Νέο οδικό δίκτυο: Διευκόλυνση ή ταλαιπωρία

Transcript

1 Γυμνάσιο Βεργίνας Νέο οδικό δίκτυο: Διευκόλυνση ή ταλαιπωρία Μαθητές : Ηλία Ευγενία (Γ7),Νικολάου Μαρία (Γ4),Παφίτη Στυλιάνα (Γ5), Χριστοφή Ευθύμιος (Γ4) Υπεύθυνη καθηγήτρια: Εύα Γιακουμή Χατζηθεκλή (Χημικός) Συνεργάτες καθηγητές: Θεοδούλου Φωτεινή (Φιλόλογος), Γεωργίου Γεωργία (Πληροφορικής) Εισαγωγή Το σχολείο μας βρίσκεται στην περιοχή του Νοσοκομείου, του στρατοπέδου (ΚΕΝ), του αθλητικού κέντρου ΓΣΖ (Εικόνα 1). Στην περιοχή υπάρχει πολύ έντονη κυκλοφοριακή συμφόρηση (Εικόνα 2). Πολύ συχνά υπάρχουν ατυχήματα όχι μόνο με αυτοκίνητα αλλά και με πεζούς, εφόσον δεν υπάρχουν πεζοδρόμια (Εικόνα 3) ή διαβάσεις πεζών, ενώ η ηλεκτροφώτιση είναι πολύ περιορισμένη. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχουν συστήματα απομάκρυνσης των όμβριων υδάτων, με αποτέλεσμα τις βροχερές μέρες του χειμώνα η περιοχή ταλαιπωρείται με πλημμύρες. Πριν λίγους μήνες διαπιστώσαμε ότι είχαν αρχίσει οδικά έργα. Η αρχική ανακούφισή μας ότι θα βελτιωνόταν η κατάσταση επισκιάστηκε από τους προβληματισμούς μας για την ποιότητα των έργων και το τελικό τους αποτέλεσμα. Πολλοί κάτοικοι της περιοχής αλλά και συμμαθητές μας είχαν πολλές απορίες για το τελικό έργο, το ίδιο και εμείς. Αναρωτιόμαστε αν οι καινούργιοι δρόμοι, όπως θα κατασκευαστούν, θα πληρούν τα κριτήρια της αειφόρου ανάπτυξης. Γυμνάσιο Βεργίνας Εικόνα 1. Χάρτης της περιοχής του σχολείου μας όπου γίνονται τα οδικά έργα.

2 Εικόνα 2. Κυκλοφοριακή συμφόρηση Εικόνα 3. Δεν υπάρχουν πεζοδρόμια. Δεν υπάρχει ηλεκτροφώτιση στους δρόμους Η Αειφόρος Ανάπτυξη αποσκοπεί στο να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης του ανθρώπου, διαφυλάσσοντας παράλληλα το περιβάλλον βραχυπρόθεσμα και κυρίως, μακροπρόθεσμα. Διαβλέπει σε μια οικονομική ανάπτυξη η οποία να είναι αποτελεσματική, κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη. Αυτά απαιτείται να συνεκτιμούνται ισορροπημένα. Οι προβληματισμοί αυτοί μας οδήγησαν να κάνουμε μια έρευνα, για να μάθουμε περισσότερα. Θέλαμε να δούμε αν υπάρχει σεβασμός στο περιβάλλον, αν προάγεται η ενεργειακή αποδοτικότητα και διασφαλίζεται η ασφάλεια, αν οι ιθύνοντες συνυπολόγισαν το κόστος των επηρεαζόμενων επιχειρήσεων και κατά πόσο διευκολύνεται ή δυσχεραίνεται η μετακίνηση των κατοίκων της περιοχής και των περαστικών.

