Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 28 Αυγούστου Ελληνική Οικονοµία

Transcript

1 Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 28 Αυγούστου 215 Ελληνική Οικονοµία Η αναστάτωση των διεθνών αγορών ως αποτέλεσµα των ανησυχιών για αποδυνάµωση του αναπτυξιακού ρυθµού της κινεζικής οικονοµίας δύναται να αποτελέσει ένα µεσαίας κλίµακας shock για την ανάκαµψη στην Ευρώπη. Οι ανωτέρω εξελίξεις θα µπορούσαν να αποτελέσουν πλήγµα για την ελληνική εξαγωγική δραστηριότητα αλλά και την υλοποίηση του προγράµµατος αποκρατικοποιήσεων αποτελώντας έτσι πρόσθετη πηγή κινδύνων για την ελληνική οικονοµία που έχει ήδη επιβαρυνθεί λόγω της επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων και της εισαγωγής υφεσιακών φορολογικών µέτρων στο πλαίσιο της νέας συµφωνίας διασώσεως. Η επιστροφή στην ύφεση κατά το δεύτερο εξάµηνο του 215 είναι πολύ πιθανή. Αναµένεται, ωστόσο, µικρότερη από ότι προβλεπόταν ιδιαίτερα µετά την απροσδόκητη επιτάχυνση του ρυθµού αναπτύξεως που διαπιστώθηκε στο δεύτερο τρίµηνο του έτους και την διαφαινόµενη θετική πορεία του τουρισµού στους θερινούς µήνες Πηγή: ΤτΕλλάδος Γράφηµα 1. Εισερχόµενη Ταξιδιωτική Κίνηση (σε χιλ. ταξιδιώτες) Συγκεκριµένα, σηµαντική αύξηση κατά 12,4%, σε ετήσια βάση, παρουσίασε η προσέλευση τουριστών τον Ιούνιο 215, έναντι αυξήσεως 13,7% τον Ιούνιο 214. Ο αριθµός τουριστών ανήλθε σε 3,33 εκατ. τον Ιούνιο 215, έναντι 2,698 εκατ. τον Ιούνιο 214 (Γράφηµα 1). Στο πρώτο εξάµηνο 215, η εισερχόµενη τουριστική κίνηση αυξήθηκε κατά 2,8%, έναντι 15,6% στην αντίστοιχη περίοδο 214. Από την άλλη πλευρά οι ταξιδιωτικές εισπράξεις συνεχίζουν να αυξάνουν, µε ελαφρώς χαµηλότερο ρυθµό, έναντι του 214, καθώς αυξήθηκαν κατά 8,2% στο πρώτο εξάµηνο 215, έναντι ανόδου κατά 9,6% στην αντίστοιχη χρονική περίοδο του 214. Παρά την επιβράδυνση της αυξήσεως των τουριστικών εισπράξεων, σε απόλυτο µέγεθος οι εισπράξεις από τον τουρισµό αυξήθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών (Γράφηµα 2) δισ. 3,2 Γράφηµα 2. Ταξιδιωτικές Εισπράξεις και Τουριστικές Αφίξεις το Πρώτο Εξάµηνο Κάθε Έτους 2,9 4,9 4,7 3,1 3, 5,3 4,8 3,5 5,4 3,8 6,3 4,1 7,6 εκατ. άτομα Αφίξεις Τουριστών (εξ. Κρουαζιέρας), σε εκατ. άτοµα, δεξ.άξονας Πηγή: ΤτΕλλάδος Εισπράξεις από τον Τουρισµό, σε δισ., αρ. άξονας Συνεπώς, αν και δεν έχουν δηµοσιευθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος στοιχεία για το δεύτερο εξάµηνο 215 και κυρίως για τον Ιούλιο 215, οπότε επιβλήθηκαν οι περιορισµοί στην κίνηση κεφαλαίων, τα στοιχεία του Ιουνίου 215 ενισχύουν τις ενδείξεις για καλές τουριστικές επιδόσεις στο σύνολο του έτους. Οι ταξιδιωτικές αφίξεις αλλά και οι τουριστικές εισπράξεις προσδιορίζονται σε µεγάλο βαθµό από το ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον, δηλαδή το σχετικά αδύναµο ευρώ έναντι βασικών νοµισµάτων, όπως το δολάριο και η στερλίνα. Με βάση νεώτερα στοιχεία που δηµοσιεύει ο Σύνδεσµος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ο αριθµός των αφίξεων ξένων επισκεπτών στα κυριότερα αεροδρόµια της χώρας (µε πτήσεις charters) σηµείωσε ευρεία άνοδο κατά 6,9% το επτάµηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου 215, και ειδικότερα τον Ιούλιο 215 αύξηση κατά 5,3% σε ετήσια βάση Ιαν-15 Μαρ-15 Μαϊ-15 Ιουλ-15 Σεπ-15 Πηγή: Bloomberg Γράφηµα 3. Τιµή Πετρελαίου Brentκαι Συναλλαγµατική Ισοτιµία USD/EUR Τιµή Πετρελαίου, αριστερός άξονας Συναλλαγµατική Ισοτιµία EUR/USD, δεξιός άξονας ,25 1,2 1,15 1,1 1,5 Από την άλλη πλευρά, η αποδυνάµωση της ζητήσεως από την Κίνα συνιστά µία από τις αιτίες για τη πτωτική τάση των τιµών του πετρελαίου (βλ. τµήµα Παγκόσµιας Οικονοµίας) και των πρώτων υλών, εξέλιξη που δρα ευεργετικά τόσο για τα

2 νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις (βλέπε Γράφηµα 3). Τις τελευταίες ηµέρες παρατηρούνται ανατιµητικές τάσεις του ευρώ που εφόσον συνεχιστούν ενδέχεται να βελτιώσουν έτι περαιτέρω τους όρους εµπορίου για την Ελλάδα καθιστώντας το πετρέλαιο ακόµη φθηνότερο. Μια τέτοια εξέλιξη αν και αρνητική για τις εξαγωγές αναµένεται να τονώσει το διαθέσιµο εισόδηµα και κατά συνέπεια την ιδιωτική κατανάλωση αµβλύνοντας κατ αυτόν τον τρόπο την υφεσιακή διαταραχή. Τουριστική Κίνηση στο πρώτο εξάµηνο 215: Ενδεικτική είναι η άνοδος της ταξιδιωτικής κίνησης από την ΕΕ-28 (εκτός Ευρωζώνης) κατά 51,3% σε ετήσια βάση στο πρώτο εξάµηνο 215, σχεδόν διπλάσια της αύξησης του πρώτου εξαµήνου 214 (26,5%). Στο πρώτο εξάµηνο 215 παρουσίασαν σηµαντική άνοδο οι αφίξεις Αµερικανών τουριστών (+41,6%), αλλά και Βρετανών τουριστών (+18%). Οι τουριστικές αφίξεις από την Ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 17,8% σε ετήσια βάση στο πρώτο εξάµηνο 215. Αξιοσηµείωτη είναι η αύξηση των αφίξεων τουριστών προερχόµενων από τη Γερµανία κατά 23,5%, έναντι οριακής αύξησης 1,9% στο πρώτο εξάµηνο Γράφηµα 4. Η ταχύτερη άνοδος των αφίξεων σε σχέση µε τις εισπράξεις οδηγεί σε πτώση της µέσης δαπάνης ανά ταξίδι 17,5 615,6 12,3 * Χωρίς ταξιδιωτικές εισπράξεις από κρουαζιέρες Πηγή: ΤτΕλλαδος 9,6 587,1 15,6 8,2 528,3 Η1 213 H1 214 H ,8 Ταξιδιωτικές Εισπράξεις (ετήσια % μετ.) Ταξιδιωτικές Αφίξεις (ετήσια % μετ.) Δαπάνη ανά Ταξίδι στην Ελλάδα (σε ευρώ)* Η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων αναµένεται να επηρεάσει αρνητικά κυρίως τον εσωτερικό τουρισµό τον Ιούλιο 215, κατάσταση, ωστόσο, η οποία ενδέχεται να αντιστραφεί τους επόµενους µήνες. Σηµαντική επιβράδυνση του αυξητικού ρυθµού των εισπράξεων σηµειώθηκε τον Ιούνιο 215, αφού αυξήθηκαν κατά 1,2%, έναντι αύξησης 1,7% τον Ιούνιο 