[Εκπαιδευτικό αξιοπούηςη των υπηρεςιών Web 2.0] Νικόλαοσ Σςϋλιοσ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "[Εκπαιδευτικό αξιοπούηςη των υπηρεςιών Web 2.0] Νικόλαοσ Σςϋλιοσ"

Transcript

1 [Εκπαιδευτικό αξιοπούηςη των υπηρεςιών Web 2.0] Νικόλαοσ Σςϋλιοσ 2011

2 Εκπαιδευτικό αξιοπούηςη των υπηρεςιών Web 2.0 κοπόσ τη μελϋτη αυτό παρουςιϊζονται οι μαθηςιακϋσ ευκαιρύεσ που παρϋχουν τα εργαλεύα Web 2.0 ςτην εκπαύδευςη. Επιχειρεύται μια μικρό ιςτορικό αναςκόπηςη, η ςυνολικό παρουςύαςη τησ φιλοςοφύασ των εργαλεύων Web 2.0 και οι επιδρϊςεισ τησ χρόςησ των εργαλεύων αυτών ςτον κοινωνικό Ιςτό. Επύςησ, παρουςιϊζονται οι βαςικϋσ υπηρεςύεσ Web 2.0 και προτϊςεισ εφαρμογόσ τουσ ςτη διδακτικό παρϋμβαςη. Ακολούθωσ περιγρϊφεται το μοντϋλο διδακτικού ςχεδιαςμού ADDIE και παρουςιϊζεται πλαύςιο ςχεδιαςμού δραςτηριοτότων για wikis. Σϋλοσ αναλύονται τα κυριότερα ζητόματα αξιολόγηςησ ευχρηςτύασ εφαρμογών Web 2.0. Έννοιεσ-Κλειδιϊ Web 2.0 Κοινωνικού μεταςχηματιςμού Web 2.0 και εκπαύδευςη Ανϊπτυξη περιεχομϋνου για υπηρεςύεσ Web 2.0 χεδιαςμόσ δραςτηριοτότων ADDIE model Θεωρύα γνωςτικού φορτύου Δραςτηριότητεσ με χρόςη υπηρεςιών Web 2.0 Αξιολόγηςη ευχρηςτύασ υπηρεςιών Web 2.0 ελύδα 1

3 Περιεχόμενα Περιεχόμενα 2 Ειςαγωγικϋσ παρατηρόςεισ 4 Web 2.0 Ιςτορικό-εννοιολογικό πλαύςιο 5 Σι εύναι το Web Κοινωνικϊ, πολιτιςμικϊ και κοινωνικϊ ζητόματα των υπηρεςιών Web To Διαδύκτυο ςτα τϋλη του Επιζκόπηζη βαζικών ςπηπεζιών Web Ιςτολόγια 14 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ μϋςα από τα ιςτολόγια 14 Wikis 15 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη wikis 17 Portfolio 18 Εργαλεύα κοινωνικόσ δικτύωςησ (Facebook, Twitter, Myspace, foursquare) 19 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Facebook 20 Twitter 21 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Twitter 21 Εργαλεύα ςυνεργαςύασ (google docs, Swivel, Many Eyes, Skype) 21 Google docs 21 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Google Docs 22 Many eyes 22 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Many Eyes 23 Skype 23 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Skype 23 Εργαλεύα διαμοιραςμού περιεχομϋνου (YouTube, slideshare, dailymotion, scribd, flickr) 24 You tube 24 Slideshare 25 Scribd 26 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Scribd 26 Flickr 26 Εγκυκλοπαύδειεσ, λεξικϊ, γλωςςϊρια (Wikipedia, wordnik, Oxford s Dictionary) 26 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη τησ Wikipedia 27 υςτόματα διαχεύριςησ μϊθηςησ (Moodle, Blackboard, WebCT ) 27 Εργαλεύα κοινωνικόσ αναζότηςησ (Delicious, Digg) 33 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη των εργαλεύων κοινωνικόσ αναζότηςησ 33 Εργαλεύα ςχεδιαςμού διαγραμμϊτων και πρωτοτύπων δικτυακών τόπων 34 Εργαλεύα επεξεργαςύασ εικόνασ 34 Εργαλεύα podcasting 35 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη ομϊδων εργαςύασ 35 Ομϊδεσ ςυνεργαςύεσ (Google Groups, Yahoogroups) 35 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη ομϊδων εργαςύασ 35 Εργαλεύα μεταφόρτωςησ και αποθόκευςησ αρχεύων (Dropbox, rapidshare, megashares,hotfile)36 Εργαλεύα ανϊρτηςησ ερωτηματολογύων και quiz (surveymonkey) 37 ελύδα 2

4 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη διαδικτυακών υπηρεςιών καταςκευόσ και διανομόσ ερωτηματολογύων 39 Εργαλεύα επιςημεύωςησ και καταςκευόσ tagcloud (wordle, tagul) 39 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη tagcloud services 40 Εικονικού κόςμοι (Second life, Active Worlds) 41 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη MUVE 41 Παιδαγωγική αξιοποίηζη ςπηπεζιών Web Διδακτικόσ ςχεδιαςμόσ για υπηρεςύεσ Web To μοντϋλο ADDIE 43 Ανϊλυςη 43 χεδιαςμόσ 44 Ανϊπτυξη 45 Τλοπούηςη 45 Αξιολόγηςη 45 Θεωρύα γνωςτικού φορτύου 46 χεδιϊζοντασ δραςτηριότητεσ με τη χρόςη Wikis 47 Δραςτηριότητεσ κατανόηςησ και καταςκευόσ γνώςησ 47 Δραςτηριότητεσ κριτικόσ ςκϋψησ, αναςτοχαςμού και επιχειρηματολογύασ 48 Δραςτηριότητεσ ϋρευνασ και επύλυςησ προβλόματοσ 48 Παραδεύγματα δραςτηριοτότων με τη χρόςη wikis 49 Ζηηήμαηα αξιολόγηζηρ εςσπηζηίαρ εκπαιδεςηικών ςπηπεζιών Web Πωσ οι χρόςτεσ αντιλαμβϊνονται και χρηςιμοποιούν τισ υπηρεςύεσ Web Βαςικϋσ ϋννοιεσ Αλληλεπύδραςησ Ανθρώπου Τπολογιςτό 54 Ευχρηςτύα Λογιςμικού 57 Διεπιφϊνεια Φρόςησ 59 Μεθοδολογύεσ αξιολόγηςησ ευχρηςτύασ 59 Αξιολόγηςη από ειδικούσ 60 Ευρετικό Αξιολόγηςη (Heuristic Evaluation) 61 Κλύμακα ςοβαρότητασ προβλόματοσ 64 Κλύμακα ϋκταςησ προβλόματοσ 64 Γνωςιακό περιδιϊβαςμα (Cognitive Walkthrough) 65 Αξιολόγηςη προςβαςιμότητασ 65 Μϋθοδοι αξιολόγηςησ με τη ςυμμετοχό χρηςτών 67 Μϋτρηςη απόδοςησ 67 Αρχεύα πληκτρολογόςεων 68 Πρωτόκολλο ομιλούντοσ υποκειμϋνου 68 Ερωτηματολόγια 69 Αξιολόγηςη με εξοπλιςμό οφθαλμικόσ εςτύαςησ (eye tracking) 70 Αναλυτικϋσ μϋθοδοι αξιολόγηςησ 72 ύνοψη 75 Ανϊλυςη εργαςιών 72 Πλεονεκτόματα τησ ανϊλυςησ εργαςιών 73 Βιβλιογραφύα 75 ελύδα 3

5 Ειςαγωγικϋσ παρατηρόςεισ τη μελϋτη αυτό περιγρϊφεται το ιςτορικό των υπηρεςιών Web 2.0 και επιχειρεύται μια ςυζότηςη των ςυνολικών επιπτώςεων τησ χρόςησ τουσ ςε κοινωνικό επύπεδο γενικότερα αλλϊ και ςτην εκπαιδευτικό πρακτικό ειδικότερα. Ακολούθωσ, επιχειρεύται μια ςυςτηματικό παρϊθεςη των κυριότερων υπηρεςιών Web 2.0 η οπούα ςυνοδεύεται με μια περιληπτικό παρϊθεςη των χαρακτηριςτικών τησ. Η ανϊλυςη των υπηρεςιών ςυνοδεύεται και από προτϊςεισ ενςωμϊτωςησ ςτη διδακτικό παρϋμβαςη. την 3 η ενότητα, παρουςιϊζεται η προβληματικό για την αποτελεςματικό ολοκλόρωςη των υπηρεςιών Web 2.o ςτην εκπαιδευτικό διαδικαςύα. Αναλύονται τα πλεονεκτόματα και αναγνωρύζονται τα ζητόματα τα οπούα θα πρϋπει να μελετηθούν για να ςυνοδευτεύ η ενςωμϊτωςη των υπηρεςιών Web 2.0 ςτην εκπαιδευτικό διαδικαςύα από θετικϊ αποτελϋςματα. Αναλύεται το πλϋον δημοφιλϋσ μοντϋλο διδακτικού ςχεδιαςμού με τη χρόςη τεχνολογύασ, του μοντϋλου ADDIE και περιγρϊφεται η θεωρύα γνωςτικού φορτύου που επιχειρεύ να ερμηνεύςει την επύδραςη του ςχεδιαςμού των ψηφιακών μϋςων ςτο μαθηςιακό αποτϋλεςμα. Σϋλοσ, με δεδομϋνο ότι τα wikis αποτελούν την πλϋον δυναμικό πλατφόρμα ιςότιμησ ςυνεργαςύασ, περιγρϊφεται διεξοδικϊ ϋνα πλαύςιο ςχεδιαςμού δραςτηριοτότων με τη χρόςη τουσ. Επύςησ παρατύθεται χαρακτηριςτικό παρϊδειγμα δημιουργύασ αντύςτοιχησ δραςτηριότητασ και τα αποτελϋςματα τησ εφαρμογόσ τησ. την τελευταύα ενότητα, αναδεικνύεται η ςημαςύα τησ ευχρηςτύασ των υπηρεςιών Web 2.0 για την αποτελεςματικό ενςωμϊτωςη ςτην εκπαιδευτικό διαδικαςύα και την αποδοχό τουσ από την πλευρϊ των μαθητών. Ειςϊγονται οι βαςικϋσ αρχϋσ του επιςτημονικού πεδύου Αλληλεπύδραςησ Ανθρώπου-Τπολογιςτό. Παρουςιϊζονται οι βαςικού οριςμού τησ ευχρηςτύασ λογιςμικού και τησ διεπιφϊνειασ χρόςησ, των επιςτημονικών περιοχών που ςυνειςφϋρουν ςτην ανϊπτυξη του πεδύου και επιχειρεύται ςυνοπτικό αναφορϊ των βαςικότερων μεθόδων αξιολόγηςησ ευχρηςτύασ με οδηγύεσ εφαρμογόσ τουσ. ελύδα 4

6 Web 2.0 Ιςτορικό-εννοιολογικό πλαύςιο Ο όροσ «Web 2.0» φϋρεται να χρηςιμοποιόθηκε για πρώτη φορϊ το 2004 από τον Tim O'Reilly κατϊ τη διϊρκεια ενόσ ςυνεδρύου μεταξύ τησ O'Reilly Media (γνωςτού εκδοτικού ούκου με ϋμφαςη ςτην υπολογιςτικό τεχνολογύα) και τησ MediaLive International (εταιρεύα που ειδικεύεται ςτη διεξαγωγό τεχνολογικών εκθϋςεων και ςυνεδρύων). Η ςυζότηςη περιςτρεφόταν γύρω από τον τύτλο ενόσ ςυνεδρύου (O Reilly, 2005). τόχοσ τησ ϋκφραςησ Web 2.0 δεν όταν να υπονοόςει ότι υπόρξε μια νϋα εκδοχό του Παγκοςμύου Ιςτού, αλλϊ ότι μια γενιϊ εφαρμογών με ςυγκεκριμϋνα χαρακτηριςτικϊ αποκτούςε πλϋον κρύςιμη μϊζα ςτον Παγκόςμιο Ιςτό και τύγχαναν ραγδαύασ αποδοχόσ από τουσ χρόςτεσ ςε μικρό χρονικό διϊςτημα. Επιπλϋον οι περιςςότερεσ εταιρεύεσ ϊρχιςαν να ςτρϋφουν την επιχειρηματικό τουσ δρϊςη ςτο διαδύκτυο και να προςπαθούν να φϋρουν τουσ καταναλωτϋσ τουσ προσ αυτό το κανϊλι. Έχοντασ όλα αυτϊ ωσ δεδομϋνα εξϋταςαν το Web 2.0 ωσ μια δεύτερη γενιϊ υπηρεςιών βαςιςμϋνων ςτο Διαδύκτυο. Φρηςιμοπούηςαν αυτό την φρϊςη ςαν τύτλο για μια ςειρϊ από ςυνϋδρια με τον τύτλο Web 2.0 Summit. Σα ςυνϋδρια αυτϊ ςυνεχύζονται και μϋχρι ςόμερα για να αποςαφηνιςτεύ ο όροσ και να προωθηθεύ η ιδϋα ςε όλα τα ενδιαφερόμενα μϋρη. Σι εύναι το Web 2.0 Ο όροσ Web 2.0 (Ιςτόσ 2.0), χρηςιμοποιεύται για να περιγρϊψει ϋνα νϋο οικοςύςτημα διαδικτυακών εφαρμογών το οπούο χαρακτηρύζεται από το ότι παρϋχει ςημαντικϋσ δυνατότητεσ ςτουσ χρόςτεσ του να διαμοιρϊζονται πληροφορύεσ και να ςυνεργϊζονται Διαδικτυακϊ. ημαντικό χαρακτηριςτικό των εφαρμογών αυτών αποτελεύ το ότι χαρακτηρύζονται από υψηλό ευχρηςτύα με ςυνϋπεια να εύναι δυνατό η αξιοπούηςό τουσ από χρόςτεσ με ελϊχιςτεσ τεχνικϋσ γνώςεισ ςε ζητόματα υπολογιςτών και δικτύων. Μια ςύνοψη των διαφορών παρουςιϊζεται ςτον Πύνακα 1 που ακολουθεύ (προςαρμογό από τουσ Cormode & Krishnamurthy, 2008). Πύνακασ 1. Διαφορϋσ Web 1.0 και Web 2.0 Web 1.0 Web 2.0 Εργαςύα με χρόςη εγκατεςτημϋνων εφαρμογών Απομονωμϋνη Εκτόσ Δικτύου Ένασ δημιουργόσ Εργαςύα με χρόςη του Διαδικτύου υνεργατικό Εντόσ Δικτύου Πολλού ςυνεργϊτεσ Περιεχόμενο με πνευματικϊ δικαιώματα Διαμοιραζόμενο περιεχόμενο ό με ϊδειεσ Creative Commons Ιδιόκτητοσ κώδικασ Πελϊτησ-εξυπηρετητόσ (client-server) Παροχό υλικού Δικτυακόσ τόποσ Portal Britannica MP3.com AOL Ελεύθεροσ κώδικασ Ομότιμα δύκτυα (peer to peer) υζότηςη/ςυνεργαςύα Ιςτολόγια/wikis RSS feed Wikipedia Napster Google ελύδα 5

7 Εικόνα 1. Tag cloud (ςύννεφο λϋξεων) το οπούο παραθϋτει τισ βαςικϋσ ϋννοιεσ που ςυνθϋτουν το Web 2.0 (Πηγό: Wikipedia.org) Αν και πολλού, μεταξύ των οπούων και ο εφευρϋτησ του Παγκοςμύου Ιςτού Tim Berners-Lee, αμφιςβητούν την ουςιαςτικό υπόςταςη του όρου Web 2.0, πλϋον αυτόσ γνωρύζει ευρύτατη διϊδοςη. Η ςυναντύληψη για το πραγματικό νόημα του όρου εςτιϊζει ςτο ότι τελικϊ αποτελεύ μια μεταφορϊ για να υποδηλώςει με ϋμφαςη τη διαφοροπούηςη ςτον τρόπο χρόςησ και ϋνταξησ του Παγκοςμύου Ιςτού πρακτικϊ ςε κϊθε ανθρώπινη δραςτηριότητα. Εναλλακτικόσ όροσ που χρηςιμοποιεύται ςυχνϊ εύναι ο Παγκόςμιοσ Ιςτόσ ανϊγνωςησ/γραφόσ (read/write Web) που δηλώνει την εξϋλιξη ςτη χρόςη του Διαδικτύου τα τελευταύα χρόνια: Οι χρόςτεσ δεν αναλύςκουν το χρόνο τουσ απλώσ μελετώντασ διαδικτυακούσ τόπουσ, αλλϊ τον διαμορφώνουν ενεργϊ ειςϊγοντασ περιεχόμενο ςε διϊφορεσ μορφϋσ: κεύμενο, εικόνεσ, video. Ενδεικτικϊ, το περιοδικό Time το Δεκϋμβριο του 2006, ανακόρυξε ωσ πρόςωπο τησ χρονιϊσ το χρόςτη του Διαδικτύου για να αποτυπώςει την επύδραςη τησ εξϋλιξησ του Διαδικτύου: Πλϋον οι χρόςτεσ δεν εύχαν απλϊ την ευκαιρύα να ενημερώνονται για τα γεγονότα ςε ελϊχιςτο χρονικό διϊςτημα, αλλϊ τα διαμόρφωναν οι ύδιοι (ςτισ αρχϋσ του 2011, ο Οργανιςμόσ Ηνωμϋνων Εθνών ανακούνωςε ότι οι χρόςτεσ του Διαδικτύου ξεπϋραςαν τα 2 δισ παγκοςμύωσ). την Εικόνα 1 ςυνοψύζονται οι βαςικϋσ ϋννοιεσ που οριοθετούν και χαρακτηρύζουν τισ τεχνολογύεσ Web 2.0. Με τον όρο τεχνολογύα Web 2.0 μπορούμε να χαρακτηρύςουμε οποιοδόποτε εργαλεύο που επιτρϋπει ςτο χρόςτη να παραγϊγει περιεχόμενο. ε πρώτη ανϊγνωςη, αναφύεται ςχεδόν αυταπόδεικτα η χρηςιμότητα τησ ςυμμετοχικόσ αυτόσ εξϋλιξησ ςτην εκπαιδευτικό διαδικαςύα: Οι χρόςτεσ/μαθητϋσ δεν ϋχουν μόνο τη δυνατότητα να μελετούν διαδικτυακϋσ πηγϋσ, αλλϊ μπορούν οι ύδιοι να προβϊλλουν τισ ιδϋεσ τουσ αλλϊ και να ςχολιϊςουν τισ ιδϋεσ ϊλλων, διαμορφώνοντασ ενεργϋσ κοινότητεσ μϊθηςησ και πρακτικόσ. Από την ϊλλη πλευρϊ, διατυπώνονται και επιφυλϊξεισ. Ο Carr (2010) διατυπώνει την ϊποψη ότι η ϋκθεςη ςτο Διαδύκτυο ενιςχύει την επιπόλαιη ελύδα 6

8 φυλλομϋτρηςη τησ πληροφορύασ και την αποςπαςματικό ςκϋψη, ενώ την ύδια ςτιγμό αποθαρρύνει τη διαδικαςύασ τησ ενδελεχούσ, προςεκτικόσ μελϋτησ. Κοινωνικϊ, πολιτιςμικϊ και κοινωνικϊ ζητόματα των υπηρεςιών Web 2.0 Η ανϊπτυξη του Διαδικτύου ϋχει ό αναμϋνεται να ϋχει ςημαντικό επύδραςη ςε ϋνα ευρύ φϊςμα ανθρώπινων δραςτηριοτότων. Η χρόςη δικτύων επιτρϋπει την πρόςβαςη των χρηςτών ςε τερϊςτιεσ βιβλιοθόκεσ ιςτορικού, πολιτιςτικού και επιςτημονικού περιεχομϋνου µε γραπτϋσ, οπτικϋσ και προφορικϋσ πληροφορύεσ αλλϊ και τη ςυμμετοχό ςτισ αγορϋσ. Η ιςότιµη πρόςβαςη και η εκμετϊλλευςη των ικανοτότων των δικτύων από τουσ ενδιαφερόμενουσ χρόςτεσ πρϋπει να επιδιωχθούν και να εξαςφαλιςθούν κϊτω από οριςμϋνεσ προώποθϋςεισ. Η τεχνολογύα δικτύων μπορεύ να θεωρεύται ωσ αιτύα, αποτϋλεςμα και δυναμικό λύςη ςε πολλϋσ νϋεσ κοινωνικϋσ αλλαγϋσ και μπορεύ να βοηθόςει ςημαντικϊ ςτη δημιουργύα κοινωνικόσ ευελιξύασ που απαιτεύται ςε ϋνα ταχύτατα μεταβαλλόμενο ςύγχρονο περιβϊλλον. Η Κοινωνύα τησ Πληροφορύασ φαύνεται να διαμορφώνεται ωσ κοινωνύα δικτύων και να διαδϋχεται τη ςύγχρονη βιομηχανικό κοινωνύα, που διαδϋχθηκε µε τη ςειρϊ τησ την αγροτικό κοινωνύα πριν από 250 ϋτη. Αναντύρρητα, τα πλεονεκτόματα τησ ηλεκτρονικόσ διαδικτυακόσ γραφόσ εύναι ςημαντικϊ: διϊρκεια, αποθόκευςη, μετϊδοςη, διερεύνηςη, ταξινόμηςη, δικτύωςη και ςυνεργατικό δημιουργύα (Dix et al., 1998). την εποχό τησ Πληροφορικόσ, η κοινωνύα μετακινεύται από την επεξεργαςύα υλικών ςτην επεξεργαςύα πληροφοριών. Οι υπολογιςτϋσ, ωσ μεμονωμϋνεσ οντότητεσ, επεξεργϊζονται μεγϊλα ποςϊ δεδομϋνων, αλλϊ οι εργαςύεσ οργανώνονται και εκτελούνται µε τρόπο ανϊλογο τησ ςειρϊσ παραγωγόσ. Η εργαςύα κατακερματύζεται ςε απομονωμϋνεσ ειδικότητεσ, που γύνονται κατανοητϋσ µόνο ςτα ανώτατα ιεραρχικϊ επύπεδα ενόσ οργανιςμού. Οι πληροφορύεσ μεταβιβϊζονται ςύμφωνα με την αναγκαιότητα τησ γνώςησ με τρόπο ςυγκεντρωτικό και παρεμβατικό, όπωσ αυτό καθορύζεται από τον προώςτϊμενο διαχειριςτό κϊθε υπαλλόλου του οργανιςμού (Hockey, 2000). Οι Tapscott & Williams (2006) υπογραμμύζουν τισ επερχόμενεσ μεταβολϋσ που θα επιφϋρει η κοινωνικό δικτύωςη. Τπογραμμύζουν τισ αναλογύεσ που ϋχει το μοντϋλο διαδικτυακόσ ςυνεργαςύασ με τισ παλαιότερεσ εταιρικϋσ πρακτικϋσ για υπεργολαβύα προβλημϊτων για τα οπούα δεν υπόρχε τεχνογνωςύα ό οι απαραύτητοι πόροι. Πρακτικϊ, ςημειώνουν η προςϋγγιςη εύναι αντύςτοιχη, μόνο που αυτό τη φορϊ η προςϋγγιςη αυτό εύναι ςε παγκόςμια κλύμακα, χωρύσ φραγμούσ ςτη ροό πληροφόρηςησ και χωρύσ απαραύτητα καθοριςμϋνη δϋςμη κινότρων (όπωσ πχ χρηματικό αμοιβό) πϋρα από αυτό τησ αναγνώριςησ. Σην ύδια ςτιγμό, ςε αντιςτοιχύα με τη φιλοςοφύα των εφαρμογών Web 2.0, οι καταναλωτϋσ επηρεϊζουν το ςχεδιαςμό νϋων προώόντων ενώ ταυτόχρονα ενιςχύεται το αύςθημα ςυνδεςιμότητασ των πολιτών με τισ εταιρεύεσ που υιοθετούν τισ προςεγγύςεισ αυτϋσ. το επύπεδο τησ αλληλεπύδραςησ των ανθρώπων με το Διαδύκτυο οι αλλαγϋσ εύναι εμφανεύσ: Οι χρόςτεσ αναλαμβϊνουν δρϊςη και από καταναλωτϋσ πληροφορύασ μεταςχηματύζονται (και) ςε παραγωγούσ. Ακόμη και ςόμερα όμωσ η δρϊςη τησ παραγωγόσ, δεν αφορϊ ςτο ςύνολο των χρηςτών. ε ϋνα (διαδικτυακό) κοινωνικό ςύςτημα που διαμορφώνει για παρϊδειγμα ϋνα ιςτολόγιο (blog) η ςυμπεριφορϊ των χρηςτών φαύνεται να ακολουθεύ μια κατανομό zipf: Ελϊχιςτοι χρόςτεσ ϋχουν ϋνα πολύ υψηλό βαθμό δραςτηριότητασ ενώ η ςυντριπτικό πλειοψηφύα παρουςιϊζει ελϊχιςτη ό και καθόλου δραςτηριότητα. Η κατανομό αυτό φαύνεται να αποτυπώνεται ςτη ςχϋςη (Whittaker et al., 1998). To 90% των χρηςτών παρουςιϊζουν ελϊχιςτη ό και καμύα δραςτηριότητα δημιουργύασ περιεχομϋνου, ϋνα 9% χαρακτηρύζεται από μϋςη ελύδα 7