3 Ερευνητικά ερωτήματα Η έρευνά μας είχε τα ακόλουθα ερευνητικά ερωτήματα: 1. Το νέο οδικό δίκτυο καλύπτει τις παραμέτρους της αειφόρου ανάπτυξης; 2. Υπήρχε ενημέρωση από αρμόδιους για το τι θα γίνει; 3. Πώς οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις της περιοχής επηρεάζονται κατά τη διάρκεια των έργων και μετά την αποπεράτωσή τους. 4. Τι άποψη έχουν για το έργο οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις της περιοχής και ποια η επίδραση του έργου στην ευρύτερη περιοχή; Μέσα από την έρευνά μας προέκυψαν απαντήσεις σε όλα τα ερευνητικά μας ερωτήματα. Στο άρθρο αυτό, όμως, θα ασχοληθούμε μόνο με τα ζητήματα που αφορούν την αειφόρο ανάπτυξη. Μεθοδολογία Για τη συλλογή των δεδομένων μας χρησιμοποιήσαμε τις ακόλουθες μεθόδους: συνεντεύξεις, ερωτηματολόγιο, αξιοποίηση φωτογραφιών και τοπογραφικών της περιοχής. Συνολικά η ερευνητική μας ομάδα πήρε 9 συνεντεύξεις. Η βασική συνέντευξη λήφθηκε στο Δημαρχείο Λάρνακας από υπεύθυνο του έργου και στόχο είχε να ενημερωθούμε τι ακριβώς θα γίνει. Η συνέντευξη κράτησε 1 ώρα και 30 λεπτά. Παρόντες στη συνέντευξη ήταν όλα τα μέλη της ομάδας. Αρκετές από τις ερωτήσεις μας ήταν προσχεδιασμένες, αλλά προέκυψαν και άλλες κατά την διάρκεια της. Παράλληλα, συνεντεύξεις λήφθηκαν από τους ιδιοκτήτες 8 επιχειρήσεων της περιοχής (τρία περίπτερα, φούρνος, ιδιωτικό νηπιαγωγείο, βενζινάδικο, κρεοπωλείο, επιχείρηση με μάρμαρα και γρανίτες). Οι συνεντεύξεις κράτησαν κατά μέσον όρο 2 ώρες. Το ερωτηματολόγιο ήταν ανώνυμο και απαντήθηκε από τους μαθητές του σχολείο μας ηλεκτρονικά, κατά τη διάρκεια του μαθήματος των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Το ερωτηματολόγιο δημιουργήθηκε από την ερευνητική μας ομάδα και αποτελείτο από 12 ερωτήσεις κλειστού τύπου. Φωτογραφίες, σχεδιαγράμματα και τοπογραφικά μάς παραχωρήθηκαν από τον υπεύθυνο του Δήμου, ενώ πολλές φωτογραφίες λήφθηκαν και από την ερευνητική ομάδα σε διάφορες χρονικές περιοδους. Αποτελέσματα Σύμφωνα με τις πληροφορίες που λάβαμε από τον υπεύθυνο του έργου, η νέα κυκλοφοριακή αρτηρία της πόλης θα ονομαστεί Λεωφόρος Γεώργιου Χριστοδουλίδη. Θα περιλαμβάνει δρόμους πρωταρχικής σημασίας. Χαρακτηριστικά του δρόμου είναι ότι θα έχει τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας με κεντρική διαχωριστική νησίδα (Εικόνα 4). Θα περιλαμβάνει πεζοδρόμια ποδηλατόδρομους και λωρίδα πρασίνου, μια διάβαση πεζών τύπου zebra και εννέα διαβάσεις πεζών τύπου pelican (Εικόνα 5). Θα δημιουργηθεί μεγάλος κυκλικός κόμβος κοντά στο ΓΣΖ αλλά και θα αντικατασταθεί ο φωτοελεγχόμενος κόμβος παρά το Κ-Cineplex με κυκλικό κόμβο. (Εικόνα 6).

4 ΠΕΖΟΔΡΟΜΟΣ ΑΣΦΑΛΤΙΚΟ ΑΣΦΑΛΤΙΚΟ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΣ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑ ΛΩΡΙΔΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΝΗΣΙΔΑ Εικόνα 4. Κάθετη τομή του νέου δρόμου Διάβαση τύπου Pelican Διάβαση τύπου zebra Εικόνα 5. Διαβάσεις πεζών: zebra (αριστερά), pelican (δεξιά).

