτησης και έγκρισης ΜΠΕ για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων (άρθ. 4, κατηγ.αιι, 11γ). Για τον έλεγχο των συσκευασιών υγρών τροφίµων, έχει εκδοθεί η ιυπουργική απόφαση 31784/954/90 «για τους τύπους συσκευασίας υγρών τροφίµων»). Σύµφωνα µε την Υπουργική αυτή Απόφαση, το ΥΠΕΧΩ Ε επισπεύδει την εκπόνηση προγραµµάτων για την ελάττωση του

13 13 βάρους ή και του όγκου των συσκευασιών υγρών τροφίµων που περιέχονται στα προς οριστική διάθεση οικιακά απορρίµµατα. Για την προσαρµογή της Ελληνικής Νοµοθεσίας µε τις κατευθύνσεις της Οδηγίας 91/156/ΕΟΚ, εκδόθηκε η ΚΥΑ 69728/824/1996. Με την ΚΥΑ αυτή, εκτός από τις γενικές κατευθύνσεις και την κατάρτιση πλαισίου τεχνικών προδιαγραφών, δίδεται ιδιαίτερη σηµασία στη σύνταξη Σχεδίων ιαχείρισης και ορίζονται οι αρµόδιοι φορείς τόσο για τον σχεδιασµό, όσο και για την εφαρµογή τους. Σε επίπεδο Νοµού, η αρµοδιότητα ανήκει στη Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση και σε Περίπτωση αδυναµίας της, στην οικεία Περιφέρεια. ίδεται ιδιαίτερη σηµασία στην εξυγίανση των χώρων διάθεσης, µετά το τέλος της λειτουργίας τους και στην αποκατάσταση ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης. Τέλος, προσαρτώνται σ αυτήν ως παραρτήµατα οι Ευρωπαϊκοί κατάλογοι αποβλήτων (ΕΚΑ), όπως καταγράφονται στην Απόφαση 94/3/ΕΚ. Το 1997 µε την έκδοση της ΚΥΑ /97 για τον εθνικό σχεδιασµό διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και της ΚΥΑ /97 για την Κατάρτιση πλαισίου προδιαγραφών και γενικών προγραµµάτων ολοκληρώνεται και εξειδικεύεται το νοµοθετικό πλαίσιο για την διαχείριση απορριµµάτων. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί και η εγκύκλιος 9/96/ του ΥΠΕΧΩ Ε, µε την οποία καθορίζεται πιο αναλυτικά το περιεχόµενο του φακέλου προέγκρισης χωροθέτησης των εγκαταστάσεων διάθεσης απορριµµάτων. Τέλος, λίγα χρόνια αργότερα ο Νόµος 2939/2001 διαµορφώνει το θεσµικό πλαίσιο για την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων. Με τον νόµο αυτόν, ενσωµατώνεται η προαναφερθείσα οδηγία 94/62/ΕΟΚ στο Εθνικό ίκαιο, και καθορίζεται το πλαίσιο για την υλοποίηση προγραµµάτων ανακύκλωσης / επαναχρησιµοποίησης / αξιοποίησης συσκευασιών και άλλων προϊόντων (µπαταρίες, ηλεκτρονικά, υλικά οικοδοµών κ.α.), θέτοντας συγκεκριµένους ποσοτικούς στόχους και χρονικά όρια πραγµατοποίησής τους. Ειδικά, υπό έκδοση, προεδρικά διατάγµατα θα καθορίζουν τους επιµέρους όρους για το κάθε προϊόν. Σηµαντική καινοτοµία είναι επίσης η ίδρυση του Εθνικού Οργανισµού Εναλλακτικής ιαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (ΕΟΕ ΣΑΠ) (αρθρο 24 Ν.2939/01) ο οποίος θα συντονίσει τις προσπάθειες για την εφαρµογή της πολιτικής της εναλλακτικής διαχείρισης των συσκευασιών.

14 14 3. Σχεδιασµός ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων: ιαδικασίες και µηχανισµοί (φορείς) 3.1. Γενικά Όπως αναφέρθηκε προηγουµένως η διαχείριση των στερεών αποβλήτων αποτελεί ένα σηµαντικό και οξύ περιβαλλοντικό πρόβληµα για την Ελλάδα. Οι κυριότεροι λόγοι που οδήγησαν στη δηµιουργία της κατάστασης αυτής είναι (α) η ανεπάρκεια ολοκληρωµένου σχεδιασµού από το αρµόδιο υπουργείο και του περιφερειακού και τοπικού σχεδιασµού από τις Περιφέρειες, τις Νοµαρχίες και τους συνδέσµους ΟΤΑ της χώρας, (β) το πρόβληµα αξιοποίησης των οικονοµικών πόρων για την εκτέλεση των απαιτούµενων έργων και την προµήθεια του απαραίτητου εξοπλισµού και (γ) η δυσκολία της κοινωνικής αποδοχής για τις εγκαταστάσεις διάθεσης ή αξιοποίησης. (Sucrow and Aravossis, 1998) Από την ένταξη της Ελλάδας στην Ε.Ε. και ειδικότερα από την εναρµόνιση της εθνικής νοµοθεσίας για τα απόβλητα, η κατάσταση παρουσιάζει βελτίωση, αλλά µε αργό ρυθµό. Τα χρηµατοδοτούµενα προγράµµατα της Ε.Ε. και σε συνδυασµό µε τις θεσµοθετηµένες διαδικασίες σχεδιασµού διαχείρισης των αποβλήτων σε τοπικό επίπεδο, αξιολόγησης των ΜΠΕ και έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων, αποτελούν τις βασικές προϋποθέσεις για τη δραστηριοποίηση των ενδιαφερόµενων συνδέσµων ΟΤΑ ή ήµων κλπ στον τοµέα της διαχείρισης των αποβλήτων. Ο σχεδιασµός της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων αποσκοπεί ιδιαίτερα (α) στη µελέτη και στον καθορισµό των µεθόδων διαχείρισης που πρέπει να εφαρµόζονται σε µια συγκεκριµένη περιοχή (Karagiannidis and Moussiopoulos, 1997), (β) στη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων διάθεσης ή και αξιοποίησης των στερεών αποβλήτων, (γ) στη χωροταξική κατανοµή των στερεών αποβλήτων στις ως άνω εγκαταστάσεις, (δ) στον καθορισµό των οικείων φορέων διαχείρισης και (ε) στην εξειδίκευση συγκεκριµένων µέτρων και προοπτικών για την επίτευξη των διαχρονικών στόχων που προσδιορίζονται παραπάνω 3.2. Φορείς ιαχείρισης Απορριµµάτων Στο άρθρο 6 της ΚΥΑ 69728/824/1996, καθορίζονται οι φορείς που είναι υπόχρεοι για τις διάφορες φάσεις διαχείρισης των αποβλήτων. Με εξαίρεση την προσωρινή αποθήκευση που γίνεται µε ευθύνη του κυρίου, νοµέα ή κατόχου του χώρου από τον οποίο προέρχονται τα απόβλητα, όλες οι άλλες εργασίες διαχείρισης των αποβλήτων ανήκουν στις αποκλειστικές αρµοδιότητες των Οργανισµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΟΤΑ (αρ. 24 του Π 323/1989). Οι φορείς που διαχειρίζονται τα αστικά απορρίµµατα ταξινοµούνται στις εξής κατηγορίες, (1) Υπηρεσίες καθαριότητας, που έχουν συσταθεί κυρίως από ΟΤΑ µεσαίου ή µεγάλου

