ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 10 o ΜΕΡΟΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚA Perissodactyla (Περισσοδάκτυλα)
|
|
- Ονησίφορος Λύτρας
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 10 o ΜΕΡΟΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚA Perissodactyla (Περισσοδάκτυλα) Δρ Σωκράτης Ρουσιάκης Επίκουρος Καθηγητής
2 ΤΑΞΗ PERISSODACTYLA (ΠΕΡΙΣΣΟΔΑΚΤΥΛΑ) Κατώτερο Ηώκαινο-σήμερα Η τάξη αυτή περιλαμβάνει τους αρτίγονους τάπιρους, ρινόκερους και ίππους και διάφορες ομάδες του παρελθόντος που έχουν εξαφανιστεί. Διακρίνεται σε 3 υποτάξεις: Υπόταξη Ceratomorpha (κερατόμορφα) (τάπιροι και ρινόκεροι) Υπόταξη Ancylopoda (αγκυλόποδα) Υπόταξη Hippomorpha (ιππόμορφα) (ιπποειδή και βροντοθήρια)
3 ΥΠΟΤΑΞΗ CERATOMORPHA (ΚΕΡΑΤΟΜΟΡΦΑ) Κατώτερο Ηώκαινο-σήμερα Η υπόταξη αυτή περιλαμβάνει τους αρτίγονους τάπιρους και ρινόκερους διάφορες ομάδες του παρελθόντος που έχουν εξαφανιστεί. Διακρίνονται σε 2 υποοικογένειες: Υπεροικογένεια Tapiroidea (ταπιροειδή) (τάπιροι) Υπεροικογένεια Rhinoceratoidea (ρινοκεροειδή) Οικογένεια Hyrachyidae Οικογένεια Hyracodontidae Οικογένεια Amynodontidae Οικογένεια Rhinocerotidae
4 ΥΠΕΡΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ TAPIROIDEA (ΤΑΠΙΡΟΕΙΔΗ) Κατώτερο Ηώκαινο-σήμερα Η υπεροικογένεια αυτή περιλαμβάνει τους ταπίρους, και θεωρείται προγονική των ρινοκέρων. Τα μέλη αυτής της υπεροικογένειας χαρακτηρίζονται από άνω γομφίους λοφοδοντικού τύπου σχήματος «Π» και κάτω γομφίους διλοφοδοντικού τύπου. Τα πιο εξελιγμένα μέλη χαρακτηρίζονται από ρινικά οστά που βρίσκονται σε οπίσθια θέση στο κρανίο και από την ύπαρξη μικρής προβοσκίδας, χαρακτήρες που απουσιάζουν στις πρωτόγονες μορφές. Σταδιακά παρατηρείται επίσης γομφιοποίηση των προγομφίων.
5 παράστυλος παράκωνος μετά κωνος παρειακή πλευρά μέση πλευρά βασική πρωτολοφίδιο ζώνη βασική ζώνη πρωτόλοφος M πρωτόκωνος υπ όκωνος μετάλοφος βασική ζώνη m υπολοφίδιο Ονοματολογία των κυρίων φυμάτων στους άνω και κάτω γομφίους (M, m) του αρτίγονου Tapirus (Tapiroidea). Κατά Thenius (1989), τροποποιημένο.
6 α β Κρανιακή αναπαράσταση του α) Heptodon και β) του αρτίγονου Tapirus. Παρατηρείστε τη μετατόπιση των ρινικών οστών προς τα πίσω και πάνω από τους οφθαλμούς. Κατά Radinsky (1965).
7 ΥΠΕΡΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ RHINOCEROTOIDEA (ΡΙΝΟΚΕΡΟΤΟΕΙΔΗ) Κατώτερο Ηώκαινο-σήμερα Η υπεροικογένεια αυτή προήρθε από τους ταπίρους. Κέρατα εμφανίζονται σε μέλη αυτής της υπεροικογένειας στο Ανώτερο Ολιγόκαινο. Σύγκριση του σωματικού μεγέθους του Paraceratherium σε σχέση με του ανθρώπου. Κατά Granger & Gregor (1936).
8 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ RHINOCEROTIDEA (ΡΙΝΟΚΕΡΟΤΙΔΕΣ) Μέσο Ηώκαινο-σήμερα Η οικογένεια Rhinocerotidae (ρινοκεροτίδες) είναι η σημαντικότερη της υπεροικογένειας Rhinocerotoidea όσον αφορά την ποικιλία και τον αριθμό των γενών και ειδών που περιλαμβάνει. Ορισμένα μέλη αυτής της οικογένειας χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη στο κρανίο χαμηλών υβωμάτων (συνήθως στη ρινική ή και στη ρινομετωπιαία περιοχή) τα οποία αποτελούν τις βάσεις πάνω από τις οποίες αναπτύσσονται κέρατα. Κέρατα εξελίχθηκαν πρώτη φορά στο Ολιγόκαινο, και αρχικά ήταν συζυγή και σε σχετικά πλευρική θέση στο εμπρόσθιο τμήμα των ρινικών οστών. Οι παρειακοί οδόντες είναι λοφοδοντικού τύπου, με άνω γομφίους χαρακτηριστικής μορφής «Π» και κάτω γομφίους μορφής «ω».
9 εκτόλοφος παράστυλος παράκωνος μετάκωνος μετάστυλος πρωτοκωνίδιο μεταλοφίδιο υποκωνίδιο παρειακή πλευρά παρακωνίδιο εμπρόσθια πλευρά πρωτόλοφος M υπόκωνος m παραλοφίδιο πρωτολοφίδιο μετακωνίδιο υπολοφίδιο ενδοκωνίδιο πρωτόκωνος μετάλοφος Ονοματολογία των κυρίων φυμάτων στους άνω και κάτω γομφίους (M, m) του αρτίγονου Dicerorhinus (Rhinocerotidae). Κατά Thenius (1989), τροποποιημένο.
10 Aceratherium incisivum Kaup, Ανώτερο Μειόκαινο, Höwenegg, Γερμανία. Σκελετική αναπαράσταση. Συνολικό μήκος περίπου 1,5 m. Κατά Hünermann (1989).
11 β α γ δ Κρανία και κάτω γνάθοι τεσσάρων αρτίγονων ειδών ρινοκέρων σε πλάγια όψη. α) Ceratotherium simum, β) Dicerorhinus sumetrensis, γ) Rhinoceros unicornis, και δ) Diceros bicornis. (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας των Παρισίων)
12 Coelodonta antiquitatis. Σκελετική ανασύσταση. Συνολικό μήκος περίπου 2,6 m. Κατά Borsuk-Bialynicka (1973).
13 Ceratotherium neumayri. Ανώτερο Μειόκαινο, Πικέρμι. Σχηματική αναπαράσταση. Ύψος στο ακρώμιο περίπου 1,60 m. Κατά Gaudry ( ).