9 ςυνειςφορϊ και το 1% παρουςιϊζει ϋντονη ςυμμετοχό 1. Αντύςτοιχεσ αναλογύεσ διαπιςτώνονται ςτο ςύνολο των εργαλεύων Web 2.0 θϋτοντασ μια ςειρϊ από προβληματιςμούσ για το αν πραγματικϊ διαπιςτώνεται ιςοτιμύα ςτην ϋκφραςη ό εϊν μια ελύτ, διαδικτυακό αυτό τη φορϊ, αναδύεται εκ νϋου. Αν και οι προβληματιςμού αυτού δεν ςτερούνται βϊςησ, δύςκολα θα διαφωνόςει κανεύσ ςτο περύγραμμα τησ διαπύςτωςησ ότι το ςύνολο των εργαλεύων αυτών δημιουργεύ ευνοώκϋσ ςυνθόκεσ για τον εκδημοκρατιςμό τησ δημόςιασ ϋκφραςησ, ϋςτω και ετεροβαρώσ, ϋςτω και με ανιςότητεσ. Ενώ η δικτυακό κοινωνύα εύναι οργανωμϋνη ςε παγκόςμια κλύμακα, ούτε όλα τα εδϊφη ούτε όλοι οι ϊνθρωποι εύναι ςυνδεδεμϋνοι ςε αυτό. Όμωσ, όλεσ οι χώρεσ επηρεϊζονται, διαμορφώνονται και εν τϋλει κυριαρχούνται από τη λογικό, τα ςυμφϋροντα και τισ διαμϊχεσ τησ δικτυακόσ κοινωνύασ (Κϊςτελσ, 2005). Σα δύκτυα φαύνεται ότι εύναι η οργανωτικό μορφό τησ ζωόσ, περιλαμβανομϋνησ τησ κοινωνικόσ ζωόσ. Υυςικϊ, γνωρύζουμε ότι η τεχνολογύα δεν καθορύζει την κοινωνύα. Η ερμηνεύα τησ κοινωνύασ με αποκλειςτικό ϊξονα την τεχνολογικό τησ διϊςταςη εύναι απλουςτευτικό, ύςωσ και απλοώκό. Όμωσ, χωρύσ ςυγκεκριμϋνεσ τεχνολογύεσ, οριςμϋνεσ κοινωνικϋσ δομϋσ δεν θα μπορούςαν να αναπτυχθούν. Για παρϊδειγμα, η βιομηχανικό κοινωνύα δεν θα εύχε αναδυθεύ χωρύσ τον ηλεκτριςμό και τισ ηλεκτρικϋσ μηχανϋσ (Ceruzzi, 2003). Έτςι, μόνο ςτισ διαμορφούμενεσ ςυνθόκεσ τησ υπολογιςτικόσ τεχνολογύασ μπορούν τα δύκτυα (μια πανϊρχαια μορφό κοινωνικόσ οργϊνωςησ) να αντιμετωπύςουν τη θεμελιώδη αδυναμύα τουσ: την ανικανότητϊ τουσ να διαχειριςτούν ςυντονιςτικϋσ λειτουργύεσ πϋραν ενόσ οριςμϋνου ορύου μεγϋθουσ, πολυπλοκότητασ και ταχύτητασ. Σο παρϊδειγμα τησ δικτυωμϋνησ ηλεκτρονικόσ τεχνολογύασ δύνει τη δυνατότητα ςτα δύκτυα να αναδιατϊςςουν τουσ εαυτούσ τουσ ςε πραγματικό χρόνο, ςε παγκόςμια-τοπικό κλύμακα, και να διαπερνούν όλα τα πεδύα τησ κοινωνικόσ ζωόσ. Γι αυτό, εύναι ακριβϋςτερο να ειπωθεύ ότι ζούμε ςε μια δικτυακό κοινωνύα, όχι ςε μια κοινωνύα τησ πληροφορύασ ό τησ γνώςησ. Και αυτό γιατύ, αν με τουσ όρουσ κοινωνύα τησ πληροφορύασ ό τησ γνώςησ νοούμε μια κοινωνύα ςτην οπούα η πληροφορύα αποτελεύ ουςιώδη πηγό πλούτου και ιςχύοσ, αμφιβϊλλω αν υπϊρχει κοινωνύα ςτην ιςτορύα η οπούα διαφεύγει αυτού του χαρακτηριςμού. Αν με τον όρο κοινωνύα τησ πληροφορύασ, νοούμε μια κοινωνύα ςτην οπούα το τεχνολογικό παρϊδειγμα εύναι το κυρύαρχο μϋςο κοινωνικόσ οργϊνωςησ, τότε πρϊγματι ςυζητϊμε με χαρακτηριςτικούσ και αντιπροςωπευτικούσ όρουσ για την κοινωνύα μασ. Ο Κϊςτελσ (2005) ςυνοψύζει επτϊ θεμελιώδεισ αλλαγϋσ που επιφϋρει η διαδικτύωςη ςτη ςύγχρονη κοινωνύα. 1) Η δικτυακό κοινωνύα εκτεύνεται ςε παγκόςμια κλύμακα. Αυτό εύναι η διαρθρωτικό βϊςη για την παγκοςμιοπούηςη, που τα χαρακτηριςτικϊ τησ εξηγεύ η δικτυακό λογικό: Σα δύκτυα επικοινωνούν και ταυτόχρονα δεν επικοινωνούν. Έτςι, ούτε όλα τα εδϊφη ούτε όλοι οι ϊνθρωποι εύναι ςυνδεδεμϋνοι ς αυτό τη δικτυακό κοινωνύα. Όλεσ όμωσ οι χώρεσ επηρεϊζονται, διαμορφώνονται και εν τϋλει κυριαρχούνται από τη λογικό, τα ςυμφϋροντα και τισ διαμϊχεσ τησ δικτυακόσ κοινωνύασ. 2) Οι δικτυωμϋνεσ οργανώςεισ υπερνικούν όλεσ τισ ϊλλεσ μορφϋσ οργϊνωςησ, ιδιαύτερα τισ κϊθετεσ, ϊκαμπτεσ γραφειοκρατύεσ εντολόσ -και-ελϋγχου. Όςον αφορϊ ςτισ επιχειρόςεισ, για παρϊδειγμα, ζούμε ςε ϋνα κόςμο ςυγχωνεύςεων και ςυςςωματώςεων, αλλϊ επιτυχημϋνεσ εταιρεύεσ εύναι εκεύνεσ που βαςύζονται ςε δύκτυα και ευϋλικτεσ ςυνεργαςύεσ. 1 ελύδα 8

10 3) H δικτύωςη των πολιτικών θεςμών εύναι η ντε φϊκτο απϊντηςη ςτη διαχειριςτικό κρύςη που δοκιμϊζει τα ϋθνη κρϊτη ς ϋνα υπερεθνικό κόςμο. Σο αύτημα για παγκόςμια διακυβϋρνηςη ϋχει ς ϋνα βαθμό απαντηθεύ με την καθημερινό πρακτικό τησ από κοινού λόψησ αποφϊςεων ςε ϋνα «κρϊτοσ δύκτυο» αποτελούμενο από ϋθνη-κρϊτη, υπερεθνικϋσ ενώςεισ (όπωσ η Ευρωπαώκό Ένωςη), διεθνεύσ θεςμούσ και τοπικϋσ και περιφερειακϋσ κυβερνόςεισ. 4) Σϋταρτον, η κοινωνύα πολιτών αναδομεύται ςε τοπικό και παγκόςμιο επύπεδο μϋςω δικτύων ακτιβιςτών, που ςυχνϊ οργανώνονται και ςυζητιούνται ςτο Διαδύκτυο, διαμορφώνονται και αναςχεδιϊζονται ανϊλογα με τα θϋματα, τα γεγονότα, τισ διαθϋςεισ, τισ κουλτούρεσ. 5) Πϋμπτον, η κοινωνικότητα μεταςχηματύζεται ςτο νϋο ιςτορικό πλαύςιο, με τον δικτυωμϋνο ατομιςμό να αναδύεται ωσ ςύνθεςη μεταξύ τησ επιβεβαύωςησ μιασ ατομοκεντρικόσ κουλτούρασ και τησ ανϊγκησ και επιθυμύασ για κοινό βύο και εμπειρύα. 6) Ολόκληρο το φϊςμα των κοινωνικών πρακτικών, παγκόςμιων και τοπικών, επικοινωνεύ ςτο χώρο των μϋςων. Σα μϋςα, με την ευρεύα ϋννοια, εύναι ο δημόςιοσ χώροσ τησ εποχόσ μασ: Ο χώροσ ςτον οπούο, και μϋςω του οπούου, οι κοινωνύεσ υπϊρχουν ωσ κοινωνικϋσ μορφϋσ ςυμμεριςμϋνησ και ςυλλογικόσ εμπειρύασ. 7) Σϋλοσ, ςύμφωνα με τον Κϊςτελσ (2005), ςόμερα, η ιςχύσ δεν εδρεύει ςτουσ θεςμούσ, ούτε ακόμη και ςτο κρϊτοσ ό ςτισ μεγϊλεσ επιχειρόςεισ. Εύναι εγκατεςτημϋνη ςτα δύκτυα που δομούν την κοινωνύα. Για παρϊδειγμα, ςτη ςύνδεςη μεταξύ μϋςων και πολιτικού ςυςτόματοσ ό μεταξύ χρηματοπιςτωτικών αγορών και ρυθμιςτικών αρχών. Ή μεταξύ τησ οικονομύασ του εγκλόματοσ και των ύδιων χρηματοπιςτωτικών αγορών. Ή μεταξύ θρηςκευτικών μηχανιςμών και κυβερνητικών ηγετών κ.α. Έτςι η αντύθεςη ςε δύκτυα εξουςύασ και ςτισ διαςυνδϋςεισ τουσ απαιτεύ τη ςυγκρότηςη εναλλακτικών δικτύων. Δηλαδό δικτύων εναντύων ϊλλων δικτύων. Δικτύων που διαρρηγνύουν οριςμϋνεσ διαςυνδϋςεισ και εγκαθιδρύουν νϋεσ, όπωσ η αποςύνδεςη των πολιτικών θεςμών από τα κυριαρχούμενα από τισ επιχειρόςεισ μϋςα και η επαναςύνδεςό τουσ με την κοινωνύα πολιτών μϋςω οριζόντιων επικοινωνιακών δικτύων. Από την ϊλλη, διατυπώνονται ανηςυχύεσ για ενδεχόμενουσ κινδύνουσ από τη χρόςη ό κατϊχρηςη του Διαδικτύου. Για παρϊδειγμα, ο πληθωριςμόσ των πληροφοριών (information overload) δημιουργεύ την ανϊγκη για κριτόρια διαχωριςμού τησ ϋγκυρησ πληροφορύασ από την αναξιόπιςτη, πεπαλαιωμϋνη, ανακριβό πληροφορύα. Σην ύδια ςτιγμό, διατυπώνονται και ανηςυχύεσ για την ϋκθεςη των ανθρώπων ςτον πληθωριςμό τησ πληροφορύασ. Η ανηςυχύα αυτό εύχε διατυπωθεύ από τον Herbert Simon πριν από 40 ϋτη: Σο τι καταναλώνει η πληροφορύα εύναι μϊλλον προφανϋσ: Καταναλώνει την προςοχό των αποδεκτών τησ. υνεπώσ η πληθώρα πληροφοριών επιφϋρει φτωχό προςοχό και την ανϊγκη να κατανεμηθεύ η προςοχό αυτό αποτελεςματικϊ απϋναντι ςτην υπερπροςφορϊ πληροφοριακών πηγών που μπορούν να την καταναλώςουν (Simon, 1971). όμερα, διαπιςτώνεται αυξανόμενοσ αριθμόσ παιδιών με ςύνδρομο ελλειμματικόσ προςοχόσ, (Attention Deficit Hyperactivity Disorder, ADHD, Carr, 2010). Ένα μϋροσ τησ επιςτημονικόσ κοινότητασ διατυπώνει τον προβληματιςμό του για το εϊν η αυξανόμενη ϋκθεςη ςε ποικιλύα μϋςων, ευθύνεται για την εξϋλιξη αυτό (Carr, 2010). Αν και δεν υπϊρχουν ςτιβαρϊ ερευνητικϊ δεδομϋνα για να επιβεβαιώςουν την ϊποψη αυτό, ϊλλοι ερευνητϋσ διατυπώνουν την ϊποψη ότι ύςωσ μϋροσ του προβλόματοσ αποτελεύ το ςχολεύο με τη ςχετικϊ πεπαλαιωμϋνη δομό του ςε ςχϋςη με την εξϋλιξη τησ τεχνολογύασ, ελύδα 9

11 δεν προςελκύουν το ενδιαφϋρον των μαθητών (Prensky, 2001, Gee, 2005). ε κϊθε περύπτωςη η ανϊπτυξη κατϊλληλων εργαλεύων, που θα επιτρϋπουν ςτουσ χρόςτεσ να καθορύςουν µε ακρύβεια τισ προδιαγραφϋσ των ζητούμενων γνωςτικών αντικειμϋνων και εννοιών και η διαδικαςύα ςυγκεραςμού διαθϋςιμου υλικού με τρόπο που ϋχει νόημα και εξυπηρετεύ τισ προςδοκύεσ του, θα αποτελϋςει ϋνα ςημαντικό βόμα ςτη διϊδοςη και απόκτηςη ςύγχρονων επιςτημονικών και τεχνολογικών γνώςεων. ε αυτό την κατεύθυνςη κινούνται οι τεχνολογύεσ που ομαδοποιούνται κϊτω από την ϋννοια ςημαςιολογικόσ ιςτόσ (Berners-Lee, Hendler & Lassila, 2001). Σην ύδια ςτιγμό, ςε ϋνα περιβϊλλον παροχόσ πληθώρασ πληροφοριών, ςυχνϊ οι χρόςτεσ δεν αντιλαμβϊνονται τη ςυζότηςη για τα πνευματικϊ δικαιώματα. ε ςχετικό ϋρευνα των Chou, Chan & Wu (2007) διαπιςτώθηκαν κύρια οι εξόσ παρανοόςεισ: 1) Σο περιεχόμενο που παρϋχεται ςτο Διαδύκτυο μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ (και να οικειοποιηθεύ ςε προςωπικϋσ εργαςύεσ) από τον οιοδόποτε χωρύσ περιοριςμό 2) το Διαδύκτυο υπϊρχει πλόρησ ελευθερύα για οιαδόποτε ενϋργεια 3) κϊθε εκπαιδευτικόσ ςκοπόσ επιτρϋπει τη χρόςη του Διαδικτύου με οιοδόποτε τρόπο και ςυνεπώσ αυτό καθύςταται αυτομϊτωσ νόμιμη. υνϋπεια των παραπϊνω αντιλόψεων εύναι οι μαθητϋσ να αντιγρϊφουν περιεχόμενο και να το παρουςιϊζουν ωσ δικό τουσ δημιουργύα, να μεταφορτώνουν μουςικό και ταινύεσ ό να τισ αναρτούν ςε ςχετικϋσ υπηρεςύεσ χωρύσ να αντιλαμβϊνονται ότι ςυνιςτούν (τουλϊχιςτον με το υπϊρχον πλαύςιο) παραβατικϋσ ςυμπεριφορϋσ. υνεπώσ εύναι ςημαντικό να αναγνωριςτούν και να παρουςιαςτούν ςτουσ μαθητϋσ τα όρια και τα δικαιώματα χρόςησ και των ςχετικών ςυμπεριφορών. Για παρϊδειγμα, οι μαθητϋσ θα πρϋπει να κατανοούν ότι θα πρϋπει να υπϊρχει ςαφόσ αναφορϊ ςε όποια πληροφορύα δεν ϋχει δημιουργηθεύ από αυτούσ, ενώ ςτισ περιςςότερεσ περιπτώςεισ που χρηςιμοποιούν μϋςα όπωσ Εικόνεσ, Video, μουςικό κλπ θα πρϋπει να ϋχουν ζητόςει προηγουμϋνωσ ϊδεια από το δημιουργό εκτόσ αν ρητϊ αναφϋρεται κϊτι αντύθετο (ό το περιεχόμενο παρϋχεται με ϊδειεσ χρόςησ ςυγκεκριμϋνων δικαιωμϊτων πχ Creative Commons ( ). Διαφοροποιόςεισ όμωσ διαπιςτώνονται και ςε προςωπικό επύπεδο. Σο αύςθημα μοναξιϊσ που ςυχνϊ χαρακτηρύζει τισ ςυγκεντρωμϋνεσ ςε πόλεισ, δυτικϋσ κοινωνύεσ και η θεμελιώδησ ανϊγκη επικοινωνύασ του ανθρώπου, φαύνεται να βρύςκουν διϋξοδο με τη διαμεςολϊβηςη των δικτυωμϋνων υπολογιςτών. Όπωσ παρατηρεύ η Turkle, «οι υπολογιςτϋσ προςφϋρουν την ψευδαύςθηςη τησ ςυντροφικότητασ χωρύσ τισ απαιτόςεισ τησ φιλύασ» (Turkle, 2005). Αν και ο όροσ «ςυντροφικότητα» δεν μπορεύ να νοηθεύ χωρύσ την ϊμεςη επικοινωνύα, ωςτόςο εύναι δυνατόν να δημιουργηθεύ ϋνα εύδοσ οικειότητασ ανϊμεςα ςε χρόςτεσ των chat rooms που επικοινωνούν μεταξύ τουσ για μεγϊλο χρονικό διϊςτημα. Σο Διαδύκτυο επιβϊλλει τουσ δικούσ του κανόνεσ, αξύεσ και ςημεύα και όςοι τα μοιρϊζονται, ςυμμετϋχουν ςε ϋναν ιδιαύτερο κώδικα επικοινωνύασ ανϊλογα με την ομϊδα ςυνομιλύασ. Η απόκρυψη τησ πραγματικόσ ταυτότητασ και η ανωνυμύα των chat rooms ςυνεπϊγονται τη χαλϊρωςη των κοινωνικών κανόνων και περιοριςμών και δύνουν ςτα ϊτομα την ελευθερύα να εκφρϊςουν ςεξουαλικϋσ παρορμόςεισ που ςτην κοινωνικό τουσ ζωό θα ςυνοδεύονταν από το φόβο τησ απόρριψησ ό του ςτιγματιςμού. Επιπλϋον, τα ϊτομα που νιώθουν λιγότερο επιθυμητϊ, μπορούν να βρουν ςτο Διαδύκτυο πιο εύκολα ναρκιςςιςτικό επιβεβαύωςη παρουςιϊζοντασ μια νϋα ταυτότητα. ταδιακϊ αναπτύςςονται ανϊμεςα ςτουσ τακτικούσ χρόςτεσ αιςθόματα ςυντροφικότητασ, κατανόηςησ ό και φλερτ. Οι ςχϋςεισ που δημιουργούνται και παραμϋνουν διαδικτυακϋσ, δεν φαύνεται να μπορούν να αντικαταςτόςουν μακροπρόθεςμα τισ πραγματικϋσ διαπροςωπικϋσ ςχϋςεισ. ελύδα 10

12 Οι διαδικτυακϋσ κοινότητεσ των chat rooms βαςύζονται ςτη δημιουργύα τουσ πϊντα ςε ανθρώπινεσ ανϊγκεσ και ο γραπτόσ λόγοσ ϋχει τη δυνατότητα να προκαλϋςει ςυναιςθόματα θετικϊ ό αρνητικϊ ανϊμεςα ςε ανθρώπουσ που εύναι ϊγνωςτοι μεταξύ τουσ. Επιπρόςθετα, οι δεςμού μεταξύ των χρηςτών δημιουργούνται πολύ γρόγορα καθώσ ςτο Διαδύκτυο δεν υπϊρχουν κανόνεσ ευγϋνειασ ό διακριτικότητασ και από τισ πρώτεσ ςυνομιλύεσ μπορεύ να τεθούν και να απαντηθούν προςωπικϋσ ερωτόςεισ. Με αυτόν τον τρόπο, οι ομϊδεσ αναπτύςςουν ςτενούσ δεςμούσ μεταξύ τουσ και η ανταλλαγό λϋξεων αποκτϊ μια βαθιϊ ψυχολογικό ςημαςύα. Σα chat rooms δύνουν τη δυνατότητα ςτουσ χρόςτεσ να δημιουργόςουν ταυτότητεσ με τισ οπούεσ πειραματύζονται και εύναι ςυνόθωσ εντελώσ διαφορετικϋσ από τισ πραγματικϋσ (Turkle, 1997). Σο ϊτομο μπορεύ να υιοθετόςει ϋνα ρόλο παρϊδοξο ςε ςχϋςη με την καθημερινό του ζωό, επιτρϋποντασ ςτον εαυτό του ϋνα «διαςκεδαςτικό» διϊλειμμα από τισ ευθύνεσ και τα καθημερινϊ ϊγχη. Η επινόηςη όμωσ μιασ νϋασ προςωπικότητασ απαντϊ και ςε αςυνεύδητεσ ανϊγκεσ, όπωσ ςτη δημιουργύα του «ιδανικού εαυτού», ιδιαύτερα όταν υπϊρχει χαμηλό αυτοεκτύμηςη. Ουςιαςτικϊ, οι χρόςτεσ εργαλεύων ςυνομιλύασ του Διαδικτύου εκφρϊζουν ςυχνϊ τισ απωθημϋνεσ ό καταπιεςμϋνεσ πλευρϋσ τησ προςωπικότητϊσ τουσ και βιώνουν εμπειρύεσ αναγνώριςησ και δύναμησ. Μπορούν ακόμη να παύξουν ρόλουσ τουσ οπούουσ φοβούνται ό απεχθϊνονται να αντιμετωπύςουν ςυνειδητϊ. Η τρϋχουςα εκπαιδευτικό πρακτικό εςτιϊζει ςε μια καθοδηγούμενη από το διδϊςκοντα διαδικαςύα, αλλϊ οι απαιτούμενεσ δεξιότητεσ του 21 ου αιώνα εςτιϊζουν ςε υψηλότερου επιπϋδου νοητικϋσ διαδικαςύεσ, δυνατότητεσ αξιοπούηςησ τησ τεχνολογύασ, προςαρμογό ςε ϋνα διαρκώσ μεταβαλλόμενο περιβϊλλον (Solomon & Schrum, 2007). Επομϋνωσ η πρόκληςη για την εκπαύδευςη ςόμερα εύναι να ανακαλύψει διδακτικϋσ πρακτικϋσ με τη χρόςη ςύγχρονων υπηρεςιών Web 2.0 που οδηγούν ςε βαθύτερη κατανόηςη και μϊθηςη καθώσ επύςησ και αυξημϋνη ςυμμετοχό των μαθητών, ςε ϋνα πλαύςιο αναςτοχαςμού, ςυνεργαςύασ, αλληλεπύδραςησ, επικοινωνύασ και εφαρμογόσ που διαμεςολαβεύται από υπηρεςύεσ του Παγκόςμιου Ιςτού (Richardson, 2006). Προςεγγύςεισ όπωσ ο ςυνδεςιαςμόσ (connectivism, Siemens, 2005) επιχειρούν να εξηγόςουν ποιεσ εύναι διαδικαςύεσ μϊθηςησ ςε ϋνα τεχνολογικϊ διαμεςολαβούμενο δικτυωμϋνο περιβϊλλον. Ο ςυνδεςιαςμόσ επιχειρεύ να επεκτεύνει τισ αρχϋσ του κοινωνικού οικοδομιςμού και τησ θεωρύασ τησ δραςτηριότητασ, ςυμπεριλαμβϊνοντασ την τρϋχουςα δικτυακό πραγματικότητα. Εκτιμϊ ότι η γνώςη εμπεριϋχεται ςτη διαςυνδεδεμϋνη ποικιλύα προςεγγύςεων και απόψεων και ότι η μϊθηςη ϋγκειται ςτη διαδικαςύα ςύνδεςησ με αυτό. Από την ϊποψη αυτό η γνώςη εμπεριϋχεται και ςε τεχνολογικϋσ εφαρμογϋσ όπωσ ϋνα δύκτυο ό μια βϊςη δεδομϋνων. υνεπώσ η μϊθηςη δεν λαμβϊνει χώρα μόνο μϋςω τησ κλαςςικόσ διδαςκαλύασ αλλϊ θα πρϋπει να ςυμπεριλϊβει και ϊλλεσ μορφϋσ όπωσ η διαδικτυακό επικοινωνύα, ιςτολόγια, wiki, αναζότηςη ςτο Διαδύκτυο κ.α. Οι μαθητϋσ ςόμερα ςύμφωνα με τον Tapscott (2008) επιθυμούν αυτονομύα ςτισ επιλογϋσ τουσ και ςτην ϋκφραςό τουσ, τη δυνατότητα να προςωποποιόςουν τα αντικεύμενα που χειρύζονται, κοινωνικό αλληλεπύδραςη, παιχνύδι και ψυχαγωγύα, επικοινωνύα ςε πραγματικό χρόνο και πρόςβαςη ςε υψηλϋσ ταχύτητεσ και καινοτομικϋσ εμπειρύεσ και πλατφόρμεσ. Διαπιςτώνεται όμωσ ςυχνϊ (Levin et al., 2002) ότι οι διδϊςκοντεσ δεν μπορούν να παρακολουθόςουν τουσ μαθητϋσ τουσ ςτο ρυθμό και ςτισ ικανότητεσ πρόςκτηςησ δεξιοτότων Web 2.0. ύμφωνα με τον Pink (2009) τα ψηφιακϊ κοινωνικϊ δύκτυα αςκούν ςημαντικό επιρροό ςτουσ ανθρώπουσ γιατύ υποςτηρύζουν ιςότιμα τισ 3 θεμελιώδεισ ανϊγκεσ τουσ, όπωσ αυτϋσ προςδιορύζονται από τη θεωρύα αυτοκαθοριςμού (Self Determination Theory, Deci & Ryan, 1985): επϊρκεια, αυτονομύα, ςυςχϋτιςη. ύμφωνα με την SDT, οι ϊνθρωποι εμπλϋκονται ςε μια δραςτηριότητα των οπούων η ολοκλόρωςη παρϋχει την αύςθηςη επϊρκειασ ςε αυτούσ, τουσ επιτρϋπει την ελύδα 11

13 ανϊληψη ευθύνησ και την πρωτοβουλύα και τουσ παρϋχει ευκαιρύεσ ςυςχϋτιςησ με ϊλλουσ ανθρώπουσ. Εύκολα μπορεύ να διαπιςτώςει κανεύσ ότι οι δραςτηριότητεσ ςυμμετοχόσ ςε ψηφιακϊ κοινωνικϊ δύκτυα και υπηρεςύεσ Web 2.0 υποςτηρύζουν ςε ςημαντικό βαθμό τισ ανϊγκεσ αυτϋσ. τη διεύθυνςη παρουςιϊζεται μια ιδιαύτερα ενδιαφϋρουςα ομιλύα για τισ προκλόςεισ που αντιμετωπύζει η εκπαύδευςη ςτη ςημερινό εποχό. τη διεύθυνςη παρουςιϊζεται ϋνα video που ςυνοψύζει τα ερωτόματα που τύθενται για την αξιοπούηςη των υπηρεςιών Web 2.0 ςτην Εκπαύδευςη. τη διεύθυνςη παρουςιϊζεται με ςκύτςα η θεωρύα αυτοκαθοριςμού κινότρων (Self Determination Theory) από τον Daniel Pink. To Διαδύκτυο ςτα τϋλη του 2010 ύμφωνα με μεταανϊλυςη ςτοιχεύων από την εταιρεύα διαδικτυακών μετρόςεων Pingdom ( η τρϋχουςα δυναμικό του Διαδικτύου με αριθμούσ αποτυπώνεται ωσ εξόσ: τριςεκατομμύρια απεςτϊληςαν μϋςα ςτο 2010 (με μϋςο ημερόςιο ρυθμό 294 δισ). Οι χρόςτεσ υπολογύζονται ςε 1.88 δισ (με 2.9 δισ λογαριαςμούσ ςυνολικϊ) με 480 εκατομμύρια να απϋκτηςαν πρόςβαςη ςτην υπηρεςύα μϋςα ςτο /294 δισ ημερηςύωσ όταν spam. Websites. 255 εκατομμύρια Websites καταγρϊφονται το Δεκϋμβριο του 2010 με 21.4 εκατ. να αφορούν ςτουσ νϋουσ δικτυακούσ τόπουσ το Φρόςτεσ του Διαδικτύου. Σον Ιούνιο του 2010 οι χρόςτεσ του Διαδικτύου υπολογύζονταν ςε 1.97 δισ (ςόμερα ξεπερνούν τα 2 δισ) με 14% αύξηςη ςτο εκατ. καταγρϊφονται ςτην Αςύα, ςτην Ευρώπη και ςτη Βόρεια Αμερικό. Κοινωνικϊ Δύκτυα. ύμφωνα με το BlogPulse καταγρϊφονται 152 εκατομμύρια ιςτολόγια. Οι χρόςτεσ του Twitter υπολογύζονται ςε 175 εκατομμύρια με τα 100 εκατ. εξ αυτών να ϋχουν εγγραφεύ μϋςα ςτο εκατ. ακολουθούν τη Lady Gaga (@ladygaga). Για το 2010 καταγρϊφονται ςυνολικϊ 25 διςεκατομμύρια tweets. Σο Facebook απαριθμεύ 600 εκατομμύρια χρόςτεσ με τα 250 εξ αυτών να ϋχουν εγγραφεύ το Κϊθε ημϋρα εγκαθύςτανται 20 εκατομμύρια εφαρμογϋσ Facebook ενώ το 70% των χρηςτών του Facebook εύναι εκτόσ Αμερικόσ. 30 διςεκατομμύρια αντικεύμενα (ςύνδεςμοι, κεύμενα, φωτογραφύεσ) διαμοιρϊζονται μεταξύ των χρηςτών του Facebook κϊθε μόνα. Video. Οι χρόςτεσ του Διαδικτύου παρακολουθούν 2 διςεκατομμύρια video κϊθε ημϋρα ςτο YouTube. Εκτιμϊται ότι κϊθε λεπτό προςτύθενται 35 ώρεσ video. Εικόνεσ. 5 Διςεκατομμύρια εικόνεσ εύναι αποθηκευμϋνεσ ςτο FIickr φωτογραφύεσ αναρτώνται κϊθε λεπτό ςτο Flickr (ό 130 εκατομμύρια το μόνα). Ο ελύδα 12