15 15 πληθυσµιακά µεγέθους, (2) Σύνδεσµοι ιαχείρισης Απορριµµάτων, που έχουν συσταθεί από οµάδες ΟΤΑ, (3) Αναπτυξιακοί Σύνδεσµοι, που έχουν συσταθεί κυρίως σε επίπεδο συµβουλίων περιοχής, (4) Επιχειρήσεις των ΟΤΑ, όπου παράδειγµα τέτοιων επιχειρήσεων είναι οι ιαδηµοτικές Επιχειρήσεις που λειτουργούν µε καθεστώς ανάλογο των ιδιωτικών επιχειρήσεων και που µπορούν να συσταθούν βάσει του Νόµου 1416/84 και (5) Ιδιώτες µικροεργολάβοι, στους οποίους έχει ανατεθεί η διαδικασία κυρίως από ΟΤΑ µικρού µεγέθους που δεν έχουν τη δυνατότητα να καταφύγουν σε λύσεις των προηγούµενων κατηγοριών. Σε κάθε περίπτωση η ανάθεση της διαχείρισης των αποβλήτων σε φυσικά ή νοµικά πρόσωπα γίνεται σύµφωνα µε τις σχετικές διατάξεις της κείµενης νοµοθεσίας και µε τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στις διατάξεις του άρθρου 10 της ΚΥΑ 69728/824. ιαδικασία σύστασης Συνδέσµου ΟΤΑ: Ο Σύνδεσµος ΟΤΑ, συγκροτείται µε βάση τα άρθρα 190 έως 195 του Π 323/89 ( ηµοτικός και Κοινοτικός Κώδικας). Λαµβάνονται αποφάσεις από τα ηµοτικά και Κοινοτικά συµβούλια που θα συµµετέχουν στο Σύνδεσµο. Οι αποφάσεις αυτές περιέχουν το σκοπό σύστασης του Συνδέσµου, τη χρονική διάρκειά του, την έδρα του και τις ετήσιες εισφορές κάθε ΟΤΑ Μέλους Ο οικείος Νοµάρχης εκδίδει απόφαση σύστασης της Επιχείρησης που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβέρνησης ιαδικασία σύστασης ιαδηµοτικής Επιχείρησης: Η ιαδηµοτική Επιχείρηση συστήνεται σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο Ν. 1416/84. Συντάσσεται σχετική οικονοµοτεχνική µελέτη (που απαιτείται από το άρθρο 35 του Ν. 1416/84) Με βάση τη µελέτη αποφασίζουν τα ηµοτικά ή Κοινοτικά συµβούλια που θα συµµετέχουν. Οι αποφάσεις περιέχουν εκτός των άλλων και τα περιουσιακά στοιχεία που θα συνεισφέρει ο κάθε ΟΤΑ και το ποσοστό συµµετοχής του στο κεφάλαιο της Επιχείρησης Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβέρνησης

16 16 4. Πλαίσιο ολοκληρωµένου σχεδιασµού για τη ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων (.Σ.Α. ) σε Νοµαρχιακό ή Περιφερειακό επίπεδο Η διαδικασία σύνταξης, έγκρισης και εφαρµογής Ολοκληρωµένου Σχεδιασµού.Σ.Α, προβλέπεται από την Οδηγία 91/156/ΕΟΚ µε την οποία τροποποιήθηκε η Οδηγία 75/442/ΕΟΚ «Περί στερεών αποβλήτων» και τη σχετική Εθνική Νοµοθεσία. Στο πλαίσιο της παραπάνω νοµοθεσίας (Koύγκολος, 2002), η χώρα µας έχει εκπονήσει ήδη αναλυτικό «Εθνικό σχεδιασµό ολοκληρωµένης και εναλλακτικής διαχείρισης απορριµµάτων και αποβλήτων» (Εγκύκλιος αρ. 72, αρ. πρ. οικ / ). Η διαχειριστική πρακτική που ακολουθείται µέχρι σήµερα από αρκετούς ήµους ή και Νοµαρχίες και που περιορίζεται συνήθως στη κατασκευή και λειτουργία Χώρων Υγειονοµικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ) δεν θεωρείται ολοκληρωµένη διαχείριση, η οποία θα πρέπει να περιλαµβάνει προσωρινή αποθήκευση, συλλογή, µεταφορά, µεταφόρτωση, επαναχρησιµοποίηση-αξιοποίηση, τελική διάθεση των υπολειµµάτων και αποκατάσταση. Το παρόν πλαίσιο προδιαγραφών, που εξειδικεύει το περιεχόµενο της ΚΥΑ 69728/824/1996 άρ. 9, απευθύνεται σε όλους τους αρµόδιους φορείς ιαχείρισης Αποβλήτων (.Α.), οι οποίοι υποχρεούνται να συντάξουν, το συντοµότερο δυνατό, ολοκληρωµένο σχεδιασµό διαχείρισης αποβλήτων (επικίνδυνων και µη) και αποσκοπεί : (1) Στην εφαρµογή σε επίπεδο Περιφέρειας ή Νοµαρχίας ενός ενιαίου και µακροπρόθεσµου τρόπου.α. σε όλα τα στάδια διαχείρισης ώστε (α) να διασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο προστασίας της ηµόσιας Υγείας και του Περιβάλλοντος, (β) να υπάρξει αξιόπιστη απεικόνιση των αναγκαιοτήτων διαχείρισης, (γ) να εφαρµοστεί συστηµατική παρακολούθηση και καταγραφή των διαχρονικών τάσεων σχετικά µε την ποσότητα και την ποιοτική σύσταση των αποβλήτων, (δ) να επιτευχθεί η αναγκαία κοινωνική συναίνεση αποδοχής των απαιτούµενων έργων και (ε) να µειωθεί το κόστος διαχείρισης, (2) Στην πλήρη εφαρµογή της Κοινοτικής και Εθνικής Νοµοθεσίας µε τους εξής, κατά σειρά προτεραιότητας, στόχους, (α) πρόληψη / µείωση των αποβλήτων και της επικινδυνότητας τους, (β) αξιοποίηση των υλικών των αποβλήτων (επαναχρησιµοποίηση -ανακύκλωση και ανάκτηση υλικών και ενέργειας), (γ) προσωρινή αποθήκευση, συλλογή, µεταφορά, µεταφόρτωση και διάθεση των αποβλήτων στη βάση της βέλτιστης διαθέσιµης τεχνικής και (δ) αποκατάσταση/εξυγίανση όλων των ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης,

17 17 (3) Στην καθιέρωση µιας αποτελεσµατικής πολιτικής που θα περιλαµβάνει όλα τα στάδια κύκλου ζωής ενός προϊόντος, από την παραγωγή και τη χρήση του έως την επαναχρησιµοποίηση-αξιοποίηση του στερεού απόβλητου και την τελική διάθεση των υπολειµµάτων σε ΧΥΤΑ, (4) Στο καθορισµό βέλτιστων γεωγραφικών και διοικητικών ενοτήτων.α. που πρέπει να βρίσκονται σε συσχέτιση µεταξύ τους ώστε να αποφεύγονται δυσλειτουργίες που οφείλονται στην οργάνωση του χώρου και οι οποίες δηµιουργούν συγκρούσεις µεταξύ τοπικών κοινωνιών. (5) Στη σταδιακή εξάλειψη των ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης των αποβλήτων και στη αποκατάσταση τους για λόγους δηµόσιας υγείας πρωτίστως- αλλά και αισθητικής και γενικότερα περιβαλλοντικής αναβάθµισης. (6) Στις ταχύρυθµες διαδικασίες υλοποίησης των έργων.α, αφού κάθε καθυστέρηση έχει συνέπειες στην επιβάρυνση του προϋπολογισµού. (7) Στην έγκαιρη υλοποίηση προγραµµάτων συνεχούς ενηµέρωσης, ευαισθητοποίησης και συµµετοχής των πολιτών σχετικά µε τη.α., (8) Στη δηµιουργία διαδικασιών ελέγχου από την Πολιτεία της εφαρµογής της απόφασης Περιβαλλοντικών Όρων και της ορθής λειτουργίας των εγκαταστάσεων.α. και (9) Στην συνέχιση της ενίσχυσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για ν' αντεπεξέλθει µε επιτυχία στις αυξηµένες απαιτήσεις της.α. 5. Συµπέρασµα Στην παρούσα εργασία έγινε προσπάθεια να παρουσιαστούν οι γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων όπως αυτή προωθείται µέσα από την εθνική και κοινοτική νοµοθεσία και την εφαρµογή της. Από την προηγηθείσα παρουσίαση προκύπτει, ότι η χώρα µας - παρά την σηµαντική καθυστέρηση σε πολλές περιπτώσεις - έχει ολοκληρώσει την εναρµόνιση του εθνικού δικαίου µε το κοινοτικό. Ιδιαίτερη έµφαση, φαίνεται ότι θα πρέπει να δοθεί τα αµέσως επόµενα χρόνια, στην εφαρµογή (και κυρίως τον έλεγχο εφαρµογής), έτσι ώστε να υλοποιηθούν και ουσιαστικά οι στόχοι της Ελλάδας όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος σε ευαίσθητους τοµείς όπως τα απορρίµµατα, µε ότι αυτό συνεπάγεται στην πράξη. ιότι, όπως συµβαίνει σε κάθε πεδίο της περιβαλλοντικής πολιτικής,