214. Υποχώρησε, συνεπώς, και η δαπάνη ανά ταξίδι των µη κατοίκων στα 528,3 στο πρώτο εξάµηνο του 215, έναντι 587,1 στο ανάλογο του 214 (Γράφηµα 4). Σηµειώνεται, εντούτοις, ότι στα ποσά αυτά δεν περιλαµβάνονται οι δαπάνες από τους ταξιδιώτες κρουαζιέρας. Οι εισπράξεις από τον τουρισµό και η δαπάνη ανά ταξίδι αναµένεται να αυξηθούν µε την πρόοδο της τουριστικής περιόδου, αν και µε τα µέχρι σήµερα στοιχεία δεν αναµένεται να υπερβούν τα περυσινά επίπεδα. Ροές Απασχόλησης Ιδιωτικού Τοµέα (ΕΡΓΑΝΗ): Σύµφωνα µε τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήµατος ΕΡΓΑΝΗ, τον Ιούλιο του 215 το ισοζύγιο των ροών µισθωτής απασχολήσεως εµφανίζεται αρνητικό για δεύτερη φορά εντός του έτους (Ιανουάριος 215: -9,3 χιλ.). Συγκεκριµένα, τον Ιούλιο 215, οι προσλήψεις µισθωτών στο ιδιωτικό τοµέα (144, χιλ.) υπολείπονταν των αποχωρήσεων (16,7 χιλ.) κατά 16,7 χιλ. άτοµα, έναντι του θετικού ισοζυγίου που είχε καταγράφει τον αντίστοιχο µήνα του προηγούµενου έτους (+13,3 χιλ.). Κατά συνέπεια, η καθαρή ροή µισθωτής απασχόλησης κατά την περίοδο Ιανουάριου-Ιουλιου 215 διαµορφώνεται σε χαµηλότερα επίπεδα σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περίοδο του προηγούµενου έτους, καθώς οι προσλήψεις µισθωτών υπερέβησαν τις αποχωρήσεις κατά 186,5 χιλ. άτοµα έναντι 189,6 χιλ. άτοµα το αντίστοιχο διάστηµα 214 (Γράφηµα 5) Γράφηµα 5. Καθαρή Ροή της µισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τοµέα σε χιλ., Ιανουάριος- Ιούλιος 9,5 116,8 35,7 62,1 3,7 33,4 189,6 91,6 186, Πηγή: Σύστηµα ΕΡΓΑΝΗ Προσλήψεις ΚαθαρήΡοή Απασχόλησης Απολύσεις Η µεγαλύτερη αρνητική καθαρή ροή µισθωτής απασχόλησης τον Ιούλιο 215, σηµειώνεται στην ηλικιακή οµάδα 3-44 (-17,5 χιλ.), ενώ θετικό ισοζύγιο καταγράφεται στην ηλικιακή οµάδα (+12,9 χιλ.). Όπως αποτυπώνεται στο Γράφηµα 6, αξιοσηµείωτη µεταβολή παρουσίασε η κατανοµή των νέων προσλήψεων ανά είδος συµβάσεως εργασίας τον Ιούλιο 215, καθώς αισθητή µείωση σηµείωσε το ποσοστό των συµβάσεων εργασίας πλήρους απασχολήσεως, το οποίο διαµορφώθηκε σε 16,1% έναντι 48,2% και 61,% τον Ιούλιο 214 και τον Ιούλιο 213 αντίστοιχα, ενώ παράλληλα σηµαντική αύξηση κατέγραψε το ποσοστό των συµβάσεων εκ περιτροπής απασχόλησης στο σύνολο των νέων προσλήψεων (Ιούλιος 215: 47,%, Ιούλιος 214: 15,6%, Ιούλιος 213: 5,7%). Το ποσοστό των συµβάσεων µερικής απασχόλησης αυξήθηκε ελαφρά 2

3 τον Ιούλιο 215 σε 36,9%, έναντι 36,2% τον Ιούλιο Πηγή: Σύστηµα ΕΡΓΑΝΗ Γράφηµα 6. Κατανοµή Νέων Προσλήψεων ανά Είδος Συµβάσεως Εργασίας, Μάρτιος Ιούλιος 215 Πλήρης Μερική Εκ περιτροπης Αναφορικά µε την κατανοµή των νέων προσλήψεων ανά είδος συµβάσεως εργασίας την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 215, όπως απεικονίζεται στο Γράφηµα 7, το ποσοστό των συµβάσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης διαµορφώθηκε σε 46,11% ενώ τα ποσοστά των συµβάσεων µερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης ανήλθαν σε 34,52% και 19,37%, αντίστοιχα. Γράφηµα 7. Ποσοστιαία Κατανοµή Νέων Προσλήψεων ανά Είδος Συµβάσεως Εργασίας, Ιανουάριος-Ιούλιος 215 Εκ περιτροπης; 19,37% Μερική; 34,52% Πλήρης; 46,11% Περαιτέρω, ο 12-µηνος ρυθµός της τραπεζικής χρηµατοδότησης προς τις επιχειρήσεις έµεινε αµετάβλητος τον Ιούλιο 215 (%), έναντι µείωσης,5% τον Ιούνιο 215. Τον Ιούλιο 215 µειώθηκε η ροή δανείων σε -839 εκατ. από +378 εκατ. τον προηγούµενο µήνα. Από τους επιχειρηµατικούς κλάδους υψηλότερη αύξηση παρουσίασαν οι πιστώσεις, τον Ιούλιο 215, προς τη Μεταποίηση (+3,7%), τον Τουρισµό (+,4%), τις Κατασκευές (+,9%). Αναφορικά µε τη χρηµατοδότηση προς τα νοικοκυριά, ο 12-µηνος ρυθµός µείωσης παρέµεινε αµετάβλητος στο 3,1% τον Ιούλιο του 215. Τα στεγαστικά δάνεια υποχώρησαν κατά 3,4% τον Ιούλιο 215, όπως και τον Ιούνιο 215. Περαιτέρω µείωση παρουσίασε και η καταναλωτική πίστη (Ιούλιος 215: -2,5%, Ιούνιος 215: -2,3%). Τραπεζικές Καταθέσεις: Η εκροή καταθέσεων συνεχίσθηκε σε µικρότερο βαθµό τον Ιούλιο 215 και ανήλθε σε 43,7 δισ. την περίοδο Οκτωβρίου 214- Ιουλίου 215. Κατά συνέπεια το υπόλοιπο των ιδιωτικών καταθέσεων υποχώρησε τον Ιούλιο στα 12,8 δισ. (Ιούνιος 215: 122,2 δισ.). Οι ιδιωτικές καταθέσεις (επιχειρήσεις και νοικοκυριά) µειώθηκαν κατά 1,4 δισ. εντός του Ιουλίου 215, από µείωση 7,7 δισ. τον Ιούνιο 215. Η µείωση των καταθέσεων προήλθε κυρίως από τα νοικοκυριά ( 1,2 δισ.), που απέσυραν 6,2 δισ. από τις προθεσµιακές τους καταθέσεις. 17. Γράφηµα 9. Καταθέσεις Ιδιωτικού Τοµέα ( εκατ.) 16. Πηγή: ΕΡΓΑΝΗ Χρηµατοδότηση της οικονοµίας: Συνεχίζεται µείωση της χρηµατοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά µε συγκρατηµένο όµως ρυθµό. Ειδικότερα, η συνολική χρηµατοδότηση προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελµατίες και τα νοικοκυριά µειώθηκε κατά 1,5%, σε ετήσια βάση, τον Ιούλιο του 215 (Ιούνιος 215: 1,7%) Σεπ-12 Νοε-12 Ιαν-13 Μαρ-13 Μαϊ-13 Ιουλ-13 Σεπ-13 Νοε-13 Ιαν-14 Μαρ-14 Μαϊ-14 Ιουλ-14 Σεπ-14 Νοε-14 Ιαν Μαρ-15 Μαϊ-15 Ιουλ-15 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος 2% 18,9% Γράφηµα 8. Εξέλιξη της Τραπεζικής Χρηµατοδότησης 15% 12,6% 1% 5% % -5% -1% Πηγή: ΤτΕλλάδος Χορηγήσεις Επιχειρήσεων Χορηγήσεις Νοικοκυριών,% -,5% -3,1% -3,1% Ως «Μαύρη ευτέρα» θα µπορούσε να χαρακτηρισθεί η 24 η Αυγούστου για τις διεθνείς αγορές, καθώς οι επενδυτές βρέθηκαν αντιµέτωποι µε ένα σκηνικό που θύµιζε τις αρχές της οικονοµικής κρίσεως, τον Οκτώβριο του 28, µε την κατάρρευση της Lehman Brothers. Οι µαζικές ρευστοποιήσεις σε Κίνα, Ευρώπη και HΠΑ οδήγησε βίαια τους χρηµατιστηριακούς δείκτες σε χαµηλά έτους, καθώς εντάθηκαν οι ανησυχίες για την επιβράδυνση της 3