14 Απολιθώματα κερατομόρφων στην Ελλάδα Ταπιροειδή Tapirus sp. Σέρβια Κοζάνης, Μειόκαινο Ρινοκεροτοειδή Ανώτερο Μειόκαινο Ανώτερο Μειόκαινο του Πικερμίου, της Σάμου, της Κερασιάς, κ.α. Ceratotherium neumayri Dihoplus pikermiensis Chilotherium Σάμος Acerorhinus Πικέρμι, Κερασιά Πλειστόκαινο Stephanorhinus, π.χ. Σέσκλο, Τουρκοβούνια
15 ΥΠΟΤΑΞΗ ANCYLOPODA (ΑΓΚΥΛΟΠΟΔΑ) Ηώκαινο-Πλειστόκαινο Η υπόταξη αυτή περιλαμβάνει τα μόνα οπληφόρα που αντί για οπλές έφεραν γαμψώνυχες παρόμοιες με των παγκολίνων. Οι άπω φάλαγγες είναι δισχιδείς. Οι παρειακοί οδόντες είναι βραχυοδοντικοί και δεν παρατηρείται γομφιοποίηση των προγομφίων. Οι άνω γομφίοι είναι λοφοδοντικού τύπου με χαρακτηριστικό εκτόλοφο σχήματος «W». Οικογένεια Eomoropidae Οικογένεια Chalicotheriidae Υποοικογένεια Chalicotheriinae Υποοικογένεια Ancylotheriinae
16 εκτόλοφος π αράστυλ μεσόστυλος ος παρά κωνος μετά κωνος πρωτοκωνίδιο μεταλοφίδιο υποκωνίδιο βασική μέση πλευρά παρειακή πλευρά παραλοφίδιο πρωτολοφίδιο μετακωνίδιο υπολοφίδιο ενδοκωνίδιο βασική ζώνη ζώνη πρωτό κωνος υπ όκωνος M m Ονοματολογία των άνω και κάτω γομφίων (M, m) του Chalicotherium (υποοικογ. Chalicotheriinae). Κατά Thenius (1989), τροποποιημένο.
17 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ CHALICOTHERIIDAE Ανώτερο Ηώκαινο-Πλειστόκαινο Η οικογένεια αυτή περιλαμβάνει τα πλέον εξελιγμένα μέλη αγκυλοπόδων. Tα οπίσθια άκρα είναι μικρότερα σε μήκος από τα εμπρόσθια και διαθέτουν προσαρμογές υποστήριξης μεγάλου βάρους. Αυτά τα ανατομικά χαρακτηριστικά υποδηλώνουν ότι τα μέλη αυτής της οικογένειας συχνά στέκονταν στα πίσω πόδια, και προφανώς χρησιμοποιούσαν τους γαμψώνυχες των εμπρόσθιων άκρων για να συλλέγστηρίζονται σε κορμούς δέντρων.
18 ΥΠΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ CHALICOTHERIINAE Κατώτερο Μειόκαινο-Πλειόκαινο Τα Chalicotheriinae χαρακτηρίζονται από αναλογίες άκρων παραπλήσιες με του γορίλα. Τα εμπρόσθια άκρα είναι πολύ μεγαλύτερα από τα οπίσθια και ο μηρός πολύ μεγαλύτερος από την κνήμη. Οι παρειακοί οδόντες είναι βραχυοδοντικού τύπου. Τα Chalicotheriinae θεωρείται ότι ήταν κάτοικοι περιοχών σχετικά πυκνής, δασώδους βλάστησης και τρέφονταν με φύλλα, κλαδίσκους, και τμήματα φλοιών δέντρων.
19 Anisodon grande (Blainville, 1849). Μέσο Μειόκαινο, Sansan (Γαλλία). Πλήρης σκελετός. Κλίμακα 60 cm. Κατά Anquetin et al. (2007).
20 ΥΠΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ SCHIZOTHERIINAE Ανώτερο Μειόκαινο-Πλειστόκαινο Τα Schizotheriinae χαρακτηρίζονται και αυτά από εμπρόσθια άκρα μεγαλύτερα από τα οπίσθια, όχι τόσο όμως όσο στα Chalicotheriinae, ενώ διαθέτουν αναλογικά μεγάλο λαιμό. Έχουν σχετικά περισσότερο υψοδοντική οδοντοστοιχία από τα Chalicotheriinae και θεωρείται ότι ήταν κάτοικοι σχετικά ανοικτών βιοτόπων.
21 α β α) Moropus elatus. Σκελετική αναπαράσταση. Ύψος στο ακρώμιο περίπου 2 m. Κατά Coombs (1983). β) Anisodon grande. Σκελετική αναπαράσταση. Ύψος στο ακρώμιο περίπου 1,80 m. Κατά Zapfe (1979).
22 Chalicotheriinae Ανώτερο Μειόκαινο Anisodon macedonicum (Δυτικό) Απολιθώματα ανκυλοπόδων στην Ελλάδα Schizotheriinae Ανώτερο Μειόκαινο Ancylotherium pentelicum (Πικέρμι, Σάμος, Αλμυροπόταμος, Κερασιά, Πεντάλοφος) Ancylotherium pentelicum, Πικέρμι
23 Anisodon macedonicum, Δυτικό
24 ΤΑΞΗ PERISSODACTYLA (ΠΕΡΙΣΣΟΔΑΚΤΥΛΑ) Οικογένεια Equidae (Ιππίδες) Ηώκαινο-σήμερα Η εξέλιξη των ιππιδών είναι από τις καλύτερα γνωστές των θηλαστικών, λόγω των πολυάριθμων ευρημάτων. Το μεγαλύτερο μέρος της εξέλιξης των ιππιδών διαδραματίστηκε στη Β. Αμερική. Από το Ηώκαινο οπότε πρωτοεμφανίστηκαν, οι ιππίδες παρουσιάζουν τις παρακάτω τάσεις: 1 Αύξηση σωματικού μεγέθους 2 Γομφιοποίηση των προγομφίων 3 Αύξηση του ύψους των δοντιών (υψοδοντία) 4 Αύξηση των πτυχώσεων της αδαμαντίνης 5 Αύξηση του ύψους του κρανίου και της κάτω γνάθου 6 Επιμήκυνση της προοφθαλμικής μοίρας του κρανίου 7 Αύξηση του μεγέθους και της πολυπλοκότητας του εγκεφάλου 8 Αύξηση της ακαμψίας της σπονδυλικής στήλης 9 Επιμήκυνση των άκρων (ιδίως του άπω τμήματος) 10 Συνοστεώσεις των οστών του ζυγοποδίου 11 Ανάπτυξη του τρίτου δακτύλου και ατροφία των πλευρικών.
25 ΚΥΡΙΑ ΣΤΑΔΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΩΝ ΙΠΠΙΔΩΝ Hyracotherium (Ηώκαινο) Άκρα με 4 δάκτυλα εμπρός και τρία πίσω Σαφές πέλμα, δυνατότητα κίνησης των πλευρικών δακτύλων Γομφίοι βραχυοδοντικοί, διατροφή με φύλλα θάμνων, δασώδης τύπος Mesohippus, Anchitherium Άκρα τριδάκτυλα Σαφές πέλμα, δυνατότητα πλάγιων κινήσεων των άκρων Γομφίοι βραχυοδοντικοί, διατροφή με φύλλα θάμνων, δασώδεις τύποι Merychippus, Hipparion Άκρα τριδάκτυλα, μόνο το μεσαίο δάκτυλο είναι λειτουργικό Κινητικότητα ποδιού κυρίως μπρος-πίσω Γομφίοι υψοδοντικοί, διαβίωση σε ανοικτό περιβάλλον Pliohippus, Equus Μονοδάκτυλα άκρα, σημαντική επιμήκυνση των μεταποδίων Κίνηση των άκρων μόνο στην εμπροσθοπίσθια διεύθυνση Γομφίοι υψοδοντικοί, διαβίωση σε ανοικτό περιβάλλον
26 Hyracotherium, Ηώκαινο
27
28 Mesohippus, Ολιγόκαινο, Β. Αμερική
29 Merychippus, M.-Αν. Μειόκαινο, Β. Αμερική
30 Pliohippus, Πλειόκαινο, Β. Αμερική
31
32 Τέσσερα τυπικά στάδια της εξέλιξης του κρανίου των Equidae, κατά Radinsky (1984), τροποποιημένη. Παρατηρούμε την επιμήκυνση της προοφθαλμικής μοίρας, τη μετατόπιση της οδοντοστοιχίας προς τα εμπρός και την αύξηση του ύψους του κρανίου και της κάτω γνάθου. Κλίμακα: 5 cm.