14 αντύςτοιχοσ αριθμόσ για το Facebook εύναι 3 δισ το μόνα (ό 36 δισ φωτογραφύεσ το χρόνο). Υυλλομετρητϋσ. Οι πιο δημοφιλεύσ φυλλομετρητϋσ παγκοςμύωσ εύναι (τϋλοσ 2010): Internet Explorer 46.9%, Firefox 30.8%, Chrome 14.9%, Safari 4.8%, Opera 2.1%. Σο μεγαλύτερο ρυθμό αύξηςησ παρουςιϊζει ο Google Chrome. ελύδα 13

15 Επιςκόπηςη βαςικών υπηρεςιών Web 2.0 την ενότητα αυτό παρατύθεται η επιςκόπηςη των βαςικών υπηρεςιών Web 2.o. Αν και η επιςκόπηςη αυτό ςε καμύα περύπτωςη δεν μπορεύ να θεωρηθεύ πλόρησ, επιχειρεύται η απαρύθμηςη των βαςικών υπηρεςιών και των χαρακτηριςτικών τουσ και παρουςιϊζονται ιδϋεσ για την ενςωμϊτωςό τουσ ςτην εκπαιδευτικό πρακτικό. Η τελευταύα διϊςταςη αναλύεται ςυςτηματικϊ ςτην επόμενη ενότητα, όπου και παρουςιϊζονται προςεγγύςεισ ςχεδιαςμού και αξιολόγηςησ διδακτικών παρεμβϊςεων με τη χρόςη τεχνολογιών Web 2.0. Εκτεταμϋνη λύςτα με πϊνω από εφαρμογϋσ Web 2.0 παρϋχεται ςτη διεύθυνςη Ιςτολόγια Ένα από τα πρώτα εργαλεύα που ςηματοδότηςαν την ϋλευςη και δημιουργύα κρύςιμησ μϊζασ υπηρεςιών Web 2.0 εύναι τα ιςτολόγια (blogs, ο όροσ προκύπτει από τη ςύντμηςη των λϋξεων web log). Συπικϊ, ϋνα ιςτολόγιο αποτελεύ μια περύπτωςη δικτυακού τόπου, ο οπούοσ δεν απαιτεύ καμύα προγραμματιςτικό προςπϊθεια για να δημιουργηθεύ. Σο μοντϋλο οργϊνωςησ και παρουςύαςησ τησ πληροφορύασ ςυνύςταται ςε μια χρονολογικό παρϊθεςη του περιεχομϋνου, με τισ πλϋον πρόςφατεσ προςθόκεσ να παρουςιϊζονται ςυνόθωσ ςτην κορυφό τησ ιςτοςελύδασ. Πϋρα από τη ςημαντικό ευκολύα χρόςησ που χαρακτηρύζει τα ιςτολόγια, επιπρόςθετα, παρϋχονται πολύ ιςχυρϋσ δωρεϊν διαδικτυακϋσ υπηρεςύεσ δημιουργύασ ιςτολογύων. Οι πλϋον δημοφιλεύσ εξ αυτών εύναι το Blogspot ( το Wordpress ( το Tumblr ( το Typepad ( και το Edublogs ( Ο όροσ blogging αποδύδεται ςτη διαδικαςύα ειςαγωγόσ, ςυγγραφόσ, επιμϋλειασ, ςχολιαςμού ό διαγραφόσ ενόσ ϊρθρου με τη χρόςη μϋςων όπωσ κεύμενο, υπερςύνδεςμων εικόνων και ϊλλου πολυμεςικού περιεχομϋνου, ςυχνϊ από ϊλλεσ υπηρεςύεσ (όπωσ πχ εικόνεσ από το Flickr, ό video από το Youtube κλπ, ό χαρτών από το Google maps κ.α.). Ένα ιςτολόγιο μπορεύ να εύναι προςβϊςιμο ςε οποιονδόποτε, ό ςε οριςμϋνουσ εγγεγραμμϋνουσ ό ενδιϊμεςα να επιτρϋπει την ανϊγνωςη ϊρθρων αλλϊ να επιτρϋπει (διαβαθμιςμϋνα) τη ςυγγραφό ςχολύων μόνο ςε εξουςιοδοτημϋνουσ χρόςτεσ. Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ μϋςα από τα ιςτολόγια Ένα ιςτολόγιο μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ με διϊφορουσ τρόπουσ για την υποςτόριξη τησ διαδικαςύασ μϊθηςησ. Μερικϋσ από τισ χρόςεισ αυτϋσ εύναι οι εξόσ: Δημιουργύα νϋων μαθόματοσ, με την προςθόκη πληροφοριών όπωσ νϋα, επόμενα μαθόματα, περύγραμμα ύλησ, προγραμματιςμϋνα γεγονότα κλπ. Δημιουργύα κοινότητασ ςυζότηςησ με τουσ μαθητϋσ να εμπλϋκονται ςε ανταλλαγό απόψεων, επιχειρηματολογύα κλπ πϊνω ςε υπϊρχοντα ϊρθρα που ϋχει δημιουργόςει ο διδϊςκοντασ ό επιτρϋποντασ και την ανϊρτηςη νϋων ϊρθρων από τουσ μαθητϋσ. Ο διδϊςκοντασ παρεμβαύνει κυρύωσ θϋτοντασ ερωτόςεισ και όχι κατευθύνοντασ τη ροό τησ ςυζότηςησ εκτόσ εϊν αυτό παρεκκλύνει αιςθητϊ από τουσ ςτόχουσ του μαθόματοσ. Επύςησ, εποπτεύει τα ϊρθρα για τυχόν απρεπό ςχόλια κλπ. ελύδα 14

16 Αξιοπούηςη ενόσ ιςτολογύου από το διδϊςκοντα ώςτε να ςυγκεντρώςει, οργανώςει και παρουςιϊςει όλο το χρόςιμο μαθηςιακό υλικό. Δημιουργύα ατομικών ιςτολογύων για κϊθε μαθητό, τα οπούα διαςυνδϋονται με το κεντρικό ιςτολόγιο του μαθόματοσ. το ιςτολόγιο του κϊθε μαθητόσ μπορεύ να αναρτϊ τισ εργαςύεσ του (διαδραματύζοντασ και το ρόλο ενόσ e-portfolio δηλαδό ντοςιϋ εργαςιών μαθητό), ςκϋψεισ για το μϊθημα, τισ πηγϋσ τισ οπούεσ ϋχει προςπελϊςει κ.α. Δημιουργύα ςχολικόσ εφημερύδασ Δημιουργύα περιγραμμϊτων μαθημϊτων και δραςτηριοτότων και ςυνεργαςύα με ϊλλουσ διδϊςκοντεσ για διαμοιραςμό υλικών, ιδεών για την εκπαιδευτικό διαδικαςύα κλπ. τη διεύθυνςη παρϋχονται μια ςειρϊ από παραδεύγματα και ιδϋεσ δραςτηριοτότων με τη χρόςη ιςτολογύων. Wikis Ένα wiki επιτρϋπει τη ςυνεργατικό δημιουργύα ενόσ δικτυακού τόπου. Η λϋξη ςημαύνει γρόγορα ςτη διϊλεκτο τησ Φαβϊησ, δηλώνοντασ την αποδοτικότητα τησ διαδικαςύασ δημιουργύασ του δικτυακού τόπου: η εργαςύα δεν απαιτεύ καμύα γνώςη προγραμματιςμού και όλοι οι χρόςτεσ ϋχουν τη δυνατότητα ανϊρτηςησ και τροποπούηςησ ό διαγραφόσ του περιεχομϋνου, τη δημιουργύα ςχολύων και τη διαςύνδεςη των ςελύδων μεταξύ τουσ. Σο πρώτο Wiki παρουςιϊςτηκε ςτισ 25/3/1995 από τον Ward Cunninghan. Ωσ αποτϋλεςμα, ϋνα wiki διαφϋρει ελϊχιςτα από ϋνα ςυμβατικό δικτυακό τόπο (Εικόνα 2). Η διαδικαςύα υλοπούηςόσ του όμωσ εύναι πλόρωσ ςυνεργατικό με το αποτϋλεςμα τησ ςυνεργαςύασ να αποτυπώνεται απευθεύασ ςτο Διαδύκτυο. Οι χρόςτεσ μπορούν να δημιουργόςουν αναφορϋσ, γλωςςϊρι, ϋνα βιβλύο ό μια εγκυκλοπαύδεια. Άλλεσ χρόςεισ όπωσ πχ η διαμεςολϊβηςη ςυζότηςησ με τη χρόςη των εργαλεύων αυτών δεν αποκλεύονται όμωσ τα ιςτολόγια αποτελούν μια ςαφώσ πιο κατϊλληλη περύπτωςη. Ένα ςημαντικό χαρακτηριςτικό των wikis εύναι η πλόρησ ιςοτιμύα μεταξύ των μελών. ε αντύθεςη πχ με τα ιςτολόγια όπου κϊποιοι χρόςτεσ μπορούν να ϋχουν αποκλειςτικϊ δικαιώματα ανϊρτηςησ νϋων ϊρθρων και κϊποιοι ϊλλοι δικαιώματα ανϊρτηςησ μόνο ςχολύων, τα περιςςότερα wikis επιτρϋπουν την πρόςβαςη των χρηςτών χωρύσ κανϋνα περιοριςμό (αν και εύναι δυνατό τισ περιςςότερεσ φορϋσ η ειςαγωγό κϊποιων περιοριςμών). Η δημιουργύα ςελύδων εύναι εξαιρετικϊ απλό και ομοιϊζει ϋντονα με τη χρόςη ενόσ απλού επεξεργαςτό κειμϋνου. Επιπρόςθετα, κϊθε τροποπούηςη ςτο περιεχόμενο μιασ ςελύδασ καταγρϊφεται και αποθηκεύεται. Σο χαρακτηριςτικό αυτό παρϋχει 2 ςημαντικϊ πλεονεκτόματα: Επιτρϋπει τη μετϊβαςη ςτην προηγούμενη ϋκδοςη τησ ςελύδασ Επιτρϋπει την ανϊλυςη του ιςτορικού εξϋλιξησ τησ πληροφορύασ ςε ϋνα wiki. ελύδα 15

17 Η ελευθερύα που παρϋχει ϋνα wiki, ςυχνϊ ςυνοδεύεται και από προβλόματα. ε αντύθεςη με τα ιςτολόγια όπου για παρϊδειγμα ϋνα ςχόλιο μπορεύ να διαγραφεύ μόνο από τον υπεύθυνο του, ςε ϋνα wiki ελεύθερα μπορεύ κανεύσ να διαγρϊψει και να τροποποιόςει οποιοδόποτε μϋροσ του περιεχομϋνου. Κατϊ ςυνϋπεια, μπορεύ να παρατηρηθεύ το φαινόμενο να υπεριςχύουν πλειοψηφικϋσ απόψεισ και να διαγρϊφονται οι μειοψηφικϋσ. Επιπλϋον, ϋχουν παρατηρηθεύ και φαινόμενα βανδαλιςμού με μαζικϋσ διαγραφϋσ και παραποιόςεισ ϊρθρων ςε wikis. Σϋλοσ η δυνατότητα που παρϋχεται ςτον οποιοδόποτε να ςυγγρϊψει την ϊποψό του θϋτει ερωτόματα ςχετικϊ με την αξιοπιςτύα του περιεχομϋνου. Η διαπύςτωςη αυτό, ιςχύει για οποιαδόποτε πηγό (διαδικτυακό ό μη), ςυνεπώσ η εξϋταςη για αξιοπιςτύα του περιεχομϋνου αποτελεύ ζητούμενο και μια κρύςιμη δεξιότητα η οπούα θα πρϋπει να υποδειχθεύ ανϊλογα ςτουσ μαθητϋσ. Κϊποιεσ από τισ βαςικϋσ λειτουργύεσ ενόσ Wiki εύναι: Μορφοπούηςη κειμϋνου (λύςτεσ, κεφαλύδεσ, ϋντονα, υπογραμμιςμϋνα κλπ) με πολύ απλούςτερο τρόπο ςε ςχϋςη με τη χρόςη HTML tags. ύγκριςη μεταξύ 2 διαφορετικών εκδόςεων μιασ ςελύδασ με δυνατότητα υπογρϊμμιςησ των διαφορών. υζότηςη οργανωμϋνη ανϊ ςελύδα που επιτρϋπει το ςχεδιαςμό του περιεχομϋνου, των ςτόχων τησ ςελύδασ κ.α. Δυνατότητα κλειδώματοσ ςελύδων ό διαβαθμιςμϋνησ πρόςβαςησ. Δυνατότητα επιςτροφόσ ςε προηγούμενη ϋκδοςη μιασ ςελύδασ και αναύρεςη όλων των αλλαγών που ακολούθηςαν. Δυνατότητα αυτόματησ ενημϋρωςησ με RSS feeds ό αυτόματη αποςτολό μηνύματοσ . Μερικϊ από τα διαθϋςιμα ςυςτόματα Wiki εύναι Mediawiki ( Αναπτύχθηκε για να υποςτηρύξει τη ςυγγραφό τησ Wikipedia. Αποτελεύ ϋργο ελεύθερου κώδικα αλλϊ απαιτεύ την εγκατϊςταςη ςε ϋνα εξυπηρετητό. Wikispaces ( Δωρεϊν ςτη βαςικό του ϋκδοςη (η οπούα και παρϋχει όλα τα βαςικϊ εργαλεύα επιμϋλειασ ενόσ wiki), επύ πληρωμό πρόςθετεσ λειτουργύεσ (όπωσ ςυγκεντρωτικόσ ϋλεγχοσ δραςτηριότητασ μεγϊλου αριθμού wikis κλπ). Jotspot (Google Sites, sites.google.com). Πρόκειται για υπηρεςύα wiki που εξαγορϊςτηκε από την Google και ςόμερα αποτελεύ τη βαςικό τεχνολογικό υποδομό του Google sites, τησ πρόταςησ τησ Google για δημιουργύα ςελύδων (με διαθϋςιμο χώρο 100MB ςτην ελεύθερη ϋκδοςη. ημαντικό πλεονϋκτημα των Google Sites αποτελεύ η εύκολη ολοκλόρωςη με ϊλλεσ εφαρμογϋσ όπωσ Youtube, Google Docs, Google Maps κ.α. PbWiki ( Εναλλακτικό πρόταςη για δωρεϊν δημιουργύα wiki. ελύδα 16

18 Εικόνα 2. τιγμιότυπο από φοιτητικό εργαςύα, ςχετικϊ με την ιςτορύα, τισ υπηρεςύεσ και τη χρηςιμότητα του Google. Οι φοιτητϋσ εργαζόντουςαν ςε ομϊδεσ και ανϋπτυξαν την εργαςύα ςε 10 ςυγκεκριμϋνουσ ϊξονεσ (επιλογϋσ πλοόγηςησ, ςτα αριςτερϊ). Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη wikis Η απλότητα των wikis αλλϊ και οι ςημαντικϋσ ιδιότητεσ ςυνεργαςύασ που παρϋχουν προςφϋρουν μια τεχνολογικό υποδομό ςημαντικόσ χρηςιμότητασ για την εκπαιδευτικό διαδικαςύα. Όπωσ προκύπτει όμωσ από ςχετικϋσ μελϋτεσ, η ενςωμϊτωςη των wikis ςτην εκπαύδευςη δεν θα επιφϋρει ςημαντικό αποτϋλεςμα εϊν δεν ϋχει ςχεδιαςτεύ και οργανωθεύ με κατϊλληλο τρόπο (West & West, 2009, Σςϋλιοσ, Ν., Γεωργούτςου Μ. & Παναγιωτϊκη, 2011, Δαβρϊζοσ, Κόμησ & Σςϋλιοσ, 2011). Αναλυτικό μεθοδολογικό πλαύςιο εκπαιδευτικόσ αξιοπούηςησ των wikis παρουςιϊζεται ςτην επόμενη ενότητα. Μερικϋσ δυνατϋσ δραςτηριότητεσ εύναι: υνεργατικό αξιολόγηςη ό καθοδόγηςη εργαςιών. Μαθητϋσ ορύζονται επικεφαλόσ ϋργων και αναλαμβϊνουν να εποπτεύουν ό να αξιολογόςουν την εργαςύα ϊλλων μαθητών. Γλωςςϊρι. Οι μαθητϋσ αναπτύςςουν γλωςςϊρι μαθόματοσ, επεκτεύνοντασ το ςταδιακϊ. Ανϊθεςη εργαςιών. Οι μαθητϋσ εργϊζονται ατομικϊ ό ςε ομϊδεσ ςε εργαςύεσ που ϋχει κοινοποιόςει ο διδϊςκοντασ. Σο πλαύςιο ςυνεργαςύασ εύναι ρητϊ οριςμϋνο και ανατύθενται ρόλοι (πχ οργανωτόσ, ςυλλϋκτησ πολυμεςικού ελύδα 17

19 περιεχομϋνου, επιμελητόσ κειμϋνου κ.α.). υχνϊ η εργαςύα ϋχει μια ςελύδα πρότυπο με ενδεικτικό δομό και λϋξεισ κλειδιϊ και ενδεικτικϋσ πηγϋσ, ώςτε να ευθυγραμμύςει τουσ μαθητϋσ. Επύςησ παρϋχονται τα κριτόρια αξιολόγηςησ τησ εργαςύασ, ενώ ο διδϊςκοντασ μπορεύ να ςχολιϊζει βαςικϊ ζητόματα πριν την τελικό παρϊδοςη τησ εργαςύασ. Επιχειρηματολογύα. τη δραςτηριότητα αυτό τύθεται ϋνα ζότημα και οι μαθητϋσ χωρύζονται ςε ομϊδεσ και επιχειρηματολογούν υπϋρ ό εναντύον. Μερικϊ παραδεύγματα θα μπορούςαν να εύναι η περιβαλλοντικό μόλυνςη, πλεονεκτόματα και μειονεκτόματα τησ χρόςησ τησ τεχνολογύασ, κοινωνικϋσ επιδρϊςεισ του Διαδικτύου κ.α. υχνϋσ ερωτόςεισ/απαντόςεισ Οι μαθητϋσ μπορούν να ςυγκεντρώςουν και να οργανώςουν τισ πλϋον ςυχνϋσ ερωτόςεισ για ϋνα ζότημα και να τισ αναρτόςουν ςε ϋνα wiki. Μελϋτη και εμπλουτιςμόσ λόμματοσ ςτη Wikipedia. Η δρϊςη αυτό απαιτεύ ςημαντικό εκβϊθυνςη ςε ςυγκεκριμϋνα γνωςτικϊ αντικεύμενα. Εναλλακτικϊ μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ ωσ δρϊςησ εξϊςκηςησ ςε ξϋνεσ γλώςςεσ με την προςαρμογό ξενόγλωςςων λημμϊτων ςτα ελληνικϊ, όπου το περιεχόμενο διατύθεται χωρύσ περιοριςμούσ (πχ από την αντύςτοιχη αγγλικό ϋκδοςη ενόσ ϊρθρου ςτη Wikipedia). Πρόςφατα (Νοϋμβριοσ 2010) το Τπουργεύο Παιδεύασ, απηύθυνε κϊλεςμα για δημόςια διαβούλευςη και εξειδύκευςη δρϊςεων ύμφωνα με την τότε καταγραφό, η ελληνικό Wikipedia εύχε λόμματα, 650 ενεργούσ χρόςτεσ και 18 διαχειριςτϋσ και ο ςτόχοσ που τϋθηκε όταν τα λόμματα (Η Αγγλικό ϋκδοςη ϋχει λόμματα, ενώ η Γαλλικό και η Γερμανικό ξεπερνούν αμφότερεσ το 1 εκατ. Λόμματα). Μελϋτη υπϊρχοντοσ wiki. Η μελϋτη τησ εξϋλιξησ ενόσ wiki αλλϊ και των ςυζητόςεων που το ςυνοδεύουν, μπορεύ να αποτελϋςει ϋνα καλό παρϊδειγμα αναςτοχαςμού για το πώσ δημιουργεύται και εξελύςςεται η γνώςη. Portfolio To portfolio (η electronic portfolio) ςυνύςταται ςε μια ςυλλογό εργαςιών που αντιπροςωπεύουν την εξϋλιξη ενόσ μαθητό. Διϊφορεσ υπηρεςύεσ, όπωσ το eduportfolio ( υποςτηρύζουν τη διαδικαςύα δημιουργύασ και επεξεργαςύασ προςωπικού φακϋλου υλικού και το διαμοιραςμό ςε τρύτουσ χρόςτεσ. Ο φϊκελοσ υλικού (portfolio) αποτελεύ υπηρεςύα ςτην οπούα ο μαθητόσ μπορεύ να αναρτόςει ενδεικτικό ό πλόρεσ δεύγμα εργαςιών του. Επιτρϋπει τον αναςτοχαςμό για την πρόοδό του κατϊ τη διϊρκεια τησ μαθηςιακόσ διαδικαςύασ αλλϊ και τον διαμοιραςμό καλών πρακτικών με τα υπόλοιπα μϋλη τησ κοινότητασ. Η διαδικαςύα αυτό παρϋχει την ευκαιρύα ςτο μαθητό να εξαςκόςει τισ δεξιότητεσ οργϊνωςησ και επιμϋλειασ του μαθηςιακού υλικού που ϋχει δημιουργόςει, να επικοινωνόςει και να αναδεύξει τισ καλϋσ πρακτικϋσ. Επύςησ, ςε επύπεδο τϊξησ, οι μαθητϋσ μπορούν να μελετόςουν εναλλακτικϋσ προςεγγύςεισ και να διδαχθούν μϋςα από αυτϋσ, ενώ αντύςτοιχα ο καθηγητόσ μπορεύ να δημιουργόςει ϋνα portfolio με το ιςτορικό των καλύτερων εργαςιών των μαθητών του, ό με εργαςύεσ με ςυχνϊ παρατηρούμενεσ παρανοόςεισ και να τισ χρηςιμοποιόςει ωσ αντιπροςωπευτικϊ παραδεύγματα ςτη διδακτικό παρϋμβαςη. ελύδα 18

20 Εργαλεύα κοινωνικόσ δικτύωςησ (Facebook, Twitter, Myspace, foursquare) To Facebook αποτελεύ την πλϋον δημοφιλό εφαρμογό κοινωνικόσ ςόμερα με πϊνω από 500 εκατομμύρια χρόςτεσ παγκοςμύωσ και περύπου 4 εκατομμύρια ςτην Ελλϊδα. Δημιουργόσ του εύναι ο Mark Zuckerberg το 2004 όταν και ανϋλαβε να εργαςτεύ ςε ςχετικό ιδϋα των δύδυμων αδερφών Tyler και Cameron Winklevoss με τουσ οπούουσ όταν ςυμφοιτητόσ ςτο Harvard. Σο ποιοσ κατεύχε την αποκλειςτικό κυριότητα τησ ιδϋασ παραμϋνει ακόμη αςαφϋσ, αν και ςε ςχετικό δικαςτικό διαμϊχη οι αδερφού Winklevoss αποζημιώθηκαν με 20 εκατ. δολϊρια και μετοχϋσ ςημερινόσ αξύασ περύπου 145 εκατ. δολαρύων. Η δυναμικό κοινωνικό δικτύων όπωσ το Facebook διαφαύνεται εξαιρετικϊ ςημαντικό (Boyd & Ellison, 2008). όμερα διεξϊγεται εκτεταμϋνη ϋρευνα για τη διερεύνηςη των ευρύτερων επιπτώςεων ςε μια ςειρϊ από ζητόματα όπωσ ιδιωτικότητα, επιπτώςεισ ςτισ κοινωνικϋσ ςχϋςεισ κ.α (Joinson et al., 2007). τη διεύθυνςη ibm.com/software/data/cognos/manyeyes/visualizations/social-networking-sites παρϋχεται γρϊφημα του αριθμού των καταγεγραμμϋνων χρηςτών ςε μια ςειρϊ από sites κοινωνικόσ δικτύωςησ. Σα ςημαντικότερα εργαλεύα που παρϋχει το Facebook (Εικόνα 3) εύναι τα εξόσ: Σούχοσ (wall) ανακοινώςεων και ςυζητόςεων. ε αυτόν μπορεύ να αναρτηθεύ κεύμενο, εικόνα, video και υπερςύνδεςμοι και όλοι οι φύλοι του χρόςτη που ϋχουν πρόςβαςη ςε αυτόν μπορούν να ςυζητόςουν με διϊρθρωςη αντύςτοιχη με αυτό ενόσ ιςτολογύου. Προφύλ (profile) όπου οι χρόςτεσ μπορούν να παρουςιϊςουν ςτοιχεύα για τα ενδιαφϋροντϊ τουσ, για τισ δραςτηριότητεσ τουσ, τον τόπο κατοικύα τουσ κ.α. Ανϊρτηςη εικόνων και video. To Facebook αποτελεύ ςόμερα την πλϋον δημοφιλό υπηρεςύα ανϊρτηςησ φωτογραφιών με πϊνω από 15 διςεκατομμύρια φωτογραφύεσ. Εκτιμϊται ότι οι χρόςτεσ αναρτούν περύπου 850 εκατομμύρια φωτογραφύεσ το μόνα. Διϊφορεσ ςυμπληρωματικϋσ υπηρεςύεσ επιτρϋπουν την επιςημεύωςη (tag) των χρηςτών και ςυζότηςη ςχετικϊ με τισ φωτογραφύεσ ό video. Ανϊρτηςη γεγονότων (events) και πληροφοριών για αυτϊ. ημειώςεισ (notes) Επιτρϋπουν την ανϊρτηςη εκτενών κειμϋνων και τη ςυζότηςό τουσ. Δημιουργύα δικτύων και ομϊδων. Οι χρόςτεσ μπορούν να δημιουργόςουν (ό να ενταχθούν ςε όδη υπϊρχουςεσ) ομϊδεσ ςχετικϋσ με τα ενδιαφϋροντϊ τουσ, να ςυζητόςουν και αναρτόςουν πολυμεςικό υλικό για αυτϊ. Ροό νϋων (news feed) που ςυνοψύζουν τη δραςτηριότητα των φύλων του χρόςτη. Άμεςο μόνυμα (chat) όπου οι χρόςτεσ μπορούν να ςυζητόςουν μεταξύ τουσ ςε πραγματικό χρόνο. ελύδα 19