18 18 έτσι και στην περίπτωση των απορριµµάτων η αποτελεσµατικότητα του συστήµατος διαχείρισης µετράται από τον βαθµό της σωστής εφαρµογής και υλοποίησης των σχεδίων και επίτευξης των προγραµµατικών στόχων. Στο θέµα αυτό η ελληνική εµπειρία έχει δείξει ότι δεν αρκούν οι όποιες καλές νοµοθετικές διατάξεις ή και διοικητικές εγκύκλιοι. Ήδη η χώρα, όπως φαίνεται και από την ανάλυση που προηγήθηκε, διαθέτει ένα ικανοποιητικό νοµοθετικό πλέγµα, που δοµήθηκε κυρίως την τελευταία εικοσαετία και το οποίο χρειάζεται κατάλληλη τεχνογνωστική και υλικοτεχνική υποστήριξη για την αποτελεσµατική εφαρµογή του. Κύριο ρόλο σ αυτήν την υπόθεση παίζουν οι φορείς διαχείρισης απορριµµάτων σε τοπικό επίπεδο (σύνδεσµοι και επιχειρήσεις των ΟΤΑ) που καλούνται να συνδυάσουν την οικονοµική βιωσιµότητα µε τα ποιοτικά αποτελέσµατα. Επίσης, χρειάζεται µια συνεργική δράση ανάµεσα στους δύο βαθµούς αυτοδιοίκησης αλλά και συνεργασία τους µε την περιφερειακή διοίκηση, ώστε ο σχεδιασµός να έχει συνέπεια και συνέχεια από το επιτελικό-στρατηγικό έως το εκτελεστικό -διαχειριστικό επίπεδο. Ο σχετικά πρόσφατος νόµος για τις συσκευασίες και η πρόβλεψη δηµιουργίας εθνικού φορέα για την διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων, στοχεύει -µεταξύ των άλλων -στην συνεργασία µε τους παραγωγικούς κλάδους ώστε να υπάρξουν οι απαραίτητες συνεργασίες, συµφωνίες και συµπράξεις ανάµεσα σε αυτούς και τους διαχειριστές (ιδιωτικές εταιρείες και ΟΤΑ) που θα αναλάβουν να υλοποιήσουν τα προβλεπόµενα προγράµµατα ατοµικής ή συλλογικής εναλλακτικής διαχείρισης. Με δεδοµένες τις νέες ρυθµίσεις που στηρίζονται στις αρχές της πρόληψης και της ευθύνης όλων των εµπλεκοµένων παραγόντων -δηµόσιων και ιδιωτικών- (αρθρο 4 του Ν 2939/2001) ανοίγονται νέες προοπτικές για την βελτίωση της κατάστασης της διαχείρισης των απορριµµάτων στην χώρα µας. Στο αµέσως επόµενο χρονικό διάστηµα θα φανεί αν οι νέοι θεσµοί αξιοποιηθούν κατάλληλα και αν θα συµβαδίσουν µε τα έργα υποδοµής που κατασκευάζονται µε το Γ ΚΠΣ. 6. Βιβλιογραφίκές αναφορές 1. Karagiannidis Α. and Moussiopoulos N. Application of ELECTRE III for the integrated management of municipal solid wastes in the Greater Athens Area. European Journal of Operational Research, 97, , Sucrow W. and Aravossis K., Strategische Plannung fuer Muellentsorgung und Recycling in Grechenland, Abfallwirtschaftsjournal pp , 1998.

19 19 3. Βαβίζος Γ. και Μερτζάνης Α. Περιβάλλον- Μελέτες περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Εκδόσεις Παπασωτηρίου. Αθήνα, Kόλλιας Π. Aπορρίµµατα. ISBN: X, Αθήνα, Κούγκολος Α. Εισαγωγή στην Περιβαλλοντική Μηχανική. Παν. Θεσσαλίας, Βόλος, Μπεριάτος Η. Χωροταξία και περιβαλλοντικός σχεδιασµός και πολιτική. Τόµος Β. Θεµατικές διαστάσεις του περιβαλλοντικού σχεδιασµού. Παν. Θεσσαλίας. Βόλος, Σκορδίλης Α. Η θερµική επεξεργασία απορριµµάτων και RDF. Εκδόσεις ΚΟΣΜΟΣ ΕΠΕ, Αθήνα, Πίνακας 1: Βασική Νοµοθεσία για τα στερεά απόβλητα (χρονολογική κατάταξη) 171Α/ Β/ Β/ Α/1970 1Α/ Α/ Α/ Α/ Α/ Α/ Β/ Α/1982 ΕΙ ΟΣ / ΑΡΙΘΜΟΣ Β /1958 ΚΥΑ ΕΙβ/301/64 Υ.. Γ1Γ/6800/1966 Ν.. 703/1970 Ν.. 805/1971 Ν. 25/1975 Ν. 392/1976 Ν. 429/1976 Ν. 743/1977 Ν. 1080/1980 ΤΙΤΛΟΣ ΕΤΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Περί κωδικοποιήσεως εις ενιαίον κείµενον νόµου των ισχυουσών διατάξεων περί προσόδων των ήµων & Κοινοτήτων. Περί συλλογής, αποκοµιδής και διαθέσεως απορριµµάτων Περί θερινών κατασκηνώσεων 1966 Περί τροποποιήσεως διατάξεων αφορωσών εις τα έσοδα των ΟΤΑ. Περί πταισµατικών παραβάσεων βεβαιουµένων παρά των αστυνοµικών οργάνων. Περί υπολογισµού και τρόπου εισπράξεως δηµοτικών και κοινοτικών τελών καθαριότητας και φωτισµού και ρυθµίσεως συναφών θεµάτων. Περί ιδρύσεως και λειτουργίας χώρων οργανωµένης κατασκηνώσεως και άλλων τινών διατάξεων. Περί τροποποιήσεως διατάξεως τινών του Ν. 25/1975. Περί προστασίας του θαλασσίου Περιβάλλοντος και ρυθµίσεως συναφών θεµάτων Περί τροποποιήσεως και συ- µπληρώσεως διατάξεων τινών της περί των προσόδων των ΟΤΑ Νοµοθεσίας και άλλων τινών συναφών διατάξεων Υ.Α Περί κανονισµού λειτουργίας µαρινών 1981 Π.. 434/1982 Συγκρότηση και αρµοδιότητες ειδικής υπηρεσίας των ΟΤΑ 1982 Αφορά τα τέλη καθαριότητας. Αντικαταστάθηκε µε την ΚΥΑ 69728/96 Αφορά τα τέλη καθαριότητας. Αφορά την επιβολή προστίµων. Αφορά την επιβολή προστίµων. Αφορά την επιβολή προστίµων Αφορά τα απορρίµµατα που παράγονται από τα πλοία Αφορά τα απορρίµµατα που παράγονται από τα πλοία Πρόκειται για τη λεγόµενη ηµοτική