33 Mesohippus Hyracotherium Merychippus Equus
34 Κατώτερο Ηώκαινο Oι γέφυρες ξηράς στην περιοχή του Β. Ατλαντικού έκαναν δυνατή την επικοινωνία των ευρωπαϊκών και των βορειοαμερικανικών πανίδων (που περιλάμβαναν το Hyracotherium), με αποτέλεσμα να μην εμφανίζουν σημαντικές διαφορές στη σύστασή τους. Η βορειοατλαντική γέφυρα διεκόπη στο τέλος του Κατ. Ηωκαίνου, όμως μία πιθανή, δευτερεύουσας σημασίας σύνδεση μέσω της Βεριγγείας (διακεκομμένη γραμμή) πιθανώς λειτούργησε καθ όλη τη διάρκεια του Ηωκαίνου.
35 Κατώτερο Μειόκαινο, Oι πανίδες της Ευρασίας και της Β. Αμερικής επικοινωνούν ξανά μέσω της Βεριγγείας, με αποτέλεσμα την έλευση των αγχιθηρίων στην Ευρασία.
36 Ανώτερο Μειόκαινο Νέα σύνδεση μέσω της Βεριγγείας επιτρέπει την έλευση των ιππαρίων στην Ευρασία, με συνέπεια την εξαφάνιση των αγχιθηρίων. Το γεγονός της άφιξης των ιππαρίων στην Ευρασία χρονολογείται στα 11-11,5 εκατ. έτη, έχει ιδιαίτερη βιοστρωματογραφική σημασία, και αποκαλείται διεθνώς «Hipparion datum». Σηματοδοτεί την εξέλιξη στον Ευρασίας μιας νέας πανίδας, της λεγόμενης «πανίδας του ιππαρίου». Πριν το τέλος του Μειοκαίνου τα ιππάρια εισήλθαν και στην Αφρική.
37 Ανώτερο Πλειόκαινο (πριν από περίπου 3,5 εκατ. χρόνια) Μετανάστευση του γένους Equus, από τη Β. Αμερική προς την Ευρασία και από εκεί στην Αφρική. Κατά το Πλειστόκαινο απαντά επίσης σε πανίδες της Νοτίου Αμερικής, έχοντας διέλθει μέσω του ισθμού του Παναμά. Μετά τη μαζική εξαφάνιση του τέλους του Πλειστοκαίνου, κατά την οποία εξαλείφθηκαν οι αμερικανικοί πληθυσμοί, ο Equus μεταφέρθηκε από τους ευρωπαίους αποίκους στη Β. Αμερική (στικτή γραμμή).
38 Hipparion. Αναπαράσταση Ιππαρίου από το Πικέρμι Αττικής, Ανώτερο Μειόκαινο. Τα ιππάρια αφθονούν σε θέσεις ανωμειοκαινής-κατωπλειοκαινικής ηλικίας.
39 Άνω οδοντοστοιχία του είδους Equus stenonis από το Ανώτερο Πλειόκαινο του Σέσκλου Θεσσαλίας.
40 ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗ 1) Από τα ακόλουθα αρτίγονα θηλαστικά ποια ανήκουν στα περισσοδάκτυλα (τάξη Perissodactyla): ιπποπόταμοι, τάπιροι, αντιλόπες, ρινόκεροι, άλογα. 2) Ποιες είναι οι γενικές τάσεις που παρατηρούνται στην εξέλιξη των ιππιδών (Equidae); Ποια είναι η ήπειρος όπου θεωρείται ως λίκνο της εξέλιξης των ιππιδών; Πότε περίπου (σχετική και απόλυτη ηλικία) έφτασαν τα ιππάρια στην Ευρασία και από ποια μεταναστευτική οδό; 3) Ποιο είναι το πιο σύνηθες γένος ιππιδών των πικερμικών πανίδων και πιο των πλειοπλειστοκαινικών πανίδων; 4) Οι τάπιροι με ποια αρτίγονα θηλαστικά θεωρείται ότι συγγενεύουν περισσότερο; Αναφέρονται απολιθώματα ταπίρων στην Ελλάδα και τι ηλικίας είναι; 5) Από τα χαλικοθήρια (Chalicotheriinae) και τα σχιζοθήρια (Schizotheriinae) ποια ομάδα θεωρείται περισσότερο δασόβιος τύπος; Ποιο είδος Schizotheriinae είναι τυπικό των Πικερμικών πανίδων;
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΟΙ ΑΥΣΤΡΑΛΟΠΙΘΗΚΟΙ Δρ Σωκράτης Ρουσιάκης Επίκουρος Καθηγητής
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ
ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 8ο: Τα Θηλαστικά Η Γη στον Καινοζωϊκό Αιώνα Παλαιοκαινικά θηλαστικά : Κονδύλαρθρα Λαυρασιθήρια Αφροθήρια Ευαρχοντογλίρες και η προέλευση των πρωτευόντων 2.56 Η Γη στον
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 6 o ΜΕΡΟΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚA Hyracoidea (Υρακοειδή) Sirenia (Σειρήνια) Proboscidea (Προβοσκιδωτά)
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 6 o ΜΕΡΟΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚA Hyracoidea (Υρακοειδή)
Διαβάστε περισσότεραΤΑΞΕΙΣ CHIROPTERA (ΧΕΙΡΟΠΤΕΡΑ), SCANDENTIA (ΔΕΝΔΡΟΜΥΓΑΛΕΣ), DERMOPTERA (ΔΕΡΜΟΠΤΕΡΑ), PRIMATES (ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ)
ΤΑΞΕΙΣ CHIROPTERA (ΧΕΙΡΟΠΤΕΡΑ), SCANDENTIA (ΔΕΝΔΡΟΜΥΓΑΛΕΣ), DERMOPTERA (ΔΕΡΜΟΠΤΕΡΑ), PRIMATES (ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ) Οι τάξεις Chiroptera (χειρόπτερα), Scandentia (δενδρομυγαλές), Dermoptera (δερμόπτερα) και Primates
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 6 o ΜΕΡΟΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ Α
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 6 o ΜΕΡΟΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ Α Γενικά χαρακτηριστικά
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ
ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 8ο: Τα Θηλαστικά Η Γη στον Καινοζωϊκό Αιώνα Παλαιοκαινικά θηλαστικά : Κονδύλαρθρα Λαυρασιθήρια Αφροθήρια Ευαρχοντογλίρες και η προέλευση των πρωτευόντων 2.56 Η Γη στον
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 6 o ΜΕΡΟΣ ΚΗΤΩΔΗ (CETACEA) ΑΡΤΙΟΔΑΚΤΥΛΑ (ARTIODACTYLA)
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 6 o ΜΕΡΟΣ ΚΗΤΩΔΗ (CETACEA) ΑΡΤΙΟΔΑΚΤΥΛΑ
Διαβάστε περισσότεραΕξέλιξη των πρωτευόντων
Π. Πάσχου Εξέλιξη των πρωτευόντων Η ιστορία των σπονδυλωτών στη γη διαιρείται σε τρεις εποχές (αιώνες) -Παλαιοζωικό η εποχή της αρχαίας ζωής µε ψάρια, αµφίβια και πρωτόγονα ερπετά -Μεσοζωικό ενδιάµεση
Διαβάστε περισσότεραΑ Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου)
Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου) 01/35 Το Ερειστικό Σύστημα αποτελείται από: 1. Τα Οστά 2. Τις Αρθρώσεις 3. Τους Συνδέσμους 02/35 ΟΣΤΑ ΤΟΥ ΣΚΕΛΕΤΟΥ Σύνολο: 285 οστά