4 οικονοµίας της Κίνας και των συνεπειών της στην παγκόσµια οικονοµία. Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx Europe 6 την ευτέρα κατέγραψε τις µεγαλύτερες ηµερήσιες απώλειες από τον εκέµβριο του 28, ενώ ο χρηµατιστηριακός δείκτης Shanghai Composite Index στην Κίνα υποχώρησε κατά 8,5%. Η αναταραχή στις χρηµατιστηριακές αγορές είχε αρνητικές επιδράσεις τόσο στις τιµές των εµπορευµάτων, µε αποτέλεσµα να οδηγηθούν στα χαµηλότερα επίπεδα των τελευταίων έξι ετών, όσο και στα νοµίσµατά των αναδυοµένων αγορών (baht Ταϋλάνδης σε χαµηλό 6 ετών, rupiah Ινδονησίας σε χαµηλό 17 ετών, ringgit Μαλαισίας στο χαµηλότερο επίπεδο από την Ασιατική κρίση του 1998), καθώς και στις αποδόσεις των οµολόγων. Η Κίνα η οποία αποτέλεσε τον σηµαντικότερο µοχλό ανάπτυξης της παγκόσµιας οικονοµίας από τις αρχές της δεκαετίας του 199, µε εντυπωσιακό ετήσιο ρυθµό µεταβολής του ΑΕΠ (9%-12%) για δυόµισι δεκαετίες, έχει αρχίσει να εισέρχεται σε µια περίοδο προσαρµογής. Αποτέλεσµα αυτής της προσαρµογής αναµένεται να αποτελέσει η σταθεροποίηση της ανάπτυξης περί το 5% ετησίως, καθώς η οικονοµία θα γίνεται όλο και πιο ώριµη. Ισχυρές οι απώλειες όµως και γα τα χρηµατιστήρια της Μέσης Ανατολής. Συγκεκριµένα ο δείκτης Τadawul All Share στο χρηµατιστήριο της Σαουδικής Αραβίας υποχώρησε στο χαµηλότερο σηµείο από τον Μάρτιο 213, καθώς η τιµή του πετρελαίου Brent κινήθηκε στα $42,23 δολάρια για πρώτη φορά από τον Μάρτιο του 29. Η βίαιη πτώση της τιµής του «µαύρου χρυσού» αποδίδεται στην εκτίµηση ότι η επιβράδυνση της οικονοµίας της Κίνας και κατά συνέπεια της παγκόσµιας οικονοµίας, θα οδηγήσει σε µείωση της ζήτησης, σε µια περίοδο που το Ιράκ και η Λιβύη έχουν αυξήσει την παραγωγή τους και γενικότερα η προσφορά είναι ιδιαίτερα υψηλή. 97, 96, 95, 94, 93, 92, 91, 9, Παγκόσμια προσφορά και ζήτηση πετρελαίου (εκατ. βαρέλια ανά ημέρα) Q1-13 Ζήτηση Προσφορά Υπερβάλλουσα Προσφορά Q2-13 Q3-13 Πηγή: International Energy Agency Q4-13 Q1-14 Q2-14 Q3-14 Q4-14 Q1-15 Q2-15 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, -,5-1, -1,5 Αξίζει να σηµειωθεί ότι αν και η τιµή του πετρελαίου έχει υποχωρήσει θεαµατικά, οι χώρες-µέλη του ΟΠΕΚ δεν φαίνεται να προσανατολίζονται στη λήψη µέτρων συγκράτησης της. Στο πλαίσιο των προσπαθειών επιστροφής της οµαλότητας στο χρηµατιστηριακό τοπίο και στον περιορισµό της υψηλής µεταβλητότητας (volatility), η ΤτΚίνας (PBOC) αποφάσισε να προβεί σε µείωση των επιτοκίων της (η πέµπτη φορά από τον περασµένο Νοέµβριο) αλλά και του επιπέδου ελάχιστων αποθεµατικών (η τρίτη µείωση) που υποχρεούνται να διακρατούν οι τράπεζες, µε στόχο τον περιορισµό του κόστους δανεισµού των επιχειρήσεων. Η ΤτΚίνας, παράλληλα παρενέβη στο χρηµατοοικονοµικό σύστηµα µέσω παροχής βραχυπρόθεσµης ρευστότητας (SLO) ύψους 14 δισ. γουάν ($21,8 δισ.) µε επιτόκιο 2,3%, προκειµένου να µειώσει τη µεταβλητότητα της ρευστότητας και να σταθεροποιήσει το κόστος της διατραπεζικής χρηµατοδότησης. Η αναταραχή που σηµειώνεται τις τελευταίες ηµέρες στις αγορές ενδεχοµένως να αποτελεί την αρχή µιας διορθωτικής κίνησης µετά από µια εξαετία σηµαντικών κερδών. Οι αγορές εδώ και µεγάλο διάστηµα είναι υπεραγορασµένες (overbought) και µε υψηλή µόχλευση (leverage), γεγονός που δικαιολογεί την υποχώρηση των τιµών. Οι αποτιµήσεις µέχρι πρότινος δεν απηχούσαν την πραγµατική οικονοµική κατάσταση µε αποτέλεσµα στο άκουσµα της ασθενούς ανάπτυξης της οικονοµίας της Κίνας, οι αγορές να αντιδράσουν µε βίαιο τρόπο. Η πιθανολογούµενη αλλαγή του παραγωγικού µοντέλου της Κίνας µε έµφαση στην εσωτερική κατανάλωση περιορίζει τον αναπτυξιακό ρόλο της Κίνας στην παγκόσµια οικονοµία, µε αποτέλεσµα να κρίνεται σκόπιµη η αναθεώρηση των αποτιµήσεων των περιουσιακών στοιχείων σε χαµηλότερα πλέον επίπεδα, προκειµένου να συµβαδίζουν µε τα νέα οικονοµικά δεδοµένα. Η βίαιη διόρθωση των τιµών των περιουσιακών στοιχείων που λαµβάνει χώρα σε ένα µαζικό κύµα ρευστοποιήσεων, περάν του πανικού που επιφέρει στην αρχή, δηµιουργεί ταυτόχρονα και επενδυτικές ευκαιρίες. Ίσως να θεωρείται υπερβολή η εκτίµηση ότι η οικονοµική επιβράδυνση στην Κίνα θα οδηγήσει σε παγκόσµια ύφεση την παγκόσµια οικονοµία. Ο ρυθµός µεταβολής της παγκόσµιας ανάπτυξης θα υποχωρήσει αλλά δεν θα κινηθεί σε αρνητική περιοχή. Ωστόσο, οι πρόσφατες εξελίξεις που λαµβάνουν χώρα στις διεθνείς χρηµαταγορές αναµένεται να επηρεάσουν την συµπεριφορά των Κεντρικών Τραπεζών. Εκτιµάται, ότι η αναστάτωση που έχει προκαλέσει η Κίνα, θα εµποδίσει την Οµοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να προβεί σε άνοδο των επιτοκίων εντός του Σεπτεµβρίου. Άλλωστε, ο πρόεδρος της Fed Ατλάντα Dennis Lockhart, του οποίου τα σχόλια, πριν λίγες εβδοµάδες, είχαν πυροδοτήσει προσδοκίες για αύξηση των επιτοκίων τον Σεπτέµβριο, εξέφρασε την άποψη ότι η Fed θα προβεί στην πρώτη αύξηση, πιθανότατα κάποια στιγµή εντός του έτους. Αντιθέτως ο πρώην υπουργός Οικονοµικών των ΗΠΑ σχολιάζοντας το κύµα ρευστοποιήσεων στις παγκόσµιες αγορές, εκτίµησε ότι δεν είναι ξεκάθαρο στο κατά πόσο η επόµενη κίνηση των επιτοκίων θα είναι ανοδική. Άλλωστε, η οικονοµία των ΗΠΑ ίσως δεν είναι τόσο 4