21 Εικόνα 3. Η ςελύδα τησ ομϊδασ για το Σμόμα Επιςτημών τησ Εκπαύδευςησ και τησ Αγωγόσ ςτην Προςχολικό Ηλικύα του Πανεπιςτημύου Πατρών. Οι φοιτητϋσ του Σμόματοσ, ενημερώνονται για γεγονότα ενδιαφϋροντοσ, ανταλλϊςουν απόψεισ για το πρόγραμμα ςπουδών του Σμόματοσ. Η ομϊδα αριθμεύ περύπου 450 χρόςτεσ κ.α Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Facebook Οι μαθητϋσ εύναι όδη εξοικειωμϋνοι ςε ςημαντικό βαθμό με το Facebook. Κατϊ ςυνϋπεια η δημιουργύα ομϊδασ για ϋνα μϊθημα αποτελεύ μια εύκολη και αποτελεςματικό λύςη για την ενημϋρωςη ςχετικϊ με τουσ ςτόχουσ του μαθόματοσ. Επύςησ παρϋχονται μια ςειρϊ από ϊλλεσ δυνατότητεσ που ςυνειςφϋρουν ςτη διαμεςολϊβηςη ενόσ μαθόματοσ η δυνατότητα ςυζότηςησ και ανταλλαγόσ μηνυμϊτων, διαςύνδεςησ με ϊλλεσ υπηρεςύεσ Web 2.0 κ.α. Ενιςχύει επύςησ την αύςθηςη μαθηςιακόσ κοινότητασ και προςφϋρει τη δυνατότητα ςε χρόςτεσ να αναγνωρύςουν ςυμμαθητϋσ με κοινϊ ενδιαφϋροντα, εργαςύεσ με ςυναφεύσ ςκοπούσ κ.α καθώσ αυτού ϋχουν τη δυνατότητα να εκφρϊςουν την ταυτότητϊ τουσ. Οι μαθητϋσ όμωσ θα πρϋπει να εύναι ενόμεροι και για τισ αρνητικϋσ πτυχϋσ που απορρϋουν από τη λανθαςμϋνη χρόςη του Facebook. Για παρϊδειγμα, η ανϊρτηςη φωτογραφιών χωρύσ την ϊδεια των φύλων τουσ μπορεύ να τουσ φϋρει ςε δύςκολη θϋςη ό να δημιουργόςει λανθαςμϋνεσ εντυπώςεισ. Επιπρόςθετα, οι διδϊςκοντεσ θα πρϋπει να ελύδα 20

22 εύναι προςεκτικού ςχετικϊ με το ποιο μϋροσ τησ ιδιωτικόσ τουσ ζωόσ επιθυμούν να καθύςταται γνωςτό ςτουσ μαθητϋσ του. Για το ςκοπό αυτό ςυνύςταται η δημιουργύα ενόσ εναλλακτικού δεύτερου προφύλ που θα το χρηςιμοποιούν αποκλειςτικϊ για τα μαθόματϊ τουσ. Άλλεσ υπηρεςύεσ όπωσ το ning ( επιτρϋπουν τη δημιουργύα κοινωνικού δικτύου εςτιαςμϋνου ςε μια ςυγκεκριμϋνη δραςτηριότητα. τη διεύθυνςη ςυζητούνται αναλυτικϊ οι χρόςεισ του ning ςτην εκπαύδευςη. Twitter To Twitter αποτελεύ ιδϋα του Jack Dorsey ο οπούοσ ενδιαφερόταν για μια υπηρεςύα που θα του επϋτρεπε να γνωρύζει τι κϊνουν οι φύλοι του ανϊ πϊςα ςτιγμό. Η πρώτη υλοπούηςη τησ ιδϋασ το 2006 γνώριςε ϊμεςη αποδοχό και ςόμερα οι χρόςτεσ του υπολογύζονται ςε 190 εκατομμύρια, οι οπούοι δημιουργούν 65 εκατομμύρια tweets την ημϋρα. Σα κυριότερα χαρακτηριςτικϊ τησ υπηρεςύασ εύναι τα εξόσ: Απλότητα ςτη χρόςη Κϊθε μόνυμα ϋχει μϋγιςτο μϋγεθοσ 140 χαρακτόρεσ Ο χρόςτησ επιλϋγει ποιων χρηςτών τα νϋα θα λαμβϊνει (με την επιλογό follow ) χωρύσ περιοριςμούσ Τποςτηρύζεται αναζότηςη των tweets Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Twitter Η δυνατότητα να γνωρύζει κανεύσ τισ δραςτηριότητεσ των ανθρώπων που ςυχνϊ αποτελούν αντικεύμενο μελϋτησ για ϋνα μαθητό, δημιουργεύ αύςθηςη εγγύτητασ και ςυνδεςιμότητασ. Μπορεύ να αντικαταςτόςει ό να ολοκληρώςει τη διαςύνδεςη με ϊλλεσ χρηςιμοποιούμενεσ τεχνολογύεσ. Για παρϊδειγμα, ο διδϊςκοντασ μπορεύ να ανακοινώνει νϋα για ϋνα μϊθημα ό να δημοςιεύει ςυνδϋςμουσ για ενδιαφϋρουςεσ πηγϋσ, αναρτώμενο υλικό ςτο Ιςτολόγιο του μαθόματοσ, κϊλεςμα για ςυμμετοχό ςε μια δραςτηριότητα ό ςε ϋνα διαδικτυακό ημερολόγιο κ.α. Εργαλεύα ςυνεργαςύασ (google docs, Swivel, Many Eyes, Skype) Google docs Η υπηρεςύα Google Docs (Εικόνα 4) παρϋχει δωρεϊν μια ςειρϊ από εξαιρετικϊ εργαλεύα για διαδικτυακό δημιουργύα, επεξεργαςύα και διανομό κειμϋνων, λογιςτικϊ φύλλα και παρουςιϊςεισ. Δεν απαιτεύται η εγκατϊςταςη προγραμμϊτων ςτον υπολογιςτό του χρόςτη και η επεξεργαςύα των αρχεύων απαιτεύ απλϊ την ύπαρξη ενόσ φυλλομετρητό και την εγγραφό ςτην υπηρεςύα. Ο χρόςτησ ϋχει τη δυνατότητα να οργανώςει ςε θεματικούσ καταλόγουσ τα αρχεύα του να αποςτεύλει πρόςκληςη με δικαιώματα ςυνεργατικόσ επεξεργαςύασ των αρχεύων ςε τρύτουσ. Επύςησ παρϋχεται η δυνατότητα ανϊρτηςησ αρχεύων doc, pdf, ppt και αρχεύων video αλλϊ και τη μετατροπό αρχεύων Google Docs ςε doc, pdf, HTML, zip κ.α. ελύδα 21

23 Εικόνα 4. Η διεπιφϊνεια χρόςησ του Google Docs. τιγμιότυπο από επεξεργαςύα κειμϋνου (www. Surveymonkey.com) Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Google Docs Σόςο ο διδϊςκοντασ όςο και οι μαθητϋσ μπορούν να αναρτόςουν περιεχόμενο το οπούο εύναι προςπελϊςιμο από οποιοδόποτε υπολογιςτό. Επιτρϋπει τη ςυνεργατικό δημιουργύα περιεχομϋνου και εργαςιών τόςο μεταξύ των μελών μιασ τϊξησ όςο και μεταξύ μαθητών από ϊλλα ςχολεύα. Τποκατϊςταςη ϊλλων πρακτικών (όπωσ φωτοτυπύεσ κλπ) καθώσ μπορούν να κοινοποιούνται ςε όλουσ τουσ μαθητϋσ οι νϋεσ εργαςύεσ ό ϊλλα ϋγγραφα. Δυνατότητα εύκολησ πρόςβαςησ από φορητϋσ ςυςκευϋσ. Δημιουργύα αρχεύου εγγρϊφων για ςυγκεκριμϋνα ζητόματα, εννοιεσ κλπ. υμπληρωματικϋσ πληροφορύεσ για τη χρόςη του Google Docs ςτην εκπαύδευςη με προτϊςεισ για δραςτηριότητεσ παρουςιϊζονται ςτο Many eyes H υπηρεςύα Many Eyes τησ IBM (www-958.ibm.com/me, Εικόνα 5) επιτρϋπει τη ςυνεργατικό δημιουργύα οπτικοποιόςεων ςε ςετ δεδομϋνων χρηςτών. Οι χρόςτεσ μπορούν να μεταφορτώςουν τα δεδομϋνα τουσ ςτην υπηρεςύα και να τα οπτικοποιόςουν χρηςιμοποιώντασ μια ποικιλύα εργαλεύων όπωσ γραφόματα πύτασ, γραμμόσ, tagclouds κ.α. Επύςησ μπορούν να ειςϊγουν λϋξεισ κλειδιϊ ςτην οπτικοπούηςη που ϋχουν δημιουργόςει, ώςτε να διευκολύνουν την ταξινόμηςη και εύρεςό τησ. Οι χρόςτεσ μπορούν να αναζητόςουν αναπαραςτϊςεισ δεδομϋνων και να τισ ςχολιϊςουν. ελύδα 22

24 Εικόνα 5. Η διεπιφϊνεια χρόςησ του Many eyes Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Many Eyes Οι μαθητϋσ μπορούν να ανεβϊςουν τα δικϊ τουσ δεδομϋνα ςτην υπηρεςύα προκειμϋνου να τα οπτικοποιόςουν με τη χρόςη τησ υπηρεςύασ Οι μαθητϋσ και ο διδϊςκοντασ μπορούν να φυλλομετρόςουν μια ςειρϊ από οπτικοποιόςεισ και δεδομϋνα που αφορούν ςτο μϊθημα ςτο οπούο ςυμμετϋχουν. τη διεύθυνςη ibm.com/software/data/cognos/manyeyes/visualizations/top-10-internet-countriesmap-visu απεικονύζονται γραφικϊ οι χώρεσ με το μεγαλύτερο αριθμό χρηςτών ςτο Διαδύκτυο. Skype To Skype αποτελεύ μια από τισ πλϋον δημοφιλεύσ υπηρεςύεσ επικοινωνύασ. Ολοκληρώνει υπηρεςύεσ voip (voice over ip), βιντεοτηλϋφωνο, τηλεδιϊςκεψησ και ϊμεςου μηνύματοσ με χρόςη κειμϋνου. Επύςησ υποςτηρύζεται η δυνατότητα μεταφορϊσ αρχεύων. Η υπηρεςύα παρϋχεται τόςο για ςυμβατικούσ υπολογιςτϋσ όςο και για κινητϊ τηλϋφωνα (που χρηςιμοποιούν πλατφόρμεσ ios, Symbian και Android). Η υπηρεςύα παρϋχεται δωρεϊν για επικοινωνύα μϋςω Skype ενώ υποςτηρύζονται και κλόςεισ ςε ςταθερϊ και κινητϊ τηλϋφωνα με ςχετικϊ χαμηλϋσ χρεώςεισ. Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Skype Οι διδϊςκοντεσ μπορούν να ςυνομιλόςουν και να ςυνεργαςτούν με ϊλλουσ ςυναδϋλφουσ. Ο διδϊςκοντασ μπορεύ να υποςτηρύξει και εκτόσ τϊξησ κϊποιουσ μαθητϋσ για την ολοκλόρωςη μιασ εργαςύασ. Φρηςιμοποιώντασ την υπηρεςύα mood ο διδϊςκοντασ μπορεύ να κοινοποιεύ ςτουσ μαθητϋσ το περιεχόμενο τησ επόμενησ ενότητασ. ελύδα 23

25 χολεύα από διαφορετικϋσ χώρεσ μπορούν να ςυνεργαςτούν για την εκμϊθηςη και εξϊςκηςη ξϋνων γλωςςών. Μπορούν να υποςτηριχθούν αποτελεςματικϊ ϊτομα με ειδικϋσ ανϊγκεσ. Προςκεκλημϋνοι ομιλητϋσ μπορούν να παρϋμβουν απομακρυςμϋνα με ςύντομεσ ειςηγόςεισ ςε μια ςχολικό τϊξη. Οι μαθητϋσ μπορούν να ςυνεργαςτούν και να ανταλλϊξουν αρχεύα μεταξύ τουσ. Εργαλεύα διαμοιραςμού περιεχομϋνου (YouTube, slideshare, dailymotion, scribd, flickr) You tube Μια από τισ πλϋον δημοφιλεύσ υπηρεςύεσ Web 2.0 εύναι το YouTube. ε αυτό ο χρόςτησ μπορεύ να αναρτόςει Video μϋτριασ (360p) ό υψηλόσ (720p ό 1080p) ανϊλυςησ. Αν και μϋχρι πρόςφατα υπόρχε περιοριςμόσ ςτο χρονικό μϋγεθοσ του αρχεύου ςτα 15 λεπτϊ, αυτόσ πλϋον δεν υφύςταται. Οι χρόςτεσ επύςησ μπορούν να ενςωματώςουν τα video αυτϊ ςε ϊλλεσ υπηρεςύεσ Web 2.0 όπωσ για παρϊδειγμα ιςτολόγια ό ςτο λογαριαςμό τουσ ςτο Facebook αλλϊ και να τα ςχολιϊςουν ό να δηλώςουν ότι τουσ αρϋςει. ημαντικό εκπαιδευτικό αξύα παρουςιϊζει η υποενότητα του YouTube που αφορϊ ςτην εκπαύδευςη ( Εικόνα 6) όπου αναρτώνται διαλϋξεισ από εκπαιδευτικϊ ιδρύματα (κύρια τριτοβϊθμιασ εκπαύδευςησ). ελύδα 24

26 Εικόνα 6. τιγμιότυπο τησ ενότητασ EDU του YouTube. Παρϋχεται πρόςβαςη ςε μεγϊλο αριθμό διαλϋξεων, οι οπούεσ εύναι ταξινομημϋνεσ χρονικϊ και θεματικϊ Άλλεσ λειτουργύεσ που παρϋχει το YouTube επιτρϋπουν ςτουσ χρόςτεσ να δημιουργόςουν λύςτα με αγαπημϋνα video, να επιςκοπόςουν το ιςτορικό των video που ϋχουν δει, να εγγραφούν ςε κανϊλια που δημοςιεύουν τακτικϊ νϋα video και να ενημερώνονται για αυτϊ, να επιςκοπόςουν ςτατιςτικϊ προβολών video κ.α. Η υπηρεςύα παρϋχεται (όπωσ και όλεσ οι υπηρεςύεσ τησ Google) και ςτα ελληνικϊ. Άλλεσ ςημαντικϋσ υπηρεςύεσ ανϊρτηςησ και επιςκόπηςησ video εύναι το Google videos και το Dailymotion ( Slideshare Η υπηρεςύα slideshare ( αποτελεύ αναλογικϊ το αντύςτοιχο του youtube για αρχεύα παρουςιϊςεων. ε αυτό, οι χρόςτεσ μπορούν να δημοςιεύςουν αρχεύα παρουςιϊςεων (ςε μορφό ppt ό pdf). Σα αρχεύα αυτϊ μετατρϋπονται αυτόματα ςε Flash movies και οι χρόςτεσ μπορούν να τισ φυλλομετρόςουν χωρύσ να τισ μεταφορτώςουν. Ανϊλογα με τισ επιλογϋσ του δημιουργού, επιτρϋπεται η μεταφόρτωςη του αρχεύου (ςε μορφό ppt ό pdf), ενώ επύςησ παρουςιϊζονται η δομό τησ παρουςύαςησ και επιτρϋπεται η ανϊρτηςη ςχολύων. Οι χρόςτεσ μπορούν επύςησ να ενςωματώςουν τισ παρουςιϊςεισ που ϋχουν αναρτόςει ςτο slideshare και ςε ϊλλεσ υπηρεςύεσ Web 2.0 ό/και να τισ ενςωματώςουν ςε ϋνα δικτυακό τόπο, γεγονόσ που αυξϊνει περαιτϋρω την ωφϋλεια τησ εφαρμογόσ. ελύδα 25

27 Scribd Η υπηρεςύα scribd επιτρϋπει την ανϊρτηςη κειμϋνου ςε μορφό doc και pdf το οπούο μπορεύ να επιςκοπηθεύ ακολούθωσ απ ευθεύασ από το φυλλομετρητό του χρόςτη. Οι αναλογύεσ με το μοντϋλο αλληλεπύδραςησ του youtube και slideshare εύναι ϋντονεσ. Η υπηρεςύα γνωρύζει ςημαντικό διϊδοςη αλλϊ πλϋον τα χαρακτηριςτικϊ του μπορούν να υποκαταςταθούν και από υπηρεςύεσ όπωσ το Google Docs (που επύςησ επιτρϋπει την ανϊγνωςη κειμϋνων doc και pdf απ ευθεύασ από το φυλλομετρητό χωρύσ να απαιτεύται η καταβύβαςό του τοπικϊ. Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη του Scribd Flickr Σα υλικϊ του μαθόματοσ μπορούν να αναρτηθούν ςε ϋνα ενιαύο χώρο ώςτε να επιτρϋπεται η εύκολη πρόςβαςη ςτουσ μαθητϋσ. Οι μαθητϋσ μπορούν ςυγγρϊψουν τισ δικϋσ του εργαςύεσ ό βιβλύα και να δημοςιοποιόςουν ςτο ευρύτερο κοινό τισ απόψεισ τουσ. Οι διδϊςκοντεσ μπορούν να δημιουργόςουν κοινόχρηςτουσ χώρουσ όπου θα αναρτούν προτϊςεισ για δραςτηριότητεσ, ςημειώςεισ και ϊλλα ςχετικϊ υλικϊ. To Flickr αποτελεύ μια από τισ πλϋον διαδεδομϋνεσ υπηρεςύεσ ανϊρτηςησ φωτογραφιών. Επιτρϋπει την ανϊρτηςη φωτογραφιών, την επεξεργαςύα τουσ, τη διανομό τουσ ςε διϊφορα μεγϋθη και αναλύςεισ αλλϊ και την επιςημεύωςό τουσ. Με δεδομϋνη την υψηλό δημοφιλύα του Facebook για την ανϊρτηςη φωτογραφιών, η υπηρεςύα Flickr διαφοροποιεύται παρϋχοντασ υπηρεςύασ ανϊρτηςησ φωτογραφιών υψηλόσ ανϊλυςησ, οι οπούεσ όμωσ χρεώνονται. Άλλη δημοφιλόσ υπηρεςύα εύναι η picasaweb ( η οπούα παρϋχεται δωρεϊν. Καθώσ αποτελεύ τη διαδικτυακό προϋκταςη ενόσ ιδιαύτερα ιςχυρού εργαλεύου του picasa, αναλύεται περιςςότερο διεξοδικό ςτη ςχετικό ενότητα που ακολουθεύ. Εγκυκλοπαύδειεσ, λεξικϊ Η Wikipedia εύναι ύςωσ το καλύτερο παρϊδειγμα τησ κοινωνικόσ δυναμικόσ που δημιουργούν οι υπηρεςύεσ του Διαδικτύου. Δημιουργόθηκε το 2001 από τουσ Jimmy Wales και Larry Sanger και βαςύςτηκε ςτην εθελοντικό ςυνεργαςύασ για την ςυγγραφό λημμϊτων. Οποιοςδόποτε μπορεύ να προςθϋςει ό να τροποποιόςει ϋνα λόμμα. ύμφωνα με την ύδια τη Wikipedia ( ςόμερα απαριθμεύ 17 εκατομμύρια λόμματα, 365 εκατομμύρια αναγνώςτεσ και ςύμφωνα με την υπηρεςύα μετρόςεων Alexa κατατϊςςεται 7 η ςε επιςκεψιμότητα ανεξαρτότωσ τύπου δικτυακού τόπου. Αν και ϋχει κατηγορηθεύ για ϋλλειψη αξιοπιςτύασ, ςχετικϋσ μελϋτεσ δεν διαπιςτώνουν διαφορϋσ με τη Britannica ό όπου τισ διαπιςτώνουν αυτϋσ φαύνεται να εύναι ςε βϊροσ τησ δεύτερησ (Giles, 2005). Πϋρα από το περιεχόμενο τησ, η περύπτωςη τησ Wikipedia αποτελεύ και μια περύπτωςη ευρύτερου αναςτοχαςμού: 10 ϋτη πριν ςτην ερώτηςη ποιο προώόν θα επικρατούςε, κϊποιο που βαςύζεται ςτην εθελοντικό προςπϊθεια και ςυνειςφορϊ (Wikipedia) ό ϋνα ϊλλο που βαςύζεται ςε πόρουσ μιασ εκ των κορυφαύων εταιρειών παγκοςμύωσ και όδη γνώριζε ςημαντικό επιτυχύα (Microsoft Encarta) πολύ δύςκολα θα δυςκολευόταν να απαντόςει κανεύσ. Με την υποςημεύωςη όμωσ ότι μϊλλον θα ϋδινε τη λϊθοσ απϊντηςη. ελύδα 26

28 Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη τησ Wikipedia Μελϋτη και εμπλουτιςμόσ λόμματοσ ςτη Wikipedia (περιγρϊφεται ςτην ενότητα των wiki). ύγκριςη περιεχομϋνου ςχολικών βιβλύων με τα αντύςτοιχα λόμματα τησ Wikipedia. Άλλεσ ενδιαφϋρουςεσ υπηρεςύεσ Web 2.0 όπωσ η wordnik ( παρϋχουν λεξικϊ όρων, ςτα οπούα ο χρόςτησ μπορεύ να ςυνειςφϋρει καταγρϊφοντασ την προφορϊ των λϋξεων. Η υπηρεςύα ολοκληρώνεται ιδιαύτερα αποτελεςματικϊ με ϊλλεσ υπηρεςύεσ Web 2.0. Για παρϊδειγμα, εμφανύζονται ςχετικϋσ με τη λϋξη φωτογραφύεσ από το Flickr και ο χρόςτησ μπορεύ να αναρτόςει τον οριςμό μιασ λϋξησ ςτο ιςτολόγιό του, ςτο Facebook ό ςτο Twitter. υςτόματα διαχεύριςησ μϊθηςησ Σα ςυςτόματα διαχεύριςησ τησ μϊθηςησ (Learning Management Systems) γνωρύζουν ςημαντικό αποδοχό τα τελευταύα ϋτη. Σα ςυςτόματα αυτϊ, υποςτηρύζουν τη διδαςκαλύα από απόςταςη, παρϋχοντασ την υποδομό για ανϊρτηςη εκπαιδευτικού υλικού και μια ςειρϊ από υπηρεςύεσ υποςτόριξησ τησ μαθηςιακόσ κοινότητασ όπωσ ημερολόγιο γεγονότων μαθόματοσ, φόρουμ, ανϊρτηςη εργαςιών. Κϊποια από τα πλϋον δημοφιλό LMS εύναι τα moodle ( Blackboard ( WebCT (το οπούο εξαγορϊςτηκε από την Blackboard και όταν το πρώτο ςύςτημα LMS που αναπτύχθηκε). Εικόνα 7. τιγμιότυπο από ακαδημαώκό μϊθημα ςτο Moodle του Σμόματοσ Επιςτημών τησ Εκπαύδευςησ και τησ Αγωγόσ ςτην Προςχολικό Ηλικύα Με δεδομϋνο ότι η πλατφόρμα moodle αποτελεύ μια λύςη εξαιρετικϊ ώριμη, δημοφιλό και δωρεϊν, ςτην ενότητα αυτό θα αναπτυχθούν τα χαρακτηριςτικϊ τησ (που ςτη μεγϊλη πλειοψηφύα τουσ εύναι κοινϊ και με ϊλλεσ ςχετικϋσ πλατφόρμεσ). Σο Moodle (Modular Object-Oriented Dynamic Learning Environment) ϋχει αναπτυχθεύ από ερευνητικό ομϊδα με ςημαντικό γνώςη και κατανόηςη του προβλόματοσ τησ ιδεατόσ υποςτόριξησ αςύγχρονησ διδαςκαλύασ με τη χρόςη του διαδικτύου, η οπούα βαςύςτηκε ελύδα 27

