Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή 2. Διαπιστεύσεις: Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. -Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001: Σκοπός του Προγράμματος 4. Κατηγορίες υποψηφίων

Transcript

1

2 Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή 2. Διαπιστεύσεις: Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. -Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001: Σκοπός του Προγράμματος 4. Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί στο Πρόγραμμα - Τρόπος ένταξης 5. Το Πιστοποιητικό Εξειδίκευσης 6. Χρονική διάρκεια και κόστος φοίτησης 7. Προαπαιτούμενα 8. Δομή και τρόπος παρουσίασης μαθημάτων 9. Τρόπος Διεξαγωγής του Προγράμματος 10. Επιστημονικό Γραφείο Υποστήριξης (Help Desk) 11. Τρόπος εξέτασης και βαθμολόγησης 12. Λοιπές Υποχρεώσεις Εκπαιδευομένων -Προ ποθέσεις Χορήγησης Πιστοποιητικού 13. Συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού 14. Ο Ακαδημα κός Υπεύθυνος 15. Πώς διαμορφώνεται η ύλη του Προγράμματος 16. Υπόδειγμα Χορηγούμενου Πιστοποιητικού 1

3 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σας καλωσορίζει στο Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα στο εκπαιδευτικό αντικείμενο Ανάλυση και Διαχείριση Επιχειρηματικού Κινδύνου. Η ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης και πιστοποίησης επαγγελματικών δεξιοτήτων οδήγησε το Κ.Ε.Κ. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο σχεδιασμό των πρωτοποριακών αυτών Προγραμμάτων Κατάρτισης, με γνώμονα τη διασύνδεση της θεωρητικής με την πρακτική γνώση, αναπτύσσοντας κυρίως, την εφαρμοσμένη διάσταση των επιστημών στα αντίστοιχα επαγγελματικά πεδία. Η ανάπτυξη των προγραμμάτων στηρίχτηκε κυρίως: στην εμπειρία του Ε.Κ.Π.Α. από πιλοτικά προγράμματα, τα οποία αποτέλεσαν το εφαλτήριο για τη δημιουργία των Προγραμμάτων εξ Αποστάσεως Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης, στη γνώση των καθηγητών του, αλλά και καθηγητών άλλων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στην πρακτική εμπειρία ειδικευμένων επιστημόνων διεθνούς κύρους, στην άρτια και σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή του Ιδρύματος. Στη συνέχεια, σας παρουσιάζουμε αναλυτικά το πρόγραμμα σπουδών για το εκπαιδευτικό αντικείμενο Ανάλυση και Διαχείριση Επιχειρηματικού Κινδύνου, τις προ ποθέσεις συμμετοχής σας σε αυτό, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες που πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμες, για να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα του προγράμματος. 2

4 2. Διαπιστεύσεις: Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2000 Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. Το ΚΕΚ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι πιστοποιημένο (Κ.Π ) από τον επίσημο εθνικό φορέα για την ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση του Εθνικού Συστήματος Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης στην Ελλάδα (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.), από τον Οκτώβριο του Σε συνέχεια της πρώτης απόφασης πιστοποίησης, και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες σχετικά με την εφαρμογή του Συστήματος Παρακολούθησης και Αξιολόγησης, το ΚΕΚ λαμβάνει σε ετήσια βάση, Βεβαίωση Ανανέωσης Πιστοποίησης. Πιστοποίηση ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2000 Το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (e-learning) του ΚΕΚ του ΕΚΠΑ, από τον Ιούλιο του 2008, και μετά από σχετική αξιολόγησή του από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ.), διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2000. Η συγκεκριμένη πιστοποίηση τεκμηριώνει με αντικειμενικό τρόπο την ικανότητα του Οργανισμού να παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα με συνέπεια, διασφαλίζοντας συγχρόνως, την ικανοποίηση των απαιτήσεων του καταρτιζόμενου. Παράλληλα, η εφαρμογή του συστήματος, μεριμνά για την τήρηση επιμέρους διεργασιών που εξασφαλίζουν τη διαρκή βελτίωσή του, καθώς και τη συμμόρφωσή του σύμφωνα με τις απαιτήσεις του τελικού αποδέκτη των παρεχομένων υπηρεσιών εκπαίδευσης. 3