Διαβάστε περισσότεραΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΟΛΙΓΟΚΑΙΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΜΕΙΟΚΑΙΝΙΚΟΙ ΚΑΤΑΡΡΙΝΟΙ ΔΙΠΟΔΗ ΒΑΔΙΣΗ ΠΡΩΙΜΑ
Διαβάστε περισσότερα1. Πατήστε στο ανθρωπάκι, πάνω αριστερά στο παράθυρο και επιλέξτε «ΣΧΕΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ» - ΜΥΪΚΟ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΡΕΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (1) ΤΑΞΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΠΕΡΑΚΗ ΑΛΕΞΑΝ ΡΑ ΒΙΟΛΟΓΟΣ 10ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ SOFTWARE: «Εγκυκλοπαίδεια του ανθρώπινου Σώµατος». Μπαίνουµε στο πρόγραµµα και επιλέγουµε
Διαβάστε περισσότεραΑνθρώπινος Σκελετός. ñ Ανθεκτικότητα στην αποικοδόµηση. ñ Ιδανική πηγή πληροφοριών: προϊστορικά, ιστορικά, σύγχρονα
Ανθρώπινος Σκελετός ñ Ανθεκτικότητα στην αποικοδόµηση ñ Ιδανική πηγή πληροφοριών: προϊστορικά, ιστορικά, σύγχρονα ñ Σκελετική ανατοµία: γονίδια + περιβάλλον ñ Ποικιλοµορφία: οντογένεση, φύλο, πληθυσµός,
Διαβάστε περισσότεραΗ εξέλιξη και η ποικιλομορφία του ανθρώπινου σκελετού Η ιστορία των ανθρωπογονικών
Διάλεξη 36η, 21-12-2016 Μαρία-Ελένη Χοβαλοπούλου Η εξέλιξη και η ποικιλομορφία του ανθρώπινου σκελετού Η ιστορία των ανθρωπογονικών Δρ. Μαρία Ελένη Χοβαλοπούλου Οι βιολόγοι βρίσκονται αντιμέτωποι: εκτός
Διαβάστε περισσότεραΣτρωματογραφία-Ιστορική γεωλογία. Καινοζωικός Αιώνας Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας
Στρωματογραφία-Ιστορική γεωλογία Καινοζωικός Αιώνας Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας είναι η γνωριμία με τη χλωρίδα και τη πανίδα κατά
Διαβάστε περισσότεραΖωική Ποικιλότητα. Ενότητα 5. Πανίδα της Ελλάδας (Μέρος Α ) Αναστάσιος Λεγάκις, Αναπληρωτής Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας
Ζωική Ποικιλότητα Ενότητα 5. Πανίδα της Ελλάδας (Μέρος Α ) Αναστάσιος Λεγάκις, Αναπληρωτής Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας Ποια είναι η ελληνική πανίδα; 1/2 Μέχρι σήμερα δεν γνωρίζουμε
Διαβάστε περισσότεραΣτο πλαίσιο των Αξόνων Προτεραιότητας:
«ΘΑΛΗΣ: Ενίσχυση της Διεπιστημονικής ή και Διιδρυματικής έρευνας και καινοτομίας με δυνατότητα προσέλκυσης ερευνητών υψηλού επιπέδου από το εξωτερικό μέσω της διενέργειας βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας
Διαβάστε περισσότεραΕξέλιξη του Έμβιου κόσμου- Παλαιοντολογία Ενότητα 2: Συστηματική ταξινόμηση. Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή θετικών επιστημών Τμήμα Γεωλογίας
Εξέλιξη του Έμβιου κόσμου- Παλαιοντολογία Ενότητα 2: Συστηματική ταξινόμηση Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή θετικών επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας αυτής είναι να γίνει κατανοητή
Διαβάστε περισσότεραΑνατομία και μορφολογία πτηνού
Ανατομία και μορφολογία πτηνού Τα πτηνά είναι ομοιόθερμα σπονδυλωτά που φυλογενετικά σχετίζονται με τους Δεινοσαύρους Τα αρτίγονα πουλιά (Νεόρνιθες) διαιρούνται σε δύο ομάδες: (1) Παλαιόγναθα (κίβι, έμου,
Διαβάστε περισσότεραOΥΡΑΝΟΠΙΘΗΚΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ
1 OΥΡΑΝΟΠΙΘΗΚΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ (Ouranopithecus macedoniensis) ΓEΩΡΓΙΟΣ Δ. ΚΟΥΦΟΣ Καθηγητής Παλαιοντολογίας, Α.Π.Θ. Ιστορικό Η παρουσία απολιθωμένων θηλαστικών ζώων στην ευρύτερη κοιλάδα του Αξιού ποταμού
Διαβάστε περισσότεραΚινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια
Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος Αναπνευστικό σύστημα (αποτελείται
Διαβάστε περισσότεραΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ PLESIADAPIFORMES
Διαβάστε περισσότεραΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Η ΕΞΕΛΙΞΗ:
Πρόλογος: Η θεωρία της Εξέλιξης, είναι µια επιστήµη που οι προβλέψεις της αποδεικνύονται από τις διαρκείς ανακαλύψεις καθηµερινά. Η πρακτική επιβεβαίωση των προβλέψεων, είναι χαρακτηριστικό για κάθε πραγµατική
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 9: Ο Αιώνας των Θηλαστικών
Κεφάλαιο 9: Ο Αιώνας των Θηλαστικών Σύνοψη Ο Kαινοζωικός αιώνας και η βασική φυλογένεση των σύγχρονων ομάδων πλακουντοφόρων Θηλαστικών: Αφροθήρια, Λαυρασιαθήρια, Ξέναρθρα, Ευαρχοντομυωξοί. Βασικά χαρακτηριστικά
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών
Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΏΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ Το Μυοσκελετικό Σύστηµα Δρ. Ε. Τζόνσον Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αθήνα 2012 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Α. Τα µέρη και
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Παλαιοντολογίας Σπονδυλωτών
Εργαστήριο Παλαιοντολογίας Σπονδυλωτών ΕΝΟΤΗΤΑ 8: Παλαιοοικολογικέςπαλαιοπεριβαλλοντικές προσεγγίσεις με βάση τα θηλαστικά Οικολογία είδους Κρανίο: ηθολογία, διατροφή Αυχένας: στάση-κίνηση Δόντια: διατροφή,
Διαβάστε περισσότερα(Μέρος 1 ο ) Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης
Ταξινομικοί χαρακτήρες και Φυλογενετική ανασύσταση. Σχολές ταξινόμησης. Θεωρίες για την Ταξινομική. Φυλογενετική ανάλυση: Μοριακή συστηματική. Οι κύριες διαιρέσεις της Ζωής. (Μέρος 1 ο ) Εισηγητής: Ν.