20 20 266Β/ Β/ Α/ Α/ Β/ Β/ Υ.Α /1090/82 Υ.. Α5/696/1983 Ν. 1491/1984 Όροι και προϋποθέσεις αναγνώρισης πλοίων, φορτηγίδων ή πλωτών γενικά ναυπηγηµάτων που χρησιµοποιούνται ως ευκολίες υποδοχής στερεών απορριµµάτων πλοίων Για την οργανωµένη εγκατάσταση πλανόδιων νοµάδων Μέτρα για τη διευκόλυνση της διακίνησης των ιδεών, τον τρόπο διενέργειας της εµπορικής διαφήµισης και άλλες διατάξεις Αστυνοµία Αφορά το θέµα της αφισορύπανσης Ν. 1650/1986 Για την προστασία του περιβάλλοντος 1986 Νόµος Πλαίσιο ΚΥΑ 49541/1424/86 ΚΥΑ 59388/3363/88 Στερεά απόβλητα σε συµµόρφωση µε την Οδηγία 75/442 του Συµβουλίου Τρόπος, όργανα και διαδικασία επιβολής και είσπραξης των διοικητικών προστίµων του άρθρου 30 του Ν.1650/ Αντικαταστάθηκε την ΚΥΑ 69728/96 από Πίνακας 1 (συνέχεια) : Βασική Νοµοθεσία για τα στερεά απόβλητα 2Α/ Β/ Β/ Β/ Β/ Α/ Α/ Β/ /Β/91 ΕΙ ΟΣ / ΑΡΙΘΜΟΣ Ν. 1828/1989 ΤΙΤΛΟΣ ΕΤΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Αναµόρφωση της φορολογίας εισοδήµατος και άλλες διατάξεις 1989 Υ.Α. 3046/304 Κτιριοδοµικός Κανονισµός 1989 Άρθρα 23, 24, 33, 34 ΚΥΑ 31784/954/90 ΚΥΑ 69269/5387/1990 ΚΥΑ 75308/5512/1990 Π.. 444/91 Για τους τύπους συσκευασίας υγρών τροφίµων Κατάταξη έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες, περιεχόµενο Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και συναφείς διατάξεις Καθορισµός τρόπου ενηµέρωσης πολιτών και φορέων για το περιεχόµενο Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) Συµπλήρωση και τροποποίηση του Π /81 (Α334) ως προς το ασβέστιο, το µαγνήσιο, το νάτριο και το θείο που περιέχονται στα λιπάσµατα, σε συµµόρφωση προς την Οδηγία 89/284/ΕΟΚ του Συµβουλίου Π.. 517/91 Για τις ιδιωτικές κλινικές 1991 ΚΥΑ 80568/4225 ΥΑ 71961/3670/1991 Μέθοδοι, όροι και περιορισµοί για τη χρησιµοποίηση στη γεωργία της ιλύος που προέρχεται από επεξεργασία οικιακών και αστικών λυµάτων Καθορισµός των όρων και της διαδικασίας ανακοίνωσης των σχεδίων των Προεδρικών ιαταγµάτων που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 21 του Ν.1650/ Εναρµόνιση της Ελλην. Νοµοθεσίας προς την 85/339 Οδηγία ΕΟΚ Αφορά την Προέγκριση Χωροθέτησης και την Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων

21 21 182Α/ Β/93 231Α/ Β/ Β/97 Ν. 2094/1992 Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας 1992 ΚΥΑ 82805/2224/93 Καθορισµός µέτρων και όρων για την πρόληψη της ατµοσφαιρικής ρύπανσης που προέρχεται από εγκαταστάσεις καύσης αστικών αποβλήτων Π.. 410/1995 ηµοτικός και Κοινοτικός Κώδικας 1995 ΚΥΑ 69728/824 ΚΥΑ /97 Μέτρα και όροι για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων Εθνικός σχεδιασµός διαχείρισης στερεών αποβλήτων Άρθρα 420, 421, 427, 428 Γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής διαχείρισης των στερεών αποβλήτων Πίνακας 1 (συνέχεια) : Βασική Νοµοθεσία για τα στερεά απόβλητα 1016Β/ Β/ Α/ Β/2002 ΕΙ ΟΣ / ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΥΑ ΥΑ ΥΑ / ΥΑ / ΚΥΑ 14312/1302/2000 Ν. 2939/2001 ΥΑ ΤΙΤΛΟΣ ΕΤΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (1) Κατάρτιση πλαισίου προδιαγραφών και γενικών προγραµµάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων, (2) Εθνικός σχεδιασµός διαχείρισης στερεών αποβλήτων (Γενικές Κατευθύνσεις της ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ιαδικασίες για την βιολογική αποσύνθεση και λιπασµατοποίηση των αποσυρόµενων γεωργικών προιόντων (Υπουργείο Γεωργίας) Τροποποίηση Συµπλήρωση της απόφασης αριθµ / περί «διαδικασίες για τη βιολογική αποσύνθεση και λιπασµατοποίηση των αποσυρόµενων γεωργικών προιόντων (Υπουργείο Γεωργίας) Συµπλήρωση και εξειδίκευση της υπ αριθ /1944/1997 Κοινής Υπουργικής Απόφασης µε θέµα «Εθνικός σχεδιασµός διαχείρισης στερεών αποβλήτων (Γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής διαχείρισης στερεών αποβλήτων» Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείρηση των συσκευασιών και άλλων προιόντων Ίδρυση Εθνικού Οργανισµού Εναλλακτικής ιαχείρισης Συσκευασιών και άλλων προιόντων (Ε.Ο.Ε..Σ.Α.Π.) και άλλες διατάξεις ιαδικασία και προυποθέσεις χαρακτηρισµού ως στερεών Ενσωµάτωση της Οδηγίας 94/62/ΕΟΚ στο Εθνικό ίκαιο

22 22 αποβλήτων των εγκαταλειµµένων οχηµάτων 1572Β/2002 ΥΑ 29407/ Μέτρα και όροι για την υγειονοµική ταφή των αποβλήτων 2002

Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων Εισηγητής : Π. Κουτσογιαννόπουλος Πολιτικός Μηχανικός

Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων Εισηγητής : Π. Κουτσογιαννόπουλος Πολιτικός Μηχανικός Νοµοθεσία για την εναλλακτική διαχείριση Υλικών Συσκευασίας και άλλων προϊόντων Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων Εισηγητής : Π. Κουτσογιαννόπουλος Πολιτικός Μηχανικός Νόµος Πλαίσιο 2939/2001

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΩΝ ΤΕΕ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΟΜΑ Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Χρήστος Νάκος Μηχανολόγος Μηχανικός Στέλιος Παπαδόπουλος Χηµικός (ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ) Μίρκα Ράδου Χηµικός Μηχανικός Σοφία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΧΩΔΕ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 3η Πανελλήνια Σύνοδος ΦΟΔΣΑ. Χανιά, 2-4 Ιουλίου 2009 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΤΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Α/Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΥΡΙΟ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Α/Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΥΡΙΟ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Στέρεα Απόβλητα Α/Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΥΡΙΟ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ 1. ΦΕΚ 179/Α/2001, Νόµος Υπ Αριθ. 2939 Ανακύκλωση συσκευασιών και άλλων προϊόντων (µπαταρίες, ηλεκτρονικά απόβλητα) 2. ΦΕΚ

Διαβάστε περισσότερα

Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων. Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός

Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων. Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός 1 Εναλλακτική διαχείριση στερεών απορριμμάτων Αδαμάντιος Σκορδίλης Δρ Χημικός Μηχανικός Η διαχείριση των στερεών απορριμμάτων αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα, δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό, αλλά πολιτικό,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΣ Α Αρφανάκου Αναστασία ΥΠΕΚΑ Γραφείο Εναλλακτικής ιαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων Θεσμικό Πλαίσιο για την Ανακύκλωση Νόμος 4042/ 2012 (ενσωμάτωση

Διαβάστε περισσότερα

Βιομηχανικά απόβλητα και το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων

Βιομηχανικά απόβλητα και το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Βιομηχανικά απόβλητα και το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Δ. Καλλιδρομίτου 1, Κ. Κορυζή 1, Κ. Αραβώσης 2 1 Εψιλον ΑΕ, Μονεμβασίας 27, 15125, Μαρούσι 2 Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Μηχανολόγων

Διαβάστε περισσότερα

Αλλάζει τη. ζωή μας. www.epperaa.gr. www.ypeka.gr. Προστατεύει από τα Απόβλητα

Αλλάζει τη. ζωή μας. www.epperaa.gr. www.ypeka.gr. Προστατεύει από τα Απόβλητα Προστατεύει από τα Απόβλητα Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 Το ΕΠΠΕΡΑΑ ενισχύει την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αποβλήτων βελτιώνει την Ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη MEMO/07/499 Βρυξέλλες, 26 Νοεµβρίου 2007 Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα 2007-2013: Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη 1. Επιχειρησιακό πρόγραµµα «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη» 2007-2013: πρόγραµµα στο

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.»

ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.» ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ «Η διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων. Παρόν και προοπτικές.» 2-6-2010 2010 ΚΕΙΜΕΝΟ ΟΜΙΛΙΑΣ Ιωάννη Μαχαίρα Προϊσταμένου στο Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικού

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης: οδηγία IPPCΗ

Ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης: οδηγία IPPCΗ Ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης: οδηγία IPPCΗ Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει τις υποχρεώσεις που πρέπει να τηρούνται στο πλαίσιο βιομηχανικών και γεωργικών δραστηριοτήτων υψηλού δυναμικού ρύπανσης,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΤΚΗ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΤΚΗ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΤΚΗ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Ιω ά ννη ς Μ α χα ίρ α ς ΥΠΕΧΩΔΕ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 6ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΩΝ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ Τ.Ε.Ε. 5-7 Ιουνίου 2008 TO ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΒΒΑΣ ΧΙΟΝΙΔΗΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΣΑΒΒΑΣ ΧΙΟΝΙΔΗΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΑΒΒΑΣ ΧΙΟΝΙΔΗΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Στερεά απόβλητα είναι τα υλικά από τα οποία ο κάτοχος τους θέλει ή είναι υποχρεωμένος να απαλλαγεί σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Δύο

Διαβάστε περισσότερα

Υ.Π.Ε.ΚΑ. Ειδική Γραμματεία Κεντρικής Υπηρεσίας Υδάτων (Κ.Υ.Υ.) Ποιοτική Οργάνωση-Αρμοδιότητες-Δράσεις. περιβάλλοντος

Υ.Π.Ε.ΚΑ. Ειδική Γραμματεία Κεντρικής Υπηρεσίας Υδάτων (Κ.Υ.Υ.) Ποιοτική Οργάνωση-Αρμοδιότητες-Δράσεις. περιβάλλοντος Υ.Π.Ε.ΚΑ Ειδική Γραμματεία Κεντρικής Υπηρεσίας Υδάτων (Κ.Υ.Υ.) Ποιοτική Οργάνωση-Αρμοδιότητες-Δράσεις κατάσταση υδάτινου περιβάλλοντος ΕΙΔΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΥΔΑΤΩΝ Αρμοδιότητες Συντονισμός

Διαβάστε περισσότερα

EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της

EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 18.4.2012 C(2012) 2384 final EΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 18.4.2012 περί καθορισμού ερωτηματολογίου για τις εκθέσεις των κρατών μελών σχετικά με την εφαρμογή της

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Σταυρούλα Τσιτσιφλή ΤΕΙ Θεσσαλίας

Δρ Σταυρούλα Τσιτσιφλή ΤΕΙ Θεσσαλίας Δρ Σταυρούλα Τσιτσιφλή ΤΕΙ Θεσσαλίας ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Διεθνώς αναγνωρισμένο θεσμικό εργαλείο που αποτελεί το κυριότερο μέσο αξιολόγησης των επιπτώσεων διαφόρων έργων και δραστηριοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ» Ποσοστό στη.. του Μέτρου. Ποσό (σε ΕΥΡΩ)

ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ» Ποσοστό στη.. του Μέτρου. Ποσό (σε ΕΥΡΩ) ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΜΕΤΡΟΥ 7.2 «ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ» Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΟΥ Κ.Π.Σ. 2000-2006 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΡΟ Αγροτική Ανάπτυξη Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου

Διαβάστε περισσότερα

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή

Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων. 1. Εισαγωγή Καθορισµός κριτηρίων αξιολόγησης Περιγραφή και βαθµονόµηση κριτηρίων 1. Εισαγωγή Για την επιτυχή εφαρµογή της πολυκριτηριακής ανάλυσης, είναι απαραίτητο αφενός µεν να εξετασθεί ένας ικανός και αναγκαίος

Διαβάστε περισσότερα

Αιτιολογική έκθεση Άρθρο 1 Πρότυπα Άρθρο 2

Αιτιολογική έκθεση Άρθρο 1 Πρότυπα Άρθρο 2 Αιτιολογική έκθεση στο σχέδιο τροποποιήσεων του Ν. 2939/2001 (ΦΕΚ 179Α) «Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων Ίδρυση Εθνικού Οργανισµού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 2.12. COM() 614 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ για την ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ P8_TA(2017)0069 Οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους, απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών και απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0276(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0276(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας 2015/0276(COD) 17.5.2016 ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων Ευάγγελος Καπετάνιος «Ο

Διαβάστε περισσότερα

Τα Σκουπίδια µας. Αστικά Στερεά Απόβλητα χαρακτηρίζονται τα:

Τα Σκουπίδια µας. Αστικά Στερεά Απόβλητα χαρακτηρίζονται τα: Τα Σκουπίδια µας (Αστικά Στερεά Απόβλητα) Αστικά Στερεά Απόβλητα χαρακτηρίζονται τα: Ζυµώσιµα: 44% Η µέση ποιοτική σύσταση των παραγόµενων Χαρτί: 25% αστικών στερεών αποβλήτων στην Ελλάδα, Πλαστικά: 12%

Διαβάστε περισσότερα

Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων. Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014

Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων. Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014 Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων Ιωάννης Μαχαίρας ΥΠΕΚΑ Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2014 Αναθεώρηση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων ΝΟΜΟΣ 4042/2012

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 2.7.2014 COM(2014) 397 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της Πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση των οδηγιών 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΡΟ 1.4 ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟ ΟΜΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ

ΜΕΤΡΟ 1.4 ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟ ΟΜΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΜΕΤΡΟ 1.4 ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟ ΟΜΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ : Α. ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΕΙ ΟΣ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ Α.1 Συµβατότητα της προτεινόµενης πράξης

Διαβάστε περισσότερα

Υφιστάµενο Θεσµικό Πλαίσιο Ν. 2939/01 ΚΥΑ 29407/02 ΚΥΑ 50910/03

Υφιστάµενο Θεσµικό Πλαίσιο Ν. 2939/01 ΚΥΑ 29407/02 ΚΥΑ 50910/03 Η Εναλλακτική ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων ρ Αδαµάντιος Σκορδίλης Aν. Πρόεδρος ΕΠΕ ΧΑΝΙΑ 2008 Υφιστάµενο Θεσµικό Πλαίσιο Ν. 2939/01 ΚΥΑ 29407/02 ΚΥΑ 50910/03 Βασικό στοιχείο του Νόµου είναι η Συµµετοχή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΩΣ ΠΟΡΟΙ Αγγελική Καλλία Αντωνίου Δρ. Νομικής, Δικηγόρος, ankallia@auth.gr 2 δισ. τόνοι αποβλήτων /χρόνο παράγονται στην

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΡΟΟΙΜΙΟ Η Στρατηγική της Περιφέρειας Πελοποννήσου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στοχεύει αφενός στην υλοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΡΟ 1.4 ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟ ΟΜΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ

ΜΕΤΡΟ 1.4 ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟ ΟΜΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΜΕΤΡΟ 1.4 ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟ ΟΜΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ : Α. ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΕΙ ΟΣ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ Α.1 Συµβατότητα της προτεινόµενης πράξης

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμένα στοιχεία. Ορισμένα στοιχεία. Ορισμένα στοιχεία

Ορισμένα στοιχεία. Ορισμένα στοιχεία. Ορισμένα στοιχεία Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ορισμένα στοιχεία Η.Π.Α.: Από την εφαρμογή του θεσμού έχουν εκπονηθεί πλέον των 15.000 ΜΠΕ. Τα τελευταία 10 χρόνια οι ΜΠΕ αριθμούνται σε 1.000 περίπου ετησίως, με πτωτική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΠ 2000-2006 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2000 2006 NOΕΜΒΡΙΟΣ 2006 2 ΑΞΟΝΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Αθήνα 5/ 08 /2009 ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ & ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Αρ. Πρωτ: Δ.ΥΓ2/ 105452 ΠΡΟΣ : Ταχ. Δ/νση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η μεθοδολογία αξιολόγησης Αιτήσεων Χρηματοδότησης Πράξεων συγχρηματοδοτούμενων από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α. βασίζεται στον «Οδηγό

Διαβάστε περισσότερα

16REQ

16REQ ΗΜΟΣ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ - ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΕΛΕΤΩΝ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ : «Παροχή Υπηρεσιών Τεχνικού Συµβούλου για τη ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων του ήµου Αµπελοκήπων - Μενεµένης.»