5 3. Σκοπός του Προγράμματος Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει ως στόχο να παρέχει στους εκπαιδευόμενους όλες εκείνες τις γνώσεις που απαιτούνται, προκειμένου να ανταποκριθούν στο ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό επιχειρησιακό περιβάλλον που χαρακτηρίζει τόσο την ελληνική, όσο και την παγκόσμια αγορά. Μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος επιχειρείται να μεταδοθεί ακαδημα κή γνώση τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο, προκειμένου να προκύψουν πολλαπλά οφέλη για τον ίδιο τον εκπαιδευόμενο: διεύρυνση των γνωστικού του υπόβαθρου και περισσότερες δυνατότητες επαγγελματικής ανέλιξης. Πιο συγκεκριμένα, το πρόγραμμα αρχικά εισάγει κάποιες σημαντικές εισαγωγικές έννοιες, οι οποίες έχουν ως απώτερο στόχο να εντάξουν τον εκπαιδευόμενο στην διαδικασία αποτίμησης κινδύνου και στην έννοια της πιστοληπτικής ικανότητας. Στη συνέχεια, αναλύεται η έννοια του κινδύνου και παρουσιάζονται ειδικά θέματα χρηματοοικονομικής ανάλυσης (Behavioural Finance). Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι γίνεται εκτενής αναφορά στα δύο βασικότερα είδη κινδύνου που αντιμετωπίζει μια επιχείρηση: το πιστωτικό και το χρηματοοικονομικό κίνδυνο. Όσον αφορά στον πιστωτικό κίνδυνο, ο οποίος αποτελεί ίσως την πιο συχνή μορφή κινδύνου σήμερα, ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα να εμβαθύνει τις γνώσεις και τον γνωστικό του ορίζοντα, καθώς περιγράφονται οι τρόποι ανάλυσης και αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας της επιχείρησης, η οποία συνδέεται άμεσα με τη συγκεκριμένη μορφή κινδύνου. Στο τέλος της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ο εκπαιδευόμενος θα έχει αποκτήσει μια συνολική εικόνα, όσον αφορά τους κινδύνους με τους οποίους μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη μια παραγωγική μονάδα, και θα είναι σε θέση να τους αξιολογήσει λαμβάνοντας αποφάσεις και ακολουθώντας στρατηγικές που στοχεύουν στην αντιμετώπισή τους. 4

6 4. Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί στο Πρόγραμμα Τρόπος ένταξης Η έναρξη του Προγράμματος γίνεται με δημόσια αναγγελία (τόσο στον Τύπο, όσο και στο Διαδίκτυο), όπου καθορίζονται οι διαδικασίες που απαιτούνται για την ένταξη του ενδιαφερόμενου στο Πρόγραμμα. Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλλουν: απόφοιτοι ΑΕΙ και ΑΤΕΙ της ημεδαπής και της αλλοδαπής απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με εμπειρία σε συναφή με το εκπαιδευτικό αντικείμενο θέση. Λόγω του περιορισμένου αριθμού των θέσεων συμμετοχής, θα τηρηθούν αυστηρά τα παρακάτω κριτήρια επιλογής υποψηφίων. Κριτήρια Επιλογής Υποψηφίων Βαθμός πτυχίου ή Βεβαίωσης ή Απολυτηρίου Λυκείου, επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας, και για τους αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η προ πηρεσία σε συναφή με το εκπαιδευτικό αντικείμενο θέση. Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας Η αποδοχή ή η απόρριψή της αίτησης συμμετοχής ανακοινώνεται στον υποψήφιο εκπαιδευόμενο ατομικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. 5

7 5. Το Πιστοποιητικό Εξειδίκευσης Η επιτυχής ολοκλήρωση των τεσσάρων (4) μαθημάτων που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, οδηγεί στη χορήγηση Πιστοποιητικού Εξειδίκευσης στο γνωστικό αντικείμενο «Ανάλυση και Διαχείριση Επιχειρηματικού Κινδύνου». Παρακάτω παρουσιάζεται αναλυτικά ο τρόπος αξιολόγησης των εκπαιδευομένων. 6. Χρονική διάρκεια και κόστος φοίτησης Η χρονική διάρκεια του Προγράμματος είναι πέντε (5) μήνες, ενώ ο απαιτούμενος χρόνος διδασκαλίας εκτιμάται στις 126 ώρες. Η οργάνωση της δομής του προγράμματος εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης βασίζεται σε επίπεδο διδακτικών ενοτήτων. Η εκτίμηση του απαιτούμενου χρόνου διδασκαλίας αποσκοπεί στην διευκόλυνση των ενδιαφερομένων αναφορικά με τον υπολογισμό του χρόνου ενασχόλησής τους με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Προκύπτει δε, από τον συνολικό αριθμό των διδακτικών ενοτήτων του εκπαιδευτικού υλικού, επί την αναγωγή των απαιτούμενων ωρών διδασκαλίας του σε ώρες δια ζώσης διάλεξης (ανάλογα με τον γνωστικό όγκο και τον βαθμό δυσκολίας του), ανά διδακτική ενότητα. Τα παραπάνω βασίζονται σε εκτιμώμενα στοιχεία, ενώ, όπως είναι ευνόητο, η τελική εκτίμηση του χρόνου ενασχόλησης του εκπαιδευομένου, υπόκειται σε υποκειμενικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα το προηγούμενο γνωστικό του επίπεδο και η προσωπική ικανότητα αφομοίωσης γνώσεων. Το συνολικό κόστος φοίτησης είναι 1200 ευρώ. Τα δίδακτρα καταβάλλονται σε τραπεζικό λογαριασμό και εκδίδεται απόδειξη είσπραξης στα στοιχεία του μετέχοντα. 7. Προαπαιτούμενα Τα προαπαιτούμενα για την παρακολούθηση του Προγράμματος από τους εκπαιδευόμενους είναι: Πρόσβαση στο Διαδίκτυο και κατοχή προσωπικού Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών. 6

