Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Είδη καρκίνου Καρκίνος του ήπατος (τύποι, αιτίες, συμπτώματα, διάγνωση και θεραπείες) Λευχαιμία (Συμπτώματα, Αίτια,

Transcript

1 ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ Α2 Μαρία Στογιάννη Βάγια Στογιάννη Βάσω Σωτηρίου Θανάσης Νταλαρίζος Φίλιππος Νικατσιός Νίκος Μπούσιος Aσπασία Τζερεμέ Ευδοξία Τσιάμη Στέφανος Παλάντζας Γκέρι Φέσκο Έλενα Ξάνθου Αναστάσης Μιχαλός

2 Εισαγωγή Ιστορική Αναδρομή Είδη καρκίνου Καρκίνος του ήπατος (τύποι, αιτίες, συμπτώματα, διάγνωση και θεραπείες) Λευχαιμία (Συμπτώματα, Αίτια, Πρόληψη, Διάγνωση, Αντιμετώπιση και Θεραπείες) Διαταραχές ύπνου. Διατροφικές συμβουλές Μεταστάσεις καρκίνου. Συμπτώματα κατά τη διάρκεια της θεραπείας ( Πόνος & ερεθισμός στοματικής κοιλότητας, ναυτία & εμετός)

3 Ο όρος «καρκίνος» δεν αποδίδεται σε μία και μόνη ασθένεια, αλλά σε μια ομάδα ασθενειών που χαρακτηρίζονται από τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων. Σε αντίθεση με τα φυσιολογικά κύτταρα στο σώμα μας, τα οποία αυξάνονται, διαιρούνται και πεθαίνουν με έναν αυστηρά ελεγχόμενο τρόπο, τα καρκινικά κύτταρα διαφέρουν διότι συνεχίζουν να διαιρούνται ανεξέλεγκτα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη μιας μάζας κυττάρων, που ονομάζεται όγκος. Οι όγκοι μπορεί να είναι καλοήθεις ή κακοήθεις.

4 Oι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποίησαν πρώτοι τον όρο καρκίνο Κατά τον 15ο αιώνα, άρχισαν να χρησιμοποιούνται πιο επιστημονικές μέθοδοι στη μελέτη των ασθενειών. Το 1628 άρχισε να χρησιμοποιείται η μέθοδος της αυτοψίας όπου αποκάλυψε πολλά στοιχεία για το ανθρώπινο σώμα και την κυκλοφορία του αίματος μέσα από την καρδιά και τα υπόλοιπα όργανα.

5 Καρκίνος Μαστού Στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες του Δυτικού Κόσμου ο καρκίνος του Μαστού (ΚΜ) είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου που προσβάλλει τις γυναίκες και αναλογεί σε περισσότερους από το ¼ όλων των καρκίνων

6 Ο τράχηλος της μήτρας είναι το μέρος εκείνο του γυναικείου γενετικού συστήματος που βρίσκεται στο κάτω στενότερο μέρος της μήτρας και ενώνει την μήτρα με τον κόλπο. Ο τράχηλος είναι το κατώτερο στενό όριο της μήτρας (η οποία είναι κοίλο όργανο με σχήμα αχλαδιού εντός του οποίου επιτυγχάνεται η ανάπτυξη του εμβρύου κατά την εγκυμοσύνη). Ο τράχηλος οδηγεί από την έξοδο της μήτρας στην είσοδο του κόλπου (γεννητική οδός).

7 Η υπερβολική αύξηση παθολογικών λευκών αιμοσφαιρίων χωρίς καμία προφανή αιτία. Η λευχαιμία προσβάλλει το αιμοποιητικό σύστημα που αποτελείται από διάφορα κύτταρα με διαφορετική μορφή και λειτουργία. Παράγονται στο μυελό των οστών, ο οποίος βρίσκεται σε όλα τα οστά ιδιαίτερα όμως στα μεγάλα (μηριαίο, κνήμη, λεκάνη, στέρνο κλπ).