Διαβάστε περισσότεραΔιαφορές Νεογιλών Μόνιμων Δοντιών
Κεφάλαιο 1 Διαφορές Νεογιλών Μόνιμων Δοντιών Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφονται τα εξής: Η μορφολογία των νεογιλών δοντιών. Οι βασικές διαφορές ως προς τη μύλη, τη ρίζα και τον πολφό στα νεογιλά και τα μόνιμα
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ
ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 9ο: η εξέλιξη του Ανθρώπου Η προέλευση των πρωτευόντων Πρωτεύοντα Κατάρρινοι και Μειοκαινικοί Πίθηκοι Ο Ουρανοπίθηκος και η σημασία του Από το Σαχελάνθρωπο στον Σοφό Ανθρωπο
Διαβάστε περισσότεραΚΕΝΤΡΟ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΗΛΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΤΑ ΓΡΕΒΕΝΑ ΚΑΙ Η ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΡΟΣΩΠΑ-ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ. Ο Ελέφαντας των Γρεβενών
ΚΕΝΤΡΟ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΗΛΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΤΑ ΓΡΕΒΕΝΑ ΚΑΙ Η ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΡΟΣΩΠΑ-ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ Ο Ελέφαντας των Γρεβενών Από τις αρχές της δεκαετίας του 80, ο Δημήτρης Ζησόπουλος
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ
ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 10ο: Ο ελληνικός χώρος Η εξέλιξη της Μεσογείου και του Ελληνικού χώρου Απολιθώματα Ιχθύων της Ελλάδας Απολιθώματα Ερπετών της Ελλάδας Απολιθώματα Πτηνών της Ελλάδας Απολιθωματοφόρες
Διαβάστε περισσότεραΥπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά
Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά Είναι σπονδυλωτά που φέρουν σωματικά εξαρτήματα χειριδία (και όχι πτερύγια, όπως τα ψάρια) Μερικά έχουν χάσει ένα ή δυο ζεύγη εξαρτημάτων
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 11 o ΜΕΡΟΣ ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ (CARNIVORA)
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 11 o ΜΕΡΟΣ ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ (CARNIVORA) Δρ Σωκράτης
Διαβάστε περισσότεραΟ ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ
Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Αυχενικοί σπόνδυλοι 7 Θωρακικοί σπόνδυλοι 12 Οσφυϊκοί σπόνδυλοι 5 Ιερό οστό 5 συνοστεομένοι σπόνδυλοι Κόκκυγας Φυσιολογικά Κυρτώματα Σ.Σ. Η σπονδυλική στήλη δεν είναι
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι
ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι Συστηματική Πρωτευόντων Συστηματική Πρωτευόντων
Διαβάστε περισσότεραΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Κεφάλαιο 5 «Στήριξη και Κίνηση»
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κεφάλαιο 5 «Στήριξη και Κίνηση» Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στις λέξεις κίνηση και μετακίνηση; Μετακινούνται όλοι οι οργανισμοί; Άσκηση σελ. 98 ΣΒ Α. Η Κίνηση στους μονοκύτταρους οργανισμούς
Διαβάστε περισσότεραΣελ7: Ο βαρύτερος δεινόσαυρος Σελ8: Ο μικρότερος δεινόσαυρος Σελ9: Ο πιο πνευματώδης δεινόσαυρος
Σελ1:ΤΙΤΛΟΣ Σελ2:ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ3: ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΙ Σελ4: Ο πρώτος δεινόσαυρος που ονομάστηκε Σελ 12: Ο αρχαιότερος δεινόσαυρος Σελ5: Ο πρώτος δεινόσαυρος που ανακαλύφθηκε στην Αμερική Σελ6:O μακρύτερος δεινόσαυρος
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ
ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 10ο: Ο ελληνικός χώρος Η εξέλιξη της Μεσογείου και του Ελληνικού χώρου Απολιθώματα Ιχθύων της Ελλάδας Απολιθώματα Ερπετών της Ελλάδας Απολιθώματα Πτηνών της Ελλάδας Απολιθωματοφόρες
Διαβάστε περισσότεραΓΩΝΙΟΜΕΤΡΗΣΗ. διάφορες μέθοδοι (0-180 / / 360 / ΟΜΕΣ)
ΓΩΝΙΟΜΕΤΡΗΣΗ διάφορες μέθοδοι (0-180 / 180-0 / 360 / ΟΜΕΣ) μέσα μέτρησης (γωνιόμετρα, ηλεκτρογωνιόμετρα, μεζούρα, βιντεοκάμερες, τρισδιάστατα συστήματα ανάλυσης κίνησης, γωνιόμετρο με υπερήχους ή ποτενσιόμετρα,
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ
ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 10ο: Ο ελληνικός χώρος Η εξέλιξη της Μεσογείου και του Ελληνικού χώρου Απολιθώματα Ιχθύων της Ελλάδας Απολιθώματα Ερπετών της Ελλάδας Απολιθώματα Πτηνών της Ελλάδας Απολιθωματοφόρες
Διαβάστε περισσότεραΦΥΤΟΦΑΓΑ λαγός. ΠΑΜΦΑΓΑ γουρούνι. ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ τσακάλι. ΦΥΤΟΦΑΓΑ αγελάδα. ΠΑΜΦΑΓΑ αλεπού. ΦΥΤΟΦΑΓΑ πρόβατο. ΠΑΜΦΑΓΑ αρκούδα
Τα θηλαστικά είναι η πιο εξελιγμένη κατηγορία σπονδυλωτών ζώων. Ζουν σε κάθε φυσικό περιβάλλον, στις ζούγκλες, στις ερήμους, στα ποτάμια, στους ωκεανούς. Έχουν όλα μία βασική ομοιότητα. Θηλάζουν τα μικρά
Διαβάστε περισσότεραΞενάγηση στο χώρο των απολιθωμάτων της Αττικής
Νικόλαος Συμεωνίδης Δρ Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών Ξενάγηση στο χώρο των απολιθωμάτων της Αττικής ΚΟΙΤΑΖΟΝΤΑΣ ΚΑΝΕΙΣ σήμερα το Αττικό
Διαβάστε περισσότερα8. ΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΥ ΓΟΜΦΙΟΥ ΤΗΣ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΥ
8. ΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΥ ΓΟΜΦΙΟΥ ΤΗΣ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΥ Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται αναλυτική περιγραφή της μορφολογίας της μύλης και της ρίζας του πρώτου, δεύτερου και τρίτου γομφίου της άνω
Διαβάστε περισσότεραΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΡΑΧΗ Αποτελεί τον μυοσκελετικό άξονα στήριξης του κορμού με κύριο οστικό στοιχείο τους σπονδύλους και την παράλληλη συμβολή
Διαβάστε περισσότεραΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ
ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 9ο: η εξέλιξη του Ανθρώπου Η προέλευση των πρωτευόντων Πρωτεύοντα Κατάρρινοι και Μειοκαινικοί Πίθηκοι Ο Ουρανοπίθηκος και η σημασία του Από το Σαχελάνθρωπο στο Σοφό Ανθρωπο
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ & ΣΚΕΛΕΤΟΥ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ & ΣΚΕΛΕΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΥΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΕΝΟΝΤΩΝ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΟΣΤΩΝ 2. ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ Α. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΚΡΑΝΙΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΦΥΛΟΓΕΝΕΣΗ ΤΙ ΜΑΣ ΛΕΝΕ ΤΑ ΦΥΛΟΓΕΝΕΤΙΚΑ
Διαβάστε περισσότεραΗ Αφρική είναι η τρίτη σε μέγεθος ήπειρος του πλανήτη μας, μετά την Ασία και την Αμερική. Η έκτασή της είναι, χωρίς τα νησιά, 29,2 εκατομμύρια τετρ. χ
Β. Π. Γ. Π. Η Αφρική είναι η τρίτη σε μέγεθος ήπειρος του πλανήτη μας, μετά την Ασία και την Αμερική. Η έκτασή της είναι, χωρίς τα νησιά, 29,2 εκατομμύρια τετρ. χιλιόμετρα, ενώ με τα νησιά φτάνει τα 30,2