5 ισχυρή όσο αποτυπώνεται στα µακροοικονοµικά στοιχεία, καθώς η ανάπτυξη ενισχύθηκε σηµαντικά από την υψηλή δραστηριότητα στον τοµέα του σχιστολιθικού πετρελαίου. Η διατήρηση των χαµηλών επιτοκίων στις ΗΠΑ ενδεχοµένως να αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη, καθώς µετά την υποχώρηση των τιµών των εµπορευµάτων και των τιµών του πετρελαίου, έχει αρχίσει να αυξάνει ο κίνδυνος του αποπληθωρισµού. Οι επενδυτές θα πρέπει να είναι προετοιµασµένοι για διατήρηση της υψηλής µεταβλητότητας (volatility) στις αγορές, καθώς η ανίχνευση των νέων επιπέδων ισορροπίας των τιµών των περιουσιακών στοιχείων, θα αποτελέσει µια χρονοβόρο διαδικασία. ΗΠΑ Πρακτικά FOMC Το Συµβούλιο Νοµισµατικής Πολιτικής (FOMC της Fed) δηµοσίευσε τα πρακτικά της διήµερης συνεδρίασης που πραγµατοποιήθηκε στις Ιουλίου. Οι αξιωµατούχοι της Fed, σύµφωνα µε τα πρακτικά εξέφρασαν την ανησυχία τους: i) Όσον αφορά το σταθερά χαµηλό επίπεδο του πληθωρισµού, ii) Το ενδεχόµενο ενίσχυσης του δολαρίου λόγω µείωσης της τιµής του πετρελαίου και των εµπορευµάτων, γεγονός που θα προκαλούσε απώλεια ανταγωνιστικότητας στα εξαγώγιµα προϊόντα, iii) για την επιβράδυνση της οικονοµίας της Κίνας. Υπενθυµίζεται, ότι η συνεδρίαση είχε λάβει χώρα πριν την ανακοίνωση της ΤτΚίνας να υποτιµήσει το γουάν κατά 2% και iv) την πιθανότητα η αύξηση του βασικού επιτοκίου να οδηγούσε σε απόκλιση σε σχέση µε τα άλλα βασικά επιτόκια των αναπτυγµένων οικονοµιών, προκαλώντας ανατίµηση του δολαρίου. Συνολικά, οι περισσότεροι αξιωµατούχοι έκριναν ότι οι συνθήκες που θα επέτρεπαν την αύξηση του βασικού επιτοκίου δεν έχουν ακόµη παγιωθεί, καθώς αυξάνεται µεν η απασχόληση, αλλά η αύξηση των αποδοχών πραγµατοποιείται µε σχετικά αργό ρυθµό. Τέλος, διαβεβαίωσαν ότι η άνοδος του βασικού επιτοκίου θα πρέπει να είναι σταδιακή, αναγνωρίζοντας την σηµασία της εξέλιξης των αυξήσεων για την διατήρηση της οµαλότητας στις χρηµαταγορές. άνοδος του πληθωρισµού, τον Ιούλιο σε µηνιαία βάση, αποδίδεται στη σηµαντική µείωση των τιµών των αεροπορικών εισιτηρίων κατά 5,6% και στην περαιτέρω πτώση της τιµής του πετρελαίου κίνησης κατά 3,4%. Ο δοµικός πληθωρισµός (πληθωρισµός εξαιρουµένης των τροφίµων και της ενέργειας) τον Ιούλιο αυξήθηκε κατά,1%, έναντι αύξησης,2% τον Ιούνιο. Ωστόσο, ο δοµικός πληθωρισµός διατηρήθηκε αµετάβλητος στο 1,8% τον Ιούλιο. Σηµειώνεται ότι, τους τελευταίους 12 µήνες, ο δοµικός πληθωρισµός, τον οποίο παρακολουθεί στενά η Fed, κινείται µεταξύ 1,6%-1,8% (µέσος όρος 12µήνου: 1,7%) χωρίς ιδιαίτερα σηµάδια ανόδου προς τον µεσοπρόθεσµο στόχο της Οµοσπονδιακής Τραπέζης (2%). Αγορά ακινήτων Στην αγορά ακινήτων, ο δείκτης προσδοκιών των κατασκευαστών ανήλθε στις 61 µον. τον Αύγουστο, το υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέµ.25, από 6 µον. τον Ιούλιο, σηµατοδοτώντας τη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά κατοικίας. Η ανάκαµψη της αγοράς κατοικίας, οφείλεται κυρίως στην αύξηση των νέων θέσεων εργασίας, καθώς το ποσοστό ανεργίας διαµορφώνεται σε χαµηλό επταετίας, ενώ το κόστος δανεισµού παραµένει σε σχετικά χαµηλά επίπεδα. Επιπλέον, αρκετοί επισπεύδουν τις αγορές τους εν όψει της αναµενόµενης ανόδου του βασικού επιτοκίου της Fed, προκειµένου να µην επιβαρυνθούν µε τα νέα υψηλότερα επιτόκια δανεισµού. Σε συµφωνία µε τις προσδοκίες των κατασκευαστών βρίσκονται και τα πραγµατικά µεγέθη για την αγορά κατοικίας, καθώς οι πωλήσεις υφιστάµενων κατοικιών αυξήθηκαν για τρίτο συνεχόµενο µήνα τον Ιούλιο σε µηναία βάση κατά 2,% (εποχικά διορθωµένα στοιχεία). Η αύξηση αυτή ήταν µεγαλύτερη της αναµενοµένης, ενώ ο αριθµός των υφιστάµενων κατοικιών που πωλήθηκαν ήταν ο υψηλότερος από τον Φεβρ.27. Σε ετησιοποιηµένη βάση η αύξηση των πωλήσεων ήταν της τάξεως του 1,3%. Επιπλέον, η διατήρηση των αποθεµάτων υφιστάµενων κατοικιών σε χαµηλά επίπεδα, παράλληλα µε την αυξηµένη ζήτηση, οδηγεί σε αύξηση των τιµών των κατοικιών και σε αύξηση έκδοσης οικοδοµικών αδειών και έναρξης νέων κατοικιών. 5,8 5,6 5,4 5,2 5, 4,8 4,6 5,1 5, ΗΠΑ: Πωλήσεις υφιστάμενων κατοικιών (εκατ.) 5,1 5,2 5, 5,1 4,8 4,9 5,2 5,1 5,3 5,5 5,6 Ιουλ-14 Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Πηγή: Bloomberg Πληθωρισµός Ο πληθωρισµός µε βάση τον ΤΚ αυξήθηκε κατά,1% τον Ιούλιο σε µηνιαία βάση (στοιχεία εποχικά διορθωµένα), από αύξηση,3% τον Ιούνιο, ενώ η αγορά προσδοκούσε άνοδο,2%. Η συγκρατηµένη Συγκεκριµένα, η έναρξη νέων κατοικιών αυξήθηκε οριακά κατά,2% τον Ιούλιο σε µηνιαία βάση, µετά από αύξηση 12,3% τον Ιούνιο. Εντούτοις, σε απόλυτο αριθµό, οι νέες κατοικίες έφθασαν τις 1,21 5

6 εκατ., το υψηλότερο επίπεδο από τον Οκτ.27. Σε ετήσια βάση η έναρξη νέων κατοικιών έχει αυξηθεί κατά 1,1% (εποχικά διορθωµένα στοιχεία). Θετική εικόνα παρουσιάζουν και οι άδειες οικοδοµών οι οποίες αυξήθηκαν κατά 7,5% τον Ιούλιο σε ετήσια βάση (εποχικά διορθωµένα στοιχεία). εδοµένης της µεταβλητότητας των στοιχείων των αδειών, ως αντιπροσωπευτικότερο µέγεθος, θεωρείται ο µέσος όρος αδειών 3 µηνών και σύµφωνα µε αυτόν, το τελευταίο τρίµηνο (Μάϊος-Ιούλιος) εκδόθηκαν χιλ. άδειες κατά µέσο όρο ανά µήνα. Πρόκειται για τον υψηλότερο κινητό µέσο όρο 3 µηνών από τα τέλη του 27. Η ανάκαµψη της αγοράς κατοικιών αντικατοπτρίζεται και στα στοιχεία για τις τιµές πώλησης των υφιστάµενων κατοικιών. Ειδικότερα, σύµφωνα µε τον δείκτη Case-Shiller, τον Ιούνιο οι τιµές πώλησης των υφιστάµενων κατοικιών (εποχικά διορθωµένα στοιχεία) αυξήθηκαν κατά 4,5% σε ετήσια βάση, από 4,4,% τον Μάϊο. Η άνοδος του δείκτη είναι αποτέλεσµα της αύξησης της ζήτησης σε συνδυασµό µε τον περιορισµένο αριθµό διαθέσιµων προς πώληση κατοικιών. Σηµειώνεται ότι ο δείκτης αφορά τον µέσο όρο τιµών των τριών τελευταίων µηνών και άρα αντανακλά την αύξηση των τιµών από τον Απρίλιο έως και τον Ιούνιο. Πρόκειται για µία αναµενόµενη αύξηση δεδοµένων των στοιχείων για την πτωτική πορεία της ανεργίας, του σταθερά χαµηλού πληθωρισµού και την αµετάβλητη νοµισµατική πολιτική. Ωριαίες αποδοχές Αύξηση παρουσίασαν τον Ιούλιο οι µέσες ωριαίες αποδοχές σε πραγµατικούς όρους σε µηνιαία βάση, καθώς αυξήθηκαν κατά,1% µετά από πτώση,4% τον Ιούνιο. Σε ετήσια βάση οι αποδοχές αυξήθηκαν κατά 1,9%, ποσοστό το οποίο απέχει αρκετά από το 3,%-3,5% που η Οµοσπονδιακή Τράπεζα θεωρεί ως φυσιολογικό ρυθµό αύξησης των αποδοχών για µία «υγιή» οικονοµία. 