29 ςτην αρχικό δουλειϊ του Martin Dougiamas. Σο Moodle παρϋχεται δωρεϊν ωσ λογιςμικό Open Source (κϊτω από την GNU Public License). Αυτό ςημαύνει ότι το Moodle διϋπεται από πνευματικϊ δικαιώματα, αλλϊ παρϋχει τη δυνατότητα αντιγραφόσ, χρηςιμοπούηςησ και αλλαγόσ του κώδικα υπό τον όρο ότι ο χρόςτησ αποδϋχεται να παρϋχει τον πηγαύο κώδικα και ςε ϊλλουσ, να μην τροποποιόςει ό αφαιρϋςει την επύςημη ϊδεια, και να εφοδιϊζει με την ύδια ϊδεια οποιαδόποτε ςχετικό βελτύωςη. Σο Moodle μπορεύ να εγκαταςταθεύ ςε οποιοδόποτε ςύςτημα μπορεύ να εκτελϋςει κώδικα PHP, και μπορεύ να υποςτηρύξει πληθώρα ςυςτημϊτων διαχεύριςησ βϊςεων δεδομϋνων (ςυχνϊ ςυνδυϊζεται με την πλατφόρμα MySQL). H διϊδοςη του Moodle εύναι ευρύτατη, δεδομϋνησ τησ ωριμότητασ τησ προςφερόμενησ λύςησ, τησ ευκολύα προςαρμογόσ και παραμετροπούηςησ και τησ ευκολύα κλιμϊκωςησ και επϋκταςησ που χαρακτηρύζει την υπηρεςύα. Ενδεικτικϊ, αναφϋρονται τον Οκτώβριο του 2010, επύςημεσ εγκαταςτϊςεισ, που υποςτηρύζουν 3.7 εκατομμύρια μαθόματα, με 37 εκατομμύρια χρόςτεσ. Φρηςιμοποιεύται ςε 160 χώρεσ με χρόςτεσ που ομιλούν 75 διαφορετικϋσ γλώςςεσ. Η φιλοςοφύα του Moodle ςτηρύζεται ςτη θεωρύα του κοινωνικού οικοδομιςμού (social constructivism). Σα γενικϊ χαρακτηριςτικϊ που το ϋχουν καταςτόςει μια ευϋλικτη και δημοφιλό πλατφόρμα ςυνοπτικϊ εύναι τα εξόσ: Μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ για ιδεατϋσ τϊξεισ (virtual classrooms) με ελϊχιςτη ωσ καθόλου δια ζώςησ ςυνεργαςύα ό και ωσ υποςτόριξη των παραδοςιακών μεθόδων διδαςκαλύασ (μικτό μϊθηςη). Αποτελεύ ϋνα εύχρηςτο και λειτουργικό περιβϊλλον τόςο για μαθητϋσ όςο και για διδϊςκοντεσ. Παρϋχει δυνατότητεσ αναζότηςησ και θεματικόσ ταξινόμηςησ των παρεχόμενων μαθημϊτων. Ενςωματώνει διαδικαςύεσ πιςτοπούηςησ αςφϊλειασ ςτη μεταφορϊ πληροφορύασ. Παρϋχει πλόρη υποςτόριξη ελληνικόσ γλώςςασ (μϋςα ςε ϋνα ςημαντικό αριθμό υποςτηριζόμενων γλωςςών). Ενςωματώνει παραμετροποιόςιμεσ λειτουργύεσ διαχεύριςησ μαθητών (εύκολη εγγραφό και διαγραφό τουσ ςε μαθόματα, καθοριςμόσ προφύλ κλπ). Ενςωματώνει μηχανιςμούσ επιςκόπηςησ μαθηςιακόσ πορεύασ, που υποςτηρύζεται με εκτεταμϋνα ςτατιςτικϊ ςτοιχεύα παρακολούθηςησ ανϊ μϊθημα και ανϊ μαθητό. Ενςωματώνει πολυγλωςςικό υποςτόριξη ανϊ μϊθημα και ανϊ μαθητό. Κϊθε μαθητόσ μπορεύ να ϋχει το περιβϊλλον του ςυςτόματοσ ςτη γλώςςα του (ανεξαρτότωσ τησ επύςημησ γλώςςασ του μαθόματοσ). Παρϋχεται μεγϊλοσ αριθμόσ προκαταςκευαςμϋνων δραςτηριοτότων για τουσ μαθητϋσ όπωσ: online ςυγγραφό κειμϋνου, ερωτόςεισ πολλαπλών επιλογών, ερωτόςεισ με αντιςτούχηςη (ταύριαςμα), ερωτόςεισ με ςυμπλόρωςη κενών, ερωτόςεισ που απαιτούν εκτϋλεςη αριθμητικών πρϊξεων. Παρϋχει τη δυνατότητα αποςτολόσ εργαςιών διαμϋςου του ςυςτόματοσ και επιςτροφόσ τουσ με βαθμολόγηςη και ςχόλια ανϊ μαθητό. ελύδα 28

30 Παρϋχει αριθμό εργαλεύων οικοδόμηςησ κοινότητασ όπωσ χώροι ςυζητόςεων ανϊ μϊθημα μεταξύ μαθητών και καθηγητών. Παρϋχει τη δυνατότητα διεξαγωγόσ δημοςκοπόςεων ςχετικϊ με την ϊποψη των μαθητών για την εκπαιδευτικό διαδικαςύα. Παρϋχει τη δυνατότητα ανϊρτηςησ και αυτόματησ δημιουργύασ ςυνδϋςμων ςε αρχεύα word, excel, powerpoint acrobat pdf, βύντεο και όχου. Επιχειρώντασ μια βαθύτερη ανϊλυςη των χαρακτηριςτικών που ςυνθϋτουν τη πλατφόρμα moodle, διακρύνουμε μια πληθώρα παρεχόμενων δυνατοτότων τόςο ςτο επύπεδο τησ γενικόσ διαχεύριςησ (μαθημϊτων, καθηγητών, μαθητών), όςο και ςτισ δυνατότητεσ παραμετροπούηςησ των παρεχόμενων αρθρωμϊτων (modules). i) Γενικό χεδύαςη Εκφρϊζει ϋνα κοινωνικό-οικοδομιςτικό γνωςιοθεωρητικό πλαύςιο επικουρώντασ και υποςτηρύζοντασ δρϊςεισ ςυνεργαςύασ, προςωπικϋσ δραςτηριότητεσ, διδαδικαςύεσ αναςτοχαςμού κλπ. Κατϊλληλο για πλόρωσ διαδικτυακϊ μαθόματα αλλϊ και για ςυμπλόρωςη τησ διαδικαςύασ μϊθηςησ πρόςωπο με πρόςωπο. Απλό, ελαφρύ, αποδοτικό, ςυμβατό, ςύςτημα που λειτουργεύ με χρόςη των διαδεδομϋνων φυλλομετρητών. Εύκολο να εγκαταςταθεύ ςχεδόν ςε όλεσ τισ πλατφόρμεσ που υποςτηρύζουν PHP. Απαιτεύ μόνο μια βϊςη δεδομϋνων. Οι λειτουργύεσ υποςτηρύζονται με ϋνα αφαιρετικό μοντϋλο βϊςησ δεδομϋνων που εύναι ςυμβατό με όλα τα ςυςτόματα διαχεύριςησ βϊςεων δεδομϋνων (με εξαύρεςη κϊποιεσ λειτουργύεσ οριςμού πινϊκων) Η λύςτα μαθημϊτων περιϋχει περιγραφό για κϊθε μϊθημα που υπϊρχει ςτον εξυπηρετητό, ςυμπεριλαμβανομϋνου και των δυνατοτότων πρόςβαςησ (ελεύθερησ πρόςβαςησ, διαβαθμιςμϋνησ, με δυνατότητα εγγραφόσ κλπ) ςτουσ επιςκϋπτεσ. Έμφαςη ςτην αςφϊλεια και ςτην ακεραιότητα των δεδομϋνων. Παρϋχονται λειτουργύεσ ελϋγχου τησ ορθότητασ των ςτοιχεύων ςε μια φόρμα, επικύρωςησ δεδομϋνων, κρυπτογρϊφηςησ των cookies κλπ. ii) Διαχεύριςη τησ Ιςτοςελύδασ Η ιςτοςελύδα ςυντηρεύται από τουλϊχιςτον ϋνα χρόςτη με δικαιώματα πρόςβαςησ επιπϋδου διαχειριςτό ο οπούοσ ορύζεται κατϊ την διϊρκεια τησ εγκατϊςταςησ. Μια ςειρϊ από προκαταςκευαςμϋνα θϋματα επιτρϋπουν ςτο διαχειριςτό να αλλϊζει το αιςθητικό ύφοσ ενόσ μαθηςιακού χώρου: τα χρώματα τησ ιςτοςελύδασ, τισ γραμματοςειρϋσ, τη γενικότερη εμφϊνιςη κτλ. για να ταιριϊζουν ςτισ κατϊ περύπτωςη ανϊγκεσ. Αρθρώματα (modules) δραςτηριοτότων μπορούν να προςτεθούν ςτα όδη υπϊρχοντα. Έτοιμα πακϋτα γλωςςών επιτρϋπουν πλόρη προςαρμογό ςε κϊθε τοπικό γλώςςα. Αυτϊ μπορούν να τροποποιηθούν χρηςιμοποιώντασ διαδικτυακό κειμενογρϊφο. όμερα, υπϊρχουν πακϋτα γλωςςών για περιςςότερεσ από 75 γλώςςεσ. ελύδα 29

31 Ο κώδικασ εύναι γραμμϋνοσ αποκλειςτικϊ ςε PHP κϊτω από GPL ϊδεια. Σο γεγονόσ αυτό παρϋχει την απαραύτητη ευελιξύα ώςτε να μπορεύ να τροποποιηθεύ για να καλύψει τισ ιδιαύτερεσ ανϊγκεσ του εκπαιδευτικού οργανιςμού. iii) Διαχεύριςη Φρηςτών χεδιαςτικόσ ςτόχοσ του moodle εύναι να μειωθεύ η εμπλοκό του διαχειριςτό ςτο ελϊχιςτο, ώςτε να διατηρεύται υψηλό αςφϊλεια με αντύςτοιχα χαμηλό φόρτο. Τποςτηρύζει ϋνα εύροσ από μηχανιςμούσ πιςτοπούηςησ μϋςω ενςωματωμϋνων αρθρωμϊτων πιςτοπούηςησ, που επιτρϋπουν εύκολη ενοπούηςη με τα υπϊρχοντα ςυςτόματα. Βαςικό μϋθοδοσ για επικοινωνύα με τουσ μαθητϋσ εύναι το . Oι μαθητϋσ μπορούν να δημιουργούν τουσ δικούσ τουσ λογαριαςμούσ χρηςτών. Οι διευθύνςεισ επαληθεύονται ςτϋλνοντασ επιβεβαύωςη. Μϋθοδοσ LDAP: οι λογαριαςμού χρηςτών μπορούν να ελεγχθούν μϋςα από ϋνα LDAP server. Ο διαχειριςτόσ μπορεύ να καθορύςει ποια πεδύα θα χρηςιμοποιηθούν. IMAP, POP3, NNTP: Οι λογαριαςμού χρηςτών ελϋγχονται για mail ό για νϋεσ ανακοινώςεισ ςτον news server. Παρϋχονται οι διαδεδομϋνεσ ςτη βιομηχανύα λογιςμικού πιςτοποιόςεισ SSL και TLS. Εξωτερικϋσ Βϊςεισ Δεδομϋνων: κϊθε βϊςη δεδομϋνων που περιϋχει τουλϊχιςτον δυο πεδύα μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ ςαν μια εξωτερικό πηγό πιςτοπούηςησ. Κϊθε χρόςτησ χρειϊζεται μόνο ϋνα λογαριαςμό για ολόκληρο το περιεχόμενο του εξυπηρετητό. Μπορεύ δηλαδό να προςπελϊςει και ϊλλα μαθόματα από ϊλλουσ διδϊςκοντεσ. Κϊθε λογαριαςμόσ μπορεύ να ϋχει διαφορετικϊ δικαιώματα. Ο διαχειριςτόσ ελϋγχει την δημιουργύα μαθημϊτων και δημιουργεύ καθηγητϋσ αναθϋτοντασ χρόςτεσ ςτα μαθόματα. Οι καθηγητϋσ μπορούν να προςθϋςουν ϋνα κλειδύ εγγραφόσ (enrolment key") ςτο μϊθημα τουσ για να διαβαθμύζουν την πρόςβαςη ςε όςουσ δεν εύναι μαθητϋσ ςτο ςυγκεκριμϋνο μϊθημα. Μπορούν να δώςουν αυτό το κλειδύ εύτε προςωπικϊ εύτε μϋςω του προςωπικού κτλ Οι καθηγητϋσ μπορούν να διαγρϊψουν μαθητϋσ εϊν το επιθυμούν, διαφορετικϊ διαγρϊφονται αυτόματα αφού περϊςει μια ςυγκεκριμϋνη περύοδοσ όπου οι μαθητϋσ εύναι ανενεργού (καθορύζεται από το διαχειριςτό) Οι μαθητϋσ ενθαρρύνονται να φτιϊξουν ϋνα διαδικτυακό προςωπικό προφύλ που να περιϋχει φωτογραφύα, περιγραφό κτλ. Οι διευθύνςεισ μπορούν να εμφανύζονται, ςύμφωνα με την επιθυμύα του φοιτητό. Κϊθε χρόςτησ μπορεύ να καθορύςει ςε ποια ζώνη-ώρασ ανόκει. Κϊθε ημερομηνύα ςτο Moodle μεταφρϊζεται ςτην ςυγκεκριμϋνη ζώνη-ώρασ (π.χ. ημερομηνύεσ αποςτολόσ, ανϊθεςη ημερομηνιών οφειλών κτλ) Κϊθε χρόςτησ μπορεύ να διαλϋγει την γλώςςα που θα χρηςιμοποιεύ για την επιφϊνεια εργαςύασ του Moodle (Ελληνικϊ, Αγγλικϊ, Γαλλικϊ, Γερμανικϊ, Ιςπανικϊ, Πορτογαλικϊ κλπ) Οι βαςικϋσ υπηρεςύεσ που υποςτηρύζονται εύναι οι εξόσ: Διαχεύριςη Μαθημϊτων Ο καθηγητόσ ϋχει τον πλόρη ϋλεγχο πϊνω ςε όλεσ τισ ρυθμύςεισ ενόσ μαθόματοσ. ελύδα 30

32 Η επιλογό του ςχόματοσ των μαθημϊτων μπορεύ να εύναι χρονολογικό, όπωσ για παρϊδειγμα κϊθε εβδομϊδα, θεματικό ό με βϊςη ςχόμα εςτιαςμϋνο ςτη ςυζότηςη Σροποποιόςιμοσ πύνακασ δραςτηριοτότων των μαθημϊτων - Ομϊδεσ υζητόςεων, Εφημερύδεσ (Journals), Ερωτόματα, Πηγϋσ, Επιλογϋσ, Έρευνεσ, Αναθϋςεισ. Πρόςφατεσ αλλαγϋσ ςτο μϊθημα από την τελευταύα πιςτοποιημϋνη εύςοδο παρουςιϊζονται ςτην αρχικό ςελύδα του μαθόματοσ. Σϋτοια χαρακτηριςτικϊ επικοινωνούν καλύτερα την αύςθηςη τησ κοινότητασ, ενώ παρϋχουν δυνατότητεσ προςωποποιημϋνησ βοόθειασ. Οι περιςςότερεσ περιοχϋσ ειςαγωγόσ κειμϋνου (πηγϋσ, ομϊδεσ ςυζητόςεων και αναρτόςεων, ϊρθρα εφημερύδων -journal entries- κλπ) μπορούν να τροποποιηθούν χρηςιμοποιώντασ ϋνα ενςωματωμϋνο κειμενογρϊφο WYSIWYG HTML. Όλοι οι βαθμού για τισ ομϊδεσ ςυζητόςεων, τα Journals, τα Ερωτόματα και τισ αναθϋςεισ εργαςιών μπορούν να παρουςιαςτούν ςε μια ςελύδα (και να αποθηκευτούν ςε μορφό αρχεύου προγρϊμματοσ λογιςτικών φύλλων). Πλούςια επιςκόπηςη τησ δραςτηριότητασ των χρηςτών. Καταςκευϊζονται αυτόματα αναφορϋσ δραςτηριοτότων για κϊθε χρόςτη, οι οπούεσ εύναι διαθϋςιμεσ με γραφικϋσ απεικονύςεισ και λεπτομϋρειεσ για κϊθε module (τελευταύα πρόςβαςη, πόςεσ φορϋσ ϋχει προςπελαςτεύ κλπ) καθώσ και ϋνα λεπτομερϋσ ιςτορικό για κϊθε χρόςτη που εμπλϋκεται ςτο μϊθημα όπωσ δημοςιεύςεισ και ϊλλεσ δραςτηριότητεσ ςε μια ςελύδα. Ενοπούηςη Mail - αντύγραφα από τισ δημοςιεύςεισ ςτισ ομϊδεσ ςυζητόςεων, ανϊδραςη του καθηγητό κτλ μπορούν να ςταλούν με maill μορφόσ HTML ό καθαρού κειμϋνου. Module Εργαςιών Η διαδικαςύα αποςτολό των εργαςιών μπορεύ να ςυντονιςτεύ με μια ημερομηνύα παρϊδοςησ και ϋνα μϋγιςτο βαθμό ςυνειςφορϊσ ςτην τελικό βαθμολογύα. Οι μαθητϋσ μπορούν να ανεβϊςουν (upload) τισ εργαςύεσ τουσ (οποιουδόποτε τύπου αρχεύο) ςτον εξυπηρετητό και επιςημειώνεται η ακριβόσ ώρα και ημερομηνύα όπου ανϋβηκαν. Καθυςτερημϋνεσ εργαςύεσ μπορούν να επιτρϋπονται, αλλϊ η χρονικό υςτϋρηςη καταγρϊφεται και απεικονύζεται καθαρϊ ςτον καθηγητό. Για κϊθε εργαςύα ξεχωριςτϊ, μπορεύ να δημιουργηθεύ αναφορϊ ςε φόρμα με την επύδοςη τησ τϊξησ αναλυτικϊ. Η ανϊδραςη του καθηγητό αναρτϊται ςτη ςελύδα των εργαςιών για κϊθε μαθητό, και παρϋχεται δυνατότητα ειδοπούηςησ με . Ο καθηγητόσ μπορεύ να επιλϋξει να αποςταλούν εκ νϋου εργαςύεσ αφού ϋχουν βαθμολογηθεύ (για αναβαθμολόγηςη). Module Επιλογόσ Παρουςιϊζει παρόμοια λειτουργικότητα με ϋνα δημοψόφιςμα. Μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ εύτε για να εκφραςτεύ η ϊποψη των μαθητών για ϋνα ζότημα, ό ελύδα 31

33 για να πϊρει ανϊδραςη ο καθηγητόσ από όλουσ τουσ μαθητϋσ (π.χ. ςυγκατϊθεςη για διεξαγωγό ϋρευνασ ό για τη τελικό ημερομηνύα εξϋταςησ κλπ) Ο καθηγητόσ μπορεύ να δημιουργόςει διϊφορεσ όψεισ πινϊκων που να απεικονύζουν τα δεδομϋνα ενδιαφϋροντοσ. Module Ομϊδων υζητόςεων Διαφορετικού τύποι ομϊδων ςυζητόςεων εύναι διαθϋςιμεσ, όπωσ μόνο για καθηγητϋσ, νϋα κϊθε μαθόματοσ, ανοιχτϋσ για όλουσ τουσ χρόςτεσ τησ πλατφόρμασ. Όλεσ οι δημοςιεύςεισ απεικονύζουν τη φωτογραφύα του αποςτολϋα. Οι ςυζητόςεισ μπορούν να εμφανιςτούν με διϊφορεσ όψεισ όπωσ για παρϊδειγμα εμφωλιαςμϋνεσ, ιεραρχημϋνεσ ςε επύπεδα, μόνο οι ςυζητόςεισ ςτισ οπούεσ ϋχει εμπλακεύ ϋνασ χρόςτησ κ.α. Ανεξϊρτητεσ ομϊδεσ ςυζητόςεων μπορούν να παρακολουθούνται χωρύσ διαβϊθμιςη και να παρϋχεται ενημϋρωςη μϋςω , ό ο καθηγητόσ μπορεύ να απαιτόςει εγγραφό από όλουσ. Ο καθηγητόσ μπορεύ να απενεργοποιόςει το ςχολιαςμό (π.χ. για μια ομϊδα ςυζητόςεων που εύναι μόνο για ανακοινώςεισ) Journal Module Σα Journals επιτρϋπουν αλληλεπύδραςη μεταξύ μαθητό και καθηγητό και όχι μεταξύ μαθητών. Κϊθε εγγραφό ςτο journal μπορεύ να κατευθυνθεύ από μια ανοικτό ερώτηςη. Για κϊθε ειδικό εγγραφό ςτο journal, όλη η τϊξη μπορεύ να καθοριςτεύ ςε μια φόρμα μιασ ςελύδασ. Η ανϊδραςη των καθηγητών προςαρτϊται ςτη ςελύδα εγγραφών του journal, και μια ειδοπούηςη ςτϋλνεται με . Module Ερωτημϊτων Οι καθηγητϋσ μπορούν να ορύςουν μια βϊςη δεδομϋνων με ερωτόςεισ για να επαναχρηςιμοποιεύται ςε διαφορετικϋσ ομϊδεσ ερωτημϊτων. Σα ερωτόματα βαθμολογούνται αυτόματα, και μπορούν να αναβαθμολογηθούν εϊν οι ερωτόςεισ διαφοροποιηθούν. Σα ερωτόματα πρϋπει να ϋχουν ϋνα περιοριςμϋνο χρονικό παρϊθυρο ϋξω από το οπούο δεν θα εύναι διαθϋςιμα. Ο καθηγητόσ ϋχει την επιλογό, τα ερωτόματα να επιδϋχονται περιςςοτερών των μύα προςπαθειών για απϊντηςη και μπορεύ να επιτρϋψει την εμφϊνιςη ςχολύων ό και τισ απαντόςεισ. Οι ερωτόςεισ επιτρϋπουν HTML και εικόνεσ. Οι ερωτόςεισ πολλαπλόσ επιλογόσ υποςτηρύζουν μύα ό και περιςςότερεσ απαντόςεισ. ελύδα 32

34 Επιτρϋπονται και ερωτόςεισ ανοικτού τύπου με μικρϋσ απαντόςεισ ςτισ ερωτόςεισ (μερικϋσ λϋξεισ ό φρϊςεισ). Ερωτόςεισ ςωςτού λϊθουσ. Module Πηγών Τποςτηρύζει την εμφϊνιςη ηλεκτρονικού περιεχομϋνου. Σα αρχεύα μπορούν να ανεβούν και να διαχειρύζονται ςτον εξυπηρετητό, ό να δημιουργηθούν με τη χρόςη δικτυακών φορμών (κεύμενο ό HTML). Εξωτερικό περιεχόμενο ςτο Διαδύκτυο μπορεύ να ςυνδεθεύ μϋςω υπερςυνδϋςμων ό να ενςωματωθεύ ςτην εμφϊνιςη του μαθόματοσ. Module Έρευνασ Ενςωματωμϋνα αρθρώματα για ϋρευνεσ όπωσ τα COLLES, ATTLS αποτελούν χρόςιμα εργαλεύα για την ανϊλυςη διαδικτυακών μαθημϊτων. Διαδικτυακϋσ αναφορϋσ ερευνών εύναι διαθϋςιμεσ ςε όλη τη διϊρκεια του μαθόματοσ, με χρόςη γραφικών για τη ςύνοψη των αποτελεςμϊτων. Σα δεδομϋνα μπορούν να καταβιβαςτούν τοπικϊ ωσ φύλλο εργαςύασ Excel ό ωσ CSV αρχεύο κειμϋνου. Ανϊδραςη παρϋχεται ςτουσ μαθητϋσ με βϊςη τα αποτελϋςματα και ςε ςχϋςη με τισ ςυνολικϋσ επιδόςεισ τησ τϊξησ. Εργαλεύα κοινωνικόσ αναζότηςησ (Delicious, Digg) Σα εργαλεύα Delicious ( και Digg ( βαςύζονται ςτην ύδια ιδϋα. Αντύ να παρϋχουν αποτελϋςματα αναζότηςησ που βαςύζονται ςε επεξεργαςύα με τη χρόςη αλγορύθμων μηχανικόσ μϊθηςησ, εμφανύζουν προτϊςεισ ϊλλων χρηςτών. ύμφωνα με το μοντϋλο αυτό τησ δικτυακόσ ετεροαναφορϊσ, οι χρόςτεσ επιςημειώνουν με λϋξεισ κλειδιϊ τη θεματικό δικτυακών τόπων που εκτιμούν ότι παρουςιϊζουν ενδιαφϋρον και χρηςιμότητα. τισ κοινότητεσ αυτϋσ επιτρϋπεται η ςυζότηςη και ο ςχολιαςμόσ των προτεινόμενων διαδικτυακών πηγών, αλλϊ και η ψηφοφορύα (θετικό ό αρνητικό). Παρϊλληλα, μπορούν να αναρτόςουν μια πηγό αυτόματα ςτο Facebook, ςτο Twitter ό να την αποςτεύλουν με ςε τρύτουσ. Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη των εργαλεύων κοινωνικόσ αναζότηςησ Με τη χρόςη των εργαλεύων αυτών, οι μαθητϋσ και ο διδϊςκοντασ μπορούν να παραθϋςουν οργανωμϋνο διαδικτυακό υλικό που ςχετύζεται με το μϊθημα. Η διαδικαςύα επιςημεύωςησ δικτυακών πηγών μπορεύ να ολοκληρωθεύ και με τη χρόςη tagclouds όπωσ πχ το Wordle που περιγρϊφεται παρακϊτω. Οι μαθητϋσ μπορούν να δημιουργόςουν τισ δικϋσ τουσ προςωπικϋσ ςυλλογϋσ με ςυνδϋςμουσ και να αναγνωρύςουν κοινϊ ενδιαφϋροντα, να ςυζητόςουν για αυτϊ κλπ. ελύδα 33

35 Εργαλεύα ςχεδιαςμού διαγραμμϊτων και πρωτοτύπων δικτυακών τόπων Μια ςειρϊ από εργαλεύα διατύθενται ελεύθερα και εκτελούνται απευθεύασ ςτο φυλλομετρητό του χρόςτη, για τη δημιουργύα διαγραμμϊτων, πρωτοτύπων δικτυακών τόπων κ.α. Σα εργαλεύα αυτϊ επιτρϋπουν το ςχεδιαςμό την αποθόκευςη και τη διανομό των ςχεδύων αλλϊ και την ενςωμϊτωςη ςε ϊλλουσ δικτυακούσ τόπουσ ό υπηρεςύεσ Web 2.0. Μερικϊ από τα πιο ςημαντικϊ εύναι: Gliffy ( Εικόνα 8) επιτρϋπει τη δημιουργύα ςχεδύων και διαγραμμϊτων. Παρϋχει μια ςειρϊ από ϋτοιμα πρότυπα χρόςησ και βιβλιοθόκεσ αντικειμϋνων, όπωσ για παρϊδειγμα για ςχϋδια ςπιτιών, διαγρϊμματα ροόσ, οργανογρϊμματα κ.α. Pencil Mockflow iplotz Balsamiq Mocking Bird Lovely Charts ( Εικόνα 8. Σο εργαλεύο ςχεδιαςμού Gliffy Εργαλεύα επεξεργαςύασ εικόνασ Μια από τισ πλϋον ςυχνϊ χρηςιμοποιούμενεσ εργαςύεσ εύναι αυτό τησ απλόσ επεξεργαςύασ εικόνασ. Η διϊδοςη τησ ψηφιακόσ φωτογραφύασ αύξηςε ςημαντικϊ την ανϊγκη για οργϊνωςη, επιμϋλεια, τροποπούηςησ και μεταφόρτωςη ψηφιακών εικόνων. Παρϊλληλα, πϋρα από τισ προςωπικϋσ φωτογραφύεσ, ςυχνϊ οι μαθητϋσ χρειϊζονται την τροποπούηςη αρχεύων εικόνων για να τισ ενςωματώςουν ςτο ιςτολόγιό τουσ, ςτο Facebook κ.α. Πϋρα από τα ιδιαύτερα ακριβϊ πακϋτα επεξεργαςύασ εικόνασ (πχ Photoshop) διατύθενται δωρεϊν και μια ςειρϊ από ώριμα και λειτουργικϊ εργαλεύα όπωσ το GIMP ( και το Picasa ( Επύςησ η ελύδα 34