Διαβάστε περισσότεραΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΟΣΚΙΔΩΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝ. ΜΕΙΟΚΑΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΙΚΕΡΜΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ε. ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ Γεωλόγος ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΟΣΚΙΔΩΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝ. ΜΕΙΟΚΑΙΝΟΥ ΤΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ζωολογία Αμφίβια Διδάσκων: Καθηγητής Ιωάννης Λεονάρδος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΠοικιλομορφία μη μετρικών χαρακτήρων του ανθρώπινου σκελετού. Δρ. Μαρία-Ελένη Χοβαλοπούλου
Ποικιλομορφία μη μετρικών χαρακτήρων του ανθρώπινου σκελετού Δρ. Μαρία-Ελένη Χοβαλοπούλου Μη μετρικοί χαρακτήρες Μικρές μορφολογικές διαφοροποιήσεις του ανθρώπινου σκελετού: δεν μπορούν να μετρηθούν δεν
Διαβάστε περισσότεραΜέτρηση της κινητικότητας των αρθρώσεων
Μέτρηση της κινητικότητας των αρθρώσεων Εύρος κίνησης Το ποσό της κίνησης που παρουσιάζεται σε μια άρθρωση κατά την παθητική (παθητικό εύρος) ή ενεργητική (ενεργητικό εύρος) κίνηση. Εκτίμηση: με χρήση
Διαβάστε περισσότεραΑφού παρακολουθήσετε τα βίντεο με τα σαρκοφάγα φυτά και τις ναστίες συμπληρώστε την παραπάνω ερώτηση. Με ποιους τρόπους στηρίζονται τα φυτά;
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κεφάλαιο 5 «Στήριξη και Κίνηση» Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στις λέξεις κίνηση και μετακίνηση; Μετακινούνται όλοι οι ζωικοί οργανισμοί; Άσκηση σελ. 98 ΣΒ Α. Η Κίνηση στους μονοκύτταρους
Διαβάστε περισσότεραΕκτιμητική ζώων: κεφαλή & τράχηλος
Εκτιμητική ζώων: κεφαλή & τράχηλος Εργαστήριο Γενικής και Ειδικής Ζωοτεχνίας Γ.Π.Α. Τμήμα: Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής & Υδατοκαλλιεργειών Διδάσκουσες: Κουτσούλη Παναγιώτα, Xαρισμιάδου Μαρία, Αγιουτάντη
Διαβάστε περισσότεραΟ Homo erectus έχει σωματικές αναλογίες που μοιάζουν με τις ανθρώπινες. Τρέχει σταθερά και κυνηγάει συστηματικά. Έχει μικρό σε
HOMO ERECTUS HOMO ERGASTER HOMO GEORGICUS HOMO CERPACENSIS Γεωργία Φραγκιαδάκη Κατερίνα Χαραλαμπάκη Ειρήνη Ρηγάκη Μαρία Φραγιαδάκη Καλλιόπη Χαραλαμπάκη HOMO ERECTUS Ο Homo Erectus (άνθρωπος ο όρθιος στα
Διαβάστε περισσότεραΤΑ ΑΓΡΙA ΖΩΑ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΉΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΎΒΟΙΑΣ
ΠΑΛΑΙ ΟΝΤ ΟΛΟΓΙ Α Ο θαυμαστός κόσμος της πικερμικής πανίδας ΤΑ ΑΓΡΙA ΖΩΑ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΉΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΎΒΟΙΑΣ 92 teyχοσ 1 24 Αύγουστος 2017 Τότε που η Αττική και η Εύβοια έμοιαζαν με σημερινό αφρικανικό τοπίο,
Διαβάστε περισσότεραΔιάλεξη 11η Αποκλίσεις Σπονδυλικής Στήλης
ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Διάλεξη 11η Αποκλίσεις Σπονδυλικής Στήλης Κοκαρίδας Δημήτριος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα Στάση Σώματος Ο όρος σωστή στάση
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ-ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΚΕΦΑΛI
ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ Ο γερμανικός Ποιμενικός Σκύλος είναι μέσου μεγέθους, ελαφρά επιμήκης, δυνατός και μυώδης, με στεγνά οστά και γερή, (σταθερή, καλοδεμένη) συνολική δομή. ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ-ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ Ο Γερμανικός
Διαβάστε περισσότεραΠεριβαλλοντικά Συστήματα
Περιβαλλοντικά Συστήματα Ενότητα 10: Μεγαδιαπλάσεις Χερσαία Οικοσυστήματα Χαραλαμπίδης Γεώργιος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος και Μηχανικών Αντιρρύπανσης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραB Μέρος (από 2) Οστά των Ακρων
B Μέρος (από 2) Οστά των Ακρων 01/25 ΑΝΩ ΑΚΡΑ 02/25 ΑΝΩ ΑΚΡΑ Οστά της Ζώνης του Ώμου 1. Ωμοπλάτη (scapula) _Τριγωνικό οστό _Συνδέεται με την κλείδα με το ακρώμιο. 2. Κλείδα (clavicle) _Με το ένα άκρο της
Διαβάστε περισσότεραΕπιφάνεια για την στήριξη των χεριών για την διευκόλυνση των αναισθησιολόγων με τον αντίστοιχο συνδετικό σφιγκτήρα (clamp)
ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ (ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ 21 ΧΕΙΡ/ΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ) 2.9.1 Επιφάνεια για την στήριξη των χεριών για την διευκόλυνση των αναισθησιολόγων με τον αντίστοιχο συνδετικό σφιγκτήρα (clamp) 9906021
Διαβάστε περισσότεραΕυρασιατική, Αφρικανική και Αραβική
Έχει διαπιστωθεί διεθνώς ότι τα περιθώρια τεκτονικών πλακών σε ηπειρωτικές περιοχές είναι πολύ ευρύτερα από τις ωκεάνιες (Ευρασία: π.χ. Ελλάδα, Κίνα), αναφορικά με την κατανομή των σεισμικών εστιών. Στην
Διαβάστε περισσότεραΠερίληψη Περιεχομένων
Περίληψη Περιεχομένων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Εισαγωγή στη Φυσική Ανθρωπολογία 3 Κληρονομικότητα και εξέλιξη ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Η διαμόρφωση της εξελικτικής θεωρίας 25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Η βιολογική βάση της ζωής 49 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Κληρονομικότητα
Διαβάστε περισσότεραΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος. ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ:
ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. Ογκώδες τετράποδο που είχε μήκος 8 10 μέτρα. Η πλάτη του καλύπτονταν από μεγάλες κεράτινες πλάκες που ξεκινούσαν μικρές από τη βάση του κεφαλιού, μεγάλωναν
Διαβάστε περισσότερα7. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΠΡΟΓΟΜΦΙΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΩ ΓΝΑΘΟΥ
7. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΠΡΟΓΟΜΦΙΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΩ ΓΝΑΘΟΥ Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται αναλυτική περιγραφή της μορφολογίας της μύλης και της ρίζας του πρώτου και δεύτερου προγομφίου της κάτω γνάθου,
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο. Οστεολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ I Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο Οστεολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ I Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ Οστά και ανθρώπινος σκελετός Η οστεολογία αναφέρετε στην μελέτη των οστών. Οστά ονομάζονται σκληρά όργανα που παράγονται από
Διαβάστε περισσότεραΣΩΜΑΤΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ
ΣΩΜΑΤΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Εξέταση και αξιολόγηση των κυρτωμάτων της σπονδυλικής στήλης 1 1. Κατακόρυφος άξονας 2 3 2. Λοβίο του αυτιού 3. Ακρώμιο 4 5 6 7 8 4. Ομφαλός 5. Πρόσθια
Διαβάστε περισσότερα5. Στήριξη και κίνηση
5. Στήριξη και κίνηση 5.4 Το µυοσκελετικό σ ύ σ τ η µ α του ανθρώπου κεφαλή ΤΟ ΕΡΕΙΣΤΙΚΟ ΣYΣΤΗΜΑ (ΣΚΕΛΕΤΟΣ) ΤΟY ΑΝΘΡΩΠΟY άνω άκρα Ο σκελετός των άκρων κάτω άκρα Ο σκελετός του κορµού θώρακας σ π ο ν δ
Διαβάστε περισσότεραΠυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης.
Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης. Κωτούλα Αγορίτσα, Ιατρος ακτινολόγος, Επιμελήτρια Β Ακτινολογικό Εργαστήριο Νοσοκομείου Α.Ν.Θ. ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ, Θεσ/νίκης Τα οστά σχηματίζονται με δύο τρόπους:
Διαβάστε περισσότεραΠλατυποδία σε Παιδιά και Ενήλικες
Πλατυποδία σε Παιδιά και Ενήλικες Τι είναι Πλατυποδία; Πλατυποδία είναι η απουσία καμάρας στο πέλμα του ποδιού που μπορεί να εμφανιστεί σε μικρά παιδιά και σε ενήλικες. Όταν το παιδί ή ο ενήλικας στέκονται
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ: «ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ»
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ: «ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ» «ΠΑΛΑΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΛΑΨΑΡΝΩΝ ΛΕΣΒΟΥ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Διαβάστε περισσότεραPederpes-350. Tulerpeton. Ichthyostega-360. Acanthostega-365. Tiktaalik-375. Panderichthys-390 Osteolepiformes. Eusthenopteron
Pederpes-350 Tulerpeton Acanthostega-365 Tiktaalik-375 Ichthyostega-360 Eusthenopteron Panderichthys-390 Osteolepiformes Eucritta melanolimnetes 345Ma ΕST KIRKTON Casineria B R Batrachomorpha Reptliomorpha
Διαβάστε περισσότεραΕξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας
Εξωστοματικές τεχνικές τοπικής αναισθησίας ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ Εργαστήριο 5 ου εξαμήνου Βασίλης Κ. Πετσίνης Επίκουρος Καθηγητής Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Άνω γναθικό νεύρο (στρογγύλο
Διαβάστε περισσότερα6. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΠΡΟΓΟΜΦΙΟΥ ΤΗΣ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΥ
6. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΠΡΟΓΟΜΦΙΟΥ ΤΗΣ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΥ Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται αναλυτική περιγραφή της μορφολογίας της μύλης και της ρίζας του πρώτου και δεύτερου προγομφίου της άνω γνάθου,
Διαβάστε περισσότερα«Η Ζωή με Οσφυαλγία μη Ειδικής Αιτιολογίας»
Τ ε χ ν ο λ ο γ ι κ ό Ε κ π α ι δ ε υ τ ι κ ό Ί δ ρ υ μ α Σ τ ε ρ ε ά ς Ε λ λ ά δ α ς Σ χ ο λ ή Ε π α γ γ ε λ μ ά τ ω ν Υ γ ε ί α ς & Π ρ ό ν ο ι α ς Τ μ ή μ α Φ υ σ ι κ ο θ ε ρ α π ε ί α ς Π ρ ό γ ρ α
Διαβάστε περισσότεραΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1-4 Ιουνίου 2010 Πρόγραμμα - Δρομολόγιο Σύνταξη Επιμέλεια: Καθηγητής Μιχ. Σταματάκης
Διαβάστε περισσότερα9. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΥ ΓΟΜΦΙΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΩ ΓΝΑΘΟΥ
9. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΥ ΓΟΜΦΙΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΩ ΓΝΑΘΟΥ Συνοψη Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται αναλυτική περιγραφή της μορφολογίας της μύλης και της ρίζας του πρώτου, δεύτερου και τρίτου γομφίου της
Διαβάστε περισσότεραΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΩΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΕΥΦΥΟΥΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗ ΓΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΛΟΓΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΑΣ Ή ΟΧΙ ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΩΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΕΥΦΥΟΥΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗ ΓΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΛΟΓΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΑΣ Ή ΟΧΙ ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ Δρ. ΚΩΝ/ΝΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΠεριεχόμενα. 1 Εισαγωγή 1. 2 Βασικές aρχές oστεολογίας και oδοντολογίας του aνθρώπου 31. vii. xvii
Περιεχόμενα Πρόλογος ελλη νικής Έκδοσης Προοίμιο xviii Πρόλογος xxi xvii 1 Εισαγωγή 1 Ιστορική αναδρομή 5 Πρώιμη περίοδος: 1800 έως 1938 5 Περίοδος εδραίωσης: 1939 έως 1971 8 Σύγχρονη περίοδος: 1972 έως
Διαβάστε περισσότεραΕκτροφή μηρυκαστικών ζώων
Εκτροφή μηρυκαστικών ζώων Εργαστήριο Γενικής και Ειδικής Ζωοτεχνίας Θεματική ενότητα 1: Εκτίμηση Ηλικίας στα Αγροτικά Ζώα (2) Τμήμα: Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής & Υδατοκαλλιεργειών Διδάσκοντες: Μιχάλης
Διαβάστε περισσότεραΜΥΟΛΟΓΙΑ. 1. Σκελετικοί µύες
ΜΥΟΛΟΓΙΑ Μυϊκός ιστός και Μυϊκό σύστηµα Ι. Γενικά Α. Μύες = όργανα µαλακά συσταλτά 1. οι συσπάσεις των µυϊκών ινών κινούν τα µέρη του σώµατος 2. προσδίδει το σχήµα του σώµατος 3. τρία είδη µυών α. Σκελετικοί
Διαβάστε περισσότερα10. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΟΝΤΙΩΝ
10. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΟΝΤΙΩΝ Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό θα αναφερθούν οι μορφολογικές διαφορές μεταξύ των νεογιλών και των μονίμων δοντιών, όπως επίσης και μεταξύ των μονίμων δοντιών, στοιχεία απαραίτητα
Διαβάστε περισσότεραΟδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά
Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά Οδηγίες προς τους εθελοντές οδοντιάτρους, για τη συμπλήρωση του δελτίου οδοντιατρικής εξέτασης των παιδιών των νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων. Σκοπός αυτής της παρουσίασης
Διαβάστε περισσότεραΕΦΟΡΕΙΑ ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ-ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΝΟΤΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ-ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΝΟΤΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Κατά τη δεκαετία 2000-2010 η ΕΠΣΝΕ, παράλληλα προς τις σωστικές ανασκαφές και αυτοψίες της σε σπήλαια και θέσεις παλαιοανθρωπολογικού ενδιαφέροντος,