1,3% ενώ οι εισαγωγές κατά 1,2%. Σε ετήσια βάση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 7,5% και οι εισαγωγές κατά 2,5%. Στις µεγάλες οικονοµίες της ΖτΕ, αύξηση σηµείωσε το πλεόνασµα της Γαλλίας, ενώ η Ισπανία και η Ολλανδία περιόρισαν το έλλειµµά τους. Αντιθέτως, η Γερµανία και η Ιταλία κατέγραψαν µικρότερο πλεόνασµα. είκτης PMI Markit Ο ενοποιηµένος δείκτης PMI Markit (πρώτη εκτίµηση) εκτιµάται ότι θα αυξηθεί τον Αύγουστο στις 54,1 µονάδες από 53,9 µον. τον Ιούλιο. Η αύξηση του δείκτη οφείλεται στην αύξηση του επιµέρους δείκτη για τις υπηρεσίες, από 54, µον. τον Ιούλιο σε 54,3 µον. τον Αύγουστο, ενώ ο υποδείκτης για τη µεταποίηση εκτιµάται ότι θα παραµείνει αµετάβλητος στις 52,4 µον. Η άνοδος του ενοποιηµένου δείκτη φανερώνει ότι η αύξηση του ΑΕΠ συνεχίζεται µε σταθερό ρυθµό, µε αποτέλεσµα τα στοιχεία να συνηγορούν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά,4% το 3ο 3µηνο 215 (σε τριµηνιαία βάση), µετά από άνοδο,3% το 2ο 3µηνο 215. Σε επίπεδο χώρας-µέλους, ο ενοποιηµένος δείκτης PMI Markit στη Γερµανία (πρώτη εκτίµηση) εκτιµάται ότι θα διαµορφωθεί στις 54, µον. τον Αύγουστο από 53,7 µον. τον Ιούλιο, καταγράφοντας υψηλό τετραµήνου. Η άνοδος του δείκτη οφείλεται στην αύξηση του υποδείκτη της µεταποίησης ο οποίος ανήλθε στις 53,2 µον. (υψηλό 16 µηνών) τον Αύγουστο, έναντι 51,8 µον. τον Ιούλιο. Παράλληλα, ο υποδείκτης υπηρεσιών µειώθηκε οριακά, στις 53,6 µον. τον Αύγουστο από 53,8 µον. τον Ιούλιο. Τα στοιχεία της έρευνας φανερώνουν ότι το ΑΕΠ της Γερµανίας θα διατηρήσει τη δυναµική του το 3ο 3µηνο 215 και θα αυξηθεί περί το,4% (σε τριµηνιαία βάση), όσο και το προηγούµενο τρίµηνο. Στη Γαλλία (πρώτη εκτίµηση) ο ενοποιηµένος δείκτης εκτιµάται στις 51,3 µον. τον Αύγουστο από 51,5 µον. τον Ιούλιο. Η µείωση οφείλεται στη µείωση του επιµέρους δείκτη για τις υπηρεσίες, από 52, µον. τον Ιούλιο στις 51,8 µον. τον Αύγουστο, ενώ ο υποδείκτης για τη µεταποίηση εκτιµάται ότι θα παραµείνει κάτω των 5 µον. στις 49,2 µον. Δείκτης PMI Markit, Αύγουστος, πρώτη εκτίμηση. ZτΕ Γερμανία Γαλλία Ενοποιημένος 54,1 54, 51,3 Μεταποίηση 52,4 53,2 49,2 Υπηρεσίες 54,3 53,6 51,8 Πηγή: Markit Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) Εµπορικό Ισοζύγιο Στον εξωτερικό τοµέα, σύµφωνα µε τα εποχικά διορθωµένα στοιχεία της Eurostat (πρώτη εκτίµηση), τον Ιούνιο το πλεόνασµα του εµπορικού ισοζυγίου της ΖτΕ εκτιµάται σε 21,9 δισ. έναντι 21,3 δισ. τον Μάϊο. Σε µηνιαία βάση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά είκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης Στην πλευρά της ζήτησης, ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης διαµορφώθηκε στις -6,8 µονάδες τον Αύγουστο από -7,1 µονάδες τον Ιούλιο και -5,6 µον. τον Μάϊο. Ο δείκτης σηµείωσε αύξηση πιθανότατα εξαιτίας της πρόσφατης πτώσης της τιµής του πετρελαίου. Προς το παρόν η µεταβολή του δείκτη, ο οποίος παρουσιάζει ισχυρή συσχέτιση µε τον ρυθµό 6

7 µεταβολής του ΑΕΠ, δεν είναι αρκετή ώστε να προοιωνίζεται ενίσχυση του ΑΕΠ το 3ο 3µηνο 215. Γερµανία ΑΕΠ Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,4% το 2ο 3µηνο 215 σε τριµηνιαία βάση και κατά 1,6% σε ετήσια (διορθωµένα στοιχεία). Ο µοχλός ανάπτυξης του ΑΕΠ το 2ο 3µηνο 215 ήταν οι εξαγωγές, γεγονός που ενισχύει τις ανησυχίες για την µελλοντική τους πορεία, ιδίως µετά το ανησυχητικό κλίµα που επικρατεί στην οικονοµία της Κίνας, η οποία απορροφά περί το 7% των εξαγωγών της Γερµανίας. είκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών Ifo Ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών Ifo αυξήθηκε οριακά στις 18,3 µονάδες τον Αύγουστο από 18, µον. τον Ιούλιο και 17,5 µον. τον Ιούνιο. Η άνοδος του δείκτη προήλθε αποκλειστικά από την αύξηση του επιµέρους δείκτη που αφορά την εκτίµηση της παρούσας κατάστασης, από 113,9 µον. τον Ιούλιο σε 114,8 µον. τον Αύγουστο. Σηµειώνεται ότι, ιδιαίτερα ενισχυµένο είναι το επιχειρηµατικό κλίµα του λιανικού εµπορίου και το οικονοµικό κλίµα στις κατασκευές Q2 27 Q4 27 Q2 28 Q4 28 Q2 29 Γερμανία: ΑΕΠ και Δείκτης Ifo Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών Ifo Πηγή: Bloomberg Q4 29 Q2 21 Q4 21 Q2 211 Q4 211 Q2 212 ΑΕΠ (% ετήσια μεταβολή) Q4 212 Q2 213 Q4 213 Q2 214 Q4 214 Q2 215* *Q2 215: Aύγ.215 8% 6% 4% 2% % -2% -4% -6% -8% είκτης καταναλωτικών προσδοκιών GfK Ο δείκτης διατηρήθηκε στις 1,1 µονάδες τον Αύγουστο για δεύτερο κατά σειρά µήνα από 1,2 µον. τον Ιούνιο. Αναφορικά µε τους επιµέρους δείκτες: i) Οι προσδοκίες για το πώς θα εξελιχθεί η οικονοµική κατάσταση τους προσεχείς 12 µήνες, επιδεινώθηκαν για τρίτο συνεχή µήνα και διαµορφώθηκαν στις 16,6 µον., από 18,4 µον. τον Ιούλιο. ii) Οι προσδοκίες των καταναλωτών για το επίπεδο του εισοδήµατός τους επόµενους 12 µήνες επίσης µειώθηκαν στις 53,5 µον. τον Αύγουστο. Ωστόσο, η πτώση αυτή δεν εµπνέει ανησυχία, καθώς η τιµή του Ιουλίου (58,6 µον.) ήταν ιστορικά υψηλό από ενοποίησης των δύο Γερµανιών. iii) Η διάθεση για αγορές µειώθηκε στις 52, µον., έναντι 55,4 µον. τον Ιούλιο, αν και εξακολουθεί να κινείται σε ικανοποιητικό επίπεδο, µε αποτέλεσµα να αναµένεται τόνωση της καταναλωτικής δαπάνης και κυρίως του λιανικού εµπορίου, το οποίο συµβάλλει κατά το ένα τρίτο στη διαµόρφωση του ΑΕΠ. Σηµειώνεται