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Aθηνά Παπαναστασίου ΛειτουργόςΤμήματος Περιβάλλοντος Λευκωσία 20.11.2014 ΔΕΔΟΜΕΝΑ 800 700 600 500 400 300 200 100 0 κατά

Διαβάστε περισσότερα

Ποσοστό στη.. του Μέτρου. Ποσό (σε ΕΥΡΩ)

Ποσοστό στη.. του Μέτρου. Ποσό (σε ΕΥΡΩ) ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΜΕΤΡΟΥ 7.3 : «ΕΜΠΟΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ» Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΟΥ Κ.Π.Σ. 2000-2006 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΡΟ Αγροτική Ανάπτυξη Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Κάτια Λαζαρίδη Πρόεδρος ΔΣ ΕΟΑΝ Αναπλ. Καθηγήτρια, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Κάτια Λαζαρίδη Πρόεδρος ΔΣ ΕΟΑΝ Αναπλ. Καθηγήτρια, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Κάτια Λαζαρίδη Πρόεδρος ΔΣ ΕΟΑΝ Αναπλ. Καθηγήτρια, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Εισήγηση στην Ημερίδα της Π.Ε.Δ. Κεντρικής Μακεδονίας: Ανακύκλωση συσκευασιών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ 12, 13 και 14 Δεκεμβρίου 2012 Ίδρυμα Ευγενίδου, Αθήνα 2 Η ΕΝΟΤΗΤΑ: Ο ρόλος του κράτους στη διαμόρφωση εργαλείων επιτάχυνσης ολοκληρωμένης αναπτυξιακής περιβαλλοντικής πολιτικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ. Αγαπητοί/ες κύριοι/ες,

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ. Αγαπητοί/ες κύριοι/ες, Αγαπητοί/ες κύριοι/ες, ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ Η Ελλάδα, στα πλαίσια της ορθολογικής εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων με σκοπό την τελική τους διάθεση με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον και ακολουθώντας

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμένα στοιχεία. Ορισμένα στοιχεία. Ορισμένα στοιχεία. Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Ορισμένα στοιχεία. Ορισμένα στοιχεία. Ορισμένα στοιχεία. Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ορισμένα στοιχεία Η.Π.Α.: Από την εφαρμογή του θεσμού έχουν εκπονηθεί πλέον των 15.000 ΜΠΕ. Τα τελευταία 10 χρόνια οι ΜΠΕ αριθμούνται σε 1.000 περίπου ετησίως, με πτωτική

Διαβάστε περισσότερα

Countries: Ανάπτυξη συστηµάτων για τη βέλτιστη

Countries: Ανάπτυξη συστηµάτων για τη βέλτιστη Θέµα: Πρόγραµµα LIFE 3 rd διαχείριση ειδικών ρευµάτων στερεών αποβλήτων στην Κύπρο Countries: Ανάπτυξη συστηµάτων για τη βέλτιστη Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

(Φ.Ε.Κ. 16/Β/ )

(Φ.Ε.Κ. 16/Β/ ) ΑΠΟΦΑΣΗ αριθ. ΙΠΑ /οικ/889/2003 Πρόληψη και αντιµετώπιση του εργασιακού κινδύνου κατά την κατασκευή ηµοσίων Έργων (ΣΑΥ και ΦΑΥ) Έχοντας υπόψη: (Φ.Ε.Κ. 16/Β/14-1-03) Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ «ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ» ΒΟΛΟΣ, 21/11/2008 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Δρ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 4: Περιεχόμενα Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) - ΙI

Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 4: Περιεχόμενα Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) - ΙI Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Ενότητα 4: Περιεχόμενα Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) - ΙI Καθηγητής Α. Κούγκολος Δρ Στ. Τσιτσιφλή Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑνΕΚ ΤΟΣ Περιβάλλον. Τομεακό Σχέδιο. Αθήνα,

ΕΠΑνΕΚ ΤΟΣ Περιβάλλον. Τομεακό Σχέδιο. Αθήνα, ΕΠΑνΕΚ 2014-2020 ΤΟΣ Περιβάλλον Τομεακό Σχέδιο Αθήνα, 27.3.2014 1. Προτεινόμενη στρατηγική ανάπτυξης του τομέα Η στρατηγική ανάπτυξης του τομέα εκτείνεται σε δραστηριότητες που έχουν μεγάλες προοπτικές

Διαβάστε περισσότερα

ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων

ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων Το «Σύµφωνο των ηµάρχων» αποτελεί µία φιλόδοξη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δίνοντας το προβάδισµα σε πρωτοπόρους δήµους της Ευρώπης να αµβλύνουν

Διαβάστε περισσότερα

Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΩΣ ΜΟΧΛΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΩΣ ΜΟΧΛΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΩΣ ΜΟΧΛΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Εκ μέρους της Ο.Ε. Γ.Ηλιόπουλος Χ.Τσομπανίδης 1 Φεβρουαρίου 2012 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα

Διαβάστε περισσότερα

CONSLEG - 76L /12/ σ.

CONSLEG - 76L /12/ σ. Οδηγία 91/157/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 18ης Μαρτίου 1991 για τις ηλεκτρικές στήλες και τους συσσωρευτές που περιέχουν ορισµένες επικίνδυνες ουσίες Επίσηµη Εφηµερίδα αριθ. L 078 της 26/03/1991 σ. 0038-0041

Διαβάστε περισσότερα

2009, ΧΑΝΙΑ, ΚΡΗΤΗ 1

2009, ΧΑΝΙΑ, ΚΡΗΤΗ 1 2009, ΧΑΝΙΑ, ΚΡΗΤΗ 1 Ο συνολικός αριθμός των Δήμων, Κοινοτήτων, Τ.Ε.Δ.Κ & Δ.Ε.Υ.Α που εκπροσωπούνται στο Δίκτυο ανέρχονται σε 472. Ο συνολικός αριθμός των κατοίκων που καλύπτονται από τους προαναφερόμενους

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «Περιβαλλοντικά Προβλήματα & Δίκαιο» ΜΑΘΗΜΑ 8

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «Περιβαλλοντικά Προβλήματα & Δίκαιο» ΜΑΘΗΜΑ 8 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «Περιβαλλοντικά Προβλήματα & Δίκαιο» ΜΑΘΗΜΑ 8 ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ Το πρόβλημα Η διάθεση των αποβλήτων, που παράγονται σε στερεά ή υγρή μορφή είναι ένα δύσκολο περιβαλλοντικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚ ΗΛΩΣΗΣ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚ ΗΛΩΣΗΣ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Νάξος, 28-6-13 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑ ΩΝ ΗΜΟΣ ΝΑΞΟΥ & ΜΙΚΡΩΝ ΚΥΚΛΑ ΩΝ Αρ. Πρωτ.: 8450 Ταχ. ιεύθυνση : Χώρα Νάξος Ταχ. Κώδικας : 84 300 Τηλέφωνο : 2285360100 Fax : 2285023570 ΠΡΟΣ: ΚΑΘΕ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ Αριθµ. 18183/02.04.2007 (ΦΕΚ 534/13.04.2007 τεύχος Β ) Περιεχόµενο, δοµή και τρόπος υποβολής των επιχειρησιακών προγραµµάτων των Οργανισµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α βαθµού. Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,

Διαβάστε περισσότερα

Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ

Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ Κανονισμός τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ Εισαγωγή Tο παρόν αποτελεί σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης, η έκδοση της οποίας προβλέπεται δυνάμει του άρθρου 9 του ν.2939/01, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 9 του ν.4496/2017.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1280/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1280/2011 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1280/2011 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από σταθµό βιοαερίου,

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL A8-0215/2. Τροπολογία. Peter Liese εξ ονόµατος της Οµάδας PPE

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL A8-0215/2. Τροπολογία. Peter Liese εξ ονόµατος της Οµάδας PPE 1.7.2015 A8-0215/2 2 Αιτιολογική αναφορά 21 α (νέα) έχοντας υπόψη τη συλλογή υπογραφών «Stop Food Waste in Europe!» (να τεθεί τέρµα στη σπατάλη τροφίµων στην Ευρώπη) 1.7.2015 A8-0215/3 3 Αιτιολογική σκέψη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ. Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1,

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ. Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1, 14.6.2018 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 150/155 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΑΠΟΦΑΣΗ (ΕΕ) 2018/853 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ.