8 8. Δομή και τρόπος παρουσίασης μαθημάτων Το περιεχόμενο του κάθε μαθήματος που βρίσκεται στο Διαδίκτυο αφορά τα κύρια σημεία της θεωρίας και είναι εμπλουτισμένο κυρίως με τα εξής: παραδείγματα λυμένες ασκήσεις ασκήσεις αυτοαξιολόγησης μελέτες περιπτώσεων πάνω σε πραγματικά δεδομένα πρόσθετη βιβλιογραφία Μέσω του συγκεκριμένου τρόπου παρουσίασης των μαθημάτων επιτυγχάνεται η εμπέδωση της θεωρίας με έναν πιο εποικοδομητικό τρόπο απ ότι σε ένα παραδοσιακού τύπου έντυπο. Παράλληλα, η δομή των μαθημάτων είναι διαμορφωμένη, έτσι ώστε το εκπαιδευτικό υλικό να: καθοδηγεί το σπουδαστή στη μελέτη του, προάγει την αλληλεπίδραση του σπουδαστή με το μαθησιακό υλικό, επεξηγεί δύσκολα σημεία και έννοιες, αξιολογεί και ενημερώνει το σπουδαστή για την πρόοδο του, εξειδικεύει τις θεωρητικές γνώσεις με τη χρήση πρακτικών εφαρμογών. 7

9 9. Τρόπος Διεξαγωγής του Προγράμματος Η διδασκαλία στα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του ΚΕΚ διεξάγεται μέσω του διαδικτύου, προσφέροντας στον εκπαιδευόμενο «αυτονομία», δηλαδή δυνατότητα μελέτης ανεξαρτήτως περιοριστικών παραγόντων, όπως η υποχρέωση της φυσικής του παρουσίας σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος διατίθεται σταδιακά, ανά διδακτική ενότητα, μέσω ειδικά διαμορφωμένων ηλεκτρονικών τάξεων. Κατά την εξέλιξη κάθε μαθήματος αναρτώνται σε σχετικό link οι απαραίτητες για την ομαλή διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας ανακοινώσεις, όπως: Το Χρονοδιάγραμμα υποβολής των ασκήσεων το οποίο περιλαμβάνει τις ημερομηνίες διάθεσης των ενοτήτων και τις προθεσμίες υποβολής των αντίστοιχων tests, Ο Οδηγός Μελέτης ανά Διδακτική Ενότητα που στοχεύει στην διευκόλυνση της οργάνωσης της μελέτης του εκπαιδευόμενου, Η Τελική Εργασία η οποία διατίθεται κατά την ολοκλήρωση του μαθήματος (εφόσον το απαιτεί η φύση του μαθήματος) και αφορά το σύνολο της διδακτέας ύλης. Ο εκπαιδευόμενος, αφού ολοκληρώσει τη μελέτη της εκάστοτε διδακτικής ενότητας, καλείται να υποβάλει ηλεκτρονικά, το αντίστοιχο τεστ. Τα τεστ περιλαμβάνουν ερωτήσεις αντιστοίχισης ορθών απαντήσεων, πολλαπλής επιλογής, αληθούς/ψευδούς δήλωσης, ή upload, όπου ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να διατυπώσει και να επισυνάψει την απάντησή του. Παράλληλα, παρέχεται πλήρης εκπαιδευτική υποστήριξη δεδομένου ότι ο εκπαιδευόμενος μπορεί να απευθύνεται ηλεκτρονικά (για το διάστημα που διαρκεί το εκάστοτε μάθημα) στον ορισμένο εκπαιδευτή του, μέσω ενσωματωμένου στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού συστήματος επικοινωνίας, για την άμεση επίλυση αποριών σχετιζόμενων με τα μαθήματα και τις ασκήσεις αξιολόγησης. Τέλος, το εκπαιδευτικό υλικό παρέχεται και σε ηλεκτρονική μορφή (e-book) προκειμένου να διευκολυνθούν οι εκπαιδευόμενοι σε περιπτώσεις που προτιμούν την έντυπη έκδοσή του. 8

10 10. Επιστημονικό Γραφείο Υποστήριξης (Help Desk) Μέσω του ενσωματωμένου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα συστήματος επικοινωνίας, ο εκπαιδευόμενος έχει επίσης τη δυνατότητα να απευθυνθεί στην Διοικητική ή Τεχνική Υποστήριξη του προγράμματος, ανάλογα με τη φύση του ζητήματος που τον απασχολεί. 11. Τρόπος εξέτασης και βαθμολόγησης Σε κάθε διδακτική ενότητα ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να επιλύει και να υποβάλλει ηλεκτρονικά το αντίστοιχο τεστ, τηρώντας το χρονοδιάγραμμα που έχει δοθεί από τον εκπαιδευτή του. Η βαθμολογία προηγούμενων διδακτικών ενοτήτων ανακοινώνεται στον εκπαιδευόμενο πριν την προθεσμία υποβολής του τεστ της επόμενης ενότητας. Η κλίμακα βαθμολογίας κυμαίνεται από 0 έως 100%. Συνολικά, η βαθμολογία κάθε μαθήματος προκύπτει κατά το 60% από τις ασκήσεις αξιολόγησης και κατά το υπόλοιπο 40% από την τελική εργασία, η οποία εκπονείται στο τέλος του συγκεκριμένου μαθήματος και εφόσον το απαιτεί η φύση αυτού. Η χορήγηση του Πιστοποιητικού Εξειδίκευσης πραγματοποιείται, όταν ο εκπαιδευόμενος λάβει σε όλα τα μαθήματα βαθμό μεγαλύτερο ή ίσο του 50%. Σε περίπτωση που η συνολική βαθμολογία ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων δεν ξεπερνά το 50%, ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα επανεξέτασης των μαθημάτων αυτών μετά την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας του προγράμματος. Η βαθμολογία που θα συγκεντρώσει κατά τη διαδικασία επανεξέτασής του είναι και η οριστική για τα εν λόγω μαθήματα, με την προ πόθεση ότι ξεπερνά εκείνη που συγκέντρωσε κατά την κανονική διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε διαφορετική περίπτωση διατηρείται η αρχική βαθμολογία. Εάν ο εκπαιδευόμενος δεν λάβει προαγωγικό βαθμό στα μαθήματα του προγράμματος και εφόσον σε όλα τα μαθήματα λάβει βαθμό μεγαλύτερο ή ίσο του 30%, τότε δύναται να λάβει Βεβαίωση Παρακολούθησης του προγράμματος στην οποία περιγράφεται η επίδοσή του. 9