ότι ο δείκτης καταναλωτικών προσδοκιών GfK, και όλοι οι επιµέρους υποδείκτες τον Αύγουστο, βρίσκονται σε υψηλότερα επίπεδα από τα αντίστοιχα του Αυγ.214. Εκτιµάται, ότι τα ευνοϊκά στοιχεία για την απασχόληση, το εισόδηµα από εργασία και τον πληθωρισµό να διατηρήσουν τις καταναλωτικές προσδοκίες σε σχετικά καλό επίπεδο. Κίνα ΤτΚίνας- Μείωση επιτοκίων Η ΤτΚίνας αποφάσισε στις 25 Αυγούστου, για δεύτερη φορά µέσα σε διάστηµα δύο µηνών, τη µείωση του επιτοκίου δανεισµού ενός έτους κατά 25 µονάδες βάσης στο 4,6% και την ισόποση µείωση του επιτοκίου καταθέσεων ενός έτους στο 1,75%, µε ισχύ από 26 Αυγούστου. Επίσης, αποφάσισε τη µείωση του ποσοστού υποχρεωτικών δεσµεύσεων για τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα κατά 5 µονάδες βάσης στο 18%, µε ισχύ από τις 6 Σεπτεµβρίου, η οποία ισοδυναµεί µε παροχή ρευστότητας στις εµπορικές τράπεζες ύψους 65 δισ. γουάν ($11 δισ.). είκτης PMI Markit µεταποίησης O δείκτης PMI στη µεταποίηση που καταρτίζεται από την Markit (σύµφωνα µε την αρχική µέτρηση) υποχώρησε στο 47,1 τον Αύγουστο από 47,8 τον Ιούλιο, παραµένοντας για έκτο κατά σειρά µήνα κάτω από το όριο των 5, µονάδων, γεγονός που φανερώνει συρρίκνωση της µεταποίησης. Υποχώρηση σηµείωσαν επίσης οι υποδείκτες της παραγωγής, των νέων παραγγελιών και των νέων εξαγωγικών παραγγελιών, υποδηλώνοντας ότι η ζήτηση τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό παραµένει ασθενής. Η κυβέρνηση της Κίνας, προκειµένου να τονωθεί η ανάπτυξη, αλλά και να αντιµετωπισθεί η χρηµατοοικονοµική κρίση, συνεχίζει τη λήψη µέτρων µε πιο πρόσφατα τη µείωση των επιτοκίων και του ποσοστού υποχρεωτικών δεσµεύσεων των εµπορικών τραπεζών στην ΤτΚίνας ,1 51,1 5,8 5,2 5,2 5,4 Ο επίσημος δείκτης PMI στη μεταποίηση υποχώρησε σε χαμηλό έξι ετών 5,3 5,1 49,8 5, 49,6 49,7 5,7 49,9 5,1 5,1 5,2 5,2 5, 49,6 48,9 49,2 49,4 Αυγ-14 Νοε-14 Φεβ-15 Μαϊ-15 Αυγ-15 PMI Markit PMI Πηγές: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Κίνας, Markit Ιαπωνία Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Το πλεόνασµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, σύµφωνα µε τα µη εποχικά προσαρµοσµένα στοιχεία, µειώθηκε στα 558,6 δισ. τον Ιούνιο, έναντι 1.88,9 δισ. τον Μάιο και έναντι ελλείµµατος 363,9 δισ. τον Ιούνιο 214. Η υποχώρηση του πλεονάσµατος του ισοζυγίου 47,8 47,1 7

8 τρεχουσών συναλλαγών τον Ιούνιο έναντι του Μαΐου, ήταν αποτέλεσµα κυρίως της µείωσης του πλεονάσµατος του ισοζυγίου εισοδηµάτων. Το εµπορικό ισοζύγιο παρουσίασε πλεόνασµα 12,6 δισ. τον Ιούνιο, έναντι ελλείµµατος 47,3 δισ. τον Μάιο. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 5,6% σε ετήσια βάση τον Ιούνιο λόγω της παγκόσµιας ανάκαµψης, έναντι µείωσης,1% τον Μάιο, ενώ οι εισαγωγές υποχώρησαν κατά 4,6% τον Ιούνιο, έναντι µείωσης 1,3% τον Μάιο, λόγω της πτώσης των τιµών του πετρελαίου Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κυρίως λόγω μείωσης του πλεονάσματος του ισοζυγίου εισοδημάτων (σε δισ. γιεν) -363,9 416,7 287,1 963, 833,4 433, 187,2 61,4 1.44, , ,4 1.88,9 558,6 Ιουν-14 Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών Ιαπωνίας είκτης PMI Markit µεταποίησης Ο δείκτης PMI στη µεταποίηση που καταρτίζεται από την Markit (σύµφωνα µε την αρχική µέτρηση) αυξήθηκε για δεύτερο κατά σειρά µήνα και διαµορφώθηκε στο 51,9 τον Αύγουστο από 51,2 τον Ιούλιο. Αύξηση σηµείωσε ο υποδείκτης νέων παραγγελιών στο 53,2 (υψηλό επτά µηνών) από 5,9 υποδηλώνοντας, ότι ενισχύεται η ζήτηση στο εσωτερικό. Αντιθέτως, υποχώρηση παρουσίασαν ο υποδείκτης νέων εξαγωγικών παραγγελιών στο 5,5 από 52,2 γεγονός που φανερώνει ότι η ζήτηση από το εξωτερικό εξασθενεί, καθώς η ανάπτυξη στην Κίνα εµφανίζει σηµεία κάµψης. Εκτιµάται ότι η αύξηση του δείκτη υποδηλώνει ότι το 3ο 3µηνο 215 η ανάπτυξη θα είναι θετική, έναντι υποχώρησης του ΑΕΠ κατά 1,6% το 2ο 3µηνο , 53, 51, 49, 47, 52,2 51,7 52,4 52, 52, 52,2 51,6 Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Πηγή: Markit Ο δείκτης PMI στη μεταποίηση αυξήθηκε σε υψηλό επτά μηνών 5,3 49,9 5,9 5,1 51,2 51,9 (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφωθούν σε θετικό επίπεδο για 67 η εβδοµάδα στα $4,9 δισ.. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για µη εµπορικές συναλλαγές (specs), την εβδοµάδα που έληξε στις µειώθηκαν κατά συµβόλαια µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφωθούν στα συµβόλαια από την προηγούµενη εβδοµάδα. Σηµειώνεται, ότι πρόκειται για τη µικρότερη τοποθέτηση από τον Ιούλιο 214. δισ. 6-Ιαν 6-Φεβ 6-Μαρ 6-Απρ 6-Μαϊ 6-Ιουν 6-Ιουλ 6-Αυγ Προσωρινή η υποχώρηση της αξίας των specs θέσεων εναντίον (short) του ευρώ Πηγή: CFTC,IMM Το ευρώ από την αρχή της εβδοµάδας σηµειώνει σηµαντικά κέρδη έναντι του δολαρίου-ηπα λόγω των χρηµατιστηριακών αναταραχών στην Κίνα. Ως αποτέλεσµα εντός του Αυγούστου να καταγράψει άνοδο 6,4%. Ειδικότερα, το ευρώ διαπραγµατευόταν στα (1,165 USD/EUR) έναντι του δολαρίου στις Η πρόσφατη συµπεριφορά του δολαρίου θυµίζει την περίοδο του 213 όταν η Fed είχε ανακοινώσει το πρόγραµµα ποσοτικής χαλάρωσης το οποίο είχε ως αποτέλεσµα την ενίσχυση του δολαρίου έναντι των νοµισµάτων των αναδυοµένων αγορών και την εξασθένιση του έναντι των νοµισµάτων της οµάδας G1 (Ευρώ, γιεν, στερλίνα, ελβετικό φράγκο, δολάριο Αυστραλίας, δολάριο Ν. Ζηλανδίας, δολάριο Καναδά, κορώνα Σουηδίας, κορώνα Νορβηγίας). Ωστόσο, το ευρώ άρχισε να περιορίζει τα κέρδη του τις επόµενες ηµέρες, καθώς άρχισε να µετριάζεται η µεταβλητότητα των τιµών. Μικτή η εικόνα για την στερλίνα την τρέχουσα εβδοµάδα. Ειδικότερα, η στερλίνα