36 ςουύτα εφαρμογών γραφεύου Microsoft Office παρϋχει εργαλεύο βαςικόσ επεξεργαςύασ εικόνασ ( Microsoft Office Picture Manager). Εργαλεύα podcasting Σο podcasting αποτελεύ μια κατόπιν αύτηςησ εκπομπό ψηφιακού υλικού (audio, video) με τη χρόςη του Διαδικτύου. Οι χρόςτεσ, αφού λϊβουν τα αρχεύα αυτϊ, μπορούν ακολούθωσ να τα ακούςουν/παρακολουθόςουν, εύτε ςτον προςωπικό τουσ υπολογιςτό εύτε ςε φορητϋσ ςυςκευϋσ (όπωσ πχ mp3 players, κινητϊ τηλϋφωνα κ.α.). Ο όροσ podcast αποτελεύ παρϊφραςη του webcast (τησ εκπομπόσ μϋςω Διαδικτύου) καθώσ γνώριςε ευρύτατη διϊδοςη με την υιοθϋτηςη τησ διαδικαςύασ από τισ ςυςκευϋσ αναπαραγωγόσ πολυμϋςων (και εςχϊτωσ επιπαλϊμιουσ υπολογιςτϋσ) ipod. Οι χρόςτεσ μπορούν να εγγραφούν ςε υπηρεςύεσ podcasting και ακολούθωσ να λαμβϊνουν αυτόματα νϋα αρχεύα, όποτε αυτϊ προκύψουν. Σϋτοιεσ διαδικαςύεσ υποςτηρύζονται τόςο από ιςτολόγια (με τη χρόςη των RSS feeds) όςο και από υπηρεςύεσ όπωσ το itunes store. Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη ομϊδων εργαςύασ Οι δυνατότητεσ χρόςησ podcasting ςτην εκπαύδευςη εύναι αρκετϋσ (Janossy, 2007): Διαφϊνειεσ μιασ παρουςύαςησ μπορούν να ςυγχρονιςτούν με την ομιλύα του διδϊςκοντα. Ο χρόςτησ μπορεύ να μελετόςει εκ νϋου όποτε επιθυμεύ το podcast τησ διϊλεξησ. Οι μαθητϋσ ό ο εκπαιδευτικόσ οργανιςμόσ μπορούν να αναπτύξουν δελτύα ειδόςεων που ςυνοψύζουν τα κυριότερα γεγονότα κϊποιου χρονικού διαςτόματοσ. Ο διδϊςκοντασ μπορεύ να ςυγκεντρώςει ςυχνϋσ ερωτόςεισ-απαντόςεισ ςε ϋνα podcast την παρουςύαςη παρουςιϊζονται και ϊλλεσ ιδϋεσ για τη χρόςη των podcasts ςτην εκπαύδευςη. Ομϊδεσ ςυνεργαςύεσ (Google Groups, Yahoogroups) Τπηρεςύεσ όπωσ τα Google Groups (groups.google.com) και Yahoogroups (groups.yahoo.com) επιτρϋπουν τη δημιουργύα ομϊδων ςυνεργαςύασ. Οι βαςικϋσ λειτουργύεσ που υποςτηρύζονται εύναι οι εξόσ: Δημιουργύα ομϊδασ και αποςτολό πρόςκληςησ ςε τρύτουσ χρόςτεσ ό δυνατότητα ϋνταξησ ςε αυτό (ελεύθερα ό μετϊ από ϋγκριςη του αιτόματοσ). Δημιουργύα λύςτασ μηνυμϊτων (mailing list) η οπούα κοινοποιεύται αυτόματα ςε όλουσ τουσ χρόςτεσ Δυνατότητα ανϊρτηςησ ςελύδων Υόρουμ ςυζότηςησ Ανϊρτηςη αρχεύων Δυνατότητεσ διδαςκαλύασ και μϊθηςησ με τη χρόςη ομϊδων εργαςύασ Οι διδϊςκοντεσ μπορούν να δημιουργόςουν κοινότητεσ του μαθόματοσ, αναρτώντασ ανακοινώςεισ, εργαςύεσ, υπερςυνδϋςμουσ και χρόςιμα υλικϊ. ελύδα 35

37 Οι μαθητϋσ μπορούν να ςυνεργαςτούν με τα ϊλλα μϋλη τησ εκπαιδευτικόσ κοινότητασ, να αναρτόςουν ερωτόςεισ ςτο φόρουμ, να μεταφορτώςουν αρχεύα. Οι μαθητϋσ μπορούν να εμπλουτύςουν το υλικό του μαθόματοσ, εργαζόμενοι ςε ομϊδεσ και αναλαμβϊνοντασ ρόλουσ ανϊλογα με το μϋςο ό την ϋννοια για την οπούα αναζητούν διαδικτυακϋσ πηγϋσ. Εργαλεύα μεταφόρτωςησ και αποθόκευςησ αρχεύων (Dropbox, Rapidshare, Megashares,Hotfile) Η ϋκρηξη ςτην παρεχόμενη πληροφορύα του Διαδικτύου και οι διαρκώσ αυξανόμενεσ ανϊγκεσ διανομόσ περιεχομϋνου, ςυχνϊ καθιςτούν περιοριςτικϋσ τισ υπϊρχουςεσ λύςεισ. Για παρϊδειγμα η διανομό ψηφιακού περιεχομϋνου μεγϊλου μεγϋθουσ με χρόςη CD ό DVD ό Blueray απαιτεύ τη φυςικό επαφό και επιφϋρει ςημαντικϋσ καθυςτερόςεισ. Επιπροςθϋτωσ η αποςτολό αρχεύων πολλών MB με ηλεκτρονικό ταχυδρομεύο εύναι ςυχνϊ αδύνατη (ςυνόθωσ υπϊρχουν όρια ϋωσ 8-10 MB) ενώ επιβαρύνουν ςημαντικϊ τον παραλόπτη ςε περύπτωςη που διαθϋτει ςχετικϊ αργό ςύνδεςη και δεν ϋχει ενεργοποιόςει ςχετικό επιλογό μεταφόρτωςησ ηλεκτρονικών μηνυμϊτων περιοριςμϋνου μεγϋθουσ. Σϋλοσ, η προςϋγγιςη αυτό δεν επιτρϋπει την ολοκλόρωςη τησ μεταφόρτωςησ ενόσ αρχεύου ςε περύπτωςη που υπόρξε διακοπό ςύνδεςησ με το Διαδύκτυο. Όνομα Hotfile ( Rapidshare ( Megashares ( Sendspace ( Mediafire ( Πύνακασ 2. Οι κυριότερεσ υπηρεςύεσ μεταφόρτωςησ αρχεύων Μϋγιςτο μϋγεθοσ αναρτώμενου αρχεύου Κόςτοσ ςυνδρομόσ Παρατηρόςεισ 400 MB 55$/ϋτοσ Φωρύσ περιοριςμούσ 500 MB (pro: 2GB) 1.5 GB (pro: 10 GB) 300MB (pro: 1.5 GB) Προπληρωμϋνη ογκοχρεώςη 34.95$/6 μόνεσ 39$/ ϋτοσ Περιοριςμού ςτα όρια μεταφόρτωςησ ακόμη και για τουσ ςυνδρομητϋσ. 200MB 9-69$/μόνα Δεν απαιτεύ αναμονό για τη μεταφόρτωςη των αρχεύων, ακόμη και ςτη δωρεϊν ϋκδοςη. Ifile ( 1GB Δωρεϊν Δωρεϊν εγγραφό. Box.net ( 25M (pro: 2GB) 15$ το μόνα Με δωρεϊν εγγραφό επιτρϋπει μεταφόρτωςη αρχεύων εωσ 5GB. Για το ςκοπό αυτό ϋχουν δημιουργηθεύ μια ςειρϊ από υπηρεςύεσ που επιτρϋπουν τη μεταφόρτωςη αρχεύου μεγϋθουσ ϋωσ 200MB και ακολούθωσ τη δημιουργύα ενόσ υπερςυνδϋςμου μεταφόρτωςησ του αρχεύου. Οι κυριότερεσ από αυτϋσ ςυνοψύζονται ςτον επόμενο πύνακα. Η δυνατότητα ανϊρτηςησ εύναι δωρεϊν. Η δυνατότητα μεταφόρτωςησ εύναι επύςησ δωρεϊν αλλϊ ειςϊγει ςυνόθωσ κϊποιουσ χρονικούσ περιοριςμούσ (περύ τα 30 δευτερόλεπτα αναμονόσ για το 1 ο αρχεύο και 15 λεπτϊ για το επόμενο). Η ςυνδρομό ςτην υπηρεςύα (με μηνιαύο κόςτοσ περύ τα 5 δολϊρια) παρϋχει ελύδα 36

38 κϊποιεσ επιπλϋον υπηρεςύεσ (όπωσ μεταφόρτωςη χωρύσ αναμονό, δυνατότητα χρόςησ διαχειριςτών μεταφόρτωςησ-download managers όπωσ το flashget κ.α.) To dropbox ( ςυνιςτα μια υπηρεςύα με ιδιαύτερα χαρακτηριςτικϊ, καθώσ επιτρϋπει τον αυτόματο ςυγχρονιςμό φακϋλων μεταξύ διαφορετικών υπολογιςτών. Απαιτεύ την εγκατϊςταςη προγρϊμματοσ που πρϋπει να εύναι διαρκώσ ενεργό ςτο παραςκόνιο και το οπούο αναλαμβϊνει την αυτόματη ανϊρτηςη των αρχεύων του χρόςτη ςτη διαδικτυακό υποδομό τησ υπηρεςύασ. Η διαδικαςύα αυτόματησ ανϊρτηςησ και ςυγχρονιςμού αρχεύου αφορϊ μόνο ςτο φϊκελο (και τουσ υποφακϋλουσ) που ϋχει δηλώςει ο χρόςτησ κατϊ τη διϊρκεια εγκατϊςταςησ τησ εφαρμογόσ και όχι ςτο ςύνολο των αρχεύων που διαθϋτει ςτο ςκληρό του δύςκο. Η υπηρεςύα διατύθεται δωρεϊν με περιοριςμό το ςυγχρονιςμό αρχεύων ςυνολικού μεγϋθουσ 2GB. Σο μϋγεθοσ αυτό μπορεύ να αυξηθεύ κατϊ 250 MB για κϊθε πρόςκληςη που αποςτϋλλει ο χρόςτησ ςε τρύτουσ, και η οπούα γύνεται δεκτό. υνδρομό 10 δολαρύων το μόνα επιτρϋπει το ςυγχρονιςμό αρχεύων ςυνολικού μεγϋθουσ 50 GB. Εργαλεύα ανϊρτηςησ ερωτηματολογύων και quiz (surveymonkey) Σο Διαδύκτυο και οι υπηρεςύεσ Web 2.0 πϋρα από τισ υπηρεςύεσ δημιουργύασ περιεχομϋνου ςε ιςτολόγια και wiki, κοινωνικόσ δικτύωςησ και την υποςτόριξη μαθηςιακών δραςτηριοτότων με αυτϋσ παρϋχουν και μια πλατφόρμα διανομόσ και ςυλλογόσ δεδομϋνων από χρόςτεσ. Σϋτοιεσ υπηρεςύεσ μπορούν να χρηςιμοποιηθούν τόςο για δημιουργύα υποδομόσ διαγωνιςμϊτων όςο και για ερωτηματολόγια για οποιοδόποτε ζότημα αφορϊ ςτο μϊθημα. Εικόνα 9. τιγμιότυπο τησ οθόνησ διαχεύριςησ ερωτηματολογύων τησ υπηρεςύασ surveymonkey (www. Surveymonkey.com) Τπϊρχει μια ςειρϊ από ςχετικϋσ υπηρεςύεσ όπωσ το surveymonkey ( Εικόνα 9,10), το surveygizmo ( το ελύδα 37

39 zoomerang ( Οι υπηρεςύεσ παρϋχονται δωρεϊν με κϊποιουσ περιοριςμούσ, όπωσ για παρϊδειγμα δημιουργύα εωσ 10 ερωτόςεων, μϋχρι 100 απαντόςεισ ανϊ ερωτηματολόγιο και παρουςύαςη αποτελεςμϊτων μόνο ςτο φυλλομετρητό, χωρύσ τη δυνατότητα μεταφόρτωςησ των δεδομϋνων ςε μορφό αρχεύου XLS ό CSV. Άλλεσ προτϊςεισ όπωσ το limesurvey ( εύναι δωρεϊν αλλϊ απαιτούν την εγκατϊςταςη ςε προςωπικό εξυπηρετητό. Εικόνα 10. τιγμιότυπο τησ λειτουργύασ ανϊλυςησ ςυλλεχθϋντων αποτελεςμϊτων τησ υπηρεςύασ surveymonkey ( Οι βαςικϋσ υπηρεςύεσ που υποςτηρύζονται εύναι οι εξόσ: Διαμόρφωςη και προςωποπούηςη του ερωτηματολογύου. Οι χρόςτεσ μπορούν να προςθϋςουν ερωτόςεισ διαφόρων ειδών (όπωσ για παρϊδειγμα πολλαπλόσ επιλογόσ, και ανοικτού τύπου) να διαμορφώςουν τη ςειρϊ, να επιμερύςουν τισ ερωτόςεισ ςε ςελύδεσ, να τροποποιόςουν τουσ χρωματικούσ ςυνδυαςμούσ και τα μηνύματα ολοκλόρωςησ του ερωτηματολογύου κ.α. ελύδα 38

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη, Σχολική Σύμβουλος 21 ης Περιφέρειας Π.Α.

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη, Σχολική Σύμβουλος 21 ης Περιφέρειας Π.Α. Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου Δρ Ζωή Καραμπατζάκη, Σχολική Σύμβουλος 21 ης Περιφέρειας Π.Α. Γιατύ νϋο Πρόγραμμα; Επειδό η λογικό πορεύα των προγραμμϊτων ςπουδών εύναι η επικαιροπούηςη και η βελτύωςη,

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγόσ πουδών 2014-2015

Οδηγόσ πουδών 2014-2015 Οδηγόσ πουδών 2014-2015 ΕΞ ΑΠΟΣΑΕΨ ΕΠΙΜΟΡΥΨΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Νεοελληνικό Λογοτεχνύα & Χηφιακϋσ Σεχνολογύεσ» ΚΕΝΣΡΟ ΔΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ ΕΡΓΑΣΗΡΙΟ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΙΛΟΛΟΓΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΙΨΑΝΝΙΝΨΝ Ειςαγωγικϊ τοιχεύα

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΟΤ ΦΟΛΕΙΟΤ ΠΡΟ ΣΟΤ ΓΟΝΕΙ. - Θέςη υπεύθυνου προςώπου για την ςυμπλήρωςη του ερωτηματολογίου: Ερωτηματολόγιο

ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΟΤ ΦΟΛΕΙΟΤ ΠΡΟ ΣΟΤ ΓΟΝΕΙ. - Θέςη υπεύθυνου προςώπου για την ςυμπλήρωςη του ερωτηματολογίου: Ερωτηματολόγιο ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΟΤ ΦΟΛΕΙΟΤ ΠΡΟ ΣΟΤ ΓΟΝΕΙ Γενικέσ Πληροφορίεσ για το ςχολείο/τον οργανιςμό - Όνομα του ςχολείου: - Διεύθυνςη: - Είδοσ Σχολείου: - Δημοτικό Σχολεύο - Δημοτικό Σχολεύο Ειδικόσ Εκπαύδευςησ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Διδακτικό Μαθηματικών ΙΙ. Μϊθημα 9 ο Αξιολόγηςη

Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Διδακτικό Μαθηματικών ΙΙ. Μϊθημα 9 ο Αξιολόγηςη Διδακτικό Μαθηματικών ΙΙ Μϊθημα 9 ο Αξιολόγηςη 1. Μαθηματικϊ: περιεχόμενο ςχολικών Μαθηματικών διϊρθρωςη «ύλησ» η αξιολόγηςη ςυνόθωσ επικεντρώνεται ςε ανϊκληςη αςύνδετων πληροφοριών και λεπτομερειών. Αντύ

Διαβάστε περισσότερα

Απολυτόριεσ Εξετϊςεισ Ημερόςιων Γενικών Λυκεύων. Εξεταζόμενο Μϊθημα: Νεοελληνική Γλώςςα, Ημ/νύα: 14 Μαύου 2010. Ενδεικτικέσ Απαντήςεισ Θεμάτων

Απολυτόριεσ Εξετϊςεισ Ημερόςιων Γενικών Λυκεύων. Εξεταζόμενο Μϊθημα: Νεοελληνική Γλώςςα, Ημ/νύα: 14 Μαύου 2010. Ενδεικτικέσ Απαντήςεισ Θεμάτων Απολυτόριεσ Εξετϊςεισ Ημερόςιων Γενικών Λυκεύων Εξεταζόμενο Μϊθημα: Νεοελληνική Γλώςςα, Ημ/νύα: 14 Μαύου 2010 Ενδεικτικέσ Απαντήςεισ Θεμάτων Α1 Σε μια ανϊλυςη ςχετικϊ με την αυτομόρφωςη, η ςυγγραφϋασ πραγματεύεται

Διαβάστε περισσότερα

Τρύτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Α

Τρύτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Α Τρύτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Α Κύκλοσ Ζωόσ Λογιςμικού Μοντϋλο Διαδικαςύασ Λογιςμικού Διαδικαςύα Λογιςμικού Κριτόρια Αξιολόγηςησ Μοντϋλων Απλότητα και Σταθερότητα Απαιτόςεων Κύνδυνοι

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Ζρευνασ

Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Ζρευνασ Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Ζρευνασ Μάθημα 1 ο : Ειςαγωγή ςτην Εκπαιδευτική Ζρευνα Νύκη ιςςαμπϋρη- Δημότρησ Κολιόπουλοσ χολό Ανθρωπιςτικών & Κοινωνικών Επιςτημών Σμόμα Επιςτημών τησ Εκπαύδευςησ

Διαβάστε περισσότερα

Ένασ άνθρωποσ που δεν ςτοχάζεται για τον εαυτό του δεν ςτοχάζεται καθόλου». Oscar Wilde

Ένασ άνθρωποσ που δεν ςτοχάζεται για τον εαυτό του δεν ςτοχάζεται καθόλου». Oscar Wilde Ένασ άνθρωποσ που δεν ςτοχάζεται για τον εαυτό του δεν ςτοχάζεται καθόλου». Oscar Wilde Σπανάκη Βιργινία Αναπληρώτρια Προϊςταμένη ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Ν. Ηρακλείου Τι είναι το θμερολόγιο αναςτοχαςμοφ; Ο όροσ ημερολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Η διδασκαλία του μαθήματος της Γλώσσας στο Γυμνάσιο

Η διδασκαλία του μαθήματος της Γλώσσας στο Γυμνάσιο Τπουργείο Παιδείασ και Πολιτιςμού Διεύθυνςη Μέςησ Εκπαίδευςησ Η διδασκαλία του μαθήματος της Γλώσσας στο Γυμνάσιο εμινάρια Υιλολόγων επτέμβριοσ 2014 Η Ομάδα Γλώςςασ: Γεωργία Κούμα, ΕΜΕ, Ειρήνη Ροδοςθένουσ,

Διαβάστε περισσότερα

Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ εξωτερικόσ και εςωτερικόσ επικοινωνύασ Μορφϋσ εςωτερικόσ επικοινωνύασ Τρόποι επικοινωνύασ με τισ διϊφορεσ ομϊδεσ κοινού

Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ εξωτερικόσ και εςωτερικόσ επικοινωνύασ Μορφϋσ εςωτερικόσ επικοινωνύασ Τρόποι επικοινωνύασ με τισ διϊφορεσ ομϊδεσ κοινού Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ εξωτερικόσ και εςωτερικόσ επικοινωνύασ Μορφϋσ εςωτερικόσ επικοινωνύασ Τρόποι επικοινωνύασ με τισ διϊφορεσ ομϊδεσ κοινού Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ τυπικόσ και ϊτυπησ επικοινωνύασ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΤ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΤ 2011 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΤ Σο παρόν ϋργο ϋχει παραχθεύ από το Παιδαγωγικό Ινςτιτούτο ςτο πλαύςιο υλοπούηςησ τησ Πρϊξησ «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολεύο 21ου αιώνα) Νϋο πρόγραμμα ςπουδών, ςτουσ Άξονεσ Προτεραιότητασ

Διαβάστε περισσότερα

Σο FACEBOOK ό απλώσ και Fb,όπωσ αλλιώσ χαρακτηρύζεται, γύνεται όλο και πιο διαδεδομϋνο ανϊμεςα ςτουσ νϋουσ και, ευτυχώσ ό δυςτυχώσ, αποτελεύ ςτην

Σο FACEBOOK ό απλώσ και Fb,όπωσ αλλιώσ χαρακτηρύζεται, γύνεται όλο και πιο διαδεδομϋνο ανϊμεςα ςτουσ νϋουσ και, ευτυχώσ ό δυςτυχώσ, αποτελεύ ςτην 1 Σο FACEBOOK ό απλώσ και Fb,όπωσ αλλιώσ χαρακτηρύζεται, γύνεται όλο και πιο διαδεδομϋνο ανϊμεςα ςτουσ νϋουσ και, ευτυχώσ ό δυςτυχώσ, αποτελεύ ςτην ςύγχρονη κοινωνύα μασ ςτοιχεύο τησ καθημερινόσ ζωόσ πολλών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ 1 ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ Νηπιαγωγόσ ςτο 2/ι Νηπιαγωγείο Ν.Ποτίδαιασ Χαλκιδικθσ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ Τίτλος: «Βιβλίο, ένασ παντοτινόσ φίλοσ» ΓΝΩΣΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακασ τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών. Πλόρεσ ελληνικό περιβϊλλον (interface) για Διαχειριςτϋσ, Εκπαιδευτϋσ, Εκπαιδευόμενουσ

Πίνακασ τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών. Πλόρεσ ελληνικό περιβϊλλον (interface) για Διαχειριςτϋσ, Εκπαιδευτϋσ, Εκπαιδευόμενουσ Τλοποίηςη προγραμμάτων με την μέθοδο τησ τηλεκατάρτιςησ 1 Τλοπούηςη προγραμμϊτων με την μϋθοδο τησ τηλεκατϊρτιςησ δύναται να λϊβει χώρα μετϊ από πλόρωσ αιτιολογημϋνο αύτημα του Κλαδικού Υορϋα (Αναδόχου),

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΟΓΙΚΟΣ ΦΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΚΦΑΡΩΓΗ ΓΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΔΛΛΑΓΑ

Ο ΟΓΙΚΟΣ ΦΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΚΦΑΡΩΓΗ ΓΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΔΛΛΑΓΑ Ο ΟΓΙΚΟΣ ΦΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΚΦΑΡΩΓΗ ΓΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΔΛΛΑΓΑ 1 Ο Σακχαρώδησ Διαβότησ (ΣΔ) εύναι μια μεταβολικό διαταραχό και αποτελεύ ϋνα από τα ςυχνότερα χρόνια νοςόματα και μια από τισ ςημαντικότερεσ αιτύεσ πρόωρησ

Διαβάστε περισσότερα

ενϊριο Διδαςκαλύασ: Ανϊπτυξη Παιχνιδιού-Μϋροσ 1

ενϊριο Διδαςκαλύασ: Ανϊπτυξη Παιχνιδιού-Μϋροσ 1 ενϊριο Διδαςκαλύασ: Ανϊπτυξη Παιχνιδιού-Μϋροσ 1 Αλεξανδρό Ευαγγελύα-Μαρύα Υοιτότρια Πληροφορικόσ Πανεπιςτημύου Πειραιϊ 1. Σύτλοσ διδακτικού ςεναρύου «Ανϊπτυξη Παιχνιδιού-Μϋροσ 1» 2. Εκτιμώμενη διϊρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΤΕΙ / 12. Οικονομικό κρύςη και μϋθοδοι αναζότηςησ εργαςύασ

ΑΝΑΛΤΕΙ / 12. Οικονομικό κρύςη και μϋθοδοι αναζότηςησ εργαςύασ ΑΠΡΙΛΙΟ 2012 ΑΝΑΛΤΕΙ / 12 Οικονομικό κρύςη και μϋθοδοι αναζότηςησ εργαςύασ ΑΓΓΕΛΟ ΕΤΣΡΑΣΟΓΛΟΤ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΑΧΟΛΗΗ ΚΑΙ ΕΡΓΑΙΑΚΩΝ ΧΕΕΩΝ Περιεχόμενα 1. Ειςαγωγό... 2 2. Η θεωρητικό τεκμηρύωςη των μεθόδων

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Η/Υ ςτην Επιχείρηςη

Δίκτυα Η/Υ ςτην Επιχείρηςη Δίκτυα Η/Υ ςτην Επιχείρηςη ύνδεςη ςτο Διαδύκτυο Εφαρμογϋσ περιόγηςησ και ηλεκτρονικού ταχυδρομεύου Γκϊμασ Βαςύλειοσ, Εργαςτηριακόσ υνεργϊτησ Σφνδεςη ςτο Διαδίκτυο Διαθϋςιμεσ δικτυακϋσ τεχνολογύεσ για ςύνδεςη

Διαβάστε περισσότερα

Πποκλήζειρ καηά ηην ένηαξή ηοςρ

Πποκλήζειρ καηά ηην ένηαξή ηοςρ Πποκλήζειρ καηά ηην ένηαξή ηοςρ Από τη Χρυςϊνθη Σταύρου Β.Δ.Σχολόσ Κωφών Συντονύςτρια Προγρϊμματοσ Στόριξησ Παιδιών με Απώλεια Ακοόσ ςτη Μϋςη Εκπαύδευςη Ειςαγωγό Βαρόκοα παιδιϊ, παιδιϊ με κοχλιακϊ εμφυτεύματα

Διαβάστε περισσότερα

Η κατανομή των ηπείρων και των θαλασσών Ωκεανοί και θάλασσες

Η κατανομή των ηπείρων και των θαλασσών Ωκεανοί και θάλασσες Η κατανομή των ηπείρων και των θαλασσών Ωκεανοί και θάλασσες ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ράλια Θωμά, ΠΕ 70 ΣΧΟΛΕΙΟ Γημοηικό σολείο Βαζιλικών αλαμίναρ Σαλαμίνα, 20 Απριλίοσ 2015 1. ςνοπηική πεπιγπαθή ηηρ ανοισηήρ εκπαιδεςηικήρ

Διαβάστε περισσότερα

Στο λογιςμικό (software) περιλαμβϊνονται όλα τα προγράμματα του υπολογιςτό. Το Λογιςμικό χωρύζετε ςε δύο μεγϊλεσ κατηγορύεσ:

Στο λογιςμικό (software) περιλαμβϊνονται όλα τα προγράμματα του υπολογιςτό. Το Λογιςμικό χωρύζετε ςε δύο μεγϊλεσ κατηγορύεσ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2Ο Στο λογιςμικό (software) περιλαμβϊνονται όλα τα προγράμματα του υπολογιςτό. Το Λογιςμικό χωρύζετε ςε δύο μεγϊλεσ κατηγορύεσ: ςτο Λογιςμικό Συςτήματοσ (System Software), ςτο Λογιςμικό Εφαρμογών

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Κοινωνική Παιδαγωγική και βαςικέσ παιδαγωγικέσ έννοιεσ

Μάθημα: Κοινωνική Παιδαγωγική και βαςικέσ παιδαγωγικέσ έννοιεσ Βαςίλησ Α. Πανταζήσ Μάθημα: Κοινωνική Παιδαγωγική και βαςικέσ παιδαγωγικέσ έννοιεσ Ι. ΒΑΙΚΑ ΣΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΟ Πανεπιςτόμιο χολό Σμόμα ΘΕΑΛΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΣΟΤ ΑΝΘΡΩΠΟΤ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΣΜΗΜΑ ΠΡΟΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Σομϋασ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΡΟΝΣΙ ΣΗΡΙΟ ΜΕ Η ΕΚΠΑΙΔΕΤ Η ΗΡΑΚΛΕΙΣΟ

ΥΡΟΝΣΙ ΣΗΡΙΟ ΜΕ Η ΕΚΠΑΙΔΕΤ Η ΗΡΑΚΛΕΙΣΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β') ΠΕΜΠΣΗ 12 ΜΑΪΟΤ 2011 ΕΞΕΣΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Ε Ν Δ Ε Ι Κ Σ Ι Κ Ε Α Π Α Ν Σ Η Ε Ι Θ Ε Μ Α Σ Ω Ν Α1. Το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ [1] ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΙΛΙΚΗ ςτο 2/θ Νηπιαγωγείο Ν. Ποτίδαιασ Χαλκιδικήσ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ Τίτλοσ: «Σα μέςα μεταφοράσ» ΓΝΩΣΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Χρήσης των Εργαλείων Αναγνώρισης Χαρισματικών Μαθητών στα Μαθηματικά

Εγχειρίδιο Χρήσης των Εργαλείων Αναγνώρισης Χαρισματικών Μαθητών στα Μαθηματικά Εγχειρίδιο Χρήσης των Εργαλείων Αναγνώρισης Χαρισματικών Μαθητών στα Μαθηματικά ΕΓΦΕΙΡΙΔΙΟ ΦΡΗΗ ΕΡΓΑΛΕΙΨΝ ΑΝΑΓΝΨΡΙΗ ΕΙΑΓΨΓΗ Η ύπαρξη ϋγκυρων και αξιόπιςτων εργαλεύων αναγνώριςησ χαριςματικών μαθητών κρύνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΤΝΑΣΟΣΗΣΕ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΣΙΚΕ ΣΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΣΩΝ

ΔΤΝΑΣΟΣΗΣΕ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΣΙΚΕ ΣΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΣΩΝ ΔΤΝΑΣΟΣΗΣΕ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΣΙΚΕ ΣΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΣΩΝ Ιατρική και νζεσ προοπτικζσ Ιατρικό : ϋνα από τα πιο δημοφιλό και αγαπητϊ επαγγϋλματα ςτη χώρα μασ Η εικόνα του γιατρού όμωσ ϋχει αλλϊξει από αυτόν Σε αυτήν τα

Διαβάστε περισσότερα

EETT Δημόςια Διαβούλευςη ςχετικά με την εκχώρηςη δικαιώματων χρήςησ ραδιοςυχνοτήτων ςτη Ζώνη 27,5 29,5 GHz

EETT Δημόςια Διαβούλευςη ςχετικά με την εκχώρηςη δικαιώματων χρήςησ ραδιοςυχνοτήτων ςτη Ζώνη 27,5 29,5 GHz EETT Δημόςια Διαβούλευςη ςχετικά με την εκχώρηςη δικαιώματων χρήςησ ραδιοςυχνοτήτων ςτη Ζώνη 27,5 29,5 GHz 1. Περί των Τύπων των Υπηρεςιών και των Δικτύων Η οικονομικώσ αποτελεςματικό χρόςη του φϊςματοσ

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Παναγιώτησ Χατζηλάμπρου.

Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Παναγιώτησ Χατζηλάμπρου. Εκπαιδευτική Αξιολόγηση Παναγιώτησ Χατζηλάμπρου pchatzila@gmail.com Τι είναι αξιολόγηςη; Η διαδικαςύα αποτύμηςησ τησ αξύασ ενόσ προςώπου, πρϊγματοσ, θεςμού, ςυςτόματοσ. Η εφαρμογό τησ Αξιολόγηςησ ςτην

Διαβάστε περισσότερα

Θεςμική Αναμόρφωςη τησ Προ-πτωχευτικήσ Διαδικαςίασ Εξυγίανςησ Επιχειρήςεων

Θεςμική Αναμόρφωςη τησ Προ-πτωχευτικήσ Διαδικαςίασ Εξυγίανςησ Επιχειρήςεων Ενημερωτικό ημείωμα Θεςμική Αναμόρφωςη τησ Προ-πτωχευτικήσ Διαδικαςίασ Εξυγίανςησ Επιχειρήςεων -Σι προβλέπει η νομοθετική ρύθμιςη για την προ-πτωχευτική διαδικαςία εξυγίανςησ επιχειρήςεων; Με την προτεινόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Επικοινωνύα. twitter: tatsis_kostas Τηλϋφωνο: Ώρεσ ςυνεργαςύασ: κλειδύ: did2009

Επικοινωνύα. twitter: tatsis_kostas Τηλϋφωνο: Ώρεσ ςυνεργαςύασ:  κλειδύ: did2009 Διδακτική Μαθηματικών ΙΙ Μάθημα 1 ο Εισαγωγή Περιεχόμενο μαθόματοσ Επανϊληψη Παρϊγοντεσ που επιδρούν ςτο διδακτικό ςχεδιαςμό 2-3 προαιρετικϋσ εργαςύεσ Σχϋδια διδαςκαλύασ Εργαςύα ςε ομϊδεσ 2-4 ατόμων Βαθμόσ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΙΑ «Νηπίων αναγνώσματα και βιβλιοκαμώματα»

ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΙΑ «Νηπίων αναγνώσματα και βιβλιοκαμώματα» ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΙΑ «Νηπίων αναγνώσματα και βιβλιοκαμώματα» Τπεύθυνη εκπαιδευτικόσ : ΕΤΘΤΜΙΑ ΣΑΤΡΟΘΕΟΔΩΡΟΤ υνεργαζόμενη εκπαιδευτικόσ: ΜΑΡΙΑ ΚΛΕΙΔΕΡΗ 28 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ τμόμα ολοόμερο ςχολ.

Διαβάστε περισσότερα

A1. Να γρϊψετε την περύληψη του κειμϋνου που ςασ δόθηκε (100-120 λϋξεισ). Μονάδεσ 25

A1. Να γρϊψετε την περύληψη του κειμϋνου που ςασ δόθηκε (100-120 λϋξεισ). Μονάδεσ 25 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΚΑΙ Δ ΣΑΞΗ ΕΠΕΡΙΝΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΔΕΤΣΕΡΑ 18 ΜΑΪΟΤ 2015 ΕΞΕΣΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ:ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟ: Εμείσ και οι αρχαίοι χώροι

Διαβάστε περισσότερα

**************** Η ΤΓΧΡΟΝΗ ΜΟΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΗ ΔΕΤΣΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ:

**************** Η ΤΓΧΡΟΝΗ ΜΟΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΗ ΔΕΤΣΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ: Σελίδα1 ΚΑΝΕΛΛΑΣΟΤ ΒΙΒΗ Γ., 2009, «Η ςύγχρονη μουςικό παιδεύα ςτη δευτεροβϊθμια εκπαύδευςη, η περύπτωςη των μουςικών ςχολεύων», Πρακτικά 2 ου επιςτημονικού ςυνεδρίου «Μουςική Παιδεία & Μουςικά Σχολεία:

Διαβάστε περισσότερα

1.ΕΘΝΙΚΕ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΕ ΠΑΡΑΔΟΕΙ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΚΕΣΟ

1.ΕΘΝΙΚΕ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΕ ΠΑΡΑΔΟΕΙ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΚΕΣΟ 1.ΕΘΝΙΚΕ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΕ ΠΑΡΑΔΟΕΙ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΚΕΣΟ Ο τοκετόσ εύναι ϋνα ςημαντικό κοινωνικό και ςυναιςθηματικό γεγονόσ όχι μόνο για τη γυναύκα, αλλϊ και για την οικογϋνειϊ τησ και ύςωσ και για ολόκληρη την

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας

Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας εμινϊρια επτεμβρύου 2015 ΕΜΕ Υιλολογικών Μαθημϊτων χολικό χρονιϊ 2015 2016 Μαύρη Κουτςελύνη (διαςκευό) Οι Δεύκτεσ ωσ απόρροια τησ Αξιολόγηςησ των ΑΠ τη βϊςη τησ Αξιολόγηςησ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ EΩ ΠΕΝΣΕ (5) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ (κωδ.: 62Τ)

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ EΩ ΠΕΝΣΕ (5) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ (κωδ.: 62Τ) 1 ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ, ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ ΚΕΝΣΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Καραμαούνα 1, Πλατεύα κρα 55132 Καλαμαριϊ Θεςςαλονύκησ Σηλ.: +30 2313331 500 Υαξ: +30 2313331 502 e-mail: centre@komvos.edu.gr Θεςςαλονύκη,

Διαβάστε περισσότερα

Αναλύοντασ την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ. Κατερύνα Κουτςογιϊννη ύλλογοσ Ρευματοπαθών Κρότησ

Αναλύοντασ την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ. Κατερύνα Κουτςογιϊννη ύλλογοσ Ρευματοπαθών Κρότησ Αναλύοντασ την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ Κατερύνα Κουτςογιϊννη ύλλογοσ Ρευματοπαθών Κρότησ Οι ανϊγκεσ Προκειμϋνου να αναλύςουμε την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ θα πρϋπει πρώτα

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη. Μαρία Ιωϊννα Αργυροπούλου Έλενα Παππϊ

Περίληψη. Μαρία Ιωϊννα Αργυροπούλου Έλενα Παππϊ Περίληψη Μαρία Ιωϊννα Αργυροπούλου Έλενα Παππϊ Περύληψη O Η προςπϊθεια για ανακεφαλαύωςη, ςύμπτυξη και αποκρυςτϊλλωςη τησ ουςύασ των όςων ελϋχθηςαν O Η πεπίληψη ενώνει ένα μεγάλο απιθμό δηλώζεων ηος πελάηη,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΥΣΕΙΑ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΟΦΙΑ ΠΑΣΧΟΥ

ΜΟΥΣΕΙΑ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΟΦΙΑ ΠΑΣΧΟΥ ΜΟΥΣΕΙΑ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΟΦΙΑ ΠΑΣΧΟΥ Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο»

Διαβάστε περισσότερα

Τρίπολη Μάιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D

Τρίπολη Μάιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D Τρίπολη Μάιος 2016 Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D Η ποιότητα τησ νοςοκομειακόσ περύθαλψησ ϋχει προςελκύςει το μεγαλύτερο μϋροσ του ενδιαφϋροντοσ όλων των εμπλεκομϋνων μερών. Υπϊρχουν τϋςςερεισ (4) βαςικού

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός Εκπαιδευτικού για το Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου

Οδηγός Εκπαιδευτικού για το Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου 2011 Οδηγός Εκπαιδευτικού για το Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου Το παρόν ϋργο ϋχει παραχθεύ από το Παιδαγωγικό Ινςτιτούτο ςτο πλαύςιο υλοπούηςησ τησ Πρϊξησ «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολεύο 21ου αιώνα) Νϋο πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

19/10/2009. Προηγοφμενη βδομάδα... Σήμερα Γεωγραφικά Συςτήματα Πληροφοριϊν Χωρικά Μοντζλα Δεδομζνων. Δομή του μαθήματοσ

19/10/2009. Προηγοφμενη βδομάδα... Σήμερα Γεωγραφικά Συςτήματα Πληροφοριϊν Χωρικά Μοντζλα Δεδομζνων. Δομή του μαθήματοσ Προηγοφμενη βδομάδα... Σήμερα Γεωγραφικά Συςτήματα Πληροφοριϊν Χωρικά Μοντζλα Δεδομζνων Δημότρησ Μιχελϊκησ Τμόμα Εφαρμοςμϋνησ Πληροφορικόσ και Πολυμϋςων Σχολό Τεχνολογικών Εφαρμογών Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Case Studies. χρειάζεται να προςλάβουμε εμείσ άνθρωπο να ςυντηρεί τουσ servers». Επιτεύχθηκε μια επεκτϊςιμη λύςη με γρόγορη προςαρμογό των χρηςτών.

Case Studies. χρειάζεται να προςλάβουμε εμείσ άνθρωπο να ςυντηρεί τουσ servers». Επιτεύχθηκε μια επεκτϊςιμη λύςη με γρόγορη προςαρμογό των χρηςτών. Case Studies Εταιρεία: S&B Industrial Minerals Κλάδοσ: Εξόρυξη και Επεξεργαςύα ορυκτών και μεταλλευμϊτων Περιγραφή: Η S&B Industrial Minerals εύναι ϋνασ διεθνόσ όμιλοσ εταιρειών, που αξιοποιεύ τισ δυνατότητεσ

Διαβάστε περισσότερα

Η Διαύρεςη 134:5. Η Διαύρεςη 134:5. Διδακτική Μαθηματικών ΙΙ

Η Διαύρεςη 134:5. Η Διαύρεςη 134:5. Διδακτική Μαθηματικών ΙΙ Διδακτική Μαθηματικών ΙΙ Μάθημα 4 ο Η διαίρεςη (ςυνέχεια) Είδη ερωτήςεων Η Διαύρεςη 134:5 Μεριςμού Θϋλω να μοιρϊςω 134 ςε 5 Μέτρηςησ Θϋλω να βρω πόςεσ ομϊδεσ των 5 υπϊρχουν ςτο 134 Αντίςτροφη του πολλαπλαςιαςμού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ EΩ ΣΡΙΩΝ (3) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ EΩ ΣΡΙΩΝ (3) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ 1 ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ, ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ ΚΕΝΣΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Καραμαούνα 1, Πλατεύα κρα 55132 Καλαμαριϊ Θεςςαλονύκησ Σηλ.: +30 2313 331500 Υαξ: +30 2313 331502 e-mail: centre@komvos.edu.gr Θεςςαλονύκη,

Διαβάστε περισσότερα

Άδειες Χρήσης. Ειδικά Θέματα Μαθηματικών. Περί δημιουργικότητας (συνέχεια) Διδάσκων : Επίκουρος Καθηγητής Κ. Τάτσης

Άδειες Χρήσης. Ειδικά Θέματα Μαθηματικών. Περί δημιουργικότητας (συνέχεια) Διδάσκων : Επίκουρος Καθηγητής Κ. Τάτσης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άδειες Χρήσης Ειδικά Θέματα Μαθηματικών Περί δημιουργικότητας (συνέχεια) Διδάσκων : Επίκουρος Καθηγητής Κ. Τάτσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Εποικοδομιςμόσ

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Εποικοδομιςμόσ Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Εποικοδομιςμόσ 3 ο Κεφϊλαιο - 4 ο Κεφϊλαιο Κόμησ, Β. (2004), Ειςαγωγό ςτισ Εφαρμογϋσ των ΤΠΕ ςτην Εκπαύδευςη, Αθόνα, Εκδόςεισ Νϋων Τεχνολογιών Σκοπόσ Η ςυνοπτικό παρουςύαςη των

Διαβάστε περισσότερα

«Επιμόρφωςη εκπαιδευτικών Β επιπέδου για την αξιοποίηςη και εφαρμογή των ΤΠΕ ςτη διδακτική πράξη: η περίπτωςη του κλάδου ΠΕ19/20»

«Επιμόρφωςη εκπαιδευτικών Β επιπέδου για την αξιοποίηςη και εφαρμογή των ΤΠΕ ςτη διδακτική πράξη: η περίπτωςη του κλάδου ΠΕ19/20» «Επιμόρφωςη εκπαιδευτικών Β επιπέδου για την αξιοποίηςη και εφαρμογή των ΤΠΕ ςτη διδακτική πράξη: η περίπτωςη του κλάδου ΠΕ19/20» Βαςίλησ Κόμησ, Αναπληρωτήσ Καθηγητήσ Τομέασ Επιμόρφωςησ και Κατάρτιςησ,

Διαβάστε περισσότερα

1. ΕΙΑΓΩΓΗ ~ 1 ~ τυλιανού. 1 Σο ςχϋδιο μαθόματοσ ςυζητόθηκε με το ςύμβουλο του μαθόματοσ τησ Νϋασ Ελληνικόσ Γλώςςασ κ. Μϊριο

1. ΕΙΑΓΩΓΗ ~ 1 ~ τυλιανού. 1 Σο ςχϋδιο μαθόματοσ ςυζητόθηκε με το ςύμβουλο του μαθόματοσ τησ Νϋασ Ελληνικόσ Γλώςςασ κ. Μϊριο ΔΙΚΣΤΟ ΤΝΕΡΓΑΙΑ ΧΟΛΕΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Οικείοσ επιθεωρητήσ: Δρ Ανδρέασ Κυθραιώτησ Α' ΔΗΜΟΣΙΚΟ ΧΟΛΕΙΟ ΓΕΡΙΟΤ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΤΝΑΝΣΗΗ ΔΙΕΤΘΤΝΣΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εντολζς του Λειτουργικοφ Συστήματος UNIX

Εντολζς του Λειτουργικοφ Συστήματος UNIX Παράδειγμα Δζνδρου Συστήματος Αρχείων Εντολζς του Λειτουργικοφ Συστήματος UNIX Στα παραδεύγματα που ακολουθούν υποθϋτουμε την παρακϊτω δενδρικό δομό Τμόμα Τεχνολογύασ Πληροφορικόσ και Τηλεπικοινωνιών ΤΕΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ ΈΩ ΔΤΟ (2) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ (κωδ.: 61Μ)

ΠΡΟΚΛΗΗ ΕΚΔΗΛΩΗ ΕΝΔΙΑΥΕΡΟΝΣΟ ΓΙΑ ΤΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΑΕΩΝ ΠΡΟ ΤΝΑΨΗ ΈΩ ΔΤΟ (2) ΤΜΒΑΕΩΝ ΜΙΘΩΗ ΕΡΓΟΤ ΙΔΙΩΣΙΚΟΤ ΔΙΚΑΙΟΤ (κωδ.: 61Μ) 1 ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ, ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΚΑΙ ΑΘΛΗΣΙΜΟΤ ΚΕΝΣΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ Καραμαούνα 1, Πλατεύα κρα 55132 Καλαμαριϊ Θεςςαλονύκησ Σηλ.: +30 2310 459101 Υαξ: +30 2310 459107 e-mail: centre@komvos.edu.gr

Διαβάστε περισσότερα

υλλογικέσ διαπραγματεύςεισ και προςδιοριςτικοί παράγοντεσ τησ ανταγωνιςτικότητασ

υλλογικέσ διαπραγματεύςεισ και προςδιοριςτικοί παράγοντεσ τησ ανταγωνιςτικότητασ ΕΠΣΕΜΒΡΙΟ 2011 ΑΝΑΛΤΕΙ / 7 υλλογικέσ διαπραγματεύςεισ και προςδιοριςτικοί παράγοντεσ τησ ανταγωνιςτικότητασ ΓΕΩΡΓΙΟ ΑΡΓΕΙΣΗ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΜΑΚΡΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΤ ΜΕΣΑΧΗΜΑΣΙΜΟΤ Ειςήγηςη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΚΣΙΚΟ ΟΔΗΓΟ ΓΙΑ ΣΟ STORYJUMPER

ΠΡΑΚΣΙΚΟ ΟΔΗΓΟ ΓΙΑ ΣΟ STORYJUMPER Εργαςτόριο Προηγμϋνων Μαθηςιακών Τεχνολογιών ςτη Δια Βύου και Εξ Αποςτϊςεωσ Εκπαύδευςη (Ε.ΔΙ.Β.Ε.Α.) ΠΡΑΚΣΙΚΟ ΟΔΗΓΟ ΓΙΑ ΣΟ STORYJUMPER Υπ. Διδϊκτορασ, MSc ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΑ 1. Τι εύναι το StoryJumper... 3 2.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ Για την ενςωμϊτωςη τησ Οδηγύασ 2013/48/ΕΕ του Ευρωπαώκού Κοινοβουλύου και Συμβουλύου τησ 22ασ Οκτωβρύου 2013 ςχετικϊ με το δικαύωμα πρόςβαςησ ςε δικηγόρο ςτο πλαύςιο ποινικόσ διαδικαςύασ και

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικόσ Μαγειρικόσ Τϋχνησ Αρχιμϊγειρασ (Chef) Β Εξϊμηνο

Τεχνικόσ Μαγειρικόσ Τϋχνησ Αρχιμϊγειρασ (Chef) Β Εξϊμηνο Τεχνικόσ Μαγειρικόσ Τϋχνησ Αρχιμϊγειρασ (Chef) Β Εξϊμηνο 1 Οριςμοί Ζννοια τησ Λογιςτικήσ Εύναι μϋςο παροχόσ οικονομικών πληροφοριών προσ διϊφορεσ ομϊδεσ ενδιαφερομϋνων για την πορεύα μιασ επιχεύρηςησ που

Διαβάστε περισσότερα

&

& ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΩΝ Πλ. Άγιων Θεοδώρων 3 Αθήνα, 10561, Τ.Θ. 4239 E-mail: seksociology@gmail.com & ltsapatsari1@gmail.com http://www.sek-sociology.gr Τηλ. επικοινωνίας: 2114037963 Αριθ. Πρωη.

Διαβάστε περισσότερα

Βαςιλεύα Καζούλλη, Επύκουρη καθηγότρια Παιδαγωγικό Τμόμα Δημοτικόσ Εκπαύδευςησ (ΠΤΔΕ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

Βαςιλεύα Καζούλλη, Επύκουρη καθηγότρια Παιδαγωγικό Τμόμα Δημοτικόσ Εκπαύδευςησ (ΠΤΔΕ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Βαςιλεύα Καζούλλη, Επύκουρη καθηγότρια Παιδαγωγικό Τμόμα Δημοτικόσ Εκπαύδευςησ (ΠΤΔΕ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ «Η ςυγγραφή πτυχιακήσ εργαςίασ υποβοηθά τον μεταπτυχιακό φοιτητή να οικοδομήςει την προςωπική

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΚ Πϊτρασ Σεχνικόσ Σουριςτικών Μονϊδων και Επιχειρόςεων Υιλοξενύασ & Διούκηςη Επιχειρόςεων

ΙΕΚ Πϊτρασ Σεχνικόσ Σουριςτικών Μονϊδων και Επιχειρόςεων Υιλοξενύασ & Διούκηςη Επιχειρόςεων ΙΕΚ Πϊτρασ Σεχνικόσ Σουριςτικών Μονϊδων και Επιχειρόςεων Υιλοξενύασ & Διούκηςη Επιχειρόςεων Διούκηςη Επιχειρόςεων Ι Α Εξϊμηνο 1 Ειςαγωγικϋσ Έννοιεσ Έννοια τησ Οργϊνωςησ Οργϊνωςη εύναι μια διακριτό κοινωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικϊ. Β' Ενιαύου Λυκεύου. (μϊθημα κοινού κορμού) Υιλοςοφύα - κοπού

Μαθηματικϊ. Β' Ενιαύου Λυκεύου. (μϊθημα κοινού κορμού) Υιλοςοφύα - κοπού Μαθηματικϊ Β' Ενιαύου Λυκεύου (μϊθημα κοινού κορμού) Υιλοςοφύα - κοπού Η διδαςκαλύα των Μαθηματικών Κοινού Κορμού επιδιώκει να δώςει ςτο μαθητό τα εφόδια για την αντιμετώπιςη καθημερινών αναγκών ςε αριθμητικϋσ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ & ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ» ΕΝΙΑΙΑ ΔΡΑΗ ΚΡΑΣΙΚΩΝ ΕΝΙΧΤΕΩΝ ΕΣΑΚ «ΕΡΕΤΝΩ ΔΗΜΙΟΤΡΓΩ ΚΑΙΝΟΣΟΜΩ»

ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ & ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ» ΕΝΙΑΙΑ ΔΡΑΗ ΚΡΑΣΙΚΩΝ ΕΝΙΧΤΕΩΝ ΕΣΑΚ «ΕΡΕΤΝΩ ΔΗΜΙΟΤΡΓΩ ΚΑΙΝΟΣΟΜΩ» ΕΠΙΧΕΙΡΗΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΣΑΓΩΝΙΣΙΚΟΣΗΣΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ & ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ» ΕΝΙΑΙΑ ΔΡΑΗ ΚΡΑΣΙΚΩΝ ΕΝΙΧΤΕΩΝ ΕΣΑΚ «ΕΡΕΤΝΩ ΔΗΜΙΟΤΡΓΩ ΚΑΙΝΟΣΟΜΩ» Π Ρ Ο Κ Η Ρ Τ Ξ Η Σαυτότητα τησ Δράςησ Βαςικόσ ςτόχοσ τησ ενιαύασ

Διαβάστε περισσότερα

Ειςαγωγή ςτη Διαχείριςη Δικτύων

Ειςαγωγή ςτη Διαχείριςη Δικτύων Πανεπιςτήμιο Πελοποννήςου Τμήμα Επιςτήμησ και Τεχνολογίασ Τηλεπικοινωνιών Διαχείριςη και Αςφάλεια Δικτύων Ειςαγωγή ςτη Διαχείριςη Δικτύων Ανάγκη διαχείριςησ δικτύων Αναλογιςτεύτε το μϋγεθοσ και την πολυπλοκότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΠΑΙΚ Θεςςαλονύκησ, /02/2011

ΕΠΠΑΙΚ Θεςςαλονύκησ, /02/2011 1 ΕΠΠΑΙΚ Θεςςαλονύκησ, 2010-2011 21/02/2011 Εξετϊςεισ ςτη Γενικό και Εξελικτικό Ψυχολογύα Διδϊςκων: Οικονόμου Ανδρϋασ Όνομα φοιτητό / φοιτότριασ:... Τμόμα: E1 E2 E3 E4 E5 Βαθμόσ:. Προςοχό: ϊριςτα οι 100

Διαβάστε περισσότερα

Παρουςίαςη προςχεδίου π.δ. για την εναρμόνιςη τησ εθνικήσ νομοθεςίασ με την Ευρωπαΰκή Οδηγία 2013/59/ΕΤΡΑΣΟΜ του υμβουλίου

Παρουςίαςη προςχεδίου π.δ. για την εναρμόνιςη τησ εθνικήσ νομοθεςίασ με την Ευρωπαΰκή Οδηγία 2013/59/ΕΤΡΑΣΟΜ του υμβουλίου Παρουςίαςη προςχεδίου π.δ. για την εναρμόνιςη τησ εθνικήσ νομοθεςίασ με την Ευρωπαΰκή Οδηγία 2013/59/ΕΤΡΑΣΟΜ του υμβουλίου Δρ Ελευθερία Καρίνου www.eeae.gr www.eeae.gr Δομή π.δ. Κεφϊλαια: Α. Αντικεύμενο

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτικό Πρόγραμμα Θρηςκευτικών

Αναλυτικό Πρόγραμμα Θρηςκευτικών Αναλυτικό Πρόγραμμα Θρηςκευτικών Δημοτικόσ Εκπαύδευςησ Ειςαγωγό Στόχοι Περιεχόμενο Δεύκτεσ επιτυχύασ Διδακτικό Μεθοδολογύα Αξιολόγηςη 1 Ειςαγωγό Σκοπόσ του μαθόματοσ: Να γνωρύςουν οι μαθητϋσ/τριεσ: την

Διαβάστε περισσότερα

Ν.Π.Δ.Δ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΑΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΤΗ ΔΗΜΟΤ ΝΙΚΑΙΑ-ΑΓ. Ι. ΡΕΝΣΗ

Ν.Π.Δ.Δ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΑΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΤΗ ΔΗΜΟΤ ΝΙΚΑΙΑ-ΑΓ. Ι. ΡΕΝΣΗ Ν.Π.Δ.Δ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΑΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΤΗ ΔΗΜΟΤ ΝΙΚΑΙΑ-ΑΓ. Ι. ΡΕΝΣΗ ΚΟΙΝΩΥΕΛΗ ΕΠΙΦΕΙΡΗΗ ΤΠΗΡΕΙΩΝ ΝΕΑΠΟΛΗ ΤΚΕΩΝ Δράςθ 1.4/13 «Προαγωγι τθσ διαπολιτιςμικότθτασ ωσ κεμελιϊδουσ μθχανιςμοφ ζνταξθσ των νομίμωσ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ [1] ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Η διδαςκαλύα των Μαθηματικών, ενταγμϋνη ςτουσ γενικότερουσ ςκοπούσ τησ Εκπαύδευςησ, ςτοχεύει ςτην ολοκλόρωςη του μαθητό ςε επύπεδο προςωπικότητασ και κοινωνικόσ του ϋνταξησ.