8 Όταν ο αρχικός κακοήθης όγκος αναπτύσσεται σε κάποιο μέρος του ήπατος, ονομάζεται ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα ή κακοήθες ηπάτωμα ή πρωτοπαθής καρκίνος του ήπατος και, εάν ο όγκος στο ήπαρ προέρχεται από μεταστάσεις καρκίνου από άλλα όργανα, όπως από το παχύ έντερο, στομάχι κ.λπ.

9 Ο καρκίνος του λάρυγγα είναι μια σοβαρή ασθένεια που απειλεί τη ζωή για την οποία όμως υπάρχει μια αποτελεσματική πρόληψη. Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του λάρυγγα όπως επίσης και το 90% των καρκίνων της κεφαλής και του λαιμού, οφείλονται σε γνωστούς παράγοντες που προκαλούν καρκίνο. Για το λόγο αυτό, η πρόληψη είναι δυνατή χάρη σε μια αλλαγή του τρόπου ζωής που στόχο έχει την αποφυγή της έκθεσης στους νοσηρούς καρκινογόνους

10 Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι από τις σοβαρότερες μορφές καρκίνου. Είναι η τέταρτη συχνότερη αιτία θανάτων λόγω καρκίνου παρά το γεγονός ότι αποτελεί μόνο 2% του συνόλου των καρκίνων που εκδηλώνονται κάθε χρόνο.

11 Ο καρκίνος του πνεύμονα εμφανίζεται πολύ συχνά. Μάλιστα κατά τις τελευταίες δεκαετίες, η συχνότητά του έχει αυξηθεί, κυρίως στις γυναίκες. Ο καρκίνος του πνεύμονα ευθύνεται για το 34% περίπου των θανάτων από καρκίνο στους άνδρες και για το 23% στις γυναίκες.

12 Ο καρκίνος είναι μια ομάδα ασθενειών και συμβαίνει όταν κάποια κύτταρα του σώματος παύουν να είναι φυσιολογικά και πολλαπλασιάζονται χωρίς έλεγχο και τάξη. Περισσότερα από 100 διαφορετικά είδη καρκίνου είναι γνωστά. Όπως όλα τα όργανα του σώματος έτσι το στόμα και ο φάρυγγας αποτελούνται από πολλά είδη κυττάρων. Τα κύτταρα φυσιολογικά διαιρούνται με έναν συγκεκριμένο τρόπο ώστε να παραχθούν περισσότερα κύτταρα και αυτό συμβαίνει μόνο όταν ο οργανισμός τα χρειάζεται. Αυτή η διαδικασία βοηθά να διατηρείται το σώμα σε κατάσταση υγείας.

13 Ο καρκίνος του στομάχου είναι κακοήθης νόσος που προσβάλλει συνήθως άτομα άνω των 55 ετών. Μπορεί όμως να εμφανιστεί και σε άτομα μικρότερης ηλικίας. Υπολογίζεται ότι η συχνότητα στους άνδρες είναι διπλάσια απ' ότι στις γυναίκες. Ο καρκίνος του στομάχου, στα αρχικά του στάδια, δεν δημιουργεί συμπτώματα που να οδηγούν τον ασθενή στο γιατρό. Για το λόγο αυτό η ασθένεια βρίσκεται σε προχωρημένα στάδια όταν γίνεται η διάγνωση. Ο καρκίνος αυτός, εκτός από το γεγονός ότι μπορεί να επεκταθεί τοπικά σε σημαντικό βαθμό προτού γίνει η διάγνωση, παράλληλα είναι δυνατόν να κάνει μεταστάσεις σε άλλα όργανα.

14 Το νεφροκυτταρικό καρκίνωμα είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου των νεφρών στους ενήλικες. Αποτελεί περίπου το 85% όλων των καρκίνων που μπορούν να εμφανιστούν στον ενήλικα.

15 Ο καρκίνος των όρχεων προσβάλλει τους νέους άντρες. Τα καλά νέα είναι ότι αν ανιχνευθεί εγκαίρως, θεραπεύεται σε ποσοστό που φτάνει το 90%. Τα ακόμα καλύτερα, ότι οι ασθενείς συνήθως μπορούν να διατηρήσουν την σεξουαλική και αναπαραγωγική ικανότητά τους.