11 12. Λοιπές Υποχρεώσεις Εκπαιδευομένων - Προ ποθέσεις Χορήγησης Πιστοποιητικού Πέρα από την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος για τη χορήγηση του Πιστοποιητικού απαιτούνται τα εξής: Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Ελέγχου Ταυτοποίησης Η διαδικασία Ελέγχου Ταυτοποίησης Εκπαιδευόμενου στοχεύει στη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχομένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, εξουσιοδοτημένο στέλεχος του ΚΕΚ, επικοινωνεί δειγματοληπτικά, τηλεφωνικώς με τους εκπαιδευόμενους, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συμμετέχουν στις εκπαιδευτικές διαδικασίες του προγράμματος, εάν οι ίδιοι υποβάλλουν τις ασκήσεις αξιολόγησης και εάν αντιμετωπίζουν προβλήματα σε σχέση με το εκπαιδευτικό υλικό, την επικοινωνία με τον ορισμένο εκπαιδευτή τους και γενικότερα την μαθησιακή διαδικασία. Σε περίπτωση μη συμμετοχής του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Ελέγχου Ταυτοποίησης, εφόσον κληθεί, ή μη ταυτοποίησής του κατά τη διεξαγωγή της, δεν χορηγείται το πιστοποιητικό σπουδών, ακόμα και αν η βαθμολογία που έχει συγκεντρώσει ο εγγεγραμμένος στο πρόγραμμα είναι προβιβάσιμη. Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία αξιολόγησης προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων Η διαδικασία αξιολόγησης των προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων διεξάγεται μέσω του συνδέσμου όπου ο μετέχων μπορεί να δει σύντομη περιγραφή των εν λόγω προγραμμάτων, καθώς και να υποβάλλει ηλεκτρονικά τη φόρμα ταξινόμησής τους, με βάση το βαθμό προτίμησης που τους αποδίδει. Στοχεύει δε, στη μελέτη και τον σχεδιασμό ενεργειών, προς την κατεύθυνση της κάλυψης πραγματικών εκπαιδευτικών αναγκών, σύμφωνα με τη φιλοσοφία του Προγράμματος E-learning του ΕΚΠΑ. 10

12 Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του προγράμματος που παρακολούθησε Η διαδικασία αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας του υλοποιηθέντος προγράμματος διεξάγεται ηλεκτρονικά μετά την ολοκλήρωση της παρακολούθησής του από τον εκπαιδευόμενο. Στοχεύει δε, στη μελέτη και το σχεδιασμό ενεργειών προς την κατεύθυνση της διαρκούς αναβάθμισης του Προγράμματος E-learning του ΕΚΠΑ, μέσω της ανάπτυξης νέων εκπαιδευτικών εργαλείων για την αποτελεσματικότερη αφομοίωση των προσφερόμενων γνώσεων, καθώς και στη διασφάλιση της πρακτικής εφαρμογής αυτών, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας. Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στην αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών Η διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών του υλοποιηθέντος προγράμματος διεξάγεται ηλεκτρονικά μετά την ολοκλήρωση της παρακολούθησής του από τον εκπαιδευόμενο. Στόχος της εν λόγω διαδικασίας αξιολόγησης είναι η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διενέργεια της μαθησιακής διαδικασίας και αφορούν την εκπαιδευτική, γραμματειακή και τεχνική υποστήριξη. Αποπληρωμή του συνόλου των διδάκτρων Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να μην έχει οικονομικής φύσεως εκκρεμότητες. Σε περίπτωση που υπάρχουν τέτοιες, το πιστοποιητικό σπουδών διατηρείται στο αρχείο της Γραμματείας, για εύλογο χρονικό διάστημα και μέχρι την κάλυψη της εκκρεμότητας. 11

13 13. Συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού Οι συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού είναι μέλη ΔΕΠ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ή και ειδικοί εμπειρογνώμονες με ιδιαίτερη συγγραφική καταξίωση, οι οποίοι κατέχουν πολύ βασικό ρόλο στην υλοποίηση του προγράμματος. Συγγράφουν τα βασικά κείμενα και αναλαμβάνουν την επιστημονική ευθύνη για την μετατροπή του εκπαιδευτικού υλικού σε e-learning μορφή. 14. Ο Ακαδημα κός Υπεύθυνος Ο ακαδημα κός υπεύθυνος του Προγράμματος είναι ο Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Πετράκης Παναγιώτης, ο οποίος έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της ακαδημα κής διαδικασίας για το συγκεκριμένο πρόγραμμα. 12