5 Εικόνα 6. Αντικατάσταση φωτοελεγχόμενου κόμβου με κυκλικό κόμβο / κατασκευή νέου κυκλικού κόμβου Από τις συνεντεύξεις που είχαμε με τους υπεύθυνους των επιχειρήσεων της περιοχής φάνηκε ότι στην πλειοψηφία τους (7 στις 8 επιχειρήσεις) δεν είχαν ενημερωθεί για τα έργα που θα γίνονταν από κανέναν αρμόδιο. Οι περισσότεροι (7/8) είναι αρκετά απογοητευμένοι, εφόσον έχουν επηρεαστεί ήδη από τώρα που διεξάγονται τα έργα αλλά εκφράζουν και τη βεβαιότητα ότι θα επηρεαστούν αρνητικά και στο μέλλον μετά την αποπεράτωση του έργου. Ενδεικτικά, ο εκπρόσωπος της Επιχείρησης Α τόνισε: «Διαλύουν μας! Δύο οικογένειες, οκτώ παιδιά! Και να θέλεις να μετακινηθείς έχει τεράστιο κόστος, κόπο και θα χάσεις την πελατεία σου!». Την ίδια άποψη φαίνεται να έχει και ο εκπρόσωπος της Επιχείρησης Β: «Θα επηρεαστώ παρά πολύ αρνητικά. Τράβηξαν γραμμές στα χαρτιά και ούτε που ενδιαφερθήκαν τι θα απογίνουμε!», ενώ ο εκπρόσωπος της Επιχείρησης Γ ήταν πιο συγκεκριμένος αναφερόμενος στις νησίδες που θα κατασκευαστούν: «Επηρεάστηκα πολύ αρνητικά και στο μέλλον πιστεύω θα είναι χειρότερα. Η νησίδα θα μας αποκόψει από την απέναντι λωρίδα. Πολύ πιθανό να χρειαστεί να μετακινηθώ». Την ανάγκη μετακίνησης της επιχείρησής τους έθιξαν και οι Επιχειρήσεις Δ και Ε: «Είναι πολύ πιθανόν να μετακινηθεί η επιχείρηση. Εάν η πελατεία μειωθεί τόσο πολύ που να μην μπορούμε να πληρώνουμε τα έξοδα συντήρησης θα είναι η τελευταία λύση» (Επιχείρηση Δ). «Σοβαρότατο πρόβλημα βιωσιμότητας της επιχείρησης, μάλλον θα κλείσει» (Επιχείρηση Ε). Αντίθετη άποψη είχε μια επιχείρηση, εκπρόσωπος της οποίας μας δήλωσε: «Δεν θα μας επηρεάσει. Πελάτες μας είναι ο κύκλος μας, για αυτό έστω και αν δυσκολευτούν και λίγο θα έρθουν να μας βρουν» (Επιχείρηση Στ). Από το ερωτηματολόγιο που δόθηκε στους μαθητές διαφάνηκε πως οι απόψεις ποικίλουν όσον αφορά την επίδραση που θα έχει ο νέος δρόμος στη ζωή τους (Γραφική παράσταση 1). Οι περισσότεροι (32%) απάντησαν ότι δεν γνωρίζουν πως θα επηρεαστούν, μάλλον γιατί δεν γνωρίζουν τι ακριβώς θα περιλαμβάνει το έργο. Ακολουθεί ένα ποσοστό (29%) που θα επηρεαστεί θετικά και μόνο ένα μικρό ποσοστό (7%) θα επηρεαστεί αρνητικά. Επίσης, οι περισσότεροι μαθητές, όπως καταδεικνύεται από τις απαντήσεις τους, θα επηρεαστούν το (55%) σε μικρό βαθμό και το (34%) αρκετά (Γραφική παράσταση 2). Πολύ μικρότερα είναι τα ποσοστά που θα επηρεαστούν πολύ ή πάρα πολύ.