16 Τα υγιή κύτταρα που συνιστούν τους ανθρώπινους ιστούς αναπτύσσονται, διαιρούνται και αντικαθίστανται με μια φυσική τάξη. Αυτή η διαδικασία κρατά το σώμα σε καλή κατάσταση.

17 Ο προστάτης είναι ένας από τους σημαντικότερους αδένες στον οργανισμό των ανδρών. Βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη και έχει σχήμα και μέγεθος κάστανου. Ο ρόλος του είναι πολύ σημαντικός για τη διαδικασία της γονιμοποίησης. Παρέχει ένα μέρος του υγρού που είναι απαραίτητο για την εκσπερμάτιση, ενώ ταυτόχρονα εμπλουτίζει το σπέρμα με απαραίτητες θρεπτικές ουσίες.

18 Η νόσος του Hodgkin είναι ένας τύπος λεμφώματος. Τα λεμφώματα είναι τύποι καρκίνου που αναπτύσσονται στο λεμφικό σύστημα (μέρος του ανοσοποιητικού, δηλ. αμυντικού, συστήματος τους οργανισμού). Ο ρόλος του λεμφικού συστήματος είναι να βοηθήσει στην καταπολέμηση ασθενειών και λοιμώξεων. Το λεμφικό σύστημα περιλαμβάνει ένα δίκτυο λεπτών «σωληναρίων» που διακλαδίζονται, όπως και τα αιμοφόρα αγγεία (αρτηρίες και φλέβες), στους ιστούς και όλο το σώμα.

19 Το Λέμφωμα είναι ένας γενικός όρος για τους καρκίνους που αναπτύσσονται στο λεμφικό σύστημα. Αποτελούν περίπου το 4% όλων των καρκίνων που εμφανίζονται σήμερα στις Η.Π.Α. Ο συνηθέστερος τύπος λεμφώματος ονομάζεται νόσος Hodgkin. Όλα τα άλλα λεμφώματα ανήκουν στην ίδια κατηγορία και ονομάζονται μη Hodgkin λεμφώματα.

20 Το μελάνωμα αποτελεί όχι μόνο τον πλέον κακοήθη δερματικό όγκο αλλά και έναν από τους πλέον κακοήθεις καρκίνους γενικώς. Μπορεί να διασπαρεί σχεδόν σε κάθε όργανο ή ιστό του σώματος και να οδηγήσει στο θάνατο μέσα σε ένα χρόνο μετά την υποτροπή του σε απομακρυσμένα σημεία.

21 Για τους πιο πολλούς οι αιτίες που προκαλούν καρκίνο στο παχύ έντερο, είναι άγνωστες. Τα στοιχεία που έδωσαν οι διάφορες έρευνες που έγιναν και που συνεχίζονται ακόμη, συνδέουν τον καρκίνο του παχέος εντέρου με τις διατροφικές συνήθειες.

22 Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι καρκίνου του ήπατος. Ο πρωτοπαθής που αρχίζει από το ήπαρ, και ο δευτεροπαθής που εμφανίζεται σε άλλο μέρος του σώματος και εξαπλώνεται (κάνει μετάσταση) και στο ήπαρ. Κάθε χρόνο, 360 άνθρωποι κατά μέσον όρο εμφανίζουν πρωτοπαθή καρκίνο του ήπατος, που είναι δύο φορές πιο συχνός στους άνδρες συγκριτικά με τις γυναίκες, και σε άτομα άνω των 65 ετών.