εµφανίζεται ενισχυµένη στις έναντι του δολαρίου-ηπα (1,5791 USD/GBP), ενώ καταγράφει απώλειες έναντι του ευρώ (,7387 GBP/EUR). Τα πρόσφατα οικονοµικά στοιχεία στο Ηνωµένο Βασίλειο δεν προσφέρουν µια ξεκάθαρη εικόνα για την µελλοντική πορεία των επιτοκίων. Η αγορά ακινήτων και η πορεία του δοµικού πληθωρισµού δικαιολογούν υψηλότερα επιτόκια, ωστόσο τα στοιχεία των λιανικών πωλήσεων υπολείπονται των προσδοκιών. -11,6 Ισοτιµίες Σύµφωνα µε τα στοιχεία του χρηµατιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ (USD+DXY) για µη εµπορικές συναλλαγές (specs) την εβδοµάδα που έληξε στις µειώθηκαν κατά $5,5 δισ. µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές Αγορές οµολόγων Η πορεία του προγράµµατος QE της ΕΚΤ Κέρδη σε εβδοµαδιαία βάση για τα οµόλογα των χωρών της Ζώνης του Ευρώ (ΖτΕ) που αποτελούν ασφαλή καταφύγια σε περιόδους κρίσεων. Περιορισµένες οι απώλειες για το 1-ετές οµόλογο της Ελλάδας παρά την αναταραχή στις αγορές εξαιτίας της Κίνας αλλά και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα. Οι αγορές 8

9 κρατικών οµολόγων από την ΕΚΤ την εβδοµάδα µέχρι 21 Αυγούστου στα πλαίσια εφαρµογής του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), ανήλθαν στα 279,8 δισ., µε αποτέλεσµα ο µέσος εβδοµαδιαίος όρος να διαµορφωθεί στα 11,6 δισ. Παράλληλα, την ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προέβη στην αγορά καλυµµένων οµολόγων, ύψους 1,1 δισ. και στην αγορά ABS ύψους 257 εκατ.. δισ Πρόγραμμα αγοράς κρατικώνομολόγων της ΕΚΤ Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Πηγή: Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα Στην Ελληνική αγορά οµολόγων, το εύρος τιµών (αγορά) της ελληνικής 1ετίας λήξης 225 στις διαµορφωνόταν µεταξύ 6,81-61,81 ή απόδοση 9,84%-1,6%. Υπενθυµίζεται ότι στις το 1-ετές οµόλογο είχε καταγράψει χαµηλό 5,475%. Ρευστοποιήσεις στις αγορές των 1-ετών ομολόγων της Ζώνης του Ευρώ λόγω Κίνας. Το ενδιαφέρον στις χώρες με χαμηλό επενδυτικό κίνδυνο,64 Γερμανία,57,82 Ολλανδία,8 Γαλλία,96,95 2,38 Πορτογαλία 2,69 1,76 Ιταλία 1,9 1,96 Ισπανία 2,3 8,89 Ελλάδα 9, /8/215 24/8/215 Η διαφορά απόδοσης µεταξύ ελληνικών 1ετών και γερµανικών οµολόγων (spread) αυξήθηκε στις 938 µονάδες βάσης από 825 µονάδες βάσης που ήταν την προηγούµενη εβδοµάδα. Η απόδοση του 1- ετούς γερµανικού οµολόγου, το σηµείο αναφοράς για το κόστος δανεισµού της ζώνης του ευρώ, υποχώρησε στο,57%. Η 1-ετία της Πορτογαλίας στις 24 Αυγούστου εµφάνισε απόδοση 2,69%, η Ισπανία 2,3% και η Ιταλία 1,9%. Η διαφορά απόδοσης του 1-ετούς πορτογαλικού οµολόγου σε σχέση µε την αντίστοιχη του γερµανικού, ανήλθε σε εβδοµαδιαία βάση στις 212 µ.β. από 175 µ.β., ενώ η διαφορά απόδοσης του 1-ετούς ιταλικού οµολόγου µε το γερµανικό στις 132 µ.β. από 113 µ.β. Στις ΗΠΑ, η απόδοση του 1-ετούς οµολόγου διαµορφωνόταν στο 1,99% στις Βουλγαρία Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασµα 26,2 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Μάι.215 (,5% του ΑΕΠ), έναντι ελλείµµατος 472,9 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Μάι.214 (1,1% του ΑΕΠ). Η εµφάνιση πλεονάσµατος προήλθε κυρίως από την υποχώρηση του ελλείµµατος του εµπορικού ισοζυγίου σε 1.74,2 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Μάι.215 από 1.631,4 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 214 µε τις εξαγωγές και εισαγωγές αντίστοιχα να αυξάνονται κατά 13,4% και 5,3% σε ετήσια βάση. Παράλληλα, αύξηση παρουσίασε το πλεόνασµα του ισοζυγίου υπηρεσιών σε 59,8 εκατ. την περίοδο Ιαν.- Μάι.215 από 54, εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 214 και το πλεόνασµα του ισοζυγίου τρεχουσών µεταβιβάσεων σε 1.18,4 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Μάι.215 από 933,1 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 214. Αντιθέτως, αύξηση παρουσίασε το έλλειµµα του ισοζυγίου εισοδηµάτων σε 328,8 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Μάι.215 από 314,5 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του Το ισοζύγιοτρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα λόγω μείωσης του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου (εκατ. ευρώ) 262,4 528,2 88,8 431,9 349,2 371,1 18,8-43,8-239,7 194,6 163,8 26,2-472,9-6 Ιαν.-Μάι.14 Ιαν.-Αύγ.14 Ιαν.-Νοέμ.14 Ιαν.-Φεβ.15 Ιαν.-Μάι.15 Πηγή: Bulgarian National Bank Κύπρος ΑΕΠ Το ΑΕΠ, εποχικά διορθωµένο, συνέχισε να παρουσιάζει αύξηση για δεύτερο κατά σειρά τρίµηνο, µετά από 14 συνεχή τρίµηνα υποχώρησης. Ειδικότερα, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,9% σε ετήσια βάση στο 2 ο 3µηνο 215, έναντι,2% στο 1 ο 3µηνο 215. Σε τριµηνιαία βάση, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,5% στο 2 ο 3µηνο 215, έναντι 1,4% στο 1 ο 3µηνο 215. Σε µη εποχικά διορθωµένη βάση, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,2% σε ετήσια βάση στο 2 ο 3µηνο 215, έναντι,3% στο 1 ο 3µηνο 215. Σύµφωνα µε την Cystat, στο 2 ο 3µηνο 215 θετικούς ρυθµούς ανάπτυξης παρουσίασαν οι τοµείς της βιοµηχανίας, του εµπορίου, των ξενοδοχείων-εστιατορίων, των µεταφορών, της επικοινωνίας, οι επαγγελµατικές, επιστηµονικές & τεχνικές δραστηριότητες, οι διοικητικές & υποστηρικτικές δραστηριότητες, καθώς και οι χρηµατοοικονοµικές δραστηριότητες. Αντιθέτως, υποχώρηση σηµείωσαν οι τοµείς των κατασκευών, του ηλεκτρισµού, των τεχνών, της διασκέδασης και άλλων υπηρεσιών. 9