Διαβάστε περισσότερα

«Η Οδηγία Πλαίσιο Κοινοτικής Δράσης στον τομέα πολιτικής υδάτων»

«Η Οδηγία Πλαίσιο Κοινοτικής Δράσης στον τομέα πολιτικής υδάτων» «Η Οδηγία Πλαίσιο Κοινοτικής Δράσης στον τομέα πολιτικής υδάτων» (ΟΔΗΓΙΑ 2000/60/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΠΙΣΗ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Δεν μας αξίζει! Αλλάζουμε. Αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα! τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

Δεν μας αξίζει! Αλλάζουμε. Αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα! τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Δεν μας αξίζει! Αλλάζουμε τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων Αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα! ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ 8selido.indd 2 12/1/10 8:38 AM Η κατάσταση σήμερα Στην Περιφέρειά μας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Εισαγωγή για νέους µηχανικούς. Εισηγητής: Μυλωνάς Σωτήρης Πολ. Μηχανικός, ΜΒΑ

ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Εισαγωγή για νέους µηχανικούς. Εισηγητής: Μυλωνάς Σωτήρης Πολ. Μηχανικός, ΜΒΑ ΜΕΛΕΤΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Εισαγωγή για νέους µηχανικούς Εισηγητής: Πολ. Μηχανικός, ΜΒΑ ΣΤΟΧΟΙ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ - ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΕΝΝΟΙΩΝ ΙΑ ΙΚΑΣΙΩΝ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ - ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ -ΣΥΖΗΤΗΣΗ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ. Αριθμός Πρωτ. : 15867 π.ε.

ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ. Αριθμός Πρωτ. : 15867 π.ε. ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Βόλος 11/02/2015 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Αριθμός Πρωτ. : 15867 π.ε. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡ/ΝΤΟΣ & ΧΩΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Σχετ. : 835 ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΥΔΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;»

Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;» Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;» Λέξεις κλειδιά: Απορρίμματα, ανακύκλωση, ρύπανση, υγεία, προστασία περιβάλλοντος, ΧΥΤΥ, ΧΑΔΑ Εισαγωγή Απόβλητα ένα επίκαιρο ζήτημα, που αποτελεί διαχρονικά

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική και Εργαλεία Διαχείρισης στερεών αποβλήτων

Πολιτική και Εργαλεία Διαχείρισης στερεών αποβλήτων Πολιτική και Εργαλεία Διαχείρισης στερεών αποβλήτων Σωκράτης Φάμελλος, Χημικός Μηχανικός MSc, Μέλος Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ/ΤΚΜ Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων Προημερίδα HELECO 2011 22/03/2010 Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

ενεργειακό περιβάλλον

ενεργειακό περιβάλλον Προστατεύει το ενεργειακό περιβάλλον Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 Το ΕΠΠΕΡΑΑ δημιουργεί ένα βιώσιμο Ενεργειακό Περιβάλλον βελτιώνει την

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1116/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1116/2011 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1116/2011 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθµό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΔΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Περιεχόμενα 1.Αναφορά στο θεσμικό πλαίσιο των υδάτων 2.Εθνικές πολιτικές : Εθνικό πρόγραμμα, Σχέδια Διαχείρισης λεκανών απορροής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 677/2013

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 677/2013 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 677/2013 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από σταθµό βιοαερίου, ισχύος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «Τροποποίηση ν. 2939/2001 για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων, προσαρµογή στην Οδηγία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 818/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 818/2011 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 818/2011 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθµό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΕΡΓΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΥΓΡΑ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ

ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΕΡΓΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΥΓΡΑ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΕΡΓΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΥΓΡΑ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ Σωκράτης Φάµελλος Πρόεδρος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ/ΤΚΜ Money Show, Θεσσαλονίκη, 17 εκεµβρίου 2005 ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων της Αττικής (Νεο ΠΕΣΔΑ)

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων της Αττικής (Νεο ΠΕΣΔΑ) Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων της Αττικής (Νεο ΠΕΣΔΑ) Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής Αφροδίτη Μπιζά, Αντιπρόεδρος Ε ΣΝΑ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΠΕΣΔΑ Το Περιφερειακό Σχέδιο διαχείρισης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων

Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων ΕΨΙΛΟΝ Α.Ε. Despina Kallidromitou Managing Director 27, Monemvasias str. 151 25 MAROUSI, ATHENS -GREECE T: +30 210 6898622, F: +30 210 6842420 email: kallidromitou@epsilon.gr Σύμβαση: τελος 2012 Ανάδοχο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 10.1.2008 COM(2007) 871 τελικό 2006/0129 (COD) ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ κατ εφαρµογή της δεύτερης υποπαραγράφου του άρθρου 251

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 14.12.2015 COM(2015) 646 final 2015/0296 (CNS) Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας,

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμ /7001/16/2016, ΦΕΚ 4185/Β/

Αριθμ /7001/16/2016, ΦΕΚ 4185/Β/ 1 Αριθμ. 99146/7001/16/2016, ΦΕΚ 4185/Β/21.12.2016 Κατάρτιση Σχεδίου Δράσης αντιμετώπισης οριστικής παύσης και αποκατάστασης των ενεργών καθώς και την αποκατάσταση των ανενεργών εναπομεινάντων ΧΑΔΑ Περιφέρειας

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Νερού. Α. Ανδρεαδάκης ομ. Καθηγητής ΕΜΠ

Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Νερού. Α. Ανδρεαδάκης ομ. Καθηγητής ΕΜΠ Ολοκληρωμένη Διαχείριση Αστικού Νερού Α. Ανδρεαδάκης ομ. Καθηγητής ΕΜΠ Προκλήσεις Αστικοποίηση (70% το 2015) Εντατικοποίηση ανταγωνισμού μεταξύ χρηστών Κλιματική Αλλαγή (40% σε περιοχές με έλλειψη νερού)

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1444/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1444/2011 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1444/2011 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικό σταθµό ισχύος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 147/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 147/2011 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 147/2011 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθµό

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακό Συνέδριο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. για την νέα Προγραμματική Περίοδο 2014 2020

Αναπτυξιακό Συνέδριο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. για την νέα Προγραμματική Περίοδο 2014 2020 Αναπτυξιακό Συνέδριο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ για την νέα Προγραμματική Περίοδο 2014 2020 23 04 2013 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠΠΕΡΑΑ «Το

Διαβάστε περισσότερα

Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατ. Μακεδονίας Θράκης ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ Α.Ε. Ταχ. Δ/νση Ταχ. Κώδικας Πληροφορίες Τηλέφωνο / Fax

Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατ. Μακεδονίας Θράκης ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ Α.Ε. Ταχ. Δ/νση Ταχ. Κώδικας Πληροφορίες Τηλέφωνο / Fax Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατ. Μακεδονίας Θράκης ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ Α.Ε. Ταχ. Δ/νση Ταχ. Κώδικας Πληροφορίες Τηλέφωνο / Fax : ΠΡΟΣ: Κομοτηνή 11-02-2008 Αριθ. Πρωτ.: 97 Θέμα : Σύμβαση συνεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 10/2012

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 10/2012 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 10/2012 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθµό

Διαβάστε περισσότερα

επιπτώσεων στο περιβάλλον απαιτήσεις σε αντιρρυπαντικά συστήµατα Αέριες Εκποµπές Εκποµπές οσµών