23 Ηπατίτιδες Κίρρωση του ήπατος Αφλατοξίνη: Πρόκειται για τοξίνη που προκαλεί καρκίνο ήπατος Το άρρεν φύλο: Οι άνδρες παρουσιάζουν με μεγαλύτερη συχνότητα τη νόσο από ότι οι γυναίκες Οικογενειακό ιστορικό Ηλικία: Στους ηλικιωμένους άνω των 60 ετών, η νόσος είναι συχνότερη

24 Πόνος στο άνω και δεξιό μέρος της κοιλιάς. Ο πόνος μπορεί να αντανακλάται στην πλάτη και στον ώμο Πρήξιμο της κοιλιάς, αύξηση μεγέθους του ήπατος (ηπατομεγαλία) ή ακόμη ψηλάφηση όγκου στην περιοχή του ήπατος Απώλεια βάρους Ανορεξία και αίσθημα πληρότητας

25 Επίμονη, έντονη κούραση Αδυναμία Αναγούλες και εμετοί Ίκτερος: Κίτρινη χροιά δέρματος, ματιών και ούρα πολύ σκούρου χρώματος Πυρετός

26 Οι εξετάσεις για τη διάγνωσή του περιλαμβάνουν εξετάσεις αίματος, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία, βιοψία, ΡΕΤ scan :είναι μία απεικονιστική εξέταση που δείχνει τη λειτουργία των διαφόρων ιστών και οργάνων. Πολύ μικρή ποσότητα μίας ουσίας ενδοφλεβίως χορηγούμενης χρησιμοποιείται γι αυτόν το σκοπό.

27 Η χειρουργική επέμβαση στον καρκίνο του ήπατος ονομάζεται εκτομή του ήπατος. Είναι η κύρια θεραπεία για πρωτοπαθή καρκίνο. Στον δευτεροπαθή, η χειρουργική επέμβαση γίνεται μόνο αν ο καρκίνος δεν είναι διαδεδομένος σε όλο το ήπαρ, ή όταν δεν έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος. Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν την καυτηρίαση με ραδιοσυχνότητες (RFA), την ένεση αλκοόλ, την κρυοθεραπεία, τη χημειοθεραπεία και τον χημειοεμβολισμό, την ακτινοθεραπεία, την ενδοσκοπική συντηρητική θεραπεία.

28 Γενετικοί, κληρονομικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. χημικές ουσίες και φάρμακα. οι ιογενείς λοιμώξεις. οι χημειοθεραπείες που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση των καρκίνων. Τα σημεία και συμπτώματα που παρουσιάζουν τα παιδιά με λευχαιμία οφείλονται στη διήθηση από τα λευχαιμικά κύτταρα του μυελού των οστών και άλλων οργάνων.

29 Τα συμπτώματα της οξείας λευχαιμίας, τα οποία παρουσιάζονται συνήθως απότομα σε βαριά ή ήπια μορφή, είναι τα εξής: υψηλός πυρετός αιμορραγίες ή μώλωπες ανορεξία, καταβολή, αδυναμία διόγκωση λεμφαδένων επανεμφανιζόμενες λοιμώξεις υπερτροφικά ούλα πονοκέφαλος, δύσπνοια απώλεια βάρους διόγκωση ήπατος ή/και σπληνός μικρές κόκκινες κηλίδες στο δέρμα σας (πετέχειες) η υπερβολική εφίδρωση, ιδιαίτερα τη νύχτα πόνος ή ευαισθησία στα οστά

30 Πορτοκάλι, μπανάνα και χρυσόρριζα Παιδιά τα οποία κατά τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής τους, είχαν στη διατροφή τους μπανάνες ή πορτοκάλια ή έπιναν χυμό πορτοκαλιού από τέσσερις έως έξη φορές την εβδομάδα, παρουσιάζουν κατά 50% χαμηλότερο κίνδυνο να προσβληθούν από λευχαιμία. Στην Ασία, η συχνότητα της παιδικής λευχαιμίας είναι σημαντικά χαμηλότερη παρά ότι στην Ευρώπη και στην Αμερική. Σύμφωνα με νέα δεδομένα που προέκυψαν από εργαστηριακές έρευνες, η διαφορά αυτή μπορεί να οφείλεται στην αυξημένη κατανάλωση χρυσόρριζας στις Ασιατικές χώρες. Η χρυσόρριζα περιέχει την κουρκουμίνη. Είναι ένα από τα κύρια συστατικά του κάρι το οποίο είναι αναπόσπαστο μέρος της διατροφής στην Ινδία και άλλες Ασιατικές χώρες.