14 15. Πώς διαμορφώνεται η ύλη του Προγράμματος ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Διδακτική Ενότητα 1: Το Θεωρητικό Υπόβαθρο της Διαδικασίας Λήψης Αποφάσεων και η Χρονική Αξία του Χρήματος Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα αναλύσουμε τη διαδικασία λήψεως χρηματοδοτικών και ιδιαίτερα επιχειρηματικών αποφάσεων. Επιπλέον, θα αναπτύξουμε το θεωρητικό υπόβαθρο της επιλογής μεταξύ κατανάλωσης και επένδυσης, που αποτελεί και τη θεμέλιο λίθο της διαδικασίας λήψεως επενδυτικών αποφάσεων, και θα παρουσιάσουμε τα θέματα της χρονικής αξίας του χρήματος και των αποφάσεων μεγέθυνσης της επιχειρηματικής μονάδας. Επίσης, θα αναλυθεί η έννοια της επένδυσης ως χρηματοοικονομικής ροής, γεγονός που θα επιτρέψει αργότερα τη χρήση των χρηματοοικονομικών ροών για την εφαρμογή των τεχνικών προεξόφλησης. Τέλος, αναλύεται η έννοια της χρονικής αξίας του χρήματος και οι βασικές τεχνικές προεξόφλησης. Διδακτική Ενότητα 2: Η Καθαρά Παρούσα Αξία ως Κριτήριο Επενδυτικών Αποφάσεων - Εναλλακτικά Κριτήρια Επενδυτικών Αποφάσεων Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα αναπτύξουμε το κριτήριο της καθαρής παρούσας αξίας, ως το προτεινόμενο κριτήριο για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων καθώς και μια τυπολογία επενδύσεων και επενδυτικών αποφάσεων. Εν συνεχεία, θα περιγράψουμε το ρόλο της αβεβαιότητας και της σημασίας της χρονικής αξίας του χρήματος. Επίσης, αναλύονται τα παραδοσιακά κριτήρια λήψης αποφάσεων, δηλαδή ο αριθμός των περιόδων επανάκτησης του κεφαλαίου και η απόδοση του κεφαλαίου, καθώς και τα κριτήρια που στηρίζονται στη χρήση προεξοφλημένων χρηματικών ροών. Τέλος, παρουσιάζονται συγκρίσεις μεταξύ των κριτηρίων των περιόδων επανάκτησης κεφαλαίου και του εσωτερικού συντελεστή απόδοσης, όπως και μεταξύ της καθαρής παρούσας αξίας και του εσωτερικού συντελεστή απόδοσης. 13

15 Διδακτική Ενότητα 3: Ο Προσδιορισμός και η Διαχείριση των Χρηματικών Ροών Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα αναλύσουμε το θέμα του προσδιορισμού των χρηματοδοτικών ροών που χρησιμοποιούνται κατά τη διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων. Αναλυτικότερα, περιγράφεται η φύση της χρηματοδοτικής ροής και αντιδιαστέλλεται από τα επιχειρηματικά κέρδη. Στη συνέχεια, αναλύεται η διαχείριση του κόστους ευκαιρίας, των χρεολυσίων και των τόκων, των αποσβέσεων, των φόρων και της υπολειμματικής αξίας της επένδυσης. Τέλος, εισάγουμε την έννοια του πληθωρισμού ο οποίος προκαλεί μεταβολή στις χρηματοοικονομικές τιμές και που οφείλεται σε εξωτερικούς παράγοντες. Διδακτική Ενότητα 4: Ειδικά θέματα Επενδύσεων Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα αναπτύξουμε τα κυριότερα ζητήματα που αφορούν τη διαδικασίας αξιολόγησης επενδυτικών αποφάσεων υπό συνθήκες βεβαιότητας, και κυρίως ορισμένες ειδικές καταστάσεις, οι οποίες χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης. Πιο συγκεκριμένα, αναλύονται οι αποφάσεις που αφορούν την παραγωγή ή την αγορά και εμπορία προ όντων, η απόφαση αντικατάστασης μηχανήματος, οι αποφάσεις οι οποίες λαμβάνονται υπό συνθήκες κατακερματισμού των κεφαλαιακών αγορών, η απόφαση για αγορά ή ενοικίαση, η επιλογή της καταλληλότερης χρονικής εξέλιξης μιας επενδυτικής απόφασης και τέλος η διαχείριση μεταβαλλόμενων μεγεθών παραγωγής. Διδακτική Ενότητα 5: Η Ανάλυση Εναλλακτικών Αβέβαιων Καταστάσεων Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα προσεγγίσουμε το πρόβλημα της λήψεως αποφάσεων υπό συνθήκες αβεβαιότητας. Αναλυτικότερα, θα παρουσιάσουμε τη φύση της αβεβαιότητας και του κινδύνου και θα παρουσιάσουμε μία ανάλυση επενδύσεων με πολλές περιόδους. Τέλος, θα εισάγουμε την έννοια της μέτρησης του κινδύνου και του παράγοντα του υποκειμένου στον κίνδυνο, την έννοια του παράγοντα του ελεύθερου κινδύνου και της χρήσης των πιθανοτήτων. 14