Διαβάστε περισσότεραΟ λύκος των παραμυθιών και ο λύκος της φύσης
250579 Natural Europe CIP-ICT PSP-2009-3 Δρ Βορεάδου Κατερίνα Υπεύθυνη Εκπαίδευσης ΜΦΙΚ Ο λύκος των παραμυθιών και ο λύκος της φύσης Το όνομά του εικάζεται πως προέρχεται από τη λέξη 'λύκη που σημαίνει
Διαβάστε περισσότεραΕΞΩΣΤΟΜΑΤΙΚΕΣ ΛΗΨΕΙΣ
ΕΞΩΣΤΟΜΑΤΙΚΕΣ ΛΗΨΕΙΣ Εισαγωγή Ακτινογραφίες εκτός στόματος άμβάνονται όταν πρέπει να εξετασθεί μεγάλη περιοχή του στόματος και των γνάθων ή όταν ο ασθενής δεν μπορεί να ανοίξει το στόμα του για να τοποθετηθεί
Διαβάστε περισσότεραΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ. Γεωλογικός χρόνος Στρωµατογραφική κλίµακα
ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Γεωλογικός χρόνος Στρωµατογραφική κλίµακα ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Γεωλογικός χρόνος Ηλικία της γης Ηλικία της γης ονοµάζεται το χρονικό διάστηµα που πέρασε από τη στιγµή που η γη αποσπάστηκε
Διαβάστε περισσότεραΗ ΖΩΗ ΣΤΑ ΤΡΟΠΙΚΑ ΔΑΣΗ
Η ΖΩΗ ΣΤΑ ΤΡΟΠΙΚΑ ΔΑΣΗ Οι περιοχές των τροπικών δασών όπως βλέπεις και στον παραπάνω παγκόσμιο χάρτη, βρίσκονται στη Νότια Αμερική(γύρω από τον ισημερινό), στη Βόρεια Αμερική(ανάμεσα από τον Τροπικό του
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
ΜΑΘΗΜΑ 9ο ΜΕΡΟΣ Α Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Η ΑΙΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Ο εγκέφαλος αρδεύεται από : 1. Τις δύο έσω καρωτίδες και τους κλάδους τους 2. Τις δύο σπονδυλικές αρτηρίες και τους κλάδους τους Οι τέσσερις
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΔΟΝΤΙΚΟΥ ΦΡΑΓΜΟΥ ΚΑΙ ΔΟΝΤΙΩΝ
ΓΕΝΙ ΤΟΙΧΕΙ ΟΔΟΝΤΙΟΥ ΦΡΓΜΟΥ Ι ΔΟΝΤΙΩΝ -9- ΓΕΝΙ ΤΟΙΧΕΙ OΔΟΝΤΙΟΥ ΦΡΓΜΟΥ Ι ΔΟΝΤΙΩΝ τόχοι Με το πέρας της άσκησης ο φοιτητής θα πρέπει να είναι ικανός να:. ναφέρει τα δόντια που υπάρχουν στη νεογιλή και τη
Διαβάστε περισσότεραΗ ΒΡΑΧΟΣΚΕΠΗ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΚΕΦΑΛΑ ΠΕΤΡΑ ΣΗΤΕΙΑΣ
Η ΒΡΑΧΟΣΚΕΠΗ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΚΕΦΑΛΑ ΠΕΤΡΑ ΣΗΤΕΙΑΣ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΟΣΤΑ Καθαρισμός και τακτοποίηση των οστών Την άνοιξη του 2008 (Μάρτιο-Απρίλιο), η κ. Ελευθερία Τσιχλή, μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου
Διαβάστε περισσότεραΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Μετά τη μελέτη του παρόντος κεφαλαίου και το πέρας της εργαστηριακής άσκησης ο φοιτητής θα πρέπει να είναι ικανός να:
ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Μετά τη μελέτη του παρόντος κεφαλαίου και το πέρας της εργαστηριακής άσκησης ο φοιτητής θα πρέπει να είναι ικανός να: Αναγνωρίζει τα ιατρογενή σφάλματα τα οποία πιθανόν να προκαλέσουν
Διαβάστε περισσότεραΒασικές Αρχές Ανατομίας Μεθοδολογία της Έρευνας
Κλινική και Χειρουργική Ανατομία Α εξάμηνο Βασικές Αρχές Ανατομίας Μεθοδολογία της Έρευνας 1. Ανατομία και κλάδοι της - εισαγωγή 2. Τοπογραφική ανατομία της κεφαλής - εγκεφάλου 3. Τοπογραφική ανατομία
Διαβάστε περισσότεραΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ
ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ Ι. ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ Α. Οστά = στερεά µορφή συνδετικού ιστού 1. αποτελούν τον κύριο στηρικτικό ιστό του σώµατος 2. το σκελετικό σύστηµα περιλαµβάνει 205 οστά Β. Το σκελετικό σύστηµα
Διαβάστε περισσότεραΚινητικό σύστημα του ανθρώπου Σπονδυλική Στήλη
Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Σπονδυλική Στήλη Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Μπενέκα Νατάσσα Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ . Σπονδυλική στήλη-περιγραφή οστών θωρακικού κλωβού και
Διαβάστε περισσότεραΟλικές Οδοντοστοιχίες
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 9: Γενικοί κανόνες αισθητικής του προσώπου και του στόματος σε σχέση με την ολική νωδότητα Αργύρης Πισιώτης Καθηγητής Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΕξελικτική πορεία της ελληνικής χλωρίδας παράδειγμα τα νησιά του Αιγαίου
Εξελικτική πορεία της ελληνικής χλωρίδας παράδειγμα τα νησιά του Αιγαίου Καθηγητής Δημήτριος Χριστοδουλάκης Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Φυτών E-mail: dkchrist@upatras.gr Τηλ.: 2610 997277 20 Αιγηίδα:
Διαβάστε περισσότεραΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Λήψη προσφορών για δαπάνη ποσού 5.310,67 (πέντε χιλιάδες τριακόσια δέκα ευρώ και εξήντα επτά λεπτά) για την προµήθεια εργαστηριακού εξοπλισµού
Διαβάστε περισσότεραΟ απολιθωμένος κορμός σεκόιας, με ύψος 7,02 μέτρα, στο Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου είναι ο ψηλότερος ιστάμενος απολιθωμένος κορμός στον κόσμο.
Ο απολιθωμένος κορμός σεκόιας, με ύψος 7,02 μέτρα, στο Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου είναι ο ψηλότερος ιστάμενος απολιθωμένος κορμός στον κόσμο. Entypo2.qxd 28/9/2013 3:40 Page 3 Τα απολιθώματα μας
Διαβάστε περισσότερα10/4/2013. Οδοντικός τύπος του κουνελιού
Οδοντικά προβλήματα των κουνελιών και των τρωκτικών Σεραφείμ Αθ. Παπαδημητρίου επ. καθηγητής Κλινική Ζώων Συντροφιάς Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ. Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι τόσο τα κουνέλια όσο και
Διαβάστε περισσότεραΑντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας
ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας Ο πατέρας της Οστεοπαθητικής Dr A. T. Still, διατύπωσε την άποψη στις αρχές του 20ου αιώνα ότι
Διαβάστε περισσότερα