επιπτώσεων στο περιβάλλον απαιτήσεις σε αντιρρυπαντικά συστήµατα Αέριες Εκποµπές Εκποµπές οσµών ΠΕΡΙΛΗΨΗ Για την επιτυχή εφαρµογή της πολυκριτηριακής ανάλυσης, είναι απαραίτητο αφενός µεν να εξετασθεί ένας ικανός και αναγκαίος αριθµός κριτηρίων που θα δίνουν µία αντιπροσωπευτική και πλήρη εικόνα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ. Ειρήνη Βασιλάκη. αρχιτέκτων μηχανικός χωροτάκτης Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ. Ειρήνη Βασιλάκη. αρχιτέκτων μηχανικός χωροτάκτης Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ ΠΛΑΙΣΙΟ 2008/98/ ΕΚ "ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ" Ειρήνη Βασιλάκη αρχιτέκτων μηχανικός χωροτάκτης Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Οδηγία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1578/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1578/2011 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1578/2011 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθµό

Διαβάστε περισσότερα

H Nοµοθεσία για τις Μονάδες Αφαλάτωσης

H Nοµοθεσία για τις Μονάδες Αφαλάτωσης H Nοµοθεσία για τις Μονάδες Αφαλάτωσης Eυτυχία Τζέν Τµήµα Αιολικής Ενέργειας ΚΑΠΕ etzen@cres.gr Αθήνα οι µονάδες αφαλάτωσης εντάσσονται στην κατηγορία «Βιοµηχανικών Εγκαταστάσεων» Η Ίδρυση και η Λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Προστατεύουμε το περιβάλλον αναβαθμίζουμε την ποιότητα ζωής μας

Προστατεύουμε το περιβάλλον αναβαθμίζουμε την ποιότητα ζωής μας Προστατεύουμε το περιβάλλον αναβαθμίζουμε την ποιότητα ζωής μας Μιχάλης Γεράνης Πρόεδρος Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας Πρόεδρος ΔΣ Δήμου Πυλαίας Χορτιάτη Αγαπητοί Φίλοι, Ο νέος Περιφερειακός

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε χρόνο οι Ευρωπαίοι παράγουν 25 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων Το 2015 ανακυκλώθηκε κατά μέσο όρο το 45% των απορριμμάτων πλαστικών

Κάθε χρόνο οι Ευρωπαίοι παράγουν 25 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων Το 2015 ανακυκλώθηκε κατά μέσο όρο το 45% των απορριμμάτων πλαστικών Κάθε χρόνο οι Ευρωπαίοι παράγουν 25 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων Το 2015 ανακυκλώθηκε κατά μέσο όρο το 45% των απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών στην ΕΕ Το 2010 μέσο Ευρωπαίος χρησιμοποίησε

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα

Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα Ανακύκλωση στην Ελλάδα Νομοθεσία και Προγράμματα Αδαμάντιου Σκορδίλη Πρόεδρος ΕΠΕΔ-Προιστάμενος Προιστάμενος ΓΕΔΣΑΠ Εκτίμηση Παραγωγής Απορ/μάτων στην Ελλάδα 6.000 5.000 4.000 tn x 10 3 3.000 2.000 1.000

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΚΑΙ ΓΟΜΩΣΕΩΝ vπυροπροστασια - ΜΑΝΩΛΑΡΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ - ΔΙΠΛ. ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ 1 ΕΙΔΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ-ΟΡΟΛΟΓΙΑ Απόβλητο: κάθε ουσία ή αντικείμενο,

Διαβάστε περισσότερα

1. Το κείµενο των διατάξεων που αναφέρονται στο παράρτηµα ΙΙ αντικαθίσταται από

1. Το κείµενο των διατάξεων που αναφέρονται στο παράρτηµα ΙΙ αντικαθίσταται από Οδηγία του Συµβουλίου της 23ης εκεµβρίου 1991 για την τυποποίηση και τον εξορθολογισµό των εκθέσεων που αφορούν την εφαρµογή ορισµένων οδηγιών για το περιβάλλον (91/692/ΕΟΚ) ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΙΝ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ µε δ.τ. ΕΛΙΝ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ Α.Ε Υπόψη κ. Θεοχάρη Ανδριανό Πηγών 33, 145 64 Κηφισιά

ΕΛΙΝ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ µε δ.τ. ΕΛΙΝ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ Α.Ε Υπόψη κ. Θεοχάρη Ανδριανό Πηγών 33, 145 64 Κηφισιά Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr Αθήνα, 26/10/2010 Προς: Θέµα: ΕΛΙΝ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ µε δ.τ. ΕΛΙΝ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ

ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ 1 Η Ελλάδα βρίσκεται σε οριακή καμπή στο ζήτημα των απορριμμάτων. Με βάση τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις, το μέλλον προδιαγράφεται ζοφερό και δύσκολο.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1054/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1054/2011 Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ Ρ.Α.Ε. ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1054/2011 Χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθµό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΕΘΝ. ΑΜΥΝΗΣ 25, Τ.Κ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΕΘΝ. ΑΜΥΝΗΣ 25, Τ.Κ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ Ν.3225/2005 ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Περιβαλλοντική Αδειοδότηση N. Κάρναβος, Χηµικός Μηχανικός Αντιπρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Χηµικών Μηχανικών/ ΤΚ Μ Ο νέος νόµος για την ίδρυση και λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (Ε.Ο.ΑΝ.) Πατησίων 147, Αθήνα, τηλ , φαξ:

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (Ε.Ο.ΑΝ.) Πατησίων 147, Αθήνα, τηλ , φαξ: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (Ε.Ο.ΑΝ.) Πατησίων 147, 112 51 Αθήνα, τηλ. 210-8647420, φαξ: 210-8665988 ΑΝΑΡΤΗΣΗ- ΔΙΑΥΓΕΙΑ Αθήνα, 4-05-2017 Αριθμ. Πρωτ.: οικ. 858 ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Τακτική

Διαβάστε περισσότερα

ΩΡΙΜΑΝΣΗ προς ΗΜΟΠΡΑΤΗΣΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β

ΩΡΙΜΑΝΣΗ προς ΗΜΟΠΡΑΤΗΣΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β ΩΡΙΜΑΝΣΗ προς ΗΜΟΠΡΑΤΗΣΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β (Ω -ΠΒ.0) Νοµοθεσία ΠΒ-0 από ΠΒ-14 Έκδοση : 0 1. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΕΡΙ ΜΕΛΕΤΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ 1 Προεδρικό ιάταγµα Π 696/74 21/4/2.2.74 Περί αµοιβών µηχανικών για τη σύνταξη

Διαβάστε περισσότερα

Το Ε. Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ και η διαχείριση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων στην προγραμματική περίοδο

Το Ε. Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ και η διαχείριση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων στην προγραμματική περίοδο Το Ε. Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ και η διαχείριση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων στην προγραμματική περίοδο 2014-2020. ΑΣΤΙΚΑ ΒΙΟΑΠΟΔΟΜΗΣΙΜΑ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΑ Εισηγητής : Βασίλης Στοϊλόπουλος Λάρισα, 11-6-2015 Εθνικά σχέδια διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο

Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο Διαχείριση Αποβλήτων Πλαστικών στην Κύπρο ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Το νομικό πλαίσιο της διαχείρισης αποβλήτων πλαστικών στην Κύπρο 2. Στρατηγική Διαχείρισης Αποβλήτων 2015 2021 Στόχοι Στρατηγικής Διαχείρισης Αποβλήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΙΣΜΟΣ, ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΩΦΕΛΗ ΤΗΣ ΕΕΠΠ

ΟΡΙΣΜΟΣ, ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΩΦΕΛΗ ΤΗΣ ΕΕΠΠ Επισκόπηση της εφαρµογής της περιβαλλοντικής πολιτικής (ΕΕΠΠ) 2019: Επιλογή βασικών στοιχείων σχετικά µε την κατάσταση της εφαρµογής της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας στην Ευρώπη ΟΡΙΣΜΟΣ, ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΩΦΕΛΗ

Διαβάστε περισσότερα