16 Διδακτική Ενότητα 6: Χρηματοδοτική Διάρθρωση και Προεξοφλητικό Επιτόκιο Στην συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα αναλύσουμε το μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης ως προεξοφλητικού παράγοντα. Αναλυτικότερα, αρχικά δείχνουμε τη σχέση και το υπόβαθρο που υπάρχει μεταξύ κόστους της επιχείρησης και προεξοφλητικού επιτοκίου για την αξιολόγηση των επενδύσεων. Εν συνεχεία, αναπτύσσουμε την προέλευση και τα είδη του κινδύνου στην αγορά και την επιχείρηση καθώς και το ρόλο της μόχλευσης. Επιπλέον, παρουσιάζονται τα τεχνικά χαρακτηριστικά προσδιορισμού της αξίας επιμέρους κεφαλαιακών στοιχείων (κόστος διακρατούμενων κερδών, ο ρόλος των αποσβέσεων και το προνομιούχο κεφάλαιο). Και τέλος, παρουσιάζονται οι αρχές συγκρότησης της ιδανικής χρηματοοικονομικής δομής και της αποτελεσματικής αγοράς κεφαλαίων, και η προσέγγιση του μέσου κόστους κεφαλαίου ως προεξοφλητικού παράγοντα. Διδακτική Ενότητα 7: Αρχές Σύστασης και Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου και το Μοντέλο Τιμολόγησης Παγίων Στοιχείων Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα παρουσιάσουμε τη θεωρία διαμόρφωσης των τιμών των μετοχών και τις αρχές οργάνωσης ενός χαρτοφυλακίου κεφαλαιακών στοιχείων. Με αυτό τον τρόπο ουσιαστικά παρουσιάζεται ο τρόπος που λαμβάνονται επενδυτικές αποφάσεις που αφορούν μεμονωμένα κεφαλαιουχικά στοιχεία ή σύνολα από αυτά, τα ονομαζόμενα χαρτοφυλάκια. Επιπλέον, θα παραθέσουμε τις αρχές ενός χαρτοφυλακίου, τις βασικές λειτουργίες ολόκληρης της αγοράς κεφαλαίου ως ένα ενιαίο χαρτοφυλάκιο, τη σχέση επικινδυνότητας μίας μετοχής σε σχέση με το σύνολο της αγοράς, τις υποθέσεις του Μοντέλου Τιμολόγησης Παγίων Στοιχείων (CAPM) και την έννοια του ορίου των αποτελεσματικών χαρτοφυλακίων, και τις σχέσεις κινδύνου και απαιτούμενης απόδοσης μέσα από τη γραμμή κεφαλαιαγοράς, τη γραμμή αγοράς μετοχών και τη χαρακτηριστική γραμμή μετοχών. Διδακτική Ενότητα 8: Η Επενδυτική Απόφαση Στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα θα περιγράψουμε τις βασικότερες μεθοδολογικές προσεγγίσεις στο ζήτημα της αξιολόγησης των επενδύσεων και του τρόπου που λαμβάνονται οι επενδυτικές αποφάσεις. Αναλυτικότερα, θα αναπτύξουμε τα βασικότερα σημεία της διαδικασίας ανάληψης επενδυτικών αποφάσεων υπό συνθήκες βεβαιότητας και αβεβαιότητας. Εν συνεχεία, θα παρουσιάσουμε τη μέθοδο της προσαρμοσμένης παρούσας αξίας και την μέθοδο του απαιτούμενου ποσοστού απόδοσης και θα συγκρίνουμε τη σχέση της προσέγγισης του μέσου κόστους κεφαλαίου και της απαιτούμενης απόδοσης κεφαλαίου. Τέλος, θα αναπτύξουμε τη μεθοδολογία αξιολόγησης επενδυτικών αποφάσεων υπό πραγματικές συνθήκες στη ελληνική οικονομία. 15

17 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΙΣΤΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ Διδακτική Ενότητα 1: Εισαγωγή στην Αξιολόγηση Πιστοληπτικής Ικανότητας Σκοπός της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας είναι η επαφή με τις τάσεις που διαγράφονται στην εγχώρια αγορά δανείων και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η πιστοδοτική πολιτική των ελληνικών τραπεζών, καθώς και η εισαγωγή στη διαδικασία και τα κριτήρια αξιολόγησης των επιχειρηματικών πιστοδοτήσεων, την οργανωτική δομή των τραπεζικών υπηρεσιών χορηγήσεων και στο σύστημα εποπτείας των πιστωτικών κινδύνων των τραπεζών εκ μέρους της Τραπέζης της Ελλάδος. Διδακτική Ενότητα 2: Χρηματοοικονομική Ανάλυση Επιχείρησης Σκοπός της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας είναι η παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο οι λογιστικές / χρηματοοικονομικές καταστάσεις μιας επιχείρησης αναλύονται έτσι ώστε να αξιολογηθεί η πιστοληπτική ικανότητα της για δανεισμό. Διδακτική Ενότητα 3: Μέτρηση και Τιμολόγηση Πιστωτικών Κινδύνων Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να γίνει με τρόπο σαφή και κατανοητό ο τρόπος με τον οποίο μια τράπεζα μετρά και τιμολογεί τους πιστωτικούς κινδύνους ενός υποψηφίου προς δανεισμό. Αναλύονται επίσης, οι πρακτικές που ακολουθεί η τράπεζα σε αυτή την περίπτωση. Διδακτική ενότητα 4: Διαχείριση Κινδύνων Δανειακής Σύμβασης και Αναδιάρθρωση Προβληματικών Δανείων Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να γίνει με τρόπο σαφή και κατανοητό η περιγραφή των μέσων με τα οποία μια τράπεζα διαχειρίζεται τους πιστωτικούς κινδύνους ενός υποψηφίου προς δανεισμό. Αναλύονται επίσης, οι πρακτικές που ακολουθεί η τράπεζα στην περίπτωση των προβληματικών, ως προς την αποπληρωμή τους δανείων. Διδακτική Ενότητα 5: Ανάλυση Πιστοληπτικής Ικανότητας. Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να εξηγήσει με τρόπο σαφή και κατανοητό τον τρόπο με τον οποίο μια τράπεζα προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει τον πιστωτικό της κίνδυνο, να μειώσει την αβεβαιότητα και να χαράξει έναν καλύτερο επενδυτικό προγραμματισμό. 16