10 2 ΑΕΠ (ετήσια % µεταβολή),2,9 Ρουµανία ,3-1,9-2,1-4,7-5,3-5,5-6, -7 1ο Τρίµ.213 4ο Τρίµ.213 3ο Τρίµ.214 2ο Τρίµ.215 Πηγή: Στατιστική Αρχή Πληθωρισµός Ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε αρνητικό επίπεδο για όγδοο κατά σειρά µήνα, µε αποτέλεσµα να υποχωρήσει κατά 2,4% τον Ιούλιο από -2,1% τον Ιούνιο. Σωρευτικά, τους πρώτους επτά µήνες του 215 ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διαµορφώθηκε κατά µέσο όρο σε - 1,5%. Σύµφωνα µε τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Άνοιξη 215), ο µέσος ετήσιος εναρµονισµένος πληθωρισµός θα συνεχίσει να διαµορφώνεται σε αρνητικό επίπεδο το 215 στο -,8% ενώ το 216 θα είναι θετικός στο,9% από -,3% το ,6 Πληθωρισµός Ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε αρνητικό επίπεδο (δεύτερος κατά σειρά µήνας) στο -1,7% τον Ιούλιο από -1,6% τον Ιούνιο, καθώς από την 1 Ιουν.215 επεκτάθηκε η εφαρµογή της µείωσης του ΦΠΑ για τα τρόφιµα και τα ποτά στο 9%. Ο στόχος της ΤτΡουµανίας για τον πληθωρισµό το 215 είναι 1,5%-3,5%. Ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διαµορφώθηκε επίσης σε αρνητικό επίπεδο για δεύτερο συνεχή µήνα, µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στο -1,4% τον Ιούλιο, από -,9% τον Ιούνιο. Στο πρώτο επτάµηνο του 215, ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διαµορφώθηκε κατά µέσο όρο στο,2%. 1,,5, -,5-1, -1,5-2, -2,5-3, Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός συνέχισε να υποχωρεί για δεύτερο κατά σειρά μήνα Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Πηγή: Στατιστική Αρχή Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενηµερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συµβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τοµέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νοµοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του νόµου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τοµέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώµη, πρόβλεψη ή εκτίµηση που περιέχεται σε αυτό µεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καµία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριµένη χρήση και δεν φέρουν καµία ευθύνη για οποιανδήποτε άµεση ή έµµεση ζηµία θα µπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση µε οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν µέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδηµοσίευση αυτού του δελτίου ή τµήµατος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του. 1

11 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες µεταβολές) Ετήσια στοιχεία ΑΕΠ (σε σταθερές τιµές αγοράς) -,4-4,4-5,4-8,9-6,6-3,9,8 Ιδιωτική Κατανάλωση 3, -1, -7,1-1,6-7,8-2, 1,4 ηµόσια Κατανάλωση -2,1 1,6-4,3-6,6-5, -6,5 -,9 Ακαθάριστες Επενδύσεις -6,6-13,2-2,9-16,8-28,7-9,5 2,7 - Κατοικίες -23,8-18,8-26,3-14,8-33,1-27,6-51,7 - Εξοπλισµός 3,9-16,8-23,6-22,8-29,4-4,3 28,3 Ανεργία (%) 7,6 9,5 12,5 17,7 24,2 27,5 26,5 Συνολική Απασχόληση 1,2 -,6-2,6-5,6-8,3-3,7,6 είκτης Τιµών Καταναλωτή (µέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5 -,9-1,3 Κόστος εργασίας ανά µονάδα προϊόντος 4,9 5,2 -,1-1,8-6,2-7,8-1,5 Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τοµέα) 15,9 4,1, -3,1-4, -3,9-3,1 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -5, -1,4-5,6-3,3 -,9 1,2 1,5 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 19,3 126,8 146, 171,3 156,9 175, 177,1 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -14,9-11,2-1,1-9,9-2,4,6,9 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ είκτες Οικονοµικής Συγκυρίας Τελευταία διαθέσιµη έτος Q3 Q4 Q2 Q3 Q4 περίοδος Οικονοµική ραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων -8,4-9,1-1,8 2,4 4,8 -,2 1,4 (5µηνο) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 6,4 15,2 36, 31,5 35,4 18,2 (7µηνο) Οικοδοµική ραστηριότητα -25,6-21,9 2,2 18,4-7,4-8,7 15,7 (5µηνο) Μεταποίηση -1,1-3,9-3, -1,3,3 -,6 1,9 (6µηνο) είκτης Υπευθύνων Προµηθειών ΡΜΙ στη µεταποίηση 46, 47,7 48,7 5,5 49,1 49,1 3,2 (Ιούλιος) είκτης Οικονοµικού Κλίµατος 9,8 91,8 91,6 99,8 11,5 11,4 81,3 (Ιούλιος) είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία 87,8 9,1 85,4 95,6 97,8 95, 69,5 (Ιούλιος) είκτης Εµπιστοσύνης Καταναλωτών -69, -73, -65, -5, -52,7-51,6-52,9 (Ιούλιος) Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τοµέας -3,9-3,9-3,9-3,5-3,5-3,1-1,5 (Ιούλιος) Επιχειρήσεις -4,9-4,7-4,9-4,7-4,7-3,7, (Ιούλιος) - Βιοµηχανία -2,8-1,9-2,8-5,5-4,5-3,3 3,7 (Ιούλιος) - Κατασκευές,6,4,6-2,2-2,6-1,2,9 (Ιούλιος) - Τουρισµός -2,6-1,5-2,6-1,5-1,3 -,6,4 (Ιούλιος) Νοικοκυριά -3,5-3,6-3,5-3, -2,9-2,9-3,1 (Ιούλιος) - Καταναλωτική Πίστη -3,9-4,8-3,9-2,7-2,5-2,8-2,5 (Ιούλιος) - Στεγαστικά άνεια -3,3-3,2-3,3-3,2-3,1-3, -3,4 (Ιούλιος) Τιµές είκτης Τιµών Καταναλωτή -,9-1, -2,2-1,5 -,6-1,8-2,2 (Ιούλιος) οµικός Πληθωρισµός -1,7-2, -2,1-1,2, -,7 -,9 (Ιούλιος) είκτης Τιµών ιαµερισµάτων -1,9-1,2-9,6-7,9-7, -5,8-5,6 (2ο 3µηνο) ΑΕΠ σε σταθερές τιµές -3,9-2,6-3,1,3 2, 1,2,4 (3µηνο) Τελική Κατανάλωση -3, -2,6 1,1 1, 1,9,6 1,2 (3µηνο) Επενδύσεις -9,5-2,3-8,7-6, 2,7 17,9 14,6 (3µηνο) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 2,1 6,9-5, 9,5 6,9 1,8 1,3 (3µηνο) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -1,6 9,2-7,5 9,3 3, 17,3 1,3 (3µηνο) Ισοζύγιο Πληρωµών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 22,5 5,8 5,7 6, 6,1 2, 1,2(Ιούνιος) Εισαγωγές Αγαθών 39,8 1,4 1, 1,5 1,6 3,5 18,3 (Ιούνιος) Εµπορικό Ισοζύγιο -17,2-4,6-4,3-4,5-4,5-1,5-8,1 (Ιούνιος) Ισοζύγιο Αδήλων Πόρων 21,4 11,3 3,3 4,7 9,6 1, 7, (Ιούνιος) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών 1,1 5, -1,3 -,2 5,1 -,7-1,7 (Ιούνιος) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος και ΕΛΣΤΑΤ.