6 ΠΩΣ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΙΤΕ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΔΡΟΜΟΥ; 29% 16% 7% 16% 32% ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΔΕ ΓΝΩΡΙΖΩ ΔΕ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΤΩ ΘΕΤΙΚΑ ΑΝ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΙΤΕ ΣΕ ΠΟΙΟ ΒΑΘΜΟ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΙΤΕ 5% 6% ΑΡΚΕΤΑ 34% ΛΙΓΟ ΠΑΡΑ ΠΟΛΎ ΠΟΛΎ 55% Γραφική παράσταση 1 Γραφική παράσταση 2 Παρά τις προσωπικές τους απόψεις σε σχέση με τις επιχειρήσεις τους, η γενική άποψη που εκφράστηκε από τους εκπροσώπους των επιχειρήσεων ήταν ότι η ευρύτερη περιοχή θα αναβαθμιστεί. Προβλέπουν ότι τα θετικά στοιχεία θα είναι περισσότερα από τα αρνητικά τα οποία σίγουρα υπάρχουν. Ο εκπρόσωπος της επιχείρησης Α υποστήριξε την άποψη πως ο νέος δρόμος «θα επηρεάσει θετικά την τροχαία κίνηση και θα μειωθούν τα αυτοκινητιστικά δυστυχήματα», ενώ ο εκπρόσωπος της επιχείρησης Β τόνισε πως «όσο πιο πολλά έργα τόσο το καλύτερο, αναβαθμίζεται η περιοχή». Οι αρνητικές επιπτώσεις υπογραμμίστηκαν από τους εκπρόσωπους των επιχειρήσεων και από μερίδα κατοίκων που έτυχε να αποκόπτονται τα σπίτια τους λόγω του αυτοκινητόδρομου (Εικόνα 7 και 8). Κάποιοι άλλοι που έχουν κάπως διαφορετική άποψη: «Χρειαζόταν αναβάθμιση ο δρόμος αλλά δεν χρειαζόταν τόσο μεγάλο έργο. Είναι σπατάλη λεφτών». Εκπρόσωπος Δ. «Μπορεί να αποκόψει τον κόσμο αλλά με την πάροδο του χρόνου θα τους διευκολύνει». Εκπρόσωπος Ε. «Θα αναπτυχθεί η περιοχή αλλά θα υπάρχουν προβλήματα στο ΓΣΖ». Υπήρχε και η αντίθετη άποψη: «Γενικά η περιοχή θα δυσκολευτεί γιατί οι δρόμοι θα διευκολύνουν μόνο τους μακρινούς». Εκπρόσωπος Στ. «Μόνο τους περαστικούς θα βοηθήσει». Εκπρόσωπος Ζ. Εικόνα 7. Χάρτης της περιοχής που θα αποκοπεί Οδός Αρχιεπισκόπου Παϊσίου (σημαντικός δρόμος της περιοχής Βεργίνας). Η βόρεια κατεύθυνση του δρόμου καταργείται και όλοι οι κάτοικοι πρέπει να διέρχονται από την Ιουλίου Βερν Βεργίνας και να επιστρέφουν πίσω ( π.χ. Δραγούμη).

7 Εικόνα 8. Χάρτης της περιοχής που θα αποκοπεί Το νότιο τμήμα της Αρχιεπισκόπου Παισίου καταργείται από κύριος σε υπηρεσιακός δρόμος. Όλοι οι δρόμοι που οδηγούν σ αυτόν γίνονται αδιέξοδοι και οι κάτοικοι της περιοχής θα έχουν διεξόδους από την οδό Πανδώρας ή Ιερώνυμου Βαρλαάμ μόνο με αριστερά κατεύθυνση. Ένα από τα στοιχεία που κρίναμε ως ερευνητική ομάδα ότι θα επηρέαζε άμεσα την καθημερινότητα των συμμαθητών μας είναι η δημιουργία ποδηλατοδρόμων. Σε σχετική ερώτηση που θέσαμε, το 44% των συμμαθητών μας απάντησε πως θα χρησιμοποιούσε τους ποδηλατοδρόμους και οι περισσότεροι από αυτούς (73%) θα τους χρησιμοποιούσαν για τη διακίνησή τους τα απογεύματα ή τα Σαββατοκύριακα και όχι για τη διακίνησή τους από και προς το σχολείο. Παρότι το 44% δεν είναι η πλειοψηφία, εντούτοις πιστεύουμε πως είναι ένα σημαντικό ποσοστό που αποδεικνύει την αξία δημιουργίας ποδηλατοδρόμων και τη χρησιμότητά τους. (Γραφικές παραστάσεις 3,4) TO EΡΓΟ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΥΣ. ΕΣΕΙΣ ΘΑ ΤΟΥΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ; ΑΝ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΥΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΑΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ; NAI ΝΑΙ 44% OXI 27% ΌΧΙ 56% 73% Γραφική παράσταση 3 Γραφική παράσταση 4 Συμπεράσματα Το νέο οδικό δίκτυο της περιοχής είναι ένα υπερσύγχρονο έργο με αρκετά σημεία που πληρούν τα κριτήρια της αειφόρου ανάπτυξης. Οι τέσσερεις (4) λωρίδες κυκλοφορίας θα προάγουν την ενεργειακή αποδοτικότητα, αφού δε θα υπάρχει μποτιλιάρισμα και καθυστερήσεις στους δρόμους. Προωθείται η αειφόρος κινητικότητα, αφού κατασκευάζονται ποδηλατοδρόμοι (Εικόνα 9) και θα είναι ένα κίνητρο για αλλαγή στη στάση ζωής των κατοίκων και κυρίως των παιδιών, όπως έχει καταδειχθεί και από τις απαντήσεις των μαθητών στο ερωτηματολόγιο. Εξασφαλίζει την ασφάλεια των πεζών με αρκετές φωτοελεγχόμενες διαβάσεις και ηλεκτροφώτιση σε όλο του το μήκος του δρόμου. Γίνεται εκσυγχρονισμός στις Υπηρεσίες αφού θα υπάρξει υπογειοποίηση όλων των δικτύων