18 Διδακτική Ενότητα 6: Εργαλεία Ανάλυσης Πιστοληπτικής Ικανότητας. Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να γίνει με τρόπο σαφή και κατανοητό ο τρόπος με τον οποίο μια τράπεζα προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει τον πιστωτικό της κίνδυνο, να μειώσει την αβεβαιότητα και να χαράξει έναν καλύτερο επενδυτικό προγραμματισμό Διδακτική Ενότητα 7: Η Επιχείρηση ως Πελάτης. Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιαστούν ο ορισμός και οι μορφές της εμπορικής πίστωσης, να αναλυθούν τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει μια τράπεζα στη διαδικασία ανάλυσης πιστοληπτικής ικανότητας και να προσφερθούν κάποιες πιθανές πολιτικές επίλυσης των προβλημάτων αυτών. Διδακτική Ενότητα 8: Καταναλωτική Πίστη και Ανάλυση Πιστοληπτικής Ικανότητας. Σκοπός της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιαστούν ο ορισμός και τα είδη της καταναλωτικής πίστης καθώς και οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την πιστοληπτική ικανότητα στην αγορά της καταναλωτικής πίστης. Στη συνέχεια παρουσιάζεται ο ορισμός και η λειτουργία μιας πιστωτικής κάρτας καθώς και οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάλυση πιστοληπτικής ικανότητας στην περίπτωση των πιστωτικών καρτών. 17

19 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Διδακτική Ενότητα 1: Διαχείριση Κινδύνου Σκοπός της ενότητας αυτής είναι να αναλύσει θέματα που αφορούν γενικά στη διαχείριση κινδύνων. Ξεκινάμε από απλά θέματα, όπως το ποιος χρησιμοποιεί το VaR, την ποικιλία που παρουσιάζουν οι κίνδυνοι, την πολυπλοκότητα των εργαλείων που χρησιμοποιούνται καθώς και το VaR σε επίπεδο επιχείρησης και επιχειρησιακής μονάδας. Κλείνουμε με πιο σύνθετα θέματα, όπως η απόδοση προσαρμοσμένη στο κίνδυνο, το RAROC κλπ. Διδακτική Ενότητα 2: Προσομοίωση Καταστάσεων Κρίσης - Stress Testing Ο σκοπός αυτής της διδακτικής ενότητας είναι να εισάγει τον σπουδαστή σε μια πολύ σημαντική πτυχή της διαχείρισης των κινδύνων, το Stress Testing. Στην ενότητα εξετάζονται τα διάφορα είδη σεναρίων, η χρησιμότητά τους καθώς και τα τυχόν προβλήματα που παρουσιάζονται, κατά την εφαρμογή του stress testing Διδακτική Ενότητα 3: Πιστωτικός Κίνδυνος (Credit Risk) Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να βοηθήσει τον αναγνώστη στην κατανόηση της έννοιας του Πιστωτικού Κινδύνου. Ο Πιστωτικός Κίνδυνος δεν είναι μια απλή περίπτωση. Παρουσιάζει πολύπλοκα θέματα και θεωρίες ενώ η σωστή ποσοτικοποίησή του είναι μια δύσκολή διαδικασία. Στην ενότητα παρουσιάζονται οι διαφορές του Πιστωτικού Κινδύνου με τον Κίνδυνο Αγοράς, το ποσοστό επανάκτησης (recovery rates), την πιστωτική βαθμολογία (credit rating), κ.α. Διδακτική Ενότητα 4: Κίνδυνοι που Προκύπτουν από την Δανειακή Επιβάρυνση της Επιχείρησης Σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η κατανόηση της επίδρασης της δανειακής εξάρτησης της επιχείρησης στα κέρδη αλλά και στον κίνδυνο που επωμίζονται οι μέτοχοι. Ταυτόχρονα, περιγράφεται η επίδραση της δανειακής εξάρτησης στην τρέχουσα αξία της επιχείρησης. Διδακτική Ενότητα 5: Επιτόκια, Αποδόσεις και Αγορές Σκοπός της ενότητας είναι να αναλυθούν οι έννοιες των επιτοκίων και των αποδόσεων, να παρουσιαστούν οι κίνδυνοι που προέρχονται από την μεταβολή τους, να παρουσιαστεί η διάρθρωσή τους αλλά και να εξηγηθεί η καμπύλη αποδόσεων και επιτοκίων. 18