31 Ο γιατρός θα ψάξει για διόγκωση των λεμφαδένων και θα ελέγξει για τυχόν διεύρυνση του σπλήνα ή του ήπατος. Επίσης, θα πρέπει να γίνουν αιματολογικές εξετάσεις καθώς η λευχαιμία προκαλεί ένα υψηλό επίπεδο των λευκών κυττάρων του αίματος και τα χαμηλά επίπεδα άλλων τύπων κυττάρων του αίματος

32 Το είδος της θεραπείας θα εξαρτηθεί από πολλά πράγματα, όπως το είδος της λευχαιμίας, την ηλικία και τη γενική υγεία. Στην οξεία λευχαιμία, χρειάζεται γρήγορη θεραπεία για να σταματήσει η ταχεία ανάπτυξη των λευχαιμικών κυττάρων. Η χρόνια λευχαιμία σπάνια μπορεί να θεραπευτεί, αλλά η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της νόσου

33 Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιεί υψηλής δόσης ακτίνες Χ για να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα και να συρρικνώσει τους πρησμένους λεμφαδένες ή μια διευρυμένη σπλήνα. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί πριν από μια μεταμόσχευση αρχέγονων κυττάρων.

34 Οι διαταραχές ύπνου, που εμφανίζονται συχνότερα στους καρκινοπαθείς, είναι η αϋπνία και οι διαταραχές του κύκλου ύπνου εγρήγορσης. Η επέκταση της νόσου και η αντικαρκινική θεραπεία μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές ύπνου εξαιτίας διαφόρων αιτίων: άγχος, κατάθλιψη, πόνος, πυρετός, βήχας, διαταραχές αναπνοής, κνησμός (φαγούρα), κόπωση, κεφαλαλγία, διάρροια, δυσκοιλιότητα, ναυτία

35 Προτιμάτε τρόφιμα που περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας όπως ασπράδια αυγών, γαλακτοκομικά προϊόντα, όσπρια, στήθος πουλερικών, ψάρια πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα. Καταναλώστε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος σε 1 με 2 φορές την εβδομάδα

36 Βάλτε την καθημερινή άσκηση στο πρόγραμμά σας Αποφύγετε την κατανάλωση τηγανιτών, πικάντικων, αλλαντικών και γαλακτοκομικών προϊόντων με υψηλά λιπαρά. Αποφύγετε την κατανάλωση λιπαρών και αλκοόλ. Καταναλώστε προϊόντα ολικής αλέσεως.

37 Μεταστατικός όγκος ή απλά μετάσταση, καλείται ο νέος όγκος που δημιουργείται όταν καρκινικά κύτταρα εγκατασταθούν και αρχίσουν να αναπτύσσονται σε μια νέα θέση.έτσι γίνεται κατανοητό ότι τα κύτταρα της μετάστασης προέρχονται από τα κύτταρα της πρωτοπαθούς εστίας

38 Πόνος & ερεθισμός στοματικής κοιλότητας Ναυτία & εμετός Λοιμώξεις

39 Ο πόνος σαν σύμπτωμα αποτελεί ίσως ένα από τα πιο οδυνηρά και πολύπλοκα προβλήματα που παρουσιάζονται στους ασθενείς. Ειδικότερα σε αυτούς του τελικού σταδίου. Όλες οι ογκολογικές θεραπείες μπορεί να έχουν επιπτώσεις στο στόμα, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τη θεραπεία. Οι επιπλοκές μπορεί να είναι οξείες (κατά τη διάρκεια) και χρόνιες (μετά το πέρας της θεραπείας).

40 Λόγω του ότι ο αριθμός των ασθενών που χρειάζονται τη χημειοθεραπεία αυξάνεται ολοένα και περισσότερο, γίνεται αντιληπτό ότι το πρόβλημα του έμετου και της ναυτίας καθίσταται εκ των πλέον σοβαρών μορφών τοξικότητας. Υπολογίζεται ότι 7 έως 8 στους 10 ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία για τον καρκίνο εκδηλώνουν ναυτία και έμετο.

41