Διαβάστε περισσότερα

Μαθήματα που πλαιςιώνουν το Πιςτοποιητικό Παιδαγωγικήσ και Διδακτικήσ Επάρκειασ (ΠΠΔΕ) για το ακ. έτοσ 2016/17

Μαθήματα που πλαιςιώνουν το Πιςτοποιητικό Παιδαγωγικήσ και Διδακτικήσ Επάρκειασ (ΠΠΔΕ) για το ακ. έτοσ 2016/17 Μαθήματα που πλαιςιώνουν το Πιςτοποιητικό Παιδαγωγικήσ και Διδακτικήσ Επάρκειασ (ΠΠΔΕ) για το ακ. έτοσ 2016/17 Απόκτηςη Πιςτοποιητικού Παιδαγωγικήσ και Διδακτικήσ Επάρκειασ Σύμφωνα με τον Ν.3848/2010 ϊρθρο

Διαβάστε περισσότερα

NetMasterII ςύςτημα μόνιμησ εγκατϊςταςησ επιτόρηςη και καταγραφό ςημϊτων από αιςθητόρια και μετατροπεύσ κϊθε εύδουσ ςύςτημα ειδοπούηςησ βλϊβη

NetMasterII ςύςτημα μόνιμησ εγκατϊςταςησ επιτόρηςη και καταγραφό ςημϊτων από αιςθητόρια και μετατροπεύσ κϊθε εύδουσ ςύςτημα ειδοπούηςησ βλϊβη NetMasterII Το NetMasterII εύναι ϋνα ςύςτημα μόνιμησ εγκατϊςταςησ (μό φορητό) για την επιτόρηςη και καταγραφό ςημϊτων από αιςθητόρια και μετατροπεύσ φυςικών μεγεθών κϊθε εύδουσ, καθώσ και γεγονότων που

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματικϋσ Δυνατότητεσ

Επαγγελματικϋσ Δυνατότητεσ Επαγγελματικϋσ Δυνατότητεσ Σχολή Θεηικών Επιζηημών Απόθοιηοι Τμήμαηος Μηχανικών Η/Υ και Πληροθορικής πουδϊζοντασ ςτο Σμόμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Τπολογιςτών & Πληροφορικόσ οι φοιτητϋσ αποκτούν γνώςεισ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΦΙΣΕΚΣΟΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΜΟ ELITH

ΑΡΦΙΣΕΚΣΟΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΜΟ ELITH ΑΡΦΙΣΕΚΣΟΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΜΟ ELITH Η Κριτικό Επιτροπό του ΑΡΦΙΣΕΚΣΟΝΙΚΟΤ ΔΙΑΓΩΝΙΜΟΤ ΙΔΕΩΝ ΓΙΑ ΣΟΝ ΦΕΔΙΑΜΟ ΩΜΑΣΟ ΕΠΙΣΟΙΦΙΑ ΘΕΡΜΑΝΗ ΜΑΡΜΑΡΟΤ αποτελούμενη από τουσ: 1. ΛΑΖΑΡΗ ΑΝΔΡΕΑ, Αρχιτϋκτων, Πρόεδροσ.Α.Ν.Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΒΑΗ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΛΙΚΟΤ ΣΟ ΔΙΚΣΤΟ ΠΡΑΚΣΟΡΩΝ ΣΗ ΟΠΑΠ

ΤΜΒΑΗ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΛΙΚΟΤ ΣΟ ΔΙΚΣΤΟ ΠΡΑΚΣΟΡΩΝ ΣΗ ΟΠΑΠ ΤΜΒΑΗ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΛΙΚΟΤ ΣΟ ΔΙΚΣΤΟ ΠΡΑΚΣΟΡΩΝ ΣΗ ΟΠΑΠ το Περιςτϋρι ςόμερα, την... μεταξύ των κϊτωθι ςυμβαλλομϋνων... ςυμφωνόθηκαν, ςυνομολογόθηκαν και ϋγιναν αμοιβαύα αποδεκτϊ τα εξόσ: ΠΡΟΟΙΜΙΟ Η Διεύθυνςη

Διαβάστε περισσότερα

Ημερύδα για τη Διαφορετικότητα ςτα Σχολεύα. Σϊββατο 6 Οκτωβρύου π.μ μ.μ. ImpactHub Athens. Τϊνια Μϊνεςη, Νηπιαγωγόσ & Δαςκϊλα, Med

Ημερύδα για τη Διαφορετικότητα ςτα Σχολεύα. Σϊββατο 6 Οκτωβρύου π.μ μ.μ. ImpactHub Athens. Τϊνια Μϊνεςη, Νηπιαγωγόσ & Δαςκϊλα, Med Ημερύδα για τη Διαφορετικότητα ςτα Σχολεύα Σϊββατο 6 Οκτωβρύου 2018 10.00 π.μ. 13.00 μ.μ. ImpactHub Athens Τϊνια Μϊνεςη, Νηπιαγωγόσ & Δαςκϊλα, Med «όταν ςε γνωρύςουν καλύτερα, δε θα τουσ ενδιαφϋρεισ πώσ

Διαβάστε περισσότερα

Νϋο ΠΠ Ενημϋρωςη Υοιτητών

Νϋο ΠΠ Ενημϋρωςη Υοιτητών Νϋο ΠΠ Ενημϋρωςη Υοιτητών Σμόμα Διούκηςησ Επιχειρόςεων ΣΕΙ Δυτ. Ελλϊδασ, Πϊτρα Οκτώβριοσ 2013 Σο Σμόμα Ίδρυςη επ. 2013 ωσ αποτϋλεςμα ςχεδύου «Αθηνϊ» Προϋκυψε από ςυγχώνευςη των Σμημϊτων: Διούκηςησ Επιχειρόςεων

Διαβάστε περισσότερα

Διαμοιραςμόσ Υποδομών ΤΠΕ ωσ μοχλόσ τοπικόσ και περιφερειακόσ ανϊπτυξησ

Διαμοιραςμόσ Υποδομών ΤΠΕ ωσ μοχλόσ τοπικόσ και περιφερειακόσ ανϊπτυξησ Διαμοιραςμόσ Υποδομών ΤΠΕ ωσ μοχλόσ τοπικόσ και περιφερειακόσ ανϊπτυξησ Το Σεμινϊριο τησ Ερμούπολησ για την Κοινωνύα τησ Πληροφορύασ 2014 Τύτλοσ ςεμιναρύου: Ο ρόλοσ τησ τεχνολογύασ και τησ καινοτόμου επιχειρηματικότητασ

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Έρευνασ

Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Έρευνασ Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Έρευνασ Μάθημα 6 ο : Επιςκόπηςη- Πειραματική Έρευνα Νίκη Σιςςαμπέρη-Δημήτρησ Κολιόπουλοσ Σχολή Ανθρωπιςτικών & Κοινωνικών Επιςτημών Τμήμα Επιςτημών τησ Εκπαίδευςησ &

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετιςμόσ Αντιπροέδρου του Συμβουλίου του Οικονομικού Πανεπιςτημίου Αθηνών, Καθηγητή Γεώργιου Ι. Αυλωνίτη

Χαιρετιςμόσ Αντιπροέδρου του Συμβουλίου του Οικονομικού Πανεπιςτημίου Αθηνών, Καθηγητή Γεώργιου Ι. Αυλωνίτη Χαιρετιςμόσ Αντιπροέδρου του Συμβουλίου του Οικονομικού Πανεπιςτημίου Αθηνών, Καθηγητή Γεώργιου Ι. Αυλωνίτη Αθήνα, 17 Ιουνίου 2014 Εύναι ιδιαύτερη χαρϊ και τιμό για μϋνα να παρουςιϊςω ςτο πλαύςιο τησ εκδόλωςησ

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Σαλμάν Λέιλα Επιβλέποντεσ Καθηγητέσ: Γουδήρασ Δημήτριοσ Πλατςίδου Μαρία

Επιμέλεια: Σαλμάν Λέιλα Επιβλέποντεσ Καθηγητέσ: Γουδήρασ Δημήτριοσ Πλατςίδου Μαρία Επιμέλεια: Επιβλέποντεσ Καθηγητέσ: Σαλμάν Λέιλα Γουδήρασ Δημήτριοσ Πλατςίδου Μαρία Οριςμόσ επαγγελματικισ εξουκζνωςθσ Το ςύνδρομο τησ επαγγελματικόσ εξουθϋνωςησ (ΣΕΕ) ό αλλιώσ burn-out περιγρϊφεται ωσ

Διαβάστε περισσότερα

ERIC DE CORTE & LIEVEN VERSCHAFFEL Katholieke Universiteit Leuven - Belgium

ERIC DE CORTE & LIEVEN VERSCHAFFEL Katholieke Universiteit Leuven - Belgium ERIC DE CORTE & LIEVEN VERSCHAFFEL Katholieke Universiteit Leuven - Belgium Ερευνητικό Πρόγραμμα Ανϊπτυξη δεξιοτότων Διαδικαςύεσ ΣΧΗΜΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ Σ.Λ.Π ( +, - ) Σημαςιολογικών Σχζςεων (Heller & Greeno1978,

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνύδι, η αφόγηςη και η τεχνολογύα εμφανύζουν πολλαπλϋσ ςχϋςεισ και ςυνϋργιεσ.

Το παιχνύδι, η αφόγηςη και η τεχνολογύα εμφανύζουν πολλαπλϋσ ςχϋςεισ και ςυνϋργιεσ. Ημερύδα Παιχνύδι, αφόγηςη, τεχνολογύα αναζητώντασ το ψηφιακό ανϊλογο τησ ανθρώπινησ παραμυθύασ Κεντρικό Κτόριο Πανεπιςτημύου Αθηνών, Αμφιθϋατρο «Ι. Δρακόπουλοσ» Πϋμπτη 17 Ιουνύου 2010 διοργϊνωςη Ερευνητικό

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόςμια Πολιτότητα και Εκπαύδευςη για την Πολιτιςτικό Κληρονομιϊ

Παγκόςμια Πολιτότητα και Εκπαύδευςη για την Πολιτιςτικό Κληρονομιϊ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ Παγκόςμια Πολιτότητα και Εκπαύδευςη για την Πολιτιςτικό Κληρονομιϊ Δύκτυο Εταιρικών χολεύων UNESCO 2017-2018 Ευρωπαώκό Έτοσ Πολιτιςτικόσ Κληρονομιϊσ

Διαβάστε περισσότερα

«Δυνατότητεσ και προοπτικϋσ του επαγγϋλματοσ που θϋλω να ακολουθόςω μϋςα από το Διαδύκτυο».

«Δυνατότητεσ και προοπτικϋσ του επαγγϋλματοσ που θϋλω να ακολουθόςω μϋςα από το Διαδύκτυο». «Δυνατότητεσ και προοπτικϋσ του επαγγϋλματοσ που θϋλω να ακολουθόςω μϋςα από το Διαδύκτυο». Επαγγελματικόσ Τομϋασ: Ιατρικό Συμμετϋχοντεσ: Χαώκϊλησ Δημότρησ Κεραμιδϊσ Δημότρησ Κατςικονούρησ Θανϊςησ Λαμπρόπουλοσ

Διαβάστε περισσότερα

Αναφϋρεται ςτουσ μηχανιςμούσ ελϋγχου δϋςμευςησ των πόρων.

Αναφϋρεται ςτουσ μηχανιςμούσ ελϋγχου δϋςμευςησ των πόρων. Σιςμϊνογλου Ιωϊννησ Αναφϋρεται ςτουσ μηχανιςμούσ ελϋγχου δϋςμευςησ των πόρων. Παρϋχει διαφορετικό προτεραιότητα: ςτισ διαφορετικϋσ εφαρμογϋσ ςτουσ χρόςτεσ ςτισ ροϋσ δεδομϋνων Σημαντικό εϊν η ικανότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ SAIL AHEAD

ΕΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ SAIL AHEAD ΕΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ SAIL AHEAD Ερωτηματολόγιο για αξιωματικούσ γέφυρας/ Πλοιάρχους Ειςαγωγό Σο πρϐγραμμα Sail Ahead θα δημιουργόςει ϋνα online εργαλεύο για επαγγελματικϐ προςανατολιςμϐ, το οπούο θα εύναι ειδικϊ

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Το ςύςτημα Μελέτη - Καταςκευή ςτισ Δημόςιεσ ςυμβάςεισ παραγωγήσ περιβαλλοντικών έργων.

Θέμα: Το ςύςτημα Μελέτη - Καταςκευή ςτισ Δημόςιεσ ςυμβάςεισ παραγωγήσ περιβαλλοντικών έργων. Θέμα: Το ςύςτημα Μελέτη - Καταςκευή ςτισ Δημόςιεσ ςυμβάςεισ παραγωγήσ περιβαλλοντικών έργων. Στισ ςημερινϋσ οικονομικϋσ και κοινωνικϋσ ςυνθόκεσ τα ϋργα περιβϊλλοντοσ με την ευρύτερη ϋννοια, αποκτούν προτεραιότητα

Διαβάστε περισσότερα

2ο ΓΕ.Λ ΠΑΡΣΗ ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΟ ΕΘΙΜΟ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ

2ο ΓΕ.Λ ΠΑΡΣΗ ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΟ ΕΘΙΜΟ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ 2ο ΓΕ.Λ ΠΑΡΣΗ ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΟ ΕΘΙΜΟ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ Α ΣΑΞΗ 2016-2017 Περιεχόμενα 1. Ειςαγωγό... 3 2.Αιτύεσ Ηλεκτρονικού Εθιςμού... 3 3. Tα ςυμπτώματα των ατόμων του ηλεκτρονικού εθιςμού... 4 3.1 Tα ϊτομα

Διαβάστε περισσότερα

Φοιτητόσ : Κουκϊρασ Παραςκευϊσ ΑΜ : 06/3059 Ίδρυμα/Τμόμα : Αλεξϊνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ιδρυμα/Πληροφορικόσ

Φοιτητόσ : Κουκϊρασ Παραςκευϊσ ΑΜ : 06/3059 Ίδρυμα/Τμόμα : Αλεξϊνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ιδρυμα/Πληροφορικόσ Φοιτητόσ : Κουκϊρασ Παραςκευϊσ ΑΜ : 06/3059 Ίδρυμα/Τμόμα : Αλεξϊνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ιδρυμα/Πληροφορικόσ Αντικείμενο Πτυχιακήσ(1/2) Δημιουργύα εργαλεύου για διαχεύριςη ϋργων λογιςμικού. Με βϊςη

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερωτικό Σημεύωμα για το Ειδικό Καθεςτώσ τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011, για το ϋτοσ 2011

Ενημερωτικό Σημεύωμα για το Ειδικό Καθεςτώσ τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011, για το ϋτοσ 2011 Ενημερωτικό Σημεύωμα για το Ειδικό Καθεςτώσ τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011, για το ϋτοσ 2011 Με το ειδικό καθεςτώσ ενιςχύςεων τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων ενιςχύονται

Διαβάστε περισσότερα

Το Νέο Εκπαιδευηικό Σύζηημα

Το Νέο Εκπαιδευηικό Σύζηημα ελύδα1 Το Νέο Εκπαιδευηικό Σύζηημα Από το ςχολικό ϋτοσ 2013-2014 και για τουσ μαθητϋσ που φοιτούν ςτην Α Λυκεύου ϋχει τεθεύ ςε ιςχύ το νϋο αναλυτικό πρόγραμμα. τόχοσ των αλλαγών εύναι να ενδυναμωθούν τα

Διαβάστε περισσότερα

ενθαρρύνοντασ τη ςυνέχιςη των προβλημάτων

ενθαρρύνοντασ τη ςυνέχιςη των προβλημάτων ενθαρρύνοντασ τη ςυνέχιςη των προβλημάτων Η τεχνικό αυτό ςυνύςταται ςτην ενθϊρρυνςη για τη ςυνϋχιςη τησ προβληματικήσ ςυμπεριφοράσ, με τον όρο ότι θα γίνεται: για διαφορετικό λόγο, ςε διαφορετικό χρόνο

Διαβάστε περισσότερα

Η νέα Υπηρεςία Έρευνασ Οικονομικού Εγκλήματοσ Ζητήματα από τη ςυμπλοκή ποινικήσ και διοικητικήσ ελεγκτικήσ διαδικαςίασ

Η νέα Υπηρεςία Έρευνασ Οικονομικού Εγκλήματοσ Ζητήματα από τη ςυμπλοκή ποινικήσ και διοικητικήσ ελεγκτικήσ διαδικαςίασ Πέτροσ Πανταζόπουλοσ, Δικηγόροσ, ΔΝ Η νέα Υπηρεςία Έρευνασ Οικονομικού Εγκλήματοσ Ζητήματα από τη ςυμπλοκή ποινικήσ και διοικητικήσ ελεγκτικήσ διαδικαςίασ 4η Διημερίδα ΕΕΝ Επίκαιρα Ζηηήμαηα Φορολογικού

Διαβάστε περισσότερα

Με τον όρο <<ΚΡΙΗ>>, περιγράφεται ςυνήθωσ μια απρόβλεπτη κατάςταςη, η οποία χαρακτηρίζεται από ένταςη και αναςφάλεια και μπορεί να αφορά το άτομο,

Με τον όρο <<ΚΡΙΗ>>, περιγράφεται ςυνήθωσ μια απρόβλεπτη κατάςταςη, η οποία χαρακτηρίζεται από ένταςη και αναςφάλεια και μπορεί να αφορά το άτομο, Με τον όρο , περιγράφεται ςυνήθωσ μια απρόβλεπτη κατάςταςη, η οποία χαρακτηρίζεται από ένταςη και αναςφάλεια και μπορεί να αφορά το άτομο, την οικογένεια, τον οργανιςμό, την κοινωνία, τουσ θεςμούσ,

Διαβάστε περισσότερα

Τϋταρτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Β

Τϋταρτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Β Τϋταρτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Β Μοντϋλο Λειτουργικόσ Επαύξηςησ Σπειροειδϋσ Μοντϋλο Μοντϋλο Πύδακα Τεχνολογύα Λογιςμικού Βϊςει Συςτατικών Στοιχεύων Σύγχρονα Μοντϋλα Το μοντϋλο ςυνδυϊζει:

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Νικολάου Λϋκτορασ Τμόματοσ τησ Προςχολικόσ Αγωγόσ και του Εκπαιδευτικού Σχεδιαςμού, Πανεπιςτημύου Αιγαύου

Ελένη Νικολάου Λϋκτορασ Τμόματοσ τησ Προςχολικόσ Αγωγόσ και του Εκπαιδευτικού Σχεδιαςμού, Πανεπιςτημύου Αιγαύου Απόψεισ νθπιαγωγϊν ςχετικά με τθ ςυνεκπαίδευςθ παιδιϊν με διαταραχζσ ςτο φάςμα του αυτιςμοφ με τα τυπικά αναπτυςςόμενα παιδιά Ελένη Νικολάου Λϋκτορασ Τμόματοσ τησ Προςχολικόσ Αγωγόσ και του Εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

«Αδελφοπούηςη ςχολεύων Εκπαιδευτικϋσ επιςκϋψεισ: Προώποθϋςεισ, πρωτόκολλο ςυνεργαςύασ, ϋγκριςη μετακύνηςησ»

«Αδελφοπούηςη ςχολεύων Εκπαιδευτικϋσ επιςκϋψεισ: Προώποθϋςεισ, πρωτόκολλο ςυνεργαςύασ, ϋγκριςη μετακύνηςησ» «Αδελφοπούηςη ςχολεύων Εκπαιδευτικϋσ επιςκϋψεισ: Προώποθϋςεισ, πρωτόκολλο ςυνεργαςύασ, ϋγκριςη μετακύνηςησ» Xαρύκλεια Σερζητϊνου Δαςκϊλα, Τπεύθυνη Πολιτιςτικών Θεμϊτων 1 ΣΙ ΙΦΤΕΙ ΓΙΑ ΣΙ ΕΠΙΚΕΧΕΙ ΣΑ ΝΗΠ.

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Συμπεριφοριςμόσ

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Συμπεριφοριςμόσ Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Συμπεριφοριςμόσ 3 ο Κεφϊλαιο 5 ο Κεφϊλαιο Κόμησ, Β. (2004), Ειςαγωγή ςτισ Εφαρμογέσ των ΤΠΕ ςτην Εκπαίδευςη, Αθόνα, Εκδόςεισ Νϋων Τεχνολογιών Σκοπόσ Η ςυνοπτικό παρουςύαςη των βαςικών

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Ζγκριςη προγράμματοσ ΤΟΠΕΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΘΕΜΑ: Ζγκριςη προγράμματοσ ΤΟΠΕΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΘΕΜΑ: Ζγκριςη προγράμματοσ ΤΟΠΕΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Εγκρύθηκε η πρόταςη υποβολόσ προγρϊμματοσ με την ονομαςύα ΣΟΠΕΚΟ ΛΕΤΚΑΔΑ, ςυνολικού προώπολογιςμού 525.000,00. Η Πρϊξη χωροθετεύται ςτην Περιφερειακό Ενότητα

Διαβάστε περισσότερα

Παθήςεισ του θυροειδή ςε άτομα με ςύνδρομο Down: Πληροφορίεσ για γονείσ και δαςκάλουσ. Τι είναι ο θυροειδήσ αδένασ;

Παθήςεισ του θυροειδή ςε άτομα με ςύνδρομο Down: Πληροφορίεσ για γονείσ και δαςκάλουσ. Τι είναι ο θυροειδήσ αδένασ; Παθήςεισ του θυροειδή ςε άτομα με ςύνδρομο Down: Πληροφορίεσ για γονείσ και δαςκάλουσ Τι είναι ο θυροειδήσ αδένασ; Dr. jennifer Dennis, Ιατρική Σύμβουλοσ του Συλλόγου για το Σύνδρομο Down (1993) Ο αδϋνασ

Διαβάστε περισσότερα

Διαφοροποιημϋνη διδαςκαλύα

Διαφοροποιημϋνη διδαςκαλύα Διδακτική Μαθηματικών ΙΙ Μάθημα 8 ο Διαφοροποιημένη διδαςκαλία Διαφοροποιημϋνη διδαςκαλύα βαςύζεται ςτην (προ)υπόθεςη ότι οι δϊςκαλοι πρϋπει να προςαρμόςουν την διδαςκαλύα τουσ ςτη διαφορετικότητα των

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΑΝΙ:ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΑΡΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΤ ΛΟΤΛΑ ΔΑΚΑΛΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΝΣΕΣΙΚΑ ΦΡΙΣΙΝΑ ΜΑΡΑ ΕΤΗ ΚΟΡΓΙΑΛΑ ΚΑΣΕΡΙΝΑ ΒΑΥΕΙΑΔΗ

ΛΙΜΑΝΙ:ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΑΡΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΤ ΛΟΤΛΑ ΔΑΚΑΛΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΝΣΕΣΙΚΑ ΦΡΙΣΙΝΑ ΜΑΡΑ ΕΤΗ ΚΟΡΓΙΑΛΑ ΚΑΣΕΡΙΝΑ ΒΑΥΕΙΑΔΗ ΛΙΜΑΝΙ:ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΑΡΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΤ ΛΟΤΛΑ ΔΑΚΑΛΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΝΣΕΣΙΚΑ ΦΡΙΣΙΝΑ ΜΑΡΑ ΕΤΗ ΚΟΡΓΙΑΛΑ ΚΑΣΕΡΙΝΑ ΒΑΥΕΙΑΔΗ ΙΣΟΡΙΑ Ο Πειραιϊσ κατοικόθηκε γύρω ςτα μϋςα τησ 3ησ π.φ. χιλιετηρύδασ. Η ϊποψη αυτό ενιςχύεται από

Διαβάστε περισσότερα

Πειραιώσ 211, Σαύροσ Διονυςύα γούρου

Πειραιώσ 211, Σαύροσ Διονυςύα γούρου ΔΙΕΤΘΤΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΤ Σμόμα Προμηθειών Σαχ. Δ/νςη: Πληροφορύεσ: Σηλϋφωνο: Fax: e-mail: Πειραιώσ 211, 177 78 Σαύροσ Διονυςύα γούρου 213 1306 208 213 1306 480 dsgourou@ekdd.gr Αθόνα, 15/12/2017 Α.Π.: 8764

Διαβάστε περισσότερα