20 Διδακτική Ενότητα 6: Αναμενόμενη Απόδοση και Κίνδυνος Χαρτοφυλακίου Σκοπός της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας είναι η ανάλυση του κινδύνου και της αναμενόμενης απόδοσης χαρτοφυλακίου. Θα μελετηθεί, επίσης, πότε ένα χαρτοφυλάκιο θεωρείται αποδοτικό, ποια τα οφέλη που προκύπτουν από τη διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου και, τέλος, το σύνορο του αποδοτικού χαρτοφυλακίου. Διδακτική Ενότητα 7: Σχέση Απόδοσης και Κινδύνου ενός Χαρτοφυλακίου Σκοπός της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας είναι να αναλυθεί η σχέση απόδοσης και κινδύνου ενός χαρτοφυλακίου, είτε αυτό αποτελείται αποκλειστικά από χρεόγραφα με κίνδυνο είτε αποτελείται από χρεόγραφα χωρίς κίνδυνο. Ταυτόχρονα, εξετάζεται η εισαγωγή του δανεισμού στη θεωρία του χαρτοφυλακίου. Διδακτική Ενότητα 8: Χρηματοοικονομικά Παράγωγα και Διαχείριση Κινδύνου Σκοπός της ενότητας είναι η παρουσίαση της λειτουργίας των χρηματοοικονομικών παραγώγων ως μέσων εξασφάλισης έναντι του κινδύνου. Με αυτό τον τρόπο λοιπόν, περιγράφεται η έννοια των δικαιωμάτων εξετάζονται κάποια από τα χαρακτηριστικά τους και δίνονται κάποιες περιπτώσεις εξασφάλισης έναντι του συστηματικού κινδύνου. 19

21 ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ (BEHAVIOURAL FINANCE) Διδακτική Ενότητα 1: Εισαγωγή στη Θεωρία των Συμπεριφορικών Οικονομικών Χρηματοοικονομικών Ο σκοπός αυτής της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιαστούν οι βασικές έννοιες των συμπεριφορικών χρηματοοικονομικών και η χρησιμότητά τους στην επεξήγηση κάποιων «ανωμαλιών» που παρουσιάζουν οι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές αγορές, οι οποίες δε μπορούν να επεξηγηθούν με τις παραδοσιακές θεωρίες. Θα εξηγήσουμε τη σχέση που μπορεί να έχει η επιστήμη της ψυχολογίας με την εξήγηση διαφόρων φαινομένων (κυρίως στις αγορές χρήματος και κεφαλαίου) και πώς παρουσιάζεται αυτή η σχέση μέσα από εμπειρικές μελέτες και ποσοτικοποιημένα μοντέλα. Διδακτική Ενότητα 2: Εφαρμογές της Θεωρίας των Συμπεριφορικών Χρηματοοικονομικών Ο σκοπός αυτής της διδακτικής ενότητας είναι να παρουσιαστούν κάποιες βασικές και ενδεικτικές επενδυτικές συμπεριφορές των παραγόντων της αγοράς, οι οποίες εξηγούνται από τη θεωρία συμπεριφορικών χρηματοοικονομικών και πώς αυτές έχουν ως αποτέλεσμα κάποιες «ανωμαλίες» που παρουσιάζουν οι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές αγορές. Επίσης, θα παρουσιάσουμε κάποια εμπειρικά (επαναλαμβανόμενα) φαινόμενα που μπορούμε να παρατηρήσουμε στις κεφαλαιαγορές και τα οποία οφείλονται ακριβώς σε αυτές τις «προβλεπόμενες» επενδυτικές συμπεριφορές. Διδακτική Ενότητα 3 : Εισαγωγή στις Έννοιες των Εξαγορών και των Συγχωνεύσεων Σκοπός του κεφαλαίου είναι να προσφέρει στον αναγνώστη μια λεπτομερή περιγραφή των βασικών εννοιών γύρω από τις εξαγορές και τις συγχωνεύσεις καθώς και των παραπλήσιων τρόπων, με τους οποίους οι επιχειρήσεις μπορούν να συνενωθούν μεταξύ τους. Πίσω από μία εξαγορά ή μία συγχώνευση υπάρχουν μία σειρά από διαδικασίες που πρέπει να μελετηθούν και να εφαρμοστούν. Σε αυτές περιλαμβάνονται η λογιστική μεταχείριση όλων των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού της νέας εταιρίας καθώς και η παρακολούθηση βασικών δεικτών της κερδοφορίας της. Μέσα από την συγκεκριμένη διδακτική ενότητα επιδιώκεται να καλυφθεί ένα μέρος από αυτές τις διαδικασίες. 20

22 Διδακτική Ενότητα 4: Η Έννοια της Συνέργειας Σκοπός της συγκεκριμένης διδακτικής ενότητας είναι η κατανόηση της έννοιας της συνέργειας. Μια κίνηση συνένωσης δύο ή περισσότερων επιχειρήσεων μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο υπό το πρίσμα ότι η ενέργεια αυτή οδηγεί σε οφέλη, τα οποία δεν θα μπορούσαν να αποκομισθούν εφόσον οι επιχειρήσεις λειτουργούσαν αυτόνομα. Στην παρούσα ενότητα θα αναπτυχθούν οι μορφές εκείνες των πλεονεκτημάτων που πηγάζουν μέσα από τις πιθανές Ε&Σ. Κατανοώντας την έννοια τους θα είναι πιο εύκολο στον αναγνώστη να κατανοήσει την θεωρία που στηρίζει τις Ε&Σ. Επίσης γίνεται αναφορά στο αποκαλούμενο και ως «πρόβλημα του ελεύθερου καβαλάρη» μία από τις πιο διαδεδομένες έννοιες στην βιβλιογραφία των Ε&Σ. 21

23 Υπόδειγμα Χορηγούμενου Πιστοποιητικού