8 των Υπηρεσιών κοινής ωφελείας (Αρχής Ηλεκρισμού, Δίκτυο Τηλεπικοινωνιών, Υδατοπρομήθειας, Αποχετευτικού κ.α.). (Εικόνα 10) Η τοπιοτέχνηση των κυκλικών κόμβων, η δεντροφύτευση των 3,5 μέτρων κεντρικής διαχωριστικής λωρίδας και η λωρίδα πρασίνου δίπλα από τα πεζοδρόμια θα διακοσμήσουν με πράσινο την περιοχή. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι η παρέμβαση οικολόγων και κατοίκων είχε σαν αποτέλεσμα να μην κοπούν τα κυπαρίσσια στη διαδρομή από την εκκλησία Αγίου Γεωργίου προς το Νοσοκομείο (κατά μήκος του ΚΕΝ Λάρνακας). (Εικόνα 11) Ταυτόχρονα, όμως, φαίνεται ότι αγνοήθηκε πόσο θα επηρεαστούν οι κάτοικοι δίπλα από τον αυτοκινητόδρομο καθώς και οι επιχειρήσεις. Οι ιδιοκτήτες κάποιων από αυτές τις επιχειρήσεις είναι απελπισμένοι και από ότι φαίνεται δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για αποζημιώσεις. Μερίδα κατοίκων διαμαρτύρεται και προσπαθεί έστω και για μικρές αλλαγές στα σχέδια, για να μετριαστεί η ζημιά από τις νέες συνθήκες. Εικόνα 9. Κατασκευάζονται ποδηλατόδρομοι Εικόνα 10. Υπογειοποίηση των υπηρεσιών κοινής ωφελείας Εικόνα 11. Η αρχική μελέτη αγνόησε τα δέντρα. Οι διαμαρτυρίες έφεραν αποτέλεσμα. Τα δέντρα δε θα κοπούν. Ανεξάρτητα των αρνητικών στοιχείων πιστεύουμε ότι η νέα Λεωφόρος Γεώργιου Χριστοδουλίδη θα είναι ένα έργο που πληροί αρκετά από τα κριτήρια της αειφορίας. Έχουμε εμπλουτίσει τις γνώσεις μας για την αειφόρο ανάπτυξη. Μελετήσαμε όλους τους παράγοντες που πρέπει να συνυπάρχουν ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία του περιβάλλοντος αλλά ταυτόχρονα οι λύσεις να είναι οικονομικά συμφέρουσες και κοινωνικά δίκαιες χωρίς να θυματοποιεί ανθρώπους στο βωμό της ανάπτυξης, που πρέπει να είναι ελεγχόμενη. Αποκομίσαμε όμως και πολλές άλλες εμπειρίες μέσα

9 από την διαδικασία των συνεντεύξεων και του ερωτηματολογίου. Αναπτύξαμε διαπροσωπικές σχέσεις με τους συμμαθητές και τους καθηγητές μας και προσπαθήσαμε να διαχειριστούμε τις γνώσεις μας. Έχουμε δει αρκετές πρακτικές να εφαρμόζονται στο σχεδιασμό του έργου, το οποίο εχει άμεση σχέση με την καθημερινότητα μας και το ίδιο το περιβάλλον που ζούμε. Αυτό που αναμένουμε να δούμε είναι κατά πόσο με την ολοκλήρωση του έργου, οι πρακτικές αυτές θα είναι εφαρμόσιμες στην πράξη.